Naar een innoverend participatiebeleid - Thuis in de Stad

We hebben het over ‘stedelijk participatiebeleid’. Daarmee bedoelen we
dat de wijze waarop het stadsbestuur werkt met participatie en hoe ze in
het participatieveld van de stad staat het voorwerp zou moeten en kunnen
zijn van afwegingen, van evaluatie, van planning, van keuzes en van bijsturing.
Wij denken dat dit tot nu toe te weinig is gebeurd: er is te weinig
sprake van een bewuste omgang met participatie op het niveau van de
hele organisatie van een stadsbestuur. Daarmee zeggen we niet dat er in
onze steden niets zou gebeuren maar wel dat veel initiatieven te zeer ad
hoc zijn en erg dienst- of schepengebonden. We vinden dat de bewuste
en systematische afwegingen van participatie op een organisatiebreed niveau
over het algemeen ontbreken. Dit zou in de komende jaren veel
meer aandacht moeten krijgen. Als de bestuurlijke organisatie er toe doet,
dan zou de kwaliteit van die bestuurlijke organisatie vanuit participatief
oogpunt een essentieel element moeten zijn van evaluatie van die bestuurlijke
organisatie.
We zien vier bouwstenen voor een stedelijk participatiebeleid die we
hieronder kort uitwerken. Het zouden voor een stadsbestuur vier wezenlijke
niveaus van nadenken en van handelen kunnen zijn:
A. De organisatie op concernniveau
B. Het management van processen
C. Instrumenten voor participatief beleid
D. Participatieve houdingen en vaardigheden
A. De organisatie op concernniveau
Het meest omvattende niveau van het participatiebeleid gaat over de
kwaliteiten van het hele stedelijke concern waarmee we het geheel van
lokale instellingen bedoelen die direct of indirect onder de politieke verantwoordelijkheid
van het verkozen stadsbestuur horen. We somden
hierboven de elementen van dat concern op. Op dat niveau zouden volgende
elementen van een participatiebeleid moeten deel uitmaken:
– De kwaliteit van de basisdienstverlening
– De rol van de gemeenteraad
– De cultuur van de organisatie
– Het management van de organisatie
– De stem van de frontlijn in de organisatie
DE BESTUURLIJKE ORGANISATIE MAAKT VERSCHIL
We formuleren deze vijf elementen van de organisatie op concernniveau
in de vorm van aandachtspunten die tot debat in de stedelijke organisaties
zouden kunnen leiden.
146