B&H - Liften[pdf, 1737kb]

LIFTEN 

4-3-2013 

Departement Opleiding - Liften 1

ONDERWERPEN 

Algemeenheden 

Reglementering / Normen 

Preventie 

Elektrische liften 

Hydraulische liften 

Veiligheden 

SOP Bevrijding 

Brandweerliften 

4-3-2013 


• Soorten liften (her)kennen 

• Algemene werking kunnen uitleggen 

• Belangrijkste onderdelen kunnen benoemen 

• Kennis veiligheden 

LESDOELEN 

• SOP kennen en kunnen toepassen 

• Herkenning en gebruik brandweerliften 

4-3-2013 


ALGEMEENHEDEN 

MO van 29-11-1967 en MO van 17-02-1970 

> lijst van bijzondere interventies (22) 

3. Persoon die in een lift is ingesloten 

Interventies: 2000 > 2009 

Algemeen jaargemiddelde: 7534 

Bevrijding personen opgesloten in lift: 78 

Percentage: 1% 

4-3-2013 


REGLEMENTERING 

• Wet van 09/02/1994: veiligheid van producten en 

diensten 

> algemene veiligheidsvoorschriften 

• KB van 10/08/1998: op de markt brengen van liften 

> verplichtingen voor de installateurs 

• KB van 09/03/2003 en 13/05/2005: beveiliging van liften 

> verplichtingen voor eigenaars en beheerders 

4-3-2013 


NORMEN 

• NEN-EN 81-1: veiligheidsregels elektrische liften 

• NEN-EN 81-2: veiligheidsregels hydraulische liften 

• NEN-EN 81-72: veiligheidsregels brandweerliften 

4-3-2013 


• Periodieke inspectie 

PREVENTIE 

1 uitgebreide + 1 beperkte per jaar. 

• Preventief onderhoud 

2x per jaar of volgens fabrikant. 

• Risicoanalyse door externe dienst voor technische 

controle (EDTC) 

Elke 10 jaar. 

• Veiligheidsdossier 

Risicoanalyse, inspectieverslagen,onderhoudsregistratie, 

onderhoudsinstructies, gebruikershandleiding. 

4-3-2013 


• Waarschuwingen en opschriften 

– Identificatienummer + bouwjaar van de lift. 

– Nominale last + maximum aantal passagiers. 

– Naam van de EDTC. 

– Naam van het onderhoudsbedrijf. 

– Identificatie eigenaar / beheerder / 

verantwoordelijke. 

4-3-2013 


ELEKTRISCHE LIFTEN 

• MET MACHINEKAMER 

• ZONDER MACHINEKAMER 

4-3-2013 


MET MACHINEKAMER 

ALGEMEEN 

• = tractielift. 

• Oudste systeem. 

• Nog weinig gebruikt (stedenbouwkundige beperkingen, 

bouwkundige meerkost,…). 

• Aparte technische ruimte nodig (meestal boven hoogste 

stopplaats). 

• Storingsgevoelig. 

• Geen hoogtebeperking, hoge snelheid. 

• Gebruik: particulier, intensief en hoogbouw. 

4-3-2013 


ONDERDELEN 

• Besturing: relais of PLC (Programmable Logic 

Controller). 

• Aandrijving: liftmachine. 

• Liftkooi. 

• Ophanging: stalen tractiekabels. 

• Tegengewicht. 

• Veiligheidsinrichting. 

4-3-2013 


WERKING 

• Een relaisbesturing of PLC zet een liftmachine in 

werking. 

• De liftmachine zorgt voor het stijgen of dalen van een 

liftkooi. 

• Een tegengewicht helpt bij het draaien en zorgt voor een 

goede balans (belastingsbeperking motor). 

• Kooi, machine en tegengewicht zijn verbonden met 

stalen tractiekabels. 

• Gebaseerd op het takelprincipe. 

4-3-2013 


SCHEMATISCH 

4-3-2013 


BESTURING 

Relais PLC 

4-3-2013 


LIFTMACHINE 

Remhendel 

Tractieschijf 

Tornwiel 

Elektrische motor 

Rem 

Reductiekast 

4-3-2013 


VROEGER NU 

4-3-2013 


LIFTKOOI 

4-3-2013 


TRACTIEKABELS 

4-3-2013 


TAKELPRINCIPE 

4-3-2013 


TEGENGEWICHT 

4-3-2013 


ZONDER MACHINEKAMER 

ALGEMEEN 

• = Monospace = GeN2 = Compactspace = … 

• Nieuwste systeem, meestgebruikt 

• Geen aparte technische ruimte nodig (alle onderdelen in 

de liftschacht) 

• Geen hoogtebeperking, hoge snelheid 

• Zeer gebruiksvriendelijk 

• Bijna onderhoudsvrij 

• Hogere kostprijs 

• Moeilijkere bereikbaarheid (onderhoud, keuring,…) 

4-3-2013 


ONDERDELEN 

• Besturing: microprocessor 

• Aandrijving: magneetmotor 

• Liftkooi 

• Ophanging: stalen tractiekabels of kunststof 

aandrijfriemen 

• Tegengewicht 

• Veiligheidsinrichting 

4-3-2013 


WERKING 

• De microprocessor activeert de magneetmotor. 

