Jaarverslag 2011 - Familiehulp

Thuiszorg zoals je ‘t zelf zou doen.
jaarverslag
2011

jaarverslag 2011
Algemene vergadering
De Algemene Vergadering is samengesteld uit de leden van
de Raad van Bestuur, aangevuld met volgende personen:
Griet Coppé
Martine Coppejans
Rita De Boeck
Georgette De Soete-Van Wouwe
Rik Dessein
Ignace Leus
Georgine Roets-Denolf
Maria Verheyen
Directiecomité
Agnes Bode, algemeen directeur
Marleen Delaere, financieel en administratief directeur
Muriel Vochten, directeur zorg- en dienstverlening
Bart Vandamme, directeur human resources
Griselda Symons, directeur ICT
Hilde Callewaert, interregiodirecteur West-Vlaanderen
Harlinde Exelmans, interregiodirecteur Oost-Vlaanderen en Pajottenland
Thérèse Coens, interregiodirecteur Antwerpen en Brussel-Halle-Vilvoorde
Dirk Van Laethem, interregiodirecteur Limburg en Leuven
Wouter Van der Vurst, directeur dienstencheques
Cover beeld (Ivan Ruck):
Samenwerken aan één gemeenschappelijk doel, vol overtuiging…
net zoals de bijen! De 12.000 Familiehulp-medewerkers
streven ernaar – met veel passie – om kwaliteitsvolle zorg- en
dienstverlening aan onze cliënten te bieden.
Raad van Bestuur
De Raad van Bestuur is samengesteld uit:
Voorzitter:
Annelies Van Cauwelaert
Leden:
Karel Baeck
Sonja Becq
Ann Demeulemeester
Brigitte De Pauw
Kris Devlieghere
Eddy Peeters
Bert Peirsegaele
Jan Schrijnemakers
Bernadette Van den Heuvel
Leen Van den Neste
Toon Vanhoutteghem
Secretaris:
Agnes Bode

Voorwoord
2011 is ongetwijfeld het jaar geweest waarin de basis werd gelegd voor heel wat nieuwe
ontwikkelingen in de thuiszorgsector. De discussie rond het zorg- en bijstanddecreet werd
afgerond en in wetteksten gegoten. Familiehulp werkte (en werkt) mee aan de voorbereiding
van de nieuwe cliëntbijdrage en de nieuwe maximumfactuur in de zorg. Op federaal niveau was
er het belangrijke regeerakkoord van eind 2011 dat voorziet in de overheveling van een aantal
bevoegdheden naar Vlaanderen, waaronder de ouderenzorg en de dienstencheques. De impact op
het Vlaamse beleid wordt volop voorbereid. Ook hierin zijn we betrokken.
Als organisatie spelen we meer dan ooit flexibel in op de uitdagingen die op ons afkomen. De kern
in ons denken en handelen, is de cliënt en zijn noden. De cliëntvragen efficiënt en kwaliteitsvol
beantwoorden is ons streefdoel. We luisteren naar onze cliënten, we nemen zelf initiatieven, we
stellen projectteams samen voor specifieke dossiers, we nemen deel aan proefprojecten,… Maar
we willen niet alleen vernieuwend zijn en het voortouw nemen, we willen ook de nodige stabiliteit
bieden. Wat goed loopt, behouden we en verankeren we in onze organisatie.
Samenwerking met andere partners in het zorglandschap wordt vandaag, meer dan ooit,
belangrijk. Niet alleen met partners in de thuiszorg, ook met andere spelers uit het zorglandschap
zoals de woonzorgcentra, ziekenhuizen en andere residentiële settings. De zogenaamde
ontschotting (samenwerking tussen de thuiszorg en de residentiële sector) krijgt stilaan vorm
op het terrein. Als visueel thema van dit jaarverslag kozen we dan ook voor samenwerking. Op
verschillende plaatsen wordt reeds goed samengewerkt met andere partners en dat mag ook wel
eens getoond worden.
Het schip met zijn 12.000 medewerkers zit in elk geval op goede koers. Vooral dankzij de
dagelijkse inzet van al die gemotiveerde verzorgenden, huishoudhulpen, karweimannen, oppassers,
kindbegeleidsters van de kinderdagverblijven, omkaderingspersoneel,... Overal kunnen we rekenen
op sterke teams die het beste voor hebben met Familiehulp. In naam van de Raad van Bestuur
willen we via deze weg al deze medewerkers danken. We zeggen het ongetwijfeld veel te weinig,
maar onthoud het goed: jullie zijn fantastisch!
Annelies van Cauwelaert
Voorzitter Raad van Bestuur
Agnes Bode
Algemeen directeur
Thuiszorg zoals je ‘t zelf zou doen.

3
6-7
8
9-22
23-24
25
26-27
Familiehulp helpt jaarlijks ongeveer 80.000 cliënten.
Jonge gezinnen, maar ook ouderen. Gustaaf Dejonghe uit
Essene is 102 jaar en woont nog steeds zelfstandig.
Foto: Bart Dewaele
Voorwoord
Situering
Missie en visie
2011 in een notendop
2011 in cijfers
Financieel verslag
Regio-adressen

jaarverslag 2011
6
Situering
Familiehulp is een geïntegreerde dienst voor thuiszorg en biedt gezinszorg, ouderenzorg,
kraamzorg, poetshulp, karweihulp, opvang van zieke kinderen, professionele oppas bij ouderen,
palliatieve zorg, zorg voor psychisch zieke cliënten, enz.
Wij verlenen thuiszorg op het vlak van persoonsverzorging, huishouding en psychosociale bijstand
aan zorgbehoevenden met ondersteuning van het thuis-, familiaal en sociaal netwerk.
Zich omringd weten en ondersteund worden door het thuismilieu is zeer belangrijk wanneer men
verzorging nodig heeft. De zorg die Familiehulp biedt, vormt een aanvulling op de zelfzorg en de
zorg van familie en vrienden. Zelfredzaamheid wordt hierbij gerespecteerd, aangemoedigd en,
waar mogelijk, weer aangeleerd. Familie en vrienden worden zoveel mogelijk bij de
zorgverlening betrokken.
Familiehulp heeft een sterk gedecentraliseerde werking, dicht bij de cliënt. Deze decentralisatie
laat toe om snel in te spelen op de veranderende noden van de cliënten en staat dus garant voor
een cliëntgerichte zorgverlening.
De afdeling PIT (Professioneel in Thuisondersteuning) van Familiehulp levert huishoudelijke
diensten (onderhoud van de woning, was en strijk, koken, klein verstelwerk) in het kader van
de dienstencheques. Iedereen die hulp in het huishouden wil en hiervoor dienstencheques
aankoopt, kan terecht bij PIT.
Familiehulp profileert zich ook naar jonge gezinnen. Voor kinderopvang kan men terecht in
de 4 kinderdagverblijven van Familiehulp in Borgerhout, Oostende, Turnhout en Herentals.
Het Expertisecentrum Kraamzorg Volle Maan is een informatie- en documentatiecentrum,
opgericht in de schoot van Familiehulp. Iedereen kan hier terecht met vragen over zwangerschap,
bevalling en kraamperiode.
Onder de naam Goed Wonen is Familiehulp ook actief in het domein van de sociale economie.
Hiermee biedt Familiehulp een antwoord op een aantal bestaande noden die buiten de
reguliere diensten vallen (klusjesdiensten, flexibele kinderopvang, …) en creëert het duurzame
werkgelegenheid voor mensen die moeilijk hun weg vinden naar de arbeidsmarkt.
Familiehulp is actief in alle gemeenten van Vlaanderen en het Brusselse gewest. Het is een
autonome v.z.w. binnen de christelijke werknemersorganisatie ACW en telde eind 2011 bijna
12.000 medewerkers.

