Welzijn en Training van Paarden - Wageningen UR E-depot
Welzijn en Training van Paarden - Wageningen UR E-depot
Welzijn en Training van Paarden - Wageningen UR E-depot
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2<br />
2. OPBOUW VAN HeT PLAN VAN AANPAk 3. LOGiScHe LeeRLijN PAARDeNWeLZijN eN TRAiNiNG<br />
om te beginn<strong>en</strong> eerst e<strong>en</strong> korte sam<strong>en</strong>vatting uit het plan <strong>van</strong> aanpak <strong>van</strong> de sectorraad<br />
paard<strong>en</strong> . Het plan <strong>van</strong> aanpak is geschrev<strong>en</strong> voor het verbeter<strong>en</strong> <strong>van</strong> welzijn in de sector paard<strong>en</strong>houderij.<br />
Het plan <strong>van</strong> aanpak bestaat uit 2 del<strong>en</strong>. In het plan word<strong>en</strong> eerst kort de aandachtspunt<strong>en</strong>,<br />
verbetering<strong>en</strong>, actor<strong>en</strong> <strong>en</strong> termijn<strong>en</strong> <strong>van</strong> het ‘plan <strong>van</strong> aanpak welzijn in de sector<br />
paard<strong>en</strong>houderij’ sam<strong>en</strong>gevat. Hierin zijn de aandachtspunt<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> die op korte termijn<br />
word<strong>en</strong> opgepakt. Hierna volgt het ‘plan <strong>van</strong> aanpak welzijn in de sector paard<strong>en</strong>houderij, toelichting’<br />
waarin e<strong>en</strong> onderbouwing wordt gegev<strong>en</strong> <strong>van</strong> de gekoz<strong>en</strong> aandachtspunt<strong>en</strong>. deze zijn gerangschikt<br />
volg<strong>en</strong>s de vijf vrijhed<strong>en</strong> <strong>van</strong> Brambell. In deze toelichting kom<strong>en</strong> ook aandachtspunt<strong>en</strong> aan bod die op<br />
langere termijn opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> gaan word<strong>en</strong>, zoals onderzoek.<br />
de onderwerp<strong>en</strong> <strong>van</strong> dit ‘plan <strong>van</strong> aanpak welzijn in de sector paard<strong>en</strong>houderij’ zijn de volg<strong>en</strong>de:<br />
• Huisvesting<br />
• voeding<br />
• training <strong>en</strong> hulpmiddel<strong>en</strong><br />
• transport<br />
• Fokkerij<br />
• paraveterinair<strong>en</strong> <strong>en</strong> complem<strong>en</strong>taire beroep<strong>en</strong><br />
In dit docum<strong>en</strong>t wordt het welzijnsthema training <strong>en</strong> hulpmiddel<strong>en</strong> uitgelicht in de breedste zin <strong>van</strong><br />
het woord. training <strong>en</strong> hulpmiddel<strong>en</strong> omvat in dit docum<strong>en</strong>t:<br />
• Gedrag <strong>van</strong> het paard <strong>en</strong> de psychologische leerprincipes.<br />
• training in de zin <strong>van</strong> opvoeding <strong>en</strong> het hanter<strong>en</strong> <strong>van</strong> paard<strong>en</strong>.<br />
• training t<strong>en</strong> behoeve <strong>van</strong> het gebruik <strong>van</strong> paard<strong>en</strong> in de sport <strong>en</strong> recreatie.<br />
• Fysiologie ruiter.<br />
• training in relatie tot algem<strong>en</strong>e gezondheid <strong>en</strong> blessures.<br />
Het onderwerp welzijn voor paard<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> veelomvatt<strong>en</strong>d onderwerp. Het thema welzijn heeft<br />
