Downloaden - Elsene - Région de Bruxelles-Capitale

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/090
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 1ste punt:
Algemene zaken (1 ste Directie): Kennisgeving aan de Gemeenteraad van de beslissingen genomen door het
college van burgemeester en schepenen, in toepassing van het artikel 234, alinea 3 van de Nieuwe
Gemeentewet in het kader van de keuze en van het vastleggen van de voorwaarden voor de opdrachten van
werken, leveringen en diensten bij wijze van onderhandelingsprocedure, in toepassing van het artikel 17,
paragraaf 2, 1°, a van de wet van 24 december 1993 en in toepassing van het artikel 236 van de Nieuwe
Gemeentewet.
--------------------------------------
DE RAAD,
Gelet op de wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten voor werken, leveringen en
diensten evenals de besluiten genomen in uitvoering van deze wet;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet en in het bijzonder artikel 234° alinea 3, dat bepaalt dat het college
bevoegd is om de wijze te bepalen waarop overheidsopdrachten voor werken, leveringen en diensten
worden gegund en om de voorwaarden van vast te leggen voor de overheidsopdrachten met
onderhandelingsprocedure in toepassing van artikel 17, paragraaf 2, 1°, a van de wet van 24 december
1993;
Gelet op het feit dat ditzelfde artikel van de Nieuwe Gemeentewet bepaalt dat, in dit geval, de gemeenteraad
op de hoogte wordt gesteld van de beslissing van het college op zijn eerstvolgende zitting;
Gelet op de beslissing genomen door het college van burgemeester en schepenen in zijn zitting van 11
oktober 2010 (ref. : 11.10.2010/B/059 – nr overheidsopdracht 2010-267) met betrekking tot:
1.
Overheidsopdracht voor leveringen nr 2010-267. Aankoop van een automatische robot-stofzuiger
voor het dagelijkse onderhoud van de bodem van het gemeentelijke zwembad van Elsene.
Onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking. Opdracht met globale prijs. Analyserapport.
Toewijzing van de opdracht. Bijkomende uitgave met betrekking tot de overschrijding van de
raming: 1.992,08 EUR BTWI. Uitgave: 13.992,08 EUR BTWI (21%)
Beslissing betreffende:
de goedkeuring van de bijkomende uitgave met betrekking tot de overschrijding van de raming
voor een totaal bedrag van: 1.992,08 EUR BTWI;
de inschrijving van de beslissing, voor informatie, op de agenda van de eerstvolgende zitting
van de Gemeenteraad;
Gelet op de beslissing genomen door het college van burgemeester en schepenen in zijn zitting van
28 maart (ref. : 28.03.2011/B/008 - nr overheidsopdracht 2011-161) met betrekking tot:
1. het goedkeuren van de overheidsopdracht van leveringen nr. 2011-161 betreffende de aankoop
boekenbakken met deksel met bijbehorende onderwagens voor twee jaar;
het goedkeuren van de technische fiche en het offerteformulier met betrekking tot onderhavige
opdracht nr. 2011-161, die integraal deel uitmaken van onderhavige beraadslaging;
het uitschrijven van een opdracht voor leveringen volgens prijslijst volgens de
onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking conform artikel 17 § 2 1° a) van de wet van
24 december 1993;

- 2 -
de toepassing van het artikel 15 van het algemeen bestek van de overheidsopdrachten
betreffende werken, leveringen en diensten en voor de concessies voor openbare werken, een
bijlage van het koninklijk besluit van 26 september 1996, hetgeen in de technische fiche zal
vermeld worden;
het raadplegen van de volgende leveranciers te raadplegen: Kaiser + Kraft, Emiel
Mommaertslaan, 20, 1831 Diegem, Bito Systems nv, Boomsesteenweg, 20, 1831 Diegem,
Overtoom, Industrielaan, 30, 1740 Ternat;
het goedkeuren van de uitgave voor de opdracht voor leveringen die op 2.000,00 EUR BTWI
wordt geschat;
het inschrijven van deze uitgave op de buitengewone begroting van 2011 onder begrotingsartikel
7672/744-98 “Nederlandstalige bibliotheek : divers uitrustingsmaterieel” waar een krediet van
10.000,00 EUR is ingeschreven ;
het financieren van de investeringsuitgaven via de afsluiting van een lening bij een financiële
instelling of door het buitengewone reservefonds te gebruiken;
de kennisgeving van de onderhavige beslissing aan de gemeenteraad naar aanleiding van zijn
eerstvolgende zitting, conform artikel 234, lid 3 van de Nieuwe Gemeentewet
Gelet op de beslissingen genomen door het college van burgemeester en schepenen in zijn zitting van 9 mei
2011 (ref. : 09.05.2011/B/038 – nr overheidsopdracht 2011-235; ref. : 09.05.2011/B/041 –
nr overheidsopdracht 2010-185; ref. : 09.05.2011/B/063 – nr overheidsopdracht 2010-369;) met betrekking
tot:
1.
2
de goedkeuring van de levering van een draagbare stereo bandrecorder en een
uitwerksysteem voor een jaar;
de goedkeuring van het bestek, het offerteformulier en de inventaris met betrekking tot de
huidige opdracht nr 2011-235 die integraal deel uitmaken van de huidige beslissing;
het uitschrijven van een gemengde overheidsopdracht voor leveringen via
onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking, overeenkomstig artikel 17 § 2 1° a) van de
wet van 24 december 1993 ;
de raadpleging van de volgende leveranciers: DICTEE-CENTER C.V., AKSYS sprl, CENTRE
ELECTRONIQUE en COMEFAX-BUROSARTS;
de goedkeuring van de uitgave met betrekking tot deze leveringen geraamd op 14.000,00 EUR
BTWI;
de inschrijving van deze uitgave op de buitengewone begroting 2011 onder het volgende
begrotingsartikel: 104/744-98 ALGEMEEN BESTUUR : DIVERS UITRUSTINGSMATERIEEL
waar een krediet van 310.000,00 EUR is ingeschreven;
de financiering van de investeringsuitgave door middel van het afsluiten van een lening bij een
financiële instelling of via overboeking uit het buitengewone reservefonds;
de inschrijving van de beslissing, voor informatie, op de agenda van de eerstvolgende zitting
van de gemeenteraad;
Openbare Werken (3 de directie) Technische dienst der gebouwen en straatmeubilair:
Overheidsopdracht van leveringen nr 2010-185. Huur van grote tenten voor een jaar.
Onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking. Gemengde opdracht. Artikel 236 van de NGW.
Wijziging van de opdracht (perceel 2: huur voor punctuele evenementen). Huur van een tent van
13m op 35m met inbegrip van de montage en de demontage. Bijkomende uitgave: 4.265,25 EUR
BTWI (21%). Goedkeuring.
Beslissing betreffende:
de goedkeuring van de volgende wijziging: huur van een zelfdragende tent van 13m x 35m met
inbegrip van balasten, montage op 12 mei en démontage op 13 mei na 18u van perceel 2 met
betrekking tot de huur van grote tenten voor een jaar bij punctuele evenementen van de
overheidsopdracht voor leveringen nr 2010-185;
de goedkeuring van de bijkomende uitgave met betrekking tot deze wijziging die 4.265,25 EUR BTWI
bedraagt en die de raming van de opdracht op 26.263,73 EUR BTWI brengt, dit rekening houdend met
de voorgaande beraadslagingen van bijkomende uitgaven met betrekking tot de verschillende
wijzigingen van de opdracht en de herziening van de geraamde hoeveelheden;
de inschrijving van de huidige beslissing, voor informatie, op de agenda van de eerstvolgende
zitting van de gemeenteraad overeenkomstig artikel 236 alinea 3 van de Nieuwe Gemeentewet;
3 Beslissing betreffende:
de goedkeuring van de toevoeging van een begrotingsartikel 875/744-98 REINIGING : DIVERS
UITRUSTINGSMATERIEEL aan de overheidopdracht van leveringen 2010-369 met betrekking
tot de levering van fotomateriaal voor de gemeente Elsene voor een jaar ;

- 3 -
de inschrijving van de huidige beslissing, voor informatie, op de agenda van de eerstvolgende
zitting van de gemeenteraad overeenkomstig artikel 236 alinea 3 van de Nieuwe Gemeentewet;
Gelet op de beslissingen genomen door het college van burgemeester en schepenen in zijn zitting van
23 mei 2011 (ref. : 23.05.2011/B/018 – nr overheidsopdracht 2010-009; ref. : 23.05.2011/B/042 –
nr overheidsopdracht 2010-408) met betrekking tot:
1. Overheidsopdracht voor leveringen 2010-009. Bevoorrading voor de duur van vier jaar van de voorraad
papier, karton en enveloppen voor de ateliers van de Drukkerij, de Boekbinderij en de dienst Infographie
evenals de voorraad papier van de verschillende diensten van de gemeentelijke administratie.
Overheidopdracht gegund door middel van een algemene offerteaanvraag met Europese
bekendmaking. Opdracht met prijslijst. Artikel 236 van de NGW. Wijziging van de opdracht voor perceel
3: offsetpapier TCF of ECF. Het gebruikte gewicht van 80 gram zal grotendeels vervangen worden door
een gewicht van 90 gram. Bijkomende uitgave: 23.367,52 EUR BTWI (21 %) voor de overblijvende duur
van de opdracht. Goedkeuring.
Beslissing betreffende:
2
de goedkeuring van de volgende wijzigingen: het gebruikte gewicht van 80 gram zal grotendeels
vervangen worden door een gewicht van 90 gram voor perceel 3 (offsetpapier in TCF of ECF)
met betrekking tot de bevoorrading voor de duur van vier jaar van de voorraad papier, karton en
enveloppen voor de ateliers van de Drukkerij, de Boekbinderij en de dienst Infographie evenals de
voorraad papier van de verschillende diensten van de gemeentelijke administratie van de
overheidsopdracht voor leveringen nr 2010-009;
de goedkeuring van de bijkomende uitgave met betrekking tot deze wijzigingen die 23.367,52 EUR
BTWI bedraagt en die de raming van de opdracht voor perceel 3 op 62.465,32 EUR BTWI brengt,
dit rekening houdend met de voorgaande beraadslagingen van bijkomende uitgaven met betrekking
tot de verschillende wijzigingen van de opdracht;
de inschrijving van de huidige beslissing, voor informatie, op de agenda van de eerstvolgende
zitting van de gemeenteraad overeenkomstig artikel 236 alinea 3 van de Nieuwe
Gemeentewet;
Overheidsopdracht van leveringen nr 2010-408. Levering van professioneel keukenmateriaal voor
een jaar. Onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking. Opdracht volgens prijslijst. Verhoging
van de geraamde hoeveelheden. Perceel 17 koelkast met 2 deuren. Bijkomende uitgave:
1.001,88 EUR BTWI. Goedkeuring.
Beslissing betreffende:
de goedkeuring van de verhoging van de geraamde hoeveelheden van de overheidopdracht
voor leveringen nr 2010-408 met betrekking tot de levering van professioneel keukenmateriaal
voor een jaar voor perceel 17 – koelkasten met 2 deuren;
de goedkeuring van de bijkomende uitgave van 1.001,88 EUR BTWI met betrekking tot de
verhoging van de geraamde hoeveelheden die de raming van de opdracht op 61.001,88 EUR
brengt;
de inschrijving van de huidige beslissing, voor informatie, op de agenda van de eerstvolgende
zitting van de gemeenteraad overeenkomstig artikel 236 alinea 3 van de Nieuwe Gemeentewet.
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
NEEMT KENNIS VAN:
de beslissing genomen door het college van burgemeester en schepenen in zijn zitting van 11 oktober
2010 (ref. : 11.10.2010/B/059 – nr overheidsopdracht 2010-267);
de beslissing genomen door het college van burgemeester en schepenen in zijn zitting van 28 maart
(ref. : 28.03.2011/B/008);
de beslissingen genomen door het college van burgemeester en schepenen in zijn zitting van 9 mei
2011 (ref. : 09.05.2011/B/038 – nr overheidsopdracht 2011-235; ref. : 09.05.2011/B/041 –
nr overheidsopdracht 2010-185; ref. : 09.05.2011/B/063 – nr overheidsopdracht 2010-369);
de beslissingen genomen door het college van burgemeester en schepenen in zijn zitting van 23 mei
2011 (ref. : 23.05.2011/B/018 – nr overheidsopdracht 2010-009; ref. : 23.05.2011/B/042 – nr
overheidsopdracht 2010-408).

- 4 -
De huidige beraadslaging zal niet worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig
de bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 augustus 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/091
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
DE RAAD,
OPENBARE ZITTING.- Over het 2de punt:
Interne controle (1 ste Directie): Goedkeuring van het reglement betreffende de uitwijzing.
--------------------
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet, met in het bijzonder artikel 135;
Gelet op het gerechtelijk wetboek, met in het bijzonder zijn artikels 1344 quinquies en 1408;
Gelet op de wet van 30 november 1975 betreffende de goederen buiten particuliere eigendommen gevonden;
Overwegende dat de gemeenten met name tot opdracht hebben het ten laste nemen van deze goederen op de
openbare weg die onder hun grondgebied valt door een gerechtsdeurwaarder in uitvoering van het vonnis tot
uitwijzing;
Dat bij deze opdracht een verplichting hoort om de vermelde goederen gedurende een periode van zes
maanden te bewaren in een depot;
Dat de wet aan de gemeenten toelaat de teruggave van deze goederen aan hun rechtmatige eigenaars te
doen afhangen van het betalen van de kosten verbonden aan het weghalen en deponeren waarvan zij
onderwerp van vormen;
Dat de teruggave van goederen op dit ogenblik op geen enkele manier wordt omkadert, niet wat betreft de
terugbetaling van de kosten noch wat betreft de kosten van toegang tot het gemeentelijk depot;
Dat het daarom gepast is deze teruggave te omkaderen door het aannemen van een reglement;
Gelet op het rapport van het college van burgemeester en schepenen van 6 juni 2011 die de volgende
voorstellen goedkeurde:
Eerste deel:
1) Goedkeuring van het voorstel tot reglementering betreffende de uitwijzing die zal voorgelegd worden aan
de volgende gemeenteraad.
2) Goedkeuring van de typedocumenten opgesteld door het interne controle en in bijlage van onderhavig
rapport werden hernomen.
3) Goedkeuring van de voorgestelde oplossing betreffende de vernietiging van goederen die vatbaar zijn
voor snelle achteruitgang of verderf of schadelijk voor de hygiëne, gezondheid of openbare veiligheid en
goedkeuring van het principe van het opstellen van een specifiek dossier bij deze vernietiging evenals
het houden van een register zoals voorzien door de wet.
4) Principeakkoord betreffende de bestemming van de goederen waarvan de gemeente eigenaar is
geworden. (gemeentelijk depot van herverdeling of associatieve sector) en betreffende de eventuele
aanduiding van een ambtenaar belast met het beheer van deze vragen.

Tweede deel:
5) Goedkeuring van de voorgestelde interne procedure te midden van het onderhavige rapport met het oog
op het beheren op een betere manier van de problematiek van het niet-betalen van de huur.
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLIST, met 26 ja en 8 neen:
1) het reglement betreffende de uitwijzing hernomen in bijlage bij dit besluit die er integraal deel van uitmaakt,
goed te keuren;
2) dat het college jaarlijks, vanaf 1 juli van elk jaar, de tarieven die de gezondheidsindex van de maand mei
volgen van het in toepassing zijnde jaar: tijdens de indexatie zullen bedragen onder 50,00 EUR afgerond
worden naar een hogere eenheid (waarvan de centen hoger of gelijk zijn aan 0,50 EUR) of lagere
eenheid (waarvan de centen lager zijn dan 0,50 EUR); de bedragen hoger of gelijk aan 50,00 EUR
zullen worden afgerond naar het hoger tiental (waarvan de eenheid hoger of gelijk is aan 5,00 EUR) of
lager tiental (waarvan de eenheid lager ligt dan 5,00 EUR).
De huidige beraadslaging zal niet worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig
de bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 11 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

REGLEMENT BETREFFENDE DE UITWIJZINGEN
Eerste artikel: – Voorwerp van het reglement
Onderhavig reglement is van toepassing op alle uitwijzingen uitgeoefend op het grondgebied van de
gemeente Elsene waarvan het juridische stelsel werd bepaald onder artikel 1344ter tot 1344sexies van het
gerechtelijk wetboek evenals door de wet van 30 december 1975 betreffende de goederen buiten particuliere
eigendommen gevonden of op de openbare weg bij het uitvoeren van het uitwijzingsvonnis, zoals gewijzigd
door de wet van 30 november 1998.
Artikel 2 – Juridisch stelsel toepasbaar op de goederen
De goederen nagelaten op de openbare weg door een gerechtsdeurwaarder bij de uitvoering van een vonnis
die de uitwijzing beveelt en achtergelaten door hun eigenaar worden ten laste genomen door de gemeente
die een inventaris opstelt en er de bewaring van voorziet in het gemeentelijk depot voor een periode van zes
maanden te tellen vanaf de dag na de ophaling.
Er zal niettemin worden overgegaan tot de onmiddellijke vernietiging van goederen die vatbaar zijn voor een
snelle achteruitgang of verderf of schadelijk voor de openbare hygiëne, gezondheid of veiligheid.
De last voor de kosten verbonden aan deze prestaties wordt gedragen door de eigenaar van de vermelde
goederen volgens de wijze beslist door onderhavig reglement. De eigenaar heeft echter de mogelijkheid,
door middel van een ondertekende typeakte tot ontheffing in de vereiste vorm, beschikbaar bij de
gemeentelijke dienst bevoegd voor de uitwijzing, de gemeente toe te laten om onmiddellijk over te gaan tot
de vernietiging van de goederen zonder dat er nadien een kost zal worden opgelegd door deze laatste.
Na afloop van de wettelijke periode van zes maanden zullen de gedeponeerde goederen eigendom worden
van de gemeente die hierover vrij zal kunnen beschikken.
Artikel 3 – Inventaris en registratie
De inventaris vernoemd in artikel 2 zal toegevoegd worden aan het administratief dossier vernoemd in het
register.
Het register wordt bijgehouden bij de voor de uitwijzing bevoegde gemeentelijke dienst per datum van in
bewaringneming en per naam van de uitgewezene met een continu ordernummer per burgerlijk jaar. Het
register is gratis toegankelijk door alle eigenaars van goederen die in bewaring werden genomen in het
kader van onderhavig reglement.
Artikel 4 – Kosten.
Het bedrag van de kosten wordt als volgt opgesteld:
Verzamelen en weghalen van de goederen: effectieve kost van het salaris in regie, of 20,00 EUR per
magazijnbediende per uur
Transport van de goederen naar het depot: gratis;
Bewaring van de goederen in het depot: 1,00 EUR per m² per kalenderdag van bewaring, startend
vanaf de dag na het opslaan van de goederen.
Deze bedragen worden jaarlijks geïndexeerd vanaf 1 juli van elk jaar, volgend op de gezondheidsindex van
de maand mei van het in toepassing zijnde jaar.
Artikel 5 – Bezoekrecht.
De eigenaars van de in bewaring genomen goederen hebben krachtens dit onderhavig reglement een
bezoekrecht aan het gemeentelijk depot waarvan de praktische bepalingen als volgt werden beslist:
De bezoeken gebeuren enkel op afspraak genomen met de bevoegde gemeentelijke dienst tijdens de
openingsuren van het depot (van maandag tot vrijdag van 9 uur tot 12 uur en van 13 uur tot 16 uur);
De twee eerste bezoeken zijn gratis;
Het derde bezoek werd forfetair vastgelegd op 50,00 EUR
De bijkomende bezoeken werden vastgelegd op 150,00 EUR

In het geval waar de uitoefening van dit bezoekrecht een betaling zou inhouden dient deze verplicht
minstens drie werkdagen voor het bezoek plaats te vinden. De betaling kan overgemaakt worden cash tegen
ontvangstbewijs bij de gemeentelijke ontvangstdienst tijdens de toegangsuren voor het publiek (elke morgen
tijdens de week van 9 uur tot 12 uur), ofwel via overschrijving op bankrekeningnummer
BE39.0910.0015.4219 met als communicatie de naam van de betreffende persoon, de datum van uitwijzing,
het referentienummer van het register en de vermelding ‘bezoekrecht’.
Artikel 6 – Kosteloosheid.
Het college van burgemeester en schepenen heeft de bevoegdheid om een gedeeltelijke of volledige
kosteloosheid toe te kennen voor redenen van sociale orde, kosten verbonden aan de ophaling, het
weghalen en de bewaring van de goederen evenals de kosten voor het bezoekrecht.
Deze beslissing wordt genomen op uitdrukkelijke vraag van ofwel de eigenaar van de goederen op basis van
een sociaal onderzoek uitgevoerd door een gemeentelijke sociale assistent die hiervan een rapport zal
opstellen voor het college ofwel door het OCMW die zijn eigen onderzoek zal leiden en de gemeente ervan
op de hoogte zal brengen.
Artikel 7 – Teruggave van de goederen
De teruggave van de goederen is onder voorbehoud van een voorafgaandelijk terugbetaling van de kosten,
zonder afbreuk te doen aan de goederen die niet voor beslag vatbaar zijn die beperkend opgesomd zijn
onder artikel 1408 van het gerechtelijk wetboek 1 .
De terugbetaling van de kosten dient verplicht minstens drie werkdagen voor de teruggave te gebeuren. De
betaling kan overgemaakt worden cash tegen ontvangstbewijs bij de gemeentelijke ontvangstdienst tijdens
de toegangsuren voor het publiek (elke morgen tijdens de week van 9 uur tot 12 uur), ofwel via
overschrijving op bankrekeningnummer BE39.0910.0015.4219 met als communicatie de naam van de
betreffende persoon, de datum van uitwijzing, het referentienummer van het register en de vermelding
“teruggave van goederen”.
Artikel 8 – Inwerkingtreding.
Zoals beslist door de gemeenteraad in zijn zitting van 23 juni 2011 zal het onderhavige reglement
aanvangen 10 dagen na zijn publicatie.
1 1° Het noodzakelijke onderkomen van de beslagene en zijn familie, de kleding en lakens noodzakelijk voor hun eigen gebruik, evenals
de meubels noodzakelijk voor hun opberging, een wasmachine en een strijkijzer, de apparaten noodzakelijk voor de verwarming van de
familiale verblijfplaats, de tafels en stoelen die de familie toelaat om samen te eten evenals het vaatwerk en een meubel om het
vaatwerk en de huisraad op te ruimen, een toestel voor het bereiden van warme maaltijden, een toestel voor de bewaring van
voedingswaren, een verlichtingstoestel voor de bewoonde kamers, de noodzakelijke voorwerpen voor de familieleden met een
handicap, de voorwerpen bestemd voor gebruik door de kinderen ten laste die onder hetzelfde dak wonen, de gezelschapsdieren, de
voorwerpen en producten noodzakelijk voor de lichaamsverzorging en het onderhoud van de lokalen, instrumenten nodig voor het
onderhoud van de tuin, dit alles met uitzondering van de luxemeubels- en voorwerpen,
2° Boeken of andere voorwerpen noodzakelijk voor de verderzetting van studies of een professionele opleiding van de beslagene of de
kinderen ten laste die onder hetzelfde dak wonen;
3° Indien niet voor de betaling van hun prijs, de goederen noodzakelijk voor het beroep van de beslagene, tot een waarde van 2.500 EUR op
het ogenblik van de inbeslagneming en per keuze van de beslagene;
4° de objecten die dienen voor de uitoefening van een eredienst;
5° voedingswaren en brandstof noodzakelijk voor de beslagene en aan de familie voor de duur van 1 maand;
6° een koe, of twaalf schapen of geiten per keuze van de beslagene, evenals een varken en vierentwintig dieren uit het hoenderhof
met stro, voeder, en het noodzakelijke graan voor het strodek en voedsel voor de vermelde dieren voor de duur van 1 maand.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/092
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 3de punt:
Overheidsopdrachten (1ste directie) - aankoop- of opdrachtencentrales: aansluiting van de gemeente Elsene
bij de overheidsopdrachten die door het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest als
aankoopcentrale worden uitgeschreven. Goedkeuring.
DE RAAD,
------------------------
Gelet op artikel 15 van de wet van 15 juni 2006 dat erin voorziet dat een aanbestedende overheid die een
beroep doet op een aankoop- of opdrachtencentrale zoals omschreven in artikel 2 4°, vrijgesteld is van de
verplichting om zelf een uitschrijvingsprocedure te organiseren;
Overwegende dat na contacten tussen het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest – dienst
Aankopen en sommige leden van de WIG OO BRL (de werk- en informatiegroep van de 19 Brusselse
gemeenten), het ministerie voorstelt om de gemeenten en OCMW’s van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
te laten meegenieten van overheidsopdrachten die het ministerie uitschrijft;
Overwegende dat het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest – dienst Aankopen in zijn
opdrachtvoorwaarden aangeeft dat het als aankoopcentrale optreedt voor eventueel deelnemende
gemeenten en OCMW’s;
Overwegende dat het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest binnenkort via de WIG OO BRL de
planning en de lijst van de volgende overheidsopdrachten waaraan de gemeenten en OCMW’s kunnen
deelnemen zal bekendmaken;
Overwegende dat het voor de gemeente Elsene voordelig kan zijn om van de uitkomst van deze opdrachten
te genieten indien deze wat betreft hun aard en hun tarieven overeenstemmen met wat de gemeente
gewoonlijk bestelt in het kader van haar jaarlijkse opdrachten;
Overwegende dat het voor de gemeente Elsene een aanzienlijke besparing van tijd en middelen zou
betekenen om niet zelf een overheidsopdracht te moeten uitschrijven om bestellingen te plaatsen bij
inschrijvers van het MBHG;
Overwegende dat de dienst Aankoopcentrale een raming van de behoeften van de gemeente Elsene aan
het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zal doorgeven bij het vastleggen door het ministerie
van de voorwaarden voor een overheidsopdracht;
Overwegende dat in deze fase de gemeente Elsene niet verplicht is om een bestelling te plaatsen op deze
opdracht die er enkel op gericht is het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in staat te stellen
om zo goed mogelijk de benodigde hoeveelheden in te schatten;
Overwegende het feit dat er rechtstreeks bij de inschrijvers van het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest besteld wordt waarbij het ministerie op het ogenblik van de bestelling optreedt als opdrachtencentrale
(zodra de aannemer bekend is en er een overeenkomst gesloten is tussen hem en het ministerie) en waarbij de
beslissing genomen wordt door het college van burgemeester en schepenen of door de gemeenteraad al
naargelang van de begroting (gewone of buitengewone begroting) en het soort opdracht;
Overwegende dat de uitgaven met betrekking tot deze bestellingen telkens het voorwerp zullen zijn van
budgettaire vastleggingen door het college van burgemeester en schepenen;
Overwegende dat deze beslissingen onderworpen zijn aan een algemeen toezicht;

Overwegende dat de gemeente Elsene nog altijd eigen overheidsopdrachten kan uitschrijven voor
leveringen en diensten opgenomen in de lijst van het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, of
dat bij het uitschrijven van de opdracht haar behoeften verschillen van die welke opgenomen zijn in het
bestek van het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, of dat de behoefte pas bekend is nadat
de opdracht van het ministerie is uitgeschreven en deze op het ogenblik van de uitschrijving nog niet bekend
was, of omdat de gemeente er anders over beslist;
Overwegende dat de opdrachten die de gemeente Elsene rechtstreeks uitschrijft gehandhaafd blijven naast
de bestellingen die het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest onder de vorm van
gemeenschappelijke opdrachten plaatst en waarbij de gemeente zich heeft aangesloten (geen exclusivitiet);
Overwegende dat indien de gemeente Elsene haar eigen opdrachten tegelijkertijd met die van het MBHG
uitschrijft voor volledig identieke artikelen dan worden de overeenstemmende bedragen bijeen geteld om de
juiste bekendmakingsdrempel voor de gemeentelijke opdracht te bekomen;
Overwegende dat de eerste opdracht die het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest als
opdrachtencentrale uitschrijft een opdracht voor levering van kopieermachines in leasing betreft over een
periode van 5 jaar die ingaat op 1 februari 2012 en waarvoor de gemeenten en OCMW’s de geraamde
benodigde hoeveelheden per soort kopieermachine vóór 13 juni 2011 moesten meedelen (gewone
budgettaire vastlegging);
Overwegende dat tijdens zijn zitting van 9 mei 2011 het college van burgemeester en schepenen zijn
principeakkoord heeft gegeven voor:
- de aankoop van nieuwe kopieermachines via overheidsopdracht voor levering in leasing gedurende een
periode van 5 jaar die binnen afzienbare tijd bekend wordt gemaakt om begin februari 2012 door het
ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te worden uitgeschreven waarbij laatstgenoemde als
aankoopcentrale optreedt voor de gezamenlijke Brusselse gemeenten en OCMW’s voor opdrachten die
hen zou kunnen interesseren;
- de inschrijving als punt op de agenda van een volgende vergadering van de gemeenteraad van de
beslissing van de gemeente Elsene om zich aan te sluiten bij de overheidsopdrachten die het ministerie
van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest als aankoopcentrale uitschrijft.
Gelet op de Nieuwe gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen
de aansluiting van de gemeente Elsene bij overheidsopdrachten die het ministerie van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest als aankoopcentrale uitschrijft goed te keuren rekening houdend met het feit dat
bestellingen die rechtstreeks bij de inschrijver van het ministerie worden geplaatst, waarbij laatstgenoemde
als aankoopcentrale optreedt, pas effectief worden na goedkeuring door het college van burgemeester en
schepenen of door de gemeenteraad afhankelijk van de begroting (gewone of buitengewone begroting) die
op dit soort opdrachten van toepassing is.
Deze beraadslaging wordt niet ter goedkeuring overgemaakt aan de Toezichthoudende overheid
overeenkomstig de bepalingen van de ordonnantie van 14 mei 1998 en het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 16 juli 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 6 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/093
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 4de punt:
MB/VW (1 ste Directie): Overheidsopdracht voor diensten nr. 2011-279. Veiligheids- en
gezondheidscoördinatie in projectfase en in verwezenlijkingfase: volledige opdrachten in het kader van
verschillende dossiers die voor een duur van een jaar door de gemeente Elsene geprogrammeerd zijn.
Openbare aanbesteding met Europese bekendmaking. Opdracht met prijsborderel. Bijzonder bestek en
inventaris. Bepaling van de opdrachtvoorwaarden. Uitgave geraamd op 250.000,00 EUR BTWI (21%).
Goedkeuring.
DE RAAD
------------------------------
Gelet op de wet van 24 december 1993 m.b.t. de overheidsopdrachten voor werken, leveringen en diensten
evenals tot de besluiten die ter uitvoering van die wet genomen zijn;
Gelet op de Koninklijke Besluiten van 25 januari 2001 en van 19 januari 2005 betreffende de tijdelijke of
mobiele bouwplaatsen inzake de veiligheid en de gezondheid;
Overwegende dat het grootste deel van de bouwwerven die door de gemeente worden verwezenlijkt de
aanduiding van een veiligheidscoördinator in de projectfase en een veiligheidscoördinator in de
verwezelijkingsfase vereist;
Gelet dat onderhavige overheidsopdracht met prijsborderel zal gegund worden via een openbare
aanbesteding;
Overwegende dat het geraamde bedrag voor deze opdracht voor diensten 206.611,60 EUR ZBTW bedraagt,
hetzij 250.000,00 EUR BTWI (21%);
Overwegende dat de gemeente zich in het Algemeen Bestek de mogelijkheid voorbehoudt om de
overheidsopdracht te hernieuwen in toepassing van de bepalingen in artikel 17 § 2, 2°, b) van de Wet van
24 december 1993 m.b.t. de overheidsopdrachten en bepaalde overheidsopdrachten voor werken,
leveringen en diensten;
Overwegende dat de raming van de kostprijs van de overheidsopdracht, rekening houdend met de
mogelijkheid om de overheidsopdracht te hernieuwen tot zijn maximum duur, t.w. drie jaar na het afsluiten
van het contract voor de eerste opdracht, neerkomt op een bedrag van 826.446,40 EUR ZBTW (of 4 x de
jaarlijkse raming van 206.611,60 EUR ZBTW);
Overwegende dat het bedrag van de geraamde uitgave rekening houdend met deze eventuele vernieuwing
groter is dan 193.000,00 EUR ZBTW, zijn de regels van de Europese bekendmaking van toepassing,
overeenkomstig de bepalingen in artikel 53, §1ste van het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996;
Gelet op het bijzonder bestek en de inventaris houdende regeling van deze opdracht ;
Gelet op de Nieuwe gemeentewet;

Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLUIT, met eenparigheid van stemmen:
1. de volledige opdrachten van coördinatie in projectfase en in verwezenlijkingfase voor verschillende
dossiers die door de gemeente voor een duur van een jaar geprogrammeerd zijn, goed te keuren;
2. het bijzonder bestek en de inventaris m.b.t. deze overheidsopdracht nr. 2011-279 die integraal deel
uitmaakt van deze beslissing goed te keuren;
3. het college van Burgemeester en Schepenen toe te laten via openbare aanbesteding een
overheidsopdracht van diensten via prijsborderel met Europese bekendmaking uit te schrijven;
4. de globale uitgave met betrekking tot deze overheidsopdracht voor diensten, geschat op
250.000,00 EUR BTWI (21 %) goed te keuren;
5. de uitgave van 235.000,00 EUR BTWI in te schrijven op de buitengewone begroting voor de jaren die
gedekt zijn door onderhavige opdracht onder de volgende begrotingsartikelen:
- 100/723-60: “Algemeen bestuur: herstelwerkzaamheden aan gebouwen van het openbaar
domein”;
- 104/723-60: “Algemeen bestuur: aanpassingswerken aan gebouwen in uitvoering”;
- 124/723-60: “Privaat patrimonium: herstelwerkzaamheden van gebouwen van het privaat
domein”;
- 1241/723-60: “Privaat patrimonium / Wiertzstraat: aanpassingswerken aan gebouwen in
uitvoering”;
- 1242/723-60: “Privaat patrimonium – O.L.C. Madeleine Clément: aanpassingswerken aan
gebouwen in uitvoering”;
- 424/723-60: “Parking: herstelwerkzaamheden in uitvoering”;
- 700/723-60: “Algemeen onderwijs: aanpassingswerken aan gebouwen in uitvoering”;
- 7641/723-60: “Sport: aanpassingswerken van gebouwen”;
- 7642/723-60: “Gemeentelijke baden: aanpassingswerken”;
- 771/723-60: “Musea: aanpassingswerken aan gebouwen”;
- 790/723-60: “Erediensten: buitengewone werken aan gebouwen”;
- 8341/723-60: “Rusthuizen: herstelwerkzaamheden”;
- 8440/723-60: “Kinderkribben en kinderdagverblijven: aanpassingswerken aan gebouwen”;
- 8492/723-60: “Gemeenschapsrestaurants: aanpassingswerken aan gebouwen in uitvoering”;
- 922/723-60: “Huisvesting: aanpassingswerken aan gebouwen in uitvoering”;
- 421/731-60: ”Infrastructuur: werken aan het wegennet in uitvoering”;
- 421/735-60: “Infrastructuur: buitengewoon onderhoud van het wegennet”;
- 421/744-98: “Infrastructuur: divers uitrustingsmaterieel”.
6. de uitgave van 15.000,00 EUR BTWI in te schrijven op de buitengewone begroting voor de jaren die
gedekt zijn door onderhavige opdracht onder de volgende economische code:
- 122-02 genaamd “honoraria voor studies en werken”
7. de investeringsuitgaven te financieren door het aangaan van een lening bij een financiële instelling of
door gebruik te maken van het buitengewoon reservefonds.
De huidige beraadslaging zal worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig de
bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 8 juli 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht:
André SAPART, Willy DECOURTY.
Adjunct Gemeentesecretaris.

GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
OK SMP-CA – Cindy
Escada – 26-05-2011
COMMUNE D'IXELLES GEMEENTE ELSENE
- : - - : -
3ème Direction 3de Directie
- : - - : -
TRAVAUX PUBLICS OPENBARE WERKEN
- : - - : -
COORDINATION SECURITE - SANTE EN PHASE PROJET ET EN PHASE
REALISATION : MISSIONS COMPLETES
DANS LE CADRE DE DIVERS DOSSIERS PROGRAMMES
PAR LA COMMUNE D’IXELLES POUR UNE DUREE D’UN AN
ADJUDICATION PUBLIQUE
2011- 279
CAHIER DES CHARGES
N° 279/2011
PROJECT - EN UITVOERINGSCOORDINATIE VEILIGHEID - GEZONHEID:
VOLLEDIGE OPDRACHTEN
IN HET KADER VAN VERSCHILLENDE DOSSIERS GEPROGRAMMEERD
DOOR DE GEMEENTE ELSENE VOOR DE DUUR VAN EEN JAAR
OPENBARE AANBESTEDING
2011- 279
BESTEK
Nr. 279/2011

CHAPITRE I - Clauses administratives du marché
1A. Clauses contractuelles générales.
1 - Réglementations applicables:
- La loi du 24 décembre 1993, relative aux marchés publics et à certains
marchés de travaux, de fournitures et de services.
- L'Arrêté royal du 8 janvier 1996 relatif aux marchés publics de travaux, de
fournitures et de services et aux concessions de travaux publics et les arrêtés
qui l’ont modifié.
- L'Arrêté royal du 26 septembre 1996 établissant les règles générales d'exécution
des marchés publics et des concessions de travaux publics et son annexe, le
cahier général des charges.
- L'Arrêté royal du 2 août 1990, portant le règlement général de la comptabilité
communale.
- L’arrêté du 25 janvier 2001 concernant les chantiers temporaires ou mobiles et
l’Arrêté royal du 19 décembre 2001 (M.B.07/02/2001) concernant la formation
complémentaire des coordinateurs en matière de sécurité et de santé et l’Arrêté
royal du 19 janvier 2005 publié au Moniteur belge le 25 janvier 2005, modifiant
l’Arrêté royal du 25 janvier 2001
- L’Arrêté royal du 31 août 2005 relatif à l’utilisation des équipements de travail
pour des travaux temporaires en hauteur (M.B.15.9.2005)
- La loi du 4 août 1996 relative au bien-être des travailleurs lors de l’exécution de
leur travail ainsi que la loi-programme du 27 décembre 2004 publié au Moniteur
belge le 31 décembre 2004.
- L’Arrêté royal du 27 mars 1998 relatif à la politique de bien-être des travailleurs
lors de l’exécution de leur travail.
- La Directive européenne 92/57/CCE du 24 juin 1992 relative aux prescriptions
minimales de sécurité et santé à mettre en œuvre sur les chantiers temporaires et
mobiles.
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 2 -
HOOFDSTUK I - Administratieve bepalingen van de opdracht
1A. Algemene contractuele bepalingen.
1 - Reglementen van toepassing:
- De wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten en sommige
opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten.
- Het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996 betreffende de overheidsopdrachten
voor de aanneming van werken, leveringen en diensten en de concessies voor
openbare werken en de besluiten die het hebben gewijzigd.
- Het Koninklijk Besluit van 26 september 1996 tot bepaling van de algemene
uitvoeringsregels voor de overheidsopdrachten en concessies van openbare
werken en zijn bijlage, het algemeen bestek.
- Het Koninklijk Besluit van 2 augustus 1990 bevattende het algemeen reglement
van de gemeentelijke boekhouding.
- Het Koninklijk Besluit van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele
bouwplaatsen en het Koninklijk Besluit van 19 december 2001 (M.B.07/02/2001)
betreffende de aanvullende vorming van de coördinatoren inzake veiligheid en
gezondheid en het Koninklijk Besluit van 19 januari 2005 verschenen in het
Staatsblad van 25 januari 2005, tot wijziging van het Koninklijk Besluit van 25 januari
2001.
- Het Koninklijk Besluit van 31 augustus 2005 betreffende het gebruik van
arbeidsmiddelen voor tijdelijke hoogtewerken (S.B.15.9.2005).
- De wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de
uitvoering van hun werk en de programmawet van 27 december 2004,
verschenen in het staatsblad op 31 december 2004.
- Het Koninklijk besluit van 27 maart 1998 met betrekking tot de politiek van
welzijn van de werkers gedurende de uitvoering van hun werk.
- De Europese Richtlijn 92/57/EEG van 24 juni 1992 betreffende de
minimumvoorschriften inzake veiligheid of gezondheid voor tijdelijke of mobiele
bouwplaatsen.
- Le RGPT – Règlement Général pour la Protection du Travail et le Code du - Het ARAB – Algemeen Reglement voor de Arbeidssbescherming en de Codex

Bien-être au travail.
La Commune se réserve la possibilité de renouveler le marché en application
des dispositions de l’article 17 § 2, 2°, b) de la Loi du 24 décembre 1993 relative
aux marchés publics et à certains marchés de travaux, de fournitures et de
services.
- Article 116 de l’Arrêté Royal du 8 janvier 1996 : compte tenu des délais
d’approbation administratifs, le délai pendant lequel le soumissionnaire est tenu
par son offre est porté de 60 à 180 jours. (voir 1A § 8 : validité des offres).
L'accomplissement d'une procédure n'implique en rien l'obligation d'attribuer un
marché. La commune peut soit renoncer à passer le marché, soit refaire la
procédure, au besoin suivant un autre mode. sans devoir pour autant, pour
quelque raison que ce soit, payer des indemnités aux soumissionnaires.
L’attention du soumissionnaire est attirée sur le fait que son offre ne peut
renvoyer ni contenir ses conditions générales ou particulières de vente
contraires au présent cahier spécial des charges.
2 - Objet du marché:
Le marché est un marché public de services ayant pour objet la coordination
sécurité – santé en projet et en phase réalisation : missions complètes dans le
cadre de divers dossiers programmés par la Commune d’Ixelles pour une durée
d’un an.
La mission concerne la coordination de la sécurité et de la santé, projet et
réalisation, pour divers marchés de travaux (bâtiments, voiries,…), dont le délai
d’exécution est déterminé et divers marchés de travaux dont l’exécution est prévue
tout au long de l’année (marchés annuels ou marchés annuels à bordereau de prix
(=« marchés stocks »).
La mission de coordination est exécutée par un prestataire de services compétent
pour l’exercice de la mission de coordination au regard des conditions d’exercice de
la fonction de coordinateur imposées par les arrêtés royaux du 25 janvier 2001, 19
décembre 2001 et 19 janvier 2005 précités.
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 3 -
van het Welzijn op het werk.
De Gemeente behoudt zich de mogelijkheid voor om de overheidsopdracht te
hernieuwen in toepassing van de bepalingen in artikel 17 § 2, 2°, b) van de Wet
van 24 december 1993 m.b.t. de overheidsopdrachten van werken, leveringen en
diensten;
- Artikel 116 van het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996: rekening houdend met
de administratieve goedkeuringstermijnen, is de termijn gedurende dewelke de
inschrijver door zijn aanbod wordt gebonden verhoogd van 60 tot 180 dagen.
De vervulling van een procedure houdt geen verplichting in om een opdracht toe te
kennen. De Gemeente kan hetzij ervan afzien de opdracht te gunnen, hetzij de
procedure terug inzetten, desnoods volgens een andere wijze.
De aandacht van de inschrijver wordt gevestigd op het feit dat zijn offerte niet
mag verwijzen naar, noch vermelding mag maken van, zijn algemene of
bijzondere verkoopsvoorwaarden die strijdig zouden zijn met onderhavig
bijzonder bestek.
2 - Voorwerp van de opdracht:
De opdracht is een openbare opdracht van diensten die als voorwerp heeft project- en
uitvoeringscoördinatie veiligheid en gezondheid : volledige opdrachten in het kader
van verschillende dossiers geprogrammeerd door de gemeente Elsene voor de duur
van een jaar.
De aanbesteding betreft de coördinatie van de veiligheid en de gezondheid, project
en uitvoering, voor verschillende opdrachten voor werken (gebouwen, wegen…) met
een vastgestelde uitvoeringstermijn en verschillende opdrachten voor werken
waarvoor de uitvoering voorzien is over het gehele jaar (jaarlijkse opdrachten of
jaarlijkse opdrachten met prijsopgave (= « stockopdrachten »)).
De coördinatieopdracht wordt uitgevoerd door een dienstverlener die bevoegd is
voor de uitvoering van de coördinatieopdracht, gelet op de uitvoeringsvoorwaarden
van de functie van coördinator die opgelegd worden door de voorvermelde
Koninklijke Besluiten van 25 januari 2001, 19 december 2001 en 19 januari 2005.
Le présent marché comprend les services énoncés dans leur principe, au présent De aanbesteding bevat de diensten waarvan de principes in onderhavig speciaal

cahier spécial des charges.
Il s’agit d’un marché à bordereau de prix. Les commandes sont établies au fur et à
mesure des besoins de la Commune, des projets à lancer et des chantiers à suivre
pour tous les dossiers programmés par la Commune d’Ixelles pour une durée d’un
an.
3. Délai d’exécution :
Le marché prend cours le premier jour ouvrable qui suit la date de la notification de
l’attribution du marché et prend fin à la réception provisoire de l’ensemble des
services qui correspond à la réception du DIU relatif aux travaux de la dernière
mission.
Si pour une raison ou une autre, le maître de l’ouvrage reporte la date de début de
l’un ou de plusieurs projets et/ou des travaux, il en informe le coordinateur sécurité
aussi vite que possible et à tout le moins dans les 5 jours calendrier précédant la
date de début d’élaboration du projet et/ou des travaux initialement prévus.
Le maître de l’ouvrage informe le coordinateur réalisation de la date de la réception
des travaux 5 jours ouvrables à l’avance.
Pour chaque dossier, la transmission du plan de sécurité et de santé actualisé, du
journal de coordination actualisé et du dossier d’intervention ultérieure au maître
d’ouvrage est constatée par un procès-verbal que le coordinateur joint au dossier
d’intervention ultérieure
Le procès-verbal est signé par le coordinateur sécurité et par le maître de l’ouvrage.
La réception des services se fait lors de la réception du DIU relatif aux travaux de la
dernière mission.
Les arrêts de chantier qui suspendent le délai contractuel d’exécution des travaux
(force majeure, faillite d’un entrepreneur, grève, injonction administrative ou ordre ou
fait du maître de l’ouvrage, jours d’intempéries etc…) entraînent également la
suspension de l’exécution de la mission de coordination et ne donnent pas lieu à des
suppléments d’honoraires.
4 - Mode de passation:
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 4 -
bestek worden uiteengezet.
Het gaat om een opdracht volgens prijslijst. De bestellingen worden opgesteld al
naar gelang de noden van de Gemeente, van de op te starten projecten en op te
volgen werven voor alle dossiers doe door de Gemeente geprogrammeerd zijn voor
de duur van een jaar.
3. Uitvoeringstermijn
De opdracht begint de eerste werkdag die volgt op de datum van de notificatie van de
toewijzing van de opdracht en eindigt de dag van de voorlopige oplevering van het
geheel van de diensten, in overeenstemming met de oplevering van het
postinterventiedossier (PID) met betrekking tot de werken van de laatste opdracht.
Als om een of andere reden de bouwheer de aanvangsdatum uitstelt van een of
meerdere projecten en/of werken, brengt hij de veiligheidscoördinator zo snel mogelijk
op de hoogte en uiterlijk binnen de vijf kalenderdagen voorafgaand aan de
aanvangsdatum van de uitwerking van het project en/of de oorspronkelijk voorzien
werken.
De bouwheer brengt de uitvoeringscoördinator op de hoogte van de opleveringsdatum
van de werken, 5 werkdagen op voorhand.
Middels een proces-verbaal dat door de coördinator bij het postinterventiedossier
gevoegd wordt, wordt voor elk dossier de overdracht geconstateerd aan de bouwheer
van het geactualiseerde veiligheids- en gezondheidsplan, het bijgewerkte
coördinatiedagboek en het postinterventiedossier.
Het proces-verbaal wordt getekend door de veiligheidscoördinator en door de
bouwheer. De oplevering van de diensten gebeurt bij de oplevering van het PID met
betrekking tot de werken van de laatste opdracht.
De stilleggingen van de werken die de contractuele uitvoeringstermijn van de werken
ophouden (overmacht, faillissement van een aannemer, staking, administratieve
injuncties of bevel of daad van de bouwheer, weersomstandigheden enz.) hebben
eveneens de opheffing tot gevolg van de uitvoering van de coördinatieopdracht en
geven geen aanleiding tot honorariasupplementen.
4. Wijze van aanbesteding
Le marché est passé par adjudication publique. De opdracht wordt toegewezen door openbare aanbesteding.

5 - Nature des prestations
Voir aussi : Chapitre II - Clauses techniques
Le marché est un marché public de services pour plusieurs missions complètes de
coordination – sécurité projet et réalisation, pour divers dossiers de travaux établis
par les services de la Commune
Cette mission comprend l’établissement et la tenue des documents de la
coordination (ces documents sont établis conformément aux dispositions pertinentes
des articles 25 à 29, 33 et 36 de l’arrêté royal précité du 25 janvier 2001) ; ainsi que
les tâches déterminées par l’article 22 de l’arrêté royal précité du 25 janvier 2001.
N.B. : tous les documents sont bilingues (les frais de traduction sont compris dans
ce marché).
Quelque soit le nombre d’études qui ont déjà été commandées au prestataire de
services, il ne peut arguer du nombre de ces études ou de leur importance pour
prolonger les délais d’exécution imposés.
Il doit prendre les dispositions nécessaires pour faire face à la situation.
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 5 -
5. Aard van de prestaties
Zie ook: Hoofdstuk II - Technische bepalingen.
De aanbesteding is een openbare aanbesteding voor meerdere volledige opdrachten
voor project- en uitvoeringscoördinatie inzake veiligheid, voor verschillende
werkendossiers opgesteld door de gemeentediensten.
Die opdracht behelst het opstellen en het bijhouden van de documenten van de
coördinatie (de documenten worden opgesteld conform de relevante bepalingen van de
artikels 25 tot 29, 33 en 36 van voornoemd Koninklijk Besluit van 25 januari 2001);
evenals de taken vastgelegd in artikel 22 van voornoemd Koninklijk Besluit van 25 januari
2001.
N.B.: Alle documenten zijn tweetalig (de vertaalkosten zijn inbegrepen in de
aanbesteding).
Ongeacht het aantal studies dat al besteld is bij de dienstverlener, kan deze laatste
het aantal studies, of het belang ervan, in geen geval inroepen om de bovenvermelde
opgelegde uitvoeringstermijnen te verlengen.
Hij dient de nodige maatregelen te treffen om het hoofd te bieden aan de situatie.
5.1 Durant la phase de projet de l’ouvrage 5.1 Tijdens de projectfase van het werk
5.1.1 Mission lors de la concertation du projet de l’ouvrage
Lors de la concertation du projet, le coordinateur s’assurera que les choix
architecturaux, techniques et organisationnels permettent une intégration des
principes généraux de prévention. Afin de réaliser ces prestations, le coordinateur
organisera des réunions de coordination avec le maître de l’ouvrage, le maître
d’œuvre et les bureaux d’études concernés.
5.1.2 Plan de Sécurité et de Santé du projet de l’ouvrage (P.S.S.)
Ce dossier comprend : Dit dossier bevat:
La description de l’ouvrage à réaliser, du projet jusqu’à sa réalisation
complète ;
La description des résultats de l’analyse des risques ;
La description des mesures de prévention qui comprend :
a) l’ensemble des règles et mesures de prévention, adaptées aux
caractéristiques du chantier et résultant de la mise en œuvre des
5.1.1 Opdracht tijdens het overleg van het bouwproject
Tijdens het overleg van het project zal de coördinator erop toezien dat de
architectonische, technische en organisatorische keuzes de integratie mogelijk
maken van de algemene preventieprincipes. Teneinde die prestaties te
verwezenlijken zal de coördinator coördinatievergaderingen organiseren met de
bouwheer, de architect en de betrokken onderzoeksbureaus
5.1.2 Veiligheids- en gezondheidsplan van het werkproject (VGP)
De beschrijving van de uit te voeren werken, vanaf het project tot de volledige
afwerking;
De beschrijving van de resultaten van de risicoanalyse;
De beschrijving van de preventiemaatregelen, waaronder:
a) het geheel van preventieregels en -maatregelen, aangepast aan de
specificiteit van de werf en als resultaat van de toepassing van de

principes généraux de prévention ;
b) les mesures spécifiques concernant les travaux ;
c) les instructions pour les intervenants ;
la liste des noms et adresses de tous les maîtres d’ouvrage, maîtres
d’œuvre et entrepreneurs, à partir du moment où ces personnes sont
concernées par le chantier ;
les obligations des entreprises générales, co-traitantes et/ou sous-traitantes.
Le plan de Sécurité et de Santé sera établi avant l’ouverture du chantier.
Il comprend aussi (Article 25):
- l’interférence des activités entre divers intervenants ;
- l’interférence de toutes installations ou activités à l’intérieur ou à
proximité du site ;
- l’exécution d’éventuels travaux ultérieurs ;
- les dispositifs de sécurité à installer sur l’ouvrage (crochets de sécurité,
ancrages, lignes de vie, passerelles, garde-corps,…)
- une annexe à faire remplir par les soumissionnaires comportant deux
parties :
A. Description des modes d’exécution et des mesures de sécurité
envisagées pour le chantier ;
B. Liste des postes et des prix des moyens de sécurité et de santé à
mettre en œuvre pour le chantier.
5.1.3 Dossier d’Intervention Ultérieure (D.I.U.)
Le coordinateur y reprendra les éléments utiles en matière de sécurité et de santé à
prendre en compte lors d’éventuels travaux ultérieurs. Ce dossier sera établi au fur
et à mesure de l’avancement des études et du chantier sur base des documents
remis par les différentes parties. Le dossier sera mis à jour et transmis au maître de
l’ouvrage à la fin des travaux, dans les 30 jours calendriers après la réception
provisoire de l’ouvrage.
Ainsi, le coordinateur-projet prépare le DIU et le coordinateur-réalisation l’adapte et
le finalise.
5.1.4 Journal de coordination (J.C.)
Dans les cas où la tenue d’un journal est obligatoire, le journal de coordination sera
ouvert et tenu par le coordinateur-projet durant la phase projet. Ouverture par le
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 6 -
algemene preventieprincipes;
b) de specifieke maatregelen betreffende de werken;
c) de instructies voor de betrokkenen;
De lijst met de namen en adressen van alle bouwheren en aannemers, vanaf
het ogenblik dat die personen betrokken zijn bij de werf;
De verplichtingen van de algemene, medeaannemende en/of
onderaannemende bedrijven.
Het veiligheids- en Gezondheidsplan moet opgemakt worden voor de opening van
de werf. Het bevat eveneens (Artikel 25) :
- de interferentie van de activiteiten tussen de verschillende betrokkenen;
- de interferentie van alle installaties of activiteiten op of in de nabijheid van
de site;
- de uitvoering van eventuele latere werken;
- veiligheidsvoorzieningen die op het werk moeten geïnstalleerd
(veiligheidshaken, ankers , levenslijnen, passerelles, leuningen,…);
- een te laten vullen bijlage door de inschrijvers met twee delen :
A. Beschrijving van de manieren van uitvoering en de
veiligheidsmaatregelen die voor het bouwterrein worden overwogen;
B. Lijst met de posten en de prijzen van de middellen van de veiligheid en
gezondheid die voor het bouwterrein moeten uitgevoerd worden.
5.1.3 Het postinterventiedossier (PID)
Daarin neemt de coördinator de nuttige elementen op met betrekking tot de
veiligheid en de gezondheid waarmee rekening moet worden gehouden bij de
uitvoering van eventuele latere werken. Het dossier wordt gaandeweg opgesteld
naargelang de vordering van de studies en van de werf op basis van de documenten
die door de verschillende partijen worden overhandigd. Het dossier moet op het
einde van de werken bijgewerkt en aan de bouwheer overhandigd worden, binnen
de 30 kalenderdagen na de voorlopige oplevering van het werk.
De projectcoördinator bereidt het PID dus voor, en de uitvoeringscoördinator past
het aan en werkt het af.
5.1.4 Het Coördinatiedagboek (CD)
In het geval dat de houding van een coördinatiedagboek is verplicht, het
coördinatiedagboek wordt opgemaakt en bijgehouden door de projectcoördinator

coordinateur-projet du Journal de Coordination qui est à remettre au Maître d’ouvrage.
Le Maître de l’ouvrage le remet au coordinateur-réalisation qui le complétera durant la
phase réalisation.
5.1.5 Délais de remise des documents
A. Remise du plan de sécurité et de santé en vue de son intégration dans le cahier
spécial des charges, la demande de prix ou les documents contractuels
conformément à l’article 30 de l’A.R. du 25 janvier 2001.
Lorsque le pouvoir adjudicateur estime l’élaboration du projet de l’ouvrage terminée,
il invite le prestataire de services, par courrier, à lui transmettre le plan de sécurité et
de santé dans un délai de 10 jours ouvrables. Il sera intégré dans le cahier spécial
des charges relatif au marché ayant pour objet la réalisation de l’ouvrage.
B. Examen de la conformité des documents annexés aux offres reçues au PSS.
Le pouvoir adjudicateur transmet au prestataire de services les offres reçues dans le
cadre du marché ayant pour objet la réalisation de l’ouvrage, accompagnées des
documents visés à l’article 30, 1° et 2°de l’A.R. du 25.01.2001, à savoir :
du document annexé qui se réfère au plan de sécurité et de santé, dans lequel
le soumissionnaire décrit la manière dont il exécutera l’ouvrage pour tenir
compte de ce plan ;
du calcul de prix séparé concernant les mesures et moyens de prévention que
le soumissionnaire compte utiliser pour exécuter l’ouvrage
Le prestataire de service dispose alors d’un délai de 5 jours ouvrables, à dater de
la réception des offres par lui-même, pour :
a) procéder à l’analyse de ces documents et formuler au pouvoir adjudicateur ses
conseils en ce qui concerne la conformité au plan de sécurité et de santé du
document visé au 1° ci-avant ;
b) notifier au pouvoir adjudicateur les éventuelles non-conformités.
c) Remise du plan de sécurité et de santé actualisé, du journal de coordination
actualisé et du dossier d’intervention ultérieure
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 7 -
tijdens de projectfase. Het coördinatiedagboek wordt geopend door de
projectcoördinator, die het bezorgt aan de bouwheer. De bouwheer maakt het over
aan de uitvoeringscoördinator, die het vervolledigt tijdens de uitvoeringsfase.
5.1.5 Termijn voor het binnenleveren van de documenten
A. Indienen van het veiligheids- en gezondheidsplan met het oog op de opname in de
bijzondere bestek, het opvragen van prijzen of van contractuele documenten
overeenkomstig het artikel 30 van het KB van 25 januari 2001.
Wanneer de aanbestedende overheid oordeelt dat de uitwerking van het werkproject
voltooid is, nodigt hij de dienstverlener schriftelijk uit om hem het veiligheids- en
gezondheidsplan te bezorgen, binnen een termijn van 10 werkdagen. Het plan zal
opgenomen worden in het bestek met betrekking tot de aanbesteding voor de
uitvoering van het werk.
B. Conformiteitonderzoek van de documenten bijgevoegd bij de ontvangen offertes
voor het VGP.
De aanbestedende overheid maakt aan de dienstverlener de ontvangen offertes over
in het kader van de aanbesteding voor de uitvoering van de werken, samen met de
documenten zoals bedoeld in artikel 30, 1° en 2° van het KB van 25.01.2001, te
weten:
het bijgevoegde document dat verwijst naar het veiligheids- en gezondheidsplan,
waarin de inschrijver de manier beschrijft waarop hij het werk zal uitvoeren
rekening houdend met dat plan;
de aparte prijsberekening betreffende de preventiemaatregelen en -middelen die
de inschrijver denkt te gebruiken om het werk uit te voeren.
De dienstverlener beschikt daarna over een termijn van 5 werkdagen, te tellen vanaf
de datum waarop hijzelf de offertes ontvangt, om:
a) over te gaan tot de analyse van die documenten en aan de aanbestedende
overheid zijn advies te formuleren voor wat betreft de conformiteit met het
veiligheids- en gezondheidsplan van het document zoals bedoeld in het
voorgaande punt 1°;
b) aan de aanbestedende overheid de eventuele afwijkingen te melden.
c) Indienen van het bijgewerkte veiligheids- en gezondheidsplan, het bijgewerkte
coördinatiedagboek en het postinterventiedossier.
Le prestataire de services à la réception provisoire de l’ouvrage transmet au pouvoir De dienstverlener maakt bij de voorlopige oplevering van het werk aan de

adjudicateur le plan de sécurité et de santé actualisé et le journal de coordination
actualisé. Le dossier d’intervention ultérieure est lui, transmis dans les 30 jours
calendriers après la réception provisoire de l’ouvrage.
5.2 Durant la phase réalisation de l’ouvrage
5.2.1 Réunions de coordination
Le coordinateur organisera des réunions de coordination avec le maître de
l’ouvrage, le maître d’œuvre, les bureaux d’études éventuels, les responsables des
entreprises et les conseillers en prévention des différents intervenants.
5.2.2. Visites du chantier et tenue du Journal de Coordination (ouverture du journal
de coordination voir phase projet)
5.2.2.1 Dans le cadre de marchés de travaux dont le délai d’exécution est défini
Le coordinateur effectuera des visites pour coordonner la mise en œuvre des
mesures de sécurité suivant les règles prévues au plan de sécurité et de santé et les
plans particuliers des entreprises. Il tiendra le Journal de Coordination signalant les
manquements ainsi que les situations dangereuses constatées, les mesures de
prévention conseillées pour y remédier, leurs délais d’application et évaluera la
prévention pour les phases à venir. La durée des visites hebdomadaires sera
déterminée en fonction des risques évalués pour les différentes phases de la
réalisation.
Le Coordinateur-sécurité est tenu d’inscrire, dans le journal de chantier, les jours et
heures de ses visites.
Les procès verbaux des réunions prévues pour la coordination seront annexés au
journal de coordination. Le coordinateur fournira et tiendra systématiquement le
journal de coordination à jour dont une copie sera tenue en permanence à
disposition des parties intéressées sur le chantier (dans un classeur Sécurité et
Santé).
Il sera complété par :
a) Les comptes rendus des inspections communes ;
b) Les observations faites par le coordinateur sécurité et le suivi apporté ;
c) Les observations faites par les intervenants ;
d) Les informations administratives concernant les intervenants ;
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 8 -
aanbestedende overheid het bijgewerkte veiligheids- en gezondheidsplan over, evenals
het bijgewerkte coördinatiedagboek. Het postinterventiedossier wordt op zijn beurt
overgemaakt binnen de 30 werkdagen na de voorlopige oplevering van het werk.
5.2 Tijdens de uitvoeringsfase van het werk
5.2.1 Coördinatievergaderingen
De coördinator dient coördinatievergaderingen te houden met de bouwheer, de
eventuele onderzoeksbureaus, de verantwoordelijken van de ondernemingen en de
preventieadviseurs van de verschillende partijen.
5.2.2 Bezoeken aan de werf en het bijhouden van het coördinatiedagboek (opening
van het coördinatiedagboek zie projectfase)
5.2.2.1 in het kader van de werkopdrachten met vastgestelde uitvoeringstermijn
De coördinator brengt wekelijks een bezoek aan de werf ten einde de toepassing
van de veiligheidsmaatregelen te coördineren, volgens de regels die voorzien zijn in
het veiligheids- en gezondheidsplan en in de bijzondere plannen van de bedrijven.
Hij houdt het coördinatiedagboek bij en maakt melding van de tekortkomingen en
van de vastgestelde gevaarlijke situaties, de aanbevolen preventiemaatregelen om
eraan te verhelpen evenals de overeenkomstige uitvoeringstermijn ervan. Hij maakt
eveneens een evaluatie van de preventie voor de komende fasen. De duur van de
wekelijkse bezoeken wordt vastgesteld op basis van de ingeschatte risico's voor de
verschillende fasen van de uitvoering.
De veiligheidscoördinator is verplicht om de dagen en de uren van zijn bezoeken te
noteren in het werfdagboek.
De processen-verbaal van de vergaderingen die voorzien zijn voor de coördinatie
worden bij het coördinatiedagboek gevoegd. De coördinator zorgt voor het
coördinatiedagboek en houdt het systematisch bij. Ten allen tijde is er een kopie ter
beschikking van de betrokken partijen op de werf.
Het dagboek wordt aangevuld met:
a) de verslagen van de gemeenschappelijke inspecties;
b) de aanmerkingen van de veiligheidscoördinator en het gegeven gevolg;
c) de opmerkingen van de betrokkenen;
d) de administratieve gegevens aangaande de betrokkenen;

e) Les copies de tous les rapports de visites et de réunions ;
f) La copie de la notification préalable ;
g) Le compte rendu de toute modification apportée au projet initial susceptible
d’interférer sur l’exercice de la coordination sécurité ;
h) Les informations concernant les accidents survenus sur le chantier ;
i) Tous les documents fournis par les entrepreneurs concernant la sécurité ;
j) Tous les courriers échangés ente les intervenants concernant la sécurité.
L’ensemble des documents relatifs à la sécurité est conservé dans un dossier
sécurité sur chantier.
5.2.2.2 dans le cadre de marchés de travaux annuels
Le coordinateur effectuera des visites pour coordonner la mise en œuvre des
mesures de sécurité suivant les règles prévues au plan de sécurité et de santé et
au(x) plan(s) particulier(s), de l’entreprise ou des entreprises. Il tiendra le Journal de
Coordination signalant les manquements ainsi que les situations dangereuses
constatées, les mesures de prévention conseillées pour y remédier, leurs délais
d’application et évaluera la prévention pour les phases à venir.
Les visites auront lieu soit sur simple demande du Maître de l’Ouvrage (par fax ou
par courriel confirmé par courrier) soit de façon ponctuelle, en fonction des risques
évalués pour les phases ou travaux à venir, après consultation du Maître de
l’Ouvrage qui fournira la liste des interventions prévues ou en cours.
Les procès verbaux des réunions prévues pour la coordination seront annexés au
journal de coordination. Le coordinateur fournira et tiendra systématiquement le
journal de coordination à jour dont une copie sera tenue en permanence à disposition
des parties intéressées sur le chantier (dans un classeur Sécurité et santé).
Il sera complété par :
a) Les comptes rendus des inspections communes ;
b) Les observations faites par le coordinateur sécurité et le suivi apporté ;
c) Les observations faites par les intervenants ;
d) Les informations administratives concernant les intervenants ;
e) Les copies de tous les rapports de visites et de réunions ;
f) La copie de la notification préalable ;
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 9 -
e) de kopieën van alle verslagen van de bezoeken en de vergaderingen;
f) de kopie van de voorafgaande notificatie;
g) het verslag van elke aan het oorspronkelijke project aangebrachte wijziging die
een invloed kan hebben op de uitvoering van de veiligheidscoördinatie;
h) de informatie m.b.t. de gebeurde ongevallen op de werf;
i) alle door de aannemers geleverde documenten i.v.m. de veiligheid;
j) alle correspondentie tussen de aannemers betreffende de veiligheid.
Het geheel van documenten betreffende de veiligheid wordt bewaard in een
veiligheidsdossier op de werf.
5.2.2.2 in het kader van de opdrachten voor jaarlijkse werken
De coördinator zal bezoeken uitvoeren om het instellen van de
veiiligheidsmaatregelen te coördineren, volgens de regels die voorzien zijn in het
veiligheids- en gezondheidsplan en in het (de) bijzondere plan(nen) van het/de
bedrijf/bedrijven. Hij houdt het coördinatiedagboek bij en maakt melding van de
tekortkomingen en van de vastgestelde gevaarlijke situaties, de aanbevolen
preventiemaatregelen om eraan te verhelpen, hun termijnen die van toepassing zijn
en zal de preventie voor de komende fasen evalueren.
De bezoeken vinden plaats op eenvoudig verzoek van de bouwheer (per fax of email
met een bevestiging per post), op verschillende tijdstippen, volgens de
ingeschatte risico's voor de komende fasen of werken na overleg met de bouwheer,
die een lijst bezorgt van de geplande of aan de gang zijnde operaties
De processen-verbaal van de geplande vergaderingen voor de coördinatie worden
bij het coördinatiedagboek gevoegd. De coördinator zorgt voor het
coördinatiedagboek en houdt het systematisch bij. Een kopie van het dagboek zal te
allen tijde ter beschikking gehouden worden van de betrokkenen op de werf (in een
klapper Veiligheid en gezonsdheid).
Het dagboek wordt aangevuld met:
a) de verslagen van de gemeenschappelijke inspecties;
b) de aanmerkingen van de veiligheidscoördinator en het gegeven gevolg;
c) de opmerkingen van de betrokkenen;
d) de administratieve gegevens aangaande de betrokkenen;
e) de kopieën van alle verslagen van de bezoeken en de vergaderingen;
f) de kopie van de voorafgaande notificatie;

g) Le compte rendu de toute modification apportée au projet initial susceptible
d’interférer sur l’exercice de la coordination sécurité ;
h) Les informations concernant les accidents survenus sur le chantier ;
i) Tous les documents fournis par les entrepreneurs concernant la sécurité ;
j) Tous les courriers échangés ente les intervenants concernant la sécurité.
L’ensemble des documents relatifs à la sécurité est conservé dans un dossier sécurité
sur chantier.
5.2.3 Adaptation du Plan de Sécurité et de Santé ainsi que du Dossier d’Intervention
Ultérieure (établissement du P.S.S. et du D.I.U. voir phase projet).
Parallèlement au déroulement du chantier, le Plan de Sécurité et de santé sera
complété par les Plans particuliers de sécurité et de santé des entreprises et sera
adapté aux nouvelles situations.
Le Dossier d’Intervention Ultérieure sera adapté en fonction des documents
transmis par les différentes parties.
Chaque entreprise fournira 15 jours avant le début de son intervention sur chantier
son Plan particulier de sécurité qui sera harmonisé et intégré par le coordinateur
dans le Plan de Sécurité et de Santé.
Cette obligation est intégrée contractuellement dans le cahier spécial des charges
relatif à la réalisation des travaux lors de la passation de marché avec
l’entrepreneur.
L’obligation de fourniture du Plan particulier de sécurité s’applique à toutes les
entreprises, co-traitantes ou sous-traitantes sur le chantier.
5.2.4 La structure de coordination (articles 37 à 40 de l’A.R. du 25 janvier 2001) :
Le maître de l’ouvrage organise la structure de coordination. Le coordinateur préside
et convoque la structure de coordination.
5.2.5 Réception provisoire :
Le coordinateur remettra au pouvoir adjudicateur, à la réception provisoire de
l’ouvrage, le plan de sécurité et de santé actualisé et le journal de coordination
actualisé. Le dossier d’intervention ultérieure est transmis dans les 30 jours calendriers
après la réception provisoire du chantier. Le coordinateur prend acte de ces
transmissions dans un procès-verbal qu’il joint au dossier d’intervention ultérieure.
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 10
-
g)
het verslag van elke aan het oorspronkelijke project aangebrachte wijziging die
een invloed kan hebben op de uitvoering van de veiligheidscoördinatie;
h) De informatie m.b.t. de gebeurde ongevallen op de werf;
i) alle door de aannemers geleverde documenten i.v.m. veiligheid;
j) alle correspondentie tussen de aannemers betreffende de veiligheid.
Het geheel van documenten betreffende de veiligheid wordt bewaard in een
veiligheidsdossier op de werf.
5.2.3 Aanpassing van het veiligheids- en gezondheidsplan en van het
postinterventiedossier (opstellen van het VGP en het PID, zie projectfase).
Gelijklopend met de vorderingen van de werf, wordt het veiligheids- en
gezondheidsplan aangevuld met de bijzondere veiligheids- en gezondheidsplannen
van de ondernemingen en wordt het aangepast aan de nieuwe situaties.
Het postinterventiedossier wordt aangepast op basis van de door de verschillende
partijen overgemaakte documenten.
Elke onderneming bezorgt 2 weken voor de aanvang van zijn werkzaamheden op
de werf zijn bijzonder veiligheidsplan dat door de coördinator geharmoniseerd en
geïntegreerd wordt in het veiligheids- en gezondheidsplan.
Die verplichting is contractueel opgenomen in het bijzondere bestek voor de
uitvoering van werken op het moment van de gunning van de aanbesteding aan de
aannemer.
De verplichting voor het bezorgen van het bijzonder veiligheidsplan is van
toepassing op alle ondernemingen - medeaannemend of onderaannemend - op de
werf.
5.2.4 Coördinatiestructuur (artikelen 37 tot 40 van het KB van 25 januari 2001):
De bouwheer organiseert de coördinatiestructuur. De coördinator zit de
coördinatiestructuur voor en roept hem bijeen.
5.2.5 Voorlopige oplevering:
6 – Mode de détermination des prix: 6. Prijsbepaling
Bij de voorlopige oplevering maakt de coördinator aan de aanbestedende overheid
het bijgewerkte veiligheids- en gezondheidsplan over, samen met het bijgewerkte
coördinatiedagboek. Het postinterventiedossier wordt overgemaakt binnen de 30
kalenderdagen na de voorlopige oplevering van de werf. De coördinator maakt noteert
de overmakingen in een proces-verbaal dat hij bij het postinterventiedossier voegt.

Le présent marché est un marché à bordereau de prix sans révision de prix
Il n’y a pas de seuil minimal, ni de seuil maximal de commande qui sont garantis. Les
commandes sont effectuées tout au long de l’année, en fonction des projets.
Le pouvoir adjudicateur est libre de déterminer la fréquence des commandes, sans
devoir en justifier auprès du prestataire de services.
7 - Formalités relatives à l'introduction et à l'ouverture des offres:
1 - Le pouvoir adjudicateur est la Commune d'Ixelles, représentée par le Collège des
Bourgmestre et Echevins.
2 - Le soumissionnaire établit son offre et remplit l'inventaire, sur le formulaire d’offre
annexé au présent cahier des charges ou sur tout autre document certifié
conforme au modèle prévu.
Les documents, y compris les annexes, sont signés par le soumissionnaire ou son
mandataire, ainsi que toute rature ou surcharge qui serait de nature à influencer les
conditions du marché.
3 - Les offres doivent être glissées dans une enveloppe définitivement scellée portant:
l’intitulé du marché, de titel van de aanbesteding,
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 11 -
Onderhavige aanbesteding is een aanbesteding volgens prijslijst zonder
prijsherziening. Er is geen gewaarborgde minimale of maximale drempel voor de
bestellingen. De bestellingen worden over het gehele jaar gedaan, naar gelang de
projecten.
De aanbestedende overheid is vrij om de frequentie van de bestellingen te bepalen,
zonder zich te moeten verantwoorden bij de dienstverlener.
7 - Formaliteiten omtrent de indiening en de opening van de offertes
1. De aanbestedende overheid is de Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door het
College van Burgemeester en Schepenen.
2. De inschrijver maakt zijn offerte op en vult de inventaris in, op het offerte formulier
gevoegd bij dit bestek of op ieder ander document conform verklaard aan het
voorziene model.
De documenten, met inbegrip van de bijlagen, zijn ondertekend door de
inschrijver of zijn gemachtigde, alsook iedere doorhaling of overschrijving die de
voorwaarden van de opdracht zouden kunnen beïnvloeden.
3. De offertes dienen in een definitief verzegelde envelop te worden gesloten, die
volgende gegevens bevat:
l'indication de la date d’ouverture des offres de datum van de opening van de offertes,
La référence du cahier spécial des charges,
de referentie van het bijzonder bestek,
et peuvent, au choix du soumissionnaire, être déposées au 168, chaussée d'Ixelles à
1050 Bruxelles conformément l’article 104 de Arrêté Royal du 8 janvier 1996, sous
enveloppe fermée et glissée dans une seconde enveloppe portant l'adresse reprise ciavant
et l’indication “ Commune d’Ixelles - service GESC ” ainsi que la mention "Offre",
contre accusé de réception ;
par envoi ordinaire;
par envoi recommandé.
Tout offre doit parvenir au président de la séance d’ouverture des offres avant qu’il ne
déclare la séance ouverte.
Toutefois, une offre arrivée tardivement est prise en considération pour autant que le
pouvoir adjudicateur n’ait pas encore notifié sa décision aux soumissionnaires et que
l’offre ait été déposée à la Poste sous pli recommandé, au plus tard le quatrième jour
en kunnen, naar keuze van de inschrijver, worden gedeponeerd vóór de vastgestelde
datum voor de overhandiging van de inschrijvingen op de Elsensesteenweg 168 te
1050 Brussel onder gesloten omslag en in een tweede omslag gestoken waarop het
voornoemde adres staat en met de vermelding “Gemeente Elsene – p/a – Dienst
GESC” alsook de vermelding "OFFERTE",
tegen ontvangstbewijs;
bij gewone verzending;
per aangetekende brief.
Elke offerte moet bij de voorzitter toekomen voor de verklaring van opening van de
openingszitting van de offertes.
Een te laat aangekomen offerte wordt evenwel wel in overweging genomen op
voorwaarde dat de aanbestedende overheid zijn beslissing nog niet aan de inschrijvers
heeft genotificeerd en dat de offerte bij de post is gedeponeerd onder aangetekende

de calendrier précédant le jour fixé pour la réception des offres.
4. Elles peuvent être rédigées en français ou en néerlandais, les montants sont
indiqués en euros.
5. Seront joints à la présente offre tous les documents demandés au §10.
6. L’ouverture des offres est fixée aux lieu, date et heure mentionnés dans l’avis de
marché
8 - Validité des offres:
Le soumissionnaire s'engage par son offre, telle qu'elle a été éventuellement rectifiée
par le pouvoir adjudicateur, pendant un délai de 180 jours de calendrier, prenant
cours le lendemain de la date d’ouverture des offres.
9- Régularité des offres :
Seront joints à l’offre :
Le formulaire d’offre daté et signé
L’inventaire (détail des honoraires phase projet et phase réalisation)
complété (un prix manquant rend l’offre irrégulière)
L’identité de la personne qui exercera la mission en question ainsi que de son
adjoint (voir inventaire).
10 - Erreurs, Omission :
Si les soumissionnaires rectifient les erreurs ou réparent les omissions qu’ils relèvent
dans les diverses parties du présent cahier spécial des charges, ils doivent
obligatoirement les apporter sur un document séparé mentionnant leur justification
11 - Critères de sélection qualitative:
Sera exclu de la participation au marché à quelque stade que ce soit de la
procédure, le soumissionnaire qui n’est pas en règle avec ses obligations relatives
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 12 -
omslag, ten laatste de vierde kalenderdag voorafgaand aan de dag die is vastgesteld
voor de ontvangst van de offertes.
4. Ze kunnen worden opgesteld in het Frans of in het Nederlands. De bedragen
worden vermeld in euro.
5. Worden toegevoegd aan onderhavige offerte: alle documenten die worden
gevraagd in §10.
6. Het openen van de offertes is vastgelegd op de plaats, datum en uur vermeld in het
bericht van de opdracht.
8. Geldigheid van de offertes
De inschrijver is gebonden door zijn offerte, zoals ze eventueel werd gecorrigeerd
door de aanbestedende overheid, gedurende 180 kalenderdagen, te tellen vanaf de
dag volgend op de opening van de offertes.
9- Régularité des offres :
Worden bij deze offerte gevoegd:
Het offerteformulier gedateerd en ondertekend.
De inventaris (detail van de honoraria voor de projectfase en de uitvoeringsfase)
aangevuld (een ontbrekende prijs maakt de offerte onregelmatig)
De identiteit van de persoon die de bedoelde opdracht zal uitvoeren en van
diens medewerker (zie inventaris).
10. Fouten, weglatingen
Als de inschrijvers fouten rechtzetten of weglatingen aanvullen die ze ontdekken in
de verschillende delen van onderhavig bijzonder bestek, moeten ze die verplicht
vermelden in een apart document met opgave van de rechtvaardiging.
11. Criteria van kwalitatieve selectie
IIs uitgesloten van deelname aan de opdracht, op elk moment van de procedure, de
inschrijver die niet in orde is met zijn verplichtingen ten aanzien van de betaling van

au paiement des cotisations de sécurité sociale selon les dispositions de l’article 69
bis de l’Arrêté royal du 8 janvier 1996 §1er pour les belges ou §2 pour les étrangers.
Pour le soumissionnaire belge : le Pouvoir Adjudicateur procédera lui-même par des
moyens électroniques (Digiflow) à la vérification établissant la situation du compte
de l'entrepreneur belge envers l’organisme de sécurité sociale (ONSS).
Pour le soumissionnaire étranger : il sera joint à l’offre une attestation délivrée par
l'autorité compétente certifiant qu'il est en règle avec les obligations relatives au
paiement des cotisations de sécurité sociale selon les dispositions légales du pays
où il est établi. Lorsqu'un tel document n'est pas délivré dans le pays concerné, il
peut être remplacé par une déclaration sous serment ou par une déclaration
solennelle faite par l'interessé devant une autorité judiciaire ou administrative, un
notaire ou un organisme professionnel qualifié du pays d'origine ou de provenance
Documents et renseignements à joindre à l’offre :
L’identité de la personne qui exercera la mission en question ainsi que de son adjoint
et les copies de leurs diplômes (minimum un niveau A, l’autre A ou B ou équivalent
au niveau européen) prouvant que ceux-ci satisfont aux conditions de capacités
requises aux articles 56 à 58 et 60 à 64 de l’arrêté royal du 25 janvier 2001, l’A.R. du
19 décembre 2001 et l’A.R. du 19 janvier 2005 concernant les chantiers temporaires
ou mobiles pour exercer les fonctions de coordinateur projet et de coordinateur
réalisation sont joints à l’offre. Les copies des diplômes prouvant que ces
personnes satisfont aux conditions de capacités requises sont jointes à l’offre.
12 - Variante
Les variantes libres sont interdites.
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 13 -
zijn sociale zekerheidsbijdragen volgens de bepalingen van het artikel 69 bis van het
Koninklijk Besluit van 8 januari 1996 §1er voor belgen ou §2 voor buitenlanders.
Voor belgen inschrijver: Hiervoor zal de aanbestedende Overheid met elektronische
middelen (Digiflow) overgaan tot nazicht van de toestand van de rekening van de
onderneming bij de rijksdienst voor sociale zekerheid. (RSZ).
Voor de buitenlandse inschrijver : hij zal met de offerte een attest dat uitgereikt werd
door per de bevoegde overheid en waarin bevestigd wordt dat hij in regel met de
voorsschriften inzake betaling vande bijdragen voor de sociale zekerheid is,
overeenkomstig de wetteljike bepaling van het land waar hij gevestigd is. Indien een
dergelijk document niet uitgereikt wordt in het betrokken land, kan het vervangen
worden door een verklaring onder eed of een plechtige verklaring van de betrokkene
vóór een gerechtelijke of overheidsinstantie, een notaris of een bevoegde
beroepsorganisatie van dat land.
Bij de offerte te voegen documenten en inlichtingen:
De identiteit van de persoon die de betreffende opdracht zal uitvoeren, evenals van
diens medewerker de kopieën van hun diploma's (minimum één niveau A, de
andere A of B of gelijkwaardig op Europees niveau) waaruit blijkt dat deze
personen voldoen aan de bekwaamheidseisen zoals omschreven in de artikels 56
tot 58 en 60 tot 64 van het Koninklijk Besluit van 25 januari 2001, het KB van 19
december 2001 en het KB van 19 januari 2005 betreffende de tijdelijke of mobiele
werkplaatsen om de functie van projectcoördinator en uitvoeringscoördinator uit te
oefenen, moeten toegevoegd worden aan de offerte. De kopieën van de diploma's
waaruit blijkt dat die personen voldoen aan de bekwaamheidseisen, moeten
toegevoegd worden aan de offerte.
12. Varianten
Vrije varianten zijn verboden.

1B. Clauses contractuelles particulières.
1. Nom du fonctionnaire dirigeant :
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 14 -
1B. Bijzondere kontractuele bepalingen.
1. Leidende dienst en ambtenaar:
- Fonctionnaire dirigeant : - Leidinggevende ambtenaar :
Collège des Bourgmestre et Echevins
Chaussée d’Ixelles, 168
B 1050 Bruxelles - Belgique
- Personnes de contacts de la Commune :
Monsieur Marc BURZYNSKA
Tél.: 32 2 515 67 91
Fax : 32 2 515 63 56
E-Mail : marc.burzynska@ixelles.be
Monsieur Quentin GHYSSENS
Tél.: 32 2 515 67 92
Fax : 32 2 515 63 56
E-Mail : quentin.ghyssens@ixelles.be
Personne de contact pour l’achat du présent cahier spécial des charges :
Mme Cleantha CROONEN
Tél.: 32 2 515 63 14
Fax : 32 2 515 63 02
E-Mail : cleantha.croonen@ixelles.be
Le rôle de la personne de contact est uniquement consultatif. Les services sont
exécutés sous la direction et sous le contrôle du Collège des Bourgmestre et Echevins
qui vérifie la parfaite exécution des ouvrages commandés, conformément aux
dispositions de la Nouvelle loi communale.
Le prestataire de services ne dispose d’aucun mandat de la part du pouvoir adjudicateur
et il ne pourra engager le dit pouvoir par les choix ou les décisions qu’il aura pris
d’initiative sans que ces choix ou décisions ne fassent l’objet d’une prise de position
expresse du pouvoir adjudicateur.
- Contacten van de Gemeente:
College van Burgemeester en Schepenen
Elsensesteenweg , 168
B 1050 Brussel - België
Dhr. Marc BURZYNSKA
Tel.: 32 2 515 67 91
Fax : 32 2 515 63 56
E-Mail : marc.burzynska@ixelles.be
Dhr. Quentin GHYSSENS
Tel.: 32 2 515 67 92
Fax : 32 2 515 63 56
E-Mail : quentin.ghyssens@ixelles.be
Contact voor de aankoop van het bestek :
Mme Cleantha CROONEN
Tél.: 32 2 515 63 14
Fax : 32 2 515 63 02
E-Mail : cleantha.croonen@ixelles.be
De contactpersoon heeft enkel een raadgevende rol. De diensten worden uitgevoerd
onder de leiding en nazicht van het College van Burgemeester en Schepenen die de
perfecte uitvoering van de bestelde werken verifieert, overeenkomstig de beschikkingen
van de Nieuwe Gemeentewet.
De dienstverlener beschikt over geen enkel mandaat vanwege de aanbestedende
overheid en kan de genoemde overheid niet verplichten tot bepaalde keuzes en
beslissingen die hij uit eigen hoofde heeft gemaakt, zonder dat die keuzes of
beslissingen het uitdrukkelijke akkoord hebben gekregen vanwege de aanbestedende
overheid.

2. Coordinateur sécurité – santé :
Le prestataire de service notifie l’identité de la personne qui exercera la mission en
question ainsi que de son adjoint. Cette personne sera l’interlocuteur du Collège des
Bourgmestre et Echevins.
Le coordinateur principal doit être assisté de minimum un adjoint afin de garantir la
continuité de la mission en cas de maladie ou d’indisponibilité motivée de celui-ci. Cet
adjoint est soumis pour l’accomplissement de la mission aux mêmes dispositions que le
coordinateur projet et réalisation désigné.
L’offre mentionne l’identité de chacune des 2 personnes.
3. Cautionnement:
En application de l’article 5 §3 de l’annexe à l’Arrêté Royal du 26 septembre 1996, la
pièce justificative, constatant le dépôt d’un cautionnement de 5% (cinq pour cent) du
montant initial de l’entreprise, est transmise à la Commune dans les trente jours de
calendrier qui suivent le jour de la conclusion du marché (à la réception du courrier relatif
à la notification).
Le cautionnement est libérable en une fois à la réception provisoire de l’ensemble des
services qui correspond à la réception du DIU relatif aux travaux de la dernière mission.
4. Sous-traitants
Lorsque tout ou une partie des prestations du marché est confiée à un ou plusieurs
sous-traitants, l’adjudicataire reste, dans tous les cas, seul responsable vis-à-vis du
pouvoir adjudicateur.
L’adjudicataire en assume la direction, la coordination et supporte le coût de leurs
honoraires ainsi que tous les frais annexes.
5. Element compris dans le prix
Sont notamment inclus dans le prix, les frais relatifs aux prestations quelconques
qui, par leur nature, sont solidaires ou dépendantes des services décrits et les frais
généraux.
Sont également inclus dans le prix :
1 Les frais administratifs et de secrétariat ;
2 Les frais de déplacement ;
3 Les assurances ;
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 15 -
2. Veiligheid en gezondheid’s coördinator :
De dienstverlener geeft de identiteit te kennen van de persoon die de betreffende
opdracht zal uitvoeren, evenals van diens medewerker. Die persoon zal optreden als
aanspreekpersoon van het College van Burgemeester en Schepenen.
De hoofdcoördinator moet worden bijgestaan door minstens één assistent teneinde de
continuïteit van de opdracht te kunnen waarborgen in geval van ziekte of gewettigde
onbeschikbaarheid van de hoofdcoördinator. Die assistent is voor de uitvoering van de
opdracht onderworpen aan dezelfde bepalingen als de aangewezen project- en
uitvoeringscoördinator.
De offerte maakt melding van de identiteit van beide personen.
3. Waarborgsom:
In toepassing van artikel 5 §3 van de bijlage bij het Koninklijk Besluit van 26 september
1996, wordt het bewijsstuk waaruit het deponeren blijkt van 5% (vijf procent) van het
oorspronkelijke bedrag van de onderneming overgemaakt aan de gemeente binnen de
dertig kalenderdagen die volgen op het gunnen van de opdracht (bij het ontvangen van
de brief betreffende de notificatie).
De waarborgsom kan in zijn geheel worden vrijgegeven bij de voorlopige oplevering van
het geheel van de diensten die overstemmen met de oplevering van het PID betreffende
de werken van de laatste opdracht.
4 - Onderaannemers:
Waneer een deel of het geheel van de prestaties van de opdracht wordt toevertrouwd
aan een of meerdere onderaannemers, blijft de opdrachtnemer in elk geval alleen
verantwoordelijk tegenover de aanbestedende overheid.
De opdrachtnemer neemt het bestuur en de coördinatie waar en draagt de kost van de
honoraria en van alle bijbehorende kosten.
5 - Elementen die vervat zitten in de prijs:
Zijn met name vervat in de prijs: de kosten met betrekking tot gelijk welke prestatie
die door zijn aard verbonden is aan of afhankelijk is van de beschreven werken en
de algemene kosten.
Zijn opgenomen in de prijs:
1. de administratie- en secretariaatskosten;
2. de verplaatsingskosten;
3. de verzekeringen;

4 Les frais de réception ;
5 Le coût de l’ensemble des documents préparatoires à l’entièreté du
dossier ;
6 Le coût des traductions des documents qui doivent être présentés en
français et en néerlandais (pour le Conseil communal, pour le Collège
échevinal, pour le dossier d’exécution, pour le suivi du chantier,…) ;
7 Les honoraires relatifs à l’élaboration des divers documents (plan général
de sécurité, journal de coordination, dossier d’intervention ultérieure,…);
8 L’envoi du courrier ;
9 Les frais de photocopies ;
10 Les frais de protections personnelles ;
6 - Paiement :
Le prix du marché est liquidé par acomptes, au fur et à mesure de l’avancement des
services, sur production de l’adjudicataire, d’une déclaration de créance, datée,
signée et appuyée d’un état détaillé des services partiels exécutés, à approuver par
la Commune.
Les factures seront adressées, en triple exemplaire, au Collège des Bourgmestre et
Echevins de la Commune d’Ixelles -c/o Service GESC, 168 chaussée d’Ixelles à 1050
Bruxelles, accompagnées d’une copie du bon de commande.
Le paiement sera effectué dans les 50 jours de calendrier, à compter de la date à
laquelle les déclarations de créance datées, signées et appuyées d’un état détaillé des
services ont été réceptionnées.
Complémentairement à l’article 15 § 2 2° de l’annexe à l’Arrêté Royal du 26
septembre 1996, il est stipulé :
Les factures sont datées, signées et mentionnent :
a) La nature du marché
b) La phase du marché de service concerné
c) En plus de la somme en chiffre, le montant total en toutes lettres précédé de la
mention « certifié sincère et véritable à la somme de…………… EUR »
d) Le numéro de compte bancaire de l’établissement financier auquel le virement
doit être effectué
e) La taxe sur la valeur ajoutée
f) En outre la facture doit porter les mentions rendues obligatoires par la
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 16
-
6 - Betaling:
4. de opleveringskosten;
5. de kost van het geheel van voorbereidende documenten voor het
volledige dossier;
6. de vertaalkosten van de dossiers die moeten worden voorgelegd in
het Frans en het Nederlands (voor de Gemeenteraad, voor het
Schepencollege, voor het uitvoeringsdossier, voor de opvolging
van de werf...);
7. de honoraria voor de opstelling van de diverse documenten
(algemeen veiligheidsplan, coördinatiedagboek,
postinterventiedossier...);
8. het versturen van de briefwisseling;
9. de kosten van de fotokopieën;
10. de kosten van persoonlijke beschermingsmiddelen.
De prijs van de opdracht wordt afgelost per termijnen, naargelang het vorderen van
de diensten, op voorlegging door de opdrachtnemer van een gedateerde en
getekende schuldvordering, vergezeld van een gedetailleerde beschrijving van de
gedeeltelijk uitgevoerde diensten, goed te keuren door de gemeente.
De facturen worden in drievoud opgestuurd naar het College van Burgemeester en
Schepenen van de gemeente Elsene - p/a Dienst MBVW, Elsensesteenweg 168 te
1050 Brussel, samen met een kopie van de bestelbon.
De betaling gebeurt binnen de 50 kalenderdagen, te tellen vanaf de datum van
ontvangst van de gedateerde en getekende schuldvordering, vergezeld van een
gedetailleerde beschrijving van de gedeeltelijk uitgevoerde diensten.
Bijkomstig bij artikel 15 § 2 2° van de bijlage bij het Koninklijk Besluit van 26
september 1996, wordt bepaald dat:
De facturen zijn gedateerd en getekend en vermelden:
a) De aard van de aanbesteding.
b) De betreffende fase van de aanbesteding van diensten.
c) Naast het bedrag in cijfers wordt het totaalbedrag voluit geschreven,
voorafgegaan door de vermelding "voor echt verklaard voor de som
van…………… EUR".
d) Het bankrekeningnummer waarop de overschrijving uitgevoerd mag worden.
e) De belasting op de toegevoegde waarde.
f) De factuur moet ook voorzien zijn van de verplichte vermeldingen die opgelegd

législation relative à la taxe sur la valeur ajoutée
Article 23 § 4 de la Loi du 24 décembre 1993 :
La signification de cession et la mise en gage de la créance peuvent également être
effectuées par le cessionnaire au pouvoir adjudicateur par lettre recommandée à la
Commune d’Ixelles – Service GESC– 168 Chaussée d’Ixelles à 1050 Ixelles.
Voir aussi § 8 Honoraires
7 - Révision des prix
Les prix ne sont pas soumis à révision.
8 - Honoraires :
Le montant des honoraires du coordinateur-sécurité est calculé pour l’ensemble de
la mission de coordination. Ce montant couvre toutes les tâches à exécuter en
application du présent cahier spécial des charges et les frais de dossiers.
Le paiement des honoraires du coordinateur sécurité projet :
- Le paiement des honoraires du coordinateur sécurité projet se fera:
1. à la réception du PSS ;
2. à la réception du JC ;
3. à la réception du D.I.U. ;
4. à la remise de l’analyse des documents annexés aux offres des
soumissionnaires.
Le paiement des honoraires du coordinateur sécurité réalisation se fera :
1 à la présentation des documents de la coordination (à la remise du
dossier général de sécurité) sur base des documents du coordinateur
projet ;
2 en cours de mission de coordination, au fur et à mesure de l’avancement
des travaux ; les tranches mensuelles sont réparties sur le délai
contractuel du chantier, pour les dossiers dont le délai est déterminé.
Pour les marchés annuels, les tranches mensuelles sont égales à un
douzième (1/12) du montant du marché prévu pour le suivi des travaux ;
3 à la fin de la mission de coordination (à la remise du Dossier
d’Intervention Ultérieure).
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 17 -
worden door de wetgeving op de belasting op de toegevoegde waarde.
Artikel 23 § 4 van de wet van 24 december 1993:
De betekening van de overdracht en de inpandgeving van de schuldvordering kan
eveneens gebeuren per aangetekend schrijven door de cessionaris aan de
aanbestedende overheid, de gemeente Elsene – Dienst MBVW – Elsensesteenweg 168
te 1050 Elsene.
Zie ook § 8 Honoraria
7 - Prijsherziening
De prijzen worden niet herzien.
8 - Honoraria:
Het bedrag van de honoraria van de veiligheidscoördinator wordt berekend voor het
geheel van de coördinatie. Dat bedrag dekt alle uit te voeren taken in toepassing van
onderhavig bijzonder bestek alsook de dossierkosten.
De betaling van de honoraria van de veiligheidscoördinator gebeuren volgens de
inventaris:
- De betaling van de honoraria van de veiligheidscoördinator voor het project
zal gebeuren:
1. bij de oplevering van het VGP;
2. bij de oplevering van het CD;
3. bij de oplevering van het PID;
4. bij de overdracht van de analyse van de aan de offertes van de inschrijvers
toegevoegde documenten.
De betaling van de honoraria van de veiligheidscoördinator voor de uitvoering
zal gebeuren:
1. bij het voorstellen van de documenten van de coördinatie (bij het
overhandigen van het volledige veiligheidsdossier) op basis van de
documenten van de projectcoördinator;
2. tijdens de coördinatieopdracht, volgens de vordering van de werken; de
maandelijkse schijven worden gespreid over de contractuele duur van het
werfcontract, voor wat betreft de dossiers waarvan de duur vastgesteld is. Voor de
jaarlijkse opdrachten, zijn de maandelijkse schijven gelijk aan een twaalfde (1/12)
van het bedrag van de voorziene opdracht voor de opvolging van de werken;
3. op het einde van de coördinatieopdracht (bij het overhandigen van het

Les honoraires sont payables au grand complet dans les 50 jours à compter de la
date de réception de la déclaration de créances. Voir l’article 15 § 2 2° de l’annexe à
l’Arrêté Royal du 26 septembre 1996
9 - Assurances
Dans un délai de quinze jours à dater de la notification du présent marché, le
coordinateur-sécurité fournira au maître de l’ouvrage une copie de la police
d’assurance « responsabilité civile professionnelle », couvrant de façon appropriée sa
responsabilité professionnelle et celle de ses collaborateurs pouvant découler de
l’exécution du présent contrat, soit une attestation de l’assureur garantissant la
couverture du coordinateur-sécurité par une telle police. Il fournit également les
preuves que les primes échues ont été payées. La couverture de cette assurance
tiendra compte de l’importance et des risques du chantier où il exerce sa fonction.
10 - Responsabilité
Le coordinateur s’engage à accomplir en temps voulu et de manière adéquate
toutes les tâches qui lui sont imposées par le cahier spécial des charges du présent
marché de services.
Dans le cadre de sa mission, le coordinateur-sécurité agit en qualité de prestataire
de services, conseiller du maître d’ouvrage et ne dispose pas du droit d’injonction à
l’encontre des différents intervenants (sauf dans le cas de danger grave et imminent
pour la sécurité des travailleurs et des intervenants).
Il est tenu à des obligations de moyens et à la fourniture des documents propres à
sa mission.
Le coordinateur-sécurité reconnaît qu’il dispose de la qualification et de la
compétence requise pour l’exécution de sa mission et qu’il couvrira sa responsabilité
professionnelle par une assurance adéquate (voir § 9 ci-dessus).
Sans préjudice des dispositions du Code civil, le coordinateur reconnaît et accepte
sa responsabilité pour les conséquences des fautes professionnelles commises par
lui ou ses collaborateurs dans l’exécution de sa mission y compris dans
l’établissement des documents de la coordination ( par exemple : le dossier
d’intervention ultérieure).
La responsabilité du coordinateur-sécurité expire, au plus tard, à la fin de sa mission
(excepté pour le DIU).
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 18 -
postinterventiedossier
De honoraria dienen in hun volledigheid betaald te zijn binnen de 50 dagen vanaf de
datum van de ontvangst van de schuldvorderingen. Zie artikel 15 § 2 2° van de bijlage
bij het Koninklijk Besluit van 26 september 1996.
9 - Verzekering
Binnen de vijftien dagen vanaf de notificatie van onderhavige aanbesteding, bezorgt
de veiligheidscoördinator aan de bouwheer een kopie van de verzekeringspolis
"burgerlijke beroepsaansprakelijkheid", die op adequate wijze de
beroepsaansprakelijkheid van hem en zijn medewerkers dekt die zou kunnen
voortvloeien uit de uitvoering van zijn opdracht, of een attest van de verzekeraar dat
waarborgt dat de veiligheidscoördinator door een dergelijke polis is gedekt. Hij levert
tevens de bewijzen dat de vervallen premies werden betaald.
De dekking van deze verzekering houdt rekening met het belang en de risico's van
het dossier waarmee de veiligheidscoördinator is belast.
10 - Verantwoordelijkheid
De coördinator verbindt zicht ertoe binnen de gewenste termijn en op gepaste wijze
alle taken te vervullen die hem worden opgelegd door onderhavig bijzonder bestek
voor de aanbesteding van diensten.
In het kader van zijn opdracht, handelt de veiligheidscoördinator in de hoedanigheid
van dienstverlener en adviseur van de bouwheer en beschikt hij over geen enkel
injunctierecht tegenover de verschillende betrokken partijen (behalve in geval van
ernstig en onmiddellijk gevaar voor de werknemers en de betrokkenen).
Hij is gebonden aan een middelenverbintenis en aan de verplichting de documenten,
eigen aan zijn opdracht, af te leveren.
De veiligheidscoördinator erkent dat hij beschikt over de vereiste kwalificatie en
bevoegdheid voor de uitoefening van zijn opdracht en dat hij zijn
beroepsverantwoordelijkheid zal laten dekken door een adequate verzekering (zie §
9 hierboven).
Onverminderd de bepalingen van het Burgerlijk Wetboek, erkent en aanvaardt de
veiligheidscoördinator zijn verantwoordelijkheid voor de gevolgen van de gebeurlijke
beroepsfouten door hem of zijn medewerkers bij de uitoefening van zijn opdracht,
met inbegrip van het opstellen van de coördinatiedocumenten (bijvoorbeeld het
postinterventiedossier).
De verantwoordelijkheid van de veiligheidscoördinator vervalt ten laatste op het
einde van zijn opdracht (met uitzondering van het PID).

11 - Moyens d’action et résiliation
Intérêt pour retard dans les paiements : voir l’article 15 §4 de l’annexe de l’Arrêté
Royal du 26 septembre 1996.
Moyens d’action du pouvoir adjudicateur et résiliation :
Voir les articles 20, 21 et 75 de l’annexe de l’Arrêté Royal du 26 septembre 1996.
Article 20 § 4 du CGC : Pénalités spéciales
Complémentairement aux amendes pour retard prévues à l’article 75, une pénalité
spéciale sera appliquée pour réparer le préjudice que subirait la Commune en cas de :
1) non-respect des délais prévus pour la remise des divers documents.Cela donne
lieu à l’imposition d’une pénalité spéciale pour retard journalière de 100 euros par
jours calendrier.
2) non-respect de la visite hebdomadaire du chantier ou d’une visite ponctuelle
demandée par le Maître de l’Ouvrage. Cela donne lieu à l’imposition d’une pénalité
spéciale de 100 euros par visite non effectuée.
En cas de manquements de la part du prestataire de services ou lorsque les services ne
satisfont pas aux clauses et conditions de marché, ou s’ils ne sont pas effectués selon
les règles de l’art, ils sont recommencés par le prestataire, sans que celui-ci ne puisse
réclamer la moindre indemnité.
Les amendes de retard continuent à courir à charge du prestataire défaillant et il
supporte également, en sus, les frais de conclusion du marché pour compte, sans qu’il
puisse dépasser 11.000€.
2°/ Mesures d’office
Voir les articles 20§ 6 et 75§2 de l’annexe de l’Arrêté royal du 26 septembre 1996.
En cas de défaut du prestataire de services, ils sont d’office exécutés en régie ou
commandés à un tiers, à ses frais, risques et périls, sur l’ordre du pouvoir adjudicateur.
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 19 -
11 - Rechtsmiddelen en verbreking
Verwijlintrest voor achterstallige betalingen: zie artikel 15 §4 van de bijlage van het
Koninklijk Besluit van 26 september 1996.
Actiemiddelen van de aanbestedende overheid en verbreking:
Zie artikelen 20, 21 en 75 van de bijlage bij het Koninklijk Besluit van 26 september
1996.
Article 20 § 4 du CGC : Pénalités spéciales
ter aanvulling op de boetes voorzien in artikel 75, een speciale boete zal worden
toegepast voor het herstel van de schade die de gemeente zou lijden in geval van :
1) niet-naleving van de voorziene termijnen voor het overhandigen van de
verschillende documenten. Dit geeft aanleiding tot het opleggen van een spéciale
boete van 100 euro per Kalender dagen.
2) niet-naleving van het wekelijks bezoek aan de werf of van een specifiek bezoek op
vraag van de Bouwheer. Dit geeft aanleiding tot het opleggen van een speciale boete
van 100 euro per niet uitgevoerd bezoek.
In geval van gebreken door de dienstverlener of wanneer de diensten niet voldoen
aan de beschikkingen en voorwaarden van de opdracht, of als de diensten niet
werden uitgevoerd volgens de regels van de kunst, moeten de werken door de
dienstverlener worden overgedaan, zonder dat hij daarvoor aanspraak kan maken
op de minste schadevergoeding.
De oplopende achterstandboetes blijven ten laste van de in gebreke blijvende
dienstverlener die, daar bovenop, eveneens de kosten draagt voor de gunning van de
opdracht voor rekening, met een beperking van 11.000€.
2°/ Maatregelen van ambtswege
Zie artikelen 20§ 6 en 75§ 2 van de bijlage bij het Koninklijk Besluit van 26 september
1996.
In het geval de dienstverlener in gebreke blijft, worden de diensten ambtshalve
uitgevoerd in beheer of besteld bij een derde, op zijn kosten, risico's en
verantwoording, in opdracht van de aanbestedende overheid.

12 - Litiges
Les parties s’interdisent toute citation en justice sans mise en demeure préalable.
Tout litige entre parties qui ne peut être réglé à l’amiable par voie de conciliation
volontaire, sera porté devant les tribunaux de Bruxelles.
13 - Obligation du soumissionnaire
Le prestataire est tenu pour le service demandé, de mettre en pratique toutes les règles
de l'art de sa profession et son expérience en la matière, de façon à solutionner au
mieux les problèmes posés.
Il est tenu à une obligation de moyens et de résultat.
En vertu de sa spécialisation, le prestataire est tenu de présenter les suggestions qu’il
estime indispensables au point de vue technique et financier pour atteindre le résultat
demandé et défendre les intérêts de la Commune.
Si nécessaire et si une solution lui semble incomplète ou mauvaise, il proposera à la
Commune une solution meilleure, étant entendu qu'il doit décrire la solution proposée et
joindre une estimation de l’incidence financière et sur le délai.
14 - Organisation des relations entre le maître d’ouvrage et le coordinateur
sécurité
le maître de l’ouvrage :
- communique au coordinateur-sécurité toutes les informations et données
dont il dispose et qui présentent une utilité pour l’exécution de la mission de
coordination. Il l’informe également des modifications qu’il envisage
d’apporter au projet, aux méthodes d’organisation du travail, aux techniques
et délais d’exécution afin de lui permettre de formuler ses remarques et
d’adapter les documents de la coordination,
- invite le coordinateur-sécurité aux réunions de chantier,
- informe les différents entrepreneurs de l’identité du coordinateur-sécurité,
- veille à ce que les différents entrepreneurs coopèrent à la mission de
coordination et aux actions que le coordinateur développe sur le chantier.
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 20 -
12 - Geschillen
De partijen zien af van een dagvaarding zonder voorafgaande ingebrekestelling.
Elk geschil tussen de partijen dat niet in der minne kan worden geregeld door middel
van een vrijwillige minnelijke schikking, wordt voor de rechtbanken van Brussel
gebracht.
13 - Verplichting van de inschrijver
De dienstverlener is verplicht voor de gevraagde dienst alle regels van de kunst van
zijn beroep en zijn ervaring terzake aan te wenden om de problemen die zich stellen
zo goed mogelijk op te lossen.
Hij is gebonden door een middelen- en resultaatsverbintenis.
Krachtens zijn specialisatie is de dienstverlener verplicht de suggesties voor te
leggen die hij technisch en financieel gezien onontbeerlijk acht om het gevraagde
resultaat te bereiken en de belangen van de gemeente te verdedigen.
Indien nodig, en als een oplossing hem onvolledig of slecht lijkt, stelt hij aan de
gemeente een betere oplossing voor, met dien verstande dat hij de voorgestelde
oplossing moet beschrijven en een schatting van de financiële weerslag en de
gevolgen op de termijn moet toevoegen.
14 - Organisatie van de relatie tussen de bouwheer en de veiligheidscoördinator
De bouwheer:
- deelt aan de veiligheidscoördinator alle inlichtingen en gegevens mee
waarover hij beschikt en die nuttig zijn voor de uitvoering van de
coördinatieopdracht; hij informeert ook over de wijzigingen die hij aan wilt
brengen aan het project, aan de methodes voor de organisatie van het werk,
aan de technieken en de uitvoeringstermijnen, zodanig dat de
veiligheidscoördinator zijn opmerkingen kan formuleren en de
coördinatiedocumenten bij kan werken,
- nodigt de veiligheidscoördinator uit op de werfvergaderingen,
- licht de verschillende aannemers in over de identiteit van de
veiligheidscoördinator,
- ziet erop toe dat de verschillende aannemers meewerken aan de
coördinatieopdracht en aan de acties die de coördinator op de werf ontwikkelt.

Le coordinateur-sécurité :
- informe le maître de l’ouvrage chargé de sa désignation des difficultés
auxquelles il est confronté dans l’exercice de sa mission,
- est habilité à inviter tout entrepreneur à régulariser un manquement aux
règles de sécurité et aux dispositions du plan de sécurité et de santé,
- communique immédiatement au maître de l’ouvrage chargé de sa
désignation toute constatation de manquements persistants aux règles de
sécurité sur le chantier,
- est autorisé, en cas de danger grave et imminent pour la sécurité des
travailleurs et des intervenants, à ordonner l’arrêt de tout ou partie des
travaux sur le chantier. Il en informe sans délai le maître de l’ouvrage.
15. Langue utilisée
La mission de coordinateur réalisation décrite dans le présent cahier des charges
doit être exécutée dans la langue choisie par l’entrepreneur qui sera désigné pour
l’exécution des travaux, mais tous les documents qui sont annexés au dossier
d’adjudication et ceux du D.I.U. doivent être rédigés en français et en néerlandais.
Chapitre II - Clauses techniques
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 21 -
De veiligheidscoördinator:
- licht de bouwheer die met zijn aanstelling is belast in over de moeilijkheden
waarmee hij geconfronteerd wordt tijdens de uitoefening van zijn opdracht,
- is gemachtigd om elke aannemer aan te manen om de niet-naleving van de
veiligheidsregels of van de bepalingen van het veiligheids- en
gezondheidsplan recht te zetten,
- deelt onmiddellijk aan de bouwheer die met zijn aanstelling is belast elke
vaststelling mee van de blijvende niet-naleving van de veiligheidsregels op
de werf,
- is gemachtigd, in geval van ernstig en onmiddellijk gevaar voor de veiligheid
van de medewerkers en de betrokken partijen, om de volledige of
gedeeltelijke stillegging van de werfwerkzaamheden te bevelen. Hij
informeert in dat geval onmiddellijk de bouwheer.
15. Gebruikte taal
De opdracht van de uitvoeringscoördinator, zoals beschreven in onderhavig
bijzonder bestek, moet uitgevoerd worden in de taal gekozen door de aannemer die
aangeduid wordt voor de uitvoering van de werken; maar alle bijlagen van het
toewijzingsdossier en van het DIP moeten worden opgesteld in het Frans en het
Nederlands.
Hoofdstuk II - Technische bepalingen
Cadre de la Mission : Kader van de opdracht:
Divers projet au cours de l’année 2012.
Liste non exhaustive des éventuels projets programmés en 2012 :
1. Logements :
Immeubles communaux sis :
- Travaux d’entretien et de dépannage des immeubles du patrimoine privé
durant un an (marché annuel)
- 79 avenue du Bois de la Cambre
- 56 rue Elise
- 40-42 rue du Berger
- 38 rue souveraine (rez-de-chausée et sous sol)
- 99-101rue du Trône
- 18-30 rue Diellens
- Projet Ernotte (bâtiments)…
Diverse projecten voor het jaar 2012.
Niet-exhaustieve lijst van de eventuele projecten geprogrammeerd voor 2012:
1. Huisvesting:
Gemeentelijke gebouwen:
- Onderhouds- en herstellingswerken aan gebouwen uit het
privépatrimonium gedurende een jaar (jaarlijkse opdracht)
- Terkamerenboslaan 79
- Elizastraat 56
- Herderstraat 40-42
- Opperstraat 38 (gelijkvloers en ondervloers)
- Troonstraat 99-101
- 18-30 Diellensstraat…
- Project Ernotte (gebouw)

2.
Culte :
- Eglise de l’Annonciation,
- Eglise de la Sainte-Trinité
- Eglise sainte Croix
- …
3. Ecoles :
- Aménagement du rez-de-chaussée du 93-99 rue Elise
- Remplacement des châssis dans les écoles
- Réfectoire école 7 et 8
- Travaux divers école 9/10…
4. Divers :
- Musée
- Construction d’un dépôt communal rue du Brochet
- Rue du Brochet 52-54
- 122 rue sans soucis
- 122 rue du viaduc
- Complexe Vandenbroek –Phase 2
- …
5. Sport :
- Piscine communale
- Terrain de pétanque
- …
6. Revêtement
- Travaux d’entretien de pavage (marché annuel)
- Travaux d’investissement de pavage
- Travaux d’asphaltage
- Travaux de marquage (marché annuel)
7. Plantations :
- Aménagement de Parc
- …
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 22 -
2. Kerken:
- Onze-Lieve-Vrouw,
- Heilige Drievuldigheid
- Heilig Kruis
- …
3. Scholen:
- Inrichting van de gelijksvloers, Elizastraat 93-99
- Vervangen van de ramenen in scholen
- Refter scholen 7/8
- Verschillende werken scholen 9/10…
3. Varia:
- Museum
- Bouw van een gemeentedepot in de Snoekstraat
- Snoekstraat 52-54
- Sans soucisstraat 122
- Viaducstraat 122
- Complex Vandenbroek – Fase 2…
5. Sport:
- Gemeentelijk zwembad
- Petenque veld
- …
6. Wegbedekking
- Onderhoudswerken vanwegbekleding (jaarlijkse opdracht)
- Investeringswerken wegbekleding
- Asfalteringswerken
- Wegmarkeringswerken (jaarlijkse opdracht)
7. Aanplantingen:
- Aanleg van parken
- …

8. Entretien des bâtiments communaux :
- Travaux de peinture (marché annuel)
- Travaux d’électricité (marché annuel)
- Travaux de sécurisation de bâtiment (marché annuel)
- Travaux de toiture (marché annuel)
- Travaux de remplacement de vitres (marché annuel)
- Travaux de plomberie et de chauffage (marché annuel)
- Travaux de maçonnerie (marché annuel)
Le soumissionnaire est tenu d’indiquer dans son offre quels sont les types particuliers
de chantier qu’il ne peut prendre en charge du fait de la spécificité des capacités
requises.
Exemple : la coordination sécurité des travaux de toiture du clocher d’une église.
Objet de la mission :
Généralités :
Maître d’ouvrage : Commune d’Ixelles, représentée par son Collège des Bourgmestre
et Echevins
Projet : à établir en 2012.
Date présumée du début des travaux : à partir de 2012-2013
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 23 -
8. Onderhoud van de gemeentegebouwen:
- Schilderwerken (jaarlijkse opdracht)
- Elektriciteitswerken (jaarlijkse opdracht)
- Beveiligingswerken (jaarlijkse opdracht)
- Dakwerken (jaarlijkse opdracht)
- Vervanging van de ramen (jaarlijkse opdracht)
- Loodgieters- en verwarmingswerken (jaarlijkse opdracht)
- Metselwerken (jaarlijkse opdracht)
De inschrijver dient in zijn offerte aan te geven welk type werf hij niet uit kan voeren
vanwege de specificiteit van de vereiste expertise.
Voorbeeld: de veiligheidscoördinatie van de dakwerken aan de klokkentoren van een
kerk.
Doel van de opdracht:
Algemeenheden:
Mission : Opdracht:
Bouwheer: Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door zijn College van Burgemeester
en Schepenen
Projet: op te stellen in 2012.
Voorziene aanvangsdatum van de werken: vanaf 2012-2013
Etablir et mettre à jour le plan de sécurité et de santé. Opstellen en bijwerken van het veiligheids- en gezondheidsplan.
Ouvrir, tenir et compléter le journal de coordination. Openen, bijhouden en aanvullen van het coördinatiedagboek.
Etablir, tenir et mettre à jour le dossier d’intervention ultérieure. Opstellen, bijhouden en bijwerken van het postinterventiedossier.
Présider la structure de coordination : les réunions mensuelles sur chantier : le
coordinateur organisera des réunions de la structure de coordination avec les
différents intervenants concernés. Il établira des PV de chaque réunion et les
transmettra dans les 3 jours ouvrables à tous les intervenants.
Analyser des plans, cahiers des charges et proposer un délai de chantier
conforme à un planning de chantier pré-établi par le coordinateur sur base des
prescriptions du PSS.
Une réunion préalable avec le maître de l’ouvrage, l’architecte et les bureaux
d’études pour définir une position commune.
Trois réunions de préparation du chantier avec le maître de l’ouvrage,
l’architecte, les bureaux d’études et les entreprises.
Voorzitten van de coördinatiestructuur: de maandelijkse vergaderingen op de
werf; de coördinator organiseert vergaderingen van de coördinatiestructuur met
de verschillende betrokken partijen. Hij stelt van elke vergadering de verslagen
op en maakt ze binnen de drie dagen over aan alle betrokkenen.
Analyseren van de plannen en besteken en voorstellen van een werftermijn die
conform is met een op basis van de voorschriften van het VGP door de
coördinator vooropgestelde werfplanning.
Een voorafgaande vergadering met de bouwheer, de architect en de
onderzoeksbureaus, teneinde een gemeenschappelijk standpunt te definiëren.
Drie vergaderingen voor de voorbereiding van de werf met de bouwheer, de
architect en de onderzoeksbureaus en de ondernemingen.

GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 24 -
L’analyse des plans de sécurité particuliers des entreprises. Analyse van de bijzondere veiligheidsplannen van de ondernemingen.
L’analyse du planning des travaux. Analyse van de planning van de werken.
Coordonner la mise en œuvre des principes généraux de prévention et des Coördineren van de implementatie van de algemene preventieprincipes en de
mesures de sécurité lors des opérations de planification des différents travaux, veiligheidsmaatregelen tijdens de planningsoperaties van de verschillende
des diverses phases de travail, et des durées prévues pour ces travaux et werken, van de verschillende fasen van het werk en van de voorziene termijnen
phases de travail ;
voor die werken en werkfasen.
Assurer la mise en œuvre des dispositions permettant aux différentes Toezien op de implementatie van de maatregelen die de verschillende
entreprises, d’une part, d’appliquer dAe manière cohérente les principes ondernemingen in staat moeten stellen om, enerzijds, op een coherente manier
généraux et particuliers de prévention applicables sur le chantier, et d’autre part, de op de werf geldende algemene en bijzondere preventieprincipes toe te
de respecter le plan de sécurité et de santé ;
passen en, anderzijds, het veiligheids- en gezondheidsplan te eerbiedigen.
Organiser la coopération entre les entrepreneurs, leur information mutuelle et la Organiseren van de samenwerking, de onderlinge informatie-uitwisseling en de
coordination de leurs activités, sous l’angle spécifique de la protection des activiteitencoördinatie tussen de verschillende aannemers, met specifieke
travailleurs et de la prévention des risques professionnels sur le chantier ;
aandacht voor de bescherming van de werknemers en voor het voorkomen van
beroepsrisico's op de werf.
Coordonner la surveillance de l’application correcte des procédures de travail ; Coördineren van het toezicht op de correcte toepassing van de werkprocedures.
Prendre les mesures nécessaires pour que seules les personnes autorisées Nemen van de nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat enkel de bevoegde
puissent accéder au chantier ;
personen de werf kunnen betreden.
Les visites périodiques sur chantier (1x par semaine) pour les chantiers dont le De periodieke bezoeken aan de werf (1x per week) voor de werven waarvan de
délai d’exécution est déterminé: le coordinateur effectuera des visites pour duur vastgesteld is: de coördinator voert bezoeken uit om de implementering
coordonner la mise en œuvre des mesures de sécurité suivant les règles van de veiligheidsmaatregelen te coördineren volgens de regels voorzien in het
prévues au plan de sécurité et de santé et les plans particuliers des entreprises. veiligheids- en gezondheidsplan en de bijzondere plannen van de
Il rédigera un rapport signalant les manquements ainsi que les situations ondernemingen. Hij maakt een rapport op van de gebreken en de vastgestelde
dangereuses constatées, les mesures de préventions conseillées pour y obvier, gevaarlijke situaties, de aanbevolen preventiemaatregelen om eraan te
leurs délais d’application ; il veillera à leur bonne exécution et évaluera la verhelpen, en de termijnen waarbinnen ze moeten worden toegepast; hij ziet toe
prévention pour les phases à venir. Il enverra dans les 3 jours ouvrables son op de correcte uitvoering ervan en beoordeelt de preventie voor de volgende
rapport à tous les intervenants. Le temps de présence minimum du coordinateur fasen. Hij stuurt zijn rapport binnen de drie werkdagen naar alle betrokken
sur chantier pour les visites périodiques est fixé contractuellement avec le partijen. De tijd dat de coördinator voor de periodieke bezoeken minimaal
pouvoir adjudicateur par dossier.
aanwezig moet zijn op de werf wordt per dossier vastgelegd in overleg met de
aanbestedende overheid.
Pour les marchés annuels, dont l’exécution s’effectue tout au long de l’année : Voor de jaarlijkse opdrachten, waarvan de uitvoering gespreid is over het ganse
Le coordinateur effectuera des visites pour coordonner la mise en œuvre des jaar: de coördinator voert bezoeken uit om de implementering van de
mesures de sécurité suivant les règles prévues au plan de sécurité et de santé veiligheidsmaatregelen te coördineren volgens de regels voorzien in het
et le(s) plan(s) particulier(s), de l’ (ou les) entreprise(s). Il tiendra le Journal de veiligheids- en gezondheidsplan en het/de bijzondere plan(nen) van de
Coordination signalant les manquements ainsi que les situations dangereuses onderneming(en). Hij maakt een rapport op van de gebreken en de vastgestelde
constatées, les mesures de prévention conseillées pour y remédier, leurs délais gevaarlijke situaties, de aanbevolen preventiemaatregelen om eraan te
d’application et évaluera la prévention pour les phases à venir.
verhelpen, en de termijnen waarbinnen ze moeten worden toegepast; hij ziet toe
op de correcte uitvoering ervan en beoordeelt de preventie voor de volgende
fasen.
Les visites auront lieu soit sur simple demande du Maître de l’Ouvrage (par fax De bezoeken vinden plaats op eenvoudig verzoek van de bouwheer (per fax of
ou par courriel) soit de façon ponctuelle, en fonction des risques évalués pour e-mail) op basis van de ingeschatte risico's voor de komende fasen of werken
les phases ou travaux à venir, après consultation du Maître de l’Ouvrage qui en na overleg met de bouwheer, die de lijst bezorgt met voorziene of aan de

fournira la liste des interventions prévues ou en cours.. gang zijnde operaties.
Des visites ponctuelles supplémentaires s’il y a des risques importants dans
certaines phases critiques de travaux (par exemple lors de transition de travaux,
..). Le coordinateur-réalisation est, par ailleurs, tenu d’être présent sur le
chantier lors de la première intervention sur le chantier de chacun des
entrepreneurs concernés par la réalisation des travaux.
Particularités :
1) Le coordinateur s’engage à accomplir en temps voulu et de manière adéquate
toutes les tâches qui lui sont imposées par le présent cahier des charges.
2) Le coordinateur travaillera en étroite collaboration avec la Commune d’Ixelles et
notamment à la tenir informer par tous moyens nécessaires et dans les plus
brefs délais de ses constatations.
3) Le coordinateur assistera aux réunions complémentaires techniques de chantier
liées à la sécurité et communiquera les informations concernant les accidents
survenus sur le chantier.
4) Le coordinateur assistera à toutes les réunions d’information liées à la sécurité
organisées par la Commune d’Ixelles.
5) Le coordinateur s’engage à garder le secret le plus strict vis-à-vis des tiers sur
les informations, renseignements et documents recueillis ou portés à sa
connaissance à l’occasion de sa mission.
6) Tous les documents pour le dossier d’adjudication et le D.I.U. seront en français
et en néerlandais.
7) Le coordinateur aura la capacité d’effectuer sa mission tant en français qu’en
néerlandais.
8) Toutes les photocopies à remettre dans le cadre de sa mission.
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 25 -
Bijkomende bezoeken als er grote risico's bestaan bij bepaalde kritieke fasen
van de werken (bv. bij de overdracht van werken...). De uitvoeringscoördinator is
bovendien geacht aanwezig te zijn op de werf bij de eerste interventie op de
werf van elk van de aannemers die betrokken zijn bij de uitvoering van de
werken.
Bijzonderheden:
1) De coördinator verbindt er zich toe om te gepasten tijde en op afdoende wijze
alle taken uit te voeren die hem in onderhavig bestek worden opgelegd
2) De coördinator werkt nauw samen met de gemeente Elsene en brengt haar
meer bepaald met alle mogelijke middelen en zonder verwijl op de hoogte van
zijn vaststellingen.
3) De coördinator neemt deel aan de bijkomende technische vergaderingen die
verband houden met de veiligheid en deelt de inlichtingen mee betreffende de
gebeurde ongevallen op de werf.
4) De coördinator neemt deel aan alle door de gemeente Elsene georganiseerde
informatievergaderingen die verband houden met de veiligheid.
5) De coördinator verbindt zicht er toe de striktste geheimhouding te waarborgen
ten overstaan van derden betreffende informatie, inlichtingen en documenten
die hij bij de uitvoering van zijn opdracht heeft verzameld of vernomen.
6) Alle documenten voor het toewijzingsdossier en voor het DIP dienen opgesteld
te worden in het Frans en het Nederlands.
7) De coördinator moet in staat zijn om zijn opdracht zowel in het Frans als in het
Nederlands uit te voeren.
8) Alle te overhandigen kopieën in het kader van zijn opdracht.

PROJECT- EN UITVOERINGSCOORDINATIE: VOLLEDIGE OPDRACHTEN IN HET KADER VAN VERSCHILLENDE DOSSIERS
GEPROGRAMMEERD DOOR DE GEMENTE ELSENE VOOR DE DUUR VAN EEN JAAR
Deel 1: aanbestedingen voor werken waarvan de duur vastgesteld is:
Bedrag van de vermoedelijke uitgave,
berekend in opeenvolgende schijven ZBTW
van 0 tot
160.000 €
INVENTARIS
Door de inschrijver in te vullen, te dateren, te tekenen en bij de offerte te voegen.
IDENTITEIT VAN DE PROJECT- EN UITVOERINGSCOORDINATOR:
IDENTITEIT VAN ZIJN MEDEWERKER:
van 160.001 tot
550.000 €
van 550.001
tot
1.400.000 €
1. Duur van de werf van 0 tot 60 werkdagen of van 0 tot 90 kalenderdagen
veiligheidscoördinatie project
veiligheids- en gezondheidsplan ….. € ….. € ….. €
coördinatiedagboek ….. € ….. € ….. €
postinterventiedossier ….. € ….. € ….. €
analyse van de offertes
veiligheidscoördinatie uitvoering
….. € ….. € ….. €
algemeen veiligheidsdossier ….. € ….. € ….. €
opvolging van de werf ….. € ….. € ….. €
voltooide veiligheidsdocumenten ….. € ….. € ….. €
Totaal honoraria veiligheidscoördinatie ….. € ….. € ….. €
Totaal ZBTW hoofdstuk 1
….. €
2. Duur van de werf van 61 tot 120 werkdagen of van 91 tot 180 kalenderdagen
veiligheidscoördinatie project
veiligheids- en gezondheidsplan ….. € ….. € ….. €
coördinatiedagboek ….. € ….. € ….. €
postinterventiedossier ….. € ….. € ….. €
analyse van de offertes
veiligheidscoördinatie uitvoering
….. € ….. € ….. €
algemeen veiligheidsdossier ….. € ….. € ….. €
opvolging van de werf ….. € ….. € ….. €
voltooide veiligheidsdocumenten ….. € ….. € ….. €
Totaal honoraria veiligheidscoördinatie ….. € ….. € ….. €
Totaal ZBTW hoofdstuk 2
….. €
van 1.400.001
tot
5.550.000 €
meer dan
5.550.000 €
1/4

3. Duur van de werf van 121 tot 200 werkdagen of van 181 tot 300 kalenderdagen
veiligheidscoördinatie project
veiligheids- en gezondheidsplan ….. € ….. € ….. € ….. €
coördinatiedagboek ….. € ….. € ….. € ….. €
postinterventiedossier ….. € ….. € ….. € ….. €
analyse van de offertes
veiligheidscoördinatie uitvoering
….. € ….. € ….. € ….. €
algemeen veiligheidsdossier ….. € ….. € ….. € ….. €
opvolging van de werf ….. € ….. € ….. € ….. €
voltooide veiligheidsdocumenten ….. € ….. € ….. € ….. €
Totaal honoraria veiligheidscoördinatie ….. € ….. € ….. € ….. €
Totaal ZBTW hoofdstuk 3
….. €
4. Duur van de werf van 201 tot 300 werkdagen of van 301 tot 450 kalenderdagen
veiligheidscoördinatie project
veiligheids- en gezondheidsplan ….. € ….. € ….. € ….. €
coördinatiedagboek ….. € ….. € ….. € ….. €
postinterventiedossier ….. € ….. € ….. € ….. €
analyse van de offertes
veiligheidscoördinatie uitvoering
….. € ….. € ….. € ….. €
algemeen veiligheidsdossier ….. € ….. € ….. € ….. €
opvolging van de werf ….. € ….. € ….. € ….. €
voltooide veiligheidsdocumenten ….. € ….. € ….. € ….. €
Totaal honoraria veiligheidscoördinatie ….. € ….. € ….. € ….. €
Totaal ZBTW hoofdstuk 4
….. €
5. Duur van de werf van 301 tot 450 werkdagen of van 451 tot 675 kalenderdagen
veiligheidscoördinatie project
veiligheids- en gezondheidsplan ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
coördinatiedagboek ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
postinterventiedossier ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
analyse van de offertes
veiligheidscoördinatie uitvoering
….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
algemeen veiligheidsdossier ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
opvolging van de werf ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
voltooide veiligheidsdocumenten ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
Totaal honoraria veiligheidscoördinatie ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
Totaal ZBTW hoofdstuk 5
….. €
2/4

6. Duur van de werf meer dan 450 werkdagen of meer dan 676 kalenderdagen
veiligheidscoördinatie project
veiligheids- en gezondheidsplan ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
coördinatiedagboek ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
postinterventiedossier ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
analyse van de offertes
veiligheidscoördinatie uitvoering
….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
algemeen veiligheidsdossier ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
opvolging van de werf ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
voltooide veiligheidsdocumenten ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
Totaal honoraria veiligheidscoördinatie ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
Totaal ZBTW hoofdstuk 6
….. €
7. veiligheidscoördinatie uitvoering Eenheid Hoeveelheid
Bedrag van de honoraria van de
uitvoeringscoördinator per bijkomende,
verstreken maand na de oorspronkelijke duur
van de werf (opgegeven in het
aanbestedingsbericht van het bijzonder
bestek voor de werken) € 1
TOTAAL hoofdstukken 1 tot 7 ZBTW
BTW
TOTAAL hoofdstukken 1 tot 7 BTWI
Forfaitair bedrag ZBTW
….. €
EUR
EUR
EUR
3/4

Deel 2 : Aanbestedingen voor werken waarvan de uitvoering gespreid is over de gehele duur van onderhavige aanbesteding (jaarlijkse opdrachten)
Bedrag van de vermoedelijke uitgave,
berekend in opeenvolgende schijven ZBTW
van 0 tot
160.000 €
van 160.001 tot
550.000 €
van 550.001
tot
1.400.000 €
van 1.400.001
tot
5.550.000 €
meer dan 5.550.000
€
Jaarlijkse opdrachten
veiligheidscoördinatie project
veiligheids- en gezondheidsplan ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
coördinatiedagboek ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
postinterventiedossier ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
analyse van de offertes
veiligheidscoördinatie uitvoering
….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
algemeen veiligheidsdossier ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
opvolging van de werf voor een jaar ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
voltooide veiligheidsdocumenten ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
Totaal honoraria veiligheidscoördinatie ….. € ….. € ….. € ….. € ….. €
TOTAAL deel 2 ZBTW
….. €
BTW
EUR
TOTAAL deel 2 BTWI
EUR
TOTAAL delen 1 en 2 ZBTW
BTW
TOTAAL delen 1 en 2 BTWI
Het bedrag van de offerte is verschillend van
het bedrag van de bestelling.
Het totaal van de forfaitaire prijzen vermeld in
de bovenstaande prijslijsten toe de meest
voordelige prijs te bepalen van de ingediende
offertes.
EUR
EUR
EUR
4/4

GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
OK SMP-CA – Cindy
Escada – 26-05-2011
COMMUNE D'IXELLES GEMEENTE ELSENE
- : - - : -
3ème Direction 3de Directie
- : - - : -
TRAVAUX PUBLICS OPENBARE WERKEN
- : - - : -
SERVICE ADMINISTRATIF ADMINISTRATIEF DIENST
COORDINATION SECURITE ET SANTE EN PROJET ET EN REALISATION :
MISSIONS COMPLETES
DANS LE CADRE DE DIVERS DOSSIERS PROGRAMMES
PAR LA COMMUNE D’IXELLES POUR UNE DUREE D’UN AN
ADJUDICATION PUBLIQUE
2011-279
OFFRE
Pour rédiger son offre, le soumissionnaire doit utiliser le présent formulaire sur papier
libre ou tout autre document certifié conforme au modèle prévu.
L’offre et ses annexes seront signés pour accord et chaque page sera paraphée
par le soumissionnaire.
Le soussigné :................................................................................................................
........................................................................................................................................
PROJECT- EN UITVOERINGSCOORDINATIE VEILIGHEID EN GEZONDHEID:
VOLLEDIGE OPDRACHTEN
IN HET KADER VAN VERSCHILLENDE DOSSIERS GEPROGRAMMEERD
DOOR DE GEMEENTE ELSENE VOOR DE DUUR VAN EEN JAAR
OPENBARE AANBESTEDING
2011-279
OFFERTE
Om zijn offerte op te maken, dient de inschrijver gebruik te maken van onderhavig
formulier op ongezegeld papier of van een ander, conform het model gewaarmerkt
document.
De offerte en zijn bijlagen worden getekend voor akkoord
en elke pagina wordt geparafeerd door de inschrijver.
Ondergetekende: ...........................................................................................................
........................................................................................................................................
(Nom et Prénoms, qualité, profession) : .................................................................... (Naam en voornamen, hoedanigheid of beroep) ..........................................................
..................................................................................................................................
........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
de nationalité : ...................................................................................................................... Nationaliteit : ............................................................................................................
représentant la société (raison sociale ou dénomination, forme et nationalité) : .... vertegenwoordiger van de firma (handelsnaam of firmanaam, vorm en
........................................................................................................................................... nationaliteit): ..................................................................................................................
........................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
dont le siège social est situé n° : ………………..rue : .................................................... waarvan de maatschappelijke zetel gevestigd is: nr.: ……………….. straat: ..............
.................................................................................................................................. .....................................................................................................................................
à : ………………………………………………………code postal: ……………………. te: ………………………………………………………poscode: …………………….

GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 2 -
n° de téléphone ................................................................................................................. telefoonnummer:...............................................................................................................
n° de fax ...................................................................................................................... faxnummer: ......................................................................................................................
Adresse e-mail : ………………………………………………………………… Email adres : …………………………………………………………………………………
ou bien* of wel*
La Société
(Raison sociale ou dénomination, forme, nationalité, siège)
représentée par le(s) soussigné(s)
ou bien*
Les soussignés:
(pour chacun, mêmes indications que ci-dessus):
en association momentanée pour la présente entreprise,
Immatriculé à l’O.N.S.S. sous le n°:...... ...........................................................................
Inscrit au registre de commerce de ..................................................................................
....................................................................................................……………………..
TVA (uniquement en Belgique) n°:...................................................................................
Les membres de mon personnel sont de nationalité :.....................................................
Mes sous-traitants sont de nationalité .............................................................................
………………………………………………………………………………………………...
Déclare, par la présente, avoir pris connaissance suffisante des conditions
applicables à ce marché et accepte qu’en matière de conditions générales ou
particulières de vente, seules celles reprises dans les conditions applicables feront
foi et s'engage sur ses biens meubles et immeubles à exécuter, conformément aux
clauses et conditions du cahier spécial des charges dont il déclare avoir une parfaite
connaissance, le marché suivant : coordination sécurité – santé en phase projet et
en phase realisation : missions completes dans le cadre de divers dossiers
programmes par la Commune d’ixelles pour une duree d’un an
Moyennant la somme HTVA de : .....................................................................................
TVA : .................................................................................................................................
TOTAL TVAC : ................................................................................................................
De firma
(handelsnaam of firmanaam, vorm en nationaliteit, zetel)
vertegenwoordigd door ondergetekende(n)
of wel*
Ondergetekenden:
(voor elk afzonderlijk, dezelfde gegevens als hierboven):
tijdelijk verenigd voor volgende onderneming,
Ingeschreven bij de RSZ onder nr.:...... ...........................................................................
Ingeschreven in het handelsregister van.........................................................................
....................................................................................................……………………..
BTW-nummer (alleen in België):......................................................................................
mijn personeelsleden hebben de...................................................................nationaliteit
Mijn onderaannemers hebben de nationaliteit ................................................................
………………………………………………………………………………………………...
Verklaart hierbij kennis te hebben genomen van de voor de aanbesteding
toepasselijke voorwaarden en aanvaardt dat op het vlak van de algemene of
bijzondere verkoopsvoorwaarden, enkel diegene die opgenomen zijn in de
toepasselijke voorwaarden bindend zijn en verbindt zich ertoe, op zijn roerende en
onroerende goederen, in overeenstemming met de bepalingen en voorwaarden van
het bijzonder bestek waarvan hij verklaart een volledige kennis te hebben, de
volgende opdracht uit te voeren: project- en uitvoeringscoördinatie veiligheid en
gezondheid: volledige opdrachten in het kader van verschillende dossiers
geprogrammeerd door de Gemeente Elsene voor een duur van een jaar.
Voor de som ZBTW van: .................................................................................................
BTW: ................................................................................................................................
TOTAAL BTWI: ................................................................................................................

1°) Aucun produit de provenance étrangère ne sera mis en œuvre pour l’exécution
de ce marché
ou bien
2°) Conformément aux dispositions de l'article 90 § 1er 4° de l'Arrêté Royal du
8 janvier 1996 est annexée, une note distincte, datée et signée, mentionnant
l'origine des produits à fournir et des matériaux à utiliser non originaires des Etats
membres de la Communauté européenne, avec indication par pays d'origine de
la valeur, droits de douane non compris, pour laquelle ces produits et matériaux
interviennent dans l'offre; s'il s'agit de produits ou de matériaux à parachever ou à
mettre en oeuvre sur le territoire des Etats membres de la Communauté
européenne, seule la valeur des matières doit être indiquée.*
Les paiements seront valablement opérés par virement aux comptes bancaires
des organismes financiers suivants : ..............................................................................
....................................................................................................……………………..
n° : ……………………………………………………………………………………………
....................................................................................................……………………..
ouvert au nom de: .............................................................................................................
....................................................................................................……………………..
Sont également annexés à la présente offre :
- Les documents et toutes autres informations* exigés par le cahier spécial des
charges régissant le présent marché, datés et signés.
LES VARIANTES LIBRES SONT INTERDITES.
Fait à ……………………………, le ………………………….
GESC/MB/ MP/ mai 2011 – Marché Coordination projet et réalisation : Missions complètes
- 3 -
Le(s) soumissionnaire(s)
1°) Er mag geen enkel product van buitenlandse afkomst worden gebruikt voor de
uitvoering van deze aanbesteding.
of wel
2°) Conform de bepalingen van artikel 90 § 1e 4° van het Koninklijk Besluit van 8 januari
1996 wordt een aparte, gedateerde en getekende nota aangehecht die melding
maakt van de oorsprong van de te leveren producten en de te gebruiken materialen
die niet afkomstig zijn van een Lidstaat van de Europese Unie, met vermelding per
land van herkomst van de waarde, zonder de douanerechten, vertegenwoordigd
door die producten en materialen in de offerte; als het gaat om producten of
materialen die nog afgewerkt of toegepast moeten worden op het grondgebied van
een Lidstaat van de Europese Unie, moet enkel de waarde van de grondstof
opgegeven worden.*
De betalingen worden geldig uitgevoerd middels overschrijving op de volgende
bankrekeningnummers van de volgende financiële instellingen: ..................................
....................................................................................................……………………..
nr.: ……………………………………………………………………………………………
....................................................................................................……………………..
geopend op naam van:.....................................................................................................
....................................................................................................……………………..
Worden eveneens bij de onderhavige offerte gevoegd:
- De documenten en alle andere inlichtingen* vereist door het speciaal bestek
waaraan onderhavige aanbesteding onderworpen is, gedateerd en getekend.
VRIJE VARIANTEN ZIJN VERBODEN.
* Biffer les mentions inutiles * Schrappen wat niet past.
Gedaan te ……………………………, op ………………………….
De inschrijver(s)

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/094
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 5de punt:
Kabinet van de Burgemeester (1 ste Directie) Politie: Vijftiende vernieuwing van het mobiliteitscontract
tussen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Gemeente Elsene. Goedkeuring.
---------------------------------
DE RAAD,
Gezien de Nieuwe Gemeentewet;
Gezien het besluit van de Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 18 juli 1996 dat de regels
bepaalt voor de toekenning van subsidies aan de gemeenten in het kader van een mobiliteitscontract;
Gezien het Besluit van de Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 17 juli 1997 dat het besluit
van
18 juli 1996 wijzigt;
Gezien het besluit van de regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 20 december 2001
betreffende de uitvoering van de ordonnantie van 11 maart 1999 betreffende de euro op het vlak van de
openbare werken en transport - hoofdstuk II, aanpassing van het besluit van 17 juli 1997 dat het besluit van
18 juli 1996 wijzigt;
Overwegende de bedoelingen van het Gewestelijk Ontwikkelingsplan dat preciseert “dat het aan de gemeenten
is om de maatregelen te nemen om het verkeer te beheren, in het bijzonder door toewijzing van agenten aan
deze taak en door de modaliteiten af te spreken voor snelle interventies in geval van een ongeval dat het verkeer
hindert op de openbare wegen met veel verkeer”;
Overwegende dat het Brusselse Gewest moet evolueren naar een duurzame mobiliteit;
Overwegende dat het openbaar vervoer, de verplaatsingen te voet en met de fiets essentiële elementen van
een duurzame mobiliteit zijn;
Overwegende dat de stimulering van het gebruik van het openbaar vervoer voornamelijk gebeurt door de
verbetering van hun commerciële snelheid;
Overwegende dat de stimulering van verplaatsingen te voet en per fiets gebeurt door een verbetering van
hun veiligheid;
Overwegende dat opstoppingen nefast zijn voor de socio-economische werking van de gemeente en dat ze
schadelijke gevolgen voor de gezondheid en het milieu met zich mee brengen;
Overwegende dat het Gewest de gemeenten aanmoedigt om de aanwezigheid van hun politie te vergroten op
de gewestwegen om er de goede verplaatsingsomstandigheden voor alle gebruikers te behouden;
Gezien het verslag betreffende de uitvoering van het lopende contract;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
Na beraadslaging,

BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. het verslag betreffende de uitvoering van het lopende contract goed te keuren ;
2. om bij het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een subsidie aan te vragen, conform het besluit van het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 20 december 2001 betreffende de uitvoering van de ordonnantie
van 11 maart 1999 betreffende de euro op het vlak van openbare werken en transport hoofdstuk II -
aanpassing van het besluit van 17 juli 1997 ter wijziging van het besluit 18 juli 1996 dat de regels
vastlegt voor de toekenning van subsidies aan de gemeenten in het kader van een mobiliteitscontract,
voor het toezicht op 8 voorrangskruispunten op de gewestwegen en 16,850 kilometer gewestwegen
waarvan de detail is opgenomen in het mobiliteitscontract dat bij deze beraadslaging wordt gevoegd ;
3. de engagementen te onderschrijven in het mobiliteitscontract dat bij deze beraadslaging wordt gevoegd ;
4. het College van Burgemeester en Schepenen te belasten met de uitvoering van deze beslissing.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht :
André SAPART, Willy DECOURTY.
Adjunct Gemeentesecretaris.

Tussen :
MOBILITEITSCONTRACT IXL-016
(Vijftiende vernieuwing)
De gemeente Elsene, hieronder genoemd "de Gemeente" vertegenwoordigd door haar Burgemeester en haar
Secretaris, handelend in uitvoering van de beraadslaging die werd genomen door haar Gemeenteraad
op …………………..2011;
en
De Brusselse Hoofdstedelijke Regering vertegenwoordigd door de Staatssecretaris van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest;
Gelet op het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 18 juli 1996 tot vaststelling van de regels die
van toepassing zijn voor de toekenning van toelagen aan de gemeenten in het raam van een mobiliteitscontract;
Gelet op het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 17 juli 1997 tot wijziging van het besluit
van 18 juli 1996 tot vaststelling van de regels die van toepassing zijn voor de toekenning van toelagen aan
de gemeenten in het raam van het mobiliteitscontract;
Gelet op het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 20 december 2001 tot uitvoering van de
ordonnantie van 11 maart 1999 betreffende de euro inzake openbare werken en vervoer, afdeling II aanpassing
van het besluit van 17 juli 1997 tot wijziging van het besluit van 18 juli 1996 tot vaststelling van de regels die van
toepassing zijn voor de toekenning van toelagen aan de gemeenten in het raam van het mobiliteitscontract;
Artikel 1
De Gemeente verbindt zich ertoe, door middel van een daadwerkelijke aanwezigheid van de politie, het toezicht
uit te oefenen op de hierna vermelde voorrangskruispunten en - wegen, overeenkomstig het besluit van de
Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 18 juli 1996 tot vaststelling van de regels die van toepassing zijn voor de
toekenning van toelagen aan de gemeenten in het raam van het mobiliteitscontract.
Voorrangskruispunten
Middenring
- Station Etterbeek/Generaal Jacqueslaan
- Kroonlaan/Generaal Jacqueslaan
- Adolphe Buyllaan/Generaal Jacqueslaan
- Renbaanlaan/Generaal Jacqueslaan
Andere
- Waversesteenweg/Elsense Steenweg
- Elsense Steenweg/Vleurgatsesteenweg (Flageyplein)
- Triomflaan/Europese School I
- Triomflaan/Europese School II
Voorrangswegen
- Generaal Jacqueslaan (tussen Sterreplein en het station van Etterbeek)
- Kroonlaan en Troonstraat (tussen Londenplein en de Generaal Jacqueslaan)
- Waterloosesteenweg (tussen Bascule en Ma Campagne)
- Vleurgatsesteenweg (tussen Bascule en het Flageyplein)
- Elsense Steenweg (tussen Naamse Poort en Flageyplein)
- Waversesteenweg (tussen Naamse Poort en de Vijverstraat)

Artikel 2
- 2 -
De Gemeente verbindt zich ertoe dat de tussenkomsten van de politieagenten op de voorrangskruispunten en -
wegen de volgende doelstellingen nastreven :
1. de doorgang van het openbaar vervoer en de taxi's bevorderen;
2. waken over de veiligheid van alle gebruikers van het voorrangskruispunt of de voorrangsweg, en in het
bijzonder deze van de fietsers en de voetgangers;
3. erop toezien dat de haltes van het openbaar vervoer en de parkeerzones voor taxi’s vrijgemaakt zijn;
4. erop letten dat het parkeren geen hinder vormt voor de doorgang van het openbaar vervoer, het
autoverkeer en de voetgangers en fietsers;
5. toezien op de naleving van het verkeersreglement door alle gebruikers van het voorrangskruispunt of
van de voorrangsweg;
6. proces-verbaal opmaken bij dubbel parkeren en, in voorkomend geval, de voertuigen laten wegslepen;
7. zorgen voor goede verkeersomstandigheden op de voorrangswegen en ervoor zorgen dat de
voorrangskruispunten vrijgemaakt zijn;
Artikel 3
De Gemeente verbindt zich ertoe het toezicht uit te oefenen op de in artikel 1 vermelde wegen van 7.30 u. tot
9.30 u. en van 16.30 u. tot 19.00 u. gedurende de werkdagen, buiten de weekends, feestdagen en
schoolvakanties.
De Gemeente verbindt zich ertoe het toezicht uit te oefenen op de in artikel 1 vermelde kruispunten,
overeenkomstig de tabel hieronder, gedurende de werkdagen, buiten de weekends, feestdagen en
schoolvakanties.
Kruispunt
van tot van tot Totaal
(minuten)
Station Etterbeek/Generaal Jacques 07.30 u. 09.30 u. 16.30 u. 19.00 u. 270
Kroon/Generaal Jacques 07.30 u. 09.30 u. 16.30 u. 19.00 u. 270
Buyl/Generaal Jacques 07.30 u. 09.30 u. 16.30 u. 19.00 u. 270
Renbaan/Generaal Jacques 07.30 u. 09.30 u. 16.30 u. 19.00 u. 270
Waversestwg/Elsenestwg 07.30 u. 09.30 u. 16.30 u. 18.30 u. 240
Elsense
(Flageypl.)
Stwg/Vleurgatsestwg 07.30 u. 09.30 u. 16.30 u. 19.00 u. 270
Triomf/Europese school I
07.30 u.
07.30 u.
Triomf/Europese school II 07.30 u.
07.30 u.
09.00 u.
09.00 u.
09.00 u.
09.00 u.
12.00 u.
15.00 u.
12.00 u.
15.00 u.
13.00 u.(woensdag)
16.30 u.(andere
dagen)
13.00 u. (woensdag)
16.30 u. (andere
dagen)
De dagelijkse toezichtsperiode kan worden gewijzigd op basis van de ervaring van de Gemeente voor zover
deze het Gewest erover inlicht (Directie Beleid van Mobiel Brussel - BUV van het Ministerie van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest - CCN - Vooruitgangstraat, 80 - bus 1 - 3 de verdieping - 1035 Brussel), zonder evenwel
minder dan 4 u 30 per dag te bedragen voor de wegen en voor het totaal vermeld in de tabel voor de
kruispunten.
De gemeente verbindt er zich toe om minstens één agent per kruispunt in te zetten.
De gemeente mag de agent die toezicht houdt op het kruispunt Elsensesteenweg / Vleurgatsesteenweg
verplaatsen naar andere gewestelijke kruispunten met openbaar vervoer van het Flageyplein naar gelang van de
vereisten van het verkeer, waarbij de prioriteit wordt gegeven aan trams en bussen en aan de veiligheid van de
150
180
150
180

- 3 -
voetgangers.
Voor de voorrangswegen, verbindt de Gemeente zich tot het organiseren van een politiepatrouille op
voornoemde uren. Deze voorbijgang kan geschieden per patrouillewagen, volgens een rationeel circuit dat het
mogelijk maakt om de toezichtsbeurten zo frequent mogelijk te laten gebeuren. Wanneer het over een kort circuit
gaat, mag dit worden gedaan per motor, bromfiets, fiets of te voet.
Artikel 4
In het raam van het toezicht op de in artikel 1 vermelde kruispunten en wegen, verbindt de Gemeente zich ertoe,
onverminderd de doelstellingen opgesomd in artikel 2, dat de tussenkomsten de volgende doelstellingen
nastreven
Kruispunten
. Station Etterbeek / Generaal Jacqueslaan
- De doorgang van de trams van de lijnen 7 en 25 vergemakkelijken
- Ervoor zorgen dat het ongeoorloofd parkeren in de nabijheid van de kruispunten verdwijnt
. Kroonlaan / Generaal Jacqueslaan
- De doorgang van de autobussen van de lijn 95 vergemakkelijken, voornamelijk in de richting van het
stadscentrum.
- De fases van links afslaan vanaf de Kroonlaan vergemakkelijken
- Ervoor zorgen dat het ongeoorloofd parkeren in de nabijheid van het kruispunt verdwijnt
. Adolphe Buyllaan / Generaal Jacqueslaan
- De doorgang vergemakkelijken van de trams van de lijnen 7, 25 en 94 en de autobussen van de lijn 71
- Ervoor zorgen dat het parkeren op de haltes van het openbaar vervoer verdwijnt (meer bepaald aan de
benedenkant van de Adolphe Buyllaan)
. Renbaanlaan / Generaal Jacqueslaan
- De doorgang van de trams van of naar de remise en van de lijnen 7, 25 en 94 en de autobussen van
de lijn 71 vergemakkelijken.
- Ervoor zorgen dat het ongeoorloofd parkeren in de omgeving van het kruispunt verdwijnt.
. Waversesteeweg/Elsense Steenweg
- De doorgang van de autobussen van de lijnen 54 en 71 bevorderen
- Van de Elsense Steenweg een voorrangsweg maken
- Ervoor zorgen dat de autobushaltes vrij blijven
- De voetgangersoversteekplaatsen beveiligen
. Elsense Steenweg/Vleurgatsesteenweg (Flageyplein)
- De doorgang van de bussen van de lijnen 38, 59, 60 en 71 en van de trams van de lijn 81
vergemakkelijken.
- Het rijverbod op de eigen baan voor bussen op de Elsense Steenweg doen naleven.
- De verkeersconflicten tussen wagens en openbaar vervoer regelen
Triomflaan/Europese School I
Triomflaan/Europese School II
- De doorgang van de autobussen van de lijnen van TEC en De Lijn en van de schoolbussen
vergemakkelijken
- Ervoor zorgen dat het kruispunt vrij blijft om de negatieve effecten op het kruispunt Delta te
verminderen
- Het oversteken van de voetgangers en de fietsers vergemakkelijken

Wegenis
. Generaal Jacqueslaan
- 4 -
- De doorgang van de trams van de lijnen 7 en 25 vergemakkelijken
- Tegen het dubbelparkeren optreden.
- Het ongeoorloofd parkeren op de kruispunten en op andere onwettige plaatsen tegengaan.
. Kroonlaan en Troonstraat
- De doorgang van de autobussen van de lijnen 34, 38, 60, 80 en 95 vergemakkelijken
- Het dubbelparkeren tegengaan
- Ervoor zorgen dat de haltes vrij zijn
- Het rijverbod op de eigen baan voor bussen op de kroonlaan doen naleven
. Waterloosesteenweg
- De doorgang van de autobussen van de lijnen van TEC en De Lijn vergemakkelijken
- Het dubbelparkeren tegengaan
- Ervoor zorgen dat de haltes vrij zijn
. Vleurgatsesteenweg
- De doorgang van de autobussen van de lijnen 38 et 60 vergemakkelijken
- Het dubbelparkeren tegengaan
- Ervoor zorgen dat de haltes vrij zijn
- Het fietspad van de Vleurgatsesteenweg tussen het Flageyplein en de Louizalaan doen naleven
. Elsense Steenweg
- De doorgang van de autobussen van de lijnen 54 et 71 vergemakkelijken
- Het dubbelparkeren tegengaan
- - Ervoor zorgen dat de haltes vrij zijn
- - De loszones handhaven
. Waverse steenweg
Artikel 5
- De doorgang van de autobussen van de lijnen 34 et 80 vergemakkelijken
- Het dubbelparkeren tegengaan
- Ervoor zorgen dat de haltes vrij zijn
De Gemeente verbindt zich ertoe een onderhandelingspartner aan te wijzen, verantwoordelijk voor het beheer
van alle interventies die zullen worden uitgevoerd volgens dit contract.
Artikel 6
De Gemeente verbindt zich ertoe jaarlijks een omstandig rapport op te stellen over de uitvoering van de vervulde
opdrachten op grond van dit contract, met vermelding van de ondervonden moeilijkheden, de waargenomen
verbeteringen alsook de verbeteringen die zouden moeten worden gebracht aan het beheer van het wegverkeer
op de kruispunten en de prioritaire wegen, o. m. aan de verkeerslichten.
Artikel 7
De Gemeente verbindt zich ertoe deel te nemen aan de reflectie rond over de toekomstige toepassingen van de
verkeersserver m. b. t. de coördinatie tussen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de gemeenten en de
verspreiding van de informatie betreffende het verkeersbeheer.

Artikel 8
- 5 -
Indien de Gemeente zich niet voegt naar de ministeriële verwittiging bedoeld in artikel 7 van het besluit van de
Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 18 juli 1996 houdende bepaling van de regels voor de toekenning van
subsidies aan de gemeenten in het kader van het mobiliteitscontract, zal het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
ambtshalve het bedrag van de toegekende subsidies recupereren.
Opgesteld te Brussel in vier exemplaren, op ………………2011
Voor de gemeente ELSENE,
Patricia van der LIJN, Willy DECOURTY,
Gemeentesecretaris. Burgemeester.
Voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest,
De Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest,
Bruno DE LILLE.

…/…/ 2011 – Arrêté ministériel octroyant une
subvention de ……… EUR à la commune
d’Ixelles pour un contrat de mobilité
Le Secrétaire d’Etat de la Région de Bruxelles-
Capitale,
Vu la loi du 16 mai 2003 fixant les dispositions
générales applicables aux budgets, au contrôle
des subventions et à la comptabilité des
communautés et des régions, ainsi qu’à
l’organisation du contrôle de la Cour des
comptes, les articles 11 à 14 ;
Vu l’ordonnance organique du 23 février 2006
portant les dispositions applicables au budget, à
la comptabilité et au contrôle, les articles 15 et
92 à 95 ;
Vu l’ordonnance du 24 décembre 2010
contenant le Budget général des dépenses de la
Région de Bruxelles-Capitale pour l’année
budgétaire 2011;
Vu l’arrêté du Gouvernement de la Région de
Bruxelles-Capitale du 18 juillet 1996
déterminant les règles applicables pour l’octroi
de subventions aux communes dans le cadre du
contrat de mobilité ;
Vu l’arrêté du Gouvernement de la Région de
Bruxelles-Capitale du 17 juillet 1997 modifiant
l’arrêté du Gouvernement de la Région de
Bruxelles-Capitale du 18 juillet 1996
déterminant les règles applicables pour l’octroi
de subventions aux communes dans le cadre du
contrat de mobilité ;
Vu l’arrêté du Gouvernement de la Région de
Bruxelles-Capitale du 20 décembre 2001
portant exécution de l’ordonnance du 11 mars
1999 relative à l’euro en matière de travaux
publics et de transport, l’article 3 ;
Vu l’arrêté du Gouvernement de la Région de
Bruxelles-Capitale du 17 juillet 2009 fixant la
répartition des compétences entre les ministres
du Gouvernement de la Région de Bruxelles-
Capitale, l’article 5 ;
Vu l’arrêté ministériel du 17 juillet 2009 fixant les
compétences du Secrétaire d’Etat adjoint à la
Ministre du Gouvernement de la Région de
Bruxelles-Capitale chargée des Travaux publics
et des Transports, l’article 2;
005_094f551annexe2 bil nouveau.doc 1
…/…/ 2011 – Ministerieel besluit houdende
toekenning van een subsidie van ……… EUR
aan de gemeente Elsene voor een
mobiliteitscontract
De Staatssecretaris van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest,
Gelet op de wet van 16 mei 2003 tot vaststelling
van de algemene bepalingen die gelden voor de
begrotingen, de controle op de subsidies en voor
de boekhouding van de gemeenschappen en de
gewesten, alsook voor de organisatie van de
controle door het Rekenhof, de artikelen 11 tot
14;
Gelet op de organieke ordonnantie van 23
februari 2006 houdende de bepalingen die van
toepassing zijn op de begroting, de boekhouding
en de controle, de artikelen 15 en 92 tot 95;
Gelet op de ordonnantie van 24 december 2010
houdende de algemene uitgavenbegroting van
het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor het
begrotingsjaar 2011;
Gelet op het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 18 juli 1996 tot
vaststelling van de regels die van toepassing zijn
voor de toekenning van toelagen aan de
gemeenten in het raam van het
mobiliteitscontract;
Gelet op het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 17 juli 1997 tot
wijziging van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 18 juli 1996 tot
vaststelling van de regels die van toepassing zijn
voor de toekenning van toelagen aan de
gemeenten in het raam van het
mobiliteitscontract;
Gelet op het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 20 december 2001
tot uitvoering van de ordonnantie van 11 maart
1999 betreffende de euro inzake openbare
werken en vervoer, artikel 3;
Gelet op het Besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 17 juli 2009 tot
vaststelling van de bevoegdheden van de
ministers van de Brusselse Hoofdstedelijke
Regering, artikel 5;
Gelet op het ministerieel besluit van 17 juli 2009
tot vaststelling van de bevoegdheden van de
Staatssecretaris toegevoegd aan de Minister van
de Brusselse Hoofdstedelijke Regering bevoegd
voor Openbare Werken en Vervoer; artikel 2;

Vu l’avis de l’inspecteur des finances, donné le
………………. 2011 ;
Vu l’accord du Ministre du Budget, donné le …
………………2011 ;
Vu la délibération prise en date du
………………2011 par le Conseil communal de
la commune d’Ixelles en vue d’obtenir une
subvention pour maintenir de bonnes conditions
de circulation sur les carrefours et voiries
prioritaires par la présence de policiers sur le
terrain ;
Vu le contrat de mobilité entre la Région de
Bruxelles-Capitale et la commune d’Ixelles daté
du ;
Arrête:
Article 1 er . Une subvention de ……………. EUR
est octroyée à la commune d’Ixelles.
Ce montant sera versé sur le compte du
bénéficiaire dont le n° est 091-0001542-19.
Art. 2. La présente subvention sera imputée à
l’allocation de base 17.002.27.01.43.22 b et c
du Budget général des dépenses de la Région
de Bruxelles-Capitale pour l’année budgétaire
2011.
La subvention est gérée par la Direction
Stratégie, Ministère de la Région de Bruxelles-
Capitale, Bruxelles Mobilité - A. E. D., CCN, rue
du Progrès 80, boîte 1 à 1035 Bruxelles.
Art. 3. La subvention vise à assurer une
surveillance policière de 8 carrefours prioritaires
établis en voirie régionale et de 16,850 km de
voiries régionales prioritaires, sur le territoire de
la commune d’Ixelles.
La subvention couvre une période d’un an à
dater du 1 er octobre 2011.
Art. 4. L’octroi de la subvention est réglé
conformément aux dispositions des l’arrêtés du
Gouvernement de la Région de Bruxelles-
Capitale des 18 juillet 1996, 17 juillet 1997 et 20
décembre 2001 précités.
L’octroi de la subvention est lié au contrat de
mobilité qui précise les dispositions relatives à
l’utilisation de la subvention, et notamment
l’obligation pour la commune d’établir un rapport
annuel circonstancié sur l’exécution du contrat.
Art. 5. La subvention sera liquidée en deux
tranches :
005_094f551annexe2 bil nouveau.doc 2
Gelet op het advies van de inspecteur van
financiën, gegeven op …………… 2011;
Gelet op de akkoordbevinding van de Minister
van Begroting van ……………… 2011;
Gelet op de beraadslaging van ……………..
2011 van de Gemeenteraad van de gemeente
Elsene met het oog op het verkrijgen van een
subsidie om goede verkeersomstandigheden in
stand te houden op de kruispunten waarop
voorrang geldt en de voorrangswegen door de
aanwezigheid van politieagenten ter plaatste;
Gelet op het mobiliteitscontract tussen het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de gemeente
Elsene op datum van ;
Besluit:
Artikel 1. Er wordt een subsidie van
…………… EUR toegekend aan de gemeente
Elsene.
Dit bedrag wordt gestort op het rekeningnummer
091-0001542-19 van de begunstigde.
Art. 2. Onderhavige subsidie wordt aangerekend
op basisallocatie 17.002.27.01.43.22 b en c van
de Algemene Uitgavenbegroting van het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor het
begrotingsjaar 2011.
De subsidie wordt beheerd door de Directie
Strategie, Ministerie van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest, Mobiel Brussel – B. U.
V., CCN, Vooruitgangstraat 80, bus 1 te 1035
Brussel
Art. 3. De subsidie heeft tot doel een
politietoezicht van 8 voorrangskruispunten van
het gewestelijk wegennet en van 16,850 km
gewestelijke voorrangswegen te verzekeren, op
het grondgebied van de gemeente Elsene.
De subsidie dekt een periode van één jaar die
op 1 oktober 2011 ingaat.
Art. 4. De toekenning van de subsidie wordt
geregeld overeenkomstig de bepalingen van de
voornoemde besluiten van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 18 juli 1996, 17 juli
1997 en 20 december 2001.
De toekenning van de subsidie wordt verbonden
aan het mobiliteitscontract waarin de bepalingen
worden gepreciseerd voor de aanwending van
de subsidie, meer bepaald de verplichting van de
gemeente om jaarlijks een gedetailleerd verslag
over de uitvoering van het mobiliteitscontract op
te stellen.
Art. 5. De subsidie wordt in twee schijven
uitbetaald:

- une première tranche de 50 % durant les six
premiers mois qui suivent la conclusion du
contrat de mobilité ;
- le solde de 50 % durant les six mois qui
suivent l’expiration du délai visé ci-dessus.
Art. 6. Tout paiement en exécution du présent
arrêté n’a pas pour conséquence de créer dans
le chef du bénéficiaire un droit inconditionnel à
l’octroi de la subvention, chaque versement
étant liquidé à titre de provision.
Le bénéficiaire de la subvention mettra à la
disposition de la Région ou de toute personne
mandatée par elle, ainsi que de la Cour des
Comptes, les documents généraux et
comptables nécessaires au contrôle de l’emploi
de la subvention.
La partie non justifiée de la subvention devra
être remboursée à la Région de Bruxelles-
Capitale.
Art. 7. Sans préjudice des dispositions du
présent arrêté, la commune bénéficiaire de la
présente subvention engage et gère son
personnel sous sa seule responsabilité.
La Région de Bruxelles-Capitale ne peut être
rendue responsable de tout dommage causé à
des tiers du chef de la réalisation de l’opération
décrite à l’article 3.
Art. 8. Le présent arrêté entre en vigueur à la
date de sa signature.
- een eerste schijf van 50 % gedurende de
eerste zes maanden die volgen op het sluiten
van het mobiliteitscontract;
- het saldo van 50 % gedurende de zes
maanden die volgen op het verstrijken van de
hierboven bedoelde termijn.
Art. 6. De in uitvoering van dit besluit verrichte
betalingen, hebben niet tot gevolg dat de
begunstigde het onvoorwaardelijke recht op de
toekenning van de subsidie verworven heeft,
aangezien elke storting als een voorschot
beschouwd wordt.
De begunstigde dient de algemene en
boekhoudkundige stukken die nodig zijn voor de
controle op de aanwending van de subsidie, ter
beschikking te stellen van het Gewest of van
elke door het Gewest gemachtigde persoon,
alsook van het Rekenhof.
Het niet verantwoorde gedeelte van deze
subsidie dient aan het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest terugbetaald te worden.
Art. 7. Onverminderd de bepalingen van dit
besluit, wordt het personeel van de begunstigde
gemeente van deze subsidie door haar
aangeworven en beheerd, onder haar
uitsluitende aansprakelijkheid.
Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kan niet
aansprakelijk worden gesteld voor enige schade
berokkend aan derden bij de uitvoering van de
in artikel 3 omschreven actie.
Art. 8. Dit besluit treedt in werking op de
datum van zijn ondertekening.
Bruxelles, le…………………….2011 Brussel, ………………………2011
Le Secrétaire d’Etat de la Région de Bruxelles-
Capitale
Bruno DE LILLE
005_094f551annexe2 bil nouveau.doc 3
De Staatssecretaris van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest

Calcul de la subvention
Conformément à la formule figurant aux articles 1 et 2 de l'arrêté du 17 juillet 1997 et à la section II de l'arrêté du 20
décembre 2001 portant exécution de l'ordonnance du 11 mars 1999 relative à l'euro.
1. Carrefours
Carrefour
Total Transport Subvention
(minutes) en commun (EUR)
Gare d'Etterbeek/Général Jacques 270 oui 7.141,50
Couronne/Général Jacques 270 oui 7.141,50
Buyl/Général Jacques 270 oui 7.141,50
Hippodrome/Général Jacques 270 oui 7.141,50
Wavre/Ixelles 240 oui 6.348,00
Ixelles/Vleurgat (place Flagey) 270 oui 7.141,50
Triomphe/Ecole européenne I (mercredi : 1/5)
150 oui 793,50
(autres jours : 4/5)
Triomphe/Ecole européenne II (mercredi : 1/5)
(autres jours : 4/5)
Total
005_094f551annexe2 bil nouveau.doc 4
180
150
180
3.808,80
oui 793,50
3.808,80
51.260,10
Forfait annuel par minute de surveillance d’un carrefour avec transports en commun : 26,45 EUR.
5 carrefours avec transports en commun de surface surveillés chacun pendant 270 minutes quotidiennes 5 jours
par semaine.
1 carrefour avec transports en commun de surface surveillé pendant 240 minutes quotidiennes 5 jours par
semaine.
2 carrefours avec transports en commun de surface surveillés chacun pendant 150 minutes 1 jour par semaine et
pendant 180 minutes 4 jours par semaine.
2. Voiries
- Bd. G. Jacques (entre l'Etoile et la gare d'Etterbeek) = 2 x 995 m = 1.990 m
- Av. de la Couronne et du Trône (entre Place de Londres et G. Jacques) = 2 x 2.280 m = 4.560 m
- Chaussée de Waterloo (entre la Bascule et Ma Campagne) = 2 x 1.100 m = 2.200 m
- Chaussée de Vleurgat (entre Bascule et Place Flagey) = 2 x 1.250 m = 2.500 m
- Chaussée d'Ixelles (entre la Porte de Namur et la place Flagey) = 2 x 1.400 m = 2.800 m
- Ch. de Wavre (entre la Porte de Namur et la rue de l'Etang) = 2 x 1.400 m = 2.800 m
-----------
Total 16.850 m
soit 16,85 km de voirie surveillés pendant 270 minutes quotidiennes.
Forfait annuel par km et par minute de surveillance des voiries : 2,5 EUR.
3. Application de la formule et de la section II de l’arrêté du 20-12-2001
Subvention = [5 x € 26,45 x 270] + [1 x € 26,45 x 240]+ [2 x € 26,45 x 150 x 0,2] + [2 x € 26.45 x 180 x 0,8] + [€ 2,50 x
16,85 x 270]
= € 35.707,50 + € 6.348,00 + € 1.587,00 + € 7.617,60 + € 11.373,75
= 51.260,10 EUR + 11.373,75 EUR
= 62.633,85 EUR
4. Indexation de la subvention
Index santé juillet 1996 = 120,84
Index santé 2011 = (mois qui précède la délibération du conseil communal)
Subvention indexée = EUR

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/095
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 6de punt:
Elsene-Preventie – Algemene Coördinatie (1 ste Directie) : Uitbreiding aan de Strategische Veiligheids- en
Preventieplannen 2007-2010 opgesteld tussen de Gemeente en de Staat vertegenwoordigd door de
Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken.tot 30 juni 2011. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op het Koninklijk Besluit van 29 december 2010 met betrekking tot de strategische veiligheids- en
preventieplannen 2007-2010, dat de voorwaarden betreffende het sluiten van een overeenkomst bepaalt en
dat betrekking heeft op de financiële modaliteiten betreffende de toekenning, het gebruik en de
controlemechanismen van de financiële toelage;
Gelet de strategische veiligheid en preventieplannen 2007-2010 verlengd zijn voor een periode van 6
maanden vanaf 1 januari 2011;
Gelet de ingeschreven doelstellingen in het kader van de strategische veiligheids en preventieplannen, voor
de jaar 2010 zijn verlengt tot 30 juni 2011, tenzij op verzoek van de gemeenschappelijke ontvanger;
Gelet op de beraadslagingen van 16 september 2010 houdende goedkeuring van de bijlagen aan het
Strategische Veiligheids- en Preventieplan 2007-2010 opgesteld tussen de Gemeente en de Staat,
vertegenwoordigd door de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken voor het jaar 2010;
Gelet dat de Gemeente van Elsene geen veranderingen wenst te brengen aan de overeenkomst 2010;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLUIT, met eenparigheid van stemmen:
om de bewoordingen van de bijlage aan het Strategisch Veiligheids- en Preventieplan 2007-2010
opgemaakt tussen de Gemeente Elsene en de Staat, vertegenwoordigt door de Federale Overheidsdienst
Binnenlandse Zaken tot 30 juni 2011, zoals opgenomen in bijlage, goed te keuren.
Het onderhavige besluit zal ter goedkeuring aan de Voogdijoverheid overgemaakt worden, conform de
bepalingen van de Brusselse Ordonnantie van 14 mei 1998 alsook het Besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 17 juli 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

Ontwerp - Strategisch Veiligheids- en Preventieplan
ELSENE : SVPP Elsene 01/01/11-30/06/11
Periode : 01-01-2011 - 30-06-2011
Tussen enerzijds :
de Staat vertegenwoordigd door de Minister van Binnenlandse Zaken, gevestigd in de Wetstraat 2 te
1000 Brussel, verder “de Staat” genoemd,
En anderzijds :
De Gemeente ELSENE, vertegenwoordigd door de Gemeenteraad, waarvoor optreden de H. Willy DECOURTY,
Burgemeester en de Mevr. Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris, en die handelen in uitvoering van de
zitting van de Gemeenteraad van __/__/____, en die verder “de gemeente” worden genoemd .
Handelend in uitvoering van de beslissing van de Ministerraad van 15
december 2010 Wordt afgesproken wat volgt :

Algemene bepalingen
- 2 -
1. Op basis van dit strategisch veiligheids- en preventieplan en rekening houdend met de bepalingen in het
Ministerieel Besluit van uitvoering en onder voorbehoud van de beschikbare kredieten, wordt een
bedrag van 140.650,50 EUR toegekend aan de gemeente ELSENE.
2. Dit strategisch veiligheids- en preventieplan treedt in werking op 1 januari 2011 en eindigt op 30 juni
2011.
3. De lokale overheden verbinden er zich toe de subsidies van de federale Staat zo doeltreffend en
efficiënt mogelijk te besteden, conform de voorschriften van het besluit van 29 december 2010 en op
verzoek alle mogelijke uitleg over de aanwending van de subsidies te verstrekken. Zij aanvaarden
iedere controle en zullen er hun medewerking aan verlenen.
1 DISPOSITIEF COÖRDINATIE
1.1 Algemene doelstellingen

- 3 -
1.1.1 Aanwending van het strategisch veiligheids- en preventieplan
1.1.2 Tot stand brengen, bevorderen en besturen van een lokaal geïntegreerd en
integraal preventiebeleid
1.2 Strategische Doelstellingen
1.2.1 Een goede administratieve, logistieke en financiële opvolging van het plan en
opvolging met de subsidiërende overheid verzekeren
Operationele doelstellingen
- Het noodzakelijke en bekwame personeel aanwerven
Te verwachten resultaten
- Aanwerving van het vereiste personeel binnen de 3 maanden nadat een post vacant
is
- Jaarlijkse handhaving van functieprofielen
- Het bestaan van een aanwervingsprocedure gedurende de volledige duur van
het plan
Indicatoren
- Binnen de 3 maanden volgend op het vrijkomen van een post wordt overgegaan tot
de aanwerving van het vereiste personeel: ja – neen
- Aantal effectieve betrekkingen/Aantal voorziene betrekkingen = 100%
- Het bestaan van een functieprofiel voor elke aanwerving van personeel: ja – neen
- Het bestaan van een selectiecomité voor elke aanwerving: ja – neen
- De adequate vorming van het personeel verzekeren
Te verwachten resultaten
- Het ter beschikking stellen van een adequaat opleidingsprogramma voor
heel de duur van het plan
Indicatoren
- Elk jaar het opleidingsprogramma aan het personeel overmaken waarover
het plan gaat: ja – nee
- Het bestaan van een procedure betreffende de keuze van de opleidingen
gedurende heel de duur van het plan: ja – nee
- Elke jaar heeft 90% van het personeel minstens een opleiding in verband
met zijn functieprofiel gevolgd: ja – nee
- De terbeschikkingstelling van lokalen verzekeren
Te verwachten resultaten
- Ter beschikking stellen van de lokalen voor heel de duur van het plan
Indicatoren
- Het bestaan van adequate lokalen voor heel de duur van het plan
- Een klassementsysteem, eigen aan het plan, uitwerken
Te verwachten resultaten
- Realisatie van een klassementsysteem eigen aan het plan voor heel de
duur van het plan
Indicatoren

- 4 -
- Het bestaan van een specifiek klassementsysteem voor heel de duur van
het plan: ja – nee
- Een boekhouding en opvolging uitwerken specifiek voor het plan
Te verwachten resultaten
- Realisatie en onderhoud van een specifiek boekhoudsysteem voor heel de
duur van het plan
- Realisatie van een uitgavenstaat op korte, middellange en lange termijn
voor heel de duur van het plan
Indicatoren
- Het bestaan van een specifiek boekhoudsysteem voor heel de duur van het
plan
- Het bestaan van een uitgavenstaat op korte, middellange en lange termijn
voor heel de duur van: ja – nee
- De communicatie met de subsidiërende overheid verzekeren
Te verwachten resultaten
- Overdracht van alle informatie aangaande het plan aan de subsidiërende
overheden binnen de maand die volgt op de aanvraag
Indicatoren
- Overdracht binnen de maand van alle informatie aangaande het plan aan
de subsidiërende overheden: ja – nee
1.2.2 Een samenwerkingsverband tussen de verschillende lokale preventieacties en een
afstemming met de zonale politionele preventie verzekeren
Operationele doelstellingen
- Coördinatiestructuren eigen aan het plan uitwerken
Te verwachten resultaten
- Organisatie van de Consultatieve Preventieraad (CPR) minstens 1 keer/jaar
- Voorbereiding en opvolging van de Consultatieve Preventieraad
- Oprichting en vergadering van de Stuurgroep voor heel de duur van het plan
- Voorbereiding en opvolging van de Stuurgroep
Indicatoren
- Respecteren van de reglementaire richtlijnen aangaande de oprichting van de CPR:
ja – nee
- Aantal jaarlijkse vergaderingen van de CPR > of = 1
- Het bestaan en opsturen van een dagorde van de CPR aan de deelnemers binnen
de 3 weken voorafgaand aan de bijeenkomst: ja – nee
- Verslag van de vergaderingen van de CPR is gerealiseerd en opgestuurd naar de
deelnemers, samen met de uitnodiging voor de volgende CPR: ja – nee
- Respecteren van de reglementaire richtlijnen aangaande de oprichting van de
Stuurgroep: ja – nee
- Aantal jaarlijkse vergaderingen van de Stuurgroep > of = 1
- Verslag van de vergaderingen van de Stuurgroep is gerealiseerd en opgestuurd naar
de deelnemers binnen de maand na de vergadering: ja – nee
- Adequate en relevante partnerships tot stand brengen

- 5 -
Te verwachten resultaten
- Ontwikkeling van een netwerk van partners (constante opdracht)
- Elk jaar installatie van regelmatige vergaderingen tussen de diensten van Elsene-
Preventie en de politiediensten
Indicatoren
- Het bestaan van een netwerk van partners voor heel de duur van het plan: ja – nee
- Effectieve installatie elk jaar van vergaderingen tussen de diensten van Elsene-
Preventie en de politiediensten: ja – nee
- Aantal vergaderingen tussen de diensten van Elsene-Preventie en de politiediensten
> 2/jaar
1.2.3 Een permanent evaluatieproces van het plan verzekeren
Operationele doelstellingen
- Begeleidings- en opvolgingsinstrumenten uitwerken
Te verwachten resultaten
- Realiseren en onderhouden van begeleidings- en opvolgingsinstrumenten voor heel
de duur van het plan
- Jaarlijkse bijwerking van de boordtabellen die door de subsidiërende overheid ter
beschikking werden gesteld
- Jaarlijkse verwezenlijking van rapporten die in overeenstemming zijn met de
reglementaire richtlijnen
Indicatoren
- Het bestaan van begeleidings- en opvolgingsinstrumenten voor heel de duur van het
plan: ja – nee
- Uitwerking van boordtabellen met respect voor de voorgeschreven richtlijnen
(termijn/vorm/structuur/inhoud): ja – nee
- Aanmaak van tussentijdse en eindrapporten met respect voor de voorgeschreven
richtlijnen (termijn/vorm/structuur/inhoud): ja – nee
- Opvolging en bijwerking van de lokale veiligheidsdiagnostiek (LVD)
Te verwachten resultaten
- Jaarlijkse actualisering van de lokale veiligheidsdiagnostiek
Indicatoren
- Jaarlijkse uitwerking van een stand van zaken betreffende de lokale
veiligheidsdiagnostiek: ja – nee
- Overlegstructuren installeren eigen aan de evaluatie
Te verwachten resultaten
- Installeren van interne semestriële vergaderingen betreffende evaluatie
Indicatoren
- Aantal jaarlijkse vergaderingen betreffende evaluatie > of = 2
1.2.4 Verzekeren van informatie naar de bevolking
Operationele doelstellingen
- Specifieke communicatie-instrumenten ontwikkelen betreffende de initiatieven genomen
op het lokale niveau op het gebied van preventie
Te verwachten resultaten

- 6 -
- Bestaan van een bijgewerkte stand van zaken betreffende de steun/kanalen van
communicatie die er bestaan op het lokale niveau voor heel de duur van het plan
Indicatoren
- Bestaan van een bijgewerkte stand van zaken betreffende de steun/kanalen van
communicatie die er bestaan op het lokale niveau voor heel de duur van het plan: ja –
nee
- Een zichtbaarheid van de preventiediensten verzekeren
Te verwachten resultaten
- Specifieke identificatie van de gemeentelijke preventiedienst te midden van de
andere gemeentelijke diensten voor heel de duur van het plan
- Rationeel gebruik van de verschillende communicatiekanalen
Indicatoren
- Plaats en statuut van de preventiedienst te midden van het gemeentelijk organigram:
ja – nee
- Het bestaan van brochures van de preventiedienst voor heel de duur van het plan: ja
– nee
- Het bestaan van een internetsite voor heel de duur van het plan: ja – nee
- Zichtbaarheid van het gebouw van de preventiedienst: ja – nee
2 DIEFSTAL VAN EN IN AUTO'S
De gemeente Elsene wordt in het bijzonder getroffen door het fenomeen van diefstal van en in voertuigen. Het
gaat om het belangrijkste criminaliteitsfeit dat door de Politiestatistieken wordt opgetekend. Dit fenomeen is
bovendien terug te vinden in het Zonaal Veiligheidsplan van de Politiezone Brussel-Hoofdstad-Elsene. De analyse
van de lokale veiligheidsdiagnostiek in Elsene toont aan dat bepaalde wijken meer getroffen worden dan andere.
Sinds 2004 kent het fenomeen een duidelijke stijging in het District 3 van de PZ5339 (dat overeenkomt met
het grondgebied van Elsene, plus de Louizalaan en het Ter Kamerenbos)
2.1 Algemene doelstellingen
2.1.1 Voorkomen, opsporen en beperken van het fenomeen diefstal van en in voertuigen
en/of het hiermee samenhangende onveiligheidgevoel
2.2 Strategische Doelstellingen
2.2.1 Potentiële daders van overtredingen ontraden
Operationele doelstellingen
- Verzekeren van een ontradende aanwezigheid van de gemeenschapswachten in de
straten
Te verwachten resultaten
- Dagelijkse aanwezigheid van de gemeenschapswachten op straat
Indicatoren
- Aantal uren aanwezigheid van de gemeenschapswachten op straat ≥ 5u/dag
- Informeren van de bevolking over het fenomeen
Te verwachten resultaten

- 7 -
- Tijdens de evenementen van de gemeente, regelmatige verspreiding van informatie
over diefstal van en in voertuigen via een preventiestand betreffende “diefstal van en
in voertuigen”
- Elk jaar regelmatige verspreiding van informatie over diefstal van en in voertuigen
via de communicatie-instrumenten van de gemeente
Indicatoren
- Aanwezigheid van de preventiestand betreffende “diefstal van en in voertuigen” op
minimum 2 evenementen van de gemeente per jaar: ja – neen
- Aantal evenementen waarop de preventiestand betreffende “diefstal van en in
voertuigen” aanwezig was tijdens een rommelmarkt >/= 1/ jaar
- Aantal evenementen waarop de preventiestand over “diefstal van en in voertuigen”
aanwezig was tijdens een weekendmarkt >/= 1 / jaar
- Aantal publicaties van de preventiebijlage “diefstal van en in voertuigen” in het
gemeenteblad > of = 2/ jaar
- Aantal publicaties over de preventie “diefstal van en in voertuigen” op de website
van de gemeente > of = 1 / jaar
- Informeren van de automobilisten van de gemeente
Te verwachten resultaten
- Het jaarlijks realiseren van acties om de automobilisten van de gemeente te
informeren over de preventie van diefstal van en in voertuigen
Indicatoren
- Aantal acties om de automobilisten van de gemeente te informeren over de
preventie van diefstal van en in voertuigen > of = 2 / jaar
2.2.2 Een geïntegreerde en integrale aanpak bevorderen
Operationele doelstellingen
- Oprichting van een partnerschap tussen de diensten Technopreventie van Elsene-
Preventie, van de Politiezone Brussel-Hoofdstad-Elsene en van de Stad Brussel
Te verwachten resultaten
- Jaarlijks uitwerken van gezamenlijke informatieacties met ten minste één van de
genoemde partners, gericht op de diefstal van en in voertuigen
3 INBRAAK
Indicatoren
- Aantal informatieacties met minstens één van de vernoemde partners over dit fenomeen >=
1/jaar
De gemeente Elsene wordt in het bijzonder getroffen door het fenomeen inbraak. Het maakt deel uit van de
voornaamste criminaliteitsfeiten die door de Politiestatistieken worden opgetekend. Op regionaal vlak staat
Elsene in de top drie van de meest getroffen gemeenten door dit type van diefstallen. Dit fenomeen wordt
bovendien opgenomen in het Zonaal Veiligheidsplan van de Politiezone Brussel-Hoofdstad-Elsene. De
analyse van de lokale veiligheidsdiagnostiek in Elsene toont aan dat bepaalde wijken meer getroffen worden
dan andere. Diefstal in gebouwen staat op de tweede plaats, na diefstal uit voertuigen. Sinds 2004 kent het
fenomeen een duidelijke groei in het District 3 van de PZ5339 (dat overeenkomt met het grondgebied van
Elsene, plus de Louizalaan en het Ter Kamerenbos).

3.1 Algemene doelstellingen
- 8 -
3.1.1 Het voorkomen, aan het licht brengen en verminderen van inbraak en/of de
onveiligheidsgevoelens met betrekking tot inbraak
3.2 Strategische Doelstellingen
3.2.1 Potentiële daders van overtredingen ontraden
Operationele doelstellingen
- Technopreventieve bezoeken na inbraak bij de slachtoffers die dit wensen
Te verwachten resultaten
- Een maximum aantal slachtoffers van inbraak, die dit hebben gevraagd, hebben na
de inbraak een bezoek gekregen, binnen de 3 weken volgend op de aanvraag
Indicatoren
- 60% van de slachtoffers van een inbraak die dit hebben gevraagd, hebben na de
inbraak een bezoek gekregen binnen de 3 weken volgend op de aanvraag
- Realiseren van technopreventieve bezoeken bij de inwoners die dit wensen
Te verwachten resultaten
- Een maximum aantal inwoners die dit hebben gevraagd, hebben een
technopreventief bezoek gekregen binnen de 3 weken volgend op de aanvraag
Indicatoren
- 90% van de inwoners die dit hebben gevraagd, hebben een technopreventief
bezoek gekregen binnen de 3 weken volgend op de aanvraag
- Informeren van de inwoners van de gemeente over dit fenomeen
Te verwachten resultaten
- Regelmatige verspreiding van informatie over dit fenomeen naar de inwoners via de
communicatie-instrumenten van de gemeente
- Tijdens de evenementen van de gemeente, regelmatige verspreiding van informatie
over inbraak via een preventiestand
Indicatoren
- Aantal publicaties van de preventiebijlage “inbraak” in het gemeenteblad >/= 1
/ jaar
- Aantal publicaties betreffende de preventie van “inbraak” op de gemeentelijke
website > of = 1 / jaar
- Aanwezigheid van de preventiestand over “inbraak” op minimum 2 evenementen
van de gemeente per jaar: ja – neen
- Aantal evenementen waarop de preventiestand over “inbraak” aanwezig was tijdens
een rommelmarkt > / = 1 / jaar
- Aantal evenementen waarop de preventiestand over “inbraak” aanwezig was tijdens
een weekendmarkt >/= 1 / jaar
- Informeren over de mogelijkheid premies en belastingaftrek te krijgen voor het beveiligen van een
woning
Te verwachten resultaten
- Tijdens adviesbezoeken, verspreiding van informatie betreffende de mogelijke
premies en belastingaftrek voor het beveiligen van woningen
- Tijdens evenementen van de gemeente, regelmatige verspreiding van informatie
over de mogelijke premies en belastingaftrek voor het beveiligen van woningen, via
een preventiestand

Indicatoren
- 9 -
- Elk jaar heeft 80% van de adviesbezoeken aanleiding gegeven tot een verspreiding
van informatie betreffende de mogelijke premies en belastingaftrek voor het
beveiligen van woningen
- Aanwezigheid van een preventiestand betreffende de mogelijke premies en
belastingaftrek voor het beveiligen van een woning op ten minste 2 evenementen
van de gemeente per jaar: ja – neen
3.2.2 Een geïntegreerde en integrale aanpak bevorderen
Operationele doelstellingen
- Tot stand brengen van een partnerschap tussen de diensten Technopreventie Elsene-Preventie,
van de Politiezone Brussel-Hoofdstad-Elsene en van de Stad Brussel
Te verwachten resultaten
- Organisatie van samenwerking met de Politiezone gedurende de volledige duur van
het plan
- Organisatie van samenwerking met de dienst technopreventie van de stad Brussel
gedurende de volledige duur van het plan
Indicatoren
- Aantal samenwerkingen uitgevoerd met de politiezone >/= 5/jaar
- Aantal samenwerkingen uitgevoerd met de technopreventiedienst van de stad
Brussel >/= 1/jaar
- Tot stand brengen van partnerschappen met de lokale actoren van de gemeente Elsene
(gemeentelijke diensten, vakbond…)
Te verwachten resultaten
- Jaarlijkse ontwikkeling van gezamenlijke informatieacties gericht op inbraak
- Jaarlijkse ontwikkeling van gezamenlijke informatieacties gericht op inbraak
Indicatoren
- Jaarlijkse organisatie van gezamenlijke informatieacties: ja – neen
- Aantal gezamenlijke informatieacties over dit fenomeen > of = 1/ jaar
- Deelname aan het netwerk van de technopreventieve adviseurs
Te verwachten resultaten
- Jaarlijkse deelname aan het netwerk van de technopreventieve adviseurs gericht op
Indicatoren
inbraak
- Aantal deelnames aan het netwerk van de technopreventieve adviseurs > of =
2/jaar
3.2.3 Inwerken op de criminogene omstandigheden en omgeving
Operationele doelstellingen
- Een gemeentelijke beveiligingspremie toekennen aan de particulieren die voldoen aan de door het
gemeentereglement vastgestelde voorwaarden
Te verwachten resultaten
- Elk jaar en onder voorbehoud van de beschikbare begroting wordt een
beveiligingspremie toegekend aan particulieren die voldoen aan de door het
gemeentereglement vastgestelde voorwaarden
Indicatoren
- Elk jaar en onder voorbehoud van de beschikbare begroting, werd 100% van de
beveiligingspremies toegekend aan particulieren die voldoen aan de door het
gemeentereglement vastgestelde voorwaarden

4 GAUWDIEFSTAL
- 10 -
Het fenomeen gauwdiefstal staat nog op een laag niveau binnen de gemeente. Toch is het fenomeen in
stijgende lijn sinds de afgelopen drie jaar. Het fenomeen is typerend voor het openbaar vervoer. In de
gemeente is één buslijn in het bijzonder gevoelig voor gauwdiefstal.
4.1 Algemene doelstellingen
4.1.1 Voorkomen, opsporen en beperken van het fenomeen gauwdiefstal en/of het
hiermee samenhangende onveiligheidgevoel
4.2 Strategische Doelstellingen
4.2.1 Potentiële daders van overtredingen ontraden
Operationele doelstellingen
- Verzekeren van een ontradende aanwezigheid van de gemeenschapswachten op het
grondgebied van de gemeente
Te verwachten resultaten
- Regelmatige ontradende aanwezigheid van de gemeenschapswachten op straat
Indicatoren
- Aantal uren aanwezigheid van de gemeenschapswachten op straat > of = 5u/dag
- Informeren van de inwoners van de gemeente over dit fenomeen
Te verwachten resultaten
- Regelmatige verspreiding van informatie over dit fenomeen naar de inwoners via de
communicatie-instrumenten van de gemeente
- Op geregelde tijdstippen informatieacties oprichten om de bevolking te informeren
over dit fenomeen gedurende de volledige duur van het plan
Indicatoren
- Aantal publicaties van de preventiebijlage “gauwdiefstal” in het gemeenteblad >/=
1/jaar
- Aantal publicaties betreffende de preventie van gauwdiefstal op de gemeentelijke
website > of = 1 / jaar
- Aantal acties die werden opgericht om de bevolking te informeren over de preventie
van gauwdiefstal >/= 2 / jaar
4.2.2 Een geïntegreerde en integrale aanpak bevorderen
Operationele doelstellingen
- Oprichting van een partnerschap tussen de technopreventiediensten Elsene Preventie, van de
Politiezone Brussel-Hoofdstad-Elsene en van de Stad Brussel
Te verwachten resultaten
- Elk jaar worden gezamenlijke informatieacties ontwikkeld met betrekking tot
gauwdiefstal
Indicatoren
- Aantal gezamenlijke informatieacties met betrekking tot gauwdiefstal met ten minste
één van de genoemde partners >/= 1/ jaar
- Oprichting van partnerschappen met de lokale actoren van de gemeente Elsene (MIVB,
handelsverenigingen, Atrium …)
Te verwachten resultaten
- Elk jaar worden gezamenlijke informatieacties ontwikkeld met betrekking tot gauwdiefstal
Indicatoren
- Aantal gezamenlijke informatieacties met betrekking tot gauwdiefstal >= 1 per jaar

5 DIEFSTAL MET LIST
- 11 -
Het fenomeen diefstal met list staat ook op een laag niveau binnen de gemeente. Toch is het fenomeen
sinds enkele jaren in stijgende lijn. Dit fenomeen betreft vooral bejaarden.
Wij hebben geen statistieken met betrekking tot dit fenomeen gekregen. Uit de feedback van de veldactoren
blijkt daarentegen dat er talrijke gevallen van diefstal met list zijn, in het bijzonder met bejaarden.
5.1 Algemene doelstellingen
5.1.1 Voorkomen, opsporen en beperken van het fenomeen diefstal met list en/of het
hiermee samenhangende onveiligheidgevoel
5.2 Strategische Doelstellingen
5.2.1 Potentiële daders van overtredingen ontraden
Operationele doelstellingen
- Informeren van de inwoners van de gemeente over ‘’diefstal met list”
Te verwachten resultaten
- Tijdens de evenementen van de gemeente, regelmatige verspreiding van informatie
over diefstal met list via een preventiestand
- Oprichting van een informatieactie betreffende “diefstal met list” via een
preventieboodschap op broodzakken die uitgedeeld worden aan de bakkerijen van
de gemeente
Indicatoren
- Aanwezigheid van de preventiestand “diefstal met list” op minimum 2 evenementen
van de gemeente per jaar: ja – neen
- Er zal een informatieactie betreffende “diefstal met list” worden opgericht via een
preventieboodschap op broodzakken die uitgedeeld worden aan de bakkerijen van
de gemeente
5.2.2 Een geïntegreerde en integrale aanpak bevorderen
Operationele doelstellingen
- Oprichting van partnerschappen met de lokale actoren van de gemeente Elsene (gemeentelijke
diensten, vzw)
Te verwachten resultaten
- Elk jaar, ontwikkeling van gezamenlijke informatieacties gericht op “diefstal met list”
Indicatoren
- Aantal gezamenlijke informatieacties betreffende dit fenomeen > of = 1 / jaar
6 DRUGGERELATEERDE MAATSCHAPPELIJKE OVERLAST
De problematiek van de druggerelateerde overlast is heel opvallend op het gemeentelijk grondgebied. Vooral
in één wijk is de problematiek grotendeels concreet aanwezig. Deze problematiek heeft zowel betrekking op
het gebruik als op de verkoop van drugs. Er worden dikwijls kleine groepjes dealers opgemerkt die de
inwoners van de wijk, meer bepaald de handelaars, storen. Bovendien worden veel gebruikers op straat
teruggevonden, alsook de voorwerpen die ze gebruiken.
De problematiek van de druggerelateerde overlast betreft ook het afval dat op straat of in de groene ruimten
van de gemeente wordt achtergelaten.

- 12 -
De ondernomen acties hebben betrekking op een globale actie van de gemeente door onder andere
jongeren te sensibiliseren voor de gevaren die gepaard gaan met het gebruik van drugs, meer bepaald “soft”
drugs.
De acties hebben ook als doel om, op gerichte wijze, de acties in de wijk in kwestie te coördineren, teneinde
gezamenlijke acties tussen de verschillende betrokken actoren aan te moedigen.
6.1 Algemene doelstellingen
6.1.1 Voorkomen, opsporen en beperken van het fenomeen druggerelateerde
6.2
maatschappelijke overlast en/of het hiermee samenhangende onveiligheidgevoel
Strategische Doelstellingen
6.2.1 Inwerken op de criminogene omstandigheden en omgeving
Operationele doelstellingen
- Middelen ter beschikking stellen om het afval, op straat en in de groene ruimten, dat gepaard gaat
met het druggebruik, en meer bepaald gebruikte injectienaalden, te bestrijden
Te verwachten resultaten
- Op het grondgebied van de gemeente zorgen voor een doos waarin gebruikte
injectienaalden kunnen worden gedeponeerd
Indicatoren
- Het bestaan van minstens één doos voor het inzamelen van gebruikte
injectienaalden op het grondgebied van de gemeente: ja – neen
6.2.2 De resocialisatie van druggebruikers bevorderen
Operationele doelstellingen
- Samen met een betrokkene die actief is op het veld een plaats creëren waar kan worden
geluisterd naar de druggebruikers en hun naasten
Te verwachten resultaten
- Oprichting van regelmatige praatgroepen voor de druggebruikers
Indicatoren
- Er werden regelmatige praatgroepen voor de druggebruikers en hun naasten
opgericht: ja – neen
6.2.3 Een geïntegreerde en integrale aanpak bevorderen
Operationele doelstellingen
- Deelnemen aan de netwerken actoren “drugs”
Te verwachten resultaten
- Jaarlijks deelnemen aan de netwerken actoren “drugs” op lokaal en regionaal niveau
Indicatoren
- Elk jaar, aantal deelnames aan de netwerken actoren “drugs” op lokaal niveau /
Aantal ontmoetingen”drugs” op lokaal niveau > of = 50%
- Elk jaar, aantal deelnames aan de netwerken actoren “drugs” op regionaal niveau /
Aantal ontmoetingen “drugs” op regionaal niveau > of = 50%
- Alle eerstelijnsagenten van de gemeente Elsene informeren over de problematiek inzake drugs en
de gebruikers ervan

Te verwachten resultaten
- 13 -
- De eerstelijnsagenten informeren inzake druggebruik en druggebruikers gedurende
de duur van het Plan
- Het ter beschikking stellen aan eerstelijnsagenten die werken bij de gemeente
Elsene van informatie omtrent drugs en het gebruik ervan tot het einde van het plan
Indicatoren
- Er wordt informatie verschaft aan de eerstelijnsagenten inzake druggebruik en
druggebruikers gedurende de duur van het plan: ja - neen
- Het effectief ter beschikking stellen aan eerstelijnsagenten die werken bij de
gemeente Elsene van informatie omtrent drugs en het gebruik ervan tot het einde
van het plan: ja – neen
- Verzekeren van een samenwerking met het Transit-project (dringend onthaal en onderdak voor
druggebruikers)
Te verwachten resultaten
- Naleving van alle verplichtingen die worden vermeld in het kader van de
samenwerkingsovereenkomst met Transit
- Jaarlijkse financiële bijdrage aan de oprichting van het Transit-project
Indicatoren
- Aantal nageleefde verplichtingen ten laste van de gemeente, in het kader van de
samenwerkingsovereenkomst met Transit (jaarlijkse naleving van alle voorziene
verplichtingen)
- Naleving van de financiële verplichtingen: ja/neen
7 SOCIALE OVERLAST
Sociale overlast heeft betrekking op feiten van onnetheid, van onwellevendheden alsook van samenscholing
van personen. Over het algemeen gaat het over de verschillende elementen van het dagelijkse leven die
aan de oorsprong kunnen liggen van een onveiligheidgevoel.
In Elsene is viezigheid in bepaalde wijken een reëel probleem voor de inwoners. Overigens zijn feiten van
vandalisme de derde meest voorkomende feiten in de gemeente volgens de Politionele
Criminaliteitsstatistieken. De graffitiproblematiek is omvangrijk.
De samenscholing van jongeren op straat op publieke plaatsen, de parken vormen ook een bron van het
onveiligheidgevoel onder de bevolking. Het zijn vooral de onwellevendheden die deze groepen kunnen
begaan die de bevolking hinderen.
Sociale overlast vormt dus een prioriteit op niveau van het Strategisch Veiligheids- en Preventiecontract.
7.1 Algemene doelstellingen
7.1.1 Voorkomen, opsporen en beperken van het fenomeen van sociale overlast en/of het
hiermee samenhangende onveiligheidgevoel
7.2 Strategische Doelstellingen
7.2.1 Potentiële daders van overtredingen ontraden
Operationele doelstellingen
- Verzekeren van een ontradende aanwezigheid van de Gemeenschapswachten op straat
tegen daden van vandalisme

Te verwachten resultaten
- 14 -
- Verzekeren van een regelmatige ontradende aanwezigheid van de
Gemeenschapswachten op straat met het oog op daden van vandalisme
Indicatoren
- Aantal uren aanwezigheid van de Gemeenschapswachten op straat >/= 5 u/dag
- Informeren van de bevolking inzake respect voor de omgeving
Te verwachten resultaten
- Elk jaar, organisatie van informatieacties rond de openbare netheid
- Elk jaar, overdracht van informatie betreffende de gemeentelijke dienst voor de strijd
tegen graffiti aan handelaars die hiervan het slachtoffer zijn
Indicatoren
- Jaarlijks organiseren van een informatieactie gericht op de kwestie van de openbare
netheid: ja – neen
- Elk jaar, ten minste één inlichting over de gemeentelijke dienst voor de strijd tegen
graffiti aan elke handelaar die hiervan het slachtoffer is: ja - neen
7.2.2 Een geïntegreerde en integrale aanpak bevorderen
Operationele doelstellingen
- Tot stand brengen van een partnerschap met de stewards van het Atrium betreffende de
netheid in de handelskernen
Te verwachten resultaten
- Tot aan het einde van het plan, ontwikkeling van gezamenlijke informatieacties
gericht op de kwesties inzake netheid in de handelskernen
Indicatoren
- Effectieve organisatie van gezamenlijke informatieacties gericht op de kwesties
inzake netheid in de handelskernen tot aan het einde van het plan: ja - neen
- Aantal gezamenlijke informatieacties gericht op de kwesties inzake netheid in de
handelskernen >/= 1/jaar
- Tot stand brengen van een partnerschap met de “agents de convivialité” van de Foyer Ixellois
betreffende de netheid van de sociale woningen
Te verwachten resultaten
- Tot aan het einde van het plan, ontwikkeling van gezamenlijke informatieacties
gericht op de kwesties inzake netheid van de sociale woningen
Indicatoren
- Effectieve organisatie van gezamenlijke informatieacties gericht op de kwesties
inzake netheid van de sociale woningen tot aan het einde van het plan: ja – neen
- Aantal gezamenlijke informatieacties gericht op de kwesties inzake netheid van de
sociale woningen >/= 1/jaar
- Tot stand brengen van een partnerschap met de diensten van de gemeente Elsene betreffende de
sociale overlast op het grondgebied van de gemeente
Te verwachten resultaten
- Overmaken aan de bevoegde diensten van de gemeente Elsene van de
vaststellingen betreffende de problemen van sociale overlast binnen de week
volgend op de vaststelling
- Jaarlijks ontwikkelen van gemeenschappelijke informatieacties rond sociale overlast

- 15 -
Indicatoren
- 80% van de vaststellingen betreffende problemen van sociale overlast werden
overgemaakt aan de bevoegde diensten van de gemeente Elsene binnen de week
volgend op de vaststelling: ja – neen
- Aantal gemeenschappelijke informatieacties betreffende sociale overlast op het
grondgebied van de gemeente >/= 1/jaar
- Oprichten van een partnerschap met de MIVB betreffende de sociale overlast in het openbaar
vervoer
Te verwachten resultaten
- Ontwikkeling van gezamenlijke informatieacties betreffende sociale overlast in het
openbaar vervoer
Indicatoren
- Organisatie van gezamenlijke informatieacties betreffende sociale overlast in het
openbaar vervoer: ja – neen
- Aantal gezamenlijke informatieacties betreffende sociale overlast in het openbaar
>/= 1/ jaar
- Tot stand brengen van een partnerschap met de politieafdelingen betreffende het fenomeen
sociale overlast
Te verwachten resultaten
- Elk jaar ontwikkelen van gemeenschappelijke informatieacties rond sociale overlast
- Overmaken aan de politie van de vaststellingen betreffende problemen van sociale
overlast die bij de politie bekend moeten zijn, binnen de week volgend op de
vaststelling
Indicatoren
- Aantal gezamenlijke informatieacties betreffende sociale overlast > of = 1 per jaar
- 80% van de vaststellingen betreffende de problemen van sociale overlast die bij de
politie bekend moeten zijn, werden aan de politie overgemaakt binnen de week
volgend op de vaststelling: ja – neen
7.2.3 Inwerken op de criminogene omstandigheden en omgeving
Operationele doelstellingen
- Verzekeren van een aanwezigheid van gemeenschapswachten in de schoolomgeving
bij het binnen- en buitengaan van de leerlingen
Te verwachten resultaten
- Geruststellende aanwezigheid van gemeenschapswachten voor de scholen bij het
binnen- en buitengaan van de leerlingen
Indicatoren
- Aanwezigheid op alle schooldagen van de gemeenschapswachten voor de scholen
van de gemeente: ja – neen
- 75% van de basisscholen van de gemeente worden beveiligd door de
gemeenschapswachten tijdens schooldagen: ja – neen
- Informeren van de bevolking inzake rijgedrag in de omgeving van de scholen
Te verwachten resultaten
- Jaarlijks organiseren van informatieacties voor de bevolking rond het aan te nemen
rijgedrag in de omgeving van de scholen
Indicatoren

8 FIETSDIEFSTAL
- 16 -
- Aantal informatieacties voor de bevolking rond het respecteren van aan te nemen
rijgedrag in de omgeving van de scholen ≥ 2 per jaar
De redenen van de aanvraag zijn van strategische aard: de Lokale Veiligheidsdiagnostiek 2008 die werd
geactualiseerd ten opzichte van 2007, toont de noodzaak aan om preventieacties te ontwikkelen rond
fietsdiefstal.
Dit fenomeen werd niet bestudeerd vorig jaar. De actualisering toont aan dat dit type diefstal vaak voorkomt.
Het is dan ook noodzakelijk het preventiebeleid m.b.t. dit fenomeen aan te passen.
8.1 Algemene doelstellingen
8.1.1 Voorkomen, opsporen en beperken van het fenomeen fietsdiefstal en/of het hiermee
samenhangende onveiligheidgevoel
8.2 Strategische Doelstellingen
8.2.1 Potentiële daders van overtredingen ontraden
Operationele doelstellingen
- Verzekeren van een ontradende aanwezigheid van de gemeenschapswachten op straat
Te verwachten resultaten
- Dagelijkse aanwezigheid van de gemeenschapswachten op straat
Indicatoren
- Aantal uren aanwezigheid van de gemeenschapswachten op straat >/= 5 u/dag
- Informeren van de bevolking over het fenomeen
Te verwachten resultaten
- Tijdens evenementen van de gemeente, regelmatige verspreiding van informatie
over fietsdiefstal via een preventiestand rond « fietsdiefstal »
- Elk jaar regelmatig verspreiden van informatie over fietsdiefstal via de
communicatiemiddelen van de gemeente
Indicatoren
- Aanwezigheid van de preventiestand « fietsdiefstal » op minimum 2 evenementen
van de gemeente per jaar: ja – neen
- Aantal publicaties van de preventiebijlage « fietsdiefstal » in het gemeenteblad >/=
1/jaar
- Aantal publicaties over preventie van « fietsdiefstal » op de gemeentelijke website
>/= 1/jaar
- Informeren van de fietsers van de gemeente
Te verwachten resultaten
- Elk jaar, organiseren van informatieacties gericht op de fietsers van de gemeente,
rond de preventie van fietsdiefstal
Indicatoren
- Aantal informatieacties gericht op de fietsers van de gemeente, rond de preventie
van fietsdiefstal ≥ 2/jaar
- Tijdens elke actie, aantal verspreide folders betreffende de preventie van “fietsdiefstal” ≥
100

- 17 -
9 WINKELDIEFSTAL
De redenen van de aanvraag zijn van strategische aard: de Lokale Veiligheidsdiagnostiek 2008 die werd
geactualiseerd ten opzichte van 2007, toont de noodzaak aan om preventieacties te ontwikkelen rond
winkeldiefstal.
De analyse van dit fenomeen werd dit jaar verder uitgediept. De actualisering toont aan dat dit type diefstal
vaak voorkomt.
Overigens tonen de vaststellingen van de Stadswachten een omvangrijk zwart cijfer aan. De handelaars
dienen weinig klachten in over het fenomeen winkeldiefstal en het is dan ook noodzakelijk het
preventiebeleid m.b.t. dit fenomeen aan te passen.
9.1 Algemene doelstellingen
9.1.1 Voorkomen, opsporen en beperken van het fenomeen winkeldiefstal en/of het
hiermee samenhangende onveiligheidgevoel
9.2 Strategische Doelstellingen
9.2.1 Potentiële daders van overtredingen ontraden
Operationele doelstellingen
- Verzekeren van een ontradende aanwezigheid van de gemeenschapswachten op straat
Te verwachten resultaten
- Dagelijkse aanwezigheid van de gemeenschapswachten op straat
Indicatoren
- Aantal uren aanwezigheid van de gemeenschapswachten op straat >/= 5 u/dag
- Informeren van de handelaars van de gemeente
Te verwachten resultaten
- Verspreiding van informatie aan de handelaars van de gemeente betreffende de
preventie van winkeldiefstal tijdens adviesbezoeken inzake technopreventie
gedurende de duur van het Plan
Indicatoren
- Elk jaar zullen 100% van de adviesbezoeken bij een handelaar het voorwerp uitmaken van een
verspreiding van ten minste één inlichting betreffende winkeldiefstal
Dit strategisch veiligheids- en preventieplan werd in 2 exemplaren ondertekend te Elsene op __/__/____
Elk der partijen verklaart een ondertekend exemplaar ontvangen te hebben.
Voor de federale Staat
De Minister van Binnenlandse Zaken,
Annemie TURTELBOOM.
Voor de Gemeente van ELSENE:
Gemeentesecretaris, De Burgemeester,

- 18 -
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/096
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 7de punt:
Kabinet van Burgemeester (1 ste Directie) - Elsene-Preventie – Algemene Coördinatie : Overeenkomst :
Bijlage bij het strategisch veiligheidsplan van de Gemeente Elsene voor de periode van 1 juli 2011 tot
31 december 2011. Project gemeenschapswacht – complementair aandeel, opgesteld tussen de Gemeente
en de Staat vertegenwoordigd door de Minister van Binnenlandse Zaken voor de Openbare Dienst
Binnenlandse Zaken en de Minister van Tewerkstelling voor de Openbare Dienst Tewerkstelling.
Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de beraadslagingen van 13 december 2001 en 21 december 2001 waarin de termen van het
Samenlevings- en preventiecontract werden goedgekeurd opgemaakt tussen de gemeente en de staat
vertegenwoordigd door de dienst Binnenlandse zaken;
Gelet op het koninklijke besluit van 19 maart 2003, welke het Koninklijk besluit van, 19 december 2001,
waarin het te werkstellen van langdurig werklozen met het zich op extra steun voor de bijkomende
engagementen door de gemeenten voor de lokale veiligheidspolitiek wijzigd ;
Gelet op het ministriëel besluit van 28 april 2011 voor de toekenning van een financiële steun, voor de
periode van 1 juli 2011 tot 31 december 2011 welke het realiseren van de projecten van de Veiligheids- en
Preventieassistenten moet toestaan in de steden en gemeenten, begunstigden van een strategisch
veiligheids- en preventieplan overeengekomen met de Staat;
Gelet op de wet van 15 mei 2007, relatief aan de creatie van de functie gemeenschapswacht en de dienst
gemeenschapswacht en de wijziging van artikel 119bis van de nieuwe gemeente wet;
Gezien het bedrag van 10.823,68 EUR toegekend werd door de subsidiërende overheid, ten einde de
duurzaamheid van het bijkomende contingent APS Activa/ gardiens de la paix Activa mogelijk te maken;
Gezien dit bedrag is onderverdeeld in personeelskosten en middelen;
Gezien de uitvoering van het Strategisch veiligheids en preventieplan geïntegreerd dient te worden in de
globale politiek van de Gemeente;
Gezien het geïntegreerde karakter van de maatregelen afhankelijk is van onder andsere, wanneer dit
mogelijk lijkt, de prioriteit wordt gegeven aan het versterken van de bestaande structuren belast met de
uitvoering van het Strategisch veiligheids en preventieplan;
Gelet op de meest optimale realisatie van de geviseerde verplichtingen door het in werking stellen van dit
plan, zal de gemeente waken over een coördinatie en een maximale integratie van de bestaande
dispositieven op het gebied van veiligheid, direct of indirect;
Gelet op de beslissing van het college van 6 juni 2011, waarbij het zijn akkoord toekent op de termen van
de overeenkomst : Bijlage bij het strategisch veiligheids- en preventieplan van de Gemeente Elsene voor de
periode van 1 juli 2011 tot 31 december 2011 - project Gemeenschapswacht- bijkomend contignent, onder
voorbehoud van de goedkeuring van de gemeenteraad over de materie die haar bevoegdheden zijn;

Gelet op de Nieuwe gemeente wet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen
de goedkeuring van de overeenkomst welke de modaliteiten regelt voor de ter beschikking stelling van een
subsidie voor een bedrag van 10.823.68 EUR, in het kader het strategisch veiligheidsplan van de Gemeente
Elsene voor de periode van 1 juli 2011 tot 31 december 2011. Project gemeenschapswacht – complementair
aandeel, opgesteld tussen de Gemeente en de Staat vertegenwoordigd door de Minister van Binnenlandse
Zaken voor de Openbare Dienst Binnenlandse Zaken en de Minister van Tewerkstelling voor de Openbare
Dienst Tewerkstelling.
De huidige beraadslaging zal voor goedkeuring worden overgemaat aan de voogdijhebbende overheid,
volgens de dispositieven van het brusselse voorschrift van 14 mei 1998 alsook van het Koninklijk Besluit van
de Regering Brussel Hoofdstad van 17 juli 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

Bijlage
Tussen
Bijlage bij het Strategisch Veiligheids- en Preventieplan
van de gemeente ELSENE
Project Gemeenschapswachten – bijkomend contingent
01/07/2011 – 31/12/2011
enerzijds de Staat, vertegenwoordigd door de Minister van Binnenlandse Zaken,
gevestigd in de Wetstraat 2 te 1000 Brussel en de Minister van Werk, gevestigd in
de Koningsstraat 180 te 1000 Brussel, verder “de Staat” genoemd;
en
anderzijds de gemeente Elsene, vertegenwoordigd door de Gemeenteraad, waarvoor
optreden de heer W. DECOURTY, Burgemeester, en mevrouw P. VAN DER LIJN,
Gemeentesecretaris, die handelen in uitvoering van de zitting van de Gemeenteraad
van ............................, verder “de Gemeente” genoemd.
Overeenkomstig de beslissing van het begrotingsconclaaf van 6 en 7 oktober 2002, en
de Ministerraad van 7 december 2007, en het koninklijk besluit van 19 maart 2003 tot
wijziging van het koninklijk besluit van 19 december 2001 tot bevordering van de
tewerkstelling van langdurig werkzoekenden, ter ondersteuning van bijkomende
aanwervingen door de gemeenten voor het lokaal veiligheidsbeleid, de wet van 15 mei
2007 tot instelling van de functie van gemeenschapswacht, tot instelling van de dienst
gemeenschapswachten en tot wijziging van artikel 119bis van de nieuwe gemeentewet,
en tenslotte, het uitvoeringsbesluit van 28 april 2011, werd het volgende
overeengekomen:
Op basis van deze bijlage en rekening houdend met de wettelijke bepalingen
overeenkomstig de uitgavenprojecten die werden goedgekeurd door de subsidiërende
Overheid, wordt een bedrag van 10.823,68 € toegekend onder voorbehoud van de
beschikbare kredieten.
In geen geval is een overschrijding van de voorziene tussenkomst mogelijk.
Dit bedrag wordt aan de gemeente toegekend voor de verwezenlijking van projecten
«Bijkomend Contingent» Activa-gemeenschapswachten in het kader van het hieronder
beschreven project. Dit budget wordt opgesplitst in personeelskosten en
werkingsmiddelen.
1

I. Project Activa-gemeenschapswachten – bijkomend contingent
De opdrachten van de gemeenschapswachten moeten conform zijn aan de Wet van 15
mei 2007 1 . Het wordt sterk aanbevolen dat de gemeenschapswachten, aangeworven
binnen het bijkomend contingent, eendrachtig samenwerken met de
gemeenschapswachten binnen het Strategisch Veiligheids- en Preventieplan.
Bovendien heeft de stad/gemeente – conform de wet van 15 mei 2007 – een Dienst
Gemeenschapswachten opgericht, en een gemeenteambtenaar aangesteld die belast
wordt met de leiding van de dienst.
II. Financiële tussenkomst vanwege de Staat.
Het Ministerieel Besluit van 28 april 2011 tot toekenning voor de periode van 1 juli
2011 tot 31 december 2011 van financiële hulp met het oog op de verwezenlijking van
de projecten “bijkomend contingent” Activa-gemeenschapswachten in de steden en
gemeenten die een Strategisch Veiligheids- en Preventieplan hebben afgesloten met de
Staat, bepaalt de wettelijke basis voor deze financiële tussenkomst.
De toegekende kredieten worden verdeeld in personeelsmiddelen en werkingsmiddelen.
Wat betreft de onkosten verbonden aan de tewerkstelling:
Het gaat om de tenlasteneming van een forfaitaire tussenkomst 2 van 420 €/maand per
stadswacht FTE (Activa).
Het budget voor de werkingsmiddelen wordt als volgt onderverdeeld:
Het budget moet bij voorrang worden gebruikt voor de uitrustings- en vormingskosten.
De forfaitaire tussenkomst «Uitrusting/Opleiding» bedraagt 185,92 € voor zes maanden
per betrekking van Activa-gemeenschapswacht. Dit bedrag wordt beperkt tot 92,96 €
voor zes maanden indien de betrekking minder bedraagt dan 1/2 e werktijd.
Deze uitzondering geldt niet voor het jaar van indiensttreding van de Activagemeenschapswachten.
1 De wet van 15 mei 2007 tot instelling van de functie van gemeenschapswacht, tot instelling van de dienst
gemeenschapswachten en tot wijziging van artikel 119bis van de nieuwe gemeentewet.
2 De tussenkomst in de vervoerskosten voor het woon-werkverkeer vande ACTIVA-medewerkers is inbegrepen
in de forfaitaire toelage van 420 €/maand per voltijdse eenheid medewerker.
2

De reglementaire uitrusting omvat :
- een jas (winterjas, tussenseizoensjas en een zomerjas)
- polo’s/T-shirts/hemden
- sweaters/pulls
- broeken
- schoenen
- petten
- handschoenen en sjaals
- verkeersborden, zaklampen, reflecterende banden.
In geval van resterend budget, mogen ook investeringen worden gedaan, zij het wel dat
deze in de eerste plaats moeten dienen om tegemoet te komen aan de verplichting van
steden en gemeenten om aangepaste communicatiemiddelen ter beschikking te stellen
van hun gemeenschapswachten in de uitoefening van hun beroep.
Enkel bij restsaldo, mogen actiemiddelen ten laste genomen worden door dit budget.
Het gaat hier om kosten die aan de logistieke ondersteuning/werking verbonden zijn, in
de eerste plaats de kosten van mobiele telefonie en de reiskosten van de
gemeenschapswachten in het kader van hun acties.
Voor de andere toegestane uitgaven wordt verwezen naar het Koninklijk Besluit van 28
april 2011 m.b.t. de strategische veiligheids- en preventieplannen.
De toegekende kredieten (voor de budgetten van “personeelskosten” en
“werkingsmiddelen”) liggen vast. In geen geval is een overschrijding van de voorziene
tussenkomst mogelijk. Bovendien zullen openstaande betrekkingen geen aanleiding
geven tot de uitbetaling van de budgetten zoals hierboven bepaald, en dit voor de
periode dat de betrekking niet werd ingevuld.
De door onderhavige conventie toegekende kredieten zijn enkel en alleen bestemd voor
het bijkomend contingent.
Indien echter bijkomende uitgaven voor logistieke ondersteuning/werking nodig zijn, kan
de stad/gemeente deze inschrijven op het strategisch veiligheids- en preventieplan.
De steden en gemeenten verstrekken uiterlijk op 31 maart 2012 aan de FOD
Binnenlandse Zaken alle financiële bewijsstukken.
Het niet-uitvoeren van de bepalingen uit deze conventie zal aanleiding geven tot het
terugvorderen van de financiële hulp die overeenkomstig dit besluit toegekend wordt.
3

De financiële tussenkomst wordt als volgt onderverdeeld:
Personeel
• Tewerkstelling
Werkingsmiddelen
• Middelen voor uitrusting/vorming/ (in
geval van resterend budget
investeringen/actiemiddelen)
Totaal 10.823,68 €
Opgemaakt te Brussel in drie exemplaren op
De Minister van Binnenlandse Zaken,
Annemie TURTELBOOM
De Burgemeester,
W. DECOURTY
Voor de Staat,
Voor de gemeente,
420 € x 4 FTE x 6 = 10.080,00 €
185,92 € x 4 = 743,68 €
De Minister van Werk,
Joëlle MILQUET
De Gemeentesecretaris,
P. VAN DER LIJN
4

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/154
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 8ste punt:
Kabinet van Burgemeester (1 ste Directie) - Elsene-Preventie – Algemene Coördinatie : Overeenkomst voor
de toekenning van een subsidie van een bedrag van 3.516,26 EUR voor de periode van 1 januari 2011 tot
30 juni 2011 en overeenkomst voor de toekenning van een subsidie van een bedrag van 3.516,26 EUR voor
de periode van 1 juli 2011 tot 31 december 2011 door de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken
aan de vzw. “TRANSIT”. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de beschikkingen van het K.B. van 10 juni 1994 houdende vaststelling van de voorwaarden
waarvan de gemeenten kunnen een Veiligheidcontract afsluiten;
Gelet op de inschrijving van een bedrag van 3.516,26 EUR voor de periode van 1 januari 2011 tot 30 juni 2011 en
een bedrag van 3.516,26 EUR voor de periode van 1 juli 2011 tot 31 december 2011 door de Federale
Overheidsdienst Binnenlandse Zaken aan de vzw. “TRANSIT voorzien op het artikel 300/332-02 “subsidies aan
organisaties ten behoeve van huishoudende” waar een krediet van 73.558,00 EUR is ingeschreven;
Gelet op het artikel 3 van de gemelde overeenkomst dat voorziet dat de Gemeente Elsene zich verbindt om
het bedrag van de subsidies die aan haar voor dit doel toegekend zijn door de Subsidiërende Overheden
terug te geven aan de vzw « TRANSIT », om haar opdracht uit te voeren;
Gelet op de beslissing van het Schepencollege van 14 juni 2011 waarin haar instemming met de
bewoordingen van de overeenkomsten tussen de vzw. “TRANSIT en de Gemeente Elsene;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in de naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. een subsidie door de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken aan de vzw. “TRANSIT”
Stephensonstraat, 96 1000 Brussel toe te kennen voor:
- 3.516.26 EUR voor de periode van 1 januari 2011 tot 30 juni 2011;
- 3.516,26 EUR voor de periode van 1 juli 2011 tot 31 december 2011;
2. 2.die zullen toerekenen worden op het daartoe voorziene artikel 300/332-02 “subsidies aan organisatie
ten behoeve van huishoudende” waar een krediet van 73.558,00 EUR is voorzien;
3. goedkeuring dat de subsidies die door de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken KB nr 11/3208
voor een bedrag van 3.516,26 EUR en KB nr 11/483 voor een bedrag van 3.516,26 EUR gestorten op
het daartoe voorziene artikel 300/465-08 “Bijdrage van de Hogere Autoriteit voor contracten van
Veiligheid en Preventie» van 2011 zullen de hogergenoemde kosten dekken;
4. goedkeuring van de overeenkomst voor de toekenning van een subsidie voor de periode van 1 januari
2011 tot 30 juni 2011 en de overeenkomst voor de toekenning van een subsidie voor de periode van
1 juli 2011 tot 31 december 2011 door de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken aan de vzw.
“TRANSIT”.

Deze beraadslaging zal voor goedkeuring overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid conform de
bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van die van het Koninklijk Besluit van de
Regering van het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest van 17 juli 1998. aan de Toezichthoudende Overheden.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

Gemeente Elsene
TUSSEN
OVEREENKOMST
De gemeente Elsene, vertegenwoordigd door het College van Burgemeester en Schepenen, in wiens
naam handelen De Heer Decourty, Burgemeester, en Mevrouw van der LIJN, Gemeentesecretaris, in
uitvoering van een beslissing van de Gemeenteraad van 23 juni 2011
EN
De v.z.w. Transit, gelegen Stephensonstraat 96 te 1000 Brussel, vertegenwoordigd door de Heer
STOOP, Voorzitter, en de Heer Ceulemans, penningmeester.
Wordt overeengekomen wat volgt :
Artikel 1
In het kader van de strategische veiligheids-en preventieplannen, afgesloten tussen de Federale Staat
en de gemeente Elsene, vervult de v.z.w. Transit de volgende opdracht :
Functioneren als opvang-en crisiscentrum voor druggebruikers, aangehouden door politiediensten
of doorgestuurd door gemeentelijke diensten of het sociaal-medisch netwerk ;
een laagdrempelig crisisopvangcentrum zijn met verblijf van korte duur, toegankelijk 7 dagen per
week en 24 uur op 24.
een onthaal- en oriëntatiecentrum zijn ;
sociale, psychologische en administratieve hulp aanbieden;
druggebruikers begeleiden bij het regulariseren van hun socio-economische situatie en hun
sociale integratie.
Hiervoor kent de Federale Staat een subsidie toe van 3.516,26 €.
Artikel 2
De v.z.w. Transit zal het nodige personeel aanwerven. Zij is de prestatieplichtige en de
administratieve werkgever van het aangeworven personeel.
Artikel 3
De gemeente Elsene verbindt zich ertoe om deze subsidie aan de v.z.w. Transit over te maken.
Artikel 4
De gemeente Elsene verbindt zich ertoe om 100% van de door de Federale Staat toegekende
subsidie, over te maken aan de v.z.w. Transit en dit op basis van een attest van schuldvordering
opgemaakt door de v.z.w. Transit.
Artikel 5
Het dossier van de rechtvaardigingsstukken betreffende de uitgaven geboekt zowel voor de
personeelskosten als voor de werkingsmiddelen, zullen door de v.z.w. Transit uitgevoerd worden
overeenkomstig de financiële richtlijnen van de strategische veiligheids-en preventieplannen
uitgevaardigd door het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Dit dossier zal ter beschikking worden
gesteld van de Administratie van de Federale Overheidsdienst Interieur in de lokalen van de v.z.w.
Transit.
Artikel 6
Uitgaven die niet gedekt zijn door geldige rechtvaardigingsstukken, zullen later aan de gemeente
Elsene terugbetaald worden.
Artikel 7
Deze overeenkomst geldt van 01/01/2011 tot en met 30/06/2011 en vervangt alle vorige
overeenkomsten tussen de v.zw. Transit en de gemeente Elsene. De huidige overeenkomst kan
jaarlijks verlengd worden, overeenkomstig de duur van de subsidies toegekend door de subsidiërende
overheid.

Artikel 8
De v.z.w. Transit verbindt zich ertoe om alle nodige maatregelen te treffen teneinde de controle, zoals
omschreven door de subsidiërende overheid, mogelijk te maken.
Artikel 9
Beide partijen verbinden zich ertoe om deze overeenkomst na te leven. Eventuele geschillen zullen
enkel door de burgerlijke rechtbank beslecht kunnen worden.
Artikel 10
Mocht de v.z.w. Transit de principes zoals uiteengezet in artikel 1 niet naleven, behoudt de gemeente
Elsene zich het recht om deze overeenkomst te ontbinden.
Deze overeenkomst werd opgemaakt te Brussel, in vier exemplaren.
Elk der contractanten verklaart hierbij een exemplaar ontvangen te hebben.
Elsene, ……………………………………2011.
Voor de v.z.w. Transit
De Voorzitter, De Penningmeester,
Gustave STOOP Ronald CEULEMANS
Voor de Gemeente Elsene
Voor het College, Het College,
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Mevrouw van der LIJN De Heer Decourty

Gemeente Elsene
TUSSEN
OVEREENKOMST
De gemeente Elsene, vertegenwoordigd door het College van Burgemeester en Schepenen, in
wiens naam handelen De Heer Decourty, Burgemeester, en Mevrouw van der LIJN,
Gemeentesecretaris, in uitvoering van een beslissing van de Gemeenteraad van ……………...
EN
De v.z.w. Transit, gelegen Stephensonstraat 96 te 1000 Brussel, vertegenwoordigd door de
Heer STOOP, Voorzitter, en de Heer Ceulemans, penningmeester.
Wordt overeengekomen wat volgt :
Artikel 1
In het kader van de strategische veiligheids-en preventieplannen, afgesloten tussen de
Federale Staat en de gemeente Elsene, vervult de v.z.w. Transit de volgende opdracht :
Functioneren als opvang-en crisiscentrum voor druggebruikers, aangehouden door
politiediensten of doorgestuurd door gemeentelijke diensten of het sociaal-medisch
netwerk ;
een laagdrempelig crisisopvangcentrum zijn met verblijf van korte duur, toegankelijk 7
dagen per week en 24 uur op 24.
een onthaal- en oriëntatiecentrum zijn ;
sociale, psychologische en administratieve hulp aanbieden;
druggebruikers begeleiden bij het regulariseren van hun socio-economische situatie en
hun sociale integratie.
Hiervoor kent de Federale Staat een subsidie toe van 3.516,26 €.
Artikel 2
De v.z.w. Transit zal het nodige personeel aanwerven. Zij is de prestatieplichtige en de
administratieve werkgever van het aangeworven personeel.
Artikel 3
De gemeente Elsene verbindt zich ertoe om deze subsidie aan de v.z.w. Transit over te maken.
Artikel 4
De gemeente Elsene verbindt zich ertoe om 100% van de door de Federale Staat toegekende
subsidie, over te maken aan de v.z.w. Transit en dit op basis van een attest van
schuldvordering opgemaakt door de v.z.w. Transit.
Artikel 5
Het dossier van de rechtvaardigingsstukken betreffende de uitgaven geboekt zowel voor de
personeelskosten als voor de werkingsmiddelen, zullen door de v.z.w. Transit uitgevoerd
worden overeenkomstig de financiële richtlijnen van de strategische veiligheids-en
preventieplannen uitgevaardigd door het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Dit dossier zal
ter beschikking worden gesteld van de Administratie van de Federale Overheidsdienst

Interieur in de lokalen van de v.z.w. Transit.
Artikel 6
Uitgaven die niet gedekt zijn door geldige rechtvaardigingsstukken, zullen later aan de
gemeente Elsene terugbetaald worden.
Artikel 7
Deze overeenkomst geldt van 01/07/2011 tot en met 31/12/2011 en vervangt alle vorige
overeenkomsten tussen de v.zw. Transit en de gemeente Elsene. De huidige overeenkomst
kan jaarlijks verlengd worden, overeenkomstig de duur van de subsidies toegekend door de
subsidiërende overheid.
Artikel 8
De v.z.w. Transit verbindt zich ertoe om alle nodige maatregelen te treffen teneinde de
controle, zoals omschreven door de subsidiërende overheid, mogelijk te maken.
Artikel 9
Beide partijen verbinden zich ertoe om deze overeenkomst na te leven. Eventuele geschillen
zullen enkel door de burgerlijke rechtbank beslecht kunnen worden.
Artikel 10
Mocht de v.z.w. Transit de principes zoals uiteengezet in artikel 1 niet naleven, behoudt de
gemeente Elsene zich het recht om deze overeenkomst te ontbinden.
Deze overeenkomst werd opgemaakt te Brussel, in vier exemplaren.
Elk der contractanten verklaart hierbij een exemplaar ontvangen te hebben.
Elsene, ……………………………………2011.
Voor de v.z.w. Transit
De Voorzitter, De Penningmeester,
Gustave STOOP Ronald CEULEMANS
Voor de Gemeente Elsene
Voor het College, Het College,
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Mevrouw van der LIJN De Heer Decourty

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/098
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 10de punt:
Kabinet van de Burgemeester (1ste Directie) – Stadsvernieuwing – Wijkcontract Scepter: Verzoek tot
goedkeuring van de wijzigingen aan het vierjaarlijkse vernieuwingsprogramma bij de Brusselse
hoofdstedelijke gewestregering. Goedkeuring.
DE RAAD,
Gelet op artikels 117 en 119 van de Gemeentewet;
---------------------
Gelet op de organieke ordonnantie van de vernieuwing van de wijken van 7 oktober 1993, gewijzigd door de
ordonnanties van 20 juli 2000 en 27 juni 2002;
Gelet op het besluit van de Brusselse hoofdstedelijke regering van 3 februari 1994 inzake de uitvoering van de
organieke ordonnantie van 7 oktober 1993 over de vernieuwing van wijken, gewijzigd door de besluiten van de
Brusselse Hoofdstedelijke gewestregering van 30 mei 1996, 10 februari 2000 en 20 september 2001;
Gelet op het besluit van de Brusselse hoofdstedelijke regering van 10 december 2009 die het vierjaarlijkse
programma ter vernieuwing van de scepterwijk, anders ook “wijkcontract scepter” genaamd en goedgekeurd
door de gemeenteraad van 15 oktober 2009, goedkeurt;
Overwegende dat meerdere aanpassingen noodzakelijk zijn om het volledige programma ter vernieuwing tot
een goed einde te brengen;
Overwegende dat de wijzigingen aan het programma goedgekeurd dienen te worden door de regionale
regering tijdens het tweede jaar van het aanwenden van het wijkcontract;
Gelet op het gunstige advies van de plaatselijke commissie voor geïntegreerde ontwikkeling (PCGO) van
17 mei 2011 over de aan het vierjaarlijkse programma aan te brengen wijzigingen;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLIST
met 26 ja en 8 onthoudingen
de goedkeuring te verzoeken door de regionale regering van de wijzigingen aan het programma zoals hier
hernomen in bijlage,
De huidige beraadslaging zal worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig de
bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 13 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

Wijkcontract Scepter - Wijziging van het programma.
Verklarende nota.
1. Woord vooraf
Het basisprogramma voor het wijkcontract Scepter werd goedgekeurd door de gemeenteraad van 15
oktober 2009 en door de Brusselse Hoofdstedelijke Regering op 10 december 2009. De goedkeuring van
het programma werd medegedeeld aan de gemeente op 11 januari 2010.
Over het algemeen was het jaar 2010 en het begin van het jaar 2011 een periode waarin de basis werd
gelegd voor het tot stand brengen van de projecten vermeld onder punt 1 t.e.m. punt 5a (woningen,
openbare ruimten, uitrustingen) die de verschillende opdrachten wat betreft architectonische ontwerpen
(opdrachten voor levering van diensten en/of promotieopdrachten) voorafgaan. Het gaat meer bepaald om
volgende zaken: nieuwe aanwinsten of andere voorwaarden van eigendom, stedenbouwkundige ‘afstelling’,
nieuw uit te voeren bodemstudies, juridische en financieringsplannen en verfijning van de doelstellingen wat
betreft de programmering (voornamelijk m.b.t. de werken vermeld onder punt 4 “openbare ruimte”).
In de loop van het jaar 2010 zijn voor de verwezenlijking van de projecten voor sociale cohesie en sociaaleconomische
ontwikkeling (luik 5b) allerhande voorwaarden te vervullen zoals de verfijning van de
doelstellingen en de wijze waarop de oproepen tot indienen van projecten bekend gemaakt worden. Enkele
voorbeelden hiervan: de “Activiteiten voor meer sociale cohesie door kunst”, de “Groene wijk” en de
indienstneming van personen voor de coördinatie van projecten zoals “Urban Cyclo & Co”, vroeger “brigade
voor milieu en openbare ruimten” genaamd en de “wooncel”.
Overeenkomstig de ordonnantie van 7 oktober 1993 houdende organisatie van de herwaardering van de
wijken, gewijzigd door de ordonnanties van 20 juli 2000 en de uitvoeringsbesluiten ervan laten wij u
kennismaken met een nieuwe reeks wijzigingen die zijn aangebracht aan het programma voor
herwaardering van de Scepterwijk.
Deze wijzigingen werden op 17 mei 2011 goedgekeurd door de lokale commissie voor geïntegreerde
ontwikkeling.
2. Wijzigingen aan het 4-jaren programma
SITE SANS SOUCI STRAAT 120-122
Aan de programmering van de opwaardering van deze site zijn tal van ontmoetingen met verschillende
actoren en verscheidene expertises voorafgegaan.
- Een studie m.b.t. de stedenbouwkundige, juridische en financiële haalbaarheid voor de programmering
van een publiek-private samenwerking in het kader van het wijkcontract Scepter en doorheen het
mechanisme van luik 3 dat aan de studievereniging voor juridisch advies en architectuur “CMS De
Backer – Patrick Thiel, & AT Osborne” werd toevertrouwd;
- de follow-up van de studie m.b.t. de haalbaarheid onder de vorm van zittingen van begeleidingscomités
die volgende instanties samen brengen: het BROH – de directie Stadsvernieuwing, het gewestelijk
toezicht op de plaatselijke besturen, de gemeente Elsene – dienst Stadsvernieuwing;
- de validatie van het stedenbouwkundig kader en de voorwaarden om de architectonische kwaliteit te
bevorderen door een beroep te doen op de directie Stedenbouw van het BROH, de gemeentelijke
stedenbouwkundige dienst, en de cel
- ‘Bouwmeester- maître architecte’ ;
- een analyse van de behoeften van het centrum ‘La Mosaïque’, van de school ‘EPEP’ en van het
openbaar onderwijs (uitrustingen);
- een analyse van mogelijke synergieën met naburige sites.

Herinnering van de doelstellingen
- 2 -
Gebruik makend van de mogelijkheden die
het wijkcontract Scepter biedt is de
gemeente voornemens om
dit grondbezit als volgt op te waarderen:
- het woningenbestand voor sociale
huurwoningen (30 à 40 eenheden)
en ‘vrije’ koopwoningen uitbreiden
tot ‘woningen voor
-
middeninkomens’;
de binnenkant van het huizenblok
herstructu-reren en er een
kwalitatief hoogstaande groene
ruimte aanleggen, er de functie
van binnenplaats van ‘la
Mosaïque’ duurzaam maken
(dienst Jeugd –
speelpleinactiviteiten
takenschool);
en
- de bestaande parkeerruimte
behouden (67 plaatsen waarvoor
er een milieuvergunning is
aangevraagd) en deze
parkeerruimte uitbreiden naar
verhouding van het aantal op de
Schema volgens het principe van heropwaardering van de site
-
site te bouwen woningen;
een kleine uitrusting aan het
geheel toevoegen, een ruimte
voor opleidingen van de EPEP (gemeentelijke beroepsschool) met een opening op de wijk van
ongeveer 250 m²;
- door het grondbezit op de lange termijn te beheren waarbij afstand van reëel verkaveld recht
mogelijk blijft (oppervlakterecht, erfpachtovereenkomst, …) tot 99 jaar.
Programmering van een uitrusting m.b.t. “kookcursussen” in verband met een school die uitgeeft op de wijk
Naar aanleiding van uitwisselingen met de gemeentelijke technische en beroepsschool Edmond Peeters en in het
kader van overleg met de burgers over ‘hybride keukens’ (Bouillon Malibran), is gebleken dat het interessant zou
zijn om een uitrusting voor kooklessen, een ruimte voor opleidingen «HORECA en huishoudelijke hulp»
van de school EPEP, met openstelling op de wijk op een oppervlakte van ongeveer 250 m² in het geheel op te
nemen, meer bepaald op de beneden- en kelderverdieping van het gebouw gelegen langs de straat (in dialoog
met de straat, de binnenruimte van het huizenblok en de doorgang).
Voor dit project is een begroting nodig binnen de globale enveloppe die het wijkcontract Scepter
aanvankelijk bestemde voor het project Sans Souci. Dit project ligt in de lijn van het concept ‘grensvlak’
tussen school, cultuur en wijk dat is ontwikkeld in het kader van de bezinning van de werkgroep ‘openbare
ruimten’ over dit gedeelte van de Sans-Soucistraat (in verbinding met het museum van Elsene, de
kunstschool, de Nederlandstalige bibliotheek wanneer er vernissages plaatsvinden …).
Heroriëntering van het algemeen plan: van een publiek-private samenwerking naar een zuiver publieke
samenwerking
Om een samenhangend vastgoedoperatie op deze site te realiseren en gelet op het feit dat de middelen die
via het wijkcontract ter beschikking worden gesteld niet wettelijk aangewend kunnen worden voor de
verwezenlijking of modernisering van de parkeerruimten en bovendien onvoldoende zijn om de kosten van
het volledige woonprogramma te dekken, is er in een eerste fase gedacht aan het ontwikkelen van een
publiek-private samenwerking via een ‘promotie-opdracht’ waarin ontwerp, verwezenlijking en voorlopige
financiering vervat zijn en die een beroep doet op het mechanisme zoals omschreven in luik 3.
Naar aanleiding van een studie over de stedenbouwkundige, juridische en financiële haalbaarheid van het
project in het kader van de programmering van een publiek-private samenwerking voor het wijkcontract
Scepter, werden de voor- en nadelen bestudeerd (op financieel vlak, op architectonisch vlak, wat betreft de
naleving van vooropgestelde termijnen en de projectmontage) van zowel een PPP-formule (aanvankelijk
gekozen) als van het klassieke bouwheer-type.

- 3 -
- Wat betreft de fasen van het project:
o In het kader van een PPP-formule is het aanbevolen om vooraf, via aanvraag van een specifieke
stedenbouwkundige vergunning bij de gemeente, op de site bestaande bouwwerken af te breken en
de bodem te saneren zodat de particuliere investeerder die het terrein achteraf zal bebouwen gerust
gesteld kan worden. Dit vereenvoudigt geenszins het hele proces en veroorzaakt veeleer
terughoudendheid bij zowel de gewestelijke als de gemeentelijke stedenbouwkundige instanties.
o In het kader van een PPP-formule is het nodig om zich toe te spitsen op 3 verkavelde reële rechten
(oppervlakterecht afgestaan aan de promotor + erfpachtovereenkomst van 30 jaar tussen de
promotor en de gemeente t.v.v. sociale huisvesting en de parkeerruimte + afstand van erfpacht voor
99 jaar t.v.v. gezinnen die willen kopen). De formule van een klassieke bouwaanneming is in die zin
veel eenvoudiger;
o aangezien de hele opzet vrij klein is voor een PPP en ook bijzonder ingewikkeld is het risico dat er
na de promotie-opdracht geen of te weinig offertes ingediend worden niet te verwaarlozen. Dit zou
voor problemen kunnen zorgen in die zin dat door de timing van het wijkcontract er geen nieuwe
procedure opgestart kan worden.
- Wat betreft de sociale finaliteit van het project:
o de noodzakelijke winstmarge (geschat op 15%) van een particuliere partner bij het promoten van
‘vrije’ huisvesting leidt tot een verhoging van de verkoopprijs van woningen, wat hen minder
toegankelijk maakt vanuit sociaal-economisch oogpunt (gezinnen met een beperkt inkomen).
- Wat de kwaliteit van de bouwkunst betreft is in het kader van een PPP-formule het risico dat de
financiële beperkingen te zwaar doorwegen op het uiteindelijke bouwwerk veel te groot omdat de
architect in dat geval meer gebonden is aan de financiële logica van de promotor;
- Op het stuk van energieverbruik biedt de formule van een klassieke bouwaanneming meer zekerheid dat
de standaarden inzake zeer laag energieverbruik of passieve woningen gehaald worden om dezelfde
redenen wat betreft de zuinigheid van het project;
- Op financieel vlak:
o omdat de rentevoeten minder voordelig zijn voor de particuliere sector dan voor de publieke sector
en gelet op de kosten voor ondersteunende opdrachten van de bouwaanneming in het kader van
een PPP alsook op veilige financiële marges van de particuliere partner (meer bepaald t.o.v. de
commercialisering van ‘vrije’ woningen) en de winstmarge zal de gemeente uiteindelijk meer betalen
voor de hele opzet door een beroep te doen op een PPP dan wanneer zij een klassieke bouwheer
inschakelt (met een financiering via PPP dient er rekening te worden gehouden met een toeslag van
5 à 10% t.o.v. de oorspronkelijke totale investering);
o de formule van een klassieke bouwaanneming houdt niettemin in dat de financiering moet worden
verzekerd voor het gedeelte waarvoor er geen subsidie toegekend wordt of waarvoor een andere
publieke partner instaat door middel van een lening en dus niet van een bijdrage.
Daarom lijkt het voor de gemeente verstandiger om met het oog op de vereenvoudiging van de
projectmontage en om zich van de globale kwaliteit van het project te verzekeren en alles in het werk
te stellen om het project alle kansen van slagen te geven en de globale kostprijs van de hele opzet te
drukken, te kiezen voor een formule met klassieke bouwaanneming.
Daarom ook financiert de gemeente via een lening het grootste deel van de parkeer-infrastructuur en is zij
op zoek naar een partner om samen het gedeelte ‘vrije’ woningen en bijbehorende parkeerplaatsen te
realiseren(1 parkeerplaats/woning).
Om deze globale onderneming met de gemeente te realiseren door middel van de verwezenlijking en
commercialisering van het gedeelte ‘vrije’ woningen en bijbehorende parkeerplaatsen (1
parkeerplaats/woning) ten behoeve van gezinnen met beperkte inkomens lijkt het Woningfonds de ideale
partner. Het belang om met het Woningfonds samen te werken is vooral duidelijk wat betreft de volgende
punten:
- de doelstelling om een gemengd karakter te brengen in de sociale huisvesting en dit zowel voor
huurwoningen (via het wijkcontract Scepter) als voor koopwoningen (via het Woningfonds);
- het ter beschikking stellen van woningen voor gezinnen met midden- en lage inkomens (de doelgroep van het
Woningfonds) die het hoe langer hoe moeilijker hebben om een woning in Elsene aan te schaffen;
- het feit dat de prijs van de grondeigendom in de prijs van de woning zo goed als niets voorstelt doordat
de grond door de gemeente voor een periode van 99 jaar ter beschikking wordt gesteld;
- het voordeel van een BTW-voet van slechts 6% waarop het Woningfonds zich kan laten voorstaan.

De gemeente Elsene stelt voor om:
- 4 -
- een deel van haar grondeigendommen voor een periode van 99 jaar ter beschikking te stellen van het
Woningfonds om deze laatste in staat te stellen een deel van de woningen te realiseren (minstens 15
eenheden) die op basis van een erfpachtovereenkomst voor de verkoop bestemd zijn;
- een gezamenlijke opdracht te organiseren waarin de gemeente een voortrekkersrol speelt en
waarbij het Woningfonds de gemeente volmacht geeft.
Het Woningfonds heeft belangstelling voor een dergelijke opzet.
Financiële gevolgen wat betreft het programma voor het wijkcontract Scepter
m² unités
coût global +
viabilisation prix/unité subsides à financer
viabilisation
abords 1158 335.414,00 € 335.414,00 € 0, 00 €
équipement 250 1 526.562,11 € 526.562,11 € 0, 00 €
logt soc (15) 1552 15 2.928.428,98 € 195.228,60 € 2.928.428,98 € 0, 00 €
logt "libres" (22) 2337 22 4.221.016,14 € 191.864,37 € 4.221.016,14 €
parking 3000 100 2.916.145,97 € 29.161,46 € 2.916.145,97 €
TOTAL 8297 10.927.567,21 € 3.790.405,09 € 7.137.162,12 €
Initieel programma
Gewijzigd programma
luik / Nr. Budget luik / Nr. budget
onderneming
onderneming
5 woningen Luik 1 / 1.1a 678.354,50 € 15 woningen Luik 1 /1.1 2.928.428,98
€
2 woningen Luik 1 / 1.1b 337.091,91 € - - -
15 woningen Luik 3 / 3.1 2594882,24 € - - -
Directe
omgeving
Luik 4 / 4.1a 370.344,97 € 335.414,00 €
Uitrusting
“Kookateliers”
Luik 5a / 5a.6 526.562,11 €
Verklaring:
- de begroting voor het deel “woningen” te realiseren in het kader van het wijkcontract Scepter spitst zich
toe op het mechanisme vermeld onder luik 1 (zuiver publieke financiering) in één enkele onderneming
(1.1), en dus niet zoals aanvankelijk vermeld
- gespreid over 3 ondernemingen (1.1a; 1.1b; 3.1) en op 2 mechanismen (luik 1 en 3). Het aantal
woningen dat door het wijkcontract gerealiseerd kan worden is kleiner maar met dit wijkcontract kunnen
er via samenwerking met het Woningfonds meer woningen gefinancierd worden.
- De begroting voor het deel “directe omgeving”, onder luik 4, werd licht naar beneden herzien als gevolg
van een kleine herziening van de oppervlakten;
- Er is een nieuwe opzet 5a.6 toegevoegd m.b.t. het project voor de uitrusting van een “kookatelier”.
SITE VIADUCTSTRAAT 118-122
Initieel programma
Gewijzigd programma
Luik / Nr. Budget Luik / Nr.
onderneming
onderneming
4 woningen Luik 1 / 1.2 499.515,91 €
Uitrusting
“polyvalente
culturele
ruimte”
budget
881.205,00 €
Luik 5a / 5a.5 149.976,21 € 359.158,66 €

- 5 -
Verklaringen:
- de gemeente en de Franse Gemeenschapscommissie, waarbij deze laatste op dit ogenblik beschikt over
de erfpacht van het goed, is bezig zijn met het opstellen van een akkoord dat de gemeente toelaat om
de volle eigendom van het deel van het goed dat onderwerp vormt van financiering door het wijkcontract
terug te winnen;
- de budgetten voor de gedeelten “woningen’ en “uitrusting” worden naar boven herzien omwille van de
herziene oppervlakte en kost/ m²;
- In de budgettaire verdeling wordt het gedeelte Beliris (29,98 %) een minderheidsaandeel in vergelijking
met de verenigde regionale en gemeentelijke delen. Dit stelt de gemeente dus in staat om, op vraag van
de Federale overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer (FOD MV – Beliris), de controle over de
bouwaanneming van de onderneming.
SITE SCEPTERSTRAAT 13-19
Uitrusting voor de
socioprofessionele
integratie via sport
(Emergence)
Uitrusting voor de
socioprofessionele
integratie via sport
(Emergence)
Initieel programma
Luik / Nr.
onderneming
Luik 5a /
5a.3a
Luik 5a /
5a.3b
Kinderdagverblijf Luik 5a /
5a.3c
Gewijzigd programma
Budget Luik / Nr.
onderneming
Budget
1.202.625,10 Uitrusting voor de Luik 5a / 1.494.543,00
€
socioprofessionele
integratie via
sport
(Emergence)
5a.3 €
291.917,90 €
- - -
321.830,78 €
- - -
Verklaringen:
- Het basisprogramma voorzag in de ontwikkeling van een deel van het project uitrusting Emergence bij
een gebouw achteraan op de site. Als gevolg van de onmogelijkheid om dit gebouw aan te kopen
(aanvraag voor een vergunning door Couronne-Gestion, eigenaar van het goed, voor een project tot
uitbreiding voor bureaus) zal het gehele project verder gezet worden op de oorspronkelijke site. Daarom
werden de 2 budgetten, voor 5a.3a en 5a.3b, oorspronkelijk verdeeld over 2 sites, nu bij elkaar opgeteld;
- Het project voor het kinderdagverblijf (5a.3c) werd eveneens verlaten door de onmogelijkheid om het
gebouw achteraan de site gelegen Scepterstraat 13 – 19 aan te kopen.
SITE SNOEKSTRAAT 54-64 & 74
9 woningen
(gebouw 54-64
Snoekstraat)
Uitrusting: crèche
24 plaatsen
(gebouw 54-64
Snoekstraat)
Tuin
(54-64 Snoekstraat)
2 woningen (74
Snoekstraat)
Initieel programma
Gewijzigd programma
Luik / Nr. Budget Luik / Nr.
onderneming
onderneming
Luik 1 / 1.3a 2.062.592,80
€
Luik 5a / 5a.1 911.788,24 €
Budget
1.948.780,49
€
911.788,24 €
Luik 4 / 4.1c 264.214,62 € 264.214,62 €
Luik 1 / 1.3b 441.641,41 €
418.000,00 €

Uiteenzetting:
- 6 -
- De gemeente bereidt zich voor om de aankoop van een privaat perceel gelegen in het midden van de
site, en noodzakelijk voor de realisatie van het project in zijn geheel, in der minne af te ronden;
- Het budget voor de onderneming “woningen” 1.3a et 1.3b kennen een gevoelige vermindering daar de
kost/ m² licht naar beneden werd herzien.
SITE VISVIJVERSTRAAT 60
Uitrusting:
buitenschoolse
lokalen
Uiteenzetting:
Initieel programma
Gewijzigd programma
Luik / Nr. Budget Luik / Nr. budget
onderneming
onderneming
Luik 5a / 5a.2 71.113,51 € 294.000,00 €
- Wat betreft deze site, gelegen op de hoek van de Visvijverstraat en de Ambachtsliedenstraat, volgend
op verscheidene opmerkingen geformuleerd tijdens het openbaar onderzoek (noodzaak om een meer
wilskrachtige actie te leiden op deze plek in verband met de problematiek van sociale cohesie en het
samenleven zoals vastgesteld in deze buurt) en in verschillende contacten met de Elsense haard, op dit
ogenblik eigenaar van het gebouw, blijkt dat het relevant is om het project van takenschool te versterken
en het gebouw dat dit project zal ontvangen te renoveren;
- Wat betreft de voorwaarde tot overdracht van een zakelijk recht (erfpachtovereenkomst van minstens 30
jaar of overdracht van eigendom) naar de gemeente teneinde het gehele project te ontwikkelen, heeft de
gemeente een positief antwoord ontvangen van de raad van bestuur van de Elsense haard, en is de
gemeente in afwachting van een antwoord van de BGHM – Brusselse Gewestelijke
Huisvestingsmaatschappij (toezichthouder op OVM – Openbare Vastgoedmaatschappijen).
OPENBARE RUIMTEN
Initieel programma
Gewijzigd programma
Luik 4 / Nr. Budget Luik / Nr. budget
onderneming
onderneming
Verbinding Scepter -
Gray
4.1b 806.820,00 € 806.820,00 €
Tuin Elzenhof &
aansluiting met berm
4.1d 204.205,00 € - - -
Graystraat:
overtrekken tunnel
4.2d 84.043,75 € 84.043,75 €
Ambachtsliedenstraat 4.3b 191.894,40 € 191.894,40 €
Tweebruggenstraat 4.3c 157.276,25 € 157.276,25 €
Blyckaerts plaats 4.3f 166.070,45 € 166.070,45 €
Scepterstraat: brug 4.2b 50.426,25 € 50.426,25 €
Scepterstraat:
kruispunt Wayenberg
4.2c 50.426,25 € 50.426,25 €
Viaductstraat 4.3d 409.774,50 € 409.774,50 €
Binnenplaats school
2
4.3e 261.113,84 € 261.113,84 €
infrastructuur
buitensporten
(Graystraat)
5a.4 183.776,03 € 183.776,03 €
Gezelligheid: diverse
locaties
4.3a 184.898,25 € 184.898,25 €
Veiligheid: diverse
locaties
4.2a 92.784,30 € 92.784,30 €

Uiteenzetting:
- 7 -
- Met uitzondering van de onderneming “tuin Elzenhof en aansluiting met berm” (4.1d), “Gezelligheid”:
diverse locaties” (4.3a) en “Veiligheid: diverse locaties” (4.2a), valt het geheel van deze ondernemingen
oorspronkelijk onder de financiering en bouwbeheer van Beliris;
- Een werkgroep openbare ruimten werd opgericht voor de periode mei tot november 2010, en zorgde
voor een betere definiëring van het programma voor de openbare ruimten. Deze etappe van definiëring
heeft de aandacht gevestigd op het belang om de budgettaire inspanningen te concentreren rond de
verwezenlijking van 5 structurele concepten, waaronder de verwezenlijking van een groen netwerk (Park
System) van het zuidelijke punt van het netwerk tot aan het GEN station Germoir, en het herkwalificeren
van de woonruimten Tweebruggenstraat, Ambachtsliedenstraat en Kasteelstraat door er onder andere
de posten “diverse locaties” aan toe te wijzen (4.2a et 4.3a). Deze laatste 2 ondernemingen werden
oorspronkelijk gefinancierd door het regionale budget, en worden nu dus 100 % gefinancierd door Beliris
zodanig dat het budget voor de openbare ruimten, dat reeds werd voorzien en toevertrouwd aan het
aangeduide studiebureau door de FOD MV (Beliris) wordt versterkt;
- De onderneming ‘tuin Elzenhof’ en aansluiting met de spoorwegberm (4.1d) kan niet worden uitgevoerd,
gezien de technische moeilijkheden om een verbinding tot stand te brengen met de berm via de tuin, en
de terughoudendheid van Elzenhof en de Vlaamse Gemeenschapscommissie ten aanzien van het
principe om een zakelijk recht af te staan over hun gebied om een aanpassingsproject te ontwikkelen via
financiering door het wijkcontract. Een nieuw projectvoorstel (in de vorm van een ludieke of artistieke
structuur) om te integreren in de tuin die de dynamiek van luik 5b versterkt zal door Elzenhof worden
geformuleerd in het kader van de offerteaanvraag “activiteiten voor sociale cohesie door kunst (5b3).
PROJECTEN VOOR SOCIALE COHESIE
Initieel programma
Gewijzigd programma
Luik 5b / Nr. Budget Luik / Nr. budget
onderneming
onderneming
Groene wijk
Brigade voor
netheid en
openbare ruimten,
“Urban Cyclo & co”
5b.1 130.000,00 € 130.000,00 €
genaamd
Activiteiten voor
sociale cohesie
5b.2 262.000,00 €
262.000,00 €
door kunst
Eco-efficientië van
5b.3 130.000,00 €
170.000,00 €
de woningen
Vorming voor de
isolatiewerken aan
5b.4 330.000,00 €
330.000,00 €
de gebouwen
Informatie en
deelname,
Werkgroep
5b.5 265.200,00 €
265.200,00 €
openbare ruimten 5b.6 240.032,83 €
240.032,83 €
Wooncel 5b.7 220.000,00 € 220.000,00 €
Uiteenzetting:
- Het budget voor het project 5b.3 “activiteiten voor sociale cohesie door kunst” werd verhoogd met
40.000 €, wat een totaal budget geeft van 170.000 € teneinde de mogelijkheid in te bouwen om via
offerteaanvraag en overheidsopdrachten voor diensten projecten te organiseren en te ontwikkelen zoals:
o Het ontwikkelen van ludieke en artistieke structuren die visueel en / of functioneel in verband staan
met het project Park System;
o Het ontvangen van structuren – mobile projecten in openbare ruimten, motor tot informatie en
Sensibilisering voor de stadsbelangen en de hedendaagse kunst (voorbeeld: Bluub);
o Het werken met jongeren als doelgroep waarvan de plaats binnen de stad van primordiaal belang is,
maar waar paradoxaal genoeg het woord nemen moeilijk blijft in de projecten voor wijkvernieuwing-
en heropleving, dit door middel van kunst.

3. Besluit
- 8 -
Deze wijzigingen, wanneer het de afschaffing betreft van projecten zoals het kinderdagverblijf en de
Elzenhof-tuin aansluiten met de berm, werden ingeleid door gedwongen beperkingen zoals de
onmogelijkheid tot aankoop of overdracht van terreinen, of door de technische onmogelijkheid om de
functionele verbinding te vormen met de berm.
Wat betreft het bouwen van woningen zal de vermindering van het aantal woningen met een sociaal karakter
gebouwd door middel van een wijkcontract (van 37 naar 30 woningen) ruimschoots gecompenseerd worden
door een belangrijk aantal woningen verworven via een publieke partner zoals het Woningfonds (gemiddeld
20 woningen) gericht op gezinnen met een bescheiden inkomen.
Enkele wijzigingen versterken de aanvankelijke strategie, vanuit het oogpunt van het functionele gemengde
karakter op schaal van de immobiliënsites en ensemblesites:
- Site Sans Souci 120-122:
o Een nieuw uitrustingsproject “kookcursussen” geïntegreerd in de onderneming ‘Sans Souci’ die de
herkwalificering van de site versterkt, en deelneemt aan het concept “grensgebied school – cultuur –
wijk” zoals geformuleerd in het kader van de werkgroep openbare ruimten.
- Geheel van sociale woningen Ambachtsliedenstraat, Kasteelstraat en Tweebruggenstraat.
o Versterking van het project takenshool te Visvijverstraat 60, waarrond een belangrijke vraag bestaat
naar gemeenschappelijke ruimten.
Andere wijzigingen versterken de aanvankelijke strategie wat betreft openbare ruimten, met het oog op de
concentratie van projecten rond de opwaardering van 3 stedelijke minerale assen (Viaductstraat,
Scepterstraat, Graystraat), de groene netwerkas rond de spoorwegen en het op elkaar aansluiten van deze
4 assen:
- Bestemming van het budget voor diverse locaties (4.2a et 4.3a) rond de ondernemingen die reeds
gelokaliseerd zijn.
Tenslotte vallen enkele wijzigingen onder de logica van een vereenvoudiging van de projectmontage en / of
de verfijning van de technische en financiële haalbaarheid van de projecten:
- Een heroriëntatie naar een formule van klassieke bouwaanneming op de site Sans-Souci 120 – 122, die
eenvoudiger is en meer zekerheid biedt wat betreft het eindresultaat;
- een herziening van de noodzakelijke budgetten voor de site 118-122 Viaductstraat;
- Een meer passende verdeling van bouwbeheer tussen de FOD MV (Beliris) en de gemeente, waarbij
deze laatste de controle over het immobiliënproject op de site gelegen Viaductstraat 118-122 herneemt
en de FOD MV over een belangrijker budget beschikt om zijn objectieven betreffende openbare ruimten
te bereiken.

Vierjarige programma - WkC Scepter
Initiële programma Gewijzigde rogramma
Initiële begroting
Gewijzigde programme
Luik Operatie Adres Gewest % Gemeente % Total G +G Beliris Privé Totale investering Gewest % Gemeente % Total G+G Beliris % Woningfonds Totale investering
1 1.1 Sans Soucistraat 122
2.928.428,98 € 2.635.586,09 € 90,00% 292.842,90 € 10,00% 2.928.428,98 € 2.928.428,98 €
Lichte daling van de begroting
Sans Soucistraat 122 - partnership met
Woningfonds
4.221.016,14 € 4.221.016,14 €
1.1a Sans Soucistraat 122 - renovatie 610.519,05 € 90,00% 67.835,45 € 10,00% 678.354,50 € 678.354,50 € 678.354,50 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €
1.1b Rue Sans Souci 122 - uitbreiding op
bestaand gebouw
303.382,72 € 90,00% 33.709,19 € 10,00% 337.091,91 € 337.091,91 € 337.091,91 €
0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €
1.2 Viaductstraat 118-122 - renovatie
Financiering met minderheid Beliris
0,00 € 499.515,91 € 499.515,91 € 499.515,91 € 881.205,00 € 416.935,28 € 47,31% 200.121,02 € 22,71% 617.056,30 € 264.148,70 € 29,98% 881.205,00 € Verhoging van het budget
1.3a Snoekstraat 54-64 - nieuwbouw
1.3b Snoekstraat 74 - uitbreiding op dak
1.856.333,52 € 90,00% 206.259,28 € 10,00% 2.062.592,80 € 2.062.592,80 € 2.062.592,80 € 1.948.780,49 € 1.753.902,44 € 90,00% 194.878,05 € 10,00% 1.948.780,49 € 1.948.780,49 €
397.477,27 € 90,00% 44.164,14 € 10,00% 441.641,41 € 441.641,41 € 441.641,41 € 418.000,00 € 376.200,00 € 90,00% 41.800,00 € 10,00% 418.000,00 € 418.000,00 €
Subtotal 3.167.712,56 € 90,00% 351.968,06 € 10,00% 3.519.680,62 € 499.515,91 € 4.019.196,53 € 4.019.196,53 €
3 3.1 Sans Soucistraat 122 - binnengebied
van bouwblok
2.116.795,48 € 81,58% 478.086,76 € 18,42% 2.594.882,24 € 2.464.449,99 € 5.059.332,23 € 2.594.882,24 €
0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €
Subtotal 2.116.795,48 € 81,58% 478.086,76 € 18,42% 2.594.882,24 € 0,00 € 2.464.449,99 € 5.059.332,23 € 2.594.882,24 €
Subtotal luiken huisvesting
5.284.508,04 € 86,42% 830.054,82 € 13,58% 6.114.562,86 € 499.515,91 € 2.464.449,99 € 9.078.528,76 € 6.614.078,77 € 6.176.414,47 € 10.397.430,61 €
Lichte daling van de begroting
Lichte daling van de begroting
Budget naar luik 1, operatie 1.1
4 4.1 Groene ruimte
4.1a Sans Soucistraat 122 - sanering en
333.310,47 € 90,00% 37.034,50 € 10,00% 370.344,97 € 370.344,97 € 370.344,97 € 335.414,00 €
inrichting van een tuin in het
binnenterrein
301.872,60 € 90,00% 33.541,40 € 10,00% 335.414,00 € 335.414,00 €
4.1b Talud spoorlijn tussen Gray- en
Scepterstraat
0,00 € 0,00 € 0,00 € 806.820,00 € 806.820,00 € 806.820,00 € 806.820,00 € 806.820,00 € 100,00% 806.820,00 €
4.1c Snoekstraat 54-64 - sanering en
237.793,16 € 90,00% 26.421,46 € 10,00% 264.214,62 € 264.214,62 € 264.214,62 € 264.214,62 €
inrichting van een tuin in het
binnenterrein
237.793,16 € 90,00% 26.421,46 € 10,00% 264.214,62 € 264.214,62 €
4.1d Tuin GC Elzenhof en Talud spoorlijn 183.784,50 € 90,00% 20.420,50 € 10,00% 204.205,00 € 204.205,00 € 204.205,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € Verlaten project
4.2 Mobiliteit en veiligheig
4.2a Diverse locaties 92.784,30 € 100,00% 0,00 € 92.784,30 € 92.784,30 € 92.784,30 € 92.784,30 € 92.784,30 € 100,00% 92.784,30 € financiering 100% Beliris
4.2b Scepterstraat (brug spoorlijn) 0,00 € 0,00 € 0,00 € 50.426,25 € 50.426,25 € 50.426,25 € 50.426,25 € 50.426,25 € 100,00% 50.426,25 €
4.2c Scepterstraat - Wayenbergstraat 0,00 € 0,00 € 0,00 € 50.426,25 € 50.426,25 € 50.426,25 € 50.426,25 € 50.426,25 € 100,00% 50.426,25 €
4.2d Graystraat (Kroon-Twee bruggen) 0,00 € 0,00 € 0,00 € 84.043,75 € 84.043,75 € 84.043,75 € 84.043,75 € 84.043,75 € 100,00% 84.043,75 €
4.3 Gezellige openbare ruimte
4.3a Diverse locaties 184.898,25 € 100,00% 0,00 € 184.898,25 € 184.898,25 € 184.898,25 € 184.898,25 € 184.898,25 € 100,00% 184.898,25 € financiering 100% Beliris
4.3b Handwerkerstraat 0,00 € 0,00 € 0,00 € 191.894,40 € 191.894,40 € 191.894,40 € 191.894,40 € 191.894,40 € 100,00% 191.894,40 €
4.3c Tweebruggenstraat 0,00 € 0,00 € 0,00 € 157.276,25 € 157.276,25 € 157.276,25 € 157.276,25 € 157.276,25 € 100,00% 157.276,25 €
4.3d Viaductstraat (tussen Waverse
Steenweg en Troonstraat)
0,00 € 0,00 € 0,00 € 409.774,50 € 409.774,50 € 409.774,50 € 409.774,50 € 409.774,50 € 100,00% 409.774,50 €
4.3e Herinrichting van schoolplein en
openstellen voor de wijk
235.002,46 € 90,00% 26.111,38 € 10,00% 261.113,84 € 261.113,84 € 261.113,84 € 261.113,84 € 235.002,46 € 90,00% 26.111,38 € 10,00% 261.113,84 € 261.113,84 €
4.3f Blyckaertsplein 0,00 € 0,00 € 0,00 € 166.070,45 € 166.070,45 € 166.070,45 € 166.070,45 € 166.070,45 € 100,00% 166.070,45 €
Subtotal 1.267.573,14 € 92,02% 109.987,84 € 7,98% 1.377.560,98 € 1.916.731,85 € 3.294.292,83 € 3.294.292,83 € 3.055.156,86 € 3.055.156,86 €
5 Voorzieningen
5a.1 Kinderdagverblijf - Snoekstraat 54-64 820.609,42 € 90,00% 91.178,82 € 10,00% 911.788,24 € 911.788,24 € 911.788,24 € 911.788,24 €
820.609,42 € 90,00% 91.178,82 € 10,00% 911.788,24 € 911.788,24 €
5a.2 Buitenschoolsevoorziening -
Visvijverstraat 60
64.002,16 € 90,00% 7.111,35 € 10,00% 71.113,51 € 71.113,51 € 71.113,51 €
294.000,00 € 264.600,00 € 90,00% 29.400,00 € 10,00% 294.000,00 € 294.000,00 €
het versterken van het project
5a.3a Infrastructuur gekoppeld aan socio-
1.082.362,59 € 90,00% 120.262,51 € 10,00% 1.202.625,10 € 1.202.625,10 € 1.202.625,10 €
5a,3a + 5a,3b
professionele tewerkstelling en sport -
Scepterstraat 13-19
1.494.543,00 € 1.345.088,70 € 90,00% 149.454,30 € 10,00% 1.494.543,00 € 1.494.543,00 €
5a.3b Infrastructuur (uitbreiding) -
Scepterstraat 13-19
262.726,11 € 90,00% 29.191,79 € 10,00% 291.917,90 € 291.917,90 € 291.917,90 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €
5a.3c Kinderopvang - Scepterstraat 13-19 289.647,70 € 90,00% 32.183,08 € 10,00% 321.830,78 € 321.830,78 € 321.830,78 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € Verlaten project
5a.4 Sportieve voorziening (buitenlucht) -
Graystraat 178
0,00 € 0,00 € 0,00 € 183.776,03 € 183.776,03 € 183.776,03 € 183.776,03 € 183.776,03 € 100,00% 183.776,03 €
5a.5 Culturele polyvalente ruimte -
0,00 € 0,00 € 0,00 € 149.976,21 € 149.976,21 € 149.976,21 €
Financiering met minderheid Beliris
Viaducstraat 118-122
359.158,66 € 169.933,12 € 47,31% 81.564,67 € 22,71% 251.497,79 € 107.660,87 € 29,98% 359.158,66 €
Verhoging van het budget
5a.6 Opleiding keuken ruimte - sans
soucistraat 122
526.562,11 € 473.905,90 € 90,00% 52.656,21 € 10,00% 526.562,11 € 526.562,11 €
Subtotal 2.519.347,98 € 90,00% 279.927,55 € 10,00% 2.799.275,53 € 333.752,24 € 3.133.027,77 € 3.133.027,77 € 3.769.828,04 € 3.769.828,04 €
5 Socio-economische projecten
5b.1 Groene wijk 130.000,00 € 100,00% 0,00 € 130.000,00 € 130.000,00 € 130.000,00 € 130.000,00 € 130.000,00 € 100,00% 0,00 € 130.000,00 € 130.000,00 €
5b.2 Brigade properheid en openbare ruimte 262.000,00 € 100,00% 0,00 € 262.000,00 € 262.000,00 € 262.000,00 € 262.000,00 € 262.000,00 € 100,00% 0,00 € 262.000,00 € 262.000,00 €
5b.3 Stimuleren sociale binding middels
artistieke activiteiten
130.000,00 € 100,00% 0,00 € 130.000,00 € 130.000,00 € 130.000,00 € 170.000,00 € 170.000,00 € 100,00% 0,00 € 170.000,00 € 170.000,00 € Extra budget van 40000 €
5b.4 Eco-efficiëntie van woningen 330.000,00 € 100,00% 0,00 € 330.000,00 € 330.000,00 € 330.000,00 € 330.000,00 € 330.000,00 € 100,00% 0,00 € 330.000,00 € 330.000,00 €
5b.5 Opleidingen ivm isolatiewerken aan
gebouwen
265.200,00 € 100,00% 0,00 € 265.200,00 € 265.200,00 € 265.200,00 € 265.200,00 € 265.200,00 € 100,00% 0,00 € 265.200,00 € 265.200,00 €
5b.6 Informatie et participatie 240.032,83 € 100,00% 0,00 € 240.032,83 € 240.032,83 € 240.032,83 € 240.032,83 € 240.032,83 € 100,00% 0,00 € 240.032,83 € 240.032,83 €
5b.7 Huisvestingscel 220.000,00 € 100,00% 0,00 € 220.000,00 € 220.000,00 € 220.000,00 € 220.000,00 € 220.000,00 € 100,00% 0,00 € 220.000,00 € 220.000,00 €
0,00 € 0,00 €
Subtotal 1.577.232,83 € 100,00% 0,00 € 0,00% 1.577.232,83 € 1.577.232,83 € 1.577.232,83 € 1.617.232,83 € 1.617.232,83 €
projectleider 250.000,00 € 100,00% 0,00 € 250.000,00 € 250.000,00 € 250.000,00 € 250.000,00 € 250.000,00 € 0,00 € 250.000,00 € 250.000,00 €
TOTAL 10.898.661,99 € 89,93% 1.219.970,21 € 10,07% 12.118.632,20 € 2.750.000,00 € 2.464.449,99 € 17.333.082,19 € 14.868.632,20 € 14.868.632,20 € 10.898.661,99 € 1.219.970,21 € 12.118.632,20 € 2.750.000,00 € 19.089.648,34 €
studie 81.070,00 €
CQ Sceptre modification programme - XVDK 11/07/201110:40
nieuwe project

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/153
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 11de punt:
Gemeentelijke fiscaliteit voor de boekjaren 2011, 2012 en 2013
Kabinet van de Burgemeester (1ste Directie) - Dienst Stadsvernieuwing en Mobiliteit: Belastingreglement op
het parkeren van motorvoertuigen op de openbare weg. Wijzigingen. Goedkeuring.
DE RAAD,
Gelet op artikel 173 van de Grondwet ;
Gelet op artikel 117 van de Nieuwe Gemeentewet ;
-------------------------------------
Gelet op de wet van 22 februari 1965, waardoor de gemeenten parkingretributies mogen heffen voor
gemotoriseerde voertuigen ;
Gelet op het Koninklijk Besluit van 1 december 1975 houdende algemeen reglement op de politie van het
wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg ;
Gelet op het Ministerieel Besluit van 7 mei 1999 betreffende de parkeerkaart voor personen met een
handicap ;
Gelet op het Koninklijk Besluit van 9 januari 2007, wijzigende het Koninklijk Besluit van 1 december 1975
houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg ;
Gelet op het Ministerieel Besluit 9 januari 2007, dat het besluit herroept betreffende de gemeentelijke
parkeerkaart ;
Gelet op de beslissing van het College van Burgemeester en Schepenen van 25 juni 2007 om het betalend
parkeren op zijn grondgebied uit te breiden en er blauwe zones in te stellen ;
Gelet op de beraadslagingen van de gemeenteraad van 30 april 2009, 17 juni 2009, 15 oktober 2009 en
18 november 2010 ter goedkeuring van het belastingreglement op het parkeren van motorvoertuigen op de
openbare weg en de wijzigingen eraan aangebracht, in het bijzonder op artikel 10 dat erin voorziet
bijkomende herinneringskosten aan te rekenen voor elke stap van de procedure bedoeld om de uitstaande
vorderingen te innen ;
Overwegende dat met deze kosten de onkosten voor het versturen van herinneringsbrieven en voor de
administratieve inningsprocedure gedekt kunnen worden ;
Overwegende dat om de fundamentele principes van het administratief recht te garanderen, in het bijzonder
het gelijkheid principe, zou het artikel 10 de betwister die zijn gelijk heeft gehaald ook een
overeenstemmende financiële tegemoetkoming moeten aanbieden ;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,

BESLUIT, met eenparigheid van stemmen,
Artikel 10: HERINNERINGSKOSTEN
In de minnelijke fase is de verzending van de eerste betalingsherinnering aan de gebruiker die de retributie
niet heeft betaald gratis.
Om de kosten inherent aan de verzending van de herinneringen en aan de administratieve inningsprocedure
te dekken, zal de gebruiker die de retributie niet heeft betaalt na de eerste betalingsherinnering de volgende
bijkomende kosten in de verschillende herinneringsstadia ten laste dienen te nemen
- bij de tweede herinnering, een bijkomende kost van 4,25 EUR ;
- bij de derde herinnering, een bijkomende kost van 13,83 EUR ;
- bij de vierde herinnering, een bijkomende kost van 16,72 EUR.
In geval zou blijken dat er ten onrechte een heffing is gevorderd, dan heeft de automobilist het recht
om te eisen dat hem een bedrag wordt gestort waarmee hij de door hem gemaakte port- en
briefwisselingskosten kan dekken. Dit bedrag mag in geen geval de hierboven vermelde bedragen
overschrijden.
Artikel 16: TOEPASSING
Het huidige reglement wijzigt en vervangt van zodra het van kracht wordt het artikel 10 van het
belastingreglement op het parkeren van gemotoriseerde voertuigen op de openbare weg, dat werd aanvaard
door de Gemeenteraad in haar zitting van 18 november 2010.
Deze beraadslaging zal worden voorgelegd aan de Toezichthoudende Overheid, uitgeoefend door de
minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Gewestregering, bevoegd voor de lokale besturen, in
overeenstemming met de bepalingen van de ordonnantie van de Brusselse Hoofdstedelijke Gewestraad van
14 mei 1998, die het administratief toezicht regelt over de gemeenten van het Brusselse Hoofdstedelijke
Gewest, alsook met de bepalingen van het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Gewestregering van
16 juli 1998 met betrekking tot het doorgeven aan de regering van de verslagen van de gemeentelijke
overheden met het oog op de uitoefening van het administratief toezicht.
Aldus beraadslaagd in openbare zitting te Elsene 23 juni 2011.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 5 juli 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht :
André SAPART, Willy DECOURTY.
Adjunct Gemeentesecretaris.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/099
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 12de punt:
Erediensten (1ste Directie): Onze-Lieve-Vrouw van de Heilige Rozenkrans (Ukkel). Rekening 2010. Uit te
brengen advies.
DE RAAD,
-------------------
Gelet op het keizerlijk decreet van 30 december 1809 op de kerkfabrieken en de ordonnantie van 19 februari
2004 die het heeft gewijzigd;
Gelet op de wet van maart 1870 op de temporaliën der erediensten;
Gelet op de ministeriële omzendbrief van 15 mei 1885 betreffende de boekhouding van de kerkfabrieken;
Gelet op de omzendbrieven van de gouverneur van 29 mei 1873 en 15 juli 1958 en op de richtlijnen van de
(bestendige) deputatie;
Gelet op de ordonnantie van 18 juli 2002 houdende diverse hervormingen krachtens de bijzondere wet van
13 juli 2001 betreffende de overdracht van diverse bevoegdheden aan de gewesten en gemeenschappen;
Gelet op de rekening 2010 van de kerkfabriek van Onze-Lieve-Vrouw van de Heilige Rozenkrans (Ukkel)
die als volgt kan worden samengevat:
BEDRAGEN
ONTVANGSTEN - gewoon
- buitengewoon 13.654,32
13.654,32
UITGAVEN - door de bisschop beslis 19.692,05
- gewoon 33.875,05
-extraordinaires 0,00
53.567,05
Batig saldo 20.993,43
Overwegende dat de rekening afgesloten wordt met een batig saldo van EUR 20.993,43;
Gelet op de Nieuwe gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BRENGT,
met 25 ja en 9 onthoudingen
een gunstig advies uit wat betreft de goedkeuring door de Toezichthoudende overheid van de rekening 2010
van de kerkfabriek van Onze-Lieve-Vrouw van de Heilige Rozenkrans te Ukkel.

Deze beraadslaging wordt ter goedkeuring overgemaakt aan de Toezichthoudende overheid.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 13 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/100
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 13de punt:
Juridische dienst (1ste Directie): Goedkeuring van de nieuwe overeenkomst die de gemeente van Elsene zal
verbinden met de VZW Cohésion Sociale Ixelloise.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op het decreet van 30 april 2004 van de Raad van de Franse Gemeenschapscommissie betreffende de
sociale cohesie;
Gezien het decreet van 30 april 2004 die de sociale cohesie definieert als:
“Het geheel van sociale processen die bijdragen tot het vrijwaren van gelijke kansen en voorwaarden en
het economisch, sociaal en cultureel welzijn van alle personen of groepen van personen, ongeacht hun
nationale of etnische herkomst, hun culturele, filosofische of godsdienstige strekking, hun sociaal
statuut, hun sociaalfilosofisch niveau, hun leeftijd, hun seksuele geaardheid of hun gezondheid, zodat
het voor iedereen mogelijk is om actief deel te nemen aan de maatschappij en er erkenning te vinden”.
Dat deze processen in het bijzonder aangewend worden door de ontwikkeling van een gemeenschappelijke
wijkactie en het werken in netwerk;
Dat om deze sociale cohesie te verzekeren, het college van de COCOF aan de verkiesbare gemeentes voorstelt
om, in de zin van het decreet, een gemeentelijk contract voor sociale cohesie te onderhandelen en
ondertekenen;
Dat om de goede uitvoering van deze gemeentelijke contracten voor sociale cohesie te verzekeren, het College
van de COCOF een lokale coördinatie per gemeente financieren;
Dat de vzw Cohésion Sociale Ixelloise werd opgericht met als doel het beantwoorden van deze noden van
algemeen belang;
Dat de Gemeente de financiering van de VZW Cohésion sociale Ixelloise door de COCOF volmaakt vanaf zijn
ontstaan;
Dat het laatste gemeentelijk contract voor sociale cohesie in voege is getreden op 1 januari 2011 voor een duur
van 5 jaar;
Bijgevolg dat de samenwerking tussen de gemeente en de VZW Cohésion Sociale Ixelloise in een nieuwe
overeenkomst is geformaliseerd geweest;
Gelet op de beslissing van het college van 6 juni 2011;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet,
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,

BESLIST, met eenparigheid van stemmen
de samenwerkingsovereenkomst, aan onderhavige beraadslaging toegevoegd en er integraal deel van
uitmakend, goed te keuren.
De huidige beraadslaging zal niet worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig
de bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De wnd. Burgemeester,
André SAPART.
Pierre LARDOT.

CONVENTIE
Tussen de Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door het College van Burgemeester en Schepenen met de
personen de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en Mevr. Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris, hierna
vermeld als ‘de Gemeente’,
en de VZW Sociale Cohesie Elsene; vertegenwoordigd door haar Raad van Bestuur en waarvan de statuten
op 8 februari 2006 ter Griffie van de Rechtbank van koophandel van Brussel werden neergelegd; hierna
vermeld als ‘de VZW’;
werd het volgende uiteengezet:
In de onderhavige conventie dient te worden verstaan door:
- De COCOF : Commission communautaire française.
- Het decreet met betrekking tot de sociale cohesie: het decreet van 13 mei 2004 van de Commission
communautaire française met betrekking tot de sociale cohesie.
- Het toepassingsbesluit: het besluit van het College van de Commission communautaire française van 10
november 2005 houdende uitvoering van het voormelde decreet van 13 mei 2004.
- Het gemeentelijk contract: de conventie gesloten bij toepassing van artikel 4 van het decreet van 13 mei
2004 tussen de Commission communautaire française en de Gemeente Elsene.
De onderhavige conventie wordt gesloten tussen ‘de Gemeente’ en ‘de VZW’ met het oog op een opdracht van
openbaar nut, meer bepaald:
- de selectie en de administratieve begeleiding van de ontwerpen van sociale cohesie die gevoerd worden in
overeenstemming met het decreet met betrekking tot de sociale cohesie;
- de permanente bijwerking van de informatie over het sociale aanbod op het grondgebied van de
gemeente;
- een continue analyse continue van de problemen en de behoeften op het grondgebied van de gemeente;
- de organisatie en de opvolging van een overleg met de verschillende actoren van de sociale cohesie;
- de voorbereiding en de opvolging van de uitvoering van de gemeentelijke contracten van sociale cohesie.
- het in werking stellen van de projecten van sociale cohesie
Het volgende werd overeengekomen
ARTIKEL 1 Voorwerp
1. Ter beschikking stellen van lokalen (Dienst van het Gemeentelijk eigendom)
De Gemeente stelt kosteloos ter beschikking van de VZW het lokaal 1080412 van het gebouw gelegen rue
Souveraine, 38 (4de verdieping) te 1050 Elsene en een lokaal in de benedenverdieping van het gebouw
gelegen Graystraat nr. 122 te 1050 Brussel (Dit tweede lokaal is bedoeld als kunstenaarsatelier «Coffre aux
trésors / Schatkist »)
De Gemeente zal deze lokalen verzekeren.
De VZW heeft vrije toegang tot die lokalen en ook vrij gebruik van de sanitaire inrichtingen van het gebouw.
Mochten de ter beschikking gestelde lokale door overmacht of om redenen van algemeen belang
onbeschikbaar zijn dan verbindt de Gemeente zich ertoe binnen een redelijke termijn een gebouw ter
beschikking te stellen, equivalent qua volume en uitruisting.
In geval dit nodig is wat betreft het onderhoud van het gebouw, zal de VZW ertoe gehouden zijn beroep te
doen op de herstellingsdiensten van de gemeente op straffe van het alleen dragen van de kosten
voorvloeiend uit het beroep doen op de tussenkomst van een derde.
Opdat de opdrachten van de VZW niet zouden worden verstoord zal de gevoegde gemeentelijke dienst
binnen de kortste termijnen ingaan op de aanvraag tot herstelling.
Het is de VZW verboden enigerlei werken uit te voeren zonder voorafgaand akkoord van de Gemeente
en meer in het bijzonder van de Dienst werken.
In de hypothese dat de VZW bepaalde aanpassingen zou willen doen aan de door de Gemeente ter
beschikking gestelde lokalen (schotten plaatsen, stopcontacten voor data wijzigen, …), dan moet ze
daarvoor een met redenen omklede aanvraag en een bestek bij het College indienen.

- 2 -
2. Ter beschikking stellen van meubelen, klein bureelmateriaal en ten laste nemen van energiefacturen
(Dienst Economaat)
De lokalen worden door de Gemeente onderhouden (onderhoudsproducten en onderhoudspersoneel) en
voorzien van meubelen en gewoon bureaumateriaal (kantoormeubelen, verlichting) nodig voor een ploeg
van 4 personen. Een inventaris van dat materiaal is in bijlage gevoegd.
Het onderhoudscontract van het bestaand fotokopieertoestel wordt door de VZW ten laste genomen,
behalve het papier en andere producten van die aard, die het mogelijk maken het toestel te gebruiken.
Daarenboven bevoorraadt de dienst Economaat van de gemeente de VZW in kleine bureelbenodigdheden
die nodig zijn voor haar activiteit van algemeen belang.
De Gemeente neemt ook de energiekosten van deze lokalen ten laste, alsmede de kosten van het
telefooncontract en de communicaties. Ook worden 2 GSM ter beschikking van de VZW gesteld voor strikt
professioneel gebruik en de kosten van die communicaties worden door de Gemeente ten laste genomen.
3. Ter beschikking stellen van telematica materiaal (Dienst Telematica)
De Gemeente verbindt zich ertoe een telematica infrastructuur ter beschikking van de VZW te stellen, ze
neemt ook de kosten op zich voor eventuele daarmee verband houdende diensten gepresteerd door de
Gemeente, installatiekosten en communicatiekosten van die infrastructuur/infrastructuren op zich.
(Een inventaris van dat materiaal is bijgevoegd).
Definities van toepassing op de onderhavige conventie:
- Infrastructuur: kabelnetwerk, stopcontacten telefonie en data;
- Telematica: ter beschikking stellen van een of meer digitale en/of analoge telefoonlijnen die met het
gemeentelijk netwerk zullen verbonden worden
- Informatica: ter beschikking stellen van informaticamateriaal verbonden met het gemeentelijk
netwerk (PC, schermen, printer, enz.).
De infrastructuur die het mogelijk maakt de telematica en de informatica met het netwerk te verbinden is
verondersteld aanwezig te zijn en in goede staat van werking. Dit is de verantwoordelijkheid van de
eigenaar van het gebouw van de lokalen van de Contractnemer. Mocht er een gebrek zijn aan de
infrastructuur dan zal de Gemeente daar in de mate van het mogelijke aan verhelpen
De infrastructuren is niet aan het exclusief gebruik door de contractnemer voorbehouden. Ze blijft toegankelijk
voor elk gecontroleerd gebruik door het Departement Telematica Infrastructuur van de Gemeente.
Het telematica materiaal behoort aan de Gemeente. Alleen de agenten van de Dienst Telematica en de
door het College van Burgemeester en Schepenen aangeduide leveranciers hebben het recht op
installeren, uitbouwen, verplaatsen en omvormen van het informatica materiaal (daarin begrepen
programma’s en maken van verbindingen, met of zonder kabel).
Elke wijziging aan de telefooninstallatie van de Contractnemer (toevoegen van een lijn, verplaatsen van
een post, en PC) zal door de bevoegde dienst van de Gemeente worden uitgevoerd.
Binnen de lokalen van de administratie en in het raam van haar opdrachten mag slechts gebruik gemaakt
worden van het informaticamateriaal dat hetzij door de Dienst Telematica ter beschikking wordt gesteld,
hetzij in het raam van een conventie gesloten tussen een andere openbare dienst en de gemeente.
Alleen de op reglementaire wijze aangekochte programma’s, op grond van de specificiteit van de uit te
voeren taken die door het College van Burgemeester en Schepenen zijn goedgekeurd, mogen opgeladen
en gebruikt worden in het informaticamateriaal van de Gemeente.
De data die eender waar in het informaticamateriaal van de administratie zijn opgeslagen, behoren aan de
administratie toe en moeten, op elk ogenblik, beschikbaar zijn voor de behoefte en de continuïteit van de
dienst, via de Dienst Telematica die daarom toelating heeft de toegangscodes te negeren.
Alle data met betrekking tot de Administratie moeten in de servers van de PC die aan het net verbonden zijn
worden opgeslagen of moeten het voorwerp uitmaken van back-ups voor de Pc’s buiten het gemeentelijk
net. Op de Pc’s die aan het net aangesloten zijn, nooit gevoelige data of werkgegevens of voor de
Administratie belangrijke data op lokale schijven opslaan.
Elk lid van het gemeentepersoneel is verantwoordelijk voor zijn persoonlijk gebruik van het
informaticamateriaal en de communicatiemiddelen die hem ter beschikking worden gesteld. Hij krijgt

- 3 -
voor dat gebruik een absoluut persoonlijke toegangscode, die in geen geval aan een andere persoon
mag worden medegedeeld.
Zodra hij een disfunctie vaststelt van het informatica- of communicatiemateriaal dat hem ter beschikking
is gesteld, zal hij dat onmiddellijk aan de Dienst Telematica melden.
De verantwoordelijken van de diensten zullen waken over de naleving van deze voorschriften en het in
goede staat behouden van het informatica- en communicatiemateriaal dat ter beschikking van het personeel
wordt gesteld. Ze zullen elke onregelmatigheid onmiddellijk aan de Gemeentesecretaris melden, met kopie
aan de Dienst Telematica.
Voor het overige zal het personeel dat binnen de VZW werkt aan het Informatica charter onderworpen zijn.
4. Ter beschikking stellen van personeel (Dienst Personeel)
De Gemeente verbindt zich ertoe om voor de duur van deze conventie het volgende personeel ter
beschikking van de VZW te stellen:
1 oppervlaktetechnieker, 6 uur/maand voor de twee ter beschikking gestelde lokalen
1 niveau A, voltijds
1 niveau B, voltijds + 2 halftijds
1 niveau D (30 uur/week)
1 niveau C, halftijds
De Gemeente blijft de werkgever en is de hiërarchische overheid van het ter beschikking gestelde personeel.
Het personeel geniet de arbeidsvoorwaarden en de bezoldiging zoals die bij de Gemeente vigerend zijn.
Het personeel is onderworpen aan het arbeidsreglement van de agenten van de Gemeente en elke andere
bepaling die het statuut en de arbeidsvoorwaarden van de agenten van de Gemeente regelt.
In overeenstemming met artikel 144 bis van de Nieuwe Gemeentewet zal een individuele drieledige
conventie tussen de VZW, de Gemeente en de werknemer aan de conventie worden gehecht.
5. Samenwerking
De Gemeente verbindt zich ertoe dat zijn dienst Cohesie actief medewerkt aan de ontwikkeling van de
activiteiten van de VZW, door deze de nodige steun van zijn personeel te geven en haar zijn ervaring en
kennis en contacten betreffende sociale cohesie mede te delen.
ARTIKEL 2 Duur
1. Deze conventie is gesloten voor een duur van 5 jaar begonnen op 1 januari 2011 en die ambtshalve zal
eindigen op het einde van het gemeentelijk contract, zijnde op 31 december 2015.
2. Het staat elke partij van de conventie vrij de conventie op te zeggen op het eindde van het burgerlijk jaar,
mits een vooropzeg van 6 maand.
De vooropzeg zal bijgevolg voor 30 juni van het jaar moeten worden ingediend om uitwerking op
31 december van hetzelfde jaar te hebben. De vooropzeg zal worden betekend door het zenden van een
bij de Post aangetekende brief, waarbij de datum van het ontvangstbewijs van neerlegging geldt.
3. Niettegenstaande de opzegging van de conventie blijven de partijen gebonden door de verbintenissen
gedurende het boekhoudkundig jaar dat eindigt op de dag van de opzegging, daarin begrepen de storting
bedoeld in artikel 6.5.
ARTIKEL 3 Opdrachten van de VZW
De VZW wordt erkend als lokale coördinatie van de cohesie te Elsene. In overeenstemming met haar
maatschappelijk doel kan de VZW ook intern projecten van sociale cohesie uitvoeren. In dat geval combineert ze
de hoedanigheid van coördinator en van animator van het project en heeft recht op twee categorieën subsidies.
ARTIKEL 4 Financiering van de VZW door de COCOF
1. De VZW verbindt zich ertoe aan de COCOF al de rechtvaardigingstukken te leveren die gevraagd zijn door
het decreet betreffende de sociale cohesie, het toepassingsbesluit en het gemeentelijk contract.

- 4 -
2. Bij toepassing van het gemeentelijk contract dat geldt voor de boekhoudkundige periode 2011-2015, kent
het College van de Commission communautaire française een budgettaire enveloppe toe in de vorm van
subsidie(s) aan de VZW ten bedrage van 83.903,00 € en 41.322,00 € per jaar (Onder voorbehoud van
wijzigingen die het voorwerp zouden uitmaken van een avenant aan het gemeentelijk contract of een
indexering toegekend door de COCOF mits een officiële brief.).
3. De enveloppe van de COCOF wordt berekend op grond van het voorlopige budget van de VZW
betreffende lokale coördinatie en, desgevallend, van het budget van de door de COCOF erkende projecten
die door de VZW worden gedragen.
4. De VZW geniet twee voorschotten gedurende het betrokken boekhoudjaar en het saldo van de enveloppe
wordt na goedkeuring van de rechtvaardigingsstukken van de VZW door de COCOF betaald.
ARTIKEL 5 Financiering van de VZW door de Gemeente.
1. In elke Gemeente wordt jaarlijks een globaal bedrag door de COCOF verdeeld tussen de verenigingen die
dragers zijn van projecten van sociale cohesie alsook aan de juridische entiteit die met de lokale
coördinatie belast is.
2. De Gemeente neemt het geheel van de kosten van het personeel dat ter beschikking van de VZW Sociale
cohesie gesteld wordt ten laste.
3. In overeenstemming met het gemeentelijk contract 2011-2015, bedraagt de gemeentelijke cofinanciering
82.645,00 EUR per jaar. (Onder voorbehoud van wijzigingen die het voorwerp zouden uitmaken van een
avenant aan het gemeentelijk contract).
4. Ten laatste op 28 februari meldt het Gemeentepersoneel aan de VZW het bedrag van de loonlast voor het
jaar met betrekking tot het geheel van werknemers die ter beschikking van de VZW worden gesteld.
5. In de maand die volgt op het neerleggen van de balans betaalt de VZW het bedrag van de financiering die
voorzien is in art.5 al. 4, onder aftrek van 82.645,00 EUR (Onder voorbehoud van de wijzigingen die het
voorwerp zouden uitmaken van een avenant aan het gemeentelijk contract) terug aan de Gemeente, wat
overeenstemt met de gemeentelijke cofinanciering en de eventuele budgetoverschrijding ten bedrage van
het bedrag dat door het College wordt goedgekeurd.
ARTIKEL 6 Budgetoverschrijding
1. Het voorlopige budget van de VZW wordt opgesteld op grond van de loonkosten die door de VZW worden
gedragen en andere voorzienbare kosten van het in werking stellen van de coördinatie en van de projecten
van sociale cohesie.
2. De VZW kan ertoe gebracht worden bijkomende niet voorzienbare kosten te dragen die te wijten zijn aan
omstandigheden onafhankelijk van haar wil, zoals bijvoorbeeld de wijziging van de barema’s van de
werknemers. In zulk geval zal de budgetoverschrijving door de Gemeente ten laste worden genomen.
3. De VZW houdt de rechtvaardigingsstukken ter beschikking, die de wettigheid bewijzen van de
budgetoverschrijdingen en het gebruik van de betrokken fondsen voor activiteiten die gebeurden bij
toepassing het decreet op de sociale cohesie.
ARTIKEL 7
Voor elke betwisting betreffende de uitvoering of de interpretatie van de onderhavige conventie zijn de
Hoven en Rechtbanken van het Gerechtelijk arrondissement Brussel bevoegd.
Gedaan te Elsene, op ………………………., in even veel exemplaren als er partijen zijn, waarbij elke partij
verklaart zijn exemplaar te hebben genomen.
Voor de Gemeente
Vanwege het College
Voor de VZW
De Gemeentesecretaris, De wnd. Burgemeester, Voor de Raad van Bestuur
ZijnVoorzitter,
Patricia van der LIJN.
Pierre LARDOT.
Willy DECOURTY.

- 5 -
DRIEPARTIJEN CONVENTIE OPGESTELD OP GROND VAN HET ARTIKEL 144 Bis VAN DE NIEUWE
GELMEENTEWET
TUSSEN : de Gemeente Elsene, gevestigd 168 Elsenesteenweg te 1050 BRUSSEL, vertegenwoordigd
door haar College van Burgemeester en Schepenen met de personen van de H. Willy DECOURTY,
Burgemeester, en Mevr. Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris,
Hierna "De Gemeente " genoemd,
EN: de VZW Sociale Cohesie Elsene, vertegenwoordigd door haar Raad van Bestuur waarvan de statuten
op 8 februari 2006 ter griffie van de Handelsrechtbank van Brussel zijn neergelegd.
Hierna "de VZW", genoemd.
EN :
Hierna de « werknemer » genoemd
Werd het volgende overeengekomen :
ARTIKEL 1 :
La gemeente stelt de voormelde werknemer ter beschikking van de VZW voor een duur van 5 jaar, te
beginnen op 1 januari 2011 om te eindigen op 31 januari 2014.
ARTIKEL 2 :
De werknemer geniet alle arbeidsvoorwaarden en de bezoldiging die op het gemeentepersoneel van toepassing
zijn. Hij is onderworpen aan het arbeidsreglement van de agenten van de Gemeente en elke andere
reglementaire bepaling die het statuut en de arbeidsvoorwaarden van het personeel regelen.
ARTIKEL 3 :
De werknemer is ter beschikking van de VZW gesteld om deze te helpen bij het vervullen van haar
opdrachten van openbaar nut, namelijk de lokale coördinatie van de sociale cohesie te Elsene. In
overeenstemming met haar maatschappelijk doel kan de VZW ook intern haar eigen projecten van sociale
cohesie voeren.
Gedaan te Elsene, op ……………………………., in 3 originele exemplaren.
De Gemeentesecretaris,
Patricia van der LIJN.
De werknemer,
Voor de Gemeente :
De wnd. Burgemeester,
Pierre LARDOT.
Voor de VZW :
Voor de Raad van Bestuur
Haar Voorzitter,
Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/101
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 14de punt:
Juridische Dienst (1 ste Directie): Toelating van de uitgave beslist door het College van Burgemeester en
Schepenen in zijn zitting van 6 juni 2011 in toepassing van het artikel 249 § 1 alinea 2 van de Nieuwe
Gemeentewet.
DE RAAD,
-------------------------
Gelet op de beraadslaging van het College n°06/06/2011 / B/007 zoals hieronder ingevoerd:
HET COLLEGE
Overwegende dat, door een vonnis uitgesproken op 14 oktober 2010 door het Hof van Beroep, de
Gemeente Elsene werd veroordeeld tot het betalen van de som van 19.974,24 EUR (budgettair
artikel 104/332-48) verhoogd met de compenserende interesten aan wettelijk tarief sinds 1 januari
1997 aan het echtpaar LENAERTS-VERRIEST. Deze compenserende interesten berekend van 1
januari 1997 tot 30 juni 2011 bedragen 18.695,75 EUR (budgettair artikel 104/215-01);
Overwegende dat beide budgettaire artikelen geen beschikbaar krediet hebben;
Gelet op artikel 249 van de Nieuwe Gemeentewet, § 1 alinea 2 dat stelt dat: "§1 ste – De
gemeenteraad kan evenwel voorzien in uitgaven vereist door dringende en onverwachte
omstandigheden, door het aannemen van een gemotiveerde resolutie;
In het geval dat de minste vertraging een duidelijk nadeel zou teweegbrengen, kan het college van
burgemeester en schepenen, onder haar verantwoordelijkheid, voorzien in deze uitgave, gesteld dat ze
dadelijk de gemeenteraad hiervan kennis geeft, die zal beraadslagen of ze deze uitgave al dan niet zal
toelaten;
In onderhavig geval zal elke dag van vertraging betreffende de betaling van deze veroordeling een
verwijlintrest als schuld met zich meebrengen ten laste van de gemeente;
Dat er daarom reden toe is om zo spoedig mogelijk over te gaan tot betaling teneinde het door de
gemeente verschuldigde bedrag tot een minimum te beperken
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
BESLIST:
1. In toepassing van artikel 249 § 1 alinea 2 van de Nieuwe Gemeentewet, te voorzien in de
uitgaven en een bedrag van 19.974,91 EUR in te schrijven onder budgettair artikel 104/322-48
"Algemene administratie”: betaling van kleine schadeloosstellingen aan ondernemingen” op de
begroting van 2011;
2. Deze beslissing mee te delen aan de volgende gemeenteraad opdat deze de uitgave zou toestaan;
3. Een bedrag van 18.695,75 EUR in te schrijven onder budgettair artikel 104/215-01 "Algemene
administratie: achterstalligheidsintresten en soortgelijke interesten” van de begroting van 2011
waar een krediet is ingeschreven van 0,00 EUR;
4. Een interne aanpassing van het bedrag van het artikel 100/211-01 “Algemene administratie:
financiële lasten van leningen ten laste van de gemeente” waar een krediet van 768.970,00 EUR is
ingeschreven en waarvan het beschikbare krediet 642.740,00 EUR bedraagt, naar artikel 104/215-
01 toe te laten.

Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen
de uitgave uitgevoerd door het college, beraadslaging nr 06.06.2011/B /007, in toepassing van het
artikel 249 § 1 alinea 2 van de Nieuwe Gemeentewet toe te laten.
De huidige beraadslaging zal worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig de
bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 7 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/155
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 15de punt:
Juridische Zaken (1 ste Directie ): Overdracht van het personeel van de vzw Centre Libre de Santé naar de
Gemeente. Protocolakkoord tussen de vertegenwoordigers van de werknemers, de vzw en de Gemeente en
type tripartieteovereenkomst voor overdracht van het personeel. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Overwegende dat de Gemeente Elsene geniet van het bestaan van twee gezondheidscentra, waarvan de
eerste volledig gemeentelijk is en de tweede vrij maar gesubsidieerd door de Gemeente;
Overwegende dat de nauwe samenwerking tussen de twee centra sinds vele jaren toelaat om aan de
Elsense bevolking een dienst aan te bieden die, vooral wat betreft de promotie van gezondheid op school,
kwalitatief veel hoogstaander is dan diegene die men zou kunnen verkrijgen in onderaanbesteding;
Overwegende dat het college, in zijn zitting van 3 mei 2010 besliste om (1) de subsidieovereenkomst
waarvan het Centre Libre momenteel geniet, niet te hernieuwen (2) de twee centra te fusioneren en (3) het
personeel van het Centre Libre over te nemen vanaf 1 juli 2011 evenals de opdrachten ingeschreven in het
decreet van 20 december 2001 betreffende de promotie van gezondheid op school,
Overwegende dat blijkt dat de voorziene overdracht in werkelijkheid overeenstemt met een conventionele
overdracht van een onderneming uit de privé-sector naar de publieke sector,
Overwegende dat, in toepassing van de richtlijn van de raad nr. 2001/23 van 12 maart 2001 betreffende de
toenadering van de wetgeving van de betreffende lidstaten voor het behouden van de rechten van de
werknemers in geval van overdracht van ondernemingen, etablissementen of gedeeltes van ondernemingen
en etablissementen, dat er reden is om de informatie te verzekeren naar de vertegenwoordigers van de
werknemers, de werkomstandigheden te bewaren en het verbieden van elk ontslag verbonden aan de
overdracht;
Overwegende dat tijdens een vergadering met de vertegenwoordigers van de werknemers op 21 mart 2011
er werd overeengekomen om een protocol op te stellen over het geheel van het overdrachtsproject en de
gevolgen hiervan op het personeel in termen van werkomstandigheden,…
Overwegende dat een tripartieteovereenkomst voor individuele transfer deze principes herneemt
(Gemeente, vzw, werknemers);
Overwegende dat deze twee documenten de goedkeuring kregen van de vertegenwoordigers van de
werknemers tijdens de syndicale onderhandelingen van 19 mei 2011;
Overwegende dat het beheer van het contractuele personeel van de Gemeente onder de bevoegdheid valt
van het College krachtens artikel 123, 10° van de Nieuwe Gemeentewet;
Overwegende dat echter, gezien de complexiteit en de bijzonderheden van deze overdracht, er reden is om
zowel het protocol als de tripartieteovereenkomst voor individuele transfer voor te leggen ter goedkeuring
aan de raad;

BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. het protocolakkoord tussen de vertegenwoordigers van de werknemers van de vzw en de Gemeente
goed te keuren;
2. de tripartieteovereenkomst betreffende de overdracht van het contractuele personeel van de vzw naar
de Gemeente goed te keuren.
De huidige beraadslaging zal worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig de
bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 6 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

1. VOORWOORD
PROTOCOL
April 2011
De Gemeente Elsene heeft op haar grondgebied twee gezondheidscentra, het eerste is zuiver gemeentelijk,
het andere is vrij maar ontvangt subsidies van de Gemeente.
Dank zij de nauwe samenwerking van de twee centra kan aan de bevolking van Elsene, vooral wat betreft
de promotie van de gezondheid op school (PSE), een dienst worden verleend waarvan de kwaliteit merkelijk
beter is dan wat door onderaanneming zou kunnen worden bekomen.
Deze onbetwistbare meerwaarde, die ook het gemeentepersoneel geniet, via de preventieve geneeskunde
die er toegepast wordt, heeft spijtig genoeg een kostprijs die in tijden van economische crisis en budgettaire
besparing moet worden verminderd.
Het afwegen van de belangen terzake heeft het mogelijk gemaakt een nieuwe strategische benaderring op
te bouwen met als doel een schaalvermindering te realiseren terwijl de hoge kwaliteit van de diensten
behouden blijft door een fusie van de twee gezondheidscentra.
De besparing zou voortvloeien uit een vermindering van de kosten van het gecentraliseerd beheer van twee
entiteiten en door het op niveau brengen van de sociale kosten tussen het vrije personeel en dat van de
Gemeente (vermindering van de salarissen, afschaffing van bepaalde verloven,…).
Op grond van wat voorafgaat, heeft het College in zijn zitting van 3 mei 2010 beslist:
(1) de Conventie van subsidiering die het Vrij Centrum momenteel geniet niet te verlengen,
(2) de twee PSE centra samen te smelten,
(3) het personeel van het Vrije Centrum en ook de opdrachten vermeld in het decreet van 20
december 2001 met betrekking tot over PSE op 1 juli 2011 over te nemen.
Het onderhavig protocol betreft de overname van het personeel van de VZW door de Gemeente.
De voorwaarden voor deze overname worden hierna uiteengezet.
Artikel 1: Toepasselijke wetgeving
Er wordt gepreciseerd dat de Gemeente Elsene een publiekrechtelijk organisme is dat, wat de
vertegenwoordiging van het personeel en de syndicale relaties betreft, onderworpen is aan de wet van 19
december 1974 en het K.B. van 28 september 1984 en, in die hoedanigheid, niet onderworpen is aan de
wettelijke bepalingen van de privé sector met betrekking tot de collectieve arbeidsovereenkomsten. Voor
zover als nodig wordt overeengekomen dat alle collectieve arbeidsovereenkomsten op het personeel
bedoeld bij het Artikel 2 voor wat de collectieve en individuele betrekkingen tussen de Gemeente en het
overgenomen personeel hun uitwerking eindigen.
Door onderhavig protocol verbindt de Gemeente zich er echter toe, in overeenstemming met de voormelde
wetgeving die op haar toepasselijk is, de hiernavolgende bepalingen na te leven en toe te passen.
Artikel 2: Overgenomen personeel - principes
Aan het in de bijlage 1 vermeld personeel zal een individuele driepartijen conventie tussen de VZW, de
Gemeente en de werknemer worden voorgesteld, waardoor de gemeente zich in de plaats stelt van het
Gezondheidscentrum in de hoedanigheid van werkgever. Een afschrift van deze conventie bevindt zich in de
bijlage 2.
De datum van de overname is vastgesteld op 1 juli 2011.
De overgenomen werknemers genieten de (geldelijke) dienstanciënniteiten die in de VZW
Gezondheidscentrum erkend zijn.
Artikel 3: Behoud van het werkvolume
De overname van de activiteiten heeft niet tot doel en kan niet voor gevolg hebben het globale werkvolume
van het bedoelde personeel bij de activiteiten van gezondheidszorg in de verschillende scholen van de
Gemeente te verminderen. Deze waarborg impliceert een mobiliteit van de personeelsleden in de scholen.

Artikel 4: Mobiliteit
- 2 -
De mobiliteit van de personeelsleden steunen, in zoverre de vereisten van de organisatie dit mogelijk
maken, op vrijwilligheid. Bij ontstentenis zal voorrang gegeven worden aan de werkster met de hoogste
dienstouderdom.
Artikel 5: Baremavoorwaarden voor de overname van personeel
Elk personeelslid behoudt, op het ogenblik van de overname, de weddeschaal die op 30 juni 2011 door de
VZW op hem werd toegepast, tenzij een gunstigere weddeschaal voor hem mogelijk is op grond van punt b.
Het is echter wenselijk, om redenen van integratie, dat het personeel zo snel mogelijk een weddeschaal
geniet dat op het gemeentepersoneel van toepassing is, en dat op de volgende wijze:
a. Elk personeelslid wordt in een "niveau" geplaatst, volgens de functie die hij uitvoert en in
overeenstemming met het diploma dat voor het uitoefenen van die functie vereist is.
Het niveau A stemt overeen met de functies van arts en impliceert bijgevolg het bezit van een universitair
diploma in de geneeskunde,
Het niveau B stemt overeen met de functies van verpleegster en vereist een graduaat in verpleegkunde
(of equivalent),
Het niveau E stemt overeen met de functie van oppervlaktetechnicus en vereist geen enkel diploma.
b. Als de gemeentelijke weddeschaal waarin het overgenomen personeelslid geplaatst wordt op het ogenblik
van de overname gunstiger is, wordt deze weddeschaal onmiddellijk op hem toegepast en zal hij definitief in
overeenstemming met die weddeschaal evolueren, onder voorbehoud echter van eventuele promoties.
c. Als de gemeentelijke weddeschaal van het niveau waarin het overgenomen personeel geplaatst wordt
minder gunstig is behoudt het overgenomen personeelslid zijn weddeschaal die door de VZW werd
toegepast.
d. In de hypothese "c", hierboven behoudt het overgenomen personeelslid zijn oude weddeschaal, die zal
worden bevroren (behoudens indexaanpassingen) tot de weddeschaal van de Gemeente (op grond van het
Sociaal charter) gunstiger wordt. In dat geval wordt de weddeschaal onmiddellijk op het overgenomen
personeelslid toegepast en zal dan definitief evolueren in overeenstemming met die weddeschaal, onder
voorbehoud van eventuele promoties.
e. Voor wat de weddeschalen anciënniteit van het overgenomen personeel betreft neemt de Gemeente
integraal die over welke op 30 juni voor het overgenomen personeel in de VZW van toepassing is. (Daarin
ook begrepen die voor de berekening van de vooropzegtermijn in geval van ontslag.)
f. De opwaardering in de codes 2 en 3, wanneer deze in de weddeschalen van de Gemeente voorzien zijn
(respectievelijk 9 jaar – 18 jaar) zal worden toegepast wanneer de gemeentelijke weddeschaal gunstiger
wordt dan de weddeschaal van de VZW, dit vanaf 1 juli 2011, op grond van de toekenningregels in de
bezoldigingsregeling.
De beroepsopleidingen die de agent gevolgd heeft terwijl hij in dienst van de VZW was worden erkend in
zoverre dat deze opleidingen de voorwaarden vervullen om als beroepsopleiding binnen de Gemeente te
worden erkend.
g. De niet maandelijkse premies, de toelagen, vergoedingen en /of voordelen van alle aard wordn niet in
overweging genomen voor de toepassing van deze bepalingen.
In elk geval (voor zoverre deze aan de agenten wordt toegekend), zal de Gemeente de eindejaarspremie
toekennen volgens de gemeentelijke berekeningformule (Voor het jaar 2011 zal deze premie voor 3
negenden worden toegekend).
h. De operaties in verband met de hierboven beschreven invoeringen zullen ten laatste op 31 december
2011 gebeuren, met uitwerking op 1 juli 2011 voor het personeel dat op 1 juli 2011 in overgenomen is.

Artikel 6: Statutaire/reglementaire bepalingen
- 3 -
Op het overgenomen personeel worden onmiddellijk alle bestaande statutaire en reglementaire bepalingen
van het gemeentepersoneel toegepast, onder voorbehoud van de volgende elementen:
a. Het verlofgeld
De VZW zal het dubbel verlofgeld overeenstemmend met het jaar 2011 ten laste nemen.
De Gemeente zal het enkelvoudig verlofgeld overeenstemmend met het jaar 2011 ten laste nemen voor het
personeel dat zijn verlof niet zou hebben opgenomen op het ogenblik van de overgang, zijnde op 1 juli 2011.
De Gemeente zal het enkelvoudige en het dubbel verlofgeld overeenstemmend met het jaar 2012 ten laste
nemen.
b. Vervoerkosten
Deze bepalingen zijn van toepassing zowel op het gemeentepersoneel als op het personeel dat van de VZW
is overgenomen.
Het personeel geniet de terugbetaling van 80 % van de prijs van een MIVB abonnement, zonder
bezoldigingsbeperking noch voorwaarde van minimum afstand tussen de woonplaats en de plaats van het
werk. In geval van een jaarabonnement moet het personeelslid de aankoopprijs van het MIVB abonnement
niet voorschieten en het kan dat abonnement aankopen tegen de prijs onder aftrek van de
werkgeversbijdrage.
Het personeel zal een terugbetaling genieten voor de NMBS abonnementen (in functie van de afgelegde
Km) van de TEC en DE LIJN (ten beloop van 60%) in overeenstemming met de reglementaire bepalingen
die op het gemeentepersoneel worden toegepast.
Het personeelslid geniet ook, desgevallend, de rijwielvergoeding vastgesteld op 0,20 €/Km op grond van het
vigerend gemeentereglement.
In overeenstemming met de bepalingen die op het gemeentepersoneel van toepassing zijn, zal geen
terugbetaling toegekend worden aan het personeel dat een autovoertuig gebruikt.
Artikel 7: Syndicale bescherming
Uit de vigerende wetgeving blijkt dat in de privé sector de werknemers een bijzondere bescherming genieten
met betrekking tot hun deelname aan bepaalde syndicale organismen of hun kandidatuur daartoe
(Ondernemingsraad, syndicale delegatie, comité preventie en arbeidsbescherming).
De Gemeente zal deze bescherming desgevallend eerbiedigen ten aanzien van de personen die deze op
30 juni 2011 genoten, dit binnen de strikte limiet van de duur van de bestaande bescherming.
Het is wel verstaan dat het een conventionele overname van de ‘bescherming’ betreft en niet de erkenning
van het recht enige voorrechten uit te oefenen die voorvloeien uit de bestaande deelname of de kandidatuur
bij de voormelde organismen, gezien de Gemeente niet aan de in Artikel 1 bedoelde wetgeving onderworpen
is en deze slechts erkent voor wat betreft de syndicale vertegenwoordiging van haar huidig personeel of in
het raam van Artikel 2 overgenomen personeel.
Artikel 8: Preciseringen/uitleg
Als gevolg op allerlei vragen van de afgevaardigden van het personeel, wordt hier voor klaarheid en
informatie van het overgenomen VZW personeel, de volgende informatie gegeven.
a. Tijdkrediet
Het personeel dat 50 jaar oud is en een "tijdkrediet" geniet of dat voor de datum van 30 juni 2010 heeft
aangevraagd, behoudt dit voordeel in het wettelijk stelsel dat in de openbare sector wordt toegepast
(Loopbaanonderbreking). Daarna kan het, onder dezelfde voorwaarden als die welke op het
gemeentepersoneel worden toegepast, de arbeidstijdbeperkingen genieten zoals die in de openbare
sector worden toegepast.

- 4 -
b. Prepensioen
Het personeel van de VZW met prepensioen of die werken onder een vooropzeg in dat raam wordt niet
door de Gemeente overgenomen.
c. Zwangerschap en borstvoeding
De werkneemster met zwangerschapverlof of bortsvoedingverlof wordt op dezelfde datum als de andere
personeelsleden van de VZW overgenomen, met eerbiediging van de periode van onderbreking van het
contract / desgevallend overblijvend verlof.
d. Andere verloven
Het personeel dat ouderschapsverlof of verlof zonder wedde geniet wordt op dezelfde wijze behandeld
als dat onder punt "c" hierboven.
e. Beperking van de "einde loopbaan" arbeidsduur
Het overgenomen personeelslid van de VZW verliest de voordelen niet van uitbreiding van de
maatregelen van arbeidstijdvermindering die voortvloeien uit de collectieve arbeidsovereenkomsten die
in de privé sector werden ondertekend.
f. Uurregeling
De algemene uurregelingen die voor de verschillende personeelscategorieën en/of diensten binnen de
VZW gelden, kunnen eventueel slechts worden gewijzigd mits eerbiediging van de procedures van
syndicaal overleg ingesteld door de wet van 19 december 1974 en het K.B. van 28 september 1984.
Het overgenomen personeel zal onderworpen worden aan de "glijdende uurrooster".
Hieronder wordt verstaan een uurregeling bestaande uit een vast gedeelte en een mobiel gedeelte.
Het mobiele gedeelte is de periode ‘s morgens, ‘s middags of ‘s avonds waar de agent vrij is elke dag
zijn uur van aankomst op en vertrek uit de dienst te bepalen, onder voorbehoud van de toepassing van
de artikelen 22* en 23**.
Het vaste gedeelte is de periode gedurende dewelke al het personeel op het werk aanwezig moet zijn,
en elke afwezigheid moet gerechtvaardigd zijn (ziekte, verlof, vrij van dienst, enz…)
Referentieuurrooster:
Van maandag to donderdag:
7u30-9u00 9u00-12u00 12u00-14u00 14u00-16u00 16u00-18u00
Op vrijdag:
7u30-9u00 9u00-12u00 12u00-14u00 14u00-15u30 15u30-18u00
* Artikel 22
De glijdende uurregeling heeft tot doel het de agent mogelijk te maken zijn werktijd met zijn persoonlijke
behoeften te laten overeenstemmen. Het stelsel van de glijdende uurregeling mag echter de
verplichtingen die de dienst ten aanzien van het publiek en de overheid heeft, of de optimale uitvoering
van de opgelegde taken, niet in het gedrang brengen
Deze noodzaak impliceert bijgevolg dat om de goede werking van de dienst te verzekeren, het
diensthoofd een dienstrol tussen de betrokken agenten kan organiseren, als het blijkt dat het overleg
onder hen geen voldoende oplossing kan bieden.
** Artikel 23
In bepaalde afdelingen kan de veiligheid van het personeel, namelijk bij het behandelen van geld,
ploegwerk noodzakelijk maken. In dat geval past het personeel, in onderling overleg een middagpauze
en/of een glijdend uurrooster voor de ploeg toe.
g. Sociale voordelen
Het personeel dat van de VZW is overgenomen geniet, onder dezelfde voorwaarden als het personeel
van de Gemeente de sociale voordelen zoals voorkeurtarieven voor consultaties en hospitaalopname in
het net IRIS SUD, voor henzelf en voor hun kinderen tot volle 14 jaar.
h. Parking
Het overgenomen personeel zal dezelfde parkingvoorwaarden als het gemeentepersoneel kunnen
genieten in de parking Tulipe.

Artikel 9 : Opvolging
- 5 -
Om de transitie na de transfer in de twee instellingen in de beste omstandigheden te kunnen verzekeren
wordt afgesproken dat de Permanenten van GNC, ACV Openbare dienst, ACOD en VSOD zowel individueel
als collectief gedurende 6 maanden de verschillende inrichtingen en eventuele onderhandelingen
betreffende het personeel komende van de VZW zullen opvolgen.
Met dat doel waarborgen de Gemeentesecretaresse en de Burgemeester hun persoonlijke tussenkomst bij
elke aanvraag van een Permanent lid van de GNC.
Elsene, …
Voor de Gemeente: Voor de VZW:
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester, De Afgevaardigde Bestuurder,
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY. Ghislain CHAVAL.
De permanente secretaris (GNC), Voor de ACOD,
ACV – CSC
Voor het ACV – Openbare Dienst, Voor het V.S.O.D.,
De Regionale secretaris
Bijlage
1. Lijst van de overgenomen personeelsleden,
2. Loonsimulatie,
3. Driepartijen conventie.

TRIPARTIETE OVEREENKOMST BETREFEFFENDE DE OVERDRACHT VAN PERSONEEL
VAN DE VZW "CENTRE DE SANTÉ LIBRE D'IXELLES" NAAR DE GEMEENTE ELSENE
TUSSEN:
1) De gemeente Elsene, vertegenwoordigd door zijn college van burgemeester en schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, burgemeester en Mevr. Patricia van der LIJN,
gemeentesecretaris, waarvan de kantoren zijn gevestigd Elsense steenweg 168 te 1050 Brussel, hierna
‘de Gemeente’ genoemd, en
2) De VZW "Centre de santé libre d'Ixelles", vertegenwoordigd in de personen van de heer Ghislain
CHAVAL, gedelegeerd bestuurder, en Mevrouw Liliane SCOTT, Directrice, waarvan de
maatschappelijke zetel is gevestigd Kribbestraat 6 te 1050 Brussel, hierna ‘de VZW’ genoemd, en
3) Mevr. gedomicilieerd te …………………., hierna “de werkneemster” genoemd.
NA TE HEBBEN UITEENGEZET DAT:
De Gemeente Elsene geniet van het bestaan van twee gezondheidscentra, waarbij het eerste centrum onder
de gemeente valt en het tweede centrum vrij is maar gesubsidieerd wordt door de gemeente.
Het College besliste, in zijn zitting van 3 mei 2010:
(1) de subsidieovereenkomst waarvan “Le Centre Libre” momenteel van geniet niet te hernieuwen;
(2) de twee centra ter promotie van gezondheid op school te fusioneren;
(3) het personeel van “Le Centre Libre” over te nemen vanaf 1 juli 2011 evenals de opdrachten
ingeschreven in het decreet van 20 december 2001 betreffende de promotie van gezondheid op
school.
Onderhavige overeenkomst betreft de overname van het personeel van de VZW door de gemeente.
De voorwaarden van deze overname worden hierna beschreven.
ER WERD OVEREENGEKOMEN DAT:
Artikel 1: toepasbare wetgeving
Er wordt benadrukt dat de gemeente Elsene een instelling is van publiek recht onderworpen, wat betreft de
vertegenwoordiging van het personeel en de syndicale relaties, aan de wet van 19 december 1974 en het
koninklijk besluit van 28 september 1984 en, als dusdanig, niet onderworpen is aan de wettelijke bepalingen
van de privé-sector betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten. Voor zover als nodig is wordt er
overeengekomen dat alle op het personeel van toepassing zijnde collectieve overeenkomsten met
betrekking tot artikel 2 beëindigd worden voor wat betreft de collectieve en individuele relaties tussen de
gemeente en het overgenomen personeel.
Door onderhavige overeenkomst neemt de gemeente in overeenstemming met de hierboven vernoemde
wetgeving die op haar van toepassing is, het engagement om de volgende bepalingen te eerbiedigen en toe te
passen:
Artikel 2: Principes voor de overname van de werkneemster
De werkneemster krijgt onderhavige, individuele tripartiete overeenkomst voorgesteld via dewelke de
gemeente zich in de plaats stelt van de VZW in de hoedanigheid van werkgever, in overeenstemming met
het protocolakkoord van …
De overnamedatum werd vastgelegd op 1 juli 2011.
De overgenomen werkneemster beschikt over een geldelijke anciënniteit erkend door de VZW.

- 2 -
Artikel 3: beëindigen van het contract tussen de VZW en de werkneemster
De arbeidsovereenkomst tussen de vzw en de werkneemster loopt af in onderlinge overeenstemming op
30 juni om middernacht.
Deze beëindiging zal plaatsvinden zonder vooropzeg noch vergoeding, dit in onderlinge overeenstemming.
Er wordt uitzondering gemaakt van een eventuele beëindiging die in tussentijd plaats zou hebben gehad
tengevolge van eender welke andere reden (zoals ontslagen, ontslagneming, ontbinding van het contract in
onderlinge overeenstemming met minnelijke schikking, overmacht,…)
Artikel 4: Contract tussen de gemeente en de werkneemster
Tenzij bij beëindiging van de arbeidsovereenkomst, die momenteel de VZW en de werkneemster verbinden
vóór 30 juni 2011 om middernacht, zal de werkneemster in dienst van de gemeente treden om 0.00 uur op
datum van 1 juli 2011, aan de voorwaarden uiteengezet in onderhavige overeenkomst.
Artikel 5: Handhaving van omvang van de werkgelegenheid
De overname van de activiteiten heeft niet tot doel en kan niet tot gevolg hebben om de globale omvang van
de werkgelegenheid, bestaande uit het personeelsbestand behorend bij de activiteiten inzake
gezondheidszorg in de verschillende scholen van de gemeente, te verminderen. Deze garantie veronderstelt
een mobiliteit van het personeel binnen de scholen.
Artikel 6: Mobiliteit
De mobiliteit van het personeel tussen de scholen zal bij voorkeur gebaseerd worden op vrijwillige basis voor
zover dat de organisatorische noodzaak dit toelaat. Bij gebrek hieraan zal de keuze bij voorrang worden
gegeven aan de werkneemster die beschikt over de langste anciënniteit.
Artikel 7: Barema-voorwaarden
De werkneemster behoudt, op het ogenblik van overname, het barema van de VZW dat op haar van
toepassing is op 30 juni 2011 onder voorbehoud van een voordeliger barema zoals voorzien onder punt b.
Het is echter wenselijk dat de werkneemster, met de bedoeling tot integratie, zo snel mogelijk een barema
heeft dat van toepassing is op het gemeentepersoneel, dat op deze manier werkt:
a. Elk lid van het personeel wordt geplaatst onder een niveau, dit naargelang de functie die het lid uitoefent
en volgend uit het vereiste diploma om deze functie in te vullen.
Het niveau A stemt overeen met de functies van dokter en impliceert daaruit volgend dan ook een
universitair diploma in de geneeskunde,
Het niveau B stemt overeen met de functies van verpleegster en impliceert daaruit volgend een graduaat
van verpleegster (of gelijkwaardig),
Het niveau E stemt overeen met de functie van schoonmaakster waarvoor geen diploma is vereist.
b. Indien het gemeentelijk barema van het niveau waarin de werkneemster wordt ingedeeld voordeliger is
dan het barema van bij overname, dan zal dit barema onmiddellijk op de overgenomen werkneemster van
toepassing worden om daarna definitief te evolueren in overeenstemming met dit barema, onder voorbehoud
van eventuele promoties.
c. Indien het gemeentelijk barema van het niveau waarin de werkneemster wordt ingedeeld nadeliger is dan
het barema bij overname zal het overgenomen personeelslid haar barema, van toepassing bij de VZW,
behouden.
d. In het geval van hypothese ‘c’ hierboven, zal de overgenomen werkneemster haar oude barema
behouden, dat dan ‘bevroren” zal worden (uitgezonderd indexaties) tot op het ogenblik dat het gemeentelijk
barema (op basis van het sociaal charter) voordeliger wordt. In dat geval zal dit barema onmiddellijk op de
overgenomen werkneemster van toepassing worden om daarna definitief te evolueren in overeenstemming
met dit barema, onder voorbehoud van eventuele promoties.

- 3 -
e. Voor wat betreft de geldelijke anciënniteit van de werkneemster neemt de gemeente volledig de
anciënniteit over die van toepassing zijn op het personeel van de VZW op 30 juni 2011 (bij deze ook
inbegrepen voor de berekening van de opzegtermijn of de compensatievergoedingen in geval van ontslag).
f. er zal toepassing worden gemaakt van de opwaardering in code 2 en 3 wanneer deze voorzien zijn in de
barema’s van de gemeente (respectievelijk 9 jaar en 18 jaar) vanaf het ogenblik dat het gemeentelijk barema
voordeliger wordt dan het barema van de VZW en vanaf 1 juli 2011 op basis van de toekenningsregels van
de codes 2 en 3 aangehecht aan het geldelijke gemeentelijke statuut.
De beroepsopleidingen die de beambte volgde als werknemer van de VZW zullen erkend worden voor zover
dat deze opleidingen aan de voorwaarden voor erkenning van professionele opleidingen binnen de
gemeente voldoen.
g. de premies, vakantiegelden, vergoedingen en / of eender welke niet-maandelijkse voordelen komen niet
in aanmerking voor de toepassing van onderhavige bepalingen.
In elk geval (voor zover deze zou worden toegekend aan de beambten) zal de gemeente de
eindejaarspremie toekennen volgens de door de gemeente gehanteerde formule (voor het jaar 2011 zal
deze premie toegekend worden tot een bedrag van 3/9).
h. de handelingen betreffende de toevoeging waarvan sprake hieronder zullen pas ten laatste op 31
december 2011 van toepassing worden en reeds in werking treden op 1 juli 2011 voor het ter plaatse zijnde
personeel.
Artikel 8: statutaire / reglementaire bepalingen
Op de werkneemster zullen onmiddellijk alle bestaande statutaire en reglementaire bepalingen van het
gemeentepersoneel van kracht worden onder voorbehoud van volgende elementen:
a. Vakantiegeld
De vzw neemt ten laste het dubbel vakantiegeld dat overeenkomt met het jaar 2011. De gemeente neemt
het enkel vakantiegeld ten hare laste dat overeenkomt met het jaar 2011 voor het personeel dat zijn verlof
niet zou hebben genomen op het moment van overdracht, te weten op 1 juli 2011. De gemeente neemt het
enkel en dubbel vakantiegeld ten laste voor de vakantie die overeenkomt met het jaar 2012.
b. vervoerskosten
Volgende bepalingen zijn van toepassing zowel op het gemeentepersoneel als op de werkneemster.
De werkneemster zal kunnen genieten van een terugbetaling van 80 % van de abonnementskost van de
MIVB zonder maximum voor de vergoeding en zonder afstandsvoorwaarden tussen de domicilie en de
werkplaats. In geval van een jaarlijks abonnement dient de werkneemster het aankoopbedrag van het MIVB
abonnement niet voor te schieten, zij kan het abonnement meteen aanschaffen aan een in vermindering
gebrachte prijs door de werkgeversbijdrage (systeem van derde betaler).
De werkneemster zal kunnen genieten van een terugbetaling van een NMBS-abonnement (in functie van de
afgelegde kilometers), TEC en DE LIJN (tot een bedrag van 60 %), in overeenstemming met de
reglementaire bepalingen die van toepassing zijn op het gemeentelijk personeel.
Zij zullen binnenkort ook kunnen genieten, desgevallend, van de fietsvergoeding, vastgelegd op 0,20 €/km
op basis van het in voege zijnde gemeentelijk reglement.
Geen enkele terugbetaling zal toegekend worden voor het personeel dat een autovoertuig gebruikt in
overeenstemming met de van toepassing zijnde bepalingen voor het gemeentelijk personeel.
Artikel 9: vakbondsbescherming
In het geval dat de werkneemster over een specifieke bescherming geniet omwille van haar lidmaatschap
van een syndicale organisatie of van haar kandidatuur hiervoor (ondernemingsraad,
vakbondsafgevaardigde, comité voor preventie en bescherming op het werk) zal de gemeente deze
bescherming eerbiedigen voor zover dat zij hierover beschikt op 30 juni 2011 maar beperkt tot de strikte
limiet van de in voege zijnde periode van bescherming.

- 4 -
Er wordt afgesproken dat het hier gaat om een conventionele overname van de ‘bescherming’ en niet om
een erkenning van het recht op het uitoefenen van eender welke voorrechten die voortkomen uit het huidig
lidmaatschap of van de kandidatuur bij een van de hierboven aangehaalde organisaties, aangezien de
gemeente enkel onderworpen is aan de wetgeving waarvan sprake in artikel 1 en enkel deze erkent wat
betreft de vakbondsvertegenwoordiging van zijn huidig personeel of het overgenomen personeel in het kader
van artikel 2.
Artikel 10: Verduidelijking / verklaringen
Tengevolge verschillende vragen gesteld door de vertegenwoordigers van het personeel, werden enkele
bijkomende elementen ter informatie aangebracht:
a. Tijdskrediet
De werkneemster die 50 jaar oud is of ouder en die geniet van het tijdskrediet-stelsel of dit reeds
aanvroeg voor 30 juni 2011 zal dit voordeel blijven behouden in het wettelijk stelsel dat van toepassing is
op de publieke sector (carrièreonderbreking). Daarna kan zij, onder dezelfde voorwaarden die reeds van
toepassing zijn op het gemeentelijk personeel, genieten van het stelsel van tijdskrediet dat van
toepassing is op de openbare sector.
b. Brugpensioen
De werkneemster op brugpensioen of in opzegtermijn worden in deze context niet overgenomen door de
gemeente.
c. Zwangerschap en borstvoeding
De werkneemster in zwangerschap- en borstvoedingsverlof wordt op dezelfde datum als de andere
personeelsleden van de VZW opgenomen met, desgevallend, inachtneming van de periode van
opschorting / overblijvend verlof.
d. Andere verlofdagen
De werkneemster die beschikt over ouderschapsverlof of verlof zonder wedde zal op dezelfde wijze
worden behandeld als onder punt C hierboven werd aangegeven.
e. Vermindering van de werktijd “einde loopbaan"
De overgenomen werkneemster zal haar voordelen betreffende de uitbreiding van de vermindering van
de werktijd voortkomend uit de ondertekening van de collectieve overeenkomst in de privé-sector niet
ingetrokken zien.
f. Uurregeling
De algemene van toepassing zijnde werktijden binnen de VZW voor de verschillende professionele
categorieën en / of diensten of activiteiten kunnen eventueel enkel worden gewijzigd met inachtneming
van de procedures van gemeenschappelijk syndicaal overleg zoals ingesteld door de wet van 19
december 1974 en het Koninklijk Besluit van 28 september 1984.
De werkneemster is onderworpen aan een glijdende werktijd. Onder ‘glijdende werktijden’ verstaat men
een werkrooster bestaande uit stam- en glijtijden.
De glijtijd is een periode ‘s morgens, ‘s middags en ‘s avonds tijdens dewelke het personeelslid vrij is
dagelijks zijn aankomst- of vertrekuur te kiezen, onder voorbehoud van de toepassing van artikelen 22*
en 23**.
De stamtijd is de periode dewelke heel het personeel moet aanwezig zijn op het werk, waarbij elke
afwezigheid gewettigd moet zijn (ziekte, verlof, dienstvrijstelling, enz…).

Referentiewerkrooster:
Van maandag tot donderdag:
- 5 -
7h30-9H00 9h00-12h00 12h00-14h00 14h00-16h00 16h00-18h00
Op vrijdag
7h30-9H00 9h00-12h00 12h00-14h00 14h00-15h30 15h30-18h00
Artikel 22
De glijdende werktijdregeling heeft tot doel het personeelslid de mogelijkheid te bieden zijn
arbeidsstelsel en zijn persoonlijke behoeften te verenigen. De glijdende werktijdregeling mag nochtans
geen afbreuk doen aan de verplichtingen die de diensten hebben ten opzichte van het publiek en de
overheid of aan de optimale uitvoering van de toegewezen taken.
Deze noodzaak betekent dientengevolge dat om de goede werking van de dienst te verzorgen
hetdiensthoofd een beurtrol onder de betrokkene personeelsleden organiseert indien het gebleken is dat
een onderling overleg het niet mogelijk maakt om tot een bevredigende oplossing te komen.
Artikel 23
Voor de veiligheid van het personeel in sommige departementen, namelijk tijdens geldbehandelingen,
kan de uitvoering van werken in ploeg noodzakelijk zijn. In dit geval past het personeel in onderlinge
overeenstemming een vaste middagpauze en/of een glijdende werktijdregeling in ploeg toe.
g. Sociale voordelen
De werkneemster beschikt over dezelfde voorwaarden als het personeel van de gemeente wat betreft
sociale voordelen zoals voorkeurstarieven voor consultaties en hospitalisaties binnen het netwerk van
IRIS Ziekenhuizen Zuid voor henzelf en voor hun kinderen tot het verstrijken van hun 14 de jaar.
h. Parking
De werkneemster zal kunnen beschikken over de mogelijkheid tot gebruik van de Tulp-parking onder
dezelfde voorwaarden als het personeel van de gemeente.
Artikel 11: Opvolging
Teneinde de overdracht tussen de twee instellingen in de beste omstandigheden te verzekeren, werd
overeengekomen dat de vaste medewerker van het CNE, de CSC openbare diensten, de CGSP (ACOD) en
de SLFP (VSOA) de verschillende inrichtingen en onderhandelingen, zowel individueel als collectief voor wat
betreft het personeel van de VZW, zullen begeleiden, en dit gedurende zes maanden. Met het oog hierop
verzekeren de gemeentesecretaris en de burgemeester hun persoonlijke tussenkomst tijdens elke vraag
vanwege de vaste medewerker van het CNE.
Artikel 12: Geschillen
Elke partij verbindt zich ertoe onderhavige overeenkomst te goeder trouw uit te voeren. Elk geschil wat
betreft zijn interpretatie zal uitsluitend onder de bevoegdheid vallen van de gerechtshoven en rechtbanken
van het gerechtelijk arrondissement Brussel.
Opgemaakt te Elsene, …………………………., in zoveel originele exemplaren als er partijen zijn, waarbij
elke partij erkent een exemplaar ontvangen te hebben.
Voor de Gemeente: Voor de VZW:
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester, De Afgevaardigde Bestuurder,
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY. Ghislain CHAVAL.
Voor de werkneemster,

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/148
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
DE RAAD,
OPENBARE ZITTING.- Over het 16de punt:
Personeel (1ste Directie): Wijziging van het arbeidsreglement
--------------------
Gelet op zijn beraadslaging van 21 oktober 2010, op 23 december 2010 goedgekeurd door de
toezichthoudende overheid onder referte 009-2010/10707-jph beslissende het arbeidsreglement van het
personeel te wijzigen met ingang van 1 januari 2011 ;
Overwegende dat uit de toepassing van de nieuwe maatregelen de noodzaak blijkt bepaalde specifieke
werkroosters te verbeteren om ze aan te passen aan de eisen van de dienst evenals de modaliteiten ter
compensatie van de overuren ten gunste van een meer aangepast regime aan de talrijke situaties van de
diensten ;
Overwegende bovendien dat om de aankomst op de werkplaats van de personeelsleden te
vergemakkelijken, het geschikt is om de glijtijd van de refertewerkrooster ‘s morgens van 8.30 u tot 9 uur te
verlengen;
Gelet op het ontwerpakkoord verkregen op 6 mei 2011in de zitting van het bijzonder
onderhandelingscomité ;
Gelet op de Nieuwe gemeentewet, inzonderheid op artikel 145 ;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen
het arbeidsreglement zoals in bijlage hernomen te wijzigen met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2011.
Onderhavige beraadslaging zal voorgelegd worden aan de Toezichthoudende overheid overeenkomstig
omzendbrief 98/12925 van 24 augustus 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

Adjunct Gemeentesecretaris.

Wijziging van artikel 13 betreffende de referentiewerkrooster : uitbreiding tot 9 uur van de glijtijd ‘s morgens
Van maandag tot donderdag :
vrijdag :
7.30 u – 9 u.
7.30 u-9 u.
9 u. -12 u.
9 u. -12 u.
Wijziging van artikel 17 betreffende de overuren
12 u. – 14 u.
12 u. -14 u.
14 u. – 16 u.
14 u. -15.30 u.
2) De overuren met regelmatige frequentie voor het onthaal van het publiek:
16 u. – 18 u.
15.30 u -18 u.
Ze worden op verzoek van het diensthoofd gepresteerd, hetzij van maandag tot vrijdag, hetzij de
zaterdagmorgen om hun departement meer toegankelijk te maken voor het publiek. Ze geven aanleiding tot
een compensatieverlof dat op het CV-blad aangeduid moet worden. Het inhaalpercentage van deze uren
wordt zoals hierna bepaald.
3) De overuren vereist door gerichte acties ondernomen door de gemeente :
Ze worden op verzoek van het diensthoofd gepresteerd welke dag het ook zij wanneer de extra prestaties
verlangd worden om de nodige acties van de gemeente te waarborgen. Ze geven aanleiding tot een
compensatieverlof dat op het CV-blad aangeduid moet worden. Het inhaalpercentage van deze uren wordt
zoals hierna bepaald.
Voorziene extraprestatie
week - prestaties die eindigen vóór 22 uur : 150 % + 2 uren verplaatsing indien een aanvullende
verplaatsing noodzakelijk is
week - prestaties die eindigen na 22 uur : 200 % + 2 uren verplaatsing indien een aanvullende
verplaatsing noodzakelijk is
zaterdag/zondag en feestdagen : 200 % + 2 uren verplaatsing
Onvoorziene buitengewone oproep :
300 % + 2 uren verplaatsing
Wettelijke feestdagen : 400 % + 2 uren verplaatsing
Wijziging van de specifieke werkroosters
Werkrooster Informatiedienst
Onthaal ‘s morgens : 7.30 u. tot 8.30 u. (glijtijd) – 8.30 u tot 12 u. (stamtijd) 12 u. tot 14 u. (glijtijd) 14 u.
tot 16 u. (stamtijd) 16 u. tot 18 u. (glijtijd)
Onthaal ‘s avonds : 9 u. tot 10.30 u. (glijtijd) 10.30 u. tot 12.30 u. (stamtijd) 12.30 u. tot 14.30 u. (glijtijd)
14.30 u. tot 18 u. (stamtijd) 18 u. tot 19 u. (glijtijd)
Werkrooster van de fotograaf
Maandag : 14 u. tot 16 u. (stamtijd) – 16 u. tot 18 u. (glijtijd)
Van dinsdag tot vrijdag : 7.30 u tot 8.30 u. (glijtijd) 8.30 u tot 12 u. (stamtijd) – 12 u . tot 14 u. (glijtijd)
14 u. tot 16 u. (stamtijd) 16 u. tot 18 u. (glijtijd)
1 avond per week : 20 u. tot 23 u.
1 week-end per maand : 1 prestatie van 4 uren.
Werkrooster van de dienst Gebouwtechnieken
Uitsluitend arbeiderspersoneel :
7.45 u tot 8 u. (glijtijd) – 8 u. tot 12 u. (stamtijd) – 12.30 u tot 16.06 u (stamtijd) – 16.06u. tot 16.20 u. (glijtijd).

- 2 -
Personeel van de dienst Bevolking
Glijtijd : 7.30 u tot 8 u. – 12.30 u tot 14 u. – 16 u. tot 17.14 u.
Stamtijd : 8 u. tot 12.30. u – 14 u. tot 16 u. (15.30 u de vrijdag)
Dienst :12.30 u tot 13u.
14 u. tot 16 u. (woensdag)
16.30 u. tot 19 u (donderdag)
Administratief personeel van de dienst Burgerlijke stand
Glijtijd : 7.30 u tot 8 u. – 12.30 u tot 14 u. – 16 u. tot 17.14 u.
Stamtijd : 8 u. tot 12.30. u – 14 u. tot 16 u. (15.30 u de vrijdag)
Dienst: 16.30 u tot 19 u. (donderdag)
9 u. tot 10.30 u. (zaterdag)
9 u. tot 14 u. of tot op het einde van het laatste huwelijk (zaterdag)
Onthaalpersoneel van de Begraafplaats
Periode van 1 oktober tot en met 30 april
7.30 u. tot 8 u. (glijtijd) 8 u. tot 12 u. (stamtijd) 12 u. tot 14 u. (glijtijd) 14 u. tot 16 u. (stamtijd)
16 u. tot 16.30 u. (glijtijd)
dienst (beurtrol): 16 u. tot 17 u.
periode van 1 mei tot en met 30 september
7.30 u. tot 8 u. (glijtijd) 8 u. tot 12 u. (stamtijd) 12 u. tot 14 u. (glijtijd) 14 u. tot 16 u. (stamtijd)
16 u. tot 16.30 u. (glijtijd)
dienst (beurtrol) : 17 u. tot 18 u.
zaterdag, zondag: 8 u. tot 12.30 u. – 13.30 u. tot 18 u.
Werkrooster van de dienst Stedenbouwkunde
Dienst van de architecten : 16.30 u tot 19 u.
Werkrooster van de dienst Openbare Reinheid
Gemiddelde : 7.52 u./dag met 16’ over te dragen recuperatie
(glijtijd van 6.45 u. tot 7 u.) 7 u. tot 11.30 u – 12 u. tot 15.22 u.
7 u. tot 13 u. (zomerdienst)
Werkrooster van de peutertuinen
Functie : kinderverzorgster
Gemiddelde : 40 u./week met recuperatie die recht geven op één week verlof tijdens de jaarlijkse
sluitingweek van de peutertuinen tussen Kerstmis en Nieuwjaar en tijdens de sluitingen ter
gelegenheid van bepaalde « bruggen ».
7.30 u. tot 12 u. – 12.30 u. tot 16 u.
8 u. tot 12.30 u. – 14 u. tot 14.15 u. (glijtijd) – 14.15 u. tot 17.45 u. (stamtijd) – 17.45 u. tot 18 u. (glijtijd)
8 u. tot 12.30 u. – 13.30 u tot 13.45 u. (glijtijd) – 13.45 u tot 17 u. (stamtijd)
Werkrooster van de 10de Directie B
Personeel van de residentie « De Uren van Geluk »
Keukenhulpen
(glijtijd van 6.45 u. tot 7 u.) 7 u. tot 13.30 u. – 14 u. tot 15.06 u.
(glijtijd van 11.15 u. tot 11.30 u.) 11.30 u. tot 13.30 u. – 14 u. tot 19.36 u.
(glijtijd van 11.39 u. tot 11.54 u.) 11.54 u. tot 14 u. – 14.30 u. tot 20 u.
(glijtijd van 11.15 u. tot 11.30 u.) 11.30 u. tot 15.18 u. (halftijds werkrooster)
(glijtijd van 11.27 u. tot 11.42 u.) 11.42 u. tot 15.30 u. (halftijds werkrooster)
(glijtijd van 15.45 u. tot 16 u.) 16 u. tot 19.48 u. (halftijds werkrooster)
Koks
(glijtijd van 6.45 u tot 7 u.) 7 u. tot 13.30 u. – 14 u. tot 15.06 u.
(glijtijd van 7.09 u. tot 7.24 u.) 7.24 u. tot 13.30 u. – 14 u. tot 15.30 u.
(glijtijd van 6.45 u. tot 7 u.) 7 u. tot 13.30 u. – 14.30 u. tot 15.36 u.

- 3 -
Schoonmaaksters
(glijtijd van 7.45 u. tot 8 u.) 8 u. tot 12 u. – 12.30 u. tot 14.12 u.
(glijtijd van 9.45 u. tot 10 u.) 10 u. tot 12.30 u. – 13 u. tot 16.12 u.
(glijtijd van 7.45 u. tot 8 u.) 8 u. tot 12.30 u. – 13 u. tot 16.06 u.
(glijtijd van 8.15 u. tot 8.30 u.) 8.30 u. tot 12.18 u.
(glijtijd van 7.45 u. tot 8 u.) 8 u. tot 12.18 u.
(glijtijd van 7.45 u. tot 8 u.) 8 u. tot 11.48 u.
Verplegend personeel
7.30 u. tot 12.30 u. – 13.30 u. tot 16.06 u.
11 u. tot 13 u. – 14 u. tot 19.36 u.
8.15 u. tot 12 u. – 13 u. tot 17.15 u.
7.30 u. tot 12 u. – 13 u. tot 16.30 u.
8.30 u. tot 12.30 u. – 13.30 u. tot 17.06 u.
Zaterdag, zondag : 7.30 u. tot 12.30 u. – 13.30 u. tot 19.30 u.
Donderdag, vrijdag : 7.30 u. tot 12 u. – 13 u. tot 16.30 u.
Werkrooster van de schoonmaaksters
Van maandag tot vrijdag
(glijtijd van 6.45 u. tot 7 u.) 7 u. tot 12 u. – 12.30 u. tot 15.06 u.
(glijtijd van 10.30 u tot 10.45 u.) 10.45 u. tot 12.30 u. – 13 u. tot 19 u.
(glijtijd van 11.45 u. tot 12 u.) 12 u. tot 18 u.
(glijtijd van 12.45 u. tot 13 u.) 13 u. tot 19 u.
(glijtijd van 14.45 u. tot 15 u.) 15 u. tot 19.30 u.
(glijtijd van 6.45 u. tot 7 u.) 7 u. tot 11.30 u.
(glijtijd van 7.15 u. tot 7.30 u.) 7.30 u. tot 12 u.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/149
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 17de punt:
Personeel (1ste Directie): Wijziging van het reglement betreffende de geldelijke valorisatie voor diploma
DE RAAD,
--------------------
Gelet op zijn beraadslaging van 30 juni 2005, op 3 oktober 2005 goedgekeurd door de toezichthoudende
overheid onder referte 009-2005/7208-mt, beslissende een reglement betreffende de geldelijke valorisatie
voor diploma goed te keuren, evenals zijn beraadslaging van 19 februari 2009, op 16 april 2009
goedgekeurd door de toezichthoudende overheid onder referte 009-2009/2488-jph, houdende een wijziging
betreffende de kwestie van het behoud van de premie in geval van toetreding tot een hoger niveau voor de
personeelsleden die houders zijn van een brevet in gemeentelijk management van de G.S.O.B.;
Overwegende dat dit reglement toelaat de personeelsleden die houders zijn van een studietitel van het
hoger onderwijs (of van de GSOB) maar in een lagere graad aangeworven zijn, te valoriseren voor zover dit
onderwijs bijdraagt tot de verrijking van hun functie;
Overwegende dat op basis van de aanvragen tot valorisatie van opleidingen vastgesteld wordt dat dit reglement
de toepassing van zijn principe op een te restrictieve manier beperkt en dat de waaier van de opleidingen die
recht geven op een valorisatie uitgebreid moet worden;
Overwegende dat de opleidingen verstrekt door publieke of openbare scholen en die niet afgesloten worden
met een academische graad, voor zover het gaat om opleidingen die een minimum van 240 cursusuren
bevatten, bestemd voor de houders van een certificaat van het hoger secundair onderwijs, dienen toegevoegd
te worden, voor zover ze een rechtstreeks nut hebben met de uitgeoefende functie, evenals de aanvullende
opleidingen zoals postgraduaten, de specialisatie in gemeenschapsgezondheid, het diploma gespecialiseerde
studies of aanvullende masters, evenals de doctoraten of een certificaat opleiding tot onderzoeker (3 de cyclus);
Overwegende dat de vermeerdering van de types valoriseerbare opleidingen een aanpassing van de
bedragen, zoals volgt, vergt:
- 150 EUR voor de houders van een opleidingsattest van minimum 240 cursusuren verstrekt door een
publiek of privé school, evenals voor de aanvullende diploma’s (postgraduaat, specialisatie in
gemeenschapsgezondheid, diploma gespecialiseerde studies, aanvullende master) ;
- 200 EUR voor de houders van het brevet van de basiscyclus in gemeentelijk management van
G.S.O.B., van een diploma van het hoger onderwijs van korte type of van de 1ste cyclus ;
- 250 EUR voor de houders van een universitair diploma of gelijkgesteld van de 2de cyclus (master) en
van de 3de cyclus (doctoraat of certificaat opleiding tot onderzoeker) en de houders van meerdere
diploma’s of attesten die gevaloriseerd kunnen worden in het kader van onderhavig reglement.
Overwegende dat in toepassing van artikel 26 bis van de organieke wet van de openbare centra voor
maatschappelijk welzijn van 8 juli 1976, op 19 mei 2001 het reglementontwerp aan het overlegcomité van het
College van Burgemeester en Schepenen en het OCMW voorgelegd werd,
Gelet op het ontwerpakkoord verkregen op 19 mei 2011 in de zitting van het bijzonder
onderhandelingscomité ;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet, inzonderheid op artikel 145;

- 2 -
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLIST
met 24 ja en 11 onthoudingen,
het reglement betreffende de geldelijke valorisatie voor diploma, als volgt, te wijzigen
Artikel 1 – Principe
Nieuwe tekst (de wijzigingen zijn vet gedrukt)
Een geldelijke valorisatie voor diploma kan toegekend worden aan personeelsleden die aan de voorwaarden
voldoen en die hun aanvraag indienen, conform artikelen 2 en 3 van dit reglement.
Artikel 2 - Diplomavoorwaarden
De personeelsleden, die houder zijn van een hoger diploma dan deze vereist voor hun functie, kunnen in
volgende gevallen een aanvraag tot geldelijke valorisatie indienen:
Opleidingsattest verstrekt door een openbare of privé school voor zover het om een opleiding
gaat die ten minste 240 cursusuren telt, bestemd voor de houders van een getuigschrift van
hoger secundair onderwijs et dat de opleiding een rechtstreeks nut heeft voor de uitgeoefende
functie, voor de ambtenaren tot en met niveau C, en tot en met niveau B indien de gevolgde
opleiding verstrekt wordt door een universitair instituut of een instituut voor hoger onderwijs van
het lange type;
Getuigschrift van de basiscyclus “gemeentelijk management” (cursussen verstrekt door de G.S.O.B.)
voor de personeelsleden tot en met het niveau B;
Graduaat (of, vroeger, getuigschrift) of bachelor in administratieve wetenschappen,
voor de personeelsleden tot en met het niveau C;
Graduaat of gelijkgesteld, bachelor (1 ste cyclus van het hoger onderwijs), voor zover het diploma een
rechtstreeks nut heeft voor de uitgeoefende functie,
voor de personeelsleden tot en met niveau C;
Specialisatie in gemeenschapsgezondheid voor de administratieve secretarissen
verpleegkundige;
Postgraduaat voor zover het diploma een rechtstreeks nut heeft voor de uitgeoefende activiteit
voor de personeelsleden tot en met het niveau B;
Licentie of master in administratieve wetenschappen,
voor de personeelsleden tot en met het niveau B;
Universitair diploma of van het hoger onderwijs van het lange type (2 de cyclus), voor zover het diploma
een rechtstreeks nut heeft voor de uitgeoefende functie,
voor de personeelsleden tot en met niveau B;
Diploma gespecialiseerde studies of bijkomende master, voor zover het diploma een
rechtstreeks nut heeft voor de uitgeoefende functie,
voor de personeelsleden tot en met niveau A;
Doctoraat of een getuigschrift opleiding tot onderzoeker (3 de cyclus), voor zover het diploma een
rechtstreeks nut heeft voor de uitgeoefende functie;
Onder “rechtstreeks nut” verstaat men ieder diploma waarvan het studieprogramma ten minste 120
cursusuren of 12 studiepunten (European Credit Transfert System) telt in de door de functietitularis
behandelde materies in de uitoefening van zijn taak of waarvan de doctoraatsthesis een rechtstreeks
verband houdt met de functie.
Behalve de twee eerste punten zijn de bedoelde studietitels diegene die overeenkomen met de door
de bevoegde overheden gereglementeerde academische graden.
Er wordt verduidelijkt dat in geen geval de voorbereidende opleidingen tot de kennis van de tweede
taal in aanmerking kunnen komen.
Artikel 3 – Aanvraag en toekenning

- 3 -
Om een geldelijke valorisatie voor diploma te genieten, moet het personeelslid dat aan de voorwaarden
voldoet een aanvraag indienen bij de Gemeentesecretaris.
Het diensthoofd bezorgt de Gemeentesecretaris:
1- Een huidige functiebeschrijving van het personeelslid;
2- Een kennis- of bevoegdhedenbeschrijving verbonden aan het bezit van het diploma dat het
personeelslid in de vervulling van zijn werk zou kunnen gebruiken;
3- Een toekomstige functiebeschrijving verrijkt met het gebruik van de kennis en de bevoegdheden
verbonden aan het bezit van het diploma, aanvullende verantwoordelijkheden, enz. …
De premie zal slechts na een periode van zes maanden toegekend worden. Het diensthoofd zal tijdens die
periode het vermogen van het personeelslid om de taken hoger dan die die overeenkomen met zijn graad op
zich te nemen.
Op het einde van deze periode stelt het diensthoofd een gemotiveerd verslag op die de nadruk legt op de
aanvankelijke functie van het personeelslid evenals op de beschrijving van de verrijkte functie.
Het verslag vermeldt een positief of negatief standpunt van het diensthoofd.
Het verslag wordt daarna naar de Gemeentesecretaris verstuurd opdat hij zijn mening zou geven over de
aanvraag.
De geldelijke valorisatie wordt door het College van Burgemeester en Schepenen toegekend.
Artikel 4 – Bedrag van de valorisatie
Het bruto maandelijkse bedrag van de valorisatie na het slagen in het volledige studieprogramma bedraagt:
150 EUR voor de houders van een getuigschrift van een opleiding van minimum 240 uren
verstrekt door een openbare of privé school evenals voor de aanvullende diploma’s
(postgraduaat, specialisatie in gemeenschapsgezondheid, diploma gespecialiseerde studies,
aanvullende master);
200 EUR voor de houders van het getuigschrift van de basiscyclus “gemeentelijke management” van de
G.S.O.B. en de diploma’s van het hoger onderwijs van het korte type of de 1 ste cyclus;
250 EUR voor de houders van een universitair diploma of gelijkgesteld van de 2 de cyclus (master) en de
3 de cyclus (doctoraat of certificaat van een opleiding tot onderzoeker) en de houders van verscheidene
diploma’s of getuigschriften die in het kader van dit reglement kunnen gevaloriseerd worden.
Dit bedrag is verbonden aan de spilindex 138.01 en onderworpen aan de schommelingen van de indexprijs
der consumptieprijzen.
In het geval van deeltijdse functies of verminderde prestaties wordt de geldelijke valorisatie naar rato van de
geleverde prestaties toegekend.
Artikel 5 – Toetreding tot een hoger niveau
Wanneer een personeelslid houder van een getuigschrift van de basiscyclus “gemeentelijk management”
van de G.S.O.B. door bevordering tot een hoger niveau toetreedt, wordt de geldelijke valorisatie
gehandhaafd behalve in geval van toetreding tot het niveau A, of tot het niveau B wanneer genoemd
getuigschrift de toegangsvoorwaarde tot de betrekking van niveau B uitgemaakt heeft.
Wanneer het personeelslid de begunstigde is van een geldelijke valorisatie verbonden aan het slagen van
andere studies die er recht op geven, toetreedt tot het niveau overeenkomstig met zijn diploma, stopt de
geldelijke valorisatie.
In afwijking van dit principe wordt een geldelijke valorisatie toegekend indien na zijn niveauverandering het
personeelslid een bezoldigingsvermindering zou lijden.
Deze gedeeltelijke geldelijke valorisatie beoogt het behouden van de bezoldiging die het personeelslid op
hetzelfde niveau tot dat het toetreedt tot een niveau die hem een hogere bezoldiging toekent.
Artikel 6 – Het afleggen van examens
Elk personeelslid, dat de begunstigde is van een geldelijke valorisatie, is gehouden aan het afleggen van
alle aanwerving- of bevorderingexamens die overeenstemmen met zijn loopbaan waarvoor het aan de
voorwaarden voldoet.
Indien het personeelslid niet deelneemt aan zulk examen wordt de premie afgeschaft.

- 4 -
Dit reglement vervangt het vorige en treedt in werking op 1 juni 2011.
Onderhavige beraadslaging zal voorgelegd worden aan de Toezichthoudende overheid overeenkomstig
omzendbrief 98/12925 van 24 augustus 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/150
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 18de punt:
Personeel (1 ste Directie): Wijziging van het geldelijk statuut. Toelage wegens uitoefening van hogere functies.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op zijn beraadslaging van 26 juni 1997, op 18 september 1997 goedgekeurd door de
toezichthoudende overheid onder referte 009-97/14742-iv, beslissende een geldelijk statuut van het
vastbenoemd personeel goed te keuren;
Gelet op artikel 17 van bijlage 2 van bovengenoemd geldelijk statuut waardoor een toelage voorzien is vóór de
vastbenoemde personeelsleden die tijdelijk hogere functies waarnemen;
Overwegende dat deze bepaling beoogt de personeelsleden die hogere functies uitoefenen waarvoor ze de
graad niet dragen en het loon die ermee overeenkomt niet uitgekeerd krijgen, geldelijk te compenseren ;
Overwegende, enerzijds, dat talrijke in contractueel verband aangeworven personeelsleden hogere functies
waarnemen, maar dat ze de toelage bestemd door het reglement voor de vastbenoemde personeelsleden niet
kunnen genieten ;
Overwegende dat een van de toekenningsvoorwaarden van zulke toelage verbonden was aan de uitoefening
van een directie of leidende functie, een functie die traditioneel bestemd was voor de vastbenoemde
personeelsleden ;
Overwegende, anderzijds, dat de toenemende complexiteit van de zaken en de meer en meer belangrijke
specialisatie die ze vereisen vanwege het personeel, sedert het Sociaal Handvest, de gradatie van de functies op
zo’n manier wijzigen dat een hogere functie niet meer noodzakelijkerwijs een hiërarchische rol ten gevolge heeft ;
Overwegende dat er reden is om de reglementering betreffende de toekenning van de toelage voor uitoefening
van hogere functies aan deze evoluties aan te passen, door het afschaffen van de eis om een directie of
leidende functie uit te oefenen en door de reglementering toe te passen op de contractuele personeelsleden;
Overwegende bovendien dat de volledige toelage die het loonverschil dekt tussen de graad van het
personeelslid en dat van de hogere functie slechts gestort wordt na een periode van 8 maanden uitoefening,
terwijl dewelke het personeelslid een waarnemingstoelage ontvangt waarvan het bedrag slechts gedeeltelijk het
loonverschil dekt ;
Overwegende dat de voortgang van deze toelage niet verantwoord is ten opzichte van de praktijk, want dikwijls
vloeit de aanduiding van een personeelslid in een hogere funcite uit hetzij een onverwachte situatie en het
personeelslid ontvangt gelijktijdig met zijn aanduiding de volledige last van zijn nieuwe functies, hetzij een
progressieve evolutie van zijn taken en de aanduiding is het gevolg van het opnemen van alle kenmerken van
de nieuwe functie ;
Overwegende dat in toepassing van artikel 26 bis van de organieke wet van de openbare centra voor
maatschappelijk welzijn van 8 juli 1976, op 19 mei 2001 het reglementontwerp aan het overlegcomité van het
College van Burgemeester en Schepenen en het OCMW voorgelegd werd,
Overwegende dat het ACV-Openbare diensten tijdens het bijzonder onderhandelingscomité van 19 mei
2011 met het ontwerp instemde, maar dat de ACOD en het VSOA ertegen zijn ingegaan omdat het ontwerp

- 2 -
het voordeel van vastbenoemd personeelslid verminderde vergeleken met dat van een contractueel
personeelslid et dat het indirect bijdroeg tot het fenomeen van tijdelijke aanstelling van het personeel;
Overwegende in het tegendeel dat de gemeente Elsene voortdurend aanwervingexamens organiseert met
het oog op de vaste benoeming van de personeelsleden, dat ze daarbij met de meest aangepaste middelen
waarover ze beschikt, handelt om dit fenomeen trachten te beperken;
Overwegende dat het vooruitzicht van een vaste benoeming voor de meeste personeelsleden een groter
voordeel betekent voor verschillende motieven die afhangen in ‘t bijzonder van de stabiliteit van de
tewerkstelling, van de nodige zekerheid tot uitoefening van een functie of van voorwaarden die gunstig zijn
voor de vooruitgang van de loopbaan, dat de statutaire verhouding dus niet te lijden heeft van de
concurrentie der statuten;
Overwegende dat in onze gemeente het ontwerp niet deelneemt aan de problematiek van de tijdelijke
aanstelling van het personeel;
Overwegende dat het bestuur te Elsene, ondanks haar inspanningen om personeel vast te benoemen in de
praktijk geen ander middel heeft dan regelmatig belangrijke functies toe te vertrouwen aan contractueel
personeel wegens zijn competenties;
Overwegende dat dit personeel bezoldigd moet worden overeenkomstig de uitgeoefende functie en dat het
niet aanvaardbaar is het te benadelen door het weigeren van een toelage die toegekend wordt aan het
vastbenoemd personeel voor dezelfde functies ;
Overwegende dat de gemeente gehouden is aan een goed beheer dat haar verplicht de meest relevante
maatregelen te treffen voor het algemeen belang en de meest rechtvaardige ten opzichte van haar
personeel is het noodzakelijk dus de wijzigingen in kwestie goed te keuren;
Gelet op de Nieuwe gemeentewet, inzonderheid op artikel 145;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen
zoals volgt bijlage 2 van de beraadslaging van de gemeenteraad van 26 juni 2007 het geldelijk statuut
bepalend, betreffende de vergoedingen, de toelagen en premies met ingang van 1 januari 2011 te wijzigen :
Nieuwe tekst (de wijzigingen zijn vet gedrukt)
Artikel 17: Toelage wegens uitoefening van hogere functies
De in vast verband benoemde gemeentepersoneelsleden of aangeworven met een arbeidsovereenkomst
kunnen een toelage wegens uitoefening van hogere functies in hun graad genieten volgens de hierna
vastgestelde regelen en voorwaarden.
Wordt beschouwd als hogere functie, elke functie voorzien in het personeelskader en waarvan de toekenning
van zodanige aard is dat zij een bevordering tot een hogere graad behelst.
De aanwijzing tot het uitoefenen van hogere functies gebeurt voor een periode die één semester niet mag
overschrijden.. Ze wordt beslist door het College van Burgemeester en Schepenen.
Ze mag bekrachtigd worden voor een nieuwe volgens de behoeftes van de dienst te bepalen periode. Wanneer
het gaat om een functie die overeenstemt met een vacante betrekking in het personeelskader kunnen
verlengingen beslist worden binnen de noodzakelijke tijdgrens voor de aanwijzing of de benoeming van een
personeelslid in de betrekking.
Een hogere functie wordt bij voorkeur toegekend aan het personeelslid van de lagere graad dat het meest
geschikt bevonden wordt en dat aan de vereiste statutaire voorwaarden voldoet om tot de graad benoemd te
worden.
Behalve de hierboven bepaalde voorwaarden:
1 moet het personeelslid belast worden met een taak die verschilt van deze die hij gewoonlijk waarneemt in
de normale graad die hem werd toegekend;
2 moet de hogere functie effectief waargenomen worden en moet duidelijk belangrijker zijn dan de gewone
functie van de betrokkene ;

- 3 -
3 moet ze een werkelijke verantwoordelijkheid en een uitzonderlijke inspanning vanwege het aangestelde
personeelslid met zich meebrengen.
Het voordeel van de toelage mag verleend worden voor zover de hogere functie gedurende ten minste één
onafgebroken maand wordt uitgeoefend.
De toelage wordt toegekend vanaf de dag waarop de hogere functie effectief werd waargenomen
onverminderd de termijn van één maand waarvan hierboven sprake is. Ze wordt maandelijks uitbetaald.
[De waarnemingstoelage wordt toegekend gedurende de beginperiode van acht maanden volgend op de
eerste aanwijzing van een plaatsvervanger. Het jaarlijkse bedrag is gelijk aan viermaal de waarde van de
gemiddelde jaarlijkse verhoging of aan tweemaal de waarde van de tweejaarlijkse verhoging van de schaal van
de graad van de voorlopig uitgeoefende functie zonder het bedrag van de waarnemingstoelage, waarvan
sprake hierna, te mogen overschrijden.
De waarnemingstoelage wordt toegekend na het verstrijken van de termijn van toekenning van de plaatsvervangingtoelage.
– Geschrapt paragraaf]
De toelage wordt bepaald op het bedrag van het verschil tussen de bezoldiging welke de betrokkene zou
genieten in de graad van de voorlopig uitgeoefende functie en de bezoldiging welke hij geniet in zijn werkelijke
graad.
De bezoldiging waarvan sprake in de voorgaande alinea, omvat:
1 de wedde of, bij voorkomend geval de wedde met bijslag ;
2 eventueel de haard- of residentietoelage.
De hogere functie-toelage wordt vermeerderd of verminderd in dezelfde mate als de wedden van het
personeel.
Ze wordt berekend op grond van het aantal dagen tijdens dewelke de hogere functie wordt uitgeoefend, met
dien verstande dat het jaar geacht wordt driehonderd zestig dagen te tellen.
De uitoefening van de hogere functie houdt geen recht in voor een vaste benoeming tot die functie.
Nochtans, zo het personeelslid wordt vast bevorderd tot de betrekking die hij zonder onderbreking heeft
waargenomen, dan mogen de ten voorlopige titel verstrekte diensten in aanmerking worden genomen, zowel
voor de vaststelling van de wedde als voor de ranginneming in de graad, zonder evenwel te kunnen teruggaan
tot vóór de datum waarop de betrokkene alle vereiste statutaire voorwaarden vervulde om tot die graad
benoemd te worden.
De hogere functie-toelage wordt in aanmerking genomen voor de berekening van het pensioen.
Artikel 17 bis: Toelage wegens uitoefening van hogere functies van het politiepersoneel – Geschrapt artikel
Onderhavige beraadslaging zal voorgelegd worden aan de Toezichthoudende overheid overeenkomstig
omzendbrief 98/12925 van 24 augustus 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 30 juni 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

Adjunct Gemeentesecretaris.
- 4 -

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/102
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 19de punt:
Personeel (1 ste Directie) – Afdeling Aanwerving - Verzorgend en bijstandspersoneel: Vaststelling van de
bijzondere toegangsvoorwaarden in de graad van administratieve secretaris (verpleegkundige – gezondheid
op school / vroege kinderjaren) van niveau B. Examenprogramma. Organisatie van een aanwervingexamen.
Aanstelling van waarnemers van de Gemeenteraad.
DE RAAD,
-----------------------
Gelet op zijn beraadslaging van 11 december 1997 op 5 maart 1998 goedgekeurd door de
Toezichthoudende overheid onder de referte 009-97/23612-mt, die in het bijzonder de personeelsformaties
en de toegangsvoorwaarden in de graden vaststelt;
Overwegende dat het noodzakelijk is personeelsleden aan te werven en vast te benoemen in de definitieve
personeelsformatie van het gemeentepersoneel ;
Overwegende dat dit in het bijzonder geldt voor de verpleegkundige – gezondheid op school / vroege
kinderjaren) ;
Overwegende dat tegenwoordig geen enkel examenprogramma vastgesteld is voor dit type graad en dat het
past een programma vast te stellen dat rekening houdt met de technische kennis in rechtstreeks verband met
de uitoefening van de functie en de realiteit van de werkvloer ;
Overwegende dat het noodzakelijk is de bijzondere toegangsvoorwaarden vast te stellen evenals het
examenprogramma voor de aanwerving en het College van Burgemeester en Schepenen toe te laten deze
proeven uit te voeren ;
Gelet op het ontwerpakkoord verkregen op 6 mei 2011 in de zitting van het bijzonder
onderhandelingscomité ;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet, inzonderheid op artikel 145 ;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester,
BESLIST,
met 24 ja en 12 onthoudingen:
1) de bijzondere toegangsvoorwaarden in de graad van administratieve secretaris (verpleegkundige –
gezondheid op school / vroege kinderjaren) van niveau B als volgt in bijlage 1 vast te stellen ;
2) het examenprogramma als volgt in bijlage 2 vast te stellen ;
3) het College van Burgemeester en Schepenen te belasten met het uitvoeren van een examen met het
oog op de aanwerving van verpleegkundige – gezondheid op school / vroege kinderjaren) en het
aanleggen van een wervingreserve;
4) gemeenteraadsleden als waarnemers aan te stellen.

Onderhavige beraadslaging zal conform omzendbrief 98/12925 van 24 augustus 1998 aan de
Toezichthoudende overheid voorgelegd worden.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht :
André SAPART, Willy DECOURTY.
Adjunct Gemeentesecretaris.

Bijzondere toegangsvoorwaarden tot :
Lijst van de graad De bevordering De verandering van graad De aanwerving
B1/2/3 Administratief secretaris
(Verpleegkundige –
Gezondheid op school /
Vroege kinderjaren
- Examen
- Bachelor in verpleegkundige

Verpleegkundige
Gezondheid op school / Vroege kinderjaren
Schriftelijke proef ter bevestiging van de
bekwaamheden in rechtstreeks verband met de
uitoefening van de functie.
A. Theoretische kennis:
Algemene beginselen van beroepsethiek
Basiskennis :
- Gezondheid op school
- Bacteriologie, virologie, parasitologie,
immuniteitsleer et besmettelijke ziekten
- Geneesmiddelenleer
Grondige kennis :
- Secourisme et soins d’urgence
- Nursing
- Voeding en dieetleer
- Hygiëne/ Preventie/Veiligheid
De proef beoogt de bevestiging van de
theoretische kennis van die vakken.
B. Oplossen van praktische gevallen:
Dit tweede deel van de proef bestaat in het
oplossen van praktische gevallen die de
theoretische kennis van de hierboven
vermelde vakken vereist.
Een vak naar keuze van de kandidaat binnen
die 2 volgende thema’s:
- Vroege kinderjaren
- Gezondheid op school
De proef beoogt de bevestiging van het
vermogen om te analyseren evenals de
bekwaamheid om oplossingen te ontwikkelen.
NIVEAU B PUNTEN
Maximumduur Min. Max.
5 uren
50
100
100
200

Gespreksproef die het mogelijk maakt het
vermogen om te denken, de kritische zin, de
besluitvaardigheid, de houding, de rijpheid, de
verantwoordelijkheidszin, de motivatie, de
communicatievaardigheden, de relationele
vaardigheden en het beheer van de emoties
(stressbeheer) te beoordelen.
De jury behoudt zich het recht om terug te
komen op de vorige proeven om de nodige
opheldering te vragen.
Een algemeen gemiddelde van 60 % wordt
vereist voor het geheel van de proeven.
BIJLAGE 2
1 uur
Totaal :
50
240
100
400

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/104
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 20ste punt:
Handel (7 de Directie A): Vraag van lening in verband met organisatie van het Zomer Festival - Concerten
klassieke muziek. Vraag van belegging spandoeken. Vraag van kosteloosheid voor de lening van materiaal,
de mankracht. Toekenning van niet geldelijke subsidie (4.743,50 EUR). Datums: van 1 ste tot 3 juli 2011.
Aanvrager: Flagey vzw. Plaats: Heilig-Kruisplein & Flageygebouw. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de algemene regeling betreffende de lening van materiaal dat door de Gemeenst Raad op 16 oktober
2008;
Gelet op de overeenkomst van lening van materiaal dat door de Gemeente Raad op 16 oktober 2008 wordt
goedgekeurd;
Gelet op de wet van 27 juni 1921 die de wettelijke aansprakelijkheid aan de verenigingen zonder
winstoogmerk gewijzigd bij de wet 2 mei 2002 toekent;
Gelet op de regeling betreffende de subsidies die door de Gemeente Raad op 20 december 2001 wordt
goedgekeurd;
Overwegende aanvraag van Flagey vzw wat betreft de organisatie van het Zomer Festival - Concerten
klassieke muziek van 1 ste tot 3 juli 2011en waarvoor Heer de Burgemeester akkoord is gegaan;
Overwegende in verband met het eind van het Hongaarse voorzitterschap en het begin van het Poolse
voorzitterschap, de vzw Flagey organiseert ongeveer 35 concerten die over drie dagen worden verdeeld,
hoofdzakelijk aan het binnenste van het Flageygebouw maar eveneens op Heilig-Kruisplein;
Overwegende de vereniging wil organiseren op Heilig-Kruisplein drie gratis concerten per dag, van een
approximatieve duur van één uur;
Overwegende dat de vereniging als doel heeft om de Heilig-Kruisplein te veranderen aan een ruimte van
gunstige ontspanning aan samenkomst en deze dank zij aan een goed muzikale sfeer, waar het aanwezige
publiek zal ontdekken nieuwe artiesten in een sfeer van zomer festival;
Overwegende dat een terras op het plein zal geïnstalleerd met lichte schotels en frisdranken;
Overwegende dat een advies aan de Dienst openbare Netheid werd gevraagd voor de schoonmaak van de
Heilig-Kruisplein voor en na de manifestatie;
Overwegende de aanvraag van Flagey vzw voor de lening van 40 Nadar afsluiting;
Overwegende dat na de inlichtingen die door de R.E.P. Dienst worden verstrekt, zijn 300 Nadar afsluitingen
ter beschikking voor dit soort lening;

- 2 -
Overwegende dat de kosten van deze verrichting op 355,30 EUR geschat kunnen worden met het vervoer
van de Nadar afsluitingen;
Overwegende de aanvraag van Flagey vzw betreffende de belegging van vier spandoeken van 1 juni tot 4
juli 2011: Elsensesteenweg, Vleurgatsesteenweg, Malibranstraat en Lesbroussartstraat;
Overwegende dat de spandoeken met de gevraagde technische normen door de Openbare Werken Dienst
overeenstemmen;
Overwegende dat wij in staat zijn om de spandoeken aan de gevraagde plaatsen te plaatsen;
Overwegende de aanvraag van lening van stoelen, tafels, tenten, één podium, de beweeglijke tribune,
elektrische aanvullingen, verlichting TL, het beschikbaar stellen van elektriciteit en water;
Overwegende dat wij in staat zijn om het gevraagde materiaal ter beschikking stellen;
LENING VAN MATERIAAL
Beschrijving Hoeveelheid Eenheidsprijs Totaal
Tafels (1m20) 20 4,- EUR 80,- EUR
Stoelen 100 1,50 EUR 150,- EUR
Tenten van 3m x 3m 4 80,- EUR 320,- EUR
Beweeglijke Tribune 1 600,- EUR 600,- EUR
Elementen van podium /2m² 5 15,- EUR 75,- EUR
Totaal van de matériaal 1.225,- EUR
Kosten van mankracht (levering –
montage – uiteennemen – opleving) +
Elektricien van netwerk
2.110,- 80 EUR
ELEKTRICITEIT
Kast – belegging en ontvoering 3x63 AMP 2 43,90 EUR 87,80 EUR
Belegging en ontvoering kabels voeding 4 43,90 EUR 175,60 EUR
Geschat verbruik (10 EUR per kast per dag) 6 10,- EUR 60,- EUR
Elektrische aanvullingen van 20m 30 5,- EUR 150,- EUR
Verlichting TL 4 10,- EUR 40,- EUR
Totaal van elektriciteit 513,40 EUR
SPANDOEKEN
Belegging en ontvoering 4 109,75 EUR 439,- EUR
Totaal van spandoeken 439,- EUR
WATER
Belegging van een kraag van zwaan 1 100,- EUR 100,- EUR
Totaal van het water 100,- EUR
ALGEMEEN TOTAAL: 4.388,20 EUR
Overwegende dat na berekening, het bedrag van de borg neerkomt op 3.879,75 EUR;
Overwegende de aanvrager wenselijk dat het vervoer, de montage en het uiteennemen van het materiaal
worden uitgevoerd door de gemeentediensten;
Overwegende dat de kosten van het vervoer, montage, uiteennemen van het materiaal en het beschikbaar
stellen van elektricien van netwerk worden geraamd op 2.110,80 EUR;
Overwegende dat de beslissing van het College van 18 september 2008 het gratis beschikbaar stellen van
het materiaal toestaat;

- 3 -
Overwegende in toepassing van het art. 5 van de Regeling betreffende de lening van materiaal, behoudt het
College zich het recht toekennen voor de kosteloosheid voor de lening van materiaal, het vervoer, de
montage en het uiteennemen;
Overwegende dat de kosteloosheid, moet men aan de regeling betreffende de subsidies;
Overwegende dat de aanvrager kennis heeft genomen van de regeling betreffende de lening van
gemeentemateriaal;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Eerste Schepen van
Handel,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. toestaan de lening, aan kosteloos titel geschat op 1.838,40 EUR, van 100 stoelen, 20 tafels van 1m20,
de beweeglijke tribune, een podium van 10m², 30 elektrische aanvullingen, beschikbaar stellen van
elektriciteit en watertoevoerleidingen onder voorbehoud ofwel van de storting een borg van 3.879,75
EUR ofwel, de kopie van een verzekeringscontract dat het materiaal bedekt;
2. toekennen de belegging van vier spandoeken voor een bedrag geschat op 439,00 EUR;
3. de kosteloosheid voor het vervoer, de montage en het uiteennemen van het materiaal en dit voor een
bedrag geschat op 2.110,80 EUR;
4. toestaande de lening evenals de levering, aan kosteloos titel geschat op 355,30 EUR van 40 Nadar
afsluiting;
5. de tekst van niet geldelijke subsidieovereenkomst goedkeuren;
6. de tekst van de overeenkomst voor de lening van materiaal goedkeuren.
Deze beraadslaging zal niet ingediend worden bij de Toezichthoudende Autoriteit overeenkomstig de
beschikkingen van de beschikking van 14 mei 1998 alsmede bij deze van het Besluit van de Regering van
de Regio van Brussel-Hoofdstad van 16 augustus 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 7 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht :
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Stand en Sport,
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
Dominique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden:
Enerzijds:
SUBSIDIES GELDELIJK EN NIET GELDELIJK
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen, in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester, en de Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn aan de Elsensesteenweg, 168 in 1050 Brussel,
hierna "de Gemeente" genoemd.
Anderzijds:
De vzw Flagey, vertegenwoordigd door de H. Jean-François CATS, waarvan de maatschappelijke zetel
gelegen is aan de Belvédèrestraat, 27 in 1050 Brussel,
hierna "de begunstigde" genoemd.
Nadat uiteengezet werd wat volgt:
Krachtens de beslissing van 23 mei 2011, heeft de Gemeenteraad besloten om een niet geldelijke subsidie
toe te kennen van 4.743,50 EUR.
Deze overeenkomst is bedoeld om de uitvoeringsmodaliteiten te regelen van deze beslissing conform de wet
van 14 november 1983 betreffende de controle op de toekenning en op de aanwending van sommige
toelagen en het gemeentereglement met betrekking tot de subsidies gestemd door de gemeenteraad tijdens
zijn zitting van 20 december 2001;
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1:
De begunstigde heeft aan de gemeente het volgende project voorgelegd:
- de organisatie van het Zomer Festival - Concerten klassieke muziek van 1 ste tot 3 juli 2011.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de realisatie van dit project geen enkel winstgevend doel heeft.
Artikel 2
Enkel voor de doeleinden om de realisatie van het project mogelijk te maken zoals beschreven in artikel 1
hierboven, kent de gemeente het volgende toe:
- Niet geldelijk:
Een totaal bedrag van 4.743,50 EUR dat als volgt wordt verdeeld:
het beschikbaar stellen van 100 stoelen, 20 tafels van 1m20, 4 tenten van 3mx3m, de beweeglijke
tribune, een podium van 10m², 30 elektrische aanvullingen, beschikbaar stellen van elektriciteit en
watertoevoerleidingen geschat op 1.838,40 EUR;
de belegging van vier spandoeken voor een bedrag geschat op 439,- EUR;
de mankracht (levering – montage – uiteennemen – hernomen) en het beschikbaar stellen van
elektricien van netwerk worden geraamd op 2.110,80 EUR;
de lening en de levering van 40 Nadar afsluiting geraamd op 355,30 EUR.
Artikel 3
De begunstigde verbindt er zich bij deze toe om de geldelijke of niet geldelijke elementen beschreven in
artikel 2 enkel te gebruiken voor doeleinden die rechtstreeks en exclusieve betrekking hebben op de
realisatie van het in artikel 1 beschreven project.

Artikel 4
De begunstigde moet, als natuurlijk of als rechtspersoon, een boekhouding bijhouden die de gemeente
toelaat een doeltreffende controle te voeren.
De Gemeente heeft het recht om ter plaatse een controle te laten uitvoeren van het gebruik van het (de)
bedrag(en) dat (die) ze toekent.
De begunstigde verbindt zich ertoe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
van aard is om de uitoefening van dit controlerecht te hinderen.
Op het eerste verzoek van de gemeente moet de begunstigde een rapport voorleggen waarin omstandig
wordt aangetoond op welke manier het (de) door de gemeente toegekend bedrag(en) rechtstreeks en
uitsluitend werd(en) gebruikt voor de realisatie van het in artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
Het (de) toegekend(e) bedrag(en) is (zijn) onmiddellijk en zonder ingebrekestelling terugbetaalbaar in de
volgende gevallen:
1° wanneer de begunstigde dit (deze) bedrag(en) niet gebruikt voor de doeleinden waarvoor het (ze)
werd(en) toegekend;
2° als wordt vastgesteld dat het op basis van ingekorte of foute informatie is dat het (de) bedrag(en)
werd(en) toegekend of dat de gebruiksvoorwaarden van dit (deze) bedrag(en) vastgelegd door deze
overeenkomst niet werden nageleefd;
3° wanneer de begunstigde niet alle gevraagde bewijsstukken voorlegt, in welk geval de teruggave zal
gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan het gebruik niet werd gerechtvaardigd;
4° wanneer de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het controlerecht, zoals beoogd door de
wet of door het gemeentereglement.
In de gevallen bedoeld sub. 1° en 2° zal de Gemeente de begunstigde mogen uitsluiten van elke subsidie,
coproductie of dotatie in de toekomst.
In de gevallen bedoeld sub 3° en 4° zal de toekenning van het (de) bedrag(en) zo lang worden opgeschort
als de begunstigde voor de eerder ontvangen bedragen de door de wet of het gemeentereglement voorziene
bewijsstukken niet voorlegt of hij zich verzet tegen de uitoefening van de controle voorzien door de wet of
het gemeentereglement. Als een bedrag toegekend wordt in schijven, wordt elke schijf beschouwd als een
afzonderlijke toelage voor de toepassing van deze alinea.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis genomen te hebben van het gemeentereglement met
betrekking tot de subsidies en er alle bepalingen, zonder enig voorbehoud, van te aanvaarden.
Artikel 7
Deze overeenkomst moet stikt worden geïnterpreteerd en is uitsluitend onderworpen aan het Belgisch recht.
Voor elke onenigheid, elk geschil en/of procedure met betrekking tot de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van deze overeenkomst, zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijk
arrondissement Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op …………………………… in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
waarvan elk ervan verklaart het zijne ontvangen te hebben.
De Gemeentesecretaris,
Patricia van der LIJN.
De Gemeente:
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.
De begunstigde:
De gedelegeerde bestuurder,
vzw Flagey
vertegenwoordigd door
H. Jean-François CATS.