Organigram
4 interregio -
directeurs
interregioteam
zorgregiodirecteur
zorgregioteam
bevoegd begeleidend
personeel*
basiswerker
ZoRG- eN
dIeNSt-
VeRLeNING
directeur zorg-
en dienstverlening
algemene vergadering
raad van bestuur
dIRectIecomIté
algemeen directeur
directeur
Ict
(*) Sectorverantwoordelijken,
permanentieverantwoordelijken,
coördinatoren oppas ziek kind, …
directeur
HRm
financieel en
administratief
directeur
Thuiszorg zoals je ‘t zelf zou doen.
PIt-
directeur
PIt management-
team
PIt-manager
PIt regioteam
PIt-coach
basiswerker
PIt
(dienstencheques)
7

jaarverslag 2011
Missie
Iedereen kan bij Familiehulp terecht voor thuisondersteunende diensten. In dialoog stemmen wij onze dienstverlening af op
uw behoeften en bieden een gepast antwoord op elke vraag. Competente medewerkers staan voor vertrouwen, innovatie en
kwalitatieve integrale dienstverlening. Onze passie voor mensen drijft ons. Wij hebben bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen
en stellen alles in dienst om onze cliënt een optimale levenskwaliteit te bieden in een vertrouwde omgeving.
Visie
Onze missie wordt waargemaakt door duizenden gedreven medewerkers. Wie verbonden is met Familiehulp, staat achter volgende visie:
8
Missie en visie
van Familiehulp
• Familiehulp wil - tegen de toenemende trend van individualisering in - aandacht hebben voor de noden en behoeften in
onze samenleving. Bij elke vraag tot hulp kijken we na of we zelf kunnen helpen of eventueel een partner kunnen inschakelen
(mantelzorgers, vrijwilligers, andere thuisondersteunende partners).
• Familiehulp heeft bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen. Om ervoor te zorgen dat kwetsbare groepen de weg naar Familiehulp
vinden, steken we heel wat energie in de bekendmaking van onze diensten, specifiek bij partnerorganisaties die deze mensen bereiken.
• Kwaliteit leveren: Familiehulp wil zich onderscheiden door overal en altijd kwaliteitsvolle diensten te leveren, op maat van de cliënt.
• Continuïteit bieden: Familiehulp hecht belang aan de nodige continuïteit van haar verschillende diensten.
• Signaal- en doorverwijsfunctie opnemen: Kunnen we een probleem bij een cliënt niet zelf oplossen, dan verwijzen we
door naar andere partners. Dankzij onze kennis van het zorglandschap, is Familiehulp goed geplaatst om deze signaal- en
doorverwijsfunctie op te nemen.
• Vertrekken vanuit een christelijke inspiratie: We geloven rotsvast in een aantal basiswaarden zoals respect voor de persoon,
respect voor het leven en voor andere culturen, waardering voor het gezin en solidariteit.
• Proactief zijn: We blikken vooruit en verbeteren voortdurend de werking van onze diensten.
• Toonaangevend zijn: Familiehulp speelt in op maatschappelijke evoluties. We kiezen voor continue innovatie. We stappen mee
in nieuwe projecten en spelen in op opportuniteiten, die aansluiten bij de activiteiten van Familiehulp.
• Een professionele organisatie: Achter de duizenden medewerkers van Familiehulp staat een professionele organisatie met
uitgeschreven procedures en processen. Familiehulp zorgt er steeds voor dat haar medewerkers over de vooropgestelde
competenties en deskundigheid beschikken. Daarnaast biedt Familiehulp haar medewerkers regelmatig bijscholing aan.
• Financieel gezond zijn: Familiehulp is een organisatie die geen winst nastreeft, maar we moeten wel financieel in evenwicht
blijven. Eventuele winst wordt opnieuw in de organisatie geïnvesteerd.
• Verantwoord werkgeverschap: Familiehulp wil een goede werkgever zijn met gemotiveerde en tevreden medewerkers.
• De bestaande middelen optimaal gebruiken: Familiehulp zorgt ervoor dat personeel, materiaal en financiële middelen op een
maatschappelijk verantwoorde manier ingezet worden.

2011 in een notendop
Een overzicht geven van wat Familiehulp in 2011 gepresteerd heeft, is geen eenvoudige opdracht. Het is
onbegonnen werk om alle dagelijkse realisaties, projecten en verbeteracties op te sommen. Het zou dit
jaarverslag bovendien weinig toegankelijk maken. Daarom beperken we ons tot een selectie van enkele
Moeizaam VIA 4-akkoord
in het oog springende ontwikkelingen en projecten.
Eind 2011 lag er - na een lang en moeilijk parcours van onderhandelingen - een nieuw VIA 4-akkoord op tafel. De VIA-akkoorden
zijn van toepassing op de Vlaamse socialprofitsectoren. Voor Familiehulp betekent dit concreet dat het van toepassing is op de
medewerkers van de divisie ‘Zorg’. (De medewerkers van de divisie PIT zijn niet gevat door dit akkoord, aangezien dienstencheques
een federale bevoegdheid zijn.) Overheid en sociale partners bieden met het akkoord een antwoord op de uitdagingen van
morgen. Er werd hard gewerkt aan een evenwicht tussen uitbreiding van het aanbod, verbetering van de koopkracht én
kwaliteitsverbeteringen. De vooropgestelde 4%-groei van het aanbod werd weliswaar, omwille van de krappe budgettaire ruimte,
niet bereikt. Verschillende maatregelen zullen pas in 2013 en 2014 effectief voelbaar worden op het terrein. Het zijn in elk geval
maatregelen die toelaten om hoogstnoodzakelijke investeringen te doen op een moment dat de thuiszorgsector een sterke
groei doormaakt. Familiehulp is ook tevreden dat er extra banen bijkomen door uitbreidingsbeleid en werkdrukvermindering.
Verder kunnen we rekenen op ondersteuning voor een modern en competitief HR-beleid. Dat is dringend nodig, want
socialprofitondernemingen voelen meer en meer de druk om nieuwe krachten aan te trekken op een zeer krappe arbeidsmarkt.
Projecten Artikel 107
Artikel 107 van de federale ziekenhuiswet houdt
concreet in dat de psychiatrische ziekenhuizen
een deel van hun ziekenhuisbedden moeten
afbouwen. De middelen die daardoor vrijkomen,
moeten worden ingezet in projecten die
de vermaatschappelijking van de zorg voor
patiënten uit de Geestelijke Gezondheidszorg
moeten verbeteren. De nadruk ligt hierbij op
preventie, vroegdetectie en ambulante intensieve
behandelteams en rehabilitatieteams die werken
rond herstel en sociale inclusie. Binnen de
projecten die in dit kader erkend werden, neemt
Familiehulp een actief partnerschap op, onder
meer door het participeren aan de werkgroepen
die deze projecten verder mee vorm moeten geven.
Thuiszorg zoals je ‘t zelf zou doen.
Project 30 30
Dankzij het “Project 30 30” kunnen
huishoudhulpen die reeds in dienst zijn bij een
dienst voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg
zonder loonverlies doorgroeien tot verzorgende. Op dit
moment kunnen jaarlijks minimum 24 huishoudhulpen uit
de poetsdienst of de dienstenchequewerking de cursus tot
verzorgende volgen. Het project werd in samenwerking met
de VVDG, de VDAB en de sociale partners uitgewerkt
en biedt een oplossing voor huishoudhulpen die
moeilijk kunnen doorgroeien tot verzorgende
(gezien het loonverlies tijdens het volgen
van een opleiding).
9

jaarverslag 2011
10
Meer zorgtaken voor verzorgenden
In juli 2008 werd het zorg- en bijstandsdecreet goedgekeurd door het Vlaams Parlement. Dit
decreet - en het bijbehorende uitvoeringsbesluit voor de thuiszorg (maart 2009) - beschreef
zeer duidelijk welke opdrachten een verzorgende in de thuiszorg wettelijk mag uitvoeren. In de
wetgeving is onder andere bepaald dat een verzorgende in de thuiszorg een aantal opdrachten
inzake medicatie, alsook een aantal specifieke zorgtaken mag uitvoeren, mits schriftelijke
toestemming. Voordien waren er soms grijze zones tussen verpleegkundigen, zorgkundigen en
verzorgenden over wie wat wel en niet mocht. De nieuwe wetgeving zorgt voor een duidelijk
wettelijk kader. Als gevolg hiervan krijgen de ‘echte’ zorgtaken nu extra aandacht bij Familiehulp.
De functieomschrijving van verzorgende werd in 2011 aangepast en er werd specifieke vorming
georganiseerd. Er kwam een nieuw mapje voor elke verzorgende (‘Wegwijs in Zorg’), met daarin
een aantal concrete werkwijzen voor de verschillende zorgtaken (observeren en rapporteren
over temperatuur, bijstand verlenen bij het verzorgen van huidirritaties, het verversen van een
stomazakje, decubituspreventie,…). Dit mapje bevat ook de standaardpreventiemaatregelen ter
bescherming van de medewerker en zijn cliënt(en). Ook in 2012 lopen deze vormingen nog door.

