GEZICHTEN VAN HET GIELSBOS Het GielsBos
GEZICHTEN VAN HET GIELSBOS Het GielsBos
GEZICHTEN VAN HET GIELSBOS Het GielsBos
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
gezichten<br />
van het<br />
gielsbos<br />
jaarverslag 2011<br />
<strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong><br />
vzw Gouverneur Kinsbergen<br />
1
Beste lezer,<br />
Je hoeft er niet aan te twijfelen.<br />
De kronieken van <strong>Het</strong><br />
<strong>GielsBos</strong> zullen 2011 ooit<br />
omschrijven als een “scharnierjaar”.<br />
Een jaar waarin<br />
veel op touw werd gezet om<br />
het verleden en de toekomst<br />
met elkaar te verbinden. Een<br />
jaar waarin we enig lef aan<br />
de dag durfden te leggen om<br />
stappen te zetten en knopen<br />
door te hakken die de<br />
maatschappelijk waardevolle<br />
toekomst van <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong><br />
garanderen.<br />
Kom, we blikken samen terug op het<br />
“scharnierjaar” 2011.<br />
Vooreerst keurde de raad van bestuur<br />
van de vzw Gouverneur Kinsbergen in<br />
2011 een ambitieus meerjarenplan goed,<br />
met financiële steun vanuit de provincie<br />
Antwerpen. Dat plan voorziet in de<br />
vernieuwing van alle woningen en van<br />
de wegen- en rioleringsinfrastructuur op<br />
het domein van <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong>, alsook in<br />
de renovatie van de facilitaire gebouwen.<br />
Met het Masterplan Wonen vernieuwt<br />
<strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong> tegen 2020 vijfentwintig<br />
woningen en past ze aan de hoge verzorgingsnoden<br />
van de bewoners aan. Fase<br />
1 van dat plan kreeg in 2011 concreet<br />
vorm.<br />
<strong>Het</strong> renovatieproject focust op de<br />
belangrijkste facilitaire gebouwen. <strong>Het</strong><br />
wil de energieprestaties ervan verbeteren<br />
en de gebouwen aanpassen aan<br />
hedendaagse comfortnormen. Daarnaast<br />
zal de vernieuwing van de infrastructuur<br />
voor wegen en riolering op het domein<br />
van <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong> het sluitstuk vormen<br />
van de geplande werken.<br />
In 2011 mochten onze ouders, als<br />
partners in de zorg, merken hoe we<br />
vanuit een continue gedrevenheid naar<br />
innovatieve verbeteringen voor onze<br />
bewoners onze visie op zorg en op<br />
vraaggericht werken vertaalden in een<br />
nieuw model: het individueel ondersteuningsplan.<br />
Dankzij dit model werd<br />
de deelname van de ouders en familie<br />
aan de zorgplanning van de bewoners<br />
concreet.<br />
In 2011 deinsden we er evenmin voor<br />
terug om ook onze interne organisatie<br />
te veranderen en te vernieuwen. Zo<br />
gaven we onze interne en externe communicatie<br />
vorm door ondermeer een<br />
vernieuwde website, een nieuw intranet<br />
en de lancering van elektronische<br />
nieuwsbrieven voor medewerkers en<br />
voor ouders. Maar ook de introductie<br />
van een nieuwe overlegstructuur werd<br />
een feit, hand in hand met een methodiek<br />
tot opmaak van beleidsplannen met<br />
een duidelijk accent op de participatie<br />
van de coördinatoren in het uittekenen<br />
en opvolgen van een resultaatgericht<br />
jaarplan.<br />
Kijk je ook al even mee<br />
vooruit naar 2012?<br />
<strong>Het</strong> grootste project voor 2012 wordt<br />
uiteraard de realisatie van het meerjarenplan.<br />
De bouwwerken voor de<br />
eerste fase van het Masterplan Wonen<br />
zijn gestart en de studiefase voor een<br />
tweede woonerf van 5 woningen is in<br />
volle ontwikkeling. Ook de voorbereidende<br />
studies voor de renovatie van het<br />
behandel- en dienstengebouw zijn in uitvoering.<br />
En de impact van dat alles op<br />
de organisatie van onze ondersteunende<br />
diensten wordt onderzocht.<br />
Een tweede project voor 2012 wordt<br />
de voorbereiding van de splitsing van de<br />
vzw Gouverneur Kinsbergen. De juridische<br />
verzelfstandiging van <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong><br />
en van het in Wilrijk gevestigde Gouverneur<br />
Kinsbergencentrum moet beide<br />
voorzieningen vanaf 1 januari 2013 meer<br />
kansen en mogelijkheden bieden om hun<br />
kernopdracht waar te maken en een<br />
performant financieel beleid te voeren.<br />
Tot slot wordt 2012 ook een jaar<br />
waarin personeelsbeleid een belangrijke<br />
plaats op de agenda krijgt. Projecten<br />
rond loopbaanbegeleiding, competentie<br />
en coaching worden geïmplementeerd in<br />
de werking van <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong>.<br />
Kortom het voorbije jaar was opnieuw<br />
een boeiend jaar waarin de vzw Gouverneur<br />
Kinsbergen en <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong> volop<br />
in beweging waren. Beide organisaties<br />
kijken nu alvast vooruit naar nieuwe<br />
uitdagingen, ontwikkelingen en samenwerkingsverbanden<br />
die zich in de sector<br />
aanbieden, zodat we met dezelfde middelen<br />
nog meer kunnen realiseren voor<br />
onze doelgroep.<br />
Dat alles is maar mogelijk dankzij de<br />
gedrevenheid, inzet en samenwerking<br />
van onze medewerkers, stagiairs en<br />