Tussen de ondergetekenden:
Overeenkomst voor het lenen van materiaal
Enerzijds, de Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en
Mevr. Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris,
hierna «de Gemeente» genoemd,
en, anderzijds,
De vzw Flagey, vertegenwoordigd door de H. Jean-François CATS, waarvan de maatschappelijke zetel
gelegen is aan de Belvédèrestraat, 27 in 1050 Brussel,
hierna «de ontlener» genoemd.
Art. 1: Voorwerp
Het voorwerp van huidige overeenkomst is de voorwaarden die het lenen van materiaal aangaat in
toepassing met het algemeen reglement betreffende de lening van materiaal te regeren. Sommige
schikkingen van huidige overeenkomst maken door hun natuur zelf geen deel uit van de gebeurtenissen van
het type “Burgerstraten”.
Art. 2: Uitgeleend materiaal
De Gemeente stelt technisch en logistiek materiaal, eigendom van de Gemeente zoals beschreven op het
aanvraagfiche en volgens de hierin gepreciseerde modaliteiten, ter beschikking van de ontlener.
Art. 3: Uitleenmodaliteiten
Het voorbehouden van materiaal is uitgevoerd door het invullen van de uitleenaanvraag die overeenkomstig
is met de situatie van de lener. Dit voorbehoud is niet contractueel en geenzins gewaarborgd.
Er is een uitleenfiche gekoppeld aan elke uitlening. Ze wordt tegensprekelijk aangevuld en ondertekend bij
het ter beschikking stellen en het terugbrengen van het materiaal. Hierop wordt het type materiaal en de
staat van werking vermeld alsook het eventuele toebehoren, de duurzaamheid, de datum en uren van de ter
beschikkingstelling en terug nemen van het materiaal, de plaats van afhaling en teruggeven en, als nodig, de
voorwaarden van uitmaken, monteren en vervoer.
De financiële modaliteiten van de lening worden gedefinieerd volgens de aard van het materiaal en staan op
de uitleenfiche vermeld.
Art. 4: Waarborg
Als waarborg voor zijn verplichtingen, verbindt de ontlener zich op gebiedende wijze ertoe om ofwel een bedrag te
deboneren ofwel een “Alle Risico” verzekeringspolis af te sluiten voor wat het verleende materiaal betreft.
De evenementen van het type “Burgerstraten” genieten van gesimplificeerde waarborgmodaliteiten: het
gewoon deponeren van een forfaitair bedrag van 100,00 EUR stelt ze vrij tegelijk van de verplichting van een
waarborg op te stellen en van deze van een “Alle Risico” verzekeringpolis af te sluiten. Dit eenvoudig
neerleggen kan geldswaarde of per cheque bij de dienst Handel of per elke andere door de Gemeente
aangenomen betalingswijze gebeuren (dienst Gemeenteontvangst om elke werkdag van 9u00 tot 12u00).
De Gemeente behoudt zich het recht voor om het materiaal pas ter beschikking te stellen na voorlegging van
het bewijs van storting van het in huidig artikel voorziene waarborg.
Elke beschadiging, verlies of diefstal zal op deze afgifte aangerekend worden zonder nadeel van een
eventueel overschot ten laste van de ontlener.
De waarborg zal worden teruggegeven na voorlegging van het ad hoc document voorafgaandelijk getekend
voor vrijstelling door de leningdienst.

Art. 5: Borgtocht
- 2 -
Bij toepassing van artikel 4 van huidige overeenkomst en wanner de ontlener het spoor van de borgtocht
kiest is deze geschat op 5 % van de terugkopingwaarde van het geleende materiaal zonder evenwel een
hoogtegrens van 5.000,00 EUR over te gaan.
De samenstelling van deze borgtocht mag geldswaarde of per cheque bij de dienst Handel of per elke
andere door de Gemeente aangenomen betalingswijze gebeuren op elke werkdag van 9u00 tot 12u00.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om het materiaal niet ter beschikking te stellen tot de voorlegging
van het bewijs van opstelling van de borgtocht.
Elke beschadiging, verlies of diefstal zal op deze afgifte aangerekend worden zonder nadeel van een
eventueel overschot ten laste van de leenster.
De waarborg zal worden teruggegeven na voorlegging van het ad hoc document dat vooraf voor vrijgave
werd ondertekend door de uitlenende dienst.
Art. 6: Verzekering
Onafhankelijk van de waarborg voorzien in artikel 4 verbindt de ontlener zich zijn burgerlijke
aansprakelijkheid te dekken gedurende de tijd van het evenement waarvoor het materiaal geleend is.
In toepassing van artikel 4 en in het geval de lener de verzekeringsweg bevoorrecht moet hij een “Alle Risico”
verzekeringpolis onderschrijven. Deze polis dekt het geleende materiaal tegen elk verlies of beschadiging,
toevallig of niet diefstal en vandalisme inbegrepen. Een bewijs van deze dekking moet ten laatste acht dagen voor
de betoging door de lener geleverd worden. Zoniet zal de aanvraag vernietigd worden.
Art. 7: Opkomen van een probleem
De Gemeente mag niet als verantwoordelijk beschouwd worden wanner het geleend materiaal bedrieglijk of
ongeoorloofd werd gebruikt. Daarom moet de gebruiker de van kracht zijnde reglementen naleven en o.a.
het Algemeen Reglement voor lening van materiaal.
Ingeval van beschadiging, verlies of diefstal van het geleend materiaal moet de lener onmiddellijk de
Gemeente ervan op de hoogte houden en haar een getuigschrift laten geworden. De terugbetaling van
beschadigt, verloren of gestolen materiaal blijft ten laste van de lener.
De Gemeente moet onmiddellijk op de hoogte gehouden worden van iedere miswerking van het geleend
materiaal die niet het feit van de lener zou zijn. Elke voorafgaande miswerking zal door de Gemeente op de
leningfiche ingelicht worden.
Art. 8: Gebruiksvoorwaarden
De ontlener verbindt zich ertoe geen fysieke (wijzigingen van de materiële configuratie, toevoeging of
intrekking van een component, …) of logische veranderingen aan te brengen aan het ontleende materiaal.
Tijdens de hele duur van de ontlening van het materiaal verbindt de ontlener zich ertoe het uitsluitend te
gebruiken in het kader van het evenement dat vermeld staat op de informatiefiche en voor de doeleinden
waarvoor het bestemd is.
Art. 9: Transport
Tenzij anders vermeld moet de ontlener zorgen voor het transport op de aangegeven dagen en uren. Hij
neemt er de volledige verantwoordelijkheid van.
Voor het ontlenen van logistiek en technisch materiaal beperkt tot de entiteit van Elsene kan het transport
uitgevoerd worden door het Gemeentebestuur. Daartoe zal een deelname in de transportkosten worden
berekend op basis van een in regie loon (b.v. voor 2008, 21,00 EUR / uur voor een behandelingman en
43,90 EUR / uur voor een gespecialiseerde werkman zoals een elektricien), met een minimum van 65,00 EUR.
Voor uitzonderlijke transporten buiten Elsene zal een bedrag worden toegevoegd dat overeenstemt met het
afgelegde aantal kilometers.

- 3 -
Als de lener uitdrukkelijk een levering wenst buiten de openingsdagen of kantooruren (van maandag tot
vrijdag van 8u00 tot 18u30 gedurende de normale uurrooster en van 7u00 tot 13u00 gedurende de zomer
uurrooster) zal het bedrag verdubbeld worden.
Wanneer het transport gratis verleend is door het College van Burgemeester en Schepenen zal de levering
alleen gedurende de bewerkdagen en kantoo openingsuren gebeuren.
Art. 10: Montage en demontage
Behoudens andere bepalingen zullen de montage en demontage door de ontlener uitgevoerd worden.
Wanneer de montage en veiligheidsvoorschriften niet nageleefd worden kan de Gemeente geenszins als
verantwoordelijk kunnen gesteld worden voor eventuele ongelukken.
De montage en demontage kunnen verwezenlijkt worden, op uitdrukkelijke aanvraag van de lener, door het
gemeentelijk personeel. Een deelname is dan vereist in vergoeding van de gewerkte uren. Deze deelname
is gefixeerd volgens een in regieloon (t.t.z. voor 2008, 21,00 EUR / uur per werkman en 43,90 EUR / uur
voor een gespecialiseerde werkman zoals een elektricien). Een vergoeding voor verplaatsing zal op twee
uren overeengekomen worden. Deze bedragen zullen verdubbeld worden wanneer de montage en
demontage werken plaats nemen buiten de werkdagen of kantoor uurwerken.
Wanneer de montage en demontage werken door het gemeentepersoneel uitgevoerd zijn zal nooit
gederogeerd worden aan het voorafgaand installatieplan éénparig genomen tussen de delen. De lener mag
nooit het materieel noch verplaatsen noch (de)monteren. Als hij aan deze regel derogeert, zal hij persoonlijk
als verantwoordelijk van eventuele beschadigen beschouwd worden. Te meer zou hij kunnen worden
uitgesloten van de mogelijkheden van leningen.
Wanneer de kosteloosheid toegekend is door het College van Burgemeester en Schepenen kan de levering
alleen gedurende de openingsdagen en kantooruren gebeuren (van maandag tot vrijdag van 8u00 tot 16u30
gedurende het jaar en van 7u00 tot 13u00 gedurende de zomer uurrooster).
Art. 11: Veiligheids- en gebruiksvoorschriften
De ontlener moet de veiligheidsvoorschriften naleven die vermeld staan in artikel 20 van huidige
overeenkomst.
Op ieder moment kunnen controles worden uitgevoerd door technici van de Gemeente. Ingeval van verkeerd
gebruik of niet-naleving van de opgelegde veiligheidsvoorschriften, zullen de technici van de Gemeente
vragen om de nodige correcties uit te voeren. Als deze niet worden nageleefd, behoudt der Gemeente zich
het recht voor om het uitgeleende materiaal terug te nemen zonder opzegtermijn of schadevergoeding. Te
meer zou de ontlener zich kunnen te zien uitsluiten van de lening mogelijkheden.
Art. 12: Contactpersoon
De ontlener moet zich richten tot het contactpersoon op gemeentelijk niveau (hernomen in artikel 3 van
huidige tussenkomst) en enkel tot haar.
De juiste coördinaten van de twee betrokkenen zullen worden meegedeeld in het refertefiche. De ontlener moet
altijd bereikbaar zijn en dit vanaf de dag vóór de levering tot de dag na de terugname van het materiaal.
Wanneer hij derogeert aan huidig artikel zou hij zich mogen te zien uitsluiten van de leningsmogelijkheden.
Art. 13: Terugname van het materiaal
Het aanvraagfiche zal in twee exemplaren opgesteld en ondertekend worden door de partijen of hun
vertegenwoordigers bij de levering en de terugname. Dit document vermeld in detail het ontleende materiaal
en zou de eventuele opmerkingen van elk van hen erop genoteerd kunnen worden.
Art. 14: Annuleringsvergoeding
In het geval van annulering minder dan 8 dagen voor de manifestatie, moet de ontlener een vergoeding van
65 EUR aan de Gemeente betalen.
De annuleringsvergoeding is niet toepasbaar aan de aanvragen ingediend bij de Dienst Cultuur.

Art. 15: Plaatsing van spandoeken
- 4 -
De plaatsing van spandoeken moet gebeuren volgens de voorschriften van de bevoegde technicus van de
Gemeente mits naleving van de toelatingen die vereist zijn door het Algemeen Politiereglement. Dit bepaalt
de plaatsing volgens de veiligheidsregels.
Ze mogen enkel geplaatst worden als ze aan de volgende voorschriften beantwoorden:
- afmetingen: 1m hoogte op 5m breedte;
- verplichting van plaatsing van vastmakende gaten met gaten op elke meter boven en onder;
- verplichting van verluchtingsvensters te voorzien op de hele oppervlakte van de spandoek;
- verankeringssysteem:
o sluithaken van 60mm / 6mm gezinct; het aantal sluithaken is dezelfde dan deze van gaten in de
dekzeil;
o touwen: in nylon van 6mm (geen elastiek), hun lengte is overeenkomstig met twee maal de
breedte van de straat vermeerderd met zes meters.
Het geschikte bevestigingssysteem en de touwen moeten worden voorzien en ze moeten stevig genoeg zijn
zodat ze niet kunnen kantelen of vallen zelfs bij sterke wind.
De spandoeken zullen in de bestaande verankerpunten bevestigd worden.
De spandoeken moeten zindelijk ter beschikking van de gemeentelijke diensten zijn ten laatste vijf openbare
dagen voor hun plaatsing.
Art. 16: Voorziening in elektriciteit, water en Internet
De aanvragen voor deze leveringen zijn voor schatting in functie van materiele beschikbaarheden aan de
bevoegde netverdelers en de Gemeente voorgelegd.
Zegels zullen op de elektrische schakelborden voor hun ter beschikkingstelling geplaatst worden.
Deze zegels mogen in geen enkel geval beschadigd of gebroken worden voor hen ter beschikkingstelling.
Zou het gebeuren zal de Gemeente - ten laste van de lener - het bord laten nazien door een geageerde
firma (SECT controle).
Ingeval van lening van een elektrische vertakking voorbehoud de Gemeente zich het recht geen vervolg te
geven aan dezelfde aanvragen wanneer het gebruik minder ligt dan 5Kwu.
Art. 17: Forfait voor het schoonmaken van het materiaal
Het ontleende materiaal moet worden teruggegeven in perfecte staat van netheid, op straffe van het vergoeden
van de schoonmaakkosten zoals gevraagd door de Gemeente en vastgelegd volgens de loon in regie.
Art. 18: Plichten van de ontlener
Vanaf het ogenblik dat de ontlener in het bezit is van het ontleende materiaal erkent hij uitdrukkelijk het tot bij
de teruggave ervan volledig onder zijn hoede te hebben en onder zijn volledige verantwoordelijkheid voor
diefstal, verlies of schade van welke aard ook.
Het is met name strikt verboden:
- te schrijven of iets te plakken op het materiaal;
- te nagelen, schroeven zagen in de vloeren;
- elektrische stopcontacten los te koppelen en te verwijderen;
- vuur of barbecue in de tenten te maken;
- de dekzeilen en tenten door te snijden;
- de elektrische borden te openen;
- de markering die het materiaal identificeert als eigendom van de Gemeente te verbergen of te
beschadigen;
- het geleend goed van zijn bestemming te afwenden of het te verhuren;
- …
Wanneer hij aan huidig artikel derogeert, zou de lener zich zien uitgesloten van de leningsmogelijkheden.

Art. 19: Slecht weer
- 5 -
Bij storm of slecht weer kan de Gemeente Elsene beslissen om het materiaal niet te monteren. Als de
ontlener toch wil dat het materiaal gemonteerd wordt, moet hij de risico’s en de volledige
verantwoordelijkheid op zich nemen.
Als de slechte weersomstandigheden zich pas voordoen na de montage van het materiaal kan de Gemeente
beslissen om de aanwezigen te evacueren en het materiaal te demonteren.
Art. 20: Veiligheidsvoorschriften
Alle veiligheidsmaatregelen moeten worden genomen om het goede verloop van de activiteiten te
waarborgen en elk incident te vermijden.
De ontlener moet er met name op toezien dat er een vrije doorgang wordt gehouden voor de voertuigen en
meer particularistisch voor de ambulance en politie wagens.
Het is voorts verboden en dit om veiligheidsredenen om tenten te monteren op podia ongeacht of ze vast
staan of mobiel zijn.
Zware elementen mogen niet op elkaar worden geplaatst (bijvoorbeeld tenten, podia, naderafsluitingen op
de podia, ...) of tenten mogen niet gemonteerd worden op plaatsen waar veel wind is.
Zou de lener huidig artikel niet naleven kan hij zich zien uitsluiten van de leningmogelijkheden.
Art. 21: Bevoegde rechtbanken
Voor elke betwisting met betrekking tot zowel de uitvoering als de interpretatie van deze overeenkomst, zijn
uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het arrondissement Brussel bevoegd.
De ontlener verklaart kennis genomen te hebben van het gemeentereglement alsook van deze
overeenkomst.
Datum en handtekening:
Voor het College:
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester, De ontlener,
vzw Flagey
vertegenwoordigd door
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY. Jean-François CATS.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/147
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 21ste punt:
Handel (7 de Directie A): Lening van materiaal in verband met organisatie van de Portugese nationale
feestdag. Vraag van kosteloosheid voor de lening van materiaal, de hand-spand zich en het vervoer in.
Toekenning van niet geldelijke subsidies (6.614,80 EUR). Datum: op 12 juni 2011. Aanvrager: Gemeente
Sint-Gillis voor FAPB vzw (bond van de Portugese verenigingen van België). Plaats: Van Meenenplein in
1060 Sint-Gillis. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de algemene regeling betreffende de lening van materiaal dat door de Gemeenst Raad op 16 oktober
2008;
Gelet op de overeenkomst van lening van materiaal dat door de Gemeente Raad op 16 oktober 2008 wordt
goedgekeurd;
Gelet op de regeling betreffende de subsidies die door de Gemeente Raad op 20 december 2001 wordt
goedgekeurd;
Overwegen aanvraag van Gemeente Sint-Gillis betreffende de lening van tafels, stoelen, tenten en de
beweeglijke tribune voor organisatie van de Portugese nationale feestdag op 12 juni 2011 Van Meenenplein
op de gemeente van Sint-Gillis die per wordt georganiseerd vzw FAPB;
Overwegende dat vzw FAPB zal het materiaal bedekken dat door een verzekering wordt geleend;
Overwegende dat vzw FAPB heeft een bewaking tijdens de nachten van de zaterdag en zondag voorzien;
Overwegen dat wij in staat zijn om het materiaal te zetten dat ter beschikking wordt gevraagd ;
Overwegen de kosten van deze verrichting geraamd kunnen worden op;
LENING VAN MATERIAAL
Beschrijving Hoeveelheid Eenheidsprijs Totaal
Stoelen 532 1,50 EUR 798,00 EUR
Tafels (2m20) 112 4,40 EUR 616,00 EUR
Tenten van 3m x 3m 18 80,00 EUR 1.440,00 EUR
Beweeglijke tribune 1 600,00 EUR 600,00 EUR
Totaal van de matériaal 3.454,00 EUR
Kosten van hand werk (levering –
montage – uiteennemen - opleving) in
het weekend
ALGEMEEN TOTAAL: 6.614,80 EUR
3.160,80 EUR

Overwegen na berekening, de som van de borg voor het gehele beschikbaar stellen van het materrial
leerling om 5.000,00 EUR;
Overwegen dat de Gemeente Sint-Gillis aan ons deponeren onze tafels zal komen zoeken, stoelen en
tenten op zullen vrijdag 10 juni 2011 en ze bij hen opslaan;
Overwegen dat de Gemeente Sint-Gillis ons geleend materiaal op maandag 13 juni 2011 zal terugbrengen;
Overwegen dat de arbeiders van de gemeente van Sint-Gillis zelf onze gemeentetenten zullen stijgen en
uiteennemen;
Overwegende dat de beweeglijke tribune wat haar betreft door de gemeente van Elsene zal geleverd
worden Van Meenenplein op zondag 12 juni 2011 aan de ochtend;
Overwegende dat de beweeglijke tribune op maandag 13 juni 2011 door onze arbeiders zal hernomen
worden;
Overwegen dat de kosten van het vervoer, montage en uiteennemen voor de beweeglijke tribune worden
geraamd op 3.160,80 EUR;
Overwegen dat de beslissing van het College van 18 september 2008 het gratis beschikbaar stellen van het
materiaal toestaat;
Overwegen in toepassing van het art. 5 van de Regeling betreffende de lening van materiaal, behoudt het
College zich het recht voor, de kosteloosheid voor de lening van materiaal, het vervoer, de montage en het
uiteennemen zolang toekennen;
Overwegen dat gezien de kosteloosheid, men de regeling moet naleven betreffende de subsidies;
Overwegen dat de aanvrager kennis van de regeling betreffende de lening van gemeentemateriaal heeft
genomen;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Eerste Schepen van
Handel,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. toestaan de lening, aan bekoorlijke titel geschat op 3.454,00 EUR, van 532 stoelen, 112 tafels (2m20),
18 tenten van 3mx3m en de beweeglijke tribune onder voorbehoud ofwel van de storting een borg van
5.000,00 EUR ofwel, van de kopie een verzekeringscontract dat het materiaal bedekt;
2. de kosteloosheid voor het vervoer, de montage en het uiteennemen van de beweeglijke tribune in het
weekend en dit voor een bedrag geschat op 3.160,80 EUR;
3. de tekst van de overeenkomst voor de lening van materiaal goedkeuren;
4. de tekst van subsidies geldelijke en niet geldelijke overeenkomst goedkeuren.
Conform de ordonnantie van 14 mei 1998 en het Besluit van de Regering van het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest van 16 juli 1998 met betrekking tot de uitoefening van het administratieve toezicht op de gemeenten,
zal deze beraadslaging niet ter goedkeuring worden doorgestuurd naar de toezichthoudende overheid.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 6 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht :
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Stand en Sport,
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
Dominique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden:
Enerzijds:
SUBSIDIES NIET GELDELIJK
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en de Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn aan de Elsensesteenweg, 168 in 1050 Brussel,
hierna "de Gemeente" genoemd.
Anderzijds:
De Gemeente Sint-Gillis vertegenwoordigd door de H. Patrick DEBOUVERIE Schepen van Economische
ontwikkeling en Toerisme en de H. Laurent PAMPFER, Gemeentesecretaris, zetel gelegen is
Van Meenenplein, 39 in 1060 Brussel,
hierna "de begunstigde" genoemd.
Nadat uiteengezet werd hetgeen volgt;
Krachtens zijn beslissing van 23 juni 2011 heeft de Gemeenteraad besloten om een niet geldelijke subsidies
toe te kennen van 6.614,80 EUR.
De uitvoeringsmodaliteiten te regelen van deze beslissing conform de wet van 14 november 1983
betreffende de controle op de toekenning en op de aanwending van sommige toelagen en het
gemeentereglement met betrekking tot de subsidies gestemd door de gemeenteraad tijdens zijn zitting van
20 december 2001.
Werd overeengekomen hetgeen volgt:
Artikel 1:
De begunstigde heeft aan de gemeente het volgende project voorgelegd:
- Organisatie van de Portugese nationale feestdag op 12 juni 2011.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de realisatie van dit project geen enkel winstgevend doel heeft.
Artikel 2
Enkel voor de doeleinden om de realisatie van het project mogelijk te maken zoals beschreven in artikel 1
hierboven, kent de gemeente het volgende toe:
- Niet geldelijk:
Een totaal bedrag van 6.614,80 EUR dat als volgt wordt verdeeld:
het beschikbaar stellen van 532 stoelen, 112 tafels van 2m20, 18 tenten van 3mx3m en de beweeglijke
tribune geschat op 3.454,00 EUR;
de hand spant zich ( levering – montage – uiteennemen – hernomen) in het weekend geschat op
3.160,80 EUR in.
Artikel 3
De begunstigde verbindt er zich bij deze toe om de geldelijke of niet geldelijke elementen beschreven in
artikel 2 enkel te gebruiken voor doeleinden die rechtstreeks en exclusieve betrekking hebben op de
realisatie van het in artikel 1 beschreven project.
Artikel 4
De begunstigde moet, als natuurlijk of als rechtspersoon, een boekhouding bijhouden die de gemeente
toelaat een doeltreffende controle te voeren.
De Gemeente heeft het recht om ter plaatse een controle te laten uitvoeren van het gebruik van het (de)
bedrag(en) dat (die) ze toekent.

De begunstigde verbindt zich ertoe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
van aard is om de uitoefening van dit controlerecht te hinderen.
Op het eerste verzoek van de gemeente moet de begunstigde een rapport voorleggen waarin omstandig
wordt aangetoond op welke manier het (de) door de gemeente toegekend bedrag(en) rechtstreeks en
uitsluitend werd(en) gebruikt voor de realisatie van het in artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
Het (de) toegekend(e) bedrag(en) is (zijn) onmiddellijk en zonder ingebrekestelling terugbetaalbaar in de
volgende gevallen:
1° wanneer de begunstigde dit (deze) bedrag(en) niet gebruikt voor de doeleinden waarvoor het (ze)
werd(en) toegekend;
2° als wordt vastgesteld dat het op basis van ingekorte of foute informatie is dat het (de) bedrag(en)
werd(en) toegekend of dat de gebruiksvoorwaarden van dit (deze) bedrag(en) vastgelegd door deze
overeenkomst niet werden nageleefd;
3° wanneer de begunstigde niet alle gevraagde bewijsstukken voorlegt, in welk geval de teruggave zal
gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan het gebruik niet werd gerechtvaardigd;
4° wanneer de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het controlerecht, zoals beoogd door de
wet of door het gemeentereglement.
In de gevallen bedoeld sub. 1° en 2° zal de gemeente de begunstigde mogen uitsluiten van elke subsidie,
coproductie of dotatie in de toekomst.
In de gevallen bedoeld sub 3° en 4° zal de toekenning van het (de) bedrag(en) zo lang worden opgeschort
als de begunstigde voor de eerder ontvangen bedragen de door de wet of het gemeentereglement voorziene
bewijsstukken niet voorlegt of hij zich verzet tegen de uitoefening van de controle voorzien door de wet of
het gemeentereglement. Als een bedrag toegekend wordt in schijven, wordt elke schijf beschouwd als een
afzonderlijke toelage voor de toepassing van deze alinea.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis genomen te hebben van het gemeentereglement met
betrekking tot de subsidies en er alle bepalingen, zonder enig voorbehoud, van te aanvaarden.
Artikel 7
Deze overeenkomst moet stikt worden geïnterpreteerd en is uitsluitend onderworpen aan het Belgisch recht.
Voor elke onenigheid, elk geschil en/of procedure met betrekking tot de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van deze overeenkomst, zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijk
arrondissement Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op …………………………… in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
waarvan elk ervan verklaart het zijne ontvangen te hebben.
De Gemeentesecretaris
Laurent PAMPFER.
De Secretaris,
Patricia van der LIJN.
De begunstigde:
De Gemeente Sint-Gillis,
vertegenwoordigd door:
Vanwege het College:
De Schepen van Economische
ontwikkeling en Toerisme,
Patrick DEVOUVERIE.
De Voorzitter,
Willy DECOURTY.

Tussen de ondergetekenden:
Overeenkomst voor het lenen van materiaal
Enerzijds, de Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en
Mevr. Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris,
hierna «de Gemeente» genoemd,
en, anderzijds,
De Gemeente Sint-Gillis vertegenwoordigd door de H. Patrick DEBOUVERIE Schepen van Economische
ontwikkeling en Toerisme en de H. Laurent PAMPFER, Gemeentesecretaris, zetel gelegen is
Van Meenenplein, 39 in 1060 Brussel,
hierna «de ontlener» genoemd.
Art. 1: Voorwerp
Het voorwerp van huidige overeenkomst is de voorwaarden die het lenen van materiaal aangaat in
toepassing met het algemeen reglement betreffende de lening van materiaal te regeren. Sommige
schikkingen van huidige overeenkomst maken door hun natuur zelf geen deel uit van de gebeurtenissen van
het type “Burgerstraten”.
Art. 2: Uitgeleend materiaal
De Gemeente stelt technisch en logistiek materiaal, eigendom van de Gemeente zoals beschreven op het
aanvraagfiche en volgens de hierin gepreciceerde modaliteiten, ter beschikking van de ontlener.
Art. 3: Uitleenmodaliteiten
Het voorbehouden van materiaal is uitgevoerd door het invullen van de uitleenaanvraag die overeenkomstig
is met de situatie van de lener. Dit voorbehoud is niet contractueel en geenzins gewaarborgd.
Er is een uitleenfiche gekoppeld aan elke uitlening. Ze wordt tegensprekelijk aangevuld en ondertekend bij
het ter beschikking stellen en het terugbrengen van het materiaal. Hierop wordt het type materiaal en de
staat van werking vermeld alsook de eventuele toebehoren, de duurzaamheid, de datum en uren van de ter
beschikkingstelling en terug nemen van het materiaal, de plaats van afhaling en teruggeven en, als nodig, de
voorwaarden van uitmaken, monteren en vervoer.
De financiële modaliteiten van de lening worden gedefinieerd volgens de aard van het materiaal en staan op
de uitleenfiche vermeld.
Art. 4: Waarborg
Als waarborg voor zijn verplichtingen, verbindt de ontlener zich op gebiedende wijze ertoe om ofwel een bedrag te
deboneren ofwel een “Alle Risico” verzekeringspolis af te sluiten voor wat het verleend materiaal betreft.
De evenementen van het type “Burgerstraten” genieten van gesimplifieerde waarborgmodaliteiten: het
gewoon deponeren van een forfaitair bedrag van 100,00 EUR stelt ze vrij tegelijk van de verplichting van een
waarborg op te stellen en van deze van een “Alle Risico” verzekeringpolis af te sluiten. Dit eenvoudig
neerleggen kan geldswaarde of per cheque bij de dienst Handel of per elke andere door de Gemeente
aangenomen betalingswijze gebeuren (dienst Gemeenteontvangst om elke werkdag van 9u00 tot 12u00).
De Gemeente behoudt zich het recht voor om het materiaal pas ter beschikking te stellen na voorlegging van
het bewijs van storting van het in huidig artiel voorziene waarborg.
Elke beschadiging, verlies of diefstal zal op deze afgifte aangerekend worden zonder nadeel van een
eventuele overschot ten laste van de ontlener.
De waarborg zal worden teruggegeven na voorlegging van het ad hoc document voorafgaandelijk getekend
voor vrijstelling door de leningdienst.

Art. 5: Borgtocht
- 2 -
Bij toepassing van artikel 4 van huidige overeenkomst en wanner de ontlener het spoor van de borgtocht
kiest is deze geschat op 5 % van de terugkopingwaarde van het geleend materiaal zonder evenwel een
hoogtegrens van 5.000,00 EUR over te gaan.
De samenstelling van deze borgtocht mag geldswaarde of per cheque bij de dienst Handel of per elke
andere door de Gemeente aangenomen betalingswijze gebeuren op elke werkdag van 9u00 tot 12u00.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om het materiaal niet ter beschikking te stellen tot de voorlegging
van het bewijs van opstelling van de borgtocht.
Elke beschadiging, verlies of diefstal zal op deze afgifte aangerekend worden zonder nadeel van een
eventuele overschot ten laste van de leenster.
De waarborg zal worden teruggegeven na voorlegging van het ad hoc document dat vooraf voor vrijgave
werd ondertekend door de uitlenende dienst.
Art. 6: Verzekering
Onafhankelijk van de waarborg voorzien in artikel 4 verbindt de ontlener zich zijn burgerlijke
aansprakelijkheid te dekken gedurende de tijd van het evenement waarvoor het materiaal geleend is.
In toepassing van artikel 4 en in het geval de lener de verzekeringsweg bevoorrecht moet hij een “Alle Risico”
verzekeringpolis onderschrijven. Deze polis dekt het geleend materiaal tegen elk verlies of beschadiging, toevallig
of niet diefstal en vandalisme inbegrepen. Een bewijs van deze dekking moet ten laatste acht dagen voor de
betoging door de lener geleverd worden. Zoniet zal de aanvraag vernietigd worden.
Art. 7: Opkomen van een probleem
De Gemeente mag niet als verantwoordelijk beschouwd worden wanner het geleend materiaal bedrieglijk of
ongeoorloofd werd gebruikt. Daarom moet de gebruiker de van kracht zijnde reglementen naleven en o.a.
het Algemeen Reglement voor lening van materiaal.
Ingeval van beschadiging, verlies of diefstal van het geleend materiaal moet de lener onmidellijk de
Gemeente ervan op de hoogte houden en haar een getuigschrift laten geworden. De terugbetaling van
beschadigd, verloren of gestolen materiaal blijft ten laste van de lener.
De Gemeente moet onmiddellijk op de hoogte gehouden worden van iedere miswerking van het geleend
materiaal die niet het feit van de lener zou zijn. Elke voorafgaande miswerking zal door de Gemeente op de
leningfiche ingelicht worden.
Art. 8: Gebruiksvoorwaarden
De ontlener verbindt zich ertoe geen fysieke (wijzigingen van de materiële configuratie, toevoeging of
intrekking van een component, …) of logische veranderingen aan te brengen aan het ontleende materiaal.
Tijdens de hele duur van de ontlening van het materiaal verbindt de ontlener zich ertoe het uitsluitend te
gebruiken in het kader van het evenement dat vermeld staat op de informatiefiche en voor de doeleinden
waarvoor het bestemd is.
Art. 9: Transport
Tenzij anders vermeld moet de ontlener zorgen voor het transport op de aangegeven dagen en uren. Hij
neemt er de volledige verantwoordelijkheid van.
Voor het ontlenen van logistiek en technisch materiaal beperkt tot de entiteit van Elsene kan het transport
uitgevoerd worden door het Gemeentebestuur. Daartoe zal een deelname in de transportkosten worden
berekend op basis van een in regie loon (b.v. voor 2008, 21,00 EUR / uur voor een behandelingman en
43,90 EUR / uur voor een gespecialiseerde werkman zoals een elektricien), met een minimum van 65,00 EUR.
Voor uitzonderlijke transporten buiten Elsene zal een bedrag worden toegevoegd dat overeenstemt met het
afgelegde aantal kilometers.

- 3 -
Als de lener uitdrukkelijk een levering wenst buiten de openingsdagen of kantooruren (van maandag tot
vrijdag van 8u00 tot 18u30 gedurende de normale uurrooster en van 7u00 tot 13u00 gedurende de zomer
uurrooster) zal het bedrag verdubbeld worden.
Wanneer het transport gratis verleend is door het College van Burgemeester en Schepenen zal de levering
alleen gedurende de bewerkdagen en kantoo openingsuren gebeuren.
Art. 10: Montage en demontage
Behoudens andere bepalingen zullen de montage en demontage door de ontlener uitgevoerd worden.
Wanneer de montage en veiligheidsvoorschriften niet nageleefd worden kan de Gemeente geenzins als
verantwoordelijk kunnen gesteld worden voor eventuele ongelukken.
De montage en demontage kunnen verwezenlijkt worden, op uitdrukkelijke aanvraag van de lener, door het
gemeentelijk personeel. Een deelname is dan vereist in vergoeding van de gewerkte uren. Deze deelname
is gefixeerd volgens een in regieloon (t.t.z. voor 2008, 21,00 EUR / uur per werkman en 43,90 EUR / uur
voor een gespecialiseerde werkman zoals een elektricien). Een vergoeding voor verplaatsing zal op twee
uren overeengekomen worden. Deze bedragen zullen verdubbeld worden wanneer de montage en
demontage werken plaats nemen buiten de werkdagen of kantoor uurwerken.
Wanneer de montage en demontage werken door het gemeentepersoneel uitgevoerd zijn zal nooit
gederogeerd worden aan het voorafgaand installatieplan éénparig genomen tussen de delen. De lener mag
nooit het materieel noch verplaatsen noch (de)monteren. Als hij aan deze regel derogeerd zal hij persoonlijk
als verantwoordelijk van eventuele beschadigen beschouwd worden. Te meer zou hij kunnen worden
uitgesloten van de mogelijkheden van leningen.
Wanneer de kosteloosheid toegekend is door het College van Burgemeester en Schepenen kan de levering
alleen gedurende de openingsdagen en kantooruren gebeuren (van maandag tot vrijdag van 8u00 tot 16u30
gedurende het jaar en van 7u00 tot 13u00 gedurende de zomer uurrooster).
Art. 11: Veiligheids- en gebruiksvoorschriften
De ontlener moet de veiligheidsvoorschriften naleven die vermeld staan in artikel 20 van huidige
overeenkomst.
Op ieder moment kunnen controles worden uitgevoerd door technici van de Gemeente. Ingeval van verkeerd
gebruik of niet-naleving van de opgelegde veiligheidsvoorschriften, zullen de technici van de Gemeente
vragen om de nodige correcties uit te voeren. Als deze niet worden nageleefd, behoudt der Gemeente zich
het recht voor om het uitgeleende materiaal terug te nemen zonder opzegtermijn of schadevervoeding. Te
meer zou de ontlener zich kunnen zien uitsluiten van de lening mogelijkheden.
Art. 12: Contactpersoon
De ontlener moet zich richten tot het contactpersoon op gemeentelijk niveau (hernomen in artikel 3 van
huidige tussenkomst) en enkel tot haar.
De juiste coördinaten van de twee betrokkenen zullen worden meegedeeld in de refertefiche. De ontlener
moet altijd bereikbaar zijn en dit vanaf de dag vóór de levering tot de dag na de terugname van het
materiaal.
Wanneer hij derogeert aan huidig artikel zou hij zich mogen zien uitsluiten van de lenings-mogelijkheden.
Art. 13: Terugname van het materiaal
De aanvraagfiche zal in twee exemplaren opgesteld en ondertekend worden door de partijen of hun
vertegenwoordigers bij de levering en de terugname. Dit document vermeld in detail het ontleende materiaal
en zou de eventuele opmerkingen van elk van hen erop genoteerd kunnen worden.
Art. 14: Annuleringsvergoeding
In het geval van annulering minder dan 8 dagen voor de manifestatie, moet de ontlener een vergoeding van
65 EUR aan de Gemeente betalen.
De annuleringsvergoeding is niet toepasbaar aan de aanvragen ingediend bij de Dienst Kultuur.

Art. 15: Plaatsing van spandoeken
- 4 -
De plaatsing van spandoeken moet gebeuren volgens de voorschriften van de bevoegde technicus van de
Gemeente mits naleving van de toelatingen die vereist zijn door het Algemeen Politiereglement. Dit bepaalt
de plaatsing volgens de veiligheidsregels.
Ze mogen enkel geplaatst worden als ze aan de volgende voorschriften beantwoorden:
- afmetingen: 1m hoogte op 5m breedte;
- verplichting van plaatsing van vastmakende gaten met gaten op elke meter boven en onder;
- verplichting van verluchtingsvensters te voorzien op de hele oppervlakte van de spandoek;
- verankeringssysteem:
o sluithaken van 60mm / 6mm gezinct; het aantal sluithaken is dezelfde dan deze van gaten in de
dekzeil;
o touwen: in nylon van 6mm (geen elastiek), hun lengte is overeenkomstig met twee maal de
breedte van de straat vermeerderd met zes meters.
Het geschikte bevestigingssysteem en de touwen moeten worden voorzien en ze moeten stevig genoeg zijn
zodat ze niet kunnen kantelen of vallen zelfs bij sterke wind.
De spandoeken zullen in de bestaande verankerpunten bevestigd worden.
De spandoeken moeten zindelijk ter beschiking van de gemeentelijke diensten zijn ten laatste vijf openbare
dagen voor hun plaatsing.
Art. 16: Voorziening in elektriciteit, water en Internet
De aanvragen voor deze leveringen zijn voor schatting in funktie van materiele beschikbaarheden aan de
bevoegde netverdelers en de Gemeente voorgelegd.
Zegels zullen op de elektrische schakelborden voor hun ter beschikkingstelling geplaatst worden.
Deze zegels mogen in geen enkel geval beschadigd of gebroken worden voor hun ter beschikkingstelling.
Zou het gebeuren zal de Gemeente - ten laste van de lener - het bord laten nazien door een geagreerde
firma (SECT kontrole).
Ingeval van lening van een elektrische vertakking voorbehoud de Gemeente zich het recht geen vervolg te
geven aan dezelfde aanvragen wanneer het gebruik minder ligt dan 5Kwu.
Art. 17: Forfait voor het schoonmaken van het materiaal
Het ontleende materiaal moet worden teruggegeven in perfecte staat van netheid, op straffe van het
vergoeden van de schoonmaakkosten zoals gevraagd door de Gemeente en vastgelegd volgens de loon in
regie.
Art. 18: Plichten van de ontlener
Vanaf het ogenblik dat de ontlener in het bezit is van het ontleende materiaal erkent hij uitdrukkelijk het tot bij
de teruggave ervan volledig onder zijn hoede te hebben en onder zijn volledige verantwoordelijkheid voor
diefstal, verlies of schade van welke aard ook.
Het is met name strikt verboden:
- te schrijven of iets te plakken op het materiaal;
- te nagelen, schroeven zagen in de vloeren;
- elektrische stopcontacten los te kopelen en te verwijderen;
- vuur of barbecue in de tenten te maken;
- de dekzeilen en tenten door te snijden;
- de elektrische borden te openen;
- de markering die het materiaal identificeerts als eigendom van de Gemeente te verbergen of te
beschadigen;
- het geleend goed van zijn bestemming te afwenden of het te verhuren;
- …
Wanneer hij aan huidig artikel derogeert zou de lener zich zien uitgesloten van de leningsmogelijkheden.

Art. 19: Slecht weer
- 5 -
Bij storm of slecht weer kan de Gemeente Elsene beslissen om het materiaal niet te monteren. Als de
ontlener toch wil dat het materiaal gemonteerd wordt, moet hij de risico’s en de volledige
verantwoordelijkheid op zich nemen.
Als de slechte weersomstandigheden zich pas voordoen na de montage van het materiaal kan de Gemeente
beslissen om de aanwezigen te evacueren en het materiaal te demonteren.
Art. 20: Veiligheidsvoorschriften
Alle veiligheidsmaatregelen moeten worden genomen om het goede verloop van de activiteiten te
waarborgen en elk incident te vermijden.
De ontlener moet er met name op toezien dat er een vrije doorgang wordt gehouden voor de voertuigen en
meer particularistisch voor de ambulance en politie wagens.
Het is voorts verboden en dit om veiligheidsredenen om tenten te monteren op podia ongeacht of ze vast
staan of mobiel zijn.
Zware elementen mogen niet op elkaar worden geplaatst (bijvoorbeeld tenten, podia, naderafsluitingen op
de podia, ...) of tenten mogen niet gemonteerd worden op plaatsen waar veel wind is.
Zou de lener huidig artikel niet naleven kan hij zich zien uitsluiten van de leningmogelijkheden.
Art. 21: Bevoegde rechtbanken
Voor elke betwisting met betrekking tot zowel de uitvoering als de interpretatie van deze overeenkomst, zijn
uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het arrondissemtn Brussel bevoegd.
De ontlener verklaart kennis genomen te hebben van het gemeentereglement alsook van deze
overeenkomst.
Datum en handtekening:
De Gemeentesecretaris
Laurent PAMPFER.
De Gemeentesecretaris,
Patricia van der LIJN.
De leener:
De Gemeente Sint-Gillis,
vertegenwoordigd door:
Voor het College:
De Schepen van Economische
ontwikkeling en Toerisme,
Patrick DEVOUVERIE.
De Voorzitter,
Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/168
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 21de punt - urgentie:
Handel (7de Directie A): Toekenning van een aanvullende niet geldelijk subsidie aan vzw “Le Petit Montmartre”
voor het beschikbaar stellen van water in het kader van de organisatie van een garage sale van kunst en
artiesten schilders op de openbare weg, op 26 juni 2011 op de Georges Brugmannplein. Goedkeuring.
DE RAAD,
Gelet op artikel 97 van de Nieuwe Gemeentewet;
Toestemmende de urgentie met eenstemmigheid;
--------------------
Gelet op de beslissing die door de Gemeenteraad op zijn vergadering van 26 mei 2001 (ref.: 26.05.2011/A/048)
werd genomen, beslissende:
1. de kosteloze lening toe te staan geschat op 2.924,76 EUR, van 150 stoelen, 20 tafels (1m20), 60 tafels
(2m20), 10 tenten van 3m x 3m, 2 tenten van 6m x 3m, een podium van 48m², een sono, beschikbaar
stellen elektriciteit, elektrische kabel, verlichting TL, verlengsnoeren en plaatsing van twee spandoeken
onder voorbehoud van ofwel de storting van een borg van 2.567,80 EUR ofwel, de kopie van een
verzekeringscontract die het materiaal dekt;
2. de kosteloosheid toe te kennen voor het vervoer, de montage en het uiteennemen tijdens het weekend en
dit voor een bedrag geschat op 2.789,00 EUR;
3. de lening en de levering toe te staan, aan kosteloze titel, van 50 Nadar-afsluitingen voor een bedrag
geschat op van 414,50 EUR;
4. het kosteloos drukken toe te kennen van 100 aanplakbiljetten, 300 postkaarten en 500 uitnodigingen
door de gemeentedrukkerij voor een som van 529,44 EUR als volgt verdeeld: 134/123-02 Drukkerij:
administratieve leveringen 69,20 EUR - 134/124-02 Drukkerij: technische leveringen 84,00 EUR -
134/111-11Drukkerij: lonen: 376,24 EUR;
5. een bedrag van 750,00 EUR toe te staan ten voordele van de vzw Petit Montmartre;
6. het bedrag van 750,00 EUR in te schrijven onder artikel 7624/332-02, “Wijkleven”: subsidies aan de
instanties in dienst van huishoudens " waar een krediet van 28.900,00 EUR is ingeschreven;
7. een bedrag van 500,00 EUR ten voordele van de vzw Petit Montmartre toe te kennen;
8. het bedrag van 500,00 EUR onder het artikel 762/332-02 in te schrijven waar een krediet van 95.356,00
EUR is ingeschreven;
9. de tekst van de overeenkomst voor de lening van materiaal goedkeuren;
10. de tekst van de overeenkomst op het toekennen van geldelijke en niet geldelijke subsidies, in bijlage,
goed te keuren;
Overwegende dat het vzw heeft nagelaten te vragen om water voor het goede verloop van de gebeurtenis
op de Georges Brugmannplein beschikbaar te stellen;
Overwegende dat dit beschikbaar stellen van water verplicht noodzakelijk is om het goede verloop van de
gebeurtenis te garanderen die zich op zondag 26 juni 2011 houdt en dat het dus noodzakelijk is dat de
Gemeenteraad zich over de toekenning van deze aanvullende subsidie uitspreekt bij zijn zitting van 23 juni 2011;
Overwegende dat na de inlichtingen die door de Dienst Openbare Werken werden verstrekt, wij een
zwanenhals op de gewenste plaats kunnen plaatsen;

Overwegende dat deze aanvraag geschat kan worden op 100,00 EUR;
Gelet op het algemeen reglement betreffende de lening van materiaal goedgekeurd door de Gemeenteraad
op 16 oktober 2008;
Overwegende dat, in toepassing van het art. 5 van de Regeling betreffende de lening van materiaal, het
College zich het recht behoudt om de kosteloosheid voor de lening van materiaal, het vervoer, de montage
en het uiteennemen toe te kennen;
Overwegende de kosteloosheid, moet men de regeling betreffende de subsidies naleven;
Overwegende dat de aanvrager kennis heeft genomen van de regeling betreffende de lening van
gemeentemateriaal;
Gelet op de overeenkomst op lening van materiaal goedgekeurd door de Gemeenteraad op 16 oktober
2008;
Gelet op regeling betreffende de subsidies die door de Gemeenteraad op 20 december 2001 werd
goedgekeurd;
Gelet op de wet van 27 juni 1921 die de wettelijke aansprakelijkheid aan de verenigingen zonder
winstoogmerk gewijzigd door de wet van 2 mei 2002 toekent;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Schepen van
Handel,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. het kosteloos ter beschikking van water voor de vzw “Le Petit Montmartre” toe te staan;
2. een aanvullende niet geldelijk bijkomende subsidie voor een bedrag van 100,00 EUR toe te kennen;
3. de tekst van de overeenkomst voor de lening van materiaal goed te keuren;
4. de tekst van de overeenkomst voor de toekenning van aanvullende niet geldelijk subsidie die in bijlage
wordt gevoegd, goed te keuren.
Conform de ordonnantie van 14 mei 1998 en het Besluit van de Regering van het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest van 16 juli 1998 met betrekking tot de uitoefening van het administratieve toezicht op de gemeenten, zal
deze beraadslaging niet ter goedkeuring worden doorgestuurd naar de toezichthoudende overheid.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Stand en Sport,
André SAPART.
Dominique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden:
Overeenkomst voor het lenen van materiaal
Enerzijds, de Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en
Mevr. Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris,
hierna «de Gemeente» genoemd,
en, anderzijds,
Vzw Le Petit Montmartre vertegenwoordigd door Mevrouw BOUHNIK waarvan de maatschappelijke zetel
gelegen is aan de Georges Brugmannplein, 6 in 1050 Brussel.
hierna «de ontlener» genoemd.
Art. 1: Voorwerp
Het voorwerp van huidige overeenkomst is de voorwaarden die het lenen van materiaal aangaat in
toepassing met het algemeen reglement betreffende de lening van materiaal te regeren. Sommige
schikkingen van huidige overeenkomst maken door hun natuur zelf geen deel uit van de gebeurtenissen van
het type “Burgerstraten”.
Art. 2: Uitgeleend materiaal
De Gemeente stelt technisch en logistiek materiaal, eigendom van de Gemeente zoals beschreven op het
aanvraagfiche en volgens de hierin gepreciseerde modaliteiten, ter beschikking van de ontlener.
Art. 3: Uitleenmodaliteiten
Het voorbehouden van materiaal is uitgevoerd door het invullen van de uitleenaanvraag die overeenkomstig
is met de situatie van de lener. Dit voorbehoud is niet contractueel en geenszins gewaarborgd.
Er is een uitleenfiche gekoppeld aan elke uitlening. Ze wordt tegensprekelijk aangevuld en ondertekend bij
het ter beschikking stellen en het terugbrengen van het materiaal. Hierop wordt het type materiaal en de
staat van werking vermeld alsook de eventuele toebehoren, de duur van de lening, de datum en uren van de
ter beschikkingstelling en terugnemen van het materiaal, de plaats van afhaling en teruggeven en, als nodig,
de voorwaarden van uitmaken, monteren en vervoer.
De financiële modaliteiten van de lening worden gedefinieerd volgens de aard van het materiaal en staan op
het uitleenfiche vermeld.
Art. 4: Waarborg
Als waarborg voor zijn verplichtingen, verbindt de ontlener zich op gebiedende wijze ertoe om ofwel een
bedrag te deponeren ofwel een “Alle Risico” verzekeringspolis af te sluiten voor wat het verleend materiaal
betreft.
De evenementen van het type “Burgerstraten” genieten van gesimplificeerde waarborgmodaliteiten: het
gewoon deponeren van een forfaitair bedrag van 100,00 EUR stelt ze vrij tegelijk van de verplichting van een
waarborg op te stellen en van deze van een “Alle Risico” verzekeringpolis af te sluiten. Dit eenvoudig
neerleggen kan geldswaarde of per cheque bij de dienst Handel of per elke andere door de Gemeente
aangenomen betalingswijze gebeuren (dienst Gemeenteontvangst om elke werkdag van 9u00 tot 12u00).
De Gemeente behoudt zich het recht voor om het materiaal pas ter beschikking te stellen na voorlegging van
het bewijs van storting van het in huidig artikel voorziene waarborg.
Elke beschadiging, verlies of diefstal zal op deze afgifte aangerekend worden zonder nadeel van een
eventueel overschot ten laste van de ontlener.
De waarborg zal worden teruggegeven na voorlegging van het ad hoc document voorafgaandelijk getekend
voor vrijstelling door de leningdienst.

Art. 5: Borgtocht
- 2 -
Bij toepassing van artikel 4 van huidige overeenkomst en wanner de ontlener de weg van de borgtocht kiest
is deze geschat op 5% van de terugkopingwaarde van het geleend materiaal zonder evenwel een
hoogtegrens van 5.000,00 EUR over te gaan.
De samenstelling van deze borgtocht mag geldswaarde of per cheque bij de dienst Handel of per elke
andere door de Gemeente aangenomen betalingswijze gebeuren op elke werkdag van 9u00 tot 12u00.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om het materiaal niet ter beschikking te stellen tot de voorlegging
van het bewijs van opstelling van de borgtocht.
Elke beschadiging, verlies of diefstal zal op deze afgifte aangerekend worden zonder nadeel van een
eventuele overschot ten laste van de leenster.
De waarborg zal worden teruggegeven na voorlegging van het ad hoc document dat vooraf voor vrijgave
werd ondertekend door de uitlenende dienst.
Art. 6: Verzekering
Onafhankelijk van de waarborg voorzien in artikel 4 verbindt de ontlener zich zijn burgerlijke
aansprakelijkheid te dekken gedurende de tijd van het evenement waarvoor het materiaal geleend is.
In toepassing van artikel 4 en in het geval de lener de verzekeringsweg bevoorrecht moet hij een “Alle Risico”
verzekeringpolis onderschrijven. Deze polis dekt het geleend materiaal tegen elk verlies of beschadiging,
toevallig of niet, diefstal en vandalisme inbegrepen. Een bewijs van deze dekking moet ten laatste acht dagen
voor de betoging door de lener geleverd worden. Zoniet zal de aanvraag vernietigd worden.
Art. 7: Opkomen van een probleem
De Gemeente mag niet als verantwoordelijk beschouwd worden wanner het geleend materiaal bedrieglijk of
ongeoorloofd werd gebruikt. Daarom moet de gebruiker de van kracht zijnde reglementen naleven en o.a.
het Algemeen Reglement voor lening van materiaal.
Ingeval van beschadiging, verlies of diefstal van het geleend materiaal moet de lener onmiddellijk de
Gemeente ervan op de hoogte houden en haar een getuigschrift laten geworden. De terugbetaling van
beschadigd, verloren of gestolen materiaal blijft ten laste van de lener.
De Gemeente moet onmiddellijk op de hoogte gehouden worden van iedere miswerking van het geleend
materiaal die niet het feit van de lener zou zijn. Elke voorafgaande miswerking zal door de Gemeente op het
leningfiche ingelicht worden.
Art. 8: Gebruiksvoorwaarden
De ontlener verbindt zich ertoe geen fysieke (wijzigingen van de materiële configuratie, toevoeging of
intrekking van een component, …) of logische veranderingen (parametrering, installatie…) aan te brengen
aan het ontleende materiaal.
Tijdens de hele duur van de ontlening van het materiaal verbindt de ontlener zich ertoe het uitsluitend te
gebruiken in het kader van het evenement dat vermeld staat op de informatiefiche en voor de doeleinden
waarvoor het bestemd is.
Art. 9: Transport
Tenzij anders vermeld moet de ontlener zorgen voor het transport op de aangegeven dagen en uren. Hij
neemt er de volledige verantwoordelijkheid van.
Voor het ontlenen van logistiek en technisch materiaal beperkt tot de entiteit van Elsene kan het transport
uitgevoerd worden door het Gemeentebestuur. Daartoe zal een deelname in de transportkosten worden
berekend op basis van de loon in regie (b.v. voor 2008, 21,00 EUR / uur voor een behandelingman en 43,90
EUR / uur voor een gespecialiseerde werkman zoals een elektricien), met een minimum van 65,00 EUR.

- 3 -
Voor uitzonderlijke transporten buiten Elsene zal een bedrag worden toegevoegd dat overeenstemt met het
afgelegde aantal kilometers.
Als de lener uitdrukkelijk een levering wenst buiten de openingsdagen of kantooruren (van maandag tot
vrijdag van 8u00 tot 18u30 gedurende de normale uurrooster en van 7u00 tot 13u00 gedurende de zomer
uurrooster) zal het bedrag verdubbeld worden.
Wanneer het transport gratis verleend is door het College van Burgemeester en Schepenen zal de levering
alleen gedurende de werkdagen en kantooruren gebeuren.
Art. 10: Montage en uiteenhalen
Behoudens andere bepalingen zullen de montage en het uiteenhalen door de ontlener uitgevoerd worden.
Wanneer de montage en veiligheidsvoorschriften niet nageleefd worden kan de Gemeente geenszins als
verantwoordelijk kunnen gesteld worden voor eventuele ongelukken.
De montage en het uiteenhalen kunnen verwezenlijkt worden, op uitdrukkelijke aanvraag van de lener, door
het gemeentelijk personeel. Een deelname is dan vereist in vergoeding van de gewerkte uren. Deze
deelname is gefixeerd volgens een loon in regie (t.t.z. voor 2008, 21,00 EUR / uur per werkman en
43,90 EUR / uur voor een gespecialiseerde werkman zoals een elektricien). Een vergoeding voor
verplaatsing zal op twee uren overeengekomen worden. Deze bedragen zullen verdubbeld worden wanneer
de montage en demontage werken plaats nemen buiten de werkdagen of kantooruren.
Wanneer de montage en het uiteenhalen door het gemeentepersoneel uitgevoerd zijn zal nooit afgeweken
worden aan het voorafgaand installatieplan éénparig genomen tussen de partijen. De lener mag nooit het
materieel noch verplaatsen noch (de)monteren. Als hij van deze regel afwijkt zal hij persoonlijk als
verantwoordelijk van eventuele beschadigingen beschouwd worden. Te meer zou hij kunnen worden
uitgesloten van de mogelijkheden van leningen.
Wanneer de kosteloosheid toegekend is door het College van Burgemeester en Schepenen kan de levering
alleen gedurende de openingsdagen en kantooruren gebeuren (van maandag tot vrijdag van 8u00 tot 16u30
gedurende het jaar en van 7u00 tot 13u00 gedurende de zomer uurrooster).
Art. 11: Veiligheids- en gebruiksvoorschriften
De ontlener moet de veiligheidsvoorschriften naleven die vermeld staan in artikel 20 van huidige
overeenkomst.
Op ieder moment kunnen controles worden uitgevoerd door technici van de Gemeente. Ingeval van verkeerd
gebruik of niet-naleving van de opgelegde veiligheidsvoorschriften, zullen de technici van de Gemeente
vragen om de nodige correcties uit te voeren. Als deze niet worden nageleefd, behoudt de Gemeente zich
het recht voor om het uitgeleende materiaal terug te nemen zonder opzegtermijn of schadevergoeding. Te
meer zou de ontlener zich kunnen zien uitsluiten van de leningmogelijkheden.
Art. 12: Contactpersoon
De ontlener moet zich richten tot de contactpersoon op gemeentelijk niveau (hernomen in artikel 3 van
huidige tussenkomst) en enkel tot haar.
De juiste coördinaten van de twee betrokkenen zullen worden meegedeeld in het refertefiche. De ontlener
moet altijd bereikbaar zijn en dit vanaf de dag vóór de levering tot de dag na de terugname van het
materiaal.
Wanneer hij derogeert aan huidig artikel zou hij zich mogen zien uitsluiten van de leningsmogelijkheden.
Art. 13: Terugname van het materiaal
De aanvraagfiche zal in twee exemplaren opgesteld en ondertekend worden door de partijen of hun
vertegenwoordigers bij de levering en de terugname. Dit document vermeldt in detail het ontleende materiaal
en zouden de eventuele opmerkingen van elk van hen erop genoteerd kunnen worden.

Art. 14: Annuleringsvergoeding
- 4 -
In het geval van annulering minder dan 8 dagen voor de manifestatie, moet de ontlener een vergoeding van
65 EUR aan de Gemeente betalen.
De annuleringsvergoeding is niet toepasbaar aan de aanvragen ingediend bij de Dienst Cultuur.
Art. 15: Plaatsing van spandoeken
De plaatsing van spandoeken moet gebeuren volgens de voorschriften van de bevoegde technicus van de
Gemeente mits naleving van de toelatingen die vereist zijn door het Algemeen Politiereglement. Dit bepaalt
de plaatsing volgens de veiligheidsregels.
Ze mogen enkel geplaatst worden als ze aan de volgende voorschriften beantwoorden:
- afmetingen: 1m hoogte op 5m breedte;
- verplichting van plaatsing van vastmakende gaten met gaten op elke meter boven en onder;
- verplichting van verluchtingsvensters te voorzien op de hele oppervlakte van het spandoek;
- verankeringssysteem:
o sluithaken van 60mm / 6mm gezinct; het aantal sluithaken is dezelfde als deze van de gaten in de
dekzeil;
o touwen: in nylon van 6mm (geen elastiek), hun lengte is overeenkomstig met twee maal de
breedte van de straat vermeerderd met zes meters.
Het geschikte hechtingssysteem en de touwen moeten worden voorzien en ze moeten stevig genoeg zijn
zodat ze niet kunnen kantelen of vallen zelfs bij sterke wind.
De spandoeken zullen in de bestaande verankerpunten vastgehecht worden.
De spandoeken moeten zindelijk ter beschikking van de gemeentelijke diensten zijn ten laatste vijf openbare
dagen voor hun plaatsing.
Art. 16: Voorziening in elektriciteit, water en Internet
De aanvragen voor deze leveringen zijn voor schatting in functie van materiele beschikbaarheden aan de
bevoegde netverdelers en de Gemeente voorgelegd.
Zegels zullen op de elektrische schakelborden voor hen ter beschikkingstelling geplaatst worden.
Deze zegels mogen in geen enkel geval beschadigd of gebroken worden voor hun ter beschikkingstelling.
Zou het gebeuren zal de Gemeente - ten laste van de lener - het bord laten nazien door een erkende firma
(SECT controle).
Ingeval van lening van een elektrische vertakking voorbehoudt de Gemeente zich het recht geen vervolg te
geven aan dezelfde aanvragen wanneer het gebruik lager ligt dan 5Kwu.
Art. 17: Vast bedrag voor het schoonmaken van het materiaal
Het ontleende materiaal moet worden teruggegeven in perfecte staat van netheid, op straffe van het vergoeden
van de schoonmaakkosten zoals gevraagd door de Gemeente en vastgelegd volgens het loon in regie.
Art. 18: Plichten van de ontlener
Vanaf het ogenblik dat de ontlener in het bezit is van het ontleende materiaal erkent hij uitdrukkelijk het tot bij
de teruggave ervan volledig onder zijn hoede te hebben en onder zijn volledige verantwoordelijkheid voor
diefstal, verlies of schade van welke aard ook.
Het is met name strikt verboden:
- te schrijven of iets te plakken op het materiaal;
- te nagelen, schroeven zagen in de vloeren;
- elektrische stopcontacten los te koppelen en te verwijderen;
- vuur of barbecue in de tenten te maken;
- de dekzeilen en tenten door te snijden;
- de elektrische borden te openen;
- de markering die het materiaal identificeert als eigendom van de Gemeente te verbergen of te
beschadigen;
- het geleend goed van zijn bestemming te afwenden of het te verhuren;
- …
Wanneer hij van huidig artikel afwijkt, zou de lener zich zien uitsluiten van de leningsmogelijkheden.

Art. 19: Slecht weer
- 5 -
Bij storm of slecht weer kan de Gemeente Elsene beslissen om het materiaal niet te monteren. Als de
ontlener toch wil dat het materiaal gemonteerd wordt, moet hij de risico’s en de volledige
verantwoordelijkheid op zich nemen.
Als de slechte weersomstandigheden zich pas voordoen na de montage van het materiaal kan de Gemeente
beslissen om de aanwezigen te evacueren en het materiaal te demonteren.
Art. 20: Veiligheidsvoorschriften
Alle veiligheidsmaatregelen moeten worden genomen om het goede verloop van de activiteiten te
waarborgen en elk incident te vermijden.
De ontlener moet er voornamelijk op toezien dat er een vrije doorgang wordt gehouden voor de voertuigen
en meer particularistisch voor de ambulance en politie wagens.
Het is voorts verboden en dit om veiligheidsredenen om tenten te monteren op podia ongeacht of ze vast
staan of mobiel zijn.
Zware elementen mogen niet op elkaar worden geplaatst (bijvoorbeeld tenten, podia, nadarafsluitingen op
de podia, ...) of tenten mogen niet gemonteerd worden op plaatsen waar veel wind is.
Zou de lener huidig artikel niet naleven kan hij zich zien uitsluiten van de leningmogelijkheden.
Art. 21: Bevoegde rechtbanken
Voor elke betwisting met betrekking tot zowel de uitvoering als de interpretatie van deze overeenkomst, zijn
uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het arrondissement Brussel bevoegd.
De ontlener verklaart kennis genomen te hebben van het gemeentereglement alsook van deze
overeenkomst.
Datum en handtekening:
Voor het College:
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester, De ontlener,
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY. Vzw Le Petit Montmatre,
vertegenwoordigd door
Mevr. Katie BOUHNIK.

Tussen de ondergetekenden:
Enerzijds:
SUBSIDIES GELDELIJK EN NIET GELDELIJK
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en de Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn aan de Elsensesteenweg, 168 in 1050 Brussel,
hierna "de Gemeente" genoemd.
Anderzijds:
Vzw Le Petit Montmartre vertegenwoordigd door Mevrouw BOUHNIK waarvan de maatschappelijke zetel
gelegen is aan de Georges Brugmannplein, 6 in 1050 Brussel.
hierna "de begunstigde" genoemd.
Nadat uiteengezet werd hetgeen volgt;
Krachtens zijn beslissing van 23 juini 2011, heeft de Gemeenteraad een aanvullende niet geldelijke subsidie
van 100,00 EUR toegekend.
De uitvoeringsmodaliteiten te regelen van deze beslissing conform de wet van 14 november 1983
betreffende de controle op de toekenning en op de aanwending van sommige toelagen en het
gemeentereglement met betrekking tot de subsidies gestemd door de gemeenteraad tijdens zijn zitting van
20 december 2001.
Werd overeengekomen hetgeen volgt:
Artikel 1:
De begunstigde heeft aan de gemeente het volgende project voorgelegd:
- de organisatie een garage sale kunst en artiesten schilders op 26 juni 2011.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de realisatie van dit project geen enkel winstgevend doel heeft.
Artikel 2
Enkel voor de doeleinden om de realisatie van het project mogelijk te maken zoals beschreven in artikel 1
hierboven, kent de gemeente het volgende toe:
- Niet geldelijk:
Een totaal bedrag van 100,00 EUR dat als volgt wordt verdeeld:
Het ter beschikking stellen van water geschat op 100,00 EUR.
Artikel 3
De begunstigde verbindt er zich bij deze toe om de geldelijke of niet geldelijke elementen beschreven in
artikel 2 enkel te gebruiken voor doeleinden die rechtstreeks en exclusief betrekking hebben op de realisatie
van het in artikel 1 beschreven project.
Artikel 4
De begunstigde moet, als natuurlijk of als rechtspersoon, een boekhouding bijhouden die de gemeente
toelaat een doeltreffende controle te voeren.
De gemeente heeft het recht om ter plaatse een controle te laten uitvoeren van het gebruik van het (de)
bedrag(en) dat (die) ze toekent.
De begunstigde verbindt zich ertoe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
van aard is om de uitoefening van dit controlerecht te hinderen.
Op het eerste verzoek van de gemeente moet de begunstigde een rapport voorleggen waarin omstandig
wordt aangetoond op welke manier het (de) door de gemeente toegekend bedrag(en) rechtstreeks en
uitsluitend werd(en) gebruikt voor de realisatie van het in artikel 1 beschreven project.

Artikel 5
Het (de) toegekend(e) bedrag(en) is (zijn) onmiddellijk en zonder ingebrekestelling terugbetaalbaar in de
volgende gevallen:
1° wanneer de begunstigde dit (deze) bedrag(en) niet gebruikt voor de doeleinden waarvoor het (ze)
werd(en) toegekend;
2° als wordt vastgesteld dat het op basis van ingekorte of foute informatie is dat het (de) bedrag(en)
werd(en) toegekend of dat de gebruiksvoorwaarden van dit (deze) bedrag(en) vastgelegd door deze
overeenkomst niet werden nageleefd;
3° wanneer de begunstigde niet alle gevraagde bewijsstukken voorlegt, in welk geval de teruggave zal
gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan het gebruik niet werd gerechtvaardigd;
4° wanneer de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het controlerecht, zoals beoogd door de
wet of door het gemeentereglement.
In de gevallen bedoeld sub. 1° en 2° zal de gemeente de begunstigde mogen uitsluiten van elke subsidie,
coproductie of dotatie in de toekomst.
In de gevallen bedoeld sub 3° en 4° zal de toekenning van het (de) bedrag(en) zo lang worden opgeschort
als de begunstigde voor de eerder ontvangen bedragen de door de wet of het gemeentereglement voorziene
bewijsstukken niet voorlegt of hij zich verzet tegen de uitoefening van de controle voorzien door de wet of
het gemeentereglement. Als een bedrag toegekend wordt in schijven, wordt elke schijf beschouwd als een
afzonderlijke toelage voor de toepassing van deze alinea.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis genomen te hebben van het gemeentereglement met
betrekking tot de subsidies en er alle bepalingen, zonder enig voorbehoud, van te aanvaarden.
Artikel 7
Deze overeenkomst moet stikt worden geïnterpreteerd en is uitsluitend onderworpen aan het Belgisch recht.
Voor elke onenigheid, elk geschil en/of procedure met betrekking tot de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van deze overeenkomst, zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijk
arrondissement Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op …………………………… in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
waarvan elk ervan verklaart het zijne ontvangen te hebben.
De Gemeentesecretaris,
Patricia van der LIJN.
De Gemeente:
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.
De begunstigde:
De gedelegeerde bestuurder,
Vzw Le Petit Montmatre,
vertegenwoordigd door
Mevr. Katie BOUHNIK.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/105
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 22ste punt:
Handel (7 de Directie A) - Cultuur (4 de Directie) - Drukkerij (1 ste Directie) – Openbare Werken
(3 de Directie): Aanvraag voor de lening van materiaal voor de organisatie van het Brussels Film Festival.
Vraag van kosteloosheid voor de lening van materiaal, het hand-spant zich en het vervoer in. Vraag van
belegging van spandoeken. Vraag van kosteloosheid voor indruk van steunen per gemeentedrukkerij.
Toekenning van subsidies geldelijke (1.500,00 EUR) en niet geldelijke (4.536,38 EUR). Datums: 22, 23, 24,
25, 27 en 28 juni 2011.Aanvrager: Cinéfilms vzw. Plaatsen: Flageygebouw - Heilig Kruisplein. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de algemene regeling betreffende de lening van materiaal dat door de Gemeente Raad op 16 oktober
2008;
Gelet op de overeenkomst van lening van materiaal door de Gemeente Raad op 16 oktober 2008 wordt
goedgekeurd;
Gelet op de wet van 27 juni 1921 die de wettelijke aansprakelijkheid aan de verenigingen zonder
winstoogmerk gewijzigd bij de wet van 2 mei 2002 toekent;
Gelet artikel 130bis van de nieuwe gemeentewet bepalend dat het College van de Burgemeester en
Schepen is bevoegd voor de beschikkingen van Politie;
Gelet op de regeling betreffende de subsidies door de Gemeente Raad op 20 december 2001 wordt
goedgekeurd;
Overwegende de aanvraag van vzw Cinéfilms wat betreft de organisatie van het Brussels Film Festival van
22 tot 29 juni 2011 en waarvoor Heer de Burgemeester akkoord is gegaan voor 22, 23, 24, 25, 27 en 28 juni
2011;
Overwegende een advies betreffende het wegverkeer werd aan Verkeer Dienst gevraagd en dat de
maatregelen voor de tijdelijke signalisatie zullen getroffen zijn;
Overwegende dat „Brussels Film Festival“ de grenzen van Brussel en van België overschrijdt en dat het om
een festival van bioscoop gaat die van een internationale concurrentie is voorzien;
Overwegende dat deze gebeurtenis de toeschouwers zal toelaten om films in avant-première te ontdekken,
volkomen nieuwe films, om filmsterren van de 7 de Kunst, maar ook om van talrijke activiteiten zoals zittingen
van bioscoop in volle lucht getuige te zijn, lessen van bioscoop gegeven door beroemde makers, en andere
activiteiten, erg toegankelijk gratis of tegen zeer verlaagde prijzen;
Overwegende dat de Gemeente sinds verschillende jaren de organisatie van het Festival van de Europese
Film van Brussel ondersteunt;
Overwegende aanvraag van vzw Cinéfilms om een geldelijke subsidie van de Gemeente te verkrijgen;
Overwegen dat de Cultuurdienst een geldelijke subsidie van 1.500,00 EUR kan toestaan;

- 2 -
Overwegende aanvraag van uitblussing van de openbare verlichting vanaf 22 uur tot 1 uur van de ochtend
op de Heilig Kruisplein evenals op de voorgevel alvorens de Heilig Kruiskerk vanaf op woensdag 22 juni tot
dinsdag 28 juni 2011 ingesloten;
Overwegende een advies aan Dienst Openbare Werken werd gevraagd voor de uitblussing van de
verlichting;
Overwegende dat de Dienst Openbare Werken deze tussenkomst op een som van 250,00 EUR schat;
Overwegende dat een advies aan de dienst Openbare Netheid werd gevraagd voor de schoonmaak van de
slagaders voor en na de manifestatie;
Overwegende de vraag van vzw Cinéfilms voor de lening van 40 Nadar afsluiting;
Overwegende dat na de inlichtingen door de R.E.P. dienst worden verstrekt, zijn 300 Nadar afsluiting ter
beschikking voor dit soort lening;
Overwegende dat de kosten van deze verrichting op 355,30 EUR geschat kunnen worden;
Overwegen aanvraag van belegging tien spandoeken door de Dienst Openbare Werken;
Overwegende dat wij in staat zijn om de spandoeken aan de gevraagde plaatsen te plaatsen;
Overwegende dat de spandoeken overeenstemmen met de technische normen gevraagd door de Dienst
Openbare Werken;
Overwegen aanvraag indruk door drukkerij gemeente van 3.500 aanplakbiljetten quadri A4 - voor een som
van 214,96 EUR – Kostenraming nr 2011/2907; 2.500 postkaarten – voor een som van 417,12 EUR -
Kostenraming nr 2011/2908;
Overwegen aanvraag van lening van stoelen, podium, kabels, elektrische aanvullingen en beschikbaar
stellen van elektriciteit;
Overwegen dat wij in staat zijn om het gevraagde materiaal te zetten ter beschikking;
Overwegen dat de kosten van deze verrichting geraamd kunnen worden op:
LENING VAN MATERIAAL
Beschrijving Hoeveelheid Eenheidsprijs Totaal
Stoelen 800 1,50 EUR 1.200,00 EUR
Elementen van podium / 2m² 8 15,00 EUR 120,00 EUR
Totaal van de matériaal 1.320,00 EUR
Kosten van hand werk (levering –
montage – uiteennemen - opleving) +
elektricien van netwerk
399,80 EUR
ELEKTRICITEIT
Geschat verbruik (10 EUR per kast per 20 10,00 EUR 200,00 EUR
dag)
Kast – belegging en ontvoering 3x63 AMP 2 43,90 EUR 87,80 EUR
Belegging en ontvoering voeding kabels 1 43,90 EUR 43,90 EUR
Elektrische aanvullingen van 20m 10 5,00 EUR 50,00 EUR
Kabels 32A/m 20 5,00 EUR 100,00 EUR
TOTAAL 481,70 EUR
SPANDOEKEN
Belegging van spandoeken 10 109,75 EUR 1.097,50 EUR
TOTAAL 1.097,50 EUR
ALGEMEEN TOTAAL: 3.299,00 EUR
Overwegen na berekening, het bedrag van de borg leerling aan 812,40 EUR;

- 3 -
Overwegen dat de aanvrager wenselijk dat het vervoer, de montage en het uiteennemen van het materiaal
worden uitgevoerd door de Gemeentediensten;
Overwegen dat de kosten van het vervoer, montage en uiteennemen van het materiaal evenals beschikbaar
stellen van elektriciteit worden geraamd op 399,80 EUR;
Overwegen dat de beslissing van het College van 18 september 2008 het gratis beschikbaar stellen van het
materiaal toestaat;
Overwegen in toepassing van het art. 5 van de Regeling betreffende de lening van materiaal, behoudt het
College zich het recht voor de kosteloosheid voor de lening van materiaal, het vervoer, de montage en het
uiteennemen zolang toekennen;
Overwegen dat gezien de kosteloosheid, men de regeling moet naleven betreffende de subsidies;
Overwegen dat de aanvrager kennis van de regeling betreffende de lening van gemeentemateriaal heeft
genomen;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Schepen van Handel,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. toestaan de lening, aan bekoorlijke titel geschat op 1.801,70 EUR, van 800 stoelen, een podium van
16m², 10 elektrische aanvullingen, 20 kabels 32A/m, beschikbaar stellen van elektriciteit onder
voorbehoud ofwel van de storting een borg van 812,40 EUR ofwel, de kopie van een
verzekeringcontract die het materiaal bedekt;
2. toekennen de kosteloosheid voor het vervoer, de montage en het uiteennemen van het materiaal en een
elektricien van netwerk voor een bedrag geschat op 399,80 EUR;
3. toestaan de belegging van tien spandoeken voor een bedrag geschat op 1.097,50 EUR;
4. toestaan aan bekoorlijke titel geschat de lening evenals de levering van 40 Nadar afsluiting geschat op
355,30 EUR;
5. toekennen de gratis indruk van 3.500 aanplakbiljetten quadri A4 en 2.500 postkaarten door drukkerij
gemeente voor een som van 632,08 EUR als volgt verdeeld: 134/123-02 Drukkerij: administratieve
levering 174,40 EUR - 134/124-02 Drukkerij: technische levering 84,00 EUR - 134/111-11Imprimerie:
lonen: 373,68 EUR;
6. toestaan geldelijke subsidie van 1.500,00 EUR voor vzw Cinéfilms;
7. inschrijven het bedrag van 1.500,00 EUR aan artikel 762/332-02 (Cultuur) waarvan een krediet van
96.424,00 EUR is ingeschreven;
8. toekennen uitblussing van de openbare verlichting door Sibelga op de Heilig Kruisplein, op het hoek van
Alphonse De Wittestraat alsmede de verlichting op de voorgevel alvorens de Heilig Kruiskerk vanaf
woensdag 22 juni tot dinsdag 28 juni 2011 ingesloten voor een bedrag geschat op 250,00 EUR ZBTW;
9. de tekst van geldelijke subsidies en niet geldelijke overeenkomst goedkeuren;
10. de tekst van de overeenkomst voor de lening van materiaal goedkeuren;
Deze beraadslaging zal niet ingediend worden bij de Instantie van Voogdij overeenkomstig de
beschikkingen van de ordonnantie van 14 mei 1998 alsmede bij deze van het Besluit van de Regering van
het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 16 augustus 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 30 juni 2011.
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht :
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Staat en Sport,
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
Dpminique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden:
Enerzijds:
SUBSIDIES GELDELIJK EN NIET GELDELIJK
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en de Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn aan de Elsensesteenweg, 168 in 1050 Brussel,
hierna "de Gemeente" genoemd.
Anderzijds:
Vzw Cinéfilms, vertegenwoordigd door de H. Ivan CORBISIER, waarvan de maatschappelijke zetel gelegen
is aan de Lola Bobescostraat, 3 in 1200 Brussel,
hierna "de begunstigde" genoemd.
Nadat uiteengezet werd hetgeen volgt;
Krachtens zijn beslissing van 23 juni 2011,heeft de Gemeenteraad besloten om een geldelijke subsidie toe
te kennen van 1.500,00 EUR en niet geldelijke subsidie toe te kennen van 4.536,38 EUR.
Deze overeenkomst is bedoeld om:
de uitvoeringsmodaliteiten te regelen van deze beslissing conform de wet van 14 november 1983
betreffende de controle op de toekenning en op de aanwending van sommige toelagen en het
gemeentereglement met betrekking tot de subsidies gestemd door de gemeenteraad tijdens zijn zitting
van 20 december 2001;
het (de) bijzonder(e) project(en) te preciseren waarvoor een gedeelte van het maximaal jaarlijks bedrag
zal worden toegekend aan de begunstigde.
Werd overeengekomen hetgeen volgt:
Artikel 1:
De begunstigde heeft aan de gemeente het volgende project voorgelegd:
- de organisatie van het Brussels Film Festival op 22, 23, 24, 25, 27 en 28 juni 2011.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de realisatie van dit project geen enkel winstgevend doel heeft.
De begunstigde verbindt zich ertoe de zichtbaarheid van de gemeente Elsene te waarborgen in al zijn
documenten, ook de elektronische (websites, promotiemails), met betrekking tot het hiervóór beschreven project.
Artikel 2
Enkel voor de doeleinden om de realisatie van het project mogelijk te maken zoals beschreven in artikel 1
hierboven, kent de gemeente het volgende toe:
1. Geldelijk:
Een totaal bedrag van 1.500,00 EUR door de Cultuurdienst.
2. Niet geldelijk:
Een totaal bedrag van 4.536,38 EUR dat als volgt wordt verdeeld:
het beschikbaar stellen van 800 stoelen, een podium van 16m², 10 elektrische aanvullingen, 20 kabels
32A/m en beschikbaar stellen van elektriciteit geschat op 1.801,70 EUR;
uitblussing van de openbare verlichting door Sibelga op de Heilig Kruisplein, op de hoek van Alphonse
De Wittestraat evenals de verlichting op de voorgevel alvorens de Heilig Kruiskerk vanaf woensdag
22 juni tot dinsdag 28 juni 2011 ingesloten voor een bedrag geschat op 250,00 EUR ZBTW;
de hand spant zich ( levering – montage – uiteennemen – hernomen) en een elektricien van netwerk
geschat op 399,80 EUR;
de belegging en ontvoering van tien spandoeken geschat op 1.097,50 EUR;
de lening evenals de levering van 40 Nadar afsluiting geschat op 355,30 EUR;
de indruk van 3.500 aanplakbiljetten en 2.500 postkaarten geschat op 632,08 EUR.

Artikel 3
De begunstigde verbindt er zich bij deze toe om de geldelijke of niet geldelijke elementen beschreven in
artikel 2 enkel te gebruiken voor doeleinden die rechtstreeks en exclusief betrekking hebben op de realisatie
van het in artikel 1 beschreven project.
Artikel 4
De begunstigde moet, als natuurlijk of als rechtspersoon, een boekhouding bijhouden die de gemeente
toelaat een doeltreffende controle te voeren.
De gemeente heeft het recht om ter plaatse een controle te laten uitvoeren van het gebruik van het (de)
bedrag(en) dat (die) ze toekent.
De begunstigde verbindt zich ertoe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
van aard is om de uitoefening van dit controlerecht te hinderen.
Op het eerste verzoek van de gemeente moet de begunstigde een rapport voorleggen waarin omstandig
wordt aangetoond op welke manier het (de) door de gemeente toegekend bedrag(en) rechtstreeks en
uitsluitend werd(en) gebruikt voor de realisatie van het in artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
Het (de) toegekend(e) bedrag(en) is (zijn) onmiddellijk en zonder ingebrekestelling terugbetaalbaar in de
volgende gevallen:
1° wanneer de begunstigde dit (deze) bedrag(en) niet gebruikt voor de doeleinden waarvoor het (ze)
werd(en) toegekend;
2° als wordt vastgesteld dat het op basis van ingekorte of foute informatie is dat het (de) bedrag(en)
werd(en) toegekend of dat de gebruiksvoorwaarden van dit (deze) bedrag(en) vastgelegd door deze
overeenkomst niet werden nageleefd;
3° wanneer de begunstigde niet alle gevraagde bewijsstukken voorlegt, in welk geval de teruggave zal
gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan het gebruik niet werd gerechtvaardigd;
4° wanneer de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het controlerecht, zoals beoogd door de
wet of door het gemeentereglement.
In de gevallen bedoeld sub. 1° en 2° zal de gemeente de begunstigde mogen uitsluiten van elke subsidie,
coproductie of dotatie in de toekomst.
In de gevallen bedoeld sub 3° en 4° zal de toekenning van het (de) bedrag(en) zo lang worden opgeschort
als de begunstigde voor de eerder ontvangen bedragen de door de wet of het gemeentereglement voorziene
bewijsstukken niet voorlegt of hij zich verzet tegen de uitoefening van de controle voorzien door de wet of
het gemeentereglement. Als een bedrag toegekend wordt in schijven, wordt elke schijf beschouwd als een
afzonderlijke toelage voor de toepassing van deze alinea.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis genomen te hebben van het gemeentereglement met
betrekking tot de subsidies en er alle bepalingen, zonder enig voorbehoud, van te aanvaarden.
Artikel 7
Deze overeenkomst moet stikt worden geïnterpreteerd en is uitsluitend onderworpen aan het Belgisch recht.
Voor elke onenigheid, elk geschil en/of procedure met betrekking tot de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van deze overeenkomst, zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijk
arrondissement Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op …………………………… in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
waarvan elk ervan verklaart het zijne ontvangen te hebben.
De Gemeentesecretaris,
Patricia van der LIJN.
De Gemeente:
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.
De begunstigde:
De gedelegeerde bestuurder,
Vzw Cinéfilms
vertegenwoordigd door
de H. Ivan CORBISIER.

Tussen de ondergetekenden:
Overeenkomst voor het lenen van materiaal
Enerzijds, de Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en
Mevr. Patricia van der LIJN, de Gemeente Secretaris,
hierna «de Gemeente» genoemd,
en, anderzijds,
Vzw Cinéfilms, vertegenwoordigd door de H. Ivan CORBISIER (Directeur), waarvan de maatschappelijke
zetel gelegen is aan de Lola Bobescostraat, 3 in 1200 Brussel,
hierna «de ontlener» genoemd.
Art. 1: Voorwerp
Het voorwerp van huidige overeenkomst is de voorwaarden die het lenen van materiaal aangaat in
toepassing met het algemeen reglement betreffende de lening van materiaal te regeren. Sommige
schikkingen van huidige overeenkomst maken door hun natuur zelf geen deel uit van de gebeurtenissen van
het type “Burgerstraten”.
Art. 2: Uitgeleend materiaal
De Gemeente stelt technisch en logistiek materiaal, eigendom van de Gemeente zoals beschreven op het
aanvraagfiche en volgens de hierin gepreciseerde modaliteiten, ter beschikking van de ontlener.
Art. 3: Uitleenmodaliteiten
Het voorbehouden van materiaal is uitgevoerd door het invullen van de uitleenaanvraag die overeenkomstig
is met de situatie van de lener. Dit voorbehoud is niet contractueel en geenzins gewaarborgd.
Er is een uitleenfiche gekoppeld aan elke uitlening. Ze wordt tegensprekelijk aangevuld en ondertekend bij
het ter beschikking stellen en het terugbrengen van het materiaal. Hierop wordt het type materiaal en de
staat van werking vermeld alsook de eventuele toebehoren, de duurzaamheid, de datum en uren van de ter
beschikkingstelling en terug nemen van het materiaal, de plaats van afhaling en teruggeven en, als nodig, de
voorwaarden van uitmaken, monteren en vervoer.
De financiële modaliteiten van de lening worden gedefinieerd volgens de aard van het materiaal en staan op
de uitleenfiche vermeld.
Art. 4: Waarborg
Als waarborg voor zijn verplichtingen, verbindt de ontlener zich op gebiedende wijze ertoe om ofwel een
bedrag te deponeren ofwel een “Alle Risico” verzekeringspolis af te sluiten voor wat het verleende materiaal
betreft.
De evenementen van het type “Burgerstraten” genieten van gesimplificeerde waarborgmodaliteiten: het
gewoon deponeren van een forfaitair bedrag van 100,00 EUR stelt ze vrij tegelijk van de verplichting van een
waarborg op te stellen en van deze van een “Alle Risico” verzekeringpolis af te sluiten. Dit eenvoudig
neerleggen kan geldswaarde of per cheque bij de dienst Handel of per elke andere door de Gemeente
aangenomen betalingswijze gebeuren (dienst Gemeenteontvangst om elke werkdag van 9u00 tot 12u00).
De Gemeente behoudt zich het recht voor om het materiaal pas ter beschikking te stellen na voorlegging van
het bewijs van storting van het in huidig artikel voorziene waarborg.
Elke beschadiging, verlies of diefstal zal op deze afgifte aangerekend worden zonder nadeel van een
eventuele overschot ten laste van de ontlener.
De waarborg zal worden teruggegeven na voorlegging van het ad hoc document voorafgaandelijk getekend
voor vrijstelling door de leningdienst.

Art. 5: Borgtocht
- 2 -
Bij toepassing van artikel 4 van huidige overeenkomst en wanner de ontlener het spoor van de borgtocht
kiest is deze geschat op 5% van de terugkopingwaarde van het geleend materiaal zonder evenwel een
hoogtegrens van 5.000,00 € over te gaan.
De samenstelling van deze borgtocht mag geldswaarde of per cheque bij de dienst Handel of per elke
andere door de Gemeente aangenomen betalingswijze gebeuren op elke werkdag van 9u00 tot 12u00.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om het materiaal niet ter beschikking te stellen tot de voorlegging
van het bewijs van opstelling van de borgtocht.
Elke beschadiging, verlies of diefstal zal op deze afgifte aangerekend worden zonder nadeel van een
eventuele overschot ten laste van de leenster.
De waarborg zal worden teruggegeven na voorlegging van het ad hoc document dat vooraf voor vrijgave
werd ondertekend door de uitlenende dienst.
Art. 6: Verzekering
Onafhankelijk van de waarborg voorzien in artikel 4 verbindt de ontlener zich zijn burgerlijke
aansprakelijkheid te dekken gedurende de tijd van het evenement waarvoor het materiaal geleend is.
In toepassing van artikel 4 en in het geval de lener de verzekeringsweg bevoorrecht moet hij een “Alle
Risico” verzekeringpolis onderschrijven. Deze polis dekt het geleend materiaal tegen elk verlies of
beschadiging, toevallig of niet diefstal en vandalisme inbegrepen. Een bewijs van deze dekking moet ten
laatste acht dagen voor de betoging door de lener geleverd worden. Zoniet zal de aanvraag vernietigd
worden.
Art. 7: Opkomen van een probleem
De Gemeente mag niet als verantwoordelijk beschouwd worden wanner het geleend materiaal bedrieglijk of
ongeoorloofd werd gebruikt. Daarom moet de gebruiker de van kracht zijnde reglementen naleven en o.a.
het Algemeen Reglement voor lening van materiaal.
Ingeval van beschadiging, verlies of diefstal van het geleend materiaal moet de lener onmiddellijk de
Gemeente ervan op de hoogte houden en haar een getuigschrift laten geworden. De terugbetaling van
beschadigt, verloren of gestolen materiaal blijft ten laste van de lener.
De Gemeente moet onmiddellijk op de hoogte gehouden worden van iedere miswerking van het geleend
materiaal die niet het feit van de lener zou zijn. Elke voorafgaande miswerking zal door de Gemeente op het
leningfiche ingelicht worden.
Art. 8: Gebruiksvoorwaarden
De ontlener verbindt zich ertoe geen fysieke (wijzigingen van de materiële configuratie, toevoeging of
intrekking van een component, …) of logische veranderingen aan te brengen aan het ontleende materiaal.
Tijdens de hele duur van de ontlening van het materiaal verbindt de ontlener zich ertoe het uitsluitend te
gebruiken in het kader van het evenement dat vermeld staat op de informatiefiche en voor de doeleinden
waarvoor het bestemd is.
Art. 9: Transport
Tenzij anders vermeld moet de ontlener zorgen voor het transport op de aangegeven dagen en uren. Hij
neemt er de volledige verantwoordelijkheid van.
Voor het ontlenen van logistiek en technisch materiaal beperkt tot de entiteit van Elsene kan het transport
uitgevoerd worden door het Gemeentebestuur. Daartoe zal een deelname in de transportkosten worden
berekend op basis van een in regie loon (b.v. voor 2008, 21,00 € / uur voor een behandelingman en
43,90 EUR / uur voor een gespecialiseerde werkman zoals een elektricien), met een minimum van 65,00 EUR.

- 3 -
Voor uitzonderlijke transporten buiten Elsene zal een bedrag worden toegevoegd dat overeenstemt met het
afgelegde aantal kilometers.
Als de lener uitdrukkelijk een levering wenst buiten de openingsdagen of kantooruren (van maandag tot
vrijdag van 8u00 tot 18u30 gedurende de normale uurrooster en van 7u00 tot 13u00 gedurende de zomer
uurrooster) zal het bedrag verdubbeld worden.
Wanneer het transport gratis verleend is door het College van Burgemeester en Schepenen zal de levering
alleen gedurende de bewerkdagen en kantoor openingsuren gebeuren.
Art. 10: Montage en demontage
Behoudens andere bepalingen zullen de montage en demontage door de ontlener uitgevoerd worden.
Wanneer de montage en veiligheidsvoorschriften niet nageleefd worden kan de Gemeente geenzins als
verantwoordelijk kunnen gesteld worden voor eventuele ongelukken.
De montage en demontage kunnen verwezenlijkt worden, op uitdrukkelijke aanvraag van de lener, door het
gemeentelijke personeel. Een deelname is dan vereist in vergoeding van de gewerkte uren. Deze deelname
is gefixeerd volgens een in regieloon (t.t.z. voor 2008, 21,00 EUR / uur per werkman en 43,90 EUR / uur
voor een gespecialiseerde werkman zoals een elektricien). Een vergoeding voor verplaatsing zal op twee
uren overeengekomen worden. Deze bedragen zullen verdubbeld worden wanneer de montage en
demontage werken plaats nemen buiten de werkdagen of kantoor uurwerken.
Wanneer de montage en demontage werken door het gemeentepersoneel uitgevoerd zijn zal nooit
gederogeerd worden aan het voorafgaand installatieplan éénparig genomen tussen de delen. De lener mag
nooit het materieel noch verplaatsen noch (de)monteren. Als hij aan deze regel derogeerd zal hij persoonlijk
als verantwoordelijk van eventuele beschadigen beschouwd worden. Te meer zou hij kunnen worden
uitgesloten van de mogelijkheden van leningen.
Wanneer de kosteloosheid toegekend is door het College van Burgemeester en Schepenen kan de levering
alleen gedurende de openingsdagen en kantooruren gebeuren (van maandag tot vrijdag van 8u00 tot 16u30
gedurende het jaar en van 7u00 tot 13u00 gedurende de zomer uurrooster).
Art. 11: Veiligheids- en gebruiksvoorschriften
De ontlener moet de veiligheidsvoorschriften naleven die vermeld staan in artikel 20 van huidige
overeenkomst.
Op ieder moment kunnen controles worden uitgevoerd door technici van de Gemeente. Ingeval van verkeerd
gebruik of niet-naleving van de opgelegde veiligheidsvoorschriften, zullen de technici van de Gemeente
vragen om de nodige correcties uit te voeren. Als deze niet worden nageleefd, behoudt der Gemeente zich
het recht voor om het uitgeleende materiaal terug te nemen zonder opzegtermijn of schadevervoeding. Te
meer zou de ontlener zich kunnen zien uitsluiten van de lening mogelijkheden.
Art. 12: Contactpersoon
De ontlener moet zich richten tot de contactpersoon op gemeentelijk niveau (hernomen in artikel 3 van
huidige tussenkomst) en enkel tot haar.
De juiste coördinaten van de twee betrokkenen zullen worden meegedeeld in het refertefiche. De ontlener
moet altijd bereikbaar zijn en dit vanaf de dag vóór de levering tot de dag na de terugname van het
materiaal.
Wanneer hij derogeert aan huidig artikel zou hij zich mogen te zien uitsluiten van de leningsmogelijkheden.
Art. 13: Terugname van het materiaal
Het aanvraagfiche zal in twee exemplaren opgesteld en ondertekend worden door de partijen of hun
vertegenwoordigers bij de levering en de terugname. Dit document vermeld in detail het ontleende materiaal
en zou de eventuele opmerkingen van elk van hen erop genoteerd kunnen worden.

Art. 14: Annuleringsvergoeding
- 4 -
In het geval van annulering minder dan 8 dagen voor de manifestatie, moet de ontlener een vergoeding van
65 EUR aan de Gemeente betalen.
De annuleringsvergoeding is niet toepasbaar aan de aanvragen ingediend bij de Dienst Cultuur.
Art. 15: Plaatsing van spandoeken
De plaatsing van spandoeken moet gebeuren volgens de voorschriften van de bevoegde technicus van de
Gemeente mits naleving van de toelatingen die vereist zijn door het Algemeen Politiereglement. Dit bepaalt
de plaatsing volgens de veiligheidsregels.
Ze mogen enkel geplaatst worden als ze aan de volgende voorschriften beantwoorden:
- afmetingen: 1m hoogte op 5m breedte;
- verplichting van plaatsing van vastmakende gaten met gaten op elke meter boven en onder;
- verplichting van verluchtingsvensters te voorzien op de hele oppervlakte van de spandoek;
- verankeringssysteem:
o sluithaken van 60mm / 6mm gezinct; het aantal sluithaken is dezelfde dan deze van gaten
in de dekzeil;
o touwen: in nylon van 6mm (geen elastiek), hun lengte is overeenkomstig met twee maal
de breedte van de straat vermeerderd met zes meters.
Het geschikte bevestigingssysteem en de touwen moeten worden voorzien en ze moeten stevig genoeg zijn
zodat ze niet kunnen kantelen of vallen zelfs bij sterke wind.
De spandoeken zullen in de bestaande verankerpunten bevestigd worden.
De spandoeken moeten zindelijk ter beschikking van de gemeentelijke diensten zijn ten laatste vijf openbare
dagen voor hun plaatsing.
Art. 16: Voorziening in elektriciteit, water en Internet
De aanvragen voor deze leveringen zijn voor schatting in functie van materiel beschikbaarheden aan de
bevoegde netverdelers en de Gemeente voorgelegd.
Zegels zullen op de elektrische schakelborden voor hen ter beschikkingstelling geplaatst worden.
Deze zegels mogen in geen enkel geval beschadigd of gebroken worden voor hun ter beschikkingstelling.
Zou het gebeuren zal de Gemeente - ten laste van de lener - het bord laten nazien door een geageerde
firma (SECT controle).
Ingeval van lening van een elektrische vertakking voorbehoud de Gemeente zich het recht geen vervolg te
geven aan dezelfde aanvragen wanneer het gebruik minder ligt dan 5Kwu.
Art. 17: Forfait voor het schoonmaken van het materiaal
Het ontleende materiaal moet worden teruggegeven in perfecte staat van netheid, op straffe van het
vergoeden van de schoonmaakkosten zoals gevraagd door de Gemeente en vastgelegd volgens de loon in
regie.
Art. 18: Plichten van de ontlener
Vanaf het ogenblik dat de ontlener in het bezit is van het ontleende materiaal erkent hij uitdrukkelijk het tot bij
de teruggave ervan volledig onder zijn hoede te hebben en onder zijn volledige verantwoordelijkheid voor
diefstal, verlies of schade van welke aard ook.
Het is met name strikt verboden:
- te schrijven of iets te plakken op het materiaal;
- te nagelen, schroeven zagen in de vloeren;
- elektrische stopcontacten los te koppelen en te verwijderen;

- 5 -
- vuur of barbecue in de tenten te maken;
- de dekzeilen en tenten door te snijden;
- de elektrische borden te openen;
- de markering die het materiaal identificeert als eigendom van de Gemeente te verbergen of te beschadigen;
- het geleend goed van zijn bestemming te afwenden of het te verhuren;
- …
Wanneer hij aan huidig artikel derogeert, zou de lener zich zien uitgesloten van de leningsmogelijkheden.
Art. 19: Slecht weer
Bij storm of slecht weer kan de Gemeente Elsene beslissen om het materiaal niet te monteren. Als de
ontlener toch wil dat het materiaal gemonteerd wordt, moet hij de risico’s en de volledige
verantwoordelijkheid op zich nemen.
Als de slechte weersomstandigheden zich pas voordoen na de montage van het materiaal kan de Gemeente
beslissen om de aanwezigen te evacueren en het materiaal te demonteren.
Art. 20: Veiligheidsvoorschriften
Alle veiligheidsmaatregelen moeten worden genomen om het goede verloop van de activiteiten te
waarborgen en elk incident te vermijden.
De ontlener moet er voornamelijk op toezien dat er een vrije doorgang wordt gehouden voor de voertuigen
en meer particularistisch voor de ambulance en politie wagens.
Het is voorts verboden en dit om veiligheidsredenen om tenten te monteren op podia ongeacht of ze vast
staan of mobiel zijn.
Zware elementen mogen niet op elkaar worden geplaatst (bijvoorbeeld tenten, podia, naderafsluitingen op
de podia, ...) of tenten mogen niet gemonteerd worden op plaatsen waar veel wind is.
Zou de lener huidig artikel niet naleven kan hij zich te zien uitsluiten van de leningmogelijkheden.
Art. 21: Bevoegde rechtbanken
Voor elke betwisting met betrekking tot zowel de uitvoering als de interpretatie van deze overeenkomst, zijn
uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het arrondissement Brussel bevoegd.
De ontlener verklaart kennis genomen te hebben van het gemeentereglement alsook van deze
overeenkomst.
Datum en handtekening:
Voor het College:
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester, De ontlener,
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY. vzw Cinéfilms
vertegenwoordigd door
de H. Ivan CORBISIER.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/156
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 23ste punt:
Sport (9e Directie) – Stadium : Toekenning van werkingssubsidies aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde
sportverenigingen en/of van personeelssubsidies aan een amateur sportclub voor de periode van 1 september
2011 tot 30 juni 2012. Vaststelling van de criteria voor de toekenning van deze subsidies. Overeenkomst af te
sluiten tussen de Gemeente en de vzw CTT ROYAL ALPA. Totale uitgave 5.346,00 EUR. Goedkeuring.
DE RAAD,
-------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle van de toekenning en van het gebruik van
zekere subsidies;
Gelet op de wet van 27 juni 1921 waarbij aan de verenigingen zonder winstoogmerk rechtspersoonlijkheid
wordt verleend;
Gelet op het op datum van 20 december 2001 door de Gemeenteraad goedgekeurde reglement betreffende
de subsidies;
Overwegende dat de sportvereniging haar training vanaf midden augustus hervat;
Overwegende dat voor het jaar 2011 het hoort het bedrag te bepalen van de werkingssubsidie en van de
jongeren subsidie toegekend aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde sportverenigingen alsook de
toekenningscriteria van deze subsidie;
Overwegende dat het CTT ROYAL ALPA vzw een werkingssubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat het CTT ROYAL ALPA vzw een jongerensubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat het CTT ROYAL ALPA vzw binnen de criteria komt voor het verkrijgen van subsidies;
Overwegende dat een krediet van 154.000,00 EUR werd ingeschreven bij het artikel 7641/332-02 “Sport :
subsidies aan instellingen ten dienste van huishoudens” van de gewone begroting 2011;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Eerste Schepen
belast met Burgerlijke stand, Handel en Sport,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende uit amateurs samengestelde sportverenigingen:
algemene criteria:
- sociaal karakter (inschrijvingsrecht, hulp aan personen die in financiële moeilijkheden verkeren);
- democratisch karakter (aantal algemene vergaderingen aantal vrouwen in de Bestuursraad);
- dynamisch karakter (organisatie van gebeurtenissen);
sportieve criteria :
- omkadering (aantal monitoren, aantal bevoegde monitoren);
- werking (arbitragekosten, training, uitrusting, verplaatsing, zaalhuur of vestiaire);
- klassement;

2. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende sportverenigingen uit amateurs:
- aantal jongeren van minder dan 18 jaar;
- aantal monitors;
- aantal trainingen per week;
- huurkosten;
- bedrag van de bijdrage;
- bekwaamheid van de omkadering;
3. de toekenning van een werkingssubsidie van 2.700,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012, aan CTT ROYAL ALPA vzw goed te keuren;
4. de toekenning van een jongerensubsidie van 2.646,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012 aan CTT ROYAL ALPA vzw goed te keuren;
5. de totale uitgave van 5.346,00 EUR onder het artikel 7641/332-02 “Sport : subsidies aan instellingen ten
dienste van huishoudens” van de gewone begroting van 2011 in te schrijven waar een krediet van
154.000,00 EUR is ingeschreven;
6. zoals hernomen in bijlage, de tekst van de overeenkomsten af te sluiten tussen de Gemeente en de vzw
CTT ROYAL ALPA.
Deze beraadslaging zal niet overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid conform de
bepalingen van de Brusselse Ordonnantie van 14 mei 1998 alsook deze van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 16 augustus 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Stand en Sport,
André SAPART.
Dominique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden :
Enerzijds :
OVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en door Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn, Elsense steenweg, 168, te 1050 Brussel, België,
Hierna genoemd “de Gemeente”.
Anderzijds:
De vzw “CTT ROYAL ALPA”, ondernemingsnummer : 4165-391-80 vertegenwoordigd door de H. André
DESTOOP, Voorzitter, waarvan de maatschappelijke zetel Viaductstraat, 82A te 1050 Brussel is gevestigd,
hierna genoemd « de begunstigde ».
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 2011 de Gemeenteraad een subsidie van 5.346,00 EUR ten voordele van de
begunstigde heeft toegekend.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
Gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De begunstigde verbindt zich ertoe om tijdens de periode van 1 september 2011 tot 30 juni 2012, specifieke
activiteiten te organiseren voor de initiatie en de perfectionering van de jongeren die tafeltennis willen leren
en derhalve sportmonitors aan te werven die belast zullen worden met het geven van de lessen, en een
gedeelte van de jaarlijkse werkingkosten te dekken.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit project vrij is van elk winstoogmerk.
Artikel 2
Met als enig doel de verwezenlijking te bevorderen van het project zoals beschreven in artikel 1 hierboven,
kent de Gemeente toe aan de begunstigde:
Een subsidie in speciën : een bedrag van 5.346,00 EUR als volgt verdeeld:
Werkingssubsidie: 2.700,00 EUR
Jongerensubsidie: 2.646,00 EUR
Het zal betaald en/of geleverd worden aan de begunstigde volgens de volgende modaliteiten:
De subsidie zal in twee schijven betaald worden:
80 % na goedkeuring door de gemeenteraad en ondertekening van onderhavige overeenkomst. Het saldo
zal betaald worden op basis van de rekening ten laatste overgemaakt op 30 mei 2012 aan de dienst Sport
(Elsenesesteenweg, 168 – 1050 Elsene). De subsidie dient te worden gestort op de rekening van de
begunstigde
IBAN rekening n° BE07 0682 0274 3666.
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 4

De begunstigde dient een boekhouding bij te houden zodat de Gemeente een doeltreffende controle zal
kunnen uitoefenen.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse over te gaan tot een controle op de aanwending
van de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de Gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen, waarin op
een met redenen omklede wijze, vermeld staat hoe de door de Gemeente toegekende subsidie rechtstreeks
en uitsluitend werd aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in onderstaande gevallen:
1° indien de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doelstellingen waarvoor zij werd toegekend;
2° indien vaststaat dat het op grond van valse of verkeerde inlichtingen is dat de subsidie werd toegekend
of dat de voorwaarden voor het aanwenden van de subsidie, zoals vastgelegd in onderhavige
overeenkomst en/of het reglement, niet werden nageleefd;
3° indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling ervan
zal gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan de besteding niet werd gestaafd;
4° indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet of
bij gemeentereglement.
Voor de gevallen, vermeld onder punten 1° en 2°, kan de Gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige subsidie.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4°, zal de begunstigde uitgesloten worden van elke
toekenning van subsidie zolang hij voor de voorheen ontvangen subsidie de bij wet of bij
gemeentereglement opgelegde stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de
uitoefening van het recht op toezicht dat bij wet of gemeentereglement is voorzien. Indien een subsidie in
verschillende schijven wordt toegekend, zal elk van deze schijven als een afzonderlijke subsidie worden
beschouwd voor wat de toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan te
aanvaarden, zonder enig voorbehoud.
Artikel 7
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op ……………………………. in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
elke partij erkennend haar exemplaar te hebben ontvangen.
Voor de Gemeente Elsene:
Het College :
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Voor de vzw CTT ROYAL ALPA :
De Voorzitter,
André DESTOOP.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/157
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 24ste punt:
Sport (9e Directie) - Stadium: Toekenning van werkingssubsidies aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde
sportverenigingen en/of van personeelssubsidies aan een amateur sportclub voor de periode van 1 september
2011 tot 30 juni 2012. Vaststelling van de criteria voor de toekenning van deze subsidies. Overeenkomst af te
sluiten tussen de Gemeente en de vzw CERCLE DE BADMINTON. Totale uitgave 3.731,00 EUR. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle van de toekenning en van het gebruik van
zekere subsidies;
Gelet op de wet van 27 juni 1921 waarbij aan de verenigingen zonder winstoogmerk rechtspersoonlijkheid
wordt verleend;
Gelet op het op datum van 20 december 2001 door de Gemeenteraad goedgekeurde reglement betreffende
de subsidies;
Overwegende dat voor het jaar 2011 het hoort het bedrag te bepalen van de werkingssubsidie en van de
jongeren subsidie toegekend aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde sportverenigingen alsook de
toekenningscriteria van deze subsidie;
Overwegende dat de sportvereniging haar training vanaf midden augustus hervat;
Overwegende dat het CERCLE DE BADMINTON vzw een werkingssubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat het CERCLE DE BADMINTON vzw een jongerensubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat het CERCLE DE BADMINTON vzw binnen de criteria komt voor het verkrijgen van
subsidies;
Overwegende dat een krediet van 154.000,00 EUR werd ingeschreven bij het artikel 7641/332-02 “Sport :
subsidies aan instellingen ten dienste van huishoudens” van de gewone begroting 2011;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Eerste Schepen
belast met Burgerlijke stand, Handel en Sport,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende uit amateurs samengestelde sportverenigingen :
algemene criteria:
- sociaal karakter (inschrijvingsrecht, hulp aan personen die in financiële moeilijkheden verkeren);
- democratisch karakter (aantal algemene vergaderingen aantal vrouwen in de Bestuursraad);
- dynamisch karakter (organisatie van gebeurtenissen);
sportieve criteria:
- omkadering (aantal monitoren, aantal bevoegde monitoren);
- werking (arbitragekosten, training, uitrusting, verplaatsing, zaalhuur of vestiaire);
- klassement;

2. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende sportverenigingen uit amateurs:
- aantal jongeren van minder dan 18 jaar;
- aantal monitors;
- aantal trainingen per week;
- huurkosten;
- bedrag van de bijdrage;
- bekwaamheid van de omkadering;
3. de toekenning van een werkingssubsidie van 2.250,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012, aan CERCLE DE BADMINTON vzw goed te keuren;
4. de toekenning van een jongerensubsidie van 1.481,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012 aan CERCLE DE BADMINTON vzw goed te keuren;
5. de totale uitgave van 3.731,00 EUR onder het artikel 7641/332-02 “Sport : subsidies aan instellingen ten
dienste van huishoudens” van de gewone begroting van 2011 in te schrijven waar een krediet van
154.000,00 EUR is ingeschreven;
6. zoals hernomen in bijlage, de tekst van de overeenkomsten af te sluiten tussen de Gemeente en de vzw
CERCLE DE BADMINTON.
Deze beraadslaging zal niet overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid conform de
bepalingen van de Brusselse Ordonnantie van 14 mei 1998 alsook deze van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 16 augustus 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Stand en Sport,
André SAPART.
Dominique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden :
Enerzijds :
OVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en door Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn, Elsense steenweg, 168, te 1050 Brussel, België,
Hierna genoemd “de Gemeente”
Anderzijds :
De vzw “CERCLE DE BADMINTON”, ondernemingsnummer : 8756-202-85 vertegenwoordigd door de H.
Louis BAUWIN, Voorzitter, waarvan de maatschappelijke zetel Van Rolleghemstraat, 15 te 1090 Brussel is
gevestigd,
hierna genoemd « de begunstigde ».
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 2011 de Gemeenteraad een subsidie van 3.731,00 EUR ten voordele van de
begunstigde heeft toegekend.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
Gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De begunstigde verbindt zich ertoe om tijdens de periode van 1 september 2011 tot 30 juni 2012, specifieke
activiteiten te organiseren voor de initiatie en de perfectionering van de jongeren die badminton willen leren
en derhalve sportmonitors aan te werven die belast zullen worden met het geven van de lessen, en een
gedeelte van de jaarlijkse werkingkosten te dekken.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit project vrij is van elk winstoogmerk.
Artikel 2
Met als enig doel de verwezenlijking te bevorderen van het project zoals beschreven in artikel 1 hierboven,
kent de Gemeente toe aan de begunstigde :
Een subsidie in speciën : een bedrag van 3.731,00 EUR als volgt verdeeld :
Werkingssubsidie : 2.250,00 EUR
Jongerensubsidie : 1.481,00 EUR
Het zal betaald en/of geleverd worden aan de begunstigde volgens de volgende modaliteiten:
De subsidie zal in twee schijven betaald worden:
80 % na goedkeuring door de gemeenteraad en ondertekening van onderhavige overeenkomst. Het saldo
zal betaald worden op basis van de rekening ten laatste overgemaakt op 30 mei 2012 aan de dienst Sport
(Elsenesesteenweg, 168 – 1050 Elsene). De subsidie dient te worden gestort op de rekening van de
begunstigde
IBAN rekening n° BE06 3101 9766 9922.
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.

Artikel 4
De begunstigde dient een boekhouding bij te houden zodat de Gemeente een doeltreffende controle zal
kunnen uitoefenen.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse over te gaan tot een controle op de aanwending
van de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de Gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen, waarin op
een met redenen omklede wijze, vermeld staat hoe de door de Gemeente toegekende subsidie rechtstreeks
en uitsluitend werd aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in onderstaande gevallen:
1° indien de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doelstellingen waarvoor zij werd toegekend;
2° indien vaststaat dat het op grond van valse of verkeerde inlichtingen is dat de subsidie werd toegekend
of dat de voorwaarden voor het aanwenden van de subsidie, zoals vastgelegd in onderhavige
overeenkomst en/of het reglement, niet werden nageleefd;
3° indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling ervan
zal gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan de besteding niet werd gestaafd;
4° indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet of
bij gemeentereglement.
Voor de gevallen, vermeld onder punten 1° en 2°, kan de Gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige subsidie.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4°, zal de begunstigde uitgesloten worden van elke
toekenning van subsidie zolang hij voor de voorheen ontvangen subsidie de bij wet of bij
gemeentereglement opgelegde stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de
uitoefening van het recht op toezicht dat bij wet of gemeentereglement is voorzien. Indien een subsidie in
verschillende schijven wordt toegekend, zal elk van deze schijven als een afzonderlijke subsidie worden
beschouwd voor wat de toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan te
aanvaarden, zonder enig voorbehoud.
Artikel 7
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op …………………….…………. in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
elke partij erkennend haar exemplaar te hebben ontvangen.
Voor de Gemeente Elsene:
Het College:
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Voor de vzw CERCLE DE
BADMINTON:
De Voorzitter,
Louis BAUWIN.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/158
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 25ste punt:
Sport (9e Directie) - Stadium: Toekenning van werkingssubsidies aan de uitsluitend uit amateurs
samengestelde sportverenigingen en/of van personeelssubsidies aan een amateur sportclub voor de periode
van 1 september 2011 tot 30 juni 2012. Vaststelling van de criteria voor de toekenning van deze subsidies.
Overeenkomst af te sluiten tussen de Gemeente en de BARBAR X-ELLES. Totale uitgave 4.275,00 EUR.
Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle van de toekenning en van het gebruik van
zekere subsidies ;
Gelet op het koninklijk Besluit van 31 mei 1933 op de te verwezenlijken verklaringen inzake subsidies en
uitkeringen ;
Gelet op het op datum van 20 december 2001 door de Gemeenteraad goedgekeurde reglement betreffende
de subsidies ;
Overwegende dat voor het jaar 2011 het hoort het bedrag te bepalen van de werkingssubsidie en van de
jongeren subsidie toegekend aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde sportverenigingen alsook de
toekenningscriteria van deze subsidie;
Overwegende dat de sportvereniging BARBAR X-ELLES haar training vanaf midden augustus hervat;
Overwegende dat de sportvereniging een vereniging is dat geen rechtspersoonlijkheid heeft;
Overwegende dat Dhr VANESCOTE BARBAR X-ELLES vertegenwoordigd en zich verbindt om er de
verantwoordelijkheid van te dragen door de ondertekening van de overeenkomst;
Overwegende dat Dhr. VANESCOTE een werkingssubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat Dhr. VANESCOTE een jongerensubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat Dhr. VANESCOTE binnen de criteria komt voor het verkrijgen van subsidies;
Overwegende dat een krediet van 154.000,00 EUR werd ingeschreven bij het artikel 7641/332-02
“Sport: subsidies aan instellingen ten dienste van huishoudens” van de gewone begroting 2011;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Eerste Schepen
belast met Burgerlijke stand, Handel en Sport,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende uit amateurs samengestelde sportverenigingen :
algemene criteria :
- sociaal karakter (inschrijvingsrecht, hulp aan personen die in financiële moeilijkheden verkeren);
- democratisch karakter (aantal algemene vergaderingen aantal vrouwen in de Bestuursraad);
- dynamisch karakter (organisatie van gebeurtenissen);

sportieve criteria:
- omkadering (aantal monitoren, aantal bevoegde monitoren);
- werking (arbitragekosten, training, uitrusting, verplaatsing, zaalhuur of vestiaire);
- klassement;
2. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende sportverenigingen uit amateurs:
- aantal jongeren van minder dan 18 jaar;
- aantal monitors;
- aantal trainingen per week;
- huurkosten;
- bedrag van de bijdrage;
- bekwaamheid van de omkadering;
3. de toekenning van een werkingssubsidie van 3.000,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012, aan Dhr VANESCOTE goed te keuren;
4. de toekenning van een jongerensubsidie van 1.275,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012 aan de H. VANESCOTE goed te keuren;
5. de totale uitgave van 4.275,00 EUR onder het artikel 7641/332-02 “Sport : subsidies aan instellingen ten
dienste van huishoudens” van de gewone begroting van 2011 in te schrijven waar een krediet van
154.000,00 EUR is ingeschreven ;
6. de tekst van de overeenkomst af te sluiten tussen de gemeente en de H. VANESCOTE in zijn
hoedanigheid van vertegenwoordiger van de sportclub zonder rechtspersoonlijkheid BARBAR X-ELLES,
en zich ertoe verbindend door de ondertekening van de overeenkomst om er de verantwoordelijkheid
van te dragen, goed te keuren.
Deze beraadslaging zal niet overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid conform de
bepalingen van de Brusselse Ordonnantie van 14 mei 1998 alsook deze van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 16 augustus 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Stand en Sport,
André SAPART.
Dominique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden :
Enerzijds :
OVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en door Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn, Elsense steenweg, 168, te 1050 Brussel, België,
Hierna genoemd “de gemeente”
Anderzijds :
De H. VANESCOTE, Schatbewaarder, vertegenwoordiger van het BARBAR X-ELLES, waarvan de
maatschappelijke zetel Voltastraat, 18 te 1050 Brussel is gevestigd,
hierna genoemd « de begunstigde ».
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 2011 de Gemeenteraad een subsidie van 4.275,00 EUR ten voordele van de
begunstigde heeft toegekend.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
Gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De begunstigde verbindt zich ertoe om tijdens de periode van 1 september 2011 tot 30 juni 2012, specifieke
activiteiten te organiseren voor de initiatie en de perfectionering van de jongeren die volleybal willen leren en
derhalve sportmonitors aan te werven die belast zullen worden met het geven van de lessen, en een
gedeelte van de jaarlijkse werkingkosten te dekken.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit project vrij is van elk winstoogmerk.
Artikel 2
Met als enig doel de verwezenlijking te bevorderen van het project zoals beschreven in artikel 1 hierboven,
kent de Gemeente toe aan de begunstigde :
Een subsidie in speciën : een bedrag van 4.275,00 EUR als volgt verdeeld :
Werkingssubsidie : 3.000,00 EUR
Jongerensubsidie : 1.275,00 EUR
Het zal betaald en/of geleverd worden aan de begunstigde volgens de volgende modaliteiten :
De subsidie zal in twee schijven betaald worden :
80 % na goedkeuring door de gemeenteraad en ondertekening van onderhavige overeenkomst. Het saldo
zal betaald worden op basis van de rekening ten laatste overgemaakt op 30 mei 2012 aan de dienst Sport
(Elsenesesteenweg, 168 – 1050 Elsene). De subsidie dient te worden gestort op de rekening van de
begunstigde
IBAN rekening n° BE58 0015 2463 4579.
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 4

De begunstigde dient een boekhouding bij te houden zodat de Gemeente een doeltreffende controle zal
kunnen uitoefenen.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse over te gaan tot een controle op de aanwending
van de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de Gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen, waarin op
een met redenen omklede wijze, vermeld staat hoe de door de Gemeente toegekende subsidie rechtstreeks
en uitsluitend werd aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in onderstaande gevallen:
1° indien de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doelstellingen waarvoor zij werd toegekend;
2° indien vaststaat dat het op grond van valse of verkeerde inlichtingen is dat de subsidie werd toegekend
of dat de voorwaarden voor het aanwenden van de subsidie, zoals vastgelegd in onderhavige
overeenkomst en/of het reglement, niet werden nageleefd;
3° indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling ervan
zal gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan de besteding niet werd gestaafd;
4° indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet of
bij gemeentereglement.
Voor de gevallen, vermeld onder punten 1° en 2°, kan de Gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige subsidie.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4°, zal de begunstigde uitgesloten worden van elke
toekenning van subsidie zolang hij voor de voorheen ontvangen subsidie de bij wet of bij
gemeentereglement opgelegde stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de
uitoefening van het recht op toezicht dat bij wet of gemeentereglement is voorzien. Indien een subsidie in
verschillende schijven wordt toegekend, zal elk van deze schijven als een afzonderlijke subsidie worden
beschouwd voor wat de toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan te
aanvaarden, zonder enig voorbehoud.
Artikel 7
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op …………………………….. in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
elke partij erkennend haar exemplaar te hebben ontvangen.
Voor de Gemeente Elsene:
Het College:
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Voor BARBAR X-ELLES:
De Schatbewaarder,
Philippe VANESCOTE.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/159
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 26ste punt:
Sport (9e Directie) - Stadium: Toekenning van werkingssubsidies aan de uitsluitend uit amateurs
samengestelde sportverenigingen en/of van personeelssubsidies aan een amateur sportclub voor de periode
van 1 september 2011 tot 30 juni 2012. Vaststelling van de criteria voor de toekenning van deze subsidies.
Overeenkomst af te sluiten tussen de Gemeente en de vzw CERCLE DE NATATION D’IXELLES. Totale
uitgave 6.402,00 EUR. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle van de toekenning en van het gebruik van
zekere subsidies;
Gelet op de wet van 27 juni 1921 waarbij aan de verenigingen zonder winstoogmerk rechtspersoonlijkheid
wordt verleend;
Gelet op het op datum van 20 december 2001 door de Gemeenteraad goedgekeurde reglement betreffende
de subsidies;
Overwegende dat voor het jaar 2011 het hoort het bedrag te bepalen van de werkingssubsidie en van de
jongeren subsidie toegekend aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde sportverenigingen alsook de
toekenningscriteria van deze subsidie;
Overwegende dat de sportvereniging haar training vanaf midden augustus hervat;
Overwegende dat het CERCLE DE NATATION vzw een werkingssubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat het CERCLE DE NATATION vzw een jongerensubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat het CERCLE DE NATATION vzw binnen de criteria komt voor het verkrijgen van subsidies;
Overwegende dat een krediet van 154.000,00 EUR werd ingeschreven bij het artikel 7641/332-02 “Sport :
subsidies aan instellingen ten dienste van huishoudens” van de gewone begroting 2011;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Eerste Schepen
belast met Burgerlijke stand, Handel en Sport,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen :
1. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende uit amateurs samengestelde sportverenigingen :
algemene criteria:
- sociaal karakter (inschrijvingsrecht, hulp aan personen die in financiële moeilijkheden verkeren);
- democratisch karakter (aantal algemene vergaderingen aantal vrouwen in de Bestuursraad);
- dynamisch karakter (organisatie van gebeurtenissen);
sportieve criteria:
- omkadering (aantal monitoren, aantal bevoegde monitoren);
- werking (arbitragekosten, training, uitrusting, verplaatsing, zaalhuur of vestiaire);
- klassement;

2. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende sportverenigingen uit amateurs:
- aantal jongeren van minder dan 18 jaar;
- aantal monitors;
- aantal trainingen per week;
- huurkosten;
- bedrag van de bijdrage;
- bekwaamheid van de omkadering;
3. de toekenning van een werkingssubsidie van 2.250,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012, aan CERCLE DE NATATION vzw goed te keuren;
4. de toekenning van een jongerensubsidie van 4.152,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012 aan CERCLE DE NATATION vzw goed te keuren;
5. de totale uitgave van 6.402,00 EUR onder het artikel 7641/332-02 “Sport : subsidies aan instellingen ten
dienste van huishoudens” van de gewone begroting van 2011 in te schrijven waar een krediet van
154.000,00 EUR is ingeschreven;
6. zoals hernomen in bijlage, de tekst van de overeenkomsten af te sluiten tussen de Gemeente en de vzw
CERCLE DE NATATION.
Deze beraadslaging zal niet overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid conform de
bepalingen van de Brusselse Ordonnantie van 14 mei 1998 alsook deze van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 16 augustus 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Stand en Sport,
André SAPART.
Dominique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden :
Enerzijds:
OVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en door Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn, Elsense steenweg, 168, te 1050 Brussel, België,
Hierna genoemd “de Gemeente”
Anderzijds :
De vzw “CERCLE DE NATATION”, ondernemingsnummer : 4529-873-27 vertegenwoordigd door de H.
Achille VANDENHEEDE, Voorzitter, waarvan de maatschappelijke zetel Zwemkunststraat, 10 te 1050
Brussel is gevestigd,
hierna genoemd « de begunstigde ».
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 2011 de Gemeenteraad een subsidie van 6.402,00 EUR ten voordele van de
begunstigde heeft toegekend.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
Gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De begunstigde verbindt zich ertoe om tijdens de periode van 1 september 2011 tot 30 juni 2012, specifieke
activiteiten te organiseren voor de initiatie en de perfectionering van de jongeren die het zwemmen willen
leren en derhalve sportmonitors aan te werven die belast zullen worden met het geven van de lessen, en
een gedeelte van de jaarlijkse werkingkosten te dekken.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit project vrij is van elk winstoogmerk.
Artikel 2
Met als enig doel de verwezenlijking te bevorderen van het project zoals beschreven in artikel 1 hierboven,
kent de Gemeente toe aan de begunstigde :
Een subsidie in speciën : een bedrag van 6.402,00 EUR als volgt verdeeld :
Werkingssubsidie : 2.250,00 EUR
Jongerensubsidie : 4.152,00 EUR
Het zal betaald en/of geleverd worden aan de begunstigde volgens de volgende modaliteiten:
De subsidie zal in twee schijven betaald worden:
80 % na goedkeuring door de gemeenteraad en ondertekening van onderhavige overeenkomst. Het saldo
zal betaald worden op basis van de rekening ten laatste overgemaakt op 30 mei 2012 aan de dienst Sport
(Elsenesesteenweg, 168 – 1050 Elsene). De subsidie dient te worden gestort op de rekening van de
begunstigde
IBAN rekening n° BE59 0011 2047 8726.
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.

Artikel 4
De begunstigde dient een boekhouding bij te houden zodat de Gemeente een doeltreffende controle zal
kunnen uitoefenen.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse over te gaan tot een controle op de aanwending
van de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de Gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen, waarin op
een met redenen omklede wijze, vermeld staat hoe de door de Gemeente toegekende subsidie rechtstreeks
en uitsluitend werd aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in onderstaande gevallen:
1° indien de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doelstellingen waarvoor zij werd toegekend;
2° indien vaststaat dat het op grond van valse of verkeerde inlichtingen is dat de subsidie werd toegekend
of dat de voorwaarden voor het aanwenden van de subsidie, zoals vastgelegd in onderhavige
overeenkomst en/of het reglement, niet werden nageleefd;
3° indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling ervan
zal gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan de besteding niet werd gestaafd;
4° indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet of
bij gemeentereglement.
Voor de gevallen, vermeld onder punten 1° en 2°, kan de Gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige subsidie.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4°, zal de begunstigde uitgesloten worden van elke
toekenning van subsidie zolang hij voor de voorheen ontvangen subsidie de bij wet of bij
gemeentereglement opgelegde stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de
uitoefening van het recht op toezicht dat bij wet of gemeentereglement is voorzien. Indien een subsidie in
verschillende schijven wordt toegekend, zal elk van deze schijven als een afzonderlijke subsidie worden
beschouwd voor wat de toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan te
aanvaarden, zonder enig voorbehoud.
Artikel 7
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op ………..…………………. in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
elke partij erkennend haar exemplaar te hebben ontvangen.
Voor de Gemeente Elsene :
Het College :
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Voor CERCLE DE NATATION
D’IXELLES vzw :
De Voorzitter,
Achille VANDENHEEDE.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/160
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 27ste punt:
Sport (9e Directie) - Stadium: : Toekenning van werkingssubsidies aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde
sportverenigingen en/of van personeelssubsidies aan een amateur sportclub voor de periode van 1 september
2011 tot 30 juni 2012. Vaststelling van de criteria voor de toekenning van deze subsidies. Overeenkomst af te
sluiten tussen de Gemeente en de FRIENDLY BALLS IXELLES. Totale uitgave: 3.855,00 EUR. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle van de toekenning en van het gebruik van
zekere subsidies;
Gelet op het koninklijk Besluit van 31 mei 1933 op de te verwezenlijken verklaringen inzake subsidies en
uitkeringen;
Gelet op het op datum van 20 december 2001 door de Gemeenteraad goedgekeurde reglement betreffende
de subsidies;
Overwegende dat voor het jaar 2011 het hoort het bedrag te bepalen van de werkingssubsidie en van de
jongeren subsidie toegekend aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde sportverenigingen alsook de
toekenningscriteria van deze subsidie;
Overwegende dat de sportvereniging Friendly Balls haar training vanaf midden augustus hervat;
Overwegende dat de sportvereniging een vereniging is dat geen rechtspersoonlijkheid heeft;
Overwegende dat de H. Olivier GOOSSENS FRIENDLY BALLS vertegenwoordigt en zich ertoe verbindt om
er de verantwoordelijkheid van te dragen door de ondertekening van de overeenkomst;
Overwegende dat de H. Olivier GOOSSENS een werkingssubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat de H. Olivier GOOSSENS een jongerensubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat de H. Olivier GOOSSENS binnen de criteria komt voor het verkrijgen van subsidies;
Overwegende dat een krediet van 154.000,00 EUR werd ingeschreven bij het artikel 7641/332-02
“Sport: subsidies aan instellingen ten dienste van huishoudens” van de gewone begroting 2011;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Eerste Schepen
belast met Burgerlijke stand, Handel en Sport,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende uit amateurs samengestelde sportverenigingen:
algemene criteria:
- sociaal karakter (inschrijvingsrecht, hulp aan personen die in financiële moeilijkheden verkeren);
- democratisch karakter (aantal algemene vergaderingen aantal vrouwen in de Bestuursraad);
- dynamisch karakter (organisatie van gebeurtenissen);

sportieve criteria:
- omkadering (aantal monitoren, aantal bevoegde monitoren);
- werking (arbitragekosten, training, uitrusting, verplaatsing, zaalhuur of vestiaire);
- klassement;
2. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende sportverenigingen uit amateurs:
- aantal jongeren van minder dan 18 jaar;
- aantal monitors;
- aantal trainingen per week;
- huurkosten;
- bedrag van de bijdrage;
- bekwaamheid van de omkadering;
3. de toekenning van een werkingssubsidie van 2.000,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012, aan de H. Olivier GOOSSENS, vertegenwoordiger van de FRIENDLY BALLS goed te keuren;
4. de toekenning van een jongerensubsidie van 1.855,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012 aan de H. Olivier GOOSSENS, vertegenwoordiger van de FRIENDLY BALLS goed te keuren;
5. de totale uitgave van 3.855,00 EUR onder het artikel 7641/332-02 “Sport : subsidies aan instellingen ten
dienste van huishoudens” van de gewone begroting van 2011 in te schrijven waar een krediet van
154.000,00 EUR is ingeschreven.
6. de tekst van de overeenkomst af te sluiten tussen de gemeente en de H. Olivier GOOSSENS in zijn
hoedanigheid van vertegenwoordiger van de sportclub zonder rechtspersoonlijkheid FRIENDLY BALLS
IXELLES, en zich ertoe verbindend door de ondertekening van de overeenkomst om er de
verantwoordelijkheid van te dragen, goed te keuren.
Deze beraadslaging zal niet overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid conform de
bepalingen van de Brusselse Ordonnantie van 14 mei 1998 alsook deze van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 16 augustus 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Stand en Sport,
André SAPART.
Dominique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden :
Enerzijds :
OVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en door Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn, Elsense steenweg, 168, te 1050 Brussel, België,
Hierna genoemd “de Gemeente”
Anderzijds :
De H. Olivier GOOSSENS, Voorzitter, vertegenwoordiger van het FRIENDLY BALLS ELSENE, waarvan de
maatschappelijke zetel Voltastraat, 18 te 1050 Brussel is gevestigd,
hierna genoemd « de begunstigde ».
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 2011 de Gemeenteraad een subsidie van 3.855,00 EUR ten voordele van de
begunstigde heeft toegekend.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
Gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd er overeengekomen wat volgt
Artikel 1
De begunstigde verbindt zich ertoe om tijdens de periode van 1 september 2011 tot 30 juni 2012, specifieke
activiteiten te organiseren voor de initiatie en de perfectionering van de jongeren die basketbal willen leren
en derhalve sportmonitors aan te werven die belast zullen worden met het geven van de lessen, en een
gedeelte van de jaarlijkse werkingkosten te dekken.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit project vrij is van elk winstoogmerk.
Artikel 2
Met als enig doel de verwezenlijking te bevorderen van het project zoals beschreven in artikel 1 hierboven,
kent de Gemeente toe aan de begunstigde:
Een subsidie in speciën : een bedrag van 3.855,00 EUR als volgt verdeeld:
Werkingssubsidie: 2.000,00 EUR
Jongerensubsidie: 1.855,00 EUR
Het zal betaald en/of geleverd worden aan de begunstigde volgens de volgende modaliteiten:
De subsidie zal in twee schijven betaald worden:
80 % na goedkeuring door de gemeenteraad en ondertekening van onderhavige overeenkomst. Het saldo
zal betaald worden op basis van de rekening ten laatste overgemaakt op 30 mei 2012 aan de dienst Sport
(Elsenesesteenweg, 168 – 1050 Elsene). De subsidie dient te worden gestort op de rekening van de
begunstigde
IBAN rekening n° BE05 7512 0145 3175.
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.

Artikel 4
De begunstigde dient een boekhouding bij te houden zodat de Gemeente een doeltreffende controle zal
kunnen uitoefenen.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse over te gaan tot een controle op de aanwending
van de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de Gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen, waarin op
een met redenen omklede wijze, vermeld staat hoe de door de Gemeente toegekende subsidie rechtstreeks
en uitsluitend werd aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in onderstaande gevallen:
1° indien de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doelstellingen waarvoor zij werd toegekend;
2° indien vaststaat dat het op grond van valse of verkeerde inlichtingen is dat de subsidie werd toegekend
of dat de voorwaarden voor het aanwenden van de subsidie, zoals vastgelegd in onderhavige
overeenkomst en/of het reglement, niet werden nageleefd;
3° indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling ervan
zal gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan de besteding niet werd gestaafd;
4° indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet of
bij gemeentereglement.
Voor de gevallen, vermeld onder punten 1° en 2°, kan de Gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige subsidie.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4°, zal de begunstigde uitgesloten worden van elke
toekenning van subsidie zolang hij voor de voorheen ontvangen subsidie de bij wet of bij
gemeentereglement opgelegde stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de
uitoefening van het recht op toezicht dat bij wet of gemeentereglement is voorzien. Indien een subsidie in
verschillende schijven wordt toegekend, zal elk van deze schijven als een afzonderlijke subsidie worden
beschouwd voor wat de toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan te
aanvaarden, zonder enig voorbehoud.
Artikel 7
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op ………………………..…. in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
elke partij erkennend haar exemplaar te hebben ontvangen.
Voor de Gemeente Elsene:
Het College:
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Voor FRIENDLY BALLS ELSENE:
De Voorzitter,
Olivier GOOSSENS.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/161
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 28ste punt:
Sport (9e Directie) - Stadium: Toekenning van werkingssubsidies aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde
sportverenigingen en/of van personeelssubsidies aan een amateur sportclub voor de periode van 1 september
2011 tot 30 juni 2012. Vaststelling van de criteria voor de toekenning van deze subsidies. Overeenkomst af te
sluiten tussen de Gemeente en de vzw KIN-BALL & SPORT. Totale uitgave: 4.315,00 EUR. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle van de toekenning en van het gebruik van
zekere subsidies;
Gelet op de wet van 27 juni 1921 waarbij aan de verenigingen zonder winstoogmerk rechtspersoonlijkheid
wordt verleend;
Gelet op het op datum van 20 december 2001 door de Gemeenteraad goedgekeurde reglement betreffende
de subsidies;
Overwegende dat voor het jaar 2011 het hoort het bedrag te bepalen van de werkingssubsidie en van de
jongeren subsidie toegekend aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde sportverenigingen alsook de
toekenningscriteria van deze subsidie;
Overwegende dat de sportvereniging haar training vanaf midden augustus hervat;
Overwegende dat KIN-BALL & SPORT vzw een werkingssubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat KIN-BALL & SPORT vzw een jongerensubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat KIN-BALL & SPORT vzw binnen de criteria komt voor het verkrijgen van subsidies;
Overwegende dat een krediet van 154.000,00 EUR werd ingeschreven bij het artikel 7641/332-02
“Sport : subsidies aan instellingen ten dienste van huishoudens” van de gewone begroting 2011;
Overwegende dat de Gemeente (dienst Openbaar Onderwijs) tijdens ditzelfde Gemeenteraad een nietgeldelijke
subsidie geschat op 693,34 EUR toekent voor de gratische bezetting van de gymnastiekzaal van
school 8 tijdens de periode lopende van 1 september tot 31 december;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Eerste Schepen
belast met Burgerlijke stand, Handel en Sport,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende uit amateurs samengestelde sportverenigingen :
algemene criteria:
- sociaal karakter (inschrijvingsrecht, hulp aan personen die in financiële moeilijkheden verkeren);
- democratisch karakter (aantal algemene vergaderingen aantal vrouwen in de Bestuursraad);
- dynamisch karakter (organisatie van gebeurtenissen);

sportieve criteria:
- omkadering (aantal monitoren, aantal bevoegde monitoren);
- werking (arbitragekosten, training, uitrusting, verplaatsing, zaalhuur of vestiaire);
- klassement;
2. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende sportverenigingen uit amateurs:
- aantal jongeren van minder dan 18 jaar;
- aantal monitors;
- aantal trainingen per week;
- huurkosten;
- bedrag van de bijdrage;
- bekwaamheid van de omkadering;
3. de toekenning van een werkingssubsidie van 900,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012, aan KIN-BALL & SPORT vzw goed te keuren;
4. de toekenning van een jongerensubsidie van 3.415,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012 aan KIN-BALL & SPORT vzw goed te keuren;
5. de totale uitgave van 4.315,00 EUR onder het artikel 7641/332-02 “Sport : subsidies aan instellingen ten
dienste van huishoudens” van de gewone begroting van 2011 in te schrijven waar een krediet van
154.000,00 EUR is ingeschreven;
6. zoals hernomen in bijlage, de tekst van de overeenkomsten af te sluiten tussen de Gemeente en de vzw
KIN-BALL & SPORT.
Deze beraadslaging zal niet overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid conform de
bepalingen van de Brusselse Ordonnantie van 14 mei 1998 alsook deze van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 16 augustus 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Stand en Sport,
André SAPART.
Dominique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden :
Enerzijds :
OVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en door Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn, Elsense steenweg, 168, te 1050 Brussel, België,
Hierna genoemd “de Gemeente”
Anderzijds :
De vzw “KIN-BALL & SPORT”, ondernemingsnummer : 8673-675-65 vertegenwoordigd door de H. Olivier
LAURENT, Verantwooordelijke, waarvan de maatschappelijke zetel Goedeluchtlaan, 39 te 1428 LILLOIS is
gevestigd,
hierna genoemd « de begunstigde ».
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 2011 de Gemeenteraad een subsidie van 4.315,00 EUR ten voordele van de
begunstigde heeft toegekend.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
Gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De begunstigde verbindt zich ertoe om tijdens de periode van 1 september 2011 tot 30 juni 2012, specifieke
activiteiten te organiseren voor de initiatie en de perfectionering van de jongeren die Kin-ball willen leren en
derhalve sportmonitors aan te werven die belast zullen worden met het geven van de lessen, en een
gedeelte van de jaarlijkse werkingkosten te dekken.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit project vrij is van elk winstoogmerk.
Artikel 2
Met als enig doel de verwezenlijking te bevorderen van het project zoals beschreven in artikel 1 hierboven,
kent de Gemeente toe aan de begunstigde:
Een subsidie in speciën : een bedrag van 4.315,00 EUR als volgt verdeeld:
Werkingssubsidie: 900,00 EUR
Jongerensubsidie: 3.415,00 EUR
Het zal betaald en/of geleverd worden aan de begunstigde volgens de volgende modaliteiten:
De subsidie zal in twee schijven betaald worden:
80 % na goedkeuring door de gemeenteraad en ondertekening van onderhavige overeenkomst. Het saldo
zal betaald worden op basis van de rekening ten laatste overgemaakt op 30 mei 2012 aan de dienst Sport
(Elsenesesteenweg, 168 – 1050 Elsene). De subsidie dient te worden gestort op de rekening van de
begunstigde
IBAN rekening n° BE12 3401 0689 9492.
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.

Artikel 4
De begunstigde dient een boekhouding bij te houden zodat de Gemeente een doeltreffende controle zal
kunnen uitoefenen.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse over te gaan tot een controle op de aanwending
van de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de Gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen, waarin op
een met redenen omklede wijze, vermeld staat hoe de door de Gemeente toegekende subsidie rechtstreeks
en uitsluitend werd aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in onderstaande gevallen:
1° indien de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doelstellingen waarvoor zij werd toegekend;
2° indien vaststaat dat het op grond van valse of verkeerde inlichtingen is dat de subsidie werd toegekend
of dat de voorwaarden voor het aanwenden van de subsidie, zoals vastgelegd in onderhavige
overeenkomst en/of het reglement, niet werden nageleefd;
3° indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling ervan
zal gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan de besteding niet werd gestaafd;
4° indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet of
bij gemeentereglement.
Voor de gevallen, vermeld onder punten 1° en 2°, kan de Gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige subsidie.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4°, zal de begunstigde uitgesloten worden van elke toekenning
van subsidie zolang hij voor de voorheen ontvangen subsidie de bij wet of bij gemeentereglement opgelegde
stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht dat bij
wet of gemeentereglement is voorzien. Indien een subsidie in verschillende schijven wordt toegekend, zal elk van
deze schijven als een afzonderlijke subsidie worden beschouwd voor wat de toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan te
aanvaarden, zonder enig voorbehoud.
Artikel 7
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op ……………..……………. in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
elke partij erkennend haar exemplaar te hebben ontvangen.
Voor de Gemeente Elsene:
Het College:
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Voor de vzw KIN-BALL & SPORT:
De Verantwoordelijke,
Olivier LAURENT.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/162
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 29ste punt:
Sport (9e Directie) - Stadium: Toekenning van werkingssubsidies aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde
sportverenigingen en/of van personeelssubsidies aan een amateur sportclub voor de periode van 1 september
2011 tot 30 juni 2012. Vaststelling van de criteria voor de toekenning van deze subsidies. Overeenkomst af te
sluiten tussen de Gemeente en de vzw RIAAC. Totale uitgave: 4.631,00 EUR. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle van de toekenning en van het gebruik van
zekere subsidies;
Gelet op de wet van 27 juni 1921 waarbij aan de verenigingen zonder winstoogmerk rechtspersoonlijkheid
wordt verleend;
Gelet op het op datum van 20 december 2001 door de Gemeenteraad goedgekeurde reglement betreffende
de subsidies;
Overwegende dat voor het jaar 2011 het hoort het bedrag te bepalen van de werkingssubsidie en van de
jongeren subsidie toegekend aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde sportverenigingen alsook de
toekenningscriteria van deze subsidie;
Overwegende dat de sportvereniging haar training vanaf midden augustus hervat;
Overwegende dat RIAAC vzw een werkingssubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat RIAAC vzw een jongerensubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat RIAAC vzw binnen de criteria komt voor het verkrijgen van subsidies;
Overwegende dat een krediet van 154.000,00 EUR werd ingeschreven bij het artikel 7641/332-02
“Sport : subsidies aan instellingen ten dienste van huishoudens” van de gewone begroting 2011;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Eerste Schepen
belast met Burgerlijke stand, Handel en Sport,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende uit amateurs samengestelde sportverenigingen:
algemene criteria:
- sociaal karakter (inschrijvingsrecht, hulp aan personen die in financiële moeilijkheden verkeren);
- democratisch karakter (aantal algemene vergaderingen aantal vrouwen in de Bestuursraad);
- dynamisch karakter (organisatie van gebeurtenissen);
sportieve criteria:
- omkadering (aantal monitoren, aantal bevoegde monitoren);
- werking (arbitragekosten, training, uitrusting, verplaatsing, zaalhuur of vestiaire);
- klassement;

2. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende sportverenigingen uit amateurs:
- aantal jongeren van minder dan 18 jaar;
- aantal monitors;
- aantal trainingen per week;
- huurkosten;
- bedrag van de bijdrage;
- bekwaamheid van de omkadering;
3. de toekenning van een werkingssubsidie van 2.880,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012, aan RIAAC vzw goed te keuren;
4. de toekenning van een jongerensubsidie van 1.751,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011 tot
30 juni 2012 aan RIAAC vzw goed te keuren;
5. de totale uitgave van 4.631,00 EUR onder het artikel 7641/332-02 “Sport : subsidies aan instellingen ten
dienste van huishoudens” van de gewone begroting van 2011 in te schrijven waar een krediet van
154.000,00 EUR is ingeschreven;
6. zoals hernomen in bijlage, de tekst van de overeenkomsten af te sluiten tussen de Gemeente en de vzw
RIAAC.
Deze beraadslaging zal niet overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid conform de
bepalingen van de Brusselse Ordonnantie van 14 mei 1998 alsook deze van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 16 augustus 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Stand en Sport,
André SAPART.
Dominique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden :
Enerzijds :
OVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en door Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn, Elsense steenweg, 168, te 1050 Brussel, België,
Hierna genoemd “de Gemeente”
Anderzijds :
De vzw “RIAAC”, ondernemingsnummer : 4433-230-58 vertegenwoordigd door de Mevr. Myriam PLANCQ,
Verantwooordelijke, waarvan de maatschappelijke zetel Voltastraat, 18 te 1050 BRUSSEL is gevestigd,
hierna genoemd « de begunstigde ».
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 2011 de Gemeenteraad een subsidie van 4.631,00 EUR ten voordele van de
begunstigde heeft toegekend.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
Gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De begunstigde verbindt zich ertoe om tijdens de periode van 1 september 2011 tot 30 juni 2012, specifieke
activiteiten te organiseren voor de initiatie en de perfectionering van de jongeren die atletiek willen leren en
derhalve sportmonitors aan te werven die belast zullen worden met het geven van de lessen, en een
gedeelte van de jaarlijkse werkingkosten te dekken.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit project vrij is van elk winstoogmerk.
Artikel 2
Met als enig doel de verwezenlijking te bevorderen van het project zoals beschreven in artikel 1 hierboven,
kent de Gemeente toe aan de begunstigde:
Een subsidie in speciën : een bedrag van 4.631,00 EUR als volgt verdeeld:
Werkingssubsidie: 2.880,00 EUR
Jongerensubsidie: 1.751,00 EUR
Het zal betaald en/of geleverd worden aan de begunstigde volgens de volgende modaliteiten:
De subsidie zal in twee schijven betaald worden:
80 % na goedkeuring door de gemeenteraad en ondertekening van onderhavige overeenkomst. Het saldo zal
betaald worden op basis van de rekening ten laatste overgemaakt op 30 mei 2012 aan de dienst Sport
(Elsenesesteenweg, 168 – 1050 Elsene). De subsidie dient te worden gestort op de rekening van de begunstigde
IBAN rekening n° BE19 2100 5473 3112.
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.

Artikel 4
De begunstigde dient een boekhouding bij te houden zodat de Gemeente een doeltreffende controle zal
kunnen uitoefenen.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse over te gaan tot een controle op de aanwending
van de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de Gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen, waarin op
een met redenen omklede wijze, vermeld staat hoe de door de Gemeente toegekende subsidie rechtstreeks
en uitsluitend werd aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in onderstaande gevallen:
1° indien de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doelstellingen waarvoor zij werd toegekend;
2° indien vaststaat dat het op grond van valse of verkeerde inlichtingen is dat de subsidie werd toegekend
of dat de voorwaarden voor het aanwenden van de subsidie, zoals vastgelegd in onderhavige
overeenkomst en/of het reglement, niet werden nageleefd;
3° indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling ervan
zal gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan de besteding niet werd gestaafd;
4° indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet of
bij gemeentereglement.
Voor de gevallen, vermeld onder punten 1° en 2°, kan de Gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige subsidie.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4°, zal de begunstigde uitgesloten worden van elke
toekenning van subsidie zolang hij voor de voorheen ontvangen subsidie de bij wet of bij
gemeentereglement opgelegde stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de
uitoefening van het recht op toezicht dat bij wet of gemeentereglement is voorzien. Indien een subsidie in
verschillende schijven wordt toegekend, zal elk van deze schijven als een afzonderlijke subsidie worden
beschouwd voor wat de toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan te
aanvaarden, zonder enig voorbehoud.
Artikel 7
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op …………………..………. in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
elke partij erkennend haar exemplaar te hebben ontvangen.
Voor de gemeente Elsene:
Het College:
De gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Voor RIAAC vzw:
De Voorzitter,
Myriam PLANCQ.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/163
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 30ste punt:
Sport (9e Directie) - Stadium: Toekenning van werkingssubsidies aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde
sportverenigingen en/of van personeelssubsidies aan een amateur sportclub voor de periode van 1 september
2011 tot 30 juni 2012. Vaststelling van de criteria voor de toekenning van deze subsidies. Overeenkomst af te
sluiten tussen de Gemeente en de vzw ROYAL IXELLES BASKET FEMININ. Totale uitgave: 3.475,00 EUR.
Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle van de toekenning en van het gebruik van
zekere subsidies;
Gelet op de wet van 27 juni 1921 waarbij aan de verenigingen zonder winstoogmerk rechtspersoonlijkheid
wordt verleend;
Gelet op het op datum van 20 december 2001 door de Gemeenteraad goedgekeurde reglement betreffende
de subsidies;
Overwegende dat voor het jaar 2011 het hoort het bedrag te bepalen van de werkingssubsidie en van de
jongeren subsidie toegekend aan de uitsluitend uit amateurs samengestelde sportverenigingen alsook de
toekenningscriteria van deze subsidie;
Overwegende dat de sportvereniging haar training vanaf midden augustus hervat;
Overwegende dat ROYAL IXELLES BASKET FEMININ vzw een werkingssubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat ROYAL IXELLES BASKET FEMININ vzw een jongerensubsidie heeft aangevraagd;
Overwegende dat ROYAL IXELLES BASKET FEMININ vzw binnen de criteria komt voor het verkrijgen van
subsidies;
Overwegende dat een krediet van 154.000,00 EUR werd ingeschreven bij het artikel 7641/332-02 “Sport :
subsidies aan instellingen ten dienste van huishoudens” van de gewone begroting 2011;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Dominique DUFOURNY, Eerste Schepen
belast met Burgerlijke stand, Handel en Sport,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende uit amateurs samengestelde sportverenigingen:
algemene criteria:
- sociaal karakter (inschrijvingsrecht, hulp aan personen die in financiële moeilijkheden verkeren);
- democratisch karakter (aantal algemene vergaderingen aantal vrouwen in de Bestuursraad);
- dynamisch karakter (organisatie van gebeurtenissen);

sportieve criteria:
- omkadering (aantal monitoren, aantal bevoegde monitoren);
- werking (arbitragekosten, training, uitrusting, verplaatsing, zaalhuur of vestiaire);
- klassement;
2. de volgende criteria vast te stellen voor het bepalen van het bedrag van de toe te kennen subsidie aan
de verschillende sportverenigingen uit amateurs:
- aantal jongeren van minder dan 18 jaar;
- aantal monitors;
- aantal trainingen per week;
- huurkosten;
- bedrag van de bijdrage;
- bekwaamheid van de omkadering;
3. de toekenning van een werkingssubsidie van 2.850,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011
tot 30 juni 2012, aan ROYAL IXELLES BASKET FEMININ vzw goed te keuren;
4. de toekenning van een jongerensubsidie van 625,00 EUR, voor de periode van 1 september 2011
tot 30 juni 2012 aan ROYAL IXELLES BASKET FEMININ vzw goed te keuren;
5. de totale uitgave van 3.475,00 EUR onder het artikel 7641/332-02 “Sport : subsidies aan instellingen
ten dienste van huishoudens” van de gewone begroting van 2011 in te schrijven waar een krediet
van 154.000,00 EUR is ingeschreven;
6. zoals hernomen in bijlage, de tekst van de overeenkomsten af te sluiten tussen de Gemeente en de
vzw ROYAL IXELLES BASKET FEMININ.
Deze beraadslaging zal niet overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid conform de
bepalingen van de Brusselse Ordonnantie van 14 mei 1998 alsook deze van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 16 augustus 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van de Handel,
Burgelijke Stand en Sport,
André SAPART.
Dominique DUFOURNY.

Tussen de ondergetekenden :
OVEREENKOMST
Enerzijds :
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en door Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn, Elsense steenweg, 168, te 1050 Brussel, België,
Hierna genoemd “de Gemeente”.
Anderzijds :
De vzw “ROYAL IXELLES BASKET FEMININ”, ondernemingsnummer : 8778-651-43 vertegenwoordigd door
de Mevr. Nathalie ROISIN, Voorzitter, waarvan de maatschappelijke zetel Sterreplein, 3 te 1050 BRUSSEL
is gevestigd,
hierna genoemd « de begunstigde ».
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 2011 de Gemeenteraad een subsidie van 3.475,00 EUR ten voordele van de
begunstigde heeft toegekend.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
Gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De begunstigde verbindt zich ertoe om tijdens de periode van 1 september 2011 tot 30 juni 2012, specifieke
activiteiten te organiseren voor de initiatie en de perfectionering van de jongeren die basket willen leren en
derhalve sportmonitors aan te werven die belast zullen worden met het geven van de lessen, en een
gedeelte van de jaarlijkse werkingkosten te dekken.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit project vrij is van elk winstoogmerk.
Artikel 2
Met als enig doel de verwezenlijking te bevorderen van het project zoals beschreven in artikel 1 hierboven,
kent de Gemeente toe aan de begunstigde:
Een subsidie in speciën: een bedrag van 3.475,00 EUR als volgt verdeeld:
Werkingssubsidie: 2.850,00 EUR
Jongerensubsidie: 625,00 EUR
Het zal betaald en/of geleverd worden aan de begunstigde volgens de volgende modaliteiten:
De subsidie zal in twee schijven betaald worden:
80% na goedkeuring door de gemeenteraad en ondertekening van onderhavige overeenkomst. Het saldo zal
betaald worden op basis van de rekening ten laatste overgemaakt op 30 mei 2012 aan de dienst Sport
(Elsenesesteenweg, 168 – 1050 Elsene). De subsidie dient te worden gestort op de rekening van de
begunstigde
IBAN rekening n° BE95 7512 0493 3758.
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.

Artikel 4
De begunstigde dient een boekhouding bij te houden zodat de Gemeente een doeltreffende controle zal
kunnen uitoefenen.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse over te gaan tot een controle op de aanwending
van de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de Gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen, waarin op
een met redenen omklede wijze, vermeld staat hoe de door de Gemeente toegekende subsidie rechtstreeks
en uitsluitend werd aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in onderstaande gevallen:
1° indien de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doelstellingen waarvoor zij werd toegekend;
2° indien vaststaat dat het op grond van valse of verkeerde inlichtingen is dat de subsidie werd toegekend
of dat de voorwaarden voor het aanwenden van de subsidie, zoals vastgelegd in onderhavige
overeenkomst en/of het reglement, niet werden nageleefd;
3° indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling ervan
zal gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan de besteding niet werd gestaafd;
4° indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet of
bij gemeentereglement.
Voor de gevallen, vermeld onder punten 1° en 2°, kan de Gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige subsidie.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4°, zal de begunstigde uitgesloten worden van elke
toekenning van subsidie zolang hij voor de voorheen ontvangen subsidie de bij wet of bij
gemeentereglement opgelegde stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de
uitoefening van het recht op toezicht dat bij wet of gemeentereglement is voorzien. Indien een subsidie in
verschillende schijven wordt toegekend, zal elk van deze schijven als een afzonderlijke subsidie worden
beschouwd voor wat de toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan te
aanvaarden, zonder enig voorbehoud.
Artikel 7
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op ………..…………………. in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
elke partij erkennend haar exemplaar te hebben ontvangen.
Voor de Gemeente Elsene :
Het College :
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Voor de vzw ROYAL IXELLES
BASKET FEMININ :
de Voorzitter,
Nathalie ROISIN.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/106
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 31ste punt:
Openbare werken (3 de Directie) - Architectuur: Overheidsopdracht voor werken nr. 2011-131
(oude 2010-246). Bouw van nieuwe kleedkamers voor het hockeyveld in het Gemeentelijke Stadion gelegen
Voltastraat 18 te Elsene. Goedkeuring. Dossier aanvraag stedenbouwkundige vergunning. Wijziging van de
plannen. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten voor werken, leveringen en
diensten evenals de besluiten ter uitvoering van deze wet;
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 24 mei 2007 ref. 24.05.2007/A/121 die beslist
heeft het beroep op een studiebureau van ingenieurs in stabiliteit en speciale technieken voor volledige
opdrachten in het kader van verschillende projecten goed te keuren;
Gelet op de brief van het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Toezichthoudende Overheid,
dd. 31 juli 2007 met ref.: 009-2007/5506-yc, die meldt geen bezwaren te hebben tegen de beraadslaging van
de Gemeenteraad van 24 mei 2007;
Gelet op de beraadslaging van het Schepencollege van 8 oktober 2007 ref.: 08.10.2007/B/023 dat
beslist heeft De volledige opdracht voor de coördinatie van het project en de verwezenlijking van
verschillende dossiers gepland door de Gemeente Elsene voor de duur van één jaar goed te keuren
waaronder de bouw van nieuwe kleedkamers voor het hockeyveld in het Gemeentelijke Stadion;
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 25 oktober 2007 ref.: 25.10.2007/A/086 die
beslist heeft Kennis te nemen van de beslissing van het Schepencollege van 8 oktober 2007,
ref.: 08.10.2007/B/023;
Gelet op de beraadslaging van het Schepencollege van 17 december 2007 ref. : 17.12.2007/B/065 dat
beslist heeft De overheidsopdracht voor diensten nr 2007-210 voor de coördinatie van het project en de
verwezenlijking van verschillende dossiers gepland door de Gemeente Elsene voor de duur van één jaar
waaronder de bouw van nieuwe kleedkamers voor het hockeyveld in het Gemeentelijke Stadion toe te wijzen
aan het bureau dat de meest interessante regelmatige offerte heeft ingediend, namelijk het bureau BELOR;
Gelet op de beraadslaging van het Schepencollege van 28 december 2007 ref. 28.12.2007/B/020 dat
beslist heeft Het studiebureau van ingenieurs in stabiliteit en speciale technieken toe te wijzen aan de firma
die de meest interessante regelmatige offerte heeft ingediend waaronder voor het project van de bouw van
nieuwe kleedkamers voor het hockeyveld in het Gemeentelijke Station, namelijk het studiebureau Jean-Luc
NOTTE;
Gelet op de brief van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Toezichthoudende Overheid,
dd. 27 februari 2008 ref: 009-2008/749-xc die ons informeert dat deze beslissing uitvoerbaar wordt door het
verstrijken van de termijn;

- 2 -
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 18 september 2008 ref.: 18.09.2008/A/088 die
beslist heeft het beroep op een studiebureau van ingenieurs in stabiliteit en speciale technieken
(EPB inbegrepen) voor volledige opdrachten in het kader van verschillende projecten goed te keuren;
Gelet op de brief van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Toezichthoudende Overheid,
dd. 17 november 2008 ref: 009-2008/10587-xc die ons informeert dat deze beslissing uitvoerbaar wordt door
het verstrijken van de termijn;
Gelet op de beraadslaging van het Schepencollege van 22 december 2008 ref.: 22.12.2008/B/038 dat
beslist heeft het studiebureau van ingenieurs in stabiliteit en speciale technieken (EPB inbegrepen) toe te
wijzen aan de firma die de meest interessante regelmatige offerte heeft ingediend waaronder voor het
project van de bouw van nieuwe kleedkamers voor het hockeyveld in het Gemeentelijke Stadion, namelijk
het bureau GEI;
Gelet op de brief van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Toezichthoudende Overheid,
dd. 5 maart 2009 ref: 009-2009/445-xc die beraadslaging 22.12.2008/B/038 door het verstrijken van de
termijn:
Gelet op de beraadslaging van het Schepencollege van 6 april 2009 ref.: 06.04.2009/B/032 dat beslist
heeft:
1. toestemming te verlenen voor de bouw van kleedkamers, sanitair en een polyvalente zaal voor de
sportclubs in het Gemeentelijke Stadion "Albert Demuyter" gelegen te Voltastraat 18 te Elsene;
2. subsidies aan te vragen bij de Franse Gemeenschapscommissie in het kader van het meerjarenplan dat
grote sportinfrastructuren subsidieert;
Gelet op de brief van de Gemeente geadresseerd aan de Franse Gemeenschapscommissie, van 4 mei 2009
waarbij het dossier voor de aanvraag van een principeakkoord wordt overgemaakt teneinde de toekenning
van subsidies te bekomen voor de bouw van nieuwe kleedkamers voor het hockeyveld in het stadion "A.
Demuyter";
Gelet op de beraadslaging van het Schepencollege van 18 mei 2009 ref.: 18.05.2009/B/042 dat beslist
heeft:
1. de uitvoering van bodemproeven voor de bouw van nieuwe kleedkamers voor het hockeyveld in het
Gemeentelijke Stadion goed te keuren;
2. de opdracht voor diensten nr. 2009-319 tegen globale prijs te gunnen via onderhandelingsprocedure
zonder bekendmaking overeenkomstig artikel 17 § 2, 1° a) van de wet van 24 december 1993 door 2
dienstverleners aan te schrijven;
3. huidige overheidsopdracht toe te kennen aan de onderneming die de meest interessante offerte heeft
ingediend;
4. de uitgave betreffende deze opdracht die 1.500,00 EUR BTWI bedraagt goed te keuren;
5. de uitgave te boeken op de gewone begroting van 2009 op het begrotingsartikel 104/122-02 genaamd
"Algemeen bestuur: honoraria voor studie en werken" waar een krediet van 80.000,00 EUR is voorzien
en nog een bedrag van 78.400,00 EUR beschikbaar is;
Overwegende dat het uitvoeringsdossier rekening heeft gehouden met de resultaten van de bodemproeven
opgenomen in het bodemproevenverslag en met de grafieken die overgemaakt werden door de
dienstverlener van overheidsopdracht 2009-319;
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 17 juni 2010 ref.: 17.06.2010/A/107 die beslist
heeft:
1. de bouw van nieuwe kleedkamers voor het hockeyveld in het Gemeentelijke Stadion gelegen te
Voltastraat 18 te Elsene goed te keuren;
2. de plannen, de raming, het bijzondere bestek voor architectuur, stabiliteit, speciale technieken,
energieprestaties van het gebouw, het algemene veiligheids- en gezondheidplan en de administratieve
bepalingen betreffende de huidige overheidsopdracht nr. 2010-246 die integraal deel uitmaken van
onderhavige beslissing goed te keuren;
3. het College van Burgemeester en Schepenen te machtigen om over te gaan tot Belgische bekendmaking
van deze overheidsopdracht voor werken via openbare aanbesteding;
4. de uitgave betreffende de werken geraamd op 847.181,50 EUR TVAC afgerond op 850.000,00 EUR
BTWI goed te keuren, de prijsherziening en veronderstelde hoeveelheden te boeken in de buitengewone
begroting van 2010 onder het begrotingsartikel 7641/723-60 getiteld «Sporten: inrichting van de
gebouwen” waar momenteel een krediet van 3.150.000 EUR beschikbaar is;

- 3 -
5. de bijkomende uitgave van 55.000,00 EUR BTWI betreffende de update van het honorarium van het
studiebureau in stabiliteit en speciale technieken goed te keuren;
6. de globale uitgave van 905.000,00 EUR BTWI (totaal punten 4 en 5) te boeken in de buitengewone
begroting van 2010 onder het artikel 7641/723-60 getiteld “Sporten: inrichting van de gebouwen” waar
momenteel een krediet van 3.150.000,00 EUR beschikbaar is;
7. het bedrag te financieren door het afsluiten van een lening bij een financiële instelling of door aanwending
van het buitengewoon reserve fonds;
8. de vaste subsidietoekenning aan te vragen bij de Franse Gemeenschapscommissie en hen het
aanbestedingsdossier toe te sturen na goedkeuring door de Gemeenteraad en de Toezichthoudende
Overheid;
Gelet op de brief van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Toezichthoudende Overheid,
dd. 9 augustus 2010 ref: 009-2010/5998-xc die beraadslaging 17.06.2010/A/107 goedkeurt;
Gelet op de brief van de Gemeente geadresseerd aan de Franse Gemeenschapscommissie dd. 8 juli 2010
waarbij, in het kader van onze subsidieaanvraag, het aanbestedingdossier dat werd goedgekeurd door de
Gemeenteraad en de beraadslaging van de Gemeenteraad van 17 juni 2010 betreffende de goedkeuring
van het dossier worden overgemaakt;
Overwegende dat COCOF haar goedkeuring inzake de vaste subsidietoekenning en het definitieve bedrag
pas na de toewijzing van de opdracht door het Schepencollege zal overmaken;
Gelet op de beraadslaging van het Schepencollege van 17 augustus 2010 ref.: 17.08.2010/B/061 dat
beslist heeft:
1. het dossier betreffende de aanvraag van de stedenbouwkundige vergunning voor de werken bestaande
uit volgende documenten goed te keuren: de aanvraag van de stedenbouwkundige vergunning, het
statistisch formulier, het EPB-voorstel formulier en bijlage, de plannen van de bestaande situatie, de
plannen van de voorziene situatie, de samenvattende plannen, de aanvraag voor brandpreventieadvies
van de DBDMH; het eigendomsattest.
2. de dienst Architectuur de toestemming te verlenen om de aanvraag voor de Stedenbouwkundige
vergunning in te dienen bij de dienst Bestuur Ruimtelijke Ordening en Huisvesting van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest;
Gelet op de beraadslaging van het Schepencollege van 8 november 2010 ref.: 08.11.2010/B/047 dat
beslist heeft:
1. het gedateerd en ondertekend analyseverslag van de offertes, opgenomen in bijlage, met de motivatie
voor de toekenning van de opdracht, alsmede het verslag van de veiligheids- en
gezondheidscoördinator die integraal deel uitmaken van onderhavige beslissing, goed te keuren;
2. op basis van de kwalitatieve selectiecriteria, de volgende aannemers te selecteren: Buyse b.v.b.a.,
Schepers Vandenbroek b.v.b.a. en In Advance s.a.;
3. op basis van de regelmatigheidcriteria de offertes van volgende aannemers af te wijzen: Buyse b.v.b.a.
en Schepers Vandenbroek b.v.b.a.;
4. op basis van de regelmatigheidcriteria de offerte van de volgende onderneming te weerhouden: In
Advance s.a.;
5. de opdracht voor werken nr. 2010-246 aan gemengde prijs betreffende de bouw van nieuwe
kleedkamers voor het hockeyveld in het Gemeentelijke Stadion gelegen Voltastraat 18 te Elsene, toe te
kennen aan de firma In Advance s.a. (BTW nr. BE 0450.538.571) gevestigd te Waterranonkelstraat 2/e
te 1130 Brussel volgens haar offerte van 4 oktober 2010 voor een bedrag van 731.907,33 EUR
BTWI (21%) afgerond op 850.000,00 EUR BTWI om de prijsherzieningen en veronderstelde
hoeveelheden te dekken;
6. de uitgave van 850.000,00 EUR BTWI te boeken op de buitengewone begroting van 2010 op het
begrotingsartikel 7641/723-60 genaamd "Sporten: inrichting van gebouwen" waar een krediet van
3.150.000,00 EUR is ingeschreven en een bedrag van 3.034.375,00 EUR beschikbaar is;
7. de subsidies op maximum 420.000,00 EUR geschat aan te vragen bij de Franse
Gemeenschapscommissie (COCOF);
8. het niet-gesubsidieerde deel te financieren door afsluiting een lening bij een financiële instelling;
Gelet op de brief van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Toezichthoudende Overheid,
dd. 30 december 2010 ref : 009-201/10356-xc die beraadslaging 08.11.2010/B/047 goedkeurt;

- 4 -
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 27 januari 2011 ref. : 27.01.2011/A/111 die
beslist heeft :
1. de beraadslaging van de Gemeenteraad van 17 juni 2010 betreffende het vastleggen van de
voorwaarden voor opdracht 2010-246 voor de bouw van nieuwe kleedkamers voor het hockeyveld in het
Gemeentelijke Stadion gelegen te Voltastraat 18 te Elsene te handhaven maar het bedrag en de
begrotingsboeking van de geraamde uitgave voor de opdracht te wijzigen;
2. de geraamde uitgave voor de opdracht die 850.000,00 EUR BTWI (21 %) bedraagt, prijsherziening en
veronderstelde hoeveelheden inbegrepen, goed te keuren en te boeken op de buitengewone begroting
van 2011 op artikel 7641/723-60 genaamd "Sporten: inrichting van gebouwen", waar een krediet van
3.500.000,00 EUR voorzien is, behoudens goedkeuring ervan door de Toezichthoudende Overheid;
3. de kost van de werken te financieren door het afsluiten van een lening bij een financiële instelling of door
aanwending het buitengewone reservefonds;
Gelet op de beraadslaging van het Schepencollege van 14 maart 2011 ref. : 14.03.2011/B/041 dat
beslist heeft:
1. het nummer van de opdracht betreffende de bouw van nieuwe kleedkamers voor het hockeyveld in het
Gemeentelijke Stadion gelegen te Voltastraat 18 te Elsene (oud nr. 2010-246) te veranderen in
2011-131;
2. de beraadslaging van het College van Burgemeester en Schepenen van 8 november 2010 betreffende
de toewijzing van opdracht nr. 2011-131 (oud 2010-246) voor de bouw van nieuwe kleedkamers voor
het hockeyveld in het Gemeentelijke Stadion gelegen te Voltastraat 18 te Elsene te behouden voor de
firma In Advance n.v. (BTW nr. BE 0450.538.571) gelegen te Waterranonkelstraat 2 E te 1130 Brussel
volgens haar offerte van 13 juli 2010 waarvan de geldigheid tot 30 juni 2011 wordt verlengd voor een
bedrag van 731.907,33 EUR BTWI (21%) afgerond op 850.000,00 EUR BTWI teneinde de
prijsherziening en veronderstelde hoeveelheden te dekken;
3. de uitgave van 850.000,00 EUR BTWI te boeken op de buitengewone begroting van 2011 op artikel
7641/723-60 genaamd "Sporten: inrichting van gebouwen", waar een krediet van 3.500.000,00 EUR
voorzien is en een bedrag van 3.500.000,00 EUR beschikbaar is;
4. de uitgave te financieren door het afsluiten van een lening bij een financiële instelling of door
aanwending het buitengewone reservefonds;
Overwegende dat de aanvraag voor de Stedenbouwkundige vergunning op 20 augustus 2010 ingediend
werd bij de dienst Bestuur Ruimtelijke Ordening en Huisvesting van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest;
Overwegende dat het ontwerp van 16 tot 30 januari 2011 aan openbaar onderzoek wordt onderworpen;
Overwegende het gunstige advies van de overlegcommissie op 23 februari 2011;
Gelet op de brief van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, dienst Bestuur Ruimtelijke
Ordening en Huisvesting, dd. 18 april 2011 ref 09/PFD/285240 die beslist om artikel 191 van het Brussels
Wetboek van Ruimtelijke Ordening toe te passen;
Overwegende dat de dienst Bestuur Ruimtelijke Ordening en Huisvesting bijgevolg voorwaarden oplegt die
wijzigingen impliceren aan de plannen neergelegd bij het indienen van de stedenbouwkundige vergunning;
Gelet op onderstaande opgelegde voorwaarden:
- vegetatie laten groeien op de platte daken.
- de kap van hoogstammige bomen bij de bouw tot een absoluut minimum beperken, een nieuw plan van
aanleg voor de omgeving voorleggen en de verticale structuur (afsluiting) langs de grens van het
eigendom weg te laten en deze terug te plaatsen ter hoogte van de nieuw aangelegde talud.
- de toegangssas naar de douche en de toegangsdeuren tot de kleedkamers aanpassen.
Gelet op de brief van de Franse Gemeenschapscommissie, dienst Socio-culturele Zaken- sector Sport en
Sportinfrastructuren dd. 19 mei 2011 ref : GXL12 die vraagt om de twee toiletten voor volwassenen voorzien
op de eerste verdieping te schrappen en te vervangen door een toilet toegankelijk voor personen met een
beperkte mobiliteit (PBM);
Overwegende dat deze aanpassingen geraamd worden op 6.000,00 BTWI en dat de uitgave gedekt kan
worden door het bedrag geboekt voor de toewijzing van deze opdracht;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Pierre LARDOT, Schepen van Openbare werken,

BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
- 5 -
de plannen aangepast ingevolge de opmerkingen van de dienst Bestuur Ruimtelijke Ordening en
Huisvesting van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de dienst Socio-culturele Zaken van de Franse
Gemeenschapscommissie goed te keuren.
Onderhavige beslissing zal niet worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig
de bepalingen van de ordonnantie van 14 mei 1998 en het besluit van de Regering van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 5 juli 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht :
André SAPART, Willy DECOURTY.
Adjunct Gemeentesecretaris.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/107
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 32ste punt:
Openbare werken (3 de Directie) - Architectuur: Overheidsopdracht van diensten nr 2011-206. Studiebureau
van ingenieurs in stabiliteit en bijzondere technieken en adviseur EPB: aanvullende opdrachten in het kader
van verscheidene ontwerpen voor een duur van één jaar. Openbare aanbesteding. Europese
bekendmaking. Opdracht tegen prijslijst. Bijzonder bestek, offerteformulier en inventaris. Bepaling van de
opdrachtsvoorwaarden. Geraamde uitgave: 182.000,00 EUR BTWI (21 %). Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 24 december 1993 betreffende de openbare opdrachten van werken, leveringen en
diensten evenals de besluiten genomen in uitvoering van deze wet;
Overwegende dat de Gemeente een aanzienlijk onroerend patrimonium bezit;
Overwegende dat diverse projecten die door de gemeentelijke dienst Architectuur dienen te worden
onderzocht, een diepgaandere studie in stabiliteit of op het vlak van bijzondere technieken (verluchting,
verwarming,…) vereisen;
Overwegende dat het passend voorkomt beroep te doen op een studiebureau in stabiliteit, bijzondere
technieken en adviseur EPB dat zou worden aangeduid voor het geheel van volledige studieopdrachten en
opvolging van de werken;
Overwegende dat deze opdracht tegen prijslijst zal gebeuren via openbare aanbesteding;
Overwegende dat het geraamde bedrag voor deze opdracht van diensten 150.000,00 EUR ZBTW bedraagt,
hetzij 181.500,00 EUR BTWI (21 %) afgerond op 182.000,00 EUR;
Overwegende dat de Gemeente zich in het Algemeen Bestek de mogelijkheid voorbehoudt om de
overheidsopdracht te hernieuwen in toepassing van de bepalingen van artikel 17 § 2, 2°, b) van de Wet van
24 december 1993 betreffende de openbare opdrachten van werken, leveringen en diensten;
Overwegende dat de raming van de kostprijs van de overheidsopdracht, rekening houdend met de
mogelijkheid om de overheidsopdracht te hernieuwen tot zijn maximale duur, i.e. drie jaar na het afsluiten
van het contract voor de eerste opdracht, neerkomt op een bedrag van 600.000,00 EUR ZBTW (of 4 x de
jaarlijkse raming van 150.000,00 EUR ZBTW) en bijgevolg de drempel voor Europese bekendmaking voor
opdrachten van diensten overschrijdt (193.000 EUR ZBTW);
Overwegende dat het bedrag van de geraamde uitgave rekening houdend met deze eventuele
vernieuwingen hoger ligt dan 193.000,00 EUR ZBTW, zijn de regels van de Europese bekendmaking van
toepassing, overeenkomstig de bepalingen van artikel 53, §1 van het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996 ;
Gelet op het bijzonder bestek, het offerteformulier en de inventaris betreffende onderhavige
overheidsopdracht die integraal deel uitmaken van onderhavige beslissing;
Gelet op de Nieuwe gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Pierre LARDOT, Schepen van Openbare werken,

BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de volledige opdrachten van een studiebureau van ingenieurs in stabiliteit, in bijzondere technieken en
adviseurs EPB in het kader van diverse projecten voor een duur van één jaar goed te keuren;
2. het bijzonder bestek, het offerteformulier en de inventaris betreffende onderhavige overheidsopdracht
nr 2011-206 die integraal deel uitmaken van onderhavige beslissing goed te keuren;
3. het College van Burgemeester en Schepenen toe te laten een overheidsopdracht van diensten tegen
prijslijst uit te schrijven via openbare aanbesteding met Europese bekendmaking;
4. de uitgave betreffende deze opdracht voor diensten, geraamd op 182.000,00 EUR BTWI (BTW 21 %)
goed te keuren;
5. deze uitgave in te schrijven op de buitengewone begroting onder begrotingsartikelen:
- 100/723-60 : “algemene administratie: Herstelwerkzaamheden aan gebouwen” waar een krediet van
4.439.000,00 EUR is ingeschreven;
- 104/723-60 : “algemene administratie: inrichting in uitvoering” waar een krediet van 17.500.000,00 EUR
is ingeschreven;
- 124/723-60 : “Privé-patrimonium: herstelwerkzaamheden aan gebouwen van het privaat domein”
waar een krediet van 2.422.000,00 EUR is ingeschreven;
- 1242/723-60 : Privé-patrimonium : domein Madeleine Clement : inrichting in uitvoering” waar een
krediet van 50.000,00 EUR is ingeschreven;
- 4240/723-60 : “Parking Tulp: inrichting van gebouwen in uitvoering” waar een krediet van
3.813.000,00 EUR is ingeschreven;
- 700/723-60 : “Algemeen onderwijs: inrichting van gebouwen in uitvoering» waar een krediet van
3.672.001,00 EUR is ingeschreven;
- 7641/723-60 : “Sport: inrichting van gebouwen” waar een krediet van 3.500.000,00 EUR is
ingeschreven;
- 7642/723-60 : “Gemeentelijke baden: inrichtingswerken” waar een krediet van 80.001,00 EUR is
ingeschreven;
- 771/723-60 : “Museum: inrichtingswerken van gebouwen” waar een krediet van 300.002,00 EUR is
ingeschreven;
- 790/723-60 : “Erediensten: bijzondere werken aan de gebouwen” waar een krediet van 0,00 EUR is
ingeschreven;
- 8341/723-60 : “Rusthuizen: herstelwerkzaamheden” waar een krediet van 475.000,00 EUR is
ingeschreven;
- 8440/723-60 : “Kinderkribben en kinderdagverblijven: inrichting van gebouwen” waar een krediet van
5.792.358,00 EUR is ingeschreven;
- 8492/723-60 : “Gemeentelijke restaurants: inrichting in uitvoering” waar een krediet van 20.000,00 EUR
is ingeschreven;
- 922/723-60 : “Huisvesting: inrichtingswerken van gebouwen in uitvoering” waar een krediet van
4.390.001,00 EUR is ingeschreven;
Voor de jaren die gedekt zijn door onderhavige overheidsopdracht ;
6. de investeringsuitgaven te financieren door het afsluiten van een lening bij een financiële instelling of
door te putten uit het buitengewone reservefonds.
Deze beraadslaging zal, ter advies, naar de toezichthoudende overheid gestuurd worden, overeenkomstig
de beschikkingen van de Ordonnantie van 14 mei 1998 evenals die van het Besluit van de Regering van het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 16 juli 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 1 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht:
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

COMMUNE D'IXELLES GEMEENTE ELSENE
- : - - : -
3ème Direction 3de Directie
- : - - : -
TRAVAUX PUBLICS OPENBARE WERKEN
- : - - : -
Service Architecture Dienst Architectuur
BUREAU D’ETUDES D’INGENIEURS EN STABILITE, EN
TECHNIQUES SPECIALES ET CONSEILLER SUR LA
PERFORMANCE ENERGETIQUE DES BATIMENTS
MISSIONS COMPLETES DANS LE CADRE DE DIVERS PROJETS
PENDANT 1 AN
ADJUDICATION PUBLIQUE
MARCHE DE SERVICES A BORDEREAU DE PRIX
Marché public n°2011-206
CAHIER SPECIAL DES CHARGES
STUDIEBUREAU VAN INGENIEURS VOOR STABILITEIT EN VOOR
SPECIALE TECHNIEKEN EN ADVISEURS VOOR
ENERGIEPRESTATIE VAN GEBOUWEN
VOLLEDIGE OPDRACHTEN IN HET KADER VAN VERSCHEIDENE
PROJECTEN GEDURENDE EEN JAAR
OPENBARE AANBESTEDING
OPDRACHT VAN DIENSTEN VOLGENS PRIJSLIJST
Overheidsopdracht nr 2011-206
BIJZONDER BESTEK

Chapitre I - Clauses administratives du marché
1A. Clauses contractuelles générales.
1. Dérogations :
Dérogation à l’article 14 de l’annexe de l’Arrêté royal du 26 septembre 1996 :
Les droits patrimoniaux attachés aux droits d’auteur reviennent exclusivement au
pouvoir adjudicateur. (voir point 1B §13)
2 - Réglementations applicables:
- La loi du 24 décembre 1993, relative aux marchés publics et à certains
marchés de travaux, de fournitures et de services.
- L'Arrêté royal du 8 janvier 1996 relatif aux marchés publics de travaux, de
fournitures et de services et aux concessions de travaux publics et les arrêtés
qui l’ont modifié.
- L'Arrêté royal du 26 septembre 1996 établissant les règles générales
d'exécution des marchés publics et des concessions de travaux publics et son
annexe, le cahier général des charges.
- L'Arrêté royal du 2 août 1990, portant le règlement général de la comptabilité
communale.
- L’arrêté du 25 janvier 2001 concernant les chantiers temporaires ou mobiles
et l’Arrêté royal du 19 décembre 2001 (M.B.07/02/2001) concernant la
formation complémentaire des coordinateurs en matière de sécurité et de
santé et l’Arrêté royal du 19 janvier 2005 publié au Moniteur belge le 25
janvier 2005, modifiant l’Arrêté royal du 25 janvier 2001
- L’Arrêté royal du 31 août 2005 relatif à l’utilisation des équipements de travail
pour des travaux temporaires en hauteur (M.B.15.9.2005)
- La loi du 04 août 1996 relative au bien-être des travailleurs lors de l’exécution
de leur travail.
- 2 -
Hoofdstuk I – Administratieve bepalingen van de opdracht
1A. Algemene contractuele bepalingen.
1. Afwijkingen:
Afwijking van artikel 14 van de bijlage aan het Koninklijk Besluit van 26
september 1996:
De patrimoniale rechten die verbonden zijn aan de auteursrechten komen exclusief
toe aan de aanbestedende overheid. (Zie 1B §13)
2 - Reglementen van toepassing:
- De wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten en
sommige opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten.
- Het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996 betreffende de overheidsopdrachten
voor de aanneming van werken, leveringen en diensten en de concessies voor
openbare werken en de besluiten die het hebben gewijzigd.
- Het Koninklijk Besluit van 26 september 1996 tot bepaling van de algemene
uitvoeringsregels voor de overheidsopdrachten en concessies van openbare
werken en zijn bijlage, het algemeen bestek.
- Het Koninklijk Besluit van 2 augustus 1990 bevattende het algemeen
reglement van de gemeentelijke boekhouding.
- Het Koninklijk Besluit van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele
bouwplaatsen en het Koninklijk Besluit van 19 december 2001
(M.B.07/02/2001) betreffende de aanvullende vorming van de coördinatoren
inzake veiligheid en gezondheid en het Koninklijk Besluit van 19 januari 2005
verschenen in het Staatsblad van 25 januari 2005, tot wijziging van het
Koninklijk Besluit van 25 januari 2001.
- Het Koninklijk Besluit van 31 augustus 2005 betreffende het gebruik van
arbeidsmiddelen voor tijdelijke hoogtewerken (S.B.15.9.2005).
- De wet van 04 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij
de uitvoering van hun werk.

- L’Arrêté royal du 27 mars 1998 relatif à la politique de bien-être des
travailleurs lors de l’exécution de leur travail.
- La Directive européenne 92/57/CCE du 24 juin 1992 relative aux prescriptions
minimales de sécurité et santé à mettre en œuvre sur les chantiers temporaires
et mobiles.
- Le RGPT – Règlement Général pour la Protection du Travail et le Code du
Bien-être au travail.
- « Conditions d’Intervention des Ingénieurs-Conseils » fascicule 6- barème S,
éditées par la Fédération Royale Belge des Associations d’Ingénieurs Civils
FABI.
- La Directive européenne 2002/91/CE sur la performance énergétique et le
climat intérieur des bâtiments adoptée le 16 décembre 2002 par le Parlement
européen et le Conseil de l’Union européenne.
- l’Ordonnance du 7 juin 2007 relative à la performance énergétique et au climat
intérieur des bâtiments, publiée au Moniteur belge le 11 juillet 2007 et entrée
en vigueur depuis le 1 er juillet 2008.
La Commune se réserve la possibilité de renouveler le marché en application
des dispositions de l’article 17 § 2, 2°, b) de la Loi du 24 décembre 1993
relative aux marchés publics et à certains marchés de travaux, de fournitures
et de services.
Article 116 de l’Arrêté Royal du 8 janvier 1996 : compte tenu des délais
d’approbation administratifs, le délai pendant lequel le soumissionnaire est
tenu par son offre est porté de 60 à 180 jours. (voir 1A § 6 : validité des offres).
L'accomplissement d'une procédure n'implique en rien l'obligation d'attribuer un
marché. La commune peut soit renoncer à passer le marché, soit refaire la
procédure, au besoin suivant un autre mode, sans devoir pour autant, pour quelque
raison que ce soit, payer des indemnités au soumissionnaire.
L’attention du soumissionnaire est attirée sur le fait que son offre ne peut
renvoyer ni contenir ses conditions générales ou particulières de vente
contraires au présent cahier spécial des charges. Dans le cas contraire, l’offre
sera considérée comme irrégulière.
- 3 -
- Het Koninklijk besluit van 27 maart 1998 met betrekking tot de politiek van
welzijn van de werkers gedurende de uitvoering van hun werk.
- De Europese Richtlijn 92/57/EEG van 24 juni 1992 betreffende de
minimumvoorschriften inzake veiligheid of gezondheid voor tijdelijke of mobiele
bouwplaatsen.
- Het ARAB – Algemeen Reglement voor de Arbeidssbescherming en de
Codex van het Welzijn op het werk.
- « Voorwaarden van tussenkomst van de Raadgevers-Ingenieurs » editie 6-
barema S, uitgegeven door de Koninklijke Belgische Federatie van de
Verenigingen van Burgerlijk Ingenieurs KVIV
- De Europese richtlijn 2002/91/EC met betrekking tot de energieprestaties en
het binnenklimaat in gebouwen, die op 16 december 2002 door het Europees
parlement en de Europese Raad werd goedgekeurd.
- De Ordonnantie van 7 juni 2007 m.b.t. de energieprestaties en het
binnenklimaat in gebouwen, gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 11 juli
2007 en die van kracht werd op 1 juli 2008
De Gemeente behoudt zich de mogelijkheid voor om de overheidsopdracht te
hernieuwen in toepassing van de bepalingen in artikel 17 § 2, 2°, b) van de Wet
van 24 december 1993 m.b.t. de overheidsopdrachten van werken, leveringen
en diensten;
Artikel 116 van het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996: rekening houdend
met de administratieve goedkeuringstermijnen, is de termijn gedurende
dewelke de inschrijver door zijn aanbod wordt gebonden verhoogd van 60 tot
180 dagen. (zie 1A § 6 : Geldigheid van de offertes).
De vervulling van een procedure houdt geen verplichting in om een opdracht toe te
kennen. De Gemeente kan, hetzij ervan afzien de opdracht te gunnen, hetzij de
procedure overdoen, indien nodig op een andere wijze zonder daarom, om welke
reden dan ook, schadeloosstellingen aan de inschrijvers te moeten betalen
De aandacht van de inschrijver wordt gevestigd op het feit dat zijn offerte niet
mag verwijzen naar, noch vermelding mag maken van, zijn algemene of
bijzondere verkoopsvoorwaarden die strijdig zouden zijn met onderhavig
bijzonder bestek. Indien dit wel het geval is, kan zijn offerte worden

3. Délai d’exécution du marché
Le marché prend cours dès l’envoi de la lettre de notification du présent marché à
l’adjudicataire.
Les bons de commande sont établis durant une année, prenant cours à la
notification du marché.
L’adjudicataire est tenu d’exécuter toutes les missions qui lui sont
commandées pendant ce délai de 12 mois.
Le marché prend fin à la réception définitive des travaux relatifs de la dernière
mission en cours.
4 - Mode de passation:
Le marché est passé par adjudication publique.
5. Mode de détermination des prix
Le présent marché est un marché à bordereau de prix sans révision de prix.
La quantité des missions qui seraient commandées est présumée.
Il n’y a pas de seuil minimal, ni de seuil maximal de commande qui sont garantis.
Les commandes sont effectuées tout au long de l’année, en fonction des projets.
Le pouvoir adjudicateur est libre de déterminer la fréquence des commandes, sans
devoir s’en justifier auprès du prestataire de services.
Le montant de l’offre est à distinguer du montant de la commande : en effet, la
somme des prix forfaitaires mentionnés dans les tableaux repris à l’inventaire
permet de déterminer le caractère intéressant du prix de l’offre. Le montant total des
commandes sera de maximum 150.000 EUR HTVA.
Le montant de l’offre est obtenu par la simple addition de l’ensemble des montants
forfaitaires des tableaux 1, 2 et 3. Le nombre et l’importance des dossiers ne sont
actuellement pas déterminés par le pouvoir adjudicateur. Aucun coefficient de
pondération n’est donc appliqué ; les montants importants d’étude ne sont donc pas
prépondérants par rapport aux montants de moindre importance.
6. Validité des offres
Le soumissionnaire s'engage par son offre, telle qu'elle a été éventuellement
rectifiée par le pouvoir adjudicateur, pendant un délai de 180 jours de calendrier,
prenant cours le lendemain de l’ouverture des offres.
- 4 -
beschouwd als onregelmatig.
3. Uitvoeringstermijnen van de opdracht
De aanbesteding neemt een aanvang vanaf de verzending van de brief van
kennisgeving van onderhavige aanbesteding aan de opdrachtnemer.
De bestelbons worden opgesteld gedurende één jaar, beginnend bij de betekening
van de opdracht.
De aannemer is gehouden om, binnen een termijn van 12 maanden,
alle opdrachten uit te voeren die hem werden opgedragen.
De opdracht wordt beëindigd bij de definitieve oplevering van de werken m.b.t. de
laatste lopende opdracht.
4. Wijze van aanbesteding
De opdracht wordt toegewezen door openbare aanbesteding
5. Wijze van prijsbepaling
Deze opdracht is een opdracht met prijsborderel zonder prijsherziening.
De hoeveelheid van opdrachten die zouden besteld worden is een raming.
Er is geen minimumdrempel, noch een maximumdrempel van bestelling die
gewaarborgd is. De bestellingen worden gedurende het gehele jaar uitgevoerd, in
functie van de projecten. Het staat de aanbestedende overheid vrij de frequentie van
de bestellingen te bepalen, zonder er zich tegenover de dienstverlener te moeten
voor rechtvaardigen.
Het bedrag van de offerte is verschillend van het bedrag van de bestelling : de som
van de vermelde éénheidsprijzen vermeld in de tabellen van de inventaris laat
inderdaad toe te bepalen of de prijs van de offerte interessant is. Het totaal van alle
bestellingen zal maximaal 150.000 EUR ZBTW.
Het bedrag van de offerte wordt bekomen door de éénvoudige optelsom van de
forfaitaire bedragen van tabellen 1, 2 en 3. Het aantal en het belang van de dossiers
zijn voor het ogenblik niet gekend door de aanbestedende overheid. Geen enkele
aanpassingscoefficient wordt toegepast; de belangrijke bedragen voor de studie zijn
dan ook niet belpalend t.o.v. bedragen van kleinere orde.
6. Geldigheid van de offertes
De inschrijver verbindt zich door zijn offerte, zoals ze eventueel door de
aanbestedende overheid werd verbeterd, gedurende een termijn van 180
kalenderdagen, beginnende de dag volgend op de opening van de offertes.

7. Objet du marché
Le marché est un marché public de services pour plusieurs missions complètes
d’ingénieur en stabilité et/ou en techniques spéciales pour l’étude et le suivi de chantier
de divers dossiers de rénovation et/ou de construction établis par le Service
d’Architecture de la Commune d’Ixelles ou par des bureaux d’études extérieurs et/ou
de conseiller PEB (Performance Energétique des Bâtiments) pour des missions
complètes.
La mission d’ingénieur en stabilité et/ou en techniques spéciales comporte tous les
calculs spéciaux relatifs à la stabilité (béton, acier, maçonneries portantes,…) et/ou aux
techniques spéciales (chauffage, sanitaire, éclairage, égouttage, ventilation, acoustique,
alarmes, data et détection incendie). L’architecte et l’ingénieur en stabilité et/ou
l’ingénieur en techniques spéciales définiront, de commun accord, les postes du cahier
des charges et le métré constituant cette mission.
La mission est complète et elle comprend :
la pré-étude ou l’étude de maximum trois avants-projets (bilingue) avec une
estimation des travaux bilingue;
la participation aux réunions de coordination au cours de l’élaboration du projet
l’étude du projet, y compris les éventuelles vérifications et les éventuelles
modifications dues aux Services de l’Urbanisme, du SIAMU, les transmissions des
fiches techniques du matériel proposé, etc…, et l’établissement du dossier d’offre
comprenant tous les plans de stabilité et/ou de techniques spéciales, le cahier des
charges bilingue, le métré bilingue, l’estimation en tenant compte des remarques
du coordinateur-sécurité projet ;
l’établissement des documents nécessaires pour les permis d’environnement
(pour les missions de techniques spéciales), si nécessaire ;
l’étude comparative des offres et proposition pour la désignation de l’adjudicataire
en deux exemplaires (+ support informatique);
le suivi de l’exécution comprenant les plans avec bordereaux, la vérification des
plans présentés par l’entrepreneur, des notes de calculs, l’établissement de plans
de détail d’exécution à grande échelle etc,… ;
une réunion préparatoire au début de chantier ;
les visites de chantier et la participation aux réunions de chantier hebdomadaires
nécessaires à la coordination des travaux pendant la durée d’exécution et la
direction des travaux pendant cette même période ;
les vérifications des fiches techniques, de décomptes et des états d’avancement
relatifs aux postes de stabilité et/ou de techniques spéciales à chaque demande
de paiement des entrepreneurs, les réceptions provisoire et définitive des travaux
et le contrôle des métrés pour la vérification des quantités mises en œuvre ;
- 5 -
7. Voorwerp van de opdracht
De opdracht is een overheidsopdracht van diensten voor meerdere volledige
opdrachten van ingenieur voor stabiliteit en /of speciale technieken voor de studie
en de opvolging van werf van verscheidene dossiers van renovatie en/of
constructie opgesteld door de Dienst Architectuur van de Gemeente Elsene of
door studiebureaus van buitenaf en/of van EPB-adviseur (Energieprestatie van
Gebouwen) voor volledige opdrachten.
De opdracht van ingenieurs voor stabiliteit en/of voor speciale technieken
omvat alle speciale berekeningen m.b.t. de stabiliteit (beton, staal, dragende
metselwerk,…) en/of tot de speciale technieken (verwarming, sanitair, afwatering,
verluchting, akoestiek, alarmen en branddetectie ). De architect en de Ingenieur voor
stabiliteit en/of ingenieur voor speciale technieken zullen, in onderlinge afspraak, de
posten van het bestek en de meetstaat die deze opdracht vormen, bepalen.
De opdracht is volledig en omvat:
De voorstudie of de studie van maximum drie voorontwerpen (tweetalig) met een
tweetalige raming van de werken;
Deelneming aan coördinatievergaderingen tijdens de voorbereiding van het ontwerp
De studie van het project, met inbegrip van de eventuele nazichten en de eventuele
wijzigingen te wijten aan de Diensten van Stedenbouwkunde, en de DBDMH,
doorsturen van technische fiches van het voorgestelde materiaal, enz.…, en het
opstellen van het offertedossier dat alle stabiliteits – en/of speciale
techniekenplannen, het tweetalige bestek, de tweetalige meetstaat, de raming
omvat, rekening houdend met de opmerkingen van de veiligheidscoördinator van
het project ;
Indien nodig het opstellen van de documenten noodzakelijk voor de
milieuvergunning (voor de opdrachten m.b.t. de speciale technieken),
de vergelijkende studie van de offertes en voorstel m.b.t. het aanduiden van de
aanbesteder in tweevoud (+ informaticadrager);
het opvolgen van de uitvoering omvattende de plannen met borderel, het nazicht
van de plannen die door de ondernemer zijn voorgesteld, berekeningsnota’s, het
opstellen van detailplannen m.b.t. de uitvoering op grote schaal,… ;
een voorbereidende vergadering bij aanvang van de werf;
de werfbezoeken en de deelname aan de wekelijkse werfvergaderingen
noodzakelijk voor de coördinatie van de werken gedurende de uitvoeringsduur en
het leiden van de werken gedurende diezelfde periode ;
de nazichten van de technische fiches, van de afrekeningen en de vorderingsstaten
m.b.t. de posten voor stabiliteit en/of speciale technieken bij elke aanvraag tot betalen
van de ondernemers, de voorlopige en definitieve oplevering van de werken en het

- 6 -
la remise en fin de chantier d’un dossier as-built complet. controleren van de meetstaten voor het nazicht van de gebruikte hoeveelheden;
het indienen, op het einde van de werf, van een volledig dossier as-built.
La mission de conseiller PEB est exécutée par un prestataire de services De opdracht van EPB adviseur wordt uitgevoerd door een deskundig
compétent qui établit et tient à jour les documents et exécute les tâches déterminées dienstverlenend bedrijf dat de documenten opstelt en bijhoudt en de taken uitvoert zoals
par la Directive européenne (2002/91/CE) sur la performance énergétique et le climat bepaald door de Europese Richtlijn (2002/91/EC) met betrekking tot de
intérieur des bâtiments adoptée le 16 décembre 2002 par le Parlement européen et le energieprestaties en het binnenklimaat in gebouwen, goedgekeurd op 16 december
Conseil de l’Union européenne, quelle que soit la destination du bâtiment et qu’il 2002 door het Europees parlement en de Europese Raad, ongeacht de bestemming
s’agisse d’une construction neuve, d’une rénovation lourde ou d’une rénovation légère. van het gebouw en los van het feit of het om nieuwbouw gaat of om een zware of lichte
renovatie.
Dans tous les cas :
Lors de la concertation du projet, le Conseiller PEB s’assurera que les choix
architecturaux, techniques et organisationnels permettent une intégration des
principes généraux de Performance Energétique. Afin de réaliser ces prestations, le
Conseiller PEB organisera des réunions de réflexion avec le maître de l’ouvrage, le
maître d’œuvre et les bureaux d’études concernés.
La proposition PEB
Elle doit accompagner la demande de Permis d’Urbanisme et/ou d’Environnement.
Elle vise à mettre en place une démarche de conception qui tient compte des
exigences PEB dès le début du projet et présente un aperçu des mesures prévues
pour répondre aux exigences PEB. Elle est signée par le maître d’ouvrage et, le cas
échéant, par l’architecte. Le contenu de la proposition PEB sera précisé dans le
dossier technique et en cours d’exécution des travaux et sera conforme aux
prescriptions du Gouvernement.
Si le projet concerne une rénovation lourde d’un bâtiment de plus de 5.000 m² ou
d’une construction neuve ou assimilée de plus de 1.000 m², la proposition PEB
contient une étude de faisabilité technique, environnementale et économique dont le
contenu est fixé par l’Ordonnance du 7 juin 2007 et par le Gouvernement. Le cas
échéant, une demande de dérogation est faite par le conseiller PEB.
Si le projet concerne une construction neuve ou assimilée de moins de 1.000 m² ou
d’une rénovation simple, la proposition PEB se présente sous une forme simplifiée.
Dans le cas d’une rénovation légère :
La déclaration PEB simplifiée
Au plus tard huit jours avant le début des travaux, le Maître de l’Ouvrage doit déposer
In elk geval:
Tijdens het projectoverleg, dient de EPB Adviseur zich ervan te vergewissen
dat in de keuzes die worden gemaakt op vlak van architectuur, technieken en
organisatie de algemene principes van de Energieprestatie kunnen worden
geïntegreerd. Voor deze prestaties zal de EPB Adviseur overlegvergaderingen
organiseren met de opdrachtgever, de werfleider en de betrokken studiebureaus.
Het EPB Voorstel
Het EPB voorstel moet toegevoegd worden aan de Bouwaanvraag en/of de
Milieuvergunning. Dit voorstel beoogt de uitwerking van een concept voor de
aanpak, dat van bij het begin van het project rekening houdt met de EPB vereisten
en geeft een overzicht van de maatregelen die worden voorzien om te
beantwoorden aan de EPB vereisten. Het wordt ondertekend door de bouwheer en,
in voorkomend geval, door de architect. De inhoud van het EPB voorstel zal in het
technisch dossier en gedurende de uitvoering van de werken verder worden
gepreciseerd en dient in overeenstemming te zijn met de regeringsvoorschriften.
Indien het project de zware renovatie van een gebouw van meer dan 5.000 m² of
een nieuwbouw of een renovatie die gelijkgesteld is aan nieuwbouw van meer dan
1.000 m² betreft, zal het EPB voorstel een studie bevatten over de technische,
milieu- en economische haalbaarheid, waarvan de inhoud is vastgelegd door de
Ordonnantie van 7 juni 2007 en door de Regering. In voorkomend geval zal door de
EPB Adviseur hierop de nodige afwijking worden aangevraagd.
Indien het project een nieuwbouw of een renovatie die gelijkgesteld is aan
nieuwbouw van minder dan 1.000 m² of een eenvoudige renovatie betreft, wordt het
EPB voorstel gedaan in een vereenvoudigde vorm.
In het geval van een lichte renovatie:
Het vereenvoudigde EPB Voorstel
Ten laatste acht dagen voor de aanvang van de werken, dient de Bouwheer een

une déclaration simplifiée à l’autorité qui a délivré le permis d’urbanisme, réalisée par
le conseiller PEB.
Cette déclaration simplifiée contient les coordonnées des divers intervenants et la date
de début des travaux. Elle contient les mesures prises en vue du respect des
exigences PEB et démontre par calcul que ces exigences sont respectées. La
notification est signée par le Maître de l’Ouvrage et l’éventuel bureau d’études chargé
du suivi des travaux. La forme et le contenu de la déclaration PEB simplifiée peut être
précisée par le Gouvernement.
Dans le cas d’une construction neuve ou d’une rénovation lourde :
Le dossier technique, notification de début des travaux et suivi du dossier
technique:
Le dossier technique est joint au dossier d’exécution qui est soumis pour
approbation au Conseil communal. Il comprend la description des caractéristiques
techniques et de la mise en oeuvre des actes et travaux projetés relatifs à la PEB.
Le dossier technique, constitué et signé par le Conseiller PEB, est joint au dossier
d’adjudication. Ce dossier sera signé par l’adjudicataire.
Au plus tard huit jours avant le début des travaux, le maître de l’Ouvrage notifie la
date de début des travaux à l’Institut bruxellois pour la gestion de l’environnement.
Cette notification contient les coordonnées des divers intervenants. Elle indique
qu’un calcul de performance énergétique a été réalisé et est disponible. La
notification est signée par tous les intervenants.
Le dossier technique PEB est disponible sur chantier et mis à jour en fonction de
l’évolution des travaux. Le Conseiller PEB est tenu d’inscrire, dans le dossier
technique PEB, les jours et heures de ses visites sur chantier.
Les procès verbaux des réunions prévues pour la Performance Energétique du
Bâtiment seront annexés au dossier technique PEB.
En outre ce dossier est complété par :
a) Les comptes rendus des inspections communes ;
b) Les observations faites par le Conseiller PEB et le suivi apporté ;
c) Les observations faites par les intervenants ;
d) Les informations administratives concernant les intervenants ;
e) Les copies de tous les rapports de visites et de réunions ;
f) La copie de la notification préalable ;
g) Le compte rendu de toute modification apportée au projet initial susceptible
d’interférer sur l’exercice du Conseil PEB ;
h) Tous les documents fournis par les entrepreneurs concernant la Performance
Energétique du Bâtiment ;
- 7 -
vereenvoudigde verklaring in te dienen bij de overheid die de Bouwvergunning die
werd opgesteld door de EPB adviseur, heeft afgeleverd.
In deze vereenvoudigde verklaring dienen de contactgegevens te staan van de
verschillende partners, alsook de aanvangsdatum van de werken. Verder staan hierin
ook de maatregelen die zijn voorzien om de EPB vereisten te respecteren en wordt het
bewijs hiervan met de nodige berekeningen geleverd. De officiële kennisgeving wordt
ondertekend door de Bouwheer en het eventuele studiebureau dat belast is met de
opvolging van de werken. De vorm en de inhoud van de vereenvoudigde kunnen
gepreciseerd zijn door de Regering.
In het geval van nieuwbouw of van zware renovatiewerken:
Het technisch dossier, de officiële kennisgeving van de start van de werken
en van de opvolging van het technisch dossier:
Het technisch dossier wordt toegevoegd aan het dossier over de uitvoering van de
werken, dat ter goedkeuring wordt voorgelegd aan de Gemeenteraad. Het omvat de
beschrijving van de technische kenmerken en van de uitvoering van de geplande
handelingen en werken met betrekking tot de EPB.
Het technisch dossier, samengesteld en ondertekend door de Adviseur EPB, wordt toegevoegd
aan het aanbestedingsdossier. Dit dossier wordt ondertekend door de aanbesteder.
Ten laatste acht dagen voor de aanvang van de werken, deelt de Bouwheer de
aanvangsdatum van de werken mee aan het BIM – Leefmilieu Brussel. In deze officiële
kennisgeving dienen de contactgegevens te staan van de verschillende partners. Tevens
wordt hierin aangegeven dat een berekening werd gemaakt en beschikbaar is van de
Energieprestatie. De kennisgeving wordt ondertekend door al de tussenkomende partijen.
Het technisch EPB dossier dient ter beschikking te zijn op de werf en te worden
bijgehouden naarmate de werkzaamheden vorderen. De EPB Adviseur dient in het
technisch EPB dossier dag en uur te noteren van zijn werfbezoeken.
De verslagen van de vergaderingen die worden voorzien voor de Energieprestatie
van het gebouw worden toegevoegd aan het technisch EPB dossier.
Bovendien wordt dit dossier aangevuld met:
a) De verslagen van de gemeentelijke inspecties;
b) De zaken die door de EPB Adviseur werden opgemekt, alsmede het hieraan
gegeven gevolg;
c) De zaken die werden opgemerkt door de diverse tussenkomende partijen;
d) De administratieve inlichtingen met betrekking tot de tussenkomende partijen;
e) Een kopie van alle verslagen van werfbezoeken en vergaderingen;
f) De kopie van de voorafgaande officiële kennisgeving;
g) Het verslag van elke wijziging die werd aangebracht aan het aanvankelijke
project en die van invloed zou kunnen zijn op de uitvoering van de adviserende
taak van de EPB Adviseur;

i) Tous les courriers échangés ente les intervenants concernant la Performance
Energétique du Bâtiment.
Les tâches du conseiller PEB en cours d’exécution des travaux sont :
- constater et évaluer les dispositions prises en vue de respecter les exigences
PEB ;
- calculer les différentes exigences PEB et déterminer si les résultats obtenus
répondent aux niveaux requis ;
- informer le maître d’ouvrage et l’architecte s’il s’avère en cours de chantier que
le projet s’écarte des niveaux requis ;
- calculer les différentes exigences PEB finales c'est-à-dire celles du bâtiment tel
que construit.
Le Conseiller PEB organisera des réunions relatives à la Performance Energétique du
bâtiment avec le maître de l’ouvrage, le maître d’œuvre, les bureaux d’études, les
responsables des entreprises et les conseillers en prévention des différents intervenants.
Le Conseiller PEB effectuera des visites bimensuelles pour coordonner la mise en
œuvre des actes et travaux projetés relatifs à la PEB. Il tiendra le dossier technique
PEB signalant tout manquement. La durée des visites bimensuelles sera déterminée
en fonction des différentes phases de la réalisation révélant la mis en place
d’équipements spécifiques.
Déclaration PEB:
La déclaration, établie par le Conseiller PEB et signée par les diverses parties est
adressée par le Maître de l’Ouvrage au plus tard deux mois après la réception
provisoire des travaux. En même, temps, le Conseiller PEB envoie une copie
électronique de la déclaration. La déclaration est conforme aux prescriptions du
Gouvernement.
Le Certificat PEB est établi par Bruxelles Environnement - IBGE sur base de la
déclaration PEB. Il est établi sur base de la déclaration PEB établie par le Conseiller
PEB relatif aux travaux. Il exprime le résultat du calcul ou de l’évaluation de la
performance énergétique globale d’un bâtiment en un ou plusieurs indicateurs
numériques ou alphabétiques. Il a pour but d’informer l’occupant, l’acheteur ou le
locataire potentiel du niveau de performance énergétique du bâtiment.
8. Formalités relatives à l’introduction et à l’ouverture des offres
- 8 -
h) Alle documenten die worden geleverd door de ondernemers met betrekking tot
de Energieprestatie van het Gebouw;
i) Alle briefwisseling tussen de betrokken partners aangaande de Energieprestatie
van het Gebouw.
De taken van de EPB Adviseur gedurende de uitvoering van de werken zijn:
- vaststellen en evalueren van de schikkingen die werden getroffen om de EPB
vereisten te respecteren;
- de verschillende EPB vereisten berekenen en bepalen of de bekomen resultaten
beantwoorden aan de vereiste niveaus;
- de bouwheer en de architect op de hoogte stellen indien gedurende de
werkzaamheden op de werf het project blijkt af te wijken van de vereiste
niveaus;
- de uiteindelijke EPB vereisten berekenen, dat wil zeggen de EPB vereisten van
het gebouw zoals dit uiteindelijk is gebouwd.
De EPB Adviseur zal vergaderingen houden over de Energieprestatie van het gebouw
met de bouwheer, de werfleider, de studiebureaus, de bedrijfsverantwoordelijken en de
preventieadviseurs van de verschillende tussenkomende partijen.
De EPB Adviseur zal tweemaandelijkse werfbezoeken houden om de geplande
handelingen en werken in verband met de EPB te coördineren. Hij bewaart het
technisch EPB dossier waarin alle gebreken en tekortkomingen worden gemeld. De
duur van de tweemaandelijkse werfbezoeken zal afhangen van de verschillende
uitvoeringsfases waarvoor specifieke voorzieningen dienen te worden getroffen.
EPB Verklaring:
De verklaring, opgesteld door de EPB Adviseur en ondertekend door de
verschillende partners, wordt ten laatste twee maanden na de voorlopige oplevering
van de werken opgestuurd aan de Bouwheer. De EPB Adviseur zal tegelijkertijd ook
een kopie van deze verklaring per Email doorsturen. De verklaring moet in
overeenstemming zijn met de regeringsvoorschriften.
Het EPB Certificaat wordt opgemaakt door het BIM - Leefmilieu Brussel op basis
van de EPB verklaring. Het wordt opgemaakt op basis van de EPB verklaring die in
verband met de werken werd opgesteld door de EPB adviseur. Hierin staat de
berekening of de beoordeling van de globale energieprestatie van een gebouw in
een of meerdere cijfers of letters. Het doel hiervan is diegene die het gebouw bezet
of aankoopt of de potentiële huurder van het gebouw te informeren over de
Energieprestatie van het gebouw.
8. Formaliteiten m.b.t. het indienen en het openen van de offertes

1. Le pouvoir adjudicateur est la Commune d'Ixelles, représentée par le Collège des
Bourgmestre et Echevins.
2. Les soumissionnaires sont tenus de remettre prix sur le formulaire d’offre joint au
présent cahier des charges ou sur tout autre document certifié conforme au modèle
prévu.
Les documents, y compris les annexes, sont signés par le soumissionnaire ou son
mandataire, ainsi que toute rature ou surcharge qui serait de nature à influencer les
conditions du marché.
3. Les offres doivent être glissées dans une enveloppe définitivement scellée,
portant :
l’intitulé du marché,
l'indication de la date de la séance d’ouverture des offres,
la référence du cahier spécial des charges,
et peuvent, au choix du soumissionnaire, être déposées au 168, chaussée d'Ixelles à
1050 Bruxelles, sous enveloppe fermée et glissée dans une seconde enveloppe
portant l'adresse reprise ci-avant et l’indication “ Commune d’Ixelles - service
d’Architecture ” ainsi que la mention "Offre",
contre accusé de réception ;
par envoi ordinaire;
par envoi recommandé.
Tout offre doit parvenir au président de la séance d’ouverture des offres avant qu’il ne
déclare la séance ouverte.
Toutefois, une offre arrivée tardivement est prise en considération pour autant que le
pouvoir adjudicateur n’ait pas encore notifié sa décision aux soumissionnaires et que
l’offre ait été déposée à la Poste sous pli recommandé, au plus tard le quatrième jour
de calendrier précédant le jour fixé pour la remise des offres.
4. Elle peut être rédigée en français ou en néerlandais, les montants sont indiqués en
euros.
5. Seront joints à la présente offre tous les documents demandés aux §9 et 10.
6. La date, l’heure et le lieu de l’ouverture des offres sont fixés dans l’avis de marché.
9. Critères de sélection qualitative
1) Sera exclu de la participation au marché à quelque stade que ce soit de la
procédure, le soumissionnaire qui n’est pas en règle avec ses obligations relatives
- 9 -
1)
De aanbestedende overheid is de Gemeente Elsene, vertegenwoordigd
door het College van Burgemeester en Schepenen.
2) De inschrijver stelt zijn offerte op en vult de inventaris in op het formulier dat
aan dit bestek is toegevoegd of op gelijk welk ander gewettigd document dat
conform is met het voorziene model.
De documenten, met inbegrip van de bijlagen, worden door de inschrijver of zijn
mandataris getekend, evenals elke doorhaling of overschrijving die van die aard zou
zijn de voorwaarden van de opdracht te beïnvloeden.
3) De offertes moeten in een definitief verzegelde enveloppe gestoken worden,
met vermelding van:
De titel van de opdracht,
De vermelding van de datum van zitting van de opening van de offertes,
De referentie van het bijzonder bestek.
en kunnen, naar keuze van de inschrijver, afgeleverd worden op Elsenesteenweg
168 te 1050 Brussel onder gesloten enveloppe en in een tweede enveloppe
geschoven die het adres draagt dat hierboven vermeld is en de aanduiding
“ Gemeente Elsene – dienst Architectuur ” evenals de vermelding "Offerte,
Tegen ontvangstbewijs;
via gewone verzending;
via aangetekende zending.
Elke offerte moet bij de voorzitter toekomen voor de verklaring van opening van de
openingszitting van de offertes.
Desalniettemin, wordt een offerte die laattijdig toekomt toch in overweging genomen
voor zover de aanbestedende overheid haar beslissing nog niet aan de inschrijver
betekend heeft en de offerte bij de Post werd afgegeven via aangetekende zending,
ten laatste de vierde kalenderdag voorafgaand aan de dag bepaald voor de
ontvangst van de offertes.
4) Zij mag in het Frans of in het Nederlands opgesteld worden waarbij de
bedragen in euro aangeduid worden.
5) Zullen bij deze offerte gevoegd worden, alle documenten die onder §9 en 10
gevraagd werden.
6) De datum, het uur en de plaats van de indiening van de offertes is
vastgesteld in de aankondiging van de opdracht.
9. Kwalitatieve selectiecriteria
1) is uitgesloten van deelname aan de opdracht, op elk moment van de procedure, de
inschrijver die niet in orde is met zijn verplichtingen ten aanzien van de betaling van zijn

au paiement des cotisations de sécurité sociale selon les dispositions de l’article 69
bis de l’Arrêté royal du 8 janvier 1996 §1er pour les belges ou §2 pour les étrangers.
Pour le soumissionnaire belge : le Pouvoir Adjudicateur procédera lui-même par des
moyens électroniques (Digiflow) à la vérification établissant la situation du compte
de l'entrepreneur belge envers l’organisme de sécurité sociale (ONSS).
Pour le soumissionnaire étranger : il sera joint à l’offre une attestation délivrée par
l'autorité compétente certifiant qu'il est en règle avec les obligations relatives au
paiement des cotisations de sécurité sociale selon les dispositions légales du pays
où il est établi. Lorsqu'un tel document n'est pas délivré dans le pays concerné, il
peut être remplacé par une déclaration sous serment ou par une déclaration
solennelle faite par l'intéressé devant une autorité judiciaire ou administrative, un
notaire ou un organisme professionnel qualifié du pays d'origine ou de provenance
Documents et renseignements à joindre à l’offre :
2) Un extrait du casier judiciaire ou un document équivalent délivré par une
autorité judiciaire ou administrative du pays d’origine ou de provenance et dont il
résulte que le soumissionnaire ne se trouve pas en situation de condamnation pour
tout délit affectant la moralité professionnelle.
3) La preuve d’une assurance des risques professionnels (responsabilité civile)
L’ingénieur et le conseiller PEB fournira une copie actualisée de la police
d’assurance “ responsabilité civile professionnelle ” agréée en Belgique couvrant de
façon appropriée sa responsabilité professionnelle et celle de ses collaborateurs
pouvant découler de l’exécution de sa mission, soit une attestation de l’assureur
garantissant la couverture de l’ingénieur et du conseiller PEB par une telle police. Le
cas échéant, il fournira également les preuves que les primes échues ont été payées.
La couverture de cette assurance sera éventuellement adaptée en fonction de
l’importance et des risques des missions ponctuelles dont il a la charge.
La Commune aura la possibilité de vérifier que l’assurance est toujours en cours tout
le long du marché.
4) La liste des noms, prénoms et qualifications professionnelles du personnel
affecté à l'accomplissement du présent marché, pour les ingénieurs en stabilité, en
techniques spéciales et les conseillers PEB.
Les copies des diplômes prouvant que ces personnes (ingénieurs en stabilité,
ingénieurs en techniques spéciales et conseillers PEB) satisfont aux conditions de
capacités requises sont jointes à l'offre.
- 10 -
sociale zekerheidsbijdragen volgens de bepalingen van het artikel 69 bis §1er van het
Koninklijk Besluit van 8 januari 1996 voor Belgen of §2 voor niet—Belgen.
Voor de Belgische inschrijver: hiervoor zal de aanbestedende overheid via elektronische
middelen (Digiflow) over gaan tot een nazicht van de rekeningstoestand van de
Belgische onderneming met betrekking tot zijn bijdrage inzake het organisme voor
sociale zekerheid (ONSS).
Voor de niet-Belgische inschrijver: bij de offerte dient een attest meegeleverd te
worden, afgeleverd door de bevoegde overheid die waarborgt dat de inschrijver in
orde is met zijn verplichtingen ten aanzien van de betaling van zijn sociale
zekerheidsbijdragen in het land waar hij gevestigd is. Wanneer dit document niet in
het betreffende land werd afgeleverd kan deze vervangen worden door een
verklaring onder ede of een plechtige verklaring door de inschrijver voor een
juridische of administratieve overheid, een notaris of een professionele organisatie
van het land van oorsprong of herkomst
Documenten en inlichtingen te voegen bij de offerte :
10. Régularité de l’offre 10. Regelmatigheid van de offerte
2) Een uittreksel uit het strafregister of een gelijkwaardig document afgeleverd door
een juridische of administratieve overheid uit het land van oorsprong of herkomst en
waaruit blijkt dat de inschrijver niet veroordeeld is geweest voor een misdrijf dat de
beroepsmoraal aantast.
3) Het bewijs van een verzekering tegen beroepsrisico”s (burgerlijke
aansprakelijkheid). De ingenieur en de EPB adviseur zal een geactualiseerde kopij
van de verzekeringspolis “beroepsmatige burgerlijke verzekering” officieel
goedgekeurd in België die op gepaste wijze zijn beroepsverantwoordelijkheid dekt
alsook zijn medewerkers en die voortvloeien uit de uitvoering van zijn opdracht,
hetzij een bewijs van de verzekeraar die verzekert dat den ingenieur en de EPB
adviseur wel degelijk gedekt zijn door een dergelijke polis. Bij gebrek zal hij
eveneens het bewijs leveren van de betaling van de verlopen premies. De dekking
van deze verzekering zal eventueel aangepast worden i.f.v. het belang van de
risico’s van de punktuele opdrachten waarvoor hij belast wordt.
De Gemeente zal de mogelijkheid hebben de verzekering na te kijken en nog steeds
loopt gedurende de duur van de opdracht.
4) De lijst van namen, voornamen en beroepskwalificaties van het personneel
aangewezen voor de uitvoering van huidige opdracht voor de ingenieur voor
stabiliteit, voor speciale technieken en de EPB-adviseurs.
De kopieën van de diploma’s (ingenieurs voor stabiliteit, ingenieurs voor speciale
technieken en EPB-adviseurs) waaruit blijkt dat die personen voldoen aan de
bekwaamheidseisen, moeten toegevoegd worden aan de offerte.

Afin de pouvoir analyser l’offre, il est demandé aux soumissionnaires de fournir lors du
dépôt de leur offre et ce, sous peine de voir l’offre déclarée irrégulière, l’inventaire
complété.
Les variantes libres sont interdites.
1B. Clauses contractuelles particulières.
1. Nom du fonctionnaire dirigeant :
Nom du fonctionnaire dirigeant :
Collège des Bourgmestre et Echevins de la Commune
d’Ixelles
168, Chaussée d’Ixelles
1050 Bruxelles
Personne de contact : Madame Dominique Hanquinet
Architecte en Chef
Service d’Architecture – 3 e Direction
168 chaussée d’Ixelles
1050 Ixelles
Tél : 02/515.63.40 – Fax : 02/515.63.48.
Le rôle de la personne de contact est uniquement consultatif.
2. Personnel affecté à la mission :
Les ingénieurs en Stabilité, en Techniques Spéciales et conseillers PEB ne disposent
d’aucun mandat de la part du pouvoir adjudicateur et ils ne pourront engager le dit
pouvoir par les choix ou les décisions qu’ils auront pris d’initiative sans que ces choix
ou décisions ne fassent l’objet d’une prise de position expresse du pouvoir
adjudicateur.
■ Ingénieur en stabilité: Le bureau d’études notifie l’identité de la personne qui
exercera la mission en question ainsi que de son adjoint. Cette personne sera
l’interlocuteur du Collège des Bourgmestre et Echevins.
L’ingénieur désigné par le bureau d’études doit être assisté de minimum un adjoint afin
de garantir la continuité de la mission en cas de maladie ou d’indisponibilité motivée de
celui-ci mais ne le remplacera pas. Cet adjoint est soumis pour l’accomplissement de
la mission aux mêmes dispositions que l’ingénieur désigné.
- 11 -
Om de offerte te kunnen analyseren, wordt aan de inschrijvers gevraagd bij de
indiening van zijn offerte de aangevulde inventaris voor te leggen, op straffe van
niet-regulierverklaring van de offertes.
Vrije varianten zijn verboden.
1B. Bijzondere contractuele bepalingen.
1. Leidende dienst en ambtenaar:
Naam van de leidinggevende ambtenaar:
College van Burgemeester en Schepenen van de Gemeente
Elsene
Elsene steenweg 168
1050 Brussel
Contactpersoon: Mevrouw Dominique Hanquinet
Hoofdarchitect
Dienst Architectuur – 3 de Directie
Elsene steenweg 168
1050 Elsene
Tel : 02/515.63.40 – Fax : 02/515.63.48
De contactpersoon heeft enkel een raadgevende rol.
2. Personeel tot de opdracht bestemd :
De ingenieurs voor stabiliteit, voor speciale technieken en EPB-adviseurs beschikken
over geen enkel mandaat vanwege de aanbestedende overheid en ze zullen de
bovenvermelde aanbestedende overheid niet door de keuzes of de beslissingen die ze
op eigen initiatief gemaakt zullen hebben binden zonder dat die keuzes of beslissingen
het voorwerp van een uitdrukkelijke standpuntinname vanwege de aanbestedende
overheid uitmaken.
■ Ingenieur voor stabiliteit: Het studiebureau deelt de identiteit mee van de persoon
die de opdracht in kwestie zal uitoefenen evenals die van zijn adjunct en deze worden
in de offerte vermeld. Deze persoon zal de gesprekspartner van het College van
Burgemeester en Schepenen zijn.
De ingenieur die door het studiebureau is aangeduid moet door minimum een adjunct
bijgestaan worden teneinde de continuïteit van de opdracht te waarborgen ingeval van
ziekte of gemotiveerde onbeschikbaarheid van deze laatste maar zal hem niet

■ Ingénieur en techniques spéciales : Le bureau d’études notifie l’identité de la
personne qui exercera la mission en question ainsi que de son adjoint. Cette personne
sera l’interlocuteur du Collège des Bourgmestre et Echevins.
L’ingénieur désigné par le bureau d’études doit être assisté de minimum un adjoint afin
de garantir la continuité de la mission en cas de maladie ou d’indisponibilité motivée de
celui-ci mais ne le remplacera pas. Cet adjoint est soumis pour l’accomplissement de
la mission aux mêmes dispositions que l’ingénieur désigné.
■ Conseiller PEB : Le prestataire de service notifie l’identité de la personne qui
exercera la mission en question ainsi que de son adjoint. Cette personne sera
l’interlocuteur du Collège des Bourgmestre et Echevins.
Le Conseiller PEB principal désigné par le bureau d’étude doit être assisté de
minimum un adjoint afin de garantir la continuité de la mission en cas de maladie ou
d’indisponibilité motivée de celui-ci. Cet adjoint est soumis pour l’accomplissement de
la mission aux mêmes dispositions que le conseiller PEB désigné.
Les documents relatifs à leur capacité sont requis dans les critères de sélection qualitative.
3. Cautionnement:
Le cautionnement est fixé à 5 % du montant du marché estimé à 150.000,00 EUR
HTVA.
Le montant obtenu est arrondi à la dizaine d’euros supérieure et est ainsi fixé à
7.500,00 EUR.
En application de l’article 5 §3 de l’annexe à l’Arrêté Royal du 26 septembre 1996, la
pièce justificative, constatant le dépôt d’un cautionnement de 5% (cinq pour cent) du
montant initial de l’entreprise, est transmise à la Commune dans les trente jours de
calendrier qui suivent le jour de la conclusion du marché (à la réception du courrier
relatif à la notification).
Le cautionnement est libérable en une fois après la réception définitive de la dernière
mission en cours.
- 12 -
vervangen. Deze adjunct is m.b.t. het vervullen van de opdracht aan dezelfde
beschikkingen onderworpen als de aangeduide ingenieur.
■ Ingenieur voor speciale technieken : Het studiebureau deelt de identiteit mee van de
persoon die de opdracht in kwestie zal uitoefenen evenals die van zijn adjunct en deze
worden in de offerte vermeld. Deze persoon zal de gesprekspartner van het College
van Burgemeester en Schepenen zijn.
De ingenieur die door het studiebureau is aangeduid moet door minimum een adjunct
bijgestaan worden teneinde de continuïteit van de opdracht te waarborgen ingeval van
ziekte of gemotiveerde onbeschikbaarheid van deze laatste maar zal hem niet
vervangen. Deze adjunct is m.b.t. het vervullen van de opdracht aan dezelfde
beschikkingen onderworpen als de aangeduide ingenieur.
■ EPB-Adviseur Het dienstverlenende bedrijf neemt akte van de identiteit van de
persoon die de betreffende opdracht zal uitvoeren, alsmede van zijn adjunct. Deze
persoon zal de gesprekspartner zijn voor het College van Burgemeester en
Schepenen.
De belangrijkste EPB-adviseur die werd aangeduid door het studiebureau moet ten
minste door een adjunct worden geassisteerd om de continuïteit van de opdracht de
kunnen verzekeren bij ziekte of gemotiveerd niet beschikbaar zijn van de eerste. Deze
adjunct is voor de uitvoering van zijn opdracht onderworpen aan de dezelfde
bepalingen als de aangeduide EPB Adviseur.
De documenten m.b.t. hun mogelijkheden zijn vereist in de kwalitatieve selectiecriteria.
3. Waarborgsom:
De borgtocht wordt op 5 % van het bedrag van de opdracht vastgelegd, op 150.000,00
EUR ZBTW geraamd.
Het bekomen bedrag wordt naar het hogere tiental in euro afgerond en is geraamd
op 7.500,00 EUR.
In toepassing van artikel 5 §3 van de bijlage van het Koninklijk Besluit van 26
september 1996, wordt het verrechtvaardigende stuk, dat het stellen van de borgtocht
van 5% (vijf percent) van het initiële bedrag van de aanneming vaststelt, naar de
Gemeente doorgestuurd binnen de dertig kalenderjaren die volgen op de dag van het
afsluiten van de opdracht (bij ontvangst van de brief aangaande de betekening).
De borgtocht kan vrijgegeven worden na de definitieve oplevering van de laatste
lopende opdracht.
4. Eléments compris dans le prix 4. Elementen die in de prijs inbegrepen zijn

Sont inclus dans le prix, les frais généraux et les frais relatifs aux prestations
quelconques qui, par leur nature, sont solidaires ou dépendantes des services
décrits.
Sont inclus dans le prix :
- Les frais administratifs et de secrétariat ;
- Les frais de déplacement ;
- Les assurances ;
- Les frais de réception ;
- Le coût de l’ensemble des métrés préparatoires à l’entièreté du
dossier ;
- Le coût des traductions* des dossiers qui doivent être
présentés en français et en néerlandais ;
- Les honoraires relatifs à l’élaboration des plans, des inventaires
récapitulatif et estimatif, du cahier spécial des charges, des
rapports, procès-verbaux de réunion, des plans de détails
complémentaires;
- Les honoraires relatifs à l’élaboration des divers documents
(proposition PEB, dossier technique, suivi de chantier, rapports,
procès-verbaux de réunion, déclaration PEB,…) ;
- L’envoi du courrier;
- Les frais de photocopies ;
- Les copies des documents nécessaires à sa mission ;
- Les frais de protections personnelles ;
- Dans le cas où ils sont nécessaires, les services préparatoires
ou complémentaires, indispensables à la bonne exécution du
marché, qu’ils soient ou non prévus au présent cahier spécial
des charges.
*N.B. : tous les documents sont bilingues (les frais de traduction sont compris dans
ce marché).
5. Paiement
Le prix du marché est liquidé par acomptes, au fur et à mesure de l’avancement des
services, sur production de l’adjudicataire, d’une déclaration de créance, datée,
signée et appuyée d’un état détaillé des services partiels exécutés, à approuver par
la Commune.
Les factures seront adressées, en triple exemplaire, au Collège des Bourgmestre et
Echevins de la Commune d’Ixelles -c/o Service d’Architecture, 168 chaussée d’Ixelles
- 13 -
Zijn in de prijs inbegrepen, de algemene kosten en de kosten m.b.t. om het even
welke prestaties die, door hun aard, solidair of afhankelijk van de beschreven
diensten zijn.
Zijn in de prijs inbegrepen:
- De administratieve en secretariaatskosten;
- De verplaatsingskoten;
- De verzekeringen;
- De kosten van ontvangst;
- De kost van het geheel van de, voor het volledige dossier,
voorbereidende meestaten;
- De kost van de vertalingen van de dossiers die in het Frans en
in het Nederlands moeten voorgesteld worden;
- De honoraria m.b.t. de uitwerking van de plannen, de
samenvattende en geraamde inventarissen, van het bijzonder
bestek, van de verslagen, processen-verbaal van vergadering,
van de bijkomende detailplannen;
- De honoria m.b.t. de uitwerking van de verschillende
documenten (voorstel EPB, technisch dossier, opvolging van de
werf, verslagen, processen-verbaal van vergadering, verklaring
EPB,…) ;
- Het verzenden van de briefwisseling;
- De kosten voor fotokopieën,
- De kopieën van de noodzakelijke documenten voor de
opdracht;
- De kosten m.b.t. de persoonlijke beschermingen ;
- In het geval waarin ze nodig zijn, de voorbereidende of
bijkomende diensten, onontbeerlijk voor de goede uitvoering
van de opdracht, al dan niet in dit bijzonder bestek voorzien.
*N.B. : alle documenten zijn tweetalig (de kosten van de vertalingen zijn in deze
opdracht inbegrepen).
5. Betaling
De prijs van de aanbesteding wordt gestort door vooruitbetalingen naarmate de
diensten vorderen, op voorlegging van een verklaring van schuldvordering door de
opdrachtnemer, gedateerd en ondertekend en gestaafd door een gedetailleerde
staat van de gedeeltelijk uitgevoerde diensten, goed te keuren door de gemeente.
De facturen zullen, in drievoud, naar het College van Burgemeester en Schepenen van
de Gemeente Elsene – p/a Dienst Architectuur, gelegen aan de Elsene steenweg 168

à 1050 Bruxelles, accompagnées d’une copie de bon de commande.
Le paiement sera effectué dans les 50 jours de calendrier, à compter de la date à
laquelle les déclarations de créance datées, signées et appuyées d’un état détaillé des
services ont été réceptionnées.
Voir également 1B § 8 Honoraires.
Complémentairement à l’article 15 §2 2° de l’annexe à l’Arrêté Royal du 26
septembre 1996, il est stipulé :
Les factures sont datées, signées et mentionnent :
La nature du marché
La phase du marché de services concernée
En plus de la somme en chiffre, le montant total en toutes lettres précédé
de la mention « certifié sincère et véritable à la somme de… »
Le numéro de compte bancaire de l’établissement financier auquel le
virement doit être effectué
En outre la facture doit porter les mentions rendues obligatoires par la
législation relative à la taxe sur la valeur ajoutée
Article 23 § 4 de la Loi du 24 décembre 1993 :
La signification de cession et la mise en gage de la créance peut également être
effectuée par le cessionnaire au pouvoir adjudicateur par lettre recommandée à la
Commune d’Ixelles – Service d’Architecture – 168 Chaussée d’Ixelles à 1050 Ixelles.
6 - Révision des prix
Les prix ne sont pas soumis à révision.
7. Délais partiels des prestations
Les délais maximum d’exécution comptés pour les missions d’ingénieur en stabilité
et/ou d’ingénieur en techniques spéciales, en jours calendriers, s’établissent comme
suit :
1. Le dossier projet (= dossier d’exécution – plans, cahier spécial des charges,
métré récapitulatif, métré estimatif) : 20 jours après réception de la demande
de la Commune d’Ixelles d’établir le dossier projet ;
- 14 -
te 1050 Brussel gestuurd worden vergezeld van een kopie van de bestelbon.
De betaling gebeurt binnen 50 kalenderdagen vanaf de dag waarop de verklaringen
van gedateerde en getekende verklaringen van schuldvordering samen met een
gedetailleerde staat van de diensten werden ontvangen.
Zie eveneens1B § 8 Honoraria.
Naast artikel 15 §2 2° van de bijlage van het Koninklijk Besluit van 26 september
1996, wordt gestipuleerd:
De facturen worden gedateerd, getekend en vermelden:
De aard van de opdracht
De betrokken fase van de opdracht van diensten
Bovenop de som in cijfers, het totaalbedrag voluit geschreven
voorafgegaan door de vermelding “voor oprecht en waarachtig
gecertificeerd voor de som van … “
Het nummer van de bankrekening bij de financiële instelling waarop
de betaling dient te gebeuren
Daarenboven moet de factuur de vermeldingen dragen die door de
wetgeving m.b.t. de taks op de toegevoegde waarde verplicht zijn
geworden
Artikel 23 § 4 van de Wet van 24 december 1993 :
De betekening van de overdracht en de inpandgeving van de schuldvordering kan
eveneens gebeuren per aangetekend schrijven door de cessionaris aan de
aanbestedende overheid, de Gemeente Elsene – Dienst Architectuur – Elsene
steenweg 168 te 1050 Elsene.
6 - Prijsherziening
De prijzen worden niet herzien.
7. Gedeeltelijke termijn van de prestaties
De maximum uitvoeringstermijnen voor de opdrachten van ingenieurs voor stabiliteit
en/of voor speciale technieken gerekend in kalenderdagen, worden als volgt bepaald :
1. Het dossier project (= uitvoeringsdienst – plannen, bijzonder bestek,
recapitulatieve meetstaat, geraamde meetstaat) : 20 dagen na ontvangst van de
aanvraag van de Gemeente Elsene om het projectdossier op te stellen;
2. Analyseverslag offerte: 8 dagen na doorsturen van de offertes;

- 15 -
2. Rapport d’analyse des offres : 8 jours après transmission des offres ; 3.
Processen-verbaal van de werfvergaderingen m.b.t. de problemen verbonden
3. Procès-verbaux des réunions de chantier sur les problèmes liés à la stabilité met de stabiliteit en de speciale technieken: 3 dagen na de dag van de
et aux techniques spéciales : 3 jours après le jour de la réunion ;
vergadering;
4. Documents complémentaires, tels que plans de détails en cours 4. Bijkomende documenten, zoals de detailplannen die uitgevoerd worden,… : 5
d’exécution,… : 5 jours après la demande de la Commune d’Ixelles.
dagen na de aanvraag van de Gemeente Elsene.
5. Analyse des propositions de décomptes et des états d’avancements de 5. Analyse van de voorstellen m.b.t. de afrekeningen en tot de voorschotstaten van
l’entreprise : les remarques sont transmises dans les 5 jours qui suivent de onderneming: de opmerkingen worden doorgestuurd binnen de 5 dagen die
l’envoi du document par l’entreprise chargée de l’exécution des travaux volgen op het versturen van het document door de onderneming belast met het
uitvoeren van de werken.
Les délais maximum d’exécution comptés pour les missions de conseiller PEB, en De maximum uitvoeringstermijnen voor de opdrachten van EPB-adviseur, gerekend in
jours calendriers, s’établissent comme suit :
kalenderdagen, worden als volgt bepaald
1. La proposition PEB
Lorsque le pouvoir adjudicateur estime l’élaboration du projet de l’ouvrage terminée,
il invite le prestataire de services, par courrier, à lui transmettre la proposition PEB
dans un délai de maximum 10 jours ouvrables à dater de la réception du courrier.
Il sera intégré dans le dossier de demande de Permis d’Urbanisme.
2.a. Dans le cas d’une rénovation légère : la déclaration PEB simplifiée
La déclaration PEB simplifiée est établie et transmise au pouvoir adjudicateur par le
conseiller PEB 10 jours ouvrables à dater de la réception du courrier de la
Commune qui en fait la demande.
2.b. Dans le cas d’une construction neuve ou d’une rénovation lourde :
Le dossier technique PEB est établi et transmis au pouvoir adjudicateur par le
conseiller PEB 10 jours ouvrables à dater de la réception du courrier de la
Commune qui en fait la demande.
3. Déclaration PEB:
La déclaration PEB est établie et transmis par le conseiller PEB au plus tard 30
jours ouvrables après la réception provisoire de l’ouvrage sur base du dossier
technique. Elle décrit, pour le bâtiment tel que construit, les mesures qui ont été
prises en vue du respect des exigences PEB et détermine par calcul si ces
exigences sont respectées. La déclaration PEB est signée par le maître d’ouvrage,
l’architecte et le conseiller PEB et envoyée à Bruxelles Environnement - IBGE.
Voir “ Moyens d’action ” pour le retard de fourniture des documents.
Quelque soit le nombre d’études qui ont déjà été commandées au prestataire de
services, il ne peut arguer du nombre de ces études ou de leur importance pour
1. Het EPB Voorstel
Wanneer de opdrachtgevende overheid van mening is dat het plan voor de
werkzaamheden volledig is uitgewerkt, nodigt zij het dienstverlenend bedrijf
schriftelijk uit om uiterlijk binnen 10 werkdagen, te rekenen vanaf de ontvangst
van de brief, het EPB Voorstel aan haar door te geven. Dit voorstel zal worden
toegevoegd aan het aanvraagdossier voor de bouwvergunning.
2.a. In het geval van een lichte renovatie: vereenvoudigde EPB verklaring
De vereenvoudigde EPB verklaring wordt door de EPB Adviseur opgesteld en
binnen de 10 werkdagen, te rekenen vanaf de ontvangst van de brief van de
Gemeente met de aanvraag, overgemaakt aan de opdrachtgevende overheid.
2.b. In het geval van nieuwbouw of van zware renovatiewerken:
Het technisch EPB dossier wordt samengesteld door de Adviseur EPB en binnen de
10 werkdagen, te rekenen vanaf de ontvangst van de brief van de Gemeente met
de aanvraag, overgemaakt aan de opdrachtgevende overheid.
3. EPB Verklaring:
De EPB verklaring wordt opgesteld door de EPB Adviseur en uiterlijk binnen 30
werkdagen na de voorlopige oplevering van de werken op basis van het technisch
dossier overgemaakt. Deze verklaring geeft voor het gebouw zoals dit uiteindelijk werd
gebouwd een beschrijving van de maatregelen die werden genomen om de EPB
vereisten te respecteren en bepaalt door een berekening of deze vereisten werden
gerespecteerd. De EPB verklaring wordt ondertekend door de bouwheer, de architect
en de EPB adviseur en opgestuurd naar het BIM – Leefmilieu Brussel.
Zie “ Middelen van optreden ” voor de vertraging van levering van de documenten.
Welke ook het aantal studies zijn die reeds bij de dienstverlener besteld werden,
mag hij uit het aantal van die studies of van hun belang, niet besluiten de hierboven

prolonger les délais d’exécution imposés ci-dessus. Il doit prendre les dispositions
nécessaires pour faire face à la demande.
8 - Honoraires :
Le montant des honoraires couvre toutes les tâches à exécuter en application du
présent marché et les frais de dossier. Il est calculé pour l’ensemble de la mission.
Le paiement des honoraires s’effectue suivant l’inventaire par tranche forfaitaire:
o Forfait, selon le montant des travaux de stabilité pour l’ingénieur en stabilité.
o Forfait, selon le montant des travaux de techniques spéciales pour
l’ingénieur en techniques spéciales.
o Forfait, selon le montant des travaux concernés par l’étude pour le conseiller
en PEB.
Remarque : les honoraires seront calculés sur base du coût final des travaux et/ou
de stabilité et/ou de techniques spéciales, hormis :
1. les travaux supplémentaires résultant d’erreurs ou manquements imputables au
prestataire de services ;
2. les quantités présumées irréalisables (ainsi, pour tout dépassement de 30% en
cours d’exécution des quantités présumées d’un poste à bordereau de prix, une
réfaction du montant du décompte sera appliquée sur les honoraires).
Le paiement des honoraires dus à l’ingénieur en stabilité et en techniques spéciales
se fera comme suit :
- 30% à l’approbation du dossier d’adjudication bilingue par le Conseil communal
de la Commune d’Ixelles ;
- 10% à l’approbation du dossier d’adjudication bilingue par la Région de
Bruxelles-Capitale, Service de la Tutelle et par un éventuel pouvoir subsidiant ;
- 5% à l’approbation du choix de l’adjudicataire par le Collège des Bourgmestre et
Echevins de la Commune d’Ixelles ;
- 5% à l’approbation du choix de l’adjudicataire par la Région de Bruxelles-
Capitale, Service de la Tutelle et par un éventuel pouvoir subsidiant ;
- 35% en cours de chantier suivant l’état d’avancement ;
- 10% à la réception provisoire ;
- 5% à la réception définitive ;
Le paiement des honoraire dus au conseiller PEB se fera comme suit :
1. 25% à la remise de la proposition PEB ;
- 16 -
opgelegde uitvoeringstermijnen te verlengen. Hij moet de noodzakelijke
beschikkingen nemen om aan deze aanvraag het hoofd te bieden.
8 - Honoraria:
Dit bedrag dekt al de uit te voeren taken in toepassing van onderhavige opdracht en
de dossierkosten. Dit is voor het geheel van de opdracht berekend.
De betaling van de honoraria gebeurt volgens de inventaris bij forfaitaire schijven :
o Vast bedrag, volgens het bedrag van de stabiliteitswerken voor de ingenieur voor
stabiliteit.
o Vast bedrag, volgens het bedrag van de speciale technieken werkzaamheden
voor de ingenieur voor speciale technieken
o Vast bedrag, volgens het bedrag van de werkzaamheden die te maken hebben
met de studie voor de EPB Adviseur.
Opmerking: de honoraria zullen berekend worden op basis van de uiteindelijke kost
van de werken m.b.t. stabiliteit en /of speciale technieken, uitgezonderd:
1) De bijkomende werken die voortvloeien uit fouten of gebreken die aan de
dienstverlener toe te schrijven zijn;
2) De niet verwezenlijkbare veronderstelde hoeveelheden (zo zal voor elke
overschrijding van 30% in de loop van de uitvoering van de veronderstelde
hoeveelheden van een post met prijsborderel, een wijziging van het bedrag van de
afrekening op de honoraria toegepast worden).
De betaling van de honoraria die aan de ingenieur voor stabiliteit en voor speciale
technieken verschuldigd zijn, zal als volgt gebeuren:
- 30% bij de goedkeuring van het tweetalige aanbestedingsdossier door de
gemeenteraad van de Gemeente Elsene;
- 10% bij de goedkeuring van het tweetalige aanbestedingsdossier door het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Dienst van het Toezicht en door een eventuele
subsidiërende overheid;
- 5% bij de goedkeuring van de keuze van de aanbesteder door het
Schepencollege van de Gemeente Elsene;
- 5% bij de goedkeuring van de keuze van de aanbesteder door het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest, Dienst van het Toezicht en door een eventuele
subsidiërende overheid;
- 35% in de loop van de werf volgens de staat van voortgang;
- 10% bij de voorlopige oplevering;
- 5% bjj de definitieve oplevering;
De betaling van de honoraria die aan de EPB-adviseur verschuldigd zijn, zal als volgt
gebeuren:
1. 25% bij het overmaken van het EPB Voorstel;

2. 35% à la remise du dossier technique ;
3. 25% à la remise de la déclaration PEB ;
4. 15% à la remise du Certificat bâtiment neuf par l’IBGE.
9. Sous-traitants
Lorsque tout ou une partie des prestations du marché est confiée à un ou plusieurs
sous-traitants, le prestataire de services reste, dans tous les cas, seul responsable visà-vis
du pouvoir adjudicateur.
Le prestataire de services en assume la direction, la coordination et supporte le coût
de leurs honoraires ainsi que tous les frais annexes.
10. Obligation du soumissionnaire
Le prestataire est tenu pour le service demandé, de mettre en pratique toutes les
règles de l'art de sa profession et son expérience en la matière, de façon à solutionner
au mieux les problèmes posés.
Il est tenu à une obligation de moyens et de résultat.
En vertu de sa spécialisation, le prestataire est tenu de présenter les suggestions qu’il
estime indispensables au point de vue technique et financier pour atteindre le résultat
demandé et défendre les intérêts de la Commune.
Si nécessaire et si une solution lui semble incomplète ou mauvaise, il proposera à la
Commune une solution meilleure, étant entendu qu'il doit décrire la solution proposée
et joindre une estimation de l’incidence financière et sur le délai.
11. Organisation des relations entre Maître de l’ouvrage et Ingénieur
La Commune d’Ixelles s’engage à fournir, sans délai, à l’ingénieur tous les éléments
en sa possession, nécessaires pour entamer les études.
12. Réception technique
Les services faisant l’objet du présent marché sont soumis aux vérifications
destinées à constater qu’ils répondent aux conditions imposées par le présent cahier
des charges.
La réception technique se fera selon les dispositions prévues à l’article 71 de l’arrêté
royal du 26 septembre 1996.
- 17 -
2. 35% bij het overmaken van het technisch dossier;
3. 25% bij het overmaken van de EPB Verklaring;
4. 15% bij het overmaken van het Certificaat Nieuwbouw door het BIM – Leefmilieu
Brussel.
9. Onderaannemers
Als het geheel of een deel van de prestaties van de opdracht aan een of meerdere
onderaannemers wordt toevertrouwd, blijft de dienstverlener, in alle gevallen, de enige
verantwoordelijke t.a.v. de aanbestedende overheid.
De dienstverlener neemt er de leiding, de coördinatie van op zich en draagt de kost
van hun honoraria, evenals alle bijkomende kosten.
10. Verplichting van de inschrijver
De dienstverlener is verplicht voor de gevraagde dienst alle regels van de kunst van
zijn beroep en zijn ervaring ter zake aan te wenden om de problemen die zich
stellen, zo goed mogelijk op te lossen.
Hij is gehouden tot een verplichting van middelen en van resultaat.
Krachtens zijn specialisatie is de dienstverlener ertoe verplicht, de suggesties voor te
stellen die hij op technisch en financieel oogvlak onontbeerlijk acht om het gevraagde
resultaat te bereiken en de belangen van de Gemeente te verdedigen.
Indien nodig en als een oplossing hem onvolledig of slecht lijkt, stelt hij aan de
Gemeente een betere oplossing voor, met dien verstande dat hij de voorgestelde
oplossing moet beschrijven en een schatting van de financiële weerslag en de
gevolgen op de termijn moet toevoegen.
11. Organisatie van de relaties tussen de Bouwheer en de Ingenieur
De gemeente Elsene verbindt zich ertoe om zonder uitstel alle elementen die ze in haar
bezit heeft en die nodig zijn om de studies te beginnen, aan de architect te bezorgen.
12. Technische oplevering
De diensten die het voorwerp zijn van deze aanbesteding worden onderworpen aan
controles om na te gaan of ze beantwoorden aan de voorwaarden die onderhavig
bestek oplegt.
De technische oplevering gebeurt volgens de bepalingen die zijn opgenomen in
artikel 71 van het Koninklijk Besluit van 26 september 1996.
13. Propriété intellectuelle et droit d’auteur 13. Intellectuele eigendom en auteursrecht

Les droits d'auteur patrimoniaux attachés à l’œuvre créée en exécution du présent
marché seront cédés sans restriction à la Commune d'Ixelles au fur et à mesure de
l’approbation des documents du marché et du paiement des honoraires y afférent
(voir article 7 et 8)
Il s’agit d’une cession définitive qui concerne les modes d’exploitation, même ceux
non repris dans le présent cahier des charges. Le prestataire ne pourra prétendre en
aucun cas à une rémunération spéciale, à une indemnité ou à des dommagesintérêts
quelconques du fait de l’utilisation, pour l’exécution du présent marché, de
copyright, royalties, licences, brevet…étant censé avoir tenu compte, lors de
l’élaboration de son offre, des charges résultant de cette utilisation. Il est de plus
précisé qu’en aucun cas, le Maître de l’Ouvrage ne pourra être contraint de payer
quoi que ce soit à un tiers quelconque détenteur d’un brevet, licences,… employés
pour l’exécution du présent marché, le prestataire ayant retenu la charge exclusive
de ses procédés d’exécution.
La Commune se réserve le droit d’utiliser tous les documents réalisés dans le cadre
du présent marché au fur et à mesure du paiement des honoraires y afférent.
14. Documents
Les documents d’exécution bilingues seront fournis en 6 exemplaires dont un sous
forme de contreclichés (pour les plans) et un sous format informatique.
En cours d’exécution, les notes générales et techniques seront fournies en 3
exemplaires plus celles destinées aux entreprises.
Tous les documents, notes, plans et croquis sans exception aucune devront être
présentés en format normalisé A3, A4 ou multiple de A4, plié.
En fin de chantier, trois exemplaires, mis à jour, de chacun des plans As-built seront
remis au Maître de l’ouvrage, ainsi qu’un dossier complet sous format informatique.
15. Moyens d’actions et résiliation
Voir les articles 20, 21 et 75 de l’annexe de l’Arrêté Royal du 26 septembre 1996.
1°/ Amendes de retard
En cas de manquements de la part du prestataire de services ou lorsque les services
- 18 -
De patrimoniale auteursrechten die verbonden zijn met het gecreëerde werk in uitvoering
van onderhavige aanbesteding zullen, zonder enige beperking, worden overgedragen aan
de Gemeente Elsene naargelang de goedkeuring van de documenten van de opdracht en
de betalingen van de betreffende honoraria (zie artikel 7 et 8).
Het betreft een definitieve overdracht die betrekking heeft op de aanwendingswijzen,
zelfs deze die niet zijn opgenomen in onderhavig bestek. De dienstverlener kan in
geen geval aanspraak maken op een speciale bezoldiging, vergoeding of enige
schadevergoeding omwille van het aanwenden, voor de uitvoering van onderhavige
aanbesteding, van copyrights, royalty’s, exploitatierechten, octrooien… waarvan hij
geacht wordt deze in rekening te hebben gebracht bij het opmaken van zijn offerte
en de lasten die uit het gebruik ervan voortvloeien. Er wordt bovendien gepreciseerd
dat de Bouwheer in geen geval verplicht kan worden om welk bedrag dan ook te
betalen aan een derde die houder zou zijn van een octrooi, exploitatierecht,…
aangewend voor de uitvoering van onderhavige aanbesteding, daar de
dienstverlener als enige de lasten draagt voor zijn uitvoeringsprocédés.
De Gemeente behoudt zich het recht voor alle, in het kader van deze opdracht
verwezenlijkte documenten, te gebruiken naargelang de betaling van de betreffende
honoraria.
14. Documenten
De tweetalige uitvoeringsdocumenten worden in 6 exemplaren geleverd waarvan
een onder de vorm van contreclichés (voor de plannen) en een onder
informaticavorm.
In de loop van de uitvoering zullen de algemene en technische notities in 3
exemplaren geleverd worden met daarbij die voor de ondernemingen bestemd zijn.
Alle documenten, notities, plannen en schetsen, zullen, zonder enige uitzondering, in
genormaliseerd A3, A4 formaat of meervoud van A4, geplooid moeten geleverd worden.
Op het einde van de werf zullen drie exemplaren, geüpdatet, van elk van de plannen
As-built aan de Bouwheer bezorgd worden, evenals een dossier onder
informaticaformaat.
15. Middelen van optreden en beëindigen
Zie artikelen 20 en 21 en 75 van de bijlage van het Koninklijk Besluit van 26
september 1996.
1°/ Verwijlboetes
In geval van gebreken vanwege de dienstverlener of als de diensten niet aan de

ne satisfont pas aux clauses et conditions de marché, ou s’ils ne sont pas effectués
selon les règles de l’art, ils sont recommencés par le prestataire, sans que celui-ci ne
puisse réclamer la moindre indemnité.
Les amendes de retard continuent à courir à charge du prestataire défaillant et il
supporte également, en sus, les frais de conclusion du marché pour compte, sans qu’il
puisse dépasser 11.000€.
En cas de résiliation par la Commune, sans faute de la part du prestataire de
services, il est établi un état des prestations exécutées en vue de leur paiement
au prestataire de services.
2°/ Mesures d’office
Voir les articles 20 § 6 et 75 §2 de l’annexe de l’Arrêté royal du 26 septembre 1996.
En cas de défaut du prestataire de services, ils sont d’office exécutés en régie ou
commandés à un tiers, à ses frais, risques et périls, sur l’ordre du pouvoir adjudicateur.
16. Responsabilité
Le prestataire de service assume l’entière responsabilité des solutions choisies par lui
et représentées sur les documents d’exécution remis à l’entrepreneur mais aussi des
erreurs ou manquements dans les services réalisés, notamment dans les études, les
calculs, les plans ou tout autre document produit en exécution du marché.
Pour les études, le prestataire de services est tenu à garantie vis-à-vis du pouvoir
adjudicateur conformément aux articles 1792 & 2270 du Code civil.
Le prestataire de services garantit en outre le pouvoir adjudicateur de tous dommagesintérêts
dont celui-ci est redevable à des tiers, du chef de retard ou de défaillance du
premier nommé.
L’ingénieur s’engage à accomplir en temps voulu et de manière adéquate toutes les
tâches qui lui sont imposées par le présent cahier spécial des charges.
Dans le cadre de sa mission, l’ingénieur agit en qualité de prestataire de services,
conseiller du maître d’ouvrage.
17 - Litiges
- 19 -
bepalingen en de voorwaarden van de opdracht voldoen, of als ze niet volgens de regels
van de kunst uitgevoerd worden, worden ze door de dienstverlener herbegonnen, zonder
dat deze laatste nog maar de minste schadeloosstelling kan eisen.
De verwijlboetes lopen verder ten laste van de in gebreke gebleven dienstverlener en
hij draagt eveneens, daarenboven, de kosten van het afsluiten van een opdracht voor
eigen rekening, zonder dat deze de 11.000€ mag overschrijden.
Ingeval van beëindiging door de Gemeente, zonder fout vanwege de
dienstverlener, wordt er een staat van de uitgevoerde prestaties opgemaakt met
het oog op het betalen ervan aan de dienstverlener.
2°/ Middelen van ambtswege
Zie de artikelen 20 § 6 en 75 §2 van de bijlage van het Koninklijk Besluit van 26
september 1996.
Ingeval van gebrek uit hoofde van de dienstverlener, worden ze van ambtswege
toegepast in regie of bij een derde besteld, op zijn kosten, risico en gevaar, op bevel
van de aanbestedende overheid.
16. Verantwoordelijkheid
De dienstverlener neemt de volledige verantwoordelijkheid voor de oplossingen die
door hem gekozen en voorgesteld worden op de uitvoeringsdocumenten die aan de
ondernemer bezorgd worden maar ook voor de fouten of gebreken in de uitgevoerde
diensten op zich, meerbepaald in de studies, de berekeningen, de plannen of elk
ander document dat tijdens de uitvoering van de opdracht voorgelegd wordt.
Voor de studies, is de dienstverlener verplicht tot waarborg t.a.v. de aanbestedende
overheid overeenkomstig artikelen 1792 & 2270 van het Burgerlijk Wetboek.
De dienstverlener waarborgt daarenboven de aanbestedende overheid m.b.t. alle
schadevergoedingen die deze laatste t.a.v. derden verschuldigd is, uit hoofde van
vertraging of in gebreke blijven van de eerstgenoemde.
De ingenieur verbindt zich ertoe tijdig en op adequate wijze alle taken die hem door
het huidig bijzonder bestek zijn opgelegd, te vervullen.
In het kader van zijn opdracht handelt de ingenieur in de hoedanigheid van
dienstverlener, raadgever van de bouwheer.
17 - Geschillen

Les parties s’interdisent toute citation en justice sans mise en demeure préalable.
Tout litige entre parties qui ne peut être réglé à l’amiable par voie de conciliation
volontaire, sera porté devant les tribunaux de Bruxelles.
- 20 -
De partijen zien af van een dagvaarding zonder voorafgaande ingebrekestelling.
Elk geschil tussen de partijen dat niet in der minne kan worden geregeld door
middel van een vrijwillige minnelijke schikking, wordt voor de rechtbanken van
Brussel gebracht.

Chapitre II - Clauses techniques Hoofdstuk II – Technische bepalingen
Cadre de la Mission :
Divers projets commandés au cours des années 2011-2012: rénovation ou
construction de bâtiments appartenant à la Commune d’Ixelles.
Liste prévisionnelle non exhaustive des projets programmés en 2011-2012:
1. Logements :
56 rue Elise
…
2. Cultes :
Eglise Sainte Croix
…
3. Ecoles :
Ecoles 7 et 8
…
4. Divers :
Domaine Madeleine Clément (Wavre) : réfection, réaménagement et extension
Extension/bookshop musée
…
5. Sports :
…
Généralités :
Maître d’ouvrage :
Commune d’Ixelles, représentée par son Collège des Bourgmestre et Echevins.
Architecte :
Service d’Architecte ou bureaux d’études désignés par la Commune d’Ixelles.
Projet :
A établir en 2011-2012.
Date présumée du début des travaux :
A partir de 2012-2013.
Mission :
Les visites périodiques sur chantier (1x par semaine): l’ingénieur veillera à la
bonne exécution des travaux. Le temps de présence minimum de l’ingénieur sur
chantier pour les visites périodiques est fixé à 2 heures par semaine.
Des visites ponctuelles supplémentaires s’il y a des risques importants dans
certaines phases critiques de travaux.
- 21 -
Kader van de Opdracht :
Verscheidene projecten besteld in de loop van de jaren 2011-2012: renovatie of
constructie van gebouwen die aan de Gemeente Elsene toebehoren
Niet exhaustieve lijst van de in 2011-2012 geprogrammeerde projecten:
1. Huivesting :
56 Elisastraat
…
2. Erendiensten :
Heilig Kruis kerk.
…
3. Scholen :
Scholen 7 en 8
…
4. Diversen :
Madeleine Clément domein (Waver): herstelwerkzaamheden, herinrichting en
uitbreiding. Uitbreiding bookshop museum
…
5. Sport :
…
Algemeenheden:
Bouwheer:
Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door zijn College van Burgemeester en
Schepenen.
Architect:
Dienst architectuur of studiebureaus die door de Gemeente Elsene aangeduid zijn.
Project:
Op te stellen in 2011-2012.
Veronderstelde datum van aanvang van de werken:
Vanaf 2012-2013.
Opdracht :
De periodieke bezoeken op werf (1x per week): de ingenieur zal over de goede
uitvoering van de werken waken. De minimumduur van aanwezigheid van de
ingenieur op de werf voor de periodieke bezoeken wordt op 2 uur per week
vastgelegd.
Specifieke bijkomende bezoeken als er belangrijke risico’s tijdens bepaalde

Particularités :
1) L’ingénieur et le conseiller PEB s’engagent à accomplir en temps voulu et de
manière adéquate toutes les tâches qui lui sont imposées par le présent cahier des
charges.
2) L’ingénieur et le conseiller PEB travailleront en étroite collaboration avec la
Commune d’Ixelles et notamment à la tenir informer par tous les moyens
nécessaires et dans les plus brefs délais de ses constatations.
3) L’ingénieur et, le cas échéant, le conseiller PEB assisteront aux réunions
techniques de chantier et communiquera les informations concernant le chantier.
4) L’ingénieur et, le cas échéant, le conseiller PEB assisteront à toutes les réunions
d’information organisées par la Commune d’Ixelles.
5) L’ingénieur et le conseiller PEB s’engageront à garder le secret le plus strict visà-vis
des tiers sur les informations, renseignements et documents recueillis ou
portés à sa connaissance à l’occasion de sa mission.
L’attention du soumissionnaire est attirée sur le fait que l’exercice de la mission
s’effectuera en tenant compte du bilinguisme (français - néerlandais) de l’ensemble
des documents relatifs au projet et en tenant compte de la langue arrêtée à l’issue de
l’adjudication relative à l’étude et à la réalisation du projet.
Ainsi, tous les documents diffusés seront en français et en néerlandais et l’ingénieur
aura la capacité d’effectuer sa mission tant en français qu’en néerlandais.
- 22 -
fases van de werken optreden.
Bijzonderheden:
1) De ingenieur en de EPB-adviseur verbinden zich ertoe tijdig en op adequate
wijze alle taken die hem door dit bestek zijn opgelegd te vervullen.
2) De Ingenieur en de EPB-adviseur zullen nauw met de Gemeente Elsene
samenwerken en meer bepaald door haar met alle noodzakelijke middelen en
binnen de kortste termijnen van zijn vaststellingen geïnformeerd te houden.
3) De ingenieur en eventueel de EPB-adviseur zullen aan de technische
werfvergaderingen deelnemen en zullen de informatie betreffende de werf meedelen.
4) De ingenieur en eventueel de EPB-adviseur zullen aan alle informatievergaderingen
die door de Gemeente Elsene georganiseerd worden, deelnemen.
5) De ingenieur en de EPB-adviseur verbinden zich ertoe de grootste
geheimhouding te bewaren t.a.v. derden m.b.t. informatie, inlichtingen en
documenten die hij verzameld heeft of die hem naar aanleiding van zijn
opdracht ter kennis zijn gebracht
De aandacht van de inschrijver wordt gevestigd op het feit, dat het uitvoeren van de
opdracht zal gebeuren rekening houdend met de tweetaligheid (Frans -
Nederlands) van het geheel der documenten m.b.t. tot het project en rekening
houdend met de definitieve taal op het einde van de aanbesteding m.b.t. de studie
en de verwezenlijking van het project. Zo zullen alle verspreide documenten in het
Frans en in het Nederlands zijn en de ingenieur zal de capaciteit hebben om zijn
opdracht zowel in het Frans als in het Nederlands uit te voeren.

In te vullen, gedateerd, gehandtekend en door de inschrijver te voegen bij zijn offerte,
IDENTITEITEN VAN HUN RESPECTIEVELIJKE ADJUNCTEN :
PRIJSLIJST 1 : STABILITEIT
STABILITEIT: ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
SPECIALE TECHNIEKEN:,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
EPB: ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
Bedrag van de veronderstelde uitgave voor de
werken van stabiliteit BTW uitgesloten
van 0 tot 20.000 €
van 20.001 tot 40.000 €
van 40.001 tot 75.000 €
van 75.001 tot 150.000 €
van 150.001 tot 250.000 €
van 250.001 tot 400.000 €
van 400.001 tot 600.000 €
van 600.001 tot 800.000 €
van 800.001 tot 1.000.000 €
van 1.000.001 tot 1.250.000 €
van 1.250.001 tot
meer dan 1.500.001 €
1.500.000 €
TOTAAL van de prijslijst 1
PRIJSLIJST 2 : SPECIALE TECHNIEKEN
Bedrag van de veronderstelde uitgave voor de
werken van speciale technieken BTW uitgesloten
van 0 tot 20.000 €
van 20.001 tot 40.000 €
van 40.001 tot 75.000 €
van 75.001 tot 150.000 €
van 150.001 tot 250.000 €
van 250.001 tot 400.000 €
van 400.001 tot 600.000 €
van 600.001 tot 800.000 €
van 800.001 tot 1.000.000 €
van 1.000.001 tot 1.250.000 €
van 1.250.001 tot
meer dan 1.500.001 €
1.500.000 €
TOTAAL van de prijslijst 2
PRIJSLIJST 3 : EPB-ADVISEURS
Conseiller PEB
VAST BEDRAG
VAST BEDRAG
Bedrag van de veronderstelde uitgave ≤500.000 €
de 500.001
à 1.000.000
€
de
1.000.001 à
2.000.000 €
> 2.000.001
€
Vast bedrag Vast bedrag Vast bedrag Vast bedrag
Eenvoudige renovatie
1. Voorstel EPB: vereenvoudigd formulier XXXXX XXXXX
2. Vereenvoudigde EPB Verklaring XXXXX XXXXX
Totalen XXXXX XXXXX
Zware renovatie en nieuwbouw
1. Voorstel EPB met inbegrip van de haalbaarheidstudie, indien nodig
2. Technisch dossier en opvolging werf
3. Afgifte van de EPB Verklaring
4. Afgifte van het certificaat nieuwbouw
Totalen
Totaal van al de totalen van de prijslijst 3
TOTAAL VAN DE PRIJSLIJSTEN 1, 2 en 3
STUDIEBUREAU VAN INGENIEURS VOOR STABILITEIT, VOOR SPECIALE TECHNIEKEN EN EPB-ADVISEURS
VOLLEDIGE OPDRACHTEN IN HET KADER VAN VERSCHEIDENE OPDRACHTEN N°2011-206
INVENTARIS
IDENTITEIT VAN DE INGENIEUR IN STABILITEIT :,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
IDENTITEIT VAN DE INGENIEUR IN SPECIALE TECHNIEKEN :,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
IDENTITEIT VAN DE ADVISEUR EPB :,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
Het bedrag van de offerte is verschillend van het bedrag van de bestelling.

COMMUNE D'IXELLES GEMEENTE ELSENE
- : - - : -
3ème Direction 3de Directie
- : - - : -
TRAVAUX PUBLICS OPENBARE WERKEN
- : -
- : -
Service Architecture Dienst Architectuur
BUREAU D’ETUDES D’INGENIEURS EN STABILITE, EN TECHNIQUES
SPECIALES ET CONSEILLER SUR LA PERFORMANCE ENERGETIQUE
DES BATIMENTS
MISSIONS COMPLETES DANS LE CADRE DE DIVERS PROJETS
PENDANT 1 AN
ADJUCATION PUBLIQUE
2011-206
OFFRE
Pour rédiger son offre, le soumissionnaire doit utiliser le présent formulaire sur papier
libre ou tout autre document certifié conforme au modèle prévu.
L’offre et ses annexes seront signées pour accord et chaque page sera
paraphée par le soumissionnaire.
Le soussigné :................................................................................................................
........................................................................................................................................
STUDIEBUREAU VAN INGENIEURS VOOR STABILITEIT EN VOOR
SPECIALE TECHNIEKEN EN ADVISEURS VOOR ENERGIEPRESTATIE
VAN GEBOUWEN
VOLLEDIGE OPDRACHTEN IN HET KADER VAN VERSCHEIDENE
PROJECTEN GEDURENDE EEN JAAR
OPENBARE AANBESTEDING
2011-206
OFFERTE
Om zijn offerte op te maken, dient de inschrijver gebruik te maken van onderhavig
formulier op ongezegeld papier of van een ander, conform het model gewaarmerkt
document.
De offerte en zijn bijlagen worden getekend voor akkoord en elke pagina wordt
geparafeerd door de inschrijver.
De ondergetekende : ....................................................................................................
........................................................................................................................................
(Nom et Prénoms) .......................................................................................................... (Naam en voornamen)...................................................................................................
Qualité ou profession:..................................................................................................... Hoedanigheid of beroep: ...............................................................................................
de nationalité .................................................................................................................. nationaliteit::...................................................................................................................
représentant la société (raison sociale ou dénomination, forme et nationalité) : ..... vertegenwoordiger van de aanneming (firma of benaming, rechtsvorm en
.......................................................................................................................................... nationaliteit) :………………………………………………………………………...
.......................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
dont le siège social est situé n° : ………………..rue :.................................................... waarvan de zetel gevestigd is nr……………, straat ………………………………..
.................................................................................................................................. ……………………………….:…………………………………… :………………………
à : ………………………………………………………code postal: …………………….
n° de téléphone ................................................................................................................
op :………………………………………………………….postcode :…….……………
telefoonnummer ...............................................................................................................
n° de fax ........................................................................................................................... faxnummer : .............................................................................................................
Adresse e-mail : ………………………………………………………………… Email adres : …………………………………………………………………………………

- 2 -
ou bien* of wel*
La Société De Vennootschap
(Raison sociale ou dénomination, forme, nationalité, siège)
représentée par le(s) soussigné(s)
ou bien (1)
Les soussignés:
(pour chacun, mêmes indications que ci-dessus):
en association momentanée pour la présente entreprise,
(Handelsnaam of benaming, rechtsvorm, nationaliteit, zetel)
vertegenwoordigd door de ondergetekende(n)
ofwel (1)
De ondergetekenden:
(voor elk van hen dezelfde gegevens als hierboven)
die zich tijdelijk hebben verenigd voor deze aanneming,
Immatriculé à l’O.N.S.S. sous le n°:...... ..................................................................... Inschrijvingsnummer bij de R.S.Z.:..............................................................................
Inscrit au registre de commerce de
....................................................................................................……………………..
Ingeschreven in het handelsregister van ...................……............................……….
....................................................................................................……………………..
TVA (uniquement en Belgique) n°: ........................................................................... BTW (alleen in België) :...............................................................................................
Les membres de mon personnel sont de nationalité :................................................
Mijn personeel heeft de volgende nationaliteit:…………………………………………..
Mes sous-traitants sont de nationalité ....................................................................... Mijn onderaannemers hebben de volgende nationaliteit..............................................
………………………………………………………………………………………………...
Déclare, par la présente, avoir pris connaissance suffisante des conditions applicables Verklaart hierbij kennis te hebben genomen van de voor de aanbesteding
à ce marché et accepte qu’en matière de conditions générales ou particulières de toepasselijke voorwaarden en aanvaardt dat op het vlak van de algemene of
vente, seules celles reprises dans les conditions applicables feront foi et s'engage sur bijzondere verkoopsvoorwaarden, enkel diegene die opgenomen zijn in de
ses biens meubles et immeubles à exécuter, conformément aux clauses et conditions toepasselijke voorwaarden bindend zijn en verbindt zich ertoe, op zijn roerende en
du cahier spécial des charges dont il déclare avoir une parfaite connaissance, le onroerende goederen, in overeenstemming met de bepalingen en voorwaarden van
marché suivant : bureau d’études d’ingénieurs en stabilité, en techniques spéciales et het bijzonder bestek waarvan hij verklaart een volledige kennis te hebben, de
conseiller sur la performance énergétique des bâtiments : missions complètes dans le volgende opdracht uit te voeren: studiebureau van ingenieurs voor stabiliteit en voor
cadre de divers projets pendant 1 an
speciale technieken en adviseurs voor energieprestatie van gebouwen: volledige
opdrachten in het kader van verscheidene projecten gedurende een jaar
Moyennant la somme HTVA de : ....................................................................................
TVA ( 21%) : ....................................................................................................................
TOTAL TVAC : ................................................................................................................
Voor de som ZBTW van: .................................................................................................
BTW (21%): ......................................................................................................................
TOTAAL BTWI: ................................................................................................................

1°) Aucun produit de provenance étrangère ne sera mis en œuvre pour l’exécution de
ce marché
ou bien
2°) Conformément aux dispositions de l'article 90 § 1er 4° de l'Arrêté Royal du
8 janvier 1996 est annexée, une note distincte, datée et signée, mentionnant
l'origine des produits à fournir et des matériaux à utiliser non originaires des Etats
membres de la Communauté européenne, avec indication par pays d'origine de
la valeur, droits de douane non compris, pour laquelle ces produits et matériaux
interviennent dans l'offre; s'il s'agit de produits ou de matériaux à parachever ou à
mettre en oeuvre sur le territoire des Etats membres de la Communauté
européenne, seule la valeur des matières doit être indiquée.*
Les paiements seront valablement opérés par virement aux comptes bancaires
des organismes financiers suivants : ..........................................................................
....................................................................................................……………………..
n° : ……………………………………………………………………………………………
....................................................................................................……………………..
ouvert au nom de:........................................................................................................
....................................................................................................……………………..
Sont également annexés à la présente offre :
- Les documents, modèles, échantillons et toutes autres informations* exigés par le
cahier spécial des charges régissant le présent marché, datés et signés.
LES VARIANTES LIBRES SONT INTERDITES.
Fait à ……………………………, le ………………………….
* Biffer les mentions inutiles
Le(s) soumissionnaire(s)
- 3 -
1°) Er mag geen enkel product van buitenlandse afkomst worden gebruikt voor de
uitvoering van deze aanbesteding.
of wel
2°) Conform de bepalingen van artikel 90 § 1e 4° van het Koninklijk Besluit van
8 januari 1996 wordt een aparte, gedateerde en getekende nota aangehecht die
melding maakt van de oorsprong van de te leveren producten en de te gebruiken
materialen die niet afkomstig zijn van een Lidstaat van de Europese Unie, met
vermelding per land van herkomst van de waarde, zonder de douanerechten,
vertegenwoordigd door die producten en materialen in de offerte; als het gaat om
producten of materialen die nog afgewerkt of toegepast moeten worden op het
grondgebied van een Lidstaat van de Europese Unie, moet enkel de waarde van
de grondstof opgegeven worden.*
De betalingen zullen geldig geschieden door storting op de bankrekeningen van
volgende financiële instellingen : ……………………………………………………….
....................................................................................................……………………..
nr. ……………………………………………………………………………………………
....................................................................................................……………………..
geopend op de naam : ………………………………………………………………………
....................................................................................................……………………..
Worden eveneens bij de onderhavige offerte gevoegd:
- De documenten, modellen, stalen en alle andere inlichtingen* vereist door het
speciaal bestek waaraan onderhavige aanbesteding onderworpen is, gedateerd en
getekend.
VRIJE VARIANTEN ZIJN VERBODEN.
Gedaan te ……………………………, op ………………………….
* Schrappen wat niet past.
De inschrijver(s)

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/108
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 33ste punt:
Openbare Werken (3 de Directie) - Wegbekledingen-Riolen-Beplantingen: Overheidsopdracht voor werken
nr 2011-234. Jaarlijkse onderneming van bestratingswerken en onderhoud van het wegennet, evenals alle
samenhangende werken. Onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking overeenkomstig artikel 17 § 2-
2° b) van de Wet van 24 december 1993. Opdracht met prijslijst. Bijzonder bestek, veiligheids- en
gezondheidsplan, offerteformulier en samenvattende meetstaat. Vaststelling van de opdrachtvoorwaarden.
Geraamde uitgave: 600.000,00 EUR BTWI (21 %). Goedkeuring.
--------------------
DE RAAD,
Gelet op de wet van 24 december betreffende opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten
evenals de besluiten ter uitvoering van deze wet;
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 15 oktober 2009 (ref. : 15.10.2009/A/057) die beslist
heeft:
1. de bestratings- en onderhoudswerken, evenals alle ermee samenhangende wegenwerken goed te
keuren;
2. het bijzonder bestek nr. 3/REP/02/2010, het inschrijvingsformulier, de samenvattende meetstaat en het
algemeen veiligheids- en gezondheidsplan en de prijslijst betreffende onderhavige overheidsopdracht nr.
2010-002 die integraal deel uitmaken van onderhavig besluit goed te keuren ;
3. het College van Burgemeester en Schepenen toestemming te geven deze overheidsopdracht tegen
prijslijst nr 2010-002 door openbare aanbesteding bekend te maken;
4. de uitgaven van deze werken geraamd op 600.000,00 EUR BTWI (21 %) goed te keuren;
5. deze uitgave te boeken in de gewone begroting van 2010 voor ongeveer 85 % van de raming
(hetzij. ± 516.000,00 EUR) op de artikelen met volgende economische codes:
- 124-04
- 124-06
- 124-48
- 140-06
alsook in de buitengewone begroting van 2010 voor ongeveer 15 % van de raming (hetzij
± 90.000,00 EUR) in geval van werken aan onze gemeentelijke gebouwen, hoofdzakelijk op de artikelen:
- 100/723-60 “Algemeen beheer : Herstellingswerken aan gebouwen op het openbare domein” ;
- 124/723-60 “Herstel van de gebouwen op het openbare domein” ;
- 4240/723-60 “Parking : Inrichting van de gebouwen in uitvoering”;
- 426/723-60 “Openbare verlichting : Installatiewerken” ;
- 765/721-60 “Ontspanning in open lucht : Inrichting van de terreinen in uitvoering” ;
- 700/723-60 “Algemeen onderwijs : Inrichting van de gebouwen”;
- 8492/723-60 “Gemeentelijke restaurants: Inrichting van de gebouwen in uitvoering” ;
- 8440/723-60 “Kribbes en kinderdagverblijven : Inrichting van de gebouwen”;
Onder voorbehoud van goedkeuring door de Gemeenteraad en de Toezichthoudende Overheid ;
6. de nodige kredieten aan te vragen om de uitgaven in de gewone begroting van 2011 te dekken ;
7. de uitgaven betreffende de buitengewone begroting te financieren door het afsluiten van een lening bij
een financiële instelling of door aanwending van eigen fondsen;
Gelet op het schrijven van 18 december 2009 van de Dienst Administratief Toezicht van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest, re. 009-2009/9995-xc die ons informeert dat er geen bezwaar is tegen de
beraadslaging van de Gemeenteraad ref. : nr. 15.10.2009/A/057;

- 2 -
Gelet op de beraadslaging van het College van Burgemeester en Schepenen van 10 mei 2010
(ref. : 10/05/2010/B/027) die beslist heeft:
1. het analyserapport van de gedateerde en ondertekende offertes in bijlage goed te keuren hetwelk de
toekenning van de opdracht motiveert en integraal deel uitmaakt van onderhavige beslissing ;
2. op basis van de kwalitatieve selectiecriteria volgende aannemers te selecteren : BOUCHER, KEMBO,
DE DENDER, VERHAEREN, MELIN en KRINKELS ;
3. op basis van de regelmatigheidscriteria de offertes van volgende aannemers te weerhouden : BOUCHER,
KEMBO, DE DENDER, VERHAEREN, MELIN en KRINKELS ;
4. de overheidsopdracht van werken met prijslijst nr. 2010-002 betreffende de jaarlijkse onderneming van
bestratingswerken en onderhoud van het wegennet, evenals alle samenhangende werken toe te wijzen
aan de firma BOUCHER (EUROVIA), Allée Hof ter Vleest, 1 te 1070 Brussel volgens zijn offerte van
24 maart 2010 voor een totaal bedrag van 466.911,13 EUR (BTW 21 %) ;
5. de uitgave van 466.911,13 EUR BTWI goed te keuren die op de gewone begroting van 2010 voor
ongeveer 85 % van de raming geboekt zal worden op de artikelen met volgende economische codes:
- 124-04
- 124-06
- 124-48
alsook in de buitengewone begroting van 2010 voor ongeveer 15 % van de raming in geval van werken
aan onze gemeentelijke gebouwen, hoofdzakelijk op de artikelen:
- 100/723-60 “Algemeen beheer: Herstellingswerken aan gebouwen op het openbare domein”
- 124/723-60 “Herstel van de gebouwen op het openbare domein”;
- 4240/723-60 “Parking : Inrichting van de gebouwen in uitvoering”;
- 765/721-60 “Ontspanning in open lucht: Inrichting van de terreinen in uitvoering”;
- 700/723-60 “Algemeen onderwijs : Inrichting van de gebouwen”;
- 8492/723-60 “Gemeentelijke restaurants: Inrichting van de gebouwen in uitvoering” ;
- 8440/723-60 “Kribbes en kinderdagverblijven: Inrichting van de gebouwen”;
6. de nodige kredieten aan te vragen om de uitgaven in de gewone begroting van 2011 te dekken ;
7. de uitgaven betreffende de buitengewone begroting te financieren door het afsluiten van een lening bij
een financiële instelling of door aanwending van eigen fondsen;
Gelet op de brief van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijke Gewest – Toezichthoudende Overheid
van 26 juli 2010 die ons informeert dat de beraadslaging van het College van Burgemeester en Schepenen
van 10 mei 2010 uitvoerbaar is geworden door het verstrijken van de termijn;
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 24 maart 2010 (ref. : 24.03.2011/A/49) die beslist heeft:
om de aanvulling van het begrotingsartikel 136/127-12 getiteld “Wagenpark: huren van het
transportmaterieel” aan de overheidsopdracht voor werken nr. 2010-002: Jaarlijkse onderneming van
bestratingswerken en onderhoud van het wegennet, evenals alle samenhangende werken goed te keuren;
Overwegende dat onderhavige opdracht 2011-234 bestaat uit de herhaling van soortgelijke werken als die
van opdracht nr. 2010-002;
Overwegende dat de mogelijkheid om over te gaan tot een onderhandelingsprocedure zonder
bekendmaking overeenkomstig artikel 17 § 2- 2°, b) van de Wet van 24 december 1993 door beroep te doen
op de aannemer die de eerste opdracht kreeg aangeduid was sinds de mededinging voor de eerste
opdracht die via openbare aanbesteding gegund werd;
Overwegende dat de aankondiging en het bijzonder bestek immers het volgende bepalen: “De Gemeente
behoudt zich de mogelijkheid voor om de opdracht te hernieuwen in toepassing van de bepalingen van
artikel 17 § 2- 2°, b) van de Wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten en sommige
opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten”;
Overwegende dat deze mogelijkheid beperkt is tot een periode van drie jaar na het gunnen van de
oorspronkelijke opdracht;
Overwegende dat opdracht nr. 2010–002 oorspronkelijk op 30 juli 2010 werd gegund ;
Overwegende dat de Gemeente bijgevolg de mogelijkheid heeft om de opdracht van bestratingswerken en
onderhoud van het wegennet, evenals alle samenhangende werken toe te wijzen aan de aannemer die de
eerste opdracht kreeg zonder mededinging via onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking
overeenkomstig artikel 17 § 2- 2°, b) van de Wet van 24 december 1993 en dit tot 30 juli 2013;
Overwegende dat de Gemeente de aannemer die de eerste opdracht kreeg zal raadplegen;

- 3 -
Gelet op het bijzonder bestek en de samenvattende meetstaat betreffende onderhavige opdracht voor
werken overeenkomstig het basisontwerp;
Overwegende dat het geraamde bedrag voor deze opdracht voor werken 495.867,76 EUR ZBTW bedraagt,
zijnde 600.000,00 EUR BTWI (21 %) voor één jaar,
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Pierre LARDOT, Schepen van Openbare werken,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de jaarlijkse onderneming van bestratings- en onderhoudswerken, evenals alle ermee
samenhangende wegenwerken goed te keuren;
2. het bijzonder bestek, het veiligheids- en gezondheidsplan, de samenvattende meetstaat en het
inschrijvingsformulier betreffende onderhavige overheidsopdracht nr. 2011-234 die integraal deel
uitmaken van onderhavig besluit en overeenkomstig de oorspronkelijke opdracht nr. 2010-002 gegund
via openbare aanbesteding goed te keuren ;
3. een overheidsopdracht voor werken tegen prijslijst via onderhandelingsprocedure zonder
bekendmaking overeenkomstig artikel 17 § 2- 2°, b) van de Wet van 24 december 1993 uit te
schrijven;
4. de aannemer van de eerste opdracht nr. 2010-002 de firma EUROVIA BELGIUM (BOUCHER), Allée Hof ter
Vleest 1 te 1070 Brussel te raadplegen;
5. de uitgaven van deze werken geraamd op 600.000,00 EUR BTWI (21%), prijsherziening en
veronderstelde hoeveelheden inbegrepen goed te keuren;
6. deze uitgave te boeken in de gewone begroting van 2011 voor ongeveer 85 % van de raming
op de artikelen met volgende economische codes:
- 424/124-06: “Verkeer en parkeren : technische prestaties door derden” (beschikbaar :
295.697,09 EUR) ;
- 424/124-48: “Verkeer en parkeren : andere technische kosten” (beschikbaar : 16.438,56 EUR) ;
- 4210/124-02 : “Infrastructuur wegen : technisch materiaal” (beschikbaar : 14.606,21 EUR) ;
- 4210/124-06 : “Infrastructuur wegen : technische prestaties door derden” (beschikbaar :
92.726,84 EUR) ;
- 4210/124-48 : “Infrastructuur wegen : andere technische kosten” (beschikbaar : 46.211,00 EUR) ;
- 136/127-12: «Wagenpark: huur transportmaterieel” (beschikbaar: 0,00 EUR);
- 878/124-06 : “Begraafplaats : technische prestaties door derden” (beschikbaar : 1.259,69 EUR) ;
alsook in de buitengewone begroting van 2011 voor ongeveer 15 % van de raming in geval van werken
aan onze gemeentelijke gebouwen, hoofdzakelijk op de artikelen:
- 100/723-60 “Algemeen beheer: Herstellingswerken aan gebouwen op het openbare
domein” (krediet : 4.439.000 EUR – beschikbaar : 3.341.407,082 EUR) ;
- 124/723-60 “Herstel van de gebouwen op het openbare domein” (krediet : 2.422.000 EUR –
beschikbaar : 2.282.000 EUR) ;
- 4240/723-60 “Parking : Inrichting van de gebouwen in uitvoering” (krediet: 3.813.000 EUR –
beschikbaar : 3.436.529,15 EUR) ;
- 765/721-60 “Ontspanning in open lucht: Inrichting van de terreinen in uitvoering” (krediet: 0 EUR –
beschikbaar : 0 EUR);
- 700/723-60 “Algemeen onderwijs : Inrichting van de gebouwen” (3.672.001 EUR – beschikbaar :
2.748.567,58 EUR);
- 8492/723-60 “Gemeentelijke restaurants: Inrichting van de gebouwen in uitvoering” (krediet :
20.000 EUR – beschikbaar : 20.000 EUR) ;
- 8440/723-60 “Kribbes en kinderdagverblijven: Inrichting van de gebouwen” (krediet : 5.792.358 EUR
– beschikbaar : 5.752.358 EUR);
7. de investeringsuitgaven te financieren door het afsluiten van een lening bij een financiële instelling of
door aanwending van eigen fondsen;
8. de nodige kredieten aan te vragen om de uitgaven in de gewone begroting van 2012 te dekken;

- 4 -
Deze beraadslaging zal ter goedkeuring aan de Toezichthoudende overheid overgemaakt worden,
overeenkomstig de bepalingen van de ordonnantie van 14 mei 1998 evenals deze van het Besluit van de
Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 5 juli 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht :
André SAPART, Willy DECOURTY.
Adjunct Gemeentesecretaris.

COMMUNE D'IXELLES GEMEENTE ELSENE
- : - - : -
3ème Direction 3de Directie
- : - - : -
TRAVAUX PUBLICS OPENBARE WERKEN
- : - - : -
Revêtements – Egouts - Plantations Wegen – Riolen - Beplantingen
ENTREPRISE ANNUELLE DES TRAVAUX DE PAVAGE,
D'ENTRETIEN ET TOUS TRAVAUX CONNEXES EN VOIRIE (2011-2012)
PROCEDURE NEGOCIEE SANS PUBLICITE
Marché public n° 2011-234
CAHIER SPECIAL DES CHARGES
JAARLIJKSE AANNEMING VAN BESTRATINGS- EN ONDERHOUDSWERKEN
EN ALLE ERMEE SAMENHANGENDE WERKEN AAN DE WEGENIS (2011-2012)
ONDERHANDELINGSPROCEDURE ZONDER BEKENDMAKING
Overheidsopdracht nr. 2011-234
BIJZONDER BESTEK

COMMUNE D'IXELLES
3ème DIRECTION - TRAVAUX PUBLICS
Service Revêtements-Egouts-Plantations
PROCEDURE NEGOCIEE SANS PUBLICITE
PREMIERE PARTIE - CLAUSES ADMINISTRATIVES
A. INTRODUCTION
1.1. Dispositions générales
1. .Pouvoir adjudicateur
La Commune d’Ixelles représentée par son Collège des Bourgmestre et Echevins
- 168 chaussée d’Ixelles - 1050 Bruxelles - Belgique.
Personne à contacter : Monsieur P. MONIN (ext: 6360) ou Monsieur O. DE
KLERCK (ext: 6361) - tél. : 02./515.63.63 - Fax : 02/515.63.02.
Le cahier spécial des charges relatif à l’entreprise peut être consulté dans les
bureaux du Service « Revêtements-Egouts-Plantations » de la Commune
d’Ixelles, 168a chaussée d’Ixelles à 1050 Bruxelles, les jours ouvrables de 9 à 12
heures (samedi excepté).
2. Mode de passation du marché
Le marché est passé par voie de procédure négociée sans publicité conformément
à l’article 17 § 2-2° b) de la Loi du 24 décembre 1993.
3. Objet du marché
La présente entreprise a pour objet les travaux de pavage, d'entretien et tous
travaux connexes en voirie.
- 2 -
GEMEENTE ELSENE
3de DIRECTIE OPENBARE WERKEN
Dienst Bestratingen-Riolen-Beplantingen
ONDERHANDELINGSPROCEDURE ZONDER BEKENDMAKING
EERSTE DEEL - ADMINISTRATIEVE BEPALINGEN
A. INDIENEN
1.1. Algemene inrichtingen
1. Aanbestedende overheid
Gemeente Elsene vertegenwoordigd door het College van Burgemeester en
Schepenen, Elsensesteenweg 168, 1050 Elsene, België.
Te contacteren perso(o)n(en) : De heer P. MONIN (toestel: 6360) of de heer O.
DE KLERCK (toestel 6361), tel.: 02.515.63.63 - Faxtoestel: 02/515.63.02.
Het bestek omtrent deze aanneming kan worden geraadpleegd in de kantoren
van de Dienst "Bestratingen - Riolen en Beplantingen" van de Gemeente
Elsene, 168a Elsensesteenweg te 1050 Brussel, de werkdagen van 9 tot 12 uur
(zaterdag uitzonderd).
2. Wijze van gunning van de opdracht
De opdracht wordt gegund bij wege van een onderhandelingsprocedure zonder
bekendmaking in overeenstemming met het artikel 17 § 2-2° b) van de Wet van de
24 december 1993.
3. Voorwerp van de opdracht
De aanneming heeft als opdracht het uitvoeren van bestratings- en onderhoudswerken
en alle ermee samenhangende werken aan de wegenis.

4. Description des ouvrages
A) Les travaux de pavage comprennent:
1°) les déblais et remblais nécessaires à la mise sous profil des voies publiques
en vue de l'exécution des travaux de pavage à effectuer par l'adjudicataire;
2°) l'exécution de pavage au moyen de pavés neufs ou de remploi fournis à pied
d'oeuvre par la Commune, dans la voirie communale et dans les propriétés
communales;
3°) l'exécution des relevés à bout, des réfections de tranchées et des menues
réparations de pavage dans la voirie communale et dans les propriétés
communales;
4°) le remplissage des joints de certains pavages au moyen de mortier bitumeux;
5°) la fourniture et la mise en oeuvre des matériaux nécessaires à l'exécution des
travaux neufs, des renouvellements, réfections et réparations des trottoirs,
terre-pleins, etc... en pavés ou dalles en béton comprimé, des bordures de
trottoirs et de terre-pleins, tant pour les travaux exécutés pour compte de
tiers sur la voie publique que pour les propriétés communales.
- 3 -
4. Beschrijving van de werken
A) De bestratingswerken omvatten:
1°) het uitvoeren van de nodige uitgravingen en aanvullingen ter verwezenlijking van
het in profiel brengen der openbare wegen met het oog op de bestratingswerken
door de inschrijver uit te voeren;
2°) het bestratingswerk der gemeentewegen en oppervlakten binnen de gemeenteeigendommen
middels nieuwe of herbruikte straatstenen door de Gemeente ter
plaatse te leveren;
3°) het opbreken van de bestaande kasseiwerken en het herplaatsen dezer onder
het gewenste peil, het herstellen van de sleuven, het uitvoeren van kleine
herstellingswerken aan de bestrating der gemeentewegen en gemeenteeigendommen;
4°) het vullen der voegen van zekere bestratingen met bitumeuze mortel;
5°) het leveren en het verwerken der nodige materialen voor het uitvoeren van
nieuwe werken, vernieuwingswerken en herstellingswerken van stoepen,
verhoogde bermen, enz... in straatstenen, in tegels van geperst beton; van de
kantstenen van stoepen en verhoogde bermen, zowel voor de werken
uitgevoerd voor rekening van derden op openbare wegen als ook voor de
gemeente-eigendommen.
Ces travaux peuvent consister en : Deze werken kunnen bestaan uit :
a) construction et renouvellement des trottoirs avec pavés neufs ou de
remploi, ou dalles en béton comprimé;
a) het aanleggen en vernieuwen der stoepen met nieuwe of hergebruikte
straatstenen of tegels van geperst beton;
b) établissement et renouvellement des bordures en matériaux neufs
destinés à limiter les trottoirs ou les terre-pleins;
b) het plaatsen en vernieuwen van kantstenen met nieuwe materialen om
stoepen en verhoogde bermen te begrenzen;
c) réfection et réparation de bordures ou de trottoirs en pavés, en dalles ou c) het herstellen der kantstenen en stoepen met kasseien, met tegels van
en béton comprimé ;
geperst beton;
6°) l'exécution des transports divers;
7°) la fourniture de sable, cendrées et dolomie pour des travaux effectués par les
ouvriers communaux;
8°) l'exécution des pavages à établir par la Commune, pour le compte de
particuliers;
6°) het uitvoeren van allerlei vervoersopdrachten;
7°) het leveren van zand, as en dolomiet voor werken door de gemeentearbeiders
uit te voeren;
8°) het uitvoeren van bestratingswerken door de Gemeente voor rekening van
particulieren;

9°) éventuellement, l'exécution des travaux aux trottoirs des Communes dont les
rues sont limitrophes d'Ixelles;
10°) la réparation locale de revêtements asphaltiques au moyen d'un micro-béton,
type IV;
B) Les travaux d'entretien peuvent comprendre la fourniture et la mise en oeuvre
des matériaux nécessaires à l'exécution des travaux divers et d'amélioration
ci-dessous définis, à effectuer tant pour le compte de la Commune que pour
celui de particuliers ou de tiers et effectués d'office par elle :
1°) terrassements et démolitions;
2°) exécution d'ouvrages divers en maçonnerie de briques ou de béton;
3°) construction et reconstruction de canalisations en tuyaux en grès vernissé;
4°) l'enlèvement, le déplacement ou le rehaussement d'avaloirs et le
rehaussement de taques d'égout ou similaires;
5°) établissement, réparation ou enlèvement de clôtures.
Les fournitures et travaux énumérés ci-dessus, peuvent, en outre, être exécutés
pour d’autres services communaux
5. Délai d’exécution:
La durée du marché est fixée à 365 jours calendriers.
L'entreprise prendra cours au jour précisé dans l’ordre de commencer les travaux.
Le planning d'exécution des divers travaux est fixé par le fonctionnaire dirigeant.
L'entrepreneur ou son délégué prendra régulièrement contact avec le Service de la
REP, 187 chaussée d'Ixelles, tél: 02/515.63.61.
Le délai d'exécution de chaque travail est déterminé par le fonctionnaire dirigeant,
d'après son importance et son caractère d'urgence.
Toutefois, les délais partiels maximum doivent être respectés
* max 3 jours ouvrables par trottoir (+/- 20 m²)
* max 3 jours ouvrables par réparation de tranchée
- 4 -
9°) eventueel, het uitvoeren van werken aan stoepen van wegen die aan de
Gemeente Elsene palen;
10°) het lokaal herstellen van KWS-wegbedekkingen door middel van een microbeton,
type IV.
B) De onderhoudswerken kunnen omvatten: het leveren en verwerken der nodige
materialen voor de uitvoering van de verschillende bovenvermelde werken en
verbetereingen voor rekening van de Gemeente, particulieren of derden en
ambtshalve door hen uitgevoerd:
1°) grond- en slopingswerken;
2°) het uitvoeren van verschillende werken in metselwerk van baksteen of beton;
3°) het bouwen of wederopbouwen van kanaliseringen in geverniste gresbuizen;
4°) het verwijderen, verplaatsen of hoger brengen van straatkolken en het hoger
brengen van riooldeksels of gelijkaardig;
5°) het aanleggen, herstellen of slopen van afsluitingen.
De bovenvermelde leveringen en werken, kunnen bovendien voor rekening van
andere gemeentediensten uitgevoerd worden.
5. Uitvoeringstermijn:
De duur van de opdracht is vastgesteld op 365 kalenderdagen.
De aanneming vangt ten vroegste aan op duidelijksdag in het bevel tot uitvoering van
de werken.
De uitvoeringsrangplanning van verschillende werken wordt door de leidende
ambtenaar van het bestuur vastgesteld.
De aannemer of zijn afgevaardigde zal regelmatig contact opnemen, met de Dienst
van WRD, 187 Elsensesteenweg, tel. 02/515.63.61.
De uitvoeringstermijn van ieder werk wordt bepaald door de leidende ambtenaar,
volgens het belang en de dringende noodzakelijkheid ervan.
De gedeeltelijke termijn maximum moet worden gerespecteerd
* max 3 werkdagen per stoep (+/- 20 m²)
* max 3 werkdagen per greppelherstel

Quel que soit le nombre de travaux qui ont déjà été commandé à l'entrepreneur, il ne
peut arguer du nombre de ces ouvrages ou de leur importance pour prolonger les
délais d'exécution imposés, sans accord préalable avec le fonctionnaire dirigeant; il
doit prendre les dispositions nécessaires pour faire face à la situation.
1.2. Clauses administratives et contractuelles
- 5 -
Wat ook het aantal werken is die al aan de aannemer bevolen werd, kan hij het aantal
of de belangrijkheid van de deze werken niet als aanleiding beschouwen om de
opgelegde uitvoeringstermijnen te verlengen, zonder voorafgaande toestemming van
de leidende ambtenaar: hij is gehouden de nodige maatregelen te treffen om tegen
die toestand opgewassen te zijn.
1.2. Administratieve en contractuele bepalingen
ARTICLE 1 - Cahier des charges, plans, offre. ARTIKEL 1 - Bestekken, plannen, offerte.
A. Cahier des charges
A. Bestek
Pour autant qu’il n’y soit pas dérogé par les prescriptions du présent cahier spécial
des charges, sont applicables au présent marché les dispositions et conditions de:
1. la loi du 24 décembre 1993 (M.B. du 22 janvier 1994) relative aux marchés
publics de travaux, de fournitures et de services;
2. l’arrêté royal du 8 janvier 1996 (M.B. du 26 janvier 1996) relatif aux marchés
publics de travaux, de fournitures et de services;
3. l’arrêté royal du 26 septembre 1996 et son annexe établissant le cahier général
des charges des marchés publics de travaux, fournitures et de services (M.B. du
18 octobre 1996);
4. le cahier des charges-type 2000 concernant les voiries de la Région Bruxelles-
Capitale;
Sont également d'application :
5. les clauses techniques du "Règlement Général sur les Bâtisses" de la
Commune d'Ixelles arrêté en séance du Conseil communal du 9 janvier 1948 et
pris pour notification par la Députation permanente, le 17 février 1948;
6. les clauses techniques du "Règlement sur les trottoirs" de la Commune
d'Ixelles arrêté en séance du Conseil communal du 16 septembre 1949,
7. le Règlement Général sur la Protection du Travail;
In zover er niet wordt van afgeweken door de bepalingen van onderhavig bestek,
zijn op deze aanneming van toepassing de bepalingen en voorwaarden van:
1. de wet van 24 december 1993 (B.S. van 22 januari 1994) betreffende de
overheidsopdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten;
2. het koninklijke besluit van 8 januari 1996 (B.S. van 26 januari 1996)
betreffende de overheidsopdrachten voor aanneming van werken, leveringen
en diensten;
3. het koninklijke besluit van 26 september 1996, en zijn bijlage houdende
vaststellingen van de algemene aannemingsvoorwaarden van de
overheidsopdrachten van werken, leveringen en diensten (B.S. van 18
oktober 1996);
4. het type-bestek 2000 betreffende wegen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest;
Zijn eveneens van toepassing :
5. de technische bepalingen van de "Algemene bouwverordening" van de
Gemeente Elsene", vastgesteld in zitting van de Gemeenteraad van 9 januari
1948 en voor betekening genomen door de Bestendige Deputatie op 17
februari 1948;
6. de technische bepalingen van de "Verordening voor stoepen" der gemeente
Elsene vastgesteld in zitting van de Gemeenteraad van 16 september 1949;
7. het Algemeen Reglement op de Arbeidsbescherming;

8. le règlement général pour la protection du travail, dernière Edition(R.G.P.T.), la
loi du 4 août 1996 (loi BET) relative au bien-être des travailleurs lors de
l’exécution de leur travail, les arrêtés d’exécution prévoyant le nouveau code
sur le bien-être (code BET), l’Arrêté Royal du 25 janvier 2001 concernant les
chantiers mobiles ou temporaires, ainsi que l(Arrêté Royal du 19 décembre
2001 concernant la formation complémentaire des coordinateurs en matière de
sécurité et de santé ;
9. le règlement général sur les installations électriques A.R. du 10.3.1981 (M.B.
du 29 avril 1981) et les arrêtés le complétant ou le modifiant ;
10. les prescriptions de l’Intercommunale Bruxelloise de Distributions des Eaux ;
11. les prescriptions de la Compagnie distributrice du gaz et de l’électricité ;
12. les normes éditées par l'Institut Belge de la Normalisation en vigueur à la date
de l'adjudication;
13. la circulaire générale sur la signalisation routière et ses compléments;
14. la circulaire n° 584-7 du 12/10/88 relative à la redevance due au Centre de
Recherche Routière (C.R.R.);
15. la circulaire n°44-2-90-1 du 27/11/90 relative au contrôle et respect des
obligations sociales des entreprises adjudicataires et de leurs sous-traitants ;
16. la circulaire n°555-4 du 27/06/1986 : coût du matériel d’entrepreneurs (CMK-83
et ses compléments ultérieurs) ;
17. la circulaire n° 574-19 du 27/06/1986 : calcul du coût horaire des engins lors de
l’établissement des décomptes ou de la révision des prix unitaires ;
18. le “code de bonne pratique pour la prévention des dégâts aux installations
souterraines” (circulaire n°512-107 du 12 mars 1985 du Ministère des Travaux
Publics) ;
19. l'Arrêté royal du 18 février 1994 (M.B. du 26 février 1994) définissant la nature
des intempéries qui empêchent le travail;
- 6 -
8.
het algemeen reglement voor de bescherming van de arbeid, laatste Uitgave
(A.R.A.B.), de wet van 4 augustus 1996 (wet WOW) met betrekking tot het
welzijn van de werkers gedurende de uitvoering van hun werk, de
uitvoeringsbesluiten houdende voorziening van de nieuwe code m.b.t. het
welzijn (code WOW), het Koninklijk Besluit van 25 januari 2001 betreffende de
mobiele en de tijdelijke werven, evenals het Koninklijk Besluit van 19
december 2001 betreffende de bijkomende opleiding van de coördinatoren
inzake de veiligheid en de gezondheid;
9. het algemeen reglement m.b.t. de elektrische installaties K.B. van 10.3.1981
(B.S. van 29 april 1981) en de besluiten die het aanvullen of wijzigen;
10. de voorzichten van de Brusselse Intercommunale voor Waterdistributie;
11. de voorschriften van de Distributiemaatschappij van gas en elektriciteit;
12. de op de datum van aanbesteding in voege zijnde normen opgesteld door het
Belgisch Instituut van Normalisatie;
13. de algemene omzendbrief over het werkverkeer en zijn bijvoegsels;
14. de omzendbrief nr 584-7 van 12/10/88 betreffende de verplichte bijdrage aan
het Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw (O.C.W.);
15. de omzendbreif nr.44-2-90-1 van 26/11/90 betreffende de controle en de
naleving van de sociale verplichtingen van de aannemers en de
onderaannemers ;
16. de omzendbrief nr.555-4 van 27/06/1986 : kosten van het materieel van de
aannemers (CMK-83 et en haar latere bijlage);
17. de omzendbrief nr. 574-19 van 27/06/1986 : berekening van de kosten per uur
van machines tijdens de opstelling van tussenrekeningen of de herziening van
de eenheidsprijzen;
18. de “code van goede praktijk voor de voorkoming van schade aan
ondergrondse installaties” (omzendbrief nr 512-107 van 12 maart 1985 van
het ministerie van Openbare werken);
19. het Koninklijk besluit van 18 februari 1994 (B.S. van 26 februari 1994)
vaststellende de aard van het slecht weer dat het werken verhindert;

20.
Ordonnance relative à la coordination et à l’organisation des chantiers en voie
publique en Région de Bruxelles-Capitale du 5 mars 1998 ;
21. Vademecum pour les adaptations des trottoirs pour les personnes à mobilité
réduite Ministère de la Région de Bruxelles Capitale - Administration de
l’Equipement et des Déplacements - Espaces-Mobilité - Janvier 2006 ;
22. Arrêté Royal de 25 janvier 2001 concernant les chantiers temporaires ou
mobiles ;
23. toutes les lois, tous les arrêtés-lois, tous les arrêtés-royaux ou ministériels et/ou
toutes les inscriptions ministérielles qui annuleraient, modifieraient ou
compléteraient tout ou partie des documents sub. 1. à 22. ci-dessus. Le
soumissionnaire est censé avoir pris connaissance et en avoir tenu compte
dans l'élaboration de son offre de prix ;
24. Les mots "Le Ministre" et "l'Etat" de ces cahiers des charges sont supposés
être remplacés par les mots "Le Collège des Bourgmestre et Echevins" et la
"Commune d'Ixelles".
L'accomplissement d'une procédure n'implique en rien l'obligation d'attribuer un
marché. La Commune peut soit renoncer à passer le marché, soit refaire la
procédure, au besoin suivant un autre mode.
1.3. Clauses administratives et contractuelles particulières du
marché
- 7 -
20. de Ordonnantie betreffende de coördinatie en de organisatie van de werken
op de openbare weg in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 5 maart 1998;
21. Vademecum voor de aanpassing van de voetpaden aan de noden van
personen met beperkte mobiliteit Ministerie van het Brussels Hoofdstedeijk
Gewest — Bestuur Uitrusting en Vervoer- Ruimten-Mobiliteit –Januari 2006;
22. Koninklijk besluit van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele
bouwplaatsen;
23. alle wetten, wetsbesluiten, alle koninklijke of ministeriële besluiten en/of alle
ministeriële beschikkingen die volledig of gedeeltelijk de hierboven vermelde
documenten sub. 1. tot 22. zouden afschaffen, wijzigen of aanvullen. De
inschrijver is derhalve geacht er kennis van te hebben genomen en ermede
rekening te hebben gehouden bij het opmaken van zijn prijsofferte;
24. De woorden “ de Minister” en “de Staat” van deze bestekken worden
verondersteld vervangen te worden door de woorden “het College van
Burgemeester en Schepenen” en “de Gemeente Elsene”.
De voltooiing van een procedure houdt geen verplichting tot gunning van een
opdracht. De Gemeente kan ofwel tot gunning van een opdracht ofwel de nieuwe
procedure beginnen, indien nodig na een andere mode.
1.3. Bijzondere administratieve en contractuele bepalingen van
de opdracht
Les clauses administratives particulières suivantes modifient et complètent : De volgende bijzondere bepalingen wijzigen en vervolledigen :
A.R. du 8 janvier 1996: Modalités de passation du marché
l’annexe de l’A.R. du 26 septembre 1996
1.3.1. A.R. du 8 janvier 1996: Modalités de passation du marché
Art. 89 § 1er: Rédaction de l’offre
L’offre complétée du métré est rédigée sur les textes imprimés sur papier de
teinte rose, joint séparément au présent cahier spécial des charges ou sur autre
document certifié conforme au modalités prévues dans l’article 89 de l’AR du 8 janvier
1996.
K.B. van 8 januari 1996: Modaliteiten van gunning van de opdracht
Bijlage bij het K.B. van 26 september 1996
1.3.1. K.B. van 8 januari 1996: Modaliteiten van gunning van de opdracht
Art. 89 § 1ste: Opstelling van de offerte
De offerte, vervolledigd met de prijslijst wordt opgesteld op de gedrukte roze
formulieren die afzonderlijk gevoegd zijn bij het huidige bestek of op ieder ander
dokument eensluidend verklaard met de modaliteiten voorzien in artikel 89 van het
KB van 8 januari 1996.

Art.90 Documents à joindre à l’offre
Le soumissionnaire doit joindre à son offre : le métré dûment complété (formulaire
rose ou équivalent).
Critères de sélection qualitative :
Le soumissionnaire doit être en règle en matière de cotisations de sécurité
sociale et de sécurité d'existence, relative à l'avant-dernier trimestre civil
écoulé par rapport au jour d'ouverture des offres. (cfr. art 17 bis - A.R.
08/01/96). A cet effet, le Pouvoir Adjudicateur procédera lui-même par des
moyens électroniques (Digiflow) à la vérification établissant la situation du
compte de l'entreprise envers l’organisme de sécurité sociale (ONSS).
Le soumissionnaire doit joindre à son offre la preuve qu’il satisfait aux
exigences de l’agréation en classe 4 ou supérieure, catégorie C.
Régularité :
Seront également joints les deux documents comportant les renseignements suivants
:
Dans le premier, une description des modes d’exécution de l’ouvrage que le
soumissionnaire se propose d’appliquer conformément aux dispositions du plan de
sécurité et santé (article 30 de l’Arrêté Royal du 25 janvier 2001 concernant les
chantiers temporaires ou mobiles) ;
Dans le second document, un calcul de prix séparé concernant les mesures et
moyens de prévention déterminés par le plan de sécurité et santé y compris les
mesures et moyens extraordinaires de protections collective et individuelle (article
30 de l’Arrêté Royal du 25 janvier 2001 concernant les chantiers temporaires ou
mobiles).
Le prix relatif aux mesures de sécurité, de même que celui relatif à l’installation de
chantier, sont répartis sur l’ensemble des postes du métré conformément à l’article
96 § 4 de l’Arrêté Royal du 8 janvier 1996.
Formalités relatives à l'introduction de l’offre:
Le soumissionnaire est tenu de remettre prix sur le formulaire d’offre joint au présent
cahier des charges ou sur tout autre document certifié conforme au modèle prévu.
Les documents, y compris les annexes, sont signés par le soumissionnaire ou son
mandataire, ainsi que toute rature ou surcharge qui serait de nature à influencer les
- 8 -
Art. 90 Bij de offerte te voegen documenten
De inschrijver moet verplichtend bij zijn offerte voegen : de behoorlijke vervolledigde
prijslijst (roze formulier of gelijkwaardig).
Kwalitatieve selectiecriteria :
De inschrijver moet in regel zijn met de sociale zekerheidsbijdragen en
bestaanszekerheid m.b.t. het voorlaatste burgerlijk trimister t.a.v. dag voor de
opening van de inschrijvingen. (cfr. art 17 bis - K.B. 08/01/96). Met het oog
hierop zal de Aanbestedende Overheid zelf door elektronische middelen
(Digiflow) de situatie van de rekening van de onderneming tegenover de
sociale zekerheidsinstelling (RSZ) onderzoeken.
De inschrijver moet met zijn offerte het bewijs dat hij voldoet aan de eisen
van de agreatie in klasse 4 of hoger, categorie C.
Regelmatigheid :
Worden eveneens bij gevoegd twee documenten die volgende informatie bevatten:
In de eerste, een beschrijving van de werkwijzen van de werkzaamheden die de
inschrijver voorstelt toe te passen conform de bepalingen in het veiligheids- en
gezondheidsplan. (artikel 30 van Het Koninklijk Besluit van 25 januari de tijdelijke of
mobiele bouwplaatsen);
In het tweede document, een afzonderlijke prijsberekening betreffende de
maatregelen en middelen qua preventie bepaald door het veiligheids- en
gezondheidsplan met inbegrip van de uitzonderlijke maatregelen en middelen van
collectieve en individuele bescherming (artikel 30 van het Koninklijk Besluit van 25
januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele werven).
De prijs m.b.t. de veiligheidsmaatregelen, evenals deze m.b.t. de installatie van de
werf zijn verdeeld over het geheel van de posten van de meetstaat overeenkomstig
het artikel 96 § 4 van het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996.
Formaliteiten betreffende de indiening van de offerte:
De inschrijver dienen hun prijzen te vermelden op het offerteformulier in bijlage van
dit bestek of op ieder ander document dat eensluidend wordt verklaard aan het
voorziene model.
De documenten, met inbegrip van de bijlagen, zijn ondertekend door de inschrijver
of zijn gemachtigde alsook iedere doorhaling of overschrijving die de voorwaarden

conditions du marché.
La date limite de réception de l’offre est fixée dans la lettre de demande de prix. Il
s’agit de la date maximale à laquelle l’offre est réceptionnée à la Commune, en cas
d’offre réceptionnée tardivement mais contestée par le soumissionnaire, celui-ci
devra produire la preuve que l’offre a bien été réceptionnée à la Commune avant la
date limite de réception de l’offre.
L’offre doit être glissées dans une enveloppe portant l'indication :
- de l’objet et de la référence du marché,
- de la date limite de réception de l’offre
L’offre doit être, au choix du soumissionnaire :
- déposée à l'Hôtel communal d'Ixelles c/o Service des Travaux publics
168 chaussée d'Ixelles à 1050 BRUXELLES
- envoyée par la poste à l’adresse suivante:
Commune d'Ixelles
Direction des Travaux publics - REP
168 chaussée d'Ixelles
1050 BRUXELLES – B
Art.113 Les suggestions et variantes libres sont interdites.
Art.116 Notification du choix de l’adjudicataire - Validité de l’offre.
Article 116 de l'arrêté royal du 8 janvier 1996 : compte tenu des délais d’approbation
administratifs, le délai pendant lequel le soumissionnnaire est tenu par son offre est
porté de soixante. (60) à cent quatre- vingt jours de calendrier (180)
Le futur adjudicataire devra au moment de l’attribution du marché être en règle en
matière d’agréation et fournir des certificats légaux en la matière.
- 9 -
van de opdracht zouden kunnen beïnvloeden.
De uiterste datum van ontvangst van de offerte is in de brief van offerteaanvraag
vastgelegd. Het gaat om de uiterste datum op welke de offerte door de gemeente
wordt ontvangen. In geval van een laattijdig ontvangen offerte, maar betwist door
de inschrijver, zal deze laatste het bewijs moeten leveren dat de gemeente de
offerte wel degelijk ontvangen heeft vóór het verstrijken van de uiterste datum voor
het ontvangen van de offerte.
De offerte dient te worden gevoegd in een duidelijk herkenbare briefomslag met de
vermelding van:
- het voorwerp en de referentie van de opdracht
- de uiterste datum van ontvangst van de offerte
De offerte moet, naar keuze van de inschrijver:
- worden afgegeven op het Gemeentehuis van Elsene p/a Dienst van de Openbare
werken
Elsensesteenweg 168 te 1050 BRUSSEL
- per post worden verstuurd naar het volgende adres:
Gemeente Elsene
Directie van de Openbare werken -WRB
Elsensesteenweg 168
1050 BRUSSEL - B
Art.113 De suggesties en vrije varianten zijn verboden.
Art.116 Betekening van de keuze van de aannemer - Geldigheid van de offerte.
Artikel 116 van het koninklijk besluit van 8 januari 1996: Rekening houdend met de
termijnen ter administratieve goedkeuring wordt de periode waarbinnen de offertes
geldig blijven van zestig (60) op honderd tachtig kalenderdagen (180) gebracht.
De toekomstige aanbesteder zal op het ogenblik van de toekenning van de opdracht
in regel moeten zijn in verband met de erkening en en levert de wettelijke
getuigschriften terzake.
1.3.2. Annexe A.R. du 26/09/1996 : Modalités d’exécution du marché 1.3.2. Bijlage K.B. van 26/09/1996: uitvoerings-modaliteiten van de opdracht
Art. 5 – Cautionnement
Le cautionnement est fixé, conformément aux dispositions de l'article 5 de l’annexe
de l’arrêté royal du 26 septembre 1996 à 5% du montant initial du marché.
Art. 5 - Borgtocht
De borgtocht is vastgesteld, overeenkomstig de beschikkingen van het Art. 5 van de
bijlage van het Koninklijke Besluit van 26 september 1996, op 5% van het
oorspronkelijke bedrag van de overeenkomst.

L’entrepreneur déclaré adjudicataire doit verser, dans les trente jours suivant la date
de la notification du marché, un cautionnement qui est fixé au prorata du montant de
son offre, suivant les modalités prescrites par l’article 5 § 1er du cahier général des
charges.
La justification de la constitution du cautionnement est à envoyer au Collège des
Bourgmestre et Echevins de la Commune d'Ixelles c/o Travaux publics - chaussée
d'Ixelles 168 – 1050 Ixelles en mentionnant les références du marché.
Art. 9 § 1 – Libération du cautionnement après réception
La 1 ère moitié du cautionnement est libérée, à la demande écrite de l’adjudicataire,
après la réception provisoire, de toutes les commandes partielles de travaux. La 2 ème
moitié du cautionnement est libérée après demande écrite de l’adjudicataire à la
réception définitive de l’ensemble des travaux (2 ans après la réception provisoire).
Art. 10 § 1
Toutes les personnes agissant en qualité de sous-traitant à quelque stade que ce soit
doivent obligatoirement être inscrites sur la liste des entrepreneurs agréés et être
titulaires d'une agréation dans la catégorie correspondant à la nature des travaux qui
leur sont confiés et dans la classe correspondant à leur participation au marché.
Toute infraction à cette obligation sera considérée comme un manquement de
l'adjudicataire aux clauses de son contrat.
L'adjudicataire, reste dans tous les cas, seul responsable vis-à-vis de la Commune.
En cas de défaillance d'un sous-traitant, due à des circonstances de force majeure
dûment prouvées, l'adjudicataire s'engage à transmettre pour information à la
Commune l'identité du sous-traitant de remplacement auquel il se propose de faire
appel, ceci, toutefois, sans préjudice des dispositions de l'article 16 § 2, 3°.
Art. 13 - §1 - Revision des prix - Marchés de travaux
- 10 -
De aangewezen aannemer moet, binnen de dertig dagen waarop hem kennis is
gegeven van de goedkeuring van zijn inschrijvingsbiljet, een borgtocht stellen die
vastgesteld is naar verhouding van het bedrag van de offerte, zoals voorgeschreven
door Art. 5 § 1ste van het algemeen bestek.
Het bewijs van het stellen van deze borgtocht wordt aan het College van
Burgemeester en Schepenen van Elsens p/a Openbare Werken – Elsensesteenweg
168 – 1050 Elsene met vermelding van de referenties van de opdracht.
Art. 9 § 1 - Vrijmaking van de borgtocht na de oplevering
De 1 ste helft van de borgtocht wordt vrijgegeven, de totale borgtocht van alle afzonderlijke
werkopdrachten wordt door de leidende ambtenaar vrijgegeven na de volledige
voorlopige oplevering en op schriftelijke aanvraag van de aanbesteder. De 2 de helft van de
borgtocht wordt vrijgemaakt op schriftelijke aanvraag van de aanbesteder bij de definitieve
oplevering van alle werken (2 jaar na de voorlopige oplevering).
Art. 10 § 1
Alle personen moeten die handelen in hoedanigheid van onderaannemer, in welk
stadium ook, verplicht ingeschreven zijn op de lijst van de erkende aannemers en
houder zijn van een erkenning in de categorie die overeenkomt met de aard van de
hun opgedragen werken, alsmede in de met hun aandeel in de opdracht
overeenkomende klasse.
Formule de révision de prix Prijsherzieningsformule
Clause de révision : les dispositions de la rubrique "Clauses de révision" figurant à
l'article 13 du cahier général des charges complétées par les dispositions ci-après,
applicables aux entreprises de travaux relevant de la compétence de la Commission
paritaire nationale de la Construction.
Elke inbreuk op die verplichting zal beschouwd worden als een tekortkoming van de
aannemer aan de bepalingen van zijn kontrakt.
De aanbesteder blijft in alle gevallen alleen aansprakelijk ten opzichte van het
Bestuur.
Ingeval van tekortkoming van een onderaannemer, te wijten aan duidelijke bewezen
omstandigheden van overmacht, verbindt de aannemer er zich toe om aan het
voorafgaandelijk akkoord van het Bestuur, ter informatie, de identiteit van de
vervangende onderaannemer waarop hij wenst een beroep te doen voor te leggen,
dit, echter, onverminderd de beschikkingen van het artikel 16 § 2, 3.
Art. 13 - §1 Prijsherziening – Opdrachten van werken
Herzieningsbepalingen : de bepalingen die voorkomen onder de titel
"Herzieningsbepalingen" in artikel 13 van het algemeen bestek worden vervangen door
de onderstaande bepalingen die toepasselijk zijn op de aannemingen van werken die tot
de bevoegdheid van het Nationaal Paritair Comité van het Bouwbedrijf behoren.

Les modalités de révision du montant du présent marché pour tenir compte des
fluctuations des taux des salaires du personnel ouvrier occupé sur les chantiers, des
charges sociales et assurances y afférentes et de l'indice mensuel calculé sur base
d'une consommation annuelle des principaux matériaux et matières pour l'industrie de
la construction sur le marché intérieur, sont les suivantes:
Les sommes à payer sont déterminées par l'application au montant des travaux
proprement dits, établi sur la base du contrat, de la formule :
Les valeurs des paramètres a, b, c sont fixées comme suit :
a = 0,35 b = 0,35 c = 0,30
La formule est donc la suivante:
- 11 -
De procedure voor herziening van het bedrag van deze aanneming rekeninghoudend
met de schommelingen van de lonen der op de bouwplaats te werk
gestelde werklieden en van de daarop betrekking hebbende sociale lasten en
desbetreffende verzekeringen en de maandelijkse index rekening te houden die op
basis van een jaarlijks verbruik van de voornaamste materialen en materies voor de
bouwindustrie op de Interne Markt worden berekend, zijn de volgenden:
De te betalen sommen worden berekend door op het volgens het contract
vastgesteld bedrag van iedere staat van eigenlijke werken de volgende formule toe te
passen:
De aan de parameters toegekende waarden a, b en c bedragen zijn als volgt :
a = 0,35 b = 0,35 c = 0,30
De formule is dus als volgt :
p = P (0,35 s + 0,35 i + 0,30) p = P (0,35 s + 0,35 i + 0,30)
S I S I
Pour l'application de cette formule, les travaux sont censés appartenir à la catégorie
A.
Dans cette formule de révision :
S : est le salaire horaire moyen en vigueur à une date qui précède de 10
jours la date limite de réception des offres et majoré du pourcentage
global des charges spéciales et assurances admis par SPF
ECONOMIE à la même date.
s : est le même salaire horaire moyen en vigueur à la date initiale de la
période mensuelle considérée dans l'acompte majoré du pourcentage
global des charges sociales et assurances admis par le SPF
ECONOMIE à la même date.
Voor de toepassing van deze formule, worden de werken geacht tot categorie A te
behoren.
In deze herzieningsformule :
S : het gemiddelde uurloon, van kracht 10 dagen vóór de datum die
voor is vastgesteld, verhoogd met het door het aangenomen
totaalpercentage van de sociale lasten en verzekeringendie door de
FOD Economie op dezelfde datum zijn toegestaan.
s : hetzelfde gemiddelde uurloon, van kracht tijdens de uitvoering der
werken, verhoogd met het door de FOD ECONOMIE aangenomen
totaalpercentage van de sociale lasten en verzekeringen op
dezelfde datum.
i
vertegenwoordigen het maandelijks
i
Les termes i et I intervenant dans le paramètre b représentent l'index
I
De termen i en I van de parameter b
I
mensuel calculé sur la base d'une consommation annuelle des principaux
indexcijfer, berekend op basis van een jaarlijks verbruik van de
matériaux et matières par l'industrie de la construction sur le marché
voornaamste materialen en grondstoffen door het bouwbedrijf op de
intérieur.
binnenlandse markt.

Leur valeur est établie mensuellement.
I : est cet indice se rapportant au mois de calendrier précédant la date
fixée.
i : est cet indice se rapportant au mois de calendrier précédant la date
initiale de la période mensuelle considérée dans l'acompte.
§ 4. Application de la formule de révision en cas de retard dans l'achèvement
des entreprises.
Les sommes dues ne peuvent être soumises à révision pour des prestations
effectuées dans une période de retard imputable à l'adjudicataire, hormis le cas où la
formule de révision, appliquée dans la limite de la durée réelle d'exécution, conduit à
une baisse de prix. En cas de retard, la révision se calcule sur base de l'art 13 § 4
du Cahier Général des Charges.
Art. 15 – Paiements.
1°) Le prix des ouvrages est payé par acomptes au fur et à mesure de l'avancement
du marché, et ce par ensembles de travaux terminés. En conséquence, aucun
acompte ne sera alloué sur un travail en cours dont la totalité ne serait pas
exécutée. Aucun acompte ne sera alloué, non plus, sur la valeur des matériaux
approvisionnés et non encore mis en oeuvre, se trouvant soit sur le chantier, soit
en dépôt au moment de l'établissement des comptes.
2°) En vue de l'établissement des factures, la Commune peut, soit vérifier et
éventuellement corriger les états détaillés soumis par l'entrepreneur, soit dresser
directement un état des travaux après mesurage ou vérification par ses soins des
prestations effectuées.
3°) Les factures devront être envoyées en 3 exemplaires et exclusivement à
l’adresse suivante: Collège des Bourgmestre et Echevins, 168 chaussée d’Ixelles
– 1050 Bruxelles.
Article 23 § 4 de la loi du 24 décembre 1993 : la signification de la cession et la
mise en gage de créance peut également être effectuée par le cessionnaire au
pouvoir adjudicateur par lettre recommandée au service REP de la Commune
d’Ixelles, 168 chaussée d’Ixelles à 1050 Ixelles.
- 12 -
De waarde ervan wordt maandelijks vastgesteld.
I : is dat indexcijfer met betrekking tot de kalendermaand die aan de
vastgelegde datum voorafgaat.
i : is dat indexcijfer met betrekking tot de kalendermaand vóór de
aanvangsdatum
maandperiode.
van de in de termijnbetaling beschouwde
§ 4. Toepassing van de herzieningsformule ingeval van vertraging in de
uitvoering van de werken.
De verschuldigde bedragen mogen niet aan herziening worden onderworpen voor
de uitgevoerde werken gedurende een aan de aannemer te wijten periode van
vertraging, behoudens het geval waarbij de herzieningsformule, toegepast binnen
de perken van de werkelijke uitvoeringstermijn, tot een prijsverlaging leidt. In geval
van vertraging wordt de herziening berekend op basis van artikel 13 § 4 het
Algemeen Bestek.
Art. 15 – Betalingen.
1°) De prijs van de werken wordt betaald met voorschotten naargelang de vordering
van de aanneming en dit voor het geheel der voltooide werken. Bijgevolg zal
geen enkele betaling van voorschot geschieden voor een lopend werk dat nog
niet geheel voltooid is. Ook zal geen enkele afbetaling geschieden voor de
waarde van de aangevoerde en niet verwerkte materialen die zich hetzij op de
werf, hetzij op de opslagplaats bevinden op het ogenblik van het opmaken van de
rekening.
2°) Voor het opmaken van de facturen, kan de Gemeente hetzij de door de aannemer
overhandigde gedetailleerde staten nazien en eventueel verbeteren, hetzij zelf
een werkstaat opmaken na opmeting of nazicht door hem van de uitgevoerde
werken.
3°) De facturen dienen in drievoud te worden verstuurd uitsluitend naar het volgend
adres: College van Burgemeester en Schepenen, Elsensesteenweg 168 – 1050
Brussel.
Artikel 23 § 4 van de wet van 24 december 1993: de betekening van de
overdracht en de inpandgeving van de schuldvordering kan eveneens uitgevoerd
worden door de cessionaris aan de aanbestedende overheid door middel van een
aangetekende brief gericht aan de dienst WRB van de gemeente Elsene,
Elsensesteenweg 168 te 1050 Elsene.

Le numéro de bon de commande et le service émetteur devront être mentionnés
sur la facture, complétée de l’adresse où ont été exécutés les travaux et un détail
du métré.
Art. 19 – Garantie de durée, avaries et réparations
Le délai de garantie est fixé à deux ans, prenant cours à la date de la réception
provisoire de l'ensemble des travaux. A l'expiration du délai de garantie,
l'entrepreneur livre en parfait état les ouvrages qu'il aura exécutés. Durant le délai
de garantie, l'entrepreneur entretient en parfait état tous les ouvrages qu'il a
exécutés; il doit prendre immédiatement toutes les dispositions utiles pour satisfaire
à toutes réclamations qui lui seraient faites par l'Administration, faute de quoi celleci
pourrait faire exécuter les réparations jugées nécessaires aux frais, risques et
périls de l'entrepreneur.
Art. 20 § 4 Pénalités spécifiques
Tout travail commencé dans une rue doit être terminé sans désemparer, par un
nombre constant d'ouvriers. Complémentairement aux amendes pour retard prévues
à l’article 48 du CGC, une pénalité spécifique de 125 EUR sera appliquée par jour
d'interruption.
Ceci est justifié par la nécessite de réduire au maximum les délais d'intervention de
l'entrepreneur.
En cas de danger pour la sécurité publique (ex.: effondrement de voirie, rupture de
canalisation(s),…), une pénalité spécifique de 125 EUR par heure de retard sera
appliquée.
Art. 24 - Nature de l'entreprise
La nature de l'entreprise constitue un marché à bordereau de prix. Les quantités
indiquées dans le métré récapitulatif ne peuvent être modifiées dans l’offre.
Il sera procédé à un mesurage contradictoire de toutes les surfaces réellement
exécutées, à la suite duquel un décompte sera établi.
Si l'entrepreneur ne collabore pas à ces mesurages, soit personnellement, soit en y
déléguant un préposé habilité à conclure en son nom, et ce, aux jours et heures
désignés par les agents de l'Administration communale, il sera passé outre à cette
absence, et plus aucune réclamation ne sera admise en ce qui concerne les cotes
et quantités relevées à cette occasion.
- 13 -
Het nummer van de bestelbon en de versturende dienst dienen te worden
vermeld op de factuur aangevuld met het adres waar de werken verricht werden
en het detail van de meetstaat.
Art. 19 - Waarborg van duurzaamheid, beschadingen en herstellingen
De waarborgtermijn van twee jaar loopt vanaf de dag van de voorlopige oplevering
van het geheel der werken. Op het einde van de garantieperiode, levert de
aannemer in perfecte staat de werken die hij uitgevoerd heeft. Gedurende de
garantieperiode onderhoudt de aannemer, in goede staat, alle werken die hij
uitgevoerd heeft; hij zal onmiddellijk alle nodige schikkingen moeten treffen om te
voldoen aan alle bezwaren die hem zouden worden overgemaakt door het Bestuur;
bij het in gebreke blijven van deze zou het Bestuur alle herstellingen kunnen doen
uitvoeren die het nodig acht op kosten en op eigen risico van de aannemer.
Art. 20 § 4 Specifieke boetes
Elk aangevat werk in een straat moet onverwijld door een constant aantal arbeiders
voltooid worden. Ter aanvulling van de achterstandsboetes voorzien in artikel 48 van
het Algemeen Bestek, een specifieke boete van 125 EUR per onderbrekingsdag zal
toegepast worden.
Dit wordt door de oorzaak gerechtvaardigd om de interventietermijnen van de
aannemer maxiaal in te korten.
Bij gevaar voor de openbare veiligheid (bv.: inzakken wegdek, breken van leiding(en),
...), is een specifieke boete van 125 EUR per uur vertraging van toepassing.
Art. 24 - Aard van de aanneming
De aard van de aanneming vormt een overeenkomst tegen prijslijst. De
hoeveelheden die in de samenvattende meetstaat worden aangegeven, kunnen
niet in de offerte gewijzigd worden.
Er zal overgegaan zijn tot een tegenstrijdige meting van alle werkelijk uitgevoerde
oppervlakten, tot het vervolg waarvan een aftrek zal opgesteld zijn.
Indien de aannemer persoonlijk, ofwel de afgevaardigde beambte die gemachtigd is
in zijn naam te handelen, bij de door beambten van het Bestuur bepaalde dag en
uur van deze opmeting niet aanwezig zijn, zal deze opmeting toch doorgaan en
mag de aannemer geen enkel bezwaar betreffende maten en hoeveelheden meer
maken.

L'entrepreneur est tenu, moyennant le prix du marché, d'exécuter aux
emplacements indiqués, à ses frais, risques et périls, tous les travaux constituant
son entreprise, tels qu'ils résultent des conditions des cahiers des charges, détails
et métrés joints à l’offre, toutes les indications données par ces documents se
complétant les unes par les autres et pouvant toutes être invoquées.
Art. 25 §1- Eléments inclus dans le prix
Conformément aux dispositions reprises dans l'Art. 25. - § 1. du Cahier Général des
Charges, il est explicitement rappelé à l'entrepreneur que toutes les redevances et
les coûts quelconques CCT 2000 A1. 41 (telles que C.R.R., C.S.T.C., taxe de
versage, etc.) sont inclus dans les prix unitaires et globaux du métré.
Redevance C.R.R.
"Nous attirons l'attention des soumissionnaires sur le fait qu'il n'est pas prévu, dans
le métré, de poste séparé pour la redevance au C.R.R.
Toutefois, les entrepreneurs doivent s'acquitter d'une redevance au C.R.R., en
application des arrêtés ministériels des 5 mai 1952, 20 juillet 1978 et 5 février 1981.
Les soumissionnaires doivent inclure cette redevance due, dans les prix de leur
offre entrant en ligne de compte pour la redevance (Cfr. Art. 96. - § 4. de l'A.R. du 8
janvier 1996 relatif aux marchés publics de travaux, de fournitures et de services et
aux concessions de travaux publics.
Cette redevance doit être payée tous les trois mois, et de sa propre initiative par
l'entrepreneur, sur base des paiements en déduction qu'il a reçu du maître de
l'ouvrage, sans attendre l'établissement de la facture finale.
La redevance définitive pour chaque contrat sera calculée sur le montant de la
facture finale établi sur base du montant de l'offre approuvée et éventuellement
modifiée par les compensations en plus ou en moins, révisions comprises, à
l'exclusion de la T.V.A.".
- 14 -
De aannemer is verplicht middels de prijs van de opdracht op zijn kosten en risico,
op de aangeduide plaatsen en volgens de voorschriften van de bestekken, alle
werken uit te voeren die zijn aanneming vormen, zoals ze uit de voorwaarden van
de bestekken, tekeningen en opmetingen bij de inschrijving gevoegd voortvloeien,
waarbij alle door die documenten opgegeven aanduidingen elkaar aanvullen en alle
kunnen ingeroepen worden.
Art. 25 §1- Elementen begrepen in de prijs
Overeenkomstig de bepalingen van artikel 25 § 1 van de Algemene
Aannemingsvoorwaarden, wordt de aannemer er uitdrukkelijk aan herinnerd dat alle
bijdragen of andere kosten TB 2000 A1.41 (zoals OCW, WTCB, stortgeld, enz....)
zijn begrepen in de eenheidsprijzen en de globale prijzen van de opmetingsstaat.
Bijdrage OCW
“De aandacht van de Inschrijvers wordt erop gevestigd dat in de opmeting geen
afzonderlijke post voor de OCW- bijdrage is opgenomen.
Evenwel zijn de Aannemers een bijdrage verschuldigd aan het OCW met
toepassing van de Koninklijke Besluiten van 5 mei 1952, 20 juli 1978 en 5 februari
1981.
De Inschrijvers dienen deze verschuldigde bijdrage te vervatten in hun offerteprijzen
die in aanmerking komen voor de bijdrage. (cfr. art 96 § 4 van het K.B. van 8 januari
1996 betreffende de overheidsopdrachten voor aanneming van werken, leveringen
en diensten en de concessies voor openbare werken).
Deze bijdrage dient om de drie maanden en op eigen initiatief door de Aannemer te
worden betaald op grond van de betalingen in mindering die hij van de
opdrachtgever heeft ontvangen, zonder het opmaken van de eindafrekening af te
wachten.
De definitieve bijdrage zal voor elk contract berekend worden op het bedrag van de
eindafrekening opgemaakt op grond van het bedrag der goedgekeurde offerte en
eventueel gewijzigd door de verrekeningen in meer en in min, herziening
inbegrepen, exclusief B.T.W”.

Art. 25 § 2. Autres éléments
- 15 -
Art. 25 § 2. Andere factoren
L'entrepreneur choisit, sous son entière responsabilité, le mode d'exécution; il est De Aannemer kiest, onder zijn volledige verantwoordelijkheid, de wijze van
donc responsable des accidents ou dégâts pouvant se produire pendant l'exécution uitvoering; hij is dus verantwoordelijk voor de ongevallen of schade die zich zouden
des travaux et des frais en résultant même si les frais précités se produisent kunnen voordoen tijdens de uitvoering der werken en voor de onkosten die er uit
pendant une interruption des travaux (week-end, congés payés...).
voortvloeien zelfs wanneer de voornoemde onkosten zich voordoen tijdens een
onderbreking van de werken (weekend, betaald verlof ...).
Sont compris dans les prix des postes du métré de l'offre :
In de prijzen van de posten van de opmetingsstaat van de offerte zijn begrepen :
a) le tri et le nettoyage des matériaux réutilisés dans le cadre de l'entreprise ; a) het sorteren en schoonmaken van de in het kader van de aanneming opnieuw
gebruikte materialen;
b) le stockage provisoire éventuel ainsi que les transports nécessaires, dans les b) het eventueel voorlopig opslaan evenals het binnen de grenzen van de
limites du chantier, des matériaux et terres qui seront réutilisés dans l'entreprise bouwplaats noodzakelijk vervoer van de materialen en aarde die in de
;
aanneming zullen worden hergebruikt;
c) l'évacuation (chargement, transport, déchargement) en dehors du domaine
public, dans un dépôt de l'Administration ou vers une installation de recyclage
conformément à l'Arrêté du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale
du 16 mars 1995, des matériaux et déchets généralement quelconques, qui ne
sont pas réutilisés dans le cadre de la présente entreprise, conformément aux
directives du fonctionnaire-dirigeant ;
d) les travaux repris au métré comprennent, alors même que leur description n'en
ferait pas mention, l'évacuation des terres surabondantes et détritus de tout
genre hors du domaine public, ainsi que le nettoyage de la route aux abords
des chantiers et l'entretien dans les limites fixées.
Toutes les installations, engins, etc....concernant les moyens d'exécution, doivent
être enlevés immédiatement après l'achèvement des travaux ayant nécessité leur
présence sur chantier.
L'entrepreneur est tenu d'évacuer quotidiennement tous les matériaux et
détritus du chantier quelconques abandonnés sur le domaine public, et de
tenir en tous temps le chantier en parfait état de propreté y compris les
trottois adjacents qui devront être balayés régulièrement.
Art. 27 - Réception des matériaux
Les matériaux sont réceptionnés par l'Inspecteur Général Chef de service des
Travaux ou son délégué.
L'entrepreneur a le droit d'assister au prélèvement de tous les échantillons ainsi
qu'aux essais et analyses de ceux-ci, mais il lui appartient d'en faire la demande en
temps utile au fonctionnaire dirigeant.
c) het afvoeren (laden, vervoer, afladen) buiten het openbare domein, in een
opslagplaats van het Bestuur of naar een recyclageinstallatie overeenkomstig
het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 16 maart 1995, van
allerhande materialen en afval die in het kader van deze aanneming niet
worden hergebruikt, overeenkomstig de richtlijnen van de Leidende Ambtenaar;
d) De werken waarvan sprake in de opmetingsstaat omvatten, ook al zou dit niet
worden vermeld in hun beschrijving, het afvoeren van overtollige aarde en afval
van allerlei aard buiten het openbare domein, evenals het schoonmaken van de
wegen rond de bouwplaatsen en het onderhoud binnen de vastgestelde
grenzen.
Bovendien moeten alle installaties, werktuigen, enz... betreffende de
uitvoeringsmiddelen, onmiddellijk na het beëindigen van de werken waarvoor ze op
de bouwplaats nodig waren, worden weggehaald.
De aannemer is ertoe gehouden dagelijks allerhande materialen en afval van
de bouwplaats die op het openbare domein werden achtergelaten, af te
voeren en de werf ten allen tijde schoon te houden met inbegrip van de
stoepen die regelmatigd zullen regelmatig geveegd worden.
Art. 27 - Keuring van de materialen
De materialen worden door de Inspecteur Generaal-Diensthoofd der Werken of zijn
afgevaardigde gekeurd.
De aannemer heeft het recht aanwezig te zijn, bij het nemen van de proefstukken
alsook bij de proeven en hun ontleding, mits hij daartoe tijdig de leidende
ambtenaar om verzoekt.

Art. 27 § 1. : Réception technique – Généralités
Pour les travaux dont la quantité est indiquée en poids présumé dans le métré,
l'entrepreneur avertit à temps le délégué de l'Administration de la fourniture sur
chantier des matériaux. La mise en oeuvre des matériaux non pesés n'est pas
autorisée. Tous les travaux exécutés à l'aide de ces matériaux seront refusés. Les
bons de pesage seront fournis journellement au délégué de l'Administration sur
chantier. Le contrôle du poids des matériaux se fait aux frais de l'entrepreneur.
Art. 27 § 2 : Modalités de réception
L'Administration a le droit de faire tout essai qui permet d'établir la conformité des
produits aux prescriptions du cahier spécial des charges. Les frais de cet essai sont
à charge de l'Administration.
Art. 27 § 5 : Réception technique - Contre-essai
Ne sont pas considérés comme contre-essais, de nouveaux essais sur matériaux,
produits ou travaux après que ceux-ci aient fait l'objet d'un remplacement, d'une
rectification ou d'une remise en état. Ces nouveaux essais sont intégralement à
charge de l'entrepreneur y compris les frais encourus par le Maître de l'Ouvrage,
qui seront facturés selon le mode de calcul défini à l'Art. 12. du C.G.C.
Art. 27 § 7 : Produits refusés
Si l'entrepreneur met en oeuvre des produits n'ayant pas été réceptionnés ou ne
satisfaisant pas aux prescriptions du cahier des charges, le fonctionnaire dirigeant
peut interdire la poursuite des travaux en cause, jusqu'à ce que ces produits
refusés soient remplacés par d'autres qui satisfont aux conditions du marché, sans
que cette décision engendre une prolongation du délai d'exécution ou un droit
quelconque à indemnisation.
La décision est notifiée à l'entrepreneur par procès-verbal.
Art. 28 §1 - Ordre d'exécution et conduite des travaux
a ) Délai d'exécution
L’adjudicataire est tenu de commencer les travaux à la date prescrite dans la lettre
d’ordre de commencer les travaux.
- 16 -
Art. 27 § 1. : Technische oplevering – Algemeen
Voor werken waarvan de hoeveelheid in vermoedelijk gewicht in de opmetingsstaat
is opgegeven, verwittigt de Aannemer op tijd de afgevaardigde van het Bestuur van
de levering van bouwmaterialen op de bouwplaats. Het verwerken van de
materialen die niet werden gewogen, is verboden. Alle werken uitgevoerd met
behulp van deze materialen zullen worden geweigerd. De weegbulletins worden
dagelijks overhandigd aan de afgevaardigde van het Bestuur op de bouwplaats. De
controle van het gewicht van de materialen gebeurt ten laste van de aannemer.
Art. 27 § 2 : Keuringsmodaliteiten
Het Bestuur heeft het recht elke niet in het bestek voorgeschreven proef te doen die
toelaat de conformiteit van de producten met de voorschriften van het bijzondere
bestek te bepalen. De kosten van deze proef vallen ten laste van het Bestuur.
Art. 27 § 5 : Technische oplevering - Tegenproef
Nieuwe proeven die uitgevoerd worden op materialen, producten of werken nadat
deze het voorwerp hebben uitgemaakt van een vervanging, een verbetering of een
herstelling, worden niet beschouwd als tegenproeven. Deze nieuwe proeven zijn
integraal ten laste van de Aannemer, met daarin begrepen de kosten opgelopen
door de Bouwheer, die in rekening zullen worden gebracht volgens de in art. 12 van
het Algemeen Bestek bepaalde berekeningswijze.
Art. 27 § 7 : Geweigerde producten
Indien de Aannemer producten gebruikt die niet werden gekeurd of die niet voldoen
aan de voorschriften van het bestek, kan de Leidende Ambtenaar van deze werken
verbieden tot wanneer deze geweigerde producten vervangen worden door andere
die voldoen aan de voorwaarden van de opdracht, zonder dat deze beslissing een
verlenging van de uitvoeringstermijn of enig recht tot schadevergoeding tot gevolg
heeft.
De beslissing wordt via proces-verbaal aan de Aannemer medegedeeld.
Art. 28 § 1 - Bevel tot uitvoering en leiding van de werken
a) Uitvoeringstermijn
De aanbesteder is ertoe gehouden de werken aan te vangen op de datum
voorgeschreven in het bevel tot uitvoering van de werken.

La durée du marché est fixée à 365 jours calendriers.
b) Conduite des travaux
L'entrepreneur est tenu d'aviser le maître de l'ouvrage, en temps opportun, de toute
suspension des travaux de l'entreprise et de prendre toutes les dispositions qui
s'imposent pour maintenir les ouvrages en parfait état.
Dès la notification de l'approbation de son offre, l'entrepreneur adjudicataire est tenu
de se mettre en rapport avec les sociétés concessionnaires des installations
d'électricité, de téléphone, de gaz, de distribution d'eau, d'égouts et divers ou avec
tout autre occupant du domaine public dans les limites de son entreprise.
L'entrepreneur est tenu de prendre toutes les dispositions avec les différents
impétrants, afin que ceux-ci prennent, en temps voulu, toutes décisions ou effectuent
tous travaux (déplacements, modifications), afin de ne pas retarder les travaux et de
laisser leurs installations en règle avec les autorisations leur accordées.
c) Planning des travaux
L’administration définit l’ordre de priorité dans lequel les travaux doivent être
exécutés.
L’entrepreneur soumet à l’administration 15 jours avant le début des travaux un
planning détaillé de ses travaux compatible avec le délai contractuel pour
approbation.
Art. 29§1 - Interruption des travaux
L'Administration communale a le droit d'interrompre les travaux qu'elle aurait ordonnés,
pour des circonstances dont elle se réserve seule l'appréciation moyennant juste
compensation si il y a lieu. Dans ce cas, il sera tenu compte à l'entrepreneur de la
durée de ces interruptions pour la fixation du délai d'achèvement.
L'entrepreneur sera tenu de prendre toutes les dispositions voulues pour assurer la
conservation des ouvrages, ainsi que pour être en mesure de reprendre ses
travaux dès que l'Administration communale le lui signifiera.
- 17 -
De duur van de opdracht is vastgesteld op 365 kalenderdagen.
b) Leiding van de werken
De aannemer is er toe gehouden ten bekwamer tijd de bouwheer te verwittigen van
elke onderbreking van de werken der aanneming en alle gewenste schikkingen te
treffen om het goed behoud van de werken, te verzekeren.
Van zodra hij in kennis wordt gesteld van de goedkeuring van zijn aanbesteding zal
de aannemer zich in verbinding stellen met de nutsbedrijven van elektriciteit, gas,
water, telefoon, rioleringen en allerlei of met om het even welke andere bezetter
van het openbaar domein binnen de grenzen van zijn aanneming.
De aannemer is er toe gehouden alle schikkingen te treffen met de verschillende
bedrijven om hen toe te laten te gepasten tijd alle beslissingen te treffen of alle
werken uit te voeren (verplaatsingen, wijzigingen) teneinde de werken niet te
vertragen en hun installaties in regel te houden met de hun verleende
vergunningen.
c) Planning der werken
De adminsitratie bepaalt de voorrangsorde waarin de de werken moeten uitgevoerd
worden.
De aanbesteder legt ter goedkeuring aan het Bestuur 15 dagen voor het begin der
werken een gedetailleerde planning voor compatibel met de contractuele termijn.
Art. 29 § 1 - Schorsing van de werken
Het Bestuur is bevoegd de uitvoering van het werk dat het opdroeg te doen schorsen
voor omstandigheden waarover het alleen oordeelt, zonder dat de aannemer mag
aanspraak maken op enige vergoeding; in dit geval wordt de uitvoeringstermijn
verlengd met een tijd gelijkwaardig met de door dat bevel veroorzaakte vertraging.
De aannemer dient alle nodige voorzorgsmaatregelen te nemen voor het behoud van
de werken en deze die nodig zijn voor de voortzetting van het werk zodra het
Gemeentebestuur het vordert.
Art. 30 - ORGANISATION GENERALE DU CHANTIER Art. 30 - ALGEMENE ORGANISATIE VAN DE BOUWPLAATS
L'article 30 du cahier général des charges de l'Etat est complété comme suit:
Artikel 30 van het algemeen bestek van de Staat wordt als volgt ingevuld:

L'entrepreneur sera responsable de tous les accidents qui pourraient survenir au
personnel employé par son entreprise. Il sera de même responsable de tous les
dommages causés à l'Etat, à la Région, à la Commune, à des voisins ou à d'autres
tiers du fait de ses travaux.
L'entrepreneur sera tenu de placer, à ses frais, des poteaux, barrières ou clôtures
avec plaques de signalisation conformes au Code de la route, aux endroits à
désigner et d'éclairer pendant la nuit, également à ses frais, les endroits présentant
quelque danger pour le public.
Tous les signaux sont catadioptriques et leur propreté doit être assurée
régulièrement par l'entrepreneur. Ils sont éclairés la nuit et par temps de brouillard,
au moyen de lumière électrique.
La signalisation sera conforme à l'Arrêté Ministériel du 25 mars 1977 relatif à la
signalisation des chantiers et des obstacles sur la voie publique et à l'Arrêté
Ministériel du 11 octobre 1976 déterminant les dimensions minimales et les
conditions particulières de placement des panneaux de signalisation.
Il prendra les mesures nécessaires pour réduire au minimum la gêne qui résultera
de l'exécution de ces travaux.
Les matériaux et le matériel ne pourront être déposés sur les trottoirs de propriétés
bâties, ni contrarier l'écoulement normal des eaux pluviales.
L'entrepreneur ne pourra interrompre ni entraver la libre circulation des piétons et
des véhicules, à moins d'y être formellement autorisé. Dans ce cas, il devra
prendre, à ses frais, toutes les mesures quelconques de sûreté prescrites par les
règlements de police.
Les trottoirs et tous les endroits qui auraient été souillés, seront nettoyés
journellement et, au besoin, lavés à l'eau, le tout par les soins et aux frais de
l'entrepreneur.
En outre, l'Administration se réserve de prescrire à l'entrepreneur, toutes les
mesures de sûreté, d'ordre et de précaution qu'elle juge nécessaires, celui-ci sera
tenu de s'y conformer strictement et d'en supporter tous les frais.
L'accès aisé aux propriétés riveraines doit être maintenu durant toute la durée des
travaux.
- 18 -
De aannemer is verantwoordelijk voor alle ongevallen die zijn bij het werk betrokken
personeel kan opdoen. Hij is ook verantwoordelijk voor alle schade veroorzaakt aan
de Staat, Gewest Gemeente, buren of andere derden tengevolge van deze werken.
De aannemer zal op kosten en overeenkomstig de voorschriften van de Wegcode,
op de aan te duiden plaatsen, de palen, hekken en afsluitingen met verkeersborden
aanbrengen en de plaatsen, die 's nachts voor het publiek gevaar opleveren,
eveneens op zijn kosten, voldoende verlichten.
Alle verkeersborden zijn licht weerkaastend en de netheid moet door de aannemer
regelmatig verzekerd worden. Ze zijn 's nachts en bij mist met elektrische lampen
verlicht.
De verkeerstekens zullen conform zijn met de voorschriften van het Ministerieel
Besluit van 25 maart 1977 betreffende de verkeerstekens van de werven en
obstakelen op de openbare wegen, alsook conform met de voorschriften van het
Ministerieel Besluit van 11 oktober 1976 betreffende de minimale afmetingen en de
bijzondere omstandigheden van plaatsing van de verkeersborden.
Hij neemt alle nodige maatregelen om de hinder door zijn werken veroorzaakt tot
een minimum te herleiden.
Bouwstoffen of het material mag hij in geen geval op de stoepen van de bebouwde
ervan plaatsen, noch hiermede de normale afvloeiing van het regenwater hinderen.
Behoudens uitdrukkelijke toelating mag de aannemer de vrije doorgang van de
voetgangers en voertuigen niet onderbreken noch belemmeren. In dit geval zal hij,
op zijn kosten, al de door de politieverordeningen voorgeschreven veiligheidsmaatregelen
nemen.
De aannemer reinigt, eveneens op zijn kosten dagelijks, en zo nodig met water, de
stoepen en alle bevuilde plaatsen.
Het Bestuur behoudt zich bovendien het recht alle veiligheids- en
voorzorgsmaatregelen voor te schrijven die het onontbeerlijk acht. De aannemer is
gehouden er zich strikt naar te gedragen en dit op zijn kosten.
De ingangen van alle belendende erven moeten tijdens de uitvoering der werken
toegankelijk blijven.

Organisation de la circulation : trafic à l'intérieur du chantier
Il appartient à l'entrepreneur de mener ses travaux de façon à maintenir en tout
temps l'accès aux immeubles et aux autres chantiers situés dans les limites de
l'entreprise.
Pour ce faire, il se met en rapport dès l'approbation de son offre directement avec
les autres entrepreneurs, les Administrations et sociétés concernées en vue de
mettre au point un planning d'exécution qui lui permette de satisfaire à la présente
clause.
L'entrepreneur est tenu de faciliter l'accès tant des piétons que des cyclistes et des
véhicules aux différents immeubles. Il est tenu de se conformer strictement aux
indications qui lui sont données en conséquence par le Maître de l'ouvrage.
Le coût des ces obligations qui sont imposées à l'entrepreneur est une charge de
l'entreprise même s'il doit établir des passerelles et passages provisoires.
Mesure de sécurité vis-à-vis des installations d'utilités publiques
Toutes les mesures de sécurité sont prises par l'entrepreneur afin de prévenir tous
les dégâts aux lignes aériennes (électriques, téléphoniques, télégraphiques,
télédistribution,...) aux cabines électriques, aux installations d'éclairage public.
Il est tenu de prendre également toutes les dispositions voulues afin d'éviter tous
dégâts aux canalisations souterraines existantes (égouts, conduites d'eau potable,
conduites de gaz, électricité, téléphone, télégraphe, etc...) pendant l'exécution des
travaux.
A cet effet, l'entrepreneur s'informe de l'existence des ouvrages aériens et
souterrains situés dans la limite de ses travaux.
- 19 -
Verkeersregeling: verkeer binnen de werf
De aannemer moet zijn werken leiden zodat ten allen tijde de toegang tot de
gebouwen en tot de andere werven die zicht bevinden binnen de grenzen van de
aanneming wordt vrijgehouden.
Daarvoor moet de aannemer, vanaf de goedkeuring van zijn inschrijving,
onmiddellijk contact opnemen met de andere aannemers, de besturen of betrokken
maatschappijen ten einde een uitwerkingsplan op punt te stellen dat hem toestaat
te voldoen aan de huidige bepaling.
De aannemer is ertoe gehouden de toegang tot de verschillende gebouwen voor de
voetgangers, fietsers en voertuigen te vergemakkelijken. Hij zal zich terzake strikt
houden aan de hem door de bouwheer verstrekte gegevens.
De kosten van deze hem opgelegde verplichtingen zijn ten laste van de aanneming,
zelfs wanneer hij loopbruggen en voorlopige doorgangen moet aanleggen.
Veiligheidsmaatregelen tegenover de installaties van openbaar nut
De aannemer neemt alle de veiligheidsmaatregelen om de schade aan de
luchtlijnen (elektische en telefonische lijnen, teledistrubutie, enz...), de
electriciteitscabines en de openbare verlichtingsinstallaties te voorkomen.
Hij is ook gehouden alle de gewenste maatregelen te nemen om elke schade aan
de bestaande ondergrondse installaties (riolen, drinkbare waterleidingen,
gasleidingen, elektriciteit, telefoon, telegraaf, enz...) tijdens de uitvoering van de
werken te voorkomen.
Daartoe neemt de aannemer alle de nodige inlichtingen betreffende het bestaan
van deze boven- en ondergrondse bouwwerken binnen de grenzen van de werken.
Tout dommage occasionné à ces ouvrages sera immédiatement réparé à ses frais. Ieder aan deze installaties veroorzaakte schade zal onmiddellijk op zijn kosten
worden hersteld.
En outre, l'entrepreneur est censé avoir tenu compte de toutes les difficultés Bovendien, voor de opstelling van de prijzen, wordt de aannemer geacht rekening
d'exécution du fait de la présence des ouvrages précités lors de l'élaboration de ses te hebben gehouden met alle de uitvoeringsmoeilijkheden uit hoofde van het
prix.
bestaan van de bovengenoemde installaties.
En conséquence, aucune révision des prix, ni augmentation de délai, ni demande Dienovereenkomstig, zal geen herziening van de prijzen, noch termijnsverhoging,
d'indemnité ne sera accordée sur base de revendications dues à la présence noch aanvraag voor schadevergoeding op de basis van eisen betreffende het
d'installations souterraines ou aériennes.
bestaan van boven- of ondergrondse installaties, worden verleend.
Art. 33 - Matériaux provenant de la démolition
Tous les matériaux provenant du démontage de la chaussée, du trottoir, des
passerelles et des bordures restent la propriété de la Commune.
Art. 33 - Afbraakmaterialen
De uit afbraak van wegenissen, stoepen, loopbruggen en kantstenen voortkomende
bouwstoffen, blijven eigendom van de Gemeente.
L'Inspecteur Général des Travaux ou son délégué décide des matériaux De Inspecteur-Generaal der Werken of zijn afgevaardigde oordelen over het al dan

susceptibles d'être réemployés ou non.
Pendant l'exécution des travaux, l'adjudicataire est tenu de faire enlever et de
transporter, par ses soins et à ses frais, tous les débris, décombres, matériaux, etc.,
au fur et à mesure de leur production. Les débris et les matériaux non réutilisables
par la Commune sont évacués par l'entrepreneur, à ses frais, sur un terrain à
rechercher par lui.
Si ces matériaux sont susceptibles d'être récupérés, ils seront soigneusement
nettoyés et débarrassés de toute matière étrangère avant d'être, soit remis en
œuvre dans le même travail, soit transportés au dépôt communal ou en tout autre
lieu désigné par l'Administration.
Art. 36 - Salaires et conditions générales de travail
L'attention des entrepreneurs est attirée sur les dispositions de l'art. 36 de l’Annexe
de l’ A.R. du 26 septembre 1996 relatif aux salaires et conditions générales du
travail. Ces dispositions s'appliquent à tous les entrepreneurs, y compris ceux dont
l'entreprise a son siège ou son domicile sur le territoire d'un autre Etat, et cela quels
que soient la nationalité et le lieu de résidence du personnel occupé.
Les réductions éventuelles des heures de travail par semaine et par équipe fixées
dans les conventions collectives ne donnent pas lieu à la prolongation du délai
d'exécution.
- 20 -
niet geschikt zijn voor wedergebruik van de materialen.
Tijdens de uitvoering der werken moet de aannemer op zijn kosten het puin, de
afbraak en de materialen, enz.., regelmatig opruimen en wegvoeren, naarmate van
de productie van deze . Hij moet het puin, de modder en de in de aanneming niet
meer te verwerken materialen op zijn kosten naar een door hem uitgekozen plaats
vervoeren.
Deze materialen die wedergebruikt kunnen worden moeten behoorlijk worden
schoongemaakt alvorens zij verwerkt worden of vervoerd naar een of ander
gemeentedepot of een door het bestuur aangeduide plaats of stortplaats.
Art. 36 - Lonen en algemene arbeidsvoorwaarden
De aandacht van de aannemer wordt gevestigd op de bepalingen van Art. 36 van
de Bijlage bij het K.B., betreffende de lonen en algemene arbeidsvoorwaarden. Die
bepalingen gelden voor al de aannemers, met inbegrip van die welke hun
bedrijfszetel of hun woonplaats op het grondgebied van een andere staat hebben,
onverschillig wat de nationaliteit en verblijfplaats van het tewerkgestelde personeel
is.
De eventuele verminderingen van de werkuren per week en per ploeg, vastgelegd
in de gezamenlijke overeenkomsten, geven geen aanleiding tot een verlenging van
de uitvoeringstermijn.
Art. 37 - Journal des travaux et documents pour la tenue des attachements Art. 37 - Dagboek der werken en bescheiden voor het bijhouden der
kostenrekeningen
Dès la réception de la notification de l'approbation de l’offre, l'entrepreneur met les
Journaux des Travaux nécessaires à la disposition de l'Administration. Le Journal
des Travaux sera tenu en permanence sur le chantier par le surveillant des travaux.
Ce cahier-journal mentionnera notamment les approvisionnements, l'avancement
des travaux, les ordres et les observations ainsi que les particularités jugées utiles;
ce journal sera contresigné et daté journellement par l'entrepreneur ou son délégué.
Les cahiers-journaux des Travaux du type officiel seront fournis gratuitement par
l'entrepreneur et en nombre suffisant aux agents de l'Administration sur simple
demande verbale.
Il y a lieu de noter que le surveillant ne peut acter au nom du Collège des
Bourgmestre et Echevins que des constatations; les décisions ou les ordres du
Vanaf de ontvangst van de kennisgeving van goedkeuring der offerte levert de
aannemer de nodige dagboeken aan het Bestuur. Het dagboek der werken zal
continu bijgehouden worden door de opzichter der werken.
Dit dagboek zal ondermeer de bevoorradingen, de vooruitgang van de werken, de
orders en aanmerkingen, alsook de nodig geachte bijzonderheden vermelden. Dit
dagboek wordt dagelijks door de aannemer of zijn afgevaardige medeondertekend.
Dagboeken der werken van het officieel type worden gratis door de aannemer en in
voldoende aantal op eenvoudig verzoek aan de ambtenaren van het Bestuur
geleverd.
Er dient genoteerd dat de opzichter in naam van het College van Burgemeester en
Schepenen slechts vaststellingen mag doen; de beslissingen of bevelen van het

Collège des Bourgmestre et Echevins doivent être actés par l'ingénieur dirigeant ou
son délégué.
Les constatations d'intempéries et leurs conséquences sont contresignées au
carnet au jour le jour par le surveillant des travaux ou à défaut de celui-ci, par
l'adjudicataire; dans ce cas, la mention est contresignée pour accord et datée par le
surveillant de l'Administration pour le fonctionnaire dirigeant de service lors de sa
plus prochaine visite.
Dès le début des travaux, l'entrepreneur est tenu de fournir journellement (en 2
exemplaires) aux agents de l'Administration, tous les renseignements sur les
ouvriers présents sur le chantier, sur les matériaux entrés, travaux exécutés etc... à
faire figurer dans le Journal des Travaux.
Le Journal des Travaux n'est à remplir que les jours de prestations.
Art. 41 - Etendue de la responsabilité de l'entrepreneur
L'entrepreneur est responsable de tous les accidents qui peuvent survenir sur son
chantier. Il est de même responsable de tous les dommages causés à la Région de
Bruxelles- Capitale, à la Commune, à des voisins ou à d'autres tiers.
Il doit donc prendre sous sa responsabilité toutes les mesures de sécurité pour
parer aux dangers d'accidents et à leurs conséquences qui peuvent résulter de
l'exécution des divers travaux faisant l'objet de la présente entreprise. Il est
substitué à la Commune pour toute action en dommages-intérêts qui lui est intentée
de ce chef. Il est aussi responsable de toutes infractions aux règlements de police
et de voirie; il doit donc s'y conformer exclusivement à ses frais.
L'entrepreneur répond de sa responsabilité suivant les articles 1382 et 544 du Code
civil pour tous les travaux exécutés par lui-même ou par des sous-traitants.
Art. 44 – Décompte
A l'achèvement des travaux, il est dressé un décompte qui tient note du mesurage
contradictoire prescrit à l'article 24, fixant exactement les quantités exécutées.
Les prix de ces ouvrages seront établis d'après les prix unitaires du métré joint par
l'entrepreneur à son offre (travaux en plus ou en moins).
- 21 -
College van Burgemeester en Schepenen moeten worden genoteerd door de
leidende Ingenieur of door zijn bevoegde afgevaardigde.
De vaststellingen van weersomstandigheden en hun gevolgen worden dagelijks
door de opzichter der werken genoteerd of bij ontstentenis van deze, door de
aannemer; in dit geval, wordt de vermelding medeondertekend, voor akkoord, en
gedateerd door de afgevaardigde van het Bestuur voor de leidende -Diensthoofd
tijdens de volgende werfbezoeken.
Vanaf het begin der werken, is de aannemer verplicht dagelijks (in 2 exemplaren)
alle inlichtingen aangaande de werklieden aanwezig op de werf, de aangevoerde
materialen, uitgevoerde werken, enz..., die in het dagboek der werken dienen
opgetekend, mede te delen aan de agenten van het Bestuur.
Het dagboek moet alleen maar de werkdagen worden ingevuld.
Art. 41 – Draagwijdte van de aansprakelijkheid van de aannemer
De aannemer is verantwoordelijk voor alle ongevallen die zich kunnen voordoen op
zijn werkterrein, ook voor alle schade veroorzaakt ter nadele van het Brusselse
Hoofdstedelijk Gewest, de Gemeente, de buren of andere derden.
Hij dient dus onder zijn verantwoordelijkheid al de geschikte maatregelen te nemen
ter voorkoming van ieder ongeval en zijn gevolgen dat door de uitvoering van de
werken van zijn onderneming kan ontstaan. Hij neemt, voor iedere rechtsvordering tot
schadevergoeding die uit dien hoofde wordt ingesteld, de plaats in van de
Gemeente.Hij is ook verantwoordelijk voor iedere overtreding op de politieverordening
en op de wets- en reglementsbepalingen van bouw- en wegenverordeningen. Hij
gedraagt zich er naar, uitsluitend op eigen kosten.
De aannemer is verantwoordelijk volgens de artikels 1382 en 544 van het Burgerlijk
Wetboek voor alle door hemzelf of door onderaannemers uitgevoerde werken.
Art. 44 - Verrekeningen
Bij de voltooiing van de werken wordt een verrekening opgemaakt, die rekening houdt
met de tegenstrijdige opmeting, voorgeschreven door art. 24, en die de uitgevoerde
hoeveelheden nauwkeurig opgeeft.
Het bedrag van deze werken zal volgens de eenheidsprijzen worden vastgesteld
worden volgens de meetstaat die door de ondernemer bij zijn offerte werd gevoegd
(de meer of minder uitgevoerde werken).

Si les travaux en plus sont de nature et/ou de modes d'exécution autres que ceux
faisant l'objet de la présente entreprise, les prix sont fixés de commun accord.
En cas de désaccord, l'entrepreneur ne pourra se refuser à effectuer les travaux; la
valeur en sera, dans ce cas, fixée lors de l'établissement du décompte.
Les mesurages de travaux seront faits par un agent de l'Administration en présence
de l'entrepreneur ou d'un géomètre désigné par lui. Si l'entrepreneur refuse
d'assister au mesurage ou de s'y faire représenter, il sera passé outre.
Le temps consacré par l'entrepreneur ou ses préposés à la surveillance de ses
ouvriers, aux réunions sur place avec les agents de l'Administration ou avec des
organismes ou sociétés appelés à intervenir sur les lieux à l'occasion des travaux,
aux visites qui seraient nécessaires hors du chantier, aux prises des échantillons ou
pour décomptes, ou aux démarches préalables à l'exécution des travaux ne peut
être porté en compte.
Art. 48 - Moyen d'action de l'Administration
- 22 -
§ 1. Généralités § 1. Algemeenheden
Toute contravention aux clauses du cahier des charges ou aux ordres donnés en
exécution de ces clauses, donne lieu de plein droit, à une pénalité prévue à l’article
20§4 du CGC.
Zijn de bijwerken van aard en/of van uitvoeringsmodaliteiten verschillend dan de werken
die het voorwerp zijn van deze aanneming, dan worden de prijzen éénparig bepaald.
Ingeval van onenigheid mag de aannemer het uitvoeren van het werk niet weigeren,
hierbij zal de waarde worden bepaald bij het opmaken van de verrekening.
De opmeting van de werken wordt door een gemeentebeambte in aanwezigheid van
de aannemer of een door hem aangewezen landmeter uitgevoerd. Weigert de
aannemer hierbij aanwezig te zijn of een vertegenwoordiger te sturen, dan gaat deze
opmeting toch door.
De tijd die de aannemer of zijn aangestelde besteedt aan het toezicht op zijn
werklieden, aan de samenkomsten met de gemeentebeambten of met
afgevaardigden van organismen of maatschappijen die ter plaatse worden geroepen
ter gelegenheid van de werken, aan zijn noodzakelijke verplaatsingen buiten de
werkplaats, aan het inzamelen van monsters of verrekeningen, of aan stappen die de
uitvoering der werken voorafgaan, mag niet in rekening worden gebracht.
Art. 48 - Verweermiddelen van het Bestuur
§ 2. Amendes pour retard § 2. Boeten wegens te late uitvoering
Les amendes de retard calculées suivant la formule prévue au Cahier Général des
Charges (art 48§2) seront appliquées de plein droit, sans autre mise en demeure
que l'échéance du terme fixé, pour chacune des phases prises isolément.
Le montant en sera, le cas échéant, prélevé sur les sommes dues à l'entrepreneur
et, en cas d'insuffisance de celles-ci sur son cautionnement, sans préjudice aux
dommages-intérêts causés par ces retards.
§3. Mesures d'office
Voir aussi article 20 § 6 du Cahier général des charges.
Iedere overtreding van de bepalingen van het bestek of van de bevelen ter
uitvoering van deze bepalingen gegeven, wordt van rechtswege gestraft voorzien in
het artikel 20§4 van het Algemene Bestek .
Deze boeten wegens te late uitvoering, berekend volgens de voorziene formule van
Het Algemene Bestek (art 48§2), worden van rechtswege toegepast, zonder andere
aanmaning dan het vervallen van de gestelde termijn, voor elk der gedeelten
afzonderlijk.
In voorkomend geval, wordt het bedrag afgehouden van de aan de aannemer
verschuldigde sommen, en zo nodig, van zijn borgtocht, onverminderd de
schadevergoeding door deze vertraging veroorzaakt.
§3. Ambtshalve maatregel
Zie ook artikel 20 § 6 van het Algemene Bestek.
Les parties s’interdisent toute citation en justice sans mise en demeure préalable. De partijen verbieden elkaar te dagvaarden zonder voorafgaande ingebrekestelling.
Tout litige entre parties qui ne peut être réglé à l’amiable par voie de conciliation
volontaire, sera porté devant les tribunaux de l’Arrondissement judiciaire de
Bruxelles- Capitale.
Elk geschil tussen de partijen dat niet door vrijwillige verzoening in der minne
geregeld kan worden, zal voor de rechtbanken van het gerechtelijk Arrondissement
van Brussel-Hoofdstad gebracht worden.

CHAPITRE II.
CLAUSES TECHNIQUES COMPLEMENTAIRES
FASCICULE I
ARTICLE I. - TERRASSEMENTS ET FOUILLES DE FONDATION
L'attention de l'entrepreneur est attirée sur la présence possible de câbles de
canalisations enterrées.
A cet égard, il est censé avoir effectué préalablement ses propres recherches.
En cas de découverte de conduites ou de câbles, l'entrepreneur est tenu d'en aviser
immédiatement le maître de l'ouvrage avant de poursuivre ses travaux. Les
terrassements se feront à l'aide d'un matériel approprié et si nécessaire manuellement de
manière à ne pas dégrader le sous-sol et les canalisations qui s'y trouvent.
Les terrassements comprennent les déblais de toute nature, les remblais nécessaires
pour exécuter les ouvrages et leur donner les niveaux, formes et dimensions
prescrits, la démolition des revêtements, canalisations, maçonneries, massifs en
béton, enrochements, etc... que l'on rencontrerait et l'enlèvement complet des
matériaux de toutes espèces, souches d'arbres et objets de quelque nature ou de
quelque provenance qu'ils soient et quelle que soit la difficulté de l'enlèvement. Les
décombres, souches d'arbres, racines, terres vaseuses et moellons sont exclus des
remblais.
Les terres en excès provenant de la mise sous profil des voies publiques, de la
réalisation des pavages, de la pose des bordures ou de l'exécution des trottoirs sont
transportées aux soins et aux frais de l'entrepreneur à un versage qu'il doit se
procurer.
L'entrepreneur doit prendre toutes les dispositions nécessaires pour assurer
l'écoulement des eaux, quelles que soient leur origine, leur nature et leur quantité.
Pendant la durée des travaux, les fouilles nécessaires pour la réalisation des
ouvrages sont maintenues à sec de façon continue, jour et nuit. Aucun travail de
bétonnage, de maçonnerie ou de pose de canalisations ne peut se faire, sous
quelque prétexte que ce soit, sans que les fouilles ne soient asséchées de façon
permanente.
- 23 -
HOOFDSTUK II
AANVULLENDE TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN
AFLEVERING I
ARTIKEL I. - GRONDWERKEN EN FUNDERINGSSLEUVEN
De aandacht van de aannemer wordt gevestigd op de mogelijke aanwezigheid van
ingegraven leidingen en kabels.
In dit verband wordt hij geacht voorafgaandelijk zijn eigen opzoekingen te hebben
verricht.
In geval van ontdekking van leidingen of kabels is de aannemer gehouden
onmiddellijk de opdrachtgever in te lichten vooraleer de werken verder te zetten. De
grondwerken zullen uitgevoerd worden met aangepast materieel en indien nodig op
die wijze dat de ondergrond en de aanwezige leidingen niet beschadigd worden.
De grondwerken omvatten allerlei uitgravingen, de aanvullingen nodig ter
verwezenlijking van de werken en om hen de voorgeschreven niveaus, vormen en
maten te geven, het afbreken van de wegbedekkingen, leidingen, metselwerken,
betonmassa's, verhardingen,enz… die men zou ontmoeten en het volledig
verwijderen van de materialen van allerlei soort, boomstronken en voorwerpen van
alle aard of oorsprong welke deze ook zij en welke ook de moeilijkheid voor het
verwijderen is. Puin, boomstronken, wortels, slijkgrond en zandstenen zijn uitgesloten
als aanvulling.
De gronden die overblijven na het onder profiel brengen der openbare wegen, het
aanleggen van de bestrating, de kantstenen en na het uitvoeren van de stoepen
worden buiten de werf naar een door de aannemer uitgekozen stortplaats en op zijn
kosten overgebracht door zijn zorgen.
De aannemer treft alle nodige schikkingen om de afvoer van het water, welke ook de
oorsprong, aard of hoeveelheid weze, te verzekeren. Tijdens de ganse duur der werken
moet de aannemer de nodige uitgravingen voor het aanleggen van zijn werken, zowel bij
dag als 's nachts voortdurend droog houden. Er mag geen enkel beton- of metselwerk
uitgevoerd en geen enkele leiding aangelegd worden, onder welk voorwendsel ook,
zonder dat de uitgravingen niet bestendig drooggehouden worden.

Il appartient à l'entrepreneur de faire les travaux indispensables pour capter les
sources et les venues d'eau, quelle qu'en soit l'importance; il choisit le mode
d'épuisement ou de drainage approprié à la nature du terrain. L'entrepreneur est
responsable de tout dommage causé aux propriétés riveraines du fait de l'épuisement
ou du drainage du sol.
L'entrepreneur doit, à ses frais et préalablement à l'exécution des travaux, faire
procéder à un état des lieux contradictoire. Il avise en temps utile la Commune de la
date de ce constat afin que celle-ci s'y fasse représenter, si elle le juge utile.
L'entrepreneur fait étançonner les tranchées avec soin et solidité, de manière à
prévenir tout éboulement ou accident.
Le blindage, les palplanches éventuelles (en bois, en métal ou en béton armé), les
bois nécessaires à la stabilisation des diverses canalisations et ouvrages souterrains
et tous les matériaux que l'entrepreneur a laissés en place en vertu de la
responsabilité qui lui incombe, sont compris dans le prix des terrassements.
Les remblais sont parfaitement damés mécaniquement et exécutés par couches de
20 cm d'épaisseur au plus, avec les meilleures terres et avec toutes les précautions
prescrites par le cahier des charges.
La Commune a le droit de se réserver la propriété de tout ou partie des matériaux
rencontrés dans les fouilles. Ces matériaux doivent être transportés, aux frais de
l'entrepreneur, à un endroit qui lui est désigné. Les autres matériaux sont évacués
des chantiers comme terres de déblai en excès.
Le profil des voies publiques est exécuté suivant les plans ou les indications données
sur place par le personnel dirigeant. Les talus, trottoirs et terre-pleins sont
rigoureusement tracés et dressés.
Les terrassements dont la hauteur n'excède pas celle prescrite pour le pavage, le
dallage et les terre-pleins sont compris dans le prix au mètre carré de l'ouvrage à
réaliser. L'entrepreneur est donc tenu de comprendre dans les prix unitaires des
différents ouvrages, tous travaux de démolition et de démontage de revêtements
existants, les déblais et remblais, le damage, le transport des terres ou autres ainsi
que tout travail quel qu'il soit pour la mise sous profil ou le reprofilage du coffre
nécessaire à l'exécution du travail, lorsque la hauteur des déblais ou remblais ne
dépassent pas les valeurs prescrites par rapport à la situation existante.
L'entrepreneur est tenu d'effectuer, conformément à la décision de la Commune, les
terrassements, nécessaires à l'exécution des ouvrages, dont la hauteur dépasse, par
rapport à la situation primitive des lieux, celle prescrite pour le pavage, le dallage et
les terre-pleins.
- 24 -
De aannemer is ertoe gehouden alle werken uit te voeren welke nodig zijn voor het
opvangen bronnen en opwellend grondwater, wat ook de omvang moge zijn; hij kiest
de manier van uitpompen of afvoer aangepast aan de aard van het terrein. De
aannemer is trouwens verantwoordelijk voor schade veroorzaakt aan de naburige
eigendommen ten gevolge van het uitpompen en het draineren van de grond.
Vóór het uitvoeren der werken moet de aannemer, op zijn kosten en voorafgaand aan
het uitvoeren van de werken, een tegenstrijdige plaatsbeschrijving laten opstellen. Hij
geeft hiervan te gepasten tijde kennis aan het de Gemeente opdat ze, indien ze dat
nuttig oordeelt, zich zou kunnen laten vertegenwoordigen.
De aannemer moet met zorg in de sleuven stevig stuthout plaatsen om alle
instortingen en ongevallen te voorkomen.
De prijs van het stuthout, van de heipalen en damplanken (in hout, metaal of gewapend
beton) alsmede de nodige stutten in hout noodzakelijk voor het stabiliseren van e
verschillende leidingen en ondergrondse werken en alle materialen die de aannemer ter
plaatse heeft gelaten krachtens de vernatwoordelijkheid die hem ten laste valt, zijn in de
prijs van de grondwerken begrepen.
Alle aanvullingen worden perfect mechnisch aangestampt en uitgevoerd met de beste
gronden en voorzorgen door het bestek bepaald in lagen van ten hoogste 20 cm
dikte.
De bij het uitgraven gevonden voorwerpen blijven in hun geheel of gedeeltelijk
eigendom van de Gemeente. Deze materialen moeten op kosten van de aannemer
naar een hem aangewezen plaats overgebracht worden. De andere materialen
worden zoals de overtollige gronden weggeruimd.
Het profileren van de openbare wegen geschiedt volgens de plannen of
aanwijzigingen ter plaatse door het leidend personeel gegeven. De taluds, stoepen en
verhoogde bermen worden nauwkeurig uitgetekend en aangelegd.
De grondwerken waarvan de hoogte niet meer bedraagt dan deze voorgeschreven voor
het leggen van straatstenen, betonstenen en het aanleggen van bermen zijn inbegrepen
in de prijs per vierkante meter van de uit te voeren werken. De aannemer is gehouden in
de eenheidsprijzen van de verschillende bouwwerken, te voorzien : alle afbraakwerken en
de demontage van bestaande wegbedekkingen, de uitgravingen en de aanvullingen, het
aanstampen, het transport van gronden of andere, alsmede elk werk, welk ook, voor het
in profiel leggen of het herprofileren van de koffer, nodig voor de uitvoering van het werk,
wanneer de hoogte van de uitgravingen of aanvullingen de voorgeschreven waarden niet
overschrijden ten opzichte van de bestaande situatie.
De aannemer dient overeenkomstig de beslissing van de Gemeente de grondwerken
uit te voeren, nodig voor de uitvoering van de werken, waarvan de hoogte ten
opzichte van de oorspronkelijke toestand van de plaats deze voorgeschreven voor de
straatstenen, de betonstenen en de bermen overschrijdt.

ARTICLE 2. – CIMENTS.
FASCICULE II
Les ciments utilisés répondent à la norme N.B.N. B 12.
Ces derniers ne pourront cependant pas être utilisés lorsque la température
extérieure est inférieure à 5° C.
Ils seront approvisionnés en sacs de poids uniforme, portant la marque et le
plombage de l'usine productrice.
L'approvisionnement se fait en temps voulu pour permettre à la Commune de
procéder aux essais éventuels comme il est indiqué à l'article 27 du chapitre I.
L'entrepreneur informe le fonctionnaire dirigeant de chaque livraison de ciment et en
demande la réception.
ARTICLE 3. - SABLES.
Les sables pour pavage ou entrant dans la composition des mortiers seront des
sables naturels.
Pour les bétons, l'entrepreneur pourra employer, après acceptation par la Commune,
du sable naturel de rivière ou de carrière ou des sables artificiels tels que poussiers
de porphyre ou quartzite parfaitement lavés et éliminés des impalpables ou éléments
trop fins.
Pour le mortier bitumineux et la couche de surfaçage, l'entrepreneur devra employer
uniquement du gros sable du Rhin.
En général le sable doit être dépourvu de toutes matières nuisibles à la qualité des
mortiers et bétons. Il ne peut, en aucun cas, contenir plus de 5% en volume de
matières légères de quelque nature qu'elles soient, argileuse, calcareuse ou
organique. Il doit être sec, rude et criant à la main.
Le sable doit comprendre des éléments de diverses grosseurs allant de grains de 0,5
à 2 mm et à 5 mm, dans certains cas, comme pour le mortier bitumineux et le
surfaçage.
La Commune se réserve le droit de procéder à tous les essais qu'elle juge utiles pour
vérifier la qualité des sables entrant dans la composition des mortiers et des bétons.
Le sable composé uniquement d'éléments fins sera refusé.
- 25 -
ARTIKEL 2. – CEMENTSOORTEN.
PUBLICATIE II
De te verwerken cementsoorten beantwoorden aan de norm N.B.N. B 12.
Deze laatste mag niet gebruikt worden bij een buitentemperatuur die lager is dan
5° C.
Zij worden geleverd in zakken van gelijk gewicht die het merk en zegel dragen van de
fabrikant.
De levering geschiedt tijdig om de Gemeente toe te laten de eventuele proeven te
nemen zoals aangeduid onder artikel 27 van het hoofdstuk I.
De aannemer bericht de Gemeente van iedere cementaanvoer en vraagt er de
oplevering van.
ARTIKEL 3. – ZANDSOORTEN.
De zanden voor bestrating of ingaand de samenstelling van mortel zullen natuurlijke
zanden zijn.
De aannemer mag voor betonwerken, na goedkeuring door de Gemeente, rivier- of
groefzand gebruiken ofwel kunstmatig zand zoals porfier- of kwartsietgruis, volkomen
gewassen en gezuiverd van ontastbare en te fijne korrels.
Voor de bitumineuze mortel en de bedekking dezer of voor de afdekkingslaag moet
de aannemer uitsluitend grof Rijnzand gebruiken.
In het algemeen moet het zand zuiver zijn van elke voor de goede cohesie van de
mortel en het beton nadelige stoffen. Het mag, in geen geval, meer dan 5% van het
volumelichte grondstoffen van welke aard ook, hetzij fijne klei-, kalk- of organische
stofdeeltjes bevatten. Het moet droog en ruw zijn en in de hand kraken.
Het moet bestanddelen van verscheidene grootte bevatten, gaande van korrels van
0.5 mm tot 2 mm en tot 5 mm in sommige gevallen zoals voor de bitumineuze mortel
en de afdekkingslaag.
De Gemeente behoudt zich het recht voor de kwaliteit van het zand voor mortel en
beton aan voorafgaande proeven die ze nodig acht te onderwerpen.
Het zand dat uitsluitend uit fijne bestanddelen is samengesteld wordt geweigerd.

Sable stabilisé
Le sable stabilisé est un sable, répondant à la norme N.B.N. 589 - 104, dont la
teneur en particules fines est portée à 8% pour les poussiers et à 5% pour les sables
naturels, mélangé à du ciment et répondant aux prescriptions de l'article C 5 du
cahier des charges type 150 du Ministère des travaux publics.
Le dosage s'effectue à raison de 75 kg de ciment P 50 par mètre cube de sable; le
mélange est réalisé à sec à la centrale à béton.
L'épaisseur des fondations en sable stabilisé est considérée après compactage.
L'entrepreneur est tenu de fournir les bons de livraison ainsi qu'une attestation de
composition du mélange provenant des fournisseurs.
Compactage
L'entrepreneur doit proposer un programme de travaux de compactage comprenant
une description avec mode de fonctionnement des appareils qu'il projette d'utiliser.
La technique du compactage devra être agréée par le maître de l'ouvrage.
ARTICLE 4. - PIERRAILLES ET LAITIER GRANULE.
Les granulats entrant dans la composition des bétons sont débarrassés de toute
matière ou éléments pouvant nuire à la résistance et à la compacité du matériau.
Ils répondent aux prescriptions de l'article C 3 du cahier des charges type 150 du
Ministère des Travaux publics.
Le laitier granulé est de production récente. Le laitier blanc, de nature mousseuse
trop riche en chaux et le laitier noir vitreux sont exclus.
Il est exempt de matières étrangères, telles que briques réfractaires, sables et argiles
et répond aux prescriptions de l'article C 4 du cahier des charges type 150.
FASCICULE IV
ARTICLE 1. - BETONS ET ARMATURES.
- 26 -
Gestabiliseerd zand
Het gestabiliseerd zand moet beantwoorden aan de voorschriften van de norm NBN
589 - 104, waarvan het gehalte aan kleine korrels van 8% is voor de verbrijzelde
zanden en van 5% voor natuurzanden, vermengd met cement dat beantwoordt aan
de voorschriften van artikel C 5 van het type bestek nr. 150 van het Ministerie van
Openbare werken.
De dosering geschiedt volgens een verhouding van 75 kg P 50 cement per kubieke
meter zand. De vermenging geschiedt droog in een betonmenginstallatie.
De dikte van de gestabiliseerde zandfundering wordt na verdichting overwogen.
De aannemer wordt verzocht de leveringsbons met een samenstellingsattest van de
mengsels afkomstig van de leveranciers af te geven.
Verdichting
De aannemer moet een werkprogramma voorstellen aangaande de verdichting, die
een beschrijving bevat van het door hem in werking te brengen gereedschap.
De verdichtingswijze moet door de bouwheer goedgekeurd worden.
ARTIKEL 4. – STEENSLAG EN GRANULATEN SLAK.
De granulaten voor de samenstelling van betonsoorten zijn ontdaan van alle stoffen
of elementen die schadelijk zijn voor de weerstand en de vastheid van het beton.
Zij beantwoorden aan artikel C 3 van het bestek type 150 van het Ministerie van
Openbare werken.
De korrelslak is van recente productie. Witte schuimachtige slak met een hoog
kalkgehalte en zwarte glasachtige slak worden geweigerd.
Hij is vrij van vreemde stoffen, zoals vuurvaste bakstenen, zand, klei en beantwoordt
aan de voorschriften van artikel C 4 van het bestek type 150.
PUBLICATIE IV
ARTIKEL 1. - BETON EN BEWAPENING.
Les bétons prévus au métré descriptif auront la composition indiquée à cet article, à De betonspecies aangegeven in de beschrijvende opmeting zullen de zoals in dit

l'exclusion du ciment permétallurgique (LK 30) qui ne pourra être utilisé et de la
restriction reprise à l'article 2 ci-avant quant à l'emploi du ciment de HAUT
FOURNEAU.
Les granulats auront le calibre 4/28 - 32.
Compte tenu de ces prescriptions, il sera remis prix pour les bétons suivants repris à
l'article 401 dudit fascicule IV:
- 27 -
artikel aangduide samenstelling hebben met uitsluiting van Normaal ijzercement (LK
30) dat niet mag verwerkt worden en de beperking hierondervermeld onder artikel 2
inzake het gebruik van HOOGOVENCEMENT.
De granulaten hebben het kaliber 4/28 - 32.
Rekening houdend met deze voorschriften, zal voor de volgende betonspecies
aangegeven onder artikel 401 van publicatie IV prijs opgegeven worden :
A - Béton de ciment du type A 1 (article 401/1°) A - Cementebeton van type A 1 (artikel 401/1°)
B - Béton de ciment du type A 2 (article 401/2°) B - Cementebeton van type A 2 (artikel 401/2°)
C - Béton de ciment du type B 1 (article 401/4°)
C - Cementebeton van type B 1 (artikel 401/4°)
Il sera également remis prix pour un béton au laitier granulé ayant la composition
suivante:
D - Béton de laitier à 200 kg de ciment P50 par mètre cube de laitier.
ARTICLE 2. - EXECUTION DES OUVRAGES.
Le béton est confectionné mécaniquement. Le mélange à sec doit être homogène et
l'eau de malaxage doit être en quantité telle que le béton présente une consistance
ferme.
Le mélange préalable s'effectue sur une plate-forme propre en tôle.
Les dépôts provisoires, à la sortie de la bétonnière, doivent également être faits sur
des aires semblables.
Le béton est mis immédiatement en oeuvre. Celui qui n'est pas utilisé immédiatement
après sa confection, ne peut être remanié s'il a commencé à faire prise et est
transporté hors du chantier.
Les précautions sont prises pour que l'homogénéité du béton ne soit pas altérée
pendant le transport au lieu où il doit être mis en oeuvre.
Le béton est mis en oeuvre de façon à obtenir dans l'ensemble de la construction
l'homogénéité la plus parfaite. Il est damé avec le plus grand soin par couches dont
l'épaisseur est en rapport avec les dimensions des granulats, chaque couche ne
dépassant pas 0,10 m d'épaisseur après damage. Les reprises sont réduites au
minimum et localisées là où elles nuisent le moins à la résistance du béton.
Bovendien zal er prijs opgegeven worden voor het beton met korrelslak als volgt
samengesteld.
D - Korrelslakbeton met 200 Kg P50 per kubieke meter korrelslak.
ARTIKEL 2. - UITVOERING DER WERKEN.
Het beton wordt mechanisch vervaardigd. De droge vermenging moet homogeen zijn,
de hoeveelheid vermengingswater voldoende om het beton een stevige dichtheid te
geven.
De voorafgaande vermenging moet op een zuiver plaatijzeren platform geschieden.
Voorlopige stockage moet eveneens aan de uitgang van de betonmolen op dergelijke
vloeren gedaan worden.
Het beton moet onmiddellijk verwerkt worden. Gebeurt dit niet en is het reeds verhard
dan mag het niet meer omgewerkt worden en moet het van de werf verwijderd
worden.
De nodige voorzorgen worden genomen opdat de homogeniteit van het beton niet
aangetast wordt gedurende het overbrengen naar de plaats waar het zal gebruikt
worden.
Het beton moet derwijze worden verwerkt dat voor het geheel van het werk een
volmaakte homogeniteit verkregen wordt in lagen waarvan de dikte in verhouding is tot de
afmetingen van de gebruikte bouwstoffen; elke laag mag na het aanstampen niet meer
dan 0,10 m bedragen. Het verstellen moet tot een minimum herleidt worden en beperkt
blijven tot de plaatsen waar dit het minst de weerstand van het beton kan schaden.