E-health ontwikkelingen
De Vlaamse overheid investeert in een verbeterde elektronische registratie, gegevensverzameling en gegevensuitwisseling, om zo de
werkprocessen efficiënter te laten verlopen en ook om beleidsmatig een beter zicht te krijgen op vraag- en aanbodevoluties. Om dit
technisch te realiseren zoekt de Vlaamse overheid aansluiting bij het e-health-platform van de federale overheid. Het gaat om een
beveiligd elektronisch uitwisselingsplatform waarop zorgverleners, zorginstellingen, ziekenfondsen, overheidsdiensten en patiënten
in alle vertrouwen en met respect voor de persoonlijke levenssfeer, gegevens kunnen uitwisselen. Dit platform kan dus ook voor de
Vlaamse gezondheids- en welzijnsinformatie bijzonder relevant zijn. Zo is het onder meer de bedoeling dat de bestaande federale
gegevens ook gebruikt kunnen worden bij de invoering van de nieuwe berekeningswijze van de cliëntbijdrage (voorzien in 2013).
De thuiszorgsector werd in 2011 gestimuleerd om met het Bel(gische) R(esident) Assessment Instrument (BEL-RAI) te werken
via een webapplicatie. Deze schaal is aangepast voor de thuiszorg en is een samenwerkingsinstrument tussen verschillende
zorgpartners: huisarts, verpleegkundigen en begeleidend personeel van diensten gezinszorg en aanvullende thuiszorg. Familiehulp
werkte mee aan verschillende pilootprojecten. Uit een eerste evaluatie ervan bleek in elk geval dat de bestaande applicatie
technisch niet altijd goed functioneerde en dat de applicatie sowieso niet vlot toegankelijk is voor niet-RIZIV zorgverleners uit de
thuiszorg. Veel van de verzorgenden die dicht bij de cliënt staan, hebben immers geen toegang tot de RAI-webapplicatie. Bovendien
wordt het begeleidend personeel (sectorverantwoordelijken) in de thuiszorg vaak aangenomen op basis van een functie en niet op
basis van een diploma, terwijl e-health toegang verleent tot de RAI op basis van het diploma.
Een andere digitale toepassing is de softwaretoepassing “Vesta”. Sinds 2009 verloopt de gegevensuitwisseling voor de subsidiëring
tussen de diensten voor gezinszorg en de Vlaamse overheid via Vesta. In eerste instantie ging het enkel om de gegevens van
gezinszorg. In 2011 werden ook de voorbereidingen getroffen voor de gegevensuitwisseling aanvullende thuiszorg. Sinds 1 januari
2012 verloopt dit nu ook via Vesta. Al deze IT-toepassingen zullen ongetwijfeld op termijn heel wat voordelen bieden, maar voor
de diensten gezinszorg en aanvullende thuiszorg vraagt de omschakeling naar deze nieuwe systemen heel wat bijkomend werk. De
administratieve teams en IT-medewerkers van Familiehulp worden hierdoor reeds een hele tijd extra belast. Bovendien heeft elke
nieuwe administratieve regelgeving ook onrechtstreeks impact op elementen uit de zorgverlening, die op hun beurt weer moeten
aangepast worden door het begeleidend personeel.
Overdracht meerlingenzorg naar de diensten voor
gezinszorg en aanvullende thuiszorg
Sinds 1 juli 2011 wordt de meerlingenzorg van Kind & Gezin overgenomen door de diensten gezinszorg en aanvullende thuiszorg.
Op een termijn van vier jaar nemen de diensten gezinszorg de meerlingenzorg volledig over. Het huidige aanbod van Kind & Gezin
neemt een einde naarmate de contracten met de gezinnen aflopen (duurtijd 3 jaar). Een gezin met een pasgeboren meerling kan
een beroep doen op een erkende dienst voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg voor kraamzorg, gezinszorg en poetshulp. Er is
voor deze groep een aangepaste berekening van de cliëntbijdrage uitgewerkt en er werd geen minimum of maximum urenpakket
vastgelegd. De geleverde zorgverstrekking is geen vast pakket maar afgestemde zorg en evolueert mee naar gelang de noden van
het gezin. In het vroegere project van hulp aan meerlingengezinnen via Kind en Gezin was er geen “garantie” dat er steeds een
kinderverzorgster en/of poetshulp aanwezig was in het gezin. Hoewel garantie ook niet in het huidige systeem van hulp via de
diensten voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg gegeven kan worden, kan gezinszorg met een groep van verzorgenden voor meer
continuïteit zorgen. Andere voordelen van deze formule zijn het aanbod prenatale kraamzorg en de mogelijkheid tot hulpverlening
’s avonds, in het weekend en ’s nachts.
11

jaarverslag 2011
12
Promotie zorgberoepen
Verzorgende is nog altijd een knelpuntberoep. Familiehulp werkte
actief mee aan verschillende initiatieven om de zorgberoepen te
promoten. Zo werd in 2011 de website ikgaervoor.be gelanceerd,
een initiatief van zorgambassadeur Lon Holtzer (kabinet
Vandeurzen). Het gaat om een lange termijn campagne om
zowel jongeren als zogenaamde ‘zij-instromers’ te motiveren
om voor een zorgberoep te kiezen. De knelpuntberoepen
zoals verzorgenden, verpleegkundigen, enz. worden in de kijker
geplaatst. De website is de spil van de campagne en bevat
jobfiches, filmpjes waarin zorgverstrekkers hun job op een
ludieke manier inleiden en zoekmachines voor interessante
jobs en studierichtingen. Ook Familiehulp werkte mee aan de
filmpjes. Enkele verzorgenden uit zorgregio Antwerpen werden
beetgenomen met verborgen camera. Verder is Familiehulp
vertegenwoordigd in de overkoepelende stuurgroep, alsook in
verschillende provinciale overlegfora waar ideeën en initiatieven
gebundeld worden en op elkaar afgestemd.
Samenwerking tussen Familiehulp Leuven en het Heilig
Hart ziekenhuis op de eerste Dag van de Zorg. Familiehulp
was met een stand aanwezig in het ziekenhuis.

Perspectief 2020 en de oprichting
van de Diensten Ondersteuningsplan
De conceptnota Perspectief 2020 werd in juli 2010 door de Vlaamse Regering goedgekeurd.
Daarmee werd de ambitie geformuleerd om mensen met een handicap - zoals iedere andere
burger - zoveel mogelijk in de samenleving te laten leven. De conceptnota van minister
Vandeurzen stelt twee strategische doelstellingen voorop. Er moet een zorggarantie zijn voor
personen met een handicap met de grootste ondersteuningsnood tegen 2020. Bovendien moet
de ondersteuning en zorg in Vlaanderen nog meer vraaggestuurd worden. Om dit te kunnen
realiseren, werden elf strategische acties vastgelegd. Eén van de prioritaire acties is de uitbouw
van een ‘voortraject’ voor personen met een (vermoeden van) handicap. Hiervoor werden op
verschillende plaatsen in Vlaanderen Diensten Ondersteuningsplan (DOP’s) opgericht, die dit
voortraject mee vorm geven. Dit voortraject resulteert in een persoonlijk ondersteuningsplan,
waarbij maximaal aandacht wordt besteed aan de mogelijkheden van de persoon zelf, zijn sociale
netwerk en de reguliere (niet-handicapspecifieke) ondersteuning. Familiehulp is stichtend lid
van een aantal Diensten Ondersteuningsplan en zetelt ook in enkele raden van bestuur als
vertegenwoordiger van de reguliere sector. Op die manier kan Familiehulp de samenwerking
tussen de sector gezinszorg en de handicapspecifieke zorgverlening mee intensifiëren.
Thuiszorg zoals je ‘t zelf zou doen.
Trajectbegeleiding in gezinszorg en aanvullende
thuiszorg
In Oost-Vlaanderen exploreert Familiehulp samen met de partners van het Netwerk Thuiszorg Oost-Vlaanderen (NTOV) de
innovatieve rol van trajectbegeleider en dit binnen de werking van 4 lopende zorgvernieuwingsprojecten. De trajectbegeleider stelt
zich ter beschikking van de cliënt om op regelmatige tijdstippen de zorg af te stemmen tussen de verwachtingen van de cliënt en de
mogelijkheden van de professionele zorgactoren. De verschillende organisaties en ook de woonzorgcentra stellen één of meerdere
trajectbegeleiders ter beschikking. In de bestaande projecten zet Familiehulp de stafmedewerkers zorg- en dienstverlening in als
trajectbegeleider om zo het concept grondig uit te testen op zijn waarde voor de sectorverantwoordelijken. De trajectbegeleider
volgt vanaf zijn aanstelling het zorgtraject-op-maat op, als antwoord op de zorgvraag van de cliënt en de cliëntomgeving (en van
de hulpverleners). De cliënt en zijn directe omgeving worden door de trajectbegeleider actief bijgestaan in het verhelderen van hun
ondersteuningsbehoeften en in het samenstellen, coördineren en opvolgen van een ondersteuningspakket dat aansluit bij deze
noden en wensen. Hij staat in voor de opvolging en optimalisatie van de afspraken binnen dit zorgtraject-op-maat en is daar de
eerste aanspreekpersoon voor. Hij heeft bijzondere aandacht voor de balans draagkracht-draaglast. Door regelmatige huisbezoeken
kan de trajectbegeleider ook de balans bewaken tussen zelfzorg, mantelzorg en professionele zorg wat één van de kerndoelstellingen
is van het woonzorgdecreet. Het concrete takenpakket van de trajectbegeleider is ondermeer samengesteld uit regelmatige
deelname aan overleg en aan opvolgteams, rapportage aan de ontwikkelde datastructuren (thuiszorgdossier, webapplicatie,…),
deelname aan intervisiemomenten,… Familiehulp gaat in deze context uit van het principe van onderhandelde zorg. De schaarse
middelen maken het onmogelijk om op elke zorgvraag volledig in te gaan. In dialoog kan echter onderhandeld worden met de
zorgvrager welke noden prioritair gelenigd worden. De zorgvrager behoudt de regie van zijn zorg in eigen handen.
13

