Sint niet ondergesneeuwd door de kerstman - De Oud-Hagenaar
Sint niet ondergesneeuwd door de kerstman - De Oud-Hagenaar
Sint niet ondergesneeuwd door de kerstman - De Oud-Hagenaar
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Oplage: 70.000 ex.<br />
Dinsdag 13 november 2012 - Jaargang 4, nr. 23<br />
Koetsjes hulpklazen botsten op <strong>de</strong> Noordwal en kin<strong>de</strong>ren snaai<strong>de</strong>n <strong>de</strong> snoepzak<br />
<strong>Sint</strong> <strong>niet</strong> <strong>on<strong>de</strong>rgesneeuwd</strong> <strong>door</strong> <strong>de</strong> <strong>kerstman</strong><br />
We liepen <strong>door</strong> <strong>de</strong><br />
gang naar <strong>de</strong> speelplaats<br />
toen er ineens<br />
een hagel van snoepgoed<br />
op ons neerdaal<strong>de</strong>,<br />
waar een kind in<br />
1946 slechts van kon<br />
dromen. Pepernoten<br />
en schuimpjes lagen<br />
voor het oprapen. Maar<br />
meteen met al dit<br />
heerlijks regen<strong>de</strong> het<br />
glas toen Zwarte Piet<br />
tij<strong>de</strong>ns het strooien<br />
<strong>door</strong> het dakraam viel.<br />
We zagen zijn benen<br />
<strong>door</strong> het raam bungelen<br />
terwijl hij zich wanhopig<br />
vasthield aan<br />
het stalen frame.<br />
<strong>De</strong> conciërge ren<strong>de</strong> <strong>de</strong> trap op en met hem<br />
een stel an<strong>de</strong>ren. Wij wer<strong>de</strong>n snel naar <strong>de</strong><br />
klas gedirigeerd waar onze lerares een boek<br />
tevoorschijn haal<strong>de</strong> en begon te vertellen<br />
over iemand op een wit paard met zwarte<br />
knechten. Onze eerste kennismaking met<br />
<strong>Sint</strong>erklaas, daar in die kleuterschool aan <strong>de</strong><br />
Noordwal. Een ervaring die me tot <strong>de</strong> dag<br />
van vandaag is bijgebleven.<br />
Sinds die tijd bleef <strong>de</strong> <strong>Sint</strong> in ons leven.<br />
Een paar dagen na het bijna noodlottige<br />
voorval bezocht <strong>de</strong> Goedheiligman onze<br />
school. Een indrukwekken<strong>de</strong> persoonlijkheid<br />
met een enorm boek waar hij in keek<br />
en dan iemand bij hem haal<strong>de</strong>. <strong>De</strong> meeste<br />
kin<strong>de</strong>ren doken weg en hoopten dat hij hen<br />
<strong>niet</strong> bij zich riep. Bij zijn knechten was er<br />
niemand die hinkte dus <strong>de</strong> strooipiet had<br />
het er goed afgebracht. Ie<strong>de</strong>reen kreeg wat<br />
lekkers en dat had<strong>de</strong>n we lang <strong>niet</strong> gehad.<br />
Naar <strong>de</strong> intocht kijken<br />
Voor veel kin<strong>de</strong>ren uit <strong>de</strong> buurt begon het<br />
feest pas jaren later goed op gang te komen.<br />
<strong>De</strong> veelal grote gezinnen waren straatarm.<br />
Meer dan een paar pepernoten of een stukje<br />
chocola<strong>de</strong>letter zat er <strong>niet</strong> in. We moesten<br />
het dus hebben van wat er in <strong>de</strong> omgeving<br />
en in <strong>de</strong> stad gebeur<strong>de</strong>. Toen dan ook op <strong>de</strong><br />
Noordwal twee concurreren<strong>de</strong> hulpklazen<br />
met hun koetsjes in botsing kwamen en het<br />
Een uitvaart<br />
zoals u dat wenst...<br />
Informatie: 070 - 346 95 71<br />
Spoedgevallen: 0800 - 366 3000<br />
- Ontvangst van <strong>Sint</strong>erklaas in 1954 op het bor<strong>de</strong>s van het ou<strong>de</strong> stadhuis in <strong>De</strong>n Haag aan <strong>de</strong> Groenmarkt.<br />
Helemaal rechts: Haags wethou<strong>de</strong>r mr. Jan van Aartsen, <strong>de</strong> va<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> huidige burgemeester Jozias van Aartsen. (Foto: Stokvis). -<br />
op straat uitvochten, werd hun snoepzak<br />
gesnaaid. Een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> buurt was een<br />
paar uur later misselijk van al het zoets dat<br />
<strong>door</strong> <strong>de</strong> da<strong>de</strong>rs eerlijk ge<strong>de</strong>eld was.<br />
Mooie etalages<br />
Televisie was er toen nog <strong>niet</strong> dus gingen<br />
we bij <strong>de</strong> Grote Kerk in <strong>de</strong> Torenstraat<br />
naar <strong>de</strong> intocht van <strong>Sint</strong> en Pieten kijken.<br />
<strong>De</strong> zwarte schoorsteenvegertjes die vaak<br />
met Afrikaners verward wor<strong>de</strong>n, <strong>de</strong>el<strong>de</strong>n<br />
pepernoten, an<strong>de</strong>r snoep en zelfs fruit uit.<br />
<strong>De</strong> allerkleinsten kregen een aai over hun<br />
bol en ver<strong>de</strong>r amuseer<strong>de</strong>n we ons met hun<br />
acrobatische toeren. Als <strong>Sint</strong> op zijn paard<br />
voorbij reed maakten we ons een stuk kleiner<br />
om toch vooral <strong>niet</strong> op te vallen.<br />
Warenhuizen als <strong>de</strong> Bijenkorf en Vroom<br />
en Dreesmann (V&D) kon<strong>de</strong>n zich in <strong>de</strong><br />
belangstelling van <strong>de</strong> jeugd verheugen.<br />
Hun prachtig versier<strong>de</strong> etalages wer<strong>de</strong>n<br />
goed bekeken. Maar vooral het <strong>de</strong>cor met<br />
bewegen<strong>de</strong> poppen en bewegend speelgoed<br />
waren favoriet. ’s Avonds fraai verlicht en<br />
dus extra aantrekkelijk. We waren er in <strong>de</strong><br />
jaren vijftig tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> feestelijke <strong>de</strong>cembermaand<br />
<strong>niet</strong> weg te slaan. Er was een<br />
jaar dat V&D een speurtocht hield waarbij<br />
je bepaal<strong>de</strong> vragen over <strong>de</strong> taferelen uit <strong>de</strong><br />
etalages moest beantwoor<strong>de</strong>n. Scholieren<br />
<strong>de</strong><strong>de</strong>n er in groten getale aan mee en duw<strong>de</strong>n<br />
alles en ie<strong>de</strong>reen bij <strong>de</strong> etalages weg.<br />
<strong>De</strong> winnaar kon een fraaie fiets winnen.<br />
Een voertuig dat voor velen slechts in hun<br />
stoutste dromen voorkwam.<br />
Voor arme rokers waren <strong>de</strong>rgelijke feestda-<br />
- Burgemeester van Aartsen bij <strong>de</strong> intocht in 2008 (Foto: Gemeetearchief / P. van Oosterhout) -<br />
Groot Prijsvoor<strong>de</strong>el<br />
Stressless® Diplomat, Consul en Ambassador in<br />
4 kleuren leer `Batick` tegen een speciale prijs en<br />
direct leverbaar!<br />
Stressless® Diplomat<br />
incl. voetenbank i.p.v. € 1.360,-**<br />
Geldig t/m 25 nov. 2012<br />
Off ers Wooni<strong>de</strong>eën vanaf<br />
Loosduinse Loosduinse Hoofdstraat Hoofdstraat 315 *<br />
<strong>De</strong>n Haag 070 397 91 71 999,www.off<br />
erswooni<strong>de</strong>e.nl<br />
*Actie adviesprijs van <strong>de</strong> fabrikant **Originele adviesprijs van <strong>de</strong> fabrikant<br />
gen ook een zegen. Er werd veel gerookt en<br />
<strong>de</strong> peuken beland<strong>de</strong>n op straat. Die wer<strong>de</strong>n<br />
dan weer opgeraapt. <strong>De</strong> tabak werd eruit<br />
gehaald en bij voldoen<strong>de</strong> hoeveelheid een<br />
nieuwe sigaret gedraaid. Soms bewaar<strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong> mensen <strong>de</strong> tabak in een doosje waar ze<br />
aardappelschillen bij <strong>de</strong><strong>de</strong>n om <strong>de</strong> tabak<br />
<strong>niet</strong> te laten uitdrogen. Bukshag was erg<br />
populair in die tijd. Het viel nog mee dat ze<br />
het <strong>niet</strong> ca<strong>de</strong>au <strong>de</strong><strong>de</strong>n op <strong>Sint</strong>erklaasavond.<br />
Onze trainer als <strong>Sint</strong><br />
Bij <strong>de</strong> voetbalclub werd het <strong>Sint</strong>erklaasfeest<br />
gehou<strong>de</strong>n in het AVA-gebouw in <strong>de</strong><br />
Elandstraat. <strong>De</strong> jonge voetballers tot twaalf<br />
jaar mochten daarbij aanwezig zijn in gezelschap<br />
van een volwassen begelei<strong>de</strong>r. Een<br />
ie<strong>de</strong>r had al snel <strong>door</strong> dat <strong>de</strong> trainer voor<br />
<strong>Sint</strong>erklaas speel<strong>de</strong> en een paar lei<strong>de</strong>rs voor<br />
Zwarte Piet. <strong>De</strong> echte <strong>Sint</strong> heb ik er nooit<br />
over gehoord dat ze plagiaat pleeg<strong>de</strong>n.<br />
Enige jongens die op het toneel bij <strong>de</strong> <strong>Sint</strong><br />
moesten komen noem<strong>de</strong>n hem dan ook heel<br />
brutaal bij zijn dagelijkse naam. Die gingen<br />
meteen in het boek en wer<strong>de</strong>n waarschijnlijk<br />
een weekje <strong>niet</strong> opgesteld. Ons <strong>de</strong>er<strong>de</strong><br />
het allemaal <strong>niet</strong>. Het was een heerlijk<br />
feest waarbij we goed onthaald wer<strong>de</strong>n.<br />
Begin jaren zestig ging <strong>de</strong> verjaardag van<br />
<strong>Sint</strong>erklaas letterlijk <strong>de</strong> mist in. Rond vijf<br />
uur kwam er een enorme damp opzetten<br />
!WIJ KOPEN UW<br />
GOUD EN ZILVER!<br />
KAPOT óf HEEL<br />
Wij geven veel!<br />
JUWELIER ‘T MOLENTJE<br />
Loosduinse Hoofdstraat 166, tel. 070 - 397 45 02<br />
www.juwelierhetmolentje.nl<br />
<strong>De</strong>ze week o.a.<br />
• Waaghalzerij<br />
in <strong>de</strong> Korte<br />
Lombardstraat<br />
- Pag 7<br />
•<strong>De</strong>el 2 over <strong>de</strong><br />
arbeidsinzet<br />
en <strong>de</strong> razzia<br />
- Pag 10 / 11<br />
•Sporen: ‘Rook<br />
waait over het<br />
Westland’<br />
- Pag 14 / 15<br />
•Julius heeft<br />
het van geen<br />
vreem<strong>de</strong><br />
- Pag 17<br />
die uren aanhield. Je kon werkelijk <strong>niet</strong><br />
meer dan een meter ver kijken. Er was geen<br />
oriëntatie mogelijk. Zelfs het paard van <strong>de</strong><br />
<strong>Sint</strong> kon er <strong>niet</strong> mee uit <strong>de</strong> voeten en ging<br />
terug naar <strong>de</strong> stal. Uitein<strong>de</strong>lijk stel<strong>de</strong>n ze<br />
hun vertrek naar Spanje uit en kregen we<br />
onze ca<strong>de</strong>aus een dag laten.<br />
Soms venijnige gedichten<br />
Hoewel het een feest van vre<strong>de</strong> en vriendschap<br />
was wer<strong>de</strong>n er in <strong>de</strong> gedichten vaak<br />
vele vetes beslecht. Zoals nu via e-mail en<br />
internet gebruikten mensen <strong>de</strong> gedichten<br />
om hun gram te halen. Meestal had<strong>de</strong>n ze<br />
pech. <strong>De</strong> groepen in bedrijven en scholen<br />
waren <strong>niet</strong> zo groot dat uitein<strong>de</strong>lijk <strong>de</strong> da<strong>de</strong>r<br />
toch kleur moest bekennen. Die wachtte<br />
het jaar daarop een aardige verrassing bij<br />
het uitpakken. Hoe dan ook bijna ie<strong>de</strong>reen<br />
was <strong>de</strong> <strong>Sint</strong> toegenegen en vier<strong>de</strong> het feest<br />
steeds uitbundiger. Even leek het erop dat<br />
<strong>de</strong> Kerstman het heft in han<strong>de</strong>n zou nemen.<br />
Dat was gelukkig maar van korte duur. <strong>De</strong><br />
chocola<strong>de</strong>letters, suikergoed en marsepein<br />
waren onmisbaar evenals <strong>de</strong> familiereünie<br />
rond <strong>de</strong> zak met ca<strong>de</strong>autjes. <strong>De</strong> <strong>Sint</strong> had<br />
ook nog het voor<strong>de</strong>el dat hij bestaat en dat<br />
moet vooral zo blijven<br />
Frans van <strong>de</strong>r Leeuw<br />
f.n.leeuw@ziggo.nl<br />
Tijd voor u!<br />
(Bezoek aan huis mogelijk)<br />
Parkstraat 93 | 2514 JH ’s-Gravenhage | 070 364 48 30<br />
www.ellenslentze.nl
Pagina 2 Dinsdag 13 november 2012 <strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> - Krant voor <strong>de</strong> 50-plusser<br />
OPROEPJES EN BRIEVEN<br />
Overvoor<strong>de</strong><br />
Met belangstelling las ik het artikel<br />
over Overvoor<strong>de</strong>. Alles werd schaars<br />
in het najaar van 1944. Regelmatig<br />
gingen wij met een fiets op tuinslangban<strong>de</strong>n<br />
naar het Westland om groenten<br />
en druiven te halen. Op een van die<br />
tochten, in <strong>de</strong> buurt van Overvoor<strong>de</strong><br />
kwam er opeens een enorm lawaai en<br />
even later ging er een V2 <strong>de</strong> lucht in.<br />
Achter <strong>de</strong> raket een kringelend spoor<br />
van wolkjes. Wij had<strong>de</strong>n wel gehoord<br />
van het geheime wapen van Hitler, doch<br />
nu zag ik <strong>de</strong> werkelijkheid. Het ging<br />
ook wel eens mis en dan kwam <strong>de</strong> raket<br />
vroegtijdig naar bene<strong>de</strong>n, zoals een keer<br />
in <strong>de</strong> Kamperfoeliestraat. Daar werd<br />
een geheel portiek vernield met enkele<br />
do<strong>de</strong>n. Op een an<strong>de</strong>re tocht, richting<br />
Wateringen, kwam er een Britse bommenwerper<br />
laag aanvliegen. Kennelijk<br />
kon hij <strong>de</strong> tocht over zee <strong>niet</strong> meer aan.<br />
Het Duitse luchtafweergeschut schoot<br />
er op. Wij doken in <strong>de</strong> berm van een<br />
sloot. Toen zagen wij <strong>de</strong> mensen er uit<br />
springen en met parachutes dalen. Het<br />
toestel kwam een eindje ver<strong>de</strong>r in<br />
een weiland terecht. Onmid<strong>de</strong>llijk re<strong>de</strong>n<br />
er Duitse wagens rond om <strong>de</strong> bemanning<br />
gevangen te nemen. Enige dagen<br />
later ging ik weer kijken. Het vliegtuig<br />
werd nog steeds bewaakt,<br />
doch een van <strong>de</strong> motoren lag wat<br />
dichter bij <strong>de</strong> weg en daar sloopte ik<br />
een tandwiel<br />
uit. Ik heb het nog jaren in mijn bezit<br />
gehad.<br />
W. Ou<strong>de</strong>ndorp<br />
w.ou<strong>de</strong>nbach@gmail.com<br />
------------------------------------------------<br />
Advendo<br />
In <strong>de</strong> laatste <strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> las ik<br />
over gymnastiekvereniging Advendo.<br />
Ik ben daar jarenlang lid van geweest.<br />
<strong>De</strong> heer Zuij<strong>de</strong>rvelt was <strong>de</strong> lei<strong>de</strong>r.<br />
Ie<strong>de</strong>re maandagavond gingen we naar<br />
<strong>de</strong> Weesperstraat om te gymmen. Eerst<br />
met zo’n 40 meisjes <strong>de</strong> zaal rondlopen,<br />
dan met z’n vieren over het mid<strong>de</strong>n,<br />
keurig in rechte rijen. Dan <strong>de</strong><strong>de</strong>n we<br />
oefeningen en daarna wer<strong>de</strong>n we<br />
ver<strong>de</strong>eld in 4 groepen, 1e, 2e, 3e en<br />
4e graad. Ik heb het gebracht tot <strong>de</strong> 2e<br />
graad en vond ringen het fijnst. <strong>De</strong> heer<br />
Zuij<strong>de</strong>rvelt stond erbij om je een flinke<br />
zet te geven en indien nodig je op te<br />
vangen. Eens per jaar gingen we naar<br />
een toogdag ergens in het land en <strong>de</strong><strong>de</strong>n<br />
wedstrij<strong>de</strong>n tegen an<strong>de</strong>re gymnastiekverenigingen.<br />
Onze concurrent was Die<br />
Haghe, wij wil<strong>de</strong>n altijd winnen. Eens<br />
per 5 jaar werd een uitvoering gegeven<br />
in het Gebouw<br />
Colofon<br />
<strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> verschijnt elke twee weken<br />
in <strong>De</strong>n Haag, Zoetermeer, Westland, <strong>De</strong>lft,<br />
Mid<strong>de</strong>n-<strong>De</strong>lfland, Leidschendam-Voorburg,<br />
Rijswijk, Pijnacker-Nootdorp en Wassenaar.<br />
<strong>De</strong> krant wordt elke twee weken gratis verspreid<br />
in een oplage van minimaal 70.000 exemplaren,<br />
via circa 340 distributiepunten. Toezending is<br />
mogelijk voor € 49,90 per jaar (voor het buitenland<br />
gel<strong>de</strong>n aparte tarieven).<br />
Hoofdredacteur / directeur<br />
Frans M. Hoynck van Papendrecht<br />
hoynck@<strong>de</strong>oud-hagenaar.nl<br />
voor Kunsten en Wetenschappen voor<br />
een stampvolle zaal. Er was eerst<br />
veel geroezemoes, maar als <strong>de</strong> heer<br />
Zuij<strong>de</strong>rvelt op het toneel verscheen<br />
stond hij even stil, keek <strong>de</strong> zaal in en<br />
ie<strong>de</strong>reen was muisstil. Ja, hij was een<br />
echte lei<strong>de</strong>r, had <strong>de</strong> wind er goed on<strong>de</strong>r,<br />
maar kon ook erg grappig zijn. Hij is<br />
<strong>de</strong> enige mens, voor wie ik diep respect<br />
voor heb gehad!<br />
Kathy <strong>de</strong> Vries - Krips<br />
kathy<strong>de</strong>vries2@tele2.nl<br />
------------------------------------------------<br />
Apen op ons balcon<br />
In <strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> las ik het artikel<br />
van mevrouw Hoogduin over <strong>de</strong><br />
Haagsche Dierentuin. Daaraan kan ik<br />
nog een aardige anecdote toevoegen.<br />
In <strong>de</strong> jaren 1933 -34 had mijn va<strong>de</strong>r 9<br />
maan<strong>de</strong>n ‘groot verlof’ uit Indië. Mijn<br />
ou<strong>de</strong>rs woon<strong>de</strong>n in die tijd in <strong>de</strong> Jan<br />
van Nassaustraat (nr. 32 meen ik). Dit<br />
huis keek achter uit op <strong>de</strong> dierentuin.<br />
Het is toen enige keren gebeurd, dat<br />
<strong>De</strong> gratis rubriek ‘Oproepjes’ is een zeer populaire! Men kan daar kosteloos van alles in kwijt dat binnen het karakter van <strong>de</strong> krant past en waarvoor <strong>de</strong> hulp of reactie<br />
wordt verzocht van an<strong>de</strong>re lezers. U kunt uw oproepje ook eenvoudig zelf plaatsen op onze website <strong>de</strong>oud-hagenaar.nl Met onmid<strong>de</strong>lijke publicatie!<br />
Schrijf aan oproepjes@<strong>de</strong>oud-hagenaar.nl of brieven@<strong>de</strong>oud-hagenaar.nl Heeft u geen PC of internet, vraag dan of iemand het voor u doet!<br />
Muzikale reünie Burchtkwetters<br />
uit <strong>de</strong> Retiefstraat te <strong>De</strong>n Haag<br />
Op 13 oktober was het een gezellige boel bij Don Bosco in Rijswijk. Na ruim 50 jaar werd<br />
daar een reünie gehou<strong>de</strong>n. Vierentwintig van <strong>de</strong> ca. veertig mei<strong>de</strong>n die eind jaren 50 - begin<br />
jaren 60 lid waren van het meisjeskoor <strong>De</strong> Burchtkwetters uit <strong>de</strong> Retiefstraat in <strong>De</strong>n Haag<br />
waren aangemeld. Helaas waren ook al 5 dames overle<strong>de</strong>n, waar we wel even bij hebben<br />
stilgestaan.<br />
Toch was het een geweldig weerzien al was het wel<br />
af en toe een puzzel wie je tegenkwam. Gelukkig<br />
waren <strong>de</strong> naamkaartjes met het embleem van <strong>de</strong> merel<br />
en een staaltje van <strong>de</strong> geruite rokkenstof van ons<br />
uniform een goed hulpmid<strong>de</strong>l. Er waren ou<strong>de</strong> foto´s<br />
beschikbaar, waar ie<strong>de</strong>r zichzelf op terug kon vin<strong>de</strong>n.<br />
Bijna niemand had die zelf, dus viel het <strong>niet</strong> mee om<br />
ie<strong>de</strong>reen daarvan los te rukken en aan <strong>de</strong> koffie met<br />
echte Limburgse vlaai te krijgen.<br />
<strong>Oud</strong> repertoire<br />
Gredi had zo´n veertig Ne<strong>de</strong>rlandse, Franse, Duitse<br />
en Engelstalige liedjes opgediept waarvan een liedjesschrift<br />
was vervaardigd. Dat werd gebruikt toen<br />
we het ou<strong>de</strong> repertoire nog eens samen <strong>door</strong>zongen<br />
on<strong>de</strong>r begeleiding van onze oprichtster, pianiste<br />
en dirigente Gredi. Het was helemaal te gek wat er<br />
(onverwacht) weer bovenkwam aan mooie en leuke<br />
melodieën. Tussen<strong>door</strong>, tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> lunch, werd weer<br />
informatie uitgewisseld, maar een dag is gewoon veel te kort om met ie<strong>de</strong>reen 50 jaar bij te praten. Er gingen daarom al<br />
stemmen op om volgend jaar weer zo´n zangdag te hou<strong>de</strong>n. Het zou natuurlijk hartstikke mooi zijn als we dan met nog meer bij<br />
elkaar zou<strong>de</strong>n kunnen komen. Was jij ook Burchtkwetter en heb je dit feest gemist, laat dan nu alvast van je horen, zodat we je<br />
kunnen bereiken als het weer zover is. We hebben jullie gemist hoor.<br />
Truus van <strong>de</strong>r Meer - van <strong>de</strong>n Bergen<br />
Veurtje 1, 6086 CH Neer, Tel.: 0475 592875<br />
jan.truus.meer@gmail.com<br />
Uitgever:<br />
Mr. Constant V. Martini<br />
martini@<strong>de</strong>oud-hagenaar.nl<br />
First Royal Telecom BV<br />
Postbus 26046, 2502 GA <strong>De</strong>n Haag<br />
administratie@<strong>de</strong>oud-hagenaar.nl<br />
Mw. Kim Olsthoorn<br />
Tel.: (070) 4275097 (wo. 9.00 - 12.00 uur)<br />
Vormgeving:<br />
Reclamestudio Baasimmedia<br />
Nieuwerkerk aan <strong>de</strong>n IJssel<br />
www.baasimmedia.nl<br />
er ’s morgens bij het opstaan een hele<br />
kolonie apen op het balcon aan <strong>de</strong> achterkant<br />
van het huis zaten. <strong>De</strong>ze bleken<br />
dan te zijn ontsnapt uit hun kooi(en).<br />
Volgens mij waren het Lampong apen<br />
of Rhesus apen.<br />
Na ons vertrek terug naar Java heeft<br />
mijn grootmoe<strong>de</strong>r in hetzelf<strong>de</strong> huis<br />
gewoond en ook in die tijd kreeg zij<br />
nog ‘apenvisite’. Naar ik kort na <strong>de</strong><br />
oorlog vernam werd <strong>de</strong> dierentuin <strong>niet</strong><br />
gesloopt voor <strong>de</strong> Atlantikwall, echter<br />
was zij bij bepaal<strong>de</strong> Duitse instanties<br />
(SS en <strong>de</strong>rgelijke?) als hoofdkwartier in<br />
gebruik, re<strong>de</strong>nen waarom <strong>de</strong> geallieer<strong>de</strong>n<br />
het wil<strong>de</strong>n<br />
bombar<strong>de</strong>ren. Dat bombar<strong>de</strong>ment werd<br />
ook uitgevoerd alleen vergiste men zich<br />
enorm wat<br />
<strong>de</strong> exacte locatie betrof en daar<strong>door</strong><br />
werd het Bezui<strong>de</strong>nhout plat gegooid.<br />
Overigens is mij wat het vooroorlogse<br />
<strong>de</strong>n Haag betreft <strong>niet</strong> veel bekend en<br />
eenmaal gerepatrieerd had ik weinig<br />
tijd om mij om <strong>de</strong> stad te bekomme-<br />
Adverteren in meer grote ste<strong>de</strong>n:<br />
<strong>De</strong> uitgave is on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van een kwartet, met <strong>De</strong><br />
<strong>Oud</strong>-Rotterdammer (oplage 122.000), <strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<br />
Amsterdammer (120.000) en <strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-Utrechter<br />
(oplage 55.000). Er zijn aantrekkelijke advertentiecombinaties<br />
mogelijk.<br />
Distributie:<br />
Winkels en instellingen die als vast distributiepunt<br />
van <strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> in aanmerking willen<br />
komen, kunnen daarover contact opnemen.<br />
Minimaal 50 nummers per editie. Een display<br />
wordt kostenloos beschikbaar gesteld.<br />
ren. Inhalen van <strong>de</strong> volledig verloren<br />
mid<strong>de</strong>lbare school opleiding en daarna<br />
een hoger beroepsopleiding buiten <strong>de</strong>n<br />
Haag hiel<strong>de</strong>n mij zeer bezig. Dus een<br />
oud-<strong>Hagenaar</strong> wil ik mij <strong>niet</strong> noemen.<br />
Henk H. Jelgerhuis Swil<strong>de</strong>ns<br />
<strong>de</strong>kleineaap@scarlet.nl<br />
------------------------------------------------<br />
Groeten uit Hoensbroek<br />
Wonend al 41 jaar te Hoensbroek in<br />
Limburg, krijg ik toch <strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong><br />
van mijn zus, als ik bij haar ben.<br />
Heel fijn! Ik ben met het ABP in 1971<br />
van <strong>De</strong>n Haag naar Heerlen verhuisd.<br />
In <strong>de</strong> Lutherse kerk van Heerlen heb ik<br />
mijn man leren kennen. Inmid<strong>de</strong>ls zijn<br />
wij al 37 jaar getrouwd. In mijn jonge<br />
jaren heb ik in <strong>de</strong> accor<strong>de</strong>onvereniging<br />
Oefening Na Arbeid gespeeld en daarna<br />
bij <strong>de</strong> Mondharmonica Vereniging<br />
Ciere’s Vrien<strong>de</strong>n. <strong>De</strong> uitvoeringen waren<br />
meestal in het Volksgebouw aan <strong>de</strong><br />
Prinsengracht. Ook was ik leidster bij<br />
<strong>de</strong> Luthergroep <strong>De</strong>n Haag. <strong>De</strong> bijeen-<br />
komsten waren in het clubhuis Maarten<br />
Luther aan het Buitenom. In mijn tijd<br />
heette dat nog Zuid-West Binnensingel.<br />
Het lag naast het Belasting-kanoor.<br />
Bei<strong>de</strong> gebouwen zijn alweer een poosje<br />
gele<strong>de</strong>n afgebroken. <strong>De</strong> Luthergroepkin<strong>de</strong>ren<br />
van toen zijn nu ook al<br />
getrouwd en kin<strong>de</strong>ren en kleinkin<strong>de</strong>ren.<br />
Met een paar heb ik nog wel contact,<br />
heel leuk! Mijn va<strong>de</strong>r had toen met zijn<br />
broer een Groentezaak in <strong>de</strong> Lunterenstraat.<br />
Zij re<strong>de</strong>n met een groente-wagen<br />
en een paard ervoor naar <strong>de</strong> klanten<br />
toe. In <strong>de</strong> schoolvakanties mochten wij<br />
altijd mee: dat was heel leuk. Op een<br />
zondag re<strong>de</strong>n we met <strong>de</strong> sleperswagen,<br />
dat is een platte wagen op 4 wielen, met<br />
2 paar<strong>de</strong>n voor en 3 paar<strong>de</strong>n achter <strong>de</strong><br />
wagen, naar <strong>de</strong> zee bij Kijkduin. Op <strong>de</strong><br />
sleperswagen zaten, ie<strong>de</strong>r op een stoel,<br />
onze grootou<strong>de</strong>rs. Daar omheen zaten<br />
mijn moe<strong>de</strong>r, tantes, ooms en wij <strong>de</strong><br />
kin<strong>de</strong>ren op <strong>de</strong> bo<strong>de</strong>m van <strong>de</strong> wagen.<br />
Mijn va<strong>de</strong>r en zijn broer zaten op <strong>de</strong><br />
bok; die moesten mennen . En <strong>de</strong> ooms<br />
achter hiel<strong>de</strong>n <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re drie paar<strong>de</strong>n in<br />
toom. Op het strand wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> paar<strong>de</strong>n<br />
