download (673kb) - Goois Natuurreservaat
download (673kb) - Goois Natuurreservaat
download (673kb) - Goois Natuurreservaat
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
NIEUWS UIT DE NATUUR<br />
EERSTE KWARTAAL 2005<br />
<strong>Goois</strong> atuurreservaat<br />
KWARTAALUITGAVE VAN DE STICHTING STEUN GOOIS NATUURRESERVAAT<br />
Beheren is kiezen<br />
Soms word je als wandelaar overdonderd door een ingreep in het landschap. Bomen weg, grond afgegraven,<br />
lage begroeiing weg. Alsof er een meteoor is ingeslagen. Ergernis, soms zelfs boosheid, is<br />
een logische, eerste reactie. Zo kwamen we in het nieuws als gevolg van werkzaamheden in het<br />
gebied De Snip. Maar wie naar de toekomst van het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong> kijkt in samenhang met<br />
de ontwikkeling van de Heuvelrug en de Ecologische Hoofdstructuur, ziet dat zo’n tijdelijke kaalslag<br />
niet voor niets is. Het is een onderdeel van een visie, waarvan het uiteindelijke resultaat goed<br />
is voor flora, fauna en de mens.<br />
Bosgebied De Zuid.<br />
Beheren is keuzes maken. Die keuzes liggen vast in het<br />
beheerplan dat voor tien jaar vooruit is vastgesteld door<br />
het bestuur van het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong>. Het beheerplan<br />
past in de plannen die het rijk, de provincie en de gemeentes<br />
hebben met het gebied. Veel belanghebbende partijen<br />
Restauratie Zanderij<br />
Cruysbergen versneld<br />
Naar verwachting wordt al deze maand begonnen met het<br />
afgraven van de Zanderij Cruysbergen. Het project gaat<br />
eerder van start dan oorspronkelijk gepland. De grond die<br />
wordt weggehaald, is namelijk met spoed nodig voor een<br />
nieuwe bestemming: de Natuurbrug Zanderij Crailo. Het<br />
verplaatsen van de grond is letterlijk een win-win-situatie,<br />
want het levert op beide locaties voordelen op.<br />
Bewoners van de omgeving Cruysbergen moeten niet<br />
vreemd opkijken als de graafmachines deze week al over<br />
het terrein rijden. Bij het ter perse gaan van dit blad was de<br />
planning nog niet definitief. Het kan ook een paar weken<br />
later worden. En hoewel het voor natuurliefhebbers altijd<br />
een onaangenaam gezicht is wanneer grote machines door<br />
de natuur denderen, is het juist voor het <strong>Goois</strong>e landschap<br />
heel goed dat dit gebeurt.<br />
Herstel natuurwaarden<br />
Het afgraven heeft als doel de natuurwaarde van het gebied<br />
hebben gebruik gemaakt van de inspraakmogelijkheid<br />
indertijd. Het is een zorgvuldig afgewogen plan dat rekening<br />
houdt met verschillende belangen. Maar tien jaar is<br />
een lange periode, waarin inzichten kunnen veranderen.<br />
Die veranderde inzichten hebben invloed op het beheer-<br />
te verbeteren. Daarvoor is het belangrijk dat de verrijkte<br />
toplaag wordt verwijderd en het maaiveld naar het grondwater<br />
wordt gebracht. Op die manier ontstaat meer afwisseling<br />
tussen droge en natte gebieden en ontstaat veel<br />
meer variatie in de vegetatie. Er waren twee opties: het<br />
grondwaterpeil omhoog brengen, of een deel van de grond<br />
afgraven. Die laatste optie bleek na onderzoek verreweg de<br />
beste.<br />
Van Cruysbergen naar Crailo<br />
Met de grond uit Cruysbergen kan de aanleg van de<br />
Natuurbrug Zanderij Crailo worden versneld. Het resterende<br />
grondwerk aan de Natuurbrug vraagt om grond van een<br />
bepaalde kwaliteit. Die is lastig te vinden. De grond, die bij<br />
Cruysbergen wordt afgegraven, voldoet aan die eisen.<br />
Er is haast geboden. De Natuurbrug moet medio 2006<br />
gereed zijn; lukt dat niet, dan komt de subsidie vanuit<br />
Brussel in gevaar. Het afvoeren van grond uit Cruysbergen<br />
brengt kosten met zich mee, die nu een stuk lager uitvallen.<br />
En voor de Natuurbrug Zanderij Crailo hoeft er<br />
125.000 kuub minder grond gekocht te worden. Bovendien<br />
is Crailo nu een stuk zekerder van de Brusselse subsidie.<br />
<strong>Goois</strong> atuurreservaat<br />
EERSTE KWARTAAL 2005<br />
NR:<br />
47<br />
plan. Zo kan het gebeuren dat er een nieuw project wordt<br />
toegevoegd aan het oorspronkelijke plan.<br />
Grote verscheidenheid aan plant en dier<br />
Uitgangspunt voor het beheer van het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong><br />
is diversiteit. Open natuur als heide, stuifzandgebieden<br />
en grasland wordt afgewisseld met natuurlijk bos.<br />
Ecologische verbindingen met aangrenzende gebieden<br />
maken het mogelijk dat allerlei diersoorten met elkaar in<br />
contact komen en daardoor ook op de lange termijn<br />
kunnen overleven in de <strong>Goois</strong>e natuur. Cultuurhistorische<br />