jaarverslag 2011
14
Goed Wonen is reeds actief in
meer dan 50 gemeenten.
Sociale economie:
vzw Goed Wonen biedt
kansen aan kortgeschoolden
Familiehulp richtte in 2008 de vzw Goed Wonen op met als doel om - via sociale
tewerkstelling van kansengroepen - een aanvullend dienstenaanbod uit te werken
in de woonomgeving van kwetsbare huishoudens. Om deze kwetsbare huishoudens
vlot te kunnen bereiken, wordt nauw samengewerkt met regionale (of lokale) actoren
zoals gemeenten, OCMW’s, sociale huisvestingsmaatschappijen, sociaal verhuurkantoren
en lokale welzijnsdiensten. De werking van Goed Wonen wordt gesubsidieerd via verschillende
kanalen waaronder het Vlaams Subsidieagentschap Werk en Sociale Economie, het FOD Werk, lokale
overheden en de distributienetbeheerders Eandis en Infrax. Ondertussen heeft Goed Wonen
reeds in 50 gemeenten, verspreid over 4 provincies, een werking uitgebouwd. Het heeft in
deze gemeenten (met uitzondering van Limburg) de opdracht om jaarlijks gemiddeld
3.043 energiescans uit te voeren. Bijkomend specialiseert Goed Wonen zich ook
in het plaatsen van dak(zoldervloer)isolatie en kleine energiebesparende
maatregelen. De woonzorgtaken die Goed Wonen uitvoert in de
provincie Limburg hebben voornamelijk betrekking op tuinwerken,
decoratietaken en het herstellen en aanpassen van de woningen van
senioren. Goed Wonen zal de volgende jaren nog meer inzetten
op het ontwikkelen van activiteiten die het levenslang en
duurzaam wonen kunnen bevorderen.
Atelier Goed Wonen Noorderkempen
Leo Van Hullebuschstraat 199, 2900 Schoten
T 0477 980 299
Atelier Goed Wonen Vlaamse Ardennen
Etikhovestraat 5, 9680 Maarkedal
T 0477 980 314
Woonzorgteam Noord-Limburg
Heerstraat 4, 3670 Meeuwen-Gruitrode
T 0479 957 496
Atelier Goed Wonen Denderstreek
Langestraat 173 C, 9240 Zele
T 0475 841 343
Atelier Goed Wonen Westhoek
Poperingseweg 359, 8908 Vlamertinge
T 0475 841 073

Met een seminarie rond ziekteverzuim in de thuiszorg werd het
project ‘Ik wil er wel-zijn’ symbolisch afgesloten.
De actiepunten worden nu opgenomen in de dagelijkse werking.
Toonaangevend verzuimbeleid
Traditioneel is er een vrij hoog ziekteverzuim in de thuiszorgsector. Met het project ‘Ik wil er
wel-zijn’ streeft Familiehulp naar een grotere aanwezigheid in de organisatie, omdat iedereen
daar voordeel bij heeft. Het doel van het project is dat de medewerkers zich goed voelen op het
werk en er daarom ‘wel’ willen zijn. Het project ging in 2007 van start en werd gesubsidieerd
door het ESF. Van bij het begin is er gekozen voor een positieve aanpak, vertrekkend vanuit
vertrouwen in de medewerker. Het kortdurend ziekteverzuim - de focus van dit project - is in
2011 verder gedaald. De inspanningen lonen, maar blijvende aandacht is noodzakelijk. Als afsluiter
van het project werd op 14 oktober 2011 een seminarie georganiseerd om de verworven kennis
te delen met andere organisaties. De interesse was groot. In totaal waren er 217 inschrijvingen.
Uit de reacties achteraf bleek dat de aanwezigen naar huis vertrokken met een aantal bruikbare
tips. Het project ‘Ik wil er wel-zijn’ mocht ook twee prijzen in ontvangst nemen. Zo was er de
Stimulearning award (bedrijfsopleidingen.be) omwille van de wijze waarop werd samengewerkt
met het Vormingsinstituut van Familiehulp. Daarnaast was er ook de tweede prijs vanuit de Hoge
Raad voor Preventie en Bescherming op het Werk voor het TOM-project. Het TOM-project (Taken
Op Maat) is een deelproject van het project ‘Ik wil er wel-zijn’. Binnen dit project zoekt men naar
mogelijkheden om de werkbelasting voor medewerkers in de thuiszorg te verminderen.
Zorg op maat voor ouderen op
wachtlijst woonzorgcentrum
In Beringen werkt Familiehulp samen met woonzorgcentrum Ocura rond zorg op maat bij
ouderen. Het is een zorgvernieuwend project, gefinancierd door het Riziv, om personen die zich
aanmelden voor de wachtlijst van het woonzorgcentrum, zorg op maat te bieden zodat ze zo
lang mogelijk in de thuissituatie kunnen verblijven of de wachtperiode zo comfortabel mogelijk
kunnen overbruggen. Er is een nauwe samenwerking tussen de residentiële zorg en de thuiszorg
(Familiehulp, maar ook andere partners). In samenspraak met de persoon wordt bekeken welke
zorgnoden er zijn en deze worden zo goed mogelijk ingevuld. Tevens kan de expertise van het
woonzorgcentrum omtrent ergotherapie, kinesitherapie en logopedie worden aangewend in de
thuissituatie. Ook met het woonzorgcentrum Kimpenhof in Opglabbeek is een gelijkaardige
samenwerking opgestart.
15

jaarverslag 2011
16
Verzorgenden ‘delen’
In Heist-op-den-Berg werkt Familiehulp nauw samen met het woonzorgcentrum Ten Kerselaere. In
regio Mechelen is er - zoals in heel wat andere regio’s - een tekort aan verzorgenden. Familiehulp
Mechelen heeft daarom samen met Ten Kerselaere de handen in elkaar geslagen. Beide partners
‘delen’ er verzorgenden. In de eerste plaats is het een inhoudelijke versterking. Medewerkers uit de
thuiszorg leren boeiende facetten van residentiële zorg (in dit geval kleinschalig genormaliseerd wonen)
en zorgkundigen uit de residentiële zorg leren via de thuiszorg meer in te spelen op de leefwereld
van ouderen. Het tweede voordeel is van meer praktische aard. In de meeste woonzorgcentra werkt
men nl. met deeltijdse arbeidsroosters omdat ze hierdoor beter de ochtend- en avondpiek kunnen
managen. Bepaalde zorgkundigen willen graag voltijds werken, maar gezien het concept van kleinschalig
wonen (dus geen afdelingen, maar woningen) is een voltijdse betrekking moeilijk realiseerbaar in
Ten Kerselaere. Daarom het idee om die medewerkers ook bij Familiehulp - dus in de thuiszorg - in te
schakelen. Ze hebben dan als het ware twee werkgevers. Resultaat: Familiehulp heeft extra verzorgenden
beschikbaar, de verzorgende is tevreden want heeft een voltijds uurrooster, Ten Kerselaere behoudt zijn
medewerkers die anders op een ander gaan kijken voor een voltijdse job,... iedereen tevreden.
Zinvolle tijdsbesteding ouderen
Familiehulp en het woonzorgcentrum Ster der Zee uit Scherpenheuvel werkten samen aan een
project om zinvolle tijdsbesteding bij ouderen te bevorderen. Het is een innovatief project om
eenzaamheid te verminderen en sociaal isolement te vermijden bij ouderen. Een ergotherapeute
van het woonzorgcentrum Ster der Zee werd voor dit project enkele uren per week vrijgesteld. Zij
gaat bij de cliënt van Familiehulp op huisbezoek om samen met hem/haar op zoek te gaan naar
een (andere) invulling van de vrije tijd, thuis of buitenshuis. De verzorgende van Familiehulp werkt
actief mee aan het project door mee te denken over mogelijke activiteiten, de cliënt hierin aan te
moedigen en op te volgen. Indien nodig kan de verzorgende de oudere begeleiden naar een activiteit
of zelf meedoen. Zij kan ook ervaringen en tips uitwisselen met de ergotherapeute. Het project werd
gesubsidieerd door de provincie Vlaams-Brabant.
Ook met het woonzorgcentrum Ten Kerselaere in Heist-op-den-Berg loopt er een gelijkaardige
samenwerking. Cliënten van Familiehulp kunnen overdag naar de dagverzorging gaan. Ze worden
opgehaald met een busje van het woonzorgcentrum en ’s avonds teruggebracht. Zo kunnen ze onder
meer deelnemen aan animatieactiviteiten, de aangepaste fitnessruimte gebruiken, enz. Bijkomend
voordeel is ook dat de (eventuele) latere overgang naar het woonzorgcentrum iets gemakkelijker wordt.
Cliënten van Familiehulp kunnen
deelnemen aan activiteiten
van het woonzorgcentrum Ten
Kerselaere in Heist-op-den-Berg.

