Dr. Erik Bulten Moeten, willen, kunnen en hoge hekken

Sociale Verslavingszorg Congres 12 juni 2013
Moeten, willen, kunnen en hoge hekken
Dr. Erik Bulten, GZ-psycholoog, Hoofd DO&O Pompestichting.
Drs. Linda Lansink, Klinisch Psycholoog, Pompekliniek.
1

• Pompestichting
• moeten: vraag van patiënten
• willen: state-of-the-art behandeling
• kunnen: onvrijwilligheid, treatment readiness, context
• hoge hekken: wie is de baas, veiligheid
• Integratie-praktijk: Linda
• Langdurig
• Zorgafhankelijk
• Meervoudige problematiek
• Rehabilitatie-herstel
3

o.a.
5

aard en omvang van het probleem
6

80%: secundair
70% van alle patienten: aan middelen gerelateerde problemen
20%:primair
(Kraan, vd, Brazil, Verkes, Goethals, Vissers &Bulten, in press)
7

Table 3
The Historical, Clinical, Risk Management-20 (HCR-20) in Forensic Psychiatric Patients (N = 193).
HCR-20 items SUD No SUD Statistics
% % χ² p
H2: Young age first violent offence 56 46 5.07 < 0.05
H4: Employment problems 66 31 15.84 < 0.001
H10: Prior supervision failure 61 38 6.83 < 0.01
C4: Impulsivity 38 18 6.86 < 0.01
SUPN patients (vs SUSN):
more prior supervision failure (81%)
more impulsivity (65%)
more stress (77%)
8

Abuse of drugs or alcohol (present or past) of at least one of the parents
was more frequent in patients with SUD (χ² = 17.1, p < 0.001).
9

SUD younger at first conviction (F = 9.34, p < 0.01).
No significant differences were found between SUPN and SUSN
SUPN patients had a higher number of convictions prior to the
index offence(s)
(M = 10.9, SD = 1.21),
compared to SUSN patients
(M = 6.64, SD = 0.59; F = 9.84, p < 0.01).
10

SUPN patients more often had full insight
(of substance use as a risk factor for their delinquent behavior
and needing treatment;
compared to SUSN patients (χ² = 4.48, p < 0.05).
11

SUD more often used substances during treatment (vs no-SUD)
SUPN patients more often used substances during treatment (vs SUSN)
Considering SOAS-R and SDAS incidents no significant differences were found
between patients (all groups)
12

SUD scored significantly higher on Factor 2 (M = 10.0, SD =
3.82), labeled as "chronically unstable, antisocial and socially
deviant lifestyle",
SUPN patients scored significantly higher on Factor 2 (M = 11.,
SD = 2.53)
13

tussen SUD, SUPN, SUSN
geen verschillen mbt verlof ontwikkelingen en
onttrekkingen (kleine n)
14

primary criminogenic risk factor,
•treatment should focus on lifestyle variables (social
network, user habits)
•substance use is deeply rooted (young age at onset of
use, dependence, substance use often led to property
offence(s)
•more often used substances during treatment
• perseverant issue
• becomes more ‘negotiable’, in combination
with the higher level of insight
secondary criminogenic risk factor
•increasing their level of insight
•substance use is often trivialized
•identifying specific criminogenic needs and responsivity
factors
•in accordance with the What Works Principles
•preventing ignoring problems
15

analyse van het probleem
• richtlijnen voor interventies
• nog geen specifiek zorgprogramma/zorgpad TBS: in ontwikkeling
• wat dan wel?
16

