6.3. Verhuur van lokalen - Chiro - Chirojeugd Vlaanderen

02
COLOFON
Denkwerk en ideeën: commissie Jeugdbeleid
Tekst: Eva Vereecke
Naleeswerk: Bram Depestele, Bruno Verwimp,
Bianca Tomasetig, Dries Hostens,
Geert Laarmans, Hannelore Marien,
Hein Decabooter, Ilse Neyrinck,
Kristof Devos, Kor Van Hoof,
Rik Gadeyne, Sven Huysmans
Taalcorrectie: Bart Boone
Vormgeving: Saskia Rogge
Je kunt deze brochure downloaden op www.chiro.be/lokalen of gratis bestellen bij de
commissie Jeugdbeleid van de Chiro: Kipdorp 30, 2000 Antwerpen, 03-231 07 95, lokalen@chiro.be.

INLEIDING
“Wij zijn uit onze lokalen gezet en hebben 4 jaar in caravans
gezeten. Elke afdeling had haar eigen caravan. Heel
gezellig, tot het winter werd en alles begon te lekken.“
Herkenbaar? Heeft jullie Chirogroep ook lokalen zonder
verwarming of elektriciteit? Of lijken de caravans
nog een luxe, want jullie hebben niet eens lokalen?
Omdat er ons meer en meer problematische verhalen
van Chirogroepen bereikten, namen we in 2004 met
de commissie Jeugdbeleid van de Chiro het initiatief
om, in samenwerking met de Universiteit Antwerpen,
een grootschalig onderzoek te houden. Met dat
onderzoek, “Lokalen onder de loep”, wilden we zoveel
mogelijk gegevens verzamelen over de lokalensituatie
van alle Chirogroepen.
Ondertussen is het onderzoek afgerond en het rapport
geschreven 1 . Voor ons ligt dé grote uitdaging erin om
nu met die resultaten aan de slag te gaan en stevige
acties uit te werken, die voor jou voelbaar zijn.
Deze brochure is één van de acties. Per thema krijg je:
x een kort overzicht van de onderzoeksresultaten in
“Wat weten we nu?”;
x verschillende tips en aandachtspunten in “Tips”;
x interessante websites, publicaties en organisaties in
“Waar haal je informatie?”.
Met deze brochure willen we je vooral goed doorverwijzen
naar bestaande informatiebronnen over lokalen
en alles wat daarbij komt kijken. Er bestaat namelijk
al heel wat. Het is vooral de kunst om je weg erin te
vinden.
Hopelijk wordt het lokalenlabyrint dankzij deze brochure
voor jou wat doorzichtiger.
1 Je kunt het volledige onderzoeksrapport downloaden op www.chiro.be/lokalen of aanvragen via lokalen@chiro.be.
03

04
INHOUDSOPGAVE
INLEIDING _______________________________________ 03
INHOUDSOPGAVE ___________________________________ 04
1. HET LOKALENONDERZOEK ___________________________ 05
1.1. Overzicht onderzoeksresultaten _____________________ 06
1.2. En dan nu... ACTIE _____________________________ 07
2. BEHEER _______________________________________ 09
2.1. Wie is eigenaar van de Chirolokalen? __________________ 10
2.2. Overeenkomsten, contracten, erf weet ik veel wat pacht...____ 11
2.3. Vzw’s ______________________________________ 12
3. DE STAAT VAN LOKALEN _____________________________ 14
4. RUIMTE _______________________________________ 17
4.1. Mag het wat ruimer? ____________________________ 18
4.2. Waar kunnen wij nu nog gaan spelen? _________________ 19
5. WETTELIJKHEID EN VEILIGHEID ________________________ 21
5.1. Wettelijkheid_________________________________ 22
5.2. Brandveiligheid _______________________________ 23
5.3. Inbraak en vandalisme __________________________ 25
6. BOUWPERIKELEN ONDER DE LOEP ______________________ 26
6.1. Bouwproces _________________________________ 27
6.2. Bouwcenten _________________________________ 28
6.3. Verhuur van lokalen ____________________________ 31
7. AANDACHTSPUNTEN _______________________________ 33
7.1. Toegankelijkheid ______________________________ 34
7.2. Duurzaamheid ________________________________ 35
8. PARTNERS ______________________________________ 37
INTERESSANTE CONTACTGEGEVENS _______________________ 40
Nationaal Chirosecretariaat ___________________________ 40
Regionale Chirosecretariaten __________________________ 40
Locomotief _____________________________________ 40
BIJLAGE 1: Overzicht van types schriftelijke overeenkomsten _______ 41
BIJLAGE 2: Locomotiefbrochures __________________________ 42

1. HET LOKALENONDERZOEK
05

06
1.1. Overzicht onderzoeksresultaten
“Goed werk, gasten, prima vragenlijst!“
“Veel te moeilijke vragen en te persoonlijk.“
“Goed dat er aandacht is voor deze problematiek.“
Hieronder volgt een samenvatting van de belangrijkste
of opvallendste resultaten uit het onderzoek “Lokalen
onder de loep”. Verder in de brochure geven grafi eken
en tabellen wat meer kleur aan die resultaten.
De respons was uitzonderlijk hoog: maar liefst 830 van
de 991 Chirogroepen (84 %) vulden de vragenlijst in.
Een warme DANK JE WEL is dan ook terecht.
We kregen ook veel positieve reacties op de inhoud
van de vragenlijst. En heel wat groepen gaven aan
geïnteresseerd te zijn in de onderzoeksresultaten.
WE WETEN NIET VEEL
Veel groepen weten weinig over:
x Eigenaarschap:
De meeste Chirolokalen zijn eigendom van parochies
en gemeenten. Een minderheid van de
groepen is verbonden aan een vzw, die de lokalen
beheert. Heel wat groepen denken eigenaar te zijn
van hun lokaal, terwijl dat niet zo is.
x Overeenkomsten:
Bijna één vierde van de groepen heeft geen idee
of er een overeenkomst is met de eigenaar van het
lokaal/de grond.
x Brandverzekering:
De brandveiligheid van jeugdlokalen heeft de afgelopen
jaren in de belangstelling gestaan. En terecht.
Toch heeft 21 % van de Chirogroepen geen idee of
ze verzekerd zijn tegen brand. De Chiroverzekering
dekt geen brand in de lokalen. Groepen moeten dus
zelf een brandverzekering afsluiten.
x Wettelijkheid:
Eén op de vijf groepen weet niet of de lokalen in een
juiste stedenbouwkundige zone liggen. Een derde
van de groepen weet niet of ze een bouwvergunning
hebben.
Die onwetendheid komt vooral doordat leidingsploegen
niet altijd de nodige informatie aan hun opvolgers
doorgeven. Na enkele jaren weet daardoor niemand
nog of bepaalde documenten bestaan, laat staan waar
ze die moeten zoeken.
WE ZIJN DOE-HET-ZELVERS
x In elk lokaal moet vroeg of laat van alles hersteld
worden. Dat doen veel groepen zelf. Ze krijgen
hiervoor hulp van (oud-)leiding, de volwassen begeleider,
ouders en sympathisanten. Het is opvallend
dat de gemeenten en parochies niet vaak herstellingen
uitvoeren, terwijl zij toch vaak de eigenaar zijn.
Groepen die hun lokalen in eigen beheer hebben,
lossen de defecten het snelst op.
x Ook bouwen kunnen we zelf. Meer dan één derde
van de Chirogroepen bouwde gedurende de laatste
tien jaar lokalen. Enerzijds gaat het dan over de
vervanging van oude lokalen, anderzijds om het
bijbouwen van lokalen omwille van plaatsgebrek.
Groepen betalen hun bouwprojecten vooral zelf. De
gemeente is wel een belangrijke geldschieter.
x De kosten van energie, water en stookolie betalen
groepen meestal zelf. Gelukkig moeten bijna alle
groepen geen of weinig huur betalen.
WE MAKEN ONS ZORGEN
x Veel groepen maken zich zorgen over de slechte
(bouwfysische) staat van de lokalen. Eén op de
drie groepen is niet tevreden over de staat van de
muren, het dak en de vloer. Eén op de vier groepen
heeft geen proper sanitair en één op de vijf groepen
kan haar lokalen in de winter zelfs niet verwarmen.
x Ook een tekort aan ruimte geeft ons zorgen: 42 %
van de groepen vindt dat ze te weinig of te kleine
lokalen heeft. Door het stijgende aantal leden en
het samensmelten van groepen, gaat het ‘ruimteprobleem’
er niet op vooruit.
x Een kwart van de groepen is onzeker over het behoud
van het lokaal en/of speelterrein. Dat komt
vooral door de vervallen toestand van de lokalen.
Ook heeft de eigenaar vaak andere plannen met de
grond of het lokaal.
x Heel wat groepen maken zich geen zorgen over de
ligging van lokalen en terrein. Voor stadsgroepen is
dat duidelijk wel een probleem.
WE KENNEN ONZE VRIENDEN (NIET)
x De meeste groepen weten dat ze bij de jeugddienst
terecht kunnen met een lokalenprobleem. Velen
vragen ook info of hulp aan de jeugddienst. 70 %
is hierover tevreden. Het gemeentelijk lokalenbeleid
wordt minder toegejuicht. Slechts 30 % van de
groepen vindt dat de gemeente een goed lokalenbeleid
voert. 93 % van de Chirogroepen heeft een
vertegenwoordiger in de gemeentelijke jeugdraad.

x Welke hulp je van de parochie mag verwachten, is
minder duidelijk. Toch heeft meer dan de helft van
de groepen al eens hulp of informatie gevraagd aan
de parochie. Een derde van de groepen zegt veel
steun te krijgen van de parochie.
x Locomotief, het samenwerkingsverband dat ijvert
voor een beter jeugdlokalenbeleid, is zo goed als
onbekend bij de Chirogroepen. Locomotief kan
nochtans groepen op allerlei manieren ondersteunen
bij lokalenproblemen 2 .
x Ook het aanbod van de Chirostructuur (gewest,
verbond, nationaal) is niet goed gekend. De verwachtingen
daarentegen zijn wel hooggespannen,
zeker ten aanzien van de nationale koepel.
1.2. En dan nu... ACTIE
“Een schitterend idee,..., als er iets mee gedaan
wordt. Maar we hebben vertrouwen.“
Een degelijk eigen lokaal vinden wij een uitvalsbasis
voor een degelijke Chirowerking. We willen groepen
dan ook zo goed mogelijk ondersteunen in de weg
naar een degelijk eigen lokaal. Op basis van de onderzoeksresultaten
hebben we met de Chiro heel wat
actiepunten op een rijtje gezet. “Hét lokalenprobleem”
zal niet in 1-2-3 opgelost zijn. Toch hopen we met
enkele goede acties jullie te helpen om een verschil te
maken.
Het onderzoek toont aan dat de meeste groepen niet
weten welke ondersteuning de Chiro (gewest, verbond,
nationaal) kan bieden. Deze paragraaf zet de uitdagingen
binnen het lokalenthema op een rijtje.
We zien drie ondersteuningstaken:
1. De Chiro is informatieverstrekker.
2. De Chiro is beleidsbeïnvloeder.
3. De Chiro is ‘redder in nood’.
1. DE CHIRO IS INFORMATIEVERSTREKKER
Informatie van Chirojeugd Vlaanderen zelf
x Lokalen@chiro.be: we installeerden met de commissie
Jeugdbeleid een rechtstreeks aanspreekpunt
voor lokalen en speelterreinen. En dat werpt zijn
vruchten af: groepen vinden ons gemakkelijker. Wat
doen wij?
2 Zie 8. PARTNERS
3 Zie Bijlage 2: Locomotiefbrochures.
w Informatie bieden over subsidiemogelijkheden,
wetgeving, vzw’s, bouwprojecten,...
w Jullie in contact brengen met andere groepen die
bijvoorbeeld net gebouwd of een vzw opgericht
hebben.
w Met het gewest of verbond ter plaatse komen
om samen met jullie één en ander op een rijtje te
zetten en stappen te plannen. Zo bekijken we in
hoeverre jullie steun kunnen verwachten van de
jeugddienst, de parochie en andere partners.
x We verzorgen de pagina’s op www.chiro.be/lokalen.
x We zorgen ervoor dat de informatie over lokalen
terechtkomt bij de mensen die ermee bezig zijn.
Met andere woorden: we richten onze acties niet
enkel op leidingsploegen, maar ook op het directe
netwerk van de groep (de VB, het oudercomité, de
bouw-vzw).
Informatie van Locomotief
Locomotief is een samenwerkingsverband van enkele
jeugdwerkorganisaties, waaronder Chiro, die ijveren
voor meer en beter jeugdlokalenbeleid. Locomotief
schrijft onder andere brochures 3 , die verplichte lectuur
zijn voor iedereen die met lokalen bezig is. Download
die brochures op www.chiro.be/lokalen of bestel ze
gratis via lokalen@chiro.be. Neem ook zeker een kijkje
op www.locomotief.be.
Informatie uit jullie ‘permanent geheugen’
x Door het snel wisselen van leiding verliezen groepen
gemakkelijk belangrijke documenten. Groepen
weten bijvoorbeeld niet wie de eigenaar is van hun
lokalen of welke overeenkomst ze hebben. We willen
groepen ondersteunen door hen te stimuleren
de nodige documenten zorgvuldig bij te houden.
Locomotief werkt aan een lokalenmap, die het
bijhouden van allerlei paperassen moet vergemakkelijken.
Die map zal er in 2006-2007 komen.
x Sinds 2005-2006 vind je in het Chirogroepprogramma
enkele vragen over lokalen. Dat zorgt ervoor dat
we onze gegevens actueel kunnen houden en niet
om de twee jaar een grootschalig lokalenonderzoek
moeten doen. Belangrijk hierbij is dat de antwoorden
bij jullie in het programma blijven staan,
waardoor je niet elk jaar de vragen opnieuw moet
beantwoorden. Het geheugen is er, je moet als
groep enkel aangeven welke gegevens er veranderd
zijn.
07