Project dementieconsulentschap
Met het Vlaams Dementieplan 2010-2014 wil minister Vandeurzen komen tot een
dementievriendelijke samenleving en zorg. Zowel de thuiszorg als de thuiszorgondersteunende
voorzieningen worden aangemoedigd om de functie van dementieconsulenten in te
bouwen in hun werking. Demonstratieprojecten, gefinancierd door Vlaanderen, kunnen de
voorzieningen helpen bij het maken van deze overgang. Familiehulp is betrokken bij 3 van deze
demonstratieprojecten. Eén ervan is het project van de Vereniging van de diensten voor gezinszorg
van de Vlaamse gemeenschap (VVDG). Het project wil onderzoeken onder welke voorwaarden
de functie van dementieconsulent in de diensten voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg kan
geïntegreerd worden. De diensten voor gezinszorg voeren dit project gezamenlijk uit. Het project
wordt gerealiseerd in samenwerking met LUCAS, centrum voor zorgonderzoek en consultancy en
het steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. De verschillende diensten gezinszorg hebben
bij de VVDG modellen ingediend die geschikt geacht werden in het kader van dit project om de
functie van dementieconsulent te implementeren in de organisatie. Familiehulp opteerde ervoor
om met een getrapt dementieconsulentschap te werken. Dit houdt in dat de dementieconsulent
de verzorgende is die begeleid en ondersteund wordt door de sectorverantwoordelijke
(generalistisch) en de stafmedewerker (specialistisch). Het consulentschap is dus niet beperkt
tot enkele mensen. In 4 betrokken zorgregio’s werden aan de hand van een uniform opgemaakt
registratieformulier 8 casussen met geheugenproblemen gescreend. Dit zowel door de
verzorgende(n), de sectorverantwoordelijke(n) als de stafmedewerker dementie. Het was de
bedoeling om na te gaan welke taken de verschillende (categorieën van) medewerkers effectief
uitvoeren die met dementie te maken hebben. Op die manier willen we aantonen dat het
dementieconsulentschap perfect opgenomen kan worden door de diensten voor gezinszorg. Het
eindrapport werd overgemaakt aan de overheid.
Samenwerking ouderenmis (be)handeling
op Europees niveau
Familiehulp neemt deel aan een Europees project rond preventie van ouderenmis(be)handeling.
Het WeDo-project (Well being and dignity of older people) wordt gefinancierd door de Europese
Commissie. Het werd in juni 2010 gelanceerd en loopt tot eind 2012. Het wordt gecoördineerd
door AGE Platform Europe (netwerk van 160 ouderenorganisaties vertegenwoordigd op Europees
niveau). Het project verzamelt 18 partners uit 12 Europese lidstaten. Het hoofddoel is het
ontwikkelen van een duurzaam en groeiend Europees partnerschap van organisaties die bereid
zijn tot samenwerking om het welzijn en de waardigheid van kwetsbare ouderen te promoten
en ouderenmis(be)handeling te voorkomen. Er wordt gestreefd naar het opstellen van een kader
dat kan toegepast worden in diverse settings (professionele zorg, informele zorg, hulpverlenende
instanties,...). Het raamwerk zal een aantal belangrijke principes bevatten die door alle partners
samen ontwikkeld en aanvaard worden, met als basis het Europese Charter voor de Rechten
en Verantwoordelijkheden van ouderen met een langdurige zorg- of hulpbehoefte (EUSTACEA
project). Er wordt ook gewerkt aan een gids met aanbevelingen om op een participatieve manier
aan kwaliteitsontwikkeling te doen, kwaliteitscontrole en kwaliteitslabels te ontwikkelen.
Familiehulp heeft - als enige dienst voor gezinszorg - een vertegenwoordiger in de nationale
coalitievergadering, waarin de Belgische partners advies verlenen en de Europese nota’s en
documenten kritisch bekijken en/of vertalen naar Belgische situatie.
Thuiszorg zoals je ‘t zelf zou doen.
17

jaarverslag 2011
Opleiding verzorgende/zorgkundige
draait op volle toeren
Jaarlijks organiseert Familiehulp eigen opleidingen tot polyvalent verzorgende in de 5 Vlaamse
provincies. We doen dit in samenwerking met de VDAB en met steun van het ESF en de Vlaamse
overheid. Deze voltijdse opleiding duurt 10 tot 11 maanden. Wie slaagt voor de opleiding kan zowel
in de thuiszorg als in de residentiële sector aan de slag. De tewerkstelling bij de afgestudeerden
ligt boven de 70%. In 2011 studeerden er 154 verzorgenden af in de Familiehulp-opleidingscentra.
Sinds 2008 bestaat ook de mogelijkheid om een bijkomende module zorgkundige te volgen. In
2011 studeerden er 141 zorgkundigen af (dus ongeveer 90% van de afgestudeerde verzorgenden
studeert verder tot zorgkundige). Dankzij het “Project 30 30” kunnen huishoudhulpen die reeds in
dienst zijn bij een dienst voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg zonder loonverlies doorgroeien
tot verzorgende. Op dit moment kunnen jaarlijks minimum 24 huishoudhulpen uit de poetsdienst
of de dienstenchequewerking van de diensten voor gezinszorg de cursus tot verzorgende volgen.
Het project werd in samenwerking met de VVDG, de VDAB en de sociale partners uitgewerkt
en biedt een oplossing voor huishoudhulpen die moeilijk kunnen doorgroeien tot verzorgende
(gezien het loonverlies tijdens het volgen van een opleiding). Om voldoende kandidaten naar het
beroep van verzorgende toe te leiden, richt Familiehulp zich ook specifiek naar de doelgroep van de
anderstaligen. Op verschillende manieren is er dan ook extra aandacht en taalbegeleiding voor of
tijdens de opleiding van verzorgende.
Opleidingscentra Familiehulp:
Opleidingscentrum Antwerpen, Nationalestraat 111, 2000 Antwerpen, Mich Niemans,
T 03 220 16 51 - opleiding.antwerpen@familiehulp.be
Opleidingscentrum Limburg, Thonissenlaan 41, 3500 Hasselt, Marleen Geusens,
T 011 37 65 01 - opleiding.limburg@familiehulp.be
Opleidingscentrum Oost-Vlaanderen, Steendam 41, 9000 Gent, Leen Verstraeten,
T 09 223 40 17 - opleiding.oostvlaanderen@familiehulp.be
Opleidingscentrum Vlaams-Brabant, Hollandstraat 64, 1060 Brussel, Karin De Bosscher,
T 02 534 38 34 - opleiding.vlaamsbrabant@familiehulp.be
Opleidingscentrum West-Vlaanderen, Ardooisesteenweg 50, 8800 Roeselare, Machteld Vandenberghe,
T 051 24 28 68 - opleiding.westvlaanderen@familiehulp.be
Het opleidingscentrum Vlaams-Brabant zette zijn
deuren open op de Dag van de Zorg.