Le béton déjà mis en oeuvre et qui a subi un commencement de prise doit, avant
que l'on poursuive les travaux de bétonnage, être soigneusement recepé, ravivé et
lavé avec un lait de ciment.
Le béton souillé de particules terreuses ou de toute autre matière est
soigneusement nettoyé et mis à vif.
En cas de pluies abondantes, l'entrepreneur prend toutes les précautions
indispensables afin d'éviter le délavage du béton.
Les surfaces de béton exposées à l'air doivent être protégées, contre une
dessiccation trop rapide, par un système de couverture approprié et dont l'humidité
est entretenue par arrosage régulier, au moins pendant quinze jours après
l'achèvement de l'ouvrage.
Tout travail de bétonnage doit être suspendu pendant les gelées.
Les parties altérées par une gelée survenue durant la période de prise sont
démolies et refaites aux frais de l'entrepreneur.
CHAPITRE 02.1. - BRIQUES
CAHIER DES CHARGES-TYPE N° 104 DE 1963
Les briques à mettre en oeuvre sont des briques mécaniques qui répondent aux
prescriptions de norme N.B.N. 118 et présentent les dimensions modulées
190/90/57.
La résistance moyenne à l'écrasement sera d'au moins 150 Kg par m². Elles seront
non gélives et ne pourront absorber qu'une quantité d'eau inférieure à 6 %.
Les briques sont d'une couleur uniforme qui oscille entre le rouge vif et le rouge
sombre. La fourniture ne comprend pas plus de 10 % de second choix.
L'entrepreneur indique les briqueteries qui fournissent les briques.
MACONNERIE DE BRIQUES
Les briques doivent avoir été complètement saturées d'eau peu avant leur mise en
oeuvre, conformément aux instructions du fonctionnaire dirigeant.
- 28 -
Het reeds uitgespreid beton dat een begin van harding vertoond moet, alvorens de
betonwerken worden voortgezet, zorgvuldig versneden, verlevendigd en met
cementmelk gewassen worden.
Het beton door aardachtige of andere vreemde stofdelen is bevuild, moet zorgvuldig
gereinigd en klaar gemaakt worden.
In geval van overvloedige regenval, neemt de aannemer alle nodige voorzorgen om
de uitwassing van het beton te vermijden.
De aan lucht blootgestelde oppervlakken van het beton moeten tegen een te snelle
uitdroging beschermd worden door een aangepaste afdekking waarvan de
vochtigheid ten minste gedurende vijftien dagen na de voltooiing van de werken
onderhouden wordt door regelmatige besproeiing.
Alle betonwerken worden bij vriesweder stopgezet.
De door de vorst bij de verharding beschadigde delen moeten op kosten van de
aannemer afgebroken en opnieuw uitgevoerd worden.
HOOFDSTUK 0.2 1. - BAKSTENEN
TYPE BESTEK Nr. 104 VAN 1963
De te verwerken bakstenen zijn machinestenen die voldoen aan de voorschriften van
de N.B.N. 118 en de modulematen 190/90/57 vertegenwoordigen.
Zij moeten weerstaan aan een druk van ten minste 150 Kg per m². Zij zullen
vorstbestendig zijn en zullen niet meer dan 6 % water mogen opslorpen.
De stenen zijn van gelijke kleur schommelend tussen fel en donker rood. De levering
mag niet meer dan 10 % tweede keus bevatten.
De aannemer geeft de steenbakkerijen op die de stenen leveren.
METSELWERK IN BAKSTEEN
De stenen moeten enige tijd voor hun gebruik volkomen in water gedrenkt worden
overeenkomstig de onderrichtingen van de leidende ambtenaar.

Les joints côté parement intérieur ne peuvent excéder cinq (5) mm.
Les surfaces intérieures de maçonnerie qui ne reçoivent pas d'enduit, sont
rejointoyées. Les gabarits ne peuvent être employés sans avoir été au préalable,
soumis à la vérification de l'agent de la Commune.
Toutes les maçonneries se font au cordeau.
CHAPITRE 02.6. - TUYAUX EN GRES VERNISSE.
Les tuyaux en grès d'une longueur utile, soit d'1 m, soit de 0,5 m, doivent être bien
cuits, sonores, sans fêlures, imperméables, vernis au silicate et inattaquables aux
acides; le vernis doit faire intimement corps avec le tuyau. La section de ces tuyaux
après la cuisson est parfaitement circulaire. Immergés pendant 24 heures et
préalablement desséchés, les tuyaux ne doivent pas absorber plus de 15/1000èmes
de leur poids d'eau; ils doivent résister sans suintement à une pression de deux
atmosphères au minimum; ils sont à emboîtement de 3 cm de longueur;
Des essais à la fumée peuvent être effectués si la Commune le juge convenable aux
frais de l'entrepreneur, de façon à s'assurer si les tuyaux sont parfaitement étanches.
Les prix pour la fourniture et la pose de pièces spéciales correspondent à une fois les
prix des fournitures et pose des tuyaux droits correspondants.
LA POSE DE CES TUYAUX
Les fouilles sont ouvertes et apprêtées à largeur suffisante pour leur profondeur et
sur toute la longueur, de façon à assurer une pose rectiligne des tuyaux.
Les tranchées sont étançonnées avec soin et solidité, (sous la responsabilité de
l'entrepreneur) de manière à éviter tout éboulement ou accident. Le fond de la
tranchée est dressé convenablement suivant la pente uniforme qui a été fixée par le
délégué de la Commune.
Suivant la nature du sol et après décision de la Commune, les tuyaux sont posés soit
à même le sol, soit après un damage du fond sur une aire de sable rude neuf de 20
cm de hauteur, ramenée à 15 cm par damage à l'eau, soit sur un lit de béton de
composition A1, suffisant pour éviter tout tassement et toute fuite. Dans les trois
procédés, le fond est légèrement creusé au droit des collets afin de permettre au
- 29 -
De voegen van de inwendige bekledingen mogen niet meer dan vijf (5) mm
uitspringen.
De binnenvlakken van het metselwerk die niet worden bepleisterd moeten gevoegd
worden. De steenvormen mogen slechts gebruikt worden nadat ze eerst door de
ambtenaar van de Gemeente onderzocht worden.
Alle metselwerken geschieden met meetkoord.
HOOFDSTUK 02.6. - GEGLAZUURDE GRESBUIZEN.
De geglazuurde gresbuizen van een bruikbare lengte van hetzij 1 m of 0,5 m moeten
goed gebakken zijn, helder klinken, zonder spleten, waterdicht, met silicaat gevernist
zijn dat aan de zuren weerstand biedt, het vernis moet inning deel uitmaken van de
buis. De sectie van deze buizen, moet na het bakken, volkomen cirkelvorming zijn.
Twaalf uren onder water gedompeld, en eerst gedroogd, mogen zij niet meer dan
15/1000ste van hun gewicht opslorpen. Zij moeten zonder doorsijpelen aan een druk
van twee atmosfeer weerstaan. Zij zijn met een mof van 3 cm diepte voorzien.
Wanneer de Gemeente het wenselijk acht, mogen rookproeven, op kosten van de
aannemer, uitgevoerd worden, om de perfekte dichtheid van de buizen na te gaan.
De prijzen voor levering en plaatsen van bijzondere stukken stemmen overeen met
eenmaal de prijzen voor levering en plaatsen van de overeenstemmende rechte
buizen.
HET LEGGEN VAN DEZE BUIZEN
De sleuven zijn open en voldoende breed gemaakt, voldoende voor hun diepte en
over de ganse lengte derwijze uitgegraven dat het leggen van de buizen rechtlijnig
kan uitgevoerd worden.
Het stutten van de sleuven geschiedt met zorg en stevigheid (onder de
verantwoordelijkheid van de aannemer) om elke inzakking of ongeval te voorkomen.
De bodem van het aanleggingsbed zal behoorlijk volgens een door de afgevaardigde
van de Gemeente voorgeschreven eenvormige helling verwezenlijkt worden.
Volgens de aard van de bodem en na de beslissing van de Gemeente worden de
buizen rechtstreeks op de bodem gelegd, hetzij nadat het aangestampt
aanleggingsbed (bodem) op een nieuwe laag van ruw zand van 20 cm hoogte werd
aangelegd en tot 15 cm met watertoevoeging en aanstamping werd herleid, hetzij op
een basislaag van composietbeton A1, zodanig dat elke instorting of lek wordt

corps des tuyaux de porter sur toute sa longueur. Il est donc formellement interdit de
poser des cales sous les collets.
Le raccordement éventuel de canalisations à des collecteurs d'égout est établi dans
le piédroit au moins à 30 cm au-dessus du radier, aucun raccord dans la voûte
n'étant toléré.
La reprise des maçonneries et endroits dans les piédroits où les raccords ont été
effectués, sont soigneusement refaits à l'intérieur de l'égout, de manière à obtenir un
raccord parfait avec la maçonnerie et l'enduit non entamés. Le premier tuyau doit être
arasé à la paroi intérieure de l'égout public et recoupé s'il le faut.
La juxtaposition des tuyaux est exécutée de façon à assurer un raccordement parfait
des surfaces intérieures. Les bavures produites à l'intérieur par le reflux du mortier
sont soigneusement essuyées. Les terres ne peuvent être remblayées sur les tuyaux
qu'après l'examen des joints et l'autorisation donnée par le délégué de la Commune.
Les anneaux d'étanchéité utilisés pour réaliser la jointure entre les tuyaux seront
conformes à l'article C. 22. 6 du cahier des charges-type 150 du Ministère des
Travaux publics (édition 1978).
Les remblais s'exécutent par couches de 20 cm d'épaisseur maximum, au moyen de bonnes
terres sèches ou de sable, parfaitement damés. Les décombres, moellons portant de la
tranchée sont exclus des remblais et doivent être remplacés par de bonnes terres.
Il est défendu de miner, sauf après autorisation du délégué de la Commune,
lorsqu'on se trouve en présence d'obstacles.
La partie minée doit être suffisamment haute pour permettre un travail et un contrôle
aisés; elle est bourrée jusqu'à refus de bonnes terres sèches ou de sable.
CHAPITRE 06.1. - ACIERS POUR BETON.
Les fers à béton pour béton armé répondent à la norme NBN A 24 - 302.
CHAPITRE 09.21. - CARREAUX EN BETON POUR DALLAGES.
Les dalles en béton auront exactement 30 cm x 30 cm de côté et au moins 6 cm
d'épaisseur. Elles devront satisfaire aux conditions de la N.B.N. B 21 - 211 de l'Institut
Belge de Normalisation.
- 30 -
vermeden. In deze drie gevallen wordt onder de moffen de bodem even uitgegraven
opdat de buizen over hun ganse lengte eenvormig op de bodem zouden kunnen
rusten. Het is derhalve streng verboden onder de moffen spieën aan te brengen.
De aansluitingen der vertakkingen op de openbare riolering moeten aangebracht
worden ten minste op 30 cm boven de bedding van het riool. Geen enkele aansluiting
wordt in het gewelf geduld.
Op de plaatsen waar de aansluitingen uitgevoerd worden moet het metselwerk en de
bepleistering bijgewerkt worden zodanig dat een volmaakte aansluiting aan de
binnenzijde met het nog niet begonnen metselwerk en de bepleistering van het riool
verkregen wordt. De eerste buis moet aan deze binnenzijde met het riool geeffend en
zonodig hersneden worden.
De koppeling van de buizen moet derwijze uitgevoerd worden dat een volmaakte
aansluiting van de binnenwanden verkregen wordt. De mortel die in het binnenste
van de buis gelopen is moet zorgvuldig verwijderd worden. De buizen mogen slechts
met aarde afgedekt worden nadat de voegen worden onderzocht en nadat door de
afgevaardigde van de Gemeente vergunning verleend werd.
De dichtingsringen gebruikt voor het realiseren van de voeg tussen de buizen zullen
conform zijn aan artikel C.22.6 van het bestek type 150 van het Ministerie van
Openbare werken (uitgave 1978).
De aanaarding geschiedt met lagen van ten hoogste 20 cm volkomen aangestampte
goede droge aarde of zand. Puin en zandstenen uit de sleuven mogen niet meer als
vullingsmateriaal gebruikt worden en moeten door goede aarde vervangen worden.
Het is verboden ondermijningswerken uit te voeren, tenzij bij hindernissen en met
vergunning van de afgevaardigde van de Gemeente.
Het ondermijnde gedeelte moet voldoende hoog zijn om een gemakkellijk werk of toezicht
toe te laten en moet tot aan de rand met goede droge grond of zand gevuld worden.
HOOFDSTUK 06.1. - STAAL VOOR BETON.
De staven voor gewapend beton beantwoorden aan norm NBNA.24 - 302.
HOOFDSTUK 09.21. - BETONTEGELS VOOR BETEGELING.
De betontegels zullen nauwkeurig 30 x 30 cm meten en ten minste 6 cm dik zijn. Zij
moeten beantwoorden aan de voorwaarden gesteld door de N.B.N. B 21-211 van het
Belgisch Normalisatie Instituut.

Si, pendant le cours de l'entreprise, l'adjudicataire se trouve obligé de changer de
fournisseur, il en demande, au préalable, l'autorisation de la Commune, en indiquant
la nouvelle provenance et en faisant parvenir huit échantillons de cette nouvelle
provenance.
POSE DES DALLES EN BETON
Les pentes et niveaux prescrits par la Commune doivent être scrupuleusement
observés sous peine de démolition et de reconstruction aux frais exclusifs de
l'entrepreneur.
Les dalles sont posées à plat avec joints de 1 cm dans un bain de mortier de ciment
de 2 cm d'épaisseur minimum. Elles reposent sur une fondation rigide de 10 cm
d'épaisseur avec interposition, entre le mortier et la fondation, d'une couche de sable
rude neuf qui, après damage, a un minimum de 3 cm d'épaisseur. Cette fondation est
constituée exclusivement par un des bétons de composition C.D. prévus au
bordereau de prix; il est strictement défendu d'utiliser un béton de remplacement en
cendrées ou autres.
Le sable de fondation est arrosé suffisamment pour être complètement humecté au
moment de la pose des dalles. Celles-ci sont placées diagonalement en partant de la
bordure en pierre de taille ou éventuellement de la bordure de contrebutage, dont
question ci-dessous, sous un angle de 45°. Elles sont coupées d'une façon nette aux
dimensions exigées par les nécessités de la pose. Il est interdit de mettre en oeuvre
des morceaux de dalles sur champ. Les dalles sont rejointoyées en mortier de ciment
spécial à joints plats, lissées et séchées dans le polissoir au fur et à mesure de la
pose, de manière qu'il ne reste aucun vide entre elles.
L'entrepreneur prend toutes les mesures voulues pour que toute circulation soit
rendue impossible sur les dalles fraîchement posées.
Dans certaines artères, la bordure en pierre de taille entre le trottoir et le terre-plein
est inexistante et les dalles en béton comprimé sont soutenues du côté du terre-plein,
par une bordure de contrebutage formée de demi-dalles placées debout sur une
couche de sable rude neuf de 5 cm d'épaisseur minimum, mesurée après damage.
POSE DE PAVES EN BETON
Les pavés en béton ont pour dimensions 22 x 11 x 8 cm et sont chanfreinés.
Il sera prévu des demi-pavés pour finition soignée.
- 31 -
Is de aannemer, tijdens de uitvoering van zijn werken, verplicht van leverancier te
veranderen, dan zal hij de voorafgaande toelating van de Gemeente aanvragen met
aanduiden van de nieuwe herkomst en mits het afgeven van acht nieuwe stalen.
HET PLAATSEN VAN BETONTEGELS
De door de Gemeente voorgeschreven hellingen en hoogtepeilen moeten nauwgezet
nageleefd worden op straffe van afbraak en wederopbouw uitsluitend op kosten van
de aannemer.
De tegels worden plat gepositioneerd met voegen van 1 cm in cementmortel van
minimum 2 cm dikte. Zij rusten op een strakke fundering van 10 cm dikte met tussen
de mortel en fundering een laag nieuw ruw zand dat na aanstamping minimum 3 cm
dikte meet. Deze fundering is uitsluitend samengesteld uit een van de betonspecies
C.D. dat in de prijslijst voorzien is; het is verboden een vervangingsbeton uit slak of
andere te gebruiken.
Het funderingszand wordt voldoende besproeid om bij het plaatsen van de tegels
volkomen vochtig te zijn. De tegels worden diagonaalsgewijs in een hoek van 45°
gelegd vertrekkend van de kantstenen of eventueel van de kantstroken waarvan
hieronder sprake. Zij worden zuiver op de vereiste maten afgesneden. Het is
verboden stukken tegels op hun kant te verwerken. De voegen tussen de tegels
worden opgevuld met speciale cementmortel, vlak aangestreken, met de polijststeen
glad en droog gemaakt naarmate het leggen zodat er geen enkele leemte tussen hen
overblijft.
De aannemer neemt alle nodige schikkingen opdat alle verkeer op de pas geplaatste
tegels verboden wordt.
Op sommige rijwegen is de arduinen kantsteen tussen stoep en verhoogde berm
onbestaand en zijn de betontegels aan de zijde van de verhoogde berm ondersteund
met kantstroken bestaande uit halve tegels rechtopstaand geplaatst op een laag
nieuw ruw zand van 5 cm minimum dikte, gemeten na aanstamping.
BESTRATING MET BETONNEN STRAATSTENEN
De afmetingen van de afgekante betonnen straatstenen zijn 220 x 110 x 80 mm.
Halve betonnen straatstenen zijn voorzien voor een zorgvuldige afwerking.

Des échantillons devront être présentés avant approvisionnement. Les pavés seront
posés sans joints sur un lit de sable rude bien gradué stabilisé à 50 kg de ciment de P
50 de 2 à 3 cm d'épaisseur. Le damage, sablage et cylindrage seront exécutés
comme indiqué à l'article F 4.5.4. du cahier des charges 150 (pose sans liant).
La pose de pavés sera effectuée conformément à l'appareillage donné par le maître
de l'ouvrage.
- 32 -
Stalen moeten goedgekeurd worden vóór de bevoorrading. De straatstenen worden
zonder voegen op een bed van ruw, goed gegradueerd zand gestabiliseerd met 50
Kg cement P 50 van 2 tot 3 cm dikte gelegd. Het aanstampen, inzanden en walsen
worden uitgevoerd volgens het artikel F.4.5.4. van het type bestek nr 150 (leggen
zonder bindmiddel).
De straatstenen worden geplaatst overeenkomstig het uitvoeringsplan gegeven door
de opdrachtgever.
Les pavés en béton répondront à la norme NBN B/21/311. De betonnen straatstenen moeten beantwoorden aan de norm NBN B/21/311.
La fondation sous les surfaces revêtues de pavés en béton sera exécutée en sable
stabilisé soigneusement damé et dressé. L'épaisseur de la fondation est fixée à 15
cm après compactage.
ARTICLE ADDITIONNEL N° 2.
POSE DES DALLES EN PIERRE BLEUE
Les dalles en pierre de taille bleue ne peuvent être employées que devant les
maisons bordées actuellement d'un trottoir en dalles, et pour des réfections partielles.
Les dalles sont posées sur un lit de béton de 10 cm d'épaisseur de composition D.
Elles reposent sur une couche de mortier de ciment de 2 cm d'épaisseur minimum;
entre le mortier et la fondation, l'entrepreneur place une couche de sable rude neuf
qui, après damage, à un minimum de 3 cm d'épaisseur.
Le sable de fondation est arrosé suffisamment pour être complètement humecté au
moment de la pose des dalles. Celles-ci n'ont pas moins de 50 centimètres de
largeurs, sont d'égale longueur, alternées par des dalles de demi-longueur, de
manière à croiser les joints dans le sens parallèle à la façade.
Elles sont rejointoyées au mortier de ciment de manière qu'il ne reste aucun vide
dans la maçonnerie; les joints ont approximativement 5 millimètres de largeur.
Toutes les dalles utilisées seront de forme rectangulaire, ou taillées comme telles, par
le tailleur de pierre de l'entrepreneur. Leur face supérieure est bouchardée avec
encadrement ciselé de 5 cm de largeur.
Toute dalle considérée, avant l'exécution des travaux, comme bonne par les agents
de la Commune et qui viendrait à se briser au cours des travaux, sera remplacée par
les soins de l'entrepreneur et à ses frais.
De fundering onder de betonnen straatstenen oppervlakte geschiedt in een
zorgvuldig verwerkte en verdichte laag gestabiliseerd zand. De dikte van de
fundering is 15 cm na verdichting.
BIJGEVOEGD ARTIKEL Nr. 2.
PLAATSING VAN ARDUINTEGELS
De blauwe arduintegels mogen slechts gebruikt worden voor de huizen waarvoor
stoepen liggen met dergelijke tegels uitgerust en voor gedeeltelijke herstellingen.
De tegels worden geplaatst in een betonbedding van 10 cm dikte van samenstelling
D. Zij rusten op een laag cementmortel van een minimum dikte van 2 cm; tussen de
mortel en de fundering wordt door de aannemer een laag nieuw ruw zand gelegd die
na aanstamping een minimum dikte van 3 cm telt.
Het zand dat voor de fundering wordt gebruikt wordt besproeid om volledig vochtig te
zijn bij het plaatsen van de tegels. Deze zijn niet meer dan 50 cm breed, altijd even
lang, afgewisseld met tegels van halve lengte om de voegen evenwijdig met de gevel
te kruisen.
Deze voegen zijn gevuld met cementmortel zodat geen enkele leemte tussen de
tegels overblijft. De voegen zijn bij benadering 5 mm breed.
Al de gebruikte tegels zijn rechthoekig of aldus door de steenkapper van de
aannemer gekapt. Hun bovenvlak is met de tandhamer bewerkt en vertoont een
gekapte omlijsting van 5 cm breed.
Iedere tegel vóór de uitvoering van de werken door de leidende ambtenaars van de
Gemeente goedgekeurd die gedurende de uitvoering zou breken wordt door de
aannemer en op zijn kosten vervangen.

CHAPITRE 20.1. - MORTIERS.
Le mortier pour maçonnerie de briques et pour la pose des dalles et des pavés de
trottoir est en mortier de ciment; il contient 400 kg de ciment par mètre cube de sable
rude.
Le mortier spécial pour pavage et rejointoyage est formé de trois volumes de sable
rude et de deux volumes de ciment.
Les mélanges se font sur une plate-forme en tôle. Le mortier est confectionné et
conservé jusqu'au moment de sa mise en oeuvre, à l'abri du soleil. Le mortier gâché
la veille ne peut être utilisé. L'entrepreneur doit d'ailleurs se conformer, pour tout ce
qui concerne la confection des mortiers, aux instructions qui lui sont données par le
fonctionnaire dirigeant les travaux.
Dès l'instant où la qualité du mortier n'est pas reconnue satisfaisant, la Commune a le
droit de refuser l'ensemble des maçonneries exécutées avec ce mortier. La
Commune a la faculté d'exiger que les mortiers soient confectionnés mécaniquement.
Le mortier devra obligatoirement être confectionné sur le chantier.
- 33 -
HOOFDSTUK 20.1. - MORTELS.
De mortel voor metselwerk met bakstenen en voor de plaatsing van tegels en
stoepstenen wordt in cementmortel vervaardigd; hij bevat 400 Kg cement per kubieke
meter ruw zand.
De speciale mortel voor bestrating en vulling bestaat uit 3 volumes ruw zand en 2
volumes cement.
De mengsels worden op een plaatijzeren platform bereid. De mortel wordt gemaakt
en bewaard tot het moment van de verwerking, beschut tegen de zon. Mortel daags
voordien verknoeid mag niet meer verwerkt worden. De aannemer moet voor al wat
het vervaardigen der mortels betreft zich ten andere schikken naar de voorschriften
van de leidende ambtenaar van de werken.
Vanaf het ogenblik dat de kwaliteit van de mortel geen voldoening schenkt heeft de
Gemeente het recht het geheel der werken met deze mortel uitgevoerd te weigeren,
en kan eisen, dat de mortels mechanisch bereid worden.
De mortel zal verplicht op de werf worden gemaakt.

CHAPITRE D. - BORDURES.
CAHIER DES CHARGES-TYPE N° 150 DE 1978
Les bordures sont en pierre de taille neuve dite « petit granit ». Elles sont exemptes
de tout défaut.
Elles ont les dimensions transversales suivantes:
- 15 ou 18 cm au sommet, 17 ou 20 cm à la base et 27 cm de hauteur.
La longueur de chaque bordure est au minimum de 1 m pour les bordures droites et
de 1,25 m pour les bordures courbes, dont l'arête vers la chaussée a un rayon
supérieur à 20 mètres et de 1 mètre pour les bordures courbes d'un rayon égal ou
inférieur à 20 mètres; elles ont, aux extrémités, le même profil que celui des bordures
droites.
Exceptionnellement, la longueur des bordures neuves droites peut être inférieure à
1,00 m, lorsqu'il est procédé au renouvellement d'une bordure seule; mais dans
aucun autre cas cette longueur ne peut être inférieure à 1 mètre.
L'arête de la bordure, côté extérieur, est arrondie suivant un arc de 1 cm.
Leur face antérieure a un fruit de 2 cm s'arrêtant au filet d'eau, leur face postérieure
est verticale et leur face supérieure n'a pas de pente transversale. La face supérieure
des bordures a un cadre ciselé de 5 cm de largeur et une palette centrale
bouchardée, la face vers le caniveau est entièrement ciselée.
Chacune de leurs extrémités est taillée de manière à pouvoir constituer un joint dit à
"boutonnières"; les boutons sont taillés sur toute la hauteur de la bordure et en 5
centimètres de diamètre.
- 34 -
HOOFDSTUK D. - KANTSTENEN.
TYPE BESTEK Nr. 150 DE VAN 1978
De kantstenen zijn in nieuw arduin « petit granit ». Ze zijn vrij van elk gebrek.
Zij hebben de volgende dwarsmaten:
- 15 tot 18 cm aan het bovenvlak, 17 tot 20 cm aan de basis en 27 cm hoogte.
De lengte van elke kantsteen bedraagt ten minste 1 m voor de rechte kantstenen en
1,25 m voor de gebogen kantstenen waarvan de kant naar de straat toe een straal
van meer dan 20 m en 1 m voor de gebogen kantstenen met een straal van minder
dan of gelijk aan 20 m heeft; deze laatste zullen aan hun uiteinden hetzelfde profiel
vertonen dan de rechte kantstenen.
Uitzonderlijk mag de lengte minder dan 1 m bedragen voor nieuwe rechte kantstenen
wanneer het hernieuwen van een enkele kantsteen wordt beoogd, maar in geen
geval mag deze lengte korter zijn dan 1 meter.
De rand van de kantstenen word, aan de buitenkant, afgerond volgens een boog van
1 cm.
De voorzijde vertoont een afschuining van 2 cm tot aan de watergreppel, de
achterzijde is loodrecht en het bovenvlak mag geen helling vertonen. Op het
bovenvlak wordt een gbeiteld kader van 5 cm breedte uitgevoerd met een door de
tandhamer bewerkt middenstuk, de afschuining is eveneens volledig gebeiteld.
Elk van hun uiteinden zijn zodanig gekapt dat een voeg kan gevormd worden van het
type dol en hol, de dollen worden gekapt over de ganse hoogte van de kantsteen en
hebben een doorsnede van 5 cm.
Les bordures sont rejointoyées au ciment. De kantstenen worden met cement gevoegd.
BORDURES EN PIERRE BLEUE RECONSTITUEE
Les bordures en pierre bleue reconstituée sont en béton vibré et satisfont aux
prescriptions de la norme NBN B 21-411. Elles ont les mêmes dimensions et
caractéristiques de finition que les bordures en pierre de taille.
KANTSTENEN IN BLAUWE KUNSTSTEEN
De kantstenen in gereconstitueerde arduinsteen bestaan uit trilbeton en
beantwoorden aan de voorschriften van de normen NBN B 21 - 411. Zij hebben
dezelfde afmetingen en afwerkingskarakteristieken als de kantstenen in arduin.

POSE DES BORDURES ET PAVES-BORDURES
Les bordures sont posées au cordeau, suivant les niveaux, pentes ou rampes
prescrits, sur un massif en béton 30 cm de largeur et de 15 cm de hauteur; elles sont
raccordées entre elles sans crochets ni agrafes en fer. Elles sont rejointoyées de
manière qu'il ne reste aucun vide entre elles; les joints ont approximativement 5
millimètres de largeur.
Les bordures neuves qui viendraient à se briser pendant l'exécution des travaux sont
remplacées par les soins de l'entrepreneur et à ses frais.
Les pavés-bordures sont posés sur champ, étroitement serrés, bien garnis de sable,
tant en-dessous qu'à leur pourtour et affermis à la hie. Ils sont soigneusement
contrebutés.
CHAPITRE E. - PAVAGES.
PAVAGE DE CHAUSSEES
Les pavages de premier établissement sont exécutés soit avec un coffre de 24 cm
soit avec un coffre de 18 cm d'épaisseur; les renouvellement de pavage en pavés
neufs ou de remploi et les relevés à bout sont exécutés également avec un coffre de
18 cm ou de 24 cm selon les indications des agents de la Commune.
Chaque équipe de paveurs est conduite soit par l'entrepreneur lui-même soit par un
chef d'équipe expérimenté.
Lorsqu'il s'agit de renouvellement de pavage, de relevé à bout ou de grosses
réparations, on démonte d'abord l'ancien pavage sur les longueurs et les largeurs
indiquées. Les pavés provenant de ce démontage sont nettoyés, dégarnis du vieux
sable, triés d'après leurs dimensions et rangés ou chargés aux frais de
l'entrepreneur. Ceux qui ne doivent plus être employés sont enlevés éventuellement
par les soins de l'entrepreneur et transportés soit aux magasins communaux, soit à
un endroit désigné par le fonctionnaire dirigeant. Ceux qui sont susceptibles de
remploi sont séparés et mis en tas spéciaux aux frais de l'entrepreneur,
conformément aux instructions du même fonctionnaire.
Lorsque le pavage d'une rue comprend divers échantillons de pavés, l'entrepreneur
est tenu de les mettre en oeuvre en réunissant, aux endroits fixés par le personnel
dirigeant, les pavés de même nature et de même échantillon et ce sans qu'il résulte
une majoration de prix. Lorsque les manquants sont à remplacer par des pavés
fournis par la Commune, il met ces matériaux en oeuvre de manière à ne constituer
qu'une seule bande ininterrompue de pavage, terminant le travail.
- 35 -
HET PLAATSEN VAN KANTSTENEN EN KANTTEGELS
De kantstenen worden met een richtsnoer geplaatst volgens de voorgeschreven
hoogtepeilen, af- en oplopende hellingen op een fundering uit beton van 30 cm
breedte en 15 cm hoogte. Zij worden zonder ijzeren haken noch nietklemmen
onderling verbonden en derwijze opgevoegd dat tussen de kantstenen geen leemten
openblijven, de voegen zijn bij benadering 5 mm breed.
De nieuwe kantstenen die gedurende de uitvoering zouden breken worden door de
aannemer en op zijn kosten vervangen.
De kanttegels worden op hun kant geplaatst, nauw aaneengesloten in zand zowel
onder als eromheen, met de straatstamper aangevuld en zorgvuldig gestut.
HOOFDSTUK E. – BESTRATING.
BESTRATING VAN DE RIJWEGEN
De straatstenen van eerste gebruik worden geplaatst in een koffer van 24 cm of 18
cm dikte. Dezelfde sleufmaten worden aangewend volgens aanwijzingen van de
ambtenaren van de Gemeente voor het hernieuwen van de bestrating met nieuwe,
herbruikte of herlegde straatstenen.
Elke bestratingsploeg wordt door de aannemer zelf of een bekwame ploegbaas
geleid.
Bij het hernieuwen, herleggen of grondig herstellen van bestratingen wordt eerst de
oude bestrating op de opgegeven lengten en breedte opgebroken. De opgebroken
stenen worden gereinigd en van oud zand gezuiverd, gesorteerd volgens afmetingen
en gerangschikt of vervoerd op kosten van de aannemer. Zij die niet meer moeten
gebruikt worden eventueel door de zorgen van de aannemer weggenomen en
worden vervoerd, hetzij naar de gemeentelijke opslagplaats, hetzij naar een plaats
aangeduid door de leidende ambtenaar. Deze die nog voor wedergebruik kunnen
dienen, worden afgezonderd en speciaal opgestapeld op kosten van de aannemer en
volgens de richtlijnen van dezelfde ambtenaar.
Wanneer de bestrating van een rijweg verschillende steensoorten bevat is de
aannemer er toe gehouden op de door het leidend personeel aangewezen plaatsen
de stenen van eenzelfde aard en model te leggen zonder dat dit tot een
prijsverhoging aanleiding geeft. Als de ontbrekende stenen door stenen die door de
Gemeente geleverd worden vervangen worden, zal de aannemer ze derwijze
plaatsen dat ze een ononderbroken bestrating vormen die het werk voltooit.

Le terrain à paver est bêché et pioché uniformément sur toute la largeur de la
chaussée et par longueur minimum de 20 mètres, et ce, à la profondeur qui est jugée
nécessaire par l'Inspecteur Général ou son délégué. Les matériaux non réutilisables,
pavés, pierres, terres de mauvaise qualité et généralement toutes les matières
nuisibles à la bonne exécution des ouvrages, doivent être enlevés au fur et à mesure
de l'avancement des travaux; il ne peut, en aucun cas et sous aucun prétexte, être
fait des dépôts de terre sur les chantiers. Le lit de la chaussée est ensuite dressé de
manière à présenter partout une forme régulière et parallèle à la surface de pavage,
suivant le profil imposé; puis il doit être fortement et uniformément damé.
En vue de l'établissement du coffre du pavage, le niveau du plafond et celui du
pavage à réaliser, sont établis au moyen de pavés servant de témoins. Le déblai
pour le coffre ne peut, en aucun cas, être inférieur à 24 cm ou à 18 cm sous le niveau
supérieur du pavage après le damage final. Sauf indication contraire de la Direction
des Travaux, la flèche du bombement de la chaussée est égale au soixantième de la
largeur pavée.
L'entrepreneur doit, s'il y a lieu, assécher le fond du coffre pendant l'exécution des
travaux. Il prend, à cette fin, toutes mesures utiles.
On étend sur le terrain et sur une longueur minimum de 10 mètres, une couche de
sable régulièrement répartie. Cette couche de sable est arrosée et damée, une
seconde couche de sable est étendue pour servir de forme aux pavés. L'épaisseur
totale de la couche de sable neuf sous la queue des pavés, en dehors des
terrassements pour régler les pentes et former l'encaissement, dans les pavages de
premier établissement, renouvellements de pavage ou relevés à bout, ne peut, en
aucun cas, après le damage final du pavage, être inférieure à 11 cm d'épaisseur
pour les pavages exécutés en coffre de 24 cm et de 5 cm pour ceux exécutés avec
un coffre de 18 cm.
Les pavés neufs ou de remploi sont choisis et assemblés de manière à former des
joints serrés et réguliers, en liaison réciproque du tiers à la moitié de leur longueur; ils
sont posés par rangées droites et égales, suivant les directions à prescrire par les
agents de la Commune et déterminés de façon que les joints continus soient
d'équerre sur l'axe de la chaussée. Les carrefours sont pavés en croix de chevalier.
Les lignes de pavage contre les filets d'eau et contre les rails des tramways sont
formées alternativement de pavés de l'échantillon prescrit et de boutisses ayant la
longueur d'un pavé et demi. Les changements de direction sont raccordés au moyen
de pavés de forme et de dimensions convenables, obtenues en recoupant les pavés
et les boutisses de forme normale, sans supplément de mesurage ni de prix. La
Commune se réserve le droit d'exiger le bridage des pavés lors de leur pose.
- 36 -
Het terreinoppervlak voor de bestrating wordt over de ganse breedte van de weg op
minimum lengte van 20 meter gelijkvorming omgespit en met een houweel bewerkt,
en dit op een door de Inspecteur-generaal of zijn gevolmachtigde nodig geoordeelde
diepte. De onbruikbare materialen, straatstenen, stenen, gronden van slechte
kwaliteit en in het algemeen alle voor de goede uitvoering van de werken schadelijke
materialen, moeten naarmate de vordering van de werken, weggeruimd worden. In
geen geval en onder geen enkel voorwendsel mag er op de werven aarde
opgestapeld worden. Het aardebed van de rijweg wordt vervolgens op een
regelmatig en met de bestrating gelijkopend vlak aangelegd volgens het opgegeven
profiel, daarna krachtig en eenvormig aangestampt.
Voor het aanleggen van de sleufbodem worden de peilen van het plafond en de uit te
voeren bestrating aangegeven door richtstenen. De uitgraving voor de sleufbodem
mag in geen geval minder bedragen dan 24 cm of 18 cm onder het bovenste peil van
de bestrating na de finale aanstamping. Behoudens andersluidende aanwijzingen
van de Directie der Werken moet de pijl van de zijwegboog gelijk zijn aan een
zestigste van de bestrate breedte.
Zo nodig moet de aannemer de sleufbodem droogleggen gedurende de uitvoering
der werken. Te dien einde neemt hij alle nuttige maatregelen.
Men spreidt regelmatig over het terrein een laag zand op een minimum lengte van 10
m. Deze laag wordt besproeid en aangestampt, een tweede zandlaag dient als
plaatsingvorm. In geen geval mag de totale dikte van de laag nieuw zand onder de
(staart van de) straatstenen buiten de grondwerken voor het regelen van de hellingen
en om de bekisting te vormen, na de laatste aanstamping, voor de nieuwe, de
hernieuwde of herlegde bestratingen, minder bedragen dan 11 cm dikte voor
bestratingen uitgevoerd in sleuven van 24 cm en 5 cm dikte voor dezen uitgevoerd in
sleuven van 18 cm diepte.
De nieuwe en wedergebruikte straatstenen worden derwijze gesorteerd en geplaatst
dat zij dicht aaneengesloten en regelmatige voegen vormen in onderling verband van
een derde tot de helft van hun lengte, in rechte en gelijke rijen geplaatst volgens de te
geven richtlijnen van de ambtenaren van de Gemeente, derwijze bepaald dat de
voegen haaks op de aslijn van de weg liggen. Op de kruispunten worden de
straatstenen in ridderkruisvorm gelegd. De rijen langs de watergreppels en
tramsporen worden afwisselend gevormd met stenen van het voorgeschreven type
en stenen van anderhalve lengte. Waar de straten van richting veranderen wordt de
aansluiting uitgevoerd met stenen van behoorlijke vorm en maten, verkregen met het
versnijden van de hele en de verbandstenen van normale vorm zonder maat- noch
prijsverhoging. De Gemeente mag het speciale vastzetten van de straatstenen n.a.v.
hun plaatsing eisen.

Les pavés, après la pose à la main, sont serrés en bouts et en rives de manière à
réduire la largeur des joints au minimum, tant dans chaque ligne que d'une ligne à
l'autre, bien garnis de sable, tant en-dessous qu'à leur pourtour et solidement
affermis dans le coffre, sous le poids d'un marteau de paveur en fer, de 6
kilogrammes au moins; il est interdit au paveur d'assujettir les pavés en frappant du
marteau sur les angles.
Ils sont ensuite battus au refus au moyen d'une hie en fer pesant au moins 18 kg.
Le damage se fait par deux ouvriers opérant simultanément et symétriquement sur la
même ligne de pavés et en partant des bordures, pour aboutir à l'axe de la
chaussée. Il est loisible à l'Inspecteur Général ou à son délégué, de prescrire un
second damage, à titre de vérification; si cette opération altère le profil du
bombement de la chaussée, les parties défectueuses sont relevées et reconstruites.
Le damage du pavage doit s'effectuer en même temps que son établissement. En
aucun cas, la longueur du pavage non damé, ne peut excéder 10 m de longueur de
la chaussée.
Tout pavé qui se brise, se fend ou s'enfonce en-dessous du profil prescrit, est enlevé
et remplacé par un autre ayant les dimensions nécessaires et affleurant le niveau
imposé après le damage.
Les parties de pavage à exécuter éventuellement au mortier sont faites à bain flottant
de mortier.
Les paveurs en ligne doivent être au nombre de deux pour les pavages de 6 mètres
de largeur, trois pour ceux de 7 à 8 mètres, quatre pour ceux de 9 à 10 mètres. Pour
les places, le nombre de paveurs en ligne est égal à un par largeur de trois mètres.
Lorsque la réception du pavage a été faite par l'Ingénieur ou son délégué, et après
que celui-ci ait formellement autorisé l'entrepreneur à cet effet, le pavage est
recouvert d'une couche de sable de 2 cm d'épaisseur.
Cette couche est fortement arrosée aux frais et par les soins de l'entrepreneur, l'eau
étant fournie gratuitement par la Commune. Si l'Ingénieur ou son délégué le prescrit,
il est répandu une seconde couche, qui doit être arrosée à son tour. L'excédent de
sable doit être enlevé par l'entrepreneur à la première réquisition des agents de la
Commune.
Les tuyaux, lances, clefs, raccords nécessaires pour procéder à l'arrosage des
ouvrages sont fournis par la Commune. L'entrepreneur en a la responsabilité et doit
remplacer, à ses frais, les objets manquants ou détériorés.
- 37 -
Nadat de straatstenen met de hand worden geplaatst, worden ze op de einden en
zijvlakken goed aaneengesloten zodat de breedte van de voegen tot een minimum
herleid wordt, zowel in eenzelfde rij als tussen de rijen. De straatstenen moeten
zowel van onder als rondom goed in het zand zitten en stevig vastgezet worden met
een ijzeren bestratingshamer van ten minstens 6 Kg. Het is de kasseilegger
verboden dit te doen door op de hoeken te kloppen.
Zij worden vervolgens vastgestampt met een straatstamper van ten minstes 18 kg.
Het aanstampen wordt om beurt en symmetrisch door twee arbeiders uitgevoerd op
dezelfde rij en begonnen aan de kantstenen om in het midden van de rijweg te
eindigen. Het staat de Inspecteur-Generaal of zijn gemachtigde vrij ter nazicht een
tweede aanstamping voor te schrijven. Wanneer deze verrichting de bolvorming van
de rijweg wijzigt, worden de vervormde delen verhoogd en hersteld.
Het aanstampen van de bestrating moet samen met het aanleggen gebeuren. De
lengte van de niet aangestampte bestrating mag nooit meer dan 10 m van de lengte
van de straat bedragen.
Iedere gebroken, gespleten of ingezakte straatsteen moet weggenomen en
vervangen worden door een steen die de vereiste maten heeft en het opgelegde peil
bereikt heeft na aanstamping.
De in mortel uit te voeren bestratingsdelen worden met een vlottend cementbad
aangelegd.
De in de rij werkende kasseileggers moeten met twee zijn voor een bestratingswerk
van 6 m breedte, met drie voor een van 7 à 8 m, met vier voor 9 à 10 m. Voor de
pleinen is het aantal kasseileggers gelijk aan 1 per breedte van 3 m.
Na de oplevering van de bestrating door de Ingenieur of zijn gemachtigde en nadat
deze dit formeel aan de aannemer heeft toegestaan, wordt de bestrating met een
laag zand van 2 cm dikte bedekt.
Deze laag wordt flink besproeid door en op kosten van de aannemer, waarbij het
Gemeentebestuur het water gratis levert. Wanneer de Ingenieur of zijn gemachtigde
het voorschrijft, wordt er een tweede laag aangebracht die op haar beurt besproeid
wordt. Het overtollige zand moet op de eerste vordering van de ambtenaren van de
Gemeente door de aannemer worden weggevoerd.
De slangen en kranen, aansluitstukken nodig voor de besproeiing der werken worden
door de Gemeente ter beschikking gesteld. De aannemer is verantwoordelijk voor
deze voorwerpen en moet de ontbrekende of beschadigde op zijn kosten vervangen.

Dans l'éventualité où l'entrepreneur serait chargé de repaver des tranchées pour le
compte des services des eaux, de l'électricité, du gaz, du téléphone, etc..., il doit, au
besoin, enlever les terres en excès, étendre une couche de sable rude de bonne
qualité, de 10 cm d'épaisseur minimum. Cette couche de sable est arrosée et damée
fortement, une nouvelle couche est étendue ensuite pour servir de forme aux pavés
sans qu'on ait à entamer la couche de fondation.
Le pavage est effectué sur une largeur de 50 cm de chaque côté en plus de la
largeur de la tranchée proprement dite. Le pavage terminé est recouvert d'une
couche de sable rude neuf.
L'entrepreneur maintient en parfait état, à ses frais, jusqu'à la réception définitive,
toutes les parties de la voie publique qui ont été pavées par ses soins. En
conséquence, il doit les maintenir pendant le terme de garantie, unies, roulantes,
exemptes de trous, flaches, ornières ou rouages et bombées uniformément, sans
avoir, de ce chef, droit à aucun paiement. Le repavage de toutes les surfaces des
tranchées et le remaniement des autres qui ont souffert de l'exécution des travaux
d'ouverture de la voie publique, sont effectués au fur et à mesure de l'avancement
des travaux et aussi souvent que cela s'avère nécessaire jusqu'à ce qu'il ne se
produise plus d'affaissement.
Lesdits pavages sont refaits dans les quarante-huit heures qui suivent
l'avertissement donné à l'entrepreneur par le service sauf en cas de danger pour la
sécurité publique où le délai est fixé à 6 heures maximum. Si l'entrepreneur tarde à
exécuter ces repavages, une pénalité est prévue (voir art.20§4).
L'entrepreneur est responsable des pavés qui lui ont été fournis par la Commune,
aux chantiers et dans tous autres endroits, soit pour être mis en oeuvre, soit pour
être transportés par ses soins. A cet effet, le nombre de pavés à transporter ou à
mettre en oeuvre est constaté contradictoirement par l'entrepreneur et par la
Commune et le personnel dirigeant désigne un moyen approprié à ce contrôle; une
vérification également contradictoire est faite après le transport ou la mise en oeuvre.
L'approvisionnement des pavés, du sable, des terres, etc..., à pied d'oeuvre, comme
les transports en dehors du chantier, des pavés, des terres, décombres, déchets de
pavés, etc..., ne peuvent être effectués en dehors des heures habituelles de travail,
sauf avis contraire de la Commune. Il est strictement interdit à l'adjudicataire de
déroger à cette règle.
L'entrepreneur est tenu d'assurer à ses frais l'éclairage des pavés neufs et autres,
mis en nacelles, sur le chantier.
- 38 -
Wordt de aannemer belast met het wederbestraten van sleuven voor rekening van
water-, elektriciteits- gas- en telefoondiensten, enz..., dan moet hij zonodig de
overtollige gronden wegruimen en een laag ruw zand van goede kwaliteit en 10 cm
minimum dik uitspreiden. Deze laag wordt besproeid en krachtig aangestampt. Een
nieuwe laag wordt vervolgens aangelegd om als legvorm voor de straatstenen te
dienen en te vermijden dat de grondlaag word aangeraakt.
De bestrating wordt aan weerszijden 50 cm breder dan de eigenlijke sleuf aangelegd.
Na de voltooiing wordt de bestrating met een laag nieuw ruw zand afgedekt.
Tot de definitieve oplevering worden al de delen van de openbare weg die door de
aannemer werden bestraat door hem en op zijn kosten behoorlijk onderhouden.
Bijgevolg moet hij voor de duur van de waarborgtermijn deze delen uniform houden,
bolvorming, goed berijdbaar, zonder putten en kuilen; dit alles zonder dat hij uit dien
hoofde enige vergoeding kan eisen.
Hetzelfde geldt voor herbestrating van alle sleuven en het herstellen van die, die om
welke reden ook door het uitvoeren van werken van openen van de openbare weg
geleden hebben, worden naarmate de vordering der werken en zo dikwijls het nodig
bijkt uitgevoerd tot er zich geen verzakkingen meer voordoen.
Bovengenoemde bestratingen worden binnen achtenveertig uur hersteld na
waarschuwing aan de ondernemer door de dienst behalve in geval van openbaar
veiligheidsrisico waar de termijn op maximum 6 is vastgesteld. Als de ondernemer
lang wacht om deze herbestrating uit te voeren, is een boete voorzien (zie art.20§4).
De aannemer draagt zorg voor de straatstenen door het Gemeente op de werven of
alle andere plaatsen geleverd, hetzij om verwerkt, hetzij om op zijn kosten vervoerd
te worden. Uit dien hoofde wordt het aantal te verwerken of te vervoeren stenen
tegensprekelijk geteld door de aannemer en de Gemeente en het leidend personeel
duidt een aangepast tellingsmiddel aan. Eveneens wordt een tegensprekelijke
controle gedaan na het vervoer of de verwerking.
Het leveren van straatstenen, zand, gronden, enz.. op de werven en het wegvoeren
buiten deze van stenen, gronden, puin, steenafval, enz. mag niet gebeuren buiten de
gewone werkuren behalve bij tegengesteld advies van de Gemeente. De aannemer
mag zich aan dit voorschrift niet onttrekken. e
De aannemer moet de op zijn werf opgehoopte nieuwe of andere straatstenen
verlichten.

L'entrepreneur doit remplacer les pavés manquants pour l'exécution complète des
travaux.
Le prix du mètre carré de pavage comprend toutes les fournitures et la main-d'oeuvre
(sauf la fourniture des pavés).
PAVAGE DES TROTTOIRS
Les travaux de construction de trottoirs neufs, de reconstruction ou de mise en état
d'anciens trottoirs, etc... sont indiqués sur place à l'entrepreneur par les agents de la
Commune avant l'exécution des travaux et ce, pour chaque trottoir séparément.
Les prix unitaires du bordereau relatif aux trottoirs, comprennent les démontages et
les démolitions, les déblais et remblais jusqu'à 23 cm de hauteur, la mise en tas, le
nettoyage et le triage des matériaux à remployer, la fourniture éventuelle des
matériaux neufs, la mise en oeuvre, la taille pour réappareillage des bordures à
remplacer, le rejointoiement au ciment après la pose, le transport des terres,
décombres et matériaux non réutilisables, etc..., enfin tous les frais à résulter de
l'éclairage et des mesures de précaution destinées à éviter les accidents et de tous
les travaux de réparation et de raccordement nécessaires au complet achèvement
des ouvrages, à l'exception du raccordement du pavage de la voie publique, contre
les bordures.
Les pavés neufs à fournir pour la construction ou la reconstruction des trottoirs sont
en grès 14/14, 16/16 ou 12/12, de 10 à 12 cm de hauteur. Ils sont bien durs, de
masse homogène, d'usure égale, non poreux et de teinte uniforme.
Les pavés sont bien taillés, d'un échantillon parfaitement égal, avec joints bien d'équerre,
parement de tête bien dressé et uni; ils proviennent des meilleurs bancs des carrières
produisant une pierre non glissante et l'entrepreneur est tenu de fournir, à chaque
livraison, un certificat de l'exploitant attestant que cette condition a été remplie. La
Commune peut, aux frais de l'entrepreneur, recourir à tous les moyens de contrôle qu'elle
juge nécessaires pour s'assurer de ce que cette prescription est observée.
Si, en cours d'entreprise, l'adjudicataire se trouve obligé de changer de carrière
productrice, il en demande, au préalable, l'autorisation de la Commune, en indiquant
la nouvelle provenance (nom de la carrière et de l'exploitant) et en faisant parvenir
les échantillons de cette nouvelle provenance.
- 39 -
De aannemer moet de ontbrekende stenen vervangen voor de volledige uitvoering
van de werken.
De prijs per vierkante meter bestrating omvat alle leveringen en handenarbeid
(behalve de levering der straatstenen).
BESTRATING VAN STOEPEN
Het bestraten van nieuwe stoepen, het herstellen of wederbestraten van oude
stoepen, enz. wordt aan de aannemer vóór het uitvoeren der werken ter plaatse
aangeduid door de ambtenaren van de Gemeente, en dit voor iedere stoep
afzonderlijk.
De eenheidsprijzen van de begroting omvatten voor de stoepen het uit elkaar nemen
en afbreken, de uitgravingen en aanvullingen tot 23 cm hoogte, het opstapelen, het
reinigen en het sorteren van de te hergebruiken materialen, de eventuele levering
van nieuwe materialen, het verwerken, het kappen voor het herzetten van te
vervangen kantstenen, het voegen met cementna het plaatsen, het vervoer van de
gronden, puin en onbruikbare materialen, enz. ten slotte alle onkosten van verlichting
en veiligheidsmaatregelen om ongevallen te vermijden en alle herstellings- en
aansluitingswerken nodig voor de volledige voltooiing van de werken, met
uitzondering van de aansluiting van de bestrating van de rijweg, tegen de kantstenen.
De nieuwe straatstenen te leveren voor het aanleggen of wederaanleggen van
stoepen zijn grèsstenen 14/14, 16/16 of 12/12 van 10 tot 12 cm hoogte. Zij hebben
een goed gesloten en homogene korrel, zijn van gelijke sleet, en niet poreus en van
eenzelfde kleur.
De stenen zijn gekapt, zeer gelijkvorming met haakse voegen, effen en vlakke
koppen. Zij komen van de beste groeven die niet glibberige steen voortbrengen en de
aannemer moet bij elke levering een bewijs van de leverancier voorleggen dat deze
voorwaarde werd vervuld. De Gemeente mag op kosten van de aannemer al de
nazichtmiddelen die zij nuttig acht laten uitvoeren om na te gaan of dit voorschrift
werd geëerbiedigd.
Is de aannemer tijdens de uitvoering van zijn werk verplicht van steengroeve te
veranderen dan zal hij de voorafgaande toelating van de Gemeente aanvragen en de
nieuwe herkomst opgeven (naam van de groef en uitbater) en de stalen van deze
nieuwe herkomst afleveren.

La masse volumique des pavés n'est pas inférieure à 2.180 Kg par m³; après un jour
d'immersion dans l'eau, les pavés de grès, préalablement séchés à 100°,
n'absorbent pas plus de 12 Kg d'eau par m³.
- 40 -
Het eigen gewicht van de stenen is niet lager dan 2.180 Kg per m³; na een dag onder
water gedompeld mogen de grèsstenen, na eerst te zijn gedroogd op 100°, niet meer
dan 12 Kg water per m³ opslorpen.
Les grès argileux ou psammites et les grès calcareux ne peuvent être utilisés. Kleihoudende stenen of psammieten en kalkhoudende stenen mogen niet gebruikt
worden.
Les pavés ne peuvent renfermer de l'argile et du mica dans des proportions pouvant De stenen mogen niet meer klei en mica bevatten dan in een verhouding die hun kwaliteit
nuire à la qualité des pavés. Ils ne peuvent avoir, dans aucun sens, une structure zou kunnen kan schaden. In geen geval mogen zij een schilferige textuur vertonen.
schistoïde.
Les pavés de remploi possèdent strictement les mêmes qualités que les pavés neufs
ci-dessus, ils n'en sont différents que pour avoir déjà été utilisés et mis en oeuvre
une première fois; ils sont propres, bien nettoyés et débarrassés complètement de
vieux mortier.
Les pavés de trottoir sont placés dans un bain soufflant de mortier de ciment étendu
sur une couche de sable rude neuf, qui a 7 cm d'épaisseur après le pilonnage et
l'arrosage; le fond de l'encaissement du trottoir est fortement damé avant qu'il y soit
étendu la couche de sable.
Les pavés sont appareillés de façon à présenter les joints à 45° avec l'alignement de
la façade.
Ils sont rejointoyés au fur et à mesure de l'exécution du travail, de manière qu'il ne
reste aucun vide dans la maçonnerie; les joints ont 10 millimètres de largeur au plus
entre les pavés.
Le travail terminé, il est étendu une couche de sable rude neuf de 2 cm d'épaisseur
sur le pavage.
ARTICLE ADDITIONNEL N° 3 REMPLISSAGE DES JOINTS DE PAVAGE
Il peut être procédé, après l'exécution des pavages, aux travaux de remplissage des
joints par un mortier bitumineux, travaux comportant trois phases:
1°) le soufflage 2°) le colmatage 3°) le surfaçage
La commande d'un travail sub 1° et 2° comporte ipso facto l'exécution du surfaçage
3°.
Toutefois, ce dernier travail peut être commandé séparément, soit par suite de
l'existence d'un colmatage antérieur encore passable, soit pour toute autre raison
dont la Commune est seule juge.
De opnieuw te gebruiken stenen bezitten nauwkeurig dezelfde kwaliteiten dan de
hierboven beschreven nieuwe stenen; zij verschillen alleen door het feit dat zij reeds
gebruikt werden en door hun eerste verwerking. Zij zijn goed gereinigd en volledig van
oude mortel gezuiverd.
De stoepstenen worden in een cementmortelbed aangelegd op een laag nieuw ruw
zand die na de aanstamping en besproeiing 7 cm dikte vertoont; de bodem van de
stoepgleuf wordt krachtig aangestampt voor er de laag zand op uitgespreid wordt.
De stenen worden zo geplaatst dat hun voegen een hoek vormen van 45° op de
rooilijn van de straatgevels.
Zij worden naarmate het vorderen van de werken derwijze gevoegd dat er geen
leemten in het werk overblijft; de voegen tussen de stenen zijn ten hoogste 10
millimeter breed.
Na het voltooien van de werken, wordt op de bestrating een laag nieuw ruw zand van
2 cm dikte uitgespreid.
BIJGEVOEGD ARTIKEL N r 3 HET VULLEN VAN DE VOEGEN DER BESTRATING
Na het uitvoeren van de bestratingswerken mag het vullen der voegen met bitumeuze
mortel in drie werkfasen geschieden:
1°) het leegblazen 2°) het vullen 3°) het bestrijken van het bestratingsoppervlak.
De bestelling van een werk, sub 1° en 2° omvat ipso facto de uitvoering van het
bestrijkingswerk sub 3° aangegeven.
Dit laatste mag evenwel afzonderlijk opgedragen worden wanneer een oude vulling
nog voldoet of voor elke andere reden waarover alleen de Gemeente oordeelt.
Ces diverses phases s'exécutent comme suit : Deze verschillende fasen worden als volgt uitgevoerd :

1°) les joints de pavage sont évidés sur 40 millimètres de profondeur par un
soufflage du sable à l'air comprimé;
2°) le rejointoyage se fait sur les 40 millimètres de profondeur à l'aide au minimum
de 2,5 kg d'émulsion de bitume pour les pavages neufs et de 3 kg d'émulsion de
bitume pour les pavages en pavés vieux, par mètre carré de chaussée.
Les joints sont coulés en poussant le coulis à la raclette. L'évidement des joints
précède le coulis d'une longueur minimum de 20 mètres; le coulis ne peut être
entamé dans une section de chaussée qu'après vérification de l'évidement par
le délégué de la Commune. Le remplissage des joints de pavage doit cependant
s'effectuer sans tarder, après leur évidement et leur vérification; en aucun cas,
du pavage évidé, non rejointoyé, ne peut subsister après la journée de travail;
3°) pour assurer un bourrage convenable des joints et une surface unie et roulante,
on répand sur l'ensemble de la chaussée, au plus tôt un mois après le premier
remplissage des joints par le mortier bitumineux, une couche d'émulsion
nommée surfaçage, d'au moins 0,750 kg d'émulsion ordinaire, par mètre carré,
que l'on gravillonne à la volée au moyen de gros sable du Rhin, à raison de
0,005 m³ par m².
Le dosage du mortier est fixé à 1 ½ partie en volume de gros sable du Rhin pour une
partie, en volume d'émulsion de bitume à 60% de bitume pur.
La chaussée est, chaque fois, immédiatement livrée à la circulation et on laisse à
celle-ci le soin de faire pénétrer le sable dans les joints.
Sur la fondation rigide et sur fondation de terrain stable, le bitumage des joints peut
s'effectuer dès après le damage des pavages; sur remblais frais ou sur fondation
sujette à tassement, cette opération peut être différée. Dans tous les cas, c'est la
Commune qui apprécie exclusivement de l'opportunité de procéder au rejointoyage.
L'entrepreneur est tenu de prendre toutes les dispositions nécessaires en vue
d'obtenir des joints parfaitement compacts.
Si, à la suite du rejointoyage, des têtes de pavés restent enduites de bitume,
l'entrepreneur est tenu de les recouvrir de gros sable du Rhin, dans la mesure
nécessaire, pour éviter que ce pavage soit glissant.
- 41 -
1°) het zand van de bestratingsvoegen wordt tot op 40 millimeter diepte met
geperste lucht weggeblazen;
2°) het voegen gebeurt over de 40 mm diepte met behulp van een bitumineuze
mortel van ten minstens 2,5 kg voor de nieuwe straatstenen en van 3 kg voor de
bestratingen met oude stenen per m² bestrating.
De voegen worden gegoten door de gietmortel te duwen met een aftrekker. Het
leegblazen der voegen moet ten minstens 20 meter vooruit lopen op de
gietmortel. Het gieten mag in een gedeelte van de weg slechts aangevat worden
na controle van het leegmaken door een afgevaardigde van de Gemeente. Het
vullen van de voegen moet echter onverwijld gebeuren, na het leegmaken en de
controle; in geen enkel geval, mag een leeggemaakte bestrating die niet werd
gevoegd overblijven na de werkdag.
3°) om een volmaakte vulling van de voegen en een eenvormige en berijdbaar
oppervlak van de zijweg te verzekeren wordt op de bestrating, ten vroegste een
maand na het eerste vullingswerk met bitumineuze mortel een laag
bitumenemulsie uitgestreken , bestrijking genoemd, van ten minstens 0,750 kg
normale emulsie per m², gevolgd door een bestrooiing met grof Rijnzand, à rato
van 0,005 m³ per m².
De mortel is samengesteld uit 1 ½ volume grof Rijnzand voor een bitumenemulsie
met 60% zuivere bitumen.
De rijweg wordt telkens onmiddellijk voor het verkeer opengesteld en men laat deze
laatste de zorg van het goed doen indringen van voegen met het zand.
Op een strakke fundering of een fundering van duurzame grond wordt het bitumeren
onmiddellijk na het aanstampen van de bestrating uitgevoerd. Op vers aangevulde
grond en fundering die aan verzakking onderhevig is, mag deze verrichting uitgesteld
worden. In alle gevallen is de Gemeente uitsluitend bevoegd om over de opportuniteit
van het voegwerk te beslissen.
De aannemer is verplicht om alle nodige schikkingen te treffen om een volmaakte
vulling te verkrijgen.
Wanneer na het voegen bepaalde steenkoppen nog een bitumenlaag vertonen en
slibberig aandoen, is de aannemer verplicht deze met grof Rijnzand in gepaste mate
te bedekken om te vermijden dat de bestrating glibberig zou zijn.
Le grenaillage est répété, autant de fois que de besoin, jusqu'à l'expiration du délai De begrinding zal zo dikwijls als nodig tot het verstrijken van de waarborgtermijn,

- 42 -
de garantie. herhaald worden.
La quantité d'émulsion à mettre en oeuvre est telle que non seulement les joints
soient colmatés au niveau de la surface du pavage, mais que l'émulsion ait
parfaitement pénétré sur toute la profondeur de la partie du joint qui a été évidée.
Les émulsions de bitume satisfont aux conditions prescrites par le cahier des
charges-type 150 du Ministère des Travaux publics.
L'entrepreneur est tenu de prendre toutes les dispositions nécessaires en vue
d'éviter que le sable projeté lors du soufflage des joints des pavages incommode les
usagers de la voie publique et les riverains. Toutes les précautions sont prises pour
éviter strictement le répandage d'émulsion sur les bordures ou les trottoirs.
L'excédent de sable doit être enlevé par l'entrepreneur à la première demande de
l'Inspecteur Général des Travaux ou de son délégué.
En cas de pluie, il ne peut être procédé au remplissage des joints tant au niveau de
la première couche qu'au niveau de la seconde et tout travail doit être suspendu. En
cas d'humidité, l'épandage de la seconde couche de surfaçage est interdit.
L'Inspecteur Général ou son délégué a le droit de modifier ou de compléter les
dispositions qui précèdent, sans que l'entrepreneur puisse réclamer des indemnités
ou prolongation de délai quelconque de ce chef.
ARTICLE ADDITIONNEL N° 4
REMANIEMENT DE PAVAGES PROVISOIRES ET POSE D'UN REVETEMENT
HYDROCARBONE A CHAUD
Ces travaux consistent en la mise en état, suivant la description ci-dessous, des
voies carrossables à tapis hydrocarboné où, par suite de tranchées réalisées par des
particuliers, des entrepreneurs, des services publics ou concédés, ou pour toute
autre cause, un revêtement provisoire a été réalisé en pavés, que ces derniers se
trouvent à hauteur ou non du revêtement hydrocarboné adjacent.
Avant de commencer les travaux de démontage, le délégué du Service des Travaux
déterminera les limites du polygone régulier ou quelconque à l'intérieur duquel le
revêtement devra être démonté et qui comprendra, non seulement la partie établie
en pavage provisoire, mais encore des parties de pavage recouvertes du produit
hydrocarboné initial, de manière à obtenir une surface totale à contours composés
de lignes droites successives raccordées d'équerre entre elles et dont les parois
latérales formant le coffre seront parfaitement découpées de manière à présenter
des faces parfaitement verticales.
De hoeveelheid van de te verwerken emulsie moet zodanig zijn dat niet enkel de
voegen ter hoogte van het oppervlak der bestrating opgevuld zijn maar ook dat de
emulsie in de gehele diepte van de leeggeblazen voegen volkomen indringt.
De bitumenemulsies voldoen aan de voorschriften van het algemeen bestek nr. 150
van het Ministerie van Openbare werken.
De aannemer neemt alle nodige schikkingen om te voorkomen dat bij het uitblazen
der voegen weggeblazen zand de weggebruikers of de bewoners zou hinderen. Alle
voorzorgen dienen genomen te worden om te vermijden dat kantstenen en stoepen
met de bitumenemulsie bemorst worden.
Het overtollige zand wordt eventueel op de eerste vordering van de Inspecteur-
Generaal of zijn afgevaardigde door de aannemer weggenomen.
Bij regenweer mag geen voegwerk uitgevoerd worden zowel op niveau van de eerste
laag als op de tweede laag en moet alle werk opgeheven worden. Bij vochtig weder is
bovendien het spreiden van de tweede bitumenemulsie streng verboden.
De Inspecteur-Generaal of zijn gemachtigde hebben het recht de voorgaande
schikkingen te wijzigen of aan te vullen zonder dat de aannemer uit dien hoofde
aanspraak mag maken op vergoeding of op enige termijnverlenging.
BIJGEVOEGDE ARTIKEL N r 4
OMWERKING VAN VOORLOPIGE BESTRATINGEN EN WARM AANLEGGEN
VAN EEN MET KOOLWATERSTOFBINDMIDDEL BEREIDE VERHARDING
Deze werken omvatten het in gebruik stellen, volgens de navolgende beschrijving,
van de berijbare wegen met een verharding uit koolwaterstofbindmiddelen
samengesteld op plaatsen waar, tengevolge van het aanleggen van sleuven door
particulieren, aannemers, Openbare diensten of in concessie gegeven werken, of
wegens om het even welke andere omstandigheden een voorlopige bestrating met
straatstenen uitgevoerd werd, al dan niet ter hoogte van de koolwaterstofverharding.
Voorafgaandelijk aan de aanvang der werken worden de zijden van de regelmatige of
willekeurige veelhoek binnen dewelke de bestrating uit elkaar moet genomen worden
door de ambtenaar van de Gemeente bepaald. Dit omvat niet alleen het deel in
voorlopige bestrating aangelegd, maar ook de delen met een oorspronkelijke
koolwaterdstofverharding bekleed, teneinde een totale oppervlakte te verkrijgen met
een omtrek samengesteld uit opeenvolgende rechte lijnen onderling haaks met elkaar
verbonden en waarvan de zijvlakken die de sleuf vormen, om volkomen loodrecht te
zijn, met de beitel perfect gekapt worden.

Les pavés provenant des parties provisoires seront parfaitement nettoyés en vue de
leur réutilisation dans le nouveau coffre. Ceux provenant des parties revêtues encore
du produit hydrocarboné initial seront détachés de ce produit avant d'être, à leur tour,
nettoyés, tandis que les déchets de revêtement hydrocarboné, de même que le sable
inutilisable sous les pavés, seront conduits à un versage par et aux frais de
l'entrepreneur.
Les parois situées sur le périmètre du coffre ainsi formé seront nettoyées par
brossage, raclage, puis enduites de liant hydrocarboné à fournir par l'entrepreneur et
à mettre en oeuvre à froid.
Il sera ensuite procédé au pavage de la surface, située à l'intérieur du polygone
prédécrit, pavage qui sera exécuté comme un relevé à bout au sable neuf, avec
coffre identique à celui de la voie carrossable où les travaux sont exécutés, et au
niveau initial où il se trouvait avant l'exécution par les tiers de la tranchée ayant
amené la dégradation du revêtement hydrocarboné.
Ce pavage sera également enduit au moyen du même liant que celui dont ont été
enduites les parois du coffre, et en quantité nécessaire laissée à l'appréciation de
l'entrepreneur selon les caractéristiques du produit qu'il aura utilisé et qui peut varier
suivant les saisons et la température ambiante pour obtenir un accrochage parfait.
Le nouveau pavage étant ainsi réalisé et préparé, l'entrepreneur procédera à la
fourniture et à la pose d'un nouveau tapis asphaltique au moyen d'un produit
hydrocarboné à chaud répondant aux prescriptions du chapitre F2 "Revêtements
hydrocarbonés" du cahier des charges-type 150 de 1978 applicable aux entreprises
de travaux routiers et qui est également d'application à la présente entreprise.
ARTICLE ADDITIONNEL N° 5. - POTEAUX EN BOIS DE DISSUASION.
Le bois utilisé est du type dur et répond à la classe de durabilité 1 (plus de 25 ans au
sol et plus de 50 ans en aérien).
Les poteaux sont pourvus de 4 côtés biseautés, de deux rainures horizontales avec
bandes réfléchissantes à la partie supérieure, et d'une tête en forme de diamant.
Toutes les faces sont rabotées et traitées au brou de noix.
Les dimensions sont :
- section : ± 14 x 14 cm
- hauteur : 100 et 140 cm
- 43 -
De straatstenen van de voorlopige delen worden voor hun wedergebruik in de nieuwe
sleuf perfekt gereinigd. Deze die afkomstig zijn van de delen die nog met een laag
bitumenverharding bedekt zijn zullen hiervan ontdaan worden voor zij, op hun beurt,
gereinigd worden, terwijl de afval van de verharding alsook het niet gebruikte zand
onder de straatstenen door en op kosten van de aannemer naar een stortplaats zullen
weggevoerd worden.
Vervolgens wordt binnen de beschreven veelhoek de bestrating uitgevoerd zoals voor
een wederaangelegde bestrating met nieuw zand, met een sleuf gelijk aan deze van
de rijweg waar de werken worden uitgevoerd en op het oorspronkelijk peil waar ze
zich bevond voor het graven door derden van de sleuf die de koolstofverharding
beschadigde.
Deze bestrating wordt met hetzelfde bindmiddel bestreken als de zijvlakken van de
sleuf, in de nodige hoeveelheid door de aannemer te beoordelen, volgens de
kenmerken van het door hem verwerkte product; deze hoeveelheid kan verschillen
naargelang de seizoenen en de omgevingstemperatuur om een volmaakte
aanhechting te verkrijgen.
Op de aldus uitgevoerde en voorbereide nieuwe bestrate sleuf wordt door de
aannemer en op zijn kosten een nieuw asfalttapijt aangelegd met een met
koolwaterstofbindmiddel warm bereid product dat beantwoordt aan de voorschriften
van hoofdstuk F 2 "Koolwaterstofverhardingen" van het type-bestek 150 van 1978 van
toepassing op de ondernemingen van wegenwerken en die eveneens van toepassing
zijn op de huidige onderneming. Na het uitvoeren der werken worden de zijweg en
omgeving gezuiverd van alle afval en bevuiling en voor het verkeer opengesteld,
rekening houdend met de gedragingen van de verwerkte producten onder de
belasting van de voertuigen.
BIJGEVOEGDE ARTIKEL Nr. 5. - HOUTEN PALEN VOOR VERKEERS-
GELEIDING.
Het hout dat gebruikt wordt is van het harde type en behoort tot de hardheidsklasse 1
(meer dan 25 jaar aan de grond en meer dan 50 jaar aan de lucht).
De palen zijn voorzien van 4 afgeschuinde kanten, met twee horizontale groeven met
lichtweerkaatsende banden op het bovenste deel, en van een kop in diamantvorm.
Alle vlakken zijn geschaafd en behandeld met inpregneerbeits.
De afmetingen zijn :
- doorsnede : ± 14 x 14 cm
- hoogte : 100 en 140 cm
Ils seront scellés dans le sol jusqu'à maximum 40 % de la hauteur et entourés de Zij zullen in de grond bevestigd worden tot maximum 40% van de hoogte en omringd

éton - correctement damé sur toute la hauteur de la partie enterrée. Le revêtement
du trottoir sera parfaitement adopté autour de chaque élément.
Les poteaux seront placés au cordeau, suivant les niveaux prescrits, compte tenu des
parties des trottoirs et selon les indications données sur place par le fonctionnaire
dirigeant.
Des échantillons devront être présentés à la Commune avant approvisionnement du
chantier.
ARTICLE ADDITIONNEL N° 6. - SOUPIRAUX ET FENETRES DE CAVES.
L'entrepreneur procédera, selon les directives du délégué de la Commune, à la mise
à niveau des soupiraux et des plinthes des fenêtres de cave dans les trottoirs
remaniés.
La maçonnerie disloquée se trouvant directement sous l'encadrement sera remise en
état et les éléments en pierre bleue vétustes ou endommagés remplacés
éventuellement après avis du fonctionnaire délégué. Ces travaux font l'objet d'un
poste séparé au bordereau des prix du cahier spécial des charges.
Un état des lieux des emprises dans le domaine public sera dressé préalablement
aux travaux par et aux frais de l'entrepreneur.
REMARQUES IMPORTANTES
La mise à niveau des installations de surface (trapillons, plaques signalétiques,
couvercles de chambre d'hydrant et de vannes, etc...) des sociétés concessionnaires
ainsi que les gargouilles (reliant les descentes d’eaux pluviales aux filets d’eau) dans
les trottoirs à remanier est une charge d'entreprise.
Les pavés platines ainsi que les bordures en pierre de taille en bon état provenant du
démontage des trottoirs à remanier restent la propriété de la Commune qui décide de
leur chargement, transport et déchargement, par et aux frais de l'entrepreneur, au
dépôt communal 54, avenue de la Forêt. Cette mesure est à exécuter conformément
aux décisions et indications données sur place par le fonctionnaire dirigeant.
- 44 -
worden met beton, dat op de juiste manier aangestampt is over de ganse hoogte van het
ingegraven gedeelte. De stoepbestrating zal perfekt aangepast worden rond elk element.
De palen zullen met de richtsnoer geplaatst worden volgens de voorgeschreven
niveaus, rekening houdend met de helling van de stoepen en volgens de
aanduidingen van de leidinggevende ambtenaar.
Stalen moeten aan de Gemeente voorgelegd worden, vooraleer de werf te
bevoorraden.
BIJGEVOEGDE ARTIKEL Nr. 6. - KELDERGATEN EN- VENSTERS.
De aannemer zal, volgens de richtlijnen van de afgevaardigde van de Gemeente,
overgaan tot het op niveau zetten van de keldergaten en de vensterplinten van de
kelders van de heraangelegde voetpaden.
Het ontwrichte metselwerk dat zich vlak onder het kader bevindt zal hersteld worden
en de elementen in oude en beschadigde blauwe steen zullen eventueel vervangen
worden na advies van de afgevaardigde ambtenaar. Deze werken maken deel van
een afzonderlijke post van de prijslijst van het bestek.
Een plaatsbeschrijving van deze zones in het publiek domein zal voorafgaandelijk
opgesteld worden door en op kosten van de aannemer.
BELANGRIJKE OPMERKINGEN
Het op niveau brengen van de aan de maatschappijen toebehorende bovengrondse
uitrustingen (kraandeksels, signalisatieborden, deksels van hydrantputten en van
kranen, enz. …) in de te herleggen voetpaden is ten laste van de aannemer.
De trottoirtegels, alsook de arduinen kantstenen die in goede staat zijn en
voortkomende van opgebroken te verbeteren stoepen, blijven eigendom van de
Gemeente dat beslist over een opladen, vervoer en afladen, door en op kosten van
de aannemer, naar de gemeentelijke opslagplaats, Woudlaan 54. Deze maatregel
wordt uitgevoerd in overeenstemming met de beslissing en aanduidingen door de
leidende afgevaardigde ter plaatse gegeven.

Mottestraat 2
9771 Kruishoutem
T +32 9 383 87 35
F +32 9 383 87 55
G +32 477 545 550
piet.vercruysse@ecosafe.be
BVBA
RPR Oudenaarde BTW : BE 0474-816-384 BANK : 290-0292900-78
BOUW - MILIEU - VEILIGHEID
TOTALE OPLOSSINGEN :
Vergunningen - Werfopvolging - Projectmanagement
Milieucoördinatie - Veiligheidscoördinatie - EPB-verslaggeving - Expertisen
Pastorijstraat 12
3560 Lummen
T +32 13 33 30 03
F +32 13 32 54 61
G +32 475 73 60 78
raymond.vandyck@ecosafe.be
VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSPLAN
(KB Tijdelijke of mobiele bouwplaatsen dd.25.01.01 – art. 25 - 30)
ES11-045 : GEMEENTE ELSENE
JAARLIJKSE AANNEMING VAN BESTRATINGS- EN
ONDERHOUDSWERKEN EN ALLE ERMEE SAMENHANGENDE
WERKEN AAN DE WEGENIS (2011 – 2012)
De bouwheer,
GEMEENTE ELSENE
Elsensesteenweg 168
1050 Elsene
tel :
fax :
e-mail :
Opgemaakt door :
De veiligheidscoördinator,
ECO SAFE BVBA
Ir. P. Vercruysse
Mottestraat 2
9771 Kruishoutem
tel : 09/383 87 35
fax : 09/383 87 55
e-mail : piet.vercruysse@ecosafe.be

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 1 - 1
01. GEGEVENS VAN HET PROJECT
01.01. VOORSTELLING PROJECT
01.01.01. KORTE BESCHRIJVING VAN HET PROJECT
Jaarlijkse aanneming van bestratings- en onderhoudswerken en alle ermee samenhangende werken aan de wegenis
gelegen op het gebied van de gemeente Elsene :
bestratingswerken :
het uitvoeren van de nodige uitgravingen en aanvullingen ter verwezenlijking van het in profiel brengen der
openbare wegen met het oog op de bestratingswerken door de inschrijver uit te voeren
het bestratingswerk der gemeentewegen en oppervlakten binnen de gemeente-eigendommen middels nieuwe of
herbruikte straatstenen door de Gemeente ter plaatse te leveren
het opbreken van de bestaande kasseiwerken en het herplaatsen dezer onder het gewenste peil, het herstellen van
de sleuven, het uitvoeren van kleine herstellingswerken aan de bestrating der gemeentewegen en gemeenteeigendommen
het vullen der voegen van zekere bestratingen met bitumeuze mortel
het leveren en het verwerken der nodige materialen voor het uitvoeren van nieuwe werken, vernieuwingswerken
en herstellingswerken van stoepen, verhoogde bermen, enz... in straatstenen, in tegels van geperst beton; van de
kantstenen van stoepen en verhoogde bermen, zowel voor de werken uitgevoerd voor rekening van derden op
openbare wegen als ook voor de gemeente-eigendommen
het uitvoeren van allerlei vervoersopdrachten
het leveren van zand, as en dolomiet voor werken door de gemeentearbeiders uit te voeren
het uitvoeren van bestratingswerken door de Gemeente voor rekening van particulieren
eventueel, het uitvoeren van werken aan stoepen van wegen die aan de Gemeente Elsene palen
het lokaal herstellen van KWS-wegbedekkingen door middel van een micro-beton, type IV.
onderhoudswerken :
grond- en slopingswerken
het uitvoeren van verschillende werken in metselwerk van baksteen of beton;
het bouwen of wederopbouwen van kanaliseringen in geverniste gresbuizen
het verwijderen, verplaatsen of hoger brengen van straatkolken en het hoger brengen van riooldeksels of
gelijkaardig
het aanleggen, herstellen of slopen van afsluitingen.
01.01.02. ADRES BOUWPLAATS
Verschillende straten gelegen op het gebied van de gemeente Elsene.
01.01.03. AARD DER WERKEN
De aanneming bevat volgende werkzaamheden die tegelijkertijd of na elkaar worden uitgevoerd volgens art. 2 §1. van
het KB dd. 25.01.01 betreffende tijdelijke of mobiele bouwplaatsen :
Activiteit VT NVT
Art. 2 § 1. 1° Graafwerken X
Art. 2 § 1. 2° Grondwerken X
Art. 2 § 1. 3° Funderings – en verstevigingswerken X
Art. 2 § 1. 4° Waterbouwkundige werken X
Art. 2 § 1. 5° Wegenwerken X
Art. 2 § 1. 6° Plaatsing van nutsleidingen, inzonderheid, riolen, gasleidingen, X
Art. 2 § 1. 7°
elektriciteitskabels, en tussenkomsten op deze leidingen, voorafgegaan door
andere in deze paragraaf bedoelde werken
Bouwwerken X
Art. 2 § 1. 8° Montage en demontage van, inzonderheid, geprefabriceerde elementen, liggers en
kolommen
X
Art. 2 § 1. 9° Inrichtings- of uitrustingswerken X
Art. 2 § 1. 10° Verbouwingswerken X
Art. 2 § 1. 11° Vernieuwbouw X
Art. 2 § 1. 12° Herstellingswerken X
Art. 2 § 1. 13° Ontmantelingswerken X
Art. 2 § 1. 14° Sloopwerken X
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 1 - 2
Activiteit VT NVT
Art. 2 § 1. 15° Instandhoudingswerken X
Art. 2 § 1. 16° Onderhouds-, schilder- en reinigingswerken X
Art. 2 § 1. 17° Saneringswerken X
Art. 2 § 1. 18° Afwerkingswerkzaamheden behorende bij één of meer werken bedoeld in de
vorige activiteiten
X
01.01.04. IDENTIFICATIE VAN DE GEVAREN
Indeling volgens art. 26 §1. van het KB dd. 25.01.01 betreffende tijdelijke of mobiele bouwplaatsen
Activiteit VT NVT
Art. 26 § 1. 1° Werkzaamheden die de werknemers aan gevaren van bedelving, wegzinken of
vallen blootstellen, gevaren die bijzonder vergroot worden door de aard van de
werkzaamheden of van de toegepaste procédés of door de omgeving van de
arbeidsplaats of de werken.
Worden inzonderheid als bijzonder vergrote gevaren beschouwd :
a) het graven van sleuven of putten van meer dan 1,20 m diepte en het werken
aan of in deze putten;
X
b) het werken in de onmiddellijke nabijheid van materialen zoals drijfzand of
slib;
X
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
c) het werken met een valgevaar van een hoogte van 5 m of meer.
Art. 26 § 1. 2° Werkzaamheden die de werknemers blootstellen aan chemische of biologische
agentia die een bijzonder risico voor de gezondheid en de veiligheid van de
werknemers inhouden.
Art. 26 § 1. 3° Elk werk met ioniserende stralingen waarvoor de aanwijzing van gecontroleerde
of bewaakte zones zoals bepaald in artikel 2 van het koninklijk besluit van 28
februari 1963 houdende algemeen reglement op de bescherming van de
bevolking en van de werknemers tegen het gevaar van de ioniserende stralingen,
vereist is.
Art. 26 § 1. 4° Werkzaamheden in de nabijheid van elektrische hoogspanningslijnen of –kabels. X
Art. 26 § 1. 5° Werkzaamheden die de werknemers blootstellen aan een risico op verdrinking. X
Art. 26 § 1. 6° Ondergrondse werken en tunnelwerken. X
Art. 26 § 1. 7° Werkzaamheden met duikuitrusting. X
Art. 26 § 1. 8° Werkzaamheden onder overdruk. X
Art. 26 § 1. 9° Werkzaamheden waarbij springstoffen worden gebruikt. X
Art. 26 § 1. 10° Werkzaamheden in verband met de montage of demontage van geprefabriceerde
elementen.
X
01.02. GEGEVENS I.V.M. PLANNING EN VERWEZENLIJKING
01.02.01. START DER WERKEN
Cfr. bevel van aanvang.
01.02.02. DUUR DER WERKEN
Cfr. bestek.
01.02.03. FAZERING DER WERKEN
Cfr. bestek.
X
X
X

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 2 - 1
02. GEHEEL VAN PREVENTIEREGELS EN –
MAATREGELEN AANGEPAST AAN DE KENMERKEN
VAN HET BOUWWERK
De betrokken intervenanten worden gewezen op bepaalde specifieke risico’s waarmee elke (onder)aannemer of
zelfstandige aanwezig op de werf dient rekening te houden bij het opstellen van zijn specifiek veiligheids- en
gezondheidsplan met bijbehorende risico-analyse zoals beschreven wordt in hoofdstuk 03. Het betreft het geheel van
de preventieregels en -maatregelen, aangepast aan de kenmerken van het bouwwerk en voortvloeiend uit de toepassing
van de algemene preventieprincipes bedoeld in de bijlage I van het KB dd. 25.01.01 betreffende de tijdelijke of mobiele
bouwplaatsen en zoals bedoeld in artikel 27, § 1, 3°, a van dit KB :
1° de algemene maatregelen betreffende de organisatie van de tijdelijke of mobiele bouwplaats die vastgesteld
zijn door de opdrachtgever en de bouwdirecties in samenspraak met de coördinator-ontwerp en de coördinatorverwezenlijking
:
Indien er verscheidene aannemers gelijktijdig op de werf aanwezig zijn kunnen er bijzondere risico’s ontstaan, o.a.
afhankelijk van de stand der werken opdat moment en de nog voorziene resterende bouwtijd. Deze risico’s zijn op dit
ogenblik niet in te schatten. De coördinator-verwezenlijking dient tijdig op de hoogte gebracht te worden
wanneer verscheidene aannemers aanwezig zijn zodat hij de nodige specifieke maatregelen kan coördineren.
Het plan voor de werfinrichting wordt opgemaakt door de hoofdaannemer en wordt minstens 10 dagen voor de aanvang
van de werken overgemaakt aan de coördinator-verwezenlijking. Dit plan wordt bijgewerkt met de bouwheer, de
bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering, de coördinator-verwezenlijking en de medewerkende bedrijven,
voor de aanvang van de werken door deze bedrijven. Dit uitvoeringsdossier bevat verschillende plannen met
afmetingen, doorsneden, enz.
Het dossier bevat ondermeer :
de planning van de inrichting : de verdeling in interventiezones en verdeling van de taken;
een studie van de toegang tot de bouwplaats : vorm, maximum lasten, verplaatsingswegen;
de organisatie en de verkeerssignalisatie, afzonderlijke toegang voor voetgangers, machines, inrichting van de
toegang en de uitgang van de bouwplaats, toegang voor urgentievoertuigen, ...;
het rekening houden met de staat van bestaande en aanpalende gebouwen en het bepalen van de bijzondere te
nemen schikkingen;
de inplanting van verblijfszones : onthaal, kantoor, sanitair en lokalen voor de werknemers;
de voorziening van een parkeerzone, bouwplaatsmachines (toelating van de gemeente voor het gebruik maken van
de openbare weg);
de inplanting van zones voor opslag en bevoorrading (materieel, materialen, gevaarlijke producten, apparaten
onder druk, .... );
de inplanting van ontruimingsmogelijkheden voor afval (goten, laadbakken, putten, opslagtanks, enz.);
de inplanting van zones voor het ijzervlechten;
het huren en/of installeren van verschillende netten (water, elektriciteit, gas, perslucht, ....);
de voorlopige elektrische installatie van de bouwplaats met beschrijving van de elektrische installatie,
veiligheidsvoorzieningen, opstelling van kasten en verdeelkoffers;
de verluchtingsinstallatie voor de werken in besloten ruimten (liften, kruipruimten, opslagtanks,.....);
de inplanting van een lokaal voor eerste hulp, met duidelijke vermelding van de noodnummers en de hulpdiensten;
Nota 1 – Vergunningen : De ondernemingen zullen aan de coördinator een dossier voorleggen met alle nodige
vergunningen die werden bekomen (hefwerktuigen, bouwmachines, afsluitingen, verkeer, omwoners, enz.).
Nota 2 – Werfinrichtingen : De werfinrichtingen zullen met dezelfde precisie worden uitgevoerd als de werken waarbij
een uitvoeringsprogramma en een taakverdeling aan te pas komen.
2° de algemene maatregelen die voortvloeien uit de verplichtingen die worden opgelegd door de opdrachtgever
in wiens inrichting activiteiten betreffende een tijdelijke of mobiele bouwplaats worden verricht :
/
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 2 - 2
3° de vereisten die voortvloeien uit de wederzijdse inwerking van de activiteiten inzake gebruik en exploitatie op
het terrein zelf of in de nabijheid van het terrein waar de tijdelijke of mobiele bouwplaats is gevestigd :
Tijdens de werken dient er speciale aandacht besteed te worden aan de aanwezigheid en de passage van kinderen,
voornamelijk op woensdagnamiddag, tijdens week-ends en verlofperiodes. Bij de uitvoering der werken dient de
nodige aandacht besteed te worden om de minste hinder te geven aan de omwonenden op gebied van geluid, stof,
circulatie binnen de site, ophaling huisvuil, ... Voorafgaandelijke aan de werken dient de aannemer een “minder
hinder” plan aan de bouwheer, de bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering en de veiligheidscoördinator
voor te leggen.
De opslaguimten zullen precies gedefinieerd worden op het werfinrichtingsplan dat door de bouwheer, de bouwdirectie
belast met de controle op de uitvoering en de veiligheidscoördinator moet goedgekeurd zijn.
Opgeslagen materialen en materieel zullen nooit opgeslagen worden op de verkeerswegen van voetgangers of
voertuigen, noch voor de toegang van de bouwplaats of gebouwen. Bijzondere aandacht zal besteed worden aan de
toegang van de gebouwen voor de voertuigen van de nooddiensten alsook aan de toegang tot de gebouwen voor
voetgangers.
Voor de start der werken zal een plaatsbeschrijving worden uitgevoerd.
Vooraleer de uitgravingswerken aan te vangen is het verplicht bij de overheid en de diverse nutsmaatschapijen de
nodige liggingsplannen van eventuele ondergrondse nutsleidingen (elektriciteit, telefoon, gas, water en militaire
leidingen) op te vragen, de aanwezige leidingen op hun juiste ligging te detecteren en ze te signaleren.
Het KB dd.21.09.88 betreffende de voorschriften en de verplichtingen van raadplegingen en informatie bij het
uitvoeren van werken in de nabijheid van installaties van vervoer van gasachtige en andere producten door middel van
leidingen is van toepassing.
Naargelang de ligging van het bouwterrein, de soort en constitutie van de grond moet men, bij het uitgraven van de
koffer, steeds maatregelen treffen ter voorkoming van het risico voor instorting van de wand, de boordstenen, de gevels,
het straatmeubilair.
Er kunnen tijdens de werken ook nog werkzaamheden van andere fasen worden uitgevoerd. In dit geval zullen er
afspraken moeten gemaakt worden omtrent de werfzone, opslag materiaal, nutsvoorzieningen, signalisatie, veiligheid,
... De detailplanningen van de verschillende fasen en tussenkomende partijen dienen voor de aanvang der werken
besproken met en beoordeeld te worden door alle tussenkomende partijen.
4° de coördinatiemaatregelen die inzonderheid betrekking hebben op :
- de horizontale, verticale of andere verplaatsingsroutes of -zones of verkeersroutes of –zones :
Voor de werken op het openbaar domein worden de reglementaire wegsignalisatie aangebracht conform :
het MB dd. 07.05.99 betreffende “het signaleren van werken en verkeersbelemmeringen op de openbare weg”;
het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 16 juli 1998 betreffende de coördinatie en de organisatie
van de werken op de openbare weg in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest;
het Typebestek 2000 (TB2000) betreffende wegeniswerken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Voor de aanvang van de werken is er toestemming te vragen aan de overheid voor het afbakenen en signaleren van de
werf. De goedkeuring van de werfsignalisatie en het plan moet ter inzage op de werf aanwezig zijn.
De goede staat van de signalisatie moet periodiek door de directie verantwoordelijk voor de uitvoering nagezien
worden.
Indien de circulatie van de diensten voor de hulpverlening of het openbaar vervoer gehinderd zouden kunnen worden
door de signalisatie moeten zij acht dagen voor aanvang van de werken verwittigd worden door de directie
verantwoordelijk voor de uitvoering.
Een bord met vermelding van de naam en het telefoonnummer van de verantwoordelijke van de signalisatie moet op het
einde van de signalisatie duidelijk zichtbaar aangebracht worden.
Het voetgangersverkeer moet ten allen tijde mogelijk blijven op de trottoirs, loopbruggen of verkeerstroken voor
voetgangers met een bruikbare minimumbreedte van 1,20 m, behoudens afwijkingen op goedgekeurde verkeersplannen.
De loopbruggen zullen voorzien zijn van leuningen. Trottoirs, loopbruggen, verkeersstroken voor voetgangers, ...
zullen slipvrij en zullen in voldoende reine staat gehouden worden tijdens de volledige duur der werken.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 2 - 3
Verder zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01.
betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 3 - Vluchtroutes en nooduitgangen;
punt 8 - Natuurlijke en kunstverlichting van werkplekken, ruimten en verkeersroutes;
punt 10 - Verkeerroutes en gevarenzones;
punt 11 - Laadplatforms en hellingen.
De aannemers zien erop toe dat de openbare weg niet besmeurd wordt met aarde en/of slijk. De openbare weg wordt
dagelijks gereinigd.
- het hanteren van materialen en materieel, in het bijzonder de problemen van de wederzijdse inwerking tussen
hefwerktuigen op de bouwplaats of in de nabijheid ervan :
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 7 deel B afdeling II - Hefwerktuigen.
Alle gebruikte hef– en hijswerktuigen moeten gekeurd worden voor indienststelling door een erkend keuringsorganisme
(ARAB art. 280). Het geraamte, mechanisme, rolbanen, … moeten jaarlijks door een erkend keuringsorganisme
onderzocht worden (ARAB art. 281). Kabels, kettingen, haken, stangen, schijven, zwengels, remmen, slagnokken,
aanhorigheden voor het aanslaan van de lasten: kabel – en kettinglengen, stroppen, haken, hijsbanden, hijsjukken,
vorken, tangen, klemmen, hefmagneten, … moeten driemaandelijks door een erkend keuringsorganisme onderzocht
worden (ARAB art. 281).
De verslagen van het erkend keuringsorganisme zijn op de bouwplaats ter beschikking voor de veiligheidscoördinator
verwezenlijking en de met toezicht belaste ambtenaar.
- het beperken van het beroep doen op het manueel hanteren van lasten :
De bepalingen van het KB dd. 12.08.93 (CODEX titel VIII, Hoofdstuk V) betreffende het manueel hanteren van lasten
dienen te worden gevolgd.
De werkgever zorgt voor de passende organisatorische maatregelen en passende middelen met name mechanische
uitrustingen om te voorkomen dat de werknemers lasten manueel moeten hanteren.
Voor zware betonstenen moet men een hulptang voorzien voor het plaatsen van de steen.
Cementzakken mogen de 25 kg niet overtreffen
De werkgever bezorgt de werknemers de nodige inlichtingen betreffende de manier waarop lasten gehanteerd moeten
worden en over de risico’s die zij lopen bij het manueel hanteren van lasten.
- de afbakening en inrichting van opslagzones voor verschillende materialen, met name als het om gevaarlijke
stoffen of producten gaat :
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 5 - Ventilatie
punt 6 - Blootstelling aan bijzondere risico’s zijn van toepassing.
De aannemer legt voor de start der werken een werfinrichtingsplan ter goedkeuring voor aan de coördinatorverwezenlijking.
- de voorwaarden voor het opslaan, verwijderen of afvoeren van aarde, afval, puin en gruis :
De aannemer dient het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering dd.16.03.95 na te leven betreffende de
verplichte recyclage van bepaald bouw- en sloopafval. Elke aannemer die door de opdrachtgever belast wordt met het
verrichten van werkzaamheden waardoor puin (= de steenachtige en zavelachtige fractie van bouw- of sloopafval) moet
ervoor zorgen of ervoor laten zorgen dat dit wordt gerecycleerd. Hij wordt van deze verplichting ontslagen als hij
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 2 - 4
bewijst dat er binnen een straal van zestig kilometer rond de plaats waar de werkzaamheden worden verricht geen
installatie voor recyclage voorhanden is die het puin kan verwerken.
- de voorwaarden voor de verwijdering van gevaarlijke materialen :
De personen, belast met de verwijdering van gevaarlijke materialen moeten een basiskennis hebben inzake het
herkennen van gevaarlijke materialen en het nemen van de correcte preventiemaatregelen. De correcte persoonlijke
beschermingsmiddelen moeten door de werkgever ter beschikking te worden gesteld en dienen door de werknemers (en
zelfstandigen) te worden gedragen.
De personen belast met verwijdering van gevaarlijk materiaal staan onder medisch toezicht.
- het installeren en gebruiken van collectieve beschermingsmiddelen en van tijdelijke toegangswegen :
De collectieve beschermingsmiddelen zullen door de aannemer die deze geplaatst heeft, steeds in goede staat gehouden
worden. De collectieve beschermingsmiddelen zullen onder zijn verantwoordelijkheid en toezicht blijven gedurende de
duur van het gebruik op de bouwplaats.
Collectieve beschermingsmiddelen mogen nooit verwijderd worden vooraleer er andere gelijkwaardige
beschermingsmaatregelen zijn getroffen.
De eerste uitvoerende aannemer dient de nodige collectieve beschermingsmiddelen aan te brengen aan openingen en
putten en daar waar er risico is van vallen van hoogte. Deze collectieve beschermingsmiddelen mogen slechts worden
verwijderd nadat vervangende of definitieve beschermingen zijn aangebracht ! Geen enkele opening of put blijft
onafgedekt achter.
Tijdelijke leuningen die de val van personen en voorwerpen van een hoger gelegen vlak zoals daken, trappen,
werkvloeren of andere gevaarlijke zones voorkomen zullen voldoen aan de norm EN 13374 :
Klasse A : enkel voor personen die langs de leuning lopen en voor vlakke werkvloeren met een maximale helling
van 10°;
Klasse B : is ontworpen om bestand te zijn tegen een statische belasting en tegen een beperkte dynamische
belasting (uitglijden van personen die langs de leuning lopen). Bij een randbeveiliging van klasse B mag de hoek
t.o.v. de verticale as niet meer dan 15° bedragen. Openingen in de laterale beveiliging van een leuningsysteem van
klasse B mogen niet zó groot zijn dat er een bol doorheen kan met een diameter van 25 cm. Klasse B kan gebruikt
worden zonder beperking van de valafstand (de afstand waarover je kan vallen vooraleer je wordt opgevangen) als
de hoek van het dak kleiner is dan 30°. Als de valafstand beperkt wordt tot 2 m, mag de hoek maximum 60°
bedragen.
Klasse C : kan sterke dynamische krachten weerstaan. Dit leuningsysteem is berekend om de val van personen van
een steile helling te kunnen opvangen. Het plaatsen van veiligheidsnetten is hier verplicht. Klasse C kan zonder
beperking van de valafstand gebruikt worden als de hellingshoek van het dak 30° tot 45° bedraagt. Als de
valafstand beperkt wordt tot 5 m, is een hellingshoek van 45° tot 60° toegestaan. Als de valafstand meer dan 5m
bedraagt én de hellingshoek is groter dan 45°, volstaat een dakrandbeveiliging van klasse C niet. Het
leuningsysteem moet dan hoger worden geplaatst.
De bepalingen van het KB dd. 31.08.05 betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op
hoogte zijn van toepassing.
Collectieve beschermingen dienen de voorkeur te genieten, in het andere geval dienen geschikte veiligheidsgordels en -
harnassen gedragen te worden wanneer er valgevaar is (boven 2 m). In sommige gevallen kan het nodig zijn van
eveneens vangnetten te plaatsen.
Enkel werknemers die onderricht zijn omtrent het veilig werken met ladders, stellingen of hoogtewerkers, mogen deze
gebruiken. Zij dienen deze voorschriften strikt na te leven.
Stellingen en ladders moeten worden schoon gehouden.
Ladders en stellingen dienen gecontroleerd te worden door een aangestelde voor ingebruikname en vervolgens ten
minste één maal per week. Deze controles moeten worden geacteerd op een certificaat, dat steeds aanwezig is op de
bouwplaats en dat op verzoek van de coördinator aan hem wordt voorgelegd.
- het gebruik van de algemene elektrische installatie :
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 2 - 5
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 2 (deel A) - Installaties voor energiedistributie.
De elektrische installatie wordt voor indienststelling gekeurd door een erkend keuringsorganisme (volgens artikels 270
tot 273 van het AREI). Het proces-verbaal van het gelijkvormigheidsattest bevindt zich op de bouwplaats en wordt
steeds ter beschikking van de met toezicht belaste ambtenaar gehouden.
De elektrische installatie is uitgevoerd volgens het AREI en de regels van goedvakmanschap door gekwalificeerd
personeel.
- de wisselwerking met gebruiksactiviteiten op de site van de bouwplaats, inzonderheid het gebruik van
gemeenschappelijke stellingen en toegangsmiddelen :
/
- de wisselwerking met gebruiks- of exploitatieactiviteiten op de site van de bouwplaats of in de omgeving ervan :
Cfr. “3° de vereisten die voortvloeien uit de wederzijdse inwerking van de activiteiten inzake gebruik en exploitatie op
het terrein zelf of in de nabijheid van het terrein waar de tijdelijke of mobiele bouwplaats is gevestigd”.
Er moeten voorzieningen getroffen worden zodat het risico dat er schade wordt toegebracht aan bestaande leidingen en
ondergrondse installaties en, in voorkomend geval, aan de installaties aan de oppervlakte die ermee verbonden zijn, erg
klein wordt. De veiligheidsmaatregelen die genomen moeten worden bij de uitvoering van werkzaamheden in de
nabijheid van bestaande leidingen ondergrondse leidingen in het bijzonder maken integraal deel uit van de contractuele
verplichtingen. Ze zijn erop gericht de installaties goed te laten werken en ongevallen te verhinderen.
De bouwdirecties belast met de uitvoering blijven verantwoordelijk voor de veiligheidsmaatregelen die genomen
moeten worden zowel in gewone als in uitzonderlijke omstandigheden. Zij moeten de wettelijke bepalingen naleven
(ARAB, CODEX, AREI, …) alsook de richtlijnen die mogelijk voorgeschreven werden door de concessiehouders.
De zone waar er beschadiging zou kunnen optreden door de uitvoering van de werkzaamheden of door de doortocht
van vrachtwagens en/of andere mechanische toestellen wordt onmiddellijk na kennisname aangeduid door de
bouwdirectie belast met de uitvoering.
Werken in de nabijheid van sporen en aan sporen :
Het uitbreken van de bestrating alsook het uitvoeren van algemene grondwerken onder of in de onmiddellijke nabijheid
van sporen kan leiden tot destabilisatie van de sporen. Daarom mag er geen enkel werk worden uitgevoerd onder of in
de onmiddellijke omgeving van de sporen zonder voorafgaandelijke toelating van de MIVB “Dienst
Spoorinfrastructuur”.
Gezien soms de slechte staat van sommige sporen zal er tijdens het opbreken van de bestrating tussen de rails eventuele
dwarse verstevigingen aangebracht worden om vervorming van de sporen bij doorgaand tramverkeer te vermijden.
Het tramverkeer veroorzaakt in het algemeen een risico op aanrijding van personen die in de nabijheid werken van het
tramverkeer. Er moet vermeld worden dat tramvoertuigen niet onderworpen zijn aan de wegcode. De MIVB heeft
hiervoor zijn eigen reglement. Ter voorkoming van aanrijdingen kan men aangepaste verkeerssignalisatie plaatsen
alsook een snelheidsbeperking van de voertuigen opleggen.
Het is aangewezen om werkzaamheden tijdens exploitatie-uren uit te voeren tegen de verkeersstroom in (links van de
baan).
De haltes moeten toegankelijk gehouden worden voor de reizigers
Tijdens de werkzaamheden zal men moeten uitwijkplaatsen voorzien en vrij houden.
Ter hoogte van de wissels, die gedurende de werken niet elektrisch kunnen worden bediend, moeten de nodige
maatregelen worden genomen opdat de trambestuurder op een veilige wijze kan in- en uitstappen om deze wissels
manueel te bedienen.
Beschouw de bovenleiding steeds als zijnde onder spanning.
Breng de stabiliteit van de palen waaraan de bovenleiding vastgemaakt is niet in gedrang en voorkom het omvallen van
de paal door voldoende stutwerk.
Het wegnemen of onderbreken van rails stelt een probleem voor de terugkeer van de elektrische stroom naar het
onderstation of voor de aansluiting van bepaalde apparatuur aan de rails. Ondergrondse metalen structuren (gas- en
waterleidingen, kabels, …) kunnen hierdoor schade oplopen (elektrolyse). Daarom moet er bij elke onderbreking van
de terugstroomkabels en de bijhorende equipotentiale verbindingen de dienst Elektriciteit verwittigd worden teneinde
de heraansluiting zo snel mogelijk te verwezenlijken.
In het geval dat er om veiligheidsredenen of in uitzonderlijke gevallen noodzakelijk is om de bovenleiding buiten
spanning te zetten, zal hiervoor een schriftelijk aanvraag worden gericht aan het Bedieningscentrum “Park” van de
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 2 - 6
dienst Elektriciteit dat er naderhand de mogelijkheid ervan zal onderzoeken. Het eventueel plaatsen van een aarding in
dit geval valt onder de verantwoordelijkheid van de MIVB.
Bij werken aan een wissel zal elke beweging onmogelijk gemaakt worden en de elektrische onderdelen buiten spanning
gezet worden.
Bij werken in de nabijheid van ondergrondse kabels zal de aannemer voorafgaandelijk aan deze werken de nodige
voorzieningen treffen om in het bezit te zijn van de liggingsplannen. De plannen van de installaties van de MIVB
kunnen worden aangevraagd bij de bevoegde dienst.
- het in goede orde houden van de bouwplaats :
Iedere aannemer is ertoe gehouden om bij het uitvoeren van onderhouds-, reinigings- en verbouwingswerkzaamheden
alle gepaste preventiemaatregelen te treffen om milieuhinder en –verontreiniging te vermijden.
Alle afvalstoffen dienen op een selectieve manier te worden ingezameld en verwijderd. Etensresten en persoonlijk
afval, houtafval, ijzerafval, papier/karton dienen in de voorziene vuilbakken en/of containers gedeponeerd te worden.
Elke aannemer duidt een persoon aan die instaat voor het in goede orde houden van de bouwplaats.
5° de algemene modaliteiten ter verzekering van het in goede orde en met voldoende bescherming van de
gezondheid in stand houden van de bouwplaats, inzonderheid de vastgestelde voorschriften en maatregelen tot
vastlegging van de voorwaarden opdat de lokalen, bestemd voor het personeel op de bouwplaats in
overeenstemming zouden zijn met de erop toepasselijke voorschriften inzake veiligheid, gezondheid en
arbeidsvoorwaarden :
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 14 (deel A) - Sanitaire voorzieningen;
punt 15 (deel A) - Verpozingsruimten en onderkomens.
De lokalen bestemd voor het personeel worden dagelijks gereinigd.
Alle afvalstoffen dienen op een selectieve manier te worden ingezameld en verwijderd. Etensresten en persoonlijk
afval, houtafval, ijzerafval, papier/karton dienen in de voorziene vuilbakken en/of containers gedeponeerd te worden.
6° de praktische inlichtingen die specifiek zijn voor de bouwplaats wat betreft de hulpverlening, evacuatie van
personen, evenals de gemeenschappelijke organisatorische maatregelen die terzake zijn getroffen :
De telefoonnummers, adressen en het juiste adres van de werf, zullen duidelijk zichtbaar en leesbaar opgehangen
worden in de onmiddellijke omgeving van elke telefoonpost op de bouwplaats en aan de ingang van de bouwplaats. De
gegevens moeten leesbaar zijn vanop de telefoonpost.
Minimumvoorschriften op de bouwplaats inzake hulpverlening:
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 3 (deel A) - Vluchtroutes en nooduitgangen;
punt 13 (deel A) - Eerste hulp.
Cfr. hoofdstuk 05 – “Organisatie bij nood, evacuatie van een gewonden” van dit algemeen veiligheids- en
gezondheidsplan.
Elke onderneming moet over voldoende, aangepaste en conforme brandbestrijdingsmiddelen beschikken. Elke
onderneming rust zijn lokalen uit met de wettelijke voorzieningen inzake brandblussers en E.H.B.O.-materiaal.
7° de algemene modaliteiten (tijdstippen, plaatsen, frequentie) voor overleg en samenwerking op de bouwplaats
tussen de verschillende tussenkomende partijen en desgevallend de exploitanten of beheerders die een activiteit
uitoefenen op de bouwplaats zelf of in de nabijheid ervan; evenals de algemene regels betreffende het
verspreiden van informatie, instructies en bevelen aan deze personen en de algemene regels inzake het toezicht
op de tenuitvoerlegging ervan :
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 2 - 7
Er kunnen tijdens de werken ook nog werkzaamheden van andere fasen worden uitgevoerd (cfr. “3° de vereisten die
voortvloeien uit de wederzijdse inwerking van de activiteiten inzake gebruik en exploitatie op het terrein zelf of in de
nabijheid van het terrein waar de tijdelijke of mobiele bouwplaats is gevestigd”).
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 2 - 8
A. Procedures en verantwoordelijkheden : veiligheid en gezondheid
nr. document V&G verantwoordelijke frequentie bespreking / afgifte
1 lijst van personen met veiligheidsfunctie bouwdirectie uitvoering dagelijks aanwezig bij offerte
2 specifieke risico analyse
aannemer bij toewijs der werken en aan te vullen voor de start van de werken of deelfase
aannemer en SVGP aannemer en
volgens de werfevolutie
3
onderaannemer
start werfvergadering
ingenieur
bij start werf instructies aan de arbeiders door aannemer(s) bij
instructies
aannemer
toolbox meetings
V&G-coördinator
verslag
4 toolbox meeting veiligheidsverantwoordelijke
aannemer
start werf
twee wekelijks of kritieke fase
verslag toolbox meetings
bij
aannemer
aanvang werken
5 bezoeken van de V&G-coördinator V&G-coördinator
nevenaannemer
onderaannemer
zelfstandig
bij start werk met verhoogd risico
in functie van de risico’s werfvergadering
6 veiligheidsnota’s preventieadviseur aannemer in verhouding tot de risico’s
steeds bij werken met verhoogd risico
werfvergadering
7 kennisgeving van ongeval en incidenten preventieadviseur aannemer steeds werfvergadering
ongevalaangifte formulier
8 aangifte van ongevallen en analyse rapportering preventieadviseur aannemer volgens de wetgeving werfvergadering
9 keuringsverslagen elektriciteit
uitrustingen en leidingen
tijdelijke uitrustingen
en gas nutsbedrijven
aannemer
voor het dichten van de sleuven en voor
indienststelling voor ingebruikname
werfvergadering
werfvergadering
10 keuringsverslagen hef- en hijstoestellen, aannemer dagelijks bij toewijs werken
graafmachines, transportmiddelen en hun
bij indienststelling
toebehoren
werfvergadering
te voegen in veiligheidsmap werf
11 technische fiches van materialen aannemer 14 dagen voor verwerking materiaal werfvergadering
12 technische fiches en MSDS van gevaarlijke aannemer 14 dagen voor verwerking materiaal of werfvergadering
producten
gebruik van het product
te voegen in veiligheidsmap werf en op de
werkplek aanwezig
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 2 - 9
B. Procedures en verantwoordelijkheden : werf
nr. documenten : werf verantwoordelijke frequentie bespreking / afgifte
1 vergunningsdossier opdrachtgever éénmalig start werf
2 aannemingsovereenkomsten
opdrachtgever
éénmalig bij toewijs der werken
administratieve bepalingen
advies brandweer
aannemer
3 overzicht van aannemers
bouwdirectie belast met de uitvoering
éénmalig offerte
overzicht van de onderaannemers
overzicht van het aantal werknemers
overzicht van de arbeidsmiddelen met hun
verplichte keuringsver-slagen niet ouder
dan één maand
aannemer
4 details uitvoeringen bouwdirectie belast met het ontwerp
bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
bouwdirectie belast met de uitvoering
volgens planning werfvergadering
5 details uitvoeringswijzen respectievelijk aannemer voor de start van werfvergadering
6 coördinatiedagboek veiligheidscoördinator
aanneming
wekelijks werfvergadering
7 veiligheidsmap werf werftoezichters
aannemer
onderaannemer
dagelijks werfvergadering
8 werfaangifte aan :
aannemer 15 dagen voor start der kopie bij start werken uit te
Technische Inspectie
NAVB
werken
hangen 10 dagen voor de
start der werken
9 verslagen werfvergaderingen
bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
volgens noodzaak werfvergadering
rapporten
opname planning
opname CD – V&G
minstens wekelijks
10 plannen ‘as built’
volgens :
éénmalig op datum van voorlopige
o.a. ligginsplannen
leidingen
aannemingsovereenkomsten en -opdrachten
aanvaarding
11 aanvraag tot voorlopige aanvaarding aannemer éénmalig bij beëindiging der werken
12 verslag voorlopige oplevering aannemer
éénmalig datum van voorlopige
opsteller : bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
aanvaarding: bouwheer
ontvangst: aannemer
oplevering
13 aanvraag tot definitieve aanvaarding
aannemer
éénmalig
einde waarborg periode op
verslag definitieve oplevering
aannemer
éénmalig
datum verslag definitieve
opsteller : bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
aanvaarding: opdrachtgever
ontvangst: aannemer
oplevering
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 2 - 10
8° de algemene regels (tijdstippen, plaatsen, frequentie) voor samenwerking en overleg op de bouwplaats tussen
de werkgevers en werknemers evenals deze betreffende de informatie van de werknemers en het verspreiden van
de instructies die voor hen bestemd zijn :
Veiligheidsplan :
1. De opdrachtgever maakt aan de hoofdaannemer het veiligheids- en gezondheidsplan over zoals het is opgesteld
door de coördinator-ontwerp.
2. De hoofdaannemer dient zijn specifiek veiligheidsplan in bij de opdrachtgever.
3. De coördinator analyseert het specifiekveiligheidsplanv van de aannemer en maakt zijn opmerkingen over aan de
opdrachtgever en aan de aannemer.
4. De opdrachtgever maakt de coördinatie-instrumenten en de specifieke veiligheidsplannen van de verschillende
onderaannemers over aan de coördinator-verwezenlijking, die het veiligheids- en gezondheidsplan aanpast en
overmaakt aan bouwheer en hoofdaannemer. Deze laatste reproduceert dit plan en maakt het over aan zijn
onderaannemers.
Werfcontroles :
1. De coördinator brengt een wekelijks werfbezoek en maakt zijn opmerkingen onmiddellijk over tijdens de
werfvergadering.
2. De veiligheidscoördinator acteert zijn opmerkingen in het coördinatiedagboek.
3. Hij laat zijn opmerkingen viseren op de bouwplaats door de werfleider van de aannemer.
4. Hij maakt een kopij van zijn opmerkingen over aan de opdrachtgever.
Toolboxmeetings :
De hoofdaannemer stelt een verslag op van zijn toolboxmeetings en maakt dit over aan de coördinator.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 1
03. RISICOANALYSE
03.01. ALGEMENE RISICOANALYSE VAN DE UITVOERING VAN HET
WERK
Bij de uitvoering van de defintieve risicoanalyse zal rekening worden gehouden met de weerhouden methode van
uitvoering, uitvoeringsmodaliteiten en uitvoeringsmaterialen. De definitieve keuze zal steeds worden gemaakt door de
bouwheer, bijgestaan door de bouwdirectie ontwerp en de veiligheidscoördinator. Een gedeelte van de op voorhand
opgesomde risicofactoren zullen bijgevolg niet van toepassing zijn. Aan de hand van de definitieve keuzes worden de
van toepassing zijnde risico’s weerhouden en/of aangepast.
De onderstaande risicoanalyse is bijgevolg ter informatie en als hulp voor de bouwdirectie belast met de uitvoering
voor het opstellen van zijn risicoanalyse (cfr. art. 03.02. en art. 03.03).
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 2
Volg
nr.
ES11-045 : GEMEENTE ELSENE
JAARLIJKSE AANNEMING VAN BESTRATINGS- EN ONDERHOUDSWERKEN EN ALLE ERMEE
SAMENHANGENDE WERKEN AAN DE WEGENIS (2011 – 2012)
R I S I C O A N A L Y S E
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ALGEMEENHEDEN TER WERFVOORBEREIDING
Algemene werfvoorbereiding
1. Organisatie van de werking op de werf: vastleggen van de hiërarchie opstellen van een werforganigram
vastleggen van verantwoordelijkheden
2. Motiveren van alle betrokkenen : werfdirectie, opdrachtgever, studiebureau, onderaannemers en werknemers V&G-vergadering bij de werfaanvang / startvergadering
informatie en instructies aan de werknemers
3. Orde en netheid moet leiden tot :
goede uitvoering en werkgemak
veilige en gezonde werf
onafgebroken motivatie van alle betrokkenen
4. Goede staat van PBM, CBM, arbeidsmiddelen, gereedschap, en alle toebehoren
kranen, heftoestellen, elektrische installatie, noodverlichting, kettingen, …
blusmiddelen, veiligheidsschoenen, handschoenen, stofbrillen
ladders, stellingen, schoren, werfafsluiting, verkeerssignalisatie, …
5. Collectieve beschermingsmiddelen (CBM) :
orde en netheid
vrije doorgangswegen
leuningen en ladders
afschermen oevers en afsluiting
rij-instructies
…
6. Individuele bescherming en persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) :
verplicht dragen van veiligheidsschoenen (stalen top en zool) en veiligheidshelm
verplichte inenting tegen tetanos van alle werknemers
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
bijhouden veiligheidsmap en dagboek der werken
orde en netheid is een deel van elke werkfase
aanduiden van een persoon die instaat voor het onderhoud
van de werfinrichting
controle door een erkend organisme
controle door de leverancier
nazicht voor iedere gebruikname op de werf
CBM maken deel uit van het bestek
CBM onderhouden en bijsturen
rij-instructiefiche
permanente verplichting (pictogrammen)
mondelinge en schriftelijke voorlichting van de werknemers
(maandelijkse toolbox)
reserve PBM en pictogrammen in de werfkeet
inentingsbewijzen gezondheidsverklaringen

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 3
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico
Preventiemaatregel
7. Werkklimaat op de werf :
verstandhouding van de werfdirectie, werfleider, werknemers, …
voorzien van de nodige verfrissingen of pauzes bij warm weer of zware belasting voor alle werknemers
8. Hygiëne :
voldoende aantal voorzieningen (wasplaatsen, refter, …) voorzien
dagelijkse reiniging van keten en de wasinstallaties
dagelijkse verversing van de badhanddoeken en handdoeken in de wasruimtes
dagelijks afval scheiden en om de twee dagen ledigen en afvoeren
alcohol en rookverbod op de werf en in de keten
eten (en drinken) enkel toelaten in de refter
drinken op de werf enkel in een afgesloten werfcabine
9. Onderaannemers :
respect voor de CBM en andere veiligheidsmaatregelen
respect voor de uitvoeringsplanning
respect voor het arbeidsklimaat en de goede verstandhouding op de werf
10. EHBO :
hulpverlener
verbandkoffer, draagberrie, dekens, badhanddoeken
procedure bij zwaar ongeval
11. Eventuele concrete acties bij ongevallen :
gevaarlijke situaties inschatten en slachtoffers desnoods verwijderen
de eerste zorgen toedienen
een dokter of ziekenwagen roepen
de werfverantwoordelijke en de coördinator informeren + aangifte ongeval
Invloeden van de werf op de omgeving
1. Invloed op de aanpalende
percelen en bewoners
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
algemeen belemmerde doorgang
stof en afval van op de werf
regelmatig instructies en opleiding geven
haalbare termijn en planning opleggen
stress vermijden
aandacht voor de sociale voorzieningen bij de planning van de
werfinrichting
voorlichten en instrueren
duidelijk werfreglement opstellen en overhandigen
in de startvergadering benadrukken dat de aannemer
verantwoordelijk is voor de onderaannemers
voorlichten/opleiden van de werknemers
EHBO-verantwoordelijke steeds op de werf
aanduiden van helper van de EHBO-er
procedure bij ongeval uitwerken
noodnummers duidelijk afficheren
noodnummers duidelijk afficheren
procedure bij ongeval uitwerken
EHBO-koffer duidelijk opstellen op een door eenieder
gekende plaats
omwonenden informeren van en over de uit te voeren
werken
afspraken maken
signalisatieplan opstellen en laten goedkeuren door de
bevoegde overheid
dagelijks reinigen van de weg met veegmachine / frequent
met borstel met hoge druk

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 4
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
2. Verkeer en toegangswegen
aanvoer materieel
3. Verkeer en toegangswegen
werfuitbating
machines in het algemeen geluid
trillingen
bodemverontreini-ging
vrachtwagens schade aan oprit
stof en afval
machines in het algemeen aanrijdingen met derden tijdens aanvoer
materieel
machines in het algemeen aanrijdingen tijdens de werfuitbating
gevaar door te smalle toegangsweg
geluidsdempend materieel inzetten
opslag mazout verbieden op de site
voorkomen gebruik van generator
rij-instructiefiche
afdekken van de ladingen met ondoorlatend zeil
vrachtwagens buiten de vuile zone houden en ev. de banden
proper spuiten voor vertrek
respecteren van het laadvermogen
vaststellen van de toestand van het wegdek en
plaatsbeschrijving van de omgeving van de werf
circulatiezones opstellen
verlichting en signalisatieborden op de vrachtwagens
checken, reinigen
vrachtwagens voorzien van dodehoekspiegel
grootwegtransport begeleiden (uitzonderlijk vervoer)
alternatieve routes volgen (moeilijke doorgangen)
spits en drukke verkeersassen vermijden
signalisatieplan opstellen en laten goedkeuren door de
bevoegde overheid
signalisatie plaatsen conform de afspraken
tijdelijke verkeersvoorzieningen aanbrengen en signaliseren
(wegafbakening plaatsen)
verlichting en signalisatieborden checken, reinigen
werken tussen 8h00 en 17h00
rij-instructiefiche
begeleiding machines door seingever
signaal achteruitrijden
vrachtwagens voorzien van dodehoekspiegel
4. Bouwplaats openingen dichtleggen
sleuven en putten signaleren
steile taluds vermijden
voertuigen en werfketen op slot (ook tankreservoir)
materiaal opbergen en afsluiten
toegangen gebouwen vrijhouden
noodnummers duidelijk aanbrengen
regelmatig nazicht bouwplaats
politie verwittigen van werken
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 5
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
5. Werken langs de openbare
weg
6. Op- en afbreken
verkeersborden,
verkeerstekens, steunpalen,
geleide bakens, afstandspalen
ongelukken met
derden
handgereedschap
hefwerktuigen
Invloed van de bouwplaatsvoorzieningen
1. Bouwplaatsvoorzieningen / Gezondheidsvoorzieningen
vallende voorwerpen
contact warmte/koude
explosiegevaar bij het beschadigen van
ondergrondse leidingen
blootstelling aan elektrische stroom - bij het
beschadigen van ondergrondse kabels
in het water vallen
verhoogde kans op ongevallen door
onvoldoende ruimte
breuken, ontwrichting of verstuiking
fysieke overbelasting
breken van hijstoestellen
2. Werfwegen / parking / opslagruimte omvallen, kantelen van materieel
verergeren van de gevolgen van een ongeval
door moeilijke bereikbaarheid
aanrijgevaar
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
signalisatie
indien nodig openbare weg afsluiten
windrichting en windkracht
gekeurd hijsmaterieel
geschikte hijsmethode, alleen vertikaal trekken
hijszone afbakenen
opvragen van de liggingsplannen
van ondergrondse kabelsdetecteren en aanduiden van de
ondergrondse ligging
mechanisch naderen tot op maximum 50 cm
reddingsboeien permanent op de werf voorzien
voldoende ruimte voorzien of plaatsbesparende maatregelen
toepassen
doorgangen van minstens 1 m
orde en netheid op de bouwplaats
tijdelijke verhardingen niet laten verzakken en verschuiven
+ onmiddellijk herstel
opleiding en gepaste instructies voor werknemers voorzien
aangepaste hulpmiddelen gebruiken
alleen periodiek gekeurde hijsmiddelen gebruiken
zorgen voor voldoende brede en verharde wegen zonder
hoogteverschillen
instructies voor de werknemers
zorgen voor een doorgang en een nooduitgang
interventieplan opstellen en doorgeven aan de betrokken
diensten + ter beschikking houden op de werf
interventieplan regelmatig heraanpassen tijdens de werken
terrein degelijk verlichten tijdens de schemer
niet werken tijdens de nacht
laad-, losregeling uitwerken
laadzone beperken tot het voorste deel van het terrein
geluidssignaal bij achteruitrijden
gebruik van seingever

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 6
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
3. Werken in de hoogte, werken
langs een vrije rand (> 2 m)
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
ladder
val van personen van hoger vlak voorzien van valbeveiliging (o.a. openingen afschermen of
afdekken, gebruik maken van een harnasbeveiliging,
stellingen voorzien van reglementaire leuningen en
afzonderlijke toegang, gebruik maken van werkplatformen,
...)
zorgen voor randbeveiliging
keuren en herkeuren van de beveiligingen, stellingen,
toestellen e.d. + gebruik maken van labels
val van voorwerpen elk werk onder de opening verhinderen
afbakenen en signaleren van de werkzone en de zone onder
de werken
ev. openingen afdekken of randbescherming plaatsen
(voorzien van plinten)
dragen van PBM’s
breken of beschadiging ladder
doorbuigen van ladder
val van ladder
wegglijden van ladder
stelling door windstoten los komen van stelling
valgevaar
val voorwerpen bij behandeling
val van een stellingelement
inspanning, verkeerde beweging bij
behandeling
uitschuiven tijdens de montage
periodieke controle ladders
controle voor gebruik
juiste hellingshoek ladder
overlapping van tenminste 3 sporten bij dubbele ladders
stabiele opstelling op vaste ondergrond
anti-slipschoentjes / stabilisatoren
opstelling 1 m boven toegangsplatform
ladder vastzetten
geen materiaal of materieel op ladder
ladder niet gebruiken op stellingvloer
ladder bestijgen/afdalen met aangezicht naar ladder
schoenen vrij van vervuiling, ijs of sneeuw
er dient een stabiliteitsstudie op uitgevoerd te worden
gebruik van aangepaste en gekeurde stelling
de stelling dient afgeschermd te zijn
plaatsen stelling door bevoegd en ervaren personeel
aanbrengen van een afrastering thv de werkvloer voor het
opvangen van vallende voorwerpen of eventueel een
overdekte doorgang aanbrengen voor personen op de begane
grond
orde en netheid
dragen van PBM

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 7
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
hoogtewerker omvallen, kantelen hoogtewerker
vallen uit hoogtewerker
4. Mechanische gevaren klemming tussen onderdelen van een draaiende
machine
klemming tussen bewegende arbeidsmiddelen
en het materiaal/vaste voorwerpen
stappen op, struikelen over voorwerpen en
stoten tegen vaste voorwerpen
snijden, schaven of ander contact met
bewegende voorwerpen
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
zorgen voor voldoende brede en verharde wegen zonder
hoogteverschillen
stabiele opstelling
gebruik van PBM (anti-valsysteem)
werken met gekeurd toestel
naleven instructies en onderhoud volgens handleiding
opleiding en instructies werknemers
draaiende onderdelen afschermen
gepaste arbeidsmiddelen gebruiken
werknemers de nodige opleiding en instructies geven
omtrent het correct gebruiken van arbeidsmiddelen
de losplaatsen voor materiaal duidelijk aanduiden
wegnemen of signaleren van slecht geplaatste voorwerpen,
afval
werkposten opruimen na de dagtaak
restmateriaal in de juiste containers plaatsen
voldoende containers voorzien en deze op tijd ledigen
elektrische kabels steeds aan de kant leggen, ev. ophangen
doorgangen en toegangswegen steeds vrij houden
wachtwapening afschermen
gemorste producten onmiddellijk opkuisen
gebruik PBM (veiligheidsschoenen, helm)
zorg voor gepaste arbeidsmiddelen en hulpstukken (beitels
met beschermkap, zaagbladen en andere draaiende delen
afschermen, gepaste schijven gebruiken (grootte, toerental),
zaagmachines met bevochtiging, …)
voorzie noodstoppen
voorzie bandklemmen zodat de persleidingen niet kunnen
losschieten

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 8
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
contact met wegvliegende voorwerpen of stof ruimten waar stof gemaakt wordt of werken met risico op
wegspringende voorwerpen zo veel mogelijk gescheiden
houden van de rest van de werf
gebruik PBM (veiligheidsbril)
aanbrengen van stofschermen tijdens het zandstralen en het
afbreken
alle resten, voegvulling en stof moeten dagelijks opgeveegd
en van de werf verwijderd worden
bevochtigen van de oppervlakte om vorming van stofwolken
en verspreiding ervan te vermijden
de stofvorming moet zoveel mogelijk vermeden worden
door stofafzuiging en luchtfiltering op de plaats waar het stof
wordt ontwikkeld. De grenswaarde voor inadembaar vrij
kwarts in de werkatmosfeer bedraagt max. 0,1 mg/m³. Bij
overschrijding van de grenswaarden dient men aangepaste
ademhalingsbescherming te voorzien
instorting van een constructie door een
onstabiele ondergrond
nagaan of er oude funderingen of restanten van putten
gelegen zijn in de werfzone
oude leidingen opsporen
raadplegen resultaten van grondonderzoek
inwinnen van advies bij ingenieur stabiliteit

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 9
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
5. Werken met elektriciteit blootstelling of contact met elektrische stroom
brandgevaar door overbelasting
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
ligging leidingen opvragen
grondplannen en andere plannen raadplegen
spanningsloos stellen waar noodzakelijke en mogelijk
grondkabels ingraven en markeren
bovengrondse kabels ophangen en afschermen
tijdens een accidenteel contact is het verboden de cabine te
verlaten alvorens de desbetreffende lijn spanningsvrij is
gemaakt
installatie laten keuren door erkend organisme voor in
dienstneming
dagelijkse keuring en rapportering in dagboek der werken
elektrische installatie moet voorzien zijn om te werken in
open lucht (IP44 en gekeurd)
elektrische kabels IP 44, 2,5 mm²
kabels volledig ontrollen
verdeelkasten gesloten en watervrij houden
spatwaterdichte verbindingen
speciale aandacht voor voedingskabels en elektrische
verlengkabels
bij een stroomonderbreking de stekker uit het stopcontact
halen
visuele controle gereedschap
aangepaste instructies en opleiding
aansluitingen door middel van een stekker
aarding van gereedschappen of dubbele isolatie
bij dubbel geïsoleerde toestellen geen aarding
veiligheidsafstanden respecteren
contact met hoog- en laagspannings-luchtlijnen voldoende afstand in acht nemen t.o.v. de luchtlijn
indien dit niet mogelijk is, moet de maatschappij
geraadpleegd worden om in samenspraak met hen de nodige
beschermingen te plaatsen
begrenzing van de kraan instellen
zorgen voor voldoende opleiding en instructies kraanman

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 10
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
overtrekken of beschadigen van grondlijnen ervoor zorgen dat de kabels die buiten dienst mogen steeds
buiten spanning worden gesteld door de bevoegde diensten
opvragen van de liggingsplannen bij de nutsmaatschappijen
en de opdrachtgever
vooraleer graafwerken aan te vatten, de kabel eerst
lokaliseren met handgereedschap
contact met laagspanning bij werken aan
elektrische toestellen of installaties
contact met hoogspanning bij werken aan
elektrische installaties
werken volgens de 5 vitale basisprincipes :
1. onderbreek de voeding
2. ga na of de spanning is uitgeschakeld
3. beveilig tegen herinschakelen
4. aard de installatie
5. scherm de actieve delen af
werken met aangepast materiaal
gebruik PBM
zorgen voor de nodige opleidingen en instructies
de bestaande circuits moeten afgesloten worden alvorens de
werkzaamheden te starten aan de laagspanning en dit in
overleg met verantwoordelijke voor de installatie
enkel bevoegde personen mogen aan hoogspanning werken.
Het ontkoppelen van de transfo gebeurt door bevoegde
personen nl. min. klasse BA4. De aannemer dient vooraf de
nodige schriftelijke attesten en/of certificaten (o.a. voor het
verantwoord schakelen in een installatie op hoogspanning)
voor te leggen ten einde te bewijzen dat zijn personeel
opgeleid en bevoegd is aangaande werken aan elektrische
HS/LS ditributiesystemen

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 11
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
6. Thermische gevaren vuur, explosie, straling van warmtebronnen bij
werken met open vlam, slijpen, lassen, boren,
verwarmen, branden
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
vuur, explosie bij overtrekken of beschadigen
van gasleidingen
de nodige blusmiddelen dienen steeds aanwezig te zijn
navragen waar zich de dichtstbijzijnde brandmelders
bevinden
orde en netheid : geen brandbare materialen in de nabije
omgeving van de werken
gasflessen verticaal plaatsen, zorgvuldig vastmaken en
buiten de keet bewaren
stockage en het gebruik van propaangas, butaangas en LPG
in kelders is verboden
slijp- las- en brandwerken zijn ten strengste verboden
vooraleer tanken en leidingen ontgast en gereinigd zijn
controleren van de staat van soepele leidingen
vuurvergunning toepassen. Een vuurvergunning kan max. 1
dag gelding zijn. Een kopie van de vuurvergunning wordt
door de hoofdaannemer aan de veiligheidscoördinator
doorgegeven
vooraleer de werf te verlaten dient er een nacontrole te
worden uitgevoerd
vooraleer de sloopwerken aan te vatten is de bestaand
gasinstallatie af te sluiten en is na te gaan waar nog gas
aanwezig is
ondergrondse gasleidingen zijn te lokaliseren; plannen zijn
op te vragen bij de nutsmaatschappij en de opdrachtgever

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 12
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
brand- of explosiegevaar door werken met
brandbare of explosieve stoffen
7. Gevaren door lawaai geluidsoverlast bij sloopwerken of bij werken
met bepaalde machines of arbeidsmiddelen
8. Gevaren veroorzaakt door
trillingen
algemeen rookverbod en niet werken met open vlam
tijdens de verwijdering van tanken moeten de aannemers
continu explosiemetingen uitvoeren
niet-vonkend gereedschap gebruiken
tijdens de schilderwerken is er een rookverbod
ontvlambare en brandbare stoffen dienen voldoende ver
verwijderd te zijn van iedere warmtebron
bij gebruik van verfproducten met een laag vlampunt moet
men voldoende ventilatie voorzien (ev. een ventilator) – cfr.
veiligheidsfiche
de solventen en ontvlambare producten stockeren in een
geventileerde en afgesloten ruimte
defecte en beschadigde machines of toestellen dienen
onmiddellijkuitgeschakeld te worden; de directe chef dient
op de hoogte gebracht te worden
de brandstof bevoorrading gebeurt het best ’s morgens
wanneer de machines nog koud zijn
oplopen van brandwonden afschermen van warme oppervlakken
gebruik van PBM
voorzichtig omgaan met brandbare producten
voorlichting en opleiding te voorzien
zorgen voor aangepaste arbeidsmiddelen die zo weinig
mogelijk hinder geven
werken met veel lawaai zo veel mogelijk isoleren van de rest
van de werf
PBM (oorbescherming) te voorzien (vanaf 85 dB)
Regelmatig onderhoud van de machines
Lichamelijke letsels Aangepaste houding en voldoende taakrotatie toepassen
9. Gevaren door straling lasers straling bij gebruik van nivellementslasers gebruik maken van een laserbron met beperkte energetische
straling (laag vermogen)
toestellen op ooghoogte vermijden
niet in de laserstraal kijken
beschadiging van glasvezelkabels Opletten bij beschadiging van glasvezelkabels in dienst. Er
komt een onzichtbaar, maar schadelijk laserlicht vrij. Niet
naar de kabel kijken; onmiddellijk bedekken met een laag
grond en de nutsmaatschappij verwittigen
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 13
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
10. Werken met gevaarlijke
producten
11. Gevaren door stoffen contact met of inademen van gassen, dampen,
rook en stoffen
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
lichtbogen opletten bij overtrekken of beschadigen van elektrische
kabels in dienst : lichtbogen kunnen vrijkomen
gebruik PBM en opslag producten volgens bepalingen
MSDS-fiches
werken met producten met gevaarlijke eigenschappen zo
veel mogelijk isoleren van de rest van de werf
voorlichting en opleiding werknemers
opvangbakken voorzien onder houders van gevaarlijke
producten
gebruik van producten die niet of minder schadelijk zijn
werken met hinderlijke producten zo veel mogelijk isoleren
van de rest van de werf
gebruik PBM (veiligheidsbril, stofmasker min P2) is
verplicht tijdens slijpwerken, gebruik pneumatische beitel,
afsteken of afschrapen , afborstelen met staalborstel,
machinaal schuren
dragen van P3-masker tijdens de verwijdering van
asbestproducten
gebruik van schuurmachine met stofafzuiging
chemicaliënbril, geschikte vloeistofdichte
veiligheidshandschoenen, overall en kap die het gehele
hoofd afschermt tijdens spuiten en ontvetten
bij langdurig lassen of branden op dezelfde plaats binnen in
gebouwen dient een rookafzuiging voorzien te worden
de stofvorming moet zoveel mogelijk vermeden worden
door stofafzuiging en luchtfiltering op de plaats waar het stof
wordt ontwikkeld. De grenswaarde voor inadembaar vrij
kwarts in de werkatmosfeer bedraagt max. 0,1 mg/m³. Bij
overschrijding van de grenswaarden dient men aangepaste
ademhalingsbescherming te voorzien

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 14
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
12. Leveren van brandstof / olie verontreiniging van de werkplek
ontstaan van explosieve omgeving
bedwelming
13. Werken met verontreinigde
grond
14. Schoonhouden laadplaats /
weg
Werfinstallatie
1. Werfzones bepalen en
afbakenen :
werkzones
verblijfzone (bureel,
refter, …)
circulatiewegen
plaats afsluiting
EHBO-post
toegang voor personeel,
voertuigen, ziekenwagen,
brandweer …
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
hogedrukreiniger
borstelreiniger
intoxicatie
infectie
spatten van afvalstoffen
afrukken, klemmen van ledematen
inslikken druppels
huid- en oogcontact
kwetsuren
stof
botsen, knellen, pletten
nazicht lucht- en straalleidingen + koppelingen
beschadigde leidingen onmiddellijk vervangen
correcte koppelingen
lekopvangmogelijkheden
aanwezigheid van olieabsorberende stoffen
voldoende verluchting
brandbestrijdingsmiddelen in onmiddellijke omgeving
goede persoonlijke hygiëne
dragen van aangepaste beschermmiddelen
info verstrekken over aard van verontreiniging
instructies spuittechnieken
gebruik van PBM (volgelaatsbescherming, handschoenen,
laarzen, tyvekpak)
spoelwater en douche ter beschikking
EHBO-oogreiniging
raadplegen dokter
reiniging met wateropzuiging
uitvoeren na de werfactiveiten
goede zichtbaarheid of verlichting
Overzichtsplan van de gehele werf

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 15
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
2. Vaste inrichtingen :
plaatsen van containers
elektrische borden
leidingen (water, aflopen,
…)
kabels
3. Signalisatie :
toegangsverbod voor
derden
verplichtingen (helm,
bril, handschoenen,
schoeisel, …)
publiciteitspaneel
4. Verplaatsbare inrichtingen
machines
blustoestellen
laspost
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
kraan + lengen +
kettingen
onevenwicht
klemmingen
verplettering
breken hijsmateriaal
val materieel
elektrocutie
belemmeren doorgangen
stabiliteit (wind)
vandalisme
kwetsuren bediener
UV-straling
vonken en gensters
kwetsuren helpers en anderen in de nabijheid
dragen helm + handschoenen
geleiden met koorden
gevormd personeel +18 jaar
zie punt 4
ingraven of bovengronds plaatsen op een bestudeerde
manier
voorlichting + pictogrammen
regelmatig nazicht
goed gekozen opstellingsplaats
voorlichting bediener
specifieke veiligheidsregels toepassen (zie
gebruiksaanwijzing + checklists)
werknemers +18 jaar
blustoestel in elk werflokaal en bij elke las- en
brandaktiviteit
aangepaste werkmethode, dwz. met de nodige PBM, CBM
en afspraken
toestellen met laag vermogen gebruiken
opstellen buiten oogbereik

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 16
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
5. Tussenopslag van afval;
materiaal, materieel
6. Afvalbeheer - lege
verpakkingen van gevaarlijke
stoffen, CBM, PBM
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
containers
vrachtwagen en
kipcontainer
omvallen, inkalven
wegwaaien door wind, storm
fysieke overbelasting door onnodig verplaatsen
brandgevaar door onoordeelkundige opslag van
gevaarlijke producten of open vuur
milieuschade
botsing personen/machines
klemmen ledematen
laag stapelen (minder dan 2 m)
materialen leveren in degelijke verpakkingen (bv. houten
paletten ipv. in wrak)
materieel, materiaal, … vastleggen tegen windkracht
opslagplaats oordeelkundig kiezen
verpakkingswijze oordeelkundig kiezen in functie van de
beschikbare hulpmiddelen
manueel verplaatsen van zware stukken vermijden
aangepaste hulpmiddelen gebruiken
gevaarlijke stoffen opslaan in afgesloten geventileerde
ruimtes, containers
gasflessen rechtopstaand, vastgemaakt, gescheiden (ook
volle/lege) en beschermd tegen direct zonlicht buiten opslaan
de nodige etiketten en symbolen aanbrengen
brandblustoestellen in de onmiddellijke omgeving van
gevaarlijke stoffen te voorzien
open vuur verbieden op de werf
werken met vuurvergunning
ophaling door gespecialiseerd en erkend bedrijf voor de
ophaling van gevaarlijk afval
ophaling buiten de laaduren

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 3 - 17
03.02. VOOR DE GUNNING DER WERKEN
Iedere aannemer moet bij zijn offerte een beschrijving van zijn werkmethode alsook een afzonderlijke prijsberekening
in verband met de door het veiligheids- en gezondheidsplan bepaalde preventiemaatregelen en –middelen, inclusief de
buitengewone individuele beschermingsmaatregelen en –middelen, voegen conform de bepalingen van de wet
dd.04.08.96 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk en haar uitvoeringsbesluiten.
Dit wordt voorgelegd aan en goedgekeurd door de opdrachtgever, de bouwdirectie belast met het ontwerp en de
veiligheidscoördinator-ontwerp.
03.03. NA DE GUNNING DER WERKEN
Iedere gecontacteerde (onder)aannemer moet minstens 2 weken alvorens zij de werkzaamheden starten alle
onderdelen van het specifieke veiligheids- en gezondheidsplan (Identificatie aannemer + Identificatie werfmaterieel +
VGM-plan) indienen bij de veiligheidscoördinator-verwezenlijking en de opdrachtgever.
In de wet dd.04.08.96 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk is sprake van de
evaluatie van de risico’s, van de beschermende maatregelen en de beschermingsmiddelen evenals van de documenten
waarin dit alles wordt vermeld.
De analyse van de risico’s met betrekking tot de uitvoering van het werk worden opgemaakt door de betrokken
aannemers overeenkomstig art. 5 van de wet dd. 04.08.96 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering
van hun werk en art. 50 van het KB dd. 25.01.01. betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen. Deze analyses van
de verschillende aannemers worden ingevoegd in dit algmeen veiligheids- en gezondheidsplan.
Het aanvullen van het algemeen veiligheids- en gezondheidsplan dient te gebeuren door het opstellen/invullen van
onderhavig specifiek veiligheids- en gezondheidsplan, waarin de aannemer/intervenant naast zijn algemene
(identificatie)gegevens omschrijft welke werkzaamheden hij gaat uitvoeren, inclusief tijdstip, duur en daarbij in te
zetten materieel met de daaraan gekoppelde risico-analyse en risico-evaluatie.
Het opstellen van de risico-analyse en de risico-evaluatie valt onder de verantwoordelijkheid van de hiërarchische lijn.
Enkel de personen die voldoende vertrouwd zijn met de praktische uitvoering van het project verkeren in de
mogelijkheid om de uitvoeringsmethoden te bepalen en als gevolg daarvan de risico’s te bepalen. Het ligt voor de hand
dat deze personen de assistentie krijgen van hun preventieadviseur voor het vastleggen van de voorkomingsmaatregelen
en de te gebruiken beschermingsmiddelen.
De aannemer is tegenover de opdrachtgever ook verantwoordelijk voor zijn onderaannemers en bijgevolg ook voor het
behoorlijk opstellen en in de praktijk omzetten van elk onderdeel van het specifieke veiligheids- en gezondheidsplan,
opgesteld door deze onderaannemers. Het is belangrijk dat alle onderdelen van het veiligheids- en gezondheidsplan op
elkaar afgestemd zijn zodat de bal niet naar elkaar wordt toegespeeld zonder concrete afspraken inzake bepaalde
veiligheids- en gezondheidsmaatregelen waar de ene of de andere partij zich graag vanaf maakt.
In de mate van het mogelijke zullen, nog voor de uitvoering van de werkzaamheden, de werkgever, de
verantwoordelijke van de aannemer en/of hun preventieadviseur uitgenodigd worden op een veiligheidsvergadering.
Dit specifiek veiligheids- en gezondheidsplan zal bij deze gelegenheid worden besproken en goedgekeurd.
Elke wijziging in de gegevens meegedeeld in het specifiek veiligheids- en gezondheidsplan dienen meegedeeld te
worden aan de veiligheidscoördinator-verwezenlijking zodat het veiligheids- en gezondheidsplan voor latere
interventies kan aangepast worden.
Deze inlichtingen kunnen overgemaakt worden tijdens een vergadering of bezoek ter plaatse met de opdrachtgever, de
coördinator en de aannemer. Die informatie wordt meegedeeld binnen een termijn die een onderzoek mogelijk maakt
en in ieder geval voor enige interventie op de bouwplaats.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 1
04. WERFORGANISATIE
04.01. INTERVENANTEN OP DE WERF
04.01.01. LIJST INTERVENANTEN
OPDRACHTGEVER
GEMEENTE ELSENE
Elsensesteenweg 168
1050 ELSENE
Intervenanten Vertegenwoordiger Telefoon Fax/Mail
BOUWDIRECTIE ONTWERP & BELAST MET CONTROLE OP DE UITVOERING
GEMEENTE ELSENE
3 e P. Monin 02/515 63 63 02/515 63 02
Directie - OPENBARE WERKEN
Wegen – riolen - Beplantingen
Elsensesteenweg 168a
1050 ELSENE
O. De Klerck
VEILIGHEIDSCOÖRDINATOR
ECOSAFE BVBA
Mottestraat 2
9771 KRUISHOUTEM
HOOFDAANNEMER
ONDERAANNEMERS
EXTERNE INSTELLINGEN
FOD
Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal
Overleg
Algemene Directie Toezicht op het Welzijn
op het Werk
Ernest Blerotstraat 1
1070 BRUSSEL
NAVB
Nationaal Actiecomité voor Veiligheid en
Hygiëne in het Bouwbedrijf
Koningstraat 132/ 4
1000 BRUSSEL
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
P. Vercruysse 09/383 87 35
0477/545 550
09/383 87 55
piet.vercruysse@ecosafe.be
02/233 45 46 02/233 45 23
tww.brussel@werk.belgie.be
02/552 05 00 02/552 05 05

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 2
04.01.02. ANDERE NUTTIGE TELEFOONNUMMERS
04.01.02.01. Ziekenhuis / Urgentiediens
Ziekenhuizencentrum Etterbeek/Elsene
Jean Pacquotstraat 63
1050 BRUSSEL
tel : 02/641 41 11
tel spoed : 02/641 48 12
fax : 02/641 44 48
04.01.02.02. Brandweer
Helihavenlaan 11-15.
1000 BRUSSEL
tel : 02/ 208 81 11
04.01.02.03. Lokale politie
Politiezone 5339 Brussel HOOFDSTAD - Elsene
Kolenmarkt 30
1000 BRUSSEL
tel : 02/279 79 79
fax : 02/279 79 90
04.01.02.04. Anti-gifcentrum
tel : 070/245 245
04.02. VOORAFGAANDE KENNISGEVING
De bouwdirectie belast met de uitvoering doet een voorafgaande kennisgeving der werken aan de met het toezicht
inzake arbeidsveiligheid belaste ambtenaar zoals bedoeld in art. 45 van het KB dd. 25.01.2001 (BS dd. 07.02.2001)
betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen.
Indien meerdere bouwdirecties actief belast zijn met de uitvoering, valt de voorafgaande kennisgeving ten laste van
diegene die als eerste activiteiten op de bouwplaats uitvoert.
De voorafgaande kennisgeving wordt ten minste vijftien kalenderdagen voor het begin van de werken op de bouwplaats
gedaan aan de met het toezicht inzake arbeidsveiligheid belaste ambtenaar. Een kopie van de voorafgaande
kennisgeving moet zichtbaar op de bouwplaats worden aangeplakt ten minste tien kalenderdagen voor het begin van de
werken.
In geval van onvoorziene en dringende werken, wordt de voorafgaande kennisgeving vervangen door een mededeling,
gedaan ten laatste de dag zelf van het begin van de werken bij wijze van een geschikt gemaakt technologisch middel.
De gegevens vervat in deze mededeling zijn dezelfde als deze van de bijlage II van het KB dd. 25.01.2001.
04.03. ORGANISATIE VAN DE PREVENTIE EN BESCHERMINGEN
De veiligheidscoördinator heeft de leiding van de coördinatie inzake veiligheid, gezondheid en milieu.
Overeenkomsten tussen de verschillende werkgevers moeten eerst door de veiligheidscoördinator goedgekeurd worden.
Elke onderneming aan wie een werk wordt toegewezen is verplicht een veiligheidsverantwoordelijke aan te duiden die
gedurende de werkzaamheden op de bouwplaats aanwezig is.
Elke onderneming verklaart dat de werknemers de nodige opleiding/beroepservaring en lichamelijke geschiktheid
bezitten om de hen opgelegde taken (incl. verantwoordelijkheden in veiligheidsfunctie) uit te voeren en het bijbehorend
materieel te gebruiken en te bedienen op volstrekt veilige wijze. Op vraag van de veiligheidscoördinator legt zij de
nodige stukken ter staving voor.
De personeelsleden van de aannemers mogen slechts aangetroffen worden op de voor hen voorziene werkplaatsen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 3
04.03.01. INTERNE COMMUNICATIE, VOORLICHTING EN INSTRUCTIE
04.03.01.01. Onthaal van de werknemers op de bouwplaats
Elke werknemer die op de bouwplaats wordt tewerkgesteld wordt door zijn werkgever geïnformeerd omtrent de
veiligheids- en gezondheidsvoorschriften die gelden op de bouwplaats.
04.03.01.02. Veiligheidsvoorlichting
Elke persoon die op deze bouwplaats werken moet uitvoeren zal minstens voor de aanvang van zijn activiteiten, en
verder éénmaal per jaar een “veiligheidsvoorlichting” bijwonen.
04.03.01.03. Toolboxmeetings
Elke onderneming op de bouwplaats voorziet in het houden van toolboxmeetings waarbij specifieke veiligheidsitems
worden besproken en dit minstens maandelijks. Deze toolboxmeetings worden minutieus (per ploeg) gehouden met de
eigen werknemers en/of met werknemers uit de onderaanneming(en). Zij overhandigt een kopie van het verslag en de
aanwezigheidslijst aan de veiligheidscoördinator.
Indien een aannemer niet deelneemt aan de toolboxmeeting van de hoofdaannemer, dan moet hij die zelf organiseren.
04.03.02. ROL VAN DE WERFLEIDER VAN EEN ONDERNEMING
De werfleider is verantwoordelijk voor het toepassen van de algemene preventiemaatregelen, in het bijzonder :
de wijze waarop alle werkzaamheden worden uitgevoerd en voor het nemen van de maatregelen voor het
bewerkstelligen van een zo goed mogelijke arbeidsveiligheid.
het naleven van de bepalingen, opgesomd in het lastenboek, op zijn werf.
de aanwezigheid van voldoende middelen om de werken veilig te kunnen uitvoeren.
de instructies op het gebied van veiligheid, gezondheid, milieu en welzijn, bij aanvang van de werkzaamheden, bij
verandering van werkpost of op vraag van een werknemer.
Indien speciale veiligheidsmaatregelen noodzakelijk worden (bv. bij zeer gevaarlijke werken), dient hij de modaliteiten
te kennen en zijn werkmethoden hieraan aan te passen. Hij ontvangt het materiaal dat hem geleverd wordt.
Voor de aanvang van de werken neemt hij contact op met de veiligheidscoördinator om samen de specifieke
risico's, eigen aan de uit te voeren werken, na te gaan.
Hij dient deel te nemen aan de werfvergaderingen voor dewelke men hem uitnodigt en bij afwezigheid van de
werfleider, dient een andere persoon van de onderneming, die dezelfde verantwoordelijkheden draagt, te worden
afgevaardigd.
Hij moet zorg dragen voor de veiligheid en gezondheid van :
de verschillende afdelingen van zijn onderneming;
de onderaannemers en zelfstandigen;
de eventuele derden.
Daarom spreekt de werfleider minstens één van drie officiële landstalen (Nl - Fr - D).
Hij verbindt er zich toe zijn verplichtingen inzake veiligheid, gezondheid en milieu strikt na te leven en hij moet de
wetten en Euro-richtlijnen i.v.m. arbeidsmiddelen en P.B.M.'s toepassen.
04.03.03. VERPLICHTING VEILIGHEIDSVOORSCHRIFTEN NA TE LEVEN
Deze voorschriften doen geen afbreuk aan de verplichtingen die voortvloeien uit :
de wetten en reglementen van toepassing in België op het gebied van de arbeidsveiligheid en milieu op datum van
uitvoering van het contract;
de voorschriften van het ARAB en de CODEX;
de voorschriften van het AREI;
de van toepassing zijnde milieuvoorschriften (bv. VLAREM, ... etc. ).
De controle op de naleving van de veiligheidsvoorschriften gebeurt door de hiërarchische lijn.
De opdrachtgever behoudt zich het recht voor iedere persoon die de veiligheidsvoorschriften niet naleeft, andere
personen in gevaar brengt of die onder invloed van drank is weg te zenden en hem de toegang tot de werf te
ontzeggen.
De opdrachtgever heeft steeds het recht :
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 4
de werkzaamheden en de naleving van de verplichtingen inzake veiligheid en gezondheid te controleren;
na ingebrekestelling van de aannemer, de werkzaamheden te stoppen indien naar zijn mening het materieel, de
werktuigen en/of werkmethoden zelf of de wijze van uitvoering onaanvaardbare risico's inhouden voor de mens,
uitrusting of omgeving.
de werkzaamheden mogen slechts opnieuw hervat worden nadat de aannemer bewezen heeft bekwaam te zijn om
in normale en veilige omstandigheden te werken.
om zelf de nodige maatregelen inzake veiligheid en gezondheid te treffen, op kosten van de aannemer die in
gebreke is gebleven, in de hierna opgesomde gevallen indien de aannemer zijn verplichtingen niet of gebrekking
nakomt, nl. :
plaatsen/instandhouden van collectieve beschermingsmiddelen tegen val uit de hoogte;
beschoeien van sleuven of aanleg van talud;
opruimen van afval dat de door- en uitgangen verspert en het gevaarlijk afval.
Ieder werknemer heeft de plicht tekortkomingen of onveilige situaties, waarvan hijzelf de oorzaak niet is, onmiddellijk
(schriftelijk) te melden. Elke melding zal met de nodige aandacht door de opdrachtgever of de veiligheidscoördinator
worden geregistreerd in het coördinatiedagboek. De noodzakelijke acties zullen ondernomen worden om een
bevredigende oplossing te bieden voor het gestelde probleem. Indien de oplossing als onvoldoende wordt ervaren, zal
het punt besproken worden tijdens de eerstvolgende veiligheidsvergadering op de bouwplaats.
Iedere onderneming moet aan de werfdirectie dagelijks een lijst bezorgen waarop de namen van de werknemers, die zij
op de bouwplaats tewerkstellen, worden vermeld.
04.04. BOUWPLAATSINRICHTING
De algemene minimumvoorschriften inzake veiligheid en gezondheid van toepassing op bouwplaatsen zoals bepaald in
bijlage III van het KB dd. 25.01.01 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen zijn van toepassing.
04.04.01. BOUWPLAATSINSTALLATIE
Voor de aanvang van de werken legt de aannemer de tekeningen van zijn bouwplaatsinstallatie ter goedkeuring voor
aan de opdrachtgever, de bouwdirectie belast met het ontwerp en de veiligheidscoördinator.
Deze tekeningen omvatten de indeling en de benodigde oppervlakten zoals voorzien door de aannemer voor voorlopige
constructies (incl. de eventuele benodigde nutsvoorzieningen zoals water, elektriciteit,
telefoon/telefax/internetaansluiting, etc. met de bijhorende trajecten van de leidingen), zoals constructies voor
gezondheidsinrichtingen, EHBO-post, werkplaatsen, …, opslagruimten voor materialen en afval, opstelling
arbeidsmiddelen en draaicirkels, opgestelde elektrische verdeelborden, toegangen wegen, rijrichting en parkeerzones
voor personenwagens en werfvoertuigen, etc.
Maaltijden mogen enkel in de daartoe voorziene inrichtingen gebruikt worden.
De aannemer zal voorzien in het plaatsen van de nodige afvalcontainers teneinde de zindelijkheid en de veiligheid op
de bouwplaats ten allen tijde te waarborgen. Hij staat in voor het regelmatig afvoeren van het afval naar een vergunde
stortplaats.
De aannemer zorgt op eigen initiatief voor het tijdig aanvragen van alle wettelijke vergunningen en meldingen zodat hij
deze ter beschikking heeft voor de aanvang der werken.
Voor de aanvang van de werkzaamheden wordt de werf omheind met een stevige afsluiting van tenminste 2 m hoogte.
De in- en uitrit voor vrachtwagens gebeurt via poorten die ieder een breedte hebben van tenminste 3,50 m en een
hoogte van tenminste 2,00 m. Buiten de normale werktijden worden deze poorten op slot gehouden. Deze in- en uitrit
is gescheiden van de toegang voor personen die zich te voet of per fiets verplaatsen.
04.04.01.01. Sanitaire voorzieningen
Indien meerdere bouwdirecties actief belast zijn met de uitvoering zal diegene die als eerste activiteiten op de
bouwplaats uitvoert de nodige sanitaire voorzieningen plaatsen en dit voor de werknemers van alle bouwdirecties actief
op de werf.
Hij zal er op een goed zichtbare plaats, afgeschermd van de regen, een lijst van de noodnummers uithangen en dit
gedurende de gehele duur van de werf.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 5
De bouwdirectie die de sanitaire voorziening geplaatst heeft zal deze installatie gedurende de volledige duur van de
werf handhaven en zal tevens zorgen voor het onderhoud, de dagelijkse reiniging van het toilet, de levering van
toiletpapier en onderhoudsproducten alsook voor de nodige maatregelen tegen de vorst.
De afvoer van toiletten en wasgelegenheden gebeurt in een kunststoftank van voldoende capaciteit en die door de
aannemer voorzien wordt. Het ruimen van de tank gebeurt op last van de aannemer. Het materiaal wordt afgevoerd
naar een vergunde inrichting.
04.04.01.02. Water
Bij elke waterkraan voorziet de aannemer een bordje met de duidelijke en leesbare vermelding “Drinkwater” of “NIET
drinkbaar water”, naargelang het geval. Indien er geen drinkbaar leidingwater voorhanden is zorgt de aannemer voor
drinkbaar flessenwater.
04.04.01.03. Verlichting van de werf
De aannemer moet op eigen kosten voor algemene verlichting zorgen van zijn voorlopige constructies, werkplaatsen en
opslagplaatsen, en telkens het werk dit vereist van de werf (werk in putten, sleuven, ondergrondse ruimten, silo’s, etc.).
Deze verlichting moet uitgevoerd worden conform de geldende wetgeving.
De veiligheidscoördinator controleert de algemene en de eventuele noodverlichting.
04.04.02. TOEGANG TOT DE WERF EN CONTROLE
Het personeel zal de bouwplaats betreden en verlaten uitsluitend via de daartoe voorziene toegang. In functie van de
noodzakelijkheid kan de opdrachtgever ten allen tijde overgaan tot het invoeren van toegangsbewijzen.
Het betreden van de bouwplaats door buitenstaanders gebeurt op eigen risico. Het tewerkgestelde personeel wordt
dagelijks geregistreerd in het logboek.
Alle werknemers moeten drager zijn van de wettelijk voorgeschreven identiteitsbewijzen.
Vreemde werknemers afkomstig uit een lidstaat van de EG moeten in het bezit zijn van een detacheringsbewijs E101
afgeleverd en erkend door het land van oorsprong (KB 04.08.78, art. 69).
Werknemers die niet uit de EG komen moeten in het bezit zijn van de vereiste arbeidsvergunning.
Werknemers die de bovenvermelde documenten niet kunnen voorleggen worden niet op de bouwplaats toegelaten.
Aan- en afvoer van materialen en materieel gebeuren uitsluitend via de daartoe aangeduide en eventueel speciaal
ingerichte toegang(en) (wielbelasting, controle, weegbrug, …).
Het lossen of afvoeren van materialen of uitrustingen kan enkel gebeuren tijdens de normale werkuren, tenzij
uitzonderlijk anders werd overeengekomen. De betrokken voertuigen zullen zich niet langer op de bouwplaats
ophouden dan de tijd die voor het lossen of laden noodzakelijk is.
Voor het lossen van materialen moet aan de ingang een verzendingsborderel worden voorgelegd.
Voor het wegvoeren van materialen wordt aan de uitgang een borderel afgegeven waarop vermeld :
aard van de lading;
datum en uur;
ondertekend door de werfleider en door de permanent toezichter.
De aannemer staat in voor de bewaking van zijn materieel en uitrusting op de bouwplaats. De bewaking door de
bouwheer brengt voor de bouwheer geen enkele verantwoordelijkheid met zich mee wat betreft diefstallen,
verduisteringen en beschadigingen gepleegd op de bouwplaats ten nadele van de aannemers of hun aangestelden.
04.04.03. WEGENIS OP DE BOUWPLAATS
De nodige parkeerruimte voor voertuigen en vrachtwagens wordt aangelegd.
Het is verboden te parkeren voor poorten, inritten, in de nabijheid van brandstoftanks en –pompen, opslagplaatsen van
ontvlambare producten en ter hoogte van brandweeruitrustingen.
Alle rijwegen dienen maximaal vrijgehouden te worden voor normaal verkeer, vooral met het oog op de
brandbestrijding en evacuatie.
De in- en uitrit wordt zodanig aangelegd dat zich geen onveilige verkeerssituaties op de openbare weg kunnen
voordoen en dat minimale overlast wordt veroorzaakt aan bestaande openbare wegen en omwonenden.
Bij voorkeur zal, indien mogelijk, een lussysteem uitgewerkt worden zodat aan- en afvoer van zware vrachten elkaar
niet kruisen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 6
De breedte, de stabiliteit en het onderhoud van de wegenis op het terrein zijn zodanig dat een veilig verkeer van de
vrachtwagens wordt gewaarborgd bij alle weersomstandigheden.
04.04.04. VERKEERSREGELS OP DE BOUWPLAATS
De bestuurders van voertuigen verplaatsen zich op eigen verantwoordelijkheid binnen de grenzen van de bouwplaats.
De bepalingen van de wegcode, o.m. wat betreft asbelasting, voorrangs-, verbods- en gebodsbepalingen zijn van
toepassing binnen het domein van de bouwplaats.
Elke bestuurder van een voertuig moet in het bezit zijn van een geldig rijbewijs voor de categorie van voertuig dat hij
bestuurt.
Alle werfwagens en voertuigen moeten gedekt zijn door een verzekering die de burgerlijke aansprakelijkheid van de
bestuurder dekt.
De snelheid van alle voertuigen is beperkt tot 20 km/h.
De wegsignalisatie is een last van de aanneming : het is de taak van iedere aannemer om de signalisatieborden aan te
brengen die voor de behoeften van de eigen werkzaamheden vereist zijn. De geplande wegsignalisatie wordt ter
goedkeuring voorgelegd aan de opdrachtgever en aan de veiligheidscoördinator.
De aannemer staat zelf in voor de organisatie van de parkeerzones voor personen-, resp. werfwagens. De geparkeerde
voertuigen mogen echter in geen geval de normale werkzaamheden op of buiten de bouwplaats hinderen.
De aannemer moet ervoor zorgen dat zijn voertuigen de wegen niet beschadigen, onveilig maken of de normale
activiteiten op de bouwplaats hinderen. Eventuele herstelling van wegen zijn steeds ten laste van de aannemer die de
schade veroorzaakt heeft.
Indien ten gevolge de droogte de kans bestaat op het opwaaien van stof door het voertuigenverkeer zal de aannemer de
nodige maatregelen treffen om stofhinder te voorkomen, hetzij door aanpassen van de snelheid, hetzij door het
regelmatig besproeien, hetzij door enige andere maatregel te nemen in overleg met de opdrachtgever en de
veiligheidscoördinator.
04.04.05. BESTRIJDING VAN ONGEDIERTE
De aannemer zal de nodige maatregelen treffen ter bestrijding van ongedierte op de werf en in de opgetrokken
accomodaties.
04.05. BOUWPLAATSREGLEMENT
04.05.01. AANVULLENDE VOORSCHRIFTEN BOUWPLAATSINRICHTING
04.05.01.01. Afbakening
Rond de werkzone moet, tenzij anders vermeld, een vaste afsluiting met een goed zichtbare en waar nodig verlichte
signalisatie aangebracht worden.
Stellingen, stutten en dwarsbalken moeten eveneens goed gesignaliseerd worden en dienen op donkere plaatsen te
worden verlicht.
De werkzones waar gevaar bestaat voor derden moeten behoorlijk afgesloten zijn rond de werkzone.
04.05.01.02. Verkeersroutes en verkeer op de werf
Zie ook art. 04.04. Bouwplaatsinrichting.
Verkeersroutes met inbegrip van trappen, vaste ladders, laadplatforms en –hellingen, moeten zodanig worden berekend,
gesitueerd, ingericht en gereedgemaakt dat zij gemakkelijk, volledig veilig en overeenkomstig hun bestemming kunnen
worden gebruikt zodat de werknemers die zich in de buurt van deze verkeersroutes bevinden geen enkel risico lopen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 7
De afmetingen van voor het persoon en/of goederen bestemde verkeersroutes, inclusief die waar wordt gelost of
geladen, dienen te worden afgestemd op het mogelijk aantal gebruikers en de aard van het werk. Wanneer op deze
verkeersroutes vervoermiddelen worden gebruikt, dient voor de andere op de bouwplaats aanwezige personen een
voldoende veiligheidsafstand in acht te worden genomen of dienen passende beschermende maatregelen te worden
getroffen. De routes dienen duidelijk gesignaleerd en moeten regelmatig gecontroleerd en onderhouden worden.
De voor voertuigen bestemde verkeersroutes dienen op voldoende afstand te zijn gelegen van deuren, poorten,
doorgangen voor voetgangers, gangen en trappen.
Het is verboden te parkeren voor poorten, inritten, in de nabijheid van brandstoftanks en –pompen, opslagplaatsen van
ontvlambare producten, en ter hoogte van brandweeruitrustingen.
Alle rijwegen dienen maximaal vrijgehouden te worden voor normaal verkeer, vooral met het oog op de
brandbestrijding en evacuatie.
Indien de bouwplaats zones bevat waarvoor een beperkte toegang geldt, dienen deze zones te worden uitgerust met
voorzieningen die verhinderen dat onbevoegde werknemers deze zones betreden.
Vluchtroutes en nooduitgangen dienen vrij te zijn van obstakels en via de kortste weg naar een veiligheidszone te
voeren.
Op de werf moeten de voertuigen waarvan, omwille van de constructie ervan, de zichtbaarheid achter het voertuig
beperkt is, uitgerust zijn met een geluidssignaal dat in werking treedt bij het achteruit rijden.
Indien men met een voertuig een achterwaartse beweging dient uit te voeren moet men tijdens deze beweging er
constant over waken dat er zich geen personen of voorwerpen achter het voertuig bevinden. Indien de zichtbaarheid
achter het voertuig onvoldoende is, dient men de achterwaartse beweging uit te voeren met behulp van een seingever.
Alvorens een bestuurder zijn voertuig mag verlaten moet de motor van het voertuig uitgeschakeld zijn en moet de
handrem aangespannen worden zodat het voertuig zich niet meer uit zichzelf kan bewegen.
04.05.01.03. Graafwerken
Uitgravingen, groeven, grachten, openstaande kanalen, bodemopeningen, etc. moeten overal voldoende tegen instorting
beveiligd worden.
Alle putten, groeven, grachten, openstaande kanalen, bodemopeningen, etc. moeten onmiddellijk betrouwbaar
afgesloten worden of afgeschermd worden met een stevig opgestelde leuning van minstens 1 m hoogte voorzien van de
nodige verlichting en signalisatie. Waar nodig moeten er veilige overgangen worden voorzien.
De mogelijkheid bestaat dat er zich elektrische-, gas en waterleidingen in de ondergrond bevinden. De aannemer dient
er zich voor de aanvang van de graafwerken van te overtuigen dat op deze plaatsen geen leidingen liggen. Hij zal
daartoe de bevoegde diensten raadplegen, in principe is dat de technische dienst.
Bij werken in de nabijheid van ondergrondse elektrische kabels dienen de voorschriften zoals bepaald in het AREI (art.
192) nageleefd te worden.
Indien tijdens de graafwerken grondverontreiniging wordt vastgesteld moeten de werken onmiddellijk worden
stopgezet en moeten de opdrachtgever en de veiligheidscoördinator verwittigd worden.
04.05.01.04. Openingen
Iedere opening aangebracht in een vloer of platform dient :
of afgedekt en verankerd te zijn op een wijze dat het materiaal weerstaat aan een gewicht van minimum 240 kg/m²;
of omgeven te zijn met een stevige borstwering, conform de reglementeringen;
of omgeven door een degelijke afscherming conform de reglementeringen;
en dit ten laste van degene die de opening aangebracht heeft.
Indien de aannemer om een of andere reden voor de uit te voeren werken een zulkdanige collectieve bescherming dient
weg te nemen zal dit voor de kortst mogelijke tijd te zijn. Hij mag de werf niet verlaten vooraleer deze collectieve
bescherming werd teruggeplaatst.
Indien een werk dient uitgevoerd te worden boven een open gebinte, zullen de dwarsbalken bedekt worden met een
voorlopige vloer die alle veiligheid biedt of, andere efficiënte maatregelen (bv. het plaatsen van netten) dienen
genomen te worden om het vallen van personen te voorkomen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 8
04.05.01.05. Werken in de hoogte
De bepalingen van het KB dd. 31.08.05 betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op
hoogte zijn van toepassing.
Collectieve beschermingen dienen de voorkeur te genieten, in het andere geval dienen geschikte veiligheidsgordels en -
harnassen gedragen te worden wanneer er valgevaar is (boven 2 m). In sommige gevallen kan het nodig zijn van
eveneens vangnetten te plaatsen.
Enkel werknemers die onderricht zijn omtrent het veilig werken met ladders, stellingen of hoogtewerkers, mogen deze
gebruiken. Zij dienen deze voorschriften strikt na te leven.
De opleiding werknemers die op een steiger werken moet betrekking hebben op :
voorkoming van risico’s voor val van personen en voorwerpen
veiligheidsmaatregelen bij veranderende weersomstandigheden
voorwaarden voor de toelaatbare belasting van een steiger.
De opleiding van de werknemer die meewerkt aan de montage, de demontage of de ombouw van steigers heeft
betrekking op :
begrijpen van montage, demontage, ombouwschema
veilig monteren, demonteren en ombouwen
inhoud van de opleiding van werknemers die op de steiger werken
bijzondere risico’s.
De werkgever die een steiger monteert, demonteert of ombouwt moet beschikken over de gebruiksaanwijzing van de
fabrikant, opdat de montage, demontage of ombouw van de steiger zou gebeuren overeenkomstig de voorschriften van
de fabrikant. De gebruiksaanwijzing van de fabrikant is vergezeld van een nota die een sterkte- en
stabiliteitsberekening bevat. Indien deze berekeningsnota niet beschikbaar is of niet voorziet in de overwogen
structuurconfiguratie, dan moet een sterkte- en stabiliteitsberekening worden uitgevoerd door een persoon die kan
aantonen dat hij over de nodige kennis beschikt om deze berekeningen uit te voeren.
Wanneer de werkgever die de steiger gebruikt een andere werkgever is dan deze die de steiger monteert, demonteert of
ombouwt, bezorgt deze laatste de berekeningsnota aan de werkgever die de steiger gebruikt.
De werkgever die de steiger gebruikt wijst een persoon aan, hierna de bevoegde persoon genoemd, die door middel van
een opleiding de vereiste kennis heeft verworven voor het uitvoeren van de volgende taken :
waken over de toepassing van de maatregelen ter preventie van de risico's dat personen of voorwerpen vallen;
waken over de toepassing van de veiligheidsmaatregelen bij veranderende weersomstandigheden die afbreuk
zouden kunnen doen aan de veiligheid van de betrokken steiger;
waken over de naleving van de voorwaarden inzake toelaatbare belasting;
uitvoeren van controles om na te gaan of de steiger, in alle omstandigheden, blijft beantwoorden aan de
berekeningsnota.
Als bepaalde gedeelten van een steiger niet gebruiksklaar zijn, bijvoorbeeld tijdens de montage, demontage of ombouw,
markeert de werkgever die de steiger monteert, demonteert of ombouwt deze met waarschuwingssignalen voor
algemeen gevaar, overeenkomstig de voorschriften inzake de veiligheids- en gezondheidssignalering op het werk.
Deze gedeelten worden behoorlijk afgebakend door materiële elementen die de toegang tot de gevarenzone beletten.
Wanneer op een stelling een hefwerktuig dient opgesteld te worden :
moeten de delen waaruit de stelling bestaat zorgvuldig nagezien en desnoods behoorlijk versterkt worden;
moeten de dwarshouten onbeweegbaar gemaakt worden;
moeten de staanders stevig vastgemaakt worden aan een weerstandbiedend gedeelte van het gebouw op de plaats
waar het hefwerktuig moet worden opgesteld;
moet een verticaal schutsel opgesteld worden op de hele hoogte van de stelling om te beletten dat de vloer of de
vracht aan de stelling hapert;
moet de stelling periodiek nagezien worden.
Het materieel, de toestellen en de installaties moeten voldoen aan de ter zake geldende wettelijke bepalingen.
Hoger of lager gesitueerde mobiele of vaste werkplekken moeten stevig en stabiel zijn waarbij rekening wordt
gehouden met :
het aantal werknemers dat zich op een plek bevindt;
de maximale belasting en de verdeling ervan;
eventuele externe invloeden.
Indien de ondersteunende en de andere samenstellende delen van deze werkplekken zelf niet stabiel zijn moet men voor
stabiliteit zorgen door middel van geschikte en veilige bevestigingsmiddelen ten einde een toevallige of ongewilde
verplaatsing van de gehele werkplek of van delen ervan te voorkomen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 9
De stabiliteit en de stevigheid moeten adequaat en vooral na een eventuele wijziging van de hoogte of van de diepte van
de werkplek worden gecontroleerd.
Ongewilde bewegingen van rolsteigers tijdens werkzaamheden op hoogte worden door een passende voorziening
voorkomen.
Wanneer een rolsteiger verplaatst wordt, mag er zich geen enkele werknemer op bevinden, tenzij de rolsteiger speciaal
ontworpen is zodanig dat de veiligheid van de werknemers op de rolsteiger niet in het gedrang komt door de
verplaatsing.
De zone waar gewerkt wordt op hoogtewerkers, ladders, stellingen, etc. moet op een aan de omstandigheden aangepaste
manier afgebakend worden. Indien dit praktisch niet te realiseren is moet een persoon aanwezig zijn die moet beletten
dat de hoogtewerker, ladder, stelling, etc. kan aangereden worden, en verhinderen dat er personen in de gevarenzone
(val van voorwerpen) kunnen komen. Stellingen op donkere plaatsen dienen te worden verlicht.
Het bestijgen of het afdalen van in aanbouw zijnde bouwwerken mag enkel geschieden door middel van ladders of
andere slechts voor dit doel bestemde middelen.
Een ladder is in de eerste plaats te beschouwen als een toegangsmiddel dat het mogelijk maakt plaatsen te bereiken
waarbij niveauverschillen moeten worden overbrugd. Het gebruik van de ladder als arbeidsmiddel is beperkt tot
situaties waar het risico gering is en gepaard gaat met hetzij een korte gebruiksduur hetzij niet veranderbare kenmerken
van de arbeidsplaats. In alle ander gevallen is het gebruik van veiliger arbeidsmiddelen verplicht. Een risicoanalyse zal
de basis zijn om te bepalen of het al dan niet om een aanvaardbare situatie gaat.
Ladders worden bovenaan EN onderaan vastgelegd tegen schuiven.
Het dragen van een veiligheidsgordel is in alle gevallen verplicht bij elk werk verricht in de hoogte, conform de
wettelijke bepalingen. De lijn waarmede de werknemer wordt beveiligd tegen val zal steeds vastgemaakt worden aan
een stevig vasthechtingspunt dat hoger ligt dan de schouder van de te beveiligen persoon.
Stellingen en ladders moeten worden schoon gehouden.
04.05.01.06. Hijsen van lasten
Hijswerktuigen, hoogtewerkers, aanslagmateriaal (bv. oogbouten, kabels, kettingen, haken, etc. ), etc. , door de
werknemers van de aannemers gebruikt, moeten steeds in veilige toestand verkeren.
Keuringscertificaten (indienststellingsverslag & 3-maandelijkse keuringsattesten), afgeleverd door een erkend
organisme, dienen op vraag steeds voorgelegd te kunnen worden. Deze keuringscertificaten zijn een voorwaarde om
dit soort materieel op de werf te brengen of te houden. Een kopie moet vooraf aan de werfverantwoordelijke
overhandigd worden. Dit certificaat moet ten allen tijde aan de veiligheidscoördinator kunnen worden getoond.
Lasten mogen niet in opgehangen toestand vervoerd worden zonder veilige begeleiding, en er mag slechts een
aangestelde signaalgever/aanpikker signalen overbrengen aan de kraanmachinist.
Er mag zich in geen geval personeel onder of dicht bij de lasten bevinden en op in beweging zijnde uitrustingen of
lasten mogen zich geen personen bevinden.
Het laten vallen van voorwerpen moet vermeden worden.
Hijs- en tuikabels dienen zorgvuldig te worden geïnspecteerd. Defecte of beschadigde kabels moeten onmiddellijk
worden verwijderd teneinde verder gebruik te vermijden.
04.05.01.07. Gevaarlijke werken
Werkzaamheden aan draaiende machines of draaiende onderdelen van installaties zijn verboden.
Alle werken die tijdens de uitvoering een bijzonder gevaar kunnen inhouden maken het voorwerp uit van een
bijzondere werkvergunning. Het vergunningsdocument vermeldt de werkomschrijving, de te nemen
voorzorgsmaatregelen, de datum en de geldigheidsduur.
De bijzondere werkvergunning wordt afgeleverd door de projectverantwoordelijke, na goedkeuring door de
veiligheidscoördinator.
De werkzaamheden mogen pas aangevangen worden nadat de veiligheidscoördinator ter plaatse de naleving van de
veilige werkvoorwaarden heeft gecontroleerd.
De bijzondere werkvergunning wordt pas als afgesloten beschouwd nadat de veiligheidscoördinator gecontroleerd heeft
dat het werk veilig werd achtergelaten.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 10
Werken die in gevaarlijke omstandigheden moeten uitgevoerd worden, dienen steeds te gebeuren door minimum twee,
bevoegde, personen die de nodige instructies gekregen hebben. Elke afzonderlijk tewerkgestelde werknemer beschikt
over aan de omstandigheden aangepaste alarmmiddelen.
Wanneer werkzaamheden moeten uitgevoerd worden in plaatsen waarbij gevaarlijke dampen kunnen vrijkomen dient
door een continue meting de atmosfeer van de zone gecontroleerd te worden en moeten steeds passende maatregelen
genomen worden.
Voor interventies aan onder spanning zijnde elektrische installaties en werken in besloten ruimten (tanks, riolen, etc. )
moeten er specifieke instructies voor deze werken opgenomen worden in het veiligheids- en gezondheidsplan van
de uitvoerende onderneming.
Deze instructies zijn vooraf besproken met en goedgekeurd door de veiligheidscoördinator.
04.05.01.08. Slopingswerken
De slopings- of ontmantelingswerken moeten uitgevoerd worden overeenkomstig de veiligheidsvoorzieningen bepaald
in art. 464 van het ARAB.
04.05.02. PERSOONLIJKE BESCHERMINGSMIDDELEN (PBM)
De oplevering en eventuele periodieke keuring van de PBM’s zal geschieden conform het voorkomingsbeleid zoals
voorzien in de Wet op het welzijn en zijn uitvoeringsbesluiten, en meer bepaald in de wetgeving betreffende de
persoonlijke beschermingsmiddelen.
Voorgeschreven individuele beschermingsmiddelen dienen gedragen te worden op plaatsen/zones en voor
werkzaamheden die zulks vereisen :
het dragen van kleding, aangepast aan het uit te voeren werk;
het dragen van helm en veiligheidsschoenen/veiligheidslaarzen, voorzien van stalen neus en ondoordringbare
tussenzool, op de gehele bouwplaats, en dit ongeacht het werk;
het dragen van een veiligheidsbril, handschoenen, oorbescherming en andere persoonlijke beschermingsmiddelen
waar noodzakelijk;
het gebruik van aangepaste oogbescherming bij het slijpen en polijsten (slijpbril), hakken (veiligheidsbril), lassen
en branden (laskap, branderbril) en beveiligingsschermen bij las- en slijpwerk;
het dragen van stofmaskers als de werknemers aan stof blootgesteld zijn;
het dragen van gekeurd veiligheidsharnas voor elk werk in de hoogte.
Het dragen van PBM conform de geldende wetgeving is op de bouwplaats voor iedereen verplicht.
Elke onderneming moet op haar kosten PBM ter beschikking stellen van haar personeel en/of bezoekers. Zij moet
eveneens toezien op het gebruik ervan. Tevens moet zij zorgen voor het onderhoud en de vernieuwing ten gepaste
tijde.
De werknemers moeten, overeenkomstig hun opleiding en de gegeven instructies, op de juiste wijze gebruik maken van
de PBM en ze na gebruik weer opbergen.
04.05.03. COLLECTIEVE BESCHERMINGSMIDDELEN (CBM)
De collectieve veiligheidsvoorzieningen bestaan uit al de beschermingsmiddelen ter verhoging van de arbeidsveiligheid
die men redelijkerwijs kan toepassen of die door de in België van kracht zijnde reglementeringen inzake
arbeidsveiligheid zijn opgelegd.
Ter voorkoming van arbeidsongevallen moet elke onderneming waar nodig CBM voorzien. De keuze wordt bepaald op
basis van de algemene preventiebeginselen (cfr. welzijnswet dd. 04.08.96) waarin ondermeer de voorkeur wordt
gegeven aan collectieve bescherming in plaats van persoonlijke bescherming.
De voorziene collectieve beschermingsmiddelen die tijdelijk dienen verwijderd of verplaatst te worden door een
aannemer om zijn werkzaamheden te kunnen uitvoeren dienen na deze werkzaamheden ogenblikkelijk door deze
aannemer teruggeplaatst te worden. Indien een aannemer zich niet houdt aan deze regel dan zal de kostprijs van het
terugplaatsen van de collectieve beschermingsmiddelen rechtstreeks afgetrokken worden van zijn aannemingssom.
Opmerking : het verwijderen of verplaatsen van deze CBM dient geregeld te worden in samenspraak met de
veiligheidscoördinator. Geplaatste CBM mogen nooit verwijderd worden zonder dat vervangende of definitieve
beschermingen worden aangebracht.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 11
Leuningen mogen slechts verwijderd worden naarmate ze vervangen worden door definitieve
beschermingsmaatregelen.
Elke op de bouwplaats vastgestelde gevaarlijke of ongezonde toestand moet onmiddellijk aan de veiligheidscoördinator
gemeld worden.
04.05.04. ORDE & NETHEID
De bouwplaats moet zuiver gehouden worden en dient na het beëindigen der werken opgeruimd te worden.
Elke onderneming zal daartoe minstens dagelijks zijn werkposten opkuisen en het afval afvoeren. De coördinator kan
op kosten van de onderneming die in gebreke blijft de opdracht geven aan derden om de werkposten op te ruimen.
De wegen, doorgangen en trappen moeten ten allen tijde vrij zijn van obstakels en hindernissen. Soepele leidingen en
kabels mogen de doorgang niet belemmeren. Kruisen zij een doorgang, dan worden zij beschermd tegen beschadiging.
Dit gebeurt best door afgeschuinde houten planken of afgeschuinde rubberen stroken over de leidingen en kabels.
Materialen moeten ordelijk en stabiel, beveiligd tegen weersinvloeden, in afspraak met de veiligheidscoördinator, in de
voorziene zones gestapeld worden.
De werf dient derwijze te worden ingericht dat er geen vuil afkomstig van de werkzaamheden op de openbare weg kan
terechtkomen.
Zwerf- en waaivuil moet tenminste wekelijks worden verwijderd;
De in- en uitrit, de parkeerruimten en de wegenis op het terrein worden, indien nodig dagelijks gereinigd.
Men zal hierbij het organisch afval afkomstig van eetwaren niet uit het oog verliezen en dit steeds in gesloten zakken
plaatsen die men minstens eens per dag verwijdert om het aanlokken van wespen te vermijden.
04.05.05. MILIEU
Het is verboden om het even welk chemisch produkt in de riolen te lozen of te verbranden.
De resten en residu’s, van welke aard ook, dienen vernietigd te worden overeenkomstig de wettelijke bepalingen inzake
het milieu.
04.05.05.01. Verwijderen van afval en puin
De aannemer zal voldoende containers plaatsen om al het afval te verzamelen. Hij staat in voor het regelmatig afvoeren
van het afval naar een vergunde stortplaats.
04.05.05.02. Verbranden van afval
Het is verboden om afval op de bouwplaats te verbranden.
04.05.05.03. Maatregelen i.v.m. bodem-, lucht-, & waterverontreiniging
Elke aannemer zal de nodige maatregelen nemen ten einde bodem-, lucht- en waterverontreiniging te voorkomen.
04.05.06. ELEKTRISCHE INSTALLATIE
04.05.06.01. Op de werf
De elektrische installatie zal door een erkend organisme gekeurd worden conform het AREI. Elk defect moet
onmiddellijk aan de veiligheidscoördinator gemeld worden.
Verdeelborden moeten steeds gesloten blijven. Het aansluiten kan enkel met aangepaste stekkers. Alle verbindingen
(stekker/stopcontact) moeten geschikt zijn voor gebruik in vochtige omstandigheden, minimum IP44.
De elektrische kabels moeten zodanig geplaatst of opgehangen dat eventuele schade tot een minimum wordt beperkt.
Doorgangen dienen vrijgehouden van elektrische kabels. Beschadigde elektrisch materiaal/ -kabels dienen
onmiddellijk van de werf verwijderd te worden.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 12
Toestellen die buiten de normale werkuren onder spanning blijven moeten een bordje met de vermelding “Toestel
onder spanning – niet onderbreken” dragen.
Alle weg- of baankruisingen moeten noodzakelijkerwijze ondergronds uitgevoerd worden en moeten worden aangeduid
met standaardbakens.
De masten die de elektrische luchtlijnen dragen moeten voorzien zijn van een bord met het opschrift “Verboden de
draden of kabels aan te raken – DOODSGEVAAR”.
Op de werkplaats aanwezige installaties voor energiedistributie, met name deze die aan externe invloeden blootstaan,
moeten regelmatig worden gecontroleerd en onderhouden en moeten steeds beveiligd zijn voor onbevoegden.
Wanneer er tijdelijke bovengrondse elektriciteitsleidingen worden aangelegd, dienen deze zoveel mogelijk buiten de
werkplaats te worden omgeleid en spanningsloos te worden gemaakt. Indien dit niet mogelijk is moeten er hekkens en
waarschuwingen worden geplaatst om voertuigen en installaties op een afstand te houden.
Wanneer voertuigen op de werkplaats onder elektriciteitsleidingen moeten doorrijden dienen passende waarschuwingen
en een bescherming onder deze draden te worden aangebracht.
04.05.06.02. Elektrische werktuigen
Zij worden in twee soorten onderverdeeld :
1. met dubbele isolatie, waarvoor geen aarding nodige is en die bij voorkeur wordt gebruikt;
2. de andere, die steeds met de aarde moeten verbonden zijn (vb. beschermingsgeleider).
04.05.06.03. Werken aan elektrische installaties
Het spreekt vanzelf dat het werken aan elektrische L.S.-installaties, enkel kan nadat de installatie buiten spanning
geplaatst is en dat deze werken op een degelijke manier gesignaleerd worden. Dit kan o.a. door waarschuwings-,
verbods- en inlichtingsborden op strategische plaatsen aan te brengen.
Alleen bekwame en gekwalificeerde elektriciëns (cfr. EN 50110 dec. 1996) mogen werkzaamheden uitvoeren onder
L.S.-spanning of in de nabijheid van onder L.S.-spanning staande delen.
Werken aan H.S.-installaties mag enkel, wanneer deze installaties buiten spanning gesteld zijn en door minstens 2
personen (gewaarschuwd en/of bevoegd personeel BA4 of BA5 - art. 47 AREI).
Werken buiten spanning :
De elektrische L.S.-installaties worden verondersteld buiten spanning te zijn, wanneer :
alle actieve delen waaraan gewerkt wordt spanningsloos zijn;
geen enkele stroomvoerend niet-geïsoleerd deel onder spanning blijft binnen de genaakbaarheidszone (art. 28
AREI).
Een strikte toepassing van de preventieprincipes (de vitale 5) is vereist :
1. buiten spanning stellen met scheidingsmiddelen, voorzien van zichtbare (te controleren) (toe)stand van
onderbreking (art. 235.01 AREI);
2. afbakening rond de werkzone aanbrengen (art. 266 AREI) met een goed zichtbare ketting of lint uit isoleerstof;
3. controleren met aangepaste middelen (meters, neonlampen) of de stroomvoerende delen inderdaad spanningsloos
zijn;
4. aarden-kortsluiten van de buiten spanning geplaatste stroomvoerende delen volgens de geldende procedures;
5. maatregelen nemen tegen herinschakelen (art. 235.d. AREI) :
vergrendelen met slot(en) of hangslot(en);
aanbrengen van waarschuwingsbord(en);
zo mogelijk het lokaal waarin de installatie zich bevindt, afsluiten (met sleutel).
Werken onder spanning :
Werkzaamheden aan elektrische L.S.-installaties mogen alleen onder spanning uitgevoerd worden wanneer de
installaties aan de nodige vereisten voldoet en wanneer veiligheids-, dienst- of exploitatienoodwendigheden dit
noodzakelijk maken. Extra beschermingsmiddelen zijn verplicht zoals :
gebruik van aangepaste (geïsoleerde werktuigen) en materieel;
gebruik van aangepaste PBM's (o.a. helm en gelaatscherm, isolerende handschoenen, veiligheidsschoenen) en
brandwerende kledij om de gevolgen van een kortsluiting te beperken;
gebruik van isolerende matten of andere middelen, om de contactweerstand (en dus ook de totale weerstand) te
vergroten.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 13
04.05.06.04. Werken in de nabijheid van onder spanning staande installaties
Werkzaamheden in de nabijheid van onder spanning gestane elektrische L.S.-installaties mogen alleen mits naleving
van de desbetreffende beschermingsmaatregelen, zoals omhullende isolatie aanbrengen, afschermingen plaatsen of door
minimum veiligheidsafstanden te respecteren.
04.05.07. ARBEIDSMIDDELEN EN TOEBEHOREN
Bijzondere aandacht dient besteed aan de hiernavolgende wettelijke opdrachten :
de oplevering en periodieke keuring van hefwerktuigen en het hijsgereedschap;
de oplevering en installatie conform het voorkomingsbeleid zoals voorzien in de Wet op het welzijn en zijn
uitvoeringsbesluiten, meer bepaald in de wetgeving inzake de Arbeidsmiddelen;
het gelijkvormigheidsonderzoek van elektrische installaties conform de artikelen 270 en 272 van het AREI
(Algemeen reglement op de elektrische installaties).
Elke onderneming moet zijn arbeidsmiddelen zodanig markeren dat ze identificeerbaar zijn. De identificatie moet
beschreven worden in het specifiek veiligheids- en gezondheidsplan.
04.05.07.01. Toestellen en gereedschap
Het op de werf gebruikte materiaal moet in goede staat verkeren en beantwoorden aan de meest recente
veiligheidsvoorschriften.
Een Franstalige en Nederlandstalige versie van alle richtlijnen, handleidingen, etc. met betrekking tot het gebruik en de
bediening van de toestellen en speciaal gereedschap dient op de bouwplaats aanwezig te zijn.
Op vraag van de veiligheidscoördinator moeten de gebruiksaanwijzing en de veiligheids- en gezondheidsinstructies
kunnen voorgelegd worden.
04.05.07.02. Materieel
Alle materieel dient te voldoen aan de vigerende wetgeving ter zake. De keuringsverslagen zijn op de bouwplaats
aanwezig en moeten onmiddellijk voorgelegd kunnen worden.
Indien het verslag niet kan worden voorgelegd of indien duidelijk blijkt dat het betrokken toestel niet beantwoordt aan
de reglementaire voorschriften zal de bouwheer bevel geven het toestel onmiddellijk buiten dienst te stellen.
Bij gebruik van meerdere heftoestellen met overlappende gieken moet in overleg met de veiligheidscoördinator een
gebruiksprocedure opgesteld worden.
Alle grondwerkmachines moeten bij het achteruitrijden een duidelijk geluidssignaal veroorzaken.
Hijstoestellen met uitschuifbare stabilisatiepoten moeten bij defect of niet uitgetrokken poot een signaal in de
stuurcabine ontvangen.
04.05.08. GEVAARLIJKE PRODUCTEN
Wanneer de werken het gebruik van gevaarlijke stoffen vereist zal de aannemer alle gegevens verstrekken betreffende
leveringstermijn, aard en hoeveelheid van alle gevaarlijke stoffen of preparaten, de wijze en plaats van stockeren en de
genomen veiligheidsmaatregelen, alles conform de van toepassing zijnde wetgeving.
Tevens dient voldaan aan het KB van 11.01.93 tot regeling van de indeling, de verpakking en het kenmerken van
gevaarlijke preparaten met het oog op het op de markt brengen of het gebruiken ervan.
Het volledig ingevuld identificatieblad wordt door de aannemer aan de opdrachtgever en aan de veiligheidscoördinator
overhandigd.
Alle gevaarlijke stoffen aanwezig op de werf dienen te worden voorzien van hun wettelijk gevaarsetiket zoals bepaald
in het ARAB (art. 723.bis).
De voorraad gevaarlijke stoffen en preparaten moet steeds bekend zijn en in de opslagruimte bewaard worden.
Indien werken worden uitgevoerd waarbij schadelijke of hinderlijke dampen/gassen vrijkomen moet dit gemeld worden
in het specifiek veiligheids- en gezondheidsplan. Met de veiligheidscoördinator worden maatregelen afgesproken om
de dampen/gassen op een doeltreffende manier af te voeren (afzuiginstallatie).
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 14
De verluchting van de lokalen dient in ieder geval zo efficiënt mogelijk te zijn (indien mogelijk de buitenvensters
openen, zien dat het ventilatiesysteem werkt, …). Tijdens het drogen van het product zal de verluchting aanhouden. In
geen geval mogen de maximum limietwaarden noch de minimum explosielimiet bereikt worden.
Het rookverbod dient strikt nageleefd te worden, zelfs indien het product niet ontvlambaar is.
Het schoonmaken van het materieel met oplosmiddelen dient buiten de gebouwen te gebeuren, ver van elke vlam,
ervoor zorgend dat de gebruikte oplosmiddelen en de doordrenkte vodden in metalen, hermetisch afgesloten recipiënten
worden geplaatst.
De recipiënten die chemische producten bevatten en de recipiënten die er bevat hebben zullen onmiddellijk na gebruik
hermetisch afgesloten worden.
De aangepaste persoonlijke bescherming dient vanaf het begin gedragen te worden.
04.05.08.01. Documentatie
Van elk op de werf aangetroffen en gedetermineerd chemisch produkt zal de aannemer een Veiligheids- en
Gezondheidskaart opmaken voor zijn werknemers. De V&G-kaart zal permanent op de werf aanwezig zijn.
04.05.08.02. Tanks voor chemicaliën
Enkel bovengrondse tanks worden toegelaten.
Chemicaliën moeten opgeslagen worden in tanks die schokvast zijn en voldoende bestand tegen aantasting.
De tanks moeten geplaatst worden in een kuip, voorzien van een bekleding die de betrokken chemicaliën niet doorlaat
en met een capaciteit die tenminste gelijk is aan het volume van de opgeslagen vloeistoffen, tenzij men een andere
maatregel treft, zodat in een geval van lek, minimaal dezelfde veiligheidswaarborgen geboden worden.
De leidingen, koppelingen en afsluiters mogen geen lekken vertonen en moeten zo gemonteerd worden dat ze
gemakkelijk bereikbaar zijn, teneinde eventuele lekken onmiddellijk te kunnen vaststellen en herstellen.
04.05.08.03. Brandbare gassen en zuurstof
Het opslaan van brandbare gassen in flessen moet in uitsluitend daartoe bestemde ruimten gebeuren, of op daartoe
bestemde plaatsen in open lucht. De opslag van zuurstof dient gescheiden te zijn van alle andere brandbare stoffen.
Deze ruimte moet vrijstaand zijn en zich op 10 m van elk ander gebouw bevinden. Men dient er speciaal op te letten
dat in het lokaal, of in de omgeving ervan, geen brandbaar materiaal, zoals olie, vet, hout, etc. aanwezig is.
Alleen gespecialiseerd personeel heeft vrije toegang en er moeten borden met de vermelding “Gevaar”, “Brandbare
produkten” en “Verboden te roken” (lettergrootte = 10 cm) zichtbaar op de toegangsdeuren worden aangebracht.
In iedere ruimte of lokaal worden twee blusapparaten (type CO2 of gelijkwaardig), met een capaciteit van tenminste 20
kg elk, geplaatst.
04.05.09. WERKEN MET OPEN VLAM
Werken met open vuur, soldeerapparaten, las- en snijgereedschap, slijpschijven, … mogen enkel uitgevoerd worden als
men een vuurvergunning gekregen heeft. Voor aanvang van deze werken moeten alle brandbare materialen verwijderd
worden en moeten de gepaste blusmiddelen klaar staan in de onmiddellijke omgeving. Na het werk moet de omgeving
nogmaals onderzocht worden om eventuele gloeiende materialen te verwijderen. De omgeving moet beschermd
worden tegen eventuele schade veroorzaakt door gloeiende spaanders, …
Het behandelen van gasflessen gebeurt met de meeste zorg. Gasflessen die niet in gebruik zijn worden buiten het
gebouw op een vaste plaats rechtop gestockeerd, vastgemaakt, voorzien van de beschermkop en beschermd tegen de
zon.
De zuurstof- en brandgasflessen worden bij gebruik verticaal of schuin onder een hoek van minimum 35° geplaatst. Ze
moeten gemonteerd zijn op een flessenkar. Op het einde van de dagtaak worden gasflessen dichtgedraaid en slangen en
manometers ontspannen.
Bij werken met open vlam hoort een ABC-blusapparaat van minimum 6 kg.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 15
Bij het branden van roofing of andere bitumeuze producten zal men er over waken dat een persoon aanwezig is op de
plaats van het branden tot twee uur na het beëindigen der werken. Deze persoon is uitgerust met een ingeschakelde
mobilofoon, met in het eerste geheugen het nummer 112.
04.05.10. WERKEN IN BESLOTEN OMGEVING
Bij het openen van kelders, putten, peilbuizen of andere afgesloten ruimten is bijzondere waakzaamheid geboden omdat
daarbij mogelijk opgehoopt gas/damp in hoge concentraties kan vrijkomen. Bovendien kan het zuurstofgehalte in deze
ruimten te laag zijn.
Het werken aan of in besloten ruimten gebeurt uitsluitend onder toezicht van een “toezichthouder” en na het verkrijgen
van een bijzondere werkvergunning (zie …). Deze zorgt ervoor dat alle maatregelen genomen worden die nodig zijn
om de betreffende ruimte veilig te kunnen betreden (voorafgaande inspectie, ventilatie, etc.) en dat er in geval van nood
voldoende personen ter beschikking zijn om snel te worden ingezet.
In ieder geval zal men ernaar streven :
het aantal personen dat in een besloten ruimte werkt zo klein mogelijk te houden;
de verblijftijd in de ruimte zo klein mogelijk te houden;
maatregelen te nemen om bij bedwelming of bij moeilijkheden het slachtoffer onmiddellijk buiten de ruimte te
evacueren, zonder dat anderen zich erin hoeven te begeven.
Gedurende de tijd dat personen in de ruimte verblijven moet tenminste één persoon aanwezig zijn bij de toegang van
die ruimte. Deze “veiligheidswacht” zal voortdurend contact onderhouden met de zich in de ruimte bevindende
personen en met de toezichthouder. Hij zal nooit op eigen initiatief handelen, doch in geval van nood de toezichthouder
verwittigen, die onmiddellijk alle maatregelen moet kunnen nemen die noodzakelijk zijn om hulp te bieden :
een goede communicatie met duidelijke afspraak over de toegepaste signalen en waarschuwingen is noodzakelijk;
er moeten middelen ter beschikking zijn om voor de redding – zonder tijdverlies – met anderen in verbinding te
treden (telefoon, portofoon, etc.).
in geen geval mogen helpers zich onbeveiligd, geheel of gedeeltelijk in de ruimte begeven.
Wanneer een arbeider in een diepte moet afdalen, waar mogelijkheid tot gevaar bestaat, moet hij steeds een
veiligheidsgordel met schouderriemen dragen.
De werkverlichting wordt aangepast aan de specifieke werkomstandigheden.
De desbetreffende zone wordt afgebakend met behulp van veiligheidslint.
De sleuven en tunnels moeten behoorlijk worden ondersteund. Het plaatsen van vaste leuningen, handleuningen,
loopbruggen, vloeren en platformen gebeurt volgens de aard van het werk en de aanwezige risico’s.
04.05.11. WERKEN WAARBIJ ASBESTVEZELS KUNNEN VRIJKOMEN
De aannemer of zijn afgevaardigde bevestigen hierbij dat zij de asbestinventaris of een uittreksel ervan ontvingen voor
de plaatsen waar zijn werknemers en/of deze van zijn onderaannemers worden tewerkgesteld bij het uitvoeren van de
werken die het voorwerp zijn van dit algemeen veiligheids- en gezondheidsplan.
Wanneer tijdens de werken materialen bewerkt moeten worden die in het bestek niet worden vermeld als
asbesthoudend, maar waarvan de (onder)aannemer of zijn werknemers of de opdrachtgever of de veiligheidscoördinator
vermoedt dat ze asbest kunnen bevatten moeten de werken onmiddellijk stopgezet worden en moet de volgende
procedure nageleefd worden :
alle nodige maatregelen treffen opdat geen vezels van het verdachte materiaal zouden vrijkomen in de ruimte;
door een erkend labo, aangeduid en betaald door de opdrachtgever, een onderzoek laten uitvoeren naar de
aanwezigheid van asbest in het verdacht materiaal – het onderzoek omvat ook de staalname die wordt uitgevoerd in
aanwezigheid van de bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering en de veiligheidscoördinator;
indien dit onderzoek wijst op de aanwezigheid van asbest in het betreffende materiaal moet de aannemer de nodige
maatregelen treffen om te voldoen aan de bepalingen van het KB dd. 16.03.06 betreffende de bescherming van de
werknemers tegen de risico’s van blootstelling aan asbest.
De asbest of asbesthoudende afvalstoffen moeten door de aannemer behandeld en verwijderd worden volgens de ter
zake geldende wettelijke bepalingen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 4 - 16
04.05.12. WERKEN WAARBIJ EEN NUTSVOORZIENING ONDERBROKEN DIENT TE
WORDEN
De periodes gedurende dewelke een nutsvoorziening moet onderbroken worden, moeten in gemeenschappelijk overleg
met de opdrachtgever, de bouwdirectie belast met de uitvoering en de veiligheidscoördinator besproken worden.
Onder nutsvoorziening wordt begrepen : elektriciteit, gas, leidingwater, stoom, lucht, telefoon, fax, water, TVdistributie.
04.05.13. HINDER DOOR UITGEVOERDE WERKEN.
In geval er door de uit te voeren werken hinder zou kunnen ontstaan (tocht, stof, lawaai, gassen ...) voor het eigen
personeel of derden dienen de nodige bijkomende maatregelen getroffen te worden om deze tot een minimum te
beperken.
Alle maatregelen dienen getroffen te worden teneinde de bescherming van de eigen werknemers, de werknemers van de
opdrachtgever of van derden te verzekeren tegen gevaren die voortvloeien uit de blootstelling aan geluid op het werk.
Indien bij de uitvoering van de werken een niet te voorkomen geluidshinder voor de werknemers van de opdrachtgever
of van derden wordt verwacht, dienen preventief de nodige organisatorische afspraken te worden gemaakt met de
opdrachtgever en de veiligheidscoördinator om de hinder te voorkomen.
Indien het personeel van de opdrachtgever dat tewerkgesteld is in de nabijheid van de plaats der werken of derden enige
hinder zou kunnen ervaren van een door de aannemer gebruikte gevaarlijke stof of preparaat dan dienen in samenspraak
met de opdrachtgever en de veiligheidscoördinator de nodige preventieve maatregelen te worden getroffen.
Hinder voor buurtbewoners dient voorafgaandelijk op de maandelijkse technische vergadering gemeld en besproken te
worden met de opdrachtgever en de veiligheidscoördinator.
orden overgemaakt aan de bouwdirectie belast met de uitvoering bij de aanvang der werkzaamheden.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 5 - 1
05. ORGANISATIE BIJ NOOD, EVACUATIE VAN EEN
GEWONDE
05.01. ORGANISATIE VAN DE HULPVERLENING
05.01.01. E.H.B.O.
Elke onderneming moet vanaf twintig tewerkgestelde werknemers op de bouwplaats (onderaannemers inbegrepen) een
gebrevetteerde hulpverlener voorzien die :
tijdens de werkuren permanent aanwezig is op de bouwplaats;
een eigen uitgeruste E.H.B.O.- post (cfr. art. 178 ARAB) beheert.
Iedere onderneming met minder dan twintig tewerkgestelde werknemers op de bouwplaats duidt minstens één persoon
aan, die de voormeld art. 178 voorziene apotheek bijhoudt.
Bij een ernstig ongeval zal men altijd beroep doen op het dichtsbijgelegen ziekenhuis.
05.01.01.01. Doelstelling EHBO
Het voorzien in personeel en passende structuren om de risico’s op de bouwplaats of in het werkhuis te ondervangen,
waken over de gepaste geografische inplanting en het aantal medewerkers teneinde zo vlug en zo paraat mogelijk hulp
te kunnen bieden aan het slachtoffer van een arbeidsongeval voor de komst van hulp van buitenaf. Deze diensten van
zullen gecoördineerd worden met deze van de onderaannemers.
05.01.01.02. Verbandkoffer EHBO
Op alle bouwplaatsen en in alle werkhuizen moet een verbandkoffer beschikbaar zijn waarvan de inhoud door de
arbeidsgeneesheer bepaald wordt in functie van de aanwezige risico’s en het opleidingsniveau van de hulpverleners.
Volgende lijst kan een aanduiding zijn :
hemostatisch kussen : 1 eenheid
isothermisch deken : 1 eenheid
linnen doeken (driehoek, rechthoek of gelijkbenig van 1 m zijde) : 2 eenheden
plastiek zakken van 0,25 m x 1,15 m : 2 eenheden
veiligheidsspelden : 12 eenheden
Materieel voor courante verzorging :
verbandgaas, groot model (0,30 m x 0,30 m) individueel verpakt : 20 eenheden
zelfklevend verband (assortiment individueel verpakt) : 10 eenheden
elastisch verbandgaas (type nylex) 3 m x 0,07 m : 3 eenheden
3 m x 0,10 m : 1 eenheid
niet rekbaar linnen verband (4 m x 0,10 m) : 3 eenheden
flesjes met druppelteller : 2 flesjes
antiseptisch ontsmettingsmiddel (type Bétadine, Septivon, Hexomédine) : 125 ml
afscheurbare sparadrap (5 m x 0,02 m) : 1 eenheid
vocht voor oogbad (type Dacryosérum) : 1 flesje
splinterknijper : 1 eenheid
schaar met ronde uiteinden (14 cm) : 1 eenheid
wegwerphandschoenen : 1 doos van 10 paren
Deze verbandkoffer moet steeds compleet zijn.
05.01.01.03. Hulppost
Een hulppost is aanbevolen zodra de bouwplaats een duur heeft van meer dan 4 maanden.
Minimum uitrusting : bed, deken, wastafel, gemakkelijk te reinigen tafel, opbergkast, verbandkoffer, zaklamp, telefoon
en een draagberrie ten behoeve van externe hulpverleners.
De post wordt aangegeven en is gemakkelijk bereikbaar voor interne en externe hulpverleners.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 5 - 2
Nota : bij een bezetting van 200 personen wordt een eerste hulppost geïnstalleerd :
1 verpleger van 200 tot 800 werknemers;
2 verplegers van 800 tot 2000 werknemers.
De uitrusting van de hulppost wordt bepaald in overleg met de arbeidsgeneesheer.
05.01.01.04. Externe hulpverlening
De opdracht voor het in werking stellen van de hulp moet duidelijk zijn. De oproepnummers moeten aangeplakt zijn.
Vooraf kan worden contact genomen met de externe hulpdiensten om afspraken te maken.
Begeleiding voorzien voor de externe hulpdiensten.
Op de bouwplaats en voor moeilijk bereikbare zones dient een verkenning te worden georganiseerd met de externe
hulpdiensten. Over het algemeen leidt dit tot het opmaken van een hulpplan.
05.01.02. HULPVERLENERS
(Lijst te bezorgen door de inschrijver samen met het veiligheidsplan).
05.01.03. NOODOPROEPNUMMERS
Teneinde op een snelle en efficiënte wijze de hulpdiensten te kunnen verwittigen wordt een lijst met
noodoproepnummers met vermelding van de belangrijkste instructies opgenomen in het veiligheids- en
gezondheidsplan.
Een afschrift van deze lijst dient bij elke telefoonpost goed zichtbaar te worden opgehangen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 5 - 3
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
Medische spoeddienst
Tel 100 – GSM 112
Ziekenhuis met urgentiedienst
24/24h
tel : 02/641 48 12
Ziekenhuizencentrum
Etterbeek-Elsene
Jean Pacquotstraat 63
1050 BRUSSEL
Huisartsen
Cfr. 100 of urgentiedienst 24/24h
Ziekenhuis
Antigifcentrum
070/245.245
Militair Hospitaal
Neder-Over-Heembeek
Brandweer
Tel 100 – GSM 112
Politiediensten
101 (alg. nummer)
Vermeld referentiepunt en straatnaam
Vermeld de aard van de verwonding
Vermeld of het slachtoffer ademt
Vermeld of het slachtoffer hartslag heeft
Vermeld de naam van uw firma en uw eigen
naam
Bij levensgevaar meteen via de 100 bijstand
vragen van de MUG (Medische urgentie
groep)
Maximaal beroep doen op de dienst 100 voor
vervoer van een gekwetste gezien risico van
shock tijdens vervoer !
Oogarts
Cfr. urgentiedienst 24/24h
Wacht niet op ziekteverschijnselen vooraleer
te bellen
Geen melk toedienen, melk is geen tegengif
Niet laten braken ! Meestal is braken niet
aangewezen, bel eerst
Spoel overvloedig met water na spatten van
een schadelijke stof in de ogen of op de huid
Verlucht de ruimte goed als er irriterend of
giftig gas vrijgekomen is
Vermeld de plaats van de brand en punt en
straatnaam waar de brandweer wordt
opgewacht
Vermeld de aard van de brand (gas, vloeistof,
vaste stoffen, …)
Vermeld de omvang, de beschikbaarheid van
bluswater, de aanwezigheid van gewonden, de
aanwezigheid van EHBO
Politie
Tel urgentie : 101
Tel info : 02/279 79 79

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 5 - 4
05.01.04. ROUTEBESCHRIJVING NAAR DICHTST BIJZIJNDE
ZIEKENHUIS
Ziekenhuizencentrum Etterbeek/Elsene
Jean Pacquotstraat 63
1050 BRUSSEL
tel : 02/641 41 11
tel spoed : 02/641 48 12
fax : 02/641 44 48
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 5 - 5
05.02. INSTRUCTIES IN GEVAL VAN EEN ARBEIDSONGEVAL
Voor elk ander ingrijpen : het eventuele nog bestaande gevaar uitschakelen (bv. voorwerpen die dreigen te vallen
wegnemen, elektrische stroom afsluiten, …).
Bij een arbeidsongeval wordt onmiddellijk een hulpverlener verwittigd, met vermelding van de ernst van het
ongeval en de plaats.
Bij een niet ernstig ongeval zal de hulpverlener het slachtoffer verzorgen, en eventueel doorverwijzen naar zijn
huisarts.
Bij een ernstig ongeval zullen de eerste zorgen door de hulpverlener ter plaatse gegeven worden. Terzelfdertijd
wordt de dienst 100 verwittigd. De nodige maatregelen worden getroffen om deze naar de plaats van het ongeval te
begeleiden.
Bij twijfels over de toestand van het slachtoffer (bv. na val van hoogte en/of risico's voor de wervelkolom) het
slachtoffer NIET verplaatsen maar wachten op de hulpdiensten.
05.02.01. VERSLAG ARBEIDSONGEVAL
Van elk arbeidsongeval dient er een volledig verslag te worden opgesteld door de preventie-adviseur van de betrokken
onderneming, of desgevallend door de werfverantwoordelijke.
Daartoe kan het hiernavolgend model gebruikt worden.
Een kopie zal geklasseerd worden in het coördinatiedagboek.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 5 - 6
1. WAT DOEN BIJ EEN ONGEVAL ?
alle verder gevaar voorkomen;
verzorgen van de gekwetste;
paniek bij de andere werknemers vermijden;
onderzoek naar de omstandigheden;
zie procedure bij ernstig ongeval (Deel 4, punt 4.1)
2. ONGEVALLENRELAAS
ONGEVALLEN
INSTRUCTIEBLAD
Naam slachtoffer : ………………………………………………………………
Adres slachtoffer : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
Functie slachtoffer : ………………………………………………………………
Werkgever : ………………………………………………………………
Adres werkgever : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
Plaats van het ongeval (werfadres) : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
Tijdstip van het ongeval : - datum : ………………………………………………………………
- uur : ………………………………………………………………
Uitgevoerde opdracht op ogenblik van ongeval : ………………………………………………………………
Wie verleende de eerste hulp ? : ………………………………………………………………
Getuigen (naam + adres) : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
Plaats en aard van de verwonding (hoofd, arm, inwendig, …) :
………………………………………………………………
Vervoer naar hospitaal ? ja neen
zo ja : met ziekenwagen
met voertuig werkgever
uur van vertrek : …………………
Andere verzorging : gekwetste gaat naar ziekenhuis
gekwetste gaat naar huisdokter
verzorging alleen op de werf
Tijdstip (datum + uur) van eventueel verwittigen :
familie van slachtoffer : ………………………………………………………………
preventieadviseur : ………………………………………………………………
veiligheidscoördinator : ………………………………………………………………
technische inspectie : ………………………………………………………………
Hoe gebeurde het ongeval ? : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
Mogelijke oorzaak van het ongeval : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
De werknemer moet ook zijn ziekenkas op de hoogte brengen
Datum werkhervatting : ………………………………………………………………
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 5 - 7
05.02.02. ARBEIDSONGEVALLEN INLICHTINGENBLAD
Alle ongevallen met werkverlet worden gemeld aan de veiligheidscoördinator en aan (de preventie-adviseur van) de
opdrachtgever. De werkgever van de betrokken gekwetste wordt eveneens ingelicht.
Daartoe dient het hiernavolgend model voor het arbeidsongevallen inlichtingenblad gebruikt te worden.
Een kopie van het arbeidsongevallen inlichtingenblad zal geklasseerd worden in het coördinatiedagboek.
Tijdens de maandelijkse veiligheidscoördinatievergaderingen zullen de arbeidsongevallen besproken worden (aantal
ongevallen, aantal verloren kalenderdagen t.g.v. arbeidsongevallen). De gepresteerde arbeidsuren/onderneming zijn
maandelijks te bezorgen voor berekening van frequentie- en ernstcijfer.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 5 - 8
Datum : …………………………….
Hoofdaannemer : …………………………….
ONGEVALLEN
INLICHTINGENBLAD
BETREFT : ALLE arbeidsongevallen overkomen aan de werknemers van de hoofdaannemer en zijn
onderaannemers, leveranciers en bezoekers op de werf.
De ondergetekende ………………………………………………………………………………….
verklaart dat tijdens de periode van ……………………………. tot ………………………………
Geen enkel arbeidsongeval gebeurde in het kader van de uitvoering van zijn contract.
Handtekening : …………………………….
Volgende arbeidsongevallen zich voordeden :
Datum Naam gekwetste Werkgever
Een kopij van elke ongevalsaangifte wordt hierbij gevoegd.
Handtekening : …………………………….
Afwezigheid
Van Tot
DIT INLICHTINGENBLAD DIENT TERUG BEZORGD TE WORDEN AAN DE COÖRDINATOR-
VERWEZENLIJKING (MET KOPIJ AAN DE OPDRACHTGEVER) TEN LAATSTE OP HET EINDE VAN ELKE
TUSSENTIJDSE VORDERINGSPERIODE
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012) 5 - 9
05.02.03. VERSLAG ARBEIDSONGEVAL
De werkgever doet van elk arbeidsongeval dat aan een w erknemer is overkomen op een tijdelijke en mobiele
bouwplaats en dat tenminste één dag arbeidsongeschiktheid tot gevolg heeft, maar dat geen ernstig ongeval
is, een
kennisgeving aan de inzake arbeidsveiligheid bevoegde ambtenaar.
De
kennisgeving wordt gedaan binnen de 10 kalenderdagen na de dag van het ongeval, bij middel van een brief met
vermelding
van de naam en het adres van de werkgever, de naam van het slachtoffer, de datum en de plaats van het
ongeval en zijn vermoedelijke gevolgen.
De
verplichting inzake kennisgeving vervalt zodra de werkgever het ongeval bij de inzake arbeidsveiligheid bevoegde
ambtenaar aangegeven heeft, overeenkomstig de
bepalingen van de wet van 10 april 1971 in verband met de
arbeidsongevallen
( zie formulier aangifte van arbeidsongeval
BS 24.12.1998).
Van elk ernstig ongeval wordt de dienst voor preventie en bescherming op het werk van de betrokken aannemer van
wie hij zich de medewerking heeft verzekerd voor het onderzoek van arbeidsongevallen met vier of meer dagen
arbeidsongeschikthei
d op de arbeidsplaats, op de hoogte gebracht en dient zij het ongeval onmiddellijk te onderzoeken,
de
oorzaken ervan vast te stellen, de preventiemaatregelen voor te stellen om herhaling ervan te voorkomen en hierover
een
verslag te bezorgen.
Dit
verslag bevat ten minste de volgende elementen :
1° de identificatie van de slachtoffers en hun werkgevers;
2° de gedetailleerde beschrijving van de plaats van het ongeval;
3° de gedetailleerde omschrijving van de omstandigheden van het ongeval, inclusief beeldmateriaal;
4°
de vastgestelde primaire, secundaire, tertiaire en eventuele verdere oorzaken. In deze wordt verstaan onder :
a) primaire oorzaken : de materiële feiten die het ongeval mogelijk hebben gemaakt, inzonderheid een ontbrekend
of niet correct gebruikt collectief of persoonlijk beschermingsmiddel, een ontbrekende of kortgesloten beveiliging
van een machine;
b) secundaire oorzaken : oorzaken van organisatorische aard, waardoor de primaire oorzaken zijn ontstaan,
inzonderheid een niet uitgevoerde risico-evaluatie,
een ontbrekende instructie, een gebrekkig toezicht op de
naleving van instructies, een niet correct functionerende interne dienst voor preventie of bescherming op het werk;
c) tertiaire oorzaken : materiële of organisatorische oorzaken die zich bij derden situeren, inzonderheid een ontwerpof
fabricagefout aan een van buitenaf betrokken machine,
een niet correct advies geformuleerd door een externe
dienst voor preventie en bescherming op het werk of door een externe dienst voor technische controles op de
arbeidsplaats;
5° aanbevelingen om herhaling van het ongeval te vermijden;
6° de identificatie van de in het eerste lid bedoelde
personen en van
de diensten vo or preventie en bescherming op het
werk die in de totstandkoming
van het verslag
hebben bijgedragen;
7° de identificatie van de personen die het verslag hebben opgesteld;
8° de identificatie van de personen aan wie een afschrift van het verslag is toegezonden.
Het OMSTANDIG
VERSLAG wordt aan de met het toezicht op het welzijn op het werk belaste ambtenaar bezorgd
BINNEN
DE 10 DAGEN.
Als
een ernstig arbeidsongeval in de zin van artikel 94bis, 1° van het KB dd. 04.08.96 (BS dd. 18.9.1996) betreffende
het
welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk gewijzigd bij het KB dd. 24.02.05 (BS dd. 14.03.05)
houdende
diverse bepalingen ter bestrijding van de ernstige arbeidsongevallen en vereenvoudiging van de
arbeidsongevallenaangiften
wordt beschouwd :
1°
een arbeidsongeval dat aanleiding heeft gegeven tot de dood;
2°
een arbeidsongeval waarvan het gebeuren in direct verband staat met een gebeurtenis die afwijkt van de normale
uitvoering
van het werk en die voorkomt op de lijst opgenomen als bijlage I van dit besluit, of met het voorwerp dat bij
het onge val betrokken is en dat voorkomt op de lijst opgenomen als bijlage II van dit besluit, en dat aanleiding heeft
gegeven
tot
:
a)
hetzij een blijvend letsel;
b) hetzij een tijdelijk letsel dat voorkomt op de lijst opgenomen
als bijlage III van dit besluit.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012)
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
INSCHRIJVINGSFORMULIER

dd.18.05.11 ES11-045 ELSENE Jaarlijkse aanneming bestratings- en onderhoudswerken (2011-2012)
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
INSCHRIJVINGSFORMULIER
VEILIGHEID
Toepassing van art. 30, lid 2, 1 e en 2 e van het KB van 25.01.01 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen.
De inschrijvingen zullen voldoen aan volgende eisen :
1. De lijst van de
niet-standaard PBM.
(Standaard
= helm, handschoenen, veiligheidsschoenen, veiligheidsbril)
2. Werkmethode en Veiligheidsplan.
Ik ondergetekende bevestig
deze opdracht te zullen uitvoeren volgens de regels van goed vakmanschap
kennis te hebben genomen van de inhoud van het algemeen veiligheids- en gezondheidsplan
in mijn offerte rekening te hebben gehouden met alle risico’s, maatregelen en instructies opgenomen
in dit algemeen veiligheids- en gezondheidsplan
het algemeen veiligheids- en gezondheidsplan volledig te zullen naleven.
Ik beschrijf (in een afzonderlijk document) de risico’s eigen aan mijn onderneming en de eventuele
bijkomende veiligheids- en gezondheidsmaatregelen die ik heb voorzien in functie van de
uitvoeringsmethode die ik zal gebruiken bij de uitvoering van deze opdracht :
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
3. In mijn globale offerte zijn volgende sommen inbegrepen om tegemoet te komen aan het Algemeen
Veiligheids- en Gezondheidsplan :
a. Afsluiting werf : totale kostprijs van de aanleg en het behoud van de afsluiting van de start der
werken tot volledige afsluiting van het bouwwerk, na opruiming van bouwafval en demping van alle
putten. (SOG). ……………………………………………………………………………………..….
b. Keten en andere elementen voor de werfinrichting ten behoeve van de veiligheid en de gezondheid :
totale kostprijs van alle faciliteiten van de start der werken tot het einde der werken of tot op het
ogenblik dat zij op een voor de veiligheid verantwoorde wijze kunnen vervangen worden door de
nieuw gebouwde elementen. (SOG). ……………………………………………………………….…
c. Collectieve beschermingsmiddelen : borstweringen, afdekken van gaten. (SOG) ..………………….
d. Persoonlijke Beschermingsmiddelen (niet standaard). (SOG). ……………………………………….
4. Andere nuttige gegevens die geen grond van uitsluiting zijn maar aantonen dat er aandacht wordt besteed aan
ongevallenpreventie :
Beschikt de inschrijver over een VCA?
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
5. Ondergetekende heeft er kennis van genomen dat :
a. Bij niet-ondertekening of afwezigheid van dit document bij zijn inschrijving, zijn offerte nietig kan
verklaard worden;
b. Indien de inhoud van dit document als onvolledig of niet conform met het veiligheids- en
gezondheidsplan wordt beoordeeld, zijn offerte nietig kan verklaard worden;
c. Zijn offerte bij niet-opgave van hoger vermelde kostprijs nietig kan verklaard worden.
Opgemaakt dd. / / De inschrijver (naam + handtekening)

COMMUNE D'IXELLES
3ème DIRECTION
****
TRAVAUX PUBLICS
****
Revêtements-Egouts-Plantations
ENTREPRISE ANNUELLE DES TRAVAUX DE PAVAGE,
D'ENTRETIEN ET TOUS TRAVAUX CONNEXES EN VOIRIE (2011-2012)
O F F R E
Pour rédiger son offre, le soumissionnaire doit utiliser le présent formulaire sur papier
libre ou tout autre document certifié conforme au modèle prévu.
L’offre et ses annexes seront signées pour accord et chaque page sera
paraphée par le soumissionnaire.
Le soussigné : ...............................................................................................................
........................................................................................................................................
GEMEENTE ELSENE.
3de DIRECTIE
****
OPENBARE WERKEN
****
Wegen-Riolen-Beplantingen
JAARLIJKSE AANNEMING VAN BESTRATINGS- EN ONDERHOUDSWERKEN
EN ALLE ERMEE SAMENHANGENDE WERKEN AAN DE WEGENIS (2011-2012)
O F F E R T E
Om zijn inschrijving op te stellen, moet de inschrijver gebruik maken van het huidige
formulier of elk ander document conform met het voorziene model.
De offerte en haar bijlagen zullen door de inschrijver voor akkoord worden
getekend en iedere pagina door hem geparafeerd.
De ondergetekende : ....................................................................................................
........................................................................................................................................
(Nom et Prénoms) ......................................................................................................... (Naam en voornamen)...................................................................................................
Qualité ou profession:.................................................................................................... Hoedanigheid of beroep: ...............................................................................................
de nationalité ................................................................................................................. nationaliteit::...................................................................................................................
représentant la société (raison sociale ou dénomination, forme et nationalité) : .... vertegenwoordiger van de aanneming (firma of benaming, rechtsvorm en
........................................................................................................................................... nationaliteit) :………………………………………………………………………...
........................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
dont le siège social est situé n° : ………………..rue :.................................................... waarvan de zetel gevestigd is nr……………, straat ………………………………..
.................................................................................................................................. ……………………………….:…………………………………… :………………………
à : ………………………………………………………code postal: …………………….
n° de téléphone.................................................................................................................
op :………………………………………………………….postcode :…….……………
telefoonnummer ...............................................................................................................
n° de fax ........................................................................................................................... faxnummer : .............................................................................................................
Adresse e-mail : ………………………………………………………………… Email adres : …………………………………………………………………………………
ou bien (1)
ofwel (1)

La Société De Vennootschap
(Raison sociale ou dénomination, forme, nationalité, siège)
représentée par le(s) soussigné(s)
ou bien (1)
Les soussignés:
(pour chacun, mêmes indications que ci-dessus):
en association momentanée pour la présente entreprise,
A.
- 2 -
(Handelsnaam of benaming, rechtsvorm, nationaliteit, zetel)
vertegenwoordigd door de ondergetekende(n)
ofwel (1)
De ondergetekenden:
(voor elk van hen dezelfde gegevens als hierboven)
die zich tijdelijk hebben verenigd voor deze aanneming,
- Immatriculation(s) O.N.S.S.: n°(s) - Inschrijving(en) bij de R.S.Z. : nr(s).
- T.V.A. (uniquement en Belgique): n°(s) - B.T.W. (alleen in België) : nr(s.)
- Inscription sur la liste des entrepreneurs agréés n°(s) - Inschrijving op de lijst der erkende aannemers : nr(s).
- Catégorie(s), sous-catégorie(s) et classe(s): - categorie(ën), ondercategorie(ën) en klasse(n) :
B.- Renseignements relatifs à l'agréation
Toute fausse déclaration en matière d'agréation peut entraîner l'application d'une
sanction prévue à l'article 19 de la loi du 20 mars 1991 (Moniteur du 6 avril 1991).
a) Catégorie et sous-catégorie. 1
1°) Cette ou ces agréation(s) correspond(ent) aux conditions fixées par le cahier
spécial des charges pour ce qui concerne la catégorie ou sous-catégorie(1)
ou of
A.
B.- Inlichtingen betreffende de erkenning.
Alle valse verklaringen betreffende de erkenning kunnen de toepassing van een in
artikel 19 van de wet van 20 maart 1991 (staatsblad 6 april 1991) bepaalde sanctie
tot gevolg hebben.
a) Categorie en ondercategorie.
1°) Deze erkenning(en) stemt (stemmen) overeen met de in het bijzonder
bestek vastgelegde voorwaarden betreffende de categorie of
ondercategorie (1)
1 (§ a) et b) à indiquer uniquement si le montant du marché est supérieur ou égal à 50.000,00 EUR HTVA pour les travaux rangés en sous-catégories et est supérieur ou
égal à 75.000,00 EUR HTVA pour les travaux rangés en catégories)

2°) Cette ou ces agréation(s) ne correspond(ent) pas aux conditions fixées par
le cahier spécial des charges pour ce qui concerne la catégorie ou souscatégorie.
La présente offre constitue également demande de dérogation
nécessaire (1).
Un dossier complet a été introduit auprès de la Commission d'Agréation en vue
d'obtenir l'agréation nécessaire et une copie de l'attestation délivrée en vertu de
l'article 6 § 2 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 est jointe (1).
b) Classe.
I. Montant de l'offre.
1°) Le montant de l'offre ne dépasse pas le maximum de la classe d'agréation
possédée (1)
- 3 -
ou of
2°) Le montant de l'offre dépasse le maximum de la classe d'agréation
possédée. La présente offre constitue également demande de dérogation
nécessaire.
Un dossier complet a été introduit auprès de la Commission d'Agréation en
vue d'obtenir l'agréation nécessaire et une copie de l'attestation délivrée en
vertu de l'article 6 § 2 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 est jointe (1).
II. Montant maximal des travaux exécutés simultanément.
1°) a) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, ne dépassera pas le maximum
établi pour la classe d'agréation possédée (1).
b) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, ne dépassera pas le montant
maximum mentionné sur l'attestation du ................ (2) délivrée en vertu de
l'article 3 § 3 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 (1).
2°) Deze erkenning(en) stemt (stemmen) niet overeen met de in het bijzonder
bestek vastgelegde voorwaarden betreffende de categorie of
ondercategorie. Deze offerte geldt eveneeens als de aanvraag tot een
noodzakelijke afwijking (1)
b) Klasse.
ou of
Een volledig dossier is bij de Erkenningscommissie ingediend om de
vereiste erkenning te verkrijgen en een kopie van het ingevolge artikel 6 §
2 van het koninklijk besluit van 26 september 1991 afgegeven attest is
hierbij gevoegd (1).
I. Bedrag van de offerte.
1°) Het bedrag van de offerte overschrijdt het maximum van de verkregen
erkenningsklasse niet (1).
2°) Het bedrag van de offerte overschrijdt het maximum van de verkregen
erkenningssklasse. Deze offerte geldt tevens als de noodzakelijke
aanvraag tot afwijking.
Een volledig dossier is bij de Erkenningscommissie ingediend om de
vereiste erkenning te verkrijgen en een afschrift van het ingevolge artikel 6
§ 2 van het koninklijk besluit van 26 september 1991 afgegeven attest is
hierbij gevoegd (1).
II. Maximum bedrag van de gelijktijdig uitgevoerde werken.
1°) a) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval
van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden
uitgevoerd, rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde
aannemingen zal het maximum van de verkregen erkenningsklasse niet
overschrijden (1).
b) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval
van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden
uitgevoerd, rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde
aannemingen, zal het maximum bedrag, vermeld op het attest
van...................(2) afgeleverd krachtens artikel 3 § 3 van het koninklijk
besluit van 26 september 1991 (1), niet overschrijden.

2°) a) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, dépassera le maximum établi
pour la classe d'agréation possédée (1).
b) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, dépassera le montant
maximum mentionné sur l'attestation du ............……… (2) délivré en vertu
de l'article 3 § 3 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 (1).
- 4 -
2°) a) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval
van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden
uitgevoerd, rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde
aannemingen, zal het vastgestelde maximum van de verkregen
erkenningsklasse overschrijden (1).
b) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval
van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden
uitgevoerd, rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde
aannemingen, zal het maximum van de verkregen erkenningsklasse,
vermeld op het attest van ………………………………….(2) afgeleverd
krachtens artikel 3 § 3 van het koninklijk besluit van 26 september 1991
overschrijden (1).
La présente offre constitue également demande de dérogation nécessaire. Deze offerte is eveneens een aanvraag tot nodige afwijking.
Tous les renseignements utiles pour permettre éventuellement l'examen de cette
demande par la Commission d'Agréation seront fournis, sans délai, sur simple
demande.
C.- Mes sous-traitants de nationalité étrangère ont leur résidence effective à:
(pays, commune) 2
- le montant des travaux qui seront confiés à mes sous-traitants
1°) ressortissants d'un des pays de la C.E.E., s'élève à: ..........................……,- Eur
(par pays)
2°) ressortissants d'autres pays, s'élève à s'élève à: ..............……...........……,- Eur
(par pays)
D.- Les membres de mon personnel sont de nationalité:
E.- 1°) Aucun produit non originaire des Etats membres des Communautés
européennes ne sera mis en oeuvre pour l'exécution de ce marché (1) (2).
ou bien ofwel
2°) Conformément aux dispositions de l'article 90 § 1 er 4° de l'Arrêté Royal du 8
janvier 1996 est annexée, une note distincte, datée et signée, mentionnant
l’origine des produits à fournir et des matériaux à utiliser non originaires des
2 § c) A indiquer uniquement si le marché autorise la sous-traitance
Alle nodige inlichtingen voor een eventueel onderzoek naar deze aanvraag door
de Erkenningscommisie zullen zo vlug mogelijk op eenvoudige aanvraag worden
verstrekt.
C.- Mijn onderaannemers van vreemde nationaliteit hebben hun effectieve
woonplaats in (land, gemeente)
- Het bedrag van de werken die aan mijn onderaannemers zullen worden
toevertrouwd:
1°) onderdanen van een van de landen van E.E.G, bedraagt: ........……………,- Eur
(per land);
2°) onderdanen van andere landen, bedraagt:..……….……...............………….,-Eur
(per land).
D.- Mijn personeelsleden hebben de volgende nationaliteit:
E.- 1°) Voor de uitvoering van deze opdracht zullen geen producten buiten de
lidstaten van de Europese Gemeenschap gebruikt worden (1) (2).
2°) Overeenkomstig de bepalingen van artikel 90 § 1-4° van het Koninklijk
Besluit van 8 januari 1996 wordt een afzonderlijke nota, gedateerd en
ondertekend, toegevoegd met vermelding van de oorsprong van de te

Etats membres de la Communauté européenne, avec indication par pays
d’origine de la valeur, droits de douane non compris, pour laquelle ces
produits et matériaux interviennent dans l’offre ; s’il s’agit de produits ou de
matériaux à parachever ou à mettre en œuvre sur le territoire des Etats
membres de la Communauté européenne, seule la valeur des matières doit
être indiquée. (1)(2)(3).
Déclare, par la présente, avoir pris connaissance suffisante des conditions applicables
à ce marché et accepte qu’en matière de conditions générales ou particulières de
vente, seules celles reprises dans les conditions applicables feront foi et s'engage sur
ses biens meubles et immeubles à exécuter, conformément aux clauses et conditions
du cahier spécial des charges dont il déclare avoir une parfaite connaissance, le
marché suivant :
ENTREPRISE ANNUELLE DES TRAVAUX DE PAVAGE, D'ENTRETIEN ET TOUS
TRAVAUX CONNEXES EN VOIRIE (2011-2012)
Moyennant la somme HTVA de :
TVA :
TOTAL TVAC :
Les paiements seront valablement opérés par virement aux comptes bancaires
des organismes financiers suivants : ..........................................................................
....................................................................................................……………………..
n° : ……………………………………………………………………………………………
ouvert au nom de:........................................................................................................
Sont également annexés à la présente offre : Zijn gevoegd bij de huidige offerte:
- Les documents, modèles, échantillons et toutes autres informations* exigés par le
cahier spécial des charges régissant le présent marché, datés et signés.
Fait à ……………………………, le ………………………….
Le(s) soumissionnaire(s)
1 Biffer les mentions inutiles
2 Ne pas tenir compte des produits de provenance étrangère imposés par le cahier spécial des charges.
3 Le soumissionnaire qui n’en a pas fait la déclaration est censé ne pas utiliser de produits ou matériaux
étrangers pour l’exécution de l’ensemble de l’entreprise.
- 5 -
leveren producten en van de te verwerken materialen die niet afkomstig
zijn van de Lidstaten van de Europese Gemeenschap, met vermelding,
per land van oorsprong, van de waarde, exclusief douanerechten,
waarvoor zij in de offerte tussenkomen; indien het producten of
materialen betreft die op het grondgebied van de Lid-staten van de
Europese Gemeenschap worden ofgewerkt of verwerkt, moet enkel de
waarde van deze grondstoffen worden vermeld. (1)(2)(3).
Verklaart bij deze, voldoende kennis te hebben genomen van de op deze opdracht
toepasbare voorwaarden en aanvaardt dat m.b.t. de algemene of bijzondere
verkoopsvoorwaarden, enkel deze die in de toepasbare voorwaarden vermeld zijn zullen
een bewijs vormen zijn en verbindt zich, op zijn roerende en onroerende goederen, uit te
voeren, overeenkomstig de bepalingen en de voorwaaarden van het bijzonder bestek
waarvan hij verklaart een perfecte kennis te hebben, de volgende opdracht :
JAARLIJKSE AANNEMING VAN BESTRATINGS- EN ONDERHOUDSWERKEN
EN ALLE ERMEE SAMENHANGENDE WERKEN AAN DE WEGENIS (2011-2012)
Tegen de prijs BTWE : .....................................................................................................
BTW : ...............................................................................................................................
Totaal BTWI : ....................................................................................................................
De betalingen zullen geldig geschieden door storting op de bankrekeningen van
volgende financiële instellingen : ……………………………………………………….
....................................................................................................……………………..
nr. ……………………………………………………………………………………………
geopend op de naam : ………………………………………………………………………
- De gedateerde en getekende documenten, modellen, stalen en alle inlichtingen*
waarvan het voorleggen vereist is door het bijzonder bestek omtrent deze opdracht.
Opgemaakt te……………………………., op…………………………..
De inschrijver(s),
1 Schrappen wat overbodig is
2 Geen rekening houden met producten van vreemde oorsprong die door het bijzonder bestek opgelegd worden
3 De inschrijver die er de verklaring niet heeft van gedaan wordt verondersteld geen gebruik te maken van
vreemde producten of materialen voor de uitvoering van het geheel van de aanneming

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/109
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 34ste punt:
Openbare werken (3 de Directie) – Wegbekledingen-Riolen-Beplantingen: Overheidsopdracht voor werken
nr. 2011-305. Buitengewone onderhoudswerken aan de beschadigde koolwaterstofhoudende
wegbedekkingen voor één jaar (2011-2012). Openbare aanbesteding. Belgische bekendmaking. Opdracht
tegen prijslijst. Bijzonder bestek, samenvattende meetstaat, algemeen veiligheids- en gezondheidsplan,
evaluatiefiche veiligheid-gezondheid. Vastleggen van de opdrachtvoorwaarden. Geraamde uitgave van de
werken: 700.000,00 EUR BTWI (21 %). Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten voor werken, leveringen en
diensten evenals de besluiten ter uitvoering van deze wet;
Overwegende dat de openbare werken dienen voor het onderhoud van de koolwaterstofhoudende
wegbedekkingen van de Gemeentelijke wegen;
Overwegende dat deze wegbekledingen door een steeds drukker verkeer belast worden;
Overwegende dat het asfalt op meerdere wegdelen en/of in oudere nutsleuven vervangen dient te worden
om ongelukken te vermijden en om het comfort van de gemeentelijke weggebruikers te verbeteren;
Overwegende dat deze overheidsopdracht voor werken tegen prijslijst via een openbare aanbesteding zal
worden gegund;
Overwegende dat het geraamde bedrag van deze opdracht voor werken 553.000,00 EUR ZBTW bedraagt,
ofwel 700.000 EUR BTWI (21 %);
Overwegende dat de Gemeente zich de mogelijkheid voorbehoudt om de overheidsopdracht te hernieuwen
in toepassing van de bepalingen van artikel 17 § 2, 2°, b) van de Wet van 24 december 1993 betreffende de
openbare opdrachten voor werken, leveringen en diensten;
Overwegende dat de raming van de kostprijs van de overheidsopdracht, rekening houdend met de
mogelijkheid om de overheidsopdracht te hernieuwen tot zijn maximale duur, i.e. drie jaar na het afsluiten
van het contract voor de eerste opdracht, neerkomt op een bedrag van 2.212.000,00 EUR ZBTW (of 4 x de
jaarlijkse raming van 553.000,00 EUR ZBTW) en bijgevolg de drempel voor Europese bekendmaking voor
opdrachten voor werken overschrijdt (4.845.000 EUR ZBTW);
Overwegende dat de opdracht aan de Belgische bekendmaking onderworpen is;
Gelet op het bijzonder bestek, de samenvattende meetstaat, het algemeen veiligheids- en gezondheidsplan en
de evaluatiefiche veiligheid-gezondheid die deze opdracht beheersen;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Pierre LARDOT, Schepen van Openbare werken,

BESLIST,
met 24 ja et 12 onthoudingen :
1. de buitengewone onderhoudswerken aan de beschadigde koolwaterstofhoudende wegbedekkingen voor
één jaar (2011-2012) goed te keuren;
2. het bijzonder bestek, de samenvattende meetstaat, het algemeen veiligheids- en gezondheidsplan en
het evaluatiefiche veiligheid-gezondheid die deze overheidsopdracht nr 2011-305 regelen en die
integraal deel uitmaken van deze beslissing goed te keuren;
3. het College van Burgemeester en Schepenen toe te staan een overheidsopdracht voor werken tegen
prijslijst via openbare aanbesteding op te starten;
4. de uitgave m.b.t. de huidige opdracht voor werken geraamd op 700.000 EUR BTWI (21 %) en de
herziening van de prijzen en de vermoedelijke hoeveelheden inbegrepen goed te keuren;
5. deze uitgave op de buitengewone begroting van 2011 te boeken op het begrotingsartikel 421/735-60
«Infrastructuur buitengewoon onderhoud van wegen in uitvoering» waar een bedrag van 800.000 EUR
is ingeschreven;
6. de investeringsuitgave te financieren door afsluiting van een lening bij een financiële instelling of door
aanwending van het buitengewone reservefonds.
Deze beraadslaging zal voor goedkeuring naar de Toezichthoudende overheid gestuurd worden,
overeenkomstig de beschikkingen van de ordonnantie van 14 mei 1998 evenals deze van het Besluit van de
Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 5 juli 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht :
André SAPART, Willy DECOURTY.
Adjunct Gemeentesecretaris.

COMMUNE D'IXELLES GEMEENTE ELSENE
- : - - : -
3ème Direction 3de Directie
- : - - : -
TRAVAUX PUBLICS OPENBARE WERKEN
- : - - : -
Revêtements – Egouts - Plantations Wegen – Riolen - Beplantingen
TRAVAUX DE MAINTENANCE EXTRAORDINAIRE DE REVÊTEMENTS
HYDROCARBONÉS DÉGRADÉS DE CHAUSSÉES POUR UN AN (2011-2012)
ADJUDICATION PUBLIQUE
Marché public nr. 2011-305
CAHIER SPECIAL DES CHARGES
WERKEN VAN BUITENGEWOON ONDERHOUD VAN BESCHADIGDE
KOOLWATERSTOFHOUDENDE WEGBEKLEDINGEN VOOR EEN JAAR
(2011 – 2012)
OPENBARE AANBESTEDING
Overheidsopdracht nr. 2011-305
BIJZONDER BESTEK

- 2 -
COMMUNE D'IXELLES GEMEENTE ELSENE
3ème DIRECTION - TRAVAUX PUBLICS ET HABITAT 3de DIRECTIE OPENBARE WERKEN, RENOVATIE EN HUISVESTING
Service Revêtements-Egouts-Plantations Dienst Bestratingen-Riolen-Beplantingen
ADJUDICATION PUBLIQUE
OPENBARE AANBESTEDING
PREMIERE PARTIE - CLAUSES ADMINISTRATIVES
A. INTRODUCTION
1.1. Dispositions générales
1. .Pouvoir adjudicateur :
La Commune d’Ixelles représentée par son Collège des Bourgmestre et Echevins -
168 chaussée d’Ixelles - 1050 Bruxelles - Belgique.
Personne à contacter : Monsieur P. MONIN (ext: 6360) ou Monsieur O. DE
KLERCK (ext: 6361) - tél. : 02./515.63.63 - Fax : 02/515.63.02.
Le cahier spécial des charges relatif à l’entreprise peut être consulté dans les
bureaux du Service « Revêtements-Egouts-Plantations » de la Commune d’Ixelles,
168a chaussée d’Ixelles à 1050 Bruxelles, les jours ouvrables de 9 à 12 heures
(samedi excepté).
2. Mode de passation du marché :
Adjudication publique
3. Objet du marché :
La présente entreprise a pour objet les travaux de maintenance extraordinaire de
revêtements hydrocarbonés dégradés de chaussées pour un an (2011-2012)
Tous les documents relatifs à cette adjudication sont en vente au Service
Administratif de la 3 ème Direction - Service des travaux de la Commune d’Ixelles sis
4a rue des Champs Elysées à 1050 Bruxelles au prix de 25 EUR. Ils peuvent être
envoyés par la poste (+ frais d’expédition: 6 EUR) sur simple demande moyennant
versement préalable au C.C.P. n° 310-1418120-66 de Monsieur le Receveur
Communal. La preuve de payement doit être envoyé par fax à la Commune au
numéro 02/515.63.02.
4. Délai d’exécution:
La durée du marché est fixée à 365 jours calendriers
L'entreprise prendra cours au jour précisé dans l’ordre de commencer les
travaux.
EERSTE DEEL - ADMINISTRATIEVE BEPALINGEN
A. INDIENEN
1.1. Algemene inrichtingen
1. Aanbestedende overheid:
Gemeente Elsene vertegenwoordigd door het College van Burgemeester en
Schepenen, Elsensesteenweg 168, 1050 Elsene, België.
Te contacteren perso(o)n(en) : De heer P. MONIN (toestel: 6360) of de heer O.
DE KLERCK (toestel 6361), tel.: 02.515.63.63 - Faxtoestel: 02/515.63.02.
Het bestek omtrent deze aanneming kan worden geraadpleegd in de kantoren
van de Dienst "Bestratingen - Riolen en Beplantingen" van de Gemeente Elsene,
168a Elsensesteenweg te 1050 Brussel, de werkdagen van 9 tot 12 uur (zaterdag
uitzonderd).
2. Wijze van gunning van de opdracht:
Openbare aanbesteding
3. Voorwerp van de opdracht:
De aanneming heeft als opdracht de werken van buitengewoon onderhoud van
beschadigde koolwaterstofhoudende wegbekledingen voor een jaar (2011 – 2012)
Alle documenten met betrekking tot deze aanbesteding zijn te koop op het
Gemeentehuis van Elsene, administratief kantoor van de 3de Directie - Openbare
werken (4a, Elyzeese Veldenstraat, 1ste verdieping) aan de prijs van 25 EUR
(verzendingskosten: 6 EUR). De dokumenten zullen per post worden verzonden, op
eenvoudige aanvraag, mits voorafgaandelijke storting op het postgironummer 310-
1418120-66 met de vermelding "de heer Gemeenteontvanger". Het bewijs van betaling
dient per fax naar de Gemeente verstuurd te worden op het nummer 02/515.63.02.
4. Uitvoeringstermijn:
De duur van de opdracht is vastgesteld op 365 kalenderdagen
De aanneming vangt ten vroegste aan op duidelijksdag in de bevel tot uitvoering
van de werken.

- 3 -
Le planning d'exécution des divers travaux est fixé par le fonctionnaire dirigeant. De uitvoeringsrangplanning van verschillende werken wordt door de leidende
ambtenaar van het bestuur vastgesteld.
L'entrepreneur ou son délégué prendra régulièrement contact avec le Service de la
REP, 187 chaussée d'Ixelles, tél: 02/515.63.61
Le délai d'exécution de chaque travail est déterminé par le fonctionnaire dirigeant,
d'après son importance et son caractère d'urgence.
Toutefois, les délais partiels maximum doivent être respectés
* max 5 jours ouvrables pour les interventions < 500 m²
* max 10 jours ouvrables pour les interventions > 500 m²
Quel que soit le nombre de travaux qui ont déjà été commandé à l'entrepreneur, il ne
peut arguer du nombre de ces ouvrages ou de leur importance pour prolonger les
délais d'exécution imposés, sans accord préalable avec le fonctionnaire dirigeant; il
doit prendre les dispositions nécessaires pour faire face à la situation.
Objet de l'entreprise
La présente entreprise a pour objet la remise en état de revêtements
hydrocarbonés dégradés des chaussées de diverses voies publiques de la
Commune d'Ixelles :
Elle comprend : Zij omvat :
Le démontage, le chargement et l’évacuation du tapis existant, à un versage que
l’entrepreneur doit se procurer, le tout aux soins et aux frais de l’entrepreneur ainsi
que l’établissement de revêtements hydrocarbonés en une ou deux couches :
a) Fourniture et mise en œuvre d’une couche de liaison et de reprofilage
en matériaux enrobés type BB3D
b) Fourniture et mise en œuvre d’un revêtement fermé type BB-4C
Elle comprend: Zij omvat:
La mise à niveau des taques d’égout, des regards de visite, des chambers de
vanes, des bornes de repérage et de toutes taques similaires ainsi que des
avaloirs
Les réparations de la fondation par la fourniture et la mise en œuvre de béton
maigre
De aannemer of zijn afgevaardigde zullen regelmatig contact opnemen, met de
Dienst van WRB, Elsensesteenweg 187, tel. 02/515.63.61
De uitvoeringstermijn van ieder werk wordt bepaald door de leidende ambtenaar,
volgens het belang en de dringende noodzakelijkheid ervan.
De gedeeltelijke termijn maximum moet worden gerespecteerd
* max 5 openingsdagen voor interventies < 500 m²
* max 10 openingsdagen voor interventies > 500 m²
Wat ook het aantal werken is die reeds aan de aannemer bevolen werd, kan hij het
aantal of de belangrijkheid van de deze werken niet als aanleiding beschouwen om
de opgelegde uitvoeringstermijnen te verlengen, zonder voorafgaande toestemming
van de leidende ambtenaar: hij is gehouden de nodige maatregelen te treffen om
tegen die toestand opgewassen te zijn.
Voorwerp van de aanneming
Deze onderneming heeft als voorwerp de herstellingswerken van beschadigde
koolwaterstofhoudene bekledingen van de verschillende openbare wegen van de
Gemeente Elsene.
het losmaken, het laden en de verwijdering van de bestaande bekleding met een laag
die de aannemer moet verzekeren, dit alles op kosten en zorgen van de aannemer
alsook de instelling van koolwaterstofhoudende bekledingen in 1 of 2 lagen:
a) levering en plaatsen van een verbindingslaag en reprofilering in
omhuld materieel type BB3D
b) levering en plaatsen van een gesloten bekleding type BB-4C
Het op peil brengen van de riooldeksels, sluitdeksels, ventiel, merktekens en
alle gelijkaardige deksel alsook de straatkolken
De herstellingen van de fundering door de levering en de aanweding van
magere beton
La fourniture de taques d’égout, d’avaloirs, …. De levering van deksels, riolering, straatkolken,
Autres travaux connexes
Andere gelijkaardige werken

1.2. Clauses administratives et contractuelles
ARTICLE 1 - Cahier des charges, plans, offres.
A. Cahier des charges
Pour autant qu’il n’y soit pas dérogé par les prescriptions du présent cahier spécial
des charges, sont applicables au présent marché les dispositions et conditions de:
1. la loi du 24 décembre 1993 (M.B. du 22 janvier 1994) relative aux marchés
publics de travaux, de fournitures et de services;
2. l’arrêté royal du 8 janvier 1996 (M.B. du 26 janvier 1996) relatif aux marchés
publics de travaux, de fournitures et de services;
3. l’arrêté royal du 26 septembre 1996 et son annexe établissant le cahier général
des charges des marchés publics de travaux, fournitures et de services (M.B. du
18 octobre 1996);
4.
5. le cahier des charges-type 2000 concernant les voiries de la Région
Bruxelles-Capitale;
Sont également d'application:
6. les clauses techniques du "Règlement Général sur les Bâtisses" de la
Commune d'Ixelles arrêté en séance du Conseil communal du 9 janvier 1948 et
pris pour notification par la Députation permanente, le 17 février 1948;
7. les clauses techniques du "Règlement sur les trottoirs" de la Commune
d'Ixelles arrêté en séance du Conseil communal du 16 septembre 1949,
8. le Règlement Général sur la Protection du Travail;
9. les normes éditées par l'Institut Belge de la Normalisation en vigueur à la date
de l'adjudication;
10. la circulaire générale sur la signalisation routière et ses compléments;
11. la circulaire n° 584-7 du 12/10/88 relative à la redevance due au Centre de
Recherche Routière (C.R.R.);
12. la circulaire 44-2-90-1 du 26/11/90 relative au contrôle et respect des
obligations sociales des entreprises adjudicataires et de leurs sous-traitants;
13. la circulaire n° 555-4 du 27/06/1986 : coût du matériel d'entrepreneurs (CMK-
83 et ses compléments ultérieurs);
- 4 -
1.2. Administratieve en contractuele bepalingen
ARTIKEL 1 - Bestekken, plannen, offertes.
A. Bestek
In zover er niet wordt van afgeweken door de bepalingen van onderhavig bestek,
zijn op deze aanneming van toepassing de bepalingen en voorwaarden van :
1. de wet van 24 december 1993 (B.S. van 22 januari 1994) betreffende de
overheidsopdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten;
2. het koninklijk besluit van 8 januari 1996(B.S. van 26 januari 1996) betreffende
de overheidsopdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten;
3. het Koninklijke besluit van 26 september 1996, en zijn bijlage houdende vaststellingen
van de algemene aannemingsvoorwaarden van de overheidsopdrachten van werken,
leveringen en diensten (B.S. van 18 oktober 1996);
4. het type-bestek 2000 betreffende wegen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Zijn eveneens van toepassing:
5. de technische bepalingen van de "Algemene bouwverordening" van de
Gemeente Elsene", vastgesteld in zitting van de Gemeenteraad van 9 januari
1948 en voor betekening genomen door de Bestendige Deputatie op
17 februari 1948;
6. de technische bepalingen van de "Verordening voor stoepen" der gemeente
Elsene vastgesteld in zitting van de Gemeenteraad van 16 september 1949;
7. het Algemeen Reglement op de Arbeidsbescherming;
8. de op de datum van aanbesteding in voege zijnde normen opgesteld door het
Belgisch Instituut van Normalisatie;
9. de algemene omzendbrief over het werkverkeer en zijn bijvoegsels;
10. de omzendbrief nr 584-7 van 12/10/88 betreffende de verplichte bijdrage aan
het Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw (O.C.W.);
11. de omzendbrief nr. 44-2-90-1 van 26/11/90 betreffende de controle en de
naleving van de sociale verplichtingen van de aannemers en de de
onderaannemers;
12. de omzendbrief nr. 555-4 van 27/06/1986 : kosten van het materieel van de
aannemers (CMK-83 et en haar latere bijlagen);

14. la circulaire n° 574-19 du 27/06/1986 : calcul du coût horaire des engins lors
de l'établissement des décomptes ou de la révision des prix unitaires;
15. le "Code de bonne pratique pour la prévention des dégâts aux installations
souterraines" (circulaire n° 512-107 du 12 mars 1985 du Ministère des Travaux
Publics);
16. l'Arrêté royal du 18 février 1994 (M.B. du 26 février 1994) définissant la nature
des intempéries qui empêchent le travail;
17. Ordonnance relative à la coordination et à l’organisation des chantiers en voie
publique en Région de Bruxelles-Capitale du 5 mars 1998
18. La loi du 3 décembre 2005 instaurant une indemnité compensatoire de pertes
de revenus en faveur des travailleurs indépendants victimes de nuisances dues
à la réalisation de travaux sur le domaine public
19. Vademecum pour les adaptations des trottoirs pour les personnes à mobilité
réduite Ministère de la Région de Bruxelles Capitale - Administration de
l’Equipement et des Déplacements - Espaces-Mobilité - Janvier 2006
20. Arrêté Royal de 25 janvier 2001 concernant les chantiers temporaires ou
mobiles.
21. toutes les lois, tous les arrêtés-lois, tous les arrêtés-royaux ou ministériels et/ou
toutes les inscriptions ministérielles qui annuleraient, modifieraient ou
compléteraient tout ou partie des documents sub. 1. à 19. ci-dessus. Le
soumissionnaire est censé avoir pris connaissance et en avoir tenu compte
dans l'élaboration de son offre de prix.
22. Les mots "Le Ministre" et "l'Etat" de ces cahiers des charges sont supposés
être remplacés par les mots "Le Collège des Bourgmestre et Echevins" et la
"Commune d'Ixelles".
L'accomplissement d'une procédure n'implique en rien l'obligation d'attribuer un
marché. La Commune peut soit renoncer à passer le marché, soit refaire la procédure,
au besoin suivant un autre mode.
La Commune se réserve la possibilité de renouveler le marché en application
des dispositions de l’article 17 § 2, 2°, b) de la Loi du 24 décembre 1993
relative aux marchés publics et à certains marchés de travaux, de fournitures
et de services.
- 5 -
13. de omzendbrief nr 574-19 van 27/06/1986 : berekening van de kosten per uur
van de machines tijdens de opstelling van tussenrekeningen of de herziening
van de eenheidsprijzen;
14. de Code van goede praktijk voor de voorkoming van schade aan ondergrondse
installaties (omzendbrief nr 512-107 van 12 maart 1985 van het ministerie van
Openbare werken);
15. het koninklijk besluit van 18 februari 1994 (B.S. van 26 februari 1994)
vaststellende de aard van het slecht weer dat het werken verhindert;
16. de Ordonnantie betreffende de coördinatie en de organisatie van de werken op
de openbare weg in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 5 maart 1998
17. De wet van 3 december 2005 betreffende de uitkering van een
inkomenscompensatievergoeding aan zelfstandigen die het slachtoffer zijn van
hinder ten gevolge van werken op het openbaar domein
18. Vademecum voor de aanpassing van de voetpaden aan de noden van
personen met beperkte mobiliteit Ministerie van het Brussels Hoofdstedeijk
Gewest — Bestuur Uitrusting en Vervoer- Ruimten-Mobiliteit –Januari 2006
19. Koninklijk besluit van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele
bouwplaatsen.
20. alle wetten, wetsbesluiten, alle koninklijke of ministeriële besluiten en/of alle
ministeriële beschikkingen die volledig of gedeeltelijk de hierboven vermelde
documenten sub. 1. tot 19. zouden afschaffen, wijzigen of aanvullen. De
inschrijver is derhalve geacht er kennis van te hebben genomen en ermede
rekening te hebben gehouden bij het opmaken van zijn prijsofferte.
21. De woorden “ de Minister” en “de Staat” van deze bestekken worden
verondersteld vervangen te worden door de woorden “het College van
Burgemeester en Schepenen” en “de Gemeente Elsene”
De voltooiing van een procedure houdt geen verplichting tot gunning van een
opdracht. De Gemeente kan ofwel tot gunning van een opdracht ofwel de nieuwe
procedure beginnen, indien nodig na een andere mode.
De Gemeente houdt zich het recht voor om de opdracht te vernieuwen in
toepassing van de beschikkingen van het artikel 17 §2, 2°, b) van de Wet van
24 december 1993 m.b.t. de overheidsopdrachten en tot bepaalde opdrachten
van werken, leveringen en diensten.

1.3. Clauses administratives et contractuelles particulières du marché
Les clauses administratives particulières suivantes modifient et complètent:
1.3.1. A.R. du 8 janvier 1996: Modalités de passation du marché:
- 6 -
1.3. Bijzondere administratieve en contractuele bepalingen van de opdracht
De volgende bijzondere bepalingen wijzigen en vervolledigen:
art. 89 § 1er: Rédaction de l’offre art 89 § 1ste: Opstelling van de offerte
L’offre complétée du métré est rédigée sur les textes imprimés sur papier de
teinte rose, joint séparément au présent cahier spécial des charges ou sur autre
document certifié conforme au modèle annexé au présent cahier spécial des
charges.
art.90. Documents à joindre à l’offre
1.3.1. K.B. van 8 januari 1996: Modaliteiten van gunning van de opdracht:
De offerte, vervolledigd met de prijslijst wordt opgesteld op de gedrukte roze
formulieren die afzonderlijk gevoegd zijn bij het huidige bestek of op ieder ander
dokument eensluidend verklaard met de modaliteiten voorzien in artikel 89 van het
KB van 8 januari 1996.
art 90. Bij de offerte te voegen bescheiden
Les soumissionnaires doivent joindre à leur offre: De inschrijvers moeten verplichtend bij hun offerte voegen:
le métré dûment complété (formulaire rose ou équivalent);
De behoorlijke vervolledigde prijslijst (roze formulier of gelijkwaardig);
Critères de sélection qualitative :
Le soumissionnaire doit être en règle en matière de cotisations de sécurité sociale
et de sécurité d'existence, relative à l'avant-dernier trimestre civil écoulé par
rapport au jour d'ouverture des offres. (cfr. art 17 bis - A.R. 08/01/96). A cet effet,
le Pouvoir Adjudicateur procédera lui-même par des moyens électroniques
(Digiflow) à la vérification établissant la situation du compte de l'entreprise envers
l’organisme de sécurité sociale (ONSS).
Le soumissionnaire doit joindre à son offre la preuve qu’il satisfait ou faire la
preuve qu’il satisfait aux exigences de l’agréation en classe 4 ou supérieure,
sous-catégorie C5.
Selectiecriteria
Régularité : Régularité :
Seront également joints
Worden eveneens bij gevoegd
o les deux documents comportant les renseignements suivants :
Dans le premier, une description des modes d’exécution de l’ouvrage que le
soumissionnaire se propose d’appliquer conformément aux dispositions du plan de
sécurité et santé (article 30 de l’Arrêté Royal du 25 janvier 2001 concernant les
chantiers temporaires ou mobiles) ;
Dans le second document, un calcul de prix séparé concernant les mesures et
moyens de prévention déterminés par le plan de sécurité et santé y compris les
mesures et moyens extraordinaires de protections collective et individuelle (article
30 de l’Arrêté Royal du 25 janvier 2001 concernant les chantiers temporaires ou
mobiles).
De inschrijver moet in regel zijn met de sociale zekerheidsbijdragen en
bestaanszekerheid m.b.t. het voorlaatste burgerlijk trimister t.a.v. dag voor de
opening van de inschrijvingen. (cfr. art 17 bis - K.B. 08/01/96). Met het oog hierop
zal de Aanbestedende Overheid zelf door elektronische middelen (Digiflow) de
situatie van de rekening van de onderneming tegenover de sociale
zekerheidsinstelling (RSZ) onderzoeken.
De inschrijver moet met zijn offerte het bewijs voegen dat hij voldoet of dient het
bewijs te leveren dat hij aan de eisen voldoet van een erkenning in klasse 4 of
hoger, onder-categorie C5.
o twee documenten die volgende informatie bevatten:
In de eerste, een beschrijving van de werkwijzen van de werkzaamheden die de
inschrijver voorstelt toe te passen conform de bepalingen in het veiligheids- en
gezondheidsplan. (artikel 30 van Het Koninklijk Besluit van 25 januari de tijdelijke of
mobiele bouwplaatsen);
In het tweede document, een afzonderlijke prijsberekening betreffende de
maatregelen en middelen qua preventie bepaald door het veiligheids- en
gezondheidsplan met inbegrip van de uitzonderlijke maatregelen en middelen van
collectieve en individuele bescherming (artikel 30 van het Koninklijk Besluit van 25
januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele werven). ),

o le « bulletin de soumission sécurité » du Plan de sécurité et de santé dûment
complété
Le prix relatif aux mesures de sécurité, de même que celui relatif à l’installation de
chantier, sont répartis sur l’ensemble des postes du métré conformément à l’article
96 § 4 de l’Arrêté royal du 8 janvier 1996.
Art.104 Dépôt des offres
Les offres peuvent, au choix du soumissionnaire, être remises le jour de l’ouverture
des offres avant la séance d’ouverture des offres ou envoyées par la poste en
observant les prescriptions suivantes:
les offres doivent être mises sous enveloppe scellée portant comme suscription:
« OFFRE : Travaux de remise en état des revêtements hydrocarbonés
dégradés »
En cas d’envoi par la Poste sous pli recommandé ou pli ordinaire, ce pli scellé est
glissé dans une seconde enveloppe portant les mentions reprises sur la première
enveloppe.
- 7 -
o het behoorlijk vervolledigd “veiligheidsinschrijvingsformulier” van het Veiligheids-
en Gezondheidsplan
De prijs m.b.t. de veiligheidsmaatregelen, evenals deze m.b.t. de installatie van de
werf zijn verdeeld over het geheel van de posten van de meetstaat overeenkomstig
het artikel 96 § 4 van het koninklijk besluit van 8 januari 1996.
Art. 104 Indiening van de inschrijvingen
De offertes mogen, naar keuze van de inschrijver, worden afgegeven ter openbare
zitting op de dag der opening van de offerten of worden verzonden met de post, mits
inachtneming van de volgende voorschriften:
de offertes dienen te worden afgegeven onder een verzegelde omslag met
volgend opschrift “Offerte: herstelling van de beschadigde
koolwaterstofhoudnede bekledingen”
Ingeval van opsturen met de Post via aangetekende of gewone verzending, zal deze
verzegelde zending in een tweede enveloppe gestoken worden die de vermeldingen
draagt die op de eerste enveloppe aangebracht zijn.
L'enveloppe extérieure porte l'adresse: De buitenste omslag vermeldt het adres:
« Commune d'Ixelles - Travaux publics - 3ème Direction - Maison communale -
chaussée d’Ixelles, 168 - 1050 Bruxelles », dans le coin supérieur gauche le mot
"offre", la date et l’heure de la séance d'ouverture, l’objet du marché et la référence
du cahier spécial des charges.
L'enveloppe intérieure porte les mentions indiquées ci-dessus.
Art.106 Ouverture des offres
L'ouverture des offres aura lieu dans la Salle du Conseil communal, Maison
communale, 168, chaussée d’Ixelles à Ixelles, à la date et l'heure indiquées dans le
bulletin des adjudications.
"Gemeente Elsene, 3de Directie - Openbare werken, Elsensesteenweg, 168, 1050
Brussel." met in de linker bovenhoek het woord "inschrijving", van de datum en het
uur van de openingszitting van de offertes evenals het voorwerp van de opdracht en
de referte van het bijzonder bestek
De binnenste omslag, vermeldt de hierboven vermelde gegevens.
Art. 106 Opening van de offertes
De opening van de offertes zal geschieden in de Gemeenteraadzaal, Gemeentehuis,
168, Elsensesteenweg te Elsene, op de dag en het uur die vermeld zijn in het Bulletin
der Aanbestedingen.
Art.113 Les suggestions et variantes libres sont interdites Art.113 De suggesties en vrije varianten zijn verboden
Art.116 Notification du choix de l’adjudicataire - Validité des offres. Art.116 Betekening van de keuze van de aannemer - Geldigheid van de offertes
Article 116 de l'arrêté royal du 8 janvier 1996 : compte tenu des délais d’approbation Artikel 116 van het Koninklijk besluit van 8 januari 1996: Rekening houdend met de
administratifs, le délai pendant lequel le soumissionnnaire est tenu par son offre est termijnen ter administratieve goedkeuring wordt de periode waarbinnen de offertes
porté de soixante. (60) à cent quatre- vingt jours de calendrier (180).
geldig blijven van zestig (60) op honderd tachtig kalenderdagen (180) gebracht.
Le futur adjudicataire devra au moment de l’attribution du marché être en règle en
matière d’agréation et fournir des certificats légaux en la matière.
De toekomstige aanbesteder zal op het ogenblik van de toekenning van de opdracht
in regel moeten zijn in verband met de erkening en levert de wettelijke getuigschriften
terzake.

1.3.2. Annexe de l’A.R. du 26 septembre 1996: Modalités d’exécution du
marché.
Art. 5 - Cautionnement Art. 5 - Borgtocht
Le cautionnement est fixé, conformément aux dispositions de l'article 5 de l’annexe
de l’arrêté royal du 26 septembre 1996 à 5% du montant initial du marché.
L’entrepreneur déclaré adjudicataire doit verser, dans les trente jours suivant la date
de la notification du marché, un cautionnement qui est fixé au prorata du montant de
son offre, suivant les modalités prescrites par l’article 5 § 1er du cahier général des
charges..
La justification de la constitution du cautionnement est à envoyer au Collège des
Bourgmestre et Echevins de la Commune d'Ixelles c/o Travaux publics - chaussée
d'Ixelles 168 – 1050 Ixelles - Marché public n° 2011-305 : travaux de remise en état
des revêtements hydrocarbones pour un an (2011-2012).
Art. 9 § 1 – Libération du cautionnement après réception
La 1 ère moitié du cautionnement est libérée, à la demande écrite de l’adjudicataire,
après la réception provisoire, de toutes les commandes partielles de travaux. La 2 ème
moitié du cautionnement est libérée après demande écrite de l’adjudicataire à la
réception définitive de l’ensemble des travaux (deux ans après la réception
provisoire).
- 8 -
Art. 10 § 1 Art. 10 § 1
Toutes les personnes agissant en qualité de sous-traitant à quelque stade que ce soit
doivent obligatoirement être inscrites sur la liste des entrepreneurs agréés et être
titulaires d’une agréation dans la catégorie correspondant à la nature des travaux qui
leur sont confiés et dans la classe correspondant à leur participation au marché.
Toute infraction à cette obligation sera considérée comme un manquement de
l’adjudicataire aux clauses de son contrat.
L’adjudicataire, reste dans tous les cas, seul responsable vis-à-vis de la Commune.
En cas de défaillance d’un sous-traitant, due à des circonstances de force majeure
dûment prouvées, l’adjudicataire s’engage à transmettre pour information à la
Commune l’identité du sous-traitant de remplacement auquel il se propose de faire
appel, ceci, toutefois, sans préjudice des dispositions de l’article 16 § 2, 3°.
1.3.2. Bijlage bij het KB van 26 september 1996: uitvoerings-modaliteiten
van de opdracht:
De borgtocht is vastgesteld, overeenkomstig de beschikkingen van het Art. 5 van de
bijlage van het Koninklijke Besluit van 26 september 1996, op 5% van het
oorspronkelijke bedrag van de overeenkomst.
De aangewezen aannemer moet, binnen de dertig dagen waarop hem kennis is
gegeven van de goedkeuring van zijn inschrijvingsbiljet, een borgtocht stellen die
vastgesteld is naar verhouding van het bedrag van de offerte, zoals voorgeschreven
door Art. 5 § 1ste van het algemeen bestek.
Het bewijs van het stellen van deze borgtocht wordt aan het College van
Burgemeester en Schepenen van Elsens p/a Openbare werken – Elsensesteenweg
168 – 1050 Elsene – Overheidsopdracht nr. 2011-305: herstellingswerken van
koolwaterstofhoudende bekledingen voor een jaar (2011-2012) overgemaakt.
Art. 9 § 1 – Vrijmaking van de borgtocht na de oplevering
De eerste helft van de borgtocht wordt vrijgegeven: de totale borgtocht van alle afzonderlijke
werkopdrachten wordt door de leidende ambtenaar vrijgegeven na de volledige voorlopige
oplevering en op schriftelijke aanvraag van de aanbesteder. De tweede helft van de borgtocht
wordt vrijgemaakt op schriftelijke aanvraag van de aanbesteder bij de definitieve oplevering
van alle werken (2 jaar na de voorlopige oplevering).
Alle personen moeten die handelen in hoedanigheid van onderaannemer, in welk
stadium ook, verplicht ingeschreven zijn op de lijst van de erkende aannemers en
houder zijn van een erkenning in de categorie die overeenkomt met de aard van de
hun opgedragen werken, alsmede in de met hun aandeel in de opdracht
overeenkomende klasse.
Elke inbreuk op die verplichting zal beschouwd worden als een tekortkoming van de
aannemer aan de bepalingen van zijn kontrakt.
De aannemer blijft in alle gevallen alleen aansprakelijk ten opzichte van het Bestuur.
Ingeval van tekortkoming van een onderaannemer, te wijten aan duidelijke bewezen
omstandigheden van overmacht, verbindt de aannemer er zich toe om aan het
voorafgaandelijk akkoord van het Bestuur, ter informatie, de identiteit van de
vervangende onderaannemer waarop hij wenst een beroep te doen voor te leggen,
dit, echter, onverminderd de beschikkingen van het Art. 16 § 2, 3.

Art. 13 - §1 – Revision des prix – Marchés de travaux
Le marché comprend principalement la mise en oeuvre de revêtements
hydrocarbonés.
La révision est calculée avec la formule suivante :
p =P (0,17 s/S + 0,30 m1/ M1 + 0,18 m²/ M² + 0,12 m³/ M³ + 0,23)
M1 : représente le prix de référence de bitume de pétrole en vrac (TP 564) établi
par le Ministère des Communications et de l’Infrastructure Fédéral, pour le mois de
calendrier qui précède la date d’ouverture des offres ;
M2 : représente le prix de référence de certaines pierrailles spécifiques définies au cahier
spécial des charges, établi par le Ministère des Communications et de l’Infrastructure
Fédéral, pour le mois de calendrier qui précède la date d’ouverture des offres ;
M3 : représente le prix de référence du gasoil-diesel pour autres usages que celui
pour véhicules à moteurs circulant sur la voie publique (zone I) (TP 550), établi par
le Ministère des Communications et de l’Infrastructure Fédéral, pour le mois de
calendrier qui précède la date d’ouverture des offres ;
m1, m2, m3 : représentent les mêmes prix de référence, établis par le Ministère des
Communications et de l’Infrastructure Fédéral, pour le mois de calendrier précédant
la période mensuelle de l’acompte.
§ 4. Application de la formule de révision en cas de retard dans l’achèvement
des entreprises.
- 9 -
Art. 13 - §1 Allerlei kosten en prijsschommelingen
De opdracht omvat hoofdzakelijk het aanbrengen van bitumineuze verhardingen,
De prijsherziening wordt berekend met de volgende formule:
p =P (0,17 s/S + 0,30 m1/ M1 + 0,18 m²/ M² + 0,12 m³/ M³ + 0,23)
M1 is de referentieprijs van petroleumbitumen in bulk (TP 564), vastgesteld door
het Federale Ministerie van Verkeer en Infrastructuur, voor de kalendermaand die
de opening van de offertes voorafgaat;
M2 is de referentieprijs van in het bijzondere bestek bepaalde specifieke steenslag,
vast-gesteld door het Federale Ministerie van Verkeer en Infrastructuur, voor de
kalendermaand die de opening van de offertes voorafgaat;
M3 is de referentieprijs van dieselolie voor ander gebruik dan het drijven van motorvoertuigen
op de openbare weg (zone I) (TP 550), vastgesteld door het Federale
Ministerie van Verkeer en Infrastructuur, voor de kalendermaand die de opening
van de offertes voorafgaat;
m1, m2, m3 zijn dezelfde referentieprijzen, vastgesteld door het Federale Ministerie
van Verkeer en Infrastructuur, voor de kalendermaand die de maandelijkse periode
van het voorschot voorafgaat.
§4. Toepassing van de herzieningsformule ingeval van vertraging in de
uitvoering van de werken
En cas de retard, la révision se calcule sur base de l’art 13§4 du CGC In geval van vertraging wordt de herziening berekend op basis van artikel 13§4 het
Algemeen Bestek
Art. 15 – Paiement des travaux
Le paiement de l’entreprise se fait par acomptes mensuels.
A cette fin, l’adjudicataire transmet une déclaration de créance, datée et signée
chaque mois avec un détail par rue, appuyée d’un état d’avancement détaillé de
l’ensemble des travaux est envoyée par recommandé au Collège des Bourgmestre et
Echevins, en quatre exemplaires ainsi qu’un métré récapitulatif des quantités
exécutées par rue depuis le début de l’entreprise.
Art. 15 – Betalingen van de werken
De betaling van de aanneming geschiedt door maandelijkse voorafbetalingen.
De vorderingsverklaring, gedagtekend en getekend, gestaafd door een
gedetailleerde toestand van de werken, wordt maandelijks en per straat via per
post aangetekende zending naar het College van Burgemeester en Schepen van
de Gemeente Elsene gezonden in vier exemplaren evenals een herhalende
meetstaat van de uitgevoerde werken per straat en dit vanaf het begin van de
aanneming.
Il n’est pas tenu compte de la valeur des approvisionnements. Er wordt geen rekening gehouden met de waarde van de voorzieningen.

Les éléments de construction préfabriqués en usine ne sont portés en compte
qu’après leur intégration définitive dans l’ensemble des travaux (couvercles d’égouts,
avaloirs,…)
Les factures devront être envoyées en 3 exemplaires et exclusivement à l’adresse
suivante : Collège des Bourgmestre et Echevins c/o Travaux, 168 chaussée d’Ixelles
– 1050 Bruxelles.
Article 23 § 4 de la loi du 24 décembre 1993 : la signification de la cession et la mise
en gage de créance peut également être effectuée par le cessionnaire au pouvoir
adjudicateur par lettre recommandée au service REP de la Commune d’Ixelles, 168
chaussée d’Ixelles à 1050 Ixelles.
Art. 19 – Garantie de durée, avaries et réparations
Le délai de garantie est fixé à deux ans, prenant cours à la date de la réception
provisoire de l'ensemble des travaux. A l'expiration du délai de garantie,
l'entrepreneur livre en parfait état les ouvrages qu'il aura exécutés. Durant le délai
de garantie, l'entrepreneur entretient en parfait état tous les ouvrages qu'il a
exécutés; il doit prendre immédiatement toutes les dispositions utiles pour satisfaire
à toutes réclamations qui lui seraient faites par l'Administration, faute de quoi celleci
pourrait faire exécuter les réparations jugées nécessaires aux frais, risques et
périls de l'entrepreneur.
Art 20§4 Pénalités
En cas de travaux à réaliser en urgence dont tout retard mettrait en péril la sécurité
des biens et des personnes ou créerait des embarras de circulation très importants,
tout dépassement du délai partiel sera sanctionné d’une pénalité spéciale de 500
EUR par jour calendrier de retard.
Art. 24 - Nature de l'entreprise
La nature de l'entreprise constitue un marché à bordereau de prix. La modification
des quantités est interdite. Il sera procédé à un mesurage contradictoire de toutes
les surfaces réellement exécutées, à la suite duquel un décompte sera établi.
Si l'entrepreneur ne collabore pas à ces mesurages, soit personnellement, soit en y
déléguant un préposé habilité à conclure en son nom, et ce, aux jours et heures
désignés par les agents de l'Administration communale, il sera passé outre à cette
absence, et plus aucune réclamation ne sera admise en ce qui concerne les cotes
et quantités relevées à cette occasion.
- 10 -
De in de fabriek geprefabriceerde elementen worden slechts verrekend na hun
definitieve integratie in het geheel der werken ( riooldeksels, rioolkolken,…)
De facturen zullen in drievoud enkel worden gestuurd aan het College van
Burgemeester en Schepenen van de Gemeente Elsene - p/a Openbare werken 168,
Elsensesteenweg te 1050 Brussel
Artikel 23 § 4 van de wet van 24 december 1993: de betekening van de overdracht
en de inpandgeving van de schuldvordering kan eveneens uitgevoerd worden door
de cessionaris aan de aanbestedende overheid door middel van een aangetekende
brief gericht aan de dienst WRB van de gemeente Elsene, Elsensesteenweg 168 te
1050 Elsene.
Art. 19 - Waarborg van duurzaamheid, beschadingen en herstellingen
De waarborgtermijn van twee jaar loopt vanaf de dag van de voorlopige oplevering
van het geheel der werken. Op het einde van de garantieperiode, levert de
aannemer in perfecte staat de werken die hij uitgevoerd heeft. Gedurende de
garantieperiode onderhoudt de aannemer, in goede staat, alle werken die hij
uitgevoerd heeft; hij zal onmiddellijk alle nodige schikkingen moeten treffen om te
voldoen aan alle bezwaren die hem zouden worden overgemaakt door het Bestuur;
bij het in gebreke blijven van deze zou het Bestuur alle herstellingen kunnen doen
uitvoeren die het nodig acht op kosten en op eigen risico van de aannemer.
Art 20§4 Straffen
Ingeval van dringend te verwezenlijken werken waarvan elke vertraging de veiligheid
van goederen en personen in gevaar zou kunnen brengen of belangrijke hinder voor
het verkeer zou kunnen veroorzaken, zal elk gedeeltelijk overschrijden van de termijn
een speciale boete van 500 EUR per kaldenderdag vertraging bestraft worden.
Art. 24 - Aard van de aanneming
De aanneming vormt een overeenkomst volgens prijslijst. De wijziging van de
hoeveelheden is verboden. Van de werkelijke uitgevoerde oppervlakten wordt een
tegenstrijdige opmeting gemaakt, waarna een verrekening wordt opgesteld.
Indien de aannemer persoonlijk, ofwel de afgevaardigde beambte die gemachtigd is
in zijn naam te handelen, bij de door beambten van het Bestuur bepaalde dag en
uur van deze opmeting niet aanwezig zijn, zal deze opmeting toch doorgaan en
mag de aannemer geen enkel bezwaar betreffende maten en hoeveelheden meer
maken.

L'entrepreneur est tenu, moyennant le prix d'adjudication, d'exécuter aux
emplacements indiqués, à ses frais, risques et périls, tous les travaux constituant
son entreprise, tels qu'ils résultent des conditions des cahiers des charges, détails
et métrés joints à l’offre, toutes les indications données par ces documents se
complétant les unes par les autres et pouvant toutes être invoquées.
Art. 25 §1- Eléments inclus dans le prix
Conformément aux dispositions reprises dans l'Art. 25. - § 1. du Cahier Général des
Charges, il est explicitement rappelé à l'entrepreneur que toutes les redevances et
les coûts quelconques CCT 2000 A1. 41 (telles que C.R.R., C.S.T.C., taxe de
versage, etc.) sont censés être inclus dans les prix unitaires et globaux du métré.
Redevance C.R.R.
"Nous attirons l'attention des soumissionnaires sur le fait qu'il n'est pas prévu, dans
le métré, de poste séparé pour la redevance au C.R.R..
Toutefois, les entrepreneurs doivent s'acquitter d'une redevance au C.R.R., en
application des arrêtés ministériels des 5 mai 1952, 20 juillet 1978 et 5 février 1981.
Les soumissionnaires doivent inclure cette redevance due, dans les prix de leur
offre entrant en ligne de compte pour la redevance (Cfr. Art. 96. - § 4. de l'A.R. du 8
janvier 1996 relatif aux marchés publics de travaux, de fournitures et de services et
aux concessions de travaux publics.
Cette redevance doit être payée tous les trois mois, et de sa propre initiative par
l'entrepreneur, sur base des paiements en déduction qu'il a reçu du maître de
l'ouvrage, sans attendre l'établissement de la facture finale.
La redevance définitive pour chaque contrat sera calculée sur le montant de la
facture finale établi sur base du montant de l'offre approuvée et éventuellement
modifiée par les compensations en plus ou en moins, révisions comprises, à
l'exclusion de la T.V.A.".
2. Autres éléments
- 11 -
De aannemer is verplicht tegen zijn inschrijvingsprijs al de werken van zijn
aanneming uit te voeren op zijn kosten en risico, op de aangeduide plaatsen en
volgens de voorschriften van de lastenkohieren, tekeningen en opmetingen bij de
inschrijving gevoegd. Al de gegevens van deze bescheiden vullen elkaar aan en
kunnen ingeroepen worden.
Art. 25 §1- Elementen begrepen in de prijs
Overeenkomstig de bepalingen van artikel 25 § 1 van de Algemene
Aannemingsvoorwaarden, wordt de aannemer er uitdrukkelijk aan herinnerd dat alle
bijdragen of andere kosten TB 2000 A1.41 (zoals OCW, WTCB, stortgeld, enz..)
geacht worden begrepen te zijn in de eenheidsprijzen en de globale prijzen van de
opmetingsstaat.
Bijdrage OCW
“De aandacht van de Inschrijvers wordt erop gevestigd dat in de opmeting geen
afzonderlijke post voor de OCW- bijdrage is opgenomen.
Evenwel zijn de Aannemers een bijdrage verschuldigd aan het OCW met toepassing
van de Koninklijke Besluiten van 5 mei 1952, 20 juli 1978 en 5 februari 1981.
De Inschrijvers dienen deze verschuldigde bijdrage te vervatten in hun
offerteprijzen die in aanmerking komen voor de bijdrage. (cfr. art 96 § 4 van het
K.B. van 8 januari 1996 betreffende de overheidsopdrachten voor aanneming van
werken, leveringen en diensten en de concessies voor openbare werken).
Deze bijdrage dient om de drie maanden en op eigen initiatief door de Aannemer te
worden betaald op grond van de betalingen in mindering die hij van de opdrachtgever
heeft ontvangen, zonder het opmaken van de eindafrekening af te wachten.
De definitieve bijdrage zal voor elk contract berekend worden op het bedrag van de
eindafrekening opgemaakt op grond van het bedrag der goedgekeurde offerte en
eventueel gewijzigd door de verrekeningen in meer en in min, herziening
inbegrepen, exclusief BTW”.
2. Andere factoren
L'entrepreneur choisit, sous son entière responsabilité, le mode d'exécution; il est De Aannemer kiest, onder zijn volledige verantwoordelijkheid, de wijze van
donc responsable des accidents ou dégâts pouvant se produire pendant l'exécution uitvoering; hij is dus verantwoordelijk voor de ongevallen of schade die zich zouden
des travaux et des frais en résultant même si les frais précités se produisent kunnen voordoen tijdens de uitvoering der werken en voor de onkosten die er uit
pendant une interruption des travaux (week-end, congés payés...).
voortvloeien zelfs wanneer de voornoemde onkosten zich voordoen tijdens een
onderbreking van de werken (weekend, betaald verlof ...).
Sont compris dans les prix des postes du métré de l'offre :
In de prijzen van de posten van de opmetingsstaat van de offerte zijn begrepen:
a) le tri et le nettoyage des matériaux réutilisés dans le cadre de l'entreprise ; a) het sorteren en schoonmaken van de in het kader van de aanneming opnieuw
gebruikte materialen;
b) le stockage provisoire éventuel ainsi que les transports nécessaires, dans les b) het eventueel voorlopig opslaan evenals het binnen de grenzen van de
limites du chantier, des matériaux et terres qui seront réutilisés dans bouwplaats noodzakelijk vervoer van de materialen en aarde die in de
l'entreprise ;
aanneming zullen worden hergebruikt;

c) l'évacuation (chargement, transport, déchargement) en dehors du domaine
public, dans un dépôt de l'Administration ou vers une installation de recyclage
conformément à l'Arrêté du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale
du 16 mars 1995, des matériaux et déchets généralement quelconques, qui ne
sont pas réutilisés dans le cadre de la présente entreprise, conformément aux
directives du fonctionnaire-dirigeant ;
d) Les travaux repris au métré comprennent, alors même que leur description n'en
ferait pas mention, l'évacuation des terres surabondantes et détritus de tout
genre hors du domaine public, ainsi que le nettoyage de la route aux abords
des chantiers et l'entretien dans les limites fixées.
Toutes les installations, engins, etc....concernant les moyens d'exécution, doivent
être enlevés immédiatement après l'achèvement des travaux ayant nécessité leur
présence sur chantier.
L'entrepreneur est tenu d'évacuer quotidiennement tous les matériaux et
détritus du chantier quelconques abandonnés sur le domaine public, et de
tenir en tous temps le chantier en parfait état de propreté y compris les
trottois adjacents qui devront être balayés régulièrment.
- 12 -
Art. 27 - Réception des matériaux Art. 27 - Keuring van de materialen
Les matériaux sont réceptionnés par l'Inspecteur Général Chef de service des
Travaux ou son délégué.
L'entrepreneur a le droit d'assister au prélèvement de tous les échantillons ainsi
qu'aux essais et analyses de ceux-ci, mais il lui appartient d'en faire la demande en
temps utile au fonctionnaire dirigeant.
Art. 27. - § 1. : Réception technique – Généralités
Pour les travaux dont la quantité est indiquée en poids présumé dans le métré,
l'entrepreneur avertit à temps le délégué de l'Administration de la fourniture sur
chantier des matériaux. La mise en oeuvre des matériaux non pesés n'est pas
autorisée. Tous les travaux exécutés à l'aide de ces matériaux seront refusés. Les
bons de pesage seront fournis journellement au délégué de l'Administration sur
chantier. Le contrôle du poids des matériaux se fait aux frais de l'entrepreneur.
Art. 27. - § 2. : Modalités de réception
L'Administration a le droit de faire tout essai qui permet d'établir la conformité des
produits aux prescriptions du cahier spécial des charges. Les frais de cet essai sont
à charge de l'Administration.
c) het afvoeren (laden, vervoer, afladen) buiten het openbare domein, in een
opslagplaats van het Bestuur of naar een recyclageinstallatie overeenkomstig
het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 16 maart 1995, van
allerhande materialen en afval die in het kader van deze aanneming niet
worden hergebruikt, overeenkomstig de richtlijnen van de Leidende Ambtenaar;
d) De werken waarvan sprake in de opmetingsstaat omvatten, ook al zou dit niet
worden vermeld in hun beschrijving, het afvoeren van overtollige aarde en afval
van allerlei aard buiten het openbare domein, evenals het schoonmaken van de
wegen rond de bouwplaatsen en het onderhoud binnen de vastgestelde grenzen.
Bovendien moeten alle installaties, werktuigen, enz... betreffende de
uitvoeringsmiddelen, onmiddellijk na het beëindigen van de werken waarvoor ze op
de bouwplaats nodig waren, worden weggehaald.
De Aannemer is ertoe gehouden dagelijks allerhande materialen en afval van
de bouwplaats die op het openbaar domein werden achtergelaten, af te
voeren en de werf ten allen tijde schoon te houden met inbegrip van de
stoepen die regelmatigd zullen geveegd worden.
De materialen worden door de Inspecteur Generaal-Diensthoofd der Werken of zijn
afgevaardigde gekeurd.
De aannemer heeft het recht aanwezig te zijn, bij het nemen van de proefstukken
alsook bij de proeven en hun ontleding, mits hij daartoe tijdig de leidende
ambtenaar om verzoekt.
Art. 27. - § 1. : Technische keuring – Algemeen
Voor werken waarvan de hoeveelheid in vermoedelijk gewicht in de opmetingsstaat is
opgegeven, verwittigt de Aannemer op tijd de afgevaardigde van het Bestuur van de levering
van bouwmaterialen op de bouwplaats. Het verwerken van de materialen die niet werden
gewogen, is verboden. Alle werken uitgevoerd met behulp van deze materialen zullen worden
geweigerd. De weegbulletins worden dagelijks overhandigd aan de afgevaardigde van het
Bestuur op de bouwplaats. De controle van het gewicht van de materialen gebeurt ten laste
van de Aannemer.
Art. 27. - § 2. : Keuringsmodaliteiten
Het Bestuur heeft het recht elke niet in het bestek voorgeschreven proef te doen die
toelaat de conformiteit van de producten met de voorschriften van het bijzondere
bestek te bepalen. De kosten van deze proef vallen ten laste van het Bestuur.

Art. 27. - § 5. : Réception technique - Contre-essai
Ne sont pas considérés comme contre-essais, de nouveaux essais sur matériaux,
produits ou travaux après que ceux-ci aient fait l'objet d'un remplacement, d'une
rectification ou d'une remise en état. Ces nouveaux essais sont intégralement à
charge de l'entrepreneur y compris les frais encourus par le Maître de l'Ouvrage,
qui seront facturés selon le mode de calcul défini à l'Art. 12. du C.G.C.
Art. 27. - § 7. : Produits refusés
Si l'entrepreneur met en oeuvre des produits n'ayant pas été réceptionnés ou ne
satisfaisant pas aux prescriptions du cahier des charges, le fonctionnaire dirigeant peut
interdire la poursuite des travaux en cause, jusqu'à ce que ces produits refusés soient
remplacés par d'autres qui satisfont aux conditions du marché, sans que cette décision
engendre une prolongation du délai d'exécution ou un droit quelconque à
indemnisation. La décision est notifiée à l'entrepreneur par procès-verbal.
- 13 -
Art. 27. - § 5. : Technische keuring - Tegenproef
Nieuwe proeven die uitgevoerd worden op materialen, producten of werken nadat
deze het voorwerp hebben uitgemaakt van een vervanging, een verbetering of een
herstelling, worden niet beschouwd als tegenproeven. Deze nieuwe proeven zijn
integraal ten laste van de Aannemer, met daarin begrepen de kosten opgelopen
door de Bouwheer, die in rekening zullen worden gebracht volgens de in art. 12 van
het Algemeen Bestek bepaalde berekeningswijze
Art. 27. - § 7. : Geweigerde producten
Indien de Aannemer producten gebruikt die niet werden gekeurd of die niet voldoen
aan de voorschriften van het bestek, kan de Leidende Ambtenaar van deze werken
verbieden tot wanneer deze geweigerde producten vervangen worden door andere
die voldoen aan de voorwaarden van de opdracht, zonder dat deze beslissing een
verlenging van de uitvoeringstermijn of enig recht tot schadevergoeding tot gevolg
heeft. De beslissing wordt via proces-verbaal aan de Aannemer medegedeeld.
Art. 28 §1 - Ordre d'exécution et conduite des travaux Art. 28 § 1 - Bevel tot uitvoering en leiding van de werken
a ) Délai d'exécution a) Uitvoeringstermijn
L’adjudicataire est tenu de commencer les travaux à la date prescrite dans la lettre
d’ordre de commencer les travaux.
La durée du marché est fixée à 365 jours calendriers
b) Conduite des travaux
L'entrepreneur est tenu d'aviser le maître de l'ouvrage, en temps opportun, de toute
suspension des travaux de l'entreprise et de prendre toutes les dispositions qui
s'imposent pour maintenir les ouvrages en parfait état.
De aannemer ertoe gehouden de werken aan te vangen op de datum
voorgeschreven in de bevel tot uitvoering van de werken.
De duur van de opdracht is vastgesteld op 365 kalenderdagen
b) Leiding van de werken
c) Planning des travaux: c) Planning der werken
L’administration définit l’ordre de priorité dans lequel les travaux doivent être
exécutés.
Art. 29§1 - Interruption des travaux Art. 29 § 1 - Schorsing van de werken
L'Administration communale a le droit d'interrompre les travaux qu'elle aurait
ordonnés, pour des circonstances dont elle se réserve seule l'appréciation
moyennant juste compensation si il y a lieu. Dans ce cas, il sera tenu compte à
l'entrepreneur de la durée de ces interruptions pour la fixation du délai
d'achèvement. L'entrepreneur sera tenu de prendre toutes les dispositions voulues
De aannemer is er toe gehouden ten bekwamer tijd de bouwheer te verwittigen van
elke onderbreking van de werken der aanneming en alle gewenste schikkingen te
treffen om het goed behoud van de werken, te verzekeren.
De adminsitratie bepaalt de voorrangsorde waarin de de werken moeten uitgevoerd
worden.
Het Bestuur is bevoegd de uitvoering van het werk dat het opdroeg te doen schorsen
voor omstandigheden waarover het alleen oordeelt, zonder dat de aannemer mag
aanspraak maken op enige vergoeding; in dit geval wordt de uitvoeringstermijn
verlengd met een tijd gelijkwaardig met de door dat bevel veroorzaakte vertraging. De
aannemer dient alle nodige voorzorgsmaatregelen te nemen voor het behoud van de

pour assurer la conservation des ouvrages, ainsi que pour être en mesure de
reprendre ses travaux dès que l'Administration communale le lui signifiera.
ARTICLE 30 - ORGANISATION GENERALE DU CHANTIER
L'article 30 du cahier général des charges de l'Etat est complété comme suit:
L'entrepreneur sera responsable de tous les accidents qui pourraient survenir au
personnel employé par son entreprise. Il sera de même responsable de tous les
dommages causés à l'Etat, à la Région, à la Commune, à des voisins ou à d'autres
tiers du fait de son chantier.
L'entrepreneur sera tenu de placer, à ses frais, des poteaux, barrières ou clôtures
avec plaques de signalisation conformes au Code de la route, aux endroits à
désigner et d'éclairer pendant la nuit, également à ses frais, les endroits présentant
quelque danger pour le public.
Tous les signaux sont catadioptriques et leur propreté doit être assurée
régulièrement par l'entrepreneur. Ils sont éclairés la nuit et par temps de brouillard,
au moyen de lumière électrique.
La signalisation sera conforme à l'Arrêté Ministériel du 25 mars 1977 relatif à la
signalisation des chantiers et des obstacles sur la voie publique et à l'Arrêté
Ministériel du 11 octobre 1976 déterminant les dimensions minimales et les
conditions particulières de placement des panneaux de signalisation.
Il prendra les mesures nécessaires pour réduire au minimum la gêne qui résultera
de l'exécution de ces travaux.
Les matériaux et le matériel ne pourront être déposés sur les trottoirs de propriétés
bâties, ni contrarier l'écoulement normal des eaux pluviales.
L'entrepreneur ne pourra interrompre ni entraver la libre circulation des piétons et
des véhicules, à moins d'y être formellement autorisé. Dans ce cas, il devra
prendre, à ses frais, toutes les mesures quelconques de sûreté prescrites par les
règlements de police.
Les trottoirs et tous les endroits qui auraient été souillés, seront nettoyés
journellement et, au besoin, lavés à l'eau, le tout par les soins et aux frais de
l'entrepreneur.
- 14 -
werken en deze die nodig zijn voor de voortzetting van het werk zodra het
Gemeentebestuur het vordert.
ARTIKEL 30 - ALGEMENE ORGANISATIE VAN DE BOUWPLAATS
Artikel 30 van het algemeen lastenkohier van de Staat wordt als volgt ingevuld:
De aannemer is verantwoordelijk voor alle ongevallen die zijn bij het werk betrokken
personeel kan opdoen. Hij is ook verantwoordelijk voor alle schade door zijn werf
aan de Staat, Gewest Gemeente, buren of andere derden veroorzaakt.
De aannemer zal op kosten en overeenkomstig de voorschriften van de Wegcode,
op de aan te duiden plaatsen, de palen, hekken en afsluitingen met verkeersborden
aanbrengen en de plaatsen, die 's nachts voor het publiek gevaar opleveren,
eveneens op zijn kosten, voldoende verlichten.
Alle verkeersborden zijn licht weerkaastend en de netheid moet door de aannemer
regelmatig verzekerd worden. Ze zijn 's nachts en bij mist met elektrische lampen
verlicht.
De verkeerstekens zullen conform zijn met de voorschriften van het Ministerieel
Besluit van 25 maart 1977 betreffende de verkeerstekens van de werven en
obstakelen op de openbare wegen, alsook conform met de voorschriften van het
ministerieel besluit van 11 oktober 1976 betreffende de minimale afmetingen en de
bijzondere omstandigheden van plaatsing van de verkeersborden.
Hij neemt alle nodige maatregelen om de hinder door zijn werken veroorzaakt tot
een minimum te herleiden.
Bouwstoffen of het material mag hij in geen geval op de stoepen van de bebouwde
ervan plaatsen, noch hiermede de normale afvloeiing van het regenwater hinderen.
Behoudens uitdrukkelijke toelating mag de aannemer de vrije doorgang van de
voetgangers en voertuigen niet onderbreken noch belemmeren. In dit geval zal hij,
op zijn kosten, al de door de politieverordeningen voorgeschreven veiligheidsmaatregelen
nemen.
De aannemer reinigt, eveneens op zijn kosten dagelijks, en zo nodig met water, de
stoepen en alle bevuilde plaatsen.

En outre, l'Administration se réserve de prescrire à l'entrepreneur, toutes les
mesures de sûreté, d'ordre et de précaution qu'elle juge nécessaires, celui-ci sera
tenu de s'y conformer strictement et d'en supporter tous les frais.
L'accès aisé aux propriétés riveraines doit être maintenu durant toute la durée des
travaux.
Art. 33 - Matériaux provenant de la démolition
Tous les matériaux provenant du démontage de la chaussée, du trottoir, des
passerelles et des bordures restent la propriété de la Commune.
L'Inspecteur Général des Travaux ou son délégué décide des matériaux
susceptibles d'être réemployés ou non.
Pendant l'exécution des travaux, l'adjudicataire est tenu de faire enlever et de
transporter, par ses soins et à ses frais, tous les débris, décombres, matériaux, etc.,
au fur et à mesure de leur production. Les débris et les matériaux non réutilisables
par la Commune sont évacués par l'entrepreneur, à ses frais, sur un terrain à
rechercher par lui.
Si ces matériaux sont susceptibles d'être récupérés, ils seront soigneusement
nettoyés et débarrassés de toute matière étrangère avant d'être, soit remis en
œuvre dans le même travail, soit transportés au dépôt communal ou en tout autre
lieu désigné par l'Administration.
Art. 36 - Salaires et conditions générales de travail
L'attention des entrepreneurs est attirée sur les dispositions de l'art. 36 de l’Annexe
de l’ A.R. du 26 septembre 1996 relatif aux salaires et conditions générales du
travail. Ces dispositions s'appliquent à tous les entrepreneurs, y compris ceux dont
l'entreprise a son siège ou son domicile sur le territoire d'un autre Etat, et cela quels
que soient la nationalité et le lieu de résidence du personnel occupé.
Les réductions éventuelles des heures de travail par semaine et par équipe fixées
dans les conventions collectives ne donnent pas lieu à la prolongation du délai
d'exécution.
- 15 -
Het Bestuur behoudt zich bovendien het recht alle veiligheids- en
voorzorgsmaatregelen voor te schrijven die het onontbeerlijk acht. De aannemer is
gehouden er zich strikt naar te gedragen en dit op zijn kosten.
De ingangen van alle belendende erven moeten tijdens de uitvoering der werken
toegankelijk blijven.
Art. 33 - Afbraakmaterialen
De uit afbraak van wegenissen, stoepen, loopbruggen en kantstenen voortkomende
bouwstoffen, blijven eigendom van de Gemeente.
De Inspecteur-Generaal der Werken of zijn afgevaardigde oordelen over het al dan
niet geschikt zijn voor wedergebruik van de materialen.
Tijdens de uitvoering der werken moet de aannemer op zijn kosten het puin, de
afbraak en de materialen, enz.., regelmatig opruimen en wegvoeren, naarmate van
de productie van deze . Hij moet het puin, de modder en de in de aanneming niet
meer te verwerken materialen op zijn kosten naar een door hem uitgekozen plaats
vervoeren.
Deze materialen die wedergebruikt kunnen worden moeten behoorlijk worden
schoongemaakt alvorens zij verwerkt worden of vervoerd naar een of ander
gemeentedepot of een door het bestuur aangeduide plaats of stortplaats.
Art. 36 - Lonen en algemene arbeidsvoorwaarden
De aandacht van de aannemer wordt gevestigd op de bepalingen van Art. 36 van de
Bijlage bij het K.B., betreffende de lonen en algemene arbeidsvoorwaarden. Die
bepalingen gelden voor al de aannemers, met inbegrip van die welke hun bedrijfszetel
of hun woonplaats op het grondgebied van een andere staat hebben, onverschillig wat
de nationaliteit en verblijfplaats van het tewerkgestelde personeel is.
De eventuele verminderingen van de werkuren per week en per ploeg, vastgelegd
in de gezamenlijke overeenkomsten, geven geen aanleiding tot een verlenging van
de uitvoeringstermijn.
Art. 37 - Journal des travaux et documents pour la tenue des attachements Art. 37 - Dagboek der werken en bescheiden voor het bijhouden der
kostenrekeningen
Dès la réception de la notification de l'approbation de l’offre, l'entrepreneur met les
Journaux des Travaux nécessaires à la disposition de l'Administration. Le Journal
des Travaux sera tenu en permanence sur le chantier par le surveillant des travaux.
Vanaf de ontvangst van de kennisgeving van goedkeuring der offerte levert de
aannemer de nodige dagboeken aan het Bestuur. Het dagboek der werken zal
continu bijgehouden worden door de opzichter der werken.

Ce cahier-journal mentionnera notamment les approvisionnements, l'avancement
des travaux, les ordres et les observations ainsi que les particularités jugées utiles;
ce journal sera contresigné et daté journellement par l'entrepreneur ou son
délégué.
Les cahiers-journaux des Travaux du type officiel seront fournis gratuitement par
l'entrepreneur et en nombre suffisant aux agents de l'Administration sur simple
demande verbale.
Il y a lieu de noter que le surveillant ne peut acter au nom du Collège des
Bourgmestre et Echevins que des constatations; les décisions ou les ordres du
Collège des Bourgmestre et Echevins doivent être actés par l'ingénieur dirigeant ou
son délégué.
Les constatations d'intempéries et leurs conséquences sont contresignées au
carnet au jour le jour par le surveillant des travaux ou à défaut de celui-ci, par
l'adjudicataire; dans ce cas, la mention est contresignée pour accord et datée par le
surveillant de l'Administration pour le fonctionnaire dirigeant de service lors de sa
plus prochaine visite.
Dès le début des travaux, l'entrepreneur est tenu de fournir journellement (et en
deux exemplaires) aux agents de l'Administration, tous les renseignements sur les
ouvriers présents sur le chantier, sur les matériaux entrés, travaux exécutés etc. à
faire figurer dans le Journal des Travaux. Des retards dans la mise à disposition
des documents susmentionnés donnent lieu à l'application des pénalités spéciales,
comme prévu à l'article 20 § 4.
Le Journal des Travaux n'est à remplir que les jours de prestations.
Art. 41 - Etendue de la responsabilité de l'entrepreneur
L'entrepreneur est responsable de tous les accidents qui peuvent survenir sur son
chantier. Il est de même responsable de tous les dommages causés à la Région de
Bruxelles- Capitale, à la Commune, à des voisins ou à d'autres tiers du fait de ses
travaux.
Il doit donc prendre sous sa responsabilité toutes les mesures de sécurité pour
parer aux dangers d'accidents et à leurs conséquences qui peuvent résulter de
l'exécution des divers travaux faisant l'objet de la présente entreprise. Il est
substitué à la Commune pour toute action en dommages-intérêts qui lui est intentée
de ce chef. Il est aussi responsable de toutes infractions aux règlements de police
et de voirie; il doit donc s'y conformer exclusivement à ses frais.
L'entrepreneur répond de sa responsabilité suivant les articles 1382 et 544 du Code
civil pour tous les travaux exécutés par lui-même ou par des sous-traitants.
- 16 -
Dit dagboek zal ondermeer de bevoorradingen, de vooruitgang van de werken, de
orders en aanmerkingen, alsook de nodig geachte bijzonderheden vermelden. Dit
dagboek wordt dagelijks door de aannemer of zijn afgevaardige medeondertekend.
Dagboeken der werken van het officieel type worden gratis door de aannemer en in
voldoende aantal op eenvoudig verzoek aan de ambtenaren van het Bestuur
geleverd.
Er dient genoteerd dat de opzichter in naam van het College van Burgemeester en
Schepenen slechts vaststellingen mag doen; de beslissingen of bevelen van het
College van Burgemeester en Schepenen moeten worden genoteerd door de
leidende Ingenieur of door zijn bevoegde afgevaardigde.
De vaststellingen van weersomstandigheden en hun gevolgen worden dagelijks
door de opzichter der werken genoteerd of bij ontstentenis van deze, door de
aannemer; in dit geval, wordt de vermelding medeondertekend, voor akkoord, en
gedateerd door de afgevaardigde van het Bestuur voor de leidende Ingenieur -
Diensthoofd tijdens de volgende werfbezoeken.
Vanaf het begin der werken, is de aannemer verplicht dagelijks (in 2 exemplaren)
alle inlichtingen aangaande de werklieden aanwezig op de werf, de aangevoerde
materialen, uitgevoerde werken, enz..., die in het dagboek der werken dienen
opgetekend, mede te delen aan de agenten van het Bestuur. Het niet tijdig ter
beschikking stellen van deze documenten geeft aanleiding tot het toepassen van
speciale straffen voorzien in Art. 20 § 4.
Het dagboek moet alleen maar de werkdagen worden ingevuld.
Art. 41 – Draagwijdte van de aansprakelijkheid van de aannemer
De aannemer is verantwoordelijk voor alle ongevallen die zich kunnen voordoen op
zijn werkterrein, ook voor alle schade veroorzaakt ter nadele van het Brusselse
Hoofdstedelijk Gewest, de Gemeente, de buren of andere derden tengevolge van
deze werken.
.
Hij dient dus onder zijn verantwoordelijkheid al de geschikte maatregelen te nemen
ter voorkoming van ieder ongeval en zijn gevolgen dat door de uitvoering van de
werken van zijn onderneming kan ontstaan. Hij neemt, voor iedere rechtsvordering tot
schadevergoeding die uit dien hoofde wordt ingesteld, de plaats in van de
Gemeente.Hij is ook verantwoordelijk voor iedere overtreding op de politieverordening
en op de wets- en reglementsbepalingen van bouw- en wegenverordeningen. Hij
gedraagt zich er naar, uitsluitend op eigen kosten.
De aannemer is verantwoordelijk volgens de artikels 1382 en 544 van het Burgerlijk
Wetboek voor alle door hemzelf of door onderaannemers uitgevoerde werken.

Art. 44 – Décompte
A l'achèvement des travaux, il est dressé un décompte qui tient note du mesurage
contradictoire prescrit à l'article 24, fixant exactement les quantités exécutées.
Les prix de ces ouvrages sera établi d'après les prix unitaires du métré joint par
l'entrepreneur à son offre (travaux en plus ou en moins).
Si les travaux en plus sont de nature et/ou de modes d'exécution autres que ceux
faisant l'objet de la présente entreprise, les prix sont fixés de commun accord.
En cas de désaccord, l'entrepreneur ne pourra se refuser à effectuer les travaux; la
valeur en sera, dans ce cas, fixée lors de l'établissement du décompte.
Les mesurages de travaux seront faits par un agent de l'Administration en présence
de l'entrepreneur ou d'un géomètre désigné par lui. Si l'entrepreneur refuse
d'assister au mesurage ou de s'y faire représenter, il sera passé outre.
Le temps consacré par l'entrepreneur ou ses préposés à la surveillance de ses
ouvriers, aux réunions sur place avec les agents de l'Administration ou avec des
organismes ou sociétés appelés à intervenir sur les lieux à l'occasion des travaux,
aux visites qui seraient nécessaires hors du chantier, aux prises des échantillons ou
pour décomptes, ou aux démarches préalables à l'exécution des travaux ne peut
être porté en compte.
- 17 -
Art. 44 - Verrekeningen
Bij de voltooiing van de werken wordt een verrekening opgemaakt,die rekening houdt
met de tegenstrijdige opmeting, voorgeschreven door Art. 24, en die de uitgevoerde
hoeveelheden nauwkeurig opgeeft.
Het bedrag van deze werken wordt opgemaakt volgens de eenheidsprijzen zoals zij
aangegeven werden op de door de aannemer bij zijn inschrijving gevoegde prijsjlijst
(de meer of minder uitgevoerde werken).
Zijn de bijwerken van aard en/of van uitvoeringsmodaliteiten verschillend dan de
werken die het voorwerp zijn van deze aanneming, dan worden de prijzen éénparig
bepaald.
Ingeval van onenigheid mag de aannemer het uitvoeren van het werk niet weigeren,
hierbij zal de waarde worden bepaald bij het opmaken van de verrekening.
De opmeting van de werken wordt door een gemeentebeambte in aanwezigheid van
de aannemer of een door hem aangewezen landmeter uitgevoerd. Weigert de
aannemer hierbij aanwezig te zijn of een vertegenwoordiger te sturen, dan gaat deze
opmeting toch door.
De tijd die de aannemer of zijn aangestelde besteedt aan het toezicht op zijn
werklieden, aan de samenkomsten met de gemeentebeambten of met
afgevaardigden van organismen of maatschappijen die ter plaatse worden geroepen
ter gelegenheid van de werken, aan zijn noodzakelijke verplaatsingen buiten de
werkplaats, aan het inzamelen van monsters of verrekeningen, of aan stappen die de
uitvoering der werken voorafgaan, mag niet in rekening worden gebracht.
Art. 48 - Moyen d'action de l'Administration Art. 48 - Verweermiddelen van het Bestuur
§ 1. Généralités § 1. Algemeenheden
Toute contravention aux clauses du cahier des charges ou aux ordres donnés en Iedere overtreding van de bepalingen van het bestek of van de bevelen ter
exécution de ces clauses, donne lieu de plein droit, à une pénalité prévue à l’article uitvoering van deze bepalingen gegeven, geven van rechtswege aanleiding tot een
20 § 4 du CGC.
straf voorzien in het artikel 20 § 4 van het BB.
§ 2. Amendes pour retard § 2. Boeten wegens te late uitvoering
Les amendes de retard calculées suivant la formule prévue au Cahier Général des
Charges seront appliquées de plein droit, sans autre mise en demeure que
l'échéance du terme fixé, pour chacune des phases prises isolément.
Le montant en sera, le cas échéant, prélevé sur les sommes dues à l'entrepreneur
et, en cas d'insuffisance de celles-ci sur son cautionnement, sans préjudice aux
dommages-intérêts causés par ces retards.
Deze boeten wegens te late uitvoering, berekend volgens de voorziene formule van
Het Algemene Bestek, worden van rechtswege toegepast, zonder andere
aanmaning dan het vervallen van de gestelde termijn, voor elk der gedeelten
afzonderlijk.
In voorkomend geval, wordt het bedrag afgehouden van de aan de aannemer
verschuldigde sommen, en zo nodig, van zijn borgtocht, onverminderd de
schadevergoeding door deze vertraging veroorzaakt.

§3. Mesures d'office
Voir article 20 § 6 du Cahier général des charges
Les parties s’interdisent toute citation en justice sans mise en demeure préalable.
Tout litige entre parties qui ne peut être réglé à l’amiable par voie de conciliation
volontaire, sera porté devant les tribunaux de l’Arrondissement judiciaire de
Bruxelles- Capitale.
DEUXIEME PARTIE - CLAUSES TECHNIQUES
Les prescriptions des articles suivants modifient et complètent :
Le cahier des charges – type 2000 concernant les voiries de la Région
Bruxelles-Capitale;
DEMONTAGE DES REVETEMENTS ASPHALTIQUES EXISTANTS
Les moyens de démontage ou éventuellement le rabotage des revêtements
asphaltiques existants sont laissés au choix de l'entrepreneur. Ils seront
judicieusement choisis primo pour éviter toutes les dégradations au revêtement
sous-jacent en pavés de rue, secundo pour pouvoir travailler les rues à profil en
travers bombés et tertio, pour ne pas abîmer les trottoirs, les avaloirs et autres.
Les fraiseuses mécaniques de 50 cm de large sont vivement conseillées pour les
surfaces ainsi que le démontage manuel à l’aide de marteaux piqueurs par exemple
pour les bandes d’asphalte de 20 à 30 cm restant le long des bordures de trottoirs
après raclage.
Il est strictement interdit d’utiliser des engins pour soulever ou briser l’asphalte.
l’entrepreneur veillera également à utiliser des engins compatibles avec la
portance faible des voies publiques à traiter.
Ils seront cependant soumis au fonctionnaire délégué avant exécution des travaux.
Le pourtour des parties d'asphalte à démolir devra cependant être entièrement
découpé à la tronçonneuse ou à la tranche, jusqu'à la fondation pour des parties
défectueuses, les bords seront ravivés et coupés bien verticalement suivant les
lignes droites et se recoupant à angle droit et disposés autant que possible dans
une direction imposée par le fonctionnaire dirigeant.
Par ailleurs, nous soulignons qu’il s’agit d’anciennes voiries dont le revêtement
sous-jacent en pavés de rue n’est pas toujours régulier. Les soumissionnaires sont
tenus d’en tenir compte dans l’établissement des prix.
- 18 -
§3. Ambtshalve maatregel
Voir article 20 § 6 du Cahier général des charges
De partijen verbieden elkaar te dagvaarden zonder voorafgaande ingebrekestelling.
Elk geschil tussen de partijen dat niet door vrijwillige verzoening in der minne
geregeld kan worden, zal voor de rechtbanken van het gerechtelijk Arrondissement
van Brussel-Hoofdstad gebracht worden.
TWEEDE DEEL - TECHNISCHE BEPALINGEN
De voorschriften van de volgende artikels wijzigen en vullen aan :
Het bestek – type 2000 betreffende het wegennet van het Brusselse
Hoofdstedelijk Gewest ;
AFBRAAK VAN DE BESTAANDE KOOLWATERSTOFHOUDENDE WEG-
BEDEKKING
De middelen voor de afbraak of eventueel wegschrappen van de bestaande
asfaltverhardingen zijn overgelaten aan de keuze van de aannemer. Zij zullen
oordeelkunding gekozen worden om primo elke beschadiging aan de onderliggende
bestrating in straatkeien of andere te vermijden, om secundo te kunnen werken in
de straten met een bol dwarsprofiel en tertio om de kanstenen van de stoep, de
rioolkolken en andere niet te beschadigen.
De mechanische freesmachines van 50 cm breedte worden nadrukkelijk
aanbevolen om de oppervlaken evenals de overblijvende asfaltstroken van de 20 à
30 cm breedte langsheen de stoep handmatig op te breken (steenbikkers).
Het is verboden om machines aan te wenden om de bestaande asfaltlaag op te ruien of
te breken. De aannemer zal er over waken dat er machines aangewend worden in
overeenstemming met de draagkracht van de te behandelen openbare wegen.
Zij zullen nochtans onderworpen worden aan de Bestuursafgevaardigde vóór de
uitvoering der werken.
De omtrek van de te slopen asfaltgedeelten zal nochtans volledig moeten worden
gesneden met de zaag of de beitel, tot aan de fundering van de slechte gedeelten;
de boorden zullen worden opgekapt en verticaal gesneden in rechte lijnen, met een
rechte hoek en worden geschikt, voor zover mogelijk in een richting die door de
leidende ambtenaar wordt opgelegd.
Anderzijds onderstrepen we dat het om veroudende wegen gaat waarvan de
onderliggende bekleding in straatkeien niet altijd regelmatig is. De inschrijvers zijn
ertoe gehouden ermee rekening te houden bij het opstellen van de prijzen.

MISE EN OEUVRE DES PRODUITS HYDROCARBONES.
1. démontage et /ou rabotage, chargement et évacuation des tapis existants à un
versage que l'entrepreneur doit se procurer le tout aux soins et aux frais de
l'entrepreneur ainsi que le nettoyage soigné de la chaussée et de la fondation;
2. la fourniture et la mise en œuvre d'une couche d'accrochage sur pavage et sur
la fondation.
3. le reprofilage local des flaques et dépressions à l'aide de béton asphaltique
type BB3D
4. la fourniture et la pose de la couche de liaison et de reprofilage;
5. le rehaussement de taques d'égout et des regards de visites, des chambres de
vannes, des bornes de repérages et de toutes taques similaires;
6. la fourniture et la pose d'une couche d'accrochage sur la couche inférieure;
7. la réalisation de filets d'eau au moyen de voliges 4/4 x 15 cm;
8. la fourniture et la pose d'une couche d'usure en béton asphaltique type BB4C;
9. le badigeonnage des filets d'eau à l'aide d'émulsion cationique à 50 % minimum de
bitume (1 kg au mètre courant) + sable du Rhin sur 20 cm de largeur.
Le tapis de roulement (non les sous-couches) sera posé sans joint longitudinal.
Pour cela, l'entrepreneur utilisera deux ou plusieurs finisseuses, suivants la largeur
de la chaussée, travaillant côte à côte ou légèrement décalées, la distance
transversale entre deux engins étant au maximum d'un mètre environ.
L'entrepreneur prendra toutes les précautions nécessaires afin d'éviter le dépôt
d'hydrocarboné dans les avaloirs
.
CHAPITRE F : REVETEMENTS DE CHAUSSEES
F.2. REVETEMENTS HYDROCARBONES
F.2.1. Description
Les revêtements hydrocarbonés sont obtenus par la mise en oeuvre et le
compactage de produits hydrocarbonés composés de pierres, de sable, de filler et
de liant hydrocarboné..
- 19 -
VERWERKEN VAN DE KOOLWATERSTOFHOUDENDE PRODUKTEN
1. Opbreking en/of opruiming, opladen en verwijdering van bestaande tapijten naar
een stort waarover de aannemer dient te beschikken en dit door zijn zorgen en op
zijn kosten, alsook het verzorgd reinigen van de rijweg en van de fundering;
2. Een hechtingslaag op de bestrating en op de fundering
3. Het plaatselijk herprofileren van de inzakkingen en uithollingen met asfalt beton
type BB3D
4. De levering en het aanbrengen van een herprofileringslaag;
5. Verhogen van de riooldeksels, de deksels van de toezichtputten, de schuifkamers,
de merkstenen en van alle gelijkaardige deksels;
6. De levering en het aanleggen op de onderste laag van een kleeflaag:;
7. Het verwezenlijken van de watergreppels met planken 4/4 x 15 cm;
8. De levering en het aanbrengen van een slijtlaag in asfaltbeton type BB4C
9. Het bestrijken van de watergreppels met cationische aardpekemulsie met
minimum 50 % aardpek (1 kg per str.meter) + Rijnzand op 20 cm breedte.
De rollaag (niet de onderlagen) worden zonder langsvoeg aangelegd. Hiervoor
gebruikt de aannemer twee of meerdere afwerkingsmachines volgens de breedte
van de rijbaan, die zijde aan zijde of met licht verzet werken; de dwarsafstand
tussen beide werktuigen bedraagt maximum ongeveer één meter.
De aannemer zal aale nodige voorzieningen nemen om te vermijden dat er afval
van waterstofhoudende materialen in de straatkolken terechtkomen.
HOOFDSTUK F : BEKLEDING VAN DE WEG
F.2. BITUMINEUZE VERHARDINGEN
F.2.1. Beschrijving
De bitumineuze verhardingen worden verkregen door het verwerken en verdichten
van bitumineuze producten die zijn samengesteld uit steenslag, zand, vulstof en
een bitumineus bindmiddel.

Les couches de reprofilage et de liaison sont réalisées en produits hydrocarbonés
type BB - 3. La couche de roulement est un revêtement fermé de type BB - 4,
- 20 -
De profileer- en verbindingslagen worden uitgevoerd in bitumineuze producten van
het type BB – 3. De deklaag is ofwel een “revêtement fermé” van het type BB-1,
BB-4,
Tous les revêtements seront certifiés par un organisme de contrôle impartial agréé. Alle verhardingen worden bekrachtigd door een onpartijdig erkend
controleorganisme.
F.2.2. Clauses techniques F.2.2. Technische bepalingen
F.2.2.1. MATERIAUX F.2.2.1. MATERIALEN
Ils répondent aux prescriptions du chapitre C les concernant, à savoir : De materialen beantwoorden aan de voorschriften van hoofdstuk C die erop
betrekking hebben, zijnde:
sables § C.2.2. - zand § C.2.2.
pierres § C.3.2. - steenslag § C.3.2.
scories § C.3.3.9 - slakken § C.3.3.9
chaux § C.6.2.3. - kalk § C.6.2.3.
filler § C.7. - vulstof § C.7.
bitume § C.8.2. - bitumen § C.8.2.
émulsion de bitume § C.8.4. - bitumenemulsie § C.8.4.
fibres utilisées en tant qu’inhibiteur d’écoulement : § C.19. - vezels, gebruikt als vloeiremmers: § C.19.
concassés de débris d’enrobés bitumineux pour enrobés type BB - 3 : §
C.3.3.8.
F.2.2.2. DENOMINATION, COMPOSITION-TYPE ET CARACTERISTIQUES
- puin van bitumineus omhuld materiaal voor koudasfalt van het type BB - 3: §
C.3.3.8.
F.2.2.2. BENAMING, TYPE-SAMENSTELLING EN KENMERKEN
F.2.2.2.1. PRODUITS POUR COUCHES DE ROULEMENT F.2.2.2.1. MENGSELS VOOR TOPLAGEN
1. Revêtements fermés. 1. Dichte verhardingen.
TYPE BB-4 C
Granularité
Korrelmaat
Composition en masse :
0/10
(1)
Gewichtssamenstelling: (1)
Pierres
56 à 60
Steenslag
56 tot 60
Sable
32,5 à 36,5
Zand
32,5 tot 36,5
Filler (2 )
6,5 à 8,5
Vulstof (2)
6,5 tot 8,5
Teneur en liant (3)
6 à 7
Bindmiddel (3)
6 tot 7
Type de bitum Type
50/70
Bindmiddel e
50/70

- 21 -
Epaisseur nominale en cm (4)
Nominale dikte in cm (4)
4
(1) La composition en masse est exprimée en % de la masse de granulats secs. (1) De gewichtssamenstelling wordt uitgedrukt in % van het gewicht van de droge korrel.
(2) Au filler peut être incorporé au maximum 1 % de chaux. (2) De vulstof mag ten hoogste 1% kalk bevatten.
(3) La teneur en bitume est exprimée en % par rapport à la masse de granulats (3) Het bindmiddelgehalte wordt uitgedrukt door de verhouding van de massa
secs.
bindmiddel tot de massa van alle droge materialen.
(4) Suivant prescription des documents d’adjudication.
F.2.2.2.2. COUCHES DE LIAISON ET DE REPROFILAGE
(4) Volgens de voorschriften van de aanbestedingsdocumenten
TYPE BB - 3 D
Usage :
Toepassing
Liaison ou reprofilage Verbinding of herprofilering
Granularité
Korrelmaat
Composition en masse :
Gewichtssamenstelling
0/7
Pierres (4)
Steenslag (4)
56 à 60
Sables
Zand
33,5 à 37,5
Filler (2)
Vulstof (2)
5,5 à 7,5
Teneur en liant (3)
Bindmiddel (3)
4,8 à 5,7
Type de bitume
Type van bitumen
50/70 (5)
Epaisseurs nominales des couches de liaison
Nominale dikte van de verbindingslagen
3 cm
Epaisseur de reprofilage
Dikte profileerlagen
1,5 à 4 cm
Avec réchauffage préalable ou en centrale à tambour Sans préchauffage préalable
sécheur enrobeur
Met voorverwarming of verwarming in centrale met
droogtrommel
Zonder voorafgaande verwarming
provenant d’un lot homogène
afkomstig van homogene partij
max. 50 %
max. 10 %
provenant d’un lot non-homogène
afkomstig van niet-homogene partij
max. 20 % max. 10 %
(1) La composition en masse est exprimée en % de la masse de granulats secs. (1) De gewichtssamenstelling wordt uitgedrukt in % van het gewicht van de droge
korrel.
(2) Au filler peut être incorporé au maximum 1 % de chaux. (2) De vulstof mag ten hoogste 1% kalk bevatten.
(3) La teneur en bitume est exprimée en % par rapport à la masse de granulats (3) Het bindmiddelgehalte wordt uitgedrukt door de verhouding van de massa

- 22 -
secs. bindmiddel tot de massa van alle droge materialen.
(4) Les pourcentages de concassés de débris d’enrobés bitumineux suivants (4) De onderstaande percentages asfaltpuingranulaat kunnen worden toegevoegd
peuvent être ajoutés dans la fabrication d’enrobés de type BB - 3.
bij de fabricage van mengsels van het type BB - 3.
(5). Les documents d'adjudication peuvent prévoir l'utilisation des autres liants (5) De aanbestedingsdocumenten kunnen het gebruik van de volgende andere
suivants : bitumes additionnés, bitumes élastomères, bitume dur 10/20,...
bindmiddelen voorzien: bitumen met additieven, elastomeer-bitumen, hard bitumen
10/20, ....
F.2.2.2.3. COMPOSITION DES TRAITEMENTS DE SURFACE F.2.2.2.3. SAMENSTELLING VAN DE OPPERVLAKTEBEHANDELING
Le traitement de surface des couches de type BB-4 C est réalisé par épandage
de1,5 à 2 kg/m² de pierres de calibre 4/7 préenrobées à l’aide de 0,5 à 1,5 % en
masse de liant identique à celui de la couche traitée..
F.2.2.4. FABRICATION
Les centrales dont les mélanges sont certifiés par un organisme impartial agréé
sont conformes aux exigences de cet organisme qui prévalent sur les prescriptions
de l’article F.2.2.4.2.
F.2.2.4.1. RENSEIGNEMENTS PREALABLES A FOURNIR.
L’entrepreneur remet au fonctionnaire dirigeant, au moins 30 jours avant la pose et
pour chaque type de produit hydrocarboné, une note justificative.
De behandeling van het oppervlak van de lagen van het type BB-4 C behelst het
strooien van 1,5 tot 2 kg/m² steenslag van het kaliber 4/7; die steenslag is
vooromhuld met 0,5 tot 1,5 % van de gewichtsmassa bindmiddel, dat indentiek is
met dat van de behandelde laag.
F.2.2.4. BEREIDING
De mengcentrales waarvan de bitumineuze mengsels zijn gecertificeerd door een
onpartijdig organisme beantwoorden aan de vereisten van dit organisme, die de
overhand hebben op de voorschriften van artikel F.2.2.4.2.
F.2.2.4.1. OP VOORHAND TE VERSTREKKEN INLICHTINGEN
bezorgt de aannemer ten minste 30 dagen vóór de plaatsing en voor elk type
bitumineus product een verantwoordingsnota aan de leidende ambtenaar.
La note justificative comprend au moins les renseignements suivants : De verantwoordingsnota bevat ten minste de volgende inlichtingen:
- la composition du mélange, basée sur une méthode analytique de samenstelling van het bitumineuze mengsel, gebaseerd op een analytische
methode;
- le certificat d’origine des composants (pierres, sable, filler, liant, additifs ...) het certificaat van oorsprong van de ingrediënten (steenslag, zand, vulstof,
bindmiddel, hulpstoffen, enz.)
- la courbe granulométrique du squelette (sur tamis à mailles de 20 - 14 - 10 - 7,1 - de korrelverdelingskromme van het skelet (op zeven met mazen van 20 - 14 -
4 - 2 -0,500 - 0,250 - 0,063 mm)
10 - 7,1 - 4 -2 - 0,500 - 0,250 - 0,063 mm)
- la teneur en liant (masse du liant par rapport à la masse de l’ensemble des het bindmiddelgehalte (verhouding van de massa bindmiddel tot de massa van
granulats secs)
alle droge aggregaten)
- la teneur en liant à retrouver à l’analyse het bindmiddelgehalte dat bij de analyse moet worden vastgesteld
- les fourchettes de température préconisées pour la fabrication et le compactage de aanbevolen temperatuurgebieden voor het bereiden en het verdichten van
de l’enrobé
het bitumineuze mengsel;
- l’emplacement de la centrale d’enrobage de plaats waar de mengcentrale is opgesteld
- la confirmation de l’étude analytique par une méthode expérimentale (étude de bevestiging van het analytisch onderzoek door een experimentele methode
Marshall ou essai au simulateur de trafic).
(Marshallonderzoek of test met de verkeersimulator)
- les résultats de l'essai au simulateur de trafic (si les documents d'adjudication de resultaten van de test met de verkeersimulator (indien de
l'imposent).
aanbestedingsdocumenten deze voorschrijven).
- les résultats de l'essai Cantabro (pour les ED et les RMTO). de resultaten van de Cantabro-test (voor de ED's en de RMTO's).
Les certificats d’origine datent de moins d’1 an.
De certificaten van oorsprong moeten minder dan 1 jaar oud zijn.

F.2.2.4.2. FABRICATION
L’entreposage des enrobés hydrocarbonés est réalisé, de manière à limiter la
ségrégation, à maintenir une température uniforme et à éviter une oxydation
excessive du liant.
F.2.2.5. TRANSPORT
En cas d'utilisation de gasoil comme couche anticollante sur les parois des
camions, seule la pulvérisation en couche très mince (moins de 50 g/m²) est
admise; l'emploi de sable ou de poussier est interdit.
Les produits hydrocarbonés sont transportés par camions à benne basculante ou
équipés d'un dispositif permettant un déchargement régulier. Les parois de la
benne doivent être isolées thermiquement. Les bâches de protection sont tendues
avec dépassant par l'extérieur et maintenues par des tendeurs ou des boucles. Le
nombre de camions mis en service permet un approvisionnement régulier pour
éviter tout arrêt de mise en oeuvre.
F.2.2.6. EXECUTION
F.2.2.6.1. TEMPERATURE DE L’AIR LORS DE L’EXECUTION
- 23 -
F.2.2.4.2. BEREIDING
Bij het stapelen van de bitumineuze mengsels worden maatregelen genomen om
ontmenging te beperken, de temperatuur contant te houden en een overdadige
oxydatie van het bindmiddel te voorkomen.
F.2.2.5. VERVOER
Wanneer er gebruik wordt gemaakt van dieselolie als anti-kleeflaag voor de wanden
van de vrachtwagens, mag die uitsluitend in een dunne laag worden verstoven
(minder dan 50 g/m²); zand of fijn steengruis zijn verboden.
De bitumineuze producten worden vervoerd in vrachtwagens met kipbak of met een
inrichting die regelmatig lossen mogelijk maakt. De wanden van de kipbak moeten
thermisch geïsoleerd zijn. De dekzeilen worden aangespannen en reiken over de
randen van de kipbak; ze worden op hun plaats gehouden door spanners of lussen. Het
aantal vrachtwagens moet zó worden gekozen dat een regelmatige bevoorrading,
d.w.z. zonder onderbreking in de verwerking, wordt mogelijk gemaakt.
F.2.2.6. UITVOERING
F.2.2.6.1. TEMPERATUUR VAN DE LUCHT TIJDENS DE UITVOERING
L’exécution des couches de revêtement est interdite lorsque la température de l’air De verhardingslagen mogen niet worden uitgevoerd wanneer de luchttemperatuur
est inférieure à :
lager is dan :
- + 5° C pour les couches d’usure BB-4 + 5° C voor de toplagen van het type BB-1 en BB-4
- + 8° C pour les couches BB-3D
+ 8° C voor de lagen van het type BB-3D
F.2.2.6.2. TEMPERATURE DES ENROBES LORS DE LA MISE EN OEUVRE F.2.2.6.2. TEMPERATUUR VAN DE BITUMINEUZE MENGSELS TIJDENS
DEVERWERKING
Au début de l'épandage, les produits hydrocarbonés ont une température comprise
entre 120 et 160 °C pour les bitumes purs.
Au début du cylindrage, les produits hydrocarbonés ont une température supérieure
à 100 °C pour les bitumes purs. Dans le cas des autres liants, les températures de
compactage mentionnées dans la note justificative sont respectées.
Si l’écart est de plus de 20° C par rapport aux limites précitées, le revêtement est
immédiatement démoli et reconstruit.
F.2.2.6.3. TRAVAIL PREPARATOIRE
Avant la pose d’une couche d’enrobés, la surface de la couche sous-jacente est
nettoyée et exempte d'eau. L'application d'une couche de collage est prescrite y
compris pour la surface d'un empierrement ou du béton maigre. Cette couche est
obtenue par le répandage mécanique et de manière uniforme d'une émulsion type A
Op het ogenblik dat met het strooien wordt begonnen, hebben de bitumineuze
producten een temperatuur die is begrepen tussen 120 en 160°C voor zuiver
bitumen.
Op het ogenblik dat met het walsen wordt begonnen, hebben de bitumineuze
producten een temperatuur van meer dan 100°C voor zuiver bitumen. Bij de andere
bindmiddelen worden de verdichtingstemperaturen van de verantwoordingsnota
nageleefd.
Indien het verschil met de voornoemde toleranties groter is dan 20°C, moet de
verharding onmiddellijk worden gesloopt en terug aangelegd.
F.2.2.6.3. VOORBEREIDEND WERK
Alvorens een laag aan te brengen, moet het oppervlak van de voorgaande laag schoon
zijn en vrij van water. Er dient een kleeflaag te worden aangebracht, met inbegrip van
het oppervlak van een splitlaag of van schraal beton. Die laag wordt verkregen door het
mechanische en gelijkmatige spreiden van een emulsie van het type A die 100 tot 250

laissant 100 à 250 g/m²de bitume résiduel. Après rupture de l’émulsion, l’aspect doit
être uniformément noir (sauf en cas d’utilisation d’un finisseur à rampe intégrée).
En cas de support poreux ou fissuré, les documents d’adjudication prévoient
l’utilisation d’une émulsion de bitume élastomère, ainsi que la quantité à mettre en
oeuvre. Toute augmentation de cette quantité résultant des conditions de chantier
fait l’objet d’un paiement supplémentaire.
Toute circulation sur la couche recouverte d'émulsion est interdite, excepté celle
des camions destinés à l'approvisionnement des finisseurs. Les faces verticales
des éléments linéaires, des accessoires et des bords verticaux des zones fraisées,
qui sont en contact avec les produits hydrocarbonés sont enduites d’émulsion.
F.2.2.6.4. MISE EN ŒUVRE
Les produits hydrocarbonés sont mis en oeuvre au moyen de finisseurs comprenant
les dispositifs nécessaires d'épandage, de répartition et de précompactage des
produits enrobés sur une largeur au moins égale à celle d'une voie de circulation.
Ces machines sont équipées d'un système de commande automatique du dispositif
de réglage de la surface des couches à poser. Ce système permet d'assujettir le
profil en long des deux bords de la bande en cours de pose soit à un repère
extérieur indépendant des couches existantes, soit à un ski glissant sur la bande
adjacente. Si la pente transversale est commandée en cours de pose par un
dispositif automatique, il suffit qu'un seul des deux côtés soit assujetti. Le guidage
automatique n'est pas obligatoire pour la couche de roulement si la couche de
liaison présente le profil imposé.
Si un arrêt ne peut être évité et s’il dure plus de 10 minutes, le finisseur doit avancer
pour permettre le compactage des enrobés déjà posé et un joint transversal est
confectionné.
Les longs arrêts du finisseur sont limités à des cas de force majeure. Dans de tels
cas, le compactage des enrobés posés et un joint de reprise transversal sont
réalisés.
Aux endroits particuliers, convenus de commun accord avec le Fonctionnaire
Dirigeant, tels qu'élargissements locaux, raccordements en sifflet et en patte d'oie,
l'emploi d'un finisseur n'est pas obligatoire.
La mise en oeuvre des produits hydrocarbonés est interdite sur une surface non sèche.
- 24 -
g/m² restbitumen geeft. Na breking van de emulsie moet de laag een uniforme zwarte
kleur vertonen (behalve indien gebruik wordt gemaakt van een afwerkmachine met
geïntegreerde sproeibalk).
Ingeval van een poreuze of gescheurde onderlaag voorzien de
aanbestedingsdocumenten het gebruik van een emulsie van elastomeerbitumen
alsmede de te verwerken hoeveelheid. Elke vermeerdering van die hoeveelheid op
grond van de werfvoorwaarden vormt het voorwerp van een bijkomende betaling.
Elk verkeer op de met emulsie bedekte laag is verboden, met uitzondering van de
vrachtwagens die de afwerkmachines bevoorraden. De verticale zijden van de
lijnvormige elementen, de wegvoorzieningen en de verticale randen van de
gefreesde zones die in contact komen met de bitumineuze producten, worden
bestreken met emulsie.
F.2.2.6.4. VERWERKING
De bitumineuze producten worden verwerkt met afwerkmachins die zijn voorzien van
de nodige inrichtingen voor het spreiden, verdelen en voorverdichten van bitumineuze
mengsels over een breedte die ten minste gelijk is aan die van een rijstrook.
Die machines zijn uitgerust met een automatisch bedieningsorgaan voor het vlakmaken
van de aan te leggen lagen. Die automatische regeling moet het mogelijk maken het
lengteprofiel in te stellen van elk van de twee randen van de strook die wordt aangelegd,
daarbij steunend op hetzij een ski die glijdt over de aanliggende strook, hetzij een
uitwendige geleiding die onafhankelijk is van de bestaande lagen. Indien de dwarshelling
tijdens de aanleg wordt gecontroleerd door een automatische inrichting, volstaat het dat
één van de randen wordt ingesteld. De automatische geleiding is niet verplicht voor de
toplaag indien de verbindingslaag het vereiste profiel vertoont.
Zo een stilstand van de afwerkmachine niet kan worden vermeden en langer dan 10
minuten duurt, moet de afwerkmachine doorrijden, zodat de aangelegde bitumineuze
mengsels kunnen worden verdicht en een dwarse stortnaad kan worden aangelegd.
Lange stilstanden worden beperkt tot gevallen van overmacht. In dergelijke gevallen
worden de aangelegde bitumineuze mengsels verdicht en een dwarse stortnaad
aangelegd.
Op specifieke plaatsen, overeengekomen met de leidende ambtenaar, zoals
plaatselijke verbredingen, afgeschuinde aansluitingen en kruispunten van wegen is
een afwerkmachine niet verplicht.
Het is verboden asfalt aan te brengen op een oppervlak dat niet droog is.

- 25 -
F.2.2.6.5. CYLINDRAGE F.2.2.6.5. WALSEN
Aussitôt après le réglage et pour autant que les températures prescrites soient
respectées, le mélange est cylindré de manière uniforme au moyen de
compacteurs.
Pendant la mise en oeuvre des produits hydrocarbonés, deux rouleaux
compacteurs au moins sont en permanence sur chantier, sauf si la quantité de
produits hydrocarbonés à poser est inférieure à 2.000 m² par couche et par jour.
L’Entrepreneur dispose de deux compacteurs par Finisseur.
La masse linéaire statique d'au moins un cylindre du rouleau statique est
supérieure à 25kg/cm de génératrice. Pour le rouleau vibrant, la masse linéaire
statique d'au moins un cylindre est supérieure à 20 kg/cm de génératrice.
Pendant le cylindrage, la ou les roues motrices de l'engin compacteur sont dirigées
vers le finisseur.
Sur la couche de roulement, les dernières passes sont effectuées par un rouleau à
jante lisse, jusqu'à effacement des traces de cylindrage.
Pour le compactage, les règles suivantes sont d’application :
- pour les produits hydrocarbonés types BB - 3 et BB - 4: en cas d'utilisation d'un
compacteur vibrant, la première et les deux dernières passes sont effectuées sans
vibration.
Toute dégradation occasionnée par un engin circulant sur le revêtement
fraîchement posé est immédiatement réparée.
Dans le prix des couches de revêtements hydrocarbonés, sont également compris la
mise à hauteur, l’ajustement et la pose contre toutes taques diverses se trouvant dans
la voirie.
F.2.2.7. JOINTS
Onmiddellijk na het vlakmaken en voor zover de voorgeschreven temperaturen worden
nageleefd, wordt het bitumineuze mengsel gelijkmatig gewalst met behulp van
verdichters.
Tijdens de verwerking van de bitumineuze mengsels zijn doorlopend ten minste
twee verdichtingswalsen aanwezig, behalve indien de te verwerken hoeveelheid
bitumineuze mengsels kleiner is dan 2.000 m² per laag en per dag. De aannemer
beschikt over twee verdichters per afwerkmachine.
De statische lineaire massa van ten minste één wals van de statische rol is groter
dan 25 kg/cm generatrice. Voor de trilrol is de statische lineaire massa van ten
minste één wals groter dan 20 kg/cm
Tijdens het walsen is/zijn het/de aandrijfwiel(en) van de verdichtingsmachine naar
de afwerkmachine gericht.
Bij het walsen van de toplaag gebeuren de laatste walsbeurten met een wals met
gladde velg tot alle walssporen zijn verdwenen
Voor het verdichten gelden de volgende regels:
bitumineuze mengsels van het type BB - 3 en BB - 4: ingeval een trilwals
wordt gebruikt, wordt tijdens de twee laatste walsbeurten niet getrild.
Elke beschadiging, veroorzaakt door een machine die over de vers aangebrachte
verharding rijdt, wordt onmiddellijk hersteld.
In de prijs van de bitumineuze verhardingslagen zijn ook het op hoogte brengen,
het instellen en het aanwerken tegen diverse grondplaten in de rijweg begrepen.
F.2.2.7. VOEGEN
L’exécution des joints ne fait pas l’objet de poste séparé du métré. Behalve indien anders is bepaald, vormt de uitvoering van de voegen niet het
voorwerp van een afzonderlijke post in de opmetingsstaat.
1. Joint d'exécution simultanée 1. Gelijktijdige-uitvoeringsvoegen
Pareil joint existe lorsque deux bandes adjacentes ont été compactées
simultanément. Les joints d'exécution simultanée sont décalés de 15 cm au moins
d'une couche à l'autre.
Een dergelijke voeg ontstaat wanneer twee aanliggende stroken gelijktijdig worden
verdicht. De voegen die gelijktijdig worden uitgevoerd verspringen in de
dwarsrichting ten minste 15 cm ten opzichte van die van de onmiddellijk
onderliggende laag.

- 26 -
2. Joint de reprise 2. Hernemingsvoegen
Pareil joint existe lorsque deux bandes adjacentes ou dans le prolongement l'une
de l'autre n'ont pas été compactées simultanément; ces joints sont longitudinaux ou
transversaux.
Les joints de reprise longitudinaux sont décalés transversalement d'au moins 15 cm
d'une couche à l'autre; ils doivent être nets et parallèles à l'axe de la chaussée. Si
le profil longitudinal du bord de la bande posée en premier lieu a été abîmé ou
déformé en cours ou après la pose, ce bord est découpé mécaniquement, avant la
pose de la couche adjacente, sur une longueur au moins égale à la longueur
dégradée et sur une largeur d’au moins 5 cm. Lors de la pose de la bande
adjacente, si celle-ci à une température inférieure ou égale à 70° , un réchauffage
préalable du bord de la bande posée est réalisé par rayonnement en évitant toute
surchauffe.
Les joints de reprise transversaux sont décalés longitudinalement d'au moins 1 m
d'une couche à l'autre; ils sont perpendiculaires à l'axe de la chaussée. L'enrobé en
place est enlevé sur 30cm.
F.2.2.8. BORDS EXTERIEURS DE REVETEMENTS
Een dergelijke voeg ontstaat wanneer twee aanliggende of in elkaars verlengde
liggende stroken niet gelijktijdig werden verdicht; dit kunnen langs- of dwarsvoegen
zijn.
Overlangse hernemingsvoegen moeten ten minste 15 cm verspringen ten opzichte
van de onmiddellijk onderliggende laag; ze moeten zuiver afgewerkt zijn en
evenwijdig met de as van de rijweg lopen. Indien het langsprofiel van de boord van
de eerst gelegde strook tijdens of na het aanbrengen werd beschadigd of vervormd,
wordt die boord vóór het aanleggen van de aanliggende laag mechanisch
afgesneden over een lengte die ten minste gelijk is aan de beschadiging en over
een breedte van ten minste 5 cm. Tijdens het aanleggen van de aanliggende strook
mag de temperatuur ervan niet meer dan 70°C bedragen; de rand van de
aangelegde strook wordt op voorhand verwarmd door straling, waarbij elke
oververhitting wordt vermeden.
Dwarse hernemingsvoegen moeten ten minste 1 m verspringen ten opzichte van
die van de onmiddellijk onderliggende laag; ze lopen loodrecht op de as van de
rijweg. Het aangelegde bitumineuze mengsel wordt over een lengte van 30 cm
weggenomen
F.2.2.8. BUITENRANDEN VAN DE VERHARDINGEN
Pour les enrobés de type BB : Voor de bitumineuze mengsels van het type BB
Les tranches des bords extérieurs non contrebutés du revêtement sont enduites en
appliquant une émulsion ou un liant non dilué de même nature que celui de l’enrobé
mis en œuvre.
Lorsque la dernière couche prévue dans le cadre de l’entreprise est plus basse que
la partie supérieure de l’accessoire de la chaussée, il est procédé en bordure, sur
une largeur de 10 cm, à un traitement de surface identique à celui des joints de
reprise.
F.2.3. Résultats
Si les mélanges sont certifiés par un organisme impartial agréé, la vérification de la
conformité de la granularité et de la teneur en liant n’est pas effectuée.
Les vérifications à effectuer sont conformes aux articles F.2.3.1 à F.2.3.9 du
CCT2000 relatives à l’épaisseur, la granularité, la teneur en liant, le pourcentage
des vides, la compacité relative, les caractéristiques de surface, l’ornierage, le
coefficient de frottement transversal (CFT), la drainabilité, …
De vlakken van de niet gesteunde buitenranden van de verhardingen worden
ingestreken met een bitumenemulsie van dezelfde soort als het bindmiddel van het
verwerkte bitumineuze mengsel.
Wanneer de laatste laag, voorzien in het kader van de aanneming, lager ligt dan de
bovenzijde van de rijwegtoebehoren, wordt aan de rand over een breedte van 10
cm de oppervlakte op dezelfde manier behandeld als bij de stortnaden.
F.2.3. Resultaten
Indien de bitumineuze mengsels worden gecertificeerd door een onpartijdig, erkend
organisme, worden de gelijkvormigheid van de korrelmaat en de hoeveelheid
bindmiddel niet gecontroleerd.
De volgende controles moeten worden uitgevoerd bij artikels F.2.3.1 tot F.2.3.9 van
CCT2000 betreffende de dikte, de korreligheid, de inhoud in bindend materiaal, het
percentage leegtes, relatieve dichtheid, oppervlakkenmerken, spoorvorming,
dwarswrijvingscoëfficiënt (DWC), draineervermogen

F.2.4. Vérifications
F.2.4.1. VERIFICATIONS A PRIORI
- 27 -
F.2.4. Controles
F.2.4.1. VOORAFGAANDE CONTROLES
La conformité des matériaux est effectuée aux lieux de production ou sur chantier. De gelijkvormigheid van de materialen wordt gecontroleerd op de plaats van
productie of op de werf.
F.2.4.2. CONTROLES D’EXECUTION F.2.4.2. UITVOERINGSCONTROLES
F.2.4.2.1. LES CONTROLES AVANT LA POSE DES PRODUITS
HYDROCARBONES portent sur :
F.2.4.2.1. DE CONTROLES VÓÓR DE VERWERKING VAN DE BITUMINEUZE
MENGSELS behelzen:
- le matériel - het materiaal
- les niveaux des repères de réglage - het peil van de bakens
- l'épaisseur probable de la couche par mesure du niveau par rapport aux repères - de vermoedelijke dikte van de laag door het peil te meten ten opzichte van de
ou aux filets d'eau
bakens of straatgoten
- le relevé des températures minimales nocturnes - de gemeten nachtelijke minimumtemperatuur
- la régularité, la propreté et l'état de sécheresse du support de la couche
- de vlakheid, de zuiverheid en de droge toestand van de onderlaag van de
hydrocarbonée
bitumineuze laag
- l'application de la couche de collage sur le support - de aanwezigheid van een kleeflaag op de onderlaag
- le badigeonnage des faces verticales des éléments linéaires et des joints de - het bestrijken van de verticale vlakken van de lijnvormige elementen en van de
reprise
stortnaden
- le nombre et la conformité des finisseurs et des compacteurs.
- het aantal en de gelijkvormigheid van de afwerkmachines en de
verdichtingsmachines
F.2.4.2.2. LES CONTROLES EN COURS DE POSE portent sur :
F.2.4.2.2. DE CONTROLES TIJDENS DE VERWERKING behelzen:
- le matériel het materiaal
- le relevé de la température sous abri - de gemeten nachtelijke minimumtemperatuur
- le fonctionnement correct des finisseurs et des compacteurs - de correcte werking van de afwerk- en verdichtingsmachines
- l'absence de circulation sur la couche d'accrochage à l'exception des camions - de afwezigheid van verkeer op de hechtlaag, met uitzondering van de
approvisionnant les finisseurs
vrachtwagens die de afwerkmachines bevoorraden
- les températures des produits au cours de leur épandage et au début du
- de temperatuur van de producten tijdens het verspreiden ervan en bij het begin
cylindrage
van het walsen
- les épaisseurs des couches en cours de compactage - de dikte van de lagen tijdens het verdichten
- la régularité de surface - de vlakheid van het oppervlak
- la conformité du taux d'épandage des pierres du traitement de surface. - de gelijkvormigheid van de gestrooide hoeveelheid steenslag van de
oppervlaktebehandeling
- la composition des enrobés - de samenstelling van de bitumineuze mengsels
- la drainabilité des enrobés drainants. - het draineervermogen van het zeer open asfalt.
F.2.4.2.2.1. CONTROLE DE LA GRANULARITE ET DE LA TENEUR EN LIANT F.2.4.2.2.1. CONTROLE VAN DE KORRELMAAT EN VAN HET
BINDMIDDELGEHALTE
Toute fourniture d’enrobé hydrocarbonée est divisée en lots. Elke levering van bitumineuze mengsels is onderverdeeld in partijen.

Un lot est défini par la fourniture journalière d’un même type d’enrobé en
provenance d’une même centrale d’enrobage.
Les caractéristiques se mesurent sur des échantillons en vrac prélevés
aléatoirement au sortir du finisseur à raison de 1 échantillon par 100 t. Le nombre
d’échantillons prélevés par lot ne peut être inférieur à 3.
Le coût de ces essais est une charge d’entreprise. Tout produit hydrocarboné non
conforme est refusé.
- 28 -
Een partij wordt bepaald door de dagelijkse levering van eenzelfde type bitumineus
mengsel, afkomstig van eenzelfde asfaltcentrale.
De controles gebeuren op stalen losgestort materiaal dat willekeurig aan de uitgang
van de afwerkmachine wordt afgenomen naar rato van 1 staal per 100 t. Het aantal
stalen per partij mag niet kleiner zijn dan 3.
De kosten voor deze controles vallen ten laste van de aanneming. Elk niet conform
bitumineus mengsel wordt geweigerd.
F.2.4.2.2.2. TEMPERATURE DES ENROBES F.2.4.2.2.2. TEMPERATUUR VAN HET BITUMINEUS MENGSEL
La température d’épandage est contrôlée dans la benne du camion. De spreidingstemperatuur wordt gemeten in de laadbak van de vrachtwagen
La température de cylindrage est contrôlée avant le passage du rouleau, en des
endroits correspondant approximativement au début et à la fin du déversement d’un
camion.
De walstemperatuur wordt gemeten vóór het passeren van de wals, dit op plaatsen
die ongeveer overeenstemmen met de plek waar het eerst en laatst gestorte
bitumineus mengsel van dezelfde vrachtwagen terechtkomt.
Des contrôles supplémentaires sont effectués à chaque incident. Bij elk incident wordt tot bijkomende controles overgegaan.
F.2.4.2.2.3. REGULARITE DE SURFACE F.2.4.2.2.3. VLAKHEID
Les contrôles sont effectués immédiatement après cylindrage à raison de 10 par
1000 m², ainsi que en tous points où l’état de surface laisse supposer que la
planéité n’est pas conforme aux prescriptions. Les défauts de planéité hors
tolérance sont corrigés.
F.2.4.2.2.4. DRAINABILITE DES ENROBES DRAINANTS
Les contrôles sont effectués à raison de 1 par 1000 m² ou fraction restante de 1000
m², ainsi que en tous points où l’état de la surface laisse supposer un colmatage.
Ils sont réalisés le plus tôt possible après exécution du revêtement.
Toute surface ou partie de surface ne satisfaisant pas aux prescriptions est refusée.
Elle est démolie et reconstruite.
De controles gebeuren onmiddellijk na het walsen naar rato van 10 controles per
1000 m², alsmede op alle plaatsen waar de staat van het oppervlak laat
veronderstellen dat de vlakheid niet beantwoordt aan de voorschriften. Afwijkingen
in de vlakheid die buiten de toleranties vallen, worden verholpen.
F.2.4.2.2.4. DRAINEERVERMOGEN VAN ZEER OPEN ASFALT
De controles worden uitgevoerd naar rato van 1 per 1000 m² of per resterende
fractie van 1000 m², alsmede op alle punten waar de staat van het oppervlak een
afdichting laat veronderstellen.
De controles gebeuren zo snel mogelijk na de uitvoering van de verharding.
F.2.4.3. VERIFICATIONS A POSTERIORI F.2.4.3. CONTROLES A POSTERIORI
F.2.4.3.1. EPAISSEURS F.2.4.3.1. DIKTE
Il est prélevé aléatoirement une série de 3 carottes par 1000 m² ou fraction restante
de 1 000m² de revêtement.
Elk oppervlak of deel van een oppervlak dat niet aan de voorschriften beantwoordt
wordt geweigerd. In dit geval wordt het afgebroken en opnieuw aangelegd.
Er wordt op willekeurige plaatsen een reeks van 3 boorstalen per 1000 m² of
resterende fractie van 1000 m² verharding genomen.

Sont exclues de l'échantillonnage : Zijn uitgesloten van de bemonstering:
- 29 -
les zones au droit des joints de zones ter hoogte van de voegen
les zones où la mise en oeuvre a été faite manuellement de zones waar het bitumineuze materiaal met de hand werd verwerkt
les zones localisées avant la pose du revêtement, où l'insuffisance de niveau de zones waar ten gevolge van een ontoereikende dikte van de fundering een
de la fondation a nécessité une surépaisseur du revêtement.
overdikte van de verharding was vereist
F.2.4.3.2. POURCENTAGE DE VIDES F.2.4.3.2. PERCENTAGE HOLLE RUIMTEN
Cette vérification s'effectue sur les carottes prélevées pour la détermination de
l'épaisseur.
De controle van de holle ruimten gebeurt op de boorstalen die voor het meten van
de dikte werden genomen.
F.2.4.3.3. PLANEITE DE SURFACE A L’APL F.2.4.3.3. VLAKHEID, GEMETEN MET DE APL
Est refusé, tout bloc de dépouillement présentant Elk meetblok wordt geweigerd met
un CP2,5 m > 50 een CP2,5 m > 50
ou un CP10 m > 105 of een CP10 m > 105
ou un CP40 m > 220 of een CP40 m > 220
La planéité de surface du revêtement relatif au bloc de dépouillement litigieux est
rétablie par un moyen à agréer par le Fonctionnaire Dirigeant.
F.2.4.3.4. ORNIERAGE F.2.4.3.4. SPOORVORMING
La vérification se fait conformément aux indications du paragraphe F.2.3.7.
Si l'Entrepreneur est responsable de l’orniérage, il procède à la démolition des
superficies de revêtement orniéré jusqu'à et y compris la couche défectueuse et à
la reconstruction de ce revêtement.
De vlakheid van het oppervlak van de verharding ten opzichte van het betwiste
meetblok wordt hersteld op een door de leidende ambtenaar aanvaarde wijze.
De controle gebeurt op basis van de bepalingen van paragraaf F.2.3.7.
Indien de aannemer verantwoordelijk is voor de spoorvorming, gaat hij over tot het
opbreken van de oppervlakken waarop spoorvorming werd vastgesteld, dit tot en
met de gebrekkige laag, en tot het heraanleggen van die verharding.
F.2.4.3.5. COEFFICIENT DE FROTTEMENT TRANSVERSAL F.2.4.3.5. DWARSWRIJVINGSCOËFFICIËNT
Toute section hectométrique ou décamétrique ne présentant pas, durant toute la
période de garantie, un CFT supérieur aux valeurs fixées au F.2.3.7 est refusée.
La rugosité minimum requise devra être restaurée par et aux frais de
l’Entrepreneur, suivant une méthode agréée par le Fonctionnaire Dirigeant.
F.2.5. Paiement F.2.5.Betaling
Le paiement des postes dont l’unité est la tonne se fait sur base du poids des
produits mis en oeuvre.
A cet effet, les camions doivent être pourvus de bons de pesage fournis par un pont
de pesage officiel et agréé.
Elke hectometer of decameter waarvan de DWC tijdens de waarborgperiode niet
groter is dan de waarden in F.2.3.7, wordt geweigerd.
De minimale stroefheid moet worden hersteld door en voor rekening van de
aannemer op een door de leidende ambtenaar goedgekeurde wijze.
De posten met een ton als eenheid worden betaald op basis van het gewicht van de
verwerkte producten.
Daartoe moeten de vrachtwagens beschikken over weegbons, die door een officiële
en erkende weegbrug worden afgeleverd

Dans les mesures des surfaces portées en compte dans les travaux de voirie, la
surface des appareils de voirie, tels que : avaloirs, etc... ainsi que la surface des
taques et rails de tramways, ainsi que des joints le long des rails, ne seront pas
déduites.
CHAPITRE G. DRAINAGE ET EGOUTTAGE
G. 6. AVALOIRS
6..1. Description
Ouvrages destinés à assurer la récolte des eaux de pluie et leur évacuation vers la
canalisation tout en servant de réceptacle aux boues et détritus.
Les avaloirs seront de type "ville de Bruxelles" (cf CCT 2000) avec sortie latérale
ou vers le bas selon le cas. La grille présente le même profil que le filet d'eau.
G.6.2. Clauses techniques.
G.6.2.1. MATERIAUX.
Les avaloirs répondent aux prescriptions du § C.27.1.
Le béton de fondation C16/20 est conforme au § I.2.
G.6.2.2. EXECUTION
Les avaloirs sont posés sur une fondation en béton C 16/20 d'une épaisseur
minimale de 10cm et débordant d’au moins 10 cm sur le périmètre du puisard.
Ils sont posés à un niveau tel que la face supérieure de la grille ne dépasse pas le
niveau du filet d'eau qui y aboutit. Les grilles articulées se ferment dans le sens du
trafic.
G.6.3. Paiement.
- 30 -
Bij de metingen van de oppervlakken die in aanmerking worden genomen voor de
wegenwerken wordt het oppervlak van de wegvoorzieningen, zoals rioolkolken,
enz., het oppervlak van de grondplaten en tramrails, en de voegen langs de rails
niet in mindering gebracht.
HOOFDSTUK G: AFWATERING EN RIOLERINGEN
G.6. KOLKEN
G.6.1. Beschrijving
Werken bestemd voor het opvangen van het regenwater en de afvoer daarvan naar
de leiding en voor het opvangen van modder en afvalstoffen.
De straatkolken van het type "Stad Brussel" (cf TB 2000) met uitgang op zij of
onderaan volgens het geval. Het rooster heeft hetzelfde profiel als de goot.
G.6.2. Technische bepalingen
G.6.2.1. MATERIALEN
De kolken moeten voldoen aan de voorschriften van § C.27.1.
Het funderingsbeton C16/20 moet conform § I.2 zijn.
G.6.2.2. UITVOERING
De kolken moeten geplaatst worden op een fundering uit beton C 16/20 van
minimum 10 cm dik, die minstens 10 cm over de perimeter van de put uitsteekt.
Ze moeten op een zodanig niveau worden geplaatst dat de bovenkant van het
rooster niet
uitsteekt boven het niveau van de goot die erop uitgeeft. De gelede roosters
moeten sluiten in de richting van het verkeer.
G.6.3. Betaling
Le paiement des avaloirs s'effectue à la pièce, toutes opérations comprises. De kolken worden betaald per stuk, alle operaties inbegrepen

COMMUNE D'IXELLES GEMEENTE ELSENE
3 ème Direction 3 de Directie
TRAVAUX PUBLICS OPENBARE WERKEN
SERVICE REVÊTEMENTS, EGOUTS, PLANTATIONS. DIENST BESTRATINGEN, RIOLERINGEN EN BEPLANTINGEN
TRAVAUX DE MAINTENANCE EXTRAORDINAIRE DE REVÊTEMENTS
HYDROCARBONÉS DÉGRADÉS DE CHAUSSÉES POUR UN AN (2011-2012)
WERKEN VAN BUITENGEWOON ONDERHOUD VAN BESCHADIGDE
KOOLWATERSTOFHOUDENDE WEGBEKLEDINGEN VOOR EEN JAAR (2011 –
2012
O F F R E O F F E R T E
Pour rédiger son offre, le soumissionnaire doit utiliser le présent formulaire sur papier
libre ou tout autre document certifié conforme au modèle prévu.
L’offre et les annexes seront signées pour accord par le soumissionnaire.
Le soussigné : ...............................................................................................................
........................................................................................................................................
Om zijn inschrijving op te stellen, moet de inschrijver gebruik maken van het huidige
formulier of elk ander document conform met het voorziene model.
De offerte en de bijlagen zullen door de inschrijver voor akkoord worden
getekend.
De ondergetekende : ....................................................................................................
........................................................................................................................................
(Nom et Prénoms) ......................................................................................................... (Naam en voornamen)...................................................................................................
Qualité ou profession:.................................................................................................... Hoedanigheid of beroep: ...............................................................................................
de nationalité ................................................................................................................. nationaliteit::...................................................................................................................
représentant la société (raison sociale ou dénomination, forme et nationalité) : .... vertegenwoordiger van de aanneming (firma of benaming, rechtsvorm en
........................................................................................................................................... nationaliteit) :………………………………………………………………………..............
........................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
dont le siège social est situé n° : ………………..rue :.................................................... waarvan de zetel gevestigd is nr……………, straat ………………………………..
.................................................................................................................................. ……………………………….:…………………………………… :………………………
à : ………………………………………………………code postal: …………………….
n° de téléphone.................................................................................................................
n° de fax ...........................................................................................................................
op :………………………………………………………….postcode :…….……………
telefoonnummer ...............................................................................................................
faxnummer : .............................................................................................................

- 2 -
Adresse e-mail : ………………………………………………………………… Email adres : …………………………………………………………………………………
ou bien*
Ofwel*
La Société De Vennootschap
(Raison sociale ou dénomination, forme, nationalité, siège)
représentée par le(s) soussigné(s)
ou bien*
Les soussignés:
(pour chacun, mêmes indications que ci-dessus):
en association momentanée pour la présente entreprise,
A.
(Handelsnaam of benaming, rechtsvorm, nationaliteit, zetel)
vertegenwoordigd door de ondergetekende(n)
ofwel*
De ondergetekenden:
(voor elk van hen dezelfde gegevens als hierboven)
die zich tijdelijk hebben verenigd voor deze aanneming,
- Immatriculation(s) O.N.S.S.: n°(s) - Inschrijving(en) bij de R.S.Z. : nr(s).
- T.V.A. (uniquement en Belgique): n°(s) - B.T.W. (alleen in België) : nr(s.)
- Inscription sur la liste des entrepreneurs agréés n°(s) - Inschrijving op de lijst der erkende aannemers : nr(s).
- Catégorie(s), sous-catégorie(s) et classe(s): - categorie(ën), ondercategorie(ën) en klasse(n) :
- Inscription sur la liste des entrepreneurs enregistrés n°(s): - Inschrijving op de lijst van de geregistreerde aannemers: nr(s).:
à la date du. ......................................................................................................................
B.- Renseignements relatifs à l'agréation
Toute fausse déclaration en matière d'agréation peut entraîner l'application d'une
sanction prévue à l'article 19 de la loi du 20 mars 1991 (Moniteur du 6 avril 1991).
A.
op datum van .................................................................................................................
B.- Inlichtingen betreffende de erkenning.
Alle valse verklaringen betreffende de erkenning kunnen de toepassing van een in
artikel 19 van de wet van 20 maart 1991 (staatsblad 6 april 1991) bepaalde sanctie
tot gevolg hebben.

a) Catégorie et sous-catégorie.
1°) Cette ou ces agréation(s) correspond(ent) aux conditions fixées par le cahier
spécial des charges pour ce qui concerne la catégorie ou sous-catégorie*
ou
2°) Cette ou ces agréation(s) ne correspond(ent) pas aux conditions fixées par
le cahier spécial des charges pour ce qui concerne la catégorie ou souscatégorie.
La présente offre constitue également demande de dérogation
nécessaire *.
Un dossier complet a été introduit auprès de la Commission d'Agréation en vue
d'obtenir l'agréation nécessaire et une copie de l'attestation délivrée en vertu de
l'article 6 § 2 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 est jointe *.
b) Classe.
I. Montant de l'offre.
1°) Le montant de l'offre ne dépasse pas le maximum de la classe d'agréation
possédée *
- 3 -
ou of
2°) Le montant de l'offre dépasse le maximum de la classe d'agréation
possédée. La présente offre constitue également demande de dérogation
nécessaire.
Un dossier complet a été introduit auprès de la Commission d'Agréation en
vue d'obtenir l'agréation nécessaire et une copie de l'attestation délivrée en
vertu de l'article 6 § 2 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 est jointe *.
II. Montant maximal des travaux exécutés simultanément.
1°) a) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, ne dépassera pas le maximum
établi pour la classe d'agréation possédée *.
a) Categorie en ondercategorie.
1°) Deze erkenning(en) stemt (stemmen) overeen met de in het bijzonder
bestek vastgelegde voorwaarden betreffende de categorie of
ondercategorie *
of
2°) Deze erkenning(en) stemt (stemmen) niet overeen met de in het bijzonder
bestek vastgelegde voorwaarden betreffende de categorie of
ondercategorie. Deze offerte geldt eveneeens als de aanvraag tot een
noodzakelijke afwijking *
b) Klasse.
Een volledig dossier is bij de Erkenningscommissie ingediend om de
vereiste erkenning te verkrijgen en een kopie van het ingevolge artikel 6 §
2 van het koninklijk besluit van 26 september 1991 afgegeven attest is
hierbij gevoegd *.
I. Bedrag van de offerte.
1°) Het bedrag van de offerte overschrijdt het maximum van de verkregen
erkenningsklasse niet *.
2°) Het bedrag van de offerte overschrijdt het maximum van de verkregen
erkenningssklasse. Deze offerte geldt tevens als de noodzakelijke
aanvraag tot afwijking.
Een volledig dossier is bij de Erkenningscommissie ingediend om de
vereiste erkenning te verkrijgen en een afschrift van het ingevolge artikel 6
§ 2 van het koninklijk besluit van 26 september 1991 afgegeven attest is
hierbij gevoegd *.
II. Maximum bedrag van de gelijktijdig uitgevoerde werken.
1°) a) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval
van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden
uitgevoerd, rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde
aannemingen zal het maximum van de verkregen erkenningsklasse niet
overschrijden *.

) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, ne dépassera pas le montant
maximum mentionné sur l'attestation du ................ (2) délivrée en vertu de
l'article 3 § 3 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 (1).
ou
2°) a) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, dépassera le maximum établi
pour la classe d'agréation possédée (1).
b) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, dépassera le montant
maximum mentionné sur l'attestation du ............……… délivré en vertu de
l'article 3 § 3 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 *.
- 4 -
b) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval
van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden
uitgevoerd, rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde
aannemingen, zal het maximum bedrag, vermeld op het attest
van...................(2) afgeleverd krachtens artikel 3 § 3 van het koninklijk
besluit van 26 september 1991 (1), niet overschrijden.
of
2°) a) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval
van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden
uitgevoerd, rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde
aannemingen, zal het vastgestelde maximum van de verkregen
erkenningsklasse overschrijden (1).
b) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval
van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden
uitgevoerd, rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde
aannemingen, zal het maximum van de verkregen erkenningsklasse,
vermeld op het attest van ………………………………….afgeleverd
krachtens artikel 3 § 3 van het koninklijk besluit van 26 september 1991
overschrijden *.
La présente offre constitue également demande de dérogation nécessaire. Deze offerte is eveneens een aanvraag tot nodige afwijking.
Tous les renseignements utiles pour permettre éventuellement l'examen de cette
demande par la Commission d'Agréation seront fournis, sans délai, sur simple
demande.
C.- Mes sous-traitants de nationalité étrangère ont leur résidence effective à:
(pays, commune)
- le montant des travaux qui seront confiés à mes sous-traitants
1°) ressortissants d'un des pays de la C.E.E., s'élève à: ..........................……,- Eur
(par pays)
2°) ressortissants d'autres pays, s'élève à s'élève à: ..............……...........……,- Eur
(par pays)
D.- Les membres de mon personnel sont de nationalité:
Alle nodige inlichtingen voor een eventueel onderzoek naar deze aanvraag door
de Erkenningscommisie zullen zo vlug mogelijk op eenvoudige aanvraag worden
verstrekt.
C.- Mijn onderaannemers van vreemde nationaliteit hebben hun effectieve
woonplaats in (land, gemeente)
- Het bedrag van de werken die aan mijn onderaannemers zullen worden
toevertrouwd:
1°) onderdanen van een van de landen van E.E.G, bedraagt: ........……………,- Eur
(per land);
2°) onderdanen van andere landen, bedraagt:..……….……...............………….,-Eur
(per land).
D.- Mijn personeelsleden hebben de volgende nationaliteit:

E.- 1°) Aucun produit non originaire des Etats membres des Communautés
européennes ne sera mis en oeuvre pour l'exécution de ce marché *.
- 5 -
ou bien ofwel
2°) Conformément aux dispositions de l'article 90 § 1 er 4° de l'Arrêté Royal du 8
janvier 1996 est annexée, une note distincte, datée et signée, mentionnant
l’origine des produits à fournir et des matériaux à utiliser non originaires des
Etats membres de la Communauté européenne, avec indication par pays
d’origine de la valeur, droits de douane non compris, pour laquelle ces
produits et matériaux interviennent dans l’offre ; s’il s’agit de produits ou de
matériaux à parachever ou à mettre en œuvre sur le territoire des Etats
membres de la Communauté européenne, seule la valeur des matières doit
être indiquée. *.
Déclare, par la présente, avoir pris connaissance suffisante des conditions applicables
à ce marché et accepte qu’en matière de conditions générales ou particulières de
vente, seules celles reprises dans les conditions applicables feront foi et s'engage sur
ses biens meubles et immeubles à exécuter, conformément aux clauses et conditions
du cahier spécial des charges dont il déclare avoir une parfaite connaissance, le
marché suivant : TRAVAUX DE MAINTENANCE EXTRAORDINAIRE DE
REVÊTEMENTS HYDROCARBONÉS DÉGRADÉS DE CHAUSSÉES POUR UN
AN (2011-2012)
Moyennant la somme HTVA de :
TVA :
TOTAL TVAC :
Les paiements seront valablement opérés par virement aux comptes bancaires
des organismes financiers suivants : ..........................................................................
....................................................................................................……………………..
n° : ……………………………………………………………………………………………
ouvert au nom de:........................................................................................................
....................................................................................................……………………..
Sont également annexés à la présente offre :
E.- 1°) Voor de uitvoering van deze opdracht zullen geen producten buiten de
lidstaten van de Europese Gemeenschap gebruikt worden *.
2°) Overeenkomstig de bepalingen van artikel 90 § 1-4° van het Koninklijk Besluit
van 8 januari 1996 wordt een afzonderlijke nota, gedateerd en ondertekend,
toegevoegd met vermelding van de oorsprong van de te leveren producten en
van de te verwerken materialen die niet afkomstig zijn van de Lidstaten van de
Europese Gemeenschap, met vermelding, per land van oorsprong, van de
waarde, exclusief douanerechten, waarvoor zij in de offerte tussenkomen;
indien het producten of materialen betreft die op het grondgebied van de Lidstaten
van de Europese Gemeenschap worden ofgewerkt of verwerkt, moet
enkel de waarde van deze grondstoffen worden vermeld. *.
Verklaart bij deze, voldoende kennis te hebben genomen van de op deze opdracht toepasbare
voorwaarden en aanvaardt dat m.b.t. de algemene of bijzondere verkoopsvoorwaarden, enkel
deze die in de toepasbare voorwaarden vermeld zijn zullen een bewijs vormen zijn en verbindt
zich, op zijn roerende en onroerende goederen, uit te voeren, overeenkomstig de bepalingen
en de voorwaaarden van het bijzonder bestek waarvan hij verklaart een perfecte kennis te
hebben, de volgende opdracht : WERKEN VAN BUITENGEWOON ONDERHOUD VAN
BESCHADIGDE KOOLWATERSTOFHOUDENDE WEGBEKLEDINGEN VOOR EEN JAAR
(2011 – 2012
Tegen de prijs BTWE van : ..............................................................................................
BTW : ...............................................................................................................................
Totaal BTWI : ....................................................................................................................
De betalingen zullen geldig geschieden door storting op de bankrekeningen van
volgende financiële instellingen : ……………………………………………………….
....................................................................................................……………………..
nr. ……………………………………………………………………………………………
geopend op de naam : ………………………………………………………………………
....................................................................................................……………………..
Zijn eveneens bij de huidige offerte gevoegd :

- 6 -
- Les documents, modèles, échantillons et toutes autres informations* exigés par le - De gedateerde en getekende documenten, modellen, stalen en alle inlichtingen*
cahier spécial des charges régissant le présent marché, datés et signés.
waarvan het voorleggen vereist is door het bijzonder bestek omtrent deze opdracht.
LES VARIANTES LIBRES SONT INTERDITES DE VRIJE VARIANTEN ZIJN VERBODEN.
Fait à ……………………………, le ………………………….
Le(s) soumissionnaire(s)
1 Biffer les mentions inutiles
2 Ne pas tenir compte des produits de provenance étrangère imposés par le
cahier spécial des charges.
3 Le soumissionnaire qui n’en a pas fait la déclaration est censé ne pas utiliser
de produits ou matériaux étrangers pour l’exécution de l’ensemble de
l’entreprise.
* Biffer les mentions inutiles
Opgemaakt te……………………………., op…………………………..
De inschrijver(s),
1.. Het onnodige doorhalen.
2...Geen rekening houden met de producten van vreemde afkomst vereist door het
bestek.
3...De inschrijver die de verklaring niet heeft opgemaakt wordt vereist geen vreemde
producten of materialen aan te wenden voor de uitvoering van de hele
aanneming.
* Schrappen wat onnodig is

COMMUNE D'IXELLES
- : -
TRAVAUX PUBLICS
- : -
3ème DIRECTION
- : -
Service Revêtements –
Egouts -
Plantations
Notes importantes
N.B. L'exemplaire sur papier teinté de ce métré
récapitulatif ou autre formulaire équivalent
conforme au modèle prévu doit
obligatoirement être renvoyé dûment complété
et signé en même temps que formulaire
d’offre, faute de quoi cette dernière ne pourra
être prise en considération.
GEMEENTE ELSENE
- : -
OPENBARE WERKEN
- : -
3de DIRECTIE
- : -
Dienst Bekledingen -
Rioleringen
Beplantingen
N.B. Het exemplaar op roze papier van deze prijslijst
of ieder ander gelijkwaardig formulier
overeenkomstig met het K.B. van 8 januari
1996, moet verplicht teruggestuurd worden,
keurig vervolledigd en getekend, samen met het
offerteformulier, zonder dewelke deze laatste
niet in overweging zal kunnen genomen
worden.
TRAVAUX DE MAINTENANCE EXTRAORDINAIRE DE REVÊTEMENTS HYDROCARBONÉS DÉGRADÉS DE CHAUSSÉES POUR UN AN (2011-
2012)
WERKEN VAN BUITENGEWOON ONDERHOUD VAN BESCHADIGDE KOOLWATERSTOFHOUDENDE WEGBEKLEDINGEN VOOR EEN JAAR
(2011 – 2012)
A) Il faut entendre par démontage, démolition et évacuation :
Démontage
A. METRE RECAPITULATIF
A. RECAPITULATIEVE MEETSTAAT
Le déblai, éventuellement nécessaire et le remblaiement sous la forme, le
déterrement sans causer de détériorations, le nettoyage et le tri des matériaux ou
objets dont l'Administration (Région, Commune, S.T.I.B.,...) désire garder la propriété,
le transport dans les limites du chantier si les matériaux ou objets sont mis en oeuvre
dans l'entreprise (ce qui est mentionné expressément dans les postes du métré), le
transport vers un entrepôt dans les limites de la Région de Bruxelles-Capitale si les
objets ne sont pas remis en oeuvre, l'évacuation des déchets hors du Domaine
Public, le chargement, le déchargement et l'ensemble des activités afférentes.
L'Administration décide si les matériaux seront réutilisés.
Belangrijke nota's
A) Onder opbreken, afbreken en wegruimen dient verstaan:
Opbreken
Het eventueel nodige uitgraven en onder het grondoppervlak het ophogen, het
opdelven zonder schade, het schoonmaken, het sorteren van materialen of
voorwerpen waarvan het Bestuur (Gewest, Gemeente, M.I.V.B., ...) eigenaar
wenst te blijven, het vervoeren binnen de grenzen van de bouwplaats indien de
materialen of voorwerpen in de aanneming verwerkt worden (hetgeen uitdrukkelijk
vermeld wordt in de posten van de opmeting), het vervoeren naar een
stapelplaats binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest indien de voorwerpen
niet opnieuw worden gebruikt, het wegruimen van afval buiten het openbaar
domein, het laden, het lossen en alle bijhorende werkzaamheden.
Het Bestuur beslist of de materialen opnieuw gebruikt zullen worden.

Démolition
Le déblai éventuellement nécessaire et le remblai sous la forme, le déterrement par
tous les moyens possibles et l'évacuation des matériaux ou objets dont
l'Administration ne désire pas conserver la propriété.
Evacuation : (également enlèvement, hors du chantier ou du Domaine Public).
Le chargement, le transport et le déchargement en dehors du chantier sur des lieux
de dépôt que l'entrepreneur se procure à ses frais, ou vers une installation de
recyclage, des décombres, déchets, matériaux ou objets dont l'Administration ne
désire pas garder la propriété.
B) Sont inclus dans le prix unitaire ou le prix global de chaque poste (ou
subdivision de celui-ci), tous les travaux et fournitures de matériaux neufs, sauf
mention contraire explicite. Les éventuels postes avec la mention P.T. et P.G.
doivent être exécutés à prix global.
C) Sauf stipulation contraire, chaque poste comprend tous les travaux nécessaires
à l'exécution, conformément aux plans et au cahier des charges, même si ces
travaux ne sont pas définis explicitement dans le libellé du poste. L'ensemble
des mesures et dispositions conformes au cahier spécial des charges et/ou aux
plans et qui ne sont pas reprises dans le présent métré constitue une charge
d'entreprise.
D) Pendant toute la durée des travaux, l'entrepreneur doit assurer, en tout temps,
le libre écoulement et l'évacuation des eaux de pluie, des eaux d'infiltration et
des eaux s'écoulant dans les égouts et collecteurs. Il prend toutes les
dispositions utiles à cet effet et met en oeuvre le matériel indispensable
(pompes, tuyauteries provisoires, etc...). Tous les travaux et fournitures
nécessaires et toutes les sujétions pour le maintien du libre écoulement et pour
l'évacuation des eaux constituent une charge d'entreprise, de même que la
fourniture de la force motrice nécessaire.
- 2 -
Afbreken
Het eventueel nodige uitgraven onder het grondoppervlak, het ophogen, het
opdelven door allerlei middelen, het wegruimen van materialen of voorwerpen
waarvan het Bestuur geen eigenaar wenst te blijven.
Wegruimen : (ook verwijderen, buiten de werf of het openbaar domein)
Het laden, het vervoer en het lossen buiten de grenzen van de bouwplaats op
stapelplaatsen die op kosten van de aannemer worden aangeschaft, of naar een
recyclageinstallatie, van puin, afval, materialen of voorwerpen waarvan het
Bestuur geen eigenaar wenst te blijven.
B) Zijn bij de eenheidsprijs of de totale prijs van elke post (of onderdeel ervan)
inbegrepen, tenzij uitdrukkelijk anders vermeld: alle werken en leveringen
van nieuwe materialen.
De eventuele posten met vermelding T.P. of G.P. moeten worden uitgevoerd
tegen globale prijs.
C) Behoudens tegenstrijdige vermelding, bevat iedere post alle werken
noodzakelijk voor de uitvoering, overeenkomstig de plannen en het bestek,
zelfs indien deze werken niet expliciet vermeld worden in de beschrijving van
de post. Het geheel van maatregelen en schikkingen overeenkomstig het
bijzondere bestek en/of de plannen en die niet opgenomen zijn in de
onderhavige opmetingsstaat vormen een aannemingslast.
D) Gedurende de volledige uitvoeringstijd van deze werken dient de aannemer
te allen tijde, het vrij afvloeien en de afvoer van het regenwater, van
insijpelingswater en van het water dat in de riolen en collectoren vloeit, te
verzekeren. Hij treft hiertoe alle nodige maatregelen en zet het onontbeerlijke
materiaal in (pompen, voorlopige leidingen, enz.). Alle nodige werken en
leveringen alsook alle bijkomende werkzaamheden om de vrije afvloeiing en
afvoer van het water in stand te houden alsook de levering van de nodige
drijfkracht, zijn ten laste van de aannemer,.