<strong>door</strong> mijn va<strong>de</strong>r, zijn broer en <strong>de</strong> drie<br />
ooms naar <strong>de</strong> zee gebracht. Wij, <strong>de</strong><br />
kin<strong>de</strong>ren, mochten ie<strong>de</strong>r bij een oom<br />
of va<strong>de</strong>r mee op het paard <strong>door</strong> <strong>de</strong> zee<br />
lopen. Het was een fantastische belevenis!!<br />
Het was vlak voor <strong>de</strong> oorlog. In<br />
<strong>de</strong> oorlog zijn <strong>de</strong> 5 paar<strong>de</strong>n in beslag<br />
genomen <strong>door</strong> <strong>de</strong> Duitsers. Heel erg<br />
jammer von<strong>de</strong>n wij dat.<br />
Bea Boer – Winkelman<br />
manfredboer@kpnplanet.nl<br />
------------------------------------------------<br />
Sigarenwinkel Fokke<br />
Wie herinnert zich <strong>de</strong>ze familie, met<br />
va<strong>de</strong>r en moe<strong>de</strong>r Fokke, zoon Tonny<br />
en <strong>de</strong> dochters Astrid en Iris. Ik heb er<br />
nog veel herinnering aan. Als kin<strong>de</strong>ren<br />
speel<strong>de</strong>n wij vaak op het monument<br />
voor het Paleis Noor<strong>de</strong>in<strong>de</strong>; je kon<br />
daar zo lekker afglij<strong>de</strong>n. Latere herinneringen<br />
zijn van 1955 en wat later.<br />
In <strong>de</strong> sigarenzaak wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> koersen<br />
van Duindigt uitgebreid besproken.<br />
Zij verkochten ook het paar<strong>de</strong>nkrantje.<br />
Bar interessant. Mijn eerste sigaretten<br />
(Long Run filter) kocht en rookte ik<br />
in het zitje in <strong>de</strong> zaak of in het kleine<br />
kamertje achterin <strong>de</strong> zaak. Maar wie<br />
herinnert zich hier iets van of weet<br />
waar ie<strong>de</strong>reen naar toe verhuisd is. Al<br />
een aantal jaren bestaat <strong>de</strong> sigarenzaak<br />
als zodanig <strong>niet</strong> meer.<br />
Maurice Rijnaarts<br />
Assen<strong>de</strong>lft<br />
m.rijnaarts@planet.nl<br />
<strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> op internet<br />
Website: www.<strong>de</strong>oud-hagenaar.nl<br />
Facebook: www.facebook.com/<strong>de</strong>oudhagenaar<br />
Twitter: twitter.com/#!/<strong>de</strong>oudhagenaar<br />
E-mail: webmaster@<strong>de</strong>oud-hagenaar.nl<br />
Contact-informatie:<br />
Abonnementen abonnementen@<strong>de</strong>oud-hagenaar.nl (070) 4275097<br />
Advertenties info@is-acquisitie.com 06 - 23700323<br />
Distributie distributie@<strong>de</strong>oud-hagenaar.nl (070) 4275097<br />
Lezersreacties lezersreacties@<strong>de</strong>oud-hagenaar.nl<br />
Gratis oproepjes oproepjes@<strong>de</strong>oud-hagenaar.nl<br />
Puzzeloplossing puzzel@<strong>de</strong>oud-hagenaar.nl
<strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> - Krant voor <strong>de</strong> 50-plusser Dinsdag 13 november 2012 Pagina 3<br />
Nieuw boek en ein<strong>de</strong>lijk weer een album: Tits ‘N Ass<br />
Amerikaanse droom<br />
Gol<strong>de</strong>n Earring<br />
Gol<strong>de</strong>n Earring is <strong>de</strong> meest succesvolle rockband van Ne<strong>de</strong>rland. Het Haagse<br />
kwartet dankt die status voor een belangrijk <strong>de</strong>el aan het buitenlandse<br />
succes. Vooral in Amerika. Van eind jaren zestig tot mid<strong>de</strong>n jaren tachtig trad <strong>de</strong><br />
band er talloze keren op. Albums als Moontan en Cut haal<strong>de</strong>n spectaculaire verkoopcijfers.<br />
<strong>De</strong> hits ‘Radar Love’ en ‘Twilight Zone’ groei<strong>de</strong>n uit tot klassiekers, die nog dagelijks op <strong>de</strong><br />
Amerikaanse rockstations gedraaid wor<strong>de</strong>n.<br />
Terwijl we tegenwoordig dankzij social<br />
media <strong>de</strong> buitenlandse avonturen van<br />
Ne<strong>de</strong>rlandse bands op <strong>de</strong> voet kunnen<br />
volgen, onttrok het wel en wee van<br />
Gol<strong>de</strong>n Earring zich in dit pre-internettijdperk<br />
groten<strong>de</strong>els aan <strong>de</strong> waarneming<br />
van het thuisfront. Met als gevolg dat er<br />
al snel veel ondui<strong>de</strong>lijkhe<strong>de</strong>n ontston<strong>de</strong>n.<br />
Welke Amerikaanse tournees<br />
waren succesvol, en welke <strong>niet</strong>? Welke<br />
drama’s voltrokken zich achter <strong>de</strong> schermen?<br />
Hoe keken internationale topacts<br />
aan tegen dit Hollandse succesverhaal?<br />
En wellicht <strong>de</strong> belangrijkste: heeft Gol<strong>de</strong>n<br />
Earring het nu wel of <strong>niet</strong> gemaakt<br />
in Amerika?<br />
Nieuw materiaal<br />
Op <strong>de</strong>ze en vele an<strong>de</strong>re vragen wordt<br />
het antwoord gegeven in het net bij<br />
Spectrum verschenen boek ‘Gol<strong>de</strong>n<br />
Earring – <strong>De</strong> Amerikaanse droom’<br />
van Robert Haagsma en Jeroen Ras<br />
Levensverhaal<br />
schrijven<br />
Schrijf uw eigen levensverhaal.<br />
Altijd al uw eigen<br />
levensverhaal op papier<br />
willen zetten? Zebra<br />
Welzijn organiseert vanaf<br />
begin januari 2013 we<strong>de</strong>rom<br />
een cursus ‘Schrijf u<br />
eigen levensverhaal’, in <strong>De</strong><br />
Hel<strong>de</strong>nhoek, Elandstraat.<br />
Het gaat om acht bijeenkomsten van<br />
twee uur. Eén keer in <strong>de</strong> 2 weken.<br />
Interesse? Kom naar <strong>de</strong> gratis introductiebijeenkomst<br />
op woensdag 28<br />
nov. <strong>De</strong>ze bijeenkomst isvan 10.30<br />
tot 12.00 uur en vindt plaats in <strong>De</strong><br />
Hel<strong>de</strong>nhoek, Elandstraat 88.<br />
Meneer Bennik<br />
antwoord. <strong>De</strong> geschie<strong>de</strong>nis van <strong>de</strong> band<br />
wordt stap voor stap gereconstrueerd.<br />
Fouten en misverstan<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n<br />
gecorrigeerd, nieuwe feiten wor<strong>de</strong>n<br />
aangedragen. Het verhaal is voor een<br />
aanzienlijk <strong>de</strong>el gebaseerd op het<br />
archief en <strong>de</strong> herinneringen van bassist<br />
en bandlid van het eerste uur Rinus Gerritsen.<br />
Er zijn belangrijke bijdragen van<br />
<strong>de</strong> ex-le<strong>de</strong>n Robert Jan Stips en Eelco<br />
Gelling. Kopstukken van on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>ren<br />
Kiss, Rush, Triumph kijken terug op <strong>de</strong><br />
shows die ze in Amerika ooit als hoofd-<br />
of voorprogramma van Gol<strong>de</strong>n Earring<br />
<strong>de</strong><strong>de</strong>n. Gol<strong>de</strong>n Earring – <strong>De</strong> Amerikaanse<br />
droom beschrijft daarmee voor<br />
het eerst <strong>de</strong> belangrijkste, succesvolste<br />
en meest creatieve perio<strong>de</strong> van <strong>de</strong> band.<br />
Het verhaal krijgt extra kleur dankzij<br />
fotomateriaal, waarvan het overgrote<br />
<strong>de</strong>el nog nooit eer<strong>de</strong>r gepubliceerd is.<br />
Auteur Robert Haagsma (1963) is<br />
redacteur en muziekjournalist. Hij<br />
Karsten Klein zei tij<strong>de</strong>ns een bijeenkomst<br />
in het activiteitencentrum Weesperstraat:<br />
‘‘Lekker sporten is goed voor<br />
ie<strong>de</strong>reen. Daarom vind ik het belangrijk<br />
dat ook ie<strong>de</strong>reen in <strong>De</strong>n Haag <strong>de</strong> mogelijkheid<br />
krijgt om actief bezig te zijn. Ik<br />
ben dan ook blij dat het ons gelukt is dit<br />
publiceer<strong>de</strong> <strong>de</strong> afgelopen twintig jaar<br />
on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re in Algemeen Dagblad,<br />
Aardschok, Aloha, Lust for Life en Record<br />
Collector. Daarnaast is hij auteur<br />
van boeken over Pink Floyd, André<br />
Hazes, Rob <strong>de</strong> Nijs en het verschijnsel<br />
vinylverzamelaars. Zijn eerste concertbezoek<br />
en interview betroffen bei<strong>de</strong><br />
Gol<strong>de</strong>n Earring. Me<strong>de</strong>-auteur Jeroen<br />
Ras (1971) ) is archeoloog en auteur.<br />
Als on<strong>de</strong>rzoeker schreef hij meer dan<br />
500 wetenschappelijke rapporten. Toen<br />
hij <strong>de</strong> Amerikaanse succesplaat Moontan<br />
van Gol<strong>de</strong>n Earring<br />
voor het eerst hoor<strong>de</strong>, was<br />
hij onmid<strong>de</strong>llijk verkocht.<br />
Bestelinformatie<br />
Uitgeverij: Spectrum;<br />
288 pagina’s; paperback;<br />
ISBN: 978 90 00 31458 4;<br />
Prijs € 19,99; ook beschikbaar als ebook:<br />
ISBN: 978 90 00 31458 4<br />
Wethou<strong>de</strong>r Karsten Klein: Gemeente <strong>De</strong>n Haag blijft sporten<strong>de</strong> gehandicapten steunen<br />
Sporten is goed<br />
voor ie<strong>de</strong>reen<br />
Wethou<strong>de</strong>r Karsten Klein heeft aangekondigd dat het lan<strong>de</strong>lijke<br />
project ‘Zo kan het ook’ in <strong>De</strong>n Haag <strong>door</strong>gaat. Het Rijk stopt <strong>de</strong> subsidie<br />
van het project, dat was opgezet om gehandicapten te laten<br />
sporten. In <strong>De</strong>n Haag gaat het ver<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> naam ‘Middin Fit’.<br />
bijzon<strong>de</strong>re project voort te zetten. Als<br />
ik hier om me heen kijk zie ik namelijk<br />
alleen maar blije gezichten van mensen<br />
die graag willen bewegen.’’<br />
Beweegboek<br />
Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> bijeenkomst kreeg Karsten<br />
Gol<strong>de</strong>n Earring in <strong>de</strong> VELO sporthal te Wateringen<br />
Niets unplugged:<br />
een stevig rock-concert<br />
Twee avon<strong>de</strong>n lang, op vrijdag 23 november en zaterdag 24 november<br />
(al uitverkocht) speelt <strong>de</strong> leven<strong>de</strong> Haagse rocklegen<strong>de</strong><br />
Gol<strong>de</strong>n Earring in <strong>de</strong> nieuwe VELO sporthal te Wateringen.<br />
Twee avon<strong>de</strong>n lang, op vrijdag 23 november en zaterdag 24 november (al uitverkocht)<br />
speelt <strong>de</strong> leven<strong>de</strong> Haagse rocklegen<strong>de</strong> Gol<strong>de</strong>n Earring in <strong>de</strong> nieuwe VELO<br />
sporthal te Wateringen. Naast <strong>de</strong> grote hits in Wateringen o.a. nieuw materiaal van<br />
het recente album “Tits’N Ass” opgenomen in <strong>de</strong> State Of Art studio, Lon<strong>de</strong>n. In het<br />
voorprogramma zal optre<strong>de</strong>n optre<strong>de</strong>n alweer een nieuwe ont<strong>de</strong>kking van Gol<strong>de</strong>n Earring: Earring: “3rd<br />
Man”. In het afgelopen voorjaar is er een korte tour geweest in Engeland met uitverkochte<br />
zalen zalen waaron<strong>de</strong>r ook het Shepards Bush Theatre in Lon<strong>de</strong>n.<br />
Bezoekersinfo<br />
Zaal bei<strong>de</strong> dagen open om: 19.30 uur; aanvang : 20.30 uur; entreeprijs: €.30,00 (excl.<br />
bespreekkosten); Voorverkoop: Wateringen, VELO Sporthal, Noordweg 26. 26. Ticket<br />
Service Service via 0900 300 1250 (45 cpm) <strong>de</strong> Free Recordshops, www.ticketservice.nl en <strong>de</strong><br />
beken<strong>de</strong> voorverkoopadressen in <strong>de</strong> regio.<br />
- Karsten Klein en Geertru<strong>de</strong> van <strong>de</strong>n Brink van Middin doen samen met <strong>de</strong> <strong>de</strong>elnemers van<br />
<strong>de</strong> beweegactiviteiten mee aan een Zumbales. -<br />
Klein een ‘beweegboek’ aangebo<strong>de</strong>n. In<br />
dit boek staan i<strong>de</strong>eën voor activiteiten<br />
die begelei<strong>de</strong>rs met gehandicapten kunnen<br />
doen zodat zij ook in hun dagelijkse<br />
bezighe<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n gestimuleerd meer te<br />
bewegen. Ver<strong>de</strong>r krijgen <strong>de</strong> <strong>de</strong>elnemers<br />
sportlessen van daarin gespecialiseer<strong>de</strong><br />
leraren. Als feestelijke afsluiting <strong>de</strong>ed<br />
Karsten Klein mee aan een speciale<br />
Zumbales.
pagina 4 Dinsdag 13 november 2012 <strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> - Krant voor <strong>de</strong> 50-plusser<br />
Humanitas Woonzorgplus<strong>De</strong>n Haag<br />
i<strong>de</strong>ntiteit – kwaliteit – humane waar<strong>de</strong>n – menselijke maat<br />
CoornhertCentrum<br />
Escamp<br />
Erasmusplein 87<br />
2532 RG <strong>De</strong>n Haag<br />
070 - 330 39 03<br />
info@coornhertcentrum.nl<br />
Wij on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>n ons <strong>door</strong> onze volledige manier van werken. U ervaart zo min<br />
mogelijk van uw verhuizing; uw plantjes weer op <strong>de</strong> vensterbank, <strong>de</strong> kasten nagenoeg<br />
i<strong>de</strong>ntiek ingericht, schil<strong>de</strong>rijen aan <strong>de</strong> muur en uw televisie geïnstalleerd.<br />
Bij ontruimingen werken we met een garantie:<br />
<strong>de</strong> woning wordt gegaran<strong>de</strong>erd geaccepteerd <strong>door</strong> <strong>de</strong><br />
woningbouwmaatschappij of makelaar.<br />
Bruikbare goe<strong>de</strong>ren krijgen een nieuwe bestemming<br />
via diverse stichtingen<br />
Seniorenverhuizingen |Woningontruimingen<br />
www.seniorenhulp.com | info@seniorenhulp.com<br />
Ruimte<br />
voor<br />
uw vragen<br />
Op <strong>de</strong> wijkservicepunten van Saffi er <strong>De</strong> Resi<strong>de</strong>ntiegroep<br />
is alle ruimte om uw vragen te stellen over<br />
wonen, zorg, behan<strong>de</strong>ling en welzijn in en vanuit<br />
onze locaties en daarbuiten. En wist u dat u op <strong>de</strong><br />
wijkservicepunten ook terecht kunt voor uitleen en<br />
aanschaf van verpleegartikelen, zoals krukken, rolstoel,<br />
rollator, toiletverhoger en handige pillensplijter?<br />
Dit in samenwerking met Harting-Bank/Medipoint.<br />
www.saffi er<strong>de</strong>resi<strong>de</strong>ntie.nl<br />
Duinhage<br />
Loosduinen/<br />
Segbroek<br />
<strong>De</strong> Savornin Lohmanlaan 202<br />
2566 AW <strong>De</strong>n Haag<br />
070 - 325 46 40<br />
info@duinhage.org<br />
Bel voor een<br />
brochure<br />
of meer<br />
informatie<br />
010 888 22 15<br />
Wijkservicepunt Swaenehove<br />
Heiloostraat 296, <strong>De</strong>n Haag<br />
Openingstij<strong>de</strong>n:<br />
maandag, woensdag en don<strong>de</strong>rdag<br />
van 13.00 - 16.30 uur<br />
Wijkservicepunt Randveen<br />
(naast <strong>De</strong> Lozerhof)<br />
Randveen 66, <strong>De</strong>n Haag<br />
Openingstij<strong>de</strong>n:<br />
op werkdagen 9.00 - 17.00 uur<br />
Wijkservicepunt<br />
Maison Gaspard <strong>de</strong> Coligny<br />
Theo Mann-Bouwmeesterlaan 10<br />
Openingstij<strong>de</strong>n:<br />
dinsdag en don<strong>de</strong>rdag<br />
van 13.30 - 15.30 uur<br />
Informatie<br />
0800 7233 437 (gratis) op<br />
werkdagen van 9.00 - 17.00 uur<br />
Wijndaelercentrum<br />
Loosduinen<br />
Catharina van Rennesstraat 8<br />
2551 GM <strong>De</strong>n Haag<br />
070 - 447 02 00<br />
info@wijndaelercentrum.nl<br />
activiteiten en cursussen<br />
3 wijkrestaurants<br />
160.000 maaltij<strong>de</strong>n per jaar<br />
400 plaatsen wonen met zorg<br />
verpleeghuiszorg<br />
Bestuursbureau:<br />
Erasmusplein 87 - 2532 RG <strong>De</strong>n Haag<br />
070 - 388 92 13 - info@humanitaswoonzorgplus.nl<br />
i d e n t i t e i t - k w a l i t e i t - h u m a n e w a a r d e n - m e n s e l i j k e m a a t<br />
DÉ TAXI VOOR DE HAAGSE REGIO<br />
HTMC<br />
TAXICENTRALE H.T.M.C. EEN BEGRIP IN DE HAAGSE REGIO SINDS 1987.<br />
H T M C<br />
H T M C<br />
525 me<strong>de</strong>werkers<br />
zorghotel/wijkziekenboeg<br />
dagverzorging<br />
zorgabonnement Zeker Thuis<br />
alle vormen van zorg aan huis<br />
Gebr.’s van <strong>de</strong>r <strong>De</strong>yl Beheermy B.V.<br />
in- en verkoop van<br />
POSTZEGELS • MUNTEN • ANTIEK<br />
EN OP MAAT GEMAAKTE KASTEN<br />
Heemraadstraat 147 - 149<br />
06 53 94 45 94<br />
ZOMERAKTIE IN DE MAANDEN JUNI, JULI EN AUGUSTUS<br />
TARIEF NAAR SCHIPHOL 4 PERS. € 50,00 - 5 T/M 8 PERS. € 67,00<br />
Wij verzorgen al meer<strong>de</strong>re jaren het vervoer <strong>door</strong> geheel Ne<strong>de</strong>rland. Uiteraard verzorgen wij ook<br />
al uw vervoer naar o.a.: Ziekenhuizen, Bejaar<strong>de</strong>ntehuizen, Fysiotherapeut, Tandarts, Dierenarts en Theater.<br />
Ook als u boodschappen wilt doen staan wij voor u klaar en helpen u graag een handje.<br />
Heeft u een inklapbare rolstoel of rollator <strong>de</strong>ze nemen wij graag voor u mee.<br />
Wilt u een GRATIS seniorenpas voor <strong>de</strong><br />
10% korting, kunt u <strong>de</strong>ze aanvragen via:<br />
070 - 3907722<br />
ook te vin<strong>de</strong>n op uw smartphone<br />
www.htmc.nl - info@htmc.nl
<strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> - Krant voor <strong>de</strong> 50-plusser Dinsdag 13 november 2012 pagina 5<br />
Maar er staat ons <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren nog veel meer<br />
te wachten. Hieron<strong>de</strong>r zetten we een aantal maatregelen<br />
op een rij die speciaal met ou<strong>de</strong>ren te maken<br />
hebben. Dat proberen we zo veel mogelijk in begrijpelijke<br />
taal te doen. Let op: het on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> is<br />
<strong>niet</strong> compleet; het is een selectie en een samenvatting.<br />
U kunt het volledige regeerakkoord bekijken<br />
op internet, via www.kabinetsformatie2012.nl. En<br />
nog iets: <strong>de</strong> meeste van <strong>de</strong>ze maatregelen zullen<br />
pas per 1 januari 2014 van kracht wor<strong>de</strong>n. Voor<br />
2013 is immers al eer<strong>de</strong>r een begroting opgesteld<br />
<strong>door</strong> <strong>de</strong> vorige vorige regering.<br />
• Dat <strong>de</strong> AOWleeftijd<br />
omhoog<br />
gaat, wist u al.<br />
Dit gaat wel<br />
eer<strong>de</strong>r gebeuren: vanaf 2018 kunt u pas op uw<br />
66e <strong>de</strong> AOW in; en vanaf 2021 op uw 67e.<br />
• Samenwonen<strong>de</strong> AOW’ers krijgen voortaan<br />
<strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> uitkering als getrouw<strong>de</strong>.<br />
• Niet ie<strong>de</strong>re 65-plusser krijgt een volledige<br />
AOW-uitkering. Wie een of meer jaren in het<br />
buitenland heeft gewoond en gewerkt, ontvangt<br />
min<strong>de</strong>r. <strong>De</strong>ze 65-plussers krijgen daarnaast altijd<br />
een extra tegemoetkoming. <strong>De</strong>ze tegemoetkoming<br />
wordt <strong>niet</strong> teruggedraaid.<br />
• Getrouw<strong>de</strong> of samenwonen<strong>de</strong> AOW’ers die<br />
samen een inkomen hebben van meer dan €<br />
50.000,-, krijgen per 1 juli 2014 geen partnertoeslag<br />
meer.<br />
• Voor nieuwe AOW’ers die samenwonen met<br />
één of meer volwassenen, zal <strong>de</strong> AOW-uitkering<br />
50% van het netto minimumloon bedragen (vanaf<br />
2015).<br />
• 55-plussers<br />
die ontslagen<br />
wor<strong>de</strong>n, vallen<br />
<strong>niet</strong> meer<br />
on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> WW. Zij krijgen een uitkering uit <strong>de</strong><br />
inkomensvoorziening voor ou<strong>de</strong>re werklozen<br />
(IOW).<br />
• Werknemers van 61 tot 65 jaar oud met een laag<br />
inkomen krijgen een <strong>door</strong>werkbonus. Zij kunnen<br />
zelf besluiten na hun 65e <strong>door</strong> te werken. Met <strong>de</strong><br />
<strong>door</strong>werkbonus kunnen ze <strong>de</strong> fi nanciële gevolgen<br />
van hun later beginnen<strong>de</strong> AOW opvangen.<br />
• Er komen meer mogelijkhe<strong>de</strong>n om individuele<br />
bijzon<strong>de</strong>re bijstand aan te vragen en te krijgen.<br />
Dat is bijstand voor noodzakelijke kosten,<br />
bijvoorbeeld voor een onvoorziene verhuizing of<br />
een grote aanschaf (wasmachine o.i.d.). Enkele<br />
specifi eke groepen mensen met een erg laag<br />
inkomen, zoals ou<strong>de</strong>ren met een klein pensioen,<br />
krijgen hier (meer) recht op.<br />
• Het nieuwe<br />
kabinet is<br />
positief over<br />
persoonsgebon<strong>de</strong>n <br />
gebon<strong>de</strong>n budgetten (pgb’s) voor<br />
ou<strong>de</strong>ren- en gehandicaptenzorg binnen zorginstellingen.<br />
<strong>De</strong> regering wil <strong>de</strong>ze dan ook ver<strong>de</strong>r<br />
bevor<strong>de</strong>ren. Nog <strong>niet</strong> bekend is hoe dat gaat<br />
gebeuren.<br />
• <strong>De</strong> eigen bijdrage voor AWBZ-zorg binnen een<br />
zorginstelling wordt verhoogd.<br />
• <strong>De</strong> AWBZ is straks trouwens alléén nog bedoeld<br />
voor ‘zwaar<strong>de</strong>re zorg’ voor ou<strong>de</strong>ren en gehandicapten,<br />
geleverd vanuit zorginstellingen.<br />
• Thuiswonen<strong>de</strong><br />
ou<strong>de</strong>ren en<br />
mensen met een<br />
beperking zullen<br />
vanuit <strong>de</strong><br />
www.haagseou<strong>de</strong>ren.nl<br />
ACTUEEL<br />
Doornen en wollige <strong>de</strong>kens van Rutte en Samsom<br />
Het regeerakkoord voor ou<strong>de</strong>ren<br />
Daar ston<strong>de</strong>n ze op 5 november, <strong>de</strong> nieuwe (en gebleven) ministers van VVD en PvdA. U hebt inmid<strong>de</strong>ls ongetwijfeld het nodige<br />
gehoord over hun regeerakkoord. <strong>De</strong> bekendste maatregelen daaruit, met financiële gevolgen voor veel Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>rs, hoeven we<br />
waarschijnlijk <strong>niet</strong> te herhalen: <strong>de</strong> premie voor <strong>de</strong> ziektekostenverzekering wordt afhankelijk van uw inkomen; en <strong>de</strong> hypotheekrenteaftrek<br />
wordt beperkt.<br />
NIEUWS<br />
Regeerakkoord<br />
& Inkomen<br />
Tablets, PC’s en smartphones<br />
<strong>De</strong>monstratie Windows 8<br />
Enige tijd gele<strong>de</strong>n besteed<strong>de</strong>n we op <strong>de</strong>ze pagina aandacht<br />
aan <strong>de</strong> iPad. U weet wel: <strong>de</strong> handige, platte en<br />
lichte minicomputer. Sinds Apple in 2010 <strong>de</strong> iPad heeft<br />
geïntroduceerd, hebben zulke zogenoem<strong>de</strong> tablets een<br />
grote vlucht genomen; on<strong>de</strong>r jong én oud.<br />
Ook veel 50-plussers hebben <strong>de</strong> voor<strong>de</strong>len ervan ont<strong>de</strong>kt. Maar wat kunt<br />
u er eigenlijk allemaal mee? Wat zijn <strong>de</strong> verschillen tussen <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong><br />
typen en merken? Welke kunt u het best kiezen? Docenten van<br />
SeniorWeb <strong>De</strong>n Haag zullen op 24 november a.s. tij<strong>de</strong>ns een speciale<br />
middag verschillen<strong>de</strong> typen <strong>de</strong>monstreren. Dat doen ze in wijk- en dienstencentrum<br />
’t Trefpunt, Tesselsestraat 71 (Scheveningen) van 14.00 tot<br />
16.00 uur. Daar is ook het nieuwe besturingssysteem Windows 8, voor<br />
tablets en an<strong>de</strong>re computers, te zien. U kunt gratis binnenlopen en kennismaken<br />
met dit alles. Als blijkt dat<br />
er interesse voor is, kan SeniorWeb<br />
op een later tijdstip ook cursussen<br />
rond <strong>de</strong> tablets organiseren. Meer<br />
informatie krijgt u bij Jan van Hal<br />
van SeniorWeb, tel. 358 56 77, of<br />
op <strong>de</strong>nhaag.seniorweb.nl. Op die<br />
website is ook een kort fi lmpje van<br />
een eer<strong>de</strong>re <strong>de</strong>monstratiemiddag<br />
te zien.<br />
&<br />
Regeerakkoord<br />
Werk en sociale<br />
zekerheid<br />
Ne<strong>de</strong>rland Leest<br />
W.F. Hermans<br />
DE website voor <strong>de</strong> 55-plusser uit <strong>De</strong>n Haag<br />
AWBZ geen on<strong>de</strong>rsteuning, begeleiding en verzorging<br />
meer krijgen. Dit wordt iets voor daadwerkelijk<br />
kwetsbare mensen die dit het hardst<br />
nodig hebben. <strong>De</strong> gemeente gaat dat bepalen en<br />
uitvoeren met geld voor <strong>de</strong> Wet maatschappelijke<br />
on<strong>de</strong>rsteuning (Wmo).<br />
• Bijvoorbeeld: wie <strong>de</strong> functie ‘begeleiding’ krijgt,<br />
<strong>De</strong> campagnemaand Ne<strong>de</strong>rland Leest is in volle<br />
gang. Openbare Bibliotheken hun geven hun le<strong>de</strong>n<br />
een klassieker van W.F. Hermans ca<strong>de</strong>au: ‘<strong>De</strong> donkere<br />
kamer van Damokles’, met <strong>de</strong> uitnodiging dat<br />
te lezen en bespreken.<br />
Sigarenhan<strong>de</strong>laar Osewoudt komt tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> bezetting in aanraking<br />
met een mysterieuze geheim agent. <strong>De</strong>ze Dorbeck is op een<br />
missie voor <strong>de</strong> geallieer<strong>de</strong>n. Hij lijkt bovendien als twee druppels<br />
water op Osewoudt. Dorbeck haalt Osewoudt over opdrachten uit<br />
te voeren voor het verzet. Of zit dat an<strong>de</strong>rs in elkaar? Bibliotheken<br />
organiseren van allerlei rond het boek, zoals een vertoning<br />
van <strong>de</strong> verfi lming <strong>door</strong> Fons Ra<strong>de</strong>makers, ‘Als twee druppels<br />
water’ (1963). <strong>De</strong>ze zwart-witfi lm vertelt hetzelf<strong>de</strong> verhaal, maar<br />
verloopt an<strong>de</strong>rs dan het boek. Op maandag 19 november in Bibliotheek<br />
Escamp, Leyweg 811, 9.30-12.30 uur, met aansluitend<br />
fi lmgesprek. Toegang gratis, maar wel reserveren via telefoon<br />
353 80 30 of e-mail escamp@dob<strong>de</strong>nhaag.nl. Er is plaats voor<br />
15 <strong>de</strong>elnemers. Op woensdag 28 november kunt u in Bibliotheek<br />
Leidschenveen <strong>de</strong> solovoorstelling ‘A<strong>de</strong>mpauze’ <strong>door</strong> Kirsten<br />
Benschop bijwonen. Aanvang 20.00 uur, inloop vanaf 19.30 uur.<br />
Kaartjes (bibliotheekle<strong>de</strong>n € 2,50, <strong>niet</strong>-le<strong>de</strong>n € 5,-) zijn verkrijgbaar<br />
bij <strong>de</strong> klantenservice in <strong>de</strong> bibliotheek, Emmy Belinfantedreef<br />
7, tel. 353 76 60, e-mail leidschenveen@dob<strong>de</strong>nhaag.nl.<br />