Kinderdagverblijven
Familiehulp beheert 4 kinderdagverblijven (Borgerhout, Herentals, Oostende en Turnhout). Alle kinderdagverblijven zijn erkend en
worden gesubsidieerd door Kind en Gezin. Ze bieden dagopvang in groepsverband aan voor kinderen tussen 0 en 3 jaar. In totaal is
er een capaciteit van 212 kindplaatsen. In Oostende en Herentals heeft Familiehulp een erkenning als “gemandateerde voorziening”.
Onder de naam Mikado zoeken de medewerkers samen met ouders naar oplossingen voor hun nood aan kinderopvang. Door
kinderopvang te bieden aan kansengroepen probeert Familiehulp uitsluiting tegen te gaan en integratie te bevorderen.
Familiehulp kijkt uit naar de uitvoeringsbesluiten van het nieuwe decreet dat de kinderopvang van baby’s en peuters regelt. Hierin
zitten heel wat positieve inhoudelijke aspecten. De toekomstige subsidiëring roept in de hele sector wel grote vragen op omdat
de huidige financieringswijze reeds als onvoldoende wordt ervaren om continu kwaliteitsvolle kinderopvang te kunnen bieden. Dat
terwijl de eerste drie levensjaren van een kind van cruciaal belang zijn voor de verdere ontwikkeling. Familiehulp volgt daarom ook
intensief de nieuwste inzichten inzake kinderopvang, coaching van personeel en pedagogie van het jonge kind op. Kinderopvang is
geen statisch gegeven, maar vraagt voortdurend onderzoek, aanpassing en opvolging, zowel op beleidsvlak als op kindvlak, want elk
kind is uniek en vraagt een individuele aanpak.
De Speelboom Borgerhout
Reuzenpoort 5, 2140 Antwerpen
T 03 663 19 10 - speelboom.borgerhout@familiehulp.be
De Speelboom Oostende
Elisabethlaan 252, 8400 Oostende
T 059 70 21 32 - speelboom.oostende@familiehulp.be
Expertisecentrum
kraamzorg Volle
Maan
Het Expertisecentrum Kraamzorg Volle Maan is een informatie- en
documentatiecentrum voor zwangerschap, bevalling en kraamperiode
opgericht binnen Familiehulp. Zowel professionelen als jonge ouders kunnen
hier terecht met vragen. Het door Kind en Gezin toegewezen werkingsgebied
is het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De kennis van de 2 stafmedewerkers is
voor elke professioneel en toekomstige of jonge ouder ter beschikking. Het
expertisecentrum werkte in 2011 samen met verschillende hogescholen (KUL,
VUB, Erasmushogeschool en HIG). Ook met de Brusselse ziekenhuizen
werden de banden aangehaald (omwille van de regelmatige
personeelswissels in Brusselse ziekenhuizen). Daarnaast wordt
ook binnen Familiehulp gretig gebruik gemaakt van de kennis
van het expertisecentrum, onder meer bij het ontwikkelen
van het document ‘sleutelinterventies kraamzorg’,
het sensibiliseren rond borstvoeding, vormingen
rond kraamzorg, enz..
Thuiszorg zoals je ‘t zelf zou doen.
De Speelboom Turnhout
Campus Blairon 798, 2300 Turnhout
T 014 71 11 77 - speelboom.turnhout@familiehulp.be
Jannemietjes
Wolstraat 25, 2200 Herentals
T 014 21 40 00 - jannemietjes@familiehulp.be
Het Expertisecentrum Kraamzorg Volle Maan
zette haar deuren open op de Dag van de Zorg.
Koningsstraat 296, 1210 Brussel
Tel: 02 229 25 58 - 0478 88 11 86
www.expertisecentrum-vollemaan.be
19

jaarverslag 2011
Mobiliteit steeds belangrijker
Dat de vraag naar thuiszorg stijgt, is algemeen gekend. Om toch zoveel mogelijk cliënten te kunnen helpen werkt Familiehulp
in bepaalde regio’s met steeds kortere hulpbeurten. Vier, vijf of zelfs zes cliënten per dag zijn geen uitzondering meer. Dat zorgt
voor extra druk bij onze medewerkers die zich steeds vaker en steeds verder moeten verplaatsen. Daarbij komt dan nog eens de
parkeerproblematiek in de grote steden. Het project Vlam! (Vlugger Leuker Anders Mobiel) biedt hier gedeeltelijk een oplossing.
Met middelen van het Pendelfonds van de Vlaamse overheid motiveren we onze medewerkers om voor milieuvriendelijkere
verplaatsingen te kiezen. Dit gebeurt enerzijds via sensibilisering en anderzijds via het effectief aanbieden van vervoersalternatieven.
In verschillende regio’s lopen er projecten met leasingfietsen, plooifietsen, speciale fietstassen om boodschappen te doen, enz. Als
belangrijkste voordeel voor de organisatie beogen we een daling van de vervoer- en parkeerkosten, terwijl de medewerkers zich veel
sneller en efficiënter kunnen verplaatsen en geen tijd verliezen met zoeken naar een parkeerplaats. Naast fietsprojecten wordt ook
carpoolen financieel gestimuleerd.
Invoering nieuw
klantencontract PIT
In 2011 werd al het voorbereidend werk gedaan voor de
invoering van een nieuw klantencontract en de daarbij
horende jaarlijkse klantenbijdrage van 40 euro. Dit vergde heel
wat extra inspanningen van de divisie PIT, maar ook van de
ondersteunende diensten zoals boekhouding, administratie,
preventie en IT. In oktober 2011 vertrokken er duizenden
brieven naar de PIT-klanten met het voorstel om de jaarlijkse
bijdrage te betalen. Op de centrale dienst stond een team klaar
om alle telefoontjes op te vangen. De meest gestelde vraag was
uiteraard waarom PIT nu plots een bijdrage vraagt. Na wat extra
toelichting over de financiële leefbaarheid, de kwaliteit van de
dienstverlening, de preventiemaatregelen en voorziene vorming,
sloten de klanten meestal het gesprek met een positief gevoel
af. Uit een eerste evaluatie blijkt dat uiteindelijk een kleine 10%
van de klanten heeft afgehaakt (vaak ook om andere redenen).
In de regio’s waar er hierdoor open plaatsen vrijkomen werd
er extra PR gevoerd om nieuwe klanten aan te trekken. Al bij al
kan de invoering van het nieuwe contract een succes genoemd
worden. De klanten bleven trouw en PIT kan rekenen op extra
financiële inkomsten om de dienst leefbaar te houden.
2011 was het jaar van de voorbereiding van het
nieuwe klantencontract PIT.
foto: © Luc Daelemans
Thuiszorg zoals je ‘t zelf zou doen.

Samenwerking Familiehulp / Wit-Gele Kruis in het
kader van medicatie en zorgtaken
Familiehulp en het Wit-Gele Kruis ontwikkelden een samenwerkingsmodel voor het klaarzetten en toedienen van medicatie bij
gezamenlijke cliënten. Dit project heeft als doel de samenwerking rond het bed van de cliënt/patiënt te optimaliseren en zo de
kwaliteit van zorg- en dienstverlening te verhogen. Het project heeft vier doelstellingen.
1. De therapietrouw van de cliënt/patiënt bevorderen en de kans op fouten bij het voorbereiden en toedienen van medicatie
verminderen.
2. De communicatie tussen de verschillende zorgverleners rond het bed van de cliënt optimaliseren door het ontwikkelen van
een observatiefiche.
3. Het opbouwen van een zorgrelatie tussen de zorgverleners rond het bed van de cliënt.
4. Het vereenvoudigen van de administratieve verplichtingen inzake medicatie door een goede samenwerking met huisartsen.
Momenteel wordt dit model regionaal getest in zorgregio Peer.
Nu overal aanbod karwei
In enkele zorgregio’s bestond de karweidienst al langer, in andere werd dit recent uitgebouwd. Vandaag beschikt elke zorgregio (uitgezonderd
Brussel) over een eigen karweidienst. De karweimannen van Familiehulp zorgen voor kleine herstellingen in de woning en helpen bij
opfriswerken of andere klusjes. Met deze dienst wil Familiehulp het basiscomfort en de veiligheid verbeteren van zowel de cliënt, als van de
medewerkers. Tegelijk bereikt Familiehulp hiermee een preventief doel bv. valincidenten met zware gevolgen voorkomen. Door soms kleine
woonaanpassingen (handvat toilet, inloopdouche, toilet verhogen, drempels nivelleren, een hellend vlak plaatsen…) kunnen ouderen langer
zelfstandig thuis blijven wonen. Ook voor het personeelslid zorgt een kleine ingreep soms voor meer veiligheid op de werkvloer (leuning
aan de trap, antislip tapijt,…). Iedereen wint erbij. Het is niet de bedoeling om in concurrentie te gaan met de reguliere klusjesbedrijven. Het
gaat meestal om kleinere klussen waarvoor het moeilijk is om op korte tijd een stielman aan huis te krijgen. De cliënt betaalt een tarief van
16 euro per uur. Hierin is het uurloon, een forfait voor kleine materialen en een beperkte verplaatsingskost inbegrepen. Voor mensen met
een leefloon wordt afgeweken tot een forfait van 11 euro per uur. Familiehulp gelooft sterk in de uitbouw van deze dienst. Er is een groot
potentieel in Vlaanderen. Mensen willen in een veilige woning leven en begrippen zoals ‘levenslang wonen’ geraken meer en meer bekend.
Er wordt in bepaalde regio’s ook met andere partners op het terrein samengewerkt. Zo is er in Antwerpen een samenwerkingsverband
aangegaan met collega-diensten Thuiszorg Vleminckveld en Gezinszorg Villers om ook hun cliënten met de karweidienst van Familiehulp
te bedienen. Voor de twee collega-diensten was het opzetten van een eigen karweidienst een grote investering (wagen, gereedschap,
expertise,…). Het was dus efficiënter om deze dienstverlening via Familiehulp aan te bieden.
21