elementen zoals engen, meenten en buitenplaatsen, nemen<br />
een bijzondere plaats in binnen het gebied. En een netwerk<br />
van wandel- fiets- en ruiterpaden zorgt ervoor dat<br />
recreanten volop van het natuurschoon kunnen genieten.<br />
Dat is het streven. En daar wordt nu hard aan gewerkt.<br />
Bijvoorbeeld door het maken van ’heideverbindingen’,<br />
open gebieden met heideachtige vegetatie die zorgen voor<br />
uitwisseling van flora en fauna naar omliggende gebieden.<br />
Zo krijgen verschillende reptielen en insecten die op de<br />
Franse Kampheide leven de kans om zich straks, via de<br />
heideverbindingen en de Natuurbrug Zanderij Crailo,<br />
te verplaatsen naar andere gebieden. En dat is voor het<br />
voortbestaan van veel diersoorten van levensbelang.<br />
Draagvlak<br />
In een dichtbevolkt gebied als het Gooi is het onmogelijk<br />
om het iedereen naar de zin te maken. Wil je de natuur in<br />
stand houden en zorgdragen voor diversiteit, dan zijn<br />
impopulaire maatregelen onvermijdelijk. ”En niemand wil<br />
die in zijn achtertuin”, stelt Poul Hulzink, hoofd Terreinbeheer<br />
van het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong>. ”Maar als we goed<br />
uitleggen waarom die maatregelen nodig zijn, merken we<br />
dat er begrip is en draagvlak. ”Natuur is voor veel mensen<br />
iets van vroeger, toen er nog meer van was. Dus willen ze<br />
de resterende natuur zoveel mogelijk behouden zoals het<br />
is, of omvormen tot wat het was. Helaas kan dat niet altijd.<br />
Neem het Spanderswoud, daar werden vroeger de paden<br />
geveegd. Prachtig, natuurlijk. Maar met de huidige, hoge<br />
arbeidskosten kun je je dat nog nauwelijks voorstellen en<br />
al helemaal niet veroorloven. Bovendien willen we ’natuurgebieden’<br />
en geen parken.<br />
Ons zorgvuldig opgestelde beheerplan voor de lange termijn<br />
en de keuzes die we nu maken, leiden tot rijke, gevarieerde<br />
natuurgebieden met behoud van de zeldzame dieren<br />
plantensoorten, die hier van nature thuishoren. Die<br />
boodschap zullen we blijven uitdragen.”<br />
De Heuvelrug op<br />
Noord-Hollandse<br />
ambitiekaart<br />
Acht Noord-Hollandse natuurbeherende organisaties,<br />
waaronder het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong>, hebben onlangs<br />
gezamenlijk een ambitiedocument aangeboden aan<br />
Gedeputeerde Staten. Daarin zijn negen projecten<br />
benoemd om de uitvoering van de Ecologische Hoofd<br />
Structuur (EHS) voortvarend aan te pakken. Héél de<br />
Heuvelrug is een van deze projecten.<br />
Eenheid herstellen<br />
’Heel de Heuvelrug’ - met als noordelijke punt het <strong>Goois</strong><br />
Lees verder op pagina 3<br />
1<br />
▼
NIEUWS UIT DE NATUUR<br />
Bodemsanering Laarder Wasmeer<br />
waarborgt volksgezondheid<br />
Met de bodemsanering van het Laarder Wasmeergebied<br />
wordt een groot risico voor de volksgezondheid definitief<br />
afgewend. Delen van de bodem bleken namelijk zo<br />
zwaar verontreinigd dat, bij herstel van de zandverstuivingen<br />
van weleer, gevaar bestond voor giftige<br />
stofwolken boven het Kamrad en Hilversum-Noord.<br />
Dat stelt hoogleraar Jan Sevink naar aanleiding van het<br />
bodemonderzoek dat hij er in opdracht van het <strong>Goois</strong><br />
<strong>Natuurreservaat</strong> uitvoerde.<br />
Wat zat er dan allemaal in de grond?<br />
”Zware metalen zoals chroom, cadmium en nikkel in zulke<br />
hoge concentraties dat je verplicht bent om te saneren. Als<br />
mijnbouwer zou je ervan watertanden. Maar recreanten of<br />
spelende kinderen kunnen het maar beter niet binnenkrijgen.<br />
Cadmium bijvoorbeeld, kan leiden tot vervelende aandoeningen,<br />
waaronder verlammingsverschijnselen.”<br />
Schrokken jullie daar niet van?<br />
”Wel van het feit dat de concentraties zo hoog waren. Dát<br />
er in het verleden ongelofelijk veel troep via het riool op<br />
het Wasmeergebied is geloosd, was natuurlijk al langer<br />
bekend. De elektrotechnische industrie in Hilversum loosde<br />
zink, nikkel en cadmium. Galvaniseringsbedrijven loosden<br />
chroom, er werden kwiklampen gemaakt en ga zo<br />
maar door. Alles liep gewoon het riool in en werd afgevoerd<br />
naar het Laarder Wasmeer. Totdat de strenge milieuwetgeving<br />
daar in de jaren tachtig van de vorige eeuw een<br />
eind aan maakte. Intussen was het grondwater al zo erg<br />
verontreinigd dat bij de drinkwaterwinning aan de<br />
Hilversumseweg ’interceptiebronnen’ zijn geslagen om het<br />
gif uit de buurt van de drinkwaterbronnen te houden.”<br />
Als het al zolang een gifbelt was, waarom is er dan<br />
nooit eerder ingegrepen?<br />
