Naar een innoverend participatiebeleid - Thuis in de Stad

More documents

Recommendations

Info

Participatie is een output, niet alleen een input In klassieke procedures van inspraak worden belangen vaak als uitgangspunt genomen. Daardoor worden groepen bij aanvang in hun zogenaamd belang bevestigd, maar ze worden er meteen ook in opgesloten. Dat geldt tevens voor politici en voor ambtenaren, die vervolgens nog maar moeilijk uit hun roldispositie kunnen loskomen. Dat leidt tot statische knokpartijen die niet zelden eindigen in juridische veldslagen, waarbij de stadsbesturen overigens steeds vaker aan het kortste einde trekken. Dat alles staat haaks op de betekenis van participatieve processen: in dergelijke processen kunnen belangen met hand en tand verdedigd worden, maar evengoed worden belangen tijdens het proces zelf gevormd, getransformeerd en eventueel anders ingevuld. Wie betrokken is en hoe, is dan niet alleen een uitgangspunt, maar soms ook het resultaat van het proces en een kwaliteitskenmerk van het proces. Burgers worden pas echt burgers in het proces waarin ze vragen en bevraagd worden, toetsen en getoetst worden. Dat lukt natuurlijk niet altijd. Soms lukt het maar voor fragmenten of voor deelaspecten waarbij de deliberatie tot nieuwe inzichten leidt, tot het overstijgen van vertrouwde en ingesleten belangen door een nieuw perspectief, door innovatieve concepten van stedenbouw, door het gebruiken van ervaringen van bewoners en gebruikers. Participeren zonder iets te zeggen PARTICIPATIE MAAKT STADSPROJECTEN In meerdere stadsprojecten (zie Park Spoor Noord in Antwerpen, zie Schipperskwartier in Antwerpen, zie Brugse Poort in Gent) merken we dat deliberatieve fasen vormelijk ook helemaal niet alleen maar berusten op de burgerlijke vaardigheden (‘civic skills’) die we gewoonlijk vereenzelvigen met deliberatie zoals schrijven, praten, discussiëren en vergaderen. Door vormen van ‘action democracy’, georganiseerd of spontaan opgezet, kunnen mensen hun gevoelens uiten, hun emoties tonen, hun verbondenheid met plekken en ruimtes, hun zorgen inbrengen, hun kwaadheid manifesteren, hun ervaring als troef gebruiken. ‘Action democracy’ gaat dus over inbreng in processen door dingen te doen, door te ageren, door zich in allerlei vormen te manifesteren. Het gaat in essentie om andere registers van werken met andere vormen van betrokkenheid, meer op doen dan op praten gericht. Het kan helpen, maar dat is niet het doel op zich, om zo een middenklasseperspectief te vermijden, waarbij mensen die sowieso al toegang hebben tot het politieke systeem er nog een stuk speelgoed bij krijgen. Het kan helpen om processen open te maken voor mensen die minder vaardig zijn met de klassieke verbale eigenschappen. Mensen kunnen mee delibereren en invloed uitoefenen zonder een woord te zeggen. 96
Druk op het procesmatige Tegelijk zit er behoorlijk wat spanning op dit pleidooi en aarzelende praktijk naar dialogische processen. De druk, vanuit de media, maar ook vanuit de burgermaatschappij op politici om snel ‘het verschil te maken’ is groot en leidt tot het versterken van de klassieke invulling van het ‘primaat van de politiek’. Dat verkleint de mentale ruimte en de tijdsruimte voor interactieve processen. De snelle tijd van de politiek botst met de trage tijd van participatieve processen. De druk tot handelen verdringt de