N° de
poste
1.
(CCT
2000:
280)
DESCRIPTION DES
TRAVAUX
CHAPITRE I : TRAVAUX PREPARATOIRES
Raclage de revêtements hydrocarbonés sur une
profondeur de 3 à 7 cm, y compris le décapage autour
des taques, le long des bordures et des filets d'eau, le
brossage minutieux et l'évacuation des matériaux de
démolition en dehors du domaine public et autres
sujétions.
1.1. pour des superficies > 500 m²
- 3 -
OMSCHRIJVING DER
WERKEN
HOOFDSTUK I : VOORBEREIDENDE WERKEN
Affrezen van KWS- verhardingen over een diepte van 3
tot 7cm, inclusief het afkappen van de verharding rond
deksels, langs boordstenen en watergoten, het grondig
borstelen en het verwijderen van de afbraakmaterialen
buiten het openbaar domein en alle andere bijkomende
werkzaamheden.
1.1 voor oppervlakten > 500 m²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
1.2. pour des superficies comprises entre 200 et 500 m² 1.2. voor oppervlakten tussen 200 en 500 m²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
1.3. pour des superficies comprises entre 50 et 200 m² 1.3. voor oppervlakten tussen 50 en 200 m²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
1.4. pour des superficies < 50 m² 1.4. voor oppervlakten < 50 m²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Quantités
présumées
Vermoedelijk
e
hoeveelheden
15.000 m²
1.500 m²
1.500 m²
3.000 m²
Prix unit. en
chiffres
Eenheidsprijs
in cijfers
Sommes
globales en
chiffres
Globale
bedragen in
cijfers

2.
(CCT
2000 :
460b)
3.
(CCT
2000 :
641 -
643)
Démolition ou démontage de l'ancienne chaussée (se
présentant sous la forme de pavés, d'une fondation, ou
autre) sur une profondeur conventionnelle de 30 cm et
l'évacuation de tout déchet en dehors du domaine public
et à charge de l'entrepreneur.
Ce poste est essentiellement prévu pour la réparation
préalable de la fondation dans le cadre d'ancienne
tranchée et/ou d'absence de fondation.
- 4 -
Afbraak of demontage van de oude weg (wat
voorgesteld wordt door straatstenen, een fundering of
andere) op een conventionele diepte van 30 cm en het
verwijderen van aelke sort afval buiten het openbare
domein en ten laste van de ondernemer.
Deze post is essentieel voorzien voor de voorafgaande
herstelling van de fundering in het kader van de oude
sleuf en/of ontbreken van fundering.
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Prestations d'ouvriers pour travaux en régie non prévus
par le présent spécial cahier des charges. Les prix
unitaires comprennent, outre le salaire, toutes
prestations du personnel de maîtrise ainsi que les
charges et suppléments légaux. Ce poste peut être
employé pour aide aux Services Publics et/ou Sociétés
concessionnaires et/ou Maître de l'ouvrage.
3.1. Prestations pendant les heures normales de
travail, les jours ouvrables, pour main d'oeuvre
qualifiée 1er échelon.
Arbeidersprestaties voor werken in regie die niet door
het onderhavige bijzondere bestek zijn voorzien. De
eenheidsprijzen omvatten buiten het loon, alle prestaties
van het beheerspersoneel alsook de lasten en wettelijke
supplementen. Deze post kan worden gebruikt voor hulp
aan de Openbare Diensten en/of de
concessiehoudende maatschappijen en/of de
Bouwheer.
3.1 Prestaties tijdens de normale werkuren op de
werkdagen, voor geschoolde arbeiders 1e niveau.
Vermoedelijke hoeveelheid.
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
3.2. Prestations pendant les heures normales de
travail, les jours ouvrables, pour main-d'oeuvre de
manoeuvre.
3.2. Prestaties tijdens de normale werkuren op de
werkdagen, voor ongeschoolde arbeiders.
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
750 m²
20 h/u
30 h/u

4.
(CCT
2000 :
650 -
654)
5.
(CCT
2000:
752)
Matériel en régie pour travaux non compris dans ce
métré, y compris chauffeur ou opérateur.
Seul le temps effectif d'utilisation sur chantier est porté
en compte.
4.1. Location d'un camion 15 T.
- 5 -
Materieel in regie voor werken die niet bij deze
opmetingsstaat inbegrepen zijn, inclusief chauffeur of
operator.
Enkel de werkelijke tijd van gebruik op de bouwplaats
wordt in rekening gebracht.
4.1 Huur van een vrachtwagen van 15 ton
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
4.2 Location d'une grue mécanique sur pneus. 4.2 Huur van een mechanische kraan op wielen.
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
4.3 Location d'un compresseur + marteau pic. 4.3 Huur van een compressor + sloophamer.
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
4.4 Location d'une brosse mécanique. 4.4 Huur van een mechanische borstel.
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
CHAPITRE II: TERRASSEMENTS
a) Deblais:
Terrassements manuels et ou mécaniques de déblais,
nécessaires à la construction ou à la désaffectation des
égouts collecteurs et leurs chambres de chute ou/et de
visite, des raccordements y compris toutes les difficultés
d'exécution y résultant, le maintien de canalisations et
câbles non sujettes à déplacement, pompages et,
l'évacuation de terres en excès ou impropres à la
réutilisation et toutes sujétions.
En fouilles blindées, y compris blindages
HOOFDSTUK II : GRONDWERKEN
a) Afgravingen:
Manuele en/of mechanische grondwerken in uitgraving
nodig voor de constructie of bestemmingswijziging van
de hoofdriolen en bijhorende val- en inspectieputten, de
aansluitingen inclusief alle hieruit voortvloeiende
uitvoeringsmoeilijkheden, het behoud de leidingen en
kabels die niet verplaatst moeten worden, bemalingen,
het verwijderen van slechte en overtollige gronden
en alle bijkomende werkzaamheden.
In beschoeide sleuven, inclusief beschoeiing
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
16 h/u
16 h/u
16 h/u
16 h/u
150 m³

6.
(CCT
2000:
820b)
7.
(CCT
2000 :
940bis)
8.
(CCT
2000:
1133)
b) Remblais:
Terrassements de remblais en fouilles blindées ou
autres, y compris le damage et compactage et toutes
sujétions.
Au moyen de bonnes terres en provenance des déblais.
b) Ophogingen
- 6 -
Ophogingen in beschoeide sleuven of andere, inclusief
de aanstamping en compactering en elke last
Met gebruik van goede ophogingsgrond afkomstig van
de uitgravingen.
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
CHAPITRE III: SOUS FONDATIONS ET FONDATIONS HOOFDSTUK III : ONDERFUNDERINGEN EN
FUNDERINGEN
Fourniture et mise en œuvre d'une fondation en béton
maigre selon le § E.4.4., y compris le répandage, la
mise sous profil, le compactage; la couche de protection
et toutes sujétions.
Utilisé avec le poste 2 dans le cadre e la réparation de
la fondation.
Levering plaatsing van een fundering uit mager beton
volgens § E.4.4., inclusief het uitspreiden, profileren,
verdichten, de beschermlaag en alle bijkomende
werkzaamheden.
Gebruikt met de post 2 in het kader van d eherstelling
van de fundering.
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
CHAPITRE IV: REVETEMENTS HOOFDSTUK IV : VERHARDINGEN
Revêtements hydrocarbones
Fourniture et mise en oeuvre d'une couche de
reprofilage en matériaux enrobés, y compris le profilage
et cylindrage, la fourniture et la mise en oeuvre de la
couche d'adhérence et toutes sujétions.
Type BB 3 D - épaisseur : 3 cm
8.1. pour des superficies > 500 m²
Verhardingen uit koolwaterstoffen
Leveren en verwerken van een herprofileringslaag uit
omhulde materialen, inclusief het herprofileren en
aanwalsen, de levering en de verwerking van de
kleeflaag en alle bijkomende werkzaamheden.
Type BB 3 D - dikte: 3 cm
8.1 voor oppervlakten > 500 m²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
150 m³
300 m³
1.200 t

9.
(CCT
2000:127
2)
8.2. pour des superficies comprises entre 200 et 500 m²
- 7 -
8.2 voor oppervlakten tussen 200 en 500 m²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
8.3. pour des superficies comprises entre 50 et 200 m²
8.3 voor oppervlakten tussen 50 en 200 m²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
8.4. pour des superficies < 50 m²
8.4 voor oppervlakten < 50 m²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Fourniture et mise en oeuvre d’un revêtement fermé
type
BB 4 C, y compris le nettoyage préalable, couche
d'adhérence et toutes sujétions.
Epaisseur : 4 cm
9.1. pour des superficies > 500 m²
Leveren en verwerken van een gesloten verharding type
BB 4 C, inclusief het voorafgaand reinigen, de kleeflaag
en alle bijkomende werkzaamheden.
Dikte : 4 cm
9.1 voor oppervlakten > 500 m²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
9.2. pour des superficies comprises entre 200 et 500 m²
9.2 voor oppervlakten tussen 200 en 500 m²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
9.3. pour des superficies comprises entre 50 et 200 m²
9.3 voor oppervlakten tussen 50 en 200 m²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
9.4. pour des superficies < 50 m²
9.4 voor oppervlakken < 50 m²
120 t
120 t
240 t
15 000 m²
1.500 m²
1.500 m²
3.000 m²

10.
(CCT
2000:204
1)
11.
(CCT
2000:216
0)
12.
(CCT
2000:217
0)
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
CHAPITRE V: EVACUATION DES EAUX
Fourniture et pose de tuyaux en grès pour l'évacuation
des eaux pluviales entre avaloirs et vers égouts ou
chambres de visites, y compris l'épaulement et la
protection des tuyaux en sable stabilisé, fondation en
béton C 16/20 ou en sable stabilisé, raccordement aux
chambres de visite, tuyaux ou égouts existants ainsi
que les opérations de percement et de passage sous la
banquette des collecteurs et toutes sujétions.
Les terrassements en déblais et remblais sont prévus
aux chapitres correspondants.
Les pièces spéciales sont comptées à raison d'un mètre
de tuyau de même diamètre
Diamètre intérieur 15 cm
- 8 -
HOOFDSTUK V: WATERAFVOER
Leveren en plaatsen van gresbuizen voor de afvoer van
het regenwater tussen de straatkolken en de riolering of
de inspectieputten, inclusief de achtervulling en de
bescherming van de buizen met gestabiliseerd zand,
fundering uit beton C 16/20 of uit gestabiliseerd zand,
aansluiting op de inspectieputten, bestaande buizen of
rioleringen, alsook de doorboring en doorgangen onder
de bordessen van de collectoren en alle bijkomende
werkzaamheden.
De uitgravingen en ophogingen zijn voorzien in de
overeenstem-mende hoofdstukken.
De speciale stukken worden in rekening gebracht als
één meter buis van dezelfde diameter.
Binnendiameter: 15 cm
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Fourniture et pose d'avaloirs neufs, adaptés pour
l'asphalte drainant, avec coupe odeurs, type Ville de
Bruxelles, y compris les terrassements (fondations
comprises), raccordement aux tuyaux d'évacuation,
maçonneries, cimentage et goudronnage des faces
contre terre, la fondation en béton C 16/20 et toutes
sujétions.
Leveren en plaatsen van nieuwe straatkolken,
aangepast voor drainerend asfalt, met reukafsnijder,
type Stad Brussel, inclusief de grondwerken
(funderingen inbegrepen), aansluiting op de
afvoerbuizen, metselwerk, cementering en betering van
de zijden tegen de aarde, de fundering uit beton C
16/20 en alle bijkomende werkzaamheden
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mise à niveau d'avaloirs existants, y compris
terrassements en déblai et remblai, fondation en béton
C 16/20, adaptation des raccordements au tuyaux
d'écoulement et toutes sujétions.
Het op niveau brengen van bestaande straatkolken,
inclusief de grondwerken voor uitgravingen en
ophogingen, fundering uit beton C 16/20, aanpassing
van de aansluitingen op de afvoerbuizen en alle
bijkomende werkzaamheden.
15 m
15 p/stuk
30 p/stuk

13
(CCT
2000:
2341)
14.
15
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Fourniture et pose de trappillons en fonte, type à appui
périphérique pour les chambres de visite en chaussée
selon le § C.27.2, y compris cadre et toutes sujétions.
Classe D 400
- 9 -
Leveren en plaatsen van gietijzeren riooldeksels, type met
perifere steun voor de inspectieputten in de rijbaan volgens §
C.27.2, inclusief kader en alle bijkomende werkzaamheden.
Klasse D 400
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Rehaussement de taques d'égout ou de chambres de
vanne ou similaires à l'occasion de l'asphaltage d'une
voie publique, comprenant le maçonnage sous la taque
d'une épaisseur calculée pour atteindre le niveau du
futur tapis asphaltique, toutes fournitures et maind'œuvre
pour un travail complet, tout compris.
14.1. taques d'égouts, des regards de visites ou
similaires.
Verhoging van de riooldeksels of van sluitkamers of
gelijksoortige ter gelegenheid van de asfaltwerken van
de publieke weg, met inbegrip van de metselwerken
onder het deksel met een dikte berekend om het niveau
van de toekomstige asfaltbedekkingen te bereiken, alle
leveringen en handenarbeid voor een volledig werk,
alles inbegrepen
14.1. riooldeksels, deksels voor toezichtputten of gelijk
aardige.
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
14.2. chambres de vannes, bornes de repérage et
taques similaires jusqu’à 400 cm².
14.2. schuifkamers, merkstenen en of gelijkaardige
deksels tot 400 cm²
P.U. en lettres / E.P. Voluit geschreven ----------------------------------------------------------------------------------------------------------
120 p/stuk
60 p/stuk
75 p/stuk
MONTANT TOTAL DES TRAVAUX (postes 1 à 14)
TOTAAL BEDRAG DER WERKEN (posten 1 tot 14)
………… …………
MONTANT DE LA TVA (21 % du montant ci-avant)
BEDRAG VAN DE BTW (21 % van het hierbovenvermelde bedrag) ………… …………
MONTANT TOTAL DES TRAVAUX TVAC
TOTAAL DER WERKEN BTWI
Fait à / Opgemaakt te ………………………………………, le / op ………………………………..
Le Soumissionnaire / De inschrijver, Cachet de la Firme / Stempel van de Firma
(signature / handtekening)

Mottestraat 2
9771 Kruishoutem
T +32 9 383 87 35
F +32 9 383 87 55
G +32 477 545 550
piet.vercruysse@ecosafe.be
BVBA
RPR Oudenaarde BTW : BE 0474-816-384 BANK : 290-0292900-78
BOUW - MILIEU - VEILIGHEID
TOTALE OPLOSSINGEN :
Vergunningen - Werfopvolging - Projectmanagement
Milieucoördinatie - Veiligheidscoördinatie - EPB-verslaggeving - Expertisen
Pastorijstraat 12
3560 Lummen
T +32 13 33 30 03
F +32 13 32 54 61
G +32 475 73 60 78
raymond.vandyck@ecosafe.be
VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSPLAN
(KB Tijdelijke of mobiele bouwplaatsen dd.25.01.01 – art. 25 - 30)
ES11-051 : GEMEENTE ELSENE
HERSTELLINGSWERKEN VAN KOOLWATERSTOFHOUDENDE
BEKLEDINGEN VOOR EEN JAAR (2011 – 2012)
De bouwheer,
GEMEENTE ELSENE
Elsensesteenweg 168
1050 Elsene
tel :
fax :
e-mail :
Opgemaakt door :
De veiligheidscoördinator,
ECO SAFE BVBA
Ir. P. Vercruysse
Mottestraat 2
9771 Kruishoutem
tel : 09/383 87 35
fax : 09/383 87 55
e-mail : piet.vercruysse@ecosafe.be

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 1 - 1
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
01. GEGEVENS VAN HET PROJECT
01.01. VOORSTELLING PROJECT
01.01.01. KORTE BESCHRIJVING VAN HET PROJECT
Deze onderneming heeft als voorwerp de herstellingswerken van beschadigde koolwaterstofhoudene bekledingen van
de verschillende openbare wegen van de Gemeente Elsene :
het losmaken, het laden en de verwijdering van de bestaande bekleding met een laag die de aannemer moet
verzekeren, dit alles op kosten en zorgen van de aannemer alsook de instelling van koolwaterstofhoudende
bekledingen in 1 of 2 lagen :
levering en plaatsen van een verbindingslaag en reprofilering in omhuld materieel type BB3D
levering en plaatsen van een gesloten bekleding type BB-4C
het op peil brengen van de riooldeksels, sluitdeksels, ventiel, merktekens en alle gelijkaardige deksel alsook de
straatkolken
de herstellingen van de fundering door de levering en de aanweding van magere beton
de levering van deksels, riolering, straatkolken,…
andere gelijkaardige werken.
01.01.02. ADRES BOUWPLAATS
Verschillende straten gelegen op het gebied van de gemeente Elsene.
01.01.03. AARD DER WERKEN
De aanneming bevat volgende werkzaamheden die tegelijkertijd of na elkaar worden uitgevoerd volgens art. 2 §1. van
het KB dd. 25.01.01 betreffende tijdelijke of mobiele bouwplaatsen :
Activiteit VT NVT
Art. 2 § 1. 1° Graafwerken X
Art. 2 § 1. 2° Grondwerken X
Art. 2 § 1. 3° Funderings – en verstevigingswerken X
Art. 2 § 1. 4° Waterbouwkundige werken X
Art. 2 § 1. 5° Wegenwerken X
Art. 2 § 1. 6° Plaatsing van nutsleidingen, inzonderheid, riolen, gasleidingen, X
Art. 2 § 1. 7°
elektriciteitskabels, en tussenkomsten op deze leidingen, voorafgegaan door
andere in deze paragraaf bedoelde werken
Bouwwerken X
Art. 2 § 1. 8° Montage en demontage van, inzonderheid, geprefabriceerde elementen, liggers en
kolommen
X
Art. 2 § 1. 9° Inrichtings- of uitrustingswerken X
Art. 2 § 1. 10° Verbouwingswerken X
Art. 2 § 1. 11° Vernieuwbouw X
Art. 2 § 1. 12° Herstellingswerken X
Art. 2 § 1. 13° Ontmantelingswerken X
Art. 2 § 1. 14° Sloopwerken X
Art. 2 § 1. 15° Instandhoudingswerken X
Art. 2 § 1. 16° Onderhouds-, schilder- en reinigingswerken X
Art. 2 § 1. 17° Saneringswerken X
Art. 2 § 1. 18° Afwerkingswerkzaamheden behorende bij één of meer werken bedoeld in de
vorige activiteiten
X

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 1 - 2
01.01.04. IDENTIFICATIE VAN DE GEVAREN
Indeling volgens art. 26 §1. van het KB dd. 25.01.01 betreffende tijdelijke of mobiele bouwplaatsen
Activiteit VT NVT
Art. 26 § 1. 1° Werkzaamheden die de werknemers aan gevaren van bedelving, wegzinken of
vallen blootstellen, gevaren die bijzonder vergroot worden door de aard van de
werkzaamheden of van de toegepaste procédés of door de omgeving van de
arbeidsplaats of de werken.
Worden inzonderheid als bijzonder vergrote gevaren beschouwd :
a) het graven van sleuven of putten van meer dan 1,20 m diepte en het werken
aan of in deze putten;
X
b) het werken in de onmiddellijke nabijheid van materialen zoals drijfzand of
slib;
X
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
c) het werken met een valgevaar van een hoogte van 5 m of meer.
Art. 26 § 1. 2° Werkzaamheden die de werknemers blootstellen aan chemische of biologische
agentia die een bijzonder risico voor de gezondheid en de veiligheid van de
werknemers inhouden.
Art. 26 § 1. 3° Elk werk met ioniserende stralingen waarvoor de aanwijzing van gecontroleerde
of bewaakte zones zoals bepaald in artikel 2 van het koninklijk besluit van 28
februari 1963 houdende algemeen reglement op de bescherming van de
bevolking en van de werknemers tegen het gevaar van de ioniserende stralingen,
vereist is.
Art. 26 § 1. 4° Werkzaamheden in de nabijheid van elektrische hoogspanningslijnen of –kabels. X
Art. 26 § 1. 5° Werkzaamheden die de werknemers blootstellen aan een risico op verdrinking. X
Art. 26 § 1. 6° Ondergrondse werken en tunnelwerken. X
Art. 26 § 1. 7° Werkzaamheden met duikuitrusting. X
Art. 26 § 1. 8° Werkzaamheden onder overdruk. X
Art. 26 § 1. 9° Werkzaamheden waarbij springstoffen worden gebruikt. X
Art. 26 § 1. 10° Werkzaamheden in verband met de montage of demontage van geprefabriceerde
elementen.
X
01.02. GEGEVENS I.V.M. PLANNING EN VERWEZENLIJKING
01.02.01. START DER WERKEN
Cfr. bevel van aanvang.
01.02.02. DUUR DER WERKEN
Cfr. bestek.
01.02.03. FAZERING DER WERKEN
Cfr. bestek.
X
X
X

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 2 - 1
02. GEHEEL VAN PREVENTIEREGELS EN –
MAATREGELEN AANGEPAST AAN DE KENMERKEN
VAN HET BOUWWERK
De betrokken intervenanten worden gewezen op bepaalde specifieke risico’s waarmee elke (onder)aannemer of
zelfstandige aanwezig op de werf dient rekening te houden bij het opstellen van zijn specifiek veiligheids- en
gezondheidsplan met bijbehorende risico-analyse zoals beschreven wordt in hoofdstuk 03. Het betreft het geheel van
de preventieregels en -maatregelen, aangepast aan de kenmerken van het bouwwerk en voortvloeiend uit de toepassing
van de algemene preventieprincipes bedoeld in de bijlage I van het KB dd. 25.01.01 betreffende de tijdelijke of mobiele
bouwplaatsen en zoals bedoeld in artikel 27, § 1, 3°, a van dit KB :
1° de algemene maatregelen betreffende de organisatie van de tijdelijke of mobiele bouwplaats die vastgesteld
zijn door de opdrachtgever en de bouwdirecties in samenspraak met de coördinator-ontwerp en de coördinatorverwezenlijking
:
Indien er verscheidene aannemers gelijktijdig op de werf aanwezig zijn kunnen er bijzondere risico’s ontstaan, o.a.
afhankelijk van de stand der werken opdat moment en de nog voorziene resterende bouwtijd. Deze risico’s zijn op dit
ogenblik niet in te schatten. De coördinator-verwezenlijking dient tijdig op de hoogte gebracht te worden
wanneer verscheidene aannemers aanwezig zijn zodat hij de nodige specifieke maatregelen kan coördineren.
Het plan voor de werfinrichting wordt opgemaakt door de hoofdaannemer en wordt minstens 10 dagen voor de aanvang
van de werken overgemaakt aan de coördinator-verwezenlijking. Dit plan wordt bijgewerkt met de bouwheer, de
bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering, de coördinator-verwezenlijking en de medewerkende bedrijven,
voor de aanvang van de werken door deze bedrijven. Dit uitvoeringsdossier bevat verschillende plannen met
afmetingen, doorsneden, enz.
Het dossier bevat ondermeer :
de planning van de inrichting : de verdeling in interventiezones en verdeling van de taken;
een studie van de toegang tot de bouwplaats : vorm, maximum lasten, verplaatsingswegen;
de organisatie en de verkeerssignalisatie, afzonderlijke toegang voor voetgangers, machines, inrichting van de
toegang en de uitgang van de bouwplaats, toegang voor urgentievoertuigen, ...;
het rekening houden met de staat van bestaande en aanpalende gebouwen en het bepalen van de bijzondere te
nemen schikkingen;
de inplanting van verblijfszones : onthaal, kantoor, sanitair en lokalen voor de werknemers;
de voorziening van een parkeerzone, bouwplaatsmachines (toelating van de gemeente voor het gebruik maken van
de openbare weg);
de inplanting van zones voor opslag en bevoorrading (materieel, materialen, gevaarlijke producten, apparaten
onder druk, .... );
de inplanting van ontruimingsmogelijkheden voor afval (goten, laadbakken, putten, opslagtanks, enz.);
de inplanting van zones voor het ijzervlechten;
het huren en/of installeren van verschillende netten (water, elektriciteit, gas, perslucht, ....);
de voorlopige elektrische installatie van de bouwplaats met beschrijving van de elektrische installatie,
veiligheidsvoorzieningen, opstelling van kasten en verdeelkoffers;
de verluchtingsinstallatie voor de werken in besloten ruimten (liften, kruipruimten, opslagtanks,.....);
de inplanting van een lokaal voor eerste hulp, met duidelijke vermelding van de noodnummers en de hulpdiensten;
Nota 1 – Vergunningen : De ondernemingen zullen aan de coördinator een dossier voorleggen met alle nodige
vergunningen die werden bekomen (hefwerktuigen, bouwmachines, afsluitingen, verkeer, omwoners, enz.).
Nota 2 – Werfinrichtingen : De werfinrichtingen zullen met dezelfde precisie worden uitgevoerd als de werken waarbij
een uitvoeringsprogramma en een taakverdeling aan te pas komen.
2° de algemene maatregelen die voortvloeien uit de verplichtingen die worden opgelegd door de opdrachtgever
in wiens inrichting activiteiten betreffende een tijdelijke of mobiele bouwplaats worden verricht :
/
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 2 - 2
3° de vereisten die voortvloeien uit de wederzijdse inwerking van de activiteiten inzake gebruik en exploitatie op
het terrein zelf of in de nabijheid van het terrein waar de tijdelijke of mobiele bouwplaats is gevestigd :
Tijdens de werken dient er speciale aandacht besteed te worden aan de aanwezigheid en de passage van kinderen,
voornamelijk op woensdagnamiddag, tijdens week-ends en verlofperiodes. Bij de uitvoering der werken dient de
nodige aandacht besteed te worden om de minste hinder te geven aan de omwonenden op gebied van geluid, stof,
circulatie binnen de site, ophaling huisvuil, ... Voorafgaandelijk aan de werken dient de aannemer een “minder hinder”
plan aan de bouwheer, de bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering en de veiligheidscoördinator voor te
leggen.
De opslaguimten zullen precies gedefinieerd worden op het werfinrichtingsplan dat door de bouwheer, de bouwdirectie
belast met de controle op de uitvoering en de veiligheidscoördinator moet goedgekeurd zijn.
Opgeslagen materialen en materieel zullen nooit opgeslagen worden op de verkeerswegen van voetgangers of
voertuigen, noch voor de toegang van de bouwplaats of gebouwen. Bijzondere aandacht zal besteed worden aan de
toegang van de gebouwen voor de voertuigen van de nooddiensten alsook aan de toegang tot de gebouwen voor
voetgangers.
Voor de start der werken zal een plaatsbeschrijving worden uitgevoerd.
Vooraleer de uitgravingswerken aan te vangen is het verplicht bij de overheid en de diverse nutsmaatschapijen de
nodige liggingsplannen van eventuele ondergrondse nutsleidingen (elektriciteit, telefoon, gas, water en militaire
leidingen) op te vragen, de aanwezige leidingen op hun juiste ligging te detecteren en ze te signaleren.
Het KB dd.21.09.88 betreffende de voorschriften en de verplichtingen van raadplegingen en informatie bij het
uitvoeren van werken in de nabijheid van installaties van vervoer van gasachtige en andere producten door middel van
leidingen is van toepassing.
Naargelang de ligging van het bouwterrein, de soort en constitutie van de grond moet men, bij het uitgraven van de
koffer, steeds maatregelen treffen ter voorkoming van het risico voor instorting van de wand, de boordstenen, de gevels,
het straatmeubilair.
Er kunnen tijdens de werken ook nog werkzaamheden van andere fasen worden uitgevoerd. In dit geval zullen er
afspraken moeten gemaakt worden omtrent de werfzone, opslag materiaal, nutsvoorzieningen, signalisatie, veiligheid,
... De detailplanningen van de verschillende fasen en tussenkomende partijen dienen voor de aanvang der werken
besproken met en beoordeeld te worden door alle tussenkomende partijen.
4° de coördinatiemaatregelen die inzonderheid betrekking hebben op :
- de horizontale, verticale of andere verplaatsingsroutes of -zones of verkeersroutes of –zones :
Voor de werken op het openbaar domein worden de reglementaire wegsignalisatie aangebracht conform :
het MB dd. 07.05.99 betreffende “het signaleren van werken en verkeersbelemmeringen op de openbare weg”;
het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 16 juli 1998 betreffende de coördinatie en de organisatie
van de werken op de openbare weg in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest;
het Typebestek 2000 (TB2000) betreffende wegeniswerken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Voor de aanvang van de werken is er toestemming te vragen aan de overheid voor het afbakenen en signaleren van de
werf. De goedkeuring van de werfsignalisatie en het plan moet ter inzage op de werf aanwezig zijn.
De goede staat van de signalisatie moet periodiek door de directie verantwoordelijk voor de uitvoering nagezien
worden.
Indien de circulatie van de diensten voor de hulpverlening of het openbaar vervoer gehinderd zouden kunnen worden
door de signalisatie moeten zij acht dagen voor aanvang van de werken verwittigd worden door de directie
verantwoordelijk voor de uitvoering.
Een bord met vermelding van de naam en het telefoonnummer van de verantwoordelijke van de signalisatie moet op het
einde van de signalisatie duidelijk zichtbaar aangebracht worden.
Het voetgangersverkeer moet ten allen tijde mogelijk blijven op de trottoirs, loopbruggen of verkeerstroken voor
voetgangers met een bruikbare minimumbreedte van 1,20 m, behoudens afwijkingen op goedgekeurde verkeersplannen.
De loopbruggen zullen voorzien zijn van leuningen. Trottoirs, loopbruggen, verkeersstroken voor voetgangers, ...
zullen slipvrij en zullen in voldoende reine staat gehouden worden tijdens de volledige duur der werken.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 2 - 3
Verder zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01.
betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 3 - Vluchtroutes en nooduitgangen;
punt 8 - Natuurlijke en kunstverlichting van werkplekken, ruimten en verkeersroutes;
punt 10 - Verkeerroutes en gevarenzones;
punt 11 - Laadplatforms en hellingen.
De aannemers zien erop toe dat de openbare weg niet besmeurd wordt met aarde en/of slijk. De openbare weg wordt
dagelijks gereinigd.
- het hanteren van materialen en materieel, in het bijzonder de problemen van de wederzijdse inwerking tussen
hefwerktuigen op de bouwplaats of in de nabijheid ervan :
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 7 deel B afdeling II - Hefwerktuigen.
Alle gebruikte hef– en hijswerktuigen moeten gekeurd worden voor indienststelling door een erkend keuringsorganisme
(ARAB art. 280). Het geraamte, mechanisme, rolbanen, … moeten jaarlijks door een erkend keuringsorganisme
onderzocht worden (ARAB art. 281). Kabels, kettingen, haken, stangen, schijven, zwengels, remmen, slagnokken,
aanhorigheden voor het aanslaan van de lasten: kabel – en kettinglengen, stroppen, haken, hijsbanden, hijsjukken,
vorken, tangen, klemmen, hefmagneten, … moeten driemaandelijks door een erkend keuringsorganisme onderzocht
worden (ARAB art. 281).
De verslagen van het erkend keuringsorganisme zijn op de bouwplaats ter beschikking voor de veiligheidscoördinator
verwezenlijking en de met toezicht belaste ambtenaar.
- het beperken van het beroep doen op het manueel hanteren van lasten :
De bepalingen van het KB dd. 12.08.93 (CODEX titel VIII, Hoofdstuk V) betreffende het manueel hanteren van lasten
dienen te worden gevolgd.
De werkgever zorgt voor de passende organisatorische maatregelen en passende middelen met name mechanische
uitrustingen om te voorkomen dat de werknemers lasten manueel moeten hanteren.
Voor zware betonstenen moet men een hulptang voorzien voor het plaatsen van de steen.
Cementzakken mogen de 25 kg niet overtreffen
De werkgever bezorgt de werknemers de nodige inlichtingen betreffende de manier waarop lasten gehanteerd moeten
worden en over de risico’s die zij lopen bij het manueel hanteren van lasten.
- de afbakening en inrichting van opslagzones voor verschillende materialen, met name als het om gevaarlijke
stoffen of producten gaat :
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 5 - Ventilatie
punt 6 - Blootstelling aan bijzondere risico’s zijn van toepassing.
De aannemer legt voor de start der werken een werfinrichtingsplan ter goedkeuring voor aan de coördinatorverwezenlijking.
- de voorwaarden voor het opslaan, verwijderen of afvoeren van aarde, afval, puin en gruis :
De aannemer dient het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering dd.16.03.95 na te leven betreffende de
verplichte recyclage van bepaald bouw- en sloopafval. Elke aannemer die door de opdrachtgever belast wordt met het
verrichten van werkzaamheden waardoor puin (= de steenachtige en zavelachtige fractie van bouw- of sloopafval) moet
ervoor zorgen of ervoor laten zorgen dat dit wordt gerecycleerd. Hij wordt van deze verplichting ontslagen als hij
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 2 - 4
bewijst dat er binnen een straal van zestig kilometer rond de plaats waar de werkzaamheden worden verricht geen
installatie voor recyclage voorhanden is die het puin kan verwerken.
- de voorwaarden voor de verwijdering van gevaarlijke materialen :
De personen, belast met de verwijdering van gevaarlijke materialen moeten een basiskennis hebben inzake het
herkennen van gevaarlijke materialen en het nemen van de correcte preventiemaatregelen. De correcte persoonlijke
beschermingsmiddelen moeten door de werkgever ter beschikking te worden gesteld en dienen door de werknemers (en
zelfstandigen) te worden gedragen.
De personen belast met verwijdering van gevaarlijk materiaal staan onder medisch toezicht.
- het installeren en gebruiken van collectieve beschermingsmiddelen en van tijdelijke toegangswegen :
De collectieve beschermingsmiddelen zullen door de aannemer die deze geplaatst heeft, steeds in goede staat gehouden
worden. De collectieve beschermingsmiddelen zullen onder zijn verantwoordelijkheid en toezicht blijven gedurende de
duur van het gebruik op de bouwplaats.
Collectieve beschermingsmiddelen mogen nooit verwijderd worden vooraleer er andere gelijkwaardige
beschermingsmaatregelen zijn getroffen.
De eerste uitvoerende aannemer dient de nodige collectieve beschermingsmiddelen aan te brengen aan openingen en
putten en daar waar er risico is van vallen van hoogte. Deze collectieve beschermingsmiddelen mogen slechts worden
verwijderd nadat vervangende of definitieve beschermingen zijn aangebracht ! Geen enkele opening of put blijft
onafgedekt achter.
Tijdelijke leuningen die de val van personen en voorwerpen van een hoger gelegen vlak zoals daken, trappen,
werkvloeren of andere gevaarlijke zones voorkomen zullen voldoen aan de norm EN 13374 :
Klasse A : enkel voor personen die langs de leuning lopen en voor vlakke werkvloeren met een maximale helling
van 10°;
Klasse B : is ontworpen om bestand te zijn tegen een statische belasting en tegen een beperkte dynamische
belasting (uitglijden van personen die langs de leuning lopen). Bij een randbeveiliging van klasse B mag de hoek
t.o.v. de verticale as niet meer dan 15° bedragen. Openingen in de laterale beveiliging van een leuningsysteem van
klasse B mogen niet zó groot zijn dat er een bol doorheen kan met een diameter van 25 cm. Klasse B kan gebruikt
worden zonder beperking van de valafstand (de afstand waarover je kan vallen vooraleer je wordt opgevangen) als
de hoek van het dak kleiner is dan 30°. Als de valafstand beperkt wordt tot 2 m, mag de hoek maximum 60°
bedragen.
Klasse C : kan sterke dynamische krachten weerstaan. Dit leuningsysteem is berekend om de val van personen van
een steile helling te kunnen opvangen. Het plaatsen van veiligheidsnetten is hier verplicht. Klasse C kan zonder
beperking van de valafstand gebruikt worden als de hellingshoek van het dak 30° tot 45° bedraagt. Als de
valafstand beperkt wordt tot 5 m, is een hellingshoek van 45° tot 60° toegestaan. Als de valafstand meer dan 5m
bedraagt én de hellingshoek is groter dan 45°, volstaat een dakrandbeveiliging van klasse C niet. Het
leuningsysteem moet dan hoger worden geplaatst.
De bepalingen van het KB dd. 31.08.05 betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op
hoogte zijn van toepassing.
Collectieve beschermingen dienen de voorkeur te genieten, in het andere geval dienen geschikte veiligheidsgordels en -
harnassen gedragen te worden wanneer er valgevaar is (boven 2 m). In sommige gevallen kan het nodig zijn van
eveneens vangnetten te plaatsen.
Enkel werknemers die onderricht zijn omtrent het veilig werken met ladders, stellingen of hoogtewerkers, mogen deze
gebruiken. Zij dienen deze voorschriften strikt na te leven.
Stellingen en ladders moeten worden schoon gehouden.
Ladders en stellingen dienen gecontroleerd te worden door een aangestelde voor ingebruikname en vervolgens ten
minste één maal per week. Deze controles moeten worden geacteerd op een certificaat, dat steeds aanwezig is op de
bouwplaats en dat op verzoek van de coördinator aan hem wordt voorgelegd.
- het gebruik van de algemene elektrische installatie :
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 2 - 5
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 2 (deel A) - Installaties voor energiedistributie.
De elektrische installatie wordt voor indienststelling gekeurd door een erkend keuringsorganisme (volgens artikels 270
tot 273 van het AREI). Het proces-verbaal van het gelijkvormigheidsattest bevindt zich op de bouwplaats en wordt
steeds ter beschikking van de met toezicht belaste ambtenaar gehouden.
De elektrische installatie is uitgevoerd volgens het AREI en de regels van goedvakmanschap door gekwalificeerd
personeel.
- de wisselwerking met gebruiksactiviteiten op de site van de bouwplaats, inzonderheid het gebruik van
gemeenschappelijke stellingen en toegangsmiddelen :
/
- de wisselwerking met gebruiks- of exploitatieactiviteiten op de site van de bouwplaats of in de omgeving ervan :
Cfr. “3° de vereisten die voortvloeien uit de wederzijdse inwerking van de activiteiten inzake gebruik en exploitatie op
het terrein zelf of in de nabijheid van het terrein waar de tijdelijke of mobiele bouwplaats is gevestigd”.
Er moeten voorzieningen getroffen worden zodat het risico dat er schade wordt toegebracht aan bestaande leidingen en
ondergrondse installaties en, in voorkomend geval, aan de installaties aan de oppervlakte die ermee verbonden zijn, erg
klein wordt. De veiligheidsmaatregelen die genomen moeten worden bij de uitvoering van werkzaamheden in de
nabijheid van bestaande leidingen ondergrondse leidingen in het bijzonder maken integraal deel uit van de contractuele
verplichtingen. Ze zijn erop gericht de installaties goed te laten werken en ongevallen te verhinderen.
De bouwdirecties belast met de uitvoering blijven verantwoordelijk voor de veiligheidsmaatregelen die genomen
moeten worden zowel in gewone als in uitzonderlijke omstandigheden. Zij moeten de wettelijke bepalingen naleven
(ARAB, CODEX, AREI, …) alsook de richtlijnen die mogelijk voorgeschreven werden door de concessiehouders.
De zone waar er beschadiging zou kunnen optreden door de uitvoering van de werkzaamheden of door de doortocht
van vrachtwagens en/of andere mechanische toestellen wordt onmiddellijk na kennisname aangeduid door de
bouwdirectie belast met de uitvoering.
Werken in de nabijheid van sporen en aan sporen :
Het uitbreken van de bestrating alsook het uitvoeren van algemene grondwerken onder of in de onmiddellijke nabijheid
van sporen kan leiden tot destabilisatie van de sporen. Daarom mag er geen enkel werk worden uitgevoerd onder of in
de onmiddellijke omgeving van de sporen zonder voorafgaandelijke toelating van de MIVB “Dienst
Spoorinfrastructuur”.
Gezien soms de slechte staat van sommige sporen zal er tijdens het opbreken van de bestrating tussen de rails eventuele
dwarse verstevigingen aangebracht worden om vervorming van de sporen bij doorgaand tramverkeer te vermijden.
Het tramverkeer veroorzaakt in het algemeen een risico op aanrijding van personen die in de nabijheid werken van het
tramverkeer. Er moet vermeld worden dat tramvoertuigen niet onderworpen zijn aan de wegcode. De MIVB heeft
hiervoor zijn eigen reglement. Ter voorkoming van aanrijdingen kan men aangepaste verkeerssignalisatie plaatsen
alsook een snelheidsbeperking van de voertuigen opleggen.
Het is aangewezen om werkzaamheden tijdens exploitatie-uren uit te voeren tegen de verkeersstroom in (links van de
baan).
De haltes moeten toegankelijk gehouden worden voor de reizigers
Tijdens de werkzaamheden zal men moeten uitwijkplaatsen voorzien en vrij houden.
Ter hoogte van de wissels, die gedurende de werken niet elektrisch kunnen worden bediend, moeten de nodige
maatregelen worden genomen opdat de trambestuurder op een veilige wijze kan in- en uitstappen om deze wissels
manueel te bedienen.
Beschouw de bovenleiding steeds als zijnde onder spanning.
Breng de stabiliteit van de palen waaraan de bovenleiding vastgemaakt is niet in gedrang en voorkom het omvallen van
de paal door voldoende stutwerk.
Het wegnemen of onderbreken van rails stelt een probleem voor de terugkeer van de elektrische stroom naar het
onderstation of voor de aansluiting van bepaalde apparatuur aan de rails. Ondergrondse metalen structuren (gas- en
waterleidingen, kabels, …) kunnen hierdoor schade oplopen (elektrolyse). Daarom moet er bij elke onderbreking van
de terugstroomkabels en de bijhorende equipotentiale verbindingen de dienst Elektriciteit verwittigd worden teneinde
de heraansluiting zo snel mogelijk te verwezenlijken.
In het geval dat er om veiligheidsredenen of in uitzonderlijke gevallen noodzakelijk is om de bovenleiding buiten
spanning te zetten, zal hiervoor een schriftelijk aanvraag worden gericht aan het Bedieningscentrum “Park” van de
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 2 - 6
dienst Elektriciteit dat er naderhand de mogelijkheid ervan zal onderzoeken. Het eventueel plaatsen van een aarding in
dit geval valt onder de verantwoordelijkheid van de MIVB.
Bij werken aan een wissel zal elke beweging onmogelijk gemaakt worden en de elektrische onderdelen buiten spanning
gezet worden.
Bij werken in de nabijheid van ondergrondse kabels zal de aannemer voorafgaandelijk aan deze werken de nodige
voorzieningen treffen om in het bezit te zijn van de liggingsplannen. De plannen van de installaties van de MIVB
kunnen worden aangevraagd bij de bevoegde dienst.
- het in goede orde houden van de bouwplaats :
Iedere aannemer is ertoe gehouden om bij het uitvoeren van onderhouds-, reinigings- en verbouwingswerkzaamheden
alle gepaste preventiemaatregelen te treffen om milieuhinder en –verontreiniging te vermijden.
Alle afvalstoffen dienen op een selectieve manier te worden ingezameld en verwijderd. Etensresten en persoonlijk
afval, houtafval, ijzerafval, papier/karton dienen in de voorziene vuilbakken en/of containers gedeponeerd te worden.
Elke aannemer duidt een persoon aan die instaat voor het in goede orde houden van de bouwplaats.
5° de algemene modaliteiten ter verzekering van het in goede orde en met voldoende bescherming van de
gezondheid in stand houden van de bouwplaats, inzonderheid de vastgestelde voorschriften en maatregelen tot
vastlegging van de voorwaarden opdat de lokalen, bestemd voor het personeel op de bouwplaats in
overeenstemming zouden zijn met de erop toepasselijke voorschriften inzake veiligheid, gezondheid en
arbeidsvoorwaarden :
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 14 (deel A) - Sanitaire voorzieningen;
punt 15 (deel A) - Verpozingsruimten en onderkomens.
De lokalen bestemd voor het personeel worden dagelijks gereinigd.
Alle afvalstoffen dienen op een selectieve manier te worden ingezameld en verwijderd. Etensresten en persoonlijk
afval, houtafval, ijzerafval, papier/karton dienen in de voorziene vuilbakken en/of containers gedeponeerd te worden.
6° de praktische inlichtingen die specifiek zijn voor de bouwplaats wat betreft de hulpverlening, evacuatie van
personen, evenals de gemeenschappelijke organisatorische maatregelen die terzake zijn getroffen :
De telefoonnummers, adressen en het juiste adres van de werf, zullen duidelijk zichtbaar en leesbaar opgehangen
worden in de onmiddellijke omgeving van elke telefoonpost op de bouwplaats en aan de ingang van de bouwplaats. De
gegevens moeten leesbaar zijn vanop de telefoonpost.
Minimumvoorschriften op de bouwplaats inzake hulpverlening:
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 3 (deel A) - Vluchtroutes en nooduitgangen;
punt 13 (deel A) - Eerste hulp.
Cfr. hoofdstuk 05 – “Organisatie bij nood, evacuatie van een gewonden” van dit algemeen veiligheids- en
gezondheidsplan.
Elke onderneming moet over voldoende, aangepaste en conforme brandbestrijdingsmiddelen beschikken. Elke
onderneming rust zijn lokalen uit met de wettelijke voorzieningen inzake brandblussers en E.H.B.O.-materiaal.
7° de algemene modaliteiten (tijdstippen, plaatsen, frequentie) voor overleg en samenwerking op de bouwplaats
tussen de verschillende tussenkomende partijen en desgevallend de exploitanten of beheerders die een activiteit
uitoefenen op de bouwplaats zelf of in de nabijheid ervan; evenals de algemene regels betreffende het
verspreiden van informatie, instructies en bevelen aan deze personen en de algemene regels inzake het toezicht
op de tenuitvoerlegging ervan :
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 2 - 7
Er kunnen tijdens de werken ook nog werkzaamheden van andere fasen worden uitgevoerd (cfr. “3° de vereisten die
voortvloeien uit de wederzijdse inwerking van de activiteiten inzake gebruik en exploitatie op het terrein zelf of in de
nabijheid van het terrein waar de tijdelijke of mobiele bouwplaats is gevestigd”).
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 2 - 8
A. Procedures en verantwoordelijkheden : veiligheid en gezondheid
nr. document V&G verantwoordelijke frequentie bespreking / afgifte
1 lijst van personen met veiligheidsfunctie bouwdirectie uitvoering dagelijks aanwezig bij offerte
2 specifieke risico analyse
aannemer bij toewijs der werken en aan te vullen voor de start van de werken of deelfase
aannemer en SVGP aannemer en
volgens de werfevolutie
3
onderaannemer
start werfvergadering
ingenieur
bij start werf instructies aan de arbeiders door aannemer(s) bij
instructies
aannemer
toolbox meetings
V&G-coördinator
verslag
4 toolbox meeting veiligheidsverantwoordelijke
aannemer
start werf
twee wekelijks of kritieke fase
verslag toolbox meetings
bij
aannemer
aanvang werken
5 bezoeken van de V&G-coördinator V&G-coördinator
nevenaannemer
onderaannemer
zelfstandig
bij start werk met verhoogd risico
in functie van de risico’s werfvergadering
6 veiligheidsnota’s preventieadviseur aannemer in verhouding tot de risico’s
steeds bij werken met verhoogd risico
werfvergadering
7 kennisgeving van ongeval en incidenten preventieadviseur aannemer steeds werfvergadering
ongevalaangifte formulier
8 aangifte van ongevallen en analyse rapportering preventieadviseur aannemer volgens de wetgeving werfvergadering
9 keuringsverslagen elektriciteit
uitrustingen en leidingen
tijdelijke uitrustingen
en gas nutsbedrijven
aannemer
voor het dichten van de sleuven en voor
indienststelling voor ingebruikname
werfvergadering
werfvergadering
10 keuringsverslagen hef- en hijstoestellen, aannemer dagelijks bij toewijs werken
graafmachines, transportmiddelen en hun
bij indienststelling
toebehoren
werfvergadering
te voegen in veiligheidsmap werf
11 technische fiches van materialen aannemer 14 dagen voor verwerking materiaal werfvergadering
12 technische fiches en MSDS van gevaarlijke aannemer 14 dagen voor verwerking materiaal of werfvergadering
producten
gebruik van het product
te voegen in veiligheidsmap werf en op de
werkplek aanwezig
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 2 - 9
B. Procedures en verantwoordelijkheden : werf
nr. documenten : werf verantwoordelijke frequentie bespreking / afgifte
1 vergunningsdossier opdrachtgever éénmalig start werf
2 aannemingsovereenkomsten
opdrachtgever
éénmalig bij toewijs der werken
administratieve bepalingen
advies brandweer
aannemer
3 overzicht van aannemers
bouwdirectie belast met de uitvoering
éénmalig offerte
overzicht van de onderaannemers
overzicht van het aantal werknemers
overzicht van de arbeidsmiddelen met hun
verplichte keuringsver-slagen niet ouder
dan één maand
aannemer
4 details uitvoeringen bouwdirectie belast met het ontwerp
bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
bouwdirectie belast met de uitvoering
volgens planning werfvergadering
5 details uitvoeringswijzen respectievelijk aannemer voor de start van werfvergadering
6 coördinatiedagboek veiligheidscoördinator
aanneming
wekelijks werfvergadering
7 veiligheidsmap werf werftoezichters
aannemer
onderaannemer
dagelijks werfvergadering
8 werfaangifte aan :
aannemer 15 dagen voor start der kopie bij start werken uit te
Technische Inspectie
NAVB
werken
hangen 10 dagen voor de
start der werken
9 verslagen werfvergaderingen
bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
volgens noodzaak werfvergadering
rapporten
opname planning
opname CD – V&G
minstens wekelijks
10 plannen ‘as built’
volgens :
éénmalig op datum van voorlopige
o.a. ligginsplannen
leidingen
aannemingsovereenkomsten en -opdrachten
aanvaarding
11 aanvraag tot voorlopige aanvaarding aannemer éénmalig bij beëindiging der werken
12 verslag voorlopige oplevering aannemer
éénmalig datum van voorlopige
opsteller : bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
aanvaarding: bouwheer
ontvangst: aannemer
oplevering
13 aanvraag tot definitieve aanvaarding
aannemer
éénmalig
einde waarborg periode op
verslag definitieve oplevering
aannemer
éénmalig
datum verslag definitieve
opsteller : bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
aanvaarding: opdrachtgever
ontvangst: aannemer
oplevering
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 2 - 10
8° de algemene regels (tijdstippen, plaatsen, frequentie) voor samenwerking en overleg op de bouwplaats tussen
de werkgevers en werknemers evenals deze betreffende de informatie van de werknemers en het verspreiden van
de instructies die voor hen bestemd zijn :
Veiligheidsplan :
1. De opdrachtgever maakt aan de hoofdaannemer het veiligheids- en gezondheidsplan over zoals het is opgesteld
door de coördinator-ontwerp.
2. De hoofdaannemer dient zijn specifiek veiligheidsplan in bij de opdrachtgever.
3. De coördinator analyseert het specifiekveiligheidsplanv van de aannemer en maakt zijn opmerkingen over aan de
opdrachtgever en aan de aannemer.
4. De opdrachtgever maakt de coördinatie-instrumenten en de specifieke veiligheidsplannen van de verschillende
onderaannemers over aan de coördinator-verwezenlijking, die het veiligheids- en gezondheidsplan aanpast en
overmaakt aan bouwheer en hoofdaannemer. Deze laatste reproduceert dit plan en maakt het over aan zijn
onderaannemers.
Werfcontroles :
1. De coördinator brengt een wekelijks werfbezoek en maakt zijn opmerkingen onmiddellijk over tijdens de
werfvergadering.
2. De veiligheidscoördinator acteert zijn opmerkingen in het coördinatiedagboek.
3. Hij laat zijn opmerkingen viseren op de bouwplaats door de werfleider van de aannemer.
4. Hij maakt een kopij van zijn opmerkingen over aan de opdrachtgever.
Toolboxmeetings :
De hoofdaannemer stelt een verslag op van zijn toolboxmeetings en maakt dit over aan de coördinator.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 1
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
03. RISICOANALYSE
03.01. ALGEMENE RISICOANALYSE VAN DE UITVOERING VAN HET
WERK
Bij de uitvoering van de defintieve risicoanalyse zal rekening worden gehouden met de weerhouden methode van
uitvoering, uitvoeringsmodaliteiten en uitvoeringsmaterialen. De definitieve keuze zal steeds worden gemaakt door de
bouwheer, bijgestaan door de bouwdirectie ontwerp en de veiligheidscoördinator. Een gedeelte van de op voorhand
opgesomde risicofactoren zullen bijgevolg niet van toepassing zijn. Aan de hand van de definitieve keuzes worden de
van toepassing zijnde risico’s weerhouden en/of aangepast.
De onderstaande risicoanalyse is bijgevolg ter informatie en als hulp voor de bouwdirectie belast met de uitvoering
voor het opstellen van zijn risicoanalyse (cfr. art. 03.02. en art. 03.03).

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 2
Volg
nr.
ES11-051 : GEMEENTE ELSENE
HERSTELLINGSWERKEN VAN KOOLWATERSTOFHOUDENDE BEKLEDINGEN VOOR EEN JAAR (2011 – 2012)
R I S I C O A N A L Y S E
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ALGEMEENHEDEN TER WERFVOORBEREIDING
Algemene werfvoorbereiding
1. Organisatie van de werking op de werf: vastleggen van de hiërarchie opstellen van een werforganigram
vastleggen van verantwoordelijkheden
2. Motiveren van alle betrokkenen : werfdirectie, opdrachtgever, studiebureau, onderaannemers en werknemers V&G-vergadering bij de werfaanvang / startvergadering
informatie en instructies aan de werknemers
3. Orde en netheid moet leiden tot :
goede uitvoering en werkgemak
veilige en gezonde werf
onafgebroken motivatie van alle betrokkenen
4. Goede staat van PBM, CBM, arbeidsmiddelen, gereedschap, en alle toebehoren
kranen, heftoestellen, elektrische installatie, noodverlichting, kettingen, …
blusmiddelen, veiligheidsschoenen, handschoenen, stofbrillen
ladders, stellingen, schoren, werfafsluiting, verkeerssignalisatie, …
5. Collectieve beschermingsmiddelen (CBM) :
orde en netheid
vrije doorgangswegen
leuningen en ladders
afschermen oevers en afsluiting
rij-instructies
…
6. Individuele bescherming en persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) :
verplicht dragen van veiligheidsschoenen (stalen top en zool) en veiligheidshelm
verplichte inenting tegen tetanos van alle werknemers
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
bijhouden veiligheidsmap en dagboek der werken
orde en netheid is een deel van elke werkfase
aanduiden van een persoon die instaat voor het onderhoud
van de werfinrichting
controle door een erkend organisme
controle door de leverancier
nazicht voor iedere gebruikname op de werf
CBM maken deel uit van het bestek
CBM onderhouden en bijsturen
rij-instructiefiche
permanente verplichting (pictogrammen)
mondelinge en schriftelijke voorlichting van de werknemers
(maandelijkse toolbox)
reserve PBM en pictogrammen in de werfkeet
inentingsbewijzen gezondheidsverklaringen

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 3
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
7. Werkklimaat op de werf :
verstandhouding van de werfdirectie, werfleider, werknemers, …
voorzien van de nodige verfrissingen of pauzes bij warm weer of zware belasting voor alle werknemers
8. Hygiëne :
voldoende aantal voorzieningen (wasplaatsen, refter, …) voorzien
dagelijkse reiniging van keten en de wasinstallaties
dagelijkse verversing van de badhanddoeken en handdoeken in de wasruimtes
dagelijks afval scheiden en om de twee dagen ledigen en afvoeren
alcohol en rookverbod op de werf en in de keten
eten (en drinken) enkel toelaten in de refter
drinken op de werf enkel in een afgesloten werfcabine
9. Onderaannemers :
respect voor de CBM en andere veiligheidsmaatregelen
respect voor de uitvoeringsplanning
respect voor het arbeidsklimaat en de goede verstandhouding op de werf
10. EHBO :
hulpverlener
verbandkoffer, draagberrie, dekens, badhanddoeken
procedure bij zwaar ongeval
11. Eventuele concrete acties bij ongevallen :
gevaarlijke situaties inschatten en slachtoffers desnoods verwijderen
de eerste zorgen toedienen
een dokter of ziekenwagen roepen
de werfverantwoordelijke en de coördinator informeren + aangifte ongeval
Invloeden van de werf op de omgeving
1. Invloed op de aanpalende
percelen en bewoners
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
algemeen belemmerde doorgang
stof en afval van op de werf
regelmatig instructies en opleiding geven
haalbare termijn en planning opleggen
stress vermijden
aandacht voor de sociale voorzieningen bij de planning van de
werfinrichting
voorlichten en instrueren
duidelijk werfreglement opstellen en overhandigen
in de startvergadering benadrukken dat de aannemer
verantwoordelijk is voor de onderaannemers
voorlichten/opleiden van de werknemers
EHBO-verantwoordelijke steeds op de werf
aanduiden van helper van de EHBO-er
procedure bij ongeval uitwerken
noodnummers duidelijk afficheren
noodnummers duidelijk afficheren
procedure bij ongeval uitwerken
EHBO-koffer duidelijk opstellen op een door eenieder
gekende plaats
omwonenden informeren van en over de uit te voeren
werken
afspraken maken
signalisatieplan opstellen en laten goedkeuren door de
bevoegde overheid
dagelijks reinigen van de weg met veegmachine / frequent
met borstel met hoge druk

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 4
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
2. Verkeer en toegangswegen
aanvoer materieel
3. Verkeer en toegangswegen
werfuitbating
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
machines in het algemeen geluid
trillingen
bodemverontreini-ging
vrachtwagens schade aan oprit
stof en afval
machines in het algemeen aanrijdingen met derden tijdens aanvoer
materieel
machines in het algemeen aanrijdingen tijdens de werfuitbating
gevaar door te smalle toegangsweg
geluidsdempend materieel inzetten
opslag mazout verbieden op de site
voorkomen gebruik van generator
rij-instructiefiche
afdekken van de ladingen met ondoorlatend zeil
vrachtwagens buiten de vuile zone houden en ev. de banden
proper spuiten voor vertrek
respecteren van het laadvermogen
vaststellen van de toestand van het wegdek en
plaatsbeschrijving van de omgeving van de werf
circulatiezones opstellen
verlichting en signalisatieborden op de vrachtwagens
checken, reinigen
vrachtwagens voorzien van dodehoekspiegel
grootwegtransport begeleiden (uitzonderlijk vervoer)
alternatieve routes volgen (moeilijke doorgangen)
spits en drukke verkeersassen vermijden
signalisatieplan opstellen en laten goedkeuren door de
bevoegde overheid
signalisatie plaatsen conform de afspraken
tijdelijke verkeersvoorzieningen aanbrengen en signaliseren
(wegafbakening plaatsen)
verlichting en signalisatieborden checken, reinigen
werken tussen 8h00 en 17h00
rij-instructiefiche
begeleiding machines door seingever
signaal achteruitrijden
vrachtwagens voorzien van dodehoekspiegel
4. Bouwplaats openingen dichtleggen
sleuven en putten signaleren
steile taluds vermijden
voertuigen en werfketen op slot (ook tankreservoir)
materiaal opbergen en afsluiten
toegangen gebouwen vrijhouden
noodnummers duidelijk aanbrengen
regelmatig nazicht bouwplaats
politie verwittigen van werken

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 5
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
5. Werken langs de openbare
weg
6. Op- en afbreken
verkeersborden,
verkeerstekens, steunpalen,
geleide bakens, afstandspalen
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
ongelukken met
derden
handgereedschap
hefwerktuigen
Invloed van de bouwplaatsvoorzieningen
1. Bouwplaatsvoorzieningen / Gezondheidsvoorzieningen
vallende voorwerpen
contact warmte/koude
explosiegevaar bij het beschadigen van
ondergrondse leidingen
blootstelling aan elektrische stroom - bij het
beschadigen van ondergrondse kabels
in het water vallen
verhoogde kans op ongevallen door
onvoldoende ruimte
breuken, ontwrichting of verstuiking
fysieke overbelasting
breken van hijstoestellen
2. Werfwegen / parking / opslagruimte omvallen, kantelen van materieel
verergeren van de gevolgen van een ongeval
door moeilijke bereikbaarheid
aanrijgevaar
signalisatie
indien nodig openbare weg afsluiten
windrichting en windkracht
gekeurd hijsmaterieel
geschikte hijsmethode, alleen vertikaal trekken
hijszone afbakenen
opvragen van de liggingsplannen
van ondergrondse kabelsdetecteren en aanduiden van de
ondergrondse ligging
mechanisch naderen tot op maximum 50 cm
reddingsboeien permanent op de werf voorzien
voldoende ruimte voorzien of plaatsbesparende maatregelen
toepassen
doorgangen van minstens 1 m
orde en netheid op de bouwplaats
tijdelijke verhardingen niet laten verzakken en verschuiven
+ onmiddellijk herstel
opleiding en gepaste instructies voor werknemers voorzien
aangepaste hulpmiddelen gebruiken
alleen periodiek gekeurde hijsmiddelen gebruiken
zorgen voor voldoende brede en verharde wegen zonder
hoogteverschillen
instructies voor de werknemers
zorgen voor een doorgang en een nooduitgang
interventieplan opstellen en doorgeven aan de betrokken
diensten + ter beschikking houden op de werf
interventieplan regelmatig heraanpassen tijdens de werken
terrein degelijk verlichten tijdens de schemer
niet werken tijdens de nacht
laad-, losregeling uitwerken
laadzone beperken tot het voorste deel van het terrein
geluidssignaal bij achteruitrijden
gebruik van seingever

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 6
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
3. Werken in de hoogte, werken
langs een vrije rand (> 2 m)
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
ladder
val van personen van hoger vlak voorzien van valbeveiliging (o.a. openingen afschermen of
afdekken, gebruik maken van een harnasbeveiliging,
stellingen voorzien van reglementaire leuningen en
afzonderlijke toegang, gebruik maken van werkplatformen,
...)
zorgen voor randbeveiliging
keuren en herkeuren van de beveiligingen, stellingen,
toestellen e.d. + gebruik maken van labels
val van voorwerpen elk werk onder de opening verhinderen
afbakenen en signaleren van de werkzone en de zone onder
de werken
ev. openingen afdekken of randbescherming plaatsen
(voorzien van plinten)
dragen van PBM’s
breken of beschadiging ladder
doorbuigen van ladder
val van ladder
wegglijden van ladder
stelling door windstoten los komen van stelling
valgevaar
val voorwerpen bij behandeling
val van een stellingelement
inspanning, verkeerde beweging bij
behandeling
uitschuiven tijdens de montage
periodieke controle ladders
controle voor gebruik
juiste hellingshoek ladder
overlapping van tenminste 3 sporten bij dubbele ladders
stabiele opstelling op vaste ondergrond
anti-slipschoentjes / stabilisatoren
opstelling 1 m boven toegangsplatform
ladder vastzetten
geen materiaal of materieel op ladder
ladder niet gebruiken op stellingvloer
ladder bestijgen/afdalen met aangezicht naar ladder
schoenen vrij van vervuiling, ijs of sneeuw
er dient een stabiliteitsstudie op uitgevoerd te worden
gebruik van aangepaste en gekeurde stelling
de stelling dient afgeschermd te zijn
plaatsen stelling door bevoegd en ervaren personeel
aanbrengen van een afrastering thv de werkvloer voor het
opvangen van vallende voorwerpen of eventueel een
overdekte doorgang aanbrengen voor personen op de begane
grond
orde en netheid
dragen van PBM

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 7
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
hoogtewerker omvallen, kantelen hoogtewerker
vallen uit hoogtewerker
4. Mechanische gevaren klemming tussen onderdelen van een draaiende
machine
klemming tussen bewegende arbeidsmiddelen
en het materiaal/vaste voorwerpen
stappen op, struikelen over voorwerpen en
stoten tegen vaste voorwerpen
snijden, schaven of ander contact met
bewegende voorwerpen
zorgen voor voldoende brede en verharde wegen zonder
hoogteverschillen
stabiele opstelling
gebruik van PBM (anti-valsysteem)
werken met gekeurd toestel
naleven instructies en onderhoud volgens handleiding
opleiding en instructies werknemers
draaiende onderdelen afschermen
gepaste arbeidsmiddelen gebruiken
werknemers de nodige opleiding en instructies geven
omtrent het correct gebruiken van arbeidsmiddelen
de losplaatsen voor materiaal duidelijk aanduiden
wegnemen of signaleren van slecht geplaatste voorwerpen,
afval
werkposten opruimen na de dagtaak
restmateriaal in de juiste containers plaatsen
voldoende containers voorzien en deze op tijd ledigen
elektrische kabels steeds aan de kant leggen, ev. ophangen
doorgangen en toegangswegen steeds vrij houden
wachtwapening afschermen
gemorste producten onmiddellijk opkuisen
gebruik PBM (veiligheidsschoenen, helm)
zorg voor gepaste arbeidsmiddelen en hulpstukken (beitels
met beschermkap, zaagbladen en andere draaiende delen
afschermen, gepaste schijven gebruiken (grootte, toerental),
zaagmachines met bevochtiging, …)
voorzie noodstoppen
voorzie bandklemmen zodat de persleidingen niet kunnen
losschieten

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 8
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
contact met wegvliegende voorwerpen of stof ruimten waar stof gemaakt wordt of werken met risico op
wegspringende voorwerpen zo veel mogelijk gescheiden
houden van de rest van de werf
gebruik PBM (veiligheidsbril)
aanbrengen van stofschermen tijdens het zandstralen en het
afbreken
alle resten, voegvulling en stof moeten dagelijks opgeveegd
en van de werf verwijderd worden
bevochtigen van de oppervlakte om vorming van stofwolken
en verspreiding ervan te vermijden
de stofvorming moet zoveel mogelijk vermeden worden
door stofafzuiging en luchtfiltering op de plaats waar het stof
wordt ontwikkeld. De grenswaarde voor inadembaar vrij
kwarts in de werkatmosfeer bedraagt max. 0,1 mg/m³. Bij
overschrijding van de grenswaarden dient men aangepaste
ademhalingsbescherming te voorzien
instorting van een constructie door een
onstabiele ondergrond
nagaan of er oude funderingen of restanten van putten
gelegen zijn in de werfzone
oude leidingen opsporen
raadplegen resultaten van grondonderzoek
inwinnen van advies bij ingenieur stabiliteit

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 9
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
5. Werken met elektriciteit blootstelling of contact met elektrische stroom
brandgevaar door overbelasting
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
ligging leidingen opvragen
grondplannen en andere plannen raadplegen
spanningsloos stellen waar noodzakelijke en mogelijk
grondkabels ingraven en markeren
bovengrondse kabels ophangen en afschermen
tijdens een accidenteel contact is het verboden de cabine te
verlaten alvorens de desbetreffende lijn spanningsvrij is
gemaakt
installatie laten keuren door erkend organisme voor in
dienstneming
dagelijkse keuring en rapportering in dagboek der werken
elektrische installatie moet voorzien zijn om te werken in
open lucht (IP44 en gekeurd)
elektrische kabels IP 44, 2,5 mm²
kabels volledig ontrollen
verdeelkasten gesloten en watervrij houden
spatwaterdichte verbindingen
speciale aandacht voor voedingskabels en elektrische
verlengkabels
bij een stroomonderbreking de stekker uit het stopcontact
halen
visuele controle gereedschap
aangepaste instructies en opleiding
aansluitingen door middel van een stekker
aarding van gereedschappen of dubbele isolatie
bij dubbel geïsoleerde toestellen geen aarding
veiligheidsafstanden respecteren
contact met hoog- en laagspannings-luchtlijnen voldoende afstand in acht nemen t.o.v. de luchtlijn
indien dit niet mogelijk is, moet de maatschappij
geraadpleegd worden om in samenspraak met hen de nodige
beschermingen te plaatsen
begrenzing van de kraan instellen
zorgen voor voldoende opleiding en instructies kraanman

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 10
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
overtrekken of beschadigen van grondlijnen ervoor zorgen dat de kabels die buiten dienst mogen steeds
buiten spanning worden gesteld door de bevoegde diensten
opvragen van de liggingsplannen bij de nutsmaatschappijen
en de opdrachtgever
vooraleer graafwerken aan te vatten, de kabel eerst
lokaliseren met handgereedschap
contact met laagspanning bij werken aan
elektrische toestellen of installaties
contact met hoogspanning bij werken aan
elektrische installaties
werken volgens de 5 vitale basisprincipes :
1. onderbreek de voeding
2. ga na of de spanning is uitgeschakeld
3. beveilig tegen herinschakelen
4. aard de installatie
5. scherm de actieve delen af
werken met aangepast materiaal
gebruik PBM
zorgen voor de nodige opleidingen en instructies
de bestaande circuits moeten afgesloten worden alvorens de
werkzaamheden te starten aan de laagspanning en dit in
overleg met verantwoordelijke voor de installatie
enkel bevoegde personen mogen aan hoogspanning werken.
Het ontkoppelen van de transfo gebeurt door bevoegde
personen nl. min. klasse BA4. De aannemer dient vooraf de
nodige schriftelijke attesten en/of certificaten (o.a. voor het
verantwoord schakelen in een installatie op hoogspanning)
voor te leggen ten einde te bewijzen dat zijn personeel
opgeleid en bevoegd is aangaande werken aan elektrische
HS/LS ditributiesystemen

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 11
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
6. Thermische gevaren vuur, explosie, straling van warmtebronnen bij
werken met open vlam, slijpen, lassen, boren,
verwarmen, branden
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
vuur, explosie bij overtrekken of beschadigen
van gasleidingen
de nodige blusmiddelen dienen steeds aanwezig te zijn
navragen waar zich de dichtstbijzijnde brandmelders
bevinden
orde en netheid : geen brandbare materialen in de nabije
omgeving van de werken
gasflessen verticaal plaatsen, zorgvuldig vastmaken en
buiten de keet bewaren
stockage en het gebruik van propaangas, butaangas en LPG
in kelders is verboden
slijp- las- en brandwerken zijn ten strengste verboden
vooraleer tanken en leidingen ontgast en gereinigd zijn
controleren van de staat van soepele leidingen
vuurvergunning toepassen. Een vuurvergunning kan max. 1
dag gelding zijn. Een kopie van de vuurvergunning wordt
door de hoofdaannemer aan de veiligheidscoördinator
doorgegeven
vooraleer de werf te verlaten dient er een nacontrole te
worden uitgevoerd
vooraleer de sloopwerken aan te vatten is de bestaand
gasinstallatie af te sluiten en is na te gaan waar nog gas
aanwezig is
ondergrondse gasleidingen zijn te lokaliseren; plannen zijn
op te vragen bij de nutsmaatschappij en de opdrachtgever

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 12
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
brand- of explosiegevaar door werken met
brandbare of explosieve stoffen
7. Gevaren door lawaai geluidsoverlast bij sloopwerken of bij werken
met bepaalde machines of arbeidsmiddelen
8. Gevaren veroorzaakt door
trillingen
algemeen rookverbod en niet werken met open vlam
tijdens de verwijdering van tanken moeten de aannemers
continu explosiemetingen uitvoeren
niet-vonkend gereedschap gebruiken
tijdens de schilderwerken is er een rookverbod
ontvlambare en brandbare stoffen dienen voldoende ver
verwijderd te zijn van iedere warmtebron
bij gebruik van verfproducten met een laag vlampunt moet
men voldoende ventilatie voorzien (ev. een ventilator) – cfr.
veiligheidsfiche
de solventen en ontvlambare producten stockeren in een
geventileerde en afgesloten ruimte
defecte en beschadigde machines of toestellen dienen
onmiddellijkuitgeschakeld te worden; de directe chef dient
op de hoogte gebracht te worden
de brandstof bevoorrading gebeurt het best ’s morgens
wanneer de machines nog koud zijn
oplopen van brandwonden afschermen van warme oppervlakken
gebruik van PBM
voorzichtig omgaan met brandbare producten
voorlichting en opleiding te voorzien
zorgen voor aangepaste arbeidsmiddelen die zo weinig
mogelijk hinder geven
werken met veel lawaai zo veel mogelijk isoleren van de rest
van de werf
PBM (oorbescherming) te voorzien (vanaf 85 dB)
Regelmatig onderhoud van de machines
Lichamelijke letsels Aangepaste houding en voldoende taakrotatie toepassen
9. Gevaren door straling lasers straling bij gebruik van nivellementslasers gebruik maken van een laserbron met beperkte energetische
straling (laag vermogen)
toestellen op ooghoogte vermijden
niet in de laserstraal kijken
beschadiging van glasvezelkabels Opletten bij beschadiging van glasvezelkabels in dienst. Er
komt een onzichtbaar, maar schadelijk laserlicht vrij. Niet
naar de kabel kijken; onmiddellijk bedekken met een laag
grond en de nutsmaatschappij verwittigen

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 13
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
10. Werken met gevaarlijke
producten
11. Gevaren door stoffen contact met of inademen van gassen, dampen,
rook en stoffen
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
lichtbogen opletten bij overtrekken of beschadigen van elektrische
kabels in dienst : lichtbogen kunnen vrijkomen
gebruik PBM en opslag producten volgens bepalingen
MSDS-fiches
werken met producten met gevaarlijke eigenschappen zo
veel mogelijk isoleren van de rest van de werf
voorlichting en opleiding werknemers
opvangbakken voorzien onder houders van gevaarlijke
producten
gebruik van producten die niet of minder schadelijk zijn
werken met hinderlijke producten zo veel mogelijk isoleren
van de rest van de werf
gebruik PBM (veiligheidsbril, stofmasker min P2) is
verplicht tijdens slijpwerken, gebruik pneumatische beitel,
afsteken of afschrapen , afborstelen met staalborstel,
machinaal schuren
dragen van P3-masker tijdens de verwijdering van
asbestproducten
gebruik van schuurmachine met stofafzuiging
chemicaliënbril, geschikte vloeistofdichte
veiligheidshandschoenen, overall en kap die het gehele
hoofd afschermt tijdens spuiten en ontvetten
bij langdurig lassen of branden op dezelfde plaats binnen in
gebouwen dient een rookafzuiging voorzien te worden
de stofvorming moet zoveel mogelijk vermeden worden
door stofafzuiging en luchtfiltering op de plaats waar het stof
wordt ontwikkeld. De grenswaarde voor inadembaar vrij
kwarts in de werkatmosfeer bedraagt max. 0,1 mg/m³. Bij
overschrijding van de grenswaarden dient men aangepaste
ademhalingsbescherming te voorzien

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 14
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
12. Leveren van brandstof / olie verontreiniging van de werkplek
ontstaan van explosieve omgeving
bedwelming
13. Werken met verontreinigde
grond
14. Schoonhouden laadplaats /
weg
Werfinstallatie
1. Werfzones bepalen en
afbakenen :
werkzones
verblijfzone (bureel,
refter, …)
circulatiewegen
plaats afsluiting
EHBO-post
toegang voor personeel,
voertuigen, ziekenwagen,
brandweer …
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
hogedrukreiniger
borstelreiniger
intoxicatie
infectie
spatten van afvalstoffen
afrukken, klemmen van ledematen
inslikken druppels
huid- en oogcontact
kwetsuren
stof
botsen, knellen, pletten
nazicht lucht- en straalleidingen + koppelingen
beschadigde leidingen onmiddellijk vervangen
correcte koppelingen
lekopvangmogelijkheden
aanwezigheid van olieabsorberende stoffen
voldoende verluchting
brandbestrijdingsmiddelen in onmiddellijke omgeving
goede persoonlijke hygiëne
dragen van aangepaste beschermmiddelen
info verstrekken over aard van verontreiniging
instructies spuittechnieken
gebruik van PBM (volgelaatsbescherming, handschoenen,
laarzen, tyvekpak)
spoelwater en douche ter beschikking
EHBO-oogreiniging
raadplegen dokter
reiniging met wateropzuiging
uitvoeren na de werfactiveiten
goede zichtbaarheid of verlichting
Overzichtsplan van de gehele werf

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 15
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
2. Vaste inrichtingen :
plaatsen van containers
elektrische borden
leidingen (water, aflopen,
…)
kabels
3. Signalisatie :
toegangsverbod voor
derden
verplichtingen (helm,
bril, handschoenen,
schoeisel, …)
publiciteitspaneel
4. Verplaatsbare inrichtingen
machines
blustoestellen
laspost
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
kraan + lengen +
kettingen
onevenwicht
klemmingen
verplettering
breken hijsmateriaal
val materieel
elektrocutie
belemmeren doorgangen
stabiliteit (wind)
vandalisme
kwetsuren bediener
UV-straling
vonken en gensters
kwetsuren helpers en anderen in de nabijheid
dragen helm + handschoenen
geleiden met koorden
gevormd personeel +18 jaar
zie punt 4
ingraven of bovengronds plaatsen op een bestudeerde
manier
voorlichting + pictogrammen
regelmatig nazicht
goed gekozen opstellingsplaats
voorlichting bediener
specifieke veiligheidsregels toepassen (zie
gebruiksaanwijzing + checklists)
werknemers +18 jaar
blustoestel in elk werflokaal en bij elke las- en
brandaktiviteit
aangepaste werkmethode, dwz. met de nodige PBM, CBM
en afspraken
toestellen met laag vermogen gebruiken
opstellen buiten oogbereik

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 16
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
5. Tussenopslag van afval;
materiaal, materieel
6. Afvalbeheer - lege
verpakkingen van gevaarlijke
stoffen, CBM, PBM
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
containers
vrachtwagen en
kipcontainer
omvallen, inkalven
wegwaaien door wind, storm
fysieke overbelasting door onnodig verplaatsen
brandgevaar door onoordeelkundige opslag van
gevaarlijke producten of open vuur
milieuschade
botsing personen/machines
klemmen ledematen
laag stapelen (minder dan 2 m)
materialen leveren in degelijke verpakkingen (bv. houten
paletten ipv. in wrak)
materieel, materiaal, … vastleggen tegen windkracht
opslagplaats oordeelkundig kiezen
verpakkingswijze oordeelkundig kiezen in functie van de
beschikbare hulpmiddelen
manueel verplaatsen van zware stukken vermijden
aangepaste hulpmiddelen gebruiken
gevaarlijke stoffen opslaan in afgesloten geventileerde
ruimtes, containers
gasflessen rechtopstaand, vastgemaakt, gescheiden (ook
volle/lege) en beschermd tegen direct zonlicht buiten opslaan
de nodige etiketten en symbolen aanbrengen
brandblustoestellen in de onmiddellijke omgeving van
gevaarlijke stoffen te voorzien
open vuur verbieden op de werf
werken met vuurvergunning
ophaling door gespecialiseerd en erkend bedrijf voor de
ophaling van gevaarlijk afval
ophaling buiten de laaduren

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 3 - 17
03.02. VOOR DE GUNNING DER WERKEN
Iedere aannemer moet bij zijn offerte een beschrijving van zijn werkmethode alsook een afzonderlijke prijsberekening
in verband met de door het veiligheids- en gezondheidsplan bepaalde preventiemaatregelen en –middelen, inclusief de
buitengewone individuele beschermingsmaatregelen en –middelen, voegen conform de bepalingen van de wet
dd.04.08.96 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk en haar uitvoeringsbesluiten.
Dit wordt voorgelegd aan en goedgekeurd door de opdrachtgever, de bouwdirectie belast met het ontwerp en de
veiligheidscoördinator-ontwerp.
03.03. NA DE GUNNING DER WERKEN
Iedere gecontacteerde (onder)aannemer moet minstens 2 weken alvorens zij de werkzaamheden starten alle
onderdelen van het specifieke veiligheids- en gezondheidsplan (Identificatie aannemer + Identificatie werfmaterieel +
VGM-plan) indienen bij de veiligheidscoördinator-verwezenlijking en de opdrachtgever.
In de wet dd.04.08.96 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk is sprake van de
evaluatie van de risico’s, van de beschermende maatregelen en de beschermingsmiddelen evenals van de documenten
waarin dit alles wordt vermeld.
De analyse van de risico’s met betrekking tot de uitvoering van het werk worden opgemaakt door de betrokken
aannemers overeenkomstig art. 5 van de wet dd. 04.08.96 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering
van hun werk en art. 50 van het KB dd. 25.01.01. betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen. Deze analyses van
de verschillende aannemers worden ingevoegd in dit algmeen veiligheids- en gezondheidsplan.
Het aanvullen van het algemeen veiligheids- en gezondheidsplan dient te gebeuren door het opstellen/invullen van
onderhavig specifiek veiligheids- en gezondheidsplan, waarin de aannemer/intervenant naast zijn algemene
(identificatie)gegevens omschrijft welke werkzaamheden hij gaat uitvoeren, inclusief tijdstip, duur en daarbij in te
zetten materieel met de daaraan gekoppelde risico-analyse en risico-evaluatie.
Het opstellen van de risico-analyse en de risico-evaluatie valt onder de verantwoordelijkheid van de hiërarchische lijn.
Enkel de personen die voldoende vertrouwd zijn met de praktische uitvoering van het project verkeren in de
mogelijkheid om de uitvoeringsmethoden te bepalen en als gevolg daarvan de risico’s te bepalen. Het ligt voor de hand
dat deze personen de assistentie krijgen van hun preventieadviseur voor het vastleggen van de voorkomingsmaatregelen
en de te gebruiken beschermingsmiddelen.
De aannemer is tegenover de opdrachtgever ook verantwoordelijk voor zijn onderaannemers en bijgevolg ook voor het
behoorlijk opstellen en in de praktijk omzetten van elk onderdeel van het specifieke veiligheids- en gezondheidsplan,
opgesteld door deze onderaannemers. Het is belangrijk dat alle onderdelen van het veiligheids- en gezondheidsplan op
elkaar afgestemd zijn zodat de bal niet naar elkaar wordt toegespeeld zonder concrete afspraken inzake bepaalde
veiligheids- en gezondheidsmaatregelen waar de ene of de andere partij zich graag vanaf maakt.
In de mate van het mogelijke zullen, nog voor de uitvoering van de werkzaamheden, de werkgever, de
verantwoordelijke van de aannemer en/of hun preventieadviseur uitgenodigd worden op een veiligheidsvergadering.
Dit specifiek veiligheids- en gezondheidsplan zal bij deze gelegenheid worden besproken en goedgekeurd.
Elke wijziging in de gegevens meegedeeld in het specifiek veiligheids- en gezondheidsplan dienen meegedeeld te
worden aan de veiligheidscoördinator-verwezenlijking zodat het veiligheids- en gezondheidsplan voor latere
interventies kan aangepast worden.
Deze inlichtingen kunnen overgemaakt worden tijdens een vergadering of bezoek ter plaatse met de opdrachtgever, de
coördinator en de aannemer. Die informatie wordt meegedeeld binnen een termijn die een onderzoek mogelijk maakt
en in ieder geval voor enige interventie op de bouwplaats.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 1
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
04. WERFORGANISATIE
04.01. INTERVENANTEN OP DE WERF
04.01.01. LIJST INTERVENANTEN
OPDRACHTGEVER
GEMEENTE ELSENE
Elsensesteenweg 168
1050 ELSENE
Intervenanten Vertegenwoordiger Telefoon Fax/Mail
BOUWDIRECTIE ONTWERP & BELAST MET CONTROLE OP DE UITVOERING
GEMEENTE ELSENE
3 e P. Monin 02/515 63 63 02/515 63 02
Directie - OPENBARE WERKEN
Wegen – riolen - Beplantingen
Elsensesteenweg 168a
1050 ELSENE
O. De Klerck
VEILIGHEIDSCOÖRDINATOR
ECOSAFE BVBA
Mottestraat 2
9771 KRUISHOUTEM
HOOFDAANNEMER
ONDERAANNEMERS
EXTERNE INSTELLINGEN
FOD
Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal
Overleg
Algemene Directie Toezicht op het Welzijn
op het Werk
Ernest Blerotstraat 1
1070 BRUSSEL
NAVB
Nationaal Actiecomité voor Veiligheid en
Hygiëne in het Bouwbedrijf
Koningstraat 132/ 4
1000 BRUSSEL
P. Vercruysse 09/383 87 35
0477/545 550
09/383 87 55
piet.vercruysse@ecosafe.be
02/233 45 46 02/233 45 23
tww.brussel@werk.belgie.be
02/552 05 00 02/552 05 05

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 2
04.01.02. ANDERE NUTTIGE TELEFOONNUMMERS
04.01.02.01. Ziekenhuis / Urgentiediens
Ziekenhuizencentrum Etterbeek/Elsene
Jean Pacquotstraat 63
1050 BRUSSEL
tel : 02/641 41 11
tel spoed : 02/641 48 12
fax : 02/641 44 48
04.01.02.02. Brandweer
Helihavenlaan 11-15.
1000 BRUSSEL
tel : 02/ 208 81 11
04.01.02.03. Lokale politie
Politiezone 5339 Brussel HOOFDSTAD - Elsene
Kolenmarkt 30
1000 BRUSSEL
tel : 02/279 79 79
fax : 02/279 79 90
04.01.02.04. Anti-gifcentrum
tel : 070/245 245
04.02. VOORAFGAANDE KENNISGEVING
De bouwdirectie belast met de uitvoering doet een voorafgaande kennisgeving der werken aan de met het toezicht
inzake arbeidsveiligheid belaste ambtenaar zoals bedoeld in art. 45 van het KB dd. 25.01.2001 (BS dd. 07.02.2001)
betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen.
Indien meerdere bouwdirecties actief belast zijn met de uitvoering, valt de voorafgaande kennisgeving ten laste van
diegene die als eerste activiteiten op de bouwplaats uitvoert.
De voorafgaande kennisgeving wordt ten minste vijftien kalenderdagen voor het begin van de werken op de bouwplaats
gedaan aan de met het toezicht inzake arbeidsveiligheid belaste ambtenaar. Een kopie van de voorafgaande
kennisgeving moet zichtbaar op de bouwplaats worden aangeplakt ten minste tien kalenderdagen voor het begin van de
werken.
In geval van onvoorziene en dringende werken, wordt de voorafgaande kennisgeving vervangen door een mededeling,
gedaan ten laatste de dag zelf van het begin van de werken bij wijze van een geschikt gemaakt technologisch middel.
De gegevens vervat in deze mededeling zijn dezelfde als deze van de bijlage II van het KB dd. 25.01.2001.
04.03. ORGANISATIE VAN DE PREVENTIE EN BESCHERMINGEN
De veiligheidscoördinator heeft de leiding van de coördinatie inzake veiligheid, gezondheid en milieu.
Overeenkomsten tussen de verschillende werkgevers moeten eerst door de veiligheidscoördinator goedgekeurd worden.
Elke onderneming aan wie een werk wordt toegewezen is verplicht een veiligheidsverantwoordelijke aan te duiden die
gedurende de werkzaamheden op de bouwplaats aanwezig is.
Elke onderneming verklaart dat de werknemers de nodige opleiding/beroepservaring en lichamelijke geschiktheid
bezitten om de hen opgelegde taken (incl. verantwoordelijkheden in veiligheidsfunctie) uit te voeren en het bijbehorend
materieel te gebruiken en te bedienen op volstrekt veilige wijze. Op vraag van de veiligheidscoördinator legt zij de
nodige stukken ter staving voor.
De personeelsleden van de aannemers mogen slechts aangetroffen worden op de voor hen voorziene werkplaatsen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 3
04.03.01. INTERNE COMMUNICATIE, VOORLICHTING EN INSTRUCTIE
04.03.01.01. Onthaal van de werknemers op de bouwplaats
Elke werknemer die op de bouwplaats wordt tewerkgesteld wordt door zijn werkgever geïnformeerd omtrent de
veiligheids- en gezondheidsvoorschriften die gelden op de bouwplaats.
04.03.01.02. Veiligheidsvoorlichting
Elke persoon die op deze bouwplaats werken moet uitvoeren zal minstens voor de aanvang van zijn activiteiten, en
verder éénmaal per jaar een “veiligheidsvoorlichting” bijwonen.
04.03.01.03. Toolboxmeetings
Elke onderneming op de bouwplaats voorziet in het houden van toolboxmeetings waarbij specifieke veiligheidsitems
worden besproken en dit minstens maandelijks. Deze toolboxmeetings worden minutieus (per ploeg) gehouden met de
eigen werknemers en/of met werknemers uit de onderaanneming(en). Zij overhandigt een kopie van het verslag en de
aanwezigheidslijst aan de veiligheidscoördinator.
Indien een aannemer niet deelneemt aan de toolboxmeeting van de hoofdaannemer, dan moet hij die zelf organiseren.
04.03.02. ROL VAN DE WERFLEIDER VAN EEN ONDERNEMING
De werfleider is verantwoordelijk voor het toepassen van de algemene preventiemaatregelen, in het bijzonder :
de wijze waarop alle werkzaamheden worden uitgevoerd en voor het nemen van de maatregelen voor het
bewerkstelligen van een zo goed mogelijke arbeidsveiligheid.
het naleven van de bepalingen, opgesomd in het lastenboek, op zijn werf.
de aanwezigheid van voldoende middelen om de werken veilig te kunnen uitvoeren.
de instructies op het gebied van veiligheid, gezondheid, milieu en welzijn, bij aanvang van de werkzaamheden, bij
verandering van werkpost of op vraag van een werknemer.
Indien speciale veiligheidsmaatregelen noodzakelijk worden (bv. bij zeer gevaarlijke werken), dient hij de modaliteiten
te kennen en zijn werkmethoden hieraan aan te passen. Hij ontvangt het materiaal dat hem geleverd wordt.
Voor de aanvang van de werken neemt hij contact op met de veiligheidscoördinator om samen de specifieke
risico's, eigen aan de uit te voeren werken, na te gaan.
Hij dient deel te nemen aan de werfvergaderingen voor dewelke men hem uitnodigt en bij afwezigheid van de
werfleider, dient een andere persoon van de onderneming, die dezelfde verantwoordelijkheden draagt, te worden
afgevaardigd.
Hij moet zorg dragen voor de veiligheid en gezondheid van :
de verschillende afdelingen van zijn onderneming;
de onderaannemers en zelfstandigen;
de eventuele derden.
Daarom spreekt de werfleider minstens één van drie officiële landstalen (Nl - Fr - D).
Hij verbindt er zich toe zijn verplichtingen inzake veiligheid, gezondheid en milieu strikt na te leven en hij moet de
wetten en Euro-richtlijnen i.v.m. arbeidsmiddelen en P.B.M.'s toepassen.
04.03.03. VERPLICHTING VEILIGHEIDSVOORSCHRIFTEN NA TE LEVEN
Deze voorschriften doen geen afbreuk aan de verplichtingen die voortvloeien uit :
de wetten en reglementen van toepassing in België op het gebied van de arbeidsveiligheid en milieu op datum van
uitvoering van het contract;
de voorschriften van het ARAB en de CODEX;
de voorschriften van het AREI;
de van toepassing zijnde milieuvoorschriften (bv. VLAREM, ... etc. ).
De controle op de naleving van de veiligheidsvoorschriften gebeurt door de hiërarchische lijn.
De opdrachtgever behoudt zich het recht voor iedere persoon die de veiligheidsvoorschriften niet naleeft, andere
personen in gevaar brengt of die onder invloed van drank is weg te zenden en hem de toegang tot de werf te
ontzeggen.
De opdrachtgever heeft steeds het recht :
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 4
de werkzaamheden en de naleving van de verplichtingen inzake veiligheid en gezondheid te controleren;
na ingebrekestelling van de aannemer, de werkzaamheden te stoppen indien naar zijn mening het materieel, de
werktuigen en/of werkmethoden zelf of de wijze van uitvoering onaanvaardbare risico's inhouden voor de mens,
uitrusting of omgeving.
de werkzaamheden mogen slechts opnieuw hervat worden nadat de aannemer bewezen heeft bekwaam te zijn om
in normale en veilige omstandigheden te werken.
om zelf de nodige maatregelen inzake veiligheid en gezondheid te treffen, op kosten van de aannemer die in
gebreke is gebleven, in de hierna opgesomde gevallen indien de aannemer zijn verplichtingen niet of gebrekking
nakomt, nl. :
plaatsen/instandhouden van collectieve beschermingsmiddelen tegen val uit de hoogte;
beschoeien van sleuven of aanleg van talud;
opruimen van afval dat de door- en uitgangen verspert en het gevaarlijk afval.
Ieder werknemer heeft de plicht tekortkomingen of onveilige situaties, waarvan hijzelf de oorzaak niet is, onmiddellijk
(schriftelijk) te melden. Elke melding zal met de nodige aandacht door de opdrachtgever of de veiligheidscoördinator
worden geregistreerd in het coördinatiedagboek. De noodzakelijke acties zullen ondernomen worden om een
bevredigende oplossing te bieden voor het gestelde probleem. Indien de oplossing als onvoldoende wordt ervaren, zal
het punt besproken worden tijdens de eerstvolgende veiligheidsvergadering op de bouwplaats.
Iedere onderneming moet aan de werfdirectie dagelijks een lijst bezorgen waarop de namen van de werknemers, die zij
op de bouwplaats tewerkstellen, worden vermeld.
04.04. BOUWPLAATSINRICHTING
De algemene minimumvoorschriften inzake veiligheid en gezondheid van toepassing op bouwplaatsen zoals bepaald in
bijlage III van het KB dd. 25.01.01 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen zijn van toepassing.
04.04.01. BOUWPLAATSINSTALLATIE
Voor de aanvang van de werken legt de aannemer de tekeningen van zijn bouwplaatsinstallatie ter goedkeuring voor
aan de opdrachtgever, de bouwdirectie belast met het ontwerp en de veiligheidscoördinator.
Deze tekeningen omvatten de indeling en de benodigde oppervlakten zoals voorzien door de aannemer voor voorlopige
constructies (incl. de eventuele benodigde nutsvoorzieningen zoals water, elektriciteit,
telefoon/telefax/internetaansluiting, etc. met de bijhorende trajecten van de leidingen), zoals constructies voor
gezondheidsinrichtingen, EHBO-post, werkplaatsen, …, opslagruimten voor materialen en afval, opstelling
arbeidsmiddelen en draaicirkels, opgestelde elektrische verdeelborden, toegangen wegen, rijrichting en parkeerzones
voor personenwagens en werfvoertuigen, etc.
Maaltijden mogen enkel in de daartoe voorziene inrichtingen gebruikt worden.
De aannemer zal voorzien in het plaatsen van de nodige afvalcontainers teneinde de zindelijkheid en de veiligheid op
de bouwplaats ten allen tijde te waarborgen. Hij staat in voor het regelmatig afvoeren van het afval naar een vergunde
stortplaats.
De aannemer zorgt op eigen initiatief voor het tijdig aanvragen van alle wettelijke vergunningen en meldingen zodat hij
deze ter beschikking heeft voor de aanvang der werken.
Voor de aanvang van de werkzaamheden wordt de werf omheind met een stevige afsluiting van tenminste 2 m hoogte.
De in- en uitrit voor vrachtwagens gebeurt via poorten die ieder een breedte hebben van tenminste 3,50 m en een
hoogte van tenminste 2,00 m. Buiten de normale werktijden worden deze poorten op slot gehouden. Deze in- en uitrit
is gescheiden van de toegang voor personen die zich te voet of per fiets verplaatsen.
04.04.01.01. Sanitaire voorzieningen
Indien meerdere bouwdirecties actief belast zijn met de uitvoering zal diegene die als eerste activiteiten op de
bouwplaats uitvoert de nodige sanitaire voorzieningen plaatsen en dit voor de werknemers van alle bouwdirecties actief
op de werf.
Hij zal er op een goed zichtbare plaats, afgeschermd van de regen, een lijst van de noodnummers uithangen en dit
gedurende de gehele duur van de werf.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 5
De bouwdirectie die de sanitaire voorziening geplaatst heeft zal deze installatie gedurende de volledige duur van de
werf handhaven en zal tevens zorgen voor het onderhoud, de dagelijkse reiniging van het toilet, de levering van
toiletpapier en onderhoudsproducten alsook voor de nodige maatregelen tegen de vorst.
De afvoer van toiletten en wasgelegenheden gebeurt in een kunststoftank van voldoende capaciteit en die door de
aannemer voorzien wordt. Het ruimen van de tank gebeurt op last van de aannemer. Het materiaal wordt afgevoerd
naar een vergunde inrichting.
04.04.01.02. Water
Bij elke waterkraan voorziet de aannemer een bordje met de duidelijke en leesbare vermelding “Drinkwater” of “NIET
drinkbaar water”, naargelang het geval. Indien er geen drinkbaar leidingwater voorhanden is zorgt de aannemer voor
drinkbaar flessenwater.
04.04.01.03. Verlichting van de werf
De aannemer moet op eigen kosten voor algemene verlichting zorgen van zijn voorlopige constructies, werkplaatsen en
opslagplaatsen, en telkens het werk dit vereist van de werf (werk in putten, sleuven, ondergrondse ruimten, silo’s, etc.).
Deze verlichting moet uitgevoerd worden conform de geldende wetgeving.
De veiligheidscoördinator controleert de algemene en de eventuele noodverlichting.
04.04.02. TOEGANG TOT DE WERF EN CONTROLE
Het personeel zal de bouwplaats betreden en verlaten uitsluitend via de daartoe voorziene toegang. In functie van de
noodzakelijkheid kan de opdrachtgever ten allen tijde overgaan tot het invoeren van toegangsbewijzen.
Het betreden van de bouwplaats door buitenstaanders gebeurt op eigen risico. Het tewerkgestelde personeel wordt
dagelijks geregistreerd in het logboek.
Alle werknemers moeten drager zijn van de wettelijk voorgeschreven identiteitsbewijzen.
Vreemde werknemers afkomstig uit een lidstaat van de EG moeten in het bezit zijn van een detacheringsbewijs E101
afgeleverd en erkend door het land van oorsprong (KB 04.08.78, art. 69).
Werknemers die niet uit de EG komen moeten in het bezit zijn van de vereiste arbeidsvergunning.
Werknemers die de bovenvermelde documenten niet kunnen voorleggen worden niet op de bouwplaats toegelaten.
Aan- en afvoer van materialen en materieel gebeuren uitsluitend via de daartoe aangeduide en eventueel speciaal
ingerichte toegang(en) (wielbelasting, controle, weegbrug, …).
Het lossen of afvoeren van materialen of uitrustingen kan enkel gebeuren tijdens de normale werkuren, tenzij
uitzonderlijk anders werd overeengekomen. De betrokken voertuigen zullen zich niet langer op de bouwplaats
ophouden dan de tijd die voor het lossen of laden noodzakelijk is.
Voor het lossen van materialen moet aan de ingang een verzendingsborderel worden voorgelegd.
Voor het wegvoeren van materialen wordt aan de uitgang een borderel afgegeven waarop vermeld :
aard van de lading;
datum en uur;
ondertekend door de werfleider en door de permanent toezichter.
De aannemer staat in voor de bewaking van zijn materieel en uitrusting op de bouwplaats. De bewaking door de
bouwheer brengt voor de bouwheer geen enkele verantwoordelijkheid met zich mee wat betreft diefstallen,
verduisteringen en beschadigingen gepleegd op de bouwplaats ten nadele van de aannemers of hun aangestelden.
04.04.03. WEGENIS OP DE BOUWPLAATS
De nodige parkeerruimte voor voertuigen en vrachtwagens wordt aangelegd.
Het is verboden te parkeren voor poorten, inritten, in de nabijheid van brandstoftanks en –pompen, opslagplaatsen van
ontvlambare producten en ter hoogte van brandweeruitrustingen.
Alle rijwegen dienen maximaal vrijgehouden te worden voor normaal verkeer, vooral met het oog op de
brandbestrijding en evacuatie.
De in- en uitrit wordt zodanig aangelegd dat zich geen onveilige verkeerssituaties op de openbare weg kunnen
voordoen en dat minimale overlast wordt veroorzaakt aan bestaande openbare wegen en omwonenden.
Bij voorkeur zal, indien mogelijk, een lussysteem uitgewerkt worden zodat aan- en afvoer van zware vrachten elkaar
niet kruisen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 6
De breedte, de stabiliteit en het onderhoud van de wegenis op het terrein zijn zodanig dat een veilig verkeer van de
vrachtwagens wordt gewaarborgd bij alle weersomstandigheden.
04.04.04. VERKEERSREGELS OP DE BOUWPLAATS
De bestuurders van voertuigen verplaatsen zich op eigen verantwoordelijkheid binnen de grenzen van de bouwplaats.
De bepalingen van de wegcode, o.m. wat betreft asbelasting, voorrangs-, verbods- en gebodsbepalingen zijn van
toepassing binnen het domein van de bouwplaats.
Elke bestuurder van een voertuig moet in het bezit zijn van een geldig rijbewijs voor de categorie van voertuig dat hij
bestuurt.
Alle werfwagens en voertuigen moeten gedekt zijn door een verzekering die de burgerlijke aansprakelijkheid van de
bestuurder dekt.
De snelheid van alle voertuigen is beperkt tot 20 km/h.
De wegsignalisatie is een last van de aanneming : het is de taak van iedere aannemer om de signalisatieborden aan te
brengen die voor de behoeften van de eigen werkzaamheden vereist zijn. De geplande wegsignalisatie wordt ter
goedkeuring voorgelegd aan de opdrachtgever en aan de veiligheidscoördinator.
De aannemer staat zelf in voor de organisatie van de parkeerzones voor personen-, resp. werfwagens. De geparkeerde
voertuigen mogen echter in geen geval de normale werkzaamheden op of buiten de bouwplaats hinderen.
De aannemer moet ervoor zorgen dat zijn voertuigen de wegen niet beschadigen, onveilig maken of de normale
activiteiten op de bouwplaats hinderen. Eventuele herstelling van wegen zijn steeds ten laste van de aannemer die de
schade veroorzaakt heeft.
Indien ten gevolge de droogte de kans bestaat op het opwaaien van stof door het voertuigenverkeer zal de aannemer de
nodige maatregelen treffen om stofhinder te voorkomen, hetzij door aanpassen van de snelheid, hetzij door het
regelmatig besproeien, hetzij door enige andere maatregel te nemen in overleg met de opdrachtgever en de
veiligheidscoördinator.
04.04.05. BESTRIJDING VAN ONGEDIERTE
De aannemer zal de nodige maatregelen treffen ter bestrijding van ongedierte op de werf en in de opgetrokken
accomodaties.
04.05. BOUWPLAATSREGLEMENT
04.05.01. AANVULLENDE VOORSCHRIFTEN BOUWPLAATSINRICHTING
04.05.01.01. Afbakening
Rond de werkzone moet, tenzij anders vermeld, een vaste afsluiting met een goed zichtbare en waar nodig verlichte
signalisatie aangebracht worden.
Stellingen, stutten en dwarsbalken moeten eveneens goed gesignaliseerd worden en dienen op donkere plaatsen te
worden verlicht.
De werkzones waar gevaar bestaat voor derden moeten behoorlijk afgesloten zijn rond de werkzone.
04.05.01.02. Verkeersroutes en verkeer op de werf
Zie ook art. 04.04. Bouwplaatsinrichting.
Verkeersroutes met inbegrip van trappen, vaste ladders, laadplatforms en –hellingen, moeten zodanig worden berekend,
gesitueerd, ingericht en gereedgemaakt dat zij gemakkelijk, volledig veilig en overeenkomstig hun bestemming kunnen
worden gebruikt zodat de werknemers die zich in de buurt van deze verkeersroutes bevinden geen enkel risico lopen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 7
De afmetingen van voor het persoon en/of goederen bestemde verkeersroutes, inclusief die waar wordt gelost of
geladen, dienen te worden afgestemd op het mogelijk aantal gebruikers en de aard van het werk. Wanneer op deze
verkeersroutes vervoermiddelen worden gebruikt, dient voor de andere op de bouwplaats aanwezige personen een
voldoende veiligheidsafstand in acht te worden genomen of dienen passende beschermende maatregelen te worden
getroffen. De routes dienen duidelijk gesignaleerd en moeten regelmatig gecontroleerd en onderhouden worden.
De voor voertuigen bestemde verkeersroutes dienen op voldoende afstand te zijn gelegen van deuren, poorten,
doorgangen voor voetgangers, gangen en trappen.
Het is verboden te parkeren voor poorten, inritten, in de nabijheid van brandstoftanks en –pompen, opslagplaatsen van
ontvlambare producten, en ter hoogte van brandweeruitrustingen.
Alle rijwegen dienen maximaal vrijgehouden te worden voor normaal verkeer, vooral met het oog op de
brandbestrijding en evacuatie.
Indien de bouwplaats zones bevat waarvoor een beperkte toegang geldt, dienen deze zones te worden uitgerust met
voorzieningen die verhinderen dat onbevoegde werknemers deze zones betreden.
Vluchtroutes en nooduitgangen dienen vrij te zijn van obstakels en via de kortste weg naar een veiligheidszone te
voeren.
Op de werf moeten de voertuigen waarvan, omwille van de constructie ervan, de zichtbaarheid achter het voertuig
beperkt is, uitgerust zijn met een geluidssignaal dat in werking treedt bij het achteruit rijden.
Indien men met een voertuig een achterwaartse beweging dient uit te voeren moet men tijdens deze beweging er
constant over waken dat er zich geen personen of voorwerpen achter het voertuig bevinden. Indien de zichtbaarheid
achter het voertuig onvoldoende is, dient men de achterwaartse beweging uit te voeren met behulp van een seingever.
Alvorens een bestuurder zijn voertuig mag verlaten moet de motor van het voertuig uitgeschakeld zijn en moet de
handrem aangespannen worden zodat het voertuig zich niet meer uit zichzelf kan bewegen.
04.05.01.03. Graafwerken
Uitgravingen, groeven, grachten, openstaande kanalen, bodemopeningen, etc. moeten overal voldoende tegen instorting
beveiligd worden.
Alle putten, groeven, grachten, openstaande kanalen, bodemopeningen, etc. moeten onmiddellijk betrouwbaar
afgesloten worden of afgeschermd worden met een stevig opgestelde leuning van minstens 1 m hoogte voorzien van de
nodige verlichting en signalisatie. Waar nodig moeten er veilige overgangen worden voorzien.
De mogelijkheid bestaat dat er zich elektrische-, gas en waterleidingen in de ondergrond bevinden. De aannemer dient
er zich voor de aanvang van de graafwerken van te overtuigen dat op deze plaatsen geen leidingen liggen. Hij zal
daartoe de bevoegde diensten raadplegen, in principe is dat de technische dienst.
Bij werken in de nabijheid van ondergrondse elektrische kabels dienen de voorschriften zoals bepaald in het AREI (art.
192) nageleefd te worden.
Indien tijdens de graafwerken grondverontreiniging wordt vastgesteld moeten de werken onmiddellijk worden
stopgezet en moeten de opdrachtgever en de veiligheidscoördinator verwittigd worden.
04.05.01.04. Openingen
Iedere opening aangebracht in een vloer of platform dient :
of afgedekt en verankerd te zijn op een wijze dat het materiaal weerstaat aan een gewicht van minimum 240 kg/m²;
of omgeven te zijn met een stevige borstwering, conform de reglementeringen;
of omgeven door een degelijke afscherming conform de reglementeringen;
en dit ten laste van degene die de opening aangebracht heeft.
Indien de aannemer om een of andere reden voor de uit te voeren werken een zulkdanige collectieve bescherming dient
weg te nemen zal dit voor de kortst mogelijke tijd te zijn. Hij mag de werf niet verlaten vooraleer deze collectieve
bescherming werd teruggeplaatst.
Indien een werk dient uitgevoerd te worden boven een open gebinte, zullen de dwarsbalken bedekt worden met een
voorlopige vloer die alle veiligheid biedt of, andere efficiënte maatregelen (bv. het plaatsen van netten) dienen
genomen te worden om het vallen van personen te voorkomen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 8
04.05.01.05. Werken in de hoogte
De bepalingen van het KB dd. 31.08.05 betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op
hoogte zijn van toepassing.
Collectieve beschermingen dienen de voorkeur te genieten, in het andere geval dienen geschikte veiligheidsgordels en -
harnassen gedragen te worden wanneer er valgevaar is (boven 2 m). In sommige gevallen kan het nodig zijn van
eveneens vangnetten te plaatsen.
Enkel werknemers die onderricht zijn omtrent het veilig werken met ladders, stellingen of hoogtewerkers, mogen deze
gebruiken. Zij dienen deze voorschriften strikt na te leven.
De opleiding werknemers die op een steiger werken moet betrekking hebben op :
voorkoming van risico’s voor val van personen en voorwerpen
veiligheidsmaatregelen bij veranderende weersomstandigheden
voorwaarden voor de toelaatbare belasting van een steiger.
De opleiding van de werknemer die meewerkt aan de montage, de demontage of de ombouw van steigers heeft
betrekking op :
begrijpen van montage, demontage, ombouwschema
veilig monteren, demonteren en ombouwen
inhoud van de opleiding van werknemers die op de steiger werken
bijzondere risico’s.
De werkgever die een steiger monteert, demonteert of ombouwt moet beschikken over de gebruiksaanwijzing van de
fabrikant, opdat de montage, demontage of ombouw van de steiger zou gebeuren overeenkomstig de voorschriften van
de fabrikant. De gebruiksaanwijzing van de fabrikant is vergezeld van een nota die een sterkte- en
stabiliteitsberekening bevat. Indien deze berekeningsnota niet beschikbaar is of niet voorziet in de overwogen
structuurconfiguratie, dan moet een sterkte- en stabiliteitsberekening worden uitgevoerd door een persoon die kan
aantonen dat hij over de nodige kennis beschikt om deze berekeningen uit te voeren.
Wanneer de werkgever die de steiger gebruikt een andere werkgever is dan deze die de steiger monteert, demonteert of
ombouwt, bezorgt deze laatste de berekeningsnota aan de werkgever die de steiger gebruikt.
De werkgever die de steiger gebruikt wijst een persoon aan, hierna de bevoegde persoon genoemd, die door middel van
een opleiding de vereiste kennis heeft verworven voor het uitvoeren van de volgende taken :
waken over de toepassing van de maatregelen ter preventie van de risico's dat personen of voorwerpen vallen;
waken over de toepassing van de veiligheidsmaatregelen bij veranderende weersomstandigheden die afbreuk
zouden kunnen doen aan de veiligheid van de betrokken steiger;
waken over de naleving van de voorwaarden inzake toelaatbare belasting;
uitvoeren van controles om na te gaan of de steiger, in alle omstandigheden, blijft beantwoorden aan de
berekeningsnota.
Als bepaalde gedeelten van een steiger niet gebruiksklaar zijn, bijvoorbeeld tijdens de montage, demontage of ombouw,
markeert de werkgever die de steiger monteert, demonteert of ombouwt deze met waarschuwingssignalen voor
algemeen gevaar, overeenkomstig de voorschriften inzake de veiligheids- en gezondheidssignalering op het werk.
Deze gedeelten worden behoorlijk afgebakend door materiële elementen die de toegang tot de gevarenzone beletten.
Wanneer op een stelling een hefwerktuig dient opgesteld te worden :
moeten de delen waaruit de stelling bestaat zorgvuldig nagezien en desnoods behoorlijk versterkt worden;
moeten de dwarshouten onbeweegbaar gemaakt worden;
moeten de staanders stevig vastgemaakt worden aan een weerstandbiedend gedeelte van het gebouw op de plaats
waar het hefwerktuig moet worden opgesteld;
moet een verticaal schutsel opgesteld worden op de hele hoogte van de stelling om te beletten dat de vloer of de
vracht aan de stelling hapert;
moet de stelling periodiek nagezien worden.
Het materieel, de toestellen en de installaties moeten voldoen aan de ter zake geldende wettelijke bepalingen.
Hoger of lager gesitueerde mobiele of vaste werkplekken moeten stevig en stabiel zijn waarbij rekening wordt
gehouden met :
het aantal werknemers dat zich op een plek bevindt;
de maximale belasting en de verdeling ervan;
eventuele externe invloeden.
Indien de ondersteunende en de andere samenstellende delen van deze werkplekken zelf niet stabiel zijn moet men voor
stabiliteit zorgen door middel van geschikte en veilige bevestigingsmiddelen ten einde een toevallige of ongewilde
verplaatsing van de gehele werkplek of van delen ervan te voorkomen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 9
De stabiliteit en de stevigheid moeten adequaat en vooral na een eventuele wijziging van de hoogte of van de diepte van
de werkplek worden gecontroleerd.
Ongewilde bewegingen van rolsteigers tijdens werkzaamheden op hoogte worden door een passende voorziening
voorkomen.
Wanneer een rolsteiger verplaatst wordt, mag er zich geen enkele werknemer op bevinden, tenzij de rolsteiger speciaal
ontworpen is zodanig dat de veiligheid van de werknemers op de rolsteiger niet in het gedrang komt door de
verplaatsing.
De zone waar gewerkt wordt op hoogtewerkers, ladders, stellingen, etc. moet op een aan de omstandigheden aangepaste
manier afgebakend worden. Indien dit praktisch niet te realiseren is moet een persoon aanwezig zijn die moet beletten
dat de hoogtewerker, ladder, stelling, etc. kan aangereden worden, en verhinderen dat er personen in de gevarenzone
(val van voorwerpen) kunnen komen. Stellingen op donkere plaatsen dienen te worden verlicht.
Het bestijgen of het afdalen van in aanbouw zijnde bouwwerken mag enkel geschieden door middel van ladders of
andere slechts voor dit doel bestemde middelen.
Een ladder is in de eerste plaats te beschouwen als een toegangsmiddel dat het mogelijk maakt plaatsen te bereiken
waarbij niveauverschillen moeten worden overbrugd. Het gebruik van de ladder als arbeidsmiddel is beperkt tot
situaties waar het risico gering is en gepaard gaat met hetzij een korte gebruiksduur hetzij niet veranderbare kenmerken
van de arbeidsplaats. In alle ander gevallen is het gebruik van veiliger arbeidsmiddelen verplicht. Een risicoanalyse zal
de basis zijn om te bepalen of het al dan niet om een aanvaardbare situatie gaat.
Ladders worden bovenaan EN onderaan vastgelegd tegen schuiven.
Het dragen van een veiligheidsgordel is in alle gevallen verplicht bij elk werk verricht in de hoogte, conform de
wettelijke bepalingen. De lijn waarmede de werknemer wordt beveiligd tegen val zal steeds vastgemaakt worden aan
een stevig vasthechtingspunt dat hoger ligt dan de schouder van de te beveiligen persoon.
Stellingen en ladders moeten worden schoon gehouden.
04.05.01.06. Hijsen van lasten
Hijswerktuigen, hoogtewerkers, aanslagmateriaal (bv. oogbouten, kabels, kettingen, haken, etc. ), etc. , door de
werknemers van de aannemers gebruikt, moeten steeds in veilige toestand verkeren.
Keuringscertificaten (indienststellingsverslag & 3-maandelijkse keuringsattesten), afgeleverd door een erkend
organisme, dienen op vraag steeds voorgelegd te kunnen worden. Deze keuringscertificaten zijn een voorwaarde om
dit soort materieel op de werf te brengen of te houden. Een kopie moet vooraf aan de werfverantwoordelijke
overhandigd worden. Dit certificaat moet ten allen tijde aan de veiligheidscoördinator kunnen worden getoond.
Lasten mogen niet in opgehangen toestand vervoerd worden zonder veilige begeleiding, en er mag slechts een
aangestelde signaalgever/aanpikker signalen overbrengen aan de kraanmachinist.
Er mag zich in geen geval personeel onder of dicht bij de lasten bevinden en op in beweging zijnde uitrustingen of
lasten mogen zich geen personen bevinden.
Het laten vallen van voorwerpen moet vermeden worden.
Hijs- en tuikabels dienen zorgvuldig te worden geïnspecteerd. Defecte of beschadigde kabels moeten onmiddellijk
worden verwijderd teneinde verder gebruik te vermijden.
04.05.01.07. Gevaarlijke werken
Werkzaamheden aan draaiende machines of draaiende onderdelen van installaties zijn verboden.
Alle werken die tijdens de uitvoering een bijzonder gevaar kunnen inhouden maken het voorwerp uit van een
bijzondere werkvergunning. Het vergunningsdocument vermeldt de werkomschrijving, de te nemen
voorzorgsmaatregelen, de datum en de geldigheidsduur.
De bijzondere werkvergunning wordt afgeleverd door de projectverantwoordelijke, na goedkeuring door de
veiligheidscoördinator.
De werkzaamheden mogen pas aangevangen worden nadat de veiligheidscoördinator ter plaatse de naleving van de
veilige werkvoorwaarden heeft gecontroleerd.
De bijzondere werkvergunning wordt pas als afgesloten beschouwd nadat de veiligheidscoördinator gecontroleerd heeft
dat het werk veilig werd achtergelaten.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 10
Werken die in gevaarlijke omstandigheden moeten uitgevoerd worden, dienen steeds te gebeuren door minimum twee,
bevoegde, personen die de nodige instructies gekregen hebben. Elke afzonderlijk tewerkgestelde werknemer beschikt
over aan de omstandigheden aangepaste alarmmiddelen.
Wanneer werkzaamheden moeten uitgevoerd worden in plaatsen waarbij gevaarlijke dampen kunnen vrijkomen dient
door een continue meting de atmosfeer van de zone gecontroleerd te worden en moeten steeds passende maatregelen
genomen worden.
Voor interventies aan onder spanning zijnde elektrische installaties en werken in besloten ruimten (tanks, riolen, etc. )
moeten er specifieke instructies voor deze werken opgenomen worden in het veiligheids- en gezondheidsplan van
de uitvoerende onderneming.
Deze instructies zijn vooraf besproken met en goedgekeurd door de veiligheidscoördinator.
04.05.01.08. Slopingswerken
De slopings- of ontmantelingswerken moeten uitgevoerd worden overeenkomstig de veiligheidsvoorzieningen bepaald
in art. 464 van het ARAB.
04.05.02. PERSOONLIJKE BESCHERMINGSMIDDELEN (PBM)
De oplevering en eventuele periodieke keuring van de PBM’s zal geschieden conform het voorkomingsbeleid zoals
voorzien in de Wet op het welzijn en zijn uitvoeringsbesluiten, en meer bepaald in de wetgeving betreffende de
persoonlijke beschermingsmiddelen.
Voorgeschreven individuele beschermingsmiddelen dienen gedragen te worden op plaatsen/zones en voor
werkzaamheden die zulks vereisen :
het dragen van kleding, aangepast aan het uit te voeren werk;
het dragen van helm en veiligheidsschoenen/veiligheidslaarzen, voorzien van stalen neus en ondoordringbare
tussenzool, op de gehele bouwplaats, en dit ongeacht het werk;
het dragen van een veiligheidsbril, handschoenen, oorbescherming en andere persoonlijke beschermingsmiddelen
waar noodzakelijk;
het gebruik van aangepaste oogbescherming bij het slijpen en polijsten (slijpbril), hakken (veiligheidsbril), lassen
en branden (laskap, branderbril) en beveiligingsschermen bij las- en slijpwerk;
het dragen van stofmaskers als de werknemers aan stof blootgesteld zijn;
het dragen van gekeurd veiligheidsharnas voor elk werk in de hoogte.
Het dragen van PBM conform de geldende wetgeving is op de bouwplaats voor iedereen verplicht.
Elke onderneming moet op haar kosten PBM ter beschikking stellen van haar personeel en/of bezoekers. Zij moet
eveneens toezien op het gebruik ervan. Tevens moet zij zorgen voor het onderhoud en de vernieuwing ten gepaste
tijde.
De werknemers moeten, overeenkomstig hun opleiding en de gegeven instructies, op de juiste wijze gebruik maken van
de PBM en ze na gebruik weer opbergen.
04.05.03. COLLECTIEVE BESCHERMINGSMIDDELEN (CBM)
De collectieve veiligheidsvoorzieningen bestaan uit al de beschermingsmiddelen ter verhoging van de arbeidsveiligheid
die men redelijkerwijs kan toepassen of die door de in België van kracht zijnde reglementeringen inzake
arbeidsveiligheid zijn opgelegd.
Ter voorkoming van arbeidsongevallen moet elke onderneming waar nodig CBM voorzien. De keuze wordt bepaald op
basis van de algemene preventiebeginselen (cfr. welzijnswet dd. 04.08.96) waarin ondermeer de voorkeur wordt
gegeven aan collectieve bescherming in plaats van persoonlijke bescherming.
De voorziene collectieve beschermingsmiddelen die tijdelijk dienen verwijderd of verplaatst te worden door een
aannemer om zijn werkzaamheden te kunnen uitvoeren dienen na deze werkzaamheden ogenblikkelijk door deze
aannemer teruggeplaatst te worden. Indien een aannemer zich niet houdt aan deze regel dan zal de kostprijs van het
terugplaatsen van de collectieve beschermingsmiddelen rechtstreeks afgetrokken worden van zijn aannemingssom.
Opmerking : het verwijderen of verplaatsen van deze CBM dient geregeld te worden in samenspraak met de
veiligheidscoördinator. Geplaatste CBM mogen nooit verwijderd worden zonder dat vervangende of definitieve
beschermingen worden aangebracht.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 11
Leuningen mogen slechts verwijderd worden naarmate ze vervangen worden door definitieve
beschermingsmaatregelen.
Elke op de bouwplaats vastgestelde gevaarlijke of ongezonde toestand moet onmiddellijk aan de veiligheidscoördinator
gemeld worden.
04.05.04. ORDE & NETHEID
De bouwplaats moet zuiver gehouden worden en dient na het beëindigen der werken opgeruimd te worden.
Elke onderneming zal daartoe minstens dagelijks zijn werkposten opkuisen en het afval afvoeren. De coördinator kan
op kosten van de onderneming die in gebreke blijft de opdracht geven aan derden om de werkposten op te ruimen.
De wegen, doorgangen en trappen moeten ten allen tijde vrij zijn van obstakels en hindernissen. Soepele leidingen en
kabels mogen de doorgang niet belemmeren. Kruisen zij een doorgang, dan worden zij beschermd tegen beschadiging.
Dit gebeurt best door afgeschuinde houten planken of afgeschuinde rubberen stroken over de leidingen en kabels.
Materialen moeten ordelijk en stabiel, beveiligd tegen weersinvloeden, in afspraak met de veiligheidscoördinator, in de
voorziene zones gestapeld worden.
De werf dient derwijze te worden ingericht dat er geen vuil afkomstig van de werkzaamheden op de openbare weg kan
terechtkomen.
Zwerf- en waaivuil moet tenminste wekelijks worden verwijderd;
De in- en uitrit, de parkeerruimten en de wegenis op het terrein worden, indien nodig dagelijks gereinigd.
Men zal hierbij het organisch afval afkomstig van eetwaren niet uit het oog verliezen en dit steeds in gesloten zakken
plaatsen die men minstens eens per dag verwijdert om het aanlokken van wespen te vermijden.
04.05.05. MILIEU
Het is verboden om het even welk chemisch produkt in de riolen te lozen of te verbranden.
De resten en residu’s, van welke aard ook, dienen vernietigd te worden overeenkomstig de wettelijke bepalingen inzake
het milieu.
04.05.05.01. Verwijderen van afval en puin
De aannemer zal voldoende containers plaatsen om al het afval te verzamelen. Hij staat in voor het regelmatig afvoeren
van het afval naar een vergunde stortplaats.
04.05.05.02. Verbranden van afval
Het is verboden om afval op de bouwplaats te verbranden.
04.05.05.03. Maatregelen i.v.m. bodem-, lucht-, & waterverontreiniging
Elke aannemer zal de nodige maatregelen nemen ten einde bodem-, lucht- en waterverontreiniging te voorkomen.
04.05.06. ELEKTRISCHE INSTALLATIE
04.05.06.01. Op de werf
De elektrische installatie zal door een erkend organisme gekeurd worden conform het AREI. Elk defect moet
onmiddellijk aan de veiligheidscoördinator gemeld worden.
Verdeelborden moeten steeds gesloten blijven. Het aansluiten kan enkel met aangepaste stekkers. Alle verbindingen
(stekker/stopcontact) moeten geschikt zijn voor gebruik in vochtige omstandigheden, minimum IP44.
De elektrische kabels moeten zodanig geplaatst of opgehangen dat eventuele schade tot een minimum wordt beperkt.
Doorgangen dienen vrijgehouden van elektrische kabels. Beschadigde elektrisch materiaal/ -kabels dienen
onmiddellijk van de werf verwijderd te worden.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 12
Toestellen die buiten de normale werkuren onder spanning blijven moeten een bordje met de vermelding “Toestel
onder spanning – niet onderbreken” dragen.
Alle weg- of baankruisingen moeten noodzakelijkerwijze ondergronds uitgevoerd worden en moeten worden aangeduid
met standaardbakens.
De masten die de elektrische luchtlijnen dragen moeten voorzien zijn van een bord met het opschrift “Verboden de
draden of kabels aan te raken – DOODSGEVAAR”.
Op de werkplaats aanwezige installaties voor energiedistributie, met name deze die aan externe invloeden blootstaan,
moeten regelmatig worden gecontroleerd en onderhouden en moeten steeds beveiligd zijn voor onbevoegden.
Wanneer er tijdelijke bovengrondse elektriciteitsleidingen worden aangelegd, dienen deze zoveel mogelijk buiten de
werkplaats te worden omgeleid en spanningsloos te worden gemaakt. Indien dit niet mogelijk is moeten er hekkens en
waarschuwingen worden geplaatst om voertuigen en installaties op een afstand te houden.
Wanneer voertuigen op de werkplaats onder elektriciteitsleidingen moeten doorrijden dienen passende waarschuwingen
en een bescherming onder deze draden te worden aangebracht.
04.05.06.02. Elektrische werktuigen
Zij worden in twee soorten onderverdeeld :
1. met dubbele isolatie, waarvoor geen aarding nodige is en die bij voorkeur wordt gebruikt;
2. de andere, die steeds met de aarde moeten verbonden zijn (vb. beschermingsgeleider).
04.05.06.03. Werken aan elektrische installaties
Het spreekt vanzelf dat het werken aan elektrische L.S.-installaties, enkel kan nadat de installatie buiten spanning
geplaatst is en dat deze werken op een degelijke manier gesignaleerd worden. Dit kan o.a. door waarschuwings-,
verbods- en inlichtingsborden op strategische plaatsen aan te brengen.
Alleen bekwame en gekwalificeerde elektriciëns (cfr. EN 50110 dec. 1996) mogen werkzaamheden uitvoeren onder
L.S.-spanning of in de nabijheid van onder L.S.-spanning staande delen.
Werken aan H.S.-installaties mag enkel, wanneer deze installaties buiten spanning gesteld zijn en door minstens 2
personen (gewaarschuwd en/of bevoegd personeel BA4 of BA5 - art. 47 AREI).
Werken buiten spanning :
De elektrische L.S.-installaties worden verondersteld buiten spanning te zijn, wanneer :
alle actieve delen waaraan gewerkt wordt spanningsloos zijn;
geen enkele stroomvoerend niet-geïsoleerd deel onder spanning blijft binnen de genaakbaarheidszone (art. 28
AREI).
Een strikte toepassing van de preventieprincipes (de vitale 5) is vereist :
1. buiten spanning stellen met scheidingsmiddelen, voorzien van zichtbare (te controleren) (toe)stand van
onderbreking (art. 235.01 AREI);
2. afbakening rond de werkzone aanbrengen (art. 266 AREI) met een goed zichtbare ketting of lint uit isoleerstof;
3. controleren met aangepaste middelen (meters, neonlampen) of de stroomvoerende delen inderdaad spanningsloos
zijn;
4. aarden-kortsluiten van de buiten spanning geplaatste stroomvoerende delen volgens de geldende procedures;
5. maatregelen nemen tegen herinschakelen (art. 235.d. AREI) :
vergrendelen met slot(en) of hangslot(en);
aanbrengen van waarschuwingsbord(en);
zo mogelijk het lokaal waarin de installatie zich bevindt, afsluiten (met sleutel).
Werken onder spanning :
Werkzaamheden aan elektrische L.S.-installaties mogen alleen onder spanning uitgevoerd worden wanneer de
installaties aan de nodige vereisten voldoet en wanneer veiligheids-, dienst- of exploitatienoodwendigheden dit
noodzakelijk maken. Extra beschermingsmiddelen zijn verplicht zoals :
gebruik van aangepaste (geïsoleerde werktuigen) en materieel;
gebruik van aangepaste PBM's (o.a. helm en gelaatscherm, isolerende handschoenen, veiligheidsschoenen) en
brandwerende kledij om de gevolgen van een kortsluiting te beperken;
gebruik van isolerende matten of andere middelen, om de contactweerstand (en dus ook de totale weerstand) te
vergroten.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 13
04.05.06.04. Werken in de nabijheid van onder spanning staande installaties
Werkzaamheden in de nabijheid van onder spanning gestane elektrische L.S.-installaties mogen alleen mits naleving
van de desbetreffende beschermingsmaatregelen, zoals omhullende isolatie aanbrengen, afschermingen plaatsen of door
minimum veiligheidsafstanden te respecteren.
04.05.07. ARBEIDSMIDDELEN EN TOEBEHOREN
Bijzondere aandacht dient besteed aan de hiernavolgende wettelijke opdrachten :
de oplevering en periodieke keuring van hefwerktuigen en het hijsgereedschap;
de oplevering en installatie conform het voorkomingsbeleid zoals voorzien in de Wet op het welzijn en zijn
uitvoeringsbesluiten, meer bepaald in de wetgeving inzake de Arbeidsmiddelen;
het gelijkvormigheidsonderzoek van elektrische installaties conform de artikelen 270 en 272 van het AREI
(Algemeen reglement op de elektrische installaties).
Elke onderneming moet zijn arbeidsmiddelen zodanig markeren dat ze identificeerbaar zijn. De identificatie moet
beschreven worden in het specifiek veiligheids- en gezondheidsplan.
04.05.07.01. Toestellen en gereedschap
Het op de werf gebruikte materiaal moet in goede staat verkeren en beantwoorden aan de meest recente
veiligheidsvoorschriften.
Een Franstalige en Nederlandstalige versie van alle richtlijnen, handleidingen, etc. met betrekking tot het gebruik en de
bediening van de toestellen en speciaal gereedschap dient op de bouwplaats aanwezig te zijn.
Op vraag van de veiligheidscoördinator moeten de gebruiksaanwijzing en de veiligheids- en gezondheidsinstructies
kunnen voorgelegd worden.
04.05.07.02. Materieel
Alle materieel dient te voldoen aan de vigerende wetgeving ter zake. De keuringsverslagen zijn op de bouwplaats
aanwezig en moeten onmiddellijk voorgelegd kunnen worden.
Indien het verslag niet kan worden voorgelegd of indien duidelijk blijkt dat het betrokken toestel niet beantwoordt aan
de reglementaire voorschriften zal de bouwheer bevel geven het toestel onmiddellijk buiten dienst te stellen.
Bij gebruik van meerdere heftoestellen met overlappende gieken moet in overleg met de veiligheidscoördinator een
gebruiksprocedure opgesteld worden.
Alle grondwerkmachines moeten bij het achteruitrijden een duidelijk geluidssignaal veroorzaken.
Hijstoestellen met uitschuifbare stabilisatiepoten moeten bij defect of niet uitgetrokken poot een signaal in de
stuurcabine ontvangen.
04.05.08. GEVAARLIJKE PRODUCTEN
Wanneer de werken het gebruik van gevaarlijke stoffen vereist zal de aannemer alle gegevens verstrekken betreffende
leveringstermijn, aard en hoeveelheid van alle gevaarlijke stoffen of preparaten, de wijze en plaats van stockeren en de
genomen veiligheidsmaatregelen, alles conform de van toepassing zijnde wetgeving.
Tevens dient voldaan aan het KB van 11.01.93 tot regeling van de indeling, de verpakking en het kenmerken van
gevaarlijke preparaten met het oog op het op de markt brengen of het gebruiken ervan.
Het volledig ingevuld identificatieblad wordt door de aannemer aan de opdrachtgever en aan de veiligheidscoördinator
overhandigd.
Alle gevaarlijke stoffen aanwezig op de werf dienen te worden voorzien van hun wettelijk gevaarsetiket zoals bepaald
in het ARAB (art. 723.bis).
De voorraad gevaarlijke stoffen en preparaten moet steeds bekend zijn en in de opslagruimte bewaard worden.
Indien werken worden uitgevoerd waarbij schadelijke of hinderlijke dampen/gassen vrijkomen moet dit gemeld worden
in het specifiek veiligheids- en gezondheidsplan. Met de veiligheidscoördinator worden maatregelen afgesproken om
de dampen/gassen op een doeltreffende manier af te voeren (afzuiginstallatie).
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 14
De verluchting van de lokalen dient in ieder geval zo efficiënt mogelijk te zijn (indien mogelijk de buitenvensters
openen, zien dat het ventilatiesysteem werkt, …). Tijdens het drogen van het product zal de verluchting aanhouden. In
geen geval mogen de maximum limietwaarden noch de minimum explosielimiet bereikt worden.
Het rookverbod dient strikt nageleefd te worden, zelfs indien het product niet ontvlambaar is.
Het schoonmaken van het materieel met oplosmiddelen dient buiten de gebouwen te gebeuren, ver van elke vlam,
ervoor zorgend dat de gebruikte oplosmiddelen en de doordrenkte vodden in metalen, hermetisch afgesloten recipiënten
worden geplaatst.
De recipiënten die chemische producten bevatten en de recipiënten die er bevat hebben zullen onmiddellijk na gebruik
hermetisch afgesloten worden.
De aangepaste persoonlijke bescherming dient vanaf het begin gedragen te worden.
04.05.08.01. Documentatie
Van elk op de werf aangetroffen en gedetermineerd chemisch produkt zal de aannemer een Veiligheids- en
Gezondheidskaart opmaken voor zijn werknemers. De V&G-kaart zal permanent op de werf aanwezig zijn.
04.05.08.02. Tanks voor chemicaliën
Enkel bovengrondse tanks worden toegelaten.
Chemicaliën moeten opgeslagen worden in tanks die schokvast zijn en voldoende bestand tegen aantasting.
De tanks moeten geplaatst worden in een kuip, voorzien van een bekleding die de betrokken chemicaliën niet doorlaat
en met een capaciteit die tenminste gelijk is aan het volume van de opgeslagen vloeistoffen, tenzij men een andere
maatregel treft, zodat in een geval van lek, minimaal dezelfde veiligheidswaarborgen geboden worden.
De leidingen, koppelingen en afsluiters mogen geen lekken vertonen en moeten zo gemonteerd worden dat ze
gemakkelijk bereikbaar zijn, teneinde eventuele lekken onmiddellijk te kunnen vaststellen en herstellen.
04.05.08.03. Brandbare gassen en zuurstof
Het opslaan van brandbare gassen in flessen moet in uitsluitend daartoe bestemde ruimten gebeuren, of op daartoe
bestemde plaatsen in open lucht. De opslag van zuurstof dient gescheiden te zijn van alle andere brandbare stoffen.
Deze ruimte moet vrijstaand zijn en zich op 10 m van elk ander gebouw bevinden. Men dient er speciaal op te letten
dat in het lokaal, of in de omgeving ervan, geen brandbaar materiaal, zoals olie, vet, hout, etc. aanwezig is.
Alleen gespecialiseerd personeel heeft vrije toegang en er moeten borden met de vermelding “Gevaar”, “Brandbare
produkten” en “Verboden te roken” (lettergrootte = 10 cm) zichtbaar op de toegangsdeuren worden aangebracht.
In iedere ruimte of lokaal worden twee blusapparaten (type CO2 of gelijkwaardig), met een capaciteit van tenminste 20
kg elk, geplaatst.
04.05.09. WERKEN MET OPEN VLAM
Werken met open vuur, soldeerapparaten, las- en snijgereedschap, slijpschijven, … mogen enkel uitgevoerd worden als
men een vuurvergunning gekregen heeft. Voor aanvang van deze werken moeten alle brandbare materialen verwijderd
worden en moeten de gepaste blusmiddelen klaar staan in de onmiddellijke omgeving. Na het werk moet de omgeving
nogmaals onderzocht worden om eventuele gloeiende materialen te verwijderen. De omgeving moet beschermd
worden tegen eventuele schade veroorzaakt door gloeiende spaanders, …
Het behandelen van gasflessen gebeurt met de meeste zorg. Gasflessen die niet in gebruik zijn worden buiten het
gebouw op een vaste plaats rechtop gestockeerd, vastgemaakt, voorzien van de beschermkop en beschermd tegen de
zon.
De zuurstof- en brandgasflessen worden bij gebruik verticaal of schuin onder een hoek van minimum 35° geplaatst. Ze
moeten gemonteerd zijn op een flessenkar. Op het einde van de dagtaak worden gasflessen dichtgedraaid en slangen en
manometers ontspannen.
Bij werken met open vlam hoort een ABC-blusapparaat van minimum 6 kg.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 15
Bij het branden van roofing of andere bitumeuze producten zal men er over waken dat een persoon aanwezig is op de
plaats van het branden tot twee uur na het beëindigen der werken. Deze persoon is uitgerust met een ingeschakelde
mobilofoon, met in het eerste geheugen het nummer 112.
04.05.10. WERKEN IN BESLOTEN OMGEVING
Bij het openen van kelders, putten, peilbuizen of andere afgesloten ruimten is bijzondere waakzaamheid geboden omdat
daarbij mogelijk opgehoopt gas/damp in hoge concentraties kan vrijkomen. Bovendien kan het zuurstofgehalte in deze
ruimten te laag zijn.
Het werken aan of in besloten ruimten gebeurt uitsluitend onder toezicht van een “toezichthouder” en na het verkrijgen
van een bijzondere werkvergunning (zie …). Deze zorgt ervoor dat alle maatregelen genomen worden die nodig zijn
om de betreffende ruimte veilig te kunnen betreden (voorafgaande inspectie, ventilatie, etc.) en dat er in geval van nood
voldoende personen ter beschikking zijn om snel te worden ingezet.
In ieder geval zal men ernaar streven :
het aantal personen dat in een besloten ruimte werkt zo klein mogelijk te houden;
de verblijftijd in de ruimte zo klein mogelijk te houden;
maatregelen te nemen om bij bedwelming of bij moeilijkheden het slachtoffer onmiddellijk buiten de ruimte te
evacueren, zonder dat anderen zich erin hoeven te begeven.
Gedurende de tijd dat personen in de ruimte verblijven moet tenminste één persoon aanwezig zijn bij de toegang van
die ruimte. Deze “veiligheidswacht” zal voortdurend contact onderhouden met de zich in de ruimte bevindende
personen en met de toezichthouder. Hij zal nooit op eigen initiatief handelen, doch in geval van nood de toezichthouder
verwittigen, die onmiddellijk alle maatregelen moet kunnen nemen die noodzakelijk zijn om hulp te bieden :
een goede communicatie met duidelijke afspraak over de toegepaste signalen en waarschuwingen is noodzakelijk;
er moeten middelen ter beschikking zijn om voor de redding – zonder tijdverlies – met anderen in verbinding te
treden (telefoon, portofoon, etc.).
in geen geval mogen helpers zich onbeveiligd, geheel of gedeeltelijk in de ruimte begeven.
Wanneer een arbeider in een diepte moet afdalen, waar mogelijkheid tot gevaar bestaat, moet hij steeds een
veiligheidsgordel met schouderriemen dragen.
De werkverlichting wordt aangepast aan de specifieke werkomstandigheden.
De desbetreffende zone wordt afgebakend met behulp van veiligheidslint.
De sleuven en tunnels moeten behoorlijk worden ondersteund. Het plaatsen van vaste leuningen, handleuningen,
loopbruggen, vloeren en platformen gebeurt volgens de aard van het werk en de aanwezige risico’s.
04.05.11. WERKEN WAARBIJ ASBESTVEZELS KUNNEN VRIJKOMEN
De aannemer of zijn afgevaardigde bevestigen hierbij dat zij de asbestinventaris of een uittreksel ervan ontvingen voor
de plaatsen waar zijn werknemers en/of deze van zijn onderaannemers worden tewerkgesteld bij het uitvoeren van de
werken die het voorwerp zijn van dit algemeen veiligheids- en gezondheidsplan.
Wanneer tijdens de werken materialen bewerkt moeten worden die in het bestek niet worden vermeld als
asbesthoudend, maar waarvan de (onder)aannemer of zijn werknemers of de opdrachtgever of de veiligheidscoördinator
vermoedt dat ze asbest kunnen bevatten moeten de werken onmiddellijk stopgezet worden en moet de volgende
procedure nageleefd worden :
alle nodige maatregelen treffen opdat geen vezels van het verdachte materiaal zouden vrijkomen in de ruimte;
door een erkend labo, aangeduid en betaald door de opdrachtgever, een onderzoek laten uitvoeren naar de
aanwezigheid van asbest in het verdacht materiaal – het onderzoek omvat ook de staalname die wordt uitgevoerd in
aanwezigheid van de bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering en de veiligheidscoördinator;
indien dit onderzoek wijst op de aanwezigheid van asbest in het betreffende materiaal moet de aannemer de nodige
maatregelen treffen om te voldoen aan de bepalingen van het KB dd. 16.03.06 betreffende de bescherming van de
werknemers tegen de risico’s van blootstelling aan asbest.
De asbest of asbesthoudende afvalstoffen moeten door de aannemer behandeld en verwijderd worden volgens de ter
zake geldende wettelijke bepalingen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 4 - 16
04.05.12. WERKEN WAARBIJ EEN NUTSVOORZIENING ONDERBROKEN DIENT TE
WORDEN
De periodes gedurende dewelke een nutsvoorziening moet onderbroken worden, moeten in gemeenschappelijk overleg
met de opdrachtgever, de bouwdirectie belast met de uitvoering en de veiligheidscoördinator besproken worden.
Onder nutsvoorziening wordt begrepen : elektriciteit, gas, leidingwater, stoom, lucht, telefoon, fax, water, TVdistributie.
04.05.13. HINDER DOOR UITGEVOERDE WERKEN.
In geval er door de uit te voeren werken hinder zou kunnen ontstaan (tocht, stof, lawaai, gassen ...) voor het eigen
personeel of derden dienen de nodige bijkomende maatregelen getroffen te worden om deze tot een minimum te
beperken.
Alle maatregelen dienen getroffen te worden teneinde de bescherming van de eigen werknemers, de werknemers van de
opdrachtgever of van derden te verzekeren tegen gevaren die voortvloeien uit de blootstelling aan geluid op het werk.
Indien bij de uitvoering van de werken een niet te voorkomen geluidshinder voor de werknemers van de opdrachtgever
of van derden wordt verwacht, dienen preventief de nodige organisatorische afspraken te worden gemaakt met de
opdrachtgever en de veiligheidscoördinator om de hinder te voorkomen.
Indien het personeel van de opdrachtgever dat tewerkgesteld is in de nabijheid van de plaats der werken of derden enige
hinder zou kunnen ervaren van een door de aannemer gebruikte gevaarlijke stof of preparaat dan dienen in samenspraak
met de opdrachtgever en de veiligheidscoördinator de nodige preventieve maatregelen te worden getroffen.
Hinder voor buurtbewoners dient voorafgaandelijk op de maandelijkse technische vergadering gemeld en besproken te
worden met de opdrachtgever en de veiligheidscoördinator.
orden overgemaakt aan de bouwdirectie belast met de uitvoering bij de aanvang der werkzaamheden.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 5 - 1
05. ORGANISATIE BIJ NOOD, EVACUATIE VAN EEN
GEWONDE
05.01. ORGANISATIE VAN DE HULPVERLENING
05.01.01. E.H.B.O.
Elke onderneming moet vanaf twintig tewerkgestelde werknemers op de bouwplaats (onderaannemers inbegrepen) een
gebrevetteerde hulpverlener voorzien die :
tijdens de werkuren permanent aanwezig is op de bouwplaats;
een eigen uitgeruste E.H.B.O.- post (cfr. art. 178 ARAB) beheert.
Iedere onderneming met minder dan twintig tewerkgestelde werknemers op de bouwplaats duidt minstens één persoon
aan, die de voormeld art. 178 voorziene apotheek bijhoudt.
Bij een ernstig ongeval zal men altijd beroep doen op het dichtsbijgelegen ziekenhuis.
05.01.01.01. Doelstelling EHBO
Het voorzien in personeel en passende structuren om de risico’s op de bouwplaats of in het werkhuis te ondervangen,
waken over de gepaste geografische inplanting en het aantal medewerkers teneinde zo vlug en zo paraat mogelijk hulp
te kunnen bieden aan het slachtoffer van een arbeidsongeval voor de komst van hulp van buitenaf. Deze diensten van
zullen gecoördineerd worden met deze van de onderaannemers.
05.01.01.02. Verbandkoffer EHBO
Op alle bouwplaatsen en in alle werkhuizen moet een verbandkoffer beschikbaar zijn waarvan de inhoud door de
arbeidsgeneesheer bepaald wordt in functie van de aanwezige risico’s en het opleidingsniveau van de hulpverleners.
Volgende lijst kan een aanduiding zijn :
hemostatisch kussen : 1 eenheid
isothermisch deken : 1 eenheid
linnen doeken (driehoek, rechthoek of gelijkbenig van 1 m zijde) : 2 eenheden
plastiek zakken van 0,25 m x 1,15 m : 2 eenheden
veiligheidsspelden : 12 eenheden
Materieel voor courante verzorging :
verbandgaas, groot model (0,30 m x 0,30 m) individueel verpakt : 20 eenheden
zelfklevend verband (assortiment individueel verpakt) : 10 eenheden
elastisch verbandgaas (type nylex) 3 m x 0,07 m : 3 eenheden
3 m x 0,10 m : 1 eenheid
niet rekbaar linnen verband (4 m x 0,10 m) : 3 eenheden
flesjes met druppelteller : 2 flesjes
antiseptisch ontsmettingsmiddel (type Bétadine, Septivon, Hexomédine) : 125 ml
afscheurbare sparadrap (5 m x 0,02 m) : 1 eenheid
vocht voor oogbad (type Dacryosérum) : 1 flesje
splinterknijper : 1 eenheid
schaar met ronde uiteinden (14 cm) : 1 eenheid
wegwerphandschoenen : 1 doos van 10 paren
Deze verbandkoffer moet steeds compleet zijn.
05.01.01.03. Hulppost
Een hulppost is aanbevolen zodra de bouwplaats een duur heeft van meer dan 4 maanden.
Minimum uitrusting : bed, deken, wastafel, gemakkelijk te reinigen tafel, opbergkast, verbandkoffer, zaklamp, telefoon
en een draagberrie ten behoeve van externe hulpverleners.
De post wordt aangegeven en is gemakkelijk bereikbaar voor interne en externe hulpverleners.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 5 - 2
Nota : bij een bezetting van 200 personen wordt een eerste hulppost geïnstalleerd :
1 verpleger van 200 tot 800 werknemers;
2 verplegers van 800 tot 2000 werknemers.
De uitrusting van de hulppost wordt bepaald in overleg met de arbeidsgeneesheer.
05.01.01.04. Externe hulpverlening
De opdracht voor het in werking stellen van de hulp moet duidelijk zijn. De oproepnummers moeten aangeplakt zijn.
Vooraf kan worden contact genomen met de externe hulpdiensten om afspraken te maken.
Begeleiding voorzien voor de externe hulpdiensten.
Op de bouwplaats en voor moeilijk bereikbare zones dient een verkenning te worden georganiseerd met de externe
hulpdiensten. Over het algemeen leidt dit tot het opmaken van een hulpplan.
05.01.02. HULPVERLENERS
(Lijst te bezorgen door de inschrijver samen met het veiligheidsplan).
05.01.03. NOODOPROEPNUMMERS
Teneinde op een snelle en efficiënte wijze de hulpdiensten te kunnen verwittigen wordt een lijst met
noodoproepnummers met vermelding van de belangrijkste instructies opgenomen in het veiligheids- en
gezondheidsplan.
Een afschrift van deze lijst dient bij elke telefoonpost goed zichtbaar te worden opgehangen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 5 - 3
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
Medische spoeddienst
Tel 100 – GSM 112
Ziekenhuis met urgentiedienst
24/24h
tel : 02/641 48 12
Ziekenhuizencentrum
Etterbeek-Elsene
Jean Pacquotstraat 63
1050 BRUSSEL
Huisartsen
Cfr. 100 of urgentiedienst 24/24h
Ziekenhuis
Antigifcentrum
070/245.245
Militair Hospitaal
Neder-Over-Heembeek
Brandweer
Tel 100 – GSM 112
Politiediensten
101 (alg. nummer)
Vermeld referentiepunt en straatnaam
Vermeld de aard van de verwonding
Vermeld of het slachtoffer ademt
Vermeld of het slachtoffer hartslag heeft
Vermeld de naam van uw firma en uw eigen
naam
Bij levensgevaar meteen via de 100 bijstand
vragen van de MUG (Medische urgentie
groep)
Maximaal beroep doen op de dienst 100 voor
vervoer van een gekwetste gezien risico van
shock tijdens vervoer !
Oogarts
Cfr. urgentiedienst 24/24h
Wacht niet op ziekteverschijnselen vooraleer
te bellen
Geen melk toedienen, melk is geen tegengif
Niet laten braken ! Meestal is braken niet
aangewezen, bel eerst
Spoel overvloedig met water na spatten van
een schadelijke stof in de ogen of op de huid
Verlucht de ruimte goed als er irriterend of
giftig gas vrijgekomen is
Vermeld de plaats van de brand en punt en
straatnaam waar de brandweer wordt
opgewacht
Vermeld de aard van de brand (gas, vloeistof,
vaste stoffen, …)
Vermeld de omvang, de beschikbaarheid van
bluswater, de aanwezigheid van gewonden, de
aanwezigheid van EHBO
Politie
Tel urgentie : 101
Tel info : 02/279 79 79

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 5 - 4
05.01.04. ROUTEBESCHRIJVING NAAR DICHTST BIJZIJNDE
ZIEKENHUIS
Ziekenhuizencentrum Etterbeek/Elsene
Jean Pacquotstraat 63
1050 BRUSSEL
tel : 02/641 41 11
tel spoed : 02/641 48 12
fax : 02/641 44 48
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 5 - 5
05.02. INSTRUCTIES IN GEVAL VAN EEN ARBEIDSONGEVAL
Voor elk ander ingrijpen : het eventuele nog bestaande gevaar uitschakelen (bv. voorwerpen die dreigen te vallen
wegnemen, elektrische stroom afsluiten, …).
Bij een arbeidsongeval wordt onmiddellijk een hulpverlener verwittigd, met vermelding van de ernst van het
ongeval en de plaats.
Bij een niet ernstig ongeval zal de hulpverlener het slachtoffer verzorgen, en eventueel doorverwijzen naar zijn
huisarts.
Bij een ernstig ongeval zullen de eerste zorgen door de hulpverlener ter plaatse gegeven worden. Terzelfdertijd
wordt de dienst 100 verwittigd. De nodige maatregelen worden getroffen om deze naar de plaats van het ongeval te
begeleiden.
Bij twijfels over de toestand van het slachtoffer (bv. na val van hoogte en/of risico's voor de wervelkolom) het
slachtoffer NIET verplaatsen maar wachten op de hulpdiensten.
05.02.01. VERSLAG ARBEIDSONGEVAL
Van elk arbeidsongeval dient er een volledig verslag te worden opgesteld door de preventie-adviseur van de betrokken
onderneming, of desgevallend door de werfverantwoordelijke.
Daartoe kan het hiernavolgend model gebruikt worden.
Een kopie zal geklasseerd worden in het coördinatiedagboek.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 5 - 6
1. WAT DOEN BIJ EEN ONGEVAL ?
alle verder gevaar voorkomen;
verzorgen van de gekwetste;
paniek bij de andere werknemers vermijden;
onderzoek naar de omstandigheden;
zie procedure bij ernstig ongeval (Deel 4, punt 4.1)
2. ONGEVALLENRELAAS
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
ONGEVALLEN
INSTRUCTIEBLAD
Naam slachtoffer : ………………………………………………………………
Adres slachtoffer : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
Functie slachtoffer : ………………………………………………………………
Werkgever : ………………………………………………………………
Adres werkgever : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
Plaats van het ongeval (werfadres) : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
Tijdstip van het ongeval : - datum : ………………………………………………………………
- uur : ………………………………………………………………
Uitgevoerde opdracht op ogenblik van ongeval : ………………………………………………………………
Wie verleende de eerste hulp ? : ………………………………………………………………
Getuigen (naam + adres) : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
Plaats en aard van de verwonding (hoofd, arm, inwendig, …) :
………………………………………………………………
Vervoer naar hospitaal ? ja neen
zo ja : met ziekenwagen
met voertuig werkgever
uur van vertrek : …………………
Andere verzorging : gekwetste gaat naar ziekenhuis
gekwetste gaat naar huisdokter
verzorging alleen op de werf
Tijdstip (datum + uur) van eventueel verwittigen :
familie van slachtoffer : ………………………………………………………………
preventieadviseur : ………………………………………………………………
veiligheidscoördinator : ………………………………………………………………
technische inspectie : ………………………………………………………………
Hoe gebeurde het ongeval ? : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
Mogelijke oorzaak van het ongeval : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
De werknemer moet ook zijn ziekenkas op de hoogte brengen
Datum werkhervatting : ………………………………………………………………

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 5 - 7
05.02.02. ARBEIDSONGEVALLEN INLICHTINGENBLAD
Alle ongevallen met werkverlet worden gemeld aan de veiligheidscoördinator en aan (de preventie-adviseur van) de
opdrachtgever. De werkgever van de betrokken gekwetste wordt eveneens ingelicht.
Daartoe dient het hiernavolgend model voor het arbeidsongevallen inlichtingenblad gebruikt te worden.
Een kopie van het arbeidsongevallen inlichtingenblad zal geklasseerd worden in het coördinatiedagboek.
Tijdens de maandelijkse veiligheidscoördinatievergaderingen zullen de arbeidsongevallen besproken worden (aantal
ongevallen, aantal verloren kalenderdagen t.g.v. arbeidsongevallen). De gepresteerde arbeidsuren/onderneming zijn
maandelijks te bezorgen voor berekening van frequentie- en ernstcijfer.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 5 - 8
Datum : …………………………….
Hoofdaannemer : …………………………….
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
ONGEVALLEN
INLICHTINGENBLAD
BETREFT : ALLE arbeidsongevallen overkomen aan de werknemers van de hoofdaannemer en zijn
onderaannemers, leveranciers en bezoekers op de werf.
De ondergetekende ………………………………………………………………………………….
verklaart dat tijdens de periode van ……………………………. tot ………………………………
Geen enkel arbeidsongeval gebeurde in het kader van de uitvoering van zijn contract.
Handtekening : …………………………….
Volgende arbeidsongevallen zich voordeden :
Datum Naam gekwetste Werkgever
Een kopij van elke ongevalsaangifte wordt hierbij gevoegd.
Handtekening : …………………………….
Afwezigheid
Van Tot
DIT INLICHTINGENBLAD DIENT TERUG BEZORGD TE WORDEN AAN DE COÖRDINATOR-
VERWEZENLIJKING (MET KOPIJ AAN DE OPDRACHTGEVER) TEN LAATSTE OP HET EINDE VAN ELKE
TUSSENTIJDSE VORDERINGSPERIODE

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012) 5 - 9
05.02.03. VERSLAG ARBEIDSONGEVAL
De werkgever doet van elk arbeidsongeval dat aan een werknemer is overkomen op een tijdelijke en mobiele
bouwplaats en dat tenminste één dag arbeidsongeschiktheid tot gevolg heeft, maar dat geen ernstig ongeval is, een
kennisgeving aan de inzake arbeidsveiligheid bevoegde ambtenaar.
De kennisgeving wordt gedaan binnen de 10 kalenderdagen na de dag van het ongeval, bij middel van een brief met
vermelding van de naam en het adres van de werkgever, de naam van het slachtoffer, de datum en de plaats van het
ongeval en zijn vermoedelijke gevolgen.
De verplichting inzake kennisgeving vervalt zodra de werkgever het ongeval bij de inzake arbeidsveiligheid bevoegde
ambtenaar aangegeven heeft, overeenkomstig de bepalingen van de wet van 10 april 1971 in verband met de
arbeidsongevallen (zie formulier aangifte van arbeidsongeval BS 24.12.1998).
Van elk ernstig ongeval wordt de dienst voor preventie en bescherming op het werk van de betrokken aannemer van
wie hij zich de medewerking heeft verzekerd voor het onderzoek van arbeidsongevallen met vier of meer dagen
arbeidsongeschiktheid op de arbeidsplaats, op de hoogte gebracht en dient zij het ongeval onmiddellijk te onderzoeken,
de oorzaken ervan vast te stellen, de preventiemaatregelen voor te stellen om herhaling ervan te voorkomen en hierover
een verslag te bezorgen.
Dit verslag bevat ten minste de volgende elementen :
1° de identificatie van de slachtoffers en hun werkgevers;
2° de gedetailleerde beschrijving van de plaats van het ongeval;
3° de gedetailleerde omschrijving van de omstandigheden van het ongeval, inclusief beeldmateriaal;
4° de vastgestelde primaire, secundaire, tertiaire en eventuele verdere oorzaken. In deze wordt verstaan onder :
a) primaire oorzaken : de materiële feiten die het ongeval mogelijk hebben gemaakt, inzonderheid een ontbrekend
of niet correct gebruikt collectief of persoonlijk beschermingsmiddel, een ontbrekende of kortgesloten beveiliging
van een machine;
b) secundaire oorzaken : oorzaken van organisatorische aard, waardoor de primaire oorzaken zijn ontstaan,
inzonderheid een niet uitgevoerde risico-evaluatie, een ontbrekende instructie, een gebrekkig toezicht op de
naleving van instructies, een niet correct functionerende interne dienst voor preventie of bescherming op het werk;
c) tertiaire oorzaken : materiële of organisatorische oorzaken die zich bij derden situeren, inzonderheid een ontwerp-
of fabricagefout aan een van buitenaf betrokken machine, een niet correct advies geformuleerd door een externe
dienst voor preventie en bescherming op het werk of door een externe dienst voor technische controles op de
arbeidsplaats;
5° aanbevelingen om herhaling van het ongeval te vermijden;
6° de identificatie van de in het eerste lid bedoelde personen en van de diensten voor preventie en bescherming op het
werk die in de totstandkoming van het verslag hebben bijgedragen;
7° de identificatie van de personen die het verslag hebben opgesteld;
8° de identificatie van de personen aan wie een afschrift van het verslag is toegezonden.
Het OMSTANDIG VERSLAG wordt aan de met het toezicht op het welzijn op het werk belaste ambtenaar bezorgd
BINNEN DE 10 DAGEN.
Als een ernstig arbeidsongeval in de zin van artikel 94bis, 1° van het KB dd. 04.08.96 (BS dd. 18.9.1996) betreffende
het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk gewijzigd bij het KB dd. 24.02.05 (BS dd. 14.03.05)
houdende diverse bepalingen ter bestrijding van de ernstige arbeidsongevallen en vereenvoudiging van de
arbeidsongevallenaangiften wordt beschouwd :
1° een arbeidsongeval dat aanleiding heeft gegeven tot de dood;
2° een arbeidsongeval waarvan het gebeuren in direct verband staat met een gebeurtenis die afwijkt van de normale
uitvoering van het werk en die voorkomt op de lijst opgenomen als bijlage I van dit besluit, of met het voorwerp dat bij
het ongeval betrokken is en dat voorkomt op de lijst opgenomen als bijlage II van dit besluit, en dat aanleiding heeft
gegeven tot :
a) hetzij een blijvend letsel;
b) hetzij een tijdelijk letsel dat voorkomt op de lijst opgenomen als bijlage III van dit besluit.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012)
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
INSCHRIJVINGSFORMULIER

dd.30.05.11 ES11-051 ELSENE Herstellingswerken KWS-bekledingen (2011-2012)
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
INSCHRIJVINGSFORMULIER
VEILIGHEID
Toepassing van art. 30, lid 2, 1 e en 2 e van het KB van 25.01.01 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen.
De inschrijvingen zullen voldoen aan volgende eisen :
1. De lijst van de niet-standaard PBM.
(Standaard = helm, handschoenen, veiligheidsschoenen, veiligheidsbril)
2. Werkmethode en Veiligheidsplan.
Ik ondergetekende bevestig
deze opdracht te zullen uitvoeren volgens de regels van goed vakmanschap
kennis te hebben genomen van de inhoud van het algemeen veiligheids- en gezondheidsplan
in mijn offerte rekening te hebben gehouden met alle risico’s, maatregelen en instructies opgenomen
in dit algemeen veiligheids- en gezondheidsplan
het algemeen veiligheids- en gezondheidsplan volledig te zullen naleven.
Ik beschrijf (in een afzonderlijk document) de risico’s eigen aan mijn onderneming en de eventuele
bijkomende veiligheids- en gezondheidsmaatregelen die ik heb voorzien in functie van de
uitvoeringsmethode die ik zal gebruiken bij de uitvoering van deze opdracht :
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
3. In mijn globale offerte zijn volgende sommen inbegrepen om tegemoet te komen aan het Algemeen
Veiligheids- en Gezondheidsplan :
a. Afsluiting werf : totale kostprijs van de aanleg en het behoud van de afsluiting van de start der
werken tot volledige afsluiting van het bouwwerk, na opruiming van bouwafval en demping van alle
putten. (SOG). ……………………………………………………………………………………..….
b. Keten en andere elementen voor de werfinrichting ten behoeve van de veiligheid en de gezondheid :
totale kostprijs van alle faciliteiten van de start der werken tot het einde der werken of tot op het
ogenblik dat zij op een voor de veiligheid verantwoorde wijze kunnen vervangen worden door de
nieuw gebouwde elementen. (SOG). ……………………………………………………………….…
c. Collectieve beschermingsmiddelen : borstweringen, afdekken van gaten. (SOG) ..………………….
d. Persoonlijke Beschermingsmiddelen (niet standaard). (SOG). ……………………………………….
4. Andere nuttige gegevens die geen grond van uitsluiting zijn maar aantonen dat er aandacht wordt besteed aan
ongevallenpreventie :
Beschikt de inschrijver over een VCA?
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
5. Ondergetekende heeft er kennis van genomen dat :
a. Bij niet-ondertekening of afwezigheid van dit document bij zijn inschrijving, zijn offerte nietig kan
verklaard worden;
b. Indien de inhoud van dit document als onvolledig of niet conform met het veiligheids- en
gezondheidsplan wordt beoordeeld, zijn offerte nietig kan verklaard worden;
c. Zijn offerte bij niet-opgave van hoger vermelde kostprijs nietig kan verklaard worden.
Opgemaakt dd. / / De inschrijver (naam + handtekening)

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/110
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 35ste punt:
Openbare werken (3de Directie) – Wegbekledingen-Riolen-Beplantingen: Overheidsopdracht van werken
nr. 2011-283. Niet-gesubsidieerd programma 2011 voor herinrichtingswerken van verscheidene openbare
wegen gelegen op het grondgebied van de gemeente Elsene. (de straten Hector Denis, Van Volsem, Fritz
Toussaint, César Franck, Lariksen, Clémentine, Luikenaars, Gist, Kuip, Felix Bovie, de Theux (gedeelte
Elsene)). Openbare aanbesteding. Belgische bekendmaking. Opdracht met prijsborderel. Bijzonder Bestek.
Plannen. Samenvattende meetstaat. Geraamde meetstaat. Veiligheids-gezondheidsplan. Vastleggen van
de opdrachtvoorwaarden. Geraamde uitgave: 3.500.000,00 EUR BTWI. (21 %). Goedkeuring.
-----------------
DE RAAD,
Gelet op de wet van 24 december 1993 betreffende de opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en
diensten en de besluiten ter uitvoering van deze wet;
Overwegende de zeer slechte staat van de bekledingen van de stoepen van de verschillende openbare
wegen, te wijten aan ouderdom, de vele tussenkomsten van de concessiemaatschappijen en openbare
besturen, vandalisme, toevallige beschadigingen, wild parkeren, ...;
Overwegende dat deze situatie onaangenaam is en het risico op ongevallen voor de weggebruikers
verhoogt;
Overwegende dat het bijgevolg wenselijk is het omvangrijke herprofilerings- en renovatieprogramma van het
Elsense wegennet dat sinds enkele jaren aan de gang is, voort te zetten;
Overwegende dat de straten Hector Denis, Van Volsem, Fritz Toussaint, César Franck, Lariksen,
Clémentine, Luikenaars, Gist, Kuip, Felix Bovie, de Theux (gedeelte Elsene) deel uitmaken van dit
programma;
Overwegende dat deze openbare wegen dienen te worden geherprofileerd, ten eerste om er een leefbaar
evenwicht te creëren tussen de verschillende gebruikers van het openbare domein en meer in het bijzonder
voor de zogenaamde “zwakke weggebruikers” zoals voetgangers en fietsers en ten tweede om het parkeren
en het wegverkeer te herorganiseren;
Overwegende dat een openbare opdracht opgestart moet worden voor het niet-gesubsidieerde programma
2011 voor de heraanleg van verschillende openbare wegen gelegen op het grondgebied van de gemeente
Elsene, met name de straten Hector Denis, Van Volsem, Fritz Toussaint, César Franck, Lariksen,
Clémentine, Luikenaars, Gist, Kuip, Felix Bovie, de Theux (gedeelte Elsene);
Overwegende dat het geraamde bedrag voor de werken 2.892.561,98 EUR ZBTW bedraagt hetzij
3.500.000,00 EUR BTWI (21 %);
Overwegende dat de opdracht met prijslijst via een openbare aanbesteding wordt gegund;
Overwegende dat de opdracht onderworpen is aan de Belgische bekendmaking;
Gelet op het bijzondere bestek, de plannen 908, 909 A, 910 B, 1168 A en de samenvattende en geraamde
meetstaten die de nieuwe aanneming van herprofilering van het niet-gesubsidieerde programma 2011
beheersen;
Gelet op het algemene veiligheids- en gezondheidsplan opgesteld door de veiligheids- en
gezondheidscoördinator aangesteld door de Gemeente zijnde het coördinatiebureau voor veiligheidgezondheid
Eco-Safe;

Gelet op de prijsherzieningsmodaliteiten van de huidige opdracht teneinde rekening te houden met de
schommelingen van de lonen van het arbeidspersoneel actief op de werf, de betreffende sociale lasten en
verzekeringen en de maandelijkse index berekend op basis van een jaarlijks verbruik van de voornaamste
materialen en stoffen door de binnenlandse bouwnijverheid, aanwezig in het bijzonder bestek;
Overwegende dat om de uitgave te wijten aan de bovenvermelde herziening te dekken, de veronderstelde
hoeveelheden van de samenvattende en de geraamde meetstaten met tien percent verhoogd werden;
Overwegende dat de wet van 3 december 2005 onlangs werd gewijzigd door de programmawet van
22 december 2008 en dat nutswerken uitgevoerd op het openbare domein die vanaf 1 ste januari 2010
gefactureerd worden en/of opdrachten die op 1 ste januari 2009 nog niet werden betekend voortaan geen
aanleiding meer geven tot een bijdrage aan het Participatiefonds;
Overwegende dat het dus niet nodig is om voor de huidige opdracht de betaling van een bijdrage te voorzien;
Overwegende dat krachtens de Wet van 23 december 2009 in werking getreden op 25 februari 2010 tot
invoeging van een nieuw boek betreffende de motivering, de informatie en de rechtsmiddelen in de wet van
24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten en sommige opdrachten voor aanneming van
werken, leveringen en diensten, de huidige opdracht onderworpen is aan artikel 65/11 van deze wet daar het
bedrag hoger ligt dan de helft van het bedrag vastgelegd voor Europese bekendmaking (4.845.000,00 EUR
ZBTW: 2 = 2.422.500,00 EUR ZBTW);
Overwegende dus dat de sluiting van de opdracht (betekening) in geen geval mag plaatsvinden vóór het
verstrijken van een termijn van vijftien dagen die ingaat de dag nadat de gemotiveerde beslissing aan de
betrokken inschrijvers is verzonden (stand still periode );
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Pierre LARDOT, Schepen van Openbare werken,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. het niet-gesubsidieerde programma 2011-283 voor herinrichtingswerken van verscheidene openbare
wegen gelegen op het grondgebied van de Gemeente goed te keuren (Niet-gesubsidieerd programma
2011) (de straten Hector Denis, Van Volsem, Fritz Toussaint, César Franck, Lariksen, Clémentine,
Luikenaars, Gist, Kuip, Felix Bovie, de Theux (gedeelte Elsene));
2. het bijzondere bestek, de plannen 908, 909 A, 910 B, 1168 A en de samenvattende en geraamde
meetstaten, het veiligheids– en gezondheidsplan betreffende de huidige opdracht nr. 2011-283 die
integraal deel uitmaken van deze beslissing goed te keuren;
3. het College van Burgemeester en Schepenen toe te staan een overheidsopdracht voor werken met
prijslijst via openbare aanbesteding met Belgische bekendmaking uit te schrijven;
4. de uitgave betreffende deze opdracht voor werken geraamd op 3.500.000,00 EUR BTWI (21%)
prijsherziening en veronderstelde hoeveelheden inbegrepen goed te keuren;
5. de globale uitgave van deze onderneming die 3.500.000,00 EUR BTWI bedraagt op het artikel
421/731-60 «Infrastructuur: wegenwerken in uitvoering” van de buitengewone begroting van 2011 te
boeken waar een globaal krediet van 3.500.000,00 EUR is ingeschreven;
6. de uitgave te financieren door het afsluiten van een lening bij een financiële instelling of door
aanwending van het buitengewone reservefonds.
Deze beraadslaging zal ter goedkeuring aan de Toezichthoudende overheid overgemaakt worden
overeenkomstig de bepalingen van de ordonnantie van 14 mei 1998 alsook die van het Besluit van de
Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 5 juli 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht :
André SAPART, Willy DECOURTY.
Adjunct Gemeentesecretaris.

GEMEENTE ELSENE COMMUNE D'IXELLES
- : - - : -
3de Directie 3ème Direction
- : - - : -
OPENBARE WERKEN TRAVAUX PUBLICS
- : - - : -
Wegen – Riolen - Beplantingen Revêtements – Egouts - Plantations
HERAANLEG VAN
VERSCHILLENDE STRATEN GELEGEN OP HET GEBIED
VAN DE GEMEENTE ELSENE – NIET-GESUBSIDIËERD
PROGRAMMA 2011
Overheidsopdracht n°2011-283
OPENBARE AANBESTEDING
BIJZONDER BESTEK
REAMENAGEMENT DE DIVERSES VOIES PUBLIQUES
SITUEES SUR LE TERRITOIRE DE LA COMMUNE
D’IXELLES – PROGRAMME NON-SUBVENTIONNE 2011
Marché public n°2011-283
ADJUDICATION PUBLIQUE
CAHIER SPECIAL DES CHARGES

- 2 -
GEMEENTE ELSENE COMMUNE D'IXELLES
3de DIRECTIE OPENBARE WERKEN, RENOVATIE EN
HUISVESTING
3ème DIRECTION - TRAVAUX PUBLICS ET HABITAT
Dienst Bestratingen-Riolen-Beplantingen Service Revêtements-Egouts-Plantations
OPENBARE AANBESTEDING ADJUDICATION PUBLIQUE
1)Aanbestedende overheid: Gemeente Elsene vertegenwoordigd door het College van Burgemeester
en Schepenen, Elsensesteenweg 168, 1050 Elsene, België.
Te kontakteren perso(o)n(en) : De heer P. MONIN (toestel: 6360) of de heer E. GEEROMS (toestel
6362), tel.: 02.515.63.63 - Faxtoestel: 02/515.63.02.
Het bestek kan worden geraadpleegd in de kantoren van de Dienst "Bestratingen - Riolen en
Beplantingen" van de Gemeente Elsene, 168a Elsensesteenweg te 1050 Brussel, de werkdagen van 9
tot 12 uur (zaterdag uitzonderd).
2)Wijze van gunning van de opdracht: Openbare aanbesteding
3)Voorwerp van de opdracht: De aanneming heeft als opdracht de Heraanleg van
verschillende straten gelegen op het gebied van de gemeente Elsene –Nietgesubsidiëerd
programma 2011
4)Selectiecriteria:
De inschrijver die niet in regel is met zijn verplichtingen betreffende de betaling van de sociale
zekerheidsbijdragen overeenkomstig de beschikkingen van artikel 17 bis van het Koninklijk besluit van 8
januari 1996, zal uitgesloten worden van deelname aan de opdracht in elk mogelijk stadium van de
procedure.
Met het oog hierop zal de Aanbestedende Overheid zelf d.m.v. elektronische middelen (Digiflow) de
situatie van de rekening van de aannemer jegens de Rijksdienst voor sociale zekerheid (RSZ) nagaan
De inschrijver die bij zijn beroepsuitoefening een ernstige fout heeft begaan, vastgesteld op elke grond
die de Gemeente Elsene aannemelijk kunnen maken, zal uitgesloten worden van deelname aan de
opdracht.
De inschrijver zal bij zijn voegen:
1. De inschrijver dient te voldoen of het dient het bewijs te leveren dat hij voldoet aan de eisen
beschikt van een erkenning C in klasse 6.
2. een lijst van de gelijkaardige werken uitgevoerd tijdens de laatste vijf jaar, waaruit blijkt dat de
aanbesteder 3 werven heeft uitgevoerd van minstens 500.000,00 € BTWI per werf, gestaafd door
getuigschriften van goede uitvoering voor de belangrijkste werken. Deze getuigschriften (minimum
voor de 3 hiervoor vermelde werken) bevatten het bedrag, het tijdstip en de plaats van uitvoering
van de werken en geven duidelijk weer of deze uitgevoerd werden volgens de regels van de kunst
en of ze op regelmatige wijze tot een goed einde werden gebracht (cfr. artikel 19, 2 - KB
08/01/’96).
1.Pouvoir adjudicateur : La Commune d’Ixelles représentée par son Collège des Bourgmestre et
Echevins - 168 chaussée d’Ixelles - 1050 Bruxelles - Belgique.
Personne à contacter : Monsieur P. MONIN (ext. : 6360) ou Monsieur E. GEEROMS (ext. : 6362) - tél. :
02./515.63.63 - Fax :02/515.63.02.
Le cahier spécial des charges peut être consulté dans les bureaux du Service « Revêtements-Egouts-
Plantations » de la Commune d’Ixelles, 168a chaussée d’Ixelles à 1050 Bruxelles, les jours ouvrables de
9 à 12 heures (samedi excepté).
2. Mode de passation du marché : Adjudication publique
3. Objet du marché : La présente entreprise a pour objet les travaux de réaménagement de diverses
voies publiques situées sur le territoire de la Commune d’Ixelles–Programme non-subventionné 2011
4. Critères de sélection :
Sera exclu de la participation au marché à quelque stade que ce soit de la procédure, le
soumissionnaire qui n’est pas en règle avec ses obligations relatives au paiement des cotisations de
sécurité sociale selon les dispositions de l’article 17 bis de l’Arrêté royal du 8 janvier 1996.
A cet effet, le Pouvoir Adjudicateur procédera lui-même par des moyens électroniques (Digiflow) à la
vérification établissant la situation du compte de l’entrepreneur envers l’organisme de sécurité sociale
(ONSS).
Sera également exclu de la participation au marché l’entrepreneur qui, en matière professionnelle, a
commis une faute grave dûment constatée par tout moyen dont la Commune d’Ixelles pourra justifier.
Le soumissionnaire devra joindre à son offre:
1. Le soumissionnaire doit satisfaire ou faire la preuve qu’il satisfait aux exigences de
l’agréation en classe 6, catégorie C
2. une liste des travaux similaires exécutés au cours des cinq dernières années dont il résulte que
le soumissionnaire a réalisé 3 chantiers de plus de 500.000,00 € TVAC chacun, cette liste
étant appuyée de certificats de bonne exécution pour les travaux les plus importants. Ces
certificats (minimum pour les 3 chantiers référenciés) indiquent le montant, l’époque et le lieu
d’exécution des travaux et préciseront s’ils ont été effectués selon les règles de l’art et menés
régulièrement à bonne fin. (cfr. art 19,2° - A.R. 08/01/’96)

5) Alle dokumenten met betrekking tot deze aanbesteding zijn te koop op het Gemeentehuis van Elsene,
administratief kantoor van de 3de Directie - Openbare Werken (4a, Elyzeese Veldenstraat, 1ste
verdieping) aan de prijs van 10 € (verzendingskosten: 4 €). De dokumenten zullen per post worden
verzonden, op eenvoudige aanvraag, mits voorafgaandelijke storting op het postgironummer 310-
1418120-66 met de vermelding "de heer Gemeenteontvanger". Het bewijs van betaling dient per fax naar
de Gemeente verstuurd te worden op het nummer 02/515.62.63
- 3 -
5. Tous les documents relatifs à cette adjudication sont en vente au Service Administratif de la 3 ème
Direction - Service des travaux de la Commune d’Ixelles sis 4a rue des Champs Elysées à 1050
Bruxelles au prix de 10 €. Ils peuvent être envoyés par la poste (+ frais d’expédition: 4 €) sur simple
demande moyennant versement préalable au C.C.P. n° 310-1418120-66 de Monsieur le Receveur
Communal. La preuve de payement doit être envoyé par fax à la Commune au numéro 02/515.62.63
6)Uitvoeringstermijn : 250 (twee honderd vijftig) werkdagen 6. Délai d’exécution: 250 (deux cent cinquante ) jours ouvrables
7) De plaats en de datum van de opening der offertes zijn bepaald de aankondiging in Bulletin der
Aanbestedingen en het Belgisch Staatsblad..
7. Le lieu et la date d’ouverture des offres sont fixés dans l’avis de marché paru au Bulletin des
Adjudications du Moniteur Belge.
EERSTE DEEL - ADMINISTRATIEVE BEPALINGEN PREMIERE PARTIE - CLAUSES ADMINISTRATIVES
1.1. Algemene inrichtingen 1.1. Dispositions générales
Voorwerp van de aanneming Objet de l'entreprise
De huidige aanneming heeft als voorwerp de heraanleg van volgende verschillende straten gelegen La présente entreprise a pour objet le réaménagement des diverses voies publiques suivantes,
op het gebied van de Gemeente Elsene:
situées sur le territoire de la Commune d'Ixelles :
anleg van het voetpad en parkeerstrook (inclusief verkeersoren en boomkuilen)
Hector Denis straat
Van Volsem straat
Fritz Toussaint straat
Lariksen Straat
César Franck straat
Clementine straat
Luikenaar straat
Gist
straat
Kuip
straat
Felix Bovie
straat
Theux straat (gedeelte op het grondgebied Elsene)
Réaménagement de trottoir et zone de parking (création d’oreilles et de fosses d’arbres
inclus)
rue Hector Denis
rue Van Volsem
rue Fritz Toussaint
rue César Franck
rue des Mélèzes
rue Clémentine
rue des Liégeois
rue de la Levure
rue de la Cuve
rue Felix Bovie
rue de Theux (partie ixelloise)
Beschrijving van de werken Description des travaux
De aanneming omvat: L'entreprise comporte :
a) het opbreken van bestaande wegbekledingen inclusief kantstenen, watergreppels, paaltjes, palen,
funderingen, enz.;
b) de nodige uitgravingen en ophogingen voor het aanleggen van aanlegsleuven en het uitvoeren van
allerlei werken;
c) de levering en plaatsing van nieuwe of herbruikte kantstenen in arduin of in blauwe kunststeen
uitgevoerd in beton;
d) het rechtzetten, lager of hoger brengen, naar voor of naar achter plaatsen van herbruikte
kantstenen van alle afmetingen;
a) le démontage des revêtements existants y compris bordures, filets d’eau, potelets, poteaux,
fondations, etc.;
b) les déblais et remblais nécessaires pour l'établissement des coffres et la réalisation des travaux
divers;
c) la fourniture et pose de bordures en béton de pierre bleue reconstituée ou en pierre bleue naturelle
neuves et de remploi;
d) le redressement, le relèvement, l'abaissement, le déplacement avant ou arrière de bordures de
remploi de toutes dimensions;

e) plaveiwerken in cementmortel met herbruikte platte stoepstenen in grès ter plaatse gerecupereerd
of geleverd en/of met herbruikte straatstenen van porfier;
- 4 -
e) le pavage au mortier de ciment au moyen de pavés platines de remploi de trottoirs récupérés in
situ ou fourni en grès et/ou de rue en porphyre;
f) de levering en plaatsing van tegels uit geperst beton 30 x 30 x 6 cm; f) la fourniture et pose de dalles neuves en béton comprimé 30x30x6 cm;
g) de levering en plaatsing van betonnen straatstenen 22 x 11 x 8 cm; g) la fourniture et la pose au mortier de pavés neufs en béton 22x11x8 cm;
h) de levering en aanplanting van hoogstammige bomen; h) la fourniture et la plantation d'arbres à hautes tiges;
i) de verwijdering van niet gerecupereerde materialen afkomstig van de opbraak, afbraak, enz. naar
een stortplaats op kosten van de aanbesteder;
j) het opladen, het transport, het afladen van de gerecupereerde materialen naar en op het
gemeentelijk depot of elke andere plaats in de Gemeente;
k) de uitvoering van allerlei aanverwante werken. k) la réalisation de travaux divers connexes.
l) het verhogen van de riooldeksels, de deksels van toezichtputten, de schuifkamers, de merkstenen en
van alle gelijkaardige deksels;
m) het opbreken, het laden en het wegvoeren van de bestaande wegverharding door en op kosten van
de aannemer naar een door hem aangeschafte stortplaats en het aanleggen van een
koolwaterstofhoudende verharding in twee lagen:
i) l’évacuation des matériaux non récupérés provenant des démontages, démolitions, etc. à un
versage aux frais de l’adjudicataire
j) le chargement, transport, déchargement des matériaux récupérés au dépôt communal ou tout autre
endroit dans la Commune
l) le rehaussement des taques d'égout, des regards de visite, des chambres de vannes, des bornes de
repérages et de toutes taques similaires;
m) le démontage, le chargement et l'évacuation du tapis existant, à un versage que l'entrepreneur doit se
procurer, le tout aux soins et aux frais de l'entrepreneur ainsi que l'établissement de revêtements
hydrocarbonés en deux couches:
1) een onderlaag koolwaterstofhoudend beton; 1) une couche de profilage en béton hydrocarboné;
2) een slijtlaag uit asfaltbeton BB4C van minimum 2,5 cm dikte; 2) une couche d'usure en béton asphaltique BB4C de 2,5 cm d'épaisseur minimum;
De aanneming bevat eveneens :
a) alle werken die in hoofdorde worden beschreven door de neergelegde plannen en die bijkomend
beschreven worden door de technische voorwaarden en de hierbij gevoegde bechrijvende details
b) alle werken die niet speciaal werden gedetailleerd maar die, door hun aard, het gevolg zijn,
afhangen van of verbonden zijn met deze bepaald door het bestek, de plannen, de technische
voorwaarden en de beschrijvende details;
c) het onderhoud van de vermelde werken, tot de vervaldatum van de waarborgtermijn, inclusief alle
leveringen en handwerk.
L'entreprise comprend également:
1.2. Administratieve en contractuele bepalingen 1.2. Clauses administratives et contractuelles
ARTIKEL 1 - Bestekken, plannen, offertes. ARTICLE 1 - Cahier des charges, plans, offres.
A. Bestek A. Cahier des charges
In zover er niet wordt van afgeweken door de bepalingen van onderhavig bestek, zijn op deze
aanneming van toepassing de bepalingen en voorwaarden van :
1. de wet van 24 december 1993 (B.S. van 22 januari 1994) betreffende de overheidsopdrachten voor
aanneming van werken, leveringen en diensten;
2. het koninklijk besluit van 8 januari 1996(B.S. van 26 januari 1996) betreffende de
overheidsopdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten;
a) tous les travaux définis en ordre principal, par les plans déposés et décrits supplémentairement aux
conditions techniques et aux détails descriptifs ci-annexés;
b) tous les travaux non spécialement détaillés mais qui, par leur nature, sont la conséquence,
dépendent ou sont solidaires de ceux définis par le cahier spécial des charges, les plans, les
conditions techniques et les détails descriptifs;
c) l'entretien des travaux proposés, jusqu'à l'expiration des délais de garantie, toutes fournitures et
main-d’œuvre comprises.
En tant qu’il n’y soit pas dérogé par les prescriptions du présent cahier spécial des charges, sont
applicables au présent marché les dispositions et conditions de:
1. la loi du 24 décembre 1993 (M.B. du 22 janvier 1994) relative aux marchés publics de travaux, de
fournitures et de services;
2. l’arrêté royal du 8 janvier 1996 (M.B. du 26 janvier 1996) relatif aux marchés publics de travaux, de
fournitures et de services;

3. het Koninklijke besluit van 26 september 1996, en zijn bijlage houdende vaststellingen van de
algemene aannemingsvoorwaarden van de overheidsopdrachten van werken, leveringen en diensten
(B.S. van 18 oktober 1996);
- 5 -
3. l’arrêté royal du 26 septembre 1996 et son annexe établissant le cahier général des charges des
marchés publics de travaux, fournitures et de services (M.B. du 18 octobre 1996);
4. het type-bestek 2000 betreffende wegen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 4. le cahier des charges-type 2000 concernant les voiries de la Région Bruxelles-Capitale;
Zijn eveneens van toepassing : Sont également d'application:
5.de aflevering I van het algemeen bestek, goedgekeurd op 25 september 1950; 5. le fascicule I du cahier général des charges approuvé le 25 septembre 1950;
6. de aflevering II, 3de uitgave van 1955- goedgekeurd op 15 oktober 1955; 6. le fascicule II, 3ième édition de 1955- approuvé le 15 octobre 1955;
7. de aflevering III, goedgekeurd op 11 april 1953; 7. le fascicule III approuvé le 11 avril 1953;
8. de aflevering IV, goedgekeurd op 3 januari 1956; 8. le fascicule IV approuvé le 3 janvier 1956;
9. het type-bestek nr 104 van 1963 en addenda van 1967, 1969 et 1973; 9. le cahier des charges-type n° 104 de 1963 et addenda de 1967, 1969 et 1973;
10. de technische bepalingen van de "Algemene bouwverordening" van de Gemeente Elsene",
vastgesteld in zitting van de Gemeenteraad van 9 januari 1948 en voor betekening genomen door de
Bestendige Deputatie op 17 februari 1948;
11. de technische bepalingen van de "Verordening voor stoepen" der gemeente Elsene vastgesteld in
zitting van de Gemeenteraad van 16 september 1949;
10. les clauses techniques du "Règlement Général sur les Bâtisses" de la Commune d'Ixelles arrêté
en séance du Conseil communal du 9 janvier 1948 et pris pour notification par la Députation
permanente, le 17 février 1948;
11. les clauses techniques du "Règlement sur les trottoirs" de la Commune d'Ixelles arrêté en séance
du Conseil communal du 16 septembre 1949,
12. het Algemeen Reglement op de Arbeidsbescherming; 12. le Règlement Général sur la Protection du Travail;
13. de op de datum van aanbesteding in voege zijnde normen opgesteld door het Belgisch Instituut
van Normalisatie;
13. les normes éditées par l'Institut Belge de la Normalisation en vigueur à la date de l'adjudication;
14. de algemene omzendbrief over het werkverkeer en zijn bijvoegsels; 14. la circulaire générale sur la signalisation routière et ses compléments;
15. de omzendbrief nr 584-7 van 12/10/88 betreffende de verplichte bijdrage aan het
Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw (O.C.W.);
16. de omzendbrief nr. 44-2-90-1 van 26/11/90 betreffende de controle en de naleving van de sociale
verplichtingen van de aannemers en de de onderaannemers;
17. de omzendbrief nr. 555-4 van 27/06/1986 : kosten van het materieel van de aannemers (CMK-83
et en haar latere bijlagen);
18. de omzendbrief nr 574-19 van 27/06/1986 : berekening van de kosten per uur van de machines
tijdens de opstelling van tussenrekeningen of de herziening van de eenheidsprijzen;
15. la circulaire n° 584-7 du 12/10/88 relative à la redevance due au Centre de Recherche Routière
(C.R.R.);
16. la circulaire 44-2-90-1 du 26/11/90 relative au contrôle et respect des obligations sociales des
entreprises adjudicataires et de leurs sous-traitants;
17. la circulaire n° 555-4 du 27/06/1986 : coût du matériel d'entrepreneurs (CMK-83 et ses
compléments ultérieurs);
18. la circulaire n° 574-19 du 27/06/1986 : calcul du coût horaire des engins lors de l'établissement
des décomptes ou de la révision des prix unitaires;
19. de omzendbrief nr 512-108 betreffende de Opdracht van de werken - Model van inschrijving; 19. la circulaire n° 512-108 relative aux Marchés des travaux - Modèle de soumission;
20. de Code van goede praktijk voor de voorkoming van schade aan ondergrondse installaties
(omzendbrief nr 512-107 van 12 maart 1985 van het ministerie van Openbare werken);
21. het koninklijk besluit van 18 februari 1994 (B.S. van 26 februari 1994) vaststellende de aard van
het slecht weer dat het werken verhindert;
20. le "Code de bonne pratique pour la prévention des dégâts aux installations souterraines"
(circulaire n° 512-107 du 12 mars 1985 du Ministère des Travaux Publics);
21. l'Arrêté royal du 18 février 1994 (M.B. du 26 février 1994) définissant la nature des intempéries
qui empêchent le travail;

22. de Ordonnantie betreffende de coördinatie en de organisatie van de werken op de openbare weg
in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 5 maart 1998
23. Vademecum voor de aanpassing van de voetpaden aan de noden van personen met beperkte
mobiliteit Ministerie van het Brussels Hoofdstedeijk Gewest — Bestuur Uitrusting en Vervoer-
Ruimten-Mobiliteit –Januari 2006
24. Koninklijk besluit van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen en de
besluiten die deze wijzigen (19/12/2002, 19/01/2005, 22/03/2006, 17/05/2007 )
25. alle wetten, wetsbesluiten, alle koninklijke of ministeriële besluiten en/of alle ministeriële
beschikkingen die volledig of gedeeltelijk de hierboven vermelde documenten sub. 1. tot 24. zouden
afschaffen, wijzigen of aanvullen. De inschrijver is derhalve geacht er kennis van te hebben genomen
en ermede rekening te hebben gehouden bij het opmaken van zijn prijsofferte.
De woorden “ de Minister” en “de Staat” van deze bestekken worden verondersteld vervangen te
worden door de woorden “het College van Burgemeester en Schepenen” en “de Gemeente Elsene”
- 6 -
22. Ordonnance relative à la coordination et à l’organisation des chantiers en voie publique en
Région de Bruxelles-Capitale du 5 mars 1998
23. Vademecum pour les adaptations des trottoirs pour les personnes à mobilité réduite Ministère de
la Région de Bruxelles Capitale - Administration de l’Equipement et des Déplacements - Espaces-
Mobilité - Janvier 2006
24. Arrêté Royal de 25 janvier 2001 concernant les chantiers temporaires ou mobiles et ses arrêtés
modificatifs (du 19/12/2002, du 19/01/2005, du 22/03/2006, du17/05/2007 )
25. toutes les lois, tous les arrêtés-lois, tous les arrêtés-royaux ou ministériels et/ou toutes les
inscriptions ministérielles qui annuleraient, modifieraient ou compléteraient tout ou partie des
documents sub. 1. à 24. ci-dessus. Le soumissionnaire est censé avoir pris connaissance et en avoir
tenu compte dans l'élaboration de son offre de prix.
Les mots "Le Ministre" et "l'Etat" de ces cahiers des charges sont supposés être remplacés par les
mots "Le Collège des Bourgmestre et Echevins" et la "Commune d'Ixelles".
1.3. Bijzondere administratieve en kontraktuele bepalingen van de opdracht 1.3. Clauses administratives et contractuelles particulières du marché
De volgende bijzondere bepalingen wijzigen en vervolledigen: Les clauses administratives particulières suivantes modifient et complètent:
1.3.1. het KB van 8 januari 1996 1.3.1. l’A.R. du 8 janvier 1996
1.3.2. bijlage bij het KB van 26 september 1996 1.3.2. l’annexe de l’A.R. du 26 septembre 1996
1.3.3. Contratuele voorwaarden van sociale aard – verbintenis van de inschrijvers 1.3.3. Conditions contractuelles d’ordre social – engagement des soumissionaires
1.3.1.K.B. van 8 januari 1996: Modaliteiten van gunning van de opdracht: 1.3.1. A.R. du 8 janvier 1996: Modalités de passation du marché:
Offerte Offre
art.88 §2 : de inschrijvers moeten, vóór de gunning van de opdracht, alle inlichtingen verstrekken om
de aanbestedende overheid in staat te stellen de aangeboden prijzen te onderzoeken.
art 89 Opstelling van de offerte art. 89 : Rédaction de l’offre
De offerte, vervolledigd met de prijslijst wordt opgesteld op de gedrukte roze formulieren die
afzonderlijk gevoegd zijn bij het huidige bestek of op ieder ander dokument eensluidend verklaard
met de modaliteiten voorzien in artikel 89 van het KB van 8 januari 1996.
art 90. Bij de offerte te voegen bescheiden art.90. Documents à joindre à l’offre
De inschrijvers moeten verplichtend bij hun offerte voegen:
Kwalitatieve selectie
o De inschrijver dient te voldoen of het dient het bewijs te leveren dat hij voldoet aan de eisen
beschikt van een erkenning C in klasse 6.
o een lijst van de gelijkaardige werken uitgevoerd tijdens de laatste vijf jaar, waaruit blijkt dat de
aanbesteder 3 werven heeft uitgevoerd van minstens 500.000,00 € BTWI per werf, gestaafd
door getuigschriften van goede uitvoering voor de belangrijkste werken. Deze getuigschriften
(minimum voor de 3 hiervoor vermelde werken) bevatten het bedrag, het tijdstip en de plaats
van uitvoering van de werken en geven duidelijk weer of deze uitgevoerd werden volgens de
regels van de kunst en of ze op regelmatige wijze tot een goed einde werden gebracht (cfr.
artikel 19, 2 - KB 08/01/’96).
art.88 §2 : Les soumissionnaires doivent prévoir, préalablement à l’attribution du marché, toutes
indications destinées à permettre au pouvoir adjudicateur de vérifier les prix offerts.
L’offre complétée du bordereau des prix est rédigée sur les textes imprimés sur papier de teinte
rose, joint séparément au présent cahier spécial des charges ou sur autre document certifié conforme
aux modalités prévues l’art. 89 de l’AR du 8 janvier 1996
Les soumissionnaires doivent joindre à leur offre:
Sélection qualitative
o Le soumissionnaire doit satisfaire ou faire la preuve qu’il satisfait aux exigences de
l’agréation en classe 6, catégorie C
o Une liste des travaux similaires exécutés au cours des cinq dernières années dont il résulte
que le soumissionnaire a réalisé 3 chantiers de plus de 500.000,00 € TVAC chacun, cette liste
étant appuyée de certificats de bonne exécution pour les travaux les plus importants. Ces
certificats (minimum pour les 3 chantiers référenciés) indiquent le montant, l’époque et le lieu
d’exécution des travaux et préciseront s’ils ont été effectués selon les règles de l’art et menés
régulièrement à bonne fin. (cfr. art 19,2° - A.R. 08/01/’96)

Regelmatigheid van de offerte : Worden eveneens bij gevoegd:
o De behoorlijke vervolledigde prijslijst (roze formulier of gelijkwaardig);
o twee documenten die volgende informatie bevatten:
In de eerste, een beschrijving van de werkwijzen van de werkzaamheden die de inschrijver
voorstelt toe te passen conform de bepalingen in het veiligheids- en gezondheidsplan. (artikel
30 van Het Koninklijk Besluit van 25 januari de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen);
In het tweede document, een afzonderlijke prijsberekening betreffende de
preventiemaatregelen en middelen bepaald door het veiligheids- en gezondheidsplan met
inbegrip de buitengewone individuele en collectieve beschermingsmaatregelen en middelen
(artikel 30 van Het Koninklijk Besluit van 25 januari de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen), de
kosten zijn inbegrepen en verdeeld over het geheel van de posten van de meetstaat.
o het behoorlijk vervolledigd inschrijvingsformulier van het Veiligheids- en
Gezondheidsplan)
Art. 104 Indiening van de inschrijvingen
De offertes mogen, naar keuze van de inschrijver, worden afgegeven ter openbare zitting of worden
verzonden met de post, mits inachtneming van de volgende voorschriften:
de offertes dienen te worden afgegeven onder een verzegelde omslag met volgend opschrift
“Heraanleg van de stoepen van verschillende straten gelegen op het gebied van de Gemeente
Elsene –Niet-gesubsidiëerd programma 2011 – Overheidsopdracht nr 2011-283»;
- 7 -
Régularité de l’offre : Seront également joints:
o le bordereau des prix dûment complété (formulaire rose ou équivalent);
o les deux documents comportant les renseignements suivants :
Dans le premier, une description des modes d’exécution de l’ouvrage que le soumissionnaire
se propose d’appliquer conformément aux dispositions du plan de sécurité et santé ( article
30 de l’Arrêté royal du 25 janvier 2001 concernant les chantiers temporaires ou mobiles) ;
Dans le second document, un calcul de prix séparé concernant les mesures et moyens de
prévention déterminés par le plan de sécurité et santé y compris les mesures et moyens
extraordinaires de protections collective et individuelle (article 30 de l’Arrêté royal du 25
janvier 2001 concernant les chantiers temporaires ou mobiles), les coûts sont compris et
répartis sur l’ensemble des postes du métré ;
o le « bulletin de soumission sécurité » du Plan de sécurité et de santé dûment complété
Art.104 Dépôt des offres
Les offres peuvent, au choix du soumissionnaire, être remises en séance d’ouverture des offres ou
envoyées par la poste en observant les prescriptions suivantes:
Zij moeten gesloten worden in twee omslagen: Elles seront mises dans deux enveloppes.
-de buitenste omslag vermeldt het adres: L'enveloppe extérieure porte l'adresse:
"Gemeente Elsene, 3de Directie B - Openbare Werken, Elsensesteenweg, 168, 1050
Brussel." met in de linker bovenhoek het woord "inschrijving"
les offres doivent être mises sous enveloppe scellé portant comme suscription:
« Réaménagement de diverses voies publiques situées sur le territoire de la Commune
d’Ixelles – Programme Non-subventionné 2011 –Marché public n°2011-283»
Commune d'Ixelles - Travaux publics - 3ème Direction - Maison communale - Chaussée
d’Ixelles, 168 - 1050 Bruxelles" et dans le coin supérieur gauche le mot "offre".
-de binnenste omslag, vermeldt het hierboven vermelde gegevens. L'enveloppe intérieure porte la mention indiquée ci-dessus.
Art. 106 Opening van de offertes Art.106 Ouverture des offres.
De opening van de offertes zal geschieden op de plaats, de datum en het uur die vermeld zijn in de
aankondiging verschenen in het Bulletin der Aanbestedingen en het Belgisch Staatsblad.
Art.113 De suggesties en vrije varianten zijn verboden
L'ouverture des offres aura lieu au lieu, à la date et à l'heure indiqués dans l’avis de marché paru au
Bulletin des Adjudications du Moniteur Belge.
Art.113 Les suggestion et variantes libres sont interdites.
Art.116 Betekening van de keuze van de aannemer - Geldigheid van de offertes Art.116 Notification du choix de l’adjudicataire - Validité des offres.
Artikel 116 van het Koninklijk besluit van 8 januari 1996: Rekening houdend met de termijnen ter
administratieve goedkeuring wordt de periode waarbinnen de offertes geldig blijven van zestig (60) op
honderd tachtig dagen (180) gebracht.
De toekomstige aanbesteder zal op het ogenblik van de toekenning van de opdracht in regel moeten zijn
in verband met de erkening en levert de wettelijke getuigschriften terzake.
Article 116 de l'arrêté royal du 8 janvier 1996 : compte tenu des délais d’approbation administratifs, le
délai pendant lequel le soumissionnnaire est tenu par son offre est porté de soixante. (60) à cent
quatre-vingt jours (180)
Le futur adjudicataire devra au moment de l’attribution du marché être en règle en matière d’agréation et
fournis des certificats légaux en la matière.

1.3.2.Bijlage bij het KB van 26 september 1996: Uitvoeringsmodaliteiten van de opdracht: 1.3.2. Annexe de l’A.R. du 26 septembre 1996: Modalités d’exécution du marché.
Art. 1 - Leidende ambtenaar Art. 1 - Fonctionnaire dirigeant
In de contractuele teksten, duiden de uitdrukkingen die de overheden die aan de leiding en het toezicht
van de werken deelnemen, de overeenkomstige overheden aan die afhangen van het Gemeentebestuur
van de Gemeente Elsene; derhalve duiden "De Staat", "Het Bestuur" en de "Leidende Ingenieur" de
Gemeente Elsene aan.
- 8 -
Dans les textes contractuels, les termes désignant les autorités qui participent à la direction et à la
surveillance des travaux désignent les autorités correspondantes relevant de l'Administration
communale d'Ixelles; ainsi, notamment "l'Etat Belge", "l'Administration" et "l'Ingénieur dirigeant"
désignant l'Administration communale d'Ixelles.
De leiding van de werken wordt verzekerd door het College van Burgemeester en Schepenen. La direction des travaux est assurée par le Collège des Bourgmestre et Echevins.
Art. 3 § 1 - Goedkeuring en reproductie van documenten.
De documenten waarvan sprake in het Art. 3 § 1 van de bijlage bij het Koninklijke Besluit van 26
september 1996, betreffende de contractuele administratieve en technische clausules die het algemeen
bestek van de Staat uitmaken, zullen worden neergelegd in de kantoren van het Gemeentebestuur van
de Gemeente Elsene.
Art. 3 § 2 - Plannen Art. 3 § 2 - Plans
De werken zullen, daarenboven, uitgevoerd worden volgens de aanwijzingen van de hierna vermeld
plannen
Nr. Plannen Benaming
908 Details bekleding stoepen
909 A Detail anti-parkeerpalen
910 B Detail aanplanten van de bomen
1168 A Boomkuil in wegen
Art. 5 - Borgtocht Art. 5 - Cautionnement
De borgtocht is vastgesteld, overeenkomstig de beschikkingen van het Art. 5 van de bijlage van het
Koninklijke Besluit van 26 september 1996, op 5% van het oorspronkelijke bedrag van de overeenkomst.
De aangewezen aannemer moet, binnen de dertig dagen waarop hem kennis is gegeven van de
goedkeuring van zijn inschrijvingsbiljet, een borgtocht stellen die vastgesteld is naar verhouding van het
bedrag van de offerte, zoals voorgeschreven door Art. 5 § 1ste van het algemeen bestek van de Staat.
Het bewijs van het stellen van deze borgtocht wordt aan het College van Burgemeester en Schepenen
van Elsene overgemaakt.
Art. 3 § 1 - Approbation et reproduction des documents
Les documents dont il est question à l'article 3§1, l’annexe de l’Arrêté Royal du 26 septembre 1996,
relatif aux clauses contractuelles, administratives et techniques, constituant le cahier général des
charges des marchés de l'Etat, sont déposés dans les bureaux de l'Administration communale
d'Ixelles.
Les travaux sont, en outre, exécutés suivant les indications des plans désignés ci-après.
N° des plans Désignation
908 Détails revêtements trottoirs
909 A Détail bollards
910 B Détail plantation d'arbres
1168 A Fosses d’arbres en voirie
Le cautionnement est fixé, conformément aux dispositions de l'article 5 de l’annexe de l’arrêté royal du
26 septembre 1996 à 5% du montant initial du marché.
L’entrepreneur déclaré adjudicataire doit verser, dans les trente jours de l’avis qui lui est donné de
l’approbation de son offre, un cautionnement qui est fixé au prorata du montant de son offre, suivant les
modalités prescrites par l’article 5 § 1er du cahier général des charges de l’Etat.
La justification de la constitution du cautionnement est à envoyer au Collège des Bourgmestre et
Echevins de la Commune d'Ixelles.
Art. 9 § 1 - Vrijmaking van de borgtocht na de oplevering Art. 9 § 1 - Libération du cautionnement après réception
De eerste helft van de borgtocht wordt vrijgegeven: de totale borgtocht van alle afzonderlijke
werkopdrachten wordt door de leidende ambtenaar vrijgegeven na de volledige voorlopige oplevering en
op schriftelijke aanvraag van de aanbesteder. De tweede helft van de borgtocht wordt vrijgemaakt op
schriftelijke aanvraag van de aanbesteder bij de volledige definitieve oplevering van alle werken.
La 1ère moitié du cautionnement est libérée, à la demande écrite de l’adjudicataire, après la réception
complète provisoire, de toutes les commandes partielles de travaux. La 2ème moitié du cautionnement
est libérée après demande écrite de l’adjudicataire à la réception définitive complète de l’ensemble des
travaux.

- 9 -
Art. 10 § 1 Art. 10 § 1
Alle personen moeten die handelen in hoedanigheid van onderaannemer, in welk stadium ook, verplicht
ingeschreven zijn op de lijst van de erkende aannemers en houder zijn van een erkenning in de categorie
die overeenkomt met de aard van de hun opgedragen werken, alsmede in de met hun aandeel in de
opdracht overeenkomende klasse.
Elke inbreuk op die verplichting zal beschouwd worden als een tekortkoming van de aannemer aan de
bepalingen van zijn kontrakt.
Het Bestuur kan zonder ingebrekestelling de onmiddellijke stopzetting bevelen van elk werk dat door een
niet erkende onderaannemer wordt uitgevoerd, en in dat geval draagt de aannemer al de gevolgen van
de schorsing.
Toutes les personnes agissant en qualité de sous-traitant à quelque stade que ce soit doivent
obligatoirement être inscrites sur la liste des entrepreneurs agréés et être titulaires d'une agréation dans
la catégorie correspondant à la nature des travaux qui leur sont confiés et dans la classe correspondant
à leur participation au marché.
Toute infraction à cette obligation sera considérée comme un manquement de l'adjudicataire aux clauses
de son contrat.
La Commune peut ordonner, sans mise en demeure, l’arrêt immédiat de toute exécution par un soustraitant
non agréé et dans ce cas l’adjudicataire supporte toutes les conséquences de l’arrêt.
De aannemer blijft in alle gevallen alleen aansprakelijk ten opzichte van het Bestuur. L'adjudicataire, reste dans tous les cas, seul responsable vis-à-vis de la Commune.
Ingeval van tekortkoming van een onderaannemer, te wijten aan duidelijke bewezen omstandigheden
van overmacht, verbindt de aannemer er zich toe om aan het voorafgaandelijk akkoord van het Bestuur,
de identiteit van de vervangende onderaannemer waarop hij wenst een beroep te doen voor te leggen,
dit, echter, onverminderd de beschikkingen van het Art. 16 § 2, 3.
Art. 13 - Allerlei kosten en prijsschommelingen Art. 13 - Frais divers et variations de prix
En cas de défaillance d'un sous-traitant, due à des circonstances de force majeure dûment prouvées,
l'adjudicataire s'engage à soumettre à l'accord préalable de la Commune l'identité du sous-traitant de
remplacement auquel il se propose de faire appel, ceci, toutefois, sans préjudice des dispositions de
l'article 16 § 2, 3°.
Bijdrage te betalen aan het Opzoekingcentrum voor Wegenbouw Redevance due au Centre de Recherches Routières.
De aandacht van de inschrijvers wordt er op gevestigd dat deze onderneming onderworpen is aan de
voorschriften van het Koninklijk Besluit van 5 mei 1952, dat het Opzoekingscentrum voor Wegenbouw
erkent en dat de haar begunstigde bijdrage bepaalt. Deze bijdrage is vastgesteld op 0,8% van het
totale finale bedrag van de huidige onderneming eventueel gewijzigd door eventuele verrekeningen
min of meer, is ten laste van de inschrijver en word berekend zonder B.T.W.
§ 3. Prijsherzieningsformule § 3.Formule de révision de prix.
Herzieningsbepalingen : de bepalingen die voorkomen onder de titel "Herzieningsbepalingen" in
artikel 13 van het algemeen lastenkohier worden vervangen door de onderstaande bepalingen die
toepasselijk zijn op de aannemingen van werken die tot de bevoegdheid van het Nationaal Paritair
Comité van het Bouwbedrijf behoren.
De herziening van de prijs van deze aanneming, om rekening te houden met de schommelingen
van de lonen der op de bouwplaats te werk gestelde werklieden en van de daarop betrekking
hebbende sociale lasten en verzekeringen, heeft plaats op de volgende wijze :
De te betalen sommen worden berekend door op het volgens het contract vastgesteld bedrag van
iedere staat van eigenlijke werken de volgende formule toe te passen :
L'attention des soumissionnaires est attirée sur le fait que la présente entreprise est assujettie aux
prescriptions de l'arrêté royal du 5 mai 1952, reconnaissant le Centre de Recherches Routières et
instaurant une redevance à son profit. Cette redevance est fixée à 0,8% du montant du décompte final
de la présente entreprise modifié éventuellement par les décomptes en plus ou en moins, est à charge
de l'adjudicataire et est calculée hors T.V.A.
Clause de révision : les dispositions de la rubrique "Clauses de révision" figurant à l'article 13 du
cahier général des charges sont remplacées par les dispositions ci-après, applicables aux entreprises de
travaux relevant de la compétence de la Commission paritaire nationale de la Construction.
Les modalités de révision du montant du présent marché pour tenir compte des fluctuations des taux des
salaires du personnel ouvrier occupé sur les chantiers, des charges sociales et assurances y afférentes
et de l'indice mensuel calculé sur base d'une consommation annuelle des principaux matériaux et
matières pour l'industrie de la construction sur le marché intérieur, sont les suivantes:
Les sommes à payer sont déterminées par l'application au montant des travaux proprement dits, établi
sur la base du contrat, de la formule :
De aan de parameters toegekende contractuele waarden a, b en c bedragen respectievelijk: Les valeurs des paramètres a, b, c sont fixées comme suit:
a = 0,35 b = 0,35 c = 0,30 a = 0,35 b = 0,35 c = 0,30

De formule is dus als volgt :
- 10 -
La formule est donc la suivante:
p = P (0,35 s + 0,35 i + 0,30) p = P (0,35 s + 0,35 i + 0,30)
S I S I
P =bedrag van de staat opgemaakt op basis van het contract
P = montant de l’état établi sur base du contrat,
p = bedrag in rekening gebracht door de aannemer,
S =gemiddeld uurloon van de geschoolde, gespecialiseerde arbeidskrachten en werklieden,
vastgelegd door het Nationaal Paritair Comité voor de Bouwnijverheid, vermeerderd met het globale
percentage van de sociale lasten en verzekeringen, zoals toegestaan door het Federale
Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer 10 dagen voor de opening der offertes
s = zelfde gemiddelde als S doch op de aanvangsdatum van de in de termijnbetaling beschouwde
maandeiijkse periode
I = maandelijkse index berekend op basis van een jaarlijks verbruik van de belangrijkste materialen en
stoffen door de Bouwnverheid op de binnenlandse markt. Deze index heeft betrekking op de
kalendermaand die de datum van de opening van de offertes voorafgaat
i = zelfde index als I, maar voor de kalendermaand die de aanvangsdatum van de in de termijnbetaling
beschouwde periode voorafgaat
Iedere breuk s en i
S I
wordt herleid tot een decimaal getal met ten hoogste 5 decimalen waarvan de vijfde vermeerderd
wordt met 1 indien de zesde decimaal geiijk of hoger is dan 5.
Het product van de vermenigvuldiging van ieder van de zo bekomen quotiènten met de waarde van de
overeenstemmende parameters, wordt eveneens afgerond op de vijfde decimaal, die ook met I wordt
vermeerderd ais de zesde decimaal gelijk aan of groter is dan 5.
Voor d toepassing van de formule worden de werken geacht te behoren tot categorie A.
§4. Toepassing van de herzieningsformule ingeval van vertraging in de uitvoering van de
werken
De verschuldigde bedragen mogen niet aan herziening worden onderworpen voor de uitgevoerde
werken gedurende een aan de aannemer te wijten periode van vertraging, behoudens het geval
waarbij de herzieningsformule, toegepast binnen de perken van de werkelijke uitvoeringstermijn, tot
een prijsverlaging leidt. In geval van vertraging wordt de herziening berekend op basis van artikel
13§4 het Algemeen Bestek
p = montant porté en compte par l’adjudicataire,
Art. 15 - Betalingen van de werken Art. 15 - Paiement des travaux
S = moyenne des salaires horaires des ouvriers qualifiés, spécialisés et manoeuvres, fixés par la
Commission Paritaire Nationale de l’industrie de la Construction, majorés du pourcentage global des
charges sociales et assurances, tel qu’il est admis par le SPF Mobilité et Transports 10 jours avant
l’ouverture des offres
s = même moyenne que S mais à la date initiale de la période mensuelle considérée dans l’acompte.
I = indice mensuel calculé sur la base d’une consommation annuelle des principaux matériaux et
matières par l’Industrie de la Construction sur le marché intérieur. Cet indice se rapporte au mois de
calendrier précédant la date d’ouverture des offres
i = même indice que I, mais pour le mois de calendrier qui précède la date initiale de la période
mensuelle considérée dans l’acompte
Chaque fraction s en i
S I
est réduite en un nombre décimal comprenant au maximum 5 décimales dont la cinquième est
majorée de I si la sixième décimale est égale ou supérieure à 5.
Quant aux produits de la multiplication de chacun des quotients ainsi obtenus par la valeur du
paramètre correspondant, ils sont arrêtés à la cinquième décimale, laquelle est également majorée de
1 si la sixième est égale ou supérieure à 5.
Pour l’application de la formule de révision, les travaux sont considérés dans la catégorie A.
§ 4. Application de la formule de révision en cas de retard dans l'achèvement des entreprises.
Les sommes dues ne peuvent être soumises à révision pour des prestations effectuées dans une
période de retard imputable à l'adjudicataire, hormis le cas où la formule de révision, appliquée dans la
limite de la durée réelle d'exécution, conduit à une baisse de prix. En cas de retard, la révision se
calcule sur base de l'art 13§4 du CGC
De betaling van de aanneming geschiedt door maandelijkse voorafbetalingen. Le paiement de l'entreprise se fait par acomptes mensuels.
De vorderingsverklaring, gedagtekend en getekend, gerugesteund door een gedetailleerde toestand
van de werken, wordt maandelijks en per straat via per post aangetekende zending naar het College
van Burgemeester en Schepen van de Gemeente Elsene gezonden in vier exemplaren evenals een
herhalende meetstaat van de uitgevoerde werken per straat en dit vanaf het begin van de
aanneming.
Chaque mois et par rue une déclaration de créance, datée et signée, appuyée d'un état d'avancement
détaillé de l’ensemble des travaux est envoyée par recommandé au Collège des Bourgmestre et
Echevins, en quatre exemplaires ainsi qu’un métré récapitulatif des quantités exécutées par rue depuis
le début de l’entreprise.

Er wordt geen rekening gehouden met de waarde van de voorzieningen. Il n'est pas tenu compte de la valeur des approvisionnements.
De in de fabriek geprefabriceerde elementen worden slechts verrekend na hun definitieve integratie in
het geheel der werken ( geprefabriceerde onderzoeksschouwen, riooldeksels, rioolkolken,…)
- 11 -
Les éléments de construction préfabriqués en usine ne sont portés en compte qu'après leur intégration
définitive dans l'ensemble des travaux (cheminées de visites préfabriquées, couvercles d'égouts,
avaloirs,...)
Art. 19 - Waarborg van duurzaamheid, beschadingen en herstellingen Art. 19 – Garantie de durée, avaries et réparations
De waarborgtermijn van twee jaar loopt vanaf de dag van de voorlopige oplevering van het geheel der
werken. Op het einde van de garantieperiode, levert de aannemer in perfecte staat de werken die hij
uitgevoerd heeft. Gedurende de garantieperiode onderhoudt de aannemer, in goede staat, alle werken
die hij uitgevoerd heeft; hij zal onmiddellijk alle nodige schikkingen moeten treffen om te voldoen aan
alle bezwaren die hem zouden worden overgemaakt door het Bestuur ; bij het in gebreke blijven van
deze zou het Bestuur alle herstellingen kunnen doen uitvoeren die het nodig acht op kosten en op
eigen risico van de aannemer.
Art. 24§2 - Aard van de aanneming Art. 24§2 - Nature de l'entreprise
De aanneming vormt een overeenkomst volgens prijslijst. De wijziging van de hoeveelheden door de
inschrijver is verboden. Van de werkelijke uitgevoerde oppervlakten wordt een tegenstrijdige opmeting
gemaakt, waarna een verrekening wordt opgesteld.
Indien de aannemer persoonlijk, ofwel de afgevaardigde beambte die gemachtigd is in zijn naam te
handelen, bij de door beambten van het Bestuur bepaalde dag en uur van deze opmeting niet
aanwezig zijn, zal deze opmeting toch doorgaan en mag de aannemer geen enkel bezwaar
betreffende maten en hoeveelheden meer maken.
De aannemer is verplicht tegen zijn inschrijvingsprijs al de werken van zijn aanneming uit te voeren op
zijn kosten en risico, op de aangeduide plaatsen en volgens de voorschriften van de lastenkohieren,
tekeningen en opmetingen bij de inschrijving gevoegd. Al de gegevens van deze bescheiden vullen
elkaar aan en kunnen ingeroepen worden.
Art. 25 §1- Elementen begrepen in de prijs Art. 25 §1 er - Eléments inclus dans le prix
Le délai de garantie est fixé à deux ans, prenant cours à la date de la réception provisoire de
l'ensemble des travaux. A l'expiration du délai de garantie, l'entrepreneur livre en parfait état les
ouvrages qu'il aura exécutés. Durant le délai de garantie, l'entrepreneur entretient en parfait état tous
les ouvrages qu'il a exécutés; il doit prendre immédiatement toutes les dispositions utiles pour
satisfaire à toutes réclamations qui lui seraient faites par l'Administration, faute de quoi celle-ci pourrait
faire exécuter les réparations jugées nécessaires aux frais, risques et périls de l'entrepreneur.
La nature de l'entreprise constitue un marché à bordereau de prix. La modification des quantités par le
soumissionnaire est interdite. Il sera procédé à un mesurage contradictoire de toutes les surfaces
réellement exécutées, à la suite duquel un décompte sera établi.
Si l'entrepreneur ne collabore pas à ces mesurages, soit personnellement, soit en y déléguant un
préposé habilité à conclure en son nom, et ce, aux jours et heures désignés par les agents de
l'Administration communale, il sera passé outre à cette absence, et plus aucune réclamation ne sera
admise en ce qui concerne les cotes et quantités relevées à cette occasion.
L'entrepreneur est tenu, moyennant le prix d'adjudication, d'exécuter aux emplacements indiqués, à
ses frais, risques et périls, tous les travaux constituant son entreprise, tels qu'ils résultent des
conditions des cahiers des charges, détails et métrés joints à l’offre, toutes les indications données
par ces documents se complétant les unes par les autres et pouvant toutes être invoquées.
De voorziene beschikkingen worden als volgt vervolledigd: Les dispositions prévues sont complétées comme suit :
De aannemer wordt verondersteld kennis te hebben genomen van alle moeilijkheden die hij zou
kunnen tegenkomen tijdens de uitvoering der werken.
In het bijzonder wordt hij verondersteld de aard van de ondergrond te kennen, de aanwezigheid van
freatisch oppervlak, de aanwezigheid van installaties van openbaar nut alsook de staat van de
constructies, bestaande installaties en werken die zouden kunnen beïnvloed worden door de
uitvoering der werken.
De aannemer kiest op zijn volledige verantwoordelijkheid de wijze van uitvoering ; hij is dus
verantwoordelijk voor de ongevallen of schade die zich zouden kunnen voordoen tijdens de uitvoering
der werken en voor de onkosten die er uit voortvloeien zelfs wanneer de voornoemde onkosten zich
voordoen tijdens een onderbreking van de werken ( weekend, betaalde verlofdagen...).
Opmetingscode: Code de mesurage
L'entrepreneur est sensé avoir pris connaissance de toutes les difficultés qu'il est susceptible de
rencontrer au cours de l'exécution des travaux.
En particulier, il est sensé avoir reconnu la nature du sous-sol, la présence de la nappe aquifère, la
présence d'installations d'utilité publique, de même que de l'état des constructions, installations et
ouvrages existants pouvant être influencés par l'exécution des travaux, etc.
L'entrepreneur choisit sous son entière responsabilité, le mode d'exécution; il est donc responsable
des accidents ou dégâts pouvant se produire pendant l'exécution des travaux et des frais en résultant,
même si les frais précités se produisent pendant une interruption des travaux (week-ends, congés
payés, ...).
bekledingen en steenslagwerken worden gemeten zonder de aftrek van de kamers; les revêtements et l'empierrement sont mesurés sans décompter les chambres;

de goten worden gemeten zonder de aftrek van de rioolkolken; les filets d'eau sont mesurés sans décompter les avaloirs;
het gewicht van de in aanmerking genomen bewapeningen is het netto theoretische gewicht
van de armaturen, een specifiek gewicht van 7,85 kg/dm³ beschouwende.
- 12 -
Lasten begrepen in de eenheidsprijzen Charges comprises dans les prix unitaires
In de verschillende posten van de opmetingsstaat zijn begrepen : alle leveringen, alle plaatsingen,
alle werken, alle transporten, laden en ontladen en alle suggesties van elke mogelijke aard die in de
werken begrepen zijn.
§ 1 : De aannemer zal alle uitgedolven aarde evacueren naar een stortplaats die hij zich zal
aanschaffen op zijn kosten.
De door het Bestuur gerecupereerde materialen zullen gesorteerd, gereinigd, geladen, vervoerd en
afgeladen worden in de gemeentelijke opslagplaats, 54, Woudlaan te Elsene.
Art. 27 - Keuring van de materialen Art. 27 - Réception des matériaux
De materialen worden door de Inspecteur Generaal-Diensthoofd der Werken of zijn afgevaardigde
gekeurd.
De aannemer heeft het recht aanwezig te zijn, bij het nemen van de proefstukken alsook bij de
proeven en hun ontleding, mits hij daartoe tijdig de leidende ambtenaar om verzoekt.
§1.Keuring van de produkten §1.Réception des produits
De tekst van dit schrijven wordt als volgt aangevuld : ”Alvorens aan de keuring van de leidende
ambtenaar te worden onderworpen en om de inspectie ervan te vergemakkelijken worden de
materialen, het materieel en de stukken behoorlijk gerangschikt en dit buiten de plaatsen die door de
voorlopige gekeurde materialen worden ingenomen. Zij maken deel uit van een gedetailleerde lijst die
aan de leidende ambtenaar wordt overhandigd”
§2.Modaliteiten van de technische keuring §2.Modalités de réception technique
De tekst van dit schrijven wordt als volgt aangevuld :“De leidende ambtenaar bepaalt het aantal en
aard van de proeven in overeenkomst met het Technisch Controle orgaan aangeduid door de
aanbestedende overheid. De kosten van de nodig geachte proeven worden door de aanbestedende
overheid gedragen, behalve diegene die hierna vermeld worden ten laste van de aanbesteder :
de kosten voor de aanmaak van betonkubussen, evenals de kosten voor de uitlijning van de
vlakken van deze kubussen of de proeven nu afdoend zijn of niet
de proeven
het verzenden van de materiaalmonsters naar de door de leidende ambtenaar aangeduide
laboratoria
le poids des armatures pris en considération est le poids théorique net des armatures, en
considérant un poids spécifique de 7,85 kg/dm³.
Les différents postes du métré s'entendent toutes fournitures, tous placements, toutes mises en œuvres,
toutes mains-d’œuvre, tous transports, chargements et déchargements et toutes suggestions
généralement quelconques compris.
§ 1: L'adjudicataire évacuera les déblais à un versage qu'il se procurera à ses frais.
Les matériaux à récupérer par l'administration seront triés, nettoyés, chargés, transportés et déchargés
précautionneusement au dépôt communal, 54 avenue de la Forêt, à Ixelles.
Les matériaux sont réceptionnés par l'Inspecteur Général Chef de service des Travaux ou son
délégué.
L'entrepreneur a le droit d'assister au prélèvement de tous les échantillons ainsi qu'aux essais et
analyses de ceux-ci, mais il lui appartient d'en faire la demande en temps utile au fonctionnaire
dirigeant.
Le texte de ce littera est complété comme suit« Avant d'être soumis à la réception du fonctionnaire
dirigeant et pour en faciliter l'examen, les matières, matériaux et pièces sont disposés
convenablement et bien en dehors des emplacements occupés par les matières reçues
provisoirement. Ils font l'objet d'un bordereau détaillé, remis au fonctionnaire dirigeant. »
Le texte de ce littera est complété comme suit : « Le fonctionnaire dirigeant fixe le nombre et la nature
des essais en accord avec l'organisme Technique de Contrôle désigné par le pouvoir adjudicateur.Les
frais des essais jugés nécessaires sont supportés par le pouvoir adjudicateur sauf ceux repris ci-après
qui constituent une charge pour l'adjudicataire :
les frais de confection des cubes de béton, ainsi que les frais de rectification des faces de
ces cubes, que soient- concluants ou non;
les essais
l'expédition des échantillons de matériaux aux laboratoires désignés par le fonctionnaire
dirigeant;
de erkenning van niet-traditionele materialen l'agréation des matériaux non traditionnels;
de dichtheidsmetingen van de aanaardingen les mesures de compacité des remblais;
de proeven op het cement, beton en betonproducten, asfalt, bitumineuze producten uit te les essais de ciment, béton et produits en béton, asphaltes, produits bitumeux à faire dans
voeren in een door de aanbestedende overheid erkend laboratorium; de granulometrische
un laboratoire agréé par le pouvoir adjudicateur; - les analyses grannulométriques des -
analyse van de steenslag evenals de proeven op het gehalte aan fijne deeltjes van de
steenslag, zanden
pierailles, ainsi que les essais de teneurs en particules fines des pierrailles, sables, etc ...

- 13 -
§5.Tegenproeven §5.Contre-essais
Ter herinnering, de kosten van de tegenproeven zijn ten laste van de aanbestedende overheid indien
de tegenproef de aannemer in zijn gelijk stelt en vice versa.
§7.Geweigerde produkten §7.Produits refusés
De tekst van dit schrijven wordt als volgt aangevuld Le texte de ce littera est complété comme suit
Indien de aanbesteder materialen, materieel of stukken in gebruik neemt die nog niet gekeurd werden
of die niet voldoen aan de bepalingen die van toepassing zijn voor de desbetreffende aanneming,
heeft de leidende ambtenaar het recht om de werken onmiddellijk stop te zetten totdat de materialen,
het materieel of stukken gekeurd werden of door andere vervangen werden.
Pour mémoire, les frais des contre-essais sont à charge du pouvoir adjudicateur lorsque le contreessai
donne raison à l'entrepreneur et vice et versa.
Si l'adjudicataire met en oeuvre des matières, matériaux ou pièces n'ayant pas été réceptionnés ou ne
satisfaisant pas aux clauses applicables à la présente entreprise, le fonctionnaire dirigeant a le droit
d'arrêter immédiatement les travaux jusqu'à ce que les matériaux, matières ou pièces aient été
réceptionnés ou remplacés par d'autres.
Art. 28 § 1 - Bevel tot uitvoering en leiding van de werken Art. 28 §1 - Ordre d'exécution et conduite des travaux
a) Uitvoeringstermijn a ) Délai d'exécution
De aannemer ertoe gehouden de werken aan te vangen op de datum voorgeschreven in de
lastgevingsbrief en ze binnen de termijn van 250 (twee honderd vijftig) werkdagen te voltooien.
Daarenboven moeten naast de volledige termijn, de gedeeltelijke termijnen (Tp) gerespecteerd
worden:
Per straat (of per werf) wordt een forfaitaire termijn van drie dagen gerekend voor de werfinstallatie,
het opkuisen van de werf... Daarbovenop komt een terijn die proportioneel is met de prijs van de
desbetreffende werken t.o.v. de totale prijs van de overheids opdracht.
Tp = Sp/St x Tt +3
Waar
Tp : gedeeltelijke termijn
Sp : prijs van de werken
St: prijs van de overheidsopdracht
Tt: globale termijn
L’adjudicataire est tenu de commencer les travaux à la date prescrite dans la lettre de commande et
de les terminer dans un délai de 250 (deux cents cinquante) jours ouvrables.
En outre en plus du délai global, les délais partiels suivants devront être respectés :
Par rue (ou par chantier) un délai forfaitaire de 3 jours est calculé pour l’installation de chantier, le
nettoyage….
A ce délai se rajoute un délai qui est proportionel avec le prix desdits travaux par rapport au prix global
du marché
Tp = Sp/St x Tt +3
Où
Tp : délai partiel
Sp : prix des travaux
St: prix global du marché
Tt: délai global
b)Leiding van de werken b) Conduite des travaux
De aannemer is er toe gehouden ten bekwamer tijd de bouwheer te verwittigen van elke onderbreking
van de werken der aanneming en alle gewenste schikkingen te treffen om het goed behoud van de
werken, te verzekeren.
Van zodra hij in kennis wordt gesteld van de goedkeuring van zijn aanbesteding zal de aannemer zich
in verbinding stellen met de nutsbedrijven van elektriciteit, gas, water, telefoon, rioleringen en allerlei
of met om het even welke andere bezetter van het openbaar domein binnen de grenzen van zijn
aanneming.
De aannemer is er toe gehouden alle schikkingen te treffen met de verschillende bedrijven om hen toe
te laten te gepasten tijd alle beslissingen te treffen of alle werken uit te voeren (verplaatsingen,
wijzigingen) teneinde de werken niet te vertragen en hun installaties in regel te houden met de hun
verleende vergunningen.
L'entrepreneur est tenu d'aviser le maître de l'ouvrage, en temps opportun, de toute suspension des
travaux de l'entreprise et de prendre toutes les dispositions qui s'imposent pour maintenir les ouvrages
en parfait état.
Dès la notification de l'approbation de son offre, l'entrepreneur adjudicataire est tenu de se mettre en
rapport avec les sociétés concessionnaires des installations d'électricité, de téléphone, de gaz, de
distribution d'eau, d'égouts et divers ou avec tout autre occupant du domaine public dans les limites de
son entreprise.
L'entrepreneur est tenu de prendre toutes les dispositions avec les différents impétrants, afin que ceux-ci
prennent, en temps voulu, toutes décisions ou effectuent tous travaux (déplacements, modifications), afin
de ne pas retarder les travaux et de laisser leurs installations en règle avec les autorisations leur
accordées.

- 14 -
c) Planning der werken c) Planning des travaux
Het bestuur bepaalt de orde van voorrang waarin de straten worden gerenoveerd.Binnen een
gedeeltelijke termijn van 30 (dertig) kalenderdagen te tellen vanaf de datum van de kennisgeving aan
de inschrijver van zijn aanduiding als aanbesteder door de aanbestedende overheid, levert de
aanbesteder de globale basisplanning van het geheel der werken met vermelding van de mogelijke
leveringsdata van bepaalde materialen, de beschikbare werfzones,…
De aanbesteder legt ter goedkeuring aan het Bestuur 15 dagen voor het begin der werken een
gedetailleerde planning voor., fase per fase, compatibel met de contractuele termijn. De aannemer zal
constant tegelijkertijd in twee straten moeten werken.
Elke maand, of vaker indien de leidinggevende ambtenaar het nodig acht, worden de globale planning
en de gedetailleerde planning per straat actueel gemaakt in die mate dat er rekening wordt gehouden
met de werkelijke vooruitgang der werken en van de studies, met mogelijke wijzigingen of
strubbelingen met de besturen en openbare of privaatrechterlijke organismes of met de
belanghebbende omwonenden.
De aanbesteder is vanaf dat moment verplicht om zich ernaar te schikken en de leidinggevende
ambtenaar de middelen te melden die hij acht aan te wenden om een mogelijke achterstand te
verminderen en de vooropgestelde termijnen te eerbiedigen
Daarenboven, ontlast het actueel maken van de desbetreffende planning de aanbesteder geenszins
van zijn verantwoordelijkheden wat betreft de achterstand die aan de basis ligt van de actualisatie.
De aanbesteder stelt alles in het werk opdat de uitbraak van de kanstenen, van de stoep en van
de rijweg de dag zelf opgevolgd worden door de plaatsing van nieuwe kantstenen, de nieuwe
bekledingen van de stoep, de rijweg en de parkeerzone in zoverre dat er geen strook langer
dan 20 m dient hernieuwd te worden
Art. 28 § 2 - Gelijktijdige aannemingen Art. 28§2 - Entreprises simultanées
Steeds moeten de betrokken aannemers, zoveel als nodig, onderling overeenkomen en voor het begin
dezer werken aan het Bestuur rekenschap geven van de in gemeen overleg voorgestelde maatregelen.
Kan men tot geen overeenkomst komen of bestaan er tegen de getroffen overeenkomst bezwaren, of
kunnen de door de aannemers voorgestelde maatregelen niet worden aanvaard of moeten worden
vervolledigd, dan stelt het Bestuur vast volgens welk programma de uitvoering moet geschieden en
welke veiligheidsmaatregelen dienen in acht te worden genomen.
Art. 29 § 1 - Schorsing van de werken Art. 29§1 - Interruption des travaux
Het Bestuur is bevoegd de uitvoering van het werk dat het opdroeg te doen schorsen voor
omstandigheden waarover het alleen oordeelt, zonder dat de aannemer mag aanspraak maken op enige
vergoeding; in dit geval wordt de uitvoeringstermijn verlengd met een tijd gelijkwaardig met de door dat
bevel veroorzaakte vertraging. De aannemer dient alle nodige voorzorgsmaatregelen te nemen voor het
behoud van de werken en deze die nodig zijn voor de voortzetting van het werk zodra het
Gemeentebestuur het vordert.
L’administration définit l’ordre de priorité dans lequel les rues doivent être rénovés. Endéans un délai
partiel de 30 (trente) jours de calendrier prenant cours à la date de la notification par le pouvoir
adjudicateur au soumissionnaire de sa désignation comme adjudicataire, l’adjudicataire fournit le
planning global de base de l'ensemble des travaux comprenant les dates de fourniture possibles de
certains matériaux, les zones disponibles, ...
L’entrepreneur soumet à l’administration 15 jours avant le début des travaux par rue un planning
détaillé, phase par phase, de ses travaux compatible avec le délai contractuel pour approbation.
L’entrepreneur devra travailler en permanence simultanément dans deux rues.
Tous les mois, ou plus souvent si le fonctonnaire dirigeant le juge nécessaire, le planning global et le
planning détaillé par rue sont actualisés de manière à tenir compte de l'avancement réel des travaux
et des études, d'éventuelles modifications ou de tractations avec les administrations et les organismes
publics, privés ou les particuliers intéressés.
L'adjudicataire est dès lors tenu de s'y conformer et de signaler au fonctionnaire dirigeant les moyens
qu'il compte utiliser pour pallier un retard éventuel et respecter le délai fixé.
Par ailleurs, le fait d'actualiser lesdits plannings ne décharge en rien l'adjudicataire de ses
responsabilités quant aux retards qui auraient nécessité cette actualisation.
L’adjudicataire mettra tout en œuvre à ce que le démontage des bordures, du trottoir, de la
chaussée et de la zone de stationnement sera suivi le jour même de la pose de nouvelles
bordures, des nouveaux revêtements du trottoir, de la chaussée et de la zone de stationnement
de sorte à ce qu’il n’y ait pas plus de 20 m à renouveler.
Les entrepreneurs intéressés, pour autant que de besoin, s'entendent entre eux et rendent compte au
Maître de l'ouvrage, avant le commencement de ces travaux, des mesures qu'ils proposent de
commun accord. Si un accord ne peut être réalisé ou si des griefs existent au sujet de cet accord ou si
les mesures proposées par les entrepreneurs ne peuvent être acceptées ou doivent être complétées,
le Maître de l'ouvrage détermine alors selon quel programme s'effectueront les travaux et quelles sont
les mesures de sécurité à observer.
L'Administration communale a le droit d'interrompre les travaux qu'elle aurait ordonnés, pour des
circonstances dont elle se réserve seule l'appréciation. Dans ce cas, il sera tenu compte à
l'entrepreneur de la durée de ces interruptions pour la fixation du délai d'achèvement. L'entrepreneur
sera tenu de prendre toutes les dispositions voulues pour assurer la conservation des ouvrages, ainsi
que pour être en mesure de reprendre ses travaux dès que l'Administration communale le lui
signifiera.

- 15 -
Art. 29 § 2 - Vondsten tijdens de werken Art. 29§2 - Découvertes au cours des travaux
Alle voorwerpen van kunst, oudheidkunde, natuurgeschiedenis, materialen, kasseien, stenen, buizen,
enz.. die bij de uitvoering van het werk gevonden worden blijven eigendom van de Gemeente en worden
bij het Bestuur der werken neergelegd.
Art. 30 §1 - Algemene maatregelen Art. 30§1 - Organisation générale du chantier
De volgende voorschriften worden toegevoegd: Les prescriptions suivantes sont ajoutées :
Veiligheidsmaatregelen Mesures de sécurité
Tout objet quelconque d'art, de numismatique, d'histoire naturelle, matériel, matériaux, pavés, pierres,
tuyaux, etc., qui serait découvert dans les fouilles, demeure la propriété exclusive de la Commune et
doit être remis à la Direction des Travaux.
a ) verkeersregeling : verkeer binnen de werf a ) Organisation de la circulation : trafic à l'intérieur du chantier
De aannemer moet zijn werken leiden zodat ten allen tijde de toegang tot de gebouwen en tot de
andere werven die zicht bevinden binnen de grenzen van de aanneming wordt vrijgehouden.
Daarvoor moet de aannemer, vanaf de goedkeuring van zijn inschrijving, onmiddellijk contact
opnemen met de andere aannemers, de besturen of betrokken maatschappijen ten einde een
uitwerkingsplan op punt te stellen dat hem toestaat te voldoen aan de huidige bepaling.
De aannemer is ertoe gehouden de toegang tot de verschillende gebouwen voor de voetgangers,
fietsers en voertuigen te vergemakkelijken. Hij zal zich terzake strikt houden aan de hem door de
bouwheer verstrekte gegevens.
De kosten van deze hem opgelegde verplichtingen zijn ten laste van de aanneming, zelfs wanneer hij
loopbruggen en voorlopige doorgangen moet aanleggen.
De aannemer dient eveneneens te verwijzen naar de bepalingen voorzien in het veiligheids- en
gezondheidsplan van de coördinator
Il appartient à l'entrepreneur de mener ses travaux de façon à maintenir en tout temps l'accès aux
immeubles et aux autres chantiers situés dans les limites de l'entreprise.
Pour ce faire, il se met en rapport dès l'approbation de son offre directement avec les autres
entrepreneurs, les Administrations et sociétés concernées en vue de mettre au point un planning
d'exécution qui lui permette de satisfaire à la présente clause.
L'entrepreneur est tenu de faciliter l'accès tant des piétons que des cyclistes et des véhicules aux
différents immeubles. Il est tenu de se conformer strictement aux indications qui lui sont données en
conséquence par le Maître de l'ouvrage.
Le coût des ces obligations qui sont imposées à l'entrepreneur est une charge de l'entreprise même
s'il doit établir des passerelles et passages provisoires.
L’entrepreneur se réfèrera également aux dispositions prévues dans le plan de sécurité et de santé du
coordinateur.
Veiligheidsmaatregelen tegenover de installaties van openbaar nut Mesure de sécurité vis-à-vis des installations d'utilités publiques
De aannemer neemt alle de veiligheidsmaatregelen om de schade aan de luchtlijnen (elektische en
telefonische lijnen, teledistrubutie, enz ...), de electriciteitscabines en de openbare
verlichtingsinstallaties te voorkomen.
Hij is ook gehouden alle de gewenste maatregelen te nemen om elke schade aan de bestaande
ondergrondse installaties (riolen, drinkbare waterleidingen, gasleidingen, elektriciteit, telefoon,
telegraaf, enz ...) tijdens de uitvoering van de werken te voorkomen.
Daartoe neemt de aannemer alle de nodige inlichtingen betreffende het bestaan van deze boven- en
ondergrondse bouwwerken binnen de grenzen van de werken.
Toutes les mesures de sécurité sont prises par l'entrepreneur afin de prévenir tous les dégâts aux
lignes aériennes (électriques, téléphoniques, télégraphiques, télédistribution, ...) aux cabines
électriques, aux installations d'éclairage public.
Il est tenu de prendre également toutes les dispositions voulues afin d'éviter tous dégâts aux
canalisations souterraines existantes (égouts, conduites d'eau potable, conduites de gaz, électricité,
téléphone, télégraphe, ...) pendant l'exécution des travaux.
A cet effet, l'entrepreneur s'informe de l'existence des ouvrages aériens et souterrains situés dans la
limite de ses travaux.
Ieder aan deze installaties veroorzaakte schade zal onmiddellijk op zijn kosten worden hersteld. Tout dommage occasionné à ces ouvrages sera immédiatement réparé à ses frais.
Bovendien, voor de opstelling van de prijzen, wordt de aannemer geacht rekening te hebben
gehouden met alle de uitvoeringsmoeilijkheden uit hoofde van het bestaan van de bovengenoemde
installaties.
Dienovereenkomstig, zal geen herziening van de prijzen, noch termijnsverhoging, noch aanvraag voor
schadevergoeding op de basis van eisen betreffende het bestaan van boven- of ondergrondse
installaties, worden verleend.
En outre, l'entrepreneur est censé avoir tenu compte de toutes les difficultés d'exécution du fait de la
présence des ouvrages précités lors de l'élaboration de ses prix.
En conséquence, aucune révision des prix, ni augmentation de délai, ni demande d'indemnité ne sera
accordée sur base de revendications dues à la présence d'installations souterraines ou aériennes.

- 16 -
§ 2 – Gemeenschappelijke lokalen en opslag van het materieel § 2 – Locaux sociaux et stockage de matériel
De aannemer installeert, op zijn kosten, op de opeenvolgende plaatsen aangeduid door de leidende
ingenieur in de straten waar er werken voorzien zijn en onderhoudt op zijn kosten de
gemeenschappelijke lokalen evenals de opslagplaatsen van materieel m.b.t. het exclusief gebruik
door het Administratief personeel ( zie het Veiligheids- en Gezondheidsplan)
L'entrepreneur installe, à ses frais, aux lieux successifs indiqués par l'ingénieur dirigeant dans les
rues concernées par les travaux et entretient à ses frais pour l'usage exclusif des agents de
l'Administration, les locaux sociaux ainsi que les locaux de stockage de matériel conformément à la
réglementation en vigueur (voir Plan de sécurité et de santé).
§ 3 - Lokalen en materieel ter beschikking van het Bestuur gesteld § 3 - Locaux et matériel mis à la disposition de l'Administration
Voor de exclusieve aanwending van de agenten van het Bestuur, stelt de aannemer op de
opeenvolgende door de leidende ingenieur aangewezen plaatsen, in de straten die in de werken zijn
betrokken, op zijn kosten een woonwagen van 4 m bij 2 m en van minimum 2 m hoogte ter
beschikking.
Deze woonwagen wordt op de kosten van de aannemer met een tafel, twee stoelen en archiefkasten
uitgerust en wordt verlicht, verwarmd en onderhouden.
Art. 33 - Afbraakmaterialen
De uit afbraak van wegenissen, stoepen, loopbruggen en kantstenen voortkomende bouwstoffen, blijven
eigendom van de Gemeente.
De Inspecteur-Generaal der Werken of zijn afgevaardigde oordelen over het al dan niet geschikt zijn voor
wedergebruik van de materialen.
Tijdens de uitvoering der werken moet de aannemer op zijn kosten het puin, de afbraak en de
materialen, enz.., regelmatig opruimen en wegvoeren, naarmate van de productie van deze . Hij moet het
puin, de modder en de in de aanneming niet meer te verwerken materialen op zijn kosten naar een door
hem uitgekozen plaats vervoeren.
Deze materialen die wedergebruikt kunnen worden moeten behoorlijk worden schoongemaakt alvorens
zij verwerkt worden of vervoerd naar een of ander gemeentedepot (Woudlaan, 54 te 1050 Elsene) of een
door het bestuur aangeduide plaats of stortplaats.
L'entrepreneur installe aux lieux successifs indiqués par l'ingénieur dirigeant dans les rues concernées
par les travaux et entretient à ses frais pour l'usage exclusif des agents de l'Administration, une
roulotte de 4 m sur 2 m et de hauteur intérieur de minimum 2 m.
Cette roulotte est équipée aux frais de l'entrepreneur d'une table, deux chaises et de rayons classeurs
et est éclairée, chauffée et entretenue.
Art. 33 - Matériaux provenant de la démolition
Tous les matériaux provenant du démontage de la chaussée, du trottoir, des passerelles et des
bordures restent la propriété de la Commune.
L'Inspecteur Général des Travaux ou son délégué décide des matériaux susceptibles d'être
réemployés ou non.
Pendant l'exécution des travaux, l'adjudicataire est tenu de faire enlever et de transporter, par ses
soins et à ses frais, tous les débris, décombres, matériaux, etc., au fur et à mesure de leur production.
Les débris et les matériaux non réutilisables par la Commune sont évacués par l'entrepreneur, à ses
frais, sur un terrain à rechercher par lui.
Si ces matériaux sont susceptibles d'être récupérés, ils seront soigneusement nettoyés et
débarrassés de toute matière étrangère avant d'être, soit remis en œuvre dans le même travail, soit
transportés au dépôt communal (avenue de la Forêt, 54 à 1050 Ixelles) ou en tout autre lieu désigné
par l'Administration.
Art. 36 - Lonen en algemene arbeidsvoorwaarden Art. 36 - Salaires et conditions générales de travail
De aandacht van de aannemer wordt gevestigd op de bepalingen van Art. 36 van de Bijlage bij het
K.B., betreffende de lonen en algemene arbeidsvoorwaarden. Die bepalingen gelden voor al de
aannemers, met inbegrip van die welke hun bedrijfszetel of hun woonplaats op het grondgebied van
een andere staat hebben, onverschillig wat de nationaliteit en verblijfplaats van het tewerkgestelde
personeel is.
De eventuele verminderingen van de werkuren per week en per ploeg, vastgelegd in de gezamenlijke
overeenkomsten, geven geen aanleiding tot een verlenging van de uitvoeringstermijn.
L'attention des entrepreneurs est attirée sur les dispositions de l'art. 36 de l’Annexe de l’ A.R. du 26
septembre 1996 relatif aux salaires et conditions générales du travail. Ces dispositions s'appliquent à
tous les entrepreneurs, y compris ceux dont l'entreprise a son siège ou son domicile sur le territoire
d'un autre Etat, et cela quels que soient la nationalité et le lieu de résidence du personnel occupé.
Les réductions éventuelles des heures de travail par semaine et par équipe fixées dans les
conventions collectives ne donnent pas lieu à la prolongation du délai d'exécution.
Art. 37 - Dagboek der werken en bescheiden voor het bijhouden der kostenrekeningen Art. 37 - Journal des travaux et documents pour la tenue des attachements
Vanaf de ontvangst van de kennisgeving van goedkeuring der offerte levert de aannemer de nodige
dagboeken aan het Bestuur. Het dagboek der werken zal continu bijgehouden worden door de
opzichter der werken.
Dès la réception de la notification de l'approbation de l’offre, l'entrepreneur met les Journaux des
Travaux nécessaires à la disposition de l'Administration. Le Journal des Travaux sera tenu en
permanence sur le chantier par le surveillant des travaux.

Dit dagboek zal ondermeer de bevoorradingen, de vooruitgang van de werken, de orders en
aanmerkingen, alsook de nodig geachte bijzonderheden vermelden. Dit dagboek wordt dagelijks door
de aannemer of zijn afgevaardige medeondertekend.
Dagboeken der werken van het officieel type worden gratis door de aannemer en in voldoende aantal
op eenvoudig verzoek aan de ambtenaren van het Bestuur geleverd.
Er dient genoteerd dat de opzichter in naam van het College van Burgemeester en Schepenen slechts
vaststellingen mag doen; de beslissingen of bevelen van het College van Burgemeester en
Schepenen moeten worden genoteerd door de leidende Ingenieur of door zijn bevoegde
afgevaardigde.
De vaststellingen van weersomstandigheden en hun gevolgen worden dagelijks door de opzichter der
werken genoteerd of bij ontstentenis van deze, door de aannemer; in dit geval, wordt de vermelding
medeondertekend, voor akkoord, en gedateerd door de afgevaardigde van het Bestuur tijdens de
volgende werfbezoeken.
Vanaf het begin der werken, is de aannemer verplicht dagelijks (in 2 exemplaren) alle inlichtingen
aangaande de werklieden aanwezig op de werf, de aangevoerde materialen, uitgevoerde werken,
enz..., die in het dagboek der werken dienen opgetekend, mede te delen aan de agenten van het
Bestuur. Het niet tijdig ter beschikking stellen van deze documenten geeft aanleiding tot het toepassen
van een bijzondere strafbepaling zoals voorzien in Art. 48 van het desbetreffende bestek.
- 17 -
Ce cahier-journal mentionnera notamment les approvisionnements, l'avancement des travaux, les
ordres et les observations ainsi que les particularités jugées utiles; ce journal sera contresigné et daté
journellement par l'entrepreneur ou son délégué.
Les cahiers-journaux des Travaux du type officiel seront fournis gratuitement par l'entrepreneur et en
nombre suffisant aux agents de l'Administration sur simple demande verbale.
Il y a lieu de noter que le surveillant ne peut acter au nom du Collège des Bourgmestre et Echevins
que des constatations; les décisions ou les ordres du Collège des Bourgmestre et Echevins doivent
être actés par l'ingénieur dirigeant ou son délégué.
Les constatations d'intempéries et leurs conséquences sont contresignées au carnet au jour le jour
par le surveillant des travaux ou à défaut de celui-ci, par l'adjudicataire; dans ce cas, la mention est
contresignée pour accord et datée par le surveillant de l'Administration lors de sa plus prochaine
visite.
Dès le début des travaux, l'entrepreneur est tenu de fournir journellement (et en deux exemplaires)
aux agents de l'Administration, tous les renseignements sur les ouvriers présents sur le chantier, sur
les matériaux entrés, travaux exécutés etc. à faire figurer dans le Journal des Travaux. Des retards
dans la mise à disposition des documents susmentionnés donnent lieu à l'application des pénalités
spéciales, comme prévu à l'article 48 du présent cahier des charges.
Het dagboek moet alleen maar de werkdagen worden ingevuld. Le Journal des Travaux n'est à remplir que les jours de prestations.
Art. 41 – Draagwijdte van de aansprakelijkheid van de aannemer
De aannemer is verantwoordelijk voor alle ongevallen die zich kunnen voordoen op zijn werkterrein, ook
voor alle schade veroorzaakt ter nadele van het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest, de Gemeente, de
buren of andere derden ingevolge de aanwezigheid van zijn werf.
Hij dient dus onder zijn verantwoordelijkheid al de geschikte maatregelen te nemen ter voorkoming van
ieder ongeval en zijn gevolgen dat door de uitvoering van de werken van zijn onderneming kan ontstaan.
Hij neemt, voor iedere rechtsvordering tot schadevergoeding die uit dien hoofde wordt ingesteld, de
plaats in van de Gemeente.Hij is ook verantwoordelijk voor iedere overtreding op de politieverordening
en op de wets- en reglementsbepalingen van bouw- en wegenverordeningen. Hij gedraagt zich er naar,
uitsluitend op eigen kosten.
De aannemer is verantwoordelijk volgens de artikels 1382 en 544 van het Burgerlijk Wetboek voor alle
door hemzelf of door onderaannemers uitgevoerde werken.
Art. 44 - Verrekeningen Art. 44 - Décompte
Bij de voltooiing van de werken wordt een verrekening opgemaakt,die rekening houdt met de
tegenstrijdige opmeting, voorgeschreven door Art. 24, en die de uitgevoerde hoeveelheden nauwkeurig
opgeeft.
Het bedrag van deze werken wordt opgemaakt volgens de eenheidsprijzen zoals zij aangegeven werden
op de door de aannemer bij zijn inschrijving gevoegde prijsjlijst, ongeacht de belangrijkheid van de
wijzigingen (de meer of minder uitgevoerde werken).
Zijn de bijwerken van aard en/of van uitvoeringsmodaliteiten verschillend dan de werken die het voorwerp
zijn van deze aanneming, dan worden de prijzen éénparig bepaald.
Art. 41 - Etendue de la responsabilité de l'entrepreneur
L'entrepreneur est responsable de tous les accidents qui peuvent survenir sur son chantier. Il est de
même responsable de tous les dommages causés à la Région de Bruxelles- Capitale, à la Commune,
à des voisins ou à d'autres tiers du fait de son chantier.
Il doit donc prendre sous sa responsabilité toutes les mesures de sécurité pour parer aux dangers
d'accidents et à leurs conséquences qui peuvent résulter de l'exécution des divers travaux faisant
l'objet de la présente entreprise. Il est substitué à la Commune pour toute action en dommagesintérêts
qui lui est intentée de ce chef. Il est aussi responsable de toutes infractions aux règlements de
police et de voirie; il doit donc s'y conformer exclusivement à ses frais.
L'entrepreneur répond de sa responsabilité suivant les articles 1382 et 544 du Code civil pour tous les
travaux exécutés par lui-même ou par des sous-traitants.
A l'achèvement des travaux, il est dressé un décompte qui tient note du mesurage contradictoire
prescrit à l'article 24, fixant exactement les quantités exécutées.
Les prix de ces ouvrages sera établi d'après les prix unitaires du bordereau joint par l'entrepreneur à
son offre, quelle que soit l'importance des modifications intervenues (travaux en plus ou en moins).
Si les travaux en plus sont de nature et/ou de modes d'exécution autres que ceux faisant l'objet de la
présente entreprise, les prix sont fixés de commun accord.

Ingeval van onenigheid mag de aannemer het uitvoeren van het werk niet weigeren, hierbij zal de
waarde worden bepaald bij het opmaken van de verrekening.
De opmeting van de werken wordt door een gemeentebeambte in aanwezigheid van de aannemer of
een door hem aangewezen landmeter uitgevoerd. Weigert de aannemer hierbij aanwezig te zijn of een
vertegenwoordiger te sturen, dan gaat deze opmeting toch door.
De tijd die de aannemer of zijn aangestelde besteedt aan het toezicht op zijn werklieden, aan de
samenkomsten met de gemeentebeambten of met afgevaardigden van organismen of maatschappijen
die ter plaatse worden geroepen ter gelegenheid van de werken, aan zijn noodzakelijke verplaatsingen
buiten de werkplaats, aan het inzamelen van monsters of verrekeningen, of aan stappen die de
uitvoering der werken voorafgaan, mag niet in rekening worden gebracht.
- 18 -
Art. 48 - Verweermiddelen van het Bestuur Art. 48 - Moyen d'action de l'Administration
§1. Algemeenheden §1. Généralités
Iedere overtreding van de bepalingen van het bestek of van de bevelen ter uitvoering van deze
bepalingen gegeven, wordt van rechtswege gestraft met een straf voorzien in het artikel 20§4 van het AB
§2. Boeten wegens te late uitvoering §2. Amendes pour retard
Deze boeten wegens te late uitvoering, berekend volgens de formule voorzien in het AB, worden van
rechtswege toegepast, zonder andere aanmaning dan het vervallen van de gestelde termijn, voor elk der
gedeelten afzonderlijk.
In voorkomend geval, wordt het bedrag afgehouden van de aan de aannemer verschuldigde sommen, en
zo nodig, van zijn borgtocht, onverminderd de schadevergoeding door deze vertraging veroorzaakt.
En cas de désaccord, l'entrepreneur ne pourra se refuser à effectuer les travaux; la valeur en sera,
dans ce cas, fixée lors de l'établissement du décompte.
Les mesurages de travaux seront faits par un agent de l'Administration en présence de l'entrepreneur
ou d'un géomètre désigné par lui. Si l'entrepreneur refuse d'assister au mesurage ou de s'y faire
représenter, il sera passé outre.
Le temps consacré par l'entrepreneur ou ses préposés à la surveillance de ses ouvriers, aux réunions
sur place avec les agents de l'Administration ou avec des organismes ou sociétés appelés à intervenir
sur les lieux à l'occasion des travaux, aux visites qui seraient nécessaires hors du chantier, aux prises
des échantillons ou pour décomptes, ou aux démarches préalables à l'exécution des travaux ne peut
être porté en compte.
Toute contravention aux clauses du cahier des charges ou aux ordres donnés en exécution de ces
clauses, donne lieu de plein droit, à une pénalité prévue à l’article 20§4 du CGC
Les amendes de retard calculées suivant la formule prévue au CGC seront appliquées de plein droit,
sans autre mise en demeure que l'échéance du terme fixé, pour chacune des phases prises
isolément.
Le montant en sera, le cas échéant, prélevé sur les sommes dues à l'entrepreneur et, en cas
d'insuffisance de celles-ci sur son cautionnement, sans préjudice aux dommages-intérêts causés par
ces retards.
§3. Bijzondere strafbepalingen (artikel 20§4 van het Algemeen bestek) : §3. Pénalités spéciales (article 20§4 du Cahier génétral des charges) :
Een boete van 200 €/kalenderdag is voorzien voor de inbreuken m.b.t. de veiligheid en gezondheid op
de werf.
Une pénalité de 200€/jour calendrier est prévue pour les infractions en matières de sécurité et de
santé sur le chantier.

- 19 -
TWEEDE DEEL - TECHNISCHE BEPALINGEN DEUXIEME PARTIE - CLAUSES TECHNIQUES
De volgende voorschriften wijzigen en vullen aan : Les prescriptions des articles suivants modifient et complètent :
het type-bestek 2000 betreffende wegen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest le cahier des charges-type 2000 concernant les voiries de la Région Bruxelles-Capitale;
de afleveringen I, II, III et IV van het algemene type-bestek goedgekeurd op 25 september
1963;
les fascicules I, II, III et IV du cahier général des charges approuvé le 25 septembre 1963;
het type-bestek nr 104 van 1963. le cahier des charges-type n° 104 de 1963.
ARTIKEL 1. - GRONDWERKEN EN FUNDERINGSSLEUVEN ARTICLE 1. – TERRASSEMENTS ET FOUILLES DE FONDATION
De aandacht van de aannemer wordt gevestigd op de mogelijke aanwezigheid van ingegraven leidingen
en kabels en op de aanwezigheid van wortels van naburige bomen.
L'attention de l'entrepreneur est attirée sur la présence possible de câbles et de canalisations
enterrées et sur la présence de racines d’arbres avoisinantes.
In dit verband wordt hij geacht voorafgaandelijk zijn eigen opzoekingen te hebben verricht. A cet égard, il est censé avoir effectué préalablement ses propres recherches.
Ingeval van ontdekking van leidingen of kabels is de aannemer er toe gehouden onmiddellijk de
opdrachtgever in te lichten vooraleer de werken verder te zetten. De ophogingen zullen uitgevoerd worden
met aangepast materieel teneinde de ondergrond en de aanwezige leidingen, boomwortels, enz. niet te
beschadigen.
De grondwerken omvatten allerlei uitgravingen, de ophogingen nodig ter verwezenlijking van de werken en
om hen de voorgeschreven niveaus, vormen en maten te geven, het afbreken van de wegbedekkingen,
leidingen, metselwerken, betonmassa's, verhardingen,enz. die men zou ontmoeten en het volledig
verwijderen van de materialen van allerlei soort, boomstronken en voorwerpen van alle aard of oorsprong
welke deze ook zij en welke ook de moeilijkheid voor het verwijderen naar een door de aannemer
bekostigde stortplaats is. Puin, boomstronken, wortels, slijkgrond en blokstenen zijn uitgesloten als
ophoging.
De gronden die overblijven afkomstig van het onder profiel brengen der openbare wegen, van het
aanleggen van de bestrating en de kantstenen, van de aanleg van de verschillende stoepen, het plaatsen
van allerlei wegenisaccessoires (palen,paaltjes, rioolkolken, enz.) van het uitvoeren van allerhande
verband houdende werken, worden buiten de werkplaats naar een door de aannemer uitgekozen
stortplaats en op zijn kosten overgebracht door zijn zorgen.
De aannemer treft alle nodige schikkingen om de afvoer van het water, welke ook de oorsprong, aard of
hoeveelheid weze, te verzekeren. Tijdens de ganse duur der werken moet de aannemer de nodige
uitgravingen voor het aanleggen van zijn werken, zowel bij dag als 's nachts, voortdurend droog houden.
Er mag geen enkel beton- of metselwerk uitgevoerd en geen enkele leiding aangelegd worden, onder welk
voorwendsel ook zo de uitgravingen niet bestendig drooggehouden worden.
De aannemer is ertoe gehouden alle werken uit te voeren welke nodig zijn voor het opvangen van
welwater, wat ook de omvang moge zijn; hij kiest de manier van uitpompen of draineren aangepast aan de
aard van het terrein. De aannemer is trouwens verantwoordelijk voor schade veroorzaakt aan de naburige
eigendommen ten gevolge van het uitpompen en het draineren van de grond.
Vóór het uitvoeren der werken moet de aannemer op zijn kosten een tegenstrijdige staat van de plaats
laten opstellen. Hij geeft hiervan te gepasten tijde kennis aan het Gemeentebestuur opdat het, indien
nodig, zich zou kunnen laten vertegenwoordigen.
De aannemer moet met zorg in de sleuven stevig stuthout plaatsen om alle instortingen en ongevallen te
voorkomen.
En cas de découverte de conduites ou de câbles, l'entrepreneur est tenu d'en aviser immédiatement
le maître de l'ouvrage avant de poursuivre ses travaux. Les terrassements se feront à l'aide d'un
matériel approprié et si nécessaire manuellement de manière à ne pas dégrader le sous-sol et ce qui
s’y trouve dans le sol (les canalisations, les racines d’arbres, etc.).
Les terrassements comprennent les déblais de toute nature, les remblais nécessaires pour exécuter
les ouvrages et leur donner les niveaux, formes et dimensions prescrits, la démolition des
revêtements, canalisations, maçonneries, massifs en béton, enrochements, etc. que l'on rencontrerait
et l'enlèvement complet des matériaux de toutes espèces, souches d'arbres et objets de quelque
nature ou de quelque provenance qu'ils soient ou quelle que soit la difficulté de l'enlèvement à un
versage que l’adjudicataire se procure à ses frais. Les décombres, souches d'arbres, racines, terres
vaseuses et moellons sont exclus des remblais.
Les terres en excès provenant de la mise sous profil des voies publiques, de la réalisation des
pavages, de la pose des bordures, de l'exécution des trottoirs , de la pose d’accessoires de voirie de
tous types (poteaux, potelets, avaloirs, etc.), de la réalisation de tous travaux connexes divers, sont
transportées aux soins et aux frais de l'entrepreneur à un versage qu'il doit se procurer.
L'entrepreneur doit prendre toutes les dispositions nécessaires pour assurer l'écoulement des eaux,
quelles que soient leur origine, leur nature et leur quantité. Pendant la durée des travaux, les fouilles
nécessaires pour la réalisation des ouvrages sont maintenues à sec de façon continue, jour et nuit.
Aucun travail de bétonnage, de maçonnerie ou de pose de canalisations ne peut se faire, sous
quelque prétexte que ce soit, sans que les fouilles ne soient asséchées de façon permanente.
Il appartient à l'entrepreneur de faire les travaux indispensables pour capter les sources et les venues
d'eau, quelle qu'en soit l'importance; il choisit le mode d'épuisement ou de drainage approprié à la
nature du terrain. L'entrepreneur est responsable de tout dommage causé aux propriétés riveraines du
fait de l'épuisement ou du drainage du sol.
L'entrepreneur doit, à ses frais et préalablement à l'exécution des travaux, faire procéder à un état des
lieux contradictoire. Il avise en temps utile l'Administration de la date de ce constat afin que celle-ci s'y
fasse représenter, si elle le juge utile.
L'entrepreneur fait étançonner les tranchées avec soin et solidité, de manière à prévenir tout
éboulement ou accident.

De beschoeiingen, de eventuele damplanken (in hout, metaal of gewapend beton) alsmede de nodige
stutten in hout of ander voor stabilisatie van de verschillende leidingen en ondergrondse werken, die de
aannemer dient achter te laten om krachtens zijn verantwoordelijkheid de stabiliteit van het werk te
waarborgen, is in de aanbestedingsprijs van de grondwerken inbegrepen.
Alle ophogingen worden perfect mechanisch aangestampt en uitgevoerd met de beste gronden en
voorzorgen in lagen van ten hoogste 20 cm dikte, zoals in het bestek bepaald.
De bij het uitgraven gevonden voorwerpen blijven in hun geheel of gedeeltelijk eigendom van de
Gemeente. Deze materialen moeten op kosten van de aannemer naar een aangewezen plaats
overgebracht worden. De andere materialen worden zoals de overtollige gronden weggeruimd.
Het profileren van de openbare wegen geschiedt volgens de plannen of de aanwijzingen gegeven ter
plaatse door het leidende personeel. De taluds, stoepen en verhoogde bermen worden nauwkeurig
uitgezet en aangelegd. De grondwerken, waarvan de hoogte niet meer bedraagt dan deze
voorgeschreven voor het leggen van straatstenen en betontegels en het aanleggen van bermen, zijn
begrepen in de prijs per vierkante meter van de uit te voeren werken.
De aannemer is gehouden in de eenheidsprijzen van de verschillende bouwwerken te voorzien: alle
afbraakwerken en het opbreken van bestaande wegbedekkingen, de uitgravingen en de ophogingen, het
aanstampen, het transport van gronden of andere, alsmede elk werk, welke ook, voor het in profiel leggen
of het herprofileren van de koffer, nodig voor de uitvoering van het werk, wanneer de hoogte van de
uitgravingen of ophogingen de voorgeschreven waarden niet overschrijden ten opzichte van de bestaande
situatie.
De aannemer dient overeenkomstig de beslissing van het Bestuur de grondwerken uit te voeren, nodig
voor de uitvoering van de werken, waarvan de hoogte ten opzichte van de oorspronkelijke toestand van de
plaats, deze voorgeschreven voor de straatstenen, de betonnen tegels en de bermen overschrijdt.
De uitgravingen en de ophogingen worden verrekend voor de hoogtes boven deze die voorgeschreven
zijn voor de verschillende werken, op de volgende manier :
1°) de uitgravingen worden betaald aan de eenheidsprijs opgegeven onder post 2 van de
prijslijst;
2°) de met aangevoerde funderingszand uit te voeren opvullingen, door de aannemer ter
plaatse geleverd, worden betaald aan de eenheidsprijs opgegeven onder post 3 van de prijslijst.
- 20 -
ARTIKEL 2. - CEMENTSOORTEN ARTICLE 2. - CIMENTS
De te verwerken cementsoorten beantwoorden aan de norm N.B.N. B 12. en hebben het BENOR
keurmerk
De in mortel en beton te verwerken cement is van het soort CEM I/42,5 (PORTLAND) of CEM III/32,5
(HOOGOVENCEMENT). Deze laatste mag niet gebruikt worden bij een temperatuur die lager is dan 5° C.
Le blindage, les palplanches éventuelles (en bois, en métal ou en béton armé), les bois ou autres
nécessaires à la stabilisation des diverses canalisations et ouvrages souterrains et tous les matériaux
que l'entrepreneur a laissés en place en vertu de la responsabilité qui lui incombe, sont compris dans
le prix des terrassements.
Les remblais sont parfaitement damés mécaniquement et exécutés par couches de 20 cm d'épaisseur
au plus, avec les meilleures terres et avec toutes les précautions prescrites par le cahier des charges.
La Commune a le droit de se réserver la propriété de tout ou partie des matériaux rencontrés dans les
fouilles. Ces matériaux doivent être transportés, aux frais de l'entrepreneur, à un endroit qui lui est
désigné. Les autres matériaux sont évacués des chantiers comme les terres de déblai en excès.
Les profils des voies publiques sont exécutés suivant les plans ou les indications données sur place
par le personnel dirigeant. Les talus, trottoirs et terre-pleins sont rigoureusement tracés et dressés.
Les terrassements dont la hauteur n'excède pas celle prescrite pour le pavage, le dallage et les terrepleins
sont compris dans le prix au mètre carré de l'ouvrage à réaliser.
L'entrepreneur est donc tenu de comprendre dans les prix unitaires des différents ouvrages: tous
travaux de démolition et de démontage de revêtements existants, les déblais et remblais, le damage,
le transport des terres ou autres ainsi que tout travail quel qu'il soit pour la mise sous profil ou le
reprofilage du coffre nécessaire à l'exécution du travail, lorsque la hauteur des déblais ou remblais ne
dépassent pas les valeurs prescrites par rapport à la situation existante.
L'entrepreneur est tenu d'effectuer, conformément à la décision de l'administration, les terrassements,
nécessaires à l'exécution des ouvrages, dont la hauteur dépasse, par rapport à la situation primitive
des lieux, celle prescrite pour le pavage, le dallage et les terre-pleins.
Les déblais et remblais sont liquidés, pour des hauteurs au-delà de celles prescrites pour les
différents ouvrages, de la manière suivante:
1°) les déblais sont payés au prix unitaire du poste 2 du bordereau de prix;
2°) les remblais à effectuer au moyen de sable de fondation à fournir à pied d'œuvre par
l'entrepreneur, sont payés au prix unitaire du poste 3 du bordereau des prix;
Les ciments utilisés répondent à la norme N.B.N. B 12 et seront certifié BENOR.
Les ciments à mettre en oeuvre dans les mortiers et les bétons seront du type CEM I/42,5
(PORTLAND) ou CEM III/32,5 (HAUT FOURNEAU). Ce dernier ne pourra cependant pas être utilisé
lorsque la température extérieure est inférieure à 5° C.

- 21 -
Zij worden geleverd in zakken van gelijk gewicht die het merk en zegel dragen van de fabrikant. Ils seront approvisionnés en sacs de poids uniforme, portant la marque et le plombage de l'usine
productrice.
De levering geschiedt tijdig om het Bestuur toe te laten eventuele proeven te nemen, zoals aangeduid in
artikel 27 van het hoofdstuk I.
L'approvisionnement se fait en temps voulu pour permettre à l'Administration de procéder aux essais
éventuels comme il est indiqué à l'article 27 de la 1ère partie.
De aannemer bericht het Bestuur van iedere cementaanvoer en vraagt er de keuring van. L'entrepreneur informe le fonctionnaire dirigeant de chaque livraison de ciment et en demande la
réception.
ARTIKEL 3. - ZANDSOORTEN ARTICLE 3. - SABLES
Voor bestrating en mortel wordt natuurzand uit de beste zandgroeven gebruikt Les sables pour pavage ou entrant dans la composition des mortiers seront des sables naturels
Het bestratingzand beantwoordt aan het artikel C.2.3.5 §c van het algemene bestek nr. 150. Les sables pour pavage respecteront les prescriptions de l'article C.2.3.5 §c du cahier général des
charges type 150.
Het funderingzand voor de opvullingen van post nr 3 van de prijslijst is hetzelfde dan het hierboven
beschreven bestratingzand.
De aannemer mag voor betonwerken, na goedkeuring door het Bestuur, rivier- of groefzand gebruiken
ofwel kunstmatig zand zoals porfier- of kwartsietgruis, volkomen gewassen en gezuiverd van ontastbare
en te fijne korrels.
In het algemeen moet het zand ontdaan zijn van elke voor de goede cohesie van de mortel en het beton
nadelige stoffen. Het mag, in geen geval, meer dan 5% van het volume fijne klei-, kalk- of organische
stofdeeltjes bevatten. Het moet droog en ruw zijn en in de hand kraken.
Het moet bestanddelen van verscheidene grootte bevatten, gaande van korrels van 0.5 mm tot 2 mm en
tot 5 mm in sommige gevallen zoals voor de bitumineuze mortel en de afdekkingslaag.
Het Gemeentebestuur behoudt zich het recht voor de kwaliteit van het zand voor mortel en beton aan
voorafgaande proeven te onderwerpen.
Le sable de fondation pour les remblais du poste 3 du bordereau des prix est le même que le sable de
pavage décrit ci-dessus.
Pour les bétons, l'entrepreneur pourra employer, après acceptation par l'Administration, du sable
naturel de rivière ou de carrière ou des sables artificiels tels que poussiers de porphyre ou quartzite
parfaitement lavés et éliminés des impalpables ou éléments trop fins.
Le sable doit être dépourvu de toutes matières nuisibles à la qualité des mortiers et bétons. Il ne peut,
en aucun cas, contenir plus de 5% en volume de matières légères de quelque nature qu'elles soient,
argileuse, calcareuse ou organique. Il doit être sec, rude et criant à la main.
Le sable doit comprendre des éléments de diverses grosseurs allant de grains de 0,5 à 2 mm et à 5
mm, dans certains cas, comme pour le mortier bitumineux et le surfaçage.
L'Administration se réserve le droit de procéder à tous les essais qu'elle juge utiles pour vérifier la
qualité des sables entrant dans la composition des mortiers et des bétons.
Het zand dat uitsluitend uit fijne bestanddelen is samengesteld wordt geweigerd. Le sable composé uniquement d'éléments fins sera refusé.
Gestabiliseerd zand Sable stabilisé.
Het gestabiliseerde zand moet beantwoorden aan de voorschriften van de norm NBN 589 - 104, waarvan
het gehalte aan kleine korrels van 8% is voor de verbrijzelde zanden en van 5% natuurzanden, vermengd
met cement dat beantwoordt aan de voorschriften van artikel C 5 van het type bestek nr 150 van het
Ministerie van Openbare Werken.
Het gestabiliseerde zand voor de aanleg van verkeersplateaus uitgevoerd in betonnen straatstenen of voor
bestratingswerken van de rijweg of het voetpad is een Rijnzand 0/5 die beantwoordt aan de hiervoor
vermelde beschrijvingen
De dosering geschiedt volgens een verhouding van 150 kg CEMI/52,5 (P 50) cement per kubieke meter
zand. De vermenging geschiedt droog in een betonmenginstallatie.
Le sable stabilisé est un sable, répondant à la norme N.B.N. 589 - 104, dont la teneur en particules
fines est portée à 8% pour les poussiers et à 5% pour les sables naturels, mélangé à du ciment et
répondant aux prescriptions de l'article C 5 du cahier des charges type 150 du Ministère des travaux
publics.
Le sable stabilisé pour la réalisation des plateaux en pavés de béton ou pour le pavage de la
chaussée ou du trottoir est un sable de Rhin 0/5 répondant aux descriptions repris ci-avant.
Le dosage s'effectue à raison de 150 kg de ciment CEM I/52,5 (P 50) par mètre cube de sable; le
mélange est réalisé à sec à la centrale à béton.
De dikte van de gestabiliseerde zandfundering wordt na verdichting overwogen. L'épaisseur des fondations en sable stabilisé est considérée après compactage.

De aannemer wordt verzocht de leveringsbons met een samenstellingsattest van de mengsels af te geven
uitgaande van de leveranciers.
- 22 -
Verdichting Compactage.
De aannemer moet een werkprogramma voorstellen aangaande de verdichting, die een beschrijving bevat
van het gewenst in werking gebracht gereedschap. De verhardingswijze moet door de leidende ambtenaar
goedgekeurd worden.
L'entrepreneur est tenu de fournir les bons de livraison ainsi qu'une attestation de composition du
mélange provenant des fournisseurs.
L'entrepreneur doit proposer un programme de travaux de compactage comprenant une description
avec mode de fonctionnement des appareils qu'il projette d'utiliser. La technique du compactage
devra être agréé par le maître de l'ouvrage.
ARTIKEL 4. - STEENSLAG EN KORRELSLAKKEN ARTICLE 4. - PIERRAILLES ET LAITIER GRANULE
De steenslag voor beton komt voort van het stukkloppen van gezonde en harde porfierrotssteen of
riviergrint.
De steenslag, ontdaan van alle gruis, wordt zorgvuldig gewassen en gezuiverd van alle aarde, stof,
zand, slib en andere stoffen die schadelijk zijn voor de weerstand en de vastheid van het beton.
Les pierrailles pour béton proviennent du concassage de roches saines et dures de porphyre ou de
gravier de rivière.
La pierraille, purgée de tout poussier, est soigneusement lavée et exempte de terre, poussière, sable,
vase et toute matière pouvant nuire à la résistance et la compacité du béton.
Zij beantwoorden aan artikel C 3 van het lastenboek type 150 van het Ministerie van Openbare Werken. Les pierrailles répondent aux prescriptions de l'article C 3 du cahier des charges type 150 du Ministère
des Travaux publics.
De korrelslakken is van recente produktie. Witte schuimachtige slakken met een hoog kalkgehalte en
zwarte glasachtige slakken worden geweigerd.
Hij is vrij van vreemde stoffen, zoals vuurvaste bakstenen, zand, klei en beantwoordt aan de voorschriften
van artikel C 4 van het lastenboek type 150.
Steenslagfundering Fondation en empierrement
Le laitier granulé est de production récente. Le laitier blanc, de nature mousseuse trop riche en chaux
et le laitier noir vitreux sont exclus.
Il est exempt de matières étrangères, telles que briques réfractaires, sables et argiles et répond aux
prescriptions de l'article C 4 du cahier des charges type 150.
Een steenslag met continue granulometrie en een dikte van 0,25 m + inwalsen Empierrement à granulometrie continue d’une épaisseur de 0,25 m + cylindrage
ARTIKEL 5. - BETON ARTICLE 5. - BETONS
De betonspecies aangegeven in de beschrijvende opmeting zijn houder van het BENOR keurmerk en zijn
samengesteld zoals aangeduid in dit artikel met uitsluiting van CEM III/C 32,5 cement (Normaal
ijzercement LK 30) dat niet mag verwerkt worden en de beperking hieronder vermeld bij artikel 2 inzake
het gebruik van Hoogovencement.
De granulaten hebben het kaliber 4/28 - 32. Les granulats auront le calibre 4/28 - 32.
Les bétons prévus au métré descriptif seront certifiés BENOR et auront la composition indiquée à cet
article, à l'exclusion du ciment CEM III/C 32,5 ( ciment prémétallurgique (LK 30)) qui ne pourra être
utilisé et de la restriction reprise à l'article 2 ci avant quant à l'emploi du ciment de haut fourneau
Rekening houdende met deze voorschriften, zal voor de volgende betonnen prijs worden opgegeven: Compte tenu de ces prescriptions, il sera remis prix pour les bétons suivants :
1.Beton C : bevattende minimum 350 kg cement per kubieke meter beton; 1.Béton C : contenant au minimum 350 kg de ciment par mètre cube de béton;
2.Mager beton: bevattende minimum 250 kg cement per kubieke meter beton. 2.Béton maigre: contenant minimum 250 kg de ciment par mètre cube de béton.

De aannemer kiest de samenstelling die hij zich voorstelt te maken en legt ze aan de voorafgaande
goedkeuring van de Bouwheer voor.
- 23 -
L'entrepreneur choisit les compositions qu'il se propose de réaliser et les soumet à l'agréation
préalable du maître de l'ouvrage.
De betonsoorten vertonen bij de samendrukking de volgende weerstanden : Les bétons présentent à la compression les résistances minimales suivantes :
1.Beton C : R'b = 30 N/mm² op 7 dagen en 40N/mm² op 28 dagen; 1.Béton C : R'b = 30 N/mm² à 7 jours et 40N/mm² à 28 jours;
2.Mager beton: R'b = 20 N/mm² op 28 dagen. 2.Béton maigre: R'b = 20 N/mm² à 28 jours.
ARTIKEL 6. - UITVOERING DER WERKEN ARTICLE 6. - EXECUTION DES OUVRAGES
Het beton wordt mechanisch vervaardigd. De droge vermenging moet homogeen zijn, de hoeveelheid
vermengingsweater voldoende om het beton een stevige dichtheid te geven.
Le béton est confectionné mécaniquement. Le mélange à sec doit être homogène et l'eau de
malaxage doit être en quantité telle que le béton présente une consistance ferme.
De voorafgaande vermenging moet op een zuiver plaatijzeren platform geschieden. Le mélange préalable s'effectue sur une plate-forme propre en tôle.
Voorlopige opslag moet eveneens aan de uitgang van de betonmolen op dergelijke vloeren bewaard
worden.
Het beton moet onmiddellijk verwerkt worden. Gebeurt dit niet en is het reeds verhard dan mag het niet
meer omgewerkt worden en moet het van het werkterrein verwijderd worden.
De nodige voorzorgen worden genomen opdat de homogeniteit van het beton niet aangetast wordt
gedurende het overbrengen naar de werkplaats.
Het beton moet derwijze worden verwerkt dat voor het geheel van het werk een volmaakte homogeniteit
verkregen wordt in lagen waarvan de dikten in verhouding zijn tot de afmetingen van de gebruikte
granulaten; elke laag mag na het aanstampen niet meer dan 10 cm bedragen. Het verstellen moet tot een
minimum herleid worden en beperkt blijven tot de plaatsen waar dit het minst de weerstand kan schaden.
Het reeds uitgespreid beton dat een begin van harding vertoond moet, alvorens de betonwerken worden
voortgezet, zorgvuldig versneden, verlevendigd en met cementmelk gewassen worden.
Het beton door aardachtige of andere vreemde stofdelen bevuild, moet zorgvuldig gereinigd en
klaargemaakt worden.
Ingeval van overvloedige regenval, neemt de aannemer alle nodige voorzorgen om de uitwassing van het
beton te vermijden.
De aan lucht blootgestelde oppervlakken van het beton moeten tegen een te snelle uitdroging beschermd
worden door een aangepaste afdekking waarvan de vochtigheid ten minste gedurende vijftien dagen na
de voltooiing van de werken onderhouden wordt door regelmatige besproeiing.
Les dépôts provisoires, à la sortie de la bétonnière, doivent également être faits sur des aires
semblables.
Le béton est mis immédiatement en oeuvre. Celui qui n'est pas utilisé immédiatement après sa
confection, ne peut être remanié s'il a commencé à faire prise et est transporté hors du chantier.
Les précautions sont prises pour que l'homogénéité du béton ne soit pas altérée pendant le transport
au lieu où il doit être mis en oeuvre.
Le béton est mis en oeuvre de façon à obtenir dans l'ensemble de la construction l'homogénéité la
plus parfaite. Il est damé avec le plus grand soin par couches dont l'épaisseur est en rapport avec les
dimensions des granulats, chaque couche ne dépassant pas 10 cm d'épaisseur après damage. Les
reprises sont réduites au minimum et localisées là où elles nuisent le moins à la résistance du béton.
Le béton déjà mis en oeuvre et qui a subi un commencement de prise doit, avant que l'on poursuive
les travaux de bétonnage, être soigneusement recepé, ravivé et lavé avec un lait de ciment.
Le béton souillé de particules terreuses ou de toute autre matière est soigneusement nettoyé et mis à
vif.
En cas de pluies abondantes, l'entrepreneur prend toutes les précautions indispensables afin d'éviter
le délavage du béton.
Les surfaces de béton exposées à l'air doivent être protégées, contre une dessiccation trop rapide,
par un système de couverture approprié et dont l'humidité est entretenue par arrosage régulier, au
moins pendant quinze jours après l'achèvement de l'ouvrage.
Alle betonwerken worden bij vriesweder stopgezet. Tout travail de bétonnage doit être suspendu pendant les gelées.
De door de vorst bij de verharding beschadigde delen moeten op kosten van de aannemer afgebroken en
opnieuw uitgevoerd worden.
Les parties altérées par une gelée survenue durant la période de prise sont démolies et refaites aux
frais de l'entrepreneur.

ARTIKEL 7. - BEWAPINGSIJZERS.
Het voor de bewapeningen met verhoogde hechting te verwerken staal is van klasse BE 500 (NBN A
24-302)
De minimum afstand tussen bewapeningsijzers en betonwand moet gelijk of hoger zijn dan 3cm
behalve voor de wanden die het water raken waar de minimumafstand 4 cm bedraagt.
Daartoe gebruikt men spieën geschikt om de ijzers te dragen en ter plaatse te houden tijdens het
betonstorten.
- 24 -
ARTICLE 7. - ACIERS POUR BETON.
ARTIKEL 8. - BAKSTENEN ARTICLE 8. - BRIQUES
De te verwerken stenen zijn machinestenen van Boom die voldoen aan de voorschriften van de N.B.N.
118 en de modulematen 190/90/50 of 57.
Zij moeten weerstaan aan een druk van ten minste 150 Kg/cm² Zij zullen vorstbestendig zijn en niet meer
dan 6 % water opslorpen..
De stenen zijn van gelijke kleur schommelend tussen hel en donker rood. De levering mag niet meer dan
10 % tweede keus bevatten.
L'acier à mettre en oeuvre pour les armatures à adhérence améliorée est de la classe BE 500 (NBN A
24 - 302).
La distance minimum des armatures aux parois du béton doit être égale ou supérieure à 3 cm,
excepté pour les parois en contact avec l'eau où la distance minimum est de 4 cm.
A cet effet, on se sert de cales d'écartement capables de supporter les ferraillages et de les maintenir
en place pendant le bétonnage.
Les briques à mettre en oeuvre sont des briques mécaniques de Boom ou équivalentes qui répondent
aux prescriptions de norme N.B.N. 118 et présentent les dimensions modulées 190/90/50 ou 57.
La résistance moyenne à l'écrasement sera d'au moins 150 Kg/cm2. Elles seront non gélives et ne
pourront absorber qu'une quantité d'eau inférieure à 6 %.
Les briques sont d'une couleur uniforme qui oscille entre le rouge vif et le rouge sombre. La fourniture
ne comprend pas plus de 10 % de second choix.
Het gebruik van geperforeerde bakstenen, alsook de blokken voor metselwerk is verboden. L'emploi de briques perforées, ainsi que les blocs pour maçonnerie, est interdit.
METSELWERKBAKSTENEN MACONNERIE DE BRIQUES
De stenen moeten enige tijd voor hun gebruik volkomen in water gedrenkt worden overeenkomstig de
onderrichtingen van de leidende ambtenaar.
Les briques doivent avoir été complètement saturées d'eau peu avant leur mise en oeuvre,
conformément aux instructions qui sont données par le fonctionnaire dirigeant.
De voegen aan de inwendige bekledingen mogen niet meer dan 5 mm uitspringen. Les joints côté parement intérieur ne peuvent excéder cinq millimètres .
De binnenvlakken van het metselwerk die niet worden bepleisterd moeten gevoegd worden. De
steenvormen mogen slechts gebruikt worden nadat ze eerst door de ambtenaar van het Bestuur
onderzocht worden.
Alle de metselwerken worden met een metseldraad uitgevoerd. Toutes les maçonneries se font au cordeau.
ARTIKEL 9. - GEGLAZUURDE GRESBUIZEN. ARTICLE 9. - TUYAUX EN GRES VERNISSE.
De geglazuurde gresbuizen van een bruikbare lengte van 1 m of 0,5 m moeten wel gebakken zijn, helder
klinken, zonder spleten, waterdicht, met silicaat gevernist dat aan de zuren weerstand biedt, het vernis
moet innig deel uitmaken van de buis. De sectie van deze buizen, moet na het bakken, volkomen
cirkelvorming zijn. Vierentwintig uren onder water gedompeld, en eerst gedroogd, mogen zij niet meer dan
15/1000 ste van hun gewicht opslorpen. Zij moeten zonder doorsijpelen aan een druk van twee atmosfeer
weerstaan.
De dikte van alle wanden is gelijk aan 1/20ste van de diameter uitgedrukt in mm, plus 8 mm. De
ribben zijn zuiver en zonder beschadigingen.
De kragen, met een minimum diepte van 6 cm zijn voorzien van rubberen voegen bevestigd met een
zuurbestendige lijm. Deze voegen zullen gewaarborgd zijn tegen de verandering en de agressiviteit
van producten waarvan de PH ligt tussen 3 en 11. Zij zullen bovendien weerstaan aan een binnendruk
van tenminste 0,5 kg/cm 2 .
Les surfaces intérieures de maçonnerie qui ne reçoivent pas d'enduit, sont rejointoyées. Les gabarits
ne peuvent être employés sans avoir été au préalable, soumis à la vérification de l'agent de
l'Administration.
Les tuyaux en grès d'une longueur utile, soit d'un mètre, soit de 0,50 m, doivent être bien cuits,
sonores, sans fêlures, imperméables, vernis au silicate et inattaquables aux acides; le vernis doit faire
intimement corps avec le tuyau. La section de ces tuyaux après la cuisson est parfaitement circulaire.
Immergés pendant 24 heures et préalablement desséchés, les tuyaux ne doivent pas absorber plus
de 15/1000èmes de leur poids d'eau; ils doivent résister sans suintement à une pression de deux bar
au minimum.
L'épaisseur de toutes les parois sont égales au 1/20e du diamètre exprimé en mm, plus 8 mm. Les
arêtes sont bien nettes et sans ébréchures.
Les collets, d'une profondeur minimum de 6 cm, sont munis de joints en caoutchouc fixés à l'aide
d'une colle résistant aux acides. Ces joints seront garantis contre le vieillissement et contre
l'agressivité d'agents dont le pH est compris entre 3 et 11. Ils résisteront en plus à une pression
intérieure d'au moins 0,5 kg/cm².

Wanneer het Bestuur het wenselijk acht, mogen rookproeven, op kosten van de aannemer, uitgevoerd
worden, om de perfecte dichtheid van de buizen na te gaan.
De prijzen voor levering en plaatsen van bijzondere stukken stemmen overeen met eenmaal de prijzen
voor levering en plaatsen van de overeenstemmende rechte buizen.
- 25 -
HET LEGGEN VAN GEGLAZUURDE GRESBUIZEN. POSE DES TUYAUX EN GRES VERNISSE.
De aansluitingen op de straatkolken en naburige gebouwen worden uitgevoerd in geverniste
gresbuizen.
De aanlegsleuven worden uitgegraven en klaargemaakt, voldoende breed voor hun diepte en over de
hele lengte, zodat het leggen van de buizen rechtlijnig kan uitgevoerd worden.
De sleuven worden met zorg stevig gestut (onder de verantwoordelijkheid van de aannemer) om elke
inzakking of ongeval te voorkomen. De sleufbodem wordt behoorlijk aangelegd, volgens een door de
ambtenaar van het Bestuur voorgeschreven éénvormige helling.
Volgens de aard van de bodem en de beslissing van het Bestuur worden de buizen gelegd op een
laag verbeterde korrelslak van 5 cm dikte en 20 cm breedte. De bodem wordt onder de moffen even
uitgegraven opdat de buizen over hun ganse lengte éénvormig op de bodem zouden kunnen rusten. Het is
derhalve streng verboden onder de moffen spieën aan te brengen.
De aansluitingen der vertakkingen op het openbaar riool moeten aangebracht worden ten minste op 30 cm
boven de bedding van de riool. Geen enkele aansluiting wordt in het gewelf geduld.
Op de plaatsen waar de aansluitingen uitgevoerd worden moet en het metselwerk en de bepleistering
bijgewerkt worden zodanig dat een volmaakte aansluiting aan de binnenzijde van de riool verkregen wordt.
De eerste buis moet aan deze binnenzijde met de riool geëffend en zonodig hersneden worden.
De koppeling van de buizen moet derwijze uitgevoerd worden dat een volmaakte aansluiting van de
binnenwanden verkregen wordt. De mortel die in het binnenste van de buis gedrongen is moet zorgvuldig
verwijderd worden. De buizen mogen slechts met aarde afgedekt worden nadat de voegen worden
onderzocht en nadat door de afgevaardigde van het Bestuur vergunning verleend werd.
De dichtingsringen gebruikt voor het realiseren van de voeg tussen de buizen zullen conform zijn aan
artikel C.22.6 van het lastenboek type 150 van het Ministerie van Openbare Werken (uitgave 1978).
De aanaarding geschiedt met lagen van ten hoogste 20 cm volkomen gedamde goede droge aarde of
zand. Puin en blokstenen uit de sleuven mogen niet meer als vullingsmateriaal gebruikt worden en moeten
door goede aarde vervangen worden.
Het is verboden ondermijningswerken uit te voeren, tenzij bij hindernissen en met vergunning van de
afgevaardigde van het Bestuur.
Het ondermijnde gedeelte moet voldoende hoog zijn om een gemakkelijk werk of toezicht toe te laten en
moet met goede droge grond of zand gevuld worden.
ARTIKEL 10. - BETONTEGELS. ARTICLE 10. - DALLES EN BETON
Des essais à la fumée peuvent être effectués si l'Administration le juge convenable aux frais de
l'entrepreneur, de façon à s'assurer si les tuyaux sont parfaitement étanches.
Les prix pour la fourniture et la pose de pièces spéciales correspondent à une fois les prix des
fournitures et pose des tuyaux droits correspondants.
Les branchements des avaloirs et des immeubles riverains sont exécutés en tuyaux de grès vernissé.
Les fouilles sont ouvertes et apprêtées à largeur suffisante pour leur profondeur et sur toute la
longueur, de façon à assurer une pose rectiligne des tuyaux.
Les tranchées sont étançonnées avec soin et solidité, (sous la responsabilité de l'entrepreneur) de
manière à éviter tout éboulement ou accident. Le fond de la tranchée est dressée convenablement
suivant la pente uniforme qui a été fixée par le délégué de l'Administration.
Suivant la nature du sol et après décision de l'Administration, les tuyaux sont posés sur un lit de laitier
granulé amélioré de 5 cm d'épaisseur et de 20 cm de largeur, suffisant pour éviter tout tassement et
toute fuite. Le fond est légèrement creusé au droit des collets afin de permettre au corps des tuyaux
de porter sur toute sa longueur. Il est donc formellement interdit de poser des cales sous les collets.
Le raccordement éventuel de canalisations à des collecteurs d'égout est établi dans le piédroit au
moins à 30 cm au-dessus du radier, aucun raccord dans la voûte n'étant toléré.
La reprise des maçonneries et endroits dans les piédroits où les raccords ont été effectués, sont
soigneusement refaits à l'intérieur de l'égout, de manière à obtenir un raccord parfait avec la
maçonnerie et l'enduit non entamés. Le premier tuyau doit être arasé à la paroi intérieure de l'égout
public et recoupé s'il le faut.
La juxtaposition des tuyaux est exécutée de façon à assurer un raccordement parfait des surfaces
intérieures. Les bavures produites à l'intérieur par le reflux du mortier sont soigneusement essuyées.
Les terres ne peuvent être remblayées sur les tuyaux qu'après l'examen des joints et l'autorisation
donnée par le délégué de l'Administration.
Les anneaux d'étanchéité utilisés pour réaliser la jointure entre les tuyaux seront conformes à l'article
C. 22. 6 du cahier des charges-type 150 du Ministère des Travaux publics (édition 1978).
Les remblais s'exécutent par couches de 20 cm d'épaisseur maximum, au moyen de bonnes terres
sèches ou de sable, parfaitement damés. Les décombres, moellons portant de la tranchée sont exclus
des remblais et doivent être remplacés par de bonnes terres.
Il est défendu de miner, sauf après autorisation du délégué de l'Administration, lorsqu'on se trouve en
présence d'obstacles.
La partie minée doit être suffisamment haute pour permettre un travail et un contrôle aisés; elle est
bourrée jusqu'à refus de bonnes terres sèches ou de sable.
De betontegels zullen nauwkeurig 30 x 30 cm meten en ten minste 6 cm dik zijn. Zij moeten beantwoorden Les dalles en béton auront exactement 30 cm x 30 cm de côté et au moins 6 cm d'épaisseur. Elles

aan de voorwaarden gesteld door de N.B.N. B 21-211 van het Belgisch Normalisatie Instituut en zullen
houder zijn van het BENOR-certificaat.
De inschrijvers moeten, 15 dagen voor het begin der werken, in hun inschrijving de herkomst, (naam en
adres van de fabrikant) opgeven van de betontegels die zij voornemen te gebruiken. De aannemer
bezorgt, voorafgaand aan de werken, acht monsters van deze tegels aan het Bestuur.
Is de aannemer, tijdens de uitvoering van zijn werken, verplicht van leverancier te veranderen, dan zal hij
de voorafgaande toelating van het Bestuur aanvragen met opgave van de nieuwe herkomst en mits
overlegging van acht nieuwe monsters.
- 26 -
HET PLAATSEN VAN BETONTEGELS POSE DES DALLES EN BETON.
De door het Bestuur voorgeschreven hellingen en hoogtepeilen moeten nauwgezet nageleefd worden op
straf van afbraak en wederopbouw op kosten uitsluitend van de aannemer.
De tegels worden met voegen van 8 mm in cementmortel van minimum 3 cm dikte gelegd. Zij rusten op
een strakke fundering van mager beton van 10 cm dikte met tussen de mortel en fundering een laag nieuw
ruw zand dat na aanstamping minimum 2 cm dikte meet. Deze fundering is uitsluitend samengesteld uit
een van magere beton, voorzien in het hierboven artikel 5, is het verboden een vervangingsbeton uit
slakken of andere te gebruiken.
Het funderingszand of de funderingsgrond wordt voldoende besproeid om bij het plaatsen van de tegels
volkomen vochtig te zijn. De tegels worden diagonaalsgewijs in een hoek van 45° gelegd vertrekkend van
de kantstenen of eventueel van de kantstroken waarvan hieronder sprake, onder een hoek van 45° voor
het plaatsen van de stenen Type I of 90° voor het plaatsen van de stenen volgens Type II (zie plan 908)
Zij worden zuiver op de vereiste maten afgesneden volgens de noodwendigheden van het leggen . Het is
verboden stukken tegels op hun kant te verwerken. De voegen tussen de tegels worden opgevuld met
speciale cementmortel, vlak aangestreken, met de polijststeen glad en droog gemaakt naarmate de
vooruitgang van het leggen zodat er geen enkele leemte tussen hen overblijft.
De aannemer neemt alle nodige schikkingen om alle verkeer over de vers geplaatste tegels
onmogelijk te maken.
De verbreding der stoepen geeft in sommige gevallen aanleiding tot de noodzaak om de watergreppel uit
te voeren in een halve tegel van 30/30 en dit gemeten aan de lopende meter. Dit is vervat in een
afzonderlijke post.
Op sommige rijwegen, is de arduinen kantsteen tussen stoep en verhoogde berm onbestaand en zijn de
betontegels aan de zijde van de verhoogde berm ondersteund met kantstroken bestaande uit halve tegels
rechtopstaand geplaatst op een laag nieuw ruw zand van 5 cm minimum dikte na aanstamping.
Het opmeten der stoepen per m2 geschiedt na aftrek van de watergreppels. Alle insnijdingen ter hoogte
van gevels, rechte en gebogen kantstenen, regenaflopen, schuifafsluiters, kelderramen, lintelen, bomen,
enz., zijn begrepen in de eenheidsprijs van de betegeling.
devront satisfaire aux conditions de la N.B.N. B 21 - 211 de l'Institut Belge de Normalisation et seront
certifié BENOR.
Les soumissionnaires indiquent , 15 jours avant le début de l’entreprise dans leur offre, la provenance
(nom et adresse du fabricant) des dalles en béton qu'ils se proposent d'utiliser. L'adjudicataire fera
parvenir préalablement aux travaux huit échantillons des dalles en béton.
Si, pendant le cours de l'entreprise, l'adjudicataire se trouve obligé de changer de fournisseur, il en
demande, au préalable, l'autorisation de l'Administration, en indiquant la nouvelle provenance et en
faisant parvenir huit échantillons de cette nouvelle provenance.
Les pentes et niveaux prescrits par l'Administration doivent être scrupuleusement observés sous
peine de démolition et de reconstruction aux frais exclusifs de l'entrepreneur.
Les dalles sont posées à plat avec joints de 8 mm dans un bain de mortier de ciment de 3 cm
d'épaisseur minimum. Elles reposent sur une fondation rigide de béton maigre de 10 cm d'épaisseur
avec interposition, entre le mortier et la fondation, d'une couche de sable rude neuf qui, après
damage, a un minimum de 2 cm d'épaisseur. Cette fondation est constituée exclusivement par un
béton maigre, prévu à l'article 5 ci-avant; il est strictement défendu d'utiliser un béton de
remplacement en cendrées ou autres.
Le sol ou sable de sous-fondation est arrosé suffisamment pour être complètement humecté au
moment de la pose des dalles. Celles-ci sont placées diagonalement en partant de la bordure en
pierre de taille ou éventuellement de la bordure de contrebutage, dont question ci-dessous, sous un
angle de 45° pour l’appareillage Type I ou 90° pour l’appareillage Type II (voir plan 908). Elles sont
coupées d'une façon nette aux dimensions exigées par les nécessités de la pose. Il est interdit de
mettre en oeuvre des morceaux de dalles sur champ. Les dalles sont rejointoyées en mortier de
ciment spécial à joints plats, lissées et séchées dans le polissoir au fur et à mesure de la pose, de
manière qu'il ne reste aucun vide entre elles.
L'entrepreneur prend toutes les mesures voulues pour que toute circulation soit rendue impossible sur
les dalles fraîchement posées.
L’élargissement de trottoirs nécessite parfois la réalisation de filet d’eau de la largeur d’une demi-dalle
30/30 et mesurée au mètre courant. Ce faisant l’objet d’un poste séparé
Dans certaines artères, la bordure en pierre de taille entre le trottoir et le terre-plein est inexistante et
les dalles en béton comprimé sont soutenues du côté du terre-plein, par une bordure de contrebutage
formée de demi-dalles placées debout sur une couche de sable rude neuf de 5 centimètres
d'épaisseur minimum, mesurée après damage.
Le mesurage des trottoirs au m2 est fait en décomptant les filets d’eau. Toutes les découpes le long
des façades, bordures droites et courbes, gargouilles, vannes, soupiraux, linteaux, arbre etc., sont
comprises dans le prix unitaire de dallage.

- 27 -
BESTRATING MET BETONNEN STRAATSTENEN POSE DE PAVÉS EN BETON.
De afmetingen van de afgekante betonnen straatstenen is 22 x 11 x 8 cm. Les pavés en béton ont pour dimensions 22 x 11 x 8 cm et sont chanfreinés.
Halve betonnen straatstenen zijn voorzien voor een zorgvuldige afwerking. Il sera prévu des demi-pavés pour finition soignée.
Monsters moeten goedgekeurd worden vóór de bevoorrading. De straatstenen worden zonder voegen op
een bed van ruwe, goed gegradueerd zand gestabiliseerd met 150 kg cement CEM I/52,5 (P 50) van 3 cm
dikte gelegd. Het aanstampen, het inzanden en het walsen moeten uitgevoerd worden zoals beschreven
in artikel F 4.5.4. van het type bestek 150 ( het leggen zonder bindmiddel)
Des échantillons devront être présentés avant approvisionnement. Les pavés seront posés sans
joints sur un lit de sable rude bien gradué stabilisé à 150 kg de ciment de CEM I/52,5 (P 50) de 3 cm
d'épaisseur. Le damage, sablage et cylindrage seront exécutés comme indiqué à l'article F 4.5.4. du
cahier des charges 150 (pose sans liant).
De straatstenen worden geplaatst overeenkomstig het uitvoeringsplan gegeven door de opdrachtgever. La pose de pavés sera effectuée conformément à l'appareillage donné par le maître de l'ouvrage.
De betonnen straatstenen moeten beantwoorden aan de voorschriften van de norm NBN B/21-311 en
moeten houder zijn van het BENOR-keurmerk.
De fundering onder de betonnen straatstenen oppervlakte geschiedt in een zorgvuldig verwerkte en
verdichte laag gestabiliseerd zand a rato van 150 kg/m3. De dikte van de fundering is vastgelegd op 15 cm
na verdichting.
Alle insnijdingen ter hoogte van gevels, rechte en gebogen kantstenen, regenaflopen, schuifafsluiters,
kelderramen, lintelen, bomen, enz., zijn begrepen in de eenheidsprijs van de bestrating met betonnen
straatstenen.
ARTIKEL 11. - MORTELS. ARTICLE 11. - MORTIERS.
De mortel voor metselwerk van bakstenen en voor de plaatsing van tegels en stoepstenen is in
cementmortel; hij bevat 400 Kg cement per kubieke meter ruw zand.
De speciale mortelspecie voor bestrating en het opvoegen bestaat uit 3 volumes ruw zand en 2 volumes
cement.
De mengsels worden op een plaatijzeren platform bereid. De mortel wordt gemaakt en gehouden tot het
moment van de verwerking beschut tegen de zon. Mortel daags voordien verknoeid mag niet meer
verwerkt worden. De aannemer moet voor al wat het vervaardigen der mortels betreft zich ten andere
schikken naar de voorschriften van de leidende ambtenaar van de werken.
Vanaf het ogenblik dat de kwaliteit van de mortel geen voldoening schenkt heeft het Bestuur het recht het
geheel der met deze mortel uitgevoerde werken te weigeren, en kan eisen dat de mortels mechanisch
bereid worden.
De mortel zal verplicht afgemaakt worden op de werf of afkomstig van een betoncentrale, houder van het
BENOR-keurmerk, waarvan de samenstelling ter goedkeuring moet worden neergelegd bij het Bestuur
voor de ingebruikname.
Les pavés en béton répondront à la norme NBN B/21/311 et seront certifié BENOR.
La fondation sous les surfaces revêtues de pavés en béton sera exécutée en sable stabilisé à 150
kg/m3 de ciment soigneusement damé et dressé. L'épaisseur de la fondation est fixée à 15 cm après
compactage.
Toutes les découpes le long des facades, bordures droites et courbes, gargouilles, vannes, soupiraux,
linteaux, arbre etc., sont comprises dans le prix unitaire de pavage
Le mortier pour maçonnerie de briques et pour la pose des dalles et des pavés de trottoir est en
mortier de ciment; il contient 400 kg de ciment par mètre cube de sable rude.
Le mortier spécial pour pavage et rejointoyage est formé de trois volumes de sable rude et de deux
volumes de ciment.
Les mélanges se font sur une plate-forme en tôle. Le mortier est confectionné et conservé jusqu'au
moment de sa mise en oeuvre, à l'abri du soleil. Le mortier gâché la veille ne peut être utilisé.
L'entrepreneur doit d'ailleurs se conformer, pour tout ce qui concerne la confection des mortiers, aux
instructions qui lui sont données par le fonctionnaire dirigeant des travaux.
Dès l'instant où la qualité du mortier n'est pas reconnue satisfaisante, l'Administration a le droit de
refuser l'ensemble des maçonneries exécutées avec ce mortier. L'Administration a la faculté d'exiger
que les mortiers soient confectionnés mécaniquement.
Le mortier devra obligatoirement être confectionné sur le chantier ou en provenance d’une centrale à
béton, certifié BENOR, dont la composition aura été soumise pour approbation auprès de
l’administration avant exécution.

- 28 -
ARTIKEL 12. - KANTSTENEN. ARTICLE 12. - BORDURES.
Kanstenen in blauwe arduin afkomstig van de steengroeve Bordures en pierre bleue de carrière
De kantstenen zijn in nieuwe arduin "petit granit" en vrij van gebreken. Les bordures neuves sont en pierre de taille neuve dite "petit granit". Elles sont exemptes de tout
défaut.
Zij hebben de volgende dwarsmaten : Elles ont les dimensions transversales suivantes :
-15 tot 18 cm aan het bovenvlak, 17 tot 20 cm aan de basis en 27 cm hoogte. -15 ou 18 centimètres au sommet, 17 ou 20 centimètres à la base et 27 centimètres de hauteur.
De lengte van elke kantsteen bedraagt ten minste 1 m voor de rechte kantstenen en 1,25 m voor de
gebogen kantstenen met een straal van meer dan 20 m en 1 m voor de gebogen kantstenen met een
straal van minder dan of gelijk aan 20 m; deze laatste moeten aan hun uiteinden hetzelfde profiel vertonen
dan de rechte kantstenen.
Uitzonderlijk mag de lengte minder dan 1 m bedragen voor nieuwe rechte kantstenen wanneer het
hernieuwen van een enkele kantsteen wordt beoogd. In geen geval mag deze lengte korter zijn dan 1
meter.
La longueur de chaque bordure est au minimum de 1 m pour les bordures droites et de 1,25 m pour
les bordures courbes, dont l'arête vers la chaussée a un rayon supérieur à 20 mètres et de 1 mètre
pour les bordures courbes d'un rayon égal ou inférieur à 20 mètres; elles ont, aux extrémités, le même
profil que celui des bordures droites.
Exceptionnellement, la longueur des bordures neuves droites peut être inférieure à 1, m, lorsqu'il est
procédé au renouvellement d'une bordure seule; mais dans aucun autre cas cette longueur ne peut
être inférieure à 1 m.
De rand van de kantstenen wordt afgerond volgens een boog van 1 cm. L'arête de la bordure, côté extérieur, est arrondie suivant un arc de 1 cm.
De voorzijde vertoont een afschuining van 2 cm tot aan de watergreppel (15 cm onder het bovenvlak), de
achterzijde is loodrecht en het bovenvlak mag geen helling vertonen. Op het bovenvlak wordt een gekapt
kader van 5 cm breedte uitgevoerd met een door de tandhamer bewerkt middenstuk, de afschuining is
eveneens gekapt.
Leur face antérieure a un fruit de 2 cm s'arrêtant au filet d'eau (15 cm sous la face supérieure), leur
face postérieure est verticale et leur face supérieure n'a pas de pente transversale. La face supérieure
des bordures a un cadre ciselé de 5 cm de largeur et une palette centrale bouchardée, la face vers le
caniveau est entièrement ciselée.
De kantstenen worden met "Bertagnacement" gevoegd. Les bordures sont rejointoyées au ciment spécial dit "Bertagna".
De arduinen kantstenen zijn in ieder geval herbruikte kantstenen die de aannemer zich op zijn kosten
bij de gemeentelijke opslagplaats moet bezorgen.
De herbruikte blauwe kantstenen hebben dezelfde afmetingen en afwerkings-karakteristieken als de
nieuwe kantstenen in arduin.
Kantstenen in blauwe kunsteen Bordures en pierre bleue reconstituée
De kantstenen in blauwe kuntsteen bestaan uit trilbeton en beantwoorden aan de voorschriften van de
normen NBN B 21 - 411. Zij hebben dezelfde afmetingen en afwerkingskarakteristieken als de kantstenen
in arduin. Zij moeten houder zijn van het BENOR-keurmerk
Kantstenen voor de aanleg van plateaus Bordures pour plateaux
De kantstenen die aangewend worden voor de plateaus zijn in getrild beton en voldoen aan de
voorschriften van de norm NBN B21-411
Les bordures en pierre bleue de taille sont dans certains cas des bordures de récupération que
l'entrepreneur doit se procurer à ses frais au dépôt communal.
Les bordures en pierre bleue de remploi ont les mêmes dimensions et caractéristiques de finition que
les bordures en pierre bleue de taille neuve.
Les bordures en pierre bleue reconstituée sont en béton vibré et satisfont aux prescriptions de la
norme NBN B 21-411. Elles ont les mêmes dimensions et caractéristiques de finition que les bordures
en pierre bleue de taille. Elles seront certifiées BENOR.
Les bordures employées pour les plateaux sont en béton vibré et satisfont aux prescriptions de la
norme NBN B21-411
Zij hebben de volgende dwarsafmetingen : Elles ont les dimensions transversales suivantes :
15 cm breedte en 30 cm hoogte. 15 centimètres de large et 30 centimètres de hauteur.
De lengte van elke kantsteen is minstens 1,00 m waarvan de uiteinde aan de straatkant een straal heeft
groter dan 20 m.
La longueur de chaque bordure est au minimum de 1,00m dont l’arête vers la chaussée à un rayon
supérieur à 20 mètres.

- 29 -
HET PLAATSEN VAN DE KANTSTENEN POSE DES BORDURES
De kantstenen worden met een richtsnoer geplaatst volgens de voorgeschreven hoogtepeilen en hellingen
op een fundering uit beton van 40 cm breedte en 15 cm hoogte en van 65 cm breedte voor de kantsteenwatergreppels.
Zij worden zonder ijzeren haken onderling verbonden en derwijze opgevoegd met
"Bertagnacement" dat tussen de kantstenen geen leemten openblijven, de voegen zijn bij benadering 5
mm breed. Alle 30 m worden de boordstenen opgevoegd met een elastische uitzettingsvoeg
De nieuwe kantstenen die gedurende de uitvoering mochten breken worden door de aannemer en op zijn
kosten vervangen.
ARTIKEL 13. - BESTRATING ARTICLE 13. - PAVAGES
Opmerking : Alle insnijdingen ter hoogte van gevels, rechte en gebogen kantstenen, regenaflopen,
schuifafsluiters, kelderramen, lintelen, bomen, enz., zijn begrepen in de eenheidsprijs van de bestrating.
Les bordures sont posées au cordeau, suivant les niveaux, pentes ou rampes prescrits, sur un massif
en béton de 15 cm de hauteur et de 40 cm de largeur ou de 65 cm pour les bordures-filets-d’eau;
elles sont raccordées entre elles sans crochets ni agrafes en fer. Elles sont rejointoyées au ciment
spécial « Bertagna » de manière qu'il ne reste aucun vide entre elles; les joints ont
approximativement 5 millimètres de largeur. Tous les 30m les bordures sont rejointoyées par un
joint élastique de dilatation.
Les bordures neuves qui viendraient à se briser pendant l'exécution des travaux sont remplacées par
les soins de l'entrepreneur et à ses frais.
Remarque : Toutes les découpes le long des facades, bordures droites et courbes, gargouilles,
vannes, soupiraux, linteaux, arbre etc., sont comprises dans le prix unitaire de pavage
Elke bestratingsploeg wordt door de aannemer zelf of een bekwame ploegbaas geleid. Chaque équipe de paveurs est conduite soit par l'entrepreneur lui-même soit par un chef d'équipe
expérimenté.
Bij het hernieuwen, herleggen of grondig herstellen van bestratingen wordt eerst de oude bestrating op
de opgegeven lengten en breedte opgebroken. De opgebroken stenen worden gereinigd en van zand
gezuiverd, gesorteerd volgens afmetingen en gerangschikt of vervoerd op kosten van de aannemer
verwijderd. Zij die niet meer moeten gebruikt worden eventueel door de zorgen van de aannemer
weggenomen en worden vervoerd hetzij naar het gemeentelijk depot, hetzij naar een plaats aangeduid
door de leidend ambtenaar. Deze die nog voor wedergebruik kunnen dienen, worden afgezonderd en
speciaal opgestapeld op kosten van de aannemer en volgens de richtlijnen van dezelfde ambtenaar.
Wanneer de bestrating verschillende steensoorten bevat is de aannemer er toe gehouden op de door het
leidend personeel aangewezen plaatsen de stenen van eenzelfde aard en model te leggen zonder dat dit
tot een prijsverhoging aanleiding geeft. De door de Gemeente geleverde vervangingsstenen worden door
de aannemer derwijze geplaatst dat ze een ononderbroken bestrating vormen die het werk voltooien.
A.BESTRATINGEN VAN VOETPADEN (grès) A. PAVAGE EN PAVÉS DE TROTTOIRS (grès)
Het herstellen of wederbestraten van oude stoepen, enz. worden aan de aannemer vóór het uitvoeren der
werken ter plaatse aangeduid door de ambtenaren van het Bestuur, en dit voor iedere stoep afzonderlijk.
De eenheidsprijzen van de begroting omvatten voor de stoepen het opbreken en afbreken, de uitgravingen
en ophogingen tot 21 cm hoogte, het opstapelen, het reinigen en het sorteren van de te verwerken
materialen naar kleur en afmetingen, de eventuele levering van nieuwe materialen, het verwerken, het
kappen voor het herleggen van te vervangen kantstenen, het voegen met cement, het heropvoegen met
cement na het leggen, het vervoer van de gronden, puin en onbruikbare materialen, enz. ten slotte alle
onkosten van verlichting en veiligheidsmaatregelen ter preventie van ongevallen en alle herstellings- en
aansluitingswerken nodig voor de volledige voltooiing van de werken, met uitzondering van de aansluiting
van de bestrating van de rijweg tegen de kantstenen.
Lorsqu'il s'agit de renouvellement de pavage, de relevé à bout ou de grosses réparations, on démonte
d'abord l'ancien pavage sur les longueurs et les largeurs indiquées. Les pavés provenant de ce
démontage sont nettoyés, dégarnis du vieux sable, triés d’après leurs dimensions et rangés ou
chargés aux frais de l'entrepreneur. Ceux qui ne doivent plus être employés sont enlevés
éventuellement par les soins de l'entrepreneur et transportés soit aux dêpots communaux, soit à un
endroit désigné par le fonctionnaire dirigeant Ceux qui sont susceptibles de remploi sont séparés et
mis en tas spéciaux aux frais de l'entrepreneur, conformément aux instructions du même
fonctionnaire.
Lorsque le pavage comprend divers échantillons de pavés, l'entrepreneur est tenu de les mettre en
oeuvre en réunissant, aux endroits fixés par le personnel dirigeant, les pavés de même nature et de
même échantillon et ce sans qu'il résulte une majoration de prix. Lorsque les manquants sont à
remplacer par des pavés fournis par la Commune, il met ces matériaux en oeuvre de manière à ne
constituer qu'une seule bande ininterrompue de pavage, terminant le travail.
Les travaux de reconstruction ou de mise en état d'anciens trottoirs, etc. sont indiqués sur place à
l'entrepreneur par les agents de l'Administration communale avant l'exécution des travaux et ce, pour
chaque trottoir séparément.
Les prix unitaires du bordereau relatif aux trottoirs, comprennent les démontages et les démolitions,
les déblais et remblais jusqu'à 21 cm de profondeur, la mise en tas, le nettoyage et le triage des
matériaux à remployer par dimensions et couleurs, la fourniture éventuelle des matériaux neufs, la
mise en oeuvre, la taille pour réappareillage des bordures à remplacer, le rejointoiement au ciment
après la pose, le transport des terres, décombres et matériaux non réutilisables, etc., enfin tous les
frais à résulter de l'éclairage et des mesures de précaution destinées à éviter les accidents et de tous
les travaux de réparation et de raccordement nécessaires au complet achèvement des ouvrages, à
l'exception du raccordement du pavage de la voie publique, contre les bordures.

De nieuwe of herbruikte stoepstenen te leveren voor het aanleggen of wederaanleggen van stoepen zijn
grèsstenen 15/15 van ongeveer 12 cm hoogte. Zij hebben een goed gesloten en homogene korrel, zijn
van gelijke sleet, van eenzelfde kleur en niet poreus. De weder te gebruiken stenen bezitten precies
dezelfde kwaliteiten dan de hierboven beschreven nieuwe stenen; zij verschillen alleen door het feit dat zij
reeds gebruikt werden en door hun eerste verwerking. Zij zijn goed gereinigd en van oude mortel volledig
gezuiverd.
De herbruikte stoepstenen die reeds eigendom zijn van de Gemeente zijn beschikbaar op de
gemeentelijke opslagplaats of op elke andere plaats binnen de Gemeente en het sorteren, laden,
vervoeren en lossen van deze stoepstenen zijn op de kosten van de aannemer.
De stenen zijn behakt, zeer gelijkvorming met haakse voegen, effen en vlakke koppen. Zij komen van de
beste groeven die niet glibberige steen voortbrengen en de aannemer moet bij elke levering een bewijs
van de leverancier voorleggen dat deze voorwaarde werd vervuld. Het Bestuur mag op kosten van de
aannemer al de nazichtsmiddelen die zij nuttig acht, gebruiken om na te gaan of deze voorwaarde werd
geëerbiedigd.
Het eigen gewicht van de stenen is niet lager dan 2.180 Kg per m³; na een dag onder water gedompeld,
mogen de grèsstenen, na eerst te zijn gedroogd op 100°, niet meer dan 12 Kg water per m³ opslorpen.
- 30 -
Les nouveaux pavés ou de remploi à fournir pour la construction ou la reconstruction des trottoirs sont
en grès 15/15 d’environs 12 cm de hauteur. Ils sont bien durs, de masse homogène, d'usure égale,
non poreux et de teinte uniforme. Les pavés de remploi possèdent strictement les mêmes qualités que
les pavés neufs, ils n'en sont différents que pour avoir déjà été utilisés et mis en oeuvre une première
fois; ils sont propres, bien nettoyés et débarrassés complètement de vieux mortier.
Les pavés de remploi qui appartiennent déjà à la Commune sont disponibles sur le site du dépôt
communal ou à tout autre endroit de la Commune et leur triage, chargement, transport et
déchargement sont à charge de l'entrepreneur.
Les pavés sont bien taillés, d'un échantillon parfaitement égal, avec joints bien d'équerre, parement de
tête bien dressé et uni ; Ils proviennent des meilleurs bancs des carrières produisant une pierre non
glissante et l’entrepreneur est tenu de fournir, à chaque livraison, un certificat de l’exploitant attestant
que cette condition a été remplie.L'Administration peut, aux frais de l'entrepreneur, recourir à tous les
moyens de contrôle qu'elle juge nécessaires pour s'assurer de ce que cette prescription est observée.
La masse volumique des pavés n'est pas inférieure à 2.180 Kg par m³; après un jour d'immersion
dans l'eau, les pavés de grès, préalablement séchés à 100°, n'absorbent pas plus de 12 kg d'eau par
m³.
Kleihoudende stenen of psammieten en kalkhoudende stenen mogen niet gebruikt worden. Les grès argileux ou psammites et les grès calcareux ne peuvent être utilisés.
De stenen mogen niet meer klei en mica bevatten dan in een verhouding die hun kwaliteit niet kan
schaden. In geen geval mogen zij een schilferige structuur vertonen.
De stoepstenen worden in een cementmortelbed aangelegd op een laag nieuw ruw zand die na de
aanstamping en besproeiing 7 cm dik is ; de bodem van de stoepbed wordt krachtig aangestampt voor
er de laag zand op uitgespreid wordt.
De stenen worden zo geplaatst dat hun voegen een hoek vormen van 45° voor het plaatsingstype I en
van 90° voor het plaatsingstype II met de rooilijn van de straatgevels.
Zij worden naarmate het vorderen van de werken, derwijze gevoegd dat er geen leemten in het werk
overblijft; de voegen tussen de stenen zijn ten hoogste 10 millimeter breed. Het opgieten van de voegen is
VERBODEN.
De watergreppels hebben een breedte die gelijk is aan die van een steen van het hetzelfde type van de
bestrating. Dit is vervat in een afzonderlijke post.
Les pavés ne peuvent renfermer de l'argile et du mica dans des proportions pouvant nuire à la qualité
des pavés. Ils ne peuvent avoir, dans aucun sens, une structure schistoïde.
Les pavés de trottoir sont placés dans un bain soufflant de mortier de ciment étendu sur une couche
de sable rude neuf, qui a 7 cm d'épaisseur après le pilonnage et l'arrosage; le fond de
l'encaissement du trottoir est fortement damé avant qu'il y soit étendue la couche de sable.
Les pavés sont appareillés de façon à présenter les joints à 45° pour l’appareillage Type I ou 90° pour
l’appareillage Type II avec l'alignement de la façade.
Ils sont rejointoyés à la truelle au fur et à mesure de l'exécution du travail de pose de pavés, de
manière qu'il ne reste aucun vide dans la maçonnerie; les joints ont 10 millimètres de largeur au plus
entre les pavés. Le coulage des joints est INTERDIT.
Les filets d’eau ont la largeur d’un pavé du même type que le revêtement. Ils font l’objet d’un poste
séparé en mètres courants.
Na het voltooiien van de werken, wordt op de bestrating een laag nieuw ruw zand van 2 cm dikte
uitgespreid.
Le travail terminé, il est étendu une couche de sable rude neuf de 2 cm d'épaisseur sur le pavage.
B. BESTRATING VAN DE RIJWEGEN (porfier) B. PAVAGE DE CHAUSSEES.(porphyre)
De straatstenen zijn in porfier en zijn conform aan het type 12 en aan de vormvoorwaarden opgenomen
in het artikel F.4.3.1. van het typebestek 150, betreffende de eigenschappen van de in lijn te leggen
straatstenen. De straatstenen voor de bestrating van rijwegen zijn langwerpig 10x16 cm (nominale
maten) met een staarthoogte tussen 11 en
13 cm.
De straatstenen van eerste gebruik worden geplaatst in sleuven van 24 cm of 18 cm diepte. Dezelfde
sleufmaten worden aangewend volgens aanwijzingen van de ambtenaren van het Bestuur voor het
hernieuwen van de bestrating met nieuwe, herbruikte of herlegde straatstenen.
Les pavés de chaussée sont en porphyre et sont conformes au type 12 et aux conditions de taille
repris à l’article F.4.3.1. du cahier de charges type 150, concernant les caractéristiques des pavés à
poser en ligne. Les pavés de chaussée sont des pavés oblongs 10x16 cm (dimensions nominales)
avec une hauteur de queue entre 11 et
13 cm.
Les pavages de premier établissement sont exécutes soit avec un coffre de 24 cm soit avec un coffre
de 18 cm d’épaisseur, les renouvellement de pavage en pavés neufs ou de remploi et les relevés à
bout sont exécutes également avec un coffre de 18 cm ou de 24 cm selon les indications des agents
de la Commune.

Het terreinoppervlak voor de bestrating wordt over de ganse breedte van de weg op minimum lengte van
20 meter gelijkvorming omgespit en met een houweel bewerkt, en dit op een door de Inspecteur generaal
of zijn gevolmachtigde nodig geoordeelde diepte. De onbruikbare materialen, straatstenen, stenen
gronden van slechte kwaliteit en in het algemeen alle voor de goede uitvoering van de werken
schadelijke materialen, moeten naarmate de vordering van de werken, weggeruimd worden. In geen
geval mag er op de werkterreinen aarde opgestapeld worden. De aardebaan van de rijweg wordt
vervolgens op een regelmatig en met de bestrating gelijkopend vlak aangelegd volgens het opgegeven
profiel, daarna krachtig en eenvormig aangestampt. Voor het aanleggen van de sleufbodem worden de
peilen van het plafond en de uit te voeren bestrating aangegeven door richtstenen. De uitgraving voor de
sleufbodem mag in geen geval minder bedragen dan 24 cm of 18 cm onder het bovenste peil van de
bestrating na de finale aanstamping. Behoudens andersluidende aanwijzingen van de Direktie der
werken moet de pijl van de zijwegboog gelijk zijn aan een zestigste van de bestrate breedte.
Zo nodig moet de aannemer de sleufbodem droogleggen gedurende de uitvoering der werken. Hij treft
terzake de vereiste maatregelen.
Hij spreidt regelmatig over het terrein een laag zand op een minimum lengte van 10 m. Deze laag wordt
besproeid en aangestampt, een tweede zandlaag dient als plaatsingvorm. In geen geval mag hij de
nieuwe, de hernieuwde of herlegde bestratingen nieuwe zandlaag onder de staart van de straatstenen,
buiten de grondwerken voor het aanleggen van helling en sleufvorming, na de laatste aanstamping
minder bedragen dan 11 cm dikte voor bestratingen uitgevoerd in sleuven van 24 cm en 5 cm dikte voor
dezen uitgevoerd in sleuven van 18 cm diepte.
De nieuwe en wedergebruikte straatstenen worden derwijze gesorteerd en geplaatst dat zij dichte en
aaneengesloten voegen vertonen (max. 5 mm) in onderling verband van een derde tot de helft van hun
lengte, in rechte en gelijke rijen geplaatst volgens de richtlijnen van de ambtenaren van het Bestuur,
derwijze dat de voegen haaks op de aslijn van de weg liggen. Op de kruispunten worden de
straatstenen in ridderkruisvorm gelegd. De rijen langs de watergreppels en tramsporen worden
afwisselend gevormd met stenen van het voorgeschreven type en stenen van anderhalve lengte. Waar
de straten van richting veranderen wordt de aansluiting uitgevoerd met stenen van behoorlijke vorm en
maten verkregen met het versnijden van de hele en de verbandstenen van normale vorm zonder maat-
noch prijsverhoging. Het Bestuur mag de speciale plaatsing van de straatstenen eisen.
Nadat de straatstenen met de hand worden geplaatst, worden ze op de einden en zijvlakken goed
aaneengesloten zodat de breedte van de voegen tot een minimum herleid wordt, zowel in eenzelfde rij
als tussen de rijen. De straatstenen moeten zowel van onder als rondom goed in het zand zitten en
stevig vastgezet worden met een ijzeren hamer van ten minstens 6 Kg. Het is de kasseilegger verboden
dit te doen met op de hoeken te kloppen.
Zij worden vervolgens vastgestampt met een straatstamper van ten minstes 18 Kg of volgens een
equivalent systeem.
Het aanstampen wordt om beurt en symmetrisch door twee arbeiders uitgevoerd op dezelfde rij en
begonnen aan de kantstenen om in het midden van de rijweg te eindigen. Het staat de Inspekteur
Generaal of zijn gemachtigde vrij ter nazicht een tweede aanstamping voor te schrijven. Wanneer deze
verrichting de bolvorming van de rijweg wijzigt, worden de vervormde delen verhoogd en hersteld.
Het aanstampen van de bestrating moet samen met het aanleggen gebeuren. De lengte van de niet
aangestampte bestrating mag nooit meer dan 10 m bedragen. Iedere gebroken, gespleten of ingezakte
straatsteen moet weggenomen en vervangen worden door een steen die de vereiste maten heeft en het
- 31 -
Le terrain à paver est bêché et pioché uniformément sur toute la largeur de la chaussée et par
longueur minimum de 20 mètres, et ce, à la profondeur qui est jugée nécessaire par l'Inspecteur
Général ou son délégué. Les matériaux non réutilisables, pavés, pierres, terres de mauvaise qualité et
généralement toutes les matières nuisibles à la bonne exécution des ouvrages, doivent être enlevés
au fur et à mesure de l'avancement des travaux; il ne peut, en aucun cas et sous aucun prétexte, être
fait des dépôts de terre sur les chantiers. Le lit de la chaussée est ensuite dressé de manière à
présenter partout une forme régulière et parallèle à la surface de pavage, suivant le profil imposé; puis
il doit être fortement et' uniformément damé. En vue de l'établissement du coffre du pavage, le niveau
du plafond et celui du pavage à réaliser, sont établis au moyen de pavés servant de témoins. Le
déblai pour le coffre ne peut, en aucun cas, être inférieur à 24 cm ou à 18 cm sous le niveau supérieur
du pavage après le damage final. Sauf indication contraire de la Direction des Travaux, la flèche du
bombement de la chaussée est égale au soixantième de la largeur pavée.
L'entrepreneur doit, s'il y a lieu, assécher le fond du coffre pendant l’exécution des travaux. Il prend, à
cette fin, toutes mesures utiles.
On étend sur le terrain et sur une longueur minimum de 10 mètres, une couche de sable
régulièrement répartie. Cette couche de sable est arrosée et damée, une seconde couche de sable
est étendue pour servir de forme aux pavés. L'épaisseur totale de la couche de sable neuf sous la
queue des pavés, en dehors des terrassements pour régler les pentes et former l'encaissement, dans
les pavages de premier établissement, renouvellements de pavage ou relevés à bout, ne peut, en
aucun cas, après le damage final du pavage, être inférieure à 11 cm d'épaisseur pour les pavages
exécutés en coffre de 24 cm et de 5 cm pour ceux exécutés avec un coffre de 18 cm.
Les pavés neufs ou de remploi sont choisis et assemblés de manière à former des joints serrés
(maximum 5 mm) et réguliers, en liaison réciproque du tiers à la moitié de leur longueur, ils sont posés
par rangées droites et égales, suivant les directions à prescrire par les agents de la Commune et
déterminés de façon que les joints continus soient d'équerre sur l'axe de la chaussée. Les carrefours
sont pavés en croix de chevalier. Les lignes de pavage contre les filets d'eau et contre les rails des
tramways sont formées alternativement de pavés de l'échantillon prescrit et de boutisses ayant la
longueur d'un pavé et demi. Les changements de direction sont raccordés au moyens de pavés de
forme et de dimensions convenables, obtenue en recoupant les pavés et les boutisses de forme
normale, sans supplément de mesurage ni de prix. La Commune se réserve le droit d'exiger le
bridage des pavés lors de leur pose.
Les pavés, après la pose à la main, sont serrés en bouts et en rives de manière à réduire la largeur
des joints au minimum, tant dans chaque ligne que d'une ligne à l'autre, bien garnis de sable, tant en
dessous qu'à leur pourtour et solidement affermis dans le coffre, sous le poids d'un marteau de
paveur en fer, de 6 kilogrammes au moins; il est interdit au paveur d'assujettir les payés en frappant
du marteau sur les angles.
Ils sont ensuite battus au refus au moyen d'une hie en fer pesant au moins 18 kilogrammes ou
système équivalent.
Le damage se fait par deux ouvriers opérant simultanément et symétriquement sur la même ligne de
pavés et en partant des bordures, pour aboutir à l'axe de la chaussée. Il est loisible à l'inspecteur
Général ou à son délégué, de prescrire un second damage, à titre de vérification; Si cette opération
altère le profil du bombement de la chaussée, les parties défectueuses sont relevées et reconstruites.
Le damage du pavage doit s'effectuer en même temps que son établissement En aucun cas, la
longueur du pavage non damé, ne peut excéder 10 mètres de longueur de la chaussée. Tout pavé qui
se brise, se fend ou s'enfonce en dessous du profil prescrit, est enlevé et remplacé par un autre ayant

opgelegde peil na aanstamping bereikt. les dimensions nécessaires et affleurant le niveau imposé après le damage.
- 32 -
De in mortel uit te voeren bestratingsdelen worden met een vlottend cementbad aangelegd. Les parties de pavage à exécuter éventuellement au mortier sont faites à bain flottant de mortier.
De in de rij werkende kasseileggers moeten met twee zijn voor een bestratingswerk van 6 m breedte,
met drie voor een van 7 à 8 m, met vier voor 9 à 10 m. Voor de pleinen is het aantal kasseileggers gelijk
aan 1 per 3 m.
Na de oplevering van de bestrating door de Ingenieur of zijn gemachtigde en nadat deze dit formeel aan
de aannemer heeft toegestaan, wordt de bestrating met een laag zand van 2 cm dikte bedekt.
Deze laag wordt flink besproeid door en op kosten van de aannemer, het Gemeentebestuur levert het
water. Wanneer de Ingenieur of zijn gemachtigde het voorschrijft, wordt er een tweede laag aangebracht
die op haar beurt besproeid wordt. Het overtollige zand moet op de eerste vordering van de ambtenaren
van het Bestuur door de aannemer worden weggevoerd.
De slangen en kranen, aansluitstukken nodig voor de besproeiing der werken worden door de aannemer
ter beschikking gesteld.
Wordt de aannemer belast met het wederbestraten van sleuven voor rekening van waterelektriciteits-
gas- en telefoondiensten, enz.., dan moet hij zonodig de overtollige gronde wegruimen en een laag ruw
zand van goede kwaliteit en 10 cm minimum dik uitspreiden. Deze laag wordt besproeid en krachtig
aangestampt. Een nieuwe laag wordt vervolgens aangelegd om als legvorm voor de straatstenen te
dienen en te vermijden dat de grondlaag word aangeraakt.
De bestrating wordt aan weerszijden 50 cm breder dan de eigenlijke sleuf aangelegd. Na de voltooiing
wordt de bestrating met een laag nieuw ruw zand afgedekt.
Tot de definitieve oplevering worden al de delen van de openbare weg die door de aannemer werden
bestraat door hem en op zijn kosten behoorlijk onderhouden. Bijgevolg moet hij voor de duur van de
waarborgtermijn deze delen glad houden, bolvorming, goed berijdbaar, zonder putten en kuilen; dit alles
zonder dat hij uit dien hoofde enige vergoeding kan eisen. Hetzelfde geldt voor de sleuven die om welke
reden ook in de openbare weg gemaakt werden. De wederbestrating van al de sleufoppervlakken en het
herstellen van andere, die onder de uitvoering van de werken leden, worden naarmate de vordering der
werken en zo dikwijls het nodig blijkt uitgevoerd tot er zich geen verzakkingen meer voordoen.
Deze werken worden achtenveertig uur na de verwittiging door de Dienst aan de aannemer door deze
laatste uitgevoerd. Indien hij binnen de drie dagen niet aan deze verplichting voldaan heeft, worden de
bestratingswerken ambtshalve door het Bestuur uitgevoerd; de kosten ervan worden ingehouden van de
aan de aannemer verschuldigde gelden en desnoods van de borgtocht.
De aannemer draagt zorg voor de straatstenen door het Gemeentebestuur op de werkterreinen of alle
andere plaatsen geleverd hetzij om verwerkt hetzij om op zijn kosten vervoerd te worden. Uit dien hoofde
wordt het aantal te verwerken of te vervoeren stenen tegensprekelijk geteld door de aannemer en het
Bestuur en het leidend personeel duidt een aangepast tellingsmiddel aan. Eveneens wordt een
tegensprekelijke controle gedaan na het vervoer of de verwerking.
Les paveurs en ligne doivent être au nombre de deux pour les pavages de 6 mètres de largeur, trois
pour ceux de 7 à 8 mètres, quatre pour ceux de 9 à 10 mètres. Pour les places, le nombre de paveurs
en ligne est égal à un par largeur de trois mètres.
Lorsque la réception du pavage a été faite par l'Ingénieur ou son délégué, et après que celui-ci ait
formellement autorisé l'entrepreneur à cet effet, le pavage est recouvert d'une couche de sable de 2
cm d’épaisseur.
Cette couche est fortement arrosée aux frais et par les soins de l'entrepreneur, l'eau étant fournie par
la Commune. Si l'ingénieur ou son délégué le prescrit, il est répandu une seconde couche, qui doit
être arrosée à son tour. L'excédent de sable doit être enlevé par l'entrepreneur à la première
réquisition des agents de la Commune.
Les tuyaux, lances, clefs, raccords nécessaires pour procéder à l'arrosage des ouvrages sont fournis
par l’entrepreneur.
Dans l'éventualité où l'entrepreneur serait chargé de repaver des tranchées pour le compte des
services des eaux, de l'électricité, du gaz, du téléphone, etc., il doit, au besoin, enlever les terres en
excès, étendre une couche de sable rude de bonne qualité, de 10 cm d'épaisseur minimum. Cette
couche de sable est arrosée et damée fortement, une nouvelle couche est étendue ensuite pour servir
de forme aux pavés sans qu'on ait à entamer la couche de fondation.
Le pavage est effectué sur une largeur de 50 cm de chaque côté en plus de la largeur de la tranchée
proprement dite. Le pavage terminé est recouvert d'une couche de sable rude neuf.
L'entrepreneur maintient en parfait état, à ses frais, jusqu'à la réception définitive, toutes les parties de
la voie publique qui ont été pavées par ses soins. En conséquence, il doit les maintenir pendant le
terme de garantie, unies, roulantes, exemptes de trous, flaches, ornières ou rouages et bombées
uniformément, sans avoir, de ce chef; droit à aucun paiement. Le repavage de toutes les surfaces des
tranchées et le remaniement des autres qui ont souffert de l'exécution des travaux d'ouverture de la
voie publique, sont effectués au fur et à mesure de l'avancement des travaux et aussi souvent que
cela s'avère nécessaire jusqu'à ce qu'il ne se produise plus d'affaissement.
Lesdits pavages sont refaits dans les quarante-huit heures qui suivent l'avertissement donné à
l'entrepreneur par le service. Si l'entrepreneur tarde à exécuter ces repavages, après une mise en
demeure restée sans suite, pendant trois jours, la Commune les fait exécuter d'office; les frais qui en
résultent sont retenus sur les sommes dues à l'entrepreneur et, au besoin, sur le cautionnement.
L'entrepreneur est responsable des pavés qui lui ont été fournis par la Commune, aux chantiers et
dans tous autres endroits, soit pour être mis en oeuvre, soit pour être transportés par ses soins. A cet
effet, le nombre de pavés à transporter ou à mettre en oeuvre est constaté contradictoirement par
l'entrepreneur et par la Commune et le personnel dirigeant désigne un moyen approprié à ce contrôle;
une vérification également contradictoire est faite après le transport ou la mise en oeuvre.

Het leveren van straatstenen, zand, gronden, enz.. op de werkterreinen en het wegvoeren buiten de werf
van stenen, gronden, puin, steenafval, enz. mag niet gebeuren buiten de gewone werkuren behalve
tegengesteld advies van het Bestuur. De aannemer mag zich aan dit voorschrift niet onttrekken.
De aannemer moet de op zijn werkterrein opgehoopte nieuwe of andere straat- of stoepstenen
verlichten. De aannemer moet de ontbrekende stenen vervangen voor de volledige uitvoering van de
werken.
De prijs per vierkante bestrating omvat alle leveringen en handarbeid (behalve de levering der
straatstenen).
- 33 -
ARTIKEL 14. - STRAATKOLKEN ARTICLE 14. - AVALOIRS
Zij zijn uit gietijzer, model type « Stad Brussel ». Het deksel wordt steeds gesloten in de richting van
het verkeer.
De kolken worden geplaatst op een fundering in mager beton van 20 cm dikte die 10 cm op de
kolkbodem uitsteekt. De aansluiting van de kolken vertoont een helling van 45° maximum; bijgevolg is
de lokalisatie der funderingen bepaald. De sleuven voor de aansluiting der kolken worden in één enkel
werk uitgevoerd en de aannemer draagt alle verantwoordelijkheid die onafscheidelijk verbonden is
met een onvoldoende aanstamping van de opvullingen. Na de aansluiting wordt de kolk volledig
omhuld met een kraag in mager beton van 0,20 m breedte die aanvangt op het hoogste peil van de
kolkfundering en loopt tot aan het middenpeil van de kolk zelf.
ARTIKEL 15. - ANTIPARKEERPALEN ARTICLE 15. - BOLLARDS
L'approvisionnement des pavés, du sable, des terres, etc., à pied d'oeuvre, comme les transports en
dehors du chantier, des pavés, des terres, décombres, déchets de pavés, etc., ne peuvent être
effectués en dehors des heures habituelles de travail, sauf avis contraire de la Commune. Il est
strictement interdit à l'adjudicataire de déroger à cette règle.
L'entrepreneur est tenu d'assurer à ses frais l'éclairage des pavés neufs et autres, mis en nacelles,
sur le chantier. L'entrepreneur doit remplacer les pavés manquants pour l'exécution complète des
travaux.
Le prix du mètre carré de pavage comprend toutes les fournitures et la main-d’œuvre(sauf la
fourniture des pavés).
Les avaloirs sont en fonte, modèle type « Ville de Bruxelles ». Le couvercle doit toujours se fermer
dans le sens du trafic.
Les avaloirs sont à placer sur une fondation en béton maigre, de 20 cm d'épaisseur qui déborde de 10
cm sur l'assise de l'avaloir. Le branchement des avaloirs présente une pente de 45° au plus, la
localisation des fondations étant déterminée en conséquence. Les tranchées pour le branchement des
avaloirs seront creusées en une fois et l'entrepreneur supportera tous les risques inhérents à un
damage insuffisant des remblais. Après branchement, l'avaloir sera entouré complètement d'un collier
en béton maigre de 0,20 m de largeur débutant au niveau supérieur de la fondation de l'avaloir pour
arriver à mi-hauteur de l’avaloir
De antiparkeerpalen zijn uit gietijzer, zijn van het type « Stad Brussel » of van het type « Elsene » of Les bollards en fonte, sont du modèle type de type « Ville de Bruxelles »ou du type « Ixelles » ou type
van het type « Ukkel », overeenkomstig de aanwijzingen van het detailplan 909A.
« Uccle », conformes aux indications de plan de détail 909A.
Zij worden in groen RAL-6009 geverfd. Ils sont peints en vert RAL-6009.
De antiparkeerpaaltjes van het type "Stad Brussel" zijn in nodulair gietijzer FNG 500-7 volgens NBN
830-02.en zijn gegoten uit één stuk volgens plan. Het wapenschild van de Gemeente is langs de twee
zijden en in de massa gegoten. Het gewicht per paaltje is 42kg. Het paaltje is massief gegoten
De zichtbare delen zijn als volgt behandeld: Les parties visibles sont traitées comme suit:
-zandstralen - sablage
-metallisatie Z80 volgens NBN 755 - métallisation Z80 suivant NBN 755
-grondverf op basis van alkydehars
Les bollards de type « Ville de Bruxelles » sont coulés d'une seule pièce en fonte nodulaire FNG 500-
7 suivant NBN 830-02. Le logo de la Commune est coulé en double face et est coulé dans la masse.
Le poids est de 42kg/potelet. Le potelet est coulé plein.
-une couche d'accrochage à base de résine alkyde.
-eindlaag op basis van alkydehars RAL 6009 (groen). - deux couches de finition à base de résine alkyde RAL 6009 (vert).
Verankering: De paaltjes worden in de vertikale richting over een lengte van 35 cm vastgebetonneerd
in een betonnen voetstuk 30x30 cm dat ter plaatse gegoten is op een diepte van 50 cm.
De verankeringen worden door de aannemer voorzien. Les ancrages sont à prévoir par l'entrepreneur.
Ancrage: les potelets sont bétonnés à la verticale sur une longueur de 35 cm dans un socle de béton
30 x 30 cm coulé en place sur une profondeur de 50cm.

De antiparkeerpaaltjes van het type "Elsene" zijn in nodulair gietijzer GGG 500-7 volgens DIN 1693.en
zijn gegoten uit één stuk volgens plan. De paaltjes zijn zodanig verpakt dat ze beschermd zijn tegen
beschadiging tijdens transport en plaatsing.
- 34 -
Les bollards du type « Ixelles »sont en fonte nodulaire GGG500-7 suivant DIN 1693 et coulées en une
pièce. Les bornes sont protégées des chocs de manière à subir aucun dommage ni dégradation
pendant le transport ou leur placement.
Afmetingen: Les dimensions sont :
boven de grond 510mm (800mm), hauteur hors sol : 510 mm (800mm)
diameter 120mm. diamètre 120mm.
De lengte van het te verankeren gedeelte is 250 mm en de diameter van de verankering is 120 mm. La partie enterrée est d'au moins 250 mm de long et a un diamètre de 120 mm..
De zichtbare delen zijn als volgt behandeld: Les parties visibles sont traitées comme suit :
zandstralen sa 2,5
metallisatie Z80 (NBN 755)
grondverf op basis van zinkepoxy
eindlaag op basis van polyurethaan RAL 6009 (groen).
De houten palen zijn uit hout van het harde type en behoort tot de hardheidsklas 1 (meer dan 25 jaar
aan de grond en meer dan 50 jaar aan de lucht).De palen zijn voorzien van 4 afgeschuinde kanten,
met twee horizontale groeven met lichtweerkaatsende banden op het bovenste deel, en van een kop
in diamantvorm. Alle vlakken zijn geschaafd en behandeld met inpregneerbeits.
De afmetingen zijn : Les dimensions sont :
doorsnede : ± 14 x 14 cm section : 14x14cm
sablage sa 2,5
métallisation suivant NBN 755-Z80
couche primaire (époxy de Zn)
couche de finition polyuréthane RAL 6009 (vert)
hoogte : 100 en 140 cm hauteur : 100 et 140 cm
Zij zullen in de grond bevestigd worden tot 43 cm van de hoogte en omringd worden met beton, dat op
de juiste manier aangestampd is over de ganse hoogte van het ingegraven gedeelte. De stoepbestrating
zal perfekt aangepast worden rond elk element. De palen zullen met de koord geplaatst worden volgens
de voorgeschreven niveau's, rekening houdend met de helling van de stoepen en volgens de
aanduidingen van de leidinggevende ambtenaar.
Les bollards en bois sont en bois du type dur et répondent à la classe de durabilité 1 (plus de 25 ans
au sol et plus de 50 ans en aérien). Les poteaux sont pourvus de 4 côtés biseautés, de deux rainures
horizontales avec bandes réfléchissantes à la partie supérieure, et d’une tête en forme de diamant.
Toutes les faces sont rabotées et traitées au brou de noix.
Ils seront scellés dans le sol jusqu’ à 43 cm de la hauteur et entourés de béton - correctement damé
sur toute la hauteur de la partie enterrée. Le revêtement du trottoir sera parfaitement adopté autour de
chaque élément. Les poteaux seront placés au cordeau, suivant les niveaux prescrits, compte tenu
des parties des trottoirs et selon les indications données sur place par le fonctionnaire dirigeant.
Monsters moeten voorgelegd worden aan het Bestuur, vooraleer de werf te bevoorraden. Des échantillons devront être présentés à la Commune avant approvisionnement du chantier
ARTIKEL 16. - KELDERGATEN EN- VENSTERS ARTICLE 16. - SOUPIRAUX ET FENETRES DE CAVES
De aannemer zal, volgens de richtlijnen van de afgevaardigde van het Bestuur, overgaan tot het op niveau
zetten van de keldergaten en de vensterplinten van de kelders in de opnieuw aangelegde voetpaden.
Het ontwrichte metselwerk dat zich vlak onder het kader bevindt zal hersteld worden en de elementen in
oude en beschadigde blauwe steen zullen eventueel vervangen worden na advies van de afgevaardigde
ambtenaar.Deze werken maken deel van een afzonderlijke post van de prijslijst van het lastenboek.
Een staat van bevinding van deze zones in het publiek domein zal voorafgaandelijk opgesteld worden door
en op kosten van de aannemer.
L'entrepreneur procédera, selon les directives du délégué de l'Administration, à la mise à niveau des
soupiraux et des plinthes des fenêtres de cave dans les trottoirs remaniés.
La maçonnerie disloquée se trouvant directement sous l'encadrement sera remise en état et les
éléments en pierre bleue vétustes ou endommagés remplacés éventuellement après avis du
fonctionnaire délégué. Ces travaux font l'objet d'un poste séparé au bordereau des prix du cahier
spécial des charges.
Un état des lieux des emprises dans le domaine public sera dressé préalablement aux travaux par et
aux frais de l'entrepreneur.
ARTIKEL 17. - BOOMKUILEN EN BEPLANTINGEN ARTICLE 17. - FOSSES D'ARBRES ET PLANTATION
Het hoofdstuk K van het type-bestek nr 150 van 1978 wordt door de volgende voorschriften gewijzigd
of aangevuld.
Le chapitre K du Cahier des charges-type 150 de 1978 est modifié ou complété par les prescriptions
suivantes.
De te beplanten boomsoort is de pyrus calleryana "Chanticleer". L'essence des arbres à planter est le pyrus calleryana "Chanticleer".

De plantkuil zal 0,9 m x 0,9 m et 0,9 m diepte of andere afmeting in functie van de plannen hebben.
De omkadering van de kuil zal met kanstenen in beton C van 1,00 m x 0,05 m x 0,20 m. worden
uitgevoerd of indien in de rijweg uitgevoerd met kantstenen van 1,00 x 0,15 x 0,27 m in blauwe
kunststeen zoals beschreven in artikel 12 en uitgevoerd worden volgens het detailplan. De fundering
zal identiek zijn aan die van de kantstenen.
Het aanleggen van de boomkuil en bijbehorende werken (leveren en plaatsen van teelaarde, gekruiste
soepele drain,..) voor een volledig, buiten het leveren en planten van de hoogstammige boom, maakt
deel uit van een afzonderlijke post
Indien de boomkuilen worden uitgevoerd in de rijweg, maken deze werken tevens deel uit van een
eveneens afzonderlijke post
Alle de kuilen zullen worden uitgegraven vóór de beplanting die slechts na de goedkeuring van de
kuilen mag beginnen.
De geleverde bomen hebben een omtrek van 18-20 cm op 1 m boven de kraag. Het planten geschiedt
volgens de hierna volgende voorschriften :
a)De bomen worden verplant, besnoeid en vervoerd door de aannemer met een voldoende grote kluit,
verpakt in een jutedoek. De handeling is begrepen in de eenheidsprijzen vermeld in de
overeenkomstige post van de meetstaat.
b)De bomen moeten door gekwalificeerde tuinlieden geplant worden met behulp van het voor dat werk
geschikt materieel om de wortels intact te houden op minstens 60 cm van de as van de boom aan de
kraag. De bestaande haarwortels moeten behouden worden. Het snoeien van de wortels geschiedt in
het bijzijn en volgens de aanwijzingen van een afgevaardige van de bouwheer.
c)Alle hanteringen geschieden met de nodige voorzorgen om de stammen, takken en wortels
ongeschonden, goed vers te houden vanaf het ogenblik van de verplanting tot op het ogenblik van de
definitieve planting.
Alle door de onplantings- of plantingswerken beschadigde bomen zulllen geweigerd worden en
moeten op kosten van de aannemer vervangen worden.
d)Na het snoeien van de wortels en de takken geschiedt het planten volgens voorschriften van het
type-bestek 108 van 1972 - hoofdstuk G.2.2.8 aangevuld door wat volgt :
begieten met 200 l gedecanteerd water per boom, wanneer de plantkuil tot ¾ gevuld is met
fijne teelaarde en verbeteraars;
een mat van ontbonden mest bedekt de oppervlakte van de kuil over een dikte van 7 cm,
gelijkmatig verdeeld, bedekt met een laag van aarde.
De steunstokken voor bomen van meer dan 20 cm omtrek afmeten 2,50 m tot 3 m lang voor
de bundelsteunen. De steunen worden tot op het wit hout ontschorst en geïmpregneerd met
fluor-, chroom- en koperzouten over het hele lengte. De stokken worden minstens 1 m diep
in de grond gestoken. Ze hebben een omtrek van 24/28 cm aan de basis en 18/20 cm aan
de bovenste uiteinde. Voor het tuien zijn de latten die de stokken verbinden van stevig hout
en is de bescherming van de stammen in elk geval verzekerd.
e)Het verankeren van de bomen geschiedt volgens de regels van het vak en de uitvoeringswijze moet
door de afgevaardigde van de bouwheer goedgekeurd worden.
- 35 -
La fosse de plantation aura 0.90 m x 0.90 m et 0,9 m de profondeur ou toute autre dimension en
fonction des plans. L'encadrement de la fosse sera faite en bordure en béton C 1,00 m x 0,05 m x
0,20 m ou si exécuté dans la voirie en bordure de 1,00 x 0,15 x 0,27 m en pierre bleue reconstituée
comme décrit à l’article 12 et mis en oeuvre suivant le plan de détail La fondation sera identique à
celle des bordures.
La mise en oeuvre des fosses d’arbres et travaux connexes (fourniture et mise en oeuvre de terre
arable, drain souple croissé,…) pour un travail fini, à part la fourniture et la plantation d’arbres hauttige,
font partie d’un poste séparé
Si la fosse d’arbre est mise en oeuvre en voirie, ces travaux font partie à la fois d’un poste séparé
Toutes les fosses seront creusées avant la plantation qui ne peut commencer qu'après l'accord sur les
fosses.
Les arbres fournis ont une circonférence de 18 - 20 cm à 1 m au-dessus du collet. La plantation
s'exécute suivant les prescriptions ci-après :
a)Les arbres sont déplantés, élagués, chargés et transportés par l'entrepreneur avec une motte
suffisante, gainés d'une toile de jute. Les opérations sont comprises dans les prix unitaires figurant au
poste correspondant du métré.
b)La plantation doit être pratiquée par des jardiniers qualifiés à l'aide du matériel requis pour ce genre
de travail, de façon à maintenir intactes les racines à au moins 60 cm de l'axe de l'arbre au collet. Tout
le chevelu existant doit être maintenu. La taille des racines se fait en présence et suivant les
indications d'un délégué du maître de l'ouvrage.
c)Toutes les manipulations s'effectuant en prenant les précautions nécessaires pour maintenir les
tronçons, branches et racines intactes, bien fraîches, depuis le moment de la déplantation jusqu'au
moment de la plantation en place.
Tous les arbres abîmés par les travaux de déplantation ou par la plantation seront refusés et sont à
remplacer par et aux frais de l'entrepreneur.
d)Après habillage des racines et de la ramure, la plantation s'effectue suivant les prescriptions du
cahier des charges-type 108 de 1972 - chapitre G.2.2.8 complété par ce qui suit :
l'arrosage s'effectue à l'aide de 200 l d'eau décanté par arbre, lorsque la fosse de plantation
est au 3/4 remplie de terre fine arable et des amendements;
un paillis de fumier décomposé couvre la surface de la fosse sur une épaisseur de 7 cm,
uniformément réparti, il sera recouvert par une couche de terre.
les tuteurs, pour arbres de 20 cm de circonférence, mesurent 2,50 m à 3 m de long pour les
tuteurages en faisceaux. Les tuteurs seront décortiqués à blanc et imprégnés de sels fluor,
chrome et cuivre sur toute la longueur. Les tuteurs sont enfoncés à au moins 1 m dans le
sol. Les tuteurs mesurent 24/28 cm de circonférence à la base et 18/20 cm au fin bout. Pour
le haubanage, les lattes qui relient les tuteurs sont en bois solide et en tous cas, la
protection des troncs est assurée parfaitement.
e)Le haubanage des arbres s'effectue selon les règles de l'art dont le mode d'exécution est à
approuver par le délégué du maître de l'ouvrage.
f)Houtspaanders bedekken de grond om onkruid te voorkomen. f)Des copeaux en écorce de résineux recouvrent la terre arable afin d'éviter l'apparition de mauvaises
herbes.
g)Een soepele gekruiste drain ø 80 mm zal geplaatst worden in de kuil, in diagonaal en met stoppen
aan te uiteinden.
g)Un drain souple 80 mm croisé sera placé dans la fosse en diagonale avec des bouchons aux
extrémités visibles.

h)De jonge bomen zijn voorzien van een binding op een afstand van 0,10 m van de top van de stok.
De bindingen van rubber of een ander materiaal moeten ter goedkeuring van de afgevaardigde van de
bouwheer voorgelegd worden. De vaststelling wordt uitgevoerd als wat volgt :
- 36 -
h)Les baliveaux sont pourvus d'un lien placé à 0,10 m du sommet du tuteur. Les liens en caoutchouc
ou autre matière doivent être proposés à l'agréation du délégué du maître de l'ouvrage. La fixation se
fait comme suit :
de 3 bindingen worden bevestigd door dubbele wringing tussen de bomen en de stok; les trois liens sont fixés par double torsion entre l'arbre et le tuteur;
de bovenste binding wordt geplaatst op 10 cm van de top van de stok. le lien supérieur est placé à 10 cm du sommet du tuteur.
i)Bij het planten van bomen met klompen wordt overvloedig gegoten wanneer de kuil half gevuld is
zodanig dat de reeds gezette aarde volledig met water verzadigd wordt. De volgende aardlagen
worden pas geplaatst na volledige opslorping van het water.
Bij droge zomer zal elke plant begoten worden na elke periode van drie weken droog weer. Daartoe
opent de aannemer een cirkelvormige voor met een diepte van 0,15 m op 0,30 m van de voet van de
boom en giet er de nodige hoeveelheid water in, te bepalen door de afgevaardigde van de bouwheer.
De voor wordt onmiddellijk opgevuld na volledige opslorping van het water.
j)Monsters - technische keuring j) Echantillons - réception technique
een voldoende monster van de te verwerken materialen zoals voorziene verbeteraars,
teelaarde, wordt voorgelegd aan de leiding der werken en moet voor de verwerking te
gepasten tijde op de bouwplaats of zelfs in de boomkwekerij aanvaard worden.
alle verschillende in dit bijzonder bestek voorziene bomen en planten moeten aan de
volgende vereisten beantwoorden :
o ze moeten gedurende deze periode alle beste voorbereidingszorgen krijgen om
kwetsuren van de wortels bij de definitieve planting te voorkomen;
o ze zullen vervoerd worden en geplaatst op de voorziene plantoorden, met hun
kweekattest. Deze zullen worden verwijderd op het ogenblik van het plannen, met
alle nodige voorzorgen om de haarwortels niet te beschadigen.
i)Au cours de la plantation de sujets pourvus de mottes, un arrosage copieux est effectué lorsque la
fosse est à demi comblée, de telle manière que la terre déjà en place soit complètement saturée
d'eau. Les couches suivantes de terre ne sont placées qu'après absorption complète d'eau.
En cas d'été sec, on procède, pour tout plant, à un arrosage au bout de chaque période de trois
semaines de temps sec. A cette fin, l'entrepreneur ouvre un sillon circulaire de 0,15 m de profondeur à
0,30 m du pied du sujet et il y verse la quantité d'eau nécessaire à déterminer par le délégué du
maître de l'ouvrage. Le sillon est comblé immédiatement après absorption complète de l'eau.
un échantillon suffisant des matériaux à mettre en oeuvre tels qu’engrais et amendements
prévus, terres arables, est présenté à la direction des travaux et doit être agréé sur chantier
en temps utile, voire en pépinière, avant la mise en oeuvre.
tous les arbres et végétaux divers prévus au présent cahier des charges devront aux
exigences suivantes :
o ils devront recevoir tous les meilleurs soins de préparation pendant cette période
afin d'éviter au maximum tout traumatisme radiculaire lors de la plantation
définitive;
ARTIKEL 18. - TEELAARDE ARTICLE 18. - TERRE ARABLE
o ils seront transportés et placés aux endroits de plantation prévus, munis de leur
récépissé de culture. Ceux-ci seront enlevés au moment de la plantation avec
toutes les précautions nécessaires, afin d'éviter de causer des dégâts au chevelu
des racines.
Voor beplanting in alle nodige zones alsook hun profilering. wordt de door de aannemer te leveren Pour plantation dans toutes les zones nécessaires ainsi que leur mise sous profil. La terre arable à
teelaarde gewonnen op een diepte van max. 0,30 m.
fournir par l'entrepreneur est extraite au max. 0,30 m de profondeur.
Ze omvat minstens 5% in ammoniak 4% oplosbare en onoplosbare organische stoffen. Elle contient au moins 5% de matières organiques solubles ou non solubles dans l'ammoniac 4%.
Ongeacht haar herkomst wordt ze gereinigd en omvat ze geen stenen, wortels of ander afval die de Quelle que soit son origine, elle est nettoyée et ne contient ni pierres, ni racines, ni autres déchets
groei van de planten zou kunnen hinderen.
pouvant entraver la croissance des végétaux.
Ze mag afkomstig zijn van weiden maar ze moet homogeen zijn en ontdaan van hondgras en andere Elle peut provenir de prairies rehaussées mais elle doit être homogène et débarrassée du chiendent
planten.
et autres végétaux.
De aarde is in elk geval afkomstig van de laag A1 of van de humus of de gemenaliseerde laag Les terres proviennent en tous les cas de l'horizon A1 ou de l'horizon humique ou mélanisé composé
samengesteld uit minerale stoffen die innig met humus vermengd zijn. Deze laag is gekenmerkt door de substances minérales intimement mélangée à de l'humus. Cette couche de terre est caractérisée
haar donkere kleur.
par sa coloration foncée.
De pH van de te leveren aarde is neutraal of mag variëren tussen 7 en 7,5. Het volume gewicht is Le pH des terres à livrer est neutre ou peut varier entre 7 et 7,5. Son poids spécifique est compté pour
1500 kg per m³.
1500 kg au m³.
Ze heeft een evenwichtige structuur. Elle répond à une texture équilibrée.

ARTIKEL 19. – AFBRAAK VAN BESTAANDE EN VERWERKEN VAN NIEUWE
KOOLWATERSTOFHOUDENDE VERHARDINGEN
De voorschriften van de volgende artikels wijzigen en vullen aan :
- 37 -
ARTICLE 19. –DEMONTAGE DES REVETEMENTS HYDROCARBONES EXISTANTS ET MISE EN
ŒUVRE DES NOUVEAUX REVETEMENTS HYDROCARBONES
Les prescriptions des articles suivants modifient et complètent :
Het bestek – type 2000 betreffende het wegennet van het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest ; Le cahier des charges – type 2000 concernant les voiries de la Région Bruxelles-Capitale;
AFBRAAK VAN DE BESTAANDE KOOLWATERSTOFHOUDENDE WEG-BEDEKKING
De middelen voor de afbraak of eventueel wegschrappen van de bestaande asfaltverhardingen zijn
overgelaten aan de keuze van de aannemer. Zij zullen oordeelkunding gekozen worden om primo elke
beschadiging aan de onderliggende bestrating in straatkeien of andere te vermijden, om secundo te
kunnen werken in de straten met een bol dwarsprofiel en tertio om de kanstenen van de stoep, de
rioolkolken en andere niet te beschadigen.
De mechanische freesmachines van 50 cm breedte worden nadrukkelijk aanbevolen om de
oppervlaken evenals de overblijvende asfaltstroken van de 20 à 30 cm breedte langsheen de stoep
handmatig op te breken (steenbikkers).
Het is verboden om machines aan te wenden om de bestaande asfaltlaag op te ruien of te breken. De
aannemer zal er over waken dat er machines aangewend worden in overeenstemming met de
draagkracht van de te behandelen openbare wegen.
Zij zullen nochtans onderworpen worden aan de Bestuursafgevaardigde vóór de uitvoering der werken.
De omtrek van de te slopen asfaltgedeelten zal nochtans volledig moeten worden gesneden met de
zaag of de beitel, tot aan de fundering van de slechte gedeelten; de boorden zullen worden opgekapt
en verticaal gesneden in rechte lijnen, met een rechte hoek en worden geschikt, voor zover mogelijk in
een richting die door de leidende ambtenaar wordt opgelegd.
Anderzijds onderstrepen we dat het om veroudende wegen gaat waarvan de onderliggende bekleding
in straatkeien niet altijd regelmatig is. De inschrijvers zijn ertoe gehouden ermee rekening te houden bij
het opstellen van de prijzen.
VERWERKEN VAN DE KOOLWATERSTOFHOUDENDE PRODUKTEN
1. Opbreking en/of opruiming, opladen en verwijdering van bestaande tapijten naar een stort
waarover de aannemer dient te beschikken en dit door zijn zorgen en op zijn kosten, alsook het
verzorgd reinigen van de rijweg en van de fundering;
2. Een hechtingslaag op de bestrating en op de fundering
3. Het plaatselijk herprofileren van de inzakkingen en uithollingen met asfalt beton type BB3D
4. De levering en het aanbrengen van een herprofileringslaag;
5. Verhogen van de riooldeksels, de deksels van de toezichtputten, de schuifkamers, de merkstenen
en van alle gelijkaardige deksels;
DEMONTAGE DES REVETEMENTS ASPHALTIQUES EXISTANTS
Les moyens de démontage ou éventuellement le rabotage des revêtements asphaltiques existants sont
laissés au choix de l'entrepreneur. Ils seront judicieusement choisis primo pour éviter toutes les
dégradations au revêtement sous-jacent en pavés de rue, secundo pour pouvoir travailler les rues à
profil en travers bombés et tertio, pour ne pas abîmer les trottoirs, les avaloirs et autres.
Les fraiseuses mécaniques de 50 cm de large sont vivement conseillées pour les surfaces ainsi que le
démontage manuel à l’aide de marteaux piqueurs par exemple pour les bandes d’asphalte de 20 à 30
cm restant le long des bordures de trottoirs après raclage.
Il est strictement interdit d’utiliser des engins pour soulever ou briser l’asphalte. l’entrepreneur veillera
également à utiliser des engins compatibles avec la portance faible des voies publiques à traiter.
Ils seront cependant soumis au fonctionnaire délégué avant exécution des travaux.
Le pourtour des parties d'asphalte à démolir devra cependant être entièrement découpé à la
tronçonneuse ou à la tranche, jusqu'à la fondation pour des parties défectueuses, les bords seront
ravivés et coupés bien verticalement suivant les lignes droites et se recoupant à angle droit et disposés
autant que possible dans une direction imposée par le fonctionnaire dirigeant.
Par ailleurs, nous soulignons qu’il s’agit d’anciennes voiries dont le revêtement sous-jacent en pavés de
rue n’est pas toujours régulier. Les soumissionnaires sont tenus d’en tenir compte dans l’établissement
des prix.
MISE EN OEUVRE tDES PRODUITS HYDROCARBONES.
1. démontage et /ou rabotage, chargement et évacuation des tapis existants à un versage que
l'entrepreneur doit se procurer le tout aux soins et aux frais de l'entrepreneur ainsi que le
nettoyage soigné de la chaussée et de la fondation;
2. la fourniture et la mise en œuvre d'une couche d'accrochage sur pavage et sur la fondation.
3. le reprofilage local des flaques et dépressions à l'aide de béton asphaltique type BB3D
4. la fourniture et la pose de la couche de liaison et de reprofilage;
5. le rehaussement de taques d'égout et des regards de visites, des chambres de vannes, des
bornes de repérages et de toutes taques similaires;
6. De levering en het aanleggen op de onderste laag van een kleeflaag:; 6. la fourniture et la pose d'une couche d'accrochage sur la couche inférieure;
7. Het verwezenlijken van de watergreppels met planken 4/4 x 15 cm; 7. la réalisation de filets d'eau au moyen de voliges 4/4 x 15 cm;

- 38 -
8. De levering en het aanbrengen van een slijtlaag in asfaltbeton type BB4C 8. la fourniture et la pose d'une couche d'usure en béton asphaltique type BB4C;
9. Het bestrijken van de watergreppels met cationische aardpekemulsie met minimum 50 % aardpek
(1 kg per str.meter) + Rijnzand op 20 cm breedte.
De rollaag (niet de onderlagen) worden zonder langsvoeg aangelegd. Hiervoor gebruikt de aannemer
twee of meerdere afwerkingsmachines volgens de breedte van de rijbaan, die zijde aan zijde of met
licht verzet werken; de dwarsafstand tussen beide werktuigen bedraagt maximum ongeveer één meter.
De aannemer zal alle nodige voorzieningen nemen om te vermijden dat er afval van waterstofhoudende
materialen in de straatkolken terechtkomen.
9. le badigeonnage des filets d'eau à l'aide d'émulsion cationique à 50 % minimum de bitume (1 kg
au mètre courant) + sable du Rhin sur 20 cm de largeur.
Le tapis de roulement (non les sous-couches) sera posé sans joint longitudinal. Pour cela,
l'entrepreneur utilisera deux ou plusieurs finisseuses, suivants la largeur de la chaussée, travaillant côte
à côte ou légèrement décalées, la distance transversale entre deux engins étant au maximum d'un
mètre environ.
L'entrepreneur prendra toutes les précautions nécessaires afin d'éviter le dépôt d'hydrocarboné dans
les avaloirs
.
ARTIKEL 20. - BITUMINEUZE VERHARDINGEN ARTICLE 20. - REVETEMENTS HYDROCARBONES
De voorschriften van de volgende artikels wijzigen en vullen aan : Les prescriptions des articles suivants modifient et complètent :
Het bestek – type 2000 betreffende het wegennet van het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest,
hoofdstuk F ;
20.1. Beschrijving 20.1. Description
De bitumineuze verhardingen worden verkregen door het verwerken en verdichten van bitumineuze
producten die zijn samengesteld uit steenslag, zand, vulstof en een bitumineus bindmiddel.
De profileer- en verbindingslagen worden uitgevoerd in bitumineuze producten van het type BB – 3. De
deklaag is ofwel een “gesloten laag” van het type BB-1, BB-4,
Alle verhardingen worden bekrachtigd door een onpartijdig erkend controleorganisme.
20.2. Technische bepalingen
20.2.1. MATERIALEN
De materialen beantwoorden aan de voorschriften van hoofdstuk C die erop betrekking hebben, zijnde:
Le cahier des charges – type 2000 concernant les voiries de la Région Bruxelles-Capitale,
chapitre F;
Les revêtements hydrocarbonés sont obtenus par la mise en oeuvre et le compactage de produits
hydrocarbonés composés de pierres, de sable, de filler et de liant hydrocarboné..
Les couches de reprofilage et de liaison sont réalisées en produits hydrocarbonés type BB - 3. La
couche de roulement est un revêtement fermé de type BB - 4,
Tous les revêtements seront certifiés par un organisme de contrôle impartial agréé.
20.2. Clauses techniques
20.2.1. MATERIAUX
Ils répondent aux prescriptions du chapitre C les concernant, à savoir :
- zand § C.2.2. sables § C.2.2.
- steenslag § C.3.2. pierres § C.3.2.
- slakken § C.3.3.9 scories § C.3.3.9
- kalk § C.6.2.3. chaux § C.6.2.3.
- vulstof § C.7. filler § C.7.
- bitumen § C.8.2. bitume § C.8.2.
- bitumenemulsie § C.8.4. émulsion de bitume § C.8.4.
- vezels, gebruikt als vloeiremmers: § C.19. fibres utilisées en tant qu’inhibiteur d’écoulement : § C.19.
- puin van bitumineus omhuld materiaal voor koudasfalt van het type BB - 3: § C.3.3.8. concassés de débris d’enrobés bitumineux pour enrobés type BB - 3 : § C.3.3.8.

20.2.2. BENAMING, TYPE-SAMENSTELLING EN KENMERKEN
DENOMINATION, COMPOSITION-TYPE ET CARACTERISTIQUES
20.2.2.1. MENGSELS VOOR TOPLAGEN
PRODUITS POUR COUCHES DE ROULEMENT
- 39 -
1. Revêtements fermés. 1. Dichte verhardingen.
TYPE BB-4 C
Granularité
Korrelmaat 0/10
Composition en masse : (1)
Pierres
Sable
Filler (2 )
Teneur en liant (3)
Type de bitum Type
Epaisseur nominale en cm (4)
Gewichtssamenstelling: (1)
Steenslag 56 à 60
56 tot 60
Zand 32,5 à 36,5
32,5 tot 36,5
Vulstof (2) 6,5 à 8,5
6,5 tot 8,5
Hoeveelheid bindmiddel (3) 6 à 7
6 tot 7
Type bindmiddel 50/70
50/70
Nominale dikte in cm (4) 4
(1) La composition en masse est exprimée en % de la masse de granulats secs. (1) De gewichtssamenstelling wordt uitgedrukt in % van het gewicht van de droge korrel.
(2) Au filler peut être incorporé au maximum 1 % de chaux. (2) De vulstof mag ten hoogste 1% kalk bevatten.
(3) La teneur en bitume est exprimée en % par rapport à la masse de granulats secs. (3) Het bindmiddelgehalte wordt uitgedrukt door de verhouding van de massa bindmiddel tot de massa
van alle droge materialen.
(4) Suivant prescription des documents d’adjudication. (4) Volgens de voorschriften van de aanbestedingsdocumenten

20.2.2.2.
VERBINDINGS EN HERPROFILERINGSLAGEN
COUCHES DE LIAISON ET DE REPROFILAGE
TYPE BB - 3 D
Usage :
Toepassing
Liaison ou reprofilage Verbinding of herprofilering
Granularité
Korrelmaat
Composition en masse :
Gewichtssamenstelling
0/7
Pierres (4)
Steenslag (4)
56 à 60
Sables
Zand
33,5 à 37,5
Filler (2)
Vulstof (2)
5,5 à 7,5
Teneur en liant (3)
Bindmiddel (3)
4,8 à 5,7
Type de bitume
Type van bitumen
50/70 (5)
Epaisseurs nominales des couches de liaison
Nominale dikte van de verbindingslagen
3 cm
Epaisseur de reprofilage
Dikte profileerlagen
1,5 à 4 cm
Avec réchauffage préalable ou en centrale à tambour sécheur Sans préchauffage préalable
enrobeur
Met voorverwarming of verwarming in centrale met droogtrommel
Zonder voorafgaande verwarming
provenant d’un lot homogène
afkomstig van homogene partij
max. 50 %
max. 10 %
provenant d’un lot non-homogène
afkomstig van niet-homogene partij
max. 20 % max. 10 %
- 40 -
(1) La composition en masse est exprimée en % de la masse de granulats secs. (1) De gewichtssamenstelling wordt uitgedrukt in % van het gewicht van de droge korrel.
(2) Au filler peut être incorporé au maximum 1 % de chaux. (2) De vulstof mag ten hoogste 1% kalk bevatten.
(3) La teneur en bitume est exprimée en % par rapport à la masse de granulats secs. (3) Het bindmiddelgehalte wordt uitgedrukt door de verhouding van de massa bindmiddel tot de massa
van alle droge materialen.
(4) Les pourcentages de concassés de débris d’enrobés bitumineux suivants peuvent être ajoutés dans (4) De onderstaande percentages asfaltpuingranulaat kunnen worden toegevoegd bij de fabricage van
la fabrication d’enrobés de type BB - 3.
(5). Les documents d'adjudication peuvent prévoir l'utilisation des autres liants suivants : bitumes
additionnés, bitumes élastomères, bitume dur 10/20,...
mengsels van het type BB - 3.
(5) De aanbestedingsdocumenten kunnen het gebruik van de volgende andere bindmiddelen voorzien:
bitumen met additieven, elastomeer-bitumen, hard bitumen 10/20, ....

20.2.2.3. SAMENSTELLING VAN DE OPPERVLAKTEBEHANDELING
- 41 -
De behandeling van het oppervlak van de lagen van het type BB-4 C behelst het strooien van 1,5 tot 2
kg/m² steenslag van het kaliber 4/7; die steenslag is vooromhuld met 0,5 tot 1,5 % van de
gewichtsmassa bindmiddel, dat indentiek is met dat van de behandelde laag.
20.2.4. BEREIDING 20.2.4. FABRICATION
De mengcentrales waarvan de bitumineuze mengsels zijn gecertificeerd door een onpartijdig organisme
beantwoorden aan de vereisten van dit organisme, die de overhand hebben op de voorschriften van
artikel 20.2.4.2.
20.2.2.3. COMPOSITION DES TRAITEMENTS DE SURFACE
Le traitement de surface des couches de type BB-4 C est réalisé par épandage de1,5 à 2 kg/m² de
pierres de calibre 4/7 préenrobées à l’aide de 0,5 à 1,5 % en masse de liant identique à celui de la
couche traitée..
Les centrales dont les mélanges sont certifiés par un organisme impartial agréé sont conformes aux
exigences de cet organisme qui prévalent sur les prescriptions de l’article 20.2.4.2.
20.2.4.1. OP VOORHAND TE VERSTREKKEN INLICHTINGEN 20.2.4.1. RENSEIGNEMENTS PREALABLES A FOURNIR.
bezorgt de aannemer ten minste 30 dagen vóór de plaatsing en voor elk type bitumineus product een
verantwoordingsnota aan de leidende ambtenaar.
L’entrepreneur remet au fonctionnaire dirigeant, au moins 30 jours avant la pose et pour chaque type
de produit hydrocarboné, une note justificative.
De verantwoordingsnota bevat ten minste de volgende inlichtingen: La note justificative comprend au moins les renseignements suivants :
de samenstelling van het bitumineuze mengsel, gebaseerd op een analytische methode; - la composition du mélange, basée sur une méthode analytique
het certificaat van oorsprong van de ingrediënten (steenslag, zand, vulstof, bindmiddel,
hulpstoffen, enz.)
- le certificat d’origine des composants (pierres, sable, filler, liant, additifs ...)
de korrelverdelingskromme van het skelet (op zeven met mazen van 20 - 14 - 10 - 7,1 - 4 -2 - - la courbe granulométrique du squelette (sur tamis à mailles de 20 - 14 - 10 - 7,1 - 4 - 2 -0,500 - 0,250 -
0,500 - 0,250 - 0,063 mm)
0,063 mm)
het bindmiddelgehalte (verhouding van de massa bindmiddel tot de massa van alle droge
aggregaten)
- la teneur en liant (masse du liant par rapport à la masse de l’ensemble des granulats secs)
het bindmiddelgehalte dat bij de analyse moet worden vastgesteld - la teneur en liant à retrouver à l’analyse
de aanbevolen temperatuurgebieden voor het bereiden en het verdichten van het bitumineuze
mengsel;
- les fourchettes de température préconisées pour la fabrication et le compactage de l’enrobé
de plaats waar de mengcentrale is opgesteld - l’emplacement de la centrale d’enrobage
de bevestiging van het analytisch onderzoek door een experimentele methode (Marshallonderzoek - la confirmation de l’étude analytique par une méthode expérimentale (étude Marshall ou essai au
of test met de verkeersimulator)
simulateur de trafic).
de resultaten van de test met de verkeersimulator (indien de aanbestedingsdocumenten deze
voorschrijven).
- les résultats de l'essai au simulateur de trafic (si les documents d'adjudication l'imposent).
de resultaten van de Cantabro-test (voor de ED's en de RMTO's). - les résultats de l'essai Cantabro (pour les ED et les RMTO).
De certificaten van oorsprong moeten minder dan 1 jaar oud zijn. Les certificats d’origine datent de moins d’1 an.
20.2.4.2. BEREIDING 20.2.4.2. FABRICATION
Bij het stapelen van de bitumineuze mengsels worden maatregelen genomen om ontmenging te
beperken, de temperatuur contant te houden en een overdadige oxydatie van het bindmiddel te
voorkomen.
20.2.5. VERVOER 20.2.5. TRANSPORT
Wanneer er gebruik wordt gemaakt van dieselolie als anti-kleeflaag voor de wanden van de
vrachtwagens, mag die uitsluitend in een dunne laag worden verstoven (minder dan 50 g/m²); zand of
fijn steengruis zijn verboden.
De bitumineuze producten worden vervoerd in vrachtwagens met kipbak of met een inrichting die
regelmatig lossen mogelijk maakt. De wanden van de kipbak moeten thermisch geïsoleerd zijn. De
dekzeilen worden aangespannen en reiken over de randen van de kipbak; ze worden op hun plaats
gehouden door spanners of lussen. Het aantal vrachtwagens moet zó worden gekozen dat een
regelmatige bevoorrading, d.w.z. zonder onderbreking in de verwerking, wordt mogelijk gemaakt.
L’entreposage des enrobés hydrocarbonés est réalisé, de manière à limiter la ségrégation, à maintenir
une température uniforme et à éviter une oxydation excessive du liant.
En cas d'utilisation de gasoil comme couche anticollante sur les parois des camions, seule la
pulvérisation en couche très mince (moins de 50 g/m²) est admise; l'emploi de sable ou de poussier est
interdit.
Les produits hydrocarbonés sont transportés par camions à benne basculante ou équipés d'un
dispositif permettant un déchargement régulier. Les parois de la benne doivent être isolées
thermiquement.. Les bâches de protection sont tendues avec dépassant par l'extérieur et maintenues
par des tendeurs ou des boucles. Le nombre de camions mis en service permet un approvisionnement
régulier pour éviter tout arrêt de mise en oeuvre.

- 42 -
20.2.6. UITVOERING 20.2.6. EXECUTION
20.2.6.1. TEMPERATUUR VAN DE LUCHT TIJDENS DE UITVOERING 20.2.6.1. TEMPERATURE DE L’AIR LORS DE L’EXECUTION
De verhardingslagen mogen niet worden uitgevoerd wanneer de luchttemperatuur lager is dan : L’exécution des couches de revêtement est interdite lorsque la température de l’air est inférieure à :
+ 5° C voor de toplagen van het type BB-1 en BB-4 - + 5° C pour les couches d’usure BB-4
+ 8° C voor de lagen van het type BB-3D - + 8° C pour les couches BB-3D
20.2.6.2. TEMPERATUUR VAN DE BITUMINEUZE MENGSELS TIJDENS DEVERWERKING
Op het ogenblik dat met het strooien wordt begonnen, hebben de bitumineuze producten een
temperatuur die is begrepen tussen 120 en 160°C voor zuiver bitumen.
Op het ogenblik dat met het walsen wordt begonnen, hebben de bitumineuze producten een
temperatuur van meer dan 100°C voor zuiver bitumen. Bij de andere bindmiddelen worden de
verdichtingstemperaturen van de verantwoordingsnota nageleefd.
Indien het verschil met de voornoemde toleranties groter is dan 20°C, moet de verharding
onmiddellijk worden gesloopt en terug aangelegd.
20.2.6.3. VOORBEREIDEND WERK 20.2.6.3. TRAVAIL PREPARATOIRE
Alvorens een laag aan te brengen, moet het oppervlak van de voorgaande laag schoon zijn en vrij van
water. Er dient een kleeflaag te worden aangebracht, met inbegrip van het oppervlak van een splitlaag
of van schraal beton. Die laag wordt verkregen door het mechanische en gelijkmatige spreiden van een
emulsie van het type A die 100 tot 250 g/m² restbitumen geeft. Na breking van de emulsie moet de laag
een uniforme zwarte kleur vertonen (behalve indien gebruik wordt gemaakt van een afwerkmachine met
geïntegreerde sproeibalk).
Ingeval van een poreuze of gescheurde onderlaag voorzien de aanbestedingsdocumenten het gebruik
van een emulsie van elastomeerbitumen alsmede de te verwerken hoeveelheid. Elke vermeerdering
van die hoeveelheid op grond van de werfvoorwaarden vormt het voorwerp van een bijkomende
betaling.
Elk verkeer op de met emulsie bedekte laag is verboden, met uitzondering van de
vrachtwagens die de afwerkmachines bevoorraden. De verticale zijden van de lijnvormige
elementen, de wegvoorzieningen en de verticale randen van de gefreesde zones die in contact komen
met de bitumineuze producten, worden bestreken met emulsie.
20.2.6.4. VERWERKING 20.2.6.4. MISE EN ŒUVRE
De bitumineuze producten worden verwerkt met afwerkmachins die zijn voorzien van de
nodige inrichtingen voor het spreiden, verdelen en voorverdichten van bitumineuze mengsels over een
breedte die ten minste gelijk is aan die van een rijstrook.
Die machines zijn uitgerust met een automatisch bedieningsorgaan voor het vlakmaken van de aan te
leggen lagen. Die automatische regeling moet het mogelijk maken het lengteprofiel in te stellen van elk
van de twee randen van de strook die wordt aangelegd, daarbij steunend op hetzij een ski die glijdt over
de aanliggende strook, hetzij een uitwendige geleiding die onafhankelijk is van de bestaande lagen.
Indien de dwarshelling tijdens de aanleg wordt gecontroleerd door een automatische inrichting, volstaat
het dat één van de randen wordt ingesteld. De automatische geleiding is niet verplicht voor de toplaag
indien de verbindingslaag het vereiste profiel vertoont.
20.2.6.2. TEMPERATURE DES ENROBES LORS DE LA MISE EN OEUVRE
Au début de l'épandage, les produits hydrocarbonés ont une température comprise entre 120 et 160 °C
pour les bitumes purs.
Au début du cylindrage, les produits hydrocarbonés ont une température supérieure à 100 °C pour les
bitumes purs. Dans le cas des autres liants, les températures de compactage mentionnées dans la note
justificative sont respectées.
Si l’écart est de plus de 20° C par rapport aux limites précitées, le revêtement est immédiatement
démoli et reconstruit.
Avant la pose d’une couche d’enrobés, la surface de la couche sous-jacente est nettoyée et exempte
d'eau. L'application d'une couche de collage est prescrite y compris pour la surface d'un empierrement
ou du béton maigre. Cette couche est obtenue par le répandage mécanique et de manière uniforme
d'une émulsion type A laissant 100 à 250 g/m²de bitume résiduel. Après rupture de l’émulsion, l’aspect
doit être uniformément noir (sauf en cas d’utilisation d’un finisseur à rampe intégrée).
En cas de support poreux ou fissuré, les documents d’adjudication prévoient l’utilisation d’une émulsion
de bitume élastomère, ainsi que la quantité à mettre en oeuvre. Toute augmentation de cette quantité
résultant des conditions de chantier fait l’objet d’un paiement supplémentaire.
Toute circulation sur la couche recouverte d'émulsion est interdite, excepté celle des camions destinés
à l'approvisionnement des finisseurs. Les faces verticales des éléments linéaires, des accessoires et
des bords verticaux des zones fraisées, qui sont en contact avec les produits hydrocarbonés sont
enduites d’émulsion.
Les produits hydrocarbonés sont mis en oeuvre au moyen de finisseurs comprenant les dispositifs
nécessaires d'épandage, de répartition et de précompactage des produits enrobés sur une largeur au
moins égale à celle d'une voie de circulation.
Ces machines sont équipées d'un système de commande automatique du dispositif de réglage de la
surface des couches à poser. Ce système permet d'assujettir le profil en long des deux bords de la
bande en cours de pose soit à un repère extérieur indépendant des couches existantes, soit à un ski
glissant sur la bande adjacente. Si la pente transversale est commandée en cours de pose par un
dispositif automatique, il suffit qu'un seul des deux côtés soit assujetti. Le guidage automatique n'est
pas obligatoire pour la couche de roulement si la couche de liaison présente le profil imposé.

- 43 -
Zo een stilstand van de afwerkmachine niet kan worden vermeden en langer dan 10 minuten duurt,
moet de afwerkmachine doorrijden, zodat de aangelegde bitumineuze mengsels kunnen worden
verdicht en een dwarse stortnaad kan worden aangelegd.
Lange stilstanden worden beperkt tot gevallen van overmacht. In dergelijke gevallen worden de
aangelegde bitumineuze mengsels verdicht en een dwarse stortnaad aangelegd.
Op specifieke plaatsen, overeengekomen met de leidende ambtenaar, zoals plaatselijke verbredingen,
afgeschuinde aansluitingen en kruispunten van wegen is een afwerkmachine niet verplicht.
Si un arrêt ne peut être évité et s’il dure plus de 10 minutes, le finisseur doit avancer pour permettre le
compactage des enrobés déjà posé et un joint transversal est confectionné.
Les longs arrêts du finisseur sont limités à des cas de force majeure. Dans de tels cas, le compactage
des enrobés posés et un joint de reprise transversal sont réalisés.
Aux endroits particuliers, convenus de commun accord avec le Fonctionnaire Dirigeant, tels
qu'élargissements locaux, raccordements en sifflet et en patte d'oie, l'emploi d'un finisseur n'est pas
obligatoire.
Het is verboden asfalt aan te brengen op een oppervlak dat niet droog is. La mise en oeuvre des produits hydrocarbonés est interdite sur une surface non sèche.
20.2.6.5. WALSEN
Onmiddellijk na het vlakmaken en voor zover de voorgeschreven temperaturen worden nageleefd,
wordt het bitumineuze mengsel gelijkmatig gewalst met behulp van verdichters.
Tijdens de verwerking van de bitumineuze mengsels zijn doorlopend ten minste twee
verdichtingswalsen aanwezig, behalve indien de te verwerken hoeveelheid bitumineuze mengsels
kleiner is dan 2.000 m² per laag en per dag. De aannemer beschikt over twee verdichters per
afwerkmachine.
De statische lineaire massa van ten minste één wals van de statische rol is groter dan 25 kg/cm
generatrice. Voor de trilrol is de statische lineaire massa van ten minste één wals groter dan 20 kg/cm
Tijdens het walsen is/zijn het/de aandrijfwiel(en) van de verdichtingsmachine naar de afwerkmachine
gericht.
Bij het walsen van de toplaag gebeuren de laatste walsbeurten met een wals met gladde velg tot alle
walssporen zijn verdwenen
20.2.6.5. CYLINDRAGE
Aussitôt après le réglage et pour autant que les températures prescrites soient respectées, le mélange
est cylindré de manière uniforme au moyen de compacteurs.
Pendant la mise en oeuvre des produits hydrocarbonés, deux rouleaux compacteurs au moins sont en
permanence sur chantier, sauf si la quantité de produits hydrocarbonés à poser est inférieure à 2.000
m² par couche et par jour. L’Entrepreneur dispose de deux compacteurs par Finisseur.
La masse linéaire statique d'au moins un cylindre du rouleau statique est supérieure à 25kg/cm de
génératrice. Pour le rouleau vibrant, la masse linéaire statique d'au moins un cylindre est supérieure à
20 kg/cm de génératrice.
Pendant le cylindrage, la ou les roues motrices de l'engin compacteur sont dirigées vers le finisseur.
Sur la couche de roulement, les dernières passes sont effectuées par un rouleau à jante lisse, jusqu'à
effacement des traces de cylindrage.
Voor het verdichten gelden de volgende regels: Pour le compactage, les règles suivantes sont d’application :
bitumineuze mengsels van het type BB - 3 en BB - 4: ingeval een trilwals wordt gebruikt,
wordt tijdens de twee laatste walsbeurten niet getrild.
Elke beschadiging, veroorzaakt door een machine die over de vers aangebrachte verharding rijdt, wordt
onmiddellijk hersteld.
In de prijs van de bitumineuze verhardingslagen zijn ook het op hoogte brengen, het instellen en het
aanwerken tegen diverse grondplaten in de rijweg begrepen.
20.2.7. VOEGEN 20.2.7. JOINTS
Behalve indien anders is bepaald, vormt de uitvoering van de voegen niet het voorwerp van
een afzonderlijke post in de opmetingsstaat.
1. Gelijktijdige-uitvoeringsvoegen
Een dergelijke voeg ontstaat wanneer twee aanliggende stroken gelijktijdig worden verdicht. De voegen
die gelijktijdig worden uitgevoerd verspringen in de dwarsrichting ten minste 15 cm ten opzichte van die
van de onmiddellijk onderliggende laag.
- pour les produits hydrocarbonés types BB - 3 et BB - 4: en cas d'utilisation d'un compacteur vibrant, la
première et les deux dernières passes sont effectuées sans vibration.
Toute dégradation occasionnée par un engin circulant sur le revêtement fraîchement posé est
immédiatement réparée.
Dans le prix des couches de revêtements hydrocarbonés, sont également compris la mise à hauteur,
l’ajustement et la pose contre toutes taques diverses se trouvant dans la voirie.
L’exécution des joints ne fait pas l’objet de poste séparé du métré.
1. Joint d'exécution simultanée
Pareil joint existe lorsque deux bandes adjacentes ont été compactées simultanément. Les joints
d'exécution simultanée sont décalés de 15 cm au moins d'une couche à l'autre.

