Erger dan D-day - Veteranen-online

Mariniers gaan aan land op Tarawa:
erger
dan d-day
In het najaar van 1943 bereikt een armada van
landingsvaartuigen de stranden van Tarawa. De
marine-infanteristen moeten de weg vrijmaken
voor een groot offensief door de Stille Oceaan
richting Japan. Maar wat een makkelijke zege had
moeten worden, ontaardt in een 76 uur durende
nachtmerrie voor de Amerikanen.
50
Stille Oceaan/1943
Japan
auStralië
tarawaatOl
Het Japanse
offensief in Oost-
Azië en de Stille
Oceaan ligt stil.
Op de Salomoneilanden
en in
Nieuw-Guinea
worden de keizerlijke
troepen teruggedrongen,
en op andere fronten gebeurt sinds
het voorjaar van 1942 bar weinig.
Historia 8 • 2012
Een 1,5 meter hoge barrière langs
het water hield Amerikaanse
voertuigen tegen. Op de eerste dag
stond de infanterie er alleen voor.
getty/all over press
Dit pdf-bestand is voor privégebruik. Daarom mogen er geen kopieën aan derden worden verstrekt en mag de link niet op internet (bijvoorbeeld in een e-mail of op Facebook) worden gedeeld. © Copyright Historia/Bonnier Publications - www.historianet.nl.
HIS_NL_08_140318-08_Tarawa_fire 50 9/11/12 7:38 PM

De oorlog in de
Stille Oceaan
Japan valt de VS aan en de oorlog escaleert op
het land, op zee en in de lucht. De toekomst
van Oost-Azië staat op het spel.
l. Japan bombardeert Hawaï 4/2012
2. Oost-Azië wordt een slavenkamp 5/2012
3. Vliegdekschepen heersen op zee 6/2012
4. Japanners doen alles voor de eer 7/2012
6. Japan moet op de knieën 9/2012
Drie doden kregen
eremeDaille
464 Medals of Honor werden er
in de Tweede Wereldoorlog
uitgereikt, waarvan 266 aan
gevallen soldaten. Op Tarawa
kregen vier marine-infanteristen
de hoogste onderscheiding van de
VS, van wie drie postuum.
De meDaille is voor:
‘Betoonde moed en
onverschrokkenheid met gevaar
voor eigen leven die de normale
plichten overstijgen.’
Dit pdf-bestand is voor privégebruik. Daarom mogen er geen kopieën aan derden worden verstrekt en mag de link niet op internet (bijvoorbeeld in een e-mail of op Facebook) worden gedeeld. © Copyright Historia/Bonnier Publications - www.historianet.nl.
HIS_NL_08_140318-08_Tarawa_fire 51 9/11/12 7:38 PM
Print: tre Status: 860 - Er PDFet Layout: bm Red.sek: emk

door esben sylvest
In de nacht van 19 op 20 november
1943 hadden de scheepskoks
aan boord van de Amerikaanse
vaartuigen voor de kust van het
atol Tarawa in de Stille Oceaan
veel te doen. Ze waren druk in de weer
met het bereiden van biefstuk met ei –
de traditionele laatste maaltijd voor een
aanval van de mariniers.
Even voor middernacht zochten de
eerste jonge soldaten de mess al op. Ze
waren nerveus, maar ook optimistisch.
De aanval van de volgende ochtend zou
snel voorbij zijn, hadden de mannen
van hun officiers te horen gekregen.
Het doel was het hoofdeiland van het
atol, Betio. Op het kleine eiland hadden
de bijna 5000 Japanners een landings-
baan aangelegd, en een verdediging van
palmstammen, zand en beton gebouwd.
Maar de Amerikanen vertrouwden op
hun superieure vuurkracht.
Aan de eerste aanvalsgolf namen zo’n
3000 soldaten van de 2e marinedivisie
deel. Luitenant-kolonel Herbert Amey
stak zijn mannen voor de maaltijd nog
een hart onder de riem.
‘We hebben geluk’, zei hij. ‘Dit is de
eerste Amerikaanse landing op een goed
verdedigd strand, voor het eerst over
een koraalrif en voor het eerst tegen een
troepenmacht die iets voorstelt. En dit
zal de eerste keer zijn dat de Japanners
niet weten wat ze overkomt.’