ruimte tot deliberatie of zet die sterk onder druk. Ten tweede spelen de machtsconstructies in deze stadsprojecten een belangrijke rol omdat ze zich soms proberen te onttrekken aan het proces, er buiten en er boven proberen te staan. Dat geldt bijvoorbeeld voor de grondeigenaars. De toegenomen inzet van vormen van publiek-private samenwerking versterkt over het algemeen de invloed van eigenaars en/of van investeerders. Ook de positie van experten wordt soms nog als gegeven beschouwd: de mening van burgers is dan minderwaardig. Wie zich zo buiten of boven het participatieproces kan plaatsen en dit bij bestuurders kan doen aanvaarden, toont waar de echte macht zit. Ten derde zien we dat zich parallelle bewegingen voordoen die eerder gaan naar marktgerichte arrangementen waarbij bestuurders zich in een zogenaamde rechtstreekse populistische en geïndividualiseerde vorm van contact met de burgers laten leiden door ‘te doen wat mensen vragen’. Dat lijkt dan de behoefte aan deliberatieve processen helemaal te vervangen. Deze drie factoren zetten druk op instituties rond stadsprojecten en op de ruimte, tijd en geloofwaardigheid van deliberatieve processen. Participatie: niet alleen in de planvorming Filip De Rynck | Karolien Dezeure Participatie gaat om betrokkenheid in het hele beleidsproces. Stadsprojecten lopen vaak over meerdere jaren. De kortste fase is deze van de planvorming. De langste periode is deze van de realisatie, de uitvoering, het beheer, de constante en jarenlange zorg voor blijvende duurzaamheid en voor behoud en onderhoud van kwaliteit. Participatie gaat om burgerinitiatief in die verschillende fasen van een stadsproject. Vaak is het zo dat burgers het meest intens betrokken zijn in de kortste fase en het minst in de langste fase. In klassieke inspraakprocedures op het ritme van het bestuur is de inspraak beperkt tot de planvorming, want dan lijkt het voornaamste ook wel achter de rug. Eens de beslissing formeel is gevallen en het plan officieel is goedgekeurd, stopt de betrokkenheid en meestal ook de informatie. Dat is een aanpak en een visie waar wij afstand van nemen, om volgende redenen. 97
Page 3:
BURGERPARTICIPATIE IN VLAAMSE STEDE
Page 6 and 7:
BURGERPARTICIPATIE IN VLAAMSE STEDE
Page 8 and 9:
VOORWOORD DOOR MINISTER KEULEN best
Page 11:
Samenstelling De werkgroep: een sch
Page 15 and 16:
Inhoudstafel Filip De Rynck | Karol
Page 17:
Filip De Rynck | Karolien Dezeure H
Page 20 and 21:
aanvoelen als bij een interessante
Page 22 and 23:
INLEIDING de aanbevelingen en vervo
Page 25 and 26:
Hoofdstuk 1 Onze visie op participa
Page 27 and 28:
aan bij wat in de samenleving aan p
Page 29 and 30:
traject een eigen traject te maken?
Page 31 and 32:
De overheidsrol zelf moet steeds kr
Page 33 and 34:
Er zijn uiteraard structurele mecha
Page 35 and 36:
Filip De Rynck | Karolien Dezeure n
Page 37 and 38:
ing geen collectief waar mensen wel
Page 39 and 40:
pelijke infrastructuur voor beleids
Page 41 and 42:
… in de stadsrepubliek 11 We will
Page 43 and 44:
de stad is, daarvoor een nuttig en
Page 45:
Filip De Rynck | Karolien Dezeure p
Page 48 and 49:
2.1 Synthese en aanbevelingen 30 DE
Page 50 and 51:
32 DE BURGERMAATSCHAPPIJ IN DE STAD
Page 52 and 53:
Aanbeveling 19 Over de impact van c
Page 54 and 55:
de vzw werkt voor specifieke projec
Page 56 and 57:
soort kennis dat we nodig hebben om
Page 58 and 59:
