Dorpsplan Lievelde - Lievelds Belang

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
Dorpsplan Lievelde
Van (n)u naar de toekomst
Lievelds Belan g
1

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
Woord vooraf
Gedurende elf maanden is het dorp Lievelde druk bezig geweest met het opstellen van haar
dorpsplan. De betrokkenheid en de inspanningen van de bewoners waren groot. Het Lievelds Belang
heeft er flink de schouders onder gezet en dit heeft tot een resultaat geleid waar het dorp trots op kan
zijn.
Vanaf het begin was de motivatie om mee te denken over de toekomst van het dorp groot. Er is een
zeer actieve DorpsWerkGroep (DWG) opgericht met dorpelingen die allemaal hun eigen doelgroep
vertegenwoordigden. Tijdens de vergaderingen van de DWG ging het er af en toe heftig aan toe en
werd er flink gediscussieerd. Het proces is meerdere malen bijgesteld om de bevlogenheid van de
DWG kans te geven zich te uiten. Dankzij de inspanningen van het bestuur van het Lievelds Belang
en de procesbegeleiders van de VKK-Gelderland is het in goede banen geleid.
De inwoners van Lievelde hebben hun stem duidelijk laten horen. Doordat veel mensen hun ideeën
hebben gespuid is er echt sprake van een plan van het dorp. De internetsite van het Lievelds Belang
(www.lieveldsbelang.nl) is tijdens het proces vaak bezocht en veel mensen hebben zich via die
website geabonneerd op de nieuwsbrief. Ook dit gaf de grote betrokkenheid van de bewoners aan.
Al met al kunnen we spreken van een geslaagd proces en van een geslaagd plan. De tijd van plannen
maken zal nu gevolgd moeten worden door werken aan de uitvoering. Als de betrokkenheid en de
inspanningen van de bewoners tijdens de uitvoeringsfase net zo groot blijven zal het dorpsplan zeker
zijn vruchten gaan afwerpen. Het Lievelds Belang rekent bij de uitvoering dan ook op de steun van de
bewoners en de verenigingen.
Tot slot willen wij de gemeente Groenlo-Lichtenvoorde bedanken voor de medewerking. Zonder de
subsidie van de gemeente zou het niet mogelijk geweest zijn dit plan op te stellen. De gemeente heeft
er blijk van gegeven het proces van bestuurlijke vernieuwing werkelijk inhoud te willen geven en we
rekenen erop dat zij dit ook in de uitvoeringsfase blijft doen. Zo kan Lievelde in een tijd van
gemeentelijke herindelingen en uniformering van het landelijk gebied toch haar eigen gezicht
behouden.
Procesbegeleiders Vereniging Kleine Kernen Gelderland
Baukje Drenth
Thijs Sanderink
Paul Wijbenga
Mei 2005
2

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
Inhoud
Woord vooraf ___________________________________________________________________ 2
1 Over het dorpsplan ___________________________________________________________ 4
1.1 Inleiding ................................................................................................................................................. 4
Aanleiding....................................................................................................................................................... 4
Doel................................................................................................................................................................. 4
Voordelen........................................................................................................................................................ 4
1.2 De totstandkoming van het dorpsplan................................................................................................. 4
1.3 Hoe te gebruiken? ................................................................................................................................. 6
2 Lievelde vroeger en nu________________________________________________________ 7
2.1 Lievelde en omgeving door de tijden heen .......................................................................................... 7
2.2 Lievelde en omgeving door de bril van de inwoners .......................................................................... 8
3 Visies en doelstellingen ______________________________________________________ 10
3.1 Inleiding ............................................................................................................................................... 10
3.2 Algemene visie Lievelde...................................................................................................................... 11
3.3 Visie, doelstellingen en maatregelen per thema................................................................................ 12
Inrichting dorp............................................................................................................................................... 12
Verkeer en verkeersveiligheid....................................................................................................................... 13
Economische voorzieningen ......................................................................................................................... 13
Sociale voorzieningen en veiligheid ............................................................................................................. 14
Bedrijvigheid................................................................................................................................................. 14
Landbouw ..................................................................................................................................................... 15
Recreatie en toerisme .................................................................................................................................... 16
Natuur, landschap en milieu.......................................................................................................................... 17
Wonen........................................................................................................................................................... 18
Cultuur en identiteit ...................................................................................................................................... 18
Verenigingsleven .......................................................................................................................................... 19
3.4 Mogelijke aanleg A18.......................................................................................................................... 20
4 Uitvoering _________________________________________________________________ 22
Bijlage 1 De ideeën___________________________________________________________ 24
Bijlage 2 De kenmerken _______________________________________________________ 36
Bijlage 3 Nogmaals de kenmerken ______________________________________________ 40
Bijlage 4 De kinderen en hun wensen ___________________________________________ 41
Bijlage 5 De organisaties en andere plannen _____________________________________ 42
Thema Inrichting dorp........................................................................................................................ 42
Thema Verkeer en verkeersveiligheid................................................................................................ 42
Thema Economische voorzieningen................................................................................................... 42
Thema Sociale voorzieningen en veiligheid....................................................................................... 42
Thema Bedrijvigheid.......................................................................................................................... 43
Thema Landbouw............................................................................................................................... 43
Thema Recreatie en toerisme ............................................................................................................. 43
Thema Natuur, landschap en milieu................................................................................................... 43
Thema Wonen .................................................................................................................................... 43
Thema Cultuur en identiteit................................................................................................................ 43
Thema Verenigingsleven.................................................................................................................... 44
Thema N18 / A18................................................................................................................................... 44
3

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
1 Over het dorpsplan
1.1 Inleiding
Aanleiding
Lievelde is als dorp jong en kent geen oude vertegenwoordiging door een dorpsraad. Pas in 1990,
voor de bouw van het dorpshuis of clubhuus, is de Stichting Lievelds Belang opgericht. In 2003 is de
organisatie veranderd in een vereniging.
Het bestuur van de vereniging Lievelds Belang vertegenwoordigt de belangen van de bewoners van
Lievelde. De vereniging vindt het echter moeilijk om het dorp goed te vertegenwoordigen bij grote
ingrepen en veranderingen. Telkens als er iets te gebeuren staat, zoals de aanleg van een groot plein
voor de kerk, moet de bevolking naar haar mening gevraagd worden.
Hoewel het dorp er materieel gezien goed voor staat, wilde het bestuur van de vereniging graag weten
hoe de ongeveer 1700 dorpelingen de toekomst van hun dorp en de directe omgeving zien. Wat moet
persé blijven bestaan en wat zou verbeterd kunnen worden? Dat betekent dat bij het ontwikkelen van
dit plan alle bewoners de kans hebben gekregen om mee te denken over de toekomst van het dorp.
Het is een antwoord op de vraag: welke kant gaan we de komende jaren op?
Doel
Het eerste doel van het dorpsplan is het behouden dan wel verbeteren van de leefbaarheid van
Lievelde. Om dit te bewerkstelligen moet de dorpsgemeenschap eerst helder voor ogen hebben wat
ze wil behouden en wat ze wil verbeteren. Daarmee moeten alle, of in ieder geval zoveel mogelijk
inwoners, het eens zijn. Als dit duidelijk is, is het voor het Lievelds Belang makkelijker het dorp te
vertegenwoordigen naar de gemeente toe en is het makkelijker om ten aanzien van eventuele nieuwe
ontwikkelingen een standpunt te bepalen.
Voordelen
Door de bewoners er vanaf het begin bij te betrekken wordt het dorpsplan breed gedragen. Diverse
groeperingen (zoals de oorspronkelijke bewoners en de nieuwkomers) komen met elkaar in gesprek.
Het samen aanpakken zorgt voor saamhorigheidsgevoel en dat bevordert het totstandkomen van het
benodigde draagvlak.
Het betekent tevens dat Lievelde met dit dorpsplan een sterk document in handen heeft, dat een grote
kans heeft om op de beleidsagenda van diverse instanties te komen. Met het plan in de hand is het
gemakkelijk om alle partijen die iets van plan zijn in het landelijk gebied te laten zien wat Lievelde wil,
maar ook wat Lievelde niet wil.
Ook door het in een vroeg stadium betrekken van de gemeente en andere relevante organisaties
wordt gepoogd alle neuzen dezelfde kant op te laten wijzen. Beter samenspraak vooraf dan inspraak
achteraf.
Het dorpsplan is echter niet alleen een handig instrument naar de ‘buitenwereld’ toe, het heeft als
positief neveneffect ook dat het functioneren van het dorp en de vereniging Lievelds Belang wordt
gestimuleerd.
1.2 De totstandkoming van het dorpsplan
Een dorpsplan maken doe je niet op een namiddag. Het is een proces dat tijd kost en een
enthousiaste aanpak vergt, maar de investering dubbel en dwars waard is.
Om het proces van het maken van een dorpsplan goed te laten verlopen heeft het Lievelds Belang
een aanvraag ingediend bij de Vereniging Kleine Kernen Gelderland (VKK-Gelderland). Samen
hebben deze partijen een DorpsWerkGroep (DWG) opgericht.
Deze DWG kent een zeer brede samenstelling en bestaat uit zo’n 20 dorpelingen die allemaal een
andere doelgroep vertegenwoordigen. Ze fungeert als een denktank en heeft een belangrijke rol in het
4

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
overleg met de gemeente en de verschillende organisaties die ideeën uit zouden kunnen voeren.
Naast de dorpelingen hebben ook drie onafhankelijke procesbegeleiders van de VKK zitting in de
DWG. Deze procesbegeleiders bewaken de gang van zaken maar bemoeien zich niet met
inhoudelijke zaken. De organisatorische aspecten van het proces worden geregeld door het bestuur
van het Lievelds Belang.
De belangrijkste voorwaarde van het dorpsplan was dat alle bewoners van Lievelde al hun ideeën
konden spuien. Het dorpsplan moest een plan van het dorp worden. Om dit te bereiken is na de
vaststelling van de thema’s een grote dorpsbijeenkomst gehouden waarin aan alle dorpelingen
gevraagd is wat volgens hen moet blijven en wat moet veranderen. Deze bijeenkomst heeft de basis
gevormd voor de rest van het proces en het uiteindelijke plan.
Gedurende het proces zijn de dorpsbewoners op de hoogte gehouden door middel van een
maandelijkse nieuwsbrief. Ook is er een website gemaakt (www.lieveldsbelang.nl) waar iedereen de
laatste ontwikkelingen op kon volgen en commentaar kon leveren door middel van een forum.
Onder de begeleiding van procesbegeleiders van de VKK is op 28 juni 2004 de eerste bijeenkomst
van de DorpsWerkGroep (DWG) geweest. Op deze bijeenkomst is een elftal thema’s bepaald aan de
hand waarvan er op de dorpsbijeenkomst gebrainstormd kon worden.
Op 6 september 2004 was de dorpsbijeenkomst. Met een opkomst van rond de 100 mensen gaven de
dorpsbewoners er blijk van graag hun zegje te willen doen over de toekomst van het dorp. De zaal
werd opgevrolijkt door maquettes en tekeningen van kinderen van de basisschool die tijdens een
schoolproject al hun ideeën over Lievelde creatief hadden geuit. Tijdens de dorpsbijeenkomst kon
iedereen zijn of haar opmerkingen op een memoblaadje schrijven en bij het desbetreffende thema
plakken. Na de pauze waren de ideeën geclusterd en konden de aanwezigen door middel van
prioriteitsstickers aangeven welke (clusters van) ideeën het belangrijkst gevonden worden.
Het was een gezellige avond met een sterke gemeenschapssfeer. De mensen die niet bij de
bijeenkomst konden zijn hebben de mogelijkheid gekregen om door middel van een enquête hun
ideeën duidelijk te maken. Alle ideeën, opmerkingen en prioriteiten zijn terug te vinden in bijlage 1.
Met de uitkomsten van de dorpsbijeenkomst is de dorpswerkgroep aan de slag gegaan. Aan de hand
van veelgenoemde punten met veel prioriteitsstickers is een lijst met doelstellingen opgesteld. Deze
zijn door de DWG sterk bediscussieerd en bijgesteld tot iedereen zich er in kon vinden. Ook is hierbij
gekeken naar mogelijke middelen voor de realisatie en is een lijst gevormd met de organisaties die bij
de uitvoering van de doelstellingen een rol zouden kunnen spelen.
Toen het dertigtal doelstellingen was vastgesteld, werden de betreffende organisaties uitgenodigd om
te toetsen of de doelstellingen wel binnen hun beleid passen en of zij belangstelling hebben om deze
doelstellingen te realiseren. Tijdens deze toetsingsbijeenkomst bleek dat er beleidsmatig gezien niets
de realisatie van de doelstellingen in de weg staat. De organisaties stonden over het algemeen zeer
positief tegenover de plannen die uit de dorpsbijeenkomst gefilterd zijn. Voor het concreet toezeggen
van medewerking waren de doelstellingen echter nog te vaag.
Het proces kon verder. Aan de hand van de doelstellingen heeft de DWG per thema visies opgesteld
die deze doelstellingen in een breder verband stellen. Hierdoor is het ook mogelijk om toekomstige
veranderingen, die nu niet als doelstelling genoemd zijn, door de bril van de dorpsbewoners van
Lievelde te zien. Aan de visie zijn tevens concrete maatregelen gekoppeld die de uitvoering van de
doelstellingen moeten bewerkstelligen.
Met de doelstellingen, de visies en de maatregelen is het concept dorpsplan geschreven. Dit concept
is eerst besproken door de DWG. Op de jaarvergadering van het Lievelds Belang hebben bewoners
de mogelijkheid gehad om hun mening over het concept te geven. Voor mensen die hier niet bij
konden zijn was er ook de mogelijkheid om commentaar te geven op het plan via de internetsite van
het Lievelds Belang. Daarnaast heeft het concept op een aantal plaatsen, zoals bij het clubhuus, ter
inzage gelegen.
Na het verwerken van de reacties op het concept is het uiteindelijke dorpsplan, zoals dat nu voor u
ligt, tot stand gekomen. Het plan is feestelijk aangeboden aan het gemeentebestuur van de gemeente
Groenlo-Lichtenvoorde.
5