vrijwilligers.<br />
Ook namens het bestuur wens ik alle<br />
bewoners en familieleden te bedanken<br />
voor hun vertrouwen in <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong>. En<br />
wens ook een enorme waardering uit te<br />
spreken aan allen die door subsidies en<br />
giften onze werking mogelijk maken.<br />
Ik wens je alvast veel leesplezier!<br />
De voorzitter<br />
Marc Wellens<br />
Gedeputeerde
Robby michel<br />
gRoeien in veRtRouwen de gemotoRiseeRde postbode<br />
Sinds oktober 2010 woont<br />
de 17-jarige Robby in <strong>Het</strong><br />
<strong>GielsBos</strong>, in Schildpad 3. Wie<br />
vertrouwd is met <strong>Het</strong> Giels-<br />
Bos weet dat Schildpad 3,<br />
zoals de Ankerwoningen, een<br />
leefgroep is die gericht is op<br />
bewoners met gedrags- en<br />
emotionele stoornissen (GES).<br />
Vanwege het soms onvoorspelbare<br />
gedrag van deze<br />
bewoners, merkten we dat<br />
het steeds moeilijker werd<br />
om hen binnen de reguliere<br />
dagbesteding structurele<br />
activiteiten aan te bieden,<br />
en dat er nood was aan een<br />
specifieke aanpak.<br />
Daarom werd in januari 2011 het<br />
GES-team in het leven geroepen. Dit<br />
team van begeleiders binnen de dagbesteding<br />
maakt het hun zaak om, naast<br />
andere disciplines zoals dramuda en<br />
ergo, aan deze bewoners activiteiten<br />
op maat aan te bieden. De specialisatie<br />
van dit team schuilt niet zozeer in<br />
het aanbod van dagbesteding, maar in<br />
de begeleidingsstijl: flexibiliteit is een<br />
sleutelwoord en openstaan voor de emoties<br />
van de bewoner een vereiste. Iedere<br />
bewoner is anders, en het team vindt<br />
onderling ondersteuning bij elkaar: hoe<br />
vervelende situaties voorkomen, welke<br />
aanpak bij welke bewoner het beste<br />
aanslaat, enz. Vaak beslissen zij pas op<br />
de dag zelf, afhankelijk van de stemming<br />
van de bewoner of bv. gebeurtenissen<br />
op de leefgroep, welke activiteit ze met<br />
de bewoner zullen doen. Dagbesteding<br />
op maat is een recht en een streefdoel.<br />
Robby was één van de eerste ‘klanten’<br />
van het GES-team. De contacten verlie-<br />
pen niet meteen van een leien dakje:<br />
Robby was wantrouwig en negatief ingesteld,<br />
zijn angst voor nieuwe dingen stak<br />
stokken in de wielen. Stap voor stap,<br />
rustig de tijd nemend en voortdurend<br />
zoekend naar kleine hulpmiddelen, legden<br />
Robby en het GES-team het voorbije<br />
jaar een bijzonder parcours af. <strong>Het</strong> vertrouwen<br />
groeide elke week, waardoor<br />
de mogelijke activiteiten ook konden<br />
worden uitgebreid. Bij elke ontmoeting<br />
blijft het schommelende emotionele<br />
‘aankunnen’ van Robby het uitgangspunt.<br />
Na een jaar weet het GES-team nu<br />
wat ze voordien enkel konden vermoeden:<br />
Robby is een jongeman die tot bloei<br />
komt wanneer je zijn vertrouwen kan<br />
winnen, een kerel met een fantastische<br />
verbeelding.<br />
Een groeiende vertrouwensrelatie,<br />
geduld en een bewuste, gerichte aanpak<br />
wierpen hun vruchten af!<br />
Michel is een volwassen man<br />
van 56 jaar en zo wordt hij<br />
ook graag behandeld. Vraag<br />
hem dus niet om kinderachtige<br />
spelletjes te spelen,<br />
want hij is niet geïnteresseerd!<br />
Michel wil maar twee<br />
dingen: nuttig bezig zijn en zo<br />
anderen een plezier doen. Als<br />
zijn inspanningen bovendien<br />
opgemerkt en gewaardeerd<br />
worden, is zijn dag goed. Zijn<br />
taak als postbode neemt hij<br />
dan ook volledig ter harte:<br />
twee keer per week verdeelt<br />
Michel de post onder de<br />
paviljoenen van <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong><br />
en haalt daar ook de interne<br />
post op.<br />
De laatste jaren was Michel niet meer<br />
zo goed te been: valpartijen volgden<br />
elkaar op. De postronde, en dus ook<br />
een aanzienlijk deel van Michels sociaal<br />
leven, kwam in gevaar. Gaandeweg werden<br />
er oplossingen gezocht: toen het te<br />
voet niet meer ging, werd de driewielerfiets<br />
geïntroduceerd. Met wat oefening<br />
lukte dat goed, maar bij het op- en<br />
afstappen gebeurden steeds vaker ook<br />
ongelukjes.<br />
De postronde was zo belangrijk voor<br />
Michel. Er moest toch een oplossing<br />
bestaan?<br />
Na overleg werd besloten om een<br />
elektrische scooter in te schakelen. Dit<br />
lijkt een eenvoudige oplossing, maar<br />
wat moest er allemaal gebeuren om te<br />
zorgen dat Michel zo zijn postronde kon<br />
voortzetten?<br />
Eerst en vooral moest Michel, onder<br />
begeleiding van een kinesitherapeut, de<br />
grove motoriek van de besturing onder<br />
de knie krijgen. Vervolgens verplaatste<br />
de technische dienst alle postbussen<br />
naar een per scooter bereikbare plaats<br />
en op aangepaste hoogte. Dan was er<br />
overleg nodig met andere bewoners die<br />
post verdelen. Met de wooncoördinatoren<br />
werden nieuwe afspraken gemaakt<br />
over stipte aanvoer van post, en ook<br />
het secretariaat werd om medewerking<br />
gevraagd. Alles moest vlot verlopen<br />
om te zorgen dat de plichtsbewuste<br />