De volgende ochtend zou echter blijken
dat Herbert Amey net als de andere
Klein eilandje was essentieel
De Japanners hadden Tarawa bezet om een landingsbaan aan te leggen
en van daaruit schepen tussen de VS en Australië aan te kunnen
vallen. De basis was de Amerikanen een doorn in het oog, en
zij wilden de Marshalleilanden vanaf Tarawa aanvallen.
Zo werd een eilandje van niet meer dan 3,5 bij 0,5
kilometer een strategisch doel van belang.
Vanwege een koraalrif kon
de Amerikaanse vloot niet
dicht bij de kust komen om
gericht te kunnen vuren.
polfoto/corBis
De oorlog in de Stille Oceaan
DaG 2: Green veroverd
de amerikanen rukken langzaam op
vanaf een klein bruggenhoofd tussen
red 1 en green. na een dag vechten
leggen de ze Japanse kanonnen het
zwijgen op, waarna verse troepen
ongehinderd aan land kunnen komen.
polfoto/topfoto
52 Historia 8 • 2012
green Beach
Betio
203mm-Kanonnen
DaG 3: De doorbraak
de amerikanen vallen over een breed
front vanaf green beach aan. de Japanse
verdediging is geconcentreerd op een
smalle strook bij de landingsbaan, en de
bunkers worden een voor een verwoest.
amerikaanse sherman-tanks rukken op
in het open terrein tussen de stranden.
all over press
officiers de situatie ernstig had onderschat.
Tarawa werd een nachtmerrie,
waarbij bijna alles vanaf het begin fout
zou lopen. De eerste aanvalsgolf leed
zelfs grotere verliezen dan bij de landing
op Omaha Beach in de zomer van 1944.
Zwaar versterkt tropisch eiland
De aanval op Tarawa was het begin van
het grote Amerikaanse tegenoffensief in
Azië. De Japanse opmars was in de
zomer van 1942 gestuit, en nu waren
de Amerikanen klaar om de Japanners
terug te drijven. Admiraal Chester W.
Nimitz wilde de centrale Stille Oceaan
eiland voor eiland terugveroveren.
Het atol Tarawa hoorde net als de
rest van de Gilberteilanden bij Groot-
Koraalrif
Ingang
van lagune
Betio
Het TARAWA-ATOL bestaat uit 24
eilandjes. Alleen Betio werd door
de Japanners verdedigd.
red 1
0
100 200 m
Dit pdf-bestand is voor privégebruik. Daarom mogen er geen kopieën aan derden worden verstrekt en mag de link niet op internet (bijvoorbeeld in een e-mail of op Facebook) worden gedeeld. © Copyright Historia/Bonnier Publications - www.historianet.nl.
HIS_NL_08_140318-08_Tarawa_fire 52 9/11/12 7:38 PM

Brittannië, maar was door de Japanners
veroverd, die er een voorpost van hun
nieuwe rijk van hadden gemaakt.
Verantwoordelijk voor de verdediging
was de zeer ervaren en gerespecteerde
generaal Keiji Shibazaki, een veteraan
uit de lange oorlog met China.
‘De Amerikanen kunnen Tarawa nog
niet met een miljoen man in 100 jaar
veroveren,’ had Shibazaki gezegd. En
hij was niet zonder reden optimistisch.
Het eiland Betio was omgevormd tot
één grote vesting, met stellingen voor
kanonnen en machinegeweren die elke
centimeter van de kust bestreken. Langs
het strand hadden de Japanners bovendien
een barrière van palmstammen en
zandzakken aangelegd, die moest voor-
20 november
amerikanen leggen twee
kleine bruggenhoofden.
DaG 1: Rampspoed op het strand
de granaten en machinegeweerkogels vliegen
de soldaten van de eerste aanvalsgolf in de
amfibievoertuigen om de oren. Ze proberen
aan land te gaan. amerikaanse bommen van
schepen en vliegtuigen hebben de Japanse
verdediging niet uitgeschakeld. velen sterven.
polfoto/corbIs
DaG 4: Laatste verzet gebroken
de amerikanen rukken snel op naar de
oostpunt van het eiland, want de meeste
Japanners hier zijn ’s nachts gedood. op de
grens tussen red 1 en red 2 bieden
omsingelde Japanners hevige weerstand. Hun
stellingen worden van dichtbij uitgeschakeld.
polfoto/ullsteIn bIld
red 2
komen dat de vijand met tanks op het
strand zou kunnen landen.
