GENESIS 1 - Schepping of Evolutie

4.2 De uitleg van Genesis 1 in de oud-christelijke
kerk
Hoe heeft de oud-christelijke kerk het scheppingsverslag
gelezen? Hebben de kerkvaders de dagen van Genesis
gezien als een vertelkader, of hebben zij de dagen opgevat
als werkelijke dagen? Deze vraag is van belang nu de
gegevens uit het Nieuwe Testament geen uitsluitsel bieden
voor het beantwoorden van deze vraag. Het ligt voor de
hand als de apostelen de dagen van Genesis inderdaad als
symbolisch hebben gezien, eenzelfde opvatting aangetroffen
zal worden bij de zogenaamde Apostolische Vaders en hun
opvolgers. Dezen kregen immers hun onderwijs rechtstreeks
van de apostelen? Als we daarom bij de eerste kerkelijke
leiders de opvatting aantreffen dat de dagen van Genesis
niet letterlijk moeten worden genomen, dan hebben de
aanhangers van de kaderopvatting een sterke troef in
handen. Dat zou hun opvatting in ieder geval heel wat
aannemelijker maken.
Nu is het jammer dat wij van de Apostolische Vaders geen
uitspraken bezitten die licht werpen op dit vraagstuk. Voor
zover ons bekend, stammen de eerste uitspraken over de
scheppingsdagen uit de derde eeuw. De eerste kerkvaders
hebben zich meer beziggehouden met de lengte van de
wereldgeschiedenis dan met de scheppingsdagen uit Genesis
1. Hun uitspraken wekken nogal eens de indruk dat zij de
scheppingsdagen opvatten als lange perioden. Dit
misverstand komt voort uit het feit dat zij geloofden, dat de
wereldgeschiedenis geordend was naar het patroon van de
scheppingsdagen. Elke scheppingsdag zou dan herhaald
worden in een periode van duizend jaar. Zij geloofden dat zij
leefden in de zevende en laatste acte van de wereldgeschiedenis,
waarin Christus terug zou komen. De totale
lengte van de geschiedenis zou volgens hen niet langer
duren dan zevenduizend jaar. Deze gedachte komen wij al
tegen bij Justinus Martyr (100-165) en Irenaeus (geb.±
140). In een wat aangepaste vorm heeft deze theorie via
Augustinus grote verbreiding gevonden en de geschiedschrijving
in de Middeleeuwen diepgaand beïnvloed.
Lactantius (260-340) is de eerste schrijver geweest die zich
expressis verbis heeft uitgesproken over de lengte van de
91