verslag

39 Stuk 38 (2000-2001) – Nr. 1
controleprogramma. Dit neemt niet weg dat alle organisaties wel een
vorm van interne controle kennen (veelal in de softwareprogramma’s
ingebouwd) en procesfouten bijsturen. Op de afvalwaterheffingen voor
kleinverbruikers na, worden gegevens manueel in het
informatieverwerkend systeem ingevoerd. Een toegangsbeveiliging is
voorzien. De respondenten bleken echter niet in staat de
geprogrammeerde controles (redelijkheids-, verbands- en
volledigheidscontroles) onmiddellijk te identificeren( 64 ). De kennis van de
interne controle-elementen in de toepassingsprogrammatuur bleek
doorgaans nogal beperkt te zijn.
Procesimplementatieplannen (PIP’s) zijn volgens de antwoorden op de
vragenlijst bij de onderzochte organisaties nog onbekend, hoewel de
documentenanalyse aantoonde dat de principes van deze plannen al
toepassing vinden (bv. de dienstverleningspakketten van de VMM).
Onder meer door verschillen in het heffingsysteem, bleken de uitvoeringskosten
per heffing sterk te verschillen. Zo ligt de administratieve
kostprijs van de afvalheffing, die bij de eindverwerkers wordt gelegd,
lager dan die van de afvalwaterheffing, die iedere waterverbruiker treft
en dus een veel groter aantal heffingsplichtigen meebrengt.
Het inzicht in input (kostenveroorzakende middeleninzet) en output
(prestaties of procesresultaten) en de relatie tussen beide is slechts voor
de afvalwaterheffing ontwikkeld, die op operationele werkplannings- en -
opvolgingssysteem kan terugvallen en in de betrokken organisatie een
afzonderlijke afdeling vormt.
Geen van de onderzochte organisaties beschikt over een prestatiebegroting(
65 ). Meestal kunnen de heffingskosten maar worden becijferd
met een verdeelsleutel (toegewezen personeel) en is deze informatie
niet permanent beschikbaar. Enkel de VMM wijst kosten aan kostendragers
toe. De mestbank kent de specifieke situatie dat de kosten en hun
toewijzing voor deze dienst gekend zijn, maar niet onmiddellijk beschikbaar
zijn voor de functie heffingen. Voor de mestheffingen bestaat op
het Minafonds immers een volledige compartimentering (het fonds stort
de opbrengsten volledig aan de VLM terug om de kosten voor de mestbankwerking
te dragen). Bovendien hebben beleidsniveau en organisa-
64
Een verantwoordelijke voor de mestheffingen meldde evenwel dat in de
programma’s een redelijkheidscontrole was ingebouwd. Voor de OVAM
deelde de bevoegde ambtenaar mee dat in het systeem controles zijn vervat:
de OVAM stelt het tarief vast op grond van de vergunningen en de
vaststellingen van de controleur; voert de door de heffingsplichtige ingevulde
hoeveelheden in en bekomt het bedrag van de heffing louter rekenkundig
door toepassing van het tarief op de hoeveelheden. Bij de invoering
van de gegevens uit de aangiften is er geen specifieke interne controle; die
vindt nadien plaats, bij de validatie van de gegevens voor de betaling.
65
De OVAM heeft als proeftuin van de eerste generatie gedurende een aantal
jaren een prestatiebegroting opgemaakt voor een aantal van haar taken.
De heffingen vielen daar niet onder. De beweging naar prestatiebegrotingen
is gestagneerd. De begrotingsinstructies bevatten ter zake geen
bepalingen meer. In zijn beleidsbrief vermeldde de Vlaamse Minister van
Financiën wel weer de prestatiebegrotingen.