GENESIS 1 - Schepping of Evolutie

In het debat over de Bijbelse geschiedschrijving wordt
herhaaldelijk aandacht gevraagd voor de bijzondere aard
daarvan. Ook in de discussie over de dagen van Genesis
speelt dit punt een belangrijke rol. We zagen hiervoor al dat
Noordtzij zich moeite gaf om duidelijk te maken, dat de
Bijbelschrijver het verhaal van de schepping vertelt in een
heilshistorisch kader. Het ging hem dus eigenlijk niet zozeer
om het vermelden van de feitelijke gebeurtenissen bij de
schepping, maar om de grote lijn van schepping naar de
wedergeboorte van alle dingen.
Ook bij Doedens en Ridderbos komen we deze gedachte
tegen, zij het dat elk zijn eigen accenten plaatst. Bij Douma
speelt de bijzondere aard van de Bijbelse geschiedschrijving
een ondergeschikte rol. Hij benadrukt dat de Bijbelschrijver
de taal sprak van de gewone waarneming en dat het hem er
dus niet om te doen was zo precies en volledig mogelijk te
beschrijven wat er bij de schepping plaatsvond. 72 Doedens is
wat uitgebreider. We zagen hem reeds de aandacht vestigen
op de verteltechniek van de schrijver van Genesis. 73
Doedens is van mening dat Genesis 1 geen poëzie is, maar
wel meer is dan verhalend proza. De manier waarop de
dingen beschreven worden, moet niet veronachtzaamd
worden. De vele herhalende formuleringen functioneren als
een soort refrein en hebben een eigen betekenis. We
moeten deze herhalende stijl in ieder geval niet opvatten als
een vorm van redundantie. 74
Het meest uitgebreid is hier Ridderbos. Hij wijst er op dat
het niet waarschijnlijk is dat Genesis 1 van dezelfde auteur
is, of afkomstig is uit dezelfde kring van overlevering, als
Genesis 2 en 3. Genesis 1 behoort volgens hem tot een
andere literatuursoort en daarom gelden voor de uitlegging
daarvan andere regels dan voor Genesis 2 en 3. 75 Ook
72
“We worden in Genesis 1 niet ingelicht over hoe wij ons intellectueel
het scheppingsproces voor moeten stellen, maar hoe wij
existentieel aan God als Schepper verbonden zijn”. Dr. J. Douma,
Genesis, p.45. Maar dat neemt niet weg dat Genesis 1-3 wel een
periode in de geschiedenis beschrijft waarin de mens nog niet
gevallen was.
73
Zie hiervoor noot 49.
74
J.J.T. Doedens, a.w., p.84.
75
Dr. Nic.H. Ridderbos, a.w., p.106.
31