08
2. DE CHIRO IS BELEIDSBEÏNVLOEDER
Vorming voor plaatselijke jeugdraders
93 % van de Chirogroepen heeft een vertegenwoordiger
in de jeugdraad. Vele groepen zien dat echter als
een verplicht nummertje en maken zich niet al te druk
over de inhoud van de vergaderingen. De jeugdraad is
nochtans dé plaats om als Chirogroep druk te kunnen
uitoefenen op het (lokalen)beleid van je gemeente.
We werkten dan ook vorming uit over de mogelijkheden
van de jeugdraad en van samenwerking met de
jeugddienst. Die vorming is bestemd voor plaatselijke
leiding. Gewest- en verbondsploegen kunnen de vorming
aanvragen via jeugdbeleid@chiro.be.
Communiceren over onze beleidsbeïnvloeding
Net zoals Chirogroepen vertegenwoordigd zijn in de
plaatselijke jeugdraad kiest Chirojeugd Vlaanderen ervoor
om veel tijd en energie te steken in haar jeugdbeleidsvertegenwoordigingen
op Vlaams en provinciaal
niveau. We vinden het belangrijk om groepen zo goed
mogelijk op de hoogte te houden van nieuwe regelgeving
en van nieuws over jeugdbeleid. In onze uitgaven
(Dubbelpunt, Kluts en Kaderbrief) en op de site vind je
hierover dan ook regelmatig berichten terug.
3. DE CHIRO IS “REDDER IN NOOD”
Als je een lokalenprobleem meldt via lokalen@chiro.be
en je wilt dat we ter plaatse komen, dan doen we dat
ook. De commissie Jeugdbeleid probeert dan samen
met het gewest en/of het verbond steun op maat te
bieden. We zetten samen met jullie één en ander op
een rijtje en kunnen als bemiddelaar optreden naar de
gemeente en parochie toe.
DE BOODSCHAP VAN DIT ALLES
Beste leiding,
we weten dat er veel problemen zijn met lokalen.
We proberen hier op verschillende manieren
iets aan te doen en ook de overheid aan te
sporen om in actie te schieten.
Denk niet dat je er alleen voor staat.
Aarzel niet om ons te contacteren via
lokalen@chiro.be en we doen met de Chiro
(gewest, verbond, nationaal) ons best om jullie
te helpen.

2. BEHEER
09

10
2.1. Wie is de eigenaar van de Chirolokalen?
“Er komt mogelijk een andere eigenaar van onze
lokalen in de toekomst. Dat kan betekenen dat we
onze lokalen moeten delen of dat we in het ergste
geval geen lokalen meer hebben.”
WAT WETEN WE NU?
De belangrijkste eigenaars van Chirolokalen zijn de
parochie (39 %) en de gemeente (23 %). Ook de gronden
zijn voornamelijk bezit van de parochie (52 %) of
de gemeente (31 %).
Merkwaardig is dat 15 % van de Chirogroepen beweert
zelf eigenaar te zijn van hun lokaal, terwijl maar 1,4 %
eigenaar zou zijn van de grond waarop het gebouwd
is. Dat kan niet, want lokalen zijn automatisch
eigendom van de eigenaar van de grond, tenzij dat
expliciet anders wordt opgenomen in een overeenkomst.
Zo kan de eigenaar van de grond, bijvoorbeeld
de parochie, in een overeenkomst laten opnemen dat
de lokalen op haar grond van de Chirogroep zijn.
We vrezen dat heel wat groepen dit fout inschatten en
denken eigenaar te zijn van hun lokalen terwijl dat niet
zo is. Zo lang alles goed gaat, is dat geen probleem.
Op het moment dat de ‘echte eigenaar’ bijvoorbeeld
besluit om de grond of het lokaal te verkopen, heeft de
Chirogroep plotseling geen lokalen meer.
Figuur 1: Wie is de eigenaar van de lokalen en gronden? (in %)
TIPS
x Zorg dat je te weten komt wie de eigenaar is van de
grond en wie de eigenaar is van jullie lokalen. Zo
vermijd je plots voor verrassingen te staan. Zoek
vervolgens de overeenkomst op. Als er geen is,
stel dan een schriftelijke overeenkomst op – zie het
volgende hoofdstuk.
x Probeer zo veel mogelijk de eigenaar van de lokalen
(of de grond) te vriend te houden. Dat wil niet zeggen
dat je je zomaar moet laten doen, maar probeer
ervoor te zorgen dat niet alle bruggen opgeblazen
worden. Doe gerust enkele toegevingen, maar je
mag dat ook in omgekeerde richting verwachten.
x We merken dat bijvoorbeeld parochieploegen een
jonge groepsleid(st)er niet altijd als een volwaardige
gesprekspartner zien. Het kan soms helpen om naar
een overleg met parochie en gemeente een volwassene
mee te nemen (een VB of een afgevaardigde
van het oudercomité). Vraag wel dat ze je au sérieux
nemen en dat je ook zelf als volwassene beschouwd
wordt.

WAAR VIND IK INFORMATIE?
x Download Den Deal op www.chiro.be/lokalen.
Die brochure van Locomotief geeft
een overzicht van infrastructuurovereenkomsten
op maat van
jeugdbewegingsgroepen.
x Mail naar de dienst Ruimtelijke
Ordening van de provincie of
gemeente. Die dienst heeft toegang
tot het kadaster, waar wordt
bijgehouden wie eigenaar is van welke grond.
x Surf naar www.gisvlaanderen.be en klik door naar
“Knowhow” en “Kadaster”.
“Over de binnenkant van de lokalen beslissen we alles
zelf, over de buitenkant en grotere werken ligt alles in
handen van Beheer Parochiale Gebouwen (BPG). Als er
iets veranderd moet worden, beslissen we dus niet zelf
of dat kan. Dat is lastig, want het BPG heeft geen
geld om grote werken uit te voeren.”
2.2. Overeenkomsten, contracten, erf
weet ik veel wat pacht...
“Er is onzekerheid over het op lange termijn blijven
gebruiken van onze lokalen, omdat we zelf geen
eigenaar zijn en geen overeenkomst hebben. Er is
daarom sprake van een verplichte samenvoeging van onze
jongens- en meisjesgroep om lokalen te besparen.”
WAT WETEN WE NU?
Figuur 2: Welk type overeenkomst hebben groepen met de eigenaar
van het lokaal?
4 Zie ook 2.3. Vzw’s
x Goed nieuws: 48 % van de groepen heeft een
schriftelijke overeenkomst met de eigenaar van het
lokaal. De meerderheid hiervan heeft een gebruiksovereenkomst
(34,7 %) of een huurcontract (29,9 %).
x Minder goed nieuws: 20 % van de ondervraagden
heeft een mondelinge overeenkomst afgesloten.
Dat contract was vroeger vooral gebruikelijk tussen
een Chirogroep en een parochie.
x Slecht nieuws: Bijna één vierde van de groepen
heeft geen idee of er een overeenkomst is. Dat
komt vooral doordat leidingsploegen niet altijd de
nodige informatie aan hun opvolgers doorgeven,
waardoor na enkele jaren niemand nog weet of er
een overeenkomst bestaat.
x Slechter nieuws: 9 % van de Chirogroepen heeft
geen overeenkomst. Die groepen zitten in een
zogenaamd “juridisch vacuüm” en hebben geen
zekerheid over het behoud van hun lokalen. Zij zijn
zich vaak niet bewust van dit risico.
TIPS
x “Wie moet het dak laten repareren? Wie mag van de
lokalen gebruik maken? Mogen we de lokalen verhuren?”
Om zulke discussies te vermijden, stel je het
best met de andere spelers een overeenkomst op
die alles verduidelijkt. Zo kun je ook vermijden dat
je uit de lokalen gezet wordt in de verre toekomst
x Denk eraan dat zo’n overeenkomst een contract is,
een formele afspraak. Je hebt hierbij rechten, maar
uiteraard ook plichten. Opletten, dus!
x Er zijn verschillende soorten schriftelijke overeenkomsten
mogelijk. Bijlage 1 geeft een overzicht
hiervan. Elk type heeft voor- en nadelen 4 .
w Chirogroepen met een vzw verbonden aan de
groep kiezen best voor langetermijnovereenkomsten,
zoals recht van erfpacht of recht van
opstal. Die overeenkomsten bieden onafhankelijkheid,
maar geven ook heel wat verplichtingen
en administratieve rompslomp. Vooral voor een
Chirogroep die veel steun krijgt van bijvoorbeeld
ouders en oud-leiding is dat interessant.
w Voor groepen zonder veel ondersteuning is een
gebruiksovereenkomst meer aangewezen. Je
kunt voor weinig geld, of gratis, gebruikmaken
van een gebouw en je hebt minder verplichtingen.
Het nadeel is dat een gebruiksovereenkomst
enkel voor een korte termijn geldt.
11

12
ENKELE TIPS OM TE VOORKOMEN DAT JE
DE OVEREENKOMST KWIJTGERAAKT:
x Kopieer de overeenkomst en geef alle verant-
woordelijken van de groep (groepsleiding, VB,
proost, oudercomité) een exemplaar.
x Steek een kopie van je overeenkomst in het
archief.
x Laat de akte bij de notaris registreren.
Hiervoor betaal je wel registratierechten.
Hoe dan ook, een overeenkomst is geen vodje
papier. Zorg ervoor dat de inhoud voldoende
gekend is en dat iedereen weet waar de overeenkomst
te vinden is.
WAAR VIND IK INFORMATIE?
x Download:
w Den Deal op www.chiro.be/lokalen.
Die brochure van Locomotief
geeft een overzicht van infrastructuurovereenkomsten
op
maat van jeugdbewegingsgroepen.
w De Huurwet op
www.locomotief.be. Klik door
naar “Publicaties” en “Van derden”. Die
brochure van het Ministerie van Justitie legt de
volledige huurwetgeving gedetailleerd uit.
x Surf naar:
w www.huurdersbond.be: voor info over huren en
om een huurcontract te laten nalezen.
w www.notaris.be.
x Mail je vragen naar juridisch@chiro.be.
2.3. Vzw’s
“Eigenlijk zijn we niet zo heel bezorgd om onze lokalen,
we zijn niet echt op de hoogte van alle technische en
wettelijke gegevens over de lokalen. De vzw bekommert
zich om al die zaken. Het gevaar is wel dat
je dit als vanzelfsprekend gaat beschouwen en weinig
verantwoordelijkheidsgevoel hebt voor je lokalen.”
WAT WETEN WE NU?
Chirogroep met vzw Chirogroep zonder vzw
Figuur 3: Aanwezigheid van vzw als beheersorgaan
x 61 % van de groepen is niet verbonden aan een vzw
voor het beheer van de lokalen. Een Chirogroep is
altijd een feitelijke vereniging, tenzij ze een vzwstructuur
heeft aangenomen.
x 39 % van de Chirogroepen heeft wel een vzwstructuur.
Die groepen, met als eigenaar “een vzw
verbonden aan de groep” 5 , blijken ook het minst
onzeker te zijn over het behoud van het lokaal of
speelterrein.
TIPS
x We raden aan om een vzw op te richten als je groep
zelf gebouwen wil aankopen of bouwen, en dus een
groot eigen vermogen te beheren heeft. Ook bij
het afsluiten van een contract met een zeker risico
of een lange termijn (bv. een koopovereenkomst of
een recht van erfpacht) is een vzw-structuur aangewezen.
x Voor aansprakelijkheid in verband met ongevallen
en verzekeringen is een vzw-structuur niet nodig.
Chirogroepen kunnen namelijk een beroep doen op
de Chiropolis.
x Een vzw zorgt voor heel wat juridische, fi scale en
administratieve verplichtingen. Neem daarom mensen
op in je vzw die tijd en/of expertise hebben (bv.
oud-leiding en ouders).
x Zorg er anderzijds ook voor dat er voldoende leiding
in de vzw zit (de helft +1), zodat je als leidingsploeg
zelf nog genoeg inspraak hebt.
5 Heel wat groepen hebben een vzw opgericht voor het beheer van de lokalen, maar zijn als groep zelf nog een feitelijke vereniging. Vandaar
de uitdrukking “vzw verbonden aan de groep”.
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
39%
61%

x Maak vooraf goede afspraken met de leden van de
Algemene Vergadering en de Raad van Bestuur.
x Onderschat het niet! Een vzw brengt heel wat verantwoordelijkheid
met zich mee.
FEITELIJKE VERENIGING VZW
Nadeel Je bent persoonlijk aansprakelijk
als je een contract ondertekent.
Voordeel De structuur is fl exibel en VU
Voordeel De vzw is als rechtspersoon
aansprakelijk als je een contract ondertekent.
Nadeel Een vzw-structuur is nogal
vrijblijvend.
strak en minder vrijblijvend.
Voordeel Zeer beperkte administratieve
verplichtingen
WAAR VIND IK INFORMATIE?
x Download:
w VerZameld Werk: vzw’s toegelicht voor
Chirogroepen op www.chiro.be/vzw. Dat
is een brochure op maat van Chirogroepen,
waarin stap voor stap wordt uitgelegd hoe
je als Chirogroep een vzw opricht.
w VAST EN verZEKERing op
www.chiro.be/verzekeringen. Die brochure
legt alles uit over de Chiropolis.
x Surf naar:
w http://www.just.fgov.be/vzw_asbl/nl/:
site van het Ministerie van Justitie.
w http://www.vsdc.be: site van het Vlaams
Studie- en Documentatiecentrum voor vzw’s.
x Mail je vragen naar juridisch@chiro.be.
Nadeel Administratieve verplichtingen
Tabel 1: Voor- en nadelen feitelijke vereniging versus vzw
“Na een slechte relatie met de voorzitter van de vzw
(ex-VB) en na enige confl icten zijn we niet meer vertegenwoordigd
in de vzw, volledig buiten onze wil om (wij
werden nooit uitgenodigd op vergaderingen van de vzw).
De vzw hecht meer belang aan het verhuur van de
lokalen (feesten, bivakken,...), dan aan het welbevinden van
de Chirogroep zelf.”
13