Riviervismarkt 5, <strong>De</strong>n Haag (bij <strong>de</strong> Grote Kerk) 070-3643818<br />
Regeerakkoord<br />
& Zorg<br />
buitenhuis<br />
&<br />
Regeerakkoord<br />
Zorg thuiswonen<strong>de</strong>n<br />
Uw talent ont<strong>de</strong>kken<br />
Haagse Hel<strong>de</strong>n<br />
zal geen dagbesteding buitenshuis meer kunnen<br />
gebruiken. Of: <strong>de</strong> functie ‘persoonlijke verzorging’<br />
krijgt u alleen nog bij een indicatie voor<br />
langer dan 6 maan<strong>de</strong>n.<br />
• <strong>De</strong> regering wil meer zorg dicht bij huis.<br />
Daarom komt er extra geld voor wijkverpleegkundigen,<br />
van 50 miljoen in 2015 tot minimaal<br />
250 miljoen in 2017.<br />
• In 2014 kunnen nieuwe cliënten geen huishou<strong>de</strong>lijke<br />
hulp meer krijgen, in <strong>de</strong> vorm zoals die<br />
nu bestaat. Krijgt u al hulp, dan wordt dan in<br />
<strong>de</strong>ze vorm beëindigd in 2015. <strong>De</strong> gemeenten<br />
gaan in plaats daarvan een maatwerkvoorziening<br />
leveren. U kunt dan alleen nog huishou<strong>de</strong>lijke<br />
hulp krijgen, als u die echt nodig hebt en <strong>niet</strong><br />
zelf kunt betalen.<br />
• <strong>De</strong> compensatie van het eigen risico, <strong>de</strong> belastingaftrek<br />
van specifi eke zorgkosten en <strong>de</strong> Wet<br />
tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten<br />
(Wtcg) wor<strong>de</strong>n beëindigd. Daarvoor<br />
in <strong>de</strong> plaats komt een nieuwe gemeentelijke<br />
voorziening voor mensen met een beperking of<br />
chronische ziekte. Er wordt ruim 750 miljoen<br />
voor uitgetrokken.<br />
Haagse Held, hoe wordt u dat? Door uw eigen talenten<br />
en mogelijkhe<strong>de</strong>n in te zetten voor <strong>de</strong> stad en an<strong>de</strong>re<br />
<strong>Hagenaar</strong>s!<br />
Hoe u dat kunt doen, kunt u ont<strong>de</strong>kken tij<strong>de</strong>ns een van <strong>de</strong> Haagse<br />
Hel<strong>de</strong>n Vrijwilligersmarkten. Vrijwilligerswerk is er in alle soorten en en<br />
maten. Van helpen bij een evenement tot voorlezen aan kin<strong>de</strong>ren. U kunt<br />
alleen aan <strong>de</strong> slag of met een groep, regelmatig of juist af en toe. Wilt u<br />
weten weten waar ú bij past? Op <strong>de</strong> Haagse Haagse Hel<strong>de</strong>n Vrijwilligersmarkt kunt u<br />
uw talenten ont<strong>de</strong>kken én kennismaken met vrijwilligerswerk. Verschillen<strong>de</strong><br />
organisaties kunnen u informeren over hun werkzaamhe<strong>de</strong>n. En En<br />
HOF, Promotie Haags Vrijwilligerswerk kan u adviseren over vrijwilligerswerk<br />
dat bij uw talenten past, aan <strong>de</strong> hand van een Talentenscan.<br />
• Zaterdag 24 november: WinkelWinkelcentrum Ypenburg, Ou<strong>de</strong> Kustlijn<br />
tegenover Un Allegra, 13.00-17.00<br />
uur<br />
• Don<strong>de</strong>rdag 29 november: november: Esloo<br />
Praktijkschool, Noordpol<strong>de</strong>rka<strong>de</strong><br />
167 (Laak), 16.00-18.00 uur<br />
• Zaterdag 1 <strong>de</strong>cember: Chizone/<br />
Lour<strong>de</strong>skerk, 2e Messtraat 108<br />
(Scheveningen), 12.00-16.00 uur
pagina 6 Dinsdag 13 november 2012 <strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> - Krant voor <strong>de</strong> 50-plusser<br />
SLIMME 55 PLUSSERS<br />
BESPAREN VEEL GELD<br />
DOOR LID TE WORDEN VAN<br />
ANBO biedt forse kortingen op 15 ziektekostenverzekeringen<br />
waar<strong>door</strong> le<strong>de</strong>n meer dan 100 euro<br />
kunnen besparen. Het voor<strong>de</strong>el geldt ook voor<br />
uw partner en inwonen<strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren. Een aantal<br />
verzekeraars vergoedt zelfs het lidmaatschap.<br />
Nieuwsgierig?<br />
Kom voor een persoonlijk advies en informatie naar<br />
ons Zorgverzekeringsspreekuur op<br />
DINSDAG 27 NOVEMBER vanaf 09.30 uur<br />
TORENSTRAAT 172, 3e ETAGE<br />
Bereikbaar met openbaar vervoer tramlijn 17<br />
halte Noordwal<br />
Bel ons even als u langs wilt komen,<br />
tel. 070 3644770.<br />
Wordt nu lid en ontvang <strong>de</strong><br />
eerste drie maan<strong>de</strong>n gratis (€37.30 per jaar).<br />
ANBO DEN HAAG Torenstraat 172, 3e etage.<br />
Telefoon 070 3644770 ( maandag t/m don<strong>de</strong>rdag )<br />
e-mail admin@anbo<strong>de</strong>nhaag.nl. Website www.anbo.nl/<strong>de</strong>nhaag<br />
Humanistische Stichting<br />
Beschut/ en Groepswonen<br />
Torenstraat 172, 2513 BW <strong>De</strong>n Haag<br />
Woonzorg Ne<strong>de</strong>rland en <strong>de</strong> Humanistische<br />
Stichting Beschut engroepswonen<br />
(HSBG) zoeken nieuwe<br />
huur<strong>de</strong>rs van boven <strong>de</strong> 55 jaar<br />
voor woongroep Casa di Galleria!<br />
In Casa di Galleria wonen mensen<br />
die zich aangetrokken voelen om<br />
zelfstandig, maar toch op elkaar<br />
betrokken, te willen wonen. Bent<br />
u geïnteresseerd?Voor informatie over groepswonen kunt u contact op<br />
nemen met <strong>de</strong> HSBG. Informatie over <strong>de</strong> woningen of direct inschrijven<br />
kan via Woonzorg Ne<strong>de</strong>rland.<br />
Wooncentrum Casa di Galeria is begin juni 1997 opgeleverd en bevindt<br />
zich aan <strong>de</strong> Tak van Poortvlietstraat 12 t/m 78. Het openbaar vervoer<br />
bevindt zich op korte afstand van het complex. <strong>De</strong> belangrijkste winkels<br />
zijn op ongeveer 10 minuten loopafstand. Het wooncentrum heeft<br />
driekamerwoningen van ca. 75 vierkante meter en tweekamerwoningen<br />
van ca. 66 vierkante meter. Ver<strong>de</strong>eld over zes etages. <strong>De</strong> woongroep organiseert<br />
verschillen<strong>de</strong> gezamenlijke activiteiten. Van nieuwe bewoners<br />
wordt verwacht dat zij mee doen met <strong>de</strong>ze activiteiten.<br />
Woonzorg Ne<strong>de</strong>rland<br />
Woonzorg Ne<strong>de</strong>rland<br />
Postbus 339<br />
Postbus 1180 AH 339 AMSTELVEEN<br />
1180 AH AMSTELVEEN<br />
Telefoon klantenservice: 088-9210410<br />
Telefoon klantenservice: 0900-1234996<br />
E-mail klantenservice: klant@woonzorg.nl simon.carmiggelt@woonzorg.nl
<strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> - Krant voor <strong>de</strong> 50-plusser Dinsdag 13 november 2012 pagina 7<br />
Haags straattheater:<br />
Kijk, dit kon ik!<br />
Op een mooie zondagmorgen in 2012, wist ik het. Sentimentele gevoelens<br />
voer<strong>de</strong>n mij naar het <strong>de</strong>cor van mijn jeugd: <strong>De</strong>n Haag. Fiets achter in <strong>de</strong> auto en<br />
gas. Bij <strong>de</strong> Kwekerijweg parkeer<strong>de</strong> ik <strong>de</strong> auto en zette mijn sentimental journey<br />
voort, richting begin jaren zestig, toen ik nog in <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> klas lagere school<br />
zat, in <strong>de</strong> Korte Lombardstraat. Het voormalig pandjeshuis was toen een <strong>de</strong>pendance<br />
van <strong>de</strong> Professor Gunninckschool.<br />
In mijn gedachten stond <strong>de</strong> potkachel<br />
met alle bankjes nog richting<br />
schoolbord met juffrouw Lippe.<br />
In mijn gedachten ontwaar<strong>de</strong> ik al<br />
mijn klasgenoten <strong>de</strong> meisjes in een<br />
petticoat, jongens in een spijkerbroek<br />
en een enkeling in een korte<br />
broek.<br />
<strong>De</strong>ze straat was ooit <strong>de</strong> bühne van<br />
mijn jeugd. <strong>De</strong> pikor<strong>de</strong> bepaal<strong>de</strong><br />
welke rol je kreeg toebe<strong>de</strong>eld in<br />
het stuk: een held, een patriot, een<br />
clown, een schminkruimte was er<br />
<strong>niet</strong>, noch een masker, het kwam<br />
aan op improvisatie en i<strong>de</strong>ntiteit.<br />
Hoogstens kreeg je hulp van je<br />
ou<strong>de</strong>rs die je soms souffl eer<strong>de</strong>n<br />
met “laat je <strong>niet</strong> op je kop zitten”<br />
of “dan geef je gewoon een dreun<br />
terug”.<br />
Onze pikor<strong>de</strong><br />
Klasgenoten waren o.a. Jantje<br />
<strong>de</strong> Bruin, Eddy Wietsema, Frits<br />
Koegler, Joop en Henkie Charite<br />
( Joop was eenmaal blijven zitten<br />
uit piëteit naar zijn iets slimmere<br />
jongere broertje ) Freekkie <strong>de</strong><br />
Slegte, Hansje Hus en Beppie van<br />
<strong>de</strong>r Kraats, voor haar <strong>de</strong>ed ik het<br />
allemaal.<br />
In die jaren werd <strong>de</strong> status in <strong>de</strong> pikor<strong>de</strong><br />
bepaald <strong>door</strong> bluf en stoerheid.<br />
Noem het maar enig agressief gedrag,<br />
wie durft het meest, wie is het<br />
sterkst. Wat ik me er het meest van<br />
kan herinneren, behalve die twee<br />
keer dat ik <strong>door</strong> Henkie Charité<br />
tegen <strong>de</strong> grond werd gewerkt, wie<br />
kon er over een paar vuilnisemmers<br />
springen die achter elkaar opgesteld<br />
ston<strong>de</strong>n, wie kon <strong>de</strong> grootste fi k<br />
stoken, wie had het meest op het<br />
politiebureau vastgezeten? Maar het<br />
Normaal<br />
44, 95<br />
Nu 38, 95<br />
- <strong>De</strong> beschreven ramen aan <strong>de</strong> rechterzij<strong>de</strong> in <strong>de</strong> Lombardstraat. -<br />
beklimmen van <strong>de</strong> stenen raamkozijnen<br />
in <strong>de</strong> straten lever<strong>de</strong> het<br />
meest respect op.<br />
Tij<strong>de</strong>ns mijn overpeinzingen keek<br />
ik in het laatste <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> Lange<br />
Lombardstraat richting Westein<strong>de</strong>.<br />
<strong>De</strong> straat liep daar wat omhoog, <strong>de</strong><br />
afstand van <strong>de</strong> raamkozijnen tot het<br />
trottoir verklein<strong>de</strong>, het eerste raam<br />
vanaf het Westein<strong>de</strong> was daar<strong>door</strong><br />
het dichtst bij het trottoir en hoe<br />
meer <strong>de</strong> straat afl iep wer<strong>de</strong>n die afstan<strong>de</strong>n<br />
steeds huiveringwekken<strong>de</strong>r.<br />
In <strong>de</strong> herfstvakantie van 1962 heb ik<br />
het negen<strong>de</strong> raamkozijn beklommen<br />
en ik had Frits Hus als getuige, dus<br />
dat zat goed. Daarmee had ik slome<br />
Freek verslagen die <strong>niet</strong> ver<strong>de</strong>r<br />
kwam dan het achtste raam, hiermee<br />
steeg mijn aanzien aanmerkelijk.<br />
Nog eens proberen<br />
Vandaag op <strong>de</strong>ze zondagochtend in<br />
2012, wist ik het. Flar<strong>de</strong>n van Beatlesmuziek<br />
en shadowgitaar gesnerp<br />
gingen weer <strong>door</strong> mijn gedachten.<br />
Het podium van die twee laatste<br />
ramen, vlakbij <strong>de</strong> hoek van <strong>de</strong> Korte<br />
Lombardstraat, kwamen in zicht.<br />
Opgezweept <strong>door</strong> <strong>de</strong> muziek in mijn<br />
hoofd, <strong>de</strong> ultieme uitdaging. Ik koos<br />
nu voor <strong>de</strong> een na laatste, want er<br />
moest nog een uitdaging overblijven.<br />
Met mijn fi ets-outfi t zag ik er<br />
nog best sportief uit dus het moest<br />
lukken.<br />
Na drie verwoe<strong>de</strong> pogingen, met<br />
aanloop en een pijnlijke enkel stond<br />
ik in mijn korte fi etsbroek uit te hijgen.<br />
Met veel inspanning fi etste ik<br />
terug naar mijn auto. Over het Hubertusviaduct<br />
verliet ik <strong>De</strong>n Haag,<br />
via <strong>de</strong> artiestenuitgang. Heimwee<br />
naar toen was het geweest, die ene<br />
keer, in <strong>de</strong> herfst van 1962, op het<br />
podium in <strong>de</strong> schijnwerpers. <strong>De</strong><br />
heimwee overviel mij. Kijk, dit<br />
kon ik!<br />
Eenmaal thuis gekomen verbond<br />
mijn vrouw lief<strong>de</strong>vol mijn enkel en<br />
vroeg me: wat heb je nu weer uitgespookt?<br />
Laat maar, zei ik, ik schrijf<br />
het allemaal nog wel een keertje op.<br />
Bij <strong>de</strong>ze.<br />
Kees Tramper<br />
Nieuw Vennep<br />
tramper2@xs4all.nl<br />
(<strong>De</strong> namen van toen zijn veran<strong>de</strong>rd,<br />
behalve die van juffrouw Lippe.)<br />
Voetenwarmer Medisana<br />
Voortaan geen kou<strong>de</strong> voeten meer!<br />
<strong>De</strong>ze elektrische voetenzak heeft<br />
drie temperatuurniveaus en een uitneembare<br />
pluche binnenvoering die<br />
wasbaar is op 30 gra<strong>de</strong>n.<br />
Voor uw veiligheid schakelt <strong>de</strong>ze<br />
voetenzak automatisch uit na 90<br />
minuten.<br />
Uw lezersvoor<strong>de</strong>el 15%<br />
<strong>De</strong> cake en mijn<br />
koekenbakkercarrière<br />
Soms kan <strong>door</strong> het zien van iets in het geheugen een laatje opengaan<br />
waarin zich een lang vergeten herinnering bevindt. Zo’n<br />
ervaring had ik toen ik in <strong>de</strong> supermarkt een cake zag liggen, mooi<br />
goudgeel en aangeprezen als ‘theecake’. <strong>De</strong> aanblik hiervan bracht<br />
mij terug naar <strong>de</strong> <strong>de</strong>rtiger jaren van <strong>de</strong> vorige eeuw toen ik ongeveer<br />
een jaar of twaalf oud mijn eerste cake mocht bakken.<br />
Ik hielp mijn moe<strong>de</strong>r wel vaker in <strong>de</strong><br />
keuken omdat zij, lij<strong>de</strong>nd aan chronische<br />
astma, zo af en toe wat hulp best kon<br />
gebruiken. Beginnend met aardappels<br />
schillen wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> taken allengs wat uitgebrei<strong>de</strong>r.<br />
Toen ik op een dag zei dat ik trek<br />
had in een plakje cake bij <strong>de</strong> thee besloot<br />
zij mij in te wij<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> geheimen van het<br />
cake bakken. Gezien <strong>de</strong> keukenapparatuur<br />
van die tijd was dat <strong>niet</strong> eenvoudig.<br />
Gasfornuizen met een oven beston<strong>de</strong>n voor<br />
zover mij bekend nog <strong>niet</strong> en het zou nog<br />
meer dan een halve eeuw duren voor <strong>de</strong><br />
magnetron werd uitgevon<strong>de</strong>n.<br />
Ons oventje<br />
Ons oventje<br />
bestond uit een<br />
soort metalen bak<br />
zon<strong>de</strong>r bo<strong>de</strong>m en<br />
met een een afneembare<br />
<strong>de</strong>ksel. Van binnen<br />
zaten zaten in <strong>de</strong> lengte twee<br />
metalen strippen waarop<br />
<strong>de</strong> cakevorm kon wor<strong>de</strong>n geplaatst. <strong>De</strong><br />
warmtebron was het onvolprezen oliestel.<br />
In het met petroleum gevul<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rstel<br />
hingen twee platte katoenen pitten, elk 10<br />
centimeter breed, die <strong>door</strong> metalen hou<strong>de</strong>rs<br />
naar boven wer<strong>de</strong>n geleid en <strong>door</strong> mid<strong>de</strong>l<br />
van een gekarteld asje hoger of lager kon<strong>de</strong>n<br />
wor<strong>de</strong>n gedraaid. <strong>De</strong> pitten moesten<br />
regelmatig wor<strong>de</strong>n schoongemaakt en<br />
bijgeknipt om een regelmatige vlam te<br />
krijgen. Dat luister<strong>de</strong> nogal nauw want te<br />
hoog veroorzaakte walm en een zwarte<br />
keuken. Overigens zat er aan <strong>de</strong> voorkant<br />
een kijkglaasje waar<strong>door</strong> je <strong>de</strong> hoogte van<br />
<strong>de</strong> vlam kon zien. Het oliestel ontbrak in<br />
geen enkel huishou<strong>de</strong>n en kon voor een<br />
paar cent uren bran<strong>de</strong>n, i<strong>de</strong>aal voor sud<strong>de</strong>rvlees,<br />
het trekken van soep en dus ook<br />
voor het bakken van een cake. Het geheim<br />
van een lekkere, luchtige cake school in<br />
<strong>De</strong> <strong>Oud</strong><br />
het beslag. Want hoe langer bloem, boter,<br />
suiker, wat vanillesuiker, een paar druppels<br />
citroenessence en een mespuntje zout al<br />
roerend wer<strong>de</strong>n gemengd <strong>de</strong>s te beter het<br />
eindresultaat.<br />
<strong>De</strong> gebakken peer<br />
Handwerk, want ook <strong>de</strong> elektrische mixer<br />
bestond nog <strong>niet</strong>. En zo bakte ik on<strong>de</strong>r<br />
het toeziend oog van moe<strong>de</strong>r op haar<br />
aanwijzingen mijn eerste cake. Controle<br />
of hij gaar was <strong>de</strong>ed je <strong>door</strong> een breinaald<br />
in <strong>de</strong> cake te steken. Kwam die er schoon<br />
uit dan was hij gaar. Kleef<strong>de</strong> er beslag aan aan<br />
dan moest <strong>de</strong> zaak nog even langer langer garen. garen.<br />
Mijn cake slaag<strong>de</strong> won<strong>de</strong>rwel en ik was<br />
ontzettend trots, ik had iets gemaakt<br />
dat bewon<strong>de</strong>rd werd<br />
en nog lekker smaakte<br />
ook. Daarna mocht ik<br />
vaker een cake bakken,<br />
meestal op zaterdag,<br />
bestemd voor <strong>de</strong> thee op<br />
Zondag. Het scherpe toezicht<br />
van moe<strong>de</strong>r verfl auw<strong>de</strong> allengs, ik had al<br />
doen<strong>de</strong> haar vertrouwen gewonnen. En<br />
toen ging het fout. Ik was op een gegeven<br />
moment in <strong>de</strong> keuken bezig met het beslag<br />
voor weer een cake toen ik een grote peer<br />
zag liggen. Onmid<strong>de</strong>llijk besloot ik een<br />
vruchtencake te maken en <strong>niet</strong> gehin<strong>de</strong>rd<br />
<strong>door</strong> enige kennis verwerkte ik stukjes<br />
peer in het beslag Het moest een verrassing<br />
wor<strong>de</strong>n en dat werd het ook. Toen <strong>de</strong><br />
volgen<strong>de</strong> dag het hele gezin aan tafel zat<br />
voor <strong>de</strong> thee nam moe<strong>de</strong>r <strong>niet</strong>svermoe<strong>de</strong>nd<br />
een hap van haar plakje cake en kreeg iets<br />
glibberigs in haar mond. Ze gil<strong>de</strong> en ren<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong> kamer uit. Dit beteken<strong>de</strong> het abrupte<br />
eind van mijn koekenbakkercarrière. Ach,<br />
misschien was dat maar beter ook.<br />
Leo Meershoek (86)<br />
lmeershoek@ziggo.nl<br />
50Plus Winkel<br />
<strong>De</strong>ze Voetenwarmer bestellen?<br />
Bel 038-4600023 of<br />
Bestel hem via <strong>de</strong> webwinkel<br />
www.oudhagenaarwinkel.nl
pagina 8 Dinsdag 13 november 2012 <strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> - Krant voor <strong>de</strong> 50-plusser<br />
KranKzinnig lage prijzen!<br />
Laat u verrassen bij specsavers<br />
<strong>De</strong>n Haag spuistraat Spuistraat 67 (hoek ‘t Spui en Spuistraat) 070 356 2312<br />
<strong>De</strong>n Haag Leyweg Leyweg 1032a (naast Primafoon) 070 359 5344<br />
<strong>De</strong>lft Brabantse Turfmarkt 91 (naast Etos) 015 214 0205<br />
Leidschendam Winkelcentrum Leidsenhage (tussen HEMA en V&D) 070 301 9333<br />
rijswijk Winkelcentrum In <strong>de</strong> Bogaard 070 394 1100<br />
Zoetermeer Het Rond 75 (vlakbij C&A en HEMA) 079 331 7250<br />
Meesterwerk<br />
uit <strong>de</strong> opera literatuur gebaseerd<br />
op een in <strong>De</strong>n Haag geschreven literair werk<br />
Niet veel mensen zullen weten dat<br />
één van <strong>de</strong> grootste werken uit <strong>de</strong><br />
opera literatuur Manon Lescaut<br />
van Puccini, gebaseerd is op een in<br />
<strong>De</strong>n Haag geschreven literair werk.<br />
Een opera die nog altijd wereldwijd<br />
uitgevoerd wordt, zo ook op<br />
dinsdag 20 november in het Lucent<br />
Danstheater, in een eigentijdse<br />
uitvoering <strong>door</strong> Opera Zuid.<br />
Meesterwerk<br />
geschreven in <strong>De</strong>n Haag<br />
<strong>De</strong> Franse priester/schrijver Francois<br />
Prévost vluchtte rond 1729 om<br />
i<strong>de</strong>ologische en politieke re<strong>de</strong>nen naar<br />
Ne<strong>de</strong>rland, dat <strong>de</strong>stijds een liberaal<br />
land was met een vrijheid van drukpers.<br />
Prévost kwam in <strong>De</strong>n Haag terecht, waar<br />
hij ver<strong>de</strong>r werkte aan zijn boek Mémoires<br />
d’un homme <strong>de</strong> qualité qui s’est retiré du<br />
mon<strong>de</strong>. In het zeven<strong>de</strong> <strong>de</strong>el van dit werk<br />
schreef hij het beroem<strong>de</strong> verhaal over<br />
Manon Lescaut.<br />
In 1882 kwam <strong>de</strong> Franse componist Jules<br />
Massenet naar <strong>De</strong>n Haag, huur<strong>de</strong> het huis<br />
van Prévost en in het kamertje waar het<br />
verhaal geschreven was, componeer<strong>de</strong><br />
hij zijn meesterwerk Manon.<br />
Een Fransman trekt dus naar <strong>De</strong>n Haag<br />
om een meesterwerk te componeren,<br />
gebaseerd op een an<strong>de</strong>r meesterwerk dat<br />
óók in <strong>De</strong>n Haag geschreven is, en dat<br />
lever<strong>de</strong> weer een opera op die overal in<br />
<strong>de</strong> wereld wordt uitgevoerd.<br />
Manon – het verhaal<br />
Manon vertelt het verhaal over een<br />
jonge vrouw die - op weg naar een<br />
nonnenklooster - plotsklaps verliefd<br />
wordt op <strong>De</strong>s Grieux en met hem<br />
meegaat naar Parijs. Als hun rustige<br />
en gelukkige leven verstoord dreigt te<br />
wor<strong>de</strong>n, kiest Manon voor <strong>de</strong> weel<strong>de</strong> die<br />
een an<strong>de</strong>re man haar kan verschaffen.<br />
Als <strong>De</strong>s Grieux besluit het klooster in te<br />
gaan, wil Manon hem nog een keer zien.<br />
<strong>De</strong> eigentijdse regie van Manon is in<br />
han<strong>de</strong>n van Lotte <strong>de</strong> Beer. Zij zet Manon<br />
neer als een immigrante uit <strong>de</strong> Balkan<br />
die <strong>door</strong> haar ou<strong>de</strong>rs naar het Westen<br />
is gestuurd om te gaan werken in een<br />
klooster. Zodra ze op het vliegveld<br />
aankomt, valt Manon voor alle luxe die<br />
ze ziet. Ze is veel te levenslustig om zich<br />
te laten wegstoppen en kiest haar eigen<br />
onfortuinlijke weg.<br />
Manon wordt in het Frans gezongen met<br />
boventiteling in het Ne<strong>de</strong>rlands.<br />
Informatie en kaarten www.ldt.nl / 070 88 00 333<br />
MANON<br />
Opera Zuid<br />
Manon<br />
Dinsdag 20 november,<br />
20.00 uur<br />
Lucent Danstheater<br />
facebook.com/<br />
specsaversne<strong>de</strong>rland<br />
inCl. VariFOCale glazen<br />
Bij aankoop van elk montuur vanaf €79. Bij randloze monturen adviseren wij dunne glazen. Kiest u voor <strong>de</strong><br />
varifocale glazen dan ontvangt u standaard varifocale glazen. Voor glasopties zoals dunne glazen gel<strong>de</strong>n vaste<br />
toeslagen. Acties gel<strong>de</strong>n <strong>niet</strong> in combinatie met elkaar. © 2012 Specsavers Optical Group. All rights reserved.<br />
facebook.com/specsaversne<strong>de</strong>rland. www.specsavers.nl
<strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> - Krant voor <strong>de</strong> 50-plusser Dinsdag 13 november 2012 pagina 9<br />
Kees talen<br />
... sinds 1953<br />
Woningontruiming<br />
Bij verhuizing of overlij<strong>de</strong>n. Veegschoon opgeleverd.<br />
In- en verkoop inboe<strong>de</strong>ls<br />
Antiek, klokken, schil<strong>de</strong>rijen, boeken, cd, dvd, enz.<br />
www.Keestalen.nl<br />
Margaretha van Hennebergweg 63, 2551 BD <strong>De</strong>n Haag<br />
06-53 62 19 62 / 070-323 82 60<br />
www.woningontruimen.nl<br />
veegschoon opleveren<br />
• Wilt u zelf bepalen wie wat van u erft<br />
• Wilt u dat uw wensen na uw overlij<strong>de</strong>n<br />
nauwgezet wor<strong>de</strong>n uitgevoerd<br />
Dan zult u een testament moeten maken en<br />
een executeur benoemen.<br />
Heeft u alles<br />
al goed geregeld?<br />
Door <strong>de</strong> vergrijzing<br />
komt het steeds vaker<br />
voor dat <strong>de</strong> al<br />
benoem<strong>de</strong> executeur<br />
zijn taak <strong>niet</strong> meer wil<br />
of kan vervullen. <strong>De</strong><br />
hoeveelheid werk en<br />
Katerina Jirka<br />
organisatie vormen een grote fysieke<br />
en emotionele belasting.<br />
U bent executeur en is het te veel voor u?<br />
Wij kunnen van u (een <strong>de</strong>el van) <strong>de</strong> werkzaamhe<strong>de</strong>n<br />
overnemen en u bijstaan met het<br />
uitvoeren van uw taken.<br />
Katerina Jirka (ruim 15 jaar actief in <strong>de</strong> Boe<strong>de</strong>l-<br />
ZorgDrager) en mr. Willemien Stoop (v/h<br />
kandidaat-notaris) hebben jarenlange praktischeervaring.<br />
Samen zorgen wij voor een<br />
onberispelijke uitvoering van uw laatste wil.<br />
Goed geregeld<br />
en naar uw<br />
wens uitgevoerd<br />
Door een <strong>de</strong>skundige<br />
buitenstaan<strong>de</strong>r als<br />
executeur te benoemen<br />
kiest u voor<br />
een onpartijdige en<br />
zekere oplossing.<br />
Wilt u hierover meer weten, wilt u een<br />
onafhankelijk advies bel of mail ons:<br />
070 3061696 010 484 0 999<br />
020 419 24 29 035 538 66 66<br />
www.boe<strong>de</strong>lzorgdrager.nl<br />
info@boe<strong>de</strong>lzorgdrager.nl<br />
Uw gelief<strong>de</strong>, familielid, vriend, collega, een dierbare verloren?<br />
Wilt u bij het afscheid iets over hem of haar vertellen?<br />
Lukt het <strong>niet</strong> goed dat on<strong>de</strong>r woor<strong>de</strong>n te brengen?<br />
06 - 45 73 19 17<br />
Grote en kleine geschenken voor o.a. <strong>Sint</strong>erklaas en Kerst<br />
op het gebied van engelen, New Age en spirituele lifestyle.<br />
www.<strong>de</strong>vrolijkeengel.nl<br />
<strong>De</strong> hele maand november 10% korting met kortingsco<strong>de</strong> OH11-12<br />
Tijdig nalatenschap regelen<br />
Na<strong>de</strong>nken over <strong>de</strong> eigen nalatenschap doet<br />
niemand graag. Maar u bent wel iemand die<br />
alles goed geregeld wilt achterlaten en onenigheid<br />
wilt voorkomen.<br />
mr. Willemien Stoop<br />
<strong>De</strong> Boe<strong>de</strong>lZorgDrager<br />
Executeurschap, kleine verhuizing, ontruiming woning<br />
engelen - wierooksiera<strong>de</strong>n<br />
- kaarsen -<br />
cherubijntjes - cd’s -<br />
boeken en veel meer<br />
Legpuzzels<br />
45<br />
A U T O B E D R I J F<br />
