omstandigheden rond de geboorte van jezus - Bereastudies

OMSTANDIGHEDEN ROND DE
GEBOORTE VAN JEZUS
Toen Maria door de Heilige Geest zwanger werd gemaakt zullen veel mensen haar
verhaal waarschijnlijk niet geloofd hebben. Ook Jozef was eerst behoorlijk in de war en
zijn opvatting veranderde pas na een goddelijke openbaring in een droom (Mat. 1:20).
Maria’s omwonenden waren waarschijnlijk van mening dat zij volgens de wet in Deut.
22:24 gestenigd moest worden, want daar staat dat een verloofde vrouw die overspel
pleegde gestenigd moest worden. Maar Mattheüs 1:19 zegt dat Jozef “een rechtvaardig
man” was, hetgeen de reden was dat hij haar onopgemerkt wilde verlaten.
Hoe kon Jozef nu een rechtvaardig man zijn – iemand die de wet naleefde – dat hij toch
het oordeel van Deut. 22:24 naast zich neerlegde? Dit komt omdat Jozef begreep dat hij
het slachtoffer en niet de rechter was. Het was de taak van een rechter om het vonnis
van de wet op te leggen, maar het was het recht van het slachtoffer om de volledige
straf of een gedeelte ervan te eisen of om alles te vergeven.
Met andere woorden, het vonnis van de wet was zijn recht, maar niet het was niet zijn
taak om deze op te leggen. Jozef wist dit en omdat hij het slachtoffer was had hij ook elk
recht om de straf op de wet weg te doen, of de omwonenden het hier nu mee eens
waren of niet. Het lijkt erop dat het gerucht de ronde deed, want toen het Romeinse
bevel werd uitgevaardigd dat een ieder in zijn geboorteplaats ingeschreven moest
worden nam Jozef Maria met zich mee. Als hij haar had achtergelaten was zij misschien
te prooi gevallen aan haar wettische buren.
Jozef had zijn gezin in kunnen schrijven zonder haar met zich mee te nemen, want hij
vertegenwoordigde het gezin. Maar het lijkt erop dat hij Maria niet achter wilde laten,
opdat een ijverige buurman de menigte zou overtuigen van een steniging. Zodoende
werd Jezus in Bethlehem geboren.
DE ROMEINSE VOLKSTELLING
In de tussentijd vierde keizer Augustus in Rome zijn Zilveren Jubileum. Het was 25 jaar
geleden dat hij als “Augustus” (d.w.z. keizer) op 16 januari 27 v.Chr. uitgeroepen was.
Daarom gaf de Romeinse Senaat op 5 februari 2 v.Chr. hem een andere titel, namelijk
Pater Patriae, ofwel “Vader des Vaderlands”. Er werd besloten dat de gehele populatie die
onder de Romeinse overheersing leefde dit besluit door een volkstelling moest
bekrachtigen. Cyrenius, die veruit de beste was wat betreft het organiseren van een
volkstelling voor Rome, werd naar de provincie Syrië gezonden (waar ook Judea onder
viel) om deze volkstelling te controleren. Het was deze volkstelling die ervoor zorgde dat
Jozef en Maria later dat jaar (2 v.Chr.) in Bethlehem aankwamen.
WAAR WAS JEZUS GEBOREN?
De traditie veronderstelt dat het stel ’s avonds in Bethlehem aankwam en dat Jezus
diezelfde nacht geboren werd. Deze traditie komt als eerste in The Protoevangelion of
James naar voren, dit werk duikt voor het eerst zo’n 200 jaar na de geboorte van
Christus op. Kenneth E. Bailey, een geleerde in Midden-Oosten studies, zegt het volgende
over dit werk:
“De schrijver was geen Jood en had geen weet van Palestijnse geografie of Joodse inzettingen. In die tijd
werden velen boeken geschreven onder namen van bekende mensen als zijnde de auteur. Geleerden dateren
deze “roman” rond het jaar 200 n.Chr. en het barst van veronderstellingen… Zo beschrijft de schrijver in de
Weblog - bereastudies.nl

oman bijvoorbeeld de weg tussen Jeruzalem en Bethlehem als een woestijn. Dit terwijl het juist geen woestijn
is, maar een rijk boerenland.” [Jesus Through Middel Eastern Eyes, pag. 27].
