vruchtwater

vruchtwater

Een kind in 't Moeders Lighaam met een weiagtige melk gevoed 

werdend, kan even na de geboorte, niet terstond zulke vaste spyse 

nuttigen gelyk een, die ouder van jar en is: daar om heeft den alwijsen 

Raad goed gedogt de vrouwen melk in haare Borsten te doen vlieten, om 

de tandloose Kindertjes op het gemakkelijkste te voeden. 

... De reden daar van is klaar , om dat het kind, reeds van binnen het 

moederlyke voedsel gewoon is , zo dat het een groote V eranderinge 

zoude geven, indien men het kind aan een andere vreemde Soogster gaf, 

als zijn eigen Moeder. 

VERHANDELINGE VAN DE OPVOEDINGE 

EN ZIEKTEN DER KINDEREN 

STEPH. BLANKAART - Ph. & Med. Doctor, en Practizijn t' Amsterdam. 

T' AMSTERDAM 

By HIERONYMUS SWEERTS, 1684

HISTORISCHE MIJLPALEN 

< 1850: De "Homunculus" theorie. 

1850: De cel als morfologische eenheid (Schleiden, Schwann).!! 

1919: Chemische samenstelling van vruchtwater (Uyeno). 

1949: Ontdekking van sex-chromatine (Barr). 

1951: Sex-chromatine in vruchtwatercellen (Rosa). 

1961: Bilirubinemeting in vruchtwater (Liley). 

1971: Vruchtwaterphospholipiden: foetale longmaturatie (Gluck) 

1972: !-foetoprotëine in vruchtwater: neurale buis defecten (Brock).

1. Biofysische eigenschappen: volume, osmolaliteit, druk. 

2. Te weinig vruchtwater: oligohydramnion. 

3. Te veel vruchtwater: polyhydramnion. 

4. Samenstelling. 

5. Voedingswaarde ? 

VRUCHTWATER 

6. Meconiaal vruchtwater. 

7. Prenatale diagnostiek en risicoschatting. 

8. vruchtwater en de ontwikkelingspsychobiologie.

Amnionvocht volume 

(milliliters) 

2000 

1500 

1000 

500 

0 

10 14 18 22 26 30 34 38 42 46 

Zwangerschapsleeftijd (weken) 

p95 

p90 

gemiddelde 

p10 

p5

KLINISCHE EVALUATIE VAN HET VRUCHTWATERVOLUME 

1. Indicator-dilutie technieken: de gouden standaard 

! vb. Congo rood, para-aminohippuraat, gemerkt albumine, ... 

2. Ultrasonografische methoden: 

! a. subjectieve schatting van 'echovrije' zones 

! b. 'MVP': maximale verticale pocket: 1 - 8 cm 

! c. 'AFI': 'amniotic fluid index' of 4-quandrant-methode 

! ! 

! ! ! ! 5 - 25 cm (gemiddeld 16) 

! d. 3-dimensionele echografie= toekomst !

Experimenten van Holterman 1924 

Methyleenblauw aan moeder kort vòòr geboorte 

Kleurloos amnionvocht 

Baby plaste blauw postnataal 

“Foetale nieren secreteren niet zolang de foetus 

in de baarmoeder verblijft”

“Professor De Snoo heeft bewezen hoe dat 

bij inspuiting van saccharine in de 

amniosholte de hoeveelheid gedronken 

vruchtwater vermeerdert en in sommige 

gevallen van hydramnios, dit hydramnios 

vermindert”. 

Prof. Dr. Frans Daels 

Beginselen van de praktische verloskunde 

Derde uitgave, De Sikkel, blz. 388, 1942

300

OSMOTISCHE GRADIENT FOETUS - VRUCHTWATER 

Osmolaliteit (mOsm/kg) 

300 

290 

280 

270 

260 

250 

240 

niet zwanger 

moeder en foetus 

Vruchtwater 

-4 0 4 8 12 16 20 24 28 32 36 40 44 

Zwangerschapsleeftijd (weken) 

290 

280 

255

DRUK IN DE AMNIONHOLTE 

1. vnl. bepaald door uteriene tonus, meer dan door intra-uterien volume. 

2. neemt toe bij vorderende zwangerschap: plateau vanaf 2 de trimester. 

3. normale druk: 1 - 14 mmHg! ! PH: 17 - 26 mmHg 

! ! ! ! ! ! ! ! OH: < 1 mmHg 

Toepassing ? 

OH 

alveolo-amniotische drukgradiënt daalt 

longvochtverlies stijgt 

longhypoplasie 

Amnio-infusie ?