14
3. DE STAAT VAN LOKALEN

“1. lekken in het dak, 2. gaten in de vloer,
3. muizen in de muren“
WAT WETEN WE NU?
NIET AKKOORD TUSSEN BEIDE AKKOORD
Het dak, de vloerconstructie en de muren van onze lokalen zijn
in goede staat.
31 19 50
De ramen en deuren van onze lokalen zijn in goede staat. 26 19 55
De toiletten aan onze lokalen functioneren goed en zijn
hygiënisch.
25 16 59
Er is te allen tijde warm water beschikbaar in/aan onze lokalen. 37 10 53
De elektriciteit in onze lokalen is degelijk en veilig. 17 15 69
Onze lokalen zijn in orde met de brandveiligheid. 23 23 54
In de winter slagen we erin om onze lokalen goed te verwarmen. 19 15 66
Onze lokalen zijn geïsoleerd om tocht en vocht buiten te
houden.
33 19 48
Tabel 2: Tevredenheid over de staat van de lokalen. Overzichtstabel (in %)
ONTEVREDENHEID OVER DE STAAT VAN DE LOKALEN
x Dak, vloer en muren zijn de basis, het skelet van
een gebouw. Eén op de drie groepen (31 %) vindt
dat hun muren, dak en vloerconstructie niet in
goede staat zijn.
x Ramen en deuren zijn belangrijk voor warmtebehoud
en energiebesparing, maar ook voor de beveiliging.
26 % van de groepen vindt dat de ramen en
deuren van hun lokalen in slechte staat zijn.
x Eén op de vier groepen vindt dat de toiletten aan
hun lokalen niet functioneren of onvoldoende hygienisch
zijn.
x 17 % van de groepen vindt dat de elektriciteit in
hun lokalen niet degelijk en veilig is. Let op! Groepen
overschatten gemakkelijk de veiligheid van
elektriciteit en gas- en verwarmingsinstallaties.
x Eén op de vijf groepen kan in de winter haar lokalen
niet goed verwarmen. “We krijgen onze lokalen niet
warm door te oude chauff ages.” 1 % van de Chirogroepen
heeft zelfs geen verwarming!
x Ook isolatie is een probleem. Eén op de vijf groepen
vindt dat hun gebouwen niet voldoende geïsoleerd
zijn om tocht en vocht buiten te houden.
x Bijna drie vierde van de groepen (71 %) vindt de
slechte staat van het lokaal het grootste probleem:
“Onze lokalen zijn in staat van ontbinding”.
PROFIEL GROEPEN MET ERNSTIGE PROBLEMEN
Groepen die heel ontevreden zijn over de staat van
hun lokalen, worstelen met een opeenstapeling van
problemen:
x beperkte fi nanciële mogelijkheden;
x beperkte kennis over de lokalenproblematiek;
x beperkte steun uit omgeving;
x ze weten niet waar ze terechtkunnen met vragen;
x alleen een mondelinge overeenkomst of helemaal
geen overeenkomst;
x lokalen niet in eigen beheer;
x vaak een slechte relatie met eigenaar.
Kortom, die groepen moeten op verschillende manieren
en door zoveel mogelijk partners ondersteund
worden.
TIPS
x Doe de test en meet de staat van je lokalen met behulp
van De Waterpas, een checklist van Locomotief.
x Als de staat van je lokalen ontoelaatbaar is en zelfs
onveilig wordt, schiet dan in actie!
x Laat jaarlijks de elektriciteit en de gas- en verwarmingsinstallaties
keuren door een erkend keuringsorgaan.
x Denk niet te snel dat je het allemaal zelf aankunt als
groep en ga te rade bij mensen of organisaties die je
kunnen helpen (jeugddienst, parochie, het gewest
of het verbond).
15

16
x Voorkomen is beter dan genezen. Besteed aandacht
aan de orde van het lokaal. Spreek een systeem af
om de lokalen wekelijks op orde te houden.
x Het lokaal moet iets van de groep zijn. Zodra alle
leden op hun maat een bepaalde verantwoordelijkheid
mogen dragen en inspraak krijgen, zal de zorg
voor de lokalen erop vooruitgaan.
x Probeer defecten tijdig te herstellen. Wacht niet
totdat ze extra schade aangericht hebben.
x Maak je er bij herstellingen niet snel-snel vanaf.
Repareer iets op een degelijke manier en gebruik
duurzaam materiaal.
x Een gouden tip om vocht tegen te gaan en het rotten
van hout te voorkomen: zorg voor voldoende
verluchting. Zet elke week voor de werking een
kwartiertje de ramen open, zo warmt het in de winter
ook sneller op, en breng bijvoorbeeld ventilatieroosters
aan.
x Vergeet niet tijdens de winter de waterleiding af te
sluiten en de verwarming op antivries te zetten. Dat
voorkomt heel wat problemen.
x Krijgen jullie geen steun van de gemeente voor jullie
lokalen? Kaart het probleem aan in de jeugdraad of
bij de opmaak van het volgende jeugdwerkbeleidsplan.
WAAR VIND IK INFORMATIE?
x Download:
w De Steenworp op www.chiro.be/lokalen. Die
brochure van Locomotief geeft suggesties
voor bouwmaterialen.
w De Waterpas op www.chiro.be/lokalen. Die
brochure van Locomotief geeft je een meetinstrument
voor de kwaliteit van lokalen van
jeugdbewegingen. Op basis van de resultaten
kun je bij de eigenaars en/of het gemeentebestuur
aankloppen voor meer en betere ondersteuning
voor jullie lokalen.
w Bewust duurzaam bouwen op
www.locomotief.be. Die brochure van het Vlaams
Instituut voor Bio-Ecologisch Bouwen en Wonen
(VIBE) is een initiatief van de vijf Vlaamse provincies
om burgers te stimuleren om duurzaam te
bouwen en zo niet alleen geld te sparen, maar
ook het milieu en onze toekomst te vrijwaren.
x Surf naar:
w www.locomotief.be: een site met heel wat info
over jeugdlokalen.
w www.livios.be: de site van Livios nv voor info over
het bouwproces en de bouwsector.
w www.vibe.be: de site van het Vlaams Instituut
voor Bio-Ecologisch Bouwen en Wonen voor info
over duurzaam (ver)bouwen.
x Mail je vragen naar lokalen@chiro.be.
“Onze lokalen zijn te vergelijken met houten tuinhuisjes
en het dak van verscheidene lokalen is op dit moment
tot op de draad versleten... op sommige stukjes is het
hout volledig weggerot en druppelt het water binnen.“

4. RUIMTE
17

18
4.1. Mag het wat ruimer?
“Er is een toename van het ledenaantal,
maar de lokalen veranderen niet mee.”
WAT WETEN WE?
Capaciteit
Onze lokalen zijn ruim genoeg in verhouding tot het aantal
leden.
We beschikken over voldoende ruimte om ons materiaal op te
bergen.
x De capaciteit van de lokalen is een probleem. 42%
van de groepen vindt dat ze te weinig of te kleine
lokalen heeft. Bijna de helft van de groepen (45,4 %)
beschikt niet over voldoende opbergruimte.
x Er is ook goed nieuws. Bij meer dan 90 % van de
groepen liggen de lokalen op één locatie. We kunnen
dus meestal met alle afdelingen samen op één
plaats Chirowerking geven.
Ruimtes
MATERIAALRUIMTE LEIDINGSLOKAAL GROTE ZAAL DOUCHES SLAAPRUIMTES MET BEDDEN
89,7 74,6 49,8 20,9 2,0
Tabel 4: Andere ruimtes dan afdelingslokalen (in %)
Chirogroepen vinden vooral het ontbreken van een
materiaalruimte en/of een leidingslokaal een probleem.
Chirogroepen met veel ruimte kunnen zich dan
weer een bepaalde luxe veroorloven: een bibliotheek,
een antidiefstalruimte, een verkleedkoff erlokaal, zelfs
een biljartruimte! Maar dat zijn de uitzonderingen...
Delen van lokalen & autonomie
DELEN HET GEBOUW DELEN BEPAALDE RUIMTES DELEN DE AFDELINGSLOKALEN
38 45 17
Tabel 5: Groepen die lokalen delen (in %)
38 % deelt het gebouw van haar lokalen met andere
verenigingen. Bijna de helft van de groepen (45 %)
deelt bepaalde ruimtes, zoals het sanitair. Dat leidt
soms tot confl icten.
NIET AKKOORD TUSSEN BEIDE AKKOORD
28,6 13,4 58,0
30,1 15,3 54,6
Tabel 3: Capaciteit van de lokalen (in %)
De autonomie van de groepen lijdt hier niet erg onder.
Bijna alle groepen (77 %) hebben zonder beperking
toegang tot hun lokaal en zeven op de tien groepen
(71 %) kunnen hun lokalen naar eigen smaak inrichten.

TIPS
x Er bestaan geen wettelijke normen over de ‘benodigde
oppervlakte’. Daarom stelde Locomotief zelf
enkele principes en richtlijnen op voor jeugdlokalen:
w In een ideale situatie beschikt elke afdeling over
een eigen ruimte.
w Afdelingslokalen kunnen aangevuld worden met
een ruimte voor de leiding, een ruimte voor het
materiaal, en een derde extra ruimte voor keuken,
knutselhoek, speellokaal,...
(Een groep met 5 afdelingen beschikt – in een
ideale situatie – over 8 bruikbare ruimtes: 5 ledenlokalen,
1 leidingslokaal, 1 materiaalruimte en
bijvoorbeeld 1 keuken.)
w Nodige oppervlakte: 3 m2 spel- en bewegingsruimte
en 0,5 m2 materiaalruimte per lid. Gangen
en andere ruimtes zijn hier niet in opgenomen.
Die cijfers blijven natuurlijk enkel een richtlijn. We
weten ook dat hoe ouder de leden zijn, hoe minder
binnenruimte ze nodig hebben. Maar toch
heb je beter ruimte te veel dan ruimte te weinig.
x Als je je lokalen of bepaalde ruimtes ervan deelt met
andere verenigingen, maak dan een huishoudelijk
4.2. Waar kunnen wij nu nog gaan spelen?
WAT WETEN WE NU?
Het speelterrein: een belangrijk gegeven voor elke
Chirogroep! Gelukkig kunnen drie op de vier groepen
beschikken over voldoende speelruimte rond het
lokaal.
reglement. Dat bespaart je heel wat discussies en
confl icten.
x Probeer creatief om te gaan met de ruimte die je
hebt. Werk bijvoorbeeld met themalokalen, die elke
keer door een andere afdeling gebruikt worden.
Denk maar aan een vertelplatform, een knutsellokaal
of een kelder voor kruipspelletjes.
x Hebben jullie echt een groot tekort aan lokalen?
Kaart het probleem aan in de jeugdraad of bij de
opmaak van het volgende jeugdwerkbeleidsplan.
WAAR VIND IK INFORMATIE?
Download De Waterpas op www.chiro.be/lokalen. Die
brochure van Locomotief geeft je een meetinstrument
voor de kwaliteit van lokalen van jeugdbewegingen.
Op basis van de resultaten kun je bij de
eigenaars en/of het gemeentebestuur
aankloppen voor meer en betere ondersteuning
voor jullie lokalen.
“We kunnen er niet ons eigen lokaal van maken,
omdat andere verenigingen het ook gebruiken.”
“Binnen twee jaar liggen onze lokalen in een sociale
woonwijk en verliezen wij een groot deel van onze
speelruimte.”
NIET AKKOORD TUSSEN BEIDE AKKOORD
We beschikken over voldoende speelruimte rond ons lokaal. 14,3 9,0 76,7
Er is een terrein rond het lokaal dat geschikt is voor verschillende
soorten spel.
15,6 8,3 76,1
Er is binnen redelijke wandelafstand een bos, park of weide
om te spelen.
11,3 9,7 79,0
Er is voldoende vrije ruimte in de onmiddellijke omgeving van
het lokaal om veilig en ongestoord te spelen.
10,7 11,1 78,3
Onze lokalen zijn veilig bereikbaar te voet of met de fi ets. 7,0 15,4 77,6
Tabel 6: Tevredenheid over het speelterrein en de omgeving (in %)
19