Oorlogsschepen begonnen aanval
Op 20 november even na vijf uur in de
ochtend openden Amerikaanse kruisers
en slagschepen het vuur. Urenlang werden
de Japanse stellingen bestookt met
zware granaten, terwijl bommenwerpers
van vliegdekschepen op het hele eiland
hun lading afwierpen. Vanaf het dek
van een transportschip sloeg een marineinfanterist
het schouwspel gade.
‘Ze vuren zo veel granaten af dat er
straks helemaal geen eiland meer is om
op te landen,’ riep hij uit.
Het massale kanonvuur had echter
niet het gewenste effect. De Japanse
21 november
ooststrand veroverd, en
eiland in tweeën gedeeld.
landingsBaan
bunkers konden wel tegen een stootje,
en bovendien schoten veel granaten
hun doel voorbij en belandden ze in het
water aan de andere kant van het
22 november
Mariniers rukken gestaag
naar het oosten op.
steiger
(ca. 500 m lang)
osprey
u.s. navy
red 3
groot
BunKercomplex
Probeerde bunker
te bestormen
Naam: William J. Bordelon
Prestatie: Sergeant Bordelon
was geniesoldaat en redde een
aantal kameraden toen hun
amfibievoertuig werd geraakt.
Bij Red 2 blies hij twee
stellingen op, maar hij werd
getroffen op weg naar een
derde. Bordelon weigerde
hulp van een arts en
probeerde nog een
bunker te bestormen.
Toen werd hij
dodelijk geraakt.
23 november
Het laatste Japanse
verzet wordt gebroken.
Japanse zelfmoord
In de nacht van dag 3 op dag 4 van de
slag vallen de Japanners vanaf de
oostpunt in golven aan. de slag is op
dat moment al verloren, en deze
zelfmoordactie heeft slechts één doel:
de Japanners willen eervol ten onder
gaan en zo veel mogelijk vijanden met
zich meenemen in de dood.
Historia 8 • 2012
Dit pdf-bestand is voor privégebruik. Daarom mogen er geen kopieën aan derden worden verstrekt en mag de link niet op internet (bijvoorbeeld in een e-mail of op Facebook) worden gedeeld. © Copyright Historia/Bonnier Publications - www.historianet.nl.
HIS_NL_08_140318-08_Tarawa_fire 53 9/11/12 7:39 PM
53

De oorlog in de Stille Oceaan
vlakke eiland. Toen de eerste golf van
marine-infanteristen rond negen uur
’s morgens de noordkust had bereikt,
was het verzet van de Japanners dan
ook nog lang niet gebroken.
De aanval werd uitgevoerd door 87
amfibische rupsvoertuigen met 1650
man aan boord. 500 à 1000 meter uit
de kust begon het koraalrif rond Betio,
waar de monsters overheen kropen.
Toen barstte de hel los.
Kogelregen daalt neer
De architecten van de operatie hadden
het noordstrand in drie zones verdeeld:
Red 1, Red 2 en Red 3. De troepen die
De amfibievoertuigen
moesten minimaal 11
kilometer afleggen voor
ze aan land konden gaan.
naval history & heritage command
54 Historia 8 • 2012
Pas na een
uitputtend gevecht
van 76 uur konden
de overlevenden
eindelijk
ontspannen met
kokosmelk.
IWM & getty/aop & polfoto/corbIs
naar Red 1 gingen, moesten door een
baai, waar de Amerikaanse amfibievoertuigen
van drie kanten onder Japans
vuur kwamen te liggen.
Luitenant Ott Schulte was aan boord
van een van de voertuigen, dat zich met
een slakkengangetje van 20 km/h naar
het strand bewoog. Japanse 13mm-kogels
sloegen gaten in de dunne metalen
zijkanten, en de infanteristen zochten
dekking op de bodem. Schulte werd
meermaals getroffen voor zijn voertuig
op het strand tot stilstand kwam, waar
het een makkelijke prooi vormde.
