Wetenschappelijke ondersteuning bij de implementatie van een ...

66 Eindrapport implementatie gezinsdiagnostiek CIG
Naast de fasering zijn er ook nog verschillende aspecten belangrijk bij het evalueren van een
implementatietraject. Figuur 4.1 geeft een overzicht van deze aspecten.
Een brede waaier aan determinanten en randvoorwaarden bepaalt de manier waarop de
verschillende fasen in het implementatietraject doorlopen zullen worden. In een eerdere projectfase
(Soyez et al., 2009) werden vijf groepen randvoorwaarden (beïnvloedende factoren) voor
implementatie onder de loep genomen (m.n. (1) factoren die samenhangen met de richtlijn zelf, (2)
factoren die samenhangen met de sector van de CIG; (3) factoren die samenhangen met de
organisatie/ de voorziening; (4) factoren die samenhangen met de behandelende professional en (5)
factoren die samenhangen met de cliënt). Deze randvoorwaarden zijn uiteraard niet alleen van
belang om de situatie bij aanvang van het implementatieproces te schetsen. Ze bepalen in
belangrijke mate ook mee welke implementatiestrategieën ingezet worden. “Een
implementatiestrategie omvat een concrete activiteit of een combinatie van activiteiten die een
voorziening kan inzetten om de invloed van randvoorwaarden te sturen en zo de implementatie te
bevorderen. Het kan bijvoorbeeld gaan om een trainingsmiddag, maar ook om een combinatie van
trainingen, groepsbijeenkomsten en schriftelijke informatie” (Stals et al., 2009; p.22).
In dit en volgend hoofdstuk belichten we de adoptie- en invoeringsfase van gezinsdiagnostiek in de
CIG waarbij we een antwoord willen formuleren op doelstelling 1 en 3 van dit onderzoeksproject.
Hoofdstuk vier start met een schets van aantal ontwikkelingen op sectoraal niveau en belicht daarna
het verloop van de implementatie in de pilootvoorziening: CIG Ten Anker. In hoofdstuk 5 belichten
we de implementatietrajecten in de overige vier CIG. Aansluitend geven een overzicht van
knelpunten en moeilijkheden zoals ervaren door de stafmedewerkers.
Methodologie
Procedure
Het in beeld brengen van een implementatietraject is niet eenvoudig. Ten einde een zo volledig
mogelijk beeld te creëren werd gebruik gemaakt van data-triangulatie: dit impliceert dat elkaar
aanvullende en controlerende onderzoekstechnieken aangewend worden. Door verschillende
soorten van onderzoeksinformatie of gegevensbronnen te gebruiken wordt het beeld van de
onderzoekssituatie meer valide (Baarda, de Goede & Teunissen, 2005).
Zoals eerder geschetst werd geopteerd voor een actie-onderzoek. Vooral in de eerste helft van het
onderzoeksproject (tot december 2009) impliceerde dit een actieve betrokkenheid van de
onderzoeksmedewerkster in de pilootvoorziening op basis van participerende observatie gekoppeld
aan coachingsactiviteiten. Deze observatiemomenten vonden plaats tijdens de eerste deel van het
onderzoeksproject (mei – december 2009); de onderzoekster was minimaal één dag per week
aanwezig in Ten Anker.
Om de bruikbaarheid van het draaiboek te evalueren, werd het implementatieproces bovendien
gedetailleerd opgevolgd bij een vijftal gezinnen in CIG Ten Anker. In het oorspronkelijk
onderzoeksvoorstel werd vooropgesteld om gezinnen behorend tot specifieke doelgroepen te