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
De tijd van plannen maken zal nu gevolgd moeten worden door het realiseren van de
doelstellingen. Het dorpsplan is dus niet het eind, maar eigenlijk pas het begin…
1.3 Hoe te gebruiken?
Het dorpsplan biedt allereerst een houvast voor het Lievelds Belang voor wat betreft de wensen van
de dorpsbewoners. Bij grote ingrepen en veranderingen kan het Lievelds Belang terugvallen op het
dorpsplan om de wensen en belangen van het dorp zo goed mogelijk te vertegenwoordigen.
Dit geldt echter niet alleen voor het Lievelds Belang. Ook de gemeente en andere organisaties die
plannen hebben in en om Lievelde moeten het dorpsplan raadplegen alvorens over nieuwe plannen te
denken. Het enkel raadplegen van het plan is echter niet voldoende. Er moet tevens contact gezocht
worden met het Lievelds Belang. Zo kunnen organisaties rekening houden met de wensen van de
bewoners, waardoor het proces soepeler zal verlopen en inhoud gegeven wordt aan bestuurlijke
vernieuwing.
Het Lievelds Belang heeft tevens de wil om de doelstellingen zoals die in het plan staan te realiseren.
Dat kan de Vereniging Lievelds Belang echter niet alleen. Er zullen uitwerkgroepen (UWG) opgestart
worden die per thema of per doelstelling de realisatie van de ideeën op zich nemen. Naast leden uit
de DWG zullen dorpsbewoners gevraagd worden zitting te nemen in deze UWG´s. In hoofdstuk 4
wordt de rol van de uitwerkgroepen verder uitgewerkt.
Behalve de interesse van mensen om deel te nemen aan een UWG verwachten we positieve steun
van de Lieveldse bevolking en rekenen we ook op de medewerking van de verenigingen in Lievelde,
de gemeente en de andere organisaties.
Dit dorpsplan is niet geschreven voor de eeuwigheid. Situaties veranderen en om die reden is het
goed om het dorpsplan jaarlijks te evalueren en indien nodig te actualiseren. De leefbaarheid van
Lievelde is iets dat continu in het oog gehouden moet worden.
Afb. 1 De es ten noorden van het dorp.
6

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
2 Lievelde vroeger en nu
In dit hoofdstuk wordt een tijdsbeeld van Lievelde neergezet. Het kan gezien worden als een
vertrekpunt voor het dorpsplan; waar komen we vandaan en wat zijn belangrijke kenmerken van het
dorp?
In de eerste paragraaf wordt een korte beschrijving gegeven van de geschiedenis van Lievelde. Het is
zo objectief mogelijk. Voorbeelden dienen ter illustratie van geschetste ontwikkelingen en zijn dus niet
uitputtend.
De tweede paragraaf is een weergave van de kenmerken die de aanwezigen op de dorpsbijeenkomst
van 6 september 2004 hebben opgeschreven. Ook hier geldt dat de opsomming van verenigingen en
ondernemers slechts een greep uit het totale aanbod is.
2.1 Lievelde en omgeving door de tijden heen
De oorsprong van het dorp Lievelde is gelijk aan die van vele andere dorpen in de Achterhoek. Tot
zo’n 135 jaar geleden was Lievelde een agrarisch kransesdorp. Er was geen kern, maar de
boerderijen stonden rondom de es. Op oude kaarten is dit duidelijk te zien. Rondom de gezamenlijk
gebruikte es hadden de boeren in 1828 slechts een groot aantal kleine kavels cultuurgrond in gebruik.
Daar omheen was het een en al woeste grond, niet ontgonnen, maar wel nodig voor de bemesting
van de akkers. De paden over het veld zijn in 1828 dan ook al zichtbaar. In 1900 zijn hele stukken van
de velden ontgonnen. Er was namelijk op grote schaal kunstmest beschikbaar gekomen. Hierdoor kon
ook in de omgeving van Lievelde de ontwikkeling van de landbouw in een stroomversnelling komen.
Afb. 2 De es van Lievelde en de omliggende landbouwgronden omstreeks 1910. De spoorlijn is ongeveer 35
jaar eerder aangelegd. De kern Lievelde heeft zich binnen de cirkel ontwikkeld.
Voor de ontwikkeling van de kern Lievelde was de komst van de spoorlijn tussen Zutphen en het
Duitse Gelsenkirchen belangrijker. Dit spoor werd tussen 1870 en 1880 aangelegd om kolen vanuit
het Ruhrgebied naar Nederland te vervoeren. Omdat het in de eerste plaats een goederenlijn was,
vond de Nederlandsch-Westfaalsche Spoorweg-Maatschappij (NWS) het niet nodig dat de lijn een
grotere plaats aandeed. Het spoor kwam dan ook zo recht mogelijk in het landschap te liggen,
ondanks de kosten die de gemeente Lichtenvoorde maakte (ze kocht aandelen van de NWS). De lijn
doorsneed daarmee de es van Lievelde. Op het kruispunt van de weg van Lichtenvoorde naar
Groenlo en het spoor werd het station Lichtenvoorde-Groenlo gebouwd. Het knooppunt op de
handelsroute trok al snel allerlei bedrijvigheid aan. Aan het begin van de 20 e eeuw was de tijd rijp om
een kerk en een school te bouwen. Hiermee was Lievelde een zelfstandig kerkdorp geworden.
7

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
In minder dan 100 jaar is Lievelde uitgegroeid tot een levendig en ondernemend dorp met ruim 1700
inwoners.
De school was vanaf de opening in 1929 een stimulans voor de ontwikkeling van allerlei activiteiten en
de oprichting van verscheidene verenigingen. De eerste aanzet hiervoor was het school- en
volksfeest. In de beginjaren was dit feest eenvoudig van opzet, maar al gauw leidde het tot de
oprichting van een fanfarekorps. De huidige harmonie St. Willibrord doet het in concoursen zo goed,
dat het tot 2001 reeds vijf keer promoveerde naar een hogere afdeling. Ook het wolcorso is ontstaan
uit het school- en volksfeest. Deze unieke optocht van versierde wagens bestaat sinds het begin van
de jaren ’70 van de vorige eeuw in de huidige vorm. Toen gebruikte ‘De Stegge’ (een van de zes
buurten) voor het eerst wol voor het versieren van haar wagen. Daarvóór werd er gebruik gemaakt
van allerhande soorten materialen. Inmiddels is het wolcorso uitgegroeid tot een groot spektakel dat
elk jaar weer op een professionele manier wordt georganiseerd en de opening is van het school- en
dorpsfeest.
De dorpsbewoners verzamelen zich niet alleen voor dit feest. In februari wordt altijd vol overgave
carnaval gevierd en reeds verschillende verenigingen zagen in hun jubileum een aanleiding tot het
organiseren van een zeskamp.
Ook buiten de feesten om komen inwoners van Lievelde bij elkaar. Bijna iedereen heeft zich
aangesloten bij een of meerdere verenigingen in het dorp. Zowel jongeren als ouderen kunnen iets
doen op het gebied van sport, muziek of cultuur.
Inmiddels heeft de bedrijvigheid uit de tijd van de NWS plaatsgemaakt voor nieuwe ondernemers. Zo
kan er bijvoorbeeld op verscheidene locaties overnacht worden. Iets te eten is in Lievelde nooit ver
weg. Ruimte voor ontspanning en beweging is er in de weilanden tussen de koeien of bij het
speelparadijs. En de bouwsector is in het dorp goed vertegenwoordigd.
Het is duidelijk dat Lievelde, zoals alle Nederlandse dorpen, minder agrarisch is geworden. Wel zijn er
voorbeelden van agrariërs die het op een andere manier proberen, en hun initiatieven lopen goed. Het
boerengolf heeft zijn eerste nationale kampioenschap al achter de rug. Ook zetelt in Lievelde de
secretaris van de jonge Achterhoekse wijnbouwcoöperatie. Biologische landbouw heeft duidelijk een
voet aan de grond gezet in Lievelde. De combinatie met toerisme die door de agrariërs nieuwe stijl
wordt toegepast werpt haar vruchten af en belooft een goede toekomst.
Toch is Lievelde niet meer de boerengemeenschap die het voor 1900 was en het is ook al weer jaren
geleden dat de eerste school en het eerste stationsgebouw werden afgebroken en vervangen door
nieuwbouw. Deze veranderingen zijn symbolisch voor Lievelde en haar bevolking. Het dorp is altijd in
beweging geweest en zal dat ook altijd blijven.
2.2 Lievelde en omgeving door de bril van de inwoners
Lievelde is een leuk dorp om te wonen. Daar is eigenlijk iedere inwoner het over eens.
Dit komt vooral door de manier waarop er met elkaar wordt omgegaan. Er is een hechte
gemeenschap waarin iedereen elkaar kent. Nieuwe inwoners vinden het soms wel moeilijk om ‘er
tussen te komen’ en aansluiting te vinden. Zij moeten daarvoor zelf moeite doen. Maar wie eenmaal is
opgenomen in de gemeenschap telt helemaal mee en verschillen in afkomst en geloofsovertuiging
spelen een ondergeschikte rol in de omgang met elkaar.
De betrokkenheid bij elkaar heeft tot gevolg dat iedereen er op zijn of haar plaats voor zorgt dat
Lievelde mooi en gezellig is en blijft. Het verenigingsleven kent een bloeiend bestaan. De verbouwing
van het clubhuus is nog maar net klaar of alle zalen zijn alweer volgeboekt. Bij de activiteiten wordt
geen leeftijdscategorie overgeslagen. Voor iedereen zijn het wolcorso en het carnaval hoogtepunten
in het jaar. Bijzonder is de samenwerking tussen verenigingen bij feestelijke gebeurtenissen, zoals het
jubileum van de harmonie.
Veel inwoners zijn ook erg blij met de initiatieven van ondernemers in het dorp. Deze initiatieven
zorgen voor de nodige bedrijvigheid en ze hebben het dorp inmiddels behoorlijk op de kaart gezet. Op
de dorpsbijeenkomst zijn Binnenpret, kampeerboerderij Beusink, Erve Kots, kaasboerderij Weenink,
de wijnbouwcoöperatie en kledingverhuur Ponds met name genoemd, maar dit is slechts een kleine
greep uit het totale aanbod van ondernemers. De samenwerking tussen bedrijven wordt opgemerkt
als iets om trots op te zijn.
8

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
De Lieveldse bevolking is dus zeer actief. Is het niet in het dorp, dan wel in de omgeving.
Verschillende verenigingen en ondernemers benadrukken op hun website de groene omgeving waarin
het dorp ligt. Het landelijke karakter heeft een grote invloed op de waardering van het dorp. Veel
inwoners gebruiken de omgeving om te wandelen en te fietsen. De rust, de ruimte, de stilte en de
frisse lucht verhogen voor veel inwoners het woongenot en iedereen is het er daarom over eens dat
deze eigenschappen behouden moeten blijven. Dat dit niet vanzelf gaat is duidelijk en daarom is
menig Lieveldenaar blij met de initiatieven op het gebied van plattelandsontwikkeling.
Helaas zijn er vooral in het verleden veel historische gebouwen verloren gegaan. De overtuiging dat
dergelijke monumenten een waardevolle aanvulling zijn op het landschap, leeft inmiddels gelukkig iets
meer. De meeste bewoners betreuren dan ook dat al veel historische gebouwen zijn verdwenen.
Lievelde onderscheidt zich van andere dorpen door haar geschiedenis. Er zijn maar weinig dorpen
met een vergelijkbaar aantal inwoners die beschikken over een treinstation. Hiervan is de Lieveldse
bevolking zich terdege bewust. Het gemak waarmee men in andere plaatsen kan komen, wordt erg
gewaardeerd. Ook de korte afstanden tot Lichtenvoorde en Groenlo zijn voor menig inwoner
belangrijk. Juist de combinatie van de centrale ligging en de goed toegankelijke groene omgeving
maken Lievelde bijzonder en een prettige plek om te wonen en te leven.
Kortom, Lievelde is een leuk dorp om in te wonen met een hechte gemeenschap, een ondernemende
bevolking en een centrale ligging midden in het groen.
9

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
3 Visies en doelstellingen
In dit hoofdstuk zijn de ideeën van de bevolking van Lievelde vertaald naar visies, doelstellingen en
maatregelen. De basis voor dit hoofdstuk is dan ook de dorpsbijeenkomst van september 2004 en de
enquêtes die werden ingeleverd door degenen die niet bij de bijeenkomst konden zijn. Alle ideeën die
door het dorp zijn geopperd zijn terug te vinden in bijlage 1.
3.1 Inleiding
Tijdens de dorpsbijeenkomst is gebrainstormd per thema. De elf thema’s waren als volgt ingedeeld:
Inrichting dorp, Verkeer en verkeersveiligheid, Economische voorzieningen, Sociale voorzieningen en
veiligheid, Bedrijvigheid, Landbouw, Recreatie en toerisme, Natuur, landschap en milieu, Wonen
Cultuur en identiteit en Verenigingsleven.
Deze dorpsbrainstorm leverde een waslijst aan concrete maatregelen op, die volgens één of
meerdere Lieveldenaren de leefbaarheid van het dorp ten goede zouden komen. Deze lijst is
vervolgens door de dorpswerkgroep (DWG) herleid tot een dertigtal concrete doelstellingen op basis
van de hoeveelheid gelijke ideeën en het aantal prioriteitsstickers. De doelstellingen zijn vervolgens
voorgelegd aan relevante organisaties om te kijken of er onoverkomelijke belemmeringen waren die
de realisatie van de doelstellingen in de weg zouden kunnen staan. Dit was niet het geval.
Aan de hand van de lijst met concrete doelstellingen is vervolgens door de DWG per thema een visie
opgesteld. Een visie betreft hier een soort ideaal of gewenst toekomstbeeld. Omdat doelstellingen en
daarmee de visies niet zelden thema-overschrijdend zijn, is besloten om ook nog een beknopte
algemene visie voor Lievelde op te stellen. Aan de hand van de visies kunnen ook toekomstige
veranderingen, die nu niet voorzien zijn en waaraan dus nog geen doelstellingen gewijd zijn, getoetst
worden aan de mening van de Lieveldenaren.
In paragraaf 3.2 wordt de algemene visie gegeven.
Deze toekomstvisie geeft weer hoe de
Lieveldenaren hun dorp in de toekomst willen zien.
Deze toekomstvisie is niet aan een thema
gebonden. Het betreft hier de grote lijnen.
In paragraaf 3.3 is wel gebruik gemaakt van de
indeling in thema’s. Hier is de totaalvisie per thema
uitgewerkt. Uit deze visie komen doelstellingen
voort. Dit is het geval wanneer het gewenste beeld
niet overeenkomt met de werkelijkheid. Wanneer
er concrete ideeën zijn om zo’n doelstelling te
bereiken, wordt dit uiteengezet in de voorgestelde
maatregelen. Deze zijn vaak rechtstreeks uit de
dorpsraadpleging overgenomen.
Een aparte paragraaf (3.4) is gewijd aan de A18.
Dit is om twee redenen gedaan. Ten eerste kan de
aanleg van de A18 grote invloed hebben op vrijwel
alle thema’s. De invloed van de mogelijke aanleg
van deze rijksweg staat niet in verhouding tot
andere ontwikkelingen en past daarom niet goed
tussen de andere punten. Ten tweede bleek uit de
reacties uit het dorp dat er geen eenduidige
mening was over deze weg; sommigen waren voor
de aanleg, velen ertegen. In samenspraak met de
dorpswerkgroep is besloten om geen stelling te
kiezen, maar slechts de consequenties van de
aanleg aan te geven. Tenslotte is iedere
Lieveldenaar erbij gebaat om te weten welke
gevolgen de aanleg van deze weg met zich
meebrengt.
10
Afb. 3 Weilanden, akkers, bomen en zandpaden.
De omgeving van Lievelde.