Volgens The Protoevangelion waren Jozef en Maria nog niet in Bethlehem gearriveerd of
Maria kreeg al barensweeën. Zij stopten bij een grot en Jozef ging snel naar de stad om
een verloskundige te zoeken. Toen hij terugkwam was Jezus alreeds geboren.
De schrijver was waarschijnlijk een Griek die nog nooit in Judea was geweest. Noch is er
enige reden om te geloven dat Jezus dezelfde nacht werd geboren als de avond waarop
zij in Bethlehem aankwamen. Lukas 2:7 zegt dat Maria “Hem in doeken wikkelde en Hem
in de kribbe legde, omdat er voor hen geen plaats was in de herberg”.
Wij veronderstellen dat de beschrijving van een kribbe betekent dat Christus in een stal
geboren en niet in een huis werd. Toch klopt dit niet. Huizen werden toen (en ook
vandaag nog) gebouwd met een stal aan het einde van het huis nabij de ingang, omdat
iedereen wel enkele dieren bezat. Wanneer men normaliter een huis inging moest
diegene circa 3 treden op om bij de woonruimte te komen. De dieren bleven echter
achter op de iets lagere etage. Dit bood ’s winters wat extra warmte, maar bezorgde de
dieren ook elke nacht bescherming tegen dieven.
Nu waren er enkele kribben nabij de stal binnen de eerste etage van de woonruimte
gebouwd, zodat het vee ook ’s nachts kon eten. In de ochtend werden de dieren
losgelaten. In het verhaal van Jefta in Rich. 11:29-40 beloofde hij aan God om datgene
te offeren wat als eerste uit zijn huis kwam. Hij was verrast toen zijn dochter het huis
uitkwam, omdat hij verwachtte dat enkele van zijn dieren ’s ochtends losgelaten zouden
worden. Zo had ook de heks van Endor die Saul bezocht “een mestkalf in huis” (1
Samuël 28:24), die zij slachtte om de geëerde gast een maaltijd voor te zetten.
De kribbe bevond zich in een huis en niet in een koude grot langs de weg. Een gezin,
waarschijnlijk een familielid in Bethlehem, zag de nood en bood hen wat ruimte aan het
andere einde van het woonhuis. Het huis bezat een gastenverblijf, maar die was al bezet.
Veel huizen hadden slechts een kamer die dienst deed als woonruimte, maar zij die
grotere huizen konden betalen bouwden vaak een extra gastenvertrek naast het huis of
op het dak. Dit was bijvoorbeeld de “profetenkamer” in het bovenvertrek die voor Elia
was gebouwd (1 Kon. 17:19).
GEEN PLAATS IN DE HERBERG
Lukas 2:7 zegt dat er voor hen geen plaats was in de “herberg”. Het Griekse woordje is
katalyma, dat eenvoudigweg “een plek om te verblijven” betekent. Het kan verwijzen
naar vele soorten verblijfplaatsen. In Luk. 22:10-12 verschijnt het woord nogmaals toen
Jezus Petrus en Johannes vertelde om een locatie te zoeken om Pascha te vieren.
10 En Hij zei tegen hen: Zie, als u de stad binnengaat, zal iemand u
tegemoetkomen die een kruik water draagt. Volg hem naar het huis waar hij
binnengaat. 11 En u zult tegen de heer des huizes zeggen: De Meester zegt u:
Waar is de eetzaal [katalyma] waar Ik het Pascha met Mijn discipelen eten zal?
12 En hij zal u een grote bovenzaal wijzen, die volledig is ingericht. Maak het
daar gereed.
Hier is het woord katalyma vertaald met “eetzaal”, hetgeen een priveruimte was in de
bovenkamer van het huis. De NBV vertaald het met “gastenvertrek”, hetgeen meer
accuraat is. Het was “een plek om te verblijven” en geen traditionele “herberg” of hotel
voor reizigers. Het gebruikelijke Griekse woord voor een commerciële herberg was
pandocheion. Het woord pan betekent “alles” en het tweede gedeelte van het woord
betekent “ontvangen”. Dit Griekse woord werd zo breed gebruikt dat het binnen het
Armeens, Koptisch, Arabisch en Turks werd opgenomen.
