III. POORTERS IN DE ZIJPERPOLDER - Hendrik Poorter

Poorters in de Zijperpolder 6
De Zijperpolder
In de Middeleeuwen was de Zijpe
een zeeboezem tussen West-Friesland ten
oosten en het eiland van Oghe ten westen.
Op het eiland lag het dorpje Callinghe, het
latere Callantsoog. Bij Petten stond deze
boezem in open verbinding met de
Noordzee. Het was een gevaarlijk
binnenwater, dat via de rivier de Reker
aansluiting gaf op Alkmaar. En kaart uit de
Geschiedkundige Atlas van Beekman geeft
ons een goede indruk hoe dit gebied er
heeft uitgezien rond 1300. Aan de
Zijpeoever lagen de kleine Westfriese
haventjes Eenigenburg, Sint Maarten en
Valkoogh. Een deel van de bevolking
verdiende als visser de kost op de
Noordzee en eeuwen later voeren ze ook
ter walvisvangst. De plaatsjes lagen aan
de Westfriese zeedijk, op loopafstand van
Haringkarspel, waar de Poorters rond het
jaar 1600 woonden. In 1597 lukte het de
Zijpe te bedijken. De drooglegging van
deze polder vereiste grote kapitalen die
door rijke burgers uit de grote steden,
vooral Amsterdam, waren verschaft. We
komen hier bekende namen tegen, zoals
Johan van Oldenbarnevelt, Roemer
Visscher, Christiaan Huygens en de
Utrechtse kanunnik Jan van Scoorl.
Volgens het Kohier der Polderlasten van
1597 behoorden ook rijke burgers als
goudsmeden, landmeters, bierbrouwers,
zeepzieders en houtkopers tot de
landeigenaars, ingelanden genoemd. Pas
in latere jaren begonnen de bewoners uit
de randdorpen er land op te kopen.
Hoewel de polder de eerste twee eeuwen
weliswaar een 'herenland' was, werden er
op grote schaal gewassen geteeld, want de
geweldige investeringen in de
droogmakerijen moesten natuurlijk lonend
gemaakt worden. Om de boerenhoeven
werden echter grote siertuinen en
boompartijen aangelegd, evenals
moestuinen en boomgaarden. Daar waar
zich vroeger kreekarmen hadden
bevonden werden vijverpartijen gegraven.
Duizenden watervogels fourageerden in de
Zijperpolder: eenden van allerlei soort,
ganzen en zwanen - het was een paradijs
voor jagers. Vandaar dat er na verloop van
tijd ook kapitaal in eendenkooien werd
belegd.
Via deze tekening van kerk en school te
Dubbeldam kunnen we ons een
voorstelling maken hoe de school in
Oudesluis
uitgezien.
er bij benadering heeft
De polder was destijds modern
opgezet en werd doorsneden door tal van
evenwijdig aan elkaar lopende vaarten en
haaks daarop staande sloten. De breedste