Eindrapport Lessen Uit Recente Arbeidsmigratie - Tweede Kamer

Verdringing voorkomen
De commissie constateert dat het kabinet op sectoraal niveau geen
specifieke maatregelen neemt tegen verdringing. In sommige sectoren,
zoals de bouw, transport en land- en tuinbouw, is verbetering mogelijk. De
commissie beveelt aan:
4. Met cao-partijen in sectoren met veel arbeidsmigranten een autoriteit
in te stellen met vergaande bevoegdheden om naleving van de cao af
te dwingen en er voor te zorgen dat de gedupeerde werknemer
alsnog krijgt waar hij recht op heeft. Een voorbeeld daarvan is de
Stichting Naleving cao voor Uitzendkrachten (SNCU) voor de
uitzendsector. De minister is de cao-partijen daarbij behulpzaam met
informatie van de Arbeidsinspectie en zo nodig met regels om
effectieve naleving te bereiken. Ter voorkoming van uitholling van het
stelsel van sociale zekerheid gaat de autoriteit ook oneigenlijke
concurrentie tussen zelfstandigen en werknemers die onder de cao
vallen bestrijden.
Schijnzelfstandigheid aanpakken
De commissie ondersteunt de maatregelen die het kabinet neemt om
schijnzelfstandigheid te bestrijden. Het kabinet heeft voorgesteld om de
Belastingdienst die EU-burgers waarvoor nog geen vrij werknemersverkeer
geldt en die zich melden als ondernemer, te laten controleren of
zij daadwerkelijk als zelfstandige werken. Wanneer dit niet het geval is
worden boetes opgelegd. De gegevensuitwisseling wordt op een aantal
punten geïntensiveerd. Zo worden bijvoorbeeld signalen vanuit de Kamer
van Koophandel gegeven aan de Arbeidsinspectie, gegevens uitgewisseld
tussen het Handelsregister en de Belastingdienst, en tussen IND en de
Arbeidsinspectie.
De commissie beveelt in aanvulling hierop aan:
5. De Arbeidsinspectie meer prioriteit te laten geven aan deze problematiek,
bijvoorbeeld door (extra) inzet van interventieteams. Een
suggestie hierbij is om de mogelijkheid te onderzoeken eventuele
extra kosten te financieren uit (verhoging) van boetes.
6. De Arbeidsinspectie en de gemeentelijke inspectiediensten meer en
in elke regio gecoördineerd te laten samenwerken.
7. Er beter op te gaan toezien dat de Sociale Verzekeringsbank niet te
makkelijk een zelfstandige status geeft op de E-101 verklaring
waarmee een arbeidskracht aantoont in welk land hij sociaal
verzekerd is.
Malafide uitzendbureaus
De commissie is er van geschrokken dat er in Nederland 5 000–6 000
malafide uitzendbureaus zijn die meer dan 100 000 personen bemiddelen.
Hierdoor worden arbeidsmigranten regelmatig onderbetaald, en soms
zelfs uitgebuit. Het leidt tot een slecht imago van Nederland en een slecht
imago voor de arbeidsmigrant. De huidige vorm van zelfregulering heeft
gefaald.
De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Kamp) erkent dit
probleem. Hij heeft maatregelen aangekondigd om gegevensuitwisseling
te bevorderen en de positie van de gecertificeerde uitzendorganisaties te
versterken. Bovendien zou er een verplichte registratie komen van
buitenlandse uitzendbureaus die arbeidsmigranten uitzenden. Daarnaast
wil de minister de wet Ketenaansprakelijkheid zo aanpassen dat bedrijven
ook aansprakelijk zijn voor de loonbetaling als zij personeel inhuren via
een niet-gecertificeerd (malafide) uitzendbureau, dat het loon van de
Tweede Kamer, vergaderjaar 2011–2012, 32 680, nr. 4 14