jaarverslag 2011
Experimenteren met innovatieve
arbeidsorganisatie (Flanders Synergy)
Familiehulp is sinds 2010 lid van Flanders Synergy,
een initiatief van de Vlaamse overheid om innovatieve
arbeidsorganisatie te introduceren in de Vlaamse economie via
een compententiepool. Flanders Synergy promoot innovaties
op vlak van arbeidsorganisatie in Vlaamse bedrijven en
organisaties met het oog op meer slagvaardigheid (in termen
van efficiëntie, flexibiliteit, kwaliteitsvolle werking, innovatief
en duurzaam karakter) en een betere kwaliteit van de arbeid.
In dit kader werden er pioniersgroepen opgericht die
geconfronteerd worden met een zelfde problematiek en die
willen nadenken hoe innovatieve arbeidsorganisatie hierbij een
deel van de oplossing kan zijn. Aspecten die aan bod komen
zijn bv. vergrijzing en ontgroening van het personeel, mensen
langer in werkbare jobs aan het werk houden, werknemers
aantrekken en behouden in jobs met een boeiende functieinhoud,….
In zorgregio Antwerpen lopen nu een aantal kleinere
experimenten waarbij zelfstandigheid en verantwoordelijkheid
centraal staan. We willen mensen niet van bovenuit omvormen,
wél hen aan een taak helpen waarmee ze een natuurlijke
affiniteit hebben. Specifieke talenten en competenties worden
benoemd en in kaart gebracht. Dit veronderstelt een sfeer
van openheid en vertrouwen in de wijkwerking, tussen de
sectorverantwoordelijken en de verzorgenden, maar evengoed
op het directieniveau. We moeten met andere woorden een
stukje durven loslaten binnen duidelijk afgesproken grenzen.
De ervaring zal ons leren of de ontwikkelde concepten ook in
andere zorgregio’s kunnen toegepast worden.
(meer: www.flanderssynergy.be/actieve-jobs )
Uitbouw woonzorgzone
Zedelgem
De knowhow die Familiehulp heeft m.b.t. ouderenzorg wordt
ingezet voor de realisatie van een woonzorgzone in Zedelgem.
De doelstelling van het globale project is om een voldoende integraal
zorgaanbod te realiseren. In 2010 kondigde de gemeente Zedelgem aan dat
het hiervoor een publiek-private samenwerking aanging. De vzw ‘Zorg en Welzijn
Zedelgem’ zag het levenslicht en is een samenwerking tussen het gemeentebestuur
Zedelgem, OCMW Zedelgem, Woonzorggroep GVO Kortrijk, OLV van 7 weeën uit Ruislede
en Familiehulp. Er komt een volledige nieuwe woonzorgzone met plaats voor een
woonzorgcentrum, een centrum voor kortverblijf, een dagverzorgingscentrum
en 70 assistentiewoningen. In de tweede fase wordt ook een nieuw
woonzorgcentrum voorzien in de deelgemeente Loppem. Het hele project
zou tegen 2020 moeten afgerond zijn. In totaal gaat het om een
investering van 45 miljoen euro gespreid over verscheidene jaren.
De keuze van de architect werd reeds gemaakt. Er breekt nu
een fase aan voor de concrete uitwerking van de plannen
en het opvragen van offertes. De partners hopen dat
de eerste steen eind 2012 kan gelegd worden.
Verschillende partners,
waaronder Familiehulp, werken
mee aan een volledig nieuwe
woonzorgzone in Zedelgem.

Aantal cliënten in 2011
In 2011 hielp Familiehulp globaal genomen ongeveer evenveel cliënten als in het jaar voordien.
Het aantal cliënten gezinszorg is in 2011 opnieuw toegenomen. Een ander beeld zien we bij
poetsdienst en PIT (dienstencheques). Bij de poetsdienst is dit te verklaren door het feit dat
Familiehulp binnen dezelfde middelen “aanvullende thuiszorg” een verschuiving doorvoert naar
uitbouw karwei en professionele oppas in elke zorgregio. We merken ook dat klanten poetsdienst
soms overstappen naar de dienstencheques omwille van de prijs die soms lager uitvalt. De kleinere
diensten professionele oppas en karwei gaan er wat het aantal cliënten betreft op vooruit.
Ook de uitbreidingsmogelijkheid via lokale diensteneconomie heeft hier zeker toe bijgedragen.
Bij PIT zien we een daling van het aantal cliënten in 2011, terwijl het aantal klantaanvragen op peil
bleef. Dit kan ongetwijfeld verklaard worden door een onevenwichtige regionale spreiding. In regio’s
waar we veel klantaanvragen krijgen, vinden we vaak niet gemakkelijk huishoudhulpen en omgekeerd.
Aantal cliënten/klanten in 2011 (79.956)
Gezinszorg: ............................................. 32.055
PIT: ............................................................. 21.880
Poetsdienst: ............................................ 19.747
Opvang zieke kinderen: ......................... 3.664
Karwei: ........................................................ 2.312
Oppas: ............................................................ 298
Totaal: ....................................................... 79.956
40,09%
27,37%
2,89%
0,04%
Thuiszorg zoals je ‘t zelf zou doen.
Familiehulp
in cijfers
4,58%
24,70%
23

jaarverslag 2011
24
Gepresteerde uren in 2011
Het aantal gepresteerde uren daalt licht. Zowel bij gezinszorg, poetsdienst als PIT is er een daling
in het aantal prestatie-uren. Bij gezinszorg wijst dit op een dalende intensiteit per cliënt, om
nieuwe aanvragen binnen een kleinere uitbreiding toch te kunnen helpen. Bij poetsdienst geldt
dezelfde reden als bij de daling van cliënten, nl. de verschuiving naar karwei. De toenemende
rekruteringsmoeilijkheden bij alle diensten zijn zeker ook een verklarende factor.
Bij PIT moet bijkomend opgemerkt worden dat de concurrentie met de jaren veel scherper is geworden:
interimkantoren en kleinere dienstenchequebedrijven nemen een steeds groter marktaandeel in.
De kleinere diensten, zoals professionele oppas, opvang ziek kind en karwei, gaan er op vooruit.
Gepresteerde uren in 2011 (9.900.108)
Gezinszorg: ....................................... 5.502.191
PIT: ....................................................... 2.498.800
Poetsdienst: .......................................1.745.130
Opvang zieke kinderen: ...................... 92.330
Oppas: ...................................................... 35.215
Karwei: ...................................................... 22.442
Totaal: ................................................. 9.900.108
Medewerkers in 2011
Het aantal medewerkers kende in 2011 een lichte daling (-0,3%).We zien wel een verschuiving,
aangezien we een aanzienlijke groei realiseerden in het aantal verzorgenden dat we
tewerkstellen, terwijl het aantal huishoudhulpen - zowel in de aanvullende thuiszorg als in de
dienstenchequewerking - een terugval kende.
Aantal medewerkers op 31/12/2011 (11.814)
Verzorgenden: ............................................. 5.815
PIT-huishoudhulpen: ................................. 2.644
Logistieken: ................................................... 2.380
BBP*: .................................................................. 419
Adm. bedienden: ............................................ 178
PIT-bedienden: .................................................. 83
Stafmedewerkers: ............................................ 94
Kinderdagverblijven: ........................................ 88
VTO: ...................................................................... 59
Directie: ............................................................... 48
Andere: .................................................................. 6
* Bevoegd Begeleidend Personeel
55,58%
49,2%
22,4%
0,1%
0,4%
25,24%
0,36%
0,93 %
0,23%
0,7%
0,5%
20,1%
17,63 %
3,5%
1,5%
0,7%
0,8%

