Naar een innoverend participatiebeleid - Thuis in de Stad

C. Instrumenten voor participatief beleid
Participatiebeleid gaat ook over concrete methodes en instrumenten. Die
horen soms bij de ingesleten routines: het werken met adviesraden, met
hoorzittingen,… Methodes en instrumenten die te lang identiek worden
gebruikt kunnen zelf een hinder worden, als ze niet langer aangepast zijn
aan veranderingen in de samenleving. Daarom is het belangrijk dat de
instrumentenkist van stadsbesturen geregeld beoordeeld wordt. Net zoals
we spreken over een audit van bijvoorbeeld efficiëntie van diensten, zouden
we een audit kunnen organiseren voor het evalueren van de efficiëntie
en de effecten van bepaalde instrumenten. Welke effecten hebben instrumenten
op de creativiteit en de dynamiek in de burgermaatschappij,
welke effecten hebben instrumenten op de vernieuwing van praktijken
van participatie ? We gaan kort in op (1) de ondersteuning van initiatief in
de burgermaatschappij, (2) op het instrument van de adviesraden en (3)
op het instrument van de begroting. In de andere hoofdstukken zijn nog
andere methodes en instrumenten beschreven, op een iets meer technisch
niveau. Wij bekijken instrumenten in dit hoofdstuk eerder vanuit een beleidsmatige
hoek.
Ondersteuning van initiatief uit de burgermaatschappij
In het hoofdstuk 2 over de burgermaatschappij hadden we het al over de
samenwerking tussen stadsbesturen en de burgermaatschappij in wat we
daar ‘vitale coalities’ hebben genoemd. Dat vergt vernieuwde instrumenten,
voor bijvoorbeeld het werken met wijkbudgetten, voor het vormgeven
aan die samenwerking via overeenkomsten. We hebben in dat
hoofdstuk ook aangegeven dat het ondersteuningsbeleid van de burgermaatschappij
via subsidies en fondsen tegen het licht moet worden gehouden
van veranderingen in die burgermaatschappij. Is het ondersteuningsbeleid
aangepast aan de sterke wijziging van de aard van de
organisaties in de burgermaatschappij, is het ondersteuningsbeleid ondersteunend
voor innovatie en creativiteit in de burgermaatschappij ? Dat
zijn vragen die op beleidsniveau aan bod zouden moeten komen.
De adviesraden
DE BESTUURLIJKE ORGANISATIE MAAKT VERSCHIL
Adviesraden zouden, zoals andere instrumenten, op beleidsniveau geregeld
moeten worden beoordeeld. Bij gebrek aan evaluatie en debat kunnen
adviesraden zelf gesloten werken en eerder een deel van het probleem
worden dan ze bijdragen tot vernieuwing van participatie.
Adviesraden zouden door de manier waarop ze aan adviezen werken
152