Wetenschappelijke ondersteuning bij de implementatie van een ...

Conclusies en discussie
In de eerste plaats biedt een programma dat wordt uitgevoerd volgens afgesproken uitgangspunten
en richtlijnen veel duidelijkheid voor cliënten. Ze kunnen van bij de start heldere informatie krijgen
over wat er wanneer gaat gebeuren en waarom. Bovendien biedt het de voorziening de kans om zich
te verantwoorden tegenover de cliënt. Ten tweede biedt programmagetrouwe uitvoering ook
voordelen voor de uitvoerend medewerkers zelf. Een duidelijke programma-omschrijving zorgt voor
minder ‘handelingsverlegenheid’ en maakt ook dat er minder overleg nodig is over de in te zetten
handelswijzen. In de derde plaats draagt het feit dat een programma wordt uitgevoerd zoals het
hoort, bij tot de effectiviteit van dit programma (zie: Van Yperen, 2003). Tot slot maakt een
duidelijke programma-omschrijving het mogelijk om de effectiviteit van het programma of de
interventie te onderzoeken en de kwaliteit te monitoren (Bruinsma & Konijn, 2008).
Onderzoeksresultaten over de uitkomsten van een programma kunnen immers beter geduid worden
en beter gerelateerd aan het inzetten van dit programma, wanneer er een hoge programmaintegriteit
is.
Samenvattend kan besloten worden dat het implementatieproces van de module gezinsdiagnostiek,
rekening houdend met de beschikbare middelen, op dit ogenblik de hoogst mogelijke aandacht krijgt
in de verschillende CIG, maar dat het implementatietraject geenszins afgerond is. De tweede fase
van het draaiboek verdient hierbij zeker aanvullende aandacht. Vervolgens is ook borging belangrijk.
Dit betekent dat “de interventie in ‘goede staat’ wordt gehouden en de juiste uitvoering van de
methodiek bewaakt wordt” (De Lange & Chênevert, 2010; p 2). Borging is onder te verdelen in twee
kernactiviteiten, m.n. enerzijds het onderhouden van de uitvoering van de interventie en anderzijds
het monitoren van de uitvoering van de interventie. Verder in deze discussie gaan we dieper in op
dit laatste aspect.
1.2. Een duidelijke taakverdeling (met een verantwoordelijke voor gezinsdiagnostiek), een goede
interne communicatie, en voldoende betrokkenheid en overleg met de gezinnen/ cliënten zijn
essentiële elementen voor een succesvolle implementatie. Het feit dat de ontwikkelde module
gezinsdiagnostiek vertrekt vanuit een handelingsgericht kader, werd door de medewerkers als
positief ervaren. Op alle niveaus en door alle actoren (directie, medewerkers, gezinnen) is
herhaaldelijk benadrukt dat de CIG niet verengd mogen worden tot diagnostische centra. Dit
impliceert dat er uitdrukkelijk gekozen wordt voor een verankering van diagnostiek en begeleiding
(Célestin-Westreich & Célestin, 2010)
De meerwaarde van gezinsdiagnostiek situeert zich verder vooral op vlak van de systematisering van
het hulpverleningsproces, wat ook de cliënten ten goede komt. Het gezinsdiagnotisch proces kan
met andere woorden gezien worden als een tool om een constructieve dynamiek te brengen in het
hulpverleningsproces. Medewerkers gaan ook meer expliciet met de veerkracht en aanwezige
hulpbronnen van het cliëntsysteem aan de slag.
Medewerkers geven aan dat de gezinnen zich door de gestructureerde manier van werken meer
gehoord en erkend voelen. De gezinnen zelf benadrukken vooral dat de uitgebreide bevraging hen
meer inzicht geeft in hoe zij als gezin zijn, wat hun krachten en moeilijkheden zijn. Zowel met
gesprekken, non-verbale methodieken, als geformaliseerde testen zijn er zowel positieve als
negatieve ervaringen. Meerdere gezinnen geven aan dat het participeren aan gezinsdiagnostische
acties een belangrijke (vooral psychologische) investering voor hen betekende.
131