ving heeft weinig zin net omwille v
Page 60 and 61:
DE BURGERMAATSCHAPPIJ IN DE STAD op
Page 62 and 63:
DE BURGERMAATSCHAPPIJ IN DE STAD me
Page 64 and 65: organisaties: overheidsbedrijven di
Page 66 and 67: Belangrijk is het mogelijke verschi
Page 68 and 69: heden betrokken zijn en waarbij de
Page 70 and 71: De uitbouw van de verzorgingsstaat
Page 72 and 73: ook aangeven welke belangen ze daar
Page 74 and 75: en over de manier waarop ze deze re
Page 76 and 77: Het begrip ‘vitale coalities’ g
Page 78 and 79: DE BURGERMAATSCHAPPIJ IN DE STAD ke
Page 80 and 81: pen afhaken ten opzichte van de tra
Page 82 and 83: DE BURGERMAATSCHAPPIJ IN DE STAD co
Page 84 and 85: DE BURGERMAATSCHAPPIJ IN DE STAD me
Page 86 and 87: 68 nemen voor stadsbrede initiatiev
Page 88 and 89: ging die over de stad gaat, over re
Page 90 and 91: Een protoype: B-tours in Brugge 34
Page 92 and 93: - 4 seizoenen markt: de conciërge
Page 94 and 95: Een prototype: de communicatieraad
Page 96 and 97: De communicatieraad leeft in Turnho
Page 98 and 99: We hebben in onze Vlaamse steden we
Page 100 and 101: PARTICIPATIE DOET DE STAD BEWEGEN m
Page 102 and 103: die domineerde, was er ruimte voor
Page 104 and 105: 86 gestarte stadsprojecten kunnen o
Page 106 and 107: 88 planning. Participatieprojecten
Page 108 and 109: 90 PARTICIPATIE MAAKT STADSPROJECTE
Page 110 and 111: Het speelweefsel van en in Ledeberg
Page 112 and 113: tussen beide een erg eenzijdige en
Page 116 and 117: De planvorming van stadsprojecten i
Page 118 and 119: Deze verscheidenheid onderbouwt ons
Page 120 and 121: loop van de stadsprojecten een deel
Page 122 and 123: PARTICIPATIE MAAKT STADSPROJECTEN i
Page 124 and 125: PARTICIPATIE MAAKT STADSPROJECTEN d
Page 126 and 127: We plaatsen verplichte procedures v
Page 128 and 129: ingeschakeld. Onderzoek over 100 to
Page 130 and 131: 5.1 Synthese en aanbevelingen 112 A
Page 132 and 133: 114 Aanbeveling 40 Over burgeriniti
Page 134 and 135: 5.2.1 Het belang van de wijk DE WIJ
Page 136 and 137: Een belangrijk aspect van de differ
Page 138 and 139: groot als heel Antwerpen en een wij
Page 140 and 141: en vereenvoudigd samengevat stelt D
Page 142 and 143: (European Institute Florence 2008)
Page 144 and 145: DE WIJK IN HET PARTICIPATIEBELEID q
Page 146 and 147: Het lokaal bestuur is ook nog te we
Page 148 and 149: groepen. De tweede vraag gaat over
Page 150 and 151: of de onrealiseerbaarheid van bepaa
Page 152 and 153: DE WIJK IN HET PARTICIPATIEBELEID s
Page 154 and 155: 136 tie hoog in het vaandel draagt,
Page 156 and 157: 138 Aanbeveling 47 Een sterke gemee
Page 158 and 159: opmaak van de begroting en particip
Page 160 and 161: ele, structurele en procesmatige ke
Page 162 and 163: van dit schepenmodel ? Of leidt dat
Page 164 and 165:
We hebben het over ‘stedelijk par
Page 166 and 167:
DE BESTUURLIJKE ORGANISATIE MAAKT V
Page 168 and 169:
dere uitwerking verwijzen we naar i
Page 170 and 171:
C. Instrumenten voor participatief
Page 172 and 173:
groepen uit de burgermaatschappij.
Page 174 and 175:
DE ROL VAN DE VLAAMSE OVERHEID IN H
Page 176 and 177:
Page 178 and 179:
Page 180 and 181:
Page 182 and 183:
Page 184 and 185:
Page 186 and 187:
Onze aanbeveling: 168 DE ROL VAN DE
Page 188 and 189:
Page 190 and 191:
Page 192:
show all

Naar een innoverend participatiebeleid - Thuis in de Stad

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?