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
3.2 Algemene visie Lievelde
De algemene visie betreft het door de dorpsbewoners gewenste toekomstbeeld:
Lievelde is een levendig dorp
Sociale contacten maken de samenleving. Er zijn veel mogelijkheden om elkaar te ontmoeten.
Lievelde is een rustig dorp
Het is een prettige en veilige plek om te wonen en te leven.
Lievelde is een levensloopbestendig dorp
Er zijn voor alle leeftijdscategorieen voorzieningen die het wonen en leven in Lievelde mogelijk maken
en vergemakkelijken.
Lievelde is een bedrijvig dorp
Er is ruimte voor (nieuwe) bedrijven die de leefbaarheid van het dorp niet aantasten.
Lievelde is een bereikbaar dorp
Barrières om het dorp in of uit te gaan zijn er niet.
Lievelde is een landschappelijk gelegen dorp
Het landschap en de natuur zijn goed toegankelijk en zijn een wezenlijk onderdeel van het
dorpskarakter.
Afb. 4 Waar gaan we heen?!
11

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
3.3 Visie, doelstellingen en maatregelen per thema
Inrichting dorp
Visie
Het dorp Lievelde is een aangename plek om te wonen en te werken. Dit moet ook zo blijven. De
dorpskern wordt gekenmerkt door het landelijke karakter waarin het is gelegen. Omdat we dit graag zo
houden is stedelijke bebouwing, zoals hoogbouw, niet gewenst. Er moet aandacht zijn voor ruimte,
groen en rust, zonder dat de levendigheid verloren gaat. Het Koningsplein is het centrum van het
dorp. Onlangs heeft het plein een opknapbeurt gehad. Toch zou het Koningsplein nog wat gezelliger
kunnen worden. Het plein verdient de gezelligheid en sfeer die hoort bij de kern van een dorp. Dit zou
bereikt kunnen worden door een andere inrichting en gebruik.
Het dorp moet open in het landschap gelegen blijven. Dit betekent dat beeldbepalende elementen als
grootschalige industrie en infrastructuur (bijvoorbeeld snelwegen met aanvoerwegen) het zicht op het
dorp niet mogen belemmeren. Zo blijft de dorpskern verbonden met het buitengebied. Lievelde is een
veilig dorp en dat willen we graag zo houden. Plekken die als minder veilig worden ervaren kunnen
door gerichte verlichting veiliger gemaakt worden. Wel moet worden gewaakt voor lichtvervuiling,
zeker in het buitengebied.
Doelstellingen en voorgestelde maatregelen
12
Het Koningsplein moet een aangename plaats om te verblijven worden, met inachtneming van
de multifunctionaliteit van het plein
- Door middel van meer groen/haag bij talud
- Cirkel in het midden met een andere kleur
- Zitjes plaatsen
- Weekmarkt (zie hiervoor ook economische voorzieningen)
- Activiteiten organiseren (o.a. door de verenigingen)
Behoud van het dorpse karakter en uitbreiding van groen in het dorp
- Verfraaiing en renovatie van Stationsstraat en omgeving
In gesprek blijven met de bestaande industrie in en rond Lievelde
- Verlichting bij viaduct Gasteveldsdijk (reeds gerealiseerd)
- Plekken die als onveilig worden ervaren (niet verkeerstechnisch) beter verlichten

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
Verkeer en verkeersveiligheid
Visie
Verschillende verkeersstromen (langzaam, snel, vracht- en openbaar vervoer) zijn aanwezig in en
rond Lievelde. Deze verschillende vormen van verkeer moeten ook in de toekomst hun plaats houden
om de leefbaarheid en vitaliteit van Lievelde te waarborgen. Overlast voor de bewoners moet hierbij
zoveel mogelijk worden voorkomen. Het is nodig om het doorgaand en bestemmingsverkeer dermate
te regelen, dat het langzame verkeer niet in de veiligheid wordt aangetast. Wandelaars en fietsers
moeten veilig over straat kunnen. Dit geldt voor zowel de dorpskern als het buitengebied. Het doel is
Lievelde verkeersveilig te maken en te houden. Tevens moet Lievelde goed bereikbaar blijven met het
openbaar vervoer. De snelbus (lijn 74) moet dan ook een halte blijven houden in de kern. Ook is het
gewenst de overlast van het vrachtverkeer van Dumeco te beperken.
De weerslag die de mogelijke aanleg van de A18 op het verkeer in Lievelde zal hebben wordt
behandeld in paragraaf 3.4.
Doelstellingen en voorgestelde maatregelen
Verkeersituatie in en om Lievelde veiliger maken
- Betere kruising Pastoor Mientjesstraat en Nieuwstraat
- Kruising Europaweg en Nieuwstraat
- Kruising Nieuwstraat en Engelse Schans
- Verlichting rechterkant Nieuwstraat
- In de gehele bebouwde kom een 30 km zone instellen én handhaven
- Op alle toevoerwegen naar Lievelde het laatste stuk 60 km zone
Beperken overlast vrachtverkeer Dumeco
- Aanleg nieuwe busbaan combineren met vrachtverkeer Dumeco
Vergroten van het bewustzijn over mogelijke effecten van toekomst buslijn 74
- "Vinger aan de pols" over toekomstige route lijn 74
Economische voorzieningen
Visie
Er zijn nu weinig economische voorzieningen, zoals winkels, in Lievelde. Zij zijn wel van belang voor
de leefbaarheid van ons dorp, zeker voor de ouderen. Zo kan het dorp levend en zelfstandig blijven.
Vooral op het Koningsplein zijn economische voorzieningen wenselijk, omdat zij de levendigheid
kunnen vergroten.
Doelstellingen en voorgestelde maatregelen
Bestaande economische voorzieningen behouden en waar mogelijk uitbreiden en/of
samenvoegen
- Realiseren pinautomaat
- Opstarten weekmarkt op het Koningsplein
13

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
Sociale voorzieningen en veiligheid
Visie
Lievelde moet een dorp zijn dat oog heeft voor de
toekomst. Zij dient dan ook op te komen voor haar
jonge bewoners. De jeugd moet zich in Lievelde
kunnen vermaken, zeker de leeftijdsgroep 12-16 jaar
mag niet buiten de boot vallen.
In Lievelde bestaat de bijzondere situatie van
meerdere kindervoorzieningen bij elkaar; peuterzaal,
basisschool en kindercentrum De Timp. Er wordt
hard aan gewerkt om deze voorzieningen zoveel
mogelijk samen te laten werken, zowel institutioneel
als fysiek. De bewoners van Lievelde steunen deze
ontwikkeling, die stoelt op de “brede schoolgedachte”.
Dit betekent dat instanties die bij de
opvoeding van kinderen zijn verbonden, zich zo
zoveel mogelijk bundelen, ten behoeve van het kind.
Het voorzieningenniveau voor ouderen in Lievelde is
behoorlijk hoog. Deze standaard moet nu en in de
toekomst hoog blijven. Dus als er kansen liggen om
het voorzieningenniveau te verhogen, moeten deze
worden aangegrepen.
Doelstellingen en voorgestelde maatregelen
14
School en kinderdagverblijf moeten (letterlijk en figuurlijk) meer naar elkaar toe groeien.
- Tussenschoolse en naschoolse opvang realiseren
- Fysiek verbinden van de schoolterreinen
Handhaving en uitbreiding voorzieningen jeugd tot 16 jaar
- Aanleg skatebaan of (ruimte voor) hangplek
Handhaving en uitbreiding voorzieningen ouderen
- Realiseren bloedprikpost voor de personen die regelmatig moeten prikken
Bedrijvigheid
Visie
Bedrijvigheid is van essentieel belang voor het behoud van de leefbaarheid van Lievelde. Dit mag
echter niet ten koste gaan van het landelijke karakter van een dorp als Lievelde. Nieuwe grootschalige
bedrijvigheid past hier niet en hoort op bedrijventerreinen thuis. Bij uitbreidingen en nieuwe
vestigingen moet gestreefd worden naar het vinden van de juiste verhouding tussen de bedrijvigheid
en de karakteristieke landelijke uitstraling van ons dorp Lievelde. Met de al bestaande industrie in het
dorp moet in overleg gebleven worden.
Doelstellingen en voorgestelde maatregelen
Afb. 5 Een van de lachebekjes op de stoep bij
de scholen. Een aantal kinderen heeft
deze genoemd als een positief kenmerk
van Lievelde.
Geen uitbreiding van grote industrie rondom Lievelde met behoud van vestigingsmogelijkheden
voor kleinschalige bedrijvigheid
In gesprek blijven met bestaande industrie

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
Landbouw
Visie
De landbouw is de drager voor het buitengebied van Lievelde en onlosmakelijk met het dorp
verbonden. Lievelde heeft zijn agrarisch karakter tot nu toe behouden. Ook in de toekomst moet dit
het geval zijn. Lievelde staat positief tegenover plattelandsontwikkeling, mits de agrarische sector niet
belemmerd wordt. Plattelandsontwikkeling kan kansen bieden om de leefbaarheid in het buitengebied
en in de kern te behouden. Het moet verpaupering van het buitengebied voorkomen.
Afb. 6 Het boerengolf heeft zich bewezen als een goede manier om mensen op het
boerenerf te krijgen.
Doelstellingen en voorgestelde maatregelen
Verdergaande samenwerking plattelandsondernemingen en horeca
Plattelandsontwikkeling ondersteunen
Herbestemmen vrijkomende agrarische bebouwing
15

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
Recreatie en toerisme
Visie
Toerisme is van toenemend economisch belang voor Lievelde. Het buitengebied is ook van grote
recreatieve waarde voor de eigen inwoners. Landschap, cultuur en natuur zijn de grote kwaliteiten van
het gebied rondom Lievelde. Wanneer toeristen voor landschap, rust, natuur en cultuur komen wordt
dit als positief ervaren. Massale en overlast bezorgende vormen van toerisme worden negatief
beoordeeld. De toeristische en recreatieve attracties en de gebouwen met een publieke functie zullen
beter en uniform bewegwijzerd moeten worden.
De Schans moet weer een aantrekkelijk, open en vrij toegankelijk gebied worden, waar inwoners en
toeristen kunnen recreëren.
Afb. 7 Een door Groen Goed en Lievelds Belang
aangelegd fietspad.
Doelstellingen en voorgestelde maatregelen
16
Een goed (onderhouden) netwerk van paden voor verschillende vormen van recreatie
- Kerkepaden aansluiten op die van omliggende dorpen
- Fietspaden aansluiten op bestaande fietsnetwerken
Goede bewegwijzering van toeristische plekken en routes op toeristische knooppunten als
Koningsplein
Stimuleren van toeristisch potentieel dat gebaseerd is op het landelijk karakter van Lievelde en
omgeving
- Plattelandsverbreding in de toeristische hoek ondersteunen
De Schans moet een vrij toegankelijk natuurlijk gebied zijn. Eventuele geluidsoverlast moet
beperkend zijn voor het aantal evenementen.
- Gezien de huidige ontwikkelingen wordt voorlopig een "vinger aan de pols" beleid
aangehouden

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
Natuur, landschap en milieu
Visie
Lievelde hecht sterk aan de huidige landschaps- en natuurwaarden en wil deze zo mogelijk ook
versterken. Het natuurgebied Koolmansdijk moet gevrijwaard worden van ingrepen die schade aan
het gebied kunnen berokkenen, zoals infrastructurele werken. Lievelde voelt zich ook met het milieu
begaan en werkt graag mee aan een praktische invulling van milieudoelen. De introductie van Diftar
wordt als demotiverend ervaren als het gaat om afvalscheiding.
Afb. 8 Deze zeldzame orchidee maakt de
Koolmansdijk tot een bijzonder natuurgebied.
Doelstellingen en voorgestelde maatregelen
Randenbeheer van weilanden in het buitengebied van Lievelde stimuleren
- Contact zoeken met de vereniging Groen Goed over de mogelijkheden van randenbeheer
Versterken landschapswaarden rond Lievelde
- Inventarisatie van landschapswaarden en -elementen en deze waar nodig herstellen
Goede gebruiken behouden en nieuwe initiatieven op het gebied van milieu & verenigingsleven
stimuleren
17

