verslag

25 Stuk 38 (2000-2001) – Nr. 1
cretaal voorziene), of van de juridische dienst van het aansturend departement
worden bij het instellen of wijzigen van de heffing slechts
zelden gevraagd. Er is evenmin sprake van onderling overleg, samenwerking
of coördinatie tussen de betrokken organisaties bij het voorstellen
van wijzigingen van regelgeving.
Geen van de onderzochte entiteiten beschikt over een intern administratief
systeem voor de kwaliteitsbewaking van de regelgeving. Expliciete
kwaliteitsnormen zijn er evenmin. Wel komen de teksten soms tot stand
in samenwerking met de interne juridische dienst. Gestructureerde samenwerking
met de overkoepelende of sturende departementale diensten
is niet aanwezig.
De milieuheffingssystemen wijzigen jaarlijks of halfjaarlijks. Vooral programmadecreten
liggen aan de basis daarvan. Daar zij de begroting
begeleiden, komen zij onder de daarmee gepaard gaande tijdsdruk tot
stand, wat de kwaliteit van de regelgeving niet ten goede komt. Meestal
beperken ze zich inhoudelijk dan ook tot een partiële reparatie- of corrigerende
wetgeving. Bovendien vindt de publicatie van de programmadecreten
niet steeds tijdig plaats, zodat bepalingen retroactief toepasselijk
worden. De organisaties kunnen wel wijzigingen in de regelgeving
suggereren, maar hebben geen zicht op het verder verloop van het proces
dat leidt tot een bijsturing van de wetgeving. Vaak zijn tekstwijzigingen
op de valreep het gevolg van tussenkomsten en beïnvloeding door
de betrokken sectoren.
Deels doordat de Vlaamse overheid zich bij de totstandkoming van de
heffingsregelingen inspireerde op bestaande federale fiscale wetgeving
(BTW-wetgeving bij de OVAM of wetgeving op de rijksinkomstenbelasting
voor afvalwater- en grondwaterheffingen), bestaan er op gebied van
procedures en termijnen veel verschilpunten tussen de regelgevingen.
Sommige bepalingen werden zonder meer uit de federale wetgeving
overgenomen, andere verwijzen expliciet naar federale wetteksten. Terwijl
de overgenomen regelgeving een autonoom bestaan leidt, evolueert
de andere mee met de basiswetgeving.
Het beleidsniveau stuurt niet naar coördinatie en harmonisatie van de
regelgeving. Wel was er een poging vanuit het beleidsniveau om tot een
harmonisatie van de milieuheffingen te komen, maar het voorstel bereikte
het niveau van decreetvoorstel niet wegens budgettaire bezwaren:
de gelijkschakeling van de heffingen die het systeem van de inkomstenbelasting
volgen (afvalwaterheffing, grondwaterheffing en mestheffing)
met die volgens het BTW-systeem (afvalheffing) impliceerde immers een
onmiddellijke inkomstenderving van minstens 4 miljard BEF (de opbrengst
van de afvalheffing in het betrokken begrotingsjaar). De afvalheffingen
volgen immers een systeem waarbij het heffings- en aanslagjaar
samenvallen( 35 ).
35 In opdracht van de VMM werkte het Centrum voor Milieurecht van de RUG in 1994
een voorontwerp van decreet betreffende de milieuheffingen in het Vlaams Gewest
uit.