VRUCHTWATER 



8. Vruchtwater en de ontwikkelingspsychobiologie.






VRUCHTWATER 




BEHANDELING VAN POLYHYDRAMNION 

1. Etiologisch. 

2. Rechtstreekse foetale behandeling: 

! 

! foetale transfusie (anemie) 

! digoxine (SVT) 

3. Reductieve amniocentese (serieel): 

! niet (?) zinvol bij eenlingzwangerschap (turn -over = 3 uur) 

! wel bij TTTS (afname van amnionvocht druk) 

4. Indomethacine therapie 

! afname van de foetale diurese 

! afname van de foetale longvocht efflux






VRUCHTWATER 




SAMENSTELLING VAN HET VRUCHTWATER 

98,5 % H 2 O en 1,5 % (an)organische stoffen 

BESTANDDEEL! 2 de TRIMESTER! 3 de TRIMESTER 

Natrium (mEq/L)! ! ! 135! ! ! ! 120 

Chloride (mEq/L)! ! ! 108! ! ! ! 108 

Glucose (mg/dl)! ! ! 65! ! ! ! 30 

Urinezuur (mg/dl)! ! ! 4! ! ! ! 7 

Kreatinine (mg/dl)! ! ! 1! ! ! ! 2 

Ureum (mg/dl)! ! ! 20! ! ! ! 35 

NUT ? 

Bartter syndroom 

Chorio-amnionitis 

Maturiteit

INTRA-UTERIENE GROEIRETARDATIE EN VRUCHTWATER 

Interleukine-6 # 

TNF-! " 

vrije vetzuren " 

31P of 1H-NMR spectroscopie 

insuline 

glucose 

vruchtwater 

glycine / valine " 

PIIINP# 

1993: AZ, creatinine, glucose, org. zuren! 

1994: longmaturiteit (PL) 

# 

# 

Cadmium" 

Magnesium " 

EGF # 

IGF-BP-1 " 

geen pre-analytische selectie 

specimen ongewijzigd 

in vivo (u)topische NMR-spectroscopie 

van het vruchtwatercompartiment ?

”Want eerst is de melk al te vet, wanneer 

men daar geen water by doet; en de reden 

is klaar, wanneer men eens siet, wat een 

dunnen voedsel de ongeboren kinderen in 

haar moeders lighaam gebruiken” 

Stephanus Blankaert 1684

VOEDINGSWAARDE VAN AMNIONVOCHT ? 

cfr. Stephanus Blankaart 1684 

1989 Dierenexperiment 

slokdarmligatuur bij het foetaal 

konijn 

Gewichtsreductie van 18 % na 6 dagen 

Darmvillusafwijkingen (corrigeerbaar door EGF)






VRUCHTWATER 




MECONIAAL VRUCHTWATER 

µ!"#$%#$ = sap van de klaproos of opium (Aristoteles): 

"meconiaal vruchtwater en de slapende pasgeborene". 

1. 2 de trimester (0,2 - 1 %): bloedpigment ipv meconium. 

2. 3 de trimester (6 - 10 %): meestal geen betekenis 

! ! ! ! maternale infectieuse morbiditeit 

3. Intrapartale meconiumlozing (1 - 18 %): 

! ! 

! ! toegenomen sectio - rate 

! ! CTG-afwijkingen en lage Apgar score = controversieel ! 

Meconium in vruchtwater is op zich geen aanwijzing 

voor foetale nood, maar wel een reden om met 

bijkomende middelen foetale nood op te sporen.






VRUCHTWATER 




HISTORISCHE MIJLPALEN 

< 1850: De "Homunculus" theorie. 

1850: De cel als morfologische eenheid (Schleiden, Schwann).!! 

1919: Chemische samenstelling van vruchtwater (Uyeno). 

1949: Ontdekking van sex-chromatine (Barr). 

1951: Sex-chromatine in vruchtwatercellen (Rosa). 

1961: Bilirubinemeting in vruchtwater (Liley). 

1971: Vruchtwaterphospholipiden: foetale longmaturatie (Gluck) 

1972: !-foetoprotëine in vruchtwater: neurale buis defecten (Brock).

VRUCHTWATER EN PRENATALE DIAGNOSTIEK 

AMNIONVOCHT 

Centrifugatie 

! ! ! 

! ! FOETALE CELLEN!! SUPERNATANT 

! 

Cytologisch onderzoek! Celcultuur! biochemisch onderzoek 

Enzymatisch onderzoek! Cytogenetica! DNA!! 

