klik hier voor de bijlage bij dit bericht ... - de Aardespiegel

column door Werner Govaerts
Een stap vooruit in 2012
Eh voilà, de stop is eraf. De feesten zijn gefeest. Het vuurwerk is verschoten. Nu de recepties nog … Mag ik u
misschien een gespreksonderwerp aan de hand doen?
In zowat alle jaaroverzichten van en terugblikken op 2011 komt dat jaar er bijzonder bekaaid af. Het
is het jaar van Fukushima, van hoopgevende maar nadien toch minder democratisch en vredevol verlopende Ara-
bische lentes, van – in België – een vol jaar regeringsformatie, van eurocrisis na eurocrisis, van aangekondigde
en uitgevoerde besparingsoperaties en tot slot ook het jaar waarin Obama op ouderjaarsavond de Indefinite De-
tention Bill ondertekende, waardoor de Verenigde Staten zich wat burgerrechten betreft nu op het niveau van het
prerevolutionaire Libië bevinden …
Voor 2012 wordt niet veel beterschap verwacht: brandstof en energie zullen opnieuw 20% duurder
worden, de Belgische regering zal vallen, Merkel en Sarkozy waarschuwen dat de crisis nog erger zal worden, de
Peruviaanse gletsjers zullen sneller smelten gedacht, op de Zuidpool zal men voor het eerst temperaturen rond
het nulpunt optekenen en de Amerikaanse dictatuur zal zich sluipend en ongemerkt verder over de wereld ver-
spreiden. Je vraagt je af wat er eigenlijk te vieren viel afgelopen weekend!
2011 was echter ook het jaar waarin op talrijke manieren de 150ste geboortedatum van Rudolf Stei-
ner werd gevierd. Het ziet ernaar uit dat deze herdenking in de toekomst niet als een historisch detail geboek-
staafd zal worden. In Duitsland verschenen maar liefst drie biografieën over Rudolf Steiner, geschreven door niet-
antroposofen. Dat laatste is wel degelijk van belang: Steiner is in 2011 relevant geworden voor de academische
en culturele wereld. Peter Sloterdijk incorporeerde Steiners antroposofie zelfs in de filosofie van zijn laatste boek.
De rondreizende grote Steiner-tentoonstelling trekt honderdduizenden bezoekers. En, last but not least, antropo-
sofen als Taja Gut en Christian Grauer verbinden de antroposofie met het postmodernisme en het constructivis-
me. Dat is drie keer opmerkelijk: ten eerste dat het geschreven wordt, ten tweede dat het gepubliceerd wordt en
ten derde dat het getolereerd wordt.
www.aardespiegel.nu - donderdag 12 januari 2012 - tweede jaargang Nr. 11
Iets heel anders, maar eigenlijk hetzelfde, is dat de krant De Morgen voor het jaarwisselweekeinde
een special had gemaakt vol interviews met jongeren die het verschil gaan maken: muzikanten, stripschrijvers,
architecten, artsen, technici vertellen er wat hen drijft, wat hen motiveert, wat ze voor de mensheid willen bete-
kenen. Op zich is dat natuurlijk iets van alle tijden – jonge mensen van twintig jaar die de wereld in hun handen
houden en de ultieme redding van de planeet in zich dragen. Wat nieuw is, is dat een krant die al jaren een cyni-
sche berichtgeving en dito opiniëring als handelsmerk heeft, een special maakt waarin idealen niet meer belache-
lijk worden gemaakt, maar ongegeneerd mogen worden uitgesproken. De groen-ecologische activist-publicist Dirk
Barrez verwoordt het als volgt: “Zeker even hard nodig als de verontwaardiging, zijn de utopieën die de noodza-
kelijke veranderingen moeten sturen. Dat is de utopie van een rechtvaardige duurzaamheid, van een menselijke
samenleving die duurzaamheid, solidariteit en democratie als bakens heeft.”
Het is als het ware nog maar enkele dagen geleden dat utopieën als absoluut gevaarlijk en dus te
mijden werden beschouwd. In 2012 zijn ze terug nodig. In 2012 is er opnieuw aandacht voor ideeën van mensen
die buiten de lijntjes kleuren. Want binnen de lijntjes functioneert niets meer – het bestaande systeem is immers
failliet. Niemand weet nog hoe het verder moet. De oplossing ligt in geen geval bij het opleuken van oude ideeën-
16 terug naar boven