HOUTWIJK bv<br />
(waar<strong>de</strong> optie airco: 1500*<br />
incl. BTW waar<strong>de</strong> optie DCi motor:<br />
1000* incl. incl. BTW)<br />
Zichtenburglaan 82 2544 EB <strong>De</strong>n Haag tel: 070 - 3295051 www.autohoutwijk.nl<br />
Heerlijk ontspannen puzzelen met een<br />
puzzel van Ravensburger met als grootste<br />
een berglandschap van Ravensburger<br />
met maar liefst 3000 stukjes.<br />
Matterhorn van Ravensburger, 1500<br />
stukjes, afmeting 80*60cm.<br />
Van € 19,95 voor €17,95<br />
Berglandschap van Ravensburger, 3000<br />
stukjes, afmeting 121*80cm.<br />
Van € 34,95 voor €29,95<br />
<strong>De</strong> <strong>Oud</strong><br />
50Plus Winkel<br />
<strong>De</strong>ze Legpuzzels bestellen?<br />
Bel 038-4600023 of<br />
Bestel hem via <strong>de</strong> webwinkel<br />
www.oudhagenaarwinkel.nl<br />
WBS ontruimingen<br />
Bezemschoon opleveren van woning en<br />
bedrijfspand na overlij<strong>de</strong>n, verhuizen, grote<br />
schoonmaak enz.? Bij ons staan kwaliteit,<br />
discretie en precisie nog in hoog vaan<strong>de</strong>l.<br />
Ou<strong>de</strong>rwets vakmanschap tegen een eerlijke prijs.<br />
Geen moeilijke woor<strong>de</strong>n en kleine lettertjes,<br />
wij hou<strong>de</strong>n het simpel en dui<strong>de</strong>lijk,<br />
één telefoontje en wij komen gratis langs om<br />
een geheel vrijblijven<strong>de</strong> offerte uit te brengen.<br />
Betalingen altijd achteraf.<br />
Gelijk dui<strong>de</strong>lijkheid, géén verrassingen achteraf.<br />
06 - 41 45 00 45<br />
info@woningbezemschoon.nl<br />
slechts € 12,50<br />
VHS • S-VHS • Betamax • Hi8<br />
• Vi<strong>de</strong>o8 • MiniDV • Betacam<br />
prijs per band • max 3 uur
pagina 10 Dinsdag 13 november 2012 <strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong><br />
Operatie Sneeuwvlok, <strong>de</strong> razzia van 21 november 1944 in <strong>De</strong>n Haag voor <strong>de</strong> arbeidsinzet in Duitsland • er heers<br />
“Scharlachfieber” Als dat werd gezegd h<br />
Het gons<strong>de</strong> in november 1944 al enige tijd van <strong>de</strong> geruchten over een op han<strong>de</strong>n zijn<strong>de</strong> razzia. In<br />
Rotterdam was die al geweest, dus het lag voor <strong>de</strong> hand dat ook <strong>de</strong>n Haag aan <strong>de</strong> beurt zou komen.<br />
Een buurjongen, Joop genaamd, uit <strong>de</strong> bedreig<strong>de</strong> leeftijdsgroep kwam het op een avond even<br />
zeggen. Wij wisten van <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n die hij had om naar <strong>de</strong> Engelse zen<strong>de</strong>r te luisteren dus<br />
zijn berichten waren zeer betrouwbaar.<br />
Joop was een opvallend lange jongen<br />
met een hoogro<strong>de</strong> gelaatskleur. Mijn<br />
twee broers gingen onmid<strong>de</strong>llijk naar<br />
hun on<strong>de</strong>rduikadres in <strong>de</strong> binnenstad.<br />
Een <strong>door</strong> vele inwendige verbouwingen<br />
onoverzichtelijk gewor<strong>de</strong>n oud winkelpand,<br />
dat veel ruimten, holten, nissen<br />
en vlieringen bevatte, i<strong>de</strong>aal voor hun<br />
doel. Mijn broers had<strong>de</strong>n gekozen voor<br />
<strong>de</strong> ruimte on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> etalage. <strong>De</strong> volgen<strong>de</strong><br />
dag bleef het rustig en was er <strong>niet</strong>s van<br />
een razzia te zien of te horen geweest.<br />
Kort daarna kwam Joop weer langs. Hij<br />
had nu gehoord van <strong>de</strong> beken<strong>de</strong> bron,<br />
dat <strong>de</strong> actie kort was uitgesteld, maar<br />
morgen zou <strong>de</strong> razzia <strong>de</strong>fi nitief zijn.<br />
Maar ook dit bleek loos alarm. Op 20<br />
november 1944 kwam hij omstreeks half<br />
negen ’s avonds aanbellen. Heel riskant,<br />
want om acht uur moest je binnen zijn<br />
omdat dan <strong>de</strong> avondklok inging. En er<br />
lagen vrijwel altijd schepen met goe<strong>de</strong>ren<br />
voor <strong>de</strong> Duitsers nabij onze huizen,<br />
die bij nacht bewaakt moesten wor<strong>de</strong>n<br />
<strong>door</strong> schildwachten. Joop had nu 100%<br />
zekerheid. Zijn aanstaan<strong>de</strong> zwager was al<br />
gekomen om bij Joop en zijn ou<strong>de</strong>rs on<strong>de</strong>r<br />
te duiken. Ze had<strong>de</strong>n een <strong>niet</strong> geheel<br />
van risico ontbloot plan ontwikkeld. Er<br />
werd een bed voor <strong>de</strong> schoorsteenmantel<br />
geschoven en daar ging Joop in liggen<br />
als zieke. <strong>De</strong> nis waarin <strong>de</strong> kachel ’s<br />
zomers stond en waar een gordijn voor<br />
hing bood nu plaats aan <strong>de</strong> broer en <strong>de</strong><br />
zwager in spe van Joop, die daar gehurkt<br />
kon<strong>de</strong>n zitten. Naast het bed stond een<br />
tafeltje met wat medicijnfl esjes. Van iemand<br />
die Duits sprak had<strong>de</strong>n ze gehoord<br />
dat “Scharlachfi eber” vloeiend Duits was<br />
voor roodvonk. Als dat woord gezegd<br />
werd hoopten ze dat bij <strong>de</strong> controle van<br />
het huis <strong>de</strong> Duitsers – wier angst voor<br />
besmettelijke ziekten spreekwoor<strong>de</strong>lijk<br />
is – op afstand te hou<strong>de</strong>n. Het had er allemaal<br />
erg realistisch uitgezien. Blijkbaar<br />
is <strong>de</strong> list geslaagd, want ze zijn <strong>niet</strong> naar<br />
Duitsland geweest en verkeer<strong>de</strong>n na <strong>de</strong><br />
oorlog in blaken<strong>de</strong> welstand. Mijn broers<br />
evenwel zaten nu in <strong>de</strong> val, al hoopten<br />
ze dat ook dit keer het bericht <strong>niet</strong> juist<br />
zou blijken.<br />
Bevel<br />
<strong>De</strong> an<strong>de</strong>re morgen vervloog <strong>de</strong> hoop.<br />
Al heel vroeg in <strong>de</strong> morgen werd er luid<br />
gebeld. Mijn va<strong>de</strong>r <strong>de</strong>ed open en stond<br />
oog in oog met een Duitse soldaat die<br />
hem een papier in <strong>de</strong> hand duw<strong>de</strong> met<br />
<strong>de</strong> toelichting: “Befehl”. Het papier<br />
bevatte <strong>de</strong> opsomming wie er waar en<br />
wanneer moesten komen en wat zij bij<br />
zich moesten hebben, gevolgd <strong>door</strong> <strong>de</strong><br />
gebruikelijke dreiging wat er zou gebeuren<br />
als er werd gevlucht of tegengewerkt.<br />
<strong>De</strong> stemming in huis sloeg om. Er werd<br />
zenuwachtig bij elkaar gebracht wat er<br />
was aan kleding en schoeisel om mee<br />
te nemen. Veel was het <strong>niet</strong>. Kleding en<br />
huishoudtextiel waren al jaren alleen op<br />
textielpunten verkrijgbaar.<br />
Toen ze alles bijeengezocht en ingepakt<br />
had<strong>de</strong>n wat ver<strong>de</strong>r moest wor<strong>de</strong>n meegenomen<br />
zaten we nog even bij elkaar. Een<br />
nerveuze spanning was voelbaar. Er werd<br />
<strong>niet</strong> veel gezegd. Ie<strong>de</strong>r had zijn eigen<br />
gedachten en zag op tegen het moment<br />
dat komen ging. Het vertrek van <strong>de</strong> twee.<br />
Er heerste een doodse stilte in huis en<br />
ook in <strong>de</strong> straat. Gelei<strong>de</strong>lijk kwamen<br />
er wat mensen naar buiten om naar <strong>de</strong><br />
verzamelplaats op <strong>de</strong> straathoek te gaan.<br />
Bij het passeren van ons huis wer<strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong> mensen die wij ken<strong>de</strong>n nog gegroet.<br />
Een triest gezicht al die mannen, met<br />
hun schamele bagage, die bij hun gezin<br />
wer<strong>de</strong>n weggehaald en zwaaiend naar<br />
<strong>de</strong> achterblijven<strong>de</strong>n, zich bij <strong>de</strong> an<strong>de</strong>ren<br />
voeg<strong>de</strong>n, afwachtend wat die dag ver<strong>de</strong>r<br />
zou brengen. Hoog waren <strong>de</strong> verwachtingen<br />
<strong>niet</strong> gespannen. Ook mijn broers<br />
maakten zich gereed voor het afscheid.<br />
Het moeilijke moment. Veel tranen,<br />
raadgevingen, bemoedigen<strong>de</strong> woor<strong>de</strong>n,<br />
omhelzingen, kussen en han<strong>de</strong>n geschud.<br />
Ze liepen naar <strong>de</strong> straathoek. Mijn moe<strong>de</strong>r<br />
liep twee passen op <strong>de</strong> stoep voor<br />
het huis om nog een laatste keer haar<br />
vertrekken<strong>de</strong><br />
- Jonge <strong>Hagenaar</strong> maakt zich op als vrouw om <strong>de</strong> straat op te kunnen (foto: H.A.W. Douwes). -<br />
zonen na te zwaaien met opgeheven<br />
arm en dikbetraan<strong>de</strong> ogen. Een Duitser<br />
gebaar<strong>de</strong> haar naar binnen te gaan. Ze<br />
<strong>de</strong>ed het met tegenzin toen ze <strong>de</strong> bei<strong>de</strong><br />
zonen <strong>de</strong> hoek om zag slaan. Het was<br />
extra zwaar voor mijn ou<strong>de</strong>rs omdat <strong>de</strong><br />
jongste van <strong>de</strong> twee behoorlijk ziek was.<br />
Hij had een ingewandskwaal waar<strong>door</strong><br />
hij aangepast voedsel moest gebruiken.<br />
<strong>De</strong> distributiedienst verstrekte hem zelfs<br />
extra rantsoenen melk en brood. Het<br />
was voor mijn moe<strong>de</strong>r <strong>de</strong> vraag of er<br />
in Duitsland rekening zou wor<strong>de</strong>n gehou<strong>de</strong>n<br />
met zijn dieet. Mijn va<strong>de</strong>r zei dat hij<br />
die zoon wel <strong>niet</strong> meer levend terug zou<br />
zien. Had<strong>de</strong>n ze geweten dat die dag juist<br />
voor díe zoon heel wat positiever zou<br />
verlopen, dan was het verdriet om het<br />
vertrek draaglijker geweest.<br />
Huiszoeking<br />
Na het vertrek moesten <strong>de</strong> achterblijven<strong>de</strong>n<br />
nog in <strong>de</strong> huizen blijven in<br />
afwachting van <strong>de</strong> <strong>door</strong>zoeking van het<br />
huis naar on<strong>de</strong>rduikers. Het was die<br />
dag hel<strong>de</strong>r weer en dat bood <strong>de</strong> RAF <strong>de</strong><br />
mogelijkheid te proberen met Spitfi res<br />
zoveel mogelijk <strong>de</strong> voortgang van <strong>de</strong><br />
transporten te verstoren en te bemoeilijken.<br />
Op een schip, dat aan <strong>de</strong> Slachthuiska<strong>de</strong><br />
was afgemeerd stond <strong>de</strong> FLAK<br />
(Flugzeug Abwehr Kanone), een geschut<br />
met vier vuurmon<strong>de</strong>n. Ze schoten vanaf<br />
die boot op <strong>de</strong> Spitfi res. Zon<strong>de</strong>r succes,<br />
voor zover het te zien was. We hoopten<br />
wel dat <strong>de</strong> opgepakte mannen <strong>de</strong>kking<br />
zou<strong>de</strong>n kunnen zoeken en dat hun <strong>niet</strong>s<br />
zou overkomen. Na enige tijd werd er<br />
weer luid gebeld. Twee Duitse militairen<br />
kwamen zoeken. Alle <strong>de</strong>uren moesten<br />
wor<strong>de</strong>n opengemaakt, ook van <strong>de</strong> kasten,<br />
waar ze zorgvuldig in keken. Zelfs het<br />
kippenhok, waar we toen geen dieren<br />
meer hiel<strong>de</strong>n, werd geïnspecteerd. Toen<br />
vertrokken zij naar het volgen<strong>de</strong> huis.<br />
Na hun vertrek werd er weer gebeld. Er<br />
kwam een wat hogere in rang, die zijn<br />
on<strong>de</strong>rgeschikten ging controleren. Hij<br />
<strong>de</strong>ed het nog grondiger. Hij eiste van<br />
mijn va<strong>de</strong>r zijn persoonsbewijs en ging<br />
rekenen hoe oud hij was en kwam op <strong>de</strong><br />
juiste leeftijd uit, waaruit hij conclu<strong>de</strong>er<strong>de</strong>,<br />
dat mijn va<strong>de</strong>r <strong>niet</strong> tot <strong>de</strong> gezochte<br />
categorie behoor<strong>de</strong>. Mijn moe<strong>de</strong>r wees<br />
op een familieportret waar alle kin<strong>de</strong>ren<br />
op ston<strong>de</strong>n. Vijf zonen. Ze zei in het<br />
Ne<strong>de</strong>rlands, wijzend op <strong>de</strong> zieke broer:<br />
“<strong>De</strong>ze is zeer ziek, kunt u hem <strong>niet</strong> terugsturen?”<br />
Hij had het kennelijk verstaan<br />
en zei: “In <strong>De</strong>utschland gibt es auch<br />
Ärtze”. Hij ging het huis <strong>door</strong>zoeken. Op<br />
donkere plekken stak hij een zaklantaarn<br />
aan, ook in <strong>de</strong> kasten en op <strong>de</strong> vliering.<br />
Na een nauwgezet on<strong>de</strong>rzoek vertrok hij.<br />
Hij had alles in or<strong>de</strong> bevon<strong>de</strong>n. Ein<strong>de</strong>lijk<br />
mochten we <strong>de</strong> straat op. Mijn moe<strong>de</strong>r<br />
- <strong>De</strong> razzia op 21 november aan <strong>de</strong> gang in <strong>de</strong> Zoutmanstraat, <strong>door</strong> <strong>de</strong> fotograaf vanuit zijn<br />
zol<strong>de</strong>rraam vastgelegd (foto: Ed van Wijk). -<br />
liep snel naar <strong>de</strong> hoek van <strong>de</strong> straat om<br />
te zien of <strong>de</strong> jongens er nog waren. Maar<br />
tot haar teleurstelling hoor<strong>de</strong> ze van<br />
mensen die daar woon<strong>de</strong>n dat <strong>de</strong> colonne<br />
te voet op weg was gegaan, richting binnenstad,<br />
maar waarheen precies wisten<br />
ze <strong>niet</strong>. Later bleek het naar het gebouw<br />
voor K & W te zijn, maar lang zijn ze<br />
daar <strong>niet</strong> gebleven. Aan het eind van <strong>de</strong><br />
middag werd er een groot ge<strong>de</strong>elte in<br />
colonneverband lopend naar <strong>De</strong>lft toe<br />
gedirigeerd.<br />
On<strong>de</strong>rgrondse heldin<br />
In <strong>De</strong>lft was geen razzia geweest en het<br />
straatbeeld zag er uit zoals in die dagen<br />
normaal was. Het verzet was van alles<br />
op <strong>de</strong> hoogte want bij het vallen van <strong>de</strong><br />
avond liep <strong>de</strong> colonne <strong>door</strong> een straat,<br />
die voor hun <strong>door</strong>gang <strong>niet</strong> afgezet was,<br />
toen er een meisje, dat ook in die straat<br />
liep, tegen <strong>de</strong> jongste van mijn broers<br />
zei dat hij haar een arm moest geven<br />
en langzamer moest lopen dan die colonne.<br />
<strong>De</strong> rijen mannen en <strong>de</strong> bewakers<br />
passeer<strong>de</strong>n hen en zij liepen zon<strong>de</strong>r<br />
argwaan te wekken er rustig achteraan.<br />
Ze gingen een zijstraat in en gekomen<br />
in <strong>de</strong> buurt van Calvé waar <strong>de</strong> werktijd<br />
erop zat en <strong>de</strong> arbei<strong>de</strong>rs op weg naar<br />
huis liepen, wachtten ze even, nog steeds<br />
stijf gearmd. Op zeker moment hield het<br />
meisje een arbei<strong>de</strong>r aan, sprak even met<br />
die man en zei tegen mijn broer dat hij<br />
maar met die man mee moest gaan. Ze<br />
zou hem ver<strong>de</strong>rop wel weer opwachten.<br />
<strong>De</strong> man gaf hem zijn broodtrommeltje en<br />
een blauw emaillen kruikje en zei hem<br />
het <strong>niet</strong> opvallend maar zichtbaar vast te<br />
hou<strong>de</strong>n. Ze liepen <strong>niet</strong> al te spraakzaam<br />
samen voort. Hij wist <strong>niet</strong> wat er allemaal<br />
ging gebeuren en met wie hij te maken<br />
had. Op zeker moment stopte <strong>de</strong> man<br />
en zei dat ze twee controleposten waren<br />
gepasseerd zon<strong>de</strong>r problemen en dat<br />
zijn begeleidster hem hier zou ophalen.<br />
Dat was zo. Hij vroeg nu met wie hij te<br />
maken had en wat er ging gebeuren. Ze<br />
zei dat hij het straks allemaal zou horen,<br />
maar dat hij <strong>niet</strong> bang behoef<strong>de</strong> te zijn.<br />
Ze liep vlug met hem wat straten <strong>door</strong> en<br />
ze kwamen bij een gebouwtje dat ze bin-<br />
nengingen. Daar zei ze: “gelukgewenst,<br />
je bent hier veilig als je doet zoals het je<br />
gezegd wordt en geen vragen stelt”. Hij<br />
dankte haar en vroeg haar naam maar dat<br />
wimpel<strong>de</strong> ze af met <strong>de</strong> opmerking dat<br />
dat <strong>niet</strong> veilig zou zijn.<br />
Hij maakte kennis met een aantal mannen<br />
die zich alleen met <strong>de</strong> voornaam<br />
voorstel<strong>de</strong>n. Hij was vanaf dat moment<br />
etenuit<strong>de</strong>ler want er was in dat gebouwtje<br />
een uit<strong>de</strong>elpost van <strong>de</strong> gaarkeuken<br />
gevestigd. Hij kreeg een witte band om<br />
<strong>de</strong> arm waarop zijn nieuwe functie stond.<br />
<strong>De</strong> man die daar <strong>de</strong> leiding had vroeg<br />
of hij misschien familie had in <strong>De</strong>lft die<br />
zijn ou<strong>de</strong>rs kon berichten. Er woon<strong>de</strong><br />
in<strong>de</strong>rdaad een broer van mijn moe<strong>de</strong>r<br />
in <strong>De</strong>lft, wiens adres hij ken<strong>de</strong>. Toen<br />
hij dat adres noem<strong>de</strong> werd het plotseling<br />
ijzig stil en werd <strong>de</strong> aanvankelijke<br />
vrien<strong>de</strong>lijke houding streng en zakelijk.<br />
Hij moest even afgezon<strong>de</strong>rd in een<br />
vertrek zitten. Misschien is er toen een<br />
on<strong>de</strong>rzoek aan het adres van die oom<br />
ingesteld om inlichtingen. Die waren dan<br />
ongetwijfeld zeer betrouwbaar geweest<br />
want <strong>de</strong> achterdocht was verdwenen. <strong>De</strong><br />
re<strong>de</strong>n was dat er daar ook een jongen<br />
was on<strong>de</strong>rgedoken, die zich als Chiel had<br />
voorgesteld, die verkering bleek te hebben<br />
met een dochter van die oom en dus<br />
zeer verrast was dat mijn broer het adres<br />
van zijn meisje noem<strong>de</strong>. Maar nu alles<br />
in or<strong>de</strong> was gebleken was <strong>de</strong> kou uit <strong>de</strong><br />
lucht. <strong>De</strong> an<strong>de</strong>re dag was een nichtje uit<br />
<strong>De</strong>lft naar ons toe komen lopen in <strong>De</strong>n<br />
Haag met het goe<strong>de</strong> nieuws en ze maakte<br />
meteen <strong>de</strong> afspraak dat bij hun thuis <strong>de</strong><br />
was en brieven gebracht kon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n.<br />
<strong>De</strong> post was <strong>niet</strong> meer zo betrouwbaar en<br />
<strong>de</strong> inhoud van <strong>de</strong> brieven te vertrouwelijk.<br />
Ook zij ken<strong>de</strong> het adres <strong>niet</strong> waar hij<br />
en Chiel verbleven. Hij heeft er een fl ink<br />
aantal weken <strong>door</strong>gebracht en had daar<br />
voldoen<strong>de</strong> te eten. Telkens moest mijn<br />
moe<strong>de</strong>r samen met mij naar <strong>De</strong>lft lopen<br />
met <strong>de</strong> was en een brief. Ze heeft heel<br />
wat voetstapjes liggen op het Jaagpad.<br />
Maar via via werd een collega van mijn<br />
broer gevraagd <strong>de</strong> “Einsatzleiter”, te<br />
bena<strong>de</strong>ren. Die “Einsatzleiter was een<br />
Duitser en <strong>door</strong> <strong>de</strong> Duitse autoriteiten
Krant voor <strong>de</strong> 50-plusser Dinsdag 13 november 2012 pagina 11<br />
te een doodse stilte in huis en ook op straat • zelfs het kippenhok werd geïnspecteerd<br />
oopten ze <strong>de</strong> Duitsers buiten te hou<strong>de</strong>n<br />
- On<strong>de</strong>rduikers tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> razzia in het gebouw Kerkplein3. -<br />
aangesteld om <strong>de</strong> belangen van <strong>de</strong> briefkaart aan <strong>de</strong> familie te zen<strong>de</strong>n met<br />
bezetter bij het bedrijf te bewaken het verzoek <strong>de</strong> bonkaarten naar het<br />
Die “Einsatzleiter” had <strong>de</strong> bakens opgegeven adres te zen<strong>de</strong>n. Die kaart<br />
misschien al verzet om bij het instorten moest in een doos wor<strong>de</strong>n gedaan en<br />
van het <strong>De</strong>r<strong>de</strong> Rijk als een re<strong>de</strong>lijk zou <strong>door</strong> <strong>de</strong> zorg van <strong>de</strong> Duitsers op <strong>de</strong><br />
iemand te wor<strong>de</strong>n beschouwd. Hij post gaan. Al gauw raakte dit bekend<br />
verstrekte voor mijn broer een “Aus- bij <strong>de</strong> an<strong>de</strong>ren, die nog <strong>niet</strong> aan <strong>de</strong><br />
weis” waarin hij als onmisbaar werd beurt waren geweest. Er werd hun <strong>door</strong><br />
aangemerkt en daarmee kon hij veilig <strong>de</strong> an<strong>de</strong>ren aangera<strong>de</strong>n alvast zelf een<br />
over straat gaan. Het feit dat mijn kaart naar huis te sturen en te zeggen<br />
broer <strong>niet</strong> werkte wegens ziekte was dat die an<strong>de</strong>re briefkaart on<strong>de</strong>r dwang<br />
geen beletsel geweest voor <strong>de</strong> afgifte. was geschreven en zich er <strong>niet</strong>s van<br />
Hij kwam weer naar huis en heeft <strong>de</strong> aan te trekken. Ook wij keken ervan<br />
oorlog ver<strong>de</strong>r thuis overleefd.<br />
op dat hij in <strong>de</strong> ene kaart vroeg om <strong>de</strong><br />
bonkaarten op te zen<strong>de</strong>n en op <strong>de</strong> an-<br />
Alleen ver<strong>de</strong>r<br />
<strong>de</strong>re om er geen gevolg aan te geven.<br />
Toen <strong>de</strong> twee broers uiteen gingen in We moesten maar zeggen dat er nooit<br />
<strong>de</strong> colonne, was er nauwelijks gelegen- een briefkaart was ontvangen met<br />
heid afscheid van elkaar te nemen. zo’n verzoek als er ooit gedoe over<br />
Mijn oudste broer heeft zich gedwon- zou komen. Het gedoe heeft zich nooit<br />
gen <strong>niet</strong> om te kijken, om te zien hoe voorgedaan. Er wer<strong>de</strong>n steeds kleine<br />
het afl iep. Hij hoor<strong>de</strong> geen geweer- aantallen arbei<strong>de</strong>rs naar Duitsland<br />
schoten en trok daaruit <strong>de</strong> conclusie vervoerd en op zekere dag was het ook<br />
dat <strong>de</strong> vlucht geslaagd was. <strong>De</strong> naar voor mijn broer zover. Hij had gehoopt<br />
<strong>De</strong>lft gedirigeer<strong>de</strong> mannen wer<strong>de</strong>n in Ne<strong>de</strong>rland te kunnen blijven maar<br />
ergens in <strong>De</strong>lft on<strong>de</strong>rgebracht in een die hoop was ij<strong>de</strong>l. Hij kwam terecht<br />
school in afwachting van vervoer. Dat in Hamburg en kreeg on<strong>de</strong>rdak in het<br />
kwam. Er kwam een rijnaak waarvoor Rethebrückelager en werd tewerk-<br />
<strong>de</strong> met <strong>de</strong> leiding belaste Duitser vroeg gesteld bij Howaldtswerke-<strong>De</strong>utsche<br />
of er ook schippers on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> mannen Werft. Er wer<strong>de</strong>n daar duikboten<br />
waren. Er werd ruim op gereageerd. gebouwd en gerepareerd. Ook hier<br />
Men dacht op grote schaal dat het van kan <strong>de</strong> vraag gesteld wor<strong>de</strong>n wat mijn<br />
zo’n boot eenvoudig was <strong>de</strong> benen te broer, die chauffeur was, nu op een<br />
nemen. <strong>De</strong> Duitser verwon<strong>de</strong>r<strong>de</strong> zich scheepswerf van nut kon zijn en in<br />
dat er zoveel schippers waren, maar welke mate hij met vrucht zijn aan<strong>de</strong>el<br />
een <strong>de</strong>r welbespraakte “schippers” kon bijdragen aan <strong>de</strong> werkzaamhe<strong>de</strong>n.<br />
verklaar<strong>de</strong> dat Ne<strong>de</strong>rland zoveel water Hij werd toegewezen aan een werk-<br />
had en dat er daarom zoveel schippers meester, die telkens bonnen uitschreef<br />
waren. <strong>De</strong> Duitser leek overtuigd. om bepaal<strong>de</strong> on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len te gaan halen<br />
Hij koos een bemanning uit en gaf in het magazijn. Die man beheerste<br />
opdracht om <strong>de</strong> mannen aan boord te alleen maar <strong>de</strong> Duitse schrijfl etters<br />
brengen en zo spoedig mogelijk weg waar mijn broer <strong>niet</strong> uit wijs kon en<br />
te varen. <strong>De</strong> reis bleek naar Slochte- pas in het magazijn zag hoe groot en<br />
ren te gaan. Daar zijn ze in<strong>de</strong>rdaad hoe zwaar het gevraag<strong>de</strong> on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el<br />
na een moeizame reis aangekomen. was. Er werd bij het magazijnbe-<br />
Mijn broer werd ingekwartierd bij zoek veel <strong>de</strong> lijn getrokken. Het was<br />
particulieren, <strong>de</strong> familie D. Sprin- wel oppassen geblazen, want als ze<br />
gelkamp. Hij kon daar <strong>niet</strong>s an<strong>de</strong>rs gesnapt wer<strong>de</strong>n kon dat vaak lei<strong>de</strong>n tot<br />
doen dan lijdzaam afwachten, want ze strenge straffen. Er werd herhaal<strong>de</strong>lijk<br />
wer<strong>de</strong>n er wel bewaakt. Ze vroegen gebombar<strong>de</strong>erd, waar<strong>door</strong> het werk stil<br />
zijn distributiekaarten op. Hij had die kwam te liggen en <strong>de</strong> arbei<strong>de</strong>rs in <strong>de</strong><br />
<strong>niet</strong> bij zich en werd toen verplicht een schuilkel<strong>de</strong>r zaten, want ook het zich<br />
bevin<strong>de</strong>n buiten <strong>de</strong> schuilkel<strong>de</strong>r tij<strong>de</strong>ns<br />
een luchtalarm werd gestraft. Na een<br />
aanval moesten dan weer maatregelen<br />
genomen wor<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> <strong>door</strong> het<br />
bombar<strong>de</strong>ment verniel<strong>de</strong> <strong>de</strong>len van <strong>de</strong><br />
werf weer draaiend te krijgen.<br />
Het eten was karig en <strong>niet</strong> al te best.<br />
In <strong>de</strong> spaarzame vrije uren werd er<br />
wel eens getracht in <strong>de</strong> winkels in <strong>de</strong><br />
buurt wat extra’s te kopen. Het verloop<br />
van <strong>de</strong> oorlog was hem alleen bekend<br />
uit <strong>de</strong> Duitse couranten en dus had hij<br />
geen i<strong>de</strong>e wat er wel en <strong>niet</strong> van waar<br />
was. Links en rechts kwam er wel eens<br />