Michel niet zou opstaan uit zijn scooter.<br />
Tenslotte moest het terrein nog eens<br />
opnieuw verkend worden, zodat alles<br />
duidelijk was voor Michel.<br />
<strong>Het</strong> heeft wat voeten in de aarde<br />
gehad, maar het was het allemaal waard.<br />
Na enkele weken oefenen en voorbereiden<br />
kon Michel weer aan de slag. Hij is<br />
en blijft onze vaste postbode, wat zouden<br />
we zonder hem aanvangen?<br />
jaarverslag 2011 5<br />
jaarverslag 2011<br />
5
patRick<br />
waaRom spelen zo belangRijk is!<br />
Patrick is een bescheiden<br />
heerschap. Hij dringt zichzelf<br />
niet graag op, maar voelt<br />
zich het best in het gezelschap<br />
van de opvoedsters<br />
van Langoor 2. Hij volgt hun<br />
doen en laten op de voet.<br />
Patrick nam tot voor kort vooral deel<br />
aan grof-motorische activiteiten zoals<br />
zwemmen, fietsen, wandelen… Intensieve<br />
en vermoeiende activiteiten, die<br />
bovendien bij slecht weer vaak niet konden<br />
doorgaan.<br />
Vandaar was het al eens ter sprake<br />
gekomen in leefgroepvergaderingen:<br />
werd het eens geen tijd om een nieuwe<br />
vrijetijdsbesteding te vinden voor<br />
Patrick?<br />
Zo kwam Patrick bij de autiwerking<br />
terecht. Hier merkten we als snel dat<br />
hij in staat was tot spelletjes spelen aan<br />
een tafel. Bleek dat nu net iets te zijn<br />
waar men op Langoor 2 gretig mee aan<br />
de slag kon gaan. Er werd een inventaris<br />
gemaakt van de gezelschapsspelletjes<br />
die in huis waren en ook van het speel-<br />
gedrag van de bewoners. Zo kijkt een<br />
bewoner heel anders naar ‘vier op een<br />
rij’: misschien vindt hij het wel leuker<br />
gewoon alle vakjes op te vullen!<br />
<strong>Het</strong> Sinterklaasbudget werd goed<br />
besteed aan nieuwe gezelschapsspelletjes.<br />
Dagelijks wordt er nu op Langoor 2<br />
gespeeld. Soms spontaan, soms gestructureerd,<br />
zoals bij Patrick. Patrick heeft<br />
nood aan persoonlijke begeleiding, dus<br />
elke dag na het middageten muist hij<br />
er met een begeleidster tussenuit om<br />
drie spelletjes te spelen. Dat geeft hem<br />
een structureel rustmoment in de dag,<br />
waarin hij doelgericht bezig is.<br />
Rust, structuur, doelgericht bezig<br />
zijn: de ideale combinatie. Lange leve<br />
het spelen!<br />
glim iRis<br />
onze eigen contactclown<br />
Chris D’Heldt, zo heet<br />
de energieke dame die<br />
schuilgaat achter onze contactclown<br />
Glim Iris. Zij is<br />
al vele jaren een bekend<br />
gezicht in <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong>, als<br />
medewerker bij het a-team<br />
en het OOg-project.<br />
Enkele jaren geleden voelde Chris<br />
het kriebelen: in haar vrije tijd speelde<br />
ze al eens clown. Ze had ook enkele<br />
workshops gevolgd en Chris zag mogelijkheden<br />
om deze vaardigheden toe te<br />
passen in <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong>.<br />
Wat begon als een creatief idee en<br />
‘goesting’, groeide uit tot een vaste en<br />
gespecialiseerde activiteit. Chris zet nu<br />
wekelijks de rode neus op en houdt er<br />
een afwisselend schema op na, zodat<br />
alle geïnteresseerde leefgroepen aan<br />
bod komen.<br />
Er komt meer bij kijken dan een rode<br />
neus: een contactclown richt zich volledig<br />
op het publiek. De emotie van de<br />
toeschouwer staat centraal, de clown<br />
gaat op zoek naar echt ‘contact’. Chris<br />
beschrijft het zelf: ‘Hét belangrijkste is<br />
de bewoners een mooi moment bezorgen.<br />
Als contactclown luister je hierbij<br />
naar de stem van je hart en ga je op<br />
zoek naar de eigenheid en de kracht<br />
van de bewoner. Voelend en heel basaal<br />
bewandel je als contactclown de wegen<br />
van het leven: vol verwondering en telkens<br />
weer als nieuw.’<br />
Tijdens haar opleiding, die in juni 2012<br />
afgerond zal zijn, leert Chris door middel<br />
van improvisatie, verbeelding, humor,<br />
spel en het toelaten van alle aanwezige<br />
emoties van de bewoner dit contact op<br />
te bouwen. <strong>Het</strong> is dus echt een vak op<br />
zich, een ‘gevoels-vak’.<br />
Nog een van de meerwaarden in dit<br />
clowneske gebeuren is de actieve betrokkenheid<br />
van de bewoner. <strong>Het</strong> is een<br />
tweerichtingsverkeer: iedere reactie<br />
van een bewoner, soms zo klein als een<br />
schalkse blik of zacht neuriën, biedt de<br />
contactclown een nieuwe uitdaging, een<br />
nieuwe kans tot contact. De clown durft<br />
ook uitvergroten wat mensen doorgaans<br />
proberen te verbergen. Dankzij de kracht<br />
van de rode neus en de foute kledij mag<br />
je in alle veiligheid lachen. En dat lachen<br />
gezond is, voor geest en lichaam, daar<br />
wordt niet mee gelachen!<br />
jaarverslag 2011 7<br />
jaarverslag 2011<br />
7
wim<br />
al slapend meeR vRije tijd kRijgen<br />
Wim is een vrolijke jongen<br />
van 45 jaar oud. Een levensgenieter<br />
pur sang, die gesteld<br />
is op zijn zelfstandigheid en<br />
bewegingsvrijheid.<br />
jaarverslag 2011<br />
Medische redenen waren in het geval<br />
van Wim spelbrekers: sinds 2008 moest<br />
Wim vijf maal per dag peritoneale dialyse<br />