•Behandeling wordt gebaseerd op een grondige diagnostiek.
•Terugval is een wezenlijk kenmerk van verslaving. In de behandeling dient daar steeds rekening mee
te worden gehouden.
•Duurzaam herstel vergt veelal langdurige behandeling en continuïteit van behandeling.
•Effectieve behandeling is behandeling op maat.
•Motivatie en motivatie-ontwikkeling vereisen veel aandacht.
• In alle fasen van de behandeling en nazorg moet gezocht worden naar een goede balans tussen
beloningen (in justitiële instellingen vaak ‘sociale reinforcers’) en (noodzakelijke of onvermijdelijke)
sancties.
•Gedurende de behandeling wordt het gebruik van de verslavende middelen zorgvuldig gemonitord.
•De behandeling richt zich (tevens) op de factoren die te maken hebben met het criminele gedrag.
Nationaal Institute on Drug Abuse (Fletcher & Chandler, 2006; Friedmann et al., 2007).
17

ehandeling: individu
alternatieve beloners/bekrachtigers zelfcontrole/zelfregulatie
behandeling: context
18

wetenschappelijke inzichten
Risk
Need
Responisivity
"What Works"
wetenschappelijke inzichten verslavingszorg
Good Lives
Protectieve factoren
19

Mening professionals
• Ja, mits
• Motivatie
• Reinforcers
• Attitude
• Terugval
• Droog zwemmen
20

conclusies
• Achterliggende principes
• Sluiten op elkaar aan
• Sluit aan bij ‘recente’ bevindingen
• Chronische hersenaandoening, approach-avoidance, reward-punishment, invloed sociale context
• Interventies: veel aanknopingspunten
• Wat, wanneer, hoe vaak, in welke volgorde, ontwikkelen van deskundigheid
• Centrale rol van attitude
• MI, responsiviteit, rehabilitatie
• Op te lossen
• Behandelduur, terugval, reinforcers, onvrijwilligheid, fase
21

The bar flies: Scientists reveal how single male insects
hit the bottle when females turn them down
Science 16 March 2012:
Vol. 335 no. 6074 pp. 1351-1355
• Sexual Deprivation Increases Ethanol Intake in Drosophila
• G. Shohat-Ophir 1,2,* ,
• K. R. Kaun 1,2 ,
• R. Azanchi 1,2 ,
• U. Heberlein 1,2,*
• The brain’s reward systems reinforce behaviors required for species survival, including sex,
food consumption, and social interaction. These results thus link sexual experience, NPF
system activity, and ethanol consumption.
Daily Reminder to Be Nice
22

wie is de baas?
treatment readiness
hoge hekken/veiligheid
moeten
willen
kunnen
hoge hekken
23

onvrijwilligheid
treatment readiness
aanwezigheid van kenmerken
van patient of de therapeutische situatie
die bevorderend/faciliterend werken voor
de deelname aan de behandeling
en als gevolg daarvan
een proces van verandering positief beïnvloeden
25

factoren van invloed op perceptie van dwang
• mate van overeenstemming over noodzaak van behandeling
(recidivevermindering)
• mate waarin behandeling als aversief wordt ervaren
• mate waarin er voldoende informatie is over de behandeling
• "relatie" met instantie/persoon die dwang oplegt
• persoonlijkheidsfactoren (reactance)
Teeven: Pedofiele tbs'er levenslang volgen
vrijdag 4 februari 2011 13:22
Fred Teeven ziet wel wat in het idee van de
PVV om pedofiele tbs’ers na hun vrijlating
levenslang te kunnen laten volgen. Zo kan
beter in de gaten worden gehouden of ze
weer in de fout dreigen te gaan, aldus
Teeven.
26

intern
cognitief
affectief
wil/wensen
gedrag
identiteit
treatment readiness
extern/context
omstandigheden
vrijwilligheid
plaats
middelen
support
programma
kwaliteit
(therapie/therapeut)
Maatschappelijke context
invloed op:
deelname
dropout
therapeutische alliantie
behandeldoelen/verandering
in "criminogenic needs"
28

hoge hekken
• mate van repressie/toestaan van gebruik/fase van behandeling
• afdelingsklimaat/belang van niet-gebruikers
• gevolgen van gebruik
• transities in de behandeling/generalisatie
29