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
Wonen
Visie
Lievelde is een dorp waarin voldoende woonmogelijkheden voor de eigen bevolking aanwezig moeten
zijn. Op dit moment zijn er te weinig woningen beschikbaar voor de eigen bevolking. Door voldoende
woningen voor ouderen en starters te bouwen, kan de doorstroming op de huizenmarkt worden
verbeterd. Nieuwbouw zou bij voorkeur geleidelijk moeten gaan plaatsvinden met een aantal huizen
per jaar. Bouw van seniorenwoningen vindt bij voorkeur plaats in het centrum van het dorp, zodat
ouderen die weinig mobiel zijn zoveel mogelijk kunnen genieten van de levendigheid van de
dorpsgemeenschap.
Lievelde staat positief tegenover boerderijsplitsing als middel om de doorstroom in de woningmarkt te
bewerkstelligen. Voorwaarde hierbij is wel dat de agrarische sector hier geen hinder van ondervindt of
belemmerd wordt in de bedrijfsvoering.
Bij alle woningbouw moet het behoud van het dorpse karakter van Lievelde voorop staan. Plannen
moeten dan ook hierop worden getoetst.
Doelstellingen en voorgestelde maatregelen
18
Iedereen die in Lievelde woont en/of economisch gebonden is, moet er kunnen blijven wonen
- Kansen benutten voor het splitsen van boerderijen in meerdere wooneenheden
- Een enquête voorzien van een inschrijflijst voor een kavel/koopwoning/huurwoning
opstellen om een duidelijker beeld te krijgen van de woningbehoefte.
- In nauw overleg met de gemeente kijken waar mogelijke in- of uitbreidingslocaties in
Lievelde te realiseren zijn ("vinger in de pap - beleid").
- Toezien op uitvoering nota wonen en werken.
Cultuur en identiteit
Visie
Veel karakteristieke gebouwen in Lievelde zijn in het verleden verloren gegaan. De resterende
karakteristieke gebouwen, maar ook andere karakteristieke (cultuurhistorische) objecten moeten in de
toekomst goed beschermd worden. De inwoners van Lievelde horen makkelijk toegang te hebben tot
haar cultuurhistorische geschiedenis. De geschiedenis en cultuurhistorie van het buitengebied moet
worden gekoesterd in landschap, gebouwen en gebruiken, zonder dat dit conflicten oplevert met de
agrarische bedrijfsvoering. Dit alles kan de sociale cohesie versterken.
Doelstellingen en maatregelen
Multifunctioneel maken van het kerkgebouw en de pastorie met behoud van de kerkelijke functies
- Uitzoeken mogelijkheden van multifunctioneel gebruik kerkgebouw en pastorie
Behoud en promotie van cultuurhistorische monumenten
- Het verstrekken van informatie over gemeentelijke en rijksmonumenten en karakteristieke
(landschaps-) elementen aan bewoners en toeristen
- Inventarisatie van objecten die al wel en die nog niet beschermd zijn

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
Verenigingsleven
Visie
Het verenigingsleven is de drager van de sociale omgeving van Lievelde. Het verenigingsleven moet
worden gekoesterd en gestimuleerd. Ook voor de minder draagkrachtige personen moet het
verenigingsleven toegankelijk zijn en blijven. Nevenactiviteiten van verenigingen ten bate van goede
doelen moeten worden gestimuleerd en/of gesubsidieerd.
Doelstellingen en maatregelen
Deelname aan een vereniging moet voor iedereen mogelijk zijn en blijven
Dorpsactiviteiten als de kermis en het wolcorso ondersteunen
Faciliteren van verenigingsactiviteiten
- Het belang van verenigingsactiviteiten blijven promoten bij betrokken instanties
Heropening tennisbaan (De Bonkelaer) in Lievelde
- Overleg betrokken partijen over haalbaarheid hiervan
Afb. 9 Een kleine impressie van het verenigingsleven. Er wordt veel tijd gestoken in het elkaar (kunnen)
ontmoeten.
Links de winnende wagen van het wolcorso in 2004 en rechts de kinderspelen in datzelfde jaar.
19

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
3.4 Mogelijke aanleg A18
De aanleg van de A18 lijkt nog heel ver weg. Toch zijn de plannen al in volle gang. Het opwaarderen
van de Twenteroute is ook nog een optie, maar dit lijkt niet de voorkeur te genieten bij gemeente en
provincie. Mocht de aanleg van de A18 doorgang vinden dan zal dit gevolgen hebben voor Lievelde.
Deze paragraaf gaat in op de mogelijke consequenties.
Allereerst brengt de aanleg van de A18 een aantal mogelijke voordelen met zich mee:
♦ Betere bereikbaarheid;
♦ Economische ontwikkeling;
♦ Meer werkgelegenheid;
♦ Veiliger verkeer;
♦ Voordelen van bovenregionaal belang.
De voordelen die hierboven genoemd zijn staan echter nog niet onomstotelijk vast. Men is nog in de
onderzoeksfase en er kunnen nog punten afvallen en bijkomen.
De impact die de aanleg van de A18 op de visies van het dorpsplan zal hebben is groot. Niet alleen
wordt Lievelde compleet ingesloten door infrastructurele barrières (de huidige Twenteroute, de
spoorlijn, de verlengde BAL-route en de A-18 (zie afbeelding)), maar ook is er eigenlijk geen visie in
het dorpsplan te vinden die strookt met de aanleg van de snelweg. Lievelde zal voor een deel haar
landelijk karakter verliezen, haar landschappelijke ligging en haar rust en ruimte.
Een aantal voorbeelden die dit illustreren zijn:
♦ Het landschap en de natuur zijn goed toegankelijk en zijn een wezenlijk onderdeel van het
dorpskarakter.
De nieuwe infrastructuur vormt echter een flinke barrière rond de kern van Lievelde voor de
toegankelijkheid van het buitengebied. Tevens zal de aanleg van de A18 een nieuw, nu nog
ongeschonden, gebied afbakenen dat voor verstedelijking in aanmerking komt;
♦ Geen uitbreiding van grootschalige industrie rond Lievelde.
De aanleg van de A18 echter brengt waarschijnlijk ook de ontwikkeling van twee nieuwe
bedrijventerreinen met zich mee, te weten:
1. De al eerder in beeld geweest zijnde “Kamp-Noord” en
2. Een locatie aan de Lieveldse kant van de A-18 ter hoogte van de Landmeter Wittweg;
♦ De landbouw is de drager voor het buitengebied en onlosmakelijk met het dorp verbonden.
De landbouw zal een deel van haar gronden moeten opofferen en de verbondenheid met het dorp zal
bemoeilijkt worden;
♦ Recreatie en toerisme zijn van toenemend economisch belang voor Lievelde.
Recreatie en toerisme zullen echter hun aantrekkelijkheid verliezen door de nabijheid van een
snelweg, daar het in Lievelde vooral toeristen betreft die komen voor landschap, rust, natuur en
cultuur;
♦ Het natuurgebied Koolmansdijk behouden.
Dit gebied verliest echter haar natuurlijke en landschappelijke waarde. Voor wat betreft natuur,
landschap en milieu zal de aanleg ook niet bevorderlijk zijn vanwege onder meer de uitlaatgassen, het
lawaai en de fysieke barrière die de snelweg vormt.
Kortom de visies die in het dorpsplan zijn opgesteld zullen voor een groot deel niet meer haalbaar zijn.
De cultuur en identiteit van Lievelde zoals de bewoners die wenselijk achten, komen in het gedrang.
20

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
Afb. 10 Het voorkeurstracé voor de uitbreiding van de A18 zoals deze er nu ligt. Het gaat om de
onderbroken grijze lijn ten noordwesten van Lichtenvoorde.
21

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
4 Uitvoering
Nu de visies en doelstellingen voor het dorp duidelijk zijn, komt de fase van uitvoering in zicht. De
uitvoeringsfase begint met het installeren van uitwerkgroepen (UWG). Deze UWG´s bestaan uit een
aantal dorpsbewoners die zich interesseren voor een bepaald thema en/of doelstelling.
De uitwerkgroepen proberen de doelstellingen verder uit te werken en met zeer concrete voorstellen
te komen voor de realisatie hiervan: wat moet er in detail gebeuren en waar halen we het geld
vandaan? Als basis voor deze uitwerking dienen de doelstellingen en maatregelen uit hoofdstuk 3 van
het dorpsplan. In bijlage 2 is een handreiking te vinden waarmee de uitwerkgroepen van start kunnen
gaan.
Bij de uitwerking van de doelstellingen kunnen relevante organisaties enthousiast gemaakt worden,
deskundigen worden ingeschakeld, subsidies worden aangevraagd (bijvoorbeeld bij de KNHM met het
project ‘Kern met Pit’), et cetera.
Als een uitwerkgroep concrete voorstellen heeft kan zij een inloopavond organiseren, een informele
bijeenkomst, waarbij iedere dorpsgenoot even binnen kan lopen, een kijkje kan nemen en
commentaar kan leveren op de uitgestalde tekeningen en/of maquettes.
Eventuele reacties worden weer verwerkt en tenslotte veranderen de uitwerkgroepen in
Uitvoergroepen of zorgen de leden er in ieder geval voor dat de uitvoering gestalte krijgt. Dit laatste
omdat mogelijk externe bedrijven moeten worden ingeschakeld voor de realisatie.
Nog steeds is het Lievelds Belang eindverantwoordelijk, dus bij het nemen van belangrijke
beslissingen is terugkoppeling vanuit de uitwerkgroepen naar het Lievelds Belang een `must´.
Mocht blijken dat bepaalde gewenste uit te voeren maatregelen niet haalbaar zijn om politieke,
financiële of andere redenen, dan zullen alternatieven moeten worden gezocht of zal meer actie
moeten worden gevoerd dan wel ondernomen.
Omdat moeilijk met alles tegelijk begonnen kan worden is er een keuze gemaakt om de belangrijkste
doelstellingen op een rijtje te zetten. Deze planning is gebaseerd op de prioritering van de
dorpsbijeenkomst en op de hoeveelheid mensen die gebaat is bij het realiseren van een doelstelling.
Deze keuze houdt echter niet in dat met de realisatie van andere doelstellingen gewacht moet
worden. Als een uitwerkgroep zich aandient om met een bepaald onderwerp aan de slag te gaan,
moet dit van harte toegejuicht worden.
Onderstaande doelstellingen hadden veel animo en worden belangrijk gevonden:
Iedereen die in Lievelde woont en/of economisch gebonden is, moet er kunnen (blijven)
wonen.
Er zal gewerkt moeten worden aan de woonvoorziening in Lievelde. Het is van belang dat iedereen
die in Lievelde woont en/of economisch gebonden is er moet kunnen (blijven) wonen. Hiervoor zijn
nieuwe woningen nodig. Hoewel de gemeente in het plan `Wonen en Werken in Lichtenvoorde 2015´
al heeft toegezegd dat er zo´n 5 woningen per jaar bij mogen komen is dat de afgelopen 5 jaar niet
gebeurd. Om de gemeente te overtuigen dat er wel degelijk behoefte is aan nieuwe woningen zal een
enquête gehouden moeten worden naar de woningbehoefte onder de Lieveldenaren. Met de
uitkomsten hiervan en mogelijke locaties waar woningbouw kan plaatsvinden kan naar de gemeente
worden gegaan en kunnen afspraken gemaakt worden.
Realiseren pinautomaat.
Heel veel mensen gaven aan dat het ontbreken van een pinautomaat in Lievelde als een probleem
ervaren wordt. De Rabobank heeft al aangegeven dat zij naar een oplossing voor dit probleem zoekt.
Dit contact moet aangehaald worden en er zal dan ook gepoogd moeten worden om aan de
voorwaarden van de Rabobank te voldoen. Zo zal er onder andere een geschikte locatie gevonden
moeten worden.
Het bewustzijn aangaande de mogelijke effecten van de A18 vergroten
De aanleg van de A18 is een grote verandering die op Lievelde afkomt. De inwoners van Lievelde
moeten nu al goed geïnformeerd worden over de gevolgen die de mogelijke aanleg met zich
meebrengt zodat zij hierover een goed standpunt kunnen innemen. De uitwerkgroep die hiermee
bezig gaat zal de bestaande plannen uit moeten pluizen, nagaan welke mogelijkheden tot inspraak er
22

Dorpsplan Lievelde Van (n)u naar de toekomst
zijn en een vinger aan de pols bij de gemeente houden. Dit alles moet goed bij de dorpsbewoners
onder de aandacht gebracht worden.
Tevens kan deze groep al vast een lijst met eisen opstellen waar, indien de aanleg van de A18
onafwendbaar is, volgens de dorpsbewoners aan voldaan moet worden. Het betreft hier bijvoorbeeld
de landschappelijke inpassing, onderdoor- en overgangen, financiële schadeloosstelling, sponsoring
van bepaalde voorzieningen et cetera
Veiliger verkeer in en om Lievelde
De verkeersveiligheid in Lievelde laat hier en daar te wensen over. De gemeente is reeds met een
verkeersplan bezig en het is dus zaak dat de knelpunten zoals aangegeven in het dorpsplan integraal
overgenomen worden in het verkeersplan.
School en kinderdagverblijf moeten (letterlijk en figuurlijk) naar elkaar toegroeien
De scholen moeten letterlijk en figuurlijk naar elkaar toegroeien. Er bestaat veel welwillendheid en er
is ook al een verregaande samenwerking tussen de verschillende scholen. De uitwerkgroep kan de
wensen van de verschillende scholen inventariseren en een helpende hand uitsteken. Op deze manier
kan het proces versneld worden..
Een goed onderhouden netwerk van paden voor verschillende vormen van recreatie
De aanleg van nieuwe recreatieve routes is belangrijk voor de aantrekkelijkheid van Lievelde voor
toeristen. De routes zouden aangesloten moeten worden op bestaande netwerken van andere
dorpen. Er moet uitgezocht worden welke routes er in de omgeving liggen en of hierop aan te sluiten
valt. Tevens kan worden gekeken naar de onderhoudstoestand van de paden.
De Schans moet een vrij toegankelijk natuurgebied zijn, met een beperkt aantal evenementen
in verband met geluidsoverlast
Voor wat betreft de Schans moet er ook op korte termijn een oplossing gezocht worden. Er bestaat
reeds een werkgroep die zich met De Schans bezighoudt. Het natuurgebied heeft een flinke
opknapbeurt nodig. Grootste punten van irritatie zijn het teveel aan prikkeldraad en de geluidsoverlast.
Er dienen duidelijke afspraken gemaakt te worden over de evenementen en de daarbij gepaard
gaande geluidsoverlast. De gemeente heeft aangegeven belangstelling te hebben voor het zoeken
naar een oplossing en moet er dan ook meteen bij betrokken worden.
Dit zijn de doelstellingen waar op korte termijn aan gewerkt moet worden. De volgorde staat echter
niet vast en ook doelstellingen die niet in dit rijtje staan kunnen meteen opgepakt worden. De
uitvoering kan starten zo gauw als er uitwerkgroepen zijn geïnstalleerd.
Maak elkaar enthousiast voor een uitwerkgroep. Iedereen komt hiervoor in aanmerking, je hoeft geen
expert te zijn om je op te geven. Als je iets wilt bereiken dan kan dat door iets met enthousiasme ter
hand te nemen. En met z´n allen kun je iets bereiken! Het Lievelds Belang kan dit niet alleen.
Wanneer iemand zich aanmeldt voor een UWG betekent dit niet dat hij of zij niet meer terug kan. Het
betekent ook niet dat er elke twee weken iets moet gebeuren. Het motto voor de uitwerkgroepen is:
Alles wat je realiseert is winst! Het is dus ook niet zo dat als er na een jaar geen van de
doelstellingen gerealiseerd is, dit een schande is. Maar met voldoende inzet en enthousiasme is er
voor Lievelde veel te bereiken…..
23