20
Stadsgroepen hebben heel wat meer problemen op
het vlak van speelterreinen. Zo heeft 38 % van de
stadsgroepen te weinig speelruimte rond het lokaal en
bijna de helft (47 %) van de stadsgroepen vindt hun
speelterrein niet geschikt voor verschillende soorten
spel.
De stadsgroepen zijn ook minder tevreden over de
omgeving:
x 18,2 % heeft geen bos, park of weide binnen redelijke
wandelafstand;
x 45,5 % heeft onvoldoende ruimte om veilig en ongestoord
te spelen;
x bij 17,6 % van de stadsgroepen zijn de lokalen niet
veilig te voet of met de fi ets te bereiken.
TIPS
x In het kader van het concept ‘brede school’ 6 werkt
de overheid eraan om schoolinfrastructuur open te
stellen voor onder andere het jeugdwerk. Probeer
dan ook je plaatselijke school te overhalen om de
speelplaats te mogen gebruiken.
x Het Koninklijk Besluit van 28/3/2001 geeft de uitbater,
de rechtstreekse aanbieder van het speelplein,
de verantwoordelijkheid voor de veiligheid. Vind je
op een speelplein allesbehalve veilige speeltoestellen,
dan kun je een klacht indienen bij de uitbater.
Als die er niet op wil reageren, stap je best naar het
Ministerie van Economische Zaken. Zij sturen dan
hun speelterreinpolitie (neen, dit is geen grap).
x Is er echt een tekort aan speelruimte in jouw gemeente?
Kaart het probleem aan in de jeugdraad, of
bij de opmaak van het volgende jeugdwerkbeleidsplan.
WAAR VIND IK INFORMATIE?
x Download:
w De Steenworp op www.chiro.be/lokalen.
Die brochure van Locomotief geeft suggesties
voor bouwmaterialen. Hierin staan
een heleboel mogelijkheden opgesomd
om je terrein af te werken of te omheinen,
met voor- en nadelen. Je vindt er ook een
aantal interessante tips in.
w Het Spoor op www.chiro.be/lokalen. Die
brochure van Locomotief biedt een leidraad voor
het onderdeel jeugdlokalen in het gemeentelijk
jeugdruimteplan. De brochure geeft weer welke
verschillende stappen er gezet moeten worden
om tot een degelijk en eff ectief jeugdlokalenbeleid
te komen. Ideaal om als jeugdraad mee naar
het gemeentebestuur te stappen!
w Jeugdlokalen en verkeersveiligheid op www.
chiro.be/lokalen. Die brochure van Locomotief
doet je nadenken over hoe je de leden op een
veilige manier naar de Chirolokalen krijgt, of naar
een nabijgelegen speelterrein.
w Speel op veilig op de site van Recreabel (http://
www.recreabel.be/pdf/brochnl.pdf). Die brochure
van het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie
(VIG) legt duidelijk uit hoe je je speelterrein
veilig kunt maken.
x Surf naar:
w www.vvj.be: klik door naar ‘Beleid en praktijk’ en
‘Jeugdruimte’ voor een overzicht van verschillende
publicaties over jeugdruimte.
w www.speelom.be: info over de veiligheid van
speeltoestellen en speelterreinen.
“Een ernstig tekort aan speelruimte. Er is zeer veel
natuur in de omgeving, maar dat is niet toegankelijk
voor ons, we worden er door iedereen weggejaagd. (...)
Vinden we dan eens een wei waar we op mogen, dan
moeten we volledig zelf instaan voor het onderhoud. (...)
De gemeente is op de hoogte, maar geeft er geen
aandacht aan. Ze luisteren wel, maar jeugd is voor hen
onbelangrijk. Ze gooien hun geld naar buiten voor prestigeprojecten,
maar voor jeugdverenigingen en kinderen
doen ze niets.”
6 Brede school is een idee waarbij partners uit verschillende sectoren (cultuur, jeugdwerk, sport, onderwijs, welzijn, enz.) de handen in elkaar
slaan om tegemoet te komen aan de uiteenlopende wensen van kinderen en jongeren. De school wordt hierbij meer dan alleen een ‘leerfabriek’,
maar even goed de plaats waar de Chiro mag spelen.

5. WETTELIJKHEID EN
VEILIGHEID
21

22
5.1. Wettelijkheid
“Onze gebouwen zijn verouderd, maar we kunnen wegens
zonevreemdheid niet verbouwen. Daar wordt nu
wel aan gewerkt.”
WAT WETEN WE NU?
De meeste lokalen (72 %) bevinden zich in een juiste
stedenbouwkundige zone. Dat wil zeggen dat zij in
woon- of recreatiegebied liggen. Opvallend is dat
36,4 % van de stadsgroepen geen idee heeft of de lokalen
in een gepaste stedenbouwkundige zone staan, ten
opzichte van 19,4 % bij de niet-stadsgroepen.
Een lokaal in de juiste zone is slechts één ding. De
bouwvergunning moet óók in orde zijn. Anders heb je
te maken met een bouwmisdrijf en staat het jeugdlokaal
er (gedeeltelijk) illegaal. Een derde van de groepen
weet niet of ze al dan niet een bouwvergunning
hebben. Het snel wisselen van leidingsploegen is wellicht
een belangrijke oorzaak van die onwetendheid.
TIPS
x Wanneer zonevreemde gebouwen een bouwvergunning
hebben, stelt er zich niet onmiddellijk een
probleem. Maar als je Chirogroep wil (bij)bouwen,
dan kan dat niet zomaar. Informeer je grondig bij
bevoegde instanties, zoals de Stedenbouwkundige
Dienst of dienst Ruimtelijke Ordening van je gemeente
en bij de provincie. Ook Locomotief kan je
verder helpen.
7 Zie 1.2. En dan nu... ACTIE
Ja Nee Geen idee
Figuur 4: Juiste stedenbouwkundige zone en bouwvergunning (in %)
x Ga in je gemeente eens langs bij de Gecoro (Gemeentelijke
Commissie van Ruimtelijke Ordening).
De Gecoro is de adviesraad voor ruimtelijke ordening,
die onder andere advies geeft aan de gemeente
over wijzigingen van stedenbouwkundige zones.
x Wil je weten in welke zone je lokaal gelegen is?
Vraag een stedenbouwkundig uittreksel op bij het
gemeentebestuur. Hierop staat informatie over de
algemene bestemming van het perceel volgens het
gewestplan of RUP (Ruimtelijk Uitvoeringsplan).
x Ben je correct gezoneerd? Dan kun je beginnen
denken aan (ver)bouwen. Vraag een stedenbouwkundige
vergunning (= bouwvergunning) aan bij je
gemeente.
x Om er zeker van te zijn dat het perceel dat je aankoopt
niet vervuild is, controleer dan bij aankoop
(huur, pacht,...) of de (vorige) eigenaar een bodemattest
heeft aangevraagd. Een bodemattest moet
door de verkoper aangevraagd worden bij OVAM (de
Openbare Vlaamse Afvalstoff enmaatschappij).
x Hou belangrijke papieren zoals een stedenbouwkundig
attest, een bouwvergunning en een bodemattest
goed bij. De lokalenmap 7 van Locomotief
komt hierbij van pas.

WAAR VIND IK INFORMATIE?
x Download:
w Het aanvraagformulier voor een stedenbouwkundig
attest op www.ruimtelijkeordening.be.
w Het aanvraagformulier voor een bodemattest op
www.ovam.be.
w Vlarempel op www.milieueducatie.be/vlarempel/.
Die gids loodst je in begrijpelijke taal door de Vlaremverplichtingen
en geeft bruikbare antwoorden.
Oorspronkelijk ontwikkeld voor scholen,
maar bevat ook veel nuttige info voor jeugdlokalen.
x Surf naar:
w www.locomotief.be: klik door naar voor
info over ruimtelijke ordening.
w www.ruimtelijkeordening.be: alle nodige info en
een overzicht van werken waarvoor je een bouwvergunning
nodig hebt.
w www.ovam.be: uitleg over bodemattesten en de
aanvraag ervan.
x Mail naar:
w ruimtelijke.planning@lin.vlaanderen.be: info over
stedenbouwkundige vergunningen.
w De dienst Ruimtelijke Ordening van de provincie
of gemeente.
w lokalen@chiro.be
5.2. Brandveiligheid
“We hebben geen lokalen. We mogen een kelder van
de kerk gebruiken. Maar enkele jaren geleden is die
afgekeurd door de brandweer (logisch) en wordt ze
enkel nog door leiding, op eigen risico, betreden.”
WAT WETEN WE NU?
Figuur 5: Hebben Chirogroepen een brandverzekering?
IS ER EEN PROBLEEM?
Ja.
x 21 % van de Chirogroepen weet niet of ze een
brandverzekering hebben.
x Groepen die zich zorgen maken om de brandveiligheid
van hun lokalen, melden dat soms aan hun
gemeente. Soms gaat de gemeente dan over tot
sluiting van de lokalen. Groepen denken dan ook
twee keer na voordat ze een brandveiligheidsprobleem
aankaarten.
x Brandveiligheid is een gemeentelijke bevoegdheid.
Met andere woorden: elke gemeente heeft een ander
reglement. De plaatselijke brandweercommandant
is verantwoordelijk. De ene is al strenger dan
de andere. Een strenge algemene reglementering
is geen oplossing want daardoor zouden misschien
heel wat jeugdlokalen moeten sluiten.
TIPS
x De Chiroverzekering dekt geen brand in je lokalen.
Sluit dus zelf een brandverzekering af.
x Met de brochure “De Waterpas” van Locomotief kun
je nagaan of je lokaal voldoet aan de Locomotiefnormen.
Brandveiligheid is hier één aspect van.
x Kaart het brandveiligheidsthema aan in de
jeugdraad of in het gewest. Wellicht zijn jullie niet
de enige groep met brandveiligheidszorgen.
x Vraag aan de jeugdraad/jeugddienst om één en
ander over brandveiligheid te organiseren
23

24
(bvb. training kleine blusmiddelen en evacuatieoefening,
cursus over brandveiligheid, gesprek met de
brandweer of een adviserend bezoek van de brandweer
aan de jeugdlokalen).
x De brandweer mag geen lokalen sluiten. Zij geven
– na een offi cieel bezoek – advies aan de burgemeester.
Die bepaalt of een lokaal gesloten wordt.
Je kunt vragen aan de brandweer om een offi cieus
bezoek te brengen aan de lokalen om advies te
geven aan jullie. Je organiseert dat best samen met
de jeugdraad. Probeer zelf in te schatten in hoeverre
jullie brandweer hiervoor benaderbaar is.
x Leer blusmiddelen kennen en ze juist gebruiken! Besteed
hier in de groep aandacht aan, ook op bivak.
Laat de blusapparaten jaarlijks nakijken.
x Laat jaarlijks de elektriciteit en de gas- en verwarmingsinstallaties
keuren door een erkend keuringsorgaan.
x Zorg voor een alarmsysteem (bv. branddetectoren,
verantwoordelijke om de brandweer te verwittigen).
x Voorzie noodverlichting boven alle uitgangen. Test
die jaarlijks.
x Gebruik een blik als peukenverzamelaar. Gooi geen
smeulende peuken in de vuilbak!
x Nooduitgangen: hou uit- en doorgangen vrij.
x Bewaar geen brandbaar materiaal in het verwarmingslokaal
en hou de ketel vrij.
x Hou bij de inrichting van het lokaal rekening met
brandpreventie (bv. moeilijk brandbare materialen
gebruiken).
OM DE BRANDVEILIGHEID VAN JEUGDLOKALEN
TE VERBETEREN, VOLSTAAT HET NIET OM:
x enkel controle uit te voeren;
x vlug wat brandblussers aan te kopen;
x allerlei normen en verplichtingen op te leggen;
x de behoefte aan behoorlijke infrastructuur te
verengen tot een kwestie van veiligheid;
x onveilige lokalen te sluiten;
x enz.
“Onze lokalen zijn niet brandveilig en de verantwoordelijkheid
wordt op ons geschoven. Wij moeten nu oppassen
in plaats van de gemeente, die onze lokalen eigenlijk
brandveilig moet maken.”
EFFECTIEF WERK MAKEN VAN BRANDVEILIGHEID
VERONDERSTELT EEN DOORDACHT BELEID:
x waarbij verschillende aspecten even belang-
rijk zijn (advies, controle, middelen, ondersteuning,
bewustmaking, een totaal infrastructuurbeleid,...);
x waarbij verschillende mensen en instanties elk
hun verantwoordelijkheid opnemen (gebruikers,
eigenaars, brandweer en andere specialisten,
gemeente);
x waarbij het ieders bedoeling is om uiteindelijk
meer, betere en veiliger lokalen voor jeugdwerk
te krijgen.
WAAR VIND IK INFORMATIE?
x Download:
w De Waterpas op www.chiro.be/lokalen. Die brochure
geeft je een meetinstrument voor lokalen
van jeugdbewegingen. Zie p. 20-22 voor brandveiligheid.
w Veiligheid en betrouwbaarheid op www.
locomotief.be. Klik door naar “publicaties” en “van
derden”. Brochure over veiligheid en betrouwbaarheid
van huishoudelijke elektrische installaties
en, gas- en stookolie-installaties.
w Huishoudelijke elektrische installaties op
http://www.aib-vincotte.be/Data/PDF-Documents/Huishoudelijke%20installaties-revisie-Oktober-2005.pdf.
Die brochure geeft technische
info over aarding, leidingen, etc.
x Surf naar http://users.skynet.be/btv.info. Vraag
hier de brochure “De elektrische huishoudelijke
installatie in klare taal” aan bij Technisch Bureau
Verbrugghen (BTV).
x Mail naar:
w De provinciale brandweerscholen voor vorming
i.v.m. brandveiligheid op maat van jeugdwerkers:
w Antwerpen (PIBA): 03-205 19 50 of
info@piba.provant.be
w Limburg (PLOT-POB): 089-38 42 12 of
pvco@limburg.be
w Oost-Vlaanderen (PBO): 09-342 82 44 of
brandweerschool@oost-vlaanderen.be
w Vlaams-Brabant (PIVO): 02-456 89 48 of
pivobrandweer@vl-brabant.be
w West-Vlaanderen (WOBRA): 050-40 57 65 of
www.wobra.be

