Untitled - Tento.be

De witte roos
Bourgondische hertoginnen namen van oudsher deel
aan het bestuur en werkten samen met hun mannen.
Karel de Stoute delegeerde aanvankelijk weinig aan zijn
echtgenote, historici schrijven hem een zekere misogynie
toe die misschien haar oorsprong vond in het grote
aantal maîtresses dat zijn vader, Filips de Goede, erop na
had gehouden, en in hun invloed aan diens hof. Wellicht
werd tijdens de eerste jaren van het huwelijk vooral
uitgekeken naar een zwangerschap van de hertogin,
die er echter niet kwam. Het is maar de vraag of dit aan
onvruchtbaarheid van de hertogin te wijten was, vermits
de hertog tijdens de eerste zes maanden van hun
huwelijk slechts eenentwintig dagen bij haar doorbracht,
in de twee volgende jaren ongeveer een kwart van de
tijd. Vanaf 1471 begon Margareta bedevaarten te
ondernemen naar verschillende heiligdommen die tradi­
tioneel bezocht werden door mensen met vruchtbaar-
6 OPENBAAR KUNSTBEZIT IN VLAANDEREN 2005/3
heidsproblemen: de kerk van de Zwarte Maagd in Halle,
de abdij van Val Notre dame bij Hoei, de Dom van Aken.
Tegelijkertijd zorgde ze voor de opvoeding van haar
stiefdochter, Maria, elf jaar jonger dan zijzelf. Alles wijst
erop dat de hertogin en het meisje dat de rijkste
erfgename in Europa zou worden goed met elkaar
opschoten. Ze staan samen afgebeeld op een miniatuur
in het register van de Gentse Sint-Annagilde. Margareta
en Maria knielen neer voor een altaar met een beeld van
Sint-Anna, Maria en het Christuskind - als het ware een
vrouwelijke tegenhanger van de H. Drievuldigheid, een
illustratie van de afstamming van Christus en van de rol
van vrouwen als moeders en opvoedsters. De randen
rond deze voorstelling zijn versierd met margrieten en
de lijfspreuk van de hertogin op banderollen:
"Bien en aviengne", moge goeds ervan komen.
Kroon van Maria van
Bourgondië, tweede helft
vijftiende eeuw (?)
Brugge, Edele Confrerie van het
Heilig Bloed