2. Hernemingsvoegen
- 44 -
Een dergelijke voeg ontstaat wanneer twee aanliggende of in elkaars verlengde liggende stroken niet
gelijktijdig werden verdicht; dit kunnen langs- of dwarsvoegen zijn.
Overlangse hernemingsvoegen moeten ten minste 15 cm verspringen ten opzichte van de onmiddellijk
onderliggende laag; ze moeten zuiver afgewerkt zijn en evenwijdig met de as van de rijweg lopen.
Indien het langsprofiel van de boord van de eerst gelegde strook tijdens of na het aanbrengen werd
beschadigd of vervormd, wordt die boord vóór het aanleggen van de aanliggende laag mechanisch
afgesneden over een lengte die ten minste gelijk is aan de beschadiging en over een breedte van ten
minste 5 cm. Tijdens het aanleggen van de aanliggende strook mag de temperatuur ervan niet meer
dan 70°C bedragen; de rand van de aangelegde strook wordt op voorhand verwarmd door straling,
waarbij elke oververhitting wordt vermeden.
Dwarse hernemingsvoegen moeten ten minste 1 m verspringen ten opzichte van die van de
onmiddellijk onderliggende laag; ze lopen loodrecht op de as van de rijweg. Het aangelegde
bitumineuze mengsel wordt over een lengte van 30 cm weggenomen
2. Joint de reprise
Pareil joint existe lorsque deux bandes adjacentes ou dans le prolongement l'une de l'autre n'ont pas
été compactées simultanément; ces joints sont longitudinaux ou transversaux.
Les joints de reprise longitudinaux sont décalés transversalement d'au moins 15 cm d'une couche à
l'autre; ils doivent être nets et parallèles à l'axe de la chaussée. Si le profil longitudinal du bord de la
bande posée en premier lieu a été abîmé ou déformé en cours ou après la pose, ce bord est découpé
mécaniquement, avant la pose de la couche adjacente, sur une longueur au moins égale à la longueur
dégradée et sur une largeur d’au moins 5 cm. Lors de la pose de la bande adjacente, si celle-ci à une
température inférieure ou égale à 70° , un réchauffage préalable du bord de la bande posée est réalisé
par rayonnement en évitant toute surchauffe.
Les joints de reprise transversaux sont décalés longitudinalement d'au moins 1 m d'une couche à
l'autre; ils sont perpendiculaires à l'axe de la chaussée. L'enrobé en place est enlevé sur 30cm.
20.2.8. BUITENRANDEN VAN DE VERHARDINGEN 20.2.8. BORDS EXTERIEURS DE REVETEMENTS
Voor de bitumineuze mengsels van het type BB
De vlakken van de niet gesteunde buitenranden van de verhardingen worden ingestreken met een
bitumenemulsie van dezelfde soort als het bindmiddel van het verwerkte bitumineuze mengsel.
Wanneer de laatste laag, voorzien in het kader van de aanneming, lager ligt dan de bovenzijde van de
rijwegtoebehoren, wordt aan de rand over een breedte van 10 cm de oppervlakte op dezelfde manier
behandeld als bij de stortnaden.
Pour les enrobés de type BB :
20.3. Resultaten 20.3. Résultats
Indien de bitumineuze mengsels worden gecertificeerd door een onpartijdig, erkend organisme, worden
de gelijkvormigheid van de korrelmaat en de hoeveelheid bindmiddel niet gecontroleerd.
De volgende controles moeten worden uitgevoerd bij artikels F.2.3.1 tot F.2.3.9 van CCT2000
betreffende de dikte, de korreligheid, de inhoud in bindend materiaal, het percentage leegtes, relatieve
dichtheid, oppervlakkenmerken, spoorvorming, dwarswrijvingscoëfficiënt (DWC), draineervermogen
20.4. Controles 20.4. Vérifications
20.4.1. VOORAFGAANDE CONTROLES 20.4.1. VERIFICATIONS A PRIORI
De gelijkvormigheid van de materialen wordt gecontroleerd op de plaats van productie of op de werf.
20.4.2. UITVOERINGSCONTROLES
20.4.2.1. DE CONTROLES VÓÓR DE VERWERKING VAN DE BITUMINEUZE MENGSELS
behelzen:
Les tranches des bords extérieurs non contrebutés du revêtement sont enduites en appliquant une
émulsion ou un liant non dilué de même nature que celui de l’enrobé mis en œuvre.
Lorsque la dernière couche prévue dans le cadre de l’entreprise est plus basse que la partie supérieure
de l’accessoire de la chaussée, il est procédé en bordure, sur une largeur de 10 cm, à un traitement de
surface identique à celui des joints de reprise.
Si les mélanges sont certifiés par un organisme impartial agréé, la vérification de la conformité de la
granularité et de la teneur en liant n’est pas effectuée.
Les vérifications à effectuer sont conformes aux articles F.2.3.1 à F.2.3.9 du CCT2000 relatives à
l’épaisseur, la granularité, la teneur en liant, le pourcentage des vides, la compacité relative, les
caractéristiques de surface, l’ornierage, le coefficient de frottement transversal (CFT), la drainabilité, …
La conformité des matériaux est effectuée aux lieux de production ou sur chantier.
20.4.2. CONTROLES D’EXECUTION
20.4.2.1. LES CONTROLES AVANT LA POSE DES PRODUITS HYDROCARBONES portent sur :
het materiaal - le matériel
het peil van de bakens - les niveaux des repères de réglage
de vermoedelijke dikte van de laag door het peil te meten ten opzichte van de bakens of straatgoten - l'épaisseur probable de la couche par mesure du niveau par rapport aux repères ou aux filets d'eau

- 45 -
de gemeten nachtelijke minimumtemperatuur - le relevé des températures minimales nocturnes
de vlakheid, de zuiverheid en de droge toestand van de onderlaag van de bitumineuze laag - la régularité, la propreté et l'état de sécheresse du support de la couche hydrocarbonée
de aanwezigheid van een kleeflaag op de onderlaag - l'application de la couche de collage sur le support
het bestrijken van de verticale vlakken van de lijnvormige elementen en van de stortnaden - le badigeonnage des faces verticales des éléments linéaires et des joints de reprise
het aantal en de gelijkvormigheid van de afwerkmachines en de verdichtingsmachines - le nombre et la conformité des finisseurs et des compacteurs.
20.4.2.2. DE CONTROLES TIJDENS DE VERWERKING behelzen: 20.4.2.2. LES CONTROLES EN COURS DE POSE portent sur :
het materiaal - le matériel
- de gemeten nachtelijke minimumtemperatuur - le relevé de la température sous abri
- de correcte werking van de afwerk- en verdichtingsmachines - le fonctionnement correct des finisseurs et des compacteurs
- de afwezigheid van verkeer op de hechtlaag, met uitzondering van de vrachtwagens die de
- l'absence de circulation sur la couche d'accrochage à l'exception des camions approvisionnant les
afwerkmachines bevoorraden
finisseurs
- de temperatuur van de producten tijdens het verspreiden ervan en bij het begin van het walsen - les températures des produits au cours de leur épandage et au début du cylindrage
- de dikte van de lagen tijdens het verdichten - les épaisseurs des couches en cours de compactage
- de vlakheid van het oppervlak - la régularité de surface
- de gelijkvormigheid van de gestrooide hoeveelheid steenslag van de oppervlaktebehandeling - la conformité du taux d'épandage des pierres du traitement de surface.
- de samenstelling van de bitumineuze mengsels - la composition des enrobés
- het draineervermogen van het zeer open asfalt.
- la drainabilité des enrobés drainants.
20.4.2.2.1. CONTROLE VAN DE KORRELMAAT EN VAN HET BINDMIDDELGEHALTE
20.4.2.2.1. CONTROLE DE LA GRANULARITE ET DE LA TENEUR EN LIANT
Elke levering van bitumineuze mengsels is onderverdeeld in partijen. Toute fourniture d’enrobé hydrocarbonée est divisée en lots.
Een partij wordt bepaald door de dagelijkse levering van eenzelfde type bitumineus mengsel, afkomstig
van eenzelfde asfaltcentrale.
De controles gebeuren op stalen losgestort materiaal dat willekeurig aan de uitgang van de
afwerkmachine wordt afgenomen naar rato van 1 staal per 100 t. Het aantal stalen per partij mag niet
kleiner zijn dan 3.
De kosten voor deze controles vallen ten laste van de aanneming. Elk niet conform bitumineus mengsel
wordt geweigerd.
20.4.2.2.2. TEMPERATUUR VAN HET BITUMINEUS MENGSEL
De spreidingstemperatuur wordt gemeten in de laadbak van de vrachtwagen
De walstemperatuur wordt gemeten vóór het passeren van de wals, dit op plaatsen die ongeveer
overeenstemmen met de plek waar het eerst en laatst gestorte bitumineus mengsel van dezelfde
vrachtwagen terechtkomt.
Bij elk incident wordt tot bijkomende controles overgegaan.
20.4.2.2.3. VLAKHEID
De controles gebeuren onmiddellijk na het walsen naar rato van 10 controles per 1000 m², alsmede op
alle plaatsen waar de staat van het oppervlak laat veronderstellen dat de vlakheid niet beantwoordt aan
de voorschriften. Afwijkingen in de vlakheid die buiten de toleranties vallen, worden verholpen.
Un lot est défini par la fourniture journalière d’un même type d’enrobé en provenance d’une même
centrale d’enrobage.
Les caractéristiques se mesurent sur des échantillons en vrac prélevés aléatoirement au sortir du
finisseur à raison de 1 échantillon par 100 t. Le nombre d’échantillons prélevés par lot ne peut être
inférieur à 3.
Le coût de ces essais est une charge d’entreprise. Tout produit hydrocarboné non conforme est refusé.
20.4.2.2.2. TEMPERATURE DES ENROBES
La température d’épandage est contrôlée dans la benne du camion.
La température de cylindrage est contrôlée avant le passage du rouleau, en des endroits correspondant
approximativement au début et à la fin du déversement d’un camion.
Des contrôles supplémentaires sont effectués à chaque incident.
20.4.2.2.3. REGULARITE DE SURFACE
Les contrôles sont effectués immédiatement après cylindrage à raison de 10 par 1000 m², ainsi que en
tous points où l’état de surface laisse supposer que la planéité n’est pas conforme aux prescriptions.
Les défauts de planéité hors tolérance sont corrigés.
20.4.2.2.4. DRAINEERVERMOGEN VAN ZEER OPEN ASFALT 20.4.2.2.4. DRAINABILITE DES ENROBES DRAINANTS
De controles worden uitgevoerd naar rato van 1 per 1000 m² of per resterende fractie van 1000 m², Les contrôles sont effectués à raison de 1 par 1000 m² ou fraction restante de 1000 m², ainsi que en
alsmede op alle punten waar de staat van het oppervlak een afdichting laat veronderstellen.
tous points où l’état de la surface laisse supposer un colmatage.
De controles gebeuren zo snel mogelijk na de uitvoering van de verharding. Ils sont réalisés le plus tôt possible après exécution du revêtement.

- 46 -
Elk oppervlak of deel van een oppervlak dat niet aan de voorschriften beantwoordt wordt geweigerd. In
dit geval wordt het afgebroken en opnieuw aangelegd.
20.4.3. CONTROLES A POSTERIORI
Toute surface ou partie de surface ne satisfaisant pas aux prescriptions est refusée. Elle est démolie et
reconstruite.
20.4.3. VERIFICATIONS A POSTERIORI
20.4.3.1. DIKTE 20.4.3.1. EPAISSEURS
Er wordt op willekeurige plaatsen een reeks van 3 boorstalen per 1000 m² of resterende fractie van
1000 m² verharding genomen.
Il est prélevé aléatoirement une série de 3 carottes par 1000 m² ou fraction restante de 1 000m² de
revêtement.
Zijn uitgesloten van de bemonstering: Sont exclues de l'échantillonnage :
de zones ter hoogte van de voegen les zones au droit des joints
de zones waar het bitumineuze materiaal met de hand werd verwerkt les zones où la mise en oeuvre a été faite manuellement
de zones waar ten gevolge van een ontoereikende dikte van de fundering een overdikte van de
verharding was vereist
20.4.3.2. PERCENTAGE HOLLE RUIMTEN
De controle van de holle ruimten gebeurt op de boorstalen die voor het meten van de dikte
werden genomen.
20.4.3.3. VLAKHEID, GEMETEN MET DE APL
Elk meetblok wordt geweigerd met
les zones localisées avant la pose du revêtement, où l'insuffisance de niveau de la fondation a
nécessité une surépaisseur du revêtement.
20.4.3.2. POURCENTAGE DE VIDES
een CP2,5 m > 50 un CP2,5 m > 50
of een CP10 m > 105 ou un CP10 m > 105
of een CP40 m > 220
ou un CP40 m > 220
De vlakheid van het oppervlak van de verharding ten opzichte van het betwiste meetblok wordt hersteld
op een door de leidende ambtenaar aanvaarde wijze.
20.4.3.4. SPOORVORMING
De controle gebeurt op basis van de bepalingen van paragraaf F.2.3.7.
Indien de aannemer verantwoordelijk is voor de spoorvorming, gaat hij over tot het opbreken van de
oppervlakken waarop spoorvorming werd vastgesteld, dit tot en met de gebrekkige laag, en tot het
heraanleggen van die verharding.
Cette vérification s'effectue sur les carottes prélevées pour la détermination de l'épaisseur.
20.4.3.3. PLANEITE DE SURFACE A L’APL
Est refusé, tout bloc de dépouillement présentant
La planéité de surface du revêtement relatif au bloc de dépouillement litigieux est rétablie par un moyen
à agréer par le Fonctionnaire Dirigeant.
20.4.3.4. ORNIERAGE
La vérification se fait conformément aux indications du paragraphe F.2.3.7.
Si l'Entrepreneur est responsable de l’orniérage, il procède à la démolition des superficies de
revêtement orniéré jusqu'à et y compris la couche défectueuse et à la reconstruction de ce revêtement.
20.4.3.5. DWARSWRIJVINGSCOËFFICIËNT 20.4.3.5. COEFFICIENT DE FROTTEMENT TRANSVERSAL
Elke hectometer of decameter waarvan de DWC tijdens de waarborgperiode niet groter is dan de
waarden in F.2.3.7, wordt geweigerd.
De minimale stroefheid moet worden hersteld door en voor rekening van de aannemer op een door de
leidende ambtenaar goedgekeurde wijze.
Toute section hectométrique ou décamétrique ne présentant pas, durant toute la période de garantie,
un CFT supérieur aux valeurs fixées au F.2.3.7 est refusée.
La rugosité minimum requise devra être restaurée par et aux frais de l’Entrepreneur, suivant une
méthode agréée par le Fonctionnaire Dirigeant.
20.5.Betaling 20.5. Paiement
De posten met een ton als eenheid worden betaald op basis van het gewicht van de verwerkte
producten.
Le paiement des postes dont l’unité est la tonne se fait sur base du poids des produits mis en oeuvre.
Daartoe moeten de vrachtwagens beschikken over weegbons, die door een officiële en erkende A cet effet, les camions doivent être pourvus de bons de pesage fournis par un pont de pesage officiel
weegbrug worden afgeleverd
et agréé.
Bij de metingen van de oppervlakken die in aanmerking worden genomen voor de wegenwerken wordt Dans les mesures des surfaces portées en compte dans les travaux de voirie, la surface des appareils
het oppervlak van de wegvoorzieningen, zoals rioolkolken, enz., het oppervlak van de grondplaten en de voirie, tels que : avaloirs, etc... ainsi que la surface des taques et rails de tramways, ainsi que des
tramrails, en de voegen langs de rails niet in mindering gebracht.
joints le long des rails, ne seront pas déduites.

BIJGEVOEGD ARTIKEL Nr 1 - TRACE DER WERKEN ARTICLE ADDITIONNEL N°1 - TRACE DES OUVRAGES
De hoogtes van de nieuwe bekleding worden ter plaatse aangeduid door de leidende ambtenaar
of zijn gemachtigde. In principe is het dwarsprofiel samengesteld uit 2 zijstroken met 2,5 %
helling, in het midden verbonden door een parabolische verbinding van 1 m breedte. In zekere
bochten kunnen evenwel hellingen door het Bestuur der Werken opgelegd worden.
BIJGEVOEGD ARTIKEL NR 2 - WATER DOORLATENDE BESTRATING MET
BETONSTRAATSTENEN MET VERBREDE VOEGEN
(TB 2000 C.21.2.4, F.3.2 et F.4.)
CRR-OCW 21732
Kenmerken van de materialen
De betonstraatstenen zijn van het type bestratingsproduct met drainageopeningen of met
verbrede voegen conform PTV 122 ‘Bestratingsproducten van beton voor waterdoorlatende
grondbekledingen’ en zijn BENOR (of equivalent) gecertificeerd.
Kleur van de stenen :
Afmetingen van de stenen (zie gegevens fabrikanten),
Nominale dikte 8 cm
Kenmerken van de uitvoering
A. Bed van de bestrating
Samenstelling van het bed van de bestrating: steenslag (split) 2/5.
Nominale dikte van het bed van de bestrating: 4 cm.
B. Dwarshelling van het oppervlak van de bestrating
De nominale dwarshelling bedraagt 1 %.
De maximale helling wordt beperkt tot 5%.
C. Voegen
Voegvulling: steenslag (split) 2/5
Straatlaag
De straatlaag dient een uniforme dikte van 4cm te hebben. De tolerantie op de straatlaag
bedraagt ±1 cm. Ze is samengesteld uit gebroken steenslag 1/3, 2/5 of 2/6,3 mm.
De straatlaag dient te voldoen aan een minimale waterdoorlaatbaarheid van 5,4.10-5 m/s,
De granulaten dienen minstens tot categorie Ab te behoren volgens PTV 411
(2008). Dit houdt in dat de LA2 (Los Angelescoëfficiënt) niet groter mag zijn dan 20 en de
MDW3 (micro-Devalcoëfficiënt) niet groter dan 15. Granulaten 2/4 mm of 2/6,3 mm dienen te
behoren tot categorie Ab II f4.
Het is noodzakelijk om voor het aanbrengen van de straatlaag de kantopsluitingen te plaatsen
die beletten dat het materiaal van de straatbedding wegspoelt.
- 47 -
Les cotes de hauteur du nouveau revêtement sont déterminées sur place par le fonctionnaire dirigeant ou son
délégué. En principe, le profil transversal est composé de 2 hanches à 2,5 % de pente, raccordée au centre par un
raccordement parabolique sur 1 m de largeur. Des dévers peuvent cependant être imposés par la Direction des
Travaux dans certaines courbes.
ARTICLE ADDITIONNEL N°2 - REVETEMENTS DRAINANTS EN PAVES JOINTS ELARGIS
(CCT 2000 C.21.2.4, F.3.2 et F.4.)
CRR-OCW 21732
Caractéristiques des materiaux
Ces pavés en béton font partie des produits de revêtement avec ouvertures de drainage ou joints élargis en
conformité avec le PTV 122 “Produits de pavage en béton pour revêtements de sol perméables à l’eau” et sont
certifiés BENOR (ou équivalent).
Couleur des pavés :
Dimensions des pavés :
Épaisseur nominale :8 cm
Caractéristiques de l’exécution
A. Lit de pose
Composition du lit de pose: empierrement (concassage)2/5
Epaisseur nominale du lit de pose: 4 cm
B. Pente de la surface du pavage
La pente nominale est de 1 %
La pente maximale est limité à 5%
C. Joints
Jointoiement: gravier (concassé) 2/5
Couche de pose
Comme pour une construction classique, l’épaisseur de la couche de pose est de minimum 3 cm et ne peut être
supérieure, après compactage, à 5 cm. D’ordinaire, elle est composée de pierres concassées 1/3 ou 2/5 ou 2/6,3
mm.La couche de pose doit quant à elle permettre une perméabilité minimale de 5,4.10-5 m/s.
La qualité des granulats pour la couche de pose est également importante. Les granulats doivent au moins
appartenir à la catégorie Ab, conformément au PTV 411 (2008). Ceci signifie que le LA (coefficient Los Angeles)
doit être égal au maximum à 20 et le MDW (coefficient Micro Deval) à 15. Les granulats 2/4 mm ou 2/6,3 mm
doivent appartenir à la catégorie Ab II f4.
Il est imperative de prévoir des contrebutages lors du placement de la couche de pose, afin d’éviter que le
matériau ne s’échappe de l’assise de la chaussée.

De verdichting van de straatlaag gebeurt indirect, namelijk tijdens het aftrillen van de
betonstraatstenen.
Het voegmateriaal
De voegen die gecreëerd worden moeten op zich ook voldoen aan de minimale
waterdoorlaatbaarheid van 5,4.10-5 m/s.
Als voegenmateriaal wordt doorgaans hetzelfde gebroken materiaal gebruikt als voor de
straatlaag, namelijk 1/3, 2/5 of6 2/6,3mm, afhankelijk van de breedte van de voegen.
Indieneen ander doorlatend voegenmateriaal wordt gebruikt dient dit natuurlijk ook filterstabiel
te zijn t.o.v. de onderliggende straatlaag.
Onderfundering en fundering
VOORAFGAANDE WERKEN
Voor het plaatsen van geotextiel of van de onderfundering dient het baanbed ontdaan te
worden van elke oneffenheid die de toelaatbare toleranties, vermeld in het hoofdstuk
Grondwerken , overschrijdt; daarna moet het genivelleerd en opnieuw verdicht worden.
Het baanbed dient ontdaan te worden van elk spoor van stagnerend water (plassen) en van
ongewenste materialen.
VOORBEREIDENDE WERKEN
De voorbereidende werken omvatten de volgende werken :
- de plaatsing van geotextiel;
- de voorbereiding van het baanbed door verdichting;
Plaatsing van waterdoorlatend niet-geweven geotextiel
De plaatsing van geoxtextiel beoogt het opstijgen en doordringen van fijne, ongewenste
deeltjes in de onderfundering te voorkomen
Het geotextiel voldoet aan de eisen van NBN B 29-001 voor geotextiel voor
draineerinrichtingen.
TECHNISCHE BEPALINGEN
De geotextielbanen moeten voldoen aan de voorschiften van § C.11. van het TB 2000. Ze
dienen gelegd te worden met een overlapping van minstens 50 cm. Zolang de membranen
niet met een voldoende dikke laag onderfunderingsmateriaal zijn afgedekt, is alle verkeer
erover verboden om elke doorboring te vermijden.
Plaatsing van draineerbuis
Draineerbuizen en hulpstukken van pvc zijn volgens de norm NBN T42-113. De buizen zijn
geribbeld en hebben een doorsnede van 150 mm
Het plaatsen van de draineerbuizen is met inbegrip van alle hulpstukken nodig voor de
aansluiting op de hoofdriool volgens de regels van de kunst
- 48 -
Le compactage de la couche de pose se fait de façon indirecte, à savoir pendant le serrage des pavages en béton.
Le matériau de jointoyage
les joints créés doivent également garantir une perméabilité minimale de5,4.10-5 m/s.
les joints et pour la couche de pose, à savoir 1/3 ou 2/5 mm, en fonction de la largeur des joints. Si un autre
matériau drainant est utilisé pour les joints, il doit évidemment aussi presenter une stabilité de filtrage par rapport à
la couche de pose inférieure.
Sous-fondation et fondation
TRAVAUX PREALABLES
Préalablement à la mise en oeuvre d’un géotextile ou de la sous-fondation, toute irrégularité du fond du coffre qui
dépasse les tolérances admises au chapitre des Terrassements est nivelée et recompactée.
Le fond de coffre est débarrassé de toute trace d’eau stagnante et de matériaux indésirables.
TRAVAUX PREPARATOIRES
Les travaux préparatoires peuvent comprendre les travaux suivants :
- la pose d’un géotextile;
- la préparation du fond de coffre par compactage;
Pose d’un géotextile non-tissu perméable
Opération effectuée pour éviter la remontée d’éléments fins indésirables dans la sous-fondation
Le géotextile répond aux exigences de la NBN B 29-001 pour les géotextiles pour structures drainantes.
Clauses techniques
Les bandes de géotextile répondent aux prescriptions du § C.11. du CSC 2000. Elles se posent avec
recouvrement minimal de 50 cm. Toute circulation sur les membranes est interdite avant la mise en oeuvre de
matériaux de sous-fondation d’une épaisseur suffisante afin d’en éviter le percement.
Pose d’un tuyau drainant
Les tuyaux drainants et les accessoires en pvc respondent aux normes NBN T42-113. Les tuyaux sont annelés et
de diamètre 150 mm
La pose des tuyaux drainants inclut les accessoires necessaries pour le raccord à l’égout principal selon les règles
de l’art.

Fundering
Waterdoorlatende steenslagfundering
Zie TB 2000 Hoofdstuk E.4.2
De korrelverdeling is van het type II.
Nominale dikte:35 cm
- fractie fijn materiaal (< 63 μm) beperkt tot 3 %;
- de zandfractie dient steeds gewassen te zijn;
- fractie 0/2 mm beperkt tot 20 %;
Fundering in drainerend schraal beton
Zie TB 2000 Hoofdstuk E.4.5. Fundering in schraal beton
– De betonsamenstelling bevat GEEN zand.
– Een studie van de betonsamenstelling is te leveren door de aannemer.
– Ter info: voorbeeld samenstelling in verhoudingen (niet per m3):
steenslag 7/20 1130 kg
steenslag 2/7 565 kg
cement min. 200 kg
water ca. 100 liter
– Druksterkte na 90 dagen op boorkernen 100 cm2
– Minimale individuele druksterkte Wi=10 MPa
– Minimale gemiddelde druksterkte Wm=13 MPa
– De minimale individuele waterdoorlaatbaarheid ki,min =
4.10-4 m/s.
– Nominale dikte: 20 cm.
Onderfundering
Zie TB 2000 E.3 type 1
Er mag geen cement of kalk worden toegevoegd aan het materiaal van de onderfundering.
Nominale dikte 20 cm
Controlemeting
Voor controlemetingen na aanleg van waterdoorlatende oppervlakken wordt een eenvoudige
standaard INFILTRATIE-METING per 200 m² drainerend oppervlak uitgevoerd op kosten van
de aannemer
Hiertoe wordt een bepaalde regen-val gesimuleerd via een beregeningstoestel, gebaseerd op
de dubbele ringmethode.Men brengt op het oppervlak een metalen ring (diameter 560mm –
hoogte 50 mm) aan waarin het waterniveau constant wordt gehouden. De meting van de
watertoevoer bij gelijkblijvend waterniveau resulteert in een infiltratie-waarde uitgedruktin m/s.
- 49 -
Fondation
Fondation en empierrement drainante
CCT 2000 Chapitre E.4.2
‘Fondation en empierrement’
La granularité est de type II
Epaisseur nominale: 35 cm
– un maximum de 3 % de parties fines < 0,063 mm (63 μm)
– un maximum de 20 % de parties =

BIJGEVOEGD ARTIKEL NR 3 – GEPREFABRICEERDE SINUSOÏDALE ELEMENTEN VOOR
VERKEERSDREMPELS.
De sinusvormige geprefabriceerde verkeersdrempel-elementen in gewapend beton zijn
overeenkomstig de bepalingen van het K.B. van 3 mei 2002.
De geprefabriceerde elementen worden geplaatst op een fundering van mager beton conform de details
van de schetsen en foto's gevoegd bij dit artikel.
De elementen worden gelegd met onderlinge voegen van l0 mm. Deze voeg zal eveneens
worden gelaten tussen de elementen en de aansluitende verhardingen.
- 50 -
ARTICLE ADDITIONNEL N 0 3 - ÉLEMENTS PREFABRIQUES SINUSOÏDAUX POUR RALENTISSEURS
DE VITESSE
Les éléments sinusoïdaux des ralentisseurs de vitesse préfabriqués en béton armé sont
conformes aux dispositions de l'A.R. du 3 mai 2002.
Les éléments préfabriqués seront placés sur une fondation de béton maigre conformément aux
détails repris sur les croquis et photos joint à cet article.
Les éléments seront posés avec un joint mutuel de 10mm. Ce joint sera également prévu entre
les éléments et les revêtements adjacents.
Na plaatsing van de elementen zullen ze aangegoten worden met een zelfhivellerend beton. Après la pose des éléments, ils seront scellés avec un béton autonivellant.
Het zelfhivellerend beton stijgt in de voegen tot het niveau -3cm onder het niveau van het
rijvlak aan de voet van de helling.
Alle maatregelen worden genomen zodat het beton alle holtes onder de elementen kan vullen.
In geen geval mogen de voegen tussen de elementen gedicht worden vóór de betonnering zodat
de lucht kan ontsnappen langs deze openingen.
Le béton autonivellant remonte dans les joints jusqu'au niveau -3cm sous le niveau de la
surface de roulement du pied de rampe.
Een speciale sederasitvoegvulling wordt voorzien. Un rejointoyage au sederasit spécial est prévu.
Tussen de betonnen kantstenen en het prefabelement van de verkeersdrempel wordt een
expansievoeg voorzien, opgevuld met een veerkrachtige plaat vervaardigd uit houtvezels
doordrenkt met bitumen.
Wapening vervaardigd uit draadstangen met diam. 16 mm - chemisch verankerd.
De maat van 18 cm moet aangepast worden in functie van de ervaring van de aannemer, dit
om de schade aan het prefab-element te voorkomen, (afstand tussen boring eh rand van het
element)
Diameter van de boring en lengte van dé verankering volgens de voorschriften van de
fabrikant van de chemische verankering.
De prefab-elementen worden op steun- en regelelementen geplaatst (bovenaan 1 in hout).
Voegvulling van 10 mm met sederatisvoeg (special).
Het zelfnivellerend beton onder de elementen is van de klasse C 30/37 met een consistentie
F4.
Toutes les dispositions sont prises de façon à ce que le béton puisse remplir la totalité des
vides en dessous des éléments. Notamment, en aucun cas, les joints entre éléments ne doivent
être resserrés avant le bétonnage de la fondation afin de permettre à l'air de s'échapper par ces
orifices.
Entre les bordures et l'élément préfabriqué du ralentisseur il est prévu un joint d'expansion,
rempli d'une plaque élastique fabriquée de fibres de bois imprégnée de bitume.
Armatures realisées avec tiges filetées de diam. 16 mm - scellement chimiques
La cote 18 cm ( écart en plan entre forage et bord de l'élément) doit être adaptée en fonction de
l’experience de l*entreprenneur pour éviter tout degat à l'ôtement préfabriqué.
Diamètre de forage et longueur d'ancrage suivant prescriptions de fabricant du scellement
chimique.
Les éléments préfabriqués sont mis sur des éléments de support et de réglage (en haut 1 en
bois).
Rejointoyage de 10 mm avec un joint sederasite - spécial
Le béton autonivellant sous les éléments est de la classe C 30/37 avec une consistance F4.
BIJGEVOEGD ARTIKEL NR 4 – ZELFNIVELLEREND BETON ARTICLE ADDITIONNEL N 0 4 - BETON AUTONIVEILANT
Het gebruikte beton heeft een sterkteklasse C30/37, een blootstellingsklasse 2B en een
consistentieklasse S4/F4. De maximum korrelgrootte van de granulaten is 7mm.
De consistentie S4 wordt verkregen door toevoeging van hulpstoffen die de vloeibaarheid, de
viscositeit en de stabiliteit bevorderen.
Le béton utilisé est un béton de classe de résistance C30/37, de classe d'exposition 2B
et de classe de consistance S4/F4. Le calibre maximal des granulats est de 7mm.
La consistance S4 est obtenue grâce à l'ajout d'adjuvants destinés à améliorer la
fluidité, la viscosité et la stabilité.

Het cement is van het type CEMI 52,5. Het cementgehalte bedraagt minimum 350kg/m3.
- 51 -
Andere vereisten : Autres exigences :
Spreiding en weerstand tegen ontmenging Étalement et résistance à la ségrégation
De spreiding en de weerstand tegen ontmenging worden gemeten d.m,v. de methode met de
Abramskegel:
De gewijzigde consistentiemeting D = (Dl + D2)/2 moet groter zijn dan 650mm.
De stabiliteitsmeting m = (ml + m2 + m3 + m4)/4 moet kleiner zijn dan 5mm.
De manier van meten wordt als volgt gewijzigd.
De Abramskegel wordt vooraf geolied en in het midden van een glad horizontaal vlak van lm op l m
geplaatst dat vooraf geolied is,d.m.v. het verstuiven van ontkistingsolie. De kegel wordt in één keer
gevuld zonder te prikken met behulp van een trechter en bovenaan gladgestreken. De ontkisting
gebeurt na dertig seconden door de kegel voorzichtig op te heffen. Het beton neemt de vorm aan van
een discus waarvan het uitzicht en de diameter varieert naargelang de kenmerken van het mengsel. De
metingen gebeuren nadat de uitspreiding van het beton beëindigd is.
Op die manier onderscheiden we een ingezakte schijf beton en een aureool van cementmelk (of
mortel).
Op de schijf beton worden twee onderlinge loodrechte diameters gemeten (D 1 en D 2).
Op de aureool van cementmelk worden vier breedtes gemeten (ml, m2, m3 en m4).
Stabiliteit Stabilité
De stabiliteit wordt nagegaan d.m.v. visuele controles van de schijf beton die het resultaat was
van de spreidingsmeting.
Le ciment est de type CEM I 52,5. La teneur en ciment est de minimum 350kg/m3.
L'étalement et la résistance à la ségrégation sont mesurés par la méthode du cône
d'Abrams :
La mesure modifiée de la consistance D = (D1 + D2)/2 doit être supérieure à 650mm.
La mesure de la stabilité m = (ml + m2 + m3 + m4)/4 doit être inférieure à 5mm.
Le mode de mesure est modifié comme décrit ci-dessous.
Karakteristieken van de bestanddelen : Caractéristiques des constituants :
Cementtype : CEM I 52, conform aan de normen NBN EN!97-1 en NBN B12 en het merk van
conformiteit BENOR.
Granulaten 2/7 conform aan de norm NBN B11 -101 en aan de PTV 400.
Zand voor beton conform aan de normen NBN BI 1-011, BI 1-013 en aan de PTV 401.
Water conform aan de norm NBN B15-001.
TIXO - superplacificeerder / grote waterverminderer conform aan de norm NBN EN 943-2 en
aan het toepassingsreglement TRA 500, met het merk van conformiteit BENOR en met
het certificaat CE van de productiecontrole in de fabriek (FPC) met bewaking.
Speciale toevoegsels om te voldoen aan de eisen van de consistentie, de weerstand tegen
ontmenging en de van stabiliteit.
Een voldoende hoeveelheid grote korrels moet zichtbaar zijn aan de oppervlakte van het
mengsel.
De spreiding van de grote korrels moet over heel het oppervlak van het mengsel gelijk zijn.
Le cône d'Abrams préalablement huilé est posé au centre d'une plaque lisse de 1 m sur
1 m bien horizontale et préalablement huilée par pulvérisation d'une huile de
décoffrage. Le cône est rempli en une seule fois sans piquage à l'aide d'un entonnoir et
est lissé en surface. Le démoulage est effectué après trente secondes en levant
progressivement le cône. Le béton prend la forme d'un disque dont l'aspect et le
diamètre varie en fonction des caractéristiques du mélange. Les mesures sont effectuées
après que l'étalement du béton soit terminé.
On distingue alors une galette de béton et une auréole de laitance (ou de mortier).
Sur la galette de béton sont mesurés deux diamètres perpendiculaires entre eux (D 1 et
D2).
Sur l'auréole de laitance sont mesurées quatre largeurs d'auréole (m 1, m2, m3 et m4).
La stabilité est vérifiée par des contrôles visuels effectués sur le disque de béton qui
résulte de la mesure de l'étalement.
Type de ciment : CEM 152,5 conforme aux normes NBN EN197-1 et NBN B12 et avec la
marque de conformité BENOR.
Granulats 2/7 conformes à la norme NBN B11-101 et au .PTV 400.
Sable à béton conforme aux normes NBN B11-011, B11-013 et au PTV 401
Eau conforme à la norme NBN B15 -001.
TIXO - superplastifiant / hautement réducteur d'eau conforme à la norme NBN EN
943-2 et au règlement d'application TRA 500, avec la marque de conformité
BENOR et avec le certificat CE de contrôle de la production en usine (FPC) avec surveillance.
Adjuvants spéciaux pour satisfaire aux exigences de la consistance, de la résistance à la
ségrégation et de la stabilité.
Une quantité suffisante de gros granulats doivent être visible à la surface du mélange.
La répartition des gros granulats doit être uniforme sur toute la surface du mélange.

- 52 -
Druksterkte Résistance à la compression
De druksterkte wordt gemeten na 1,7 en 28 dagen.
De druksterkte na 1 dag wordt gemeten op een kubus die bewaard wordt op de werf. Er wordt
voor gezorgd dat deze kubus dezelfde thermische cyclus doormaakt als het gegoten beton.
De druksterkte na 7 en 28 dagen wordt gemeten op controlekubussen die in genormaliseerde
omstandigheden bewaard worden.
De druksterkte wordt gemeten in overeenstemming met de normen NBN B15-237 en B15-220.
De specifieke druksterkte van de controlekubussen van 15,0cm zijde moet > 37 N/mm2
bedragen.
De druksterkte na 1 dag moet > 20 N /mm2 bedragen.
La résistance à la compression sera mesurée après 1,7 et 28 jours.
La résistance à la compression à 1 jour sera mesurée sur un cube conservé sur le chantier. Ce cube sera
protégé afin que le béton de ce cube subisse le même cycle thermique que le béton mis en place.
Les résistances à la compression après 7 et 28 jours seront mesurées sur des cubes de contrôle
conservés dans des conditions normalisées.
La résistance à la compression est mesurée conformément aux normes NBN B15-237 et B15-220.
La résistance caractéristique mesurée sur des cubes de contrôle de 15,0 cm de côté doit
être > 37 N /mm2.
La résistance à la compression après 1 jour doit être > 20 N /mm2.
BIJGEVOEGD ARTIKEL NR 5 – AANPASSING VAN DE VOETPADEN AAN DE NODEN VAN
ARTICLE ADDITIONNEL N
PERSONEN MET BEPERKTE MOBILITEIT
0 5 - ADAPTATIONS DES TROTTOIRS POUR LES PERSONNES A MOBILITE
REDUITE
5.1 Soepele tegels 5.1 Les dalles souples
Het gekozen materiaal moet aan de volgende criteria beantwoorden, in zo groot mogelijke mate : Le matériau sélectionné doit répondre simultanément, de façon
optimale, aux critères suivants :
podotactiel, dat wil zeggen snel herkenbaar door contact met de voeten;
met een zekere soepelheid, als contrast met de hardheid van de omliggende
wegverhardingen, zonder evenwel sporen te behouden van een last van ongeveer 75kg die
(gedurende ongeveer een kwartier) op de tegel zou geplaatst zijn ; ruw (slipvrij, ook bij
regen);
contrasterend ten opzichte van de omgeving maar niet te weerspiegelend (donkere kleur);
duurzaam, dat wil zeggen bestand tegen de normale externe omstandigheden zonder dat de
eigenschappen aangetast worden (vorst, regen, UV, t° van -15°c tot 50°c);
slijtvast (hakken,… . );
bestand tegen verkeer van lichte voertuigen (reclame in bushokjes en fout geparkeerde
wagens);
uitvoering volgens de gebruikelijke methoden met voorgeschreven ondergrond en voegen die
een integratie in de trottoirverharding mogelijk maken (samenhang tussen de verscheidende
voorziene materialen);
met een gelijkaardig onderhoud als een gewone trottoirsteen (met een gelijkaardige
waterdoorlatendheid als de bestaande verharding, d.w.z. zeer laag);
pododactiles c’est-à-dire perceptibles rapidement par contact des pieds ;
présentant une certaine souplesse pour contraster avec la rigidité des revêtements
environnants existants mais qui ne garde pas l’empreinte d’une charge d’environ 75kg qui y
aurait stationné (durant environ un quart d’heure) ;
rugueux (nonglissants y compris par temps de pluie) ;
d’aspect contrasté par rapport à l’environnement mais pas trop réfléchissant (couleur foncée);
durable c’est-à-dire résistant aux conditions normales extérieures sans modification majeure
des propriétés (gel, pluie, UV, t° de -15°c à 50°c) ;
bonne résistance à l’usure et à l’abrasion (talons,…) ;
résistant au passage de véhicules légers (publicités dans abribus et voitures indisciplinées) ;
mise en oeuvre suivant des méthodes usuelles avec fondation et joints définis permettant
l’insertion d’une zone de ce revêtement en trottoir (liaison entre les divers matériaux à prévoir);
entretien similaire à celui d’une dalle de trottoir standard(perméabilité à l’eau similaire au
revêtement existant c'est-à-dire très faible) ;
permettant éventuellement un repérage au son (son sourd lorsque le malvoyant cogne avec sa
canne par rapport au son standard des pavés) ;
eventueel te herkennen aan het geluid (het geluid dat de tegel voortbrengt als de blinde er
met zijn stok op tikt ten opzichte van het standaardgeluid van de straatstenen);
Uitvoering:
Omdat de rubber tegels elastisch zijn, mag bij de aanleg ervan geen hamer gebruikt worden.
Daarom is het nodig om een goed aangedrukt zandbed te maken op de juiste hoogte. De tegel wordt bij
voorkeur op een zandbed gelegd (niet op cement of gestabiliseerd zand) om de afvoer van het
regenwater te bevorderen.
De tegels moeten goed aansluitend worden aangelegd. Niveauverschillen moeten vermeden worden,
zowei tussen de rubbertegels onderling als tussen de rubbertegels en de omliggende verharding.
Mise en oeuvre :
A cause du caractère élastique de la dalle en caoutchouc, la mise en place à l'aide d'un marteau n'est pas
possible.
Pour cela, il est nécessaire de préparer un lit de sable bien damé et à la bonne hauteur. Il est préférable
de poser la dalle sur un lit de sable (et non pas dans le mortier ou du sable stabilisé). Ceci favorise le
drainage de la pluie.
Les dalles doivent être mises en place bien serrées l'une contre l'autre. Evitez des différences en hauteur,
aussi bien entre dalles en caoutchouc qu'avec le pavement contigu.

- 53 -
5.2 Ribbeltegels 5.2 Les dalles striées
De afmetingen van de ribbeltegels zijn 30x30x6cm.
De keur van de tegels contrasteert met de omliggende verharding.
De ribbels zijn tussen 16 en l8mm breed.
De sleuf tussen twee ribbels is tussen 18 en 20mm breed.
De ribbels zijn tussen 4,5 en 5,5mm hoog.
De ribbels steken uit boven het afgewerkte niveau.
Daar waar het onmogelijk is om een hele tegel te plaatsen, wordt een halve tegel of een stuk tegel
gelegd. De tegels worden verzaagd (niet gebroken). Tegels met een gebroken rand worden geweigerd.
Uitvoering:
De tegels worden geplaatst in een vol mortelbad met vasthechting aan de mortel en met voegen niet
breder dan 1 cm. Het opvoegen met mortel moet ten laatste 24 uur na de plaatsing gebeuren, als de
voegen proper zijn. De op te vullen diepte van de spleten is groter dan 1cm. De voegmortel wordt
aangemaakt met een consistentie van “vochtige grond”. Hij wordt aangebracht en stevig aangedrukt
met een spatel. De voegen worden gelijkgemaakt met het niveau van de tegels. Ze worden gedurende
minstens 72 uur beschermd tegen uitdroging. De
tegels mogen ten vroegste 5 dagen na hun plaatsing in dienst genomen worden. Minstens om de 10m
en daar waar de looprichting verandert, worden overlangs uitzetvoegen van 1cm breed voorzien. Deze
voegen
worden gevuld met een hechtingsproduct.
5.3 Noppentegels 5.3 Les dalles à protubérances
De afmetingen van de noppentegels zijn 30x30x6cm.
De kleur van de tegels contrasteert met de omliggende verharding.
De noppen zijn tussen 4,5 en 5,5mm hoog.
De diameter van de noppen bedraagt tussen 23 en 27mm.
De afstand tussen de assen van de noppen bedraagt tussen 50 en 60 mm. De noppen worden
geschrankt aangebracht.
De noppen steken uit boven het afgewerkte niveau.
Daar waar het onmogelijk is om een hele tegel te plaatsen, wordt een halve tegel of een stuk tegel
gelegd. De tegels worden verzaagd (niet gebroken). Tegels met een gebroken rand worden geweigerd.
Uitvoering:
De tegels worden geplaatst in een vol mortelbad met vasthechting aan de mortel en met voegen niet
breder dan I cm. Het opvoegen met mortel moet ten laatste 24 uur na de plaatsing gebeuren, als de
voegen proper zijn. De op te vullen diepte van de spleten is groter dan 1cm. De voegmortel wordt
aangemaakt met een consistentie van “vochtige grond”. Hij] wordt aangebracht en stevig aangedrukt
met een spatel. De voegen worden gelijkgemaakt met het niveau van de tegels. Ze worden gedurende
minstens 72 uur beschermd tegen uitdroging. De tegels mogen ten vroegste 5 dagen na hun plaatsing
in dienst genomen worden. Minstens om de 10m en daar waar de looprichting verandert, worden
overlangs uitzetvoegen van 1cm breed voorzien. Deze voegen worden gevuld met een
hechtingsproduct.
Les dalles striées ont une dimension de 30x30x6cm.
La couleur des dalles est contrastée par rapport revêtement contigu.
Les reliefs ont des largeurs comprises entre 16 et 18mm.
La rainure entre deux reliefs est comprise entre 18 et 20mm.
La hauteur des reliefs est comprise entre 4,5 et 5,5mm.
Les reliefs sont en saillie par rapport au niveau fini.
Aux endroits où il est impossible de poser des carreaux entiers, des demi-carreaux ou des carreaux
découpés sont placés, les carreaux sont sciés (et non cassés). Les carreaux avec des bords cassés sont
refusés.
Mise en oeuvre :
Pose à plein bain de mortier avec scellement au mortier; la largeur des joints ne peut dépasser 1cm.
Le jointoiement au mortier est exécuté au plus tard 24 heures après la pose, lorsque les joints sont
propres. La profondeur des interstices à combler est supérieure à 1cm.Le mortier de jointoiement est
gâché à consistance “terre humide”. Il est forcé à la dague en le serrant fortement. Les joints sont arasés
au même niveau que les éléments. Ils sont protégés contre la dessiccation durant au moins 72 heures. La
mise en service est
admise au plus tôt 5 jours après la mise en oeuvre. Des joints transversaux de dilatation, d’une largeur de
1cm sont réalisés au moins tous les 10m et aux changements de direction. Ces joints sont remplis d’un
produit de scellement
Les dalles à protubérances ont une dimension de 30x30x6cm.
La couleur des dalles est contrastée par rapport revêtement contigu.
Les plots ont une hauteur comprise entre 4,5 et 5,.5mm.
Le diamètre des plots est compris entre 23 et 27mm.
La distance entre les axes des plots est comprise entre 50 et 60mm,ceux-ci sont disposés en quinconce.
Les plots sont en saillie par rapport au niveau fini.
Aux endroits où il est impossible de poser des carreaux entiers, des demi-carreaux ou des carreaux
découpés sont placés, les carreaux sont sciés (et non cassés). Les carreaux avec des bords cassés sont
refusés.
Mise en oeuvre :
Pose à plein bain de mortier avec scellement au mortier; la largeur des joints ne peut dépasser 1cm.
Le jointoiement au mortier est exécuté au plus tard 24 heures après la pose, lorsque les joints sont
propres. La profondeur des interstices à combler est supérieure à 1cm. Le mortier de jointoiement est
gâché à consistance “terre humide”. Il est forcé à la dague en le serrant fortement. Les joints sont arasés
au même niveau que les éléments. Ils sont protégés contre la dessiccation durant au moins 72 heures. La
mise en service est admise au plus tôt 5 jours après la mise en oeuvre. Des joints transversaux de
dilatation, d’une largeur de 1cm sont
réalisés au moins tous les 10m et aux changements de direction. Ces joints sont remplis d’un produit de
scellement.

- 54 -
BIJGEVOEGD ARTIKEL NR 6 – FIETSENSTELLING ARTICLE ADDITIONNEL N 0 6 - APPUIS VELO

BIJGEVOEGD ARTIKEL NR 7 – INFORMATIEPANELEN ARTICLE ADDITIONNEL N 0 7 – PANNEAUX D’INFORMATION
- 55 -
*** ***

COMMUNE
D'IXELLES
***
TRAVAUX PUBLICS
***
3ème DIRECTION
***
Service Revêtements,
Egouts
Plantations
Posten/
Postes
N.B.
Devis 1
L'exemplaire sur papier teinté de ce
bordereau de prix ou autre
formulaire équivalent conforme à
l'A.R. du 8 janvier 1996 doit
obligatoirement être renvoyé
dûment complété et signé en
même temps que la formule A de
offre, faute de quoi cette dernière
ne pourra être prise en
considération.-
GEMEENTE ELSENE
***
OPENBARE WERKEN
***
3de Directie
***
Dienst Bekledingen,
Rioleringen
Beplantingen
Opmerking:Het exemplaar op roos papier
van deze prijslijst of ieder
ander gelijkwaardig formulier
overeenkomstig met het K.B.
van 8 januari 1996, moet
verplicht teruggestuurd
worden, keurig vervolledigd en
getekend, samen met de
formule A van de inschrijving,
zonder dewelke deze laatste
niet in overweging zal kunnen
genomen worden.
HERAANLEG VAN VERSCHILLENDE STRATEN GELEGEN OP HET GEBIED VAN DE GEMEENTE ELSENE–
NIET-GESUBSIDIËERD PROGRAMMA 2011 / REAMENAGEMENT DE DIVERSES VOIRIES SITUEES SUR LE
TERRITOIRE DE LA COMMUNE D'IXELLES–PROGRAMME NON-SUBVENTIONNÉ 2011
B. PRIJSLIJST/ BORDEREAU DES PRIX
Omschrijving der werken Description des travaux V.H./ Q.P.
Voorbereidende Werken Travaux Préparatoirs
1. Terbeschikkingstelling van informatiepanelen, per
bestelbon en tijdens de duur van de ermee verbonden
werken, volgens bijgevoegd artikel., inclusief plaatsen,
verwijderen en herstellen van het wegdek.
2. Levering en plaatsing van een boombescherming
volgens § A.2.3.2 van het TB 2000 tijdens de duur van
de werken.
Mise à disposition de panneaux d'information, par bon
de commande et pendant la durée des travaux y
afférents selon l’article additionel, y compris pose,
enlèvement et réparation du revêtement.
Fourniture et pose d'une protection d'arbre selon
§ A.2.3.2 du CCT 2000 pendant la durée du chantier.
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
22 p ………… ………………… …………
25 p ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 2
Description des travaux V.H./ Q.P.
3. Opbraak van antiparkeerpalen, houten palen,
signalisatiepalen, alle type hekken enz... m.i.v. het
afbreken van de fundering, het verwijderen van
eventuele kettingen, het voorlopig stapelen of het
vervoer naar de stapelplaats van de Gemeente voor
recuperatiematerialen, het verwijderen van niet
gerecupereerde materialen zoals afval en puin buiten
het publiek domein, naar een stortplaats gekozen
door en op kosten van de aannemer, de nodige
grondwerken en alle andere werkzaamheden, alles
inbegrepen.
4. Demonteren opbraak van parkeerautomaten,
vuilnisbakken, fietshekken en alle stadsmeubilair in
het algemeen met inbegrip van hun funderingen,
reiniging, sorteren, vervoeren en opslaan van het
materiaal dat hergebruikt kan worden, verwijderen van
het materiaal dat hergebruikt kan worden naar de
opslagplaats van de aanbestedende overheid en alle
bijbehoren werkzaamheden
5. Op- of afbraak van bestaande voetpaden,
dienstpaden, bushaltes en verharde bermen (o.a.
betontegels, sierpiaveisel, betonstraatstenen,
natuursteen, enz.), hun funderingen van alle aard en
al hun toebehoren zoals opsluitkantstenein,
waterafvoerkokers, putdeksels, tot een diepte van
maximum 30cm, en het verwijderen. van alle afval
buiten het openbaar domein, het voorlopig opslaan
van de te hergebruiken materialen of vervoer naar
een stapelplaats van het Bestuur. Indien de totale
dikte kleiner is dan de bierboven vermelde waarde,
wordt het verschil in rekening gebracht in de
uitgravingen,
Indien de totale dikte groter is dan de hierboven
vermelde waarde, wordt het verschil in rekening
gebracht in de post “supplement voor afbraak per
dieptelaag van 5cm” voorzien in de opmeting.
Démontages de potelets de dissuasion, poteaux en
bois, poteaux de signalisation, barrières de tous types
etc., y compris la démolition de la fondation,
l'enlèvement des chaînes éventuelles, le stockage
provisoire et/ou le transport vers un lieu de stockage
de la Commune des matériaux récupérés,
l'évacuation des matériaux non récupérés comme des
déchets, des décombres et autres en dehors du
domaine public à un versage fournies par et aux frais
de l’adjudicataire, les terrassements nécessaires et
toutes autres sujétions, tout compris
Démontage d’horodateurs , poubelles, arceaux de vélo
et du mobilier urbain en général y compris la
démolition de leurs fondations, nettoyage, triage,
transport et entreposage du matériel susceptible de
réemploi, évacuation vers le dépôt de le pouvoir
adjudicateur du matériel réutilisable et toutes sujétions.
Démolition ou démontage de trottoirs, de chemins
de service, d’arrêts bus et bermes revêtues existants
(e.a. dalles de béton, pavage ornemental, pavés en
béton, pierres naturelles, etc...), leurs fondations de
toutes espèces et tous leurs accessoires comme
bandes de contrebutages, gargouilles, taques, sur une
profondeur conventionnelle de 30cm et l’évacuation
de tout déchet en dehors du Domaine Public, le
stockage provisoire dès matériaux à réutiliser ou
transport dans un dépôt de l’Administration. Si
l’épaisseur totale est inférieure à valeur
susmentionnée, la différence est à porter en compte
dans les déblais.
Si l’épaisseur totale excède la valeur susmentionnée,
la différence est à porter en compte dans le poste
«supplément pour démolition par tranche de 5cm de
profondeur» prévu au métré.
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
134 p ………… ………………… …………
30 p ………… ………………… …………
15323 m² ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 3
Description des travaux V.H./ Q.P.
6. Supplement voor.de afbraak van de verharding
fundering per dieptelaag van 5cm boven de 30cm
voorzien in de vorige post, inclusief het wegruimen
van afbraakmaterialen buiten het openbaar domein
en alle bijkomende werkzaamheden.
7. Demonteren of opbreken van bestaande straatkolken,
inclusief nodige grondwerk, verwijderen van het puin
buiten het openbaar domein, opbreken van de
funderingen, verwijderen van de afvoerbuizen en alle
herstellingen aan de riolering, dichtstoppen van de
aansluitingen op de riolering van de niet-
teruggeplaatste kolken, aanvullingen met zandcement
in lagen van maximaal 0,20 m, verdichten en alle
bijbehorende werkzaamheden.
8. Plaatselijke opbraak van wegverhardingen en -
funderingen van alle aard voor het uitvoeren van
sleuven voor wachtbuizen en aansluitingen van
waterslikkers van verschillende diameters, inclusief
twee verticale en rechtlijnige zaagsneden over de hele
diepte van de verharding en haar fundering,
verwijderen van de opbraakmaterialen buiten het
openbaar domein en alle bijbehorende
werkzaamheden
9. 1. Affrezen van verhardingen van bitumineuze
mengsels, inclusief het afkappen van de verharding
rond deksels, langs boordstenen en watergoten,
grondig borstelen en verwijderen van de
opbraakmaterialen buiten het openbaar domein en alle
bijbehorende werkzaamheden.
Vermoedelijke oppervlakte per cm dikte
voor oppervlakken groter dan 200 m², alles
inbegrepen.
2. voor oppervlakken kleiner dan 200 m², alles
inbegrepen
10. Verticaal zagen in verhardingen van bitumineuze
mengsels tot een diepte 5 cm.
Supplément pour démolition du revêtement et
fondation par tranche de 5cm de profondeur au-delà
des 30cm prévu au poste précédent, y compris
l’évacuation des décombres en dehors du Domaine
Public et toutes sujétions.
Démolition ou démontage d'avaloirs existants, y
compris terrassements nécessaires, évacuation des
décombres en dehors du domaine public, démolition
des fondations, enlèvement des tuyaux d’écoulement
et toutes réparations à l'égout, obturation des
raccordements à l'égout des avaloirs non replacés,
remblai à l'aide de sable stabilisé par couches de 0,20
m maximum, compactage et toutes sujétions.
Démolition locale de revêtements et fondations de
chaussée de toute espèce, pour l'exécution de
tranchées pour gaines et raccordements d’avaloirs de
tout diamètre, y compris deux sciages verticaux et
rectilignes sur la profondeur totale du revêtement et sa
fondation, évacuation des produits de démolition en
dehors du domaine public et toutes sujétions.
Raclage de revêtements hydrocarbonés
bitumineux, y compris décapage autour des taques, le
long des bordures et filets d'eau, brossage minutieux et
évacuation des matériaux de démolition en dehors du
domaine public et toutes sujétions.
Surface présumée par cm d'épaisseur
pour des superficies supérieures à 200 m², tout
compris.
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
2901 m² ………… ………………… …………
4 p ………… ………………… …………
117 m³ ………… ………………… …………
5000 m² ………… ………………… …………
pour des superficies inférieure à 200 m², tout
compris.
Sciage vertical de revêtements hydrocarbonés
bitumineux jusqu'à une profondeur 5
2500 m² ………… ………………… …………
cm. . . 613 m ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 4
Description des travaux V.H./ Q.P.
11. Supplement bij de vorige stelpost voor verticaal en
rechtlijnig of gebogen zagen in verhardingen van
bitumineuze mengsels per bijkomende dieptelaag van
5 cm.
12. Op- of afbraak van rijwegverhardingen en -
funderingen, parkeerzones, verkeerseilandjes van
allerlei aard, tot op een conventionele diepte van
45cm, inclusief gewapend beton, watergoten, huit
funderingen en het verwijderen van de
afbraakmaterialen en het puin buiten het openbaar
domein en allerhande bijkomende werkzaamheden.
Indien de totale dikte kleiner is dan de hierboven
vermelde waarde, wordt het verschil in rekening
gebracht in de uitgravingen.
Indien de totale dikte groter is dan de hierboven
vermelde waarde, wordt het verschil in rekening
gebracht in de post “supplement voor afbraak per
dieptelaag van 5cm” voorzien in de opmeting.
13. Supplement voor afbraak van de verharding en
fundering boven de 45cm voorzien in de vorige post,
inclusief het wegruimen van albraakmaterialen
buiten het openbaar domein en alle bijhorende
werkzaamheden.
14. Opbreken en wegnemen van alle kantstenen van
voetpaden of verhoogde bermen, omvattende met
name de reiniging, nauwkeurig sorteren en het
opslaan van de herbruikte kantstenen, hun laden, hun
vervoer en hun lossen naar de gemeentelijke
opslagplaats of elke andere plaats in de Gemeente,
met inbegrip van het opruimen en opbreken van de
oude fundering en opruimen van de onherbruikte
kantstenen, van de metsel- of betonwerkblokken
evenals de overtollige gronden en oude materialen
buiten het publiek domein op de door de aannemer
uitgekozen stortplaats en op zijn kosten, alle
handenarbeid en levering, voor een volledige werk,
enz.., alles inbegrepen
Supplément au poste précédent pour sciage vertical
rectiligne ou en courbe de revêtements hydrocarbonés
bitumineux par tranche supplémentaire de 5 cm de
profondeur.
Démontage ou démolition de revêtements et
fondations de chaussées, de zones de stationnement,
d’îlots directionnels de toutes espèces, sur une
profondeur conventionnelle de 45 cm, y compris
béton armé, filets d’eau, leurs fondations avec
évacuation des décombres en dehors du Domaine
Public et toutes sujétions.
Si l’épaisseur totale est inférieure à la valeur
susmentionnée, la différence est à porter en compte
dans les déblais.
Si l’épaisseur totale excède la valeur susmentionnée,
la différence est à porter en compte dans le poste «
supplément pour démolition par tranche de 5cm de
profondeur » prévu au métré.
Supplément pour démolition du revêtement et
fondation au-delà des 45cm prévu au poste
précédent, y compris l’évacuation des décombres en
dehors du Domaine Public et toutes sujétions.
Démontage et enlèvement de toutes bordures de
trottoir ou de terre-plein comprenant notamment le
nettoyage, triage précis et stockage des bordures de
remploi, leur chargement, leur transport et leur
déchargement vers le dépôt communal ou à tout autre
endroit de la commune, y compris démolition et
évacuation de l'ancienne fondation et l'évacuation
des bordures non réutilisables des massifs en
maçonnerie ou en béton ainsi que des terres et vieux
matériaux en excès en un lieu hors du domaine
public au choix de l'entrepreneur et aux frais
exclusifs de ce dernier, toute main d'oeuvre et
fournitures, etc., tout compris
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
205 m ………… ………………… …………
1934 m² ………… ………………… …………
645 m³ ………… ………………… …………
5138 m ………… ………………… …………

15.
Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 5
Description des travaux V.H./ Q.P.
1. Het kuisen, sorteren per kleur en afmetingen,
opstapelen op een gondel, het leveren van de gondel,
laden, vervoer op elke afstand en lossen van
straatstenen en platines van alle soorten op elke
plaats van de Gemeente
2. Idem zonder het kuisen en zonder het sorteren naar
een stortplaats die de aannemer zich dient aan te
schaffen en dit alles in zorg en ten laste van de
aannemer
16. Omhakken van bomen, inclusief het rooien van
stronk en wortels, het verwijderen van het hout en de
afval, en alle bijkomende werkzaamheden volgens §
K.9 van het T.B. 2000
Grondwerken Terrassements
Uitgravingen Déblais
17. Uitgraven van gronden van alle aard voor de
uitvoering van de wegen, voetpaden, fletspaden en
stationeerzones, inclusief het vervoer en het
verwijderen van de grond buiten het openbaar
domein, de opslag op de bouwplaats met bet oog op
bet . hergebruik voor aanvullingen, het verdichten en
profileren van het baanbed en de taluds en alle
bijkomende werkzaamheden. Het volume voor het
graafwerk wordt
berekend hetzij door het verschil te nemen tussen het
niveau van de huidige verhardingen van de rijbaan,
voetpaden, pleintjes, stationeerzones, vluchtheuvels
en verkeersgeleiders, indien vereist verminderd met
de dikte van de wegverharding en van de bestaande
fundering, en het grondslagniveau van de
toekomstige fundering; hetzij door het verschil te
nemen tussen het huidige niveau van de terreinen, en
het grondslagniveau van de toekomstige fundering.
Nettoyage, triage par dimensions et couleurs, mise
en nacelles, la fourniture des nacelles, chargement,
transport à toutes distances et déchargement de lots
pavés de rue triés et pavés platines de chaque
dimension à tout endroit de la commune
Idem sans nettoyage et triage à un versage que
l'entrepreneur doit se procurer, le tout aux soins et
aux frais de l'entrepreneur
Abattages d'arbres, y compris le déssouchage, le
remblayage des trous, l'évacuation des bois et des
déchets, et toutes sujétions selon le § K.9 du C.C.T.
2000
Déblai de terres de toute nature pour exécution des
voiries, trottoirs, pistes cyclables et zones de
stationnement y compris transport et évacuation des
terres en dehors du domaine public, la mise en dépôt
sur chantier en vue de remploi en remblai,
compactage et profilage du fond de coffre et des
talus et toutes sujétions. . . Le volume des déblais est
calculé, soit en prenant la différence entre le niveau
des revêtements de chaussées, trottoirs, terre-pleins,
zones de stationnement, refuges et îlots directionnels
actuels, diminué s’il y a lieu de l’épaisseur du
revêtement et de la fondation existante et le niveau
d’assise de 1a fondation future; soit en prenant la
différence entre le niveau actuel des terrains, et le
niveau d’assise de la fondation future.
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
49 m² ………… ………………… …………
415 m² ………… ………………… …………
15 p ………… ………………… …………
1195 m³ ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 6
Description des travaux V.H./ Q.P.
18. Afbraak van massieven van meer dan 0,5 m³,
tegengekomen tijdens de uitgravingen in sleuven,
met inbegrip van het wegruimen buiten het openbaar
domein van puin en afval en alle bijkomende
werkzaamheden.
19. Idem
20.
Uit ongewapend beton of metselwerk
Uit gewapend beton
1. Aanleg van sleuven buiten de werfzone voor het
plaatsen van kabels, 40 cm breed en 1 m diep in
stoepen of bermen in gecomprimeerde betontegels
30x30x6 cm en/of in betonnen klinkerstraatstenen
22x11x8 cm omvattende het opbreken, de heraanleg
van de tegel- of straatsteenbekleding, hun vervoer en
hun lossen buiten het publiek domein op een plaats
gekozen door en op kosten van de aannemer, het
opbreken van de oude fundering, het wegnemen, het
vervoer en het verwijderen van metselwerk- en
betonblokken evenals de overtollige oude materialen
en gronden buiten het publiek domein naar een
stortplaats gekozen en op kosten van de aannemer,
alle handenarbeid, enz., alles inbegrepen
Démolition de massifs d’un volume supérieur à 0,5
m³, rencontrés lors des déblais en fouilles, y compris
l’évacuation des déchets et décombres en dehors du
domaine public et toutes autres sujétions.
En béton non armé ou maçonnerie
Idem
En béton armé
Exécution du tranchées pour pose de câbles en
dehors de la zone de chantier, de 40 cm de large et 1
m de profondeur dans des trottoirs ou bermes en
dalles de béton comprimé 30x30x6 cm et/ou pavés
béton klinkers 22x11x8 cm comprenant le
démontage et redallage ou repavage, leur transport et
leur déchargement en un lieu hors du domaine public
au choix de l'entrepreneur et aux frais exclusif de ce
dernier, la démolition de l'ancienne fondation,
l'enlèvement, transport et évacuation des massifs en
maçonnerie ou en béton ainsi que des terres et vieux
matériaux en excès en un lieu hors du domaine
public au choix de l'entrepreneur et aux frais exclusif
de ce dernier, toute main d'oeuvre, etc., tout compris
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
73 m³ ………… ………………… …………
59 m³ ………… ………………… …………
10 m² ………… ………………… …………
2. idem voor stoepen in platte stoepstenen idem pour trottoirs en pavés platines 10 m² ………… ………………… …………
3. idem voor een asfaltbekleding van de rijweg rustend idem dans revêtement de chaussée
op straatstenen in porfier
en asphalte sur pavés de rue en prphyre 10 m² ………… ………………… …………
4. idem voor een monolithische betonbekleding van de idem dans revêtement de chausséeen béton
rijweg of voor en asfaltbekleding rustend op al of monolithique ou asphalte sur béton armé ou non-
niet gewapend beton
armé 5 m² ………… ………………… …………
Ophogingen Remblais ………… ………………… …………
21. Ophogingen met funderingszand, voorgeschreven in
artikel 3 van dit bestek, omvattende de levering, het
aanleggen van het zand, het aanstampen, het
verdichten, het afstellen, enz ... alles inbegrepen
(gemeten na aanstampen en verdichten)
Remblais au moyen de sable de sous-fondation,
prescrit à l'article 3 du présent cahier spécial des
charges, comprenant notamment la fourniture, la
mise en place du sable, le damage, le compactage, le
régalage, etc. tout compris (mesuré après damage et
compactage) 13 m³ ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 7
Description des travaux V.H./ Q.P.
22. Ophogingen met lagen van 20 cm zorgvuldig
aangestampt, met aarde van alle mogelijke herkomst,
hetzij op de werf gebracht door derden hetzij
afkomstig van een aanlegsleuf of van de
uitgravingen uitgevoerd in dezelfde straat of op
dezelfde werf omvattende o.a. de handenarbeid voor
de uitvoering van de desbetreffende uitgravingen, het
vervoer van deze gronden, het aanstampen, het
verdichten, het afstellen, enz. , alles inbegrepen
(gemeten na aanstampen en verdichten)
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
Remblais par couches de 20 cm convenablement
damées, en terres de toute nature soit amenées au
chantier par des tiers, soit provenant d’un coffre ou
de déblais effectués dans la même rue ou le même
chantier comprenant notamment la main-d’œuvre
pour l’exécution desdits déblais, le transport de ces
terres ou de celles amenées au chantier pour les
déposer à la proximité des remblais, la mise en place
des terres, le damage, le compactage, le régalage, etc.
tout compris (mesuré après damage et compactage) 5 m³ ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 8
Description des travaux V.H./ Q.P.
Onderfunderingen en funderingen Sous-fondations et Fondations
23. Levering en plaatsing van een geotextiel volgens §
E.2. 1. van het T.B. 2000 inclusief het snijden en alle
bijkomende werkzaamheden. Gaten voor de
doorvoer van leidingen worden niet afgetrokken van
de geplaatste oppervlakte.
24. Levering en plaatsing van een onderfundering
volgens § E.3.2.2. van het T.B. 2000 met
veranderlijke dikte, het uitspreiden in lagen van
maximaal 20cm, inclusief het verdichten, het walsen
en alle bijkomende werkzaamheden.
Type I
25. Levering en plaatsing van een fundering volgens §
E.4.2. van het T.B. 2000 van 22 cm dikte inclusief
het uitspreiden, het profileren, het verdichten en alle
bijkomende werkzaamheden.
Type II A met additief in continue
steenslagfundering 0/32.
26. Levering en plaatsing van een waterdoorlatende
steenslagfundering volgens bijgevoegd artikel nr. 2
met een nominale dikte van 35 cm, het uitspreiden in
lagen van maximaal 20cm, inclusief het verdichten,
het walsen en alle bijkomende werkzaamheden.
Type II
27. Leveren en aanbrengen van een zandcement fundering
volgens § E.4.3, inclusief spreiden in lagen van
maximaal 20 cm, profileren, verdichten en alle
bijbehorende werkzaamheden.
28. Leveren en aanbrengen van een fundering van schraal
beton zonder stalen wapeningsnet volgens § E.4.4,
inclusief spreiden, profileren, verdichten, de
beschermingslaag en alle bijbehorende
werkzaamheden.
Fourniture et pose d’un géotextile selon le § E.2. 1.
du C.C.T. 2000 y compris les découpes et toutes
sujétions. Les ouvertures pour passage de conduites
ne sont pas déduites de la surface.
Fourniture et mise en oeuvre d’une sous-fondation
selon le § E.3.2.2. du C.C.T. 2000 d’épaisseur
variable, avec répandage en couches de 20cm
maximum, y compris le compactage, le cylindrage et
toutes sujétions.
Type I
Fourniture et mise en oeuvre d’une fondation selon le
§ E.4.2. du C.C.T. 2000 de 22 cm d’épaisseur, y
compris le répandage, la mise sous profil, le
compactage et toutes sujétions.
Type IIA avec additif en empierrement continu 0/32.
Fourniture et mise en oeuvre d’une fondation en
empierrement drainante selon l’article additionnel n°
2. avec épaisseur nominale de 35 cm, avec répandage
en couches de 20cm maximum, y compris le
compactage, le cylindrage et toutes sujétions.
Type II
Fourniture et mise en œuvre d'une fondation en sableciment
selon § E.4.3, y compris répandage en couches
de maximum 20 cm, mise sous profil, compactage,
couche de protection et toutes sujétions.
Fourniture et mise en œuvre d'une fondation en béton
maigre non armé d’un treillis en acier selon § E.4.4, y
compris répandage, mise sous profil, compactage,
couche de protection et toutes sujétions.
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
2418 m² ………… ………………… …………
363 m³ ………… ………………… …………
1596 m² ………… ………………… …………
582 m² ………… ………………… …………
2176 m³ ………… ………………… …………
291 m³ ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 9
Description des travaux V.H./ Q.P.
29. Fourniture et mise en œuvre d'une fondation en béton
maigre armé d’un treillis en acier selon § E.4.4, y
compris répandage, mise sous profil, compactage,
couche de protection et toutes sujétions.
30. Levering en plaatsing van een fundering uit poreus
mager beton volgens § E. 4.5. van het T.B. 2000,
dikte 20cm, inclusief het uitspreiden, profileren,
verdichten, de beschermlaag en alle bijkomende
werkzaamheden.
31.
1. Leveren en aanbrengen van een fundering van
zelfnivellerend beton voor het verankeren van
geprefabriceerde betonelementen volgens bijgevoegd
artikel nr.4, inclusief bekisten, spreiden, profileren en
alle bijbehorende werkzaamheden.
Zelfnivellerend beton.
2. Staal voor gewapend beton.
Leveren en aanbrengen van een fundering van schraal
beton met een stalen wapeningsnet volgens § E.4.4,
inclusief spreiden, profileren, verdichten, de
beschermingslaag en alle bijbehorende
werkzaamheden.
Fourniture et mise en oeuvre dune fondation en béton
maigre poreux selon le § E.4.5 du C.C.T. 2000 ,
d’une épaisseur de 20cm, y compris le répandage, la
mise sous profil, le compactage, la couche de
protection et toutes sujétions.
Fourniture et mise en œuvre d’une fondation en béton
autoplaçant pour le scellement d’éléments
préfabriqués en béton selon article additionel n° 4 y
compris coffrage, répandage, mise sous profil et toutes
sujétions.
Béton autoplaçant.
Acier pour béton armé.
Verhardingen Revêtements
KWS Hydrocarbonés
32. 1. Leveren en verwerken van een herprofileringslaag uit
omhulde materialen, inclusief het herprofileren en
aanwalsen, de levering en de verwerking van de
kleeflaag en alle bijkomende werkzaamheden.
Type AB 3 D – vermoedelijke dikte: 5 cm
Vermoedelijke oppervlakte per cm dikte
voor oppervlakken groter dan 200 m², alles
inbegrepen.
2. voor oppervlakken kleiner dan 200 m², alles
inbegrepen
Fourniture et mise en oeuvre d'une couche de
reprofilage en matériaux enrobés, y compris le
profilage et cylindrage, la fourniture et la mise en
oeuvre de la couche d'adhérence et toutes sujétions.
Type BB 3 D – épaisseur présumé : 5 cm
Surface présumée par cm d'épaisseur
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
242 m³ ………… ………………… …………
485 m² ………… ………………… …………
25 m³ ………… ………………… …………
484 kg ………… ………………… …………
pour des superficies supérieures à 200 m², tout
compris.
pour des superficies inférieures à 200 m², tout compris
2420 m² ………… ………………… …………
1210 m² ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 10
Description des travaux V.H./ Q.P.
33. 1. Leveren en verwerken van een herprofileringslaag uit
omhulde materialen, inclusief het herprofileren en
aanwalsen, de levering en de verwerking van de
kleeflaag en alle bijkomende werkzaamheden.
Type AB 3 C - dikte: 4 cm
Vermoedelijke oppervlakte per cm dikte
2.
voor oppervlakken groter dan 200 m², alles
inbegrepen.
voor oppervlakken kleiner dan 200 m², alles
inbegrepen
34. 1. Leveren en verwerken van een gesloten verharding
type AB 4 C, inclusief het voorafgaand reinigen, de
kleeflaag en alle bijkomende werkzaamheden.
(slijtlaag)
Dikte : 4 cm
Vermoedelijke oppervlakte per cm dikte
2.
voor oppervlakken groter dan 200 m², alles
inbegrepen.
voor oppervlakken kleiner dan 200 m², alles
inbegrepen.
35. 1. Leveren en verwerken van een herprofileringslaag of
slijtlaag uit omhulde materialen, inclusief het
herprofileren en aanwalsen, de levering en de
verwerking van de kleeflaag en alle bijkomende
werkzaamheden.
Type AB 3C
Fourniture et mise en oeuvre d'une couche de
reprofilage en matériaux enrobés, y compris le
profilage et cylindrage, la fourniture et la mise en
oeuvre de la couche d'adhérence et toutes sujétions.
Type BB 3 C - épaisseur : 4 cm
Surface présumée par cm d'épaisseur
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
pour des superficies supérieures à 200 m², tout
compris.
pour des superficies inférieures à 200 m², tout compris
16248 m² ………… ………………… …………
Fourniture et mise en oeuvre d’un revêtement fermé
type BB 4 C, y compris le nettoyage préalable,
couche d'adhérence et toutes sujétions. (couche
d’usure)
3868 m² ………… ………………… …………
Epaisseur : 4 cm
Surface présumée par cm d'épaisseur
pour des superficies supérieures à 200 m², tout
compris.
pour des superficies inférieures à 200 m², tout
16248 m² ………… ………………… …………
compris.
Fourniture et mise en oeuvre d'une couche de
reprofilage ou d’usure en matériaux enrobés, y
compris le profilage et cylindrage, la fourniture et la
mise en oeuvre de la couche d'adhérence et toutes
sujétions.
3868 m² ………… ………………… …………
Type BB 3C
2. Type AB 3D Type BB 3D
3. Type AB 4C Type BB 4C
97 t ………… ………………… …………
49 t ………… ………………… …………
97 t ………… ………………… …………

36.
37.
Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 11
Description des travaux V.H./ Q.P.
Betonstraatstenen Pavés en béton
1. Leveren van betonstraatstenen (Type A1 (22/11/8
cm)). met afgeschuinde kant en houder van het
BENOR-keurmerk voor wegen, tramzones, parkings,
voetgangersoversteekplaatsen en trottoirs. Straatkeien
van wit beton worden gebruikt voor de uitvoering van
markeringen.
Fourniture de pavés en béton(Type A1 (22/11/8 cm)).
chanfreinés certifiés BENOR pour voiries, zones
tram, parkings, passages piétons et trottoirs. Les pavés
en béton blanc sont utilisés pour l’exécution de
marquages.
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
Kleur te bepalen
Teinte à définir. 622 m² ………… ………………… …………
2. Leveren van betonnen straatstenen 20/20/8 cm, grijs Fourniture de pavés en béton, certifiés BENOR, gris,
met afgeschuinde kant en houder van het BENOR- 20/20/8 cm chanfreinés pour trottoirs
keurmerk voor trottoirs
800 m² ………… ………………… …………
3. Leveren van betonnen straatstenen 22/11/10 cm, grijs Fourniture de pavés en béton, certifiés BENOR, gris,
voorzien van afstandshouders van het type
22/11/10 cm gris pourvus d’écarteurs qui font partie
bestratingsproduct met drainageopeningen of met des produits de revêtement avec ouvertures de
verbrede voegen conform NBN EN1338 en NBN drainage ou joints élargis en conformité avec les
B21-311 en de PTV 122 ‘Bestratingsproducten van normes NBN EN1338 et NBN B21-311 et la PTV
beton voor waterdoorlatende grondbekledingen’ en “Produits de pavage en béton pour revêtements de
zijn BENOR (of equivalent) gecertificeerd.
sol perméables à l’eau” et sont certifiés BENOR (ou
équivalent). 387 m² ………… ………………… …………
1. Leggen van betonnen straatstenen overeenkomstig de Pose de pavés en béton conformément à l'article 10
aanduidingen van het artikel 10 van dit bestek du présent cahier spécial des charges y compris
inclusief straatlaag, bezanden, opvoegen, trillen, couche de pose, sablage, rejointoyage, vibrage, sciage
machinaal zagen, passtenen en alle bijbehorende
werkzaamheden
mécanique, pièces spécifiques et toutes sujétions
Standaard plaatsingstype
Appareillage standard 1422 m² ………… ………………… …………
2. Watergreppel breedte 20-22 cm Filet d’eau largeur 20-22 cm 622 m² ………… ………………… …………
G.S. Cijf./
S.G. Ch

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 12
Description des travaux V.H./ Q.P.
38. Leggen van betonnen straatstenen 22/11/10 cm, grijs
voorzien van afstandshouders van het type
bestratingsproduct met verbrede voegen op een laag
steenslag (split) 2/5 van 4 cm met voegvulling aan de
hand van hetzelfde materiaal, overeenkomstig de
aanduidingen van het bijgevoegd artikel 2 van dit
bestek, inclusief trillen, machinaal zagen, passtenen en
alle bijbehorende werkzaamheden, alle handenarbeid
en levering, voor een volledige werk, enz..., alles
inbegrepen
Standaard plaatsingstype
39.
40.
Betontegels Dalles en béton
1. Leveren en leggen met mortel van nieuwe tegels uit
geperst beton 30/30/6 cm, houder van het BENORkeurmerk,
overeenkomstig de aanduidingen van het
detailplan en het artikel 10 van dit bestek,
omvattende het leveren en leggen van 3 cm nieuw
zand en 2 cm alle handenarbeid en leveringen met
inbegrip van de uitvoering van de voor de
beplantingen bestemde insnijdingen volgens de
aanduidingen van het Bestuur , voor een volledig
werk, enz., alles inbegrepen
Leggen volgens plaatsingstype I (45°) plan 908
2. Idem plaatsingstype II (90°) plan 908
Pose de pavés en béton, certifiés BENOR, gris,
22/11/10 cm gris pourvus d’écarteurs aux joints élargis
sur une couche empierrement (concassage) 2/5 de 4
cm, au jointoiement avec au gravier concassé 2/5
conformément aux indications de l'article aditionnel 2
du présent cahier spécial des charges y compris
vibrage, sciage mécanique, pièces spécifiques et toutes
sujétions toute main-d'oeuvre et fournitures pour un
travail complet, etc., tout compris
Appareillage standard
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
387 m² ………… ………………… …………
Fourniture et pose au mortier de dalles neuves en
béton comprimé 30/30/6 cm, certifiés BENOR,
conformément aux indications du plan de détail et à
l'article 10 du présent cahier spécial des charges,
comprenant la fourniture et mise en oeuvre de 3 cm
de sable neuf et de 2 cm de mortier de ciment sous
le dallage, toute main-d'oeuvre et fournitures y
compris l'exécution des découpes destinées aux
plantations suivant les indications de
l'Administration pour un travail complet, etc., tout
compris
Appareillage Type I (45°) plan 908
Idem appareillage Type II (90°) plan 908
300 m² ………… ………………… …………
641 m² ………… ………………… …………
3. Idem watergreppel in halve tegelbreedte Idem filet d’eau en ½ dalles
25 m² ………… ………………… …………
1 Levering en plaatsing van soepele tegels volgens
bijgevoegd artikel nr 4.
Fourniture et pose de dalles souples selon les
préscriptions de l’article additionnel n°4 10 ………… ………………… …………
2 Levering en plaatsing van ribbeltegels volgens
bijgevoegd artikel nr 4.
Fourniture et pose de dalles striées selon les
préscriptions de l’article additionnel n°4 20 ………… ………………… …………
3 Levering en plaatsing van noppentegels volgens
bijgevoegd artikel nr 4.
Fourniture et pose de dalles à protubérance selon les
préscriptions de l’article additionnel n°4 10 ………… ………………… …………
Straatstenen uit natuurlijke steen Pavages en pierres naturelles
41. Levering ter plaatse van herbruikte straatstenen in
porfier overeenkomstig de beschrijvingen in artikel
nr. 13
42. 1. Levering ter plaatse van nieuwe platte stoepstenen,
overeenkomstig de beschrijvingen in artikel nr. 13
Dikte 8 tot 10 cm.
Fourniture au pied-d’oeuvre de pavés de rue de
remploi en porphyre conformes à l’article n° 13
Fourniture au pied-d’oeuvre de pavés platines de
trottoirs neuves conformes à l’article n° 13
Epaisseur 8 à 10 cm.
2988 m² ………… ………………… …………
8223 m² ………… ………………… …………

Posten/
Postes
2. Dikte 10 tot 12 cm.
3. Dikte 12 tot 14 cm.
Omschrijving der werken
Devis 13
Description des travaux V.H./ Q.P.
43. Aanbrengen van langwerpige teruggewonnen
straatkeien, inclusief straatlaag van zandcement,
aanstampen, trillen, opvoegen met verbeterde
cementmortelspecie en alle bijbehorende
werkzaamheden
Bestratingsverband : rechte rijen of
halfsteensverband.
44. Toeslag op de prijs van de vorige stelposten m.b.t.
bestratingen met vierkante of langwerpige keien voor
de vervanging van opvoegen met verbeterde
cementmortelspecie door het opvoegen met
bitumineuze mortel.
45.
1. Plaatsen van nieuwe “platines” vol en zat in de
verbeterde cementmortel geplaatst of op een
straatlaag van zandcement, inclusief opvoegen met
vochtwerende cementmortel met verbeterde hechting
en alle bijbehorende werkzaamheden.
Epaisseur 10 à 12 cm.
Epaisseur 12 à 14 cm.
Pose de pavés oblongs de réemploi, y compris
couche de pose en sable-ciment, damage, vibrage,
rejointoyage au coulis de mortier de ciment amélioré
et toutes sujétions.
Appareillage en rangées droites ou à joints alternés.
Supplément sur le prix des postes de pavages carrés ou
oblongs précédents, pour remplacement du
jointoiement au coulis mortier de ciment amélioré par
des joints au mortier bitumineux.
Pose de pavés "platines" nouveau à bain soufflant de
mortier de ciment amélioré ou sur couche de pose en
sable-ciment, y compris rejointoyage au mortier de
ciment hydrofuge et à adhérence améliorée et toutes
sujétions.
2. Idem met herbruikte “platines” Idem avec “platines” de remploi
46. Toeslag op de prijs van bestrating uit de vorige
stelposten, voor de uitvoering van het profiel van de
watergoot, inclusief straatlaag van verbeterde
cementmortel, opvoegen met vochtwerende
cementmortel met verbeterde hechting en alle
bijbehorende werkzaamheden.
De in rekening te brengen oppervlakte is de
oppervlakte van de straatgoot.
Supplément sur le prix des postes de pavages
précédents, pour la réalisation du profil des filets
d'eau, y compris couche de pose en mortier de ciment
amélioré, rejointoyage au mortier de ciment hydrofuge
et à adhérence améliorée et toutes sujétions.
La surface à prendre en compte est la surface du filet
d’eau.
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
514 m² ………… ………………… …………
1542 m² ………… ………………… …………
2988 m² ………… ………………… …………
68 m² ………… ………………… …………
10278 m² ………… ………………… …………
3463 m² ………… ………………… …………
513.9 m² ………… ………………… …………

47.
Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 14
Description des travaux V.H./ Q.P.
Verhardingen van geprefabriceerde
beton-elementen
1. Leveren en plaatsen van geprefabriceerde
2.
betonelementen met sinusoïdaal profiel voor de
uitvoering van op- en afritten van verkeersdrempels
en –plateaus. Deze elementen zijn zwart gekleurd in
de massa en voorzien van witte transversale en
longitudinale markering. De verankeringen, de
oplegelementen en de voegvullingen zijn inbegrepen
in de prijs. Element 2,40 m lengte, hoogteverschil
0,12 m.
Element 1,20 m lengte, hoogteverschil 0,12 m.
3. Element 0,85 m lengte, hoogteverschil 0,10 m
Diversen Divers
48. Het hoger of lager leggen van riooldeksels of van
schuifafsluiterkamers of gelijkaardige ter gelegenheid
van het herleggen van de stoepbestrating of voor de
verwezenlijking van een plateau, omvattende met
name het opbreken, de grondwerken voor het op het
aangeduide niveau te brengen en de metselwerken
onder het deksel met een dikte die berekend is om het
toekomstige peil van de herlegde stoep te bereiken,
met inbegrip van alle leveringen en handarbeid voor
een volledig werk
49. Verhoging van de riooldeksels of van sluitkamers of
gelijksoortige ter gelegenheid van de asfaltwerken van
de publieke weg, met inbegrip van de metselwerken
onder het deksel met een dikte berekend om het niveau
van de toekomstige asfaltbedekkingen te bereiken, alle
leveringen en handenarbeid voor een volledig werk,
alles inbegrepen
Riooldeksels, deksels voor toezichtputten of
gelijkaardige
Revêtements en éléments de béton
préfabriqués
Fourniture et pose d’éléments préfabriqués en béton
avec profil sinusoïdal, pour la réalisation de rampes
de plateaux et de ralentisseurs de vitesse.
Ces éléments sont colorés en noir dans la masse et
pourvus d’un marquage blanc transversal et
longitudinal. Les ancrages, la pose sur cales et le
scellement des joints sont inclus dans le prix.
Elément 2,40 m de longueur, dénivelé 0,12 m.
Elément 1,20 m de longueur, dénivelé 0,12 m.
Elément 0,85 m de longueur, dénivelé 0,10 m.
Rehaussement ou abaissement de taques d’égout ou
de chambres de vannes ou similaires à l’occasion du
repavage du trottoir ou la réalisation d’un plateau,
comprenant notamment le démontage, terrassements
pour mise au niveau prescrit et le maçonnage sous la
taque d’une épaisseur calculée pour atteindre le
niveau futur de trottoir ou de la chaussée repavé, y
compris toutes fournitures et mains-d’oeuvre pour un
travail complet
Rehaussement de taques d'égout ou de chambres de
vannes ou similaires à l'occasion de l'asphaltage d'une
voie publique, comprenant le maçonnage sous la taque
d'une épaisseur calculée pour atteindre le niveau du
futur tapis asphaltique, toutes fournitures et maind'oeuvre
pour un travail complet, tout compris.
taques d'égouts, des regards de visites ou similaires
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
22 m ………… ………………… …………
30 m ………… ………………… …………
30 m ………… ………………… …………
45 p ………… ………………… …………
45 p ………… ………………… …………

50.
51.
52.
Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 15
Description des travaux V.H./ Q.P.
1. Leveren en leggen van nieuwe dorpels,
keldervensters of kaders in arduin van alle
afmetingen , aan te passen aan de nodige lengten met
inbegrip van de werken voor sloping van oud
metselwerk en reconstructie, cementering,
opvoeging, op peil brengen, uitgravingen en alle
bijhorigheden
2. Dezelfde werken als in punt 1 van dit artikel maar
met herbruikdorpels en herbruikkaders van alle
afmetingen dus zonder levering
1. Leveren en leggen van kelderramen kleiner dan 0,25
m2 (vaste en uitneembare) met inbegrip van slopen
en herbouwen van het beschadigde metselwerk,
cementering, op peil brengen, opvoegen van ofwel
opengewerkte gietijzeren kaders en deksels, ofwel
gietijzeren kaders en deksels met inleg van glazen
stenen, alle grondwerken, handenarbeid en
leveringen, enz..., alles inbegrepen
2. Dezelfde werken als in sub 1 maar met kelderramen
tussen 0,25 m 2 en 0,5 m 2
3. Dezelfde werken als in sub 1 maar met kelderramen
tussen 0,5 m 2 en 1 m 2
1. Het hoger leggen van kelderramen kleiner dan 0,25
m2 van alle afmetingen en alle vormen omvattende
het metselwerk onder het kader van een op het peil
van het toekomstige voetpad te brengen berekende
dikte, alle handenarbeid en levering voor een
volledig werk, alles inbegrepen
2. Dezelfde werken als in sub 1 maar met kelderramen
tussen 0,25 m2 en 0,5 m2 3. Dezelfde werken als in sub 1 maar met kelderramen
groter dan 0,5 m2 en 1 m2 E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
Fourniture et pose de nouveaux linteaux, fenêtres de
cave ou encadrement de toutes dimensions en pierre
bleue à adapter aux longueurs nécessaires y compris
travaux de démolitions de maçonneries anciennes et
reconstruction ou adaptation de celle-ci, cimentage,
rejointoyage, mise à niveau, terrassements et toutes
sujétions.
60 p ………… ………………… …………
Travail identique décrit au avec linteaux et
encadrement de toutes dimensions de remploi donc
sans fourniture
Fourniture et pose de soupiraux inférieure à 0,25 m
242 p ………… ………………… …………
2
(fixes ou amovibles) y compris démolitions et
reconstruction de la maçonnerie dégradée,
cimentage, mise à niveau, rejointoyage soit de cadres
et couvercles en fonte ajourés, soit de cadre et
couvercles en fonte avec incrustation de pavés en
verre, terrassements, toute main-d'oeuvre et
fournitures, etc., tout compris
Travail identique décrit sub 1 avec soupiraux entre 0,
25 et 0,5 m
45 p ………… ………………… …………
2
Travail identique décrit sub 1 avec soupiraux entre 0,
5 et 1m
41 p ………… ………………… …………
2
Rehaussement de soupiraux en place inférieure à
0,25 m
30 p ………… ………………… …………
2 de toutes dimensions et de toute espèce
comprenant le maçonnage sous le cadre d'une
épaisseur calculée pour atteindre le niveau du futur
trottoir, toute main-d'oeuvre et fourniture, les
terrassements pour un travail complet, tout compris.
Travail identique décrit sub 1 avec soupiraux entre 0,
60 p ………… ………………… …………
25 et 0,5 m2 Travail identique décrit sub 1 avec soupiraux entre
100 p ………… ………………… …………
0,5 et 1m2 40 p ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 16
Description des travaux V.H./ Q.P.
Waterafvoer Evacuation des eaux
53. Levering en plaatsing van een draineerbuis voor de
waterdoorlatende verharding volgens bijgevoegd
artikel nr. 2 inclusief alle bijkomende
werkzaamheden.
54. Naar voor of achter verplaasten van gietijzeren
rioolkolken type « stad Brussel », met lage uitgang of
zijdelings van het bestaande profiel om hen in het
rechtgezet profiel in de nabijheid van het huidige te
herleggen, met inbegrip van het opbreken en
herleggen van de bestrating, de betonnen fundering
van de rioolkolken, zijdelingse steun in beton,
aanpassing van de aansluiting met de tegenwoordig
bestaande buizen naar de openbare verzamelriool, met
inbegrip van de aanvullende buizen en de
plaatsvervanging van de buizen die tijdens het
opbreken zouden zijn beschadigd ofwel waarvan de
sectie en/of de lengte niet een redelijke aansluiting
toelaten, uitgravingen, ophogingen, geglazuurde
gresbuizen 20, enz.. Het werk volledig beëindigd
55. Het hoger leggen van gietijzeren rioolkolken, type
« stad Brussel », met lage uitgang zijdelings van het
bestaande profiel, om hen in het rechtgezet profiel in
de nabijheid van het huidige te herleggen, met
inbegrip van het opbreken en herleggen van de
bestrating, het hoger leggen van de fundering in beton
van de rioolkolken, zijdelingse steun in beton, de
complementaire aansluiting met de tegenwoordig
bestaande buizen naar de openbare verzamelriool, met
inbegrip van de aanvullende buizen en de
plaatsvervanging van de buizen die tijdens het
opbreken zouden zijn beschadigd ofwel waarvan de
sectie en/of de lengte niet een redelijke aansluiting
toelaten, uitgravingen, ophogingen, geglazuurde
gresbuizen 20, enz... Het werk volledig beëindigd
Fourniture et mise en oeuvre d’un tuyau drainant
pour un revêtement drainant selon l’article
additionnel n° 2, y compris toutes sujétions.
Déplacement en avant ou en arrière d'avaloirs en
fonte type “ Ville de Bruxelles ” à sortie basse ou
latérale de leur profil existant, pour les replacer dans
le profil rectifié ou à proximité de celui-ci,
comprenant notamment dépavage et repavage,
démolition et reconstruction de la fondation en béton
des avaloirs, contrebutage en béton, adaptation du
raccordement à la tuyauterie existant actuellement
vers le collecteur public y compris les tuyaux en plus
et le remplacement des tuyauteries qui auraient été
dégradées à l'occasion du démontage ou dont la
section et/ou la longueur ne permettent pas un
raccordement rationnel, déblais, terrassements et
remblais, tuyauteries 20 en grès vernissé, toute
main d’oeuvre, toute fourniture, etc. Le travail
complètement terminé
Rehaussement d'avaloirs en fonte existant type
“ Ville de Bruxelles ” à sortie basse ou latéral de leur
profil existant, pour les replacer dans le profil rectifié
ou à proximité de celui-ci, comprenant notamment
dépavage et repavage, rehaussement de la fondation
en béton des avaloirs, contrebutage en béton,
raccordement complémentaire à la tuyauterie existant
actuellement vers le collecteur public y compris les
tuyaux en plus et le remplacement des tuyauteries qui
auraient été dégradées à l'occasion du démontage ou
dont la section et/ou la longueur ne permettent pas un
raccordement rationnel, terrassements, déblais et
remblais, tuyauteries 20 en grès vernissé, toute
main d’oeuvre, toute fourniture, etc. Le travail
complètement terminé
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
967 m ………… ………………… …………
10 p ………… ………………… …………
20 p ………… ………………… …………

56.
57.
Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 17
Description des travaux V.H./ Q.P.
1. Het leveren en aanbrengen van nieuwe gietijzeren
rioolkolken "type Brussel " overeenkomstig de
aanduidingen van het artikel 14, met inbegrip van de
grondwerken, de levering en plaatsing van mager
beton, alles inbegrepen
2. De aansluiting van de nieuwe rioolkolk met de
straatriool, met inbegrip van het leveren en leggen van
geglazuurde gresbuizen 20 overeenkomstig het
artikel 9 van de technische voorschriften van dit
bestek, de aansluiting met de straatriool door middel
van een door een motor aangevoerde boormachine, de
nodige grondwerken, enz..., alles inbegrepen
1. Op niveau brengen van bestaande waterafvoerpijpen
in de trottoirs, met aanpassing in de lengte, inclusief
funderingsbeton C 16/20, vastzetting en alle
bijbehorende werkzaamheden.
2. Leveren en plaatsen van nieuwe gietijzeren
waterafvoerpijpen.
Ze moeten van hetzelfde type zijn als de recuperatiewaterafvoerpijpen
en/of voldoen aan de technische
voorschriften van het voetpadenreglement (laatste
uitgave) van de Gemeente Elsene, inclusief de
grondwerken, de funderingsmortel, het vastzetten, de
aanpassingen aan de huizen en alle bijbehorende
werkzaamheden.
Fourniture et pose d'avaloirs neufs type de Bruxelles
en fonte à sortie basse ou latérale répondant aux
indications de l'article 14, comprenant notamment les
terrassements, la fourniture et mise en oeuvre de
béton maigre, tout compris
Raccordement d’avaloir neuf ou de remploi à l'égout
public, y compris la fourniture et la pose de tuyaux
20 en grès vernissé conformément aux prescriptions
de l'article 9 des clauses techniques du présent cahier
spécial des charges, le raccordement au collecteur
public au moyen d'une machine à forer commandée
par moteur, les terrassements nécessaires, etc. tout
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
112 p ………… ………………… …………
compris 519 m ………… ………………… …………
Mise à niveau de gargouilles existantes en trottoir,
avec adaptation en longueur, y compris béton de
fondation C 16/20, calages et toutes sujétions.
Fourniture et pose de gargouilles neuves en fonte.
Elles seront du même type que les gargouilles de
réemploi et/ou elles répondront aux prescriptions
techniques du règlement sur les trottoirs (dernière
édition) de la Ville de Bruxelles, y compris
terrassements, mortier de fondation, calages,
adaptations aux maisons et toutes sujétions.
44 p ………… ………………… …………
30 p ………… ………………… …………

58.
59.
Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 18
Description des travaux V.H./ Q.P.
Lijnvormige elementen Eléments linéaires
Kantstenen Bordures
Kantstenen uit beton Bordures en béton
1. Leveren en leggen van nieuwe rechte kantstenen
15/17/27in blauwe kunsteen behouwd en
gebouchardeerd zonder pin en gat op een fundering
uit beton C, overeenkomstig de aanduidingen van het
detailplan en van het artikel 12 van dit bestek,
omvattende de eventuele grondwerken en afbraak
voor het op voorgeschreven peil brengen, fundering
inbegrepen, uitvoeren van deze fundering , het
wegnemen, vervoer en opruimen van de metsel- of
betonwerkblokken evenals de overtollige gronden en
oude materialen buiten het publiek domein op de
door de aannemer uitgekozen stortplaats en op zijn
kosten, alle handenarbeid en leveringen,
heropvoegen en alle insnijdingen voor een volledige
werk, enz..., alles inbegrepen
2. Dezelfde werken als beschreven punt 1 van dit
artikel, doch met rechte kantstenen 18/20/27, alles
inbegrepen
1.
2.
1. Dezelfde werken als beschreven in de vorige
stelposten,, doch met gebogen kantstenen 15/17/27,
alles inbegrepen
Straal 1m
Fourniture et pose de bordures neuves droites
15/17/27 en pierre bleue reconstituée taillée et
bouchardée sans bouton et boutonnière sur massif en
béton C, conformément aux indications du plan de
détail et à l'article 12 du présent cahier spécial des
charges, comprenant notamment terrassements et
démolitions éventuelles en vue de la mise au niveau
prescrit, fondation comprise, exécution de ladite
fondation, enlèvement, transport et évacuation des
massifs en maçonnerie ou en béton ainsi que des
terres et vieux matériaux en excès en un lieu hors du
domaine public au choix de l'entrepreneur et aux
frais exclusifs de ce dernier, toute main d'oeuvre et
fournitures, rejointoyage, toutes découpes, etc., tout
compris
Travail identique à celui décrit sub point 1 de cet
article mais avec des bordures droites 18/20/27, tout
compris
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
5138 m ………… ………………… …………
841 m ………… ………………… …………
Travail identique à celui décrit dans les postes
précédents mais avec des bordures courbes15/17/27,
tout compris
Rayon 1 m 10 m ………… ………………… …………
2. Straal 3 m Rayon 3 m 15 m ………… ………………… …………
3. Straal 5 m Rayon 5 m 100 m ………… ………………… …………
4. Straal 6,5 m Rayon 6,5 m 300 m ………… ………………… …………
5. Straal 8 m Rayon 8 m 50 m ………… ………………… …………
1. Dezelfde werken als beschreven in de vorige
stelposten,, doch met gebogen kantstenen 18/20/27,
alles inbegrepen
Travail identique à celui décrit dans les postes
précédents mais avec des bordures courbes18/20/27,
tout compris
Straal 1m
Rayon 1 m 10 m ………… ………………… …………
2. Straal 3 m Rayon 3 m 15 m ………… ………………… …………
3. Straal 5 m Rayon 5 m 20 m ………… ………………… …………
4. Straal 6,5 m Rayon 6,5 m 20 m ………… ………………… …………
5. Straal 8 m Rayon 8 m 10 m ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 19
Description des travaux V.H./ Q.P.
Kantstenen uit blauwe hardsteen Bordures en pierre bleue
60. Dezelfde werken als beschreven in de vorige
stelposten, , doch met rechte kantstenen 15/17/27 uit
blauwe hardsteen, alles inbegrepen
61. Dezelfde werken als beschreven in de vorige
stelposten,, doch met blauwe rechte kantstenen
18/20/27 uit arduin, alles inbegrepen
62. Dezelfde werken als beschreven in de vorige
stelposten,, doch met blauwe gebogen kantstenen
15/17/27 uit arduin, alles inbegrepen
63. Dezelfde werken als beschreven in de vorige
stelposten, , doch met blauwe gebogen kantstenen
18/20/27 uit arduin, alles inbegrepen
64. Leggen van blauwe herbruikte kantstenen uit arduin
van alle afmetingen en alle vormen op een fundering
uit beton C, overeenkomstig de aanduidingen van het
detailplan en het artikel 12 van dit bestek,
beschikbaar bij de gemeentelijke opslagplaats of bij
alle elke plaats in de Gemeente, omvattende de
eventuele grondwerken en afbraak voor het op
voorgeschreven peil brengen, fundering inbegrepen,
sorteren van de kantstenen op de gemeentelijk
opslagplaats, laden, vervoer en lossen van de
herbruikte kantstenen op elke plaats van de
Gemeente, uitvoering van de fundering, wegnemen,
vervoer en opruimen van de metsel- of
betonwerkblokken evenals de overtollige gronden en
oude materialen op de door de aannemer uitgekozen
plaats buiten het publiek domein en op zijn kosten,
heropvoegen, alle handenarbeid en leveringen, alle
insnijdingen, enz..., alles inbegrepen
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
Travail identique à celui décrit dans les postes
précédents mais avec des bordures en pierre bleue
naturelle droites 15/17/27, tout compris
Travail identique à celui décrit dans les postes
précédents mais avec des bordures en pierre bleue
1625 m ………… ………………… …………
naturelle droites 18/20/27, tout compris
Travail identique à celui décrit dans les postes
précédents mais avec des bordures en pierre bleue
naturelle courbes 15/17/27, tout compris
300 m ………… ………………… …………
Travail identique à celui décrit dans les postes
précédents mais avec des bordures en pierre bleue
naturelle courbes 18/20/27, tout compris
Pose de bordures de remploi de toutes dimensions et
de toutes formes en pierre bleu naturelle sur massif
en béton C, conformément aux indications du plan de
détail et à l'article 12 du présent cahier spécial des
charges, disponibles au dépôt communal ou à tout
autre endroit de la Commune, comprenant
notamment terrassements et démolitions éventuelles
en vue de la mise au niveau prescrit, fondation
comprise, triage des bordures du dépôt communal
chargement, transport et déchargement des bordures
de remploi en tout endroit de la Commune, exécution
de ladite fondation, enlèvement, transport et
évacuation des massifs en maçonnerie ou en béton
ainsi que des terres et vieux matériaux en excès en
un lieu hors du domaine public au choix de
l'entrepreneur et aux frais exclusif de ce dernier,
rejointoyage, toute main d'oeuvre et fournitures,
toutes découpes etc., tout compris
Watergoten en kantstroken Filets d’eau et bandes de contrebutage
65. Levering en plaatsen van nieuwe rechte kantstenen
15/25/100 in getrild beton, op een fundering in
mager beton, alle handenarbeid en leveringen, enz.
voor een volledig werk
66. Dezelfde werken als beschreven in de vorige
stelposten, doch met gootbanden 100/45/30-15 in
gladde blauwe betonnen kunsteen, alles inbegrepen
Fourniture et pose de bordure neuves droites
15/25/100 en béton vibré, sur une fondation en béton
maigre, toutes mains-d’œuvre et fournitures, etc…,
tout compris
600 m ………… ………………… …………
150 m ………… ………………… …………
30 m ………… ………………… …………
3271 m ………… ………………… …………
Travail identique à celui décrit dans les postes
précédents mais avec des bordures filet-d’eau
100/45/30-15 en béton de pierre bleue reconstituée
lisse, tout compris 100 m ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 20
Description des travaux V.H./ Q.P.
67. Dezelfde werken als beschreven in de vorige
stelposten,, doch met betonnen kantstenen
1x0,05x0,20m, alles inbegrepen
Straatgoten van gietasfalt voor wegen volgens §
68.
H.4.van het TB 2000
1. Leveren en verwerken van gietasfalt voor wegen
Type MA 4 voor straatgoten, inclusief schoonmaken
van de ondergrond, drogen met een brander en alle
bijbehorende werkzaamheden.
Dikte 30 mm
2. Dikte 40 mm
69. Leveren en verwerken van gietasfalt voor wegen Type
MA 4 voor op hoogte brengen en profileren van een
ondergrond die op de bouwplaats aanwezig was
voordat het betrokken werk wordt uitgevoerd,
inclusief schoonmaken van de ondergrond, drogen met
een brander en alle bijbehorende werkzaamheden.
70. Behandeling van stortnaden en voegen met een eerder
aangebrachte verharding of dito lijnvormig element of
toebehoren van de weg.
71.
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
Travail identique à celui décrit dans les postes
précédents mais avec des bordures en en béton
1x0,05x0,20m, tout compris
Filets d’eau en asphalte coulé routier, selon § H.4 du
100 m ………… ………………… …………
CCT 2000
Fourniture et mise en œuvre d’asphalte coulé routier
Type MA 4 pour filets d’eau, y compris nettoyage du
support, séchage au chalumeau et toutes sujétions.
Epaisseur 30 mm
Epaisseur 40 mm
Samenhangende werken Travaux connexes
1. Uitvoering van verschillende samenhangende
werken, met inbegrip van de levering en plaatsing
van de materialen
schraal beton C 16/20,
Fourniture et mise en œuvre d’asphalte coulé routier
Type MA 4 pour mise à niveau et reprofilage d’un
support préexistant aux travaux faisant l’objet du
chantier, y compris nettoyage du support, séchage au
chalumeau et toutes sujétions.
Traitement de joints de reprise et joints avec un
revêtement, un autre élément linéaire ou un accessoire
de voirie préalablement posé.
526 m² ………… ………………… …………
263 m² ………… ………………… …………
484 m² ………… ………………… …………
49 m ………… ………………… …………
Réalisation d'ouvrages connexes et de travaux divers
y compris la fourniture et mise en oeuvre des
matériaux.
béton maigre C 16/20 161 m³ ………… ………………… …………
2. Beton C 30/37 Béton C 30/37
51 m³ ………… ………………… …………
3. Beton C 40/50 Béton C 40/50
20 m³ ………… ………………… …………
4. Stalen wapeningen met verbeterde aanhechting van Armatures en acier à adhérence améliorée de la
BE 500 kwaliteit
qualité BE 500 150 kg ………… ………………… …………
5. Metselwerken uit nieuwe bakstenen Maçonnerie de briques neuves
8 m³ ………… ………………… …………
6. Mortelcementbepleistering van 15 mm dikte Enduit au mortier de ciment d'une épaisseur de 15
7. Levering en plaatsing van gestabiliseerd zand
mm
Fourniture et mise en oeuvre de sable stabilisé
8 m² ………… ………………… …………
18 m³ ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 21
Description des travaux V.H./ Q.P.
8. Levering van dolomietsteenslag 0/5mm, met mooie
gele tint, omvattend met name het uitstrooien, het
aanstampen en elk werk nodig voor een
onberispelijke plaatsing, enz…,voor een volledig
werk
9. Levering van steenslag met continue granulometrie
met een dikte van 0,25 m omvattend met name het
uitstrooien, het inwalsen en elk werk nodig voor een
onberispelijke plaatsing, enz…,voor een volledig
werk
Signalisatie, verlichting en
markeringen
Signalisation, éclairages et marquages
Signalisatie Signalisation
72. Opbreken, afbreken en verwijderen van een bestaande
steunpaal met zijn bord(en), inclusief opbreken van de
borden in verband met de paal, vervoer en opslag van
de borden, steunpalen, bevestigingsbeugels en bouten
en moeren, herstellen van de oppervlakteverharding,
inclusief het ophogen van het grondoppervlak
verwijdering van alle puin en afval buiten het
openbare domein en alle bijbehorende
werkzaamheden.
73. Plaatsing van een steunpaal
De plaatsing van een steunpaal omvat het opbreken
van de oppervlakteverharding, de graafwerken en of
boring tot de diepte vereist om de verticale stabiliteit
van de steunpaal te waarborgen, ongeacht de aard van
de grond, de lengte van de steunpaal in de grond, het
funderingsbeton, het wegruimen en verwijderen van
het puin, inclusief alle bijbehorende werkzaamheden.
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
Fourniture de gravier dolomie composé d’éléments
calibrés de 0 à 5 mm, de belle teinte jaunâtre,
comprenant notamment l’épandage, le damage et
toute opération nécessaire à un comportement
parfait, etc…, le travail entièrement terminé
Fourniture et pose d’un empierrement à granulité
continue d’une épaisseur de 0,25 m, comprenant
notamment l’épandage, le cylindrage et toute
opération nécessaire à un comportement parfait,
7 t ………… ………………… …………
etc…, le travail entièrement terminé 25 m² ………… ………………… …………
Démontage, démolition et enlèvement d’un poteau
support existant avec son ou ses panneau(x), y compris
démontage des panneaux en rapport avec poteau,
transport et mise en dépôt des panneaux, poteaux
supports, colliers de fixation et boulonnerie, remise en
état du revêtement de surface, y compris remblaiement
sous la forme évacuation de tous débris et déchets en
dehors du domaine public et toutes sujétions.
Pose d’un poteau support
La pose du poteau support comprend le démontage des
revêtements de surface, les travaux de terrassement et
ou forage jusqu’à une profondeur nécessaire pour
assurer la stabilité verticale du poteau support, quelle
que soit la nature du sol, la longueur du poteau support
incluse dans le sol, le béton de fondation, l’enlèvement
et l’évacuation des déchets, y compris toutes sujétions.
30 p ………… ………………… …………
30 p ………… ………………… …………

74.
75.
Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 22
Description des travaux V.H./ Q.P.
Verlichting Eclairage
1. Leveren en plaatsen van niet-drainerende buizen
(kokers) volgens § C.23.5 voor de doorvoer van kabels
en leidingen, inclusief de nodige grondwerken,
fundering en aanvullingen met zandcement,
trekdraden, volgieten van de voegen, aanbrengen van
merktekens en alle bijbehorende werkzaamheden,
alsook het opstellen van een plan waarop de kokers
zijn aangegeven.
Het niveau van de sleuven ligt – 0,80 m onder het
lengteprofiel.
Betalingswijze : 100 % bij het overhandigen van de
positiebepalingsplannen.
Kokers uit PP diameter 110 mm
2. Kokers uit PP diameter 125 mm
3. Kokers uit PP diameter 160 mm
4. Soepele kokers uit polyethyleen op rol diameter 110
mm
5. Soepele kokers uit polyethyleen op rol diameter 160
mm
6. Toeslag op de prijs van de vorige stelposten voor
leveren en plaatsen van meerdere kokers in een zelfde
sleuf.
Leveren en verwerken van beton C 30/37 voor sokkels
van openbare-verlichtingspalen te plaatsen in volle
grond, inclusief schroefstangen uit inox voor
verankeringen, levering en plaatsing van kokers,
uitgravingen en ophogingen en alle bijbehorende
werkzaamheden.
Fourniture et pose de tuyaux non drainants (gaines)
selon § C.23.5 pour passage de câbles et conduites, y
compris terrassements nécessaires, fondation et
remblais au sable-ciment, fils de tirage, colmatage des
joints, repérages et toutes sujétions, ainsi que
l'établissement d'un plan de repérage des gaines.
Le niveau des fouilles est de – 0,80 m sous le profil en
long.
Mode de paiement : 100 % à la remise des plans de
repérage
Gaines PP diamètre 110 mm
Gaines PP diamètre 125 mm
Gaines PP diamètre 160 mm
Gaines souples polyéthylène en rouleau diamètre de
110 mm
Gaines souples polyéthylène en rouleau diamètre de
160 mm
Supplément sur le prix des postes précédents pour
fourniture et pose de gaines multiples dans la même
fouille.
Fourniture et mise en œuvre de béton C 30/37 pour
socles de poteaux d'éclairage public à placer en pleine
terre, y compris tiges filetées en inox pour ancrages,
fourniture et pose de gaines, déblais et remblais et
toutes sujétions.
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
20 m ………… ………………… …………
20 m ………… ………………… …………
20 m ………… ………………… …………
97 m ………… ………………… …………
97 m ………… ………………… …………
242 m ………… ………………… …………
11 m³ ………… ………………… …………

76.
77.
78.
79.
80.
81.
82.
Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 23
Description des travaux V.H./ Q.P.
Horizontale signalisatie Signalisation horizontale
Voorbereidende werken Travaux préparatoires
Verwijderen van wegmarkeringen van alle aard
door hoge druk waterstraler, inclusief het
verwijderen van alle afval en alle bijbehorende
werkzaamheden.
Verwijderen van wegmarkeringen van alle aard
door affrezen , inclusief het verwijderen van
alle afval en alle bijbehorende werkzaamheden.
Verfmarkeringen Marquages peints
Alle « continue » markeringen (lengte > 10 m et
breedte 10m et
largeur 10 m et
breedte 10m et
largeur

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 24
Description des travaux V.H./ Q.P.
84. Leveren en verwerken van verbeterde grond voor
boomkuilen overeenkomstig het artikel 17 van het
bestek.
Vastdrukken aan de voeten, eventueel begieten.
De mengeling gebeurt in aanwezigheid en onder, het
toezicht van een afgevaardigde van de Leidende
Ambtenaar in een door de Aannemer voorgestelde
opslagplaats.
Het aanvullen van de kuilen gebeurt in lagen van
30cm
85. Uitgraven en verwijderen van bestaande bomen met
het oog op het herplanten, inclusief het voorlopig
planten en/of de voorlopige opslag, snoeien, de
signalisatie en alle bijbehorende werkzaamheden
86. Herplanten van de gerecupereerde bomen in de
bouwplaats, inclusief bemesting, uitgraving,
steunpalen en ophoging met teelaarde van de kuilen en
alle bijbehorende werkzaamheden.
87. Aanleg van boomkuil in de rijweg, overeenkomstig
het artikel 17 van het bestek met inbegrip van het
leveren en leggen van steunen, het leveren en leggen
van draineerbuizen 8 cm, het leveren en plaatsen
van de boordstenen beschreven hierboven volgens
het plan 1168b en alle bijhorigheden, alles
inbegrepen
88. Aanleg van boomkuil in het voetpad,
overeenkomstig het artikel 17 van het bestek met
inbegrip van het leveren en leggen van steunen, het
leveren en leggen van draineerbuizen 8 cm, het
leveren en plaatsen van de boordstenen beschreven
hierboven volgens het plan 910b en alle
bijhorigheden, alles inbegrepen
89. Levering en aanplanting van hoogstammige bomen
type Platanus x acerifolia met een omtrek van 18-
20 cm op 1 m boven de kraag, overeenkomstig het
artikel 17 van het bestek
90. Levering en aanplanting van hoogstammige bomen
type Platanus x acerifolia met een omtrek van 50-
65 cm op 1 m boven de kraag, overeenkomstig het
artikel 17 van het bestek met architecturale snoei (in
vorm van “kattekop”)
Fourniture et mise en œuvre de terre améliorée pour
fosses de plantation conformément à l'article 17.
Tassement aux pieds, arrosage éventuel.
Le mélange est exécuté en présence et sous le
contrôle d'un délégué du fonctionnaire dirigeant dans
un dépôt proposé par l'entrepreneur.
Le remblai des fosses se fait par couches de 30cm
Déblayage et enlèvement d’arbres existants en vue de
la replantation, y compris plantation temporaire et/ou
stockage temporaire, taille, signalisation et toutes
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
59 m³ ………… ………………… …………
sujétions 25 ………… ………………… …………
Replantation des arbres récupérés dans le chantier, y
compris fumure, déblai et remblai avec terre arable des
fosses, tuteurage et toutes sujétions.
Aménagement de fosse d’arbre dans la chaussée
conformément à l'article 17 du cahier spécial des
charges, y compris la fourniture et pose de tuteurs,
fourniture et pose de tuyau de drainage de 8 cm, la
fourniture et pose des bordures décrites ci-dessus
selon le plan 1168b et toutes sujétions, tout compris
Aménagement de fosse d’arbre dans le trottoir
conformément à l'article 17 du cahier spécial des
charges, y compris la fourniture et pose de tuteurs,
fourniture et pose de tuyau de drainage de 8 cm, la
fourniture et pose des bordures décrites ci-dessus
selon le plan 1168b et toutes sujétions, tout compris
25 p ………… ………………… …………
97 p ………… ………………… …………
49 p
Fourniture et plantation d'arbres à haute tige type
Platanus x acerifolia avec une une circonférence de
18 - 20 cm à 1 m au-dessus du collet conformément à
l'article 17 du cahier spécial des charges
Fourniture et plantation d'arbres à haute tige type
Platanus x acerifolia avec une une circonférence de
50 - 65 cm à 1 m au-dessus du collet conformément à
l'article 17 du cahier spécial des charges tailles
97 p ………… ………………… …………
architecturées (en « tête de chat »), 5 p ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 25
Description des travaux V.H./ Q.P.
Landschapsinrichting Aménagement paysagiste
91. Herplaatsen of plaatsen van bolders, antiparkeerpalen,
houten palen, parkeerautomaten, vuinisbakken, enz.,
inclusief eventueel boren in de verharding, nodige
grondwerken, fundering uit beton C 16/20, herplaatsen
van kettingen en alle bijbehorende werkzaamheden
92.
1. Het leveren en leggen van anti-parkeerpalen, « type
Elsene » klein rekgietijzeren model van 60 cm,
overeenkomstig de aanduidingen van het detailplan
en van het artikel 15 van dit bestek, met inbegrip
van de eventuele uitgravingen en ophogingen, het
boren van de stoepen, 200mm, diepte 35 cm,
plaatsing van het verankeringsbeton en de
bewapening, de bevestigingen, metallisatie, het
verven, het wegnemen, vervoer en opruimen van
overtollige gronden en oude materialen, alle
handenarbeid en levering, voor een volledig werk,
enz..., alles inbegrepen
2. idem maar met gietijzeren paaltjes van het type
« Ukkel », klein model, 250mm, diepte 38 cm
3. idem maar met gietijzeren paaltjes van het type
« Stad Brussel », klein model, 75mm, diepte 38
cm
93. Het leveren en leggen van houten palen type Azobe
donker bruin van 14x14 en 140 cm hoog,
overeenkomstig de aanduidingen van dit bestek,
omvattende de grondwerken, het wegnemen, het
vervoer en de verwijdering van de overtollige oude
materialen en gronden, het boren van de stoepen,
200, diepte 70 cm, plaatsing van het
verankeringsbeton, heropvoegen met mortel, alles
inbegrepen
Repose ou pose de bollards, potelets de dissuasion,
poteaux en bois, horodateurs, poubelles etc..., y
compris forage éventuel dans le revêtement,
terrassements nécessaires, fondation en béton C 16/20,
repose des chaînes et toutes sujétions.
Fourniture et pose de potelets de dissuasion “ type
Ixelles ”, petit modèle en fonte ductile hauteur 60
cm conforme aux indications du plan de détail et de
l'article 15 du présent cahier spécial des charges, y
compris les déblais et remblais éventuels, le forage
du trottoirs, 200mm, prof. 35 cm, fourniture et
mise en oeuvre du béton de scellement et armatures,
les fixations, la métallisation, peinture, l'enlèvement,
le transport et l'évacuation des terres et vieux
matériaux en excès, toute main-d'oeuvre et fourniture
pour un travail complet, etc., tout compris
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
59 p ………… ………………… …………
883 p ………… ………………… …………
idem avec potelets en fonte type “ Uccle ” petit
modèle, 250 mm, prof. 38 cm
idem avec potelets en fonte type “ Ville de
Bruxelles ” petit modèle, 75 mm, prof. 38 cm
11 p ………… ………………… …………
Fourniture et pose de potelets en bois type Azobe
brun foncé de 14x14 et de 140 cm de hauteur,
conformément à l’art. 15 du présent cahier de
charges, comprenant le terrassement, l'enlèvement, le
transport et l'évacuation des terres et vieux matériaux
en excès, forage 200, prof. 70 cm dans les
trottoirs, mise en oeuvre du béton de scellement,
rejointoyage au mortier, tout compris
6 p ………… ………………… …………
10 p ………… ………………… …………

94.
95.
Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 26
Description des travaux V.H./ Q.P.
1. Leveren en plaatsen van decoratieve hekken, type Sint
Andrieskruis, met vierkantige buisprofielen met
volgende secties :
- verticale profielen 60 x 60 x min. 4 mm
- horizontale liggers 40 x 40 x min. 4 mm
- binnenste kruis 30 x 30 x min. 3,2 mm.
In het centrum een ronde schijf diameter 100 mm en 4
mm dikte.
Hoogte boven de grond 880 mm.
Diepte in de grond 220 mm minimum.
Afwerking : zandstralen volgens de norm SAE 2,5 ;
galvanisatie min 40µ ; poedercoating min 150µ en
kleur ‘RAL te bepalen’.
Vaste hekken, lengte element + 830 mm.
2. Vaste hekken, lengte element + 1630 mm.
3. Verwijderbare hekken lengte element + 830 mm.
4. Verwijderbare hekken lengte element + 1630 mm.
1. Leveren en plaatsen van fietssteunen “type B” in
buizen van gegalvaniseerd staal diameter 50 mm,
wanddikte 3 mm, inclusief eventuele boren in de
verharding, grondwerken, plaatsingsmortel en alle
bijbehorende werkzaamheden.
- totale hoogte 1.000 mm
- hoogte boven verharding 650 mm
- breedte 600 mm.
Afwerking : zandstralen volgens de norm SAE 2,5 ;
galvanisatie min 40µ ; poedercoating min 150µ en
kleur ‘RAL te bepalen’
Fourniture et pose de barrières décoratives type Croix
Saint-André, en tubes carrés avec les sections
suivantes :
- profils verticaux 60 x 60 x min. 4 mm
- barres horizontales 40 x 40 x min. 4 mm
- croisillon interne 30 x 30 x min. 3,2 mm.
Au centre un disque de diamètre 100 mm et 4 mm
d’épaisseur.
Hauteur hors-sol 880 mm.
Profondeur dans le sol 220 mm minimum.
Finition : grenaillage selon la norme SAE 2,5 ;
galvanisation min 40µ ; poudrage électrostatique min.
150µ et couleur ‘RAL à définir’.
Barrières fixes, longueur d’élément + 830 mm.
Barrières fixes, longueur d’élément + 1630 mm.
Barrières amovibles, longueur d’élément + 830 mm.
Barrières amovibles, longueur d’élément + 1630 mm.
Fourniture et pose d’appuis vélos “type B” en tubes
d’acier galvanisé de diamètre 50 mm, épaisseur 3
mm, y compris forage éventuel dans le revêtement,
terrassements, mortier de pose et toutes sujétions.
- hauteur totale 1.000 mm
- hauteur hors-sol 650 mm
- largeur 600 mm.
Finition : grenaillage selon la norme SAE 2,5 ;
galvanisation min 40µ ; poudrage électrostatique
min. 150µ et couleur ‘RAL à définir’
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
G.S. Cijf./
S.G. Ch
25 p ………… ………………… …………
25 p ………… ………………… …………
5 p ………… ………………… …………
5 p ………… ………………… …………
50 p ………… ………………… …………
2. Idem “type A” Idem “type A” 4 p ………… ………………… …………
96. 1. De levering en plaatsing van een vierkante La fourniture et la pose de grille d’arbres carrée (1m
boomgrille (1m x 1m) met cirkelvormige x 1m) à ouverture circulaire (Ø 0,5 m) conçue en
binnenuitsparing (Ø 0,5 m) uitgevoerd in meerdere plusieurs parties pourvue d’ un système antivol avec
stukken met diefstalbeveiligingssysteem met sleutel un accès rapide par clé en fonte nodulair, y compris
voor een gemakkelijke toegang in nodulair gietijzer, support en acier galvanisé à chaud, cadre en béton
inclusief steun uit thermisch verzinkt staal, kader uit préfabriqué ou coulé sur place, mortier de pose,
prefabbeton of uit ter plaatse gestort beton, rejointoyage, réglage et mise à niveau et toutes
plaatsingsmortel, opvoegen, regelen en op niveau
brengen en alle bijbehorende werkzaamheden volgens
§ K.7.2. van het TB 2000
sujétions, selon § K.7.2 du CSC 2000
120 p ………… ………………… …………

Posten/
Postes
Omschrijving der werken
Devis 27
Description des travaux V.H./ Q.P.
E.P. Cijf./
P.U. Ch.
P.U. Lettres/
E.P. Letters
2. Idem formaat 1,8mx1,8m met 0,9 m uitsparing Idem format 1,8mx1,8m avec 0,9 m ouverture 5 p ………… ………………… …………
GEDEELTELIJK BEDRAG TOTAL PARTIEL ………… ………………… …………
97. Bijdrage aan het OCW (0,8% van het hiervoor Redevance au C.R.R. (0,8% du total partiel ci avant)
gedeeltelijke bedrag)
………… ………………… …………
NETTO TOTAAL BEDRAG DER WERKEN MONTANT TOTAL NET DES TRAVAUX ………… ………………… …………
98. Bedrag van de BTW (21% van het hierboven bedrag) Montant de la TVA (21% du montant total net ci
avant)
………… ………………… …………
BRUTO TOTAAL DER WERKEN MONTANT TOTAL BRUT DES TRAVAUX
Fait à . . . . . . . . . ., le . . . . . . . .
Opgemaakt , op
Le Soumissionnaire, Cachet de la Firme
De Inschrijver, Stempel van de firma
(signature) (handtekening)
G.S. Cijf./
S.G. Ch

Devis 28
COMMUNE D'IXELLES
- : - C.S.C. 2011-283
TRAVAUX PUBLICS
- : -
3ème Direction
Service Revêtements, Egouts
et Plantations
HERAANLEG VAN VERSCHILLENDE STRATEN GELEGEN OP HET GEBIED VAN DE GEMEENTE ELSENE–
NIET-GESUBSIDIËERD PROGRAMMA 2011 /REAMENAGEMENT DE DIVERSES VOIRIES SITUEES SUR LE
TERRITOIRE DE LA COMMUNE D'IXELLES–PROGRAMME NON-SUBVENTIONNE 2011
Poste Description
Travaux Préparatoirs
METRE ESTIMATIF
Quantités
Présumés Unité
Prix
Unitaire Sommes
1 Mise à disposition de panneaux d'info p 300.00 € 22 6 600.00 €
2 Fourniture et pose d'une protection d'arbre p 133.33 € 25 3 333.33 €
3 Démontage potelets p 18.03 € 134 2 416.47 €
4 Démontage de signalisation verticale p 26.67 € 30 800.00 €
5 Démontage trottoir m² 9.08 € 15323 139 085.69 €
6 Supplément pour démolition par 5cm m² 1.11 € 2901 3 223.33 €
7 Suppression avaloir p 109.62 € 4 438.49 €
8 Démolition locale de revêtements et fondations m³ 22.22 € 117 2 600.00 €
9 Démontage et rabotage asphalte
9.1 > 200 m2 m² 0.59 € 5000 2 937.50 €
9.2 < 200 m2 m² 1.15 € 2500 2 864.58 €
10 Sciage vertical de revêtements m 3.33 € 613 2 043.33 €
11 Supplément pour sciage par 5cm m 1.67 € 205 341.67 €
12 Démontage revêtements et fondations chaussées, 45 cm m² 11.11 € 1934 21 488.89 €
13 Supplément pour démolition du revêtement et fondation au-delà des 45cm m³ 22.22 € 645 14 333.33 €
14 Démontage bordures m 3.89 € 5138 19 981.11 €

Devis 29
15 Démontage pavés de rue
15.1 Démontage, nettoyage et triage pavés de rue m² 5.00 € 49 245.00 €
15.2 Démontage pavés de rue m² 3.19 € 415 1 323.39 €
16 Abattages d'arbres p 94.44 € 15 1 416.67 €
Terrassements
Déblais
17 Déblais m³ 33.44 € 1195 39 966.11 €
18 Démolition de massifs d’un volume supérieur à 0,5 m³, béton non armé ou maçonnerie m² 80.00 € 73 5 840.00 €
19 Idem en béton armé m³ 113.33 € 59 6 686.67 €
20 Tranchées
20.1 Démontage et redallage tranchées dalles en béton m² 89.62 € 10 896.22 €
20.2 Démontage et repavage tranchées pavés platines en grès m² 89.62 € 10 896.22 €
20.3 Démontage et repavage tranchées pavés de rue m² 120.04 € 10 1 200.44 €
20.4 Démontage et repavage tranchées clinkers m² 142.69 € 5 713.44 €
Remblais
21 Remblais sable m³ 30.13 € 13 391.73 €
22 Remblais terre toute nature m³ 18.52 € 5 92.61 €
Sous-fondations et Fondations
23 Fourniture et pose d’un géotextile m² 0.56 € 2418 1 343.33 €
24 Fourniture et mise en oeuvre d’une sous-fondation type 1 par couche de 20 cm m³ 7.22 € 363 2 621.67 €
25 Fourniture et M en O fondation 22 cm Type IIA avec additif empierrement continu 0/32 m² 16.67 € 1596 26 600.00 €
26 Fourniture et mise en oeuvre d’une fondation en empierrement drainante type II 35 cm m² 18.52 € 582 10 777.78 €
27 Fourniture et M en O fondation sable ciment par couche de 20 cm m³ 61.11 € 2176 132 977.78 €
28 Fourniture et mise en œuvre d'une fondation en béton maigre m³ 66.67 € 291 19 400.00 €
29 Fourniture et mise en œuvre d'une fondation en béton maigre armé m³ 122.22 € 242 29 577.78 €
30 Fourniture et mise en œuvre d'une fondation en béton poreux 20 cm m² 11.11 € 485 5 388.89 €
31 Béton autoplaçant
31.1 Fourniture et mise en œuvre d’une fondation en béton autoplaçant m³ 133.33 € 25 3 333.33 €
31.2 Treillis kg 1.11 € 484 537.78 €
Revêtements
Hydrocarbonés
32 Fourniture et mise en oeuvre d'une couche de reprofilage BB3D 3cm
32.1 >200m² m² 1,78 € 2420 4 302.22 €
32.2

Devis 30
33.1 >200m² m² 2,63 € 16248 42 696.13 €
33.2 200m² m² 2,78 € 16248 45 133.33 €
34.2

Devis 31
45.1 pose platines neuves m² 22.22 € 10278 228 400.00 €
45.2 pose platines de remploi m² 34.49 € 3463 119 435.02 €
46 Supplément filet d'eau largeur pavés m² 11.11 € 513.9 5 710.00 €
Revêtements en éléments préfabriqués
47.1 Fourniture et pose d’éléments préfabriqués sinusoïdal. 2,40 m x 0,12 m. m 611.11 € 22 13 444.44 €
47.2 Elément 1,20 m de longueur, dénivelé 0,12 m. m 511.11 € 30 15 333.33 €
47.3 Elément 0,85 m de longueur, dénivelé 0,10 m. m 466.67 € 30 14 000.00 €
Divers
48 Rehaussement taque trottoirs p 207.77 € 45 9 349.50 €
49 Rehaussement taque asphalte p 207.77 € 45 9 349.50 €
50 Fourniture & pose linteaux
50.1 Fourniture et pose nouveau linteau p 71.78 € 60 4 306.67 €
50.2 Pose de linteau de remploi p 68.89 € 242 16 671.11 €
51 Fourniture & pose soupiraux
51.1 inférieure à 0,25 m3 p 117.50 € 45 5 287.50 €
51.2 entre 0,25 et 0,5 m3 p 207.78 € 41 8 518.89 €
51.3 entre 0,5 et 1 m3 p 277.22 € 30 8 316.67 €
52 Rehaussement soupiraux
52.1 inférieure à 0,25 m3 p 142.98 € 60 8 578.67 €
52.2 entre 0,25 et 0,5 m3 p 156.89 € 100 15 688.89 €
52.3 entre 0,5 et 1 m3 p 164.41 € 40 6 576.44 €
Evacuation des eaux
53 Fourniture & pose drain m 16.67 € 967 16 116.67 €
54 Déplacement avant ou arrière avaloirs p 244.72 € 10 2 447.22 €
55 Rehaussement avaloirs p 211.33 € 20 4 226.67 €
56 Fourniture & pose avaloirs neufs
56.1 Fourniture avaloirs neufs p 355.41 € 112 39 806.04 €
56.2 Pose avaloirs neufs m 178.01 € 519 92 387.77 €
57 Gargouilles
57.1 Mise à niveau gargouille p 50.00 € 44 2 200.00 €
57.2 Fourniture et pose gargouille p 244.52 € 30 7 335.67 €
Eléments linéaires
Bordures
Bordures en béton
58 Fourniture & pose bordures en béton pierre bleue reconstituée droites
58.1 Fourniture & pose bordures en béton pierre bleue reconstituée droites 15/17/27 m 39.09 € 5138 200 838.71 €

Devis 32
58.2 Fourniture & pose bordures en béton pierre bleue reconstituée droites 18/20/27 m 47.12 € 841 39 629.79 €
59 Fourniture & pose bordures en béton pierre bleue reconstituée courbes - €
59.1 Fourniture & pose bordures en béton pierre bleue reconstituée courbes 15/17/27 - €
59.1.1 Rayon 1 m m 110.52 € 10 1 105.22 €
59.1.2 Rayon 3 m m 110.52 € 15 1 657.83 €
59.1.3 Rayon 5 m m 99.34 € 100 9 934.44 €
59.1.4 Rayon 6,5 m m 91.89 € 300 27 566.67 €
59.1.5 Rayon 8 m m 82.58 € 50 4 128.89 €
59.2 Fourniture & pose bordures en béton pierre bleue reconstituée courbes 18/20/27 - €
59.2.1 Rayon 1 m m 110.52 € 10 1 105.22 €
59.2.2 Rayon 3 m m 110.52 € 15 1 657.83 €
59.2.3 Rayon 5 m m 99.34 € 20 1 986.89 €
59.2.4 Rayon 6,5 m m 91.89 € 20 1 837.78 €
59.2.5 Rayon 8 m m 82.58 € 10 825.78 €
Bordures en pierre bleue
60. Fourniture & pose bordures en pierre bleue naturelle droites 15/17/27 m 58.02 € 1625 94 286.11 €
61. Fourniture & pose bordures en pierre bleue naturelle droites 18/20/27 m 62.47 € 300 18 740.00 €
62. Fourniture & pose bordures en pierre bleue naturelle courbes 15/17/27 m 114.07 € 600 68 440.00 €
63. Fourniture & pose bordures en pierre bleue naturelle courbes 18/20/27 m 114.07 € 150 17 110.00 €
64. Pose bordures de remploi m 27.40 € 30 822.00 €
Filets d’eau et bandes de contrebutage
65. Fourniture & pose bordures 15/25/100 m 17.78 € 3271 58 151.11 €
66. Fourniture & pose bordures filet d’eau 100/45/30-15/17/27 m 107.26 € 100 10 725.56 €
67. Fourniture & pose bordures béton droites 1x0,05x0,20 m m 19.72 € 100 1 972.22 €
Filets d'eau en asphalte coulé routier, selon § H.4. du CCT 2000 - €
68.1 Fourniture et mise en œuvre d’asphalte coulé Type MA 4 filets d’eau, Ep.30 mm m² 37.78 € 541 20 437.78 €
68.2 Epaisseur 40 mm m² 50.00 € 271 13 550.00 €
69 Fourniture et mise en œuvre d’asphalte coulé routier Type MA 4 m² 18.89 € 484 9 142.22 €
70 Traitement de joints de reprise et joints avec un revêtement, un autre élément linéaire m 22.22 € 49 1 088.89 €
Travaux connexes - €
71.1 Béton maigre m³ 86.49 € 161 13 924.71 €
71.2 Béton type A1 m³ 96.49 € 51 4 920.93 €
71.3 Béton C m³ 375.56 € 20 7 511.11 €
71.4 Armatures kg 5.57 € 150 835.00 €
71.5 Maçonneries m³ 638.89 € 8 5 111.11 €
71.6 Enduits m² 56.78 € 8 454.22 €
71.7 Sable stabilisé m³ 84.70 € 18 1 524.60 €

Devis 33
71.8 Fourniture & Pose gravier dolomie 0/5 t 111.03 € 7 777.23 €
71.9 Fourniture & Pose empierrement 0,25 m m² 27.24 € 25 681.11 €
Signalisation, éclairage et marquages - €
Signalisation - €
72 Démontage, démolition et enlèvement d’un poteau support, ttc. p 27.78 € 30 833.33 €
73 Pose d’un poteau support p 122.22 € 30 3 666.67 €
Eclairage - €
74.1 Fourniture et pose de tuyaux non drainants (gaines) selon § C.23.5 Gaines PP diamètre 110 mm.
m 10.00 € 20 200.00 €
74.2 Gaines PP diamètre 125 mm m 11.11 € 20 222.22 €
74.3 Gaines PP diamètre 160 mm m 12.22 € 20 244.44 €
74.4 Gaines souples polyéthylène en rouleau diamètre de 110 mm m 14.44 € 97 1 401.11 €
74.5 Gaines souples polyéthylène en rouleau diamètre de 160 mm m 21.11 € 97 2 047.78 €
74.6 Supplément sur le prix des postes précédents pour fourniture et pose de gaines multiples dans la même
fouille.
m 5.56 € 242 1 344.44 €
75 Fourniture et mise en œuvre de béton C 30/37 pour socles de poteaux d'éclairage public ttc.
m³ 277.78 € 11 3 055.56 €
Signalisation horizontale - €
Travaux préparatoires - €
76. Effacement de marquages routiers de tous types par jet d’eau haute pression, y compris
enlèvement des déchets et toutes sujétions.
m² 14.44 € 204 2 946.67 €
77. Effacement de marquages routiers de tous types par fraisage, y compris enlèvement des
déchets et toutes sujétions.
m² 14.44 € 88 1 271.11 €
Marquages peints - €
78. Tous marquages “continues” (longueur >10m et largeur 10m et largeur

Devis 34
83. Déblai, pour plantation, des fosses à arbres conformément à l'article 17, ttc
m³ 35.56 € 30 1 066.67 €
84. Fourniture et mise en œuvre de terre améliorée pour fosses de plantation
m³ 40.00 € 59 2 360.00 €
85. Déblayage et enlèvement d’arbres existants en vue de la replantation 111.11 € 25 2 777.78 €
86. Replantation des arbres récupérés dans le chantier p 166.67 € 25 4 166.67 €
87. plantation d'arbres à haute tige en voirie p 222.22 € 97 21 555.56 €
88. plantation d'arbres à haute tige dans le trottoir p 111.11 € 49 5 444.44 €
89. Fourniture et plantation Platanus x acerifoliade 18 - 20 cm p 222.22 € 97 21 555.56 €
90 Fourniture et plantation Platanus x acerifolia 50 - 65 cm « tête de chat » p 3 333.33 € 5 16 666.67 €
Aménagement paysagiste - €
91 Repose ou pose de bollards p 50.00 € 59 2 950.00 €
92 Fourniture et pose de bollards p
92.1 type "Ixelles" p 172.37 € 883 152 199.77 €
92.2 type "Uccle" p 164.59 € 11 1 810.48 €
92.3 type "Bruxelles p 153.48 € 6 920.87 €
93 Fourniture & pose potelets en bois p 105.50 € 10 1 055.00 €
94 Fourniture et pose de barrières décoratives type Croix Saint-André p
94.1 Barrières fixes, longueur d’élément + 830 mm. p 216.67 € 25 5 416.67 €
94.2 Barrières fixes, longueur d’élément + 1630 mm. p 238.89 € 25 5 972.22 €
94.3 Barrières amovibles, longueur d’élément + 830 mm. p 277.78 € 5 1 388.89 €
94.4 Barrières amovibles, longueur d’élément + 1630 mm. p 288.89 € 5 1 444.44 €
95 Fourniture et pose d’appuis vélos en tubes d’acier galvanisé p
95.1 Type B p 122.22 € 50 6 111.00 €
95.2 Type A p 122.22 € 4 488.88 €
96 Fourniture et pose de grille d’arbre p
96.1 La fourniture et la pose de grille d’arbres carrée (1m x 1m) à ouverture circulaire (Ø 0,5 m) p 511.94 € 120 61 433.33 €
96.2 La fourniture et la pose de grille d’arbres carrée (1,8m x 1,8m) à ouverture circulaire (Ø 0,9 m)
97
p 1 444.44 € 5 7 222.22 €
TOTAL PARTIEL 2 869 532.98 €
Redevance au C.R.R. (0,8% du total partiel ci avant) 22 956.26 €
MONTANT TOTAL NET DES TRAVAUX 2 892 489.24 €
98 Montant de la TVA (21% du montant total net ci avant) 607 422.74 €
MONTANT TOTAL BRUT DES TRAVAUX 3 499 911.98 €
Arrondi à 3.5000.000 €

Mottestraat 2
9771 Kruishoutem
T +32 9 383 87 35
F +32 9 383 87 55
G +32 477 545 550
piet.vercruysse@ecosafe.be
BVBA
RPR Oudenaarde BTW : BE 0474-816-384 BANK : 290-0292900-78
BOUW - MILIEU - VEILIGHEID
TOTALE OPLOSSINGEN :
Vergunningen - Werfopvolging - Projectmanagement
Milieucoördinatie - Veiligheidscoördinatie - EPB-verslaggeving - Expertisen
Pastorijstraat 12
3560 Lummen
T +32 13 33 30 03
F +32 13 32 54 61
G +32 475 73 60 78
raymond.vandyck@ecosafe.be
VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSPLAN
(KB Tijdelijke of mobiele bouwplaatsen dd.25.01.01 – art. 25 - 30)
ES11-044 : GEMEENTE ELSENE
HERAANLEG VAN VOETPADEN VAN VERSCHILLENDE STRATEN
GELEGEN OP HET GEBIED VAN DE GEMEENTE ELSENE
NIET-GESUBSIDIËERD PROGRAMMA 2011
De bouwheer,
GEMEENTE ELSENE
Elsensesteenweg 168
1050 Elsene
tel :
fax :
e-mail :
GEMEENTE ELSENE
Opgemaakt door :
De veiligheidscoördinator,
ECO SAFE BVBA
Ir. P. Vercruysse
Mottestraat 2
9771 Kruishoutem
tel : 09/383 87 35
fax : 09/383 87 55
e-mail : piet.vercruysse@ecosafe.be

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 1 - 1
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
01. GEGEVENS VAN HET PROJECT
01.01. VOORSTELLING PROJECT
01.01.01. KORTE BESCHRIJVING VAN HET PROJECT
Heraanleg van voetpaden van verschillende straten gelegen op het gebied van de gemeente Elsene. :
het opbreken van bestaande wegbekledingen inclusief kantstenen, watergreppels, paaltjes, palen, funderingen, enz.
de nodige uitgravingen en ophogingen voor het aanleggen van aanlegsleuven en het uitvoeren van allerlei werken
de levering en plaatsing van nieuwe of herbruikte kantstenen in arduin of in blauwe kunststeen uitgevoerd in beton
het rechtzetten, lager of hoger brengen, naar voor of naar achter plaatsen van herbruikte kantstenen van alle
afmetingen
plaveiwerken in cementmortel met herbruikte platte stoepstenen in grès ter plaatse gerecupereerd of geleverd en/of
met herbruikte straatstenen van porfier
de levering en plaatsing van tegels uit geperst beton 30 x 30 x 6 cm
de levering en plaatsing van betonnen straatstenen 22 x 11 x 8 cm
de levering en aanplanting van hoogstammige bomen
de verwijdering van niet gerecupereerde materialen afkomstig van de opbraak, afbraak, enz. naar een stortplaats op
kosten van de aanbesteder
het opladen, het transport, het afladen van de gerecupereerde materialen naar en op het gemeentelijk depot of elke
andere plaats in de Gemeente
de uitvoering van allerlei aanverwante werken
het verhogen van de riooldeksels, de deksels van toezichtputten, de schuifkamers, de merkstenen en van alle
gelijkaardige deksels
het opbreken, het laden en het wegvoeren van de bestaande wegverharding door en op kosten van de aannemer naar
een door hem aangeschafte stortplaats en het aanleggen van een koolwaterstofhoudende verharding in twee lagen :
een onderlaag koolwaterstofhoudend beton
een slijtlaag uit asfaltbeton BB4C van minimum 2,5 cm dikte.
01.01.02. ADRES BOUWPLAATS
Verschillende straten gelegen op het gebied van de gemeente Elsene :
Hector Denisstraat
Van Volsemstraat
Fritz Toussaintstraat
Lariksenstraat
Arnaud Fraiteurlaan
Clémentinestraat
Général Thysstraat
Kroonlaan
Luikenaarstraat
Giststraat
Kuipstraat
Felix Boviestraat
Theuxstraat
01.01.03. AARD DER WERKEN
De aanneming bevat volgende werkzaamheden die tegelijkertijd of na elkaar worden uitgevoerd volgens art. 2 §1. van
het KB dd. 25.01.01 betreffende tijdelijke of mobiele bouwplaatsen :
Activiteit VT NVT
Art. 2 § 1. 1° Graafwerken X
Art. 2 § 1. 2° Grondwerken X
Art. 2 § 1. 3° Funderings – en verstevigingswerken X
Art. 2 § 1. 4° Waterbouwkundige werken X
Art. 2 § 1. 5° Wegenwerken X
Art. 2 § 1. 6° Plaatsing van nutsleidingen, inzonderheid, riolen, gasleidingen,
X
elektriciteitskabels, en tussenkomsten op deze leidingen, voorafgegaan door

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 1 - 2
Activiteit
andere in deze paragraaf bedoelde werken
VT NVT
Art. 2 § 1. 7° Bouwwerken X
Art. 2 § 1. 8° Montage en demontage van, inzonderheid, geprefabriceerde elementen, liggers en
X
kolommen
Art. 2 § 1. 9° Inrichtings- of uitrustingswerken X
Art. 2 § 1. 10° Verbouwingswerken X
Art. 2 § 1. 11° Vernieuwbouw X
Art. 2 § 1. 12° Herstellingswerken X
Art. 2 § 1. 13° Ontmantelingswerken X
Art. 2 § 1. 14° Sloopwerken X
Art. 2 § 1. 15° Instandhoudingswerken X
Art. 2 § 1. 16° Onderhouds-, schilder- en reinigingswerken X
Art. 2 § 1. 17° Saneringswerken X
Art. 2 § 1. 18° Afwerkingswerkzaamheden behorende bij één of meer werken bedoeld in de
vorige activiteiten
X
01.01.04. IDENTIFICATIE VAN DE GEVAREN
Indeling volgens art. 26 §1. van het KB dd. 25.01.01 betreffende tijdelijke of mobiele bouwplaatsen
Activiteit VT NVT
Art. 26 § 1. 1° Werkzaamheden die de werknemers aan gevaren van bedelving, wegzinken of
vallen blootstellen, gevaren die bijzonder vergroot worden door de aard van de
werkzaamheden of van de toegepaste procédés of door de omgeving van de
arbeidsplaats of de werken.
Worden inzonderheid als bijzonder vergrote gevaren beschouwd :
a) het graven van sleuven of putten van meer dan 1,20 m diepte en het werken
aan of in deze putten;
X
b) het werken in de onmiddellijke nabijheid van materialen zoals drijfzand of
slib;
X
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
c) het werken met een valgevaar van een hoogte van 5 m of meer.
Art. 26 § 1. 2° Werkzaamheden die de werknemers blootstellen aan chemische of biologische
agentia die een bijzonder risico voor de gezondheid en de veiligheid van de
werknemers inhouden.
Art. 26 § 1. 3° Elk werk met ioniserende stralingen waarvoor de aanwijzing van gecontroleerde
of bewaakte zones zoals bepaald in artikel 2 van het koninklijk besluit van 28
februari 1963 houdende algemeen reglement op de bescherming van de
bevolking en van de werknemers tegen het gevaar van de ioniserende stralingen,
vereist is.
Art. 26 § 1. 4° Werkzaamheden in de nabijheid van elektrische hoogspanningslijnen of –kabels. X
Art. 26 § 1. 5° Werkzaamheden die de werknemers blootstellen aan een risico op verdrinking. X
Art. 26 § 1. 6° Ondergrondse werken en tunnelwerken. X
Art. 26 § 1. 7° Werkzaamheden met duikuitrusting. X
Art. 26 § 1. 8° Werkzaamheden onder overdruk. X
Art. 26 § 1. 9° Werkzaamheden waarbij springstoffen worden gebruikt. X
Art. 26 § 1. 10° Werkzaamheden in verband met de montage of demontage van geprefabriceerde
elementen.
X
01.02. GEGEVENS I.V.M. PLANNING EN VERWEZENLIJKING
01.02.01. START DER WERKEN
Cfr. bevel van aanvang.
01.02.02. DUUR DER WERKEN
Cfr. bestek.
01.02.03. FAZERING DER WERKEN
Cfr. bestek.
X
X
X

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 2 - 1
02. GEHEEL VAN PREVENTIEREGELS EN –
MAATREGELEN AANGEPAST AAN DE KENMERKEN
VAN HET BOUWWERK
De betrokken intervenanten worden gewezen op bepaalde specifieke risico’s waarmee elke (onder)aannemer of
zelfstandige aanwezig op de werf dient rekening te houden bij het opstellen van zijn specifiek veiligheids- en
gezondheidsplan met bijbehorende risico-analyse zoals beschreven wordt in hoofdstuk 03. Het betreft het geheel van
de preventieregels en -maatregelen, aangepast aan de kenmerken van het bouwwerk en voortvloeiend uit de toepassing
van de algemene preventieprincipes bedoeld in de bijlage I van het KB dd. 25.01.01 betreffende de tijdelijke of mobiele
bouwplaatsen en zoals bedoeld in artikel 27, § 1, 3°, a van dit KB :
1° de algemene maatregelen betreffende de organisatie van de tijdelijke of mobiele bouwplaats die vastgesteld
zijn door de opdrachtgever en de bouwdirecties in samenspraak met de coördinator-ontwerp en de coördinatorverwezenlijking
:
Indien er verscheidene aannemers gelijktijdig op de werf aanwezig zijn kunnen er bijzondere risico’s ontstaan, o.a.
afhankelijk van de stand der werken opdat moment en de nog voorziene resterende bouwtijd. Deze risico’s zijn op dit
ogenblik niet in te schatten. De coördinator-verwezenlijking dient tijdig op de hoogte gebracht te worden
wanneer verscheidene aannemers aanwezig zijn zodat hij de nodige specifieke maatregelen kan coördineren.
Het plan voor de werfinrichting wordt opgemaakt door de hoofdaannemer en wordt minstens 10 dagen voor de aanvang
van de werken overgemaakt aan de coördinator-verwezenlijking. Dit plan wordt bijgewerkt met de bouwheer, de
bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering, de coördinator-verwezenlijking en de medewerkende bedrijven,
voor de aanvang van de werken door deze bedrijven. Dit uitvoeringsdossier bevat verschillende plannen met
afmetingen, doorsneden, enz.
Het dossier bevat ondermeer :
de planning van de inrichting : de verdeling in interventiezones en verdeling van de taken;
een studie van de toegang tot de bouwplaats : vorm, maximum lasten, verplaatsingswegen;
de organisatie en de verkeerssignalisatie, afzonderlijke toegang voor voetgangers, machines, inrichting van de
toegang en de uitgang van de bouwplaats, toegang voor urgentievoertuigen, ...;
het rekening houden met de staat van bestaande en aanpalende gebouwen en het bepalen van de bijzondere te
nemen schikkingen;
de inplanting van verblijfszones : onthaal, kantoor, sanitair en lokalen voor de werknemers;
de voorziening van een parkeerzone, bouwplaatsmachines (toelating van de gemeente voor het gebruik maken van
de openbare weg);
de inplanting van zones voor opslag en bevoorrading (materieel, materialen, gevaarlijke producten, apparaten
onder druk, .... );
de inplanting van ontruimingsmogelijkheden voor afval (goten, laadbakken, putten, opslagtanks, enz.);
de inplanting van zones voor het ijzervlechten;
het huren en/of installeren van verschillende netten (water, elektriciteit, gas, perslucht, ....);
de voorlopige elektrische installatie van de bouwplaats met beschrijving van de elektrische installatie,
veiligheidsvoorzieningen, opstelling van kasten en verdeelkoffers;
de verluchtingsinstallatie voor de werken in besloten ruimten (liften, kruipruimten, opslagtanks,.....);
de inplanting van een lokaal voor eerste hulp, met duidelijke vermelding van de noodnummers en de hulpdiensten;
Nota 1 – Vergunningen : De ondernemingen zullen aan de coördinator een dossier voorleggen met alle nodige
vergunningen die werden bekomen (hefwerktuigen, bouwmachines, afsluitingen, verkeer, omwoners, enz.).
Nota 2 – Werfinrichtingen : De werfinrichtingen zullen met dezelfde precisie worden uitgevoerd als de werken waarbij
een uitvoeringsprogramma en een taakverdeling aan te pas komen.
2° de algemene maatregelen die voortvloeien uit de verplichtingen die worden opgelegd door de opdrachtgever
in wiens inrichting activiteiten betreffende een tijdelijke of mobiele bouwplaats worden verricht :
/
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 2 - 2
3° de vereisten die voortvloeien uit de wederzijdse inwerking van de activiteiten inzake gebruik en exploitatie op
het terrein zelf of in de nabijheid van het terrein waar de tijdelijke of mobiele bouwplaats is gevestigd :
Tijdens de werken dient er speciale aandacht besteed te worden aan de aanwezigheid en de passage van kinderen,
voornamelijk op woensdagnamiddag, tijdens week-ends en verlofperiodes. Bij de uitvoering der werken dient de
nodige aandacht besteed te worden om de minste hinder te geven aan de omwonenden op gebied van geluid, stof,
circulatie binnen de site, ophaling huisvuil, ... Voorafgaandelijke aan de werken dient de aannemer een “minder
hinder” plan aan de bouwheer, de bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering en de veiligheidscoördinator
voor te leggen.
De opslaguimten zullen precies gedefinieerd worden op het werfinrichtingsplan dat door de bouwheer, de bouwdirectie
belast met de controle op de uitvoering en de veiligheidscoördinator moet goedgekeurd zijn.
Opgeslagen materialen en materieel zullen nooit opgeslagen worden op de verkeerswegen van voetgangers of
voertuigen, noch voor de toegang van de bouwplaats of gebouwen. Bijzondere aandacht zal besteed worden aan de
toegang van de gebouwen voor de voertuigen van de nooddiensten alsook aan de toegang tot de gebouwen voor
voetgangers.
Voor de start der werken zal een plaatsbeschrijving worden uitgevoerd.
Vooraleer de uitgravingswerken aan te vangen is het verplicht bij de overheid en de diverse nutsmaatschapijen de
nodige liggingsplannen van eventuele ondergrondse nutsleidingen (elektriciteit, telefoon, gas, water en militaire
leidingen) op te vragen, de aanwezige leidingen op hun juiste ligging te detecteren en ze te signaleren.
Het KB dd.21.09.88 betreffende de voorschriften en de verplichtingen van raadplegingen en informatie bij het
uitvoeren van werken in de nabijheid van installaties van vervoer van gasachtige en andere producten door middel van
leidingen is van toepassing.
Naargelang de ligging van het bouwterrein, de soort en constitutie van de grond moet men, bij het uitgraven van de
koffer, steeds maatregelen treffen ter voorkoming van het risico voor instorting van de wand, de boordstenen, de gevels,
het straatmeubilair.
Er kunnen tijdens de werken ook nog werkzaamheden van andere fasen worden uitgevoerd. In dit geval zullen er
afspraken moeten gemaakt worden omtrent de werfzone, opslag materiaal, nutsvoorzieningen, signalisatie, veiligheid,
... De detailplanningen van de verschillende fasen en tussenkomende partijen dienen voor de aanvang der werken
besproken met en beoordeeld te worden door alle tussenkomende partijen.
4° de coördinatiemaatregelen die inzonderheid betrekking hebben op :
- de horizontale, verticale of andere verplaatsingsroutes of -zones of verkeersroutes of –zones :
Voor de werken op het openbaar domein worden de reglementaire wegsignalisatie aangebracht conform :
het MB dd. 07.05.99 betreffende “het signaleren van werken en verkeersbelemmeringen op de openbare weg”;
het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 16 juli 1998 betreffende de coördinatie en de organisatie
van de werken op de openbare weg in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest;
het Typebestek 2000 (TB2000) betreffende wegeniswerken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Voor de aanvang van de werken is er toestemming te vragen aan de overheid voor het afbakenen en signaleren van de
werf. De goedkeuring van de werfsignalisatie en het plan moet ter inzage op de werf aanwezig zijn.
De goede staat van de signalisatie moet periodiek door de directie verantwoordelijk voor de uitvoering nagezien
worden.
Indien de circulatie van de diensten voor de hulpverlening of het openbaar vervoer gehinderd zouden kunnen worden
door de signalisatie moeten zij acht dagen voor aanvang van de werken verwittigd worden door de directie
verantwoordelijk voor de uitvoering.
Een bord met vermelding van de naam en het telefoonnummer van de verantwoordelijke van de signalisatie moet op het
einde van de signalisatie duidelijk zichtbaar aangebracht worden.
Het voetgangersverkeer moet ten allen tijde mogelijk blijven op de trottoirs, loopbruggen of verkeerstroken voor
voetgangers met een bruikbare minimumbreedte van 1,20 m, behoudens afwijkingen op goedgekeurde verkeersplannen.
De loopbruggen zullen voorzien zijn van leuningen. Trottoirs, loopbruggen, verkeersstroken voor voetgangers, ...
zullen slipvrij en zullen in voldoende reine staat gehouden worden tijdens de volledige duur der werken.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 2 - 3
Verder zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01.
betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 3 - Vluchtroutes en nooduitgangen;
punt 8 - Natuurlijke en kunstverlichting van werkplekken, ruimten en verkeersroutes;
punt 10 - Verkeerroutes en gevarenzones;
punt 11 - Laadplatforms en hellingen.
De aannemers zien erop toe dat de openbare weg niet besmeurd wordt met aarde en/of slijk. De openbare weg wordt
dagelijks gereinigd.
- het hanteren van materialen en materieel, in het bijzonder de problemen van de wederzijdse inwerking tussen
hefwerktuigen op de bouwplaats of in de nabijheid ervan :
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 7 deel B afdeling II - Hefwerktuigen.
Alle gebruikte hef– en hijswerktuigen moeten gekeurd worden voor indienststelling door een erkend keuringsorganisme
(ARAB art. 280). Het geraamte, mechanisme, rolbanen, … moeten jaarlijks door een erkend keuringsorganisme
onderzocht worden (ARAB art. 281). Kabels, kettingen, haken, stangen, schijven, zwengels, remmen, slagnokken,
aanhorigheden voor het aanslaan van de lasten: kabel – en kettinglengen, stroppen, haken, hijsbanden, hijsjukken,
vorken, tangen, klemmen, hefmagneten, … moeten driemaandelijks door een erkend keuringsorganisme onderzocht
worden (ARAB art. 281).
De verslagen van het erkend keuringsorganisme zijn op de bouwplaats ter beschikking voor de veiligheidscoördinator
verwezenlijking en de met toezicht belaste ambtenaar.
- het beperken van het beroep doen op het manueel hanteren van lasten :
De bepalingen van het KB dd. 12.08.93 (CODEX titel VIII, Hoofdstuk V) betreffende het manueel hanteren van lasten
dienen te worden gevolgd.
De werkgever zorgt voor de passende organisatorische maatregelen en passende middelen met name mechanische
uitrustingen om te voorkomen dat de werknemers lasten manueel moeten hanteren.
Voor zware betonstenen moet men een hulptang voorzien voor het plaatsen van de steen.
Cementzakken mogen de 25 kg niet overtreffen
De werkgever bezorgt de werknemers de nodige inlichtingen betreffende de manier waarop lasten gehanteerd moeten
worden en over de risico’s die zij lopen bij het manueel hanteren van lasten.
- de afbakening en inrichting van opslagzones voor verschillende materialen, met name als het om gevaarlijke
stoffen of producten gaat :
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 5 - Ventilatie
punt 6 - Blootstelling aan bijzondere risico’s zijn van toepassing.
De aannemer legt voor de start der werken een werfinrichtingsplan ter goedkeuring voor aan de coördinatorverwezenlijking.
- de voorwaarden voor het opslaan, verwijderen of afvoeren van aarde, afval, puin en gruis :
De aannemer dient het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering dd.16.03.95 na te leven betreffende de
verplichte recyclage van bepaald bouw- en sloopafval. Elke aannemer die door de opdrachtgever belast wordt met het
verrichten van werkzaamheden waardoor puin (= de steenachtige en zavelachtige fractie van bouw- of sloopafval) moet
ervoor zorgen of ervoor laten zorgen dat dit wordt gerecycleerd. Hij wordt van deze verplichting ontslagen als hij
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 2 - 4
bewijst dat er binnen een straal van zestig kilometer rond de plaats waar de werkzaamheden worden verricht geen
installatie voor recyclage voorhanden is die het puin kan verwerken.
- de voorwaarden voor de verwijdering van gevaarlijke materialen :
De personen, belast met de verwijdering van gevaarlijke materialen moeten een basiskennis hebben inzake het
herkennen van gevaarlijke materialen en het nemen van de correcte preventiemaatregelen. De correcte persoonlijke
beschermingsmiddelen moeten door de werkgever ter beschikking te worden gesteld en dienen door de werknemers (en
zelfstandigen) te worden gedragen.
De personen belast met verwijdering van gevaarlijk materiaal staan onder medisch toezicht.
- het installeren en gebruiken van collectieve beschermingsmiddelen en van tijdelijke toegangswegen :
De collectieve beschermingsmiddelen zullen door de aannemer die deze geplaatst heeft, steeds in goede staat gehouden
worden. De collectieve beschermingsmiddelen zullen onder zijn verantwoordelijkheid en toezicht blijven gedurende de
duur van het gebruik op de bouwplaats.
Collectieve beschermingsmiddelen mogen nooit verwijderd worden vooraleer er andere gelijkwaardige
beschermingsmaatregelen zijn getroffen.
De eerste uitvoerende aannemer dient de nodige collectieve beschermingsmiddelen aan te brengen aan openingen en
putten en daar waar er risico is van vallen van hoogte. Deze collectieve beschermingsmiddelen mogen slechts worden
verwijderd nadat vervangende of definitieve beschermingen zijn aangebracht ! Geen enkele opening of put blijft
onafgedekt achter.
Tijdelijke leuningen die de val van personen en voorwerpen van een hoger gelegen vlak zoals daken, trappen,
werkvloeren of andere gevaarlijke zones voorkomen zullen voldoen aan de norm EN 13374 :
Klasse A : enkel voor personen die langs de leuning lopen en voor vlakke werkvloeren met een maximale helling
van 10°;
Klasse B : is ontworpen om bestand te zijn tegen een statische belasting en tegen een beperkte dynamische
belasting (uitglijden van personen die langs de leuning lopen). Bij een randbeveiliging van klasse B mag de hoek
t.o.v. de verticale as niet meer dan 15° bedragen. Openingen in de laterale beveiliging van een leuningsysteem van
klasse B mogen niet zó groot zijn dat er een bol doorheen kan met een diameter van 25 cm. Klasse B kan gebruikt
worden zonder beperking van de valafstand (de afstand waarover je kan vallen vooraleer je wordt opgevangen) als
de hoek van het dak kleiner is dan 30°. Als de valafstand beperkt wordt tot 2 m, mag de hoek maximum 60°
bedragen.
Klasse C : kan sterke dynamische krachten weerstaan. Dit leuningsysteem is berekend om de val van personen van
een steile helling te kunnen opvangen. Het plaatsen van veiligheidsnetten is hier verplicht. Klasse C kan zonder
beperking van de valafstand gebruikt worden als de hellingshoek van het dak 30° tot 45° bedraagt. Als de
valafstand beperkt wordt tot 5 m, is een hellingshoek van 45° tot 60° toegestaan. Als de valafstand meer dan 5m
bedraagt én de hellingshoek is groter dan 45°, volstaat een dakrandbeveiliging van klasse C niet. Het
leuningsysteem moet dan hoger worden geplaatst.
De bepalingen van het KB dd. 31.08.05 betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op
hoogte zijn van toepassing.
Collectieve beschermingen dienen de voorkeur te genieten, in het andere geval dienen geschikte veiligheidsgordels en -
harnassen gedragen te worden wanneer er valgevaar is (boven 2 m). In sommige gevallen kan het nodig zijn van
eveneens vangnetten te plaatsen.
Enkel werknemers die onderricht zijn omtrent het veilig werken met ladders, stellingen of hoogtewerkers, mogen deze
gebruiken. Zij dienen deze voorschriften strikt na te leven.
Stellingen en ladders moeten worden schoon gehouden.
Ladders en stellingen dienen gecontroleerd te worden door een aangestelde voor ingebruikname en vervolgens ten
minste één maal per week. Deze controles moeten worden geacteerd op een certificaat, dat steeds aanwezig is op de
bouwplaats en dat op verzoek van de coördinator aan hem wordt voorgelegd.
- het gebruik van de algemene elektrische installatie :
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 2 - 5
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 2 (deel A) - Installaties voor energiedistributie.
De elektrische installatie wordt voor indienststelling gekeurd door een erkend keuringsorganisme (volgens artikels 270
tot 273 van het AREI). Het proces-verbaal van het gelijkvormigheidsattest bevindt zich op de bouwplaats en wordt
steeds ter beschikking van de met toezicht belaste ambtenaar gehouden.
De elektrische installatie is uitgevoerd volgens het AREI en de regels van goedvakmanschap door gekwalificeerd
personeel.
- de wisselwerking met gebruiksactiviteiten op de site van de bouwplaats, inzonderheid het gebruik van
gemeenschappelijke stellingen en toegangsmiddelen :
/
- de wisselwerking met gebruiks- of exploitatieactiviteiten op de site van de bouwplaats of in de omgeving ervan :
Cfr. “3° de vereisten die voortvloeien uit de wederzijdse inwerking van de activiteiten inzake gebruik en exploitatie op
het terrein zelf of in de nabijheid van het terrein waar de tijdelijke of mobiele bouwplaats is gevestigd”.
Er moeten voorzieningen getroffen worden zodat het risico dat er schade wordt toegebracht aan bestaande leidingen en
ondergrondse installaties en, in voorkomend geval, aan de installaties aan de oppervlakte die ermee verbonden zijn, erg
klein wordt. De veiligheidsmaatregelen die genomen moeten worden bij de uitvoering van werkzaamheden in de
nabijheid van bestaande leidingen ondergrondse leidingen in het bijzonder maken integraal deel uit van de contractuele
verplichtingen. Ze zijn erop gericht de installaties goed te laten werken en ongevallen te verhinderen.
De bouwdirecties belast met de uitvoering blijven verantwoordelijk voor de veiligheidsmaatregelen die genomen
moeten worden zowel in gewone als in uitzonderlijke omstandigheden. Zij moeten de wettelijke bepalingen naleven
(ARAB, CODEX, AREI, …) alsook de richtlijnen die mogelijk voorgeschreven werden door de concessiehouders.
De zone waar er beschadiging zou kunnen optreden door de uitvoering van de werkzaamheden of door de doortocht
van vrachtwagens en/of andere mechanische toestellen wordt onmiddellijk na kennisname aangeduid door de
bouwdirectie belast met de uitvoering.
- het in goede orde houden van de bouwplaats :
Iedere aannemer is ertoe gehouden om bij het uitvoeren van onderhouds-, reinigings- en verbouwingswerkzaamheden
alle gepaste preventiemaatregelen te treffen om milieuhinder en –verontreiniging te vermijden.
Alle afvalstoffen dienen op een selectieve manier te worden ingezameld en verwijderd. Etensresten en persoonlijk
afval, houtafval, ijzerafval, papier/karton dienen in de voorziene vuilbakken en/of containers gedeponeerd te worden.
Elke aannemer duidt een persoon aan die instaat voor het in goede orde houden van de bouwplaats.
5° de algemene modaliteiten ter verzekering van het in goede orde en met voldoende bescherming van de
gezondheid in stand houden van de bouwplaats, inzonderheid de vastgestelde voorschriften en maatregelen tot
vastlegging van de voorwaarden opdat de lokalen, bestemd voor het personeel op de bouwplaats in
overeenstemming zouden zijn met de erop toepasselijke voorschriften inzake veiligheid, gezondheid en
arbeidsvoorwaarden :
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 14 (deel A) - Sanitaire voorzieningen;
punt 15 (deel A) - Verpozingsruimten en onderkomens.
De lokalen bestemd voor het personeel worden dagelijks gereinigd.
Alle afvalstoffen dienen op een selectieve manier te worden ingezameld en verwijderd. Etensresten en persoonlijk
afval, houtafval, ijzerafval, papier/karton dienen in de voorziene vuilbakken en/of containers gedeponeerd te worden.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 2 - 6
6° de praktische inlichtingen die specifiek zijn voor de bouwplaats wat betreft de hulpverlening, evacuatie van
personen, evenals de gemeenschappelijke organisatorische maatregelen die terzake zijn getroffen :
De telefoonnummers, adressen en het juiste adres van de werf, zullen duidelijk zichtbaar en leesbaar opgehangen
worden in de onmiddellijke omgeving van elke telefoonpost op de bouwplaats en aan de ingang van de bouwplaats. De
gegevens moeten leesbaar zijn vanop de telefoonpost.
Minimumvoorschriften op de bouwplaats inzake hulpverlening:
Zijn van toepassing de minimumvoorschriften van bijlage III deel A en deel B van het KB dd. 25.01.01. betreffende de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen met in het bijzonder :
punt 3 (deel A) - Vluchtroutes en nooduitgangen;
punt 13 (deel A) - Eerste hulp.
Cfr. hoofdstuk 05 – “Organisatie bij nood, evacuatie van een gewonden” van dit algemeen veiligheids- en
gezondheidsplan.
Elke onderneming moet over voldoende, aangepaste en conforme brandbestrijdingsmiddelen beschikken. Elke
onderneming rust zijn lokalen uit met de wettelijke voorzieningen inzake brandblussers en E.H.B.O.-materiaal.
7° de algemene modaliteiten (tijdstippen, plaatsen, frequentie) voor overleg en samenwerking op de bouwplaats
tussen de verschillende tussenkomende partijen en desgevallend de exploitanten of beheerders die een activiteit
uitoefenen op de bouwplaats zelf of in de nabijheid ervan; evenals de algemene regels betreffende het
verspreiden van informatie, instructies en bevelen aan deze personen en de algemene regels inzake het toezicht
op de tenuitvoerlegging ervan :
Er kunnen tijdens de werken ook nog werkzaamheden van andere fasen worden uitgevoerd (cfr. “3° de vereisten die
voortvloeien uit de wederzijdse inwerking van de activiteiten inzake gebruik en exploitatie op het terrein zelf of in de
nabijheid van het terrein waar de tijdelijke of mobiele bouwplaats is gevestigd”).
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 2 - 7
A. Procedures en verantwoordelijkheden : veiligheid en gezondheid
nr. document V&G verantwoordelijke frequentie bespreking / afgifte
1 lijst van personen met veiligheidsfunctie bouwdirectie uitvoering dagelijks aanwezig bij offerte
2 specifieke risico analyse
aannemer bij toewijs der werken en aan te vullen voor de start van de werken of deelfase
aannemer en SVGP aannemer en
volgens de werfevolutie
3
onderaannemer
start werfvergadering
ingenieur
bij start werf instructies aan de arbeiders door aannemer(s) bij
instructies
aannemer
toolbox meetings
V&G-coördinator
verslag
4 toolbox meeting veiligheidsverantwoordelijke
aannemer
start werf
twee wekelijks of kritieke fase
verslag toolbox meetings
bij
aannemer
aanvang werken
5 bezoeken van de V&G-coördinator V&G-coördinator
nevenaannemer
onderaannemer
zelfstandig
bij start werk met verhoogd risico
in functie van de risico’s werfvergadering
6 veiligheidsnota’s preventieadviseur aannemer in verhouding tot de risico’s
steeds bij werken met verhoogd risico
werfvergadering
7 kennisgeving van ongeval en incidenten preventieadviseur aannemer steeds werfvergadering
ongevalaangifte formulier
8 aangifte van ongevallen en analyse rapportering preventieadviseur aannemer volgens de wetgeving werfvergadering
9 keuringsverslagen elektriciteit
uitrustingen en leidingen
tijdelijke uitrustingen
en gas nutsbedrijven
aannemer
voor het dichten van de sleuven en voor
indienststelling voor ingebruikname
werfvergadering
werfvergadering
10 keuringsverslagen hef- en hijstoestellen, aannemer dagelijks bij toewijs werken
graafmachines, transportmiddelen en hun
bij indienststelling
toebehoren
werfvergadering
te voegen in veiligheidsmap werf
11 technische fiches van materialen aannemer 14 dagen voor verwerking materiaal werfvergadering
12 technische fiches en MSDS van gevaarlijke aannemer 14 dagen voor verwerking materiaal of werfvergadering
producten
gebruik van het product
te voegen in veiligheidsmap werf en op de
werkplek aanwezig
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 2 - 8
B. Procedures en verantwoordelijkheden : werf
nr. documenten : werf verantwoordelijke frequentie bespreking / afgifte
1 vergunningsdossier opdrachtgever éénmalig start werf
2 aannemingsovereenkomsten
opdrachtgever
éénmalig bij toewijs der werken
administratieve bepalingen
advies brandweer
aannemer
3 overzicht van aannemers
bouwdirectie belast met de uitvoering
éénmalig offerte
overzicht van de onderaannemers
overzicht van het aantal werknemers
overzicht van de arbeidsmiddelen met hun
verplichte keuringsver-slagen niet ouder
dan één maand
aannemer
4 details uitvoeringen bouwdirectie belast met het ontwerp
bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
bouwdirectie belast met de uitvoering
volgens planning werfvergadering
5 details uitvoeringswijzen respectievelijk aannemer voor de start van werfvergadering
6 coördinatiedagboek veiligheidscoördinator
aanneming
wekelijks werfvergadering
7 veiligheidsmap werf werftoezichters
aannemer
onderaannemer
dagelijks werfvergadering
8 werfaangifte aan :
aannemer 15 dagen voor start der kopie bij start werken uit te
Technische Inspectie
NAVB
werken
hangen 10 dagen voor de
start der werken
9 verslagen werfvergaderingen
bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
volgens noodzaak werfvergadering
rapporten
opname planning
opname CD – V&G
minstens wekelijks
10 plannen ‘as built’
volgens :
éénmalig op datum van voorlopige
o.a. ligginsplannen
leidingen
aannemingsovereenkomsten en -opdrachten
aanvaarding
11 aanvraag tot voorlopige aanvaarding aannemer éénmalig bij beëindiging der werken
12 verslag voorlopige oplevering aannemer
éénmalig datum van voorlopige
opsteller : bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
aanvaarding: bouwheer
ontvangst: aannemer
oplevering
13 aanvraag tot definitieve aanvaarding
aannemer
éénmalig
einde waarborg periode op
verslag definitieve oplevering
aannemer
éénmalig
datum verslag definitieve
opsteller : bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
aanvaarding: opdrachtgever
ontvangst: aannemer
oplevering
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 2 - 9
8° de algemene regels (tijdstippen, plaatsen, frequentie) voor samenwerking en overleg op de bouwplaats tussen
de werkgevers en werknemers evenals deze betreffende de informatie van de werknemers en het verspreiden van
de instructies die voor hen bestemd zijn :
Veiligheidsplan :
1. De opdrachtgever maakt aan de hoofdaannemer het veiligheids- en gezondheidsplan over zoals het is opgesteld
door de coördinator-ontwerp.
2. De hoofdaannemer dient zijn specifiek veiligheidsplan in bij de opdrachtgever.
3. De coördinator analyseert het specifiekveiligheidsplanv van de aannemer en maakt zijn opmerkingen over aan de
opdrachtgever en aan de aannemer.
4. De opdrachtgever maakt de coördinatie-instrumenten en de specifieke veiligheidsplannen van de verschillende
onderaannemers over aan de coördinator-verwezenlijking, die het veiligheids- en gezondheidsplan aanpast en
overmaakt aan bouwheer en hoofdaannemer. Deze laatste reproduceert dit plan en maakt het over aan zijn
onderaannemers.
Werfcontroles :
1. De coördinator brengt een wekelijks werfbezoek en maakt zijn opmerkingen onmiddellijk over tijdens de
werfvergadering.
2. De veiligheidscoördinator acteert zijn opmerkingen in het coördinatiedagboek.
3. Hij laat zijn opmerkingen viseren op de bouwplaats door de werfleider van de aannemer.
4. Hij maakt een kopij van zijn opmerkingen over aan de opdrachtgever.
Toolboxmeetings :
De hoofdaannemer stelt een verslag op van zijn toolboxmeetings en maakt dit over aan de coördinator.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 1
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
03. RISICOANALYSE
03.01. ALGEMENE RISICOANALYSE VAN DE UITVOERING VAN HET
WERK
Bij de uitvoering van de defintieve risicoanalyse zal rekening worden gehouden met de weerhouden methode van
uitvoering, uitvoeringsmodaliteiten en uitvoeringsmaterialen. De definitieve keuze zal steeds worden gemaakt door de
bouwheer, bijgestaan door de bouwdirectie ontwerp en de veiligheidscoördinator. Een gedeelte van de op voorhand
opgesomde risicofactoren zullen bijgevolg niet van toepassing zijn. Aan de hand van de definitieve keuzes worden de
van toepassing zijnde risico’s weerhouden en/of aangepast.
De onderstaande risicoanalyse is bijgevolg ter informatie en als hulp voor de bouwdirectie belast met de uitvoering
voor het opstellen van zijn risicoanalyse (cfr. art. 03.02. en art. 03.03).

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 2
Volg
nr.
ES11-044 : GEMEENTE ELSENE
HERAANLEG VAN VOETPADEN VAN VERSCHILLENDE STRATEN GELEGEN OP HET GEBIED VAN DE
GEMEENTE ELSENE
NIET-GESUBSIDIËERD PROGRAMMA 2011
R I S I C O A N A L Y S E
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ALGEMEENHEDEN TER WERFVOORBEREIDING
Algemene werfvoorbereiding
1. Organisatie van de werking op de werf: vastleggen van de hiërarchie opstellen van een werforganigram
vastleggen van verantwoordelijkheden
2. Motiveren van alle betrokkenen : werfdirectie, opdrachtgever, studiebureau, onderaannemers en werknemers V&G-vergadering bij de werfaanvang / startvergadering
informatie en instructies aan de werknemers
3. Orde en netheid moet leiden tot :
goede uitvoering en werkgemak
veilige en gezonde werf
onafgebroken motivatie van alle betrokkenen
4. Goede staat van PBM, CBM, arbeidsmiddelen, gereedschap, en alle toebehoren
kranen, heftoestellen, elektrische installatie, noodverlichting, kettingen, …
blusmiddelen, veiligheidsschoenen, handschoenen, stofbrillen
ladders, stellingen, schoren, werfafsluiting, verkeerssignalisatie, …
5. Collectieve beschermingsmiddelen (CBM) :
orde en netheid
vrije doorgangswegen
leuningen en ladders
afschermen oevers en afsluiting
rij-instructies
…
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
bijhouden veiligheidsmap en dagboek der werken
orde en netheid is een deel van elke werkfase
aanduiden van een persoon die instaat voor het onderhoud
van de werfinrichting
controle door een erkend organisme
controle door de leverancier
nazicht voor iedere gebruikname op de werf
CBM maken deel uit van het bestek
CBM onderhouden en bijsturen
rij-instructiefiche

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 3
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
6. Individuele bescherming en persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) :
verplicht dragen van veiligheidsschoenen (stalen top en zool) en veiligheidshelm
verplichte inenting tegen tetanos van alle werknemers
7. Werkklimaat op de werf :
verstandhouding van de werfdirectie, werfleider, werknemers, …
voorzien van de nodige verfrissingen of pauzes bij warm weer of zware belasting voor alle werknemers
8. Hygiëne :
voldoende aantal voorzieningen (wasplaatsen, refter, …) voorzien
dagelijkse reiniging van keten en de wasinstallaties
dagelijkse verversing van de badhanddoeken en handdoeken in de wasruimtes
dagelijks afval scheiden en om de twee dagen ledigen en afvoeren
alcohol en rookverbod op de werf en in de keten
eten (en drinken) enkel toelaten in de refter
drinken op de werf enkel in een afgesloten werfcabine
9. Onderaannemers :
respect voor de CBM en andere veiligheidsmaatregelen
respect voor de uitvoeringsplanning
respect voor het arbeidsklimaat en de goede verstandhouding op de werf
10. EHBO :
hulpverlener
verbandkoffer, draagberrie, dekens, badhanddoeken
procedure bij zwaar ongeval
11. Eventuele concrete acties bij ongevallen :
gevaarlijke situaties inschatten en slachtoffers desnoods verwijderen
de eerste zorgen toedienen
een dokter of ziekenwagen roepen
de werfverantwoordelijke en de coördinator informeren + aangifte ongeval
Invloeden van de werf op de omgeving
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
permanente verplichting (pictogrammen)
mondelinge en schriftelijke voorlichting van de werknemers
(maandelijkse toolbox)
reserve PBM en pictogrammen in de werfkeet
inentingsbewijzen gezondheidsverklaringen
regelmatig instructies en opleiding geven
haalbare termijn en planning opleggen
stress vermijden
aandacht voor de sociale voorzieningen bij de planning van de
werfinrichting
voorlichten en instrueren
duidelijk werfreglement opstellen en overhandigen
in de startvergadering benadrukken dat de aannemer
verantwoordelijk is voor de onderaannemers
voorlichten/opleiden van de werknemers
EHBO-verantwoordelijke steeds op de werf
aanduiden van helper van de EHBO-er
procedure bij ongeval uitwerken
noodnummers duidelijk afficheren
noodnummers duidelijk afficheren
procedure bij ongeval uitwerken
EHBO-koffer duidelijk opstellen op een door eenieder
gekende plaats

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 4
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
1. Invloed op de aanpalende
percelen en bewoners
2. Verkeer en toegangswegen
aanvoer materieel
3. Verkeer en toegangswegen
werfuitbating
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
algemeen belemmerde doorgang
stof en afval van op de werf
machines in het algemeen geluid
trillingen
bodemverontreini-ging
vrachtwagens schade aan oprit
stof en afval
machines in het algemeen aanrijdingen met derden tijdens aanvoer
materieel
machines in het algemeen aanrijdingen tijdens de werfuitbating
gevaar door te smalle toegangsweg
omwonenden informeren van en over de uit te voeren
werken
afspraken maken
signalisatieplan opstellen en laten goedkeuren door de
bevoegde overheid
dagelijks reinigen van de weg met veegmachine / frequent
met borstel met hoge druk
geluidsdempend materieel inzetten
opslag mazout verbieden op de site
voorkomen gebruik van generator
rij-instructiefiche
afdekken van de ladingen met ondoorlatend zeil
vrachtwagens buiten de vuile zone houden en ev. de banden
proper spuiten voor vertrek
respecteren van het laadvermogen
vaststellen van de toestand van het wegdek en
plaatsbeschrijving van de omgeving van de werf
circulatiezones opstellen
verlichting en signalisatieborden op de vrachtwagens
checken, reinigen
vrachtwagens voorzien van dodehoekspiegel
grootwegtransport begeleiden (uitzonderlijk vervoer)
alternatieve routes volgen (moeilijke doorgangen)
spits en drukke verkeersassen vermijden
signalisatieplan opstellen en laten goedkeuren door de
bevoegde overheid
signalisatie plaatsen conform de afspraken
tijdelijke verkeersvoorzieningen aanbrengen en signaliseren
(wegafbakening plaatsen)
verlichting en signalisatieborden checken, reinigen
werken tussen 8h00 en 17h00
rij-instructiefiche
begeleiding machines door seingever
signaal achteruitrijden
vrachtwagens voorzien van dodehoekspiegel

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 5
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
4. Bouwplaats openingen dichtleggen
sleuven en putten signaleren
steile taluds vermijden
voertuigen en werfketen op slot (ook tankreservoir)
materiaal opbergen en afsluiten
toegangen gebouwen vrijhouden
noodnummers duidelijk aanbrengen
regelmatig nazicht bouwplaats
5. Werken langs de openbare
weg
6. Op- en afbreken
verkeersborden,
verkeerstekens, steunpalen,
geleide bakens, afstandspalen
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
ongelukken met
derden
handgereedschap
hefwerktuigen
Invloed van de bouwplaatsvoorzieningen
1. Bouwplaatsvoorzieningen / Gezondheidsvoorzieningen
vallende voorwerpen
contact warmte/koude
explosiegevaar bij het beschadigen van
ondergrondse leidingen
blootstelling aan elektrische stroom - bij het
beschadigen van ondergrondse kabels
in het water vallen
verhoogde kans op ongevallen door
onvoldoende ruimte
breuken, ontwrichting of verstuiking
fysieke overbelasting
breken van hijstoestellen
politie verwittigen van werken
signalisatie
indien nodig openbare weg afsluiten
windrichting en windkracht
gekeurd hijsmaterieel
geschikte hijsmethode, alleen vertikaal trekken
hijszone afbakenen
opvragen van de liggingsplannen
van ondergrondse kabelsdetecteren en aanduiden van de
ondergrondse ligging
mechanisch naderen tot op maximum 50 cm
reddingsboeien permanent op de werf voorzien
voldoende ruimte voorzien of plaatsbesparende maatregelen
toepassen
doorgangen van minstens 1 m
orde en netheid op de bouwplaats
tijdelijke verhardingen niet laten verzakken en verschuiven
+ onmiddellijk herstel
opleiding en gepaste instructies voor werknemers voorzien
aangepaste hulpmiddelen gebruiken
alleen periodiek gekeurde hijsmiddelen gebruiken

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 6
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
2. Werfwegen / parking / opslagruimte omvallen, kantelen van materieel
verergeren van de gevolgen van een ongeval
door moeilijke bereikbaarheid
aanrijgevaar
3. Werken in de hoogte, werken
langs een vrije rand (> 2 m)
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
zorgen voor voldoende brede en verharde wegen zonder
hoogteverschillen
instructies voor de werknemers
zorgen voor een doorgang en een nooduitgang
interventieplan opstellen en doorgeven aan de betrokken
diensten + ter beschikking houden op de werf
interventieplan regelmatig heraanpassen tijdens de werken
terrein degelijk verlichten tijdens de schemer
niet werken tijdens de nacht
laad-, losregeling uitwerken
laadzone beperken tot het voorste deel van het terrein
geluidssignaal bij achteruitrijden
gebruik van seingever
val van personen van hoger vlak voorzien van valbeveiliging (o.a. openingen afschermen of
afdekken, gebruik maken van een harnasbeveiliging,
stellingen voorzien van reglementaire leuningen en
afzonderlijke toegang, gebruik maken van werkplatformen,
...)
zorgen voor randbeveiliging
keuren en herkeuren van de beveiligingen, stellingen,
toestellen e.d. + gebruik maken van labels
val van voorwerpen elk werk onder de opening verhinderen
afbakenen en signaleren van de werkzone en de zone onder
de werken
ev. openingen afdekken of randbescherming plaatsen
(voorzien van plinten)
dragen van PBM’s

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 7
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
ladder
breken of beschadiging ladder
doorbuigen van ladder
val van ladder
wegglijden van ladder
stelling door windstoten los komen van stelling
valgevaar
val voorwerpen bij behandeling
val van een stellingelement
inspanning, verkeerde beweging bij
behandeling
uitschuiven tijdens de montage
hoogtewerker omvallen, kantelen hoogtewerker
vallen uit hoogtewerker
periodieke controle ladders
controle voor gebruik
juiste hellingshoek ladder
overlapping van tenminste 3 sporten bij dubbele ladders
stabiele opstelling op vaste ondergrond
anti-slipschoentjes / stabilisatoren
opstelling 1 m boven toegangsplatform
ladder vastzetten
geen materiaal of materieel op ladder
ladder niet gebruiken op stellingvloer
ladder bestijgen/afdalen met aangezicht naar ladder
schoenen vrij van vervuiling, ijs of sneeuw
er dient een stabiliteitsstudie op uitgevoerd te worden
gebruik van aangepaste en gekeurde stelling
de stelling dient afgeschermd te zijn
plaatsen stelling door bevoegd en ervaren personeel
aanbrengen van een afrastering thv de werkvloer voor het
opvangen van vallende voorwerpen of eventueel een
overdekte doorgang aanbrengen voor personen op de begane
grond
orde en netheid
dragen van PBM
zorgen voor voldoende brede en verharde wegen zonder
hoogteverschillen
stabiele opstelling
gebruik van PBM (anti-valsysteem)
werken met gekeurd toestel
naleven instructies en onderhoud volgens handleiding
opleiding en instructies werknemers

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 8
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
4. Mechanische gevaren klemming tussen onderdelen van een draaiende
machine
klemming tussen bewegende arbeidsmiddelen
en het materiaal/vaste voorwerpen
stappen op, struikelen over voorwerpen en
stoten tegen vaste voorwerpen
snijden, schaven of ander contact met
bewegende voorwerpen
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
draaiende onderdelen afschermen
gepaste arbeidsmiddelen gebruiken
werknemers de nodige opleiding en instructies geven
omtrent het correct gebruiken van arbeidsmiddelen
de losplaatsen voor materiaal duidelijk aanduiden
wegnemen of signaleren van slecht geplaatste voorwerpen,
afval
werkposten opruimen na de dagtaak
restmateriaal in de juiste containers plaatsen
voldoende containers voorzien en deze op tijd ledigen
elektrische kabels steeds aan de kant leggen, ev. ophangen
doorgangen en toegangswegen steeds vrij houden
wachtwapening afschermen
gemorste producten onmiddellijk opkuisen
gebruik PBM (veiligheidsschoenen, helm)
zorg voor gepaste arbeidsmiddelen en hulpstukken (beitels
met beschermkap, zaagbladen en andere draaiende delen
afschermen, gepaste schijven gebruiken (grootte, toerental),
zaagmachines met bevochtiging, …)
voorzie noodstoppen
voorzie bandklemmen zodat de persleidingen niet kunnen
losschieten

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 9
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
contact met wegvliegende voorwerpen of stof ruimten waar stof gemaakt wordt of werken met risico op
wegspringende voorwerpen zo veel mogelijk gescheiden
houden van de rest van de werf
gebruik PBM (veiligheidsbril)
aanbrengen van stofschermen tijdens het zandstralen en het
afbreken
alle resten, voegvulling en stof moeten dagelijks opgeveegd
en van de werf verwijderd worden
bevochtigen van de oppervlakte om vorming van stofwolken
en verspreiding ervan te vermijden
de stofvorming moet zoveel mogelijk vermeden worden
door stofafzuiging en luchtfiltering op de plaats waar het stof
wordt ontwikkeld. De grenswaarde voor inadembaar vrij
kwarts in de werkatmosfeer bedraagt max. 0,1 mg/m³. Bij
overschrijding van de grenswaarden dient men aangepaste
ademhalingsbescherming te voorzien
instorting van een constructie door een
onstabiele ondergrond
nagaan of er oude funderingen of restanten van putten
gelegen zijn in de werfzone
oude leidingen opsporen
raadplegen resultaten van grondonderzoek
inwinnen van advies bij ingenieur stabiliteit

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 10
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
5. Werken met elektriciteit blootstelling of contact met elektrische stroom
brandgevaar door overbelasting
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
ligging leidingen opvragen
grondplannen en andere plannen raadplegen
spanningsloos stellen waar noodzakelijke en mogelijk
grondkabels ingraven en markeren
bovengrondse kabels ophangen en afschermen
tijdens een accidenteel contact is het verboden de cabine te
verlaten alvorens de desbetreffende lijn spanningsvrij is
gemaakt
installatie laten keuren door erkend organisme voor in
dienstneming
dagelijkse keuring en rapportering in dagboek der werken
elektrische installatie moet voorzien zijn om te werken in
open lucht (IP44 en gekeurd)
elektrische kabels IP 44, 2,5 mm²
kabels volledig ontrollen
verdeelkasten gesloten en watervrij houden
spatwaterdichte verbindingen
speciale aandacht voor voedingskabels en elektrische
verlengkabels
bij een stroomonderbreking de stekker uit het stopcontact
halen
visuele controle gereedschap
aangepaste instructies en opleiding
aansluitingen door middel van een stekker
aarding van gereedschappen of dubbele isolatie
bij dubbel geïsoleerde toestellen geen aarding
veiligheidsafstanden respecteren
contact met hoog- en laagspannings-luchtlijnen voldoende afstand in acht nemen t.o.v. de luchtlijn
indien dit niet mogelijk is, moet de maatschappij
geraadpleegd worden om in samenspraak met hen de nodige
beschermingen te plaatsen
begrenzing van de kraan instellen
zorgen voor voldoende opleiding en instructies kraanman

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 11
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
overtrekken of beschadigen van grondlijnen ervoor zorgen dat de kabels die buiten dienst mogen steeds
buiten spanning worden gesteld door de bevoegde diensten
opvragen van de liggingsplannen bij de nutsmaatschappijen
en de opdrachtgever
vooraleer graafwerken aan te vatten, de kabel eerst
lokaliseren met handgereedschap
contact met laagspanning bij werken aan
elektrische toestellen of installaties
contact met hoogspanning bij werken aan
elektrische installaties
werken volgens de 5 vitale basisprincipes :
1. onderbreek de voeding
2. ga na of de spanning is uitgeschakeld
3. beveilig tegen herinschakelen
4. aard de installatie
5. scherm de actieve delen af
werken met aangepast materiaal
gebruik PBM
zorgen voor de nodige opleidingen en instructies
de bestaande circuits moeten afgesloten worden alvorens de
werkzaamheden te starten aan de laagspanning en dit in
overleg met verantwoordelijke voor de installatie
enkel bevoegde personen mogen aan hoogspanning werken.
Het ontkoppelen van de transfo gebeurt door bevoegde
personen nl. min. klasse BA4. De aannemer dient vooraf de
nodige schriftelijke attesten en/of certificaten (o.a. voor het
verantwoord schakelen in een installatie op hoogspanning)
voor te leggen ten einde te bewijzen dat zijn personeel
opgeleid en bevoegd is aangaande werken aan elektrische
HS/LS ditributiesystemen

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 12
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
6. Thermische gevaren vuur, explosie, straling van warmtebronnen bij
werken met open vlam, slijpen, lassen, boren,
verwarmen, branden
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
vuur, explosie bij overtrekken of beschadigen
van gasleidingen
de nodige blusmiddelen dienen steeds aanwezig te zijn
navragen waar zich de dichtstbijzijnde brandmelders
bevinden
orde en netheid : geen brandbare materialen in de nabije
omgeving van de werken
gasflessen verticaal plaatsen, zorgvuldig vastmaken en
buiten de keet bewaren
stockage en het gebruik van propaangas, butaangas en LPG
in kelders is verboden
slijp- las- en brandwerken zijn ten strengste verboden
vooraleer tanken en leidingen ontgast en gereinigd zijn
controleren van de staat van soepele leidingen
vuurvergunning toepassen. Een vuurvergunning kan max. 1
dag gelding zijn. Een kopie van de vuurvergunning wordt
door de hoofdaannemer aan de veiligheidscoördinator
doorgegeven
vooraleer de werf te verlaten dient er een nacontrole te
worden uitgevoerd
vooraleer de sloopwerken aan te vatten is de bestaand
gasinstallatie af te sluiten en is na te gaan waar nog gas
aanwezig is
ondergrondse gasleidingen zijn te lokaliseren; plannen zijn
op te vragen bij de nutsmaatschappij en de opdrachtgever

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 13
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
brand- of explosiegevaar door werken met
brandbare of explosieve stoffen
7. Gevaren door lawaai geluidsoverlast bij sloopwerken of bij werken
met bepaalde machines of arbeidsmiddelen
8. Gevaren veroorzaakt door
trillingen
algemeen rookverbod en niet werken met open vlam
tijdens de verwijdering van tanken moeten de aannemers
continu explosiemetingen uitvoeren
niet-vonkend gereedschap gebruiken
tijdens de schilderwerken is er een rookverbod
ontvlambare en brandbare stoffen dienen voldoende ver
verwijderd te zijn van iedere warmtebron
bij gebruik van verfproducten met een laag vlampunt moet
men voldoende ventilatie voorzien (ev. een ventilator) – cfr.
veiligheidsfiche
de solventen en ontvlambare producten stockeren in een
geventileerde en afgesloten ruimte
defecte en beschadigde machines of toestellen dienen
onmiddellijkuitgeschakeld te worden; de directe chef dient
op de hoogte gebracht te worden
de brandstof bevoorrading gebeurt het best ’s morgens
wanneer de machines nog koud zijn
oplopen van brandwonden afschermen van warme oppervlakken
gebruik van PBM
voorzichtig omgaan met brandbare producten
voorlichting en opleiding te voorzien
zorgen voor aangepaste arbeidsmiddelen die zo weinig
mogelijk hinder geven
werken met veel lawaai zo veel mogelijk isoleren van de rest
van de werf
PBM (oorbescherming) te voorzien (vanaf 85 dB)
Regelmatig onderhoud van de machines
Lichamelijke letsels Aangepaste houding en voldoende taakrotatie toepassen
9. Gevaren door straling lasers straling bij gebruik van nivellementslasers gebruik maken van een laserbron met beperkte energetische
straling (laag vermogen)
toestellen op ooghoogte vermijden
niet in de laserstraal kijken
beschadiging van glasvezelkabels Opletten bij beschadiging van glasvezelkabels in dienst. Er
komt een onzichtbaar, maar schadelijk laserlicht vrij. Niet
naar de kabel kijken; onmiddellijk bedekken met een laag
grond en de nutsmaatschappij verwittigen

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 14
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
10. Werken met gevaarlijke
producten
11. Gevaren door stoffen contact met of inademen van gassen, dampen,
rook en stoffen
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
lichtbogen opletten bij overtrekken of beschadigen van elektrische
kabels in dienst : lichtbogen kunnen vrijkomen
gebruik PBM en opslag producten volgens bepalingen
MSDS-fiches
werken met producten met gevaarlijke eigenschappen zo
veel mogelijk isoleren van de rest van de werf
voorlichting en opleiding werknemers
opvangbakken voorzien onder houders van gevaarlijke
producten
gebruik van producten die niet of minder schadelijk zijn
werken met hinderlijke producten zo veel mogelijk isoleren
van de rest van de werf
gebruik PBM (veiligheidsbril, stofmasker min P2) is
verplicht tijdens slijpwerken, gebruik pneumatische beitel,
afsteken of afschrapen , afborstelen met staalborstel,
machinaal schuren
dragen van P3-masker tijdens de verwijdering van
asbestproducten
gebruik van schuurmachine met stofafzuiging
chemicaliënbril, geschikte vloeistofdichte
veiligheidshandschoenen, overall en kap die het gehele
hoofd afschermt tijdens spuiten en ontvetten
bij langdurig lassen of branden op dezelfde plaats binnen in
gebouwen dient een rookafzuiging voorzien te worden
de stofvorming moet zoveel mogelijk vermeden worden
door stofafzuiging en luchtfiltering op de plaats waar het stof
wordt ontwikkeld. De grenswaarde voor inadembaar vrij
kwarts in de werkatmosfeer bedraagt max. 0,1 mg/m³. Bij
overschrijding van de grenswaarden dient men aangepaste
ademhalingsbescherming te voorzien

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 15
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
12. Leveren van brandstof / olie verontreiniging van de werkplek
ontstaan van explosieve omgeving
bedwelming
13. Werken met verontreinigde
grond
14. Schoonhouden laadplaats /
weg
Werfinstallatie
1. Werfzones bepalen en
afbakenen :
werkzones
verblijfzone (bureel,
refter, …)
circulatiewegen
plaats afsluiting
EHBO-post
toegang voor personeel,
voertuigen, ziekenwagen,
brandweer …
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
hogedrukreiniger
borstelreiniger
intoxicatie
infectie
spatten van afvalstoffen
afrukken, klemmen van ledematen
inslikken druppels
huid- en oogcontact
kwetsuren
stof
botsen, knellen, pletten
nazicht lucht- en straalleidingen + koppelingen
beschadigde leidingen onmiddellijk vervangen
correcte koppelingen
lekopvangmogelijkheden
aanwezigheid van olieabsorberende stoffen
voldoende verluchting
brandbestrijdingsmiddelen in onmiddellijke omgeving
goede persoonlijke hygiëne
dragen van aangepaste beschermmiddelen
info verstrekken over aard van verontreiniging
instructies spuittechnieken
gebruik van PBM (volgelaatsbescherming, handschoenen,
laarzen, tyvekpak)
spoelwater en douche ter beschikking
EHBO-oogreiniging
raadplegen dokter
reiniging met wateropzuiging
uitvoeren na de werfactiveiten
goede zichtbaarheid of verlichting
Overzichtsplan van de gehele werf

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 16
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
2. Vaste inrichtingen :
plaatsen van containers
elektrische borden
leidingen (water, aflopen,
…)
kabels
3. Signalisatie :
toegangsverbod voor
derden
verplichtingen (helm,
bril, handschoenen,
schoeisel, …)
publiciteitspaneel
4. Verplaatsbare inrichtingen
machines
blustoestellen
laspost
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
kraan + lengen +
kettingen
onevenwicht
klemmingen
verplettering
breken hijsmateriaal
val materieel
elektrocutie
belemmeren doorgangen
stabiliteit (wind)
vandalisme
kwetsuren bediener
UV-straling
vonken en gensters
kwetsuren helpers en anderen in de nabijheid
dragen helm + handschoenen
geleiden met koorden
gevormd personeel +18 jaar
zie punt 4
ingraven of bovengronds plaatsen op een bestudeerde
manier
voorlichting + pictogrammen
regelmatig nazicht
goed gekozen opstellingsplaats
voorlichting bediener
specifieke veiligheidsregels toepassen (zie
gebruiksaanwijzing + checklists)
werknemers +18 jaar
blustoestel in elk werflokaal en bij elke las- en
brandaktiviteit
aangepaste werkmethode, dwz. met de nodige PBM, CBM
en afspraken
toestellen met laag vermogen gebruiken
opstellen buiten oogbereik

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 17
Volg
nr.
Verrichtingen Middelen Omschrijving risico Preventiemaatregel
5. Tussenopslag van afval;
materiaal, materieel
6. Afvalbeheer - lege
verpakkingen van gevaarlijke
stoffen, CBM, PBM
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
containers
vrachtwagen en
kipcontainer
omvallen, inkalven
wegwaaien door wind, storm
fysieke overbelasting door onnodig verplaatsen
brandgevaar door onoordeelkundige opslag van
gevaarlijke producten of open vuur
milieuschade
botsing personen/machines
klemmen ledematen
laag stapelen (minder dan 2 m)
materialen leveren in degelijke verpakkingen (bv. houten
paletten ipv. in wrak)
materieel, materiaal, … vastleggen tegen windkracht
opslagplaats oordeelkundig kiezen
verpakkingswijze oordeelkundig kiezen in functie van de
beschikbare hulpmiddelen
manueel verplaatsen van zware stukken vermijden
aangepaste hulpmiddelen gebruiken
gevaarlijke stoffen opslaan in afgesloten geventileerde
ruimtes, containers
gasflessen rechtopstaand, vastgemaakt, gescheiden (ook
volle/lege) en beschermd tegen direct zonlicht buiten opslaan
de nodige etiketten en symbolen aanbrengen
brandblustoestellen in de onmiddellijke omgeving van
gevaarlijke stoffen te voorzien
open vuur verbieden op de werf
werken met vuurvergunning
ophaling door gespecialiseerd en erkend bedrijf voor de
ophaling van gevaarlijk afval
ophaling buiten de laaduren

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 3 - 18
03.02. VOOR DE GUNNING DER WERKEN
Iedere aannemer moet bij zijn offerte een beschrijving van zijn werkmethode alsook een afzonderlijke prijsberekening
in verband met de door het veiligheids- en gezondheidsplan bepaalde preventiemaatregelen en –middelen, inclusief de
buitengewone individuele beschermingsmaatregelen en –middelen, voegen conform de bepalingen van de wet
dd.04.08.96 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk en haar uitvoeringsbesluiten.
Dit wordt voorgelegd aan en goedgekeurd door de opdrachtgever, de bouwdirectie belast met het ontwerp en de
veiligheidscoördinator-ontwerp.
03.03. NA DE GUNNING DER WERKEN
Iedere gecontacteerde (onder)aannemer moet minstens 2 weken alvorens zij de werkzaamheden starten alle
onderdelen van het specifieke veiligheids- en gezondheidsplan (Identificatie aannemer + Identificatie werfmaterieel +
VGM-plan) indienen bij de veiligheidscoördinator-verwezenlijking en de opdrachtgever.
In de wet dd.04.08.96 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk is sprake van de
evaluatie van de risico’s, van de beschermende maatregelen en de beschermingsmiddelen evenals van de documenten
waarin dit alles wordt vermeld.
De analyse van de risico’s met betrekking tot de uitvoering van het werk worden opgemaakt door de betrokken
aannemers overeenkomstig art. 5 van de wet dd. 04.08.96 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering
van hun werk en art. 50 van het KB dd. 25.01.01. betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen. Deze analyses van
de verschillende aannemers worden ingevoegd in dit algmeen veiligheids- en gezondheidsplan.
Het aanvullen van het algemeen veiligheids- en gezondheidsplan dient te gebeuren door het opstellen/invullen van
onderhavig specifiek veiligheids- en gezondheidsplan, waarin de aannemer/intervenant naast zijn algemene
(identificatie)gegevens omschrijft welke werkzaamheden hij gaat uitvoeren, inclusief tijdstip, duur en daarbij in te
zetten materieel met de daaraan gekoppelde risico-analyse en risico-evaluatie.
Het opstellen van de risico-analyse en de risico-evaluatie valt onder de verantwoordelijkheid van de hiërarchische lijn.
Enkel de personen die voldoende vertrouwd zijn met de praktische uitvoering van het project verkeren in de
mogelijkheid om de uitvoeringsmethoden te bepalen en als gevolg daarvan de risico’s te bepalen. Het ligt voor de hand
dat deze personen de assistentie krijgen van hun preventieadviseur voor het vastleggen van de voorkomingsmaatregelen
en de te gebruiken beschermingsmiddelen.
De aannemer is tegenover de opdrachtgever ook verantwoordelijk voor zijn onderaannemers en bijgevolg ook voor het
behoorlijk opstellen en in de praktijk omzetten van elk onderdeel van het specifieke veiligheids- en gezondheidsplan,
opgesteld door deze onderaannemers. Het is belangrijk dat alle onderdelen van het veiligheids- en gezondheidsplan op
elkaar afgestemd zijn zodat de bal niet naar elkaar wordt toegespeeld zonder concrete afspraken inzake bepaalde
veiligheids- en gezondheidsmaatregelen waar de ene of de andere partij zich graag vanaf maakt.
In de mate van het mogelijke zullen, nog voor de uitvoering van de werkzaamheden, de werkgever, de
verantwoordelijke van de aannemer en/of hun preventieadviseur uitgenodigd worden op een veiligheidsvergadering.
Dit specifiek veiligheids- en gezondheidsplan zal bij deze gelegenheid worden besproken en goedgekeurd.
Elke wijziging in de gegevens meegedeeld in het specifiek veiligheids- en gezondheidsplan dienen meegedeeld te
worden aan de veiligheidscoördinator-verwezenlijking zodat het veiligheids- en gezondheidsplan voor latere
interventies kan aangepast worden.
Deze inlichtingen kunnen overgemaakt worden tijdens een vergadering of bezoek ter plaatse met de opdrachtgever, de
coördinator en de aannemer. Die informatie wordt meegedeeld binnen een termijn die een onderzoek mogelijk maakt
en in ieder geval voor enige interventie op de bouwplaats.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 1
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
04. WERFORGANISATIE
04.01. INTERVENANTEN OP DE WERF
04.01.01. LIJST INTERVENANTEN
OPDRACHTGEVER
GEMEENTE ELSENE
Elsensesteenweg 168
1050 ELSENE
Intervenanten Vertegenwoordiger Telefoon Fax/Mail
BOUWDIRECTIE ONTWERP & BELAST MET CONTROLE OP DE UITVOERING
GEMEENTE ELSENE
3 e P. Monin 02/515 63 63 02/515 63 02
Directie - OPENBARE WERKEN
Wegen – riolen - Beplantingen
Elsensesteenweg 168a
1050 ELSENE
E. Geeroms
VEILIGHEIDSCOÖRDINATOR
ECOSAFE BVBA
Mottestraat 2
9771 KRUISHOUTEM
HOOFDAANNEMER
ONDERAANNEMERS
EXTERNE INSTELLINGEN
FOD
Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal
Overleg
Algemene Directie Toezicht op het Welzijn
op het Werk
Ernest Blerotstraat 1
1070 BRUSSEL
NAVB
Nationaal Actiecomité voor Veiligheid en
Hygiëne in het Bouwbedrijf
Koningstraat 132/ 4
1000 BRUSSEL
P. Vercruysse 09/383 87 35
0477/545 550
09/383 87 55
piet.vercruysse@ecosafe.be
02/233 45 46 02/233 45 23
tww.brussel@werk.belgie.be
02/552 05 00 02/552 05 05

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 2
04.01.02. ANDERE NUTTIGE TELEFOONNUMMERS
04.01.02.01. Ziekenhuis / Urgentiediens
Ziekenhuizencentrum Etterbeek/Elsene
Jean Pacquotstraat 63
1050 BRUSSEL
tel : 02/641 41 11
tel spoed : 02/641 48 12
fax : 02/641 44 48
04.01.02.02. Brandweer
Helihavenlaan 11-15.
1000 BRUSSEL
tel : 02/ 208 81 11
04.01.02.03. Lokale politie
Politiezone 5339 Brussel HOOFDSTAD - Elsene
Kolenmarkt 30
1000 BRUSSEL
tel : 02/279 79 79
fax : 02/279 79 90
04.01.02.04. Anti-gifcentrum
tel : 070/245 245
04.02. VOORAFGAANDE KENNISGEVING
De bouwdirectie belast met de uitvoering doet een voorafgaande kennisgeving der werken aan de met het toezicht
inzake arbeidsveiligheid belaste ambtenaar zoals bedoeld in art. 45 van het KB dd. 25.01.2001 (BS dd. 07.02.2001)
betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen.
Indien meerdere bouwdirecties actief belast zijn met de uitvoering, valt de voorafgaande kennisgeving ten laste van
diegene die als eerste activiteiten op de bouwplaats uitvoert.
De voorafgaande kennisgeving wordt ten minste vijftien kalenderdagen voor het begin van de werken op de bouwplaats
gedaan aan de met het toezicht inzake arbeidsveiligheid belaste ambtenaar. Een kopie van de voorafgaande
kennisgeving moet zichtbaar op de bouwplaats worden aangeplakt ten minste tien kalenderdagen voor het begin van de
werken.
In geval van onvoorziene en dringende werken, wordt de voorafgaande kennisgeving vervangen door een mededeling,
gedaan ten laatste de dag zelf van het begin van de werken bij wijze van een geschikt gemaakt technologisch middel.
De gegevens vervat in deze mededeling zijn dezelfde als deze van de bijlage II van het KB dd. 25.01.2001.
04.03. ORGANISATIE VAN DE PREVENTIE EN BESCHERMINGEN
De veiligheidscoördinator heeft de leiding van de coördinatie inzake veiligheid, gezondheid en milieu.
Overeenkomsten tussen de verschillende werkgevers moeten eerst door de veiligheidscoördinator goedgekeurd worden.
Elke onderneming aan wie een werk wordt toegewezen is verplicht een veiligheidsverantwoordelijke aan te duiden die
gedurende de werkzaamheden op de bouwplaats aanwezig is.
Elke onderneming verklaart dat de werknemers de nodige opleiding/beroepservaring en lichamelijke geschiktheid
bezitten om de hen opgelegde taken (incl. verantwoordelijkheden in veiligheidsfunctie) uit te voeren en het bijbehorend
materieel te gebruiken en te bedienen op volstrekt veilige wijze. Op vraag van de veiligheidscoördinator legt zij de
nodige stukken ter staving voor.
De personeelsleden van de aannemers mogen slechts aangetroffen worden op de voor hen voorziene werkplaatsen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 3
04.03.01. INTERNE COMMUNICATIE, VOORLICHTING EN INSTRUCTIE
04.03.01.01. Onthaal van de werknemers op de bouwplaats
Elke werknemer die op de bouwplaats wordt tewerkgesteld wordt door zijn werkgever geïnformeerd omtrent de
veiligheids- en gezondheidsvoorschriften die gelden op de bouwplaats.
04.03.01.02. Veiligheidsvoorlichting
Elke persoon die op deze bouwplaats werken moet uitvoeren zal minstens voor de aanvang van zijn activiteiten, en
verder éénmaal per jaar een “veiligheidsvoorlichting” bijwonen.
04.03.01.03. Toolboxmeetings
Elke onderneming op de bouwplaats voorziet in het houden van toolboxmeetings waarbij specifieke veiligheidsitems
worden besproken en dit minstens maandelijks. Deze toolboxmeetings worden minutieus (per ploeg) gehouden met de
eigen werknemers en/of met werknemers uit de onderaanneming(en). Zij overhandigt een kopie van het verslag en de
aanwezigheidslijst aan de veiligheidscoördinator.
Indien een aannemer niet deelneemt aan de toolboxmeeting van de hoofdaannemer, dan moet hij die zelf organiseren.
04.03.02. ROL VAN DE WERFLEIDER VAN EEN ONDERNEMING
De werfleider is verantwoordelijk voor het toepassen van de algemene preventiemaatregelen, in het bijzonder :
de wijze waarop alle werkzaamheden worden uitgevoerd en voor het nemen van de maatregelen voor het
bewerkstelligen van een zo goed mogelijke arbeidsveiligheid.
het naleven van de bepalingen, opgesomd in het lastenboek, op zijn werf.
de aanwezigheid van voldoende middelen om de werken veilig te kunnen uitvoeren.
de instructies op het gebied van veiligheid, gezondheid, milieu en welzijn, bij aanvang van de werkzaamheden, bij
verandering van werkpost of op vraag van een werknemer.
Indien speciale veiligheidsmaatregelen noodzakelijk worden (bv. bij zeer gevaarlijke werken), dient hij de modaliteiten
te kennen en zijn werkmethoden hieraan aan te passen. Hij ontvangt het materiaal dat hem geleverd wordt.
Voor de aanvang van de werken neemt hij contact op met de veiligheidscoördinator om samen de specifieke
risico's, eigen aan de uit te voeren werken, na te gaan.
Hij dient deel te nemen aan de werfvergaderingen voor dewelke men hem uitnodigt en bij afwezigheid van de
werfleider, dient een andere persoon van de onderneming, die dezelfde verantwoordelijkheden draagt, te worden
afgevaardigd.
Hij moet zorg dragen voor de veiligheid en gezondheid van :
de verschillende afdelingen van zijn onderneming;
de onderaannemers en zelfstandigen;
de eventuele derden.
Daarom spreekt de werfleider minstens één van drie officiële landstalen (Nl - Fr - D).
Hij verbindt er zich toe zijn verplichtingen inzake veiligheid, gezondheid en milieu strikt na te leven en hij moet de
wetten en Euro-richtlijnen i.v.m. arbeidsmiddelen en P.B.M.'s toepassen.
04.03.03. VERPLICHTING VEILIGHEIDSVOORSCHRIFTEN NA TE LEVEN
Deze voorschriften doen geen afbreuk aan de verplichtingen die voortvloeien uit :
de wetten en reglementen van toepassing in België op het gebied van de arbeidsveiligheid en milieu op datum van
uitvoering van het contract;
de voorschriften van het ARAB en de CODEX;
de voorschriften van het AREI;
de van toepassing zijnde milieuvoorschriften (bv. VLAREM, ... etc. ).
De controle op de naleving van de veiligheidsvoorschriften gebeurt door de hiërarchische lijn.
De opdrachtgever behoudt zich het recht voor iedere persoon die de veiligheidsvoorschriften niet naleeft, andere
personen in gevaar brengt of die onder invloed van drank is weg te zenden en hem de toegang tot de werf te
ontzeggen.
De opdrachtgever heeft steeds het recht :
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 4
de werkzaamheden en de naleving van de verplichtingen inzake veiligheid en gezondheid te controleren;
na ingebrekestelling van de aannemer, de werkzaamheden te stoppen indien naar zijn mening het materieel, de
werktuigen en/of werkmethoden zelf of de wijze van uitvoering onaanvaardbare risico's inhouden voor de mens,
uitrusting of omgeving.
de werkzaamheden mogen slechts opnieuw hervat worden nadat de aannemer bewezen heeft bekwaam te zijn om
in normale en veilige omstandigheden te werken.
om zelf de nodige maatregelen inzake veiligheid en gezondheid te treffen, op kosten van de aannemer die in
gebreke is gebleven, in de hierna opgesomde gevallen indien de aannemer zijn verplichtingen niet of gebrekking
nakomt, nl. :
plaatsen/instandhouden van collectieve beschermingsmiddelen tegen val uit de hoogte;
beschoeien van sleuven of aanleg van talud;
opruimen van afval dat de door- en uitgangen verspert en het gevaarlijk afval.
Ieder werknemer heeft de plicht tekortkomingen of onveilige situaties, waarvan hijzelf de oorzaak niet is, onmiddellijk
(schriftelijk) te melden. Elke melding zal met de nodige aandacht door de opdrachtgever of de veiligheidscoördinator
worden geregistreerd in het coördinatiedagboek. De noodzakelijke acties zullen ondernomen worden om een
bevredigende oplossing te bieden voor het gestelde probleem. Indien de oplossing als onvoldoende wordt ervaren, zal
het punt besproken worden tijdens de eerstvolgende veiligheidsvergadering op de bouwplaats.
Iedere onderneming moet aan de werfdirectie dagelijks een lijst bezorgen waarop de namen van de werknemers, die zij
op de bouwplaats tewerkstellen, worden vermeld.
04.04. BOUWPLAATSINRICHTING
De algemene minimumvoorschriften inzake veiligheid en gezondheid van toepassing op bouwplaatsen zoals bepaald in
bijlage III van het KB dd. 25.01.01 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen zijn van toepassing.
04.04.01. BOUWPLAATSINSTALLATIE
Voor de aanvang van de werken legt de aannemer de tekeningen van zijn bouwplaatsinstallatie ter goedkeuring voor
aan de opdrachtgever, de bouwdirectie belast met het ontwerp en de veiligheidscoördinator.
Deze tekeningen omvatten de indeling en de benodigde oppervlakten zoals voorzien door de aannemer voor voorlopige
constructies (incl. de eventuele benodigde nutsvoorzieningen zoals water, elektriciteit,
telefoon/telefax/internetaansluiting, etc. met de bijhorende trajecten van de leidingen), zoals constructies voor
gezondheidsinrichtingen, EHBO-post, werkplaatsen, …, opslagruimten voor materialen en afval, opstelling
arbeidsmiddelen en draaicirkels, opgestelde elektrische verdeelborden, toegangen wegen, rijrichting en parkeerzones
voor personenwagens en werfvoertuigen, etc.
Maaltijden mogen enkel in de daartoe voorziene inrichtingen gebruikt worden.
De aannemer zal voorzien in het plaatsen van de nodige afvalcontainers teneinde de zindelijkheid en de veiligheid op
de bouwplaats ten allen tijde te waarborgen. Hij staat in voor het regelmatig afvoeren van het afval naar een vergunde
stortplaats.
De aannemer zorgt op eigen initiatief voor het tijdig aanvragen van alle wettelijke vergunningen en meldingen zodat hij
deze ter beschikking heeft voor de aanvang der werken.
Voor de aanvang van de werkzaamheden wordt de werf omheind met een stevige afsluiting van tenminste 2 m hoogte.
De in- en uitrit voor vrachtwagens gebeurt via poorten die ieder een breedte hebben van tenminste 3,50 m en een
hoogte van tenminste 2,00 m. Buiten de normale werktijden worden deze poorten op slot gehouden. Deze in- en uitrit
is gescheiden van de toegang voor personen die zich te voet of per fiets verplaatsen.
04.04.01.01. Sanitaire voorzieningen
Indien meerdere bouwdirecties actief belast zijn met de uitvoering zal diegene die als eerste activiteiten op de
bouwplaats uitvoert de nodige sanitaire voorzieningen plaatsen en dit voor de werknemers van alle bouwdirecties actief
op de werf.
Hij zal er op een goed zichtbare plaats, afgeschermd van de regen, een lijst van de noodnummers uithangen en dit
gedurende de gehele duur van de werf.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 5
De bouwdirectie die de sanitaire voorziening geplaatst heeft zal deze installatie gedurende de volledige duur van de
werf handhaven en zal tevens zorgen voor het onderhoud, de dagelijkse reiniging van het toilet, de levering van
toiletpapier en onderhoudsproducten alsook voor de nodige maatregelen tegen de vorst.
De afvoer van toiletten en wasgelegenheden gebeurt in een kunststoftank van voldoende capaciteit en die door de
aannemer voorzien wordt. Het ruimen van de tank gebeurt op last van de aannemer. Het materiaal wordt afgevoerd
naar een vergunde inrichting.
04.04.01.02. Water
Bij elke waterkraan voorziet de aannemer een bordje met de duidelijke en leesbare vermelding “Drinkwater” of “NIET
drinkbaar water”, naargelang het geval. Indien er geen drinkbaar leidingwater voorhanden is zorgt de aannemer voor
drinkbaar flessenwater.
04.04.01.03. Verlichting van de werf
De aannemer moet op eigen kosten voor algemene verlichting zorgen van zijn voorlopige constructies, werkplaatsen en
opslagplaatsen, en telkens het werk dit vereist van de werf (werk in putten, sleuven, ondergrondse ruimten, silo’s, etc.).
Deze verlichting moet uitgevoerd worden conform de geldende wetgeving.
De veiligheidscoördinator controleert de algemene en de eventuele noodverlichting.
04.04.02. TOEGANG TOT DE WERF EN CONTROLE
Het personeel zal de bouwplaats betreden en verlaten uitsluitend via de daartoe voorziene toegang. In functie van de
noodzakelijkheid kan de opdrachtgever ten allen tijde overgaan tot het invoeren van toegangsbewijzen.
Het betreden van de bouwplaats door buitenstaanders gebeurt op eigen risico. Het tewerkgestelde personeel wordt
dagelijks geregistreerd in het logboek.
Alle werknemers moeten drager zijn van de wettelijk voorgeschreven identiteitsbewijzen.
Vreemde werknemers afkomstig uit een lidstaat van de EG moeten in het bezit zijn van een detacheringsbewijs E101
afgeleverd en erkend door het land van oorsprong (KB 04.08.78, art. 69).
Werknemers die niet uit de EG komen moeten in het bezit zijn van de vereiste arbeidsvergunning.
Werknemers die de bovenvermelde documenten niet kunnen voorleggen worden niet op de bouwplaats toegelaten.
Aan- en afvoer van materialen en materieel gebeuren uitsluitend via de daartoe aangeduide en eventueel speciaal
ingerichte toegang(en) (wielbelasting, controle, weegbrug, …).
Het lossen of afvoeren van materialen of uitrustingen kan enkel gebeuren tijdens de normale werkuren, tenzij
uitzonderlijk anders werd overeengekomen. De betrokken voertuigen zullen zich niet langer op de bouwplaats
ophouden dan de tijd die voor het lossen of laden noodzakelijk is.
Voor het lossen van materialen moet aan de ingang een verzendingsborderel worden voorgelegd.
Voor het wegvoeren van materialen wordt aan de uitgang een borderel afgegeven waarop vermeld :
aard van de lading;
datum en uur;
ondertekend door de werfleider en door de permanent toezichter.
De aannemer staat in voor de bewaking van zijn materieel en uitrusting op de bouwplaats. De bewaking door de
bouwheer brengt voor de bouwheer geen enkele verantwoordelijkheid met zich mee wat betreft diefstallen,
verduisteringen en beschadigingen gepleegd op de bouwplaats ten nadele van de aannemers of hun aangestelden.
04.04.03. WEGENIS OP DE BOUWPLAATS
De nodige parkeerruimte voor voertuigen en vrachtwagens wordt aangelegd.
Het is verboden te parkeren voor poorten, inritten, in de nabijheid van brandstoftanks en –pompen, opslagplaatsen van
ontvlambare producten en ter hoogte van brandweeruitrustingen.
Alle rijwegen dienen maximaal vrijgehouden te worden voor normaal verkeer, vooral met het oog op de
brandbestrijding en evacuatie.
De in- en uitrit wordt zodanig aangelegd dat zich geen onveilige verkeerssituaties op de openbare weg kunnen
voordoen en dat minimale overlast wordt veroorzaakt aan bestaande openbare wegen en omwonenden.
Bij voorkeur zal, indien mogelijk, een lussysteem uitgewerkt worden zodat aan- en afvoer van zware vrachten elkaar
niet kruisen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 6
De breedte, de stabiliteit en het onderhoud van de wegenis op het terrein zijn zodanig dat een veilig verkeer van de
vrachtwagens wordt gewaarborgd bij alle weersomstandigheden.
04.04.04. VERKEERSREGELS OP DE BOUWPLAATS
De bestuurders van voertuigen verplaatsen zich op eigen verantwoordelijkheid binnen de grenzen van de bouwplaats.
De bepalingen van de wegcode, o.m. wat betreft asbelasting, voorrangs-, verbods- en gebodsbepalingen zijn van
toepassing binnen het domein van de bouwplaats.
Elke bestuurder van een voertuig moet in het bezit zijn van een geldig rijbewijs voor de categorie van voertuig dat hij
bestuurt.
Alle werfwagens en voertuigen moeten gedekt zijn door een verzekering die de burgerlijke aansprakelijkheid van de
bestuurder dekt.
De snelheid van alle voertuigen is beperkt tot 20 km/h.
De wegsignalisatie is een last van de aanneming : het is de taak van iedere aannemer om de signalisatieborden aan te
brengen die voor de behoeften van de eigen werkzaamheden vereist zijn. De geplande wegsignalisatie wordt ter
goedkeuring voorgelegd aan de opdrachtgever en aan de veiligheidscoördinator.
De aannemer staat zelf in voor de organisatie van de parkeerzones voor personen-, resp. werfwagens. De geparkeerde
voertuigen mogen echter in geen geval de normale werkzaamheden op of buiten de bouwplaats hinderen.
De aannemer moet ervoor zorgen dat zijn voertuigen de wegen niet beschadigen, onveilig maken of de normale
activiteiten op de bouwplaats hinderen. Eventuele herstelling van wegen zijn steeds ten laste van de aannemer die de
schade veroorzaakt heeft.
Indien ten gevolge de droogte de kans bestaat op het opwaaien van stof door het voertuigenverkeer zal de aannemer de
nodige maatregelen treffen om stofhinder te voorkomen, hetzij door aanpassen van de snelheid, hetzij door het
regelmatig besproeien, hetzij door enige andere maatregel te nemen in overleg met de opdrachtgever en de
veiligheidscoördinator.
04.04.05. BESTRIJDING VAN ONGEDIERTE
De aannemer zal de nodige maatregelen treffen ter bestrijding van ongedierte op de werf en in de opgetrokken
accomodaties.
04.05. BOUWPLAATSREGLEMENT
04.05.01. AANVULLENDE VOORSCHRIFTEN BOUWPLAATSINRICHTING
04.05.01.01. Afbakening
Rond de werkzone moet, tenzij anders vermeld, een vaste afsluiting met een goed zichtbare en waar nodig verlichte
signalisatie aangebracht worden.
Stellingen, stutten en dwarsbalken moeten eveneens goed gesignaliseerd worden en dienen op donkere plaatsen te
worden verlicht.
De werkzones waar gevaar bestaat voor derden moeten behoorlijk afgesloten zijn rond de werkzone.
04.05.01.02. Verkeersroutes en verkeer op de werf
Zie ook art. 04.04. Bouwplaatsinrichting.
Verkeersroutes met inbegrip van trappen, vaste ladders, laadplatforms en –hellingen, moeten zodanig worden berekend,
gesitueerd, ingericht en gereedgemaakt dat zij gemakkelijk, volledig veilig en overeenkomstig hun bestemming kunnen
worden gebruikt zodat de werknemers die zich in de buurt van deze verkeersroutes bevinden geen enkel risico lopen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 7
De afmetingen van voor het persoon en/of goederen bestemde verkeersroutes, inclusief die waar wordt gelost of
geladen, dienen te worden afgestemd op het mogelijk aantal gebruikers en de aard van het werk. Wanneer op deze
verkeersroutes vervoermiddelen worden gebruikt, dient voor de andere op de bouwplaats aanwezige personen een
voldoende veiligheidsafstand in acht te worden genomen of dienen passende beschermende maatregelen te worden
getroffen. De routes dienen duidelijk gesignaleerd en moeten regelmatig gecontroleerd en onderhouden worden.
De voor voertuigen bestemde verkeersroutes dienen op voldoende afstand te zijn gelegen van deuren, poorten,
doorgangen voor voetgangers, gangen en trappen.
Het is verboden te parkeren voor poorten, inritten, in de nabijheid van brandstoftanks en –pompen, opslagplaatsen van
ontvlambare producten, en ter hoogte van brandweeruitrustingen.
Alle rijwegen dienen maximaal vrijgehouden te worden voor normaal verkeer, vooral met het oog op de
brandbestrijding en evacuatie.
Indien de bouwplaats zones bevat waarvoor een beperkte toegang geldt, dienen deze zones te worden uitgerust met
voorzieningen die verhinderen dat onbevoegde werknemers deze zones betreden.
Vluchtroutes en nooduitgangen dienen vrij te zijn van obstakels en via de kortste weg naar een veiligheidszone te
voeren.
Op de werf moeten de voertuigen waarvan, omwille van de constructie ervan, de zichtbaarheid achter het voertuig
beperkt is, uitgerust zijn met een geluidssignaal dat in werking treedt bij het achteruit rijden.
Indien men met een voertuig een achterwaartse beweging dient uit te voeren moet men tijdens deze beweging er
constant over waken dat er zich geen personen of voorwerpen achter het voertuig bevinden. Indien de zichtbaarheid
achter het voertuig onvoldoende is, dient men de achterwaartse beweging uit te voeren met behulp van een seingever.
Alvorens een bestuurder zijn voertuig mag verlaten moet de motor van het voertuig uitgeschakeld zijn en moet de
handrem aangespannen worden zodat het voertuig zich niet meer uit zichzelf kan bewegen.
04.05.01.03. Graafwerken
Uitgravingen, groeven, grachten, openstaande kanalen, bodemopeningen, etc. moeten overal voldoende tegen instorting
beveiligd worden.
Alle putten, groeven, grachten, openstaande kanalen, bodemopeningen, etc. moeten onmiddellijk betrouwbaar
afgesloten worden of afgeschermd worden met een stevig opgestelde leuning van minstens 1 m hoogte voorzien van de
nodige verlichting en signalisatie. Waar nodig moeten er veilige overgangen worden voorzien.
De mogelijkheid bestaat dat er zich elektrische-, gas en waterleidingen in de ondergrond bevinden. De aannemer dient
er zich voor de aanvang van de graafwerken van te overtuigen dat op deze plaatsen geen leidingen liggen. Hij zal
daartoe de bevoegde diensten raadplegen, in principe is dat de technische dienst.
Bij werken in de nabijheid van ondergrondse elektrische kabels dienen de voorschriften zoals bepaald in het AREI (art.
192) nageleefd te worden.
Indien tijdens de graafwerken grondverontreiniging wordt vastgesteld moeten de werken onmiddellijk worden
stopgezet en moeten de opdrachtgever en de veiligheidscoördinator verwittigd worden.
04.05.01.04. Openingen
Iedere opening aangebracht in een vloer of platform dient :
of afgedekt en verankerd te zijn op een wijze dat het materiaal weerstaat aan een gewicht van minimum 240 kg/m²;
of omgeven te zijn met een stevige borstwering, conform de reglementeringen;
of omgeven door een degelijke afscherming conform de reglementeringen;
en dit ten laste van degene die de opening aangebracht heeft.
Indien de aannemer om een of andere reden voor de uit te voeren werken een zulkdanige collectieve bescherming dient
weg te nemen zal dit voor de kortst mogelijke tijd te zijn. Hij mag de werf niet verlaten vooraleer deze collectieve
bescherming werd teruggeplaatst.
Indien een werk dient uitgevoerd te worden boven een open gebinte, zullen de dwarsbalken bedekt worden met een
voorlopige vloer die alle veiligheid biedt of, andere efficiënte maatregelen (bv. het plaatsen van netten) dienen
genomen te worden om het vallen van personen te voorkomen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 8
04.05.01.05. Werken in de hoogte
De bepalingen van het KB dd. 31.08.05 betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op
hoogte zijn van toepassing.
Collectieve beschermingen dienen de voorkeur te genieten, in het andere geval dienen geschikte veiligheidsgordels en -
harnassen gedragen te worden wanneer er valgevaar is (boven 2 m). In sommige gevallen kan het nodig zijn van
eveneens vangnetten te plaatsen.
Enkel werknemers die onderricht zijn omtrent het veilig werken met ladders, stellingen of hoogtewerkers, mogen deze
gebruiken. Zij dienen deze voorschriften strikt na te leven.
De opleiding werknemers die op een steiger werken moet betrekking hebben op :
voorkoming van risico’s voor val van personen en voorwerpen
veiligheidsmaatregelen bij veranderende weersomstandigheden
voorwaarden voor de toelaatbare belasting van een steiger.
De opleiding van de werknemer die meewerkt aan de montage, de demontage of de ombouw van steigers heeft
betrekking op :
begrijpen van montage, demontage, ombouwschema
veilig monteren, demonteren en ombouwen
inhoud van de opleiding van werknemers die op de steiger werken
bijzondere risico’s.
De werkgever die een steiger monteert, demonteert of ombouwt moet beschikken over de gebruiksaanwijzing van de
fabrikant, opdat de montage, demontage of ombouw van de steiger zou gebeuren overeenkomstig de voorschriften van
de fabrikant. De gebruiksaanwijzing van de fabrikant is vergezeld van een nota die een sterkte- en
stabiliteitsberekening bevat. Indien deze berekeningsnota niet beschikbaar is of niet voorziet in de overwogen
structuurconfiguratie, dan moet een sterkte- en stabiliteitsberekening worden uitgevoerd door een persoon die kan
aantonen dat hij over de nodige kennis beschikt om deze berekeningen uit te voeren.
Wanneer de werkgever die de steiger gebruikt een andere werkgever is dan deze die de steiger monteert, demonteert of
ombouwt, bezorgt deze laatste de berekeningsnota aan de werkgever die de steiger gebruikt.
De werkgever die de steiger gebruikt wijst een persoon aan, hierna de bevoegde persoon genoemd, die door middel van
een opleiding de vereiste kennis heeft verworven voor het uitvoeren van de volgende taken :
waken over de toepassing van de maatregelen ter preventie van de risico's dat personen of voorwerpen vallen;
waken over de toepassing van de veiligheidsmaatregelen bij veranderende weersomstandigheden die afbreuk
zouden kunnen doen aan de veiligheid van de betrokken steiger;
waken over de naleving van de voorwaarden inzake toelaatbare belasting;
uitvoeren van controles om na te gaan of de steiger, in alle omstandigheden, blijft beantwoorden aan de
berekeningsnota.
Als bepaalde gedeelten van een steiger niet gebruiksklaar zijn, bijvoorbeeld tijdens de montage, demontage of ombouw,
markeert de werkgever die de steiger monteert, demonteert of ombouwt deze met waarschuwingssignalen voor
algemeen gevaar, overeenkomstig de voorschriften inzake de veiligheids- en gezondheidssignalering op het werk.
Deze gedeelten worden behoorlijk afgebakend door materiële elementen die de toegang tot de gevarenzone beletten.
Wanneer op een stelling een hefwerktuig dient opgesteld te worden :
moeten de delen waaruit de stelling bestaat zorgvuldig nagezien en desnoods behoorlijk versterkt worden;
moeten de dwarshouten onbeweegbaar gemaakt worden;
moeten de staanders stevig vastgemaakt worden aan een weerstandbiedend gedeelte van het gebouw op de plaats
waar het hefwerktuig moet worden opgesteld;
moet een verticaal schutsel opgesteld worden op de hele hoogte van de stelling om te beletten dat de vloer of de
vracht aan de stelling hapert;
moet de stelling periodiek nagezien worden.
Het materieel, de toestellen en de installaties moeten voldoen aan de ter zake geldende wettelijke bepalingen.
Hoger of lager gesitueerde mobiele of vaste werkplekken moeten stevig en stabiel zijn waarbij rekening wordt
gehouden met :
het aantal werknemers dat zich op een plek bevindt;
de maximale belasting en de verdeling ervan;
eventuele externe invloeden.
Indien de ondersteunende en de andere samenstellende delen van deze werkplekken zelf niet stabiel zijn moet men voor
stabiliteit zorgen door middel van geschikte en veilige bevestigingsmiddelen ten einde een toevallige of ongewilde
verplaatsing van de gehele werkplek of van delen ervan te voorkomen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 9
De stabiliteit en de stevigheid moeten adequaat en vooral na een eventuele wijziging van de hoogte of van de diepte van
de werkplek worden gecontroleerd.
Ongewilde bewegingen van rolsteigers tijdens werkzaamheden op hoogte worden door een passende voorziening
voorkomen.
Wanneer een rolsteiger verplaatst wordt, mag er zich geen enkele werknemer op bevinden, tenzij de rolsteiger speciaal
ontworpen is zodanig dat de veiligheid van de werknemers op de rolsteiger niet in het gedrang komt door de
verplaatsing.
De zone waar gewerkt wordt op hoogtewerkers, ladders, stellingen, etc. moet op een aan de omstandigheden aangepaste
manier afgebakend worden. Indien dit praktisch niet te realiseren is moet een persoon aanwezig zijn die moet beletten
dat de hoogtewerker, ladder, stelling, etc. kan aangereden worden, en verhinderen dat er personen in de gevarenzone
(val van voorwerpen) kunnen komen. Stellingen op donkere plaatsen dienen te worden verlicht.
Het bestijgen of het afdalen van in aanbouw zijnde bouwwerken mag enkel geschieden door middel van ladders of
andere slechts voor dit doel bestemde middelen.
Een ladder is in de eerste plaats te beschouwen als een toegangsmiddel dat het mogelijk maakt plaatsen te bereiken
waarbij niveauverschillen moeten worden overbrugd. Het gebruik van de ladder als arbeidsmiddel is beperkt tot
situaties waar het risico gering is en gepaard gaat met hetzij een korte gebruiksduur hetzij niet veranderbare kenmerken
van de arbeidsplaats. In alle ander gevallen is het gebruik van veiliger arbeidsmiddelen verplicht. Een risicoanalyse zal
de basis zijn om te bepalen of het al dan niet om een aanvaardbare situatie gaat.
Ladders worden bovenaan EN onderaan vastgelegd tegen schuiven.
Het dragen van een veiligheidsgordel is in alle gevallen verplicht bij elk werk verricht in de hoogte, conform de
wettelijke bepalingen. De lijn waarmede de werknemer wordt beveiligd tegen val zal steeds vastgemaakt worden aan
een stevig vasthechtingspunt dat hoger ligt dan de schouder van de te beveiligen persoon.
Stellingen en ladders moeten worden schoon gehouden.
04.05.01.06. Hijsen van lasten
Hijswerktuigen, hoogtewerkers, aanslagmateriaal (bv. oogbouten, kabels, kettingen, haken, etc. ), etc. , door de
werknemers van de aannemers gebruikt, moeten steeds in veilige toestand verkeren.
Keuringscertificaten (indienststellingsverslag & 3-maandelijkse keuringsattesten), afgeleverd door een erkend
organisme, dienen op vraag steeds voorgelegd te kunnen worden. Deze keuringscertificaten zijn een voorwaarde om
dit soort materieel op de werf te brengen of te houden. Een kopie moet vooraf aan de werfverantwoordelijke
overhandigd worden. Dit certificaat moet ten allen tijde aan de veiligheidscoördinator kunnen worden getoond.
Lasten mogen niet in opgehangen toestand vervoerd worden zonder veilige begeleiding, en er mag slechts een
aangestelde signaalgever/aanpikker signalen overbrengen aan de kraanmachinist.
Er mag zich in geen geval personeel onder of dicht bij de lasten bevinden en op in beweging zijnde uitrustingen of
lasten mogen zich geen personen bevinden.
Het laten vallen van voorwerpen moet vermeden worden.
Hijs- en tuikabels dienen zorgvuldig te worden geïnspecteerd. Defecte of beschadigde kabels moeten onmiddellijk
worden verwijderd teneinde verder gebruik te vermijden.
04.05.01.07. Gevaarlijke werken
Werkzaamheden aan draaiende machines of draaiende onderdelen van installaties zijn verboden.
Alle werken die tijdens de uitvoering een bijzonder gevaar kunnen inhouden maken het voorwerp uit van een
bijzondere werkvergunning. Het vergunningsdocument vermeldt de werkomschrijving, de te nemen
voorzorgsmaatregelen, de datum en de geldigheidsduur.
De bijzondere werkvergunning wordt afgeleverd door de projectverantwoordelijke, na goedkeuring door de
veiligheidscoördinator.
De werkzaamheden mogen pas aangevangen worden nadat de veiligheidscoördinator ter plaatse de naleving van de
veilige werkvoorwaarden heeft gecontroleerd.
De bijzondere werkvergunning wordt pas als afgesloten beschouwd nadat de veiligheidscoördinator gecontroleerd heeft
dat het werk veilig werd achtergelaten.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 10
Werken die in gevaarlijke omstandigheden moeten uitgevoerd worden, dienen steeds te gebeuren door minimum twee,
bevoegde, personen die de nodige instructies gekregen hebben. Elke afzonderlijk tewerkgestelde werknemer beschikt
over aan de omstandigheden aangepaste alarmmiddelen.
Wanneer werkzaamheden moeten uitgevoerd worden in plaatsen waarbij gevaarlijke dampen kunnen vrijkomen dient
door een continue meting de atmosfeer van de zone gecontroleerd te worden en moeten steeds passende maatregelen
genomen worden.
Voor interventies aan onder spanning zijnde elektrische installaties en werken in besloten ruimten (tanks, riolen, etc. )
moeten er specifieke instructies voor deze werken opgenomen worden in het veiligheids- en gezondheidsplan van
de uitvoerende onderneming.
Deze instructies zijn vooraf besproken met en goedgekeurd door de veiligheidscoördinator.
04.05.01.08. Slopingswerken
De slopings- of ontmantelingswerken moeten uitgevoerd worden overeenkomstig de veiligheidsvoorzieningen bepaald
in art. 464 van het ARAB.
04.05.02. PERSOONLIJKE BESCHERMINGSMIDDELEN (PBM)
De oplevering en eventuele periodieke keuring van de PBM’s zal geschieden conform het voorkomingsbeleid zoals
voorzien in de Wet op het welzijn en zijn uitvoeringsbesluiten, en meer bepaald in de wetgeving betreffende de
persoonlijke beschermingsmiddelen.
Voorgeschreven individuele beschermingsmiddelen dienen gedragen te worden op plaatsen/zones en voor
werkzaamheden die zulks vereisen :
het dragen van kleding, aangepast aan het uit te voeren werk;
het dragen van helm en veiligheidsschoenen/veiligheidslaarzen, voorzien van stalen neus en ondoordringbare
tussenzool, op de gehele bouwplaats, en dit ongeacht het werk;
het dragen van een veiligheidsbril, handschoenen, oorbescherming en andere persoonlijke beschermingsmiddelen
waar noodzakelijk;
het gebruik van aangepaste oogbescherming bij het slijpen en polijsten (slijpbril), hakken (veiligheidsbril), lassen
en branden (laskap, branderbril) en beveiligingsschermen bij las- en slijpwerk;
het dragen van stofmaskers als de werknemers aan stof blootgesteld zijn;
het dragen van gekeurd veiligheidsharnas voor elk werk in de hoogte.
Het dragen van PBM conform de geldende wetgeving is op de bouwplaats voor iedereen verplicht.
Elke onderneming moet op haar kosten PBM ter beschikking stellen van haar personeel en/of bezoekers. Zij moet
eveneens toezien op het gebruik ervan. Tevens moet zij zorgen voor het onderhoud en de vernieuwing ten gepaste
tijde.
De werknemers moeten, overeenkomstig hun opleiding en de gegeven instructies, op de juiste wijze gebruik maken van
de PBM en ze na gebruik weer opbergen.
04.05.03. COLLECTIEVE BESCHERMINGSMIDDELEN (CBM)
De collectieve veiligheidsvoorzieningen bestaan uit al de beschermingsmiddelen ter verhoging van de arbeidsveiligheid
die men redelijkerwijs kan toepassen of die door de in België van kracht zijnde reglementeringen inzake
arbeidsveiligheid zijn opgelegd.
Ter voorkoming van arbeidsongevallen moet elke onderneming waar nodig CBM voorzien. De keuze wordt bepaald op
basis van de algemene preventiebeginselen (cfr. welzijnswet dd. 04.08.96) waarin ondermeer de voorkeur wordt
gegeven aan collectieve bescherming in plaats van persoonlijke bescherming.
De voorziene collectieve beschermingsmiddelen die tijdelijk dienen verwijderd of verplaatst te worden door een
aannemer om zijn werkzaamheden te kunnen uitvoeren dienen na deze werkzaamheden ogenblikkelijk door deze
aannemer teruggeplaatst te worden. Indien een aannemer zich niet houdt aan deze regel dan zal de kostprijs van het
terugplaatsen van de collectieve beschermingsmiddelen rechtstreeks afgetrokken worden van zijn aannemingssom.
Opmerking : het verwijderen of verplaatsen van deze CBM dient geregeld te worden in samenspraak met de
veiligheidscoördinator. Geplaatste CBM mogen nooit verwijderd worden zonder dat vervangende of definitieve
beschermingen worden aangebracht.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 11
Leuningen mogen slechts verwijderd worden naarmate ze vervangen worden door definitieve
beschermingsmaatregelen.
Elke op de bouwplaats vastgestelde gevaarlijke of ongezonde toestand moet onmiddellijk aan de veiligheidscoördinator
gemeld worden.
04.05.04. ORDE & NETHEID
De bouwplaats moet zuiver gehouden worden en dient na het beëindigen der werken opgeruimd te worden.
Elke onderneming zal daartoe minstens dagelijks zijn werkposten opkuisen en het afval afvoeren. De coördinator kan
op kosten van de onderneming die in gebreke blijft de opdracht geven aan derden om de werkposten op te ruimen.
De wegen, doorgangen en trappen moeten ten allen tijde vrij zijn van obstakels en hindernissen. Soepele leidingen en
kabels mogen de doorgang niet belemmeren. Kruisen zij een doorgang, dan worden zij beschermd tegen beschadiging.
Dit gebeurt best door afgeschuinde houten planken of afgeschuinde rubberen stroken over de leidingen en kabels.
Materialen moeten ordelijk en stabiel, beveiligd tegen weersinvloeden, in afspraak met de veiligheidscoördinator, in de
voorziene zones gestapeld worden.
De werf dient derwijze te worden ingericht dat er geen vuil afkomstig van de werkzaamheden op de openbare weg kan
terechtkomen.
Zwerf- en waaivuil moet tenminste wekelijks worden verwijderd;
De in- en uitrit, de parkeerruimten en de wegenis op het terrein worden, indien nodig dagelijks gereinigd.
Men zal hierbij het organisch afval afkomstig van eetwaren niet uit het oog verliezen en dit steeds in gesloten zakken
plaatsen die men minstens eens per dag verwijdert om het aanlokken van wespen te vermijden.
04.05.05. MILIEU
Het is verboden om het even welk chemisch produkt in de riolen te lozen of te verbranden.
De resten en residu’s, van welke aard ook, dienen vernietigd te worden overeenkomstig de wettelijke bepalingen inzake
het milieu.
04.05.05.01. Verwijderen van afval en puin
De aannemer zal voldoende containers plaatsen om al het afval te verzamelen. Hij staat in voor het regelmatig afvoeren
van het afval naar een vergunde stortplaats.
04.05.05.02. Verbranden van afval
Het is verboden om afval op de bouwplaats te verbranden.
04.05.05.03. Maatregelen i.v.m. bodem-, lucht-, & waterverontreiniging
Elke aannemer zal de nodige maatregelen nemen ten einde bodem-, lucht- en waterverontreiniging te voorkomen.
04.05.06. ELEKTRISCHE INSTALLATIE
04.05.06.01. Op de werf
De elektrische installatie zal door een erkend organisme gekeurd worden conform het AREI. Elk defect moet
onmiddellijk aan de veiligheidscoördinator gemeld worden.
Verdeelborden moeten steeds gesloten blijven. Het aansluiten kan enkel met aangepaste stekkers. Alle verbindingen
(stekker/stopcontact) moeten geschikt zijn voor gebruik in vochtige omstandigheden, minimum IP44.
De elektrische kabels moeten zodanig geplaatst of opgehangen dat eventuele schade tot een minimum wordt beperkt.
Doorgangen dienen vrijgehouden van elektrische kabels. Beschadigde elektrisch materiaal/ -kabels dienen
onmiddellijk van de werf verwijderd te worden.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 12
Toestellen die buiten de normale werkuren onder spanning blijven moeten een bordje met de vermelding “Toestel
onder spanning – niet onderbreken” dragen.
Alle weg- of baankruisingen moeten noodzakelijkerwijze ondergronds uitgevoerd worden en moeten worden aangeduid
met standaardbakens.
De masten die de elektrische luchtlijnen dragen moeten voorzien zijn van een bord met het opschrift “Verboden de
draden of kabels aan te raken – DOODSGEVAAR”.
Op de werkplaats aanwezige installaties voor energiedistributie, met name deze die aan externe invloeden blootstaan,
moeten regelmatig worden gecontroleerd en onderhouden en moeten steeds beveiligd zijn voor onbevoegden.
Wanneer er tijdelijke bovengrondse elektriciteitsleidingen worden aangelegd, dienen deze zoveel mogelijk buiten de
werkplaats te worden omgeleid en spanningsloos te worden gemaakt. Indien dit niet mogelijk is moeten er hekkens en
waarschuwingen worden geplaatst om voertuigen en installaties op een afstand te houden.
Wanneer voertuigen op de werkplaats onder elektriciteitsleidingen moeten doorrijden dienen passende waarschuwingen
en een bescherming onder deze draden te worden aangebracht.
04.05.06.02. Elektrische werktuigen
Zij worden in twee soorten onderverdeeld :
1. met dubbele isolatie, waarvoor geen aarding nodige is en die bij voorkeur wordt gebruikt;
2. de andere, die steeds met de aarde moeten verbonden zijn (vb. beschermingsgeleider).
04.05.06.03. Werken aan elektrische installaties
Het spreekt vanzelf dat het werken aan elektrische L.S.-installaties, enkel kan nadat de installatie buiten spanning
geplaatst is en dat deze werken op een degelijke manier gesignaleerd worden. Dit kan o.a. door waarschuwings-,
verbods- en inlichtingsborden op strategische plaatsen aan te brengen.
Alleen bekwame en gekwalificeerde elektriciëns (cfr. EN 50110 dec. 1996) mogen werkzaamheden uitvoeren onder
L.S.-spanning of in de nabijheid van onder L.S.-spanning staande delen.
Werken aan H.S.-installaties mag enkel, wanneer deze installaties buiten spanning gesteld zijn en door minstens 2
personen (gewaarschuwd en/of bevoegd personeel BA4 of BA5 - art. 47 AREI).
Werken buiten spanning :
De elektrische L.S.-installaties worden verondersteld buiten spanning te zijn, wanneer :
alle actieve delen waaraan gewerkt wordt spanningsloos zijn;
geen enkele stroomvoerend niet-geïsoleerd deel onder spanning blijft binnen de genaakbaarheidszone (art. 28
AREI).
Een strikte toepassing van de preventieprincipes (de vitale 5) is vereist :
1. buiten spanning stellen met scheidingsmiddelen, voorzien van zichtbare (te controleren) (toe)stand van
onderbreking (art. 235.01 AREI);
2. afbakening rond de werkzone aanbrengen (art. 266 AREI) met een goed zichtbare ketting of lint uit isoleerstof;
3. controleren met aangepaste middelen (meters, neonlampen) of de stroomvoerende delen inderdaad spanningsloos
zijn;
4. aarden-kortsluiten van de buiten spanning geplaatste stroomvoerende delen volgens de geldende procedures;
5. maatregelen nemen tegen herinschakelen (art. 235.d. AREI) :
vergrendelen met slot(en) of hangslot(en);
aanbrengen van waarschuwingsbord(en);
zo mogelijk het lokaal waarin de installatie zich bevindt, afsluiten (met sleutel).
Werken onder spanning :
Werkzaamheden aan elektrische L.S.-installaties mogen alleen onder spanning uitgevoerd worden wanneer de
installaties aan de nodige vereisten voldoet en wanneer veiligheids-, dienst- of exploitatienoodwendigheden dit
noodzakelijk maken. Extra beschermingsmiddelen zijn verplicht zoals :
gebruik van aangepaste (geïsoleerde werktuigen) en materieel;
gebruik van aangepaste PBM's (o.a. helm en gelaatscherm, isolerende handschoenen, veiligheidsschoenen) en
brandwerende kledij om de gevolgen van een kortsluiting te beperken;
gebruik van isolerende matten of andere middelen, om de contactweerstand (en dus ook de totale weerstand) te
vergroten.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 13
04.05.06.04. Werken in de nabijheid van onder spanning staande installaties
Werkzaamheden in de nabijheid van onder spanning gestane elektrische L.S.-installaties mogen alleen mits naleving
van de desbetreffende beschermingsmaatregelen, zoals omhullende isolatie aanbrengen, afschermingen plaatsen of door
minimum veiligheidsafstanden te respecteren.
04.05.07. ARBEIDSMIDDELEN EN TOEBEHOREN
Bijzondere aandacht dient besteed aan de hiernavolgende wettelijke opdrachten :
de oplevering en periodieke keuring van hefwerktuigen en het hijsgereedschap;
de oplevering en installatie conform het voorkomingsbeleid zoals voorzien in de Wet op het welzijn en zijn
uitvoeringsbesluiten, meer bepaald in de wetgeving inzake de Arbeidsmiddelen;
het gelijkvormigheidsonderzoek van elektrische installaties conform de artikelen 270 en 272 van het AREI
(Algemeen reglement op de elektrische installaties).
Elke onderneming moet zijn arbeidsmiddelen zodanig markeren dat ze identificeerbaar zijn. De identificatie moet
beschreven worden in het specifiek veiligheids- en gezondheidsplan.
04.05.07.01. Toestellen en gereedschap
Het op de werf gebruikte materiaal moet in goede staat verkeren en beantwoorden aan de meest recente
veiligheidsvoorschriften.
Een Franstalige en Nederlandstalige versie van alle richtlijnen, handleidingen, etc. met betrekking tot het gebruik en de
bediening van de toestellen en speciaal gereedschap dient op de bouwplaats aanwezig te zijn.
Op vraag van de veiligheidscoördinator moeten de gebruiksaanwijzing en de veiligheids- en gezondheidsinstructies
kunnen voorgelegd worden.
04.05.07.02. Materieel
Alle materieel dient te voldoen aan de vigerende wetgeving ter zake. De keuringsverslagen zijn op de bouwplaats
aanwezig en moeten onmiddellijk voorgelegd kunnen worden.
Indien het verslag niet kan worden voorgelegd of indien duidelijk blijkt dat het betrokken toestel niet beantwoordt aan
de reglementaire voorschriften zal de bouwheer bevel geven het toestel onmiddellijk buiten dienst te stellen.
Bij gebruik van meerdere heftoestellen met overlappende gieken moet in overleg met de veiligheidscoördinator een
gebruiksprocedure opgesteld worden.
Alle grondwerkmachines moeten bij het achteruitrijden een duidelijk geluidssignaal veroorzaken.
Hijstoestellen met uitschuifbare stabilisatiepoten moeten bij defect of niet uitgetrokken poot een signaal in de
stuurcabine ontvangen.
04.05.08. GEVAARLIJKE PRODUCTEN
Wanneer de werken het gebruik van gevaarlijke stoffen vereist zal de aannemer alle gegevens verstrekken betreffende
leveringstermijn, aard en hoeveelheid van alle gevaarlijke stoffen of preparaten, de wijze en plaats van stockeren en de
genomen veiligheidsmaatregelen, alles conform de van toepassing zijnde wetgeving.
Tevens dient voldaan aan het KB van 11.01.93 tot regeling van de indeling, de verpakking en het kenmerken van
gevaarlijke preparaten met het oog op het op de markt brengen of het gebruiken ervan.
Het volledig ingevuld identificatieblad wordt door de aannemer aan de opdrachtgever en aan de veiligheidscoördinator
overhandigd.
Alle gevaarlijke stoffen aanwezig op de werf dienen te worden voorzien van hun wettelijk gevaarsetiket zoals bepaald
in het ARAB (art. 723.bis).
De voorraad gevaarlijke stoffen en preparaten moet steeds bekend zijn en in de opslagruimte bewaard worden.
Indien werken worden uitgevoerd waarbij schadelijke of hinderlijke dampen/gassen vrijkomen moet dit gemeld worden
in het specifiek veiligheids- en gezondheidsplan. Met de veiligheidscoördinator worden maatregelen afgesproken om
de dampen/gassen op een doeltreffende manier af te voeren (afzuiginstallatie).
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 14
De verluchting van de lokalen dient in ieder geval zo efficiënt mogelijk te zijn (indien mogelijk de buitenvensters
openen, zien dat het ventilatiesysteem werkt, …). Tijdens het drogen van het product zal de verluchting aanhouden. In
geen geval mogen de maximum limietwaarden noch de minimum explosielimiet bereikt worden.
Het rookverbod dient strikt nageleefd te worden, zelfs indien het product niet ontvlambaar is.
Het schoonmaken van het materieel met oplosmiddelen dient buiten de gebouwen te gebeuren, ver van elke vlam,
ervoor zorgend dat de gebruikte oplosmiddelen en de doordrenkte vodden in metalen, hermetisch afgesloten recipiënten
worden geplaatst.
De recipiënten die chemische producten bevatten en de recipiënten die er bevat hebben zullen onmiddellijk na gebruik
hermetisch afgesloten worden.
De aangepaste persoonlijke bescherming dient vanaf het begin gedragen te worden.
04.05.08.01. Documentatie
Van elk op de werf aangetroffen en gedetermineerd chemisch produkt zal de aannemer een Veiligheids- en
Gezondheidskaart opmaken voor zijn werknemers. De V&G-kaart zal permanent op de werf aanwezig zijn.
04.05.08.02. Tanks voor chemicaliën
Enkel bovengrondse tanks worden toegelaten.
Chemicaliën moeten opgeslagen worden in tanks die schokvast zijn en voldoende bestand tegen aantasting.
De tanks moeten geplaatst worden in een kuip, voorzien van een bekleding die de betrokken chemicaliën niet doorlaat
en met een capaciteit die tenminste gelijk is aan het volume van de opgeslagen vloeistoffen, tenzij men een andere
maatregel treft, zodat in een geval van lek, minimaal dezelfde veiligheidswaarborgen geboden worden.
De leidingen, koppelingen en afsluiters mogen geen lekken vertonen en moeten zo gemonteerd worden dat ze
gemakkelijk bereikbaar zijn, teneinde eventuele lekken onmiddellijk te kunnen vaststellen en herstellen.
04.05.08.03. Brandbare gassen en zuurstof
Het opslaan van brandbare gassen in flessen moet in uitsluitend daartoe bestemde ruimten gebeuren, of op daartoe
bestemde plaatsen in open lucht. De opslag van zuurstof dient gescheiden te zijn van alle andere brandbare stoffen.
Deze ruimte moet vrijstaand zijn en zich op 10 m van elk ander gebouw bevinden. Men dient er speciaal op te letten
dat in het lokaal, of in de omgeving ervan, geen brandbaar materiaal, zoals olie, vet, hout, etc. aanwezig is.
Alleen gespecialiseerd personeel heeft vrije toegang en er moeten borden met de vermelding “Gevaar”, “Brandbare
produkten” en “Verboden te roken” (lettergrootte = 10 cm) zichtbaar op de toegangsdeuren worden aangebracht.
In iedere ruimte of lokaal worden twee blusapparaten (type CO2 of gelijkwaardig), met een capaciteit van tenminste 20
kg elk, geplaatst.
04.05.09. WERKEN MET OPEN VLAM
Werken met open vuur, soldeerapparaten, las- en snijgereedschap, slijpschijven, … mogen enkel uitgevoerd worden als
men een vuurvergunning gekregen heeft. Voor aanvang van deze werken moeten alle brandbare materialen verwijderd
worden en moeten de gepaste blusmiddelen klaar staan in de onmiddellijke omgeving. Na het werk moet de omgeving
nogmaals onderzocht worden om eventuele gloeiende materialen te verwijderen. De omgeving moet beschermd
worden tegen eventuele schade veroorzaakt door gloeiende spaanders, …
Het behandelen van gasflessen gebeurt met de meeste zorg. Gasflessen die niet in gebruik zijn worden buiten het
gebouw op een vaste plaats rechtop gestockeerd, vastgemaakt, voorzien van de beschermkop en beschermd tegen de
zon.
De zuurstof- en brandgasflessen worden bij gebruik verticaal of schuin onder een hoek van minimum 35° geplaatst. Ze
moeten gemonteerd zijn op een flessenkar. Op het einde van de dagtaak worden gasflessen dichtgedraaid en slangen en
manometers ontspannen.
Bij werken met open vlam hoort een ABC-blusapparaat van minimum 6 kg.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 15
Bij het branden van roofing of andere bitumeuze producten zal men er over waken dat een persoon aanwezig is op de
plaats van het branden tot twee uur na het beëindigen der werken. Deze persoon is uitgerust met een ingeschakelde
mobilofoon, met in het eerste geheugen het nummer 112.
04.05.10. WERKEN IN BESLOTEN OMGEVING
Bij het openen van kelders, putten, peilbuizen of andere afgesloten ruimten is bijzondere waakzaamheid geboden omdat
daarbij mogelijk opgehoopt gas/damp in hoge concentraties kan vrijkomen. Bovendien kan het zuurstofgehalte in deze
ruimten te laag zijn.
Het werken aan of in besloten ruimten gebeurt uitsluitend onder toezicht van een “toezichthouder” en na het verkrijgen
van een bijzondere werkvergunning (zie …). Deze zorgt ervoor dat alle maatregelen genomen worden die nodig zijn
om de betreffende ruimte veilig te kunnen betreden (voorafgaande inspectie, ventilatie, etc.) en dat er in geval van nood
voldoende personen ter beschikking zijn om snel te worden ingezet.
In ieder geval zal men ernaar streven :
het aantal personen dat in een besloten ruimte werkt zo klein mogelijk te houden;
de verblijftijd in de ruimte zo klein mogelijk te houden;
maatregelen te nemen om bij bedwelming of bij moeilijkheden het slachtoffer onmiddellijk buiten de ruimte te
evacueren, zonder dat anderen zich erin hoeven te begeven.
Gedurende de tijd dat personen in de ruimte verblijven moet tenminste één persoon aanwezig zijn bij de toegang van
die ruimte. Deze “veiligheidswacht” zal voortdurend contact onderhouden met de zich in de ruimte bevindende
personen en met de toezichthouder. Hij zal nooit op eigen initiatief handelen, doch in geval van nood de toezichthouder
verwittigen, die onmiddellijk alle maatregelen moet kunnen nemen die noodzakelijk zijn om hulp te bieden :
een goede communicatie met duidelijke afspraak over de toegepaste signalen en waarschuwingen is noodzakelijk;
er moeten middelen ter beschikking zijn om voor de redding – zonder tijdverlies – met anderen in verbinding te
treden (telefoon, portofoon, etc.).
in geen geval mogen helpers zich onbeveiligd, geheel of gedeeltelijk in de ruimte begeven.
Wanneer een arbeider in een diepte moet afdalen, waar mogelijkheid tot gevaar bestaat, moet hij steeds een
veiligheidsgordel met schouderriemen dragen.
De werkverlichting wordt aangepast aan de specifieke werkomstandigheden.
De desbetreffende zone wordt afgebakend met behulp van veiligheidslint.
De sleuven en tunnels moeten behoorlijk worden ondersteund. Het plaatsen van vaste leuningen, handleuningen,
loopbruggen, vloeren en platformen gebeurt volgens de aard van het werk en de aanwezige risico’s.
04.05.11. WERKEN WAARBIJ ASBESTVEZELS KUNNEN VRIJKOMEN
De aannemer of zijn afgevaardigde bevestigen hierbij dat zij de asbestinventaris of een uittreksel ervan ontvingen voor
de plaatsen waar zijn werknemers en/of deze van zijn onderaannemers worden tewerkgesteld bij het uitvoeren van de
werken die het voorwerp zijn van dit algemeen veiligheids- en gezondheidsplan.
Wanneer tijdens de werken materialen bewerkt moeten worden die in het bestek niet worden vermeld als
asbesthoudend, maar waarvan de (onder)aannemer of zijn werknemers of de opdrachtgever of de veiligheidscoördinator
vermoedt dat ze asbest kunnen bevatten moeten de werken onmiddellijk stopgezet worden en moet de volgende
procedure nageleefd worden :
alle nodige maatregelen treffen opdat geen vezels van het verdachte materiaal zouden vrijkomen in de ruimte;
door een erkend labo, aangeduid en betaald door de opdrachtgever, een onderzoek laten uitvoeren naar de
aanwezigheid van asbest in het verdacht materiaal – het onderzoek omvat ook de staalname die wordt uitgevoerd in
aanwezigheid van de bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering en de veiligheidscoördinator;
indien dit onderzoek wijst op de aanwezigheid van asbest in het betreffende materiaal moet de aannemer de nodige
maatregelen treffen om te voldoen aan de bepalingen van het KB dd. 16.03.06 betreffende de bescherming van de
werknemers tegen de risico’s van blootstelling aan asbest.
De asbest of asbesthoudende afvalstoffen moeten door de aannemer behandeld en verwijderd worden volgens de ter
zake geldende wettelijke bepalingen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 4 - 16
04.05.12. WERKEN WAARBIJ EEN NUTSVOORZIENING ONDERBROKEN DIENT TE
WORDEN
De periodes gedurende dewelke een nutsvoorziening moet onderbroken worden, moeten in gemeenschappelijk overleg
met de opdrachtgever, de bouwdirectie belast met de uitvoering en de veiligheidscoördinator besproken worden.
Onder nutsvoorziening wordt begrepen : elektriciteit, gas, leidingwater, stoom, lucht, telefoon, fax, water, TVdistributie.
04.05.13. HINDER DOOR UITGEVOERDE WERKEN.
In geval er door de uit te voeren werken hinder zou kunnen ontstaan (tocht, stof, lawaai, gassen ...) voor het eigen
personeel of derden dienen de nodige bijkomende maatregelen getroffen te worden om deze tot een minimum te
beperken.
Alle maatregelen dienen getroffen te worden teneinde de bescherming van de eigen werknemers, de werknemers van de
opdrachtgever of van derden te verzekeren tegen gevaren die voortvloeien uit de blootstelling aan geluid op het werk.
Indien bij de uitvoering van de werken een niet te voorkomen geluidshinder voor de werknemers van de opdrachtgever
of van derden wordt verwacht, dienen preventief de nodige organisatorische afspraken te worden gemaakt met de
opdrachtgever en de veiligheidscoördinator om de hinder te voorkomen.
Indien het personeel van de opdrachtgever dat tewerkgesteld is in de nabijheid van de plaats der werken of derden enige
hinder zou kunnen ervaren van een door de aannemer gebruikte gevaarlijke stof of preparaat dan dienen in samenspraak
met de opdrachtgever en de veiligheidscoördinator de nodige preventieve maatregelen te worden getroffen.
Hinder voor buurtbewoners dient voorafgaandelijk op de maandelijkse technische vergadering gemeld en besproken te
worden met de opdrachtgever en de veiligheidscoördinator.
orden overgemaakt aan de bouwdirectie belast met de uitvoering bij de aanvang der werkzaamheden.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 5 - 1
05. ORGANISATIE BIJ NOOD, EVACUATIE VAN EEN
GEWONDE
05.01. ORGANISATIE VAN DE HULPVERLENING
05.01.01. E.H.B.O.
Elke onderneming moet vanaf twintig tewerkgestelde werknemers op de bouwplaats (onderaannemers inbegrepen) een
gebrevetteerde hulpverlener voorzien die :
tijdens de werkuren permanent aanwezig is op de bouwplaats;
een eigen uitgeruste E.H.B.O.- post (cfr. art. 178 ARAB) beheert.
Iedere onderneming met minder dan twintig tewerkgestelde werknemers op de bouwplaats duidt minstens één persoon
aan, die de voormeld art. 178 voorziene apotheek bijhoudt.
Bij een ernstig ongeval zal men altijd beroep doen op het dichtsbijgelegen ziekenhuis.
05.01.01.01. Doelstelling EHBO
Het voorzien in personeel en passende structuren om de risico’s op de bouwplaats of in het werkhuis te ondervangen,
waken over de gepaste geografische inplanting en het aantal medewerkers teneinde zo vlug en zo paraat mogelijk hulp
te kunnen bieden aan het slachtoffer van een arbeidsongeval voor de komst van hulp van buitenaf. Deze diensten van
zullen gecoördineerd worden met deze van de onderaannemers.
05.01.01.02. Verbandkoffer EHBO
Op alle bouwplaatsen en in alle werkhuizen moet een verbandkoffer beschikbaar zijn waarvan de inhoud door de
arbeidsgeneesheer bepaald wordt in functie van de aanwezige risico’s en het opleidingsniveau van de hulpverleners.
Volgende lijst kan een aanduiding zijn :
hemostatisch kussen : 1 eenheid
isothermisch deken : 1 eenheid
linnen doeken (driehoek, rechthoek of gelijkbenig van 1 m zijde) : 2 eenheden
plastiek zakken van 0,25 m x 1,15 m : 2 eenheden
veiligheidsspelden : 12 eenheden
Materieel voor courante verzorging :
verbandgaas, groot model (0,30 m x 0,30 m) individueel verpakt : 20 eenheden
zelfklevend verband (assortiment individueel verpakt) : 10 eenheden
elastisch verbandgaas (type nylex) 3 m x 0,07 m : 3 eenheden
3 m x 0,10 m : 1 eenheid
niet rekbaar linnen verband (4 m x 0,10 m) : 3 eenheden
flesjes met druppelteller : 2 flesjes
antiseptisch ontsmettingsmiddel (type Bétadine, Septivon, Hexomédine) : 125 ml
afscheurbare sparadrap (5 m x 0,02 m) : 1 eenheid
vocht voor oogbad (type Dacryosérum) : 1 flesje
splinterknijper : 1 eenheid
schaar met ronde uiteinden (14 cm) : 1 eenheid
wegwerphandschoenen : 1 doos van 10 paren
Deze verbandkoffer moet steeds compleet zijn.
05.01.01.03. Hulppost
Een hulppost is aanbevolen zodra de bouwplaats een duur heeft van meer dan 4 maanden.
Minimum uitrusting : bed, deken, wastafel, gemakkelijk te reinigen tafel, opbergkast, verbandkoffer, zaklamp, telefoon
en een draagberrie ten behoeve van externe hulpverleners.
De post wordt aangegeven en is gemakkelijk bereikbaar voor interne en externe hulpverleners.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 5 - 2
Nota : bij een bezetting van 200 personen wordt een eerste hulppost geïnstalleerd :
1 verpleger van 200 tot 800 werknemers;
2 verplegers van 800 tot 2000 werknemers.
De uitrusting van de hulppost wordt bepaald in overleg met de arbeidsgeneesheer.
05.01.01.04. Externe hulpverlening
De opdracht voor het in werking stellen van de hulp moet duidelijk zijn. De oproepnummers moeten aangeplakt zijn.
Vooraf kan worden contact genomen met de externe hulpdiensten om afspraken te maken.
Begeleiding voorzien voor de externe hulpdiensten.
Op de bouwplaats en voor moeilijk bereikbare zones dient een verkenning te worden georganiseerd met de externe
hulpdiensten. Over het algemeen leidt dit tot het opmaken van een hulpplan.
05.01.02. HULPVERLENERS
(Lijst te bezorgen door de inschrijver samen met het veiligheidsplan).
05.01.03. NOODOPROEPNUMMERS
Teneinde op een snelle en efficiënte wijze de hulpdiensten te kunnen verwittigen wordt een lijst met
noodoproepnummers met vermelding van de belangrijkste instructies opgenomen in het veiligheids- en
gezondheidsplan.
Een afschrift van deze lijst dient bij elke telefoonpost goed zichtbaar te worden opgehangen.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 5 - 3
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
Medische spoeddienst
Tel 100 – GSM 112
Ziekenhuis met urgentiedienst
24/24h
tel : 02/641 48 12
Ziekenhuizencentrum
Etterbeek-Elsene
Jean Pacquotstraat 63
1050 BRUSSEL
Huisartsen
Cfr. 100 of urgentiedienst 24/24h
Ziekenhuis
Antigifcentrum
070/245.245
Militair Hospitaal
Neder-Over-Heembeek
Brandweer
Tel 100 – GSM 112
Politiediensten
101 (alg. nummer)
Vermeld referentiepunt en straatnaam
Vermeld de aard van de verwonding
Vermeld of het slachtoffer ademt
Vermeld of het slachtoffer hartslag heeft
Vermeld de naam van uw firma en uw eigen
naam
Bij levensgevaar meteen via de 100 bijstand
vragen van de MUG (Medische urgentie
groep)
Maximaal beroep doen op de dienst 100 voor
vervoer van een gekwetste gezien risico van
shock tijdens vervoer !
Oogarts
Cfr. urgentiedienst 24/24h
Wacht niet op ziekteverschijnselen vooraleer
te bellen
Geen melk toedienen, melk is geen tegengif
Niet laten braken ! Meestal is braken niet
aangewezen, bel eerst
Spoel overvloedig met water na spatten van
een schadelijke stof in de ogen of op de huid
Verlucht de ruimte goed als er irriterend of
giftig gas vrijgekomen is
Vermeld de plaats van de brand en punt en
straatnaam waar de brandweer wordt
opgewacht
Vermeld de aard van de brand (gas, vloeistof,
vaste stoffen, …)
Vermeld de omvang, de beschikbaarheid van
bluswater, de aanwezigheid van gewonden, de
aanwezigheid van EHBO
Politie
Tel urgentie : 101
Tel info : 02/279 79 79

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 5 - 4
05.01.04. ROUTEBESCHRIJVING NAAR DICHTST BIJZIJNDE
ZIEKENHUIS
Ziekenhuizencentrum Etterbeek/Elsene
Jean Pacquotstraat 63
1050 BRUSSEL
tel : 02/641 41 11
tel spoed : 02/641 48 12
fax : 02/641 44 48
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 5 - 5
05.02. INSTRUCTIES IN GEVAL VAN EEN ARBEIDSONGEVAL
Voor elk ander ingrijpen : het eventuele nog bestaande gevaar uitschakelen (bv. voorwerpen die dreigen te vallen
wegnemen, elektrische stroom afsluiten, …).
Bij een arbeidsongeval wordt onmiddellijk een hulpverlener verwittigd, met vermelding van de ernst van het
ongeval en de plaats.
Bij een niet ernstig ongeval zal de hulpverlener het slachtoffer verzorgen, en eventueel doorverwijzen naar zijn
huisarts.
Bij een ernstig ongeval zullen de eerste zorgen door de hulpverlener ter plaatse gegeven worden. Terzelfdertijd
wordt de dienst 100 verwittigd. De nodige maatregelen worden getroffen om deze naar de plaats van het ongeval te
begeleiden.
Bij twijfels over de toestand van het slachtoffer (bv. na val van hoogte en/of risico's voor de wervelkolom) het
slachtoffer NIET verplaatsen maar wachten op de hulpdiensten.
05.02.01. VERSLAG ARBEIDSONGEVAL
Van elk arbeidsongeval dient er een volledig verslag te worden opgesteld door de preventie-adviseur van de betrokken
onderneming, of desgevallend door de werfverantwoordelijke.
Daartoe kan het hiernavolgend model gebruikt worden.
Een kopie zal geklasseerd worden in het coördinatiedagboek.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 5 - 6
1. WAT DOEN BIJ EEN ONGEVAL ?
alle verder gevaar voorkomen;
verzorgen van de gekwetste;
paniek bij de andere werknemers vermijden;
onderzoek naar de omstandigheden;
zie procedure bij ernstig ongeval (Deel 4, punt 4.1)
2. ONGEVALLENRELAAS
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
ONGEVALLEN
INSTRUCTIEBLAD
Naam slachtoffer : ………………………………………………………………
Adres slachtoffer : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
Functie slachtoffer : ………………………………………………………………
Werkgever : ………………………………………………………………
Adres werkgever : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
Plaats van het ongeval (werfadres) : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
Tijdstip van het ongeval : - datum : ………………………………………………………………
- uur : ………………………………………………………………
Uitgevoerde opdracht op ogenblik van ongeval : ………………………………………………………………
Wie verleende de eerste hulp ? : ………………………………………………………………
Getuigen (naam + adres) : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
Plaats en aard van de verwonding (hoofd, arm, inwendig, …) :
………………………………………………………………
Vervoer naar hospitaal ? ja neen
zo ja : met ziekenwagen
met voertuig werkgever
uur van vertrek : …………………
Andere verzorging : gekwetste gaat naar ziekenhuis
gekwetste gaat naar huisdokter
verzorging alleen op de werf
Tijdstip (datum + uur) van eventueel verwittigen :
familie van slachtoffer : ………………………………………………………………
preventieadviseur : ………………………………………………………………
veiligheidscoördinator : ………………………………………………………………
technische inspectie : ………………………………………………………………
Hoe gebeurde het ongeval ? : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………
Mogelijke oorzaak van het ongeval : ………………………………………………………………
………………………………………………………………
De werknemer moet ook zijn ziekenkas op de hoogte brengen
Datum werkhervatting : ………………………………………………………………

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 5 - 7
05.02.02. ARBEIDSONGEVALLEN INLICHTINGENBLAD
Alle ongevallen met werkverlet worden gemeld aan de veiligheidscoördinator en aan (de preventie-adviseur van) de
opdrachtgever. De werkgever van de betrokken gekwetste wordt eveneens ingelicht.
Daartoe dient het hiernavolgend model voor het arbeidsongevallen inlichtingenblad gebruikt te worden.
Een kopie van het arbeidsongevallen inlichtingenblad zal geklasseerd worden in het coördinatiedagboek.
Tijdens de maandelijkse veiligheidscoördinatievergaderingen zullen de arbeidsongevallen besproken worden (aantal
ongevallen, aantal verloren kalenderdagen t.g.v. arbeidsongevallen). De gepresteerde arbeidsuren/onderneming zijn
maandelijks te bezorgen voor berekening van frequentie- en ernstcijfer.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 5 - 8
Datum : …………………………….
Hoofdaannemer : …………………………….
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
ONGEVALLEN
INLICHTINGENBLAD
BETREFT : ALLE arbeidsongevallen overkomen aan de werknemers van de hoofdaannemer en zijn
onderaannemers, leveranciers en bezoekers op de werf.
De ondergetekende ………………………………………………………………………………….
verklaart dat tijdens de periode van ……………………………. tot ………………………………
Geen enkel arbeidsongeval gebeurde in het kader van de uitvoering van zijn contract.
Handtekening : …………………………….
Volgende arbeidsongevallen zich voordeden :
Datum Naam gekwetste Werkgever
Een kopij van elke ongevalsaangifte wordt hierbij gevoegd.
Handtekening : …………………………….
Afwezigheid
Van Tot
DIT INLICHTINGENBLAD DIENT TERUG BEZORGD TE WORDEN AAN DE COÖRDINATOR-
VERWEZENLIJKING (MET KOPIJ AAN DE OPDRACHTGEVER) TEN LAATSTE OP HET EINDE VAN ELKE
TUSSENTIJDSE VORDERINGSPERIODE

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten 5 - 9
05.02.03. VERSLAG ARBEIDSONGEVAL
De werkgever doet van elk arbeidsongeval dat aan een werknemer is overkomen op een tijdelijke en mobiele
bouwplaats en dat tenminste één dag arbeidsongeschiktheid tot gevolg heeft, maar dat geen ernstig ongeval is, een
kennisgeving aan de inzake arbeidsveiligheid bevoegde ambtenaar.
De kennisgeving wordt gedaan binnen de 10 kalenderdagen na de dag van het ongeval, bij middel van een brief met
vermelding van de naam en het adres van de werkgever, de naam van het slachtoffer, de datum en de plaats van het
ongeval en zijn vermoedelijke gevolgen.
De verplichting inzake kennisgeving vervalt zodra de werkgever het ongeval bij de inzake arbeidsveiligheid bevoegde
ambtenaar aangegeven heeft, overeenkomstig de bepalingen van de wet van 10 april 1971 in verband met de
arbeidsongevallen (zie formulier aangifte van arbeidsongeval BS 24.12.1998).
Van elk ernstig ongeval wordt de dienst voor preventie en bescherming op het werk van de betrokken aannemer van
wie hij zich de medewerking heeft verzekerd voor het onderzoek van arbeidsongevallen met vier of meer dagen
arbeidsongeschiktheid op de arbeidsplaats, op de hoogte gebracht en dient zij het ongeval onmiddellijk te onderzoeken,
de oorzaken ervan vast te stellen, de preventiemaatregelen voor te stellen om herhaling ervan te voorkomen en hierover
een verslag te bezorgen.
Dit verslag bevat ten minste de volgende elementen :
1° de identificatie van de slachtoffers en hun werkgevers;
2° de gedetailleerde beschrijving van de plaats van het ongeval;
3° de gedetailleerde omschrijving van de omstandigheden van het ongeval, inclusief beeldmateriaal;
4° de vastgestelde primaire, secundaire, tertiaire en eventuele verdere oorzaken. In deze wordt verstaan onder :
a) primaire oorzaken : de materiële feiten die het ongeval mogelijk hebben gemaakt, inzonderheid een ontbrekend
of niet correct gebruikt collectief of persoonlijk beschermingsmiddel, een ontbrekende of kortgesloten beveiliging
van een machine;
b) secundaire oorzaken : oorzaken van organisatorische aard, waardoor de primaire oorzaken zijn ontstaan,
inzonderheid een niet uitgevoerde risico-evaluatie, een ontbrekende instructie, een gebrekkig toezicht op de
naleving van instructies, een niet correct functionerende interne dienst voor preventie of bescherming op het werk;
c) tertiaire oorzaken : materiële of organisatorische oorzaken die zich bij derden situeren, inzonderheid een ontwerp-
of fabricagefout aan een van buitenaf betrokken machine, een niet correct advies geformuleerd door een externe
dienst voor preventie en bescherming op het werk of door een externe dienst voor technische controles op de
arbeidsplaats;
5° aanbevelingen om herhaling van het ongeval te vermijden;
6° de identificatie van de in het eerste lid bedoelde personen en van de diensten voor preventie en bescherming op het
werk die in de totstandkoming van het verslag hebben bijgedragen;
7° de identificatie van de personen die het verslag hebben opgesteld;
8° de identificatie van de personen aan wie een afschrift van het verslag is toegezonden.
Het OMSTANDIG VERSLAG wordt aan de met het toezicht op het welzijn op het werk belaste ambtenaar bezorgd
BINNEN DE 10 DAGEN.
Als een ernstig arbeidsongeval in de zin van artikel 94bis, 1° van het KB dd. 04.08.96 (BS dd. 18.9.1996) betreffende
het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk gewijzigd bij het KB dd. 24.02.05 (BS dd. 14.03.05)
houdende diverse bepalingen ter bestrijding van de ernstige arbeidsongevallen en vereenvoudiging van de
arbeidsongevallenaangiften wordt beschouwd :
1° een arbeidsongeval dat aanleiding heeft gegeven tot de dood;
2° een arbeidsongeval waarvan het gebeuren in direct verband staat met een gebeurtenis die afwijkt van de normale
uitvoering van het werk en die voorkomt op de lijst opgenomen als bijlage I van dit besluit, of met het voorwerp dat bij
het ongeval betrokken is en dat voorkomt op de lijst opgenomen als bijlage II van dit besluit, en dat aanleiding heeft
gegeven tot :
a) hetzij een blijvend letsel;
b) hetzij een tijdelijk letsel dat voorkomt op de lijst opgenomen als bijlage III van dit besluit.
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
INSCHRIJVINGSFORMULIER

dd.18.05.11 ES11-044 ELSENE Heraanleg voetpaden verschillende straten
ECO SAFE BVBA – ir. P. Vercruysse
INSCHRIJVINGSFORMULIER
VEILIGHEID
Toepassing van art. 30, lid 2, 1 e en 2 e van het KB van 25.01.01 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen.
De inschrijvingen zullen voldoen aan volgende eisen :
1. De lijst van de niet-standaard PBM.
(Standaard = helm, handschoenen, veiligheidsschoenen, veiligheidsbril)
2. Werkmethode en Veiligheidsplan.
Ik ondergetekende bevestig
deze opdracht te zullen uitvoeren volgens de regels van goed vakmanschap
kennis te hebben genomen van de inhoud van het algemeen veiligheids- en gezondheidsplan
in mijn offerte rekening te hebben gehouden met alle risico’s, maatregelen en instructies opgenomen
in dit algemeen veiligheids- en gezondheidsplan
het algemeen veiligheids- en gezondheidsplan volledig te zullen naleven.
Ik beschrijf (in een afzonderlijk document) de risico’s eigen aan mijn onderneming en de eventuele
bijkomende veiligheids- en gezondheidsmaatregelen die ik heb voorzien in functie van de
uitvoeringsmethode die ik zal gebruiken bij de uitvoering van deze opdracht :
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
3. In mijn globale offerte zijn volgende sommen inbegrepen om tegemoet te komen aan het Algemeen
Veiligheids- en Gezondheidsplan :
a. Afsluiting werf : totale kostprijs van de aanleg en het behoud van de afsluiting van de start der
werken tot volledige afsluiting van het bouwwerk, na opruiming van bouwafval en demping van alle
putten. (SOG). ……………………………………………………………………………………..….
b. Keten en andere elementen voor de werfinrichting ten behoeve van de veiligheid en de gezondheid :
totale kostprijs van alle faciliteiten van de start der werken tot het einde der werken of tot op het
ogenblik dat zij op een voor de veiligheid verantwoorde wijze kunnen vervangen worden door de
nieuw gebouwde elementen. (SOG). ……………………………………………………………….…
c. Collectieve beschermingsmiddelen : borstweringen, afdekken van gaten. (SOG) ..………………….
d. Persoonlijke Beschermingsmiddelen (niet standaard). (SOG). ……………………………………….
4. Andere nuttige gegevens die geen grond van uitsluiting zijn maar aantonen dat er aandacht wordt besteed aan
ongevallenpreventie :
Beschikt de inschrijver over een VCA?
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
5. Ondergetekende heeft er kennis van genomen dat :
a. Bij niet-ondertekening of afwezigheid van dit document bij zijn inschrijving, zijn offerte nietig kan
verklaard worden;
b. Indien de inhoud van dit document als onvolledig of niet conform met het veiligheids- en
gezondheidsplan wordt beoordeeld, zijn offerte nietig kan verklaard worden;
c. Zijn offerte bij niet-opgave van hoger vermelde kostprijs nietig kan verklaard worden.
Opgemaakt dd. / / De inschrijver (naam + handtekening)

B.L.B. 2011-283 C.S.C. 2011-283
GEMEENTE ELSENE COMMUNE D'IXELLES
3 de Directie B 3 ième Direction B
OPENBARE WERKEN TRAVAUX PUBLICS
DIENST BESTRATINGEN, RIOLERINGEN EN BEPLANTINGEN SERVICE REVÊTEMENTS, EGOUTS, PLANTATIONS.
HERAANLEG VAN VERSCHILLENDE STRATEN GELEGEN OP HET
GEBIED VAN DE GEMEENTE ELSENE– NIET-GESUBSIDIËERD
PROGRAMMA 2011
REAMENAGEMENT DE DIVERSES VOIES PUBLIQUES SITUEES SUR LE
TERRITOIRE DE LA COMMUNE D'IXELLES– PROGRAMME NON-
SUBVENTIONNE 2011
A. OFFERTE A. OFFRE
De inschrijving, het borderel van eenheidsprijzen en de diverse nota's moeten
op de formulieren in kleur opgesteld worden, die door het Bestuur ter
beschikking van de aannemer wordt gesteld.( K.B. 08/01/96).
L’offre, le bordereau des prix unitaires et les notes diverses sont à rédiger sur
les formulaires de couleur mis à la disposition des entrepreneurs par
l'Administration ou sur tout autre formulaire certifié conforme (A.R. 08/01/96).
************************* *************************
- De ondergetekende : - Le soussigné :
(Namen en voornamen) (Nom et Prénoms)
Hoedanigheid of beroep : Qualité ou profession :
Nationaliteit : Nationalité :
Woonplaats : domicilié à :
(Land, gemeente, straat, nummer) (Pays, Localité, rue, n°)
telefoonnummer........................................................................................................ n° de téléphone..........................................................................................................
faxnummer : ......................................................................................................... n° de fax ....................................................................................................................
Email adres : ……………………………………………………………
Adresse e-mail : …………………………………………….
ofwel (1) ou bien (1)
- De Vennootschap - La Société
(Handelsnaam of benaming, rechtsvorm, nationaliteit, zetel) (Raison sociale ou dénomination, forme, nationalité, siège)

vertegenwoordigd door de ondergetekende(n) représentée par le(s) soussigné(s)
- 2 -
ofwel (1) ou bien (1)
- De ondergetekenden : - Les soussignés:
(voor elk van hen dezelfde gegevens als hierboven): (pour chacun, mêmes indications que ci-dessus):
- die zich tijdelijk hebben verenigd voor deze aanneming, - en association momentanée pour la présente entreprise,
A. A.
- Inschrijving bij de R.S.Z. : nr(s) - Immatriculation(s) O.N.S.S. : n°(s)
- B.T.W. (alleen in België) : nr(s) - T.V.A. (uniquement en Belgique) : n°(s)
- Inschrijving op de lijst der erkende aannemers : nr(s) - Inscription sur la liste des entrepreneurs agréés n°(s)
- Categorie(ën), ondercategorie(ën) en klasse(n) : catégorie(s), sous-catégorie(s) et classe(s):
- Inschrijving op de lijst van de geregistreerde aannemers: nr(s): - Inscription sur la liste des entrepreneurs agréés n°(s):
- categorie(ën), ondercategorie(ën) en klasse(n) : - Catégorie(s), sous-catégorie(s) et classe(s) :
op de datum van.................. à la date du............................
B. - Inlichtingen betreffende de erkenning B. - Renseignements relatifs à l'agréation
(Valse verklaringen betreffende de erkenning kunnen de toepassing van een in
artikel 19 van de wet van 20 maart 1991 (staatsblad 6 april 1991) bepaalde
sanctie tot gevolg hebben)
(Toute fausse déclaration en matière d'agréation peut entraîner l'application
d'une sanction prévue à l'article 19 de la loi du 20 mars 1991).

a) Categorie en ondercategorie a) Catégorie et sous-catégorie
1°) Deze erkenning(en) stemt (stemmen) overeen met de in het bezit
bepaalde voorwaarden betreffende de categorie of ondercategorie (1)
- 3 -
of ou
2°) Deze erkenning(en) stemt (stemmen) niet overeen met de in het bestek
bepaalde voorwaarden betreffende de categorie of ondercategorie. Deze offerte
geldt evenals de voorgeschreven aanvraag van een afwijking (1). .
Een volledig dossier is bij de Erkenningscommissie ingediend om de vereiste
erkenning te verkrijgen en een afschrift van het ingevolge artikel 6 § 2 van het
koninklijk besluit van 26 september 1991 afgegeven getuigschrift is hierbij
gevoegd (1)
b) Klasse b) Classe
I. Bedrag van de offerte I. Montant de l'offre
1°) Het bedrag van de offerte overschrijdt het maximum van de verkregen
erkenningsklasse niet (1)
of ou
2°) Het bedrag van de offerte overschrijdt het maximum van de verkregen
erkenningssklasse. Deze offerte geldt tevens als de voorgeschreven aanvraag
van een afwijking.
(1) Doorhalen wat niet van toepassing is
(1) Biffer les mentions inutiles
(1) Doorhalen wat niet van toepassing is
(1) Biffer les mentions inutiles
1°) Cette ou ces agréation(s) correspond(ent) aux conditions fixées par le
cahier spécial des charges pour ce qui concerne la catégorie ou souscatégorie
(1)
2°) Cette ou ces agréation(s) ne correspond(ent) pas aux conditions
fixées par le cahier spécial des charges pour ce qui concerne la catégorie ou
sous-catégorie. La présente offre constitue également demande de
dérogation nécessaire (1).
Un dossier complet a été introduit auprès de la Commission d'Agréation en
vue d'obtenir l'agréation nécessaire et une copie de l'attestation délivrée en
vertu de l'article 6 § 2 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 est jointe (1) .
1°) Le montant de l'offre ne dépasse pas le maximum de la classe
d'agréation possédée (1)
2°) Le montant de l'offre dépasse le maximum de la classe d'agréation
possédée. La présente offre constitue également demande de dérogation
nécessaire.

Een volledig dossier is bij de Erkenningscommissie ingediend om de vereiste
erkenning te verkrijgen en een afschrift van het ingevolge artikel 6 § 2 van het
koninklijk besluit van 26 september 1991 afgegeven getuigschrift is hierbij
gevoegd (1).
- 4 -
Un dossier complet a été introduit auprès de la Commission d'Agréation en
vue d'obtenir l'agréation nécessaire et une copie de l'attestation délivrée en
vertu de l'article 6 § 2 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 est jointe (1).
II. Maximum bedrag van de gelijktijdig uitgevoerde werken II. Montant maximal des travaux exécutés simultanément
1°) a) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private,
die ingeval van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden
uitgevoerd, rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde
aannemingen, zal het maximum van de verkregen erkenningsklasse niet
overschrijden (1) .
b) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private,
die in geval van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden
uitgevoerd, rekening houdend met de stand van de aan gang zijnde
aannemingen, zal het maximum bedrag vermeld op het attest van.......
............ (2) afgeleverd krachtens artikel 3 § 3 van het koninklijk besluit van 26
september 1991 niet overschrijden (1)
of ou
2°) a) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private,
die in geval van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden
uitgevoerd, rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde
aannemingen, zal het maximum van de verkregen erkenningsklasse
overschrijden (1) .
b) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private,
die in geval van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden
uitgevoerd, rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde
aannemingen, zal het maximum van de verkregen erkenningsklasse
overschrijden zal het maximum bedrag vermeld op het attest van.............. (2)
(1) Doorhalen wat niet van toepassing is
(1) Biffer les mentions inutiles
(2) Met de datum aan te vullen
(2) Date à compléter
1°) a) Le montant total des travaux tant publics que privés qui
devront être exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte
tenu de l'état d'avancement des marchés en cours, ne dépassera pas le
maximum établi pour la classe d'agréation possédée. (1)
b) Le montant total des travaux tant publics que privés qui
devront être exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte
tenu de l'état d'avancement des marchés en cours, ne dépassera pas le
montant maximum mentionné sur l'attestation du ...................... (2) délivrée
en vertu de l'article 3 §3 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 (1) .
2°) a) Le montant total des travaux tant publics que privés qui
devront être exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte
tenu de l'état d'avancement des marchés en cours, dépassera le maximum
établi pour la classe d'agréation possédée (1) .
b) Le montant total des travaux tant publics que privés qui
devront être exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte
tenu de l'état d'avancement des marchés en cours, dépassera le montant
maximum mentionné sur l'attestation du .................... (2)

afgeleverd krachtens artikel 3 § 3 van het koninklijk besluit van 26 september
1991, niet overschrijden (1)
- 5 -
délivré en vertu de l'article 3 § 3 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 (1)
Deze offerte geldt tevens als de voorgeschreven aanvraag van een afwijking. La présente offre constitue également demande de dérogation nécessaire.
Alle nodige gegevens voor het eventueel onderzoek van deze aanvraag door de
Erkenningscommissie zullen op eenvoudig verzoek onverwijld worden verstrekt.
Tous les renseignements utiles pour permettre éventuellement l'examen de
cette demande par la Commission d'Agréation seront fournis, sans délai, sur
simple demande.
C. - Mijn onderaannemers van vreemde nationaliteit hebben hun
C. - Mes sous-traitants de nationalité étrangère ont leur résidence
woonplaats in :
effective à :
(land, gemeente) (pays, commune)
- Het bedrag van de werken die zullen worden opgedragen aan mijn
onderaannemers
- le montant des travaux qui seront confiés à mes sous-traitants
1°) onderdanen van een E.G. lidstaat, beloopt in € : 1°) ressortissants d'un des pays de la C.E., s'élève à €:
(per land) ............................................. (par pays) .............................................
2°) onderdanen van een ander land, beloopt in € : 2°) ressortissants d'autres pays, s'élève à €:
(per land) ............................................. (par pays) .............................................
D. - Mijn personeel heeft de volgende nationaliteit: D. - Les membres de mon personnel sont de nationalité:
E.- 1°) Voor de uitvoering van deze opdracht zullen geen produkten buiten de E.- 1°) Aucun produit non originaire des Etats membres des Communautés
lidstaten van de Europese Gemeenschap gebruikt worden. (1) (2)
européennes ne sera mis en oeuvre pour l'exécution de ce marché (1) (2) .
ofwel ou bien
(1) Doorhalen wat niet van toepassing is
(2) Met de datum aan te vullen
(1) Biffer les mentions inutiles
(2) Date à compléter
(1) Doorhalen wat niet van toepassing is.
(2) Geen rekening houden met de door het bestek opgelegde produkten van vreemde oorsprong.
(1) Biffer les mentions inutiles.
(2) Ne pas tenir compte des produits de provenance étrangère imposés par le cahier spécial des charges.

2°) Overeenkomstig de bepalingen van artikel 90 §1 e , 4° van het koninklijk
besluit van 8 januari 1996 gaat hierbij een afzonderlijke nota, gedateerd en
ondertekend houdende vermelding van de te leveren produkten en/of te
verwerken materialen van buiten de lidstaten van de Europese Gemeenschap.
- Deze vermeldt per land van oorsprong het bedrag, exclusief
douanerechten, dat die produkten en/of materialen van de Europese
Gemeenschap in de inschrijving vertegenwoordigen.
- Betreft produkten en/of materialen die af te werken of te verwerken zijn
op het gebied van de lidstaten van de Europese Gemeenschap, dan vermeldt
deze de waarde van de grondstoffen (1) (2) (3).
Verklaart bij deze, voldoende kennis te hebben genomen van de op deze
opdracht toepasbare voorwaarden en aanvaardt dat m.b.t. de algemene of
bijzondere verkoopsvoorwaarden, enkel deze die in de toepasbare
voorwaarden vermeld zijn zullen een bewijs vormen zijn en verbindt zich, op
zijn roerende en onroerende goederen, uit te voeren, overeenkomstig de
bepalingen en de voorwaaarden van het bijzonder bestek waarvan hij verklaart
een perfecte kennis te hebben, de volgende opdracht :
werken van HERAANLEG VAN VERSCHILLENDE STRATEN gelegen op het
gebied van de Gemeente Elsene – NIET-GESUBSIDIËERD PROGRAMMA
2011 – en alle bijhorende werken volgens de eenheidsprijzen aangeduid in de
prijslijst(en)
Tegen de prijs BTWE van :
- 6 -
2°) Conformément aux dispositions de l'article 90, §1 er , 4° de l'arrêté
royal du 8 janvier 1996, une note distincte datée et signée est annexée,
mentionnant l'origine des produits à fournir et/ou des matériaux à utiliser, non
originaire des Etats membres des Communautés européennes.
- Elle indique par pays l'origine, le montant, droits de douane non
compris, pour lequel ces produits et/ou matériaux interviennent dans l’offre.
- S'agissant de produits et/ou de matériaux à parachever ou à mettre
en oeuvre sur le territoire des Etats membres des Communautés
européennes, elle indique la valeur des
matières (1) (2) (3).
Déclare, par la présente, avoir pris connaissance suffisante des conditions
applicables à ce marché et accepte qu’en matière de conditions générales ou
particulières de vente, seules celles reprises dans les conditions applicables
feront foi et s'engage sur ses biens meubles et immeubles à exécuter,
conformément aux clauses et conditions du cahier spécial des charges dont il
déclare avoir une parfaite connaissance, le marché suivant :
aux travaux de réaménagement de diverses voies publiques situées sur le
territoire de la Commune d'Ixelles – PROGRAMME NON-SUBVENTIONNE
2011 – selon les prix unitaires indiqués dans le(s) bordereau(x) des prix
moyennant la somme HTVA de :
In cijfers : BTWE: En chiffre : HTVA:
Totaal BTWI: TOTAL TVAC :
(1) Doorhalen wat niet van toepassing is.
(2) Geen rekening houden met de door het bestek opgelegde produkten van vreemde oorsprong.
(3) De inschrijver die deze aangifte niet heeft gedaan wordt geacht voor de uitvoering van de ganse aanneming geen vreemde produkten of materialen te gebruiken van buiten de
lidstaten van de Europese Gemeenschap.
(1) Biffer les mentions inutiles.
(2) Ne pas tenir compte des produits de provenance étrangère imposés par le cahier spécial des charges.
(3) Le soumissionnaire qui n'a pas fait la déclaration est censé ne pas utiliser des produits ou matériaux non originaires des Etats membres des Communautés européennes
pour l'exécution de l'ensemble de l'entreprise.

F. - De betalingen zullen geldig worden uitgevoerd door F. - Les paiements seront valablement opérés par
- 7 -
1°) overschrijving : 1°) virement:
- op rekeningnummer van volgende
financiële instelling (4)
- au compte n° de l'établissement financier
suivant (4)
...................................................... ......................................................
ten name van (1) ouvert au nom de (1)
2°) postmandaat, bij een bedrag onder 2.500 €. (1) 2°) assignation postale, le montant n'excédant pas 2.500 €. (1)
G. - Bij deze inschrijving zijn eveneens gevoegd : G. - Sont également annexés à la présente offre:
-de bescheiden gedateerd en ondertekend, die luidens het bestek van de
onderhavige aanneming moeten worden overgelegd (1)
-les documents dont la production est exigée par le cahier spécial des
charges régissant la présente entreprise, datés et signés (1)
-de door het bestek vereiste modellen en monsters (1) -les modèles et échantillons exigés par le cahier spécial des charges (1)
Gedaan te , op 2011 Fait à , le 2011
De Inschrijver(s) Le(s) Soumissionnaires(s)
Vak bestemd voor de Administratie. Case réservée à l'administration.
GOEDGEKEURD: APPROUVE:
(4) Dénomination exacte du compte bancaire Cheque Postal ou autre institution financière
(4) Exacte benaming van de rekening bij de Postcheck of bij de financiële instelling.
(1) Doorhalen wat niet van toepassing is.
(1) Biffer les mentions inutiles.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/111
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 36ste punt:
Openbare werken (3 de Directie) – Techniek der Gebouwen en Staatsmeubilair: Overheidsopdracht voor
werken nr 2011-155. Onderhouds- en vernieuwingswerken van daken en platformen uit te voeren in de
gemeentelijke gebouwen voor een periode van twee jaar. Openbare aanbesteding. Belgische bekendmaking.
Opdracht tegen prijslijst. Bijzonder bestek, offerteformulier, prijslijst, en veiligheids- en gezondheidsplan.
Vastleggen van de opdrachtvoorwaarden. Geraamde uitgave der werken: 2.000.000,00 EUR BTWI (21 %).
Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten voor aanneming van werken,
leveringen en diensten evenals de besluiten die ter uitvoering van deze wet;
Overwegende dat de onderhouds- en vernieuwingswerken van daken en platformen belangrijk zijn gelet op het
grote aantal gebouwen van het openbare en private domein van de Gemeente;
Overwegende dat de Gemeente niet langer over eigen personeel beschikt dat gekwalificeerd is om de
dakwerken uit te voeren;
Overwegende dat deze opdracht zorgt voor de volledige vernieuwing van de daken van Villa Mathine,
Gebouw C van School 12, de 3 de Politiedivisie, het Directiegebouw / Secretariaat van Scholen 7 en 8 en het
glazen dak van School 17;
Overwegende dat deze opdracht eveneens zorgt voor het gangbare onderhoud aan de gebouwen van het
openbare en private domein van de Gemeente (schoonmaken van daken en daklijsten, kleine
herstellingen,…);
Overwegende het grote aantal interventies, met aanzienlijke schommelingen in werkhoeveelheid en bedrag
en het onvoorspelbare karakter van bepaalde interventies;
Overwegende dat er bijgevolg reden is om een overheidsopdracht uit te schrijven om onderhouds- en
vernieuwingswerken van daken en platformen uit te voeren in de gemeentelijke gebouwen;
Gelet op de welzijnswet van 4 augustus 1996 – Hoofdstuk V, het Koninklijk Besluit van 25 januari 2001 en
het Koninklijk Besluit van 19 januari 2005 betreffende tijdelijke of mobiele bouwplaatsen, dient de bouwheer
een coördinator ontwerp en verwezenlijking aan te stellen voor projecten en renovatiewerven;
Overwegende dat de veiligheidswerken in het kader van deze opdracht uitgevoerd dienen te worden;
Overwegende dat de aanstelling van een coördinator ontwerp en verwezenlijking noodzakelijk is om aan de
van kracht zijnde wetgeving te voldoen;
Overwegende dat het College van Burgemeester en Schepenen hiertoe op 23 augustus 2010 een
coördinator veiligheid en gezondheid heeft aangesteld;
Overwegende dat de opdracht op basis van een prijslijst via openbare aanbesteding gegund zal worden;

- 2 -
Overwegende dat het bedrag geraamd voor deze opdracht voor werken voor een periode van 2 jaar
1.652.892,56 EUR ZBTW bedraagt, ofwel 2.000.000,00 EUR BTWI;
Overwegende het repetitieve karakter van deze opdracht behoudt de Gemeente zich de mogelijkheid voor om
te opdracht te vernieuwen in toepassing van de bepalingen van artikel 17 § 2, 2°, b) van de Wet van
24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten en sommige opdrachten voor aanneming van
werken, leveringen en diensten;
Overwegende dat het bedrag van de maximaal 1 keer hernieuwde opdracht (2x 2 jaar = 4 jaar) het bedrag
van (2 x 2.000.000,00 EUR BTWI =) 4.000.000,00 EUR BTWI niet overschrijdt en dat de opdracht dus niet
onderworpen is aan de Europese bekendmaking (4.845.000,00 EUR ZBTW);
Overwegende dat de opdracht onderworpen is aan de Belgische bekendmaking;
Gelet op het bijzondere bestek, de prijslijst, het offerteformulier en het veiligheids- en gezondheidsplan
betreffende onderhavige opdracht die integraal deel uitmaken van onderhavige beslissing;
Gelet op de Nieuwe gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Pierre LARDOT, Schepen van Openbare werken,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de onderhouds- en vernieuwingswerken van daken en platformen uit te voeren in de gemeentelijke
gebouwen voor een periode van twee jaar goed te keuren;
2. het bijzonder bestek, de prijslijst, het offerteformulier en het veiligheids- en gezondheidsplan betreffende
deze overheidsopdracht nr 2011-155 en die integraal deel uitmaken van deze beslissing goed te keuren;
3. het College van Burgemeester en Schepenen toe te staan deze overheidsopdracht op basis van een
prijslijst via openbare aanbesteding met Belgische bekendmaking op te starten;
4. de uitgave betreffende deze opdracht geraamd op 2.000.000 EUR BTWI (21 %) goed te keuren;
5. de uitgave van 300.000,00 EUR BTWI op de gewone begroting in te schrijven voor de jaren gedekt door
onderhavige opdracht op het artikel met volgende economische code:
- 125-06 “Prestaties van derden aan gebouwen»;
6. de uitgave van 1.700.000,00 EUR BTWI op de buitengewone begroting in te schrijven voor de jaren
gedekt door onderhavige opdracht op volgende begrotingsartikelen:
- 100 / 723-60 "Algemeen bestuur: Herstelwerkzaamheden van gebouwen van het openbare
domein" waar een krediet van 4.439.000,00 EUR is ingeschreven;
- 124 /723-60 "Privaat patrimonium : Herstelwerkzaamheden van gebouwen van het private
domein " waar een krediet van 2.422.000,00 EUR is ingeschreven;
- 4240 / 723-60 "Parking : Inrichtingswerken aan gebouwen in uitvoering" waar een krediet van
3.813.000,00 EUR is ingeschreven;
- 700 / 723-60 "Algemeen onderwijs: Inrichtingswerken aan gebouwen in uitvoering" waar een
krediet van 3.672.001,00 EUR is ingeschreven;
- 7641 / 723-60 "Sport : Inrichtingswerken aan gebouwen" waar een krediet van 3.500.000,00 EUR
is ingeschreven;
- 7642 / 723-60 “Gemeentelijke baden: inrichtingswerken” waar een krediet van 80.001,00 EUR is
ingeschreven;
- 771 / 723-60 "Museum : Inrichtingswerken aan gebouwen" waar een krediet van 300.002,00 EUR
is ingeschreven;
- 790 / 723-60 "Erediensten : Inrichtingswerken aan gebouwen in uitvoering" waar een krediet van
1.315.003,00 EUR is ingeschreven;
- 8341 / 723-60 " Rusthuis voor de 3 de leeftijd: Herstelwerkzaamheden" waar een krediet van
475.000,00 EUR is ingeschreven;
- 8440 / 723-60 "Kribbes en kinderdagverblijven: Inrichtingswerken aan gebouwen" waar een krediet
van 5.792.358,00 EUR is ingeschreven;
- 8492 / 723-60 "Gemeentelijke restaurants: Inrichtingswerken aan gebouwen in uitvoering” waar
een krediet van 20.000,00 EUR is ingeschreven;
- 922 / 723-60 “Huisvesting: Inrichtingswerken aan gebouwen in uitvoering” waar een krediet van
4.390.001,00 EUR is ingeschreven;
7. de investeringsuitgaven te financieren door afsluiting van een lening bij een financiële instelling of door
aanwending van het buitengewone reservefonds;

- 3 -
De huidige beraadslaging zal, ter goedkeuring, naar de Toezichthoudende overheid doorgestuurd worden
overeenkomstig de beschikkingen van de ordonnantie van 14 mei 1998 evenals die van het Besluit van de
Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 16 juli 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 1 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht:
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

COMMUNE D'IXELLES GEMEENTE ELSENE
- : - - : -
3ème Direction 3de Directie
- : - - : -
TRAVAUX PUBLICS OPENBARE WERKEN
- : - - : -
Technique des Bâtiments et Mobilier de Voirie
Techniek der Gebouwen en Straatmeubilair
MARCHE PUBLIC DE TRAVAUX n° 2011-155 OVERHEIDSOPDRACHT VOOR AANNEMING VAN WERKEN nr. 2011-155
CAHIER SPECIAL DES CHARGES
relatif aux
TRAVAUX D'ENTRETIEN ET DE RENOUVELLEMENT DE TOITURES ET DE
PLATE-FORMES, A EXECUTER DANS LES BATIMENTS COMMUNAUX
POUR UNE DUREE DE 2 ANS
ADJUDICATION PUBLIQUE
à bordereau de prix
BIJZONDER BESTEK
betreffende
AANNEMING VAN ONDERHOUDS-EN VERNIEUWINGSWERKEN VAN DAKEN EN
PLATFORMEN UIT TE VOEREN IN DE GEMEENTEGEBOUWEN GEDURENDE 2
JAREN
OPENBARE AANBESTEDING
Volgens prijslijst

TABLE DES MATIERES
CAHIER SPECIAL DES CHARGES BIJZONDER BESTEK
- 2 -
INHOUDSTAFEL
CHAPITRE I - Clauses administratives du marché HOOFDSTUK I – Administratieve bepalingen van de opdracht
Article 1 - Réglementations applicables
Artikel 2 - Pouvoir adjudicateur
Article 3 - Objet du marché
Article 4 - Durée du marché
Article 5 - Mode de passation
Article 6 - Mode de détermination des prix
Artikel 1 - Reglementen van toepassing
Artikel 2 - Aanbestedende overheid
Artikel 3 - Voorwerp van de opdracht
Artikel 4 - Duur van de opdracht
Artikel 5 - Wijze van gunning
Artikel 6 - Wijze van bepaling van de prijzen
Article 7 - Formalités relatives à l'introduction et à l'ouverture des
offres
Article 8 - Sélection qualitative, régularité des offres et validité
Sélection qualitative - Motifs d’exclusion
Régularité de l’offre
Validité des offres
Erreurs et omissions
Article 9 - Cautionnement
Article 10 - Fonctionnaire dirigeant et personne de contact
Fonctionnaire dirigeant
Personnes de contact
Examen sur place
Article 11 - Sous-traitants
Article 12 - Eléments compris dans le prix
Article 13 - Paiement
Modifications à l'entreprise.
Article 14 - Révision de prix
Artikel 7 - Formaliteiten omtrent de indiening en de opening van de
offertes
Artikel 8 - Kwalitatieve selectie, regelmatigheid van de offertes en
geldigheid
Kwalitatieve selectie - Uitsluitingscriteria
Regelmatigheid van de offerte
Geldigheid van de offertes
Vergissingen en leemten
Artikel 9 - Borgtocht
Artikel 10 - Leidende dienst en ambtenaar en contactpersoon
Leidende ambtenaar
Contactpersonen
Bezoek ter plaatse
Artikel 11 - Onderaannemers
Artikel 12 - Elementen in de prijs inbegrepen
Artikel 13 - Betaling
Wijziging van de opdracht
Artikel 14 - Prijsherziening
Article 15 - Délais, lieux et modalités de réception et d’exécution des
travaux
Ordre d'exécution et conduite des travaux
Délais d’exécution
Jours et heures d'exécution des travaux
Réceptions provisoire et définitive
Article 16 - Garantie
Artikel 15 - Termijnen, plaatsen en bestelwijzen van de opleveringen en
de uitvoeringen van der werken
Uitvoeringswijze en leiding van de werken
Uitvoeringstermijn
Dagen en uren voor het uitvoeren van de werken
Voorlopige en definitieve oplevering
Artikel 16 – Waarborg
Article 17 - Moyens d'action de la Commune Artikel 17 - Middelen van optreden van de Gemeente
1. Généralités 1. Algemeenheden
2. Amendes pour retard 2. Boeten voor vertraging

3. Pénalités spéciales 3. Bijzondere strafbepalingen
4. Mesures d'office 4. Maatregelen van ambtswege
5. Litiges 5. Geschillen
Article 18 - Documents (articles 82 et 83 de l'A.R. du 8 janvier 1996) Artikel 18 - Documenten (artikel 82 en 83 van het K.B. van 8 januari 1996)
Article 19 - Organisation générale du chantier Artikel 19 - Algemene organisatie van de werf
Article 20 - Salaires et conditions générales de travail Artikel 20 - Lonen en algemene arbeidsvoorwaarden
Article 21 - Assurances Artikel 21 - Verzekeringen
1.Assurance incendie 1.Brandverzekering
2. Assurance responsabilité 2.Verzekering aansprakelijkheid
Article 21 - Responsabilité de l'adjudicataire Artikel 21 - Aansprakelijkheid van de aannemer
Article 24 - Contradiction entre documents Artikel 24 - Tegenstrijdigheid tussen documenten
Article 25 - Journal des travaux Artikel 25 - Dagboek der werken
CHAPITRE II - Clauses techniques HOOFDSTUK II - Technisce bepalingen
A. CLAUSES TECHNIQUES GENERALES A. ALGEMENE TECHNISCHE BEPALINGEN
Article 1 - Généralités Artikel 1 - Algemeenheden
Article 2 - Coordination Santé-Sécurité Artikel 2 - Gezond- en vieiligheidscoordinatië
Article 3 - Mesures de sécurité générales Article 3 - Algemene veiligheidsmaatregelen
1. Equipement pour les premiers soins 1. Uitrusting voor eerste hulp
2. Utilisation des Equipements de Protection Individuelle 2. Gebruik van de Individuele Beschermingsuitrusting
3. Protections à demeure et protections collectives 3. Vaste en gezamenlijke beschermingen
4. Charroi de chantier 4. Werkverkeer
5 .Voies de circulation dans les bâtiments 5. Wegen van verkeer in de gebouwen
6. Travail sur échafaudages et utilisation d’échelles 6. Werk op steigers en gebruik van ladders
6. Obstacles aériens 6. Bovengrondse obstakels
7. Impétrants 7. Nutsmaatschappijen
B. CLAUSES TECHNIQUES PARTICULIERES B. BIJZONDERE TECHNISCHE BEPALINGEN
Article 0 - Installation du chantier Artikel 0 - Werfinstallatie
Clôture Omheining
Nettoyage du chantier et de ses abords Schoonmaak van de werf en de omgeving
Entreposage des matériaux Opslag van de materialen
Article 1 - Démolitions Artikel 1 - Afbraakwerken
Article 2 - Travaux de charpenterie Artikel 2 - Timmerwerken
a. GENERALITES a. ALGEMEENHEDEN
b. SABLIERE b. MUURPLAAT
c. LATTAGE c. LATTENWERK
d. PANNES d. GORDINGEN
e. CHEVRONS e. BALKEN - SPANTBENEN
- 3 -

Article 3 - Sous-toiture - voligeages Artikel 3 - Onderdak - dakbeschot op houten roostering
a. GENERALITES a. ALGEMEENHEDEN
b. MATERIAUX b. MATERIALEN
Article 4 - Isolation Artikel 4 - Isolatie
a. TOITURE A VERSANTS a. HELLEND DAK
b. ISOLATION GRENIER, SUR LE SOL b. ISOLATIE VAN HET ZOLDER, OP DE GROND
c. ISOLATION DE TOITURE PLATE c. ISOLATIE VAN PLATTE DAKKEN
Article 5 - Pare-vapeur Artikel 5 - Dampscherm
a. GENERALITES a. ALGEMEENHEDEN
b. MATERIAUX b. MATERIALEN
Article 7 - Couverture en tuiles Artikel 7 - Bedekking in pannen
Article 8 - Couverture en zinc, zinguerie et accessoires Artikel 8 - Bedekking in zink, zinkwerkerij en toebehoren
a. GENERALITES a. ALGEMEENHEDEN
b. MATERIAUX b. MATERIALEN
Article 9 - Couvertures en plomb, cuivre, PVC,… Artikel 9 - Bedekking in lood, koper, PVC,…
Article 10 - Couverture en roofing et produits assimilés Artikel 10 – Bedekking in roofing en aanverwante producten
Article 11 - Tabatière, fenêtres de toitures, coupoles,… Artikel 11 - Daktoegang, daklichtopening, koepel
a. GENERALITES a. ALGEMEENHEDEN
b. FENETRES DE TOITURE
c. COUPOLES
b. DAKVENSTERS
c. KOEPELS
d. LANTERNEAUX d. LICHTSTRATEN
e. TABATIERE e. DAKTOEGANG / KLAPVENSTER
Article 12 - Rives de toitures - corniches Artikel 12 - Dakranden en kroonlijsten
a. PROFIL DE RIVE DE TOITURE a. DAKRANDPROFILEN
b. CORNICHES EN BOIS b. KROONLIJSTEN IN HOUT
c. COUVRE-MUR
c. MUURKAPPEN
Article 13 - Tuyaux d’évacuation et de ventilation, gouttières,… Artikel 13 - Afloop- en ventilatiebuizen, hanggoten,…
a. EVACUATION D’EAU - GENERALITES a. REGENWATERAFVOER - ALGEMEENHEDEN
b. DESCENTES D’EAU EN ZINC, SECTION CARREE OU
b. REGENWATERAFVOERBUIZEN IN ZINK, ROND OF
RONDE
VIERKANT
c. DESCENTES D’EAU EN FONTE, SECTION CARREE OU
c.REGENWATERAFVOERBUIZEN IN GIETIJZER, ROND OF
RONDE
VIERKANT
d. GARGOUILLE DE TROTTOIR, EN FONTE d. HORIZONTALE AFVOERPIJP TROTTOIR, IN GIETIJZER
e. SOUCHES PLUVIALES EN FONTE, SECTION CARREE
e. VOETSTUKKEN VOOR WATERAFVOERBUIZEN IN
OU RONDE
GIETIJZER, ROND OF VIERKANT
f. DESCENTES EN PVC A HAUTE RESILIENCE f.REGENWATERAFVOERBUIZEN IN PVC MET VERHOOGDE
SLAGVASTHEID
g. GOUTTIERES - ALGEMEENHEDEN g. HANGGOTEN - ALGEMEENHEDEN
- 4 -

h. GOUTTIERE EN ZINC, A SIMPLE BOURRELET h. HANGGOTEN IN ZINK, ENKELE KRAAL
i. GOUTTIERES EN ZINC, A DOUBLE BOURRELET i. HANGGOTEN IN ZINK, DUBBELE KRAAL
j. GOUTTIERES EN PVC j. HANGGOTEN IN PVC
Article 14 - Travaux de maçonnerie, de béton et de cimentage Artikel 14 - Metsel-, beton- en cementeringswerken
a. BETON ARME a. GEWAPEND BETON
b. MACONNERIE EN BRIQUES LOCALES - GENERALITES b. METSELWERK IN BAKSTEEN - ALGEMEENHEDEN
c. BOISSEAUX EN BETON REFRACTAIRE POUR
c. SCHOUWPIJPEN IN VUURVAST BETON
CONDUITS DE FUMEE
d. COUVERTURES EN BETON POUR CHEMINEES d. SCHOUWAFDEKKING IN BETON
Artikel 15 - Entretien et réparation Artikel 15 - Onderhoud en herstelling
Article 16 – Accès sécurisés aux toitures Artikel 16 - Beveilgigde toegangen naar dakken
- 5 -

FORMULAIRE D’OFFRE OFFERTEFORMULIER
BORDEREAU DE PRIX PRIJSLIJST
CAHIER SPECIAL DES CHARGES
CHAPITRE I - Clauses administratives du marché
Article 1 - Réglementations applicables
- La loi du 24 décembre 1993, relative aux marchés publics et à certains
marchés de travaux, de fournitures et de services.
- L'Arrêté royal du 8 janvier 1996 relatif aux marchés publics de travaux, de
fournitures et de services et aux concessions de travaux publics et les
arrêtés qui l’ont modifié.
- L'Arrêté royal du 26 septembre 1996 établissant les règles générales
d'exécution des marchés publics et des concessions de travaux publics et
les arrêtés qui l’ont modifié, et son annexe, le cahier général des charges.
- L'Arrêté royal du 2 août 1990, portant le règlement général de la comptabilité
communale.
- La loi du 20 mars 1991 organisant l'agréation des entrepreneurs de travaux
(Moniteur Belge du 6 avril 1991) modifiée par la loi du 19 septembre 1994
(M.B. du 8 mars 1996).
- L'Arrêté royal du 26 septembre 1991 portant l'entrée en vigueur de la loi du 20
mars 1991 organisant l'agréation des entrepreneurs de travaux (M.B. du 18
octobre 1991).
- L'Arrêté royal du 26 septembre 1991 fixant certaines mesures d'application de
la loi du 20 mars 1991 organisant l'agréation des entrepreneurs de travaux
(M.B. du 18 octobre 1991).
- 6 -
BIJZONDER BESTEK
HOOFDSTUK I – Administratieve bepalingen van de opdracht
Artikel 1 - Reglementen van toepassing
- De wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten en sommige
opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten.
- Het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996 betreffende de overheidsopdrachten voor
de aanneming van werken, leveringen en diensten en de concessies voor openbare
werken en de besluiten die het hebben gewijzigd.
- Het Koninklijk Besluit van 26 september 1996 tot bepaling van de algemene
uitvoeringsregels voor de overheidsopdrachten en concessies voor openbare
werken en de besluiten die het hebben gewijzigd en zijn bijlage, algemene
lastenboek.
- Het Koninklijk Besluit van 2 augustus 1990 bevattende het algemeen reglement
van de gemeentelijke boekhouding.
- De wet van 20 maart 1991 houdende regeling van de erkenning van aannemers van
werken (Belgisch Staatsblad van 6 april 1991) gewijzigd door de wet van 19
september 1994 (B.S. van 8 maart 1996).
- Het Koninklijk Besluit van 26 september 1991 houdende inwerkingstelling van de wet
van 20 maart 1991 houdende regeling van de erkenning van aannemers van werken
(B.S. van 18 oktober 1991).
- Het Koninklijk Besluit van 26 september 1991 tot vaststelling van bepaalde
toepassingsmaatregelen van de wet van 20 maart 1991 houdende regeling van de
erkenning van aannemers van werken (B.S. van 18 oktober 1991).

- L'Arrêté Ministériel du 27 septembre 1991 définissant le classement des
travaux selon leur nature en catégories et sous-catégories en relation avec
l'agréation des entrepreneurs (M.B. du 18 octobre 1991)
- L'Arrêté Ministériel du 27 septembre 1991 relatif aux documents à produire
lors de demandes d'agréation, d'agréation provisoire, de transfert d'agréation
ou de l'appréciation des preuves requises en application de l'article 3 § 1, 2
de la loi du 20 mars 1991 organisant l'agréation des entrepreneurs de travaux
(M.B. du 18 octobre 1991).
- La loi du 4 août 1996 (loi BET) relative au bien-être des travailleurs lors de
l’exécution de leur travail et les arrêtés d’exécution prévoyant le nouveau code
sur le bien-être.
- L’arrêté du 25 janvier 2001 concernant les chantiers temporaires ou mobiles et
l’Arrêté royal du 19 décembre 2001 (M.B.07/02/2001) concernant la formation
complémentaire des coordinateurs en matière de sécurité et de santé et
l’Arrêté royal du 19 janvier 2005 publié au Moniteur belge le 25 janvier 2005,
modifiant l’Arrêté royal du 25 janvier 2001.
- Le RGPT - Règlement Général pour la Protection du Travail et le Code du
Bien-être au travail.
Dérogation de l’article 9 de l’annexe de l’Arrêté royal du 26 septembre
1996 :
un nombre important de travaux seront commandés au cours de l’exécution du
marché ; à chaque travail correspond une réception provisoire ; il est par
conséquent impossible de libérer 50% du cautionnement à chacune de ces
réceptions. Le remboursement du cautionnement se fait à raison de 50% à la
réception provisoire du dernier travail commandé à l’adjudicataire et à raison de
50% à sa réception définitive.
L'article 116 de l'Arrêté royal du 8 janvier 1996 : compte tenu des délais
d'approbation administratifs, la durée de validité des offres est portée de 60 jours
de calendrier à 180 jours de calendrier suivant le jour de l'ouverture des offres.
L'accomplissement d'une procédure n'implique en rien l'obligation d'attribuer un
marché.
La Commune d'Ixelles peut soit renoncer à passer le marché, soit refaire la
procédure, au besoin suivant un autre mode.
- 7 -
- Het Ministerieel Besluit van 27 september 1991 tot nadere bepaling van de indeling
van de werken volgens hun aard in categorieën en ondercategorieën met betrekking
tot de erkenning van de aannemers (B.S. van 18 oktober 1991)
- Het Ministerieel Besluit van 27 september 1991 betreffende de bij de aanvragen voor
een erkenning, een voorlopige erkenning, een overdracht van erkenning of bij de
beoordeling van de bewijzen vereist met toepassing van artikel 3 § 1, 2° van de wet
van 20 maart 1991 houdende regeling van de erkenning van aannemers van
werken, voor te leggen documenten (B.S. van 18 oktober 1991).
- De wet van 4 augustus 1996 (wet WOW) met betrekking op het welzijn van de
werknemers tijdens de uitvoering van hun werk en de uitvoeringsbesluiten die de
nieuwe codex op het welzijn voorzien.
- Het besluit van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele werven en het
Koninklijk besluit van 19 december 2001 (M.B.07/02/2001) betreffende de
bijkomende opleiding van de coördinators aangaande de veiligheid en de gezondheid
en het Koninklijk Besluit van 19 januari 2005 gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad
op 25 januari 2005, houdende wijziging van het Koninklijk Besluit van 25 januari
2001.
- Het ARAB – Het Algemeen Reglement voor de Bescherming van de Arbeid en de
Code m.b.t. het Welzijn op het Werk.
Afwijking van het artikel 9 van de bijlage van het Koninklijk Besluit van 26
september 1996 in die zin dat een omvangrijk aantal werken zullen worden besteld
tijdens de uitvoering van de opdracht en dat bij ieder werk een voorlopige oplevering
overeenstemt en het dus onmogelijk is 50% van de borgtocht vrij te maken bij elkeen
van deze opleveringen. De teruggave van de borgtocht gebeurt à rato van 50% na de
voorlopige oplevering van het laatste werk dat bij de aanbesteder besteld werd, en à
rato van 50% na de definitieve oplevering.
Artikel 116 van het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996: rekening houdend met de
administratieve termijnen, wordt de gestandsdoeningstermijn op 60 kalenderdagen wordt
naar 180 kalenderdagen gebracht volgend op de dag van de opening van de offertes.
De vervulling van een procedure houdt geen verplichting in om een opdracht toe te
kennen.
De Gemeente kan hetzij ervan afzien om de opdracht te gunnen, hetzij de procedure
terug inzetten, desnoods volgens een andere wijze.

Le simple fait de remettre son offre constitue une reconnaissance implicite par le
soumissionnaire d'une parfaite connaissance de toutes les prestations requises
dans le cadre du présent dossier.
La Commune se réserve la possibilité de renouveler le marché en
application des dispositions de l’article 17 § 2, 2°, b) de la Loi du 24
décembre 1993 relative aux marchés publics et à certains marchés de
travaux, de fournitures et de services.
Artikel 2 - Pouvoir adjudicateur Artikel 2 - Aanbestedende overheid
Le pouvoir adjudicateur est la Commune d’Ixelles, représentée par le Collège des
Bourgmestre et Echevins.
Article 3 - Objet du marché Artikel 3 - Voorwerp van de opdracht
Le présent marché a pour objet l'exécution, durant deux années, des travaux
d’entretien et de renouvellement de toitures et de plate-formes dans les
bâtiments communaux.
Il s'agit:
- 8 -
Door indiening van zijn offerte erkent de aanbesteder dat hij een perfecte kennis heeft van
al de nodige prestaties in het kader van het huidig dossier.
De Gemeente houdt zich het recht voor om de opdracht te vernieuwen in
toepassing van de beschikkingen van het artikel 17 §2, 2°, b) van de Wet van 24
december 1993 m.b.t. de overheidsopdrachten en tot bepaalde opdrachten van
werken, leveringen en diensten.
De aanbestedende overheid is de Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door het
College van Burgemeester en Schepenen.
De aanneming beoogt de uitvoering, gedurende twee jaren, van de onderhouds- en
vernieuwingswerken van daken en platformen in de gemeentelijke gebouwen.
Het betreft:
1° de la pose d'élements de couverture, sans démontage préalable; 1° Plaatsen van dakbedekkingselementen, zonder voorafgaande afbraak;
2° de renouvellements partiels, complets ou en recherche, de couvertures 2° Gedeeltelijke vernieuwing, volledige of na onderzoek, van bestaande
existantes;
dakbedekkingen;
3° de réparations et de travaux divers à exécuter à des couvertures de combles
ou de plates-formes.
3° Herstellingen en allerhande werken aan daken of platformen uit te voeren.
Le marché comprend les frais d'échafaudages normaux et tous frais de maind'oeuvre
et de fournitures de matières premières, tant pour l'exécution des travaux
de couverture proprement dits que pour les travaux préparatoires et accessoires;
l'Administration entendant voir un travail entièrement achevé sans autres
dépenses unitaires que le prix indiqué en regard de chaque poste de bordereau,
majoré ou diminué, le cas échéant, suivant les conditions remise par
l'entrepreneur.
L'entrepreneur prévoira le déchargement, la manutention et l'entreposage de ses
matériaux en accord avec le fonctionnaire dirigeant ou son délégué.
Toute détérioration constatée dans le bâtiment, pendant les travaux ou même
par simple entreposage des matériaux, sera réparée aux frais de l'adjudicataire.
De aanneming bestaat uit de kosten voor gewone stellingen, en alle onkosten
betreffende het arbeidsloon en de levering van grondstoffen, zowel voor de uitvoering
van eigenlijke bedekkingswerken als voor de voorafgaande en bijkomende werken, daar
het Bestuur een volledige afwerking eist zonder eenheidsuitgave dan de tegenover elke
indeling van de prijslijst aangeduide prijs, vermeerderd of verminder in voorkomend
geval, volgens de voorwaarden door de ondernemer ingediend.
De ondernemer zal het lossen, het versjouwen en het opslaan van materialen voorzien
in akkoord met de leidende functionaris of zijn afgevaardigde.
Iedere beschadiging vastgesteld in het gebouw gedurende de werken of zelfs door het
eenvoudig opslaan van de materialen, zal op kosten van de aanbesteder worden hersteld.

Pendant la durée des travaux, l'adjudicataire procédera régulièrement au
nettoyage du chantier, voies de passage comprises. A la fin des travaux et avant
la réception de ces derniers, il effectuera le nettoyage complet des locaux et
alentours.
Tous les travaux nécessaires afin d'obtenir un travail complètement et
parfaitement achevé sont prévus dans la présente entreprise et aucun
supplément ne sera dès lors consenti par la Commune.
Article 4 - Durée du marché Artikel 4 - Duur van de opdracht
Le marché est conclu pour une durée de 2 ans et entre en vigueur à la date fixée
dans l’ordre de commencer les travaux.
Sans préjudice des moyens d’actions du pouvoir adjudicateur prévu à l’article 20
du cahier général des charges et des hypothèses de résiliation prévues à l’article
21 du cahier général des charges, chaque partie se réserve le droit de mettre fin
au contrat à la date d’anniversaire de la conclusion du contrat, sans ouverture
d’un droit à indemnisation, moyennant un préavis de 5 mois à dater du
lendemain de sa signification à l’autre partie par pli recommandé.
Article 5 - Mode de passation Artikel 5 - Wijze van gunning
- 9 -
Gedurende de duur van de werken zal de aannemer de werf, toegangswegen
inbegrepen, regelmatig schoonmaken. Op het einde van de werken en vóór de oplevering
ervan zal hij een algemene schoonmaakbeurt van de lokalen en omgeving verrichten.
Alle werken nodig om een volledig en perfect afgewerkt werk te bekomen zijn voorzien in
deze onderneming en geen enkel bijkomstig werk zal bijgevolg door de Gemeente
worden toegestaan.
De opdracht wordt afgesloten voor een periode van 2 jaren te dateren en wordt van
kracht op de vastgestelde datum van het bevel de werken te beginnen.
Zonder afbreuk te doen aan de actiemiddelen van de aanbesteder voorzien aan de
artikel 20 van de algemene aannemingsvoorwaarden en van de veronderstellingen voor
resiliaties voorzien aan de artikel 21 van de algemene aanneemingsvoorwaarden,
voorbehoudt ieder partij zich het recht aan de contract te beëindigen op de
verjaardagsdatum van het afsluiten van de contract, zonder opening van
schaadloosstellingrecht, tegen een vooropzeg van vijf maanden vanaf de volgende dag
van zijn betekenis aan de ander partij met aangetekend schrijven.
Le marché est passé par adjudication publique. De opdracht wordt gegund bij wege van een openbare aanbesteding.
Article 6 - Mode de détermination des prix Artikel 6 - Wijze van bepaling van de prijzen
L’estimation globale du marché est de 2.000.000,00 EUR TVAC (taux de 21%)
pour une durée de 2 ans.
La Commune projette de renouveller la toiture de la Villa Mathine, la toiture du
Bâtiment C de l’Ecole 12, la toiture de la 3 ème Division de Police, la toiture du
Bâtiment de Direction / Secrétariat des écoles 7 et 8 et la verrière de l’Ecole 17.
De globale raming van de opdracht is 2.000.000,00 EUR BTW inbegrepen (hoogte
21%) voor een periode van 2 jaren.
De Gemeente plant om het dak van de Villa Mathine, het dak van het Gebouw C van de
School 12, het dak van de derde Afdeling Politie, het dak van het Gebouw van
Directie/Secretariaat van de scholen 7 en 8 en de lichtstraat van de School 17 te
vernieuwen.
A. le prix des travaux est calculé sur la base du bordereau anexé. A. De aanneming gebeurt tegen prijslijst, op basis van de bij dit bestek
bijgevoegde prijslijst.
Le soumissionnaire indique dans son offre un pourcentage d’augmentation ou de
diminution par rapport à ces prix, ou encore il marque son acceptation de ces
derniers, afin de déterminer les conditions auxquelles il s’engage à exécuter les
travaux. Le pourcentage doit être le même pour tous les articles du bordereau et
être exprimé en nombre entier.
De inschrijver zal in zijn offerte een vermeerderings- of verminderingspercentage met
betrekking tot deze prijzen aanduiden, ofwel zal hij zijn goedkeuring te kennen geven
m.b.t. deze laatste, teneinde de voorwaarden te bepalen waartoe hij zich verbindt om
de werken uit te voeren. Dit percentage moet hetzelfde zijn voor alle artikels van de
prijslijst en in volle aantal worden uitgedrukt.

Il ne peut être soumissionné que pour l'ensemble du bordereau. Er kan maar ingeschreven worden ingediend voor het geheel van de lijst.
L'eau et le courant électrique nécessaires à l'exécution des travaux sont fournis
gratuitement à l'entrepreneur, pour autant qu'il n'y ait pas gaspillage, ce dont
l'Administration sera seul juge et sauf ce qui est stipulé aux clauses techniques.
- 10 -
Het water en de elektriciteitstroom nodig voor de uitvoering van de werken worden
kosteloos aan de ondernemer verstrekt voor zover er geen verkwisting is, waarover enkel
het Bestuur zal oordelen en behoudens wat in de technische bepalingen gstipuleerd is.
B. Le soumissionnaire remettra également un prix forfaitaire de B. De inschrijver zal eveneens een prijs van schadevergoeding voor dringende
dédommagement pour des interventions urgentes :
interventies overhandigne :
- Intervention endéans les 6 heures qui suivent la demande. - Interventie binnen de 6 uren na het verzoek
- Intervention endéans les 12 heures qui suivent la demande. - Interventie binnen de 12 uren na het verzoek
- Intervention endéans les 24 heures qui suivent la demande. - Interventie binnen de 24 uren na het verzoek
- Intervention endéans les 48 heures qui suivent la demande. - Interventie binnen de 48 uren na het verzoek
Aucune commande verbale de la Commune n’est valable sans confirmation Geen mondelingen bestellingen van de Gemeente is geldig zonder schriffelijke
écrite.
bevestigen.
L'entrepreneur mentionne le bon de commande sur la description et la facture. De aannemer vermeldt de bestelbon op de beschrijving en de factuur.
Article 7 - Formalités relatives à l'introduction et à l'ouverture des offres Artikel 7 - Formaliteiten omtrent de indiening en de opening van de offertes
1. Le soumissionnaire établit son offre et remplit le formulaire d’offre annexé au
présent cahier des charges ou tout autre document certifié conforme au
modèle prévu.
Les documents, y compris les annexes, sont signés et datés par le
soumissionnaire ou son mandataire, ainsi que toute rature ou surcharge qui
serait de nature à influencer les conditions du marché.
2. Les offres doivent être glissées dans une enveloppe définitivement scellée,
portant la mention « OFFRE », la date et l’heure de la séance d'ouverture
des offres ainsi que l’objet du marché et la référence du marché (marché
public n° 2011-155).
En casd’envoi par la poste sous pli recommandé ou ordinaire, l’enveloppe
portant la mention « OFFRE » est glissée dans une seconde enveloppe
portant l’adresse du Collège des Bourgmestre et Echevins de la Commune
d’Ixelles.
Les offres doivent être envoyées par la poste ou déposée à l’adresse
suivante :
Commune d’Ixelles
c/o 3ème Direction - Techniques des Bâtiments et Mobilier
de Voiries
Chaussée d’Ixelles 168
1. De inschrijver maakt zijn offerte op en vult het formulier gevoegd bij dit bestek of
ieder ander document conform verklaard aan het voorziene model.
De documenten, met inbegrip van de bijlagen zijn ondertekend en gedateerd door
de inschrijver of zijn gemachtigde, alsook iedere doorhaling of overschrijving die de
voorwaarden van de opdracht zouden kunnen beïnvloeden.
2. De offertes dienen te worden gevoegd in een definitief verzegelde enveloppe met
vermelding « OFFERTE », van de datum en het uur van de openingszitting van de
offertes evenals het voorwerp van de opdracht (overheidsopdracht n° 2011-155) ,
In geval van zending per post onder gewone of aangetekende brief, de envelop die de
vermelding “OFFERTE” draagt, is in een tweede envelop uitgegleden die het adres
van het College van de Burgemeester en Schepenen van de Gemeente Elsene
draagt.
De offertes moeten via de Post worden opgestuurd of afgegeven worden bij het
volgende adress :
Gemeente Elsene
c/o 3 de Directie - Techniek der Gebouwen en Straatmeubilair
Elensesteenweg 168
B -1050 Brussel

B - 1050 Bruxelles
Toute offre doit parvenir au président de la séance d’ouverture des
offres avant qu’il ne déclare la séance ouverte.
Toutefois, une offre arrivée tardivement est prise en considération pour
autant que le pouvoir adjudicateur n’ait pas encore notifié sa décision à
l’adjudicataire et que l’offre ait été déposée à la poste sous pli
recommandé, au plus tard le quatrième jour calendrier précédant la jour
fixé pour la réception des offres.
3. La date, l’heure et le lieu de l’ouverture des offres sont indiqués dans l’avis de
marché
- 11 -
Elke offerte moet bij de voorzitter van de openingszitting van de offertes
aankomen voordat hij de zitting open verklaart.
Niettegenstaande wordt een offerte die laattijdig is aangekomen nog door de
aanbestedende overheid in overweging genomen voor zover de aanbestedende
overheid haar beslissing nog niet aan de aanbesteder betekend heeft en de
offerte bij de Post werd afgeleverd met aangetekende zending, ten laatste de
vierde kalenderdag die aan de dag voorafgaat die voor het ontvangen van de
offertes werd vastgelegd.
3. De datum, het uur en de plaats van de opening van de offertes worden aan de
melding van deze opdracht.
Article 8 - Sélection qualitative, régularité des offres et validité Artikel 8 - Kwalitatieve selectie, regelmatigheid van de offertes en geldigheid
Sélection qualitative - Motifs d’exclusion Kwalitatieve selectie - Uitsluitingscriteria
1. Sera exclu de la participation au marché à quelque stade que ce soit de
la procédure, le soumissionnaire qui n’est pas en règle avec ses
obligations relatives au paiement des cotisations de sécurité sociale
selon les dispositions de l’article 17 bis de l’Arrêté royal du 8 janvier
1996.
A cet effet, le Pouvoir Adjudicateur procédera lui-même par des moyens
électroniques (Digiflow) à la vérification établissant la situation du compte
du soumissionnaire envers l’organisme de sécurité sociale (ONSS).
2. Sera exclu de la participation au marché le soumissionnaire qui, en
matière professionnelle, a commis une faute grave dûment constatée par
tout moyen dont la Commune d’Ixelles pourra justifier.
3. Sans préjudice des dispositions relatives à l’agréation, l'entrepreneur doit
faire la preuve qu'il répond aux conditions pour être agréé en classe 5,
catégorie D22
Régularité de l’offre Regelmatigheid van de offerte
Seront également joint, sous peine de voir l’offre déclarée irrégulière, les
deux documents suivants :
1. Un descriptif des modes d’exécution de l’ouvrage que le
soumissionnaire se propose d’appliquer conformément aux dispositions
des clauses techniques de sécurité et santé (article 30 de l’Arrêté Royal
du 25 janvier 2001 concernant les chantiers temporaires ou mobiles);
1. Is uitgesloten van deelname aan de opdracht, op elk moment van de
procedure, de inschrijver die niet in orde is met zijn verplichtingen ten aanzien
van de betaling van zijn sociale zekerheidsbijdragen volgens de bepalingen
van het artikel 17 bis van het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996.
Met het oog hierop zal de Aanbestedende Overheid zelf d.m.v. elektronische
middelen (Digiflow) de situatie van de rekening van de inschrijver jegens de
instelling voor sociale zekerheid (RSZ) nagaan.
2. De inschrijver die bij zijn beroepsuitoefening een ernstige fout heeft begaan,
vastgesteld op elke grond die de Gemeente Elsene aannemelijk zal kunnen
maken, zal uitgesloten worden van deelname aan de opdracht.
3. Onverminderd de beschikkingen met betrekking tot de erkenning, moet de
aannemer het bewijs leveren dat hij aan de voorwaarden voldoet om in klasse 5
categorie D22 erkend te worden
Zullen eveneens bijgevoegd worden de twee volgende documenten, op straffe de
offerte niet regulier verklaard te zien:
1. Een beschrijving van de uitvoeringswijzen van het werk die de inschrijver
voorstelt toe te passen overeenkomstig de beschikkingen van de technische
bepalingen van veiligheids en gezondheid (artikel 30 van het Koninklijk Besluit
van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele werven);

2. Un calcul de prix séparé concernant les mesures et moyens de
prévention déterminés dans les clauses techniques de sécurité et santé
y compris les moyens extraordinaires de protections collectives et
individuelles (article 30 de l’Arrêté Royal du 25 janvier 2001 concernant
les chantiers temporaires ou mobiles).
Le prix relatif aux mesures de sécurité, de même que celui relatif à
l’installation de chantier, sont répartis sur l’ensemble des postes du
métré conformément à l’article 96 § 4 de l’Arrêté royal du 8 janvier 1996.
- 12 -
Validité des offres Geldigheid van de offertes
Le soumissionnaire s'engage par son offre, telle qu'elle a été
éventuellement rectifiée par le pouvoir adjudicateur, pendant un délai de
180 jours calendrier, prenant cours le lendemain de l'ouverture des offres.
Erreurs et omissions Vergissingen en leemten
Article 96 § 2 de l’Arrêté Royal du 8 janvier 1996 : Si les
soumissionnaires rectifient les erreurs ou réparent des omissions qu'ils
relèvent dans les diverses parties du métré récapitulatif annexé au
présent cahier spécial des charges, ils doivent obligatoirement apporter
les rectifications sur un document séparé ainsi que leur justification.
Article 9 - Cautionnement Artikel 9 - Borgtocht
Le cautionnement est fixé forfaitairement à 82.650,00 EUR, ce qui correspond à
5% du montant du marché arrondi à la dizaine d’Euros supérieure.
En application de l'article 5 §3 de l'annexe à l'Arrêté Royal du 26 septembre
1996, la pièce justificative, constatant le dépôt d'un cautionnement de 5% (cinq
pourcent) du montant initial du marché, est transmise à la Commune dans les
trente jours calendrier qui suivent le jour de la conclusion du marché.
Dérogation à l’article 9 de l’annexe de l’Arrêté Royal du 26 septembre 1996 :
le remboursement du cautionnement se fait à raison de 50% à la réception
provisoire du dernier travail commandé à l’entrepreneur et 50% à sa réception
définitive.
2. Een afzonderlijke prijsberekening betreffende de maatregelen en middelen
qua preventie bepaald door de technische bepalingen van veiligheids en
gezondheid met inbegrip van de uitzonderlijke maatregelen en middelen van
collectieve en individuele bescherming (artikel 30 van het Koninklijk Besluit van
25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele werven).
De prijs m.b.t. de veiligheidsmaatregelen, evenals deze m.b.t. de installatie van
de werf zijn verdeeld over het geheel van de posten van de meetstaat
overeenkomstig het artikel 96 § 4 van het koninklijk besluit van 8 januari 1996.
De inschrijver verbindt zich door zijn offerte, zoals eventueel verbeterd door de
aanbestedende overheid, gedurende een termijn van 180 kalenderdagen
aanvangend de dag na de opening van de offertes.
Artikel 96 § 2 van het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996: Indien de
inschrijvers de vergissingen verbeteren of de leemten invullen die zij aantreffen in
de verscheidene gedeelten van de samenvattende opmetingsstaat gevoegd bij dit
bijzonder bestek, dienen zij verplicht de verbeteringen aan te brengen op een
afzonderlijk document, alsook hun verantwoording.
De borgtocht is forfaitaire vastgesteld op 82.650,00 EUR; dit bedrag overeenkomt met
5% van het bedrag van de opdracht et wordt naar het hoger tiental in Euro afgerond.
In toepassing van artikel 5 § 3 van de bijlage bij het Koninklijk Besluit van 26 september
1996 moet het bewijsstuk ter staving van de neerlegging van een borgtocht van 5 % (5
percent) van het oorspronkelijk bedrag van de aanneming aan de Gemeente worden
toegezonden binnen de dertig kalenderdagen na de dag van het afsluiting van de
opdracht.
Afwijking van het artikel 9 van de bijlage van het Koninklijk Besluit van 26
september 1996 : de teruggave van de borgtocht gebeurt à rato van 50% na de
voorlopige oplevering van het laatste werk dat bij de aanbesteder besteld werd, en à
rato van 50% na de definitieve oplevering.

Article 10 - Fonctionnaire dirigeant et personne de contact Artikel 10 - Leidende dienst en ambtenaar en contactpersoon
- 13 -
Fonctionnaire dirigeant Leidende ambtenaar
Collège des Bourgmestre et Echevins de la Commune d’Ixelles
Chaussée d’Ixelles, 168
1050 Bruxelles
Les travaux sont exécutés sous la direction et sous le contrôle du Collège des
Bourgmestre et Echevins qui vérifie la parfaite exécution des ouvrages
demandés.
Personnes de contact Contactpersonen
Les renseignements relatifs à l’adjudication publique peuvent être obtenu
auprès du service : "TECHNIQUE DE BATIMENTS ET MOBILIER DE
VOIRIE"
College van Burgemeester en Schepenen van de Gemeente Elsene
Elsensesteenweg 168
1050 Brussel
De werken worden uitgevoerd onder leiding en controle Schepencollege die de perfecte
uitvoering van de aangevraagde werken naziet.
De inlichtingen betreffende de openbare aanbesteding kunnen bekomen
worden bij de dienst. “TECHNIEK DER GEBOUWEN EN STRAATMEUBILAIR”
4A, rue des Champs Elysées à 1050 BRUXELLES Elyzeese Veldenstraat 4A, te 1050 Brussel
tél: 02 515 63 63 tel.: 02 515 63 63
Le rôle des personnes de contact est uniquement consultatif. De rol van contactpersonen is alleen raadgevend.
Monsieur Luc MUYLDERMANS
Chef du service Technique des Bâtiments et Mobilier de voirie
Tél. : 02 / 515.63.63
Monsieur de CODT
Ingénieur civil – Technique des Bâtiments et Mobilier de voirie
Tél. : 02 / 515.63.36
Fax : 02 / 515.63.02
Courriel : henri.decodt@ixelles.be
Monsieur Nicolas RENIER
Contrôleur des travaux
Tél. : 02 / 515.63.35
Fax : 02 / 515.63.02
Courriel : nicolas.renier@ixelles.be
De heer Luc MUYLDERMANS
Diensthoofd van Technische Dienst der gebouwen en Straatmeubilair
Tel. : 02 / 515.63.63
De heer de CODT
Burgelijk ingenieur – Technische Dienst der gebouwen en
Straatmeubilair
Tel. : 02 / 515.63.36
Fax : 02 / 515.63.02
E-mail : henri.decodt@ixelles.be
De heer Nicolas RENIER
Controleur der werken
Tél. : 02 / 515.63.35
Fax : 02 / 515.63.02
E-mail : nicolas.renier@ixelles.be
Examen sur place Bezoek ter plaatse
Les entrepreneurs peuvent visiter les lieux, tous les jours de la semaine, Aannemers kunnen de plaatsen bezoeken en dit alle dagen van de week

- 14 -
entre 9 et 16 heures, en s'adressant aux concierges des bâtiments ou tussen 9 en 16 uur door zich te melden bij de conciërges van de gebouwen of
délégué du fonctionnaire dirigeant.
afgevaardige van de leidende ambtenaar.
Villa Mathine : rue du Bourgmestre 13 à 1050 Bruxelles Villa Mathine : Burgemeesterstraat 13 te 1050 Brussel
Ecole 12 : Rue Elise 100 à 1050 Bruxelles School 12 : Elizastraat 100 te 1050 Brussel
3 ème Division de Police : Avenue Louis Lepoutre 4 à 1050 Bruxelles 3de Afdeling van Politie : Louis Lepoutrelaan 4 te 1050 Brussel
Ecoles 7 et 8 : Avenue du Bois de la Cambre 173-175 à 1050 Bruxelles Scholen 7 en 8 : Terkamerenboslaan 173-175 te 1050 Brussel
Ecole 17 : rue du Président 54 à 1050 Bruxelles School 17: Voorzittersstraat 54 te 1050 Brussel
Article 11 - Sous-traitants Artikel 11 - Onderaannemers
Lorsque tout ou une partie du marché est confié à un ou plusieurs sous-traitants,
l'adjudicataire reste, dans tous les cas, seul responsable vis-à-vis du pouvoir
adjudicateur.
Article 10.1 du Cahier Général des Charges : Toutes les personnes agissant
en qualité de sous-traitant à quelque stade que ce soit doivent obligatoirement
être inscrites sur la liste des entrepreneurs agréés et être titulaires d'une agréation
dans la catégorie correspondant à la nature des travaux qui leur sont confiés et
dans la classe correspondant à leur participation au marché.
Wanneer de ganse of gedeeltelijke opdracht aan één of meerdere onderaannemers wordt
toevertrouwd, blijft de aanbesteder in ieder geval enkel verantwoordelijk ten opzichte van
de aanbestedende overheid.
Artikel 10.1 van het Algemeen bestek : Alle personen die als onderaannemer
handelen, op eender welk ogenblik, dienen verplicht te zijn ingeschreven op de lijst van
erkende aannemers en dienen in het bezit te zijn van een erkenning in de categorie
overeenstemmend met de aard van de hun toegekende werken en in de klasse
overeenstemmend met hun deelname aan de opdracht.
Article 12 - Eléments compris dans le prix Artikel 12 - Elementen in de prijs inbegrepen
Les travaux prévus au bordereau de prix annexé, de quelque nature qu'ils
soient ou quelque minime que soit leur importance, sont, sauf les
exceptions éventuellement revues, exécutées d'après les articles et au prix
dudit bordereau, c'est-à-dire au mètre courant, au mètre carré, ou à la
pièce/stuk, etc... et non en régie.
Ces prix comprennent :
- les fournitures, les transports, la main-d'oeuvre de pose et autres, et
tous les travaux accessoires nécessaires à la parfaite exécution et
au complet achèvement des ouvrages;
- les frais inhérents à la fourniture et au placement des échafaudages
et échelles volantes posés à moins de 8 m de hauteur, côté mesuré
à partir du sol, d'une plate-forme ou d'une base quelconque pouvant
servir d'appui à un échafaudage (pour une hauteur de 8 mètres ou
au-delà, il est fait application du poste du bordereau y relatif); la
hauteur de 8 mètres s'entend pour la plate-forme supérieure de
l'échafaudage;
De voorziene werken op de bijgevoegde prijslijst worden, welke ook hun aard of
hun beperkte belangrijkheid zouden kunnen zijn, behalve de eventueel herziene
uitzonderingen, volgens de artikels en de prijs van reeds genoemde prijslijst
uitgevoerd, d.w.z. per lopende meter, vierkante meter of per stuk, enz... en niet in
regie.
De prijzen omvatten:
- de leveringen, transporten, werkkrachten voor het plaatsen en andere, en
alle bijkomstige werken vereist voor de perfecte uitvoering en de volledige
afwerking van de werken;
- de kosten omtrent de levering en de plaatsing van hangende stellingen en
ladders, geplaatst op minder dan 8 m hoogste, zijde gemeten vanaf de
grond, van een platform of ander welk grondvlak dat als steun kan dienen
voor een stelling (voor een hoogte van 8 meter of hoger wordt de
betreffende post van de lijst toegepast); de hoogte van 8 meter moet
begrepen worde, voor het hogergelegen platform van de stelling;
- les travaux de blindage et d'étançonnage, ainsi que la fourniture des - de werken van beschoeiing en stutten, alsook de levering van ladders,

- 15 -
échelles, cordes, crochets, ceintures, etc....; koorden, haken, riemen, enz…;
- le transport et l'évacuation des produits de déblai, des débris,
déchets, vieuw matériaux et décombres provenant des travaux
exécutés soit en dehors du domaine du pouvoir adjudicateur, soit aux
lieux de remploi dans l'étendue des chantiers, soit aux lieux de dépôt
prévus, suivant les prescriptions du cahier spécial des charges, ainsi
que les nettoyages et lavages des lieux de travail;
- la parfaite conservation, le déplacement et la remise en place
éventuels des câbles et canalisations qui pourraient être rencontrés
dans les fouilles, terrassements ou dragages, pour autant que ces
prestations ne soient pas à la charge des propriétaires de ces câbles
et canalisations ;
- le déplacement et le replacement du mobilier (le contenu exclu), ou
objets quelconques qui empêchent l'exécution des travaux;
- het vervoer en het wegbrengen van graafspecie puinhopen, afval, oud
materiaal en puinen van uitgevoerde werken hetzij buiten het domein van
de
- aanbestedende overheid, hetzij naar de plaatsen voor herbruik binnen de
uitgestrektheid van de bouwplaatsen, hetzij naar de voorziene stortplaatsen
overeenkomstig de voorschriften van het bestek, alsook het reinigen en
afwassen van de werkruimten;
- de ongeschonden bewaring, de eventuele verlegging en terugplaatsing van
kabels en leidingen waarop bij grond-, graaf- of baggerwerken kan worden
gestuit, voor zover de last hiervoor niet op de eigenaars van die kabels en
leidingen berust ;
- het ver- en herplaatsen van de huisraad (de inhoud uitgezonderd) of gelijk
welke voorwerpen die de uitvoeringen der werken belemmeren;
- les mesures de sécurité et de protection. - veiligheids- en beschermingsmaatregelen.
- l’application du plan de sécurité et de santé pour l’exécution des - de toepassing van een veiligheids- en gezondheidsplan voor de uitvoering
travaux joint.
van de werken.
- tous frais généraux, frais accessoires et frais d'entretien pendant - alle algemene onkosten, bijkosten en onderhoudskosten gedurende de
l'exécution et le délai de garantie;
uitvoerings- en de waarborgtermijn;
- les frais des réceptions. - keurings- en opleveringskosten.
L'adjudicataire ne peut prétendre à aucune majoration de prix, selon la situation
des bâtiments et de l'endroit de ceux-ci où doivent s'exécuter les travaux, et
quels que soient les étages, la distance de la voie publique ou des difficultés
d'accès.
Les coûts supplémentaires engendrés par l'exécution du marché en régie, ou
sous forme de marché pour compte en ce qui concerne les travaux restant à livrer
seront à charge de l'adjudicataire.
Article 13 - Paiement Artikel 13 - Betaling
Pour chaque travail les sommes dues à l'entrepreneur sont liquidées,
conformément à l’article 15 du CGC.
Les mesurages de travaux sont faits par le fonctionnaire dirigeant en présence
de l'entrepreneur ou de son délégué selon les dispositions de la dernière édition
du code de mesurage des bâtiments, édités par l’Union des Géomètres-Experts.
Si l'entrepreneur s'abstient ou refuse d'assister aux mesurages ou de s'y faire
représenter, il est passé outre.
Les quantités obtenues sont portées dans un procès-verbal de mesurage pour le
De aanbesteder mag geen aanspraak maken op een prijsverhoging wegens de ligging
der gebouwen en de daarin aangeduide plaats voor het uitvoeren van de werken, en
welke ook de verdiepingen, de afstand tot de openbare weg of de toegangsmoeilijkheden
zouden kunnen zijn.
De bijkomende kosten veroorzaakt door de uitvoering van de opdracht in eigen beheer of
onder vorm van opdracht voor rekenning betreffende de werken die nog zijn uit te voeren
zullen ten laste vallen van de aannemer.
Voor elk werk worden de sommen die verschuldigd zijn aan de aannemer betaald,
overeenkomstig het artikel 15 van AB.
De opmeting van de werken gebeurt door de leidende ambtenaar in aanwezigheid van
de aannemer of zijn afgevaardigde volgens de bepalingen van de laatste uitgave van
de meetcode voor gebouwen uitgegevend door de Unie van Expert-Landmeters. Indien
de aannemer zich onthoudt of weigert aanwezig te zijn op de meting en of weigert zich
te laten vertegenwoordigen, gebeurt de meting sowieso.
De bekomen hoeveelheden worden opgenomen in een proces-verbaal van de meting

soumettre à l'acceptation et à la signature de l'entrepreneur. om ter goedkeuring voor te leggen ter handtekening aan de aannemer.
Avant chaque travail (sauf en cas d’urgence), l’adjudicataire remet un devis avec
un métré détaillé de ces quantités et des prix unitaires du bordereau de prix
majorés ou diminués du pourcentage accepté dans la soumission et augmentés
du montant de la TVA et du montant de la révision de prix calculé suivant l'article
14 ci-dessous.Tous les frais nécessaires à la réalisation de ce devis et de ce
métré sont à la charge de l’entrepreneur.
Lorsque des travaux sont de nature et (ou) de mode d'exécution non prévus dans
le bordereau de prix, l'Administration et l’entrepreneur doivent se mettre d'accord
sur des prix nouveaux, avant l'exécution des travaux.
Ces devis sont vérifiées et corrigées avant et après travaux par l’Administration ;
l’entrepreneur y établit ses déclarations de créance et ses factures.
Le paiement des sommes dues à l’entrepreneur est effectué dans les soixante
jours de calendrier à compter du jour de la réception de la déclaration de créance
par le pouvoir adjudicateur.
En cas de chantier s’étallant sur plusieurs mois, l’entrepreneur à le droit de
demander, au début de chaque mois, le paiement des travaux effectués le mois
précédant. Dans ce cas, la constatation des quantités réalisées se fait comme
suit:
1. Les travaux sont mesurés par un délégué de l'entrepreneur
(éventuellement en présence d'un délégué de l'Administration) selon les
dispositions de la dernière édition du code de mesurage des bâtiments,
édité par l'Union des Géomètres-Experts. L'entrepreneur et le délégué
fixent de commun accord le jour du mesurage.
2. Le résultat du mesurage est consigné sur un bon de mesurage dressé
par l’entrepreneur. Ces relevés mentionnent distinctement les bâtiments
concernés, les travaux exécutés et indiquent tous les articles du
bordereau des prix qui sont d'application ainsi que les quantités utilisées,
la catégorie des ouvriers et fournitures; les descriptions sont datées et
signées.
3. Les relevés sont vérifiés par le Service des Travaux, corrigés puis
transmis à l'entrepreneur pour facturation.
- 16 -
Voorafgaand aan elk werk (behalve in geval van urgentie) geeft de aanbesteder een
kostenraming met een gedetaillerde meetstaat van deze hoeveelheden en de
eenheidsprijzen van de prijslijst vermeerderd of verminderd met een percentage
aanvaard in de offerte en vermeerderd met het bedrag van BTW en het bedrag van de
prijsherziening, berekend volgens artikel 14 hieronder. Alle kosten noodzakelijk voor de
verwezenlijking van de kostenraming en van de meetstaat vallen ten laste van de
aannemer.
Indien de werken van die aard zijn en (of) de uitvoerinswijze niet voorzien is in de
prijslijst, moeten het Bestuur en de aannemer overeenkomen m.b.t. de nieuwe prijzen,
voorafgaand aan de uitvoering van de werken.
Deze prijsramingen worden nagekeken en verbeterd voor en na de werken door het
Bestuur ; de aannemer opstelt op dit grond zijn verklaringen van schuldvordering en zijn
facturen.
De betaling van de aan de aannemer verschuldigde sommen, geschiedt binnen de
zestig kalenderdagen vanaf de dag waarop de aanbestedende overheid de verklaring
van schuldvordering heeft ontvangen.
In geval van werf die zich over verschillende maanden uitspreidt, de aannemer aan het
recht om, aan het begin van elke maand, de betaling van de uitgevoerde
werkzaamheden te vragen de maand die voorafgaat. In dit geval komt de vaststelling
van de verwezenlijkte hoeveelheden als volgt tot stand:
1. De werken worden opgemeten door een afgevaardigde van de aannemer
(eventueel in aanwezigheid van een afgevaardigde van het Bestuur) volgens
de bepalingen van de laatste uitgave van de meetcode voor gebouwen
uitgegeven door de Unie van Expert-Landmeters. De aannemer en de
afgevaardigde stellen gezamenlijk de dag van meting vast.
2. De resultaten van de meting worden op een metingsbon door de aannemer
ogpgesteld. Dit metingsbon vermeldt de artikelen van de prijslijst die van
toepassing zijn evenals de gebruikte hoeveelheden, het soort werklieden en
leveringen; de beschrijvingen zijn gedateerd en getekend.
3. De metingsbonnen worden door het Dienst van Openbare Werken nagekeken,
verbeterd en aan de aannemer voor facturering doorgegeven.
Les factures seront uniquement adressées, en triple exemplaire, au Collège des De facturen zullen in drievoud enkel worden gestuurd aan het College van

Bourgmestre et Echevins de la Commune d'Ixelles - c/o Service des Travaux
publics - 168, chaussée d'Ixelles à 1050 Bruxelles, accompagnés d'une copie du
bon de commande.
- 17 -
Burgemeester en Schepenen van de Gemeente Elsene - p/a Openbare werken 168,
Elsensesteenweg te 1050 Brussel, vergezeld van een afschrift van de bestelbon.
- Les factures sont signées et mentionnent: - De facturen zijn ondertekend en vermelden:
- la nature de l'entreprise - de aard van de aanneming
- la période des travaux - de periode van de werken
- le numéro de compte d'un établissement financier, auquel le virement - het rekeningnummer bij een financiële instelling waarop de storting moet
doit être effectué
- la taxe sur la valeur ajoutée en outre la facture doit porter les
mentions rendues obligatoires par la législation relative à la taxe sur
la valeur ajoutée.
gebeuren
- de belasting op de toegevoegde waarde eveneens dient de factuur de
verplichte vermeldingen te bevatten opgelegd door de wetgeving op de
belasting op de toegevoegde waarde.
- le numéro du bon de commande - de nummer van de bestelbon
- la référence du P.V. de mesurage - de referentie van de proces-verbaal van de opmeting.
Article 23 § 4 de la loi du 24 décembre 1993 : la signification de la cession et la
mise en gage de créance peut également être effectuée par le cessionnaire au
pouvoir adjudicateur par lettre recommandée à l’adresse suivante :
Modifications à l'entreprise.
Commune d’Ixelles
3 ème Direction - Travaux Publics
Service Techniques des Bâtiments et Mobiliers de Voirie
Rue des Champs Elysées 4A
1050 Bruxelles
Les travaux ou fournitures effectués par l'entrepreneur sans qu'ils soient
mentionnés aux bons de commande, ou qui excédent les quantités
commandées, ou encore qui ne sont pas conformes aux stipulations du présent
cahier des charges ou de l’offre, sont considérées comme nuls et laissés pour
compte de l'entrepreneur, sans aucune responsabilité pour la Commune en cas
d'avarie.
L'enlèvement des déchets et des marchandises doit s'effectuer dans les vingtquatre
heures, à défaut de quoi la Commune peut procéder à cet enlèvement
d'office et aux frais de l'entrepreneur.
Artikel 23 § 4 van de wet van 24 december 1993: de betekening van de overdracht en het
in onderpand geven van de schuldvordering kan eveneens door de begunstigde aan de
aanbestedende overheid gedaan worden via aangetekend schrijven aan de
Wijziging van de opdracht
Article 14 - Révision de prix Artikel 14 - Prijsherziening
Conformément aux dispositions de littera 1 de l'article 13 § 3 du cahier des
charges-type n° 100 de 1984, les variations éventuelles des tarifs de transport
par chemin de fer ou par voie d'eau des matériaux, produits ou matières utilisés
ou mis en oeuvre dans la présente entreprise, ne donnent pas lieu à révision.
Gemeente Elsene
3 de Directie - Openbare Werken
Dienst Techniek der Gebouwen en Straatmeubilair
Elyzeese Veldenstraat 4A,
1050 Brussel
De werken of leveringen door de aannemer uitgevoerd zonder dat ze op de bestelbons
vermeld zijn, of die de bestelde hoeveelheden te boven gaan, of nog die niet
overeenkomen met de bepalingen van onderhavig bestek of van de offerte worden als
nietig beschouwd en voor rekening van de aannemer gelaten, zonder aansprakelijkheid
van de Gemeente in geval van beschadiging.
Het wegruimen van het afval en de materialen gebeurt binnen de 24 uren, anders kan
de Gemeente ambtshalve tot de wegruiming overgaan, op kosten van de aannemer.
Overeenkomstig de bepalingen van littera 1 van artikel 13 § 3 van het type-bestek nr. 100
van 1984, geven de eventuele variaties in de vervoertarieven per spoorweg of langs
waterweg van materialen, producten of bouwstoffen aangewend of verwerkt in deze
aanneming geen aanleiding tot een herziening.

Application de la formule de révision:
Dans cette formule de révision:
- 18 -
Toepassing van de herzieningsformule:
s i
s i
p = P(a + b + c)
p = P(a + b + c)
S I
S I
S: est le salaire horaire moyen en vigueur à une date qui précède de 10
jours la date fixée pour l'ouverture des offres et majoré du pourcentage
global des charges spéciales et assurances admis par le Ministère des
Travaux Publics à la même date.
s: est le même salaire horaire moyen en vigueur à la date initiale de la
période mensuelle considérée dans l'acompte majoré du pourcentage
global des charges sociales et assurances admis par le Ministère des
Travaux Publics à la même date.
In deze herzieningsformule:
S: het gemiddelde uurloon, van kracht 10 dagen vóór de datum die voor het
openen van de inschrijvingsbiljetten is vastgesteld, verhoogd met het door het
Ministerie van Openbare Werken aangenomen totaalpercentage van de sociale
lasten en verzekeringen op dezelfde datum.
s: hetzelfde gemiddelde uurloon, van kracht tijdens de uitvoering der werken,
verhoogd met het door het Ministerie van Openbare Werken aangenomen
totaalpercentage van de sociale lasten en verzekeringen op dezelfde datum.
i i
Les termes i et I intervenant dans le paramètre b représentent l'index De termen i en I van de parameter b vertegenwoordigen het maandelijks
I
I
mensuel calculé sur la base d'une consommation annuelle des principaux
matériaux et matières par l'industrie de la construction sur le marché intérieur.
Leur valeur est établie mensuellement.
I: est cet indice se rapportant au mois de calendrier précédant la date fixée
pour l'ouverture des offres.
i: est cet indice se rapportant au mois de calendrier précédant la date
initiale de la période mensuelle considérée dans l'acompte.
La formule est appliquée compte tenu de la nature des travaux qui sont classés
en catégorie B
Les valeurs contractuelles affectées aux paramètres sont fixées forfaitairement
comme suit:
indexcijfer, berekend op basis van een jaarlijks verbruik van de voornaamste materialen
en grondstoffen door het bouwbedrijf op de binnenlandse markt.
De waarde ervan wordt maandelijks vastgesteld.
I: is dat indexcijfer met betrekking tot de kalendermaand vóór de datum die voor
het openen van de inschrijvingsbiljetten is vastgesteld.
i: is dat indexcijfer met betrekking tot de kalendermaand vóór de aanvangsdatum
van de in de termijnbetaling beschouwde maandperiode.
De formule wordt toegepast rekening houdend met de aard van de werken die zijn
gerangschikt in categorie B.
Aan de parameters worden de volgende overeengekomen vaste contractuele waarden
toegekend:

a = 0,40 b = 0,40 c = 0,20
- 19 -
a = 0,40 b = 0,40 c = 0,20
Article 15 - Délais, lieux et modalités de réception et d’exécution des travaux Artikel 15 - Termijnen, plaatsen en bestelwijzen van de opleveringen en de
uitvoeringen van der werken
Ordre d'exécution et conduite des travaux Uitvoeringswijze en leiding van de werken
L'entreprise prendra cours au plus tôt, le quinzième jour calendrier qui suit la
conclusion du marché.
L'entrepreneur donne suite, dans un délai de 24 heures, aux commandes
urgentes qui lui sont faites verbalement ou par écrit. Le délai court à partir de la
commande verbale confirmée par courrier recommandé ou de la remise à
l'entrepreneur de la commande écrite. Le travail est poursuivi, sans interruption,
avec un nombre suffisant d'ouvriers. La constatation de l'exécution de la
commande se fait par le fonctionnaire dirigeant qui en indique le jour et l'heure.
Quel que soit le nombre de travaux qui ont déjà été commandé à l'entrepreneur,
il ne peut arguer du nombre de ces ouvrages ou de leur importance pour
prolonger les délais d'exécution imposés, sans accord préalable avec le
fonctionnaire dirigeant; il doit prendre les dispositions nécessaires pour faire face
à la situation.
En cas de malfaçon, il est accordé à l'entrepreneur un nouveau délai, suffisant
pour remédier à la mauvaise exécution du travail. Passé ce nouveau délai, les
amendes pour retard prévues à l’article 17 sont immédiatement appliquées si le
travail ne donne pas satisfaction.
Délais d’exécution Uitvoeringstermijn
Le planning d'exécution des divers travaux est fixé par le fonctionnaire dirigeant.
L'entrepreneur ou son délégué prendra régulièrement contact avec le Service de
l'Entretien des bâtiments, 4a, rue des Champs Elysées, tél: 02/515.63.63 ou
02/515.63.35.
Le délai d'exécution de chaque travail est déterminé par les agents de
l'Administration, d'après son importance et son caractère d'urgence. Passé le
De aanneming vangt ten vroegste aan op de vijftiende kalenderdag die op het afsluiten
van de opdracht volgt.
De aannemer geeft binnen de 24 uur gevolg aan de dringende bestellingen die hem
mondeling of schriftelijk werden gevraagd. De termijn loopt vanaf de mondelinge
bestelling vastgesteld door aangetekende brief of vanaf het overhandigen aan de
aannemer van de geschreven bestelling. Het werk wordt ononderbroken voortgezet,
met een voldoende aantal werklieden. De vaststelling van de uitvoering van de
bestelling gebeurt door de leidende ambtenaar, die ervan de dag en uur aanduidt.
Wat ook het aantal werken is die reeds aan de aannemer bevolen werd, kan hij het
aantal of de belangrijkheid van de deze werken niet als aanleiding beschouwen om de
opgelegde uitvoeringstermijnen te verlengen, zonder voorafgaande toestemming van
de leidende ambtenaar: hij is gehouden de nodige maatregelen te treffen om tegen die
toestand opgewassen te zijn.
In geval van fout aan het werk, wordt de aannemer een nieuwe termijn toegestaan,
voldoende om de gebrekkige uitvoering van zijn werk te verbeteren. Eens die termijn
verstreken, worden de verwijlboetes voorzien in het artikel 17, onmiddellijk toegepast
indien het werk geen voldoening schenkt.
De uitvoeringsrangplanning van verschillende werken wordt door de leidende
ambtenaar van het bestuur vastgesteld.
De aannemer of zijn afgevaardigde zullen regelmatig contact opnemen, met de Dienst
van Onderhoud van de Gebouwen, Elyzeese Veldenstraat, 4a, tel. 02/515.63.63 of
02/515.63.35.
De uitvoeringstermijn van ieder werk wordt bepaald door de beambten van het Bestuur,
volgens het belang en de dringende noodzakelijkheid ervan. Voorbij deze termijn zal de

délai, la Commune pourra appliquer des amendes de retard conformément au
poste « Moyens d’action de la Commune : Amendes pour retard » à l’article 17
du présent cahier spécial des charges.
Si la lettre de commande ne contient aucune précision, l’entrepreneur dispose
des délais suivants pour effectuer les travaux demandés :
- travaux dont le montant est inférieur ou égal à 10.000 € : délai de 40
jours ouvrables à compter de l’émission du bon de commande ;
- travaux compris entre 10.000 et 100.000 € : délai de 80 jours
ouvrables à compter de l’émission du bon de commande ;
- travaux supérieurs à 100.000 € : délais de 200 jours ouvrables à
compter de l’émission du bon de commande.
- 20 -
Gemeente verwijlboetes kunnen toepassen overeenkomstig de post « Middelen van
optreden van de Gemeente : Verwijlboetes » artikel 17 van het huidig bijzonder bestek.
Als de bestelbon geen aanbeveling bevat, beschikt de aannemer de volgende
uitvoeringstermijnen om de gevraagde werken af te doen:
- werken voor een bedrag lager dan 10.000 € : termijn van 40 werkdagen te
tellen vanaf de uitzending van de bestelbon;
- werken voor een bedrag inbegrepen tussen 10.000 € en 100.000 € :
termijn van 80 werkdagen te tellen vanaf de uitzending van de bestelbon;
- werken voor een bedrag hoger dan 100.000 € : termijn van 200 werkdagen
te tellen vanaf de uitzending van de bestelbon;
Jours et heures d'exécution des travaux Dagen en uren voor het uitvoeren van de werken
Les travaux ne peuvent, en principe, être exécutés les dimanches et jours fériés.
Si l'Administration le juge nécessaire, le travail doit être exécuté en dehors des
heures d'occupation des locaux ou des heures de cours dans les établissements
d'enseignement, et éventuellement les dimanches et jours fériés. Les
suppléments légaux sont appliqués sur les salaires des ouvriers, dans les cas
prévus par la loi.
Dans certains bâtiments ou parties de bâtiments, l'accès des ouvriers aux locaux
ne peut être toléré que s'ils sont accompagnés de l'agent du service des Travaux
désigné à cet effet.
Le nombre minimum d'ouvriers à utiliser est, le cas échéant, imposé et tout le
travail commencé devra être poursuivi sans désemparer.
Réceptions provisoire et définitive Voorlopige en definitieve oplevering
La réception se fait conformément à l'article 43 du cahier général des charges et
aux clauses ci-dessous.
Les ouvrages ne sont reçus qu'après avoir subi, aux frais de l'adjudicataire les
vérifications et épreuves prescrites.
La réception définitive aura lieu 1 an après la réception provisoire.
De werken mogen in principe niet op zon- en feestdagen worden uitgevoerd. Indien het
Bestuur het evenwel nodig acht, moet het werk uitgevoerd worden buiten de
bezettingsuren van de lokalen of de lesuren in de onderwijsinstellingen en, eventueel,
op zon- en feestdagen. De wettelijke toelagen worden op de lonen der werklieden
toegepast in de gevallen voorzien door de wet.
In sommige gebouwen of gedeelten van gebouwen wordt de toegang aan de werklieden
alleen veroorloofd wanneer zij vergezeld zijn van de daartoe aangewezen
beambte van de Openbare Werken.
Het minimum aantal te gebruiken werklieden wordt in voorkomend geval opgelegd en
elk begonnen werk moet ononderbroken voortgezet worden.
De oplevering geschiedt overeenkomstig artikel 43 van de algemene
aannemingsvoorwaarden en de hiernavolgende bepalingen.
De werken worden slechts dan aanvaard, nadat zij op kosten van de aannemer de
voorgeschreven keuringen en proeven hebben ondergaan.
De definitieve oplevering zal plaatsvinden 1 jaar na de voorlopige oplevering.
Toute pièce ou matériau qui par suite d'usure anormale ou de mauvais Ieder stuk of materiaal dat tengevolge van abnormaal slijten of slechte werking dient te

fonctionnement doit être remplacé pendant la période de garantie d’un an,
s'écoulant entre la réception provisoire et la date prévue pour la réception
définitive, est soumise à une nouvelle période de garantie d’un an prenant cours à
la date du remplacement.
A:Réception provisoire
Voir article 43 du Cahier général des charges
B:Réception définitive
Dans les quinze jours calendrier précédant le jour de l'expiration du délai (un an
après la date de la réception provisoire), il est suivant les cas procédé à la
réception définitive des travaux ou dressé un procès-verbal de refus de les
recevoir.
Dans ce dernier cas, il incombe à l'entrepreneur de donner ultérieurement
connaissance, par pli recommandé, à la Commune, de la mise en état de la
réception définitive de tous les ouvrages de l'entreprise et il est procédé à la
réception des travaux dans les quinze jours calendrier qui suivent le jour de
réception de cette information par le pouvoir adjudicateur.
- 21 -
wouden vervangen tijdens de waarborgtermijn van een jaar, periode tussen de voorlopige
oplevering en de datum voorzien voor de definitieve oplevering wordt onderworpen aan
een nieuwe waarborgtermijn van een jaar ingaand op de datum van vervanging.
A. Voorlopige oplevering
Zie artikel 43 van het Algemeen Bestek
B. Definitieve oplevering
Binnen de vijftien kalenderdagen vóór de dag waarop de waarborgtermijn verstrijkt (één
jaar na de datum van de voorlopige oplevering), worden de werken ofwel definitief
goedgekeurd ofwel wordt er een proces-verbaal van niet-oplevering opgemaakt
naargelang van het geval.
In dit laatste geval moet de aannemer achteraf per aangetekende brief aan de Gemeente
laten weten dat al de werken van de opdracht in staat van definitieve oplevering zijn
gesteld, en er wordt binnen de vijftien kalenderdagen volgend op de dag van ontvangst
van de werken die volgen op de dag van ontvangst van van deze info door de
aanbestedende overheid tot het opleveren van de werken overgegaan.
Tous les travaux du présent marché sont soumis à la garantie décennale. Alle werken van de opdracht zijn onderworpen aan de tienjarige waarborg.
Article 16 - Garantie Artikel 16 - Waarborg
Une période de garantie d’un an prend court à partir de la date de la réception
provisoire.
Ce délai de garantie est prolongé, le cas échéant, à concurrence du laps de
temps mis à donner satisfaction.
L'entrepreneur fournira au pouvoir adjudicateur une nouvelle garantie d’un an sur
la toiture renouvelée lors de la réception provisoire.
Voir également l'article 39 du cahier général des charges, relatif aux obligations
de l'adjudicataire pendant la période de garantie et l'article 41 relatif à la
responsabilité de l'entrepreneur.
Een waarborgtermijn van een jaar loopt vanaf de dag van de voorlopige oplevering.
Deze termijn wordt, desgevallend, verlengd met de tijd nodig om voldoening te geven.
De aannemer zal aan de aanbestedende overheid een nieuwe waarborg van een jaar
geven voor het herstelde dakwerk bij de voorlopige oplevering.
Zie eveneens artikel 39 van de algemene aannemingsvoorwaarden betreffende de
verplichtingen van de aannemer tijdens de waarborgtermijn en artikel 41 betreffende de
aanspakelijkheid van de ondernemer.
Article 17 - Moyens d'action de la Commune Artikel 17 - Middelen van optreden van de Gemeente
1. Généralités 1. Algemeenheden

- 22 -
L'adjudicataire est considéré en défaut d'exécution du marché : De aannemer wordt in verband met de uitvoering van de opdracht geacht in gebreke te
zijn :
1. lorsque les prestations ne sont pas complètement achevées dans le délai 1. wanneer de prestaties niet geheel voltooid zijn binnen de contractuele
d'exécution contractuel ou aux diverses dates fixées pour leur
bedongen uitvoeringstermijn of op de verschillende voor de gedeeltelijke
achèvement partiel ;
voltooiingen vastgestelde data ;
2. à tout moment, lorsque les prestations ne sont pas poursuivies de telle 2. ongeacht het ogenblik, wanneer de prestaties niet zodanig vorderen dat zij op
manière qu'elles puissent être entièrement terminées aux dates fixées ;
de vastgestelde data volledig kunnen worden voltooid ;
3. lorsqu'il ne suit pas les ordres écrits, valablement donnés par le pouvoir 3. wanneer hij de geldig gegeven schriftelijke bevelen van de aanbestedende
adjudicateur ;
overhead niet naleeft ;
4. lorsque les prestations ne sont pas exécutées dans les conditions 4. wanneer de prestatie s niet uitgevoerd worden volgens de voorschriften
définies par le marché.
bepaald in de opdracht.
Tous les manquements aux clauses du marché, y compris la non-observation
des ordres du pouvoir adjudicateur, sont constatés par un procèsverbal dont une
copie est transmise immédiatement à l'adjudicataire par lettre recommandée à la
poste. L'adjudicataire est tenu de s'exécuter immédiatement. Il peut faire valoir
ses moyens de
défense par lettre recommandée à la poste adressée au pouvoir adjudicateur
dans les quinze jours de calendrier suivant le jour déterminé par la date postale
de l'envoi du procès-verbal. Son silence est considéré, après ce délai, comme
une reconnaissance des faits constatés.
2. Amendes pour retard 2. Boeten voor vertraging
Le non respect des délais prévus aux articles 4 et 15 donne lieu à l’imposition
d’une amende de retard conformément à l’article 48 du Cahier Général des
Charges (Annexe de l’AR du 26 septembre 1996).
Al de tekortkomingen op de bepalingen van de opdracht daarin begrepen het nietnaleven
van de bevelen van de aanbestedende overheid, worden in een proces-verbaal
vastgesteld, waarvan een afschrift onmiddellijk bij ter post aangetekende brief aan de
aannemer wordt gezonden. De aannemer dient zonder verwijl zijn tekortkomingen te
herstellen. Hij kan bij ter post aangetekende brief aan de aanbestedende overheid, te
verzenden binnen de vijftien kalenderdagen volgend op de postdatum van het
toezenden van het proces-verbaal, zijn verweermiddelen doen gelden. Zijn stilzwijgen
na die termijn geldt als een erkenning van de vastgestelde feiten.
De niet naleving van het tijdsbestek voorzien in de artikelen 4 en 15 geeft aanleiding tot
een belastingheffing van een boete overeenkomstig het artikel 48 van het Algemene
Bestek (Bijlage van het Koninklijk Besluit van 26 september 1996).
Les amendes pour retard sont calculées par la formule : De boeten wegens laattijdige uitvoering worden berekend op grond van de formule :
0,
45.
M.
n²
R =
N ²
0,
45.
M.
n²
R =
N ²
Dans laquelle Waarin
R : le montant des amendes à appliquer pour un retard de n jours; R: het bedrag van de boete voor n dagen vertraging;
M : le montant initial du marché; M: de oorspronkelijke aannemingssom;
N : le nombre de jours ouvrables prévus dès l'origine pour l'exécution du N: het aantal werkdagen vastgesteld voor de uitvoering bij de aanvang van de
marché;
opdracht;
n : le nombre de jours de calendrier de retard. n : aantal kalenderdagen vertraging.
Toutefois, si le facteur M ne dépasse pas 54.000 euros et que, en même temps, N
ne dépasse pas deux cents jours, le dénominateur N² est remplacé par 200 x N.
Evenwel, indien de faktor M niet meer bedraagt dan 54.000 euro terwijl N niet groter is
dan tweehonderd dagen, wordt de noemer N² door 200 x N vervangen.