Divisie “Zorg”
Binnen zorg (gezinszorg, logistieke en aanvullende thuiszorg,
karweidiensten, oppas) haalt Familiehulp haar inkomsten
voornamelijk uit drie bronnen: de Vlaamse Gemeenschap, de
cliënten en de lokale besturen.
Inkomsten ZORG
74,87%
VL Gem: .................................................. 74,87%
Cliënten: ................................................. 15,67%
Fonds Soc Maribel: ................................ 5,19%
Andere subsidies: ................................... 2,23%
Lokale besturen: ..................................... 1,48%
Andere bedrijfsopbr: ............................. 0,56%
2,23%
1,48%
0,56%
5,19%
De cliënt betaalt een bijdrage in functie van het inkomen en het
aantal personen ten laste. Voor 2011 bedroeg die bijdrage 16%
van de opbrengsten. De Vlaamse gemeenschap zelf stond in voor
75% van de bedrijfsopbrengsten.
De subsidies van de lokale besturen worden zelden geïndexeerd.
Steeds meer lokale besturen haken daarenboven af in functie
van begrotingsbesparingen. De Vlaamse overheid bekijkt nu om
deze subsidies van de lokale besturen te integreren bij de eigen
subsidies. Hun aandeel in de opbrengsten bedraagt 1,48%.
Vanaf 1/1/2013 wordt een nieuw systeem voor de cliëntbijdrage
gezinszorg door de Vlaamse overheid ingevoerd. De bedoeling is tot
een eenvoudige en transparante cliëntbijdrage te komen. Voor de
diensten voor gezinszorg is het belangrijk dat die bijdrage minstens
dezelfde verhouding in de inkomstenstroom blijft behouden.
Financieel
verslag
15,67%
Divisie PIT
(dienstencheques)
Binnen de afdeling PIT, bestaat de financiering vooral uit
de bijdrage die door de overheid betaald wordt voor de
ingeleverde dienstencheques. Deze worden bij de klant in
ontvangst genomen door de PIT-medewerker en na verwerking
gefactureerd aan Sodexo.
Inkomsten PIT
96,58%
Dienstencheques: ................................ 96,58%
Fonds Soc Maribel: ................................ 2,51%
Andere subsidies: ................................... 0,45%
Andere bedrijfsopbr: ............................. 0,45%
2,51%
0,45%
0,45%
0,02%
Zowel binnen de Zorg als binnen PIT werden in 2011 een
aantal maatregelen genomen om de rendabiliteit en efficiëntie
te verhogen. De gewijzigde marktomstandigheden en de
beperkte financiële marges verplichten Familiehulp om een
aantal besparingsmaatregelen te nemen.
25

jaarverslag 2011
Interregio
West-Vlaanderen
H. Horriestraat 35 - 8800 Roeselare
T 051 26 49 20 - F 051 26 49 69 - interregio1@familiehulp.be
Hilde Callewaert: Interregiodirecteur
Irène Sissau: Administratief directeur
Els Maselis: Manager zorg- en dienstverlening
Marie-Jeanne Vanderstichele: Human resources manager
Familiehulp Brugge (8000)
Nieuwstraat 4
T 050 33 14 55 - F 050 34 83 75 - brugge@familiehulp.be
Bieke Uyttenhove: Zorgregiodirecteur
Familiehulp Ieper (8900)
St. Jacobsstraat 32
T 057 20 21 78 - F 057 20 98 33 - ieper@familiehulp.be
Frans Verhegge: Zorgregiodirecteur
Familiehulp Kortrijk (8500)
St. Janslaan 8a
T 056 23 37 70 - F 056 23 37 69 - kortrijk@familiehulp.be
Delphine Simoens: Zorgregiodirecteur
Familiehulp Oostende (8400)
Kan. Dr. L. Colensstraat 7
T 059 33 91 66 - F 059 33 91 40 - oostende@familiehulp.be
Hilde Vanderbeke: Zorgregiodirecteur
Familiehulp Roeselare (8800)
H. Horriestraat 33A
T 051 24 88 03 - F 051 26 18 69 - roeselare@familiehulp.be
Nancy Craeynest: Zorgregiodirecteur
26
Adressen
Familiehulp
Interregio Oost-Vlaanderen &
Pajottenland
Ch. De Kerchovelaan 17 - 9000 Gent
T 09 269 65 20 - F 09 269 65 69 - interregio2@familiehulp.be
Harlinde Exelmans: Interregiodirecteur
Hilde Debusseré: Administratief directeur
Donaat Van Eynde: Manager zorg- en dienstverlening
Dien Meesschaert: Human resources manager
Familiehulp Aalst (9300)
Oude Gentbaan 14
T 053 60 55 60 - F 053 60 55 50 - aalst@familiehulp.be
Lieve Van der Paelt: Zorgregiodirecteur
Familiehulp Gent (9000)
Hoogstraat 19
T 09 225 37 63 - F 09 233 74 31 - gent@familiehulp.be
Annemie Viane: Zorgregiodirecteur
Familiehulp Oudenaarde (9700)
Kon. Elisabethlaan 3
T 055 33 45 45 - F 055 33 45 00 - oudenaarde@familiehulp.be
Caroline Deprez: Zorgregiodirecteur
Familiehulp Sint-Niklaas
Gentsesteenweg 84, 9200 Dendermonde,
T 052 21 57 41 - F 052 21 54 85, sintniklaas@familiehulp.be
Frans Vervaeke: Zorgregiodirecteur

Hoofdzetel
Koningsstraat 294 - 1210 Brussel
T 02 227 40 10 - F 02 227 40 39 - info@familiehulp.be
Agnes Bode: Algemeen directeur
Marleen Delaere: Financieel en administratief directeur
Muriel Vochten: Directeur zorg- en dienstverlening
Bart Vandamme: Directeur human resources
Griselda Symons: Directeur ICT
Bruno Peelman: Manager interne en externe communicatie
An Jacquemijn: Manager sociale economie
San Cooreman: Manager VTO
Lieve Heurckmans: Manager kinderdagverblijven
Interregio Antwerpen &
Brussel-Halle-Vilvoorde
Kard. Mercierplein 1 - 2800 Mechelen
T 015 45 31 20 - F 015 45 31 69 - interregio3@familiehulp.be
Thérèse Coens: Interregiodirecteur
Kathy Marinus: Administratief directeur
Bart Tirez: Manager zorg- en dienstverlening
Bart Roegiers: Human resources manager
Familiehulp Antwerpen (2000)
Nationalestraat 111
T 03 220 12 40 - F 03 220 17 14 - antwerpen@familiehulp.be
Gina Koster: Zorgregiodirecteur
Familiehulp Brussel-Halle-Vilvoorde (1210)
Koningsstraat 306
T 02 543 79 10 - F 02 538 93 48 - brussel@familiehulp.be
Martine De Ridder: Zorgregiodirecteur
Familiehulp Herentals (2200)
Greesstraat 11c
T 014 28 32 20 - F 014 28 32 49 - herentals@familiehulp.be
Leo Van Den Bogerd: Zorgregiodirecteur
Familiehulp Mechelen (2800)
Begijnenstraat 18 Bus 3
T 015 29 25 70 - F 015 29 25 71 - mechelen@familiehulp.be
Ann Truyens: Zorgregiodirecteur
Familiehulp Turnhout (2300)
Korte Begijnenstraat 18
T 014 40 33 40 - F 014 40 33 80 - turnhout@familiehulp.be
Chantal Van Den Plas: Zorgregiodirecteur
Thuiszorg zoals je ‘t zelf zou doen.
PIT (dienstencheques)
Antwerpsesteenweg 41-45 - 9000 Gent
T 07 815 00 45 - F 09 373 95 17 - info@pitfamiliehulp.be
Wouter Van der Vurst: Directeur dienstencheques
Filip Spriet: PIT-manager interregio West-Vlaanderen
Vinciane De Vriese: PIT-manager interregio Oost-Vlaanderen
Catty Hoste: PIT-manager interregio Antwerpen en
Brussel-Halle-Vilvoorde
Marianne Aerts: PIT-manager interregio Limburg en Leuven.
Interregio Limburg &
Leuven
Industriepark 1243 - 3545 Halen
T 013 35 88 20 - F 013 35 88 69 - interregio4@familiehulp.be
Dirk Van Laethem: Interregiodirecteur
Maria Peeters: Administratief directeur
Rob Vanhemel: Manager zorg- en dienstverlening
Eva Strubbe: Human resources manager
Familiehulp Genk (3600)
Paniswijerstraat 92
T 089 62 91 40 - F 089 62 91 69 - genk@familiehulp.be
Lieve Diels: Zorgregiodirecteur
Familiehulp Hasselt (3500)
Thonissenlaan 41
T 011 45 69 50 - F 011 45 69 59 - hasselt@familiehulp.be
Mieke Frederix: Zorgregiodirecteur
Familiehulp Leuven (3010)
Martelarenlaan 6a
T 016 29 81 30 - F 016 29 81 39 - leuven@familiehulp.be
Mieke Vandorpe: Zorgregiodirecteur
Familiehulp Peer (3990)
Nieuwstraat 16
T 011 80 45 20 - F 011 80 45 49 - peer@familiehulp.be
Erna Vaesen: Zorgregiodirecteur
27

Thuiszorg zoals je ‘t zelf zou doen.
Familiehulp kan kwaliteitsvolle diensten leveren dankzij de financiële steun van:
en steden, gemeenten en OCMW’s