(buikspoelingen) ondergaan. Als je<br />
dan weet dat zo’n spoeling minstens een<br />
half uur in beslag neemt, weet je dat<br />
deze levenslustige jongeman van dialyse<br />
tot dialyse leefde, en er weinig vrije tijd<br />
over bleef.<br />
In 2011 kwam daar verandering<br />
in. Eind 2010 moest Wim een operatie<br />
ondergaan. Tijdens de herstelperiode<br />
kreeg hij tijdelijk een andere vorm van<br />
dialyse (hemo-dialyse). Daarvoor werd<br />
hij drie keer per week in het ziekenhuis<br />
verwacht. Tijdens één van die bezoekjes<br />
stelden de dokters voor om Wim<br />
voortaan zijn peritoneale dialyse in <strong>Het</strong><br />
<strong>GielsBos</strong> ’s nachts te laten ondergaan.<br />
Eindelijk was de toestand van Wim stabiel<br />
genoeg hiervoor. Nachtelijke dialyse<br />
zou betekenen dat Wim overdag terug<br />
veel meer vrije tijd zou krijgen, dus<br />
zeker het proberen waard.<br />
We begonnen met een succesvol<br />
experiment in het UZA. Vervolgens<br />
volgden twee verpleegkundigen van <strong>Het</strong><br />
<strong>GielsBos</strong> een doelgerichte opleiding en<br />
zij schoolden op hun beurt hun collega’s<br />
bij. We zochten een externe dienstverlening<br />
om de dialyse ’s avonds en in het<br />
weekend aan en af te koppelen, en we<br />
waren vertrokken.<br />
De nachtelijke dialyse werd probleemloos<br />
opgestart. Sindsdien is Wim<br />
terug de ‘burgemeester’ van vroeger,<br />
altijd voor een praatje te vinden, altijd<br />
graag van de partij. Hij straalt.<br />
Om de zes weken gaat Wim, samen<br />
met een verpleegkundige van <strong>Het</strong><br />
<strong>GielsBos</strong>, op controle in het UZA. Alles<br />
verloopt vlot en Wim kijkt zelfs uit naar<br />
de uitstap.<br />
De nachtelijke dialyse heeft zijn<br />
levenskwaliteit onnoemlijk veel verbeterd,<br />
en daar genieten zowel Wim als<br />
zijn vrienden, ouders, begeleiders en<br />
verzorgers elke dag van.<br />
Ria<br />
spReken met een knop!<br />
Ria is een dame met klasse.<br />
Ze houdt van alles waar vrouwen<br />
met stijl van houden: ze<br />
ziet er graag goed uit, is trots<br />
op een nieuw paar schoenen<br />
en toont graag haar nieuwe<br />
coupe als ze naar de kapster<br />
is geweest. Verder heeft Ria<br />
een voorliefde voor kusjes<br />
en is ze dol op een babbeltje<br />
hier en daar. Ze doet niets<br />
liever dan op de gang zitten,<br />
op zoek naar sociaal contact.<br />
Ria kan zelf heel beperkt praten, dus<br />
wanneer de logopedisten in 2011 aan de<br />
slag wilden gaan met ondersteunde communicatie,<br />
was Ria de ideale kandidate<br />
voor een ‘spraakknop’.<br />
Een spraakknop is een eenvoudige<br />
drukknop op batterijen. Wanneer deze<br />
stevige knop ingeduwd wordt, speelt<br />
er een opgenomen boodschap af. Eerst<br />
moest er, onder begeleiding van de logopediste,<br />
wel wat geoefend worden met<br />
motoriek en actie-reactie, maar Ria was<br />
erg gemotiveerd!<br />
Dit eenvoudige en goedkope instrumentje<br />
heeft voor Ria een wereld van<br />
verschil gemaakt: voortaan, als deze<br />
babbelgrage dame op de gang zit, kan ze<br />
contact maken met voorbijgangers door<br />
op haar knop te duwen. De opvoedsters<br />
nemen soms meermaals per dag een<br />
nieuwe boodschap of liedje op, zodat<br />
Ria voorbijgangers kan blijven verbazen.<br />
Soms luidt de boodschap ‘Kijk eens<br />
naar mijn voetjes: ik heb nieuwe schoenen!’<br />
of ‘Kom jij eens mee in mijn<br />
fotoboekje kijken?’, of verzoekt Ria<br />
om een zoentje. Vaak zijn het ook vrolijke<br />
liedjes (‘Vandaag is het kusjesdag,<br />
kusjesdag!’) of welgemeende nieuwjaarswensen.<br />
En het heeft succes: de aangesproken<br />
bezoekers en medewerkers maken graag<br />
een momentje vrij om te reageren. En<br />
Ria? Zij geniet met volle teugen van de<br />
aandacht, en soms ook van een kusje!<br />
de ‘spraakknop’<br />
9
Ruben<br />
kampioen op wielen<br />
Ruben is sinds 2007 thuis in<br />
<strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong>. Met zijn blauwe<br />
kijkers is hij voortdurend op<br />
zoek naar interactie. Hij amuseert<br />
zich rot met imitaties<br />
van zowel medebewoners als<br />
begeleiding, en geen snoepje<br />
is veilig met Ruben in de<br />
buurt! Hij is een behulpzame,<br />
actieve jongen, die erg graag<br />
gezien is op Merel 1.<br />
jaarverslag 2011<br />
De laatste jaren kampte Ruben met<br />
medische problemen, waardoor hij<br />
sinds 2010 rolstoelgebonden werd. Waar<br />
moest deze actieveling nu al zijn overtollige<br />
energie kwijt?<br />
Begin 2011 werd tijdens het multidisciplinair<br />
overleg geopperd om Ruben<br />
een aangepaste vorm van sport aan te<br />
bieden: zou rolstoeltraining niets voor<br />
hem zijn? De daad bij het woord voegend<br />
begonnen onze kinesisten deze nieuwe<br />
uitdaging aan Ruben voor te stellen:<br />
start-stop trainingen in de sportzaal,<br />
toertjes met de rolstoel rond het paviljoen…<br />
<strong>Het</strong> sloeg aan, Ruben had er zin in<br />
en was verbazingwekkend snel!<br />
In juni was het dan tijd voor de<br />
Special Olympics, een nationaal sportevenement<br />