Si le délai d'exécution n'est pas fixé en jours ouvrables, le nombre N entrant dans
la formule est obtenu conventionnellement en multipliant par 0,7 le nombre de
jours de calendrier contenu dans le délai, le chiffre obtenu étant arrondi à l'unité
inférieure.
- 23 -
3. Pénalités spéciales 3. Bijzondere strafbepalingen
Généralités Algemeenheden
Le montant en sera, le cas échéant, prélevé sur les sommes dues à
l'entrepreneur et, en cas d'insuffisance de celles-ci sur son cautionnement, sans
préjudice aux dommages-intérêts causés par ces retards.
Travaux urgents Dringende werken
En cas de travaux pour lesquels l’urgence a été demandée, une pénalité spéciale
de 250,00 EUR supplémentaire par heure de retard, comptabilisée à partir du
délai fixé lors de la commande (soit 6, 12, 24 ou 48 heures), sera appliquée
Infractions aux clauses de sécurité santé inbreuken m.b.t. de veiligheid
Une pénalité de 250€/jour calendrier est prévue pour les infractions en matières
de sécurité et de santé sur le chantier (voir Plan de sécurité et de santé).
4. Mesures d'office 4. Maatregelen van ambtswege
voir article 20 § 6 du cahier général des charges zie artikel 20 § 6 van het algemeen bestek
Les amendes pour retard restent dues jusqu'au délai fixé pour l'exécution
d'office.
5. Litiges 5. Geschillen
Les parties s’interdisent toute citation en justice sans mise en demeure préalable.
Tout litige entre parties qui ne peut être réglé à l’amiable par voie de conciliation
volontaire, sera porté devant les tribunaux de l’Arrondissement judiciaire de
Bruxelles- Capitale.
Wanneer de uitvoeringstermijn niet in werkdagen is uitgedrukt, wordt het getal N in de
formule conventioneel verkregen door het aantal kalenderdagen van de
uitvoeringstermijn te vermenigvuldigen met 0,7 ; in het verkregen produkt worden de
breukcijfers weggelaten en naar beneden afgerond.
In voorkomend geval, wordt het bedrag afgehouden van de aan de aannemer
verschuldigde sommen, en zo nodig, van
zijn borgtocht, onverminderd de schadevergoeding door deze vertraging veroorzaakt.
Wat de werken betreft waarvoor de urgentie werd gevraagd, een speciale boete van
250,00 EUR aanvullend per uur vertraging, te boeken vanaf de vastgestelde termijn
tijdens de bestelling (ofwel 6, 12, 24 of 48 uren), toegepast worden.
Een boete van 200 €/kalenderdag is voorzien voor de inbreuken m.b.t. de veiligheid en
gezondheid op de werf (zie Veiligheids- en Gezondheidsplan).
De boeten wegens laattijdige uitvoering blijven verschuldigd tot de termijn vastgesteld
voor de uitvoering van ambtswege.
De partijen verbieden elkaar te dagvaarden zonder voorafgaande ingebrekestelling.
Elk geschil tussen de partijen dat niet door vrijwillige verzoening in der minne geregeld
kan worden, zal voor de rechtbanken van het gerechtelijk Arrondissement van Brussel-
Hoofdstad gebracht worden.
Article 18 - Documents (articles 82 et 83 de l'A.R. du 8 janvier 1996) Artikel 18 - Documenten (artikel 82 en 83 van het K.B. van 8 januari 1996)
L'entreprise est régie par les clauses et conditions des documents types
énumérés ci-après pour autant qu'il n'y soit pas dérogé ou suppléé par les
stipulations du présent cahier spécial des charges
1. Le cahier des charges-type n° 100 de 1984: annexe administrative
permanente aux cahiers spéciaux des charges relatifs aux marchés de
travaux de bâtiments.
De aanneming wordt beheerd door de bepalingen en voorwaarden van de hierna
vernoemde type-dokumenten voor zover er niet wordt van afgeweken of wordt aangevuld
door de bepalingen van het bestek.
1. Het type-bestek nr. 100 van 1984: permanente administratieve bijlage bij de
bestekken omtrent de opdrachten van werken van gebouwen.
2. Le cahier des charges-type n° 104 (1963) et addenda de 1967, 1969 et 1973. 2. Het type-bestek nr. 104 (1963) en addenda van 1967, 1969 en 1973.

- 24 -
3. Le cahier des charges-type n° 150 de 1978 (voiries), modifié par la circulaire 3. Het type-bestek nr.150 van 1978 (wegen), gewijzigd door het rondschrijven
A/271/88/02500.
A/271/88/02500.
4. Le cahier des charges-type n° 901 de 1973 (ouvrages d'entretien, de
4. Het type-bestek nr. 901 van 1973 (onderhouds-, transformatie - en
transformation et d'adaptation des bâtiments et abords) + addenda de 1979. aanpassingswerken van gebouwen en omgeving) + addenda van 1979.
5. Les notes d'information technique (NIT) éditées par le Centre scientifique de 5. De nota's van technische informatie (NIT) uitgegeven door het Wetenschappelijk
la Construction, dernières éditions (C.S.T.C.), rue du Lombard, 41 à 1000
Bruxelles).
Technisch Centrum Bouw (W.T.C.B.), Lombardstraat, 41 te 1000 Brussel).
6. Toutes les spécifications techniques unifiées, éditées par l'Institut National du 6. Alle samengebrachte technische specificaties, uitgegeven door het Nationaal
Logement (I.N.L. rue Saint-Lazare, 86 à 1000 Bruxelles).
Instituut voor de Huisvesting (N.I.H. Sint-Lazaruslaan, 86 te 1000 Brussel).
7. Les normes belges (NBN) éditées par l'Institut Belge de Normalisation (IBN) 7. De Belgische Normen (NBN) uitgegeven door het Belgisch Instituut van Normalisatie
dernières éditions.
(BIN) laatste uitgaven.
8. Certaines normes étrangères sont d'application lorsque les normes belges 8. Bepaalde buitenlandse normen zijn van toepassing wanneer de belgische normen
sont encore inexistantes et que la référence à ces normes figure dans l'article nog niet bestaan en de referentie naar deze normen in het betreffende artikel is
concerné.
vermeld.
9. Le Règlement Général pour la Protection du Travail, dernière Edition 9. Het Algemeen Reglement voor de Bescherming van de Arbeid, laatste
(R.G.P.T.), la loi du 4 août 1996 (loi BET) relative au bien-être des travailleurs Uitgave (A.R.A.B.), de wet van 4 augustus 1996 (wet WOW) met betrekking tot het
lors de l’exécution de leur travail, les arrêtés d’exécution prévoyant le welzijn van de werkers gedurende de uitvoering van hun werk, de
nouveau code sur le bien-être (Code BET), l’Arrêté Royal du 25 janvier 2001 uitvoeringsbesluiten houdende voorziening van de nieuwe code m.b.t. het welzijn
concernant les chantiers mobiles ou temporaires, ainsi que l’Arrêté royal du (Code WOW), het Koninklijk Besluit van 25 januari 2001 betreffende de mobiele
19 décembre 2001 concernant la formation complémentaire des en de tijdelijke werven, evenals het Koninklijk Besluit van 19 december 2001
coordinateurs en matière de sécurité et de santé.
betreffende de bijkomende opleiding van de coördinatoren inzake de veiligheid en
de gezondheid.
10. Le règlement général sur les installations électriques A.R. du 10.3.1981 (M.B. 10. Het algemeen reglement m.b.t. de elektrische installaties K.B. van 10.3.1981 (B.S.
du 29 avril 1981) et les arrêtés le complétant ou le modifiant.
van 29 april 1981) en de besluiten die het aanvullen of wijzigen.
11. Les prescriptions de l'Intercommunale Bruxelloise de Distribution des Eaux. 11. De voorschriften van de Brusselse Intercommunale Watermaatschappij.
12. Les prescriptions de la Compagnie distributrice du gaz et de l'électricité. 12. De voorschriften van de Verdeelmaatschappij van gas en electriciteit.
13. Les prescriptions de l'Association Royale des Gaziers Belges.
13. De voorschriften van de Koninklijke Vereniging der Belgische Gasvaklieden.
14. Les directives de la Région de Bruxelles-Capitale concernant le recyclage 14. De richtlijnen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest omtrent de recyclage van
des déchets de construction. Arrêté du 16 mars 1995, M.B. du 6 mai 1995. bouwafval. Besluit van 16 maart 1995, B.S. van 6 mei 1995.
Les soumissionnaires par le fait de remettre prix, sont censés avoir pris Door het feit dat de inschrijvers prijs indienen worden zij geacht kennis te hebben
connaissance des documents en question dans la présente partie et dans celle genomen van de desbetreffende documenten in dit gedeelte en in het gedeelte omtrent
relative aux clauses techniques.
de technische bepalingen.
Article 19 - Organisation générale du chantier Artikel 19 - Algemene organisatie van de werf
- A.R. 1.12.75, M.B. 19.12.75 modifié par l'A.R. du 27.4.76 (M.B. du
1.5.76), et toutes les modifications ultérieures en vigueur à la date
d'ouverture des offres.
- L'Arrêté Ministériel du 11.10.76 (M.B. du 14.10.76) et toutes les
modifications ultérieures en vigueur à la date d'ouverture des offres.
- K.B. 1.12.75, B.S. 19.12.75 gewijzigd bij K.B. van 27.4.76 (B.S. van 1.5.76),
en alle latere wijzigingen van kracht op datum van de opening van de
offertes.
- Het Ministerieel Besluit van 11.10.76 (B.S. van 14.10.76) en alle latere
wijzigingen van kracht op datum van de opening van de offertes.

- L'Arrêté Ministériel du 25.3.77 relatif à la signalisation des chantiers
et des obstacles sur la voie publique, M.B. du 30.3.77, p. 3987,
modifié par l'A.M. du 14.11.78 (M.B. du 2.12.78 p. 14928).
- 25 -
- Het Ministerieel Besluit van 25.3.77 omtrent de signalisatie van werfen en
hindernissen op de openbare weg, B.S. van 30.3.77, blz. 3987, gewijzigd bij
M.B. van 14.11.78 (B.S. van 2.12.78 blz. 14928).
- La circulaire ministérielle du 23.6.78 (M.B. du 28.6.78). - Het ministerieel rondschrijven van 23.6.78 (B.S. van 28.6.78).
- La circulaire ministérielle concernant les règlements de Police
complémentaire et le placement de la sécurité routière (M.B. du
17.12.77).
- La loi du 04 août 1996, concernant le bien-être des travailleurs lors
de l’exécution de leur travail et l’Arrêté Royal du 25 janvier 2001
concernant les chantiers temporaires et mobiles.
L'adjudicataire a à sa charge toutes les précautions à prendre pour la protection
des canalisations d'eau, de gaz, d'électricité, de téléphone, les parements et
ouvrages divers.
Si les dégâts sont occasionnés par suite de l'exécution des travaux auxdites
canalisations, l'adjudicataire doit immédiatement porter les faits à la
connaissance du fonctionnaire dirigeant et en cas d'urgence en avertir un poste
de police et ou de pompiers.
Les réparations sont effectuées aux frais de l'adjudicataire.
L'adjudicataire est tenu d'observer les instructions des agents de l'Administration,
en ce qui concerne le bon ordre et la marche de l'entreprise.
Il doit exécuter ses travaux de manière à sauvegarder la sécurité publique; à
garantir le public, le personnel de l'Administration et les locaux de la chute de
matériel, de matériaux et de produits; il doit veiller à ne pas entraver l'exécution
d'autres travaux à effectuer dans les bâtiments; il ne doit gêner en rien le
fonctionnement des services et des activités quelconques ayant leur siège dans
les bâtiments et doit veiller à ne pas incommoder les occupants.
Les échafaudages et échelles doivent être établis conformément aux
prescriptions sur la matière, ainsi qu'aux indications des agents communaux, du
coordinateur sécurité-santé, et de façon telle qu'ils ne présentent aucun danger,
ni pour le public, ni pour les ouvriers chargés de l'exécution des travaux.
L'entrepreneur se charge de requérir les autorisations nécessaires pour le
placement des échafaudages. Le droit d'utiliser ces derniers pour la publicité
sous forme quelconque est exclusivement réservé à l'Administration.
L'exécution d'un ouvrage suivant les indications des agents communaux ne libère
pas l'entrepreneur de ses responsabilités. Il répond notamment de ses moyens et
de modes d'exécution, et il doit prendre, à ses frais, risques et périls, toutes les
- Het ministerieel rondschrijven omtrent aanvullende Politiereglementen en
het plaatsen van wegveiligheid (B.S. van 17.12.77).
- De wet van 04 augustus 1996, betreffende het welzijn van het arbeidend
personeel gedurende de uitvoering van hun werk en het Koninklijk Besluit
van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke en mobiele werven.
De aannemer dient alle voorzorgen te nemen voor de bescherming van water, gas-,
elektriciteits-, telefoonleidingen, en de verschillende bekledingen en werken.
Indien schade is veroorzaakt door de uitvoering van de werken aan gezegde leidingen,
dient de aannemer onmiddellijk de feiten bekend te maken aan de leidende ambtenaar
en in geval van dwingende spoed dient hij een politiepost of de pompiers te verwittigen.
De herstellingen worden verricht op kosten van de aanbesteder.
De aanbesteder wordt geacht de instructies van de beambten van het Bestuur op te
volgen, wat betreft de goede orde en de gang van de aanneming.
Hij moet zijn werken zodanig uitvoeren dat de openbare veilgheid verzekerd blijft en dat
het publiek, het personeel van het Bestuur en de lokalen tegen de val van materiaal,
materieel of producten behoed blijven. Hij moet ervoor zorgen de andere werken in het
gebouw uit te voeren, niet te belemmeren; hij mag de werking van de Diensten en van
om het even welke werkzaamheden die in deze gebouwen plaats hebben geenzins
hinderen en moet erop letten de bewoners niet lastig te vallen.
De stellingen en ladders dienen overeenkomstig de desbetreffende voorschriften te
worden opgesteld, evenals overeenkomstig de aanwijzingen van de
gemeentebeambten, de veiligheids- en gezondheidscoördinator en wel zodanig dat ze
het publiek en de met de uitvoering van de werken gelaste werklieden aan geen enkel
gevaar blootstellen.
De aannemer gelast zich ermee de nodige toestemmingen aan te vragen voor het
plaatsen van stellingen. Het recht om deze laatste voor publicitaire doeleinden aan te
wenden, onder welke vorm ook, is uitsluitend voorbehouden aan het bestuur.
De uitvoering van een werk volgens de aanwijzingen van de gemeentebeambten, stelt
de aannemer niet vrij van zijn aansprakelijkheid. Hij staat inzonderheid in voor zijn
middelen en wijze van uitvoering en hij moet, op zijn kosten, risico en gevaar, alle

dispositions propres à éviter des avaries ou des accidents, indépendamment de
celles qui sont prescrites par le cahier des charges, ou qui lui sont prescrites au
cours des travaux.
Dans les travaux offrant des dangers d'infiltrations d'eau ou d'humidité, par suite
des intempéries ou pour toute autre cause, l'entrepreneur doit prendre toutes les
mesures nécessaires pour éviter des dégâts et notamment protéger les
bâtiments au moyen de bâches sans qu'il ait droit à aucune indemnité. En cas de
négligence à ce sujet, il sera responsable des dégâts tant mobiliers
qu'immobiliers.
L'entrepreneur est tenu, sans frais pour la Commune, de mettre à la disposition
des agents de l'Administration, chaque fois qu'ils le jugent utiles, les ouvriers et le
matériel nécessaires pour procéder à la vérification ou au mesurage des travaux.
Il est strictement interdit au personnel utilisé dans l'entreprise de fumer dans les
bâtiments, et de se servir du matériel de l'Administration (bancs, chaises, échelle,
radiateurs, etc.....) pour atteindre les lieux des travaux.
Il est formellement interdit aux ouvriers de déverser des eaux usées dans les
appareils sanitaires. Il ne peut être fait usage que des déversoirs qui sont
désignés.
L'entrepreneur est rendu responsable des obstructions qui sont constatées
pendant le cours des travaux ou immédiatement après l'achèvement de
l'entreprise.
L'entrepreneur est responsable de tous dommages et accidents occasionnés aux
personnes et aux choses par suite ou au cours de l'exécution de son entreprise.
Les dégâts matériels éventuels doivent être réparés conformément aux régles de
l'art par les soins et aux frais de l'entrepreneur et, à défaut, ils le sont d'office à
l'intervention de la Commune, le coût des réparations étant, dans ce dernier cas,
déduit du compte de l'entrepreneur.
L'entrepreneur doit, en outre, observer les mesures de sécurité prescrites par le
Règlement Général sur la Protection du Travail (R.G.P.T.) et principalement les
articles 43 bis (échelles), 438 à 458 (échafaudages) et du code du Bien-être au
travail.
- 26 -
maatregelen treffen om beschadigingen of ongevallen te voorkomen buiten die welke
hem door het bestek of in de loop van de werken opgelegd worden.
Voor werken met gevaar van waterinsijpeling of vochtigheid, naar aanleiding van slecht
weer of iedere andere oorzaak, dient de aannemer alle nodige maatregelen te nemen
om schade te vermijden en met name de gebouwen te beschermen met dekzeilen
zonder recht op enige schadevergoeding. In geval van onachtzaamheid hieromtrent, zal
hij verantwoordelijk zijn voor zowel de roerende als onroerende schade.
De aannemer is verplicht, zonder kosten voor de Gemeente, van de personeelsleden
van het Bestuur, elke keer ze het nodig achten, de nodige werklui en materieel ter
beschikking te stellen om te kunnen overgaan tot het nazicht en of de opmeting van de
werken.
Het is het gebruikte personeel binnen de onderneming strikt verboden om in de
gebouwen te roken en het materieel van het Bestuur (banken, stoelen, ladder,
radiators, enz. ….) te gebruiken om de plaatsen van de werken te bereiken.
Het is de werklieden streng verboden afvalwater in het sanitair uit te gieten. Alleen de
daartoe aangeduide aflopen mogen daarvoor worden gebruikt.
De aannemer wordt aansprakelijk gesteld voor verstoppingen die tijdens de werken of
onmiddellijk na de afwerking van de aanneming vestgesteld worden.
De aannemer is aansprakelijk voor alle schade en ongevallen aangebracht aan
personen of zaken ingevolge of tijdens de uitvoering van zijn aanneming.
De eventuele materiële schade moet overeenkomstig de regelen der kunst door en op
kosten van de aannemer hersteld worden en bij gebreke hiervan gebeurt dit
ambtshalve door bemiddeling van het bestuur; de kosten van de herstellingen worden,
in dat laatste geval, afgetrokken van de rekening van de aannemer.
De aannemer zal bovendien de veiligheidsmaatregelen naleven die voorgeschreven
zijn door het Algemeen Reglement op de Arbeidsbescherming (A.R.A.B.) en
voornamelijk de artikelen 43 bis (ladders) 438 tot 458 (stellingen) en van de code van
het Welzijn op het Werk.
L’inventaire asbeste du bâtiment concerné est délivré à l’entrepreneur , appelé à De inventaris m.b.t. asbest van het betreffende gebouw wordt aan de aannemer, belast

exécuter des travaux qui sont susceptibles d’exposer les travailleurs aux fibres
d’asbeste.
La présence de tout asbeste, qui sera constatée lors des travaux et qui n’est pas
mentionnée dans l’inventaire, doit imméditament être signalée.
Dès qu’il y a doute justifié ou constat réél d’un risque imprévu d’exposition à
l’asbeste, les travaux seront immédiatement arrêtés.
Tout matériau contenant de l’asbeste sera enlevé par une firme spécialisée.
Le coordinateur-sécurité réalisation étant renseigné à l’entrepreneur avant le
début des travaux, ce dernier est tenu, durant l’exécution du marché de :
- veiller à ce que toutes les dispositions légales et réglementaires en
matière de sécurité soient respectées par lui-même et ses soustraitants,
comme les indications comme celles résultant du plan de
sécurité et de santé et les modifications qui y sont apportées par le
coordinateur-sécurité réalisation ;
- accorder sa complète collaboration au coordinateur-sécurité
réalisation dans l’exercice de sa mission ;
- fournir au coordinateur-sécurité réalisation toutes les informations,
pièces et études nécessaires pour qu’il puisse exercer sa mission ;
- donner suite aux recommandations du coordinateur-sécurité
réalisation ;
- accorder tout son soutien à la coordination des activités sur le lieu
d’exécution des travaux ; la collaboration lors de l’exécution des
mesures en matière de sécurité et de santé des personnes
concernées par la réalisation des travaux.
- inviter le coordinateur-sécurité réalisation à toutes les réunions de
chantier pour qu’il puisse exercer sa mission.
- 27 -
met de werken die een blootstelling van de werknemers aan asbestvezels kunnen
teweegbrengen afgeleverd.
Wanneer tijdens de werken asbest wordt vastgesteld en deze niet in de inventaris
voorkomt, moet dit onmiddellijk worden gemeld.
Vanaf het ogenblik dat verantwoorde twijfel of rëele vastelling van risico van
blootstelling aan asbest bestaat worden de werken onmiddellijk stopgezet.
Elke grondstof dat asbest omvat zal door een gespecialiseerde firma verwijderd
worden.
De waarover de aannemer voorafgaand ingelicht zijnde m.b.t. de
veiligheidscoördinator, is deze eerste ertoe verplicht, gedurende de uitvoering van de
opdracht :
- erover te waken opdat alle wettelijke en reglementaire beschikkingen
inzake veiligheid door hemzelf en zijn onderaannemers zouden
-
gerespecteerd worden, zoals de aanduidingen zoals deze die uit het
veiligheids- en gezondheidsplan voortvloeien en de wijzigingen die er door
de veiligheidscoördinator verwezenlijking aan werden aangebracht;
zijn volledige medewerking te verlenen aan de veiligheids-coördinator
verwezenlijking in de uitvoering van diens opdracht ;
- aan de alle info, stukken en studies te bezorgen noodzakelijk opdat hij zijn
opdracht zou kunne uitvoeren ;
- gevolg te geven aan de aanbevelingen van de veiligheids-coördinator
verwezenlijking ;
- al zijn steun te verlenen aan de coördinatie van de activiteiten op de plaats
van uitvoering van de werken ; de samenwerking n.a.v. de uitvoering van
de maatregelen inzake de veiligheid en de gezondheid van de personen
betrokken door de verwezenlijking van de werken.
- de veiligheids-coördinator verwezenlijking op alle werfvergaderingen uit te
nodigen opdat hij zijn opdracht zou kunnen uitvoeren.
Article 20 - Salaires et conditions générales de travail Artikel 20 - Lonen en algemene arbeidsvoorwaarden
L'attention des entrepreneurs est attirée sur les dispositions de l'article 36 du
cahier général des charges relatif aux salaires et aux conditions générales de
De aandacht van de aannemers wordt gevestigd op de bepalingen van artikel 36 van het
algemeen bestek omtrent de lonen en de algemene arbeidsvoorwaarden.

travail.
Ces dispositions s'appliquent à tous les entrepreneurs y compris ceux dont
l'entreprise à son siège ou son domicile sur le territoire d'un autre Etat et cela
quels que soient la nationalité et le lieu de résidence du personnel occupé.
Tous les entrepreneurs sont, par conséquent, tenus au respect:
- 28 -
Deze bepalingen zijn van toepassing op alle aannemers, zelfs zij waarvan de
onderneming de zetel of het domicilie op het grondgebied van een andere staat is
gevestigd en dit alles wat ook de nationaliteit en de verblijfplaats van het tewerkgesteld
personeel zij.
Alle aannemers zijn bijgevolg gehouden na te leven:
- des salaires imposés par les conventions collectives ; - de lonen opgelegd door collectieve arbeidsovereenkomsten;
- de la législation sur la durée du travail, y compris les stipulations propres
à la construction ;
- de wetgeving op de arbeidsduur, met inbegrip van de bepalingen eigen aan
de bouw;
- de la législation obligeant à suspendre les travaux aux moments fixés - de wetgeving waarbij verplicht gesteld wordt de werken te schorsen op de
pour l'octroi des jours fériés et des vacances annuelles ;
momenten vastgesteld voor de toekenning van feestdagen en jaarlijks verlof;
- d'une façon générale au respect des conditions de travail fixées par les - in 't algemeen, de arbeidsvoorwaarden vastgesteld bij collectieve
conventions collectives, y compris en matière de prestations
arbeidsovereenkomsten, met inbegrip van de bijkomende prestaties die maar
supplémentaires, lesquelles ne peuvent être exécutées que dans les
enkel kunnen uitgevoerd worden in de voorziene voorwaarden en door
conditions prévues et moyennant avertissement préalable du
middel van een voorafgaandelijke verwittiging van de leidende ambtenaar,
fonctionnaire dirigeant ainsi qu'en matière de respect du Règlement
alsook inzake het naleven van het Algemeen Reglement op de
Général sur la Protection du Travail et de Code de Bien-Etre au Travail.
Arbeidsbescherming en de Code van het Welzijn op het Werk.
Article 21 - Assurances Artikel 21 - Verzekeringen
1.Assurance incendie
L'adjudicataire est tenu de faire assurer, à ses frais, les constructions contre tous
risques d'incendie, de foudre et d'explosion, auprès d'une compagnie belge ou
agréée en Belgique, à concurrence de la valeur de ses travaux. L'assurance doit
être conclue au profit du Maître de l'ouvrage pour toute la durée des travaux
jusqu'à 30 jours après la réception provisoire.
Il remet une copie de police d'assurance au Maître de l'ouvrage dans les trente
jours calendrier qui suivent le jour de la notification de l'approbation de son offre.
Il peut être tenu de lui fournir à tout moment la preuve que les primes dues ont été
payées.
2. Assurance responsabilité
L'adjudicataire est obligé de souscrire une police d'assurance en responsabilité
civile qui couvre sa responsabilité et celle de ses délégués et ce, pour toute la
durée des travaux et services prévus dans le cadre du présent marché.
1.Brandverzekering
De aanbesteder is ertoe gehouden op zijn kosten de constructies te verzekeren tegen
alle-risico's voor brand, bliksem en ontploffing bij een Belgische maatschappij of in
België erkend, naar rato van de waarde van zijn werken. De verzekering dient te
worden afgesloten ten bate van de Bouwheer voor de ganse duur van de werken tot 30
dagen na de voorlopige oplevering.
Hij geeft een afschrift van de verzekeringspolis aan de Bouwheer binnen de dertig
kalenderdagen na de dag van betekening van de goedkeuring van zijn offerte.
Hij kan ertoe gehouden worden hem op ieder moment het bewijs te leveren dat de
verschuldigde premies werden betaald.
2.Verzekering aansprakelijkheid
De aannemer is bovendien verplicht een verzekeringspolis te onderschrijven die zijn
verantwoordelijkheid dekt en de verantwoordelijkheid van zijn afgevaardigden in geval
van schade aan de gebouwen en dit voor de duur van de werken.

Couverture: la couverture de cette assurance s'élève à 248.000,- € au minimum,
par sinistre.
Une copie de ces polices d'assurance seront soumises à l'agréation de la
Commune avant le début des travaux.
Les frais résultant d'un état des lieux préalable et contradictoire qui serait
éventuellement exigé par l'assureur, sont à charge de l'adjudicataire.
L'adjudicataire conserve en plus toutes les responsabilités mises légalement à
sa charge pour tous dommages à la construction elle-même et ou aux tiers
pendant la période de travaux et jusqu'à la réception provisoire.
Article 21 - Responsabilité de l'adjudicataire
L'adjudicataire effectue toutes les reconnaissances nécessaires à la
détermination exacte des conditions dans lesquelles les ouvrages de son
entreprise doivent être établis. Il prend en conséquence, la responsabilité pleine
et entière des procédés d'exécution sans réserve ni restriction, quels que soient
les imprévus qui se présenteraient au cours de l'exécution des travaux et des
dépenses qui en découleraient.
L'adjudicataire est censé avoir pris connaissance de toutes les difficultés qu'il
peut rencontrer au cours de l'exécution des travaux.
L'adjudicataire a seul la direction technique de l'entreprise en ce qui concerne
l'exécution des travaux, les mesures de précaution et la sécurité des ouvriers.
Il est responsable des détériorations occasionnées à des ouvrages par
l'exécution des travaux et par la mise en dépôt des matériaux, même lorsque ces
détériorations surviennent au cours d'un arrêt éventuel des travaux.
Dans tous les cas où la Commune serait poursuivie en raison de ces dégâts ou
dommages, l'adjudicataire est tenu d'intervenir sur simple dénonciation de la
procédure et de prendre part à toute mesure que la Commune jugerait utile de
provoquer contre les tiers à l'occasion des travaux de l'entreprise, pour la
sauvegarde de ses droits et de ses intérêts.
L'adjudicataire est seul responsable tant vis-à-vis de ses ouvriers que des tiers,
de tous accidents ou dommages généralement quelconques, qui pourraient
survenir ou être causés par le fait de l'exécution des travaux.
- 29 -
Dekking: de dekking van deze verzekering bedraagt 248.000,- € minimum, per ongeval.
Een afschrift van de verzekeringspolis zal worden onderworpen aan de erkenning van
de Gemeente vóór de aanvang van de werken.
De kosten van de voorafgaande en tegenstrijdige plaatsbeschrijving die eventueel door
de verzekeraar zou zijn vereist, zijn ten laste van de aannemer.
De aannemer behoudt daarenboven alle verantwoordelijkheid, wettelijk te zijnen laste
gelegd, voor iedere schade aan de constructie zelf en of tegenover derden tijdens de
werken en tot aan de voorlopige oplevering.
Artikel 21 - Aansprakelijkheid van de aannemer
De aannemer verricht alle onderzoeken nodig voor de juiste vaststelling van de
voorwaarden waarin de werken van zijn aanneming moeten worden verricht. Hij neemt
bijgevolg de gehele en volledige verantwoordelijkheid voor de uitvoeringsmethodes,
zonder voorbehoud noch beperking, wat ook de onvoorzienigheden mogen zijn die
zouden kunnen optreden tijdens de uitvoering van de werken en de uitgaven die hieruit
zouden voortvloeien.
De aannemer is geacht op de hoogte te zijn van alle moeilijkheden die hij kan
tegenkomen tijdens de uitvoering van de werken.
De aannemer heeft alleen de technische leiding over de aanneming wat betreft de
uitvoering van de werken, de voorzorgsmaatregelen en de veiligheid van de werklieden.
Hij is verantwoordelijk voor de beschadigingen aangebracht aan de werken door de
uitvoering ervan en door het opslag van de materialen, zelfs wanneer deze
beschadigingen plaatsvinden tijdens een eventueel stopzetten van de werken.
In alle gevallen waarin de Gemeente zou worden vervolgd wegens deze
beschadigingen of schade, is de aannemer verplicht tussen te komen op eenvoudige
betekening van de rechtspleging en deel te nemen aan iedere maatregel die de
Gemeente nuttig zou vinden in te zetten tegenover derden ter gelegenheid van de
werken van de aanneming voor het vrijwaren van haar rechten en belangen.
De aannemer is de enige verantwoorlijke, zowel ten opzichte van de werklieden als ten
overstaan van derden, voor ieder om't even welk ongeval of beschadiging die zouden
kunnen voorvallen of veroorzaakt zijn door het feit van de uitvoering van de werken.

Article 22 - Obligation de l'adjudicataire
Le soumissionnaire est tenu pour le travail demandé, de mettre en pratique
toutes les règles de l'art de sa profession et son expérience en la matière de
façon à solutionner au mieux les problèmes posés. Il est tenu à une obligation de
moyens et de résultats.
Le pouvoir adjudicateur se réserve le droit d’imposer au soumissionnaire
désigné de recommencer les travaux si ceux-ci ne sont pas réalisés dans les
règles de l’art.
Il est également tenu de respecter le planning des travaux qui sera établi lors de
la réunion hebdomadaire en présence du délégué du fonctionnaire dirigeant.
L’entrepreneur sélectionné transmettra à la Commune un numéro de téléphone
pour les demandes urgentes. Ce numéro de téléphone devra être joignable en
permanence durant toute la durée du marché (jour et nuit, pendant toute l’année,
jours fériés et périodes de vacances comprises).
Article 23 - Etat des lieux
L'adjudicataire fera établir les états des lieux, pour toutes les propriétés et
édifices qui sont riverains au chantier ou qui pourraient subir les dommages
résultant des travaux.
Les états des lieux doivent être établis par un expert à la requête des deux
parties, mais à charge de l'adjudicataire. Il sera désigné de commun accord
avec le maître de l'ouvrage. A défaut d'un accord, chaque partie pourra choisir
son expert.
Les récolements des états des lieux seront dressés sous les mêmes conditions.
Un exemplaire de l'état des lieux et du récolement de celui-ci est délivré dans
délai le plus bref.
Si le propriétaire riverain exige une expertise contradictoire, les frais d'honoraires
de son expert (état des lieux de récolement) sont à charge de l'adjudicataire.
- 30 -
Artikel 22 - Verplichting van de aanbesteder
De aannemer is voor het gevraagde werk ertoe gehouden alle regels van de kunst van
zijn beroep en zijn ervaring terzake in de praktijk om te zetten om zo goed mogelijk de
gestelde problemen op te lossen. Hij is gehouden tot een verplichting van middellen en
van resultaten.
De aanbestedende overheid behoudt zich het recht voor om aan de aangeduide
inschrijver op te leggen de werken te herbeginnen indien deze niet zijn verwezenlijkt
volgens de regels van de kunst.
Hij is er eveneens ertoe gehouden de planning van de werken na te leven die n.a.v. de
wekelijkse vergadering in aanwezigheid van de leidinggevende functionaris zal
opgesteld worden.
De opdrachtnemer zal en telefoonnummer voor de dringende verzoeken aan de
Gemeente aan de Gemeente doorgeven. Dit telefoonnummer moet permanent tijdens
de uitvoeringsduur van de aanbesteding bereikbaar zijn (dag en nacht, gedurende het
hele jaar, feestdagen en vakantie inbegrepen).
Artikel 23 - Plaatsbeschrijving
De aanbesteder zal de plaatsbeschrijvingen laten opmaken voor alle eigendommen en
gebouwen die nabij de werf liggen of waaraan door de werken schade kan worden
aangebracht.
De plaatsbeschrijvingen dienen te worden opgemaakt door een expert op verzoek van
de twee partijen, maar ten laste van de aannemer. Hij zal worden aangesteld in
gemeen akkoord met de bouwheer. Bij gebrek aan een akkoord zal iedere partij zijn
expert kunnen kiezen.
De nazichten van de plaatsbeschrijvingen zullen worden opgemaakt onder dezelfde
voorwaarden. Een exemplaar van de plaatsbeschrijving en van het nazicht ervan zal zo
spoedig mogelijk worden uitgereikt.
Indien een aanwonende eigenaar een tegenstrijdige expertise eist, zijn de onkosten van
honoraria van zijn expert (nazicht plaatsbeschrijving) ten laste van de aanbesteder.
Article 24 - Contradiction entre documents Artikel 24 - Tegenstrijdigheid tussen documenten
Il suffit qu'un travail quelconque soit indiqué, mentionné ou décrit sur les plans ou
sur un quelconque documents, même sans figurer sur les autres, pour lier
l'adjudicataire à l'obliger à effectuer ce travail sans supplément de prix.
Het is voldoende dat één of ander werk wordt aangeduid, vermeld of omschreven op de
plannen of op ander welk document, zelfs zonder op een ander te zijn vermeld, om de
aannemer te verplichten dit werk te verrichten zonder bijkomende prijs.
Ce cas n'est pas considéré comme une contradiction entre documents. Dit geval wordt niet beschouwd als een tegenstrijdigheid tussen documenten.

- 31 -
Article 25 - Journal des travaux Artikel 25 - Dagboek der werken
Chaque fois que la législation ou le délégué du fonctionnaire dirigeant le spécifie,
l’entrepreneur pourvoira le chantier d'un nombre suffisant de journaux des
travaux conformes au modèle type.
CHAPITRE II - Clauses techniques
De ondernemer zal op de werf de nodige dagboeken der werken ter beschikking stellen
conform het type-model.
HOOFDSTUK II - Technisce bepalingen
A. CLAUSES TECHNIQUES GENERALES A. ALGEMENE TECHNISCHE BEPALINGEN
Article 1 - Généralités Artikel 1 - Algemeenheden
Sous réserve des ajoutes, modifications et rectifications repris dans le présent
cahier des charges, le cahier des charges-type n° 100 de 1965, n°104 de 1963 et
addenda de 1967, 1969 et 1973 relatif aux entreprises de travaux de bâtiments
du Ministère des Travaux publics et de la Reconstruction, ainsi que ses annexes
et les documents ou parties de documents cités ci-après sont applicables à la
présente entreprise.
En cas de discordance dans le présent cahier des charges, les cahiers des
charges-type et les normes entrent en vigueur dans l'ordre suivant:
- cahier des charges-type n°104 de 1963.
- Index 02.3 Tuiles/03.3 Ardoises/06.4 Plomb/06.5 Cuivre/06.6 Zinc 08.1
Goudron, bitume, asphalte/09.6 ciment d'asbest/34.2 asphalte
- Fascicule VI - Goudrons, bitumes, asphaltes.
- Norme NBN 272 - Classement d'aspect des bois résineux inassortis du
Nord.
- Normes NBN 280/281 - Couvertures de bâtiments.Code de bonne pratique
- Norme NBN 306 - Evacuation des eaux
- Norme NBN 282 - Toitures en tuiles.
- Norme NBN 283 - Toitures en zinc
Onder voorbehoud van de aanvullingen, wijzigingen en verbeteringen die in dit bestek
werden opgenomen, zijn het type-bestek nr. 100 van 1965, nr. 104 van 1963 en
addenda van 1967, 1969 en 1973, met betrekking op aannemingen van bouwwerken
van het Ministerie van Openbare Werken en Wederbouw, evenals zijn bijlagen en alle
gedeeltelijke of gehele documenten hierna genoemd, toepasselijk op deze aanneming.
In geval van onduidelijkheden in huidig bestek, blijven het type-bestek en de normen
van toepassing in volgende volgorde :
- type-bestek nr. 104 van 1963
- Index 02.3 pannen/033 Schaliën/ 06.4 Lood/ 06.5 Koper/ 06.6 Zink/ 08.1 Teer,
bitume, asfalt/ 09.6 Asbest-cement/ 34.2 Asfalt.
- Deel VI - Teer, bitumen, asfalten.
- Norm N.B.N. 272 - Klassering van niet uitgezochte houtsoorten van het Noorden
- Norm N.B.N. 280/281 - Dakbedekkingen van gebouwen. Goede uitvoering
- Norm N.B.N. 306 - Waterafwering
- Norm N.B.N. 282 - Pannen daken
- Norm N.B.N. 283 - Zinken daken
- Norme NBN 284 - Toitures en asphalte - Norm N.B.N. 284 - Asfalt daken

- Norme NBN 305 - Toitures en ardoises
- Norme NBN 333 - Toitures en ardoises d'asbeste-ciment
Norme NBN 480 - Toitures en tôles ondulées
- Le pouvoir adjudicateur peut demander au soumissionnaire à tout moment
un devis et un métré détaillé des futurs travaux et ceci sans coûts
supplémentaires.
- Après chaque demande de travaux, le soumissionnaire remettra, dans les
plus brefs délais, un estimatif du coût de la future installation.
- Le pouvoir adjudicateur demande d’établir un planning hebdommadaire des
travaux et celui-ci sera transmis au fonctionnaire dirigeant endéans les 48h.
Il est tenu de le respecter. Dans le cas contraire, les dispositions de l’article
20 § 4 du Cahier Général des charges seront appliquées.
- 32 -
- Norm N.B.N. 305 - Leien daken
- Norm N.B.N. 333 - Leien daken in asbest-cement
Norm N.B.N. 480 - Daken in gegolfde platen.
- De aanbestedende overheid kan aan de inschrijver op elke moment een
kostenraming en een uitvoerige meting van de toekomstige werken vragen en dit
zonder aanvullende kosten.
- Na elk aanvraag van werken zal de inschrijver, zo snel mogelijk, een raming van
de toekomstige installatiekosten indienen.
- De aanbestedende overheid vraagt een wekelijkse planning van de werken te
maken deze zal binnen de 48u aan de leidende ambtenaar worden
toegezonden. Hij moet hem respecteren. In het tegegestelde geval zullen de
beschikkingen van het artikel 20 § 4 van het Algemeen Bestek toegepast worden.
Article 2 - Coordination Santé-Sécurité Artikel 2 - Gezond- en vieiligheidscoordinatië
Voir le Plan général de Sécurité et de Santé (PSS) en annexe du présent
Cahier Spécial des Charges
La loi relative au bien-être des travailleurs lors de l'exécution de leur travail ainsi
que les arrêtés royaux relatifs aux chantiers temporaires et mobiles imposent des
dispositions spécifiques selon le type de chantier.
Les missions du coordinateur sont définies aux articles 17 et 18 de la Loi, les
AR01 et AR05 en précisent les missions et les obligations.
Dans le cas du présent marché, des projets de renouvellement complet de
toitures, des interventions de moyenne importance ainsi que des interventions
ponctuelles urgentes sont à prendre en considération et ce, de manière distincte
tant dans la rédaction PSS, dans l’octroi des missions de coordination de sécurité
et de santé que dans la tenue des documents de coordination de sécurité et de
santé.
Il est également tenu compte de l’intervention très probable de 2 entrepreneurs
(ou plus) simultanément ou successifs.
Zie de Veiligheids- en gezondheidsplan (VGP) in bijlage van dit Bijzondere
Bestek.
De wet m.b.t. het welzijn van het personeel gedurende de uitvoering van hun werk
evenals de koninklijke besluiten m.b.t. de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen leggen
specifieke beschikkingen op volgens het type bouwplaats.
De taken van de coördinator zijn bepaald in de artikels 17 en 18 van de Wet, de KB01
en KB05 door de opdrachten en de verplichtingen te preciseren.
In het geval van deze opdracht moeten projecten m.b.t. het volledig vernieuwen van
daken, interventies van gemiddeld belang evenals specifieke dringende interrventies in
overweging genomen worden en dit op wel onderscheiden wijze, zowel qua opstellen
van het VGP, in het toekennen van coördinatieopdrachten m.b.t. veiligheid en
gezondheid alsook qua bijhouden van de coördinatiedocumenten m.b.t. de veiligheid en
gezondheid.
Er wordt eveneens rekening gehouden met de zeer waarschijnlijke interventie van 2 (of
meerdere) aannemers, tezelfdertijd of op volgend op elkaar.

Les caractéristiques de ces divers projets et de ces diverses interventions
possibles sont selon les catégories suivantes :
- 33 -
De kenmerken van deze verscheidene projecten en van die mogelijke verscheidene
interventies, volgens de volgende categorieën, zijn :
1) Soit : 1) Hetzij :
Une surface de plus de 500 m² ; Een oppervlakte van meer dan 500 m² :
Et
Une durée supérieure à 30 jours et/ou plus de 20 ouvriers sont occupés
en même temps ;
Ou
Un volume présumé des travaux supérieur à 500 hommes-jours ;
Ou
Des travaux dangereux au sens de l’article 26 de l’AR01.
Les dispositions spécifiques concernant les chantiers temporaires ou
mobiles de cette catégorie, sont notamment les suivantes :
o Le MO doit désigner un coordinateur projet pour l’établissement
d’un PSS (annexe 1 partie A section I de l’AR05) durant la phase
projet, un journal de coordination (annexe 1 partie B) et d’un DIU
(Annexe 1 partie C section I) ;
o Le MO doit désigner un coordinateur-réalisation pour la mise à
jour du PSS pendant la durée du chantier et l’établissement du
DIU.
En
Een duur langer dan 30 dagen en/of waar meer dan 20 arbeiders zijn
tezelfdertijd aan het werk zijn ;
Of
Een verondersteld volume van werken hoger dan 500 werkmannen-dagen.
Of
Gevaarlijke werken in de zin van het artikel 26 van het KB01
2) Soit : 2) Hetzij :
Une surface de inférieure à 500 m² ; Een oppervlakte kleiner dan 500 m²
Et
Une durée supérieure à 30 jours et plus de 20 ouvriers occupés en
même temps ;
Ou
Un volume présumé des travaux supérieur à 500 hommes-jours ;
Ou
Des travaux dangereux au sens de l’article 26 de l’AR01.
De specifieke beschikkingen betreffende de tijdelijke of mobiele werven van
deze categorie zijn meerbepaald de volgende :
o De BH moet een coördinator project voor het opstellen van een VGP
(bijlage 1 deel A Sectie I van het KB05) aanduiden gedurende de
project fase, een coördinatiedagboek (bijlage 1 deel B) en met een
vereenvoudigd PID (Bijlage 1 deel C Sectie I) ;
o De BH moet een coördinator –verwezenlijking aanduiden voor het
updaten van het VGP gedurende de duur van de bouwplaats en het
opstellen van een PID.
En
Een duur langer dan 30 dagen en meer dan 20 werkmannen die tezelfdertijd
aan het werk zijn ;
Of
Een verondersteld volume van werken hoger dan 500 werkmannen -dagen
Of
Gevaarlijke werken in de zin van het artikel 26 van het KB01
Les dispositions spécifiques concernant les chantiers temporaires ou De specifieke beschikkingen betreffende de tijdelijke of mobiele werven van

mobiles de cette catégorie, sont notamment les suivantes : deze categorie zijn meerbepaald de volgende:
o Soit, l’architecte ou l’entrepreneur peut se désigner coordinateur
s’il est compétent, soit, il désigne un coordinateur. Le MO peut
choisir de désigner un coordinateur projet pour l’établissement
d’un PSS simplifié (annexe 1 partie A section II de l’AR05)
durant la phase projet, pas de journal de coordination et d’un
DIU simplifié (Annexe 1 partie C section II) ;
o De même pour l’architecte ou l’entrepreneur. Le MO peut choisir
de désigner un coordinateur-réalisation pour la mise à jour du
PSS pendant la durée du chantier et l’établissement du DIU.
- 34 -
o Hetzij, de architect of de aannemer kan zichzelf tot coördinator
aanduiden als hij competent is, hetzij duidt hij een coördinator aan. De
BH kan ervoor kiezen een projectcoördinator voor het opstellen van
een vereenvoudigd VGP (bijlage 1 deel A Sectie II van het KB05)
gedurende de projectfase aan te duiden, geen coördinatiedagboek en
met een vereenvoudigd PID (Bijlage 1 deel C Sectie II) ;
3) Soit : 3) Hetzij :
Une surface supérieure à 500 m² ; Een oppervlakte groter dan 500 m² ;
Et
Une durée supérieure (inférieure) à 30 jours et moins (moins ou plus) de
20 ouvriers occupés en même temps ;
Et
Un volume présumé des travaux inférieur à 500 hommes-jours ;
Et
Pas de travaux dangereux au sens de l’article 26 de l’AR01.
Les dispositions spécifiques concernant les chantiers temporaires ou
mobiles de cette catégorie, sont notamment les suivantes :
o Le MO doit désigner un coordinateur projet pour l’établissement
d’un PSS simplifié (annexe 1 partie A section Ii de l’AR05)
durant la phase projet, pas de journal de coordination et d’un
DIU simplifié (Annexe 1 partie C section I) ;
o Le MO doit désigner un coordinateur-réalisation pour la mise à
jour du PSS pendant la durée du chantier et l’établissement du
DIU.
o Idem dito voor de architect of de aannemer. De BH kan ervoor kiezen
een coördinator-verwezenlijking aan te duiden voor het updaten van
het VGP gedurende de duur van de werf en het opstellen van het PID.
En
Een duur langer (korter) dan 30 dagen en minder dan (minder of meer) dan 20
werkmannen die tezelfdertijd aan het werk zijn ;
En
Een verondersteld volume van werken lager dan 500 werkmannen-dagen ;
En
Geen gevaarlijke werken in de zin van het artikel 26 van het KBAR01.
De specifieke beschikkingen betreffende de tijdelijke of mobiele werven van
deze categorie zijn meerbepaald de volgende :
o De BH moet een coördinator project voor het opstellen van een VGP
(bijlage 1 deel A Sectie I van het KB05) aanduiden gedurende de
project fase, een coördinatiedagboek (bijlage 1 deel B) en met een
vereenvoudigd DIU (Bijlage 1 deel C Sectie I) ;
o De BH moet een coördinator –verwezenlijking aanduiden voor het
updaten van het VGP gedurende de duur van de bouwplaats en het
opstellen van een PID.
4) Soit : 4) Hetzij :
Une surface de moins de 500 m² ; Een oppervlakte van minder dan 500 m² ;
Et
Une durée supérieure (inférieure) à 30 jours et moins (moins ou plus) de
20 ouvriers occupés en même temps ;
Et En
En
Een duur langer (korter) dan 30 dagen en minder dan (minder of meer) dan 20
werkmannen die tezelfdertijd aan het werk zijn ;

- 35 -
Un volume présumé des travaux inférieur à 500 hommes-jours ; Een verondersteld volume van werken lager dan 500 werkmannen-dagen ;
Et
Pas de travaux dangereux au sens de l’article 26 de l’AR01.
Les dispositions spécifiques concernant les chantiers temporaires ou
mobiles de cette catégorie, sont notamment les suivantes :
o L’architecte ou l’entrepreneur peut se désigner coordinateur, s’il
est compétent ou désigner un coordinateur projet pour
l’établissement d’un planning d’intervention et le constat des
mesures de prévention, (article 29 de l’AR05) durant la phase
projet, pas de journal de coordination et d’un DIU simplifié
(Annexe 1 partie C section II) ;
o Le MO doit désigner un coordinateur-réalisation pour la mise à
jour du PSS pendant la durée du chantier et l’établissement du
DIU.
Pour les projets dépassant un volume de 500 hommes-jours ou projet présentant
des risques tels que ceux repris à l’article 26 de l’AR01 pour autant que la durée
du chantier est de 5 jours ou plus, une notification du chantier doit être adressée
à l’inspection technique au plus tard le quinzième jour qui précède le début des
travaux.
Conformément aux AR01 et 05, la Commune d’Ixelles, en qualité de MO, a
désigné le 23 août 2010, Monsieur M. Burzynska, son employé, pour assurer la
coordination de la sécurité et de la santé en phase projet et réalisation :
En
Geen gevaarlijke werken in de zin van het artikel 26 van het KBAR01.
De specifieke beschikkingen betreffende de tijdelijke of mobiele werven van
deze categorie zijn meerbepaald de volgende :
o De architect of de aannemer kan zichzelf als coördinator aanduiden,
indien hij competent is of een coördinator-project voor het opstellen
van een interventieplanning aanduiden en het vaststellen van de
preventiemaatregelen gedurende de projectfase aanduiden (artikel 29
van het KB05), geen coördinatiedagboek en van een vereenvoudigd
PID.(Bijlage 1 deel C sectie II) ;
o De BH moet een coördinator-verwezenlijking aanduiden voor het
updaten van het VGP gedurende de duur van de werf en het opstellen
van het PID.
Voor de projecten die een volume van 500 werkmannen-dagen overschrijden of in het
geval van een project dat risico’s met zich meebrengt zoals deze vermeld in het artikel
26 van het BK01 voor zover de duur van de werf 5 dagen of meer bedraagt, moet er
een betekening van de werf naar de technische inspectie opgestuurd worden ten
laatste de vijftiende dag die aan het begin van de werken voorafgaat.
Overeenkomstig het KB01 en 05, heeft de Gemeente Elsene in hoedanigheid van BH
op 23 augustus 2010 de heer Burzynska, haar werknemer, aangeduid om de
veiligheids- en gezondheidscoördina-tie in de ontwerpfase te waarborgen:
M. ir. Marc BURZYNSKA M. ir. Marc BURZYNSKA
Coordinateur-sécurité – Service GE/SC (1ère Direction) Veiligheidscoordinator - Dienst MWBV (1ste Directie)
Chaussée d’Ixelles, 168 Elsensesteenweg 168
1050 Bruxelles 1050 Brussel
Tél. : 02 / 515.67.91 Tel. : 02 / 515.67.91
Fax : 02 / 515.83.56 Fax : 02 / 515.83.56
GSM : 0478 / 550.216 GSM : 0478 / 550.216
Courriel : marc.burzynska@ixelles.be E-mail : marc.burzynska@ixelles.be
Le PSS contient les règles spécifiques de sécurité et d’hygiène découlant de
l’analyse de risques de 4 projets visant au renouvellement complet de la toiture
(un de catégorie 1 et 3 de catégorie 2), d’un projet visant au remplacement d’une
verrière (catégorie 2) ainsi que les règles générales de protection et de
prévention à respecter pour l’ensemble des chantiers pouvant être mis en œuvre
dans le présent marché.
Het VGP bevat specifieke regels m.b.t. de veiligheid en hygiëne die uit de risicoanalyse
van 4 projecten voortvloeit dewelke tot doel hebben het volledig vernieuwen van het
dak (een van categorie 1 en drie van categorie 2), een project in verband met het
vernieuwen van de glazen dak (categorie 2), evenals de algemene beschermings- en
preventieregels die gerespecteerd moeten worden om het geheel van de werven te
respecteren die tijdens deze opdracht zouden kunnen opgestart worden.

Les chantiers de catégorie 4 correspondent essentiellement aux interventions
ponctuelles d’entretien et d’urgence au niveau toiture. Dans ce cas,
l’entrepreneur devra fournir un PPSS reprenant un planning, un schéma
d’installation de chantier, le nombre de personnes prévues sur chantier, les
coordonnées du responsable ainsi que le détail des mesures de sécurité et de
santé qui seront prises pour l’exécution de l’ouvrage (un exemple de PPSS est
repris en annexe 3).
- 36 -
De werven van categorie 4 komen essentieel met de specifieke interventies van
onderhoud en dringendheid op het vlak van het dakwerk overeen. In dat geval zal de
ondernemer een BVGP moeten leveren date en planning, een installatieschema van de
werf, het aantal personen voorzien op de werf, de coördinaten van de verantwoordelijke
evenals het detail van de veiligheids- en gezondheidsmaatregelen die bij de uitvoering
van het werk zullen genomen worden, omvat (een voorbeeld van een BVGP is als
bijlage bijgevoegd 3).
Article 3 - Mesures de sécurité générales Article 3 - Algemene veiligheidsmaatregelen
L'entrepreneur prendra toutes les mesures nécessaires pour assurer l'accès des
immeubles voisins et la sécurité de la circulation des piétons et des véhicules
pendant la durée des travaux.
L'entrepreneur sera tenu responsable de tout incident ou accident survenant par
suite des présents travaux. Il sera également responsable de tous les
dommages qui pourraient résulter de l'exécution de son contrat.
L'entrepreneur supportera le paiement des taxes éventuelles résultant du
placement des clôtures exigées.
Sans préjudice des dispositions reprises ci-avant, pour chacun des chantiers à
exécuter, l’entrepreneur respectera et mettra en oeuvre les mesures de sécurité
suivantes:
De aannemer neemt alle maatregelen die nodig zijn om de toegang tot de naburige
gebouwen en de veiligheid van het voetgangers- en voertuigenverkeer tijdens de duur
van de werken te verzekeren.
De aannemer neemt eveneens alle voorzorgsmaatregelen om riooloverstromingen,
water- en gaslekken en alle elektrische stootstromen te vermijden en om te verhinderen
dat het regenwater op de naburige gronden stroomt en dat er materialen op de openbare
weg en de trottoirs vallen.
De aannemer draagt de kosten voor eventuele taksen die voortvloeien uit het plaatsen
van de vereiste afsluitingen.
Zonder de voorafgaandelijke beschikkingen af te breken, zal de aannemer de eveneens
de volgende veiligheidsbeschikkingen in acht nemen en uitvoeren :
1. Equipement pour les premiers soins 1. Uitrusting voor eerste hulp
L’équipement minimal présent dans le véhicule de la société doit être le De minimumuitrusting die in de vrachtwagen van de firma aanwezig is, moet de
suivant :
volgende zijn:
- une civière ou un brancard prêt à l’usage, - een draagberrie of een brancard die klaar is voor gebruik,
- deux couvertures normales, - twee normale dekens,
- 1 trousse de secours contenant le matériel minimal réglementaire
selon le RGPT.
- 1 hulptas die het minimale reglementaire materiaal volgens het ARAB bevat
2. Utilisation des Equipements de Protection Individuelle 2. Gebruik van de Individuele Beschermingsuitrusting
Les équipements de protection individuel (tels que les casques, les gants,
les lunettes, les harnais éventuels, … nécessaires à l’exécution du travail,
seront portés pendant toute la durée d’intervention.
De individuele veiligheidsuitrusting (zoals helmen, wanten, bril, een eventueel
harnas,… noodzakeleijke voor de uitvoering van de werken, zullen gedragen
worden gedurende de hele duur van de interventies
Ces équipement seront inspectés régulièrement et changés si nécessaire. Deze uitrusting wordt regelmatig gekeurd en vervangen indien nodig.
3. Protections à demeure et protections collectives 3. Vaste en gezamenlijke beschermingen

L’entrepreneur fera usage, le cas échéant, systèmes de sécurité à
demeure (crochets de sécurité, ligne de vie, accès en toiture…).
L’entrepreneur installera un dispositif de sécurité contre les chutes de
hauteur (garde-corps double lisse avec filet de retenue, échafaudages,
nacelle, …) dès que le travail a exécuter présente un risque de chute de
2 m ou plus.
Les entrées des bâtiments et autres zones de passage des usagers
seront protégées par des tunnels.
- 37 -
4. Charroi de chantier 4. Werkverkeer
- Afin d’assurer la sécurité des utilisateurs, des travailleurs sur le site
et des usagers de la voirie, toute manoeuvre d’un véhicule du
chantier, devra être assistée de signaleurs.
- Lors des déchargements et de la manutention des matériaux, un
périmètre de sécurité sera mis en place à l’aide de barrières ou de
piquets joints par un ruban signalétique (rouge et blanc), et les
panneaux réglementaires de signalisation du chantier et de tout
rétrécissement de la voirie seront installés.
De aannemer zal gebruik maken, in voorkomend geval, van
veiligheidssystemen die, in voorkomend geval, ter plaatse blijven
(veiligheidshaken, levenslijn, toegang tot het dak…).
De ondernemer zal een veiligheidssysteem installeren tegen het vallen van
hoogtes (gladde dubbele reling/balustrade) met beschermingsnet, stelling,
gondel, ….) vanaf het moment dat het uit te voeren werk een risico voor vallen
over een afstand van 2m of meer met zich meebrengt
De ingangen van gebouwen en andere zones van doorgang van de gebrukers
zullen door tunnels beschermd zijn.
- Om de veiligheid van de gebruikers, de arbeiders op het terrein en de
weggebruikers te verzekeren, moet elk manoeuvre van een voertuig op de
bouwplaats door seiners begeleid worden.
5 .Voies de circulation dans les bâtiments 5. Wegen van verkeer in de gebouwen
A tout moment du chantier, les entrées, les sorties, les cages d’escalier
ainsi que les dégagement devront rester libres et dégagés.
L’entreposage de matériel et de matériaux sera réalisé hors de ces
zones afin d’éviter toute interférence avec le passage des occupants du
bâtiment.
6. Travail sur échafaudages et utilisation d’échelles 6. Werk op steigers en gebruik van ladders
- Bij het lossen en de behandeling van de materialen wordt er een
veiligheidszone aangelegd door middel van afsluitingen of paaltjes die door
een seinlint (rood-wit) met elkaar verbonden zijn, en worden de
reglementaire borden aangebracht voor de signalisatie van de bouwplaats
en elke wegversmalling.
Op elk moment van de werf zullen de ingangen, de uitgangen , de traphallen
alsook de overlopen zullen worden vrijgelaten en ontruimd. De opslag van het
materieel en matériaal zal gebeuren buiten deze zones zodat de doorgang van
de gebruikers niet gehinderd wordt.
L’état et l’utilisation des échafaudages, des échelles doivent répondre à De staat en het gebruik van steigers (stellingen) en van ladders moeten
la norme NBN HD 1000
beantwoorden de norm NBN HD 1000
Les échafaudages, les échelles répondront à ce qui suit : De stellingen en de ladders en de balustrades zullen aan wat volgt moeten
beantwoorden :
- Les échafaudages sont érigés suivants les prescriptions du fabricant. - De stellingen worden opgericht volgens de voorschriften van de fabricant.
- Les plates-formes seront entourées d’un garde-corps et de plinthes - De platformen zullen omgeven worden door een reglementaire balustrade
réglementaires.
en plinten.
- Les planchers seront protégés contre le glissement horizontal et ne - De planken vloeren zullen tegen het horizontale glijden beschermd worden
seront jamais posés en porte-à-faux.
en zullen nooit met een overhang geïnstalleerd worden.
- Les échelles seront toujours attachées à leur extrémité haute et - De ladders zullen steeds met hun hoogste uiteinde vastgemaakt worden en

- 38 -
munies d’anti-dérapant à leur base, pour éviter les renversements et
zullen aan de basis een antislipvoorziening bekomen om het omvallen en
les glissades.
glijden te vermijden.
- Les échelles ne serviront que de moyen d’accès entre les aires de - De ladders zullen slechts dienen als toegangsmiddel tussen de ruimtes van
niveau différents (excepté dans le cas d’une intervention de courte
verschillend niveau (uitgezonderd in het geval van een korte en niet
durée et non répétitive, les échelles ne peuvent servir de poste de
travail).
repetitieve interventie mogen de ladders niet als werkposten dienen).
6. Obstacles aériens 6. Bovengrondse obstakels
Avant toute interventie, l’entreprneur vérifiera la présence éventuelle d'obstacles
aériens tels que des câbles électriques (haute ou basse tension) ou autres. Le
chef du chantier est tenu de s'informer auprès de l'exploitant de la ligne de la
hauteur libre, de la tension, des distances à respecter et des autres mesures de
sécurité à appliquer.
7. Impétrants 7. Nutsmaatschappijen
Avant toute excavation, l’entrepreneur se procurera les plans des impétrants
pouvant être présents dans la zone de chantier.
Voor elke interventie, zal de aanemer de eventuele aanwezigheid van bovengrondse
obstakels zoals elektriciteitskabels (hoog- of laagspanning) en dergelijke te controleren.
De bouwplaatsleider is verplicht informatie in te winnen bij de beheerder van de lijn over
de vrije hoogte, de spanning, de te respecteren afstanden en andere
veiligheidsmaatregelen die toegepast moeten worden.
Voor elke uitgraving dient de aannemer zich de plannen van de nutsmaatschappijen toe
te eigenen die mogelijk in de werfzone aanwezig zijn.
B. CLAUSES TECHNIQUES PARTICULIERES B. BIJZONDERE TECHNISCHE BEPALINGEN
Article 0 - Installation du chantier Artikel 0 - Werfinstallatie
L'installation du chantier sera faite en stricte observance des règlements de police
et des règles d’hygiène et de sécurité, sous la seule responsabilité de
l'entrepreneur, et entièrement à ses frais.
L’aménagement du chantier est fait aux frais de l'entrepreneur avant le
commencement des travaux. L'entrepreneur est censé avoir pris connaissance de
l’état du bâtiment. Ce poste est donné 'pour mémoire', le prix devant être compris
dans les prix unitaires.
Clôture Omheining
Se référer au SN/T 80 et au Plan de Sécurité-Santé (PPS).
Tous les frais et taxes de clôtures existantes et futures durant la période de chantier
sont à charge de l'entrepreneur. Pendant toute la durée du chantier, l'entrepreneur
prendra toutes les mesures de fermeture efficace du bâtiment, de manière à
empêcher quiconque de pénétrer fortuitement ou accidentellement dans le
périmètre du chantier. La clôture provisoire doit être conforme aux prescriptions des
De installatie van de werf moet gebeuren met strikte naleving van de
politiereglementen en van de regels voor hygiëne en veiligheid, op de uitsluitende
verantwoordelijkheid van de aannemer, en volledig op zijn kosten.
De inrichting van de werf gebeurt op kosten van de aannemer vóór het begin van de
werken. De aannemer wordt verondersteld kennis te hebben genomen van de staat
van het gebouw.
Er wordt verwezen naar NM/T 80 en de gezonds- en veiligheidsplan (VGP).
Alle kosten en belastingen voor bestaande of toekomstige omheiningen tijdens de
periode van de werf zijn ten laste van de aannemer. Tijdens de hele duur van de werf
neemt de aannemer alle maatregelen voor efficiënte afsluiting van het gebouw, zodat
niemand onvoorzien of toevallig de omgeving van de werf kan betreden. De
voorlopige omheining moet in overeenstemming zijn met de voorschriften van de

autorités compétentes auxquelles l'entrepreneur demande préalablement
l'autorisation et les instructions quant à son tracé, sa hauteur, sa forme, ses
matériaux constitutifs, son éclairage nocturne, etc...
La clôture reste la propriété de l'entrepreneur et doit être enlevée aussitôt que
l'avancement des travaux le permet. Après l’enlèvement de la clôture, le sol à cet
endroit doit être remis en état. L'entrepreneur y appose bien lisiblement, des
écriteaux bilingues indiquant la défense d’accès de chantier aux personnes non
autorisées à y circuler.
Le Maître de l’ouvrage peut imposer à l’Entrepreneur pour n’importe quel type de
travaux de placer une clôture autour de la zone de chantier à l’aide de barrières de
type « Herras » ou « Nadar » ou autres moyens à convenir.
Nettoyage du chantier et de ses abords Schoonmaak van de werf en de omgeving
Pendant toute la durée des travaux, le chantier restera dans un état de propreté
correcte: les débris seront évacués au fur et à mesure de leur production, et pour
leur stockage temporaire, des containers en nombre suffisant seront utilisés; en
période sèche, ils seront arrosés régulièrement pour limiter les poussières.
Les matériaux à récupérer sont stockés à l’écart et protégés, les outils et matériaux
neufs correctement rangés.
Chaque soir, tous les lieux dont l’état de finition le permet seront balayés.
Les eaux chargées ne peuvent être déversées dans l'égout public sans
dégrillage.
L'ensemble du chantier sera, à la fin des travaux, dans un état impeccable: sol
balayé, tous les débris et matériaux de construction évacués du bâtiment et des
abords, toutes les traces de ciment, de plafonnage ou autre sur les menuiseries et
revêtements nettoyées, les vitrages seront lavés,...De plus, tous les égouts seront
nettoyés au jet d'eau et débarrassés de tout débris, les appareils sanitaires et tout
lieu à odeur suspecte parfaitement désinfectés...Bref, les lieux seront laissés dans
un état parfait, permettant une utilisation immédiate.
- 39 -
Entreposage des matériaux Opslag van de materialen
Les matériaux sont entreposés selon les recommandations des divers fournisseurs
et dans les conditions de protection nécessaires. L'entrepreneur sera responsable
des détériorations survenant à ses matériaux et prendra donc toutes les
bevoegde overheden, aan wie de aannemer voorafgaand de toestemming en de
instructies vraagt met betrekking tot haar afbakening, hoogte, vorm, samenstellende
materialen, nachtverlichting, enz ...
De omheining blijft eigendom van de aannemer en moet worden verwijderd van zodra
de vordering van de werken dit mogelijk maakt. Na verwijdering van de omheining
moet de grond op deze plaats in de oorspronkelijke staat worden hersteld. De
aannemer plaatst er, duidelijk leesbaar, de tweetalige borden die het toegangsverbod
tot de werf voor de personen aan wie het niet toegelaten is erop rond te lopen, aan te
duiden.
De Bouwheer kan voor om het even welk soort werken aan de Aannemer opleggen
een omheining te plaatsen rond de zone van de werf met behulp van afsluitingen type
“Herras” of “Nadar” of met andere overeen te komen middelen.
Tijdens de hele duur van de werken wordt de werf in een correcte staat van netheid
gehouden: het puin wordt afgevoerd naarmate het wordt geproduceerd, en er worden
voor zijn tijdelijke stockage een voldoende aantal containers gebruikt; gedurende een
periode van droogte, zullen ze regelmatig besproeid worden om stof te vermijden.
De te recupereren materialen worden afzonderlijk gestockeerd en beschermd, de
nieuwe gereedschappen en nieuwe materialen worden correct opgeborgen.
Elke avond zullen alle plaatsen waarvan de staat van afwerking het mogelijk maakt
geveegd worden. Het vuile water mag niet in de openbare riolering gegoten worden
zonder dat het gezeefd is geworden.
Het geheel van de werf bevindt zich op het einde van de werken in een onberispelijke
staat: de vloer geveegd, alle afval en bouwmaterialen verwijderd uit het gebouw en de
omgeving, alle sporen van cement, stukadoorsel of andere op het schrijnwerk en de
schoongemaakte bekledingen verwijderd, de ramen zullen gewassen worden, ...
Bovendien zullen alle rioleringen schoongemaakt worden met de waterstraal en
ontdaan van alle afval, de sanitaire toestellen en elke plaats met een verdachte geur
perfect gedesinfecteerd … Kortom, de plaatsen zullen in onberispelijke staat
achtergelaten worden, wat een onmiddellijk gebruik toelaat.
De materialen worden opgeslagen volgens de aanbevelingen van de verschillende
leveranciers en onder de nodige beschermende voorwaarden. De aannemer zal
verantwoordelijk zijn voor beschadigingen die zijn materialen oplopen en zal bijgevolg

dispositions utiles. alle nodige maatregelen nemen.
Aucun stockage de matériau n'est autorisé en dehors du périmètre de chantier. Geen enkele opslag van materialen is toegestaan buiten de omtrek van de werf.
- 40 -
Article 1 - Démolitions Artikel 1 - Afbraakwerken
L'importance des démontages et de renouvellements est déterminée avec l'accord
préalable de l'agent chargé de la surveillance des travaux.
Aucun travail non prévu dans la commande, et notamment le renouvellement
d'éléments, ne peut se faire qu'avec le même accord.
De belangrijkheid van de afbraak- en vernieuwingswerken wordt, met voorafgaand
akkoord van de met het toezicht belaste beambte vastgesteld.
Geen enkel werk, niet voorzien bij de bestelling, o. a. vernieuwen van elementen, mag
uitgevoerd worden zonder dat zelfde akkoord.
Les prix des travaux de démolition comprennent: De afbraakwerken omvatten :
- La démolition de toutes les parties du bâtiment tel que stipulé dans la - het slopen van alle onderdelen van het gebouw zoals bepaald in de
commande;
bestelling;
- L’étançonnement provisoire et définitif (étançons, linteau, poutres,…) - de voorlopige en definitieve stuttingen (lateien, balken,…);
- Le stockage et la préservation des matériaux à récupérer ; - de opslag en de bewaring van de te recupereren materialen;
- L'évacuation hors des limites du chantier de tous matériaux
provenant des démolitions ;
- het wegvoeren van de bouwplaats, van alle materialen en afval;
- Tous les frais pour les ouvrages connexes s’ils ne sont pas décrits - De prijs van de afbraak omvat alle kosten voor die voorzorgen indien ze
séparément.
niet het voorwerp uitmaken van een ander artikel.
Les matériaux provenant des démolitions sont la propriété de l'entrepreneur sauf
ceux qui sont à réutiliser dans la nouvelle construction ou à mettre à la
disposition du maître de l'ouvrage et qui en ce cas sont indiqués dans les
prescriptions particulières.
Au cas où durant l'exécution des travaux, des bâtiments ou parties de bâtiments
restent occupés, les travaux doivent être réglés de telle façon que leur accès soit
toujours possible.
L'entrepreneur effectue les démolitions de manière à ne pas porter atteinte à la
stabilité des immeubles ou parties de ceux-ci qui sont maintenus et des
constructions voisines.
Dès le commencement de ces travaux, l'entrepreneur est entièrement
responsable des accidents quelconques qui seraient occasionnés à des tiers ou
au Maître de l'Ouvrage, notamment au point de vue de la circulation publique, par
suite de l'existence des ouvrages à démolir, même en cas de force majeure
(orage, tornade, tremblement de terre, ...).
Les ouvrages conservés et qui sont exposés aux intempéries doivent être
protégés de façon efficace.
Het afbraakmateriaal blijft eigendom van de aannemer behalve degene die in de
aanvullende voorschriften zouden vermeld zijn als te verwerken of als ter beschikking te
stellen van de opdrachtgever.
Ingeval tijdens de uitvoering van de werken gebouwen of gedeelten ervan bewoond
blijven moeten deze zodanig worden geregeld dat de toegang hiertoe steeds mogelijk
blijft.
De aannemer voert de afbraakwerken zodanig uit dat de stevigheid niet wordt
aangetast van de gebouwen of gedeelten van gebouwen, die behouden dienen te
worden, alsook de naastgelegen gebouwen.
Vanaf het begin van zijn werken is de aannemer volledig verantwoordelijk voor gelijk
welk ongeval dat zou veroorzaakt worden aan derden of aan de Bouwheer, onder meer
uit het oogpunt van het openbaar verkeer, ten gevolge van het bestaan der af te breken
werken, zelfs in geval van heirkracht (onweer, wervelwind, aardbeving,...).
De gebouwen die aan de weersinvloeden zijn blootgesteld moeten afdoend worden
beschermd.

- 41 -
Article 2 - Travaux de charpenterie Artikel 2 - Timmerwerken
a. GENERALITES a. ALGEMEENHEDEN
Ce poste comprend l’ensemble des fournitures et travaux en vue de la
réalisation de structures portantes de toiture. Il comprend la fourniture et la pose
des fermes, pannes, sablières, faîtières,… y compris toutes les constructions
d’enchevêtrement et autres ancrages aux constructions sous-jacentes.
Deze post omvat het geheel van de leveringen en werken met het oog op het
verwezenlijken van de dragende structuren van het dak. Hij omvat de levering en het
plaatsen van spanten, gordingen, muurplaten, nokruiterlatten..., met inbegrip van de
raveelconstructies en de andere verankeringen op de onderliggende constructies.
Les prix unitaires cités pour ce poste comprendront les éléments suivants : De eenheidsprijzen omvatten :
- le rabotage et/ou le ponçage du bois ; - het schaven en/of schuren van het hout;
- les traitements préalables et ultérieurs du bois ; - de voor- en/of nabehandelingen van het hout;
- la fourniture, le sciage sur mesure et la mise en œuvre du bois ; - de levering, het op maat verzagen en ter plaatse monteren van het
- tous les fers d’ancrage, colliers, fers plats, crochets, boulons, nœuds,
clous, vis, goujons, éventuellement les charnières, pivots, les sabots
métalliques et plaques d’assemblage ;
daktimmerwerk;
- alle verankeringsijzers, beugels, bandijzers, haken, bouten, verbindingen,
nagels, pinnen, eventueel de scharnieren, scharnierverbindingen, de metalen
paalschoenen en assemblageplaten ;
- le cas échéant, les contreventements et croix de Saint-André. - In voorkomend geval, de vereiste windverbanden en/of kettinglijnen.
Essence et qualité du bois Houtsoort en kwaliteit
Le bois mis en œuvre doit être sain et de bonne qualité. Il doit à tout
point de vue convenir pour l’application qui lui est destinée. En cas
de doute à ce sujet, le pouvoir adjudicateur fera analyser le bois
dans un laboratoire de son choix, aux frais de l’entrepreneur,
conformément à la norme NBN 225 pour déterminer ses propriétés.
Le bois livré sur chantier devra être suffisament sec, conformément
aux STS 04.1. L’humidité du bois au moment de la mise en œuvre
ne dépassera pas les 18%. Le bois sera stocké de manière à être
suffisament protégé des intempéries, de la saleté et l’humidité. Tout
contact avec le sol et/ou les plantations doit être évité.
Het verwerkte hout moet gezond en van behoorlijke kwaliteit zijn. Het dient
in elk opzicht geschikt te zijn voor het doel waarvoor het bestemd is. Bij
twijfel omtrent de soort en kwaliteit waartoe het hout behoort, doet de
aanbestedende overheid, op kosten van de aannemer, het hout in een
door haar vrij gekozen laboratorium onderzoeken volgens de norm NBN
225 om de eigenschappen te bepalen.
Het op de bouwplaats geleverde hout moet voldoende droog zijn om de
dimensionele stabiliteit van het timmerwerk te waarborgen,
overeenkomstig STS 04.1. De houtvochtigheid bij plaatsing bedraagt
maximum 18%. Het hout wordt zo opgeslagen opdat het afdoende
beschermd is tegen mogelijke weersinvloeden, vuil en vocht.. Elke contact
met de grond en/of beplanting moeten worden vermeden.
Sauf indications particulières dans le cahier spécial des charges, Behoudens specifieke bepalingen in het bijzonder bestek maakt de
l’entrepreneur choisira les essences mentionnées dans les STS 31.
aannemer een keuze uit de houtsoorten zoals vermeld in STS 31
Le bois de charpenterie à utiliser pour les parties cachées sera : Het te gebruiken timmerhout voor niet-zichtbare delen is :
du sapin rouge Nord (SRN) n° 414 selon la NBN 199 ; les
Noords grenen (SRN) nr. 414 van NBN 199 Het hout heeft de
sections nominales du bois seront conformes à celles de la
NBN 219.
nominale secties overeenkomstig NBN reeks 219.
pour les pièces de grandes dimensions, en pin d'Orégon (n°
416 selon les numéros de NBN 199).

Pour plus d’informations en ce qui concerne les espèces à mettre
en œuvre et les procédés de construction, voir également les fiches
du Bureau Interfédéral d’information sur le Bois.
Défauts entraînant le refus du bois Gebreken die afkeuring tot gevolg hebben
- 42 -
Voor meer info m.b.t. de soorten en de constructieprocédés die moeten
toegepast worden,, zie ook de fiches van het Interfederaal
Informatiebureau voor Hout.
Norme de référence : Referentienorm :
La NBN 189 et le fascicule 9 du CSTC sont d’application.
NBN 189 en editie 9 van het WTCB zijn van toepassing.
Les bois dont les fentes, mesurées à un endroit arbitrairement choisi,
présentent une profondeur supérieure à 1/20 de la dimension
correspondante du bois scié, seront refusés. Les piqûres bleues et
noires seront tolérées dans les bois à usage provisoire et dans le bois
durci par immersion prolongée, sous vide ou sous pression.
Het hout met scheuren, waarvan de diepte, op een willekeurige plaats gemeten, groter
is dan 1/20 van de overeenstemmende afmeting van het gezaagde hout, zal afgekeurd
worden. Blauw (vrij van verrotting) en zwarte wormsteken worden enkel geduld in hout
voor tijdelijk werk en/of in hout dat verduurzaamd wordt door langdurige
onderdompeling, onder vacuüm of onder druk.
Nœuds Knopen
Les nœuds vicieux, morts, noirs ou non adhérents entraîneront le refus De slechte, dode, zwarte of loszittende knopen zullen een weigering van het
du bois, à moins qu’ils ne soient enlevés et remplacés par un bouchon hout met zich meebrengen, tenzij ze verwijderd worden en door een goed
bien ajusté et collé. Dans ce cas :
Ils seront considérés au même titre que les nœuds sains et leurs
dimensions ne pourront excéder les valeurs maximales indiquées ;
Les noeuds bouchés ne seront tolérés que dans les pièces comprimées
ou dans la partie comprimée des pièces courbées ;
Les cercles annuels du bois dans lequel le bouchon est découpé ne
peuvent dépasser 2mm.
Les nœuds sains et adhérents seront uniquement tolérés aux conditions
suivantes :
Nœuds isolés : le diamètre maximal d’un nœud ne peut
dépasser la largeur de la face ou du chant dans lequel il se
présente, avec un maximum de 6cm pour les nœuds de face ;
Nœuds groupés : la somme des diamètres des nœuds groupés
sur une face ou sur un chant sera telle que, sur une longueur de
20cm, ils ne dépasseront pas la dimension nominale de la largeur.
Cœur et aubier Hart en spinthout
Le bois de cœur est refusé. L’aubier n’est pas toléré, sauf dans les
limites des flaches. L’aubier n’est jamais toléré dans le bois de mélèze.
geplaatste en verlijmde stop worden vervangen. In dit geval :
Ze zullen op dezelfde wijze beschouwd worden als de gezonde knopen en
hun afmetingen zullen de maximum aangeduide waarden niet mogen
overschrijden ;
De opgestopte knopen zullen enkel toegelaten worden in samengedrukte
stukken of in het samengedrukte gedeelte van gebogen stukken ;
De jaarcirkels van hout in dewelke de stop uitgesneden is mogen de 2mm niet
overschrijden.
De gezonde en vasthechtende knopen zullen slechts op de volgende
voorwaarden getolereerd worden :
Afzonderlijke knopen : de maximale diameter van een knoop mag de
breedte van de zijde of van de smalste zijde in dewelke hij voorkomt,
met een maximum van 6 cm voor de knopen aan de voorkant ;
Gegroepeerde knopen : de som van de diameter van de knopen die
op een zijde gegroepeerd zijn of op een smalle kant zal zo zijn, dat over
een lengte van 20 cm, ze de nominale afmeting van de breedte niet
zullen overschrijden.
Het harthout wordt geweigerd. Het spinthout wordt niet toegestaan,
uitgezonderd binnen de grenzen van de blesbijlen. Het spinthout is nooit
toegestaan in het lorkenhout.

- 43 -
Flaches Blesbijl
Pièces sans assemblages : la longueur totale des flaches tolérées sera
égale à 1/5 de la longueur totale de la pièce. La largeur de chaque
flache, mesurée dans la ligne de plus grande pente, ne peut dépasser
1/3 des dimensions de l’épaisseur.
Pièces assemblées : les flaches ne seront pas tolérées dans les pièces
d’assemblage. La zone d’assemlage représente la zone dans une
circonférence, dont l’assemblage est le centre, et dont le rayon r est
égal à deux fois la plus grande dimension d’équarissage des pièces
assemblées. En dehors des zones d’assemblage, les tolérances por les
flaches sont celles du paragraphe précédant.
Dimensions du bois – Tolérances dimensionnelles Houtafmetingen – Maatvoering - toleranties
Les dimensions nominales et les tolérances seront conformes à la NBN série
219-01/02/03/04. Pour les bois de charpenterie, les dimensions nominales
seront prises en compte :
Sapin du Nord importé : dimensions normalisées selon la NBN 219-
03.
Stukken zonder assemblage : de totale lengte van de toegelaten blesbijlen zal
gelijk zijn aan 1/5 van de totale lengte van het stuk. De breedte van elke
blesbijl, gemeten in de lijn van de grootste helling mag 1/3 van de afmetingen
van de dikte niet overschrijden.
Samengestelde stukken : de blesbijlen zullen niet in de samengestelde
stukken toegelaten worden.. De assemblagezone vertegenwoordigt de zone
binnen een omtrek, waarvan de assemblage het centrum is, en waarvan de
straal r gelijk is aan twee keer de grootste afmeting ……… van de
samengestelde stukken. Buiten de assemblagezones zijn de toleranties voor
de blesbijlen deze van de voorgaande paragraaf.
De nominale afmetingen en toleranties zijn volgens de reeks NBN 219. Voor
timmerhoutsoorten wordt er met de volgende nominale afmetingen rekening gehouden :
Ingevoerd noords naaldhout : genormaliseerde afmetingen volgens NBN
219-03.
Résineux indigène : dimensions normalisées selon la NBN 219-02. Inlands naaldhout : genormaliseerde afmetingen volgens NBN 219-02.
Oregon ou autre résineux américain : dimensions suivant les
mesures commerciales des résineux américains.
Protection des bois Bescherming van het hout
Tous les bois de charpenterie, à l’exception des bois destinés aux travaux qui,
pour des raisons architectoniques, doivent rester apparents et sont destinés à
être peints ou vernis par la suite, devront recevoir un traitement insecticide et
fongicide conformément à la norme NBN B 16-510, à l’aide d’un produit qui
confère au bois traité les qualités déterminées dans la norme précitée.
Les voligeages destinés à recevoir des feuilles de cuivre ou de zinc sont traités
avec un produit ayant obtenu un certificat de compatibilité (à fournir avant pose).
Oregon of ander Amerikaans naaldhout : afmetingen volgens de
handelsmaten van het Amerikaans naaldhout.
Al het hout van het schrijnwerk, met uitzondering van het hout bestemd voor de
werken die, wegens architectonische redenen zichtbaar moeten blijven en ertoe
bestemd zijn naderhand geschilderd of vernist te worden zullen een insectendodende
en anti-schimmelbehandeling moeten ontvangen overeenkomstig de norm NBN B 16-
510, met behulp van een product dat aan het behandelde hout de kwaliteiten verleent
bepaald in de bovenvermelde norm.
De dakbeschotten die ertoe bestemd zijn de koperen of zinken bladen te ontvangen
worden behandeld met een product dat een compatibiliteitscertificaat ontvangen heeft
(te leveren voorafgaand aan het plaatsen).
Les types de traitement à appliquer sont définis dans le STS 04.31. De soorten behandeling die toe te passen zijn worden bepaald in het STS 04.31.
Lors de la livraison du bois sur le chantier, un certificat de traitement signé et Naar aanleiding van het leveren van hout op de werf zal een getekend en gedateerd

daté sera remis, conformément aux directives. Il portera la mention du numéro
d’agréation de la station de traitement.
- 44 -
Calcul de la charpenterie Berekening van timmerwerk
Toutes les dimensions des sections des bois indiquées sur les plans sont des
dimensions minimales et doivent être adaptées sur place à la qualité (résistance
du bois). Les calculs seront exécutés sur la base des conditions limites
extrêmes, conformément à la norme européenne Eurocode 5 (EC5 et NAD,
ENV 1995-I-I).
La tolérence maximale de fléchissement des constructions en bois pour les
toitures à versants sera de 1/500 de la portée lorsque la structure portante est
recouverte d’un matériau rigide (par exemple du carton-plâtre). Dans les autres
cas, la flèche maximale sera de 1/300 de la distance entre les appuis.
Assemblages Verbindingen - Samenstellingen
Les assemblages à l'aide de clous et de boulons seront conformes aux
dispositions de l'annexe aux STS 31.
Les pièces de charpenterie doivent être assemblées et fixées avec le plus grand
soin à l'aide de :
behandelingscertificaat, overeenkomstig de directieven, ingediend worden. Het zal de
vermelding dragen van het erkenningsnummer van het behandelingsstation.
Alle houtafmetingen op plan zijn minimum afmetingen en moeten zo nodig worden
aangepast aan de kwaliteit (sterkte) van het hout. De berekeningen worden uitgevoerd
op basis van uiterste grenstoestanden, overeenkomstig de Europese norm Eurocode 5
(EC5 + NAD, NBN ENV 1995-I-I).
De maximale toelaatbare doorbuiging van houtconstructies voor hellende daken
bedraagt 1/500 van de overspanning bij bekleding van de draagstructuur met een stijf
materiaal (bv. gipskarton). In andere gevallen bedraagt de maximale doorbuiging
1/300 van de afstand tussen de steunpunten.
De verbindingen met spijkers en bouten beantwoorden aan de bepalingen van de
bijlage aan STS 31.
De getimmerde stukken dienen met de grootste zorg samengevoegd en bevestigd te
worden d.m.v. aangepaste verbindingsmiddelen :
- Clous/ vis / tire-fond, au marteau / au marteau pneumatique; - nagels / schroefnagels / nieten, met de hamer / met pneumatische hamer;
- vis à bois adaptés, chevilles et boulons - aangepaste houtschroeven, stiften en bouten;
- anneaux crantés galvanisés et divers sabots métalliques - verzinkt stalen kramplaten en diverse draagschoenen
- goussets en multiplex marin; - knoopplaten in watervaste multiplex;
- colles, selon le STS 04, § 06.88 - lijmen, volgens STS 04 § 06.88.
- -
Toutes les pièces de charpenterie embrevées dans la maçonnerie ainsi que
toutes les faces des assemblages, les embrèvements et les trous destinés à
recevoir les ferrures recevront préalablement deux couches de peinture au
minium rouge.
Ancrages Verankeringen
Les fermes et les chevrons qui s’appuient sur la maçonnerie y seront ancrés à
l’aide de bolons de résistance suffisante. Les sablières seront ancrées au grosœuvre
à l’aide de feuillards, de boulons... La pose s’effectuera à une distance
maximale entre axe de 60 à 75cm ou suivant l’avis justifié de l’auteur de projet
ou de l’entreprise.
b. SABLIERE b. MUURPLAAT
De getimmerde stukken die in het metselwerk worden ingekeept, alsmede de zijden
van de samenvoegingen, de inkepingen en de gaten bestemd om het ijzerwerk te
ontvangen dienen vooraf van twee lagen rode menieverf voorzien te worden.
De spanten en kepers, palend aan het metselwerk worden eraan verankerd door
middel van bouten van voldoende sterkte. Muurplaten worden verankerd door middel
van aan het werk aangepaste wachtstaven, bandijzers, bouten, …. De plaatsing
gebeurt op een maximum afstand tussen as van 60 tot 75cm of vogens de bewezen
mening van de auteur van het project of de onderneming.

Il s’agit des pannes sablières posées sur le couronnement du mur de contrefaçade,
qui doivent servir d’assise au chevronnage.
- 45 -
Het gaat om muurplaatgordingen die op de kroon van de steunmuur geplaatst zijn, die
als steenlaag voor het spantbenenwerk moeten dienen.
Spécifications Specificaties
- Imprégnations : cerificat de traitement de la catégorie A1. - Doorwekingen : behandelingscertificaat van de categorie A1.
- Sections de la sablière suivant épaisseur du mur et de la hauteur à
- Doorsneden van de muurplaat volgens de dikte van de muur en de te
obtenir pour la pose du chevron
bekomen hoogte voor het plaatsen van het spantbeen.
- Finiton du bois : scié. - Afwerking van het hout : gezaagd.
Exécution Uitvoering
Les sablières seront ancrées au gros-œuvre à l’aide de feuillards
galvanisés.
c. LATTAGE c. LATTENWERK
Les lattes seront réalisées en bois de charpenterie, 3° qualité selon la NBN 272
et répondent aux STS 04. Les lattes auront subi un traitement insecticide et
fongicide, procédé A1 selon les STS 34.03.61.1 ou les STS 04.31.
L’entrepreneur remettra le certificat de traitement des lattes à l’adjudicateur. Les
dimensions des lattes seront adaptées en fonction de la nature de la couverture,
de la distance entre les chevrons et de la pente de la toiture.
De muurplaten zullen in de ruwbouw d.m.v.een gegalvaniseerd bandijzer
verankerd worden.
De latten zullen verwezenlijkt worden in schrijwerkhout, 3de kwaliteit volgens NBN 272
en beantwoorden aan STS 04. De latten zullen een insectdodende en antischimmelbehandeling
ondergaan hebben, procédé A1 volgens de STS 34.03.61.1 of
de STS 04.31. De ondernemer zal een certificaat van behandeling van de latten bij de
aanbesteder indienen. De afmetingen van de latten zullen aangepast worden in functie
van de aard van de dekking/bekleding, de afstand tussen de spantbenen en de helling
van het dak.
La section minimale des lattes sera de 26x32mm. De minimale doorsnede van de latten zal 26x32mm bedragen.
Exécution Uitvoering
La pose du lattage sera effectuée selon le § 3.12.13 de la NIT 175. Les
lattes seront clouées à l’aide de clous galvanisés ou en cuivre de
minimum 4cm et qui pénètrent d’au moins 27mm dans le support.
d. PANNES d. GORDINGEN
Il s’agit des pannes et poutres pour franchir la distance entre deux appuis sur
murs. Les pannes sont utilisées dans les constructions de toitures traditionnelles
à charpente. Elles constituent la structure prinipale pour les chevrons ou les
panneaux sandwich. Tous les éléments d’assemblage et d’ancrage ainsi que
l’isolation contre l’humidité sont compris dans le prix unitaire.
Het plaatsen van het lattenwerk zal uitgevoerd worden volgens § 3.12.13 van
a TIN 175. De latten zullen vastgenageld worden met verzinkte nagels of in
koper van minimum 4cm en die ten minste 27mm in de steunbalk
binnendringen.
Het gaat om gordingen en balken om de afstand te overbruggen tussen 2 steunen op
muren. De gordingen zullen gebruikt worden in de constructies van traditionele daken
met gebinte. Ze zullen de hoofdzakelijkste structuur voor de spantbenen en de
sandwichpanelen vormen. Alle assemblage-en verankeringselementen evenals de
isolatie tegen vocht zijn in de eenheidsprijs inbegrepen.
Spécifications Specificaties
Imprégnation : certificat de traitement de la catégorie A1. Doorweking : behandelingscertificaat van categorie A1.
Finitions : bois scié. Afwerkingen : verzaagd hout

- 46 -
Exécution Uitvoering
L’exécution se fera conformément aux indications sur les plans et sera
De uitvoering zal gebeuren conform de aanduidingen op de plannen en zal
conforme aux STS 31.2.
conform STS 31.2.
- Les pannes seront noyées et ancrées dans la maçonnerie ou
- De gordingen zullen verzonken en verankerd worden in het metselwerk of
assemblées aux fermes à l’aide de support en bois.
samengesteld op de spanten met behulp van een steun in hout.
- Les éléments sont assemblés à l’aide de clous, boulons, broches,
- De elementen worden samengesteld met behulp van nagels, bouten,
crampons, connecteurs à dents, … conformément aux prescriptions
pennen, krammen, getande verbindingsstukken, … overeenkomstig de
du pouvoir adjudicateur, de l’architecte ou de l’ingénieur.
voorschriften van de aanbestedende overheid, van de architect of de
ingenieur.
- La hauteur des boudins sera adaptée à la nature et la forme des
- De hoogte van de flenzen zal aan de aard en de vorm van de noklatten
faîtières.
aangepast worden.
e. CHEVRONS e. BALKEN - SPANTBENEN
Cet article concerne la fourniture et la pose de tous les chevronnages porteurs
pour toitures à versants et/ou éléments en encorbellement. L’ouvrage comprend
également la réalisation des enchevêtrures nécessaires pour les fenêtres de
toiture, les percées et les ouvertures. Tous les éléments d’assemblage et
d’ancrage en métal traité sont compris dans les prix unitaires.
Dit artikel betreft de levering en het plaatsen van alle dragende spantbenen voor daken
met helling en/of uitstekende (erker) elementen. Het werk omvat eveneens de
verwezenlijking van de verstrengelingen noodzakelijk voor de dakvensters, de
doorboringen en de openingen. Alle assemblage-en verankeringselementen in
behandeld metaal zullen in de eenheidsprijzen begrepen zijn.
Spécifications Specificaties
Imprégnation : certificat de traitement de la catégorie A1. Doorweking : behandelingscertificaat van categorie A1.
Finitions : non raboté Afwerkingen : niet gladgeschaafd
Exécution Uitvoering
- L’exécution se fera conformément aux indications sur les plans et - De uitvoering zal gebeuren overeenkomstig de aanduidingen op de
sera conforme aux STS 31.2.
plannen en zal conform de STS 31.2 zijn.
- Les chevrons seront placés d’axe en axe de 40 à 60cm. - De spantbenen zullen van as tot as van 40 tot 60cm geplaatst worden.
- Les chevrons sont cloués sur les pannes en bois. - De spantbenen zullen op de houten gordingen genageld worden.
Article 3 - Sous-toiture - voligeages Artikel 3 - Onderdak - dakbeschot op houten roostering
a. GENERALITES a. ALGEMEENHEDEN
Le voligeage en bois sur les versants de toiture sert de support pour l'application
des ardoises, revêtements métalliques, étanchéités souples, tuiles plates,… Les
chevilles de pente ainsi que tous les accessoires de fixation doivent être compris
dans le prix unitaire.
Les panneaux peuvent être utilisés e.a. pour :
- le voligeage de toitures plates;
Het dakbeschot in hout op de hellingen van het dak dient als steun voor het plaatsen
van leistenen, metalen bekledingen, soepele afdichtingen, platte dakpannen,… De
ankerhulzen van de helling evenals alle bevestigingstoebehoren moeten in de
eenheidsprijs worden voorzien.
De multiplexplaten kunnen o.a. gebruikt worden voor :
- de bebording van vlakke daken;

- les versants de toiture en pente;
- les versants et faces latérales de lucarnes;
- les noues;
- les pieds de versants. Le panneau remonte jusqu'à un niveau de min. 5 cm audessus
du plus haut niveau de la rive extérieure de la corniche.
- ébrasements de coupoles, tabatières etc...
- etc...
Comprend :
- la livraison et la pose des plaques de sous-toiture et des contre-lattes, y
compris tous les moyens de fixation et les accessoires.
- l’évacuation de tous les décombres, déchets et du matériel.
Le voligeage en bois sur les versants de toiture sert de support pour l'application
des ardoises, revêtements métalliques, étanchéités souples, tuiles plates,… Les
chevilles de pente ainsi que tous les accessoires de fixation doivent être compris
dans le prix unitaire.
Sur une toiture plate, le voligeage concerne la réalisation d'une dalle support
revêtue de plaques ligneuses posées sur un gîtage en bois. Le prix unitaire porte
sur la fourniture et la pose des plaques, y compris tous les accessoires
nécessaires : les chevilles de pente, les relevés, la préparation du support, la
réalisation des éventuelles pénétrations de toiture et la finition des rives avec les
chanfreins et arrondissements nécessaires pour la pose ultérieure de l'étanchéité
de toiture.
- 47 -
- de bebording van de dakhellingen;
- de bebording van de hellingen en zijvlakken van de dakvensters;
- de bebording van de kilgoten;
- de bebording van de voeten van de dakhellingen. De platen komen minstens 5 cm
boven het hoogste niveau van de buitenste boord van de kroonlijst.
- omkastingen van koepels, dakvensters ...
- enz...
Omvat :
- de levering en de plaatsing van de platen van het dakbeschot en de tengellatten, met
inbegrip van alle bevestigingsmiddelen en toebehoren.
- de afvoer van alle puin, afval en materiaal.
De houten bebording op schuine dakvlakken vormt het steunelement voor het
aanbrengen van leien, metalen bekledingen, soepele dakdichtingen, tegelpannen, ... In
de eenheidsprijs zijn houten hellingsspieën en alle bevestigingstoebehoren inbegrepen.
Op een plat dak, het dakbeschot betreft de realisatie van een dakvloer bekleed met
houtachtige platen, die steunen op een houten roostering. De eenheidsprijs omvat het
leveren en plaatsen van de platen, inclusief alle nodige toebehoren: de hellingsspieën,
de opstanden, het voorbereiden van het legvlak, het maken van eventuele
dakdoorgangen en het uitvoeren van randafwerkingen met af- en uitrondingen vereist
voor het naderhand aanbrengen van de afdichting.
Les matériaux doivent répondre aux conditions suivantes : De materialen moeten aanvullende uitvoeringsvoorschriften hebben:
- Le support sera suffisamment résistant pour réaliser l'enjambement entre les - De drager dient voldoende sterk te zijn om de nodige overspanning tussen twee
deux appuis sans conséquences nuisibles à la couche d'étanchéité.
steunpunten te verwezenlijken zonder nadelige gevolgen voor de dichtingslaag.
- Le support sera adapté à l'application d'une couche d'étanchéité. - De drager moet geschikt zijn voor het aanbrengen van een waterdichtingslaag.
- Le support sera pourvu de tous les accessoires pour la pose et la fixation de - Hij dient voorzien te zijn van alle toebehoren voor de plaatsing en de bevestiging
l'étanchéité, y compris la finition des rives, les chanfreins, les percements et hiervan, met inbegrip van randafwerkingen, afschuiningen, doorboringen en
les creux éventuels.
plaatselijke verdiepingen.
- Pour plus d'informations en ce qui concerne les essences de bois et les - Voor meer informatie m.b.t. aan te wenden houtsoorten en constructieprocédés zie
procédés de construction, voir également les fiches du Centre Interfédéral
technique de l'industrie du bois).
ook Fiches Interfederaal Houtvoorlichtingscentrum.
- La pose des plaques de sous-toiture se fera suivant les prescriptions du - De plaatsing van de platen van het dakbeschot gebeurt volgens de voorschriften
fabricant.
van de fabrikant.
- Les plaques de sous-toiture seront posées perpendiculairement au chevron - De platen van het dakbeschot worden loodrecht op de keper geplaatst (lengte
(longueur dans le sens horizontal) sur une ossature portante en bois avec la bijgevolieg in horizontale richting) op een dragend houten geraamte met de mooie
belle face vers le haut.
zijde naar boven.

- La pose se fera avec un recouvrement transversal de 30 mm minimum réalisé
au droit des chevrons. Au niveau de ces joints latéraux, une bande d'étanchéité
sera éventuellement appliquée ainsi qu'une contre-latte amincie, de sorte que la
face supérieure de toutes les contre-lattes se trouvent dans le même plan.
- Recouvrement dans le sens de la pente : min. 30 mm (projection
verticale).
Ensuite, les contre-lattes seront clouées sur toute la longueur des
chevrons.
- 48 -
- De plaatsing gebeurt met een overlangse overlapping van minstens 30 mm,
uitgevoerd ter hoogte van de kepers. Ter hoogte van deze laterale voegen wordt
eventueel een waterkeringsstrook aangebracht, evenals een afgeschaafde
tengellat, zodat de bovenzijden van alle tengellatten zich in hetzelfde vlak bevinden.
- Overlapping in de richting van de helling: minstens 30 mm (verticale
projectie).
Vervolgens worden de tengellatten vastgespijkerd over de hele lengte van
de kepers.
- Hauteur des contre-lattes : min. 15 mm et max. 26 mm. - Hoogte van de tengellatten: minstens 15 mm en maximum 26 mm.
A hauteur du recouvrement horizontal et afin de rattraper la différence
d'épaisseur dans le sens de la pente, les contre-lattes seront amincies
localement de sorte que la face supérieure de toutes les contre-lattes
soient dans le même plan.
- La couverture de toiture devra être posée aussi vite que possible après
réalisation de la sous-toiture.
Ter hoogte van de horizontale overlapping en om het verschil in dikte op te
vangen in de richting van de helling, worden de tengellatten plaatselijk
afgeschaafd zodat de bovenzijden van alle tengellatten zich in hetzelfde
vlak bevinden.
- De dakbedekking moet zo snel mogelijk na de uitvoering van het dakbeschot
worden geplaatst.
- Les contre-lattes seront en bois traité à l’aide d’un produit fongicide. - De tegenlatten zijn in hout dat is behandeld met een schimmelwerend middel.
- Les plaques de sous-toiture seront empilées sur palette. Au cours du transport,
les plaques seront au moins protégées par une bâche. Elles seront toujours
stockées à plat, supportées sur toute leur surface, dans un endroit ventilé et à
l'abri des intempéries.
Exécution Uitvoering
- L'exécution du voligeage sera conforme aux prescriptions des STS
23 (1978) - Structures en bois, et STS 23 (1986) - Structure en bois -
addendum et commentaires.
- L'espacement entre deux points de fixation ne peut dépasser 15 cm
sur la périphérie des plaques et 30 cm sur les appuis intermédiaires.
Les joints de tête de deux rangées de plaques successives ne
peuvent pas se rejoindre sur la même poutre. Entre les plaques, un
jeu de 2% de leur largeur est prévu.
b. MATERIAUX b. MATERIALEN
- De platen van het dakbeschot worden gestapeld op palletten. Tijdens het vervoer
worden de platen minstens beschermd met een zeildoek. Ze worden steeds
horizontaal opgeslagen, ondersteund over het hele oppervlak, op een verluchte
plaats en beschut tegen weersinvloeden.
- Uitvoering van dakbeschot zal conform de voorschriften van STS 23 (1978)
– Structuren in hout, en STS 23 (1986) - Structuur in hout - addendum en
commentaar.
3.1-2. Voligeage en bois 3.1-2. Bebording in hout
Fourniture et pose d’une sous-toiture en panneaux de bois bituminé de 4 mm
d’épaisseur.
Fournitures et placement d'un nouveau voligeage en S.R.N., à clouer sur des
chevrons, d'une largeur appropriée.
- De afstand tussen 2 bevestigingspunten mag de 15 cm op de periferie van
de platen en de 30 cm op de tussengelegen steunen niet overschrijden. De
kopvoegen van twee opeenvolgende rijen platen mogen niet op dezelfde
balk samenkomen. Tussen de platen is er een speling van 2 % van hun
breedte voorzien.
Levering en plaatsing van onderdak in gebitumeerde houtvezelplaat, 4mm dik.
Levering en plaatsing van een nieuwe bebording in R.N.D., met een breedte.
Le bois est défini par STS 31-32, tome II, index 04.2 "Bois de menuiserie". Sauf Het hout wordt beschreven in STS 31-32, deel II, index 04.2 "hout voor schrijnwerkerij".

indications contraires, l'essence est le no 414, sapin rouge du Nord, ou le no 107,
pin sylvestre.
Les bois utilisés reçoivent un traitement de préservation fongicide et insecticide,
au moyen d'un procédé de la catégorie "A" compatible avec la nature du
matériau de couverture.
Le traitement du bois est défini par STS 31-32, tome II, index 04.3 "Préservation
des bois".
Les bois des voliges, tasseaux, sifflets, etc... peuvent présenter les défauts
suivants :
1. Bois non rabotés :
- courbure sur chant : inférieure à 1/55;
- flaches : admises avec une largeur maximale inférieure à l'épaisseur de la pièce
et avec une longueur inférieure à 1/2 de la longueur de la pièce;
- noeuds : admis, noeuds sains, non groupés, de dimensions max. 4 cm de
largeur et 8 cm de longueur;
- poches de résine : admises, non groupées, avec une largeur max. de 1 cm et
une longueur max. de 10 cm.
2. Bois rabotés :
- courbure sur chant : inférieure à 1/500;
- flaches : admises avec une largeur max. inférieure à 1/4 de l'épaisseur de la
pièce et avec une longueur inférieure au 1/4 de la longueur de la pièce;
- noeuds : admis, noeuds sains, non groupés, avec un diamètre (le plus petit)
inférieur à 2 cm;
- poches de résine : admises.
Les voliges ont une largeur uniforme et comprise entre 80 et 155 mm. Epaisseur
nominale 25 mm, réduite à 20 mm lorsque la distance d'axe en axe des supports
est inférieure à 45 cm. Elles sont
clouées sur chaque support par deux pointes de telle façon que la fixation résiste
à un effort d'arrachement de 10 kg.
Le prix unitaire comprend la fourniture et la pose des voliges, y compris les clous
et autres accessoires de fixation. Il comprend également le traitement de
préservation des bois.
- 49 -
3.3. Panneaux de multiplex 3.2. Panneaux de muliplex
Behoudens tegenstrijdig beding wordt Rood Noors Grenenhout nr.414 of Grove nr.107
gebruikt.
Het gebruikte hout dient een voorbehoedende schimmel- en insectendodende
behandeling te ondergaan met een product van categorie "A", verenigbaar met het
dakbedekkingsmateriaal.
Voor de behandeling van het hout, zie STS 31-32, deel II, index 04.3 "behandeling van
het hout".
Het hout van de planken, klossen, schuiningen,... mag de volgende gebreken vertonen :
1. ongeschaafd hout :
- smalle bocht : kleiner dan 1/55
- wannen : toegelaten met een maximumbreedte kleiner dan de dikte van het stuk, en
een lengte kleiner dan de helft van de lengte van het stuk;
- kwasten : toegestaan, mits ze gezond zijn, niet gegroepeerd en een maximum breedte
van 4 cm en lengte van 8 cm hebben;
- harsknopen : geduld, mits ze niet gegroepeerd zijn en een maximum lengte van 10 cm
hebben;
2. geschaafd hout :
- smalle bocht : kleiner dan 1/500
- wannen : geduld, met een maximum breedte kleiner dan 1/4 van de dikte van het stuk,
en een lengte kleiner dan 1/4 van de lengte van het stuk;
- kwasten : geduld, mits ze gezond zijn, niet gegroepeerd en hun kleinste diameter
kleiner is dan 2 cm;
- harsknopen : geduld;
De planken hebben een gelijkmatige breedte begrepen tussen 80 en 155 mm.
Nominale dikte 25 mm, herleid tot 20 mm wanneer de h.o.h. afstand der steunpunten
minder dan 45 cm bedraagt. Ze worden op ieder steunpunt met 2 nagels gesteld zodat
de hechtingspunten aan een rukkracht van 10 kg weerstaan.
De eenheidsprijs in het prijzenborderel vermeld omvat de levering en plaatsing van de
planken, spijkers en andere hulpstukken inbegrepen, alsook de
houtbeschermingsbehandeling.

Panneaux de multiplex résistant à l'eau et aux intempéries, poncé deux
faces, dont tous les plis sont de la même essence de bois durs tropicaux.
Les panneaux satisfont aux exigences de la STS 31-32, tome II, index 04.5. Les
panneaux sont cloués à l'ossature au moyen de pointes en inoxydable.
Epaisseur à mettre en oeuvre : suivant les articles correspondants du bordereau.
Le prix unitaire comprend la fourniture et la pose, ainsi que tous accessoires de
fixation. Au mesurage, les chutes ne sont pas comptées.
- 50 -
3.4. Plaques en fibre de ciment 3.4. Vezelcementplaten
Plaques planes en fibres - ciment, minces, rigides mais néanmois
ceintralbe.
Platen in water- en onweerbestendig multiplex, op de twee vlakken geschuurd, en
waarvan alle vouwen uit dezelfde harde tropische houtsoort bestaan.
De platen beantwoorden aan de eisen van STS 31.32, vol II, index 04.5. De platen zijn
aan het geraamte bevestigd met roestvrije nagels. Uit te voeren dikte : volgens de
artikels van het prijzenborderel.
De eenheidsprijs omvat het leveren en het plaatsen, alsook alle
bevestigingsmiddelen. Bij het opmeten worden de afvallen niet gerekend.
Vlakke platen vezelcement, dun, stevig maar toch buigzaam.
- Type : comprimées avec belle face et dos lisses. - Type: gecomprimeerd met vlakke mooie zijde en rugzijde.
- Composition : plaques planes en fibres-ciment, minces, rigides mais néanmoins
cintrables, fabriquées à- partir d'un mélange intime et homogène de ciment Portland,
de fibres organiques naturelles et synthétiques, et de charges minérales
sélectionnées. Le mélange ne contient pas d'amiante.
- Samenstelling: vlakke platen in cementvezel, dun, stevig maar toch buigzaam,
vervaardigd uit een intensieve en homogene mengeling van Portland-cement,
natuurlijke en kunstmatige organische vezels, en geselecteerde minerale
toeslagstoffen. Het mengsel bevat geen asbest.
- Couleur : colorée rose dans la masse. - Kleur: roze gekleurd in de massa.
- Dimensions : - Afmetingen:
- Largeur : 1.200 mm. - Breedte: 1.200 mm.
- Longueur : 2.500 mm. - Lengte: 2.500 mm.
- Epaisseur : 3 mm. - Dikte: 3 mm.
Caractéristiques : poids des plaques comprimées : 5,1 kg/m2 ou 15,3 kg/plaque. Eigenschappen: gewicht van de samengedrukte platen: 5,1 kg/m² of 15,3 kg/plaat.
Article 4 - Isolation Artikel 4 - Isolatie
Comprend: la fourniture et la mise en œuvre complète de l'isolation, y compris
découpes, fixations et toutes sujétions.
a. TOITURE A VERSANTS a. HELLEND DAK
Prescriptions techniques:
L’isolant sera muni sur sa face "froide" d'un papier imperméable à l'eau et
perméable à la vapeur d'eau
le matériau est conforme aux prescriptions STS 08.82.5 et fait l'objet d'un
agrément technique suivi valable ATG/UBAtc.
le produit fini est homogène, de forme et dimensions stables, non
combustible, ininflammable, imputrescible, neutre vis-à-vis des supports et
Omvat: de levering en de volledige plaatsing van de isolatie met inbegrip van versnijdingen,
bevestigingen en alle bijkomende werkzaamheden.
Technische voorschriften:
het isolatiemateriaal zal voorzien met aan de "koude" kant een waterdicht en
dampdoorlatend papier
het materiaal beantwoordt aan de voorschriften van STS 08.82.5 en werd technisch
goedgekeurd door de ATG/BUtgB.
het eindproduct is homogeen, gelijk qua vorm en afmetingen, niet brandbaar, niet aan
verrotting onderhevig, neutraal ten opzichte van de omliggende draagsteunen en

matériaux environnants, chimiquement et biochimiquement inerte en
présence d'autres matériaux dans le micro-climat ambiant, insensible aux
variations atmosphériques, non comestible pour les animaux et la vermine.
Mise en œuvre:
l'isolant sera placé entre les chevrons ou autre …
un vide de minimum 2 cm sera préservé entre l'isolant et la sous-toiture.
l'entrepreneur veillera à poser correctement l'isolant : les joints fermés,…
- 51 -
materialen, chemisch en biochemisch inert bij de aanwezigheid van andere materialen
in het microklimaat, ongevoelig voor weersveranderingen en niet eetbaar door dieren en
ongedierte.
Plaatsing:
het isolatiemateriaal zal tussen de kepers of andere aangebracht worden.
tussen het isolatiemateriaal en de dakbedekking zal een ruimte van minstens 2 cm
vrijgelaten worden.
de aannemer zal erover waken dat het isolatiemateriaal correct : naden gesloten,…
4.1. Panneaux en verre cellulaire expandé 4.1. Platen in warm geëxpandeerd cellenglas
Fourniture et pose, suivant les prescriptions du fabricant, de plaques
isolantes en verre cellulaire réalisées par expansion, à chaud, du verre; elle
sont totalement inorganiques.
La masse volumineuse est d'environ 125 kg/m3.
La résistance à la compression est de 8 kg/m².
Les plaques sont étanches à l'eau et à la vapeur, exemptes de capillarité,
totalement incombustibles, insensibles aux solvants, aux acides courants,
inattaquables aux insectes. Elles sont d'une parfaite stabilité dimensionnelle. Le
coefficient de conductivité thermique est égal à 0,036 kcal/mh°C à 20°C ou 0,04
W/mK. Cet isolant bénéficiera d'un agrément technique délivré par l'UBATC et
sera posé conformément aux prescriptions de cet agrément.
Une épaisseur minimum de 60mm est imposée. Une note de calcul établi par le
fabricant, de façon à éviter toute problème de condensation interne selon la
méthode de GLASER justifiera une augmentation éventuelle de l'épaisseur des
panneaux isolants. Cette note de calcul sera de toute façon établi et transmis au
service dirigeant, qui doit accepter et commander une augmentation au-dessus
de 60mm.
Mise en oeuvre: Plaatsing :
Après le séchage de la couche d'accrochage verser une plaque de bitume chaud
110/30 à l'aide d'un arrosoir sur une zone correspondant à la surface d'une
plaque. Consommation minimale: 4 kg/m².
Déposer chaque plaque à plus ou moins 10 cm des plaques déjà collées et
glisser ensuite la plaque en place diagonalement avec une main en appuyant
légèrement sur la surface supérieure avec l'autre main. Eviter de marcher sur les
plaques avant que le bitume soit refroidi. Le but d'une telle pose est : le collage
Leveren en plaatsen, volgens de voorschriften van de fabrikant, van isolatieplaten
in warm geëxpandeerd cellenglas, volledig inorganisch.
Volumegewicht : ongeveer 125 kg/m3.
Drukweerstand : 8 kg/m2.
De platen zijn water- en dampdicht, niet kapillair, volledig onbrandbaar, bestand tegen
solventen, zuren en insecten, en zijn maatvast. De warmtegeleidingscoëfficient is gelijk
aan 0,036 kcal/mh°C of 0,04 W/mK. Deze isolatie geniet een technische goedkeuring
met doorlopende homologatie afgeleverd door BUtgb en zij wordt geplaatst volgens de
voorschriften van deze goedkeuring.
Een minimale dikte van 60 mm wordt opgelegd. Een door de leverancier geleverde
berekeningsnota volgens de methode van GLASER wordt altijd bijgeleverd en zal
dienen om een eventuele verhoging van de isolatiedikte te rechtvaardigen, en dit ter
voorkoming van elk inwendig condensatie-probleem in de isolatieplaten. De
berekeningsnota zal in elk geval aan de leidende dienst van de stad worden
overgemaakt, die zal beslissen en bestellen welke verhoging boven de 60 mm wordt
aanvaard.
Na droging van de hechtingslaag wordt een plas warm bitumen 110/30 met behulp van
een gieter aangebracht op een zone gelijk aan de oppervlakte van een plaat. Minimaal
gebruik : 4 kg/m2. Elke plaat wordt op ongeveer 10 cm van de reeds verkleefde platen
gelegd en vervolgens met één hand diagonaal op haar plaats geduwd, terwijl met de
andere hand een lichte druk op de bovenkant van de plaat wordt uitgeoefend.
Lopen over de platen alvorens het bitumen is afgekoeld moet vermeden worden. Het
doel van een dergelijke plaatsing is : het aankleven van de isolatie, het egaliseren van
de ondergrond en het dichten van de voegen met bitumen (deze zijn volledig gevuld
wanneer het bitumen aan de oppervlakte opwelt). De platen worden in parallele rijen

de l'isolation, l'égalisation du support et le remplissage des joints au bitume
(ceux-ci sont complètement fermés quand le bitume reflue en surface). Les
plaques sont disposées en rangées parallèles et à joints alternés. Les remontées
d'étanchéité seront soutenus par des chanfreins en verre cellulaire 45*10*10 cm.
La surface de verre cellulaire ainsi posée sera entièrement revêtue d'un glacis de
bitume chaud de manière à obturer complètement tous les joints et les cellules
de surface. Consommation minimale: 2kg/m². Lors des interruptions de travail, s'il
risque de pleuvoir ou en fin de journée, ce glacis de bitume sera appliqué
immédiatement.
Ensuite l'étanchéité comprenant une sous-couche collée en pleine adhérence,
sera réalisée conformément au descriptif repris dans les articles de la couche de
couverture.
L'ouvrage comprend la fourniture et la pose des plaques isolantes. La fourniture
et pose des couches de bitume est comptée à part suivant les articles
correspondants du bordereau.
- 52 -
4.2. Matelas de laine de verre 4.2. Glaswoldekens
Fourniture et pose d’un matelas de laine de verre imprégnées de résines
synthétiques polymérisées revêtu d'une face de papier kraft alu et muni de
languettes latérales de fixation.
Propriétés, mesurées suivant STS 08.82.5 classification TS :
- conductivité thermique lambda10 = 0.040 W/m.K
- réaction au feu de la laine : classe 2 suivant NEN 3883, A1 suivant NBN S21-
203.
- coefficient d'absorption acoustique alpha s mesuré côté fibre suivant ISO R354
et DIN 52.212.
- comportement à l'humidité : non capillaire, non hygroscopique, diffusion à la
vapeur d'eau µ = 5 (laine de verre ou alu-kraft)
aangebracht met geschrankte kopse voegen.
Aan de opstanden wordt de dakbedekking ondersteund door kantlijsten in cellulair glas
van 45*10*10 cm.
De aldus geplaatste cellulair glasoppervlakte wordt volledig afgesmeerd met een laag
bitumen zodat alle voegen en oppervlaktecellen volledig worden afgedicht. Minimaal
verbruik : 2kg/m2. Bij werkonderbreking, bij kans op regen of aan het einde van de
dagtaak wordt deze bitumenafsmeerlaag onmiddellijk aangebracht.
Vervolgens wordt de dakbedekking, met inbegrip van een volledig verkleefde
onderlaag, uitgevoerd volgens de beschrijving van de artikels van de
waterdichtingslagen.
Het werk omvat de levering en plaatsing van de isolatieplaten. Het leveren en plaatsen
van de bitumenlagen wordt afzonderlijk gerekend volgens de betreffende posten van
het borderel.
Leveren en plaatsen van veerkrachtige glaswoldekens, aan één zijde voorzien
van aluminiumkraft met spijkerflenzen.
Eigenschappen, gemeten volgens STS 08.82.5 classificatie TS :
- warmtegeleidingscoëfficient lambda10 = 0.040W/(m.K)
- brandveiligheid : klasse 2 volgens NEN 3883, A1 volgens NBN S21-203.
- geluidsabsorptiecoëfficient Ós gemeten volgens ISO R354 en DIN 52.212.
- gedrag bij vocht : niet capillair, niet hygroscopisch, waterdampdiffusie µ = 5 (glaswol of
alu-kraft)
b. ISOLATION GRENIER, SUR LE SOL b. ISOLATIE VAN HET ZOLDER, OP DE GROND
4.3. Panneaux de laine de roche 4.3. Steenwolplaten
Fourniture et pose, suivant les prescriptions du fabricant, de panneaux de
laine de roche résistants à la compression.
Prescriptions techniques: Technische voorschriften:
Leveren en plaatsen, volgens de voorschriften van de fabrikant, van drukvaste
steenwolplaten.

- 53 -
- matelas rigide « foulable » dans le cadre de l’entretien. - laag onbuigzame « toegankelijke » in het kader van het onderhoud
- Coefficient maximal de conductivité thermique : 0,038 W/m²K - Maximum coëfficiënt van thermische conductiviteit 0,038 W/m²K:
- Résistance à la compression : 1,3 kg/cm² à 10 % de déformation (valeur - Weerstand aan de druk : 1,3 kg/cm² tegen 10 % vervorming (gemiddelde
moyenne)
waarde)
- le matériau est conforme aux prescriptions STS 08.82.5 et fait l'objet d'un - het materiaal is conform met de voorschriften STS 08.82.5 en maakt het voorwerp
agrément technique suivi valable ATG/UBAtc.
uit van een geldige technische goedkeuring ATG/BUTgb.
- le produit fini est homogène, de forme et dimensions stables, non - het afgewerkte product is homogeen, met stabiele vorm en afmetingen, niet
combustible, ininflammable, imputrescible, neutre vis-à-vis des supports et brandbaar, onontvlambaar, niet rotbaar, neutraal ten opzichte van de ondergrond
matériaux environnants, chimiquement et biochimiquement inerte en en materialen in de omgeving, chemisch en biochemisch inert ten opzichte van de
présence d'autres matériaux dans le micro-climat ambiant, insensible aux andere materialen in het heersende microklimaat, ongevoelig voor
variations atmosphériques, non comestible pour les animaux et la vermine. weersveranderingen, niet eetbaar voor dieren en ongedierte.
Mise en œuvre:
Uitvoering:
- l'isolant sera fixé sur le sol dans toute la partie non aménagée et sur les - het isolatiemateriaal wordt geplaatst op de vloer over heel het niet ingerichte
murs entre la partie aménagée et celle non aménagée le tout moyennant gedeelte en op de muren tussen het ingerichte gedeelte en niet ingerichte
une fixation mécanique adaptée et parfaintement durable.
gedeelte, alles middels een aangepaste en perfect duurzame mechanische
bevestiging.
- L’entrepreneur assurera une parfaite continuité entre les bandes d’isolation - De ondernemer zal een perfecte continuïteit verzekeren tussen de isolerende
y compris entre les parties horizontales et verticales
stroken met inbegrip van het gedeelte tussen de horizontale en verticale
gedeeltes.
- l'entrepreneur veillera à poser correctement l'isolant au niveau des - de aannemer zal erover waken, dat de isolatie correct geplaatst wordt op het
structures encombrantes dans le grenier, notamment en appliquant des niveau van de hinderende structuren op zolder, meerbepaald door toepassing
remontées sur 30 cm de haut au niveau des structures (charpente,…), .
van oplopende delen over 30 cm hoogte op niveau van de structuren
(dakgebinte, …); ….
c. ISOLATION DE TOITURE PLATE c. ISOLATIE VAN PLATTE DAKKEN
4.4. Panneaux de laine de roche très rigide 4.4. Zeer stijve steenwolplaten
Fourniture et pose, suivant les prescriptions du fabricant, de panneaux très
rigide de laine de roche, pourvue à la face supérieure d'une couche de
bitume pour la pose de couches en roofing.
Prescriptions techniques: Technische voorschriften:
panneaux isolant incompressible; les panneaux sont revêtus sur une
face d'un voile de verre bitumé (bitume 85/25 1200 gr/m², polypropylène
12 µ)
Leveren en plaatsen, volgens de voorschriften van de fabrikant, van zeer stijve
steenwolplaten, aan de bovenzijde voorzien van een afwerklaag speciaal
ontworpen voor het gebruik van brandrollen.
Drukvaste isolatieplaten; de platen worden aan een kant bekleed met een
bitumenglasvlies.( bitumen 85/25 1200 gr/m², polyporopyleen 12 µ)
Couche supérieure extra dure Geïntegreerde harde toplaag
Propriétés mécaniques : Mechanische eigenschappen :
o compression sous charges : échantillon 30x30xd cm charges sur
o indrukking onder belasting : monster 30x30xd cm belasting op 20x20
20x20 cm
cm
charges compression Belasting Indrukking

- 54 -
400 kg/m² < 0.5 mm
400 kg/m² < 0.5 mm
1000 kg/m² < 1 mm
1000 kg/m² < 1 mm
o Résistance minimale au poinçonnement de 120 kPa et classe de
résistance à la compression UEAtc-C
o Ponsweerstand minimaal 120 kPa en drukvastheidsklasse UEAtc-C
Ne contient pas de gaz d’expansion, dimensionnelement stable Zonder grijfgassen, dimensiestabiele
Résistance à la diffusion de vapeur μ = 1,3 Dampdiffusieweerstand μ = 1,3
Coefficient de conductibilité thermique à 10°C : lambda10 = 0.037 W/m.K Warmtegeleidingscoëfficient bij 10°C : lambda10 = 0.037 W/m.K (NBN B62-
(NBN B62-201)
201)
Epaisseurs : 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90, 100 et 120 mm Dikten : 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90, 100 et 120 mm
Satisfait à l’euroclass A selon la norme NBN 13501-1 (incendie) Satisfait à l’euroclass A selon la norme NBN 13501-1 (brand)
Agrément technique suivi valable ATG/UBAtc. Technisch goedgekeurd door de ATG/BUtgB.
Mise en œuvre: Plaatsing:
o collage à chaud ou à froid sur le pare-vapeur, suivant les instructions du
fabricant.
o l'ouvrage terminé, les surfaces seront parfaitement planes et en pente
régulière, de manière à constituer un support impeccable pour la pose des
membranes d'étanchéité prévues au poste membrane d'étanchéité pour
toitures plates; aucun désaffleurement supérieur à 3 mm ne sera toléré.
o Appliquer les panneaux avec la couche supérieure dure tournée vers le
haut ;
o Panneaux à poser en quinconce, les joints fermés
Article 5 - Pare-vapeur Artikel 5 - Dampscherm
a. GENERALITES a. ALGEMEENHEDEN
Les pare-vapeurs ont pour fonction d’empêcher la condensation à l’intérieur des
matériaux d’isolation thermiques. Ils se composeront d’une ou de plusieurs
couches de séparation pare-vapeur posées dans la toiture. Ils seront compatibles
avec les matériaux d’isolation et avec l’étanchéité de toiture.Ils se situeront
toujours du côté chaud de l’isolant thermique.
Comprend : la fourniture et la mise en œuvre complète du pare-vapeur, y
compris bande adhésive, découpes, fixations et toutes sujétions.
Mise en œuvre: La pose du pare-vapeur se fait de bas en haut et dans le sens
horizontal en veillant à superposer les lés de 5 à 8 cm.
Système parfaitement étanche à l’air.
b. MATERIAUX b. MATERIALEN
o Warm of koud lijmen op het dampscherm, volgens de instructies van de fabrikant.
o na de beëindiging van de werken zijn de oppervlakken perfect effen en met een
regelmatige helling, om een perfecte ondergrond te vormen voor de plaatsing van
de dichtingsmembranen die in de post dichtingsmembranen voor platte daken
voorzien zijn; geen enkele oneffenheid van meer dan 3 mm wordt toegestaan.
o Met de harde toplaag naar boven verwerken ;
o Platen halfsteens te leggen, naden gesloten
De dampschermen hebben als functie ontoelaatbare inwendige condensatie in de
isolatielaag te voorkomen. Ze voor warme daken kunnen bestaan uit één of meerdere
dampremmende scheidingslagen, aangebracht in de dakopbouw. Zij zullen compatibel
zijn met isolatiemateriaal en afdichting met dakbedekking. Het dampscherm zal zich
steeds aan de warme zijde van het bouwelement bevinden.
Omvat: de levering en de volledige plaatsing van de dampwerende laag met inbegrip
van kleefbanden, versnijden, bevestigingen en alle bijkomende werkzaamheden.
Plaatsing: Het leggen van de dampwerende laag gebeurt van beneden naar boven en
in de horizontale richting door lés van 5 tot 8 cm ervoor te zorgen op te stapelen.
Perfekte luchtdicht system.

- 55 -
5.1. Feuille de polyéthylène 5.1. Polyethyleen-folie
Fourniture et pose d’une feuille de polyéthylène Levering en plaatsing van een polyethyleen-folie
Prescriptions techniques:
- Matériau : Polyéthylène
- Réaction au feu (DIN 4102) B2
- Valeur Sd > 100 m
- Résistance à la déchirure (EN 29-073-3) 14 N
- Résistance à l'allongement (EN-29 073-3) > 200%
- Résistance à l'allongement jusqu’à rupture (DIN 53 363) 150 N
- Couleur Blanc
- Epaisseur : voir bordereau
- Bande adhésive à base de papier kraft utilisée pour le collage du parevapeur
5.2. Feuille de PVC 5.2. PVC-folie
Fourniture et pose d’une feuille de PVC Levering en plaatsing van een PVC-folie
Prescriptions techniques :
- Epaisseur min. 2mm
- 100 mm de recouvrement
Technische voorschriften:
- Materiaal : Polyethyleen
- Reactie bij brand (DIN 4102) B2
- Sd-waarde > 100 m
- Weerstand tegen scheuren (EN 29-073-3) 14 N
- Reksterkte (EN-29 073-3) > 200%
- Reksterkte tot breuk (DIN 53 363) 150 N
- Kleur Wit
- Dikte : zie prijslijst
- Kleefband op basis van Kraftpapier dat gebruikt wordt voor het vastkleven van het
dampscherm
Technische voorschriften :
- Minimale dikte : 2mm
- Overlaping van 100 mm min.
5.3. Voile de ver bitumé 5.3. Bitumenglasvlies
Fourniture et pose d’un voile de ver bitumé (toiture plate uniquement) Levering en plaatsing van een bitumenglasvlies (alleen plat dak)
Prescriptions techniques:
- voile de verre bitumé, épaisseur: 3 mm, soudé à la flamme molle
- vernis d'adhérence bitumeux.
Mise en œuvre:
- pare-vapeur côté "chaud" (sous panneaux d'isolation)
Technische voorschriften:
- bitumenglasvlies, dikte: 3 mm, gelast met een lichte vlam
- bitumineus kleefvernis.
Plaatsing:
- "warme" kant dampscherm (onder isolatiepanelen)
Article 6 - Couverture en ardoises Artikel 6 - Bedekking in leien
Tous les prix relatifs aux ardoises comprennent leur taille quelle que soit la forme
à leur donner.
Alle prijzen met betrekking op de leien omvatten hun kappen, welke ook de vorm is die
eraan moet gegeven worden

Les ardoises à clouer sont clouées à raison de 2 clous par ardoise. De te nagelen leien worden met 2 nagels per lei vastgespijkerd.
Les clous, pour ardoises, en cuivre rouge pur auront 25mm de longueur et 2,5
mm de diamètre de fil et les crochets pour ardoises en cuivre rouge pur auront 3
mm de diamètre de fil.
Lorsque la quantité de matériaux mis en oeuvre, et dont les prix sont indiqués
pour une centaine n'atteignent pas ce quantum, le prix par unité est calculé à
raison de 1/100 du prix indiqué.
Le mortier à employer pour le rejointoiement des faîtières, arêtiers, etc... est
composé, volume, de parties égales de chaux pulvérisé et de sable rude avec
1Kg de bourre par hectolitre de mortier.
Les faîtières et arêtiers sont placés au mortier à 400 Kg de ciment à prise lente
pour 1 m³ de sable rude.
- 56 -
Article 7 - Couverture en tuiles Artikel 7 - Bedekking in pannen
Le mortier à employer pour le rejointoiement des tuiles faîtières, arêtiers, etc...
est composé, volume, de parties égales de chaux pulvérisé et de sable rude avec
1Kg de bourre par hectolitre de mortier.
Les faîtières et arêtiers sont placés au mortier à 400 Kg de ciment à prise lente
pour 1 m³ de sable rude.
Lorsque la quantité de matériaux mis en oeuvre, et dont les prix sont indiqués
pour une centaine n'atteignent pas ce quantum, le prix par unité est calculé à
raison de 1/100 du prix indiqué.
De spijkers voor leien, in zuiver rood koper, zullen 25mm lengte en 2,5 mm draaddiameter
hebben en de haken voor leien, in zuiver rood koper, zullen 3 mm draaddiameter hebben.
Wanneer de hoeveelheid verwerkte materialen , en waarvoor de prijzen per hondertal
worden aangeduid, dit aantal niet bereikt, wordt de eenheidsprijs berekend tegen 1/100
ste van de aangeduide prijs.
De mortel voor het dichtvoegen van nok- en hoekkepers, enz. is samengesteld, in volume,
uit gelijke delen tot poeder gemalen kalk en ruw zand waarbij een kg vulhaar per hectoliter
mortel gevoegd wordt.
De pannen voor nok- en hoekkepers worden geplaatst met mortel die 400 kg cement met
langzaam aan hechtingsvermogen per 1m³ ruw zand bevat.
De mortel voor het dichtvoegen van pannen voor nok- en hoekkepers, enz. is
samengesteld, in volume, uit gelijke delen tot poeder gemalen kalk en ruw zand waarbij
een kg vulhaar per hectoliter mortel gevoegd wordt.
De pannen voor nok- en hoekkepers worden geplaatst met mortel die 400 kg cement met
langzaam aan hechtingsvermogen per 1m³ ruw zand bevat.
Wanneer de hoeveelheid verwerkte materialen , en waarvoor de prijzen per hondertal
worden aangeduid, dit aantal niet bereikt, wordt de eenheidsprijs berekend tegen 1/100
ste van de aangeduide prijs.
Article 8 - Couverture en zinc, zinguerie et accessoires Artikel 8 - Bedekking in zink, zinkwerkerij en toebehoren
a. GENERALITES a. ALGEMEENHEDEN
Tous travaux de zinguerie seront exécutés en 'Zinc-cuivre-titane', composé de
zinc électrolitique de 99.995% de pureté, auquel est ajouté 0.10 à 0.20% de Cu
et 0.08 à 0.10% de Ti. Ces travaux seront conformes à l'art. 06.6 du Cahier
général des Charges n° 104 de l'Etat, de même qu'au NBN 281 et STS 34, 2ième
partie, Couvertures Métalliques.
Alle zinkwerken zullen uitgevoerd worden in "Zink-koper-titaan", samengesteld uit
electrolytisch zink met een zuiverheidsgraad van 99.995%, aangevuld met 0.10 à
0.20% koper en 0.08 à 0.10% titaan. Deze werken zullen conform zijn aan art.06.6 van
het Algemeen Bestek nr 104 van de Staat, evenals aan NBN 281 en STS 34, 2de deel,
Metalen dakbedekkingen.
Matériau : les feuilles de zinc correspondent aux prescriptions du STS 34, index Materiaal : de bladen zink beantwoorden aan de voorschriften van STS 34, index 06.32.

06.32.
Exécution : d'après NBN 283 et STS 34, 2ième partie :
-index 34.40.3 : exécution-généralités
-index 34.41.2 : exécution de couvertures de zinc en feuilles.
Lors du stockage et de la mise en oeuvre, les précautions d’usage doivent être
prises pour éviter les phénomènes d’humidification ainsi que les rayures et
blessures du matériau. Tous les ouvrages de zinguerie doivent laisser au zinc la
possibilité de se dilater et de se rétracter librement.
- 57 -
Contacts à éviter : Te vermijden contacten :
Eviter le contact direct avec des produits comme le béton, la chaux, le
mortier, les supports pouvant contenir des substances agressives, les
pièces métalliques non protégées ou d’autres matériaux susceptibles de
corroder le zinc.
b. MATERIAUX b. MATERIALEN
Uitvoering : volgens NBN 283 en STS 34, 2de deel :
-index 34.40.3 : uitvoering-algemeenheden
-index 34.41.2 : uitvoering van bedekkingen met zinken bladen.
Tijdens het opslaan en het bewerken moeten voorzorgsmaatregelen genomen worden
om bevochtiging, krassen en andere beschadigingen van het zink te vermijden. Alle
zinkwerken moeten het zink toelaten vrij uit te zetten en in te krimpen.
Alle contacten dienen vermeden te worden tussen zink enerzijds en beton,
plaaster, kalk, niet beschermd metaal en andere materialen die het zink kunnen
corroderen anderzijds om zodoende elk risico van corrosie uit te sluiten.
8.1. Toitures en zinc à tasseaux brevetés, ou toitures plates en zinc 8.1. Zinkbedekking met gebrevetteerd roevensysteem, of platte daken in zink
Aspect de surface Uiterlijk
Les feuilles de zinc porteront l'estampille du fabricant et le numéro de
jouge indiquant l'épaisseur. Tous les clous et les vis employés seront
galvanisés. Le recouvrement sera exécuté au moyen du système à
tasseaux brevetés : tasseaux en forme de pentagone, d'une hauteur
minimale de 4 cm. Il sera fait emploi de zinc n° 14 : épaisseur 0.82 mm,
poids 5.740 kg/m2, feuilles de 1 x 1.25 m.
Assemblage des feuilles :
faire un pli d'agrafure de 15 à 20 mm sur le haut de la feuille et souder la
feuille supérieure 45 mm plus bas que ce pli. Les feuilles soudées seront
fixées chacune au moyen de deux pattes à coulisse, placées sous les
joints soudés. Les feuilles doivent être soudées ensemble sur toute leur
largeur, y compris les rehausses des feuilles contre les tasseaux et les
plis d'accroche pour les couvre-joints.
Fixation des tasseaux aux voliges : Bevestigen der roeven aan de bebording :
au moyen de pointes espacées de 25 cm, pénétrant de 1.5 cm dans les
voliges 3/4" et de 2 cm dans les voliges 4/4". Noyer les têtes des pointes
De zinkbladen zullen de stempel dragen van de fabrikant en het ijknummer dat
de dikte aangeeft. Alle gebruikte nagels en vijzen zullen gegalvaniseerd zijn. De
dakbedekking zal uitgevoerd worden volgens het verbeterd roevensysteem :
vijfhoekige roeven met een minimum-hoogte van 4 cm. Er zal gebruik worden
gemaakt van zink met een dikte van 0.82 of 1mm, volgens de artikels van het
prijzenborderel. Bladen van 1 x 1.25 m.
De bladen zullen onderling op de volgende wijze bevestigd worden : een
randplooi maken van 15 tot 20 mm aan het boveneinde van het blad, en het
overdekkend blad 45 mm lager solderen dan deze plooi. De gesoldeerde
bladen worden ieder bevestigd door middel van drie schuifklangen, geplaatst
onder de gesoldeerde voegen. De bladen moeten over hun ganse breedte aan
elkaar gesoldeerd worden, inbegrepen de opkanten der bladen tegen de
roeven en de smalle aanhakingsplooien aan deze opkanten, voor de
roefdeksels.
alle 25 cm lange spijkers schuin inslaan, afwisselend van links naar rechts,
waarbij deze spijkers 1.5cm indringen in bebording 3/4", en 2cm in bebording

dans le bois. Au pied d'un gradin, arrêter le tasseau verticalement; au
pied d'un versant, arrêter le tasseau devant la bande d'égout.
- 58 -
Pattes : Zadelvormige klangen :
en dos d'âne, en zinc n° 18, fournies en même temps que les couvrejoints.
quatre pattes par hauteur de feuille de 2.25 m, cloués sur les
tasseaux chacune par 4 clous forts.
Couvre-joints : Dekbanden :
à placer par glissement aux rebords des feuilles et à clouer par 2 clous
sur le haut, la partie du bas de chacun des couvre-joints recouvrant les
clous du précédant. Les couvre-joints seront exécutés en zinc n° 14.
Finition des pieds des tasseaux au moyen d'une plaquette soudée, qui
sera serrée autour du bourrelet inférieur du recouvrement de toiture.
Raccords de faîtage : De nokverbindingen :
seront exécutés par soudure, si les tasseaux se rejoignent au faîte, et
avec haut-tasseau de faîtage si les tasseaux ne se rejoignent pas.
Raccord par soudure : Verbinding door solderen :
-les feuilles placées sur le versant opposé au vent dominant sont
rabattues de cm sous les feuilles de l'autre versant;
-la soudure se fait sur l'arête de faîtage;
-les couvre-joints se rejoignent et sont eux-mêmes soudés entre eux sur
la ligne de faîtage
Raccord au moyen d'un haut tasseau de faîtage : Verbinding met hoge nokroef :
-la hauteur de haut-tasseau doit dépasser celle des tasseaux des
versants d'au moins 5 cm;
-les raccords contre le haut-tasseau se font toujours à tête de dilatation
avec coulisseau (exécuté suivant les règles de l'art);
-fixer la feuille du dessus au moyen de pattes pliées en équerre, clouées
d'une part sur le haut du tasseau et soudées d'autre part sur la partie
verticale sur le relief de la feuille;
-couvre-joints de faîte à bourrelet, maintenus par de pattes en zinc de 25
cm de long à raison de 2 par mètre, à cheval sur le haut-tasseau.
Raccord d'arêtier : Hoekkeperverbindingen :
se fait avec un haut-tasseau dépassant de 5 cm la hauteur des tasseaux
des versants. Idem que pour un raccord de faîtage, mais avec des
4/4". De spijkerkoppen in het hout inslaan. Aan de voet van de trap de roef
vertikaal beëindigen, aan de voet van een dakschild de roef doen ophouden
voor de druiprand.
in zink van 1mm dikte, geleverd met de dekbanden. Vier klangen per 2.25m
bladhoogte, elk op de roeven genageld met 4 sterke spijkers.
uitgevoerd in zink nr 0.82mm. Deze worden over de randen der bladen
geschoven en bovenaan vastgenageld met 2 spijkers, zodat het onderste deel
van elk der dekbanden de spijkers van de vorige bedekt. Afwerking aan het
ondereinde van de roeven met een gesoldeerd plaatje dat de kraal van de
dakbedekking omklemt.
zullen uitgevoerd worden door middel van solderen wanneer de roeven elkaar
op de nok ontmoeten, en door een hoge nokroef wanneer de roeven elkaar niet
ontmoeten.
- de bladen van het dakschild dat niet aan de overheersende winden is
blootgesteld, 3cm omslaan op het andere dakschild.
- de soldering geschiedt op de noklijn.
- de dekbanden komen bijeen en worden op de noklijn aan elkaar gesoldeerd.
- de hoge nokroef moet minstens 5cm hoger zijn dan de roeven der
dakschilden.
- de verbindingen tegen de hoge roef worden steeds voorzien van een
uitzettingsuiteinde met schuif (uitgevoerd volgens de regels van de kunst).
- de bovenbladen bevestigen door mideel van klangen, haaks geplooid, aan
één kant genageld op de bovenkant van de roef en aan de andere kant
gesoldeerd aan het verticale deel van de opkant van het blad;
- nokdekband met kraal, vastgehouden voor klangen in zink van 25cm lengte à
rato van 2 per meter en boven op de hoge roef genageld.
worden gemaakt met eenhoge roef die de roeven der dakschilden met 5cm
overschrijdt. Analoge uitvoering als bij de nokverbinding, doch met schuine

accordements obliques (au lieu de perpendiculaires), à réaliser avec
des têtes de dilatation et coulisseaux. Les coulisseaux, n'étant plus à
angle droit, auront la forme d'un parallélogramme. Exécution suivant les
règles de l'art.
- 59 -
Raccord contre un mur : Verbinding tegen een muur :
le mur fait office de haut-tasseau et les feuilles et couvre-joints seront
raccordés avec têtes de dilatation et coulisseaux. Arrêter la rehausse
contre le mur à 2 cm en dessous d'un joint de briques, à condition que
cette rehausse atteigne de cette façon une hauteur minimum de 9 à 10
cm. Les bandes de solins (en zinc n° 14) recouvrent les reliefs des
feuilles de 4 à 5 cm. Faire aux bandes un pli d'équerre sur le haut de 15
à 20 mm, à loger dans la rainure faite dans le joint de briques et à fixer
au moyen de crampons tous les 50 cm. Rejointoyer la rainure au mortier
de ciment.
Lorsque le raccord se fait contre une paroi en béton ou pierre bleue, il y a
lieu de scier une rainure de 2 cm de profondeur à moyen d'une
disqueuse.
Cheminées d'aération : Verluchtingsschouwen :
en zinc de 0.82mm, diam. 12 cm et hauteur 20 cm. Elles seront pourvues
d'un chapeau conique et d'un treillage fin contre l'intrusion d'insectes. A
prévoir une cheminée par 30 m2 de surface de toiture.
MESURAGE : OPMETING :
le prix unitaire de ce poste comprend la fourniture et pose de la
couverture en feuilles de zinc, des accessoires d'assemblage et de
fixation, des couvre-tasseaux, les remontés contre la maçonnerie ou
planches de rive et les raccords aux limites de la couverture. Les
tasseaux éventuels, les solins et les recouvrements des planches de
rives sont comptés à part suivant les articles correspondants du
bordereau de prix.
Mesurage de la surface nette : délimitée par les accès de faîtes, brisis,
arêtiers et noues, par les rives et par les lignes d'égout. Ne sont donc
pas comptés ni portés en compte : les reliefs contre les tasseaux, contre
gradins ou joints debout, les couvre-joints, les recouvrements, noues,
pattes et accessoires. Les vides de moins de 1m² ne sont pas déduits.
8.2. Toitures en zinc à joints debouts 8.2.. Dakbekleding in zink met staande naad
Domaine d’application Toepassingsgebied
verbindingen met uitzettingseinden en schuiven. De schuiven die geen rechte
hoeken meer hebben, krijgen de vorm van een parallellogram. Uitvoering
volgens de regels van de kunst.
de muur doet dienst als hoge roef, de bladen en de dekbanden worden
verbonden met uitzettingseinden en schuiven. De opkant tegen de muur tot
2cm onder een steenvoeg opzetten, op voorwaarde dat deze opkant aldus een
hoogte bereikt van 9 à 10cm. De aansluitingsslabben (in zink nr 14) overdekken
de opkanten der bladen 4 tot 5cm. Aan de bovenkant der slabben een haakse
plooi maken van 15 tot 20mm om in de steenvoeg te brengen, en alle 50cm te
bevestigen bij middel van krammen. De voeg dichtvoegen met een plastische
cementmortel.
Wanneer de verbinding dient te gebeuren tegen een wand in beton of blauwe
steen, dient eerst een inkeping van 2cm diepte te worden geslepen met de
slijpschijf.
in zink van 0.82mm, diam. 12cm en hoogte 20cm. Ze worden voorzien van een
kegelvormig deksel met steunstukken, en een fijn netwerk tegen indringen van
insecten.
De eenheidsprijs van deze post omvat levering en plaatsing van de
dakbedekking in zinken bladen, verbindings- en bevestigingsmiddelen, de
roeflijstbekleding, opstanden tegen metselwerk of boordplanken en
aansluitingen aan de dakranden. Eventuele roeflatten, slabben en bedekking
der boordplanken worden afzonderlijk aangerekend volgens de betreffende
posten van het prijzenborderel.
Meting van de netto-oppervlakte : begrensd door de nokken, breuklijnen,
noordbomen en kilgoten, door de zijranden en de druiplijnen. Worden dus niet
gerekend noch aangerekend : de opstanden aan de roeflatten, tegen goottrap
of staande voeg, de deklatten, de overlappingen, ingebouwde goten, klangen
en hulpstukken. De opstaande zinkbedekking langs de muren wordt wel
meegerekend. Openingen kleiner dan 1 m2 worden niet afgetrokken.

- 60 -
Toitures ayant des pentes > 3° (5 %) Daken met een helling van >3° (5 %)
Aspect de surface Uiterlijk
Le zinc aura un aspect de surface – à choisir :
naturel
zinc prépatiné gris foncé : coordonnées chromatiques :
Y = 4,5 à 7,5; x = 0,32; y = 0,32
zinc prépatiné gris clair : coordonnées chromatiques :
Y = +25; x = 0,32; y = 0,32
zinc bilaqué : choix entre 6 coloris standards.
Le zinc prépatiné
La patine réalisée en usine est obtenue par un traitement
chimique de la surface. Le zinc est recouvert (face supérieure)
par un film destiné à le protéger pendant la mise en oeuvre. Il ne
faut jamais laisser ce film sur le zinc plus d’un mois après la
pose. Les utilisateurs prêteront une attention particulière lors de
la mise en oeuvre des accessoires et des façonnés afin de ne
pas souiller ou rayer la surface du métal. Afin de garder un
aspect de surface identique sur l’ensemble de la couverture, il
est conseillé de réaliser les pièces de finition hors des
bobineaux.
Le zinc bilaqué
Le laquage à hautes performances est réalisé dans une
installation industrielle et comprend les opérations suivantes :
traitement de surface pour assurer un accrochage parfait du
revêtement sur le zinc.
une couche primaire cuite au four, de 5 microns d'épaisseur
sur chaque face du laminé
une couche de finition de 20 microns de laque polyester
polymérisée au four sur les 2 faces.
Le zinc bilaqué est livré en rouleaux de 600 mm de largeur.
Pour la face visible, un choix de couleur devra être possible
entre :
brun tuile
blanc pierre
gris ardoise
ciel bleute
vert cuivre
Het zink zal er als volgt uitzien – te kiezen :
natuurlijk zink
donker geprepatineerd zink : chromatische coördinaten: Y = 4,5 tot
7,5; x = 0,32; y = 0,32
licht geprepatineerd zink : chromatische coördinaten: Y = + 25; x =
0,32; y = 0,32
gelakt zink : keuze tussen 6 standaardkleuren.
Geprepatineerd zink
De in de fabriek aangebrachte patina wordt verkregen door een
chemische behandeling van het oppervlak. Het zink wordt bedekt
(bovenkant) met een film die bescherming biedt tijdens het plaatsen.
Deze film mag nooit langer dan één maand na de plaatsing op het zink
gelaten worden. De gebruikers zullen tijdens het hanteren van de
banen en de accessoires heel voorzichtig zijn teneinde het oppervlak
van het metaal niet te bevuilen of te krassen. Om het uniforme uitzicht
van de gehele dakbedekking te bewaren dienen de afwerkingsstukken
uit de bobijnen gemaakt te zijn.
Gelakt zink
Het lakken wordt uitgevoerd in een industriële installatie en zal de
volgende bewerkingen omvatten :
een oppervlaktebehandeling om een perfecte hechting van de
bekleding op zink te bekomen;
een grondlaag van 5 micron dikte, op beide zijden van het gewalst
zink, in een oven gebakken;
een in een oven gepolymeriseerde deklaag van 20 micron
polyesterlak aan beide zijden.
Het gelakt zink zal geleverd worden in rollen van 600 mm breedte.
Voor de zichtbare zijde dienen verschillende kleuren gekozen te
kunnen worden :
donkerbruin
witte steen
leigrijs
hemelsblauw
kopergroen

- 61 -
brun macao macaobruin
Pattes : Zadelvormige klangen :
Les pattes de fixation du zinc sont en acier inoxydable de qualité
304/18.10. Les pattes fixes ont une épaisseur de 0,6 mm et possèdent 2
trous pour la fixation au support. Les pattes coulissantes possèdent une
partie fixe d’une épaisseur de 0,6 mm percée de 3 trous permettant la
fixation et une partie mobile d’une épaisseur de 0,4 mm. Pour tous les
types de zinc, il faut utiliser des pattes coulissantes avec lumière de 70
mm. Dans tous les cas, la coulisse doit être centrée dans la lumière.
Nombre de pattes à utiliser :
Zone centrale : 3/mc
Zone de rive : 5/mc
Zone d’angle : 6/mc
Support Draagvlak
Avant de commencer son travail, le couvreur doit s’assurer que l’état du
support permet un placement parfait de la couverture. Ce support sera
constitué de voliges en SRN ou SBN – largeur 100 à 150 mm, 18 ou 24
mm d’épaisseur selon l’espacement des chevrons. Ces voliges sont placées
perpendiculairement au sens de la pente du versant et solidement
fixées au support. Pour les parties verticales (> 90 °), le voligeage
complet n’est plus nécessaire, on peut réaliser un voligeage discontinu
placé horizontalement à 400 mm d’axe en axe.
le désaffleurement entre les voliges ne peut être supérieur à
1 mm. La flèche constatée par le déplacement en tous sens
d’une latte rigide de 600 mm de longueur ne peut excéder 2
mm. Les jonctions d'about des voliges sont situées dans
l'axe d'un support et sont décalées les unes par rapport aux
autres.
les clous sont chassés dans le bois afin d’éviter tout contact
avec le zinc.
le support doit être propre et sec. Il faut veiller à ne rien
laisser (feuilles, végétaux, clous, ...) entre le support et la
couverture en zinc.
les produits de traitement du bois (p.ex. fongicides et
insecticides) doivent être tout à fait neutres vis-à-vis du zinc.
De hechtingsklangen van het zink zijn van roestvrij staal, kwaliteit 304/18.10.
De vaste klangen hebben een dikte van 0,6 mm, met 2 goten voor de
bevestiging op de bebording. De schuifklangen bestaan uit een vast deel -
dikte 0,6 mm en een beweegbaar deel - dikte 0,4 mm. Ze hebben 3 gaten voor
de bevestiging op de bebording. Voor alle types zink moeten schuifklangen
met gleuf van 70 mm gebruikt worden. In ieder geval moet het beweegbaar
deel van de schuifklang in het midden van de gleuf geplaatst worden.
Aantal klangen te gebruiken :
Centrale zone : 3/m
Randzone : 5/m
Hoekzone : 6/m
Alvorens met het werk te beginnen moet de dakdekker controleren dat het
draagvlak een perfecte plaatsing van de dakbedekking mogelijk maakt. Het zal
uit dennenhout, rode of witte noordse grenen bestaan - breedte 100 tot 150
mm, dikte 18 of 24 mm naargelang de tussenruimte van de kepers, loodrecht
geplaatst op de hellingsrichting van het dak. De planken worden stevig vastgemaakt
op de draagstructuur. Wanneer de helling > 90 ° volstaat één
bebordingsplank om de 400 mm.
het niveauverschil tussen de planken mag 1 millimeter niet
overschrijden. De pijl, bekomen bij het verplaatsen in alle richtingen
van een stijve lat van 600 millimeter lang, mag de 2 millimeter niet
overschrijden. De verbindingen van de uiteinden van de planken
worden gemaakt in het midden van een keper en vertonen een
verschuiving, de ene ten opzichte van de andere.
de spijkers worden in het hout verzonken om alle contact met het
zink te vermijden.
het draagvlak moet zuiver en droog zijn. Er dient op gelet dat er
niets (bladeren, planten, .....) achterblijft tussen het draagvlak en de
zinkbedekking.
de houtbeschermingsprodukten (b.v. schimmelwerende,
insectbestrijdende) moeten volledig neutraal zijn tegenover zink.
l’interposition d’un film entre le zinc et le support est interdite. het aanbrengen van een bijkomende laag of een film tussen het
zink en het draagvlak moet vermeden worden.
Pour les toitures cintrées, afin d’éviter un désaffleurement
voor gebogen daken mag de afwijking van de bebordingsplanken
supérieur au millimètre toléré, la largeur des voliges doit être
t.o.v. de boogvorm niet groter zijn dan 1 mm. Het is aangeraden de
déterminée en fonction du rayon de cintrage
breedte van de bebordingsplanken aan te passen aan de straal van
de boog. De bovenstaande richtlijnen blijven geldig.

- 62 -
Aération Verluchting
L’aération de la face inférieure du zinc est absolument nécessaire à sa
durabilité et à sa longévité. Elle est assurée :
soit par une prise d’air continue en pied de versant et au
faîtage de la toiture. La pose préalable d’un treillis en zinc
déployé, à petites mailles (< 2 mm) au droit de ces
ouvertures empêchera l’intrusion d’insectes, rongeurs,
oiseaux ......
soit par un système de prise d’air, par exemple des chatières
d’aération (pentes > 40 %) ou busettes d’aération - hauteur
min. 250 mm et min. de 100 mm. Ces prises d’air seront
soigneusement réparties de façon à assurer l’aération de
toute la sous-face de la couverture.
Dans le complexe, la hauteur minimale de la couche d’air est de 40 mm.
La section totale des prises d’air (pied de versant + faîtage) est de
1/1000e de la surface de la toiture, avec une largeur minimum pour
l’aération continue en bas de versant de 10 mm.
En général, il est conseillé de prévoir, au faîtage, une section d’aération
1,5 fois supérieure à celle du pied de la toiture. En cas de versant de
longueur supérieure à 13 m, il y a lieu de prévoir des prises d’air
intermédiaires.
On peut éventuellement poser une sous-toiture sur la face supérieure de
l’isolant. Cette sous-toiture doit être perméable à la vapeur d’eau et
aboutir soit dans la gouttière ou dans le chéneau soit aboutir à l’extérieur
de la construction.
En fonction du degré hygrométrique des locaux sous la toiture, un parevapeur
efficace est à prévoir sous la face chaude de l’isolant.
Verluchting van de onderzijde van het zink is absoluut noodzakelijk voor de
duurzaamheid en de levensduur. De verluchting kan op 2 manieren gerealiseerd
worden :
Mise en oeuvre Uitvoering
La couverture sera réalisée en zinc de 0,8 mm d'épaisseur, en bandes
de 600 mm de largeur à plat, c'est-à-dire, 530 mm entre joints debout.
L'utilisation de bandes renforcées par deux nervures leur assurent une
meilleure planéité et rigidité.
Le zinc livré en bobineaux est introduit dans une profileuse qui réalise,
en une seule passe, les reliefs latéraux.
een doorlopende luchtinvoer aan de voet en een doorlopende
luchtafvoer aan de bovenzijde van het dak. Een rooster met kleine
mazen (gerekt metaal in zink belet het indringen van wespen,
vogels, knaagdieren, enz. via de verluchtingsopeningen.
een systeem van verluchting met verluchtingskapjes (vanaf 40 %
helling) of verluchtingsbuisjes. Deze luchtopeningen worden
zorgvuldig verdeeld teneinde de verluchting te verzekeren van de
volledige oppervlakte van de dakbedekking.
De hoogte van de luchtlaag is 40 mm. De totale luchtopening aan de voet en
aan de nok van het dak bedraagt telkens 1/1000 van het dakoppervlak met een
minimum van 10 mm breedte voor de continue verluchtingsopening onderaan
het dak.
Het is aangeraden de nokverluchting 1,5 maal groter te nemen dan de
voetverluchting. Ingeval de dakhelling langer is dan 13 meter dient men
tussenverluchtingen te voorzien.
Eventueel kan op de isolatie een damp-open onderdak voorzien worden. Dit
onderdak mondt uit in de goot of in de vrije ruimte.
Een doeltreffend damp- en luchtscherm; aangepast aan de hygrometrie van het
gebouw; moet worden voorzien onder de isolatielaag (warme zijde).
De dakbedekking zal uitgevoerd worden in zink van 0,8 mm dikte in vlakke
doorlopende banen van 600 mm breedte (530 mm tussen de staande naden).
Het toepassen van versterkte banen met langse naden geeft een betere
vlakheid en strakheid aan de banen.
Het zink wordt op rollen geleverd. De zijprofielen van de banen worden
machinaal gevormd.

La longueur des bandes de couverture est de 13 m maximum. Au-delà, il
faut réaliser un ou plusieurs ressauts. Pour des bardages (> 75 °), la
longueur maximum des bandes est de 4 m. La jonction de ces bandes
entre elles se réalise par superposition de 60 mm minimum. Pour les
toitures cintrées si les rayons de cintrage est inférieur à 6 mètres, la
bande doit être préalablement cintrée à l’aide d’une cintreuse. Le rayon
de courbure minimum ne peut être inférieur à 600 mm.
La température minimale de pose du zinc est de 7°C (température du
métal).
La pose commence indifféremment à droite ou à gauche sans tenir
compte des vents dominants. Le travail est à réaliser exclusivement à
l'aide des machines et outils spéciaux convenant pour la mise en oeuvre
correcte du procédé.
Les bandes sont maintenues au voligeage généralement en tête de
feuille à l’aide de pattes fixes (2 clous par patte) et de pattes coulissantes
(3 clous par patte). Les clous crantés sont en acier galvanisé avec tête
plate large et corps de diamètre ad hoc.
Après la fixation des pattes, la bande suivante est raccordée à la
précédente en s'emboîtant dans les reliefs. Il ne faut pas tirer
latéralement sur les bandes emboîtées.
Après superposition des bandes, un 1er pli du relief est serti à la main,
tous les m/c, à l’aide d’une pince spéciale. Une sertisseuse ferme ces
reliefs par double pliage réalisant ainsi le joint debout d'une hauteur de
25 mm.
- 63 -
De maximale lengte van de banen bedraagt 13 m. Bij grotere lengtes moet men
het dakvlak indelen door één of meerdere trappen te realiseren. Voor
gevelbekleding (> 75 °) wordt de baanlengte beperkt tot 4 m. De overlapping
tussen de banen bedraagt 60 mm. Voor gebogen banen, wanneer de straal
van het dak < 6 m worden de banen voorgebogen. Dit gebeurt met een speciaal
daarvoor ontworpen machine. De minimumstraal is 600 mm.
De minimumtemperatuur voor het verwerken van het zink is 7°C
(metaaltemperatuur).
Het plaatsen van de banen kan willekeurig begonnen worden zowel van links
als van rechts, zonder daarbij rekening te moeten houden met de
overheersende windrichtingen. Dit werk kan enkel worden uitgevoerd met
behulp van machines en speciale werktuigen voor de juiste uitvoering van het
procédé.
De banen worden bevestigd op de bebording met vaste klangen (meestal aan
de kop van de baan) en schuifklangen. Beide klangen worden bevestigd met
draadspijkers uit verzinkt staal met brede platte kop en aangepaste diameter (3
nagels voor de schuifklangen en 2 voor de vaste klangen) en lengte.
Nadat het element aldus werd vastgemaakt wordt de volgende baan
ertegenaan geplaatst met de reliëfs ineengeschoven. Men mag geen
zijdelingse trekkracht uitoefenen op de ineengeschoven banen.
In afwachting van de naadsluiting wordt de eerste plooi van het reliëf, om de
meter, met de platte tang gesloten. De naden worden gesloten met de hand of
met de machine die, door een dubbele plooiing, de staande naad verwezenlijkt
met een uniforme hoogte van 25 mm (afstand van as tot as tussen de staande
naden : 530 mm).
Pour des pentes de plus de 75 °, un simple sertissage suffit. Wanneer de helling > 75 ° volstaat een enkele sluiting van de naad.
Les ouvrages ne pouvant se faire par les machines signalées ci-avant,
raccords en tête, au pied, aux noues, au faîtage, etc. sont réalisés
manuellement à l'aide d’outils spéciaux.
Travaux de soudo – brasage Solderen
Il n'est fait usage de soudo-brasures que pour l’exécution de travaux
particuliers, lucarnes, lanterneaux et autres détails. Le soudo-brasage
est réalisé au fer à une température de 400 à 450 °C avec une baguette
de soudure à 40 % d'étain et 60 % plomb exempte d'impureté et particu-
Niet alle bewerkingen kunnen met de vermelde machines gebeuren, b.v. :
verbindingen bovenaan en onderaan, kilgoten, nokverbindingen, enz. moeten
manueel worden uitgevoerd met aangepast gereedschap.
Slechts voor bijzondere werken zal er gesoldeerd moeten worden :
dakvensters, lichtkappen en andere doorbouwen. Voor het solderen moet men
een hete bout gebruiken waarvan de eigen temperatuur tussen 400 en 450°C
is. Als toevoegmetaal voor het solderen van zink dient men een legering van 40

lièrement d'antimoine (teneur maximum 0,5 %). Pour un zinc d’une
épaisseur supérieure à 0,8 mm, il y a lieu de préétamer les 2 parties à
assembler.
- 64 -
% tin en 60 % lood te gebruiken zonder onzuiverheden, in het bijzonder van
antimoon (max. gehalte 0,5 %). Wanneer de dikte van het te solderen zink 0,8
mm overschrijdt dienen de twee zinkdelen vooraf vertind te worden.
Pour le zinc naturel : Voor het natuurlijk zink :
Avant superposition des parties à soudo-braser, il faut
Vooraleer het op elkaar leggen van de twee te solderen delen, is het
nécessairement :
noodzakelijk :
1. dégraisser les 2 parties qui entrent en contact sur + 40 mm à
1. de 2 delen in contact met elkaar over een breedte van + 40 mm te
l'aide d’un produit préconisé par le fabricant
ontvetten met een product aanbevolen door de fabrikant
2. essuyer à l’aide d’un chiffon sec
2. met een doek af te drogen
3. superposer les bandes
3. de banen overlappen
4. déposer à nouveau le produit préconisé par le fabricant à
4. een tweede ontvetting met een product aanbevolen door de
l’aide d’un pinceau
fabrikant met een smal penseel aan te brengen
5. procéder au soudo-brasage
5. het solderen uit te voeren
6. nettoyer les soudo-brasures à l’aide d’un chiffon propre et
humide.
6. de soldeerzones op te poetsen met een propere vochtige doek
Pour les zinc prépatinés : Voor het geprepatineerd zink :
Avant superposition des parties à soudo-braser, il faut
nécessairement enlever la couche de prépatinage sur trois faces
(face supérieure de l’élément inférieur et faces inférieure et
supérieure de l’élément supérieur) :
soit en la grattant soigneusement pour revenir à l'état
métallique naturel du zinc,
soit en la décapant en passant un pinceau étroit, trempé
dans l'acide chlorhydrique non décomposé et récent. Laisser
agir quelques secondes puis essuyer à l’aide d’un chiffon
sec.
Procéder ensuite comme pour le zinc naturel en remplaçant le
produit préconisé par le fabricant par de l’acide chlorhydrique
non décomposé et récent - 18 Bé - densité 1.14 - 28 %
Hcl/poids.
Pour le zinc prépatiné (couleur anthracite) en vue du
reconditionnement éventuel des soudo-brasages ou de la mise
en peinture des accessoires en acier galvanisé (crochets,
colliers, ...), utiliser la peinture préconisée par le fabricant. Pour
le zinc prépatiné (couleur gris clair) aucun reconditionnement
n’est à prévoir.
Vooraleer het op elkaar leggen van de twee te solderen delen moet de
patinalaag aan 3 zijden (de bovenzijde van het onderste deel en de
boven- en onderzijde van het bovenste deel) verwijderd worden. Dit
kan :
mechanisch gebeuren door het zorgvuldig af te schuren tot men
het natuurlijk zink bekomt;
chemisch gebeuren door het afbijten met chloorwaterstof (18 Bé -
dichtheid 1.14 - 28 % HCl in gewicht) van uitstekende kwaliteit
waarvan de houdbaarheidsdatum niet overschreden is. Het zuur
dat met een smal penseel wordt aangebracht wordt na enkele
seconden inwerking drooggewreven.
Vervolgens bewerkingen voor het solderen van natuurlijk zink, maar
i.p.v. een product aanbevolen door de fabrikant wordt chloorwaterstof
gebruikt.
Er bestaat speciale antracietkleurige verf aanbevolen door de fabrikant
voor het donker geprepatineerd zink met het oog op het eventuele
bijwerken van de solderingen of het schilderen van accessoires in
verzinkt staal (haken, ringen,...). Voor het licht geprepatineerd zink
hoeft geen bijwerking voorzien te worden.

Pour le zinc bilaqué, trois faces (face supérieure de l’élément
inférieur et faces inférieure et supérieure de l’élément supérieur)
des éléments à assembler seront décapées de préférence par
traitement de surface au moyen d’un décapant préconisé par le
fabricant soit par abrasion (toile d'émeri, meule ou brosse
métallique) jusqu'à l'apparition du zinc naturel. Procéder ensuite
comme pour le zinc naturel en remplaçant le produit préconisé
par le fabricant par de l’acide chlorhydrique non décomposé et
récent - 18 Bé - densité 1.14 - 28 % Hcl/poids.
Après séchage, reconditionner ces soudo-brasures à l'aide d'une
peinture primaire et d'une peinture de finition, assorties à la
couleur du zinc bilaqué
- 65 -
Détails d’exécution : Detailaansluitingen
En aucun cas, les détails d’exécution ne pourront empêcher l’aération
continue du zinc. Ils se calculent par mètre courant.
Les finitions de pied de bande seront exécutées par la technique du joint
découpé.
Les finitions de tête de toiture seront exécutées par la technique du
coulisseau.
Tous les détails devront être exécutés conformément aux prescriptions
du fabricant.
MESURAGE : OPMETING :
le prix unitaire de ce poste comprend la fourniture et pose de la
couverture ( ou bardage ) en feuilles de zinc ( renforcement éventuel ),
des accessoires d'assemblage et de fixation, des couvre-tasseaux, les
remontés contre la maçonnerie ou planches de rive et les raccords aux
limites de la couverture. Les tasseaux éventuels, les solins et les
recouvrements des planches de rives sont comptés à part suivant les
articles correspondants du bordereau de prix.
Sont compris : la réalisation éventuelle d’un ou plusieurs ressauts, clous
crantés, travaux de soudo, aérations, pièces de finition, pattes de
fixation, pattes coulissantes, pattes fixes, …
Voor het gelakt zink : om een goede uitvoering van de solderingen te
verzekeren moet de verflaag op 3 zijden (de bovenzijde van het
onderste deel en de boven- en onderzijde van het bovenste deel)
verwijderd worden met behulp van een speciaal bijtmiddel aanbevolen
door de fabrikant of door afschuren (schuurpapier, schuurschijf of
metaalborstel).
Vervolgens bewerkingen voor het solderen van natuurlijk zink, maar
i.p.v. een product aanbevolen door de fabrikant wordt chloorwaterstof
(18 Bé - dichtheid 1.14 - 28 % HCl in gewicht) gebruikt.
De soldeerzone zal na drogen behandeld worden met een grondlaag
en een aflaklaag aangepast aan de tint van het gelakt zink.
De detailaansluitingen mogen de continuïteit van de verluchting niet
verhinderen. Ze worden per meter geteld.
De voetaansluiting van de banen wordt steeds met de techniek van de
ingesneden baan uitgevoerd.
Aan de bovenzijde wordt de staande naad steeds met de techniek van het
sluitschuifje en de bijhorende uitsnijding van de banen afgewerkt.
Deze detailaansluitingen moeten conform aan de beschrijvingen van de
fabrikant.
De eenheidsprijs van deze post omvat levering en plaatsing van de
dakbedekking (of gevelbekleding ) in doorlopende zinken bladen (al dan niet
versterkt), verbindings- en bevestigingsmiddelen, opstanden tegen metselwerk
of boordplanken en aansluitingen aan de dakranden. Eventuele slabben en
bedekking der boordplanken worden afzonderlijk aangerekend volgens de
desbetreffende posten van het prijzenborderel.
Zijn onder andere inbegrepen : de eventuele realisatie van trappen bij grotere
lengtes, draadspijkers, soldeerwerken, verluchtingen, afwerkingsstukken,
hechtingsklangen, schuifklangen, vaste klangen, …

Mesurage de la surface nette : délimitée par les accès de faîtes, brisis,
arêtiers et noues, par les rives et par les lignes d'égout. Ne sont donc
pas comptés ni portés en compte : les reliefs contre les tasseaux, contre
gradins ou joints debout, les couvre-joints, les recouvrements, noues,
pattes et accessoires. Les vides de moins de 1m² ne sont pas déduits.
- 66 -
8.3-4. Chéneaux en zinc 8.3-4. Dakgoten in zink
L'exécution des chéneaux sera conforme à la NBN 306. Ils seront en zinc n° 16
(épaisseur 1.080mm, poids 7.560 kg/m2). La pente sera au moins 5 mm par m.
Les chéneaux seront réalisés sans soudure longitudinale, sauf dans le cas où le
développement dépasse 1.50m. La distance minimale entre soudures
transversales est de 0.80m, avec un recouvrement de 3cm, à l'exception des
soudures aux extrémités (au moins 20cm) et ceux fabriqués en atelier. Des joints
de dilatation seront prévus en nombre suffisant. Les pieds des feuilles de la
couverture joigneront le chéneau au moyen d'un bourrelet de 18mm de diamètre.
Au bourrelet, prévoir à l'agrafure un jeu de 12 à 13mm pour le retrait du zinc par
temps froid. Aux bouts formant retour et aux bouts formant l'angle à la jonction de
deux chéneaux, les dispositions nécessaires seront prises afin de permettre la
dilatation du zinc.
Dans le cas de renouvellement des chéneaux sans renouvellement de la
couverture de toiture proprement dite, l'entrepreneur prend toutes les mesures
techniques nécessaires pour une exécution suivant toutes les règles de l'art.
Dans ce cas, le renouvellement éventuel nécessaire de feuilles de zinc ou de
couvre-joints sera compté à part.
Raccord contre les murs :
Le rehaussement contre les murs aura une hauteur de 20cm minimum.
Aux endroits ou ce rehaussement est supérieur à 20cm, la hauteur
existante sera respectée dans le nouveau travail. Des bandes de solins,
en zinc n° 14 et logées dans une rainure dans la maçonnerie, le béton, la
pierre bleue..., recouvrent le relief des feuilles de 5 à 10cm.
MESURAGE :
Le mesurage se fait par la multiplication de la longueur par le
développement complet de la largeur du chéneau. Lors de raccords aux
murs, il sera compté une largeur de 20cm en plus pour les solins.
8.5. Solins en zinc. 8.5. Zinken slabben
Meting van de netto-oppervlakte : begrensd door de nokken, breuklijnen,
noordbomen en kilgoten, door de zijranden en de druiplijnen. Worden dus niet
gerekend noch aangerekend : de opstanden, tegen de goottrap of staande
naad, de deklatten, de overlappingen, ingebouwde goten, klangen en
hulpstukken. De opstaande zinkbedekking langs de muren wordt wel
meegerekend. Openingen kleiner dan 1 m² worden niet afgetrokken.
De uitvoering van de dakgoten gebeurt conform aan NBN 306. Ze worden uitgevoerd in
zink met een dikte 1.080mm, gewicht 7.560 kg/m2). De helling zal tenminste 5mm per
m bedragen. De dakgoten worden zonder solderingen in de lengterichting uitgevoerd,
behalve in de gevallen waarbij de ontwikkeling meer dan 150cm bedraagt. De minimale
afstand tussen dwarse solderingen bedraagt 0.80m, met een overlapping van 3cm, met
uitzondering van de solderingen aan de uiteinden (20cm) en deze in het atelier
klaargemaakt. Uitzettingsvoegen worden in voldoende aantal voorzien. De ondereinden
van de bladen van de dakbedekking worden aan de dakgoot gehaakt met kralen van
18mm diameter. Bij de aanhaking van de kraal wordt een speling voorzien van 12 tot 13
mm om het krimpen van de zink bij koud weer toe te laten. Bij het einde van de dakgoot
waaraan zich een versteek bevindt of aan de einden die een hoek vormen bij het
samenkomen van twee dakgoten, zullen de nodige maatregelen worden getroffen om
het uitzetten toe te laten.
In het geval van vernieuwing van dakgoten zonder vernieuwing van de dakbedekking
zelf, zal de aannemer alle technische maatregelen nemen voor een uitvoering volgens
alle regels van de kunst. In dit geval, zal het eventueel noodzakelijk vernieuwen van
zinkbladen of van dekbanden apart gerekend worden.
Aansluitingen tegen muren :
De opkant tegen de muren zal minimum 20cm bedragen. Op de plaatsen waar
de opkant van de bestaande zink 20cm overschrijdt, wordt de bestaande
hoogte voor het nieuw uit te voeren werk gerespecteerd. Slabben in zink nr 14
en geplaatst in een groef in het metselwerk, het beton, de blauwe steen...,
zullen de opkant van de bladen 5 à 10 cm overdekken.
OPMETING :
De meting gebeurt door het vermenigvuldigen van de lengte met de volledige
ontwikkeling van de breedte van de dakgoot. Bij de aansluitingen tegen muren,
wordt een breedte van 20 cm bijgeteld voor de slabben.

Solins exécutés en bandes de zinc de 0.82mm ou 1.08mm d'épaisseur, soudés.
Les bandes soudées sont sans soudure longitudinales. Les solins recouvrent les
bavettes de minimum 6cm. Les solins sont engagés dans un joint de la
maçonnerie et fixés à celle-ci par des crampons galvanisés (375 gr/m² NBN 657).
le joint d'engravure est rempli par un mortier plastique. Aux surfaces latérales les
solins sont établis en gradins.
Ce poste ne comprend que les solins. Les retours contre les murs sont compris
dans l'article de la couverture en zinc.
Mesurage au mct suivant les articles correspondants du bordereau de prix.
- 67 -
Slabben in zinken banden met een dikte van 0,82mm of 1.08mm, aan mekaar
gesoldeerd.
De gelaste banden hebben geen langse lasnaad. De slabben bedekken de opstanden
over tenminste 6cm. De slabben worden in een voeg van het metselwerk ingewerkt en
bevestigd met gegalvaniseerde krammen (375gr/m2 NBN 657). De voeg wordt gedicht
met een plastische mortel. Aan de zijkanten worden de slabben trapsgewijs uitgevoerd.
Dit werk omvat enkel de slabben. De opkanten zijn begrepen in het artikel betreffende
de dakbedekking.
Meting per lm volgens de betreffende artikels van het prijzenborderel.
Article 9 - Couvertures en plomb, cuivre, PVC,… Artikel 9 - Bedekking in lood, koper, PVC,…
9.1. Solins en plomb 9.1. Slabben in lood
Solins en bandes de plomb, épaisseur fixée par le délégué de la Commune, pour
l'exécution de rives de tête, rives latérales et loquets. Les solins sont engagés
dans un joint de la maçonnerie et fixés à celle-ci par des crampons galvanisés
(375 gr/m² NBN 657). le joint d'engravure est rempli par un mortier plastique.
Ce poste ne comprend que les solins. Les retours contre les murs sont compris
dans l'article de la couverture en zinc.
Mesurage au mct suivant les articles correspondants du bordereau de prix.
Slabben uitgevoerd in loden banden, volgens de dikte bepaald door de afgevaardigde
van de Gemeente, voor de uitvoering van kopranden, zijranden en loketten. De slabben
worden in een voeg van het metselwerk ingewerkt en vastgemaakt met verzinkte
krammen (375 gr/m2 NBN 657). De insteekvoeg wordt met plastische mortel opgevuld.
Dit werk omvat alleen de slabben. De opkanten zijn begrepen in het artikel betreffende
de dakbedekking.
Opmeting : per lm volgens de betreffende artikels van het prijzenborderel.
9.2. Autres surfaces en plomb laminé en feuilles 9.2. Andere oppervlakken in geplet lood in bladen.
Pour l'exécution d'autres surfaces en plomb, voir la description des articles
correspondants dans cette description technique (couvertures en ardoises
naturelles et artificielles, plaques ondulées etc...). L'épaisseur et la largeur des
couvertures en plomb sont chaque fois fixées en accord avec le délégué de la
Commune.
Mesurage : par kg.
9.3. Couvertures de toiture en feuilles de cuivre 9.3. Dakbedekking in koperbladen
L'exécution de cet ouvrage répond aux conditions de NBN 281 et de STS 34, 2e
partie.
Matériaux : feuilles de cuivre électrolytique, répondant aux caractéristiques de
l'index 06.31 du STS 34 tome II et de l'index 34.42.1 du tome III.
Mise en œuvre : Plaatsing :
Voor de uitvoering van andere oppervlakken in lood, wordt verwezen naar de
beschrijving van de betreffende artikels in deze technische voorwaarden (bedekkingen
in natuur- en kunstleien, golfplaten, enz...). De dikte en breedte van de loden
bedekkingen wordt telkens bepaald in akkoord met de afgevaardigde van de
Gemeente.
Opmeting : per kg.
De uitvoering van de werken beantwoordt aan de voorschriften van NBN 281 en STS
34, 2° deel, Metalen daken.
Materialen : bladen in elektrolytisch koper, beantwoordend aan de kenmerken van
index 06.31 van STS 34, deel II en index 34.42.1 deel III.

Celle-ci se fait suivant STS 34, 2e partie :
- index 34.40.3 Mise en oeuvre - généralités,
- index 34.42.3 Mise en oeuvre des couvertures en feuilles planes de
cuivre.
Le prix de l'ouvrage comprend la fourniture et la pose :
- de la couverture en feuilles de cuivre, des accessoires d'assemblage et de
fixation, des tasseaux éventuels,
- des raccords aux limites de la couverture, des reliefs contre les maçonneries ou
planches de rive.
Les solins et le recouvrement des chéneaux, de même que le feutre bitume,
placé en-dessous de feuilles, sont comptés à part.
Le mesurage est fait en surface nette des plans couverts, et délimités par les
axes des faîtes, brisis, arêtiers et noues, par les rives et par les lignes d'égout.
Ne sont donc pas comptés ni portés en compte les reliefs contre les tasseaux,
contre les gradins ou des joints debout, les couvre-joints, les recouvrements,
noues, pattes et accessoires.
Les vides de moins de 1 m2 ne sont pas déduits.
Mesurage en m².
- 68 -
9.4. Couvertures de toiture en plaques ondulées PVC 9.4. Dakbedekking in golfplaten in PVC
L'ouvrage répond aux prescriptions de NBN 281 et de STS 34, 3° partie.
Composition des plaques : la matière de base est un compound spécial de PVC
à haut poids moléculaire particulièrement étudié pour la bi-orientation.
Poids : environ 2 kg/m². Gewicht : +/- 2kg/m².
De plaatsing gebeurt volgens STS 34, 2° deel.
- index 34.40.3 Uitvoering - Algemeen
- index 34.42.3 Uitvoering van dakbedekkingen uit effen koperen bladen met de
volgende bijkomende bepalingen.
De prijs van het artikel omvat de levering en het plaatsen van :
- de dakbedekking in koperbladen, de toebehoren voor verbindingen en bevestiging, de
eventuele roefbedekkingen,
- de aansluitingen aan de randen van de dakschilden, de opstanden aan het
metselwerk of schrijnwerk.
De slabben en de bekleding van de planken, en het bedekte bitumenvilt, onder de
bladen geplaatst, worden afzonderlijk gerekend.
De meting gebeurt in netto-oppervlakte van de bedekte dakschilden begrensd door de
assen van de nok, van de hoekkepers en van de killen, van de bovenwanden en
zijwanden en van de druiplijn. Zijn niet geteld noch in rekening gebracht, de opkanten
tegen de roeven, de opkanten van de staande naden en de opkanten tegen trappen, de
dekbanden, de overdekkingen, kilgoten, vasthakingsklangen en bijhorigheden.
De openingen van minder dan 1 m2 worden niet afgetrokken.
Opmeting in m².
De werken beantwoorden aan de algemene voorschriften van NBN 281 en van STS 34,
3e deel.
Samenstelling der platen : een extra voor biaxale versterking bestudeerde PVCcompound
met hoog moleculair gewicht.
Comportement au feu : classé M1 selon le test officiel français. Gedrag bij brand : klasse M1 van de officiële franse normproef.
stabilité de la forme à chaud : exprimé en °C, la valeur minimale du point de
ramollissement VICAT, sous une charge de 50 N suivant la norme NBN 710, ne
sera pas inférieure à 80 pour les ondules translucides et 73 pour les ondules
transparents.
Vormvastheid bij hitte : in °C uitgedrukt, zal de minimumwaarde van het
verwerkingspunt VICAT onder een belasting van 50N volgens de norm NBN 710, niet
minder zijn dan 80 voor de lichtdoorlatende platen en dan 73 voor de glasheldere
platen.
Résistance aux chocs : la résistance en traction suivant la norme DIN 53448 sera Slagvastheid : de trekslagsterkte volgens de norm DIN 53448 zal groter zijn dan 150

supérieure à 150 J/cm² sur une moyenne de 20 éprouvettes. J/cm² voor een gemiddelde van 20 proefstukken.
Durabilité : après une exposition d'une durée de 10.000 heures en coloris
translucide neutre ou de 5.000 heures en coloris transparent incolore, à la
lumière d'une lampe xenon, suivant norme de 01/69, la résistance en traction et
la transmission lumineuse seront supérieures à 80% de leur valeur initiale.
Résistance chimique : le matériau devra résister aux agents chimiques avec
lesquels il risque d'entrer en contact, tels que alcalis, acides, ainsi qu'aux sels
correspondants, aux alcools et en général à la plupart des corps chimiques
habituellement agressifs pour les matériaux similaires.
Pose des plaques et étanchéisation des trous de fixation : sont exécutés suivant
les prescriptions du fabricant.
- 69 -
Duurzaamheid : na blootstelling gedurende 10.000 uren (voor de lichtdoorlatende
platen) en 5.000 uren (voor de glasheldere platen) aan het licht van een xenonlamp,
volgens de norm van 01/69, zullen de trekslagvastheid en de lichtdoorlatendheid nog
meer dan 80% bedragen van de oorspronkelijke waarden.
Chemicaliënvastheid : bestand tegen basen, zuren en de zouten ervan, alcoholen en
het merendeel der chemische stoffen die gewoonlijk gelijksoortige materialen
aantasten.
Plaatsing en afdichting van de bevestigingsgaten : gebeurt volgens de voorschriften
van de fabrikant.
Profils : greca 70/18, courbe 76/18, courbe 130/30, courbe 177/51. Profielen : greca 70/18 - ronde golf 76/18 - ronde golf 130/30 - ronde golf 177/51.
Teintes : translucides, transparent. Kleuren : lichtdoorlatend - glashelder
Le prix comprend la fourniture et l'exécution complète de la couverture, y compris
les fixations et les cordons d'étanchéité. Les finitions contre les murs, les noues
etc... sont comptés à part suivant les articles correspondants du bordereau de
prix.
Mesurage en surface nette couverte, délimités par les axes des faîtières, arêtiers,
noues, limites latérales et ligne de rive.
De prijs omvat de levering en de volledige uitvoering van de dakbedekking met inbegrip
van de bevestigingen. Afwerkingen tegen muren, nokken enz... worden afzonderlijk
gerekend volgens de betreffende artikels van het prijzenborderel.
Meting in netto bedekte oppervlakte, begrensd door de assen van nokken,
noordbomen, kilgoten, zijranden en gootlijn.
Article 10 - Couverture en roofing et produits assimilés Artikel 10 – Bedekking in roofing en aanverwante producten
a. GENERALITES a. ALGEMEENHEDEN
Le poste “toitures plates / revêtements d'étanchéité” comprend toutes les
fournitures et tous les travaux nécessaires pour la pose des revêtements
d'étanchéité souples sur les toitures plates et/ou en légère pente en vue
d'obtenir un ensemble parfaitement étanche. Conformément aux clauses
générales et/ou spécifiques du cahier spécial des charges, les prix unitaires cités
pour ce poste comprendront, soit selon la ventilation effectuée dans le métré
récapitulatif, soit dans leur totalité, respectivement :
la vérification et la préparation du support;
la fourniture et la mise en œuvre du revêtement de toiture, y compris les
couches de séparation, les moyens de fixation et tous les accessoires;
les travaux d’étanchéité autour des coupoles, buses de ventilation et
autres ouvertures ;
De post "plat dak / dakdichting" omvat alle noodzakelijke leveringen en werken voor het
realiseren van de voorziene (soepele) dakdichtingsbanen op platte en/of licht hellende
daken tot een waterdicht geheel. In overeenstemming met de algemene en/of
specifieke bepalingen van het bijzonder bestek, dienen de onder deze post begrepen
eenheidsprijzen, hetzij volgens uitsplitsing in de samenvattende opmeting, hetzij in hun
globaliteit, steeds te omvatten :
het nazicht en de voorbereiding van het draagvlak;
de levering en verwerking van de dakdichtingslagen, inclusief alle noodzakelijke
scheidingslagen, lijmen, bevestigingsmiddelen en toebehoren;
het aanwerken van de dakdichting rondom koepels, rookkanalen,
ventilatiekanalen, e.d.;

les éventuelles mesures de protections provisoires;
les éventuels lestages s'ils sont prévus;
le frais éventuels pour les essais d'étanchéité des joints.
Garanties
L'entrepreneur assumera pendant une période de 10 ans, à compter à partir de
la réception provisoire, la responsabilité de l'étanchéité totale du revêtement de
toiture. L'entrepreneur sera en outre responsable des plis et/ou boursouflures
qui se produiraient. Pendant cette période décennale, toutes les fournitures et les
éventuels travaux de réparation seront à la charge de l'entrepreneur. Lorsque les
défauts se présentent sur plus d'un tiers de la surface totale, la toiture devra être
refaite entièrement.
b. ETANCHEITE MULTI-COUCHE : BITUME ELASTOMERISE OU
PLASTOMERISE
Description
Il s'agit d'une étanchéité de toiture bitumineuse dont la couche de finition est à
base de bitume élastomérisé ou plasomérisé avec une armature en voile de
polyester (SBS of APP).
- 70 -
Note Nota
Le choix du bitume est laissé à l’apréciation de l’entrepreneur. A noter toutefois
que le bitume SBS ne peut être utilisé qu’en combinaison avec une couche de
ballaste ou avec une couche supérieure en bitume APP, selon l’UBAtc et l’UEAtc
Matériaux
Les bandes d'étanchéité en bitume élastomérisé (SBS) seront fabriquées à l'aide
d'un mélange de bitume et d'au moins 12% de caoutchouc au styrène-butadiène,
qui répondra aux dispositions de la NBN B 46-003 - Etanchéité de toiture -
Produits à base de bitume polymère (APP ou SBS)(1991). Les bandes
d'étanchéité seront armées d'un voile de polyester d'au moins 150 gr par m2.
de eventuele voorlopige beschermingsmaatregelen;
de desgevallend te voorziene ballast .
de gebeurlijke kosten voor de proeven op de waterdichtheid.
Waarborgen
De aannemer blijft gedurende een periode van 10 jaar na de voorlopige oplevering,
aansprakelijk voor de volledige waterdichtheid van de uitgevoerde dakafdichting.
Bijkomend zal de aannemer bij de voorlopige oplevering een door de fabrikant
opgemaakt attest afleveren, houdende een 10-jarige fabriekswaarborg op gebreken
m.b.t. de geleverde materialen (zonder voorbehoud op materialen en arbeidsloon
wanneer zich dientengevolge een vervanging van de dakbedekking zou opdringen).
Dienaangaande dienen alle richtlijnen van de producent van de dakdichtingsmaterialen
(volgens de technische goedkeuring ATG) nauwgezet te worden nageleefd,
onverminderd gebeurlijke tegenstrijdige bepalingen vermeld in het bijzonder bestek.
b. MEERLAAGSE WATERDICHTHEID : ELASTOMEER- OF PLASTOMEERBITUMEN
Beschrijving
Het betreft bitumineuze dakdichtingen met een eindlaag op basis van
elastomeerbitumen of plastomeerbitumen met polyesterinlage of
composietwapening(SBS of APP).
De aannemer kiest zichzelf de soort van de bitume. Gezien de geringe UVbestendigheid
van SBS-bitumen wordt aanbevolen SBS enkel te voorzien in combinatie
met een schutlaag (grindballast, …) hetzij SBS met een APP-toplaag wordt gebruikt
(volgens ATG).
Materialen
De elastomeerbitumendakbaan (SBS) bestaat uit een mengsel van bitumen en
minimum 12% styreen-butadieen-styreenrubber, beantwoordend aan de bepalingen
van NBN B 46-003 - Dakafdichting - Producten op basis van APP of SBS-
polymeerbitumen (1991). De banen bevatten een wapening van polyestervlies of
hoogwaardige composietinlage van ten minste 150 gr/m2.
Système de pose Uitvoeringswijzen
La pose s'effectuera conformément à l'agrément technique UBAtc ou UEAtc pour De uitvoering gebeurt overeenkomstig de goedkeuring ATG voor toepassing op de

l'application sur le support concerné. Les produits accessoires auront toujours
l'approbation du fabricant des bandes d'étanchéité en SBS. La pose se fera soit
en indépendance
en semi-indépendance
en adhérence complète
fixée mécaniquement
Exécution
Les sous-couches seront placées selon les prescriptions de la NBN B
46-001.
Les bandes seront posées avec un recouvrement longitudinal et
transversal de 10 cm. Les recouvrements de la sous-couche et de la
couche supérieure seront réalisés dans le même sens et seront alternés.
Les recouvrements seront soigneusement soudés sur toute la largeur du
joint et comprimés.
Les relevés seront complètement collés par soudage au chalumeau / par
collage approprié.
Spécifications
Épaisseur de la couche supérieure : 5 mm
Finition de la couche supérieure : recouverte de paillettes d'ardoise
Résistance à la traction : au moins 800 N/50 mm pour la couche
supérieure et 600N/50mm pour les sous-couches
Allongement à la rupture supérieur à 35 %
Point de ramollissement au moins 110° C
Température de flexion à froid : inférieure à -20° C
Note à l'attention de l’entrepreneur
L'étanchéité multicouche au bitume élastomère en indépendance peut être
appliquée sur tous les supports. Elle doit toujours être lestée d'une couche de
protection lourde. Avant de lester la couche d'étanchéité, il est conseillé de
contrôler son étanchéité en mettant la toiture quelque temps sous eau.
Vu les dégâts que peut occasionner le vent aux endroits fortement exposés, les
étanchéités posées en semi-indépendance ou en adhérence complète ne
peuvent pas être appliquées sur des supports dont la cohésion interne est faible,
par exemple, sur des plaques en ciment de laine de bois, des supports en
planches, du polystyrène expansé, de la laine minérale, du polyuréthane
expansé et du liège.
- 71 -
betrokken ondergrond. De bijproducten dienen steeds conform te zijn met de ATGgoedkeuring
van de SBS-dakbaan. De uitvoeringswijzen zijn ofwel :
Losliggend
Eelgekleefd
Volgekleefd
Mechanisch bevestigd
Uitvoering
De onderlaag, eventuele tussenlaag en eindlaag worden daarbij geplaatst
conform de technische goedkeuring ATG, de voorschriften van NBN B 46-001
en TV 215 § 8.2 - Plaatsingsmethoden.
De lagen worden geplaatst met een minimale langse en dwarse overlapping,
overeenkomstig TV 215 § 8.2.4.2.2 - tabel 28). De overlapping van onder- en
eindlaag lopen in dezelfde richting en zijn geschrankt. De naadoverlappingen
worden zorgvuldig gelast over de volledige breedte van de naad en
samengedrukt.
De opstanden worden steeds volledig gekleefd uitgevoerd hetzij door
vlamlassen hetzij met een aangepaste verlijming.
Specificaties
Dikte van de eindlaag : minimum 5mm
Afwerking toplaag : bedekt met leisteenshilfers
Treksterkte : minimum 800 N/50mm voor de eindlaag en 600N/50mm voor de
onderlagen
Rek bij breuk groter dan 35%
Verwekingspunt : minimum 110°C
Koude buigtemperatuur : lager dan -20°C
Nota aan de aannemer
de meerlagendichtheid aan het asfalt elastomeer in onafhankelijkheid kan op alle
steunen toegepast worden. Zij moet altijd van een laag van zware bescherming van
ballast voorzien worden. Alvorens de dichtheidslaag van ballast te voorzien, wordt hij
geadviseerd om zijn dichtheid te controleren door het dak te zetten enkele
onderwatertijd.
Gezien de schade die kan veroorzaken de wind aan de sterk uiteengezette plaatsen,
kan de dichtheid die in semi-onafhankelijkheid of in volledige aanhechting wordt gelegd,
niet op steunen toegepast zijn waarvan de interne samenhang gering, bijvoorbeeld, is
op platen in cement van wol van hout, de steunen in planken, het expansé polystyreen,
van de minerale wol.
10.4. Traitement de protection de couvertures - couche de fond 10.4. Beschermende behandeling van dakbedekkingen (grondlaag)

Ce poste comprend l'application d'un produit, destiné à la protection de toitures
plates ou à faible pente, en zinc ou roofing, et de l'état de conservation est tel
que la durée de vie peut être prolongée par l'application du produit décrit cidessous.
Le film du produit sera soigneusement appliqué dans tous les coins de
la couverture et toutes parties accessoires. Tous les solins seront traités, de
même que les corniches, les bourrelets et toute accessoire qui fait partie du
système de toiture.
Aux toitures en roofing, les boursouflures apparentes seront incisées, les lèvres
seront soudées après le séchage de la surface ouverte et la surface de la
boursouflure sera recouverte d'un roofing de 4 mm. Ce travail sera compté à part
suivant l'article correspondant du bordereau de prix.
Description du produit à appliquer :
Est composé d'une pâte semi-fluide se transformant par évaporation des
solvants qu'elle contient en un film caoutchouteux, parfaitement étanche et
résistant aux influences atmosphériques. Ce produit contiendra au moins 39%
d'un liant possédant une excellente résistance à l'eau et aux rayons ultraviolets.
En outre, il sera exempt de tous dérivés asphaltiques, bitumineux ou
goudronneux. Epaisseur minimale de la couche sèche : 500 micron
L'application du produit se fait à la brosse ou au rouleau, et donc pas au pistolet.
Le prix comprend tous travaux préalables de nettoyage, toutes mesures de
protection et tous travaux préparatoires
Mesurage : par m²
- 72 -
Deze post bevat het aanbrengen van een product, bestemd voor het beschermen van
platte of licht hellende daken in zink of roofingproducten, en waarvan de staat van
bewaring dermate is dat de levensduur verlengd kan worden door het aanbrengen van
het hieronder beschreven product. De film van het product zal zorgvuldig aangebracht
worden in alle hoeken en kanten van de dakbedekking en in alle andere onderdelen.
Alle slabben worden behandeld, evenals de dakgoten, de kralen en alle andere
onderdelen die van het daksysteem deel uitmaken.
Bij daken in roofing worden de blazen in de roofing opengesneden, de verschillende
lippen opnieuw gelast en wordt de oppervlakte van de blaas overlapt met een roofing
van 4mm dikte. Deze bewerking wordt apart verrekend volgens de betreffende post
van het prijzenborderel.
Beschrijving van het aan te brengen product :
is samengesteld uit een half-vloeibare pasta, die zich na verdamping van de
oplosmiddelen die hij bevat, omvormt tot een rubberfilm, die perfect waterdicht is en
weerstaat aan de atmosferische invloeden. Dit product bevat ten minste 39%
bindmiddel met een uitstekende weerstand tegen water en tegen ultraviolette
stralingen. Het zal bovendien vrij zijn van alle asfalt-, bitumen- of teerderivaten.
Minimumdikte van de droge laag : 500 microns.
Het aanbrengen van het product gebeurt met de borstel of de rol, en dus niet met het
pistool.
De eenheidsprijs omvat alle voorafgaande reinigingswerken, alle te nemen
voorzorgsmaatregelen, evenals alle voorbereidende werken.
Opmeting : per m²
10.5. Traitement de protection de couvertures - couche de finition 10.5. Beschermende behandeling van dakbedekkingen (eindlaag)
Le produit décrit sous 10.4. est ensuite revêtu d'une couche de finition
protectrice, qui a pour but d'éviter l'accrochage de toutes saletés. Application à
raison de 300 g/m2 (50 micron d'épaisseur en état humide) Résistance
excellente aux alcali et acides. Contient au moins 35% de hauts polymères
acryliques et de plastifiants insaponifiables.
L'application du produit se fait au pistolet, à la pression fixée par le fabricant.
L'entrepreneur prend toutes les mesures pour protéger les parties de la toiture
qui ne sont pas traitées, de même que les autres parties du bâtiment.
Mesurage : en m²
Het onder 10.4. hierboven beschreven product wordt vervolgens bedekt met een
beschermende eindlaag, die tot doel heeft de aanhechting van alle vuil te verhinderen.
Aanbrengen à rato van 300 gr/m2, hetzij 50 micron dikte in vochtige toestand. Deze
laag weerstaat uitstekend aan alkali en zuren, bevat ten minste 35% hoge
polymeeracrylaten en onverzeepbare plastificeermiddelen.
Het aanbrengen van het product gebeurt met het pistool, bij de druk bepaald door de
fabrikant. De aannemer neemt alle maatregelen om de gedeelten van de daken die niet
behandeld worden, te beschermen, evenals de rest van de gebouwen.
Opmeting : in m²

Article 11 - Tabatière, fenêtres de toitures, coupoles,… Artikel 11 - Daktoegang, daklichtopening, koepel
- 73 -
a. GENERALITES a. ALGEMEENHEDEN
Il s'agit de toutes les ouvertures, dans les toitures plates ou à versants, destinées
à recevoir des éléments permettant la pénétration de la lumière.
Tous les éléments pour la pose et l'insertion des fenêtres de toiture dans la
structure de toiture doivent garantir une finition étanche et un bon
écoulement des eaux de façon telle qu'il n'y ait jamais d'eau stagnante.
Les éléments seront fixés à la structure de toiture ou de gros-œuvre de façon
à résister aux tempêtes et aux intrusions et ce, à l'aide des moyens de
fixation appropriés et inoxydables.
Tous les raccordements aux revêtements et/ou étanchéités de toiture seront
étanches à l'eau et au vent. Les niveaux de performances en ce qui
concerne la résistance au vent, la perméabilité à l'air et l'étanchéité auxquels
doivent répondre les ouvertures pour fenêtres de toiture satisferont au
tableau 5 des STS 52.0 index 04.21.4.
Sécurité
Conformément à la rubrique 04.30 coordination sécurité / travaux de toiture,
établie par le coordinateur-projet et annexée au cahier spécial des charges.
Toutes les directives et les indications concrètes émises par le coordinateurréalisation
à ce sujet seront scrupuleusement respectées
Exécution
La pose s'effectuera selon les prescriptions du fabricant.
L'entrepreneur contrôlera au préalable si les inclinaisons de toiture autorisées et
les hauteurs de pose prévues sur les plans correspondent à la situation sur
place. Lorsqu'il découvre des divergences, l'entrepreneur en avertira
immédiatement l'auteur de projet.
Les fenêtres de toiture seront alignées de niveau sur les chevrons, charpentes
ou constructions d'enchevêtrement dans les panneaux sandwich préfabriqués et
seront placées à l'aide des cornières livrées avec les châssis et placées à
l'extérieur des montants.
Les fenêtres seront intégrées dans la couverture de toiture de manière étanche
au vent et à l'eau à l'aide des accessoires et éléments de gouttière livrés en
même temps. Pour que l'évacuation des eaux de la sous-toiture puisse
s'effectuer sans problèmes, on veillera particulièrement à ce que les jonctions
soient parfaitement réalisées au droit de la traverse supérieure et des côtés des
encadrements des fenêtres de toiture. On utilisera à cet effet les profils
d'évacuation des eaux et/ou les mastics d'étanchéité préconisés par le fabricant.
Het betreft alle openingen, in hellende of platte daken, die worden voorzien van
lichtdoorlatende elementen.
De opstelling van daklichtelementen en de inwerking ervan in het dak moeten een
perfecte waterdichte afwerking en een goede afwatering verzekeren zodat zich
nergens stagnerend water kan ophopen.
De elementen worden stormvast en inbraakbestendig bevestigd aan de dak- en/of
ruwbouwstructuur, met aangepaste, roestbestendige bevestingsmiddelen.
Alle aansluitingen met de dakbedekkingen en/of dakdichtingen zijn water- en
winddicht. De prestatieniveaus m.b.t. sterkte tegen wind, luchtdoorlaat en
waterdichtheid, waaraan de daklicht-openingen moeten beantwoorden, stemmen
overeen met tabel 5 van STS 52.0 index 04.21.4.
Veiligheid
Overeenkomstig het veiligheids- & gezondheidsplan, zoals opgemaakt door de
veiligheidscoördinator-ontwerp en gevoegd bij het bijzonder bestek. Alle richtlijnen
terzake en concrete aanwijzingen van de veiligheidscoördinator-verwezenlijking zullen
nauwkeurig worden opgevolgd.
Uitvoering
De plaatsing gebeurt volgens de voorschriften van de fabrikant, in overeenstemming
met de voorziene dakbedekking (pannen, leien) en bijgeleverde hulpstukken.
De aannemer controleert voorafgaandelijk of de respectievelijk toegelaten dakhellingen
en de op de plannen voorziene plaatsingshoogte overeenstemmen met de gegeven
toestand. Ingeval van gebeurlijke afwijkingen brengt hij de ontwerper hiervan
onmiddellijk op de hoogte.
De dakvlakramen worden waterpas uitgelijnd op de dakkepers, dakspanten of op een
tussen geprefabriceerde sandwichpanelen aangebrachte raveelconstructie en worden
gemonteerd met behulp van de meegeleverde hoekijzers, geplaatst aan de zijkanten
van het buitenkozijn.
Met behulp van de bijgeleverde hulpstukken en gootstukken, aangepast aan de
voorziene dakbekleding, wordt het raam water- en winddicht ingewerkt in de
dakbedekking. Voor een perfecte afwatering van het onderdak dient in het bijzonder te
worden gelet op goede aansluitingen, ter hoogte van de bovenkant en de zijkanten van
de raamkaders. Er moet gebruik worden gemaakt van de door de fabrikant aanbevolen
afwateringsprofielen en/of dichtingskitten.

Contrôle
Les fenêtres ne coinceront pas, l'ouverture et la fermeture se feront sans
accrocs. Les parties des fenêtres qui seraient endommagées seront remplacées.
La couverture de toiture se raccordera parfaitement et uniformément aux côtés
de la fenêtre.
- 74 -
b. FENETRES DE TOITURE b. DAKVENSTERS
11.1. Fenêtre pour toit en pente, ouverture par rotation.
Fenêtre pour toiture avec pente de 30° à 85°, comprenant :
- dormant en ouvrant rotatif en bois du Nord massif, traité contre moisissures et
xylophages
- Profilés extérieurs en aluminium laqué gris
- Double vitrage isolant en verre float, profil en alu rempli de produit séchant,
étanchéité double, battée aérée et drainée. Valeur K = max 1.1 W/m²K.
Absorption phonique : minimum 30 dB.
- pièces spéciales pour raccordement à la toiture.
Ouverture par rotation à 180°. Verrou incorporé permettant de bloquer la fenêtre
en position ouverte après rotation complète à 180°. Clapet de ventilation avec
grille de filtrage incorporée, permettant l'aération sans déverrouillage de la
fenêtre. Fermeture à double action. Barre de manoeuvre à la partie supérieure.
Pivots à frein entièrement dissimulés, maintenant la fenêtre à la position
d'ouverture souhaitée.
Y compris les travaux de raccordement à la couverture de toiture existante,
suivant les prescriptions du fabricant.
Keuring
De ramen mogen niet klemmen, het openen en sluiten dient zonder haperingen te
verlopen. Beschadigde raamdelen dienen te worden vervangen. De dakbedekking dient
mooi en gelijkmatig aan te sluiten aan de zijranden van het raam.
11.1. Dakvlakvenster, wentelend.
11.2. Fenêtre pour toit en pente, ouverture par projection 11.2. Dakvlakvensters, uitzettype
Fenêtre pour toiture avec pente de 20° à 35°, comprenant :
- dormant en ouvrant en bois du Nord massif, traité par produit incolore contre
moisissures et xylophages
- Profilés extérieurs en aluminium laqué gris
- Double vitrage isolant en verre float, profil en alu rempli de produit séchant,
étanchéité double, battée aérée et drainée. Valeur K = max 1.1 W/m²K.
Absorption phonique : minimum 30 dB.
- pièces spéciales pour raccordement à la toiture.
Ouverture par projection, commandée par simple traction d'une barre de
Venster voor hellend dak met helling van 30° tot 85°, omvattend :
- vast en wentelend kader in Noords grenenhout, behandeld tegen schimmel en
houtinsecten
- buitenbekleding in grijs gelakt aluminium
- dubbele isolerende beglazing in floatglas, alu-dikteprofiel gevuld met droogmiddel,
dubbele dichting, verluchte en gedraineerde sponning. K-waarde max 2.0 W/m²K.
Geluidabsorptie : minimaal 30 dB.
- gootstukken voor dakaansluiting.
Opening door wenteling tot 180°. Ingewerkte schuif voor het vastzetten van het venster
in open stand na volledige wenteling op 180°. Ventilatieklep met ingebouwde luchtfilter,
voor het verluchten bij gesloten venster. Dubbel slot. Vergrendelingstaaf aan
bovenzijde. Geheel ingebouwde spilscharnieren, die het venster op de gewenste
openingsstand houden.
Inbegrepen de aansluitingswerken aan de bestaande dakbedekking, volgens de
voorschriften van de fabrikant.
Venster voor hellend dak (met helling van 20° tot 35°), omvattend :
- vast en opendraaiend kader in Noords grenenhout, behandeld tegen schimmel en
houtinsecten
- buitenbekleding in grijs gelakt aluminium
- dubbele isolerende beglazing in floatglas, alu-dikteprofiel gevuld met droogmiddel,
dubbele dichting, verluchte en gedraineerde sponning. K-waarde max 1.1 W/m²K.
Geluidabsorptie : minimaal 30 dB.
- gootstukken voor dakaansluiting.
Opening in uitzetstand, bediening met handgreep onderaan. Ventilatieklep met

manœuvre en partie haute. Clapet de ventilation avec grille de filtrage
incorporée, permettant l'aération sans déverrouillage de la fenêtre. Fermeture à
double action. Barre de manoeuvre à la partie supérieure. Pivots à frein
entièrement dissimulés, maintenant la fenêtre à la position d'ouverture souhaitée.
Y compris les travaux de raccordement à la couverture de toiture existante,
suivant les prescriptions du fabricant.
- 75 -
ingebouwde luchtfilter, voor het verluchten bij gesloten venster. Dubbel slot.
Vergrendelingsstaaf aan bovenzijde. Geheel ingebouwde spilscharnieren, die het
venster op de gewenste openingsstand houden.
Inbegrepen de aansluitingswerken aan de bestaande dakbedekking, volgens de
voorschriften van de fabrikant.
11.3. Fenêtre pour toit en pente, ouverture par rotation/projection 11.3. Dakvlakvenster, wentelend/uitzetvenster
Fenêtre pour toiture en pente, comprenant :
- dormant en ouvrant (par rotation/projection) en bois du Nord massif, traite par
produit incolore contre moisissures et xylophages
- Profilés extérieurs en aluminium laqué gris
- Double vitrage isolant en verre float, profil en alu rempli de produit séchant,
étanchéité double, battée aérée et drainée. Valeur K = max 1.1 W/m²K.
Absorption phonique : minimum 30 dB.
- pièces spéciales pour raccordement à la toiture.
Ouverture par rotation, par une barre de manoeuvre située en partie haute.
Pivots à frein dissimulé maintenant la fenêtre en position d'ouverture souhaitée.
Ouverture par projection par poignée située en partie basse. Bras de support
invisibles en position ouverte par rotation ou fermée.
Les deux modes d'ouverture sont totalement indépendants l'un de l'autre.
Verrou de blocage de la fenêtre, en position entrouverte par rotation.
Clapet de ventilation avec grille de filtrage incorporée, permettant l'aération sans
déverrouillage de la fenêtre.
Fermeture à double action.
Barre de manoeuvre à la partie supérieure.
Y compris les travaux de raccordement à la couverture de toiture existante,
suivant les prescriptions du fabricant.
c. COUPOLES c. KOEPELS
Généralités
Cet article concerne la fourniture et la pose de coupoles de toiture préfabriquées
pour toitures plates..., c'est-à-dire le cadre complet, la coupole proprement dite,
ainsi que toutes les options mentionnées dans le cahier spécial des charges, y
compris les moyens de fixation nécessaires, les raccords périphériques, mastics,
etc. Lorsque les fenêtres sont posées dans une toiture existante, l'enlèvement du
voligeage et des gîtes sur toute la superficie nécessaire, la pose des
enchevêtrures, etc. seront compris dans le prix unitaire.
Venster voor hellend dak, omvat :
- vast en wentelend/opendraaiend kader in Noords grenenhout, behandeld tegen
schimmel en houtinsecten
- buitenbekleding in grijs gelakt aluminium
- dubbele isolerende beglazing in floatglas, alu-dikteprofiel gevuld met droogmiddel,
dubbele dichting, verluchte en gedraineerde sponning. K-waarde max 1.1 W/m²K.
Geluidabsorptie : minimaal 30 dB.
- gootstukken voor dakaansluiting.
Bediening voor wentelen door bovenste handgreepstang. Ingewerkte spilscharnieren,
die het venster in de gewenste openingsstand houden. Opening in uitzetstand door
onderste handgreep. Draagarmen onzichtbaar bij wentelend of gesloten venster. De
twee openingsmogelijkheden zijn volledig onafhankelijk van elkaar. Ventilatieklep met
ingebouwde luchtfilter, voor het verluchten bij gesloten venster. Dubbel slot.
Vergrendeling voor het vastzetten van het venster in ventilatietoestand.
Inbegrepen de aansluitingswerken aan de bestaande dakbedekking, volgens de
voorschriften van de fabrikant.
Algemeen
Het betreft de levering en plaatsing van geprefabriceerde dakkoepels voor platte / ...
daken, d.w.z. het volledige oplegkader, het koepelgedeelte en alle in het bijzonder
bestek vermelde opties, met inbegrip van de nodige bevestigingsmiddelen, opstanden,
randaansluitingen, kitten, e.d.. Bij renovatiewerken is het eventueel wegnemen van de
aanwezige dakbebording en roostering over de nodige oppervlakte, het plaatsen van de
raveelbalken, e.d., inbegrepen.

Matériaux
Les coupoles seront pourvues d’un bord d’appui en vue d’une pose sans tension
et seront munies d’un bord d’égouttage. Les remontées permettront le raccord
étanche avec la forme de toiture. A cet effet, elles seront équipées de moyens de
fixations anticorrosifs et de brides de raccord imputrescibles pour permettre le
raccord étanche avec la couverture de toiture.
Exécution
Avant l’exécution de la toiture, l’entrepreneur communiquera les évidements dans
le gros-oeuvre, compte tenu des dimensions de la coupole, de la forme de la
costière et de la finition du jour. Les coupoles et les costières seront posées
parfaitement de niveau, indépendamment des légères inclinaisons de la toiture.
La couverture de toiture sera soigneusement relevée jusqu'au sommet de la
costière de façon à prévenir toute infiltration d'eau. La jonction entre la coupole et
la costière sera réalisé à l'aide d'une bande d'étanchéité imputrescible. La
coupole sera fixée de manière à assurer la libre dilatation. Les coupoles à double
paroi doivent être soudées à l'extérieur afin d'éviter la formation de condensation.
En fonction de la nature de la costière, les coupoles seront fixées à l'aide de vis
ou de boulons en inox au travers du raccord à vis. Le système de fixation sera
anti-effraction, sans percement de la coupole.
Contrôle
L'entrepreneur reste responsable de la bonne étanchéité et du fonctionnement
des éléments fixes et ouvrants. Les coupoles à double paroi où apparaîtrait de la
condensation entre les deux seront remplacées. Cette garantie est décennale, et
entrera en vigueur au moment de la réception provisoire.
11.9-12. Coupoles à double paroi, pyramidales ou sphériques, fixes ou
ouvrantes, en acrylate
Fourniture et pose, suivant les prescriptions du fabricant, de coupoles, fixes ou
ouvrantes, à double paroi, bombées ou pyramidales, fabriquées à partir de
plaques de polymétacrylate de méthyle.
Description : les coupoles seront réalisées en une seule pièce en feuilles de
résine acrylique coulée et répondront à l'index 08.93 du CCT 104.
Selon les dimensions de la coupole, les plaques ont une épaisseur de 2 à 5mm.
Le vide entre les parois va au delà de l'ouverture garantissant une bonne
isolation. La paroi extérieure et la paroi intérieure sont reliées entre elles par un
double procédé d'assemblage. D'une part, il y a le raccordement ternaire avec un
boulon spécial en polacétal et d'autre part en utilisant une bande de mousse de
- 76 -
Materialen
De koepels zijn vervaardigd met een oplegrand voor een spanningsvrije oplegging en
voorzien van een afdruipboord. Geprefabriceerde en thermisch geïsoleerde opstanden
laten een waterdichte aansluiting toe met de voorziene dakvorm. Zij worden daarbij
voorzien van inbraakbestendige en corrosievrije bevestigingsmiddelen
(éénrichtingsschroeven) en duurzame aansluitflenzen voor een waterdichte hechting
met de voorziene dakdichting
Uitvoering
Voor de uitvoering van de dakplaat worden de nodige uitsparingen in de ruwbouw door
de aannemer opgegeven, rekening houdend met de afmetingen van de koepel, de vorm
van de opstand en de afwerking van de daklichtopening. De koepels en opstanden
worden perfect horizontaal geplaatst, ongeacht lichte hellingen van het dak. De
dakdichting wordt met zorg opgetrokken tot bovenaan de rand van de koepelopstand
zodat elke waterinfiltratie voorkomen wordt. De koepel moet tochtvrij op de opstand
aansluiten door middel van een duurzame, UV-bestendige afdichtingsband. De
vastzetting van de koepel is dusdanig dat de vrije uitzetting mogelijk blijft.
Dubbelwandige koepels moeten aan de buitenzijde gelast worden om
condensatievorming te voorkomen. De koepels worden naargelang de opstand, met
inox schroeven of bouten bevestigd doorheen de schroefkoppeling. De bevestiging
moet inbraakbestendig zijn, zonder doorboring van de koepel.
Keuring
De aannemer blijft aansprakelijk voor de goede waterdichte aansluiting op de voorziene
dakdichting, gedurende een termijn van tien jaar, vanaf de datum van voorlopige
oplevering.
11.9-12. Vaste of opengaande dubbelwandige piramidale of bolvormige koepels in
acrylaat
Leveren en plaatsen, volgens de voorschriften van de fabrikant, van dubbelwandige
vaste of opengaande koepels, naadloos vervaardigd uit polymetylmetacrylaatplaten,
pyramidaalvormig of bolvormig.
Beschrijving : de meerwandige lichtkoepels zijn samengesteld uit slagvaste
acrylaatharsbladen (PMMA), volgens index 08.93 van CCT 104.
Deze platen hebben een dikte van 2 à 5 mm, naargelang de afmetingen. De luchtspouw
tussen de beide wanden loopt voorbij de dagmaat en is volledig condensvrij. De
binnen- en buitenschaal zijn op een dubbele manier vlottend met elkaar verbonden,
enerzijds met een gepatenteerde schroefkoppeling en anderzijds met een tweezijdig
klevende schuimrubberband. De koepels zullen worden bevestigd met roestvrije

polyéthylène pourvue d'une couche adhésive sur les deux faces en contact avec
les parois. La coupole est fixée à la costière au moyen de vis inoxydables par
l'intermédiaire des boulons spéciaux de la coupole et protégés par un capuchon
acrylique coloré. L'étanchéité entre la coupole et la costière est réalisée aec un
joint imputrescible d'une épaisseur de 5mm.
Exécution : paroi intérieure et extérieure transparent ou opaline.
Transmission lumineuse : 95 à 83%, en fonction de l'exécution transparente ou
opaline.
Valeur K = 2.9 W/m²K.
La costière est fabriquée d'une seule pièce en polyester armé de fibres de verre.
La costière a les parois inclinés à 45° ce qui donne un passage maximal de la
lumière. La paroi intérieure a une finition en gelcoat de couleur blanche. La paroi
extérieure a une finition en topcoat prête à recevoir l'étanchéité de la toiture. La
hauteur de la costière est de 15cm, la différence entre l'ouverture jour et
l'ouverture structure est de 25cm. Un rebord de 6 cm de large entoure l'ouverture
jour assurant le montage de la coupole. Un rebord de 8cm de large entoure
l'ouverture structure assurant la fixation avec la toiture. La costière possède deux
parois en polyester armé de fibres de verre espacées par une couche isolante en
mousse de poluérythane d'une épaisseur de 10mm. Valeur K = 1.83 W/m²K.
Systèmes ouvrants : le châssis ouvrant est constitué d'un cadre inférieur en L et
d'un cadre supérieur en U, fixés entre eux par deux charnières inoxydables.
L'étanchéité est obtenue par la compression d'un joint mousse impérissable
entre le cadre inférieur et le cadre supérieur. Le châssis s'ouvre au moyen d'un
vérin mécanique avec vis sans fin en cuivre, ouverture max. 30 cm, actionné par
manivelle appropriée. Pour des coupoles dont une face est supérieure à 130cm,
deux manivelles seront fournies.
11.13. Coupoles à double paroi, pyramidales ou sphériques, fixes ou ouvrantes,
en polycarbonate
Fourniture et pose, suivant les prescriptions du fabricant, de coupoles, fixes ou
ouvrantes, à double paroi, bombées ou pyramidales, dont la face extérieure est
fabriquée en polycarbonate et la face intérieure en polymétacrylate de méthyle.
La coupole est fixée sur la costière à moyen de vis spéciales ‘à sens unique’. Ce
système rend l’enlèvement de la coupole impossible de l’extérieur. Le système
est conçu à permettre la libre dilatation de la coupole.
Pour le reste, la coupole doit correspondre à la description donnée ci-haut pour
des coupoles acryliques.
- 77 -
schroeven. Acrylaat schroefdopjes sluiten het geheel af. De koepels zijn aan de
onderzijde voorzien van een rotvrije dichtingsstrip met anti-rekdraadjes voor een
probleemloze afdichting.
Uitvoering : buiten- en binnenschalen in helder of opaal.
Lichtdoorlaatbaarheid : 95% tot 83%, naargelang de uitvoering helder of opaal.
K-waarde = 2.9 W/m²K
De opstanden worden vervaardigd in met glasvezel versterkte polyester. Zij lopen
schuin op in een hoek van 45° en verzekeren hierdoor een maximaal rendement van
belichting. De binnenzijde is voorzien van een zijdeglanswitte gelcoatlaag, terwijl de
buitenzijde klaar is om beplakt te worden met de dakbedekking. De hoogte van deze
opstanden is 15 cm en het verschil tussen de dagmaat en de sparingsmaat
(dakopening) bedraagt 25 cm. Rondom de dagmaatopening loopt een
koepelmontageflens van ongeveer 6 cm en rondom de sparingsopening is een nagel-
of vijsflens van ongeveer 8cm. De opstanden zijn dubbelwandig en geïsoleerd.
(polyurethaanschuim 10mm). K-waarde = 1.83 W/m²K.
Opengaande systemen : de opengaande ramen bestaan uit twee aan elkaar
scharnierende kaders in aluminiumprofiel. De onderkader in L-profiel wordt op de
opstand gemonteerd en op de bovenkader in U-profiel wordt de koepel bevestigd. In
het onderkader is een rotvrije strip voorzien die het geheel winddicht maakt. Als
openingsmechanisme wordt een spindelopener van aangepaste lengte geleverd met
koperen vijzel - opening 30 cm. Bij ramen met één zijde groter of gelijk aan 1.30 m
worden twee spindels geleverd.
11.13. Vaste of opengaande dubbelwandige piramidale of bolvormige koepels in
policarbonaat (anti-inbraakkkoepels)
Leveren en plaatsen, volgens de voorschriften van de fabrikant, van dubbelwandige
vaste of opengaande koepels, waarvan de buitenzijde is vervaardigd uit policarbonaat
en de binnenzijde uit polymetylmetacrylaat. De koepel wordt met éénmalig te gebruiken
vijzen of bouten pe en opstand bevestigd en waterdicht gemaakt. Dit systeem maakt
het wegnemen van het aldus vastgevezen geheel onmogelijk langs de buitenzijde. Dit
systeem is bovendien zo opgevat dat het de vrije uitzetting van de koepel toelaat.
Voorts dienen deze koepels te beantwoorden aan de beschrijving hierboven gegeven
voor acrylaatkoepels.

- 78 -
11.14. Coupoles exutoire de fumée 11.14. Domes rookventilatie
A la partie supérieure de chaque cage d’escalier intérieure, une baie de
ventilation débouchant à l’air libre aura une section de 1m² minimum. Cette baie
sera normalement fermée ; la commande de son dispositif d’ouverture sera
manuelle et placée de façon bien visible au niveau d’évacuation.
d. LANTERNEAUX d. LICHTSTRATEN
Cet article concerne la fourniture et la pose de lanterneaux standards ou
préfabriqués sur mesure, intégrés dans le plan de la toiture ou partiellement
accolés ou encore totalement indépendant, y compris tous les éléments
nécessaires à la composition des lanterneaux, la structure de support complète,
les pièces d'appui, le vitrage, les moyens de fixation, les raccordements des
bords, les éléments de gouttière appropriés, les mastics.
Valeur K : 1.4 W/m²K
e. TABATIERE e. DAKTOEGANG / KLAPVENSTER
Op de top van elke traphall ligt een venster ventilatie dat naar buitenlucht leidt en dat
een sectie van 1m ² min heeft. Dit venster is gewoonlijk gesloten; de handbediening van
de opening moet zichtbaar zijn en word op de evacuatie verdieping geplaatst.
Het betreft de levering en de plaatsing van lichtstraten standaarde of geprefabriceerde,
op maat, geïntegreerd in het plan van het dak en / of gedeeltelijk gesmolten, met
inbegrip van alle nodige elementen voor de samenstelling van dakramen, voltooiing van
de ondersteunende structuur, delen van ondersteuning, beglazing, bevestigingen,
verbindingen van de randen, de elementen van een passende goot, kit.
K-waarde = 1.4 W/m²K
Fourniture et pose d’une tabatière en zinc, verre ou polycarbonate dans une Levering en plaatsing van een daktoegang in zink, beglazing of polycarbonate in een
couverture en ardoises, tuiles ou zinc.
bedekking in leien, dakpannen of zink.
La tabatière sera fournie avec le levier en fer forgé à double tige d'attache et Hernieuwen van klapvenster met pompspagnolet in smeedijzer met dubbele
poignée forgée, de 28 x 6 mm mesurant 75 cm de longueur totale, charnières, bevestigingsstift en gesmeed handvat, van 28 x 6 mm met een totale lengte van 75 cm,
broche d'arrêt, coins renforcés.
scharnieren rustpin, versterkte hoeken.
Comprend : Omvat :
L’ouverture de la couverture ou l’enlèvement de l’ancienne tabatière, la fourniture
et la pose d’une nouvelle tabatière, le raccordement avec la couverture de la
toiture et la réparation du plafonnage.
Article 12 - Rives de toitures - corniches Artikel 12 - Dakranden en kroonlijsten
a. PROFIL DE RIVE DE TOITURE a. DAKRANDPROFILEN
Il s'agit d'éléments préfabriqués destinés à l'achèvement esthétique et étanches
à l'eau de la face vue des rives de tête en toiture. Tous les éléments d'angle,
d'assemblage et de fixation seront compris dans le prix unitaire.
Matériaux
Les profils de rive de toiture seront compatibles avec les matériaux de couverture
De opening van de bedekking of de wegneming van de oude daktoegang, de levering
en de plaatsing van een nieuwe daktoegang, de aansluiting met de dakbedekking en de
herstelling van het pleisterwerk.
Het betreft geprefabriceerde elementen bestemd voor een waterdichte en esthetisch
verzorgde afwerking van het zichtvlak van opstaande dakranden (platte daken). Alle
vereiste hoek-, verbindings- en bevestigingselementen zijn in de eenheidsprijs
begrepen.
Materialen
De dakrandprofielen zijn verenigbaar met de voorziene dakdichtingsmaterialen en

de toiture mis en œuvre. Ils doivent être garantis pafaitement étanches et conçus
de façon à prévenir les déformations suite aux variations de température. Tous
les moyens de fixation seront résistants à la corrosion. Le modèle et le mode de
fixation doivent être soumis pour approbation à l'administration.
Exécution
Les profils de rive de toiture seront posés de façon rectiligne (aussi bien sur les
surfaces verticales qu’horizontales) et dans les plus grandes longueurs
possibles.
Le profil est fixé à une distance de 1,5 à 2,0 cm par rapport au plan de facade et
doit présenter une pente minimale de 2° pour l’évacuation.
La fixation au support se fera à l'aide d'un mode de fixation adapté au support et
à la couverture de toiture, conformément aux dessins de détail et/ou aux
prescriptions du fabricant.
Contrôle
Les moyens de fixation des profils doivent pouvoir résister à une force de traction
de 2700 N/mc. L'ensemble assurera un raccordement étanche à la couverture de
toiture.
- 79 -
b. CORNICHES EN BOIS b. KROONLIJSTEN IN HOUT
Fourniture et pose d’une corniche complète en Meranti de 1 ère qualité, avec la
pente requise à la planche de fond et comportant les éléments suivants :
blochets 7/9 en chêne français ; planche de finition 4/4’’ en Meranti collé,
équerres métalliques, fer de bandage galvanisé, vis, clous, etc… ; tous ces
élémrents seront fournis sur mesures et profilés standards. Uniquement du bois
massif et raboté est admis. Les bouts seront assemblés sous un angle de 45° :
c. COUVRE-MUR c. MUURKAPPEN
Description
Cet article concerne les couvre-murs préfabriqués destinés à recouvrir de
manière esthétique et étanche les couronnements de murs (isolés).
Matériaux
Les couvre-murs seront conçus de façon à éviter les déformations causées par
des variations changements de température. Les couvre-murs seront profilés de
manière telle que le bord inférieur forme un rejet d'eau par rapport au plan du
mur. Tous les moyens de fixation seront résistants à la corrosion. Le modèle et le
mode de fixation doivent être soumis pour approbation à l'administration.
gevelafwerking. De bevestigingswijze garandeert een waterdichte afwerking en dient zo
opgevat dat vervormingen door temperatuurschommelingen worden voorkomen. Alle
profielen en hun bevestigingsmiddelen zijn UV- en corrosiebestendig. Model
voorafgaandelijk ter goedkeuring voor te leggen aan het Bestuur.
Uitvoering
De dakrandprofielen worden rechtlijnig (zowel in het verticaal als horizontaal vlak)
aangebracht en in zo groot mogelijke lengten verwerkt.
Het profiel wordt zo aangebracht dat een oversteek ontstaat van minimum 15 tot 20 mm
t.o.v. het gevelvlak. De bodem van het profile moet een helling van min. 2° t.o.v met
horizontale lijn hebben.
De bevestiging met de ondergrond gebeurt d.m.v. een aan de ondergrond en
dakdichting aangepaste bevestigingswijze, overeenkomstig de detailtekeningen en/of
de voorschriften van de fabrikant
Keuring
De bevestiging van de profielen moeten aan trekkracht van 2700 N/lm kunnen
weerstaan. Het geheel verzekert een waterdichte aansluiting met de dakdichting.
Leveren en plaatsen van volledige kroonlijst in Meranti, eerste kwaliteit, met de vereiste
helling, inbegrepen volgende stukken : blokkeel 7/9 in franse eik, plank 4/4’’ in geplakte
Meranti als afwerking, gegalvaniseerde haken, ijzeren wielband, schroef, nagel,… Deze
stukken worden op gestandardiseerde maat geleverd. Slechts massief hout geschaafd
wordt toegelaat. De eindestukken worden met een hoek van 45° gelemen:
Omschrijving
Het betreft geprefabriceerde of op maat gevormde muurkappen bestemd voor het
esthetisch en waterdicht afdekken van uitstekende en/of vrijstaande dakrand- of
muuropstanden.
Materialen
De muurkappen zijn zo opgevat dat vervormingen door temperatuursschommelingen
worden voorkomen. De kappen zijn dusdanig geprofileerd dat de onderzijde een
druiplijst vormt t.o.v. het gevelvlak. Alle bevestigingsmiddelen zijn corrosiebestendig.
Model en bevestigingswijze ter goedkeuring voor te leggen aan het Bestuur.

Exécution
Les couvre-murs seront posés de façon rectiligne et dans la longueur appropriée.
La fixation des éléments entre eux et aux murs se fera à l'aide de moyens
appropriés, conformément aux dessins détaillés et/ou aux prescriptions du
fabricant. Les angles seront réalisés en onglet, les faces de bout visibles seront
achevées à l'aide de pièces appropriées, les raccords de tête avec le plan de
façade seront achevés de manière étanche à l'aide d'un mastic d'étanchéité.
Contrôle
La fixation des profils doit pouvoir résister à une force de traction d'au moins
2700 N/mc. L'ensemble sera fixé de manière indéformable et résistante aux
coups, tandis que l'étanchéité au droit de la jonction avec le plan de façade ou de
la toiture sera assurée.
- 80 -
Uitvoering
De muurkappen worden rechtlijnig aangebracht en in aangepaste lengten verwerkt,
zorg dragend voor een esthetische naadverdeling. Ter voorkoming van gevelvervuiling
wordt de afwatering van de muurkappen, bij toepassing als dakrand van platte daken,
steeds eenzijdig afwaterend richting dakzijde opgevat. De bevestiging op de
muuropstanden en onderlinge verbindingen gebeuren d.m.v. een aangepaste
bevestigingswijze, overeenkomstig de detailtekeningen en/of voorschriften van de
fabrikant. Hoeken worden in verstek uitgevoerd, zichtbare kopzijden worden voorzien
van aangepaste eindstukken, kopse aansluitingen met het gevelvlak worden waterdicht
afgewerkt met een loodslab en/of een aangepaste elastische dichtingskit.
Keuring
De bevestiging van de profielen moet aan een trekkracht van minimum 2700 N/lm
kunnen weerstaan. Het geheel garandeert een vorm- en stootvaste bevestiging, alsook
een waterdichte aansluiting t.o.v. het gevel- en/of het dakvlak.
Article 13 - Tuyaux d’évacuation et de ventilation, gouttières,… Artikel 13 - Afloop- en ventilatiebuizen, hanggoten,…
a. EVACUATION D’EAU - GENERALITES a. REGENWATERAFVOER - ALGEMEENHEDEN
La mise en oeuvre est faite selon les prescriptions de NBN 306" Code de bonne
pratique - Evacuation des eaux".
La section minimale du tuyau de descente est déterminée en tenant compte du
débit maximal à évacuer.
Pour le mesurage il est tenu compte de la longueur des tuyauteries, sans
compter les recouvrements. Les coudes sont comptés pour la longueur
mesurée sur la courbure extérieure.
Le prix unitaire des descentes d'eau pluviales comprend la fourniture et la pose
des tuyaux y compris celle des crochets d'attache à la maçonnerie, des
colliers, des bourrelets, soudures, brasures et des coudes éventuels.
Il comprend également la peinture des crochets et accessoires de fixation en
acier galvanisé (une couche de fond et 2 couches de finition).
De werken worden uitgevoerd overeenkomstig de voorschriften van NBN 306
"Leiddraad voor een goede uitvoering - Waterafvoer".
De minimale doorsnede van de afvoerpijp wordt bepaald rekening houdend met het
maximaal af te voeren debiet.
Voor de opmeting houdt men rekening met de lengte van de pijpen, inzettingen niet
inbegrepen. De bochtstukken worden langs de buitenzijde gemeten.
De eenheidsprijs omvat de levering en de plaatsing van de pijpen, inbegrepen de
vasthechtingsijzers, de beugels, de kralen, de lassen, en de eventuele bochtstukken.
Deze prijs bevat eveneens het verven van de vasthechtingsijzers en bijhorigheden uit
verzinkt staal (één grondlaag en 2 afwerkingslagen).
b. DESCENTES D’EAU EN ZINC, SECTION CARREE OU RONDE b. REGENWATERAFVOERBUIZEN IN ZINK, ROND OF VIERKANT
Matériau : tuyaux en zinc suivant spécifications de STS 33, tome II, index 06.55. Materiaal : de zinkpijpen beantwoorden aan de voorschriften van STS 33, deel III, index

Les tuyaux s'emboîtent l'un dans l'autre, de 3 à 4 cm. Pour les emboîtements
soudés, les soudures ont une largeur de 1 cm et comprennent tout le pourtour
des 2 tuyaux.
Chaque tuyau est fixé au mur au moyen de colliers à charnières en acier
galvanisé suivant NBN 657 (450 g zinc/m2) scellés ou fixés dans le mur et sur
lesquels reposent des bourrelets, venus de fabrication ou soudés sur le tuyau.
Les descentes sont placées à 2 cm au moins de la face parachevée du mur. Les
soudures longitudinales sont apparentes et accessibles.
Dans les assemblages de tuyaux, les courbes préusinées et sans soudures
transversales sont seules admises.
Epaisseur du zinc et diamètre des tuyaux suivant les articles correspondants du
bordereau de prix.
Mesurage : par mct.
- 81 -
06.55. De pijpen worden 3 tot 4 cm ineengeschoven. Bij aaneengelaste pijpen, zijn de
lassen 1 cm breed over de ganse omtrek van beide pijpen.
Iedere pijp wordt aan de muur bevestigd door middel van scharnierbeugels, uit verzinkt
staal overeenkomstig NBN 657 (450 gr zink/m2), ingemetseld of niet. Op deze rusten
de kralen, uit fabricatie geleverd of ter plaatse gelast.
De afvoerpijpen worden op min. 2cm van het afgewerkt muurvlak geplaatst. De
langslassen bijven zichtbaar en bereikbaar.
Als verbindingen worden alleen geprefabriceerde bochtstukken zonder dwarslassen
aangenomen.
Zinkdikte en doorsnede volgens de betreffende artikels van het prijzenborderel.
Opmeting : per lm.
c. DESCENTES D’EAU EN FONTE, SECTION CARREE OU RONDE c. REGENWATERAFVOERBUIZEN IN GIETIJZER, ROND OF VIERKANT
Matériau : tuyaux en fonte répondant aux spécifications de STS 33, tome II, index
06.51. Mise en oeuvre selon STS 33, tome III.
Type lourd, aspect lisse.
Traité du côté extérieur de deux couches de peinture antirouille avec inhibiteur de
rouille et deux couches de peinture émail pour métaux, finition brillante.
Diamètre suivant les articles correspondants du bordereau de prix.
Mesurage : par mct.
Materiaal : gietijzeren buizen overeenkomstig voorschriften STS 33, deel II, index
06.51. Plaatsing overeenkomstig STS 33, deel III.
Zware type, glad uitzicht.
Langs de buitenzijde behandeld met twee lagen roestwerende verf met roestontbinder
en twee lagen glanzende lakverf voor metalen.
Diameter volgens de artikelen van de prijslijst.
Doorsnede volgens de betreffende artikels van het prijzenborderel. Opmeting per lm.
d. GARGOUILLE DE TROTTOIR, EN FONTE d. HORIZONTALE AFVOERPIJP TROTTOIR, IN GIETIJZER
Matériau : tuyaux en fonte répondant aux spécifications de STS 33, tome II, index
06.51. Mise en oeuvre selon STS 33, tome III.
Traité du côté extérieur de deux couches de peinture antirouille avec inhibiteur de
rouille et deux couches de peinture émail pour métaux, finition brillante.
Diamètre suivant les articles correspondants du bordereau de prix.
Mesurage : par mct.
Materiaal : gietijzer volgens STS 33, deel II, index 06.51.
Plaatsing : volgens STS 33, deel III.
Langs de buitenzijde behandeld met twee lagen roestwerende verf met roestontbinder
en twee lagen glanzende lakverf voor metalen.
Diameter volgens de artikelen van de prijslijst.
Doorsnede volgens de betreffende artikels van het prijzenborderel. Opmeting per lm.
e. SOUCHES PLUVIALES EN FONTE, SECTION CARREE OU RONDE e. VOETSTUKKEN VOOR WATERAFVOERBUIZEN IN GIETIJZER, ROND OF
VIERKANT
Matériau : fonte grise selon STS 33, tome II, index 06.51.2, ou alliage léger coulé
selon STS 36, tome II, index 06.74.23.3.
Mise en oeuvre : selon STS 33, tome III.
Fixation par un fort collier à charnière en acier galvanisé suivant NBN 657(450 g
de zinc/m2) scellé dans le mur, afin de maintenir la souche en alignement avec le
Het materiaal beantwoordt aan STS 33, deel II, index 06.51.2 voor grijs gietijzer, en van
STS 36, deel II, index 06.74.23.2 voor gegoten lichte legering.
De werken worden uitgevoerd overeenkomstig STS 33, deel III.
De voetstukken worden vastgehouden door middel van een stevige scharnierbeugel, uit
verzinkt staal overeenkomstig NBN 657 (450 gr Zn/m2), ingemetseld om het voetstuk

tuyau de descente.
Assemblage par emboîtement et joint plastique.
La partie inférieure s'adapte dans le collet terminant la canalisation d'égout. Le
joint est bourré au mortier de ciment ou par collerette en plomb. Pour les
souches qui débouchent sur un siphon de cour, il est laissé un espace de 3
cm entre la grille et la souche et un deuxième collier de fixation est placé.
Type lourd, aspect lisse.
Traité du côté extérieur de deux couches de peinture antirouille avec inhibiteur de
rouille et deux couches de peinture émail pour métaux, finition brillante.
Diamètre suivant les articles correspondants du bordereau de prix.
- 82 -
loodrecht of de afvoerpijp te houden.
De verbinding met de afvoerbuis gebeurt door ineenzetting en met een soepele
dichting. Het onderste gedeelte komt in de kraag op het einde van de riolering. De voeg
wordt met cementmortel of door een loodse kraag opgevuld.
Bij de voetstukken die op een buitenontvanger uitmonden wordt een opening van 3 cm
tussen rooster en voetstuk vrijgelaten, en een tweede vasthechtingsbeugel wordt
geplaatst.
Type : zwaar - uitzicht : glad.
Langs de buitenzijde behandeld met twee lagen roestwerende verf met roestontbinder
en twee lagen glanzende lakverf voor metalen.
Doorsneden volgens de betreffende artikels van het prijzenborderel.
f. DESCENTES EN PVC A HAUTE RESILIENCE f. REGENWATERAFVOERBUIZEN IN PVC MET VERHOOGDE SLAGVASTHEID
Descente d'eau en PVC non plastifié, à haute résilience. Les tuyaux répondent
aux prescriptions de NBN T 42-107. Sont seuls admis les tuyaux portant la
marque de conformité BENOR et les marques relatives à leur destination.
Tuyaux de teinte gris clair, série "A", à bouts lisses ou évasés. Tous les
accessoires sont de même matière, de dimensions appropriées et de même ton.
Fixation des tuyaux à 2 cm de la surface parachevée du mur, au moyen
d'attaches (colliers ou autres dispositifs) formant des points fixes, et de colliers
permettant la libre dilatation et le retrait des tuyaux.
Les attaches fixes se placent sur des manchons de dilatation en même matière
que les tuyaux. Pour les colliers permettant la libre dilatation, une bande en
matière à faible coefficient de frottement et sans action nuisible sur le tuyau est
interposé entre le collier et le tuyau.
La distance entre deux attaches n'excède pas 2 m.
Assemblage par système à emboîtement lisse sans collage.
Pour le reste, la mise en oeuvre répond encore aux prescriptions de STS 33,
tome III.
Sections suivant les articles correspondants du bordereau de prix.
Mesurage au mct.
g. GOUTTIERES - ALGEMEENHEDEN g. HANGGOTEN - ALGEMEENHEDEN
Les gouttières sont établies en alignement droit avec une pente minimale de 2
mm par mètre, donnée par les supports. Ces derniers assurent la stabilité et la
libre dilatation des gouttières.
Le bourrelet extérieur de toute gouttière est suffisamment renforcé pour pouvoir,
après pose, supporter sans fléchir l'appui d'une échelle portant un homme.
Waterafvoerpijpen uit niet geplastificeerde PVC met verhoogde slagvastheid. Materiaal
: de pijpen beantwoorden aan de voorschriften van NBN T 42-107. De pijpen moeten
het merkteken BENOR en de merken m.b.t. hun bestemming dragen. De pijpen zijn
lichtgrijs gekleurd van de reeks "A" met gladde of schuine uiteinden. Al de bijhorigheden
zijn uit hetzelfde materiaal, van dezelfde kleur en hebben aangepaste maten.
De pijpen worden op min. 2 cm van het afgewerkte muurvlak bevestigd door middel van
vaste hechtingspunten en van beugels die de vrije uitzetting en krimp van de pijpen
toelaten.
De vaste hechtingspunten worden op uitzettingsmoffen (zelfde grondstof als de pijpen)
geplaatst. Bij de beugels die de vrije uitzetting toelaten, wordt een band, met lage
wrijvingscoëfficiënt en zonder nadelig gevolg voor de pijp, tussen beugel en pijp
geplaatst. De afstand tussen twee opeenvolgende vasthechtingen mag de 2 m niet
overschrijden.
De verbinding van de pijpen gebeurt door een gladde ineenzetting zonder lijm.
De werken worden overigens overeenkomstig STS 33, deel III uitgevoerd. Doorsneden
volgens de betreffende artikels van het prijzenbordereel.
Diameter volgens de artikelen van de prijslijst.
Opmeting per lm.
De goten worden op een rechte lijn geplaatst met een minimumhelling van 2 mm per m,
door de steunpunten aangegeven. Deze verzekeren de stabiliteit en de vrije uitzetting
van de dakgoten.
De buitenste kraal van de dakgoten is voldoend verstevigd en buigt niet door wanneer
met op een aanleunende ladder klimt.

Les gouttières se mesurent à la plus grande longueur du bourrelet extérieur, et
recouvrements non compris.
Les ouvrages s'exécutent conformément à STS 33. Les valeurs minimales des
sections à prévoir se déterminent suivant NBN 306.
Le prix unitaire des gouttières comprend la fourniture et la pose des éléments de
gouttières, des crochets ou supports, y compris le soudage et la fixation aux
chevrons ou au voligeage de pied de la toiture et autres accessoires
d'évacuation.
h. GOUTTIERE EN ZINC, A SIMPLE BOURRELET h. HANGGOTEN IN ZINK, ENKELE KRAAL
Matériau : zinc, suivant STS 33, tome II, index 06.32.
Sauf indications contraires, les feuilles de zinc ont une épaisseur de 0.82mm.
Profil à simple bourrelet et bavette. Le bourrelet est renforcé par une barre ou
une busette en acier de 10 mm de diamètre, galvanisée suivant NBN 657 (450 g
de zinc/m2) ou métallisée par projection de zinc (classe Zn 80).
Le zinc se prolonge en bavette sous la couverture de toiture, sur 6 cm au moins
en projection verticale, et est muni d'un pli d'agrafure. Il repose sur le voligeage
du pied de la toiture, et est retenu par min. deux pattes d'agrafure par mètre de
chanlatte.
Les supports de gouttière sont constitués de crochets en acier de 5 x 20 mm de
section, galvanisés suivant NBN 657 (450 g/m2) ou métallisés par projection de
zinc (classe Zn 80).
Les supports sont espacés de 45 cm au maximum.
Type : suivant les articles correspondants du bordereau de prix.
Mesurage : par mct.
- 83 -
De goten worden gemeten volgens de grootste lengte van de buitenboeing,
overlappingen niet ingerekend.
De werken worden overeenkomstig STS 33 uitgevoerd. De minimumwaarde van de
secties worden door NBN 306 bepaald.
De eenheidsprijs der goten omvat de levering en plaatsing der dakgootelementen,
haken of steunen, met inbegrip van het solderen en de vasthechting aan de kepers of
aan de bebording van de voet van de dakhelling.
Materiaal : zink, overeenkomstig STS 33, deel II, index 06.32
Behoudens tegenstrijdige bepaling wordt zink van 0.82mm dikte gebruikt.
Profiel met enkele kraal en slab. De kraal wordt verstevigd met een stalen staaf of
buisje van 10 mm doormeter, gegalvaniseerd overeenkomstig NBN 657 (450 g zink/m2)
of gemetalliseerd door zinkprojectie (klasse Zn80).
Het zink wordt tot op minstens 6 cm, in verticale projectie, onder de dakbedekking
opgetrokken en is voorzien van een aanhakingsplooi. Het zink rust op de bebording van
de dakvoet, en wordt opgehouden met minstens twee klangen per meter kantlat.
De goothaken zijn in staal van 5 x 20 mm, gegalvaniseerd overeenkomstig NBN 657
(450 g/m2) of gemetalliseerd door zinkprojectie (klasse Zn80).
De haken bevinden zich op een maximum afstand van 45 cm van elkaar.
Type : volgens de betreffende posten van het prijzenborderel.
Opmeting : per lm.
i. GOUTTIERES EN ZINC, A DOUBLE BOURRELET i. HANGGOTEN IN ZINK, DUBBELE KRAAL
Matériau : zinc, suivant STS 33, tome II, index 06.32.
Sauf indications contraires, les feuilles de zinc ont une épaisseur de 0.82mm.
Profil à double bourrelet. Les bourrelets tournés vers l'extérieur sont renforcés
par une barre ou une busette en acier de 10 mm de diamètre, galvanisée suivant
NBN 657 (450 g de zinc/m2) ou métallisée par projection de zinc (classe Zn 80).
La rive intérieure est indépendante de la couverture du versant et est constituée
comme la rive extérieure. Elle reste au moins à 20 cm du mur.
Les supports de gouttière sont constitués de crochets en acier de 5 x 20 mm de
section, galvanisés suivant NBN 657 (450 g/m2) ou métallisés par projection de
zinc (classe Zn80).
Materiaal : zink, volgens STS 33 , deel II, index 06.32. Behoudens tegenstrijdig beding
worden zinkbladen van 082mm dikte gebruikt.
Profiel met dubbele kraal. De kraal wordt verstevigd bij middel van een stalen staaf of
buis van 10 mm diameter, gegalvaniseerd volgens NBN 657 (450 gr zink/m2) of
gemetalliseerd door spuiten met zink (klasse Zn 80).
De binnenzijde is onafhankelijk van de bedekking van het dakschild en is samengesteld
zoals de buitenzijde. Hij blijft op tenminste 20 cm van de muur.
De hanggoten worden door haken van 5 x 20 mm doorsnede in gegalvaniseerd staal
(volgens norm NBN 607 450 gr/m2) vastgehouden.

Les supports sont espacés de 45 cm au maximum.
Type : suivant les articles correspondants du bordereau de prix.
Mesurage : par mct.
- 84 -
j. GOUTTIERES EN PVC j. HANGGOTEN IN PVC
Gouttières en PVC. La fourniture comprend les pièces spéciales : abouts, talons,
angles, amorces, pièces de jonction, consoles, manchons, entonnoirs, etc.
Pose suivant instructions du fabricant.
Profil et type suivant les articles correspondants du bordereau de prix.
De haken kunnen ook gemetalliseerd zijn door zinkprojectie(klasse Zn80).
De afstand tussen de haken bedraagt maximum 45 cm.
Type : volgens de betreffende posten van het prijzenborderel.
Opmeting : per lm.
Hanggoten in PVC. De levering omvat alle speciale stukken : eindstukken,
hoekstukken, spuitstukken, verbindingsbeugels, enz.
Plaatsing volgens rechtlijnen van de fabrikant.
Profiel en type volgens de betreffende posten van het prijzenborderel. Opmeting : per
lm.
Article 14 - Travaux de maçonnerie, de béton et de cimentage Artikel 14 - Metsel-, beton- en cementeringswerken
a. BETON ARME a. GEWAPEND BETON
L'ouvrage comprend la fourniture et la mise en oeuvre du béton pour béton armé,
y compris les coffrages et armatures.
Fournitures et mise en oeuvre sont conformes aux prescriptions de l'index 26.0
du cahier n°104.
La composition du béton est au choix de l'entrepreneur :
- Sable : seul le sable du Rhin est autorisé.
- Ciment : sauf indication contraire le ciment est du HK 400.
L'entrepreneur soumet à l'auteur de projet la composition qu'il adopte en fonction
de ces prescriptions et pour obtenir les performances suivantes :
- résistance caractéristique à la compression à 28 jours : R'wk = 28 N/mm2
- écart type s = 3,5 N/mm2
Mesurage : par m3.
Het werk omvat de levering en uitvoering van het beton voor gewapend beton, met
inbegrip van bekistingen en de wapeningen.
Leveringen en plaatsing voldoen aan de voorschriften van index 26.0 van typebestek
104.
De samenstelling van het beton is naar vrije keuze van de aannemer :
- zand : alleen Rijnzand wordt toegelaten
- cement : behoudens tegenstrijdige voorschriften wordt cement HK 400 gebruikt.
Aan de ontwerper legt de aannemer de aangewende samenstelling voor, in functie van
de hoger vermelde voorschriften, en om volgende prestaties te bekomen :
- karakteristieke drukvastheid na 28 dagen R"wk = 28 N/mm2
- type-afwijking : S = 3,5 N/mm2.
Opmeting : per m3.
b. MACONNERIE EN BRIQUES LOCALES - GENERALITES b. METSELWERK IN BAKSTEEN - ALGEMEENHEDEN
Cet article concerne les maçonneries des murs intérieurs et extérieurs.
Les murs sont exécutés d'aplomb, de niveau et droits.
Tous les murs formant un ensemble sont construits en même temps. L'épaisseur
nominale des joints est de 1 cm. Sauf prescription contraire, les joints verticaux
sont alternés. Sauf indication contraire, la maçonnerie est destinée à être
rejointoyés ou à recevoir un enduit ou un cimentage.
Lorsque la maçonnerie reste apparente et qu'il n'est pas prévu de poste séparé
au métré pour le jointoiement, les joints sont repressés et lissés à la dague à
Dit artikel betreft het metselwerk van binnen- en buitenmuren.
De muren worden in het lood, waterpas en recht uitgevoerd.
Al de muren die deel uitmaken van een geheel worden gelijktijdig opgetrokken. De
nominale voegdikte bedraagt 1 cm. Behoudens anders voorgeschreven liggen de
verticale voegen in kruisverband en is het metselwerk bestemd om gevoegd,
gecementeerd of bepleisterd te worden.
Bij zichtbaar metselwerk en indien er geen afzonderlijke post voor het voegwerk bij de
opmetingsstaat voorzien is, worden de voegen, naargelang de vordering der werken

mesure de l'avancement.
Les maçonneries à enduire ou à cimenter, ou qui sont à jointer à posteriori, sont
exécutées à joints ouverts, d'une profondeur de 1 cm.
A la base des murs du rez-de-chaussée il est placé un feutre bitumé R 500 qui,
dans le cas de murs extérieurs doubles, se prolonge à travers le parement.
Les pourtours des baies dans lesquelles sont prévus des châssis sont pourvus
de blochets en béton clouable, pour la fixation des châssis, dont les
emplacements sont définis comme suit :
- à 10 cm des limites supérieures et inférieures de la baie;
- la distance entre 2 points de fixation est de max. 60 cm.
Dans le prix des maçonneries de briques sont compris :
- les blochets de fixation des châssis et menuiseries intérieures;
- les fourreaux pour les passages de canalisations, en fibre-ciment;
- le feutre bitumé à la base des murs;
- les ferrures d'ancrage en acier galvanisé pour le liaisonnement entre
maçonnerie et béton armé;
- le remplissage des chambranles métalliques lorsque ceux-ci sont prévus.
Les maçonneries s'exécutent en suivant les recommandations de: - la note
d'information technique 95 du C.S.T.C. "Recommandations pour l'exécution des
maçonneries de briques et de blocs"
- NBN B24 - 301 Conception et calcul des maçonneries
- NBN B24 - 401 Exécution en maçonneries
- NBN B14 - 001 Mortiers de maçonneries.
La maçonnerie en briques pleines répond à la norme NBN B24. La maçonnerie
en briques creuses répond aux normes NBN 476 et NBN série B24. Les briques
appartiennent à la catégorie 1.
Le mesurage des maçonneries se fait au m3, comme prévu dans le bordereau
de prix.
- 85 -
met het voegijzer ingedrukt en gelijkgestreken.
Het te cementeren of te bepleisteren metselwerk, of a posteriori op te voegen, wordt
met open voegen, 1 cm diep, uitgevoerd.
Aan de voet van de muren op het gelijkvloers wordt een bedekt bitumenvilt R 500
geplaatst dat bij dubbele buitenmuren doorheen het parement doorgetrokken wordt.
Aan de raamopeningen worden voor de vasthechting van de ramen, spijkerbare
betonklossen geplaatst :
- op 10 cm van de bovenste en onderste rand van de opening;
- met een maximale afstand van 60 cm tussen twee opeenvolgende
vasthechtingspunten.
De prijs van metselwerk in baksteen omvat :
- de vasthechtingsklossen voor ramen en binnenschrijnwerk;
- de hulsels in asbest-cement voor het doorvoeren van leidingen;
- het bedekt bitumenvilt aan de voet van de muren;
- de verankeringsijzers uit verzinkt staal voor de verbinding tussen metselwerk en
gewapend beton;
- de opvulling van metalen deuromlijstingen, indien deze voorzien zijn.
Het metselwerk wordt uitgevoerd overeenkomstig de aanbevelingen van :
- de technische voorlichtingsnota TV.95 van het W.T.C.B. "Aanbevelingen voor het
uitvoeren van metselwerk in bakstenen en blokken".
- NBN B24-301 Ontwerpen en berekening van metselwerk
- NBN B24-401 Uitvoering van metselwerk.
- NBN B14-001 Mortels voor metselwerk.
Het metselwerk in volle baksteen voldoet aan norm NBN B24.
De muren in geperforeerde baksteen, voldoen aan de normen NBN 476 en NBN serie
B 24. Ze behoren tot categorie 1.
De opmeting van het metselwerk geschiedt per m3, zoals voorzien in het
prijzenborderel.
c. BOISSEAUX EN BETON REFRACTAIRE POUR CONDUITS DE FUMEE c. SCHOUWPIJPEN IN VUURVAST BETON
Fourniture et pose de boisseaux en béton réfractaire.
L'étanchéité est obtenue par emboîtement des éléments et un mortier spécial,
livré par le fournisseur. Le taux de rupture des joints à la compression doit être
semblable à celui des boisseaux. Les boisseaux sont désolidarisés des
matériaux d'enrobage par un joint ouvert ou par un panneau d'isolation.
Leveren en plaatsen van schouwpijpen uit vuurvast beton.
De schouwpijp is gasdicht; voor de voegen gebruikt men speciale mortel door de
fabrikant geleverd. De drukweerstand van de voegen is gelijk aan die van de
schouwpotten. Tussen de schouwpijp en schouwmantel is een open voeg voorzien,
welke opgevuld wordt met een isolatieplaat.

Les conduits sont pourvus de pièces spéciales pour les raccordements des
buses de fumée, de trappes de ramonage et, selon le cas, d'entonnoirs pour
l'évacuation des eaux de condensation.
Les éléments auront une section de 20 x 25 cm.
Le mesurage se fait au mct.
- 86 -
d. COUVERTURES EN BETON POUR CHEMINEES d. SCHOUWAFDEKKING IN BETON
Fourniture et pose d'une dalle de couverture en béton pour cheminées.
Exécution en coffrage lisse. Béton suivant index 26.0 du cahier des charges type
104, avec hydrofuge. La face supérieure a une pente de min 5%. La dalle
dépasse de 5cm les côtés de la cheminée et est pourvue d'un larmier sur tout le
pourtour.
Epaisseur suivant les articles correspondants du bordereau de prix. Le prix
comprend la fourniture et pose.
Mesurage par m².
Artikel 15 - Entretien et réparation Artikel 15 - Onderhoud en herstelling
Les travaux de nettoyage de toitures plates sont exécutés en accord avec le
délégué de la Ville, surtout en ce qui concerne les surfaces à nettoyer, et la
surface à porter en compte pour la facturation. Lorsque l'entrepreneur, lors de
l'exécution de travaux de réparation aux toitures, que les saletés ou des feuilles
se sont entassés sur le toit ou sur les toits voisins, il en informe le délégué de la
Commune, en vue du nettoyage éventuel de ces toitures.
Quant à l'évacuation du contenu des greniers, il est remarqué que ces travaux ne
seront demandés à l'entrepreneur que dans le cadre de travaux de
renouvellement des toitures du bâtiment concerné.
Nettoyage de toiture avec dépôt de mousses. Avant d'enlever les poussières et
les mousses d'une toiture, l'entrepreneur doit d'abord vérifier l'étanchéité de cette
toiture. Le nettoyage se fait à l'eau sous haute pression, variant de 60 à 120
kg/cm², en fonction de l'accrochage des mousses sur la toiture. La distance entre
le pistolet et la toiture doit être fixée par ce même critère. le nettoyage se fait
dans la direction du faîte vers la corniche. Les descentes d'eau raccordées à des
citernes d'eau, doivent être déconnectés auparavant.
Application sur une toiture d'un produit anti-mousse, s'accrochant parfaitement
au matériau de couverture de la toiture. A exécuter par temps sec, à la brosse ou
au pistolet. Le produit ne peut être toxique et doit répondre aux exigences légales
De levering bevat de hulpstukken voor de aansluiting van de rookbuizen, de veegluiken
en, desgevallend, de trechter voor het opvangen van condenswater.
De elementen hebben een doorsnede dan 20 x 25cm.
De opmeting gebeurt per lopende meter.
Afdekplaten voor schouwen in getrild beton.
Uitvoering met gladde bekisting. Beton volgens index 26.0 van type-bestek 104, met
hydrofuge. De bovenzijde heeft een helling van min. 5 %.
Rondom de plaat die 5 cm uitsteekt op de schoorsteen, is een druiplijst voorzien.
Dikte volgens de betreffende artikels van het prijzenborderel.
De prijs omvat het leveren en plaatsen.
Opmeting per m².
De reinigingswerken van platte daken worden uitgevoerd in akkoord met de
afgevaardigde van de Gemeente, vooral voor wat betreft de oppervlakte die dient
gereinigd te worden, en de oppervlakte die voor facturatie in rekening kan worden
gebracht. Wanneer de aannemer bij de uitvoering van herstellingswerken aan een dak
vaststelt dat vuil of bladeren zich op het dak of naastliggende daken hebben opgehoopt,
brengt hij hiervan de Stadsafgevaardigde op de hoogte, met het oog op de eventuele
reiniging van deze daken.
Voor wat betreft het leegmaken van zolders, wordt de aandacht erop gevestigd dat
deze werken alleen aan de aannemer zullen gevraagd worden in het kader van de
vernieuwing van de daken van het betreffend gebouw.
Reinigen van daken met mosafzetting. Alvorens het stof en het mos van de
dakbedekking te verwijderen, dient de aannemer het dak na te kijken op waterdichtheid.
De reiniging dient te gebeuren met water onder hoge druk, waarbij de waterdruk
varieert tussen 60 en 120 kg/cm² naargelang de hechting van het mos op de
dakbedekking, waarbij ook de afstand tussen pistool en dak dient te worden aangepast.
Het reinigen gebeurt van de nok naar de dakgoot. Eventuele afvoerpijpen naar
regenputten dienen te worden afgekoppeld.
Aanbrengen op een dak van een moswerend middel dat goed op
dakbedekkingsmateriaal hecht. Uit te voeren bij droog weer met borstel of sproeitoestel.
Het product mag niet giftig zijn en moet aan de wettelijke voorschriften terzake

en la matière. La fiche technique du produit doit être soumis, pour accord
préalable, au délégué du département Urbanisme de la Commune.
- 87 -
beantwoorden. De technische fiche van het product dient voor voorafgaandelijk akkoord
aan de afgevaardigde van het departement Bouwkunst te worden voorgelegd.
Article 16 – Accès sécurisés aux toitures Artikel 16 - Beveilgigde toegangen naar dakken
Ce poste ne comprend que les éléments destinés à rester à demeure sur la
toiture, pour les interventions ultérieures. Tous les éléments provisoires
permettant un accès sécurisé aux toitures pendant la durée du chantier sont
compris dans le poste “Installation de chantier”.
16.1. Ligne de vie 16.1. Levenslijn
La ligne de vie se compose de :
- Un câble de sécurité en acier inox ;
- Des fixations aux extrémités munies d’un tendeur et d’un plombage ;
- Un chariot (en inox ou alliage HR) permettant un passage aisé des clips
intermédiaires ;
- Les clips intermédiaires nécessaires en fonction de la longueur et du tracé de la
ligne de vie;
- Des potelets éventuels (ceux-ci seront fixés en fonction de la nature du support
par ancrage chimique, par bridage ou crapautage) ;
- Des pièces entrée/sortie disposées judicieusement à proximité des accès aux
toitures ;
- Les éventuels absorbeurs d’énergie.
Avant toute pose de ligne de vie, un calcul visant à déterminer de les éventuels
renforts de charpente à exécuter, devra être réalisé par un ingénieur compétent
en matière de structure des charpentes doit être remis à EG et MO.
La pose de la ligne de vie sera certifiée et exécutée par une société spécialisée
dans l’installation de dispositifs de sécurité.
16.2. Crochet de sécurité
Le crochet de sécurité doit être conforme à la norme EN 517 catégorie A2 (toits
inclinés) :
- Résistance à la corrosion équivalente à une galvanisation à chaud de
50um ;
- Pose sur la partie portante du toit ;
Deze post omvat slechts de elementen om aan woonplaats op het dak, voor de latere
acties te blijven. Alle voorlopige elementen die een toegang die tot de daken toelaten,
tijdens de werf wordt veiliggesteld, worden in de post „Werfinstallatie“ omvat.
De levenslijn bestaat uit :
- Een veiligheidskabel in inoxstaal ;
- De bevestigingen aan de uiteinden voorzien van een spanner en een loodjeszegel ;
- Een karretje (in inox of HW legering) dat een makkelijke doorgang van de
tussengelegen clips toelaat;
- De noodzakelijke tussengelegen clips in functie van de lengte en het tracé van de
levenslijn ;
- De eventuel paaltjes (deze zullen bevestigd worden in functie van de aard van de
steun via chemische verankering, door begrenzing of met een
klemsysteem/klemplaat) ;
- Bordjes ingang/uitgang die op verstandige wijze in de nabijheid van de toegeng tot
de daken geplaatst zijn ;
- De eventuele energieopslorpers.
Voorafgaand aan het plaatsen van elke levenslijn, zal er een berekening, met tot doel
het bepalen van de eventuele uit te voeren verstevigingen aan het timmerwerk door een
ingenieur die m.b.t. de structuur van timmerwerk competent is, moeten uitgevoerd
worden en aan de AA en de BH moeten afgeleverd worden.
Het plaatsen van de levenslijn zal gecertificeerd en uitgevoerd worden door een
vennootschap die gespecialiseerd is in het installeren van veiligheidsvoorzieningen.
16.2. Veiligheidshaak
De veiligheidshaak moet conform de norm EN 517 categorie A2 (schuine daken) zijn :
- Bestand tegen corrosie evenwaardig met een warme verzinking van 50um ;
- Aanbrengen op het dragend gedeelte van het dak ;
- Bestendigheid van het verankeringspunt tegen een statische last van 850 kg ;
- Bestendigheid van het verankeringspunt tegen een dynamische last van 100 kg op

- Résistance du point d’ancrage à une charge statique de 850 kg ;
- Résistance du point d’ancrage à une charge dynamique de 100 kg
décalée de 30 cm du crochet et chutant de 2,50 m.
16.3. Plaquettes d’ancrage de sécurité
Les plaquettes d’ancrage sont des dispositifs d’ancrage fixes conformes à la
norme EN 795 de classe A1 (surfaces verticales, horizontales ou inclinées) ou
A2 (toits inclinés) :
- Réalisées en inox ou galvanisée ;
- Posées par une ancre filetée M12 à M16 selon les cas ;
- Résistance de l’ancrage à une charge statique de 1000 kg pendant 3
minutes ;
- Résistance de l’ancrage à une charge dynamique de 100 kg.
16.4. Echelle sécurisée
Echelles métalliques droites boulonnées sur un pignon ou une façade et munies
de crinolines.
- 88 -
30 cm van de haak verwijderd en 2;50 m vallend over een afstand van 2,50 m.
16.3. Verankeringsplaatjes
De verankeringsplaatjes zijn voorzieningen van vaste verankering conform met de norm
EN 795 van klasse A1 (vertikale, horizontale of schuine oppervlakken) of A2 (schuine
daken) :
- Verwezenlijkt in inox of verzinkt ;
- Geplaatst met een van schroefdraad voorzien anker M12 tot M16 volgens het
geval ;
- Bestendigheid van de verankering tegen een statische last van 1000 kg gedurende
3 minuten ;
- Bestendigheid van de verankering tegen een dynamische last van 100 kg.
16.4. Beveiligde ladders
Rechte metalen ladders, vastgemaakt met bouten op een zijmuur of op een zijde en
van crinoline voorzien.

- 90 -
COMMUNE D'IXELLES GEMEENTE ELSENE
3ème DIRECTION
3de DIRECTIE
Travaux publics Openbare werken
MARCHE PUBLIC N° 2011-155 OVERHEIDSOPDRACHT N R 2011-155
MARCHE PUBLIC DE TRAVAUX D'ENTRETIEN ET DE RENOUVELLEMENT
DE TOITURES ET DE PLATE-FORMES, A EXECUTER DANS LES
BATIMENTS COMMUNAUX POUR UNE DUREE DE 2 ANS
AANNEMING VAN ONDERHOUDS-EN VERNIEUWINGSWERKEN VAN DAKEN EN
PLATFORMEN UIT TE VOEREN IN DE GEMEENTEGEBOUWEN GEDURENDE 2
JAREN
Adjudication publique Openbare aanbesteding
FORMULAIRE D’OFFRE
Pour rédiger son offre, le soumissionnaire doit utiliser le présent formulaire sur
papier libre ou tout autre document certifié conforme au modèle prévu.
L’offre et ses annexes seront signées pour accord et chaque page sera
paraphée par le soumissionnaire.
Le soussigné : ...............................................................................................................
........................................................................................................................................
OFFERTEFORMULIER
Om zijn inschrijving op te stellen, moet de inschrijver gebruik maken van het huidige
formulier of elk ander document conform met het voorziene model.
De offerte en zijn bijlagen zullen door de inschrijver voor akkoord worden
getekend en iedere pagina door hem geparafeerd.
De ondergetekende :.....................................................................................................
........................................................................................................................................
(Nom et Prénoms) ......................................................................................................... (Naam en voornamen) ...................................................................................................
Qualité ou profession:.................................................................................................... Hoedanigheid of beroep:................................................................................................
de nationalité ................................................................................................................. nationaliteit::...................................................................................................................
représentant la société (raison sociale ou dénomination, forme et nationalité) : .... vertegenwoordiger van de aanneming (firma of benaming, rechtsvorm en
.......................................................................................................................................... nationaliteit) :………………………………………………………………………...
.......................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
dont le siège social est situé n° : ………………..rue :................................................... waarvan de zetel gevestigd is nr……………, straat ………………………………..
.................................................................................................................................. ……………………………….:…………………………………… :………………………
à : ………………………………………………………code postal: op :………………………………………………………….postcode :…….……………
…………………….
n° de téléphone................................................................................................................ Telefoonnummer .............................................................................................................

n° de fax ..........................................................................................................................
Adresse e-mail :
………………………………………………………………………………...
ou bien (1)
- 91 -
Faxnummer : …………………………………………………………………………………
Email adres : …………………………………………………………………………………..
ofwel (1)
La Société De Vennootschap
(Raison sociale ou dénomination, forme, nationalité, siège)
(Handelsnaam of benaming, rechtsvorm, nationaliteit, zetel)
représentée par le(s) soussigné(s)
ou bien (1)
Les soussignés:
(pour chacun, mêmes indications que ci-dessus):
en association momentanée pour la présente entreprise,
A.
vertegenwoordigd door de ondergetekende(n)
ofwel (1)
De ondergetekenden:
(voor elk van hen dezelfde gegevens als hierboven)
die zich tijdelijk hebben verenigd voor deze aanneming,
- Immatriculation(s) O.N.S.S.: n°(s) - Inschrijving(en) bij de R.S.Z. : nr(s).
- T.V.A. (uniquement en Belgique): n°(s) - B.T.W. (alleen in België) : nr(s.)
- Inscription sur la liste des entrepreneurs agréés n°(s) - Inschrijving op de lijst der erkende aannemers : nr(s).
- Catégorie(s), sous-catégorie(s) et classe(s): - categorie(ën), ondercategorie(ën) en klasse(n) :
- Inscription sur la liste des entrepreneurs enregistrés n°(s): - Inschrijving op de lijst van de geregistreerde aannemers: nr(s).:
à la date du. ..................................................................................................................... op datum van..................................................................................................................
B.- Renseignements relatifs à l'agréation
Toute fausse déclaration en matière d'agréation peut entraîner l'application d'une
sanction prévue à l'article 19 de la loi du 20 mars 1991 (Moniteur du 6 avril 1991).
a) Catégorie et sous-catégorie.
1°) Cette ou ces agréation(s) correspond(ent) aux conditions fixées par le
cahier spécial des charges pour ce qui concerne la catégorie ou sous-
A.
B.- Inlichtingen betreffende de erkenning.
Alle valse verklaringen betreffende de erkenning kunnen de toepassing van een in
artikel 19 van de wet van 20 maart 1991 (staatsblad 6 april 1991) bepaalde sanctie tot
gevolg hebben.
a) Categorie en ondercategorie.
1°) Deze erkenning(en) stemt (stemmen) overeen met de in het bijzonder bestek
vastgelegde voorwaarden betreffende de categorie of ondercategorie (1)

- 92 -
catégorie(1)
ou Of
2°) Cette ou ces agréation(s) ne correspond(ent) pas aux conditions fixées 2°) Deze erkenning(en) stemt (stemmen) niet overeen met de in het bijzonder
par le cahier spécial des charges pour ce qui concerne la catégorie ou
bestek vastgelegde voorwaarden betreffende de categorie of ondercategorie.
sous-catégorie. La présente offre constitue également demande de
Deze offerte geldt eveneeens als de aanvraag tot een noodzakelijke afwijking
dérogation nécessaire (1).
(1)
Un dossier complet a été introduit auprès de la Commission d'Agréation en
vue d'obtenir l'agréation nécessaire et une copie de l'attestation délivrée en
vertu de l'article 6 § 2 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 est jointe (1).
b) Classe.
I. Montant de l'offre.
1°) Le montant de l'offre ne dépasse pas le maximum de la classe
d'agréation possédée (1)
b) Klasse.
ou Of
2°) Le montant de l'offre dépasse le maximum de la classe d'agréation
possédée. La présente offre constitue également demande de dérogation
nécessaire.
Un dossier complet a été introduit auprès de la Commission d'Agréation
en vue d'obtenir l'agréation nécessaire et une copie de l'attestation
délivrée en vertu de l'article 6 § 2 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991
est jointe (1).
II. Montant maximal des travaux exécutés simultanément.
1°) a) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, ne dépassera pas le
maximum établi pour la classe d'agréation possédée (1).
b) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, ne dépassera pas le
montant maximum mentionné sur l'attestation du ................ (2) délivrée
en vertu de l'article 3 § 3 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 (1).
Een volledig dossier is bij de Erkenningscommissie ingediend om de vereiste
erkenning te verkrijgen en een kopie van het ingevolge artikel 6 § 2 van het
koninklijk besluit van 26 september 1991 afgegeven attest is hierbij gevoegd
(1).
I. Bedrag van de offerte.
1°) Het bedrag van de offerte overschrijdt het maximum van de verkregen
erkenningsklasse niet (1).
2°) Het bedrag van de offerte overschrijdt het maximum van de verkregen
erkenningssklasse. Deze offerte geldt tevens als de noodzakelijke aanvraag
tot afwijking.
Een volledig dossier is bij de Erkenningscommissie ingediend om de vereiste
erkenning te verkrijgen en een afschrift van het ingevolge artikel 6 § 2 van het
koninklijk besluit van 26 september 1991 afgegeven attest is hierbij gevoegd
(1).
II. Maximum bedrag van de gelijktijdig uitgevoerde werken.
1°) a) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval van
gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden uitgevoerd,
rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde aannemingen zal
het maximum van de verkregen erkenningsklasse niet overschrijden (1).
b) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval van
gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden uitgevoerd,
rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde aannemingen,
zal het maximum bedrag, vermeld op het attest van...................(2) afgeleverd
krachtens artikel 3 § 3 van het koninklijk besluit van 26 september 1991 (1),
niet overschrijden.

ou
2°) a) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, dépassera le maximum
établi pour la classe d'agréation possédée (1).
b) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, dépassera le montant
maximum mentionné sur l'attestation du ............……… (2) délivré en
vertu de l'article 3 § 3 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 (1).
- 93 -
Of
2°) a) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval van
gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden uitgevoerd,
rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde aannemingen,
zal het vastgestelde maximum van de verkregen erkenningsklasse
overschrijden (1).
b) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval van
gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden uitgevoerd,
rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde aannemingen,
zal het maximum van de verkregen erkenningsklasse, vermeld op het attest
van ………………………………….(2) afgeleverd krachtens artikel 3 § 3 van
het koninklijk besluit van 26 september 1991 overschrijden (1).
La présente offre constitue également demande de dérogation nécessaire. Deze offerte is eveneens een aanvraag tot nodige afwijking.
Tous les renseignements utiles pour permettre éventuellement l'examen de
cette demande par la Commission d'Agréation seront fournis, sans délai, sur
simple demande.
C.- Mes sous-traitants de nationalité étrangère ont leur résidence effective à:
(pays, commune)
- le montant des travaux qui seront confiés à mes sous-traitants
1°) ressortissants d'un des pays de la C.E.E., s'élève à: ..........................……,- Eur
(par pays)
2°) ressortissants d'autres pays, s'élève à s'élève à: ..............……...........……,- Eur
(par pays)
D.- Les membres de mon personnel sont de nationalité:
E.- 1°) Aucun produit non originaire des Etats membres des Communautés
européennes ne sera mis en oeuvre pour l'exécution de ce marché (1)
(2).
ou bien ofwel
Alle nodige inlichtingen voor een eventueel onderzoek naar deze aanvraag door de
Erkenningscommisie zullen zo vlug mogelijk op eenvoudige aanvraag worden
verstrekt.
C.- Mijn onderaannemers van vreemde nationaliteit hebben hun effectieve
woonplaats in (land, gemeente)
- Het bedrag van de werken die aan mijn onderaannemers zullen worden
toevertrouwd:
1°) onderdanen van een van de landen van E.E.G, bedraagt: ........……………,- Eur
(per land);
2°) onderdanen van andere landen, bedraagt:..……….……...............………….,-Eur
(per land).
D.- Mijn personeelsleden hebben de volgende nationaliteit:
E.- 1°) Voor de uitvoering van deze opdracht zullen geen producten buiten de
lidstaten van de Europese Gemeenschap gebruikt worden (1) (2).

- 94 -
2°) Conformément aux dispositions de l'article 90 § 1 er 4° de l'Arrêté Royal du
8 janvier 1996 est annexée, une note distincte, datée et signée, mentionnant
l’origine des produits à fournir et des matériaux à utiliser non originaires des
Etats membres de la Communauté européenne, avec indication par pays
d’origine de la valeur, droits de douane non compris, pour laquelle ces
produits et matériaux interviennent dans l’offre ; s’il s’agit de produits ou de
matériaux à parachever ou à mettre en œuvre sur le territoire des Etats
membres de la Communauté européenne, seule la valeur des matières doit
être indiquée. (1)(2)(3).
Déclare, par la présente, avoir pris connaissance suffisante des conditions applicables
à ce marché et accepte qu’en matière de conditions générales ou particulières de
vente, seules celles reprises dans les conditions applicables feront foi et s'engage sur
ses biens meubles et immeubles à exécuter, conformément aux clauses et conditions
du cahier spécial des charges dont il déclare avoir une parfaite connaissance, le
marché suivant :
MARCHE PUBLIC DE TRAVAUX D'ENTRETIEN ET DE RENOUVELLEMENT DE
TOITURES ET DE PLATE-FORMES, A EXECUTER DANS LES BATIMENTS
COMMUNAUX POUR UNE DUREE DE DEUX ANS
1. Au(x) prix du bordereau, sans rabais, ni augmentation / Tegen prijslijst, zonder vermindering, noch
vermeerdering :
2. Au(x) prix du bordereau, augmentés de : / Tegen prijslijst, vermeerderd met :
3. Au(x) prix du bordereau, diminués de : / Tegen prijslijst, verminderd met :
2°) Overeenkomstig de bepalingen van artikel 90 § 1-4° van het Koninklijk
Besluit van 8 januari 1996 wordt een afzonderlijke nota, gedateerd en
ondertekend, toegevoegd met vermelding van de oorsprong van de te
leveren producten en van de te verwerken materialen die niet afkomstig
zijn van de Lidstaten van de Europese Gemeenschap, met vermelding,
per land van oorsprong, van de waarde, exclusief douanerechten,
waarvoor zij in de offerte tussenkomen; indien het producten of
materialen betreft die op het grondgebied van de Lid-staten van de
Europese Gemeenschap worden ofgewerkt of verwerkt, moet enkel de
waarde van deze grondstoffen worden vermeld. (1)(2)(3).
Verklaart bij deze, voldoende kennis te hebben genomen van de op deze opdracht
toepasbare voorwaarden en aanvaardt dat m.b.t. de algemene of bijzondere
verkoopsvoorwaarden, enkel deze die in de toepasbare voorwaarden vermeld zijn
zullen een bewijs vormen zijn en verbindt zich, op zijn roerende en onroerende
goederen, uit te voeren, overeenkomstig de bepalingen en de voorwaaarden van het
bijzonder bestek waarvan hij verklaart een perfecte kennis te hebben, de volgende
opdracht :
AANNEMING VAN ONDERHOUDS-EN VERNIEUWINGSWERKEN VAN DAKEN
EN PLATFORMEN UIT TE VOEREN IN DE GEMEENTEGEBOUWEN GEDURENDE
TWEE JAREN
Pourcentage / Percentage
Dédommagement pour modification de planning en urgence : Compensatie in geval van nood voor het wijzigen van de planning :
- Intervention endéans les 6 heures qui suivent la demande :
Prix unitaire forfaitaire en EUR HTVA :
- Intervention endéans les 12 heures qui suivent la demande :
Prix unitaire forfaitaire en EUR HTVA :
- Intervention endéans les 24 heures qui suivent la demande :
Prix unitaire forfaitaire en EUR HTVA :
- Interventie binnen de 6 uren na het verzoek :
Forfaitaire eenheidsprijs in EUR ZBTW :
- Interventie binnen de 12 uren na het verzoek :
Forfaitaire eenheidsprijs in EUR ZBTW :
- Interventie binnen de 24 uren na het verzoek :
Forfaitaire eenheidsprijs in EUR ZBTW :
- Intervention endéans les 48 heures qui suivent la demande : - Interventie binnen de 48 uren na het verzoek :
Forfaitaire eenheidsprijs in EUR ZBTW :

- 95 -
Prix unitaire forfaitaire en EUR HTVA :
Les paiements seront valablement opérés par virement aux comptes bancaires
des organismes financiers suivants : ...........................................................................
....................................................................................................……………………..
n° : ……………………………………………………………………………………………
....................................................................................................……………………..
ouvert au nom de: ........................................................................................................
....................................................................................................……………………..
Sont également annexés à la présente offre :
- Les documents, modèles, échantillons et toutes autres informations* exigés par le
cahier spécial des charges régissant le présent marché, datés et signés.
De betalingen zullen geldig geschieden door storting op de bankrekeningen van
volgende financiële instellingen : ……………………………………………………….
....................................................................................................……………………..
nr. ……………………………………………………………………………………………
....................................................................................................……………………..
geopend op de naam : ………………………………………………………………………
....................................................................................................……………………..
Zijn gevoegd bij de huidige offerte:
- De gedateerde en getekende documenten, modellen, stalen en alle inlichtingen*
waarvan het voorleggen vereist is door het bijzonder bestek omtrent deze opdracht.
LES VARIANTES LIBRES SONT INTERDITES. DE VRIJE VARIANTEN ZIJN VERBODEN.
Fait à ……………………………, le ………………………….
* Biffer les mentions inutiles
Le(s) soumissionnaire(s)
Opgemaakt te……………………………., op…………………………..
* Schrappen wat onnodig is
De inschrijver(s),

MODELE D'ETAT DE REVISION
ENTREPRISE DES TRAVAUX DE COUVERTURE BATIMENT:
Lieu du chantier : Zone I. Régime B
p = (montant des travaux réalisés majorés ou diminués du pourcentage de la
soumission)
- 96 -
S = (au . . . . . . . .) = S = (op . . . . . . . .) =
s
=
S
s = (au . . . . . . . .) = s = (op . . . . . . . .) =
I ( . . . . . . . . .) = I ( . . . . . . . . .) =
i
=
i ( . . . . . . . .) =
s i
P = p(0,40) + 0,40 + 0,20) =
S I
= =
= =
= =
P =
P =
Produit de la révision
I
MODEL PRIJSHERZIENING
ONDERNEMING VAN DAKEN GEBOUW:
Plaats van werf : zone I, Regime B
p = (bedrag van de uitgevoerde werken, vermeederd of verminderd met de percentages va
inschrijving)
i ( . . . . . . . .) =
s i
P = p(0,40) + 0,40 + 0,20) =
S I
Product van de herziening
P – p =.............................................................................................................................. P – p = .............................................................................................................................. €
..........................................................................................................................................
s
=
S
i
=
I
..........................................................................................................................................
Dressé par l'Entrepreneur, Opgesteld door de aannemer,
Le ___________________ Op___________________
Vérifié et approuvé: Nagezien en goedgekeurd:
Le fonctionnaire dirigeant, De leidinggevende ambtenaar,
N.B.- A introduire en cinq exemplaires. Prière de suivre le présent modèle N.B. In te dienen in vijf exemplaren. Gelieve dit model te volgen.

Travaux neufs et d'entretien
Remarques
BORDEREAU DE PRIX
1. Les prix portés aux différents postes comprennent le coût des fournitures et
de la main-d'oeuvre; s'il s'agit uniquement de fournitures, il est fait application
des postes spéciaux qui s'y rapportent.
2. Les suppléments, majorations et réductions figurant au bordereau de prix, de
même que les pourcentages indiqués par l'entrepreneur dans sa soumission,
s'appliquent aux prix de base du bordereau.
- 98 -
Nieuwe en onderhoudswerken
Opmerkingen
PRIJSLIJST
1. De prijzen in de verschillende posten opgetekend omvatten de prijs van de leveringen
en van de werkkracht; indien het alleen om leveringen gaat, wordende bijzondere posten
die erop betrekking, hebben toegepast.
2. De bijslagen, vermeerderingen en kortingen die in de prijzenborderel aangeduid zijn,
evenals de percentages door de aannemer in zijn inschrijving vermeld, zijn van
toepassing op de basisprijzen van de prijslijst.

- 99 -
Désignation des travaux et fournitures Aanduiding van de werken en leveringen
0 INSTALLATION DE CHANTIER WERFINSTALLATIE
Quantités
présumées
Verondersteld
e hoeveelheid
Unité de
mesure Prix €
Eenheid
van maat Prijs €
1.1 Installation de chantier Installatie van de werf 1 p.m. Incl. / Inbegr.
Comprend : la délimitation de la zone de chantier,
l'éclairage du chantier, le balisage (déviation, panneaux
d'information) les échaffaudages inférieurs à 8m de
haut, ainsi que toutes les mesures prévues dans le plan
de sécurité santé.
Omvat : de afsluiting van de werf, de verlichting van de
werf, het wegstrepen (omleiding, panneels voor
inlichtingen) de stellingen lager dan 8m, en alle
maatregelen die in de gezondheids- en veiligheidsplan
wordt voorzien.
1.2 Fourniture et pose d'échafaudages tubulaires de plus De levering en legt van buizenstellingen geplaatst op
de 8m de haut, pour travaux de tout genre, à ériger à meer dan 8 m hoogste, zijde gemeten vanaf de grond,
partir du sol ou de n'importe quelle surface plate van een platform of ander welk grondvlak dat als steun
pouvant servir d'appui, y compris tous frais de kan dienen voor een stelling met inbegrip van alle prijs
transport, montage et démontage, quel que soit l'endroit van vervoer, opbouw en uiteennemen, ongeacht de
dans les bâtiments. Le mesurage se fait dans le plan plaats in de gebouwen kunnen dienen. De meting
vertical, par m2 d'échaffaudage placé.
gebeurt in het verticale plan, door m2 van geplaatste
stellingen.
- jusqu'à 50 m2 - tot 50 m2 1 m2 18,00 €
- au-delà de 50 m2 - meer dan 50 m2 1 m2 12,50 €
1.3 Supplément sur le poste 1.2 lorsque l'échaffaudage est
à établir sur une surface avec une pente de min. 20°.
1.4 Fourniture et pose d'un échafaudage tubulaire monté
dans des trous d'échafaudage prévu dans la façade
pour le remplacement ou la réparation de corniches,…
1.5 Location de l'échafaudage décris au poste 1.2 et 1.4 ,
par semaine de travail (du lundi au vendredi).
Prijsverhoging op de post 1.2 wanner de stelling dient
oprichten van een grondvlak met een helling van meer
dan 20°.
Levering en plaatsing van buizenstellingen opgericht in
openingen in de gevel voor de vervanging of de
herstelling van kroonlijsten,…
Verhuur van de stellingen die op de posten 1.2 en 1.4
worden beschreven, per week van werk (van maandag
tot Vrijdag).
25%
1 m. ct. - l.
m.
70,00 €
1 m2 0,40 €

Seul le temps réel d'exécution des travaux est porté en
compte, augmenté d'une semaine pour tenir compte du
montage et du démontage.
- 100 -
Enkel de reëel duur van uitvoering van de
werkzaamheden wordt in rekening gedragen, die van
een week is verhoogd om met de oprichting en het
uiteennemen rekening te houden.
1.6 Mise à disposition d'un élévateur avec cabine de travail, Het beschikbaar stellen van een heftoestel met cabine
monté sur camion, pour examen de corniches, toitures, van werk, opgezet over vrachtwagen, voor onderzoek
façades, pignons, ect… y compris la main d'œuvre pour naar kroonlijsten, daken, voorgevels, puntgevels, …
le maniement de l'élévateur:
met inbegrip van de arbeidskrachten voor het gebruik
van het heftoestel:
- jusqu'à une hauteur de 25 m - tot een hoogte van 25 m 1 jour / dag 625,00 €
- pour une hauteur comprise entre 25 et 40 m - voor een hoogte inbegrepen tussen 25 en 40 m 1 jour / dag 1.750,00 €
L'élévateur est mis à disposition dans un délai de
maximum 3 jours ouvrables.
1.7 Nettoyage et enlèvement des décombres dans les
greniers et transport à la décharge par container de
12m3
I DEMOLITIONS AFBRAAKWERKEN
Het heftoestel wordt binnen maximum 3 werkdagen ter
beschikking gesteld.
Reinigen en verwijderen van puinen op de zolders en
vervoer naar de openbare stortplaats met een container
van 12m3
1 m3 70,00 €
Couvertures en tuiles Panbedekking
1.1 Démontage de couvertures en tuiles y compris les Afbraak van de panbedekking (inbegrepen pannen voor
tuiles faîtières ou arêtières; évacuation des matériaux : nolk - en hoekkepers), afvoer der materialen :
1.1.1 - Surface de plus de 5 m² en une seule pièce ; - Oppervlakte van meer dan 5 m² ; 1 m² 7,70 €
1.1.2 - Surface de moins de 5 m² en une seule pièce. - Oppervlakte van minder dan 5 m². 1 m² 11,65 €
1.2 Démontage soigneux en vue de remploi de couvertures
en tuiles, mise en tas réguliers, nettoyage et triage des
tuiles, ainsi que la descente éventuelle des matériaux :
Zorgvuldig afnemen van te herbruiken panbedekkingen,
regelmatige opstapeling, schoonmaak en sortering der
pannen evenals de eventuele afvoer der materialen :
1.2.1 - Surface de plus de 5 m² en une seule pièce ; - Oppervlakte van meer dan 5 m² ; 1 m² 9,80 €
1.2.2 - Surface de moins de 5 m² en une seule pièce. - Oppervlakte van minder dan 5 m². 1 m² 14,70 €
1.3 Démontage soigneux de deux ou trois rangées de tuiles
et remise en place (lors du renouvellement de
conriches, noues,…).
Zorgvuldig afnemen van twee of drie rijen van pannen
en herplaatsen (voor herstelling van kroonlijst,
hoekkepers,…).
1 m. ct. - l.
m.
9,75 €

- 101 -
Couvertures en ardoises leienbedekking
1.4 Démontage de couvertures en ardoises naturelles ou
en fibre-ciment, évacuation des matériaux :
Afbraak van leien, verwijderen der materialen:
1.4.1 - Surface de plus de 5 m² en une seule pièce ; - Oppervlakte van meer dan 5 m² ; 1 m2 11,20 €
1.4.2 - Surface de moins de 5 m² en une seule pièce. - Oppervlakte van minder dan 5 m². 1 m2 16,80 €
1.5 Démontage soigneux en vue de remploi d'ardoises dont
les crochets d'attache ou clous sont consumés, mise en
tas réguliers et triage des ardoises, enlèvement des
crochets ou clous :
Zorgvuldig afnemen van te herbruiken leien waarvan de
nagels of haken versleten zijn: stapelen en sorteren der
leien, wegnemen van de haken of nagels :
1.5.1 - Surface de plus de 5 m² en une seule pièce ; - Oppervlakte van meer dan 5 m² ; 1 m2 14,00 €
1.5.2 - Surface de moins de 5 m² en une seule pièce. - Oppervlakte van minder dan 5 m². 1 m2 20,00 €
1.6 Démontage soigneux de deux ou trois rangées
d’ardoises et remise en place (lors du renouvellement
de conriches, noues,…).
Zorgvuldig afnemen van twee of drie rijen van leien en
herplaatsen (voor herstelling van kroonlijst,
hoekkepers,…).
1 m. ct. - l.
m.
Couvertures en zinc Zinkbedekking
1.7 Démolition de couverture en zinc, à joints tasseaux, Afbraak bedekking in zink met tasseaux naad,
évacuation des matériaux.
verwijderen der materialen.
1.7.1 - Surface de plus de 5 m² en une seule pièce ; - Oppervlakte van meer dan 5 m² ; 1 m2 8,00 €
1.7.2 - Surface de moins de 5 m² en une seule pièce. - Oppervlakte van minder dan 5 m². 1 m2 12,00 €
1.8 Démontage de couverture en zinc toiture à joints Afbraak bedekking in zink met staande naad,
debouts - évacuation des matériaux.
verwijderen der materialen.
1.8.1 - Surface de plus de 5 m² en une seule pièce ; - Oppervlakte van meer dan 5 m² ; 1 m2 7,50 €
1.8.2 - Surface de moins de 5 m² en une seule pièce. - Oppervlakte van minder dan 5 m². 1 m2 11,50 €
Autres couvertures Andere bedekking
1.9 Démolition de plaques de fibre-ciment, y compris les
accessoires, pièces de fixation, ect…, évacuation des
décombres :
Afbraak van vezelcementplaten inbegrepen nagels of
haken, ect…, afvoer der materialen:
1.9.1 - Surface de plus de 5 m² en une seule pièce ; - Oppervlakte van meer dan 5 m² ; 1 m2 7,50 €
1.9.2 - Surface de moins de 5 m² en une seule pièce. - Oppervlakte van minder dan 5 m². 1 m2 11,20 €
1.10 Démolition de plaques ondulées en PVC, de toute Afbraak van gegolfde platen in PVC, van alle soorten
nature et dimensions, évacuation des matériaux : en maten, afvoer der materialen:
1.10.1 - Surface de plus de 5 m² en une seule pièce ; - Oppervlakte van meer dan 5 m² ; 1 m2 6,30 €
15,25 €

- 102 -
1.10.2 - Surface de moins de 5 m² en une seule pièce. - Oppervlakte van minder dan 5 m². 1 m2 9,45 €
1.11 Démolition d'une couverture multicouche en roofing,
jusqu'à la structure portante (béton, bois, ect,…) et le
nettoyage de la structure
Afbraak van een bedekking in roofing, tot de dragende
structuur (beton, hout,…) en reinigen van deze
structuur.
1.11.1 - Surface de plus de 5 m² en une seule pièce ; - Oppervlakte van meer dan 5 m² ; 1 m2 11,00 €
1.11.2 - Surface de moins de 5 m² en une seule pièce. - Oppervlakte van minder dan 5 m². 1 m2 16,75 €
1.12 Enlèvement et évacuation d’une couche de cailloux ou Wegnemen en afvoer van een ballastlaag of van een
de terre sur une couverture en roofing :
grondlaag ope en bedekking in roofing :
1.12.1 - épaisseur moyenne jusqu’à 5cm ; - gemiddelde dikte tot 5cm ; 1 m2 6,35 €
1.12.2 - épaisseur moyenne jusqu’à 10cm ; - gemiddelde dikte tot 10cm ; 1 m2 8,90 €
1.12.3 - épaisseur moyenne jusqu’à 15cm ; - gemiddelde dikte tot 15cm ; 1 m2 12,60 €
1.12.4 - supplément pour une épaisseur moyenne sup. à
15cm
- supplement voor een dikte groter dan 15cm 1 cm / m2 0,50 €
1.13 Enlèvement d’une couche de cailloux ou de terre
jusqu’à une épaisseur de 15cm sur une couverture en
roofing, mise en dépôt sur un autre endroit de la toiture
et remise en place à la fin des travaux.
Ouvertures de toiture Dakkopening
1.14.1 Démolition et évacuation d’une coupole sphérique ou
pyramidale, d’une tabatière ou d’une fenêtre de toiture,
y compris la costière, de toutes dimensions.
1.14.2 Idem, mais uniquement la partie ouvrante ou fixe, sans
la costière.
1.15 Démontage soigneux, en vue du réemploi, d’une
coupole, d’une tabatière ou d’une fenêtre de toiture, y
compris la costière, mise en dépôt sur place et
replacement.
Wegnemen van een ballastlaag of van een grondlaag
van 15cm dik op een bedekking in roofing, opslaan in
een andere deel van de dak, herplaatsen.
Afbraak en afvoer van een sferische of pyramidale
koepel in lichtdoorlatende materialen, inbegrepen de
zijplaat van allerlei afmetingen.
Idem, maar slechts het openslaand of vast deel, zonder
de zijplaat.
Zorgvuldig afnemen, voor het hergebruik, van een
koepel, inbegrepen de zijplaat, opslaan en herplaatsen.
1 m2 11,00 €
1 pièce -
stuk
1 pièce -
stuk
1 pièce -
stuk
50,00 €
25,00 €
110,00 €
Accessoires Toebehoren
1.16 Démolition et évacuation de couvre-murs en terre cuite, Afbraak en afvoer van muurkappen in terracotta,
béton,… :
beton,… :
1.16.1 - jusqu’à une épaisseur de mur de 40 cm ; - dikte van de muur tot 40cm ; 1 m.ct. - l.m 8,00 €
1.16.2 - majoration pour murs de plus de 40 cm, par 10 cm - prijsverhoging voor muren dikker dan 40cm, per
1 mct.10cm 1,25 €
d’épaisseur en plus.
10cm dik in meer.

1.17 Démontage soigneux, en vue du réemploi, de couvremurs
en terre cuite, béton,… mise en dépôt sur place et
replacement :
- 103 -
Zorgvuldig afnemen, voor het hergebruik, van
muurkappen in terracotta, beton,… opslaan en
herplaatsen:
1.17.1 - jusqu’à une épaisseur de mur de 40 cm - tot een dikte van 40cm 1 m.ct. - l.m 19,50 €
1.17.2 - majoration pour murs de plus de 40 cm, par 10 cm
d’épaisseur en plus
- prijsverhoging voor muren dikker dan 40cm, per 10cm
dik in meer.
1 mct.10cm
lm.10cm
1,95 €
1.18 Démolition de solins, noues, arêtiers ou de toute autre
garniture en zinc, en cuivre, ou en plomb descente et
mise en tas des matériaux.
1.19 Démolition et évacuation de corniches ; comprend la
structure portante, fond, planche de rive, couverture,…
Afbraak van slabben, voetloden, hoekkepers, of ook
van alle andere onderdelen in zink, koper of lood naar
beneden brengen en opstapelen van material.
Afbraak en afvoer van kroonlijst; inbegrepen de
draagstructuur, bodem, zijplank, bedekking,…
1 m.ct. - l.m 8,00 €
1.19.1 - jusqu’à une largeur de 30 cm ; - tot een breedte van 30cm; 1 m.ct. - l.m 21,00 €
1.19.2 - jusqu’à une largeur de 50 cm ; - tot een breedte van 50cm; 1 m.ct. - l.m 28,00 €
1.19.3 - jusqu’à une largeur de 75 cm. - tot een breedte van 75cm. 1 m.ct. - l.m 42,00 €
1.20 Démontage et évacuation de gouttière rectangulaire ou
demi-rondes en PVC, zinc, plomb, cuivre, etc…, y
compris tous moyens de fixations, entonnoirs, ect…
1.21 Démontage et évacuation de tuyaux d’évacuation ronds
et rectangulaires, en PVC, polyéthylène, plomb, cuivre,
zinc, fonte,etc…, de toutes dimensions, y compris tous
moyens de fixation, coudes, entonnoirs, etc…
1.22 Diminution sur les 2 postes précédant quand les
crochets de fixation des gouttières ou des descentes ne
doivent pas être démontés.
1.23 Démolition et évacuation de crochets d'échelles ou de
lignes de vie dans une couverture en tuiles, ardoises ou
zinc.
1.23.1 - sans fermeture de la toiture, en vue du placement de
nouveaux crochets;
1.23.2 - avec fermeture complète de la toiture, lorsque les
crochets ne sont pas remplacés.
Afbraak en afvoer van rechthoekige of halfronde
dakgoot in PVC, zink, lood, koper, inbegrepen
bevestigingen, trechter,…
Afbraak en afvoer van ronde of rechthoekige
afvoerbuizen in PVC, lood, zink, koper, smelting,
polyethyleen,… van allerlei afmetingen, inbegrepen
bevestigingen, bocht, trechter,…
Prijsvermindering op vorige post wanneer de haken
niet worden afgenomen.
Afbraak en afvoer van haken voor ladders of
levenslijnen in een bedekking in leien dakpannen of
zink.
- zonder afsluiting van de dak, vóór de plaatsing van
nieuwe haken;
- met volledige afsluiting van de dak, wanneer de
haken worden niet vervangd.
1 m.ct. - l.m 7,00 €
1 m.ct. - l.m 3,50 €
50%
1 pièce /
stuk
1 pièce /
stuk
14,00 €
56,00 €

- 104 -
Charpentes et sous-toiture Timmerhout en onderdak
1.24 Démontage des voliges, enlèvement des clous,
nettoyage des chevrons; évacuation des matériaux :
Afbraak van dakbebording, verwijderen van nagels,
reinigen der kepers; afvoer der materialen:
1.24.1 - Surface de plus de 5 m² en une seule pièce ; - Oppervlakte van meer dan 5 m² ; 1 m2 6,30 €
1.24.2 - Surface de moins de 5 m² en une seule pièce. - Oppervlakte van minder dan 5 m². 1 m2 9,50 €
1.25 Démontage d'un isolant thermique et d'un pare-vapeur,
nettoyage des matériaux de support; évacuation des
matériaux :
Afbraan van een termische isolatie en van een
dampscherm, reinigen van de dragende structuur,
afvoer der materialen :
1.25.1 - Surface de plus de 5 m² en une seule pièce ; - Oppervlakte van meer dan 5 m² ; 1 m2 5,00 €
1.25.2 - Surface de moins de 5 m² en une seule pièce. - Oppervlakte van minder dan 5 m². 1 m2 8,00 €
1.26 Démontage des lattes, enlèvement des clous,
nettoyage des chevrons ou des voliges; évacuation des
matériaux.
Afbraak van panlatten, verwijderen der nagels, reinigen
der kepers of bebording; afvoer der materialen.
1.26.1 - Surface de plus de 10 m² en une seule pièce ; - Oppervlakte van meer dan 10 m² ; 1 m2 2,00 €
1.26.2 - Surface de moins de 10 m² en une seule pièce. - Oppervlakte van minder dan 10 m². 1 m2 3,00 €
1.27 Démolition et évacuation de chevrons, nettoyage des
pannes et enlèvement des clous :
Afbraak en afvoer van kapbalk, reiniging van dakbalk
en wegnemen van nagels:
1.27.1 - Morceau de plus de 10 m.ct. en une seule pièce ; - Kapbalk van meer dan 10 l.m. in een stuck ; 1 m2 3,35 €
1.27.2 - Morceau de moins de 10 m.ct. en une seule pièce. - Kapbalk van minder dan 10 l.m. in een stuck. 1 m2 5,00 €
1.28
Démolition complète d'une charpente en bois,
nettoyage des matériau de support, évacuation des
matériaux :
Volledige afbraak van een timmerhout, reinigen van de
dragende structuur, afvoer der materialen :
1.28.1 - Surface de plus de 50 m² en une seule pièce ; - Oppervlakte van meer dan 50 m² ; 1 m2 100,00 €
1.28.2 - Surface de moins de 50 m² en une seule pièce. - Oppervlakte van minder dan 50 m². 1 m2 150,00 €
Maçonneries Metselwerk
1.29 Démolition et évacuation de maçonneries anciennes. Afbraak van oude metselwerk. 1 m2 150,00 €
1.30 Démolition et évacuation de cheminée en maçonnerie. Afvraak en afvoer van oude schouwen in metselwerk. 1 m3 250,00 €
II TRAVAUX DE CHARPENTERIES TIMMERWERKEN

2.1 Renouvellement partiel ou complet de constructions de
toiture (sablières, pannes, noues, chevrons, etc…) y
compris le rabotage et le sciage, les traitements
préalables et ultérieurs du bois, la pose suivant les
règles de l’art avec toutes pièces de fixation
nécessaire.
- 105 -
Volledige of gedeeltelijke vernieuwing van en
dakstructuur in hout (muurplaat, keper, nokbalk,…),
inbegrepen het schaven, zagen, behandeling van het
hout volgens de grondregels van de bouwkunst en
nagels of haken.
En Sapin Rouge du Nord (SRN) in Noorse Grenen Hout (SRN)
2.1.1 - section 3,5/15 - sectie 3,5/15 1 m.ct. - l.m 7,80 €
2.1.2 - section 3,5/18 - sectie 3,5/18 1 m.ct. - l.m 8,95 €
2.1.3 - section 6/7 - sectie 6/7 1 m.ct. - l.m 7,25 €
2.1.4 - section 7/9 - sectie 7/9 1 m.ct. - l.m 9,00 €
2.1.5 - section 7/13 - sectie 7/13 1 m.ct. - l.m 15,00 €
2.1.6 - section 7/15 - sectie 7/15 1 m.ct. - l.m 15,50 €
2.1.7 - section 7/18 - sectie 7/18 1 m.ct. - l.m 18,45 €
2.1.8 - section 8/20,5 - sectie 8/20,5 1 m.ct. - l.m 21,00 €
2.1.9 - section 8/23 - sectie 8/23 1 m.ct. - l.m 24,50 €
En orégon
2.1.10 - section 7,5/30 - sectie 7,5/30
2.2 Fourniture et pose d'un lattage ou d'un contre-lattage
en SRN à fixer (clous, vis et chevilles ou matériel
pneumatique, selon les règles de l’art) sur du voligeage
ou chevrons, pour la pose de tuiles ou d’ardoises de
toutes dimensions :
Levering en plaatsing van latwerk of tegenlatwerk in
SRN die op bebording of kepers moeten bevestigen
(met spijkers, schroeven en enkels of pneumatisch
materiaal, volgens de regels voor de kunst), voor het
leggen van dakpannen of leien van alle afmetingen:
2.2.1 - section 12 x 22 - sectie 12 x 22 1 m.ct. - l.m 1,10 €
2.2.2 - section 25 x 32 - sectie 25 x 32 1 m.ct. - l.m 2,00 €
2.2.3 - section 25 x 45 - sectie 25 x 45 1 m.ct. - l.m 2,50
€
2.3 Fourniture et pose de lattes en sapin rouge (SRN) pour
couvertures ou revêtements en zinc à tasseaux,
système amélioré
Leveren en plaatsen van latten in Noorse grenen hout
voor bedekking of bekledingen in zink
2.3.1 - section 25 x 25 - sectie 25 x 25 1 m.ct. - l.m 3,00 €
2.3.2 - section 25 x 35 - sectie 25 x 35 1 m.ct. - l.m 3,50 €
2.3.3 - section 35 x 45 - sectie 35 x 45 1 m.ct. - l.m 3,90 €
2.3.4 - section 40 x 55 - sectie 40 x 55 1 m.ct. - l.m 5,60 €
2.3.5 - section 45 x 70 - sectie 45 x 70 1 m.ct. - l.m 7,70 €
2.3.6 - section 60 x 100 - sectie 60 x 100 1 m.ct. - l.m 14,00 €

III VOLIGEAGES BEBORDING
3.1 Fourniture et pose d’une sous-toiture en panneaux de
bois bituminé de 4 mm d’épaisseur.
3.2 Fournitures et placement d'un nouveau voligeage en
S.R.N., à clouer sur des chevrons, d'une largeur
appropriée.Toutes les surfaces inférieures à 1 m²
seront portées en compte pour 1 m²
- 106 -
Levering en plaatsing van onderdak in gebitumeerde
houtvezelplaat, 4mm dik.
Levering en plaatsing van een nieuwe bebording in
R.N.D., met een breedte. Alle oppervlakten kleiner dan
1 m² worden voor 1 m² aangerekend.
1 m2 10,00 €
3.2.1 - épaisseur 3/4’’ ; - dikte 3/4’’ ; 1 m2 19,50 €
3.2.2 - épaisseur 4/4’’ ; - dikte 4/4’’ ; 1 m2 25,00 €
3.2.3 - épaisseur 5/4’’. - dikte 5/4’’ . 1 m2 30,75 €
3.3
Fourniture et pose de panneaux multiplex Meranti
waterproof avec deux faces poncées, pour plaques de
finition pour applications divesres, y compris les
découpes et adaptations nécessaires :
Levering en plaatsen van multiplexpannelen in Meranti,
waterproof, met twee geschuurde zijden, platen van
allerlei afwerkingen pour verschillende toepassingen,
inbegrepen afsnijding en aanpassing:
3.3.1 - 5,5mm d’épaisseur ; - 5,5mm dik ; 1 m2 27,50 €
3.3.2 - 10mm d’épaisseur ; - 10mm dik ; 1 m2 37,40 €
3.3.3 - 16 mm d’épaisseur. - 16mm dik. 1 m2 47,40 €
3.4 Plaques planes en fibres - ciment, minces, rigides mais
néanmois ceintralbe, épaisseur minimale de 3mm,
masse minimale de 5,1 kg/m2.
3.5 Fourniture et pose d’une sous-toiture en papier kraft
métalisé.
IV ISOLATION ISOLATIEPLATEN
Vlakke platen vezelcement, dun, stevig maar toch
buigzaam, minimale dikte van 3mm, minimale gewicht
van 5,1 kg/m2.
Leveren en plaatsen van een onderdak in metalen
kraft-papier.
Plaques isolantes en verre cellulaire Isolatieplaten in geëxpandeerd cellenglas
4.1 Fourniture et pose, suivant les prescriptions du
fabricant, de plaques isolantes en verre cellulaire
réalisées par expansion, à chaud, du verre;
Leveren en plaatsen, volgens de voorschriften van de
fabrikant, van isolatieplaten in warm geëxpandeerd
cellenglas
1 m2 12,60 €
1 m2 4,40 €
- épaisseur 60mm - dikte 60mm 1 m2 39,25 €
- augmentation de l'épaisseur - verhoging van de dikte 1 1cm / m2 2,80 €

4.2 Fourniture et pose de matelas en laine de verre
impregnées de résines synthétiques plolymérisées et
munis de languettes latérales de fixation :
- 107 -
Levering en plaatsing van een isolatiedekens in
cellenglas doordrenken door gepolymeriseerde
synthetische kunsthars en voorzien van toebehoren van
bevestigen:
4.2.1 - épaisseur 80mm - dikte 80mm 1 m2 8,40 €
4.2.2 - épaisseur 100mm - dikte 100mm 1 m2 9,80 €
4.2.3 - épaisseur 120mm - dikte 120mm 1 m2 11,00 €
4.2.4 - épaisseur 150mm - dikte 150mm 1 m2 12,50 €
4.2.5 - épaisseur 200mm. - dikte 200mm. 1 m2 15,00 €
Panneaux de laine de roche Steenwolplaten
4.3 Fourniture et pose, suivant les prescriptions du
fabricant, de panneaux de laine de roche résistants à la
compression
Leveren en plaatsen, volgens de voorschriften van de
fabrikant, van drukvaste steenwolplaten
4.3.1 - épaisseur 40mm - dikte 40mm 1 m2 9,80 €
4.3.2 - épaisseur 50mm - dikte 50mm 1 m2 11,20 €
4.3.3 - épaisseur 60mm - dikte 60mm 1 m2 12,60 €
4.3.4 - épaisseur 70mm - dikte 70mm 1 m2 14,00 €
4.3.5 - épaisseur 80mm - dikte 80mm 1 m2 15,40 €
4.3.6 - épaisseur 90mm - dikte 90mm 1 m2 16,80 €
4.3.7 - épaisseur 100mm - dikte 100mm 1 m2 18,20 €
4.3.8 - épaisseur 120mm - dikte 120mm 1 m2 19,60 €
Panneaux très rigides de laine de roche Zeer stijve steenwolplaten
4.4 Fourniture et pose, suivant les prescriptions du
fabricant, de panneaux très rigide de laine de roche,
pourvue à la face supérieure d'une couche de bitume
pour la pose de couches en roofing.
Leveren en plaatsen, volgens de voorschriften van de
fabrikant, van zeer stijve steenwolplaten, aan de
bovenzijde voorzien van een afwerklaag speciaal
ontworpen voor het gebruik van brandrollen.
4.4.1 - épaisseur 30mm - dikte 30mm 1 m2 9,80 €
4.4.2 - épaisseur 40mm - dikte 40mm 1 m2 11,20 €
4.4.3 - épaisseur 50mm - dikte 50mm 1 m2 12,60 €
4.4.4 - épaisseur 60mm - dikte 60mm 1 m2 14,00 €
4.4.5 - épaisseur 70mm - dikte 70mm 1 m2 15,40 €
4.4.6 - épaisseur 80mm - dikte 80mm 1 m2 16,80 €
4.4.7 - épaisseur 90mm - dikte 90mm 1 m2 18,20 €
4.4.8 - épaisseur 100mm - dikte 100mm 1 m2 19,60 €
4.4.9 - épaisseur 120mm - dikte 120mm 1 m2 23,50 €

4.5 Fourniture et pose de panneaux de mousse
polyuréthane (PUR), sans CFC, dont les faces sont
revêtues soit de fibres de verre-PE soit de fibres de
verre bitumée, munis de rainures et languettes de
fixation :
- 108 -
Levering en plaatsing van isolatieplaten in
polyurethaanschuim (PUR), bevat geen CFK’s, met een
afwerking in glasvezel PE of gebitumineerde glasvezel,
met randafwerking van tand en groef:
4.5.1 - épaisseur 40 mm - dikte 40 mm 1 m2 50,00 €
4.5.2 - épaisseur 50 mm - dikte 50 mm 1 m2 51,20 €
4.5.3 - épaisseur 60 mm - dikte 60 mm 1 m2 52,40 €
4.5.4 - épaisseur 100 mm - dikte 100mm 1 m2 57,40 €
4.5.5 - épaisseur 160mm - dikte 160mm 1 m2 65,00 €
4.6 Fourniture et pose de mousse polyuréthane (PUR)
projetée, selon les prescriptions du fabricant. (On
compte le volume rempli par l'isolant projeté et durci,
après ponçage).
V PARE-VAPEUR DAMPSCHERM
Levering en plaatsing van schuim in polyurethaan
(PUR) dat volgens de voorschriften van de fabrikant is
gepland. (we rekennen het volume dat door het
isolatiemateriaal wordt gevuld, gepland en hard
geword, na afschuring).
1 m3 95,00 €
5.1 Fourniture et pose d’une feuille de polyéthylène Levering en plaatsing van een polyethyleen-folie
5.1.1 - épaisseur 0,1mm - 0,10mm dik 1 m2 3,30 €
5.1.2 - épaisseur 0,20 mm - 0,20mm dik 1 m2 4,40 €
5.1.3 - épaisseur 0,35 mm - 0,35mm dik 1 m2 5,50 €
5.2 Fourniture et pose d’une feuille de PVC Levering en plaatsing van een PVC-folie 1 m2 6,00 €
5.3 Fourniture et pose d’un voile de ver bitumé Levering en plaatsing van een bitumenglasvlies 1 m2 15,00 €
VI COUVERTURE EN ARDOISES BEDEKKING MET LEIEN
6.1 Fourniture et placement de nouvelles ardoises
naturelles de toutes dimensions, clouées au moyen de
clous en cuivre sur des lattes carrées ou sur le
voligeage, sans fourniture, ni placement des lattes
carrées ou du voligeage, y compris les clous en cuivre:
Leveren en plaatsen van nieuwe natuurleien van allerlei
afmetingen, genageld op panlatten of bebording met
koperen nagels, zonder levering noch plaatsing van
panlatten of bebording, noch met inbegrip van de
koperen nagels:
6.1.1 - ardoises 18 x 27 cm - Espagnole - leien 18 x 27 cm - Spanje 1 m2 71,40 €
6.1.2 - ardoises 18 x 27 cm - Belge - leien 18 x 27 cm - België 1 m2 114,25 €
6.1.3 - ardoises 20 x 30 cm - Espagnole - leien 20 x 30 cm - Spagne 1 m2 64,40 €
6.1.4 - ardoises 20 x 30 cm - Belge - leien 20 x 30 cm - België 1 m2 103,00 €

- 109 -
6.1.5 - ardoises 20 x 40 cm - Espagnole - leien 20 x 40 cm - Spagne 1 m2 61,50 €
6.1.6 - ardoises 20 x 40 cm - Belge - leien 20 x 40 cm - België 1 m2 98,60 €
6.1.7 - ardoises 25 x 40 cm - Espagnole - leien 25 x 40 cm - Spagne 1 m2 56,00 €
6.1.8 - ardoises 25 x 40 cm - Belge - leien 25 x 40 cm - België m2 89,50 €
6.1.9 - ardoises 25 x 35 cm - Espagnole - leien 25 x 35 cm - Spagne 1 m2 58,75 €
6.1.10 - ardoises 25 x 35 cm - Belge - leien 25 x 35 cm - België 1 m2 94,00 €
6.1.11 - supplément pour une surface inférieure à 2m² - prijsverhoging voor een oppervlakte kleiner dan 2m² 1 5%
6.2 Placement d'ardoises récupérées de toutes dimensions Plaatsing van weer bruikbare leien van allerlei
au moyen de nouveaux clous ou crochets en cuivre. afmetingen met nieuwe koperen nagels of haken.
6.2.1 - Surface de plus de 2 m² en une seule pièce ; - Oppervlakte van meer dan 2 m² ; 1 m2 30,00 €
6.2.2 - Surface de moins de 2 m² en une seule pièce. - Oppervlakte van minder dan 2 m². 1 m2 40,00 €
6.3 Supplément pour travail de brisis dômes et tourelles sur
les n s 6
Toelage voor werken aan dakhoeken, koepels en
torentjes op posten nr.’s 6
VII COUVERTURE EN TUILES BEDEKKING MET DAKPANNEN
7.1 Placement de tuiles de toutes sortes et dimensions en
provenance de démolitions ou fournies par la
Commune sur des surfaces planes :
Plaatsing van pannen van allerlei soorten en
afmetingen, voortkomend uit afbraak of door de
Gemeente geleverd, op vlakke dakgedeelten :
1 50%
7.1.1 - Surface de plus de 2 m² en une seule pièce ; - Oppervlakte van meer dan 2 m² ; 1 m2 16,75 €
7.1.2 - Surface de moins de 2 m² en une seule pièce. - Oppervlakte van minder dan 2 m². 1 m2 20,00 €
7.2 Placement d’arêtiers ou faîtières de réemploi de toutes
sortes et dimensions, fournis par la Commune.
Rejointoiement sur les deux faces ainsi que deux
rangées sur les deux faces ainsi que deux rangées de
tuiles le long des murs, pignons et souches de
cheminées.
Plaatsing van nok- en hoekpannen van allerlei soorten
en afmetingen voortkomend uit afbraak of door de
Gemeente geleverd, met dichtvoegen langs buiten- en
binnenkant van twee rijen pannen langs de muren,
puntgevels en de schoorsteentoppen.
7.2.1 - Longueurs supérieures à 2mct. - Lengten groter dan 2 l.m. 1 m.ct. - l.m 28,00 €
7.2.2 - Longueurs inférieures à 2mct. - Lengten kleiner dan 2 l.m. 1 m.ct. - l.m 40,00 €
7.3 Fourniture et pose de nouvelles tuiles "flamandes" en
terre cuite avec simple ou double emboîtement latéral
et double ou triple emboitement en haut, selons les
prescriptions du fabricants, de toutes sortes de
dimensions, y compris tous travaux et fournitures
accessoires :
Levering en plaatsing van nieuwe "vlaamse" pannen in
terracotta, enkel- of dubbelevoudige zijineenvoeging en
dubbele of drievoudige ineenvoeging in hoog, volgens
de voorschriften van de fabri :

- 110 -
7.3.1 - Couleur rouge naturelle - Natuurlijke rode kleur 1 m2 45,00 €
7.3.2 - Couleur rustique (rouge-noir) - Rustieke kleur (rood-zwart) 1 m2 50,00 €
7.3.3 - Vernissé ou teinté dans la masse (noir) - Gevernist of gekleurd in de massa (zwart) 1 m2 55,00 €
7.3.4 - Supplément pour une surface inférieure à 2m² - Prijsverhoging voor een oppervlakte kleiner dan 2m² 1 5%
7.4 Fourniture et placement de tuiles de rives, arêtiers ou
faîtières à emboîtement pour les mêmes toitures que
celles décrites au poste précédant :
Leveren en plaatsen van nieuwe kantpannen voor
hoek- en nokkepers met ineenvoeging voor zelfde
dakken dan deze die op post 7.3 worden beschreven :
7.4.1 - Longueurs supérieures à 2mct. - Lengten groter dan 2 l.m. 1 m.ct. - l.m 70,00 €
7.4.2 - Longueurs inférieures à 2mct. - Lengten kleiner dan 2 l.m. 1 m.ct. - l.m 80,00 €
7.5 Fourniture et placement de tuiles en verre de tout
format et toutes sortes.
7.6 Fourniture et pose d'une tuile de ventilation dans une
couverture de toiture, neuve ou existante.
VIII COUVERTURE EN ZINC BEDEKKING IN ZINK
Levering en plaatsen van nieuwe glazen pannen van
elk formaat en elke soort.
Levering en plaatsing van een ventilatiedakpannen in
een bedekking in pannen.
Couverture à tasseaux Zinkbedekking met draaglijsten
8.1 Fourniture et pose d’une couverture en zinc à tasseaux,
système amélioré, en feuilles de 100cm de large, y
compris des couvre-tasseaux, mais sans les tasseaux
eux-mêmes, et y compris tous les travaux de pliage,
soudage et toutes les pièces de fixation et accessoires :
Levering en plaatsing van zinkbedekking met
draaglijsten van verbeterd systeem, in bladen van
100cm breed, inbegrepen draaglijstbedekking maar
zonder de draaglijst en inbegrepen alle vouwen, lassen,
toebehoren van bevestigen:
1 pièce -
stuk
1 pièce -
stuk
8.1.1 - en zinc de 0,82mm, couvre-tasseaux en zinc 0,82mm - in zink van 0,82mm, draaglijstbedekking in zink
0,82mm ;
1 m2 80,00 €
8.1.2 - en zinc de 1,08mm, avec couvre-tasseaux en zinc - in zink van 1,08mm, draaglijstbedekking in zink
1 m2 90,00 €
0,82mm
0,82mm ;
8.1.3 - supplément pour une surface inférieure à 2m² - prijsverhoging voor een oppervlakte kleiner dan 2m² + 10%
8.1.4 - supplément pour ce poste dans le cas ou l’inclinaison - prijsverhoging voor dit post wanner de helling van de + 1%
du toit est supérieure à 75°.
dak grotter dan 75°.
8.1.5 - fourniture et pose de couvre tasseaux de toutes Levering en plaatsing van draaglijstbedekking van
1 m.ct. - l.m 8,75 €
dimensions en zinc 0,82mm
allerlei maten in zink 0,82mm
Couverture à joints debouts Zinkbedekking volgens het systeem "staande naad"
50,00 €
17,50 €

8.2 Fourniture et pose d’une couverture en zinc selon le
système « joint debout » , en bande de 600mm de
largeur à plat, y compris tous les travaux de pliage,
soudure, accessoires,…
- 111 -
Levering en plaatsing van zinkbedekking volgens het
systeem «staande naad» in band met platte breedte
van 600mm, inbegrepen vouwen, lassen,
toebehoren,…
8.2.1 - en zinc 0,82mm ; - in zink 0,82mm ; 1 m2 75,00 €
8.2.2 - en zinc prépatiné gris foncé 0,82mm ; - in geprepatineerd donker grijs zink 0,82mm; 1 m2 85,00 €
8.2.3 - en zinc prépatiné gris clair 0,82mm ; - in geprepatineerd lichtgrijs zink 0,82mm; 1 m2 85,00 €
8.2.4 - en zinc bilaqué 0,82mm - choix entre 6 couleurs - in gebilakt zink 0,82mm - keuzen tussen 6
1 m2 90,00 €
standards;
standaardkleuren;
8.2.5 - supplément pour une surface inférieure à 2m² - prijsverhoging voor een oppervlakte kleiner dan 2m² + 10%
8.2.6 - supplément pour ce poste dans le cas ou l’inclinaison
du toit est supérieure à 75°.
Chéneaux et rigoles en zinc Dakgoot en greppel
8.3 Fourniture et pose d'un chéneau en zinc, y compris
tous les travaux de pliage, soudure, accesssoires
8.4 Etablissement d'une rigole en zinc n 16 dans une
plate-forme, coupage des voliges et des chevrons.
Solins en zinc Slabben in zink
8.5 Fourniture et pose de solins en zinc dans un mur de
maçonnerie. Faire une entaille dans le mur à la
disqueuse jusqu’à une profondeur de min. 2cm, fixation
des solins avec des crampons et remplissage du joint
au mortier de ciment :
- prijsverhoging voor dit post wanner de helling van de
dak grotter dan 75°.
Levering en plaatsing van een dakgoot in zink,
inbegrepen vouwen, lassen, toebehoren,…
Aanbrengen van een greppel in zink nr. 16 in een plat
dak, snijden van panlatten en dakribben.
Levering en plaatsing van slabben in zink in een muur
van metselwerk. Maak een insnijding in de muur bij de
haakse slijper tot een diepte van min. 2cm, vaststelling
van slabben met studs en vullen van voeg met
cementmortel :
+ 1%
1 m.ct. - l.m 17,50
€
1 m.ct. - l.m 20,00 €
8.5.1 - solin en zinc 0,82mm, d’une largeur de 15 à 20cm; - slabben in zink 0,82mm,breedte van 15 tot 20cm; 1 m.ct. /
l.m.
24,50 €
8.5.2 - solin en zinc 0,82mm, d’une largeur de 20 à 30cm ; - slabben in zink 0,82mm, breedte van 20 tot 30cm; 1 m.ct. /
l.m.
26,25 €
8.5.3 - solin en zinc 1,08mm, d’une largeur de 15 à 20cm ; - slabben in zink 1,08mm, breedte van 15 tot 20cm; 1 m.ct. /
l.m.
28,00 €
8.5.4 - solin en zinc 1,08mm d’une largeur de 20 à 30cm. - slabben in zink 1,08mm,breedte van 20 tot 30cm; 1 m.ct. /
l.m.
29,75 €
8.5.5 - en zinc prépatiné 0,82mm d’une largeur de 15 à 20 - in geprepatineerd zink 0,82mm, breedte van 15 tot
1 m.ct. / 31,50 €
cm ;
20cm
l.m.
8.5.6 - en zinc prépatiné 0,82mm d’une largeur de 20 à 30 - in geprepatineerd zink 0,82mm, breedte van 20 tot
1 m.ct. / 33,25 €
cm ;
30cm
l.m.
8.5.7 - en zinc prépatiné 1,08mm d’une largeur de 15 à 20 - in geprepatineerd zink 1,08mm, breedte van 15 tot 1 m.ct. / 35,00 €

cm ; 20cm l.m.
8.5.8 - en zinc prépatiné 1,08mm d’une largeur de 20 à 30 - in geprepatineerd zink 1,08mm, breedte van 20 tot
1 m.ct. /
cm ;
30cm
l.m.
8.5.9 - en zinc bilaqué 0,82mm d’une largeur de 15 à 20 - in gebilakt zink 0,82mm, breedte van 15 tot 20cm ; 1 m.ct. /
cm ;
l.m.
8.5.10 - en zinc bilaqué 0,82mm d’une largeur de 20 à 30cm ; - in gebilakt zink 0,82mm, breedte van 20 tot 30cm ; 1 m.ct. /
l.m.
8.5.11 - supplément lorsque le solin est à fixer dans le béton - Prijsverhoging op de vorige post wanner de slabben + 50%
ou la pierre bleue.
in beton of blauwe stenen zijn te bevestigen.
8.5.12 Fourniture et pose de bandes de zinc pour réaliser une
noue, une arête ou un faîte, y compris tous les moyens
de fixation :
- 112 -
Levering en plaatsing van zink om een kielgoot, een
dakrib of een noklijn uit te voeren, met inbegrip
vaststellingsmiddelen :
- Diminution sur les prix du poste 8.5 - Vermindering op de prijzen van de post 8.5 - 10 %
Travaux divers en zinc
8.6 Remplacement de vieux zinc pour couvertures ou
revêtements, en zinc de tous genres, soudure,
refixation des anciens tasseaux, lattes ou voliges,
agrafes, etc..... ainsi que toutes fournitures et main
d'oeuvre quelconque nécessaires pour le travail.
8.7 Fourniture et pose d’un système de joint de dilatation,
composé de deux parties en zinc reliées par une bande
de néoprène :
Vervangen van oude zink voor bedekkingen of
bekledingen in zink van allerlei aard, solderen,
weeraanhechten van oude draaglijsten, latten of
panlatten, muurankers, enz... evenals alle leveringen
en gelijk welke werkracht die voor het werk vereist is.
Levering en plaatsing van een systeem van
uitzettingsvoegen, samengesteld door twee delen in
zink verbonden door een band van neoprene:
36,75 €
35,00 €
36,75 €
1 m2 95,00 €
8.7.1 - jusqu’à une longueur de 0,75m ; - tot en lengte van 0,75m ; 1 pièce -
stuk
8.7.2 - longueur > 0,75m. - voor een lengte grootter dan 0,75mm. 1 m.ct. -
l.m.
8.8 Couverture en zinc n 16, à losanges, pour toitures et
pignons, solins, soudures, clous, crochets et décapage
des vieux enduits.
Bedekking in zink nr. 16, ruitvormig, voor daken en
puntgevels, opvullingsmiddelen, lassing, nagels, haken
en afbijten van oude bepleisteringen.
IX COUVERTURE EN CUIVRE, PLOMB, PVC,… BEDEKKING IN KOPER, LOOD, PVC,…
82,50 €
95,00 €

9.1 Fourniture et pose de plomb laminé en feuilles, pour
toutes sortes d’applications telles que noues, arêtiers,
techniques de finition aux couvertures en ardoises,
toiture plate ou terrasse etc,… y compris tous les
travaux de pliage et de découpage et tous moyens de
fixation suivant toutes les règles de l’art.
9.2 Fourniture et pose de solin en plomb, épaisseur 2mm,
dans un mur en maçonnerie. Faire une entaille dans le
mur à la disqueuse jusqu’à une profondeur de min.
20cm, fixation des solins avec des crampons et
remplissage du joint au mortier de ciment
- 113 -
Levering en plaatsing van gewalste lood in bladen, voor
allerlei toepassingen zoals nok, kielgoot techniek van
afwerking aan de dekking in leien, vlak dak of terras
enz,… met inbegrip van alle werkzaamheden van
vouwen en snijden en alle vaststellingsmiddelen
volgens alle regels der kunst wordt gewalst.
Levering en plaatsing van loodslabben van 2mm dik, in
een muur van mestselwerk. Maak een insnijding in de
muur bij de haakse slijper tot een diepte van min. 2cm,
vaststelling van slabben met studs en vullen van voeg
met cementmortel :
9.2.1 - solin d’une largeur de 15 à 20cm - slabben met een breedte van 15 tot 20cm ; 1 m.ct. -
l.m.
9.2.2 - solin d’une largeur de 20 à 30 cm - slabben met een breedte van 20 tot 30cm. 1 m.ct. -
l.m.
9.2.3 - supplément lorsque le solin est à fixer dans le béton - Prijsverhoging op de vorige post wanner de slabben 50%
ou la pierre bleue.
in beton of blauwe stenen zijn te bevestigen.
9.3 Réparation d’une couverture en cuivre 0,7mm, sans
fourniture du cuivre. (La fourniture du cuivre est payé à
l’entrepreneur au prix du jour, sur présentation de la
facture).
9.4 Fourniture et pose d'une couverture de toiture ou d'un
revêtement de façade en plaques ondulées en PVC
dur, translucide ou transparent, avec renforcement
biaxiale, de diverses dimensions, à minimum 8 ondes
par mètre courant, y compris tous moyens de fixations
nécessaires sur des pannes métalliques ou en bois.
9.5 Fourniture et pose d'éléments de rives pour toitures en
PVC tels que faîtes et arêtiers, y compris tous les
moyens de fixation.
X COUVERTURE EN ROOFING ET PRODUITS
ASSIMILES
Herstelling van een bedekking in koper van 0,7mm dik,
zonder levering van koper. (De levering van koper
wordt aan de aannemer betaald aan de prijs van de
dag, op indienen van de rekening).
Levering en plaatsing van een dak- of een
gevelbedekking in golfplaten in sterke PVC,
lichtdoorlatend of glashelder, met biaxiale versterking,
van alle afmetingen, met min. 8 golven per lopende
meter, met inbegrip alle vaststellingsmiddelen
nodzakelijke om met houten of metale balken te
bevestigen.
Levering en plaatsing van elementen voor randen van
bedekking in PVC, zoals nok, hoekkeper, met inbegrip
alle vaststellingsmiddelen.
BEDEKKING IN ROOFING EN AANVERWANTE
PRODUCKTEN
kg 6,15 €
38,50 €
50,00 €
1 m2 35,00 €
1 m2 36,00 €
1 m.ct. -
l.m.
42,00 €

- 114 -
10.1 Fourniture et pose d'une sous-couche à clouer sur un Levering en plaatsing van een onderlaag te op houten
support en bois
ondergrond nagelen
10.1.1 - Surface de plus de 20 m² en une seule pièce ; - Oppervlakte van meer dan 20 m² ; 1 m2 7,50 €
10.1.2 - Surface de moins de 20 m² en une seule pièce. - Oppervlakte van minder dan 20 m². 1 m2 10,00 €
10.2 Fourniture et pose d'une membrande d'étanchéité -
sous-couche ou couche intermédiare.
Levering en plaatsing van een affdichtingslaag als
onderlaag of tussenlaag.
10.2.1 - Surface de plus de 20 m² en une seule pièce ; - Oppervlakte van meer dan 20 m² ; 1 m2 7,50 €
10.2.2 - Surface de moins de 20 m² en une seule pièce. - Oppervlakte van minder dan 20 m². 1 m2 10,00 €
10.3 Fourniture et pose d'une membrande d'étanchéité -
couche finale :
Levering en plaatsing van een afdichtingslaag als
eindlaag :
10.3.1 - Surface de plus de 20 m² en une seule pièce ; - Oppervlakte van meer dan 20 m² ; 1 m2 15,00 €
10.3.2 - Surface de moins de 20 m² en une seule pièce. - Oppervlakte van minder dan 20 m². 1 m2 20,00 €
10.4 Traitement de protection de couvertures - couche de
fond
10.5 Traitement de protection de couvertures - couche de
finition
10.6 Placement d'un revêtement en roofing sur une
couverture en zinc, comprenant :
10.6.1 - Couche de bitume, 1 couche de roofing 2 ply, 1
couche de bitume oxydé ;
10.6.2 - bitume élastomère armé polyester et voile de verre
(1 couche) ;
10.6.3 - membrane de polyisobutilène de 1,5mm d'ép.
doublée d'un feutre synthétique imputrescible.
Beschermende behandeling van dakbedekkingen
(grondlaag)
Beschermende behandeling van dakbedekkingen
(eindlaag) 1 m2
Plaatsen van een roofing-bekleding op een bedekking
in zink, omvattend :
a) Bitumenlaag , 1 laag roofing, 2 ply, 1 laag
geoxydeerde bitumen;
b) Gewapend elastomeer polyester bitumen met
1 m2
glasvlies (één laag);
c) membraan uit polyisobutileen van 1,5 m dikte
1 m2
gevoerd met een synthetisch onberderfelijk vilt. 1 m2
XI TABATIERE, FENETRE DE TOITURE, COUPOLE DAKTOEGANG, DAKLICHTOPENING, KOEPEL
Fenêtres de toiture Dakvenster
11.1 Fourniture et pose d’une fenêtre pour toit en pente,
avec ouverture par rotation, chassis en bois, dans une
couverture existante en tuiles, en ardoises ou en zinc.
Levering n plaatsing van een venster voor hellend dak,
met opening per omwenteling, raamwerk in hout, in een
bestaande dekking in dakpannen, leien of zink.
1 m2 12,00 €
4,20 €
12,50 €
30,00 €
45,00 €

Comprend : ouverture de la toiture et adaptation ou
renforcement éventuel de la structure, fourniture et
pose de la nouvelle fenêtre pour toit en pente,
adaptation et fermeture de la couverture.
11.1.1 - surface du vitrage 1,90 m2
11.3 Supplément sur les postes 10.1 pour une fenêtre ayant
un système d’ouverture de type projection et rotation.
11.4 Dimniution sur les postes 10.1 pour le remplacement
d’une fenêtre existante pour toit en pente.
Comprend: l’enlèvement et l’évacuation de la fenêtre
existante et la fourniture et pose d’une nouvelle fenêtre
dans l’ouverture existante, avec adaptation et fermeture
de la couverture.
11.5 Fourniture et pose, du côté intérieur, d’un store paresoleil
enroulant pour une fenêtre pour toit en pente:
- 115 -
Omvat : opening van het dak en aanpassing of
eventuele versterking van de structuur, levering en
leggen van het nieuwe venster voor hellend dak,
aanpassing en sluiting van de dekking.
- oppervlakte van beglazing < 0,55m2 1
- oppervlakte van beglazing tussen 0,56 en 1,10m2 1
- oppervlakte van beglazing tussen 1,11 en 1,90m2 1
- oppervlakte van beglazing > 1,90m2 1
Prijsverhoging op de post 10.1 voor een venster dat
een systeem van opening van soort
omwenteling/projectie heeft. 10%
Prijsvermindering op de post 10.1 voor de
plaatsvervanging van een bestaande raam in een
hellende dak. 20%
Omvat : wegnemen en afvoeren van de bestaande
venster, levering een plaatsing van een nieuwe
dakraam in de bestaande opening, aanpassing en
sluiting van de bedekking.
Levering en plaatsing, in binnenzijde, van een
oprollende store zonneklep voor een venster voor
hellend dak:
pièce -
stuk
pièce -
stuk
pièce -
stuk
pièce -
stuk
11.5.1 - surface < 0,55m²; - oppervlakte < 0,55m²; 1 pièce /
stuk
11.5.2 - surface de 0,56m² à 1,10m²; - oppervlakte van 0,56m² tot 1,10m²; 1 pièce /
stuk
11.5.3 - surface de 1,11m² à 1,90m². - oppervlakte van 1,11m² tot 1,90m². 1 pièce /
stuk
640,00 €
725,00 €
840,00 €
1.000,00 €
112,00 €
140,00 €
168,00 €
11.6 Fourniture et pose, du côté intérieur, d’un store Levering en plaatsing, in binnen zijde, van een store
d’occultation pour fenêtre pour toit en pente:
van afscherming voor een dakraam:
11.6.1 - surface < 0,55m²; - oppervlakte < 0,55m²; 1 pièce /
stuk
168,00 €
11.6.2 - surface de 0,56m² à 1,10m²; - oppervlakte van 0,56m² tot 1,10m²; 1 pièce / 196,00 €

stuk
11.6.3 - surface de 1,11m² à 1,90m². - oppervlakte van 1,11m² tot 1,90m². 1 pièce /
stuk
11.7 Fourniture et pose d’une commande à distance Levering en plaatsing van een handafstandbestelling
manuelle avec tige pour une fenêtre pour toit en pente: met stengel voor een venster voor hellend dak:
11.7.1 - jusqu’à une longueur de 1,20m; - tot en lengte van 1,20m; 1 pièce /
stuk
11.7.2 - longueur > 1,20m. - lengte groter dan 1,20m. 1 pièce /
stuk
11.8 Fourniture et pose d’une commande à distance
manuelle avec corde pour une fenêtre pour toit en
pente.
- 116 -
Levering en plaatsing van een handafstandbediening
met een rope voor een raam voor hellend dak.
1 pièce /
stuk
Coupoles Koepels
11.9 Fourniture et pose ou remplacement d’une coupole Levering en plaatsing of vervanging van een vaste
pyramidale ou sphérique fixe en acrylate.
piramidale of sferische koepel in acrylaat/kunststof.
11.9.1 - coupole fixe avec surf. < 1m² ; - vaste koepel van oppervlakte < 1m² ; 1 pièce /
stuk
11.9.2 - coupole fixe avec surf. entre 1,01m² et 2m² ; - vaste koepel van oppervlakte < 2m² ; 1 pièce /
stuk
11.9.3 - coupole fixe avec surf. entre 2,01m² et 3m². - vaste koepel van oppervlakte < 3m². 1 pièce /
stuk
11.10 Remplacement d’une coupole pyramidale ou sphérique
fixe existante, sans démontage et sans remplacement
de la costière :
Vervanging van een vaste bestaande piramidale of
sferische koepel, zonder afbraak en zonder vervanging
van de zijplaat :
11.10.1 - coupole fixe avec surf. < 1m² ; - vaste koepel van oppervlakte < 1m² ; 1 pièce /
stuk
11.10.2 - coupole fixe avec surf. entre 1,10m² et 2m² ; - vaste koepel van oppervlakte < 2m² ; 1 pièce /
stuk
11.10.3 - coupole fixe avec surf. entre 2,10m² et 3m². - vaste koepel van oppervlakte < 3m². 1 pièce /
stuk
225,00 €
42,00 €
56,00 €
56,00 €
500,00 €
700,00 €
900,00 €
225,00 €
336,00 €
450,00 €
11.11 Fourniture et pose ou remplacement d’une coupole Levering en plaatsing of vervanging van een openende
pyramidale ou sphérique ouvrante en acrylate. piramidale of sferische koepel in acrylaat/kunststof.
11.11.1 - coupole fixe avec surf. < 1m² ; - vaste koepel van oppervlakte < 1m² ; 1 pièce /
stuk
615,00 €
11.11.2 - coupole fixe avec surf. entre 1,01m² et 2m² ; - vaste koepel van oppervlakte < 2m² ; 1 pièce / 925,00 €

stuk
11.11.3 - coupole fixe avec surf. entre 2,01m² et 3m². - vaste koepel van oppervlakte < 3m². 1 pièce /
stuk
11.12 Remplacement d’une coupole pyramidale ou sphérique
ouvrante existante, sans démontage et sans
remplacement de la costière :
11.12.1
11.12.2
11.12.3
- 117 -
Vervanging van een openende bestaande piramidale of
sferische koepel, zonder afbraak en zonder vervanging
van de zijplaat :
- coupole fixe avec surf. < 1m² ; - vaste koepel van oppervlakte < 1m² ; 1 pièce /
stuk
- coupole fixe avec surf. entre 1,10m² et 2m² ; - vaste koepel van oppervlakte < 2m² ; 1 pièce /
stuk
- coupole fixe avec surf. entre 2,10m² et 3m². - vaste koepel van oppervlakte < 3m². 1 pièce /
stuk
11.13 Supplément sur les postes 171-173 pour la fourniture et
la pose de coupoles blindés en polycarbonate.
11.14
Prijsverhoging voor de post 171-173 voor de plaatsing
van een koepels pantservoertuigen in polycarbonate.
Fourniture et pose d'une coupole exutoire de fumée Levering en plaatsing van een dome rookventilatie 1 pièce /
stuk
25%
1.230,00 €
365,00 €
530,00 €
700,00 €
1.000,00 €
Lanterneaux Lichtstraten
11.15 Lanterneaux en aluminium et vitrage. Lichtstraten in aluminium en beglazing. 1 m2 385,00 €
11.16 Lanterneaux en aluminium et plaques de matières
synthétiques.
Lichtstraten in aluminium en kunststofplaten. 1 m2 300,00 €
11.17 Lanterneau en bois et vitrage. Lichtstraten in hout en beglazing. 1 m2 350,00 €
11.18 Lanterneau en bois et plaques de matières synthétique. Lichtstraten in hout en kunststofplaten. 1 m2 250,00 €
11.19 Remplacement du vitrage d’un lanterneau ou d’une
verrière par du polycarbonate en maintenant la
structure existante
Vervanging van beglazing van een lichtstraat door
polycarbonate, zonder vervanging van de bestaande
structuur.
Tabatières Daktoegang / klapvenster
11.20 Fourniture et pose d’une nouvelle tabatière en zinc n°
16 dans une couverture existante en zinc, ardoises,
tuiles :
Levering en plaatsing van een nieuwe klapvenster in
zink nr. 16 in een bestaande bedekking in zink, leien,
dakpannen :
1 m2 160,00 €
11.20.1 - tabatière de 1,20 x 1,00m ; - afmetingen van klapvenster: 1,20 x 1,00m; 1 pièce/stu 350,00 €

- 118 -
11.20.2 - tabatière de 1,00 x 0,80m ; - afmetingen van klapvenster: 1,00 x 0,80m; 1
k
pièce/stu
k
320,00 €
11.20.3 - tabatière de 0,80 x 0,60m ; - afmetingen van klapvenster: 0,80 x 0,60m; 1 pièce/stu
k
300,00 €
11.20.4 - tabatière d’autres dimensions. - andere afmetingen. 1 m2 625,00 €
11.21 Fourniture et pose d’une nouvelle tabatière en verre
dans une couverture existante en zinc, ardoises, tuiles :
Levering en plaatsing van een nieuwe klapvenster in
beglazing in een bestaande bedekking in zink, leien,
dakpannen :
11.21.1 - tabatière de 1,20 x 1,00m ; - afmetingen van klapvenster: 1,20 x 1,00m; 1 pièce/stu
k
240,00 €
11.21.2 - tabatière de 1,00 x 0,80m ; - afmetingen van klapvenster: 1,00 x 0,80m; 1 pièce/stu
k
220,00 €
11.21.3 - tabatière de 0,80 x 0,60m ; - afmetingen van klapvenster: 0,80 x 0,60m; 1 pièce/stu
k
200,00 €
11.21.4 - tabatière d’autres dimensions. - andere afmetingen. 1 m² 420,00 €
11.22 Fourniture et pose d’une nouvelle tabatière en
polycarbonate dans une couverture existante en zinc,
ardoises, tuiles :
Levering en plaatsing van een nieuwe klapvenster in
polycarbonate in een bestaande bedekking in zink,
leien, dakpannen :
11.22.1 - tabatière de 1,20 x 1,00m ; - afmetingen van klapvenster: 1,20 x 1,00m; 1 pièce/stu
k
200,00 €
11.22.2 - tabatière de 1,00 x 0,80m ; - afmetingen van klapvenster: 1,00 x 0,80m; 1 pièce/stu
k
180,00 €
11.22.3 - tabatière de 0,80 x 0,60m ; - afmetingen van klapvenster: 0,80 x 0,60m; 1 pièce/stu
k
170,00 €
11.22.4 - tabatière d’autres dimensions. - andere afmetingen. 1 m² 350,00 €
11.23 Remplacement de charnières en zinc, d'une tabatière
en zinc de toutes dimensions
11.24 Remplacement d'un levier en fer peint de tabatière de
tout modèle.
Vervangen van scharnieren in zink, van een klapraam
in zink, van allerlei afmetingen
Vervangen van een pompspagnolet in geverfd ijzer van
klapraam van allerlei afmetingen model.
1 pièce /
stuk
1 pièce /
stuk
11.25 Remplacement d'une broche d'arrêt de tabatière Vervangen van een rustpin van klapvenster 1 pièce /
stuk
40,00 €
28,00 €
1,40 €

11.26 Remplacement des crochets en zinc retenant les
carreaux de vitre d'une tabatière de tous modèles
11.27 Renouvellement de vitres dans les tabatières, y
compris le démontage des vitres existantes, verre clair
demi-double, de 2,8 à 3,2 mm d'épaisseur
11.28 Remplacement de vitres dans les tabatières par du
« PLEXIGLAS », y compris l’enlèvement des vitres
existantes ; épaisseur de 4mm, clair.
Divers Allerlei
11.29 Fourniture et pose d’un ébrasement en bois autour
d’une fenêtre pour toit en pente, d'une coupole ou d'une
tabatière, en panneaux multiplex marin de 18mm
d’épaisseur y compris sciages et adaptations, à visser
sur une structure en bois dans un plafonnage, de la
maçonnerie, du béton…
- 119 -
Vervangen van haken in zink die de glasruiten van
dakramen van allerlei model vastzetten
11.29.1 - largeur de 0 à 50cm - breedte van 0 tot 50cm
Vervangen van glasruiten in de klapvenster, inbegrepen
het afbreken van reeds bestaande ruiten, halfdubbel
helder glas, van 2,8 tot 3,2 mm dikte
Vervanging van glasruiten in de klapvenster door
“PLEXIGLAS”, met inbegrip van de ontvoering van de
bestaande ruiten; dikte van 4mm, licht.
Levering en plaatsing van een schuine verwijding in
hout rond een venster voor hellend dak of koepel, in
multiplex zeepanelen van 18mm van dikte met inbegrip
van zagen en aanpassingen, om op een structuur in
hout in plafonnage, van de vrijmetselarij, van het
beton,… te schroeven
XII RIVES DE TOITURES - CORNICHES DAKRANDEN - KROONLIJST
1 pièce /
stuk
14,00 €
1 m2 70,00 €
1 m2 55,00 €
1
m. ct. / l.
m.
Profil de rive de toiture Dakranprofielen
12.1 Profil de rive de toiture Dakranprofielen
12.1.1 - Profils de rive de toiture - aluminium - Dakrandprofielen - aluminium 1 m. ct. / l.
m.
12.1.2 - Profils de rive de toiture - zinc - Dakrandprofielen – zink 1 m. ct. / l.
m.
12.1.3 - Profils de rive de toiture – acier laqué - Dakrandprofielen – gemoffeld staal 1 m. ct. / l.
m.
12.1.4 - Profils de rive de toiture – acier inoxidable - Dakrandprofielen – roestvast staal 1 m. ct. / l.
12.1.5 - Profils de rive de toiture - cuivre - Dakrandprofielen – koper 1 m. ct. / l.
m.
Corniches en bois Kroonlijsten in hout
12.2 Fourniture et pose d’une planche de rive standardisée,
en Meranti, y compris tous moyens de fixation tels que
vis, clous, équerres, etc… :
Leveren en plaatsen van gestandardiseerde zijplanken,
in Meranti, inbegrepen bevestigen als schroef,
nagels,… :
m.
55,00 €
12,50 €
17,50 €
15,00 €
15,00 €
25,00 €

- 120 -
12.2.1 - dim. 4/4” x 18; - dim. 4/4” x 18; 1 m.ct. /
l.m.
20,00 €
12.2.2 - dim. 6/4” x 23. - dim. 6/4” x 23. 1 m.ct. /
l.m.
30,00 €
12.2.3 - autres dimensions - andere afmetingen 1 m³ 0,90 €
12.3 Fourniture et pose d’une corniche complète en Meranti
de 1 ère qualité, avec la pente requise à la planche de
fond et comportant les éléments suivants : blochets 7/9
en chêne français ; planche de finition 4/4’’ en Meranti
collé, équerres métalliques, fer de bandage galvanisé,
vis, clous, etc… ; tous ces élémrents seront fournis sur
mesures et profilés standards. Uniquement du bois
massif et raboté est admis. Les bouts seront assemblés
sous un angle de 45° :
12.3.1 - largeur jusqu’à 30 cm, avec planche de rive 6/44’’ x
30cm
Leveren en plaatsen van volledige kroonlijst in Meranti,
eerste kwaliteit, met de vereiste helling, inbegrepen
volgende stukken : blokkeel 7/9 in franse eik, plank 4/4’’
in geplakte Meranti als afwerking, gegalvaniseerde
haken, ijzeren wielband, schroef, nagel,… Deze
stukken worden op gestandardiseerde maat geleverd.
Slechts massief hout geschaafd wordt toegelaat. De
eindestukken worden met een hoek van 45° gelemen:
- breedte tot 30cm, met zijplank 6/44’’ x 30cm 1 m.ct. /
l.m.
12.3.2 - idem, mais pour une largeur de 30,1cm à 40cm - idem maar voor een breedte van 30,1cm tot 40cm 1 m.ct. /
l.m.
12.3.3 - idem, mais pour une largeur de 40,1cm à 50cm - idem maar voor een breedte van 40,1cm tot 50cm 1 m.ct. /
l.m.
12.3.4 - idem mais pour une largeur de 50,1cm à 70 cm, - idem maar voor een breedte van 50,1cm tot 70cm,
1 m.ct. /
blochet 8/11 et planches de rive 6/44’’ x 40cm
blokken 8/11 en zijplank 6/44’’ x 40cm
l.m.
60,00 €
75,00 €
90,00 €
110,00 €
Couvre-mur Muurkappen
12.4 Couvre mur – terre-cuite Muurkappen - terracota
12.4.1 - Murs dont l’épaisseur est inférieure à 20cm - Breedte van muren tot 20cm 1 mct/lm 40,00 €
12.4.2 - Murs dont l’épaisseur est comprise entre 21et30cm - Breedte van muren tussen 21 en 30 cm 1 mct/lm 55,00 €
12.4.3 - Murs dont l’épaisseur est comprise entre 31et40cm - Breedte van muren tussen 31 en 40 cm 1 mct/lm 65,00 €
12.5 Couvre mur – zinc Muurkappen – zink
12.5.1 - Murs dont l’épaisseur est inférieure à 20cm - Breedte van muren tot 20cm 1 mct/lm 75,00 €
12.5.2 - Murs dont l’épaisseur est comprise entre 21et30cm - Breedte van muren tussen 21 en 30 cm 1 mct/lm 85,00 €
12.5.3 - Murs dont l’épaisseur est comprise entre 31et40cm - Breedte van muren tussen 31 en 40 cm 1 mct/lm 100,00 €
12.6 Couvre mur – aluminium Muurkappen – aluminium
12.6.1 - Murs dont l’épaisseur est inférieure à 20cm - Breedte van muren tot 20cm 1 mct/lm 65,00 €
12.6.2 - Murs dont l’épaisseur est comprise entre 21et30cm - Breedte van muren tussen 21 en 30 cm 1 mct/lm 75,00 €
12.6.3 - Murs dont l’épaisseur est comprise entre 31et40cm - Breedte van muren tussen 31 en 40 cm 1 mct/lm 90,00 €

- 121 -
12.7 Couvre mur – béton Muurkappen – koper
12.7.1 - Murs dont l’épaisseur est inférieure à 20cm - Breedte van muren tot 20cm 1 mct/lm 35,00 €
12.7.2 - Murs dont l’épaisseur est comprise entre 21et30cm - Breedte van muren tussen 21 en 30 cm 1 mct/lm 45,00 €
12.7.3 - Murs dont l’épaisseur est comprise entre 31et40cm - Breedte van muren tussen 31 en 40 cm 1 mct/lm 55,00 €
12.8 Couvre mur – Pierre bleue Muurkappen – roestvast staal
12.8.1 - Murs dont l’épaisseur est inférieure à 20cm - Breedte van muren tot 20cm 1 mct/lm 50,00 €
12.8.2 - Murs dont l’épaisseur est comprise entre 21et30cm - Breedte van muren tussen 21 en 30 cm 1 mct/lm 65,00 €
12.8.3 - Murs dont l’épaisseur est comprise entre 31et40cm - Breedte van muren tussen 31 en 40 cm 1 mct/lm 75,00 €
XIII TUYAUX DE DESCENTE ET DE VENTILATION,
GOUTTIERES,…
AFVOER- EN VENTILATIEBUIZEN, DAKGOTEN,…
Descentes d'eau en zinc, section carrée ou ronde Regenwaterafvoerbuizen in zink, rond of vierkant
13.1 Fourniture et pose d’un collier de fixation rond ou carré
en acier galvanisé, fermeture à goupille en cuivre,
scellé au mortier de ciment à une façade en briques :
Levering en plaatsing van vasthechtingsbeugels voor
cirkelvormige of vierkante buizen, sluiting met splitpen
in koper bevestigd met cementmortel:
13.1.1 - tuyau de 5 à 8cm de diam. ou de côté; - buizen van 5 tot 8cm diam. of van kant; 1 pièce /
stuk
13.1.2 - tuyau de 9 à 12cm de diam. ou de côté ; - buizen van 9 tot 12cm diam. of van kant; 1 pièce /
stuk
13.1.3 - tuyau de 13 à 20cm de diam. ou de côté. - buizen van 13 tot 20cm diam. of van kant. 1 pièce /
stuk
13.2 Supplément sur le poste précédant lorsque les colliers
sont à sceller au plomb dans un mur en pierre bleue ou
en béton.
13.3 Fourniture et pose d’un tuyau de descente ou de
ventillation rond ou carré, en zinc de 0,82mm
d’épaisseur, y compris les colliers décrits ci-dessus à
placer avec une entre-distance maximale de 2m
lorsqu’il s’agit de tuyaux verticaux ou avec une pente
maximale de 30° :
Prijsverhoging op vorige post wanner de beugels in een
muur in blauwe steen of in beton moeten bevestigd met
lood.
Levering en plaatsing van een afvoer- of een
ventilatiebuis, cirkelvormig of vierkant, in zink 0,82mm,
inbegrepen de vasthechtingsbeugels met tussenruimte
van 2m maximum wanneer de buis is vertikaal of met
een helling van max. 30°:
13.3.1 - tuyaux de 5 ou 6cm de côté ou de diam. - buizen van 5 tot 6cm diam. of van kant; 1 m.ct. /
l.m.
27,30 €
13.3.2 - tuyaux de 7 ou 8cm de côté ou de diam. - buizen van 7 tot 8cm diam. of van kant; 1 m.ct. /
l.m.
31,85 €
13.3.3 - tuyaux de 9 ou 10cm de côté ou de diam. - buizen van 9 tot 10cm diam. of van kant; 1 m.ct. / 36,40 €
10%
2,50 €
3,50 €
5,00 €

l.m.
13.3.4 - tuyaux de 11 ou 12cm de côté ou de diam. - buizen van 11 tot 12cm diam. of van kant; 1 m.ct. /
13.3.5 - tuyaux de 13 à 20cm de diam. ou de côté - buizen van 13 tot 20cm diam. of van kant. 1 m.ct. /
l.m.
13.4 Même tuyaux qu'au poste 13.3 mais en zinc de 1,08mm Dezelfde buis als in nr 13.3, maar met 10cm diameter
d'épaisseur :
in zink 1,08mm :
13.4.1 - tuyaux de 5 ou 6cm de côté ou de diam. - buizen van 5 tot 6cm diam. of van kant; 1 m.ct. /
l.m.
13.4.2 - tuyaux de 7 ou 8cm de côté ou de diam. - buizen van 7 tot 8cm diam. of van kant; 1 m.ct. /
l.m.
13.4.3 - tuyaux de 9 ou 10cm de côté ou de diam. - buizen van 9 tot 10cm diam. of van kant; 1 m.ct. /
l.m.
13.4.4 - tuyaux de 11 ou 12cm de côté ou de diam. - buizen van 11 tot 12cm diam. of van kant; 1 m.ct. /
l.m.
13.4.5 - tuyaux de 13 à 20cm de diam. ou de côté - buizen van 13 tot 20cm diam. of van kant. 1 m.ct. /
l.m.
13.5 Supplément sur les postes 13.3 et 13.4 lorsque la pente
des tuyaux est supérieure à 30°. L’entre-distance
maximale des colliers est de 1m.
NB : Les prix des postes 13.3 et 13.4 sont diminués de
la valeur des colliers dont il est question au poste X
lorsque ceux-ci ne doivent pas être fournis.
- 122 -
Prijsverhoging op de posten 13.3 en 13.4 wanner de
helling van de buizen is groter dan 30°. In dit geval is
de tussenruimte van de beugels is van 1m max.
NB: De prijzen van de posten 13.3 en 13.4 worden
verminderd met de waarde van de beugels wanner ze
niet worden geleverd.
13.6 Fourniture et pose de coude rond ou carré, en zinc n Levering en plaatsing van vierkante of cirkelvormige
12 de toutes formes d’angles .
ellebogen in zink nr. 12 van allerlei soorten van hoek.
13.6.1 - coudes de 5 ou 6cm de côté ou de diam. - ellebogen van 5 tot 6cm diam. of van kant; pièce /
stuk
13.6.2 - coudes de 7 ou 8cm de côté ou de diam. - ellebogen van 7 tot 8cm diam. of van kant; pièce /
stuk
13.6.3 - coudes de 9 ou 10cm de côté ou de diam. - ellebogen van 9 tot 10cm diam. of van kant; pièce /
stuk
13.6.4 - coudes de 11 ou 12cm de côté ou de diam. - ellebogen van 11 tot 12cm diam. of van kant; pièce /
stuk
13.6.5 - coudes de 13 à 20cm de diam. ou de côté - ellebogen van 13 tot 20cm diam. of van kant. pièce /
stuk
20%
l.m.
41,00 €
45,50 €
34,10 €
39,80 €
45,50 €
51,25 €
56,90 €
20,00 €
22,50 €
25,00 €
27,50 €
30,00 €

13.7 Fourniture et pose d’un entonnoir en zinc de 0,82mm
d’épaisseur pour tuyau de descente de forme ronde ou
carrée, avec bourrelet, cuvette, etc.....
- 123 -
Levering en plaatsing van een trechter in zink van
82mm dikte voor ronde of vierkante afloopbuis, met
strip, ontvangbak enz…
1 pièce/stu
k
13.7.1 - pour tuyaux de 5 ou 6cm de côté ou de diam. - voor buizen van 5 tot 6cm diam. of van kant; 1 pièce /
stuk
13.7.2 - pour tuyaux de 7 ou 8cm de côté ou de diam. - voorbuizen van 7 tot 8cm diam. of van kant; 1 pièce /
stuk
13.7.3 - pour tuyaux de 9 ou 10cm de côté ou de diam. - voor buizen van 9 tot 10cm diam. of van kant; 1 pièce /
stuk
13.7.4 - pour tuyaux de 11 ou 12cm de côté ou de diam. - voor buizen van 11 tot 12cm diam. of van kant; 1 pièce /
stuk
13.7.5 - pour tuyaux de 13 à 20cm de diam. ou de côté - voor buizen van 13 tot 20cm diam. of van kant. 1 pièce /
stuk
13.8 Même entonnoirs qu’au poste 13.7 mais en zinc n°14 De zelfde trechter als nr 13.7 maar in zink nr 14
13.8.1 - pour tuyaux de 5 ou 6cm de côté ou de diam. - voor buizen van 5 tot 6cm diam. of van kant; 1 pièce /
stuk
13.8.2 - pour tuyaux de 7 ou 8cm de côté ou de diam. - voor buizen van 7 tot 8cm diam. of van kant; 1 pièce /
stuk
13.8.3 - pour tuyaux de 9 ou 10cm de côté ou de diam. - voor buizen van 9 tot 10cm diam. of van kant; 1 pièce /
stuk
13.8.4 - pour tuyaux de 11 ou 12cm de côté ou de diam. - voor buizen van 11 tot 12cm diam. of van kant; 1 pièce /
13.8.5 - pour tuyaux de 13 à 20cm de diam. ou de côté - voor buizen van 13 tot 20cm diam. of van kant. 1 pièce /
stuk
13.9 Confection dans une gouttière au chêneau en zinc, d'un
trou avec ajustage en zinc pour raccorder un tuyau de
descente, tous travaux ou fournitures.
13.10 Fourniture et pose d'un tuyau de ventilation en zinc n°
14, y compris le raccordement parfait à la couverture.
Vervaardigen in een dak- of lijstgoot in zink, van een
gat, met afwerking in zink om een afloopbuis aan te
brengen, alle werken of leveringen.
Levering en plaatsing van een ventilatiebuiz in zink nr.
14, met inbegrip de perfect aansluiting met de
bedekking.
stuk
1 pièce/stu
k
13.10.1 - tuyaux de 5 ou 6cm de côté ou de diam. - buizen van 5 tot 6cm diam. of van kant; 1 m.ct. /
l.m.
13.10.2 - tuyaux de 7 ou 8cm de côté ou de diam. - buizen van 7 tot 8cm diam. of van kant; 1 m.ct. /
l.m.
13.10.3 - tuyaux de 9 ou 10cm de côté ou de diam. - buizen van 9 tot 10cm diam. of van kant; 1 m.ct. /
l.m.
13.10.4 - tuyaux de 11 ou 12cm de côté ou de diam. - buizen van 11 tot 12cm diam. of van kant; 1 m.ct. /
l.m.
60,00 €
67,50 €
75,00 €
82,50 €
87,50 €
72,00 €
81,00 €
90,00 €
99,00 €
105,00 €
25,00 €
42,50 €
49,75 €
56,75 €
64,00 €

13.10.5 - tuyaux de 13 à 20cm de diam. ou de côté - buizen van 13 tot 20cm diam. of van kant. 1 m.ct. /
l.m.
13.11 Fourniture et pose d'un couvercle conique en zinc n°16
pour tuyau de ventilation. Le couvercle est pourvu de
pattes de supports, soudées d'une part au chapeau et
d'autre part à un collier à frottement dur sur le tuyaux.
Le diamètre des mitres sera égal au double du
diamètre du tuyau, et sa hauteur sera égale à la moitié
de ce dernier diamètre. La largeur des pattes et collier
sera proportionnelle à la grandeur du chapeau :
- 124 -
Levering en plaatsing van een conisch deksel in zink
van 1,08mm dikte voor ventilatiebuizen. De kap is
voorzien met steunstukken gelast langs de ene kant
aan het deksel en langs de andere aan een ring in ruwe
wrijving op de buis geplaatst haar hoogte zal gelijk zijn
aan de helft van deze laaste diameter.De breedte van
een aanhechtingsstukjes en van de ring zal evenredig
zijn met de grootte van het deksel:
13.11.1 - pour tuyau de 5 à 9 cm de diam. à 2 supports - voor buiz van 5 tot 9 cm van diam. met 2 steunstukjes 1 pièce /
stuk
13.11.2 - pour tuyau de 10 à 14 cm de diam. à 3 supports - voor buiz van 10 tot 14 cm van diam. met 2
1 pièce /
steunstukjes
stuk
13.11.3 - pour tuyau de 15 à 17 cm de diam. à 3 supports - voor buiz van 15 tot 17 cm van diam. met 2
1 pièce /
steunstukjes
stuk
13.11.4 - pour tuyau de 18 à 22 cm de diam. à 3 supports - voor buiz van 18 tot 22 cm van diam. met 2
1 pièce /
steunstukjes
stuk
13.11.5 - pour tuyau de 23 à 29 cm de diam. à 3 supports - voor buiz van 23 tot 29 cm van diam. met 2
1 pièce /
steunstukjes
stuk
13.11.6 - pour tuyau de 30 à 40 cm de diam. à 3 supports - voor buiz van 30 tot 40 cm van diam. met 2
1 pièce /
steunstukjes
stuk
Descentes d'eau et gargouilles en fonte Regenwaterafvoerbuizen en afvoerpijpen in gietijzer
13.12 Remplacement ou pose d'une gargouille de trottoir en Vervanging of plaatsing van een afvoerpijpen in
fonte.
gietijzer.
Comprend : démontage du dallage ou de pavés autour, Omvat : afneming van de tegelbestrating, afvoer der
nettoyage des matériaux démontés, fourniture et pose materialen, levering en plaatsing van een nieuwe
de la nouvelle gargouille, replacement du dallage ou
pavés.
afvoerpijp, herplaatsing van de tegelbestrating.
13.12.1 - section extérieure de 80 x 80 mm - doorsnede langs buitenkant: 80 x 80 mm 1 m.ct. /
l.m.
13.12.2 - section extérieure de 100 x 100 mm - doorsnede langs buitenkant: 100 x 100 mm 1 m.ct. /
l.m.
13.12.3 - section extérieure de 120 x 120 mm - doorsnede langs buitenkant: 120 x 120 mm 1 m.ct. /
l.m.
70,00 €
17,50 €
20,00 €
22,50 €
25,00 €
30,00 €
45,00 €
90,00 €
100,00 €
125,00 €

13.13 Pose de tuyaux de descente en fonte (souche) modèle
uni, lourd, droit, avec 2 colliers en fer spaté galvanisé
par mètre courant, scellés au plomb :
- 125 -
Plaatsen van afvoerbuis in gietijzer, (souchebuizen),
effen model, zwaar, recht, met 2 ringen per lopende
meter, in gegalvaniseerd ijzer met zwaluwstaart
vormige stang, met lood vastgehecht :
13.13.1 - diam. int. ou côté de 80 mm - binnen diameter of kant van 80 mm 1 m.ct. /
l.m.
13.13.2 - diam. int. ou côté de 90 mm - binnen diameter of kant van 90 mm 1 m.ct. /
l.m.
13.13.3 - diam. int. ou côté de 100 mm - binnen diameter of kant van 100 mm 1 m.ct. /
l.m.
13.13.4 - diam. int. ou côté de 110 mm - binnen diameter of kant van 110 mm 1 m.ct. /
l.m.
13.13.5 - diam. int. ou côté de 120 mm - binnen diameter of kant van 120 mm 1 m.ct. /
l.m.
13.13.6 - diam. int. ou côté de 130 mm - binnen diameter of kant van 130 mm 1 m.ct. /
l.m.
13.13.7 - diam. int. ou côté de 140 mm - binnen diameter of kant van 140 mm 1 m.ct. /
l.m.
13.13.8 - diam. int. ou côté de 150 mm - binnen diameter of kant van 150 mm 1 m.ct. /
l.m.
Descentes d'eau en PVC, section carrée ou ronde Regenwaterafvoerbuizen in PVC, rond of vierkant
13.14 Fourniture et pose, d’un collier pour tuyaux en PVC
ronds ou carrés, à seller dans la maçonnerie
Levering en plaatsing van vasthechtingsbeugels voor
cirkelvormige of vierkante buizen, sluiting met splitpen
in koper bevestigd met cementmortel:
13.14.1 - tuyau de 5 à 8cm de diam. ou de côté - buizen van 5 tot 8cm diam. of van kant; 1 pièce /
stuk
13.14.2 - tuyau de 9 à 12cm de diam. ou de côté - buizen van 9 tot 12cm diam. of van kant; 1 pièce /
stuk
13.14.3 - tuyau de 13 à 20cm de diam. ou de côté - buizen van 13 tot 20cm diam. of van kant; 1 pièce /
stuk
13.15 Supplément sur le poste précédant lorsque les colliers
sont à sceller au plomb dans un mur en pierre bleue ou
en béton.
Prijsverhoging op vorige post wanner de beugels in een
muur in blauwe steen of in beton moeten bevestigd met
lood.
10%
98,00 €
102,00 €
108,00 €
114,00 €
120,00 €
126,00 €
132,00 €
137,00 €
1,70 €
2,10 €
2,50 €

13.16 Fourniture et pose d’un tuyau de descente ou de
ventillation rond ou carré, en PVC, y compris les colliers
décrits ci-dessus à placer avec une entre-distance
maximale de 2m lorsqu’il s’agit de tuyaux verticaux ou
avec une pente maximale de 30°.
- 126 -
Levering en plaatsing van een afvoer- of een
ventilatiebuis, cirkelvormig of vierkant, in PVC,
inbegrepen de vasthechtingsbeugels met tussenruimte
van 2m maximum wanneer de buis is vertikaal of met
een helling van max. 30°:
13.16.1 - tuyaux de 5 à 6cm de côté ou de diam. - buizen van 5 tot 6cm diam. of van kant; 1 m.ct. /
l.m.
13.16.2 - tuyaux de 7 à 8cm de côté ou de diam. - buizen van 7 tot 8cm diam. of van kant; 1 m.ct. /
l.m.
13.16.3 - tuyaux de 9 à 10cm de côté ou de diam. - buizen van 9 tot 10cm diam. of van kant; 1 m.ct. /
l.m.
13.16.4 - tuyaux de 11 à 12cm de côté ou de diam. - buizen van 11 tot 12cm diam. of van kant; 1 m.ct. /
l.m.
13.16.5 - tuyaux de 13 à 20cm de diam. ou de côté - buizen van 13 tot 20cm diam. of van kant. 1 m.ct. /
l.m.
13.17 Supplément sur les postes 13.16 lorsque la pente des
tuyaux est supérieure à 30°. L’entre-distance maximale
des colliers est de 1m.
NB : Les prix des postes 13.16 sont diminués de la
valeur des colliers dont il est question au poste X
lorsque ceux-ci ne doivent pas être fournis.
Prijsverhoging op de posten 13.16 wanner de helling
van de buizen is groter dan 30°. In dit geval is de
tussenruimte van de beugels is van 1m max.
NB: De prijzen van de posten 13.16 worden verminderd
met de waarde van de beugels wanner ze niet worden
geleverd.
13.18 Fourniture et pose de coude rond ou carré en PVC de Levering en plaatsing van vierkante of cirkelvormige
toutes formes d’angles :
ellebogen in PVC van allerlei soorten van hoek :
13.18.1 - coudes de 5 ou 6cm de côté ou de diam. - ellebogen van 5 tot 6cm diam. of van kant; pièce /
stuk
13.18.2 - coudes de 7 ou 8cm de côté ou de diam. - ellebogen van 7 tot 8cm diam. of van kant; pièce /
stuk
13.18.3 - coudes de 9 ou 10cm de côté ou de diam. - ellebogen van 9 tot 10cm diam. of van kant; pièce /
stuk
13.18.4 - coudes de 11 ou 12cm de côté ou de diam. - ellebogen van 11 tot 12cm diam. of van kant; pièce /
stuk
13.18.5 - coudes de 13 à 20cm de diam. ou de côté - ellebogen van 13 tot 20cm diam. of van kant. pièce /
stuk
13.19 Fourniture et pose d’un entonnoir en PVC pour tuyau
de descente de forme ronde ou carrée, avec bourrelet,
cuvette, etc.....
Levering en plaatsing van een trechter in PVC voor
ronde of vierkante afloopbuis, met strip, ontvangbak
enz…
20%
17,50 €
18,25 €
20,00 €
21,00 €
25,50 €
7,50 €
7,85 €
8,40 €
10,00 €
11,75 €

13.19.1 - pour tuyaux de 5 ou 6cm de côté ou de diam. - voor buizen van 5 tot 6cm diam. of van kant; 1 pièce /
stuk
13.19.2 - pour tuyaux de 7 ou 8cm de côté ou de diam. - voor buizen van 7 tot 8cm diam. of van kant; 1 pièce /
stuk
13.19.3 - pour tuyaux de 9 ou 10cm de côté ou de diam. - voor buizen van 9 tot 10cm diam. of van kant; 1 pièce /
stuk
13.19.4 - pour tuyaux de 11 ou 12cm de côté ou de diam. - voor buizen van 11 tot 12cm diam. of van kant; 1 pièce /
stuk
13.19.5 - pour tuyaux de 13 à 20cm de diam. ou de côté - voor buizen van 13 tot 20cm diam. of van kant. 1 pièce /
stuk
13.20 Fourniture et pose de tuyaux de ventilation avec
couvercle en PVC noir, y compris le raccordement
parfait à la couverture :
- 127 -
Levering en plaatsing van ventilatiebuizen met deksel in
zwarte PVC, met inbegrip de perfecte aansluiting met
de bedekking :
13.20.1 - tuyaux de 5 à 6cm de côté ou de diam. - buizen van 5 tot 6cm diam. of van kant; 1 m.ct. /
l.m.
13.20.2 - tuyaux de 7 à 8cm de côté ou de diam. - buizen van 7 tot 8cm diam. of van kant; 1 m.ct. /
l.m.
13.20.3 - tuyaux de 9 à 10cm de côté ou de diam. - buizen van 9 tot 10cm diam. of van kant; 1 m.ct. /
l.m.
13.20.4 - tuyaux de 11 à 12cm de côté ou de diam. - buizen van 11 tot 12cm diam. of van kant; 1 m.ct. /
l.m.
13.20.5 - tuyaux de 13 à 20cm de diam. ou de côté - buizen van 13 tot 20cm diam. of van kant. 1 m.ct. /
l.m.
Gouttières en zinc Hanggooten in zink
13.21 Nez en zinc de toutes grandeurs pour former arrêt, y
compris soudure.
13.22 Fourniture et pose de gouttières à demi-lune de 100mm
de diam. en zinc de 0,8mm d’épaisseur, avec bourrelet
et bavette de min. 8cm ; soudage des pièces d’about
gauches et droites ainsi que les bouts aux joints de
dilatation. Sont également compris la fourniture et la
pose, tous les 40cm axe sur axe, de crochets en acier
galavanisé. L’enlèvement et la repose de tuiles ou
d’ardoise est comptée à part (voir poste n° 1.3 et 1.6) :
13.22.1 - avec démontage et évacuation des gouttières
existantes ;
Neuzen in zink van allerlei grootte om hoek te vormen,
lassing inbegrepen.
Levering en plaatsing van halfcirkelvormige dakgoten
van 100mm diam. in zink van 0,8mm dik, met tochtband
en slab van min 8cm; lassen van de eindstukken
linkerkant en rechterkant evenals de einden aan de
uitzettingsverbindingsstukken. Eveneens de levering en
het leggen worden begrepen, alle 40cm richten op
hoofdlijn, van haken in gegalvaniseerd staal. De
ontvoering en het herplaatsen van dakpannen of lei
worden behalve geteld (zie post nr. 1.3 en 1.6):
1 pièce /
stuk
- met afbraak en afvoer van bestaande dakgoten ; 1 m.ct. /
l.m.
22,50 €
23,50 €
25,25 €
30,00 €
35,00 €
20,00 €
22,50 €
25,00 €
26,25 €
30,00 €
3,50 €
66,50 €

13.22.2 - sans remplacement de gouttières. - zonder verplaatsing van dakgoten. 1 m.ct. /
l.m.
13.23 Idem, mais sans bavette Idem, maar zonder tochtband
13.23.1 - avec démontage et évacuation des gouttières - met afbraak en afvoer van bestaande dakgoten ; 1 m.ct. /
existantes
l.m.
13.23.2 - sans remplacement de gouttières - zonder verplaatsing van dakgoten. 1 m.ct. /
l.m.
13.24 Fourniture et pose de gouttières en forme de U, de
dimensions 80x120x80 en zinc de 8mm d’épaisseur
avec bourrelet et bavette de min. 8cm en longueur de
5.00m ; soudage des pièces d’about gauches et
droites, de même que les bouts aux joints de dilatation.
Sont également compris la fourniture et la pose de
crochets en acier galvanisé, tous les 40cm axe sur axe.
L’enlèvement et la repose de tuiles ou d’ardoises est
compté à part (voir poste n° 1.3 et 1.6) :
- 128 -
Levering en plaatsing van U-vormige dakgoten in zink
van 8mm dik, afm. 80x120x80, met tochtband en slab
van min. 8cm, 5m lang; lassen van de eindstukken
linkerkant en rechterkant evenals de einden aan de
uitzettingsverbindingsstukken. Eveneens de levering en
het leggen worden begrepen, alle 40cm richten op
hoofdlijn, van haken in gegalvaniseerd staal. De
ontvoering en het herplaatsen van dakpannen of lei
worden behalve geteld (zie post nr. 1.3 en 1.6):
13.24.1 - avec démontage et évacuation des gouttières - met afbraak en afvoer van bestaande dakgoten ; 1 m.ct. /
existantes
l.m.
13.24.2 - sans remplacement de gouttières - zonder verplaatsing van dakgoten. 1 m.ct. /
l.m.
13.25 Idem, mais sans bavette Idem, maar zonder tochtband
13.25.1 - avec démontage et évacuation des gouttières - met afbraak en afvoer van bestaande dakgoten ; 1 m.ct. /
existantes
l.m.
13.25.2 - sans remplacement de gouttières - zonder verplaatsing van dakgoten. 1 m.ct. /
l.m.
13.26 Diminution des postes 13.22 à 13.25 lorsque les
crochets ne doivent pas être remplacés.
Gouttieres en PVC Hanggoten in PVC
Prijsvermindering op de post 13.22 tot 13.25 wanneer
de haken niet moeten worden verplaatst.
30%
46,50 €
62,50 €
44,00 €
66,50 €
46,50 €
63,00 €
44,10 €

13.27 Fourniture et pose de gouttières à demi-lune, de
125mm de diamètre en PVC, épaisseur des parois de
2,5mm, avec bourrelet, en longueurs minimales de 3m,
avec pièce de de raccordement pour tuyaux de
descente, des pièces d’about gauches et droites en
PVC. Sont également compris la fourniture et pose tous
les 35cm axe sur axe, de crochets en acier galvanisé
laqués. L’enlèvement éventuel et la repose de tuiles ou
d’ardoises seront comptés à part.
13.28 Fourniture et pose de gouttières en U en PVC,
épaisseur des parois de 2,5mm, avec bourrelet, en
longueurs minimales de 3m, avec pièce de de
raccordement pour tuyaux de descente, des pièces
d’about gauches et droites en PVC. Sont également
compris la fourniture et pose tous les 35cm axe sur
axe, de crochets en acier galvanisé laqués.
L’enlèvement éventuel et la repose de tuiles ou
d’ardoises seront comptés à part :
- 129 -
Levering en plaatsing van halfcirkelvormige dakgoten
van 125mm diam. in PVC van 2,5mm dik, met
tochtband, van min. 3m lang, met de eindstukken
linkerkant en rechterkant, met aansluiting met
afvoerbuizen. Eveneens de levering en het leggen
worden begrepen, alle 40cm richten op hoofdlijn, van
haken in gegalvaniseerd staal. De ontvoering en het
herplaatsen van dakpannen of lei worden behalve
geteld (zie post nr. 1.3 en 1.6).
Levering en plaatsing U-vormige dakgoten in PVC van
2,5mm dik, met tochtband, van min. 3m lang, met de
eindstukken linkerkant en rechterkant, met aansluiting
met afvoerbuizen. Eveneens de levering en het leggen
worden begrepen, alle 40cm richten op hoofdlijn, van
haken in gegalvaniseerd staal. De ontvoering en het
herplaatsen van dakpannen of lei worden behalve
geteld (zie post nr. 1.3 en 1.6) :
1 m.ct. /
l.m.
13.28.1 - dimension 70 x 95 x 85 ; - afmetingen 70x95x85 ; 1 m.ct. /
l.m.
13.28.2 - dimension 80 x 140 x 80. - afmetingen 80x140x80. 1 m.ct. /
l.m.
13.29 Diminution des postes 235 et 236 lorsque les crochets
ne doivent pas être remplacés.
13.30 Fourniture et pose de pièces de raccordement pour
tuyaux de descente en PVC avec bout fermé ou ouvert,
aussi bien pour des gouttières rondes ou carrées.
Prijsvermindering op de post 235 en 236 wanneer de
haken niet moeten worden verplaatst.
Levering en plaatsing van stukken van aansluiting voor
cirkelvormige of virkante afvoerbuizen in PVC met een
geopende of een geslosten eindstuk.
30%
1 pièce /
stuk
Travaux divers relatifs aux descentes d’eau et Enkele werken over de afvoerbuizen en de
gouttières
dakgoten
13.31 Crépine en fil de fer galvanisé pour tuyau de descente Rooster in ijzerdraad voor afloopbuis om de
pour éviter les obstructions dans les descentes d'eau : verstopping van een afvoerbuis te vermijden :
13.31.1 - pour tuyaux de 5 à 10 cm de diamètre - voor buizen van 5 tot 10 cm diameter 1 pièce /
stuk
13.31.2 - pour tuyaux de 11 à 15 cm de diamètre - voor buizen van 11 tot 15 cm diameter 1 pièce /
stuk
13.31.3 - pour tuyaux de plus de 15 cm de diamètre - voor buizen van meer dan 15 cm diameter 1 pièce /
stuk
45,00 €
45,00 €
50,00 €
21,00 €
6,00 €
7,50 €
8,75 €

13.32 Crépine en fil de cuivre pour tuyau de descente pour Rooster in koperdraad voor afloopbuis om de
éviter les obstructions dans les descentes d'eau : verstopping van een afvoerbuis te vermijden :
13.32.1 - pour tuyaux de 5 à 10 cm de diamètre - voor buizen van 5 tot 10 cm diameter 1 pièce /
stuk
13.32.2 - pour tuyaux de 11 à 15 cm de diamètre - voor buizen van 11 tot 15 cm diameter 1 pièce /
stuk
13.32.3 - pour tuyaux de plus de 15 cm de diamètre - voor buizen van meer dan 15 cm diameter 1 pièce /
stuk
13.33 Fourniture et pose de tuyaux ronds en fibres de ciment
sur cheminées servant de ventillation ou de tout autre
but, y compris tous les moyens de fixation.
- 130 -
Levering en plaatsing van cirkelvormige buizen in
cementvezels op schoorsteen voor ventilatie of andere
doel, met inbegrip van alle bevestigingsmiddelen en
toebehoren.
13.33.1 - diamètre jusqu'à 10 cm - buizen van tot 10 cm diameter 1 m.ct. /
l.m.
13.33.2 - diamètre compris entre 11 et 20 cm - buizen van 11 tot 20 cm diameter 1 m.ct. /
l.m.
13.33.3 - diamètre compris entre 21 et 30 cm - buizen van 21 tot 30 cm diameter 1 m.ct. /
l.m.
XIV TRAVAUX DE MACONNERIES ET DE CIMENTAGE METSELWERK EN CEMENTERING
14.1 Fourniture et pose de maçonnerie en briques perforées,
y compris le rejointoyement.
14.2 Fourniture et pose de maçonnerie en briques pleines y
compris le rejointoyement.
Levering en plaatsing van metselwerk in geperforeerde
bakstenen, met inbegrip van het aansmeren
Levering en plaatsing van metselwerk in volle
bakstenen met inbegrip van het aansmeren.
14.3 Fourniture et pose de maçonnerie en briques locales. Levering en plaatsing van mestelwerk van plaatselijke
bakstenen.
14.4 Pose de maçonnerie en briques de récupération,
fournies par la commune.
Platsen van vrijmetselarij in bakstenen van
terugwinning, die door de gemeente worden geleverd.
10,00 €
14,00 €
17,50 €
21,00 €
28,00 €
35,00 €
1 m3 400,00 €
1 m3 425,00 €
1 m3 425,00 €
1 m3 250,00 €
14.5 Décapage d’un cimentage sur murs de tout genre. Reinigen van cimentage op muren van elk soort. 1 m2 14,00 €
14.6 Evider, jusqu’à une profondeur de 2cm, des joints de
maçonnerie en mauvais état.
Uithollen., tot een diepte van 2cm, verbindingsstukken
van metselwerk in slechte stand.
1 m2 14,00 €

14.7 Rejointoyement, au mortier de ciment, de joints dans
une maçonnerie.
14.8 Application en deux couches d’un cimentage sur murs
de tout genre avec une épaisseur totale de min. 15mm.
14.9 Suppléments sur les postes 14.1 à 14.8 pour les parties
de cheminées dépassant le plan de la toiture
- 131 -
Aansmeren, met cementmortel, voegen in bestaande
metselwerk.
Toepassing in twee lagen van cimentage op muren van
elk soort met een totale dikte van min 15mm.
Prijsverhoging op de posten 14.1 tot 14.8 voor de delen
van schoorstenen die het plan van dak overschrijden
1 m2 25,00 €
1 m2 22,50 €
14.10 Egalisaton de plate-formes (cimentage) Uitvullen platdak (mortelspecie) 1 m² 20,00 €
14.11 Sur toiture plate ou sur terrasse, pose de dalles sur
plots. La fourniture des dalles et des plots sera payée
sur facture +17%.
Op vlak dak of terras, legt van tegels op plots. De
levering van de tegels en plots zal op rekening + 17%
betaald worden.
XV ENTRETIEN ET REPARATION ONDERHOUD EN HERSTELLING
15.1 Nettoyage de gouttières, corniches et chéneaux, le
transport des ordures aux décharges publiques.
15.2 Nettoyage de plates-formes, transport des ordures aux
décharges publiques - toitures 100m².
15.4 Nettoyage de couvertures de toitures en ardoises
naturelles ou en tuilles
15.5 Nettoyage de couvertures de toitures en ardoises de
fibres-ciment, de plaques ondulées en matériaux
divers, couvertes de mousses.
15.6 Application d’un produit anti-mousse sur une
courverture en adroises de fibres-ciment ou plaques
ondulées en matériaux divers.
Reinigen van dak- en lijstgoten, wegvoeren van het
vuilnis naar de openbare stortplaatsen.
Reinigen van platte daken, wegvoeren van het vuilnis
naar de openbare stortplaatsen - daken 100m².
20%
1 m² -
1 m.ct. /
l.m.
1,40 €
1 m2 2,50 €
1 m2 0,80 €
Reinigen van bedekking in leien of in dakpannen 1 m2 6,00 €
Reinigen met hogedruk water van dakbedekking in
vezelcementleien, golfplaten in allerlei soorten
materialen die door mos worden bedekt.
Gebruik van een product tegen-mos ope en
dakbedeking in vezelcementleien of golfplaten in allerlei
soorten materialen.
1 m2 4,20 €
1 m2 5,60 €

15.7 Nettoyage, redressement et réparation de tuyaux en
zinc, de tôle galvanisé ou en PVC.
15.8 Refixer au mortier ( à 550 kg de ciment à prise lente
pour 1m³ de sable) dans la maçonnerie de briques, les
collier des tuyeaux de descente.
15.9 Refixer au plomb dans la pierre de taille les colliers des
tuyeaux de descente.
- 132 -
Reinigen, weer rechzetten en herstellen van buizen in
zink of in gevalvaniseerd plaatijzer of in PVC.
Herbevestigen van de ringen der afloopbuizen met
mortel (samengesteld uit 550 kg cement met langzaam
aangechtingsvermogen per 1 m³zand, bevestiging in
metselwerk.
De ringen der afloopbuizen weer in de hardsteen met
lood aanhechten.
1 pièce /
stuk
1 pièce /
stuk
15.10 Débouchage descente d'eau, souche, égouts. Onstoppen afvoerbuisen, buizen in gietijzer, riolering. 1 m.ct. /
l.m.
15.11 Majoration sur le poste 15.10 lorque les descentes
doivent être enlevées pour supprimer l'obstruction
15.12 Nettoyage de boiseries et enlèvement des couches de
peintures non-adhérentes. Ponçage et application
d'une couche de fond sur les parties mises à nu.
Ensuite, application d'une couche de peinture brillante
sur l'ensemble:
Prijsverhoging op de post 15.10 wanner de
afvoerbuizen moeten wegnemen om de verstopping te
vermijden
Reinigen van houtwerk, wegnemen van verwijderen
van alle slecht houdende of afgeschilferde verflagen.
Afschuren en aanbrengen van een grondlaag (primer
surfacer) op alle (ontblote) delen. Aanbrengen van een
email afwerklaag voor buiten :
15.12.1 - parties planes - vlakke delen 1 m2 14,00 €
15.12.2 - parties moulurées - geprofileerde delen 1 m2 20,00 €
15.12.3 - couche supplémentaire - parties planes - extra laag - vlakke delen 1 m2 8,00 €
15.12.4 - couche supplémentaire - parties moulurées - extra laag - geprofileerde delen 1 m2 11,60 €
15.13 Léger ponçage de boiseries, application d'une couche Afschuren van houtwerk, toepassing van een laag van
de produit fongicide
zwamdodend product
15.13.1 - parties planes - vlakke delen 1 m2 9,75 €
15.13.2 - parties moulurées - geprofileerde delen 1 m2 14,00 €
15.13.3 - couche supplémentaire - parties planes - extra laag - vlakke delen 1 m2 5,25 €
15.13.4 - couche supplémentaire - parties moulurées - extra laag - geprofileerde delen 1 m2 9,75 €
15.14 Rejointoyement extérieur de couvertures en tuiles,
remplacements ponctuels de tuiles.
50%
Buiten aansmering van bedekking in dakpannen,
bijzonder vervanging van pannen 1 m2
2,00 €
2,50 €
5,00 €
30,00 €