wat nieuws <strong>door</strong> van me<strong>de</strong>arbei<strong>de</strong>rs,<br />
die gelegenheid had<strong>de</strong>n <strong>de</strong> Engelse<br />
zen<strong>de</strong>rs te beluisteren en dat waren<br />
meestal wel gunstige berichten.<br />
<strong>De</strong> duikboten waren geduchte wapens<br />
en <strong>de</strong> RAF on<strong>de</strong>rnam voortdurend<br />
luchtaanvallen op Hamburg met<br />
zijn vele werven. Er ging toen bij <strong>de</strong><br />
dwangarbei<strong>de</strong>rs uit <strong>de</strong>n Haag <strong>de</strong> grap<br />
rond dat je staan<strong>de</strong> op <strong>de</strong> Haagse Toren<br />
over heel <strong>de</strong>n Haag kon heen kijken<br />
en staan<strong>de</strong> op een krant over heel<br />
Hamburg.<br />
Ausgebombt<br />
Ook mijn broer ontkwam er <strong>niet</strong> aan<br />
dat op zekere dag zijn “Lager” werd<br />
geraakt bij een bombar<strong>de</strong>ment, waarbij<br />
hij het weinige wat hij had aan bezit<br />
verloor. Het ergste was zijn leren jas,<br />
want het was winter en <strong>de</strong> rest van<br />
zijn kleding was onvoldoen<strong>de</strong> voor dat<br />
jaargetij<strong>de</strong>. Hij heeft zich beholpen<br />
met een juten zak, waar twee gaten<br />
in waren geknipt voor zijn armen<br />
en een voor zijn hoofd, die dan als<br />
overgooier dienst <strong>de</strong>ed. Ver<strong>de</strong>r was hij<br />
vindingrijk genoeg en wist altijd wel<br />
wat op <strong>de</strong> kop te tikken. Het briefverkeer<br />
met thuis vanuit Duitsland was<br />
matig. Het duur<strong>de</strong> lang voor een brief<br />
aankwam en hij was kort van stof. We<br />
hebben ook nog tweemaal een pakket<br />
gestuurd. We had<strong>de</strong>n wel <strong>niet</strong> veel te<br />
geven en etenswaar al helemaal <strong>niet</strong>,<br />
maar soms had mijn moe<strong>de</strong>r <strong>door</strong> hier<br />
en daar te vragen nog wel eens wat<br />
kleding en on<strong>de</strong>rgoed kunnen bemachtigen<br />
wat hem wel van pas zou komen.<br />
We kregen geen reactie en later kwam<br />
uit dat ze hem nooit had<strong>de</strong>n bereikt.<br />
Toen zijn werkadres <strong>door</strong> bombar<strong>de</strong>menten<br />
<strong>niet</strong> meer bestond en volgens<br />
een aangeplakte bekendmaking arbei<strong>de</strong>rs<br />
zich op een an<strong>de</strong>r adres moesten<br />
mel<strong>de</strong>n, is hij samen met lotgenoot<br />
Arie Kip gaan zoeken naar werk. Ze<br />
hebben toen alles aangepakt wat er<br />
voorhan<strong>de</strong>n was met als enig doel<br />
dat ze eten en on<strong>de</strong>rdak erbij zou<strong>de</strong>n<br />
krijgen. Maar veel Duitsers waren<br />
er beducht voor om buitenlan<strong>de</strong>rs in<br />
dienst te nemen. Er zal wel een straf op<br />
gestaan hebben. Bij aanhouding <strong>door</strong><br />
een van <strong>de</strong> vele daartoe bevoeg<strong>de</strong>n van<br />
het Duitse Rijk zei<strong>de</strong>n ze steeds dat<br />
ze werk en on<strong>de</strong>rdak zochten omdat<br />
ze waren “ausgebombt”, dan wer<strong>de</strong>n<br />
ze overgedragen aan een of an<strong>de</strong>re<br />
gemeentelijke dienst die dan werk<br />
verschafte, zoals het verrichten van<br />
herstelwerkzaamhe<strong>de</strong>n aan wegen, die<br />
<strong>door</strong> bombar<strong>de</strong>menten onbegaanbaar<br />
waren gewor<strong>de</strong>n. Het hing af van <strong>de</strong><br />
secundaire arbeidsvoorwaar<strong>de</strong>n - eten<br />
en on<strong>de</strong>rdak - of ze er van<strong>door</strong> gingen<br />
of bleven. Zijn kameraad opper<strong>de</strong> dat<br />
ze op het platteland meer kans had<strong>de</strong>n<br />
om te vin<strong>de</strong>n wat ze zochten. Bij een<br />
boer waren <strong>de</strong> beste kansen op werk en<br />
eten en slapen was daar waarschijnlijk<br />
geen probleem. Het was in<strong>de</strong>rdaad een<br />
goed plan. Werk voor een paar weken<br />
was er <strong>niet</strong> te vin<strong>de</strong>n maar telkens was<br />
er wel weer een adres waar ze voor<br />
een paar dagen terecht kon<strong>de</strong>n. Zo<br />
mochten ze zelfs met een kud<strong>de</strong> schapen<br />
gaan wan<strong>de</strong>len met een hond en<br />
al. Die zou wel laten blijken wanneer<br />
er teruggegaan moest wor<strong>de</strong>n. Maar<br />
toen <strong>de</strong> echte schaapher<strong>de</strong>r weer terug<br />
was, was er geen an<strong>de</strong>r werk meer.<br />
Een keer waren ze bijna in problemen<br />
gekomen. Ze waren een café binnengegaan<br />
om wat te drinken met het<br />
eigenlijke doel even een sanitaire stop<br />
te maken toen ze ont<strong>de</strong>kten dat er aan<br />
<strong>de</strong> kapstok een jas hing en daarbij een<br />
glimmen<strong>de</strong> halve maan die met een<br />
ketting om <strong>de</strong> hals gedragen werd. Het<br />
was <strong>de</strong> uitmonstering van <strong>de</strong> gevrees<strong>de</strong><br />
“Feldgendarmerie”, een soort militaire<br />
politie met verregaan<strong>de</strong> bevoegdhe<strong>de</strong>n.<br />
Het was maar beter die heren uit <strong>de</strong><br />
weg te gaan en dat <strong>de</strong><strong>de</strong>n ze. Ze hebben<br />
zich zo een behoorlijke tijd min of<br />
meer schuil kunnen hou<strong>de</strong>n. Op zekere<br />
dag was <strong>de</strong> atmosfeer in Duitsland<br />
an<strong>de</strong>rs. Het was stiller en bij navragen<br />
hoor<strong>de</strong>n ze dat Duitsland had gecapituleerd.<br />
Ze waren dus vrij! Een re<strong>de</strong>n<br />
om terug te keren naar Ne<strong>de</strong>rland.<br />
Maar <strong>de</strong> twee makkers wil<strong>de</strong>n wat van<br />
Duitsland zien. Ze besloten nog wat<br />
te blijven, want dit leven beviel hun<br />
uitstekend en nu ze vrij waren was <strong>de</strong><br />
noodzaak om zich schuil te hou<strong>de</strong>n<br />
er ook <strong>niet</strong> meer. Dat hebben ze maar<br />
kort volgehou<strong>de</strong>n. Toen begon toch<br />
het verlangen naar het va<strong>de</strong>rland en <strong>de</strong><br />
gelief<strong>de</strong>n thuis, het van het ongebon<strong>de</strong>n<br />
bestaan te winnen. Toen ze dat<br />
ein<strong>de</strong>lijk tegenover elkaar beken<strong>de</strong>n<br />
zijn ze gaan liften met veelal <strong>de</strong> Amerikanen<br />
naar het va<strong>de</strong>rland. Maar een<br />
gevoel van thuiskomen was het <strong>niet</strong><br />
aan <strong>de</strong> grens.<br />
Weer naar huis<br />
Bij het passeren van <strong>de</strong> grens in Limburg<br />
had<strong>de</strong>n ze gedacht op <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong><br />
manier naar <strong>De</strong>n Haag te kunnen<br />
gaan, maar daar werd een stokje voor<br />
gestoken. Ze wer<strong>de</strong>n ingekwartierd en<br />
moesten hun bezit aan Duitse Marken<br />
en papieren afgeven. <strong>De</strong> ver<strong>de</strong>re repatriëring<br />
zou <strong>door</strong> <strong>de</strong> overheid verzorgd<br />
wor<strong>de</strong>n. Ze mochten wel correspon<strong>de</strong>ren<br />
met thuis zon<strong>de</strong>r beperkingen. Het<br />
zal wel nodig geweest zijn om na te<br />
gaan of zij misschien staatsgevaarlijk<br />
waren of gezocht wer<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> een<br />
of an<strong>de</strong>re re<strong>de</strong>n. Ze had<strong>de</strong>n ten minste<br />
moeten verklaren hoe ze in Duitsland<br />
terecht waren gekomen en wat ze daar<br />
had<strong>de</strong>n gedaan en dat soort vragen.<br />
Ein<strong>de</strong>lijk kregen ze toestemming om<br />
te vertrekken en kon het laatste traject<br />
van <strong>de</strong> repatriëring wor<strong>de</strong>n afgelegd.<br />
Hij was veilig teruggekeerd. Eenzelf<strong>de</strong><br />
ervaring aan <strong>de</strong> grens had <strong>de</strong> broer die<br />
uit Bran<strong>de</strong>nburg terugkeer<strong>de</strong>. Alleen<br />
mijn persoon bevond zich nog in Groningen,<br />
waar ik in <strong>de</strong> Hongerwinter op<br />
9 maart 1945 met een kin<strong>de</strong>rtransport<br />
per rijnaak naartoe was gegaan om aan<br />
<strong>de</strong> dreigen<strong>de</strong> hongerdood te ontkomen.<br />
Ik werd daar in een pleeggezin opgenomen<br />
en ben daar van 16 maart tot 29<br />
juni 1945 gebleven. Op 10 april begon<br />
<strong>de</strong> bevrijding van Groningen waarom<br />
verbeten werd gevochten, doch op<br />
14 april 1945 was <strong>de</strong> stad vrij. Op 29<br />
juni 1945 stapte ik als laatste weer het<br />
ou<strong>de</strong>rlijk huis binnen. Het gezin was<br />
weer compleet.<br />
P.C. Hoogduin<br />
Leidschendam<br />
phoogduin@hccnet.nl<br />
- On<strong>de</strong>rduikers slapen gekleed bij <strong>de</strong> kachel in <strong>de</strong> nacht van 20 op 21 november, klaar om<br />
te vluchten (foto: Ed Koster). -
pagina 12 Dinsdag 13 november 2012 <strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> - Krant voor <strong>de</strong> 50-plusser<br />
5 DECEMBER<br />
RESERVEREN: WWW.KS.NL OF 0900 3456789 (10cpm)<br />
BTR REIZEN<br />
Winterzon<br />
Wilt u het kou<strong>de</strong> en gure Hollandse klimaat<br />
ontvluchten dan kunt u van oktober 2012 t/m<br />
mei 2013 met BTR Reizen ie<strong>de</strong>re week voor<br />
een korte of langere perio<strong>de</strong> heerlijk ge<strong>niet</strong>en<br />
van Spaanse Winterzon in Calpe aan <strong>de</strong><br />
Costa Blanca.<br />
Bel voor gratis fol<strong>de</strong>r 055 - 5059500<br />
Speciale Lezersactie:<br />
Lezers van <strong>De</strong> <strong>Oud</strong> <strong>Hagenaar</strong> ontvangen<br />
10% korting op <strong>de</strong> bei<strong>de</strong><br />
Winterzon Thema & Groepsreizen<br />
Reserveren o.v.v. boekingsco<strong>de</strong> op: BTR041<br />
Aman<strong>de</strong>lbloesems Costa Blanca<br />
8 daagse vliegreis (verlenging mogelijk)<br />
van 20 t/m 27 februari 2013<br />
App. Esmeralda Suites***+<br />
Halfpension & Excursieprogramma<br />
van € 622,- voor slechts € 560,- p.p.<br />
50PLuS voorstellingen zijn<br />
elke dinsdag en don<strong>de</strong>rdag om<br />
13.30 uur te zien, uitgezon<strong>de</strong>rd<br />
<strong>de</strong> schoolvakanties.<br />
inclusief kopje koffie en iets<br />
lekkers.<br />
Goed en voor<strong>de</strong>lig<br />
gekleed het<br />
najaar in?<br />
Kom dan langs en<br />
laat U verrassen <strong>door</strong><br />
onze uitgebrei<strong>de</strong><br />
wintercollectie...<br />
20.15 UUR Almeloplein 27, 2533 AB <strong>De</strong>n Haag<br />
tel. 070 3080080<br />
Ma. van 13:00 t/m 17:30, di. t/m vr. 9:00 t/m 17:30<br />
za.van 9:00 tot 17:00<br />
Winterzon reizen<br />
Speciale Actie<br />
<strong>De</strong> <strong>Oud</strong> <strong>Hagenaar</strong><br />
10%<br />
korting<br />
Las Fallas aan <strong>de</strong> Costa Blanca<br />
8 daagse vliegreis (verlenging mogelijk)<br />
van 13 t/m 20 maart 2013<br />
App. Esmeralda Suites***+<br />
Halfpension & Excursieprogramma<br />
van € 583,- voor slechts € 525,- p.p.<br />
BTR Winterzon reizen zijn perfect in kwaliteit en uitvoering, inclusief:<br />
Vlucht met Transavia van Amsterdam – Valencia v.v.<br />
Transfer Valencia – Calpe v.v.<br />
Verblijf in uitsteken<strong>de</strong> *** of **** hotels of appartementen in Calpe.<br />
Welkomstbijeenkomst met glas Sangria.<br />
Begeleiding van ons Ne<strong>de</strong>rlands echtpaar ter plaatse.<br />
055 - 5059500 · WWW.BTRREIZEN.NL<br />
<strong>De</strong> komen<strong>De</strong> 3 weken<br />
bij Pathé buitenhof<br />
20 en 22 november<br />
beLLiCheR: CeL 3gt<br />
Je leven is maar één muisklik verwij<strong>de</strong>rd van<br />
een nachtmerrie…<br />
www.pathe.nl/50plusbios<br />
27 en 29 nov - 4 en 6 <strong>de</strong>c<br />
<strong>De</strong> maRathon 1<br />
<strong>De</strong> Rotterdamse vrien<strong>de</strong>n Gerard, Leo, Kees en<br />
Nico werken gebroe<strong>de</strong>rlijk samen in <strong>de</strong> garage van<br />
Gerard, maar <strong>de</strong> zaken gaan <strong>niet</strong> al te best.<br />
Even gezellig er tussen uit, lekker tot rust<br />
komen en ontspannen in het mooiste stukje<br />
van Ne<strong>de</strong>rland. Of een bezoek aan Aken of<br />
Valkenburg naar een van <strong>de</strong> sfeervolle en<br />
gezellige kerstmarkten.<br />
Najaarsarrangement<br />
2,3 of 4 overnachtingen / uitgebreid ontbijt /<br />
2 of 3 keer driegangen diner en nog veel meer...<br />
- Prijs vanaf € 118,- p.p -<br />
(halfpension / 2 nachten / 2 x ontbijt / 2 x diner)<br />
Kijk op <strong>de</strong> site voor <strong>de</strong> vele an<strong>de</strong>re mogelijkhe<strong>de</strong>n.<br />
Let op: 4 nachten = 3 betalen !<br />
Hoofdstraat 53 - 6281 BB Mechelen NL<br />
T. +31 (0)43 4 55 1636 info@<strong>de</strong>ou<strong>de</strong>brouwerij.nl<br />
www.<strong>de</strong>ou<strong>de</strong>brouwerij.nl<br />
AANNEMERSBEDRIJF<br />
‘MORGENSTOND’ b.v.<br />
Specialist in:<br />
• Voor al uw VVE On<strong>de</strong>rhoud,<br />
al uw voorkomend on<strong>de</strong>rhoud,<br />
aanbouw en dakopbouw<br />
• Tevens gespecialiseerd in het<br />
opplussen van uw woning in<br />
het ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> WMO<br />
woningaanpassingen<br />
Kantoor en<br />
werkplaats<br />
Orionstraat 2 <strong>De</strong>n Haag<br />
tel: 070-3814221<br />
fax: 070-3835122<br />
€ 117,50 voor 2 personen ALL INCLUSIEF<br />
• 1x overnachting in een standaard 2-persoonskamer<br />
• Onbeperkt Hollands gedistilleerd<br />
(frisdrank, huiswijn, bier) van 10:00 tot 23:00<br />
• 1x uitgebreid ontbijtbuffet<br />
• 1x lunchpakket<br />
• 3-gangen keuze diner bij <strong>de</strong> dag van aankomst<br />
• gratis gebruik van jacuzzi<br />
Let op!<br />
U betaalt slechts € 117,50 voor 2 personen per nacht!<br />
Het genoem<strong>de</strong> tarief is geldig t/m 24 <strong>de</strong>cember 2012 en<br />
exclusief gemeentelijke heffingen á € 1,50 p.p.p.n.<br />
bittergarnituur, gebak en fietshuur.<br />
Gortelseweg 8<br />
8076 PS, Vierhouten<br />
tel: 0577-411323<br />
www.foreesten.nl
<strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> - Krant voor <strong>de</strong> 50-plusser Dinsdag 13 november 2012 pagina 13<br />
Opinie<br />
?<br />
Opinie &Informatie<br />
Informatie<br />
Opinie<br />
Als blijkt dat alleenstaan<strong>de</strong>n en tweeverdieners<br />
boven een bruto inkomen<br />
van 60.000 euro per jaar – ook <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>ren<br />
– <strong>door</strong> het nieuwe betaalstelsel in <strong>de</strong><br />
zorg méér dan 4 procent tot 2017 erop<br />
achteruit gaan, dan komen ongetwijfeld<br />
verzachten<strong>de</strong> maatregelen. Overigens<br />
gaat vrijwel ie<strong>de</strong>reen eraan voorbij dat<br />
burgers met een inkomen boven <strong>de</strong><br />
50.000 en 60.000 bruto per jaar in het<br />
<strong>de</strong>cennium voor <strong>de</strong> kredietcrisis in 2009<br />
er meer dan 10 procent op vóóruit zijn<br />
gegaan. <strong>De</strong> betrokkenen zullen het <strong>niet</strong><br />
leuk vin<strong>de</strong>n, maar zij zijn in staat nu<br />
een behoorlijke veer te laten, afgezien<br />
van het feit of zij het kunnen lij<strong>de</strong>n.<br />
<strong>De</strong> macro koopkrachtcijfers wor<strong>de</strong>n nu<br />
ver<strong>de</strong>r uitgewerkt. Maar, zoals wij eer<strong>de</strong>r<br />
stel<strong>de</strong>n, geen burger is qua inkomen<br />
en aftrekposten hetzelf<strong>de</strong>. Voor ie<strong>de</strong>r<br />
persoonlijk geldt een an<strong>de</strong>re situatie.<br />
Soms heel positief, soms heel negatief.<br />
Geen regeringsbeleid kan daaraan iets<br />
veran<strong>de</strong>ren, hooguit wat <strong>de</strong>mpen. Veel<br />
werk dus voor <strong>de</strong> rekenmeesters in<br />
dit land, die voor <strong>de</strong> onmogelijke taak<br />
staan <strong>de</strong> groepen af te zon<strong>de</strong>ren, die<br />
het sterkst wor<strong>de</strong>n getroffen <strong>door</strong> <strong>de</strong><br />
voornemens van <strong>de</strong> nieuwe regeringscoalitie.<br />
Nivellering<br />
<strong>De</strong> kern van het nieuwe regeringsbeleid,<br />
kennelijk een succes van <strong>de</strong><br />
PvdA, is dat er sprake zal zijn van enige<br />
nivellering. <strong>De</strong> hoge inkomensgroepen<br />
leveren meer in dan <strong>de</strong> laagste. Eigenlijk<br />
had dat eer<strong>de</strong>r moeten gebeuren in<br />
tij<strong>de</strong>n van economische groei, want in<br />
die perio<strong>de</strong>s zijn <strong>de</strong> hogere inkomens<br />
<strong>door</strong> het percentsgewijze stelsel in<br />
har<strong>de</strong> euro’s altijd veel beter af in hun<br />
welvaartsgroei.<br />
Volgens <strong>de</strong> nieuwe minister van Sociale<br />
Zaken, Lo<strong>de</strong>wijk Asscher, zou in <strong>de</strong><br />
regeerperio<strong>de</strong> 2013-2017 koopkrachtverlies<br />
voor vele groepen ontstaan,<br />
soms ook meer dan 4 procent. Vervolgens<br />
relativeert hij dat <strong>door</strong> te stellen<br />
dat nog nooit een regering langer dan<br />
één jaar heeft vooruitgekeken en dat<br />
in <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren, me<strong>de</strong> <strong>door</strong> <strong>de</strong><br />
nauwelijks te voorziene economische<br />
ontwikkelingen, <strong>de</strong> boel nog helemaal<br />
kan veran<strong>de</strong>ren. Het gesteggel over <strong>de</strong><br />
koopkrachtcijfers zal dus nog wel even<br />
<strong>door</strong>gaan. Een an<strong>de</strong>re rekenmeester,<br />
In<strong>de</strong>pen<strong>de</strong>r.nl (vooral bekend van<br />
prijsvergelijkingen in verzekeringen),<br />
komt zelfs tot <strong>de</strong> conclusie dat als <strong>de</strong><br />
verlaging van het belastingtarief (van<br />
42 tot 38 procent) wordt meegenomen,<br />
<strong>de</strong> zorgkosten voor <strong>de</strong> hogere inkomens<br />
in <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren helemaal <strong>niet</strong> fors<br />
stijgen.<br />
Er bestaat een mooie uitdrukking: laat<br />
Gods water over Gods akker lopen.<br />
Correcties kunnen altijd achteraf nog<br />
wor<strong>de</strong>n gedaan. Daarom is alle ophef<br />
bij <strong>de</strong> VVD-achterban voorbarig. Ze<br />
toont een gebrek aan sociale betrokkenheid<br />
in tij<strong>de</strong>n dat bijna ie<strong>de</strong>reen erop<br />
achteruit gaat. Koeren kan altijd nog!<br />
Vergelijken<br />
<strong>De</strong> gevolgen voor <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>ren van <strong>de</strong><br />
an<strong>de</strong>re voornemens uit het regeerakkoord<br />
hebben we hier al eer<strong>de</strong>r in<br />
het algemeen behan<strong>de</strong>ld: zij zullen<br />
per individu wor<strong>de</strong>n getroffen <strong>door</strong><br />
bezuinigingen in <strong>de</strong> AWBZ, <strong>de</strong> WMO,<br />
<strong>de</strong> hogere eigen bijdrage in <strong>de</strong> zorg (al<br />
eer<strong>de</strong>r goedgekeurd <strong>door</strong> het parlement)<br />
en <strong>de</strong> maatregelen om <strong>de</strong> fi scale aftrek<br />
van <strong>de</strong> hypotheekrente heel gelei<strong>de</strong>lijk<br />
te vermin<strong>de</strong>ren. Het is bepaald<br />
<strong>niet</strong> prettig allemaal. Maar als we het<br />
vergelijken met <strong>de</strong> rest van Europa, en<br />
met name Griekenland en Spanje, zijn<br />
we <strong>niet</strong> slecht af.<br />
Op pensioenterrein is er <strong>niet</strong> zoveel<br />
veran<strong>de</strong>rd als eer<strong>de</strong>r is besloten. <strong>De</strong><br />
AOW stijgt gelei<strong>de</strong>lijk naar 66 jaar<br />
in 2018 en naar 67 jaar in 2021. Voor<br />
werken<strong>de</strong>n tussen <strong>de</strong> 61 en 65 jaar komt<br />
er een <strong>door</strong>werkbonus. Op het belangrijkste<br />
voor <strong>de</strong> gepensioneer<strong>de</strong>n heeft<br />
<strong>de</strong> regering <strong>niet</strong> of nauwelijks invloed,<br />
namelijk <strong>de</strong> aanvullen<strong>de</strong> bedrijfspensioenen.<br />
<strong>De</strong>ze dreigen volgend jaar april<br />
gekort te wor<strong>de</strong>n <strong>door</strong> slechtere lange<br />
vooruitzichten bij <strong>de</strong> pensioenfondsen,<br />
me<strong>de</strong> <strong>door</strong> het steeds ou<strong>de</strong>r wor<strong>de</strong>n van<br />
<strong>de</strong> mensen. Dat zou behoorlijke (extra)<br />
Hans<br />
Roo<strong>de</strong>nburg<br />
Lezers vragen zich af wat <strong>de</strong> gevolgen wor<strong>de</strong>n voor hun portemonnee van het regeerakkoord van VVD en PvdA. Daarover is in <strong>de</strong> media veel te doen. Maar zoals altijd staat er <strong>niet</strong>s<br />
vast voordat <strong>de</strong> politiek – Eerste en Twee<strong>de</strong> Kamer – daaraan goedkeuring heeft gegeven. Een analyse over <strong>de</strong> mogelijke koopkrachtconsequenties. Heeft u ook ervaringen of na<strong>de</strong>re<br />
vragen, dan kunt u die sturen naar hansroo<strong>de</strong>nburg@kpnmail.nl<br />
Overdreven ophef over zorgpremie hogere inkomens<br />
<strong>De</strong> ophef over <strong>de</strong> inkomensafhankelijke (collectieve) zorgbijdragen vanaf 2014 is – met name in <strong>de</strong> VVD-achterban – buiten proporties<br />
gegroeid. Me<strong>de</strong> ingegeven <strong>door</strong> media, met name <strong>De</strong> Telegraaf, die <strong>niet</strong> nalieten het vuurtje nog wat op te stoken. Maar zoals altijd<br />
met regeerprogramma’s zitten er genoeg ‘open ein<strong>de</strong>n’ in die later on<strong>de</strong>r invloed van <strong>de</strong> Twee<strong>de</strong> Kamer of aan <strong>de</strong> hand van reacties<br />
uit het veld aangepast wor<strong>de</strong>n en soms zelfs helemaal achter <strong>de</strong> horizon verdwijnen.<br />
Samenlevingskwesties<br />
Vloerbe<strong>de</strong>kking buren<br />
<strong>de</strong>mpt herrie <strong>niet</strong><br />
Wij zijn verhuisd naar een huurwoning<br />
in een fl atgebouw dat uitsluitend <strong>door</strong><br />
55-plussers zou wor<strong>de</strong>n bewoond. Nadat<br />
wij daar woon<strong>de</strong>n, kwamen we erachter<br />
dat onze bovenburen een jonger gezin<br />
met drie kin<strong>de</strong>ren zijn. Daar hebben<br />
wij veel last van vanwege lawaai dat<br />
<strong>door</strong>dringt via het plafond. Oorzaak in<br />
onze ogen is <strong>de</strong> vloerbe<strong>de</strong>kking, die op<br />
het beton is geplakt. <strong>De</strong> verhuur<strong>de</strong>r stelt<br />
echter dat <strong>de</strong> vloer wel aan <strong>de</strong> eisen<br />
voor geluids<strong>de</strong>mping uit het woonreglement<br />
voldoet. Wij willen nu opnieuw<br />
verhuizen. Moet <strong>de</strong> verhuur<strong>de</strong>r ons<br />
compenseren voor <strong>de</strong> verhuiskosten die<br />
we op ongeveer 5000 euro schatten?<br />
Het tegengaan van ‘overlast <strong>door</strong><br />
buren’ is een van <strong>de</strong> lastigste on<strong>de</strong>rwerpen<br />
waarmee personen te maken<br />
kunnen hebben. En vooral als <strong>de</strong> ene<br />
buur meent dat <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r overlast<br />
veroorzaakt, terwijl die an<strong>de</strong>r dat <strong>niet</strong><br />
vindt. In die gevallen moet vaak <strong>de</strong><br />
rechter eraan te pas komen, waarbij<br />
<strong>de</strong> uitkomst vaak voor alle partijen<br />
ongewis is. In het <strong>door</strong> u aangedragen<br />
consequenties kunnen hebben voor <strong>de</strong><br />
koopkracht van <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>ren, vooral als<br />
zij een pensioen hebben dat groter is<br />
dan hun basis-AOW.<br />
An<strong>de</strong>rzijds lijken <strong>de</strong> slechte en<br />
voorspel<strong>de</strong> resultaten van een aantal<br />
pensioenfondsen op termijn, me<strong>de</strong><br />
dankzij een beter te hanteren ‘rekenrente’<br />
(wel weer een overheidska<strong>de</strong>r),<br />
mee te vallen, dus is <strong>de</strong> kans groot dat<br />
<strong>de</strong>ze kortingen meevallen of helemaal<br />
<strong>niet</strong> wor<strong>de</strong>n <strong>door</strong>gevoerd. Een geluk bij<br />
een ongeluk voor <strong>de</strong>ze mensen.<br />
Gezien <strong>de</strong> ophef in het land bij allerlei<br />
belangengroeperingen, ook van ou<strong>de</strong>ren,<br />
is er maar één conclusie mogelijk:<br />
bij economische teruggang moet een ie<strong>de</strong>r<br />
lij<strong>de</strong>n, <strong>de</strong> één meer dan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r. En<br />
maar klagen, klagen en klagen. Terwijl<br />
het altijd in ons land zo is geweest dat<br />
<strong>de</strong> lusten èn lasten evenredig wor<strong>de</strong>n<br />
ver<strong>de</strong>eld.<br />
In <strong>de</strong>ze serie over <strong>de</strong> inkomens van<br />
ou<strong>de</strong>ren komt een volgen<strong>de</strong> keer<br />
een mogelijke herver<strong>de</strong>ling tussen<br />
<strong>de</strong> generaties – jongeren, <strong>de</strong>rtigers,<br />
babyboomers en gepensioneer<strong>de</strong>n - aan<br />
<strong>de</strong> or<strong>de</strong>. Met on<strong>de</strong>r meer directeur Paul<br />
Schnabel van het Sociaal en Cultureel<br />
Planbureau (CPB).<br />
Vragenrubriek voor lezers over uitkeringen, consumentenzaken, rechten (zoals erfrecht), belastingen en an<strong>de</strong>re financiële zaken. Uw vragen wor<strong>de</strong>n<br />
anoniem in <strong>de</strong>ze uitgave behan<strong>de</strong>ld en onze <strong>de</strong>skundigen zullen proberen u een persoonlijk antwoord te geven. U kunt uw kwesties sturen naar<br />
hansroo<strong>de</strong>nburg@kpnmail.nl of naar Postbus 26046, 2502 GA <strong>De</strong>n Haag. Graag met vermelding van rubriek ‘Rechten en Plichten’.<br />