‘Kom eruit, anders gaan we er allemaal
aan,’ schreeuwde hij naar zijn
mannen, maar er reageerde niemand.
Iedereen was verlamd van de schrik.
‘Volg mij,’ riep hij terwijl hij over de
zijkant het zandstrand op sprong. Nu
kwamen de mannen hem wel achterna.
Met zijn radioverbindingsman zocht
Schulte dekking achter een heuveltje,
en hier viel hij flauw. Toen hij even
later bijkwam, was de radioman dood.
Langs de hele kust lagen de amfibievoertuigen
zwaar onder vuur, waardoor
ze in rokende wrakken veranderden.
Van de 125 landingsvaartuigen die aan
de aanval meededen, werden 72 tijdens
de gevechten om Betio verwoest.
Paniek en kapotte radio’s
Op het strand zochten de soldaten dekking
achter de Japanse versperringen.
Het was één grote chaos. Bij Red 1 zagen
soldaten kapitein George Wentzel,
een oud-professor, rechtop staan op de
versperring, zonder helm en met een
pijp in zijn hand. Hij riep verwensingen
naar de mannen die zich bij zijn voeten
in het zand drukten, en hoe meer
Japans vuur Wentzel te verduren kreeg,
hoe harder hij riep. Uiteindelijk kreeg
hij enkele voltreffers en viel hij levenloos
neer tussen de mannen.
Luitenant-kolonel Amay leidde zijn
mannen naar het middelste gedeelte
van het front, Red 2. Iets minder dan
200 meter van het land stuitte zijn voertuig
op een prikkeldraadversperring. Hij
liet iedereen uitstappen, en op handen
en voeten kropen de Amerikanen door
het lage water. Ze maakten zich zo klein
mogelijk. Bij het strand ging Amay staan
en riep: ‘Kom maar! Dat duivelsgebroed
kan ons niet tegenhouden.’ Een salvo
van een Japans machinegeweer maakte
een einde aan zijn leven.
Vanaf het begin lag alle communicatie
tussen de eenheden plat. Op het slagschip
Maryland kon admiraal Harry Hill
de troepen op het land niet met vuur
ondersteunen, omdat de trillingen van
de grote 406mm-kanonnen de radio’s
van het schip onbruikbaar maakten.
Maar de troepen op het land konden
toch geen coördinaten doorgeven, want
het zeewater had hun radio’s aangetast.
Op het strand moesten ordonnansen
door het machinegeweervuur zigzaggen
om berichten door te geven. Velen van
hen bereikten hun doel nooit. Van een
gecoördineerde aanval was dus geen
sprake. De groepjes marine-infanteristen
waren op zichzelf aangewezen.
Catastrofe op het rif
De troepen in de eerste golf leden zware
verliezen, maar de tweede aanvalsgolf
was een regelrechte ramp. Omdat alle
proBleem: De motor in de voorsteven
was met één schot door de
ongepantserde romp uitgeschakeld.
Dit pdf-bestand is voor privégebruik. Daarom mogen er geen kopieën aan derden worden verstrekt en mag de link niet op internet (bijvoorbeeld in een e-mail of op Facebook) worden gedeeld. © Copyright Historia/Bonnier Publications - www.historianet.nl.
HIS_NL_08_140318-08_Tarawa_fire 54 9/11/12 7:39 PM

amfibievoertuigen al ingezet waren,
moesten de versterkingen met gewone
boten aan land gaan. Maar ondanks hun
geringe diepgang kwamen de platbodems
vast te zitten in het koraalrif, en
de 1300 soldaten waren gedwongen om
verder te waden. Een Nieuw-Zeelandse
majoor had eerder gewaarschuwd voor
de omstandigheden rond Tarawa, maar
naar hem was niet geluisterd.
Aan de andere kant van het rif werd
het water weer dieper, en veel soldaten
verdronken omdat ze als een baksteen
zonken met hun uitrusting van 30 à 40
kilo. Wie het wel haalde, wachtte een
kogelregen. Het was prijsschieten voor
de Japanners in hun bunkers op het
strand, en circa de helft van het totale
aantal doden van de Slag om Tarawa
sneuvelde bij dit strand.
