Van Ambitie naar Realisatie - Kort Bestek december 2008

MET BELEID
BLZ 14/15
Van ambitie naar realisatie
-------------------
tekst: Jeska Jansen
foto: Eran Oppenheimer
-------------------
De directieraad keurde eind november het uitvoeringsplan voor het programma Energieambitie
2020 –ook wel bekend onder de afkorting E2020 – goed. Hiermee zijn de koers en de richting
van het plan vastgelegd. Ook is nu duidelijk welke stappen nodig zijn om zowel op de korte als
de langere termijn de doelstellingen van het programma te helpen realiseren voor onze klanten.
Een programmateam, samengesteld uit een brede vertegenwoordiging van de directies en de
staven, heeft het plan opgezet. Het programma E2020 kan nu versneld van start.
De Rijksgebouwendienst helpt zijn klanten hun doelstellingen op energiegebied te realiseren door hen
optimaal te faciliteren. De klant is immers zelf primair verantwoordelijk voor het halen van de doelen
rond de rijksbrede energieambitie:
o Tenminste twee procent energiebesparing per jaar en 25 procent in 2020 binnen de
rijkshuisvesting;
o Het energieverbruik voor rijskhuisvesting is vanaf 2012 CO2-neutraal; en
o In 2011 vindt vijftig procent van de relevante doelgroepen dat de rijkshuisvesting het goede
voorbeeld geeft met betrekking tot energiebesparing en CO2-reductie.
Het nu goedgekeurde uitvoeringsplan richt zich vooral op het faciliteren van de resultaten op het
gebied van energiebesparing. Belangrijk uitgangspunt daarbij is dus dat onze klanten zelf
verantwoordelijk zijn voor de resultaten op het gebied van energiereductie. Wij vervullen daarbij een
faciliterende rol. Als professionele opdrachtgever benadert de Rijkgebouwendienst daarnaast
(commerciële) marktpartijen, schakelt deze in en stuurt op resultaten. Daarbij wordt zo goed mogelijk
ingespeeld op de behoeftes en wensen van onze klanten. In het kader van de verdere opschaling en
versnelling van het programma benadert het programmateam marktpartijen om innovatief mee te
denken en inzicht te geven in wat de markt te bieden heeft op het gebied van producten, mankracht
en het realiseren van de doelstellingen in de tijd.
Korte en langere termijn
Uitvoering van het programma vindt plaats langs twee sporen: de korte termijn tot 2011 en de langere
termijn van 2010 tot 2020. Voor de korte termijn gaat het om de introductie van een basispakket aan
maatregelen die – zonder het bedrijfsproces te verstoren – over een groot deel van onze voorraad te
implementeren zijn. Het gaat met name om maatregelen die te maken hebben met het functioneel
controleren, inregelen en beproeven van klimaatinstallaties. Die maatregelen zijn vrij eenvoudig
gestandaardiseerd te implementeren en ze hebben een korte terugverdientijd. Prognoses geven aan
dat met het basispakket tien tot vijftien procent energiereductie gerealiseerd kan worden. Het effect op
de EPBD (Energy Performance Building Directive) labelscore – letter en getal in het certificaat voor
energieprestatie – is echter nagenoeg verwaarloosbaar.
De uitvoering van het basispakket is zoveel mogelijk ondergebracht in het reguliere beheerproces,
waarbij optimaal gebruik gemaakt wordt van de nieuwe wijze van aanbesteden binnen de directie
Beheer. Door de implementatie van deze korte termijn maatregelen bij een behapbaar deel van onze
gebouwvoorraad kan de dienst enkele zogenaamde quick wins nog binnen deze kabinetsperiode
realiseren. In de vorm van een klantconsultatie zal door de Rijksgebouwendienst worden verkend
welke klanten bereid zijn mee te doen.
Aanbesteding
Na de klantconsultatie ontstaat een beter beeld van de omvang van de eerste klantengroep waarmee
de korte termijn aanpak zal worden uitgevoerd. Daarmee kan vervolgens een marktconsultatie (waar
marktpartijen bevraagd worden op inhoud, wijze van aanpak, tijdpad en kosten) plaatsvinden en
daarna een aanbesteding worden georganiseerd. Beiden staan gepland voor het eerste en tweede
kwartaal van 2009, zodat de Rijksgebouwendienst in het derde kwartaal van dat jaar kan starten met
de eerste groep gebouwen.

Natuurlijke momenten
De langere termijn maatregelen worden gebundeld in zogenaamde maatwerkpakketten die tussen
2010 en 2020 ingevoerd gaan worden. De maatregelen in deze pakketten vergen grote ingrepen in de
panden en zijn niet te introduceren zonder directe verstoring van het bedrijfsproces. Dus neemt de
Rijksgebouwendienst deze maatregelen op natuurlijke momenten, zoals bij een renovatie en tegelijk
met grootschalig onderhoud. Deze langere termijn maatregelen hebben een duidelijk effect op de
EPBD labelscore van de betreffende gebouwen.
Voordat de maatregelen voor de langere termijn kunnen worden ingevoerd, is wel eerst goed inzicht
nodig in de huidige en toekomstige verschuivingen in onze vastgoedportefeuille. Op de korte termijn
lijkt dit lastig te realiseren, waarmee quick wins moeilijker te organiseren zijn over een groter deel van
de gebouwvoorraad. De maatwerkpakketten worden waar mogelijk gecombineerd met eventueel
aanvullende maatregelen uit het basispakket, die in de periode 2010 tot 2020 in nader overleg met de
klanten aangeboden kunnen worden. In de uitvoering op de langere termijn heeft de directie Vastgoed
een groot aandeel, omdat deze maatregelen nauw samenhangen met de vastgoedportefeuille en
betreffende strategie. In de komende periode zal in ieder geval hard gewerkt worden aan de nadere
voorbereiding en uitwerking van zowel de langere als de korte termijn maatregelen om E2020 tot een
succes te maken. En zo kan de Rijksgebouwendienst in zijn rol als professionele publieke
opdrachtgever zijn klanten optimaal faciliteren bij het voldoen aan rijksdoelstellingen op het gebied
van duurzaamheid.