Bestand (1.9 MB) - VVOG

231
Analyse van de beperkingen voor de
ontwikkeling van de preconceptionele
consultatie
Zoals bij de meeste programma’s in de
volksgezondheid zijn deze beperkingen
uiteenlopend van aard: economisch,
juridisch, ethisch, cultureel, pedagogisch
en psychologisch
Financiële beperkingen
Het budget van de campagne was beperkt en zodoende
ook het aantal affiches en folders dat werd verspreid (Tabel
2 en 3). Het is mogelijk dat we de impact van deze
campagnes bij mannen en vrouwen in de vruchtbare leeftijd
sterk zouden kunnen verhogen met een groter budget,
regelmatige campagnes en informatiemiddelen waarvan
de kosten-batenverhouding zorgvuldig is overwogen.
Soms wordt erop gewezen dat bepaalde onderzoeken niet
systematisch kunnen worden uitgevoerd door de kosten
die eraan verbonden zijn. Maar bij deze overweging moet
ook rekening worden gehouden met de behandelingskosten
van de onderzochte aandoeningen.
Figuur 7: Dagelijkse opname van foliumzuur in de voeding van 100 zwangere vrouwen.
Geen enkele van deze 100 vrouwen bereikte de aanbevolen drempel van 400µg per dag.
450
400
350
300
250
µg
200
150
100
50
0
1
5
9
13
17
21
25
29
33
Juridische beperkingen
De Belgische wetgeving op het gebied van de reproductieve
gezondheid is vrij liberaal en vormt op zich geen beperking
voor de ontwikkeling van de preconceptiezorg.
GUNAIKEIA ■ VOL 14 Nr 7 ■ 2009
37
41
45
49
53
57
Aantal patiëntes
61
65
69
73
77
81
85
89
93
Ethische beperkingen
Er bestaat een ethisch comité op nationaal niveau (het
raadgevend Comité voor Bio-Ethiek van België), dat onder
andere aanbevelingen heeft gepubliceerd voor genetische
tests (4). Het gaat daarbij echter meer om een afbakening
van het terrein en de ethische principes die moeten gelden
bij de organisatie of het voorschrijven van deze tests. De
aanbevelingen staan de bevordering van de preconceptionele
consultatie niet in de weg. We moeten echter wel
een voorbehoud maken in verband met pre-implantatiediagnostiek.
Bepaalde partijen vinden dat alleen patiëntes
die deelnemen aan een programma voor medisch ondersteunde
voortplanting (FIVETTE), daarvoor in aanmerking
mogen komen.
Artsen kunnen echter, bewust of onbewust, huiverachtig
zijn om genetische onderzoeken voor te schrijven, uit
angst dat genetische afwijkingen aan het licht komen.
Sinds bepaalde nazidokters gruweldaden hebben begaan
in naam van de eugenetica, is dat woord taboe geworden.
We moeten echter een onderscheid maken tussen de eugenetica
van de staat, opgelegd door een totalitair regime,
en de particuliere of democratische eugenetica, die voortvloeit
uit de filosofie van de rechten van de mens
(5, 6). De ethische beperkingen houden eerder verband
met de individuele opvatting van het concept
eugenetica door de arts.
Culturele beperkingen
Hierbij gaat het bijvoorbeeld om voedingsgewoonten.
Als we kijken naar het gebruik van foliumzuur
in een populatie van 100 zwangere vrouwen, blijkt
dat geen enkele vrouw de aanbevolen dosis van
400µg foliumzuur per dag inneemt (Figuur 7).
Uit het onderzoek bij 675 zwangere vrouwen bleek
overigens dat 22% van deze vrouwen geen enkel
vitaminesupplement nam tijdens de zwangerschap.
Iedereen is ervan overtuigd dat het tekort moet
worden aangevuld door foliumzuursuppletie. Het
is echter niet erg realistisch om te denken dat in
de nabije toekomst alle vrouwen vrijwillig dergelijke
supplementen zullen nemen voor de zwangerschap,
als we weten dat momenteel veel vrouwen, zelfs tijdens de
zwangerschap, geen enkel supplement innemen.
In verband met foliumzuur kunnen we dus het volgende
stellen: (i) een groot deel van de populatie krijgt te weinig
foliumzuur; (ii) te weinig vrouwen nemen supplementen
in; (iii) een deel van de zwangerschappen is niet gepland
97