De soldaat Bob Libby liep met zijn
boot op een koraalrif bij Red 1. Alle
opvarenden sprongen in het water.
‘Als je je de hel voorstelt, denk ik niet
dat het zo erg zou zijn als de tocht van
het rif naar het strand, met lijken die
ronddreven, exploderende granaten en
uitgebrande amfibievoertuigen,’ schreef
Libby later. Hij deed er een half uur over
om aan land te komen door het Japanse
spervuur en het bloedrode water.
Tanks hielden het niet lang vol
De verliezen waren zo groot, en de
tegenstand was zo hevig, dat al om
11.30 uur de eerste reserves ingezet
werden, veel eerder dan gepland. Tanks
kwamen aan land, maar ze waren kansloos.
Sommige stonden met de achterkant
in het water, waardoor de motor
stopte, en andere werden door Japanse
kanonnen verwoest. Eén tank werd
door een Amerikaans vliegtuig geraakt.
Bij Red 1 konden slechts twee van
de zes Sherman-tanks een bijdrage aan
de strijd leveren. Dit was de meest
alligators kropen aan land
chaotische plek op het strand. Majoor
John Schoettel – de bevelhebber van het
bataljon bij Red 1 – was op het rif bij de
achterhoede. Hij was ervan overtuigd
dat de rest van zijn troepenmacht al was
uitgeschakeld door de Japanners.
‘Liggen onder hevig vuur langs het
hele strand, kunnen niet aan land gaan,’
zei de majoor over de radio.
Amfibievoertuigen die gemaakt waren voor transport door de moerassen van Florida bleken perfect om soldaten
aan land te brengen. Anders dan landingsboten konden de ‘alligators’ over het koraalrif naar het strand rijden.
Bij Tarawa zetten de Amerikanen voor
het eerst amfibievoertuigen in bij een
slag. Een jaar eerder hadden de alligators
de Amerikaanse troepen bevoorraad
tijdens de Slag om Guadalcanal. Nu
LVT-1 ‘ALLigATOr’
proBleem: De vorm van de
rupsbanden was geschikt
voor water en los zand, niet
voor harde grond.
vormden ze de speerpunt van de landing
op het zwaar verdedigde atol. 125
zogeheten Landing Vehicles Tracked of
LVT’s brachten de eerste golf aan land.
75 hiervan waren van het eenvoudige
LVT-1-type, en 50 waren nieuwe LVT-2’s.
De ‘waterbuffel’ was op veel punten
beter dan de alligator: hij reed en voer
eerste overwinning
in de slag
Naam: William D. Hawkins
Prestatie: Luitenant Hawkins
was als een van de eersten aan
land en nam de steiger in met
zijn scherpschutters. Hij raakte
gewond, maar vocht door en
viel op de tweede dag stellingen
aan bij het vliegveld.
Een Japanse kogel trof
hem in de borst, maar
Hawkins gaf pas op toen
hij door een Japanse
granaat werd
opgeblazen.
bijvoorbeeld sneller. Bovendien had de
LVT-2 een standaard tankmotor, die
krachtig was en makkelijker te repareren.
Beide versies waren niet sterk genoeg
gepantserd, wat tot veel verliezen leidde
op Tarawa. Toch waren deze voertuigen,
omdat ze over het rif konden rijden,
beslissend voor de uitkomst van de slag.
TYPE LVT-1 ‘ALLigATOr’ LVT-2 ‘wATErBuFFEL’
lading 24 soldaten of 2 ton voorraden 24 soldaten of 2,7 ton voorraden
wapens 1-2 x 12,7mm-machinegeweren voor
1-2 x 12,7mm-machinegeweren voor
2 x 7,62mm-machinegeweren aan weerszijden 2 x 7,62mm-machinegeweren aan weerszijden
snelheid 5,3 knopen in het water
19 km/h op het land
verBetering:
De motor zat nu
achterin en was
daardoor minder
kwetsbaar.
u.s. navy
6,5 knopen in het water
32 km/h op het land
LVT-2 ‘wATErBuFFEL’
verBetering: Rupsbanden
met W-vormig profiel
waren effectief op alle
soorten ondergrond.
pantser 9mm-pantser rond de bestuurderscabine 9mm-pantser rond de bestuurderscabine
Historia 8 • 2012
Dit pdf-bestand is voor privégebruik. Daarom mogen er geen kopieën aan derden worden verstrekt en mag de link niet op internet (bijvoorbeeld in een e-mail of op Facebook) worden gedeeld. © Copyright Historia/Bonnier Publications - www.historianet.nl.