Bijlage 1 De ideeën
In deze tabel staan de resultaten van de dorpsbijeenkomst op 6 september 2004 en van de ingevulde
enquêtes vermeld. Het zijn punten ter verbetering en ideeën voor de toekomst. Er is voor gekozen om
de resultaten van de bijeenkomst en van de enquêtes zoveel mogelijk per onderwerp bij elkaar te
zetten. De hierdoor ontstane lege vakken zijn grijs gemaakt om de structuur van de tabel te
verduidelijken.
1
2
3
4
5
24
Dit zijn alle ideeën die op memoblaadjes geschreven en op het vel van het betreffend thema
geplakt zijn. Waar het de duidelijkheid ten goede kwam zijn ideeën onder een ander thema
geplaatst. In het algemeen staat alles echter nog op de oorspronkelijke plaats. Sommige
onderwerpen komen daardoor onder meerdere thema’s terug.
In deze kolom staan alle ideeën die genoemd zijn in de enquêtes. Veel mensen hadden hierin
verbeterpunten en kenmerken van het huidige Lievelde door elkaar staan. Er is geprobeerd ze
zoveel mogelijk uit elkaar te halen. De kenmerken staan in de volgende bijlage.
Nadat iedereen zijn of haar ideeën op een memoblaadje had gezet, was er de mogelijkheid
om vijf stickers te verdelen over de ideeën die men het liefst uitgevoerd ziet worden. Hoeveel
stickers de verschillende ideeën hebben gekregen staat in deze kolom.
Maar voordat de stickers geplakt konden worden, zijn overeenkomende ideeën in groepen
bijeen gezet ofwel geclusterd. De stickers konden bij afzonderlijke ideeën geplakt worden en
bij de clusters. Stickers die binnen een cluster op een los idee geplakt zijn, staan apart
vermeld, maar vallen wel binnen het totaal van het cluster.
Wanneer er helemaal geen stickers geplakt zijn, is het vakje leeg.
In deze kolom staat vermeld hoe vaak een bepaald idee in de enquêtes voorkwam. Ideeën
zijn pas achteraf gegroepeerd en overeenkomende ideeën zijn daarom niet samengenomen in
clusters.
Onderwerp en ideeën
Inrichting dorp
Koningsplein
Het huidige Koningsplein is fantastisch mooi, maar iets te kaal.
Plaats er een grote boom in een grote bak, zodat het mobiel
(verplaatsbaar) is.
Aanplanting van het Koningsplein
Koningsplein waterdoorlatende stenen onder de bomen (gaten
stenen) leggen. Dit i.v.m. activiteiten met kermis enz.
Meer centrale rol voor Koningsplein
Grote boom midden op het Koningsplein moet er komen
Herinrichten Koningsplein! Te grote roze betonvlakte.
‘Muziekkoepel’ bij het Koningsplein die ook als ontmoetingsplek
voor ouderen of jongeren kan dienen.
Meer groen op het Koningsplein
Resultaten
dorpsbijeenkomst 1
Stickers per
idee 3
1
Stickers per
cluster 4
9
Resultaten
enquêtes 2
Aantal keren
genoemd 5
Herinrichting kerkplein 1
Koningsplein moet groener 1
Somberheid onder bomen kerkplein 1
Meer bomen op het Koningsplein 1
De aanleg van ‘het rode plein’ is een miskleun! 1
Meer groen op het plein. Waar blijven de bomen? 1
Koningsplein helemaal verhard meer groen 1
‘Koepel’ plaatsen voor zitjes/optredens (middels sponsors?
1
misschien)
Verlichting
Verlichting langs pad speelplaats parallelweg 3
De oudere lantaarnpalen zouden vervangen moeten worden door
1
moderne
Ook in het buitengebied op de juiste plaatsen voldoende
verlichting
Betere verlichting in het paadje bij de speeltuin
Meer verlichting, bv. bij viaduct 1
Lantarenpaal aan de Koolmansdijk afslag doodlopende weg
huisnummers 8 en 10
7
1

Trottoirs
Veilige trottoirs
Onderhoud trottoir in het dorp zelf
4
1
5
Trottoirs beter vlak maken 1
Mensen niet op trottoirs laten fietsen
Nieuwstraat
Nieuwstraat berm langs Morsinkhof opknappen met spoed! 2
Trottoir aan de rechterzijde van de Nieuwstraat is half begroeid
met struiken (ter hoogte van Baks, Piepers)
Stoep Nieuwstraat: vier tegels is erg smal zeker met het groen
dat ook nog op die stoep hangt.
Clubhuus
Meer parkeerplaatsen bij clubhuis.
Meer parkeergelegenheid bij het B. Vos clubhuis (groenstrook
verwijderen en ruim parkeren met duidelijke oversteekplaatsen)
Betere parkeergelegenheid bij het Clubhuus
Clubhuus aankleden!
Meer parkeerplaatsen voor clubhuus
Jeu de boules
Jeu de boules baan bij het kerkplein of clubhuis met bankjes in de
schaduw
Jeu de boules baan
Diverse
1
Actualiseren bestemmingsplan
Rioolstelsel Hollandse Schans slecht
Hondentoilet
Kunnen er geen kinderspeeltoestellen in de Schans geplaatst
worden?
Gevels van Dumeco lelijk ter plaatse van kerk/kerkhof etc.
Ingang kerkhof aan Bergstraat
Bankjes plaatsen in het buitengebied; Koolmansdijk
Camping Beusink zit wel heel erg op de kern - oppassen voor
geluidsoverlast
Uniforme verwijzing naar de verschillende attracties, zoals
Crashmuseum, pretpark e.d. Verwijder alle reclameborden uit de
weilanden.
1
Meer groen 1
Parkeerplaats kerk moet groener
1
Economische voorzieningen
Onderwerp en ideeën
Stickers per
idee 3
Pinautomaat
Pinautomaat / geldautomaat 10
Graag een pinautomaat
Pinautomaat moet er komen
Pinautomaat in Lievelde
Post en bank (pinautomaat)
Resultaten
2
dorpsbijeenkomst 1
Stickers per
cluster 4
27
1
Resultaten
enquêtes 2
Aantal keren
genoemd 5
Pinautomaat / geldautomaat 7
Pinautomaat moet er komen 1
Willen pinautomaat 1
Fatsoenlijke pinautomaat 1
Betaalautomaat in kern wenselijk
Weekmarkt
Om het gemis aan winkels te compenseren, is het misschien een
idee om een weekmarkt op het Koningsplein te realiseren
Markt op het dorpsplein
Naast de visboer ook meer kramen tegelijk op het Koningsplein
Markt stimuleren (bakker, groenteboer, visboer)
Kleine markt Koningsplein
Een wekelijkse markt op het Koningsplein
Middenstand winkels misschien niet haalbaar, daarom naast de
visboer ook een ‘kleine’ weekmarkt.
Weekmarkt
8
Een midweekse markt 1
1
25

Supermarkt/winkels
Winkel
A.u.b. een voorziening voor de basisbehoeften, bijvoorbeeld
bakker, supermarkt + pinautomaat
Winkel, bakker
Behouden + uitbreiden van winkels in Lievelde
Buurtsuper met meerdere voorzieningen (postkantoor,
stomerij…..) Geldautomaat
4
Warenmarkt
Kleine ‘Spar’ supermarkt
Buurtsuper bij evt. bijvoorbeeld camping/garagebedrijf
Supermarktje
Winkelvoorzieningen
Meer winkelgelegenheid
Supermarkt 6
Komst van een bakker (bv. als ‘filiaal’vorm van een grotere
1
bakker uit omliggende plaatsen)
Realiteit is dat Lievelde qua middenstand door de ligging
aangewezen is op Lichtenvoorde en Groenlo. Trachten de
1
huidige middenstand te behouden om sociale verpaupering (c.q.
Slaapdorp) te voorkomen.
Mag van alles wat bij (bakker, groente enz.)
1
Werkgelegenheid
Economische voorzieningen blijven stimuleren. Werkgelegenheid
goed voor de leefbaarheid
26
Sociale voorzieningen en sociale veiligheid
Onderwerp en ideeën
Samenwerken scholen
T.b.v. professionalisering peuterwerk is het nuttig en wenselijk dat
er een brede school wordt opgezet. Dit kan in samenwerking met
De Timp, dit komt de integratie van de kinderen plus hun
ontwikkeling ten goede. Ook de basisschool kan hierbij betrokken
worden. Onderwijs en kinderopvang, c.q. begeleiding
centraliseren.
In het kader van de ‘brede school gedachte’ en verdere
professionalisering van het peuterspeelzaalgebeuren is het een
belangrijke zaak om de diverse soorten onderwijs te centraliseren
(bijvoorbeeld integratie van peuterzaal bij de Timp). Op deze
manier kunnen er kinderen ‘uitgewisseld’ worden en kan er op
alle vlakken (dus óók basisschool) van elkaars deskundigheid
geprofiteerd worden. Dit komt per slot van rekening het welzijn
van alle kinderen ten goede.
De ‘Brede-school-gedachte’. Nauwe samenwerking tussen
basisschool, peuterspeelzaal en de Timp. Op één locatie bij
basisschool (Timp zit daar al).
Door samenvoeging van basisschool, Timp en peuterspeelzaal
kun je de ontwikkeling van kinderen nóg meer stimuleren en
allicht gebruik maken van elkaars deskundigheid.
Kinderopvang
Resultaten
dorpsbijeenkomst 1
Stickers per
idee 3
Stickers per
cluster 4
13
Resultaten
enquêtes 2
Aantal keren
genoemd 5
Onderwijs
Meer kinderopvang
Betere voorzieningen peuterspeelzaal!
Ruimte eigen plek!
Kinderopvang en naschoolse opvang
Naschoolse en tussenschoolse opvang
Gebrek aan kinderopvang (kinderdagverblijf)
Kinderopvang
8
Mag meer kinderopvang en opvang tussen- en naschools 1

Plek voor jongeren
Er is niets voor de jeugd van 13 t/m 16 jaar. ‘Film – Disco –
Hangplek’
Hangplek voor jongeren of andere opvang 14,15 en 16 jarigen.
Vroeger had je nog open plekken in het dorp. Nu wordt alles
volgebouwd. Er ontstaat daarom behoefte aan een hangplek
Voor de jeugd vanaf 12-17 is er eigenlijk alleen voetbal
Hangplek of ruimte voor jongeren ca. 12 t/m ca. 16 jaar.
Jongerenplek
Aandacht voor jeugd 13-16 jaar. Ze vallen overal tussenin
Kooivoetbal 1
Relaxhoekje voor de jeugd (meerdere) 1
Voor de jongeren zou er iets op het grote plein moeten zijn.
1
Ontmoetingsplek in de vorm van iets sportiefs
Skatebaan
Skatebaan en/of fietscrossbaan
Skate- en skeelerbaan
Skatebaan bij de speeltuin
Skatebaan - skeelerroute in/door Lievelde
Voor bepaalde leeftijden is er niets bv. skatetoestel Koningsplein. 1
Meer opvang jongeren, bv. skatebaan 1
Nergens een plaats voor een skatebaan
1
Ouderen
Bloedprikpost
5
Bloedprikpunt voor mensen die regelmatig moeten prikken
Gemeenschappelijke ruimte voor senioren. Ook toegankelijk voor
niet-senioren. (zie Mariënvelde)
Dagopvang voor ouderen
Clubhuus
1
Verenigingsleven concentreren in clubhuus
Politie
1
Meer politie m.n. bij station
1
Pilot opzetten inzake politiekeurmerk ‘Veilig wonen’
Openbaar vervoer
Behoud van openbaar vervoer
Behouden van busverkeer en aansluiting op treinverkeer in
Lievelde bij ‘t station.
1 1
Bibliobus moet blijven
Snackbar
Zorgboerderij
Diverse
Onderwerp en ideeën
Verkeer en verkeersveiligheid
Vrachtverkeer
Betere aanvoer naar slachterij
Vrachtverkeer Dumeco omleiden over de parallelweg
Gevaar Lievelderweg 30 km handhaven óf aansluiting snelweg
voor vrachtverkeer en bus naar Dumeco/station.
Vrachtverkeer uit de kom van Lievelde
Verkeer Dumeco via Twenteroute
Vrachtverkeer uit het dorp, graag omleiding
Goede omleidingsroute voor vrachtverkeer (ook bij kermis)
Goede aan- en afvoerroute voor Dumeco en bussen/station
Minder vrachtverkeer door het dorp i.v.m. veiligheid kinderen.
Geen vrachtverkeer door Lievelde
Ideeën te ontwikkelen voor een betere ontsluiting t.b.v. het
‘Dumeco verkeer’. Alternatief bijvoorbeeld Bergstraat/Parallelweg.
De aanleg van de 30 km zone was een verbetering welke echter
volledig teniet wordt gedaan door het toenemend Dumeco-
verkeer!
Resultaten
2
dorpsbijeenkomst 1
Stickers per
idee 3
Stickers per
cluster 4
11
1
Resultaten
enquêtes 2
Aantal keren
genoemd 5
Vrachtverkeer Dumeco uit dorpskern 1
T.b.v. Dumeco vrachtverkeer eenrichtingswegen maken
1
1
27