”Omdat de gifstoffen grotendeels vastzaten in een sliblaag<br />
op de bodem van de meren. Zolang deze water bevatten,<br />
kon het niet direct kwaad. Maar toen in de warme zomer<br />
van 2003 de Leeuwenkuil volledig droog viel, veranderde<br />
dit slibpakket in een ingedroogde viltige koek, die dreigde<br />
te verstoffen en via de wind te worden verspreid. Aangezien<br />
dit een acuut gevaar voor de volksgezondheid zou<br />
opleveren ben je in die omstandigheden wettelijk verplicht<br />
Nationale Postcode Loterij partner<br />
van <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong><br />
Het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong> ontvangt van<br />
de Nationale Postcode Loterij jaarlijks een<br />
forse bijdrage. Dankzij deze steun kunnen<br />
speciale (natuur)projecten gerealiseerd<br />
worden. Wilt u meespelen in de Nationale<br />
Postcode Loterij en daarmee naast het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong> nog<br />
tientallen andere goede doelen steunen, meldt u dan aan door<br />
0900 - 300 15 00 te bellen of naar www.postcodeloterij.nl te surfen.<br />
EERSTE KWARTAAL 2005<br />
Wie is Jan Sevink?<br />
Hilversummer Jan Sevink (62) is<br />
als hoogleraar Landschapsecologie<br />
aan de Universiteit van<br />
Amsterdam gespecialiseerd in<br />
Nederlandse dekzand- en stuifzandlandschappen,<br />
de daarin<br />
voorkomende bodems en hun<br />
FOTO: BART SIEBELINK natuurwaarden en beheer. Hij<br />
zat jarenlang in de voormalige Wetenschappelijke<br />
adviescommissie van het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong>,<br />
begeleidde een promotieonderzoek en vele studentenexcursies<br />
in de <strong>Goois</strong>e natuur.<br />
om ogenblikkelijk maatregelen te nemen. Dat is dan ook<br />
meteen adequaat opgepakt door de Provincie. Die heeft<br />
gezorgd dat de sliblaag werd afgegraven. Het niet afgevoerde<br />
restant ligt nu, verpakt in folie, op grote hopen aan het<br />
einde van de Anton Philipsweg. Toen is er ook geld losgekomen<br />
voor de bodemsanering. Tot vreugde van het <strong>Goois</strong><br />
<strong>Natuurreservaat</strong>, dat hier al jaren voor vocht.<br />
Als alles toch al veilig was afgevoerd en verpakt,<br />
waarom was uw bodemonderzoek dan nog nodig?<br />
”De sanering in 2003 betrof slechts de Leeuwenkuil, maar<br />
er zijn nog drie meren alsmede de uitlopers ervan. En<br />
omdat saneren duur is, wil je dat het ook meteen goed<br />
gebeurt. Dat betekent in dit bijzondere geval dat je door<br />
middel van bodemonderzoek van het te saneren areaal zeer<br />
gedetailleerd kunt aangeven waar wel en waar niet afgegraven<br />
hoeft te worden. Deze detaillering was nodig omdat<br />
gaandeweg het onderzoek, delen van het terrein die aanvankelijk<br />
vuil werden gewaand, schoon bleken te zijn en<br />
omgekeerd. Een ander relevant facet zijn de kosten, want<br />
het afvoeren van gesaneerde grond kost een slordige veertig<br />
euro per kuub. Dus als je met fijnmazig bodemonderzoek<br />
kunt voorkomen dat je een paar duizend kuub schone<br />
grond teveel afgraaft, dan is dat mooi meegenomen.”<br />
Wat waren de andere redenen voor het onderzoek?<br />
”Dat het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong> in het Laarder Wasmeergebied<br />
de natuurlijke situatie graag wilde herstellen. Omstreeks<br />
1900, lang voordat het Hilversumse riool daar lag,<br />
was er sprake van heidevennen die niet in contact stonden<br />
Laarder Wasmeer<br />
Henk Korten<br />
rentmeester<br />
<strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong><br />
Naast alle commotie in de regionale pers over houtkap in<br />
De Snip waren er in de afgelopen maanden gelukkig ook<br />
positieve ontwikkelingen te melden over onze <strong>Goois</strong>e<br />
natuur. Professor Sevink heeft met zijn bodemonderzoek,<br />
dit in opdracht van het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong>, in het<br />
zwaar verontreinigde Laarder Wasmeergebied aangetoond<br />
dat er naast zware verontreinigingen ook sprake is van<br />
licht verontreinigde terreindelen. De grond die afgegraven<br />
wordt in die lichtverontreinigde terreindelen kunnen we<br />
prima gebruiken voor de opbouw van de kernen van de<br />
grondlichamen van de Natuurbrug Zanderij Crailo. Het<br />
natuurherstel wordt daar in het midden van de Groene<br />
Schakel met de Utrechtse Heuvelrug weer nieuwe kansen<br />
gegeven.<br />
In de Zanderij Cruysbergen wordt de natuurontwikkeling<br />
een krachtige impuls gegeven door het weghalen van de<br />
voedselrijke bovengrond. Ook de grond die hier wordt<br />
afgegraven is bruikbaar voor de grondlichamen van de<br />