HIS_NL_08_140318-08_Tarawa_fire 55 9/11/12 7:39 PM
55
polfoto/corBis & osprey

marine en leger trokken niet samen op
Het kiezen van een strategie tegen Japan was één grote clash van prestige en ego’s. Er kwam een compromis
uit de bus, waarbij het leger onder MacArthur en de marine onder Nimitz elk hun eigen oorlog voerden.
President Franklin D. Roosevelt stond in
maart 1943 voor een moeilijke keuze.
Het leger wilde de Filipijnen heroveren, die de
eerzuchtige generaal MacArthur een jaar
eerder aan de Japanners kwijtgeraakt was.
De strijdbare bevelhebber van de marine,
admiraal King, wilde echter rechtstreeks
De route van het leger
a: de strijd om Nieuw-Guinea begint in
juli 1942. twee jaar later zijn alle grote
bases in geallieerde handen, maar het
Japanse verzet houdt tot het bittere eind vol.
B: In oktober 1944 landen amerikaanse
troepen op de Filipijnen. de hoofdstad
Manilla wordt pas in maart 1945 bevrijd.
56
De oorlog in de Stille Oceaan
De VS namen
maar 17 Japanse
krijgsgevangenen.
De rest kwam om of
pleegde zelfmoord.
polfoto/topfoto
C h i n A
okinawa
B
De compagnieleiders van Schoettel
moesten zelf de troepen bij elkaar zien
te houden. De helft van de troepenmacht
was nog maar over, en 600 overlevenden
werden vooruit gestuurd.
In kleine groepjes kropen de mannen
naar de Japanse stellingen en wierpen
er granaten op. Op de noordwestpunt
van het eiland ontstond een klein bruggenhoofd,
maar de marine-infanteristen
hier waren geïsoleerd en hadden nog
maar één defecte tank over.
gelukstreffer doodt Japanse officier
Na verloop van tijd slaagden andere
infanteristen erin om de versperringen
bij het strand te doorbreken. Op de
grens tussen Red 1 en Red 2 rukten
5
Getty/all oveR pRess
naar Japan oprukken door van eiland naar
eiland in de Stille Oceaan te springen.
Admiraal Nimitz moest deze aanval leiden.
Roosevelt kon niet kiezen. Hij wilde geen
ruzie met zijn legerstaf en gaf het groene
licht voor beide plannen. MacArthur en Nimitz
kregen elk hun eigen oorlog.
Iwo Jima
F i l i p i J n e n
in nieuw-guinea
vochten Japan en de
geallieerden drie jaar
lang in de jungle.
J A pA n
a
4
A u s t r A l i ë
Marianen
3
S t i l l e o c e a a n
n i e u w-GuineA
generaal douglas macarthur
onder zijn bevel verloren de amerikanen de
Filipijnen, en hij wilde koste wat kost de
kolonie terugveroveren. Het was moeilijk deze
levende legende tegen te spreken.
de verovering van saipan
kostte nog meer levens
dan tarawa: bijna 3000
infanteristen kwamen om.
Marshalleilanden
Gilberteilanden
Tarawa-atol
K o r a a l z e e
Amerikaanse genietroepen langzaam
op. De Japanners in de bunkers bij het
water werden met springladingen of
vlammenwerpers gedood. Ondertussen
probeerden vliegtuigen een Japanse
hergroepering te voorkomen.
’s Middags kreeg een artillerist een
groepje mensen in het oog die achter
de Japanse stellingen langs liepen. Via
zijn radio, die het zowaar nog deed,
vroeg hij de schepen die voor de kust
lagen onmiddellijk om bijstand. De granaten
daalden neer op de roekeloze
Japanners, en de verdedigers waren hun
commandant kwijt.