Drempels Lievelderweg
Drempels weg uit Lievelderweg
Alle drempels uit de Lievelderweg (lawaaioverlast vooral ’s
nachts)
Aanpassen drempels glooiend toelopen i.v.m. zwaar verkeer.
Trillingen scheuren muur.
Herinrichting Lievelderweg
Verbreding Lievelderweg in de kom
Lievelderweg in het dorp zeer smal en gevaarlijk
Lievelderweg breder, veiliger voor verkeer + fietsers (apart
4
fietspad)
Betere fietspaden door dorp Lievelde. Versmalling te nauw.
Er wordt nog veel te hard gereden op de Lievelderweg 1
Geen wegversmalling Lievelderweg (bij kampeerboerderij
1
Beusink)
30 km zone
Verkeersveiligheid. Lievelde echt fysiek 30 km zone. Meer
belemmeringen om de verkeerssnelheid eruit te halen in het hele
dorp.
Echte 30 km zone in de kern
Handhaven 30 km zone (vaker controle)
Lievelderweg gevaarlijk vooral met fietsers (kinderen) en de grote
vrachtwagens. Veel meer snelheidscontroles houden, want
niemand rijdt er 30 km. En dan in de drukke uren; bv. 7.00-9.00
uur, tussen de middag en 16.30 en 18.00 uur.
De verkeersveiligheid in de kinderrijke buurten (Engelse Schans
en Nieuwstraat) moet beter ondanks dat er max. 30 km per uur
gereden mag worden (wat vaak niet gebeurt). Misschien door
duidelijke borden of drempels.
Geen 30 km op Lievelderweg, wel 50 km
60 km zone
Ook 60 km zone + drempels Europaweg (parallelweg) langs
dorpsrand t.h.v. Morsinkhof etc.
Parallelweg als 60 km zone 2
60 km zone op de Stegge
Parallelwegen snelheidsbeperking tot 60 km/u
Drempels
1
Drempels in Engelse Schans (nieuwbouwwijk); wonen veel
3
kinderen en ondanks 30 km zone wordt er hard gereden
Engelse Schans
Doortrekken van de weg Engelse Schans op de Lievelderweg
(ook voor de school, nu echt verkeersophoping)
Fietspad Engelse Schans - Lievelderweg
Nieuwstraat
Drempel op oversteekplaats van kinderen in Nieuwstraat ter
hoogte van Past. Mientjesstraat. Is nu totaal onveilig voor
kinderen. Hier steken heel erg veel kinderen 4 keer per dag over.
Einde Nieuwstraat tot aan de parallelweg is zeer gevaarlijk.
Verlichting Nieuwstraat aan rechterzijde
Te hard rijden op Nieuwstraat (vanaf parallelweg) 1
Stuk Nieuwstraat vanaf parallelweg verbeteren 1
Het stuk straat bij Marcel Weenink – Morsinkhof niet fijn. 1
Zeer ongelijke kruising Nieuwstraat / Engelse Schans geleidelijker
1
laten verlopen
Aanpassen (met drempel) van kruising Europaweg/Nieuwstraat
(bij Morsinkhof) = levensgevaarlijk. En 60 km zone van maken
28
1
1
9
1
2
1
1
1
1

Hollandse Schans
Hollandse Schans afsluiten i.v.m. centraliseren van diverse
soorten onderwijs. Zo komt er ook meer speelruimte beschikbaar.
Is nu veel te klein!
Afsluiting Hollandse Schans in kader van brede school en voor
veiligheid van de kinderen. Daar komt bij dat door afsluiting van
de Hollandse Schans de uitbreidingsmogelijkheden groter
worden.
Afsluiten Hollandse Schans tussen lagere school en de Timp. Is
veiliger voor school en kans uitbreiding schoolplein.
Sluiten Hollandse Schans tussen de Timp en Antoniusschool
i.v.m. samenwerking tussen bovengenoemde scholen en het
peuterwerk.
Vergroting speelplaats basisschool. Hiervoor evt. Hollandse
Schans gedeeltelijk afsluiting
Afsluiting Hollandsche schans. Daardoor is er ruimte voor grote
speelplaats basisschool.
Engelse Schans doortrekken naar Lievelderweg Lievelde
veiliger
Bewegwijzering
Bewegwijzering is niet altijd even duidelijk 2
Bewegwijzering: als men (toeristen) van het station komt, staat er
niet aangegeven waar Groenlo en Lichtenvoorde liggen.
Fietsers die parallel aan de N18 fietsen weten niet hoe ze van
Lichtenvoorde naar Groenlo moeten komen en vice-versa.
Twenteroute
Twenteroute plus i.p.v. A18 4
Lichtpunt onder het viaduct van de Twenteroute aan de
Gasteveldsdijk.
3
Dit is misschien te combineren met het aanleggen van de
riolering in het buitengebied.
Gebruik Twenteroute
Oversteken voor o.a. scholieren is erg gevaarlijk.
Ook gebruik door auto’s van de parallelweg is voor fietsers
gevaarlijk.
Geen nieuwe weg vanaf BAL-route/Twenteroute over de Stegge.
A18
Doortrekken A18 onder voorwaarden (MER)
Voorstander aanleg autobaan (RW 18) Varsseveld-Enschede
Geen opwaardering van de Twenteroute, wel aanleg A18 1
Ontwikkelen van de A18.
Zeker? de Twenteroute naar Overijssel aanleggen.
Zo spoedig mogelijk aanleg A18
Realiseren autobaan (Twenteroute veiliger) 1
Geen doortrekken A18 1
Geen doortrekking van de BAL route naar de mogelijk
toekomstige A18
Duidelijkheid gemeente inzake aansluiting ‘mogelijke’ A18 1
Risico Lievelde verdeeld door doortrekken snelweg A18
Geen nieuwe snelweg door buitengebied 1
Diverse
Lievelderweg afsluiten met de kermis 1
Spoorwegovergang ‘De Stegge’ moet open blijven 1
Verbreding smalle buitenwegen d.m.v. grasbetonblokken
Bushaltes van Connexxion weghalen, wanneer ze buiten gebruik
zijn.
Fietspad langs het zandweggedeelte van de Gasteveldsdijk en
deze doortrekken of starten (langs de noordzijde van het spoor)
langs de voetbalvelden van Erix en paardenstallen van Vos en
aansluiten op de Lievelderweg.
Zebrapaden aanleggen 1
2
1
1
3
2
8
3
1
1
29

30
Onderwerp en ideeën
Bedrijvigheid
Industrieterrein
Geen industrieterrein van Lichtenvoorde tegen Lievelde
Het geplande industrieterrein moet geen doorgang vinden; dus
geen Kamp-Noord
Geen industrie naar Lievelde
Resultaten
dorpsbijeenkomst 1
Stickers per
idee 3
Stickers per
cluster 4
6
Resultaten
enquêtes 2
Aantal keren
genoemd 5
Duidelijkheid inzake ontwikkeling Kamp-Noord
Niet alle industrie uit (omgeving) Lievelde verbannen; zij zorgt wel
voor werkgelegenheid
Bedrijvigheid c.q industrie beslist niet uitbreiden 1
Geen industriegebied omgeving oude Lievelderweg; dit ten allen
1
tijde krachtig blijven bestrijden.
Niet méér uitbreiden
Tegenstanders Dumeco
Een slachterij hoort op een industrieterrein in plaats van in een
dorpskern
Dumeco naar industrieterrein Laarberg Groenlo
Sturko weg uit Lievelde
2
1
3
Ontwikkeling Dumeco; past dit nog wel in een dorpskern? 1
Als er ooit geld voor is, zou het mooi zijn als de slachterij buit de
1
kern Lievelde zou kunnen komen
Voorstanders Dumeco
Sturko moet blijven; alleen andere aanvoerroute 4
Dumeco moet blijven
‘Kleinschalige bedrijvigheid’
Fietsenmakerij in Lievelde 6
Behoud van bedrijvigheid / stimuleren van bedrijfsvestiging
Meer bedrijfsruimtes worden gebouwd 1
Kleinschalige bedrijvigheid mogelijk maken 1
Bedrijvigheid in vrijkomende boerenschuren
Diverse
Uitbreiding vuurwerkopslag in de Schans !
‘s Avonds veel lawaai door gooien met kratten bij Dumeco
Onderwerp en ideeën
Landbouw
Ruimte voor landbouw algemeen
Geen tegengestelde regelgeving; geef de boeren de ruimte die zij
nodig hebben om aanpassingen te doen die van hen verlangd
worden
Resultaten
4
dorpsbijeenkomst 1
Stickers per
idee 3
1
Stickers per
cluster 4
1
1
Resultaten
enquêtes 2
Aantal keren
genoemd 5
Landbouw door evt. boerderijsplitsing niet de dupe daarvan laten
worden. Omdat een dorp een dorp blijft door het bestaande
zoveel mogelijk te handhaven
Moet agrarisch blijven 1
Ontwikkelingsmogelijkheden behouden
Verbreding
Onder noemer landbouwvernieuwing het vergemakkelijken om
1
andere activiteiten van de grond te krijgen
Bedrijfsvreemde activiteiten ontwikkelen op agrarische bedrijven
7
als neveninkomen
Ombouwen van varkensschuren voor andere activiteiten; dit ook
om verwaarlozing van leegstaande gebouwen tegen te gaan
Ontwikkeling van niet-agrarische mogelijkheden op agrarische
bedrijven
Mogelijkheid voor boeren tot boerderijsplitsing
1
1

Landschapskarakter
Koeien in de wei/kleinschaligheid/diversiteit 1
Diverse
Geen landbouwverkeer door het dorp
Onderwerp en ideeën
Recreatie en toerisme
Resultaten
dorpsbijeenkomst 1
Stickers per
idee 3
Fiets- en wandelpaden uitbreiden
Meer fietspaden door dorp Lievelde
Doortrekken fietspad trambaan Groenlo-Winterswijk 1
Meer fietspaden à la kerkepaden ten behoeve van toerisme
Bevorderen van wandel- en fietsroutes
Het fietspad langs de zandweg - gedeelte van de Gasteveldsdijk
en deze doortrekken (langs de noordzijde van het spoor) langs de
paardenstal van Vos en de voetbalvelden van Erix tot aan de
Lievelderweg
Fietspaden in buitengebied uitbreiden
Fiets- en wandelpaden waar een "routing" (samenhang) in zit
door alle delen van Lievelde (bijv. de Schans, Veldeke enz.)
1
Stickers per
cluster 4
15
Resultaten
enquêtes 2
Aantal keren
genoemd 5
Meer fietspaden 1
Zorg a.u.b. voor wat goede wandelroutes 1
Meer fiets- en wandelpaden, die bovendien op elkaar aansluiten 1
Uitbreiding kerkepaden. verbinding zoeken met Zieuwent/Beltrum
Overig infrastructuur
Dat de fietspaden naast de zandwegen behouden blijven en dat
ze niet door de werknemers van de gemeente worden
weggeschaafd!!
Aandacht voor wandelpaden om Lievelde 1
Onderhoud fietspaden
Paardensport op buitenwegen, liefst zandwegen. Fietspaden met
daarnaast ruiterpaden en door paarden voortgetrokken wagens.
Onderhoud fietspaden verbeteren 1
Bewegwijzering mag beter
Uitbreiden recreatie
Landbouw zal op termijn verdwijnen voor een groot deel.
Recreatie moet worden vergroot. Dit moet het handelsmerk
worden van de Achterhoek.
Recreatie bevorderen/stimuleren
Recreatie en toerisme stimuleren; goed voor de werkgelegenheid.
Nog meer fietspaden
Meer kleinschalige recreatie
Bestemming van de Schans
Schans toegankelijk voor iedereen. Één open gebied; niet
opsplitsen in allerlei verenigingen en belangen.
Gemeente moet wat doen met quick-scan rapport.
Activiteiten in het bos de Schans moeten worden gelimiteerd.
Moet niet te zware wissel trekken op Lievelde.
Gemeente moet beleid maken met de Schans; wat wil je er
mee…: natuurbehoud, onderhoud van het bos en ontwikkelen
nieuwe natuurgebieden.
3
Meer (pop)festivals in Schans 1
7
1
1
31

Sport- en speelmogelijkheden
Speelruimte voor kinderen. Waarom niet een stuk "ruigte" (gras,
struiken, zand) waarin kinderen kunnen spelen (waar het spel niet
bepaald wordt); bijv. boomhutten maken.
Fietscrossbaan bij de speeltuin (eenvoudig zelf te bouwen).
Waarom: er zijn veel crossfietsen in Lievelde en het is voor de
jeugd die de speeltuin ontgroeid is.
Meer soorten sport stimuleren: *eventueel aanleg fietscrossterrein
* skeelerbaan, eventueel ook als wielerbaan te gebruiken (als in
Eibergen).
Als je zelf kinderen hebt is het heerlijk om te wandelen, maar
waar moet je heen wandelen, vaak loop je doelloos rond. Een
klein parkje met wat eendjes lijkt me heel leuk.
Betere voorziening(en) voor 10 t/m 14 jarigen, bijv. skatebaan 1
Fitnesscentrum, bowlingbaan, zwembaan 1
Iets met een fitnesscentrum 2
Fatsoenlijke plas om te zwemmen
Kamperen
Kampeerboerderij Beusink; wordt die niet te groot voor Lievelde?
Ook gezien het plan woningbouw Engelse Schans
Meer mogelijkheden om te kamperen. Kampeerboerderij Beusink
in een ruimer jasje steken; dit brengt meer leven in de brouwerij.
Géén camping tegen de bebouwde kom vestigen 1
Algemeen
Beslist niet uitbreiden 1
32
Onderwerp en ideeën
Natuur, landschap en milieu
Diftar
Sinds Diftar, afval langs de weg
Schaf Diftar af; nu wordt er niet meer gescheiden ingeleverd;
alles in grijsbak.
Diftar en de gevolgen daarvan voor het groenafval (opbrengst
daarvan loopt terug)
Behoud Koolmansdijk
Geen doortrekking van de A18 in het natuurgebied Koolmansdijk
Geen snelweg door natuurgebied Koolmansdijk; ruim onderzoek
voor verbeteren A18
Meer groen
Meer "groene" plekken in Lievelde
Meer groen; parkidee?
3
2
2
Resultaten
dorpsbijeenkomst 1
Stickers per
idee 3
Stickers per
cluster 4
11
5
1
1
1
Resultaten
enquêtes 2
Aantal keren
genoemd 5
Natuurlijke bufferzone tussen dorp Lievelde en industrieterrein
van Lichtenvoorde
Behoud van de open ruimte tussen Lievelde en Lichtenvoorde
De Schans
1
Behoud van het bos dat er nu nog is; de Schans 1
Lawaaibestrijding van de Schans door de geluidswal te
veranderen (niet bol maar hol)
8
Onderhoud en opknapbeurt van De Schans. 1
Weg met alle hekken en draden in de Schans.
Diverse
Buitengebied laten opruimen, vooral bij oude schuren en opslag
Laat bomen die men wil behouden ook de kans krijgen door
ruimte er omheen te geven i.p.v. onder de bomen door te ploegen
Meer bloemen in de berm
Geen gemeenschapsgeld in nog een op te graven Engels
kampement (Belegh van Groll) aan de Scheidingsweg
Regenwater van het riool af
Stankoverlast tot minimum beperken
Lawaai crossbaan verminderen
Meer mogelijkheden agrarisch natuurbeheer met
beheerpakketten van provincie
1
1