5.3. Inbraak en vandalisme
“Vandalisme is bij ons een probleem dat vooral tijdens de
week voorkomt. Er verdwijnt materiaal van onze koer
in de beek en er staat graffi ti op de achterkant van
het gebouw. Ooit is er met een loodjesgeweer door
het raam geschoten.”
WAT WETEN WE NU?
Figuur 6: Werd er ingebroken de laatste vijf jaar?
Meer dan de helft van de groepen (57 %) werd de
laatste vijf jaar geconfronteerd met inbraak. Van die
groepen kreeg 36 % meer dan één keer ongewenst
bezoek.
Voor ongeveer één op de tien groepen (12,3 %) vormen
inbraak en vandalisme een groot probleem. Heel wat
groepen brachten zelf aan dat ze veel last hebben van
vandalisme.
TIPS
x Maak in je groep een aantal afspraken en hou je aan
een aantal algemene richtlijnen.
w Wie mag binnen en wanneer?
w Wie heeft een sleutel van welk lokaal? Heeft oudleiding
nog sleutels en waarom?
w Controleer de lokalen bij het einde van de activiteiten:
zijn alle deuren en ramen op slot? Zorg
ervoor dat het onmogelijk is om binnen te kijken
in je lokaal. Slingert er nog materiaal rond op het
terrein?
w Bewaar geen kostbaar materiaal of geld in het
lokaal.
w Zorg dat de drank altijd op een goed afsluitbare
plek wordt opgeborgen.
w Graveer de kostbare spullen met de naam van je
groep. Dat maakt materiaal minder interessant.
w Maak een lijst van de (kostbare) inboedel van je
lokaal. Dat maakt de aangifte bij de politie eenvoudiger.
x Denk bij (ver)bouwen aan de volgende tips:
w Als je hieraan begint, beveilig dan het volledige
lokaal. Een heel stevige voordeur heeft weinig zin
als de achterdeur los in haar hengsels hangt.
w De beveiliging van de buitenkant primeert. Eens
de dieven binnen zijn, geven gesloten binnendeuren
alleen maar meer schade.
w Zorg voor evenredige kwaliteit. Gebruik geen
superslot van € 200 om een deur van € 20 te
beveiligen.
x “De politie, mijn vriend!”
w Vraag afwezigheidstoezicht aan bij de politie. Dat
is een gratis controle die wordt uitgevoerd als je
met je Chirogroep bijvoorbeeld op bivak bent. De
politie of stadswachters komen dan langs en laten
zelfs een briefj e achter met eventuele opmerkingen.
w Vraag gratis technopreventief advies op. De preventiecel
van de plaatselijke politie komt je dan
tips geven om de veiligheid te verhogen.
w Doe altijd aangifte bij de politie na inbraak en
vandalisme.
x Extra
w Probeer eens zelf inbrekertje te spelen in je eigen
lokaal en zoek zo de zwakke punten.
w Zorg dat je lokaal kindvriendelijk blijft.
w Bespreek het probleem in de jeugdraad of het
gewest. Zij kunnen mee nadenken over het probleem.
WAAR VIND IK INFORMATIE?
x Surf naar:
w www.politie.be: klik door naar “Federale politie”,
“Veiligheid en criminaliteit” en “Preventietips”.
“Er is regelmatig vandalisme op ons terrein, waar de
politie weinig aan doet. Ons terrein wordt regelmatig
gebruikt als stortplaats. Bij de opruim daarvan krijgen
we wel veel hulp van de jeugddienst.”
25

26
6. BOUWPERIKELEN ONDER
DE LOEP

6.1. Bouwproces
“We gebruiken een oude lijnbus in afwachting van de
verbouwingen.”
WAT WETEN WE NU?
Figuur 7: Heeft jullie groep in de voorbije tien jaar lokalen (bij)gebouwd?
Bouwprojecten eisen veel van een groep. Je moet als
leidingsploeg al goed ondersteund worden door ouders,
oud-leiding en de gemeente om een bouwproject
zonder te veel kleerscheuren te realiseren.
x Meer dan één derde van de Chirogroepen (34 %)
bouwde tussen 1995 en 2005 lokalen (bij). Daarbij
ging het ofwel om de vervanging van oude lokalen,
ofwel om het bijbouwen van lokalen vanwege
plaatsgebrek.
x 18 % van de Chirogroepen plant in de nabije toekomst
te bouwen.
x De helft van de groepen die (bij)bouwen, kan pas
over meer dan twee jaar gebruikmaken van de nieuwe
lokalen. Groepen plannen dus duidelijk op lange
termijn, zowel voor kasacties als voor de uitvoering
ervan.
x 22 % van de groepen wil in de nabije toekomst
(bij)bouwen, maar kan dat niet door een gebrek aan
middelen, ruimte en/of de bouwvergunning.
TIPS
Maak een duidelijk programma bij het bouwen van
lokalen.
1. Vooraf
x Richt een bouwcomité op met onder andere (oud-)leiding,
ouders en sympathisanten. Dat comité houdt
zich enkel met de bouw bezig en kan bijvoorbeeld
werkgroepen maken: bouw, grond, geld, werfopvolging.
Als je zelf bouwheer of eigenaar bent: richt
dan een vzw op 8 .
8 Zie 2.3. Vzw’s.
9 Zie 6.3. Duurzaamheid en 6.4. Toegankelijkheid.
x Bekijk de huidige situatie: welke middelen hebben
jullie? (Financiële middelen, bouwgrond, enz.)
x Maak een droombeeld: wat willen jullie? Welke
ruimte heb je nodig en welke eisen stel je eraan?
Wat zijn de noden van de groep? Hou rekening
met uitbreiding van de groep. Laat je creativiteit en
wildste ideeën bovenkomen. Betrek de leden en de
leiding hierbij. Bedenk dat dit droombeeld moet
worden aangepast.
x Onderzoek de mogelijkheden: gaan we verbouwen
of bouwen? Wie kan ons helpen? (Gemeente,
parochie, ouders, jeugdraad, private eigenaars, scholen,
brouwers, enz.) Willen we de lokalen verhuren?
x Gewenst bouwproject: beslis of je bijbouwt, een
nieuwbouw plaatst of iets koopt. Bedenk dat niet
alles onmiddellijk gerealiseerd moet worden. Als
je met een architect werkt, zorg er dan voor dat hij
of zij openstaat voor ideeën van jongeren en het
jeugdwerk wat kent. Ga het gesprek aan, leg je plan
uit, specifi ceer je programma en laat de architect
binnen jullie concept een ontwerp maken. Probeer
een toegankelijk en duurzaam lokaal te bouwen 9 .
x Bespreek je plannen met de brandweer en eventueel
met een duurzaamheidsambtenaar van de
gemeente/intercommunale. Dat voorkomt dat je
achteraf veel geld moet steken in aanpassingen voor
bijvoorbeeld brandveiligheid.
2. Het project concretiseren
x Steun inschatten: wat kun je zelf? Wat besteed je
uit? Hoeveel vrijwilligers heb je? Ga na welke talenten
je in huis hebt. Lopen er elektriciens, architecten
of loodgieters rond bij de ouders, leiding, vrienden?
Overschat je ploeg niet.
Kun je samenwerken met scholen, beroepsopleidingen,
bedrijven? Ga na of je ergens aan tweedehandse
bouwmaterialen kunt geraken.
x Inkomstenraming: denk na over mogelijke acties
en maak een inschatting van de inkomsten hiervan.
Ga na of je een beroep kunt doen op subsidies of
een lening.
x Kostenraming: bekijk samen met de architect wat
de eerste plannen allemaal zullen kosten. Probeer
de kostprijs van verschillende bouwopties te verkrijgen.
x Te realiseren bouwproject: op basis van dat alles
moeten er keuzes gemaakt worden (concept? materialen?
doe-het-zelf? lening? samenwerkingen?).
Stel nu een fasering op van de bouwwerken en werk
een concrete timing uit. Schat in hoe lang het werk
27

28
zal duren en weet dat dat altijd een onderschatting
is van de tijd die je nodig zult hebben. Laat het
bouwcomité samen met de architect zorgen voor de
bouwaanvraag, het uitvoeringsdossier, de raming,
de off ertes, enz.
3. Uitvoering en opvolging
Het bouwcomité moet vanaf dan heel wat zaken coördineren
en opvolgen:
x Overleg met architect, aannemer(s) en leidingsploeg
x Opvolging en aanpassing van het kostenplaatje
x Timing en wijzigingen aan de planning
x Verzekering van vrijwilligers en veiligheidsvoorzieningen
x Leden en ouders erbij betrekken
x ...
x Zorg ervoor dat je werking zo weinig mogelijk lijdt
onder het bouwproject
x Vergeet ook niet de omgeving (leden, ouders, buurt,
jeugdraad, enz.) regelmatig te informeren over het
verloop. Op die manier voelt iedereen zich meer
betrokken en kun je meer hulp verwachten.
WAAR VIND IK INFORMATIE?
x Download:
w Praktische gids voor als u binnenkort gaat
bouwen of verbouwen op
http://www.energiesparen.be/documenten/brochure_energieprestatie.pdf.
w De Steenworp op
www.chiro.be/lokalen. Die
brochure van Locomotief geeft
suggesties voor bouwmaterialen.
x Surf naar:
w www.cjt.be: het Centrum voor
Jeugdtoerisme biedt ondersteuning als je je lokalen
gaat verhuren.
w www.livios.be: voor info over het bouwproces en
de bouwsector.
w www.premiezoeker.be: voor een overzicht van
alle (ver)bouwpremies per gemeente.
10 Groepen konden meer dan 1 antwoord geven op deze vraag.
6.2. Bouwcenten
“De Gemeente betaalt alles.“
WAT WETEN WE NU?
Spijtig genoeg gaat dat niet in elke gemeente zo gemakkelijk.
Hoe komen groepen dan wel aan het geld
voor hun bouwproject?
Subsidiëring door de parochie
%
24,9
Subsidiëring door de gemeente 76,6
Opbrengst van eigen kasacties 78,0
Gebruik van reserve in de groepskas 53,8
Giften van privépersonen 20,1
Renteloze lening 17,2
Afsluiten van lening met rente 4,4
Andere geldopbrengst 8,8
Totaal 285
Tabel 7: Hoe geraakten jullie aan het nodige geld? 10
De twee belangrijkste geldbronnen zijn de gemeente
en de eigen kasacties:
x De eigen kasacties zijn zeer divers: een fuif, 24 uren
Chirowerking, een pannenkoekenslag, kerstgezangen,
enz. Het lastige is de fi nanciële onzekerheid en
de tijd die erin kruipt. Er zijn natuurlijk altijd geluksvogels:
een groep won € 2 500 met een tv-spel.
x Op welke manier de gemeente ondersteunt, is
natuurlijk afhankelijk van gemeente tot gemeente.
Meestal bestaat de gemeentelijke ondersteuning uit
subsidies. Ook biedt de gemeente vaak materiële
ondersteuning of steun in grondaankopen en renteloze
leningen.
€ 1 - € 3 000
%
24,5
€ 3 000 - € 15 000 20,0
€ 15 000 - € 40 000 17,0
€ 40 000 - € 80 000 14,0
> € 80 000 24,5
Tabel 8: schatting totale som van de bouwkosten
Wat opvalt, is dat er met zeer verschillende bedragen
wordt (bij)gebouwd:
x 45,5 % van de groepen blijft onder de € 15 000.
x 24,5 % bouwt voor meer dan € 80 000.