• De magneetmotor zorgt voor het stijgen of dalen van de 

liftkooi. 

• Het tegengewicht helpt bij het draaien en zorgt voor een 

goede balans (belastingsbeperking motor). 

• Kooi, machine en tegengewicht zijn verbonden met 

stalen tractiekabels of kunststof aandrijfriemen. 

• Gebaseerd op het takelprincipe. 

4-3-2013 


MICROPROCESSOR 

> in de deur van de hoogste stopplaats 

Remopener 

Instructies 

Bediening 

Hoofdschakelaar 

Zekeringen 

4-3-2013 


MAGNEETMOTOR 

> bovenaan in de liftschacht 

4-3-2013 


AANDRIJFRIEM 

4-3-2013 


BURJ KHALIFA 

Dubai – V.A.E. 

• 828 m 

• 162 verdiepingen 

• 64.8 km/u (18m/s) 

• 21 personen 

4-3-2013 


Damn! That was a fast elevator ! 

4-3-2013 


HYDRAULISCHE LIFTEN 

4-3-2013 


ALGEMEEN 

• Gebruikt i.g.v. hoogtebeperkingen (renovatie) of als 

goederenlift (groot hefvermogen). 

• Machinekamer meestal op laagste niveau. 

• Maximumhoogte 20m (6 à 7 verdiepingen). 

• Aandrijving: hydraulisch aggregaat. 

• Lagere snelheden. 

• Onderhoudsvriendelijk – lange levensduur. 

4-3-2013 


ONDERDELEN 

• Besturing: relais, PLC of microprocessor. 

• Aandrijving: hydraulisch aggregaat met hydraulische 

pomp, kleppenblok en zuiger. 

• Liftkooi. 

• Ophanging: centraal of aan zijkant (rugzakophanging). 

• Veiligheidsinrichting. 

4-3-2013 


WERKING 

• Een elektrische besturing zet een hydraulische pomp in 

werking. 

• De hydraulische pomp zorgt voor het omhoog of omlaag 

bewegen van een zuiger, verbonden met de liftkooi. 

• Een kleppenblok zorgt voor een goede balans. 

• Gebaseerd op het pomp/zuigerprincipe. 

4-3-2013 


SCHEMATISCH 

4-3-2013 


Hydraulisch aggregaat 

Kleppenblok 

Oliereservoir 

Pomp 

Zuiger 

Besturing 

Handpomp 

Manometer 

4-3-2013 


Oliereservoir met kleppenblok 

4-3-2013 


VEILIGHEDEN 

4-3-2013 


• Snelheidsbegrenzer / 

vanginrichting 

– = parachute 

– Ingeschakeld bij te 

hoge snelheid (t.g.v. 

remdefect of 

kabelbreuk) 

– Principe 

veiligheidsgordel 

– Leidingbreukventiel 

(hydraulische liften) 

4-3-2013 


• Bewegingsdetectoren (kooi- en bordesdeur). 

• Automatische ont- en vergrendeling (kooi- en 

bordesdeur). 

• Buffers voor kooi en tegengewicht (boven en beneden). 

• Overbelastingsdetectie (signaal). 

• Noodstop, alarmbel, telefoon. 

• Noodverlichting, noodluik, noodladder. 

4-3-2013 


SOP BEVRIJDING 

4-3-2013 


ALGEMEEN 

• Doel: de liftkooi op een veilige manier op de dichtstbijzijnde 

verdieping brengen (= binnen de 

automatische ontgrendelingszone, 20 cm). 

• Personeel: 4 man 

• 2 man > slachtoffers 

• Bevelvoerder + 1 man > technische handelingen 

• Communicatie: 2 Astridradio ‘s 

• Verlichting: Maglite 

• Liftsleutels: houten bakje in alle AP 

• PBM 

4-3-2013 


• SOP 

4-3-2013 

– Plaatsbepaling van de liftkooi. 

– Contact zoeken met slachtoffers en geruststellen. 

