Bestand (1.9 MB) - VVOG
Bestand (1.9 MB) - VVOG Bestand (1.9 MB) - VVOG
217 Tabel 4: Tweede preconceptionele consultatie (bij een vrouw die nog nooit zwanger is geweest): onderzoeken en technische handelingen. Systematisch Selectief Administratief - bijwerken dossier Medisch Onderzoek - vaccin tegen rode hond indien nodig Voorschrift: foliumzuur, jodium, vitamine D3 - andere vaccins indien nodig (hepatitis B, varicella) - eventueel andere vaccins (kinkhoest, tetanus) - controle serologie indien nodig - behandelen van aandoeningen Sociaal begeleiden van sociale moeilijkheden Psychologisch begeleiden van psychologische moeilijkheden Promotioneel (herinnering) - uitdelen folders ondersteunen ouderschap Verwijzingen - specialist indien pathologie - diëtist(e) - psycholoog, specialist in rookstop - genetische tests (karyotype) ethische aspecten, waarop werd gealludeerd in het vorige artikel, zijn er ook controversen over de subjectieve perceptie van het belang dat moet worden gehecht aan een probleem voor de volksgezondheid. Het belangrijkste punt van discussie betreft de keuze van de onderzoeken voor genetische screening En vooral het antwoord op de vraag: systematische, nagenoeg systematische of selectieve onderzoeken? Selectieve onderzoeken kunnen de kosten voor de gezondheidszorg beperken, maar ethische en andere argumenten pleiten daarentegen voor een systema- tische screening. - Screening op mucoviscidose: gezien de hoge prevalentie (1 op de 25 blanken is drager van de mutatie), de ernst van de aandoening en de hoge kosten voor de patiënt, kan een systematische screening gewettigd zijn of is het alleszins gewettigd om een dergelijke screening aan het koppel voor te stellen op de preconceptionele consultatie. Maar de prevalentie van de mutatie en de aandoening bij zwarten is veel lager dan bij blanken. Een systematische screening bij de Afrikanen uit zwart Afrika is dan ook niet gewettigd. We spreken dan van een nagenoeg systematische screening. GUNAIKEIA ■ VOL 14 Nr 7 ■ 2009 - - Screening op het fragiele X-chromosoom: sommigen vragen die screening enkel aan als er familiale antecedenten zijn (fragiel X-chromosoom of voorgeschiedenis van mentale retardatie). Anderen vinden een systematische screening dan weer wel gewettigd, gezien de frequentie van het probleem (belangrijkste erfelijke oorzaak van mentale retardatie), de ernst van de ziekte (kan een therapeutische zwangerschapsonderbreking wettigen), de ondoeltreffendheid van een selectieve screening op grond van familiale antecedenten (belang van fout-negatieve uitkomsten) en technische beschouwingen (de eerste technische stappen bij de screening op een fragiel X-chromosoom zijn dezelfde als voor mucoviscidose. De kostprijs daalt dus, als beide onderzoeken tegelijkertijd worden uitgevoerd). Hemoglobinopathie: er worden twee onderzoeken voorgesteld: een hematologisch onderzoek met bepaling van het MCV (gemiddelde celvolume) als eerstelijnsonderzoek en een hemoglobine - elektroforese (Hb) als tweedelijnsonderzoek: systematische screening op thalassemie (hematologisch onderzoek, MCV en Hb-elektroforese) om heterozygoten op te sporen is gewettigd, gezien de geringe kosten van het onderzoek en de vele menghuwelijken (autochtonen en