voor personen met een<br />
mentale beperking.<br />
Ruben stond klaar in de startblokken<br />
van de 400 meter, hij schoot als een pijl<br />
uit een boog vooruit, en enkele minuten<br />
later verbaasde hij iedereen door als<br />
eerste de eindmeet te bereiken. Je kan<br />
je wel inbeelden hoe trots hij glunderde<br />
wanneer hij die gouden medaille in ontvangst<br />
mocht nemen!<br />
eRwin<br />
de bRoodwinneR<br />
Erwin is een echte ‘diesel’:<br />
het heeft soms wat tijd<br />
nodig, maar eens hij goed<br />
begrepen heeft wat van hem<br />
verwacht wordt, is hij niet<br />
meer te stoppen. Hij werkt<br />
hard in zijn job, houdt van<br />
zijn werk, en staat graag<br />
voor het voetlicht. Met zijn<br />
50 levensjaren, waarvan hij<br />
er 27 in <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong> doorbracht,<br />
is Erwin een vaste<br />
waarde bij Egel 2.<br />
Erwin is eveneens een vaste waarde<br />
bij Heintjeshof, een dierenspeciaalzaak<br />
in Vosselaar. Al jaren werkte hij daar zij<br />
aan zij met zijn baas en begeleider Stan.<br />
In 2011 werd Stan te ziek om Erwin nog<br />
te helpen bij het vullen van de zakjes<br />
dierenvoeding. Nu vervult Erwin zelfstandig<br />
de taken waar hij voordien de<br />
hulp van Stan kreeg. Stan blijft wel zijn<br />
dikke vriend: om 12u is het werk gedaan,<br />
maar dan mag Erwin nog aanschuiven<br />
voor het middageten bij Stan en Maria.<br />
Werken buiten <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong>, via Jobcoaching,<br />
is toch anders dan werken<br />
op het domein. Erwin drukt het zelf<br />
ook uit: soms vindt hij het fijner om bij<br />
mensen te zijn die niks met <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong><br />
te maken hebben, gewone mensen uit<br />
het dorp. Hij voelt zich dan bijzonder en<br />
gewaardeerd.<br />
Erwin was in staat om zelf mondig bij<br />
te dragen tot zijn Individueel Ondersteuningsplan<br />
(IOP). Dit betekende dat hij<br />
meermaals mocht vergaderen met Hilde,<br />
Erwins ABO (AandachtsBewoner Opvoeder),<br />
om een helder beeld te krijgen van<br />
zijn mogelijkheden en wensen. Eén van<br />
die wensen bleek te zijn dat Erwin graag<br />
een extra job wil buiten <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong>.<br />
Kan dit, naast alle andere taken die<br />
hij wekelijks op zich neemt?<br />
Na jarenlang vaste barman geweest<br />
te zijn in het OC, wilde hij deze activiteit<br />
deels stopzetten. Dus moest Erwin<br />
daar persoonlijk zijn ontslag indienen,<br />
wat niet makkelijk was. Hopelijk zal het<br />
deze moeite waard geweest zijn, want<br />
in 2012 gaan we op zoek naar een extra<br />
job voor Erwin.<br />
11
jos<br />
en mia<br />
het haRt veRloRen in het gielsbos<br />
Jos en Mia zijn een koppel<br />
jongelingen van rond de 80.<br />
Ze zijn altijd actieve en productieve<br />
mensen geweest, en<br />
hun leeftijd heeft daar niks<br />
aan veranderd. Hun huishouden<br />
runnen ze volledig zelf.<br />
Jos zit in het Bestuur van<br />
OKRA en gaat regelmatig<br />
fietsen. Mia heeft naar eigen<br />
zeggen ‘geen zittend gat’:<br />
niets doen is aan haar niet<br />
besteed.<br />
jaarverslag 2011<br />
Beiden kwamen in 2002 voor het<br />
eerst in contact met <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong>, toen<br />
vrijwilligerscoördinator Chris Stellfeld<br />
een infoavond hield voor de gepensioneerden<br />
van Vosselaar. Ze stelden zich<br />
meteen kandidaat, en enkele weken<br />
later gingen ze voor het eerst wandelen<br />
met bewoners van Egel 1.<br />
Ze vinden het niet fijn om toe te<br />
geven, maar die eerste ontmoetingen<br />
met hun wandelpartners namen ze met<br />
een zwaar hart mee naar huis. ‘We hadden<br />
vooral compassie met hen, begrijp<br />
je? We namen dat ter harte. Toen zagen<br />
we nog niet dat zij net als iedereen<br />
gewoon zijn wie ze zijn, dat je ze blij<br />
kan maken met een kleinigheid of door<br />
er gewoon regelmatig te zijn. Maar na<br />
een paar keren was de onwennigheid<br />
weg. Nu kunnen we vaak niet wachten<br />
om terug te gaan.’<br />
Mia vertelt honderduit: ‘Al tien jaar<br />
lang wandelt Jos om de veertien dagen<br />
met Sabine. Zij begint luidop te lachen<br />
als ze hem hoort komen, en dan roept<br />
ze: ‘Bompa! Bompa!’ Jos glundert: ‘Wij<br />
hebben zelf geen kinderen, dus je kan<br />
je inbeelden dat de band die we met<br />
Sabine hebben heel sterk is.’ En Mia<br />
wandelt al sinds 2006 met Koen, een<br />
bewoner die nauwelijks contact kan<br />
leggen met de buitenwereld. Maar Mia<br />
kent hem goed genoeg: Koen reageert<br />
op haar stem, ze ziet dat hij blij is als hij<br />
in de buitenlucht is, of dat hij geniet van<br />
een streling over zijn wang.<br />
‘Wij begrijpen eigenlijk niet dat niet<br />
meer mensen, vooral gepensioneerden,<br />
vrijwilliger zijn bij <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong>. Je<br />
krijgt er zoveel voor terug! Niet alleen<br />
maak je met je aanwezigheid iemand<br />
blij, we worden er zelf ook zo blij van.<br />
En bovendien laat <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong> geen<br />