Natuurbrug Zanderij Crailo. Het resultaat in Cruysbergen<br />
zal een gevarieerd en bloemrijk schraalgrasland naast<br />
vochtige heidevegetaties zijn met hoge natuurwaarden.<br />
Nu heeft een organisatie als het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong><br />
natuurlijk zelf nooit voldoende geld voor al dat werk,<br />
want plannen en ideeën zijn er genoeg om natuurwaarden<br />
te herstellen, te creëren en te beheren. Er valt wat dat<br />
betreft nog veel te doen. Maar het doet een rentmeester<br />
goed dat organisaties en instanties als de Nationale<br />
Postcode Loterij, het VSBfonds en de Provincie Noord-<br />
Holland veel van het werk van het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong><br />
met financiële bijdragen mogelijk maken. Tijdens het<br />
Goed Geld Gala, de jaarlijkse bijeenkomst van de<br />
Nationale Postcode Loterij waar bekend wordt gemaakt<br />
hoeveel geld er naar de Goede Doelen gaat, werd voor het<br />
werk van het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong> voor al dat extra<br />
werk in de natuur ook dit jaar weer een fors bedrag<br />
beschikbaar gesteld. Graag wil ik ook hier daarvoor mijn<br />
grote dank uitspreken.<br />
En tenslotte kan het bosbeheer op en rond de Bosberg bij<br />
Hollandsche Rading door de afsluiting van de parkeerplaats<br />
langs de A27 worden opgepakt zonder dat dit door<br />
een te overmatige betreding direct weer teniet wordt<br />
gedaan. Samen met buurtbewoners uit Hollandsche<br />
Rading worden daarvoor plannen voorbereid. In al deze<br />
natuurgebieden is straks weer rust en ruimte voor plant<br />
en dier en kunnen wij als recreant blijven genieten van<br />
een rijke natuur.<br />
met het (veel dieper liggende) grondwater. De waterspiegel<br />
’hing’ als het ware op een ondoorlatende laag in de bodem,<br />
een zogenoemde podzolbodem. Je herkent zo’n bodem<br />
aan de opbouw van verschillende lagen die sterk met<br />
elkaar contrasteren. Het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong> wil graag<br />
die hangwatervennen en de stuifzanden in ere herstellen,<br />
maar dat kan alleen als de podzolbodem nog intact is.”<br />
<strong>Goois</strong> atuurreservaat<br />
2<br />
AAN HET WOORD...<br />
▼
▼<br />
En, was-ie dat?<br />
”Ja, voor verreweg het grootste gedeelte wel. Dat is ook een<br />
van de meest belangrijke en bevredigende resultaten uit<br />
ons bodemonderzoek. Het vervuilde slib ligt dus bovenop<br />
een verder grotendeels intact bodemprofiel. Daar zijn we<br />
erg blij om, want het duurt eeuwen eer zich zo’n bodem<br />
vormt in zandgrond. Dat gebeurt onder invloed van traag<br />
verlopende natuurlijke processen, waarbij het strooisel dat<br />
op de grond ligt wordt afgebroken tot humus die met het<br />
regenwater de grond instroomt en enkele decimeters dieper<br />
wordt afgezet. Zo ontstaat het gelaagde profiel. Waren<br />
we dat kwijt geweest, dan was dat een eeuwig verlies<br />
geweest, want je kunt dat niet eventjes namaken.”<br />
Zijn er ook nog nieuwe verontreinigingen ontdekt?<br />
”Jazeker! Grote troep zat namelijk ook in delen van het<br />
terrein die aanvankelijk niet tot het te onderzoeken gebied<br />
behoorden. Het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong> had op grond van<br />
het verleden een vaag vermoeden dat het ook in de voormalige<br />
uitlopers van de meren niet helemaal goed zat met<br />
de bodem. Dan praten we over de delen ten oosten van de<br />
Leeuwenkuil, waar tot na de oorlog nog kleine akkertjes<br />
waren. Het was bekend dat die bij overstort wel eens blank<br />
kwamen te staan met vuil water. Maar van de bodem op die<br />
plekken wisten we niets. Alleen dat er soms weinig wilde<br />
groeien. Daarom hebben we voor de zekerheid ook daar<br />
maar eens gekeken. Gelukkig maar, want daar zijn zware<br />
verontreinigingen aangetroffen. Die worden nu meegenomen<br />
met de sanering, zodat herhaling van de dreiging van<br />
uitwaaiende wolken met giftig stof is uitgesloten.”<br />
Is de sanering dan afdoende?<br />
”Ja.”<br />
Opening Heimanspad<br />
Op 12 maart 2005 wordt het Heimanspad op ludieke wijze<br />
geopend. Vorig jaar is de route al door tientallen zwerfkeien<br />
gemarkeerd. De panelen: Eli Heimans, Hei en Dennen,<br />
Zwerfkeien, In Sloot en Plas en Nu en Later bieden wetenswaardigheden<br />
over de historie, natuur en de toekomst van<br />
de Zanderij Crailo. Voor de samenstelling van de route is<br />
nauw samengewerkt met de Heimans en Thijssestichting.<br />
De openingshandeling, het plaatsen van het Eli Heimanspaneel,<br />
wordt verricht door een vertegenwoordiger van de<br />