mensen uit het Middellandse Zeegebied), vooral in de grote steden en dat al meerdere generaties. Systematische screening op sikkelcelanemie door middel van een hemoglobine-elektroforese is enkel gewettigd bij zwarten uit zwart Afrika. Systematische screening op syfilis, hiv en hepatitis Een dergelijke universele screening bij de preconceptionele consultatie is gewettigd onder meer omdat er al veel kan worden gedaan vóór de zwangerschap, mocht een van die tests positief zijn (screening van de partner, evaluatie, enzovoort). Beperking van de screening tot risicopopulaties is enkel om economische redenen gewettigd. Er is geen eensgezindheid over de aanbevelingen in verband met alcoholgebruik Sommige auteurs aanvaarden een zekere tolerantie (hoogstens een glas per dag en niet dagelijks), maar anderen pleiten voor een nultolerantie omdat de individuele gevoeligheid voor alcohol niet bekend is en omdat zelfs een zeer beperkte tolerantie de deur op een kier zet voor excessen. Veiligheidshalve hebben we geopteerd voor een nultolerantie. * Die aanbevelingen werden gepresenteerd en besproken in het Collège des Conseillers Médicaux Gynécologues van het ONE. Maakten deel uit van dat college: S Alexander, D Chaumont, A Colin, P Delvoye en H Thoumsin, die V Masson heeft opgevolgd. De aanbevelingen werden dan herlezen, besproken en goedgekeurd door het redactiecomité van het Livre sur la Consultation Prénatale, dat gezamenlijk werd opgesteld door het GGOLFB en het ONE. Maakten deel uit van dat redactiecomité: F Debiève, C Kirkpatrick en V Masson voor het GGOLFB en S Alexander, AF Bouvy en P Delvoye voor het ONE. Referenties 1. Delvoye P, Delestrait M, Collard S, Derzelle E, et al. Promotion of Preconception Care: The Belgian Project. National Summit on Preconception Care, Atlanta 2005; proceedings: 67-8. 2. http://www.marc.com/files/Pr_Delvoye.ppt. 3. Johnson K, Posner SF, Bierman J. recommendations to Improve Preconception Health And Health Care - United States. CDC MMWr recommendations and reports. 2006; 55:1-23. 4. Ebrahim S, Seen-Tsing Lo S, Zhuo J, Han JY, Delvoye P, Zhu L. Models of Preconception Care Implementation in Selected Countries. Maternal and Child Health Journal, Vol. 10, supp 7, pp S37-S42, 2006. 5. Dunlop A, Jack B, Frey K. National recommendations for Preconception Care: The essential role of the Family Physician. J. Am Board Fam Med, 20, 81-4, 2007. 6. Delvoye P. La consultation préconceptionnelle. Education du Patient & Enjeux de Santé. 2005; 23(3):87-92. Figuur 1: Eerstelijnszorgverstrekkers die zich bezighouden met preconceptiezorg. Meerdere disciplines, maar daarom hoeven nog niet alle zorgverstrekkers van een gegeven discipline preconceptionele consultaties te doen. Kinderartsen Vroedvrouwen Preconceptionele consultatie Huisartsen Gynaecologen Genetici GUNAIKEIA ■ VOL 14 Nr 7 ■ 2009 218
- Page 1: GUN_14_7_N_2009 Verantwoordelijke u
- Page 5 and 6: Gunaïkeia gunaikeia Oplage: 2.500
- Page 8 and 9: G1227N_2009 204 De preconceptionele
- Page 10 and 11: 206 Primaire preventie Elke actie g
- Page 12 and 13: 208 - het tweede bezoek bestaat uit
- Page 15 and 16: G1229N_2009 De preconceptionele con
- Page 17 and 18: Inhoud en methodologie van de geïn
- Page 21 and 22: G1230N_2009 De preconceptionele con
- Page 23: Tabel 2: Eerste preconceptionele co
- Page 30 and 31: Figuur 1: Presentatiefolder over de
- Page 32 and 33: 222 Figuur 4: Presentatiefolders he
- Page 34 and 35: 224 stelt Nederland een programma v
- Page 37 and 38: G1232N_2009 De preconceptionele con
- Page 39 and 40: preconceptionele consultatie 16%) e
- Page 43 and 44: Tabel 1: Percentage vrouwen dat sto
- Page 45 and 46: en die patiëntes hebben dus niet d
- Page 47 and 48: conceptionele gezondheid: de volksg
- Page 49 and 50: maakt het mogelijk om beschrijvende
- Page 51 and 52: Tabel 2: Toelichting bij de psychos
- Page 55 and 56: G1234N_2009 De preconceptionele con
- Page 57 and 58: G1236N_2009 Trastuzumab-DM1 in een
217<br />