enkele gelegenheid liggen om ons in de<br />
watten te leggen. Nee, ons krijgen ze<br />
daar niet weg: zo lang we het kunnen<br />
doen, blijven we komen!’<br />
jan<br />
een veRhaal van 7 bRoeRs<br />
Jan is niet onder één noemer<br />
te vatten. Hij is de jongste<br />
van zeven broers. ‘Een lieve<br />
knuffelbeer, met een ijzeren<br />
wil en koppige trekjes,’ zo<br />
beschrijft één broer hem.<br />
‘Een bibliothecaris’, zegt een<br />
andere. ‘Hij heeft een olifantengeheugen<br />
als het om<br />
emotionele banden gaat,’<br />
voegt een derde broer toe.<br />
uit het famiearchief van Jan<br />
jan en zijn moeder<br />
Jan houdt van muziek, maar boven<br />
alles houdt Jan van zijn familie. Dat mag<br />
niet verbazen, met zo’n hechte ploeg<br />
broers aan zijn zijde.<br />
Sinds ’79 is Jan hier thuis. De<br />
gemoedsrust die deze vaste plek voor<br />
deze grote familie bracht was onbetaalbaar.<br />
Jan kwam in het weekend vaak naar<br />
huis, en zowel Jan als zijn broers keken<br />
dan uit naar het weerzien. Naarmate de<br />
leeftijd van Jan en ook zijn moeder vorderde,<br />
werd de situatie vaak moeilijker.<br />
De broers namen het heft in handen en<br />
spraken een beurtrol af: ieder zou om<br />
beurt Jan tijdens het weekend ophalen<br />
bij <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong>, en indien mogelijk een<br />
bezoek brengen aan moeder. Zo werd zij<br />
ontlast, en de gedeelde verantwoordelijkheid<br />
werkte als bindmiddel tussen de<br />
broers. Toen moeder in 2009 overleed,<br />
werd de oudste broer voogd.<br />
Wanneer <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong> in 2011 aan de<br />
slag ging met het Individueel OndersteuningsPlan<br />
(IOP), werden de broers drie<br />
maal uitgenodigd. Na onderling overleg<br />
zorgden ze dat er telkens 3 broers<br />
aanwezig konden zijn bij de gesprekken.<br />
‘Jan woont hier nu al zo lang, en we dachten<br />
<strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong> door en door te kennen.<br />
Maar door met het volledige team rond<br />
de tafel te zitten, gaande van psychologen<br />
en artsen tot ergotherapeuten en<br />
opvoedsters, hebben we een beter besef<br />
gekregen van de inspanningen die men<br />
hier doet voor één bewoner.’ Ze ervoeren<br />
volledige inspraak op alle domeinen<br />
en zelfs tijdens ons gesprek kunnen ze<br />
de broederlijke bezorgdheid nauwelijks<br />
intomen. ‘Naarmate Jan ouder wordt,<br />
nemen zijn stemmingswisselingen toe.<br />
Maar dank zij de persoonlijke aandacht<br />
van de begeleiders in de leefgroep en<br />
de goede communicatie zien we dat Jan<br />
zich thuis voelt en de stemmingswisselingen<br />
nog zelden tot brokken leiden.<br />
<strong>Het</strong> is goed te weten dat we hier altijd<br />
terecht kunnen voor advies.’<br />
‘De toekomst? <strong>Het</strong> geeft een gerust<br />
gevoel, dat er voor de volgende drie jaar<br />
een plan is uitgewerkt. We weten waar<br />
we naartoe willen, en het plan is ook<br />
doordrenkt van optimisme. We beseffen<br />
dat werkelijk alles gedaan wordt om het<br />
welzijn van Jan te garanderen en zelfs<br />
te verbeteren.’<br />
13
jef<br />
afscheid van een ancien<br />
Op 10 juli 2011 moesten we<br />
afscheid nemen van Jef.<br />
Jef was al 32 jaar een vaste<br />
waarde in <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong>, en<br />
met zijn 82 levensjaren onze<br />
oudste bewoner. Hij was wat<br />
we noemen een ‘crème van<br />
een man’: het was niet moeilijk<br />
hem met zorg en liefde<br />
te omringen. Hij wist precies<br />
wat hij wilde, en dat was<br />
meestal: naar de boerderij.<br />
jaarverslag 2011<br />
Jef is tot de laatste dag actief gebleven:<br />
twee dagen voor zijn dood was hij<br />
nog op de boerderij te vinden. En toen<br />
ging het plots snel, het afscheid kwam<br />
alsnog onverwacht.<br />
Voor de familie en begeleiders was<br />
dit het begin van een langzaam verwerkingsproces.<br />
<strong>Het</strong> begon bij elkaar<br />
opvangen die eerste dag, het ongeloof<br />
ombuigen tot aanvaarding. Samen voorbereidingen<br />
treffen voor de begrafenis,<br />
herinneringen ophalen en teksten schrijven.<br />
Op Merel 5 was de eerste weken na<br />
Jefs dood bijna dagelijks familie aanwezig.<br />
Gesprekken werden altijd openlijk<br />
op de leefgroep gevoerd, iedereen<br />
mocht horen dat er over Jef gepraat<br />
werd.<br />
Er werd een herdenkingstafeltje ingericht,<br />
met foto’s en teksten. Dat tafeltje<br />
bracht gedurende een zestal weken Jef<br />
dagelijks in herinnering. Deze periode<br />
was van groot belang om in alle rust<br />
het verlies en verdriet te verwerken, en<br />
eventuele angsten bij leefgroepgenoten<br />
te laten wegdeemsteren.<br />
Onder medewerkers heerst tijdens<br />
zo’n rouwperiode een verhoogde solidariteit:<br />
er worden veel ‘goeie babbels’<br />
gevoerd over alle emoties die de dood<br />
met zich meebrengt en de getroffen<br />
leefgroep wordt in de mate van het<br />
mogelijke ontlast door collega’s.<br />
Langzaam maar zeker herstelt het<br />
evenwicht zich, het leven gaat voort.<br />
Ondertussen kwam er op Merel 5 een<br />