Admiraal Keiji Shibazaki had kort
daarvoor zijn goed beschermde hoofdkwartier
ter beschikking gesteld aan
2
1
admiraal chester w. nimitz
Nimitz was terughoudender dan
Macarthur. Maar de marine wilde niet
dat een generaal de dienst uitmaakte
en verkoos een offensief tegen Japan
door de centrale stille oceaan.
De route van de marine
1: Het offensief begint in 1943, wanneer
de Gilberteilanden met onder meer
het atol tarawa worden veroverd.
2: de marshalleilanden zijn zwak
verdedigd, en de amerikanen nemen ze
begin 1944 met weinig moeite in.
3: saipan en guam in de marianen
vallen pas medio 1944 na zware strijd. nu
kunnen bommenwerpers Japan bereiken.
4: de verovering van het eilandje iwo
Jima in maart 1945 is een bloedbad,
maar levert een belangrijke basis op.
5: de slag om okinawa, een van de
riukiu-eilanden, is de bloedigste. tijdens
zware gevechten van april tot juni 1945
komen 12.500 amerikanen om.
Getty/all oveR pRess
Dit pdf-bestand is voor privégebruik. Daarom mogen er geen kopieën aan derden worden verstrekt en mag de link niet op internet (bijvoorbeeld in een e-mail of op Facebook) worden gedeeld. © Copyright Historia/Bonnier Publications - www.historianet.nl.
HIS_NL_08_140318-08_Tarawa_fire 56 9/11/12 7:39 PM

gewonde soldaten. Met zijn staf ging hij
naar een kleinere post, maar het vuur
van twee destroyers werd hem fataal.
De strijd op het strand ging door tot
de duisternis inviel. Amifibievoertuigen
en landingsboten hadden bijna 5000
man aan land gezet, en 1500 van hen
waren dood of gewond. De rest vreesde
de nacht. De soldaten waren uitgeput,
en in de twee losse stukjes land die ze
hadden veroverd, heerste wanorde.
Hun stellingen waren kwetsbaar, en als
de Japanners in het donker zouden aanvallen,
konden ze de Amerikaanse marine-infanteristen
terug de zee in drijven.
Maar de Japanners bestormden die
nacht de Amerikaanse stellingen niet
met hun bajonetten. Zonder admiraal
Shibazaki om de verdediging te coördineren
was elke Japanse eenheid aan
zichzelf overgeleverd.
Japanners verspelen hun kans
Na een onrustige nacht brak er een
nieuwe, bloedige en warme dag aan op
Betio. Tarawa ligt 125 kilometer ten
noorden van de evenaar, en de lijken in
het water bij het strand waren al in staat
van ontbinding. Een ondraaglijke stank
verspreidde zich over het slagveld.
De Japanners hadden hun kans op
een tegenaanval voorbij laten gaan,
maar de slag was nog niet beslist. De
troepen van majoor Henry Crowes bij
Red 1 stuitten op een groot bunkercomplex.
Voor elke neergeschoten Japanse
soldaat kwam een nieuwe tevoorschijn.
‘Waar komen die in godsnaam vandaan?’
vroeg Crowe zich gefrustreerd af.
‘Hebben ze een tunnel naar Tokio?’
Op de noordwestpunt van Betio
probeerden de Amerikanen hun kleine
bruggenhoofd uit te breiden, maar ze
stuitten op hevig verzet. De prijs voor
elke veroverde vierkante meter was
hoog. Na een dag van zware gevechten
hadden de Amerikanen slechts een
strook land van 100 meter langs Green
STATuS LEgEr VS LEgEr JAPAN
mannen 18.088 4836
gewonden 2186 –
doden 990 4690
Beach in het westen bemachtigd. Maar
deze magere overwinning zou de uitkomst
van de Slag om Tarawa bepalen.
Want op dit stukje land stonden ook de
kanonnen die konden voorkomen dat de
Amerikanen versterkingen aanvoerden.
Nu konden ongehinderd verse manschappen
en zware wapens aan land
worden gebracht, waarmee de marineinfanteristen
de overhand kregen. Een
Japanse nederlaag was nabij.
Een laatste wanhopige bestorming
In de ochtend van de derde dag van de
slag stonden verse Amerikaanse troepen
klaar om vanaf Green Beach op te rukken.
