De gemeente als regisseur - Anne Pastors advies

De kolommen geven dus van boven naar beneden intern consistente
randvoorwaarden aan die met elkaar de gekozen regievorm kunnen laten
welslagen.
Aanpak
Via de metaforen van de vier toneelstukken, kan gesproken worden van een
begrippenkader waarmee een wijze van regisseren bepaald kan worden,
passend bij een bepaalde fase waarin een beleidsvraagstuk verkeert. Via de
metaforen kan een nog onbekende werkelijkheid onderzocht worden.
Mijn boodschap is dat een beleidsmaker die gaat regisseren - of het nu een
ambtenaar of een wethouder is - niet zomaar aan de slag moet gaan. Eerst
zal hij moeten bepalen hoe hij wil gaan regisseren.
Vervolgens of deze wijze van regisseren bij de omstandigheden rondom het
beleidsvraagstuk past. Tot slot zal hij moeten bepalen of de juiste
randvoorwaarden zijn gecreëerd om met de gekozen wijze van regie tot een
goed eindproduct te komen. Daartoe is het goed om eerst met het model in
de hand de situatie in beeld te brengen, een daarbij passende wijze van
regisseren te bepalen en aan de opdrachtgever (de raad of het college) terug
te koppelen of aan de randvoorwaarden is voldaan en zo niet, aan welke
voorwaarden nog voldaan moeten worden.
Vervolgens kan met de te regisseren partners een eerste bijeenkomst belegd
worden. In de ‘taal’ die het model aanreikt, kan tijdens deze bijeenkomst een
gezamenlijk regiescript worden uitgewerkt. Door het voorbereidende werk van
de gemeentelijke beleidsmaker, kan deze al tijdens deze bijeenkomst een
glasheldere regisseursrol vertolken. Hiertoe is hij goed geoutilleerd want de
voorbereiding heeft inzichtelijk gemaakt aan welke randvoorwaarden voldaan
moet worden om het regieproces tot een goed einde te kunnen brengen.
Tot slot: een goed begin…
Metaforen vormen een hulpmiddel om een onbekende situatie inzichtelijk te
maken via de overeenkomsten die de situatie vertoont met een bekende
situatie. Zo maak ik dankbaar gebruik van de overeenkomsten tussen de
werkwijze van de toneelregisseur en die van de beleidsregisseur in
gemeenten. Dit levert inzichten op over de werkwijze van de beleidsregisseur.
Inzichten waar hij dankbaar gebruik van kan maken om een regieproces goed
van start te laten gaan.
De ROB stelt in haar rapport ten aanzien van het regiebegrip dat de
aanduiding vooruit lijkt te lopen op een precieze invulling ervan.
De verschillende manieren waarop het begrip ingevuld wordt in de praktijk,
worden wel helder door een paar praktijkvoorbeelden
grondig te bestuderen. Dit is duidelijkheid achteraf. Ik heb in dit betoog gepleit
om vooraf duidelijkheid te verschaffen over de in de gegeven situatie meest
passende optie. Een goed begin is tenslotte het halve werk! En: bezint eer ge