TIPS
Een bouwproject is hoe dan ook duur. Probeer zoveel
mogelijk verschillende geldbronnen te gebruiken.
1. Overheid
x De meeste gemeenten voorzien in hun jeugdwerkbeleidsplan
verschillende manieren om jeugdverenigingen
fi nancieel te ondersteunen. Bovendien
zijn er al enkele keren extra middelen gegaan naar
jeugdruimte.
x Sommige gemeentes geven een renteloze- of rentearme
lening aan jeugdgroepen.
x Naast fi nanciële steun kan de gemeente ook infrastructuur
ter beschikking stellen, door bv. grond te
kopen, een nieuwbouw te plaatsen of een bestaand
NAAM: CHIRO ZANDBERG, HARELBEKE
Aantal leden: Een veertigtal, verspreid over drie afdelingen
Bouwproject: De groep is uit de vroegere lokalen in een schoolgebouw gezet. Ze kreeg
een terrein van de gemeente. Een fi rma maakte twee chalets die door vrijwilligers in elkaar
gezet en afgewerkt worden. De ene chalet bestaat uit vier lokalen en een sanitairblok,
de tweede chalet heeft een opslagruimte voor materiaal en een extra lokaal.
Duur: Problemen met huisvesting bestonden al langer, pas sinds eind 2003 waren er con-
crete plannen. Nu nog aan het werk.
Kostenplaatje: Naar schatting 2 000 000 oude Belgische franken, waarschijnlijk ietsje meer.
Het stadsbestuur betaalt vijftig procent van de binnengebrachte facturen. De groep
had een stevige spaarpot en vulde die aan met de opbrengst van een aantal acties,
onder andere een wijnverkoop. Er werd ook om steun gevraagd aan het bisdom.
Verloop: Wanneer de groep uit hun lokalen werd gezet, was dat een breekpunt; het was
stoppen of een eigen lokaal bouwen. Er werd uitgekeken naar verschillende mogelijkheden,
een groot probleem was het tekort aan ‘bouwvakkers’ in de leidingsploeg van de
voormalige meisjesgroep. Onder het terrein liggen kokers van Aquafi n, die te allen tijde
bereikbaar moeten zijn. Dat zorgde ervoor dat het fi at van het stadsbestuur en Aquafi n
lange tijd op zich lieten wachten. De fi rma kreeg de opdracht om chalets te bouwen
volgens de wensen van de groep, die de ‘bouwpakketten’ dan in elkaar moest zetten en
afwerken.
Struikelblokken: De bewoners van de buurt waar het nieuwe Chiroterrein kwam, waren
niet tevreden. Door de ligging boven de kokers van Aquafi n mocht het lokaal bovendien
geen gemetselde constructie zijn.
Tips: Bestudeer goed alle mogelijkheden: er was de mogelijkheid gratis containers over
te nemen van een andere groep, maar die zouden nooit als volwaardig lokaal kunnen
dienen. Maak ook een goede raming van de kosten: de eff ectieve kosten liggen altijd
een beetje hoger dan vooraf gepland. Ga na op hoeveel vrijwilligers je kunt rekenen: in
het begin is iedereen enthousiast, maar het is een project van langere duur en dan is het
enthousiasme niet altijd even gemakkelijk vol te houden.
gebouw te verhuren. Er bestaan verschillende systemen
om dat soort overeenkomst te sluiten met de
gemeente.
x Je kunt bij intercommunales 11 tegemoetkomingen
krijgen als je energiezuinige investeringen doet.
x Informeer bij de provinciale jeugddienst naar ondersteuningsmogelijkheden.
Sommige provincies
geven premies voor bijvoorbeeld dakisolatie of
regenwater(recuperatie)systemen 12 .
x Brusselse Nederlandstalige jeugdverenigingen kunnen
terecht bij de Vlaamse Gemeenschapscommissie
Brussel (www.vgc.be).
x Krijgen jullie geen ondersteuning van de gemeente?
Kaart het probleem aan in de jeugdraad
of bij de opmaak van het volgende jeugdwerk-
11 Een intercommunale is een vereniging van gemeenten, waarvan ook de staat, een provincie of particulieren lid kunnen zijn, met een
gemeenschappelijk doel van algemeen belang (in het bijzonder het beheer van nutsbedrijven).
12 Zie 7.2. Duurzaamheid.
29

30
beleidsplan (JWBP). De opmaak van het JWBP,
dat de gemeente om de drie jaar opstelt, is dé kans
om middelen te vragen voor jeugdlokalen. Op dat
moment plant de gemeente namelijk de verdeling
van haar middelen voor jeugdbeleid.
2. Acties en opbrengsten uit de groep
x Voor je met kasacties begint, stel je best een begroting
op. Je schept er vertrouwen mee bij ouders,
schenkers en sympathisanten. Ook een voorstelling
van jullie bouwproject kan daarbij helpen.
x Originele kasacties kunnen jullie ongetwijfeld zelf
bedenken. Maar heb je er al aan gedacht om jullie
nieuwe lokaal te verhuren? 13 Zo kun je ook achteraf
nog geld recupereren.
x Druk de kosten door zelf mee te helpen, bevriende
vakmensen te zoeken en op zoek te gaan naar
goedkoop materiaal. Bespaar niet op de kwaliteit.
Te vaak herstellen kost uiteindelijk meer.
3. Andere ondersteuning
x Chirojeugd-Vlaanderen vzw is erkend door de overheid
om giften te ontvangen en die voor de schenker
fi scaal aftrekbaar te maken. Als Chirogroep kun
je daar gebruik van maken. Voordelen zijn dat jullie
geen administratieve rompslomp hebben en dat
ouders en oud-leiding sneller geneigd zijn te storten
als de giften fi scaal aftrekbaar zijn.
x Probeer samen te werken met beroepsopleidingen,
beroepsscholen en VDAB-opleidingen. Op die manier
kun je bepaalde werken degelijk en gratis laten
uitvoeren. Ga na of er in de buurt zulke scholen zijn
en of zij geïnteresseerd zijn om samen te werken.
x Ga na wat giften, een obligatielening of een lotingsysteem
voor jullie kunnen betekenen.
x En als dat allemaal nog niet volstaat, zijn er natuurlijk
altijd nog leningen, of kunnen jullie je laten sponsoren.
Bekijk grondig de voor- en nadelen hiervan.
x Betrek ouders, oud-leiding, parochie en bevriende
organisaties zo goed mogelijk bij jullie project.
WAAR VIND IK INFORMATIE?
x Download:
w De Geldslag op www.chiro.be/lokalen.
Die brochure van Locomotief geeft een
overzicht van fi nanciële mogelijkheden
bij het (ver)bouwen van jeugdlokalen.
w Info over fi scaal aftrekbare giften en
het projectformulier op
www.chiro.be/formulieren.
13 Zie 6.2. Verhuur van lokalen.
w Het Seinhuisje op www.chiro.be/lokalen. Die
brochure van Locomotief geeft informatie over
steun die je van de gemeente kunt krijgen.
x Surf naar:
w www.premiezoeker.be: voor een overzicht van
alle (ver)bouwpremies per gemeente.
w www.cjt.be: het Centrum voor Jeugdtoerisme
biedt ondersteuning bij het verhuren van je lokalen.
w www.energiesparen.be: voor een bundeling van
premies en subsidiemogelijkheden die te maken
hebben met het sparen van energie.
w www.bouworde.be: is jouw Chirogroep ook
gericht naar specifi eke doelgroepen (gehandicapten,
migranten, laaggeschoolden,...), dan kun
je bij de Bouworde aankloppen voor hulp bij het
leefbaar(der) maken van jullie lokalen.
w www.kbs-frb.be: de Koning Boudewijnstichting
heeft regelmatig projecten lopen waarop verenigingen
kunnen intekenen. De mogelijkheden
zijn wisselend: sommige projecten zijn eenmalig,
andere worden verschillende jaren herhaald.
w www.vhm.be: sociale huisvestingsmaatschappijen
moeten goede, degelijke en betaalbare
huisvesting voorzien voor de minderbedeelden
in onze maatschappij, op een manier die voor
alle betrokkenen een meerwaarde betekent.
De Vlaamse Overheid (AROHM Woonbeleid) en
de Vlaamse Huisvestingsmaatschappij (VHM)
stimuleren hierbij een geïntegreerde aanpak. Het
voordeel is dat een ploeg jongeren via dergelijke
samenwerking kan terugvallen op de deskundigheid
van de technische dienst van die huisvestingsmaatschappij.
Op www.vhm.be vind je
adressen van sociale huisvestingsmaatschappijen
bij jou in de buurt. Ook de gemeente kan mee
helpen zoeken naar een geschikte locatie voor
een dergelijk project en beschikt vaak over de
nodige contacten en belangen bij de socialehuisvestingssector.
w www.antiracisme.be: het Federaal Impulsfonds
voor het Migrantenbeleid fi nanciert onder andere
projecten voor “investeringsuitgaven voor infrastructuur
ten behoeve van jongeren van vreemde
nationaliteit of herkomst van 6 tot 25 jaar.” Die
subsidies zijn voorbehouden voor verenigingen die
werken met achtergestelde en/of allochtone jongeren.
Jaarlijks kunnen die groepen een aanvraag
doen bij het Centrum voor Gelijkheid van Kansen
en Racismebestrijding dat dit impulsfonds beheert.

6.3. Verhuur van lokalen
NAAM: CHIRO PIUS X, MECHELEN
Aantal leden: Een vijftigtal, verspreid over vijf afdelingen en acht leiders
Bouwproject: De groep had houten lokalen die afkomstig waren van een bouwwerf en die
zo’n vijftig jaar oud waren. Ze kozen voor zes even grote lokalen uit steen die allemaal
een buitendeur hebben, er is dus geen gang. Er is ook een zolder. De lokalen bevinden
zich op terreinen van de parochie, waarmee ze samen een vzw hebben opgericht. De
groep is contractueel zeker van haar lokalen voor de komende negen jaar.
Duur: Bijna vijf jaar geleden ontstonden de eerste plannen, ondertussen zijn ze al zo’n
anderhalf jaar aan het bouwen.
“Door verhuur moet alles netjes zijn en mag ons lokaal
niet ingericht worden.”
WAT WETEN WE?
Kostenplaatje: Er werd duchtig gespaard en geld ingezameld met extra activiteiten. De
gemeente zorgde ook voor subsidies en er werd een beroep gedaan op ouders om
renteloze leningen aan te gaan.
Verloop: Plannen maken en bouwen verliep normaal. Alleen werd het metselwerk van de
ruwbouw door de aannemer verkeerd ingeschat, waardoor alles langer duurde en meer
kostte.
Struikelblokken: De buitendeuren, die op maat gemaakt zijn, gaan naar binnen open
terwijl de brandveiligheidsvoorschriften zeggen dat ze naar buiten moeten opengaan.
Het is bang afwachten, want een negatief oordeel van de gemeentediensten zou een
enorme extra kost betekenen.
Tips: Let goed op de kostprijs en weet dat aannemers wel eens langer moeten werken dan
gepland, wat weer extra geld kost. Probeer zelf zoveel mogelijk te doen, maar laat vakwerk
ook over aan vakmensen, bijvoorbeeld het leggen van een dak. Denk ook goed na
over hoe je je groep onderdak biedt tijdens de bouwwerken.
%
Weekends 32
Bivakplaats 13
Tabel 9: Verhuur van lokalen
Ongeveer één derde van de groepen (32 %) verhuurt
haar lokalen voor weekends, 13 % verhuurt haar lokalen
voor bivakken. Het verhuren van de lokalen is niet
altijd de eigen keuze van de groep zelf. Soms wordt
een groep daartoe verplicht door de eigenaar. Andere
groepen verplichten zichzelf omwille van fi nanciële redenen.
Die extra bron van inkomsten is voor groepen
natuurlijk het grootste voordeel van lokalenverhuur.
TIPS
x Zet als groep eerst de voor- en nadelen op een rijtje.
Bijvoorbeeld:
Voordeel
w Extra inkomsten
Nadelen
w Minder vrijheid, want andere groepen gebruiken
de ruimte ook
w Andere groepen die de gewone Chirowerking
verstoren
w Verhuur geeft een aantal verplichtingen.
31