Rotaryclubs Bussum, Naarden-Bussum en Laren-Blaricum,<br />
namens de Heimans en Thijssestichting dr. P.J. Roos,<br />
namens het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong> de voorzitter P.J.M.<br />
Poelmann en de rentmeester H. Korten. Met het Heimanspaneel<br />
wordt de naamgever geëerd, die al rond 1900 de<br />
bijzondere geologische en botanische betekenis van de<br />
Zanderij onder de aandacht bracht. Leden van de Rotaryclubs<br />
zullen de overige panelen plaatsen en het pad verder<br />
vervolmaken. Ook heeft men de opbrengst van het<br />
benefietconcert op 23 februari jl. in zijn geheel besteed aan<br />
de realisatie van dit pad.<br />
EERSTE KWARTAAL 2005<br />
Er staan<br />
verschillende<br />
informatiepanelen<br />
langs<br />
de route.<br />
INTERVIEW<br />
”We zijn net zo democratisch als de Gewestelijke Afvalstoffen Dienst”<br />
Het hele Gooi over twintig jaar dichtgebouwd?<br />
Nummertjes trekken voor de laatste stukjes bos?<br />
Een heidevisum voor hondenbezitters?<br />
Zo’n vaart zal het volgens bestuursvoorzitter van het<br />
<strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong> Patrick Poelmann (51) echt<br />
niet lopen. ”Omdat de <strong>Goois</strong>e bevolking dat niet wil<br />
én omdat wij democratisch zijn!”<br />
Als geboren en getogen Bussummer kent Poelmann het<br />
Gooi als geen ander. En net als iedereen gaat ook hij<br />
graag met zijn hond - een heidewachtel, waarvan hij<br />
FOTO: BART SIEBELINK<br />
trouw een foto in zijn portemonnee bij zich draagt - een<br />
eindje lopen. Vanuit zijn woning de Eukenberg op,<br />
genieten van het uitzicht over ”die prachtige kleine<br />
akkertjes met hun glooiende lijnen” om even later, staande<br />
tussen de hoogbejaarde beuken van het opengestelde<br />
landgoed Oud-Naarden over de brede rietkragen uit te<br />
kijken op Almere en zijn longen diep te vullen met de<br />
frisse wind van het Gooimeer.<br />
De kracht die je voelt wanneer je vanaf een hoog punt de<br />
wereld overziet, ervaart Poelmann ook in zijn functie van<br />
gedeputeerde van de provincie Noord-Holland. Binnen<br />
zijn portefeuilles Landschap en Water, is hij gewend zich<br />
niet blind te staren op de problemen van vandaag, maar<br />
juist de kansen te zien voor morgen.<br />
Welke dat zijn? ”Dat mensen het altijd belangrijk zullen<br />
Parkeerplaats de Bosberg, aan de A27<br />
ter hoogte van Hollandsche Rading, is<br />
door Rijkswaterstaat gesloten. Tot<br />
grote opluchting van omwonenden en<br />
het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong>.<br />
Nu is het zaak om het gebied zo in te<br />
richten dat de natuur er weer rust en<br />
ruimte krijgt en er weer gewandeld<br />
kan worden. De parkeerplaats gaf<br />
jarenlang veel rommel en overlast in<br />
het achterliggende bos. Na een grote<br />
schoonmaakactie kan het gebied nu<br />
opgeknapt worden.<br />
Kans voor herstel<br />
In een bijeenkomst voor bewoners legden<br />
vertegenwoordigers van het <strong>Goois</strong><br />
▼<br />
Vervolg van pagina 1<br />
<strong>Natuurreservaat</strong> - heeft als doel om de versnippering van<br />
de natuur op de hele Heuvelrug tegen te gaan, zodat het in<br />
2010 één van de grootste aaneengesloten natuurgebieden<br />
in Nederland is. Onder meer door het herstellen en verbinden<br />
van grote heidegebieden en natuurlijke loofbossen. Dit<br />
moet ervoor zorgen dat planten- en diersoorten minder<br />
bedreigd worden, of zelfs terugkeren van weggeweest. Er<br />
komt een uitgebreid netwerk fiets- en wandelpaden voor<br />
recreanten.<br />
<strong>Natuurreservaat</strong> uit wat de plannen<br />
zijn voor dit terrein.<br />
Ook in de Bosberg gaan zogeheten<br />
heidestapstenen het mogelijk maken<br />
dat de flora en fauna zich van het ene<br />
naar het andere gebied verplaatsen.<br />
Dat vereist meer licht en ruimte.<br />
Bomen moeten daarom op enkele<br />
plaatsen plaatsmaken voor heideachtige<br />
vegetatie.<br />
Veel goede ideeën<br />
Een goede suggestie van de bewoners<br />
was om de A27 aan het zicht te onttrekken<br />
vanuit het achterliggende bos.<br />
Dit kan door natuurlijke verjonging<br />
van de bosstrook. Het <strong>Goois</strong> Natuur-<br />
blijven vinden om dicht bij huis te kunnen genieten van<br />
het landschap. Kijk naar al die Amsterdammers die langs<br />
de Amstel naar de Ronde Hoep fietsen en terug. Van zo’n<br />
gebied moet je dus afblijven. Natuurlijk, de stad groeit.<br />
Maar wel zodanig dat er in alle richtingen landschappelijke<br />
groene ’aders’ open blijven.”<br />
Daarom is het volgens Poelmann ook geen toeval dat<br />
nota bene de stad Amsterdam reeds in 1932 het grootste<br />
