Naar een innoverend participatiebeleid - Thuis in de Stad

voorwaarde voor persoonlijke vrijheid (Stouthuysen 1997). 7 Die normen
zijn er, ze zijn omlijnd en horen tot het erfgoed van de gemeenschap:
door die normen over te nemen maakt het individu deel uit van de gemeenschap.
Wij stellen identiteit niet gelijk met een intrede tot een vaste
gemeenschap maar als het steeds weer veranderend resultaat van interactie
dat tot een gediversifieerd geheel van tijdelijke en veranderbare gemeenschappen
en dus ook van identiteiten kan leiden.
We zijn overtuigd van het grote belang van de burgermaatschappij die
zich tussen individuele burgers en de staat vormt, en van het belang van
groepsvorming hierin. Met burgermaatschappij (zie hoofdstuk 2) bedoelen
wij alle vormen van maatschappelijke verbanden tussen burgers, in
welke vormen dan ook: in informele netwerken, in vaste en sterk gestructureerde
organisaties, in tijdelijke verbanden, in ad hoc organisaties, in
georganiseerde netwerkverbanden, rond thema’s, scholen, instellingen,
diensten, plekken, in wijken, in alle maatschappelijke sectoren en op
schalen die gaan van de buurt over de wijk, stadsdelen, steden tot de
wereld. Groepsvorming kan voor sommige mensen ook een noodzaak
zijn omdat ze slechts via groepsvorming de kans krijgen tot interactie met
andere mensen en groepen kunnen gebruiken als kader om tot hun eigen
behoeftenformulering te komen en hun belangen beter te verdedigen. In
processen zal daar extra aandacht moeten voor zijn en zullen daar voorzieningen
moeten worden voor uitgebouwd. Het gaat er dan niet om dat
mensen als aparte doelgroepen worden gecatalogeerd en eigenlijk daardoor
ook als het ware buiten het proces worden geplaatst, wel dat er in
processen van opbouw van beleid oog is voor de verschillende situaties
van probleemdragers bij thema’s, gebieden, of projecten. Dat gaat dus
ook niet altijd over dezelfde mensen, dat hangt af van situatie tot situatie.
Als daar geen aandacht voor is, dan kan participatie zelf tot nieuwe uitsluiting
leiden en draagt participatie niet noodzakelijk bij tot sociale cohesie.
8
De burgermaatschappij in de steden, opgevat in al zijn geschakeerdheid
en veelkleurigheid, is enerzijds zelf een kader voor participatie van individuele
burgers en is anderzijds een belangrijk instrument en maatschap-
7
8
20
ONZE VISIE OP PARTICIPATIE IN STEDEN
Stouthuysen, P. (1997), “ Gemeenschapszin en sociaal kapitaal. Over Robert
Putnam “. In: Samenleving en Politiek, 4 (3), pp 36-43.
Zie Loopmans, M. (2007). Urban governance, neighbourhoods and organised
residents: resident mobilisation and urban policies in Antwerp, Belgium (doctoraat).
Leuven: K.U.Leuven.