geval staat vaak in huurcontracten<br />
en woonreglementen dat <strong>de</strong> gelui<strong>de</strong>n<br />
van bovenburen via <strong>de</strong> vloer beperkt<br />
moeten blijven. Het probleem ontstaat<br />
vooral bij laminaat, parket of stenen<br />
vloeren. Daarom staat in vrijwel elk<br />
contract dat er isolatie moet wor<strong>de</strong>n<br />
aangebracht.<br />
Echter in uw geval is het uw beleving<br />
tegenover die van <strong>de</strong> verhuur<strong>de</strong>r, die<br />
vindt dat uw bovenburen wel <strong>de</strong>gelijk<br />
aan <strong>de</strong> geluidsnormen voldoen. Kunt<br />
u aantonen dat dat <strong>niet</strong> zo is, dan moet<br />
u naar <strong>de</strong> rechter stappen met alle gevolgen<br />
van dien. U wilt compensatie<br />
van <strong>de</strong> verhuur<strong>de</strong>r voor verhuiskosten.<br />
U baseert die wens op het feit dat het<br />
om een 55-plus appartementsgebouw<br />
zou gaan. Ongetwijfeld staat in <strong>de</strong><br />
huurvoorwaar<strong>de</strong>n of het woonreglement<br />
dat het appartementencomplex<br />
bij uitzon<strong>de</strong>ring ook <strong>door</strong> jongeren<br />
kan wor<strong>de</strong>n bewoond.<br />
Bovendien is het maar zeer <strong>de</strong> vraag<br />
of <strong>de</strong> verhuur<strong>de</strong>r aan u compensatie<br />
moet geven. Wij vrezen dat u ook<br />
hierin aan het kortste eind trekt. U<br />
zou <strong>de</strong> zaak aan <strong>de</strong> rechter kunnen<br />
voorleggen, maar dan zult u zich toch<br />
eerst heel goed op <strong>de</strong> hoogte moeten<br />
stellen van <strong>de</strong> voorwaar<strong>de</strong>n van <strong>de</strong><br />
verhuur<strong>de</strong>r.<br />
Erf- en schenkingsrecht<br />
On<strong>de</strong>rhands regelen<br />
nalatenschap<br />
Onlangs is mijn va<strong>de</strong>r overle<strong>de</strong>n. Mijn<br />
moe<strong>de</strong>r leeft nog en is 91 jaar. Ik heb<br />
helaas <strong>door</strong> vervelen<strong>de</strong> gebeurtenissen<br />
geen contact meer met mijn ou<strong>de</strong>rs.<br />
Mijn broertje heeft al <strong>de</strong> auto van mijn<br />
va<strong>de</strong>r meegenomen en zijn portefeuille.<br />
Mijn kin<strong>de</strong>ren hebben alles voor hun<br />
opa en oma gedaan. Ik vind ik dat zij<br />
recht hebben op een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> erfenis.<br />
Mijn broer doet weinig tot <strong>niet</strong>s. Moet ik<br />
<strong>de</strong> erfenis voor mijn kin<strong>de</strong>ren opeisen?<br />
Er wordt dus veel on<strong>de</strong>rhands<br />
geregeld zon<strong>de</strong>r uw betrokkenheid.<br />
Dat is alleen maar mogelijk - zon<strong>de</strong>r<br />
consequenties - als er <strong>niet</strong> veel te<br />
ver<strong>de</strong>len is en er geen testament is.<br />
Overigens leeft uw moe<strong>de</strong>r nog. Volgens<br />
het wettelijk erfrecht - en zon<strong>de</strong>r<br />
testament - krijgt zij het beheer over<br />
<strong>de</strong> nalatenschap van haar echtgenoot.<br />
U als kin<strong>de</strong>ren krijgt een vor<strong>de</strong>ring<br />
(ten aanzien van uw erfrecht van uw<br />
va<strong>de</strong>r) op <strong>de</strong> langstleven<strong>de</strong>. Pas als<br />
die is overle<strong>de</strong>n wordt bekeken in<br />
hoeverre er nog wat ‘te halen’ is bij<br />
<strong>de</strong> langstleven<strong>de</strong> voor <strong>de</strong> erven<strong>de</strong><br />
kin<strong>de</strong>ren. Uw kin<strong>de</strong>ren komen pas aan<br />
bod als u bent overle<strong>de</strong>n. Ons advies:<br />
het heeft pas zin eventueel in actie te<br />
komen als uw moe<strong>de</strong>r is overle<strong>de</strong>n.<br />
Tenzij u uw broer nu al wilt aanpakken,<br />
maar gezien <strong>de</strong> situatie komt u<br />
dat waarschijnlijk op veel juridische<br />
kosten te staan.<br />
Tweelingzussen <strong>de</strong>len<br />
huuropbrengst<br />
Mijn vrouw en haar tweelingzus hebben<br />
jaren gele<strong>de</strong>n uit een erfenis van hun<br />
ou<strong>de</strong>rs een winkelpandje geërfd. Zij<br />
<strong>de</strong>el<strong>de</strong>n tot voor kort <strong>de</strong> huuropbrengst.<br />
Een aantal maan<strong>de</strong>n gele<strong>de</strong>n is haar<br />
zus overle<strong>de</strong>n. Erven haar kin<strong>de</strong>ren nu<br />
direct van haar of geldt hierbij ook <strong>de</strong><br />
situatie van <strong>de</strong> langstleven<strong>de</strong>? Met <strong>de</strong><br />
kin<strong>de</strong>ren van haar tweelingzus heeft<br />
mijn vrouw geen enkel contact meer.<br />
Aannemen<strong>de</strong> dat <strong>de</strong> overle<strong>de</strong>n<br />
tweelingzus geen partner meer heeft,<br />
zijn haar kin<strong>de</strong>ren direct wettelijk erfgenaam<br />
van haar. Dus zij krijgen voortaan<br />
het <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> huuropbrengst<br />
van het winkelpandje, dat <strong>de</strong> tweelingzus<br />
van uw vrouw eerst opstreek. Misschien<br />
ook tijd om eens te bekijken<br />
of het ou<strong>de</strong> erfrecht af te kopen is of<br />
dat op een an<strong>de</strong>re manier <strong>de</strong>ze nogal<br />
omslachtige zaak af te han<strong>de</strong>len is.<br />
Als ex-partners<br />
van elkaar erven<br />
Na 18 jaar te hebben samengewoond<br />
met een samenlevingscontract zijn we<br />
uit elkaar gegaan. We hebben in<strong>de</strong>rtijd<br />
een testament laten opstellen, waarin<br />
wij elkaar benoem<strong>de</strong>n tot erfgenaam.<br />
Mijn ex-partner heeft haar testament<br />
inmid<strong>de</strong>ls gewijzigd en mij <strong>niet</strong> meer als<br />
erfgenaam aangewezen. Ik heb dat nog<br />
<strong>niet</strong> gedaan. Zij is ook samen met mij<br />
eigenaar van <strong>de</strong> woning die zij bewoont.<br />
Wat moet ik doen?<br />
Allereerst dient u natuurlijk ook uw<br />
testament te wijzigen in <strong>de</strong> zin zoals u<br />
het wilt. U krijgt nu <strong>de</strong> vreem<strong>de</strong> situatie<br />
dat als u overlijdt uw ex van u erft<br />
en an<strong>de</strong>rsom <strong>niet</strong>. Ook lijkt ons <strong>de</strong> tijd<br />
rijp om te kijken in hoeverre <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re<br />
fi nanciële verbon<strong>de</strong>nheid – met on<strong>de</strong>r<br />
meer het gezamenlijke eigen huis<br />
– voor altijd kan wor<strong>de</strong>n geregeld.<br />
Tenzij u dat nog <strong>niet</strong> wilt.
pagina 14 Dinsdag 13 november 2012 <strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong><br />
Ruim 3 kilo en 495 pagina’s: standaardwerk Hans van Lith over <strong>de</strong> stoomtram in het Westland en over nog veel meer<br />
Historie van 90 jaar sporen <strong>door</strong> <strong>de</strong><br />
In 1839 reed <strong>de</strong> eerste trein in Ne<strong>de</strong>rland tussen Amsterdam en Haarlem, bij <strong>de</strong> financiering<br />
een handje handje geholpen geholpen <strong>door</strong> koning-koopman Willem I. Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>rs waren ook<br />
toen al zuinig en waag<strong>de</strong>n zich <strong>niet</strong> gauw aan een <strong>de</strong>rgelijk avontuur. <strong>De</strong>skundigen<br />
wezen erop dat hoge hoge treinsnelhe<strong>de</strong>n treinsnelhe<strong>de</strong>n <strong>de</strong> a<strong>de</strong>m van <strong>de</strong> reiziger zou<strong>de</strong>n afsnij<strong>de</strong>n afsnij<strong>de</strong>n en en boeren<br />
vrees<strong>de</strong>n dat <strong>de</strong> koeien van schrik geen geen melk meer meer zou<strong>de</strong>n geven. Van <strong>de</strong> kansel<br />
werd zelfs soms geroepen dat <strong>de</strong> stoomlocomotief een uitvinding van <strong>de</strong> duivel was,<br />
waar we ons verre van moesten hou<strong>de</strong>n. Naarmate <strong>de</strong> kooplie<strong>de</strong>n het echter van <strong>de</strong><br />
dominees dominees wonnen, wonnen, breid<strong>de</strong> het railnet zich zich uit. Naar <strong>De</strong>n Haag, Haag, <strong>De</strong>lft en Rotterdam en<br />
ver<strong>de</strong>r. <strong>De</strong> aanleg van spoorwegen was echter aan strenge voorschriften gebon<strong>de</strong>n.<br />
<strong>De</strong> Voorburgse bedrijfsjournalist Hans<br />
van Lith (1936) schreef on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> titel<br />
‘Rook over het Westland’ een rijk<br />
geïllustreer<strong>de</strong> boek over het railvervoer<br />
en <strong>de</strong> mensen in het Westland tussen<br />
1881 en 1970. Ook het wel en wee<br />
van <strong>de</strong> ‘Tuin van Ne<strong>de</strong>rland’ zelf komt<br />
aan <strong>de</strong> or<strong>de</strong>. Het boek is daar<strong>door</strong><br />
<strong>niet</strong> alleen erg interessant voor<br />
belangstellen<strong>de</strong>n in spoor en tram,<br />
maar ook voor geïnteresseer<strong>de</strong>n in het<br />
Westland en <strong>de</strong> randste<strong>de</strong>n.<br />
Hans van Lith werkte in<br />
voorlichtingsfuncties bij <strong>de</strong> N.V.<br />
Ne<strong>de</strong>rlandse Spoorwegen en het<br />
ministerie van Verkeer en Waterstaat.<br />
Hij sloot zijn loopbaan in zijn<br />
woonplaats af als chef Voorlichting en<br />
PR van <strong>de</strong> N.V. Elektriciteitsbedrijf<br />
Zuid-Holland.Burgemeester J. (Sjaak)<br />
van <strong>de</strong>r Tak van <strong>de</strong> gemeente Westland<br />
(hij was van 1989 tot 2004 raadslid<br />
en wethou<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> <strong>de</strong> gemeente<br />
Rotterdam) nam vrijdag 2 november<br />
<strong>de</strong> loodzware loodzware en van driehon<strong>de</strong>rd<br />
bijzon<strong>de</strong>re foto’s foto’s en en illustraties<br />
voorziene ‘pil’ in ontvangst. “Dit boek<br />
brengt me terug naar mijn jeugd, want<br />
toen had had ik bij bij mijn geboortedorp<br />
geboortedorp<br />
Pernis Pernis ook te maken maken met een<br />
stoomtram, stoomtram, die die van van <strong>de</strong> Rotterdamsche<br />
- <strong>De</strong> Looschduinseweg in <strong>De</strong>n Haag met tramrails omstreeks 1906.<br />
Foto collectie E. <strong>de</strong>n Hamer -<br />
Stoomtram Maatschappij<br />
op West-IJsselmon<strong>de</strong>,’’ ging<br />
hij terug naar zijn roots. “Dit<br />
boek is voor mij een feest<br />
van herkenning en ik ben <strong>de</strong><br />
samenstellers dankbaar voor<br />
het realiseren dit prachtige<br />
standaardwerk,’’<br />
complimenteer<strong>de</strong> Van<br />
<strong>de</strong>r Tak ook in <strong>de</strong> richting<br />
van het uitgeversechtpaar<br />
Kitty en Thijs Uijthoven.<br />
Fantastische<br />
plannen<br />
In 1878 maakte een<br />
min<strong>de</strong>r strenge wet <strong>de</strong> bouw van<br />
simpele spoor- en tramlijnen met<br />
zeer beperkte snelheid mogelijk.<br />
Overal doken lie<strong>de</strong>n op die soms<br />
met <strong>de</strong> meest fantastische plannen<br />
presenteer<strong>de</strong>n. Ze klopten aan bij <strong>de</strong><br />
overheid om concessies, waarbij ze<br />
steevast wezen op <strong>de</strong> rijkdommen<br />
die gemeenten en provincies<br />
ten <strong>de</strong>el zou<strong>de</strong>n vallen <strong>door</strong> hun<br />
plannen. <strong>De</strong> concessies wer<strong>de</strong>n<br />
vaak wel verleend, maar dan kwam<br />
<strong>de</strong> fase van <strong>de</strong> uitwerking. <strong>De</strong><br />
kost gaat voor <strong>de</strong> baat uit en ze<br />
hoopten op subsidie uit <strong>de</strong> hoek van<br />
burgemeesters en Commissarissen<br />
<strong>de</strong>r Koningin. En daarop struikel<strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong> meeste plannen. <strong>De</strong> overhe<strong>de</strong>n<br />
wil<strong>de</strong>n wel <strong>de</strong> voorgespiegel<strong>de</strong><br />
vruchten plukken, maar keken wat<br />
<strong>de</strong> kosten betrof liever <strong>de</strong> kat uit<br />
<strong>de</strong> boom. Ook het Westland<br />
ken<strong>de</strong> zijn plannenmakers.<br />
<strong>De</strong> meest serieuze en<br />
succesvolle was C.G.<br />
van <strong>de</strong>r Meulen, een<br />
commissionair uit<br />
Amsterdam. Zijn oog<br />
viel op een lijn <strong>De</strong>n<br />
Haag-Loosduinen<br />
met verlenging<br />
naar<br />
- Vertrek van locomotief met wagons omstreeks 1900 vanaf <strong>de</strong> Lijnbaan in <strong>De</strong>n Haag richting Loosduinen. Op <strong>de</strong> brug van het WestWestein<strong>de</strong> gaat <strong>de</strong> conducteur met een ro<strong>de</strong> vlag voorop op het overige verkeer te waarschuwen. Foto collectie Hans van Lith -<br />
- In 1879 open<strong>de</strong> <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandsche Rhijnspoorweg-Maatschappij <strong>de</strong> eerste stoomtramlijn in Ne<strong>de</strong>rland<br />
van <strong>De</strong>n Haag-Staatsspoor naar Scheveningen. Niet te verwarren met <strong>de</strong> HIJSM-stoomtram<br />
die in 1886 ging rij<strong>de</strong>n. Foto collectie Hans van Lith. -<br />
- <strong>De</strong> HIJSM-stoomtram in ongeveer 1900 <strong>De</strong>n Haag-Scheveningen bij <strong>de</strong> halte (en<br />
kruising met <strong>de</strong> WSM) Looschduinseweg. Een van <strong>de</strong> ruituigen heeft een imperiaal zodat<br />
passagiers bij mooi weer bovenop kon<strong>de</strong>n plaatsnemen. Foto collectie Hans van Lith -<br />
Naaldwijk en ’s-Gravenzan<strong>de</strong>. Nadat<br />
er in zijn woonplaats Amsterdam was<br />
geïnformeerd, of hij <strong>niet</strong> op <strong>de</strong> lijst<br />
stond bij ‘opsporing verzocht’, wer<strong>de</strong>n<br />
concessies verleend en zelfs subsidie<br />
verstrekt. In 1882 was het eerste stuk<br />
naar Loosduinen klaar. <strong>De</strong> exploitatie<br />
werd opgedragen aan <strong>de</strong> Hollandsche<br />
IJzeren Spoorweg-Maatschappij<br />
(HIJSM). Het jaar daarop kwam<br />
Loosduinen-Naaldwijk en Loosduinen-<br />
’s-Gravenzan<strong>de</strong> in dienst. Erg stipt was<br />
<strong>de</strong> dienstregeling <strong>niet</strong>. Tot 1908 waren<br />
er geen vaste haltes en <strong>de</strong> tram stopte<br />
bij handopsteken. Goe<strong>de</strong>renvervoer<br />
was er nog nauwelijks en daarom<br />
daarna breid<strong>de</strong> het net zich uit in <strong>de</strong><br />
jaren daarna. Eerst tot Loosduinen<br />
naar het badhuis in 1888, toen naar<br />
Hoek van Holland in 1905 (waar<strong>door</strong><br />
aansluiting voor <strong>de</strong> tuinbouwers<br />
met <strong>de</strong> Engelse boot ontstond) en<br />
uitein<strong>de</strong>lijk in 1912 tot Maassluis en<br />
<strong>De</strong>lft. <strong>De</strong> aansluiting op het lan<strong>de</strong>lijke<br />
en Europese spoorwegnet was van<br />
immens belang voor <strong>de</strong> Westlandse<br />
export en voor <strong>de</strong> gemakkelijke<br />
aanvoer van steenkool voor<br />
verwarming van <strong>de</strong> tuinbouwkassen.<br />
- <strong>De</strong> ‘gastram’ in 1898 in <strong>De</strong>n Haag op het baanvak naar Looschduinen.<br />
Foto collectie A. van Donselaar -
Krant voor <strong>de</strong> 50-plusser Dinsdag 13 november 2012 pagina 15<br />
Tuin van Ne<strong>de</strong>rland<br />
Eerste werel<strong>door</strong>log<br />
<strong>De</strong> Eerste Werel<strong>door</strong>log bracht<br />
niemand wat goeds, maar bewees wel<br />
<strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n van het massale<br />
wegvervoer van soldaten en voorra<strong>de</strong>n.<br />
Talrijke on<strong>de</strong>rnemers in Ne<strong>de</strong>rland<br />
timmer<strong>de</strong>n een bovenbouw op een<br />
autochassis en richtten buslijnen in.<br />
<strong>De</strong>ze re<strong>de</strong>n soms voor <strong>de</strong> trams uit<br />
en waren zware concurrenten. In het<br />
Westland ken<strong>de</strong> men on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>ren<br />
<strong>De</strong> Tijdgeest en <strong>de</strong> AOOOR. <strong>De</strong> WSM<br />
bond <strong>de</strong> strijd aan en kocht in 1923<br />
ook bussen, waarna <strong>de</strong> tramdiensten<br />
steeds meer ingekrompen. Bijna een<br />
nog grotere druk op het bedrijf leg<strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong> plannen van het nieuwe GBHTM.<br />
Dit nieuwe Haagse trambedrijf – dat<br />
voor een <strong>niet</strong> onaanzienlijk <strong>de</strong>el in<br />
han<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> gemeente was - wil<strong>de</strong><br />
on<strong>de</strong>r meer ten koste van <strong>de</strong> WSM<br />
een lijn naar Loosduinen openen.<br />
Het Het complete Westlandse<br />
- Station Naaldwijk omstreeks 1910 met tramlocomotief 13 in <strong>de</strong> richting Westerlee.<br />
Foto collectie Historische Vereniging <strong>Oud</strong>-Schiplui<strong>de</strong>n -<br />
tramnet liep dan gevaar omdat<br />
<strong>De</strong>n Haag-Loosduinen vrijwel het<br />
enige traject was dat winst maakte.<br />
Taaie on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>lingen volg<strong>de</strong>n en<br />
uitein<strong>de</strong>lijk kon <strong>de</strong> WSM zeker tot<br />
1942 blijven rij<strong>de</strong>n, zon<strong>de</strong>r dat <strong>de</strong><br />
HTM een concurreren<strong>de</strong> lijn zou<br />
exploiteren. Dat moest dan wel tegen<br />
het gel<strong>de</strong>n<strong>de</strong> stadstarief. Bovendien<br />
- Een van <strong>de</strong> affi ches van <strong>de</strong> WSM. Foto collectie Hans van Lith -<br />
moest <strong>de</strong> WSM-tramlijn wor<strong>de</strong>n<br />
opgebroken omdat <strong>De</strong>n Haag <strong>de</strong><br />
Loosduinse- en Haagweg wil<strong>de</strong><br />
verbre<strong>de</strong>n en herinrichten.<br />
In 1932 op <strong>de</strong> bus<br />
Op 1 oktober 1932 staakte <strong>de</strong><br />
maatschappij het reizigerstramverkeer<br />
in het gehele Westland en stapte over<br />
- Locomotief van <strong>de</strong> serie 10-14 in 1915<br />
met twee goe<strong>de</strong>renwagons en personenrijtuig<br />
aan <strong>de</strong> Spoorsingel in <strong>De</strong>lft. Foto<br />
collectie stichting<br />
NVBS Railverzamelingen -<br />
- Burgemeester Van <strong>de</strong>r Tak complimenteer<strong>de</strong> auteur Hans van Lith (links) en uitgever Thijs Uijthoven<br />
(rechts) met hun ‘geweldige’ naslagwerk. Foto Rein Wolters. -<br />
op <strong>de</strong> bus. <strong>De</strong> goe<strong>de</strong>rentram – die<br />
steeds belangrijker was gewor<strong>de</strong>n<br />
- bleef vanuit Loosduinen gewoon<br />
rij<strong>de</strong>n. Groot voor<strong>de</strong>el voor tram<br />
en verla<strong>de</strong>rs was dat <strong>de</strong> meeste<br />
veilingen inmid<strong>de</strong>ls een eigen<br />
spooraansluiting had<strong>de</strong>n gekregen,<br />
zodat hier gela<strong>de</strong>n en op <strong>de</strong> plaats<br />
van bestemming gelost kon wor<strong>de</strong>n.<br />
<strong>De</strong> veiling van ’s-Gravenzan<strong>de</strong> was<br />
in 1952 <strong>de</strong> laatste. In <strong>de</strong> winter van<br />
1942 had<strong>de</strong>n <strong>de</strong> bussen met hun<br />
stinken<strong>de</strong> generatoren het zo zwaar,<br />
dat <strong>de</strong> stoomtram weer van stal werd<br />
gehaald. Van <strong>de</strong> NS huur<strong>de</strong> <strong>de</strong> WSM<br />
enige personenrijtuigen en daarmee<br />
ging men weer rij<strong>de</strong>n van Loosduinen<br />
naar Naaldwijk en<br />
’s-Gravenzan<strong>de</strong>.<br />
Eerst gecombineerd,<br />
later apart. Soms<br />
gaf dat verwarring.<br />
Een reiziger die<br />
ont<strong>de</strong>kte dat hij in <strong>de</strong><br />
verkeer<strong>de</strong> tram zat<br />
sprong eraf. Jammer<br />
genoeg voor hem net<br />
Bestelinformatie<br />
‘Rook waait over het Westland<br />
– <strong>De</strong> Westlandse Stoomtram, het<br />
<strong>De</strong>lfl andspoor en <strong>de</strong> Westlan<strong>de</strong>rs,<br />
1881-1970’ kost 55 euro.<br />
ISBN: 978.94.90920.06.7.<br />
Verkrijgbaar in <strong>de</strong> reguliere<br />
boekhan<strong>de</strong>l of bij<br />
Uitgeverij Kimabo<br />
Markt 9, 5301 AL Zaltbommel<br />
Telefoon: 0418-512088<br />
E-mail: info@kimabo.nl<br />
boven <strong>de</strong> vaart aan het ein<strong>de</strong> van het<br />
Loosduinse emplacement. In maart<br />
1943 was het alweer voorbij omdat <strong>de</strong><br />
locomotieven nodig waren voor het<br />
vervoer naar <strong>de</strong> Heimat. WSM moest<br />
ook zand vervoeren voor <strong>de</strong> bouw van<br />
<strong>de</strong> Atlantikwall, waarvoor <strong>de</strong> Duitsers<br />
trouwens ook <strong>de</strong> werkspoorlijn<br />
van het Hoogheemraadschap van<br />
<strong>De</strong>lfl and gebruikten. Later speel<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>ze nog een rol bij <strong>de</strong> verzwaring<br />
van <strong>de</strong> zeewering in het ka<strong>de</strong>r van<br />
<strong>de</strong> <strong>De</strong>ltawet. Na <strong>de</strong> oorlog leef<strong>de</strong> het<br />
groentevervoer tij<strong>de</strong>lijk op, maar <strong>de</strong><br />
vrachtauto bleek te sterk. NS nam<br />
weliswaar <strong>de</strong> dienstuitvoering over<br />
met diesellocomotieven, maar het<br />
huis-tot-huis-vervoer over <strong>de</strong> weg<br />
won het. Achtereenvolgens wer<strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong> lijnen Poeldijk-’s-Gravenzan<strong>de</strong>,<br />
Loosduinen-Schiplui<strong>de</strong>n, Schiplui<strong>de</strong>n-<br />
<strong>De</strong>n Hoorn en <strong>De</strong>n Hoorn-<strong>De</strong>lft<br />
gesloten. Op 1 februari 1970 was ook<br />
<strong>de</strong> goe<strong>de</strong>rentram uit het Westland<br />
verdwenen.<br />
Rein Wolters<br />
reinw@telfort.nl<br />
- <strong>De</strong> omslag van het fraaie naslagwerk.<br />
Ontwerp Veronica Dénis -
pagina 16 Dinsdag 13 november 2012 <strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> - Krant voor <strong>de</strong> 50-plusser<br />
SPECIALIST<br />
IN ZITTEN<br />
normaal 1895.-<br />
799.nu<br />
2,5+2 CARTER<br />
Fraai bankstel met hoge rugleuning, wat zorgt<br />
voor een ontspannen houding. In diverse<br />
kleuren uit stofgroep C.<br />
Sta-op fauteuil SMART<br />
Voor echt comfortabel zitten, met een i<strong>de</strong>ale len<strong>de</strong>-<br />
en armsteun. Dit is slechts één van <strong>de</strong> tientallen relaxmeubelen<br />
bij Seats and Sofas. In diverse kleuren stof.<br />
normaal 569.-<br />
249.nu<br />
normaal1695.- 1695.-<br />
699.nu<br />
nu<br />
2,5+2 REAGAN<br />
Tijdloos bankstel in een sublieme afwerking.<br />
<strong>De</strong> rechte lijnen zorgen voor een goed comfort,<br />
in diverse kleuren uit stofgroep 2.<br />
Ook verkrijgbaar<br />
Sta-op fauteuil<br />
APOLLO<br />
Royale fauteuil met<br />
comfortabele hoge<br />
rugleuning. In diverse<br />
kleuren Le<strong>de</strong>r.<br />
ASSEN, Borgstee 7<br />
CAPELLE A/D IJSSEL, Lylantsebaan 7a<br />
DEVENTER, Essenstraat 15, <strong>de</strong> Snipperling<br />
DRACHTEN, Dr. M.L.Kingsingel 10<br />
DEN HAAG, Waldorpstraat 144, Megastores<br />
EINDHOVEN, Kanaaldijk-Noord 5<br />
GOES, Marconistraat 17-19, Woonblvd Goes<br />
normaal 2195.-<br />
CLEVELAND<br />
999.-<br />
2 ZITS + 2 LOSSE<br />
FAUTEUILS<br />
Fraai bankstel met hoge<br />
rugleuning, wat zorgt<br />
voor een ontspannen<br />
zithouding. In diverse<br />
kleuren Microvezel stof.<br />
Ook als 2,5+2 zits<br />
leverbaar voor 999.-<br />
Fauteuil GRANT<br />
Fauteuil met goe<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rsteuning van <strong>de</strong><br />
rug en schou<strong>de</strong>rs <strong>door</strong> <strong>de</strong> hoge rugleuning.<br />
In diverse kleuren Sussy.<br />
normaal 495.-<br />
199.nu<br />
nu<br />
GRATIS THUIS BEZORGD<br />
bij inlevering van <strong>de</strong>ze advertentie<br />
GRONINGEN, Energieweg 13, Hoendiep<br />
HEERLEN, In <strong>De</strong> Cramer 74, Woonblvd Heerlen<br />
HENGELO, Wegtersweg 82<br />
HOOGEVEEN, Groenewegenstraat 23-25<br />
MAASSLUIS, Noordzee 10<br />
MIJDRECHT, Ren<strong>de</strong>mentsweg 10b<br />
NIEUWEGEIN, <strong>De</strong> Liesbosch 72<br />
Héél véél mo<strong>de</strong>llen<br />
in héél véél kleuren<br />
normaal 2095.-<br />
899.- 899.-<br />
2,5+2 KENNEDY<br />
Karakteristiek bankstel met gecapitonneer<strong>de</strong><br />
rugleuning en bijpassen<strong>de</strong> kussens. In diverse<br />
kleuren uit stofgroep 2.<br />
MAATWERK<br />
GRATIS<br />
BEZORGD<br />
Nieuw Nieuw<br />
Fauteuil<br />
CHARLESTON<br />
Verkrijgbaar in<br />
meer<strong>de</strong>re uitvoeringen.<br />
Small, Medium en Max.<br />
SLIEDRECHT, Conradstraat 8<br />
OOSTERHOUT, <strong>De</strong> Meerstoel 14, Woonblvd<br />
UDEN, Industrielaan 20, Woonboulevard<br />
VEENENDAAL, Schoolstraat 100<br />
ZEVENAAR, Edisonstraat 26, Meubelstraat<br />
ZALTBOMMEL, Van Voor<strong>de</strong>npark 21<br />
ZOETERWOUDE, Hoge Rijndijk 307<br />
MAANDAG T/M VRIJDAG 9.30 - 21.00 UUR, ZATERDAG 9.00 - 17.00 UUR. ZONDAG ALTIJD GESLOTEN<br />
Seats and Sofas en A Giant Take-Away zijn als woordmerk geregistreerd. Het logo van Seats and Sofas is als beeldmerk geregistreerd. <strong>De</strong>ze reclame-uiting is ge<strong>de</strong>poneerd, het kopiëren of dupliceren zon<strong>de</strong>r schriftelijke toestemming van Seats and Sofas is wettelijk verbo<strong>de</strong>n.<br />
Prijs- en mo<strong>de</strong>lwijzigingen alsme<strong>de</strong> zet- en drukfouten voorbehou<strong>de</strong>n. Aanbiedingen geldig zolang <strong>de</strong> voorraad strekt. <strong>De</strong> afbeeldingen zijn <strong>niet</strong> bin<strong>de</strong>nd en kunnen afwijken van <strong>de</strong> specificaties. Actie <strong>niet</strong> geldig in combinatie met an<strong>de</strong>re acties.
<strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> - Krant voor <strong>de</strong> 50-plusser Dinsdag 13 november 2012 pagina 17<br />
Kleine<br />
Nostalgie<br />
met Julius Pasgeld<br />
Toen mijn opa op 26 april 1888 op<br />
13-jarige leeftijd <strong>de</strong> <strong>de</strong>uren van <strong>de</strong><br />
openbare lagere school in Amsterdam<br />
achter zich dichttrok, beklonken<br />
<strong>de</strong> burgemeester en <strong>de</strong> wethou<strong>de</strong>rs<br />
dat in een prachtig, handgeschreven<br />
getuigschrift: opa had ‘geduren<strong>de</strong><br />
zijn geheelen leertijd bijzon<strong>de</strong>re<br />
re<strong>de</strong>nen van tevre<strong>de</strong>nheid gegeven<br />
en het on<strong>de</strong>rwijs met vrucht had genoten’.<br />
Als mijn kleinzoon Jurre dit<br />
jaar van <strong>de</strong> basisschool komt, zie ik<br />
dat burgemeester Jozias van Aartsen<br />
en wethou<strong>de</strong>r Ingrid van Engelshoven<br />
nog <strong>niet</strong> zou gauw doen. Niet<br />
dat Jurre geen voorbeeldige leerling<br />
was. Maar ach, wat hebben ze daar<br />
van hogerhand tegenwoordig nog<br />
mee te maken.<br />
Akte van oma<br />
Wat een prachtige rapporten kreeg<br />
ie<strong>de</strong>reen vroeger. Niks geen haastig<br />
uitgedraai<strong>de</strong> printjes. Niks geen<br />
voorgeprogrammeer<strong>de</strong> formules of<br />
prestatiecurves. Maar wel schitteren<strong>de</strong>,<br />
met <strong>de</strong> hand geschreven en<br />
on<strong>de</strong>rteken<strong>de</strong> getuigschriften, verslagen,<br />
en diploma’s. Zo heb ik van<br />
mijn oma een Akte van Bekwaam-<br />
- In 1910 slaag<strong>de</strong> opa voor het on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el<br />
houtbewerking en ontving<br />
een schitteren<strong>de</strong> akte. -<br />
100 ste nummer actie van uw <strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong><br />
•<br />
Steun het voortbestaan van <strong>de</strong> krant als lezer met 1 euro (1 cent per verschenen nummer)<br />
Voor 10 euro kunt u bovendien kiezen voor een prachtboekje<br />
over ADO van Roeland Gelink of Kleine Nostalgie met Julius Pasgeld<br />
Maak uw bijdrage over ABN AMRO rekening 813726948 ten name van <strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> te <strong>De</strong>n Haag,<br />
o.v.v. “Jubileumnummer 100”. Wie € 10 overmaakt mag er naar keuze bij vermel<strong>de</strong>n: ADO of Julius, want hij of zij krijgt<br />
dan het betreffen<strong>de</strong> boekje thuisgestuurd in februari 2013.<br />
(U vindt uw afschrijving terug on<strong>de</strong>r First Royal Telecom BV, wat <strong>de</strong> naam is van onze uitgeverij).<br />
Vroeger was heus <strong>niet</strong> alles beter. Maar wel bijna alles. Want als je erop terugkijkt blijkt <strong>de</strong> narigheid vaak versleten<br />
en vergeten. Wat overblijft zijn <strong>de</strong> spaarzame momenten van geluk. En natuurlijk koesteren we die.<br />
Ook al had je er nog zo <strong>de</strong> kantjes van afgelopen. Ook al waren ijver en<br />
gedrag ver bene<strong>de</strong>n peil. Het rapport was in ie<strong>de</strong>r geval prachtig.<br />
heid als On<strong>de</strong>rwijzeres uit 1909<br />
waarbij ze alleen al bij het schrijven<br />
van haar naam -in twee kleuren<br />
schitterend schoonschrift- zeker tien<br />
minuten moeten hebben gedaan. Wat<br />
een won<strong>de</strong>r dat kin<strong>de</strong>ren tegenwoordig<br />
<strong>niet</strong> meer willen <strong>de</strong>ugen. Ze<br />
krijgen gewoon nooit meer van die<br />
mooie rapporten!<br />
En neem nou het schoolrapport dat<br />
mijn moe<strong>de</strong>r in 1925 kreeg toen ze<br />
overging naar <strong>de</strong> zes<strong>de</strong> klasse van <strong>de</strong><br />
lagere school. Het zat in een boekje<br />
waarin ook al haar rapporten uit <strong>de</strong><br />
vorige leerjaren zaten. Prachtige cijfers<br />
had ze. Een 3 ½ voor rekenen<br />
en zingen, ver<strong>de</strong>r vieren, viereneenhalven<br />
en zelfs een 5 voor schrijven!<br />
Ook het gedrag en <strong>de</strong> vlijt van mijn<br />
moe<strong>de</strong>r (Vlijt! Het hele woord is nu<br />
geloof ik verdwenen) wer<strong>de</strong>n dat<br />
gehele jaar beloond met een vijf. Het<br />
gedrag ging alleen het laatste kwartaal<br />
iets achteruit en werd een 5 min.<br />
Prachtige cijfers dus. Zeker als je<br />
be<strong>de</strong>nkt dat in die tijd <strong>de</strong> rapportcijfers<br />
<strong>niet</strong> van 1 tot en met 10 gingen<br />
maar van 1 tot en met 5!<br />
Houtbewerking<br />
Mijn opa heette Jacobus en zijn<br />
broer Johannes. Geen echte bijzon<strong>de</strong>re<br />
namen in die tijd. Johannes<br />
ging mij vóór bij het behalen van<br />
bijzon<strong>de</strong>re on<strong>de</strong>rwijsaktes, waaron<strong>de</strong>r<br />
die van Handvaardigheid. Jawel.<br />
In 1910 slaag<strong>de</strong> hij bijvoorbeeld<br />
voor het on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el houtbewerking.<br />
Datzelf<strong>de</strong> on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el verwierf ik<br />
in het jaar 1972. Maar wat een<br />
verschil! Als je die twee aktes naast<br />
elkaar legt, schaam ik me gewoon<br />
dat ik in 1972 voor het on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el<br />
houtbewerking ben geslaagd.<br />
<strong>De</strong> vrouw van Johannes heette Gerarda<br />
Johanna Meijer. Ook zij had,<br />
evenals mijn hele familie trouwens,<br />
on<strong>de</strong>rwijsaktes in tal en last. Schitterend<br />
is een getuigschrift dat zij in<br />
1901 behaal<strong>de</strong> aan <strong>de</strong> Gemeentekweekschool<br />
voor On<strong>de</strong>rwijzeressen<br />
te Groningen. <strong>De</strong> directrice van die<br />
school geeft daarvan op dat diploma<br />
in haar allerbeste schoonschrift <strong>de</strong><br />
volgen<strong>de</strong> getuigenis: ‘J.G. Meijer<br />
- Lagere schoolgetuigschrift uit 1888 van B. en W. van Amsterdam,<br />
die <strong>de</strong> hoop uitspreken dat opa ‘op <strong>de</strong>nzelf<strong>de</strong>n weg’ voort zal gaan. -<br />
--Getuigschrift uit 1901 van <strong>de</strong> Gerarda Meijer,<br />
<strong>de</strong> vrouw van mijn oom Johannes. -<br />
bezit een zeer goe<strong>de</strong>n aanleg en<br />
heeft geduren<strong>de</strong> haar verblijf aan <strong>de</strong><br />
Kweekschool zeer veel vlijt betoond.<br />
Toen zij <strong>de</strong> inrichting verliet waren<br />
<strong>de</strong> Directrice, <strong>de</strong> Leeraren en Leeraressen<br />
over hare vor<strong>de</strong>ringen in<br />
het theoretische zeer tevre<strong>de</strong>n en in<br />
het practische tevre<strong>de</strong>n’. Alsjeblieft!<br />
Met zo’n getuigschrift wijk je toch<br />
<strong>de</strong> rest van je leven geen millimeter<br />
meer af van het pad <strong>de</strong>r <strong>de</strong>ugd?<br />
Een twee voor zang<br />
Maar dan <strong>de</strong> rapporten van mijn<br />
va<strong>de</strong>r. Ook hij bezocht <strong>de</strong> Kweekschool.<br />
Ik zei het al: ik ben erfelijk<br />
belast met on<strong>de</strong>rwijs en ga daar nog<br />
steeds in ruime mate on<strong>de</strong>r gebukt.<br />
Mijn va<strong>de</strong>r had in 1931 in zijn rap-<br />
portenboekje een 5 voor viool (het<br />
vioolspelen was toen een verplicht<br />
vak op <strong>de</strong> kweekschool) en een 5<br />
voor zowel spraakkunst als lezen,<br />
fransch, duits en meetkun<strong>de</strong>. En een<br />
2 voor zang! En dat terwijl <strong>de</strong> cijfers<br />
toen al tot 10 gingen! Dat van die<br />
zang kon ik me enigszins voorstellen<br />
gezien <strong>de</strong> wijze waarop hij later<br />
La Traviata ten gehore zou brengen<br />
tij<strong>de</strong>ns het scheren. Toch haal<strong>de</strong> hij<br />
een jaar later zijn on<strong>de</strong>rwijsakte<br />
ruimschoots. Evenals zijn zwemdiploma’s.<br />
<strong>De</strong> Purmeren<strong>de</strong>r zwem<br />
& poloclub verklaar<strong>de</strong>n in 1930<br />
op tweekleurig imitatieperkament<br />
dat hij ‘<strong>de</strong> baan van 1 kilometer<br />
had afgelegd in 20 minuten en 49<br />
secon<strong>de</strong>n’. Een jaar later <strong>de</strong>ed hij<br />
er bedui<strong>de</strong>nd langer over. Waarschijnlijk<br />
omdat hij meer tijd aan<br />
zijn school dan aan<br />
zijn hobby dien<strong>de</strong> te<br />
beste<strong>de</strong>n: 1 kilometer<br />
in 45 minuten en 5<br />
secon<strong>de</strong>n.<br />
Bijbelon<strong>de</strong>rricht<br />
En mijn eigen<br />
rapporten? Over<br />
<strong>de</strong> cijfers zwijg<br />
ik wijselijk. Want het zou<br />
hier gaan over mooie rapporten.<br />
Maar <strong>de</strong> mooiste akte van mijzelf<br />
is toch het ‘Testimonium tot het<br />
geven van Bijbelon<strong>de</strong>rricht bij het<br />
ONDERSTEUNING VAN OUDEREN<br />
-OUDEREN KIEZEN OK!-<br />
<strong>De</strong> regels rond welzijn en zorg zijn ingewikkeld.<br />
Ou<strong>de</strong>ren Kiezen helpt u bij het kiezen en verkrijgen<br />
van zorg en on<strong>de</strong>rsteuning waar<strong>door</strong> u plezier in<br />
het leven houdt. Kijk op www.ou<strong>de</strong>renkiezen.nl<br />
of bel 06-12281156 of mail voor een<br />
fol<strong>de</strong>r: ou<strong>de</strong>renkiezen@helpt.nl<br />
Ie<strong>de</strong>reen kreeg een mooi rapport<br />
- Akte van bekwaamheid als on<strong>de</strong>rwijzeres<br />
uit 1909, van mijn oma. -<br />
Lager On<strong>de</strong>rwijs’ uit 1964. Nooit<br />
gebruikt. Maar vreselijk mooi. En ja,<br />
een schoolrapport uit <strong>de</strong> zeven<strong>de</strong> (!)<br />
klas van <strong>de</strong> openbare lagere school<br />
aan <strong>de</strong> Zonnebloemstraat in <strong>De</strong>n<br />
Haag waarop een grafi ek staat met<br />
<strong>de</strong> tekst: ‘<strong>De</strong> pijl wijst aan op welke<br />
plaats Uw kind staat in <strong>de</strong> klas’. Het<br />
moet gezegd: <strong>de</strong> pijl op mijn rapport<br />
wijst het op één na hoogste plekje<br />
op <strong>de</strong> grafi eklijn aan. Ik ben er nooit<br />
trots op geweest. En waarom zou<br />
ik ook? Het grafi ekje was immers<br />
<strong>de</strong> voorbo<strong>de</strong> van <strong>de</strong> maatschappij<br />
waarin ik later terecht zou komen.<br />
Een maatschappij vol presatiecurves,<br />
statistieken en an<strong>de</strong>re naijver.<br />
Maar zon<strong>de</strong>r mooie rapporten.<br />
Hoe mooi waren uw rapporten?<br />
Mail het naar:<br />
julius.pasgeld@<strong>de</strong>oud-hagenaar.nl<br />
- Eindrrapport van mijn moe<strong>de</strong>r in het schooljaar<br />
1922 - 1923: “Gaat over naar <strong>de</strong> 4e klas”.<br />
Een 5 (zeer goed) was het hoogste<br />
dat je kon krijgen. -
pagina 18 Dinsdag 13 november 2012 <strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> - Krant voor <strong>de</strong> 50-plusser<br />
Er op uit!<br />
Don<strong>de</strong>rdag 15 november<br />
Film ‘Atonement’<br />
<strong>De</strong> fi lm ‘Atonement’ (2007) van regisseur<br />
Joe Wright is gebaseerd op het beroem<strong>de</strong><br />
gelijknamige boek van Ian McEwan uit 2001<br />
(Ne<strong>de</strong>rlandse vertaling: ‘Boetekleed’). Na een<br />
aantal misverstan<strong>de</strong>n beschuldigt Briony,<br />
een aankomend schrijfster, Robbie Turner,<br />
<strong>de</strong> zoon van <strong>de</strong> huishoudster en <strong>de</strong> minnaar<br />
van haar zusje Cecelia, van een misdrijf dat<br />
hij nooit begaan heeft. <strong>De</strong>ze beschuldiging<br />
veran<strong>de</strong>rt op dramatische wijze voorgoed <strong>de</strong><br />
levensloop van alle betrokkenen. Ontmoetingskerk,<br />
Aaltje Noor<strong>de</strong>wierstraat 199, 19.30<br />
uur. <strong>De</strong> toegang is gratis. (Na afl oop wordt<br />
een kleine bijdrage in <strong>de</strong> kosten gevraagd).<br />
Archeologielezing<br />
Archeologen van <strong>de</strong> gemeente <strong>De</strong>n Haag<br />
en een gastspreker van Monumentenzorg<br />
geven een aantal afwisselen<strong>de</strong> lezingen.<br />
Vandaag: ‘Dieper dan het duinzand’ <strong>door</strong><br />
Christiaan Rieffe. Zaal open om 19.45 uur.<br />
<strong>De</strong> Tempel, Prins Hendrikstraat 39, 20.00<br />
uur. <strong>De</strong> toegang is gratis, maar er zijn slechts<br />
30 plaatsen beschikbaar, dus aanmel<strong>de</strong>n is<br />
verplicht. Dat kan <strong>door</strong> een e-mail te sturen<br />
naar archeologie@<strong>de</strong>nhaag.nl on<strong>de</strong>r vermelding<br />
van ‘Lezing’. Zie ook www.<strong>de</strong>nhaag.nl/<br />
archeologie.<br />
Vrijdag 16 november<br />
Stadhou<strong>de</strong>rs Lief<br />
Gravin Amalia van Solms (1602-1675),<br />
echtgenote van stadhou<strong>de</strong>r Fre<strong>de</strong>rik Hendrik,<br />
bracht vorstelijke luister en echt hofl even<br />
in <strong>de</strong> Noor<strong>de</strong>lijke Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>n. Ook in <strong>de</strong><br />
internationale politiek, bijvoorbeeld <strong>de</strong><br />
totstandkoming van <strong>de</strong> Vre<strong>de</strong> van Münster,<br />
speel<strong>de</strong> zij een rol. On<strong>de</strong>r Fre<strong>de</strong>rik Hendriks<br />
voorganger, stadhou<strong>de</strong>r Maurits, was <strong>de</strong><br />
katholieke Margaretha van Mechelen (1581-<br />
1662) <strong>de</strong> belangrijkste e<strong>de</strong>lvrouw aan het<br />
hof. Zij was een bastaard Nassau-telg en<br />
schonk <strong>de</strong> protestantse Maurits drie zonen<br />
die hij erken<strong>de</strong>, hoewel ze nooit trouw<strong>de</strong>n.<br />
Muzee, Neptunusstraat 90-92, vrijdag 20.00<br />
uur, zondag 16.00 uur. Entreekaarten à € 18,-<br />
bij het Muzee, tel. 350 08 30; afhalen bij <strong>de</strong><br />
kassa. Zie ook www.hetportretspreekt.nl.<br />
Zaterdag 17 november<br />
Willemsvaart en <strong>Sint</strong><br />
Vandaag vindt rond 11.30 uur <strong>de</strong> intocht van<br />
<strong>Sint</strong>erklaas plaats in Scheveningen. <strong>De</strong> Willemsvaart<br />
brengt u vanuit <strong>de</strong> binnenstad tot<br />
vlakbij <strong>de</strong> haven. <strong>De</strong> speciale Willemsvaartpakjesboten,<br />
met enkele Zwarte Pieten,<br />
vertrekken om 10.00 uur (enkele reis!) vanaf<br />
aanlegplaats Hilton bij Scheveningseveer,<br />
tussen Zeestraat en Noor<strong>de</strong>in<strong>de</strong>.<br />
U vaart in 20 minuten naar Houtrust (12 minuten<br />
lopen van <strong>de</strong> haven, <strong>de</strong>sgewenst neemt<br />
u tram 11). Met bus 24 kunt u terug naar<br />
<strong>de</strong> binnenstad. <strong>De</strong>elnamekosten: € 7,-, voor<br />
kin<strong>de</strong>ren t/m 11 jaar € 2,50 (inclusief verrassing<br />
on<strong>de</strong>rweg). Informatie en reserveren<br />
via e-mail willemsvaart@gmail.com en www.<br />
willemsvaart.nl.<br />
Cantemus Cum Cor<strong>de</strong><br />
Dit concert vindt plaats ter gelegenheid van<br />
het 25-jarig jubileum van Philip Meijer als<br />
dirigent van kleinkoor Cantemus Cum Cor<strong>de</strong>.<br />
Het biedt een gevarieerd programma met<br />
werken van Palestrina, Schütz, J.S. Bach,<br />
Henry Purcell, maar ook van Men<strong>de</strong>lssohn,<br />
Gabriël Fauré en Poulenc en uit <strong>de</strong> nieuwste<br />
tijd Charles Wood, Ralph Vaughan Williams<br />
en Gerald Finzi (Magnifi cat!). Met me<strong>de</strong>werking<br />
van Henny Heikens (orgel en piano).<br />
Ou<strong>de</strong> Kerk, Herenstraat 62b, Rijswijk, 20.00<br />
uur. Toegang: € 12,50. Kaartverkoop: tel. 390<br />
08 11, e-mail nverduijn@ziggo.nl of voor<br />
aanvang van het concert aan <strong>de</strong> <strong>de</strong>ur.<br />
Zondag 18 november<br />
Saxofoonkwartet<br />
In <strong>de</strong> serie Bel Air Concerts concerteert het<br />
Haags Saxofoonkwartet. Het kwartet speelt<br />
20e-eeuwse muziek van on<strong>de</strong>r meer Philip<br />
Glass en Michael Nyman, klassiekers van George<br />
Gershwin en tango’s van Astor Piazzolla.<br />
<strong>De</strong>ze concerten met hun informele sfeer,<br />
toelichting en korte gesprekjes met <strong>de</strong> musici<br />
zijn ook geschikt voor kin<strong>de</strong>ren. Bel Air Hotel,<br />
Johan <strong>de</strong> Wittlaan 30, 11.00 uur. Toegang<br />
vanaf 10.30 uur à € 17,50 inclusief koffi e/<br />
thee, kin<strong>de</strong>ren halve prijs. Reserveren bij <strong>de</strong><br />
receptie, tel. 352 53 41, via www.belairhotel.<br />
nl/belairconcerts of via e-mail info@belairconcerts.nl.<br />
Aansluitend kunt u een brunch<br />
gebruiken à € 17,50 (apart reserveren).<br />
Dinsdag 20 november<br />
Museum van <strong>Oud</strong>he<strong>de</strong>n<br />
Vandaag kunt u met VÓÓR Welzijn mee naar<br />
het Rijksmuseum van <strong>Oud</strong>he<strong>de</strong>n in Lei<strong>de</strong>n,<br />
het nationale centrum voor archeologie.<br />
<strong>De</strong>ze agenda bevat allerlei activiteiten die voor lezers van <strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> interessant kunnen zijn – tentoonstellingen, lezingen, informatie, cursussen, muziek, theater, enz.<br />
<strong>De</strong> agenda wordt samengesteld <strong>door</strong> het Centraal Informatiepunt Ou<strong>de</strong>ren (CIPO). Actuele informatie en activiteiten voor volgen<strong>de</strong> perio<strong>de</strong>s vindt u altijd in <strong>de</strong> agenda op www.haagseou<strong>de</strong>ren.nl.<br />
Hebt u activiteiten te mel<strong>de</strong>n?<br />
Stuur uw gegevens op via e-mail redactie@haagseou<strong>de</strong>ren.nl, of neem telefonisch contact op met Marco Daane via (070) 364 38 21.<br />
Hoogtij langs <strong>de</strong> Seine en Rebelse ritmes<br />
Hans Spit nodigt uit<br />
Hans Spit nodigt u uit voor zijn vier<strong>de</strong> salon op zondag 25 november<br />
a.s. met gesproken woord, beeld en geluid en een boekentafel in het<br />
Veilinghuis Van Stockum. <strong>De</strong> sprekers van die dag zijn Die<strong>de</strong>rik Stevens<br />
en Matthijs <strong>de</strong> Rid<strong>de</strong>r, auteurs van respectievelijk: ‘Hoogtij lans<br />
<strong>de</strong> Seine’ en ‘Rebelse Ritmes’.<br />
Die<strong>de</strong>rik Stevens<br />
Hij is auteur en beel<strong>de</strong>nd kunstenaar, beschrijft in zijn boek Hoogtij<br />
langs <strong>de</strong> Seine het avontuurlijke leven, <strong>de</strong> vriendschappen en<br />
<strong>de</strong> werken van Ne<strong>de</strong>rlandse kunstenaars en schrijvers in het Parijs<br />
van <strong>de</strong> jaren vijftig en zestig van <strong>de</strong> vorige eeuw, een ‘Hollandse<br />
kolonie’ waartoe on<strong>de</strong>r meer Karel Appel, Simon Vinkenoog, Rudy<br />
Kousbroek, Remco Campert, Lucebert en Jan Cremer behoor<strong>de</strong>n.<br />
Matthijs <strong>de</strong> Rid<strong>de</strong>r<br />
Hij is is jazzliefhebber, essayist en literatuurcriticus.<br />
Eer<strong>de</strong>r bezorg<strong>de</strong> hij publicaties over Louis Paul Boon en Paul van<br />
Ostayen.<br />
In zijn onlangs verschenen boek Rebelse ritmes geeft <strong>De</strong> Rid<strong>de</strong>r<br />
een overzicht van <strong>de</strong> politieke en literaire cultuur die zich sinds <strong>de</strong><br />
TENTOONSTELLINGEN<br />
40 jaar<br />
Paard van Troje<br />
In oktober 2012 bestaat Paard van<br />
Troje 40 jaar. <strong>De</strong>ze 40 jaar hebben<br />
veel materiaal opgeleverd. Het Haags<br />
Informatie Centrum toont documenten,<br />
uiteenlopend van affi ches met een<br />
typisch Haagse component tot maandoverzichten<br />
en foto’s, en speelt ou<strong>de</strong><br />
fi lmbeel<strong>de</strong>n en geluidsfragmenten aF.<br />
In <strong>De</strong> Affi che Galerij wor<strong>de</strong>n affi ches<br />
gepresenteerd die een beeld geven van<br />
40 jaar Paard van Troje als nationaal<br />
en internationaal podium. Haags Informatie<br />
Centrum (Atrium), maandag<br />
t/m vrijdag 7.00-19.00 uur, don<strong>de</strong>rdag<br />
tot 21.00 uur en zaterdag 9.30-17.00<br />
uur. Affi che Galerij (tramtunnel, station<br />
Spui), maandag t/m zondag 6.00-<br />
24.00 uur. Toegang gratis.<br />
Ba<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> Hofstad<br />
Ter gelegenheid van <strong>de</strong> opening van<br />
het Hofbad in stads<strong>de</strong>el Leidschenveen/Ypenburg<br />
kunt u in <strong>de</strong>ze<br />
expositie <strong>de</strong> badmo<strong>de</strong> van vroeger<br />
Daar kunt u ge<strong>niet</strong>en van <strong>de</strong> beschavingen<br />
uit het ou<strong>de</strong> Egypte en het Nabije Oosten, <strong>de</strong><br />
Griekse en Romeinse wereld en het vroege<br />
Ne<strong>de</strong>rland. Vertrek vanuit Wijkcentrum <strong>De</strong><br />
Henneberg, Tramstraat 15, met het openbaar<br />
vervoer (eigen ov-chipkaart meenemen)<br />
om 9.50 uur. <strong>De</strong>elnamekosten € 10,50, met<br />
Museumjaarkaart € 3,-. U kunt zich aanmel<strong>de</strong>n<br />
in <strong>De</strong> Henneberg op <strong>de</strong> eerste etage<br />
(lift aanwezig), kamer 2, op woensdag- en<br />
vrijdagmiddag van 13.30 tot 15.00 uur.<br />
Grootmoe<strong>de</strong>rs<br />
Wie zijn <strong>de</strong> 13 Oorspronkelijke Grootmoe<strong>de</strong>rs?<br />
Jamie Sams schreef een prachtig boek<br />
over <strong>de</strong>ze archetypen van ‘<strong>de</strong> Grootmoe<strong>de</strong>rs’.<br />
Angelique Boas weet er boeiend over te vertellen.<br />
Het belooft een inspireren<strong>de</strong> middag te<br />
wor<strong>de</strong>n. Huis van <strong>de</strong> Grootmoe<strong>de</strong>rs, Buurtkamer<br />
Bouwlust, Sterrenoord 81a, 13.30-15.30<br />
uur. <strong>De</strong> toegang is gratis, maar alleen voor<br />
vrouwen. Meer informatie: tel. 309 74 12 of<br />
www.huisvan<strong>de</strong>grootmoe<strong>de</strong>rs.nl.<br />
Cuba op <strong>de</strong> fiets<br />
Rondreizen op <strong>de</strong> fi ets en bij mensen thuis<br />
