GENESIS 1 - Schepping of Evolutie

heeft, staat niet in Genesis 2:1-3, maar wordt in Exodus
geconcludeerd naar analogie van de rust die God de mens
heeft bevolen op de zevende dag”. 113
Twee dingen vallen in dit citaat op: allereerst de nadruk die
Doedens legt op de sabbat als een instelling voor Israël
vervolgens het accent dat hij legt dat het hier gaat om een
conclusie.
Door nadruk te leggen op de sabbat als een de instelling
voor Israël creëert hij bewust afstand tussen Gen.2 en
Ex.20. Door van de sabbat een Israëlitische aangelegenheid
te maken, i.p.v. een scheppingsordinantie wil hij aannemelijk
maken dat het scheppingsbericht gelezen moet
worden in het licht van de Israëlitische sabbatsweek, i.p.v.
dat de sabbat begrepen moet worden vanuit de scheppingsdagen.
De bewering dat de sabbat pas bij de
woestijnreis is ingesteld, is echter omstreden. Het is wel zo
dat de term ‘sabbat’ pas voor het eerst in de Bijbel voorkomt
bij de reis van de Israëlieten door de woestijn, maar de
geschiedenis van het manna lijkt er toch op te wijzen dat de
Israëlieten niet onbekend waren met het bestaan van de
sabbat. Op de zesde dag verzamelde het volk immers
tweemaal zoveel dan op de eerste vijf dagen. Als de vorsten
van de vergadering dit aan Mozes komen melden keurt hij
dit gedrag van het volk goed en verwijst hij ter rechtvaardiging
daarvan naar de sabbat (Ex.16:22-3). Blijkbaar
kende het volk de sabbat al en trof het daarom al bij
voorbaat voorzorgsmaatregelen om ook de volgende dag
nog eten te hebben. Ook het gebruik van de termen
‘gedenken’ en ‘onderhouden’ in het vierde gebod, wijzen in
de richting van een reeds bekende zaak bij de Israëlieten.
Door er nadruk op te leggen dat het hier gaat om een
conclusie lijkt Doedens te willen suggereren dat het verband
tussen Gen.2:1-3 en Ex.20:11 en Ex.31:17 een door Mozes
gelegd verband is. Hij zou, naar analogie van het rusten op
de sabbat, de conclusie hebben getrokken dat God bij de
voltooiing van het scheppingswerk ook gerust heeft op de
zevende dag. Maar de werkelijkheid is dat God zelf het
vierde gebod en de motivering daarvan eigenhandig op twee
stenen tafelen heeft gegraveerd. Zou God zelf het verschil
113 J.J.T. Doedens, a.w., p.99.
56