bedrag op tafel legde om de oprichting van het <strong>Goois</strong><br />
<strong>Natuurreservaat</strong> mogelijk te maken. ”Twee miljoen gulden,<br />
in die tijd was dat een godsvermogen. De andere<br />
helft kwam van de zes <strong>Goois</strong>e gemeenten Hilversum,<br />
Huizen, Bussum, Naarden, Laren en Blaricum en van de<br />
provincie Noord-Holland die samen tot op de dag van<br />
vandaag het bestuur vormen van de stichting. Daarom<br />
snap ik niet dat zoveel mensen denken dat het <strong>Goois</strong><br />
<strong>Natuurreservaat</strong> niet onder democratische controle staat.<br />
Wellicht komt dat door termen zoals ’stichting’ en ’rentmeester’,<br />
die voor veel mensen een besloten en ietwat<br />
feodale bijklank hebben. Maar we zijn gewoon een intergemeentelijk<br />
samenwerkingsverband en daarmee net zo<br />
democratisch en ’van iedereen’ als pakweg de<br />
Gewestelijke Afvalstoffen Dienst.”<br />
”Iets anders is dat bewoners van het Gooi zich moeilijk<br />
kunnen onttrekken aan beleid van het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong><br />
omdat we driekwart van het totale buitengebied<br />
in de streek bezitten en beheren. Je hoeft je dorp<br />
maar uit te lopen en je staat meteen op GNR-domein.<br />
We zijn dus iedereens buurman. En dat kan - zo gaat dat<br />
met buren - psychologisch behoorlijk doorwerken. Maar<br />
laat vooral niemand vergeten waar we samen voor staan:<br />
een gevarieerde leefomgeving. Voor planten, dieren en<br />
mensen.”<br />
Hoewel het een druilerige dag is, worstelt Poelmann zich<br />
met zichtbaar genoegen door de natte rulle zandhelling<br />
naar de top van Natuurbrug Crailo voor de foto.<br />
Eenmaal boven: ”Op deze plek zal straks elke wandelaar<br />
of fietser met eigen ogen zien hoe onverbiddelijk de<br />
brede barrière van spoorlijnen en autoweg al die jaren is<br />
geweest. Ik weet zeker dat mensen dan blij zullen zijn<br />
met de teruggewonnen vrijheid.”<br />
Omwonenden denken mee over Bosberg<br />
reservaat maakte daar al eerder werk<br />
van door bomen weg te kappen om<br />
meer licht door te laten, waardoor<br />
struikgewas z’n kans kreeg.<br />
De bewoners hadden nog meer goede<br />
ideeën: de sluippaden dichtleggen,<br />
het vuil opruimen, de open plekken<br />
goed beheren en het parkeergedrag<br />
aan de Vuursche Dreef reguleren. Een<br />
aantal bewoners bood spontaan aan<br />
om het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong> te helpen<br />
bij het openmaken van de oude<br />
zandwinningkuil, die volledig is dichtgegroeid.<br />
Nu de rust in het gebied is<br />
weergekeerd kan het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong><br />
er weer iets moois en waardevols<br />
van maken.<br />
Sterke samenwerking<br />
De visie, die is neergelegd in het boekje Ambitie natuur en<br />
landschap 2010, kan rekenen op brede steun. In het natuurbeheerderswerkoverleg<br />
praten acht organisaties mee:<br />
Staatsbosbeheer, <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong>, Natuurmonumenten,<br />
IVN Consulentschap Noord-Holland, Landschap<br />
Noord-Holland, Waterleidingbedrijf Amsterdam, PWN<br />
Waterleidingbedrijf Noord-Holland en de Milieufederatie<br />
Noord-Holland.<br />
<strong>Goois</strong> atuurreservaat<br />
3
COLOFON<br />
Muziek in de oren<br />
Het voorstel van drie Rotaryclubs uit het Gooi klonk het<br />
<strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong> als muziek in de oren: een concert<br />
waarvan de opbrengst bestemd is voor het <strong>Goois</strong><br />
<strong>Natuurreservaat</strong>. Op 23 februari vond dit prachtige concert<br />
plaats in de Wilhelminakerk in Bussum. Met de opbrengst<br />
is het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong> bijzonder blij.<br />
Voor de viering van het honderdjarig bestaan van Rotary<br />
International hadden de Rotaryclubs Bussum, Laren-<br />
Blaricum en Naarden-Bussum een heel bijzonder strijkorkest<br />
gecontracteerd: het Vilnius Strijkkwartet uit<br />
Litouwen. Deze vier strijkers van wereldformaat werden<br />
bijgestaan door contrabassist Hans Roelofsen uit Bussum.<br />
Drie van de 450 Nederlandse clubs hebben een warme<br />
band met het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong> en zagen in het<br />
jubileumconcert ’Van Chicago naar het Gooi’ een mooie<br />
gelegenheid om geld in te zamelen. Zo werden drie doelen<br />
gediend: het honderdjarig bestaan werd luisterrijk<br />
gevierd, het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong> ontving een gulle gift<br />
en het publiek kon genieten van het werk van twee<br />
meesterlijke componisten uit de 19e eeuw, Franz<br />
