Naar een innoverend participatiebeleid - Thuis in de Stad

Bij de reflectie over instrumenten hoort zeker ook de vraag met welke
criteria inspanningen van de burgermaatschappij worden beoordeeld. Als
gevolg van een beperkte invulling van rendementsdenken, gestimuleerd
door een beperkte invulling van het begrip management, neigen overheden
nu steeds meer naar prestatiemeting op de korte termijn, al dan niet
onder de noemer van goed afgebakende projecten. Dat leidt enerzijds tot
een projectencarrousel met een grote overhead en met veel ruis ten opzichte
van de complexe praktijk, maar het leidt er anderzijds vooral toe
dat trage processen die het moeten hebben van het ritme van de deelnemers
bemoeilijkt worden. Voor een heel aantal mensen en groepen in de
stad zijn net deze processen van belang.
2.2.3 De media en burgerparticipatie
Filip De Rynck | Karolien Dezeure
We wezen hierboven al op het functioneren van de nieuwe media via de
informatisering van onze samenleving. Op dit aspect van ‘mediatisering’
van onze samenleving gaan we niet verder in. We beperken ons in dit stuk
over de media eerder tot de klassieke pers en de rol die zij in participatieve
processen en ten aanzien van de burgermaatschappij speelt.
Media nemen in de verhouding tussen politiek systeem en burgermaatschappij
een bijzondere positie in. Het is hier niet de plaats om daar uitvoerig
op in te gaan. Mediagroepen zijn vanzelfsprekend commerciële
ondernemingen maar door hun eigen aard spelen ze zelf ook een hybride
rol in en rond het politieke systeem en in en rond de burgermaatschappij.
Verantwoordelijken in de media hebben zelf nogal eens de neiging om
hun positie buiten het maatschappelijk krachtenveld te plaatsen. Zij registreren
dan zogezegd alleen maar wat er in de samenleving gaande is, zij
brengen verslag en doen dat vanuit de basisregels van goede journalistiek.
De media, zo wordt dan verdedigd, zijn in die zin neutraal. We denken
dat die redenering niet juist is: de pers speelt om meerdere redenen een
rol in participatieprocessen, zij het dat die rol niet of toch zeer zelden
bewust of rationeel wordt gespeeld. Enkele aspecten van die rol komen
hieronder aan bod.
De commercialisering verhoogt de druk op de journalisten en heeft impact
op de thema’s waarover zij informeren en op de manier waarop zij
daarover informeren. De thema’s neigen vaak naar het conflictueuze, het
spectaculaire, op aspecten waarmee men het verschil met de concurrentie
hoopt te maken. In de manier waarop wordt bericht lijkt steeds meer
het accent te worden gelegd op de ‘human interest’, het herkenbare verhaal.
Dat betekent dat politieke discussies vaak worden versmald en gereduceerd
tot op het niveau van de perceptie van direct betrokkenen. De
63