Onderwerp en ideeën
Wonen
Woningbouw algemeen
Plan voor de lange termijn, woningbouw senioren en starters
Realiseren van wonen naar behoefte
Veel meer woningen
Nieuwbouw realiseren
Meer woningbouw
Wonen starters en ouderen
Woningbouw maar wel met beleid om het dorpskarakter te
behouden
Meer woningbouw
Woningbouw in Lievelde
Nieuwbouwlocatie voor 50 woningen voor komende 20 jaar
Woningbouw nieuw plan (Engelse Schans? Al 10 jaar)
Snelweg koppelen aan de locatie voor woningbouw (dus geen
woningbouw in buurt A18)
Woningbouw elk jaar 3-5 en niet in een keer 15-20 en dan 10 jaar
niks
Geen inbreiding maar bouwen naar dorpsrand
Geleidelijke woningbouw 3 à 4 woningen per jaar (richting
Stegge??)
Resultaten
dorpsbijeenkomst 1
Stickers per
idee 3
Stickers per
cluster 4
11
Resultaten
enquêtes 2
Aantal keren
genoemd 5
Goed. Mag meer i.v.m. leefbaarheid dorp 1
Meer huizen 3
Voor Lieveldenaren mogelijkheden bouw eigen woning 1
Waarom moeten al die 160 woningen weer in Lichtenvoorde
1
gebouwd worden. Hier is de nood zo hoog!
Mogelijkheid voor starters en senioren 1
Woningbouw op beperkte schaal – afhankelijk van de noodzaak 1
Bouwen voor (startende) inwoners naar jaarlijkse behoefte, niet
eens in de 15 à 20 jaar.
1
Niet teveel woningen gelijk bouwen, maar geleidelijk 1
Géén huizenbouw tussen de kern en de Twente-/Hamelandroute
Woningbouw senioren
Meer seniorenwoningen
Woningen (ook voor bejaarden) en voor elke beurs in huur en
vrije sector
Woningbouw met zorgvoorzieningen (kleinschalig wonen)
Een woongroep met voorzieningen
Woonclusters voor ouderen
Woningbouw voor ouderen
Woningbouw voor senioren
Ruimte voor ouderen om in het dorp te kunnen blijven wonen
Woningbouw starters
Ruimte voor jongelui om met regelmaat te kunnen bouwen
Betaalbare woningen voor jongeren
Betaalbare woningen voor jongeren, zodat ze blijven
Nieuwbouw starterswoningen (betaalbaar)
Woningen naar behoefte, geen rijtjes maar betaalbare
starterswoningen
Meer nieuwbouw voor Lieveldse starters zodat ze blijven
Meer nieuwbouw voor de jeugd
Woningsplitsing
Woningsplitsing boerderijen buitengebied
Mogelijkheid tot boerderijsplitsing
Buitengebied leefbaar houden door woningsplitsing en/of andere
wooneenheden te realiseren t.b.v. mindervaliden
1
Geef bewoners in het buitengebied de mogelijkheid voor
verfraaien boerderijen
1
11
8
1
33

34
Onderwerp en ideeën
Kerkgebouw
Kerkgebouw multifunctioneel ivm leegloop
Christus Koning kerk multifunctioneel
Cultuur en identiteit
Resultaten
dorpsbijeenkomst 1
Stickers per
idee 3
Stickers per
cluster 4
1
Resultaten
enquêtes 2
Aantal keren
genoemd 5
Multifunctionele pastorie
Kloostergebouw
Bestemming kloostergebouw
Klooster (gemeentehuis?)
Klooster behouden zoals het nu is (geen gemeentehuis!!)
Gemeentehuis in Loreto
Monumenten
1
Beter monumentenbeleid 1 1
Meer aandacht voor behoud van oude gebouwen
Diverse
Behoud van karakteristiek van kerkdorpen in nieuwe gemeente
Lichtenvoorde-Groenlo
Wol goedkoper inkopen t.b.v. wolcorso, want wolcorso moet
kenmerk blijven van Lievelde!!
Respect van (toekomstige/nieuwe) bewoners voor bestaande
situaties in dorp en buitengebied. Denk hierbij aan bijvoorbeeld
het aspect:
Landbouw/veeteelt en stankcirkels
Bedrijven met een verleden in het dorp
Laat een boerendorp een boerendorp
Een niet aan de kerk gebonden nieuwsbrief voor alle Lieveldse
mensen
Nieuwe gemeente Lichtenvoorde-Groenlo prima, gemeentehuis in
Lievelde
1
Blijf aan de weg timmeren 1
Lievelde moet als afzonderlijk dorp herkenbaar blijven 1
Kunst in het dorp 1
Geef mensen in buitengebied weer de gelegenheid om bij hun
feestjes te vieren wanneer ze dit willen
1
Onderwerp en ideeën
Tennisbaan
Tennisbaan bij gymzaal weer in gebruik nemen
Opening bestaande tennisbaan
Tennisbaan Lievelde opnieuw in gebruik nemen
Tennisbaan realiseren; eventueel naar Erix’s voetbalveld
Verenigingsleven
Resultaten
dorpsbijeenkomst 1
Stickers per
idee 3
Stickers per
cluster 4
6
Resultaten
enquêtes 2
Aantal keren
genoemd 5
Tennisbaan bij Belegh van Groll 2
Geen gebruik gemaakt van het tennispark 1
Te weinig (tennis) 1
Tennisbaan 2
Te weinig vereniging (tennis) 1
Tennisvereniging
Tennisbanen Lievelde (blijkbaar niet mogelijk door privébezit). Als
1
enige dorpskern van gem. Lichtenvoorde beschikt Lievelde niet
over tennisbanen.
1
Aanwezige tennisbaan weer in gebruik nemen onder bv.
overkoepelend sportbestuur
1
Tennisbaan herstellen
1

Jeugd
Kermis avond of middag voor jeugd (12-16 jaar)
Stimuleren verenigingsleven bij de jeugd 2
Meer aandacht voor jongeren van 12-16 jaar. 1
Geef jongeren die een ‘grote’ kermiswagen bouwen op een of
1
andere manier wat hulp bij de onkosten
Samenwerking
Zelfwerkzaamheid binnen de dorpsgemeenschap vergroten.
Samen de schouders eronder en niet altijd alle werk door
dezelfde mensen
Vergroten saamhorigheid van het dorp (niet ieder voor zich en
god voor ons allen). Dit begint bij de jeugd door verenigingsleven.
Te weinig vereniging 1
Te weinig georganiseerd 1
Mag meer georganiseerd 1
Steeds moeilijker te komen aan vrijwilligers
Diverse
Topsporthal in Lievelde 1
Algemeen
Zonder verenigingsleven, dat in Lievelde talrijk vertegenwoordigd
is, en zonder middenstand bestaat het gevaar van sociale
verarming met alle gevolgen van dien.
het streven van ‘Lievelds Belang’ is prijzenswaardig, doch te laat
in gang gezet. Veel ongunstige ontwikkelingen zijn niet meer
terug te draaien.
1
2
3
4
5
Dit zijn alle ideeën die op memoblaadjes geschreven en op het vel van het betreffend thema
geplakt zijn. Waar het de duidelijkheid ten goede kwam zijn ideeën onder een ander thema
geplaatst. In het algemeen staat alles echter nog op de oorspronkelijke plaats. Sommige
onderwerpen komen daardoor onder meerdere thema’s terug.
In deze kolom staan alle ideeën die genoemd zijn in de enquêtes. Veel mensen hadden hierin
verbeterpunten en kenmerken van het huidige Lievelde door elkaar staan. Er is geprobeerd ze
zoveel mogelijk uit elkaar te halen. De kenmerken staan in de volgende bijlage.
Nadat iedereen zijn of haar ideeën op een memoblaadje had gezet, was er de mogelijkheid
om vijf stickers te verdelen over de ideeën die men het liefst uitgevoerd ziet worden. Hoeveel
stickers de verschillende ideeën hebben gekregen staat in deze kolom.
Maar voordat de stickers geplakt konden worden, zijn overeenkomende ideeën in groepen
bijeen gezet ofwel geclusterd. De stickers konden bij afzonderlijke ideeën geplakt worden en
bij de clusters. Stickers die binnen een cluster op een los idee geplakt zijn, staan apart
vermeld, maar vallen wel binnen het totaal van het cluster.
Wanneer er helemaal geen stickers geplakt zijn, is het vakje leeg.
In deze kolom staat vermeld hoe vaak een bepaald idee in de enquêtes voorkwam. Ideeën
zijn pas achteraf gegroepeerd en overeenkomende ideeën zijn daarom niet samengenomen in
clusters.
1
1
1
35

Bijlage 2 De kenmerken
In deze tabel staan de kenmerken verwerkt zoals die uit de enquêtes naar voren zijn gekomen.
Positief en negatief gewaardeerde kenmerken staan door elkaar.
De eerste geven aan dat Lievelde een dorp is om trots op te zijn. De laatste laten zien dat er ook nog
wel iets te verbeteren is. Deze punten staan niet in de vorige bijlage omdat het hier een beschrijving
van de huidige situatie gaat; de schrijver heeft er geen acties aan verbonden. Ze geven echter
uiteraard wel stof tot nadenken.
36
Inrichting dorp
Onderwerp en kenmerken
Koningsplein
Waardering
Aantal keren
genoemd
Koningsplein + 5
Mooi Koningsplein + 3
Huidige vernieuwde Koningsplein + 1
Dorpsplein + 1
Mooie Koningsplein en bestrating (snackbar)
Inrichting algemeen
+ 1
Mooie open plekken + 1
Goed + 1
Saai - 1
Economische voorzieningen
Onderwerp en kenmerken
Pinautomaat
Waardering
Aantal keren
genoemd
Geen pinautomaat - 4
Ontbreken van een geldautomaat
Supermarkt/winkel
- 2
Geen winkels - 4
Weinig mogelijkheden voor het kopen van producten - 1
Veel te weinig winkels - 1
Ontbreken van een winkel en postkantoor - 1
Ontbreken van winkelvoorzieningen/postvoorziening
Werkgelegenheid
- 1
Toerisme + 1
Goede initiatieven plattelandsvernieuwing + 1
Geen/weinig werkgelegenheid voor hoger opgeleiden - 1
Sociale voorzieningen en sociale veiligheid
Onderwerp en kenmerken Waardering
Kinderopvang
Aandacht voor de brede school; peuters, kleuters, school. Kinderen / De
Timp onder één; meer samenwerking.
Aantal keren
genoemd
+ 1
Geen crèche of overblijfregeling die vast geregeld en gefinancierd is. - 1
Groot gebrek aan kinderopvang / tussenschoolse en naschoolse opvang. In
geen enkel ander kerkdorp zo slecht geregeld!!
Plek voor jongeren
- 1
Trapveldje + 1
Te weinig te doen voor jongeren
Clubhuus
- 1
Clubhuus + 4
Feestjes geven in clubhuus
Horeca
+ 1
Snackbar
Openbaar vervoer
- 3
Openbaar vervoer + 1
Spoorlijn, trein + 1

Algemeen sociale omgang
Sociale controle + 1
Veel particulier initiatief, sterk verenigingsleven e.d. + 1
Ik heb de wijkagent nog nooit waargenomen - 1
Goed + 1
Verkeer en verkeersveiligheid
Onderwerp en kenmerken
Vrachtverkeer
Waardering
Aantal keren
genoemd
De vrachtwagens van Dumeco
Lievelderweg
- 1
Herinrichting Lievelderweg + 1
Lievelderweg naar station onveilig - 1
Lievelderweg te smal
30 km zone
- 1
30 km zone + 7
30 km zone - 1
30 km is goed + 2
Maatregelen 30 km + 1
30 km zone / verkeersremmende maatregelen
Drempels
+ 1
Drempels + 2
Punaises + 4
Te veel drempels - 2
Punaise wegdek 4x
Verlichting
? 1
Over algemeen slechte straatverlichting
Trottoirs
- 1
De lachebekjes op de stoep + 1
Lachebekjes
Diversen
+ 1
Smalle straten - 3
Overzichtelijke wegen + 1
Binnenkomst vanaf Bergstraat - 1
Verbindingsweg Dumeco en Kloosterstraat - 1
Bedrijvigheid
Onderwerp en kenmerken
Dumeco
Waardering
Aantal keren
genoemd
Dumeco - 3
Bedrijvigheid voor recreatie
Kaasboerderij + 1
Goeie bedrijven (kaasboerderij, Barbier) + 1
Bleumink + 2
Erve Kots - 1
Barbier
Diverse
+ 1
Karakteristieke plattelandsbedrijven zijn verdwenen. Industriële kolos rukt
op met als gevolg: sterke aantasting van het woongenot!
- 1
Dicht genoeg bij Lichtenvoorde en Groenlo voor de winkels en scholen +
+ 1
mobiele winkels voor de ouderen + bibliobus
Goed genoeg + 1
Genoeg + 1
Landbouw
Onderwerp en kenmerken
Uiterlijk landschap
Waardering
Aantal keren
genoemd
Koeien in de wei en paarden; landelijk karakter + 1
Ligt er mooi bij - 4
Uitzicht hoeken maïsland - 1
37