15.15 Réparation d'une toiture en ardoises, remplacements
ponctuels des crochets oxydés et d'ardoises.
15.16 Réparation d'une fuite à un chêneau, une plate-forme
ou une couverture quelconque en zinc, y compris :
esprit de sel; nettoyage du chêneau, de la plate-forme
ou de la couverture; fourniture de zinc n° 14 ou 16.
Toute réparation effectuée uniquement au moyen de
soudure sera refusée.
15.17 Refixation de feuilles de zinc soulevées ou déplacées
par le vent, y compris les travaux de soudage et de
fixation.
15.18 Refixation d’un solin en zinc ou en plomb, au moyen de
crampons et de mortier de ciment.
15.19 Réparation de fentes, crevasses, etc… dans une
couverture en zinc, cuivre,… à l’aide de mastique
bitumeux et de voile de verre. Application d’une couche
de mastique, dérouler le voile de verre et application
d’une deuxième couche de masitque.
- 133 -
Herstelling van een bedekking in leien, bijzondere
vervangingen van versleten haken en leien. 1 m2
Herstellen van een lek in een lijstgoot, een plat dak of
om het even welke bedekking in zink, inbegrepen :
verdund zoutzuur ; reinigen van de lijstgoot, het plat
dak of de bedekking ; levering van zink nr. 14 of 16.
Iedere herstelling die slechts door middel van lassing
uitgevoerd is zal geweigerde worden.
Herbevestiging van zinkbladen verplaatst door de wind,
inbegrepen de werken van les en bevestiging
Herbevestiging van een opvullingsmiddel in zink of in
lood met krammen en cementmortel.
Herstelling van barst,… in een bedekking in roofing,
zink, koper,… met een bitumineus stopverf en een
glasvezeldok. Gebruik van van een stopverfslaag, het
glasvezeldok en een tweede stopverfslaag.
1 pièce /
stuk
1 m2
1 m.ct. /
l.m.
15.19.1 - largeur voile de verre 10 cm ; - glasvezeldoek van 10cm breed ; 1 m2 9,00 €
15.19.2 - largeur voile de verre 16 cm ; - glasvezeldoek van 16cm breed ; 1 m2 13,75 €
15.19.3 - largeur voile de verre 20 cm. - glasvezeldoek van 20cl breed. 1 m2 15,00 €
N.B. Pour l'application du poste 15.19, les pièces
devront être distinctes et séparées entre elles d'aumoins
de 10 cm.
N.B. Voor de toepassing van de post nr. 15.19, zullen
de stukken wel onderscheiden en gescheiden moeten
zijn tussen elkaar door een tussenruimte van minstens
10 cm.
15.20 Réparation d’une couverture existante en roofing. Herstellen van bestaande bedekking in roofing. 1 m2 7,00 €
Comprend : le brossage à la brosse dure et le
nettoyage de la couverture, procéder à une réduction
des soufflettes par incition, laisser sécher puis réparer
au moyen d’une toile verre bitumeuse de 3mm
d’épaisseur, label BENOR, soudé au chalumeau.
Inbegrepen : borstelen met een harde borstel en
reinigen van bedekking, vermindering van lucht- en
waterbellen, laten drogen en dan herstellen met een
gebitumineerde glasvezeldoek van 3mm dikte, label
BENOR, bevestigen met lastbrander.
50,00 €
30,00 €
15,00 €
7,50
€

- 134 -
XVI ACCES SECURISES AUX TOITURES BEVEILIGDE TOEGANG NAAR DAKKEN
16.1 Fourniture et pose d'une ligne de vie Levering en plaatsing van een levenslijn
16.2
16.3
16.4
XVII
17.1
17.2
1 m.ct. /
l.m.
Fourniture et pose d'un crochet de sécurité Leveing en plaatsing van een veiligheidshaak 1 pièce /
stuk
Fourniture et pose d'une plaquette d’ancrage de
sécurité
Levering en plaatsing van verankeringsplaatjes 1 pièce /
stuk
Fourniture et pose d'une échelle sécurisée Levering en plaatsing van beveiligde ladders 1 m.ct. /
l.m.
TRAVAUX DIVERS NON PREVUS DANS LES
POSTES CI-DESSUS
En dehors des travavaux rerpis dans le bordereau de
prix, d’autres trauvaux non renseignés pourront être
exécutés en régie.
Main-d'œuvre Werkkracht
VERSCHEIDENE WERKEN NIET VOORZIEN IN DE
HIER BOVENVERMELDE POSTEN
Buiten werken in deze lijst van prijzen, zullen andere
werken niet op de hoogte gebracht uitgevoerd kunnen
worden in regie.
ouvriers qualifiés: salaires honoraires moyens officiels geschoolde werklieden: oficiële gemiddelde uurlonen
aide: salaires honoraires moyens officiels handlangers: officiële gemiddelde uurlonen
Remarques Opmerkingen
L'attention des entrepreneurs est attirée sur le fait que
l'application du poste "main-d'oeuvre" ne se fera qu'à
titre exceptionnel et uniquement avec l'accord préalable
d'un agent de l'Administration, quant au principe et
quant au jour et à l'heure du début des travaux
De aandacht van de aannemers wordt gevestigd op het
feit dat de toepassing van de post"werkkracht" slechts
bij uitzondering gebeurt en alleen met de voorafgaande
toestemming van een beamte van het Bestuur, voor
wat betreft het principe, alsook de dag en het uur van
de aanvang der werken
1
1
heure /
uur
heure /
uur
150,00 €
50,00 €
70,00 €
250,00 €
50,00 €
47,50 €

A défaut de cet accord préalable, aucun compte
d'heures présenté par l'adjudicataire ne sera admis.
Travaux exécutés dans les bâtiments situés en dehors
de l'agglomération bruxelloise
- 135 -
Bij gebrek aan voorafgaande toestemming zal geen
enkele uuroptekening door de aanbesteder
voorgesteld, aangenomen worden
Werken uitgevoerd in de gebouwen gelegen buiten de
Brusselse Aglomeratie
Centre de plein air Madeleine Clément Centre de plein air Madeleine Clément
Avenue Doiceau, 79 Doiceaulaan, 79
1300 Wavre 1300 Waver
Il sera compté par ouvrier et par jour un supplément
correspondant à un salaire de deux heures pour tenir
compte des déplacements, pour autant que ceux-ci
soient réellement effectués.
En outre, le transport de matériel et des matériaux sera
payé à l'entrepreneur à raison de 0,15 € le kilomètre,
les distances étant comptées à partir du centre de
Bruxelles
Er wordt per arbeider en per dag een toeslag berekend
die overeenstemt met een loon van twee uren om
rekening te houden met de verplaatsingen voor zover
deze werkelijk gebeuren.
Bovendien zal het vervoer van materieell en materiaal
t.a.v. de aannemer vereffend worden tegen 0,15 € per
kilometer; hierbij worden de afstanden vanaf het
centrum van Brussel berekend
Faite à . . . . . . . . . . . . . ., le . . . . . . . . . . . . . . . . . Opgemaakt te . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , op . . . . . . . . . . .
. .
Le Soumissionnaire, De Inschrijver,
(signature) (Handtekening)

Onderhoud en vernieuwen van
bekledingen van de zolderverdiepingen
en platformen te Elsene voor 2 jaren
ALGEMEEN VEILIGHEIDS - EN
GEZONDHEIDSPLAN
VGP
Opgesteld door de Coördinator Project November 2010
Naam: ir. Marc Burzynska
Verantwoordelijke ingenieur van
de dienst MilieuBeheer van de
Werfveiligheid
1 ste Directie van de
Gemeente Elsene
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 1

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
Inhoudstafel
1. ADMINISTRATIEF GEDEELTE……………………………… 4-20
1.1 VOORWOORD...........................................................................................................4-8
1) Definities / afkortingen ..........................................................................................................
2) Inleiding.................................................................................................................................
3) Preventiebeleid van kracht op de bouwplaats ......................................................................
4) Sancties ................................................................................................................................
1.2 NAMEN EN ADRESSEN VAN DE TUSSENKOMENDE PARTIJEN.................9-10
1) Adres van de bouwplaats
2) Bouwheer en opdrachtgever.................................................................................................
3) Veiligheidscoördinatie – Ontwerp- en verwezenlijkingsfases...............................................
4) Lijst van de aannemers en onderaannemers
1.3 ALGEMENE INLICHTINGEN..............................................................................11-20
1) Beschrijving van de projecten...............................................................................................
a) De projecten
b) Beschijving van de werken
c) Planning en mankracht
2) Documenten..........................................................................................................................
a) Inschrijvingen
b) Centraal dossier
c) Bijzonder veiligheids- en gezondheidsplan
d) Niiet beperkende lijst van de toepasbare reglementaire documenten
2. ALGEMENE MAATREGELEN MET BETREKKING TOT DE
BOUWPLAATSINRICHTING………………….. …………………………….....21-30
2.1 DIENSTREGELING VAN DE BOUWPLAATS........................................................ 21
2.2 HULP, AANGIFTEN VAN ONGEVALLEN EN BRANDPREVENTIE.............21-22
1) Bij brand................................................................................................................................
2) Bij een ongeval op de bouwplaats ........................................................................................
3) De externe hulpdiensten.......................................................................................................
4) De interne hulpdiensten........................................................................................................
5) Uitrusting voor eerste hulp....................................................................................................
2.3 BOUWPLAATSORGANISATIE...........................................................................23-24
1) De voorafgaande kennisgeving ............................................................................................
2) Het plan van de bouwplaatsinrichting ...................................................................................
3) Sociale lokalen, lokalen voor opslag van materiaal en sanitair ............................................
4) Bouwplaatsschuttingen, verkeer en signalisatie...................................................................
2.4 COÖRDINATIEMAATREGELEN........................................................................25-27
1) Horizontaal en verticaal verkeer ...........................................................................................
2) Opslag...................................................................................................................................
3) Verwijdering van afval en reiniging .......................................................................................
4) Collectieve bescherming.......................................................................................................
5) Werk op steigers en gebruik van ladders en balustrades.....................................................
6) Elektriciteit en verlichting van de bouwplaats .......................................................................
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 2

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
7) Nutsmaatschappijen .............................................................................................................
8 )Bovengrondse obstakels .......................................................................................................
9) Werken met naakte vlam of versnijden van metalen ............................................................
10) Interacties op het terrein......................................................................................................
2.5 ..COÖRDINATIEVERGADERINGEN INZAKE VEILIGHEID EN GEZONDHEID:
............................................................................................................................................28
2.6 VEILIGHEIDSVOORSCHRIFTEN IN TE STELLEN MET HET OOG OP DE
LATERE INTERVENTIES: ………………………………………… … 29-30
1) De levenslijn..........................................................................................................................
2) De veiligheidshaak................................................................................................................
3) De veiligheidsverankeringsplaatjes ......................................................................................
4) Het plaatsen van vensters en/of toegangsdeuren tot het dak ..............................................
5) Het plaatsen van beveiligde ladders.....................................................................................
6) Inrichtingen te voorzien voor 5 projecten .............................................................................
3. RISICOANALYSE EN PREVENTIEMAATREGELEN 31-42
3.1 ANALYSE VAN DE GROTE RISICO'S .............................................................31-34
3.2 ANALYSETABEL VAN DE RISICO'S...............................................................35-42
BIJLAGEN…………………………………….…………………………………… 43-60
BIJLAGE 1.A – PROCEDURE BIJ EEN ONGEVAL……………………… 44
BIJLAGE 1.B – PROCEDURE BIJ BRAND 45
BIJLAGE 1.C – ALARM- EN EVACUATIE-VOORSCHRIFTEN 46
BIJLAGE 1.D – EXTERNE HULP & NOODOPROEPNUMMERS 47
BIJLAGE 1.E – HET DICHTBIJZIJNDE ZIEKENHUIS … 48
BIJLAGE 2.A - PLAN 1 … 49
BIJLAGE 2.B - PLAN 2 … 50
BIJLAGE 2.C - PLAN 3 … 51
BIJLAGE 2.D - PLAN 4 52
BIJLAGE 2.E - PLAN 5 53
BIJLAGE 3 - BVGP - TYPEMODEL …. 54-59
BIJLAGE 4 - IN TE VULLEN DOCUMENT BIJ INSCHRIJVING 60
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 3

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
1. ADMINISTRATIEF GEDEELTE
1.1 VOORWOORD
1) Definities / afkortingen
VGP: Algemeen Veiligheids- en gezondheidsplan
BVGP: Bijzonder Veiligheids- en gezondheidsplan (opgesteld door de algemene
aannemer en zijn onderaannemers)
SVGP: Veiligheids- en gezondheidsplan (specifiek voor bepaalde risico’s)
VG : Veiligheid en Gezondheid
BH: Bouwheer
PID: Postinterventiedossier
AA: Algemene Aannemer
CO/CV: Coördinator ontwerpfase / verwezenlijkingsfase
KB01: Koninklijk Besluit van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele
bouwplaatsen
KB05: Koninklijk Besluit van 29 januari houdende wijziging van het KB01
Wet: Wet van 04/08/96 betreffende het welzijn van de werknemers.
Onder de termen ‘aannemer’ of ‘aannemersbedrijf’, die in het onderhavige VGP gebruikt worden,
verstaat men: rechtspersoon of natuurlijke persoon die zich in de onderhavige opdracht van
werken verbindt tot de uitvoering van een werk voor de bouwheer, d.w.z. elke werkgever die
personeel tewerkstelt in het kader van het onderhavige project, met inbegrip van de zelfstandigen,
zonder enige uitzondering.
2) Inleiding
De wet m.b.t. het welzijn van het personeel gedurende de uitvoering van hun werk evenals de
koninklijke besluiten m.b.t. de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen leggen specifieke beschikkingen
op volgens het type bouwplaats.
De taken van de coördinator zijn bepaald in de artikels 17 en 18 van de Wet, de KB01 en KB05
door de opdrachten en de verplichtingen te preciseren.
In het geval van deze opdracht moeten projecten m.b.t. het volledig vernieuwen van daken,
interventies van gemiddeld belang evenals specifieke dringende interrventies in overweging
genomen worden en dit op wel onderscheiden wijze, zowel qua opstellen van het VGP, in het
toekennen van coördinatieopdrachten m.b.t. veiligheid en gezondheid alsook qua bijhouden van
de coördinatiedocumenten m.b.t. de veiligheid en gezondheid.
Er wordt eveneens rekening gehouden met de zeer waarschijnlijke interventie van 2 (of meerdere)
aannemers, tezelfdertijd of op volgend op elkaar.
De kenmerken van deze verscheidene projecten en van die mogelijke verscheidene interventies,
volgens de volgende categorieën, zijn :
1) Hetzij :
Een oppervlakte van meer dan 500 m² :
En
Een duur langer dan 30 dagen en/of waar meer dan 20 arbeiders zijn tezelfdertijd aan het werk
zijn ;
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 4

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
Of
Een verondersteld volume van werken hoger dan 500 werkmannen-dagen
Of
Gevaarlijke werken in de zin van het artikel 26 van het KB01
De specifieke beschikkingen betreffende de tijdelijke of mobiele werven van deze categorie zijn
meerbepaald de volgende :
De BH moet een coördinator project voor het opstellen van een VGP (bijlage 1 deel A Sectie I
van het KB05) aanduiden gedurende de project fase, een coördinatiedagboek (bijlage 1 deel B)
en met een vereenvoudigd PID (Bijlage 1 deel C Sectie I) ;
De BH moet een coördinator –verwezenlijking aanduiden voor het updaten van het VGP
gedurende de duur van de bouwplaats en het opstellen van een PID.
2) Hetzij :
Een oppervlakte kleiner dan 500 m²
En
Een duur langer dan 30 dagen en meer dan 20 werkmannen die tezelfdertijd aan het werk zijn ;
Of
Een verondersteld volume van werken hoger dan 500 werkmannen -dagen
Of
Gevaarlijke werken in de zin van het artikel 26 van het KB01
De specifieke beschikkingen betreffende de tijdelijke of mobiele werven van deze categorie zijn
meerbepaald de volgende:
Hetzij, de architect of de aannemer kan zichzelf tot coördinator aanduiden als hij competent is,
hetzij duidt hij een coördinator aan. De BH kan ervoor kiezen een projectcoördinator voor het
opstellen van een vereenvoudigd VGP (bijlage 1 deel A Sectie II van het KB05) gedurende de
projectfase aan te duiden, geen coördinatiedagboek en met een vereenvoudigd PID (Bijlage 1
deel C Sectie II) ;
Idem dito voor de architect of de aannemer. De BH kan ervoor kiezen een coördinatorverwezenlijking
aan te duiden voor het updaten van het VGP gedurende de duur van de werf
en het opstellen van het PID.
3) Hetzij :
Een oppervlakte groter dan 500 m² ;
En
Een duur langer (korter) dan 30 dagen en minder dan (minder of meer) dan 20 werkmannen die
tezelfdertijd aan het werk zijn ;
En
Een verondersteld volume van werken lager dan 500 werkmannen-dagen ;
En
Geen gevaarlijke werken in de zin van het artikel 26 van het KBAR01.
De specifieke beschikkingen betreffende de tijdelijke of mobiele werven van deze categorie zijn
meerbepaald de volgende :
De BH moet een coördinator project voor het opstellen van een VGP (bijlage 1 deel A Sectie I
van het KB05) aanduiden gedurende de project fase, een coördinatiedagboek (bijlage 1 deel B)
en met een vereenvoudigd DIU (Bijlage 1 deel C Sectie I) ;
De BH moet een coördinator –verwezenlijking aanduiden voor het updaten van het VGP
gedurende de duur van de bouwplaats en het opstellen van een PID.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 5

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
4) Hetzij :
Een oppervlakte van minder dan 500 m² ;
En
Een duur langer (korter) dan 30 dagen en minder dan (minder of meer) dan 20 werkmannen die
tezelfdertijd aan het werk zijn ;
En
Een verondersteld volume van werken lager dan 500 werkmannen-dagen ;
En
Geen gevaarlijke werken in de zin van het artikel 26 van het KBAR01.
De specifieke beschikkingen betreffende de tijdelijke of mobiele werven van deze categorie zijn
meerbepaald de volgende :
De architect of de aannemer kan zichzelf als coördinator aanduiden, indien hij competent is of
een coördinator-project voor het opstellen van een interventieplanning aanduiden en het
vaststellen van de preventiemaatregelen gedurende de projectfase aanduiden (artikel 29 van
het KB05), geen coördinatiedagboek en van een vereenvoudigd PID.(Bijlage 1 deel C sectie
II) ;
De BH moet een coördinator-verwezenlijking aanduiden voor het updaten van het VGP
gedurende de duur van de werf en het opstellen van het PID.
Voor de projecten die een volume van 500 werkmannen-dagen overschrijden of in het geval van
een project dat risico’s met zich meebrengt zoals deze vermeld in het artikel 26 van het BK01 voor
zover de duur van de werf 5 dagen of meer bedraagt, moet er een betekening van de werf naar de
technische inspectie opgestuurd worden ten laatste de vijftiende dag die aan het begin van de
werken voorafgaat.
Overeenkomstig het KB01 en 05, heeft de Gemeente Elsene in hoedanigheid van BH op 23
augustus 2010 de heer Burzynska, haar werknemer, aangeduid om de veiligheids- en
gezondheidscoördina-tie in de ontwerpfase te waarborgen.
Dit VGP bevat specifieke regels m.b.t. de veiligheid en hygiëne die uit de risicoanalyse van 4
projecten voortvloeit dewelke tot doel hebben het volledig vernieuwen van het dak (een van
categorie 1 en drie van categorie 2), een project in verband met het vernieuwen van de glazen dak
(categorie 2), evenals de algemene beschermings- en preventieregels die gerespecteerd moeten
worden om het geheel van de werven te respecteren die tijdens deze opdracht zouden kunnen
opgestart worden.
De werven van categorie 4 komen essentieel met de specifieke interventies van onderhoud en
dringendheid op het vlak van het dakwerk overeen. In dat geval zal de ondernemer een BVGP
moeten leveren date en planning, een installatieschema van de werf, het aantal personen voorzien
op de werf, de coördinaten van de verantwoordelijke evenals het detail van de veiligheids- en
gezondheidsmaatregelen die bij de uitvoering van het werk zullen genomen worden, omvat (een
voorbeeld van een BVGP is als bijlage bijgevoegd 3).
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 6

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
3) Preventiebeleid van kracht op de bouwplaats
De AA belast zich m.b.t. deze opdracht met de verwezenlijking en het onderhoud van de
gemeenschappelijke preventiemiddelen. Bepaalde van die middelen moeten ter plaatse en in
werking blijven tot op het einde van alle werkzaamheden op het terrein, zoals bijvoorbeeld het
lokaal voor de eerste hulp, de gemeenschappelijke toegangen en al deze die door de bouwheer
noodzakelijk geoordeeld worden..
Elke aannemer en zelfstandige die op het terrein werkt, moet zich ertoe verbinden om de werken
die hem zijn toevertrouwd, uit te voeren overeenkomstig de reglementaire bepalingen van de
veiligheids- en gezondheidsplannen van het arbeidend personeel.
Elke aannemer zal zijn personeel de individuele beschermingsuitrusting ter beschikking stellen
(IBU) teneinde de werken die hem ten laste vallen in veiligheid uit te voeren.
Hij is bijgevolg volledig verantwoordelijk t.o.v. de BH voor de toepassing van :
1) de wetgeving inzake (ARAB, Codex m.b.t. het Welzijn, AREI, de wet van 04/08/96 betreffende
het welzijn, CAO, KB, ...) en
2) de bepalingen van het onderhavige VGP
door hemzelf, zijn arbeiders, zijn onderaannemers, zijn leveranciers en zijn bezoekers op de
bouwplaats.
Deze verantwoordelijkheid rust ook op de onderaannemers, in welke graad dat ook weze.
De aannemer is verplicht om de passende instructies aan de betrokken partijen te geven.
De aannemer verbindt zich ertoe om gekwalificeerd personeel aan het werk te zetten, dat op de
hoogte is van de risico’s van zijn vak en van de betreffende preventiemaatregelen. Als er wordt
vastgesteld dat een personeelslid de preventieregels niet kent of toepast, kan hem onmiddellijk
voor een bepaalde periode of definitief de toegang tot de bouwplaats ontzegd worden.
De aannemers zijn eveneens verplicht om de andere aannemersbedrijven die op de bouwplaats
aanwezig zijn, aan geen enkel risico bloot te stellen en om op actieve wijze het coördinatiebeleid
inzake veiligheid en gezondheid op de werf toe te passen. Zij geven zonder uitstel gevolg aan de
opmerkingen van de BH of de Coördinator voor Veiligheid en de Gezondheid.
Voor elke arbeider die een veiligheidsfunctie uitoefent of een risicopost betrekt, moeten adequate
medische attesten en/of opleidingsbewijzen op verzoek van de BH of de Coördinator veiligheid
bezorgd worden.
De aannemers en hun onderaannemers die personeel van een ander taalregime tewerkstellen,
moeten:
de veiligheids- en gezondheidsinstructies vertalen
hun arbeiders opleiden, vormen en inlichten
in hun moedertaal of in een andere taal die ze beheersen.
Een dergelijke vertaling moet op elk moment op het terrein mogelijk zijn, niet alleen geschreven,
maar ook mondeling en zonder dralen.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 7

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
4) Sancties
Bovenop de sancties voor de verschillende gebreken aan de reglementen die in art. 29 van de wet
voorzien zijn, evenals die door het bijzonder bestek voorzien zijn, kan er door de BH aan de AA
een boete van 300 Euro opgelegd worden per kalenderdag waarop één of meerdere inbreuken
inzake veiligheid en gezondheid aanhouden.
Deze sanctie kan worden opgelegd, en de boete is verschuldigd zonder voorafgaande
ingebrekestelling of proces-verbaal, louter door het verstrijken van de termijn die opgelegd is om
de door de BH of CV vastgestelde inbreuken in overeenstemming te brengen en die in één van de
volgende documenten op schrift gesteld zijn:
- Een PV of een verslag dat uitgaat van de BH of de CV;
- Het dagboek der werken;
- Het coördinatiedagboek inzake veiligheid en gezondheid.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 8

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
1.2 Namen en adressen van de tussenkomende partijen
1) Adres van de bouwplaats
Adres Straat
Plaats Brussel
PC 1050
2) Bouwheer en opdrachtgever
Gemeente Elsene Brief-
wisseling
Verantwoordelijke van het
project:
Het College van
Burgemeester en
Schepenen
Contactpersonen :
H. Luc Muyldermans, de
Directeur.
Controle van de
uitvoering:
H. ir Henri de Codt
H. Nicolas Renier, Werf-
controleur.
3 de Directie
Dienst
Elsensesteenweg 168
1050 Brussel
Fax 02/515 61 59
Tel.
E-mail
Tel.
E-mail
Tel.
E-mail
02/515 63 20
Luc.muyldermans@ixelles.be
02/515 63 36
Henri.decodt@ixelles.be
02/515 63 35
nicolas.renier@ixelles.be
3) Veiligheidscoördinatie – Ontwerpfase en Verwezen
Gemeente Elsene Brief-
wisseling
Contactpersoon:
Ir. Marc Burzynska,
Veiligheidscoordinator
Dienst MWBV (1 ste Directie)
Elsensesteenweg 168
1050 Brussel
Tel. 02/515 67 91
Fax 02/515 63 56
GSM 0478/ 550 216
E-mail Marc.burzynska@ixelles.be
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 9

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
4) Lijst van de aannemers en onderaannemers
Opdrachthoudend aannemersbedrijf
Algemene Aannemer
Vennootschap of natuurlijke persoon:
Adres:
Verantwoordelijke voor de bouwplaats:
Tel. :
Fax :
GSM:
E-mail:
Datum van
tussenkomst
Voorzienbar
e bezetting
Voorzienbare
duur
De AA wordt verzocht om ten minste 10 kalenderdagen vóór de datum van het begin van de
werken de lijst van de tussenkomende partijen op de bouwplaats (de AA, onderaannemers,
leveranciers, …) aan de BH en de CV te bezorgen. Deze lijst, die in tabelvorm opgesteld wordt,
zal de informatie die in de bovenvermelde tabel vermeld wordt bevatten.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 10

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
1.3 Algemene inlichtingen
1) Beschrijving van het project
Het project bestaat uit de uitvoering van algemene dakwerken gaande van het volledig vernieuwen
ervan tot de onderhoudsbeurten en de specifieke herstellingen.
Vanuit het standpunt van de identificatie van de mogelijke risico’s, dient er rekening gehouden te
worden met volgende beschrijvingen :
a) De projecten :
De projecten die via deze opdracht kunnen verwezenlijkt worden, zijn met name de volgende :
1) Volledig vernieuwen van de bedekking voor de volgende gebouwen
Project 1 : Villa Mathine gelegen aan de Burgemeesterstraat 15 ;
Project 2 : Gebouw C van de scholen nr 22 en nr. 12 gelegen aan het Klein Zwitserlandplein
4 ;
Project 3 : 3 de Afdeling van Politie gelegen aan deLouis Lepoutrelaan nr. 4 ;
Project 4 : Gebouw van de Directie en van de conciërgewoning voor de scholen nr. 7/8
gelegen aan de Terkamerenboslaan 175.
2) Vernieuwen van het glazen dak :
Project 5 : School nr. 17 gelegen aan de Voorzitterstraat nr.54.
3) Andere projecten met die een coördinatie veiligheid en gezondheid noodzakelijk maken :
Voor elke aanvullende vraag betreffende dit soort projecten, zal BH minimum 2 maanden voor
de uitvoering van hun verwezenlijkingsfase de coördinator aanduiden.
Deze 2 maanden stemmen met de projectfase overeen tijdens dewelke de coördinator dit plan
voor elk nieuw project specifiek zal aanpassen.
4) Andere werven zonder veiligheids- en gezondheidscoördinatie :
De kleine onderhouds- en herstellingsinterventies (niet nader bepaalde gebouwen)
b) Beschrijving van de werken:
Project 1 / Villa Mathine :
Voor het begin van de werf, plaatsen van een levenslijn.
Volledig vernieuwen van de dakbekleding van de gebouwen samengesteld uit een centraal dak
met zinken bladen, een klein glazen dak en dakhellingen bekleed met asbest-cement leien.
a) Installatie van de werf :
De werfbestelwagens, werfkarretjes, afvalcontainer en de eventuele bouwkraan zullen op de
openbare weg in de nabijheid van het inkomhekken van het gebouw moeten geïnstalleerd zijn.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 11

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
Alleen maar de stock van materiaal en de hoogtewerker zullen op de kleine binnenplaats
achter de gebouw geïnstalleerd kunnen worden en binnenin een veiligheidsperimeter
geïntegreerd worden.
De details m.b.t. de preventiemaatregelen die ingesteld moeten worden voor het begin van de
werken worden in het hoofdstuk 3 (Risicoanalyse) vermeld evenals op plan nr. 1. als bijlage
De uit te voeren werken zijn de volgende :
- Installatie van de werf op de openbare weg ;
- Installatie van een hijstoestel (of van een kraan) en van de materialen in de
stockeerzones ;
- Plaatsen van omheiningen rond de werfzone die op de kleine binnenplaats afgebakend
werd ;
- Installatie van een beschermde (beveiligde) doorgang boven de ingangen en de
ingangstrap van het gebouw ;
- Afleveren en terugname van de afvalcontainer ;
- Installatie van een stortgoot ;
- Lossen en afhandeling van de materialen in de stockeerzones ;
- Installatie van balustrades aan de rand en op de zijkanten van het dak of installatie van
steigers rond het dak ;
- Ter plaatse brengen (via transport) van de dakbekledingsmaterialen ;
b) Demontage van de bekleding en afbraak van de schoorsteenlichamen :
De uit te voeren werken zijn de volgende :
- Weghalen en verwijderen van de oude leien of van de zinkbladen ;
- Weghalen van de te beschadigde tegenbelatting of latten (planken) ;
- Eventueel weghalen van de dakspanten die moeten vervangen worden ;
- Weghalen van de dakgoten en en van de zinken bakken ;
- Eventueel weghalen van te beschadigde lambrizeringen onder de zinken bakken ;
- Weghalen van de bestaande schuine dakvensters ;
- Weghalen van de oude dakvenster ;
- Afbraak van de onnuttige schoorsteentoppen tot een niveau gesitueerd onder het dak en
/of andere metselwerken ;
- Demonteren van het glazen dak;
- Demonteren van de regenafwateringsbuizen en van de uiteinden van de buizen.
c) Plaatsen van nieuwe bekledingen en bijwerken van het metselwerk :
De uit te voeren werken zijn de volgende :
- Plaatsen van beschermingszeilen op de opengelegde zones ;
- Eventueel verstevigen van het timmerwerk ;
- Plaatsen van levenslijnen en veiligheidshaken ;
- Plaatsen van een onderdak ;
- Plaatsen van spanten ;
- Plaatsen van tegenbelatting of latten (planken) ;
- Plaatsen van leien of zinkbladen ;
- Plaatsen van lambrizering voor de zinken bakken ;
- Plaatsen van dakgoten en zinken bakken ;
- Plaatsen van schuine dakvensters of dakramen (90cmx90cm) ;
- Bijwerken van het metselwerk ;
- Plaatsen van het glazen dak ;
- Plaatsen van regenafwateringsbuizen en van de uiteinden van buizen ;
- Plaatsen van isolatie in de zolder.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 12

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
Project 2 / School IRC en school nr 12:
a) Werfinstallatie :
De eventuele werfbestelwagens en werfkarretjes zullen op de openbare weg in de nabijheid
van de ingang van het gebouw gelegen aan het Klein Zwitserlandplein nr. 4 moeten
geïnstalleerd worden.
Enkel de afvalcontainer, de stock van materiaal, de hoogtewerker (of kraan) en stortgoot zullen
op de schoolspeelplaats langs de gevel van het hoofdgebouw geïnstalleerd kunnen worden
binnenin een veiligheidsperimeter geïntegreerd worden.
De details m.b.t. de preventiemaatregelen die ingesteld moeten worden voor het begin van de
werken worden in het hoofdstuk 3 (Risicoanalyse) vermeld evenals op plan nr. 2. als bijlage.
De uit te voeren werken zijn de volgende :
- Installatie van een of meerdere werfkarretjes op de openbare weg ;
- Installatie van een hoogtewerker (of van een kraan) ;
- Plaatsen van omheiningen rond de werfzone die op de speelplaats afgebakend werd ;
- Installatie van een beschermde (beveiligde) doorgang boven enkel ingang van het
gebouw;
- Afleveren en terugname van de afvalcontainer;
- Installatie van een stortgoot;
- Lossen van de materialen in de stockeerzones;
- Installatie van steigers langs de rand van dakken van balustrades aand de zijkant en op de
zijkanten van het dak ;
- Ter plaatse brengen (via transport) van de dakbekledingsmaterialen.
b) Demontage van de bekleding en afbraak van de schoorsteenlichamen :
De uit te voeren werken zijn de volgende :
- Weghalen en verwijderen van de oude zinkbladen ;
- Weghalen van de te beschadigde tegenbelatting of latten (planken) ;
- Eventueel weghalen van de dakspanten die moeten vervangen worden;
- Weghalen van de dakgoten en van de zinken bakken;
- Eventueel weghalen van te beschadigde lambrizeringen onder de zinken bakken ;
- Weghalen van de bestaande schuine dakvensters ;
- Demonteren van de regenafwateringsbuizen en van de uiteinden van de buizen.
c) Plaatsen van nieuwe bekledingen en bijwerken van het metselwerk :
De uit te voeren werken zijn de volgende :
- Inrichten van de toegang tot het dak en plaatsen van de dakramen (90cmx90cm) ;
- Plaatsen van beschermingszeilen op de opengelegde zones ;
- Eventueel verstevigen van het timmerwerk ;
- Plaatsen van een dubbele levenslijn ;
- Plaatsen van spanten ;
- Plaatsen van latten (planken) ;
- Plaatsen van zinken bladen ;
- Plaatsen van lambrizering voor de zinken bakken ;
- Plaatsen van zinken bakken ;
- Plaatsen van de regenafwateringsbuizen en van de uiteinden van de buizen.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 13

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
Project 3 / 3de Afdeling van Politie:
a) Installatie van de werf :
De bestelwagens, de afvalcontainer, de stock van materialen, de eventuele hoogtewerkers en
stortgoten en de eventuele werfkarretjes zullen op de openbare weg moeten geïnstalleerd
worden.
De details m.b.t. de preventiemaatregelen en van veiligheid die moeten ingesteld worden voor
aanvang der werken worden vermeld in het hoofdstuk 3 (Risicoanalyse) evenals op het plan
nr.3. in bijlage.
De uit te voeren werken zijn de volgende :
- Installeren van een werfkarretje langs de openbare weg ;
- Installeren van een hoogtewerker (of van een kraan) ;
- Plaatsen van omheiningen rond de werfzone bepaald op het vlak van de openbare weg ;
- beveiligde omleiding van de voetgangers en indien nodig van de automobilisten ;
- Afleveren en terugname van de afvalcontainer ;
- Lossen van de materialen in de stockeerzones ;
- Installatie van een beschermde (beveiligde) doorgang boven elke ingang van het gebouw ;
- Installeren van steigers aan de kant van de openbare weg;
- Installeren van de balustrades op het niveau van de dakgoot aan de binnenkant van het
huizenblok ;
- Ter plaatse brengen (via transport) van de dakbekledingsmaterialen.
b) Demonteren van de bestaande bedekking :
De uit te voeren werken zijn de volgende :
- Weghalen en verwijderen van de oude zinken bladen ;
- Demonteren van de dakvensters ;
- Afbraak van de onnuttige schoorsteentoppen tot een niveau gesitueerd onder het dak en
/of andere metselwerken ;
- Weghalen van de latten (planken) (indien nodig) ;
- Eventueel weghalen van spanten die moeten vervangen worden ;
- Weghalen van zinken bakken ;
- Eventueel weghalen van de te beschadigde lambrizeringen onder de zinken bakken ;
- Demonteren van de regenafwateringsbuizen en van de uiteinden van de buizen.
c) Plaatsen van de nieuwe bekleding
De uit te voeren werken zijn de volgende :
- Plaatsen van beschermingszeilen op de opengelegde zones ;
- Eventueel verstevigen van het timmerwerk ;
- Plaatsen van veiligheidshaken ;
- Plaatsen van spanten ;
- Plaatsen van latten (planken) ;
- Plaatsen van zinken bladen ;
- Plaatsen van nieuwe dakramen ;
- Plaatsen van lambrizering voor de zinken bakken ;
- Plaatsen van zinken bakken ;
- Plaatsen van de regenafwateringsbuizen en van de uiteinden van de buizen
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 14

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
Project 4 / Scholen 7/ 8 :
Volledig vernieuwen van de dakbekleding van een gebouw samengesteld uit dakpannen.
a) Installatie van de werf :
De werfbestelwagens, werfkarretjes, afvalcontainer en de eventueel bouwkraan zullen op de
openbare weg in de nabijheid van het inkomhekken van de gebouw moeten geïnstalleerd zijn.
Alleen maar de stock van materiaal en de hoogtewerker zullen op de speelplaats voor
rechterkant de gebouw geïnstalleerd kunnen worden en binnenin een veiligheidsperimeter
geïntegreerd worden.
De details m.b.t. de preventiemaatregelen die ingesteld moeten worden voor het begin van de
werken worden in het hoofdstuk 3 (Risicoanalyse) vermeld evenals op plan nr. 4 in bijlage.
De uit te voeren werken zijn de volgende :
- Installatie van de werf op de openbare weg;
- Installatie van een hijstoestel (of van een kraan) en van de materialen in de
stockeerzones;
- Plaatsen van omheiningen rond de werfzone die op de kleine binnenplaats afgebakend
werd;
- Installatie van een beschermde (beveiligde) doorgang boven de ingangen en de
ingangstrap van het gebouw;
- Afleveren en terugname van de afvalcontainer;
- Installatie van een stortgoot;
- Lossen en afhandeling van de materialen in de stockeerzones;
- Installatie van steigers rond het dak ;
- Ter plaatse brengen (via transport) van de dakbekledingsmaterialen ;
b) Demonteren van de bestaande bedekking :
De uit te voeren werken zijn de volgende :
- Weghalen en verwijderen van de oude dakpannen ;
- Eventueel weghalen van de dakspanten die moeten vervangen worden;
- Weghalen van de dakgoten en van de zinken bakken;
- Eventueel weghalen van te beschadigde lambrizeringen onder de zinken bakken ;
- Weghalen van de bestaande schuine dakvenster ;
- Demonteren van de regenafwateringsbuizen en van de uiteinden van de buizen.
c) Plaatsen van nieuwe bekledingen en bijwerken van het metselwerk :
De uit te voeren werken zijn de volgende :
- Plaatsen van beschermingszeilen op de opengelegde zones ;
- Eventueel verstevigen van het timmerwerk ;
- Plaatsen van de onderdak;
- Plaatsen van spanten ;
- Plaatsen van de dakpannen;
- Plaatsen van veiligheidshaken ;
- Plaatsen van lambrizering voor de zinken bakken ;
- Plaatsen van zinken bakken ;
- Plaatsen van nieuwe dakraam ;
- Metselwerk ;
- Plaatsen van de regenafwateringsbuizen en van de uiteinden van de buizen ;
- Plaatsen van isolatie in de zolder.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 15

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
Projet 5 / School nr 17 :
a) Installatie van de werf :
De werfbestelwagens en eventueel werfkarretje, afvalcontainer zullen op de openbare weg in
de nabijheid van het inkomgang van de gebouw gelegen Voorzitterstraat 54 moeten
geïnstalleerd zijn.
Alleen maar de afvalcontainer, de stock van materiaal en de eventueel hoogtewerker
(bouwkraan) zullen op de voorkant speelplaats langs de voorgevel van de gebouw
geïnstalleerd kunnen worden en binnenin een veiligheidsperimeter geïntegreerd worden.
De details m.b.t. de preventiemaatregelen die ingesteld moeten worden voor het begin van de
werken worden in het hoofdstuk 3 (Risicoanalyse) vermeld evenals op plan nr. 5 in bijlage.
De uit te voeren werken zijn de volgende :
- Installatie van een of meerdere werfkarretjes op de openbare weg;
- Installatie van een hoogtewerker (of van een kraan);
- Installatie van de afneembare steiger in de overdekte speelplaats;
- Plaatsen van omheiningen rond de werfzone die op de speelplaats afgebakend werd;
- Installatie van een beschermde (beveiligde) doorgang boven enkel ingang van het
gebouw;
- Afleveren en terugname van de afvalcontainer;
- Lossen van de materialen in de stockeerzones;
- Ter plaatse brengen (via transport) van de dakbekledingsmaterialen
b) Demonteren van de bestaande bedekking :
De uit te voeren werken zijn de volgende :
- Weghalen en verwijderen van de oude zinken bladen ;
- Weghalen van de te beschadige latten;
- Eventueel weghalen van spanten die moeten vervangen worden ;
- Weghalen van zinken bakken ;
- Eventueel weghalen van de te beschadigde lambrizeringen onder de zinken bakken ;
- Demonteren van de glazen dak;
- Controle van de regenafwateringsbuizen en van de uiteinden van de buizen ;
- Controle van de randweg dakgoten;
- Weghalen van de waterdichtheid van achterste zijde platform
c) Plaatsen van nieuwe bekledingen :
De uit te voeren werken zijn de volgende :
- Plaatsen van beschermingszeilen op de opengelegde zones ;
- Plaatsen van zinken bladen ;
- Plaatsen van lambrizering voor de zinken dakgoten ;
- Plaatsen van zinken bakken ;
- Plaatsen van de glazen dak ;
- Herstelling van de randweg dakgote ;
- Plaatsen van de nieuwe waterdichtheid op de platform;
- Eventueel plaatsen van isolatie.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 16

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
De kleine onderhouds- en herstellingsinterventies :
De in het kader van die interventies uit te voeren werken zijn heel gevarieerd.
Niet beperkende lijst van de werken :
- Vervangen van dakpannen, d’ardoises, zinken bladen of asfaltbitumen bekledingen ;
- Verstevigen van het timmerwerk ;
- Vervangen van latten (planken), tegenbelatting en spanten ;
- Vervangen of herstellen van dakgoten, vergaarbakken voor regenwater, van gootjes en
afdichtingen ;
- Vervangen of herstellen van de regenafwateringsbuizen ;
- Reinigen van gootijes, dakgoten en platforms evenals het ontstoppen van de
regenafwateringsbuizen en de aflooppijpen ;
- Vervangen van de muurbekleding.
- Vervangen of herstellen van de schuine dakvensters en dakramen ;
- Afbraak en heropbouw of bijwerken van de schoorsteentoppen ;
- Reinigen en verwijderen van (afbraakmateriaal) puin op de zolders ;
c) Planning en mankracht:
De previsionele planning van de werken moet door de BH geleverd worden aan de arbeiders
ten laatste 10 kalenderdagen vóór de aanvang van de werken.
De planning zal bijgehouden worden in functie van de voortgang van de werken en moet
permanent in het kantoor van de werf aanwezig zijn.
Project 1 :
Begin : te bepalen
Duur : +/- 15 werkdagen
Geraamd gemiddeld effectief alle ambachten : 2 of 3 mannen
Geraamd maximum effectief : 5 mannen
Project 2 :
Begin : te bepalen
Duur : +/- 35 werkdagen
Project 3 :
Geraamd gemiddeld effectief alle ambachten: 5 mannen
Geraamd maximum effectief: 8 mannen
Begin : te bepalen
Duur : +/- 30 werkdagen
Project 4 :
Geraamd gemiddeld effectief alle ambachten: 4 mannen
Geraamd maximum effectief: 8 mannen
Begin : te bepalen
Duur : +/- 15 werkdagen
Geraamd gemiddeld effectief alle ambachten: 3 mannen
Geraamd maximum effectief: 5 mannen
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 17

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
Project 5 :
Begin : te bepalen
Duur : +/- 30 werkdagen
Geraamd gemiddeld effectief alle ambachten: 4 mannen
Geraamd maximum effectief: 8 mannen
Kleine onderhouds-en herstellingsinterventies :
Duur : 1 tot 5 dagen
Geraamd gemiddeld effectief alle ambachten: 2 tot 3 mannen
Geraamd maximum effectief: 5 mannen
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 18

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
2) Documenten
a) Inschrijvingen
Dit veiligheids-en gezondheidsplan maakt integraal deel van de opdracht uit.
De inschrijver moet er in zijn offerte rekening mee houden, via een afzonderlijke post die op
gedetailleerde wijze de kost van de maatregels, de middelen en de beschermings -en
preventieuitrustingen vermeld waarvan hij n.a.v. zijn interventies op de werf gebruik zal maken.
b) Centraal dossier.
Op de bouwplaats wordt een veiligheidsdossier aangelegd en bijgehouden door de CV. Dat
dossier ligt op elk moment ter beschikking van de CV, de preventieadviseurs van de verschillende
aannemersbedrijven die op de bouwplaats actief zijn, de technische en medische
inspectiediensten, de vertegenwoordigers van het NAVB en van de bouwheer.
De volgende documenten of kopieën ervan bevinden zich in dat dossier:
De namen en adressen van de tussenkomende partijen;
Het VGP en de bijlagen ervan;
Het BVGP van elk aannemersbedrijf of elke zelfstandige;
De verslagen van de coördinatievergaderingen inzake veiligheid en gezondheid;
De verslagen van de bezoeken van de CV;
De controlerapporten of opleveringsattesten van de toestellen / machines die onderworpen
worden aan de controles voorzien door het A.R.A.B;
De lijst en de veiligheidsfiches van gevaarlijke producten of stoffen, de hoeveelheden en
eigenschappen;
De planning van de uitvoering van de werken met aanduiding van de aanwezigheid van
onderaannemers;
De vuurvergunningen;
Elk ander verslag en document betreffende de veiligheid en gezondheid op de bouwplaats;
De informatie en documenten bedoeld voor de opstelling van het P.I.D.
Deze documenten worden in een metalen kast, die op de bouwplaats aanwezig is en door
de AA geleverd wordt, opgeborgen .
c) BVGP: Bijzonder veiligheids- en gezondheidsplan
Zoals in de wet gestipuleerd is, stelt elke aannemer een BVGP op in functie van zijn eigen
activiteiten die op de bouwplaats voorzien zijn.
Een BVGP heeft betrekking op de risicoanalyse van een specifiek werk. Het BVGP geeft
informatie over de bouwplaatsinrichting, met inbegrip van het verkeer van de arbeiders, de
uitvoeringsmethodes (fases), de eventuele signalisatie en de analyse van de risico's die eigen zijn
aan dat werk. Een BVGP wordt in tabelvorm opgesteld. Het bevat de fases of stappen van de
uitvoering, die chronologisch opgesomd worden, met vermelding van de duur van de uitvoering
van de werken, het aantal arbeiders, de middelen (materieel, gebruikte producten en materialen,
…), de behoeften (opslag, elektriciteit, water,…), de risico’s en de preventiemaatregelen die
toegepast zullen worden.
De BVGP’s worden ten laatste 15 kalenderdagen vóór de uitvoering van de overeenkomstige
werken aan het advies van de CV onderworpen.
Geen enkel werk kan aangevangen worden zonder een BVGP dat door de BH en de CV
goedgekeurd is. Elke vertraging van de werken die verband houdt met de levering van dat
document behoort tot de verantwoordelijkheid van de betrokken tussenkomende partij en
de vereiste schadevergoedingen zullen hem ten laste gelegd worden.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 19

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
d) Niet beperkende lijst van de reglementaire documenten die van toepassing zijn.
- het Algemeen Reglement over de Arbeidsbescherming ( A.R.A.B.) ;
- Het Algemeen Reglement m.b.t. de Elektrische Installaties A.R.E.I.) ;
- De Codex op het Welzijn ( CODEX) ;
- Koninklijk Besluit van 19/01/2005 houdende wijziging van het Koninklijk Besluit van 25/1/2001
betreffende de tijdelijke en mobiele werven ( MB 07/02/2001) ;
- De Wet van 04/08/96 m.b.t. het Welzijn van de werknemers (B.S. 18/9/1996) en zijn
uitvoeringsbesluiten waarvan de specifieke beschikkingen de tijdelijke en mobiele werven
betreffen (K.B.. 03/05/99 – B.S.. 11/05/99) ;
- De verordening van 5/03/98 (B.S. van 06/06/98) m.b.t. de coördinatie en de organisatie van de
werken aan openbare wegen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ;
- Het Koninklijk Besluit van 31 augustus 2005 m.b.t. het gebruik van de werkuitrustingen voor de
tijdelijke werken in de hoogte ;
- Het materieel (werkuitrusting, installaties, machines,...) moet op die wijze gebouwd zijn opdat de
voorschriften van het K.B. m.b.t. het gebruik van werkuitrusting (K.B. van 12/08/93 – B.S. van
28/09/93), gerespecteerd worden of zouden kunnen gerespecteerd worden ;
- Het materieel moet opgevat worden, berekend en uitgevoerd overeenkomstig de normen en de
codes van goed gebruik, algemeen toegepast of aangeraden in België, in de mate waarin het
overeenstemt met de voorschriften van het K.B. m.b.t. het gebruik van werkuitrusting (K.B. van
12/08/93 – B.S. van 28/09/93) ;
- De Individuele Beschermingsuitrustingen moeten overeenstemmen met het K.B. van 13/06/05
(B.S. van 14/07/05) m.b.t. het gebruik van individuele beschermingsuitrusting ;
- De machines moeten conform de voorschriften van het K.B. zijn m.b.t. de uitvoering van de
Richtlijn van de Raad van de Europese Gemeenschappen betreffende het elkaar benaderen van
de wetgevingen van de Lidstaten m.b.t. de machines (K.B. van 05/05/95 -–BS. van
31/05/95 – Overzetten van de E.E.G. Richtlijn – « Machines ») ;
- Alle elektrische machines, toestellen et leidingen moeten conform zijn met de Richtlijn van de
Raad van de Europese Gemeenschappen betreffende het elkaar benaderen van de wetgevingen
van de Lidstaten m.b.t. het elektrische materieel ertoe bestemd binnen bepaalde
spanningslimieten gebruikt te worden (K.B.. 23/03/77 – B.S.. 31/03/77, K.B.. 10/01/97 – B.S..
12/04/97 – Overzetten van de E.E.G. Richtlijn. – « Laagspanning ») ;
- Alle werkuitrustingen moeten conform de Richtlijn van de Europese Gemeenschappen zijn
betreffende de elektromagnetische compatibiliteit (K.B.. 18/05/94 – B.S..
24/06/94 – Overzetten van de E.E.G. Richtlijn. – E.M.C.) ;
- De gasapparaten moeten conform de Richtlijn 90/396/E.E.G. (K.B.. 03/07/92 –
B.S.. 11/08/92, errata B.S.. 01/09/92 zijn ;
- De uitrustingen onder (hoge) druk moeten conform de Richtlijn 97/23/E.G. (K.B.
13/06/99 – B.S. 08/10/99) zijn;
- De bouwproducten moeten conform de richtlijn 89/106/EEG +
wijziging 93/68/EEG (K.B.. 19/08/98 – B.S.. 11/09/98) zijn;
- Dit document ;
- De eengemaakte technische specificaties (STS) ;
- Het « sanitair-reglement» gevormd door de Technische informatienota’s nr.’s° 114 en 120
van het W.T.C.B. ;
- De Europese normen en de N.B.N. normen, gehomologeerd of geregistreerd, uitgegeven door
het Belgische Instituut voor de Normalisatie voor zover ze op datum van publicatie van dit
document gepubliceerd geworden zijn ;
- Ministerieel Besluit van 7 mei 1999 m.b.t. de signalisatie van obstakels op de openbare weg
(B.S. 21/05/1999.
Deze lijst zal aangevuld worden door de wetten, de koninklijke besluiten en de ministeriële
besluiten houdende toepassing en/of wijziging van die wettelijke beschikkingen.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 20

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
2. ALGEMENE MAATREGELEN MET BETREKKING TOT
DE BOUWPLAATSINRICHTING
2.1 Dienstregeling van de bouwplaats
Van maandag tot vrijdag: 7u. 00 tot 19u. 00
Zaterdag: 9u. 00 tot 17u. 00 (*)
Zondag: geen activiteit (*)
Aangepaste dienstregeling: geen enkele
nachtelijke activiteit
Het aannemersbedrijf dat van de voorziene dienstregeling wenst af te wijken, moet dat
uitdrukkelijk aan de BH vragen.
(*) Voor zaterdagwerk moet de AA de voorafgaande toestemming van de BH krijgen en bij de
Dienst Verkeer van de Politie een aanvraag tot afwijking en bij het Ministerie van Tewerkstelling en
Arbeid een aangifte indienen.
2.2 Hulp, aangiften van ongevallen en brandpreventie
1) Bij brand
- Procedure zie bijlage I.B. en I.C. -
2) Bij een ongeval op de bouwplaats
- Procedure zie bijlagen I.A., I.E. en I.F. -
een aangifte van ongeval opsturen naar de
ambtenaar belast met het toezicht op de
arbeidsveiligheid
de veiligheidscoördinator verwittigen
3) De externe hulpdiensten
Ambtenaar belast met het toezicht op de
arbeidsveiligheid
Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Tel: 02 233.45.46
Fax: 02 233.45.23
- De bijlage I.D. van het onderhavige VGP bestaat uit een lijst van de hulporganen.
De verschillende hulpdiensten worden geleid door een verantwoordelijke van de algemene
aannemer.
4) De interne hulpdiensten
De eerste hulp bij ongevallen ingeval van gewonde personen zullen altijd door een hulpverlener
verstrekt worden.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 21

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
5) Uitrusting voor eerste hulp
Het eerste hulplokaal waarvan sprake is onder het punt 1,1 – 3) zal verward en verlucht zijn. Het
zal van een lavabo en drinkbaar water voorzien zijn.
De minimumuitrusting van het lokaal moet bestaan uit :
een draagberrie of een brancard die klaar is voor gebruik,
twee normale dekens,
1 hulptas die het minimale reglementaire materiaal volgens het ARAB bevat
Het materiaal voor de eerste hulp moet op elk moment tijdens de werkuren beschikbaar zijn, met
inbegrip van de nachtactiviteiten of bij onregelmatig uurrooster. Het moet volledig blijven,
onderhouden worden en in goede staat van bewaring en klaar voor gebruik gehouden worden.
Elke onderaannemer is verplicht om in orde te zijn m.b.t. het bijhouden van de verbandkist voor
zijn arbeiders.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 22

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
2.3 Bouwplaatsinrichting
1) De voorafgaande kennisgeving
Voor de projecten die de kenmerken van de categorieën 1 en 2 vertegenwoordigen (cf. deel 1§2),
is de (kennisgeving) betekening verplicht.
2) Het plan van de bouwplaatsinrichting
De AA levert ten minste 10 kalenderdagen vóór de bouwplaatsinrichting een plan van de
bouwplaatsinrichting. Dat plan is op elk moment raadpleegbaar op de bouwplaats.
Het moet rekening houden met de installaties in functie van de fases van de werken en moet meer
bepaald het volgende bevatten:
de organisatie en de signalisatie op de weg;
de plaats van de afgebakende zones;
de plaats van de zones voor het lossen en het stockeren van de voorraden;
de plaats van de voorzieningen voor de aanvoer van materialen en verwijdering van afval
(kraan, hoogtewerker, container, stortgoot, …);
Het tracé van de omheiningen (minimum 2m hoogte) van de werf, de afsluitingen die de
veiligheidszones afbakenen (+/- 1,10 m hoogte) evenals de eventuele beschermde
doorgangen ;
Het tracé aan de rand van de daken (kroonlijsten en zijvlakken), balustrades samengesteld uit
een dubbele reling, een plint en een beschermend net ;
Het racé van de geïnstalleerde stelling(en) ;
de wegen voor noodevacuatie en de toegangswegen tot de bouwplaats;
de voorlopige elektrische installatie van de bouwplaats (stroomkast en/of kapel).
Ingeval van bezetting van de werf op de openbare weg, zal de AA een aanvraag tot toelating bij de
Gemeente indienen, 15 dagen voor aanvang van de werf.
3) Sociale lokalen, lokalen voor opslag van materiaal en sanitair
Deze lokalen moeten toegankelijk zijn vanaf de openbare weg zonder zones te moeten betreden
waar de individuele beschermingsmiddelen verplicht zijn. De toegang tot de verschillende lokalen
wordt vrijgemaakt, ingericht, onderhouden en duidelijk aangegeven.
Alle lokalen moeten voorzien zijn van aangepast materiaal voor brandbestrijding. Deze uitrusting
moet gemakkelijk bereikbaar zijn en jaarlijks gecontroleerd worden. De plaats van de
bestrijdingsmiddelen wordt op de plannen van de bouwplaatsinrichting weergegeven.
De AA moet op de weg ten minste de installatie van een lokaal als
kleedkamer/refter/wasplaats, een lokaal voor opslag van het materiaal, de producten en het
gereedschap, en een chemische WC voorzien.
4) Bouwplaatsschuttingen, verkeer en signalisatie
Vanaf de opening van de bouwplaats moeten alle zones die tot de bouwplaats behoren,
gesignaleerd en afgesloten (minimum 2 meter hoog) worden om onbevoegden elke toegang tot de
werken te versperren vanaf de openbare weg of op het niveau van de ingangen van het gebouw.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 23

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
Gezien het gebruik van het gebouw moet de AA de toegang ervan evenwel op elk moment
volledig vrijhouden.
De AA zal erover waken, op elk moment en in functie van de invloed van de werf op de openbare
weg of op de binnenplaats(en) of in het (de) gebouw(en), de adequate maatregelen te nemen
teneinde zich van de veiligheid van de gebruikers te verzekeren (voor de voetgangers, indien
nodig, bijzondere inrichtingen zoals beschermde doorgangen tegen het vallen van voorwerpen of
een tijdelijke doorgang om de weg over te steken zullen moeten gepland worden).
Elke wijziging van de basisinstallatie moet voorafgaand gesignaleerd worden tijdens de
vergadering aan de CV en de BH en moet het voorwerp van een politietoestemming uitmaken.
Diezelfde beschikkingen zullen door de BH moeten gerespecteerd worden, als het noodzakelijk
blijkt om tot een tijdelijk afsluiten van de openbare weg over te gaan.
De omheiningen en de beschermingen, als ze een deel van de openbare weg bezetten, zullen
conform de voorschriften van het Ministeriële besluit van 7 mei 1999 m.b.t. de werfobstakels en de
lokale overheden moeten gesignaleerd worden.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 24

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
2.4 Coördinatiemaatregelen
1) Horizontaal en verticaal verkeer
Het verkeer moet vrij blijven, zodat de doorgang in alle zones van de werf mogelijk blijft evenals in
de gangen, de traphallen, alle toegangen en uitgangen van het (de) gebouw(en).
Ingeval het werk toch vereist dat een toegang geblokkeerd wordt, moet de AA het vooraf
betekenen aan de VeiligheidsCoördinator en de BH evenals alternatieve oplossingen voorstellen.
2) Opslag
De materialen worden vervoerd in functie van de behoeften en het gereedschap wordt op het
einde van elke werkdag in een lokaal dat daarvoor voorzien is systematisch opgeborgen.
De opslagzones van de materialen worden tijdens een vergadering in onderling overleg tussen de
AA, de betrokken onderaannemers, de BH en de CV bepaald. Deze zones moeten voldoende ver
van de verkeerswegen verwijderd zijn om het normale verkeer niet te hinderen en afgesloten
(minimum 2 m hoogte) worden om de toegang ervan onmogelijk te maken.
De voorraden van materialen worden op stabiele wijze geplaatst en duidelijk volgens hun aard
gescheiden. De opslag van elk product dat een risico voor de omgeving met zich meebrengt,
gebeurt in retentiebakken met voldoende capaciteit en beschermd tegen de regen. De gevaarlijke
producten worden volgens de van kracht zijnde reglementeringen gemeld, opgeslagen en van
een etiket voorzien volgens de van kracht zijnde reglementering.
3) Verwijdering van afval en reiniging
De directe omgeving van de werkposten wordt systematisch en naargelang van de voortgang van
de werken van alle afval gereinigd. Het niet-verteerbare afval wordt naar de daarvoor voorziene
container gebracht.
De materialen die koolwaterstoffen en derivaten bevatten, worden volgens de van kracht zijnde
reglementering verwijderd. De container wordt door een daarvoor uitgekozen bedrijf leeggemaakt.
De algemene regel is dat elke onderneming zich om het evacueren van haar eigen afval
bekommert.
Op het einde van de werkposten worden de omgeving van de posten systematisch gereinigd door
de verantwoordelijke van de bouwplaats om zich van de netheid van het terrein te verzekeren. Zijn
eveneens betroffen door de systematische acties van reinigen en/of terug in dezelfde staat
brengen : de toegang tot de werkplaatsen (workstations) en het (de) gebouw(en), de gangen en
de traphallen van die laatste evenals tot de openbare weg en de openbare stoepen.
Na elke schade aan de openbare weg veroorzaakt door de bouwplaats of haar activiteiten, wordt
de weg en zijn accessoires (markering,...) zorgvuldig in zijn oorspronkelijke staat hersteld.
Alle sociale lokalen (kantoren, sanitair, de refters …), moeten continu in een absolute staat van
netheid en gezondheid gehouden worden.
4) Collectieve bescherming
Alle collectieve bescherming, zoals steigers, de eventuele tijdelijke wanden en de schuttingen
moeten vóór elke uitvoering van werken in de betreffende zones aangebracht worden. Ze worden
regelmatig door de AA gecontroleerd en onderhouden.
Elke aannemer is verplicht om de aangebrachte veiligheids- en gezondheidsvoorzieningen te
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 25

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
respecteren. Geen enkele wijziging m.b.t. deze laatste mag aangebracht worden zonder
voorafgaand overleg en zonder een geschikt alternatief systeem te voorzien.
De collectieve bescherming doet enkel als dusdanig dienst en zullen niet door andere lasten of
krachten belast worden
Ten aanzien van de arbeiders, zal de AA zich in de plaats stellen van zijn onderaannemer als
deze zijn verplichtingen inzake veiligheid niet te na komt.
5) Werk op steigers, gebruik van ladders en balustrades
De staat en het gebruik van steigers (stellingen) en van ladders moeten beantwoorden de norm
NBN HD 1000 en aan de verplichtingen van de van kracht zijnde reglementering (onder
andere : het Koninklijk Besluit van 31 augustus 2005 m.b.t. het gebruik van werkuitrusting
voor de tijdelijke werken in de hoogte).
Niettegenstaande kan de bouwheer bepaalde vereisten toevoegen.
De stellingen en de ladders en de balustrades zullen aan wat volgt moeten beantwoorden :
- De stellingen worden opgericht volgens de voorschriften van de fabricant.
- De platformen zullen omgeven worden door een reglementaire balustrade en plinten.
- De planken vloeren zullen tegen het horizontale glijden beschermd worden en zullen nooit met
een overhang geïnstalleerd worden.
- De ladders zullen steeds met hun hoogste uiteinde vastgemaakt worden en zullen aan de
basis een antislipvoorziening bekomen om het omvallen en glijden te vermijden.
- De ladders zullen slechts dienen als toegangsmiddel tussen de ruimtes van verschillend
niveau (uitgezonderd in het geval van een korte en niet repetitieve interventie mogen de
ladders niet als werkposten dienen).
- De balustrades zullen een dubbele reling laten zien (een gelegen tussen 1m en 1,20 m, de
andere tussen 50 cm en 60 cm van het niveau van de planken vloer), van een plint (minimum
15 cm hoog), evenals van een beschermend net tegen het vallen van voorwerpen en
gespannen op de hoogte van de balustrade.
6) Elektriciteit en verlichting van de bouwplaats
Voeding van de bouwplaats : de AA levert de elektriciteit en de verlichting die nodig is voor alle
onderaannemers die op de bouwplaats aanwezig zijn.
De elektrische installaties van alle lokalen moeten overeenkomstig de voorschriften van het
Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties (A.R.E.I.) uitgevoerd, onderhouden en
gecontroleerd worden. Deze installaties vereisen een voorafgaande controle door een erkend
organisme.
Elke onregelmatigheid of gebrek van de elektrische installatie wordt onmiddellijk via hiërarchische
weg aan de verantwoordelijke van de bouwplaats gemeld. Elk werk aan de elektrische installatie
gebeurt uitsluitend door een bevoegd persoon.
De werkposten, de lokalen en de verkeerswegen moeten, voor zover dit mogelijk is, over
voldoende natuurlijk licht beschikken en op gepaste wijze kunstmatig voldoende verlicht zijn. Van
zodra het natuurlijke licht onvoldoende blijkt moeten draagbare lichtbronnen die tegen schokken
beschermd zijn gebruikt worden.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 26

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
7) Nutsmaatschappijen
Voor elke uitgraving dient de aannemer zich de plannen van de nutsmaatschappijen toe te
eigenen die mogelijk in de werfzone aanwezig zijn
8) Bovengrondse obstakels (en lijnen)
Het is wenselijk de eventuele aanwezigheid van bovengrondse obstakels zoals elektriciteitskabels
(hoog- of laagspanning) en dergelijke te controleren. De bouwplaatsleider is verplicht informatie in
te winnen bij de beheerder van de lijn over de vrije hoogte, de spanning, de te respecteren
afstanden en andere veiligheidsmaatregelen die toegepast moeten worden.
9) Werken met naakte vlam of versnijden van metalen
Vooraleer de werken met naakte vlam of elk versnijden van metalen aan te vangen zal de AA aan
de CV vragen of een brandvergunning vereist is.
De aanwezigheid van een poederbrandblustoesel van het type ABC 6 kg. in nabijheid van de
werkzone is verplicht.
10) Interactie op het terrein
Werfwagenpark:
Om de veiligheid van de gebruikers, de arbeiders op het terrein en de weggebruikers te
verzekeren, moet elk manoeuvre van een voertuig op de bouwplaats door seiners begeleid
worden.
Bij het lossen en de behandeling van de materialen wordt er een veiligheidszone aangelegd door
middel van afsluitingen of paaltjes die door een seinlint (rood-wit) met elkaar verbonden zijn, en
worden de reglementaire borden aangebracht voor de signalisatie van de bouwplaats en elke
wegversmalling.
Co-activiteit op de bouwplaats:
Wat de interactie tussen de verschillende uitvoerders betreft, organiseert de AA de werken met het
doel om de risico’s die te wijten zijn aan co-activiteiten van de tussenkomende partijen op de
bouwplaats, te verminderen (planning van de opeenvolgende activiteiten volgens uur en/of plaats
van tussenkomst) en de gebruikers van de openbare weg toe te laten om zich in alle veiligheid te
verplaatsen.
Omwille van die reden, het laden en lossen van materialen, van materieel, of nog van
afvalcontainers evenals de installatie van de werf zullen moeten uitgevoerd worden buiten de uren
van toestromen van de leerlingen of van het gemeentelijk personeel (de aankomsturen vermijden,
de uren, van vertrek, de speeltijden, ….)
Gelet op het bezetten van de lokalen door de leerlingen, het omkaderend personeel of het
gemeentepersoneel is een voorafgaand bezoek evenals een vergadering door de
verantwoordelijken van de toekomstige werf AA, BH en CV met de verantwoordelijken van de
instelling noodzakelijk teneinde de fasering van de werf te bepalen en aan de AA toe te laten een
planning voor te bereiden.
Tijdens de eerste veiligheidscoördinatievergadering, zal een gedetailleerde planning van de
werken aan de BH en de CV overgemaakt worden.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 27

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
2.5 Coördinatievergaderingen inzake veiligheid en gezondheid:
Ten minste 10 kalenderdagen voor de bouwplaatsinrichting wordt er een
coördinatievergadering inzake veiligheid en gezondheid gehouden in aanwezigheid van de
volgende tussenkomende partijen:
de bouwheer of zijn vertegenwoordiger,
de coördinator-verwezenlijking,
de algemene aannemer of zijn vertegenwoordiger,
de onderaannemers die betrokken zijn vanaf het begin van de werken of hun
vertegenwoordigers,
elke andere persoon die de bouwheer uitnodigt.
Deze vergadering heeft als doel de veiligheidsproblemen te analyseren die het gevolg zijn van de
beperkingen inherent aan de plaats en aan het soort werk dat uitgevoerd moet worden, en dat om
de nodige passende preventiemaatregelen te bepalen die tijdens de werken toegepast moeten
worden.
Nadat hij het BVGP, dat binnen de 15 kalenderdagen vóór het begin van de werken bezorgd moet
worden, van de AA ontvangen heeft, neemt de BH contact met de AA en de CV om die eerste
vergadering vast te leggen.
Vanaf deze vergadering bezorgt de AA de volgende documenten aan de BH en de CV:
- Een gedetailleerde planning van de werken;
- De lijst van de onderaannemers (cf. 1.2.5);
- Een plan van de bouwplaatsinrichting;
- De BVGP’s van de AA en van alle tussenkomende onderaannemers bij het begin van de
bouwwerken.
Daarna worden de vergaderingen bij voorkeur wekelijks gehouden.
Die vergaderingen zijn bedoeld om:
a) De veiligheidsproblemen te analyseren die sinds de laatste vergadering opgedoken zijn;
b) De toekomstige risico’s te analyseren;
c) De gevraagde documenten aan elke tussenkomende partij te bezorgen;
d) De opmerkingen te analyseren die de coördinator in de loop van zijn bezoeken van de
bouwplaats gemaakt heeft.
De veiligheidscoördinator stelt van elke vergadering een verslag op.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 28

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
2.6 Veiligheidsvoorzieningen die moeten geïnstalleerd worden
met het oog op de latere interventies :
In functie van de situatie zullen een of meerdere veiligheidsvoorzieningen zoals deze die hierna
beschreven zijn ingesteld moeten worden :
1) De levenslijn
De levenslijn bestaat uit :
- Een veiligheidskabel in inoxstaal ;
- De bevestigingen aan de uiteinden voorzien van een spanner en een loodjeszegel ;
- Een karretje (in inox of HW legering) dat een makkelijke doorgang van de tussengelegen clips
toelaat;
- De noodzakelijke tussengelegen clips in functie van de lengte en het tracé van de levenslijn ;
- De eventuel paaltjes (deze zullen bevestigd worden in functie van de aard van de steun via
chemische verankering, door begrenzing of met een klemsysteem/klemplaat) ;
- Bordjes ingang/uitgang die op verstandige wijze in de nabijheid van de toegeng tot de daken
geplaatst zijn ;
- De eventuele energieopslorpers.
Voorafgaand aan het plaatsen van elke levenslijn, zal er een berekening, met tot doel het bepalen
van de eventuele uit te voeren verstevigingen aan het timmerwerk door een ingenieur die m.b.t. de
structuur van timmerwerk competent is, moeten uitgevoerd worden en aan de AA en de BH
moeten afgeleverd worden.
Het plaatsen van de levenslijn zal moeten gecertificeerd worden en uitgevoerd door een
vennootschap, gespecialiseerd in het installeren van veiligheidsvoorzieningen.
2) De veiligheidshaak
De veiligheidshaak moet conform de norm EN 517 categorie A2 (schuine daken) zijn :
- Bestand tegen corrosie evenwaardig met een warme verzinking van 50um ;
- Aanbrengen op het dragend gedeelte van het dak ;
- Bestendigheid van het verankeringspunt tegen een statische last van 850 kg ;
- Bestendigheid van het verankeringspunt tegen een dynamische last van 100 kg op 30 cm van
de haak verwijderd en 2;50 m vallend over een afstand van 2,50 m.
3) De veiligheidsverankeringsplaatjes
De verankeringsplaatjes zijn voorzieningen van vaste verankering conform met de norm EN 795
van klasse A1 (vertikale, horizontale of schuine oppervlakken) of A2 (schuine daken) :
- Verwezenlijkt in inox of verzinkt ;
- Geplaatst met een van schroefdraad voorzien anker M12 tot M16 volgens het geval ;
- Bestendigheid van de verankering tegen een statische last van 1000 kg gedurende 3
minuten ;
- Bestendigheid van de verankering tegen een dynamische last van 100 kg.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 29

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
4) Het plaatsen van toegangs-vensters en/of -deuren tot het dak
Aanmaken van een opening voor het dak ;
Plaatsen van een chassis met dubbel glas (of van een koepel), dat geopend kan worden en date
en opening van 90 cm x 90 cm aanbiedt ;
In de gevallen waarin de toegang tot de daken mogelijk is via een deur, kunnen het vergroten van
de opening en/of het plaatsen van een nieuwe deur aangeraden worden.
5) Het installeren van beveiligde ladders
Rechte metalen ladders, vastgemaakt met bouten op een zijmuur of op een zijde en van crinoline
voorzien.
6) Inrichtingen voor 5 projecten
Voor de projecten beschreven in § 1.3, zijn de inrichtingen die ingesteld moeten worden de
volgende :
Project 1 / Villa Mathine gelegen Burgemeesterstraat 15:
Zie plan°nr.1:
1 levenslijn (+/- 12 meter lang) vastgemaakt op de attiek en de gemeenschappelijke puntgevel op
het gebouw ernaast.
1 dakraam.
Project 2 / Scholen Nr. 22 en Nr. 12 gelegen Klein Zwitserlandplein:
Zie plan nr. 2:
- 1 levenslijn (+/- 50 meter lang) op de hoogstepunt van de dak ;
- 2 dakramen.
Project 3 / 3 de Afdeling van Politie gelegen Louis Lepoutrelaan 4 :
- Veiligheidshaken (te bepalen) ;
- 4 tot 5 dakramen.
Project 4 / Scholen nr. 7/8 gelegen Terkamerenboslaan 175.:
- Veiligheidshaken (te bepalen) ;
- 1 dakraam.
Project 5 : School nr. 17 gelegen Voorzitterstraat 54 (veiligheidshaken al aanwezig op de dak).
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 30

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
3. RISICOANALYSE EN PREVENTIEMAATREGELEN :
3.1. Analyse van de grote risico’s :
Project 1 / Villa Mathine :
Zie plan nr. 1 als bijlage
Installartie van de werf :
De risicohoudende activiteiten zijn :
- Het installeren van hijs-of hefwerktuigen (kraanvrachtwagens, hoogtewerker,…) ;
- Het plaatsen en het ophalen van containers ;
- Het lossen en het versjouwen van materieel/materiaal ;
- Het manoeuvreren van voertuigen.
De AA zal zich richten naar de beschikkingen beschreven onder de punten 2.3. en 2.4. ;
De orders m.b.t. de installatie en de opbouw van het tuig die door de fabricant voorzien
respecteren ;
De veiligheidszones bepalen om de doorgang van de weggebruikers toe te laten.
De dakwerken :
Risico’s :
- Val van personen van een hoogte van meer dan 5 m ;
- Val van voorwerpen van het dak tijdens het versjouwen ervan ;
- Val van een persoon of een voorwerp op het centrale raam.
Veiligheidsbeschikkingen :
- Plaatsen van een levenslijn voor het begin van de werken en gebruik van een
veiligheidsharnas met een valbeveiliging ;
- Gebruik van versjouwingsmiddelen aangepast aan de van het dak te evacueren materialen
en de op het dak aan te voeren materialen;
- Verwezenlijken van een veiligheidsperimeter aan de binnenplaats;
- Verwezenlijken van een beschermde doorgang aan enkel ingang van het gebouw;
- Installeren van een beschemingsdoorgang boven de trap van de ingang;
- Plaatsen van beschermingsplaten op de glazen dak;
Project 2 / Scholen nr 22 et nr 12 :
Zie plan nr. 2 als bijlage
Installartie van de werf :
De risicohoudende activiteiten zijn :
- Het installeren van hijs-of hefwerktuigen (kraanvrachtwagens, hoogtewerker,…) ;
- Het plaatsen en het ophalen van containers ;
- Het lossen en het versjouwen van materieel/materiaal ;
- Het manoeuvreren van voertuigen.
De AA zal zich richten naar de beschikkingen beschreven onder de punten 2.3. en 2.4. ;
De orders m.b.t. de installatie en de opbouw van het tuig die door de fabricant voorzien
respecteren ;
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 31

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
De veiligheidszones bepalen om de doorgang van de weggebruikers toe te laten.
De dakwerken :
Risico’s :
- Val van personen vanop een hoogte van meer dan 5 m ;
- Val van een voorwerp vanop het dak tijdens het versjouwen.
Veiligheidsbeschikkingen :
- Installeren van een steigers op de grond en lang de gevels en de daklijsten, plaatsen van
balustrades (voorzien van dubbele relingen, plinten en netten) langs de kroonlijsten en de
randen van het dak en gebruik van een veiligheidsharnas op de plaatsen waar balustrades
niet geïnstalleerd kunnen worden ;
- Gebruik van versjouwingsmiddelen aangepast aan de te evacueren materialen en aan die,
die op het dak moeten gebracht worden;
- Verwezenlijken van een veiligheidsperimeter aan de kant van speelplaats;
- Verwezenlijken van een beschermde doorgang aan enkel ingang van het gebouw.
Project 3 / 3de Afdeling van Politie :
Zie plan nr. 3 als bijlage
Installatie van de werf :
De risicohoudende activiteiten zijn :
- Het installeren van heftuigen (kraanwagens, hoogtewerker,…) ;
- Het plaatsen en weghalen van containers ;
- Het lossen en het versjouwen van materieel ;
- De manœuvres van de voertuigen.
De AA zal zich naar de beschikkingen richten die onder de punten 2.3. en 2.4. beschreven zijn ;
De richtlijnen m.b.t. de installatie en de opbouw van het tuig respecteren die door de fabricant
voorzien zijn ;
De veiligheidszones vaststellen om de doorgang van de weggebruikers toe te laten.
Gezien het gebrek aan plaats en de aanwezigheid van een bushalte, zal de installatie van het
bouwterrein op het wegennet niet op de Louis Lepoutrelaan maar van de kant van de
Waterloosteenweg (te bepalen voor aanvang van de werf) verwezenlijkt kunnen worden.
De dakwerken :
Risico’s :
- Val van personen van een hoogte van meer dan 5 m.;
- Van een voorwerp van het dak tijdens het versjouwen ;
- Val van een persoon en/of voorwerp op het glazen dak.
Veiligheidsbeschikkingen :
- Installeren van een steiger op het trottoir en langs de gevel en de daklijst;
- Plaatsen van balustrades (voorzien van dubbele relingen, plinten en netten) langs de
binnenkroonlijsten en de randen van het dak en gebruik van een veiligheidsharnas op de
plaatsen waar balustrades niet geïnstalleerd kunnen worden ;
- Gebruik van versjouwingsmiddelen aangepast aan de te evacueren materialen en aan die,
die op het dak moeten gebracht worden;
- Plaatsen van beschermingsplaten op het glazen dak.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 32

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
Project 4 / Scholen 7/8 :
Zie plan nr. 4 als bijlage
Installartie van de werf :
De risicohoudende activiteiten zijn :
- Het installeren van hijs-of hefwerktuigen (kraanvrachtwagens, hoogtewerker,…) ;
- Het plaatsen en het ophalen van containers ;
- Het lossen en het versjouwen van materieel/materiaal ;
- Het manoeuvreren van voertuigen.
De AA zal zich richten naar de beschikkingen beschreven onder de punten 2.3. en 2.4. ;
De orders m.b.t. de installatie en de opbouw van het tuig die door de fabricant voorzien
respecteren ;
De veiligheidszones bepalen om de doorgang van de weggebruikers toe te laten.
De dakwerken :
Risico’s :
- Val van personen vanop een hoogte van meer dan 5 m ;
- Val van een voorwerp vanop het dak tijdens het versjouwen.
Veiligheidsbeschikkingen :
- Installeren van een steigers op de grond en en rond de gevels de gebouw ;
- Gebruik van versjouwingsmiddelen aangepast aan de te evacueren materialen en aan die,
die op het dak moeten gebracht worden;
- Verwezenlijken van een veiligheidsperimeter aan de rechterkant speelplaats;
- Verwezenlijken van een beschermde doorgang aan enkel ingang van het gebouw.
Project 5 / School nr 17 :
Zie plan nr. 5 als bijlage
Installartie van de werf :
De risicohoudende activiteiten zijn :
- Het installeren van hijs-of hefwerktuigen (kraanvrachtwagens, hoogtewerker,…) ;
- Het plaatsen en het ophalen van containers ;
- Het lossen en het versjouwen van materieel/materiaal ;
- Het manoeuvreren van voertuigen.
De AA zal zich richten naar de beschikkingen beschreven onder de punten 2.3. en 2.4. ;
De orders m.b.t. de installatie en de opbouw van het tuig die door de fabricant voorzien
respecteren ;
De veiligheidszones bepalen om de doorgang van de weggebruikers toe te laten.
De dakwerken :
Risico’s :
- Val van personen vanop een hoogte van meer dan 5 m ;
- Val van een voorwerp vanop het dak tijdens het versjouwen.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 33

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
Veiligheidsbeschikkingen :
- Gebruik van de veiligheidshalen al op de daken geplaats;
- Installeren van een steiger in de overdekte speelplaats voor verwezenlijken van de nieuwe
glazen dak;
- Gebruik van versjouwingsmiddelen aangepast aan de te evacueren materialen en aan die,
die op het dak moeten gebracht worden;
- Verwezenlijken van een veiligheidsperimeter aan de kant van de binnenplaats;
- Verwezenlijken van een beschermde doorgang aan enkel ingang van het gebouw;.
- Verwezenlijken van een beschermde doorgang aan enkel ingang van het gebouw.
Kleine onderhouds-en herstellingsinterventies :
De ondernemer zal een BVGP indienen dat de uitrvoeringswijzen van het te verwezenlijken werk zal
detailleren, de preventiemaatregelen – en beschikkingen die hij zal instellen (zie canvas van het
BVGP als bijlage 3). Voor aanvang van de werf zal er een plaatsbezoek gebeuren met de AA in
aanwezigheid van de CV en de vertegenwoordiger van de BH..
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 34

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
3.2. Tabel van de risicoanalyse :
De vermelde risico’s in de volgende tabel zijn slechts een geheugensteuntje en een basiselement voor het opstellen van specifieke VGP’s.
Activiteiten Middel(en) VOORZIENBARE RISICO’S PREVENTIEMAATREGELEN Opmerking(en)
Installatie van de
werf
Lossen en laden :
-van materieel
-van materialen
Afleveren en
evacueren van
afvalcontainers
Installatie van
hoogtewerkers of van
goederenliften
Parking voor de
persoonlijke en
werfvoertuigen
Tijdens het oversteken van de
straat om zijn voertuig te
bereiken: overreden worden
door voertuigen
Werftoiletten Toegangsweg : overreden
worden door voertuigen
Stockeren Hinder op de werkzones :
ongevallen met derden,
vermeerderen van de
versjouwingshandelingen,…
Kraanwagen Val van voorwerp terwijl het
versjouwd wordt.
Stockeren Moeilijke doorgang van
personen of tuigen in de
werkzone
De nodige autorisaties en de
parkeerplaatsen voor de voertuigen
van het personeel, de bezoekers …
Een wc en een lavabo voorzien.
Zoveel mogelijk de opgeslagen
hoeveelheden beperken (niet meer
leveren dan de hoeveelheden die
tijdens de dag zullen geplaatst
worden).
Zwaailicht en geluidssignaal als de
achteruitrijversnelling van een
werftuig wordt ingeschakeld.
Installatie van een veiligheidszone
rond de actieradius van een tuig.
Verboden zich te bewegen onder de
bewegende lasten ; Dragen van de
helm ; Aangepast heftuig en zijn
toebehoren en door een erkende
instelling nagezien.
Het stockeren voorzien op de
werkzone in de directe nabijheid van
de werkplaats (vb.: de koopwaar
uitstallen langs de werkplaats). Het
stockeren mag in geen enkel geval op
te belangrijke wijze de breedte van de
doorgang /het verkeer op de werfzone
wijzigen.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 35
Zie de voorschriften die vermeld zijn
voor de projecten in punt 3.1
Een duidelijk installatieplan m.b.t.
de werf opmaken..

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
Activiteiten Middel(en) VOORZIENBARE RISICO’S PREVENTIEMAATREGELEN Opmerking(en)
Plaatsen van
werfhuisjes en andere
containers.
Kraan
Val van personen vanop de
grond :
- gedurende het opbouwen
- gedurende het gebruik
Val van versjouwd voorwerp
(val van de kabine tijdens haar
installatie)
Materiaalcontainer Schikking
Geklemd zitten in een
bewegend voorwerp gedurende
het opstellen van het werfhuisje
Val van versjouwd voorwerp
Kleedkamers en
sanitair
Signalisatie van de
werf
Over voldoende ruimte en een vlakke
inplantingsoppervlakte beschikken ;
Regelmatig onderhoud ;
Instellen van een reinigingssysteem
voor laarzen en schoenen aan de
ingang van het huisje ; verankering
van de toegangstreden
Aangepast heftuig en zijn toebehoren
en door een erkende instelling
gecontroleerd.
Voldoende afstand aanhouden tussen
de bewegende en vaste delen
Nauwkeuring en geordend schikken
van materieel en grondstoffen ;
Verankeren van het legbordsysteem
Vrijmaken van doorgangen van alle
materialen of materieel
Afzonderlijk stockeren van
Contact met onbeweeglijk
voorwerp
Giftige substanties via
inademing
verschillende chemische producten
Onderhoud Val van personen vanop de Orde en netheid te behouden ;
grond
bekleden van de planken vloer met
een antislipbekleding
Plaatsing Verkeersongeval De richting van het plaatsen van de
signalisatie ( de la signalisation
(afbakeningskegels,…) zal gelijk zijn
met de richting van het verkeer
Configuratie De plannen zullen aanvaard worden
door de politie en door elke betrokken
overheid voorafgaand aan het
aanbrengen/de plaatsing.
Functioneren Een signalisatie aagepast aan een
dagelijks functioneren van de
werkplaats zal voorzien worden
Een dagelijkse inspectie zal
uitgevoerd worden en elk probleem
de dag zelf nog opgelost worden
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 36
Eventueel afsluiting type werf

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
Activiteiten Middel(en) VOORZIENBARE RISICO’S PREVENTIEMAATREGELEN Opmerking(en)
Afbraak en
grondwerken
Voorbereiden van de
werkzone
Wegnemen van
aarde/Aanaarden
Plaatsing of
interventie op
de inrichting
Verkeer van de
tuigen
Verkeer van de
tuigen
Manueel of met
mechanische
graafschop
Afbraakwerken Afbraakwerken met
bikhamer
Afbraakwerken,
weghalen van aarde,
aanaarding
Afbraakwerken met
bikhamer en
grondwerken
Verkeersongeval
Een bijzondere signalisatie zal
ingesteld worden voor de
werftoegangen
(ingang/uitgang/parking)
Reflecterende werkkledij zal moeten
gebruikt worden. Het werk zal in ploeg
van minimum 2 personen gebeuren.
Verkeersongevallen De uitvoeringsmethodes zullen samen
voor aanvang der werken besproken
worden.
Ongevallen met voetgangers Het heen en weer rijden en de
achteruitrijbeweging moeten
maximaal vermeden worden gelet op
de smalheid van de werkzone.
Verplicht dragen van een helm tijdens
het versjouwen. Het aantal personen
op begane grond beperken
Mechanisch gebrek aan het tuig Trimestriële controle van het
reinigings(was)tuig vereist
Schade aan de nutsbedrijven Aanvraag van plannen van alle
nutsbedrijven en nazicht voorafgaand
aan de werken. Die info pop een
werfplan verzamelen. Manuele
steekproeven op de veronderstelde
plaatsen uitvoeren
Geluidshinder en vibraties Tuigen en materieel gebruiken met
een minimum geluidshinder
EPI indien > à 85dBA
Luchtvervuiling Het maken van stof als gevolg v/d
werken vermijden, de explosiemotors
niet onnodig laten draaien
Compressor Contact met (projectie Dragen van IBU (bril en maskers) ;
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 37
Geladen compressor

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
Activiteiten Middel(en) VOORZIENBARE RISICO’S PREVENTIEMAATREGELEN Opmerking(en)
Afbraakwerken,
weghalen van aarde,
aanaarding
Metselwerk
Aanvoer van
bakstenen of blokken
Voorbereiden van de
mortel
Electrogene
groep
van kleine voorwerpen of stof ou
de poussière)
beweeglijk voorwerp
Andere vorm: blootstelling aan
geluid en aan vibraties
Val van versjouwd voorwerp
tijdens het plaatsen
Blootstelling aan of contact met
elektrische stroom
Giftige substanties (CO
vergiftiging )
Andere vorm : blootstelling aan
geluid
Manueel Verkeerde beweging bij het
versjouwen
Val van versjouwd voorwerp
Betonmengmachines
en betonmolen
Contact met mobiel voorwerp
(katrollen, cilinder, getande
wielen, kettingen, …)
Afstoppen van de toevoer van lucht
tijdens het koppelen of ontkoppelen
van buizen/leidingen met perslucht
Gebruik van machine die geïsoleerd
is qua geluid (geluidsarm) ;
Dragen van IBU
(antigeluidskoptelefoon,
oordopjes)
De bevestigingssteunen aan het
chassis van de groep voorzien
Aarden van het frame van de
machine ;
Gebruik van een
differentieelschakelaar
Zich verzekeren van de mogelijkheid
tot evacuatie van de uitlaatgassen
Gebruik van geluidsarme machine ;
dragen van de IBU
antigeluidskoptelefoon, oordopjes)
Gebruik van de goederenlift
(trimestrieel te doen controleren)
Dragen van individuele bescherming
(helm)
Adequate bescherming van de
draaiende delen
Geen handen of werktuigen in de
draaiende ton steken
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 38

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
Activiteiten Middel(en) VOORZIENBARE RISICO’S PREVENTIEMAATREGELEN Opmerking(en)
Voorbereiden van de
mortel
Afbraak of bijwerken
van
schoorsteentoppen
op het dak.
60:warmte/koelte
(koud)
70:blootstelling aan
elektrische stroom
Gedurende de bevoorrading
metr brandstof :
-eerst de machine stopzetten
-niet roken
-geen open haard
-steeds een trechter gebruiken
-een brandblustoestel in de
buurt hebben
Differentieelschakelaar,
noodstop (= rood op gele
achtergrond)
Bikhamer Val van personen met
hoogteverschil:
Val van een voorwerp en
bouwafval
Na het vervangen van de drijfriemen
moet de bescherming van de
drijfriemen opnieuw geïnstalleerd
worden
De beschermingen van de
verbrandingsmotors mogen niet
afgenomen worden
Dragen van I.BU. (bril)
- aanpassing en bepalen van de
werkmethodes
Door de lasten die door de arbeiders
die zich met de waterdichtheid
bezighouden versjouwd worden te
verminderen en door het gebruik van
transportmiddelen
Plaatsen van een stelling op
plankenvloer van de zolderverdieping
waarbij men langs de overspanningen
voorbijkomt die rond de
schoorsteentop aangebracht zijn ;
Gebruik van een reling die plinten en
een beschermingsnet omvat ;
Correcte stutting (indien nodig) ;
Gebruik van een harnas.
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 39
Co-activiteit tussen bedekkers en
metsers moet vermeden worden.

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
Activiteiten Middel(en) VOORZIENBARE RISICO’S PREVENTIEMAATREGELEN Opmerking(en)
Daken Zie de voorschriften vermeld voor de
projecten onder punt 3.1
Algemeenheden dak Hoogtewerker, Val van persoon met
- gebruik van stabiele en horizontaal
(schuin dak + plat goederenlift, kraan hoogteverschil
verankerde stellingen
dak)
en divers
- n.a.v. het opbouwen van de - ladders, beneden en boven
gereedschap. stellingen
vastgemaakt, onderhouden (staat van
- n.a.v. de verplaatsingen met de sporten na te zien), lengte van de
een ladder
ladder meer dan 1 meter hoger dan
Plaatsen van
- n.a.v. het bouwen van het het te bereiken niveau
geraamte, balken,
geraamte
- beschermen van de openingen en
nokspanten,
- n.a.v. de afwerkingdsswerken van de kanten van het dak met
tegenbelatting, latten
aan de openingen in het dak balustrades met dubbele reling,
(planken).
voorzien van plinten en een net.
- indien er een vensterbank lager is
dan 80 cm, plaatsen van balustrades.
- stop met alle activiteit vanaf het
moment dat de wind een snelheidd
hoger dan 20 m/s bereikt
Plaatsen van
Vallen van versjouwde
- correct gebruik van goederenlift
dakpannen, leistenen,
voorwerpen n.a.v. de
(trimestrieel te doen nazien)
zinkbladen en
bevoorrading van materialen en - dragen van individuele
regenafwateringsbuizen
materieel
beschermingsuitrusting (helm)
Inspanning verkeerde beweiging - aanpassen en bepalen van de
uitglijden
werkmethodes door de te versjouwen
- tijdens het versjouwen lasten te verminderen en door het
- tijdens het opheffen van lasten
door stereotype handelingen
gebruik van transportmiddelen
Waqrm geplaatste brander Contact warm koud - de brander moet verwijderd zijn van
roofing
alle brandbaar materiaal
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 40

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
Activiteiten Middel(en) VOORZIENBARE RISICO’S PREVENTIEMAATREGELEN Opmerking(en)
Roofing (koud
geplaatst)
Andere vorm : prikken van de
ogen en van de luchtwegen te
wijten aan oppervlakkige
verwondingen
lijmen Giftige substanties
Lijmen met butyl
Laag cement, Z-profiel Slijpsteen Contact met
beweeglijk/bewegend voorwerp
n.a.v. het versnijden van
metalen delen
Isolatie Manueel plaatsen Contact met minerale wol :
irritatie van de huid, inademen
van stof
Luifel Val van personen met een
hoogteverrschil
- n.a.v. het opbouwen van
stellingen
- n.a.v. het plaatsen zelf van de
luifel
Vallen van versjouwde
voorwerpen n.a.v. de
bevoorrading van materialen en
materieel
Contact met beweeglijk
/bewegend voorwerp door
projectie tijdens snijwerken
Dragen van handschoenen
- de kop van de brander moet
uitgedoofd worden als deze niet
gebruikt wordt en een dragend statief
moet aanwezig zijn teneinde de
warme brander niet op de roofing te
zetten
- aanwezigheid van een
poederbrandblustoestel ABC 6kg in
de buurt v/d brander (5m)
Raadplegen, respecteren en
aanwezigheid van de veiligheidsfiche
van het product
Dragen van I.B.U. (bril)
Aangepaste gesloten werkkledij ;
Dragen van een mondmasker
- gebruik van stabiele stellingen en
horizontaal verankerd
- ladders, beneden en boven
vastgemaakt, onderhouden (staat van
de sporten na te zien), lengte van de
ladder meer dan 1 meter hoger dan
het te bereiken niveau
- beschermen van de openingen van
het dak met balustrades, voorzien van
plinten
- eventueel gebruik van een
goederenlift (trimestrieel na te zien)
- dragen van individuele
beschermingsuitrusting (helm)
Dragen van I.B.U. (bril)
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 41

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
Activiteiten Middel(en) VOORZIENBARE RISICO’S PREVENTIEMAATREGELEN Opmerking(en)
Veranda / Groot
centraal raam
23: Vallen van versjouwd
voorwerp n.a.v. de bevoorrading
van materialen en materieel
33: Contact met beweeglijk/bewegend
voorwerp door projectie
tijdens de snijwerken
11: val van personen met
hoogteveschil
- n.a.v. het opstellen van de
stellingen
- n.a.v. verplaatsingen met de
ladder
- n.a.v. het plaatsen van
onderdelen van veranda of van
centraal groot raam
Vallen van versjouwd voorwerp
n.a.v. de bevoorrading van
materialen en materieel
Contact met beweeglijk/bewegend
voorwerp door projectie
tijdens de snijwerken
- Gebruik van de goederenlift
(trimestrieel te laten nakijken)
- Dragen van individuele
beschermingsuitrusting (helm)
Dragen van IBU ( bril)
- gebruik van stabiele stellingen en
horizontaal verankerd
- het wandelen over ramen is
verboden
- ladders, beneden en boven
vastgemaakt, onderhouden (staat van
de sporten na te zien), lengte van de
ladder meer dan 1 meter hoger dan
het te bereiken niveau
- - eventueel gebruik van een
goederenlift (trimestrieel na te zien)
- dragen van individuele
beschermingsuitrusting (helm)
Dragen van I.B.U. (bril)
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 42

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
BIJLAGEN
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 43

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
BIJLAGE 1.A – PROCEDURE BIJ EEN ONGEVAL
1. Vermijd nieuwe ongevallen (getuige(n) van het ongeval)
1. Elimineer de risico’s (sluit de elektriciteitstoevoer en de motoren af, ...)
2. Verlaat anders de gevaarlijke zone
3. Baken de gevaarlijke zone af
2. Help het slachtoffer (getuige(n) van het ongeval)
1. Verplaats nooit een gewonde, behalve bij dreigend gevaar
2. Beschermen ervan (houd de andere arbeiders op een afstand en kalmeer ze)
3. Praat met de gewonde en onderzoek hem
4. Duid een persoon aan om bij de gewonde te blijven (indien mogelijk)
3. Sla alarm (getuige van het ongeval)
Het centraal kantoor van de bouwplaats en de interne hulpdiensten per telefoon of met elk ander
geschikt middel.
Breng het slachtoffer naar de eerstehulppost van de bouwplaats in het geval van een licht ongeval
Verwittig onmiddellijk de 100 in geval van een ernstig ongeval en bij gebrek aan intern contact
Inhoud van het bericht:
1. Naam van de oproeper
2. Identificatie van de bouwplaats
3. Informatie over het soort ongeval
4. Inlichtingen over de lokalisatie
5. Aantal gewonden (in voorkomend geval de reeds aan de slachtoffers toegediende hulp
beschrijven)
6. Aard van de verwondingen
7. Spreek een ontmoetingspunt af
8. Hang nooit als eerste op (laat de gegeven informatie herhalen)
4. Plaats een persoon op het ontmoetingspunt om de hulpdiensten te leiden
5. Eerstehulp (de hulpverlener(s))
6. Verwittig (de Werfleiding)
1. De familie van het slachtoffer in geval van ziekenhuisopname of overlijden
2. De preventieadviseur van het algemene aannemersbedrijf
3. De betrokken werkgever
4. De veiligheids- en gezondheidscoördinator
5. De technische inspectie
- in geval van een ernstig ongeval moet de werkgever afhankelijk van de ernst binnen de twee
werkdagen of onmiddellijk een aangifte bezorgen aan de bevoegde inspecteur (wet van 10
april 1971 en KB van 27 maart 1998 art. 26);
- de bouwheer belast met de uitvoering moet bovendien binnen de 15 kalenderdagen de
bevoegde ambtenaar officieel op de hoogte brengen volgens de vormen voorzien in art. 55
van het KB van 25 januari 2001
- in geval van een ongeval met minstens één dag arbeidsonbekwaamheid moet de werkgever
binnen de tien werkdagen aangifte doen bij de bevoegde inspecteur (wet van 10 april 1971 en
KB van 27 maart 1998 art. 26) volgens de vormen voorzien in art. 54 van het KB van 25
januari 2001.
7. Start het onderzoek van de omstandigheden van het ongeval (de Preventieadviseur van het
betrokken aannemersbedrijf)
8. Vermijd de herhaling van het ongeval (de Preventieadviseur van het betrokken aannemersbedrijf)
Neem de nodige en passende maatregelen om een gelijkaardig ongeval op de bouwplaats te voorkomen
9. Voeg een kopie van de volgende documenten bij het veiligheidsdossier van de bouwplaats:
1. Informatiefiche over de ongevallen (bijlage 2)
2. Aangifte van het ongeval (bijlage 3)
3. Arbeidsongevallenfiche volgens bijlage IV van het KB van 27 maart 1998 betreffende de
interne dienst die de betrokken werkgever moet organiseren
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 44

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 45
BIJLAGE 1.B – PROCEDURE BIJ BRAND
De aanwezigheid van minstens een persoon op de werf, in staat ingeval van brand op afdoende wijze te reageren, zal
gedurende de werkuren op permanente wijze verzekerd worden.
Deze persoon heeft een minimum opleiding die hem toelaat de uitdovingsmiddelen te manipuleren en de gevaren naar
waarde te schatten die aan specifieke werfsituaties gelinkt zijn die brand- of ontploffingsgevaar met zich zouden
kunnen meebrengen.
Procedure bij brand (en/of explosie):
1. Waarschuw de werkleider en verwittig de 100-interventiediensten.
2. Schakel onmiddellijk alle apparaten, machines of toestellen in de nabijheid van de beginnende brandhaard uit
(vb.: zet de elektrische schakelaars, motoren, … af)
3. Breng alle slachtoffers weg van de gevaarlijke zone
4. Verwijder alle verteerbare, ontvlambare of brandbevorderende producten van de brandhaard
5. Doe het nodige om het vuur te blussen zonder risico’s te nemen
6. Houd de evolutie van het vuur in het oog in afwachting van de komst van het opgeleide personeel dat op de
bouwplaats aanwezig is.
7. Volg de instructies van de hiërarchische oversten en/of de brandweer op

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
Alarminstructies:
BIJLAGE 1.C – ALARM- EN EVACUATIE-INSTRUCTIES
Het alarm is het op de hoogte stellen van de aanwezigheid van materieel onheil dat de veiligheid
van één of meerdere personen in gevaar brengt.
Het alarmsignaal wordt gegeven door een onderbroken geluid van een claxon of bel.
Op dat signaal :
Begeven de hulpteams zich ter plaatse
Blijft het personeel op zijn werkpost
Mogen de liften en goederenliften niet meer gebruikt worden
Moeten de werkende toestellen en machines op de bouwplaats stilgelegd worden.
Evacuatie-instructies:
Het alarm is het bevel tot evacuatie aan alle arbeiders aanwezig op de bouwplaats en aan de
gebruikers van de gebouwen.
Het alarmsignaal wordt gegeven door een ononderbroken geluid = evacueren.
Bij alarm, moet men :
a) De bouwplaats geordend en zonder haast verlaten
b) De kortste vrije weg naar de uitgang nemen
c) Zich naar de verzamelplaats begeven: te bepalen.
d) Zich ervan verzekeren dat de veiligheidsmaatregelen voorzien voor een dergelijk geval
genomen zijn op de plaats die men verlaat (vb: stilleggen van de machines en motoren,
uitdoven van de branders, …), instructies die gelijkaardig zijn aan die die toegepast moeten
worden bij het verlaten van de werkpost.
Het is verboden :
Naar de kleedruimte te gaan
Te roken
De verzamelplaats voor de aankondiging van het eind van het alarm te verlaten
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 46

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
BIJLAGE 1.D – “AFFICHE” EXTERNE HULP & NOODOPROEPNUMMERS
Vous êtes sur le chantier à Ixelles
U bent op de werf: te Elsene
Téléphone du responsable du chantier
Telefoon van het werfverantwoordelijke
Pharmacie - Apotheek:
Hôpitaux - Ziekenhuizen:
Centre anti-poisons - Antigiftcentrum:
Ambulance :
Pompiers Brandweer:
Police - Politiehulp :
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 47
0900/10500
Centre Hospitalier Etterbeek/Ixelles
ZiekenhuiscentrumEtterbeel/Elsene
Rue J. Paquot/ J. Paquotstraat,63
02/ 641 41 11
Centre des brûlés/
Brandwondencentrum
Neder-Over-Heembeek
02/ 268 62 00
070/245 245
100
100
101
Police locale/Lokale politie
02/ 515 71 11

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
BIJLAGE 1.E – Ligging van de site en het dichtstbijzijnde ziekenhuis
Op de werf in te dienen
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 48

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 49
BIJLAGE 2.A– Plan 1- Project 1 : Villa Mathine

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
BIJLAGE 2.B – Plan 2 – Project 2 : Scholen 22 en 12
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 50

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 51
BIJLAGE 2.C – Plan 3 – Project 3 :

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
BIJLAGE 2.D – Plan 4 – Project 4 :
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 52

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 53
BIJLAGE 2.E – Plan 5 – Project 5 :

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
Samengevat :
1. Algemene inlichtingen:
2. Inlichtingen betreffende de onderneming:
3. Aard en planning van de werken :
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 54
BIJLAGE 3 - BVGP – TYPE MODEL
Nummer(s) van het perceel :
Beschrijving van de werken :
Fases der werken :
Begin der werken :
Duur van de werken :
Planning der werken :
4. Installatie van de werf :
Beschrijving van het materieel :
Vereiste stockeerzones :
Elektrische installatie:
Sociale lokalen :
Hulp :
5. Algemene organisatie van de werf :
Effectieven
Onderaanneming
6. Analysetabellen van de risico’s, de collectieve en individuele beschermingsuitrustingen :
7. Bijzondere operationele wijzen :
8. Tabel van de risico’s en van de voorzieningen gedurende het uitvoeren van de werken :
Risico’s inherent aan de activiteit zelf van de onderneming :
Geëxporteerde risico’s exportés die op de activiteit van andere ondernemingen invloed kan hebben

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
1. Algemene inlichtingen :
Aanduiden van de handeling/verrichting :
Aanvangsdatum van de werf :
Naam van de werf :
Adres :
2. Inlichtingen betreffende de onderneming:
Naam van de onderneming :
Adres :
Tel/fax/E-mail :
Verantwoordelijke op de werf : GSM
Verantwoordelijke voor de veiligheid op de werf : GSM
Beheerder : GSM
Arbeidsgeneesheer : Adres, telefoon/GSM
Verzekeraar voor arbeidsongevallen : Naam/adres/telefoon/fax
3. Aard en planning van de werken :
Nummer(s) van het perceel :
Beschrijving van de werken :
Fases van de werken :
Beschrijving van de fase I
Beschrijving van de fase II
…
Datum van aanvang van de werken :
Duur van de werken :
Planning van de werken : (in bijlage a)
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 55

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
4. Installatie van de werf :
Beschrijving van het materieel :
Middel Eenheid
Mobiele tuigen/Mobiele
heftuigen
1.
2.
Vaste heftuigen
Elektrogene groep
Compressors
Stellingen
Betonmolen
Bekistingen
Draagbaar materieel
Slijpschijf
Cirkelzaag
Bikhamer
…
Overige
Eigenschappen
En/of
Vermogen (kW)
Ge-
wicht
(T)
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 56
Maximum
last/belasting
(kg)
Inplanting Frequantie der controles
(aantal dagen)
De technische fiches van de tuigen en van het materieel zijn in bijlage b vermeld, de controle-attesten in bijlage d.
Vereiste zones voor stockeren en verkeer :
Aard
Niet gevaarlijke materialen
-
-
Gevaarlijke producten
-
-
Vereiste
oppervlakte (m²)
Situatie Stockeeromstandigheden
De veiligheidsfiches van de gevaarlijke producten worden in bijlage c vermeld.
In het geval van vervuilende producten, moeten de bijzondere maatregelen m.b.t. stockeren, m.b.t. gebruik en evacuatie er
beschreven worden.
Duur

Elektrische installatie :
VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
De elektrische werfkasten die door stroomonderbrekers beschermd worden en die aan de van kracht zijnde normen beantwoorden
zullen vanaf panelen aangekoppeld worden die door de Algemene aannemer geleverd worden.
De controle-attesten van de elektrische installaties (kapellen) worden in bijlage d vermeld.
Sociale lokalen :
Sociale lokalen die ter beschikking gesteld worden van de arbeiders. ;
Het voorstel tot inplanting van de werfinstallaties wordt in bijlage e vermeld.
Hulp :
Specifiek materieel m.b.t. het toedienen van (eerste) hulp door de onderneming geleverd:
Noodrichtlijnen (ingeval van ongeval en/of brand) :
-
-
-
Noodoproepnummers :
…
-
-
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 57

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
5. Algemene organisatie van de werf :
Effectieven van de onderneming :
Daggemiddelde
Maximum
Effectieven van de onderaannemers :
Daggemiddelde
Maximum
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 58
Aantal Uurrooster
Aantal Uurrooster
De lijst van de onderaannemers (+coördinaten) is in bijlage h vermeld.
6. Collectieve en individuele beschermingsuitrusting :
Collectieve beschermingsuitrusting:
Activiteit E.P.C. Localisatie
Individuele beschermingsuitrusting :
Activiteit E.P.I.
7. Tabel van de risico’s en van de preventies gedurende de uitvoering van de werken :
Risico’s inherent aan de activiteit zelf van de onderneming :
Activiteit Middelen Risico’s Preventiemaatregelen Opmerkingen
In fase I
-
-
In fase II
-
-
…
Geëxporteerde risico’s die een invloed op de activiteiten van andere ondernemingen kunnen hebben :
Activiteit Middelen Risico’s Preventiemaatregelen Opmerkingen
In fase I
-
-
In fase II

-
-
VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
Volgens de fases en de aard van de activiteiten is de niet beperkende lijst van de risico’s waaraan werklui blootgesteld de volgende
:
Bedelving ;
Verplettering ;
Val van op een hoogte
Val van materiaal
Contact mer chemische substanties
Electrocutie
Verdrinking
Gebruik van explosieven
Ioniserende straling
Verlichting schadelijk voor het zicht
Geluid
Trillingen
Andere : …
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 59

VGP– Onderhoud en vernieuwen van de zolderverdiepingen en platformen te 1050 Brussel
BIJLAGE 4 - IN TE VULLEN DOCUMENT BIJ INSCHRIJVING
Elke ondernemer moet bij zijn offerte een beschrijving van zijn werkwijze (A) en een individuele prijsberekening in verband met
de maatregelen en middelen van preventie (B), met inbegrip van de maatregelen en buitengewone individuele
beschermingsmiddelen toevoegen, die door het plan van Veiligheid en Gezondheid, overeenkomstig de voorwaarden van de wet
betreffende het welzijn van de werknemers tijdens de uitvoering van hun werk en overeenkomstig de beslissingen van uitvoering
van de wet worden bepaald. Dat moet voorgelegd en door de bouwheer, de uitvoerder belast met het concept en door de
veiligheidscoördinator goedgekeurd worden.
Door zich op de projecten 1,2 en 3 te baseren die in het huidig VGP worden beschreven, wordt aan de inschrijver gevraagd om,
inzake de veiligheid en gezondheid, om op de delen A en B te antwoorden.
A) Beschrijving van de vooropgestelde uitvoeringswijzen en veiligheidsmaatregelen bij bepaalde interventies:
1) De organisatie van deze bouwterreinen (installatie van het bouwterrein, zones van opslag,…) ;
2) De manieren van uitvoering die voor het vervoer van de afvalstoffen en de materialen worden gekozen, voor het
uiteennemen en het invoeren van de materialen;
3) De middelen van collectieve en individuele beschermingen die voor de arbeiders zullen aangewend worden en om de
veiligheid van de gebruikers van de gebouwen en het wegennet te waarborgen.
B) Lijst met de posten die verband houden met de veiligheid en gezondheid:
Ter herinnering, het artikel 88 §2 van het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996 is van toepassing.
De prijzen opgenomen in onderstaande tabel zijn ter herinnering en dienen verdeeld te worden over het geheel van de posten van
de samenvattende meetstaat van het bijzonder bestek.
Posten
Ondoorzichtige afsluitingen (geel en blauw
Per
gestreept) met een hoogte van 2 meter
meter
Afsluitingen met roosterwerk van 2 meter
Per
hoogte
meter
Sluitingen samengesteld uit piketten en uit
linten (rood/wit)
Per meter
Signalisatiebord ( bvb.: A7, A31, A33, C3, D3,
F47,…)
Stuk
Signalisatie van de gevaren en verplichtingen
voor het dragen van IBU op de bouwplaats
Forfait
Individuele beveiligheidsuitrustingen Forfait
balustrades met een dubbele reling, een plint
(minimum 15 cm hoog), en een beschermend
net
1 ste Directie – Dienst MBVW – VGP / MB / November 2010 60
Eenheid Eenheidsprijs Hoeveelheid Totaal prijs
meter
Steigers Per
overspanning
van 2 meter
Container voor het stockeren van materiaal / Forfait
producten
WC forfait
Lift Forfait
Hijstoestel Forfait
Andere
Forfait
Totaal

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/112
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 37ste punt:
Openbare werken (3de Directie) – Techniek der Gebouwen en Straatmeubilair:Openbare opdracht van
werken nr 2011-289. Verbouwingswerken van het gelijkvloers van het gemeentelijke gebouw gelegen aan
het Flageyplein, 19 te 1050 Elsene. Openbare aanbesteding. Belgische bekendmaking. Gemengde
opdracht. Bijzonder bestek, plannen, offerteformulier en samenvattende meetstaat. Veiligheids- en
gezondheidsplan. Vaststelling van de voorwaarden van de opdracht. Uitgave geraamd op EUR 1.815.000,00
BTWI (21 %). Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten voor aanneming van werken,
leveringen en diensten evenals de besluiten ter uitvoering van onderhavige wet;
Gelet op het verslag aan het College van Burgemeester en Schepenen van 29 mei 2006 dat het
principeakkoord geeft voor:
1) het voorontwerp van architectenbureau Lhoas-Lhoas voor de inrichting van het gelijkvloers van het
gebouw gelegen aan het Flageyplein 19;
2) de bijkomende voorstellen t.o.v. het ontwerp;
3) de globale raming van de werken van 1.000.000 EUR BTWI uitgezonderd elektriciteitswerken/verlaagde
zoldering, onderbroken op het gelijkvloers door het herinrichtingontwerp geraamd op 350.000,00 EUR BTWI;
4) de begrotingswijziging van artikel 124/723-60 genaamd “Privaat patrimonium : Inrichtingswerken van de
gebouwen van het privaat domein” waar een bedrag van 3.100.000 EUR is ingeschreven in 2006, om dit
te brengen op 3.500.000 EUR bij de 1ste begrotingswijziging van 2006;
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 22 juni 2006 (ref. : 22.06.2006/A/065) die beslist
het verbouwingsproject van de gelijkvloerse verdieping van het gemeentelijke gebouw gelegen aan het
Flageyplein, 19 te 1050 Elsene goed te keuren;
Gelet op de brief van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 29 augustus 2006
(ref: 009-2007/6656-yc) die ons informeert dat de beraadslaging van de Gemeenteraad van 22 juni 2006
(ref.: 22.06.2006/A/065) uitvoerbaar is geworden door het verstrijken van de termijn;
Gelet op de beraadslaging van het College van Burgemeester en Schepenen van 18 december 2006
(ref: 18.12.2006/B/050) die beslist:
1. de opstarting van een nieuwe procedure voor percelen 2 en 3 voor dewelke geen offerte werd ingediend
door de volgende Gemeenteraad in 2007 te laten goedkeuren;
Eerste deel: Kwalitatieve selectie voor percelen 1, 4 en 5
2. de offertes van de vennootschappen te selecteren die aan de kwalitatieve selectiecriteria beantwoorden;
3. de offerte van de vennootschappen die niet aan de kwalitatieve selectiecriteria beantwoorden niet te
selecteren;
Tweede deel: Toekenning van percelen 1, 4 en 5
4. de opdracht m.b.t. de verbouwingswerken van de gelijkvloerse verdieping van het gemeentelijke gebouw
gelegen aan het Flageyplein 19 te 1050 Elsene – perceel 1 : aan de goedkoopste onderneming toe te
kennen voor een bedrag van 116.412,37 EUR BTWI ;

- 2 -
5. de opdracht m.b.t. de verbouwingswerken van de gelijkvloerse verdieping van het Gemeentelijke gebouw
gelegen aan het Flageyplein, 19 te 1050 Elsene – perceel 4 aan de goedkoopste onderneming toe te
kennen voor een bedrag van 307.671,35 EUR BTWI;
6. de opdracht m.b.t. de verbouwingswerken van de gelijkvloerse verdieping van het Gemeentelijke gebouw
gelegen aan het Flageyplein, 19 te 1050 Elsene – perceel 5 aan de goedkoopste onderneming toe te
kennen voor een bedrag van 88.346,06 EUR BTWI;
7. de globale uitgave van 512.429,78 EUR op het artikel 124/723-60 "Herstelwerkzaamheden aan gebouwen
van het private domein" van de buitengewone begroting van 2006 te boeken waar een krediet van
2.900.000 EUR ingeschreven is;
Gelet op het besluit tot schorsing van de beraadslaging van 18 december 2006 (ref. : 18.12.2006/B/050) m.b.t.
het toekennen van de opdracht door het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 9 februari 2007
(ref. : 009-2007/179-ht) omdat de prijsherziening en de veronderstelde hoeveelheden niet in de begroting
voorbehouden zijn;
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 22 maart 2007 (ref. : 22.03.2007/A/073) die
beslist:
1. de bijkomende uitgave van 52.000,00 EUR BTWI hetzij 10 % van de opdracht goed te keuren om de
uitgave te dekken m.b.t. de prijsherziening en de veronderstelde hoeveelheden voor de
verbouwingswerken van de gelijkvloerse verdieping van het gemeentelijke gebouw gelegen aan het
Flageyplein 19 te 1050 Elsene;
2. deze uitgave te boeken op het artikel 124/723-60 getiteld “Privé patrimonium : Herstelwerkzaamheden
van gebouwen van het private domein”, van de buitengewone begroting van 2007 waar een krediet van
1.835.000 EUR ingeschreven is onder voorbehoud van goedkeuring hiervan door de Toezichthoudende
overheid;
3. dat de uitgave gedekt zal worden door een lening die bij een financiële instelling aangegaan moet worden;
Gelet op de beraadslaging van het College van Burgemeester en Schepenen van 26 maart 2007 (ref. :
26.03.07/B/001) die beslist:
1. de beslissing die in de beraadslaging van het College van Burgemeester en Schepenen van 18 december
2006 vermeld is te handhaven (ref. : 18.12.2006/B/050);
2. in de toekomst een marge van +/- 10% te voorzien voor de uitgave m.b.t. het toekennen van de
overheidsopdrachten voor werken van de Gemeente Elsene wanneer de contractuele bepalingen van
het bijzondere bestek een herziening van de prijzen en/of de veronderstelde hoeveelheden voorzien;
Overwegende dat de rechtvaardiging en de handhaving van de beslissing genomen door het College van
Burgemeester en Schepenen van 18 december 2006 (ref. : 18.12.2006/B/050) niet binnen de vereiste
termijnen aan de Toezichthoudende overheid overgemaakt werden en dat deze beslissing bijgevolg van
rechtswege vernietigd werd;
Gelet op de beraadslaging van het College van Burgemeester en Schepenen van 7 mei 2007
(ref.: 07.05.2007/022) die beslist akte te nemen van de nietigheid van rechtswege van de beslissing vermeld
in de beraadslaging van het College van Burgemeester en Schepenen van 18 december 2006
(ref.: 18.12.2006/B/050);
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 24 mei 2007 (ref. : 24.05.2007/A/128) die beslist:
1. de beraadslaging van de gemeenteraad van 22 juni 2006 (ref. : 22.06.2006/A/065) houdende beslissing
over de goedkeuring van het verbouwingsproject van de gelijkvloerse verdieping van het gemeentelijke
gebouw gelegen aan het Flageyplein 19 te 1050 Elsene, te behouden;
2. de wijziging van boeking voor het begrotingsjaar van de beraadslaging van de Gemeenteraad van
22 juni 2006 (ref. : 22.06.2006/A/065) goed te keuren, met name de uitgave geraamd op 1.000.000,00 EUR
voor de verbouwingswerken van het gemeentelijk gebouw gelegen aan het Flageyplein, 19 te 1050 Elsene te
boeken op het artikel 124/723-60 getiteld “Privé patrimonium : herstelwerkzaamheden van de gebouwen van
het private domein”, in de buitengewone begroting 2007 waar een krediet van 1.835.000,00 EUR
ingeschreven is en dat gewijzigd zal worden bij de eerste begrotingswijziging van 2007 onder voor behoud
van goedkeuring hiervan door de gemeenteraad en de Toezichthoudende overheid;
Gelet op de brief van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 17 juli 2007
(ref. : 009-2007/5129-yc) die ons informeert dat er geen bezwaar is tegen de beraadslaging van de
Gemeenteraad van 24 mei 2007 (ref. : 24.05.07/A/128);
Gelet op de beraadslaging van 21 juni 2007 (ref. : 21.06.07/A/087) die beslist het College van Burgemeester
en Schepenen toe te staan een nieuwe opdracht op te starten voor percelen 2 afbraakwerken en ruwbouw en 3

- 3 -
afwerking voor de verbouwingswerken van de gelijkvloerse verdieping van het gemeentelijke gebouw gelegen
aan het Flageyplein, 19 te 1050 Elsene op een andere wijze met name via onderhandelingsprocedure zonder
bekendmaking op basis van artikel 17 § 2 1° e) van de Wet van 24 december 1993 ;
Gelet op de brief van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 21 augustus 2007
(ref.: 009-2007/6565-vg) die ons informeert dat er geen bezwaar is tegen de beraadslaging van de
Gemeenteraad van 21 juni 2007 (ref.: 21.06.07/A/087);
Gelet op de beraadslaging van het College van Burgemeester en Schepenen van 27 augustus 2007
(ref.: 27.08.07/B/046) die beslist de gunning van perceel nr. 5 (Meubilair) uit te stellen naar een volgend
Schepencollege; perceel 4 waarvoor geen enkele regelmatige offerte werd ingediend niet te gunnen en het
opstarten van een nieuwe procedure voor perceel 4 door een volgende Gemeenteraad te laten goedkeuren;
perceel 1 (meubilair) van de openbare aanbesteding nr. 2007-191 met betrekking tot de verbouwingswerken
van de gelijkvloerse verdieping van het gemeentelijke gebouw gelegen aan het Flageyplein 19 te 1050 Elsene
te gunnen aan de goedkoopste onderneming overeenkomstig haar offerte van 19 oktober 2006 voor een
bedrag van 116.412,37 EUR BTWI, afgerond naar 130.000,00 EUR BTWI om de prijsherziening te dekken;
de totale uitgave van 130.000,00 EUR BTWI voor de werken goed te keuren en te boeken onder artikel
124/723-60 genaamd “Algemene administratie: Herstelwerkzaamheden aan gebouwen van het openbaar
domein”, van de buitengewone begroting 2007 waar een krediet van 1.835.000 EUR is ingeschreven; deze
uitgave te dekken door een lening die bij een financiële instelling aangegaan moet worden;
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 20 september 2007 (ref.: 20.09.2007/A/220) die
beslist:
1. het College van Burgemeester en Schepenen toe te staan om een nieuwe opdracht op te starten via
openbare aanbesteding voor perceel 4 sanitair en HVAC voor de verbouwingswerken van de
gelijkvloerse verdieping van het gemeentelijke gebouw gelegen aan het Flageyplein 19 te 1050 Elsene;
2. het bijzondere bestek, de plannen en de meetstaat die de onderneming van perceel nr. 4 beheersen goed
te keuren;
3. de uitgave geraamd op 400.000 EUR BTWI goed te keuren;
4. deze uitgave te boeken onder artikel 124/723-60 "Privé-patrimonium: Herstelwerkzaamheden van
gebouwen van het private domein" van de buitengewone begroting 2007 waar een krediet van
1.835.000 EUR ingeschreven is;
5. dat de uitgave gedekt zal worden door een lening die bij een financiële instelling aangegaan moet worden;
Gelet op het besluit tot vernietiging van de beraadslaging van 20 september 2007 (ref.: 20.09.2007/A/220)
betreffende het vastleggen van de opdrachtvoorwaarden door het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest van 19 november 2007 (ref.: 009-2007/9136-yc) omwille van, onder andere, de vermelding van
merknamen in de technische clausules van het bijzondere bestek;
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 18 september 2008 (ref. : 18.09.2008/A/097) die
beslist:
1. de verbouwingwerken van het gelijkvloers van het gemeentelijke gebouw gelegen aan het Flageyplein
19 te 1050 Elsene goed te keuren;
2. het bijzondere bestek in 2 percelen (werken en auditoriummeubilair), de samenvattende meetstaat, de
plannen, het algemene veiligheids- en gezondheidsplan met betrekking tot onderhavige
overheidsopdracht nr. 2008-418 die deel uitmaken van deze beslissing goed te keuren;
3. het College van Burgemeester en Schepenen toe te staan een gemengde overheidsopdracht voor
werken door openbare aanbesteding op te starten;
4. de uitgave betreffende deze werken geraamd op 1250.000,00 EUR BTWI (21 %) goed te keuren;
5. deze uitgave te boeken op de buitengewone begroting 2008 op het begrotingsartikel 124/723-60: “Privé
patrimonium: herstelwerkzaamheden van het private domein» van de buitengewone begroting 2008 waar
een krediet van 3.497.000 EUR ingeschreven is en het beschikbare bedrag van 3.371.484,18 EUR;
6. dat de uitgave gedekt zal worden door een lening die bij een financiële instelling aangegaan moet worden;
Gelet op het besluit van goedkeuring van de beraadslaging van 18 september 2008 (ref. : 18.09.2008/A/097)
betreffende het vastleggen van de opdrachtvoorwaarden door het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest op 4 november 2008 (ref : 009-2008/9135-xc);
Gelet op de beraadslaging van het College van Burgemeester en Schepenen van 12 januari 2009
(ref.:12.01.2009/B/026) die beslist:
1. het gedateerde en ondertekende analyseverslag van de offerte dat in bijlage werd opgenomen, dat de niet-
toewijzing van de opdracht motiveert en dat deel uitmaakt van onderhavige beslissing goed te keuren;
2. op basis van de kwalitatieve selectiecriteria de volgende onderneming niet te selecteren: EUROCHAIR
Projects nv gelegen te Beverensestraat, 33 te 8850 Ardooie ;

- 4 -
3. geen gevolg te geven aan de openbare aanbesteding van 11 december 2008 betreffende de
verbouwingswerken van het gelijkvloers van het gemeentelijke gebouw gelegen aan het Flageyplein, 19 te
1050 Elsene bij gebrek aan offertes voor perceel 1 en bij gebrek aan regelmatige offertes voor perceel 2;
4. om door een volgende Gemeenteraad een nieuwe vaststelling van de opdrachtvoorwaarden voor
perceel 1 te laten goedkeuren volgens een andere gunningswijze met name via een
onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking overeenkomstig artikel 17 § 2 1°e) van de Wet van
24 december 1993 en voor perceel 2 volgens de gepaste gunningswijze met een nieuwe boeking van de
uitgave op de buitengewone begroting 2009;
Gelet op het besluit van goedkeuring van de beraadslaging van 12 januari 2009 (ref. : 12.01.2009/B/026 )
betreffende de niet-toewijzing van de opdracht en de nieuwe opstarting ervan door het Ministerie van het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest op 5 maart 2009 (ref : 009-2009/741-xc);
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 19 maart 2009 (ref. : 19.03.2009/A/093) die
beslist de overheidsopdracht nr 2009-014 (oude opdracht 2008-418 perceel 1) betreffende de
verbouwingswerken van het gelijkvloers van het gemeentelijke gebouw gelegen aan het Flageyplein, 19 te
1050 Elsene opnieuw op te starten;
Gelet op het besluit van goedkeuring van de beraadslaging van 19 maart 2009 (ref : 19.03.2009/A/093)
betreffende de vaststelling van de opdracht en de gunningswijze overgemaakt door het Ministerie van het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest op 18 mei 2009 (ref : 009-2009/3301-xc);
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 17 december 2009 (ref. : 17.12.2009/A/239) die beslist
de bijkomende uitgave betreffende de verbouwingswerken van het gelijkvloers van het gemeentelijke gebouw
gelegen aan het Flageyplein, 19 te 1050 Elsene geraamd op 250.000,00 EUR BTWI (21 %) goed te keuren;
Gelet op de beraadslaging van het College van Burgemeester en Schepenen van 15 maart 2010 (ref. :
15.03.2010/B/038) die beslist:
1. de opdracht voor werken nr. 2009-014 betreffende de verbouwingswerken van het gelijkvloers van het
gemeentelijke gebouw gelegen aan het Flageyplein 19 te 1050 Elsene niet toe te kennen wegens
procedurefouten bij het raadplegen van de ondernemingen;
2. de ondernemingen die voor deze opdracht een offerte hebben ingediend hiervan op de hoogte te
brengen;
3. door een volgende Gemeenteraad de nieuwe opdrachtvoorwaarden voor de verbouwingswerken van het
gelijkvloers van het gemeentelijke gebouw gelegen aan het Flageyplein, 19 te 1050 Elsene te laten
goedkeuren door een vereenvoudiging van de werken teneinde de raming van de opdracht te kunnen
naleven en andere ondernemingen te kunnen raadplegen;
Gelet op de brief van de Toezichthoudende overheid van 20 mei 2010 (ref. : 009-2010/2985-xc) die ons
informeert dat er geen bezwaar is tegen de beraadslaging in kwestie (15.03.2010/B/038);
Overwegende dat “l’Institut supérieur d’architecture de la communauté française (ISACF) La Cambre” eind
2010 gefuseerd is met “l’institut supérieur d’architecture Horta” om een nieuwe architectuurfaculteit te
vormen binnen de ULB.
Overwegende dat de lessen die op deze nieuwe faculteit worden gegeven, verspreid zijn over de campus
van de ULB en die van Flagey;
Overwegende dat deze fusie geen invloed heeft op de bezetting van ons gebouw gelegen aan het
Flageyplein 19 noch op het verhuur tot minstens in 2016 en dat de bezettingsgraad nog zal stijgen;
Overwegende dat het mogelijk is om de opdrachtvoorwaarden goedgekeurd door de Raad op 19 maart 2009
(ref. : 19.03.2009/A/093) te behouden en om de opdracht opnieuw op te starten via onderhandelingsprocedure
zonder bekendmaking overeenkomstig artikel 17 §2 1°e van de Wet van 24 december 1993 maar dat belangrijke
onderhandelingen noodzakelijk zijn teneinde haar toe te kennen in de begroting;
Overwegende dat het bijgevolg beter is een nieuwe procedure op te starten teneinde het bijzondere bestek te
kunnen wijzigen om de werken te vereenvoudigen, de technische wijzigingen erin op te nemen die reeds
grotendeels bestudeerd werden in het kader van de onderhandeling van de vorige onderhandelingsprocedure, en
om enkele wijzigingen op te nemen noodzakelijk voor de toename van de bezettingsgraad;

- 5 -
Overwegende dat het bedrag geraamd voor deze opdracht dat eerst 1.239.669,42-EUR ZBTW bedroeg, zijnde
1.500.000,00-EUR BTWI in 2009 rekening houdend met de bijkomende uitgave van 250.000-EUR BTWI
goedgekeurd door de Gemeenteraad op 17 december 2009 (ref. : 17.12.2009/A/239) op 1.650.000 EUR BTWI
(+10%) wordt gebracht om rekening te houden met de prijsstijging tussen 2009 en 2011 en met enkele
aanpassingen noodzakelijk voor de toename van de bezettingsgraad;
Overwegende dat de gemengde opdracht via openbare aanbesteding gegund zal worden;
Gelet op de brief van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 2 augustus 2006 (ref
omzendbrief 2006/10) die vraagt om een marge van +/- 10% te voorzien voor de uitgave m.b.t. het
toekennen van een overheidsopdracht wanneer de contractuele bepalingen van het bijzondere bestek een
herziening van de prijzen en/of de veronderstelde hoeveelheden voorzien;
Overwegende dat het bedrag van deze marge gelijk is aan 10% x 1.650.000,00 EUR BTWI = 165.000,00 EUR
BTWI;
Overwegende dat het bedrag geraamd voor deze opdracht voor werken dus 1.500.000,00 EUR ZBTW
bedraagt, zijnde 1.815.000,00 EUR BTWI (percentage: 21 %);
Overwegende dat de opdracht onderworpen is aan een Belgische bekendmaking;
Gelet op het bijzondere bestek, het offerteformulier, de plannen, de samenvattende meetstaat en het
veiligheids- en gezondheidsplan die onderhavige opdracht beheersen;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Pierre LARDOT, Schepen van Openbare werken,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de verbouwingwerken van het gelijkvloers van het gemeentelijke gebouw gelegen aan het Flageyplein
19 te 1050 Elsene goed te keuren;
2. het bijzondere bestek, de plannen, het offerteformulier, de samenvattende meetstaat en het veiligheids-
en gezondheidsplan met betrekking tot onderhavige overheidsopdracht nr. 2011-289 die deel uitmaken
van deze beslissing goed te keuren;
3. het College van Burgemeester en Schepenen toe te staan een nieuwe gemengde opdracht op te starten
via openbare aanbesteding met Belgische bekendmaking;
4. de uitgave m.b.t. deze opdracht voor werken geraamd op 1.815.000,00 EUR BTWI (percentage: 21%)
goed te keuren;
5. deze uitgave in te schrijven op de buitengewone begroting van 2011 op het artikel 124/723-60
getiteld: “Privé patrimonium: herstelwerkzaamheden van de gebouwen in uitvoering”, waar een krediet
van 2.422.000,00 EUR is ingeschreven;
6. de uitgave van de investering te financieren via het aangaan van een lening bij een financiële instelling
of via aanwending van het buitengewone reservefonds.
De huidige beraadslaging zal, ter goedkeuring, naar de Toezichthoudende Overheid doorgestuurd worden
overeenkomstig de beschikkingen van de ordonnantie van 14 mei 1998 alsook deze van het Besluit van de
Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 16 juli 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 1 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht:
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

COMMUNE D'IXELLES GEMEENTE ELSENE
- : - - : -
3ème Direction 3de Directie
- : - - : -
TRAVAUX PUBLICS OPENBARE WERKEN
- : - - : -
Technique de Bâtiments et Mobilier de Voirie Techniek der Gebouwen en Straatmeubilair
TRANSFORMATION DU REZ-DE-CHAUSSÉE DE L'IMMEUBLE SIS 19 PLACE
FLAGEY À 1050 BRUXELLES
VERBOUWING VAN HET GELIJKVLOERS VAN HET GEBOUW GELEGEN AAN
HET FLAGEYPLEIN 19 TE 1050 BRUSSEL
Adjudication publique
Openbare aanbesteding
Marché public 2011-289 Overheidsopdracht 2011-289
CAHIER SPECIAL DES CHARGES
BIJZONDER BESTEK

Chapitre I - Clauses administratives du marché
1A. Clauses contractuelles générales
- 2 -
Hoofdstuk I - Administratieve bepalingen van de opdracht
1A. Algemene contractuele bepalingen
1. Réglementations applicables 1. Reglementeringen van toepassing
La loi du 24 décembre 1993, relative aux marchés publics et à certains marchés De wet van 24 december 1993, betreffende de overheidsopdrachten en sommige
de travaux, de fournitures et de services.
opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten.
L'Arrêté royal du 8 janvier 1996 relatif aux marchés publics de travaux, de Het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996 betreffende de overheidsopdrachten voor
fournitures et de services et aux concessions de travaux publics.
aanneming van werken, leveringen en diensten en de concessies van openbare
werken.
L'Arrêté royal du 26 septembre 1996 établissant les règles générales d'exécution Het Koninklijk Besluit van 26 september 1996 tot bepaling van de algemene
des marchés publics et des concessions de travaux publics et son annexe le uitvoeringsregels voor de overheidsopdrachten en concessies van openbare
Cahier général des charges.
werken en zijn bijlage, algemene lastenboek.
L'Arrêté royal du 2 août 1990, portant le règlement général de la comptabilité Het Koninklijk Besluit van 2 augustus 1990, houdende algemene regeling van de
communale.
gemeentelijke boekhouding.
La loi du 20 mars 1991 organisant l'agréation des entrepreneurs de travaux De wet van 20 maart 1991 houdende regeling van de erkenning van aannemers
(Moniteur Belge du 6 avril 1991) modifiée par la loi du 19 septembre 1994 (M.B. van werken (Belgisch Staatsblad van 6 april 1991) gewijzigd door de wet van 19
du 8 mars 1996).
september 1994 (B.S. van 8 maart 1996).
L'Arrêté royal du 26 septembre 1991 fixant certaines mesures d'applications de la Het Koninklijk Besluit van 26 september 1991 tot vaststelling van bepaalde
loi du 20 mars 1991 organisant l'agréation des entrepreneurs de travaux (M.B. du toepassingsmaatregelen van de wet van 20 maart 1991 houdende regeling van
18 octobre 1991).
de erkenning van aannemers van werken (B.S. van 18 oktober 1991).
L'Arrêté Ministériel du 27 septembre 1991 relatif aux documents à produire lors de Het Ministerieel Besluit van 27 september 1991 betreffende de bij de aanvragen
demandes d'agréation, d'agréation provisoire, de transfert d'agréation ou de voor een erkenning, een voorlopige erkenning, een overdracht van erkenning of
l'appréciation des preuves requises en application de l'article 3 § 1, 2° de la loi du bij de beoordeling van de bewijzen vereist met toepassing van artikel 3 § 1, 2° van
20 mars 1991 organisant l'agréation des entrepreneurs de travaux (M.B. du 18 de wet van 20 maart 1991 houdende regeling van de erkenning van aannemers
octobre 1991).
van werken, voor te leggen documenten (B.S. van 18 oktober 1991).
La loi du 04 août 1996 relative au bien-être des travailleurs lors de l’exécution de De wet van 04 augustus 1996 met betrekking tot het welzijn van de arbeiders
leur travail et les arrêtés d’exécution prévoyant le nouveau code sur le bien-être gedurende de uitvoering van hun arbeid en de uitvoeringsbesluiten houdende
(code BET).
voorziening van de nieuwe code met betrekking tot het welzijn (code WOW).
L’Arrêté royal du 27 mars 1998 relatif à la politique de bien-être des travailleurs Het koninklijk besluit van 27 maart 1998 met betrekking tot de politiek van het
lors de l’exécution de leur travail.
welzijn van het arbeidend personeel gedurende de uitvoering van hun werk.
L’arrêté du 25 janvier 2001 concernant les chantiers temporaires ou mobiles et Het besluit van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele werven en het
l’Arrêté royal du 19 décembre 2001 (M.B.07/02/2001) concernant la formation Koninklijk besluit van 19 december 2001 (M.B.07/02/2001) betreffende de
complémentaire des coordinateurs en matière de sécurité et de santé et l’Arrêté bijkomende opleiding van de coördinators aangaande de veiligheid en de
royal du 19 janvier 2005 publié au Moniteur belge le 25 janvier 2005, modifiant gezondheid en het Koninklijk Besluit van 19 januari 2005 gepubliceerd in het
l’Arrêté royal du 25 janvier 2001.
Belgisch Staatsblad op 25 januari 2005, houdende wijziging van het Koninklijk
Besluit van 25 januari 2001.
L’Arrêté royal du 31 août 2005 relatif à l’utilisation des équipements de travail pour Het Koninklijk Besluit van 31 augustus 2005 met betrekking tot het gebruik van
des travaux temporaires en hauteur (M.B.15.9.2005).
werkuitrusting voor de tijdelijke hoogtewerken (B.S.15.9.2005).
La Directive européenne 92/57/CCE du 24 juin 1992 relative aux prescriptions De Europese Richtlijn 92/57/CCE van 24 juni 1992 met betrekking to de minimale
minimales de sécurité et santé à mettre en œuvre sur les chantiers temporaires et voorschriften van veiligheid en gezondheid die op de tijdelijke en mobiele werven
mobiles.
moeten ingesteld worden.

Le RGPT - Règlement Général pour la Protection du Travail et le Code du Bienêtre
au travail.
Article 116 de l'Arrêté royal du 8 janvier 1996 : la durée de validité des offres est
portée de 60 à 180 jours de calendrier suivant le jour de l'ouverture des offres.
L'accomplissement d'une procédure n'implique en rien l'obligation d'attribuer un
marché.
La Commune d'Ixelles peut soit renoncer à passer le marché, soit refaire la
procédure, au besoin suivant un autre mode.
Une visite des lieux est obligatoire. Une attestation sera remise lors de la visite des
lieux. Cette attestation est à joindre à l’offre. Le simple fait de remettre son offre
constitue une reconnaissance implicite par le soumissionnaire d'une parfaite
connaissance de toutes les prestations requises dans le cadre du présent dossier.
Pour une date de visite prière de téléphoner à Jean-François Schreurs – tél :
02/515.63.13. ou 02/515.63.63 et/ou encore à l'auteur de projet Lhoas & Lhoas
architectes, M. Pablo Lhoas au 02 372.08.75
- 3 -
Het ARAB – Het Algemeen Reglement voor de Bescherming van de Arbeid en de
Code m.b.t. het Welzijn op het Werk.
Artikel 116 van het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996 : de geldigheidsduur
van de offertes wordt van 60 naar 180 kalenderdagen gebracht de termijn,
volgend op de dag van opening van de offertes.
De vervulling van een procedure houdt geen verplichting in om een opdracht toe te
kennen.
De Gemeente kan hetzij ervan afzien om de opdracht te gunnen, hetzij de procedure
terug inzetten, desnoods volgens een andere wijze.
2. Objet du marché 2.Voorwerp van de opdracht
Le présent marché comporte tous les travaux, services et fournitures nécessaires à la
transformation du rez de chaussée de l'immeuble sis 19 place Flagey à 1050 Bruxelles.
Il s'agit principalement de reconfigurer l’entrée et le fonctionnement complet de cet
étage de l'école d'architecture « La Cambre » en y plaçant notamment un auditoire,
une cafétéria et des services connexes.
Travaux au rez-de-chaussée et mezzanine (démolitions, constructions,
équipement, menuiseries intérieures, revêtements, peintures, Sanitaire/HVAC ...)
y compris les menuiseries extérieures ...
Tous les travaux nécessaires afin d'obtenir un travail complètement et parfaitement
achevé sont prévus dans ces diverses entreprises et aucun supplément ne sera dès
lors consenti par la Commune.
L'entreprise comprend toutes les fournitures, les services et les travaux énoncés dans
les documents contractuels qui sont:
le cahier spécial des charges, (clauses administratives et techniques) les métrés, les
métrés/descriptifs, les plans généraux et de détail établis par le bureau d'architecture
Lhoas & Lhoas et/ou ses sous-traitants ( DTS pour les techniques spéciales HVAC,
Serge Gosset pour la coordination sécurité, TTAS pour la scénographie,
Daidalos/Peutz pour l'acoustique).
Een bezoek van de plaatsen is verplicht. Een attest zal worden afgegeven bij het
bezoek aan de plaatsen. Dit attest is te voegen bij de offerte. Door indiening van
zijn offerte erkent de inschrijver dat hij een perfecte kennis heeft van al de nodige
prestaties in het kader van het huidig dossier.
Voor een bezoekdatum te bepalen, gelieve te bellen naar tel.: 02/515.63.13 ofwel tel.
02/515.63.36 ofwel bij de ontwerpsauteur Lhoas&Lhoas architectes, Dhr Pablo Lhoas
op nr 02 372 08 75.
Deze opdracht omvat alle werken, diensten en leveringen, noodzakelijk voor de
verbouwing van het gelijkvloers van het gebouw gelegen aan het Flageyplein 19 te
1050 Brussel.
Het gaat hoofdzakelijk om de herconfiguratie van de ingang en van de volledige
werking van het gelijkvloers van de architectuurschool “La Cambre”, door middel van
de inrichting van een auditorium, een cafetaria en bijhorende diensten.
Werken op het gelijkvloers en op de mezzanine (afbraak, ruwbouw, uitrusting,
binnenschrijnwerk, bekledingen, schilderwerken, sanitaire/Hvac …) met inbegrip
van het buitenschrijnwerk…
Alle werken nodig om een volledig en perfect afgewerkt werk te bekomen zijn
voorzien in deze verschillende ondernemingen en geen enkele meerprijs of
meerwerk zal bijgevolg door de Gemeente worden toegestaan.
De aanneming omvat alle leveringen, diensten en werken vermeld in de
contyractuele documenten die zijn :
het bijzonder bestek (administratieve en technische clausules) van de meetstaten,
de meestaten/beschrijvingen, de algemene plannen en detailplannen opgesteld door
het architectenbureau Lhoas & Lhoas en /of door zijn onderaannemers (DTS voor de
speciale technieken HVAC, Serge Gosset voor de veiligehidscoördinatie, TTAS voor
de scenografie, Daidalos/Peutz voor de akoestiek)

Il est important de noter que ces travaux auront lieu au rez-de-chaussée d'un
ensemble scolaire qui continuera à fonctionner durant le chantier.
- 4 -
Het is van belang op te merken dat deze werken zullen plaatshebben op het
gelijkvloers van een schoolcomplex dat in werking zal blijven tijdens de hele
duur van de werf.
3. Mode de passation 3.Wijze van gunning
Le marché est passé par adjudication publique De opdracht wordt gegund bij wege van een openbare aanbesteding.
4. Mode de détermination des prix 4.Wijze van bepaling van de prijzen
Le marché est mixte.
Il suffit qu'un travail quelconque soit indiqué, mentionné ou décrit sur les plans ou sur
l'un des documents, même sans figurer sur les autres, pour lier l'entrepreneur à
l'obligation d’effectuer ce travail sans supplément de prix.
Ce cas n'est pas considéré comme une contradiction entre documents.
En cas de contradiction, les indications des plans font foi.
Les dispositions relatives aux travaux à prix global sont applicables aux postes à
forfait du présent marché mixte.
De opdracht is gemengd.
Het volstaat dat om het even welk werk hetzij aangeduid, vermeld of omschreven
wordt op de plannen of op een van de documenten, zelfs zonder dat het op de andere
voorkomt, om de aannemer ertoe te verbinden verplicht dit werk zonder prijstoeslag
uit te voeren.
Dit geval wordt niet als een tegenstrijdigheid tussen documenten beschouwd.
Ingeval van tegenstrijdigheid zullen de aanduidingen op de plannen als bewijs gelden.
De beschikkingen m.b.t. de werken met globale prijs zullen toepasbaar zijn op de
posten met forfait van deze gemengde opdracht.
5. Formalités relatives à l'introduction et à l'ouverture des offres 5.Formaliteiten omtrent de indiening en de opening van de offertes
1. Le pouvoir adjudicateur est la Commune d'Ixelles, représentée par le Collège 1. De aanbestedende overheid is de Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door het
des Bourgmestres et Echevins.
College van Burgemeester en Schepenen.
2. Le soumissionnaire établit son offre et remplit le métré, sur le formulaire d’offre 2. De inschrijver maakt zijn offerte op en vult de meetstaat in op het formulier
annexé au présent cahier des charges ou sur tout autre document certifié gevoegd bij dit bestek of op ieder ander document conform verklaard met het
conforme au modèle prévu.
voorziene model.
3. Les documents, y compris les annexes, sont signés et datés par le 3. De documenten, met inbegrip van de bijlagen zijn ondertekend en gedateerd door
soumissionnaire ou son mandataire, ainsi que toute rature ou surcharge qui serait de inschrijver of zijn gemachtigde, alsook iedere doorhaling of overschrijving die
de nature à influencer les conditions du marché.
de voorwaarden van de opdracht zouden kunnen beïnvloeden.
Les offres doivent être glissées dans une enveloppe définitivement scellée, portant la De offertes dienen te worden gevoegd in een definitief verzegelde enveloppe met de
mention « OFFRE (c/o Travaux publics – Technique Bâtiments) » et l'indication de la vermelding “OFFERTE” en de aanduiding van de datum en het uur van de
date et l’heure de la séance d'ouverture des offres, l’objet et la référence du présent openingszitting van de offertes, het voorwerp en de referte van deze opdracht, en
marché, et peuvent, au choix du soumissionnaire,
kunnen naar keuze van de inschrijver,
Etre déposées à la Commune d’Ixelles à l’hôtel communal ( c/o service
Technique des Bâtiments) – 168 chaussée d’Ixelles à 1050 Bruxelles avant la
déclaration d‘ouverture de séance faite par le président aux date et heure fixées.
Etre envoyés par la poste, à la Commune d’Ixelles c/o service Technique des
Bâtiments – 168 chaussée d’Ixelles à 1050 Bruxelles.
En cas d’envoi par la Poste sous pli recommandé ou pli ordinaire, ce pli scellé est
glissé dans une seconde enveloppe portant les mentions reprises sur la première
Afgeleverd worden bij de Gemeente Elsene in het Gemeentehuis (p/a dienst
Techniek der Gebouwen) – Elsensesteenweg 168 te 1050 Brussel voorafgaand
aan de verklaring van opening van de zitting gedaan door de voorzitter op de
vastgelegde datum en uur.
Opgestuurd worden via de post, naar de Gemeente Elsene p/a dienst Techniek
der Gebouwen –Elsensesteenweg 168 te 1050 Brussel.
Ingeval van opsturen met de Post via aangetekende of gewone verzending, zal deze
verzegelde zending in een tweede enveloppe gestoken worden die de vermeldingen

enveloppe. Toute offre doit parvenir au président avant la déclaration d’ouverture de la
séance d’ouverture des offres.
Toutefois une offre arrivée tardivement est prise en considération pour autant que le
pouvoir adjudicateur n’ait pas encore notifié sa décision à l’adjudicataire et que l’offre
ait été déposée à la Poste sous pli recommandé, au plus tard le quatrième jour de
calendrier précédent le jour fixé pour la réception des offres.
4. La date, l’heure et le lieu de l’ouverture des offres sont indiqués dans l’avis de
marché
- 5 -
draagt die op de eerste enveloppe aangebracht zijn. Elke offerte moet bij de voorzitter
toekomen voor de verklaring van opening van de openingszitting van de offertes.
Niettegenstaande wordt een offerte die laattijdig is aangekomen nog door de
aanbestedende overheid in overweging genomen voor zover de aanbestedende
overheid haar beslissing nog niet aan de aanbesteder betekend heeft en de offerte bij
de Post werd afgeleverd met aangetekende zending, ten laatste de vierde kalenderdag
die aan de dag voorafgaat die voor het ontvangen van de offertes werd vastgelegd.
4. De datum, het uur en de plaats van de opening van de offertes worden aan de
melding van deze opdracht.
6. Validité des offres
6. Geldigheid van de offerte
Article 116 de l’A.R. du 8 janvier 1996
Artikel 116 van het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996
Le soumissionnaire s'engage par son offre, telle qu'elle a été éventuellement rectifiée De inschrijver verbindt zich door zijn offerte, zoals eventueel verbeterd door de
par le pouvoir adjudicateur, pendant un délai de 180 jours de calendrier, prenant cours aanbestedende overheid, gedurende een termijn van 180 kalenderdagen, met ingang
le lendemain de l'ouverture des offres.
op de dag volgend op de opening van de offertes.
7. Erreurs, omissions (article 96 § 2 de l'Arrêté Royal du 8 janvier 1996) 7. Vergissingen, leemten (artikel 96 § 2 van het Koninklijk Besluit van 8 januari
1996)
Si les soumissionnaires rectifient les erreurs ou réparent des omissions qu'ils Indien de inschrijvers de vergissingen verbeteren of de leemten invullen die zij
relèvent dans les diverses parties du métré récapitulatif annexé au présent cahier aantreffen in de verscheidene gedeelten van de samenvattende opmetingsstaat
spécial des charges, ils doivent obligatoirement apporter les rectifications sur un gevoegd bij dit bijzonder bestek, dienen zij verplicht de verbeteringen aan te
document séparé, daté et signé, ainsi que leur justification.
brengen op een afzonderlijk document, alsook hun verantwoording.
8. Régularité de l’offre
1. Une attestation de visite signée par un représentant de la Commune devra être
jointe à la présente offre
Une visite des lieux est obligatoire. Une attestation sera remise lors de la visite des
lieux. Cette attestation est à joindre à l’offre. Le simple fait de remettre son offre
constitue une reconnaissance implicite par le soumissionnaire d'une parfaite
connaissance de toutes les prestations requises dans le cadre du présent dossier.
Pour une date de visite prière de téléphoner à Jean-François Schreurs – tél :
02/515.63.13. ou 02/515.63.63 et/ou encore à l'auteur de projet Lhoas & Lhoas
architectes, M. Pablo Lhoas au 02 372.08.75
2. Seront également joints : les deux documents comportant les renseignements
suivants :
Dans le premier, une description des modes d’exécution de l’ouvrage que le
soumissionnaire se propose d’appliquer conformément aux dispositions du plan
8. Regelmatigheid van de offerte:
1. Een bezoekattest ondertekend door een vertegenwoordiger van de Gemeente
dient bij deze offerte te worden gevoegd.
Een bezoek van de plaatsen is verplicht. Een attest zal worden afgegeven bij het
bezoek aan de plaatsen. Dit attest is te voegen bij de offerte. Door indiening van
zijn offerte erkent de inschrijver dat hij een perfecte kennis heeft van al de nodige
prestaties in het kader van het huidig dossier.
Voor een bezoekdatum te bepalen, gelieve te bellen naar tel.: 02/515.63.13 ofwel
tel. 02/515.63.36 ofwel bij de ontwerpsauteur Lhoas&Lhoas architectes, Dhr Pablo
Lhoas op nr 02 372 08 75.
2. Zullen eveneens bijgevoegd worden : de twee documenten die de volgende
inlichtingen bevatten :
In het eerste, een beschrijving van de uitvoeringswijzen van het werk die de
inschrijver voorstelt toe te passen overeenkomstig de beschikkingen van het

de sécurité et santé (article 30 de l’Arrêté royal du 25 janvier 2001 concernant les
chantiers temporaires ou mobiles) ;
Dans le second document, un calcul de prix séparé concernant les mesures et
moyens de prévention déterminés par le plan de sécurité et santé y compris les
mesures et moyens extraordinaires de protections collective et individuelle
(article 30 de l’Arrêté royal du 25 janvier 2001 concernant les chantiers
temporaires ou mobiles). Les coûts pour l’exécution du plan de sécurité et de
santé sont répartis et compris dans l’ensemble des postes du métré.
9. Critères de sélection qualitative (articles 16, 17, 18, 19 et 20 de l'A.R. du 8
janvier 1996
Motifs d’exclusion :
Sera exclu de la participation au marché à quelque stade que ce soit de la
procédure, le soumissionnaire qui n’est pas en règle avec ses obligations relatives
au paiement des cotisations de sécurité sociale selon les dispositions de l’article
17bis de l’Arrêté royal du 8 janvier 1996.
A cet effet, le Pouvoir Adjudicateur procédera lui-même par des moyens
électroniques (Digiflow) à la vérification établissant la situation du compte du
soumissionnaire envers l’organisme de sécurité sociale (ONSS).
9.1. Le soumissionnaire doit joindre à son offre une liste des travaux exécutés au
cours des cinq dernières années. Cette liste doit démontrer que le
soumissionnaire a réalisé au moins deux chantiers de plus de 750.000,00
EUR HTVA chacun, similaires à celui du présent marché. Ces références sont
appuyées de certificats de bonne exécution. Les certificats de bonne
exécution de ces 2 chantier réalisés au cours des cinq dernières années, de
plus de 750.000,00 EUR HTVA chacun, similaires à celui du présent marché,
indiquent le montant, la date de la réception provisoire, le lieu d'exécution des
travaux et leurs destinataires publics ou privés. Ces certificats préciseront s'ils
ont été effectués selon les règles de l'art et menés à bonne fin. Ces certificats
sont émis ou contresignés par le maître de l’ouvrage.
9.2. Le soumissionnaire doit faire la preuve qu’il satisfait aux conditions d'agréation
suivantes : Catégorie D, Classe 5
- 6 -
veiligheids- en gezondheidsplan (artikel 30 van het Koninklijk Besluit van 25
januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele werven) ;
In het tweede document, een afzonderlijke prijsberekening betreffende de
maatregelen en middelen qua preventie bepaald door het veiligheids- en
gezondheidsplan met inbegrip van de uitzonderlijke maatregelen en middelen
van collectieve en individuele bescherming (artikel 30 van het Koninklijk Besluit
van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele werven). De kosten voor
de uitvoering van het gezondheidsplan worden in de verschillende posten van de
meetstaat verdeeld en inbegrepen.
9. Kwalitatieve selectiecriteria (artikelen 16,17,18,19 en 20 van het K.B. van 8
januari 1996)
Uitsluitingscriteria :
Zal van deelname aan de opdracht uitgesloten zijn, op elk moment van de
procedure, de inschrijver die niet in orde is met zijn verplichtingen ten aanzien van
de betaling van zijn sociale verzekeringsbijdragen volgens de bepalingen van het
artikel 17bis van het Koninklijk Besluit van 8 januari 1996.
Met het oog hierop zal de Aanbestedende Overheid zelf door elektronische
middelen (Digiflow) overgaan tot verificatie van de situatie van de inschrijver bij de
Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ).
9.1 De inschrijver moet een lijst van gelijkaardige leveringen verwezenlijkt
gedurende de 5 laatste jaren. Deze lijst moet aantonen dat de inschrijver ten
minste twee werven van meer dan 750.000,00 EUR BTWU elk verwezenlijkt
heeft, gelijkaardig met die van de huidige opdracht. Die referentie moeten door
certificaten van goede uitvoering ondesteund worden. De certificaten van
goede uitvoering van die twee werven in de loop van de vijf laatste jaren, van
meer dan 750.000,00 EUR BTWI elk, gelijkaardig met die van de huidige
opdracht, geven het bedrag op, de datum van de voorlopige oplevering, de
plaats van uitvoering van de werken en hun openbare of private
bestemmelingen. Die certificaten zullen verduidelijken of ze volgens de regels
van de kunst uitgevoerd en tot een goed einde gebracht zijn. Deze certificaten
worden door de bouwheer uitgegeven of ondertekend
9.2. De inschrijver moet bewijzen dat hij voldoet aan de volgende
erkenningsvoorwaarden : Categorie D, Klasse 5

10. Documents (articles 82 et 83 de l'A.R. du 8 janvier 1996)
- 7 -
a) Cahier des charges a) Bestek
L'entreprise est régie par les clauses et conditions des documents types énumérés
ci-après pour autant qu'il n'y soit pas dérogé ou suppléé par les stipulations du
présent cahier spécial des charges.
1. Le cahier des charges-type n° 100 de 1984: annexe administrative permanente
aux cahiers spéciaux des charges relatifs aux marchés de travaux de bâtiments.
10. Documenten (artikel 82 en 83 van het K.B. van 8 januari 1996)
De aanneming wordt beheerd door de bepalingen en voorwaarden van de hierna
vernoemde type-documenten voor zover er niet wordt van afgeweken of ze door de
bepalingen van dit bijzonder bestek worden aangevuld.
1. Het type-bestek nr. 100 van 1984: permanente administratieve bijlage bij de
bestekken omtrent de opdrachten van werken van gebouwen.
2. Le cahier des charges-type n° 104 (1963) et addenda de 1967, 1969 et 1973. 2. Het type-bestek nr. 104 (1963) en addenda van 1967, 1969 en 1973.
3. Le cahier des charges-type n°105 de 1990 (« chauffage central, ventilation et 3. Het type-bestek nr. 105 van 1990 (centrale verwarming, ventilatie en
conditionnement d"air ») édité par la Régie des Bâtiments.
luchtbehandeling),uitgegeven door de regie der gebouwen.
4. Le cahier des charges-type n° 901 de 1973 (ouvrages d'entretien, de 4. Het type-bestek nr. 901 van 1973 (onderhouds-, transformatie - en
transformation et d'adaptation des bâtiments et abords) + addenda de 1979.
aanpassingswerken van gebouwen en omgeving) + addenda van 1979.
5. Les notes d'information technique (NIT) éditées par le Centre scientifique de la 5. De nota's van technische informatie (NIT) uitgegeven door het Wetenschappelijk
Construction, dernières éditions (C.S.T.C.), rue du Lombard, 41 à 1000 Bruxelles). Technisch Centrum Bouw (W.T.C.B.), Lombardstraat, 41 te 1000 Brussel).
6. Les normes belges (NBN) éditées par l'Institut Belge de Normalisation (IBN) 6. De Belgische Normen (NBN) uitgegeven door het Belgisch Instituut van
dernières éditions.
Normalisatie (BIN) laatste uitgaven.
7. Certaines normes étrangères sont d'application lorsque les normes belges sont 7. Bepaalde buitenlandse normen zijn van toepassing wanneer de Belgische
encore inexistantes et que la référence à ces normes figure dans l'article normen nog niet bestaan en de referentie naar deze normen in het betreffende
concerné.
artikel is vermeld.
8. Le règlement général pour la protection du travail, dernière édition (R.G.P.T.) et 8. Het algemeen reglement op de arbeidsbescherming, laatste uitgave (A.R.A.B.)
le code sur le bien-être au travail (B.E.T).
en de code betreffende het welzijn op het werk.
9. L’arrêté du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capital (du 23 mai 2001) 9. Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering (van 23 mei 2001) betreffende
relatif aux conditions applicables aux chantiers de contamination de bâtiments ou de voorwaarden die van toepassing zijn op de werven voor de verwijdering van
ouvrages d’art contenant de l’amiante et aux chantiers pour l’isolation de l’amiante asbest in gebouwen en kunstwerken en op de werven voor de isolatie van asbest.
10. Le règlement général sur les installations électriques A.R. du 10.3.1981 (M.B. du 10. Het algemeen reglement op de elektrische installaties K.B. van 10.3.1981 (B.S.
29 avril 1981) + les arrêtés le complétant ou le modifiant.
van 29 april 1981) + de besluiten die het aanvullen of het wijzigen.
11. Les prescriptions de l’Intercommunale Bruxelloise de Distribution des Eaux. 11. De voorschriften van de Brusselse Intercommunale Watermaatschappij.
12. Les directives de la Région de Bruxelles-Capitale concernant le recyclage des 12. De richtlijnen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest omtrent de recyclage van
déchets de construction. Arrêté du 16 mars 1995, M.B. du 6 mai 1995.
bouwafval. Besluit van 16 maart 1995, B.S. van 6 mei 1995.
13. Les prescriptions de la compagnie distributrice de gaz. 13. De voorschriften van de gasverdelingsmaatschappij.
14. Tout document énuméré dans le présent cahier spécial des charges. 14. Alle documenten vermeld in het huidige bestek.
15. L’A.R. du 25.01.2001 concernant les chantiers temporaires ou mobiles et l’A.R. KB van 25.01.2001 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen en KB van
Du 19.01.2001 concernant l’information complémentaire des coordinateurs en 19.01.2001 betreffende de aanvullende vorming van de coördinatoren inzake
matière de sécurité et de santé.
veiligheid en gezondheid.
Les soumissionnaires par le fait de remettre prix, sont censés avoir pris Door het feit dat de inschrijvers prijs indienen worden zij geacht kennis te hebben
connaissance des documents en question dans la présente partie et dans celle genomen van de desbetreffende documenten in dit gedeelte en in het gedeelte
relative aux clauses techniques.
omtrent de technische bepalingen.
b) Plans b) Plannen
Les travaux sont exécutés conformément aux plans ci-joint. Références :
F19_05_003_dce_01 à 04 (Lhoas&Lhoas) ; CV01 à 05 (DTS).
De werken worden uitgevoerd conform de bijgevoegde plannen. Referenties :
F19_05_003_dce_01 tot 04 (Lhoas&Lhoas) ; CV01 tot 05 (DTS).

1B. Clauses contractuelles particulières
1. Service et fonctionnaire dirigeant (articles 1 et 2 de l’annexe à l’A.R. du
26/09/1996)
Les travaux sont exécutés sous la direction et sous le contrôle du Collège des
Bourgmestre et Echevins de la Commune d’Ixelles qui vérifie la parfaite exécution
des ouvrages commandés, conformément aux dispositions de la Nouvelle Loi
Communale.
Personnes de contact :
Monsieur Jean-François SCHREURS, Architecte – tél. : 02 515 63 13
E-mail : jeanfrancois.schreurs@ixelles.be
Monsieur Luc MUYLDERMANS, Directeur ff – tél. : 02 515 63 00
E-mail : luc.muyldermans@ixelles.be
168, chaussée d’Ixelles – 1050 Bruxelles
Tél. : 02 515 63 63 - Fax : 02 515 63 02
Le rôle des personnes de contact est uniquement consultatif.
2. Cautionnement (articles 5 de l’annexe à l’A.R. du 26/09/1996)
Le cautionnement est fixé à 5% du montant initial du marché. Le montant
obtenu est arrondi à la dizaine d’Euros supérieure.
En application de l'article 5 §3 de l'annexe à l’Arrêté Royal du 26 septembre
1996, la pièce justificative, constatant le dépôt d'un cautionnement de 5%
(cinq pour-cent) du montant initial de l'entreprise, est transmise à la
Commune dans les trente jours de calendrier qui suivent le jour de la
notification de l’attribution.
Libération du cautionnement (article 9 de l’annexe à l’A.R. du
26/09/1996)
- 8 -
1B. Bijzondere contractuele bepalingen
1. Dienst en leidende ambtenaar (artikels 1 en 2 van de bijlage bij het K.B.
van 26/09/1996) :
De werken worden uitgevoerd onder de leiding en de controle van het College van
Burgemeester en Schepenen van de Gemeente Elsene die de perfecte uitvoering van
de bestelde werken naziet, overeenkomstig de beschikkingen van de Nieuwe
Gemeentewet.
Contactpersonen :
Monsieur Jean-François SCHREURS, Architecte – tel. : 02 515 63 13
E-mail : jeanfrancois.schreurs@ixelles.be
Monsieur Luc MUYLDERMANS, Directeur wnd – tel. : 02 515 63 00
E-mail : luc.muyldermans@ixelles.be
Elsensesteenweg 168 – 1050 Brussel
Tel. : 02 515 63 63 - Fax : 02 515 63 02
De rol van contactpersonen is alleen raadgevend
2. Borgtocht (artikel 5 van de bijlage bij het K.B. van 26/09/1996)
De borgtocht is vastgelegd op 5% van het initiële bedrag van de opdracht.
Het verkregen bedrag wordt naar het hoger gelegen tiental in euro afgerond.
Als toepassing van het artikel 5 §3 van de bijlage bij het K.B. van 26
september 1996, wordt het verrechtvaardigende stuk, houdende vaststelling
van het neerleggen van de borgtocht van 5% (vijf percent) van het initiële
bedrag van de aanneming, naar de Gemeente doorgestuurd binnen de dertig
kalenderdagen die volgen op de dag van betekening van de toekenning.
Vrijgeven van de borgtocht (artikel 9 van de bijlage bij het K.B. van
26/09/96)
Le remboursement du cautionnement (qui monte à 5 % du montant du De terugbetaling van de borgtocht (die 5 % van het bedrag van de opdracht
marché) se fait à raison de:
bedraagt) geschiedt naar rato van:
50 % à la réception provisoire de l'ensemble des travaux 50 % bij de voorlopige oplevering van alle werken.
50 % à la réception définitive.
50 % bij de definitieve oplevering.
3. Sous-traitants 3. Onderaannemers
Lorsque tout ou partie du marché est confié à un ou plusieurs sous-traitants,
l'adjudicataire reste, dans tous les cas, seul responsable vis-à-vis du pouvoir
adjudicateur.
Wanneer de ganse of gedeeltelijke opdracht aan één of meerdere
onderaannemers wordt toevertrouwd, blijft de aanbesteder in ieder geval enkel
verantwoordelijk ten opzichte van de aanbestedende overheid.

Article 10.1 de l’annexe de l’AR du 26/09/1996 Artikel 10.1 van de bijlage bij het K.B. van 26/09/1996
Toutes les personnes agissant en qualité de sous-traitant à quelque stade
que ce soit doivent obligatoirement être inscrites sur la liste des
entrepreneurs agréés et être titulaires d'une agréation dans la catégorie
correspondant à la nature des travaux qui leur sont confiés et dans la classe
correspondant à leur participation au marché.
4. Documents et objets (article 3 de l’annexe à l’A.R. du 26/09/1996)
Le cahier spécial des charges et documents annexes peuvent être retirés au
service administratif des travaux de la Commune d'Ixelles sis rue des
Champs Elysées, 4a à 1050 - Bruxelles.
Des informations complémentaires peuvent être obtenues au Service
Technique de Bâtiments et Mobilier de Voirie de la Commune d'Ixelles
auprès de Jean-François Schreurs – tél : 02/515.63.13. ou 02/515.63.63
et/ou auprès de l'architecte auteur de projet: Lhoas & Lhoas architectes,
Pablo Lhoas au 02/372.08.75
Les documents sont en vente à l’adresse susmentionnée au prix de 20 Eur.
Ils peuvent être envoyés par la poste (+ frais d’expédition : 20 EUR sur
simple demande moyennant versement préalable au C.C.P. n° 310-
1418120-66 de Monsieur le Receveur Communal.
- 9 -
Alle personen die als onderaannemer handelen, op eender welk ogenblik,
dienen verplicht te zijn ingeschreven op de lijst van erkende aannemers en
dienen in het bezit te zijn van een erkenning in de categorie
overeenstemmend met de aard van de hun toegekende werken en in de
klasse overeenstemmend met hun deelname aan de opdracht.
4. Documenten en voorwerpen (artikel 3 van de bijlage bij het K.B. van
26/09/1996)
Het bijzonder bestek en de aanvullende documenten kunnen worden
afgehaald bij de administratieve dienst van de werken ven de Gemeente
Elsene, Elyzeese Veldenstraat, 4a te 1050 Brussel.
Bijkomende inlichtingen kunnen worden bekomen bij de Dienst Techniek der
Gebouwen en Straatmeubilair van de Gemeente Elsene bij Dhr Jean-François
Schreurs – tel.: 02/515.63.13. – of 02/515.63.63 en/of bij de architect van het
project: Lhoas & Lhoas architectes, Pablo Lhoas op het nummer 02/372.08.75
De documenten zijn te koop op het adres vermeld tegen de prijs van 20 Eur
Zij kunnen per post worden verzonden (+ verzendingskosten : 20 EUR) op
eenvoudige aanvraag tegen voorafgaandelijke betaling op postgironummer n°
310-1418120-66 van de Heer Gemeenteontvanger.
5. Frais divers et variation des prix (article 13 de l’annexe de l’A.R. 26/09/1996) 5. Diverse kosten en prijsherziening (artikel 13 van de bijlage bij het K.B.
26/09/1996)
Conformément aux dispositions de littera 1 de l'article 13 § 3 du cahier des
charges-type n° 100 de 1984, les variations éventuelles des tarifs de
transport par chemin de fer ou par voie d'eau des matériaux, produits ou
matières utilisés ou mis en oeuvre dans la présente entreprise, ne donnent
pas lieu à révision.
Application de la formule de révision: Toepassing van de herzieningsformule:
Overeenkomstig de bepalingen van littera 1 van artikel 13 § 3 van het typebestek
nr. 100 van 1984, geven de eventuele variaties in de vervoertarieven
per spoorweg of langs waterweg van materialen, producten of bouwstoffen
aangewend of verwerkt in deze aanneming geen aanleiding tot een
herziening.
p= P(a s i
s i
s i
+b +c) p= P(a +b +c) p= P(a +b
S I S I S I +c)
Dans cette formule de révision: In deze herzieningsformule:
S : est le salaire horaire moyen en vigueur à une date qui précède de 10 S: het gemiddelde uurloon, van kracht 10 dagen vóór de datum die

jours la date fixée pour l'ouverture des offres et majoré du
pourcentage global des charges spéciales et assurances admis par
le Ministère des Travaux Publics à la même date.
s : est le même salaire horaire moyen en vigueur à la date initiale de la
période mensuelle considérée dans l'acompte majoré du
pourcentage global des charges sociales et assurances admis par
le Ministère des Travaux Publics à la même date.
- 10 -
voor het openen van de inschrijvingsbiljetten is vastgesteld,
verhoogd met het door het Ministerie van Openbare Werken
aangenomen totaalpercentage van de sociale lasten en
verzekeringen op dezelfde datum.
s: hetzelfde gemiddelde uurloon, van kracht tijdens de uitvoering der
werken, verhoogd met het door het Ministerie van Openbare
Werken aangenomen totaalpercentage van de sociale lasten en
verzekeringen op dezelfde datum.
Les termes i et I intervenant dans le paramètre b I / i représentent l'index De termen i en I van de parameter b I / i vertegenwoordigen het
maandelijks
mensuel calculé sur la base d'une consommation annuelle des principaux indexcijfer, berekend op basis van een jaarlijks verbruik van de voornaamste
matériaux et matières par l'industrie de la construction sur le marché materialen en grondstoffen door het bouwbedrijf op de binnenlandse markt.
intérieur.
Leur valeur est établie mensuellement. De waarde ervan wordt maandelijks vastgesteld.
I : est cet indice se rapportant au mois de calendrier précédant la date
fixée pour l'ouverture des offres.
i : est cet indice se rapportant au mois de calendrier précédant la date
initiale de la période mensuelle considérée dans l'acompte.
La formule est appliquée compte tenu de la nature des travaux qui sont
classés en catégorie B.
Les valeurs contractuelles affectées aux paramètres sont fixées
forfaitairement comme suit:
a = 0,40 b = 0,40 c = 0,20
En cas de dépassement du délai contractuel imputable à l’adjudicataire les
dispositions prévues à l’article 13§4 de l’annexe du cahier général des
charges des marchés publics de travaux, de fournitures et de services et des
concessions de travaux publics seront d’application de plein droit, sans mise
en demeure par la seule expiration du délai et sans intervention d’un procèsverbal.
I: is dat indexcijfer met betrekking tot de kalendermaand vóór de
datum die voor het openen van de inschrijvingsbiljetten is
vastgesteld.
i: is dat indexcijfer met betrekking tot de kalendermaand vóór de
aanvangsdatum
maandperiode.
van de in de termijnbetaling beschouwde
De formule wordt toegepast rekening houdend met de aard van de werken
die zijn gerangschikt in categorie B.
Aan de parameters worden de volgende overeengekomen vaste
contractuele waarden toegekend:
a = 0,40 b = 0,40 c = 0,20
Ingeval van overschrijden van de contractuele termijn toe te wijzen aan de
aanbesteder zullen de beschikkingen voorzien in het artikel 13§4 van de
bijlage van het algemeen bestek van de overheidsopdracht van werken,
leveringen en diensten en van de concessies van openbare werken van
rechtswege van toepassing zijn, zonder ingebrekestelling enkel al door het
verstrijken van de termijn en zonder tussenkomst van een proces-verbaal.

- 11 -
6. Article 15 - Paiement des travaux (article 15 de l’annexe de l’A.R. 26/09/1996) 6.Artikel 15 - Betaling van de werken (artikel 15 van de bijlage bij het K.B. van
26/09/1996)
Article 23 § 4 de la loi du 24 décembre 1993 : la signification de la cession et Artikel 23 § 4 van de wet van 24 december 1993 : de betekening van de
la mise en gage de créance peut également être effectuée par le overdracht en het in onderpand geven van de schuldvordering kan eveneens
cessionnaire au pouvoir adjudicateur par lettre recommandée au service door de begunstigde aan de aanbestedende overheid gedaan worden via
Technique des Bâtiments de la Commune d’Ixelles, 168 chaussée d’Ixelles à aangetekend schrijven aan de Dienst Techniek der Gebouwen van de
1050 Ixelles.
Gemeente Elsene 168 te 1050 Brussel.
Le prix du marché est liquidé par acomptes mensuels, au fur et à mesure de
l'avancement des travaux, sur production par l'adjudicataire, d'une déclaration
de créance envoyée par recommandé, datée, signée et appuyée d'un état
détaillé des travaux, à approuver par la Commune.
Le premier état est obligatoirement établi un mois après la date fixée pour le
commencement du chantier. Les états ultérieurs se suivent impérativement à
un mois de date.
Les états de travaux doivent mentionner les différents postes, dans l'ordre du
métré récapitulatif joint à l'offre avec indication pour chacun de ces postes du
numéro d'ordre, de la quantité prévue, du prix unitaire, de la quantité
exécutée et du produit du prix unitaire par cette quantité, de la quantité totale
exécutée et du produit du prix unitaire par cette quantité totale.
Cet état comprendra trois parties :
1ère partie : les postes à prix global et les postes à bordereau de prix
jusqu’à concurrence des quantités prévues au métré
récapitulatif de l'offre retenue.
2ème partie : en cas de dépassement des quantités présumées
des postes exécutés à bordereau de prix, la différence
entre la quantité réellement exécutée et celle prévue au
métré.
3ème partie : les postes à prix convenu (travaux modificatifs et/ou
supplémentaires).
Chaque acompte admis par la Commune fait l'objet d'une facture du même
montant, majoré de la T.V.A.
De prijs van de opdracht wordt betaald door maandelijkse voorschotten,
naarmate de werken vorderen, bij het voorleggen door de aanbesteder, van
een schuldvorderingsverklaring via aangetekend schrijven, gedateerd,
getekend en ondersteund door een gedetailleerde staat van de werken, goed
te keuren door de Gemeente.
De eerste staat wordt verplicht opgesteld een maand na de datum vastgelegd
m.b.t. het begin van de werf. De latere staten volgen verplicht een maand na
datum.
De staten van de werken moeten de verschillende posten vermelden, in de
volgorde van de recapitulatieve meetstaat die bij de offerte gevoegd is met
aanduiding voro elkeen van die posten van het volgordenummer, van de
voorziene hoeveelheid, van de eenheidsprijs, van de uitgevoerde hoeveelheid
en van het product van de eenheidsprijs door deze totale hoeveelheid, van de
totale uitgevoerde hoeveelheid en van het product van de eenheidsprijs door
deze totale hoeveelheid.
Deze staat zal drie delen omvatten:
1ste deel : de posten met globale prijs en de prijzen met prijsborderel ten
belope van de hoeveelheden die in de recapitulatieve meetstaat
van de uitgekozen offerte voorzien zijn.
2de deel : ingeval van overschrijding van de veronderstelde hoeveelheden
van de posten die met prijsborderel uitgevoerd zijn, het verschil
tussen de reëel uitgevoerde hoeveelheid en die, die in de
meetstaat voorzien is.
3de deel : de posten met overeengekomen prijs (wijzigende en /of
bijkomende werken).
Elk voorschot dat door de Gemeente toegestaan is maakt het voorwerp van
een factuur met het zelfde bedrag uit, vermeerderd met de B.T.W.

Les factures seront uniquement adressées, en triple exemplaire, au Collège
des Bourgmestre et Echevins de la Commune d'Ixelles - c/o Service
Technique de Bâtiments et Mobilier de Voirie - 168, chaussée d'Ixelles à
1050 Bruxelles, accompagnés d'une copie du bon de commande.
Complémentairement à l'article 15 § 1, il est stipulé:
- 12 -
De facturen zullen in drievoud enkel worden gestuurd aan het College van
Burgemeester en Schepenen van de Gemeente Elsene - p/a Techniek der
Gebouwen en Straatmeubilair 168, Elsensesteenweg te 1050 Brussel, met
een afschrift van de bestelbon.
Ter aanvulling van artikel 15 § 1, wordt er bepaald:
Les factures sont signées et mentionnent: De facturen zijn ondertekend en vermelden:
1. la nature de l'entreprise 1. de aard van de aanneming
2. la période des travaux 2. de periode van de werken
3. en plus de la somme en chiffres, le montant total en toutes lettres
précédé de la mention “ certifié sincère et véritable à la somme de
:.... ”.
4. le numéro de compte de l’établissement financier, auquel le virement
doit être effectué
3. buiten het bedrag in cijfers, het totale bedrag voluit geschreven
voorafgegaan door de vermelding “ oprecht en echt gewaarmerkt voor
de som van .... ”
4. het nummer van de postchequerekening of een andere financiële
instelling waarop de storting moet gebeuren
5. la taxe sur la valeur ajoutée 5. de belasting op de toegevoerde waarde
6. en outre la facture doit porter les mentions rendues obligatoires par la
législation relative à la taxe sur la valeur ajoutée.
6. eveneens dient de factuur de verplichte vermeldingen te bevatten
opgelegd door de wetgeving op de belasting op de toegevoegde
waarde.
7. Article 19 – Garantie (article 19 de l’annexe de l’A.R. du 26/09/1996) 7. Artikel 19 – Waarborg (article 19 de l’annexe de l’A.R. du 26/09/1996)
La réception définitive des travaux aura lieu un an après la réception
provisoire.
8. Article 24 - Nature de l'entreprise (article 24 de l’annexe de l’A.R. du
26/09/1996)
De definitieve oplevering van de werken zal plaatsvinden één jaar na de
voorlopige oplevering.
8. Artikel 24 - Aard van de aanneming (article 24 de l’annexe de l’A.R. du
26/09/1996)
Contradiction entre documents Tegenstrijdigheid tussen documenten
Il suffit qu'un travail quelconque soit indiqué, mentionné ou décrit sur les
plans ou sur l'un quelconque des documents, même sans figurer sur les
autres, pour lier l'adjudicataire à l'obliger à effectuer ce travail sans
supplément de prix.
Ce cas n'est pas considéré comme une contradiction entre documents.
En cas de contradiction, les indications des plans font foi
9. Éléments inclus dans les prix (article 25 de l’annexe de l’A.R. du 26/09/1996)
§ 1 Application de la TVA
Les prix à remettre pour l'offre doivent être établis hors taxes, c'està-dire
hors T.V.A.
Het is voldoende dat één of ander werk wordt aangeduid, vermeld of
omschreven op de plannen of op ander welk dokument, zelfs zonder op een
ander te zijn vermeld, om de aannemer te verplichten dit werk te verrichten
zonder bijkomstige prijs.
Dit geval wordt niet beschouwd als een tegenstrijdigheid tussen documenten.
In geval van tegenspraak zijn de aanduidingen op de plannen rechtsgeldig.
9. Elementen in de prijs inbegrepen (artikel 25 van de bijlage bij het K.B. van
26/09/1996)
§ 1 Toepassing van de BTW
De prijzen in te dienen voor de offerte, moeten worden opgesteld zonder
taksen, m.a.w. ZBTW.
Un poste séparé est prévu à cet effet sur le formulaire d'offre. Een afzonderlijke post is hiervoor voorzien op het offerteformulier.

§ 2 Eau - Electricité
L'eau sera fournie gratuitement par la Commune d'Ixelles en des
quantités normales pour les prestations à réaliser par contre
l'entrepreneur est tenu de pourvoir lui-même au raccordement et à
la consommation d'électricité afin d'être tout-à-fait autonome de
l'école et ne pas risquer de la perturber.
§ 3 Eléments inclus dans les prix en matière de coordination
sécurité
Toutes mesures de prévention et sécurité, toutes obligations de
collaboration, information et coordination, comme celles émanant de
dispositions légales et réglementaires en vigueur, du plan de sécurité
et de santé, sont à charge de l’entreprise. Les coûts de l’exécution du
plan particulier de sécurité et de santé doivent être répartis et
compris dans l’ensemble des postes du métré. Comprend aussi la
rédaction et la tenue à jour des plans particuliers de sécurité et la
fourniture des documents pour le dossier d’intervention ultérieure.
10. Durée des travaux (article 28 de l’annexe de l’A.R. du 26/09/1996)
L'entrepreneur peut d'ores et déjà prévoir qu'il peut être amené à travailler durant
le mois de juillet et doit être en mesure de demander une autorisation à le faire.
Délai d’exécution : 160 jours ouvrables
Moyens d'action de la Commune
- 13 -
§ 2 Water - Elektriciteit
Water en elektriciteit worden gratis geleverd door de Gemeente Elsene in
normale hoeveelheden voor de uit te voeren werken. Daarentegen is de
aannemer eraan gehouden te voorzien in de aansluiting en gebruik van de
elektriciteit, om zodoende te kunnen functioneren, autonoom van de school
en zonder risico om deze te verstoren.
§ 3 Elementen inbegrepen in de prijs inzake de veiligheidscoördinatie
Alle preventie – en veiligheidsmaatregelen, alle verplichtingen tot
samenwerking, informatie en coördinatie, zoals die die uitgaan van de van
kracht zijnde wettelijke beschikkingen en reglementeringen, van het
veiligheids –en gezondheidsplan, , vallen ten laste van de aanneming. De
uitvoeringskosten van het bijzondere veiligheids- en gezondheidsplan
worden in de verschillende posten van de meetstaat verdeeld en inbegrepen.
Omvat eveneens het opstellen en het bijhouden van bijzondere
veiligheidsplannen en het leveren van documenten voor het latere
interventiedossier.
10. Duur van de werken (artikel 28 van de bijlage bij het K.B. van 26/09/1996)
De aannemer kan ertoe gebracht worden gedurende de maand juli te werken
en moet in staat zijn een toestemming te vragen om het te mogen doen.
Uitvoeringstermijn : 160 werkdagen
Middelen van optreden van de Gemeente
Amendes pour retard: Boeten voor vertraging
Elles sont calculées suivant la formule reprise à l’article 48 § 2 du Cahier
Général des Charges.
Les amendes pour retard restent dues jusqu'au délai fixé pour l'exécution
d'office.
Article 20 § 4 du Cahier Général des Charges : pénalités spéciales
Les honoraires de tous prestataires de services désignés par la Commune
incomberont à l’entrepreneur désigné dans le cadre de ce marché dès
dépassement du délai contractuel non dû aux intempéries et aux travaux
supplémentaires.
Zij worden berekend volgens de formule vermeld in het artikel 48 § 2 van
het Algemeen Bestek.
De boeten wegens laattijdige uitvoering blijven verschuldigd tot de termijn
vastgesteld voor de uitvoering van ambtswege.
Artikel 20 § 4 van het Algemeen bestek : speciale strafbaarheden
De honoraria van elke dienstverlener die door de Gemeente aangeduid zijn
zullen ten laste vallen van de aannemer aangeduid in het kader van die
opdracht vanaf overschrijding van de contractuele termijn die niet te wijten
is aan slechte weersomstandigheden en tot de bijkomende werken en dit
van rechtswege.

- 14 -
Mesures d'office Maatregelen van ambtswege
Les coûts supplémentaires engendrés par l'exécution du marché en régie,
ou sous forme de marché pour compte en ce qui concerne les travaux
restant à exécuter seront à charge de l'adjudicataire.
Les amendes pour retard restent dues jusqu'au délai fixé pour l'exécution
d'office.
Dans le cas où l'Administration le juge utile celle-ci pourra faire contrôler par
toute personne ou organisme de son choix les travaux et/ou prestations de
l'adjudicataire ou de ses sous-traitants. Au cas où des manquements
étaient ainsi constatés, l'adjudicataire serait obligé d'y remédier, à ses frais,
dans les délais déterminés par la Commune d'Ixelles. De plus les frais de
contrôle et assimilés seraient imputés à l'adjudicataire et déduits des
montants dus par la Commune d'Ixelles (par exemple en les déduisant
d'une des factures émises par l'adjudicataire) sans que cela ne puisse
limiter les moyens d'action de la Commune d'Ixelles dans le cadre de la
défense de ses intérêts.
De bijkomende kosten veroorzaakt door de uitvoering van de opdracht in
eigen beheer of onder vorm van opdracht voor rekening betreffende de
werken die nog zijn uit te voeren, zullen ten laste vallen van de aannemer.
De verwijlboetes blijven verschuldigd tot de termijn vastgelegd voor de
ambtshalve uitvoering.
In het geval het Bestuur het raadzaam acht, kan het door ieder persoon of
organisme van zijn keuze de werken en/of de prestaties van de aanbesteder
of zijn onderaannemers laten controleren. In het geval er gebreken alzo
worden vastgesteld, zou de aanbesteder op zijn kosten eraan moeten
verhelpen binnen de termijn vastgesteld door de Gemeente Elsene.
Daarenboven zullen de kosten voor controle en gelijkgestelde kosten ten
laste vallen van de aanbesteder en afgetrokken worden van de bedragen
verschuldigd door de Gemeente Elsene (bijvoorbeeld door ze af te trekken
van één van de facturen verstuurd door de aanbesteder) zonder dit de
middelen van optreden van de Gemeente Elsene beperkt in het kader van
het verdedigen van haar belangen.
11. Organisation générale du chantier (article 30 de l’annexe de l’A.R. du 11. Algemene maatregelen Algemene organisatie van de werf (artikel 30 van de
26/09/1996)
bijlage van het K.B. van 26/09/1996)
A.R. 1.12.75, M.B. 19.12.75 modifié par l'A.R. du 27.4.76 (M.B. du K.B. 1.12.75, B.S. 19.12.75 gewijzigd bij K.B. van 27.4.76 (B.S. van
1.5.76), et toutes les modifications ultérieures en vigueur à la date
1.5.76), en alle latere wijzigingen van kracht op datum van de opening van
d'ouverture des offres.
de offertes.
L'Arrêté Ministériel du 11.10.76 (M.B. du 14.10.76) et toutes les Het Ministerieel Besluit van 11.10.76 (B.S. van 14.10.76) en alle latere
modifications ultérieures en vigueur à la date d'ouverture des offres.
wijzigingen van kracht op datum van de opening van de offertes.
L'Arrêté Ministériel du 25.3.77 relatif à la signalisation des chantiers et Het Ministerieel Besluit van 25.3.77 omtrent de signalisatie van werken en
des obstacles sur la voie publique, M.B. du 30.3.77, p. 3987, modifié par
hindernissen op de openbare weg, B.S. van 30.3.77, blz. 3987, gewijzigd
l'A.M. du 14.11.78 (M.B. du 2.12.7 p. 14928).
bij M.B. van 14.11.78 (B.S. van 2.12.78 blz. 14928).
La circulaire ministérielle du 23.6.78 (M.B. du 28.6.78). De ministeriële omzendbrief van 23.6.78 (B.S. van 28.6.78).
La circulaire ministérielle concernant les règlements de Police De ministeriële omzendbrief omtrent aanvullende Politiereglementen en
complémentaire et le placement de la sécurité routière (M.B. du
het plaatsen van wegveiligheid (B.S. van 17.12.77).
17.12.77).
De wet van 04 augustus 1996, betreffende het welzijn van het arbeidend
La loi du 04 août 1996, concernant le bien-être des travailleurs lors de
personeel gedurende de uitvoering van hun werk en het Koninklijk Besluit
l’exécution de leur travail et l’Arrêté Royal du 25 janvier 2001 concernant
les chantiers temporaires et mobiles.
van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke en mobiele werven.
L'adjudicataire a à sa charge toutes les précautions à prendre pour la De aannemer dient alle voorzorgen te nemen voor de bescherming van
protection des canalisations d'eau, de gaz, d'électricité, de téléphone, les water, gas-, elektriciteits-, telefoonleidingen, en de verschillende bekledingen
parements et ouvrages divers.
en werken.

Si les dégâts sont occasionnés par suite de l'exécution des travaux aux
dites canalisations, l'adjudicataire doit immédiatement porter les faits à la
connaissance du fonctionnaire dirigeant et en cas d'urgence en avertir un
poste de police et/ou de pompiers.
Les réparations sont effectuées aux frais de l'adjudicataire.
L’attention des soumissionnaires est attirée tout particulièrement sur
l’obligation de collaboration, de coordination et d’information leur incombant
en matière d’application des règles de sécurité, santé et hygiène telle qu’elle
émane des dispositions légales et réglementaires et des conventions
collectives de travail en vigueur. En cas de contradiction entre les
dispositions en application, la disposition la plus sévère a priorité sur la moins
sévère.
En cas de non observance des prescriptions en matière de sécurité, le
pouvoir adjudicateur peut avertir l’inspection du travail compétente et arrêter
les travaux sans que l’entrepreneur puisse avoir droit à une quelconque
indemnité.
12. Salaires et conditions générales de travail (article 36 de l’annexe de l’A.R. du
26/09/1996)
L'attention des entrepreneurs est attirée sur les dispositions de l'article 36
du cahier général des charges relatif aux salaires et aux conditions
générales de travail.
Ces dispositions s'appliquent à tous les entrepreneurs y compris ceux dont
l'entreprise a son siège ou son domicile sur le territoire d'un autre Etat et
cela quels que soient la nationalité et le lieu de résidence du personnel
occupé.
- 15 -
Indien schade is veroorzaakt door de uitvoering van de werken aan gezegde
leidingen, dient de aannemer onmiddellijk de feiten bekend te maken aan de
leidende ambtenaar en in geval van dwingende spoed dient hij een
politiepost of de brandweer te verwittigen.
De herstellingen worden verricht op kosten van de aanbesteder.
De aandacht van de inschrijvers wordt heel in het bijzonder gevestigd op de
verplichting tot samenwerking, van coördinatie en informatie die hen ten laste
vallen inzake de toepassing van de veiligheidsregels, de gezondheids en -
hygiëneregels zoals ze uitgaat van de wettelijke en reglementaire
beschikkingen en de van kracht zijnde collectieve arbeidsconventies. Ingeval
van tegenspraak tussen de beschikkingen die toegepast worden, heeft de
strengste beschikking vooorang op de minst strenge.
Ingeval van het niet naleven van de voorschriften inzake veiligheid kan de
aanbestedende overheid de competente arbeidsinspectie verwittigen en de
werken laten stilleggen zonder dat de aannemer recht heeft op welke
schadevergoeding ook.
12. Lonen en algemene arbeidsvoorwaarden (artikel 36 van de bijlage van het
K.B. van 26/09/1996)
De aandacht van de aannemers wordt gevestigd op de bepalingen van
artikel 36 van het algemeen bestek omtrent de lonen en de algemene
arbeidsvoorwaarden.
Deze bepalingen zijn van toepassing op alle aannemers, zelfs zij waarvan de
onderneming haar zetel of haar domicilie op het grondgebied van een andere
staat heeft gevestigd en dit alles wat ook de nationaliteit en de verblijfplaats
van het tewerkgesteld personeel weze.
Tous les entrepreneurs sont, par conséquent, tenus au respect : Alle aannemers zijn bijgevolg gehouden na te leven :
des salaires imposés par les conventions collectives de lonen opgelegd door collectieve arbeidsovereenkomsten
de la législation sur la durée du travail, y compris les stipulations propres de wetgeving op de arbeidsduur, met inbegrip van de bepalingen eigen
à la construction
aan de bouw
de la législation obligeant à suspendre les travaux aux moments fixés de wetgeving waarbij verplicht gesteld wordt de werken te schorsen op de
pour l'octroi des jours fériés et des vacances annuelles.
momenten vastgesteld voor de toekenning van feestdagen en jaarlijks verlof
d'une façon générale au respect des conditions de travail fixées par les in 't algemeen, de arbeidsvoorwaarden vastgesteld bij collectieve
conventions collectives, y compris en matière de prestations
arbeidsovereenkomsten, met inbegrip van de bijkomende prestaties die
supplémentaires, lesquelles ne peuvent être exécutées que dans les
enkel maar kunnen uitgevoerd worden in de voorziene voorwaarden en
conditions prévues et moyennant avertissement préalable du fonctionnaire
door middel van een voorafgaandelijke verwittiging van de leidende
dirigeant ainsi qu'en matière de respect du Règlement Général sur la
ambtenaar, alsook het naleven van het Algemeen Reglement op
Protection du Travail et du Code de Bien-Etre au Travail.
Arbeidsbescherming en de Code Welzijn op het werk.

- 16 -
13. Journal des travaux (article 37 de l’annexe de l’A.R. du 26/09/1996) 13. Dagboek der werken (artikel 37 van de bijlage bij het K.B. van 26/09/1996)
La tenue du journal des travaux est imposée.
Een dagboek der werken is verplicht voor deze aanneming.
14. Assurances (article 38 de l’annexe de l’A.R. du 26/09/1996)
1. Assurance incendie 1. Brandverzekering
L'adjudicataire est tenu de faire assurer, à ses frais, les constructions contre
tous risques d'incendie, de foudre et d'explosion, auprès d'une compagnie
agréée en Belgique, à concurrence de la valeur de ses travaux. L'assurance
doit être conclue au profit du Maître de l'ouvrage pour toute la durée des
travaux jusqu'à 30 jours après la réception provisoire.
Il remet une copie de police d'assurance au Maître de l'ouvrage dans les
trente jours de calendrier qui suivent le jour de la notification de l'approbation
de son offre. Il peut être tenu de lui fournir à tout moment la preuve que les
primes dues ont été payées.
2. Assurance responsabilité 2. Verzekering aansprakelijkheid
L'adjudicataire est obligé de souscrire une police d'assurance en
responsabilité civile qui couvre sa responsabilité et celle de ses délégués et
ce, pour toute la durée des travaux et services prévus dans le cadre du
présent marché.
Couverture : le montant de la couverture de cette assurance sera déterminé
et justifié par les conditions du chantier, le bâtiment existant ..., elle est liée
exclusivement à ce chantier et cette couverture sera ajoutée aux éventuelles
autres couvertures que le soumissionnaire aurait par ailleurs du fait d'autres
chantiers.
Une copie de cette police d'assurance sera soumise à l'agréation de la
Commune avant le début des travaux.
Les frais résultant d'un état des lieux préalable et contradictoire qui serait
éventuellement exigé par l'assureur, sont à charge de l'adjudicataire.
L'adjudicataire conserve en plus toutes les responsabilités mises légalement
à sa charge pour tous dommages à la construction elle-même et ou aux tiers
pendant la période de construction et jusqu'à la réception provisoire.
3. Assurance « tous risques chantiers »
L’entrepreneur est tenu de souscrire pour les travaux de la présente
entreprise une assurance « Tous risques chantier » auprès d’une compagnie
d’assurances agréée en Belgique
14. Verzekeringen (artikel 38 van de bijlage van het K.B. van 26/09/1996)
De aanbesteder is ertoe gehouden op zijn kosten de constructies te
verzekeren tegen alle-risico's voor brand, bliksem en ontploffing bij een
Belgische erkende maatschappij naar rato van de waarde van zijn werken. De
verzekering dient te worden afgesloten ten bate van de Bouwheer voor de
ganse duur van de werken tot 30 dagen na de voorlopige oplevering.
Hij geeft een kopie van de verzekeringspolis aan de Bouwheer binnen de
dertig kalenderdagen na de dag van betekening van de goedkeuring van zijn
offerte. Hij kan ertoe gehouden worden hem op ieder moment het bewijs te
leveren dat de verschuldigde premies werden betaald.
De aannemer is bovendien verplicht een verzekeringspolis te onderschrijven
die zijn verantwoordelijkheid dekt en de verantwoordelijkheid van zijn
afgevaardigden in geval van schade aan de gebouwen en dit voor de duur van
de werken.
Dekking: het bedrag van de dekking van deze verzekering zal bepaald en
gerechtvaardigd worden door de voorwaarden van het bouwterrein, het
bestaande gebouw..., zij is uitsluitend aan dit bouwterrein gebonden en deze
dekking zal aan eventueel de andere dekking toegevoegd worden die de
inschrijver voorts ten gevolge van ander werven zou hebben.
Een kopie van de verzekeringspolis zal worden onderworpen aan de
erkenning van de Gemeente vóór de aanvang van de werken.
De kosten van de voorafgaandelijke en tegengstelde plaatsbeschrijving die
eventueel door de verzekeraar zou zijn vereist, zijn ten laste van de aannemer.
De aanbesteder behoudt daarenboven alle verantwoordelijkheid, wettelijk te
zijnen laste gelegd, voor iedere schade aan de constructie zelf en of tegenover
derden tijdens de bouwperiode en tot aan de voorlopige oplevering.
3. Verzekering « werf alle risico’s »
De aannemer is ertoe verplicht om voor de werken van deze aanneming een
verzekering « werf alle risico’s » bij een verzekeringsmaatschappij die in
België erkend is te onderschrijven.

L’entrepreneur prend en charge l’ensemble des frais d’assurance qui en
découlent. Ces frais constituent une charge d’entreprise.
Cette police « Tous risques chantier » couvrira les risques décrits ci-après
pendant l’exécution des travaux avec une extension obligatoire à la période
de garantie d’un an :
Dégâts à l’ouvrage, y compris la partie entachée de vice, ainsi que les
matériaux et éléments de construction : effondrement partiel ou total de
l’ouvrage (Garantie A1) ;
Les frais éventuels de démolition, de remise en état et de déblais, jusqu’à
un maximum de 10% de la valeur assurée, suite à un sinistre à l’ouvrage
assuré ;
La responsabilité civile de tous les édificateurs vis-à-vis de tiers en vertu
des articles 1382, 1383, 1384 et 1386 du Code civil, en raison des
dommages matériels et corporels causés au pouvoir adjudicateur ou à
des tiers et imputables à l’exécution sur le chantier de l’ouvrage assuré
(Garantie A2) sur base d’une garantie minimale de 250.000,00EUR en
dommages matériels et corporels confondus ;
Couverture supplémentaire : les réparations des dommages aux tiers et
les troubles du voisinage visés par l’article 544 du Code civil, en vertu
duquel le pouvoir adjudicateur, faisant usage de son droit de propriété,
pourrait être condamné suite à des dommages sans fautes causés à des
tiers, même pour les cas de responsabilité de troubles de voisinage non
fautifs ; cette garantie s’applique aux dégâts occasionnés aux
constructions avoisinantes, ainsi qu’à leurs conséquences directes ;
Les dommages résultant d’erreurs de conception de tous les édificateurs
tant au niveau du projet d’origine qu’au niveau de l’exécution (décisions
en cours de chantier).
15. Responsabilité de l'adjudicataire (article 41 de l’annexe de l’A.R. du
26/09/1996)
L'adjudicataire effectue toutes les reconnaissances nécessaires à la
détermination exacte des conditions dans lesquelles les ouvrages de son
entreprise doivent être établis. Il prend en conséquence, la responsabilité
pleine et entière des procédés d'exécution sans réserve ni restriction, quels
que soient les imprévus qui se présenteraient au cours de l'exécution des
travaux et des dépenses qui en découleraient.
- 17 -
De ondernemer neemt te zijnen laste het geheel van de verzekeringskosten
die eruit voortvloeien. Deze kosten vormen een last voor de aanneming.
Deze polis « werf alle risico’s » zal de hierna beschreven risico’s dekken
gedurende de uitvoering van de werken met een verplichte uitbreiding tot de
garantieperiode van één jaar:
Schade aan het bouwwerk, met inbegrip van het gedeelte waarop zich
een gebrek bevindt, evenals de materialen en de bouwmaterialen en
bouwelementen : gedeeltelijk of geheel instorten van het bouwwerk
(Waarborg A1) ;
De eventuele kosten voor afbraak, herstelling en afgraving, tot een
maximum van 10% van de verzekerde waarde, als gevolg van een
schadegeval aan het verzekerde bouwwerk ;
De burgerlijke verantwoordelijkheid van alle bouwheren t.a.v. derden
krachtens de artikels 1382, 1383, 1384 en 1386 van het Burgerlijk
Wetboek, wegens materiële en lichamelijke schade die aan de
aanbestedende overheid of aan derden aangedaan zijn en te wijten aan
de uitvoering op de werf van het verzekerde bouwwerk (Waarborg A2) op
basis van een minimale waarborg van 250.000,00 EUR qua materiële en
lichamelijke schade door elkaar genomen ;
Bijkomende dekking : de herstellingen van de schade t.o.v. derden en de
hinder van de buurt bedoeld in artikel 544 van het Burgerlijk Wetboek,
krachtens hetwelke de aanbestedende overheid, gebruik makend van haar
eigendomsrecht, veroordeeld zou kunnen worden als gevolg van schade
zonder dat aan derden fouten werden veroorzaakt, zelfs voor de niet foute
gevallen van verantwoordelijkheid voor buurthinder ; deze is van
toepassing op de schade veroorzaakt aan de omgevende gebouwen,
evenals op hun directe gevolgen ;
De schade die uit opvattingsfouten door alle bouwheren voortvloeit zowel
op het vlak van het oorspronkelijk project alsook op het vlak van de
uitvoering (beslissingen in de loop van de werf).
15. Verantwoordelijkheid van de aannemer (artikel 41 van de bijlage bij het K.B.
van 26/09/1996)
De aannemer verricht alle onderzoeken nodig voor de juiste vaststelling van
de voorwaarden waarin de werken van zijn aanneming moeten worden
verricht. Hij neemt bijgevolg de gehele en volledige verantwoordelijkheid voor
de uitvoeringsmethodes, zonder voorbehoud noch beperking, wat ook de
onvoorzienigheden moge zijn die zouden kunnen optreden tijdens de
uitvoering van de werken en de uitgaven hieromtrent.

L'adjudicataire est censé avoir pris connaissance de toutes les difficultés qu'il
peut rencontrer au cours de l'exécution des travaux et en particulier le fait que
le reste du bâtiment reste en fonction durant le chantier.
L'adjudicataire a seul la direction technique de l'entreprise en ce qui concerne
l'exécution des travaux, les mesures de précaution et la sécurité des ouvriers.
Il est responsable des détériorations occasionnées à des ouvrages par
l'exécution des travaux et par la mise en dépôt des matériaux, même lorsque
ces détériorations surviennent au cours d'un arrêt éventuel des travaux.
Dans tous les cas où la Commune serait poursuivie en raison de ces dégâts
ou dommages, l'adjudicataire est tenu d'intervenir sur simple dénonciation de
la procédure et de prendre part à toute mesure que la Commune jugerait utile
de provoquer contre les tiers à l'occasion des travaux de l'entreprise, pour la
sauvegarde de ses droits et de ses intérêts.
L'adjudicataire est seul responsable tant vis-à-vis de ses ouvriers que des
tiers, de tous accidents ou dommages généralement quelconques, qui
pourraient survenir ou être causés par le fait de l'exécution des travaux.
- 18 -
De aannemer is geacht op de hoogte te zijn van alle moeilijkheden die hij kan
tegenkomen tijdens de uitvoering, en in het bijzonder rekening houdende met
het feit dat het gebouw in werking blijft tijdens de duur van de werken.
De aannemer heeft alleen de technische leiding over de aanneming wat
betreft de uitvoering van de werken, de voorzorgsmaatregelen en de veiligheid
van de werklieden.
Hij is verantwoordelijk voor de beschadigingen aangebracht aan de werken door
de uitvoering ervan en door het opslag van de materialen, zelfs wanneer deze
beschadigingen plaatsvinden tijdens een eventueel stopzetten van de werken.
In alle gevallen waarin de Gemeente zou worden vervolgd wegens deze
beschadigingen of schade, is de aannemer verplicht tussen te komen op
eenvoudige betekening van de rechtspleging en deel te nemen aan iedere
maatregel die de Gemeente nuttig zou vinden in te zetten tegenover derden
ter gelegenheid van de werken van de aanneming voor het vrijwaren van haar
rechten en belangen.
De aannemer is de enige verantwoordelijke, zowel ten opzichte van de
werklieden als ten overstaan van derden, voor ieder om 't even welk ongeval
of beschadiging die zouden kunnen voorvallen of veroorzaakt zijn door het feit
van de uitvoering van de werken.
16. Modifications au marché (article 42 de l’annexe de l’A.R. du 26/09/1996) 16. Wijzigingen van de opdracht (artikel 42 van de bijlage van het K.B. van
26/09/1996)
Il y a lieu d'entendre par "montant initial du marché" celui fixé à la commande Men dient te verstaan onder "oorspronkelijk bedrag van de opdracht", het
du marché.
bedrag vastgesteld bij de bestelling van de opdracht.
17. Réceptions provisoire et définitive (article 43 de l’annexe de l’A.R. du
26/09/1996)
La réception se fait conformément à l'article 43 du cahier général des
charges et aux clauses ci-dessous.
Les ouvrages ne sont reçus qu'après avoir subi, aux frais de l'adjudicataire
les vérifications et épreuves prescrites.
La réception définitive aura lieu un an après la réception provisoire.
Toute pièce ou matériau qui par suite d'usure anormale ou de mauvais
fonctionnement doit être remplacé pendant la période de garantie de
minimum 1 an, s'écoulant entre la réception provisoire et la date prévue pour
la réception définitive, est soumise à une nouvelle période de garantie d’ 1 an
prenant cours à la date du remplacement.
17. Voorlopige en definitieve oplevering Voorlopige en definitieve oplevering
(artikel 43 van de bijlage van het K.B. van 26/09/1996)
De oplevering geschiedt overeenkomstig artikel 43 van de algemene
aannemingsvoorwaarden en de hiernavolgende bepalingen.
De werken worden slechts dan aanvaard, nadat zij op kosten van de
aannemer de voorgeschreven keuringen en proeven hebben ondergaan.
De definitieve oplevering zal plaatsvinden één jaar na de voorlopige
oplevering.
Ieder stuk of materiaal dat tengevolge van abnormaal slijten of slechte werking
dient te worden vervangen tijdens de waarborgtermijn van een jaar, periode
tussen de voorlopige oplevering en de datum voorzien voor de definitieve
oplevering wordt onderworpen aan een nieuwe waarborgtermijn van een jaar
ingaand op de datum van vervanging.

Dans ce cas, la Commune juge dans quelle proportion le cautionnement doit
être maintenu pendant cette nouvelle période de garantie.
- 19 -
A. Réception provisoire A. Voorlopige oplevering
Le procès-verbal de réception (ou de non réception selon le cas) est dressé
dans les 15 jours calendrier qui suivent le jour fixé pour l’achèvement de la
totalité des travaux pour autant que les résultats des vérifications des
réceptions techniques et des épreuves prescrites soient connus.
Lorsque les travaux sont terminés avant ou après cette date, il revient à
l’adjudicataire d’en faire la demande par lettre recommandée. Il est fixé dans
les quinze jours calendrier, à dater de la réception de la lettre, une date pour
procéder à la réception provisoire des travaux de l'entreprise ou dresser un
procès-verbal de refus de les recevoir.
Cette réception provisoire a lieu après que l'entrepreneur aura satisfait à
toutes les remarques du procès-verbal établi par l’auteur de projet.
Les frais d’établissement du procès-verbal de contrôle, s’il est établi par un
organisme agréé, sont à charge de l'adjudicataire.
La Commune procède à la réception provisoire en présence de l'adjudicataire
ou de son représentant.
B. Réception définitive B. Definitieve oplevering
Dans les quinze jours de calendrier précédant le jour d'expiration du délai de
garantie (un an après la date de réception provisoire), il est suivant les cas
procédé à la réception définitive des travaux ou dressé un procès-verbal de
refus de les recevoir.
Dans ce dernier cas, il incombe à l'adjudicataire de donner ultérieurement
connaissance, par pli recommandé, à la Commune, de la mise en état de la
réception définitive de tous les travaux du présent marché, il est procédé à la
réception des travaux dans les quinze jours de calendrier qui suivent le jour
de l'arrivée de cette information à destination.
Toute pièce ou matériau qui, par suite d'usure anormale ou de mauvais
fonctionnement, doit être remplacé pendant la période de garantie d'un an
s'écoulant entre la réception provisoire et la date prévue pour la réception
définitive est soumis à une nouvelle période de garantie d'un an prenant cours
In dit geval oordeelt de Gemeente in welke verhouding de waarborg dient te
worden gehandhaafd gedurende deze nieuwe waarborgtermijn.
Het proces-verbaal van oplevering (of van niet oplevering volgens het geval)
wordt binnen de 15 kalenderdagen opgesreld die volgen op de dag vastgelegd
door het voleinden van de totaliteit van de werken voor zover dat de resultaten
van de nazichten van de voorgeschreven technische opleveringen en proeven
gekend zijn.
Als de werken voor of na deze datuim beëindigd zijn, behoort het aan de
aanbesteder om er via aangetekend schrijven de aanvraag voor te doen. Er
wordt binnen de vijftien kalenderdagen, te rekenen vanaf de ontvangst van de
brief, een datum vastgelegd om tot de voorlopige oplevering van de werken van
de aanneming over te gaan of om proces-verbaal van weigering ze te ontvangen
op te stellen.
Deze voorlopige oplevering heeft plaats nadat de ondernemer aan alle
opmerkingen van het proces-verbaal dat door de auteur van het project werd
opgesteld zal voldaan hebben.
De kosten m.b.t . het opstellen van het proces-verbaal van nazicht, als het door
een erkende instelling wordt opgesteld, vallen ten laste van de aanbesteder.
De Gemeente gaat over tot de voorlopige oplevering in aanwezigheid van de
aanbesteder of zijn vertegenwoordiger.
Binnen de vijftien kalenderdagen vóór de dag waarop de waarborgtermijn
verstrijkt (één jaar na de datum van de voorlopige oplevering), worden de
werken ofwel definitief goedgekeurd ofwel wordt er een proces-verbaal van
weigering ze op te leveren opgemaakt, naargelang het geval.
In dit laatste geval moet de aannemer achteraf bij aangetekende brief aan de
Gemeente laten weten dat al de werken van de opdracht in staat van
definitieve oplevering zijn gesteld, en de werken worden binnen de vijftien
kalenderdagen volgend op de dag van ontvangst van die mededeling op
bestemming goedgekeurd.
Ieder stuk of materiaal dat tengevolge van abnormaal slijten of slechte
werking dient te worden vervangen tijdens de waarborgtermijn van één jaar,
periode tussen de voorlopige oplevering en de datum voorzien voor de
definitieve oplevering), wordt onderworpen aan een nieuwe minimum

à la date de remplacement. Dans ce cas, la Commune juge dans quelle
proportion le cautionnement doit être maintenu pendant cette nouvelle période
de garantie.
18 Articles additionnels
- 20 -
waarborgtermijn van één jaar ingaand op de datum van vervanging. In dit
geval oordeelt de Gemeente in welke verhouding de waarborg dient te
worden gehandhaafd gedurende deze nieuwe waarborgtermijn.
18. Bijkomende artikelen
1. Indication des travaux sur divers documents 1. Aanduiding van de werken op verschillende documenten
L'adjudicataire est censé avoir contrôlé si tous les travaux dessinés sur les
plans et/ou décrits aux parties techniques sont repris au métré.
2. Litiges 2. Geschillen
Toutes les contestations quelconques à naître au sujet de l'exécution de la
présente entreprise sont de la compétence des Tribunaux de Bruxelles.
3. Obligation de l'adjudicataire 3. Verplichting van de aannemer
Le soumissionnaire est tenu pour le travail demandé, de mettre en pratique
toutes les règles de l'art de sa profession et son expérience en la matière de
façon à solutionner au mieux les problèmes posés. Il est tenu à une obligation
de moyen et de résultat.
Il est également tenu de respecter le planning des travaux.
De aannemer wordt geacht te hebben gecontroleerd of alle werken getekend
op de plannen en/of omschreven in de technische gedeelten zijn vermeld op
de meetstaat.
Alle om het even welke betwisting die kan optreden omtrent de uitvoering van
deze aanneming valt onder de bevoegdheid van de Brusselse rechtbanken.
De inschrijver is voor het gevraagde werk ertoe gehouden alle regels van de
kunst van zijn beroep en zijn ervaring terzake in de praktijk om te zetten om
zo goed mogelijk de gestelde problemen op te lossen. Hij is gehouden tot een
verplichting van de moyen et resultaat.
Hij is er eveneens toe gehouden de planning van de werken na te leven.

COMMUNE D'IXELLES GEMEENTE ELSENE
- : - - : -
3ème Direction 3ème Directie
- : - - : -
TRAVAUX PUBLICS OPENBARE WERKEN
- : - - : -
Technique de Bâtiments
MARCHE PUBLIC N° 2011 – 289
TRANSFORMATION DU REZ-DE-CHAUSSEE DE L'IMMEUBLE SIS 19 PLACE
FLAGEY A 1050 IXELLES
Dienst Techniek der Gebouwen
OVERHEIDSOPDRACHT NR 2011–289
VERBOUWING VAN HET GELIJKVLOERS VAN HET GEBOUW GELEGEN AAN
HET FLAGEYPLEIN 19, TE 1050 BRUSSEL
ADJUDICATION PUBLIQUE OPENBARE AANBESTEDING
OFFRE
Pour rédiger son offre, le soumissionnaire doit utiliser le présent formulaire sur papier
libre ou tout autre document certifié conforme au modèle prévu.
L’offre et ses annexes seront signées pour accord et chaque page sera
paraphée par le soumissionnaire.
Le soussigné : ...............................................................................................................
.......................................................................................................................................
OFFERTE
Om zijn inschrijving op te stellen, moet de inschrijver gebruik maken van het huidige
formulier of elk ander document conform met het voorziene model.
De offerte en zijn bijlagen zullen door de inschrijver voor akkoord worden
getekend en iedere pagina door hem geparafeerd.
De ondergetekende : ....................................................................................................
........................................................................................................................................
(Nom et Prénoms) ......................................................................................................... (Naam en voornamen)...................................................................................................
Qualité ou profession: ................................................................................................... Hoedanigheid of beroep: ...............................................................................................
de nationalité ................................................................................................................ nationaliteit::...................................................................................................................
représentant la société (raison sociale ou dénomination, forme et nationalité) : .... vertegenwoordiger van de aanneming (firma of benaming, rechtsvorm en
.......................................................................................................................................... nationaliteit) :………………………………………………………………………...
.......................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
dont le siège social est situé n° : ………………..rue :....................................................
..................................................................................................................................
waarvan de zetel gevestigd is nr……………, straat ………………………………..
……………………………….:…………………………………… :………………………

à : ………………………………………………………code postal: …………………….
n° de téléphone ................................................................................................................
n° de fax ...........................................................................................................................
Adresse e-mail ………………………………………………………………………………
ou bien*
- 2 -
op :………………………………………………………….postcode :…….……………
telefoonnummer ...............................................................................................................
faxnummer : .............................................................................................................
Email adres : ………………………………………………………………………………..
Ofwel*
La Société De Vennootschap
(Raison sociale ou dénomination, forme, nationalité, siège)
(Handelsnaam of benaming, rechtsvorm, nationaliteit, zetel)
représentée par le(s) soussigné(s)
ou bien*
Les soussignés:
(pour chacun, mêmes indications que ci-dessus):
en association momentanée pour la présente entreprise,
A.
vertegenwoordigd door de ondergetekende(n)
ofwel*
De ondergetekenden:
(voor elk van hen dezelfde gegevens als hierboven)
die zich tijdelijk hebben verenigd voor deze aanneming,
- Immatriculation(s) O.N.S.S.: n°(s) - Inschrijving(en) bij de R.S.Z. : nr(s).
- T.V.A. (uniquement en Belgique): n°(s) - B.T.W. (alleen in België) : nr(s.)
- Inscription sur la liste des entrepreneurs agréés n°(s) - Inschrijving op de lijst der erkende aannemers : nr(s).
- Catégorie(s), sous-catégorie(s) et classe(s): - categorie(ën), ondercategorie(ën) en klasse(n) :
B.- Renseignements relatifs à l'agréation
Toute fausse déclaration en matière d'agréation peut entraîner l'application d'une
sanction prévue à l'article 19 de la loi du 20 mars 1991 (Moniteur du 6 avril 1991).
a) Catégorie et sous-catégorie.
1°) Cette ou ces agréation(s) correspond(ent) aux conditions fixées par le cahier
spécial des charges pour ce qui concerne la catégorie ou sous-catégorie*
A.
B.- Inlichtingen betreffende de erkenning.
Alle valse verklaringen betreffende de erkenning kunnen de toepassing van een in
artikel 19 van de wet van 20 maart 1991 (staatsblad 6 april 1991) bepaalde sanctie tot
gevolg hebben.
a) Categorie en ondercategorie.
1°) Deze erkenning(en) stemt (stemmen) overeen met de in het bijzonder bestek
vastgelegde voorwaarden betreffende de categorie of ondercategorie *

ou
2°) Cette ou ces agréation(s) ne correspond(ent) pas aux conditions fixées par le
cahier spécial des charges pour ce qui concerne la catégorie ou souscatégorie.
La présente offre constitue également demande de dérogation
nécessaire *.
Un dossier complet a été introduit auprès de la Commission d'Agréation en vue
d'obtenir l'agréation nécessaire et une copie de l'attestation délivrée en vertu de
l'article 6 § 2 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 est jointe *.
b) Classe.
I. Montant de l'offre.
1°) Le montant de l'offre ne dépasse pas le maximum de la classe d'agréation
possédée (1)
- 3 -
ou of
2°) Le montant de l'offre dépasse le maximum de la classe d'agréation possédée.
La présente offre constitue également demande de dérogation nécessaire.
Un dossier complet a été introduit auprès de la Commission d'Agréation en
vue d'obtenir l'agréation nécessaire et une copie de l'attestation délivrée en
vertu de l'article 6 § 2 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 est jointe *.
II. Montant maximal des travaux exécutés simultanément.
1°) a) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, ne dépassera pas le maximum
établi pour la classe d'agréation possédée (1).
b) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, ne dépassera pas le montant
maximum mentionné sur l'attestation du ................ (2) délivrée en vertu de
l'article 3 § 3 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 (1).
ou
of
2°) Deze erkenning(en) stemt (stemmen) niet overeen met de in het bijzonder
bestek vastgelegde voorwaarden betreffende de categorie of
ondercategorie. Deze offerte geldt eveneeens als de aanvraag tot een
noodzakelijke afwijking *
b) Klasse.
Een volledig dossier is bij de Erkenningscommissie ingediend om de vereiste
erkenning te verkrijgen en een kopie van het ingevolge artikel 6 § 2 van het
koninklijk besluit van 26 september 1991 afgegeven attest is hierbij gevoegd *.
I. Bedrag van de offerte.
1°) Het bedrag van de offerte overschrijdt het maximum van de verkregen
erkenningsklasse niet (1).
2°) Het bedrag van de offerte overschrijdt het maximum van de verkregen
erkenningssklasse. Deze offerte geldt tevens als de noodzakelijke aanvraag
tot afwijking.
Een volledig dossier is bij de Erkenningscommissie ingediend om de
vereiste erkenning te verkrijgen en een afschrift van het ingevolge artikel 6 §
2 van het koninklijk besluit van 26 september 1991 afgegeven attest is
hierbij gevoegd *.
II. Maximum bedrag van de gelijktijdig uitgevoerde werken.
1°) a) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval
van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden uitgevoerd,
rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde aannemingen
zal het maximum van de verkregen erkenningsklasse niet overschrijden (1).
b) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval
van gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden uitgevoerd,
rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde aannemingen,
zal het maximum bedrag, vermeld op het attest van...................(2)
afgeleverd krachtens artikel 3 § 3 van het koninklijk besluit van 26
september 1991 (1), niet overschrijden.
of

2°) a) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, dépassera le maximum établi
pour la classe d'agréation possédée (1).
b) Le montant total des travaux tant publics que privés qui devront être
exécutés simultanément en cas d'attribution du marché, compte tenu de
l'état d'avancement des marchés en cours, dépassera le montant maximum
mentionné sur l'attestation du ............……… (2) délivré en vertu de l'article 3
§ 3 de l'arrêté royal du 26 septembre 1991 (1).
- 4 -
2°) a) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval van
gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden uitgevoerd, rekening
houdend met de stand van de aan de gang zijnde aannemingen, zal het
vastgestelde maximum van de verkregen erkenningsklasse overschrijden (1).
b) Het totaal bedrag van de werken, zowel openbare als private, die ingeval van
gunning van de opdracht gelijktijdig zullen moeten worden uitgevoerd,
rekening houdend met de stand van de aan de gang zijnde aannemingen, zal
het maximum van de verkregen erkenningsklasse, vermeld op het attest van
……………………………(2).afgeleverd krachtens artikel 3 § 3 van het
koninklijk besluit van 26 september 1991 overschrijden (1).
La présente offre constitue également demande de dérogation nécessaire. Deze offerte is eveneens een aanvraag tot nodige afwijking.
Tous les renseignements utiles pour permettre éventuellement l'examen de cette
demande par la Commission d'Agréation seront fournis, sans délai, sur simple demande.
C.- Mes sous-traitants de nationalité étrangère ont leur résidence effective à:
(pays, commune)
- le montant des travaux qui seront confiés à mes sous-traitants
1°) ressortissants d'un des pays de la C.E.E., s'élève à: ..........................……,- Eur
(par pays)
2°) ressortissants d'autres pays, s'élève à s'élève à: ..............……...........……,- Eur
(par pays)
D.- Les membres de mon personnel sont de nationalité:
E.- 1°) Aucun produit non originaire des Etats membres des Communautés
européennes ne sera mis en oeuvre pour l'exécution de ce marché (1) (2).
ou bien ofwel
2°) Conformément aux dispositions de l'article 90 § 1 er 4° de l'Arrêté Royal du 8
janvier 1996 est annexée, une note distincte, datée et signée, mentionnant
l’origine des produits à fournir et des matériaux à utiliser non originaires des
Etats membres de la Communauté européenne, avec indication par pays
d’origine de la valeur, droits de douane non compris, pour laquelle ces
produits et matériaux interviennent dans l’offre ; s’il s’agit de produits ou de
matériaux à parachever ou à mettre en œuvre sur le territoire des Etats
membres de la Communauté européenne, seule la valeur des matières doit
être indiquée (1) (2) (3).
Alle nodige inlichtingen voor een eventueel onderzoek naar deze aanvraag door de
Erkenningscommisie zullen zo vlug mogelijk op eenvoudige aanvraag worden verstrekt.
C.- Mijn onderaannemers van vreemde nationaliteit hebben hun effectieve
woonplaats in (land, gemeente)
- Het bedrag van de werken die aan mijn onderaannemers zullen worden
toevertrouwd:
1°) onderdanen van een van de landen van E.E.G, bedraagt: ........……………,- Eur
(per land);
2°) onderdanen van andere landen, bedraagt:..……….……...............………….,-Eur
(per land).
D.- Mijn personeelsleden hebben de volgende nationaliteit:
E.- 1°) Voor de uitvoering van deze opdracht zullen geen producten buiten de
lidstaten van de Europese Gemeenschap gebruikt worden (1) (2).
2°) Overeenkomstig de bepalingen van artikel 90 § 1-4° van het Koninklijk Besluit
van 8 januari 1996 wordt een afzonderlijke nota, gedateerd en ondertekend,
toegevoegd met vermelding van de oorsprong van de te leveren producten en
van de te verwerken materialen die niet afkomstig zijn van de Lidstaten van de
Europese Gemeenschap, met vermelding, per land van oorsprong, van de
waarde, exclusief douanerechten, waarvoor zij in de offerte tussenkomen;
indien het producten of materialen betreft die op het grondgebied van de Lidstaten
van de Europese Gemeenschap worden ofgewerkt of verwerkt, moet
enkel de waarde van deze grondstoffen worden vermeld (1) (2) (3).

Déclare, par la présente, avoir pris connaissance suffisante des conditions applicables
à ce marché et accepte qu’en matière de conditions générales ou particulières de
vente, seules celles reprises dans les conditions applicables feront foi et s'engage sur
ses biens meubles et immeubles à exécuter, conformément aux clauses et conditions
du cahier spécial des charges dont il déclare avoir une parfaite connaissance, le
marché suivant :
Transformation du rez-de-chaussée de l'immeuble du 19, place Flagey à 1050
Ixelles.
Moyennant le prix HTVA de .............................................................................................
TVA (21 %) : .....................................................................................................................
Prix total TVAC : ...............................................................................................................
Les paiements seront valablement opérés par virement aux comptes bancaires
des organismes financiers suivants : ..........................................................................
....................................................................................................……………………..
n° : ……………………………………………………………………………………………
....................................................................................................……………………..
ouvert au nom de:........................................................................................................
....................................................................................................……………………..
Sont également annexés à la présente offre :
- Les documents, modèles, échantillons et toutes autres informations* exigés par le
cahier spécial des charges régissant le présent marché, datés et signés.
LES VARIANTES LIBRES SONT INTERDITES.
Fait à ……………………………, le ………………………….
Le(s) soumissionnaire(s)
1. Biffer les mentions inutiles
2. Ne pas tenir compte des produits de provenance étrangère imposés par le
cahier spécial des charges.
3. Le soumissionnaire qui n’en a pas fait la déclaration est censé ne pas utiliser de
produits ou matériaux étrangers pour l’exécution de l’ensemble de l’entreprise.
* Biffer les mentions inutiles
- 5 -
Verklaart bij deze, voldoende kennis te hebben genomen van de op deze opdracht
toepasbare voorwaarden en aanvaardt dat m.b.t. de algemene of bijzondere
verkoopsvoorwaarden, enkel deze die in de toepasbare voorwaarden vermeld zijn
zullen een bewijs vormen zijn en verbindt zich, op zijn roerende en onroerende
goederen, uit te voeren, overeenkomstig de bepalingen en de voorwaaarden van het
bijzonder bestek waarvan hij verklaart een perfecte kennis te hebben, de volgende
opdracht : Verbouwing van het gelijkvloers van het gebouw gelegen aan het
Flageyplein 19 te 1050 Brussel.
Tegen de prijs ZBTW........................................................................................................
BTW (21 %).......................................................................................................................
Totale prijs BTWI………………………………………………………………..
De betalingen zullen geldig geschieden door storting op de bankrekeningen van
volgende financiële instellingen : ……………………………………………………….
....................................................................................................……………………..
nr. ……………………………………………………………………………………………
....................................................................................................……………………..
geopend op de naam : ………………………………………………………………………
....................................................................................................……………………..
Zijn gevoegd bij de huidige offerte:
- De gedateerde en getekende documenten, modellen, stalen en alle inlichtingen*
waarvan het voorleggen vereist is door het bijzonder bestek omtrent deze opdracht.
DE VRIJE VARIANTEN ZIJN VERBODEN.
Opgemaakt te……………………………., op…………………………..
De inschrijver(s),
1. Het onnodige doorhalen.
2. Geen rekening houden met de producten van vreemde afkomst vereist door het
bestek.
3. De inschrijver die de verklaring niet heeft opgemaakt wordt vereist geen vreemde
producten of materialen aan te wenden voor de uitvoering van de hele aanneming.
* Schrappen wat onnodig is

Dossier nr. 2011-289
Gemeente Elsene
4e directie
Openbare Werken
Techniek Gebouwen en Stadsmeubilair
Elsenesteenweg 168
1050 Brussel
VERBOUWING VAN HET GELIJKVLOERS VAN HET GEBOUW
GELEGEN AAN HET FLAGEYPLEIN 19 TE 1050 BRUSSEL
AANBESTEDINGSDOSSIER
BIJZONDER BESTEK
TECHNISCHE BEPALINGEN :
afbraakwerken, ruwbouw, afbouw, afwerkingen, sanitair, basisuitrusting
30.05.11 architectuur:1/146

Inhoudstafel
DEEL 1 VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN ........................................................................9
HOOFDSTUK 10 STUDIES...............................................................................................................................9
10.1 ARCHITECTUUR................................................................................................................................................................9
10.2 STABILITEITSSTUDIE.....................................................................................................................................................9
10.3 STUDIE VAN DE VERWARMING - VENTILATIE EN ELEKTRICITEIT.........................................................9
10.4 GELUIDSSTUDIES.............................................................................................................................................................9
10.5 SCENOGRAFIE ...................................................................................................................................................................9
10.6 VEILIGHEIDS/GEZONDHEIDSCOÖRDINATIE.......................................................................................................9
HOOFDSTUK 11 INSTALLATIE VAN DE BOUWPLAATS...................................................................9
11.01 INSTALLATIE VAN DE BOUWPLAATS - ALGEMEEN ......................................................9
11.1 VOORLOPIGE AANSLUITINGEN OP DE VERSCHILLENDE NETTEN - ALGEMEEN........................10
11.12 VOORLOPIGE AANSLUITING OP HET ELEKTRICITEITSNET...................................10
11.13 VOORLOPIGE AANSLUITING OP HET TELEFOONNET.............................................11
11.2 BOUWPLAATSLOKALEN - ALGEMEEN................................................................................................................11
11.21 LOKAAL DIE ALS BUREAU DIENT...................................................................................11
11.22 LOKAAL VOOR SANITAIR GEBRUIK...............................................................................11
HOOFDSTUK 12 VOORAFGAANDELIJKE WERKEN ......................................................................... 12
12.2 TIJDELIJKE WERFOMHEINING .................................................................................................................................12
12.21 TIJDELIJKE WERFOMHEINING BUITEN .............................................................................................................12
12.22 TIJDELIJKE WERFOMHEINING – BINNEN ...................................................................13
12.23 BOUWPLAATSBORDEN ....................................................................................................13
12.3 PLAATSBESCHRIJVING - ALGEMEEN.................................................................................................................14
12.31 PLAATSBESCHRIJVING VAN DE GEBOUWEN ..............................................................15
12.5 DEMONTAGES EN AFBRAAK....................................................................................................................................15
12.50 ALGEMEENHEDEN .......................................................................................................................................................15
12.51 DEMONTAGE EN AFBRAAK DAK....................................................................................17
12.52 DEMONTAGE EN AFBRAAK GEVELS..............................................................................19
12.53 AFBRAAK VERTICALE WANDEN BINNEN EN TRAP....................................................20
12.54 DEMONTAGE EN AFBRAAK VAN VLOEREN.................................................................24
12.55 AFBRAAK VAN DE PLAFONDS .........................................................................................26
12.56 AFBRAAK UITRUSTINGEN ...............................................................................................27
DEEL 2 METSELWERK - BETON - VLOER......................................................................................................29
HOOFDSTUK 20 ALGEMENE VOORSCHRIFTEN VOOR DE RUWBOUW................................. 29
HOOFDSTUK 23 BINNENMETSELWERK OPGAANDE GEVEL...................................................... 29
23.0 ALGEMENE BEPALINGEN...........................................................................................................................................29
23.3 WANDEN IN METSELWERK - ALGEMEEN..........................................................................................................30
23.32 WANDEN IN LICHTE BETONBLOKKEN........................................................................30
HOOFDSTUK 25 BETON ............................................................................................................................... 31
25.0 ALGEMENE VOORSCHRIFTEN ................................................................................................................................31
25.1 NIEUWE VLOERPLATEN .............................................................................................................................................31
HOOFDSTUK 26 STAAL - ALUMINIUM.................................................................................................. 32
26.0 ALGEMENE VOORSCHRIFTEN ................................................................................................................................32
26.1 GEVELBEKLEDING IN ALUMINIUM .........................................................................................................................32
30.05.11 architectuur:3/146

26.12.1 SANDWICHPANELEN IN ALUMINIUM – ONZICHTBARE BEVESTIGING – GEVEL ....................32
26.9 LICHTE IJZERWERKEN – ALGEMEENHEDEN ...................................................................................................33
26.93 BORSTWERING IN STAAL .............................................................................................34
26.93.1 BORSTWERING IN GEVERFD STAAL .........................................................................34
26.93.2 BORSTWERING IN ROESTVRIJ STAAL .......................................................................35
26.95 DEKLAT IN ROESTVRIJ STAAL VOOR DILATATIEVOEGEN ......................................36
26.98 BUITENVENTILATIEROOSTER IN ALUMINIUM ........................................................36
HOOFDSTUK 27 LICHTE WANDEN ......................................................................................................... 37
27.1 WANDEN IN GIPSPLATEN – ALGEMEENHEDEN .............................................................................................37
27.12 ENKELZIJDIGE WANDEN VAN 1 PLAAT OP EEN METALEN STRUCTUUR ...........37
27.22 DUBBELZIJDIGE WANDEN - 2 PLATEN OP METALEN GERAAMTE ........................37
27.23 GELUIDSABSORBERENDE VOORZETWAND................................................................39
27.24 BRANDWERENDEKOKERS RF 2H...................................................................................39
HOOFDSTUK 28 NIEUW DAKSTRUCTUUR – AUDITORIUM ..................................................... 40
28.1 NIEUW DAKSTRUCTUUR – ALGEMEENHEDEN ................................................................................................40
28.31 DAKSKELET ( HOEKRANDEN ) METALEN POUTRELLEN / DAKHELLINGEN
HOUTSTRUCTUUR ....................................................................................................................41
28.31(A) (EERSTE VARIANT) DAKSKELET ( HOEKRANDEN ) METALEN BALKEN / DAKHELLINGEN
IN HOUTEN PANELEN................................................................................................................42
28.31(B) (TWEEDE VARIANT) PRIMAIRE EN SECONDAIRE SKELETENWERK IN HOUT43
28.31(C) (DERDE VARIANT) PRIMAIRE SKELETENWERK IN HOUT EN DAKHELLINGEN IN
GEPREFABRICEERDE SANDWICHPANELEN – AFWERKING HOUT BINNEN EN BUITEN ..............44
HOOFDSTUK 29 PLANKENVLOEREN .................................................................................................... 45
29.3 PLANKENVLOER ÉÉN ZIJDE ZICHTBAAR ........................................................................................................45
29.31 STRUCTUUR PLANKENVLOER ......................................................................................45
29.32 MULTIPLEX PLANKENVLOER .........................................................................................45
DEEL 3: DAK - SANERING – METALEN SCHRIJNWERK - GLASWERK - ISOLATIE......... 46
HOOFDSTUK 33 AFVOER VAN REGENWATER OP DAKEN ......................................................... 46
33.1 AFVOERKANALEN..........................................................................................................................................................46
33.2 REGENWATERAFVOEREN ..........................................................................................................................................46
33.23 TOEBEHOREN VOOR REGENWATERAFVOER .............................................................47
33.3 METALEN DAKAANSLUITING....................................................................................................................................47
HOOFDSTUK 34 BEDEKKING VAN GEBOUWEN................................................................................ 48
34.0 ALGEMENE VOORWAARDEN ....................................................................................................................................48
34.8 DICHTINGSSYSTEEM VOOR DAKEN.....................................................................................................................48
34.81 WARM DAK..........................................................................................................................48
34.81.3 THERMISCHE ISOLATIE PLAT DAK.............................................................................48
HOOFDSTUK 36 METALEN SCHRIJNWERK......................................................................................... 54
36.1 RAMEN .................................................................................................................................................................................54
36.10 ALGEMEEN..........................................................................................................................54
36.14 BUITENSCHRIJNWERK IN GEANODISEERD ALUMINIUM.......................................55
36.5 BIJZONDERE DEURTEN ..............................................................................................................................................61
36.51 SECTIONAALPOORT .........................................................................................................61
HOOFDSTUK 38 BEGLAZING ..................................................................................................................... 62
38.0 TERMINOLOGIE - ALGEMEEN..................................................................................................................................62
38.02 BASIS VOOR DE KEUZE VAN HET GLASPRODUCT ....................................................63
38.06 TECHNISCHE ERKENNING ...........................................................................................63
38.1 BEGLAZING........................................................................................................................................................................63

38.10 ALGEMEEN..........................................................................................................................63
38.11 ENKELE BEGLAZING.........................................................................................................63
38.12 ISOLEREND DUBBEL OF MEERLAGIG GLAS................................................................63
38.12.1 DUBBEL ISOLEREND GLAS...........................................................................................63
38.12.2 DUBBELE ISOLERENDE VEILIGHEIDSGLAS I ...........................................................64
38.12.3 ISOLEREND DUBBEL VEILIGHEIDSGLAS II...............................................................64
38.12.4 VERSTEVIGDE EN GELAAGDE ISOLERENDE BEGLAZING MET ZONNECONTROLE .........65
38.16 ANDERE BEGLAZING........................................................................................................66
38.16.1 BRANDWERENDE BEGLAZING 1/2U ..........................................................................66
38.16.2 BRANDWERENDE BEGLAZING 1U..............................................................................66
38.5 SPECIALE GLASPRODUCTEN..................................................................................................................................67
38.50 ALGEMEENHEDEN ......................................................................................................................................................67
38.51 SPIEGELS OP MAAT ...........................................................................................................67
HOOFDSTUK 39 ISOLATIEMATERIAAL................................................................................................. 68
39.1 WARMTE EN AKOETISCHE ISOLATIE - ALGEMEEN....................................................................................68
39.15 ISOLATIE HOUTEN VLOER..............................................................................................68
39.16 ISOLATIE HELLENDE DAKSTUKKEN.............................................................................69
39.2 GELUIDSISOLATIE - ALGEMEEN............................................................................................................................70
39.23 ISOLATIE BINNENWANDEN – MINERALE WOL..........................................................70
39.24 ISOLATIE VERLAAGD PLAFOND- GLASWOL...............................................................70
DEEL 4 AFWERKINGEN VAN DE OPPERVLAKKEN - PLATEN, BEPLEISTERINGEN, TEGELS.
..............................................................................................................................................................................................71
HOOFDSTUK 41 AFWERING PLAFOND ................................................................................................. 71
41.1 GIPSPLATEN.....................................................................................................................................................................71
41.13 PLAFOND 1 GIPSPLATEN – VERLAAGD ........................................................................71
41.14 PLAFOND IN GEPERFOREERDE GIPSPLATEN .............................................................74
41.6 PLAFOND IN ALUMINIUM............................................................................................................................................76
41.61 HANGPLAFOND MET OPEN LAMELLEN SYSTEEM ....................................................76
HOOFDSTUK 42 BINNENBEPLEISTERINGEN .................................................................................... 77
42.0 ALGEMENE BEPALINGEN ..........................................................................................................................................77
42.1 BINNENBEPLEISTERINGEN OP METSELWERK - ALGEMEENHEDEN ..................................................79
42.11 GLADDE BEPLEISTERING OP OUDE MUUR – HERSTELLINGEN ...........................79
42.13 BEPLEISTERING VAN DE OMTREK VAN RAAMOPENINGEN....................................80
42.6 PLAFONDBEPLEISTERING – ALGEMEENHEDEN ...........................................................................................81
42.61 GLADDE BEPLEISTERING OP OUD PLAFOND – HERSTELLING .............................81
42.62 GLADDE BEPLEISTERING OP BETONNEN PLAFOND ...............................................82
HOOFDSTUK 43 BUITENBEPLEISTERING............................................................................................ 82
43.0 ALGEMENE BEPALINGEN...........................................................................................................................................82
43.2 BUITENBEPLEISTERINGEN .......................................................................................................................................83
43.21 FIJNE AFGEKRABDE BUITENBEPLEISTERING ............................................................83
HOOFDSTUK 44 NIVELLERINGSDEKVLOER EN INDUSTRIELE VLOER................................. 84
44.0 ALGEMEEN.........................................................................................................................................................................84
44.1 NORMALE DEKVLOER..................................................................................................................................................86
44.12 HECHTENDE DEKVLOEREN...........................................................................................86
44.15 HELLINGSBETON ..............................................................................................................87
44.16 BETONNEN OPRITTEN ...................................................................................................88
44.17 BETONNEN TRAP ..............................................................................................................88
HOOFDSTUK 45 AFWERKING VAN DE VLOER BINNEN ................................................................ 88

45.0 AFWERKING VAN DE VLOER BINNEN - ALGEMEEN ...................................................................................88
45.3 NATUURSTEEN - ALGEMEEN ..................................................................................................................................88
45.32 VLOERBEKLEDING UIT SEDIMENTAIRE KALKSTEEN ..............................................91
45.8 KERAMIESCHE VLOERBEKLEDINGEN ................................................................................................................92
45.80 GENERALITES.....................................................................................................................92
45.9 VOORBEREIDENDE WERKEN OP DE ONDERGROND ..................................................................................94
HOOFDSTUK46 DIVERSE LOOPZONES ............................................................................................... 94
46.4 ASFALT GEGOTEN OP VLOER .............................................................................................................................94
46.5 BLADEN EN TEGELS UIT RUBBER OP VLOER .............................................................................................95
46.51 BLADDEN UIT RUBBER OP VLOER ...............................................................................95
46.5 VLOERMAT + KADER....................................................................................................................................................97
HOOFDSTUK 47 MUURBEKLEDINGEN ................................................................................................. 98
47.0 ALGEMENE SCHIKKINGEN ........................................................................................................................................98
47.1 MUURBEKLEDINGEN IN FAIENCE EN KERAMISCHE TEGELS .................................................................98
47.10 ALGEMEENHEDEN ...........................................................................................................98
DEEL 5 SCHRIJNWERK..............................................................................................................................................99
HOOFDSTUK 50 ALGEMENE BEPALINGEN......................................................................................... 99
HOOFDSTUK 52 HOUTEN BUITENSCHRIJNWERK.........................................................................100
52.1 RAMEN, VENSTERDEUREN EN HOUTEN DEUREN...................................................................................... 100
HOOFDSTUK 53 DEUREN...........................................................................................................................100
53.0 ALGEMENE BASISVOORSCHRIFTEN................................................................................................................. 100
53.1 BIJZONDERE VOORSCHRIFTEN ......................................................................................................................... 102
53.1 DEURVLEUGELS ................................................................................................................102
53.10 HOUTEN DEURVLEUGELS ...........................................................................................102
53.10.1 EFFEN BLAD BINNENDEUR TYPE I + VASTE LIJST ................................................102
53.10.2 GLAZEN DRAAIDEUR...................................................................................................102
53.10.3 TWEERICHTINGEN DEUR – BEGLAASD – BINNEN ............................................103
53.10.4 BRANDWERENDE BINNENDEUR 1/2U – MET DEURSLUITER ...........................103
53.10.5 DUBBELE BRANDWERENDE BINNENDEUR RF 1/2H – MET DEURSLUITER 104
53.10.6 BINNENSCHUIFDEUR BRANDWEREND RF 1/2H – MET DEURDRANGER......104
HOOFDSTUK 57 INBOUWAPPARATUUR ............................................................................................105
57.0 ALGEMENE BEPALINGEN........................................................................................................................................ 105
57.2 MEUBILAIR OP MAAT .............................................................................................................................................. 105
57.21 INRICHTING SANITAIRE RUIMTEN ............................................................................106
57.22 DIVERSE MEUBILAIR.......................................................................................................107
57.23 BINNENRAAM ..................................................................................................................107
DEEL 6 WATER - GAS – SANITAIR..................................................................................................................108
HOOFDSTUK 60 ALGEMENE BEPALINGEN .................................................................................................108
HOOFDSTUK 61 SANITAIRE TOESTELLEN.......................................................................................109
61.0 ALGEMEENHEDEN ..................................................................................................................................................... 110
61.1 SANITAIRE TOESTELLEN ........................................................................................................................................ 111
61.12 WASBAKKEN IN ROOSTVRIJ STAAL .............................................................................111
61.2 WC-POTTEN EN WATERSPOELING MET ACCESSOIRES........................................................................ 112
61.21 OPGEHANGEN WCPOT .................................................................................................112
61.23 SPECIALE MUURKRANEN .............................................................................................115
61.3 LAVABO, WASBEKKEN EN ACCESSOIRES..................................................................................................... 115
61.31 LAVABO ..............................................................................................................................115

61.4 SANITAIRE TOESTELLEN ........................................................................................................................................ 116
61.46 DOUCHE VOOR BETEGELING......................................................................................116
61.6 URINOIRS......................................................................................................................................................................... 117
61.62 OPHANGURINOIR ..........................................................................................................117
61.7 UITGIETBAK ................................................................................................................................................................... 118
61.71 UITGIETBAK .....................................................................................................................118
61.8 ELEKTRISCHE WARMWATERACCUMULATOR............................................................................................... 118
61.81 ELEKTRISCHE ACCUMULATIEBOILER ......................................................................118
HOOFDSTUK 62 SANITAIRE LEIDINGEN ...........................................................................................119
62.0 LEIDINGEN – ALGEMEENHEDEN ......................................................................................................................... 119
62.02 BUIZEN IN VERZINKT STAAL .......................................................................................124
62.06 BUIZEN IN SYNTHETISCH MATERIAAL .....................................................................124
62.6 KOUDWATERDISTRIBUTIE ...................................................................................................................................... 124
62.61 VERDEELPUNT KOUD WATER......................................................................................124
HOOFDSTUK63 WATERKRANEN ...........................................................................................................124
63.0 WATERKRANEN – ALGEMEENHEDEN .............................................................................................................. 124
63.1 AFSLUITKRANEN ......................................................................................................................................................... 125
63.11 AFSLUITKRANEN ZONDER ONTLUCHTINGSKRAAN .............................................125
63.2 MUURKRANEN............................................................................................................................................................... 125
63.22 MUURKRAAN MET SNELSLUITING .............................................................................125
63.5 DOUCHETOESTELLEN .............................................................................................................................................. 125
63.51.1 DOUCHEKOP.................................................................................................................125
63.6 AFVOERGATEN ........................................................................................................................................................... 125
63.61 AFVOERGAT MET ROOSTER ........................................................................................126
63.63 AFVOERGAT MET KLEPJE ..............................................................................................126
63.7 MENGKRAAN ................................................................................................................................................................ 126
63.71 MENGKRAAN VOOR LAVABO .......................................................................................126
63.72 MENGKRAAN VOOR KEUKEN MET 1 BEVESTIGINGSPUNT ...............................127
63.73 INBOUWDOUCHEMENGKRAAN .................................................................................127
HOOFDSTUK 65 - GASINSTALLATIE...................................................................................................128
65.0 ALGEMENE BEPALINGEN........................................................................................................................................ 128
65.5 GASINSTALLATIE ........................................................................................................................................................ 128
HOOFDSTUK77 PARLOFONIE – TELEFONIE – TOEGANGSCONTROLE - ALARM -
DETECTIE – BRANDBEVEILIGING ........................................................................................................129
77.55 WANDHASPEL...................................................................................................................129
77.56 WANDSHASPEL-AANPASSING........................................................................................129
DEEL 8 SCHILDERWERK.........................................................................................................................................130
HOOFDSTUK80 SCHILDEREN, ALGEMENE BEPALINGEN ........................................................130
HOOFDSTUK81 BUITENSCHILDERWERKEN OP METSELWERK, CEMENT EN BETON 131
HOOFDSTUK83 BINNENSCHILDERWERKEN OP HOUT ..............................................................131
83.0 ALGEMEENHEDEN ..................................................................................................................................................... 131
83.21 VERNIS BINNEN/BUITEN GESATINEERD OP HOUTEN PANELEN........................132
HOOFDSTUK85 SCHILDEREN VAN DE BINNENMUREN EN DE PLAFONDS......................132
85.0 ALGEMEENHEDEN ..................................................................................................................................................... 132
85.3 SCHILDERWERK OP BINNENMUREN ................................................................................................................ 133
85.31 SCHILDEREN OP MUREN: MINERALE STEUNEN ....................................................133
85.31.1 SCHILDERWERK VAN NIEUWE MUREN .................................................................134

85.31.2 SCHILDERWERK OP OUDE MUREN ........................................................................134
85.5 SCHILDERWERK OP PLAFONDS – BINNEN.................................................................................................... 135
85.51 SCHILDEREN OP PLAFONDS: MINERALE ONDERGRONDEN ..............................135
85.51.1 SCHILDEREN VAN NIEUWE PLAFONDS .................................................................136
85.51.2 SCHILDEREN VAN OUDE PLAFONDS .....................................................................136
DEEL 11 AFWERKINGEN, VARIA.........................................................................................................................136
HOOFDSTUK 111 BINNENAFWERKING GEVEL................................................................................136
111.1 STORES MET HORIZONTALE LAMELLEN..................................................................................................... 136
DEEL 15 LAATSTE WERKEN ............................................................................................................................................ 137
HOOFDSTUK 151 ALLERLEI .....................................................................................................................137
151.1 REINIGEN VAN DE BOUWPLAATS.................................................................................................................... 137
151.2 VERGELIJKING VAN DE PLAATSBESCHRIJVINGEN ............................................................................... 138
151.21 PLAATSBESCHRIJVING VAN DE GEBOUWEN - VERGELIJKING ...........................138

Dit dossier bevat:
1. een deel architectuur : afbraakwerken/ruwbouw/afbouw/afwerkingen en sanitair –
bestaande uit:
a) beschrijving van de werken (dit document),
b) bestek,
c) 4 genummerde plannen: afbraak/ ruwbouw/ afbouw/ afwerkingen en sanitair
2. een deel speciale technieken HVAC : opgesteld door het studiebureau DTS en
bevat:
a) beschrijving van de werken
b) bestek
c) plannen

DEEL 1 VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN
HOOFDSTUK 10 STUDIES
10.1 ARCHITECTUUR
De studie van het volledige project en de coördinatie van de hieronder vermelde studies is het werk van
Lhoas & Lhoas architect
Pablo Lhoas
Bureau: 02 3720875
Fax: 02 3720876
Adres: Vorstlaan 62/11 1060 Brussel
E-mail: pablo@lhoas-lhoas.com
10.2 STABILITEITSSTUDIE
De stabiliteitsstudie is ten laste van de aannemer tenzij het anders bepaald wordt in het BTB.
De stabiliteitsstudie omvat de controle van de algemene stabiliteit van de werken, de bepaling van hun afmetingskenmerken,
de berekening en de controle van de hoeveelheden.
Deze studies worden door een onafhankelijke organisme gecontroleerd, door de architect en opdrachtgever. De aannemer zal
zich geheel associëren aan deze controle.
10.3 STUDIE VAN DE VERWARMING - VENTILATIE EN ELEKTRICITEIT
De studies van de speciale technieken verwarming, ventilatie, elektriciteit (hoogspanning) zijn ten laste van de Opdrachtgever
en worden uitgevoerd door:
DTS, M. Christophe Cornet
Bureau: 067874400
Fax: 067874401
Adresse: 8 rue des Dauphins, 1495 Sart-Dames-Avelines
E-mail: info@dts-eng.com
10.4 GELUIDSSTUDIES
Daidalos/Peutz, M. Mees
Bureau: 016353277
Fax: 016353278
Kantooradres: Oudebaan 391, 3000 Leuven
E-mail: paul.mees@daidalos.be
10.5 SCENOGRAFIE
TTAS, MM DeKimpe EN Lambert
Bureau: 092337930
Fax: 022241531
Kantooradres: Blekerijstraat 30/001 B-9000 Gent
E-mail: info@ttas.com
10.6 VEILIGHEIDS/GEZONDHEIDSCOÖRDINATIE
Serge Gosset veiligheidscoörd
Fax: 022481081
GSM: 0476332667
Kantooradres:
E-mail:
Zenobegrammelaan 98, 1030 Brussel
serge.gosset@chello.be
HOOFDSTUK 11 INSTALLATIE VAN DE BOUWPLAATS
11.01 INSTALLATIE VAN DE BOUWPLAATS - ALGEMEEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN

Deze post omvat alle installaties nodig voor de uitvoering van de werken in overeenstemming met het Algemeen Bestek en
meer bepaald met artikel 30 van het tweede deel van de administratieve bepalingen van onderhavig bijzonder bestek.
Daarbij wordt begrepen dat de volgende bijzondere voorwaarden gekend zijn door de aannemer en op geen enkel ogenblik
een aanvraag tot bijkomende termijnen of prijssupplementen kunnen rechtvaardigen. Het gaat meer bepaald om het feit dat
de school open moet kunnen blijven gedurende de uitvoering van de werken en dat bijvoorbeeld de netten in geen geval
verstoord mogen worden (water, elektriciteit, informatica, telefoon).
De parking voor de school moet volledig operationeel blijven.
De aannemer moet in zijn inschrijving de kosten verduidelijken voor de installatie van de bouwplaats.
Zijn inbegrepen in deze post: alle middelen die door de aannemer ingezet worden en nodig zijn voor de perfecte uitvoering
van de werken; onder andere, alle maatregelen die genomen moeten worden om het arbeidsreglement, het ARAB, de
hygiënische normen, de veiligheidsnormen, de bestrijding van de verontreiniging te respecteren, ... de regels die zowel gelden
voor de werknemers als de gebruikers van het gebouw en in het algemeen voor het publiek.
Zijn inbegrepen: alle maatregelen die de aannemer, de veiligheidscoördinator, de studiebureaus en/of de Auteur van het
project noodzakelijk achten voor een normale verloop van de werf , en in dit geval, te versnellen; onder andere verwarming,
ventilatie, luchtontvochtiging van de bouwplaats.
Zijn inbegrepen: alle maatregelen die de aannemer, de veiligheidscoördinator, het studiebureau en/of de Auteur van het
project nodig achten om over te gaan tot een controle van de werken.
Zijn inbegrepen: alle maatregelen die de aannemer moet nemen om een perfecte coördinatie van de werken mogelijk te
maken. Daarvoor duidt hij een unieke vertegenwoordiger aan die als verbindingspersoon zal optreden tegenover de
administratieve overheid, de Opdrachtgever en het studiebureau. Deze zal, behalve in geval van heerkracht, de volledige
bouwwerken volgen. Hij moet voldoende beschikbaar zijn om zijn coördinatietaak naar behoren te vervullen.
Zijn onder andere inbegrepen in deze post: de bouwplaatslokalen, de lokalen die dienst doen als kantoor, de sanitaire lokalen–
beschreven in de posten 11.2 enz.
De installatie van de bouwplaats, het plan van de bouwplaats (afsluiting, verlichting, kranen, eventuele keten, opslag, …) zal
goedgekeurd worden door de verschillende betrokken overheden en door de Opdrachtgever en dat vóór het begin van de
bouwwerken . Voor men beschikt over deze goedkeuringen kan niet met de bouwwerken begonnen worden.
Facturatie:
De facturatie wordt uitgevoerd bij iedere vorderingsstaat en dit in verhouding tot de duur van de aanneming.
BESTEMMING
nr. EEN Post
1 FF De aannemer wordt geacht deze post te detailleren in zijn offerte.
11.1 VOORLOPIGE AANSLUITINGEN OP DE VERSCHILLENDE NETTEN - ALGEMEEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
De werken omvatten de leveringen en de stappen die gezet moeten worden voor de voorlopige aansluiting van de bouwplaats
op het elektriciteits- en telefoonnet.
Het te verbouwen gebouw beschikt immers over alle nodige aansluitingen op het waternet, deze zal gratis ter beschikking
gesteld worden aan de aannemer.
UITVOERING VAN DE WERKEN
De aannemer let op de conformiteit van de installaties met de reglementen van de verdeelmaatschappijen en meer bepaald
betreffende de elektriciteitsinstallatie, de conformiteit ervan met het AREI.
De aansluitingskosten en de huur van de tellers, het elektriciteitsverbruik en het telefoonverkeer voor de bouwwerken zijn ten
laste van de aannemer.

11.12 VOORLOPIGE AANSLUITING OP HET ELEKTRICITEITSNET
UITVOERING VAN DE WERKEN
De aannemer wordt ertoe geacht om in alle omstandigheden en gedurende de volledige uitvoeringsperiode van de werken de
nodige elektriciteit te leveren voor de goede afwikkeling van de werken zonder het risico om het elektriciteitssysteem te
verstoren van het gebouw dat niet verbouwd wordt en dat in dienst blijft.
Bij afwezigheid van openbare distributie of als deze faalt, zal de aannemer de elektriciteit leveren die nodig is voor de werken
met behulp van een elektrogeengroep; in dat geval houdt hij zich aan de regels die terzake van toepassing zijn.
BESTEMMING
nr. EEN Post
1 FF bouwplaatsteller, huur en elektrisch verbruik van de bouwplaats
11.13 VOORLOPIGE AANSLUITING OP HET TELEFOONNET
UITVOERING VAN DE WERKEN
De aannemer levert van bij het begin van de werken en voor de volledige duur ervan, de installatie van een vaste telefoon en
een telefax en staat in voor alle kosten die er verband mee houden.
De telefoon en de telefax blijven ter plaatse op de bouwplaats. Hij zal deze nummers zo snel mogelijk doorgeven aan al
diegenen die op de bouwplaats werken.
BESTEMMING
nr. EEN Post
1 FF Aansluiting en alle kosten (bijdrage, gesprekken, enz.)
11.2 BOUWPLAATSLOKALEN - ALGEMEEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
De werken omvatten de installatie en het ter beschikking stellen gedurende de duur van de werken, van de nodige lokalen
voor de werking van de bouwplaats: lokaal voor de bouwplaatsvergaderingen, het ter beschikking stellen van een telefoon, fax,
de aannemingsdocumenten, de nodige lokalen voor zijn personeel in overeenstemming met de van kracht zijnde
reglementering.
De bestaande toiletten op de bouwplaats kunnen niet gebruikt worden omdat zij ofwel vernield ofwel gedemonteerd zijn.
UITVOERING VAN DE WERKEN
In de lokalen staan de meubels die nodig zijn, gezien hun bestemming. Zij moeten onderhouden, verwarmd en continu
verlicht worden.
Deze installaties, hun onderhoud en allerlei kosten die eruit voortvloeien, zijn ten laste van de aannemer.
11.21 LOKAAL DIE ALS BUREAU DIENT
UITVOERING VAN DE WERKEN
De aannemer moet een lokaal oprichten dat als bureau dient op een plaats die in overleg met de Opdrachtgever en de Auteur
van het project zal gekozen worden.
De volledige serie van de aanbestedingsdocumenten, de bouwvergunning inbegrepen en alle documenten in verband met de
ontwikkeling van de werken, moeten er geraadpleegd kunnen worden, gedurende de volledige duur van de werken.
Er zal een aansluiting van dat bureau op het telefoonnet voorzien worden; de telefax bevindt zich in dit bureau.
De plaats moet bepaald worden in overleg met de Opdrachtgever en de Auteur van het Project.
Dat lokaal zal regelmatig schoongemaakt worden, indien nodig gesloten en zal altijd kunnen dienen voor de
bouwplaatsvergaderingen in functie van het aantal personen dat eraan deelneemt.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 FF oprichting van een bouwplaatslokaal

2 FF ter beschikking stelling Meubels
11.22 LOKAAL VOOR SANITAIR GEBRUIK
UITVOERING VAN DE WERKEN
De aannemer moet een lokaal oprichten voor sanitair gebruik op een plaats die in overleg met de opdrachtgever en de auteur
van het project zal gekozen worden.
Het aantal en de grootte van deze lokalen zullen bepaald worden in overeenstemming met de van kracht zijnde normen en in
functie van het aantal aanwezige werknemers op de bouwplaats.
De plaats moet bepaald worden in overleg met de Opdrachtgever en de Auteur van het Project.
Deze dienst zal enkel gedurende de werken kunnen gebruikt worden.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 FF huur toiletten (event. douche(s))
HOOFDSTUK 12 VOORAFGAANDELIJKE WERKEN
12.2 TIJDELIJKE WERFOMHEINING
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
De werken omvatten de levering, de montage, het onderhoud, de demontage en de afvoer van de voorlopige afsluiting van de
bouwplaats en het in de oorspronkelijke staat herstellen van de bodem na de verwijdering.
UITVOERING VAN DE WERKEN
De aannemer hangt duidelijke borden op waarop staat dat de toegang tot de bouwplaats verboden is voor personen die geen
toestemming hebben om er rond te hangen en de verplichting om een helm te dragen op de bouwplaats.
De afsluiting moet stevig gemaakt worden; de aannemer let er iedere dag, na het einde van het werk, erop dat de toegangen
volledig en op een aangepaste manier zijn afgesloten.
Ter hoogte van de openbare weg moet er voldoende verlichting voorzien worden aan de afsluiting door middel van witte
lampen of oranje-gele knipperlichten.
De verlichting werkt van zonsondergang tot zonsopgang en in alle omstandigheden waarin men niet duidelijk ziet op korte
afstand.
Deze verlichting wordt op regelmatige afstanden geplaatst, overal waar de afsluiting een gevaar zou kunnen vormen voor de
voetgangers en/of de voertuigen die er circuleren.
De afsluiting blijft eigendom van de aannemer en moet zodra de voortgang van de werken het mogelijk maakt, verwijderd
worden.
12.21 TIJDELIJKE WERFOMHEINING BUITEN
De afsluiting van de bouwplaats moet zowel aan de kant van de straat als aan de kant van de speelplaats uitgevoerd worden.
In voorkomend geval moet de afsluiting overeenstemmen met de voorschriften van de bevoegde overheid. De aannemer vraag
vooraf toestemming en instructies in verband met het tracé en de hoogte. Hij brengt verslag uit van deze stappen en geeft het
bewijs van de aanvraag van de toelatingen aan de Auteur van het Project. De uitvoering ervan is in elk geval onderworpen aan
de goedkeuring van de Auteur van het Project.
De aannemer zorgt ervoor dat er in geen geval reclameaffiches op aangebracht worden.
Daartoe laat hij in lettertype Helvetica (192pt 53.5mm minimum), op een hoogte van 1.5m, minstens om de 4m, "Verboden
aan te plakken" aanbrengen; de Auteur van het Project kan de kleur van de letters kiezen; zij moeten wel contrasteren met de
achtergrond waarop zij staan.
Tenzij de overheid het anders stelt, bestaat de afsluiting uit kaders die een geraamte vormen in behandeld hout dat niet geverfd

is waarop de mutiplexpanelen getimmerd worden die voorzien zijn voor buitengebruik en 18 mm dik zijn. Zij worden geverf
of gestratificeerd. De Auteur van het Project kan vrij de kleur kiezen. De aannemer neemt alle bepalingen opdat de perfecte
windbestendigheid van deze elementen gegarandeerd wordt (driehoeksmeting en ballast aan de binnenkant van de
bouwplaats).
Deze panelen hebben standaardafmetingen (breedte 122/ hoogte 244), zij worden kant tegen kant geplaatst.
Er wordt een monochrome tekening op geplaatst (kleur en motief te bepalen door de Auteur van het Project). Iedere tekening
bedekt twee afsluitpanelen; om de vier panelen wordt er een plan weergegeven.
De aandacht van de Inschrijver wordt gevestigd op het feit dat het niet toegestaan is (niet minder dan de eventuele
onderaannemers) om de naam van zijn vennootschap op om het even welke plaats van deze afsluiting te plaatsen. Zijn naam
mag enkel voorkomen op de plaats voorzien in artikel 12.22 hierna.
UITVOERING VAN DE WERKEN
De afsluitingen van de gevels en de afsluitingen zijn eventueel voorzien van gladde “plafonds" bovenaan om de voetgangers en
de voertuigen te beschermen tegen de materialen die buiten de bouwplaats zouden kunnen vallen.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 FF zijde Flageyplein
2 FF zijde binnenkoer
12.22 TIJDELIJKE WERFOMHEINING – BINNEN
Deze binnenwanden dienen om iedere toegang tot de bouwplaats te vermijden en om de schoollokalen te beschermen omdat
zij in dienst blijven gedurende de werken en er hinder zou kunnen optreden van de werken (lawaai, stof, ...).
Deze wanden worden uitgevoerd in een houten structuur (geschaafd SRN) bekleed met een "school" kant in spaanplaat met
een gelaagde of wit gemelamineerde oppervlakte.
Er moet een afsluiting voorzien worden van de liftkooi/trap aan de kant van Flagey en een andere aan de ingang van de
cafetaria hal. Er zal voor beiden een deur voorzien worden, voorzien van een kruk en een sluitsysteem (hangslot bijvoorbeeld).
Op die wanden zal de aannemer aan de kant van de school in Helvetica (192pt 53.5mm minimum), op een hoogte van 1.5m,
minstens om de 4m, "Verboden toegang" laten opzetten; de Auteur van het Project kan de kleur van de letters kiezen; zij
moeten wel contrasteren met de achtergrond waarop zij staan.
Deze panelen hebben standaardafmetingen (breedte 122/ hoogte 244), zij worden kant tegen kant geplaatst.
De aandacht van de Inschrijver wordt gevestigd op het feit dat het niet toegestaan is (niet minder dan de eventuele
onderaannemers) om de naam van zijn vennootschap op om het even welke plaats van deze afsluiting te plaatsen. Zijn naam
mag enkel voorkomen op de plaats voorzien in artikel 12.22 hierna.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 FF scheiding binnen: cafetaria
2 FF scheiding binnen: traphal Flagey
12.23 BOUWPLAATSBORDEN
MATERIALEN
De werfborden worden uitgevoerd in multiplex voorzien voor buitengebruik van 18mm 13 plooien, minimumoppervlakte
16m². Het bord wordt bekleed met een stratifié, kleur en textuur te bepalen door de Auteur van het Project en conform met
de tekening in bijlage. Dit bord wordt gemonteerd op een houten kader dat zorgt voor de bevestiging van het bord op het
bestaande gebouw op een zichtbare hoogte (bijvoorbeeld onder het afdak Flageyplein) maar buiten het bereik van de
voorbijgangers en zodanig dat de eventuele werf omheining ze niet verbergen.
De afmetingen, de tekst, de tekening van het werfbord zijn conform aan de tekening in bijlage.
De teksten en logo’s zijn uit verlijmde vinyl.
Het bord moet uit één stuk zijn. Het systeem van een stijf paneel kan worden vervangen door een zeil of een ander duurzaam
technisch middel voor buiten, bestendig (weer en wind, vandalisme ...), zonder naad en in dezelfde afmetingen. Voor meer
details, zie bijlage document “werfbord”.
UITVOERING VAN DE WERKEN

Volgende teksten komen er op voor:
PROJECT
Verbouwing (gelijkvloers) van de architectuurschool La Cambre
Een synthesebeeld of een polychroom grafisch document (plan, doorsnede ...)
+ logo
BOUWHEER
Gemeente Elsene
Departement Openbare werken
Elsenesteenweg 168a
1050 Elsene
02 515 61 11
(+ logo gemeente Elsene)
AUTEURS VAN HET PROJECT
Lhoas & Lhoas architecten
Kantoor: 02 3720875
Fax: 02 3720876
Adres: 62/11 Vorstsesteenweg 1060 Brussel
E-mail: pablo@lhoas-lhoas.com
+ eventuele logo
INGENIEUR HVAC
DTS
Bureau: 067874400
Fax: 067874401
Adresse: 8 rue des Dauphins, 1495 Sart-Dames-Avelines
E-mail: info@dts-eng.com
+ eventuele logo
AKOESTIEK
Daidalos/Peutz
Kantoor : 016353277
Fax: 016353278
Adres kantoor: 391 Oudebaan 3000 Leuven
E-mail: paul.mees@daidalos.be
+ eventuele logo
SCENOGRAFIE
TTAS
Kantoor : 092337930
Fax: 022241531
Adres Kantoor : Blekerijstraat 30/001 B-9000 Gent
E-mail: info@ttas.com
+ eventuele logo
COÖRDINATIE VEILIGHEID/GEZONDHEID
Serge Gosset
Fax: 022481081
Mobile: 0476332667
Adres Kantoor : 98 Zénobe Grammelaan 1030 Brussel
E-mail: serge.gosset@chello.be
+ eventuele logo

ONDERNEMERS
Gegevens van de inschrijver + eventuele logo
Deze post omvat bovendien alle bevestiging middelen van het bord.
De aannemer zal de maquette ter goedkeuring van de Bouwheer en de Auteur van het Project voorleggen.
Gezien dit bord de enige plaats is waar de inschrijver en zijn onderaannemers hun naam kunnen vermelden, kan deze een
volledig bord voorzien op elke plaats waar hij zijn naam wenst te zien.
De architect verbindt er zich toe het overeenstemmende informatica bestand van het bord gratis ter beschikking te stellen van
de aannemer, in het formaat van zijn keuze om de uitvoering van dit element te vergemakkelijken.
BESTEMMING
Nr. EH Post
1 FF Flageyplein
12.3 PLAATSBESCHRIJVING - ALGEMEEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze opdracht omvat het opstellen van een plaatsbeschrijving door een deskundige, voor en na de werken, van de partijen die
aan de bouwplaats grenzen in en buiten het eigendom; buurtgevel ( « Flagey »gebouw) tegenover het plein, de
gemeenschappelijke muur, de buurteigendommen, en alle plaatsen die de aannemer belangrijk acht, om zich te bewaken van
gebrek/schade hem toegeschreven zouden kunnen worden door zijn werken. De aannemer zal aan de Opdrachtgever de naam
van de deskundige die hij gekozen heeft, ter goedkeuring voorleggen.
UITVOERING VAN DE WERKEN
Voor de werken begonnen worden, neemt de aannemer het initiatief om, op zijn kosten, de nodige plaatsbeschrijvingen te
laten uitvoeren door een erkend en gekwalificeerd deskundige.
De plaatsbeschrijvingen van de nabijgelegen eigendommen zullen op tegenspraak opgesteld worden met de betrokken
partijen.
De aannemer zal onmiddellijk nadat zij opgesteld zijn, een kopie ervan bezorgen aan de verantwoordelijken van de naburige
eigendommen, de Auteur van het Project en een andere aan de Opdrachtgever.
Als de aannemer geen plaatsbeschrijvingen opstelt, is enkel hijzelf verantwoordelijk voor dit verzuim.
Op het einde van de werken zal een plaatsbeschrijving op tegenspraak worden opgesteld met de eventuele schade die
toegebracht is door de werken. Deze wordt vergeleken met de plaatsbeschrijving opgesteld voor de werken.
De aannemers zijn contractueel verantwoordelijk voor de schade die zij veroorzaken uit hoofde van hun werk.
12.31 PLAATSBESCHRIJVING VAN DE GEBOUWEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat de plaatsbeschrijving van alle gebouwen naast het gebouw dat verbouwd moet worden.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 FF Plaatsbeschrijving voorafgaande de werken
12.5 DEMONTAGES EN AFBRAAK
12.50 ALGEMEENHEDEN
12.50.1 OMVANG VAN DE WERKEN
De afbraak omvat alle prestaties en al het materiaal nodig om de werken uit te voeren, zoals bepaald in de
aanbestedingsdocumenten - met inbegrip van alle bijkomende werken en alle administratieve organisatiemaatregelen - om de
werken uit te voeren in overeenstemming met de eisen inzake veiligheid, kwaliteit en het milieu.
De afbraken moeten enerzijds de technische realisaties mogelijk maken van de andere werken zonder ongemakken en
anderzijds mogen zij de aansluitingen en de afwerkingen van de nieuwe stukken of de stukken die behouden moeten blijven
niet in het gedrang brengen.
De werken worden bepaald door de plannen van het aanbestedingsdossier, ofwel door aanduiding en de specifieke

eschrijving van de delen die afgebroken moeten worden, ofwel door aanduiding van de verbouwingen waarvoor een afbraak
nodig is omdat zij anders niet kunnen opgetrokken worden.
12.50.2 GRENZEN VAN DE AFBRAAK
Ondanks de meetcode (forfaitair bedrag), worden de werken uitgevoerd in overeenstemming met de specificaties betreffende
kwaliteit en hoeveelheid opgelegd door de aanbestedingsdocumenten.
Dit betreft alle metingen die genomen moeten worden voor het begin van de afbraak, de nodige metingen gedurende de
werken en betreffende de evolutie ervan.
Voor hij zijn offerte opstelt, neemt de aannemer kennis van de kenmerken en de kwaliteit van de bestaande toestand.
Hij voorziet alle opmetingen en prestaties om de werken te beperken tot de werken vermeld in de aanbestedingsdocumenten.
Indien de aannemer zijn grenzen overschrijdt gedurende de afbraak, staat hij in voor alle kosten voor de aanpassings- en/of
herstelwerkzaamheden, om het resultaat te laten vallen binnen de grenzen bepaald in de aanbestedingsdocumenten. En dat
zowel in het geval de afbraak gebeurt door één enkele aanneming als in het geval de afbraak gebeurt door een afzonderlijke
aanneming.
Indien de grenzen van de afbraak overschreden worden, moet de aannemer de Auteur van het Project daarvan binnen de drie
kalenderdagen op de hoogte brengen door middel van een aangetekend brief. Deze zal de aard, de plaats en het belang van de
overschrijding beschrijven en zo ook de nodige informatie betreffende deze werken. Deze informatie moet ervoor zorgen dat
de Opdrachtgever zich een precies beeld kan vormen van de nodige tussenkomst en de invloed ervan op de nabijgelegen
werken. Het materiaal afkomstig van deze overschrijding van de grenzen van de afbraak, worden weggebracht op kosten van
de aannemer.
De herstelwerkzaamheden en/of de aanpassingen die nodig zijn door de overschrijding van de grenzen van de afbraak,
gebeuren op kosten van de aannemer, na instemming van de Auteur van het Project op een dusdanige manier dat het nadeel
gerepareerd is en de uitvoeringstermijn niet verlengd moet worden.
12.50.3 EIGENSCHAPPEN VAN DE MATERIALEN AFKOMSTIG VAN DE AFBRAAK
Tenzij het anders vermeld in dit bijzondere bestek, en met uitzondering van de materialen waarvoor recuperatie is voorzien,
worden alle materialen die afkomstig zijn van de afbraak eigendom van de aannemer en worden zij van de bouwplaats
weggevoerd van de werf op zijn kosten.
Bij afvoer naar een stortplaats, gebeurt dat in overeenstemming met de wetgeving en de decreten ad hoc die van toepassing
zijn in de plaats waar er gestort wordt.
De afvoerkosten van het afbraakmateriaal omvatten ook de kosten voor het storten, het vernietigen of iedere andere handeling.
12.50.4 ALGEMENE UITVOERINGSVOORWAARDEN
ALGEMEEN:
Voor er begonnen wordt met de werken, zal de aannemer het dichtstbijzijnde politiecommissariaat ervan op de hoogte
brengen. Het verkeer blijft verzekerd gedurende de volledige duur van de werken.
Indien de aannemer gedurende de afbraakwerkzaamheden een anomalie zou vaststellen, zal hij de Auteur van het Project
daarvan zo spoedig mogelijk op de hoogte brengen. De aannemer zal dan de onmisbare veiligheidsmaatregelen zo snel
mogelijk garanderen. Na onderzoek van de anomalie, zal de Auteur van het Project meedelen welke definitieve maatregelen er
genomen moeten worden.
BESCHERMENDE MIDDELEN, TE NEMEN VOORZORGEN:
Iedere afbraak of weghaling omvat uitdrukkelijk alle nodige of nuttige beschermende maatregelen om iedere beschadiging te
verhinderen van de andere delen of elementen, ongeacht wat het is.
Voor men overgaat tot de afbraak of de demontage, moet de aannemer een gedetailleerd onderzoek laten uitvoeren van de
toestand van het gebouw en eventueel de nodige berekeningen om de voorwaarden te kennen betreffende de stabiliteit en de
weerstand van de delen die afgebroken moeten worden of de aangrenzende delen.
Er zullen gepaste voorzorgen genomen worden om te verhinderen dat er iemand geraakt kan worden door het vallen of het
wegslingeren van puin.
Voor men met de afbraakwerken begint, zal de aannemer erop letten dat een specialist terzake – de elektriciteitscircuits en de
water-, gas-, telefoonnetten loskoppelt die zich in de af te breken delen zouden kunnen bevinden.

De kosten hiervoor worden gedragen door de aannemer.
De kosten voor het weghalen van de tellers en de toestellen die eigendom zijn van de verdeelmaatschappijen, zijn ten laste van
de aannemer.
De riool kolken in de onmiddellijke omgeving van de bouwplaats zullen beschermd worden met een doeltreffend deksel. Dat
zal uitgevoerd worden zonder ongemakken te veroorzaken voor de goede werking van het afvoernet.
De delen van de riolen die verschijnen gedurende de afvoerwerken of de werken zullen onmiddellijk gesignaleerd worden aan
de Auteur van het Project. Zij zullen zorgvuldig gecontroleerd en geïdentificeerd worden. De beschadigde delen zullen
afgevoerd worden en de delen die nog in goede staat zijn zullen gedicht worden en aangeduid worden op de plannen op
2cm/m. Zij zullen in de mate van het mogelijke, opnieuw gebruikt worden.
De aannemer is ertoe gehouden om op zijn kosten, en binnen de kortst mogelijke termijn, en volgens de aanduidingen van de
Auteur van het Project, iedere beschadiging te herstellen die aangebracht werd aan de elementen die bewaard moeten worden
en de schade te repareren die hij veroorzaakt heeft aan de openbare weg.
Onder afbraak en weghalen verstaat men altijd de afbraak en het wegbrengen buiten de bouwplaats van het product dat
afgebroken werd.
Onder demontage, verstaat men "afbreken (een geheel, een assemblage) waarbij de elementen voorzichtig gescheiden worden".
Onder vervanging van een bestaand element, verstaat men de demontage en de afvoer.
De erfdienstbaarheden die bestaan in het voordeel van de buurteigenaars worden gerespecteerd en de aannemer moet alle
nodige maatregelen nemen om ze in goede staat te kunnen houden.
AFVOER VAN HET PUIN:
De afvoermethode van het puin wordt bepaald in overleg met de Auteur van het Project voor het begin van de werken. Dat
gebeurt in overeenstemming met de reglementeringen, verplichtingen ... die samenhangen met hun aard. Daarbij worden de
regels betreffende veiligheid/hygiëne/milieu terzake zorgvuldig gerespecteerd.
12.50.5 ORGANISATIE VAN DE PLANNING
De aannemer brengt in zijn planning alle belangrijke afbraakfasen in. Aan de hand van deze bijkomende gegevens zal hij
verduidelijken:
• de uitvoering van de verschillende afbraakwerken in het algemene kader van de werken, en de periode waarin zij voorzien
zijn,
• de aard en het belang van de verschillende tussenkomsten en hun gevolg, rekening houdend met de richtlijnen van de
aanbestedingsdocumenten.
12.50.6 STUTTEN VAN BESTAANDE WERKEN DIE BEWAARD MOETEN BLIJVEN
De afbraakwerken omvatten alle maatregelen nodig voor het behoud van de stabiliteit van het werk dat het onderwerp vormt
van de aanneming, alsook de naburige werken.
De bestaande constructies aan de onmiddellijke rand van het te verbouwen werk, die gedurende de werken beschadigd zouden
kunnen raken, worden gestut met alle aangepaste middelen, meer bepaald door stempeling van de vloeren, de
vensteropeningen en de deuren waarbij de gemeenschappelijke muren en de andere die misschien onvoldoende stabiel zijn
gedurende de werken, gestut worden.
De aannemer brengt de Auteur van het Project minstens 10 werkdagen voor de datum van de werken voorzien in de planning,
op de hoogte van zijn stutplannen en zijn uitvoeringsprogramma.
De stutten worden weggehaald naargelang de realisatie van de werken.
De veiligheid van het geheel moet altijd gegarandeerd worden.
De aannemer zal alle nodige stutwerkzaamheden uitvoeren voor, gedurende en na de afbraak om alle veiligheidsmaatregelen te
garanderen - met inbegrip van maatregelen van tijdelijke aard die uitgevoerd moeten worden gedurende de werken - om de
stabiliteit te garanderen, zoals trekbanden, voorlopige versterkingen, stutten, enz.
Deze post is inbegrepen in de afbraakwerken hernomen in dit Bijzondere Bestek en in het Bijzondere bestek "Stabiliteit" dat

toegevoegd is als bijlage.
12.51 DEMONTAGE EN AFBRAAK DAK
12.51.1 WEGNEMEN MEERLAGIGE DICHTHEID PLAT DAK
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat het wegnemen van de bestaande meerlagige dichtheid en van alle elementen die deze bekleding samenstellen
zoals slabben, muurbedekkingen, acroterieën, randprofielen...
zodanig dat de eigenlijke/duidelijke hellingsvorm bloot komt, en klaar is om een nieuwe isolatie te krijgen. De aannemer zal
de eventuele gebreken die hij vaststelt aan de onderlagen ter gelegenheid van het wegnemen van deze dichting signaleren; hij
mag niet uit eigen hoofde, zonder het akkoord van de BH, de steunelementen, zelfs beschadigd, wegnemen.
Deze post omvat eveneens het wegnemen van de eventuele afvoertorens .
UITVOERING VAN DE WERKEN
Nadat de regenwaterpijpen werden weggenomen ziet de aannemer erop toe een voorlopige en efficiënte regenwateropvang te
voorzien.
BESTEMMING
n° EH Post
1 M² lage gebouwen
12.51.2 WEGNEMEN LICHTKOEPELTJES
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat het wegnemen van de bestaande lichtkoepeltjes (PMMA-koepeltjes of gelijkaardig) op de platte daken, met
inbegrip van alle elementen die ze samenstellen : koepel, zijstukken, bevestigingselementen, enz. zodat de dakbekleding
volledig vrijkomt.
UITVOERING VAN DE WERKEN
Deze post moet ook alle middelen bevatten om de ontblote zone te beveiligen in termen van de algemene regel op de
bescherming van de arbeiders en zich te plooien naar alle aanduidingen die de veiligheidscoördinator in dit verband kan
geven.
De aannemer zal ook alle maatregelen nemen om de bouwwerken die behouden blijven, te beschermen tegen weer en wind en
beschadiging van allerlei aard, gedurende de hele loop van de werf.
BESTEMMING
nr EH Post
1 st laag gebouw tegen gemene deel
12.51.3 WEGNEMEN GLAZEN DAKEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat het wegnemen en de evacuatie van alle beglazingen (gewapend), van de steunprofielen, zoals de kappen,…
van alle delen die in deze glazen daken worden opgenomen, tot de dichtheid helemaal vrijkomt van alles.
UITVOERING VAN DE WERKEN
Deze post moet ook alle middelen bevatten om de ontblote zone te beveiligen in de termen van de algemene regels voor de
bescherming van de arbeiders en zich te plooien naar alle aanduidingen die de veiligheidscoördinator in dit verband kan
geven.
De aannemer zal ook alle maatregelen nemen om de bouwwerken die behouden blijven tijdens de werf te beschermen, tegen
weer en wind en beschadigingen van allerlei aard.
BESTEMMING
nr EH Post
1 M² vroegere «Lokettenhall»

12.51.4 WEGNEMEN VAN HET ZINK
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
Het wegnemen van het zinkoppervlak en alle bevestigingen en aansluitingsmiddelen, met inbegrip van de randprofielen en de
slabben, de evacuatie van alle elementen voortkomend van de afbraak. Alles om een structuur vrij te maken (goot of
gelijkaardige) en om de plaatsing van een nieuwe dichtheid van hetzelfde type mogelijk te maken. De aannemer mag niet, uit
eigen hoofde, en zonder het akkoord van de BH de steunelementen, zelfs beschadigd, verwijderen.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 M1 « goot » voor venster gelijkvloer Boondael
12.51.5 WEGNEMEN REGENWATERPIJPEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
Het wegnemen van de regenwaterpijpen,
Het wegnemen van de dolfijnen,
Het wegnemen van alle bevestigingen,
De evacuatie van de afbraakproducten.
UITVOERING VAN DE WERKEN
Nadat de dichtheid van de platte daken werd weggenomen, worden de regenwaterpijpen die ermee verbonden zijn
gedemonteerd over heel de hoogte van dit dubbele niveau (gelijkvloerse verdieping/tussenverdieping).
BESTEMMING
Nr EH Post
1 M1 plat dak laag gebouw binnenplaats en gemene deel
2 M1 lokettenhall
12.51.6 WEGNEMEN AFVOERTORENS
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
Het wegnemen van de luchtafvoertorens op het platte dak van de « voorraad »,
met inbegrip van alle elementen die ze samenstellen: aansluitings- en bevestigingselementen zodat de de dakbedekking
volledig vrij komt.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 st
12.51.7 AFBRAAK DAKSTRUCTUUR
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
De afbraak van alle elementen tussen de transversale hoofdbalken de dakstructuur vormen / eraan verbonden elementen
(goten) of eraan vastgemaakte elementen (ventilatiekokers beton) van de grote voorraadruimte op de gelijkvloerse verdieping
van het gebouw;
Het scheiden van deze elementen tegenover de balken en gevels waaraan ze vastgemaakt zijn ;
De evacuatie van alle elementen.
UITVOERING VAN DE WERKEN
De aannemer moet de nodige maatregelen nemen voor het perfect behoud van de bouwwerken. In het geval dat er plaatsing
van stellingen of stutwerk nodig is, zal de aannemer, vooraleer er structuurelementen weggenomen worden, zijn methode
laten goedkeuren door het studiebureau in stabiliteit, die hij denkt toe te passen, rekening houdend met de situatie en de
kwaliteit van de af te breken elementen net als de belendende behouden elementen. Hij zal toezien op de perfecte

synchronisatie tussen deze afbraakwerken en de metsel- en betonwerken of alle andere die een invloed zouden hebben op deze
afbraakwerken. Deze tussenkomsten komen gedetailleerd voor op zijn planning.
De aannemer moet heel aandachtig blijven aan het feit dat de belendende lokalen aan de afbraakzone blijven functioneren
tijdens de afbraakwerken > hij moet alle maatregelen nemen (begrepen in deze post) om hinder te beperken: bescherming
tegen stof, eventueel samenwerken met de directie van de school om deze werken te plannen tijdens de periodes dat de school
niet functioneert.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 M² Afbraak “centrale koker” beton
2 M² Afbraak goot beton
12.52 DEMONTAGE EN AFBRAAK GEVELS
12.52.1 VERWIJDEREN VAN HET BUITENSCHRIJNWERK
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat het verwijderen en weghalen van het schrijnwerk, alle vulelementen waaruit het bestaat, alle
bevestigingselementen, enz., zodat er een opening overblijft waarin onmiddellijk nieuw schrijnwerk kan geplaatst worden of
een opening die gemetseld kan worden, in functie van het geval.
Het buitenschrijnwerk is voornamelijk in aluminium en meestal - op de verdiepingen allemaal - voorzien van een
geïntegreerde drempel; die ook zal verwijderd worden.
Worden ook verwijderd (inbegrepen in deze prijs) alle vulelementen, ongeacht hun aard: glas, glasal, plaat, vouwdeur, rooster
... met inbegrip van alle ventilatoren ...
De venstertabletten worden bewaard en worden in goede staat bevonden tenzij de aannemer dit meldt vóór hij het kozijn
weghaalt.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 M² Het gaat om het schrijnwerk van de gevels aan de kant van Flagey en Boondael op de gelijkvloerse
verdieping, de vensters van de tussenverdieping langs de kant van de binnenplaats, van het gelijkvloers en de mezzanine van de
binnenplaatsvleugel er recht tegenover en deze van het lage gebouw tegen het gemene deel « Flagey »
12.52.2 DÉMONTAGE PAREMENT IN BLAUWE STEEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
Het wegnemen van het of de elementen in blauwe steen die het parement van de gevel langs de kant van Flagey over heel de
oppervlakte uitmaken, met inbegrip van de openingsomtrekken, de bekleding van het « portaal » en de terugkeren, evenals de
kleine elementen die er zich bevinden (brievenbussen, ventilatierooster, enz).
De regenwaterpijpen die erin opgenomen zijn worden ter plaatse gelaten.
Deze post omvat ook het wegnemen van alle bevestigingsmiddelen en de evacuatie van het product van de afbraak buiten de
werf.
UITVOERING VAN DE WERKEN
De aannemer neemt deze elementen weg om een vlakke wand te laten die vrij is van oneffenheden, vuil, enz. die een nieuw
bevestigingssysteem voor de toekomstige metalen cassetten kan krijgen.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 M² Gevel Flagey – voor openingen nieuwe vensters
2 M² Gevel Flagey – voor eventueel nieuwe bekleding buiten
3 M² Gevel Flagey – voor eventueel nieuwe bekleding – binnenzijden ingang
4 M² Gevel Flagey – voor eventueel nieuwe bekleding – ventilatie rooster
12.52.4 AFBRAAK BUITENMUUR

12.52.41 AFBRAAK VOLLE BUITENMUREN IN METSELWERK
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
In het geval van de doorboringen van de openingen, de levering en de plaatsing van het/de lintelen
Het wegnemen van het metselwerk binnen de nodige grenzen ;
Het wegnemen van de plaatsingsmortel ;
Het herstellen van het metselwerk ;
De evacuatie van het resultaat van de afbraak buiten de werf ;
Alle nodige en nuttige stut- en beschermingsmaatregelen.
UITVOERING VAN DE WERKEN
De aannemer moet de nodige maatregelen treffen voor het perfect behoud van de bouwwerken. In het geval dat de plaatsing
van lintelen nodig is, moet de aannemer voor het wegnemen van het metselwerk de berekeningen van de lintelen die hij
voorzien heeft evenals het plan van het voorziene stutten en de methode die hij denkt te gebruiken aan de goedkeuring van
het studiebureau stabiliteit voorleggen, rekening houdend met de situatie en de kwaliteit van het metselwerk. Hij zal toezien
op de perfecte synchronisatie tussen deze afbraakwerken en de metsel-, beton- of andere werken die een invloed hebben op
deze afbraakwerken. Deze tussenkomsten zullen gedetailleerd in zijn planning worden weergegeven.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 M² Steunmuur laag gebouw kant binnenplaats
1 M³ muren loge en opslagplaats kant Flageyplein (bestaande opening vergroten)
12.53 AFBRAAK VERTICALE WANDEN BINNEN EN TRAP
12.53.1 AFBRAAK BINNENSCHRIJNWERK
12.53.11 VERWIJDEREN HOUTEN BINNENDEUREN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
het wegnemen van de vleugel, de lijsten en binnenkasten en alle beglaasde oppervlakten die er deel van uitmaken; het
wegnemen van de spieën en nagels die ter hoogte van of in de klossen kunnen zitten of ieder ander bevestigingselement.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 stuk enkelvoudige deuren
2 stuk dubbele deuren
3 stuk deur pivoterend met kader en bovenlicht
12.53.12 AFBRAAK INBOUWMEUBILAIR
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
Het wegnemen van de vleugel, de kozijnen en de kantlijsten evenals alle structuur- en/of bekledingselementen,
binnenscheidingen, plus in het algemeen alle elementen die deel uitmaken van deze elementen van het inbouwmeubilair, met
inbegrip van het wegnemen van de keggen en nagels die kunnen blijven ter hoogte van de blokjes of de andere
bevestigingselementen, de plinten, enz.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 Stuk kast voor elektrische VB, of opslaglokalen
12.53.13 AFBRAAK OPZETMEUBILAIR
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat :
Het wegnemen van borden, tabletten, en alle opzet elementen, verbonden elementen, met inbegrip van het metalen rolluik

voor de bar.
De evacuatie van de elementen.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 stuk muurbekleding en rekken tegenover ingang Flageyplein
2 stuk bar cafetaria
12.53.14 WEGHALEN HOUTEN PLINTEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
het weghalen van de houten plinten, gedeeltelijk of met volledige lengten met inbegrip van de eventuele profielen die eraan
toegevoegd zijn (¼ rond ...), alle bevestigingsmiddelen ...
Er wordt gevraagd om heel voorzichtig te zijn bij het weghalen om de afbraak van pleisterwerken niet te forceren;
het wegvoeren van de elementen
Deze post en het feit dat het weghalen van de plinten meegerekend en gebudgetteerd wordt, maakt dat het enkel gaat over de
muren, wanden, pilasters, die ter plaatse blijven. Elders waar de elementen afgebroken (of verplaatst) worden, is het weghalen
van de plinten inbegrepen in de afbraak van het element waaraan de plint vast hangt.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 lop meter verschillende houten plinten op muren en wanden die niet weggehaald worden
12.53.15 AFBRAAK BINNENRAMEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat :
Het wegnemen van de vulling (glas, hout, enz.), van het kader : kozijn/kantlijst en/of eraan verbonden, en meer algemeen alle
elementen verbonden aan deze binnenramen (eventueel tablet, accessoires, enz.);
De evacuatie van de elementen.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 M²
12.53.16 AFBRAAK TREDEN EN HOUTEN TRAP
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
Het wegnemen van alle elementen die de trap vormen : treden, tegentreden, zijvlakken, eventueel trapwang, eventueel
spanwerk, alle bevestigingsmiddelen ;
De evacuatie van de elementen.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 stuk
12.53.2 VERWIJDEREN BEKLEDING BINNENMUREN
12.53.21 DÉMONTAGE BEKLEDINGSPANELEN MUREN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
Het zorgvuldig wegnemen van de panelen die de muurbekleding van de hoofdtrap aan de ingang vanaf het Flageyplein
uitmaken ;
Het wegnemen van alle bevestigingselementen ;
Alle middelen nodig voor de bescherming van de te behouden bouwwerken, met inbegrip van de middelen bestemd voor het

eperken van het verspreiden van het stof veroorzaakt door de afbraakwerken ;
Het wegnemen van alle niet hechtende delen ;
De herstellingen van de ondergrond, indien nodig ;
Het afkrabben van de muur en/of elke andere nuttige of vereiste voorbereiding zodat de ondergrond klaar is voor een nieuwe
gevelbekleding.
UITVOERING VAN DE WERKEN
De aannemer bewaart het resultaat van deze afbraken op de werf in een goed afgeschermde plaats.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 M² hall Ingang Flageyplein
12.53.22 AFBRAAK ½ WANDEN OP MUREN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat :
Het zorgvuldig wegnemen van de panelen, waarschijnlijk gipsplaten ;
Eventueel de isolatie die eraan verbonden is indien deze niet meer geschikt is ;
Het wegnemen van alle bevestigingselementen ;
Alle vereiste middelen voor de bescherming van de te behouden bouwwerken, met inbegrip van de middelen bestemd voor het
beperken van het verspreiden van het stof veroorzaakt door de afbraakwerken ;
Het wegnemen van elk niet hechtend deel ;
De herstellingen van de ondergrond, in voorkomend geval ;
Het afkrabben van de muur en/of elke andere nuttige of vereiste voorbereiding, zodat de ondergrond klaar is om een nieuwe
bekleding te krijgen.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 M² steunmuur venster Boondael
12.53.23 AFBRAAK PLEISTERWERKEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
het zoeken naar plafonneringen die niet meer vasthechten;
het verwijderen van alle stukken van de plafonnering die niet meer op de juiste manier vastgehecht zijn tot aan de
ondergrond;
alle middelen nodig voor de bescherming van de werken die bewaard moeten blijven, met inbegrip van de middelen die
dienen om het verspreiden van het stof tegen te gaan dat ontstaat door deze afbraak;
het verwijderen van het deel van de ondergrond dat verbrokkelt,
het verzorgd borstelen van het metselwerk met een ijzeren borstel of iedere andere nuttige of nodige handeling voor een
perfecte vasthechting van het nieuwe plafond;
het herstellen van de ondergrond
het ledigen van de metselwerkvoegen op 2cm diepte.
UITVOERING VAN DE WERKEN
Voor er begonnen wordt met deze afbraak, moet de aannemer aan de Auteur van het Project de gedetailleerde
meetstaat voorstellen (muur per muur) van de hoeveelheid plafonnering die volgens hem moet vernietigd worden.
Hij mag niet aan de werken beginnen voor hij de geschreven goedkeuring gekregen heeft van de Auteur van het Project. In het
tegenovergestelde geval, kan hij zijn opmeting niet laten gelden en zal diegene van de Auteur van het Project gelden.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 M² VH
12.53.24 AFBRAAK VAN WANDTEGELS

BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
het weghalen van de tegels met alle ad hoc middelen;
het weghalen van de mortel, de lijm of alle andere bevestigingsmiddelen, het weghalen van de volledige ondergrond die
loslaat,
het afkrabben van de ondergrond of iedere andere handeling die nuttige of nodig is voor een perfecte hechting van de nieuwe
plafonnering of de nieuwe betegeling;
in voorkomend geval, het herstellen van de beschadigde pleister terwijl de tegels worden weggehaald, het herstellen van de
ondergrond;
alle middelen nodig voor de bescherming van de werken die bewaard moeten blijven, met inbegrip van de middelen die
dienen om het verspreiden van het stof tegen te gaan dat ontstaat door deze afbraak;
het transport van het puin buiten de bouwplaats,
BESTEMMING
nr. EH Post
1 M² sanitaire muren
12.53.26 WEGNEMEN VAN DEKSTUKKEN VOOR DILATATIEVOEGEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
Het zorgvuldig wegnemen van de strips van de uitzettingsvoegen die voornamelijk in hout zijn ;
Het herstellen van de beschadigde bepleisteringen in de loop van het wegnemen ervan;
Alle middelen die nodig zijn voor de bescherming van de te behouden werken, met inbegrip van de middelen bestemd voor
het beperken van het verspreiden van het stof veroorzaakt door de afbraakwerken ;
Het transport van het puin en de niet-behouden elementen buiten de werf.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 lm varia
12.53.3 AFBRAAK VAN WANDEN EN BINNENMUREN
12.53.31 AFBRAAK VAN LICHTE WANDEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
het demonteren en het afvoeren van alle lichte wandelementen behalve die in metselwerk, net als alle bevestigingsaccessoires
van deze elementen;
alle middelen nodig voor de bescherming van de werken die bewaard moeten blijven, met inbegrip van de middelen die
dienen om het verspreiden van het stof tegen te gaan dat ontstaat door deze afbraak;
het herstellen van de bepleistering die beschadigd raakte bij het verwijderen van de wanden
het transport van het puin buiten de bouwplaats.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 M² prefab vulwanden tussen de kolommen en de pilaren
2 M² eenvoudige lichte wanden geraamte + bekleding,
3 M² dubbele lichte wanden geraamte + bekleding,
12.53.32 AFBRAAK VAN NIET DRAGEND METSELWERK BINNEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
de afbraak van de gemetste muren en wanden binnen de nodige en voldoende grenzen;
alle middelen nodig voor de bescherming van de werken die bewaard moeten blijven, met inbegrip van de middelen die
dienen om het verspreiden van het stof tegen te gaan dat wordt veroorzaakt door deze afbraak;
het afvoeren van het puin buiten de bouwplaats;

het herstellen van het pleisterwerk dat beschadigd werd bij de afbraak van deze wanden.
UITVOERING VAN DE WERKEN
Het dragende metselwerk van de elementen die ook afgebroken moeten worden, wordt beschouwd als niet-dragend en wordt
ook afgebroken nadat de dragende elementen eerst volledig zijn afgebroken.
Voor het metselwerk wordt afgebroken, zal de aannemer zich ervan verzekeren dat het niet dragend is. Indien dat niet zo is,
zal de aannemer aan het studiebureau stabiliteit de middelen die hij wenst te gebruiken om deze afbraak uit te voeren, ter
goedkeuring voorleggen.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 M² toegang mezzanine>ruimte « personeel », wanden procuur, reserve, loge ... ofwel de lokalen tegenover het
Flageyplein en de Boondaalse Steenweg, net als de meeste wanden van de auditoria, de opening van de 2 doorbrekingen aan
beide zijden van de ingangstrap vanaf het Flageyplein.
12.53.33 AFBRAAK VAN DRAGEND METSELWERK BINNEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
In het geval van doorboringen van openingen, de levering en de plaatsing van het/de nodige lintelen voor de uitvoering van de
nieuwe opening (in functie van de breedte) ;
Het wegnemen van het metselwerk en de eventuele lintelen of andere vulelementen binnen de vereiste grenzen ;
Het wegnemen van de plaatsingsmortel ;
Het herstellen van het metselwerk ;
De evacuatie van het product van de afbraak buiten de werf.
Alle nuttige en vereiste stut- en beschermingsmaatregelen.
UITVOERING VAN DE WERKEN
De aannemer moet de nodige maatregelen treffen voor het perfect behoud van de bouwwerken. In het geval dat de plaatsing
van lintelen nodig is, moet de aannemer voor het wegnemen van het metselwerk de berekeningen van de lintelen die hij
voorzien heeft evenals het plan van het voorziene stutten en de methode die hij denkt te gebruiken aan de goedkeuring van
het studiebureau stabiliteit voorleggen, rekening houdend met de situatie en de kwaliteit van het metselwerk. Hij zal toezien
op de perfecte synchronisatie tussen deze afbraakwerken en de metsel-, beton- of andere werken die een invloed hebben op
deze afbraakwerken. Deze tussenkomsten zullen gedetailleerd in zijn planning worden weergegeven.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 M³ vergroting opening ingang liftkooi/trap
12.54 DEMONTAGE EN AFBRAAK VAN VLOEREN
12.54.1 AFBRAAK VLOERBETEGELINGEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
de afbraak van de volledige plaveisel, het zand waarop ze gelegd zijn, indien dat zo is, de mortel en/of ieder ander element
waaruit zij bestaan tot de draagstructuur;
grondige reiniging van de draagstructuur om alle sporen van afzettingen enz. te laten verdwijnen, als de ondergrond bewaard
wordt;
alle middelen nodig voor de bescherming van de werken die bewaard moeten blijven, met inbegrip van de middelen die
dienen om het verspreiden van het stof tegen te gaan dat ontstaat door deze afbraak;
het verwijderen van de pinten, ongeacht hun aard;
het herstellen van de bepleistering die beschadigd werd gedurende de afbraak van de plinten
het afvoeren van het puin buiten de bouwplaats.
BESTEMMING
nr. EH Post

1 M² sanitaire vloer
12.54.2 DÉMONTAGE TRAPBEKLEDING IN BLAUWE HARDSTEEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
De zeer zorgvuldige demontage van het plaveisel, het volledig wegnemen van het zand waarop ze werden geplaatst, in
voorkomend geval, van de mortel en/of elk ander element die ze samenstellen tot aan de draagstructuur ;
Grondige schoonmaak van de ondergrond om elk spoor van vervuiling te verwijderen, enz. indien de ondergrond behouden
blijft ;
Alle middelen nodig voor de bescherming van de te behouden bouwwerken, met inbegrip van de middelen bestemd voor de
beperking van de verspreiding van stof veroorzaakt door de afbraakwerken ;
Het wegnemen van plinten van welke aard ook ;
De herstelling van beschadigde bepleisteringen in de loop van het wegnemen van deze plinten ;
Eventueel de evacuatie van het puin buiten de werf of hun ter beschikking stellen van de Bouwheer indien deze geïnteresseerd
is.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 M² trap ingang Flagey
12.54.3 AFBRAAK VAN SOEPELE VLOERBEKLEDINGEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
weghalen van de plinten;
weghalen van de bekleding: die hier voornamelijk uit rubber/beige vinyl in tegels (+/- 40/40cm) en bijkomend
(inkomhall/cirkel/reserve/procuur) rubberen tegels met noppen type « Pirelli » in banen
het verwijderen van de bevestigingslijm;
het afkrabben van de deklaag of de egaline = verwijderen door op alle losse/brokkelige/gebroken stukken te wrijven ...;
het verwijderen van de uitzetdekvoeg als er één is;
het afvoeren van het puin buiten de bouwplaats.
UITVOERING VAN DE WERKEN
De Inschrijver zal in zijn offerte vermelden welk bedrag hij wil betalen voor het zelf recupereren van deze vloer.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 M² gemeenschappelijke delen gelijkvloers en mezzanine
12.54.4 AFBRAAK TRAPPEN/HELLINGEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat :
De afbraak van alle elementen die deze treden en toeritten samenstellen tot men de « elementaire » niveau's terugvindt waarop
ze zijn ingericht. Deze elementen zijn ongetwijfeld in beton of een samenstelling van metselwerk/cementering.
De grondige schoonmaak van de ondergrond zone om alle sporen van vuil te doen verdwijnen, indien de ondergrond wordt
behouden ;
Alle middelen nodig voor de bescherming van de te behouden bouwwerken, met inbegrip van de middelen bestemd voor het
beperken van het verspreiden van het stof dat wordt veroorzaakt door de afbraakwerken ;
Het wegnemen van de plinten van welke aard ook ;
Het herstellen van de beschadigde bepleisteringen in de loop van de wegneming van deze plinten ;
De evacuatie van het puin buiten de werf.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 M² oprit naar vroegere cafetaria, trede heren wc

12.54.5 DOORBORING VLOERPLAAT
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat :
Het boren in de vloerplaten om de doorgang van kokers (voornamelijk de ventilatie) mogelijk te maken.
Deze doorboringen moeten worden gemaakt volgens de regels van de kunst en zoals de ingenieur stabiliteit het preciseert.
Het gaat er in ieder geval om, om een vrije doorgang te maken – compatibel met de doorsnede van de koker die door de plaat
moet gaan, dit wil zeggen het wegnemen van het beton, de wapeningen, en alle maatregelen die nodig zijn om de gevolgen
(statische en dynamische) van deze doorboring op te vangen – eventueel plaatselijke versteviging.
De grondige schoonmaak van de ondergrond om alle sporen van vuil te doen verdwijnen, indien de ondergrond wordt
behouden ;
Alle middelen nodig voor de bescherming van de te behouden bouwwerken, met inbegrip van de middelen bestemd voor het
beperken van het verspreiden van het stof dat wordt veroorzaakt door de afbraakwerken ;
Het wegnemen van de plinten van welke aard ook ;
Het herstellen van de beschadigde bepleisteringen in de loop van de wegneming van deze plinten ;
De evacuatie van het puin buiten de werf.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 M² diverse doorboringen hoge plaat garage, hoog gelijkvloers voor ventilatie
12.55 AFBRAAK VAN DE PLAFONDS
12.55.1 AFBRAAK VAN DE VERLAAGDE PLAFONDS MET GEPERFOREERDE PLATEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
Van alle elementen die de valse plafonds vormen in geperforeerde gipsplaten:
de platen;
de zijplaten die de niveauverschillen overbruggen;
de gezamenlijke kepers waarop zij ongetwijfeld zijn bevestigd;
de bevestigingen tussen de platen en de kepers en tussen dit laatste en de plaat ongetwijfeld;
de eventuele omtrek profielen (lijsten);
de toestellen voor verlichting, detectie, preventie ...die eraan bevestigd zijn.
Alle middelen nodig voor de bescherming van de werken die bewaard moeten blijven, met inbegrip van de middelen die
dienen om het verspreiden van het stof tegen te gaan dat ontstaat door deze afbraak;
het afvoeren van het puin buiten de bouwplaats.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 M² de overgrote meerderheid van de lokalen
12.55.2 AFBRAAK VAN DE VERLAAGDE PLAFONDS MET LAMELLEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
Alle nodige middelen voor de bescherming van de te behouden bouwwerken, met inbegrip van de middelen bestemd voor het
beperken van het stof veroorzaakt door de afbraakwerken ;
De evacuatie van het puin buiten de werf.
Het gaat om het wegnemen van alle elementen die het verlaagd plafond met metalen lamellen uitmaken:
De lamellen,
De vasthakingsprofielen ;
De zijdelingse profielen ;
De randplaten die de niveauverschillen opvangen ;
De glasdoek en de eventuele isolatie ;
De hellingen en hun bevestigingen, in voorkomend geval (figuur 3 hieronder) de draagstructuur (kepers en het paneelwerk dat

ze krijgt aan de tegenovergestelde kant van het verlaagd plafond (type Unalit);
De verlichtings-, detectie- en preventietoestellen die eraan bevestigd zijn.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 M² auditorium A (met belatting en ophangingen)
2 M² auditorium B (met draagstructuur (kepers))
12.55.3 AFBRAAK VAN DE VERLAAGDE PLAFONDS IN PLATEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
alle middelen nodig voor de bescherming van de werken die bewaard moeten blijven, met inbegrip van de middelen die
dienen om het verspreiden van het stof tegen te gaan dat ontstaat door deze afbraak;
het afvoeren van het puin buiten de bouwplaats.
Het gaat erom alle elementen weg te halen die de valse plafonds vormen en bestaande uit platen van grote afmeting, zijn vaak
elementen in gips/karton;
de gezamenlijke kepers en alle elementen van de onderlaag;
de zijdelingse aansluit profielen;
de zijplaten die de niveauverschillen overbruggen;
de glasdoek en de eventuele isolatie;
de toestellen voor verlichting, detectie, preventie ...die eraan bevestigd zijn.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 M² plafond inkomhall Flagey
12.56 AFBRAAK UITRUSTINGEN
12.56.11 AFBRAAK SANITAIRE INSTALLATIE
12.56.11.11 DEMONTAGE WC/URINOIRS
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat het wegnemen van alle toestellen + de toevoerleidingen en de afvoerleidingen over de volledige lengte als zij
niet recent en herbruikbaar zijn, omdat de nieuwe sanitaire toestellen erop kunnen aangesloten worden of omdat andere
delen van de sanitaire installatie ervan af hangen.
Indien de leidingen gedemonteerd worden, gebeurt dit tot aan hun oorsprong die duurzaam wordt dichtgestopt en conform
aan het materiaal waaruit ze is samengesteld.
Voor de afbraak verzekert de aannemer zich van de oorsprong van de buizen ; hij zal erop toezien geen buizen af te breken die
de tegenliggende lokalen bedienen alvorens de bewoners ervan te verwittigen en ervoor gezorgd te hebben dat ze niet
gehinderd worden door het vervolg van deze werken.
Alle sanitaire toestellen worden gedemonteerd en geëvacueerd buiten de werf.
BESTEMMING
nr. EEN Post
1 stuk
12.56.11.12 DEMONTAGE LAVABO - BAK
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat het wegnemen van alle toestellen + de toevoerleidingen en de afvoerleidingen over de volledige lengte als zij
niet recent en herbruikbaar zijn, omdat de nieuwe sanitaire toestellen erop kunnen aangesloten worden of omdat andere
delen van de sanitaire installatie ervan af hangen.

Indien de leidingen gedemonteerd worden, gebeurt dit tot aan hun oorsprong die duurzaam wordt dichtgestopt en conform
aan het materiaal waaruit ze is samengesteld.
Voor de afbraak verzekert de aannemer zich van de oorsprong van de buizen ; hij zal erop toezien geen buizen af te breken die
de tegenliggende lokalen bedienen alvorens de bewoners ervan te verwittigen en ervoor gezorgd te hebben dat ze niet
gehinderd worden door het vervolg van deze werken.
Alle sanitaire toestellen worden gedemonteerd en geëvacueerd buiten de werf.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 stuk FH
12.56.11.13 DEMONTAGE WASBAKKEN VAN KEUKEN
BESCHERMING VAN DE WERKEN
Deze post omvat het wegnemen van de toestellen + hun afvoerleidingen over heel hun lengte indien ze niet recent zijn en
herbruikbaar zijn omdat de nieuwe sanitaire toestellen er kunnen op aangesloten worden of omdat andere delen van de
sanitaire installatie ervan afhangen.
Indien de leidingen gedemonteerd worden, gebeurt dit tot aan hun oorsprong die duurzaam wordt dichtgestopt en conform
aan het materiaal waaruit ze is samengesteld.
Voor de afbraak verzekert de aannemer zich van de oorsprong van de buizen ; hij zal erop toezien geen buizen af te breken die
de tegenliggende lokalen bedienen alvorens de bewoners ervan te verwittigen en ervoor gezorgd te hebben dat ze niet
gehinderd worden door het vervolg van deze werken.
Alle sanitaire toestellen worden gedemonteerd en geëvacueerd buiten de werf.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 stuk FH
12.56.12 DEMONTAGE VERWARMINGSINSTALLATIE
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
De buizen van de bestaande verwarmingsinstallatie, zichtbaar of hinderlijk voor de goede uitvoering van de werken, worden
gedemonteerd en geëvacueerd buiten de werf.
Alle verwarmingsorganen (radiatoren, kranen, bevestigingselementen), geplaatst in deze zones, worden gedemonteerd en
geëvacueerd buiten de werf.
Voor de afbraak zal de aannemer zich verzekeren van de oorsprong van de buizen ; hij zal erop toezien geen buizen te
vernietigen die de tegenliggende lokalen bedienen zonder alvorens de bewoners te verwittigen.
De inschrijver geeft in zijn offerte het bedrag in min, dat hij kan bieden voor de recuperatie van deze toestellen.
Belangrijke opmerking:
De delen van de installatie die de inschrijver herbruikbaar acht, worden opnieuw gebruikt en worden gedetailleerd in zijn
offerte.
De prijs van deze post zal door de Inschrijver in zijn offerte gedetailleerd worden.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 FF

12.56.13 DEMONTAGE ELEKTRISCHE INSTALLATIE
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
De bestaande elektrische installaties moeten volledig gedemonteerd worden en geëvacueerd buiten de werf.
Alle kokers, kabelgangen, behuizingen, borden, enz. worden gedemonteerd en buiten de bouwplaats gebracht.
Voor de afbraak zal de aannemer zich verzekeren van de oorsprong van de kabels; hij let erop dat hij de kabels die de
nabijgelegen lokalen bedienen, niet vernielt.
De prijs van deze post zal door de Inschrijver in zijn offerte gedetailleerd worden.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 FF
12.56.14 AFBRAAK HANDRELING
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
Het wegnemen van alle elementen die de handreling samenstellen, zelfs van een gevarieerde aard: steunen, verankeringen, enz.
zonder de elementen die ertegen liggen en bewaard worden aan te tasten (structuur en/of afwerkingselementen).
Het gaat om:
De 2 stalen borstweringen samengesteld uit verticale stangen bevestigd op het platstaal van de treden (mezzanine) en de
handreling in staal, bekleed met rubber.
Een reeks van 3 handrelingen in hout op aluminium voeten bevestigd op het platstaal van de treden (trap ingang Flagey).
BESTEMMING
Nr EH Post
1 FF trap mezzanine en hoofdingang
2 FF borstweringen trap lokalen C11, C12, C13, C14
12.56.15 DEMONTAGE UITHANGBORDEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
het uiterst zorgvuldig weghalen van de bestaande uithangpanelen (voor hergebruik) in de halls.
Zij zijn vervaardigd uit natuurlijk geanodiseerde aluminiumprofielen die een kader vormen en met glas gevuld zijn aan de
voorzijde en (ongetwijfeld) met hout aan de muurkant;
het ter beschikking stellen voor de Opdrachtgever van deze zorgvuldig verwijderde elementen;
het herstellen van de muren die gestukadoord bewaard blijven op de plaats waar de kaders bevestigd waren.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 stuk gangen gelijkvloers
DEEL 2 METSELWERK - BETON - VLOER
HOOFDSTUK 20 ALGEMENE VOORSCHRIFTEN VOOR DE RUWBOUW
Voor deze post wordt er verwezen naar hoofdstuk 20 van de SN/T80 en index 20 van Bestek nr. 104.
HOOFDSTUK 23 BINNENMETSELWERK OPGAANDE GEVEL
23.0 ALGEMENE BEPALINGEN
Voor deze post wordt verwezen naar:
de NBN-normen, reeksen B06, B12, B13, B14, B15, B21, B23, B24, B62, T61;
STS 23 "Opgaand binnenmetselwerk" hoofdstuk 23.0 "Algemene bepalingen";
Typebestek nr. 901 en meer in het bijzonder de voorschriften nr. 5659, 5661, 5662 en 5663;
Typebestek nr. 104 index 02, 09, 20

TV 95 "Aanbevelingen voor de uitvoering van metselwerk in bakstenen of blokken”
Het betreft alledaagse binnenmetselwerk, niet dragend, normaal dragend (niet berekend) of berekend dragend, zichtbaar of
onzichtbaar, al dan niet decoratief, warmte-isolerend en/of
Dit metselwerk wordt gebruikt voor het binnendeel van de buitenmuren, voor de binnenmuren en voor de wanden.
23.3 WANDEN IN METSELWERK - ALGEMEEN
Voor deze post wordt verwezen naar:
de normen NBN reeksen B06, B12, B13, B14, B15, B21, B23, B24, B62, T61;
STS 23 "Opgaand binnenmetselwerk" hoofdstuk 23.0 "Algemene bepalingen";
Typebestek 901 met in het bijzonder de voorschriften nr. 5659, 5661, 5662 en 5663;
Typebestek nr. 104 index 02, 09, 20
TV 95 "Aanbevelingen voor de uitvoering van metselwerk in bakstenen of blokken".
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Cf. 23.11 eerder in dit bestek.
UITVOERING VAN DE WERKEN
Cf. 23.11 eerder in dit bestek.
Ter herinnering:
Het niet-dragend metselwerk wordt uitgevoerd na de uitvoering van het dragend metselwerk en hiermee verbonden.
Bij het optrekken van de spouwmuren, worden de nodige voorzorgsmaatregelen genomen om de spouwruimte leeg te houden,
vrij van mortelbaarden en resten mortel of mortellijm. Het metselwerk wordt verbonden met de andere structuurelementen
door mechanische verankeringen met een tussenafstand van maximaal 60 cm.
Ter hoogte van raam- en deuropeningen, plaatst de aannemer in het materiaal waarin niet geschroefd of genageld kan worden,
houten klossen of andere bevestigingsvoorzieningen voor het lijstwerk.
De plaats van deze wordt als volgt bepaald:
• zijsponningen: op maximaal 20cm van de hoeken en met een tussenafstand van maximaal 70cm,
• bovensponningen (openingen breder dan 1m): een houten klos per meter; de houten klossen worden gelijkvormig verdeeld
over de spanwijdte van de linteel.
De houten klossen hebben de vorm van een zwaluwstaart en zijn in P.N.G., geïmpregneerd met een schimmel- en insectendodend
product of in materialen op basis van cement en inert en niet-rotbaar materiaal. In zichtbaar metselwerk mogen zij
niet zichtbaar zijn.
Voor de zichtbare vlakken van het metselwerk gebruikt men uitsluitend elementen die groter zijn dan een halve lengte
baksteen of blok. Het gebruik van gebroken elementen of elementen met een onregelmatige vorm of uitzicht is niet
toegestaan.
Alle maatregelen moeten genomen worden om het metselwerk een proper en verzorgd uitzicht te geven en te laten behouden.
De keuze van de nominale afmetingen van de blokken wordt overgelaten aan de aannemer; hij preciseert in zijn offerte de
afmetingen die hij zal gebruiken; hij respecteert hierbij de op de plannen aangegeven diktes en houdt rekening met de
belastingen die op het metselwerk uitgeoefend worden. De blokken worden ter goedkeuring voorgelegd aan de Architect van
het project.
De voegen zijn minstens 10mm breed, volgens punt 4.2.1 van NBN B24-401.
De aannemer dient het metselverband van de blokken ter goedkeuring voor te leggen aan de Architect van het Project.
Alle zichtbare vlakken worden platvol achter de hand gevoegd. De voegen zijn constant.
23.32 WANDEN IN LICHTE BETONBLOKKEN
Het betreft hier op de eerste plaats, het realiseren van de kleine metselwerken die de rand vormen van de ingebouwde douches.
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Op de werf moeten alle blokken, ook degene die al gemetst zijn, voldoende beschermd worden tegen regen en vocht.
Bij de plaatsing van de blokken wordt uiterst zorgzaam tewerk gegaan, vooral wanneer het metselwerk zichtbaar zal blijven.

De voegen worden goed opgevuld en zijn ± 1 cm dik.
Op de plaatsen waar trekbelasting kan optreden, wordt het metselwerk gewapend met prefab wapeningen bestaande uit twee
evenwijdige staaldraden die met elkaar verbonden worden door een doorlopende sinusoïdale ijzerdraad die in hun vlak
vastgelast is.
De algemene regel is dat deze wapeningen gebruikt worden voor één op de twee voegen in alle metselwerk in cellenbeton;
vooral bij de wanden die geplaatst worden op betonnen vloerplaten – worden de eerste drie lagen voorzien van wapening .
De kenmerken van de wapeningen voldoen aan de voorschriften van de fabrikant van de blokken.
Dit werk omvat
De levering en plaatsing van de blokken, van de verbindingstoebehoren en van de lintelen in cellenbeton voor kleine
overspanningen.
Voegwapeningen
Beschrijving van het werk
Deze wapeningen bestaan uit twee evenwijdige staaldraden in gegalvaniseerd BE 50 staal, met elkaar verbonden door een
zigzag profiel in hetzelfde materiaal.
De breedte ervan is aangepast aan die van het metselwerk.
Ze overlappen elkaar minstens met 15 cm.
De voegwapeningen worden gemeten per lopende meter. Ze worden aangebracht om de drie lagen met extra versterkingen ter
hoogte van deur- en andere openingen.
Cf. supra.
MATERIAAL
Blokken :
met "BENOR"-keurmerk.
Afmetingen blokken: lengte: 60cm
Hoogte: 25cm
Dikte: 10, 15, 20, 25 of 30cm
Dichtheid: ± 500kg/m3
Druksterkte groter dan 3N/mm² volgens de norm NBN B24.201.
Warmtegeleidingscoëfficiënt = 0,20W/mK.
De aannemer levert een attest van herkomst en leeftijd voor het geleverde materiaal.
Slecht gevormde blokken worden geweigerd. Wanneer meer dan 10% blokken van eenzelfde lot geweigerd worden, wordt het
volledige lot geweigerd zonder rekening te houden met andere of nieuwe controles.
Zetmortel:
Men gebruikt lijmmortel die aangemaakt wordt volgens de hierboven beschreven voorschriften en de aanbevelingen van de
blokken fabrikant. De lijmmortel wordt ter goedkeuring voorgelegd aan de architect van het project.
BESTEMMING
nr eenh. Post
1 M²
HOOFDSTUK 25 BETON
25.0 ALGEMENE VOORSCHRIFTEN
Zie Bestek "Stabiliteit" in bijlage.
Cf. Referentiedocumenten en Bestekken in bijlage.
25.1 NIEUWE VLOERPLATEN
Deze post omvat alle middelen die nodig zijn voor de uitvoering van de nieuwe uiteinden van de betonplaten.

Het gaat om de configuratie van de aansluitingen tussen de plaat op het gelijkvloers en de onderkant van de huidige
uitstalramen (cf. doorsneden) door middel van kleine schuine oppervlakten in gewapend beton.
Deze zijn bestemd om te worden bekleed met rubber, of de afwerking van het beton laat direct de plaatsing toe van de rubber,
of de aannemer voorziet een hoogtereserve voor de uitvoering (inbegrepen in de prijs) van een cementering, een egaline om
een oppervlakte te krijgen die klaar is voor de plaatsing van de bekleding.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 M² vensters naar het Flageyplein
HOOFDSTUK 26 STAAL - ALUMINIUM
26.0 ALGEMENE VOORSCHRIFTEN
Zie Bestek "Stabiliteit" in bijlage.
Cf. Referentiedocumenten en Bestekken in bijlage.
26.1 GEVELBEKLEDING IN ALUMINIUM
26.12.1 SANDWICHPANELEN IN ALUMINIUM – ONZICHTBARE BEVESTIGING – GEVEL
Deze post is bestemd om een gevelbekleding uit te voeren (kant Flagey, onder de luifel), samengesteld uit sandwichplaten met
grote afmetingen, geplaatst op een metalen geraamte, deze laatste geplaatst op de gebouw structuur. De bevestigingen van deze
panelen zijn onzichtbaar. Afwerking natuurlijk gepolijste Aluminium.
MATERIALEN
Deze panelen samengesteld uit 2 voorgelakte aluminiumbladen en een kern in polyethyleen. Het verlijmen gebeurt met een
chemische en mechanische reactie die een coherent geheel vormt dat niet delamineerd.
De uitvoering waarin deze elementen moeten zijn, is :
De kern is uit lage densiteit polyethyleen in een natuurlijke kleur (optimale verlijming, gewaarborgd zonder gerecycleerde
materialen).
Bekleding natuurlijk gepolijste alu
Gevel Flagey
Toegelaten toleranties:
Dikte: 3 - 4 mm: +/- 0.10 mm of 5 - 6 mm: +/- 0.15 mm/Breedte: -0.8/+1.6 mm/Lengte: -0/+3 +6 mm/Maximaal verschil op
de diagonalen: 3 mm
Beschermingsfolie = ondoorschijnende zwart-witte folie, dikte 80μ op de rugzijde met pijlaanduidingen. Zes maand waarborg
voor toepassingen buiten.
Oppervlakte uitvoeringen:
Voorzijde: Lak type CW 300 XL: PVDF XL : systeem met 3 lagen. Voor hoge contrast metaalkleuren. Dit systeem biedt een
uitzonderlijke weerstand aan UV-stralen, krassen, veroudering en aan industriële vervuiling. Glanssterkte : 30 +/- 5 %

Achterzijde: beschermingslak: is geschikt voor het verlijmen, vergemakkelijkt de behandeling, waarborgt een uitstekende
bescherming tegen oxidatie in geval van condensatie.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 M² gevel Flagey
26.9 LICHTE IJZERWERKEN – ALGEMEENHEDEN
Gemeenschappelijke richtlijnen van toepassing op de ijzerwerken.
Uitvoeringsplan
De gegunde aannemer stelt de uitvoeringsplannen van alle werken beschreven in onderhavig artikel op.
Hij doet deze goedkeuren, vergezeld van de details die nodig zijn voor het goede begrip, evenals de profielen en
werktekeningen in werkelijke grootte die de directie der werken kan eisen.
Berekeningsnota’s
De gegunde aannemer stelt de berekeningsnota op voor elk van de artikels om de juistheid van de voorgestelde afmetingen op
de plannen en de stevigheid van de bevestigingen en de vastzettingen te bewijzen.
Stalen
die de vermelde documenten aanvullen, van alle materialen, worden gevoegd bij de goedkeuringsaanvraag.
Bescherming van de materialen
De behandeling van het ijzerwerk is conform aan de code van de goede praktijk WTCB 36, 52, 52bis, enz.
Het buitenijzerwerk wordt warm gemetalliseerd door projectie volgens de norm NBN 755. klasse ZN 80 en daarna behandeld
door het schildersysteem beschreven in het artikel 16.
Het binnenijzerwerk wordt warm gemetalliseerd klasse ZN 40. Het krijgt bovendien een beschermingslaag verf op basis van
zinkchromaat en glyceroftalische hars, de afwerkingsverf wordt beschreven in het artikel 16.
Het schilderen maakt steeds deel uit van de prijs van de gehelen.
Er wordt een attest geëist voor de conformiteit van de anti-corrosie behandeling.
Weerstand
De borstweringen zijn conform aan de NBN B03-103 en de BUTgb-richtlijnen, zelfs de officieuze, voor de goedkeuring van
de borstweringen.
De weerstand van de geplaatste borstwerkingen moet de toepassing van een last van een ton per travee op ieder punt van de
handreling of de balustrades toelaten.
Tegen de opbrekingskracht, moet de borstwering zijdelingse krachten van 800kg verdeeld over de travee en in om het even
welk punt een geconcentreerde last van 20 kg aankunnen.
De weerstanden vermeld in de tekst zijn minimaal, de gegunde aannemer moet, door zijn uitvoering, waarborgen dat er zich
geen permanente vervorming voordoet na de harde schokproeven die vergelijkbaar zijn met een zeer belastend gebruik.
De afmetingen aangegeven op de plannen en in de teksten zijn ter informatie gegeven en beantwoorden aan esthetische
wensen. Indien, om redenen van stevigheid, de gegunde aannemer de aangegeven afmetingen moet verhogen, vermeldt hij de

voorgestelde wijzigingen op de uitvoeringsplannen, die hij verplicht moet opstellen en laat ze goedkeuren door de directie der
werken.
Door dit feit heeft hij niet de toelating zijn prijs te verhogen.
Het montageprocédé zal duidelijk op de plannen verschijnen.
Zichtbare assemblages en lasnaden worden zoveel mogelijk vermeden.
Wanneer ze onvermijdelijk zijn, worden de lasnaden perfect gepolijst en de retouches van de verzinking maken het onderwerp
uit van zorgvuldige zorgen.
De handgrepen moeten beantwoorden aan volgende tests en proeven:
. Elastische stabiliteit: zijdelingse tractie van 167kg/m;
. Weerstand: zak glaskorrels van 40 kg losgelaten op een hoogte van minstens 175 cm en opgehangen op 275 cm van
het impact punt
. Verticale kracht: 100kg/m.
MATERIALEN
Algemene voorschriften:
De metaalconstructies worden uitgevoerd in toepassing van de NBN 150 tot 154.
Uitvoering in alle courante doorsneden van de handel, hetzij rond, vierkant, plat, hoeken, T-stukken, U-stukken, balken,
platen, enz.
De aannemer zal erop toezien dat er geen enkele incompatibiliteit is tussen de verschillende gebruikte materialen.
De uitvoering zal perfect zijn en beantwoorden aan de beste regels van de kunst.
Deze posten omvatten bovendien de bescherming in twee lagen van formule A van de index 07.1.7.14, hetzij:
60kg loodmenie, non setting - NBN T21
17kg synthetische rode ijzeroxide P2
11.5kg standlijnzaadolie - NBN T21 - type 2 (Y-Z Gardner op +25°C)
3kg maximum white spirit
0.5kg primaire alcoholbutyliek D7
0.07kg metaallood
0.004kg kobaltmetaal
0.004kg mangaanmetaal
Vermalingsfijnheid: kaliber Hegman 0 tot 8: minimum 4
Viscositeit: coupe AFNOR nr. 4: 80 tot 120 seconden op +20°C.
UITVOERING VAN DE WERKEN
Alle metalen stukken worden perfect recht, regelmatig gericht en ontdaan van oxidaties die hun stevigheid, de
beschermingsbehandelingen of hun uitzicht kunnen aantasten.
De metalen elementen zijn perfect verankerd in het metselwerk en het omgevingsbeton, loodrecht en haaks gemonteerd. De
lasnaden worden perfect uitgevoerd, afgebraamd en zorgvuldig afgeslepen.
De ijzers zijn van de beste kwaliteit, zacht en goed gesmeed. Elk scherp ijzer, dat een put, slechte plek of brandplek vertoont
wordt geweigerd. De ijzers worden perfect gerecht, goed gekalibreerd en hebben eenzelfde dikte. De assemblages worden
perfect aangepast aan de montage en de dwarsliggers goed uitgelijnd.
Na plaatsing maken alle slagen en krassen het voorwerp uit van zorgvuldige retouches.
De verankeringen in het metselwerk en het beton worden uitgevoerd door middel van roestvrije materialen. Tenslotte worden
alle tussenruimtes tussen de metalen delen en het metselwerk ter hoogte van de bevestigingen (bijv. Platines) perfect gedicht
door middel van siliconenmastiek.
Op de plannen komen de principes met betrekking tot de uitvoering van het ijzerwerk voor.
De tracés begrepen in het dossier, sluiten deze van de aannemer niet uit. Bovendien, de delen die niet werden opgetekend
moeten uitgestippeld worden.
De tracés worden verplicht voorgelegd aan de goedkeuring van de Auteur van het Project .
Op gepaste tijd, zullen de detailplannen worden geleverd door de Auteur van het Project, in functie van wat hij nodig acht
voor de uitvoering.

26.93 BORSTWERING IN STAAL
26.93.1 BORSTWERING IN GEVERFD STAAL
MATERIALEN
Borstwering in geverfd staal.
Horizontale buizen van diameter 15 mm, dikte in functie van de belastingen en de aantal bevestigingen (1/1.5m). Deze
elementen vormen de borstweringen achter de gevelbeglazing.
Gelakt staal cf. NBN I460:1995.
De kleur wordt bepaalt in samenspraak met de Architect en Opdrachtgever.
BESCHRIJVING
Dit werk bevat het maken en het plaatsen van de metalen elementen, als ook hun bescherming (anti-roest,... ), hun verf-laag
conform aan de referentie-documenten en aan de hierboven vermelde algemene voorwaarden.
Buizen en plat ijzer (40 x 10 x 1,5 mm) in de te verven ijzer.
Zijn inbegrepen in dit werk:
het opmeten van de afmetingen ter plekke
het op maat maken, transport en de plaatsing van de handrelingen.
alle materialen (nagels, schroeven,...) nodig voor de assemblage van de elementen en de vastmaking
de realisatie van de assemblages
de nodige bevestigingsmiddelen en de uiteinden voor het recht aansluiten aan de aanliggende constructie-elementen
de nodige maatregelen om de handrelingen te beschermen na hun plaatsing
de anti-roest bescherming en het verven.
UITVOERING VAN DE WERKEN
Uit te voeren conform aan de algemene en de detailplannen, bevestigd met profielen in geverfd staal volgens de aanduidingen
op de plannen.
Voorbeeld van type borstwering:
De aannemer legt aan de Auteur van het Project ter goedkeuring het detail van zijn leveringen en de eventuele bijkomende
details voor, die nodig zijn voor de perfecte uitvoering van het werk.
De realisatie zal conform zijn aan de NBN B03-103 en aan de BUTgb-richtlijnen, zelfs de officieuze, voor de goedkeuring van
de borstweringen. Ook, zal de aannemer zich ervan verzekeren dat de structuur dienend als borstwering compatible is met de
bevestigingsprofielen van de bekleding (bardage).
De handrelingen of de leuningen en hun bevestigingen moeten weerstaan aan de belastingen uitgestippeld in de STS 54 (§
12). De handreling zal goed geprofileerd zijn zodat ze goed in de hand kan genomen worden. De afwerking zal glad en zonder
hoeken zijn.
De aannemer legt aan de Auteur van het Project ter goedkeuring het detail van zijn leveringen en de eventuele bijkomende
details voor, die nodig zijn voor de perfecte uitvoering van het werk.
Zie tekening

BESTEMMING
Nr EH Post
1 lop m horizontale delen ( vensterbank)
2 lop m bescherming trap
26.93.2 BORSTWERING IN ROESTVRIJ STAAL
MATERIALEN
Borstwering in roestvrij staal.
Horizontale buizen met een diameter van 15mm, dikte in functie van de belastingen en het aantal bevestigingen (1/1.5m)
Deze elementen vormen de borstweringen achter de gevelbeglazing.
De handreling en de opgaande stangen worden uitgevoerd in roestvrij staal, geborsteld AISI 304, korrel 320, zijn geplaatst …...
De vloerplaat, onzichtbaar, is in staal kwaliteit AE 235 anti-corrosie beschermd, wit geverfd, en aan de grond vastgeschroefd. Dit
element is verborgen door een ring in inox gelijkaardig aan deze van de andere elementen.
BESCHRIJVING
Dit werk bevat het maken en het plaatsen van de metalen elementen, als ook hun beschermingen conform aan de referentiedocumenten
en aan de hierboven vermelde algemene voorwaarden.
Buizen en plat ijzer (40 x 10 x 1,5 mm) in roestvrij staal.
Zijn inbegrepen in dit werk:
het opmeten van de afmetingen ter plekke
het op maat maken, transport en de plaatsing van de handrelingen.
alle materialen (nagels, schroeven,...) nodig voor de assemblage van de elementen en de vastmaking
de realisatie van de assemblages
de nodige bevestigingsmiddelen en de uiteinden voor het aansluiten aan de aanliggende constructie-elementen
de nodige maatregelen om de handrelingen te beschermen na hun plaatsing
UITVOERING VAN DE WERKEN
Uit te voeren conform de algemene en de detailplannen, bevestigd met profielen in inoxstaal volgens de aanduidingen op de plannen.
De aannemer legt aan de Auteur van het Project ter goedkeuring het detail van zijn leveringen en de eventuele bijkomende details
voor die nodig zijn voor de perfecte uitvoering van het werk.
De realisatie zal conform zijn aan de NBN B03-103 en aan de BUTgb-richtlijnen, zelfs de officieuze, voor de goedkeuring van de
borstweringen. Ook, zal de aannemer zich ervan verzekeren dat de structuur dienend als borstwering compatible is met de
bevestigingsprofielen van de bekleding (bardage).
De handrelingen of de leuningen en hun bevestigingen moeten weerstaan aan de belastingen uitgestippeld in de STS 54 (§ 12). De
handreling zal goed geprofileerd zijn zodat ze goed in de hand kan genomen worden. De afwerking zal glad en zonder hoeken zijn.
De aannemer legt aan de Auteur van het Project ter goedkeuring het detail van zijn leveringen en de eventuele bijkomende details
voor die nodig zijn voor de perfecte uitvoering van het werk.
Zie tekening
BESTEMMING
nr EH Post
1 lop m horizontale delen (vensterbanken)
2 lop m trap bescherming
26.95 DEKLAT IN ROESTVRIJ STAAL VOOR DILATATIEVOEGEN
MATERIAAL
Cf. hierboven
In roestvrij staal, met afgeschuinde kanten, model volgens de keuze van de Auteur van het Project.
De clips zijn in roestvrij staal, met dubbele veer. Indien nodig (wegens diepte) wordt een speciale inlegspie (messing) voor
bevestiging in de diepte bijgeleverd zonder prijssupplement.

UITVOERING VAN DE WERKEN
De aannemer legt de Auteur van het Project ter goedkeuring het detail van zijn leveringen voor en de eventuele aanvullende
details voor de perfecte uitvoering van het werk.
De deklatten zijn uitgerust met een kleefprofiel met grote sectie. Door de duurzame elasticiteit van dit kleefprofiel kan de
ondergrond uitzetten terwijl de deklatprofielen toch op hun plaats blijven. Met clips kunnen de deklatten gecentreerd worden,
kunnen hun uiteinden mooi tegen elkaar aangepast worden en kunnen de deklatten in de diepte bevestigd worden. Voor hun
plaatsing worden de clips in de hiervoor voorziene groef geschoven. Er wordt één clips om de 50/60cm gemonteerd. De
vloerdeklatten moeten bestand zijn tegen veel beloop.
BESTEMMING
nr. eenh. Post
1 M
26.98 BUITENVENTILATIEROOSTER IN ALUMINIUM
Rooster in aluminium dat perfect past bij het belendende schrijnwerk en in het bijzonder met het dichtstbijzijnde. De
aannemer moet het type rooster dat hij voorziet in zijn offerte detailleren.
Cfr Bijzonder bestek 'Verwarming-Ventilatie-Elektriciteit’ in bijlage.
Model voor te leggen aan de goedkeuring van de auteur van het project.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 PM
LOCALISATIE
Luchttoevoerrooster van de toevoergroep.
HOOFDSTUK 27 LICHTE WANDEN
27.1 WANDEN IN GIPSPLATEN – ALGEMEENHEDEN
27.12 ENKELZIJDIGE WANDEN VAN 1 PLAAT OP EEN METALEN STRUCTUUR
MATERIAAL
Gipsplaten van 12.5mm dik, extra sterk en WR(type Duragyp of gelijkwaardig). Profielen ad hoc in gegalvaniseerd staal.
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
De wanden en steunwanden worden uitgevoerd op een enkelvoudige structuur van metalen profielen van 75mm breed.
De prijs van deze post omvat:
• iedere technische studie die nodig of wenselijk is, alsook de levering van de werkplannen,
• De levering en plaatsing van :
alle structuurprofielen,
alle bevestigingsmiddelen,
de bekledingsplaten en hun bijzonder bevestigingsmiddelen (schroeven voor extra sterke (harde) plaat),
de uitzettingsvoegen
de afwerking van de voegen tussen de platen met wapeningsstroken en voegproducten, conform de
voorschriften van de fabrikant,
de aansluiting met de aangrenzende elementen,
de elementen voor de scheiding ten aanzien van de bestaande structuren om zo de geluidsisolatie te verbeteren
(= rubberen stroken),
de aansluitingen,
als de wanden niet tot aan het plafond komen: de bovenafwerking van deze wanden;
de uitzagingen voor de elektrische installatie,
ieder ander bijkomend werk dat nodig is voor de plaatsing van de wanden volgens de voorschriften van de
fabrikant.

UITVOERING VAN DE WERKEN
Conform aan de voorschriften van de fabrikant en rekening houdend met de plannen van de architect en de geluidsisolatieeisen.
BESTEMMING
nr. eenh. post
1 M²
PLAATS
B4 en verhoging dak
27.22 DUBBELZIJDIGE WANDEN - 2 PLATEN OP METALEN GERAAMTE
Platen
Cfr. supra.
Levering en plaatsing van dubbelzijdige scheidingswanden samengesteld uit:
Twee gipsplaten (per zijde) omgeven met karton van 12.5mm dik, geplaatst met verspringende voegen;
De twee afwerkingsplaten van elke zijde zijn steeds platen met verstevigde sterkte (type Duragyp of gelijkaardig) en aan de
weerstandseigenschappen van de maximale vochtigheid (geschikt voor vochtige lokalen – gewoonlijk referentie WR);
Het geraamte van de wand is samengesteld uit elementen van 75mm breed en meer, in geval van noodzaak en in functie van
de hoogte van de wanden en het type belastingen waaraan ze hier onderworpen worden (plaats van lesgeven, veel doorgaand
verkeer);
Ad hoc bevestigingselementen voor dit bijzondere type van zware wanden en afwerkingsplaten met verstevigde hardheid >
eventuele loodrechte verbindingen.
Totale dikte van de wand a priori 125mm.
De vide zal worden opgevuld door middel van een isolatie in minerale wol die verplicht voorzien moet worden in het
midden van alle wanden, en die begrepen is in deze post – gelieve het type en de prijs van de voorgestelde elementen
te detailleren.
Indien voor een of andere reden, de aannemer vindt dat dit type wand niet beantwoordt aan de algemene en bijzondere eisen
van dit Bijzonder Bestek en de Bestekken in bijlage, dient hij dit te preciseren in zijn offerte en een wand voor te stellen die er
wel aan beantwoordt. Deze afmetingen en voorschriften zijn dus een minimum informatie, de algemene eisen hebben
voorrang.
Isolatie
De isolatie van de wand met geraamte in dun verzinkt staal wordt uitgevoerd door middel van lichte flexibele panelen
samengesteld uit rotswol.
De wand vertoont een akoestisch isolatieniveau Rw van minstens 45dB in het labo, getest conform NBN EN ISO 140-3 en

NBN EN ISO 717-1.
De wand heeft een brandbestendigheid Rf van minstens 120 minuten in het labo, getest conform de NBN 713-020.
Rotswol, waarvan de minerale vezels worden bekomen door fusie van vulkanische rots, verbonden door middel van
gepolymeriseerde harsen. Het product vertoont geen enkele uitzetting of krimp, ligt niet aan de oorsprong van de vorming van
schimmels en is geen bacteriënbevorderend milieu. Rotswol is volledig recycleerbaar.
De afmetingen van een isolatiepaneel zijn 1200 x 600 mm.
De dikte is:
60 mm tussen de opgaande delen van het geraamte met C-vormige profielen van 75 mm breed.
De gedeclareerde thermische geleidbaarheid D van de isolatiepanelen is 0,037 W/mK conform de NBN-EN 12667. De
isolatie kent geen thermische veroudering. De specifieke calorifische capaciteit cp is ongeveer 1.030 J/kgK conform de NBN-
EN 12524.
De isolatie is waterafstotend, niet hygroscopisch en niet capillair. Het weerstandscoëfficiënt aan de waterdampverspreiding is
ongeveer 1,3.
De isolatie in rotswol is onbrandbaar. Het product beantwoordt aan de Euro Brandklasse A1 conform de NBN-EN 13501-1.
De isolatiepanelen worden verpakt in een biologisch afbreekbare PE-folie. Op de werf worden ze opgeslagen zonder direct
contact met de grond.
De isolatie draagt het CE-label en is Keymark gecertificeerd. De overeenstemmende gegevens worden aangeduid op het etiket
van elke verpakkingseenheid. Alle eventuele te leveren specificaties zijn conform de NBN-EN 13162, die van toepassing is op
dit product in minerale wol voor thermische toepassingen in de bouwsector.
UITVOERING VAN DE WERKEN
Platen
De aannemer voert de wanden uit, conform aan de voorschriften van de fabrikant en de detailplannen die hij voorafgaand
voorgelegd heeft aan de Auteur van het Project en het studiebureau in akoestiek en die door hen werden goedgekeurd.
Voor de plaatsing van de structuurprofielen in verzinkt staal, doet de aannemer het tracé van de wanden op de vloer en het
plafond uittekenen, hij doet dit door de Auteur van het Project goedkeuren voor de uitvoering van de profielen.
De aandacht van de aannemer wordt gevestigd op het feit dat de uitvoering van de onderkant van de wanden bijzonder
verzorgd moet zijn.
De bovenste, onderste en zijprofielen, dus alle contacten op de omtrek met de bestaande bouwwerken, worden van deze
constructie gescheiden (zijn niet solidair) door middel van rubberen banden, bestemd voor dit gebruik en die deel uitmaken
van het « systeem » van wanden aangenomen door de inschrijver.
Isolatie
Het plaatsen heeft plaats conform aan de regels van de kunst en volgens de richtlijnen van de fabrikant.
De isolatiepanelen worden geplaatst tussen de opgaande profielen van het metalen geraamte. De opgaande profielen worden
geïnstalleerd op een tussenas van 600 mm. De eventuele schroeven tussen de opgaande delen van het geraamte die de
invoeging van de isolatie hinderen worden afgesneden met een tang.
De versnijdingswerken van de isolatie hebben plaats door middel van een geschikt mes en een rechte regel.
Tijdens de latere plaatsing van de muurbekleding en de eventuele plinten dient er om technische akoestische redenen een
ruimte te worden voorzien tussen de bekledingspanelen en de vloer, muur of plafond. Deze ruimte wordt daarna gevuld met
een soepel opvoegmateriaal.
De evacuatie van afval van rotswol heeft plaats in overleg met de fabrikant van de rotswol. De afval en resten rotswol kunnen
worden ingezameld in recyclagezakken geleverd door de fabrikant of in containers die worden geïnstalleerd door de toegelaten

verwerkingsonderneming.
BESTEMMING
nr EH Post
1 M² alle wanden met 2 platen type hard, langs beide zijden
2 M² wanden met 2 platen type hard, langs 1 zijde, en langs de andere zijde 2 platen type normaal.
27.23 GELUIDSABSORBERENDE VOORZETWAND
Deze post omvat alle leveringen en middelen om voorzetwanden op te trekken tegen de wanden (cf. posten hierboven). Deze
voorzetwanden, die geplaatst moeten worden tegen de muren van het auditorium, moeten zorgen voor geluidsabsorptie en zo
de zaalakoestiek verbeteren.
Hun exacte plaats en aantal dient nog bepaald te worden door het studiebureau akoestiek.
De aannemer zal rekening houden, om zijn prijs te berekenen, dat het vlakke oppervlakten zullen zijn, die de opstelling de
wanden waartegen ze zullen gezet worden, volgen. Het zijn vlakke oppervlakten van minstens 4m2.
Hun bevestiging, assemblage, afwerking enz ... gebeuren nauwgezet volgens de regels van het vak en de instructies van de
fabrikant van het systeem van lichte wanden in gipskartonplaten en voorzetwanden.
Deze voorzetwanden bestaan uit
een structuur van gegalvaniseerde stalen profielen;
een aangepaste halfsoepele isolatiemat van minerale wol, bekleed met zwarte glasdoek;
een gipsplaat (dikte 12.5mm) waarin langs weerszijden ronde openingen geboord zijn met een diameter van 6mm,
hartafstand 18mm
BESTEMMING
Nr. eenh. Post
1 M² voorzetwand voor sommige delen van de muur in het auditorium
27.24 BRANDWERENDEKOKERS RF 2H
Er dient een koker Rf2h gemaakt te worden met calciumsilicaatplaten als bekleding van de afvoer/ventilatieleidingen van de
keukenafzuigkap vanaf het plafond van het gelijkvloers tot aan het dak (glvl. + 5 verdiepingen).
referenties
Norm NBN - 713.020 «Brandweerstand van constructies»
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
De kokers bestaan uit calciumsilicaatplaten A1, 2uur vuurbestendig en vochtbestendig en met een gemiddelde dichtheid van
500 of 640 Kg/m3.
De platen worden onderling vastgeschroefd of vastgeschoten na het opkleven van de smalle kanten met lijm van
brandreactieklasse A1.
De kokers lopen door over de volledige hoogte of worden gemonteerd van vloerplaat tot vloerplaat. Voor de afdichting ter
hoogte van de doorvoeropeningen gebruikt men rotswol en stroken calciumsilicaat. Voor het eventueel opvangen van belasting
gebruikt men een hoekijzer of “talaan” (latei - eventueel geprofileerd): dit is hier normaal niet nodig omdat men deze platen
op de bestaande betonnen vloerplaat plaatst (men maakt deze kokers rond openingen die gemaakt zijn in de bestaande
vloerplaten) .
De dikte van de platen is volgens de brandwerendheidsgraad en doorsnede van de leidingen.
De uitvoering gebeurt volgens het verslag van de brandwerendheidstest, uitgevoerd door een labo erkend door de
brandweerdienst van het gewest;
BESTEMMING
Nr. eenh. post
1 M² KOKER VOOR AFZUIGKAP KEUKEN

HOOFDSTUK 28 NIEUW DAKSTRUCTUUR – AUDITORIUM
28.1 NIEUW DAKSTRUCTUUR – ALGEMEENHEDEN
De aannemer genomen voor de levering en de constructie van de structuurelementen van het auditorium
moet de architectuur tekeningen respecteren, als hij acht dat sommige vragen abnormaal zijn, is hij verplicht dit te melden.
Een stabiliteitstudie moet door de aannemer gerealiseerd worden, wat inhoud het definiëren van gepaste structuurprincipes
aan de architecturale definities hier beschreven en in de plannen, de definitie van de dimensionale, constructieve en structurele
eigenschappen van de werken, het berekenen en het verrekenen van de kwantiteiten.
Deze studie zal door een onafhankelijk organisme gecontroleerd worden, aangeduid door de architect en de opdrachtgever.
De aannemer zal geheel geassocieerd worden aan deze controle.
De post Nieuw Structuur, bevat de studie, de levering, de behandeling en de plaatsing van alle constitutieve elementen van het
systeem: alle balken en panelen, de bindingssystemen van de verschillende elementen, de bevestigingsystemen aan het
bestaande structuur en alle beperkingen.
Het voorwerp is het bouwen van een lichte dak in hout voor de nieuwe auditorium. Deze is bevestigd/ geplaatst op de
bestaande structuurelementen in beton.
Dak moet
brandwerend RF 60 minuten zijn
een onderkant vertonen dat vanbinnen in het auditorium gezien kan worden zonder bij-afwerkingen (vals plafond,
…)
Deze dekking bezit de eigenschap dat ze overdekt moet worden van een polyurethanen dichting (zie 34.81.5 van dit
bestek) ze moet dus een homogeen, stabiel oppervlak vertonen.
Deze post is aan de aannemer voorgesteld met 3 varianten – zijn bestemd om het goedkoopste te bepalen, wetende dat een
duidelijke voorkeur gaat naar het 'homogeen systeem alles in hout', mits deze realistisch is.
Algemeenheden
1. Kwaliteit van het hout
Het hout zal van S6 kwaliteit zijn of beter minimum in termen van de STS S04
2. Houtbehandeling
Al het hout, binnenkomend op het werf, alle delen gesneden op het werf zullen een anti-schimmel en anti-insecten
behandeling van categorie A gekregen hebben, gerealiseerd in industriële omgeving. Deze behandelingen zullenonzichtbaar
zijn voor de zichtbare stukken en gekleurd voor de niet-zichtbare stukken.
De houtstukken in contact met metselwerk/ beton krijgen een extra beschermingslaag die capillaire absorptie verhindert.
De behandelingencertificaten zullen spontaan aan de Opdrachtgever en architect voorgelegd worden.
3. Metalen connectors en verankeringen
Deze elementen in gegalvaniseerd staal, zijn te integreren in klein sleuven in de houten structurele elementen.
4. Bevestigingen
De elementen van dit ge(pre)fabriceert “skelet” zijn vast gemaakt aan de aanliggende betonnen structuren door middel van
schoen of stag in chemisch verzegeld hout.
Goedkeuringen
5. De geïmplementeerde elementen, individueel of systeem, hebben het kwaliteitslabel Trusco of gelijkwaardige.
28.31 DAKSKELET ( HOEKRANDEN ) METALEN POUTRELLEN / DAKHELLINGEN
HOUTSTRUCTUUR
NB De onderkant van het dak is zichtbaar, het is dus determinerend dat de panelen, evenals de skeletten daarvoor bedacht en
gerealiseerd worden, wat enkel een propere en nette afwerking oplegt, maar zeker geen extraordinaire afwerkingen voor het
structuur en/ of skeletwerk. Niettemin de propere en logische assemblages, de coherentie van de structurele snede van de
elementen tussen elkaar, moeten volstaan voor de gezochte esthetiek.

Beschrijving
Structuur gemengd hout/metaal dat bestaat uit:
1. en hoofdstructuur bestaande uit standaard metalen balkjes die de hoekranden vormen van de dakhellingen. Deze
nemen steun en zijn vast gemaakt op de bestaande balken/ gevels/ goten in beton.
2. een secondair structuur in hout, gevormd uit I-profielen balken voor gebruik balken of spanten. Bestaand uit een
kern in paneel van harde houtvezels van 8 mm dikte, verbonden en gelijmd met V – stuk, en met twee leden in
naaldhout zaagtand geassembleerd. Deze elementen kunnen tot 16m lang zijn. Ze zijn zo gemaakt dat ze boringen in
de kern verdragen voor het doorlaten van leidingen.
3. een binnen lambrisering in multiplex van berk (genageld of geschroefd);
4. een isolerend complex:
oorlopend dampscherm met een bijzonder grote variabiliteit aan de weerstand van verspreiding aan de
onderzijde van het dak = ongewoven polypropyleen waarde d van 0,25 m bij meer dan 10m. De stroken zijn
onder elkaar perfect vastgemaakt. Het materiaal draagt het CE Label, overeenstemmend aan de eisen van de
norm DIN EN 13984.
isolatie: semi-rigide rotswol van 16 cm dikte. Voor detail zie post 39.16
doorlopend onderlaag = membraan in micro-vezels van polypropyleen, actieve diffusie langs de moleculaire
kettingen, ze bezit een hygrovariable weerstandsvermogen aan diffusie, waarvan de waarde d kan dalen tot
onder 0,01m.
5. een buiten lambrisering doorlopend oppervlak (geschroefd) in wpb multiplex – latwerk inbegrepen;
6. eventuele Rf bescherming van de metalen stukken die niet genoeg beschermd zouden zijn of dimensionaal niet
stabiel (stabiel 60 minuten) met het OSB paneel.
Brandwerendheid kan gegeven worden door middel van verf of door plaatsing van een OSB paneel ad hoc op de kern van de
balkjes.
De dikte van de panelen en het dimensioneren van de elementen maakt deel uit van de studie voor de aannemer.
De aannemer detailleert zijn offerte.
Het structuur bevat natuurlijk alle systemen van stutten en anti-uitbuiging, de bevestigingen aan de ruwbouw, de
andere constructieve dakelementen en alle beperkingen.
Materialen
De keuze van de secties en de samenstelling van de metalen balken zijn bepaald door een voorafgaand gedetailleerde studie
door de aannemer gerealiseerd. Deze studie zal aan controle door een onafhankelijk organisme onderworpen worden,
organisme aangeduid door de architect en de opdrachtgever. De aannemer zal dan ook geheel geassocieerd zijn aan deze
controle.
BESTEMMING
Nr. eenh. Post
1 M² HOOFDSTRUCTUUR – METAAL
2 M² HOOFDSTRUCTUUR – HOUT
3 M² ISOLEREND COMPLEX
4 M² LAMBRISERING BINNEN – OSB
4 M² LAMBRISERING BUITEN – MULTIPLEX
4 M² BRANDBESCHERMING
28.31(A) (EERSTE VARIANT) DAKSKELET ( HOEKRANDEN ) METALEN BALKEN / DAKHELLINGEN IN
HOUTEN PANELEN
NB De onderkant van het dak is zichtbaar, het is dus determinerend dat de panelen, evenals de skeletten daarvoor bedacht en
gerealiseerd worden, wat enkel een propere en nette afwerking oplegt, maar zeker geen extraordinaire afwerkingen voor het structuur
en/ of skeletwerk. Niettemin de propere en logische assemblages, de coherentie van de structurele snede van de elementen tussen elkaar,
moeten volstaan voor de gezochte esthetiek.
BESCHRIJVING
Dakcomplex – variant – bestaat uit:

1. een primair structuur in metaal, uit metalen balkjes die de hoekranden vormen van de dakhellingen. Deze nemen steun en
zijn vast gemaakt op de bestaande balken/ gevels/ goten in beton.
2. een structurele lambrisering die de oppervlak vormt en gerealiseerd door middel van massieve houten panelen gefabriceerd
uit fijnsparren planken, gelijmd in kruislagen. Het aantal planken lagen (3, 5, 7 of meer) varieert in functie van het
gebruik en beperkingen van de panelen. Het lijmen gebeurd met een monocomponent polyurethaan lijm goedgekeurd
volgens de Europese normen voor het lijmen van draagstructuren van grote overspanningen en voor bijzondere bouwen.
De hoge klemdruk en het lijmen in lagen gekruist, geeft aan het paneel een heel goede dimensionale stabiliteit.
Ze zijn gefabriceerd in maximale lengte van 16,5m met maximale breedte van 2,95m en met maximale dikte van 0,5m.
Dit onder permanente interne en externe controle. Aangepast aan de wensen van de klant, bestaan deze in breedtes van
2,40m – 2,50m – 2,75m – 2,95m.
Het snijden van de panelen gebeurd op CNC – Computer numerical control – machines, volgens de snijplannen gegeven
door de professionele klant. De aannemer kan altijd, in dit geval, de panelen zelf realiseren.
3. een isolerend complex:
doorlopend dampscherm met een bijzonder grote variabiliteit aan de weerstand van verspreiding aan de onderzijde
van het dak = ongewoven polypropyleen waarde d van 0,25 m bij meer dan 10m. De stroken zijn onder elkaar
perfect vastgemaakt. Het materiaal draagt het CE Label, overeenstemmend aan de eisen van de norm DIN EN
13984.
isolatie: semi-rigide rotswol van 16 cm dikte. Voor detail zie post 39.16
doorlopend onderlaag = membraan in micro-vezels van polypropyleen, actieve diffusie langs de moleculaire kettingen,
ze bezit een hygrovariable weerstandsvermogen aan diffusie, waarvan de waarde d kan dalen tot onder 0,01m
4. een buiten lambrisering doorlopend oppervlak (geschroefd) in wpb multiplex – lattenwerk inbegrepen;
5. eventuele Brandbescherming van de metalen stukken die niet genoeg beschermd zouden zijn of dimensionaal niet stabiel
(stabiel 60 minuten) met het OSB paneel.
Brandwerendheid kan gegeven worden door middel van verf of door plaatsing van een OSB paneel ad hoc op de kern van de balkjes.
Het structuur bevat natuurlijk de systemen van stutten en anti-uitbuiging, de bevestigingen aan de ruwbouw, de andere
constructive dakelementen en alle beperkingen.
Materialen
De keuze van de secties en de samenstelling van de metalen balken zijn bepaald door een voorafgaand gedetailleerde studie door de
aannemer gerealiseerd. Deze studie zal aan controle door een onafhankelijk organisme onderworpen worden, organisme aangeduid
door de architect en de opdrachtgever. De aannemer zal dan ook geheel geassocieerd zijn aan deze controle.
De houten panelen moeten een preventieve behandeling ondergaan tegen schimmels en insecten, zodanig het genoeg beschermd wordt
voor een gebruik in omstandigheden van klasse van risico 2 ( STS 04).
De behandeling moet geëxecuteerd worden in een goedgekeurd station, volgens een goedgekeurd procédé A2.1, in periode van
geldigheid (Basilit PCxA2 Tl) – ATG 74/ S031.
Connectoren: de constitutieve elementen van de structuur zijn samengebracht door middel van connectoren in gegalvaniseerd staal.
De platen, geperst in atelier, zijn zo gedimensioneerd dat ze kunne weerstaan aan de som van de krachten te hernemen in de knopen.
De connectoren moeten object zijn van een Technische goedkeuring AT, zijnde geldigheidsprodecure. (Mitek ATG 2244).
BESTEMMING
Nr. eenh. Post
1 M² HOUTENSTRUCTUUR
2 M² STRUCTUREEL LAMBRISERING
3 M² ISOLEREND COMPLEX
4 M² LAMBRISERING BUITEN – MULTIPLEX
5 M² BRANDBESCHERMING
28.31(B) (TWEEDE VARIANT) PRIMAIRE EN SECONDAIRE SKELETENWERK IN HOUT
NB De onderkant van het dak is zichtbaar, het is dus determinerend dat de panelen, evenals de skeletten daarvoor bedacht en
gerealiseerd worden, wat enkel een propere en nette afwerking oplegt, maar zeker geen extraordinaire afwerkingen voor het structuur
en/ of skeletwerk. Niettemin de propere en logische assemblages, de coherentie van de structurele snede van de elementen tussen elkaar,
moeten volstaan voor de gezochte esthetiek.
De variant bestaat uit het realiseren van het basis-systeem, maar met vervanging van het primair metalen skelet door een structuur

in hout.
1. Houten skelet: bestaande uit “hoofdnerven” gevormd door I-profielen balken, voor gebruik als balken of spanten. Bestaand
uit een kern in paneel van harde houtvezels van 8 mm dikte, verbonden en gelijmd met V – stuk, en met twee leden in
naaldhout zaagtand geassembleerd. Deze elementen kunnen tot 16m lang zijn. Ze zijn zo gemaakt dat ze boringen in de
kern verdragen voor het doorlaten van leidingen.
En / of
van elementen van rechthoekige sectie in samengesteld hout van hoge weerstandsvermogen bestaande uit smalle fineerplaten,zvezels
evenwijdig geplaatst, gelijmd en gedrukt.
Weerstandsvermogen aan schuifspanning en aan dwarse krachten. Geschikt voor toepassingen van dragende balken of secondaire,
lateien, panlatten, gootbeugel. Secties aangeboden in drie breedtes van 38 tot 89 mm en in zes hoogtes tot 457 mm. Lage inhoud
aan formaldehyde.
En / Of
rechthoekige balken verzekerd van weerstand, standvastigheid en hoge dimensionale stabiliteit. Bestaande uit fineerplaten, vezels
evenwijdig geplaatst, gelijmd en constant gedrukt. Geschikt voor toepassingen van dragende balken, latten of kolommen.
Secties aangeboden in drie breedtes van 89 tot 133 mm en zes hoogten tot 457 mm. Lage inhoud aan formaldehyde.
Dit skeletwerk neemt steun en word vastgemaakt op de bestaande betonnen balken.Het dakskelet bevat geprefabriceerde fermettes, de
ribben, systemen van stutten en anti-uitbuiging, de bevestigingen aan de ruwbouw, de andere constructieve dakelementen.
2. Een secondair structuur in hout gevormd uit I-profielen balken, voor gebruik als balken of spalken. Bestaand uit een kern
in paneel van harde houtvezels van 8 mm dikte, verbonden en gelijmd met V – stuk, en met twee leden in naaldhout
zaagtand geassembleerd. Deze elementen kunnen tot 16m lang zijn. Ze zijn zo gemaakt dat ze boringen in de kern
verdragen voor het doorlaten van leidingen;
3. Een binnen lambrisering in multiplex van berk (genageld of geschroefd);
4. een isolerend complex:
▪ doorlopend dampscherm met een bijzonder grote variabiliteit aan de weerstand van verspreiding aan de
onderzijde van het dak = ongewoven polypropyleen waarde d van 0,25 m bij meer dan 10m. De stroken zijn
onder elkaar perfect vastgemaakt. Het materiaal draagt het CE Label, overeenstemmend aan de eisen van de
norm DIN EN 13984.
▪ isolatie: semi-rigide rotswol van 16 cm dikte. Voor detail zie post 39.16
▪ doorlopend onderlaag = membraan in micro-vezels van polypropyleen, actieve diffusie langs de moleculaire
kettingen, ze bezit een hygrovariable weerstandsvermogen aan diffusie, waarvan de waarde d kan dalen tot
onder 0,01m
5. een buiten lambrisering doorlopend oppervlak (geschroefd) in wpb multiplex – lattenwerk inbegrepen;
Materialen Hout
Het hout moet een preventieve behandeling ondergaan tegen schimmels en insecten, zodanig het genoeg beschermd wordt voor een
gebruik in omstandigheden van klasse van risico 2 ( STS 04).
De behandeling moet geëxecuteerd worden in een goedgekeurd station, volgens een goedgekeurd procédé A2.1, in periode van
geldigheid (Basilit PCxA2 Tl) – ATG 74/ S031.
Connectoren: de constitutieve elementen van de structuur zijn samengebracht door middel van connectoren in gegalvaniseerd staal.
De platen, geperst in atelier, zijn zo gedimensioneerd dat ze kunne weerstaan aan de som van de krachten te hernemen in de knopen.
De connectoren moeten object zijn van een Technische goedkeuring AT, zijnde in geldigheidsprodecure. (Mitek ATG 2244).
BESTEMMING
Nr. eenh. Post
1 M² HOUTEN HOOFDSTRUCTUUR
2 M² HOUTEN STRUCTUUR DAKHELLINGEN AUDITORIUM
3 M² ISOLEREND COMPLEX
4 M² BINNEN PANEEL OSB
4 M² LAMBRISERING BUITEN – MULTIPLEX
28.31(C) (DERDE VARIANT) PRIMAIRE SKELETENWERK IN HOUT EN DAKHELLINGEN IN
GEPREFABRICEERDE SANDWICHPANELEN – AFWERKING HOUT BINNEN EN BUITEN
NB De onderkant van het dak is zichtbaar, het is dus determinerend dat de panelen, evenals de skeletten daarvoor bedacht en
gerealiseerd worden, wat enkel een propere en nette afwerking oplegt, maar zeker geen extraordinaire afwerkingen voor het structuur

en/ of skeletwerk. Niettemin de propere en logische assemblages, de coherentie van de structurele snede van de elementen tussen elkaar,
moeten volstaan voor de gezochte esthetiek.
Houtenskelet. Bestaat uit houten balken vormend de hoekranden van de dakhellingen. Deze balken nemen steun en zijn bevestigd op
de bestaande betonnen balken en maken het mogelijk om in hun dikte, massieve houten panelen te plaatsen, gefabriceerd uit
fijnsparren planken gelijmd in kruislagen. Het aantal planken lagen (3, 5, 7 of meer) varieert in functie van het gebruik en
beperkingen van de panelen. Het lijmen gebeurd met een monocomponent polyurethaan lijm goedgekeurd volgens de Europese
normen van het lijmen van draagstructuren van grote overspanningen en voor bijzondere bouwen. De hoge klemdruk en het lijmen
in lagen gekruist, geeft aan het paneel een heel goede dimensionale stabiliteit. Ze zijn gefabriceerd in maximale lengte van 16,5m,
met maximale breedte van 2,95m en met maximale dikte van 0,5m. Deze onder interne en externe permanente controle. Aangepast
aan de wensen van de klant, bestaan deze in breedtes van 2,40m – 2,50m – 2,75m – 2,95m. Het snijden van de panelen gebeurd
op CNC – Computer numerical control – machines, volgens de plannen van het snijden gegeven door de professionele klant. De
aannemer kan altijd, in dit geval, de panelen zelf realiseren.
Het structuur bevat natuurlijk de systemen van stutten en anti-uitbuiging, de bevestigingen aan de ruwbouw, de andere constructieve
dakelementen en alle beperkingen.
Volgens de omvang, assemblagemethodes... kunnen deze houten balken van verschillende type zijn
1. geschaafd massief hout;
2. van elementen van rechthoekige sectie in samengesteld hout van hoge weerstandsvermogen bestaande uit smalle fineerplaten,
vezels evenwijdig geplaatst, gelijmd en gedrukt.
Weerstandsvermogen aan schuifspanning en aan dwarse krachten. Geschikt voor toepassingen van dragende balken of
secondaire, lateien, panlatten, gootbeugel. Secties aangeboden in drie breedtes van 38 tot 89 mm en in zes hoogtes tot 457
mm. Lage inhoud aan formaldehyde.
3. rechthoekige balken verzekerd van weerstand, standvastigheid en hoge dimensionale stabiliteit. Bestaande uit fineerplaten,
vezels evenwijdig geplaatst, gelijmd en constant gedrukt. Geschikt voor toepassingen van dragende balken, latten of
kolommen. Secties aangeboden in drie breedtes van 89 tot 133 mm en zes hoogten tot 457 mm. Lage inhoud aan
formaldehyde.
Op dit skeletwerk worden sandwich panelen geplaatst als deze:
een kern bestaande uit een isolatie type geëxpandeerd polystyreen (nominale dikte 120mm) of geëxecuteerd en 2 delen (binnen en
buiten) in massief epicea hout (dikte +_/20mm)
Dit complex verzekerd een Umax = 0,3W/m2X°K
Het zijn harde panelen waarvan de draagkarcht kan gaan tot 6m, maar is eerder van, voor een laadvermogen van 250daN/M2, en
op 2 steunen, ter orde van 4 meter.
Materialen
De keuze van de secties en de samenstelling van de metalen balken zijn bepaald door een voorafgaand gedetailleerde studie door de
aannemer gerealiseerd. Deze studie zal aan controle door een onafhankelijk organisme onderworpen worden, organisme aangeduid
door de architect en de opdrachtgever. De aannemer zal dan ook geheel geassocieerd zijn aan deze controle.
De houten panelen moeten een preventieve behandeling ondergaan tegen schimmels en insecten, zodanig het genoeg beschermd wordt
voor een gebruik in omstandigheden van klasse van risico 2 ( STS 04).
De behandeling moet geëxecuteerd worden in een goedgekeurd station, volgens een goedgekeurd procédé A2.1, in periode van
geldigheid (Basilit PCxA2 Tl) – ATG 74/ S031.
Connectoren: de constitutieve elementen van de structuur zijn samengebracht door middel van connectoren in gegalvaniseerd staal.
De platen, geperst in atelier, zijn zo gedimensioneerd dat ze kunne weerstaan aan de som van de krachten te hernemen in de knopen.
De connectoren moeten object zijn van een Technische goedkeuring AT, zijnde in geldigheidsprodecure. (Mitek ATG 2244).
BESTEMMING
Nr. eenh. Post
1 M² HOUTEN HOOFDSTRUCTUUR
1 M² SANDWICHPANEL HOUTEN DAKHELLINGEN AUDITORIUM

HOOFDSTUK 29 PLANKENVLOEREN
29.3 PLANKENVLOER ÉÉN ZIJDE ZICHTBAAR
29.31 STRUCTUUR PLANKENVLOER
Er wordt voor deze post verwezen naar het artikel 29.1 niet gespecificeerde plankenvloer met twee vlakke zijden van het bestek
S.N./T. 80.
Het gaat om het leveren en plaatsen van houten vloerbalken met diverse doorsneden teneinde zo economisch mogelijk de
structuur van de houten plankenvloeren samen te stellen (trapjes parterre).
Deze post omvat vanzelfsprekend alle uitvoeringsmiddelen van deze elementen die een courante doorsnede of een onder
meervoud ervan moeten hebben, in geschaafd grenenhout zijn waarvan de eigenschappen (drogen, opslag, onderdompeling)
deze moeten zijn die geschikt zijn voor dit gebruik.
Dit geheel moet perfect stabiel zijn, zonder enige beweging, zonder enige onregelmatigheid, moet perfect vlak zijn en mag
geen enkele onregelmatigheid vertonen die (bijvoorbeeld) lawaai kan veroorzaken.
Deze vloerbalken worden
Tegen mekaar gelegd met een regelmatige tussenruimte (cfr stabiliteitsplannen) deze post omvat dus ook de eventuele stutelementen
die moeten worden voorzien;
Geassembleerd teneinde om kaders samen te stellen, met verschillende hoogten, die de trapjes van de parterre van het
auditorium zullen samenstellen. Het zijn regelmatig gebouwde gehelen die door hun assemblage wijze (bouten) kunnen
beantwoorden aan de belastingen van een dergelijke plankenvloer (toegang publiek, meubilair, enz.)
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat naast de vloerbalken alle elementen die nodig zijn voor de horizontale assemblage van de houten stukken en
de verticale om te komen tot de vereiste hoogten.
Rekening houden met het feit dat deze vloerbalken worden bedekt met multiplexplaten van 22mm en dat de plankenvloer een
linoleumbekleding gaat krijgen.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 M² trapjes/tribunes h1
2 M² trapjes h2
3 M² trapjes h3
4 M² trapjes h4
5 M² trapjes h5
29.32 MULTIPLEX PLANKENVLOER
Er wordt voor deze post verwezen naar het artikel 29.1 niet gespecificeerde plankenvloer met twee vlakke zijden van het bestek
S.N./T. 80.
Het gaat om het leveren en plaatsen van de multiplexplaten 22mm die de plankenvloer van het auditorium en de plankenvloer
en de tegentreden van de trapjes van de parterre en het auditorium worden. Deze plankenvloer, deze trapjes, moeten een
rubberen bekleding krijgen op alle zichtbare zijden.
Dit geheel moet perfect stabiel zijn, zonder enige beweging, zonder enige onregelmatigheid, perfect vlak zijn en geen
onregelmatigheid vertonen die (bijvoorbeeld) lawaai kan veroorzaken.
Deze elementen zijn hier en daar doorboord op hun verticale zijde door toevoermonden.
Vloerbalken in hout met diverse doorsneden teneinde zo economisch mogelijk de structuur van de houten plankenvloer
samen te stellen (trapjes parterre).
Deze post omvat vanzelfsprekend alle uitvoeringsmiddelen van deze elementen die een courante doorsnede of een veelvoud
ervan moeten hebben, in geschaafd grenenhout zijn waarvan de eigenschappen (drogen, opslag, onderdompeling) deze
moeten zijn die geschikt zijn voor dit gebruik.

Deze vloerbalken worden
Tegen mekaar gelegd met een regelmatige tussenruimte, deze post omvat dus ook de eventuele stutelementen die moeten
worden voorzien;
Geassembleerd teneinde om kaders samen te stellen, met verschillende hoogten, die de trapjes van de parterre van het
auditorium en het balkon samen zullen stellen. Het zijn regelmatig gebouwde gehelen die door hun assemblagewijze (bouten)
kunnen beantwoorden aan de belastingen van een dergelijke plankenvloer (toegang publiek, meubilair), enz.)
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat naast de vloerbalken alle elementen die nodig zijn voor de horizontale assemblage van de houten stukken en
de verticale teneinde tot de gewenste hoogten te komen.
Rekening houden met het feit dat deze vloerbalken worden bekleed met multiplexpanelen van 22mm en dat de plankenvloer
bestemd is om te worden bekleed met linoleum.
BESTEMMING
Nr EH Post
1 M² 1 zijde + verticale aanzet trapjes/ tribunes
DEEL 3: DAK - SANERING – METALEN SCHRIJNWERK - GLASWERK - ISOLATIE
HOOFDSTUK 33 AFVOER VAN REGENWATER OP DAKEN
Meer in het bijzonder wordt gerefereerd naar de STS 33 voor deze post, alsook naar de voorschriften 6100-6200 van het
Bestek n°901 en naar de normen NBN B41 Dakbekleding en meer in het bijzonder de NBN 306.
33.1 AFVOERKANALEN
33.2 REGENWATERAFVOEREN
33.21.7 LEIDINGEN UIT PLASTIC MATERIAAL
Cfr. STS 33.
Algemeen.
Afvoersysteem voor regenwater volgens het principe van het gesloten systeem.
Het leidingensysteem is samengesteld uit de te lijmen schokbestendige buizen en toebehoren uit PVC. De flexibele elementen
worden aangesloten op de vaste trechters. Voor de goede werking, wordt het systeem afzonderlijk geplaatst van het traditionele
regenwatersysteem.
Aspect.
PVC leidingen met diameters 40, 50, 63, 75, 90, 110, 125 en 160, aansluitingen, versmallingen, beugels en trechters
inbegrepen.
Het systeem omvat verplicht leidingen en toebehoren uit gewijzigde PVC, dat schokbestendig is. De trechters zijn vervaardigd
uit plastic materiaal, dat tegen alle weersomstandigheden weerstaat, met een gedeelte uit aluminium; deze moeten in de
dakconstructie worden geplaatst op een vooraf bepaalde ligging. De aansluiting van de trechters met de leidingen geschiedt
door middel van flexibele elementen of elk ander element dat wordt aanbevolen door de fabrikant van het systeem.
De afvoerleiding moet worden bevestigd met een beugel met vast punt, rechtstreeks onder de mof van de bocht van de
horizontale leiding.
De horizontale leiding wordt aan de hand van speciale beugels opgehangen. De beugels worden door middel van een
schroefdraad M8 bevestigd. De afstand tussen de beugels is gelijk aan 10 x de diameter van de buis en bedraagt ten minste
100 cm. Alle beugels zijn buisklemmen, behalve de beugels op de afvoerleidingen.
Vervaardiging.
De leidingen en toebehoren moeten volgens de gegeven richtlijnen worden gelijmd en op een temperatuur gaande van 5 tot
40°C.

Uitvoering.
Het gekozen tracé van de leidingen mag worden gewijzigd mits voorafgaandelijk akkoord.
Er wordt aangeraden om een drukproef uit te voeren door het systeem op te vullen.
Het systeem is voorzien voor geforceerde afvoer van regenwater. De afmetingen van de leidingen worden door de aannemer
gekozen in functie van de voorschriften, de ligging, het afgevoerde oppervlak, het type oppervlak, enz. waarbij hun toepassing
exclusief bestemd is voor gesloten systemen.
De volledige installatie en montage zullen geschieden volgens de technische instructies en informatie van de fabrikant.
Mechanische weerstand.
De leidingen worden vervaardigd door middel van schokbestendige stijve PVC en zijn zelfdragend (hebben geen steungoten
nodig).
Brandweerstand.
Klasse 2, met andere woorden brandbestendig en niet verspreidend.
Thermische eigenschappen.
De uitzettingscoëfficiënt bedraagt 0,06 mm/°C/m
De conductiviteitscoëfficiënt bedraagt 0,16 W/m°K. Het aansluitsysteem met de trechter heeft als gevolg dat de eventuele
uitzettingen die kunnen ontstaan, geen enkele invloed veroorzaken op de constructie.
UITVOERING VAN DE WERKEN
De prijs van deze post omvat:
de levering en plaatsing van de leidingen
de levering en plaatsing van de bevestigingshaken met het metselwerk, de beugels, de kralen, de laswerken of hardsolderingen
en eventuele bochten;
de levering en plaatsing van, indien nodig roosterplaatjes of kolken bij elke regenwaterafvoer en trechter, al deze elementen
worden aangepast aan het regenwatersysteem.
BESTEMMING
n° EH Post
1 Lm
33.23 TOEBEHOREN VOOR REGENWATERAFVOER
33.23.2 ROOSTERPLAATJES EN KOLKEN
MATERIALEN
Cfr. STS 33.
UITVOERING VAN DE WERKEN
De dakkolk laat toe om de draaikolk af te voeren die wordt gevormd tijdens de normale afvoer van het regenwater.
Deze post omvat de kolk en de dichtingsslab die hierop wordt bevestigd.
Het roosterplaatje wordt vervaardigd uit schokbestendig en UV bestendig polypropyleen, dubbel lichaam met interne isolatie
uit harde polyurethaan. Dit roosterplaatje sluit perfect aan bij het afvoersysteem van het dakwater zoals hierboven beschreven.
BESTEMMING
n° EH Post
1 PM prijs inbegrepen in de post dichting
33.3 METALEN DAKAANSLUITING
De dakaansluiting is niet het voorwerp van een afzonderlijke post, deze is inbegrepen in de bedekking van gebouwen cfr. STS
34 en posten 34.22.24.11, 34.22.24.21 en 34.22.24.31 van onderhavig Bestek.
De aansluitingen zijn conform aan de regels van de kunst en met de voorschriften van de referentiedocumenten.
Zie details (aansluiting met gevels in V.E.P.)

HOOFDSTUK 34 BEDEKKING VAN GEBOUWEN
34.0 ALGEMENE VOORWAARDEN
Er wordt meer in het bijzonder voor dit hoofdstuk gerefereerd naar de STS 34, de NBN B41 – Bedekking van gebouwen –
Algemeenheden en naar de voorschriften 6100-6200 van het Bestek n°901.
De invloeden ten gevolge van de wind worden conform met de normen NBN B 03-002-1 en B 03-002-2 bepaald.
Ter herinnering:
De bekledingen moeten de elementen omvatten die noodzakelijk zijn voor een gemakkelijk onderhoud (toegang,
bevestigingsuitrusting, paden, enz.).
Het behoort de dakbedekker toe om alvorens de werken uit te voeren, zich verzekeren van de goede uitvoering van de vorm en
diens conformiteit met de plannen en voorschriften.
De houten onderdelen van de dakstructuur en van de vorm vertonen een tussenafstand van minstens 20 cm ten opzichte van
de binnenwand van de rookkanalen en verluchtingskokers in metselwerk. Dit voorschrift dient eveneens te worden nageleefd
voor niet gemetste kokers (leidingen, potbuizen). In dat geval zullen maatregelen worden getroffen zodoende tot minstens 7
cm – door middel van een niet brandbaar isolatiemateriaal - de dikte van de wand van de leiding te verhogen zodanig een
interval te creëren tussen de houten elementen en de voorwaardelijke buitenwand van de leiding. Dit interval zal worden
afgedicht door middel van een gipsglazuur of een ander niet brandbaar materiaal, een slechte geleider en hittebestendig is.
De eenheidsprijs van de dakoppervlakken omvatten steeds de uitkomst van de eventuele verluchtingskanalen in het dak en alle
speciale maatregelen die voortvloeien uit deze doorvoeren.
34.8 DICHTINGSSYSTEEM VOOR DAKEN
34.81 WARM DAK
34.81.1 DAKDRAGER
Bestaand beton: lage daken: mezzanine en toekomstig personeelslokaal.
34.81.3 THERMISCHE ISOLATIE PLAT DAK
Deze post omvat de levering en plaatsing van alle middelen die toelaten om de te behouden platte daken thermisch te isoleren
(mezzanine en toekomstig personeelslokaal). Deze isolatie, dat op een bestaande betonnen drager dient te worden geplaatst,
maakt deel uit een van isolatie/dichtingscomplex « omgekeerd dak ». Deze isolatie dal dus worden bedekt met een bitumen
dichtingsmembraan cfr post. 34.81.4
Beschrijving van systeem:
1. Ondervlak: beton
2. Ondervlak bereiding: bitumineus aanhechtingvernis
3. dampschermmende laag: bitumineus gewapend membraan in totale hechting geplaats op de ondergrond volgens het
lassenprocedé – de stroken moeten overlappen met minimum 70 mm, de overlappingen worden gelassen.
4. Hechtingslaag van de isolatielaag: koud gelijmd bitumineus of PUR lijm aangebracht onder vorm van lijnen –
afstand tussen de lijnen ong. 20 cm – maximale afstand tussen de boord van laag en eerste lijm-lijn gelijk aan 10 cm.
5. Thermisch isolatielaag: platen ( harde polyisocyanuraat schuim met specifieke cellulaire structuur), bekleed op de 2
kanten met een gemineraliseerd glasvezel, formaat 1200 mm x 600 mm dikte < 60 mm; 600 mm x 600 mm dikte >
60 mm. De isolatieplaten moeten juist gedrukt worden in de lijm.
6. Koud hechtingslaag van de dichtingslaag: bitumen koude lijm, contactlijm compatible met de isolatieplaten, in
totale hechting geplaatst op de isolatielaag (de koude hechtingslaag is afgeschaft indien er een zelfklevende
dichtingslaag geplaatst wordt.)
7. Dichtingslaag: bitumineus / synthetisch vel
Voor dichtingsmembraan dat koud gelijmd wordt:
isolerende panelen, bekleed met een impregnatie van bitumen op het bovenste vlak.
Alvorens de plaatsing, die geschiedt volgens de richtlijnen van de fabrikant, zullen volgende elementen ter goedkeuring

worden voorgelegd aan de architect of de leidinggevend verantwoordelijke:
- een proefstaal,
- de technische goedkeuring ATG of BUTgb,
- een hygrothermische studie volgens de methode van Glaser ter bevestiging van het goede hygrothermische gedrag van het
dakcomplex.
BESTEMMING
n° EH Post
1 PM prijs inbegrepen in bovenstaande dichtingspost
34.81.4 BITUMINEUSE WATERDICHTINGSMEMEBRAAN - KOUD GELIJMD
Levering, plaatsing en alle middelen bestemd om de dichting te vervaardigen (en al wat onfeilbaar verbonden is) van de
bestaande daken (mezzanine en toekomstig personeelslokaal) maar ook van het nieuwe dak aan het auditorium en van de
aanpalende delen.
DRAGER : BETON
Het beton zal luchtdroog zijn, vrij van stof en vetten.
Verwijdering van alle niet hechtende elementen zoals: klei, kalkmelk, afzettingen, enz…
Vlakheid met de 2 meterlat:

De rollen worden uitgelijnd op de drager met een overlapping van 10 cm alvorens opnieuw te worden opgerold. Het
membraan uitrollen waarbij het met de vlam wordt opgewarmd op de onderkant om het vloeibaar te maken, het membraan
met de ondergrond laten hechten.
De overlappingen dienen steeds te worden gelast door middel van een brander over de gehele breedte van 10 cm, de boorden
worden naderhand aangedrukt met een persrol van ±15 kg. Het bitumen dat aan de rand afvloeit mag worden afgekant met
de punt van een verwarmd truweel. De opgaande kanten van het dampscherm zijn >=1,5 x de dikte van de isolatie en worden
perfect met de ondergrond gelast.
AFKANTING
Levering en plaatsing van een afkantingsprofiel dat wordt vervaardigd uit een bitumenmembraan, in de vorm van een
driehoek geplooid van 45 x 45 x 60mm. De bevestiging van het profiel geschiedt door verlijming met behulp van een
bitumenkit of door laswerken aan de hand van een brander.
De afkantingen worden gebruikt voor :
- de diktes te hernemen tussen opeenvolgende isolatielagen;
- een rechte hoek af te kappen tussen twee opgaande vlakken.
DICHTINGSMEMBRAAN
Hechting van het membraan : Bitumenlijm voor hechting in koude toestand
Product voor koud hechting gesteld uit petroliumbitumen in de waterkoolstof houdende solventen, waarbij een stabiele
minerale vulstoffen worden aan toegevoegd, bestemd voor de volle hechting van de bitumenmembranen. Hechtingsysteem in
koude toestant goedkeuring BUTgb.
Technische eigenschappen
Volumiek gewicht: 1,07 g/cm3
Ontvlammingspunt Pensky Martens : 22°C < > 28°C
Droog extract: 75 ± 3 %
Viscositeit (ASTM 2556 - 69) : 17,7 - 33,4 Pa.s bij 25 °C en 5 1/s
Vervaardiging
Vervaardiging op propere en droge ondergrond, en verenigbaar ter waarde van ±1 kg/M² volgens de ruwheid van de
ondergrond, door middel van een speciale getande schraper.
Type membraan
Een membraan van 4 mm, dat wordt verkregen door de omhulling en bedekking met een niet geweven polyester laag (150
g/M²) en een glasvezel (55 g/M²) door middel van een specifieke bitumen op basis van nobele thermoplastische atactische
polyolefine (TPO) en door middel van een brandwerend systeem « halogen free » dat milieuvriendelijk is.
In het midden van het membraan, zullen de wapeningen gedecentreerd worden naar de bovenste helft ten opzichte van het
middelste vlak. De glasvezel wordt afgescheiden door een niet geweven polyester en de aanwezigheid ervan is zichtbaar in het
bovenste vlak van het membraan.
Het membraan is conform met de norm op gebied van brandweerstand pr EN 1187-1, -2 en -3. Het afgewerkte product is
volledig recycleerbaar. Het beheersysteem van de productie van de controle van het membraan geniet een certificaat ISO 9002
en ISO 14001.
Technische eigenschappen
Dikte : 4 mm
Wapening glasvezel : 55 ± 10 g/M²
niet geweven polyester membraan : 150 ± 15 g/M²
Weerstand tegen hitte: 150°C
Flexibiliteit in koude toestand: -20 °C
Weerstand tegen langse trekkrachten: 675 N/5 cm; dwarse: 625 N/5 cm
Verlenging bij langse breuk: 50 %; dwarse: 50 %
Dimensionele stabiliteit :

dwarse overlappingen bedragen 15 cm. Een kleine hoeveelheid bitumen moet uit de overlapping afvloeien. De bitumencordon
mag worden afgekant door middel van een warme truweelpunt.
De koudlijm mag niet dienen om de overlappingen en opgaande delen aan elkaar te lassen.
OPGAANDE DELEN
De opgaande delen worden vervaardigd met volledige hechting door laswerken met de vlam.
De dichtingsmembranen en opgaande delen zijn te onderscheiden van deze die in het horizontale gedeelte worden
aangebracht waarmee ze worden verbonden op basis van overlapping van minstens 10 cm, met de vlam gelast. De hoek van de
opgaande deel moet altijd twee diktes bezitten.
De stroken worden aangebracht met een maximale breedte die overeenkomt met de breedte van de rollen met een overlapping
van 10 cm.
Type membraan: idem met hetgeen beschreven wordt in de post “Dichting”.
Opmerking
De opgaande delen moeten minstens 150 mm uitsteken in de hoogte van het afgewerkte niveau van het dak, hetgeen bepaald
wordt door de dichting of de eventuele balast. In geval van tegels op noppen, zal de hoogte van de opgaande delen eveneens
minstens 150 mm bedragen, deze keer gemeten vanaf het dichtingsmembraan.
AANBEVELINGEN
Beperking van het risico op brand
Teneinde elk potentieel risico op brand uit de weg te gaan en zeker in geval van renovaties, raden wij aan om voor de gehele
overlappingen, de mastiek met snelle hechting te gebruiken ter waarde van 2 lijnen mastiek over de breedte. De overlappingen
bedragen 12 cm (dwars: 15cm met 3 lijnen mastiek).
De overlappingszone goed aandrukken door middel van rollen van ±15 kg zodanig een perfecte hechting te garanderen. De
overtollige specie verwijderen door middel van een truweelpunt met kattentong. Men zal voor die redenen eveneens gebruik
kunnen maken van mastiek met snelle hechting voor de vervaardiging van de opgaande delen wanneer er risico op brand
bestaat (bijvoorbeeld op of op de achterkant van de gevelbekleding).
Lijmkit
Een lijmkit op basis van gewijzigde bitumen door middel van polymeer harsen met versnelde binding die een zeer snelle
hechting (verbinding) toelaten.
Technische eigenschappen
Volumieke massa : 1,14 - 1,07 g/cm3
Ontvlammingspunt Abel : 1°C
Percentage solventen (niet chloorhoudend) : 15 - 21%
Viscositeit (Brookfield 25 °C) : 80 - 126 Pa.s (Wintergrade) ; 349 - 554 Pa.s (Summergrade)
Droogtijd (aanraking) : 1 uur
Bescherming van de non ferro metalen
Om elk risico om corrosie uit de weg te gaan bij non ferro metalen, zullen de delen die in contact staan met afvloeiend water
afkomstig van een oppervlak dat waterdicht werd gemaakt door middel van een niet geparementeerd bitumehoudend
membraan of niet beschermd door middel van balast (kiezel), worden behandeld door middel van een monocomponente
polyurethaan coating.
Dit product garandeert een bijkomende bescherming tegen veroudering ten gevolge van de U.V. stralen, tegen zure regen en
andere aantastingen. Het brengt een perfecte en esthetische afwerking met zich mee van de behandelde oppervlakken. De
aluminiumkleur laat eveneens toe om de oppervlaktetemperatuur te beperken van de nieuwe dichting.
Een monocomponente polyurethaan coating met aluminium pigmenten dat bestemd is om de duurzaamheid van de non
ferro metalen in het dak te verhogen, zoals zinken, loden of koperen dakgoten, garandeert een doeltreffende bescherming op
de dakelementen uit metaal of polyester of andere composieten materialen.
Voorkomt een vroegtijdige veroudering van de drager tegen U.V. stralen, zure regen en andere aantastingen. Perfect
verenigbaar met materialen op basis van bitumen.
Aanbrengen
Op non ferro metalen:
krachtig de ondergrond borstelen. De nieuwe non ferro metalen elementen moeten worden ontvet alvorens een coating wordt
aangebracht. Het product goed door elkaar mengen, daarna met de borstel, schuimrol of airless pistool (sproeier 21/40) een
laag aanbrengen op een goed droge ondergrond. Voor een nog meer doeltreffend resultaat, zal een tweede laag 24 uur na het
aanbrengen van de eerste laag worden aangebracht. Verbruik, in functie van de toestand van de drager (op non ferro metalen):
± 0,15 l/M² (1 laag); ±0,25l/M² (2 lagen).