32
x Bespreek met de leidingsploeg (+ VB en/of oudercomité)
op welke manier en hoe vaak je de lokalen wilt
verhuren.
x Stel een huurovereenkomst en een huishoudelijk
reglement op, waarin duidelijke afspraken staan.
x Zorg ervoor dat de lokalen (brand)veilig zijn en
wettelijk in orde. Zonder een gunstig brandpreventieverslag
en een goede verzekering kun je je lokaal
niet met een gerust gemoed verhuren.
x Hou de lokalen netjes: een huurder zal weinig respect
hebben voor de lokalen als ze smerig verhuurd
worden.
x Voorzie voldoende sanitair, een grote keuken en een
goede elektrische installatie, die voldoende zwaar is.
x Als je je lokalen slechts sporadisch wilt verhuren, kun
je best informeren bij de gemeentelijke jeugddienst.
Occasioneel verhuur valt namelijk onder gemeentelijke
regelgeving.
x Sinds 2004 bestaan er 2 nieuwe decreten van de
Vlaamse overheid, die het ondersteunen, erkennen
en subsidiëren van bivakhuizen regelen. Als je je
lokalen op regelmatige basis wilt verhuren als weekend-
en/of bivakplaats, kun je nu erkenning aanvragen
bij de Vlaamse overheid. Erkenning is niet
noodzakelijk om te mogen verhuren, maar ze geeft
wel recht op Vlaamse subsidies. Erkenningscriteria
zijn onder andere brandveiligheids- en basishygiënenormen.
x Het Centrum voor Jeugdtoerisme (CJT) ondersteunt
groepen die hun lokalen willen verhuren. Het CJT
biedt ook fi nanciële ondersteuning (in de vorm
van een lening) in ruil voor de mogelijkheid om in
het nieuwe gebouw jeugdbivakken te boeken. De
lening bedraagt maximaal € 12 500. Het lokaal moet
minstens 75 dagen beschikbaar zijn voor verblijven.
Er worden overeenkomsten gemaakt tussen de eigenaar,
de groepsleiding en het CJT.
WAAR VIND IK INFORMATIE?
x Surf naar:
w www.cjt.be: het Centrum voor Jeugdtoerisme is
de ondersteuningsorganisatie voor alle centra
waar jongeren in groep kunnen verblijven. Je
kunt hier als Chirogroep terecht met alle vragen
i.v.m. lokalenverhuur. Het CJT biedt ook begeleiding
om je lokaal om te bouwen tot verhuurplaats.
w www.chiro.be/lokalen: klik door naar “Te huur
of niet te huur” voor een samenvatting van de
brochure “Bouwen aan een bivakhuis” van het CJT.
Die brochure geeft een overzicht van de technische
vereisten waaraan je lokaal als bivakplaats
best voldoet (je lokaal sporadisch verhuren is nog
iets anders dan als bivakhuis.).
w www.steunpuntjeugd.be/themas/jeugdtoerisme/
wetgeving: voor een overzicht van provinciale
subsidiereglementen over lokalenverhuur en
meer info over de wetgeving op jeugdtoerisme.
x Download:
w De brochure “Een nieuwe regelgeving voor jeugdverblijfcentra
en jeugdherbergen in Vlaanderen”
op http://www.cjt.be/pdfs/toerisme_def.pdf:
informatie voor als je je lokaal wilt laten erkennen
en subsidiëren.
w De uitvoeringsbesluiten van het decreet ‘Toerisme
voor allen’ op www.steunpuntjeugd.be/docs/
jeugdt-TVA-UB-verblijven.pdf. Hierin vind je de
erkenningsvoorwaarden, de subsidievoorwaarden,
de brandveiligheidsnormen, de hygiënische
minimumnormen en de classifi catienormen voor
de opdeling van de verblijven in types.
x Mail naar:
w bivak@chiro.be
w cjt@cjt.be: voor meer info om een lening aan te
vragen bij het CJT.
“We delen onze lokalen met de speelpleinwerking,
waardoor we onze lokalen niet als bivakplaats kunnen
verhuren. Zo verliezen we een grote inkomstenmoge-
lijkheid.”

7. AANDACHTSPUNTEN
33

34
We willen graag over twee thema’s, die in het lokalenonderzoek
niet aan bod kwamen, nog wat tips meegeven:
toegankelijkheid en duurzaamheid. Waarom?
Omdat we het belangrijk vinden dat Chirolokalen – in
de mate van het mogelijke – toegankelijk en duurzaam
zijn. Een lokaal achteraf ombouwen tot een toegankelijk
en duurzaam gebouw is duurder en moeilijker dan
beide thema’s bij de start van het bouwproces mee op
te nemen.
7.1. Toegankelijkheid
Hoe kun je ervoor zorgen dat ook je Chirolokaal toegankelijk
is voor iedereen? Met andere woorden: dat
alle voorzieningen in je lokaal voor iedereen bereikbaar,
betreedbaar, bruikbaar en begrijpbaar zijn – ook
voor mensen met een handicap.
TIPS
x Neem aandachtspunten over toegankelijkheid op
voor het bouwproject volledig is uitgetekend.
x Zoek het antwoord op de volgende vragen:
w Hoe komen mensen bij het lokaal?
w Hoe komen ze erin?
w Hoe verplaatsen ze zich in het lokaal?
w Hoe bereiken ze de verschillende verdiepingen?
w Hoe gebruiken ze de inrichting?
Dat vraagt onder andere van looproutes voldoende
vrije doorgangsbreedte en -hoogte, een toereikende
vrije ruimte om te keren, een gelijkmatig loopoppervlak
en een eenvoudige overbrugging van hoogteverschillen.
x Het Centrum voor Toegankelijkheid van de provincie
Antwerpen geeft vorming, begeleiding en advies
over het toegankelijk maken van gebouwen, ook
aan jeugdgroepen. Je kunt met je bouwplan naar
hen toestappen en hen advies laten geven.
WAAR VIND IK INFORMATIE?
x Download:
w “Richtlijnen voor de inrichting van gebouwen
toegankelijk voor het publiek” op de site van het
Centrum voor Toegankelijkheid van provincie
Antwerpen op www.provant.be/welzijn/themas/
toegankelijkheid/TOEGANKELIJKHEID.HTML. Klik
door naar “Advies” en “Architecten”.
w Infofi ches met technische richtlijnen, die ook nuttig
zijn voor de architect, de aannemer of andere
bouwpartners op www.toegankelijkreizen.be/fi leadmin/bestanden/docs/fi
ches_tr.pdf.
x Surf naar:
w www.toegankelijkreizen.be: bij het infopunt
toegankelijk reizen kun je terecht voor informatie
rond toegankelijkheidsvereisten voor gebouwen.
w www.achilles-vzw.be: Achilles is een jeugdwerkorganisatie
die het inclusief jeugdwerk(beleid)
ondersteunt én zich richt op doelgroepspecifi ek
jeugdwerk voor kinderen en jongeren met een
handicap. Achilles probeert onder andere de fysieke
toegankelijkheid voor kinderen en jongeren
met een handicap tot het jeugdwerk te bevorderen.
Je kunt bij hen terecht voor tips en informatie.
w www.provant.be/welzijn/themas/toegankelijkheid/TOEGANKELIJKHEID.HTML
voor meer info
over het aanbod van het Centrum voor Toegankelijkheid
van de provincie Antwerpen.
w www.vfj .be om de brochure Infrastructuur aan te
vragen. Die brochure op maat van jeugdhuizen
geeft zowel uitleg over het wettelijke aspect als
handige tips, onder andere over toegankelijkheid.
w www.toegankelijkheidsbureau.be: het Toegankelijkheidsbureau
heeft een informatiecentrum met
documentatie over woningaanpassing, hulpmiddelen,
voorzieningen voor ouderen en personen
met een handicap, aanpasbaar bouwen en toegankelijkheid.
Je kunt er zelf informatie komen
opzoeken maar ook telefonisch of schriftelijk je
vragen stellen. Mail naar info@toegankelijkheidsbureau.be.
w http://users.skynet.be/ipw/ato.htm: het Adviesbureau
Toegankelijke Omgeving (ATO) adviseert
bouwheren en ontwerpers over toegankelijkheid.
Je kunt bij ATO terecht voor: algemene richtlijnen
voor toegankelijk bouwen, aanpassingsmogelijkheden
en hulpmiddelen, aanpasbaar bouwen,
subsidies,... Mail naar ato@toegankelijkheid.be.
w www.westkans.be: Westkans vzw wil in het
bijzonder binnen de provincie West-Vlaanderen
bijdragen tot de realisatie van een integraal toegankelijke
omgeving en meer gelijke kansen voor
iedereen. De vereniging staat in voor het opmaken
en afl everen van inventarisaties, technische
adviezen en eff ectenrapporten op het terrein van
onder andere fysieke toegankelijkheid.

7.2. Duurzaamheid
Duurzaam bouwen wil enerzijds zeggen dat je een
constructie bouwt die sterk en stevig is, én lang meegaat.
Anderzijds houdt het ook in dat je op zo’n manier
bouwt dat je voor de huidige én toekomstige generaties
een gezonde, ecologische en sociaal aanvaardbare
leefomgeving creëert en bewaart. Maar kost dat niet
allemaal teveel? En levert dat wel iets op?
TIPS
x Zoek het juiste evenwicht en zet de voor- en nadelen
op een rijtje. Ga na wat voor jullie een zinvolle investering
is:
w Brengt zonne-energie voldoende op?
w Is een regenwaterput voor de spoeling van de
toiletten zinvol?
w Hout of staal? Staal gaat langer mee, hout ziet
vaak af en moet onderhouden worden.
x Denk bij een bouwproject bijvoorbeeld aan:
w Richt je ramen naar het zuiden. Zo krijg je gratis
verwarming bij zonlicht.
w Denk aan de compactheid. Probeer zo goed
mogelijk een kubus- of bolvolume te benaderen.
Hoe minder uitsprongen, hoe minder isolatie, hoe
minder leidingen en hoe minder verwarming ook.
Door één lokaal te verwarmen, warm je namelijk
automatisch de andere op.
w Denk aan waterrecuperatie. Gebruik regenwater
voor wc’s en om schoon te maken.
w Hou de leidingen zichtbaar in plaats van ze weg
te werken achter pleisterlagen.
w Hergebruik materialen uit andere bouwprojecten.
x De investeringen bij duurzaam bouwen liggen vaak
hoger dan bij klassiek bouwen. Op termijn kun je
echter heel wat geld terugwinnen. Zo zal iemand
die duurzaam bouwt misschien heel wat geld stoppen
in een goede isolatie maar dat zorgt wel voor
een lagere energierekening.
WAAR VIND IK INFORMATIE?
x Download:
w De Steenworp op www.chiro.be/lokalen.
Die brochure van Locomotief geeft
bruikbare suggesties voor (duurzame)
bouwmaterialen.
w Bewust duurzaam bouwen op
www.locomotief.be. Klik door
naar “Publicaties” en “Van derden”.
Die brochure van het Vlaams Instituut
voor Bio-Ecologisch Bouwen en
Wonen (VIBE) is een initiatief van de vijf Vlaamse
provincies.
w Vlarempel op www.milieueducatie.be/vlarempel/.
Die gids loodst je in begrijpelijke taal door de Vlaremverplichtingen
en geeft bruikbare antwoorden.
Oorspronkelijk ontwikkeld voor scholen, maar
bevat ook veel nuttige info voor jeugdlokalen.
w Ecospotfi ches op www.ecospot.be/resources/
EcoSpotFiches.PDF: EcoSpot is een initiatief van
Ecolife in samenwerking met de Vlaamse jeugdhuisfederaties.
Die fi ches geven concrete tips
voor een milieuvriendelijker jeugdhuis, maar zijn
ook toepasbaar op een Chirolokaal.
w Voorbeelden en tips over rationeel energiegebruik
op www.gedis.be (Gemeentelijk Samenwerkingsverband
voor Distributienetbeheer). Klik
door naar “rationeel energiegebruik”.
w Tips voor energiebesparing op www.energiesparen.be.
Klik door naar “Tips”.
x Surf naar:
w www.dialoog.be: die organisatie werkte het
project “Isoleer je rijk” uit. Een jeugdwerking met
(ver)bouwplannen kan gratis advies en ondersteuning
krijgen om het lokaal energiezuinig in te
richten. Mail naar info@dialoog.be.
w www.verdraaidewereld.be: klik door naar “Duurzame
tips” voor praktische tips rond duurzaamheid
in je Chirowerking.
w www.vibe.be: de site van het Vlaams Instituut
voor Bio-Ecologisch Bouwen en Wonen (VIBE)
geeft heel wat info over duurzaam (ver)bouwen.
w www.vfj .be om de brochure Infrastructuur aan te
vragen. Die brochure op maat van jeugdhuizen
geeft zowel uitleg over het wettelijke aspect als
handige tips, onder andere over duurzaamheid.
w www.ovam.be: vraag bij OVAM (Openbare Afvalstoff
enmaatschappij voor het Vlaamse gewest)
een gratis energie-audit aan.
w www.energiesparen.be: klik door naar “subsidies”
voor een opsomming van subsidies voor rationeel
energiegebruik.
w www.bouwwijzer.be: met de BouwWijzer kun je,
ook als vereniging, bouwplannen of woningen
doorlichten op het vlak van energieverbruik,
waterverbruik en duurzame materialen.
w www.ecospot.be: meet het milieugedrag van je
groep. Het meetinstrument is ontwikkeld voor
jeugdhuizen, maar is toepasbaar op Chirolokalen.
w www.milieuadvieswinkel.be: info over alle aspec-
35

36
ten van milieuvriendelijk leven en wonen.
w www.architectenhuis.be: die duurzame architecten
werken nauw samen met VIBE voor duurzame
bouwprojecten.
w www.jeromweb.be bundelt Natuur- en Milieueducatiemateriaal
en -informatie, en geeft een
overzicht van subsidiemogelijkheden.
w www.waterloketvlaanderen.be: het Waterloket is
het Vlaams informatiepunt over duurzaam omgaan
met water.
NAAM: CHIRO ITEGEM
Aantal leden: Een honderdtal op zondag, verspreid over zes afdelingen
Bouwproject: De oude lokalen werden afgebroken. Er kwam een nieuwe fundering met
daarop een lokaal dat bestaat uit drie delen: twee gebouwen met een bovenverdieping,
met daartussen een verandastructuur.
Duur: Begonnen in 1998, nu in de eindfase
Kostenplaatje: Zo’n 3 000 000 oude Belgische franken, voor een deel zelf betaald met de
opbrengst van eetfestijnen, een deel gemeentelijke subsidies en de rest wordt afbetaald
met een renteloze lening bij de gemeente.
Verloop: Eerst werd een architect gezocht, dan werd het beste plan gekozen. Er waren
problemen met het Bijzonder Plan van Aanleg (BPA). Het lokaal zou een zonevreemd
gebouw zijn, waardoor alles zo’n twee jaar vertraging opliep. Een persactie zorgde
ervoor dat er eindelijk schot in de zaak kwam. Toen pas begonnen de bouwwerken, die
niet erg snel vorderden omdat er met vrijwilligers gewerkt werd.
Struikelblokken: Er was onduidelijkheid over wie er zou komen metselen. Het was
gevraagd aan de VDAB, maar dat ging uiteindelijk niet door. Er werd een aannemer bij
gehaald, die de klus voor een redelijke prijs heeft geklaard.
Tips: Zorg dat je in orde bent met vergunningen.