Ze hadden steun van artillerie en
tanks en sloegen een flink gat in de
Japanse stellingen. Die dag werd het
laatste radiobericht van Tarawa naar de
legerleiding in Tokio verstuurd: ‘Onze
wapens zijn verwoest. We doen nog
een poging tot een laatste aanval. Moge
Japan nog 1000 jaar bestaan.’
De Japanse commandanten op de
oostpunt van het eiland gaven hun mannen
opdracht tot een bestorming. Om
3.00 uur in de nacht van 23 november
klonk de strijdkreet banzai vanuit het
donker voor de Amerikaanse frontlinie
bij Red 3. Honderden Japanners stormden
naar voren, terwijl ze handgranaten
gooiden en zo dicht mogelijk bij de
Amerikanen probeerden te komen.
De infanteristen hielden stand, en
toen het licht werd, konden ze de balans
opmaken. 45 soldaten waren omgekomen,
en er waren 128 gewonden. In
het zand lagen de lichamen van ruim
300 Japanse soldaten. Ze hadden hun
laatste troef uitgespeeld, en verloren.
Een paar Japanners boden nog verzet,
maar rond 13.00 uur op de vierde dag
was de strijd eindelijk voorbij, het einde
van 76 uur harde gevechten om Betio.
Toen de Amerikanen het eiland uitkamden,
vonden ze veel Japanse soldaten
die zichzelf hadden doodgeschoten door
leeS OOk
u.s. navy
Hield Japanse
aanval tegen
Naam: alexander Bonnyman
Prestatie: Luitenant Bonnyman
zat in de eerste aanvalsgolf op
Red 3. Op de derde dag wilden
zijn genietroepen een Japanse
bunker met 200 man opblazen
toen de Japanners in de
tegenaanval gingen.
Bonnyman bestormde de
bunker alleen met zijn
geweer. Hij stierf, maar
zijn mannen hadden
tijd om zich te
hergroeperen.
de trekker van hun geweer over te
halen met hun grote teen.
Van de 4836 verdedigers van Betio
verloren er 4690 het leven. Slechts 17
Japanse soldaten werden levend gevangengenomen,
en ook 129 Koreaanse
arbeiders die gedwongen waren mee te
vechten overleefden de slag.
Tarawa was de toegangspoort
Aan Amerikaanse zijde vielen er 990
doden en ruim 2000 gewonden. In de
VS ontstond opschudding over dit grote
verlies van levens voor een klein atol. Er
zouden nog meer duurbetaalde zeges
volgen, maar de invasie van Tarawa was
medebepalend voor de verdere strategie
van Amerika. Sterk verdedigde eilanden
werden voortaan overgeslagen als ze
niet van belang waren als basis. Maar de
bevelhebber van de vloot benadrukte
dat Tarawa noodzakelijk was.
‘De verovering van Tarawa bracht de
Japanners in de centrale Stille Oceaan
een beslissende slag toe,’ hield admiraal
Nimitz de rest van zijn carrière vol.
● derrick Wright: tarawa 1943 – the turning of the tide,
osprey publishing, 2000 ● eric Hammel en John e. lane:
76 hours – the invasion of tarawa, pacifica Military History,
1998 ● John Wukovits: one square mile of hell – the Battle
for tarawa, nal trade, 2007
● www.historyofwar.org/articles/battles_tarawa.html
Volgende nummer:
De VS zijn klaar om Japan binnen te
vallen. Maar het keizerlijke leger zal tot
de laatste man vechten, en een enorm
bloedbad lijkt onvermijdelijk.
www.historianet.nl/2ewereldoorlog
slag bij midway
de laatste veldslag op okinawa
de strijd om de stille oceaan
de bommen die Japan nekten
Historia 8 • 2012
Dit pdf-bestand is voor privégebruik. Daarom mogen er geen kopieën aan derden worden verstrekt en mag de link niet op internet (bijvoorbeeld in een e-mail of op Facebook) worden gedeeld. © Copyright Historia/Bonnier Publications - www.historianet.nl.
HIS_NL_08_140318-08_Tarawa_fire 57 9/11/12 7:39 PM
57