Naar een innoverend participatiebeleid - Thuis in de Stad

Wijkbudget
De term wijkbudgetten dekt verschillende praktijken. Op de stadsbegroting
kunnen budgetten voor een wijk voorbehouden zijn (al dan niet in
het kader van een wijkprogramma zoals in Gent en Antwerpen). Het is
ook mogelijk dat er een budget bestaat op het niveau van de diensten. Zo
wordt in Kortrijk een budget gedelegeerd naar de frontlijnambtenaar. Via
hem kan het worden gebruikt voor de wijk. Dit geld is bedoeld voor eerder
kleinschalige initiatieven of voor snelle interventies. Ten derde kan er
ook een aanvraag gebeuren voor subsidies voor burgerinitiatieven in de
wijk. Het is dan nog altijd het stadsbestuur dat beslist over de voorwaarden
voor de steun (eventueel in samenspraak met een jury). Ten vierde
zijn er ook nog verzelfstandigde vzw’s voor wijken met een eigen budget,
samen beheerd met wijkbewoners.
We stellen voor om het begrip niet te laten verwateren en te gebruiken
voor die situaties waarin burgers eigen budgetten beheren die ze zelf kunnen
besteden. Dit geld hoeft overigens niet noodzakelijk van het stadsbestuur
te komen. Uit de organisatie van allerhande activiteiten en via steun
van bedrijven en organisaties uit de burgermaatschappij kunnen wijkcomités
en wijkraden geld in het eigen laatje brengen. Dat geld en de voorwaarden
die er eventueel aan worden gekoppeld moet even kritisch worden
bekeken als budgetten die van de overheid komen en waar ook
voorwaarden aan gekoppeld kunnen zijn. De gedachte achter de wijkbudgetten
is dat dit bewonersinzet stimuleert en het mogelijk maakt om
radicaal vraaggericht te werken.
Dit lijkt voor stadsbesturen een nieuwe manier van werken maar dat is
relatief. In het verleden werkten stadsbesturen wel vaker met vaak omvangrijke
subsidies voor private initiatieven waarover weinig of geen verantwoording
moest worden afgelegd. Het nieuwe zit nu misschien eerder
in de nieuwe types van organisaties waarmee het stadsbestuur minder ervaring
heeft. Omgaan met wijkbudgetten is zeker een leerproces en heeft
te maken met vertrouwen. Nederlands onderzoek wijst uit dat naarmate
het onderlinge vertrouwen tussen de wijk en de stad groeit, het budget
waarover de wijk autonoom kan beslissen, ook toeneemt.
Hofman 68 stelt dat je je bij wijkbudgetten twee vragen moet stellen: Wie
bepaalt en wie begint? Bij de eerste vraag gaat het over wie bepaalt wat er
gebeurt in een wijk: is het de stad of zijn het de wijkbewoners die daarover
beslissen? Dikwijls gebeurt dit ook in samenspraak tussen beide
68
Filip De Rynck | Karolien Dezeure
Hofman, J. (2004). Wijkbudgetten. Geld maakt een beetje gelukkig. Nota op de
website van het Kenniscentrum stedelijke vernieuwing.
129