8. PARTNERS
37

38
“We hebben al een plan voor nieuwe lokalen. We kunnen
zelf een heel groot stuk bijleggen, maar de grond en
de lokalen zijn van de parochie en die werken bepaald
niet mee. De gemeente zal uiteindelijk wel willen
helpen. Het probleem is dus vooral de parochie.”
WAT WETEN WE NU?
De gemeente is een belangrijke actor in de lokalenproblematiek.
Heel wat Chirogroepen zitten in gemeentelijke
lokalen en spelen op gemeentelijke terreinen. De
gemeente biedt ook regelmatig fi nanciële en materiële
hulp bij verbouwingswerken, kleine reparaties, huur- en
energiekosten. De meeste Chirogroepen weten waarvoor
ze kunnen aankloppen bij de gemeente. 93 % is
vertegenwoordigd in de gemeentelijke jeugdraad. 70 %
van de groepen is tevreden over het functioneren van de
jeugddienst. Toch vindt maar 30 % dat hun gemeente
een goed lokalenbeleid voert.
De parochie blijft een belangrijke speler in het lokalenverhaal.
Het grootste deel van de Chirolokalen is parochiaal
bezit. Toch is ze geen grote geldschieter. Dat
kan liggen aan het feit dat het moeilijker is voor een
parochie om geld te schenken dan om gebouwen te laten
gebruiken. De band tussen Chirogroep en parochie
lijkt goed. De proost is meestal (70 %) begaan met de
Chirogroep en haar lokalen. Iets minder dan de helft
van de Chirogroepen zetelt in de parochieraad. Eén
vierde van de groepen weet niet met welke vragen ze
bij de parochie terecht kan. Een derde van de groepen
zegt veel steun te krijgen van de parochie. 43 % van de
groepen is hier niet mee akkoord.
Locomotief ijvert voor een beter jeugdlokalenbeleid,
biedt informatie en vorming aan, en kan op allerlei
manieren het jeugdwerk ondersteunen bij lokalenproblemen.
Ondanks haar site, de talrijke brochures, en de
bekendmakingsacties via Chirojeugd Vlaanderen, blijft
het samenwerkingsverband Locomotief zo goed als
onbekend bij Chirogroepen.
De Chirostructuur (gewest, verbond, nationaal) is
iets bekender. Ze zorgt onder andere voor vorming,
beleidsbeïnvloeding en concrete ondersteuning.
Chirogroepen verwachten veel van hun koepelstructuur,
voornamelijk het bieden van informatie. Vreemd
genoeg blijken Chirogroepen niet goed vertrouwd te
zijn met het aanbod van de Chirostructuur en doen ze
er niet vaak een beroep op.
TIPS
x Denk niet dat je er alleen voor staat! En denk niet
dat je het als Chirogroep alleen aankunt. Ga actief
op zoek naar steun in je omgeving (ouders, oudleiding,
parochie, kerkfabriek, gemeente, gewest,
verbond, Locomotief, commissie Jeugdbeleid).
x Ga na wie binnen de leidingsploeg, oud-leiding of
ouders het best geplaatst is om je lokalendossier op
te volgen.
x Leer de ondersteuning van mogelijke partners kennen.
Ga langs bij de gemeentelijke jeugddienst, de
parochie of de kerkfabriek om te horen wat zij voor
jou kunnen doen.
x Investeer in de gemeente en de parochie. Als jouw
groep een actief lid is van de parochieraad en de
jeugdraad, zal het duidelijker zijn wat zij voor jou
kunnen doen. Bovendien zullen zij dan sneller geneigd
zijn om jullie te helpen.
x Kaart je lokalenprobleem aan in de jeugdraad
of bij de opmaak van het volgende jeugdwerkbeleidsplan
(JWBP). De opmaak van het JWBP,
dat de gemeente om de drie jaar opstelt, is dé kans
om middelen te vragen voor jeugdlokalen. Op dat
moment plant de gemeente namelijk de verdeling
van haar middelen voor jeugdbeleid.
x Soigneer je ouders en oud-leiding. Gebruik hun
contacten en competenties. Je hebt soms meer
verzamelde krachten dan je denkt.
x Bestel gratis de Locomotiefbrochures via lokalen@
chiro.be.
x Surf naar www.locomotief.be voor heel wat achtergrondinfo
over jeugdwerklokalen.

De Chirostructuur kan meer voor je groep betekenen
dan je misschien denkt.
x Contacteer je regionaal secretariaat of
spreek iemand van het gewest/verbond aan
om te horen welke ondersteuning de Chiro
biedt op het vlak van lokalen.
x Ook de aanspreekpunten van het nationaal
secretariaat kunnen je verder helpen.
Aarzel niet om ons te contacteren.
w Problemen met je lokalen?
lokalen@chiro.be.
w Vragen over de jeugdraad?
jeugdbeleid@chiro.be.
w Meer weten over verzekeringen?
verzekeringen@chiro.be.
w Je lokalen verhuren?
bivak@chiro.be.
w Een juridisch probleem?
juridisch@chiro.be.
GELOOF IN DE CHIRO!
“De gemeente heeft onze lokalen gerenoveerd van een
krot tot iets betere lokalen, maar de kostprijs kennen
we niet.”
39

40
INTERESSANTE
CONTACTGEGEVENS
NATIONAAL CHIROSECRETARIAAT
Chirojeugd-Vlaanderen vzw
Kipdorp 30, 2000 Antwerpen
tel. 03-231 07 95
Lokalen@chiro.be
www.chiro.be
REGIONALE CHIROSECRETARIATEN
x Regio Antwerpen
(verbonden Antwerpen, Mechelen, Kempen)
Kipdorp 30, 2000 Antwerpen
03-231 07 95
RegioANT@chiro.be
x Verbond Limburg
Vaartstraat 14, 3500 Hasselt
011-21 22 56
RegioLIM@chiro.be
x Regio Oost-Vlaanderen
(verbonden Roeland, Reinaert, Heuvelland)
Hoefslagstraatje 1, 9000 Gent
09-225 52 80
RegioOVL@chiro.be
x Regio Vlaams-Brabant
(verbonden Brussel, Leuven)
Kolenmarkt 85, 1000 Brussel
tel. 02-502 93 50
RegioBRA@chiro.be
x Verbond West-Vlaanderen
Delaerestraat 16, 8800 Roeselare
051-20 25 20
RegioWVL@chiro.be
www.Chirowvl.be
LOCOMOTIEF
02-551 13 79
info@locomotief.be
www.locomotief.be
CENTRUM VOOR JEUGDTOERISME (CJT)
02-209 03 00
info@cjt.be
www.cjt.be
VLAAMSE JEUGDRAAD
02-551 13 80
info@vlaamsejeugdraad.be
www.vlaamsejeugdraad.be
STEUNPUNT JEUGD
02-551 13 50
info@steunpuntjeugd.be
www.steunpuntjeugd.be
VERENIGING VLAAMSE JEUGDDIENSTEN
EN -CONSULENTEN (VVJ)
03-821 06 09
info@vvj.be
www.vvj.be
PROVINCIALE JEUGDDIENSTEN
x Antwerpen
03-240 55 66
jeugd@admin.provant.be
www.provant.be/jeugd
x Limburg
011-23 72 70
jeugd@limburg.be
www.limburg.be/jeugd
x Oost-Vlaanderen
09-267 80 00
info@oost-vlaanderen.be
www.oost-vlaanderen.be/jeugd
x Vlaams-Brabant
016-26 76 88
jeugddienst@vlaamsbrabant.be
www.vlaamsbrabant.be/jeugd
x West-Vlaanderen
050-40 32 95
jeugd@west-vlaanderen.be
www.west-vlaanderen.be/jeugd

BIJLAGE 1:
OVERZICHT VAN TYPES SCHRIF-
TELIJKE OVEREENKOMSTEN
VERKOOPS-
OVEREENKOMST
HUUR-
OVEREENKOMST
CONVENANT
GEBRUIKS-
OVEREENKOMST
RECHT VAN
ERFPACHT
RECHT VAN OPSTAL
VRUCHTGEBRUIK-
OVEREENKOMST
Lange termijn,
onbeperkt
DUUR? KOSTPRIJS? MET WIE? WAT?
Korte of middellange
termijn,
bepaalde duur
Korte termijn,
meestal per jaar of
enkele jaren
Afgesproken
verkoopprijs
Meestal maandelijks
afgesproken huur
Afgesproken
vergoeding of dienst
in convenant
... Akkoord over verkoop
van onroerend
goed tegen een
welbepaalde prijs
... Akkoord over verhuur
van onroerend
goed tegen een
welbepaalde prijs
Overheid
(gemeente)
Korte termijn Geen vergoeding Gemeente,
parochie,...
Lange termijn,
27 tot 99 jaar
Lange termijn,
maximaal 50 jaar
Lange termijn,
bepaalde of
onbepaalde duur
Jaarlijkse
vergoeding
Vergoeding is niet
gebruikelijk
Geen jaarlijkse
vergoeding
Gemeente, scholen,
NMBS, OCMW,
parochie,...
Gemeente, parochie,
NMBS, OCMW,...
Elke akte/schriftelijk
vastgelegde afspraak
tussen overheid en
andere partij
Gebruik van een
onroerend goed
Gebruik van een onroerend
goed alsof je
zelf eigenaar bent
Eigendom op andermans
grond die je
tijdelijk in eigendom
hebt
... Genieten van andermans
goed alsof je
zelf eigenaar bent,
maar de waarde mag
niet verminderen
41

42
BIJLAGE 2:
LOCOMOTIEFBROCHURES
Locomotief is een samenwerkingsverband van enkele
jeugdwerkorganisaties, waaronder Chiro, die ijveren
voor meer en beter jeugdlokalenbeleid. Op www.locomotief.be
vind je interessante info over alles wat met
jeugdlokalen te maken heeft. Hieronder vind je een
selectie van enkele Locomotiefbrochures. Je kunt ze
gratis downloaden op www.chiro.be/lokalen en www.
locomotief.be, of aanvragen via lokalen@chiro.be.
DE GELDSLAG,
uw strijd met bouwcenten
Jullie hebben plannen om te bouwen
of verbouwen? Wat jullie echt wel
nodig hebben, is een suikertante, een
vet spaarvarken, een poenschepper
of een ezeltje dat... Locomotief heeft
geen van alle in de aanbieding staan, maar reikt jullie
toch handenvol ideeën aan. Het zijn geen kant-en-klare
cheques, maar mogelijkheden die jullie zelf kunnen
aftasten en verkennen.
DEN DEAL,
een overzicht van infrastructuurovereenkomsten
Deze brochure presenteert de
verschillende mogelijkheden voor
het sluiten van een overeenkomst.
Want een contract ondertekenen doe je niet zomaar.
Het is een verbintenis die gevolgen kan hebben. DEN
DEAL geeft je een jeugdwerkvriendelijk antwoord op
prangende vragen over rechten en plichten van de
betrokken partijen bij een overeenkomst. Ook bevat
DEN DEAL enkele modellen van overeenkomsten, die
als uitgangspunt kunnen dienen voor de opmaak van
je eigen overeenkomst.
DE STEENWORP,
suggesties voor bouwmaterialen
Jullie zijn van plan om te bouwen of verbouwen.
Niemand moet jullie leren om een tent recht te zetten,
maar een lokaal bouwen, da’s andere koek. Geen nood,
jullie nemen wellicht een architect onder de arm. Toch
kan en moet je als ‘bouwheer’ ook zelf een aantal keuzes
maken. De Steenworp overloopt het volledige gebouw,
van de ruwbouw over technieken
tot de afwerking. De aparte toepassingsgebieden
worden belicht (bv. vloeren,
dak, wanden, verwarming, enz.) met een
overzicht van een aantal materialen. Aan
jullie om de juiste keuze te maken.
DE WATERPAS, een meetinstrument voor
lokalen van jeugd- en jongerenbewegingen
Een handig boekje waarmee je zo objectief mogelijk
kunt vaststellen of jouw lokalen voldoen aan
de Locomotiefnormen. Met behulp van een
puntensysteem kun je de verschillende aspecten
quoteren. Op basis van de resultaten
kun je bij de eigenaars en/of het gemeentebestuur
aankloppen voor meer en betere
ondersteuning van jullie lokalen.
DE STUKADOOS,
het verzamelde werk van Locomotief
De brochures zijn ook te verkrijgen in “De Stukadoos”,
een handige verzamelbox met alle Locomotiefbrochures.
“De Stukadoos” is te
verkrijgen in De Banier of
te bestellen via
lokalen@chiro.be.

Chirojeugd Vlaanderen vzw
Kipdorp 30 • 2000 Antwerpen
03-231 07 95 • www.chiro.be