Diverse
Genoeg + 1
Goed + 1
NK boerengolf + 1
Veel boeren + 1
Boerderij Henk + 2
Jammer dat ook hier veel bedrijven ophouden te bestaan - 1
Grond is te nat - 1
38
Recreatie en toerisme
Onderwerp en kenmerken
Infrastructuur
Waardering
Aantal keren
genoemd
Mooie fietspaden + 1
Fietspaden zijn aanwinst + 1
Fietspaden - 3
Voorzieningen
Aantrekkelijke initiatieven in buitengebied (Weenink, Binnenpret, Erve Kots
+ 1
etc.)
Clubhuus + 1
Boerengolf + 1
Erve Kots + 1
Erve Kots, Kaasboerderij + 1
Kooivoetbal
Recreatiegebied De Schans; recreëren is straks alleen nog mogelijk voor
- 2
particulieren/particuliere instellingen. Algemeen belang lijkt niet meer van
belang. Steeds meer afbakening van privé terrein. Uiteindelijk meer
- 1
mensen op een steeds beperkter gebied.
Speelmogelijkheden
Binnenpret + 9
Speeltuin + 1
Boerengolf
In het zomerseizoen hebben we een heel mooie speeltuin (+), maar waar
+ 1
moeten onze kinderen in de winter samen spelen? In Lichtenvoorde zie je - 1
overal in de wijken kleine speeltuintjes (2 of 3 toestellen)
Algemeen
Samenwerking, bundeling van krachten is goed + 1
Voldoende + 1
Genoeg te zien + 1
Is genoeg te doen + 1
Goed + 1
Niks te zien - 1
Ontwikkelt reeds snel - 1
Natuur, landschap en milieu
Onderwerp en kenmerken
De Schans
Waardering
Aantal keren
genoemd
Schans + 1
Schans (Engelse) is één grote vlakte geworden, géén bos meer! - 1
De Engelse Schans: mislukking ten top, afbraak recreatiegebied - 1
Jammer van de Besselinkschans
Hoeveelheid
- 1
Veel bomen en planten + 1
Te weinig - 3
Al veel te veel bos verloren gegaan.
Karakter
- 1
Mooie omgeving, goede toevoeging natuurelementen (kikkerpoelen,
+ 1
zompige gebieden, fietsroutes)
Bos + 2
Mooie natuur + 1
Mooie omgeving + 1
Zeer goed, vooral wandel- en fietspaden + 1
Is niets mooi in de natuur - 1

Wonen
Onderwerp en kenmerken
Woonomgeving
Waardering
Aantal keren
genoemd
Perfect, rustig, mooi ruim opgezet nieuwbouwplan (Engelse Schans) + 1
Prettig + 1
Rustig + 1
Brede opzet straten en percelen + 1
Openbaar groen + 1
Mooie huizen + 3
Goede huizen + 1
Kloezedijk + 1
De Stegge - 1
Het nieuwe bestemmingsplan heeft waardevermindering van de woningen
- 1
in de kern ten gevolge
Aantal woningen
Te weinig nieuwbouw - 1
Géén nieuwbouw mogelijk voor starters, maar ook niet voor ouderen - 1
Te weinig huizen - 1
Te weinig ruimte voor huizen - 1
Geen flats - 2
Cultuur en identiteit
Onderwerp en kenmerken
Sfeer
Waardering
Aantal keren
genoemd
Supergezellig + 1
Gezellig + 3
Hechte gemeenschap met genoeg ruimte voor eigen identiteit en ‘anders
+ 1
zijn’
Goede samenleving + 1
Leuke mensen in Lievelde + 1
Gezellig kent iedereen + 1
Leuke mensen in Lievelde + 1
Aardige mensen + 1
Dorpskern is nog steeds levendig + 1
Saamhorigheid + 1
Rond het Veldeke gezellig, verder saai +/- 1
Te hechte gemeenschap - 1
Identiteit
Lievelde is na herstructurering Lievelde gebleven + 1
Klein gat - 1
Verenigingsleven
Onderwerp en kenmerken
Voetbal
Waardering
Aantal keren
genoemd
Erix + 4
Voetbalvereniging + 2
Erix, club- gezellig + 1
Club, voetbal Erix + 2
Erix, club + 1
Erix is goed geregeld + 1
Activiteiten
Actief bezig, op alle fronten, keuze genoeg + 1
Bruisend! + 1
Van alles te doen
Diverse
+ 2
Werktuigenvereniging (loonbedrijf Lievelde) + 1
MACL
Algemeen
+ 1
Prima + 1
39

Bijlage 3 Nogmaals de kenmerken
In deze bijlage staan kenmerken van Lievelde vermeld zoals deze op de dorpsbijeenkomst naar voren
zijn gebracht. Voor paragraaf 2.2 is vooral geput uit deze beschrijving.
Sociaal karakter
Hechte gemeenschap
Zeer hechte gemeenschap
Lieveldenaren praten veel ‘over’ elkaar, maar niet zo vaak ‘met elkaar.
Goed karakter (wijkagent)
‘Sociale’ controle
Richting buitenstaanders
Als buitenstaander in Lievelde wonen is moeilijk om er tussen te komen.
Afwachtend naar nieuwkomers
Openheid/gastvrijheid voor verbetering vatbaar
Verenigingsleven
De zelfwerkzaamheid om Lievelde een mooi aanzicht te geven
Veel betrokkenheid, verenigingsleven in Lievelde
Verenigingsleven bloeiend!!!
Verenigingsleven zeer sterk aanwezig
Clubhuus
Verenigingsleven voor jong tot oud. Activiteiten er worden geen groepen overgeslagen.
Samenwerking tussen verenigingen c.q. bedrijven. O.a horeca, bij Erix-voetbal en jubileum drumband.
Evenementen en voorzieningen
Wolcorso
Goede carnaval
Vaker zo’n avond
Cultuur:
We hebben het wolcorso
Veel recreatie
Veel initiatieven worden door ondernemers opgestart: Erve Kots, Kaasboerderij Weenink,
Binnenpret, Ponds kledingverhuur Lievelde is actief
Kampeerboerderij
Erve Kots
Speelparadijs
Kledingverhuur
Schans
Goede samenwerking op het gebied van plattelandsontwikkeling
Openbaar vervoer
Centrum/verbinding tussen Lichtenvoorde en Groenlo
Trein
Station Lievelde
Openbaar vervoer goed intact moet blijven
Goed openbaar vervoer (2x)
Cultureel erfgoed
Weinig oude karakteristieke gebouwen (allemaal verloren)
Cultureel erfgoed?
Een prachtig authentiek spoorhuisje aan de Parallelweg – het behouden waard?!
40

Natuur en recreatie
Mooie wandel- en fietsomgeving
Natuur veel en mooi
Veel recreatiemogelijkheden
Rust, stilte, ruimte.
Frisse lucht
Groene omgeving. Moet blijven
Kleinschaligheid behouden
Bijlage 4 De kinderen en hun wensen
In de tijd vóór de dorpsbijeenkomst op 6 september 2004 hebben de kinderen van de basisschool
maquettes gemaakt van hun versie van Lievelde in de toekomst. De ideeën hieronder zijn uit deze
maquettes afkomstig.
Idee Geturfd Aantallen
Zwembad 11111111111111 14
Skatebaan 11111111111 11
Park 111111111 9
Sportwinkel 11111111 8
Meer natuur 1111111 7
IJs- en Snoepwinkel 111111 6
Supermarkt 111111 6
Speelplek (zandbak ed.) 11111 5
Meer fietspaden 1111 4
Manege 1111 4
Kledingzaak 1111 4
CD winkel 1111 4
Pretpark 111 3
Cross(fiets)baan 111 3
Hangplek 111 3
Snackbar 111 3
Videotheek 111 3
Speelgoedwinkel 111 3
Trekkerzaak 11 2
Kartbaan 11 2
Schoenenzaak 1 1
Hut 1 1
Pinautomaat 1 1
Turnzaal 1 1
Aankleding dorp 1 1
Dierentuin 1 1
Asiel 1 1
Pretpark 1 1
McDonalds 1 1
Bliksemafleider 1 1
Computerzaak 1 1
Flat 1 1
41

Bijlage 5 De organisaties en andere plannen
In deze bijlage staat vermeld welke organisaties tijdens de toetsingsbijeenkomst van 29 november
2004 hun medewerking hebben toegezegd of in elk geval hun belangstelling kenbaar hebben
gemaakt. Verder is er een beknopt overzicht gemaakt van plannen die invloed op de verwezenlijking
van de doelstellingen kunnen hebben en van de ontwikkelingen die momenteel (mei 2005) gaande
zijn. Dit overzicht kunnen de uitwerkgroepen gebruiken wanneer zij beginnen met het realiseren van
de doelstellingen.
Thema Inrichting dorp
Doelstelling Alle
Belangrijke partijen Gemeente, kerkbestuur, KBO Lievelde, Lieveldse middenstand
Belangrijke plannen Bestemmingsplan
Huidige stand van zaken Meer groen, op 16 maart zijn struiken en bomen geplant met de
kinderen van de basisschool. (boomfeestdag 2005)
Er is overleg met de afdeling groen van de gemeente over aankleding
van het Koningsplein.
Thema Verkeer en verkeersveiligheid
Doelstelling Alle
Belangrijke partijen Gemeente, Rijkswaterstaat, provincie, Dumeco
Belangrijke plannen Verkeers- en vervoersplan (gemeentelijk), streekplan
Huidige stand van zaken Het Lievelds Belang is betrokken bij het verkeers- en vervoersplan
van de gemeente.
De verlichting aan de Gasteveldsdijk is inmiddels verbeterd. Er is
contact met de gemeente.
Thema Economische voorzieningen
Doelstelling Pinautomaat en weekmarkt Koningsplein
Belangrijke partijen Rabobank (voor pin), Lieveldse middenstand, gemeente
Belangrijke plannen Bestemmingsplan (voor Koningsplein)
Huidige stand van zaken Er is contact via het Lievelds Belang over de plaatsing van een
pinautomaat, er is nog geen definitieve locatie.
Inzet Koningsplein: wekelijks verkoop van vis en snacks, groeien naar
een weekmarkt
Thema Sociale voorzieningen en veiligheid
Doelstelling Voorzieningen voor jeugd/ school en kinderdagverblijf
Belangrijke partijen Directies scholen, bestuur peuterzaal, gemeente, jongerenopbouwwerker,
wijkagent (voorzieningen jeugd)
Belangrijke plannen
Huidige stand van zaken Jongerenopbouwwerker van de gemeente zoekt contact met het
Lievelds Belang (jeugd tot 16)
42

Thema Bedrijvigheid
Doelstelling In gesprek blijven met de bestaande industrie en weren van nieuwe
grootschalige industrie
Belangrijke partijen Dumeco, provincie, gemeente, Lieveldse middenstand
Belangrijke plannen Bestemmingsplan, streekplan
Huidige stand van zaken
Thema Landbouw
Doelstelling Plattelandsontwikkeling, herbestemmen vrijkomende agrarische.
bebouwing
Belangrijke partijen GLTO, Groen Goed, gemeente.
Belangrijke plannen Bestemmingsplan, streekplan
Huidige stand van zaken Plattelandsondernemingen en horeca treden gezamenlijk naar buiten.
Zij werken samen en kunnen zo elkaar van dienst zijn
Thema Recreatie en toerisme
Doelstelling Schans, bewegwijzering, stimuleren toeristisch potentieel
Belangrijke partijen Recreatieschap, gemeente, provincie, Groen Goed
Belangrijke plannen Bestemmingsplan, streekplan
Huidige stand van zaken Uitbreiding van fiets- en wandelpaden samen met Groen Goed.
Wensen uit het concept dorpsplan voor De Schans zijn bij de
gemeente besproken tijdens behandeling ‘visie De Schans’.
Thema Natuur, landschap en milieu
Doelstelling Randenbeheer, versterking landschap en stimuleren initiatieven
verenigingsleven t.b.v. natuur en landschap
Belangrijke partijen Groen Goed, gemeente
Belangrijke plannen Bestemmingsplan
Huidige stand van zaken Renovatie Nieuwstraat is gepland voor 2005. Tevens is er een plan
voor scheiding van hemelwater en rioolwater.
Het plan bestaat om samen met de andere kernen binnen de
gemeente een landschapsontwikkelingsplan te maken.
Thema Wonen
Doelstelling Waarborgen aanbod woningen voor eigen bevolking
Belangrijke partijen Gemeente
Belangrijke plannen Nota wonen en werken, bestemmingsplan
Huidige stand van zaken Er wordt een nieuw bestemmingsplan gemaakt. Er moet druk
uitgeoefend worden om de inhoud van de nota wonen en werken
hierin overgenomen te zien worden.
Thema Cultuur en identiteit
Doelstelling Multifunctioneel maken van kerkgebouw en pastorie. Promotie van
cultuurhistorische monumenten
Belangrijke partijen Kerkbestuur, gemeente.
Belangrijke plannen Bestemmingsplan
Huidige stand van zaken Multifunctionaliteit kerk en pastorie bespreekbaar maken, op
jaarvergadering kerkbestuur (25-04-‘05).
43

Thema Verenigingsleven
Doelstelling Heropening tennisbaan, stimuleren verenigingsleven en -activiteiten
Belangrijke partijen Fam. Beusink (tennisbaan), gemeente, Lieveldse middenstand
Belangrijke plannen
Huidige stand van zaken Tennisbanen: gesprekken met de eigenaar hebben plaats gevonden.
Het is nog niet rond.
Thema N18 / A18
Doelstelling Vergroten van het bewustzijn over de mogelijke consequenties van de
aanleg van de A18.
Belangrijke partijen Rijkswaterstaat, provincie, gemeente, andere kleine kernen
Belangrijke plannen Startnotitie N18
Huidige stand van zaken Het Lievelds Belang heeft contact met belangenverenigingen van
andere dorpen inzake de N18/A18
44