Wetenschappelijke ondersteuning bij de implementatie van een ...

Inleiding en achtergronden
start van het onderzoeksproject werd een inventaris van instrumenten opgesteld (zie Verstichele et
al., 2008), die als belangrijke richtingaanwijzer gehanteerd werd. Daarnaast golden ook enkele
bijkomende selectiecriteria, m.n. de kwaliteit van instrumenten, de gebruiksvriendelijkheid en
praktijkrelevantie. Onderzoek in Vlaanderen naar de kwaliteit van gebruikte tests en meetschalen –
inclusief de Bijzondere Jeugdbijstand – heeft uitgewezen dat deze vaak verouderd en van
bedenkelijke kwaliteit zijn (Schittekatte, Bos, Spruyt, Germeijs & Stinissen, 2003). Anderzijds wijzen
van Yperen en Veerman (2006) er op dat, naast de methodologische kwaliteit, het in functie van het
uitbouwen van een evidence-based praktijk erg belangrijk is de gebruiksvriendelijkheid en
praktijkrelevantie van de bestaande instrumenten na te gaan. Immers, een instrument dat voor
praktijkwerkers weinig nut heeft en niet goed hanteerbaar is, kan niet goed worden ingebed in het
hulpverlenend handelen.
Figuur 1.1 geeft een schematisch overzicht van het volledige model voor gezinsdiagnostiek, waarin
de drie hierboven beschreven deelcomponenten geïntegreerd zijn. Voor elk van de vier
diagnostische analyses werd een aantal diagnostische instrumenten geselecteerd, rekening houdend
met de criteria. Het inzetten van andere, aanvullende instrumenten blijft evenwel steeds mogelijk.
Daarenboven is het mogelijk om het model flexibel aan te wenden door één of meerdere domeinen
te verdiepen, afhankelijk van de mogelijkheden en/of noden van het gezin.
Uitgebreide klachten/krachtenanalyse, na aanhoren klachten/krachten op verschillende deelterreinen
KA KA KA KA
KA
Diagnostisch scenario
Context van het Algemene Opvoeden Subsysteem- Persoonskenmerken
gezin gezinskenmerken kenmerken van de gezinsleden
PA
SSL-I/ SSL-D
VA
PA
FRT, GST of
‘Een taal erbij’
VA
GKS
IA IA
Gesprekken, observaties, genogram, ecogram, tijdslijn
PA
NVOS, OKIV,
VHT, AQS
VA
SOG, EAS
Integratief beeld
PA
NVOS,QRI,FRT
,NGT,GST of
‘Een taal erbij
Interne begeleiding Ontwikkelen van een module Interne gezinsdiagnostiek behandeling in de CIG –
Stuurgroepbijeenkomst 04/06/2008
KA = Klachtenanalyse ; PA= Probleemanalyse ; VA= Verklaringsanalyse; IA= Indicatieanalyse
IA
Diagnostisch verslag met advies en verwijzing
Figuur 1.1
Schematische voorstelling inhoud ‘typemodule gezinsdiagnostiek’
VA
IA
PA
N-RES, NOSI
VA
IA
Extern aanbod
Ten einde het ontwikkelde model uit te testen, werd een kleinschalige pilootstudie uitgevoerd bij vijf
casusgezinnen. Na afloop van deze pilootstudie kregen de ouders van deze casusgezinnen de kans
hun mening te geven over de pilootstudie en de aangewende diagnostische acties. Zij werden
19