nieuwe bewoonster. Sabine werd met<br />
open armen ontvangen. Maar Jef gaat er<br />
nog dagelijks over de lippen. Zo’n man<br />
vergeet je niet snel…<br />
maxim<br />
thuis is waaR mijn bed staat<br />
In september mochten we op<br />
Langoor 3 een nieuwe vrolijke<br />
aanwinst verwelkomen:<br />
Maxim. Maar voor we deze<br />
altijd lachende jongen konden<br />
ontvangen, was er werk<br />
aan de winkel voor de technische<br />
dienst.<br />
Om de overgang voor Maxim zo vlot<br />
mogelijk te laten verlopen, kwamen we<br />
–zoals bij elke nieuwe opname- samen<br />
met de familie. Als ervaringsdeskundigen<br />
hebben zij vaak oplossingen<br />
gevonden om vervelende situaties te<br />
voorkomen. Bij Maxim hoorden we dat<br />
er thuis veel aandacht was besteed<br />
aan een comfortabel en toch veilig bed,<br />
waar deze knuffelgrage tiener niet uit<br />
kon vallen. De beschrijving van dit bed,<br />
dat deed denken aan een stoere kruising<br />
tussen hemelbed en een voetbaldoel,<br />
maakte ons nieuwsgierig.<br />
De ouders van Maxim bezorgden ons<br />
foto’s en nodigden ons uit om thuis het<br />
bed te komen bekijken. Al snel zagen we<br />
in dat we voor Maxim een gelijkaardig<br />
bed nodig hadden in <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong>. Op<br />
zo’n moment merk je wat een verschil<br />
een goede technische dienst maakt:<br />
handige mannen die creatief meedenken<br />
en mee op zoek gaan naar oplossingen.<br />
Niets is onmogelijk: als de oplossing er<br />
nog niet is, vinden zij ze wel.<br />
En het kan snel gaan. Als je weet<br />
dat op 13 september de eerste foto’s<br />
werden uitgewisseld en Maxim op 26<br />
september zijn eerste nacht in <strong>Het</strong><br />
<strong>GielsBos</strong> doorbracht, in een nauwkeurige<br />
kopie van zijn bed thuis, weet je<br />
genoeg. De enthousiaste samenwerking<br />
met de technische dienst heeft hier een<br />
vlotte overgang mogelijk gemaakt voor<br />
een ventje van elf met nood aan houvast.<br />
Maxims bed thuis<br />
15
In 2011 namen we afscheid van 7<br />
bewoners, en heetten we ook 7<br />
nieuwe bewoners welkom.<br />
Bij een open plaats gaan we eerst na<br />
of er een interne overplaatsingswens<br />
of -nood is die in aanmerking komt<br />
voor de betrokken woning. Zo vonden<br />
dit jaar 5 bewoners van <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong><br />
een thuis op een nieuwe woning.<br />
Omdat overplaatsingen en opnames<br />
de nodige tijd vragen, is de bezettingsgraad<br />
op jaarbasis net geen<br />
100%.<br />
In 2011 kwamen 7 kinderen jonger<br />
dan 18 jaar en 1 volwassene met een<br />
handicap logeren in <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong>,<br />
samen goed voor 81 logeerdagen.<br />
Ongeveer 2/3 van onze bewoners zijn<br />
mannen. Onze 3 oudste bewoners<br />
zijn vrouwen.<br />
De meeste van onze bewoners hebben<br />
een ernstig of diep verstandelijke<br />
beperking.<br />
jaarverslag 2011<br />
de bewoneRs centRaal<br />
1. Bezettingsgraad<br />
100<br />
99,6<br />
99,2<br />
98,8<br />
98,4<br />
2. Leeftijd en geslacht bewoners (*)<br />
leeftijd<br />
98<br />
81-85<br />
76-80<br />
71-75<br />
66-70<br />
61-65<br />
56-60<br />
51-55<br />
46-50<br />
41-45<br />
36-40<br />
31-35<br />
26-30<br />
21-25<br />
16-20<br />
11-15<br />
6-10<br />
0-5<br />
15<br />
13<br />
98,53%<br />
2009<br />
12<br />
12<br />
10<br />
11<br />
11<br />
10<br />
7<br />
7<br />
5<br />
5<br />
3. Indeling volgens hoofdhandicap (*)<br />
3<br />
1<br />
1<br />
1<br />
1<br />
2<br />
3<br />
99,53%<br />
2010<br />
99,02%<br />
2011<br />
vrouw<br />
man<br />
-18 jaar 18-21 jaar +21 jaar Totaal<br />
matig verstandelijk beperkt 3 2 4 9<br />
ernstig/diep verstandelijk beperkt 19 6 156 181<br />
motorisch beperkt 9 5 81 95<br />
Totaal 31 13 241 285<br />
8<br />
2<br />
5 0 5 10 15 20 25 30<br />
aantal bewoners<br />
14<br />
13<br />
12<br />
13<br />
11<br />
16<br />
25<br />
27<br />
29<br />
4. Diversiteit (*)<br />
90%<br />
5. Indeling woningen (*)<br />
9%<br />
13%<br />
9%<br />
6%<br />
0,5%<br />
0,5%<br />
3%<br />
6%<br />
90%<br />
63%<br />
Zuid-Amerikaans<br />
Aziatisch<br />
Afrikaans<br />
Europees<br />
Belgisch<br />
woning van 6<br />
woning van 7<br />
woning van 8<br />
woning van 9<br />
woning van 10<br />
Onze multiculturele samenleving weerspiegelt<br />
zich ook in de nationaliteit en<br />
afkomst van onze bewoners.<br />
<strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong> telt in totaal 287 bewoners,<br />
verspreid over 32 woningen.<br />
(*) momentopname<br />
gegevens 31/12/2011<br />
17
In de loop van 2011 traden er 90<br />
nieuwe medewerkers in dienst. Voor<br />
tijdelijke medewerkers putten we in<br />
eerste instantie uit onze spontane sollicitaties<br />
alvorens een vacature open<br />
te verklaren.<br />
Verder is het mogelijk dat naar aanleiding<br />
van één vacature er meerdere<br />
medewerkers in dienst komen.<br />
Als nieuwe medewerker van <strong>Het</strong><br />
<strong>GielsBos</strong> heb je 531 gemotiveerde collega’s:<br />
79 mannen en 452 vrouwen.<br />