Prenatale diagnostiek 

leeftijd van de moeder ! ! 80 % 

vorig kind karyotype anomalie! 7 % 

risiko voor X-gebonden ziekte ! 2 % 

risiko voor metabole ziekte! 2 % 

Amniocentese: 14 - 16 w 

Chorionvillus biopsie: 8 - 12 w 

pseudo-mosaïcisme 

contaminatie: moederlijk weefsel

RISICO EVALUATIE voor NEURALE BUIS DEFEKTEN (NBD) 

(1 - 7/1000 geboorten) 

1956, Bergstrand: gestegen !-foetoproteïne in het 

vruchtwater bij foetussen met een open defect van 

de neurale buis: open spina bifida en encefalocoele. 

Vruchtwaterpunctie (+US) bij gezin met gekend verhoogd risico: 

> 95 % detectie van NBD 

Cave: slechts 3 - 5 % van alle NBD 

gestegen !-FP in moederlijk serum bij NBD 

(MS-!-FP) 

bij hoge frequentie (> 2/1000): 

bevolkingsscreening: 85 % detectie

RISICO EVALUATIE voor NEURALE BUIS DEFEKTEN (NBD) 

(1 - 7/1000 geboorten) 

Bergstrand, 1956: gestegen ! 1 - foetoproteine (!-FP) in vruchtwater bij NBD 

+ AChE 

! ! ! + NSE (1994) 

Cave: families met gekend verhoogd risiko: slechts 3 - 5 % van de NBD 

!-FP in moederlijk serum (MS-!-FP) 

(2 x !) 

'MoM '> 2.5: amniocentese (*) 

3.4 % van alle onderzochte zwangerschappen en 85 % van de zwangerschappen met NBD 

zijn geassocieerd met een MS- !-FP spiegel > 2.5 MoM. Bij een geboorteprevalentie voor 

NBD van 2/1000, zullen voor iedere 10000 geteste zwangerschappen, er initieel 340 geduid 

worden als hoog risico en 17 van deze 340 (= 1/19) zullen inderdaad een foetus met NBD 

hebben (UK collaborative study). 

(*) MoM = "multiples of the median" van de controle populatie.

Het wiskundig biometrisch principe: 

"REGRESSION TOWARD THE MEAN" 

(James, 1973) 

Wanneer een meetwaarde zich weg van het 

populatiegemiddelde situeert, zal de tendens 

bestaan om naar dit centrum te bewegen 

wanneer de meting wordt herhaald. 

Een 2 de meting van MS-!-FP zal: 

de sensitiviteit ter detectie van neurale buis defecten verhogen. 

! ! ! ! 

de sensitiviteit ter detectie van Down syndroom verlagen.

RISICO EVALUATIE voor DOWN SYNDROOM 

(trisomie 21) 

Merkatz (1984): lage MS-!-FP bij trisomie 21 (en 18) 

Amniocentese bij leeftijd van de moeder > 35 jaar (risico > 1/250): 

80 % van de Down syndromen worden "gemist". 

Combinatie van leeftijdsrisicoberekening en gedaald MS-!-FP: 

40 % detectie van trisomie 21 

ADDITIONELE MERKERS VOOR TRISOMIE 21: 

! 1987: humaan chorion gonadotropine (hCG) gestegen; 

! 1988: ongeconjugeerd oestriol (uE 3 ) gedaald 

TRIPLE-TEST (!-FP + hCG + uE3): 

60 % detectie van trisomie 21

CONGENITALE BIJNIERHYPERPLASIE (CBH) 

21-hydroxylase deficiëntie (1/10.000) 

CBH risico foetus 

cortisol 

ACTH 

androgenen 

VIRILISATIE VAN DE 

VROUWELIJKE FOETUS 

(1/8)

CONGENITALE BIJNIERHYPERPLASIE (CBH) 

21-hydroxylase deficiëntie (1/10.000) 

Zwangerschap 

3 - 4 w: 

dexamethasone (Dx) therapie 

14 - 16 w: 

AMNIOCENTESE (*) 

17-0H-progesterone 

geslacht 

HLA-genotype 

(*) chorionvillus biopsie als alternatief 

ACTH 

androgenen 

geen virilisatie 

STOP DX 

indien mannelijke foetus 

(1/2) 

of gezonde vrouwelijke foetus 

(3/8)






VRUCHTWATER 




VRUCHTWATER en de ONTWIKKELINGSPSYCHOBIOLOGIE ? 

1. Als alcoholist geboren ? 

1991 Chotro et al.: 

Prenatale alcoholcontaminatie van het vruchtwater bij rattefoetussen 

onderdrukt hun postnatale aversie voor alcohol. 

2. Placentophagie in plaats van epidurale anesthesie ? 

1990 Kristal et al.: 

Natuurlijke opioïd-gemedieerde peripartale analgesie wordt bij ratten 

significant versterkt door het drinken van vruchtwater en het opeten 

van de nageboorte (blokkeerbaar door opioïd-antagonist naloxone).

vruchtwater

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?