verblijven, zo trachtte Onno Reichwein het<br />
naar nu volgen. <strong>De</strong> badpakken met<br />
accessoires wor<strong>de</strong>n ter beschikking<br />
gesteld <strong>door</strong> Muzee Scheveningen;<br />
<strong>de</strong>ze expositie wordt georganiseerd<br />
i.s.m. het Historisch Informatiepunt.<br />
Bibliotheek Ypenburg, Schrabber 8,<br />
gratis toegankelijk tij<strong>de</strong>ns openingsuren.<br />
Inlichtingen. tel. 353 86 11,<br />
e-mail ypenburg@dob<strong>de</strong>nhaag.nl.<br />
Happy Days jaren ‘50<br />
<strong>De</strong> kunsten bloei<strong>de</strong>n in <strong>De</strong>n Haag in<br />
<strong>de</strong> jaren vijftig. Het Gemeentemuseum<br />
laat dat zien met <strong>de</strong> tentoonstelling<br />
Happy Days. In <strong>De</strong>n Haag gebeur<strong>de</strong><br />
het. <strong>De</strong> kunstwereld was er tussen<br />
1947 en 1967 bijzon<strong>de</strong>r. <strong>De</strong> creatieve<br />
Haagse geesten voel<strong>de</strong>n zich an<strong>de</strong>rs<br />
dan <strong>de</strong> kunstenaars in an<strong>de</strong>re ste<strong>de</strong>n,<br />
beter zelfs. Paul Verhoeven, Jan<br />
Cremer en Paul van Vliet zetten er hun<br />
eerste schre<strong>de</strong>n tussen Posthoorn,<br />
Pulchri Studio en boekwinkel Boucher.<br />
Niet alleen kunst en vormgeving<br />
komen aan bod in <strong>de</strong>ze tentoonstelling,<br />
maar ook het dagelijks leven<br />
Eerste Werel<strong>door</strong>log rond<br />
<strong>de</strong> jazz heeft gevormd en<br />
<strong>de</strong> invloed van dit muzikale<br />
genre op <strong>de</strong> literatuur in<br />
Amerika en Europa. Speciale aandacht krijgen daarbij Ne<strong>de</strong>rland<br />
en België.<br />
Bezoekersinfo<br />
Plaats: Veilinghuis Van Stockum, Prinsegracht 15, <strong>De</strong>n Haag.<br />
Datum: zondag 25 november<br />
Tijd: 15.00 uur, zaal open half drie. Entree: € 7.50, waarbij<br />
inbegrepen een kopje koffi e in <strong>de</strong> pauze en een drankje na afl oop.<br />
Reserveringen: spit.hans@gmail.com en/of redactie@extaze.nl of<br />
per telefoon 068130 9892<br />
echte Cuba te leren kennen. Hij vertelt over<br />
carnavalvieren<strong>de</strong> Cubanen, slechte wegen, <strong>de</strong><br />
schuilplekken van guerrilla’s Che Guevara en<br />
Fi<strong>de</strong>l Castro, paar<strong>de</strong>nkarren en ossenwagens,<br />
suiker- en slavenstad Trinidad, <strong>de</strong><br />
Varkensbaai, hoofdstad Havana met vervallen<br />
art-<strong>de</strong>cobuurten en Amerikaanse oldtimers,<br />
het tabaksgebied en tropische witte stran<strong>de</strong>n.<br />
Museon, Stadhou<strong>de</strong>rslaan 37, 13.30-15.30<br />
uur. Entree € 5,- (€ 45,- voor abonnement<br />
tien dinsdaglezingen), kaarten verkrijgbaar<br />
vanaf 12.30 uur. Rolstoeltoegankelijk,<br />
ringleiding voor slechthoren<strong>de</strong>n aanwezig.<br />
Informatie. Museon, tel. (070) 338 13 38,<br />
e-mail info@museon.nl, www.museon.nl.<br />
Zaterdag 24 november<br />
Vocaal Ensemble<br />
Marijke van Klaveren is 25 jaar dirigent van<br />
het Voorburgs Vocaal Ensemble. Haar jubileumconcert<br />
brengt een bewerking voor kamerkoor,<br />
kin<strong>de</strong>rkoor, orgel, harp en slagwerk<br />
van Benjamin Brittens ‘Saint Nicolas Cantate’<br />
<strong>door</strong> arrangeur en componist Wijnand van<br />
Klaveren, alsme<strong>de</strong> <strong>de</strong> première van diens<br />
met <strong>de</strong> Puchs, <strong>de</strong> jeugdcultuur en <strong>de</strong><br />
eerste <strong>de</strong>monstraties. Gemeentemuseum,<br />
Stadhou<strong>de</strong>rslaan 41, Geopend<br />
dinsdag-zondag 11.00-17.00 uur;<br />
12.00-18.00 ?????. Kijk voor <strong>de</strong><br />
toegangsprijzen etc. op www.gemeentemuseum.nl.<br />
Fabulous Fifties<br />
<strong>De</strong> mo<strong>de</strong> van <strong>de</strong> jaren vijftig spreekt<br />
tot <strong>de</strong> verbeelding en is on<strong>de</strong>r mo<strong>de</strong>rne<br />
ontwerpers en jongeren actueler<br />
dan ooit. Het Gemeentemuseum diept<br />
<strong>de</strong>ze ontwikkeling uit met <strong>de</strong> tentoonstelling<br />
‘Fabulous Fifties – Fabulous<br />
Fashion’. Een bre<strong>de</strong> selectie originele<br />
jarenvijftigkleding (haute couture,<br />
droomjurken, trouwjaponnen, hoe<strong>de</strong>n,<br />
maatpakken, rebelse jeugdkleding,<br />
een Amerikaans spijkerjasje en nylon<br />
overhem<strong>de</strong>n) weerspiegelt <strong>de</strong> tijdgeest<br />
van optimisme en veran<strong>de</strong>ring, en <strong>de</strong><br />
contrasten tussen <strong>de</strong> Parijse couture<br />
en <strong>de</strong> zwierige rock-‘n-rollmo<strong>de</strong>. Gemeentemuseum,<br />
Stadhou<strong>de</strong>rslaan 41,<br />
dinsdag-zondag 11.00-17.00<br />
‘<strong>De</strong> kin<strong>de</strong>rkruistocht’ van Martinus Nijhoff<br />
voor kamerkoor en kin<strong>de</strong>rkoor, begeleid <strong>door</strong><br />
orgel en harp. Met kin<strong>de</strong>rkoor Musicanti,<br />
tenor Pascal Pittie, organist Bert Mooiman en<br />
solisten van RBO Sinfonia. Ou<strong>de</strong> Kerk, Herenstraat<br />
77, Voorburg, 19.30 uur. Voorverkoop<br />
tot 15 november: € 15,-, 65+ € 12,50. Daarna<br />
en aan <strong>de</strong> <strong>de</strong>ur: € 20,- en € 17,50. Informatie:<br />
www.voorburgsvocaalensemble.nl<br />
Ook op zondag 25 november, maar dan in <strong>de</strong><br />
Ou<strong>de</strong> Kerk Naaldwijk, Wilhelminaplein, 15.00<br />
uur, toegang € 15,-. Kaartverkoop via www.<br />
westlandtheater.nl.<br />
Zondag 25 november<br />
Media-informatiemarkt met Marjan Berk<br />
Internet, e-rea<strong>de</strong>rs, digitale tv, smartphones,<br />
Twitter, Facebook: hoe gaat u daar<br />
gemakkelijk, bewust en veilig mee om? In<br />
<strong>de</strong> Week van <strong>de</strong> Mediawijsheid, van 23 tot<br />
30 november, wordt u daar wijzer over bij<br />
Bibliotheek <strong>De</strong>n Haag, in lezingen, workshops<br />
en informatieve bijeenkomsten. Tij<strong>de</strong>ns een<br />
media-informatiemarkt kunt u terecht met<br />
alle mogelijke vragen: over <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n,<br />
of een e-rea<strong>de</strong>r echt prettig leest, wat u<br />
kunt doen met een iPad of smartphone, enz.<br />
Schrijfster Marjan Berk houdt om 13.30 uur<br />
een lezing over haar digitale ervaringen en<br />
kennismaking met <strong>de</strong> social media. Centrale<br />
Bibliotheek, Spui (vier<strong>de</strong> verdieping), 12.00-<br />
17.00 uur, toegang gratis.<br />
Van Mekka naar Rome<br />
Lezing <strong>door</strong> prof. Geert Jan Ols<strong>de</strong>r over een<br />
fi etstocht <strong>door</strong> Jordanië, Syrië, Turkije en<br />
Italië. Een spannend verhaal met bijzon<strong>de</strong>re<br />
ervaringen in <strong>de</strong> reeks ‘Sprekershoek’ van<br />
Gil<strong>de</strong> <strong>De</strong>n Haag. Wijkgebouw Essesteijn,<br />
Elzendreef 10, Voorburg, 14.00 uur. Toegang<br />
gratis; <strong>de</strong> locatie is bereikbaar met tram 2.<br />
Maandag 26 november<br />
Social media<br />
Internet, e-rea<strong>de</strong>rs, digitale tv, smartphones,<br />
Twitter, Facebook: hoe gaat u daar<br />
gemakkelijk, bewust en veilig mee om? In<br />
<strong>de</strong> Week van <strong>de</strong> Mediawijsheid, van 23 tot<br />
30 november, wordt u daar wijzer over bij<br />
Bibliotheek <strong>De</strong>n Haag, in lezingen, workshops<br />
en informatieve bijeenkomsten. Vandaag<br />
staan jonge ‘wizzkids’ klaar om u in te wij<strong>de</strong>n<br />
in <strong>de</strong> social media. Jongeren zijn ermee<br />
opgegroeid, gebruiken ze veelvuldig en weten<br />
er daar<strong>door</strong> veel over. Zou u er misschien<br />
ook wel mee aan <strong>de</strong> slag willen, als u maar<br />
wist hoe? Kom dan met hen speeddaten!<br />
Eén op één leggen ze u bijvoorbeeld uit hoe<br />
Facebook en Twitter werken. Bibliotheek<br />
Laakkwartier, Linnaeusstraat 2, 9.30-11.30<br />
uur, <strong>de</strong>elname gratis. Wilt u meedoen? Dan<br />
even reserveren via telefoon 353 75 70 of<br />
e-mail laakkwartier@dob<strong>de</strong>nhaag.nl.<br />
Dinsdag 27 november<br />
Mutters en Titanic<br />
Op <strong>de</strong> werven van Harland and Wolff in<br />
Belfast wer<strong>de</strong>n begin 20ste eeuw grote passagiersschepen<br />
gebouwd, zoals <strong>de</strong> Titanic en<br />
zusterschip Olympic. Dat <strong>de</strong> Titanic in april<br />
1912 is vergaan, is algemeen bekend. Min<strong>de</strong>r<br />
bekend is dat een Haagse fi rma, H.P. Mutters<br />
en Zoon, een aantal luxesalons en hutten van<br />
<strong>de</strong>ze legendarische schepen inrichtte. Het<br />
archief van Mutters is in beheer bij het Haags<br />
Gemeentearchief. Corien Glau<strong>de</strong>mans, seniorme<strong>de</strong>werker,<br />
verrichtte hier en in Belfast<br />
on<strong>de</strong>rzoek. Aan <strong>de</strong> hand van afbeeldingen en<br />
foto’s gaat zij in op <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis van <strong>de</strong><br />
Titanic en Mutters. Ook is een aantal boeken<br />
over <strong>de</strong> Titanic uit haar privécollectie te zien.<br />
Historisch Informatiepunt, Bibliotheek Ypenburg,<br />
Schrabber 8, 10.00-11.00 uur, toegang<br />
gratis. Aanmel<strong>de</strong>n: in <strong>de</strong> bibliotheek of met<br />
een e-mail naar info@historisch<strong>de</strong>nhaag.nl
<strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> - Krant voor <strong>de</strong> 50-plusser Dinsdag 13 november 2012 pagina 19<br />
Stuur uw oplossing in per e-mail!<br />
Bij <strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> moeten we e.e.a. vereenvoudigen. Daarom vragen we sinds kort alle oplossers die naar een prijs<br />
willen meedingen hun oplossing in te sturen per e-mail. We <strong>de</strong>nken dat dat moet lukken en het scheelt postzegels! Heeft u<br />
geen e-mail, vraag dan iemand om het voor u te doen – ook in verzorgingscentra moet daar iemand bij kunnen helpen. Met<br />
Kerst, Pasen en als er an<strong>de</strong>re speciale puzzels zijn in <strong>de</strong> toekomst, zal het nog wel mogelijk zijn een briefkaart te sturen.<br />
U moet weer op zoek naar <strong>de</strong> cijfers<br />
in <strong>de</strong> grijze vakjes van <strong>de</strong> vier Sudoku’s.<br />
<strong>De</strong> vakjes staan op willekeurige<br />
plekken in <strong>de</strong> diagrammen, <strong>de</strong> cijfers<br />
die daarin thuishoren moet u gebruiken<br />
voor uw inzending. Ook dit keer<br />
zijn er vijf prijzen beschikbaar.<br />
Wat we vragen is dus een reeks van<br />
vier cijfers – ja, u zult ze allemaal<br />
moeten oplossen.<br />
Dus bijvoorbeeld in Sudoku A in het<br />
grijze vakje een ‘8’; in B ook een ‘8’<br />
Sudoku A Sudoku B Sudoku C<br />
2 1 7 5<br />
7<br />
1 6<br />
5 1 4 3 2<br />
9 4<br />
5 1<br />
2 6 5<br />
7 3<br />
4 9<br />
in C een ‘2’ en in D een ‘3’, zodat<br />
het gevraag<strong>de</strong> antwoord dan bijvoorbeeld<br />
luidt: 8-8-2-3.<br />
Prijswinnaars<br />
In <strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> nr. 22 van<br />
30 oktober presenteer<strong>de</strong>n we vier<br />
Sudoku’s, waarvoor u tot en met<br />
woensdag 7 november <strong>de</strong> tijd kreeg.<br />
Er waren zo’n 170 goe<strong>de</strong> oplossers.<br />
Opmerkelijk, want dat waren er meer<br />
dan <strong>de</strong> keer daarvoor, terwijl <strong>de</strong> op-<br />
9 5 2<br />
6 7 8 5<br />
5 2 1<br />
3 4 1<br />
1 9<br />
8 2 6<br />
5 9 2<br />
9 7 8 4<br />
6 2 9<br />
in<br />
gaven toch echt een stukje moeilijker<br />
waren. <strong>De</strong> complete reeks die werd<br />
gezocht in puzzel 22 luid<strong>de</strong>: 6-1-5-4.<br />
We trokken vijf prijswinnaars. Zij<br />
krijgen allen het mooie boek thuisgestuurd<br />
van Casper Postmaa ‘Eerst<br />
Napels zien…’.<br />
• Cor Schrö<strong>de</strong>r, te Rijswijk<br />
• Roelie Draak, te Monster<br />
• Joan Ammerlaan, te Zoetermeer<br />
• Marius Toes, te <strong>De</strong>n Haag<br />
• Laurens <strong>de</strong> Lavetier, te <strong>De</strong>n Haag<br />
Inzen<strong>de</strong>n<br />
Ook voor <strong>de</strong> puzzel van <strong>de</strong>ze week<br />
wor<strong>de</strong>n weer vijf exemplaren van<br />
“Eerst Napels zien …” verloot on<strong>de</strong>r<br />
goe<strong>de</strong> inzen<strong>de</strong>rs. We blijven het<br />
herhalen: vergeet bij <strong>de</strong> inzending<br />
van <strong>de</strong> oplossing <strong>niet</strong> uw postadres te<br />
vermel<strong>de</strong>n.<br />
We moeten uw oplossing van <strong>de</strong><br />
nieuwe puzzel, <strong>de</strong> vier Sudoku’s,<br />
2 8 1<br />
1<br />
8 6 9 4<br />
7 9<br />
1 6 5<br />
8 3 1<br />
2 1 8 4<br />
9 8 6<br />
7 4 2<br />
Sudoku D<br />
uiterlijk binnen hebben op:<br />
Woensdag 21 november<br />
Stuur per e-mail naar:<br />
puzzel@<strong>de</strong>oud-hagenaar.nl<br />
Zet in <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rwerpregel:<br />
Oplossing Sudoku nr. 23<br />
Heeft u geen e-mail? Vraag iemand<br />
om het voor u te doen!<br />
8 2 4<br />
5 9<br />
4 1<br />
3 5 9 8<br />
9 1<br />
4 7<br />
3 6<br />
3 7<br />
2 8 1 5
pagina 20 Dinsdag 13 november 2012 <strong>De</strong> <strong>Oud</strong>-<strong>Hagenaar</strong> - Krant voor <strong>de</strong> 50-plusser<br />
Vragen of spoed:<br />
070 346 95 71<br />
Uitgeverij <strong>De</strong> Nieuwe Haagsche<br />
Kessler Stichting<br />
Ter gelegenheid van<br />
het 100-jarig bestaan<br />
in dit jubileumboek<br />
verschenen.<br />
€ 21.50<br />
<strong>De</strong> Verborgen Stad 115 hofjes in <strong>De</strong>n Haag<br />
<strong>De</strong> Verborgen Stad<br />
Boek over <strong>de</strong> nog<br />
bestaan<strong>de</strong> hofjes in<br />
<strong>De</strong>n Haag.<br />
€ 22.75<br />
ISBN 90-73166-20-9<br />
Van ver<strong>de</strong>diging naar bescherming <strong>De</strong> Atlantikwall in <strong>De</strong>n Haag<br />
VOM REEKS 1995-1<br />
Van ver<strong>de</strong>diging<br />
naar bescherming<br />
D e A t l a n t i k w a l l i n D e n H a a g<br />
<strong>De</strong> Atlantikwall<br />
92539_Omslag.indd 1 22-06-2009 12:46:49<br />
<strong>De</strong> Verborgen Stad<br />
115 hofjes<br />
in <strong>De</strong>n Haag<br />
Uitgeverij <strong>De</strong> Nieuwe Haagsche<br />
53686-omslag.indd 1 24-10-2005 09:48:55<br />
Kobaltstraat 27<br />
2544 ET <strong>De</strong>n Haag<br />
T (070) 308 21 21<br />
F (070) 308 21 29<br />
e-mail: info@kds.nl<br />
website: www.<strong>de</strong>nieuwehaagsche.nl<br />
Van ver<strong>de</strong>diging<br />
naar bescherming<br />
Een beroemd boek<br />
over <strong>de</strong> bunkers, <strong>de</strong><br />
Atlantikwall en an<strong>de</strong>re<br />
overblijfselen van <strong>de</strong><br />
twee<strong>de</strong> werel<strong>door</strong>log.<br />
€ 39.95<br />
<strong>De</strong> zakboekjesreeks <strong>De</strong>n Haag rond 1900 belicht bijzon<strong>de</strong>re historische<br />
locaties in <strong>de</strong> regio aan <strong>de</strong> hand van verschillen<strong>de</strong> thema’s. Dit twee<strong>de</strong> <strong>de</strong>el,<br />
Geheim <strong>De</strong>n Haag, bespreekt <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis en gebouwen van spiritualisten,<br />
vrijmetselaars, theosofen, antroposofen en an<strong>de</strong>re esoterische stromingen.<br />
Hun verenigingsgebouwen waren rond 1900 echte hot spots: een mid<strong>de</strong>lpunt<br />
in het sociale, culturele en religieuze leven in <strong>de</strong> stad. Sommige pan<strong>de</strong>n had<strong>de</strong>n<br />
een bijzon<strong>de</strong>re vormgeving, zoals <strong>de</strong> symbolische <strong>de</strong>coratie van vrijmetselaarstempels<br />
of <strong>de</strong> organische architectuur van antroposofische bouwwerken.<br />
<strong>De</strong> auteurs, twee Haagse kunsthistorici, pleiten voor bescherming van dit<br />
bijzon<strong>de</strong>re erfgoed. Via dit boekje kunt u kennis maken met ‘geheime’ of<br />
vergeten locaties, die vaak alleen voor ingewij<strong>de</strong>n toegankelijk waren.<br />
<strong>De</strong> Nieuwe Haagsche<br />
ISBN 978-94-6010-053-6<br />
9 789460 100536<br />
Geheim <strong>De</strong>n Haag<br />
<strong>De</strong> lezer maakt kennis<br />
met historische<br />
logegebouwen en<br />
tempels.<br />
€ 14.95<br />
Geheim <strong>De</strong>n Haag<br />
Vrijmetselaarstempels en an<strong>de</strong>re esoterische gebouwen<br />
Andréa A. Kroon / Audrey Wagtberg Hansen<br />
Geheim <strong>De</strong>n Haag<br />
Vrijmetselaarstempels en<br />
an<strong>de</strong>re esoterische gebouwen<br />
in <strong>De</strong>n Haag rond 1900<br />
Andréa A. Kroon / Audrey Wagtberg Hansen<br />
102042_Omslag.indd 1 19-04-2011 16:14:18<br />
Een passend afscheid,<br />
een dierbare herinnering<br />
www.cuvo.nl<br />
Binckhorst<br />
Een boek over <strong>de</strong> historie<br />
van het eens zo fraaie<br />
industrieterrein.<br />
Hier ston<strong>de</strong>n vroeger<br />
veel grote fabrieken van<br />
beken<strong>de</strong> namen.<br />
€ 24.95<br />
<strong>De</strong> Binckhorst,<br />
bedrijventerrein in beweging<br />
Voorgeschie<strong>de</strong>nis en ontwikkeling<br />
van het grootste Haagse industrieterrein<br />
<strong>De</strong> zakboekjesreeks <strong>De</strong>n Haag rond 1900 belicht bijzon<strong>de</strong>re historische<br />
locaties in <strong>de</strong> regio aan <strong>de</strong> hand van verschillen<strong>de</strong> thema’s. Dit eerste <strong>de</strong>el,<br />
<strong>De</strong> speling van het licht, bespreekt <strong>de</strong> prachtige glas-in-loodramen die <strong>de</strong><br />
Hofstad rijk is. Nog te vaak gaan schitteren<strong>de</strong> voorbeel<strong>de</strong>n van Art Nouveau<br />
en Art <strong>De</strong>co bovenlichten, tochtpuien, lichtkoepels en portiekramen<br />
bij renovaties verloren. <strong>De</strong> auteurs, twee Haagse kunsthistorici, willen<br />
aandacht vragen voor dit bijzon<strong>de</strong>re Haagse erfgoed. Bewaard gebleven<br />
glas-in-lood in herenhuizen en bedrijven is meestal alleen voor <strong>de</strong> bewoners<br />
zichtbaar. Via dit boekje kunt u kennis maken met een selectie van<br />
meer dan 65 opmerkelijke locaties, hun ontwerpers en geschie<strong>de</strong>nis.<br />
Wilt u zelf een boek uitgeven?<br />
Neem dan contact met ons op!<br />
<strong>De</strong> Nieuwe Haagsche<br />
<strong>De</strong> speling<br />
van het licht<br />
<strong>De</strong> speling van het licht,<br />
bespreekt <strong>de</strong> prachtige<br />
glas-in-loodramen die <strong>de</strong><br />
Hofstad rijk is.<br />
ISBN 978-94-91168-36-9<br />
<strong>De</strong> speling van het licht<br />
Glas-in-lood in <strong>De</strong>n Haag rond 1900<br />
Andréa A. Kroon / Audrey Wagtberg Hansen<br />
<strong>De</strong> speling<br />
van het licht<br />
Glas-in-lood in<br />
<strong>De</strong>n Haag rond 1900<br />
Andréa A. Kroon / Audrey Wagtberg Hansen<br />
93375_Omslag.indd 1 26-10-2009 10:30:54<br />
Me<strong>de</strong>werkers van het Haags Gemeentearchief verzorgen in <strong>de</strong> krant <strong>De</strong>n Haag Centraal wekelijks<br />
<strong>de</strong> rubriek Terugblik. Foto’s en verhalen uit het Haags Gemeentearchief. Zij selecteren voor <strong>de</strong>ze<br />
rubriek foto’s uit <strong>de</strong> omvangrijke fotocollectie van het gemeentearchief en schrijven hierbij historische<br />
achtergrondverhalen.<br />
Voor <strong>de</strong>ze bun<strong>de</strong>l zijn opnieuw vijftig van <strong>de</strong>ze verhalen geselecteerd en bijeengebracht in thema’s<br />
als <strong>De</strong>n Haag internationaal, politiek en journalistiek, on<strong>de</strong>rnemend <strong>De</strong>n Haag, stadsbeeld, vervoer,<br />
muziek en variété en sport.<br />
<strong>De</strong> foto’s en <strong>de</strong> verhalen geven een verrassend beeld van hon<strong>de</strong>rd jaar Haagse geschie<strong>de</strong>nis.<br />
Haags Gemeentearchief<br />
www.gemeentearchief.<strong>de</strong>nhaag.nl<br />
Twee<strong>de</strong> terugblik<br />
50 foto’s met verhalen<br />
uit het Haags<br />
gemeentearchief.<br />
€ 10.00<br />
Twee<strong>De</strong> TeruGblik<br />
50 foto’s met verhalen uit het Haags Gemeentearchief<br />
Twee<strong>De</strong> TeruGblik<br />
50 foto’s met verhalen<br />
uit het Haags Gemeentearchief<br />
<strong>De</strong> Nieuwe Haagsche<br />
9 789491 168369<br />
€ 14.95<br />
222850_TerugblikOmsl.indd 1 24-10-12 08:42<br />
<strong>De</strong> ste<strong>de</strong>nbouw en architectuur van <strong>de</strong> Nieuwe Haagse School<br />
heeft zoveel bijzon<strong>de</strong>re kwaliteiten dat het verbazingwekkend is,<br />
dat er sinds het interbellum zo weinig aandacht aan is besteed.<br />
Daarin is <strong>de</strong> laatste twee <strong>de</strong>cennia een kentering opgetre<strong>de</strong>n.<br />
Zowel bij <strong>de</strong>skundigen als het grote publiek groeit gaan<strong>de</strong>weg <strong>de</strong><br />
waar<strong>de</strong>ring voor <strong>de</strong> specifieke Haagse bouwstijl, die <strong>niet</strong> los kan<br />
wor<strong>de</strong>n gezien van <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rliggen<strong>de</strong> ste<strong>de</strong>nbouwkundige ambitie:<br />
het creëren van ‘schoone eenheid’<br />
STEDENBOUW EN ARCHITECTUUR VAN DE NIEUWE HAAGSE SCHOOL<br />
STEDENBOUW EN ARCHITECTUUR<br />
VAN DE NIEUWE HAAGSE SCHOOL<br />
85622_OmslagNW.indd 1 12-11-2008 11:20:08<br />
Uitgeverij <strong>De</strong> Nieuwe Haagsche<br />
is een on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van <strong>De</strong> Swart.<br />
Kijk voor meer informatie over bovenstaan<strong>de</strong> en an<strong>de</strong>re boeken op onze website!<br />
Schoone Eenheid<br />
Ste<strong>de</strong>nbouw en<br />
architectuur van <strong>de</strong><br />
nieuwe Haagse School.<br />
€ 49.00<br />
223648_Adv.indd 1 26-10-12 08:37