Schubert en Antonin Dvorak.<br />
Correctie<br />
In de vorige Nieuwsbrief (nr. 46) is een kaart afgedrukt,<br />
beschikbaar gesteld door de Provincie Utrecht, waarop<br />
ecoducten, groene corridors, robuuste verbindingen e.d<br />
zijn aangegeven. Dit zijn volgens de samenwerkende<br />
natuur- en milieu-organisaties op de Heuvelrug de projecten,<br />
die nodig zijn om van de Heuvelrug weer één geheel te<br />
maken. Omdat we uit auteursrechtelijke overwegingen het<br />
logo van de Provincie Utrecht niet van de kaart hebben<br />
verwijderd is ten onrechte de suggestie gewekt dat dit ook<br />
het provinciale beleid betreft.<br />
<strong>Goois</strong> atuurreservaat<br />
uitgave: Stichting Steun <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong><br />
frequentie: 4 x per jaar<br />
doelgroep: Begunstigers<br />
oplage: 9.000 exemplaren<br />
tekst: Stichting Steun <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong><br />
foto’s: Stichting <strong>Goois</strong>ch <strong>Natuurreservaat</strong>,<br />
tenzij anders vermeld<br />
druk: Oplosmiddelvrije inkt op 100% gerecycled papier<br />
Stichting Steun <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong><br />
steunt projecten die een meerwaarde geven aan<br />
de natuurterreinen in het Gooi.<br />
Stichting <strong>Goois</strong>ch <strong>Natuurreservaat</strong><br />
is eigenaar en beheerder van het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong><br />
en heeft tot doel de natuur in het Gooi<br />
te beschermen door gronden aan te kopen, deze<br />
zorgvuldig te beheren en het publiek de<br />
mogelijkheid te geven ervan te genieten. In de<br />
stichting participeren de gemeenten Amsterdam,<br />
Blaricum, Bussum, Hilversum, Huizen, Laren en<br />
Naarden en de provincie Noord-Holland.<br />
Adresgegevens beide stichtingen:<br />
bezoekadres: Nieuwe Meentweg 2, Hilversum<br />
postadres: Postbus 1001, 1200 BA Hilversum<br />
telefoon: (035) 621 45 98<br />
fax: (035) 623 73 74<br />
e-mail: gooisnatuurreservaat@gnr.nl<br />
internet: www.gnr.nl<br />
Jaarcijfers<br />
Ons bereiken af en toe vragen over de financiën<br />
van de Stichting Steun <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong>.<br />
Op verzoek sturen wij u de laatst beschikbare<br />
jaarrekening van de stichting toe. Dit kan door<br />
overmaking van € 4,- op de bankrekening van de<br />
Steunstichting o.v.v. ’jaarrekening’.<br />
EERSTE KWARTAAL 2005<br />
Goed Geld Gala:<br />
1 miljoen voor <strong>Goois</strong><br />
<strong>Natuurreservaat</strong><br />
Op 27 januari jl. is tijdens het Goed Geld Gala de nettoopbrengst<br />
2004 van de Nationale Postcode Loterij bekendgemaakt.<br />
De Nationale Postcode Loterij, kon maar liefst<br />
€ 223.800.000 ’weggeven’ aan de negenenveertig goede<br />
doelen.<br />
Het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong> had voor dit gala de Infoschuur<br />
bij de Natuurbrug beschikbaar gesteld, waar vertegenwoordigers<br />
van alle goede doelen aanwezig waren. Op deze dag<br />
heeft het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong> wederom € 1.000.000 toegezegd<br />
gekregen. Rentmeester Henk Korten, die de cheque<br />
in ontvangst nam, beloofde: ”Ook dit bedrag gaan we<br />
gebruiken voor projecten die een meerwaarde opleveren<br />
voor de natuur én de bezoekers”.<br />
Veilig in de luwte<br />
Het Ankeveensepad en de Oude Meentweg zijn autoluw<br />
gemaakt. Hiermee is een einde gekomen aan het hinderlijke<br />
sluipverkeer tussen Hilversum en ’s-Graveland. Samen<br />
met paddengoten en faunatunnels verhoogt deze maatregel<br />
de veiligheid van muizen, egels, padden, kikkers en watersalamanders.<br />
Maar ook de fietser heeft baat bij de autoluwe<br />
weg, waarop alleen nog bestemmingsverkeer is toegestaan.<br />
Een slagboom met slot, waarvan de bewoners een sleutel<br />
krijgen, laat nog even op zich wachten. De gemeente<br />
Wijdemeren moet daarover nog een Verkeersbesluit<br />
nemen.<br />
VAN GOED NAAR BETER<br />
U heeft het misschien al gemerkt: de nieuwsbrief van het<br />
<strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong> is op twee punten veranderd.<br />
Of liever gezegd: verbeterd. Om minder papier te gebruiken<br />
wordt de nieuwsbrief voortaan toegestuurd in een wikkel<br />
in plaats van de vertrouwde envelop. En om de leesbaarheid<br />
te verbeteren worden geen teksten meer gezet op een<br />
te donkere ondergrondkleur.<br />
Projectsubsidies van het VSBfonds<br />
Welkome giften<br />
Het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong> ontvangt<br />
van het VSBfonds aanzienlijke subsidiebijdragen<br />