Tabel 4: Tweede preconceptionele consultatie (bij een vrouw die nog nooit zwanger is geweest): onderzoeken en technische<br />
handelingen.<br />
Systematisch Selectief<br />
Administratief<br />
- bijwerken dossier<br />
Medisch<br />
Onderzoek - vaccin tegen rode hond indien nodig<br />
Voorschrift: foliumzuur, jodium, vitamine D3 - andere vaccins indien nodig (hepatitis B, varicella)<br />
- eventueel andere vaccins (kinkhoest, tetanus)<br />
- controle serologie indien nodig<br />
- behandelen van aandoeningen<br />
Sociaal begeleiden van sociale moeilijkheden<br />
Psychologisch begeleiden van psychologische moeilijkheden<br />
Promotioneel (herinnering)<br />
- uitdelen folders ondersteunen ouderschap<br />
Verwijzingen - specialist indien pathologie<br />
- diëtist(e)<br />
- psycholoog, specialist in rookstop<br />
- genetische tests (karyotype)<br />
ethische aspecten, waarop werd gealludeerd in het<br />
vorige artikel, zijn er ook controversen over de subjectieve<br />
perceptie van het belang dat moet worden<br />
gehecht aan een probleem voor de volksgezondheid.<br />
Het belangrijkste punt van discussie<br />
betreft de keuze van de onderzoeken<br />
voor genetische screening<br />
En vooral het antwoord op de vraag: systematische,<br />
nagenoeg systematische of selectieve onderzoeken?<br />
Selectieve onderzoeken kunnen de kosten voor de<br />
gezondheidszorg beperken, maar ethische en andere<br />
argumenten pleiten daarentegen voor een systema-<br />
tische screening.<br />
- Screening op mucoviscidose: gezien de hoge<br />
prevalentie (1 op de 25 blanken is drager van<br />
de mutatie), de ernst van de aandoening en de<br />
hoge kosten voor de patiënt, kan een systematische<br />
screening gewettigd zijn of is het alleszins<br />
gewettigd om een dergelijke screening aan het<br />
koppel voor te stellen op de preconceptionele<br />
consultatie. Maar de prevalentie van de mutatie<br />
en de aandoening bij zwarten is veel lager<br />
dan bij blanken. Een systematische screening<br />
bij de Afrikanen uit zwart Afrika is dan ook niet<br />
gewettigd. We spreken dan van een nagenoeg<br />
systematische screening.<br />
GUNAIKEIA ■ VOL 14 Nr 7 ■ 2009<br />
-<br />
-<br />
Screening op het fragiele X-chromosoom: sommigen<br />
vragen die screening enkel aan als er familiale<br />
antecedenten zijn (fragiel X-chromosoom<br />
of voorgeschiedenis van mentale retardatie). Anderen<br />
vinden een systematische screening dan<br />
weer wel gewettigd, gezien de frequentie van<br />
het probleem (belangrijkste erfelijke oorzaak van<br />
mentale retardatie), de ernst van de ziekte (kan<br />
een therapeutische zwangerschapsonderbreking<br />
wettigen), de ondoeltreffendheid van een selectieve<br />
screening op grond van familiale antecedenten<br />
(belang van fout-negatieve uitkomsten)<br />
en technische beschouwingen (de eerste technische<br />
stappen bij de screening op een fragiel<br />
X-chromosoom zijn dezelfde als voor mucoviscidose.<br />
De kostprijs daalt dus, als beide onderzoeken<br />
tegelijkertijd worden uitgevoerd).<br />
Hemoglobinopathie: er worden twee onderzoeken<br />
voorgesteld: een hematologisch onderzoek<br />
met bepaling van het MCV (gemiddelde celvolume)<br />
als eerstelijnsonderzoek en een hemoglobine -<br />
elektroforese (Hb) als tweedelijnsonderzoek:<br />
systematische screening op thalassemie (hematologisch<br />
onderzoek, MCV en Hb-elektroforese)<br />
om heterozygoten op te sporen is gewettigd,<br />
gezien de geringe kosten van het onderzoek<br />
en de vele menghuwelijken (autochtonen en