Zij vertegenwoordigen 452 voltijdse<br />
equivalenten en zijn gemiddeld 40<br />
jaar en 1 maand oud.<br />
Bovendien voltooiden 106 stagiairs<br />
een stage in <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong> en stelden<br />
we 7 jongeren te werk uit het project<br />
deeltijds leren / deeltijds werken.<br />
We konden ook rekenen op de medewerking<br />
van 131 vrijwilligers, die<br />
samen goed waren voor niet minder<br />
dan 2000 halve dagen werk.<br />
jaarverslag 2011<br />
weRken in het gielsbos<br />
1. Vacatures en instroom 3. Jaren dienst in <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong><br />
2. Leeftijd en geslacht medewerkers<br />
leeftijd<br />
Vast Tijdelijk ToTaal<br />
Interne vacatures 10 3 13<br />
Externe vacatures 6 15 21<br />
ToTaal 16 18 34<br />
Nieuwe medewerkers<br />
61<br />
56-60<br />
51-55<br />
46-50<br />
41-45<br />
36-40<br />
31-35<br />
26-30<br />
21-25<br />
20<br />
jaren in dienst<br />
76<br />
82<br />
70<br />
3<br />
4. Gemiddelde personeelsinzet per bewoner<br />
19%<br />
158<br />
4%<br />
2 %<br />
75%<br />
73<br />
77<br />
77<br />
0<br />
tijdelijke medewerkers<br />
vaste medewerkers<br />
66<br />
66<br />
0<br />
157<br />
157<br />
0<br />
Directie, directiesecretariaat en<br />
stafmedewerkers organisatie<br />
Zorgondersteuning (ppd, sociale<br />
dienst, medische dienst, …)<br />
Organisatieondersteuning (administratie<br />
en logistiek personeel)<br />
Zorg (wonen, behandeling, dagbesteding)<br />
19
Om bijkomende vaardigheden te<br />
verwerven of om competenties aan<br />
te scherpen, biedt <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong><br />
ruime vormingsmogelijkheden.<br />
379 medewerkers maakten hier in<br />
2011 gebruik van.<br />
De verhouding tussen interne en<br />
externe vorming lag, gemeten op<br />
basis van het aantal vormingsuren,<br />
op gemiddeld 57% intern en 43%<br />
extern.<br />
De medewerkers van <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong><br />
hebben heel wat mogelijkheden om<br />
de combinatie werk-gezin definitief<br />
of tijdelijk aan te passen aan hun<br />
noden.<br />
jaarverslag 2011<br />
weRken in het gielsbos<br />
5. Vorming<br />
Interne en<br />
externe vorming<br />
6. Arbeidsstelsel<br />
100%<br />
tussen 80 en 100%<br />
80 %<br />
tussen 50 en 80%<br />
50%<br />
< 50 %<br />
0%<br />
totaal uren totaal € (*) uren per VTE € per VTE<br />
5097,58 45728,55 14,28 128,13<br />
Mediatheek - 13612,54 - 38,14<br />
Totaal 5097,58 59341,09 14,28 166,27<br />
(*) exclusief km-vergoeding en uurloon<br />
0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200<br />
aantal medewerkers<br />
contractueel<br />
met tijdskrediet of een thematisch verlof (ouderschapsverlof,<br />
medische bijstand of palliatief<br />
verlof)<br />
0%
jaarverslag 2011<br />
personeel<br />
werking (o.a ontspanning bewoners,<br />
maaltijden,...)<br />
energie<br />
ander goederen en diensten<br />
onderhoud en herstellingen<br />
voorzieningen<br />
diverse en financiële kosten<br />
werkingssubsidies VAPH en VIA<br />
bijdrage cliënten<br />
provinciale toelage<br />
recuperaties<br />
andere subsidies en giften<br />
diverse en financiële opbrengsten<br />
Om de kosten te financieren, ontvangt<br />
<strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong> o.a. subsidies van<br />
het VAPH, VIA, fonds sociale maribel<br />
en provincie.<br />
VAPH: Vlaams Agentschap voor personen<br />
met een handicap<br />
VIA: Vlaams Intersectoraal Akkoord<br />
financiën<br />
1. Samenstelling werkingskosten<br />
86%<br />
6%<br />
3%<br />
2%<br />
1%<br />
1%<br />
1%<br />
2. Samenstelling exploitatie-ontvangsten<br />
76%<br />
10%<br />
5%<br />
4%<br />
4%<br />
1%<br />
raad van bestuur<br />
voorzitter<br />
Marc Wellens<br />
ondervoorzitters<br />
Koen Helsen<br />
Rudy Cornelis<br />
secretaris<br />
Els Bénéré<br />
penningmeester<br />
Leo Van Miert<br />
bestuurders<br />
Lut Cateau<br />
Dirk De Smedt<br />
Michel Meeus<br />
Frank Sels<br />
Lili Stevens<br />
Jan Zander<br />
Marcel Ceulaers<br />
Lutgard Luyten<br />
Sabine Vander Mierde<br />
Johan De Muynck<br />
Luc Vloemans<br />
Charles De Weze<br />
Martine De Graef<br />
adviseurs<br />
Andries Kinsbergen<br />
dr. Alfons Uytterhoeven<br />
waarnemer<br />
Gustaaf Meeus<br />
directie<br />
Pol Vanden Weygaert, algemeen directeur<br />
Guy Bruyninckx, directeur zorg<br />
Bruno Stappaerts, financieel directeur<br />
colofon<br />
Redactie:<br />
Annick Baeyens en Roos Van Bruggen<br />
Een warm dankjewel aan alle medewerkers<br />
van <strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong>, in het bijzonder<br />
aan alle geïnterviewden, en aan Michel<br />
Huybrechts voor de fotografie.<br />
Foto’s cover, achtercover, p. 2 en 23 :<br />
Koen Broos<br />
23
<strong>Het</strong> <strong>GielsBos</strong><br />
Vzw Gouverneur Kinsbergen –<br />
Gehandicaptenzorg Provincie Antwerpen<br />
Vosselaarseweg 1<br />
B- 2275 Gierle<br />
T 014 60 12 11<br />
F 014 61 71 71<br />
info@hetgielsbos.be<br />
www.hetgielsbos.be<br />
Maatschappelijke zetel:<br />
Koningin Elisabethlei 22 - B- 2018 Antwerpen -vzw@vzwkinsbergen.be