– Toegang tot technische ruimte en lifthandleiding 

raadplegen. 

– Hoofdschakelaar af. 

– Schachtverlichting aan. 

– Liftbewegingen. 

– Slachtoffers bevrijden. 

– Schachtverlichting uit en toegangen sluiten. 

– Lift terug in dienst of buiten dienst. 


E-LIFT MET MACHINEKAMER (1) 

• Machinekamer = meestal boven de hoogste stopplaats. 

• Handleiding (tornvoorschrift) raadplegen. 

• Hoofdschakelaar uit. 

• Schachtverlichting aan. 

• Rem openen met het voorziene gereedschap 

(afhankelijk van het type). 

• Tornwiel gecontroleerd verdraaien in de gemakkelijkst 

beweegbare richting (afhankelijk van de belading). 

4-3-2013 


E-LIFT MET MACHINEKAMER (2) 

• Rem terug sluiten als de liftkooi op de eerstvolgende 

verdieping staat (gele merktekens op kabels en chassis). 

• Slachtoffers bevrijden (ontgrendelingssleutel). 

• Gereedschap terugplaatsen. 

• Liftwerking controleren > terug in dienst of buiten dienst. 

• Verlichting uit en machinekamer afsluiten. 

4-3-2013 


Opmerkingen 

• Nooit een liftmachine aanraken vóór de stroom af ligt 

> bewegende delen! 

• Tornwiel vasthouden bij opening van de rem (lift kan 

automatisch bewegen!). 

• ‘Lift in de vang’ = vanginrichting (parachute) geactiveerd. 

> enkel omhoog tornen mogelijk. 

• ‘Lift in eindeloop’ = liftkooi bevindt zich iets lager dan de 

laagste of iets hoger dan de hoogste verdieping. 

> rode markering op de kabels. 

4-3-2013 


E-LIFT ZONDER MACHINEKAMER (1) 

• Apparatuurkast = IN de deur van de hoogste stopplaats. 

• Kast openen met ontgrendelingssleutel. 

• Handleiding raadplegen. 

• Hoofdschakelaar af. 


• Rem openen (hendel, drukknop,…) 

4-3-2013 


E-LIFT ZONDER MACHINEKAMER (2) 

• De liftkooi verplaatst zich naar boven of beneden 

(afhankelijk van de belading). Indien niet > elektrische 

bediening proberen. 

• Rem terug sluiten (= hendel of drukknop loslaten) bij 

eerstvolgende verdieping (verklikkerlampje). 



• Verlichting uit en apparatuurkast terug sluiten. 

4-3-2013 


Opmerkingen 

• Groot verschil tussen de verschillende merken. 

• Deurvergrendeling van de apparatuurkast is meestal 

• Plaatsbepaling lift (LED) = aanduiding vanaf het laagste 

niveau, ≠ verdieping. 

> ingeval van 2 ondergrondse niveaus is de 1ste 

verdieping = niveau 4. 

4-3-2013 


HYDRAULISCHE LIFT 

• Machinekamer = meestal op laagste niveau. 

• Hoofdschakelaar uit. 


• Noodventiel (= daalafsluiter, rode klep) op het kleppenblok induwen 

tot lift op eerstvolgende verdieping staat (verklikkerlamp). 



• Verlichting uit. 

• Machinekamer afsluiten. 

4-3-2013 


Opmerkingen 

• Bij gebruik van het noodventiel stroomt er olie terug naar 

het reservoir, de lift kan dus enkel dalen. 

• ‘Lift in de vang’ 

> liftkooi kan enkel omhoog bewegen 

> manometer staat op nul 

> druk opbouwen m.b.v. handpomp 

• Dikwijls beveiligd met automatisch blussysteem. 

4-3-2013 


AANDACHTSPUNTEN 

• Nooit een willekeurige bordesdeur openen! 

• De liftkooi nooit voorbij een verdieping draaien! 

• De hoofdschakelaar altijd uitschakelen, ook indien het 

gebouw reeds stroomloos is! 

• Bij twijfel altijd de lift buiten dienst stellen en 

onderhoudsfirma verwittigen. 

• Zorg voor de nodige signalisatie bij het buiten dienst 

stellen van de lift. 

• Goede communicatie tussen de teams. 

• Na bevrijding de gegevens van de slachtoffers noteren. 

4-3-2013 


4-3-2013 

BRANDWEERLIFTEN 


DEFINITIE 

ALGEMENE VOORWAARDEN 

LIFTTECHNISCHE EISEN 

BOUWKUNDIGE EISEN 

PROCEDURE 

4-3-2013 


DEFINITIE 

= lift met prioritaire oproep. 