voor diverse natuurprojecten.<br />
De heer G. van der Heiden danken we hartelijk voor<br />
een gift van 500 euro. Van een anonieme schenker<br />
ontvingen wij een gift van 1.000 euro. Een mevrouw uit<br />
Hilversum heeft een bankje geschonken, omdat zij vond<br />
dat het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong> goed werk had verricht<br />
door de plaatsing van een raster en het beheerwerk op<br />
de Hoorne Boegse heide en omdat zij haar man wilde<br />
verrassen die 50 jaar werd. Het bankje is geplaatst op<br />
het eerste trapveldje vanaf de Kolhorneseweg.<br />
Deelname is voor zowel<br />
begunstigers als<br />
niet-begunstigers én<br />
is kosteloos, tenzij<br />
anders vermeld.<br />
Op www.gnr.nl is een<br />
actuele versie van deze<br />
agenda te vinden.<br />
Woensdag 16 maart<br />
Boomfeestdag.<br />
• Bomen planten door basis<br />
schoolleerlingen Hilversum<br />
op Natuurbrug Zanderij<br />
Crailo.<br />
Zaterdag 19 maart<br />
van 14:00 tot 16:30 uur<br />
Excursie voor ‘adoptanten’<br />
van schapen en hooglanders.<br />
• Schaapskooi<br />
Blaricummerheide.<br />
Zondag 20 maart<br />
van 14:00 tot 16:00 uur<br />
Wandeling Hoorneboegse heide<br />
met aandacht voor begrazing<br />
Charolais-runderen.<br />
• Hoek Bosdrift/Kolhornseweg,<br />
Hilversum, bij paddestoel<br />
20730.<br />
Maandag 28 maart 2e Paasdag<br />
van 10:00 tot 12:00 uur<br />
Paaseieren zoeken en kleurplaten<br />
beschilderen voor kinderen t/m<br />
7 jaar.<br />
• Schaapskooi<br />
Blaricummerheide.<br />
Zondag 17 april<br />
van 14:00 tot 16:00 uur<br />
Wandeling Spanderswoud<br />
i.v.m. paddentrek, waarbij<br />
dieren nu gebruikmaken van<br />
faunapassages.<br />
• Parkeerplaats Oude<br />
Meentweg, Hilversum,<br />
o.l.v. IVN-gidsen.<br />
Bedrijfsdonateurs van het <strong>Goois</strong> Natuurrservaat:<br />
• Arcadis Regio West -<br />
Hoofddorp<br />
• Arfman Hekwerk - Holten<br />
• Connexxion - Hilversum<br />
• DHV Management<br />
Consultants - Amersfoort<br />
• Dura Vermeer Infrastructuur -<br />
Baarn<br />
• Grondbalans - Broek op<br />
Langedijk<br />
• Horex Business Ventures -<br />
Huizen<br />
• J.A. de Mulder Makelaarskantoor<br />
- Laren<br />
• Loyens & Loeff - Amsterdam<br />
• Notariskantoor Smit & Delen -<br />
Baarn<br />
AGENDA<br />
<strong>Goois</strong> atuurreservaat<br />
Zondag 24 april<br />
van 14:00 tot 16:00 uur<br />
Fietstocht langs ecologische<br />
knelpunten o.l.v. boswachter.<br />
• Beperkte deelname.<br />
• Informatie over startpunt en<br />
opgave telefonisch bij GNR<br />
(zie colofon).<br />
Donderdag 5 mei<br />
Hemelvaartsdag<br />
van 06:00 tot 08:00 uur<br />
Dauwtrappen met<br />
aansluitend ontbijtbuffet.<br />
• Informatie over kosten,<br />
startpunt en opgave<br />
telefonisch bij GNR (zie<br />
colofon).<br />
Zaterdag 4 juni<br />
schaapscheerdersfeest<br />
van 10.00 tot 16.00 uur<br />
• Schaapskooi<br />
Blaricummerheide.<br />
• Demonstraties en presentaties<br />
natuurorganisaties.<br />
• Speciale kinderactiviteiten.<br />
Zondag 5 juni<br />
van 15:00 tot 16:00 uur<br />
Kindervoorstelling ‘Broers<br />
overboord’ openluchttheater<br />
De Lieberg.<br />
• Informatie (035) 683 44 87<br />
of www.openluchttheaters.nl<br />
Zondag 19 juni<br />
van 15:00 tot 16:00 uur<br />
Kindervoorstelling ‘Trot Gretvrol<br />
de veelvraat en de toverharp’<br />
openluchttheater De Lieberg.<br />
• Informatie (035) 683 44 87<br />
of www.openluchttheaters.nl<br />
U vindt de agenda<br />
ook op www.natuurwegwijzer.nl<br />
CBF Keurmerk toegekend aan de Stichting<br />
Steun <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong><br />
Het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) is<br />
een onafhankelijke stichting die al sinds 1925<br />
toezicht houdt op de inzameling van geld voor<br />
goede doelen. De taak is het bevorderen van een verantwoorde<br />
fondsenwerving en -besteding door middel van het<br />
beoordelen van de fondsenwervende organisaties en het<br />
verstrekken van informatie en advies aan overheidsinstanties<br />
en publiek. Bovendien signaleert het CBF ontwikkelingen<br />
die van belang kunnen zijn voor de fondsenwervende<br />
sector.<br />
• Pokon & Chrysal<br />
International - Naarden<br />
• Quest International -<br />
Naarden<br />
• Schimmel Elektrotechniek -<br />
Laren<br />
• Ton Spoelder Slagerij - Laren<br />
• Zinkstok Advocatenkantoor -<br />
Huizen<br />
Ook bedrijfsdonateur worden?<br />
Wij informeren u graag over de<br />
mogelijkheden. Neem voor<br />
meer informatie contact op met<br />
het <strong>Goois</strong> <strong>Natuurreservaat</strong> of kijk<br />
op www.gnr.nl onder ’bedrijfsdonateurs’.<br />
4