raakvlakk<strong>en</strong> met vrijwel alles wat met paard<strong>en</strong> te mak<strong>en</strong> heeft. de onderstaande lijst is e<strong>en</strong> weergave<br />
<strong>van</strong> hoe welzijn <strong>en</strong> training in e<strong>en</strong> logische opbouw in onderwerp<strong>en</strong> die in het onderwijs aan bod<br />
kom<strong>en</strong> verwev<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
1 Het gedomesticeerde paard<br />
1.1 evolutie<br />
1.2 Zintuig<strong>en</strong><br />
1.3 voeding <strong>en</strong> verteringstelsel<br />
1.4 ademhalingsstelsel<br />
1.5 Het locomotie apparaat<br />
2 Gedrag<br />
2.1 natuurlijk gedrag<br />
2.2 afwijk<strong>en</strong>d gedrag (o.a. stereotypieën,<br />
ongew<strong>en</strong>st gedrag)<br />
2.3 Interactie met m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
3 <strong>Welzijn</strong><br />
3.1 terminologie <strong>en</strong> concept<strong>en</strong><br />
3.2 stress<br />
3.3 Behoeft<strong>en</strong><br />
3.4 vrijhed<strong>en</strong><br />
3.5 Met<strong>en</strong> <strong>en</strong> herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>van</strong> welzijn<br />
4 <strong>Training</strong> in perspectief<br />
4.1 Hoe paard<strong>en</strong> ler<strong>en</strong>: leertheorieën<br />
4.2 Het f<strong>en</strong>ome<strong>en</strong> super comp<strong>en</strong>satie<br />
4.3 training <strong>van</strong> paard<strong>en</strong> in historisch<br />
perspectief<br />
5 <strong>en</strong>ergie voor prestatie<br />
5.1 <strong>en</strong>ergieleverantie: eiwitt<strong>en</strong>, vett<strong>en</strong>,<br />
koolhydrat<strong>en</strong><br />
5.2 <strong>en</strong>ergievrijmaking uit voedingsstoff<strong>en</strong><br />
5.3 <strong>en</strong>ergieverbruik bij rust <strong>en</strong> inspanning<br />
6 effect<strong>en</strong> <strong>van</strong> training<br />
6.1 effect<strong>en</strong> <strong>van</strong> training op weefsels <strong>en</strong><br />
system<strong>en</strong> (o.a. spier<strong>en</strong>, bott<strong>en</strong>, pez<strong>en</strong>,<br />
long<strong>en</strong>, hart <strong>en</strong> vaatstelsel)<br />
6.2 vermoeidheid <strong>en</strong> fysiologische stress<br />
6.3 thermo regulatie<br />
7 Biomechanica<br />
7.1 Bewegingsvlakk<strong>en</strong> (frontaal, sagittaal,<br />
transversaal)<br />
7.2 typ<strong>en</strong> gewricht<strong>en</strong><br />
7.3 typ<strong>en</strong> beweging<strong>en</strong><br />
7.4 anatomie in relatie tot functioner<strong>en</strong>;<br />
kracht<strong>en</strong> <strong>en</strong> overbr<strong>en</strong>ging (o.a. voorbe<strong>en</strong>,<br />
achterbe<strong>en</strong> <strong>en</strong> rug)<br />
7.5 Gevolg<strong>en</strong> <strong>van</strong> training <strong>en</strong> gebruik op<br />
belasting (o.a. snelheid, verzameling,<br />
w<strong>en</strong>ding<strong>en</strong>, spring<strong>en</strong>, beïnvloeding <strong>van</strong><br />
limb loading)<br />
7.6 Met<strong>en</strong> <strong>van</strong> biomechanica (o.a. grond<br />
reactie kracht<strong>en</strong>, kinetiek, gewrichtshoek<strong>en</strong>,<br />
timing <strong>van</strong> beweging)<br />
8<br />
p 8 welzijn <strong>en</strong> training <strong>van</strong> paard<strong>en</strong> welzijn <strong>en</strong> training <strong>van</strong> paard<strong>en</strong><br />
p 9<br />
3