= lift die ingeval van een calamiteit kan 

gebruikt worden door de brandweer voor 

materiaal- en personentransport. 

4-3-2013 


ALGEMENE VOORWAARDEN 

• Verplicht bij gebouwen met een verblijfsgebied waarvan 

de vloer van de bovenste verdieping hoger ligt dan 20 m. 

• Verplicht bij woonfuncties met minder zelfredzame 

personen (bv. RVT) of bij oppervlakte > 500 m². 

• Het aantal brandweerliften in een gebouw is afhankelijk 

van de maximale loopafstand tussen de toegang van 

een rook- of brandcompartiment en de lifttoegang (max. 

75m en 90m). 

> minimum 2 brandweerliften bij hoogbouw > 70 m. 

4-3-2013 


LIFTTECHNISCHE EISEN (1) 

• Onafhankelijke werking. 

• Afmetingen: minimum 1,10 m breed en 1,40 m diep. 

> 2.10 m diep ingeval van doorgaand toegankelijke liften 

en bij gebruik voor goederentransport (brancard, bed,…) 

of evacuatie. 

• Lifttoegang: minimum 85 cm breed. 

• Hefvermogen: 630 kg (1000kg) 

• Tijdsverloop: maximum 60” voor het traject tussen 

evacuatieniveau en hoogste verdieping. 

4-3-2013 


LIFTTECHNISCHE EISEN (2) 

• Werking bedieningselementen verzekerd tot 65°C 

(opgenomen warmte). 

• Elektrische apparatuur bestand tegen druip- en 

spatwater. 

• Opstappunten / noodladder en noodluik voor evacuatie. 

• Brandweerschakelaar op toegangsniveau. 

• Pictogrammen op toegangsniveau en in de lift. 

• Intercomsysteem. 

4-3-2013 


PICTOGRAM / INTERCOM / 

SLEUTEL / SCHAKELAAR 

4-3-2013 


BOUWKUNDIGE EISEN (1) 

• Stopplaats op elke verdieping. 

• Elke toegang beschermd door een brandwerende hal. 

• Brandweerstand en functiebehoud: minimum 60’. 

• Liftschacht beschermd tegen instromend water 

(rioolaansluiting, overstort, pomp,…). 

• Liftschacht = afzonderlijk compartiment. 

• Voeding d.m.v. preferente groep, aparte leiding van de 

hoofdvoeding of noodstroomvoorziening. 

4-3-2013 


BOUWKUNDIGE EISEN (2) 

• Duidelijke signalisatie 

4-3-2013 


PROCEDURE (1) 

• Controleer of er in het gebouw een brandweerlift 

aanwezig is (interventiedossier, 

veiligheidsverantwoordelijke,…). 

• Ga naar het aangeduide toegangsniveau en zoek de 

brandweerlift (pictogram + schakelaar). 

• Stel een vaste liftbediener aan. 

• Fase 1: prioritaire terugroep van de lift. 

• Fase 2: gebruik van de lift. 

4-3-2013 


PROCEDURE (2) 

Prioritaire terugroep van de lift. 

• Automatisch (via detectiecentrale) of manueel (met 

sleutel). 

• Lift rijdt naar toegangsniveau brandweer. 

• Deuren worden geopend. 

• Deursensoren worden uitgeschakeld. 

• Alle geregistreerde oproepen worden gewist. 

• Verlichting wordt automatisch ingeschakeld. 

4-3-2013 


PROCEDURE (3) 

Gebruik van de lift 

• Bediening enkel mogelijk vanuit liftkooi m.b.v. sleutel. 

• Lift rijdt naar gekozen verdieping en stopt. 

• Deur blijft gesloten! 

• Deur openen door continu op ‘deur open’ drukknop te 

duwen (loslaten = terug dicht). 

• Eens volledig geopend blijft de deur open tot een nieuw 

kooicommando wordt gegeven. 

• Liftcommando wijzigen tijdens verplaatsing is mogelijk 

> laatste commando telt. 

4-3-2013 


• Kone 

• Otis 

• Schindler 

• Thyssen Krupp 

• Stannah 

4-3-2013 

FABRIKANTEN 

• Coopman, Matrix, Herbo, Strobbe, XEL, 

Europalift, Ora, De Jongh, SB,… 


• www.kone.com 

4-3-2013 

BRONNEN 

> technische informatiegids (versie 1.1). 

• www.delift.be 

> algemene werking. 

• http://economie.fgov.be 

> veiligheid van producten en diensten.

B&H - Liften[pdf, 1737kb]

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?