Weblog - bereastudies.nl

Als Jozef bij een commerciële herberg was weggestuurd omdat er geen plaats meer was,
had Lukas beter het woord pandocheion kunnen gebruiken, in plaats van katalyma.
Daarom is het logischer dat Jozef en Maria onderdak vonden in een woonruimte van een
privéwoning. Het gezin dat daar woonde sliep helemaal aan de andere kant van het huis,
terwijl Jozef en Maria de andere kant kregen, omdat het gastenvertrek nu eenmaal bezet
was, nabij de kribben die in het huis waren gebouwd. Maria baarde Jezus, wikkelde Hem
in doeken en legde Hem in een kribbe van zacht en vers hooi.
In de tussentijd ontvingen herders een goddelijke bezoeking om de geboorte van de
Messias aan te kondigen en al snel arriveerden zij na Zijn geboorte bij het huis. Herders
stonden onderaan de maatschappelijke ladder. Zij verbaasden zich er waarschijnlijk over
hoe de ouders van de Messias of de soldaten die een dergelijke roemrijke familie
bewaakten hen zouden toestaan om het kind te bezoeken. Maar zij vonden het gezin in
een eenvoudig huis met de Messias die in een kribbe sliep.
DE MAGIËRS VOLGDEN JUPITER
Enkele maanden later arriveerden ook de magiërs (wijzen) bij het huis. Zij hadden
Jupiter gevolgd bij zijn tocht westwaarts naar Jeruzalem. Op 25 december 2 v.Chr. stond
Jupiter, vanuit Jeruzalem gezien, boven Bethlehem, (Mat. 2:8-10). Jupiter stond als
Sedeq (Zadok), “de koningsplaneet” bekend en enkele maanden eerder hadden zij
aanschouwd hoe deze koningsplaneet de koningsster Regulus had “gekroond”.
Met andere woorden, Jupiter has zich over Regulus, die zich tussen de voeten van de
Leeuw (Leo) bevond, heen bewogen. De eerste conjunctie tussen Jupiter en Regulus
deed zich op 14 september 3 v.Chr. voor. Nadat hij Regulus passeerde bewoog de
planeet zich terug en zorgde op 17 februari 2 v.Chr. voor nog een conjunctie met
Regulus. Vervolgens bewoog hij zich nogmaals terug en maakte zijn laatste conjunctie op
8 mei 2 v.Chr., waarbij hij deze keer zijn reis richting het Westen voorzette. Ten slotte
verscheen hij, vanuit Jeruzalem gezien, op 25 december 2 v.Chr. stilstaand boven
Bethlehem.
Op de een of andere manier kenden de magiërs de profetie uit Genesis 49:10,
10 De scepter zal van Juda niet wijken en evenmin de heersersstaf [wetgever,
heerser, of regulateur] van tussen zijn voeten, totdat Silo komt, en Hem zullen de
volken gehoorzamen.
Omdat Juda als leeuw werd afgebeeld en de 12 tekenen van de Mazzerot in de hemelen
dienden als de twaalf tekenen van de stammen van Israël, stond Regulus bekend als de
messiaanse ster. Misschien kwamen de magiërs uit Parthen of Perzië en hadden zij deze
profetie door de onderwijzingen van Daniël, die ooit het hoofd van deze ordening van
magiërs was geweest, geleerd.
Jezus werd op het Feest van de Bazuinen geboren, op 29 september 2 v.Chr. Dit was ook
de datum dat de herders bij Jezus arriveerden, want zij bevonden zich in de buurt van
Bethlehem. Drie maanden later arriveerden op 25 december ook de magiërs, die door de
koningsplaneet geleidt werden. Zij vonden Hem waarschijnlijk in hetzelfde huis en gaven
Hem eerbetoon en geschenken die dienden als bekostiging voor hun vlucht naar Egypte.
Vervolgens doodde Herodus enkele dagen later de kinderen in Bethlehem. De Engelse
kerk herdenkt deze gebeurtenis op 28 december. De Grieks orthodoxe kerk op 29
december. Binnen twee weken deed zich op 19 januari 1 v.Chr. een maansverduistering
voor, waarna Herodus op 28 januari stierf.
Na de dood van Herodus keerde Jozef en Maria samen met Jezus terug naar Nazareth
(Mat. 2:23).
Weblog - bereastudies.nl