Opmerking
De coating mag slecht 5 uur na het aanbrengen in contact komen met water. Hij zal pas drogen eens blootgesteld aan U.V.
stralen.
De slabben, boorden en alle laterale toebehoren worden inbegrepen in de prijs van deze dakbekledingswerken.
Prefab slabbestrook en randprofielen uit geprofileerd aluminium van ± 70 mm hoogte, natuurlijk geanodiseerd.
Bevestiging door middel van inox schroeven en pluggen en dit minstens om de 50 cm. De bovenste voeg wordt afgewerkt aan
de hand van een cordon uit mastiek met permanente elasticiteit op basis van polyurethaan van het monocomponente type.
Type profielen:
materialen? Natuurlijk geanodiseerde aluminium?
BESTEMMING
n° EH Post
1 M² platte daken
2 M² dak auditorium
34.81.5 DICHTINGSMEMBRAAN EN BEDEKKING IN POLYURETAAN
Het uitvoeren van een dakcoating en van binnen- en buitenwanden in polyurethaan, bi-component binnen/buiten. Deze zal
op de gehele externe oppervlak van volume van nieuwe auditorium aangebracht worden, zodat beschreven in plannen en
bestek.
Deze coating zal de afwerkingslaag vormen van de gehele externe oppervlak van het nieuwe volume en zal het geheel
hernemen van de dakranden en van de waterleidingen in een doorlopende en uniforme laag. De dichting van het materiaal
moet zeer verzorgd zijn, zodat er geen waterinfiltratie gebeurd: het materiaal verzekert een perfecte en complete afwerking en
een dichting.
ONDERVLAK
Structuur en ondervlak.
Deze bedekking zal op de houten panelen aangebracht worden ( type multiplex) vastgemaakt aan het nieuwe structuur van de
auditorium. Alvorens de plaatsing, zal de aannemer certifiëren, en stelt zich borg voor, de goede geschiktheid van de

ondergrond waarop hij het product zal plaatsen, als ook de nodige stabiliteit van het structuur zodat elke barst vermeden
wordt (het materiaal beschikt een maximale elasticiteit dat de structuurbewegingen niet mogen overschrijden) in de nieuwe
dekkingslaag, de vlakheid van de onderlagen voor een plaatsing comform aan het materiaal ( het materiaal heeft een zekere
hervatting van oneffenheden) zodat een perfecte gladde en nette oppervlak bekomen wordt.
De ondersteuning zal geneutraliseerd worden, voorbereid voor de dichtingsplaatser als hij het nodig acht: gezond, proper en
droog, zonder hechtende materies, vetten, anti-hectende producten (silicone, hars,...).
In geval van vetten en andere vuiligheden, overgaan tot aangepast chemische schuren.
MATERIAAL
Zal een belangrijke hardheid verzekeren, een sterke weerstand aan het verslijten, aan fysische aspecten. Zal een excellente
weerstand bieden aan trekkrachten. Zal een perfecte houding hebben tegenover chemische agenten zoals vetten, oliën,
benzine, ammoniak, detergenten; als ook een perfecte houding t.o.v UV stralen zowel in het behoud van de kleur in de tijd,
als van fysische aspecten en zijn weerstandsvermogen aan externe wijzigingen.
Finaal aspect is een getrokken en gesatineerd oppervlak. In de massa gekleurd – RAL (kleur nog te bepalen). De oppervlak zal
alle kleine oneffenheden en fauten van onderlaag onzichtbaar maken. Het geheel is waterdicht aan vloeistoffen.
Monster van 1 m2 van maximum 3 kleuren en 3 texturen kan door Opdrachtgever gevraagd worden.
EIGENSCHAPPEN
CLASSIFICATIE: AFNOR FAMILIE 1, CLASSE 6 A
PRESENTATIE: 1 DEEL GEKLEURDE HARS + 1 DEEL VERHARDER
CALIBER: 5,5 KG POT = 4,7 KG GEKLEURD HARS
+ VERHARDER 0,8KG
TON VAN 27,5 KG = 23,5 KG GEKLEURD HARS
+ VERHARDER 4 KG
ASPECT: SEMI- BRILJANT
KLEUR: SELECTIE VAN RAL
DICHTHEID: 1.47
LEVENSDUUR IN POT (20°C HR 65%) : 6 U
GEMIDDELDE DEKKINGSKRACHT: 1 KG / 4 TOT 6 M2 PER LAAG
AANTAL LAGEN: 2 MET DE ROL
PLAATSING EN VOORZORGSMAATREGELEN
Plaatsen moet gebeuren in de regels van de kunst volgens de maatregelen van de fabrikant
Buiten, tijdens het drogen, het beschermen tegen de weersomstandigheden
Binnen, de lokalen verluchten om polymerisatie te actieveren
Weghouden van elke vlam
Het geheel van gezondheidsvoorzorgsmaatregelen respecteren in functie van het product
Garantie 10 jaar
Deze post bevat alle voorbereidingen, leveringen en alle nodigheden, die optimale condities verzekeren en de voorgeschreven
maatregelen van de fabrikant van het product, die het plaatsen verzekerd in de regels van de kunst.
BESTEMMING
n° EH Post
1 M² buiten wanden dak en wanden auditorium
34.81.6 KOEPELS
Deze post omvat de levering, plaatsing en alle middelen die de installatie van de nieuwe koepels toelaten op de plaats waar zich
reeds koepels bevinden op een bestaand plat dak.
De koepel is vervaardigd uit :
Een 3-wandige koepel

Een zijstuk
Een isolerend kader uit PVC met roestvrije scharnieren
Indien nodig, een kader uit gemelamineerde agglomeraat panelen met een dikte van 18 mm, witte tint. Bevestiging aan
de hand van klemmen of hangstaven aan de bestaande dakplaat.
Het geheel vertoont dezelfde afmetingen als de bestaande koepels.
Het raamprofiel en het zijstuk worden uitgerust met een systeem dat het manueel openen/sluiten van deze elementen toelaat
(door middel van een stang waarbij een roterende beweging wordt gepleegd).
Afmetingen: +/-120 x 120 cm.
BESTEMMING
n° EH Post
1 ST
HOOFDSTUK 36 METALEN SCHRIJNWERK
36.1 RAMEN
36.10 ALGEMEEN
BUITENSCHRIJNWERK MET THERMISCHE BESCHERMING.
1. Aard en omvang van het werk, algemeen.
1.1. Aard en omvang van het werk.
Het werk omvat de levering, de plaatsing, met inbegrip van het transport tot op de bouwplaats, van alle elementen die de
gehelen vormen en hernomen zijn op de bijgevoegde plannen en beschreven worden in onderhavig bestek, net als alle
mogelijke bevestigingsmechanismen en alle accessoires nodig voor de perfecte uitvoering volgens de regels van de kunst voor
het oprekken van buitenschrijnwerk met thermische bescherming.
De aanneming omvat de beschermende behandeling van de oppervlakte, het onderhoud en het weghalen van de tijdelijke
bescherming van de lijsten, het volledig vastklemmen tussen de lijsten en de ruwbouw.
1.2. Kwaliteit.
De constructeur van het metalen schrijnwerk is als dusdanig gespecialiseerd en erkend sinds meer dan 10 jaar.
Op straffe van nietigheid, levert hij een attest bij de overhandiging van de offerte waaruit blijkt dat hij al werken van dezelfde
omvang en met hetzelfde technische karakter uitgevoerd heeft.
Er moet een fotokopie van het Erkenningsattest en een lijst met referenties van uitgevoerde werken bijgevoegd worden.
1.3. Tekening, berekeningen en uitvoeringsplannen.
De constructeur moet bij zijn offerte de voldoende gedetailleerde principeplannen en de plannen van de meetstaat bijvoegen
waaruit het geheel van zijn leveringen blijkt.
De uitvoeringsplannen op 2 %, de detailplannen op 5 %, de principeplannen en de detailplannen voor het geheel van de
uitrustingen en de berekeningsnota's stabiliteit zijn ten laste van de aannemer.
Deze plannen worden opgesteld op basis van de recentste architectuurplannen en stabiliteitsplannen en worden voor de
uitvoering ter controle en goedkeuring voorgelegd aan de architect.
Zij houden ook rekening met alle geschreven opmerkingen of aanbevelingen, zowel onder vorm van een brief als ene verslag
door de verschillende auteurs van het project of de algemene aannemer.
1.4. Monsterneming.
De constructeur levert volledige monsters van de elementen die de verschillende constructietypes vormen die uitgevoerd
moeten worden.
De constructeur voert, op aanvraag van de architect, een montage uit op ware grootte, van een type schrijnwerk dat later
bepaald zal worden.
1.5. Performantiecriteria en proeven.
De proeven worden uitgevoerd in een laboratorium dat daarvoor door de staat erkend is.
De prestaties, de leveringen en het personeel dat tussenkomt bij de voorbereiding of de uitvoering van de proeven zijn

exclusief ten laste van de aannemer.
Deze proeven worden uitgevoerd op een element dat later bepaald wordt, de oppervlakte van dat element is 50M² minimum.
1.5.1. Controle van de fabricage.
Het gaat om alle controleproeven waardoor men zich kan vergewissen van de kenmerken van de gebruikte materialen, de zorg
besteed aan hun uitvoering, enz.
1.5.2. Voorlopige oplevering in de fabriek
De aannemer voert in de fabriek alle partiële montages uit die nodig zijn om zich te vergewissen van de perfecte
overeenstemming van de afzonderlijke delen. Hij waarschuwt de architect twee weken voor het einde van deze montages,
zodat deze laatste zich rekenschap kan geven van de zorg besteed aan de uitvoering.
1.5.3. Luchtdichtheid.
Referentiedocument STS 36.
1.5.4. Waterdichtheid
Referentiedocument STS 36.
1.5.5. Thermische weerstand.
De thermische geleidingscoëfficiënt K van het geheel en de elementen die de glasgevel vormen is kleiner of gelijk aan 1,1
kcal/hM²°C.
Er wordt absoluut geen condensatie toegestaan op de binnenkant van de profielen bij de volgende omgevingsvoorwaarden:
temperatuur van de buitenlucht – 10°C
temperatuur van de binnenlucht + 20°C
relatieve vochtigheid van de binnenlucht 50 %.
1.5.6. Mechanische weerstand.
Alle lijsten, assemblagestijlen, geraamte van de glasgevel worden berekend om bestand te zijn aan de winddruk gedefinieerd in
NBN 460.01 EN 460.03.
De doorbuiging is beperkt tot 1/300ste van de draagwijdte en kan niet groter zijn dan 1/500ste over de lengte die grenst aan
een dubbele beglazing.
1.5.7. Afwerkingsbehandeling en beschermende behandeling van de metalen stukken die in contact komen met de lijsten.
Referentiedocument STS 36.
36.14 BUITENSCHRIJNWERK IN GEANODISEERD ALUMINIUM
Levering en plaatsing van raamprofielen uit geanodiseerd aluminium (overal verguld behalve de raamprofielen die
uitgeven op de binnenplaats; deze zullen een natuurlijke aluminium tint vertonen).
De raamprofielen zijn gevarieerd van aard: opengaande ramen, vaste ramen, schuiframen (cfr plannen),
draairamen, enz. die in verschillende omstandigheden worden geplaatst: verticale wanden in de straatgevel, aan de
kant van de binnenplaats en schuin in het dak van de zaal. N.B. Bepaalde raamprofielen met profielen (afmeting)
die gelijkaardig zijn met de buitenprofielen, zullen binnen worden geplaatst (boekwinkel, hall cafetaria…).
Het bedraagt een geheel van raamprofielen uit champagnekleurige geanodiseerd aluminium, waarvan de opvulling
vervaardigd is uit glas:
Aan de buitenkant: dubbele beglazing uit 2 verschillende types: grijze schakering en amberkleurige schakering
(beglazing met versterkte zonnecontrole);
Aan de binnenkant: enkele lichte beglazing, aangepast aan het gebruik.
De opengaande delen worden uitgerust met hang- en sluitwerk dat afgestemd is op de raamprofielen en het hang-
en sluitwerk binnen, zoals beschreven in onderhavig BB – model ter goedkeuring voor te leggen aan de BH en de
architect.

De profielen bestaan uit twee buisvormige profielen in aluminium die mechanisch geassembleerd worden door de producent
van het systeem zelf, met behulp van twee doorlopende isolerende strips om profielen te vormen met onderbreking en een
thermische brug met 3 kamers. De mogelijkheid om de twee elementen die eenzelfde profiel vormen, afzonderlijk te
behandelen maakt het gebruik van verschillende kleuren mogelijk voor binnen en buiten.
Het goedgekeurde systeem met 3 kamers moet gedekt worden door de volgende kwaliteitsattesten:
een uitgebreide en permanente technische erkenning van de BUtgb met attest van de functionele prestaties van het systeem
(water- en luchtdichtheid en winddichtheid) (ATG 00/2409).
een permanente technische erkenning BUtgb met attest betreffende het assemblagesysteem met de polyamidestrips (A/G
98/0204 + add A/G 00/0404).
een permanente technische erkenning BUtgb met attest van de polyamidestrips en de materialen waaruit zij bestaan (ATG
01/H672 of ATG 01/H730 of ATG 02/H719).
Enkel de combinatie van deze drie technische erkenningen geeft een volledige garantie en is toegelaten.
een ISO 9001 attest die de leverancier van het systeem dekt (kwaliteit van het ontwerp bij de levering)
de resultaten van de thermische testen uitgevoerd op het systeem liggen tussen de volgende waarden:
2,0 < kR ≤ 2,8 W/M²K (waarden van Klasse 2.1 volgens DIN 4108 IV)
De kopies van deze attesten en testrapporten moeten onmiddellijk kunnen geleverd worden op eenvoudige aanvraag van de
architect.
De aluminium profielen zijn geëxtrudeerd in een legering EN-AW6060 + bijkomende eisen van het congres ESTAL EN 573-
3. Eindbehandeling T66 volgens de norm EN 755-2. De afwijkingen zijn gebaseerd op de norm DIN 17615-3.
De structurele wanden van de profielen hebben een nominale dikte van 1,6 tot 2,5 mm.
De dikte van de wand hangt samen met het systeem en wordt bepaald door de leverancier van het systeem en hangt af van de
geometrie, de afmetingen en de functionaliteit van het profiel. Het profiel moet beantwoorden aan alle normen die van
kracht zijn. De structurele wanden omvatten de wand van de binnenkamer waarop de assemblage-ijzers staan en de
aanslagvleugels binnen en buiten.
De profielen moeten beantwoorden aan de EURONUT norm zodat het meest voorkomende Europese hang- en sluitwerk,
voorzien van standaard groeven, gemakkelijk ingewerkt kunnen worden in de profielen. Deze eis werd geformuleerd om het
mogelijk te maken om gemakkelijk wisselstukken te vinden op de markt als het hang- en sluitwerk later eventueel zou breken.
Om een goede waterafdichting te voorzien van de voet van de lijst, zijn alle kozijnprofielen en dwarse profielen voorzien van
een verlaagde drainage. Het hoogteverschil tussen de onderkant van het blad en de voet van de centrale voeg bedraagt
minstens 7,5 mm.
De aansluitprofielen (hoekprofielen, verbindingsprofielen tussen de verschillende gamma's, tongnaald,...) zijn voorzien van
langse groeven waar voorgevormde afdichtingsvoegen in EPDM in kunnen. Deze voegen zorgen voor een perfecte afdichting
tegen wind en water van de naaldverbindingen tussen de lijsten zonder dat er siliconen moeten gebruikt worden.
De aluminium profielen met thermische onderbreking hebben een inbouwdiepte van 59 mm voor de kozijnen en 68 mm
voor de opengaande delen. Het buitenaanzicht van het kozijn en het opengaande deel is vlak.
De binnenafwerking is
De glaslijsten hebben een rechthoekig uitzicht.
De maximale dikte van de beglazing is 42 mm.
De beglazingslatten zijn in hetzelfde standvlak als het kozijn. De beglazingslatten kunnen ook genivelleerd worden met het
opengaande deel.
De beglazingslatten worden ook uitgevoerd in een EN-AW6060 legering. De glaslijsten worden direct op de profielen geclipst
zonder steunstukken in PVC. Zij worden geclipst over de volledige lengte van het profiel.
De gleufhoogte van de profielen en de hoogte van de glaslijsten is 25 mm en conform met STS 38 en NBN S23-002. Een
lagere gleufhoogte is niet aanvaardbaar.

Optie waarvan de lijsten zijn voorzien:
Glaslijsten die inbraakvertragend werken.
De inbraakvertragende beglazingslatten worden ook uitgevoerd in een EN-AW 6060 legering. De latten zijn in hetzelfde
standvlak als het vensterkozijn.
De inbraakvertragende beglazingslatten zijn rond en kunnen niet geclipst worden. Zij blijven ter plaatsen dor de druk van het
glas en de beglazingsvoegen op het specifieke haakdetail en niet door het clipsdetail. Het naar binnen tuimelen van de
glaslijsten met behulp van een schroevendraaier van buiten naar binnen wordt op die manier vermeden.
De hoogte van de beglazingslat bedraagt 25 mm. Wat overeenstemt met de eisen gespecificeerd in het STS 38.15 wat de
plaatsing van de glazen betreft die inbraakwerend zijn, bestand tegen uit het raam vallen en tegen kogels.
De maximale beglazingsdikte is 51 mm voor de opengaande delen.
De ventilatie van de beglazingen en de vulpanelen moet behouden blijven. De inbouwdiepte van de vensterkozijnen en de
dwarsstukken kan toenemen in functie van de winddruk die overgenomen moet worden en de inertie van de profielen. De
breedte van de opengaande profielen wordt bepaald door de afmetingen van de opengaande delen.
2. Breuk van de thermische brug
De breuk van de thermische brug wordt verzekerd door de omegavormige polyamidestrips (polyamide 6.6) versterkt met
glasvezel (minimum 25%) voorzien van een continue lijmband over de volledige lengte. De breedte van de strips is 23 mm.
Alle andere verbindingsstrips zijn expliciet verboden. De omegavorm van de strips maakt een optimale drainage mogelijk
zonder bijkomend freeswerk van het aluminium ter hoogte van het vensterkozijn.
De weerstand tegen het glijden van de strips in het profiel wordt verzekerd door mechanisch afknijpen die het profiel op de
strip vervormt bij de assemblage. Bij lakken na de assemblage, wordt de verbinding met drukcontact van de strips en de
profielen en de wind- en waterafdichting tussen e profielen en de strips verbeterd, door het smelten van de lijmband.
Om te beantwoorden aan de eisen van het BUtgb, moet de assemblage uitgevoerd worden door de fabrikant van de profielen.
Niet gecontroleerde assemblages worden geweigerd.
3. Assemblage
De voegverbindingen worden uitgevoerd door pneumatische vastklemming of schroefboutverbinding van de aluminium
profielen die op verstek gezaagd zijn.
In iedere hoek zijn er vier verbindingsstukken:
3.1. Twee aluminium verbindingsijzers
De verbinding steunt op de te verbinden of vast te schroeven ijzers in gegoten aluminium (UNI 5076) die in de binnen- en
buitenkamers van de profielen zitten. Voor het vastzetten van de ijzers, worden de profieldoorsneden waterdicht gemaakt met
lijm met twee bestanddelen of een neutraal elastisch afdichtingsproduct.De injectieboringen van de lijm worden ofwel
uitgevoerd voor het vastzetten of het vastschroeven van de profielen, of bij het vastklemmen van de profielen. Via deze
injectieboringen wordt een lijm met twee componenten (EPOXY) in het verstek gespoten en verdeelt hij gelijkmatig dankzij
de lijmkanalen van de ijzers die vastgeklemd of vastgebout moeten worden. De compatibiliteit tussen de lijm en het
aluminium moet aangetoond worden aan de hand van een technische fiche die op eenvoudige aanvraag aan de architect
getoond moet kunnen worden.
De profieldoorsneden sluiten ineen door het vastklemmen of het vastbouten.
3.2. Een speciaal steunijzer in aluminium
Die glijdt in de aanslagvoet en zorgt voor de vlakheid van het verstek. Dat ijzer moet ook gekleefd worden door middel van
een lijm met twee componenten, type EPOXY. Bij de varianten Renaissance en Softline, gebruikt men een steunijzer dat kan
vastgeklemd worden om een optimale verstekverband te garanderen.
3.3. Een synthetisch vulijzer
Om de afdichting van het verstek te garanderen, zal er een synthetische vullijm gekleefd worden tussen de isolatiestrips. Dat
zal de afwerking van het verband vormen waarin de ruimte tussen de strips gevuld is.

3.4. De T-verbindingen
De T-verbindingen worden uitgevoerd met behulp van steunlijsten of door schroefboutverbinding door het vensterkozijn. De
steunlijst wordt bevestigd in het kader met een bout of met een slagstift. De T-verbindingen worden waterdicht gemaakt door
het gebruik van aangepaste vulelementen en een waterdicht product met permanente elasticiteit.
De hoekverbindingen en de T-verbindingen behouden de isolatiekenmerken van de constructie volledig.
4. Afdichtingsvoegen
De opengaande voegen zijn voorzien van een centrale voeg en een akoestische voeg in EPDM, in overeenstemming met het
TV 110.
De centrale voeg bevindt zich op het vensterkozijn. De aanslag gebeurt op een uitwas van de strips van het opengaande deel.
De aanslagbreedte tussen de voeg en de strip bedraagt 4 mm. In de hoeken wordt de centrale voeg in EPDM ofwel in verstek
gesneden en dan gevulkaniseerd, ofwel recht gesneden met gevulkaniseerde hoeken. De voeg bedekt de thermische
breukstrips volledig.
Deze voeg vormt een wand tussen de koude en warme kamers en vermijdt iedere invloed van de koude kamer op de
binnendelen van de profielen. Dit systeem met twee kamers staat in voor de wind- en waterafdichting van de omtrek van het
venster.
Daarenboven maakt de vorm van de voeg een goede wegstroming mogelijk van het indringingswater naar de verlaagde
draineerruimten van de vensterkozijnen en de dwarsstukken.
De akoestische voeg in EPDM bevindt zich aan de binnenzijde van de opengaande profielen. Deze akoestische voeg wordt
nooit onderbroken, noch ter hoogte van de scharnieren, noch ter hoogte van de verstekken. De deuren worden voorzien van
twee stootvoegen, een buitenvoeg en de akoestische voeg die doorlopen ter hoogte van de verstekken.
5. Drainage
Alle venstertypes moeten voorzien zijn van een draineersysteem onderaan de lijsten en in de profielen van de horizontale
dwarsstukken.
Voor iedere venster, worden draineergaten voorzien (3 ronde gaten met een minimale diameter van 8 mm of langwerpige
gaten van 8,5 X 34 mm) op een maximale hoekafstand van 250 mm:
2 openingen tot een vensterbreedte van 1000 mm
openingen tot een vensterbreedte van 1500 mm enz. ... verhoogd met 1 per 500 mm bijkomende breedte.
Voor de opengaande vensters, maakt men draineergaten van 5 X 15 mm diameter in het onderste element van het opengaande
deel: 2 openingen tot een vensterbreedte van 1000 mm (maximale afstand van 250 mm tot de hoek) enz. ... verhoogd met 1
per 500 mm bijkomende breedte.
Op de kant van de scharnieren en de spanjolet wordt een gat geboord van minstens 5 mm diameter, om
een egale druk te verzekeren rond het glas.
De drainage van het onderste vensterkozijn wordt verzekerd door:
- middel van een drempelprofiel waardoor de drainage niet meer zichtbaar is.
De draineeropeningen van het vensterkozijn en het dwarsstuk moeten verplaatst worden, de enen tegenover de anderen.
6. Hang- en sluitwerk (standaardtype)
Het hang- en sluitwerk wordt ingebouwd en is conform de voorgeschreven openingszin.
De zichtbare onderdelen zijn van dezelfde kleur als die van de profielen.
De handvaten, deur- en vensterspanjolets, knippen enz. zijn in een aluminiumlegering AlMg
3 - NBN 436.01 of gelijkaardig. De voorgestelde modellen worden ter goedkeuring aan de architect voorgelegd.
De onderdelen van de scharnieren worden geëxtrudeerd in een legering EN-AW6060.
De sluitstangen zijn geëxtrudeerd in aluminium (EN-AW6060), inox staal of een aluminiumlegering AlMg 3 - NBN 436.01.
De stangen van het kip- draaisysteem zijn in polyamide versterkt met glasvezel. Dat is verplicht om een geluidloze werking te
kunnen garanderen.
Verchroomd staal wordt in geen geval toegestaan.

Alle schroefboutverbindingen zijn in inox staal.
Valramen, opengaande ramen en glasdeuren
De scharnieren worden ingebouwd. Zij zijn voorzien van spieën in inox staal 18/8, die in de nylon kussenblokken passen. De
scharnieren worden bevestigd in de binnengroeven van de vensterkozijnprofielen en de opengaande profielen.
Het aantal scharnieren wordt als volgt bepaald:
- van 500 mm à 1200 mm - minstens 2 scharnieren
- van 1200 mm à 1800 mm - minstens 3 scharnieren
- van 1800 mm à 2400 mm - minstens 4 scharnieren.
Er worden tenminste 2 sluitplaten en 2 sluitpunten voorzien per opengaand deel. De maximale afstand tussen de sluitplaten
is 800 mm. De maximale afstand tot de hoek is 200 mm. Alle vensters die hoger zijn dan 1200 mm, worden voorzien van een
derde centrale sluiting.
Er worden vulblokken geplaatst in de opengaande deuren als de breedte van de venster groter is dan 700 mm. Als zij meer
bedraagt dan 1400 mm, worden er twee geplaatst (niet van toepassing voor valramen).
De vulblokken worden altijd geplaatst als de venster breder is dan hoger. Voor de vensters met een horizontaal
vergrendelingspunt wordt er altijd een vulblok geplaatst net naast het vergrendelingspunt, aan de kant van de scharnieren.
De tweede vleugel van de vensters met twee vleugels, is voorzien van twee sluitgrendels.
Vensters en vensterdeuren met kip/draaisysteem en opengaand/valsysteem
De openingsmechanismen zijn volledig ingebouwd met uitzondering van twee scharnieren en de spanjolet. Het aantal
sluitpunten wordt bepaald door de leverancier van het systeem in functie van de grootte van de lijsten. De sluitpunten zijn
regelbaar met excentrische kramverbindingen en/of regelbare sluitplaatjes.
De systemen zijn voorzien van een veiligheid tegen onvrijwillige bewegingen die zorgt voor een volledige afsluiting van de
vleugel om de openingszin te wijzigen.
Basisgarnituur
• De basisgarnituur van de kip- en draaisystemen of de val/opengaande systemen bestaat uit de volgende materialen:
• Ingebouwde scharnieren in AlSi; Een deel van de bovenscharnier in messing.
• Basisset in gegoten aluminium (gegalvaniseerd).
• Inox passer.
• Regelbare sluitpunten met excentrische kramverbindingen in inox staal.
• Spanjolet in alu / gegoten aluminium of inox.
• De zichtbare delen hebben dezelfde kleur als de profielen.
Manipulatie en kenmerken van de basisgarnituur
• Zowel rechts als links bruikbaar.
• Het systeem is voorzien van een mechanisme tegen ongewilde bewegingen.
• De passer wordt geplaatst door middel van zelftappende schroeven.
• De passer bestaat voor openingsbeelden van 400 mm tot 1700 mm.
• Vanaf een openingsbreedte van 600 mm, wordt de passer op een voorsluiting gezet die het manipuleren
vergemakkelijkt en een betere sluiting van het systeem garandeert.
• De passers zijn voorzien van een ingebouwd remmechanisme om het brutaal sluiten van de venster in valstand te
vermijden.
• Alle vensters van meer dan 1200 mm hoog worden voorzien van een bijkomende centrale sluiting
die een optimale afdichting van de venster mogelijk maakt.
• Als de venster breder is dan 1400 mm, wordt een bijkomende passer toegevoegd.
Optie: Inbraakwerend hang- en sluitwerk voor kip/draaisystemen of val/opengaande systemen
Op de opengaande vensters wordt er altijd hang- en sluitwerk van het kip/draaisysteem geplaatst of val/opengaand systeem.
Daardoor beschikt men over sluitpunten op de vier kanten van het venster.
Het inbraakwerende hang- en sluitwerk dat kipt en opengaat bestaat uit een volledige basisgarnituur vervolledigd met:
- sluitpunten met inox kramverbindingen in de vorm van een zwam.

- Veiligheidsluitplaten in gegoten aluminium.
Bijkomende inbraakvertragende accessoires die bij de basisgarnituur moeten gevoegd worden.
a) Sluitpunten met kramverbindingen in inox staal in de vorm van een zwam.
Deze kramverbindingen worden vastgeslagen met kinknagels op de verbindingsstukken in gegoten aluminium die op
hun beurt vastgemaakt worden aan de accessoires van de basisgarnituur van de stangen van het opengaande deel.
De sluitpunten bevinden zich aan iedere kant van het opengaande deel.
Wat het aantal en de verdeling van deze sluitpunten betreft, moet verwezen worden naar de specificaties van de
fabrikant van het hang- en sluitwerk.
b) Inbraakwerend spanjolet.
Het inbraakvertragend spanjolet is altijd voorzien van een veiligheidscilinder
De spanjolet kan de opening van het venster beperken in opengaande positie op zijn Frans, in valstand of bij
volledige vergrendeling van de opening.
De inbraakvertragende spanjolet wordt bevestigd met bouten met conische kop. Wat het boren van de boutkop
vanaf de buitenkant verhindert.
De versterkte aandrijfvork die versterkt is ter hoogte van de spanjolet wordt op de stang vastgezet.
De spanjolet is ook bruikbaar voor enkele opengaande delen om hetzelfde esthetische uitzicht te garanderen als zij
naast kip/draaidelen of val/opengaande delen geplaatst worden.
c) in voorkomend geval, bijkomende versteviging voor opengaande delen met een gewicht van meer dan 90 kg
voor vensters waarvan het gewicht van het opengaande deel zich bevindt tussen 90 en 130 kg, worden de boven- en
onderscharnieren verstevigd met een verstevigingsset. De onderste scharnier wordt ontlast door een steunblok dat bevestigd
wordt door twee imbus schroeven.
De bovenscharnier wordt versterkt door een verstevigingsstuk dat bevestigd wordt door twee zelftappende schroeven.
Om een goede bevestiging van de schroeven te verzekeren, moet de schroefdikte gelijk of groter zijn dan 6 mm. Daardoor
wordt het uitrukken van de bovenscharnier vermeden onder invloed van het gewicht van de vleugel.
Tuimelramen
De tuimelramen worden voorzien van twee stiften die gedeeltelijk ingebouwd zijn en een spanjolet die de sluitpunten bedient.
Het aantal sluitpunten wordt bepaald door de leverancier in functie van de grootte van het venster.
Deuren
De deuren zijn voorzien van een veiligheidsslot met meerdere sluitpunten (minimum 3 punten) dat ingebouwd is en voorzien
van een cilinder. Voor de cilinder worden 3 sleutels geleverd.
De afdichting aan de onderkant van de deur is verzekerd door een borstelvoeg
Optie: inbraakwerende deuren
De deuren zijn voorzien van een slot met verschillende ingebouwde sluitpunten (minimum drie) en een cilinder. Voor de
cilinder worden 3 sleutels geleverd.
De afdichting aan de onderkant van de deur is verzekerd door een borstelvoeg die ingebouwd is in het onderste dwarsprofiel.
De beglazingslatten zijn van hetzelfde type en zijn ook buisvormig net als diegene die hierboven beschreven staan.
7. Vullingen
De beschrijving van de beglazingen of vulpanelen zijn het voorwerp van een afzonderlijk artikel.
De beglazing of de vulpanelen worden geplaatst met beglazingsvoegen in EPDM of met neutrale siliconen (te bepalen). De
EPDM voegen worden niet doorgesneden ter hoogte van de verstekken, wat een optimale waterafdichting garandeert. De
beglazingen moeten kunnen verluchten en draineren.
De vullingen van de binnenlijsten zijn in enkele beglazing, die van de buiten lijsten zijn dubbel (K van minimum 1,1); in de
twee gevallen zijn de vullingen standaard, gelaagd, gehard volgens hun positie, hun functie en volgens de normen in werking.
8. Aluminium slabben
De slabben zijn geëxtrudeerd in legering EN-AW6060. Zij hebben een minimale helling van 8°.
Zij beschikken ook over een detail waardoor een schuimvoeg geplaatst kan worden die een optimale afdichting garandeert

tussen de slab en de drempel van de lijst, zonder gebruik van siliconen, wat de correcte plaatsing garandeert ook als de
weersomstandigheden vochtig zijn.
Aan de kant van de venster, bedraagt de slabverhoging minstens 24 mm en die slab eindigt aan de buitenzijde door een
waterlijst van 40 mm hoogte.
De zijdelingse sluiting van de slab wordt gegarandeerd door een aangepast profiel, aangevuld met een accessoire in PVC die
een verhoging bepaalt. Tussen die verhoging en het metselwerk wordt een afdichtingsvoeg geplaatst.
9. Plaatsing en verankeringen
De lijsten van de deuren en de vensters worden perfect waterpas en op niveau geplaatst.
De bevestiging van de aluminium structuur op de ruwbouw wordt uitgevoerd, ofwel direct door
het profiel door bouten en/of spieën, ofwel met bevestigingsvoetjes:
- de bevestigingen moeten op minstens 40 mm van de wand van de ruwbouw gezet worden
- de verankering mag in geen geval de stabiliteit van de naastliggende constructie-elementen beïnvloeden
- alle verankeringen met uitzondering van die in aluminium of inox staal moeten beschermd worden tegen corrosie en
mogen het aluminium zeker niet beschadigen
- bij de plaatsing van een lijst, moeten er voldoende bevestigingen voorzien worden:
- minstens 2 bevestigingsvoeten op iedere zijkant van de lijst
- de minimale afstand tussen een bevestigingsvoet en een hoek of een horizontaal dwarsstuk mag niet meer bedragen
dan 200 mm. De dwarsstukken moeten een uitzetting in de lengte kunnen ondervangen (als gevolg van een
temperatuurverschil) zonder beschadigd te raken
- de afstand tussen twee bevestigingsvoeten mag niet meer bedragen dan 700 mm
- Het is beter om een bijkomende voet te plaatsen ter hoogte van ieder scharnier en sluitpunt.
10. Afwerkingsbehandeling van de aluminium profielen
De lijsten worden als volgt afgewerkt:
Bescherming door anodische oxidatie waarvan de kleur gepreciseerd wordt in iedere post.
De anodische oxidatielaag (via het elektrolytisch procédé) gevolgd door een fixerende behandeling, moet beantwoorden aan de
volgende criteria:
minimale dikte van de laag 20microns (stedelijke omgeving en agressiviteitsklasse 2) en tolerantie:
moet volkomen vrij zijn van onregelmatigheden, porositeit en onderbrekingen;
de hechting van de laag op de oppervlakte moet perfect zijn;
de laag moet perfect waterdicht zijn door afdichting in een bad met kokend water.
Goudkleurige afwerking voor alle lijsten (binnen en buiten) behalve voor de speelplaats (natuurlijk geanodiseerd).
11. Speciale ramen
Een deel van deze ramen zullen brandweerstand van 60 minuten vertonen, die bekomen zal worden door de opvulling van de
kamers van de profielen van de ramen door een opzwellend product en door het gebruik van speciale beglazingen. De
aanwerkingen, enz., alles zal bijwerken tot het bekomen van deze specifieke prestatievermogen.
Een testproef en technische details zullen aan de goedkeuring van de Bouwheer en van de Architect voorgelegd worden.
Deze ramen zullen geleverd en geplaatst worden door erkende/gemachtige plaatsers.
Deze post omvat ook alle vastklemmingselementen van de voegen tussen de lijst en de ruwbouw.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 M² schuiframen
2 M² vaste ramen
3 M² draai ramen
4 M² opengaande ramen
5 M² brandweerstand 1u
6 M² 'horizontale' koepels

36.5 BIJZONDERE DEURTEN
36.51 SECTIONAALPOORT
Deze poort omvat de levering en plaatsing van een sectionaapoort samengesteld uit elementen met dubbele wand, geïnjecteerd
door middel van PU schuim. Deze elementen hebben allen dezelfde hoogte en vertonen horizontale groeven; ze worden
vervaardigd uit verzinkte staalplaat - hoogte +/- 500mm.
De afwerking blijft uit verzinkt staal.
Deze poort wordt manueel geopend, zowel langs de binnen- als de buitenkant, en is uitgerust met een betrouwbaar
vergrendelsysteem en een buitenkruk maar zou kunnen worden vrijgesteld van een slot en cilinder dat aan de buitenkant
bereikbaar is.
De techniek van de torsieveren garandeert een zachte en geruisloze werking van de poort.
Het schutbord van de poort is stabiel en bestand tegen verkromming.
BESTEMMING
n° EEN Post
1 M² poort voor de opslag naar de binnenkoer

HOOFDSTUK 38 BEGLAZING
38.0 TERMINOLOGIE - ALGEMEEN
Voor de beglazingswerken wordt verwezen naar STS nr. 38 beglazing.
Voor de keuze van het glasproduct, verwijst de aannemer meer bepaald naar STS 38.02, voor het spieën naar STS 38.03., voor
de voegen van de beglazing naar STS 38.04…

38.02 BASIS VOOR DE KEUZE VAN HET GLASPRODUCT
De aannemer zal de dikte van de beglazing die hij voorzien heeft preciseren, rekening houdend met de hoogte van de
gebouwen, de blootstelling van de site, het volume van de beglazing …
Het wordt gepreciseerd dat voor alle beglazingen die verwerkt werden, de grootst mogelijke optische kwaliteit vereist. Er
kunnen landschapsveranderingen tot uiting komen door de lokale gebruiksvoorwaarden. Daarenboven is de grootste vlakheid
en de grootste eenvormigheid van de beglazing vereist, gezien de aard van het gebouw dat bestaat uit een buitengevel in glas
met een duidelijke tussenwand.
38.06 TECHNISCHE ERKENNING
Alle gebruikte materialen beschikken over een technische BUtgb erkenning, meer bepaald voor dubbele prefab beglazing en
voor de voegproducten.
38.1 BEGLAZING
38.10 ALGEMEEN
Voor deze post wordt verwezen naar STS 38, NBN S23 002 en naar EN 12600.
De eenheidsprijs van deze beglazing wordt verrekend in de post van het overeenstemmende schrijnwerk.
De breedte en de hoogte van de beglazingen worden berekend door de aannemer in functie van de maten van de openingen
die in situ genomen moeten worden.
De dikte van de beglazingen zal bepaald worden door de aannemer en ter goedkeuring voorgelegd worden aan de auteur van
het project in functie van de omstandigheden van de plaats die hij goed kent, de afmetingen en de belasting waaraan de
beglazing onderhevig is.
Er wordt voor de volledige site veiligheidsglas voorzien in alle lijsten van het gelijkvloers. Er zal gebruik gemaakt worden van
gelaagd glas zie STS 08.55.2, vereniging van verschillende lagen hard glas en lagen polyvinylbutyral.
Oorzaken C1, C2, C3, C4; risico’s R2, R4, proef T7 om de binnendringing te beperken. DE BEGLAZINGEN
BEANTWOORDEN AAN DE PROEVEN AD HOC.
De risico's waartegen deze beglazing moet bestand zijn, zijn van eerste categorie volgens NBN S23-002.
38.11 ENKELE BEGLAZING
Deze post wordt niet apart gerekend: zowel de opvulelementen als de beglazing maken deel uit van de prijs van het
schrijnwerk (binnen en buiten) waartoe ze behoren.
De beglazing wordt gekozen (dikte, gelaagd en/of gehard) in functie van het gebruik van deze elementen
Het gaat in elk geval steeds om helder glas – type ter goedkeuring voor te leggen aan de bouwheer en de architect.
BESTEMMING
n° EEN Post
1 PM INBEGREPEN IN POST LIJST
38.12 ISOLEREND DUBBEL OF MEERLAGIG GLAS
38.12.1 DUBBEL ISOLEREND GLAS
Een zo neutraal mogelijk glas, aanbevolen om de ramen in de gevel te bekleden aan de kant van de
binnenkoer en aan de Boondaal kant.
Dubbele beglazing met versterkte HRse thermische isolatie bestaande uit twee afzonderlijke glazen met een metalen spouw dat
gevuld is met een droogmiddel. Het geheel wordt verzegeld met een dubbele elastische voeg die instaat voor de cohesie van het
geheel in de tijd.
Het buitenglas is een helder floating glas.

Het binnenglas is een gelaagd glas met een lage emissiecoëfficiënt die aan de tussenzijde (positie 3) bekleed is met een neutrale
transparante en metalen laag, die geplaatst is onder een continu vacuüm via een procédé van kathodische pulverisatie.
De ruimte tussen de twee glazen is 20mm breed en gevuld met een thermisch gas dat een grotere isolatiekracht heeft dan
lucht.
De voornaamste licht- en energiekenmerken voor een samenstelling van
6-12-6 mm worden hier als aanwijzing gegeven en bedragen:
Lichttransmissie - TL: 61 %
Lichtweerkaatsing - RL: 12 %
Zonnefactor - FS: 52 %
K-waarde: 1,1W/m².K volgens NBN B 62-004 en prEN 673.
De k coëfficiënt die behaald moet worden (op basis waarvan de HVAC studies uitgevoerd werden) bedraagt 1,1W/m².K
Reflectiekleur: neutraal
De afdichting van deze beglazing wordt gedurende 10 jaar gegarandeerd volgens de voorwaarden vermeld in de documenten
van de fabrikant.
De dikte van het glas wordt bepaald in overeenstemming met de NBN norm S 23-002 in functie van de winddruk en de
afmetingen van de beglazing.
BESTEMMING
n° EEN Post
1 PM INBEGREPEN IN POST LIJST
38.12.2 DUBBELE ISOLERENDE VEILIGHEIDSGLAS I
Aanbevolen beglazing voor de deuren en ramen zonder vensterbank en zonder borstwering.
Dubbele beglazing met versterkte HR thermische isolatie bestaande uit twee afzonderlijke glazen met een metalen spouw dat
gevuld is met een droogmiddel. Het geheel wordt verzegeld met een dubbele elastische voeg die instaat voor de cohesie van het
geheel in de tijd.
Het buitenglas is een helder floating glas.
Het binnenglas is een gelaagd glas met een lage emissiecoëfficiënt die aan de tussenzijde (positie 3) bekleed is met een neutrale
transparante en metalen laag, die geplaatst is onder een continu vacuüm via een procédé van kathodische pulverisatie.
De ruimte tussen de twee glazen is 20mm breed en gevuld met een thermisch gas dat een grotere isolatiekracht heeft dan
lucht.
De voornaamste licht- en energiekenmerken voor een samenstelling van
6-12-6 mm worden hier als aanwijzing gegeven en bedragen:
Lichttransmissie - TL: 61 %
Lichtweerkaatsing - RL: 12 %
Zonnefactor - FS: 52 %
K-waarde: 1,1W/m².K volgens NBN B 62-004 en prEN 673.
De k coëfficiënt die behaald moet worden (op basis waarvan de HVAC studies uitgevoerd werden) bedraagt 1,1W/m².K
Reflectiekleur: neutraal
De afdichting van deze beglazing wordt gedurende 10 jaar gegarandeerd volgens de voorwaarden vermeld in de documenten
van de fabrikant. De dikte van het glas wordt bepaald in overeenstemming met de NBN norm s 23-002 in functie van de
winddruk en de afmetingen van de beglazing.
BESTEMMING

nr. EH Post
1 PM INBEGREPEN IN POST LIJST
38.12.3 ISOLEREND DUBBEL VEILIGHEIDSGLAS II
Aanbevolen beglazing voor de deuren en voor elkeen van de beglazing die de tweevlakkige gehelen van de
cafetaria vormen.
Dubbele beglazing met versterkte HR thermische isolatie bestaande uit twee afzonderlijke glazen met een metalen spouw dat
gevuld is met een droogmiddel. Het geheel wordt verzegeld met een dubbele elastische voeg die instaat voor de cohesie van het
geheel in de tijd.
Het buitenglas is een helder floating glas.
Het binnenglas is een gelaagd glas met een lage emissiecoëfficiënt die aan de tussenzijde (positie 3) bekleed is met een neutrale
transparante en metalen laag, die geplaatst is onder een continu vacuüm via een procédé van kathodische pulverisatie.
De ruimte tussen de twee glazen is 20mm breed en gevuld met een thermisch gas dat een grotere isolatiekracht heeft dan
lucht.
De voornaamste licht- en energiekenmerken voor een samenstelling van
4-15-4 mm worden hier als aanwijzing gegeven en bedragen:
Lichttransmissie - TL: 79 %
Lichtweerkaatsing - RL: 13 %
Zonnefactor - FS: 64 %
K-waarde: 1,1W/m².K volgens NBN B 62-004 en prEN 673.
De k coëfficiënt die behaald moet worden (op basis waarvan de HVAC studies uitgevoerd werden) bedraagt 1,1W/m².K
Reflectiekleur: zilver
De afdichting van deze beglazing wordt gedurende 10 jaar gegarandeerd volgens de voorwaarden vermeld in de documenten
van de fabrikant. De dikte van het glas wordt bepaald in overeenstemming met de NBN norm s 23-002 in functie van de
winddruk en de afmetingen van de beglazing.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 PM INBEGREPEN IN POST LIJST
38.12.4 VERSTEVIGDE EN GELAAGDE ISOLERENDE BEGLAZING MET ZONNECONTROLE
Deze beglazing wordt gebruikt voor 1 beglazing van elkeen van de vensters die de tweevlakkige ramen van
de cafetaria vormen, waarbij het ander van het type is vervaardigd zoals beschreven in post n°38.12.3.
Dubbele beglazing met versterkte HR thermische isolatie bestaande uit twee afzonderlijke glazen met een metalen hol
tussenstuk dat gevuld is met een siccatief. Het geheel wordt verzegeld met een dubbele elastische voeg die instaat voor de
cohesie van het geheel in de tijd.
Het buitenglas is een helder floating glas.
Het binnenglas is een gelaagd glas met een lage emissiecoëfficiënt die aan de tussenzijde (positie 3) bekleed is met een neutrale
transparante en metalen laag, die geplaatst is onder een continu vacuüm via een procédé van kathodische pulverisatie.
De ruimte tussen de twee glazen is 20mm breed en gevuld met een thermisch gas dat een grotere isolatiekracht heeft dan
lucht.
De voornaamste licht- en energiekenmerken voor een samenstelling van
6-12-6 mm worden hier als aanwijzing gegeven en bedragen:
Lichttransmissie - TL: 34%
Lichtweerkaatsing - RL: 35%

Zonnefactor - FS: 45 %
k Coëfficiënt: 1,1W/m².K volgens NBN B 62-004 en pr EN 673.
De k coëfficiënt die behaald moet worden (op basis waarvan de HVAC studies uitgevoerd werden) bedraagt 1,1W/m².K
Reflectiekleur: goudkleurig/amberkleurig
De afdichting van deze beglazing wordt 10 jaar gegarandeerd volgens de voorwaarden vermeld in de documenten van de
fabrikant.
De dikte van het glas wordt bepaald in overeenstemming met norm NBN S 23-002 in functie van de winddruk en de
afmetingen van de beglazing.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 PM INBEGREPEN IN POST LIJST
38.16 ANDERE BEGLAZING
38.16.1 BRANDWERENDE BEGLAZING 1/2U
Betreft: de mobiele delen (lijsten van opengaande delen) van de beglaasde binnenwanden tussen de ontvangshall en de
cafetaria.
Beglazing
Wordt uitgevoerd door middel van twee thermisch geharde floatglazen geassembleerd door een dichte voeg en waarvan de
ruimte wordt gevuld met een waterachtige gel die ondoorschijnend wordt in geval van blootstelling aan vuur.
Deze beglazing is volledig helder en kleurloos, lichtdoorlatendheid = 85 % (gewoon dubbel glas = 81 %).
Deze beglazing heeft ook een schokbestendigheid voorzien door de T5 volgens het artikel 15.04 van de norm STS 38 (uitgave
1980).
Deze beglazing heeft een aanzienlijke akoestische demping RW=43dB voor RF30' en 45db voor RF60'.
De uitvoering gebeurt met gelaagd glas.
Gehelen met totale afmetingen, cfr plan, de deur moet zo groot mogelijk zijn.
Uitvoering door een gespecialiseerde onderneming die een attest kan voorleggen dat de volledige wand beantwoordt aan de
eisen van de norm NBN 713.020.
Het geheel heeft een brandbestendigheid van 1/2 uur.
Brandbestendige beglazing 1/2 uur en volledig transparant : helder gelaagd glas door middel van tussenbladen dat sterk uitzet
onder de inwerking van de warmte.
Testverslag van een officieel labo voor te leggen.
Gedetailleerd uitvoeringsplan en technische documentatie voor te leggen aan de directie der werken en de Auteur van het
Project .
BESTEMMING
nr EH Post
1 PM ingebrepen in post lijst
38.16.2 BRANDWERENDE BEGLAZING 1U
Deze beglazing wordt gebruikt voor de opbouw van de beglaasde wanden tussen de cafetaria en de ingang zelf (kant
Flageyplein)
Het betreft de levering en de plaatsing van een gelaagd transparante beglazing, bestaande uit floatbeglazingen en uit
opzwellende tussenlagen, die zich in geval van brand omvormen tot ondoorzichtige en hittebestendige cellulaire wanden, die
de vlamdichtheid en de thermische isolatie van de wand kunnen verzekeren.
Eigenschappen

Begazingstype : enkele beglazing
Binnengebruik
Dikte 26,6 mm
Tolerantie op de dikte : ± 2mm
gewicht : 60kg/M²
Tolerantie op de afmetingen : ± 2mm
Dichtdoorlatendheid (EN 410) 81%
U-Waarde (EN 673) : 5,2 W/M²K
Slagvastheid (EN 12600) : 1B1
Akoestische isolatie (EN 12758) : Rw(C, Ctr) 40dB (-1, -3)
Testrapport :
Proces Verbaal / BENOR 11560 12031 A
Labo WFR Gent
Norm EN 1364-1
beglazingstype : enkele/dubbele beglazing
Maximale afmetingen = 1913 x 2865 mm
Schrijnwerkerij : jansen JANISOL 3 (K) Jansen Viss Fire
Brandweerstand – isolatie > 60min
testproefrapport van een officiële laboratorium voor te leggen
Deze beglazing zal in een metalen omkadering gemonteerd worden en het geheel zal natuurlijk ten minste dezelfde
brandweerdstand vertonen als de beglazing
Uitvoering door een een gespecialiseerde en erkende firma.
Gedetailleerde uitvoeringsplan en technische documentatie voor te leggen aan de directie der werken en aan de ontwerper.
De dichtheid van deze beglazing wordt voor een duur van 10 jaar gegarandeerd volgens de voorwaarden die in de
documentatie van de fabrikant opgenomen zijn. De diktes van de beglazingen zullen bepaald worden overeenkomstig de norm
NBN S 23-002 en volgens de druk van de wind en de afmetingen van de beglazing.
BETREFT :
n° Eenheid Artikel
1 PM Inbegrepen in de artikel met betrekking tot de ramen
38.5 SPECIALE GLASPRODUCTEN
38.50 ALGEMEENHEDEN
Cfr. STS 38.50.
38.51 SPIEGELS OP MAAT
MATERIALEN
De spiegels zijn conform de NBN S23-001 en de STS 38.5.
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
De levering en de plaatsing van niet-ingekaderde spiegels;
De bewerking van de boorden en de nodige gaten;
De houten opgaande stijlen en dwarsstukken of in een neutraal plastic nodig voor de assemblage van de versneden spiegels;
De ventilatie-inrichtingen en andere nodig om de aantasting van de bescherming van de reflecterende film in contact met organische
materialen of andere te vermijden;
De diverse bevestigingsinrichtingen en accessoires die uit inoxstaal zijn en passen bij de beslagelementen (model voor te leggen aan de
goedkeuring van de Auteur van het Project).

De afmetingen van de spiegels komen voor op de plannen. De keuze van de dikte wordt overgelaten aan de aannemer in functie van
de afmetingen, rekening houdend met de maximale courante afmetingen (de spiegels zijn zoveel mogelijk uit één stuk). De boorden
worden bijgeschaafd. Indien nodig voorziet de aannemer gaten voor de elektrische toevoerleidingen en voor de bevestiging van de
verlichtingstoestellen.
De metalen reflecterende film behoort tot klasse B.
In het geval van de verticale plaatsing van de spiegel tegen een wand zijn de gebruikte klauwen of hechtmiddelen:
Van een chemisch neutrale aard tegenover de bescherming en de randen;
Zodanig dat ze een ruimte van 3 tot 5mm laten tussen de muur of de wand en de spiegelrug om de ventilatie mogelijk te maken;
Zodanig dat ze geen enkele latere verplaatsing van de spiegel toelaten.
Voor geassembleerde spiegel wordt meer bepaald verwezen naar de STS 38.50.83.
BESTEMMING
nr EH Post
1 M²
HOOFDSTUK 39 ISOLATIEMATERIAAL
39.1 WARMTE EN AKOETISCHE ISOLATIE - ALGEMEEN
MATERIAAL
De toe te passen materialen voldoen aan de voorschriften van STS 08, de voorschriften 6500 van typebestek 901 en van de
geldende normen.
De materialen zijn BUtgb-gekeurd.
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
De werken omvatten:
de controle en eventuele voorbereiding van de ondergrond,
de levering en plaatsing van een dampscherm;
de levering en plaatsing van de isolatiematerialen, inclusief hun bescherming en de bevestigingsmiddelen.
UITVOERING VAN DE WERKEN
De plaatsing gebeurt volgens de regels van het vak, de voorschriften van de fabrikant en de voorschriften 6500 en 6299 van
typebestek nr. 901.
Men voorkomt zoveel mogelijk dat het isolatiemateriaal versneden moet worden.
De platen worden met zorg geplaatst en sluiten ineen. Ze worden op de ondergrond vastgemaakt met mechanische middelen.
Het aantal doorboringen in het materiaal wordt beperkt tot wat strikt noodzakelijk is voor een goede bevestiging ervan.
De noodzakelijke maatregelen worden genomen om de voegen van de afwerking luchtdicht te maken.
De aannemer legt de werken ter goedkeuring voor aan de architect van het Project vóór de plaatsing van ieder
afsluitingselement (omdat hierdoor de controle van de plaatsing van de isolatiematerialen onmogelijk wordt) en ook na de
uitvoering hiervan.
39.15 ISOLATIE HOUTEN VLOER
De levering en plaatsing van een isolatielaag in de nieuwe houten structuren van de bankenrijen, de bedoeling is om het
resonantie-effect van deze lichte constructie-elementen tegen te gaan door de plaatsing van een laag minerale wol, zo dicht
mogelijk bij de afwerkingsplaat in multiplex.
Hiervoor stellen wij isolatie voor met een dampscherm dat als enige nut heeft dat het de isolatie tegen het bovenvlak van dit
complex kan houden, net onder de vloer.
Materiaal :
Rotswol waarvan de minerale vezels worden bekomen door het smelten van vulkanisch gesteente dat vervolgens gebonden
wordt met polymeerharsen. Het product vertoont noch uitzetting, noch krimp, veroorzaakt geen mosvorming en vormt geen
kweekbodem voor bacteriën. De rotswol is volledig recycleerbaar.
De isolatierol is 1000 mm breed.
De dikte is 80 mm

De isolatie zit samengedrukt in de verpakking. Bij het openen van de verpakking ontrolt de isolatie zich en neemt het zijn
plaatsingsdikte aan.
Het verklaarde warmtegeleidend vermogen D van de isolatie bedraagt 0,040 W/mK conform NBN-EN 12667. De isolatie
kent geen enkele thermische veroudering. Het specifieke warmtevermogen cp bedraagt ongeveer 1.030 J/kgK conform
NBN-EN 12524.
De isolatie is waterafstotend, niet-hygroscopisch en niet-capillair. De coëfficiënt van de weerstand tegen waterdampdiffusie
is ongeveer 1,3.
De isolatie in rotswol is onbrandbaar. Het product behoort tot de Europese brandklasse A1 conform NBN-EN 13501-1.
De isolatie op rol is verpakt in een biologisch afbreekbare PE-folie. Op de werf worden de rollen opgeslagen zonder
rechtstreeks contact met de grond.
De isolatie draagt het CE-label. De overeenkomstige gegevens worden gegeven op het etiket van iedere verpakkingseenheid.
Alle mogelijk te leveren specificaties voldoen aan NBN-EN 13162, welke norm van toepassing is op producten in minerale
wol voor thermische toepassingen binnen de bouwsector.
Plaatsing :
Volgens de regels van het vak en de richtlijnen van de fabrikant.
# De afvoer van de resten rotswol gebeurt in overleg met de fabrikant van de rotswol. Ze kunnen verzameld worden in
recyclagezakken die geleverd worden door de fabrikant of in containers die geplaatst worden door het verwerkingsbedrijf (met
vergunning).
BESTEMMING
nr. eenh. post
1 M² bankenrijen parterre
39.16 ISOLATIE HELLENDE DAKSTUKKEN
Beschrijving:
Isolatie van het dak in “houtenskelet” is gerealiseerd door middel van lichte flexibele panelen bestaande uit rotswol bezittend
een speciale flexibele boordzone.
Het dakwand heeft een vuurstandvastigheid Rf van minstens 60 minuten in laboratorium, conform getest aan NBN 713-020.
Materiaal:
Rotswol, waarvan de minerale vezels bekomen zijn door fusie van vulkanische rots daarna samengebracht door middel van
polymeriseer harsen. Het product vertoont geen inkrimping of uitrekking, ligt niet aan de oorsprong van schimmel en is geen
broedmilieu voor bacteriën. Rotswol is geheel recycleerbaar.
De isolatiepanelen hebben een dichtheid van ongeveer 35kg/m3. De afmetingen van een paneel zijn 1200 x 580 mm.
De flexibele boordzone maakt het mogelijk de panelen in te drukken van ongeveer 50 mm in de breedte.
Dikte is 160 mm.
Het verklaarde warmtegeleidend vermogen D van de isolatie bedraagt 0,037 W/mK conform NBN-EN 12667. De isolatie
kent geen enkele thermische veroudering. Het specifieke warmtevermogen cp bedraagt ongeveer 1.030 J/kgK conform
NBN-EN- ISO 10456.
De isolatie is waterafstotend, niet-hygroscopisch en niet-capillair. De coëfficiënt van de weerstand tegen waterdampdiffusie
is ongeveer 1,3.
De isolatie in rotswol is onbrandbaar. Het product behoort tot de Europese brandklasse A1 conform NBN-EN 13501-1.

De isolatie op rol is verpakt in een biologisch afbreekbare PE-folie. Op de werf worden de rollen opgeslagen zonder
rechtstreeks contact met de grond.
De isolatie draagt het CE-label en gecertifieerd Key-Mark. De overeenkomstige gegevens worden gegeven op het etiket van
iedere verpakkingseenheid. Alle mogelijk te leveren specificaties voldoen aan NBN-EN 13162, welke norm van toepassing is
op producten in minerale wol voor thermische toepassingen binnen de bouwsector.
Betreffende isolatieproduct, zal aan architect en functioneel dirigent voor goedkeuring voorgelegd worden:
een staal
rechtvaardiging certificatie CE
rechtvaardiging certificatie CEN Key-Mark
goedkeuring van het product met certificatie ATG/H 577-1
PLAATSING
Volgens de regels van de kunst en volgens de richtlijnen van de fabrikant.
Als de ruimtes tussen de dragers van 10 tot 50 mm kleiner zijn dan de breedte van de isolatiepanelen, zijn deze gelegd op
drukwijze tussen de dragers, zonder te worden versneden.
Als de ruimtes tussen sommige dragers duidelijk kleiner zijn dan de breedte van de isolatiepanelen, zijn worden ze versneden
langs de minst zichtbare kant.
Als de isolatiepanelen versneden worden, in de lengte, zijn ze versneden met enkele millimeters meer.
De snijwerken gebeuren door middel van geschikte mes en rechte regel.
Bij latere plaatsing van muurbedekking en eventuele plinten, moet er voorzien worden, voor technische akoestische redenen,
een blijvende ruimte tussen wand en vloer, muur of plafond. Deze ruimte is later gevuld met een soepele vullingsmateriaal.
Wegbrengen van resten rotswol heeft plaats in samenspraak met de fabrikant van rotswol. De stukken en resten rotswol
kunnen in recyclage zakken samengebracht worden, door de fabrikant geleverd of in containers geplaatst door het vergunde
verwerkingsbedrijf.
BESTEMMING
nr. eenh. post
1 M² dak auditorium
39.2 GELUIDSISOLATIE - ALGEMEEN
39.23 ISOLATIE BINNENWANDEN – MINERALE WOL
Glaswol van 60mm dik en minstens 16kg/m3 , langs één zijde bekleed met glasdoek. Brandgedrag A0 volgens NBN S 21-
203; onbrandbaar volgens NEN 6064; niet-capillair; niet-hygroscopisch ; rotvrij (duurzaam); dimensioneel stabiel en
beschermd tegen knaagdieren of micro-organismen .
De materialen zijn goedgekeurd door de BUtgb.
UITVOERING VAN DE WERKEN
De werken worden uitgevoerd volgens de voorschriften van de fabrikant, rekening houdend met de geluidsisolatie-eisen
(categorie NBN S01-400 IIa).
De werken worden uitgevoerd volgens de voorschriften van het bijzonder bestek "Akoestiek" in bijlage. Vóór het dichtmaken
van de binnenwanden dient de geplaatste isolatie en de eerste zijde in gipsplaten ter goedkeuring voorgelegd te worden aan de
architect van het Project en het studiebureau Akoestiek.
Deze isolatie maakt deel uit van de post "wanden".

BESTEMMING
nr. eenh. post
1 PM Dikte in functie van de dikte van de wand en de voorschriften van de fabrikant.
39.24 ISOLATIE VERLAAGD PLAFOND- GLASWOL
MATERIAAL
Isolatiematten in glaswol van 50mm dik met een dichtheid van 16kg/m³.
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post betreft de levering en plaatsing van isolatiematten in glaswol, die geplaatst moeten worden op de stalen bakken die
het verlaagd plafond vormen (of de valse muur).
UITVOERING VAN DE WERKEN
De werken worden uitgevoerd volgens de voorschriften van de fabrikanten en het bijzonder bestek “Akoestiek” in bijlage. Ze
worden ter goedkeuring voorgelegd aan de architect van het Project en het studiebureau Akoestiek naarmate de werken
vorderen.
Deze isolatie maakt deel uit van de post Verlaagd plafond "41.61 Platen in geperforeerd staal" van dit bijzonder bestek.
BESTEMMING
nr. eenh. Post
1 M² dikte 50mm
DEEL 4 AFWERKINGEN VAN DE OPPERVLAKKEN - PLATEN,
BEPLEISTERINGEN, TEGELS.
HOOFDSTUK 41 AFWERING PLAFOND
41.1 GIPSPLATEN
41.13 PLAFOND 1 GIPSPLATEN – VERLAAGD
Realisatie van een verlaagde plafond in gipsplaten boven de ingangstrap, binnen- en buitenkant.
ALGEMEENHEDEN
Richtlijnen gemeenschappelijk van toepassing op de verlaagde plafonds.
1 Veiligheidsvereisten
1.1. Gedrag van de ondergrond onder de inwerking van statische lasten
De steun van het plafond en zijn bevestiging aan de ruwbouw is in staat, naast het gewicht van het plafond, een bijkomende
last te dragen van 25 kg op om het even welk punt van het geraamte, zonder dat de zeeg 1/500 e van de draagwijdte overschrijdt
en er geen permanente vervorming optreedt.
De bevestiging van de steunen moet het eigen gewicht van het plafond met een veiligheidscoëfficiënt van minimum 5 dragen.
Het verlaagd plafond werd ontworpen om bovendien het gewicht van de verlichtingstoestellen, de ventilatiemonden, enz. te
kunnen dragen.
1.2. de ophangmiddelen van de demonteerbare plafonds worden zodanig uitgevoerd dat:
Rekening wordt gehouden met de inplanting van de technische organen in de ruimte tussen het demonteerbare plafond en de
structuurplaat. De inplanting van de ophangingen wordt overgelaten aan de appreciatie van de gegunde aannemer die zal
toezien op: de afstand tussen de ophangingen die niet kleiner mag zijn dan 90cm in beide richtingen om zo weinig mogelijk
de doorgang van de technische organen te hinderen;
. dat de stevigheid van het plafond gegarandeerd is, ongeacht het ritme gekozen voor de ophangingen;
. dat de eventuele overbruggingen ter hoogte van de technische organen zo weinig mogelijk aanwezig zijn. Deze
overbruggingen zijn een last voor de onderneming en worden beschouwd als uitvoeringsmiddelen;
. dat geen enkele ophanging in contact komt met een orgaan van de technische uitrusting;
. de regeling in de hoogte van het ophangplafond toelaten. Deze regelbare hoogte moet minimum 100 mm langs beide zijden
van het theoretisch afgewerkt niveau van het plafond.

1.3. Gedrag bij brand:
Referentie: NBN S21-202
. de plafonds hebben een brandbestendigheid van minstens 30 minuten.
De inwerking van technische elementen zoals ventilatiemonden, verlichtingstoestellen, enz. mag de stabiliteit niet aantasten;
. alle samenstellende elementen van de verlaagde plafonds moeten worden geklasseerd in een categorie volgens NBN S21-203.
Deze conformiteit moet worden bewezen voor de plafonds zoals deze die geplaatst zullen worden.
2 Gezondheidseisen
Tijdens een brand komen er van het plafond geen toxische gassen vrij waarvan de hoeveelheid schade kan veroorzaken aan het
organisme.
Het moet asbestvrij zijn.
Er mogen zich geen gevaarlijke projecties of aflopen van materialen voordoen.
3 Uitzichteisen van de plafondelementen
De plafondelementen moeten een goed afgelijnde vorm en vlakke zijden hebben.
Hun dimensionale precisie moet zodanig zijn dat de uitvoering van de voegen, de verplaatsing of de vervanging van elementen
of de herstelling van kleine foutjes geen zichtbare anomalie veroorzaken in de schikking en de vlakheid van heel het bouwwerk.
4 Uitzichteisen voor het aangebrachte plafond
4.1. Staat van het oppervlak
De plafondoppervlakken mogen geen vervorming noch zichtbare fout vertonen: ronding, sluier, doorhang, afschildering, krassen,
blazen, scheurvorming, enz.
4.2. Zichtbare netvorming:
Wanneer het plafond van het « netvormige » type is, is dit verzorgd ; duidelijke voegen, duidelijke versnijdingen zonder bramen,
hoeken in verstek zonder dat de plafondplaten naar boven komen, enz.
4.3. Toegelaten afwijking op de vlakheid:
De vlakheid is zodanig dat een regel van 2m verplaatst in alle richtingen tegen het ondervlak van het demonteerbare plafond
geen niveauverschil van meer dan 3mm aan het licht brengt.
5 Eisen over de normale bezetting
5.1. Schoonmaak
De schoonmaakmethodes moeten door de gegunde aannemer worden gepreciseerd.
5.2. Inwerkingen:
De gegunde aannemer neemt de nodige schikkingen zoals versnijdingen, doorboringen, verstevigingen die het inbouwen van de
verlichtingstoestellen, de ventilatiemonden en andere technische organen mogelijk maakt zonder af te wijken van de opgelegde
eisen. Deze schikkingen zijn ten laste van de aanneming en moeten worden uitgevoerd door ervaren vakmensen.
5.3. Demonteerbaarheid:
De demonteerbare plafonds moeten gemakkelijk in gebruik zijn, alle panelen die het parement samenstellen zijn demonteerbaar,
zonder een beroep te moeten doen op specialisten of speciale werktuigen zowel voor de demontage als voor de terugplaatsing van
de elementen.
5.4. Stabiliteit:
De plafonds zijn perfect stabiel, de panelen die ze samenstellen mogen niet trillen of omhoogkomen tijdens de opening of de
plotse sluiting van de deuren van de lokalen of onder het effect van het starten van de eventuele ventilatiesystemen.
6 Bouweisen
Het plafond en zijn steun worden zo ontworpen om toe te laten dat:
er een perfecte verbinding met de verticale afwerkingselementen, de verlichtingstoestellen, de ventilatiemonden wordt
gemaakt.
deze verbinding moet behouden blijven, ongeacht de variaties in vochtigheid en temperatuur, de bewegingen van de
ruwbouw, het krimpen, de trillingen, enz.
de onregelmatigheden, en de vervormingen van de elementen die erdoor gaat of waartegen hij de stoot door een continue

egelinrichting worden opgevangen;
in alle gevallen men zich aanpast aan de afmetingen van de lokalen terwijl men zich houdt aan de eisen van de Directie
der werken wat de schikking van de voegen betreft;
het naleven van de uitzettingsvoegen van het gebouw en de inrichting van de demonteerbare plafonds ter hoogte van de
uitzettingsvoegen zijn een last voor de onderneming. De oplossingen eigen aan elk type demonteerbare plafond zijn ter
goedkeuring voor te leggen aan de Directie der werken.
7 Aarding
Alle plafonds worden geaard door de zorgen van de gegunde aannemer door een geïsoleerde koperdraad met de gepaste doorsnede
(7mm² diameter) en dit conform de voorschriften van het Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties en van het
Algemeen reglement op de Arbeidsbescherming en de reglementen uitgaand van de verdeelmaatschappij van de elektriciteit.
8 Corrosie
Alle stukken die blootstaan aan corrosie worden efficiënt behandeld (verzinken, metalliseren, verf met zinkchromaat,...) zodat
de goede houding in de tijd wordt gewaarborgd, zelfs na verschillende montages en demontages.
9 Controlemontage
Van bij het begin van de afwerkingswerken, doet de aannemer een controlemontage uitvoeren van het verlaagd plafond van het
bureau x, op een oppervlakte van ± 20m², volledig uitgerust met haar verlichtingstoestellen, gordijnkasten, enz. om toe te laten het
bekomen resultaat te beoordelen en eventueel over te gaan tot de gewenste correcties.
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze verlaagde plafonds worden gebouwd door middel van een dubbele structuur in verzinkt staal, bekleed met de dikte van een
kartongipsplaat. De voegen tussen de platen worden zodanig gevoegd dat een vlakke, waterpas (en loodrechte) oppervlakte worden
bekomen die perfect effen is en klaar om te schilderen is.
MATERIALEN
Metalen geraamte
De onderstructuur voor de bekledingen in kartongipsplaten wordt gemaakt door middel van warmverzinkte metalen accessoires,
geleverd door de fabrikant van de platen met inbegrip van twee C-profielen (+/- 27/60/27/0.6mm), voorzien van overlangse
verstevigingen (7PCs), een aangepaste plafondhelling waarop het hoofdprofiel wordt geclipst, verankeringskrammen die dienen om de
secundaire structuur te bevestigen aan de hoofdstructuur. Alle accessoires zoals de aansluitingslasplaten, de verankeringskrammen, de
ophangdraden worden ook geleverd door de fabrikant van de platen.
Bevestiging
De bevestiging van de ophangdraden gebeurt door middel van « revolvernagels » of pennen in plastic met schroeven.
De gipsplaten worden bevestigd aan de onderstructuur door middel van gefosfateerde zelfborende schroeven met aangepaste
trompetkop conform de DIN 18182 Teil 2).
Platen
Gipsplaten bekleed met karton conform de DIN 18180, waarvan de overlangse boorden verdund werden. Deze platen hebben een
hoge brandweerstand, ze bevatten minstens 0.2% van hun gewicht aan glasvezel. De platen hebben een breedte van 1200mm en een
dikte van 12,5mm
De zichtbare kant van de platen bestemd voor de decoratie is ivoorkleurig of lichtgroen.
UITVOERING VAN DE WERKEN
Het geheel wordt waterpas geplaatst en met de hoogte voorgeschreven in de plannen.
De aannemer legt zijn plaatsingsplan voor aan de goedkeuring van de Auteur van het Project en het studiebureau in akoestiek. Na
het plaatsen van de structuur vraagt de aannemer de uitdrukkelijke goedkeuring van de Auteur van het Project en van het
studiebureau in akoestiek over dit werk.
Ophanging
De ophangdraden met oog, worden als eerste uitgelijnd en bevestigd, daarna worden de veerophangingen erover gegleden en
uitgelijnd, hiertoe moeten de 2 vleugels van de veer aangespannen worden.

Dubbele onderstructuur
De primaire plafondprofielen worden op de ophangingen geclipst.
De steunprofielen worden aan de structuur bevestigd door middel van veerophangingen en een ophangdraad loodrecht op de primaire
profielen. De profielen worden verlengd door middel van speciale railverbindingen. Deze verlengpunten worden afgewisseld.
De nodige verstevigingen, opdat de zeeg niet 1/300 e van de draagwijdten overschrijdt worden voorzien op de plaatsen waar de
voorwerpen moeten ingebouwd worden in het plafond en een onderbreking of een overbelasting van het plafond veroorzaken of van
zijn onderstructuur en die de door de fabrikant van de platen toegelaten maxima overschrijden. Bijkomende steunelementen van de
platen worden eveneens ingericht onder de plaatranden rond de openingen van meer dan 300mm.
Alle leidingen worden geïnstalleerd voor het plaatsen van de platen.
Afstand tussen de primaire profielen:
De draagwijdte van de primaire profielen of de afstand tussen de ophangingen bedraagt maximum 80cm.
Afstand tussen de steunprofielen:
De afstand as tot as tussen de primaire steunprofielen bedraagt 80cm.
De afstand as tot as tussen de secundaire profielen is 50cm.
Platen
De gipskartonplaten worden op de steunprofielen geschroefd met schroeven geleverd door de fabrikant en conform aan zijn
voorschriften, ze worden loodrecht geplaatst in de richting van de secundaire structuur waarop ze rechtstreeks worden bevestigd.
De afstand tussen de schroeven is maximum 75cm voor de eerste plaatlaag en 25cm voor de tweede.
De platen worden perfect tegen elkaar geplaatst, het oppervlak dat ze vormen is perfect vlak en waterpas. De lengten van de platen
worden gekozen om eventuele stootvoegen tot het strikte minimum te beperken.
De aansluitingen tussen de plafonds van de verschillende niveaus worden uitgevoerd conform aan de voorschriften van de fabrikant
en door de bevestiging van de verticale platen aan de C-profielen in verzinkt staal (cfr. supra) geplaatst op de randen van de 2
plafonds die samenkomen.
De omtrekvoegen worden losgemaakt van de verticale elementen van de ruwbouw.
Afwerking
De voegen tussen de bekledingsplaten evenals de schroefkoppen worden behandeld volgens de voorschriften van de fabrikant van de
platen door middel van wapeningsstroken en voegproducten geleverd door deze fabrikant.
De uitzettingsvoegen worden afgewerkt door middel van een speciaal profiel in een zinklegering, geleverd door de fabrikant van de
platen.
De schilderwerken worden uitgevoerd volgens de voorschriften van de fabrikant van de verf – voor de afwerking van de gipsplaten.
In de douches worden de gipskartonplaten van het waterresistente type afgewerkt volgens de specifieke instructies van de fabrikant van
de platen, evenals van deze van de fabrikant van het afwerkingsmateriaal.
Het geheel van het plafond (dat stabiel tegen het vuur moet zijn) van het auditorium zal: samengesteld zijn uit
plafondophangingen die het profiel van de structuur te volgen

+ minerale wol (densiteit min.30kg/m3 )
1 plaat Rf 15mm
NB
Tusen dit vals plafond en de structuur zullen technische kanalen voor ventilatie lopen.
Aan zijn laag einde, aan de ontmoeting met de verticale wanden, zal het valse plafond van 5cm losgemaakt zijn zodat
luchtcirculatie mogelijk is.
Belangrijke opmerking:
De plafonds mogen in geen geval worden gesloten, alvorens het zien en het akkoord van de Auteur van het Project.
BESTEMMING
n° UN Poste
1 M² Rf plafond auditorium
2 M² horizontale valse plafond
41.14 PLAFOND IN GEPERFOREERDE GIPSPLATEN
op sommige oppervlakten van dit brandwerend plafond (zie post hierboven)
worden oppervlakten van een nieuw plafond gevormd:
isolatiemat minerale wol (30mm/45kg/m3) bekleed met zwarte glasdoek tussen metalen structuurelementen
metalen structuur waaraan dit verlaagd plafond opgehangen wordt (hartafstand 50cm)
geperforeerde gipsplaten (met verzonken randen): cirkelvormige perforaties (doorboringen) met een diam. van 6mm en een
tussenafstand van +/-18mm.
Verlaagd hangplafond in geperforeerde gipskartonplaten op een metalen structuur
1. Het geraamte.
De metalen draagstructuur voor de gipsplaten bestaat uit een dubbel roosterwerk van C-profielen in warm verzinkt staal
(275gr/m²), gegroefd, met een plaatstaaldikte van 0,6mm en een doorsnede van 27 x 60 x 27mm en een lengte van 4,00m.
Instelbare ophangelementen van 85mm hoog en 58mm breed, voorzien van een blokkeergrendel en een draad met oog met
een diameter van 4mm, worden opgehangen aan het primaire roosterwerk. De ophangdraden worden vastgemaakt aan de
betonnen structuur van het gebouw door oogbouten, schroeven of uitzetbare metalen pluggen in verzinkt staal. Ieder
verankeringspunt moet een belasting van minstens 25kg kunnen dragen. De primaire structuur bestaat uit een parallel
netwerk van C-profielen die opgehangen worden en net als de oogdraden en de ophangelementen (voor snelle ophanging) een
tussenafstand van 100cm hebben. De draden en instelbare ophangelementen zijn in gegalvaniseerd staal. De plaats van de
ophangelementen moet rekening houden met de plaats van de technische elementen en mag de doorgang hiervan niet
hinderen.
In geen geval mag het ophangelement bevestigd worden aan of in contact staan met om het even welk technisch element. De
primaire structuur wordt afgesteld met een afzetdraad, een waterpas of een lasertoestel. De secundaire structuur, bestaande uit
hetzelfde type profielen, wordt loodrecht vastgemaakt op de primaire structuur met behulp van verankeringshoekijzers die in
de C-profielen van de primaire structuur schuiven. Dit hoekijzer is uitgerust met een metalen platstaal dat voorgeplooid is
onder een hoek van 90° en geplooid wordt in het primaire profiel op het moment van de assemblage.
Iedere kruisvormige bevestiging dient verplicht te gebeuren met behulp van twee tegenover elkaar geplaatste hoekijzers of met
behulp van een gepast kruisvormig verbindingsstuk. Bij de plaatsing van de secundaire structuur neemt men een hartafstand
in acht waarvan het meervoud overeenstemt met de breedte van de plaat, dwz om de 40cm als de langskanten van de platen
parallel lopen met de secundaire profielen, of om de 50 cm als de langskanten van de platen loodrecht staan ten opzichte van
de secundaire profielen. In het geval van geperforeerde platen wordt de secundaire structuur om de 30cm geplaatst. In het
geval van een brandwerend verlaagd plafond worden de hartafstanden van de primaire profielen en de ophangelementen
teruggebracht tot 85cm, de hartafstanden van de secundaire profielen tot 40cm. Na de montage van het geraamte kunnen de
andere vaklui hun werk uitvoeren (elektriciteit, ventilatie enz.) volgens de planning die opgesteld werd door de aannemer.
2. Geperforeerde gipskartonplaten.
De geperforeerde gipsplaten bestaan uit een kern van gips bekleed met twee bladen stevig karton, langs de achterzijde voorzien
van een stofwerende doek.
Bij een onderbroken plaatsing is het karton van de zichtbare zijde omgeslagen op de langskanten, die halfrond zijn en
bestemd om op te voegen.

Bij een doorlopende plaatsing zijn de randen niet bekleed met karton. In dat geval worden de stootvoegen tussen twee
gipsplaten alsook de langsvoegen lichtjes afgeschuind met een speciale schaaf. Er wordt een afstand van 2mm tussen de platen
voorzien tijdens de plaatsing zodat opvoeging mogelijk is. De platen worden bevestigd op de metalen profielen met
zelftappende gefosfateerde schroeven met een kruisvormige kop van 25mm lang, a rato van 1 schroef om de 15 à 17cm. De
geperforeerde gipsplaten worden geplaatst op een dikte van 9,5 en 12,5mm. De aannemer past de structuur (het geraamte)
aan in functie van de gekozen dikte en de breedte en lengte van de platen, die afhangen van het type perforaties. De
afmetingen van deze perforaties worden gegeven in onderstaande tabel.
PERFORATIES BREEDTE LENGTE GEPERFOREERDE OPP.
mm mm mm
Rechte perforaties
- 6/18 1.188 2,484 8.7%
- 8/18 1.188 2,484 15.5%
- 10/23 1.196 2,484 14.8%
- 12/25 1.200 2,500 18.1%
- 15/30 1.200 2,490 l9.6%
Verspringende perforaties
- 8/12/36 1.188 2,484 12.6%
- 12/20/46 1.196 2,484 20.2%
Verspreide perforaties
- 8/15/20 1.200 2,500 +/- 5.2%
- 12/20/35 1.200 2,500 +/- 6.3%
De opvoeging van de platen en schroefkoppen voldoet aan de voorschriften van de platenfabrikant. Men gebruik hiervoor een
product dat voornamelijk bestaat uit gips en dat speciaal gemaakt is voor de opvoeging van gipsplaten.
De opvoeging gebeurt zonder wapeningsstrook en volgens het tweefasensysteem.
De plafondoppervlakten in gipsplaten worden afgewerkt en zijn klaar om te schilderen. De vlakheid is van die aard dat
wanneer men een lat van 2,00m in alle richtingen over het plafond laat glijden, er geen afwijkingen van meer dan 3 mm
vastgesteld worden tussen de meest uitspringende punten en de meest inspringende. Het aanbrengen van een primer vóór de
schilderwerken is een taak van de schilder.
BESTEMMING
nr. eenh. post
1 M² auditorium
41.6 PLAFOND IN ALUMINIUM
41.61 HANGPLAFOND MET OPEN LAMELLEN SYSTEEM
De werken zijn erop gericht een vals plafond te voorzien dat in elk opzicht (draagstructuur, afwerking, kleur, patroon,
tussenafstanden, ...) gelijk is aan de valse plafonds die onlangs gerealiseerd werden in de nieuwe Belvédère-ingang van het gebouw.

Dit system bestaat uit lamellen die bevestigd zijn aan een ophangsysteem dat manuele demontage van elke lamel toelaat.
BESCHRIJVING
De werken bestaan uit :
1. De levering en plaatsing van een hangplafond bestaande uit lineaire panelen die d.m.v. een clicksysteem op draagprofielen
bevestigd kunnen worden teneinde een open plafond te krijgen:
2. Het 'lineaire panelen'-systeem
3. De ophangonderdelen en andere benodigdheden voor de ophanging
4. De plaatsing en regeling van het geheel
5. De afvoer van afval en het proper houden van de werf
Technische specificaties
Algemeen:
Inleiding
Levering en plaatsing van Hunter Douglaslamellen
Architectural products.
Beschrijving van het systeem :
Het systeem bestaat uit lineaire panelen die worden bevestigd aan een instelbaar hangsysteem dat het mogelijk maakt alle
afzonderlijke panelen met de hand te verwijderen. Het systeem heeft open voegen tussen de panelen die optioneel kunnen
worden gesloten door er voegprofielen in aan te brengen. Panelen van verschillende breedten kunnen worden gecombineerd in
één plafond.
Panelen:
aluminium, dikte 0,5mm, afmetingen 30x39mm
lengtes. Het plafondontwerp zal gebaseerd zijn op een willekeurige verdeling van een gelijk aantal lamellen met volgende
lengtes : 30cm, 60cm, 120cm, 240cm en 600cm.
Voegprofielen :
Verzonken V-vormig voegprofiel, breedte 20 mm, gemaakt van 0.2 mm dik aluminium
Verzonken U-vormig voegprofiel, breedte 20 mm, gemaakt van 0.2 mm dik aluminium
Meervoudig gegolfd aluminium, dikte 0,2mm, breedte 70mm
Panelen worden gemaakt van een gemoffelde aluminiumlegering EN-AW-5050 of een equivalent daarvan (conform EN
1396 en ECCA).

De voegprofielen worden gemaakt van een gemoffelde aluminiumlegering EN-AW-6011.
De panelen worden ongeperforeerd geleverd (met uitzondering van 30B), met of zonder akoestisch vlies. De panelen
hebben een lengte van 2500 mm (bij de fabrikant zijn lengten van 800-6000 mm en op aanvraag > 6000 mm
beschikbaar). De panelen worden in de lengte met elkaar verbonden met een paneelkoppelstuk.
Tussenprofielen zijn gemakkelijk in te brengen zonder extra gereedschap.
Ophangingen
Ophanging :
De steunpunten van de panelen, 62mm [l]x 29mm [h], dienen omegaprofielen in ijzer van 0,5mm te zijn, voorzien van
uitsparingen met een vorm die het opclipsen van de lineaire 'panelen' toelaat. Met een tussenafstand van 100mm, zijn er
uitsparingen en perforaties voorzien voor de bevestiging van het ophangsysteem. De lineaire panelen worden op de steunen
geclipt die op hun beurt d.m.v. regelbare clips bevestigd zijn op metalen stangen met een diameter van 4mm. Deze stangen
zijn in het plafond vastgemaakt.
Bijkomende informatie :
kantlijsten :
geen
Verf :
Kleur : Goud
De bekleding bestaat uit een tweelagige, resistente en duurzame, polyesterverf met een minimale dikte van 20 micron,
aangebracht d.m.v. een contuinu lakprocédé in de oven, en die een uniforme dekking met volledige hechting verzekert.
Installatie :
De plafonds worden aangebracht volgens de geldende lokale regels en normen, en de aanbevelingen van de fabrikant.
BESTEMMING
nr. eenh. post
1 M²
HOOFDSTUK 42 BINNENBEPLEISTERINGEN
42.0 ALGEMENE BEPALINGEN
Er wordt verwezen naar:
Bestek nr. 901 voorschriften nr. 6805 "Binnenbepleisteringen in de fabriek voorbereid op regels", nr 6808
"Binnenbepleisteringen in de fabriek voorbereid op gipsplaten", nr 6813 "beschermingshoekstukken van hoeken", nr 6814
"herstellingsbepleisteringen, nr 6815 "herstelling van scheuren in de plafondbepleisteringen", nr 6816 "afbikken van de

epleistering", nr 6862 "herstellingsbepleisteringen op geïsoleerde oppervlakken", nr 6870 "Binnenbepleisteringen voorbereid
in de fabriek ", nr 6871 "Bepleistering met cementmortel", nr 6878 "binnenbepleistering in een laag door middel van in de
fabriek geprefabriceerde gips voor alle bekledingen".
Index 42.8 van het Bestek nr 104.
SN/T.80, HOOFDSTUK 42 " Binnenbepleisteringen".
De brief "uitvoering plafonnering volgens de regels van de kunst " gepubliceerd door U.N.E.P.
Het gaat – overal - om het uitvoeren van zogenaamde « goed verzorgde » bepleisteringen volgens de terminologie van het
U.N.E.P.
Deze bepleisteringen hebben volgende eigenschappen:
Stabiliteit: zo weinig mogelijk onderworpen zijn aan krimping of zwelling, teneinde scheuren of loskomingen te vermijden.
Hardheid: de harde mortel moet kunnen weerstaan aan normale schokken zonder beschadigingen.
Soepelheid: vermits de bepleistering erg dikwijls wordt aangebracht op materialen die lichte bewegingen kunnen ondergaan, is
het wenselijk dat ze ze kunnen opvangen zonder scheurvorming.
Hechting: deze moet zodanig zijn dat de bepleistering niet van zijn ondergrond loskomt, zelfs wanneer deze lichte
vervormingen ondergaat, en bovendien mogen er zich geen scheidingslijnen voordoen tussen de verschillende
bepleisteringslagen.
UITVOERING
Voorbereiding van de ondergrond (begrepen in de EP van deze posten):
De voorbereiding van de ondergrond omvat verplicht volgende werken:
Het wegnemen van de onzuiverheden zoals vet, roet, stof, klei, enz. ,
Het wegnemen van nagels, slecht bevestigde bouwelementen en alle vreemde lichamen;
Het afbikken van materialen buiten het parementvlak, het boucharderen daar waar het zich opdringt;
Het vullen van de bestaande gaten in de te behandelen oppervlakken;
Het eventueel bevochtigen van de ondergrond;
De behandeling van te gladde oppervlakken (afbikken, strepen trekken of aanbrengen van een fixatieproduct)
Het zandstralen en het wegnemen van de oude kalklagen en andere onstabiele elementen;
Het wegkrabben van vervuilde of weinig bestande voegen;
Het bedekken met inox metalen netten van de houten en de stalen delen, deze bedekkingen moet stevig worden bevestigd aan
de ondergrond (betreft eveneens de aansluitingen tussen het beton en het metselwerk)
Het vullen en het bedekken van de voegen met stoffen stroken, deze stroken worden op de ondergrond verlijmd met een
gipscoulis,
De bedekking van alle onstabiele ondergronden met een stof in glasvezel om scheuren te vermijden;
De bescherming van elementen die vuil kunnen worden.
Bepleistering
De bereiding en het aanbrengen van de bepleisteringen is verboden wanneer de temperatuur lager is dan +5°C en zolang de
ondergrond niet ontdooid is over heel zijn dikte.
De werken mogen pas beginnen wanneer het metselwerk oud genoeg is om niet meer doordrongen van water te zijn. De
binnenbepleisteringen worden uitgevoerd na afwerking van alle elementen van de ruwbouw die ermee in contact komen, na
het plaatsen van de chassis en de buitendeuren en hun beglazingen, na het plaatsen van de deuren en het binnenschrijnwerk,
maar vóór het plaatsen van de tegels en de vloerbekledingen, voor het leggen van de leidingen, de leidingkokers en de beugels,
na het plaatsen van de in te bouwen elektriciteitsbuizen en vóór het trekken van de draden.
Uitvoering volgens de specificaties van de producerende fabriek, met naleving van de regels van de kunst, die toelaat de perfect
hechtende, stabiele en stevige bepleisteringen uit te voeren.
De lokalen worden schoongemaakt naarmate de werken vorderen.
Indien het metselwerk dat zichtbaar moet blijven voorzien is in het gebouw zal de aannemer alle maatregelen nemen opdat dit
volledig intact blijft (geen vervuiling, vlekken) op het einde van de werken. Dit geldt ook voor elk ander bouwelement. Elke
eventuele beschadiging wordt op kosten van de aannemer hersteld.
Alle herstellingen en retouches gebeuren door de plafonneur, na het plaatsen van het schrijnwerk en alle andere

afwerkingselementen, zonder prijssupplement.
De stellingen moeten worden geplaatst zonder het steunmateriaal van de bepleistering weg te nemen.
Er mag geen enkel gat worden gemaakt zonder de toestemming van de Auteur van het Project. De herstellingen moeten
volledig onzichtbaar zijn.
TOEGELATEN AFWIJKINGEN/TOLERANTIES
Vlak:
2 golven van 2mm op de regel van 2m - max. controle om de 2m, deze toegelaten afwijking geldt ook voor de plafonds indien
de ondergrond geen verschuiving van meer dan 2cm vertoont.
Loodrecht:
Verschuiving tussen het plafond en de vloer van 3mm en soms van max. 5mm.
Zijstukken van de vensters:
1 à 2 onregelmatigheden per 3 chassis die niet haaks staan max. 3mm, uit het lood en golven cfr. Vlakheid.
Afwerking:
1 à 2 onregelmatigheden per 4m², hetzij tekortkoming van het gladde oppervlak 0.5dm² max., hetzij 1 truweelslag per 4m²,
hetzij zandkorrels per 4m².
De bepleistering wordt zodanig uitgevoerd dat de afmetingen langs beide zijden van de openingen waarin de kozijnen en de
kantstukken moeten komen identiek zijn (dikte van de wand).
In het tegenovergestelde geval is elk bijkomend werk dat de schrijnwerker toekomt ten laste van de stukadoor.
Alle scheuren worden geweigerd.
42.1 BINNENBEPLEISTERINGEN OP METSELWERK - ALGEMEENHEDEN
42.11 GLADDE BEPLEISTERING OP OUDE MUUR – HERSTELLINGEN
Voor deze post raadpleegt de aannemer het voorschrift nr. 6814 van het Bestek nr. 901.
Dit werk omvat bovendien de noodzakelijke werken inherent aan het herstellingswerk, het afbikken van de beschadigde of
onstabiele lagen, het leegmaken van de voegen om het hechten te verzekeren, de aansluiting op de bestaande bepleisteringen,
het transport van het puin buiten de werf.
Deze post betreft de herstelling van de mortelbepleisteringen door de stukadoor, op metselwerk, regels, gisp- of isolatieplaten.
Opmeting in m² volgens de werkelijke contouren.
MATERIALEN
Het gaat om binnenbepleisteringen in één laag door middel van prefab gips bestemd om te worden geschilderd.
Ze zijn gebaseerd op anorganische – minerale – producten die minstens 50% gedehydrateerde producten van calciumsulfaat
gemengd met toeslagstoffen in de fabriek bevatten. De bepleisteringen moeten uitsluitend worden uitgevoerd door middel van
volledige gebruiksklare mengsels, droog voorbereid in de fabriek en geleverd in de originele zakken, met controlefiche.
Indien gebruik wordt gemaakt van speciale componenten die komen van gespecialiseerde ondernemingen (Knauff, Eternit,...)
zal de aannemer dit vermelden in zijn offerte, de uitvoering van de bepleisteringen moet steeds conform aan de voorschriften
van de fabrikanten zijn.
De aannemer gebruikt het zogenaamde hechtend gips (zonder prijssupplement) voor de bijzonder moeilijk te plafonneren
oppervlakken, gladde betonoppervlakken bijvoorbeeld.
Deze laag moet het schilderen toelaten na het licht afschuren.
UITVOERING
Afbikken van de pleisterlagen.
Afbraak van de bepleisteringen op de muren met alle geschikte middelen, waarbij alle voorzorgen worden genomen om de
ondergrond en de installaties bevestigd op de muren niet te beschadigen.
Verzorgd borstelen van het metselwerk met een ijzeren borstel.
Leegmaken van de voegen van het metselwerk op een diepte van 2cm.
Voorbereiding van de bepleistering
De bereiding van de mortel gebeurt volgens de voorschriften van de fabrikant.
Het gips wordt gemengd met de mixer.

Bepleistering
Het gips moet in één laag worden aangebracht en enkel manueel worden bewerkt. De aannemer mag de dikte van de laag
verhogen voor zover hij overgaat tot opeenvolgende lagen en hij elke laag voldoende lang laat harden. Hij moet ook de
bepleistering kammen tussen elke laag met een stukadoorskam.
Het aanbrengen gebeurt met het truweel.
Tijdens de harding wordt de oppervlakte gericht met de regel, aangedrukt, gestuukt en gepolijst op het goede ogenblik.
Minimumdikte van de bepleistering: 15mm.
De hoekstukken in verzinkt staal beschermen alle uitspringende hoeken over heel de hoogte van de stukken. Het profieltype is
voor te leggen aan de goedkeuring van de Auteur van het Project. Met inbegrip van alle bevestigingsmiddelen.
De post omvat ook de voorbereiding van de ondergrond, miv het eventueel leggen van rasterwerk of stroken.
De tabletten van de openingen dienen geplafonneerd te worden.
Opmeting: in m², vides van minder dan 1m² niet in mindering gebracht en tabletten van de openingen niet gerekend.
OPMERKING
De vermoedelijke hoeveelheid vermeld voor deze post in de meetstaat komt niet overeen met een schatting van de werkelijk
uit te voeren hoeveelheid.
BESTEMMING
nr EH Post
1 M² zijdelingse muren ingangstrap Flagey
2 M² oppervlakken < 1m²
3 M² oppervlakken > 1m²
42.13 BEPLEISTERING VAN DE OMTREK VAN RAAMOPENINGEN
Deze post omvat alle middelen om de omtrek te bepleisteren van de buitenraamopeningen.
Deze openingen worden immers « opengebroken » voor de verwijdering van de vensterramen. De nieuwe vensterramen zijn
dikker dan de bestaande. De dagstukken worden daardoor kleiner > onmogelijk om bijv. vensterdorpels te plaatsen ... >
noodzaak (en onderwerp van deze post) om nieuwe bepleistering aan te brengen op de 4 neggen rond de ramen met
borstweringen en op de 3 neggen in de andere gevallen.
Bij deze bepleistering worden de hoeken steeds versterkt met metalen hoekijzers voor bepleistering, speciaal geschikt voor
deze toepassing.
MATERIAAL
Het gaat om binnenbepleistering in één laag met behulp van in de fabriek vervaardigde pleisterspecies, bestemd om achteraf
geschilderd te worden.
Deze pleisterspecies zijn op basis van anorganische - minerale – producten met minstens 50% gedeshydrateerde
calciumsulfaatproducten in de fabriek gemengd met toeslagstoffen.
Voor de bepleisteringswerken gebruikt men uitsluitend volledige, gebruiksklare mengsels, droog bereid in de fabriek en
geleverd in de oorspronkelijke zakken, met controlefiche.
Als men speciale componenten gebruikt, afkomstig van een gespecialiseerde firma (Knauff, Eternit,...) dan meldt de aannemer
dit in zijn offerte. Het aanbrengen van de bepleistering gebeurt steeds volgens de voorschriften van de fabrikanten. De
aannemer gebruikt wat men noemt kleefgips (zonder prijssupplement) voor de bijzonder moeilijk te bepleisteren oppervlakten
zoals gladde betonoppervlakten.
Deze laag moet het mogelijk maken dat men kan verven na slechts een lichte vlakschuring vooraf.
UITVOERING VAN DE WERKEN
Aanmaak van de pleisterspecie
De aanmaak van de specie gebeurt volgens de voorschriften van de fabrikant
Het gips wordt gemengd met een mixer.
Bepleistering

De pleisterspecie wordt aangebracht in één laag en uitsluitend met de hand bewerkt. De aannemer mag de pleisterlaag dikker
maken op voorwaarde dat hij werkt in opeenvolgende lagen en voldoende hardingstijd in acht neemt tussen twee lagen. Hij
moet ook tussen iedere laag met een stukadoorskam groeven trekken in het pleisterwerk.
De pleisterspecie wordt aangebracht met het truweel.
Tijdens het hardingsproces wordt het oppervlak met de rij afgestreken, aangedrukt, “gerust” en glad geschuurd op het juiste
moment.
Minimumdikte van de bepleistering: 10mm.
Hoekijzers in gegalvaniseerd staal beschermen alle uitspringende hoeken over de volledige hoogte van de vetrekken. Het type
profiel wordt ter goedkeuring voorgelegd aan de architect van het Project. Inclusief alle bevestigingsmiddelen.
De post omvat ook de voorbereiding van de ondergrond, met inbegrip van de eventuele plaatsing van gaas of stroken.
De tabletten van de raamopeningen moeten bepleisterd worden.
Meetwijze: per m², openingen kleiner dan 1m² worden niet afgetrokken en raamtabletten worden niet meegerekend.
BESTEMMING
nr. eenh. Post
1 M²
42.6 PLAFONDBEPLEISTERING – ALGEMEENHEDEN
Cfr. 42.0, 42.11 et 42.12 van dit Bijzonder Bestek.
42.61 GLADDE BEPLEISTERING OP OUD PLAFOND – HERSTELLING
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Dit werk omvat naast de noodzakelijke werken inherent aan de herstellingswerken, het afbikken van de beschadigde of
onstabiele bepleisteringen, de herstelling van de hechtoppervlakte, de aansluiting op de bestaande bepleisteringen, het
transport van het puin buiten de werf.
Deze post betreft de herstelling van stukadoormortellagen op regels, gips- of isolatieplaten.
Opmeting in m² volgens de werkelijke contouren.
Alvorens de eigenlijke bepleistering te starten, na het wegnemen van alle te herstellen stukken, zal de aannemer een precieze
verrekening opstellen van de bepleisteringen van deze post. Hij zal de verrekening voor leggen aan de Auteur van het Project
en zal zijn uitdrukkelijke goedkeuring afwachten vooraleer met de werken te beginnen.
Indien de aannemer de plafonneringswerken aanvat zonder eerst een akkoord gekregen te hebben van de Auteur van het
Project over de hoeveelheden, zal de verrekening die deze laatste zal opstellen of opgesteld heeft, gelden.
MATERIALEN
Het gaat om binnenbepleisteringen in één laag door middel van prefab gips bestemd om te worden geschilderd.
Ze zijn gebaseerd op anorganische – minerale – producten die minstens 50% gedehydrateerde producten van calciumsultaat
gemengd met toeslagstoffen in de fabriek, bevatten. De bepleisteringen mogen uitsluitend worden uitgevoerd met volledige
gebruiksklare mengsels, droog voorbereid in de fabriek en geleverd in de originele zakken, met controlefiche.
Indien gebruik wordt gemaakt van speciale componenten die komen van gespecialiseerde ondernemingen (Knauff, Eternit,...)
zal de aannemer dit vermelden in zijn offerte, de uitvoering van de bepleisteringen moet steeds conform aan de voorschriften
van de fabrikanten zijn.
De aannemer gebruikt het zogenaamde hechtend gips (zonder prijssupplement) voor de bijzonder moeilijk te plafonneren
oppervlakken, gladde betonoppervlakken bijvoorbeeld.
Deze laag moet het schilderen toelaten na het licht afschuren.
UITVOERING VAN DE WERKEN
Afbikken van de bepleisteringen.
Afbraak van de bepleisteringen op de plafonds die beschadigd zijn of onstabiel – met alle geschikte middelen, waarbij alle

voorzorgen worden genomen om de ondergrond en de installaties bevestigd op de muren niet te beschadigen.
Voorbereiding van de ondergrond
In voorkomend geval wordt de bestaande ondergrond van de plafonnering, indien het gevaar bestaat op een slechte stabiliteit,
zorgvuldig versneden over de problematische oppervlakte en vervangen, naargelang de oppervlakte, het soort ondergrond of
maakbaarheid, door een nieuwe lattenwerk in gekloven rood dennenhout, bevestigd met nagels in verzinkt staal of met
gipsplaten.
De bereiding van de mortel
De bereiding van de mortel gebeurt volgens de voorschriften van de fabrikant.
Het gips wordt gemengd met de mixer.
Bepleistering
Het gips moet in één laag worden aangebracht en enkel manueel worden bewerkt. De aannemer mag de dikte van de laag
verhogen voor zover hij overgaat tot opéénvolgende lagen en hij elke laag voldoende lang laat harden. Hij moet ook de
bepleistering kammen tussen elke laag met een stukadoorskam.
Het aanbrengen gebeurt met het truweel.
Tijdens de harding wordt de oppervlakte gericht met de regel, aangedrukt, gestuukt en gepolijst op het goede ogenblik.
Minimumdikte van de pleisterlaag: 10mm.
De hoekstukken in verzinkt staal beschermen alle uitspringende hoeken over heel de hoogte van de stukken. Het profieltype is
voor te leggen aan de Auteur van het Project voor goedkeuring. Als ook alle bevestigingsmiddelen.
De post omvat ook de voorbereiding van de ondergrond, miv het eventueel leggen van rasterwerk of stroken.
De tabletten van de openingen dienen geplafonneerd.
Opmeting: in m², vides van minder dan 1m² niet in mindering gebracht en tabletten van de openingen niet gerekend.
BESTEMMING
nr EH Post
1 M² oppervlakken < 1m²
2 M² oppervlakken > 1m²
42.62 GLADDE BEPLEISTERING OP BETONNEN PLAFOND
MATERIAAL
Binnenbepleistering in één laag met in de fabriek vervaardigde, gebruiksklare pleisterspecie.
Tijdens het hardingsproces wordt de laag met de regel geëgaliseerd, gerust en vlak geschuurd op het juiste moment. Na deze
laag moet het plafond alleen nog maar lichtjes vlak geschuurd worden voor de schilderwerken.
De aannemer gebruikt zogenaamd kleefgips.
De post omvat ook de voorbereiding van de ondergrond, inclusief de eventuele plaatsing van rasterwerk of stroken.
Deze post heeft ook betrekking op de bepleistering van de traplopers. De aannemer waakt over de goede uitvoering van de
uiteinden van de bepleistering en verzekert de coördinatie van de werken met de plaatsing van de borstweringen: de
aansluiting tussen het pleisterwerk en de metalen profielen moet recht en proper zijn.
Meetwijze: per M², openingen kleiner dan 1M² worden niet afgetrokken.
BESTEMMING
nr. eenh. post
1 M²

HOOFDSTUK 43 BUITENBEPLEISTERING
43.0 ALGEMENE BEPALINGEN
Een correcte uitvoering van de buitenbepleistering is geen gemakkelijk werk en vereist absoluut ervaren personeel,
gespecialiseerd in buitenbepleisteringswerken. Daarom dient de aannemer geregistreerd te staan binnen de categorie in
kwestie.
MATERIAAL
Normale Portlandcement PN, overeenkomstig de normen van de reeks NBN 12;
Hydraulische kalk overeenkomstig de normen van de reeks NBN 13;
Zand overeenkomstig de normen van de reeks NBN 11.
UITVOERING
Voorbereiding van de ondergrond (begrepen in de eenheidsprijs van deze posten):
De voorbereiding van de ondergrond omvat verplicht de volgende werken:
– de verwijdering van onzuiverheden zoals vet, roet, stof, klei enz. ,
– de verwijdering van nagels, loszittende bouwelementen en alle vreemd materiaal,
– het afkappen van materiaal dat uit het parementsvlak steekt, het boucharderen daar waar nodig
– het vullen van gaten in de te behandelen oppervlakten,
– eventueel nat maken van de ondergrond,
– behandeling van te gladde oppervlakten (afkappen, groeven trekken of toepassing van een fixeerproduct),
– zandstraling, verwijdering van oude kalklagen en ieder ander onstabiel element,
– het uitkrabben van vuile of zwakke voegen,
– het afdekken met een roestvrij metalen gaas van de delen in hout en staal; deze afdekkingen moeten stevig vastgemaakt
worden aan de ondergrond (dit geldt ook voor de aansluitingen tussen beton en metselwerk),
– het opvullen van de voegen en het afdekken ervan met een linnen band. Deze linnen banden worden op de ondergrond
vastgelijmd met een dunne vloeibare gipsspecie.
– het afdekken van alle onstabiele ondergronden met een glasvezeldoek om barsten te voorkomen
– de afscherming van elementen die vuil kunnen worden.
Bepleistering
De buitenbepleistering wordt pas uitgevoerd na de volledige voltooiing van de buitenkant van het gebouw, inclusief de
kroonlijsten, dakgoten, elektriciteit enz.
Metselwerk in betonblokken moet minstens drie maanden oud zijn.
De pleisterwerken worden onderbroken:
-tijdens perioden waarin de buitentemperatuur constant onder de +5°C blijft en gevaar bestaat voor vrieskou. De ondergrond
moet volledig ontdooid zijn;
-tijdens perioden van grote hitte;
-tijdens perioden met hevige wind.
De meest gunstige dagen zijn die met kalm weer en bewolkte lucht.
De pas uitgevoerde of in uitvoering zijnde werken worden tegen zon en wind beschermd door doeken. Zij worden
permanent vochtig gehouden. Daarom verzekert de aannemer zich ervan dat hij beschikt over de nodige wateraansluitingen en
besproeiingsmateriaal.
Geen enkele specie die aan het harden is, mag nog gebruikt worden of terug gemengd worden met toevoeging van water. Na
ieder gebruik en minstens iedere avond worden de recipiënten leeg geschraapt en gespoeld.
De aangemaakte specie moet beschermd worden tegen regen, zon en wind
De specie van de zichtbare laag van de gekleurde bepleistering moet op voorhand klaargemaakt worden en wordt geleverd in
zakken met een merk goedgekeurd door de architect van het Project. De aannemer moet het bewijs leveren dat de gekozen
specie de juiste mechanische sterkte geeft voor de grondlaag; de mechanische sterkte van de zichtbare laag mag niet groter zijn
dan die van de onderliggende laag.

43.2 BUITENBEPLEISTERINGEN
43.21 FIJNE AFGEKRABDE BUITENBEPLEISTERING
MATERIALEN
Het gaat om een bepleistering in 2 lagen met een totale dikte gelegen tussen 2 en 3 cm.
De ondergrond is een isolatieplaat van het type Heraclit bevestigd op een wandgeraamte in metaal.
De twee lagen zijn:
Grondlaag;
Zichtbare laag.
De grondlaag is samengesteld uit +/- 1 deel Portlandcement, 1 deel kalk en 6 tot 7 delen ruw rivierzand.
De afwerkingslaag wordt gevormd door een gekleurde cementmortel voorbereid in de fabriek, kleur naar keuze van de Auteur
van het Project, niet-scheurbaar en perfect homogeen, zodat de opeenvolgende leveringen van het product steeds dezelfde
kwaliteit en nuances hebben. Deze cementmortel omvat gerolde en gewassen witte kwartskorrels, fijn gemalen natuursteen,
kalk van eerste keuze verpulverd tot minstens 95%, calciumhydraat, witte cement, minerale kleurstoffen, waterafstotende
producten op basis van stearaat, mica.
UITVOERING VAN DE WERKEN
Aanbrengen van de onderlaag
Deze bepleisteringslaag heeft een dikte van 7 tot 10mm, ze wordt rechtstreeks op de ondergrond aangebracht of, indien de
goede hechting van deze laag het vereist, op een onderhechtingslaag (bepleistering of andere voor te leggen aan de Auteur van
het Project).
De mortel moet voldoende plastisch zijn om in deze dikte te worden aangebracht met het truweel. De ondergrond wordt eerst
natgemaakt met de spuit.
Deze toepassing heeft krachtig plaats. Het vlakmaken met de regel heeft onmiddellijk na de projectie plaats, hij wordt
uitgevoerd met bewegingen van beneden naar boven. De mortel wordt daarna vlakgemaakt met het strijkbord om de delen die
niet volledig vlak of hechtend zijn te verstevigen en gelijk te maken; deze operatie gebeurt vóór het volledig uitharden en
wordt gevolgd door een laatste vlakmaking en strepen trekken met de regel. De grondlaag moet voldoende drogen en hard
worden vooraleer de volgende laag kan worden aangebracht.
Aanbrengen van de afwerkingslaag
De mortel moet worden gemengd met zuiver water, zonder toevoeging van andere producten, tot een bewerkbare pasta wordt
bekomen. Het is wenselijk hem een paar minuten voor het aanbrengen aan te maken en in voldoende hoeveelheid om geheel
een oppervlakte zonder enige voeg te bedekken.
De onderlaag wordt geborsteld en natgemaakt.
De bepleistering wordt aangebracht met behulp van een stalen plaastertruweel, er wordt overgegaan met een houten truweel
door spiraalvormig verder te gaan om een goede hechting te verkrijgen. Wanneer hij goed hecht door aanzuiging gaat men er
lichtjes over met een stalen regel om de afwerking – in de winter - te verbeteren of om eventuele barstjes bij vochtig, droog en
warm weer te verhinderen.
Men gaat over tot het afkrabben wanneer de bepleistering halfdroog is, dit wil zeggen wanneer hij niet meer aan de stalen regel
kleeft en dat het afkrabsel nog een beetje vochtig aanvoelt.
Voor de fijne korrel gebruikt men een stalen regel van 30-40cm om in alle richtingen over de oppervlakte te gaan tot de
bovenlaag weggenomen is en er zich geen blazen meer voordoen.
Het resultaat van het afkrabben moet zijn dat alle kalkmelk wordt weggenomen en dat de mortel-aggregaten goed zichtbaar
zijn.
Na het afkrabben van heel de oppervlakte, reinigt men deze met een soepele en brede borstel.
Het parement moet een textuur zonder zichtbare variaties hebben, er wordt een staal ter goedkeuring voorgelegd aan de
Auteur van het Project.
De meest mogelijke gladde afwerking is gevraagd – zodat het éénvormig wordt met de binnenafwerking, die de
voortzetting is van deze buitenbepleistering op isolatie.
BESTEMMING
nr EH Post

1 M² buitenplafond ingangsportaal
HOOFDSTUK 44 NIVELLERINGSDEKVLOER EN INDUSTRIELE VLOER
44.0 ALGEMEEN
Alvorens de vervaardiging van zijn werken, zal de dekvloerplaatser zich verzekeren dat de ondergrond voldoet aan volgende
voorwaarden:
Proper zijn, vrij van alle vreemde materies of afval (puin, zand, gips, enz.) die ofwel de hechting zouden kunnen belemmeren,
ofwel schade voor de voorbereidende werken van het plaatsingsvlak zouden kunnen berokkenen.
Op het voorgeschreven niveau van op het plan worden uitgevoerd, rekening houdend met de toegelaten toleranties.
Horizontaal zijn en worden teruggebracht op de gemerkte niveaus in elk lokaal, zodanig dat het afgewerkte niveau van de
dekvloer wordt gegarandeerd.
Dozen, buizen en andere leidingen (aansluitingen verboden) moeten op zodanige wijze worden geplaatst dat het rechtstreeks
of onrechtstreeks contact tussen materialen van verschillende aard, of tussen materialen waardoor vloeistoffen lopen die
verschillende temperaturen vertonen, vermeden worden en dat deze stevig bevestigd werden, zodanig dat de verplaatsing ervan
tijdens het storten van de dekvloer wordt vermeden.
Er zich van verzekeren dat geen enkel bestanddeel van de dekvloer een gevaar inzake corrosie kan teweegbrengen voor de
leidingen en andere metalen elementen en dat alle mogelijke beschermingsmaatregelen werden getroffen zodoende te
vermijden dat er fenomenen van chemische corrosie optreden.
Indien dit niet het geval zou zijn, zal de vloerder de Projectontwerper ervan op de hoogte brengen.
De eenheidsprijs van de eigenlijke dekvloer omvat:
Het ontstoffen en de voorbereiding (cementbrij, hechtingslaag, enz.) van het plaatsingsvlak van de dekvloer en van de verticale
boorden;
De levering en plaatsing van alle materialen, producten en onderdelen die noodzakelijk zijn voor de uitvoering van de
dekvloer volgens de klasse, de bestemming en de bijzondere vereiste eigenschappen (mechanische weerstand, dichting,
thermische en akoestische isolatie);
de levering en plaatsing van de materialen die noodzakelijk zijn voor de voegvulling van de krimpvoegen;
alle middelen voor de vervaardiging van de uitzettingsvoegen in voorkomend geval.
Alle werken met betrekking tot de dekvloer die vervaardigd worden overeenkomstig de STS n°44 Nivelleringsdekvloeren en
Industriële vloeren omvatten: de opslag, de levering en plaatsing van alle materialen die nodig zijn voor de samenstelling van
de hierboven beschreven dekvloeren.
De aannemer informeert over het type vloerbekleding dat wordt voorzien teneinde de nodige dikte van de dekvloer te bepalen
in functie van de te verkrijgen afgewerkte niveaus.
Er wordt verduidelijkt (44.04) dat de meting in een globale post geschiedt.
UITVOERING VAN DE WERKEN
De dekvloeren worden vervaardigd wanneer de sokkels uit metselwerk of beton alsook de plaatsing van de raamprofielen
werden uitgevoerd. Het is wenselijk dat, alvorens de uitvoering van de dekvloeren, alle buitenopeningen van het gebouwen
worden afgedicht en/of semi-lichtdoorlatend worden gemaakt om tocht en een intense zonnebestraling te verhinderen, die
een te snelle opdroging van de mortels tot gevolg zouden hebben.
De mengeling van de bestanddelen van de dekvloer geschiedt mechanisch, de mengeling met de hand mag echter plaatsvinden
voor de vervaardiging van dekvloeren van minder dan 20m².
Voor zover het gedeelte boven de leidingen die in de dekvloer wordt gestort niet dikker word dan 4 cm, of in geval dat de
dekvloer een vloerverwarmingssysteem bedekt, zal een niet verzinkt stalen traliewerk vlak worden geplaatst tussen 2 lagen
dekvloer, of, indien de dekvloer uit één laag wordt vervaardigd, in haar bovenste gedeelte.
De vervaardiging van een dekvloer mag niet worden onderbroken tijdens de plaatsing van een dekvloer van minder dan 30m².
Voor andere dekvloeren, met uizondering van dekvloeren op basis van anhydriet, zullen de werken worden onderbroken
volgens een rechte lijn, met uitzondering van krommingen.
Alvorens de uitsnijding van de dekvloermortel uit te voeren op rechtlijnige en verticale wijze, wordt de onderbrekingszone
zorgvuldig aangestampt. De arbeider voegt daarna een strook traliewerk van 50 cm breedte tussen de grondlaag en de

afwerking, of in het bovenste gedeelte van de enige laag. Dit traliewerk uit niet verzinkt staal is minstens van het type met
vierkante gelaste mazen van 38x38/1mm.
De bovenste laag van de dekvloer wordt achteraf met het truweel afgesneden, de onderste laag wordt als talud gelaten zodanig
een te snelle verdamping van het water uit de mortel tegen te gaan.
Wanneer de werken opnieuw worden gestart, zal de overtollige mortel van de onderste laag worden verwijderd, tot aan de
afwerkingslaag; de afval wordt weggeborsteld, waarna de strook van de dekvloer wordt vochtig gemaakt en bezet met een laag
mortel van dezelfde aard als deze van de afwerkingslaag, met een dikte van ongeveer 2 cm.
Het traliewerk wordt achteraf omgeplooid en de werken worden op normale wijze voortgezet waarbij ter hoogte van de voeg
een doeltreffende aanstamping wordt verzekerd.
De bewegingsvoegen en krimpvoegen die voorzien zijn in de structuur van het gebouw worden in de volledige dikte van de
vloer uitgevoerd (bekleding inbegrepen). Men voorziet eventueel bijkomende krimpvoegen in functie van de aard van de
dekvloer en de afmeting van de te behandelen ruimten; deze voegen worden achteraf door middel van mortel opgevuld. Er
worden in alle geval “droog” uitgevoerde voegen voorzien in de bovenste laag van de dekvloer aan de hand van een ijzeren
pleisterspaan:
Voor oppervlakken groter dan 100m², elke keer dat een oppervlak 5 meter overschrijdt in de ene of andere richting;
Bij de kruising van muren die hoeken vormen groter dan 90°,
Ter hoogte van wanden die op de dekvloer worden geplaatst,
Ter hoogte van alle tussendeurdorpels alsook op scheidingslijnen tussen verschillende vloerbekledingsmaterialen.
AFWIJKINGEN
Voor alle dekvloeren waarop een niveau werd gematerialiseerd door het terugbrengen van markeringsniveaus, zal tegelijkertijd
worden toegelaten:
Een verschil van ongeveer 3 mm tussen de markeringsniveaus die zich op een tussenafstand van 20 meter bevinden of 2 mm
tussen markeringsniveaus met een tussenafstand van 10m; en een verschil van ongeveer 5mm tussen elk markeringsniveau en
het vertrek- markeringsniveau.
Deze controle geschiedt door middel van metalen latten wanneer de dekvloer droog is. In de praktijk wordt na een aantal
weken een droge dekvloer verkregen overeenkomstig het aantal cm dikte van de dekvloer.
44.1 NORMALE DEKVLOER
44.12 HECHTENDE DEKVLOEREN
44.12.1 GLADDE HECHTENDE DEKVLOEREN MET TWEE VERNAGELBARE LAGEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Er is sprake van normale hechtende dekvloeren (bindmiddel = cement zonder speciale additieven) omdat ze rechtstreeks op
het plaatsingsvlak worden geplaatst (plaat uit gewapend beton). Er is sprake van mortel dat in 2 lagen wordt aangebracht.
Deze dekvloeren zijn bestemd om te worden bedekt met een soepele rubberen textielbekleding. Deze vertonen een dikte van
8cm.
MATERIALEN
Voor de samenstelling cfr. STS 44 uitgave 1975, artikel 44.12.11 "Samenstelling".
De dekvloer wordt samengesteld uit water, zand, cement en andere toeslagstoffen die in de offerte zullen worden aangegeven
door de aannemer die de volledige verantwoordelijkheid draagt van de dosering voorzien door de fabrikant.
De aannemer zal de richtlijnen naleven die door de fabrikant werden gegeven betreffende de wijze en de duur van de
vermenging.
De aannemer mag gebruik maken van dekvloeren die worden besteld bij “betoncentrales” en met vrachtwagens worden
geleverd. Hij zal een teveel aan aanmaakwater verhinderen – hetgeen de drukweerstand, trekweerstand en slijtweerstand
verlaagd, en hetgeen de verzanding en afschubbing van het oppervlak in de hand werkt.
Dit overtollige water accentueert de krimp en is een risico voor barsten. Tijdens de mortelproef, dient de samengedrukte prop
voldoende interne cohesie te bezitten dat ze niet te vervormen is in de holte van de hand.
UITVOERING VAN DE WERKEN
De vervaardiging van de dekvloeren geschiedt nadat de wanden werden geplaatst, alsook na de plaatsing van leidingen en na
de inmetseling van bepaalde raam- en deurwerken die hiervoor voorzien werden.

De dikte van de grondlaag wordt bepaald in functie van de buitendiameter van de leidingen die eventueel in deze laag die in
contact wordt gebracht met de vloer worden aangebracht en bedraagt minstens 15mm.
De dikte van de afwerkingslaag bedraagt minstens 25mm.
De dekvloer wordt aangebracht en aangevlakt met een stijve metalen lat dat op markeringen wordt getrokken of
markeerlatten, en achteraf beraapt of gladgemaakt. Het bestrooien met pure cement is verboden.
De aannemer zal alle noodzakelijke voorzorgsmaatregelen treffen zodoende een gelijkvormige dekvloer uit te voeren, met een
vlak oppervlak en met alle nodige veiligheidsmaatregelen.
Om een goede nivellering te garanderen, zullen markeringen op de vloer worden aangebracht om het afgewerkte niveau te
verwerkelijken op verschillende plaatsen in het lokaal.
De hervattingen moeten zorgvuldig worden uitgevoerd waarbij aansluitlijnen worden vermeden.
De aannemer zal een te snelle opdroging van de dekvloer verhinderen door een rechtstreeks aan zon, verwarming of te veel
tocht bloot te stellen.
AFWIJKINGEN
Vlakheidstoestand A
Hij zal overgaan tot het vereffenen van het oppervlak en het gladmaken zodanig dat, door middel van een metalen lat van 2
meter lengte in alle richtingen op de strook, geen enkele afwijking van meer dan 2 mm wordt teweeggebracht.
BESTEMMING
n° EH Post
1 M²
44.12.2 HECHTENDE GLADDE ONDERVLOER IN TWEE LAGEN – HERSTELLING
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Het gaat om de herstelling van de bestaande ondervloeren, uitgehold door het gebruik.
Om deze plaatselijke herstellingen uit te voeren, moeten de loszittende delen van de ondervloer perfect worden verwijderd,
gereinigd, geborsteld, onstoft;
Alvorens een herstellingsproduct aan te brengen op basis van cement, moet men erop toezien de ondergrond te verzadigen, en
daarna de oppervlakte te lagen drogen om te vermijden dat het water in het product in de ondergrond doordringt en daarna
zijn krimping of scheurvorming veroorzaakt. In het geval van producten op basis van harsen, echter, moet de
betonoppervlakte droog zijn indien men een maximumhechting wil bekomen.
Een aangepaste cementmelk gieten aan dikte en omvang van het te vullen gat.
Het gebruikte product (goed te doen keuren door de Bouwheer en de architect) mag geen krimping vertonen. Hij moet een
perfecte houding verzekeren van de herstelling, in functie van de bestaande ondergrond en het eindresultaat (en van de
moeilijkheden) van de finale bekleding.
NB deze ondervloeren zijn bestemd om te worden bekleed met een soepele textielrubberen bekleding in een dikte van 8 cm.
TOEGELATEN AFWIJKINGEN
Vlakheid A
Hij zal overgaan tot het rechttrekken van de oppervlakte en het gladmaken zodat een metalen regel van 2m lang in alle
richtingen over het stuk gegaan is, nergens een afwijking van meer dan 2 mm tegenkomt.
BESTEMMING
nr UN Post
1 M² oppervlakten > 1 M²
2 M² oppervlakten < 1 M²
44.15 HELLINGSBETON
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Betreft
Alle noodzakelijke werken en leveringen voor de uitvoering op de bestaande betonplaat van een hellingsvorm voor de
douchevloer. Deze « hellingsvloer » wordt gescheiden van de ondergrond (horizontaal en verticaal) door middel van een
viskeenfolie.

De werken omvatten de voorbereiding van de oppervlakte, de levering van de samenstellende materialen en de aanmaak en
storting van het beton, inclusief de noodzakelijke middelen voor de uitvoering van de helling.
UITVOERING VAN DE WERKEN
Na een voorafgaande reiniging van het oppervlak brengt de aannemer hellingsbeton aan met de voorgeschreven dikte.
Het afgewerkte oppervlak wordt glad gemaakt met een laag beton van minstens 1 cm dik.
Oneffenheden van meer dan 0,5 cm dik, gemeten onder een lat van 3 m, zijn niet toegestaan.
MATERIAAL
Mager beton op basis van cement
Licht, isolerend beton met volgende samenstelling: (per m3)
- 250 kg cement CEM I 42 5
- 950 liter PSE-korrels
- 80 kg zand voor beton
- 80 tot 100 l. water
Technische kenmerken van de PSE-korrels:
- Droge volumieke massa : 280 tot 300 kg/m3
- Warmtegeleidingsvermogen : 0,065W/m°C
- Maatvastheid : - waterabsorptie: 10 %
- samendrukbaarheid : onsamendrukbaar.
De minimumhelling bedraagt 2%
De minimumdikte van het beton bedraagt 5cm.
De algemene vlakheid is voldoende als met een lat van 2,00m die in alle richtingen verplaatst wordt, geen doorbuiging van
meer dan 5mm vastgesteld wordt.
De plaatselijke vlakheid is voldoende als met een lat van 0,60m die in alle richtingen verplaatst wordt, geen doorbuiging van
meer dan 3 mm vastgesteld wordt.
BESTEMMING
nr. eenh, post
1 M²
44.16 BETONNEN OPRITTEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Betreft
Alle werken en leveringen om de hellende opritten uit te voeren, die in verband staan met de bestaande vloer (betonplaat).
De werken omvatten de voorbereiding van de oppervlakte, de levering van de materialen en de voorbereiding van de beton en
de uitwerking, met inbegrip van de middelen nodig voor de uitvoering van de helling.
De aannemer zal een lichte «bekistingsbodem » (geëxtrudeerd polystyreen of andere, door hem te preciseren) uitvoeren dat de
helling vormt en het mogelijk maakt om het volledige volume van de oprit niet met beton te belasten.
Voor details betreffende deze post (in het bijzonder materialen) zie post hierboven.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 M²
44.17 BETONNEN TRAP
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Betreft

Alle werken en leveringen die bestemd zijn om drie treden uit beton te vervaardigen voor de toegang naar het hoge gedeelte
van de mezzanine. Deze 3 treden worden tegen een bestaande balk gebracht en tegen een bestaande betonnen plaat.
Bijzonder verzorgde afwerking van het beton. Deze treden zullen inderdaad worden afgewerkt met een rubberen bekleding,
zeer veeleisend materiaal op het gebied van afwerkingsniveau van de drager waarop > zal worden geplaats, ofwel laat het beton
dit rechtstreeks toe, ofwel wordt het beton afgewerkt door middel van mortelspecie. In om het even welk geval zullen deze
werken in deze post worden inbegrepen en hebben zij natuurlijk niet het recht om tot prijssupplementen te leiden, gezien het
eindresultaat van de werken volledig bekend is.
De werken omvatten de voorbereiding ter plaatse, de levering van de constructiematerialen en de voorbereiding van het beton,
de uitvoering ervan, inclusief de middelen die noodzakelijk zijn voor de vervaardiging van de helling.
De aannemer zal een lichte “bekistingsbodem” vervaardigen (geëxtrudeerde polystyreen of ander materiaal door de aannemer
te definiëren) waaruit de trap wordt gevormd en dat toelaat om het volledige volume van de helling niet met beton te belasten.
Voor het detail betreffende deze post (in het bijzonder materialen), zich refereren tot bovenstaande post.
BESTEMMING
n° EH Post
1 M²
HOOFDSTUK 45 AFWERKING VAN DE VLOER BINNEN
45.0 AFWERKING VAN DE VLOER BINNEN - ALGEMEEN
Er wordt verwezen naar STS 45 Afwerking van de vloer binnen.
En meer bepaald naar
STS 45.1 lijmmortel
STS 45.2 Mozaïek van simili-porcelein en glas
STS 45.3 Natuursteen
STS 45.4 Hout en kurk
Index 02.4 van bestek nr. 104, Keramiektegels voor de vloerbekleding,
Index 03.1 van bestek n°104, Bouwsteen,
Index 03.4 van bestek nr. 104, Marmer
45.3 NATUURSTEEN - ALGEMEEN
MATERIALEN
Toepassingsgebied:
Deze tekst betreft de werken op gebied van natuursteen en uitgebreid, de tussendeurdorpels en de treden die door de
tegelplaatser worden geplaatst.
Meting:
Netto oppervlak tussen de voorkant van de muren, berekend vanuit de nominale afmetingen van de bezette delen van de
plannen.
De afstand tussen onbeklede bezette delen afgeleid uit de plannen wordt uitgedrukt in een meervoud van 5cm of naar
beneden afgerond in meervoud van 5cm.
Tekening van de stenen:
De stenen worden in opeenvolgende stroken afgezaagd uit eenzelfde blok teneinde een homogene opeenvolging te verkrijgen
in de tekening van de tegels.
Alvorens de stenen te bestellen, zal de aannemer op basis van het legplan dat wordt aangegeven in de plannen, een meetlijst
opmaken die hij ter goedkeuring dient voor te leggen aan de Projectontwerper. Nadat deze zijn akkoord heeft gegeven
betreffende de meetlijst, zal de aannemer de Projectontwerpen uitnodigen om de blokken (het blok) en de sneden van de te
verzagen steen uit te kiezen.
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
De prijs van de betegeling omvat:
De opmaakt van de meetlijst voor de bestelling van de stenen;

De onderlaag uit gestabiliseerd zand en eventueel het dichtingsmembraan;
De plaatsingsmortel;
De eigenlijke betegeling, volledig afgewerkt, inclusief de verzagingen, rondingen, kronkeling rondom obstakels;
de omtrekvoegen en uitzettingsvoegen zodoende de volledige oppervlakte in te delen;
de plinten ;
de bescherming van de betegeling ;
de voegvulling waarvan de tint zal overeenstemmen met de stenen, ter goedkeuring voor te leggen aan de Projectontwerper;
het polijsten van de stenen bij de oplevering;
de reiniging en het eerste onderhoud;
de eventuele bijzondere maatregelen die moeten worden uitgevoerd ter hoogte van de uitzettingsvoegen van de ruwbouw.
UITVOERING VAN DE WERKEN
Voorbereiding alvorens de plaatsing:
Zandlaag:
de betonnen ondergrond wordt bedekt met een laag zand waarvan de fijnheid van de korrel wordt begrepen tussen 1,70 en
O,70 (NBN 589-107), met een dikte van maximaal 20mm dat zorgvuldig wordt genivelleerd.
Plaatsingsmortel:
De plaatsingsmortel wordt aangemaakt om hem een plastische vastheid te geven (NBN B 14-207).
De aanbevolen samenstelling is bastaardmortel.
De norm NBN 578 geeft voor vloerbekledingen uit tegels volgende samenstelling :
300kg cement/m3 zand
250kg cement + 50kg vette kalk/m3 zand
175kg cement + 175kg hydraulische kalk/m3 zand.
De cement die wordt gebruikt in de voegen is dezelfde als deze voorzien voor de plaatsingsmortel.
Richtlijnen voor de uitvoering:
Tijdens de plaatsing, zal de aannemer erover waken dat de opeenvolgende stenenboorden naast elkaar worden geplaatst
zodoende een homogene tekening te verkrijgen en een harmonieuze verspreiding van de kleuren en schakeringen van het
gebruikte materiaal; hij zal zijn uitvoeringsmethode ter goedkeuring voorleggen aan de Projectontwerper.
Onder de betegeling wordt alvorens de plaatsing een isolatielaag aangebracht door middel van een bestendig
dichtingsmembraan uit polyethyleen met een overlapping van minstens 10mm of gelast.
In geval van lichte kalksteen, zal een neutrale mortel worden gebruikt die geen vlekken maakt. Voor de onderbetegeling zal
gestabiliseerd zand worden gebruikt dat geen vlekken maakt.
Voorschriften met betrekking tot het plaatsingsvlak:
Het behoort de tegelplaatser toe om, alvorens de vervaardiging van zijn werken, zich te verzekeren van het feit dat het
plaatsingsvlak voldoet aan volgende voorwaarden:
Proper zijn, vrij zijn van alle vreemde materies of afval (puin, zand, gips, enz.) die ofwel de hechting zouden kunnen
belemmeren, ofwel schade zou kunnen berokkenen aan de voorbereidende werken van het plaatsingsvlak.
Moet op het voorgeschreven niveau van het plan worden uitgevoerd, rekening houdend met de toegelaten toleranties.
Horizontaal zijn en worden teruggebracht op de referentie niveaus. Deze laatste, worden verkregen door het trekken van
horizontale strepen aan de hand van een mes op verticale wanden en kolommen, zullen zichtbaar worden gemaakt door het
aanbrengen van een gekleurde strook of verf.
Vrij zijn van gaten en spleten (geval van vloeren die worden samengesteld uit holle prefab elementen),
Dozen, buizen en andere leidingen (aansluitingen verboden) moeten op zodanige wijze worden geplaatst dat, zonder dielektrische
bescherming, rechtstreeks of onrechtstreeks contact tussen materialen met een verschillende aard, of tussen
materialen waardoor vloeistoffen lopen die verschillende temperaturen vertonen, wordt vermeden, en stevig werden bevestigd,
zodanig dat de verplaatsing ervan tijdens het plaatsen van de tegelvloer vermeden wordt.
In tegengesteld geval, zal de tegelplaatser dit expliciet aan de aannemer en de Projectontwerper doorgeven, anders zal zijn
verantwoordelijkheid worden verbonden aan het niet naleven van deze voorschriften.
Het behoort de tegelplaatser toe om het plaatsingsvlak voor te bereiden. Hiervoor zal de ondergrond zorgvuldig worden

geborsteld en vochtig gemaakt ,alvorens de werken aan te vangen (en tijdens de werken indien nodig).
Vervaardiging van de tegelvloer:
De bezettingswerken, de sokkels uit metselwerk of beton alsook de plaatsing van de raamprofielen werden alvorens de
plaatsing uitgevoerd.
Het is wenselijk dat, alvorens de uitvoering van de betegeling, alle buitenopeningen van het gebouwen worden afgedicht en/of
doorschijnend worden gemaakt (witten van de beglazing of elke andere maatregel om lichtdoorlatendheid te creëren) om
tocht te verhinderen en een intense zonnebestraling die een te snelle opdroging van de mortels tot gevolg zouden hebben.
Alle sporen van mortel worden naargelang de vooruitgang van de plaatsing en/of van de voegvulling weggeveegd.
De lokalen worden volledig ontruimd alvorens de plaatsing van de tegels.
De toegang wordt verboden tijdens de plaatsing en de 5 daarop volgende dagen na de plaatsing. Alle noodzakelijke
maatregelen zullen worden getroffen inzake de bescherming van de bekleding voor het verdere verloop van de werf.
De elementen die moeten worden geplaatst vertonen afmetingen die groter zijn dan 250mm, deze worden met de lat
geplaatst. De tegels worden door middel van plaatsingsmortel op het volledige plaatsingsvlak ingemetst waarbij ze met een
stamper worden aangedrukt.
De voegen zijn van het type marmervoegen, constant, perfect uitgelijnd overeenkomstig het legplan indien het bestaat,
afgedicht met witte cementmortel of bastaard mortel; voor lichte stenen is het wenselijk om bastaardmortel te gebruiken
(kalk/cement) of kalkmortel zodoende eventuele kleurveranderingen te vermijden. Alvorens de voegen af te dichten, moet
men de mortellaag minstens 2 dagen laten drogen.
De werken omvatten eveneens het schuren van de tegels bij de oplevering, de reiniging, het boenen of het aanbrengen van was
op de tegels of stenen zodoende het aspect en de duurzaamheid te verbeteren.
De plinten zijn steeds van dezelfde aard als de vloerbekleding wanneer er sprake is van stenen tegels.
Deze plinten bezitten een hoogte van 80mm, een dikte van 20mm en rechte boorden, de voegen van de stenen bepalen de
voegen tussen de plintelementen zonder dat één enkele onderverdeling wordt toegestaan.
Plaatsingstoleranties.
Vlakheid:
De stijve 2 meter lat dat op de strook wordt geplaatst in om het even welke richtingn vertoont geen afwijking groter dan 2
mm meer bij de vlakheidsafwijking van de tegels zelf. De denivellaties worden aangevlakt door middel van een poleerbeitel en
door het schuren met gres of met de schuurmachine.
Uitlijning van de voegen:
De algemene lijn van de voegen wordt gematerialiseerd door een koord van 10 meter lengte teneinde dat de gelijkwaardige
boorden van twee tegels uit dezelfde lijn of dezelfde rij geen verschillen vertonen in de uitlijning die groter zijn dan 1 mm,
alsmeer dan de definitieve afwijkingen. De voegen zullen volledig conform zijn met het legplan indien het bestaat. Indien de
plaatsing niet op de plannen werd getekend, zal de aannemer aan de Projectontwerper een legplan ter goedkeuring voorleggen
die hij denkt uit te voeren alvorens de werken te starten. Hij mag in geen geval de plaatsing beginnen alvorens het akkoord te
hebben verkregen van de Projectontwerpen in verband met het legplan.
De aannemen van het gewenste legplan door de Projectontwerper mag in geen geval een reden zijn om een prijssupplement
aan te vragen.
Niveau:
Een verschil van +/-5mm wordt toegestaan ten opzichte van de niveaumarkering.
Tolerantie op plinten: hoogte = 2mm +/-1; dikte = 4mm +/-2; lengte = idem tegels.
45.32 VLOERBEKLEDING UIT SEDIMENTAIRE KALKSTEEN
45.32.11 VLOERBEKLEDING UIT MARMER
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Er is sprake van de uitvoering van de vloer uit pure witte marmeren tegels, zonder nerven of tekening, het steenverband is
regelmatig, de voegen zijn recht.
De keuze van de af te zagen blokken en sneden zal geschieden mits het akkoord van de Projectontwerper.
Bestemd om de bordessen van de inkomtrap van de school te bekleden.

Deze tegels vertonen afmetingen van 300/600mm en zullen boord tegen boord worden geplaatst (marmervoeg) en volgens de
tekeningen van de architect (op basis van volledige elementen).
MATERIALEN
Deze marmeren tegels worden verkregen door verzagen of splijten.
Gezien er hier sprake is van vloeren die worden onderworpen aan veel circulatie, voldoen enkel de stenen waarvan de
stijtweerstand verenigbaar is met de gebruiksvoorwaarden en waarvan de drukweerstand minstens 80N/mm² bedraagt.
Er is in het algemeen sprake van vierkante of rechthoekige tegels volgens de STS 45.30.41 waarvan de afmetingen worden
aangegeven op de plannen; indien geen aanwijzingen worden gegeven op de plannen, vertonen de tegels een afmeting van
60x60x5cm.
De dikte van de tegels varieert in functie van hun afmeting (lengte/breedte):
20mm voor tegels gaande tot 300x300mm,
30mm voor tegels gaande tot 500x500mm,
40mm voor tegels boven de 500mm,
Het zichtbare vlak wordt gepolijst, het niet zichtbare vlak blijft ruw na verzaging, de boorden worden verzaagd.
UITVOERING VAN DE WERKEN
De plaatsing geschiedt vol en zat in de mortel waarbij een droge en propere zandlaag van 2 cm dikte wordt tussen geplaatst,
dat zorgvuldig wordt genivelleerd. De dikte wordt beperkt op 1 cm in het geval dat de stenen worden geplaatst op een
vloerverwarmingssysteem.
De natuursteen is overal in contact met de plaatsingsmortel.
De tegels worden met lat en koord geplaatst en worden tot één geheel aan elkaar verbonden door ze lichtjes in de mortel te
tikken.
Plaatsing volgens marmersysteem, voegen met een minimale breedte.
Voorschriften in geval van vloerverwarming
Dragers zonder uitslag of vervormingen dat kan leiden tot beschadiging,
Temperatuur van de verwarmingselementen gaande van 35° tot 45° tijdens de plaatsing,
Mortellaag op basis van mortel met normale binding,
De tegels moeten worden bevochtigd en bestrooid met trass cement alvorens de plaatsing,
De platen vertonen dezelfde temperatuur als het lokaal waarin ze zullen worden geplaatst,
De voegen tussen de tegels zijn minstens 2 tot 3 mm,
Na de onderbreking van de verwarming, langzaam opnieuw verwarmen zodat spanningen verhindert worden.
Opmerking: bij de omtrek van de twee voetmatten die zich bij de ingang bevinden (afmetingen +/-200x200cm), zullen de
stenen worden afgekant zodanig een aangepast kader voor de voetmat te vormen. De tekening van deze afkanting zal ter
goedkeuring worden voorgelegd aan de projectontwerper.
TOLERANTIES
De tussenafstand op de lengte en de breedte voor de tegels van 300 tot 600 mm inbegrepen bedraagt +/-1mm.
De afwijkingen op de dikte bedragen over het algemeen +/-2mm.
Doorbuigingen en rondingen van het mooie vlak van de stenen mogen niet groter zijn dan 0.3% van de lengte van de
beschouwde diagonale.
Rechtlijnigheid van de hoeken van het mooie vlak: zodanig te verhinderen dat men tegels zou plaatsen die zich perfect binnen
de afwijkingen inzake afmeting bevinden, zal de waarde van de niet haakse raaklijn niet groter zijn dan 0.005 (NBN 903.01)
voor tegels gaande tot 400x400mm, met een voegdikte van 2mm. Voor tegels die groter zijn dan 400x400mm en gaande tot
600x600mm, is de waarde van de niet haakse raaklijn niet groter zijn dan 0.004.
BESTEMMING
n° EH Post
1 M2
45.32.12 MARMEREN TREDEN EN OPTREDEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat de levering en plaatsing van de treden (zonder neus), optreden en plinten uit marmer die hetzelfde aspect en

afkomst vertonen als deze die werden voorgesteld in post 45.32.11 hierboven.
MATERIALEN
Cfr. hierboven.
Treden in stroken van 40mm dikte voor een lengte van de trede kleiner of gelijk aan 1,20m en 60mm voor lengten groter dan
1.20m.
De optreden vertonen een dikte van 20mm.
De plinten worden vervaardigd uit natuursteen voor de afwerking van de binnenvloeren met normale menslijk gebruik. Deze
plinten zijn vervaardigd uit harde steen van dezelfde aard en dezelfde oorsprong als de naastliggende vloerbekleding. Deze
plinten worden niet afgekant.
De elementen die deze bekleding samenstellen vertonen een constante lengte van 100cm.
UITVOERING VAN DE WERKEN
De optreden worden opgeniet in geval er geen inbouw is voorzien.
De plinten worden na de bezettingswerken vervaardigd. De plaatsing geschiedt op een muur die zorgvuldig werd gereinigd,
hersteld en bevochtigd aan de hand van P300 mortel die geen vlekken maakt, gedoseerd op basis van 300kg cement per m3
zand. De nauwe voegen (maximaal 2 mm) worden opgevuld met cementmortel en zorgvuldig aangevlakt.
Hoogte van de plinten: 15cm (inbegrepen in deze post).
Plaatsing volgens de treden en optreden.
AFWIJKINGEN
De afwijking bedraagt 4mm voor alle afmetingen (verschil groter dan 2mm, verschil kleiner dan 2mm).
BESTEMMING
n° EH Post
1 st
45.8 KERAMIESCHE VLOERBEKLEDINGEN
45.80 GENERALITES
Cfr. STS 45 Afwerkingen van de binnenvloer.
En meer bepaald:
STS 45.1 Lijmmortel
STS 45.6 Vloerbekleding in keramiek
45.81.1 GEËMAILLEERDE TEGELS 50*50MM – LEVERINGEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Dit werk omvat:
De tegels en de plinten als de muren niet betegeld zijn.
De plaatsing volgens de traditionele methode met inbegrip van alle noodzakelijke werken (alle aansluitingen worden
uitgevoerd door middel van ad hoc tegels: uitspringen en inspringende kelen, eindlijsten, ...), de eventuele
dichtingsmembranen, algemeen, alle middelen die nodig zijn om deze elementen volgens de regels van de kust te plaatsen.
De voorschriften van de index 02.41 Typebestek nr. 104 zijn van toepassing.
MATERIALEN
Deze tegels zijn samengesteld uit speciale klei en emailpoeder (grote hoeveelheid, +/-1800gr/m²) tegelijkertijd geperst (1
enkele operatie), droog, gebakken volgens het principe van het eenmalig bakken op een temperatuur boven de 1200°C,
hetgeen toelaat een nogal uitgesproken glasachtige fase te ontwikkelen.
Deze tegels, door het bijzondere hechtingssysteem van het email aan de ondergrond, zijn bestand tegen scheurvorming, ze zijn
bovendien bestand tegen vorst, afschuring, zuren, basen, flexie (minstens 450kg/cm²)
Deze tegels zijn glanzend, effen, en beschikbaar in een groot kleurengamma waaronder zuiver wit (die uitgekozen is tot nu
toe (ondervoorwaarde van toekomstige modificatie). Deze tegels moeten zowel binnen als buiten geplaatst kunnen worden,

zowel op de vloeren als op de muren.
Het gamma gekozen tegels omvat alle aansluitingsstukken, nodig voor de uitvoering van de voorziene werken, dit wil zeggen:
Stukken voor de uitspringende hoeken;
Stukken voor de inspringende hoeken;
Plinten voor niet betegelde muren;
Plinten voor betegelde muren;
Inspringende en uitspringende hoeken, enz.
UITVOERING VAN DE WERKEN
Men ziet erop toe dat de onderlaag voldoende vochtig is, daarna damt men de plaatsingslaag aan met het truweel.
De mortel wordt vloeiend vermengd en moet voldoende smeuïg zijn om aan de tegels te kleven.
Indien er traditioneel wordt geplaatst met vloeiende voegen, doet het vastzetten van de tegels de mortel boven de randen van
de mooie zijde terugvloeien. Het is nodig dat deze bramen zorgvuldig worden weggenomen naarmate het werk vordert, eerst
met een propere en droge vod, daarna met een vochtige doek om elk spoor van mortel op de tegels weg te nemen.
De afwerking van de voegen gebeurt zodanig dat hun mooie zijde ligt in hetzelfde vlak als de mooie zijden van de tegels.
Wanneer de plaatsing gebeurt met open voegen wordt het vullen van de voegen (of kalkmelk) voorafgegaan door bevochtiging
(licht besproeien).
Naargelang de breedte van de voegen tussen de tegels gebeurt het vullen door middel van een mengsel gedoseerd in een
verhouding van 400 tot 500 kg Portland-cement P30 per m3 niet vlekkend zand. Het dunste voeg vraagt een rijkere dosering
in cement.
De kalkmelkoperatie wordt nog gevolgd door een lichte bevochtiging. Na het begin van het harden van de kalkmelk wordt de
betegelde oppervlakte schoongemaakt door het borstelen met zeer fijn ongekleurd zand of houtschaafsel dat geen tannine
bevat. Het borstelen gebeurt in de diagonale richting van de tegels.
Afhankelijk of de plaatsing werd uitgevoerd met vloeiende of met open voegen, worden de pas gelegde tegels bevochtigd (licht
besproeid) of besproeid met proper water. Deze behandeling wordt herhaald zolang het nodig is, en is in functie van de
buitentemperatuur en in ieder geval minstens twee maal gedurende de 24 uur die volgen op de plaatsing.
Wanneer de deksels met kader voor de inspectieputten van de riolering, geventileerde vides of andere zich bevinden in de te
betegelen lokalen, worden de kaders versierd met dezelfde tegels als voor de vloerbekleding. De deksels worden geplaatst in de
uitlijning van de voegen van de tegels.
De tegelvoegen zijn perfect uitgelijnd met deze van de bekleding.
De Auteur van het Project bepaald op de werf het motief van het plaveisel.
Krimp- en uitzettingsvoegen
Op de omtrek moet men verplicht rond de behandelde stukken, net als rond de kolommen, sokkels en andere oneffenheden,
een uitzettingsvoeg in viltpapier of gelijkaardig voorzien, uitgevoerd over heel de dikte van de vloer (ondervloer en bekleding).
De uitzettings- en de krimpvoegen voorzien in het geraamte van het gebouw worden eveneens uitgevoerd in heel de
vloerdikte, bekleding inbegrepen.
Telkens een betegelde zone 8 m in de ene of de andere richting overschrijdt, of 60 M², moet er een uitzettingsvoeg worden
voorzien rekening houdend met het risico op scheurvorming, dat groter is in de omgeving van de uitsprongen, de hoeken of
de oneffenheden.
De voegen worden uitgevoerd over heel de dikte van de onderlaag van de plaatsingsmortel en de tegels. De voeg is elastisch in
een speciale inerte en prefab materie, hij is niet samengesteld uit een product ingespoten met de spuit. Hij komt van een
materie die speciaal werd ontworpen om te beantwoorden aan het vereiste gebruik.
Het gebruik van elk product dat de bekleding kan bezoedelen door contact, fusie, uitzetting, enz. is verboden. De voeg eindigt
op een speciaal profiel.
De aard van de voegen en voegstrips dient te worden goedgekeurd door de Auteur van het Project.
Oplevering van de tegels, herstellingen.
De betegelde zones moeten vlak zijn en op de niveau, aangegeven in de toewijzingsdocumenten.

In een horizontaal geplaatste betegeling zijn de maximaal toegelaten zegen op elk punt van de zone 4 mm onder een regel van
2 m waarvan de uiteinden de vloer raken.
Indien de zone een zeeg naar boven heeft, is het aritmetische gemiddelde van de toleranties tussen de uiteinden van de regel en
de betegelde zone kleiner dan of maximum gelijk aan 4 mm, terwijl de regel waterpas geplaatst werd.
Indien de regel zo wordt geplaatst dat ze slechts aan één kant op de vloer rust, is de afwijking gemeten aan het andere uiteinde
niet groter dan 4 mm.
In het geval er een helling voorzien is, gebeurt de meting in de richting van de helling door de regel horizontaal te plaatsen
door middel van een waterpas; de gemeten afwijking, verminderd met de voorziene helling, mag maximaal 4mm zijn.
Het algemene onderzoek van de betegelde zone gebeurt met het blote oog, op manshoogte, in tegenlicht.
De aannemer moet de volledige herstelling van de betegeling van een lokaal uitvoeren wanneer de beschadiging meer dan een
vijfde van de oppervlakte betreft.
Plaatsingstekening.
Indien niet gepreciseerd op de plannen, is de plaatsingstekening in het algemeen de rechte plaatsing. Plaatsingsschema of –
tracé voor te leggen aan de Auteur van het Project.
N.B.
In de douches, moeten banken in betegeling verwezenlijkt worden. Daartoe voorziet de aannemer eveneens in de
levering en het leggen van vlakgeslepen starre panelen in geëxtrudeerde polystyreen voorzien van bevestigingsgaas voor
betegelen, hun voegen, het opkuisen en alle middelen om de oppervlakte voor te bereiden klaar om te betegelen. De
prijs van deze elementen wordt in deze post begrepen.
BESTEMMING
nr EH Post
1 M² Leveringen
2 M² Plaatsing
45.9 VOORBEREIDENDE WERKEN OP DE ONDERGROND
Cfr. STS 45 Afwerkingen van de binnenvloer. Bundel 9 Voorbereidende werken op de ondergrond.
HOOFDSTUK46 DIVERSE LOOPZONES
46.4 ASFALT GEGOTEN OP VLOER
Deze post omvat het plaatsen van een binnenvloerbedekking in asfalt gegoten van type AI (volgens de Bundel 9 “Industriële
vloeren en diverse loopzones” uitgegeven door Bureau van asfalt).
Wordt op geheel bestaande vloer aangebracht van gelijkvloer (buiten de delen van de auditorium treden en van de betegelde
delen (sanitair/keuken) zoals beschreven op plan en meetstaat.
Deze bedekking wordt de afwerkingslaag van de, sterk gesolliciteerde, gelijkvloer van de Faculté d'architecture de l'ULB – La
Cambre / Horta.
Intense doorgang zonder bijzondere chemische sollicitaties – moet natuurlijk weerstaan aan kuisproducten, aan dranken en
voedsel (bekleed vloer cafetaria) maar zal niet gesolliciteerd worden door chemische agenten.
Geen thermische bijzondere sollicitaties – parking in ondergrond en “standaard” gebruik op de gelijkvloer.
Echter, de dichtheid van het materiaal moet zeer verzorgd zijn, want het zal gegoten worden op een bestaande vloerbedekking
(gelijmde tegels) waarvan de lijm (onder voorwaarde van doorgaande analyses) asbest bevat, en zou de gegoten asfalt deze lijm
omringen.
Geen statische of dynamische sollicitaties anders dan een 'school' gebruik van de lokalen.
BESTAANDE VLOER
Merendeel bestaand uit vloertegels (+-) 40/40 cm gelijmd op de bouwchape van het gebouw. Deze tegels worden behouden,
voor zover ze vastzitten.
Ze liggen op een betonchape deze op betonplaten, rusten op een balken/kolommen systeem
zichtbaar in de ondergrondse parking.

De oneffenheden van de ondervlak, zelf als sommige zones zonder tegels zijn, is onder de 7 mm en dus goed onder de
plaatsing toleranties van gegoten asfalt (10 mm gemeten met de lat van 3m)
MATERIAAL
Grind asfalt in de massa onafhankelijk gegoten van een dikte van 30mm.
De onafhankelijkheid wordt bekomen, of met het strooien van een dun laagje zand, of door tussenplaatsing van een
kraftpapier of nog van glasvezeldoek.
Deze asfaltlaag bestaat uit bitumen 35/50, uit zand voor hydrocarburen, van een filler type kalk, van steen voor hydrocarbure
bedekking, van steen voor oppervlaktebehandeling.
De aannemer detailleert zijn offerte.
OPPERVLAK EFFENHEID
De oneffenheden van de oppervlak mogen, gemeten met de lat van 3m, de 3 mm niet overschrijden.
Aangezien het binnengebruik van het materiaal in een bebouwde gebouw (bureel, school), voorziet de aannemer voor de
verkoeling een complementaire afvlakking met de troffel en met fijn zand, om de uniformiteit van de oppervlak te verbeteren.
BEDEKKINGS ONEFFENHEDEN
De nominale dikte is 30 mm, de individuele dikte toegestaan is van -15% van de nominale dikte. De gemiddelde dikte
toegestaan, is minstens gelijk aan zijn nominale dikte.
VARIANT 1
Als variant, voorziet de aannemer elementen die de asfalt in de massa kleuren – rood/bruin
VARIANT 2
Deze tweede variant, moet de dichtheid van de bedekking verbeteren. Als de studies – lijm van vloertegels – asbest aanduiden, moet
de asfalt deze laatste omringen, door de dichtheid van de nieuwe bedekking te verbeteren, meer bepaald bij de omringende
aansluitingen. Daarvoor twee zaken:
voor het gieten van asfalt, kleven van een voorgevormde bitumineuze voeg. Deze, lichtjes voorverwarmd, kleeft aan de opgaande
rand, voorafgaand ingesmeerd met een aanhechtingvernis op basis van bitum, verplicht geleverd voor de fabrikant van de voeg. Deze
voeg heeft een minimumdikte van 10mm en een hoogte gelijk aan de bedekking; zodat deze dichting nog verbeterd, wordt een
asfaltplint, haaks, gegoten terzelfder tijde als de oppervlakken.
BESTEMMING
n° EH Post
1 M² 1 zijde + vertikale kant traptreden
46.5 BLADEN EN TEGELS UIT RUBBER OP VLOER
Er wordt in het bijzonder verwezen voor deze post naar de TV NIT 165 « Code van goede praktijk voor de plaatsing van soepele
vloerbekleding» uitgegeven door het WTCB zowel voor de herkenning van de ondergronden als voor de goedkeuring van de
ondergrond en de plaatsing.
46.51 BLADDEN UIT RUBBER OP VLOER
Deze post omvat de levering en de plaatsing van een soepele rubberen vloerbekleding, gevormd door stroken. Kleur naar keuze
van de Bouwheer en de Architect, uit een breed kleurengamma.
Deze bekleding is bestemd voor de bekleding van de vloer van de traptreden van de auditorium van de gelijkvloerse verdieping
(schoolgebouw). Ze is dus onderworpen aan extreem ruwe gebruiksomstandigheden, en moet aan dit gebruik worden
aangepast. Deze bekleding moet ook de vloer in trapjes van het auditorium bekleden, hij moet dus kunnen bewerkt worden
op de treden en tegentreden en ook voor dit gebruik geschikt zijn.
De plaatsing en de voorbereiding van de ondergrond moeten de uitvoering van een perfect vlakke oppervlakte zonder bulten,
sneden of andere oneffenheden die de uniformiteit van de oppervlakte kunnen schade mogelijk maken.
Op te merken valt dat deze post ook de eerste behandeling bevat, vermeld op de technische fiche bij dit product vermeldt en

die uitgaat van zijn fabrikant.
Materiaal:
Gemaakt uit rubber, is deze vloerbekleding samengesteld uit natuurlijk en industrieel rubber van hoge kwaliteit, minerale
toeslagstoffen en ecologische pigmenten veredeld door een bijkomend vulkaniseringsprocédé van de oppervlakte, vrij van
PVC, plastificeermiddelen (ftalaten), halogenen (bijv. chloor). Rubberen vloerbekleding voor intens gebruik, gefabriceerd
zonder paraffine.
Een uiterst dichte en gesloten oppervlakte zorgt voor een gemakkelijk onderhoud en dat het metalliseren overbodig maakt.
Een hoog prestatie oppervlaktebehandeling tijdens het fabricageproces maakt afbikken en basisbehandeling overbodig. Is
bestand tegen schoonmaakproducten met een pH ≤ 12 evenals tegen desinfecteerproducten van de oppervlakken.
De bekleding is vrij van asbest, cadmium, CFK's en formaldehyde.
Bij de voorstelling van een gelijkaardig product moeten de technische eigenschappen worden aangetoond met een brochure
van de onderneming. De Bouwheer behoudt zich het recht voor onafhankelijke testverslagen te eisen om de bovenvermelde
minimale technische eigen te bewijzen. Teneinde kleurverschillen in eenzelfde lokaal te vermijden wordt een enkel
productiebad per kleur geleverd. Tenzij anders gepreciseerd door de Bouwheer, wordt een staal van de originele kwaliteit voor
goedkeuring voorgelegd.
Uitvoering:
1. De plaatsing wordt uitgevoerd door gekwalificeerde personen, vertrouwd met het uitvoeren van dergelijke materialen. De
richtlijnen van de fabrikant moeten nauwkeurig worden opgevolgd.
2. De vloerbekleding wordt geplaatst conform de voorschriften van het WTCB, opgenomen in hun publicatie « Code van
de goede praktijk voor de plaatsing van soepele vloerbekleding » TV 165.
3. De bouwheer stelt, minstens 24 uur vóór de plaatsing, een lokaal ter beschikking voor de plaatser waar de tegels of de
rubberen rollen opgeslagen kunnen worden. De temperatuur moet er minimum 15°C zijn.
4. Tijdens de plaatsing en 48 uur erna, erop toezien dat de vloertemperatuur 15°C is en dat de relatieve vochtigheid van de
lucht maximum 75% bedraagt.
5. Voor de plaatsing zal de resterende vochtigheid in de vloer worden gemeten door middel van een CM-toestel. Dit
percentage mag niet hoger dan 2% zijn voor een cementondervloer (< 0,5% voor een anhydride ondervloer).
6. De ondergrond moet stevig, duurzaam droog en plat zijn volgens de voorwarden van het Technisch document STS 44. de
ondervloer moet zorgvuldig worden geveegd en vrij zijn van elke onregelmatigheid.
7. De rubberen bekleding wordt verlijmd over heel het oppervlak, op een vooraf gelijkgemaakte en gepolijste vloer.
Het is nodig elk oppervlak gelijk te maken met een laag van minstens 2 mm van het gelijkmakingsproduct dat een
hardheid van minstens 69N/m² heeft, gemeten volgens de methode van Brinell.
8. De plaatsing wordt uitgevoerd door verlijmen met een dispersielijm (volgens advies van de leverancier van de lijm) door
strikt de aanbevelingen van de lijmfabrikant op te volgen.
9. De tegels worden parallel geplaatst in de richting van de lichtinfiltratie en in dezelfde richting Er moet rekening worden
gehouden met de pijl op de rug van de tegels, die de richting aangeeft.
10. Kopvoegen zijn niet toegelaten.
11. De voegen moeten perfect versneden zijn volgens de instructies van de fabrikant om een perfect geheel te krijgen.
12. De vulkanisering of het lassen van de voegen is niet nodig, tenzij anders gepreciseerd.
13. Voor geleidende producten wordt een geleidende lijm gebruikt volgens de instructies van de lijmfabrikant. Een net in
koperdraad wordt geplaatst onder de vloerbekleding, volgens de instructies van de fabrikant. Om de 40 m² wordt een
aansluiting op de aarding voorzien.
14. Voor het dagelijkse onderhoud verwijzen wij naar de brochure met onderhoudsaanbevelingen die de fabrikant van de
vloerbekleding ter beschikking houdt.
15. De plaatsing gebeurt hier – overal – met opstanden van de bekleding op de onderkant van de muren (h = 10cm) die een
plint vormen. De voeg tussen de vloer en de muur wordt dus verzacht door het tussenplaatsen van een profielelement (¼
de rond ingaand), eveneens in rubber.
Technische eigenschappen:
stroken 1,22 x 15 m Tegels 610 mm x 610 mm (karton van 15
tegels : 5,58 m²)

Totale dikte 2 mm Kleuren 20 standaardkleuren
Eigenschappen volgens Testnorm Eisen Gemiddelde waarden van de courante
EN 14521
productie
Dimensionale stabiliteit EN 434 ± 0,4 % ± 0,3 %
Flexibiliteit EN435, procédé A Diameter klauwplaat 20
mm, geen scheurvorming
Gevuld
Hardheid ISO 7619 ≥ 75 Shore A 92 Shore A
Remanente ponsing EN 433 Gemiddelde ≤ 0,15 mm
indien dikte < 2,5 mm
0,05 mm
Afschuringsweerstand bij ISO 4649, procédé A ≤ 250 mm³ 200 mm³
plaatselijke belasting van 5 N
Vastheidstest van de kleuren
aan kunstlicht
EN 20 105–B02,
Procédé 3,
testvoorwaarden 6.1
a)
Gedrag bij brand DIN 4102
EN 13501-1
Toxiciteit van de
brandgassen
Minstens 6 op de schaal
van blauw ≥ 3 op de
schaal van grijs (= 350
MJ/m²)
DIN 53 436 Neutraliteit volgens DIN
4102, deel 1
materiaalklasse A
Schaal van grijs ≥ 3 volgens EN 20
105-A02
B 1
Bfl – s1
De vrijgekomen gassen tijdens smeulend vuur
zijn ongevaarlijk.
Bestendigheid aan
glijden
DIN 51 130 Volgens BGR 181 R9
Maatregelen voor het
fonisch verbeteren van
de schokgeluiden
ISO 140-8 6 dB
Chemische stabiliteit EN 423 Bestand in functie van de concentratie
en de actietijd *.
Thermische
DIN 52 612 0,61 W/mk geschikt voor verwarmde
geleidbaarheid
vloeren
Elektrisch
IEC 60093
> 10
isolatievermogen VDE 0303 1.30
10 Ohm
Neiging tot accumulatie EN 1815 Antistatische, belasting in geval van
van elektrostatische
ladingen bij het stappen
rubberen zolen < 2 kV
De werking van een EN 425 Geschikt voor stoelen op wieltjes, type
stoel op wieltjes
W, conform de norm EN 12 529
Verpakking:
Het materieel wordt geleverd op houten pallets die worden teruggenomen en hergebruikt door de fabrikant, in een verpakking
vrij van PVC, verstevigd aan de hoeken met karton en/of hout en er worden stroken ecologische verpakking gebruikt teneinde
bijkomende kosten voor de Bouwheer te vermijden voor het afhalen van de afval.
BESTEMMING
n° EH Post
1 M²
46.5 VLOERMAT + KADER
Levering en plaatsing van een vloermat in zwart geanodiseerd aluminum met nylonborstels, met kader en alle benodigdheden
inbegrepen.
MATERIALEN
Het kader bestaat uit hoekijzers in onbehandeld aluminium Al Mg Si 0.5 cfr NBN 437.01
buitenmaten : 35,5x28,5x6,5mm
binnenmaten : 29/22mm
Gewicht van het hoekijzer dat het kader vormt bedraagt 620gr/lm.

Dit hoekijzer is zwart geanodiseerd met een dikte van 25 micron.
De hoeken hebben als buitenmaten 10,5x10,5x2mm en als binnenmaten 8,5x8,5x2mm. Ze bestaan uit onbehandeld
aluminium Al Mg Si 0.5 cfr NBN 437.01
Het kader wordt vastgehouden d.m.v. aluminiumhaken in eenzelfde afwerking en met afmetingen 80x20x2mm die om de
40cm in de aluminium hoekijzers bevestigd zijn d.m.v. een cementrijke mortel.
De vloermat is opgebouwd uit geprofileerd aluminium met parallelle reeksen nylon borstels, het geheel is zonder problemen
op te rollen in één of meerdere delen, en zijn afmetingen zijn aangepast aan het kader waarin het bevestigd zit en dat
hierboven beschreven staat.
Geprofileerd aluminium Al Mg Si 0.5 cfr NBN 437.01 zwart geanodiseerd 25 micron.
Het gewicht van dit geprofileerd aluminium dat de vloermat vormt, bedraagt 252gr/lm, de buitenafmetingen zijn 14x17mm.
Hun tussenafstand is 10mm. Ze worden gescheiden door een holle PVC-ring die de doorgang van een opgespannen,
gelegeerde staal/Chroom/Nikkelkabel (X5 Cr Ni Mo 1810) (Norm DIN 170006) toelaat. Het aluminiumprofiel is over zijn
hele lengte voorzien van een nylonborstel 6.6, die een densiteit van +- 650,00 nylonstoppels per m² vloermat geeft.
De borstels hebben een zwarte kleur en hun hoogte is 20mm, wat samen met de aluminiumprofielen een uitvoeringshoogte
van 23mm geeft. De opgespannen kabels zijn bevestigd aan de boord van de vloermat die voorzien is van een eindprofiel.
UITVOERING
De profielen worden verbonden door vier hoekstukken in aluminium, die perfect en recht-op-recht aansluiten om een kader
te vormen. De uiteinden van de hoekstukken worden geplooid.
De aansluitingen van de kaderelementen zijn perfect en onder hoeken van 45°.
Het kader wordt effen met de omringende vloerafwerking geplaatst, de achterkant perfect waterpas en met dezelfde afwerking
als de omliggende vloeren.
De afmetingen van de kaders worden bepaald op de plannen en in de meetstaten.
BESTEMMING
n° EH Post
1 M²
LIGGING
Ingang Flageyplein, de gehele binnenoppervlakte van de tussenoverloop achter de draaideuren.
HOOFDSTUK 47 MUURBEKLEDINGEN
47.0 ALGEMENE SCHIKKINGEN
Voor wat volgt, dienen stalen voorgelegd te worden aan de goedkeuring van de Auteur van het Project, voor de uitvoering.
De prijs omvat het doorboren van de bekleding voor de leidingen, haken, steunen, enz. die vroeger worden geplaatst.
De aannemer moet minstens één week voor het begin van de tegelwerken een gedetailleerd plaatsingsplan voorleggen (behalve
door de glaspasta 2x2cm en voor de zones waarvoor de plaatsing voorkomt in de architectuurplannen).
47.1 MUURBEKLEDINGEN IN FAIENCE EN KERAMISCHE TEGELS
47.10 ALGEMEENHEDEN
Deze posten omvatten steeds het geschikt maken van de ondergrond, de levering en de plaatsing van de tegels, met inbegrip
van de tegels met een speciale vorm (hoek, enz). Bijgevolg zal de aannemer erop toezien een productgamma te kiezen dat alle
nodige aansluitingsstukken bevat.
47.11.1 HD TEGELS IN GEËMAILLEERDE FAIENCE. EENMAAL GEBAKKEN 50*50MM
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Dit werk omvat:
De tegels;
De plaatsing volgens de traditionele methode, met inbegrip van alle noodzakelijke werken (alle aansluitingen worden gedaan
met ad hoc tegels: inspringende en uitspringende kelen, eindlijsten ...), de eventuele dichtheidsmembranen, in het algemeen
alle middelen die nodig zijn om deze elementen volgens de regels van de kunst te plaatsen.

De voorschriften van de index 02.41 Typebestek nr. 104 zijn van toepassing.
MATERIALEN
Hetzelfde materiaal als voor post 45.81.1 Geëmailleerde tegels 5*5cm
Deze tegels zijn samengesteld uit speciale klei en emailpoeder (grote hoeveelheid, +/-1800gr/m²) tegelijkertijd geperst (1
enkele operatie), droog, gebakken volgens het principe van het eenmalig bakken op een temperatuur boven de 1200°C, wat
toelaat een nogal uitgesproken glasachtige fase te ontwikkelen.
Deze tegels, door het bijzondere hechtingssysteem van het email aan de ondergrond, zijn bestand tegen scheurvorming, ze zijn
bovendien bestand tegen vorst, afschuring, zuren, basen, flexie, (minstens 450kg/cm²).
Deze tegels zijn glanzend, effen, en beschikbaar in een groot kleurengamma waaronder zuiver wit. Deze tegels moeten zowel
binnen als buiten geplaatst kunnen worden, zowel op de vloeren als op de muren.
Zijn hier bestemd voor betegeling van vloer en muur van het sanitair.
Het gamma gekozen tegels omvat alle aansluitingsstukken, nodig voor de uitvoering van de voorziene werken, dit wil zeggen :
Stukken voor de uitspringende hoeken ;
Stukken voor de inspringende hoeken;
Plinten voor niet betegelde muren;
Plinten voor betegelde muren;
Inspringende en uitspringende hoeken, enz.
UITVOERING VAN DE WERKEN
Alle muurbekledingen worden geplaatst op een gebruiksklare vlakke oppervlakte die door de stukadoor werd voorbereid. Voor
de plaatsing vergewist de betegelaar zich van de staat van deze oppervlakte, indien nodig, bereidt hij hem zelf voor.
De tegels worden geplaatst na hun goedkeuring door de Auteur van het Project, na de afwerking van het plafond, na het
plaatsen van de leidingen, vensterramen en buitendeuren.
De werken mogen in geen geval worden uitgevoerd indien de temperatuur lager is dan 2°C.
Behoudens bijzonder aanduiding van de fabrikant van de tegels en/of de mortel, worden de tegels niet bevochtigd voor het
plaatsen.
De tegels worden geplaatst in mortellijm. Hun prestaties zijn conform aan deze van de tests in STS 45 band III. Ze worden
uitgevoerd conform aan de voorschriften van de fabrikant.
De voegmortel wordt bereid op industriële wijze en geleverd in vrac op de werf. Hij is homogeen van kleur en samenstelling
en bevat de nodige producten om waterdichte en kleurvaste voegen te krijgen. De witte voegen worden uitgevoerd met
toevoeging van de nodige hoeveelheid titaanoxide.
De tegels worden geplaatst door gekwalificeerde werkmannen.
De uitspringende hoeken worden uitgevoerd met tegels met afgeronde hoeken of met geëmailleerde boorden. Op de plaatsen
waar de tegels tegen een plafonnering komen te liggen, zal de afgewerkte zijde van de tegel in hetzelfde vlak zijn als het
plafond, in dit geval gebruikt men tegels met een afgewerkte boord. Indien de tegel een afgeronde boord heeft, zal hij
ongeveer 4mm vanuit de plafondering uitsteken.
De doorboringen in de tegels voor de doorgang van de elektriciteitsleidingen of gelijkaardig worden uitgevoerd met de
slijpschijf.
De breedte van de voegen bedraagt 2mm. De constante dikte van de voegen wordt bekomen door middel van keggen of
koorden.
Het opvoegen moet zo laat mogelijk gebeuren. Men wacht tot de plaatsingsmortel voldoende gehard is. De voegen worden
zodanig afgewerkt dat de zichtbare zijde regelmatig en vlak is. De aangebrachte mortel is tamelijk droog en mager om een

zekere soepelheid te waarborgen.
BESTEMMING
nr EH Post
1 M² Leveringen
2 M² Plaatsing
DEEL 5 SCHRIJNWERK
HOOFDSTUK 50 ALGEMENE BEPALINGEN
Voor dit hoofdstuk wordt verwezen naar SN/T 80 hoofdstuk 50 Algemene bepalingen.
HOOFDSTUK 52 HOUTEN BUITENSCHRIJNWERK
52.1 RAMEN, VENSTERDEUREN EN HOUTEN DEUREN
Er wordt meer in het bijzonder voor dit hoofdstuk gerefereerd naar de STS n°52.
Deze post omvat de levering en plaatsing van een geheel van kaders die de afscheiding vormen binnen/buiten op het eerste
bordes bij de ingang van het gebouw aan het Flageyplein.
Dit geheel omvat:
1 vast impost bestaande uit 3 kaders
3 mobiele delen: 2 uiteinden opengaand, 1 centraal gedeelte dat rond zijn as draait
Deze kaders zijn samengesteld uit Merbaustukken met een doorsnede van +/- 120/80mm die een perfecte stijfheid verzekeren
van het geheel.
Het hout is uiteraard van 1 ste keuze, volledig recht, gedroogd, …
De opvulling geschiedt aan de hand van licht glas zie beschrijving n°38.12.1
Deze post omvat eveneens alle middelen omtrent manoeuvres, bevestiging (bvb grendel voor het draaiend gedeelte),
beveiliging (veiligheidscilinders) … die noodzakelijk zijn voor het goede gebruik en de duurzaamheid van dit geheel.
HOOFDSTUK 53 DEUREN
Voor deze post wordt meer bepaald verwezen naar STS 53 Deuren, naar de voorschriften 6900 van bestek nr. 901 en de
normen NBN van serie B25.
53.0 ALGEMENE BASISVOORSCHRIFTEN
MATERIALEN
Alle verwerkte materialen zijn conform aan STS 04 Hout en panelen op basis van hout.
Al het hout wordt behandeld tegen schimmels en insecten en geïmpregneerd in overeenstemming met STS 31-32 en deel II
04.3.
Het behandelingsattest bevindt zich op de bouwplaats voor de plaatsing.
de Wc-deuren, de berging, keuken en badkamer hebben een open voeg van 1 cm onderaan (ventilatie).
Alle geplaatste deuren moeten bestand zijn tegen de opleveringsproeven zoals beschreven in artikel 53.04.4 van STS 53.
De brandwerende omlijsting wordt gecertificeerd in overeenstemming met de NBN normen van serie S21.
De eenheidsprijs van de deuren omvat:
het geheel van de geassembleerde stukken die het bouwelement vormen, zowel de vaste delen als de bewegende delen, zoals
bepaald in punt 53.00 van STS 53;
de bevestigingsbepalingen voor de ruwbouw met uitzondering van de steekbalken;
de plaatsing van de deur;
het vastklemmen van de buitendeuren;
het volledige hang- en sluitwerk, zie infra;
de voegen en de eventuele bepalingen inzake afdichting;

de levering en de plaatsing van de vulelementen;
de behandeling of de bescherming die eventueel nodig is om aan de bestanddelen op een duurzame wijze weerstand te geven
tegen de aanvallen of de droge, natte of elektrolytische corrosie;
53.04.32 GEBRUIKSFREQUENTIE
Klasse F2.
53.05.5.1.3 HANG- EN SLUITWERK
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
Ophangorganen:
De omlijsting zal voorzien zijn van inox fitsen 10/18 van hetzelfde type als de sluitorganen, diameter 15mm, bevestigd door
vastbouten (bouten in inox staal). Er zullen er voldoende zijn om hun werking correct en duurzaam te voorzien.
Sluit-, blokkeer en veiligheidsorganen en allerlei accessoires:
Al deze elementen bestaan uit aluminium staal met hoge weerstand (schrammen bijvoorbeeld).
De prijs van de deuren omvat ook:
1. voor de binnendeuren: een veiligheidsslot met palcilinder en dag- en nachtschoot, zie voorschriften 6993 van Bestek
nr. 901. Sluiting met dubbele omwenteling. Geleverd met drie sleutels. Deze sloten worden gecombineerd met
verschillende lopers. De aannemer vraagt aan de Opdrachtgever een sluitorganogram. Voor de sloten worden
besteld, zal hij aan de Opdrachtgever en de Auteur van het project een sluitingsplan voorleggen dat overeenstemt
met deze vraag. De aannemer mag in geen geval misbruik maken van de moeilijkheid om een dergelijk systeem te
realiseren om ervan af te wijken of een prijsverhoging te vragen. Als de gevraagde combinatie mogelijk is dankzij
gelijk welk voldoening gevend systeem (veiligheid, sleutel beschermd tegen namaak, enz.) moet de aannemer
daarvoor zorgen en dat plaatsen. Deze post is van toepassing op alle buitendeuren en binnendeuren behalve de
deuren van de toiletten.
2. De deuren die aangesloten moeten worden op het toegangscontrolesysteem zullen, zonder prijsverhoging voorzien
worden van aangepaste elektrische schootplaten.
3. De deuren van de toiletten en de douches zullen afgesloten worden met een speciaal WC-slot dat enkel van binnenin
kan geopend worden, maar met ene mechanisme waardoor het van buiten kan geopend worden bij noodgevallen
(zelfde merk en model als de handvaten en rozetten, zie hierna).
4. Twee ronde L-vormige deurkrukken in geborsteld staal 10/18, L-vorm en rond van sectie, met en recht lichaam
gebogen op 90°; identiek aan deze die in het project “Belvédère” van de school recent zijn geplaatst geweest. Het
model moet ter goedkeuring voorgelegd worden aan de Auteur van het Project, zie tekening als bijlage.

5. Twee rozetten in geborsteld inox staal bestaande uit twee delen zodat de bevestigingsvijzen onzichtbaar zijn. Het
binnendeel dat tegen het hout geplaatst wordt is voorzien van twee pennen. Ieder paar bestaat uit twee stukken
die aan elkaar bevestigd zijn. Ieder stuk is voorzien van een regelbout om een perfecte horizontale montage
mogelijk te maken. De houtbouten gaan aan beide zijden door de deur en het slot. De deurkruk draait in een
smeerring die gemonteerd is in de constructie eronder. De afwerkingsplaatjes worden op de binnendelen
“geclipst”. Diameter 55mm, dikte 4mm.
6. Twee rozetten voor sleutel, rozetten voor cilinder identiek aan rozet voor deurkrukken (afmetingen, materiaal- maar
met een inkeping voor een Europese cilinder.
7. Binnenrozet voor toiletslot in geborsteld inox staal, zelfde bevestigingsprincipe als de andere rozetten. Diameter
38mm, dikte 3mm.
8. Buitenrozet identiek aan het vorige maar met bezetaanduiding. En kop met gleuf om te kunnen openen indien
nodig.
9. Deurstoppen in geborsteld inox staal die passen bij het overige hang- en sluitwerk met zwarte rubberen aanslag, te
plaatsen op de grond of de muur volgens de situaties.
10. In voorkomend geval (als dat in het bijzonder technisch bestek staat) een automatische deurdranger in inox staal
met regelbare stang met drie sluitsterkten; openingshoek 90°; de schokdemping wordt volledig gecontroleerd
ongeacht de openingshoek. Het type deurdranger wordt bepaald door de inschrijver en zal aangepast worden aan
het gewicht en de aard van de deur.
De prijs van de elementen van deze post is inbegrepen in de posten van de elementen die zij in werking zetten (en zal
gedetailleerd worden door de inschrijver in zijn offerte.)
Alle sluitorganen zullen bestaan uit gelijkaardig hang- en sluitwerk (zelfde merk, zelfde model) en al het schrijnwerk beschikt
over het nodige hang- en sluitwerk voor de perfecte werking ervan.
BESTEMMING
nr. EEN Post
1 PM
53.05.4 PLAATSING VAN DE DEUR
Bij klapdeuren, of doordraaiende deuren, zal, wanneer de afgewerkte deur dicht is, het perifere spel tussen de omlijsting of het
kozijn en de vleugel gelijk of kleiner zijn dan 3 mm aan de zichtbare kant voor de bovenkanten en de zijkanten en 5 mm van
de afgewerkte vloer voor de onderkant.
Zowel bij de plaatsing van de omlijsting, de kozijnen als de vleugels wordt en afwijking uit het lood toegestaan van maximaal
3 mm in zoverre dat de werking van de deur niet hindert.

53.1 BIJZONDERE VOORSCHRIFTEN
53.1 DEURVLEUGELS
53.10 HOUTEN DEURVLEUGELS
53.10.1 EFFEN BLAD BINNENDEUR TYPE I + VASTE LIJST
MATERIALEN
Levering en plaatsing van klapdeuren waarvan de vleugel zich volledig verplaatst naar een enkele kant van de opening tijdens
het openen van de deur.
De deurbladen hebben een volle stratifié kern.
De binnenkant van de deur is samengesteld uit buisvormige houtplaat
Alle zichtbare zijden worden beplakt met stratifié.
Zijn ook inbegrepen in deze post:
De deurlijsten beschreven in 53.11
Het beslag beschreven in HOOFDSTUK 53.05.5.1.3
Kleur en afwerking van het stratifié naar keuze van de Auteur van het Project.
BESTEMMING
nr EH Post
1 ST
53.10.2 GLAZEN DRAAIDEUR
Betreft: binnen (venster)draairamen tussen de cafetaria en de achterste gang.
Beschrijving
Dik kader (+/-180*80mm) in hout (meranti) – te vernissen– met RF-beglazing. Dit kader wordt gemonteerd op
gedecentreerde draaispillen (onderaan en bovenaan) die ingewerkt zijn in de grond en het plafond, die een gemakkelijke
opening en sluiting van de deur mogelijk maken. Dit systeem, waarvan de weerstand bij de bediening ingesteld kan worden,
moet bestuurbaar zijn.
Voor de dichting tussen kader en vleugel gebruikt men een strook in materiaal dat uitzet onder de inwerking van vuur.
Beglazing
Hiervoor gebruikt men twee thermisch geharde ruiten floatglas, met elkaar verbonden door een dichte voeg, en waarvan de
tussenruimte opgevuld wordt met een waterige gel die ondoorschijnend wordt bij blootstelling aan vuur.
Deze beglazing is volledig helder en kleurloos, lichttransmissie = 85 % (dubbele gewone beglazing = 81 %).
Deze beglazing heeft ook een stootweerstand zoals voorzien door de test T5 volgens artikel 15.04 van de norm STS 38
(uitgave 1980).
Sterk geluiddempend vermogen: RW=43dB bij RF30' en 45db bij RF60'.
De uitvoering gebeurt met gelaagd glas.
Elementen met als totale afmetingen 2,97 x 1,6m, met daarin een vensterruit.
Uitvoering door een gespecialiseerde firma die met een attest kan bewijzen dat de volledige wand voldoet aan de eisen van de
norm NBN 713.020.
Het geheel beschikt over een vuurvastheid van 1/2 uur.
Vuurvaste beglazing rf 1/2 uur en volledig transparant: helder gelaagd glas met tussengeplaatste producten die zeer sterk
uitzetten onder invloed van warmte. Er dient een proefverslag van een officieel labo voorgelegd te worden.
Gedetailleerd uitvoeringsplan en technische documentatie ter goedkeuring voor te leggen aan de directie der werken en de
architect van het project.
BESTEMMING
nr. eenh. post

1 M²
53.10.3 TWEERICHTINGEN DEUR – BEGLAASD – BINNEN
MATERIAAL
De levering en plaatsing van een dubbele deur waarvan het grootste deel van de vleugels in glas is en waarvan de dagkanten en
omlijstingen vervangen zijn door een kozijn in naturel meranti om te vernissen , bestaande uit een dik kader (+/-180*80mm).
Maken deel uit van deze post:
Het lijstwerk (kozijn) in meranti,
Het kader in meranti,
De glazen opvulling ad hoc;
Het hang- en sluitwerk beschreven in hoofdstuk 53.05.5.1.3
Alle verbindingsmiddelen, plaatsings- en voorbereidingsmiddelen.
BESTEMMING
nr. eenh. post
1 st. ingangsdeur museum
53.10.4 BRANDWERENDE BINNENDEUR 1/2U – MET DEURSLUITER
MATERIALEN
Levering en plaatsing van standaard stratifiédeuren met volle kern, brandwerend 1h dragers van het BENOR-label.
Kantstuk en deurlijst indien mogelijk vervangen door een vaste lijst in meranti (eventueel bewijs van onmogelijkheid en
verplichting van kantstuk/ deurlijst.)
Geheel conform de NBN-normen van de serie S21. Te leveren certificaat.
De afmeting van de kantstukken is aangepast aan de muurdikte.
De deuren zijn uitgerust met een automatisch sluitsysteem.
De tekst "BRANDWERENDE DEUR – SLUITING NIET HINDEREN” in een zelfklevende folie, lettertype
HELVETICA van 3cm hoog, kleur in functie van de deurkleur, wordt uitgehangen op elke zijde van de brandwerende deuren.
Model voor te leggen aan de goedkeuring van de Auteur van het Project.
Opvulling van de ruimte tussen het kantstuk en het metselwerk met rotswol.
Zijn eveneens begrepen in deze post:
De deurlijsten (vaste lijst) in meranti
Het beslag beschreven in HOOFDSTUK 53.05.5.1.3
Kleur en afwerking van strafitié naar keuze van het Auteur van het Project.
BESTEMMING
nr UN Post
1 st
53.10.5 DUBBELE BRANDWERENDE BINNENDEUR RF 1/2H – MET DEURSLUITER
MATERIALEN
Levering en plaatsing van dubbele standaarddeuren in stratifié met volle kern, brandwerend ½ h die het BENOR-label
dragen.
Kantstuk en deurlijst indien mogelijk vervangen door een vaste lijst in meranti (eventueel bewijs van niet haalbaarheid en
verplichting deurlijst/kantstuk).
Geheel conform de NBN-normen van de serie S21. Te leveren certificaat.
De afmeting van de kantstukken is aangepast aan de muurdikte.
De deuren zijn uitgerust met een automatisch sluitsysteem.

De tekst "BRANDWERENDE DEUR - SLUITING NIET HINDEREN” in een zelfklevende folie, lettertype
HELVETICA van 3cm hoog, kleur in functie van de deurkleur, wordt uitgehangen op elke zijde van de brandwerende deuren.
Model voor te leggen aan de goedkeuring van de Auteur van het Project.
Opvullen van de ruimte tussen het kantstuk en het metselwerk met rotswol.
Zijn begrepen in deze post:
De deurlijsten (vaste lijst) in meranti
Het beslag beschreven in het HOOFDSTUK 53.05.5.1.3
Kleur en afwerking van strafitié naar keuze van het Auteur van het Project.
BESTEMMING
nr EH Post
1 st
53.10.6 BINNENSCHUIFDEUR BRANDWEREND RF 1/2H – MET DEURDRANGER
MATERIAAL
De levering en plaatsing van een volle standaardlaminaatdeur, brandwerend 1/2h , met BENOR-keurmerk.
Deze deur wordt vastgehouden door en verplaatst over een rail die opgehangen is aan een stuk geschilderd merantihout dat
vastgemaakt is op de bestaande muur. Deze deur moet mechanisch gesloten kunnen worden als de branddetectie in werking
schiet – elektrische magneet? De aannemer doet een geschikt voorstel.
Het geheel voldoet aan de normen NBN van de reeks S21. Attest voor te leggen.
De deuren zijn uitgerust met een automatisch sluitingssysteem.
Op iedere kant van de brandwerende deuren plaatst men in zelfklevende folie (kleefletters) , en lettertype HELVETICA van
3 cm hoog de tekst "BRANDDEUR – SLUITING NIET HINDEREN", in een kleur in functie van de kleur waarin de
deur geverfd is. Model voor te leggen aan de architect van het Project.
Maken ook deel uit van deze post:
De ophangelementen(rail + rooster + railafdekelement indien noodzakelijk voor de brandwerendheid)
Het hang- en sluitwerk beschreven in hoofdstuk 53.05.5.1.3
Het eventuele geleidingselement (muur of vloer)
Kleur en afwerking van het laminaat volgens de keuze van de architect van het Project.
BESTEMMING
nr. eenh. post
1 st.
HOOFDSTUK 57 INBOUWAPPARATUUR
57.0 ALGEMENE BEPALINGEN
Alle verder in dit bestek beschreven binnenschrijnwerk is in beuk van dezelfde herkomst.
De massieve delen hebben hetzelfde uitzicht als de plinten, de tekeningen van het fineerwerk zijn identiek hetzelfde als die van
de massieve delen; alle stukken hout en fineer zijn in dezelfde kleur.
Alle hout en fineerwerk zijn op kwartier gezaagd.
De tekeningen van de fineerplaten die zich naast elkaar of boven elkaar bevinden sluiten perfect op elkaar aan. Iedere
verbinding van platen waarbij de tekeningen niet op elkaar aansluiten, wordt geweigerd.
De aannemer waakt er overigens over om fineerwerk te bestellen waarvan alle zichtbare vlakken van dezelfde kwaliteit zijn. De
platen zijn zo gefineerd dat de tekeningen van de beuksneden die naast elkaar gekleefd worden, elkaar opvolgen.
Vooraleer met de schrijnwerken te beginnen, controleert de aannemer - op het moment dat hij de maten neemt op de werf –
de perfecte uitvoering van de ruwbouw en van de afwerkingen op de plaats waar hij het schrijnwerk moet plaatsen; zo

controleert hij de perfecte loodrechte stand en de rechtheid van de muur- en plafondbepleisteringen, wanden enz. waartegen
of waartussen het schrijnwerk moet komen.
Hij meldt aan de architect van het Project alle fouten die hem beletten zijn werk in de beste omstandigheden uit te voeren.
De aansluitingen tussen het schrijnwerk, bepleisteringen enz. gebeurt door middel van een dichting type elastofill; het
schrijnwerk springt in met 5mm. In geen geval gebruikt men houten tegenlatten om de voegen te maskeren.
Alle materiaal dat gebruikt wordt voor de uitvoering van het schrijnwerk wordt ter goedkeuring voorgelegd aan de architect
van het project.
Satijnglanslak in drie lagen (binnen- en buitenkant van het schrijnwerk) is begrepen in de prijs van deze post conform aan
index 07.1.8.22.2.B. van typebestek nr. 104.
57.2 MEUBILAIR OP MAAT
Men verstaat steeds onder «meubilair» het werk dat bestaat uit volgende elementen:
1. de structuurplaten en/of -kaders
2. de deurbladen
3. de platen van de bovenlichten
4. de vaste of losse schabben
5. het hang- en sluitwerk
6. het slot
7. de verbindingsmiddelen voor het meubilair onderling en voor het meubilair met de naburige afwerkelementen
(muren, plafonds, vloeren)
8. de afwerking in fineerbekleding of in lakverf
9. de uitzagingen
1.1. Materiaal :
1. alle platen van het meubilair worden uitgevoerd op een draagstructuur van MDF-platen.
2. deze zijn minstens 15 mm dik.
3. afwerking met een laminaatbekleding; de draagstructuur wordt bekleed met laminaatplaten van minstens 1 mm dik.
De bekleding van alle vlakken van de draagstructuur gebeurt met laminaatplaten van dezelfde aard en dikte. Alle
voorzorgsmaatregelen worden genomen om splinters aan de randen van de laminaatplaten te voorkomen.
4. De afgewerkte platen zijn 20 tot 22 mm dik.
5. Kleur en oppervlakte-afwerking van de laminaatplaten : te bepalen aan de hand van voorgelegde stalen.
6. Alle laden zijn gemonteerd op geleiders waarop de laden soepel en stil schuiven, de geleiders zijn voorzien van
aanslagpennen. De wanden van de laden bestaan uit anti-statische kunststof van hoge kwaliteit terwijl de
ladenbodems vervaardigd zijn in laminaat.
1.2. Hang- en sluitwerk:
1. De deuren zijn voorzien van onzichtbare binnenscharnieren. De scharnieren, met een werkingshoek van 90°, hebben
een automatische terugstelinrichting bij een openingshoek kleiner dan 45° om een correcte sluiting van de kasten te
verzekeren (m.a.w. de kast sluit vanzelf als de deur halfopen gelaten wordt). De scharnieren kunnen afgesteld worden
om zo de regelmatigheid van de naden te kunnen verzekeren;
2. magnetische sluiting;
3. de zijkanten van de kasten zijn voorzien van ingebouwde (getande) stelprofielen in witte, harde pvc.
Zelfblokkerende klampen die verplaatsbaar zijn om de 15 mm.
4. handgreep deur in nylon: monsters voor te leggen.
1.3. Verbindingen:
1. de verschillende onderdelen van een kast worden in de fabriek geassembleerd met ingewerkte bevestigingsmiddelen.
Het meubilair dat op de werf aankomt vereist geen enkele verdere afwerking meer ;
2. de kasten kunnen perfect op de juiste hoogte afgesteld worden;
3. het meubilair wordt perfect boven of naast elkaar geplaatst. De meubels worden stevig aan elkaar vastgemaakt door
eenvoudige middelen, die van buitenuit onzichtbaar zijn en waarvoor geen gespecialiseerd personeel of speciaal
gereedschap vereist is. De afdichtingen (keuken - sanitair) gebeuren met siliconen.

1.4. Binneninrichting:
Volgens de beschrijving van ieder type kast
2. Door de aannemer te leveren documenten :
a. Detailplannen:
De aannemer legt ter goedkeuring aan de directie der werken de overzichts- en detailtekeningen van het meubilair
voor.
b. Monsters:
De monsters van de laminaatbekleding en van het hang- en sluitwerk worden ter goedkeuring voorgelegd aan de
directie der werken die hier eventueel ook een keuze uit maakt.
3. Eisen
1. alle onderdelen van het meubilair zijn van brandreactieklasse A1 volgens de Belgische norm NBN - S21-203;
2. de oppervlakten van de verschillende elementen vertonen geen vervorming of zichtbare gebreken zoals verbogen vlak,
ronding, haarscheurtjes of barsten, krassen, blazen, craquelé-vorming enz.
De aannemer legt de werktekeningen van de inbouwmeubels ter goedkeuring voor aan de architect van het project.
57.21 INRICHTING SANITAIRE RUIMTEN
Deze post omvat de volledige uitvoering van een verdeelsysteem tussen de toiletten. Iedere eenheid bestaat dus uit vaste delen
en uit een deur. Deze elementen lopen door in horizontale richting. Ze staan los van vloer en plafond – tussenruimte 15 cm.
MATERIAAL
Vlakke platen op basis van thermohardende harsen, op homogene wijze versterkt met cellulosevezels en vervaardigde onder
hoge druk en op hoge temperatuur. Met behulp van een performante techniek voor door en door kleuring (kleuring in de
massa) krijgen de platen een decoratief oppervlak op basis van met hars geïmpregneerd papier. De zo bekomen eigenschappen
maken het materiaal perfect bruikbaar voor een breed gamma binnentoepassingen.
De platen zijn zeer kras- , vocht- en slijtvast. Doordat ze uitermate bestand zijn tegen chemische producten zijn ze
gemakkelijk in onderhoud en kunnen zelfs agressieve ontsmettingsmiddelen gebruikt worden: deze producten tasten de
eigenschappen of het uitzicht van de platen niet aan.
Door hun grote elasticiteit en buigsterkte zijn deze platen ook zeer bestand tegen stoten. Door de niet-poreuze structuur van
het oppervlak van de platen blijft er geen stof of vuil aan kleven en zijn de platen gemakkelijk in onderhoud. De platen
vertonen ook een uitstekend brandgedrag: het materiaal smelt niet, druppelt niet en explodeert niet onder de invloed van
vlammen en blijft zeer lang stabiel.
De oppervlakten en smalle kanten vereisen geen speciale bijkomende behandeling (verf, beschermlaag…) Zaag- en boorwerk
en verdere afwerking van de platen kunnen gebeuren met het courante professioneel gereedschap.
De maatschommelingen van de platen zijn vergelijkbaar met die van hardhout. De homogeniteit en dichtheid van de kern
maakt, in combinatie met een decoratie-oppervlak op basis van melamineharsen, de platen bijzonder bestand tegen stoten.
Het beste bewijs hiervan vormen de resultaten van de slagvastheidsproeven met een kogel en de dagelijkse ervaring met deze
platen, zoals het gebruik van de platen als muurbekleding in openbare ruimten die blootgesteld staan aan vandalisme of als
muurbescherming in ziekenhuisgangen. Het materiaal voldoet aan de Europese norm EN 438 en aan de eisen die erin
gedefinieerd worden voor laminaatplaten.
Het product moet niet vuurvast zijn.
Hoogglansafwerking, hang- en sluitwerk in aluminium of geborsteld inox , ... alle detailelementen worden voorgelegd aan de
bouwheer en architect die hieruit een keuze maken
Zie de principeschetsen in bijlage
BESTEMMING
nr. eenh. post
1 M²

57.22 DIVERSE MEUBILAIR
De levering en plaatsing van meubels op maat en overeenkomstig de plannen en aanwijzingen van de architect.
Zie de principeschetsen in bijlage
BESTEMMING
nr. eenh. post
1 st. bar
2 st. bank
3 st. pupiter
4 st. tabletten bar
5 st. desk bibliotheek
6 st. schabben bibliotheek
7 st. tafels bibliotheek
57.23 BINNENRAAM
De levering en plaatsing van een glaselement dat de hoek vormt tussen de bar en de keuken.
Twee vaste delen langs weerszijden van de zwaaideur (ook in glas) en een zijstuk (richting vleugel Boondael) ook in glas.
Het betreft een dik houten kader (+/- 12.5/6cm) waarin een uitsparing gemaakt wordt voor het vastzetten van het enkel,
helder glas (begrepen in deze post) dat langs de andere zijde vastgehouden wordt door een glaslat in meranti die langs alle
kanten in hetzelfde vlak ligt als het houten profiel.
Deze profielen worden geplaatst in hetzelfde vlak als de twee vlakken van de wand waartegen ze eindigen, er is geen deklijst
>15 mm terugspringende “lijst” die een voeg vormt tussen het kader en de wanden.
De deur is uitgerust met een doordraaimechanisme, de beglazing is gelaagd en voorzien van een slot en handgreep (passend bij
de beschrijving van het hang- en sluitwerk van de binnendeur).
MATERIAAL
Kader in meranti

BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Vooraleer met de werken te starten legt de aannemer ter goedkeuring van de architect van het Project het detail op schaal 1/1
voor van de profielen die hij wil gebruiken alsook van de verschillende verbindingsstukken.
BESTEMMING
nr. eenh. post
1 M²
DEEL 6 WATER - GAS – SANITAIR
HOOFDSTUK 60 ALGEMENE BEPALINGEN
Voor dit hoofdstuk wordt verwezen naar SN/T 80 HOOFDSTUK 60 (grenzen van de aanneming, aard van het water, druk,
uitzetting, doorboringen, kokers)
Algemene beschrijving van de werken en grenzen van de aanneming.
1. Algemeenheden
Het voorwerp van de aanneming is alle installaties van het technische loodgieterswerk. In het kader van het huidige
programma is de gegunde aannemer exclusief belast, tegen de overeengekomen globale prijs, met alle werken en leveringen die
nodig zijn opdat de installaties voldoen aan de opgelegde voorwaarden, aan de regels van de kunst en dat de installaties
volledig en in perfecte staat van werking zijn en dit binnen de voorziene termijn.
De grenzen van de aanneming die volgen betreffen de bijzondere aansluitingspunten, ze worden aangevuld met de bepalingen
van de technische voorschriften, opgenomen in de verschillende artikels van onderhavig bijzonder bestek. De grenzen van de
aanneming die volgen zijn dus niet volledig.
2. Eigenschappen van de toestellen
De inschrijvers voegen bij hun offerte de eigenschappen van de toestellen en het materieel dat ze denken te gebruiken, met
aanduiding van de fabricagemerken en eventueel de goedkeuring.
3. De evacuatie van regenwater
De evacuatie van regenwater is voorzien in het hoofdstuk daken.
4. De evacuatie van fecaal water en afvalwater
De evacuatie van fecaal en afvalwater gebeurt tot aan de gemengde collectoren door het systeem « unieke val » met primair en
secundaire ventilatie van de kolommen.
Onderhavige aanneming omvat vanaf alle sanitaire toestellen en uitrusting alle val- en evacuatieleidingen, de ventilatie, de
aansluitingen en bevestigingsmiddelen en de inspectieputten.
Voor de primaire ventilatie komen de leidingen uit in het dak. De dichtheden ter hoogte van de doorgang van de buizen in de
daken zijn ten laste van onderhavige aanneming.
De secundaire ventilatie van de enige valkolom zijn aangesloten op de leidingen van de primaire ventilatie onder de dakplaat.
De evacuatieleidingen die ingebouwd zijn in de stortkom maken deel uit van het hoofdstuk « Afwatering », de aansluiting van
de kolommen, toestellen, enz. maakt deel uit van onderhavige aanneming.
5. De sanitaire toestellen en uitrusting
Onderhavige aanneming omvat de levering en de plaatsing van alle sanitaire toestellen en uitrusting, met al hun verankerings-,
bevestigingsmiddelen en soepele voegen, te voorzien onder de sanitaire toestellen.
6. De koudwaterverdeling onder druk van het publiek net
Onderhavige aanneming begint aan de uitgang van de meter van de watertoevoer.
De aanneming omvat de verdeling evenals de toevoer van alle sanitaire toestellen en uitrusting, de waterpunten binnen, en
buiten de gebouwen, de leidingen en bevestigingsmiddelen, de isolatie, het schilderen en alle accessoires die nodig zijn voor
een uitvoering conform de eisen van de waterverdeelmaatschappij en de regels van de kunst. Er wordt een toevoer 1/2" met

afsluitschuif geïnstalleerd in het technisch lokaal.
7. De noodwaterverdeling tegen brand onder druk van het openbaar net
Onderhavige aanneming begint aan de verdeelleiding waarvan hierboven sprake.
Ze omvat de voeding van alle blusposten, de leidingen, de ophang- en bevestigingsmiddelen, het schilderen, de brandposten
conform het K.B. en de eisen van de regionale brandweer.
8. De equipotentiaalverbindingen
De hoofdelektriciteitsgeleiders van de equipotentiaalverbindingen zijn voorzien in het lot « Elektriciteit »..
In het kader van onderhavige aanneming dienen volgende werken voorzien:
- de contactpunten van de elektrische verbindingen van de waterkolommen gemaakt met beugels,
- de contactpunten van de equipotentiaalverbindingen van de metalen massa's van onderhavige installaties.
9. Volgende posten:
- de naamborden en de identificatiestroken op de uitrustingen en de buizen,
- de moffen en vastzettingen,
- de diverse metselwerken nodig voor de installaties,
- de isolatie en de bescherming tegen condensatie van de leidingen;
- de akoestische beschermingen,
- de bouwplaatsinrichtingen,
- de testperiodes van de installaties,
- de documenten te leveren door de installateur die de uitvoeringsplannen, de doorboringen, het volledige as builtdossier
voor de voorlopige oplevering van de werken omvatten.
Berekeningsbasis en referentiedocumenten
1. Evacuatie van het regenwater
De aangenomen berekeningswijze is deze voorgesteld door het WTCB die voor de dimensionering van de rioleringen een
debiet van 3 liter per minuut en per m² horizontale oppervlakte overweegt.
2. Evacuatie van fecaal en afvalwater
De aangenomen berekeningswijze is deze voorgesteld door het WTCB rekening houdend met een gelijktijdigheidscoëffciënt
van 0,20.
Voor de slepende buizen worden de berekeningen gedaan voor halfvolle buizen met een minimumhelling van 1 %.
De helling van de aansluitingen is minimum 1 cm per meter en maximum 2 cm per meter.
3. Koudwaterverdeling
De aangenomen berekeningswijze is deze voorgesteld door het WTCB en de nieuwe NBN 345 rekening houdend met een
gelijktijdigheidscoëfficiënt dat niet gaat onder 0,20.
De snelheid in de leidingen is niet groter dan 1,5 m per sec. en niet kleiner dan 0,75m per sec. De helling van de leidingen zal
minimum 1mm per meter bedragen.
De werkdruk op het hoogste niveau zal minstens 1 bar zijn, de maximumdruk mag de 3 bar niet overschrijden.
4. Verdeling van het bluswater
De minimumdruk beschikbaar op het openbaar net laat toe het minimum opgelegd door de regionale brandweer en de NBN
S21-202, hetzij 2 bar op de hoogste post te bereiken.
HOOFDSTUK 61 SANITAIRE TOESTELLEN
Er wordt voor deze post verwezen naar de STS 61, band II materialen die er betrekking op hebben, de index 61 van het
Bestek nr. 104, de voorschriften van het Bestek nr 901 die er betrekking op hebben.
61.0 ALGEMEENHEDEN
Belangrijke opmerking:
De prijs van elke post omvat de levering en de plaatsing van het desbetreffende toestel, de levering en de plaatsing van de aan-

en afvoerbuizen die er betrekking op hebben.
AKOESTISCHE VOORWAARDEN
10.1. Algemeenheden
De aandacht van de gegunde aannemer wordt gevestigd op het feit dat hij de nodige aandacht moet besteden aan de
geluidsisolatie van de sanitaire installatie.
De hiernavolgende bepalingen moeten worden overwogen als een minimumbasis en het komt de gegunde aannemer toe alle
aanvullende maatregelen te treffen die hij nodig acht om de stille werking van de installaties in kwestie te verzekeren en de
akoestische criteria, opgelegd door dit bijzonder bestek na te leven.
De voorgestelde akoestische maatregelen moeten het voorwerp uitmaken van een gedetailleerde beschrijving in de offerte. De
akoestische voorzorgen moeten begrepen zijn in de prijs.
10.2. Akoestische criteria
De akoestische criteria van de norm NBN S01-401 zijn van toepassing, aangevuld of vervolledig door volgende specificaties.
Voor de toepassing van deze norm dienen de evaluatiecriteria van categorie 3 in overweging genomen, in het bijzonder wijken
met zowel residentiële als handelsbestemming.
Oorsprongen te wijten aan de werking van collectieve en particuliere uitrustingen die extern zijn aan de te beschermen lokaal
zijn beperkt tot 3dB(A).
Als referentie worden de niveaus gelijk aan L beperkt tot 40dB(A).
10.3. Te nemen voorzorgen voor de toevoerleidingen en de sanitaire toestellen
Met het oog op het respecteren van de criteria moeten volgende minimale voorzorgen worden genomen:
a) Tijdens de plaatsing van de leidingen dienen de nodige voorzorgen genomen te worden om hun vrije uitzetting te
waarborgen, waarbij het harde contact tussen de leidingen en de constructie wordt vermeden;
In dit opzicht worden de ingebouwde leidingen omgeven met een koker in polyurethaanschuim of gelijkaardig waarbij alle
harde contacten met het metselwerk worden vermeden (min. dikte 3mm).
De niet ingebouwde leidingen dienen te worden bevestigd met bevestigingsbeugels.
Er dient een soepele neoprenen voeg van min. 2,5mm dik voorzien tussen de beugels en de leidingen.
b) Een PVC koker (of gelijkaardig) omgeeft de leidingen op elke doorgang door de niet-brandwerende wanden.
De ruimte tussen de koker en de leiding moet worden opgevuld met glasvezels met een lage densiteit (enkel geldig voor de
niet-ingebouwde leidingen).
Bevestiging van de opgehangen sanitaire toestellen : een neoprenen voeg moet worden voorzien tussen de steunen en de
toestellen.
c) Toestellen in staalplaat: de rugkant van de plaat moet worden ingestreken met een dempend product. De demping
moet minstens 10 dB zijn in het gamma van middelmatige frequenties.
10.4. Voorzorgen te nemen voor de leidingen
a) de bevestiging moet gebeuren met beugels met tussenplaatsing van een soepele voeg.
b) plotse slagen zijn te vermijden.
c) voor de leidingen in polyethyleen zijn volgende voorschriften van toepassing:
- ze mogen niet in contact staan met een niet-stevig element van het gebouw (verlaagd plafond), zwevende plaat of
ondervloer, lichte wanden;
- ze worden enkel bevestigd aan wanden waarvan de oppervlaktemassa groter is dan 280g/m²;
- ze worden gemonteerd met een soepele bevestiging aan de wanden waarvan de oppervlaktemassa kleiner is dan
280g/m² (shore hardheid van het rubber of neopreen max. 45).
d) op kritieke plaatsen moeten geluiddempende bekledingen worden voorzien.

10.5. Opleveringstests
Na beëindiging van de sanitaire installatie zal worden overgegaan tot metingen van het lawaai voortgebracht door de werking
van de installatie in kwestie om na te gaan dat de akoestische criteria opgelegd door dit Bijzonder bestek goed werden
nageleefd.
In het geval dat het gemeten lawaainiveau hoger zou liggen dan de toegelaten waarden, moet de gegunde aannemer op zijn
kosten alle nodige verbeteringen aanbrengen, terwijl hij binnen de grenzen van dit bijzonder bestek blijft, tot hij een positief
resultaat bereikt.
Alle testkosten, zowel de voorafgaande (prototype) als de opleveringskosten ongeacht de resultaten, zijn ten laste van de
gegunde aannemer.
61.1 SANITAIRE TOESTELLEN
61.12 WASBAKKEN IN ROOSTVRIJ STAAL
Referentie: STS 61.1
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Naast de voorschriften van index 02.73 van typebestek 104, wordt verwezen naar de STS 61.12 alsook naar de voorschriften 7378
tot 7385 en 7484 van typebestek 901.
Deze post omvat:
Een inbouwgootsteen met één of twee bakken en een afdruipaanrecht in roestvrij staal 18/10 (diepte bakken: 15.5cm); de linkse of
rechtse plaats van de elementen wordt bepaald in functie van de installatieplaats.
Overloopspongat in roestvrij staal.
Gootsteen met dubbele rand over de volledige omtrek.
Bevestiging in het werkblad met klembeugels die een onderdeel vormen van de gootsteen.
Tussen de gootsteen en het werkblad wordt een dichting aangebracht in samendrukbaar schuim.
Rooster in roestvrij staal, sifons in PVC met speciaal koppelstuk voor de afvoer van het water van de wasmachines.
Doorboringen : ø 35 voor kraanwerk en draaibediening.
Lediging : met afvoeropeningen ø 90 – automatisch in de grote bak – en sifon
Technische kenmerken FOL621 : materiaal : Inox
Afwerking : Inox-DEKOR® of gelijkaardig
Bak : 800
Uitsnijding : 1140 x 480
Bekken : 2 x 340 x 400 x 160
Alle noodzakelijke aansluitingen en toebehoren.
Model ter goedkeuring voor te leggen aan de architect van het project.
BESTEMMING
nr. eenh. Post
1 st. Dubbele bak

61.2 WC-POTTEN EN WATERSPOELING MET ACCESSOIRES
61.21 OPGEHANGEN WCPOT
MATERIALEN
Referentie: STS 61.2 Wc-potten en waterspoeling met accessoires, index 02.72 van het Bestek nr. 104
Ophangwc's + steun + drukkraan voor inbouwwc.
cfr. NBN B31-003 en B31-004.
De pot is uit witte geëmailleerde sanitair porselein van 1 e keuze, de inschrijver preciseert in zijn offerte het type toestel dat hij
voorziet, maar het moet zijn zoals dit hier:
Steun voor ophangwc (hoogte 1,20m, breedte 0,575m voor de standaard en 1,20m op 0,42m voor de versie «mindervaliden» )
ontworpen voor muur steunkader verzinkt staal, zelfdragend, bekleding klaar om te worden betegeld voorgemonteerd +
montage op rails + mogelijkheid de verschillende dwarsregels individueel te regelen, bevestiging 2 bouten voor wc met
tussenas 180 of 230 mm
+ bekledingsplaat bestemd om te worden betegeld in beklede gipsvezel 1175/535/12,5mm met alle versnijdingen gedaan in de
fabriek en zelftappende schroeven. Drukkraan voor inbouwwc volgens de normen DIN 3265 met regeling voor de
watervoorraad voor het spoelen met 6 of 9 liter, regeling van het debiet zonder pallen van 1-1.3l/sec, afloopdruk van 1-5bar,
akoestische klasse I volgens norm DIN 4109.
Dit omvat:
Drukkraan met stop en patroon
Spoelmof met veel water
Inbouwkast met beschermdeksel
Druppelopvangpot
Waterspoelingbuis regelbaar in de lengte.
Bedieningsplaat vooraan verchroomd, afmetingen 120/150mm.
Montage
Met behulp van bouten en pennen geleverd in de verpakking, het zelfdragend element wordt bevestigd op de steunmuur
(oriënteerbare bevestigingen 360°) en de draagvloer. Er zijn 7 bevestigingspunten, 2 bovenaan, 2 aan de achterkant van het
toilet en 3 in de draagvloer. Er zijn twee bevestigingsbouten voor het toilet, tussenas 180 mm of 230 mm. Het montageelement
is regelbaar in de hoogte tot 20 cm van de ondervloer. De bevestiging van het toilet is regelbaar in de hoogte cm per
cm, tot een bepaald punt. Met het niveau van een meter op de module is de standaardregeling tegenover de afgewerkte vloer
220 mm van het midden van de afvoerbuis en 320 mm voor de bevestigingsbouten van het toilet.
Voor de montage in serie zijn er bevestigingsrails met een lengte van 2600 mm beschikbaar (in optie) die toelaten meerdere
modules op eenzelfde rail te plaatsen. Het element is TUV-goedgekeurd, dit wil zeggen dat het element een belasting van 400
kg op het uiteinde van het toilet kan dragen.
Modellen voor te leggen aan de goedkeuring van de Auteur van het Project. Hetzelfde model en hetzelfde merk voor de
urinoirs.
De zitting en zijn deksel zijn uit thermisch hardende harsen in de kleur RAL 9010.
Model waterspoeling:

BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
De levering en de plaatsing van een zelfdragende steun (en alle accessoires), de bekledingsplaat, de ingebouwde drukkraan en
alle accessoires, en de bekledingsplaat in inoxstaal ;
De aansluitingen (wateraanvoer en –afvoer), uitgevoerd conform de regels van de kunst en de referentiedocumenten ;
De zitting en zijn deksel.
BESTEMMING
nr EH Post
1 st
61.22.1 Wc-accessoires – standaard
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Referentie : STS 61.22: accessoires voor wc-pot
Deze post omvat de opklapbare zitting en deksel die in thermisch hardende harsen in de kleur RAL9010 zijn, model voor te
leggen aan de Auteur van het Project en in ieder geval voorzien voor een zeer intensief gebruik: collectiviteitsmaterieel.
Deze post omvat bovendien:
De toiletpapierhouder in inoxstaal van het hier getoonde type of gelijkaardig, zeer sterk (gebruik in collectiviteit);
Een wc-borstel in inoxstaal van het hier getoonde type of gelijkaardig, zeer sterk (gebruik in collectiviteit)

Model naar keuze van de Bouwheer en de Auteur van het Project.
BESTEMMING
nr EH Post
1 st
61.22.2 W-C toebehoren mindervaliden
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
De levering en plaatsing van toebehoren ad hoc voor toiletten voor andersvaliden, passend bij de voorgaande toebehoren :
inox.
Hetzij :
1 rechte stang in gesatineerd inox- lengte 600 mm - diameter 30 mm - Opclipskraag voor het verbergen van de
bevestigingsschroeven – Bestand tegen een maximaal gewicht van: 408 kg (afhankelijk van het type muur en de gebruikte
bevestigingsschroeven) - 2 bevestigingspunten (2 schroeven per punt);
1 opklapbare stang in gesatineerd inox - Muurbevestiging – Lengte 800 mm – Diameter 30 mm -
Bestand tegen een maximaal gewicht van 113 kg (afhankelijk van het type muur en de gebruikte bevestigingsschroeven) –
Bevestiging op de muur met 6 schroeven.
Model naar keuze van de bouwheer en de architect van het project.

BESTEMMING
nr. eenh. post
1 st.
61.23 SPECIALE MUURKRANEN
61.23.1 Kraan voor urinoir
Deze post omvat de levering en de plaatsing van een muururinoir en van alle elementen nodig voor zijn bevestiging, zijn
aansluiting, zijn werking.
BESCHRIJVING
Kraan van urinoir uitgesteld op 7 sec. Voor inbouwplaatsing onder inox rozet ø130 zonder zichtbare schroeven. Lichaam in
massieve messing met aansluiting M1/2" en debiet ingesteld op 0,15 l./sec. Instelbaar.
Er dient een toevoerbuis, sifon/afvoergat in functie van het merk van de fabrikant van het urinoir voorzien.
WERKING EN BESTEMMING
• Openen van het weglopen door een druk op de drukknop
• automatische sluiting uitgesteld op 7 sec.
• BESTEMMING : Sanitair dat blootstaat aan vandalisme (gevangenissen, gevoelige tehuizen, langs autostrades, …)
BIJZONDERE KWALITEIT
• BESTAND TEGEN VANDALISME : bediening met onbreekbare drukknop, met verborgen bevestigingen.
Uitrusting één met de muur met verstevigde bevestigingen.
• WATERBESPARING dankzij de automatische sluiting en het regelbare debiet.
• BETROUWBAARHEID: nooit geziene stevigheid en onregelbaar mechanisme en anti-aanslag en anticorrosiematerialen.
Systeem van uitgestelde zelfreiniging.
• Waarborg : 10 jaar
BESTEMMING
nr EH Post
1 st
61.3 LAVABO, WASBEKKEN EN ACCESSOIRES
61.31 LAVABO
Referentie: STS 61.3 Lavabo's, wasbekken en accessoires.
MATERIALEN
De lavabo is uit witte geëmailleerde sanitair porselein, 1e keuze, de gegunde aannemer preciseert in zijn offerte het type toestel
dat hij voorzien heeft maar het moet gelijkaardig zijn aan dit:

Het is een model aan te brengen tegen de muurbekleding, het is zodanig ontworpen dat het weerstaat aan een statische
belasting van 1200N.
Het is een model met 1 gat.
De sifons zijn, in de mate van het mogelijke, ingebouwd in de muur, het zichtbare gedeelte van de afvoer zal in roestvrij staal
of in verchroomde messing zijn.
Afvoergat in roestvrij staal of in verchroomde messing. Geen sifonafdekking in porselein.
Aflaten via klep met mechanische bediening in roestvrij staal of in verchroomde messing.
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
De levering, de plaatsing en de aansluiting van de lavabo;
De levering en de plaatsing van de sifon;
De levering en de plaatsing van alle aansluitingsstukken en aflaatstukken in roestvrij staal of in verchroomde messing (buizen,
afvoergat, enz.) ;
Alle zichtbare delen van de afvoer van de lavabo zijn in roestvrij staal of verchroomde messing.
BESTEMMING
nr EH Post
1 st
61.4 SANITAIRE TOESTELLEN
61.46 DOUCHE VOOR BETEGELING
Het betreft de levering en plaatsing van achteraf te betegelen douchebakken waarin het water door een hellingsvorm afgevoerd
wordt naar een lange afvoerkolk (over de volledige lengte van de doucheruimte), op deze kolk ligt een rooster in opengewerkt
inox. Deze post omvat ook alle elementen voor een volledige waterdichtheid van dit geheel ten aanzien van de rest van de
constructie.
Beschrijving: het betreft een opvangbak in de lengte met een steunkader, op de plaats zoals aangegeven op de plannen, de kast
is in roestvrij staal 10/18, staalsoort AISI 304.
Lichaam met afgeronde hoeken; de buitenomtrek is voorzien van een kleefkader (voor de aansluiting van de dichtingslaag),
breedte 30 mm, op15 mm boven de goot.
Uitgang in het midden, via sifon ; de sifon kan geïnspecteerd worden, horizontale uitgang , Ø 50 mm, vrouwelijk type, met
dichting met lippen;
Afwerking gebeist en passivering; het rooster is bovendien gepolijst;
Verankeringsklemmen en aansluitstuk voor aarding.
Rooster uit één stuk, met gleuven van 5 mm breed ; het rooster wordt vastgeklemd in de goot met rubberen pennen en rust
op de bodem van de goot.
Het rooster is voorzien van een beschermfolie tijdens de montage.

De prijs van dit toestel omvat bovendien de aansluiting ervan op de huisriolering.
BESTEMMING
nr. eenh. post
1 m
61.6 URINOIRS
61.62 OPHANGURINOIR
MATERIALEN
Urinoirs (cfr. NBN B31-009) in witte geëmailleerd sanitair porselein, 1 e keuze, met ingebouwde stankafsluiter, de inschrijver
preciseert in zijn offerte het toesteltype dat hij voorzien heeft.
Modellen in alle gevallen voor te leggen aan de goedkeuring van de Auteur van het Project, maar gelijkaardig aan deze:
Alle zichtbare delen van de afvoer en alle accessoires zijn uit roestvrij staal of in verchroomde messing.
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
de levering en de plaatsing van het urinoir, zijn aflaatsysteem en zijn accessoires;
de levering en de plaatsing van de watereffecten (alle zichtbare delen in roestvrij staal of in verchroomde messing)

zijn meer algemeen in deze post inbegrepen, alle werken en de nodige leveringen voor de goede werking van de
urinoirs (watertoevoer, watereffecten,evacuaties, enz.)
BESTEMMING
nr EH Post
1 st
LOCALISATIE
Cfr. Plannen.
61.7 UITGIETBAK
61.71 UITGIETBAK
Deze post omvat de levering en plaatsing van een uitgietbak in geëmailleerd staal volgens het model hieronder, inclusief alle
toebehoren (sifon, steun voor emmer enz. ). De lediging gebeurt via een afvoergat met dop.
De bevestiging aan de muur gebeurt met verchroomde schroeven die afgedekt worden met bolkoppen (afdekkapjes) die passen
bij de uitgietbak (wit). De bevestiging is van die aard dat de bevestigde uitgietbak bestand is tegen een statische belasting van
1000N zonder losgewrikt te worden.
BESTEMMING
nr. eenh. post
1 st.
61.8 ELEKTRISCHE WARMWATERACCUMULATOR
61.81 ELEKTRISCHE ACCUMULATIEBOILER
Deze post omvat de levering en plaatsing (en alle verbindings- en bevestigingsmiddelen) van een accumulatieboiler voor
sanitair warm water met een inhoud van 200 liter.
16. Verticale warmwaterboiler met ingebouwde slang voor de productie van sanitair warm water, aangesloten op een CVketel.
17. Het reservoir voor sanitair warm water is uitgevoerd in staal met twee lagen Ceraprotect-lak, met een beveiligingsanode
(Mg) of een permanente anode.
18. Het reservoir voor sanitair warm water is over zijn volledige buitenoppervlak geïsoleerd met polyurethaanschuim (zonder
CFK), met daarop een buitenbekleding.
19. Geschikt voor verwarmingsinstallaties met maximale vertrektemperaturen van 160 °C en een maximale bedrijfsdruk van
25 bar langs de kant van de verwarming.
20. Maximale bedrijfsdruk sanitair warm water: 10 bar

Technische gegevens:
Inhoud Boiler liter 200
Continu debiet voor sanitair 90 °C
kW
62
warm water van 10 tot 45 °C
l/h
1523
en een primaire
80 °C
kW
49
vertrekwaarde van ..........
l/h
1024
70 °C
kW
38
l/h
933
60 °C
kW
25
l/h
614
50 °C
kW
12
l/h
294
Continu debiet voor sanitair 90 °C
kW
57
warm water van 10 tot 60 °C
l/h
980
en een primaire
80 °C
kW
43
vertrekwaarde van ..........
l/h
739
70 °C
kW
25
l/h
430
Topdebiet in 10 minuten 90 °C
l
262
voor sanitair warm water van 80 °C
l
252
10 tot 45 °C
70 °C
l
246
Onderhoudsverlies 1 kWh/24 h 1,9
Afmetingen lengte
mm
581
breedte (diam) mm
605
hoogte
mm
1409
Uitwisselingsoppervlak m² 1
Capaciteit primair water l 5,5
Gewicht met isolatie kg 97
Koppelstukken primair
met uitwendige
schroefdraad
1
secundair
met uitwendige
schroefdraad
3/4
sanitaire kring met uitwendige
schroefdraad
3/4
1
waarden bij een omgevingstemperatuur van + 20 °C en een temperatuur van het sanitair warm water van 65 °C
(schommelingen van 5 % zijn mogelijk).
BESTEMMING
nr. eenh. post
1 st.
HOOFDSTUK 62 SANITAIRE LEIDINGEN
62.0 LEIDINGEN – ALGEMEENHEDEN
Algemeenheden
Behoudens andersluidende bepalingen van dit Bestek zijn de voorschriften van het S.T.S. 62 van toepassing.
Algemene opmerking:
De prijs van de buizen is begrepen in de prijs van de toestellen.
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
De werken omvatten:
• de levering, de plaatsing en de assemblage van de buizen, met inbegrip van alle assemblage- en bevestigingsstukken;
• de aansluiting op de verwarmingselementen en de warmtegenerator;
• de sleuven en de doorboringen van de muren en de vloeren die nodig zijn voor het leggen van de buizen;

• de levering en de uitvoering van de bescherming voor de ingebouwde leidingstukken;
• de levering van de beschermingsverf en het schilderen van de kokers, de ingebouwde leidingen in staal, met uitzondering van
de warmtepanelen en de stalen buizen voor de verwarming ;
• het wegnemen van het puin en materiaal zonder waarde en zonder toepassing, voortkomend van de werken, evenals hun
evacuatie buiten de werf,
• het opvullen van de sleuven, de doorgangen en de doorboringen, volgens hun aard (met inbegrip van Rf wanneer dit nodig
is: tussen de compartimenten (zoals garage/gelijkvloers);
• het herstellen van de properheid van de lokalen waar de werken werden uitgevoerd.
Belangrijke opmerkingen:
• de bestaande toevoer- en afvoerbuizen die zichtbaar zijn en de goede uitvoering van de werken hinderen, worden
gedemonteerd en geëvacueerd buiten de werf.
• de delen van de installatie waarvan de inschrijver denkt ze opnieuw te gebruiken en nog bruikbaar zijn, worden
gedetailleerd in zijn offerte.
Alle sanitaire leidingen worden ingebouwd behalve (muurhaspels), alle hieronder beschreven posten bevatten dus alle
middelen om erin te slagen: sleuven en opvullingen van de sleuven, bijvoorbeeld, maar meer algemeen de middelen die nodig
zijn voor de doorgang van de buizen.
1.1.1. De uitwerking van de uitvoeringsplannen met het tracé van de buizen en hun diameters is een last voor de
onderneming.
1.1.2. Na de goedkeuring van zijn uitvoeringsplannen maakt de gegunde aannemer ter plaatse een tracé op de muren,
vloeren en plafonds van de toestellen en leidingen die hij moet installeren. Hij onderzoekt met alle vakmannen de
moeilijkheden van de gezamenlijke doorgang of het kruisen en legt daarna zijn tracés met zijn eventuele voorstellen
van wijzigingen voor aan de Architecten en de raadgevend ingenieurs.
Deze behouden zich het recht voor, zonder schadevergoeding voor de aannemer, elk toestel of leiding te doen
afbreken waarvan het tracé niet aan hun goedkeuring werd voorgelegd.
1.1.3. Alle voorzorgen dienen genomen te worden om op absolute wijze geluid dat te wijten is aan het wrijven van de
leidingen tegen hun koppelingen of tegen de elementen van het gebouw, te vermijden, tijdens de uitzetting of de
inkrimping van deze buizen.
In elk geval worden de minimumvoorzorgen genomen:
- tijdens de plaatsing van de leidingen worden de nodige maatregelen genomen om de vrije uitzetting te waarborgen;
bijvoorbeeld alle inklemmingen of blokkeringen van de aftakkingen tegen de balken en het metselwerk worden vermeden,
het vastzetten van de beugels wordt eveneens berekend om de uitzettingsinrichting te richtingen zonder haar te hinderen;
alle bevestigingsbeugels van de leidingen hebben een neoprenen ring, gezet in de steun.
- een koker omgeeft de leidingen op elke doorgang van een muur, vloer of balk.
- bij elke doorgang van een wand die niet brandwerend is, is de binnendiameter van de kokers minimum 20 mm groter dan
de buitendiameter van de buitendiameter van de leidingen, die worden opgevuld met een minerale wol zodat er geen
contact meer is tussen de leidingen en de ruwbouw.
De opvullingen gebeuren met versneden stroken van gebakeliseerde fijne glasvezels. Het soortelijke gewicht van de lagen
bedraagt ongeveer 20kg/m 3 . De totale nominale dikte die de opvulling samenstelt, behalve bijzondere specificaties, is
minstens tweemaal de breedte van de op te vullen ruimte.
De opvulling is dicht en sluit volledig de ruimte af over heel de dikte van de wand; de doorboringen kunnen dus in geen
geval een verzwakking van de akoestische isolatie van deze wanden betekenen.
- bij elke doorgang van een brandwerende wand zijn de polyethyleen buizen uitgerust met een inrichting die de
brandwerende efficiëntie van de wand herstelt.
1.2. AFVOERLEIDINGEN VAN FECAAL WATER, AFVALWATER EN REGENWATER
1.2.1. Algemeenheden
Het evacuatiesysteem van het fecaal water, het afvalwater en het regenwater via één pijp:
a) unieke valleidingen voor het fecaal water en het afvalwater direct aangesloten op de gemengde opgehangen collectoren;
b) verlenging in de volle sectie tot aan het dak van deze afwateringsbuizen;
c) secundaire ventilatie van de valleidingen;
d) alle toestellen met afvalwater zijn voorzien van onverwijderbare stankafsluiters;

e) de inspectieputten zijn aangesloten op rechte stukken, onafhankelijk van de aftakkingsstukken, ellebogen en T-stukken,
maar bevinden zich in de nabijheid van deze accessoires, zodat hun plaatsing en hun aantal gemakkelijk de schoonmaak-
en de ontstoppingsoperaties mogelijk maken.
Alle kijkgaten zijn zodanig georiënteerd dat ze gemakkelijk toegankelijk zijn.
Ze worden beschouwd als buisaccessoires en dienen opgenomen in de prijs van de post leidingen.
Er wordt een kijkgat geplaatst aan de voet van elke valleiding, op elke verdieping op de valleidingen en op de slepende
leidingen op een tussenas van maximum 5 meter.
1.2.2. Leidingen
a) de afvoerleidingen van fecaal water, afvalwater en regenwater, de primaire en secundaire ventilaties, de enige valleidingen,
de gemengde rioleringen zijn uit polyethyleen met een densiteit van 0,955 g/cm 3 , ze zijn conform de norm NBN T42-
112. Onbreekbaar bij omgevingstemperatuur, ze moeten een BUTgb-goedkeuring of het kwaliteitslabel BENOR hebben
en ze behouden en een uitstekende stabiliteit in aanwezigheid van chemische stoffen.
De gegunde aannemer moet erg aandachtig zijn op de problemen veroorzaakt door de uitzetting.
Op het ogenblik van de plaatsing moet de horizontale uitzettingsmof zodanig worden geregeld dat de krimp te wijten aan
de koude evenals de thermische uitzetting zich veilig bevinden binnen de manoeuvrezone van de uitzettingsmof.
Voor verdiepingen van maximum 3 m bedraagt de inéénschuifdiepte 7 cm; in geval van hoogten gelegen tussen 3m en
5m bedraagt deze diepte 10cm.
De verdeling van de bevestigingen voor leidingen is de volgende:
- verticale kolommen, de diameter vermenigvuldigd met 15;
- horizontale kolommen, de diameter vermenigvuldigd met 11.
De bevestigingskolommen zijn in twee types en hebben dezelfde oorsprong als de buizen:
- vast punt:
Stevige ondergrond voor alle buizen.
De uitvoering met zijdelingse druk moet groter zijn dan deze van de flexibele as of van de uitzettingsmof.
De beugels zijn uitgerust met beschermstroken van dezelfde oorsprong als de buizen.
- schuifpunt:
Deze dient als steun en laten de lengteverschillen toe zich in de gewenste richting te verplaatsen.
Aansluiting op de toestellen:
- gegoten mof voor lavabo, urinoirs, afgietbakken en keukenwasbak;
- ineenschuifmof voor wc
In geval van afwijking moeten de kolommen een helling vertonen die zo groot mogelijk is door korte decalages van
minimum 45 gr.
b) De speciale stukken, aftakkingen, ellebogen, conische verbindingspijpen enz. zijn uit dezelfde materie en beantwoorden
aan dezelfde voorschriften als de buizen van punt a) hierboven.
De aftakkingsstukken mogen nooit 90 gr of een rechte hoek zijn, alle aftakkingen moeten gebogen worden in de richting
van de afwatering.
1.3. KOUD WATER VERDEELLEIDINGEN
1.3.1. Algemeenheden
STS 62.1.
De verdeling van koud water wordt verzekerd door de druk van het stadswater en alle voorschriften van de
verdeelmaatschappij zijn van toepassing.
1.3.2. Leidingen
Leidingen in verzinkt staal STS 06.52.2 van het type stomplassen (klasse A volgens A.B.S.71.01). De buizen zijn van de te

edraden serie.
1.3.3. Plaatsing
STS 62.02
De buizen mogen niet geassembleerd worden met lange schroeven (eveneens verbindingen genoemd). Ze worden
geassembleerd met de aansluitingen in verzinkt smeedbaar gietijzer van het verstevigde type met flenzen aan de uiteinden
(conform de NBN 72).
Er moet gebruik worden gemaakt van « linkse » en « rechtse » moffen en driestuksaansluitingen met conische voegen. De
richtingveranderingen worden zorgvuldig gefreesd.
De zogenaamde « uitgerokken » beugels, dit wil zeggen dat de verankeringsstift langer dan normaal is voor de ophanging
onder de holle welfsels, zijn verlengd met een bedrade stang met inrichting die het toelaat de ophanghoogte te regelen.
Het geheel is verzinkt.
Alle sanitaire toestellen en uitrustingen zijn aangesloten zoals voorzien op de plannen. In principe worden alle leidingen
weggewerkt in de technische kokers en de verlaagde plafonds in de muren en zijn zichtbaar voor wat betreft de stukken die
noodzakelijk zijn voor de aansluitingen van de toestellen in de lokalen.
In de kelderverdieping zijn ze zichtbaar.
Zichtbaar geplaatst in de kelderverdiepingen en weggewerkt in de verlaagde plafonds en de kokers , worden ze geïsoleerd.
1.3.4. Isolatie en aflaten van de leidingen
Alle leidingen moeten of kunnen worden bediend door stopkranen zodat een deel van de installaties geïsoleerd kan worden en
volgens de aanduidingen op de plannen.
Alle installaties moeten kunnen afgelaten worden op elk laag punt en op de punten opgenomen op de plannen teneinde het
aflaten van een deel van de installatie toe te laten. De kranen moeten worden geplaatst op toegankelijke plaatsen.
De leidingen moeten worden geplaatst met een helling naar de lage punten en de hoge punten opdat het aflaten en het
ontluchten kan gebeuren.
Op elke aansluiting van een sanitair toestel of uitrusting moet een afsluitschuif worden geplaatst, voorzien met de sanitaire
toestellen.
1.3.5. Proefdruk
De buizen worden getest na de montage en vóór de isolatie op een hydraulische druk van 10 bar, gemeten in de
kelderverdieping die gedurende 24 uur wordt gehandhaafd.
1.3.6. Indicatieplaten
Er wordt een indicatieplaat in een onrotbaar materiaal aangebracht op elke hoofdstopkraan en deze zal duidelijk de functie
weergeven aan personen die ze later moeten bedienen.
1.3.7. Inbouwbuizen in de muren en in de ondervloer onder het plaveisel
De buizen moeten beschermd worden tegen beschadigingen door cement, kalk of een ander corrosief product.
Deze buizen worden als volgt behandeld:
- losmaken met de metalen borstel om roestsporen van de buizen te verwijderen;
- reiniging met een zachte borstel om loszittende roest te elimineren en een gezonde metalen oppervlakte te bekomen;
- ontvetten van de buis;
- inwrijven van de buizen met een vloeibare butylprimer ;
- aanbrengen van een koude zelfvulkaniserende strook, dikte 8,5/10 mm, voor 100 % samengesteld uit butyl. Deze
strook wordt spiraalvormig aangebracht zodat men een dubbele beschermlaag bekomt met een overlapping van minstens 2
cm.
1.3.8. Uitzetting van de buizen
Alle schikkingen moeten worden genomen om de uitzettingseffecten van de buizen te neutraliseren.

De beoogde schikkingen worden voorgesteld vóór de uitvoering in een nota en de plannen, voorgelegd aan de goedkeuring
van de raadgevend ingenieurs.
Deze voorschriften zijn eveneens van toepassing voor de doorgang van de buizen in de uitzettingsvoegen van het gebouw.
1.4. Verdeelleidingen voor bluswater
1.4.1. Algemeenheden
STS 62.1.
De verdeling van het bluswater wordt verzekerd door stadswater onder druk en alle voorschriften van deze maatschappij met
betrekking tot de waterverdeling van bluswater zijn van toepassing.
1.4.2. Blusbuizen
De voorschriften van het artikel 1.3.2. zijn van toepassing (verzinkt staal).
1.4.3. Plaatsing
STS 62.02
Alle vaste posten van bluswater zoals voorzien op de plannen worden aangesloten. De plaatsingsvoorschriften van het artikel
1.3.3. zijn van toepassing. Alle buizen moeten zichtbaar blijven. Ze worden geschilderd volgens de kleurencode.
1.4.4. Muurhydranten
De halve aansluitingen zijn van het type conform het K.B. van 30.01.1975 en worden goedgekeurd door de directie van de
brandweer.
Het type aansluiting is de symmetrische halve zelfdichtende aansluiting (A.E.) voor de stuwing die ook DSP (Dubis Sapeur
Pompier) wordt genoemd, met een diam. 45 en diam. 70 mm met rubberen voeg die zorgt voor de dichtheid van zodra de
aansluiting onder druk komt te staan, met:
- een bedrade of geringd uiteinde;
- met grendel;
- past zich aan de aansluiting type Guillemin van 45 of 70 mm aan;
- is in een aluminiumlegering gedefinieerd door het K.B .
1.4.5. Proefdruk
De buizen worden getest na de montage op een hydraulische druk van 10 bar, gemeten in de kelderverdieping en gedurende
24 uur gehandhaafd.
1.4.6. Indicatieplaten
Er wordt een indicatieplaat in een onrotbaar materiaal aangebracht op elke kolom met de vermelding « natte brandkolom ».
Referenties:
STS 62 Sanitaire buizen .
Index 62 van het Bestek nr. 104.
Belangrijke opmerking:
De prijs van de buizen is begrepen in de prijs van de toestellen die zij bedienen.
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
De werken omvatten:
De levering, de plaatsing en de assemblage van de buizen, met inbegrip van de assemblage- en de bevestigingsstukken.
De aansluiting op de verwarmingselementen en de warmtegenerator,
De sleuven en de doorboringen van de muren en de vloeren, nodig voor de plaatsing van de buizen,
De levering en de uitvoering van de bescherming voor de stukken ingebouwde buizen,
De levering van de beschermverf en het schilderen van de kokers, de stalen inbouwleidingen, met uitzondering van de
warmtepanelen, en de stalen te isoleren buizen.
Het weghalen van het puin en materieel zonder waarde en zonder toepassing, voortkomend van de werken, evenals hun
evacuatie buiten de werf,

Het dichtstoppen van de sleuven, de doorgangen en de doorboringen,
Het herstellen van de properheid van de lokalen waar de werken werden uitgevoerd.
Belangrijke opmerkingen:
Alle bestaande aan- en afvoerbuizen die overbodig zijn geworden worden gedemonteerd en geëvacueerd buiten de werf.
De installatiedelen die de inschrijver herbruikbaar acht worden hergebruikt en gedetailleerd in zijn offerte.
UITVOERING VAN DE INSTALLATIE
Het tracé van de buizen wordt door de installateur voorgesteld en goedgekeurd door de Auteur van het Project. De sleuven en
de doorboringen worden zodanig uitgevoerd dat ze de stevigheid van de elementen niet aantasten of in gevaar brengen.
De installatie gebeurt conform de voorschriften van de NBN D 30-001, NBN D 30-002, NBN B 30-003, NBN B 30-007,
NBN B 30-020, NBN B 30-021, NBN B 30-041 en NBN B 30-100. De buizen worden geplaatst met een minimumhelling
van 3mm/m.
Na het plaatsen van de buizen, stopt de installateur de sleuven, doorgangen en doorboringen dicht met een materiaal dat
compatibel is met het materiaal van de ondergrond.
De afdichtingswijze mag de uitzetting van de buizen niet verhinderen.
Het watertoevoersysteem zal in verzinkt staal zijn, het afvoersysteem zal in polyethyleen zijn.
Primaire ventilatie: verlenging van de ventilatieafvoer gebeurt door middel van plastic buizen in het kaliber 32.
62.02 BUIZEN IN VERZINKT STAAL
MATERIALEN
Voor de buizen in verzinkt staal, de STS 06.52.2 raadplegen.
Er wordt gepreciseerd dat de aannemer de waterverdeelmaatschappij moet bevragen over de fysico-chemische kwaliteit van het
water en de bestaande statische of voorziene druk.
Indien deze informaties het gebruik van buizen in verzinkt staal inadequaat maken, stelt de aannemer de pertinente variant
voor.
UITVOERING VAN DE WERKEN
De uitvoering zal gebeuren conform de STS 62.02.
BESTEMMING
nr EH Post
1 PM
62.06 BUIZEN IN SYNTHETISCH MATERIAAL
MATERIALEN
De leidingen worden vervaardigd door middel van buizen in netvormige polyethyleen (PEX) die beantwoorden aan de STS
06.31.1. en 08.31.11 voor de aansluitingen ,van de NBN T 42-003 evenals deze van de Duitse norm DIN 16.892.
De buizen zijn voorzien van een externe bescherming samengesteld uit een aluminiumfolie.
De dikte van de buizen wordt bepaald door de installateur, rekening houdend met het feit dat ze hun functie moeten
vervullen gedurende een periode van minstens 50 jaar.
UITVOERING VAN DE INSTALLATIE
De assemblage van de buizen wordt uitgevoerd met een mechanische aansluiting.
De voorschriften van de fabrikant van de buizen moeten worden nageleefd. De aansluiting van de buizen met mechanische
aansluitingen is verboden wanneer de buis ingebouwd is.
BESTEMMING
nr EH Post
1 PM

62.6 KOUDWATERDISTRIBUTIE
62.61 VERDEELPUNT KOUD WATER
Deze post omvat alle leveringen en werken voor de realisatie van een watertoevoer met conventionele druk en voorzien van
een uitgangsinrichting (afsluitkraan) voor de aansluiting van een standaardtoestel (luchtbehandelingsmachine met toevoer ND
15, waterverwarmer ...).
De leiding wordt over de volledige lengte ingebouwd en de sleuven worden opnieuw dichtgemaakt.
BESTEMMING
Nr. eenh. post
1 st.
HOOFDSTUK63 WATERKRANEN
Belangrijke opmerking:
De prijs van elke post omvat en onderscheidt de levering en de plaatsing van het desbetreffende toestel, de levering en de
plaatsing van de toevoerleidingen.
63.0 WATERKRANEN – ALGEMEENHEDEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
De STS 63.0 Waterkranen, algemeenheden raadplegen.
63.1 AFSLUITKRANEN
63.11 AFSLUITKRANEN ZONDER ONTLUCHTINGSKRAAN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
De STS 63.1 Afsluitkranen raadplegen.
Opmerking: de prijs van deze kranen is begrepen in de prijs van de toestellen, elk toestel is uitgerust met een – of meerdere –
afsluitkranen.
Het gaat om afsluitkranen in verchroomde messing.
BESTEMMING
nr UN Post
1 PM
63.2 MUURKRANEN
63.22 MUURKRAAN MET SNELSLUITING
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Zie STS 63.2 Muurkranen.
Dubbele dienstkraan (kwartdraai) met stroomafwaarts gasschroefeind ¾.
BESTEMMING
nr. eenh. post
1 st.
63.5 DOUCHETOESTELLEN
Er wordt voor dit hoofdstuk in het bijzonder verwezen naar STS 63 Waterkranen.
63.51.1 DOUCHEKOP
BESCHRIJVING
Richtbare douchekop, om te hangen of voor op douche-arm (in dit geval), met anti-kalkdiffusor met regenstraal. Verchroomd
ABS-lichaam met aansluiting F1/2". Bijvoorbeeld van het merk DELABIE type Douchekop GYM CONFORT EXTRA of
gelijkwaardig.

WERKING EN BESTEMMING
• Bestemming: aangepast sanitair voor meer comfort
Bijzondere kwaliteiten
• Hoogwaardige esthetiek
• Regenstraalcomfort
• Onderhoudsvrij: de anti-kalkdiffusor is zonder rooster. Hij kan niet verstopt raken en er kan zich geen kalk op vastzetten
BESTEMMING
nr. eenh. post
1 st.
63.6 AFVOERGATEN
Voor deze post wordt verwezen naar de STS 63.6.
63.61 AFVOERGAT MET ROOSTER
MATERIALEN
De afvoergaten zijn uit verchroomde messing voor de zichtbare delen, in messing voor de andere. De prijs van deze post is
begrepen in de post lavabo.
BESTEMMING
nr EH Post
1 PM
63.63 AFVOERGAT MET KLEPJE
MATERIALEN
Afvoergaten in roestvrij staal of verchroomde messing van hetzelfde merk als de kranen of mengkranen die ze bedienen.
Bediening ingewerkt in het kraanwerk.
De prijs van deze post is begrepen in de post lavabo.
BESTEMMING
nr EH Post
1 PM
63.7 MENGKRAAN
Er wordt meer bepaald verwezen voor dit hoofdstuk naar de STS 63 Waterkranen waarvan we de nummering aanvullen want
Mengkraan bestaat er niet.
63.71 MENGKRAAN VOOR LAVABO
BESCHRIJVING
Getemporiseerde mengkraan voor lavabo, te plaatsen op het vlak, met regeling van de temperatuur op de drukknop.
Automatische uitgestelde sluiting 20 sec. en debiet &nbsp; 6 liter/mn met antikalk verluchter. Beperking van de
maximumtemperatuur en debiet zijn regelbaar van buiten, zonder de filter te demonteren noch het water uit te schakelen.
Geleverd met verstevigde bevestiging met 2 moeren, inox soepele leidingen, filters en antiterugslagkleppen geïntegreerd.
Waarborg 10 jaar. Bijvoorbeeld van het merk DELABIE type Tempomix lavabo of gelijkaardig.
WERKING EN BESTEMMING

• Openen van het afwateren door druk op de drukknop,
En automatische uitgestelde sluiting zonder manueel contact.
• Selectie van de temperatuur door te draaien aan de drukknop.
• BESTEMMING : aanbevolen voor alle publieke plaatsen die veel gezocht zijn en installaties voor mindervaliden. (soepele
bediening)
BIJZONDERE KWALITEITEN
• WATERBESPARING van bijna 70 %, dankzij de automatische uitgestelde sluiting na 20 sec. en het voorgeregelde debiet
van 8 liter /mn.
• BESTAND TEGEN VANDALISME : specifiek ontwerp voor intensief gebruik in openbare plaatsen.
Lichaam in massieve messing en bevestiging verstevigd door 2 moeren.
• VEILIGHEID: beperking van de regelbare maximumtemperatuur. Aansluitingen soepele leiding gevlochten inox, met
filters, antiterugslagkleppen, en afsluitkranen.
• BETROUWBAARHEID: ongezien weerstandsvermogen (niet-ontregelbaar mechanisme en antikalk en anticorrosie en
zelfreinigend uitstelsysteem)
• GEMAKKELIJK ONDERHOUD : verwisselbare patroon zonder demontage van de mengkraan.
• ANTIKALK VERLUCHTER: kalkt 5 maal minder snel dan dan een standaard verluchter.
• WAARBORG 10 JAAR
BESTEMMING
nr EH Post
1 PC
63.72 MENGKRAAN VOOR KEUKEN MET 1 BEVESTIGINGSPUNT
MATERIALEN
mengkraan volledig verchroomd
OMSCHRIJVING VAN DE WERKEN
Mengkraan volled. verchroomd volgens STS 63.4
Zwanenhals fixe volgens STS 63.45.
Mengkraan van hetzelfde type als de lavabokranen. De inschrijver vermeld in zijn offerte het type dat hij voorziet.
BESTEMMING
n° UN Post

1 PC
BESTEMMING
Bar, keuken
63.73 INBOUWDOUCHEMENGKRAAN
BESCHRIJVING
Inbouwdouche-element met getemporiseerde mengkraan op verchroomde rozet ø195, en douchekop beschermd tegen
vandalisme in verchroomd massief messing. Debiet afgesteld op 8 liter/mn. met anti-kalkdiffusor met richtbare straal en
beveiliging tegen verbranding. Inbouwkast met aansluitingen voor koperen buis ø14.Toevoerinrichtingen M1/2" met filters
en anti-terugslagkleppen. Waarborg 10 jaar. Bijvoorbeeld het merk DELABIE type TEMPOMIX Inbouwdouche onder
verchroomd rozet. Ref. 790912
model met verchroomd rozet ø195
WERKING EN BESTEMMING
• Opening van de wateruitloop door te drukken op wiel-drukknop.
• Automatische getemporiseerde sluiting na 30 sec.
• Temperatuurkeuze door te draaien aan de wiel-drukknop
• Bestemming : alle druk bezochte openbare plaatsen
Bijzondere kwaliteiten
• Bestand tegen vandalisme : kan niet gedemonteerd worden door de gebruiker (verborgen bevestigingen en geen elementen
waarmee aan de kraan getrokken kan worden).
• Waterbesparing van meer dan 60 % : Automatische getemporiseerde sluiting na 30 sec. en debiet afgesteld op 8liter/mn.
• Betrouwbaarheid : Zeer sterk en niet te ontregelen mechanisme in anti-kalk en anti-corrosiemateriaal.
Temporisatiesysteem met zelfreinigende groef.
• Onderhoudsvrij: diffusor met anti-kalksproeier
• Gemakkelijk onderhoud : men kan aan de verwisselbare cartouche zonder dat de mengkraan weggenomen moet worden
• Garantie 10 jaar
Kleur :
Verchroomd.
Zie tekening
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Lavabokraan met langzame sluiting, met één bevestigingsstuk, volgens STS 63.31; de inschrijver preciseert in zijn offerte welk

type toestel hij voorzien heeft.
BESTEMMING
nr. eenh. post
1 st.
HOOFDSTUK 65 - GASINSTALLATIE
65.0 ALGEMENE BEPALINGEN
65.5 GASINSTALLATIE
Voor dit artikel wordt verwezen naar SN/T 80 alsook naar aflevering 14 Gasinstallaties van het Algemeen Bestek voor private
bouwwerken van het WTCB
Opgelet: de berekening en dimensionering van de installatie zijn evenwel voor rekening van de inschrijver, die in zijn offerte
een gedetailleerde beschrijving geeft van de onderdelen van deze post.
65.51 GASTOEVOER KEUKEN (FORNUIS)
De realisatie van een gastoevoer in de keuken voor het professioneel fornuis (cf. plan), die eindigt op een klep waarop een
professioneel toestel (aanwezig in de school) kan aangesloten worden.
In principe wordt deze toevoer gerealiseerd vanaf een bestaande leiding die reeds zorgt voor toevoer naar de keuken (ook al
bevindt zij zich elders in de school). Deze zal waarschijnlijk zichtbaar in opbouw langs het plafond van de parking lopen.
MATERIAAL
Koper en koppelstuk met certificaat om te voldoen aan de eisen van de distributiemaatschappij.
Deze post omvat ook de keuring van dit deel van de installatie door een erkend organisme.
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
De aannemer geeft een gedetailleerde beschrijving van ieder element
BESTEMMING
nr. eenh. post
1 st.
HOOFDSTUK77 PARLOFONIE – TELEFONIE – TOEGANGSCONTROLE - ALARM
- DETECTIE – BRANDBEVEILIGING
77.55 WANDHASPEL
MATERIAAL
Muurhaspels met axiale toevoer (30m), die zo opgesteld staan dat ze alle plaatsen van de vloer kunnen bereiken.
Ze voldoen aan de geldende normen en in het bijzonder aan NBN S21.023 en EN 671-1.
De doorsneden van de leidingen zijn adequaat, de leiding is zichtbaar
Toevoerkraan van het type plugkraan en kogelkraan 1/4" ingang schroefdraad 1", uitgang schroefdraad 1"
30 m rubberen slang met binnendiameter 1" (25 mm)
Instelbaar pistool met drie standen : uit, volle straal en lage-druknevelstraal; mondstuk 6 of 8 mm
geleidingsring
pistoolhouder
metalen trommel
witte zelfklever met daarop in rode letters : "OPGEPAST : DE HENDEL VOLLEDIG INDRUKKEN"
Goedkeuring ANPI
Deze toestellen worden geplaatst in kasten die geen deel uitmaken van deze post
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat de levering en plaatsing van deze toestellen, inclusief alle aansluitmiddelen.

Ze worden opgesteld volgens de plannen en de aanwijzingen van de brandweerdienst die nog gegeven zullen worden.
BESTEMMING
nr. eenh. post
1 st.
77.56 WANDSHASPEL-AANPASSING
MATERIAAL
Bestaande muurhaspels met axiale toevoer (30m) .
Deze toestellen zijn niet in specifieke kasten geplaatst.
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat alle leveringen en werken voor de verplaatsing van de bestaande muurhaspels met axiale toevoer.
Ze worden opgesteld volgens de plannen en de aanwijzingen van de brandweerdienst die nog gegeven zullen worden.
BESTEMMING
nr. eenh. Post
1 m
DEEL 8 SCHILDERWERK
HOOFDSTUK80 SCHILDEREN, ALGEMENE BEPALINGEN
De code van de goede praktijk van de schilderwerken, technische voorlichtingsnota nr. 159, uitgegeven door het WTCB is
van toepassing op heel dit hoofdstuk.
De index 07. Verven en vernissen, metallisering is van toepassing.
De bepalingen van de SN/T 80 zijn van toepassing.
De tests worden uitgevoerd conform de referentiedocumenten op kosten van de aannemer.
Voor post 1.4.1 Herkenning van de ondergrond van de Code van de goede praktijk van de schilderwerken, wordt gepreciseerd
dat de inschrijver door het indienen van zijn prijs herkent kennis te hebben genomen van de staat van alle ondergronden
waarvoor een post schilderwerken voorzien is, er is geen plaatsbeschrijving van de ondergronden na het begin van de werken
vermits de aannemer geacht wordt zich voorafgaand van de staat van de ondergronden rekenschap gegeven te hebben. De in
zijn offerte voorziene hoeveelheden zullen zijn plaatsbeschrijving vormen, conform de post 3.02 van de index 07.1 van het
bestek nr. 104. Hij mag in geen geval zich beroepen op zijn wankennis van de plaatsen om een wijziging ervan te
rechtvaardigen.
De voorbereidende werken en de schilderwerken mogen enkel worden uitgevoerd door ervaren en gekwalificeerde mensen ter
zake.
De oppervlakken worden voorbereid door reiniging, afschuren, afkrabben, afbikken, ontvetten of elk ander geschikt courant
of bijzonder voorbereidingsmiddel voor elke aanbrenging van de verf teneinde een oppervlak te krijgen dat ontdaan is van elke
niet of slecht hechtende delen, vervuiling of een lokale imperfectie van de vlakheid.
Vooraleer het schilderwerk te beginnen wordt overgegaan tot het volledig ontstoffen.
Na deze volledige ontstoffing, dit wil zeggen van zodra de aannemer vindt dat de voorbereidingswerken van de ondergrond
volledig uitgevoerd werden, nodigt de aannemer de Auteur van het Project uit zich rekenschap te geven van de kwaliteit van
de ondergronden. De aannemer moet alle gebreken aan de voorschriften van onderhavig Bestek en de referentiedocumenten
herstellen.
In het geval van al geschilderde oppervlakten, die geen adequate ondergrond geven, wordt een te schilderen glasfolie of

gelijkaardig geplaatst op de bestaande oppervlakken.
De aannemer voert een staal uit van minstens 6M² op een bijzonder twijfelachtige oppervlakte, voor te leggen aan de
goedkeuring van de Auteur van het Project.
Er wordt ten stelligste aan de aannemer aangeraden zich ter plaatse te vergewissen van de staat van de muuroppervlakken
waarop geen interventie of wijziging wordt gedaan en die dus hergeschilderd dienen te worden en ook voorbereid dienen te
worden.
In het geval van behangen oppervlakken gaat de aannemer over tot het verwijderen van het behang conform het voorschrift
7730 van het Bestek nr. 901, tot de evacuatie van het behangpapier en de herstelling van de bepleisteringen na het verwijderen
van het behangpapier, deze werken zijn inbegrepen in de voorbereiding van de ondergrond.
De aannemer zal erop toezien alle nodige veiligheidsmaatregelen te nemen, tijdens het transport, de opslag, de uitvoering van
het schilderen en de solventen. Hij is bijzonder attent op de gezondheidsrisico’s voor de arbeiders en de explosierisico's. Hij zal
erop toezien een atmosfeer te houden waarin de dampconcentratie zich onder 10% van de L.E.L. (Lower Explosion Level) en
de T.L.V. (Threshold Limit Value) bevindt.
Hij verwijst naar de handleidingen van de verffabrikanten voor de berekening van de R.A.Q. (Required Air Quantity) en zal
alles in het werk stellen om deze verplichtingen na te leven.
Alle gebruikte verven zijn perfect afwasbaar, ongeacht de kleur.
De aannemer moet alle kleuren gedefinieerd in het volledige gamma van RAL en NCS (Natural Color System) maken. De
Auteur van het Project definieert de verschillende kleuren die te gebruiken zijn, op het ogenblik van de bestelling van de
verven.
Er mag geen supplement worden gevraagd voor de uitvoering van schilderwerken in verschillende kleuren. De aansluitingen
tussen de kleuren gebeurt perfect recht en loodrecht (of horizontaal) door middel van een blauw hechtingsmiddel.
De aannemer van de verf moet nakijken of de deuren en vensters goed sluiten en niet hechten alvorens ze te schilderen, hij
deelt de resultaten van dit nazicht mee aan de Bouwheer
Voor hun uitvoering worden de verven perfect homogeen gemaakt. De werkrecipiënten zijn perfect proper.
Het aanbrengen van de verf met de rol, de borstel of het penseel gebeurt gekruist met elke laag.
Indien de aannemer overweegt te schilderen met het pistool is dit werk het voorwerp van een variant in zijn offerte; in het
andere geval worden alle schilderwerken uitgevoerd met de rol en het penseel.
De verven en gelijkaardige producten worden aangebracht in regelmatige lagen, met gelijkvormige dikte, zonder uitloop,
zonder enig spoor van de aansluitingen. De aannemer zal er in het bijzonder op toezien dat er geen penseelsporen bestaan
rond de lijsten, het binnenschrijnwerk, de schakelaars of enig ander element.
De opeenvolgende verflagen zijn verplicht in een lichtjes verschillende kleur. De Auteur van het Project wordt op de hoogte
gehouden van de evolutie van de schilderwerken; hij wordt verwittigd na de uitvoering van elke laag voordat de aannemer aan
de volgende laag begint.
Het typebestek nr. 104 van het Ministerie van Openbare Werken, HOOFDSTUK07 – Verven en vernissen is van toepassing.
De prestaties worden gedefinieerd door de resultaten van de tests voorgeschreven door het typebestek nr. 104.
In afwezigheid van de minimumresultaten vermeld in dit werk voor sommige tests, acht men dat de minimumprestaties van
het voorgestelde product minstens moeten overeenstemmen met de prestaties die zouden bekomen zijn door het gebruik van
materialen met een overeenkomstige typesamenstelling.
De aannemer bereidt de te schilderen oppervlakken voor en bedekt ze met verf en voert welbepaalde fysieke en technologische
prestaties uit, volgens een systeem opgesteld op grond van deze prestaties en door minstens drie verven met een verschillende
functie samen te stellen die grondverf, tussenverf en afwerkingsverf worden genoemd. Elk ervan wordt toegepast in één of
meerdere lagen, zodat het normale toepassingsgehalte gedefinieerd door de fabrikant van de verf wordt gerespecteerd.

De toewijzingsdocumenten specificeren niet het aantal aan te brengen lagen, vermits het rendement op de oppervlakte van de
aan te brengen producten verschilt van de ene fabrikant tot de andere.
Hierdoor omvat de aanneming alle lagen die nodig zijn opdat de verf, door ondoorlatend te worden, na het drogen de eigen
kleur of de kleurcontrasten van de kleuren van de ondergrond verbergt.
Types verf:
Acrylharsen in een dispersie; het gaat om een verfsysteem op basis van acrylharsen verdund in water met dezelfde
samenstelling voor de grondlaag, de tussenlaag en de afwerkingslaag.
Alkyde polyurethaanharsen in een oplossing
Slijtvaste vernis
Alkydeharsen waarvan een deel van het polyfunctionele zuur werd vervangen door een diisocyanaat.
Polyurethaanharsen met twee componenten in een oplossing.
De polyurethaanharsen worden gevormd door een chemische reactie van de toevoeging van een polyisocyanaat en een
polyhydroxylverbinding. Verfsysteem op basis van alifatische diisocyanaten.
HOOFDSTUK81 BUITENSCHILDERWERKEN OP METSELWERK, CEMENT EN
BETON
HOOFDSTUK83 BINNENSCHILDERWERKEN OP HOUT
83.0 ALGEMEENHEDEN
Er wordt meer bepaald verwezen voor deze post naar de index 07 van het Bestek nr. 104 en de code van de goede praktijk
voor schilderwerken.
83.21 VERNIS BINNEN/BUITEN GESATINEERD OP HOUTEN PANELEN
Deze post is bestemd voor het vernissen (en alle middelen en leveringen) van houten binnenschrijnwerk: hier binnenlijsten
Materialen
Tweecompontenvernis, niet geel wordend, op basis van polyester/isocyanaat, voor binnen en buiten.
Afwerking van het binnen- en buitenhout in de gevallen waarin een erg waterafstotende bescherming vereist is.
- blijft perfect kleurloos
- weerstaat aan chemische producten, alcohol, dranken, water
- bestand tegen schokken, krassen en slijtage
- erg gesloten laag
- zeer goed bestand tegen weer en wind
- erg gemakkelijk schoon te maken
- kleurloos
- hoogglanzend
- densiteit : ong. 1,0 g/cm³
- droge extracten: ong. 48% in volume
- stofdroog : ong .1 ½ uur
- afschuurbaar na : ong. 16 uur
- Min. bedekking : ong. 16 uur
- max. bedekking : 4 uur (op vochtig)
- max . weerstand na : 7 dagen
- ontvlammingspunt : * basiscomponent 20°C
* harder A17 40°C
De basisgegevens worden bepaald op 20°C, 65% rv, gemengd product.
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze post omvat:
Afschuren, ontstoffen en ontvetten,
Grondlaag;

Na het drogen: afschuren, masticeren van de gaten en scheuren;
Inwrijven;
Na het drogen, volledig afschuren, ontstoffen;
Aanbrengen van de tussenlaag,
Aanbrengen van de afwerkingsla(a)g(en) over alle zijden van het element, zelfs indien deze niet zichtbaar zijn.
Uitvoeringsgraad: III.
BESTEMMING
nr EH Post
1 st binnen = 2 beglazingen draaideuren (vroegere cafetaria)
2 st deur museum
3 st buiten = deur hoofdingang
HOOFDSTUK85 SCHILDEREN VAN DE BINNENMUREN EN DE PLAFONDS
85.0 ALGEMEENHEDEN
Er wordt voor deze post verwezen naar de Code van de goede praktijk van de schilderwerken en de voorschriften van het
Bestek nr. 901, met name 7712.
Ter herinnering, deze post omvat onder andere:
Revisie van alle te schilderen oppervlakken, wassen en retouches met gips door het materiaal in de grondverf te zetten,
retouches van de afgestoten hoeken, scheuren, krassen, loskomingen en alle beschadigingen;
Verzorgde ontkorreling met het plankje en schuurpapier, waarbij krassen in de plafonnering wordt vermeden, op een perfect
glad en vlak aanbrengingsoppervlakte te krijgen ;
Aanbrengen van een grondlaag (primer);
Licht afschuren met schuurpapier, ontstoffen, masticeren van de te diepe imperfectheden om te worden hersteld met
inwrijven met een mastiek die overeenstemt met het type verf;
Verzorgd aanbrengen in minimum twee gekruiste lagen gescheiden door een verzorgde strip (laag gekozen in functie van de
afwerkingslaag);
Afschuren met water van de laatste laag met waterproof papier;
Aanbrengen van een grondlaag na het akkoord van de Auteur van het Project op de voorbereiding van de ondergrond (kleur
in functie van de afwerkingslaag);
Licht afschuren gevolgd door een verzorgd ontstoffen ;
Aanbrengen van de afwerkingsla(a)g(en).
Belangrijke opmerking:
Alvorens te worden geschilderd moet de plafonnering voldoende droog zijn en niet meer reageren op basen.
De aannemer zal erop toezien voor elke verschillende toepassing een gepaste primer te gebruiken (voor de schilderwerken van
gipsplaten in het bijzonder).
De schilderwerken mogen niet worden uitgevoerd met het pistool.
85.3 SCHILDERWERK OP BINNENMUREN
85.31 SCHILDEREN OP MUREN: MINERALE STEUNEN
Deze posten omvatten alle middelen die een volledige schildering van de muren mogelijk maken en om een conform resultaat
te bekomen cfr infra;
Decoratieve satijnverf voor binnen, zonder solvent, op basis van co-polymeren in een wateroplossing.
Het schilderen van minerale ondergronden die min of meer poreus en ademend zijn, volledig droog en gestabiliseerd zijn zoals
de plafonnering, het metselwerk, het beton, de cementering en heel dunne bepleisteringen.
Is eveneens geschikt voor de behandeling van kartongipsplaten, stoffen in glasvezel, crépi en behangpapier.
geurloos, vrij van solvent en afgifte van organische stoffen
Wasbaar volgens DIN 53778

- erg gemakkelijk aan te brengen
- verwaarloosbare spanningen van de film en ademend
- Hoog dekvermogen en kleuren naar keuze van de BH en de architect
- Satijnverf
- Densiteit : ong. 1,34 g/cm³
- droge stof: ong. 37% in volume
- stofdroog: ong. 1 uur
- overschilderbaar na: ong. 4 - 5 uur
- ontvlammingspunt: niet van toepassing
De basisgegevens worden bepaald bij 23°C, 50% RV.
UITVOERING VAN DE WERKEN
Poreuze minerale ondergronden volgens de technische voorlichtingsnota nr. 159 van het WTCB.
De aandacht van de aannemer wordt gevestigd op het HOOFDSTUK6.1 van deze technische voorlichtingsnota; de
belangrijke parameters waarmee hij rekening moet houden in de keuze van de materialen en de technieken die hij denkt toe te
passen op een gegeven ondergrond zijn :
Vocht, schimmel, andere biologische ontwikkelingen of wateropstijgingen door capillariteit.
Uitbloeiingen en poedervorming.
Aanwezigheid van vette lichamen en/of gekleurde producten die kunnen migreren doorheen het verffolie .
Zuur of basisch (pH)
Gebrek aan vlakheid
Stevigheid
Porositeit
Gebrek aan oppervlaktecohesie
Afwerkingsniveau III
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Dit werk omvat :
Alle nodige beschermingen.
Alle bijzondere voorbereidende werken, met name opvullen, nogmaals overgegane of gekruiste inwrijving, aanbrengen van een
speciale laag vooraf (hardend, isolerend, anti -schimmel,...); cfr. HOOFDSTUK7.1.5 Bijzondere voorbereidingen voor
poreuze minerale ondergronden van de code van de goede praktijd van de schilderwerken.
De schoonmaak van de vette of vuile oppervlakken.
Grondlaag op basis van acrylharsen in dispersie.
Het bepleisteren van de gaten of beschadigde delen.
Het ontstoffen.
Het aanbrengen van één of meerdere tussenlagen op basis van acrylharsen in dispersie.
Het aanbrengen van de afwerkingslaag/lagen op basis van acrylharsen in dispersie.
85.31.1 SCHILDERWERK VAN NIEUWE MUREN
UITVOERING VAN DE WERKEN
Poreuze minerale ondergronden volgens de technische voorlichtingsnota nr .159 van het WTCB.
De aandacht van de aannemer wordt gevestigd op het HOOFDSTUK6.1 van deze technische voorlichtingsnota ; de
belangrijke parameters waarmee hij rekening moet houden in de keuze van de materialen en de technieken die hij denkt toe te
passen op een gegeven ondergrond zijn :
Vocht, schimmel, andere biologische ontwikkelingen of wateropstijgingen door capillariteit.
Uitbloeiingen en poedervorming.
Aanwezigheid van vette lichamen en/of gekleurde producten die kunnen migreren doorheen het verffolie .
Zuur of basisch (pH)
Gebrek aan vlakheid
Stevigheid
Porositeit

Gebrek aan oppervlaktecohesie
Afwerkingsniveau III
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Dit werk omvat :
Alle nodige beschermingen.
Alle bijzondere voorbereidende werken, met name opvullen, nogmaals overgegane of gekruiste inwrijving, aanbrengen van een
speciale laag vooraf (hardend, isolerend, anti -schimmel,...); cfr. HOOFDSTUK7.1.5 Bijzondere voorbereidingen voor
poreuze minerale ondergronden van de code van de goede praktijd van de schilderwerken.
De schoonmaak van de vette of vuile oppervlakken.
Grondlaag op basis van acrylharsen in dispersie.
Het bepleisteren van de gaten of beschadigde delen.
Het ontstoffen.
Het aanbrengen van één of meerdere tussenlagen op basis van acrylharsen in dispersie.
Het aanbrengen van de afwerkingslaag/lagen op basis van acrylharsen in dispersie.
BESTEMMING
nr EH Post
1 M²
85.31.2 SCHILDERWERK OP OUDE MUREN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Er wordt hier aan herinnerd dat de aannemer geen enkele reparatie of voorbereiding van de ondergrond mag beginnen
voordat hij het uitdrukkelijke akkoord van de Auteur van het Project gekregen heeft over de werkelijke uitgevoerde
bepleisteringshoeveelheden. In het tegenovergestelde geval zal de verrekening van de Auteur van het Project gelden.
Deze post onderscheidt zich van de vorige door de aard van de voorbereiding van de ondergrond en eventueel door
het aantal aan te brengen lagen.
Afwerkingsniveau III.
Cfr. Hierboven post 85.31 Schilderen van nieuwe plafonnering.
De aandacht van de inschrijver wordt nogmaals gevestigd op de voorschriften betreffende de voorbereiding van de
ondergrond, vervat in de referentiedocumenten.
Er wordt hier aan herinnerd dat de aannemer geen enkele reparatie of voorbereiding van de ondergrond mag beginnen zonder
het uitdrukkelijk akkoord van de Auteur van het Project over de werkelijke uitgevoerde bepleisteringshoeveelheden. In het
tegenovergestelde geval zal de verrekening van de Auteur van het Project gelden.
Voor het aanbrengen van de eerste verflaag zal de aannemer, van zodra het denkt alle voorbereidingen beëindigd te hebben, er
de Auteur van het Project uitdrukkelijk ervan op de hoogte brengen. De aannemer dient alle nodige verbeteringen aan te
brengen die nodig zijn voor het conform maken van de ondergrond aan de voorschriften van de referentiedocumenten.
De hoeveelheid die de aannemer voorstelt in zijn offerte wordt contradictorisch door de Auteur van het Project gemeten.
BESTEMMING
nr EH Post
1 M²
85.5 SCHILDERWERK OP PLAFONDS – BINNEN
85.51 SCHILDEREN OP PLAFONDS: MINERALE ONDERGRONDEN
Deze posten omvatten alle middelen die het volledige schilderen van de plafonds mogelijk maken en een conform resultaat
laten bekomen, cfr infra.
Decoratieve satijnverf voor binnen, zonder solvent, op basis van co-polymeren in een wateroplossing.

Het schilderen van minerale ondergronden die min of meer poreus en ademend zijn, volledig droog en gestabiliseerd zijn zoals
de plafonnering, het metselwerk, het beton, de cementering en heel dunne bepleisteringen.
Is eveneens geschikt voor de behandeling van kartongipsplaten, stoffen in glasvezel, crépi en behangpapier
- geurloos, vrij van solvent en afgifte van organische stoffen
- wasbaar volgens DIN 53778
- erg gemakkelijk aan te brengen
- verwaarloosbare spanningen van de film en ademend
- Hoog dekvermogen en kleuren naar keuze van de BH en de architect
- Satijnverf
- Densiteit : ong. 1,34 g/cm³
- droge stof: ong. 37% in volume
- stofdroog: ong. 1 uur
- overschilderbaar na: ong. 4 - 5 uur
- ontvlammingspunt: niet van toepassing
De basisgegevens worden bepaald bij 23°C, 50% RV.
UITVOERING VAN DE WERKEN
Poreuze minerale ondergronden volgens de technische voorlichtingsnota nr .159 van het WTCB.
De aandacht van de aannemer wordt gevestigd op het HOOFDSTUK6.1 van deze technische voorlichtingsnota ; de
belangrijke parameters waarmee hij rekening moet houden in de keuze van de materialen en de technieken die hij denkt toe te
passen op een gegeven ondergrond zijn :
Vocht, schimmel, andere biologische ontwikkelingen of wateropstijgingen door capillariteit.
Uitbloeiingen en poedervorming.
Aanwezigheid van vette lichamen en/of gekleurde producten die kunnen migreren doorheen het verffolie
Zuur of basisch (pH)
Gebrek aan vlakheid
Stevigheid
Porositeit
Gebrek aan oppervlaktecohesie
Afwerkingsniveau III
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Dit werk omvat :
Alle nodige beschermingen.
Alle bijzondere voorbereidende werken, met name opvullen, nogmaals overgegane of gekruiste inwrijving, aanbrengen van een
speciale laag vooraf (hardend, isolerend, anti -schimmel,...); cfr. HOOFDSTUK7.1.5 Bijzondere voorbereidingen voor
poreuze minerale ondergronden van de code van de goede praktijd van de schilderwerken.
De schoonmaak van de vette of vuile oppervlakken.
Grondlaag op basis van acrylharsen in dispersie.
Het bepleisteren van de gaten of beschadigde delen.
Het ontstoffen.
Het aanbrengen van één of meerdere tussenlagen op basis van acrylharsen in dispersie.
Het aanbrengen van de afwerkingslaag/lagen op basis van acrylharsen in dispersie.
85.51.1 SCHILDEREN VAN NIEUWE PLAFONDS
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Afwerkingsniveau III.
Cfr. Hierboven post 85.51 van onderhavig Bijzonder Bestek.
Er dient bijzondere aandacht besteed te worden aan de voegen tussen de gipsplaten. De voorbereiding van de ondergrond moet deze

volledig onzichtbaar maken.
BESTEMMING
nr EH Post
1 M²
85.51.2 SCHILDEREN VAN OUDE PLAFONDS
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Er wordt hier aan herinnerd dat de aannemer geen enkele reparatie of voorbereiding van de ondergrond mag beginnen zonder het
uitdrukkelijk akkoord van de Auteur van het Project over de werkelijke uitgevoerde bepleisteringshoeveelheden. In het
tegenovergestelde geval zal de verrekening van de Auteur van het Project gelden.
Deze post onderscheidt zich van de vorige door de aard van de voorbereiding van de ondergrond en eventueel door het
aantal aan te brengen lagen.
Cfr. Artikel 85.51 van onderhavig Bijzonder Bestek.
Afwerkingsniveau III
De aandacht van de inschrijver wordt eens te meer gevestigd op de voorschriften betreffende de voorbereidingen van de ondergrond
vermeld in de referentiedocumenten.
BESTEMMING
nr EH Post
1 M²
DEEL 11 AFWERKINGEN, VARIA
HOOFDSTUK 111 BINNENAFWERKING GEVEL
111.1 STORES MET HORIZONTALE LAMELLEN
Zonneblinden met aluminiumlamellen voor de ramen in de lokalen die uitgeven op de binnenplaats.
De verschillende stukken en toebehoren voldoen aan de volgende voorschriften
Lamellen
Ze zijn vervaardigd in een aluminiumlegering die speciaal behandeld werd en zo een hogere elasticiteitsgrens heeft dan 36 kg/mM²;
het kan gebogen worden zonder blijvende vervorming rond een cylindrische klauwplaat van 35 mm diameter en dit, op 180°
De lamellen zijn 35mm breed en 0,25mm dik, de uiteinden en koordopeningen zijn afgerond en hebben geen scherpe kanten noch
splinters. De lamellen werden zo behandeld dat de beschermlaag optimaal hecht op het metaal.
De lak wordt in de oven aangebracht; hij beschikt over een voldoende grote mechanische sterkt om bestand te zijn tegen het onderling
tegen elkaar wrijven van de lamellen. De kleur wordt gekozen door de architect van het Project zonder enig supplement voor eender
welke kleur of afwerking.
Verbindingsstroken
Deze zijn in vinylkunststof van 25mm breed, de verschillende niveaus hebben een regelmatige tussenafstand (30 voor 12 cm
verbindingsstrook), de tussenafstand tussen de stroken mag niet meer dan 90cm bedragen.
De treksterkte van een zijdeel van deze stroken is gemiddeld 26kg, die van de niveaus is niet kleiner dan 6,800 kg.
De stroken zijn kleurvast en ofwel is de kleur afgestemd op die van de lamellen ofwel vormt hij juist een contrast ermee.
De kleur wordt gekozen door de architect van het Project zonder enig supplement voor eender welke kleur of afwerking, in principe is
de keuze = RAL 1036 Perlgold
Koorden
Ze zijn van formaat nr. 4 en bekleed met gevlochten nylon waarvan de afmetingen niet kleiner zijn dan 4 “extremiteiten” 210-35
denier,
type nylon 300, en/of à 3 “extremiteiten” 260-17 type 300.

De gebruikte draad is vezelachtig, de breeksterkte is minstens 80kg.
De zonneblinden zijn uitgerust met een gelijkstelinrichting die breed genoeg berekend is zodat de koorden gemakkelijk gelijk afgesteld
kunnen worden. De trekkoorden zijn allemaal even lang onder de bovenste rail (kast), zodat alle koorden in actie treden wanneer de
store opgetrokken wordt. De koorden zijn voorzien van kwastjes in roestvrij staal.
Bovenste rail (of kast)
U-vormig, behandeld en geverfd met corrosie- en roestwerende middelen. Dekt het volledige mechanisme af.
Het gebruikt metaal is sterk genoeg om de store te dragen zonder doorbuiging, scheuring of vervorming.
De rail is uitgerust met veiligheidsuiteinden die een stevige bevestiging en gemakkelijke demontage mogelijk maken.
De stores van meer dan 210cm breed en van meer dan 7,00m² krijgen bijkomende tussensteunen, verdeeld over de bovenste rail en
met een maximale tussenafstand van 180cm .
Onderste rail
Deze is buisvormig en heeft geblokkeerde sluitingen die even breed zijn als de lamellen. Behandeld en geverfd met corrosie- en
roestwerende middelen
Hij is voorzien van klemmetjes voor de verbindingsstrook om de ringen met haakjes vast te houden.
De uiteinden van de onderste rail zijn voorzien van eindstukken in gegoten kunststof in dezelfde kleur als de rail, om geen krassen te
maken in de verf.
Mechanisme
Alle stukken worden bestudeerd voor een zachte, vlotte en geluidsarme werking, bestand tegen slijtage. Ze worden elektrisch
behandeld om maximaal weerstand te bieden tegen corrosie en roest.
De bewegende delen hebben tandwieltjes in gegoten nylon en wormschroeven die voldoen aan de vereiste anti-wrijvingsvoorwaarden
en in staat zijn om de lamellen in eender welke positie te houden.
De verschillende katrollen zijn in gegoten nylon, ze zijn voldoende groot opdat de werking gebeurt in zachtheid en slijtage van de
koord en de rol tot een minimum beperkt wordt.
De koorden worden gestopt door een dubbele blokkeerbeweging van de pal zodat de store naar omhoog/beneden gedaan kan worden
of gestopt kan worden in alle zachtheid en met een anti-valinrichting die voorkomt dat de store terug naar beneden komt.
De kantelstang is in vierkant massief staal, elektrisch behandeld.
BESTEMMING
nr. eenh. post
1 M²
DEEL 15 LAATSTE WERKEN
HOOFDSTUK 151 ALLERLEI
151.1 REINIGEN VAN DE BOUWPLAATS
Voor de voorlopige oplevering door kan gaan, op het einde van de bouwwerken, zal de aannemer, eens alle werken afgewerkt
zijn, alle plaatsen, alle toestellen en alle elementen die al dan niet deel uitmaken van zijn aanneming, in de omgeving van het
gebouwen waarin hij tussenbeide kwam volledig reinigen.
Deze reiniging omvat onder andere:
de reiniging binnen en buiten van alle lijsten en beglazingen, deuren, het schrijnwerk in het algemeen;
de reiniging van de vloerbekledingen, de venstertabletten, de muren en plafonds, ofwel met zuiver water, ofwel met water
waaraan een gepast schoonmaakproduct werd toegevoegd;
het ontstoffen en het reinigen van de vloerbekleding in vasttapijt;
het reinigen en ontstoffen van de verwarmingsketel en alle installaties.
het opruimen en het reinigen van de toegangswegen;
het herstellen van de beplantingen...
Deze opsomming is niet beperkend.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 FF

151.2 VERGELIJKING VAN DE PLAATSBESCHRIJVINGEN
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze taak omvat het opstellen door een deskundige, na de werken, van een plaatsbeschrijving van de zones naast de
bouwplaats die de aannemer gekozen heeft om uit te voeren voor hij met de werken begon. De aannemer zal aan de
Opdrachtgever de naam van de deskundige die hij gekozen heeft, ter goedkeuring voorleggen.
UITVOERING VAN DE WERKEN
Voor de werken begonnen worden, neemt de aannemer het initiatief om op zijn kosten de nodige plaatsbeschrijvingen te laten
uitvoeren door een erkend en gekwalificeerd deskundige.
Zodra zij opgesteld zijn, zal er een kopie hiervan door de aannemer overgemaakt worden aan de Auteur van het Project en een
andere aan de opdrachtgever.
Als de aannemer geen plaatsbeschrijvingen opstelt, is enkel hijzelf verantwoordelijk voor dit verzuim.
Op het einde van de werken zal en plaatsbeschrijving op tegenspraak worden opgesteld met de eventuele schade die
toegebracht is doorde werken. Deze wordt vergeleken met de plaatsbeschrijving opgesteld voor de werken.
De aannemers zijn contractueel verantwoordelijk voor de schade die zij veroorzaken uit hoofde van hun werk.
151.21 PLAATSBESCHRIJVING VAN DE GEBOUWEN - VERGELIJKING
BESCHRIJVING VAN DE WERKEN
Deze taak omvat het opstellen door een deskundige na de werken, van een plaatsbeschrijving van de zones naast de
bouwplaats die de aannemer gekozen heeft om uit te voeren voor hij met de werken begon. De aannemer zal aan de
Opdrachtgever de naam van de deskundige die hij gekozen heeft, ter goedkeuring voorleggen.
BESTEMMING
nr. EH Post
1 FF Plaatsbeschrijving na de werken

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Ontwerp : Auditorium La Cambre
SPECIAAL BESTEK
Bouwheer : Gemeente ELSENE – Werken Dienst
Deel : HVAC
Elezeese Veldenstraat, 4a – 1050 Elsene
Blz 1 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
1ste DEEL : TECHNISCHE VOORWAARDEN
Deel : HVAC
A.I. ALGEMEEN
A.I.1. WOORD VOORAF
De kosten ten gevolge van de hieronder beschreven hoofdstukken dienen in de eenheidsprijzen
(EP) te worden inbegrepen. Behoudens posten die duidelijk in de meetstaat worden hernomen.
A.I.2. TRACE VAN DE INSTALLATIES
De werken vangen aan door het tracé van de installaties op de wanden en plafonds van de lokalen.
De Bouwheer zal 2 hoofdassen en één referentieniveau per gebouw doorgeven.
Dit tracé heeft als doel om de ligging van de kanalen, doorvoeren en toestellen die schematisch op de
plannen werden vertegenwoordigd, te bepalen.
Dit tracé dient ter goedkeuring aan de Bouwheer, de Architect en aan het studiebureel te worden
voorgelegd alvorens met de uitvoering van de werken te starten.
De Bouwmeester, de Architect en het Studiebureel behouden zich het recht toe om, door de Aanbesteder,
en zonder schadevergoeding, elk toestel of leiding waarvan het tracé ter plaatse niet ter goedkeuring werd
voorgelegd, te laten demonteren.
Het tracé is discreet en, indien nodig, uitgewist na de plaatsing van de leidingen en toestellen.
De kanalen staan loodrecht of parallel met de hoofdrichtingen van het gebouw.
A.I.3. BRANDVERGUNNING
De Aanbesteder wordt verplicht om een veiligheids- en gezondheidsplan voor te leggen.
De Aanbesteder neemt alle schikkingen die noodzakelijk zijn zodiende elk risico op de ontwikkeling van
brand (bijvoorbeeld voor laswerken met brander en uitsnijding met de slijpschijf) te vermijden en de
voorschriften van het ARAB (Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming) na te leven.
Hij dient zijn aanvraag in bij de Bouwheer voor een brandvergunning alvorens elke uitvoering van werken.
De Aanbesteder conformeert zich strikt met de bijzondere voorschriften die door de Bouwheer worden
opgelegd buiten de wettelijke voorschriften.
Wanneer de Bouwheer niet over een specifiek formulier beschikt zal het formulier van het ANPI (de
Belgische referentie inzake actieve beveiliging tegen brand en binnendringing) van toepassing zijn.
Alle kosten die inherent zijn met de beschermingsmiddelen en bewakingsmiddelen die deze
brandveiligheidsvoorwaarden garanderen, vallen ten laste van de Aanbesteder.
Elk mankement voor bovenstaande wordt geacht als zijnde een grove fout uit hoofde van de onderneming
en alle kosten die worden veroorzaakt door deze mankementen zullen ten laste zijn van de Aanbesteder.
Blz 2 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
A.I.4. INTRODUCTIE VAN HET MATERIAAL
De Aanbesteder neemt alle noodzakelijke schikkingen tot het introduceren van zijn materiaal, onder
andere:
- Het plaatsen van aangepaste heftoestellen;
- De vervaardiging van openingen of doorvoeren voor de doorgang, andere dan deze die in de plannen
zijn voorzien;
- De afsluiting door gespecialiseerde arbeiders van de openingen of doorvoeren voor de doorgang;
- Het schoren voor de circulatie van zwaar materiaal in de zones waar de voorziene overbelastingen
onvoldoende zijn. De getroffen schikkingen zullen in dit geval worden goedgekeurd door het
Studiebureel voor Stabiliteit ;
- Het demonteren en hermonteren op de plaats van bestemming van belemmerend materiaal;
- De montage op de plaats van bestemming van belemmerend materiaal geleverd door de constructeur
voor wisselstukken.
In dat geval zal een specifieke garantie van de constructeur worden geleverd.
Alle bijzondere maatregen die worden getroffen voor het introduceren van zijn materiaal, worden ter
goedkeuring aan de Bouwheer, de Architect en het Studiebureel.
A.I.5. LIGGING VAN DE TOESTELLEN EN INRICHTING VAN DE RUIMTE
De theoretische ligging van de diverse toestellen staat op de plannen aangegeven.
Alle kosten ten gevolge van een bijzondere inrichting van de ruimten moeten worden voorzien in het
bedrag van de inschrijving.
De Aanbesteder wordt geacht ter plaatste bewust te zijn van de indeling van de ruimten alvorens zijn
uitvoeringsplannen op te maken.
Elke verplaatsing van materiaal, dat niet groter is dan 3 meter, mag geen reden zijn voor de aanvraag van
een prijssupplement.
A.I.6. OPSLAG VAN HET MATERIAAL
De Aanbesteder dient in het bijzonder te waken opdat het materiaal dat op de werf wordt verzonden,
alvorens montage, op plaatsen wordt opgeslagen die bescherming bieden tegen vocht en slechte
weersomstandigheden, enz.
Alle materiaal of uitrustingen die sporen van beschadiging vertonen ten gevolge van slechte
weersomstandigheden wordt definitief geweigerd. Het zal van de werf worden verwijderd op kosten van
de Inschrijver en mag niet opnieuw worden geïntroduceerd.
De Bouwheer wordt niet geacht opslaglokalen voor materiaal ter beschikking van de Aanbesteder te
stellen.
De opslag geschiedt op de kosten, en op eigen risico van de aanbesteder.
A.I.7. REINIGING VAN TOESTELLEN
De Aanbesteder gaat op het einde van zijn werken over tot het verwijderen van alle
beschermingsinrichtingen die hij geplaatst heeft, zodanig dat het materiaal een perfect nieuw aspect
behoudt, alsook tot het diepgaand reinigen van de toestellen.
Blz 3 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
A.I.8. DOORVOEREN EN HERSTELLINGEN
Behoudens de uitsparingen buiten de onderneming die specifiek op de plannen worden aangegeven,
maken alle doorvoeren van welke aard en omvang dan ook, deel uit van de onderneming.
Bijvoorbeeld (niet begrenzend) :
- Doorvoeren in structuurelementen voor de doorgang van kokers en leidingen.
- Doorvoeren in het metselwerk voor de doorgang van kabelbruggen kokers en leidingen.
- Doorboren van openingen voor het invoegen van materiaal.
- Doorvoeren in valse plafonds voor diverse roosters voor pulsie en opzuiging.
- Doorvoeren in deuren voor diverse transfertroosters.
De doorvoeren in structuurelementen zijn het voorwerp van een specifieke voorafgaande aanvraag bij het
Studiebureel voor Stabiliteit.
De uit te voeren doorvoeren worden strikt beperkt tot de reële noodzakelijke behoeften van de doorvoer.
Alle bijkomende werken zoals verstevigingen en lintelen zijn inbegrepen.
De uitvoering van doorvoeren en sleuven geschiedt verplicht met modern gereedschap, zoals
cirkelzaagmachines met grote rotatiesnelheid.
Het gebruik van een beitel of rawlplug dient tot het strikte minimum te worden herleid.
De boorwerken geschieden door middel van modern gereedschap dat tegelijkertijd werkt op rotatie en op
percussie voor kleine doorvoeren en door boren door middel van roterend gereedschap met diamantboor
voor de andere doorvoeren en voor de doorvoeren in structuurelementen.
Het geheel van aanwerkingen maakt deel uit van onderhavige onderneming en dit, inclusief de
afwerkingen behalve schilder – of behangwerken.
De aansluitingen worden vervaardigd volgens de richtlijnen van de Architect en van het Studiebureel voor
Stabiliteit en Bijzondere technieken, volgens het geval.
Voor aansluitingen in brandwerende wanden, worden deze uitgevoerd volgens de desbetreffende
voorschriften en wetgevingen, zodoende de Rf eigenschappen van de doorboorde wand niet te
verminderen. Het advies van de Brandweercommandant wordt in voorkomende gevallen, op initiatief van
de Aanbesteder uitgevoerd.
De aanbesteder wordt verplicht om alle maatregelen te treffen, zowel tijdens de voorlopige fase (montage,
installatie) als tijdens de definitieve fase, om een perfecte hechting van de dichting (voorlopige en
definitieve bescherming, aansluiting met de dichting verenigbaar met het bevestigingsmembraan,
opgaande elementen, …) te garanderen.
A.I.9. ONDERHOUD VAN DE BOUWPLAATS
De werf dient in staat van netheid te worden behouden en hiervoor, vallen volgende werken ten laste van
de aanbesteder:
- het regelmatig verwijderen van afval en waardeloos materiaal of zonder gebruik, afkomstig van de
werken van de Onderneming, alsook hun transport op kosten en verzorgd door de aanbesteder, naar de
openbare stortplaatsen;
- het in perfecte staat van netheid brengen van de diverse lokalen en ruimten waarin werken werden
uitgevoerd.
Blz 4 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
A.I.10. IN STAND HOUDEN VAN DE BESTAANDE INSTALLATIES
In de zones van het gebouw waarbij de bezetting wordt behouden tijdens de werken, mogen de
installaties in geen geval worden stilgelegd, zonder het voorafgaand akkoord van de Bouwheer, naar
gelang de periodes die het minst de gebruikers van de gebouwen storen, eventueel tijdens het weekend,
’s nachts of tijdens feestdagen.
De Inschrijver zal met deze gegevens rekening houden tijdens de opmaak van zijn prijzen.
Hij mag onder geen geval beroep doen op een supplement voor prestaties tijdens de nacht, , weekends of
tijdens feestdagen.
De Aanbesteder is verantwoordelijk voor de goede in standhouding van het materiaal (zelfs bestaand) die
de lokalen uitrusten waarin hij werkt.
Alle materiaal dat beschadiging heeft opgelopen zal door nieuw materiaal worden vervangen, identiek aan
het beschadigde materiaal en op kosten van de Aanbesteder.
A.I.11. ONTDEKKINGEN TIJDENS WERKEN AAN BESTAANDE GEBOUWEN
Rekening houdend met de moeilijkheid om, in deze fase van de studie, een gedetailleerde controle op te
maken van bepaalde delen van de installatie die zich in de valse plafonds, kelders en andere niet
rechtstreeks toegankelijke plaatsen bevinden, ten gevolge van het gebruik van de lokalen, wordt de
Aanbesteder in het kader van onderhavige onderneming ertoe gehouden de controle te verrichten va de
delen van de bestaande installaties die in dienst worden gehouden.
In geval er afwijkingen worden ontdekt, zal de Aanbesteder een technisch en nauwkeurig rapport
opmaken die hij aan de diverse partijen zal overhandigen.
De beslissing om complementaire werken uit te voeren ten gevolge van de waarnemingen geschiedt op
basis van een gedetailleerde kostenraming dat door de Aanbesteder wordt opgemaakt op basis van de
eenheidsprijzen van zijn inschrijving.
De aanpassing van de kostprijs van de werken geschiedt door middel van verrekeningen.
Geen enkel complementair werk mag worden gestart zonder vooraf het schriftelijk akkoord te hebben
verkrengen van de Bouwheer.
A.I.12. BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN
Bepaalde installatiewerken worden uitgevoerd in lokalen die worden gebruikt of waar broze uitrusting
wordt geplaatst. Elke belangrijke storing van de omgevingsomstandigheden, elke projectie van materie
(water, stof, enz.) op voorgenoemde uitrusting kan gevolgen hebben op al dan niet korte termijn.
Bijgevolg zal de Aanbesteder zijn personeel en eventuele onderaannemer op de hoogte brengen van de
risico’s en te treffen maatregelen.
Hij zal op de werf worden vertegenwoordigd door een Afgevaardigde die belast wordt met het treffen van
alle noodzakelijke te nemen maatregelen voor de bescherming van broze uitrusting.
Men moet ondermeer (niet beperkende lijst) :
- De uitrusting beschermen die nabij de onmiddellijke omgeving van werken is gelegen ; het type
bescherming is in functie van het te beschermen materiaal en wordt mits het akkoord van de
Bouwheer bepaald.
- Het akkoord van de Bouwheer vragen alvorens elke interventie in de betrokken lokalen.
- De doorvoeren uitvoeren door middel van een boor die uitgerust is met een directe zuiginstallatie voor
het opzuigen van stof en, voor de grote diameters, door middel van een roterend gereedschap met
diamantboor met opzuiging van het water naarmate de werken vorderen.
- Overgaan tot het bijzonder diepgaand reinigen van de ruimten na elke interventie in de betrokken
lokalen.
Onmiddellijk elke abnormale situatie doorgeven aan de Bouwheer.
Blz 5 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
A.I.13. AKOESTISCHE VOORWAARDEN
De Aanbesteder zal alle maatregelen treffen die vereist worden om een geruisloze werking van zijn
installatie te garanderen. De installatie dient te beantwoorden aan de akoestische voorwaarden zoals
beschreven in norm NBN 263, gewijzigd en aangevuld door norm NBN 576-11 en volgende voorschriften :
1°) De geluidsniveaus, ten gevolge van de werking van de verluchtingsinstallaties en andere, van de
motoren, … die in het lokaal worden geproduceerd of die in de lucht of via de skeletstructuur van het
gebouw worden doorgegeven, mogen geen waarde bezitten die groter is dan de geluidsevaluatie index
NR (volgens NBN 576-11) hieronder :
NR 30 in het auditorium
NR 35 in de cafetaria, boekenwinkel
NR 40 in het sanitair
NR 50 in het dak en buiten
NR 60 in de technische lokalen.
2°) Elke passage (verticaal of horizontaal) van leidingen, in de wanden van lokalen (balk, betonnen
plaat, scheidingswand, …), moet worden afgedicht over de gehele lengte van de doorgang door
middel van een stevig materiaal en aangepast aan de doorboorde materie, dat toelaat om
eventuele trillingen te absorberen.
3°) De geluidsniveaus worden door middel van een nauwkeurige sonometer gemeten (CEI
123/1961), volgens de methode zoals aangegeven door het ISO /TC 43, (Evaluatie van geluid
van toepassing op de bescherming van het gehoor, op de conversatiemogelijkheden en het
storend effect).
Indien problemen zouden opduiken, worden deze maatregelen getroffen door de Raadgevend
Ingenieur van de BH, ten laste van onderhavige onderneming.
A.I.14. SCHOLING VAN HET PERSONEEL
Onderhavige Onderneming omvat eveneens de prestaties die noodzakelijk zijn voor de scholing van het
technische personeel van de Bouwheer.
Deze scholing heeft als doel om de werking van de verschillende toestellen uit te leggen, en de
technische nota voor besturing en onderhoud voor te leggen.
De scholingssessies worden door middel van gekwalificeerd personeel van de Aanbesteder, diens
onderaannemers en leveranciers, gegeven.
Ze worden op aanvraag van de Bouwheer gegeven.
Bij elke scholingssessie wordt een document opgesteld dat de aanwezige personen herneemt voor de
Aanbesteder en/of diens onderaannemers en leveranciers, en voor de Bouwheer, de datum en tijd van de
prestaties, alsook de behandelde delen van de installaties tijdens de scholingssessie.
Het document dient door beide partijen te worden ondertekend.
De gecumuleerde duur van de verschillende sessies is niet beperkt.
Blz 6 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
A.I.15. UITVOERINGSPLANNEN – TECHNSICHE FICHES – REKENNOTA’S EN « AS BUILT »
DOSSIER
Uitvoeringsplannen :
Onderhavige onderneming levert het geheel van uitvoeringsplannen en detailplannen, onder andere :
- de geheelplannen van de installaties, in bovenaanzicht, snede, enz.;
- de detailplannen van de bezetting van de technische kokers;
- de detailplannen van de technische zones;
- de schema’s van de elektrische –, regel – en automatiseringsborden ;
- alle andere plannen, schema’s of details die noodzakelijk worden geacht voor de goede
verstaanbaarheid van de installaties door de Bouwmeester, de Architect of het Studiebureel
De plannen worden op computermedium opgemaakt op basis van de laatste architectuurplannen, van de
aanbestedingsdocumenten, de raadgevingen van de Bouwheer, de Architect en het Studiebureel, alsook
van de bijzonderheden van het voorgestelde materiaal.
De bovenaanzichten worden opgesteld op schaal 2 %, de sneden en details op schaal 5 %.
De diverse uitvoeringsplannen en - documenten worden in coördinatie met de andere technieken
opgesteld, rekening houdend met de afwerking en in het bijzonder de valse plafonds
De inschrijvingsplannen mogen in geen geval zo als uitvoeringsplannen worden gebruikt.
De planning voor de uitgave van de verschillende plannen wordt onmiddellijk na de officiële kennisgeving
van bestelling opgemaakt, rekening houdend met de algemene uitvoeringsplanning in onderling akkoord
met de Bouwheer, de Architect en het Studiebureel.
De diverse uitvoeringsplannen en – documenten worden naarmate hun opmaak als volgt ter goedkeuring
voorgelegd:
- De Bouwheer : één exemplaar
- De Architect : twee exemplaren
- Het Studiebureel : twee exemplaren
De goedkeuring van de uitvoeringsplannen en – documenten vrijwaart in geen geval de Aanbesteder van
zijn verantwoordelijkheden voor wat betreft de uitvoering van de installaties en de conformiteit met de
technische verplichtingen van het bijzonder lastenboek.
Geen enkele uitvoering zal zonder plannen worden toegelaten door het geheel van de partijen. In geval
van uitvoering zonder goedgekeurde plannen, zal, indien nodig, aan de Aanbesteder de demontage ervan
worden aangevraagd, op zijn kosten, van de betichte delen van de installatie.
De diverse plannen en uitvoeringsdocumenten worden bijgewerkt naarmate de vooruitgang van de
werken en indien nodig herverdeeld, en dit, welke ook het type architecturale of technische wijzigingen op
aanvraag van de Bouwheer, de Architect en het Studiebureel.
Elke verspreiding van uitvoeringsplannen en – documenten wordt vergezeld van een lijst die de data en
divers geïndexeerde verspreidingen en hun goedkeuringen weergeven.
De aannemer wordt ertoe gehouden om de verspreidingsprocedure van de documenten die door de
Bouwheer worden vereist, na te leven (schutblad, nummering, …).
Blz 7 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Technische fiches – Rekennota’s
Elk materiaal, in het kleinste detail, is het voorwerp van een genummerde en duidelijk geïnventariseerde
technische fiche dat refereert naar het artikel uit het bijzonder bestek.
De aannemer wordt ertoe gehouden om de verspreidingsprocedure van de documenten die door de
Bouwheer worden vereist, na te leven (schutblad, nummering, …).
Alle uitrustingen die in de uitvoering van de installaties een rol spelen, dienen van allereerste kwaliteit te
zijn, fabrikant en merk dienen aanzienlijk bekend te zijn, op de Belgische markt vertegenwoordigt en
beschikkend over een georganiseerde technische en herstellingsdienst, alsook een magazijn met
vervangingsonderdelen.
De uitrustingen voor geïmproviseerde, hybride en artisanale ontwerpen, worden geweigerd.
De diverse technische fiches worden naarmate de opmaak ervan, op volgende manier ter goedkeuring
voorgelegd:
- De Bouwheer : één exemplaar
- De Architect : twee exemplaren
- Het Studiebureel : twee exemplaren
Elke technische fiche zal opnieuw worden voorgelegd in geval van weigering of aangevuld in geval van
opmerkingen.
De goedkeuring van de technische fiches vrijwaart in geen geval de Aanbesteder van zijn
verantwoordelijkheden voor wat betreft de conformiteit met de technische verplichtingen van het bijzonder
lastenboek.
Geen enkele bevoorrading van materiaal op de werf zal worden toegestaan indien dit niet het voorwerp is
van een technische fiche die goedgekeurd wordt door alle partijen.
Elke verspreiding van technische fiches wordt vergezeld van een lijst die de data en divers geïndexeerde
verspreidingen en hun goedkeuringen weergeven.
Voor bepaalde uitrustingen wordt het voorleggen van een proefstaal gevraagd.
De goedkeuring van de overeenkomstige technische fiche is verbonden met de goedkeuring van het
proefstaal.
Het bijzonder lastenboek voorziet de levering door de Aanbesteder van de rekennota’s.
De verspreidingsprincipes en goedkeuringsprincipes zijn dezelfde als deze beschreven voor de
technische fiches.
De BH behoudt zich het recht toe om de fabrikanten een bezoek te brengen tijdens de productie van de
materialen in overeenstemming met de fabricageplannen die aan de BH zullen worden overhandigd.
« as built » Dossier
Aan het einde van de onderneming, zal de Aanbesteder de "as-built" dossiers leveren, waarin minstens
volgende elementen worden aangegeven:
- Een gedetailleerde omschrijving van de uitgevoerde installaties.
- De diverse nota’s voor de handelswijze en onderhoud van het geheel van installaties.
- Het geheel van technische fiches, laatste index.
- Het geheel van uitvoeringsplannen en –details, laatste index.
- De diverse proefrapporten, controleproeven, meetproeven en andere gevraagd door het bijzonder
lastenboek (door een erkend organisme, een al dan niet erkend laboratorium, volgens het geval).
Blz 8 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Het « as built » dossier wordt geleverd in alle gebruikelijke talen van het gewest.
Het « as built » dossier wordt op volgende manier uitgedeeld:
- De Bouwheer : twee exemplaren + een DXF file van de plannen
- De Architect : één exemplaar + een DXF file van de plannen
- Het Studiebureel : één exemplaar + een DXF file van de plannen
Alle documenten worden in gekenmerkte kartonnen mappen verzameld (A4 formaat).
Het definitieve as-built dossier wordt aan de diverse partijen overhandigd tijdens de voorlopige oplevering
van de werken.
Het niet leveren van het “as-built” dossier leidt vanzelfsprekend tot een weigering van de voorlopige
oplevering.
A.I.16. PROEVEN OP OPLEVERING VAN WERKEN
De diverse opleveringen van werken (1 ste voorlopige oplevering - 2 de voorlopige oplevering - « zomer » -
proeven « winter » proeven en definitieve oplevering) geschieden conform met de specificaties van het
bijzonder typebestek n° 105 uit 1990.
De gedeeltelijke oplevering van de verdiepen na elke fase wordt niet als een voorlopige oplevering
beschouwd.
Volgende bijkomende voorschriften zijn van toepassing:
Voorafgaand aan de 1 ste oplevering, zal de installateur op eigen kosten, volgende controles en metingen
laten uitvoeren :
- Controle van het elektrische gedeelte (door een erkend organisme).
- Meting van de diverse luchtdebieten en van de verspreiding van de debieten ter hoogte van de diverse
pulsie- en opnameroosters.
- Meting van de hydraulische debieten van de diverse circulatoren en pompen, en ter hoogte van de
diverse passages van regelkranen door middel van aangepaste toestellen
- Controle van het vermogen van de branders en hun verstelling
- Akoestische metingen (door een gespecialiseerd akoestisch bureau).
- Controle van de (aquastaten - antivries - veiligheidspressostaat - enz.) (door een erkend organisme).
- Controle van alle algemene willekeurige prestaties die nuttig worden geacht door het Studiebureel.
Het niet leveren van de meetrapporten leidt vanzelfsprekend tot een weigering van de 1 ste voorlopige
oplevering.
Het technisch « as built » dossier wordt alvorens de 1 ste voorlopige oplevering van werken overhandigd ;
het niet leveren van het dossier leidt eveneens tot een weigering van de 1 ste voorlopige oplevering.
De 2 de voorlopige oplevering geschiedt verplicht binnen de 90 kalenderdagen die volgen op de 1 ste
voorlopige oplevering.
Blz 9 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
A.I.17. ONDERHOUD VAN DE INSTALLATIES TIJDENS DE GARANTIEPERIODE (1 JAAR)
Het volledige onderhoud omvat verplicht en minstens volgende prestaties :
- Twee controles en verstellingen van de vriesgroepen
- Van het gehalte aan olie
- Van het gehalte aan fréon ;
- Van de deshydraterende filter ;
- Van de werking van de veiligheidsapparatuur.
- Eventuele vervanging van de deshydraterende filter en andere toebehoren, toevoegen van
componenten die noodzakelijk zijn en olie en vriesvloeistof.
- Reiniging van de condensbuizen van de vriesgroepen en/of warmtepompen.
- Controle van de druk van de drijfriemen bij de verluchtingsgroepen, van de uitlijning van de blokken.
- Vervanging van de filtrerende mediums van de verluchtingsgroepen niet inbegrepen de levering van
de filtrerende vervangingsmediums.
- De reiniging van het geheel van koude en warme batterijen. (PG)
- Alle globaal willekeurige prestaties noodzakelijk voor de goede werking van het geheel van installaties
die deel uitmaken van onderhavige onderneming.
Het geheel van prestaties wordt over elke verwarmingsperiode verspreid.
Na elke onderhoudsbeurt zal de Aanbesteder aan de Bouwheer een kopij overhandigen van de wettelijke
attesten. Een exemplaar zal in de stookruimte worden geplaatst.
Elke abnormale waarneming wordt aan de Bouwheer overgemaakt op het attest of schriftelijk
aangegeven.
Blz 10 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
2 de DEEL: BESCHRIJVING VAN DE INSTALLATIES
Deel: HVAC
B.I. ALGEMEEN
B.I.1 WOORD VOORAF
Er wordt gerefereerd naar het algemeen typebestek n° 105 uit 1990.
De onderneming heeft als voorwerp de levering, montage en het in dienst stellen van de installatie voor de
klimaatregeling en verluchting in het kader van de inrichting van een auditorium en van een cafetaria in La
Cambre, Flageyplein 19 te 1050 Brussel, met onder andere:
- Demontage van de bestaande installaties (radiatoren en leidingen)
- levering en plaatsing van leidingen, kranen enz. van de circuits voor verwarming en vrieswater.
- levering en plaatsing van radiatoren
- levering en plaatsing van pulsie- en extractiegroepen
- levering en plaatsing van uitrusting voor de pulsie en opname van lucht,
- levering en plaatsing van kokers voor de pulsie en opname van lucht
- levering en plaatsing van productie van vrieswater
- levering en plaatsing van regeluitrusting
- levering en plaatsing van elektrische borden
- levering en plaatsing van elektrische toevoeren en andere aansluitingen.
-...
- doorvoeren in muren, vloeren, herstellingen en opknapbeurten alsook de verwijdering van puin afkomstig
van de eventuele herstelling van gaten of beschadigde elementen tijdens de installatie.
Op hetzelfde ogenblik als de overhandiging van zijn offerte, zal de aannemer de volledige documentatie
overhandigen van het voorgestelde materiaal. Alle wijzigingen op gebied van de ligging van radiatoren zal
ter goedkeuring aan de architect worden voorgelegd.
Blz 11 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
3de DEEL: TECHNISCHE OMSCHRIJVINGEN
OPMERKINGEN
Er wordt expliciet benadrukt dat, betreffende alle niet beschreven werken, of deze waarvan de
beschrijving onvolledig of verkeerd zou zijn, en voor alles dat betrekking heeft op afmetingen,
bevestigingen, die deze beschrijving niet bevat, zal de aanbesteder zich moeten neerleggen bij de beste
regels van de kunst en de goede constructie, alsook bij de bijkomende verbale instructies die hem
gedurende de werken worden gegeven, door de Directie van de Werken.
VERANTWOORDELIJKHEID EN GARANTIE
De projectontwerper is verantwoordelijk voor de berekeningen die hij heeft opgemaakt en voor de plannen
die hij heeft geleverd.
De hoeveelheden aangegeven in de meetstaat door de Projectontwerpen moeten door de inschrijver
worden gecontroleerd.
De Aanbesteder is verantwoordelijk voor de goede werking van het geheel van installaties die volgens de
regels van de kunst werden vervaardigd van elk van de toestellen en uitrusting en van de goede
duurzaamheid van al zijn leveringen, zelfs indien er proeven in het labo moeten worden uitgevoerd of een
willekeurige verantwoording moet worden geleverd.
De Inschrijver heeft de formele verplichting om, bij het overhandigen van zijn offerte, elke
opmerking over te maken die hij nuttig acht inzake de studie van de projectontwerper.
De beschrijving van elk systeem wordt afzonderlijk weergegeven in een bepaald aantal artikelen
zodoende meer duidelijkheid te scheppen in de uit te voeren werken.
De goede uitvoering van het systeem valt echter onder de volledige verantwoordelijkheid van de
installateur die erover zal waken dat de installatie volledig is en functioneel volgens de
beschrijvingscriteria van het systeem.
Hij zal zijn opmerkingen of kritiek mogen uiten tijdens de uitvoering formuleren maar, in dit geval, zal hij
verplicht worden zelf in te staan voor het op punt stellen ervan, zonder wijziging van de voorwaarden en
kosten van de Onderneming.
Tijdens de prijsoverhandiging, heeft de Installateur het recht en de plicht om al zijn opmerkingen over te
maken die hij nodig zou achten, zodoende de gevraagde technische prestaties te bekomen. Indien geen
enkele opmerking tijdens het overhandigen van de prijs werd geformuleerd, zal de installateur de
verplichting hebben om op eigen kosten; alle noodzakelijke werken uit te voeren, , voor het bekomen van
de gevraagde prestaties.
Blz 12 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
HOOFDSTUK 00 : DEMONTAGE EN PLAATSBEPALING
HET WORDT AAN DE ONDERNEMINGEN TEN STELLIGSTE AANGERADEN OM DE WERF TE
BEZOEKEN ALVORENS DE OFFERTE TE OVERHANDIGEN.
00.001 PLAATSBEPALING
Deze post omvat de prestaties die noodzakelijk zijn zodoende het geheel van bestaande installaties te
bepalen. Na deze plaatsbepaling, mag de aannemer geen aanspraak meer maken op het feit dat hij de
subtiliteiten van de bestaande installaties niet kent. De aannemer wordt geacht de installaties te kennen.
Deze plaatsbepaling heeft als doel:
- om verstandig tussen te komen tijdens demontagewerken en dichtstoppen van de
verwarmingsinstallaties zodoende de continuïteit in de productie en distributie van warmte te
garanderen op de plaatsen waar de radiatoren behouden blijven.
- Om de meest verstandige tracés te kunnen bepalen voor de doorgang van kokers en leidingen in de
kelderverdieping.
- Om de plaats te bepalen waarop de circuits zullen worden aangekoppeld op de bestaande collectoren
(door de Directie der werken te laten goedkeuren)
- Om het VB van de stookruimte te bepalen zodoende de nieuwe beschermingselementen en nieuwe
regulatoren voor de 2 bijkomende vertrekken te integreren
- Informatie inwinnen bij de Gemeente betreffende de bestaande spanning (220V ou 380V)
Meetcode : Pro memorie, inbegrepen in het geheel van posten
00.050 DEMONTAGE VAN DE BESTAANDE INSTALLATIES
Algemeen
De demontage en de interventies op de bestaande installaties moeten met veel striktheid en bedenkingen
worden uitgevoerd zodoende de gebouwen en hun activiteiten niet te storen.
Indien de wijziging van de installaties inzake verwarming en elektriciteit het bestaan van het gebruik van
de andere verdiepen in overweging moet nemen, zal de houding van de tussenkomende partijen
(arbeiders en techniekers) op de werf eveneens deze realiteit moeten weerspiegelen. Zowel kleding als
taal zullen worden aangepast aan de omstandigheden inzake de promiscuïteit op de werf met de lokalen
waar zich activiteiten afspelen.
Dit artikel omvat de demontage en afvoer buiten de site:
- Van de verwarmingsleidingen DN15, DN20, DN25 die de gedemonteerde radiatoren voeden op het
GLV
- Van de radiatoren (zie plan)
- Van de kranen en toebehoren voor dito.
- Van de verluchtingskokers die niet meer worden gebruikt in de kelder en die de doorgang hinderen
- Van de centrale voor luchtbehandeling die in de stookruimte niet meer wordt gebruikt
- Van het geheel van kokers en leidingen die worden aangesloten op deze bestaande PG/EG.
Meetcode : Forfaitair
Blz 13 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
HOOFDSTUK 07 : EXPANSIEVAT EN WATERTOEVOER
07.020 WATERTOEVOER
Algemeen
De onderneming omvat de toevoer van water vanaf het bestaande netwerk op een plaats in de
stookruimte die nader zal worden bepaald. De toevoer stroomafwaarts zal geschieden door onderhavige
onderneming volgens de voorschriften zoals hieronder beschreven. Het vullen van de installatie geschiedt
manueel.
De aansluiting is conform met de instructies van de Waterdistributiemaatschappij van de plaats.
Type AR klep in functie aan te passen
Leidingen :
Leidingen en toebehoren uit warm verzinkt staal. Conform met index 06.13 van addendum 2 van het
typebestek n°104, met STS 62 en de NBN 532.02 voor diameters kleiner of gelijk aan 6/4". De leidingen
worden voorzien met PN 10 (10 bar).
Alle toebehoren, zoals T-stukken, bochten, enz, bezitten een grote kromtestraal met minimale
hydraulische weerstand.
De bevestigingsbeugels bezitten een schuimgedeelte dat de akoestische isolatie van de leiding toelaat in
de drager. De bevestiging van de toevoeruitrusting van de verschillende kringen zal bijzonder zorgvuldig
geschieden.
Het moet mogelijk zijn de installatie in het laagste punt te ledigen.
07.021 LEIDING GALVA DN15 OF 1/2"
Meetcode : Per meter
07.031 FLEXIBEL VOOR OPVULLING DN15
Toevoerflexibel 1/2"; lengte 500 mm goedgekeurd door de Waterdistributiemaatschappij.
Flexibel uitgerust met twee afsluitschuiven met kogel waarvan één met aftapkraan en een terugslagklep
met dezelfde diameter.
Meetcode : Per stuk
07.070 VERBINDING VAN VENTIELEN MET DE RIOLERING
Naar de riolering brengen van de ventielen open lucht (sterfput in wachttoestand).
Meetcode : Forfaitair
07.080 TERUGSTROOMVENTIEL VOOR STADSWATER
De veiligheidskleppen moeten van een type zijn dat is goedgekeurd door de Waterdistributiemaatschappij
en door ANSEAU (BELGAQUA).
Ze worden voorzien met bronzen lichaam tot DN 50 en uit gietijzer voor grotere diameters.
Voor diameters tussen DN 15 en DN 40 (inclusief) zal het kaliber van de klep groter moeten zijn dan de
diameter van de leiding.
Elke uitrusting wordt voorzien va een afsluitschuif met ontluchter stroomopwaarts.
Nominale druk : PN 12.
07.081 TERUGSTROOMVENTIEL VOOR STADSWATER DN15
Meetcode : Per stuk
Blz 14 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
HOOFDSTUK 08 : STALEN LEIDING EN TOEBEHOREN
Algemeen
De Onderneming omvat het geheel van leidingen die noodzakelijk zijn voor de volledige uitvoering van de
installaties.
De diameters zoals aangegeven in de plannen zijn minimale waarden onder de welke de inschrijvers niet
toegelaten worden.
Alle leidingen die deel uitmaken van de onderneming zullen gemakkelijk en volledig kunnen worden
leeggemaakt.
Alle lage punten zullen worden uitgerust met aftapkranen.
Bij de uitgang van wanden en bestrating, zullen de leidingen op voldoende afstand worden geplaatst
zodanig deze gemakkelijk en afzonderlijk te kunnen isoleren.
Het principetracé van de leidingen wordt op de plannen hernomen, wel te verstaan worden de leidingen in
de praktijk zo dicht mogelijk bij plafonds en muren geplaatst.
Alle leidingnetwerken zullen in opbouw worden geplaatst, behoudens tegenstrijdige richtlijnen
aangegeven in de aanbestedingsplannen.
Kwaliteit en uitvoering
De kwaliteit van de te gebruiken leidingen voor onderhavige installatie bedraagt :
Verwarmingsleiding uit staal volgens de NBN A25 - 103 en 104.
De kwaliteit van de te gebruiken leidingen bedraagt :
- 3/8" en 1/2" - buis NBN A 25 - 103 zonder lasnaad
- 3/4" tot 6/4" - buis NBN A 25 - 103
Indien gebruik wordt gemaakt van gelaste buizen, zullen enkel de buizen die vrij zijn van gietnaden aan
de binnenkant worden toegelaten en elke buis die niet beantwoordt aan de voorwaarden zal worden
geweigerd en afgevoerd van de werf.
- Groter dan 6/4" - buis NBN A 25 - 104 zonder lasnaad
Alle leidingen zijn nieuw en de aannemer wordt ertoe gehouden er de afkomstcertificaten van voor te
leggen.
Wanneer gebruik wordt gemaakt van buizen zonder schroefdraad (conform met de NBN A25 - 104) dient
tussen de buizen onderdelen van buizen met schroefdraad te worden geplaatst (conform met de NBN A
25 - 103) zodoende de plaatsing van bochtstukken toe te laten, alsook aansluitingen, enz. Deze tapse
buizen zijn van het type zonder lasnaden wanneer zij groter zijn dan diameter DN 40
Alle stalen installaties worden gelast.
De Bouwheer behoudt zich het recht toe om tot een macrografische controle over te gaan van de
lasnaden en zich te verzekeren van de professionele capaciteiten van de lassers.
Elke lasser waarvan de capaciteiten niet als voldoende worden erkend, mag door de Directie der werken
worden geweigerd.
Het buigen van de aftakkingen waarvan sprake in norm NBN 237, dient aan volgende voorschriften te
beantwoorden :
Blz 15 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
1) De straal van de kromming van de gebogen aftakking is minstens gelijk aan drie keer de
binnendiameter van de omgeleide buis ;
2) De uitsnijding van de omgeleide buis om een “koevoet” te vervaardigen, geschiedt bij voorkeur door
verzaging. De binnenboorden van de leiding worden zorgvuldig afgeschaafd;
3) De uitsnijding van de opening in de hoofdbuis past zich aan, aan de vorm van de opening van de
omgeleide leidingen; de binnenboorden van de leiding worden zorgvuldig afgeschaafd zodoende
spleten aan de binnenkant van de hoofdbuis te vermijden;
4) Het contact van de slof van de “koevoet” op de lippen van de opening, uitgevoerd in de hoofdleiding,
alvorens de laswerken, moet zo perfect mogelijk zijn, de penetratie van de lasnaad aan de binnenkant
van de hoofdbuis en van de afgeleide leiding moet onmogelijk worden gemaakt door dit contact;
5) De Directie der werken mag steeds een controle uitvoeren op de assemblage alvorens uitvoering van
de lascordon. Indien echter deze werd uitgevoerd zonder aan de Directie der werken de mogelijkheid
te hebben gelaten om zijn controle uit te voeren, staat het hem vrij om alle werken te eisen zodoende
hem deze controle toe te laten;
Deze ombuiging wordt niet vereist wanneer de diameter van de omgeleide leiding kleiner is dan DN 50,
wanneer de omleiding in het atelier wordt vervaardigd en wanneer wordt gecontroleerd dat de doorsnede
van de doorgang niet in het gedrang is gekomen.
Plaatsing van leidingen
De leidingen worden geplaatst, rekening houdend met volgende opmerkingen :
- de doorvoeren doorheen muren en betonnen vloerelementen geschieden door middel van moffen uit
PVC voor niet Rf wanden en uit staal voor wanden die een RF bescherming vertonen.
- Voor de doorvoer doorheen brandwerende wanden, zal een mof uit staal worden vervaardigd, waarbij
een afdichting, of zelfs thermische isolatie wordt gebruikt, door middel van een brandwerend product,
dat ter goedkeuring moet worden voorgelegd aan het Studiebureel en aan de Regionale Dienst voor
Brandbestrijding. Dezelfde brandweerstand wordt ter hoogte van de doorvoer van wanden hersteld.
Alle maatregelen worden getroffen zodoende de transmissie van geluid tegen te gaan ten gevolge van
het contact van de buis met de drager. Er zal ondermeer een mof worden geplaatst tussen de leidingen
en de beugels uit soepel materiaal, dat zodanig wordt bevestigd dat ze tijdens de demontage niet kan
loskomen.
- de leidingen die, met het akkoord van de Directie der werken eventueel in de dekvloeren zouden
worden geplaatst, zullen worden omhuld door speciale plastic stroken voor warm water en daarna
bedekt met een mof uit polyurethaanschuim, zodoende op absolute wijze te worden beschermd tegen
vocht, aantasting door de dekvloeren en eveneens de uitzetting toe te laten.
De leidingen, die in de dekvloer worden geplaatst of ingebouwd zijn, worden over het algemeen
beschermd door middel van klevende stroken die geschikt zijn voor de temperatuur van de vloeistof
die doorheen de leiding loopt. De stroken zijn vervaardigd uit textiel met een impregnatie van
synthetische anticorrosie hars (POLYKEN of andere). De strook wordt koud geplaatst, in spiraalvorm,
nauw aansluitend, met overlappingen van 10 tot 15 mm.
- de draagbeugels voor horizontale leidingen worden op volgende afstanden van elkaar geplaatst :
* om de meter voor leidingen 3/8" en 1/2";
Blz 16 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
* om de 1,5 m voor leidingen met een diameter tussen 1/2" en 6/4";
* om de 2 m voor leidingen met een diameter groter dan 6/4"
Deze dragers zullen in staat zijn om het gewicht van een persoon te kunnen dragen (75 kg).
* De verticale leidingen zullen minstens worden uitgerust met twee bevestigingsbeugels per verdieping.
De bevestigingsflenzen van de leidingen zijn van het type met snelle afsluiting, uitgevoerd in vernikkeld of
cadmiumhoudend staal, voorzien van een geprofileerde rubberen anti-tril ring.
Voor de leidingen voor vrieswater, zal een element uit drukbestendig PUR/PIR schuim tussen de leiding
en elke bevestigingsbeugel worden geplaatst.
Alle leidingen waarvan sprake in de meetstaat werden netto gemeten en geplaatst zonder rekening te
houden met afval ; de aangegeven prijs zal alle toebehoren omvatten zoals bochten, aansluitingen,
speciale onderdelen, lasnaden, dragers, beugels, bevestigingselementen, enz.
Compensatie van de uitzetting
De leidingen worden zo veel mogelijk « zelf uitzettend » geplaatst. Indien dit niet mogelijk is of indien de
« zelf uitzettend » plaatsing het niet toelaat om de uitzettingsproblemen op te lossen, zal gebruik worden
gemaakt van compensatoren, vergezeld van hun onmisbare elementen, zoals vaste punten en
begeleiders.
De vaste punten zullen worden bestudeerd en geplaatst door de aannemer onder diens eigen
verantwoordelijkheid. Alvorens met de werken te starten, zal de installateur zijn studie ter goedkeuring
voorleggen aan het Studiebureel. De prijs van de compensatoren en van hun toebehoren zullen worden
inbegrepen in de eenheidsprijs van de leidingen.
Ontluchten van de leidingen
De ontluchtingsflessen worden op elk hoog punt van de installatie geplaatst. Ontluchter bereikbaar op
manhoogte.
Op de hoge punten van de netwerken van de leidingen, zullen ontluchtingsorganen worden geplaatst. Op
de hoge punten van het leidingennet, zullen ontluchtingsorganen worden geplaatst. Deze toestellen
mogen worden vervaardigd uit een buisgedeelte met grote diameter met leiding en aftapkraan
teruggebracht op een afstand die voldoende is voor de manipulatie en door een automatische ontluchter.
(zie hoofdstuk 14)
08.002 VERWARMINGSLEIDING 1/2" OF DN 15
Stalen verwarmingsbuizen, inclusief toebehoren inzake bevestiging en aansluiting Dia. DN15
Meetcode : Per lopende meter
08.003 VERWARMINGSLEIDING 3/4" OF DN 20
Stalen verwarmingsbuizen, inclusief toebehoren inzake bevestiging en aansluiting Dia. DN20
Meetcode : Per lopende meter
08.004 VERWARMINGSLEIDING 4/4" OF DN 25
Stalen verwarmingsbuizen, inclusief toebehoren inzake bevestiging en aansluiting Dia. DN25
Meetcode : Per lopende meter
Blz 17 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
08.005 VERWARMINGSLEIDING 5/4" OF DN 32
Stalen verwarmingsbuizen, inclusief toebehoren inzake bevestiging en aansluiting Dia. DN32
Meetcode : Per lopende meter
08.006 VERWARMINGSLEIDING 6/4" OF DN 40
Stalen verwarmingsbuizen, inclusief toebehoren inzake bevestiging en aansluiting Dia. DN40
Meetcode : Per lopende meter
08.007 VERWARMINGSLEIDING 2" OF DN 50
Stalen verwarmingsbuizen, inclusief toebehoren inzake bevestiging en aansluiting Dia. DN50.
Meetcode : Per lopende meter
08.026 AANKOPPELING VERWARMINGSLEIDING 6/4" OF DN 40 OP BESTAANDE COLLECTOREN
Deze post omvat de aankoppeling van het circuit radiatoren ter hoogte van de bestaande collector.
Deze plaats zal ter goedkeuring alvorens uitvoering moeten worden voorgelegd aan het Studiebureel.
Inclusief lediging en vulling van de bestaande installaties.
Inclusief alle aanhorigheden.
Meetcode : Forfaitair
08.027 AANKOPPELING VERWARMINGSLEIDING 2" OF DN 50 OP BESTAANDE COLLECTOREN
Deze post omvat de aankoppeling van het PG circuit ter hoogte van de bestaande collector.
Deze plaats zal ter goedkeuring alvorens uitvoering moeten worden voorgelegd aan het Studiebureel.
Inclusief lediging en vulling van de bestaande installaties.
Inclusief alle aanhorigheden.
Meetcode : Forfaitair
08. LEIDING VRIESWATER 2" OF DN 50
Stalen leidingen voor vrieswater, inclusief toebehoren inzake bevestiging en aansluiting Dia. DN50
Meetcode : Per lopende meter
08.LEIDING VRIESWATER 3" OF DN 80
Stalen leidingen voor vrieswater, inclusief toebehoren inzake bevestiging en aansluiting Dia. DN80
Meetcode : Per lopende meter
Blz 18 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
HOOFDSTUK 10: CONDENSWATER UIT PVC
Algemeen
Het condenswater afkomstig van de koude batterijen van de PG worden naar het sanitair netwerk geleidt.
De afvoer van het condens wordt vervaardigd door middel van PVC buizen van klasse PN 4.
Uitvoering
De voorschriften uit Art. 06.01 van de STS 62 zijn van toepassing, behoudens tegenstrijdige aanwijzingen
in onderhavig lastenboek.
De te gebruiken uitvoeringstechniek is deze die word aanbevolen door de fabrikant en rekening houdt met
volgende vereisten:
- het gebruikte gereedschap is aangepast aan de fabricage van plastic materiaal ;
- alle aansluitingen op leidingen dienen dezelfde oorsprong te hebben, zodoende dezelfde wanddiktes
te bewaren;
de bijzondere onderdelen, zoals bochten, aansluitingen, moffen, enz zijn vormgegoten stukken in de
fabriek;
- De assemblage van de buizen geschied door middel van verlijming.
- de plaatsing dient een vrije uitzetting toe te staan doch begeleid; Dit effect wordt bekomen door het
gebruik van uitzetmoffen, flexibels (absorberende bochten);
- de leidingen worden door middel van ringen uit verzinkt staal of polyethyleen bevestigd. Deze ringen
liggen op een tussenafstand van mekaar van maximaal 15 keer de nominale diameter verticaal en van
10 keer de nominale diameter horizontaal.
Er zijn twee types bevestigingsbeugels die allebei dezelfde oorsprong hebben als de leidingen.
Meetcode
Per lopende meter, van as tot as gemeten.
De prijs per lopende meter omvat de aansluitingen en de speciale stukken (bijvoorbeeld T-stukken,
bochten, hevels, enz…).
10.002 LEIDING UIT PVC Dia32
Inclusief de aansluiting op de sanitaire valpijp uit PEHD en PVC, levering en integratie van de hevels, …
Meetcode : Per lopende meter
Blz 19 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
HOOFDSTUK 12 : ISOLATIE
Algemeen
De toegelaten materialen voor thermische isolatie bezitten volgende eigenschappen:
a) De thermische conductiviteitscoëfficiënt van het materiaal is kleiner dan 0,07 w/ m2°C;
b) Het isolerend materiaal is weinig of niet hygroscopisch en weinig of niet capillair
c) Het materiaal is bestand tegen trillingen en is niet vervormbaar
d) Het materiaal is duurzaam, niet aan bederf onderhevig en bestand tegen ongedierte
e) Het isolatiemateriaal mag niet agressief zijn ten opzichte van te isoleren elementen
f) De brandreactie van het materiaal is zo dat ze een klasse A1 vertoont volgens de norm NBN S21-
203;
g) Het zijn materialen met “toelaatbare fysiologische acties” wanneer deze worden onderworpen aan
een bepaalde opwarming, conform met de definitie van norm NBN 713-010.
De toegelaten afwerkingsmaterialen bezitten volgende eigenschappen
a) Het materiaal is stevig en duurzaam;
b) Het materiaal is bestand tegen de corrosie die van buitenaf kan optreden, of van de isolatie;
c) De brandreactie van het materiaal is zo dat ze een klasse A1 vertoont volgens de norm NBN S21-203;
d) Het zijn materialen met “toelaatbare fysiologische acties” wanneer deze worden onderworpen aan een
bepaalde opwarming, conform met de definitie van norm NBN 713-010.
De aannemer legt ter goedkeuring aan de Projectontwerper een proefstaal voor van de voorgestelde
materialen. Het proefstaal wordt op een stuk DN 25 leiding geplaatst met een bocht van 90° en voorzien
van de voorgestelde afwerkingslaag en van een mof.
Betreffende volgende eigenschappen, dient de Aannemer voor alle materialen de certificaten te leveren
die door op dit vlak competente laboratoria werden opgesteld.
Te isoleren leidingen
1°) ISOLATIE VOOR VERWARMINGSLEIDINGEN GELEGEN IN DE STOOKRUIMTE, IN DE
TECHNISCHE LOKALEN EN OP PLAATSEN DIE RECHTSTREEKS ZICHTBAAR ZIJN
Conform met artikel C41 uit het typebestek n° 105 uit 1990.
Materiaal:
Schalen uit minerale wol en meer bepaald rotswol met een volumieke massa begrepen tussen de 100 en
de 150 kg/mof glaswol met een volumieke massa begrepen tussen de 55 en de 90 km/m³.
De schalen worden in de fabriek omhuld door een verstevigd aluminium blad met een dikte van 20µ en
voorzien van een zelfklevende bedekkingstrip.
Afwerking:
Isogénopak, bevestiging aan de hand van klinknagels, zelfborende schoreven of vastnieting.
De bochten en aansluitingen worden eveneens van deze afwerking voorzien
De uiteinden van de isolatie worden voorzien van aluminium moffen. Rood voor het vertrek en blauw voor
de retour
Blz 20 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Dikte:
DN 15 tot DN 32 : 25 mm
DN 40 tot DN 65 : 30 mm
DN 80 tot DN 100 : 40 mm
Meer dan DN100 : 50 mm
Betreft:
- Alle leidingen die zich in de stookruimte bevinden, alsook de technische lokalen en de kelder
- Het geheel van leidingen van de circuits op hoge temperatuur gelegen op alle plaatsen die
rechtstreeks zichtbaar zijn
- Het geheel van leidingen van de circuits met schuivende temperaturen gelegen in niet verwarmde
lokalen of op alle plaatsen die rechtstreeks zichtbaar zijn
2°) ISOLATIE VOOR VERWARMINGSLEIDINGEN GELEGEN IN DE VALSE PLAFONDS, TECHNISCHE
KOKERS,… EN OP PLAATSEN DIE NIET RECHTSTREEKS ZICHTBAAR ZIJN
Conform met artikel C41 uit het typebestek n° 105 uit 1990.
Materiaal:
Schalen uit minerale wol en meer bepaald rotswol met een volumieke massa begrepen tussen de 100 en
de 150 kg/mof glaswol met een volumieke massa begrepen tussen de 55 en de 90 km/m³.
De schalen worden in de fabriek omhuld door een verstevigd aluminium blad met een dikte van 20µ en
voorzien van een zelfklevende bedekkingstrip.
Er is een bijkomende mechanische bevestiging via afgebonden draden voorzien.
Afwerking:
De dwarse voegen worden afgewerkt door middel van een zelfklevende aluminium strook van 70 mm
breedte minstens.
De uiteinden van de isolatie worden voorzien van aluminium moffen. Rood voor het vertrek en blauw voor
de retour
Dikte:
DN 15 tot DN 32 : 25 mm
DN 40 tot DN 65 : 30 mm
DN 80 tot DN 100 : 40 mm
Meer dan DN100 : 50 mm
Betreft:
- Alle leidingen die zich in de valse plafonds bevinden, valse vloeren, technische schachten en
leidingskasten en/of convectorkasten
- Het geheel van leidingen van de circuits op hoge temperatuur gelegen op alle plaatsen die niet
rechtstreeks zichtbaar zijn
- Het geheel van leidingen van de circuits met schuivende temperaturen gelegen in niet verwarmde
lokalen of op alle plaatsen die niet rechtstreeks zichtbaar zijn
Blz 21 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
3° ISOLATIE VOOR LEIDINGEN VOOR VRIESWATER GELEGEN IN DE TECHNISCHE LOKALEN
EN OP PLAATSEN DIE RECHTSTREEKS ZICHTBAAR ZIJN
Conform met artikel C41 uit het typebestek n° 105 uit 1990.
Materiaal:
Buizen uit soepele synthetische rubber, met gesloten cellenstructuur en extern glad oppervlak.
Volumiek gewicht gaande van 60 tot 100 km/m³.
In de mate van het mogelijke zullen de buizen achter elkaar worden geplaatst tijdens de montage van de
leidingen, waarna ze aan elkaar zullen worden gelijmd zodoende een afgedicht geheel te vormen.
Alle voorzorgsmaatregelen zullen worden getroffen zodoende de dampwerende barrière ter hoogte van de
dragers van de leidingen niet te onderbreken.
Afwerking:
Isogénopak, bevestiging aan de hand van klinknagels, zelfborende schoreven of vastnieting.
De bochten en aansluitingen worden eveneens van deze afwerking voorzien
De uiteinden van de isolatie worden voorzien van aluminium moffen. Rood voor het vertrek en blauw voor
de retour
Dikte:
DN 15 tot DN 40 : 13 mm
DN 50 tot DN 65 : 19 mm
DN 80 tot DN100 : 26 mm
> dan DN100 : 38 mm
Collector : 57 mm
Betreft:
- Alle leidingen die zich in de technische lokalen bevinden,
- Het geheel van leidingen van de circuits op alle plaatsen die rechtstreeks zichtbaar zijn
- Het geheel van leidingen van de circuits met schuivende temperaturen gelegen in niet verwarmde
lokalen of op alle plaatsen die rechtstreeks zichtbaar zijn
4° ISOLATIE VOOR LEIDINGEN VOOR VRIESWATER GELEGEN IN DE VALSE PLAFONDS,
CONVECTORKASTEN, TECHNISCHE KOKERS, KELDER EN OP PLAATSEN DIE NIET
RECHTSTREEKS ZICHTBAAR ZIJN
Conform met artikel C41 uit het typebestek n° 105 uit 1990.
Materiaal:
Buizen uit soepele synthetische rubber, met gesloten cellenstructuur en extern glad oppervlak.
Volumiek gewicht gaande van 60 tot 100 km/m³.
In de mate van het mogelijke zullen de buizen achter elkaar worden geplaatst tijdens de montage van de
leidingen, waarna ze aan elkaar zullen worden gelijmd zodoende een afgedicht geheel te vormen.
Alle voorzorgsmaatregelen zullen worden getroffen zodoende de dampwerende barrière ter hoogte van de
dragers van de leidingen niet te onderbreken.
Afwerking: Nihil.
Dikte:
Blz 22 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
DN 15 tot DN 40 : 13 mm
DN 50 tot DN 65 : 19 mm
DN 80 tot DN100 : 26 mm
> dan DN100 : 38 mm
Betreft:
Alle leidingen die zich in de valse plafonds bevinden, valse vloeren, technische schachten en
convectorkasten
Inclusief de leidingen van de dynamische balken en koude plafonds
- Het geheel van leidingen van de circuits overal gelegen op alle plaatsen die niet rechtstreeks zichtbaar
zijn
- Het geheel van leidingen van de circuits met schuivende temperaturen gelegen in niet verwarmde
lokalen of op alle plaatsen die niet rechtstreeks zichtbaar zijn
5°) ISOLATIE VOOR LEIDINGEN VOOR VRIESWATER BUITEN
Conform met artikel C41 uit het typebestek n° 105 uit 1990.
Materiaal :
Buizen uit soepele synthetische rubber, met gesloten cellenstructuur en extern glad oppervlak.
Volumiek gewicht gaande van 60 tot 100 km/m³.
In de mate van het mogelijke zullen de buizen achter elkaar worden geplaatst tijdens de montage van de
leidingen, waarna ze aan elkaar zullen worden gelijmd zodoende een afgedicht geheel te vormen.
Alle voorzorgsmaatregelen zullen worden getroffen zodoende de dampwerende barrière ter hoogte van de
dragers van de leidingen niet te onderbreken.
Afwerking:
Rigide aluminium plaatstaal met een dikte van 8/10 mm, bevestiging aan de hand van klinknagels,
zelfborende schoreven of vastnieting.
De bochten en aansluitingen worden eveneens van deze afwerking voorzien
Dikte: 57 mm (verschillende diktes op elkaar)
Betreft: Het geheel van alle leidingen voor vrieswater die buiten zijn gelegen
6°) ISOLATIE VAN HET KRAANWERK, FILTERS, POMPEN EN TOEBEHOREN VOOR CIRCUITS
VOOR VRIESWATER BINNEN
Conform met artikel C41 uit het typebestek n° 105 uit 1990.
Materiaal :
Buizen uit soepele synthetische rubber, met gesloten cellenstructuur en extern glad oppervlak.
Volumiek gewicht gaande van 60 tot 100 km/m³.
Alle voorzorgsmaatregelen zullen worden getroffen zodoende de dampwerende barrière niet te
onderbreken.
Afwerking: Nihil.
Dikte: 19 mm
Betreft: Het geheel van alle toebehoren.
Meetcode : Per stuk, alle toebehoren inbegrepen.
Blz 23 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
7°) ISOLATIE VAN HET KRAANWERK, FILTERS, POMPEN EN TOEBEHOREN VOOR CIRCUITS
VOOR VRIESWATER BUITEN
Conform met artikel C41 uit het typebestek n° 105 uit 1990.
Materiaal :
Buizen uit soepele synthetische rubber, met gesloten cellenstructuur en extern glad oppervlak.
Volumiek gewicht gaande van 60 tot 100 km/m³.
Alle voorzorgsmaatregelen zullen worden getroffen zodoende de dampwerende barrière niet te
onderbreken.
Afwerking: Twee lagen UV bestendige verf.
Dikte: 38 mm
Betreft: Het geheel van alle toebehoren.
12.002 ISOLATIE TYPE 2 VERWARMINGSLEIDING DN15
Kraft Alu 25mm dikte
Meetcode : Per lopende meter
12.003 ISOLATIE TYPE 2 VERWARMINGSLEIDING DN20
Kraft Alu 25mm dikte
Meetcode : Per lopende meter
12.004 ISOLATIE TYPE 2 VERWARMINGSLEIDING DN25
Kraft Alu 25mm dikte
Meetcode : Per lopende meter
12.007 ISOLATIE TYPE 1 VERWARMINGSLEIDING DN 50
Kraft Alu 30mm dikte
Meetcode : Per lopende meter
12.102 ISOLATIE TYPE 1 VERWARMINGSLEIDING DN 15
Kraft Alu 25mm dikte + Afwerking PVC
Meetcode : Per lopende meter
12.103 ISOLATIE TYPE 1 VERWARMINGSLEIDING DN 20
Kraft Alu 25mm dikte + Afwerking PVC
Meetcode : Per lopende meter
Blz 24 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
12.104 ISOLATIE TYPE 1 VERWARMINGSLEIDING DN 25
Kraft Alu 25mm dikte + Afwerking PVC
Meetcode : Per lopende meter
12.105 ISOLATIE TYPE 1 VERWARMINGSLEIDING DN 32
Kraft Alu 25mm dikte + Afwerking PVC
Meetcode : Per lopende meter
12.106 ISOLATIE TYPE 1 VERWARMINGSLEIDING DN 40
Kraft Alu 30mm dikte + Afwerking PVC
Inclusief herstelling op bestaande collectoren
Meetcode : Per lopende meter
12.107 ISOLATIE TYPE 1 VERWARMINGSLEIDING DN 50
Kraft Alu 30mm dikte + Afwerking PVC
Inclusief herstelling op bestaande collectoren
Meetcode : Per lopende meter
12.309 ISOLATIE TYPE 4 LEIDING VRIESWATER DN 80
Armaflex 26mm
Meetcode : Per lopende meter
12.407 ISOLATIE TYPE 3 LEIDING VRIESWATER DN 50
Armaflex 26mm + PVC
Meetcode : Per lopende meter
12.409 ISOLATIE TYPE 3 LEIDING VRIESWATER DN 80
Armaflex 26mm + PVC
Meetcode : Per lopende meter
12.509 ISOLATIE TYPE 5 EXTERNE LEIDING VRIESWATER DN 80
Armaflex 57mm dikte + Aluminium staalplaat
Meetcode : Per lopende meter
12.610 ISOLATIE VAN HET KRAANWERK, POMPEN EN TOEBEHOREN OP VRIESWATER BINNEN
Armaflex 19mm. Om het even welke diameter .
Meetcode : Per stuk
Blz 25 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
12.620 ISOLATIE VAN HET KRAANWERK, POMPEN EN TOEBEHOREN OP VRIESWATER BUITEN
Armaflex 38mm. Om het even welke diameter .
Meetcode : Per stuk
12.1000 WARM WORDENDE TRESSING
De zelfregulerende verwarmde strook is samengesteld uit 2 parallelle conductoren uit vertinde koper van
1.4 mm2, verzonken in een half geleidende polymeer die zelf zijn thermisch vermogen beperkt in functie
van de temperatuurvariaties van de leiding. Een isolerende thermoplastische koker bedekt het
koperpolymeer geheel.
De warmende strook wordt gevormd door oneindig veel parallelle circuits die toelaten de strook op de
gewenste lengte door te knippen. Het verdreven vermogen is variabel in alle punten van de strook volgens
de temperatuur op de onderzochte plaatsen. Vermogen: te bepalen door de inschrijver in functie van de
diameters van de leidingen. Spanning: 230 volt
Inclusief aansluitingskit voor de toevoerkabel
Inclusief kit voor eindisolatie
Inclusief kit voor aankomst kabel
Inclusief aansluitdoos tussen het VVB en de strook.
De kasten zullen nabij de elektrische borden HVAC worden geplaatst in de zaal
De tressing zal over alle leidingen met vrieswater worden geplaatst buiten, tussen de leiding en de
isolatie.
12.1029 TRESSING OP LEIDING VRIESWATER DN 80
Meetcode : Per lopende meter leiding
Blz 26 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
HOOFDSTUK 13 : CIRCULATIE - POMPEN EN TOEBEHOREN
Algemeen
De circulatoren zullen van het type zonder vulling of invetting zijn en met een zo plat mogelijke
werkingscurve. Het debiet van elke circulatiepomp wordt op de plannen aangegeven. De manometrische
hoogte wordt bepaald door de inschrijver.
De onderdelen van de circulatoren die in contact staan met water mogen niet uit aluminium worden
uitgevoerd noch uit een materiaal dat mogelijk kan corroderen door alkaline water. De circulatoren zullen
worden ontworpen om water met een temperatuur van 100°C te weerstaan.
Het type circulator zal zodanig worden bepaald dat de normale vervanging van het wiel mogelijk is
voorzien door een wiel met een grotere diameter.
HET NORMALE DEBIET BEVINDT ZICH OP HET MAXIAAM RENDEMENT PUNT
Stroomopwaarts en –afwaarts van elke circulator zal een van schroefdraad voorzien buisstuk met een
waterdichte kraan worden bevestigd, dat de aansluiting toelaat met een differentiële kwikmanometer.
De pompen zullen een ingebouwde elektronische vermogensafstelling bezitten voor constante/variabele
differentiële druk. Ze zijn van het type zonder opstoppen of invetten en met een zo plat mogelijke
werkingscurve. Het debiet van elke pomp wordt op de plannen aangegeven. De manometrische hoogte
wordt door de inschrijver bepaald.
Isolatieschelpen uit serie.
Een rekennota zal worden overhandigd door de aannemer aan de Directie van de Werken alvorens het
starten van de werken.
Uit serie met :
1. Handbediening met unieke knop voor :
- De aan- en afschakeling van de pomp
- De keuze van het besturingssysteem :
o Differentiële variabele druk
o Differentiële constante druk
o Differentiële druk in functie van de temperatuur
- functie automatische ralenti voor ‘s nachts
- afstelling van de setpoint waarde en de snelheid
2. Display van de pompen waarop volgende elementen worden aangegeven:
- Staat van werking
- besturingssysteem
- setpoint waarde van de differentiële druk en de snelheid
- Signalisatie van gebreken en preventie motor met wisselstroom en modulatie van de breedte
impulsen bestuurd door de microprocessor.
3. Vanaf een motorisch vermogen van P2= 350 W frequentieomzetter. Bijkomende functies vanaf een
motorisch vermogen van P2 = 350 W :
- Bedieningsinput " Stop voorrang "
- Analogische input 0...10 V voor besturingssysteem (DDC) voor het op afstand verstellen van de
snelheid.
- Bescherming motor ingebouwd, verklikkerlichten voor de werking en in geval van defect,
gecentraliseerde indicatie van defect zonder potentieel.
- functie automatische ralenti op minimale snelheid, IR interface voor draadloze communicatie met
bedienings- en diensttoestel. Contact voor klemdoos (toebehoren: met interface voor beheer van
Blz 27 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
de dubbele pompen of automatisatie systeem van het gebouw GA). Omhulsel uit grijs gietijzer,
wiel uit plastic verstevigd met glasvezel, as uit verchroomd staal met effen palies uit carbon.
- Maximale temperatuur van de vloeistof 110 °C (zonder beperking bij omgevingstemperaturen tot
40 °C max.)
Het type pomp zal zodanig worden bepaald dat de normale vervanging van het wiel mogelijk is voorzien
door een wiel met een grotere diameter.
HET NORMALE DEBIET BEVINDT ZICH OP HET MAXIAAM RENDEMENT PUNT
Stroomopwaarts en –afwaarts van elke pomp zal een van schroefdraad voorzien buisstuk met een
waterdichte kraan worden bevestigd, dat de aansluiting toelaat met een differentiële kwikmanometer.
De stator wordt ruim gedimensioneerd, de motor moet geblokkeerd kunnen blijven zonder te branden.
De draaiende elementen worden perfect uitgebalanceerd zodanig dat een geruisloze werking wordt
bekomen, vrij van trillingen.
De pomp dient met een horizontale motor-as te worden gemonteerd:
- De aannemer zal, indien nodig, een gedeeltelijke rotatie van de motorblok uitvoeren zodanig de
elektrische doos boven de pomp te plaatsen ;
- De pompen waarvan de as van de motor alsook de as voor de afvloeiing van de vloeistof, bevinden
zich in een horizontaal vlak en worden uitgerust met een automatische ontluchter (1/4") aan de top van
de spiraal.
De pompen van de circuits worden op een hydraulische druk in koude toestand op 6 kg/cm2 min
beproefd.
De elektrische beschermingsgraad bedraagt minimum IP44.
De aannemer zal voor de proeven leveren die worden uitgevoerd op de pompen, een differentiële
kwikmanometer leveren, met grote nauwkeurigheid, zodoende toe te laten om de pompen die in werking
zijn in de zone met best rendement te kunnen controleren.
Voor de circulatoren van de circuits op vrieswater, zullen de opspoelelementen geïmpregneerd worden
met een oplossing van in de oven gedroogde stearine, zodoende de vorming van condens tegen te gaan.
De circulatoren van de circuits op vrieswater mogen worden vervangen door centrifugale eencellige
pompen van het type « in line ».
13.011 POMP TYPE 1
Primaire pomp warme batterij PG - debiet = 5.5 m3/u min.
Meetcode : Per stuk.
13.012 POMP TYPE 2
Pomp op radiatoren kring - debiet = 2.5 m3/u min.
Pomp met variabel debiet
Meetcode : Per stuk.
13.013 POMP TYPE 3
Secundaire pomp warme batterij PG Auditorium - debiet = 3.91 m3/u min.
Meetcode : Per stuk.
13.014 POMP TYPE 4
Blz 28 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Secundaire pomp warme batterij PG Cafetaria - debiet = 1.6 m3/u min.
Meetcode : Per stuk.
Blz 29 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
HOOFDSTUK 14 : KRAANWERK - SCHUIVEN - TOEBEHOREN
Algemeen :
De dichting dient perfect te zijn bij een proef van 5.000 cycli met een druk gelijk aan 1,1 PN en bij een
werkingstemperatuur van 90°C.
De Aannemer dient het proef – PV op het gebied van waterdichting dat door een onafhankelijk organisme
werd uitgevoerd, voor te leggen.
Afsluitkraan TYPE 1 voor diameter kleiner of gelijk aan DN50
Het kraanwerk van de afsluitkranen voor warm en koud water zal van het type met bolkraan zijn en directe
doorgang.
De bediening geschiedt op kwartslag.
Het lichaam van de kraan wordt vervaardigd uit messing, de bolkraan zal worden vervaardigd uit inox
De dichting tussen het bewegingswiel en het lichaam van de kraan zal worden verzekerd door O RING uit
viton.
De voegen zijn gemakkelijk vervangbaar.
Dit kraanwerk zal worden ontworpen voor een nominale druk van 10 kg/cm2.
Afsluitkraan TYPE 3 voor diameter groter dan DN50
Conform met artikel C7 van het typebestek n° 105 uit 1990.
De kranen zijn van het type vlinderkranen voor montage tussen flenzen.
Het lichaam is vervaardigd uit gietijzer of staal; de bedieningssteel is van roestvrij staal AISI 304.
Het lichaam en de vlinder worden beschermd door een bekleding uit synthetisch materiaal die de
weerstand verhoogd, ondermeer tegen chemische producten.
De interne dichting wordt verzekerd door middel van een dichtingskap of door een dichtingsvoeg dat via
een drukring wordt samengedrukt.
Het dichtingselement wordt uitgevoerd in viton of een materiaal met gelijkaardige eigenschappen op vlak
van weerstand tegen temperatuur, veroudering en wrijving.
De externe dichting op de as wordt verzekerd door een opvulling die nauwer aangesloten kan worden of
door een O-ring.
De manuele kwartslag bediening geschiedt door middel van een getande hendel of door een wiel en
verlager voor diameters groter dan DN 150.
De vlinderkranen worden voorzien van getapte ogen zodoende de demontage ervan te vergemakkelijken.
Nominale druk: PN 16.
Gebruikstemperatuur: tussen -10°C en +150°C.
Betreft : afzondering van de circuits in de technische lokalen.
Kraan voor aansluiting differentieel manometer
Conform met artikel C7 van het typebestek n° 105 uit 1990.
De kranen zijn van het type met kogelkraan - PN 6.
Blz 30 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Filter voor verwarmingswater en vrieswater
Deze wordt uitgevoerd met messing lichamen en zeven uit roestvrij staal.
Aansluiting voorzien van schroefdraad tot DN 50 inclusief, aansluiting met beugels daarboven.
Nominale druk : PN 10.
De perforaties van de zeven bezitten volgende diameters:
- DN 15 en DN 20 : 0,5 mm
- DN 25 tot DN 65 : 0,8 mm
- DN 80 tot DN 200 : 1,2 mm
- DN 250 en daarboven : 1,6 mm
De positie van de filter is zodanig dat tijdens de reiniging de deeltjes in de zeeffilter blijven.
Regelafsluiter
De regelafsluiters worden ontworpen voor netten op warm water, vrieswater en stadswater. Ze bezitten
een minimale kwaliteitsgraad PN16 en zijn geschikt voor vloeistoftemperaturen gaande van -10 tot 120
°C.
Het lichaam is vervaardigd uit gietijzer gelakt met epoxy ; de aansluiting geschiedt, volgens de diameters
en het programma van de fabrikant, door middel van parallelle geboorde beugels PN16 (volgens normen
SS 335 en ISO 2084) of door genormaliseerde tap.
De opnamen voor differentiële druk worden uitgerust met o-ringen uit EPDM rubber die vervangbaar zijn
zonder de werking van de installatie te moeten onderbreken.
De klep van de zitting is uitgerust met een voeg uit PTFE.
De onderdelen in contact met de vloeistoffen worden samengesteld uit een legering met silicium dat pH
waarden weerstaat tussen 5 en 9, bestand tegen ontzinking en ongevoelig voor corrosie door druk.
De verstelpositie op de afsluiters met kleine diameter is leesbaar op een numerieke hendel met direct
display (regelbaar op 4 toeren); op grotere diameters, wordt de verstelpositie leesbaar op de schaal van
Vernier, waarbij het aantal volledige toeren wordt aangegeven op een vaste schaal en de fracties van
toeren op een schaal die in de hendel wordt ingekerfd (8, 12 of 16 toeren tussen de volledige opening en
sluiting volgens de diameters).
De nominale diameter (ND), de nominale druk (ND), de omschrijving van de materie, het merk van de
fabrikant en de richting van de afstroming van de vloeistof dient in het lichaam van de klep te worden
gegoten, volgens de norm ISO 5209.
De uitvoering van de regelkleppen omvat de levering en plaatsing van de regelkleppen inclusief alle
toebehoren en aanhorigheden.
De uitbalanceringskleppen worden in dienst gesteld door de leverancier volgens de voorschriften van de
opgelegde debieten.
De kostprijs van het in dienst stellen is inbegrepen in de prijs van de kleppen.
Tijdens het in dienst stellen zal de leverancier, na de volledige balancering van de installatie, overgaan tot
het verzegelen van de kleppen en overhandigt hij aan de Aannemer, de Bouwheer en de Directie der
werken een volledige lijst met de afstelwaarden en de overeenkomstige standen van de regelorganen.
Aftapkranen
De aftapkranen worden samengesteld uit kogelkranen met directe doorgang. Het manoeuvre geschiedt op
kwartslag.
De aftapkranen zijn vervaardigd uit messing of brons, van het type kogelkraan met dichtingsvoeg en
aansluit – eindstuk uit rubber zodoende een flexibel DN 15 te kunnen aansluiten.
Gemotoriseerde 3 richtingskranen
Blz 31 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
De lichamen van de kranen zijn van brons tot op een diameter DN50, daarboven zijn ze vervaardigd uit
grijze gietijzer GG20. Hun as is vervaardigd uit roestvrij staal.
Ze zijn van het type met progressieve verplaatsing.
De zittingen van de ventielen zijn ontworpen en uitgesneden zodoende een debietvariatie te verkrijgen in
functie van het bediende orgaan (batterij of circuit).
Het ventiel is van roestvrij staal.
De kranen worden uitgerust met een elektrische servomotor gevoed op 220V en met continu
bedieningssignaal 0-10V met versnelling zodoende een lineaire variatie van het debiet te verkrijgen in
functie van de koers. De bescherming bedraagt minstens IP54.
Een plaatsbepalingsysteem laat toe om gemakkelijk de graad van opening van de afsluiter na te gaan en
een bewegingselement laat de manuele positiebepaling toe.
Dit kraanwerk zal worden ontworpen voor een nominale druk van 10 kg/cm2.
De diameter van de afsluiters moet worden aangepast in functie van het debiet, van het drukverschil en
van de Kv. Deze selectie dient door de Projectontwerper te worden goedgekeurd.
Deze algemene voorwaarden zijn van toepassing voor volgende artikels :
14.005 AFSLUITSCHUIF 5/4" of DN32 TYPE 1
Meetcode : Per stuk.
14.006 AFSLUITSCHUIF 6/4" of DN40 TYPE 1
Meetcode : Per stuk.
14.007 AFSLUITSCHUIF 2" of DN50 TYPE 1
Meetcode : Per stuk.
14.029 AFSLUITSCHUIF 3" of DN80 TYPE 3
Meetcode : Per stuk.
14.045 REGELAFSLUITER 5/4" of DN32
Meetcode : Per stuk.
14.046 REGELAFSLUITER 6/4" of DN40
Meetcode : Per stuk.
14.047 REGELAFSLUITER 2" of DN50
Meetcode : Per stuk.
14.049 REGELAFSLUITER 3" of DN80
Meetcode : Per stuk.
14.061 AFTAPKRAAN DN15
Meetcode : Per stuk.
Blz 32 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
14.062 THERMOMETER
Er zullen thermometers worden geplaatst met wijzerplaat zoals voorzien in de principeschema’s en
detailplannen. De thermometers zijn van het duiker type, de lengte van de duiker van de thermometer zal
op de veiligheidsbus worden geplaatst die op de leiding wordt gelast.
De lengte van de duiker en de bus zullen in functie van de dikte van de isolatie worden gekozen en zullen
zodanig zijn dat de gemeten en door de thermometer aangegeven temperatuur effectief de temperatuur
van de vloeistof is.
De diameter van de huls bedraagt 100 mm, de wijzerplaat zal uit geborsteld staal worden vervaardigd en
de huls uit verchroomde messing op nikkel. De ligging van de indicatie naald zal kunnen worden
gecorrigeerd door middel van een schroevendraaien, zodoende de indicaties van de naald te kunnen
aanpassen in functie van de meting die door een geijkte thermometer.
Het model van de thermometer zal ter goedkeuring worden voorgelegd aan de Directie der werken.
Het gamma van de thermometer wordt aangepast aan de temperatuur van de gemeten vloeistof.
Meetcode : Per stuk.
14.063 MANOMETRISCH CONTACT
Manometrisch contract voorzien voor elk van de circulatiepompen.
Conform met artikel C7 van het typebestek n° 105 uit 1990.
De kranen zijn van het type met kogelkraan - PN 6.
Meetcode : Per stuk.
14.103 GEMOTORISEERDE 3 WEGSKRAAN WARME BATTERIJ PG AUDITORIUM
Meetcode : Per stuk.
14.104 GEMOTORISEERDE 3 WEGSKRAAN WARME BATTERIJ PG CAFETERIA
Meetcode : Per stuk.
14.121 GEMOTORISEERDE 3 WEGSKRAAN WARME BATTERIJ PG AUDITORIUM
Meetcode : Per stuk.
14.300 ONTLUCHTINGSFLESSEN
De ontluchtingsflessen worden op elk hoog punt van de installatie geplaatst. Ontluchter op manhoogte
toegankelijk.
Op de hoge punten van het leidingennet zullen ontluchtingsorganen worden geplaatst. Deze toestellen
zullen worden samengesteld uit een stuk leiding van grote diameter met aftapleiding en aftapkraan op een
afstand die bereikbaar is voor manipulatie en uit een automatische ontluchter.
Meetcode : Forfaitair
14.419 ZEEFFILTER DN80
Meetcode : Per stuk.
Blz 33 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
HOOFDSTUK 15 : VERWARMINGSLICHAMEN, WISSELAAR EN TOEBEHOREN
15.001 VOORAF GESCHILDERDE STALEN RADIATOREN
Algemeen
De radiatoren bezitten ten minste de nuttige warmte-emissie aangegeven op de plannen van de
projectontwerpers.
De warmte-emissie van de radiatoren wordt opgemaakt volgens norm NBN D13-001.
De radiatoren die onder ramen worden geplaatst zullen zo dun mogelijk zijn (maximale toegelaten dikte 12
cm of type 22).
Hun afmeting komt zo veel mogelijk overeen met de breedte van de opening.
De afstand tussen de onderkant van de radiator en de vloer bedraagt steeds minstens 10 cm.
De afstand tussen het tablet en de bovenkant van de radiator minstens 5 cm.
Alvorens de radiatoren te bestellen zal de aannemer de lijst van de radiatoren die hij denkt te gebruiken,
ter goedkeuring voorleggen aan de Directie der werken.
De radiatoren zullen, ondermeer, doeltreffend worden beschermd tijdens de hanteringen; deze
bescherming zal worden bestudeerd zodanig de radiatoren te kunnen plaatsen zonder deze te moeten
verwijderen.
De bescherming zal de dag vóór de voorlopige oplevering worden verwijderd.
Op dat ogenblik zal elke radiator die kappen of krassen vertoont, onmiddellijk moeten worden vervangen
op kosten van de aanbesteder.
De selectie van de radiatoren geschiedt op basis van een regime 70-50°C
Er wordt in de prijs van de radiator de demontage en hermontering inbegrepen zodoende de
schilderwerken toe te laten.
Constructie
De radiatoren zijn samengesteld uit geprofileerde staalplaat met een minimale dikte van 1,25 mm. De
lasnaden worden volgens de van kracht zijnde normen uitgevoerd. De radiatoren zullen worden
bestudeerd zodanig een goede watercirculatie te garanderen met laag gehalte aan water.
De radiatoren mogen worden voorzien van een systeem met convectievinnen, achteraan de panelen
zodoende te beantwoorden aan de gevraagde thermische vermogensverschillen.
De totale dikte van de radiator mag de 12 cm niet verscheiden. De voorkeur wordt gegeven om de lengte
van de radiator te verhogen zodoende het vermogen te behalen, in plaats van de dikte te verhogen.
De radiatoren hebben een proefdruk ondergaan van 6 bar terwijl de diensdruk nooit groter zal zijn dan 3
bar.
Het bevestigingssysteem zal aan de radiator worden gelast.
De radiator zal worden beschermd door een antiroest verflaag en een laag in de oven gelakte verf,
waarvan de tint wit is.
Alle oppervlakken van de radiatoren zullen worden behandeld, alsook de bevestigingshaken.
De bekleding van de radiator zal worden vervolledigd aan de hand van een beschermrooster dat
rondom de radiator wordt geplaatst.
Meetcode : Per stuk.
Blz 34 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
15.100 TOEBEHOREN VOOR VERWARMINGSLICHAMEN
15.102 AFSTELBARE AANSLUITINGEN DN15 VOOR RADIATOREN
Elke nieuwe radiator wordt uitgerust op de retourleiding met een afstelbare afsluitverbinding, recht of
haaks die enerzijds de afstelling van het debiet toelaat en anderzijds de afsluiting van het circuit zodoende
zijn demontage toe te laten zonder het circuit te onderbreken. Afstelling aan de hand van een speciale
sleutel.
Meetcode : Per stuk.
15.131 THERMOSTATISCHE KRAAN DN15 VOOR RADIATOR
Elke nieuwe radiator van de installatie omvat een rechte of haakse thermostatische kraan met afstelbare
Kv
De kranen zijn van brons met robuuste en verzorgde uitvoering. Het gebruikte brons zal beantwoorden
aan de normen NBN 237, 266 en 267.
De werking van de thermostatische kranen is gebaseerd op een systeem dat de verplaatsing in proportie
met het ventiel verzekert in functie van de temperatuurverschillen.
Het element is samengesteld uit een vervormbare balg, gevuld met vloeistof of verzadigde damp.
De kranen zullen worden voorzien van een filter uit roestvrij staal.
De dichting van de stang wordt verzekerd door een metalen membraan zodoende dat de vervanging van
de thermostatische kop door een manuele bediening of omgekeerd zou kunnen geschieden zonder enige
lediging van de installatie.
Alle kranen zullen worden uitgerust met een inrichting die het blokkeren van het wiel toelaat, ze staan
bekend als zijnde onbreekbaar, onschendbaar en bestand tegen vandalisme.
Meetcode : Per stuk.
Blz 35 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
HOOFDSTUK 16 PRODUCTIEGROEP VOOR VRIESWATER MET INGEBOUWDE
LUCHTCONDENSOR
16.010 VRIESMACHINE
Certificering van de fabrikant en kwaliteit van de toestellen
- de certificering van de fabrikant ISO 9001 garandeert de constructie van de producten, de kwaliteit van
het gebruikte materiaal en van de fabricage
- Het label "CE" garandeert de conformiteit met alle Europese veiligheidsnormen.
Algemene stellingen en garantie van de constructeur
Deze vloeistofkoeler met condensatie door middel van lucht met 1 vriescircuits is bestemd voor de
koeling van vrieswater voor de klimaatregeling.
Deze eenheden wordt in de fabriek getest, en krijgen een vrieslading R407C en een initiale olielading. Na
de montage worden deze voorgelegd aan een volledige werkingsproef met circulatie van water in de
verdampers, zodoende de correcte werking van beide vriescircuits van de eenheid na te gaan.
Rekenmethode
- Regime vrieswater : 12 / 7°C
- Temperatuur van de ingaande lucht in de condensor : 32°C
- Percentage glycol : 0%
- Vrieslading : R407C
- Elektrische toevoerspanning : 3 x 400 V + N
- Maximaal geluidsdrukniveau bij 10 m in vrij veld : 54 dB(A)
- Vermogen : 98KW
Compressoren
De compressoren zijn van het hermetische type SCROLLS.
Er zijn 2 compressoren aanwezig
De motoren van de compressoren worden afgekoeld door middel van aangezogen gassen.
De compressoren worden uitgerust met:
- rubberen trilwerende steunelementen
- een interne thermische bescherming met automatische herbewapening
- een weerstand van carter
- afsluitschuiven
De elektrische klemmen van de motoren worden uitgerust met een bescherming IP54.
Blz 36 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
De vriescircuits
De productiegroep voor vrieswater vertoont 1 vriescircuits.
Elk vriescircuit omvat :
- Een deshydraterende filter met hoge kracht aan ophouding van zuren en vocht.
- een thermostatische ontspanningskraan met interne egalisatie.
- een vloeibaar controle-element voor de controle van het vriesdebiet met vochtverklikker
- contacten voor lage en hoge druk.
- pressostaten voor lage en hoge druk. De pressostaat HD is van het type met manuele
herbewapening, terwijl deze voor LD van het type met automatische herbewapening is.
- Dienstkranen voor de lading van het vriesproduct.
- Afsluitschuif voor de terugdringing van de compressor en vloeibare schuif.
Het hardsolderen van al deze vriesleidingen en deze eenheden geschiedt in de fabriek met interne
circulatie van een doorlopende stroom van droge strikstof zodoende de vorming van oxide en calamine te
verhinderen.
De laswerken worden uit zilver vervaardigd.
Er zal een isolatie uit armaflex van 13 mm worden voorzien zodoende dat de koude gedeelten geen
condens vertonen.
Het gebruikte vriesproduct bedraagt R407C voor zijn rendement (hoog COP) en de milieubescherming.
De ventilatoren
Ze zijn van het axiale type.
De elektrische motor bezit 6 of 8 polen, volgens de omvang van de machine, in standaardversie met een
interne thermische bescherming.
De axiale ventilatoren zijn met directe koppeling.
Een elektronische snelheidsregulatie behoudt de condensdruk stabiel.
Het blazen van lucht geschiedt verticaal.
De ventilatoren worden uitgerust met een beschermingsrooster.
Condensor
Deze is met dubbel circuit.
De condensbatterijen worden vervaardigd aan de hand van koperen buizen zonder lasnaad die
geschrankt worden geplaatst, mechanisch ingeklemd in de gegolfde aluminium vinnen. De nominale
dienstdruk van de batterijen bedraagt 28 bar.
De condensbatterij vertoont is aanwezig op één enkel zijvlak van het chassis. De lucht komt dus langs de
zijkant binnen langsheen de chiller en wordt naar boven doorheen de 3 ventilatoren afgestoten.
Blz 37 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Verdamper
Het bedragen 2 plaatwisselaars gelaste uit verzinkt staal.
Ze worden thermisch geïsoleerd met een laag van 15 mm schuim met gesloten cellen en hoge densiteit
hetgeen condensatie verhindert.
Ze beschikken over een gemeenschappelijke watercollector, voor de aansluiting van de vertrek en
retourleidingen voor water. Een ontluchtingskraan dient te worden voorzien.
De dienstdruk zal 10 bar bedragen aan de waterkant en 30 bar aan de vrieskant.
Een differentiële pressostaat controleert het waterdebiet in de verdamper.
Een automatische ontluchter bevindt zich aan het hoge punt van de machine.
De verdampers worden omringd door een elektrische weerstand met verwarmende cordon zodoende
deze tegen vorst te beschermen.
Om elk risico op verstopping te vermijden en om het rendement te verhogen, zal het water
stroomopwaarts van de wisselaar worden gefilterd.
Elektrisch bord en regulatie
Het elektrisch bord wordt volledig ontworpen voor een externe werking en omvat :
- Een geheel van klemmen voor de aansluiting op de site.
- Elektrische driefasige toevoer +N+T (400V)
- Een ON/OFF schakelaar
- Een algemene spanningsonderbreker met veiligheid antiopening deur
- Contactoren en thermische compressoren
- Contactoren en thermische ventilatoren
- De noodzakelijke tijdschakelaars (Anti-courtcycle,...)
- Een antivries thermostaat waarvan de sonde zich op de uitgang van de verdamper bevindt
- Ruim gedimensioneerde kabelwegen
- Een bekabeling met zorgvuldige plaatsbepaling
- Een CAREL regulator door MICROPROCESSOR met volgende eigenschappen :
Interface operator (display) dat volgende informatie overbrengt :
- LCD scherm
- Temperatuur in- en uitgang water
- Druk en temperatuur van de opzuiging en afstoting
- Temperatuur van de vloeibare lijn
- Oververhitting
- Tijdteller compressor
De standaard functies die de microprocessoren kunnen verzekeren zijn de volgende :
- Regulatie type PID op basis van de vertrektemperatuur
- een ON / OFF op afstand
- Een algemeen alarm
- Regeling van de setpoint en van alle parameters
- Anti-courtcycle
- Blokkering klavier en paswoord
- Heropstarten van de compressoren
- Overdracht via droge contacten : algemeen alarm, aanwezigheid stroom, werking van de
compressoren
Blz 38 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
De voornaamste alarmsignalen worden op de interface opgenomen :
- Hoge druk (transductor)
- Hoge druk (pressostaat)
- Lage druk (transductor)
- Alarm antivries
- Alarm voor de controle van het debiet door type differentiële pressostaat
- Thermische ontkoppeling ventilatoren
- Thermische ontkoppeling compressor
…
Constructie / Carrosserie / Verpakking
Het koetswerk is samengesteld uit panelen die gemakkelijk verwijderbaar zijn en die een vrije toegang
vergen aan alle bestanddelen (met bouten uit roestvrij staal). Deze panelen zijn vervaardigd uit verzinkt
staal, met een polyester poederlak (RAL 7032).
De centrale wordt bij de levering beschermd door middel van een plastic element.
Inplanting
De machine mag op om het even welk vlak oppervlak worden geplaatst die haar gewicht kan dragen.
Het is belangrijk om een vrije afstand te voorzien rondom de machine zodoende zijn bereikbaarheid te
vergemakkelijken voor onderhoudsoperaties.
Men mag de doorgang van de verkoelingslucht van de condensor niet afdichten of verhinderen.
Het toestel moet zodoende worden geplaatst dat elke recyclering van lucht tussen de verdringing en de
aanzuiging wordt verhinderd.
Men moet de aanzuiging van warme lucht verhinderen afkomstig van een andere bron.
Bijkomende elementen die in de prijs van de vriesmachine moeten worden inbegrepen
- Akoestische isolatie door middel van het inkapselen van de compressoren.
- controle-element van het waterdebiet.
- trilwerende noppen: isolerende steunelementen met zichtbare veer en bevestigingsgaten in de vloer.
- manometers: met wijzerplaat in de fabriek gemonteerd die de zuigdrukken en verdingingsdrukken van
beide circuits met vriesvloeistoffen aangeven.
- controle-element voor de fase: zodanig de omgewisselde rotatie van de compressoren te verhinderen
- sokkel vervaardigd uit verzinkte metalen profielen
- beschermingsweerstand van de verdamper en van de bufferkuip (traçage)
Vriesmachine volgens de algemene beschrijvingen hierboven met een vermogen van 74kW.
De hydraulische kit omvat :
- Een bufferkuip van 300 liter
- Een pomp met een debiet van 12.8m3/u
- Een expansievat
Meetcode : Forfaitair
Blz 39 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
HOOFDSTUK 18 : VERLUCHTING
Algemeen
De eigenschappen van de groepen worden hierna hernomen met uitzondering van de manometrische
hoogtes die zullen worden bepaald door de inschrijver in functie van het voorgestelde materiaal en van de
lastenverliezen van de kokernetwerken.
Een rekennota zal worden overhandigd door de aannemer aan de Directie van de Werken alvorens het
starten van de werken.
De luchtbehandelingsgroepen zullen worden voorzien voor externe plaatsing.
CONSTRUCTIE VAN DE CAISSONS TYPE 1
De caissons van de luchtbehandelingscentralen worden samengesteld uit een frame uit aluminium
profielen, onderling geassembleerd door middel van triéde uit aluminium legering en uit panelen uit
verzinkte staalplaat, die hermetisch worden geassembleerd en voorzien van een thermische en
akoestische isolatie.
De gesloten profielen dienen als skeletstructuur voor de caisson en zijn vervaardigd uit geëxtrudeerd
aluminium met een dikte van 2 mm. Hun OMEGA vorm biedt grote stijfheid in beide richtingen en laat toe
om een waterdichte bevestiging ter hoogte van de panelen uit te voeren. Het OMEGA profiel omvat een
synthetische flens op het interne gedeelte, hetgeen dit profiel vrijstelt van koude bruggen.
De triéde assemblage zijn vervaardigd uit aluminium legering die in een schelp worden gegoten. Ze
hebben de vorm van een uitgeholde kubus en bezitten drie prismatische armen die de bevestiging van de
omega profielen toelaat.
De dubbele wandpanelen van 50 mm dikte worden vervaardigd uit verzinkt staal (SENDZMIR procédé).
Het buitenvlak is vervaardigd uit staalplaat met 15/10 mm, terwijl het binnenste vlak 06/10 mm bedraagt.
Ze worden tijdens de fabricage bekleed met een thermische en akoestische isolatie.
De isolatie wordt verzekerd door middel van een deken van 50 mm uit glasvezel met hoge densiteit (70
kg/m³) of uit rotswol van 135 kg/m³ voor de centrales vanaf een breedte van 1360 mm . De dubbele wand
die daardoor gevormd wordt, is onontvlambaar gecertificeerd M1.
Certificatie Eurovent volgens EN 1886
Dubbelwandige panelen met een dikte van 50 mm.
Plaatstaal uit verzinkt staal van 0,6 mm dikte aan de binnenkant van de centrale.
Plaatstaal uit verzinkt staal van 1,5 mm dikte aan de buitenkant van de centrale.
De platen worden vooraf wit geschilderd RAL9010
Mechanische stabiliteit 2 A
Luchtdichtheid B
BY-Pass filter F9
Klasse koude brug TB1
Klasse voor thermische
transmissie
T2
Blz 40 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
ASSEMBLAGE PRINCIPE
Het constructieprincipe van de caissons wordt bepaald op basis van de assemblage van de ineenhakende
profielen op de triéden uit aluminium legering. Er zullen aluminium dwarse verstevigingsrofielen
mechanisch worden verbonden met de langse profielen; deze worden voorzien om de stijfheid van het
geheel te garanderen.
De dusdanig uitgevoerde structuur van de groep wordt voorzien van een dichtingsvoeg uit polyethyleen
schuim met gesloten cellen.
De geïsoleerde panelen worden in de skeletstructuur geplaatst en op hun plaats gehouden door middel
van een aluminium profiel dat aan de buitenkant van de caissons wordt geplaatst. Deze verschillende
elementen zullen, na controle, mechanisch worden ingeklemd door middel van een aluminium
sleutelprofiel.
De verschillende elementen worden in de fabriek gemonteerd op een basis van 80 mm of 100 mm hoogte
uitgevoerd uit verzinkte staalplaat met een dikte van 3 mm, geplooid in U-vorm.
TOEGANG TOT DE BESTANDDELEN
De luchtbehandelingscaissons worden zodanig ontworpen om een maximale bereikbaarheid te verkrijgen
van de interne bestanddelen.
Alle functies, die een zakfilter of een ventilator bevatten, worden uitgerust met een deur op scharnieren
van het type PAUMEL. De dichting zal worden verzekerd door middel van een EPDM voeg die de
binnenkant van het kader bedekt. De deuren zijn gelijkaardig gebouwd als de panelen van de groep. Ze
worden uitgerust met een handvat van het industriële type voor een interne en externe bediening.
De toegang naar de functies van de koude en warme batterij wordt verkregen dankzij een demonteerbaar
paneel.
Soepele moffen
Ze worden uit twee kaders vervaardigd uit verzinkt staal waarop een polyester doek wordt bevestigd dat
bedekt is met geplastificeerde polyvinylchloride, brandwerend gemaakt volgens norm DIN 53382 B.
Ze behouden hun mechanische eigenschappen voor temperaturen gaande van– 30° tot 80° C.
Registers
De standaard registers laten toe om hun functie te vervullen zowel op het vlak van technische kwaliteit als
op het vlak van lekdebiet.
Het register is samengesteld uit kleppen uit geëxtrudeerde aluminium profielen met een breedte van 155
mm.
De kleppen worden bestuurd door van tandwiel voorziene nylon wielen, aan de buitenkant van het kader
gemonteerd op een zijdelings vlak van het register.
De rotatie van de opeenvolgende kleppen geschiedt in de tegengestelde richting aan de buitenkant van
het kader gemonteerd op een zijdelings vlak van het register.
Het kader, dat vervaardigd is uit verzinkt staal met een dikte van 1,5 mm, bezit een standaard diepte van
200 mm.
De diameter van de besturingsas bedraagt 14 mm.
De dichting tussen de kleppen wordt verzekerd dankzij een EPDM voeg uit synthetische rubber met
volgende eigenschappen:
- specifiek gewicht : 1,1 kg/dm³
- elasticiteit : 350 %
- shore hardheid : 70 +- 5 (voortreffelijke weerstand tegen veroudering)
- gebruikstemperatuur : van – 40° C tot + 140° C.
Blz 41 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Hetzelfde geldt voor de langse dichting tussen de klep en het kader.
Het register wordt manueel bestuurd of dankzij een servomotor (voorzien in hoofdstuk Regulatie).
Eigenschappen van de registers met verstevigde dichting (DIN 1946)
De registers met dichting moeten aan de test uit de Belgische norm NBN.S21-207 voldoen.
Uitreksel van norm NBN.S21-207 :
« De lek in gesloten toestand van lucht mag niet groter zijn dan 2 % van het debiet dat overeenkomt met
een faciale snelheid van 3 m/s voor een drukverschil van 50 mm CE.
De gebruikte voegen zodanig deze dichting te verkrijgen, dienen te weerstaan aan temperaturen gaande
van– 30° tot 100° C gedurende twee uur.
Nadien dient het nog te voldoen aan de dichtingsproef zoals hierboven beschreven. »
Zakfilters
Deze functie wordt uitgerust met zakfilters met grote doeltreffendheid die een grote effectieve filtrerende
oppervlakte bieden.
Dit type filter laat een zeer goede ophouding van het stof toe dat aanwezig is in de behandelde lucht.
De zakfilters worden op vaste kaders gemonteerd uitgerust met een dichtingsvoeg aan de binnen- en
buitenkant (bevestiging door middel van klippen). De vervanging van de filters geschiedt aan de kant van
de vuile lucht. Dit type montage laat de vervanging van de filters toe in een minimum van tijd.
De bodem van de caisson is vervaardigd uit inox 304 zodoende de versnelde corrosie van de staalplaat te
verhinderen ten gevolge van de vochtigheid van de filters bij het opnemen van frisse lucht.
De steunkaders van de filters worden vervaardigd uit roestvrij staal 304.
Type filter
Onderhavige vereisten zijn van toepassing op vaste mechanische filters, die de deeltjes tegenhouden die
in de lucht aanwezig zijn door één of meerdere mechanische effecten zoals het zeven, effecten van de
inertie, interceptie, diffusie, enz. Deze zijn niet van toepassing voor filters met automatische afwinding,
noch op elektrostatische filters, noch op filters die de dampen afscheiden van vet of olie, noch op filters
met actieve kolen.
Voorafgaande opmerking: in onderhavige tekst, wanneer naar een Belgische norm wordt gerefereerd,
moet men steeds rekening houden met de laatste uitgave die van de betrokken norm werd opgenomen.
Behoudens tegenstrijdige richtlijnen, zal de terminologie en de symbolen die in onderhavige tekst wordt
gebruikt, afkomstig zijn uit :
Voor luchtfilters voor algemene verluchting, deze van norm NBN EN 779 ;
Classificatie van de filters
De filters worden in groepen en klassen onderverdeeld volgens hun filterprestaties. We onderscheiden
volgende groepen:
Groep G : filters voor grof stof
Groep F : filters voor fijn stof
Blz 42 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Volgende tabel geeft de verschillende luchtfilterklassen weer voor de algemene verluchting. De proeven
met het oog op de vaststelling van de klasse van een filter G of F worden vervaardigd overeenkomstig de
norm NBN EN 779.
Filtergroep Filterklasse
Ruw (G)
Fijn (F)
G1
G2
G3
G4
F5
F6
F7
F8
F9
Uiteindelijk
lastenverlies (*)
250 Pa
250 Pa
250 Pa
250 Pa
450 Pa
450 Pa
450 Pa
450 Pa
450 Pa
Initieel
rendement bij
de taak EA (%)
EA < 20
20 EA < 98
Gemiddeld
gravimetrisch
rendement Am
(%)
Am < 65
65 Am < 80
80 Am < 90
90 Am
-
-
-
-
-
Gemiddeld
rendement bij
de taak Em (%)
-
-
-
-
40 Em < 60
60 Em < 80
80 Em < 90
90 Em < 95
90 Em
(*) het uiteindelijke lastenverlies dat hier wordt gedefinieerd is het maximaal uiteindelijk lastenverlies
tijdens de proef op de filter. Deze bepaald het einde van de proef in het geval dat geen enkele van de
grensvoorwaarden zoals uitgedrukt in punt 6.5.1.4. van norm NBN EN 779 werd tegengekomen.
Lastenverlies van de filter
Met het oog op het maken van energiebesparingen, zal het initiële lastenverlies ∆pi en het uiteindelijke
lastenverlies ∆pf van de filter in gebruik niet groter mogen zijn dan de waarden zoals aangegeven in
volgende tabel:
Initieel maximaal lastenverlies bij Uiteindelijk maximaal
Filterklasse
de gebruiksdebiet
lastenverlies bij de
∆pi max (Pa)
gebruiksdebiet ∆pf (Pa)
G1, G2 40
G3, G4 50 ∆pi + 100 Pa
F5 80
F6 90
F7 120 ∆pi + 150 Pa
F8, F9 150
H10 à H14 250
U15 à U17 250 2 * ∆pi
Het uiteindelijke lastenverlies beïnvloed de vervanging van de filter. Een differentiële manometer laat toe
om op ieder ogenblik het lastenverlies van de filter af te lezen. De drukopnamen moeten zo veel mogelijk
gelokaliseerd worden in de zone waar de luchtstroom uniform is. Wanneer het gekozen lastenverlies voor
het vervangen van de filter wordt bereikt, zal een rode lamp beginnen branden op de filter en het
elektrisch bord dat hierop betrekking heeft.
Levensduur van de filter
De capaciteit tot opstopping van de filters uit groep dienst minstens gelijk te zijn aan 120 g pe 1000 m³/u
gebruiksdebiet
Voor de filters uit groep F zal het ontwikkeld oppervlak van het filtrerend medium minstens gelijk zijn aan
volgende waarden, uitgedrukt in m² per1000 m³/u gebruiksdebiet:
Blz 43 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Minimaal ontwikkeld oppervlak van het filtrerend medium per 1000
m³/u (m²)
Filterklasse Stofconcentratie van de Stofconcentratie van de
buitenlucht 0,1 mg/m³ buitenlucht > 0,1 mg/m³
F5 1,45 2
F6 1,65 2,4
F7 1,85 2,8
F8 en F9 met voorfilter F7 2,4 3,8
Opmerkingen :
Het onderzochte oppervlak is het netto oppervlak van het medium, plat geplaatst op een horizontale
stijve drager, zonder date en willekeurige uitbreiding van dit medium wordt uitgevoerd. Voor de
berekending van dit netto oppervlak, zal rekening worden gehouden met de vermindering van het
nuttige oppervlak ten gevolge van de naden en het kader van de zakfilters.
Indien het bijzonder bestek de stofconcentratie van de buitenlucht niet opgeeft, zullen de te
beschouwen waarden deze zijn van de eerste kolom uit de tabel (concentratie 0,1 mg/m³)
Voor compacte filters, gezien hun kleinere capaciteit voor opstopping en zodanig een goede
levensduur te garanderen, zullen de minimale oppervlakken zoals in bovenstaande tabel opgegeven
moeten worden verdubbeld.
Technische voorwaarden
De filters moeten zodanig worden ontworpen of gemarkeerd date en niet correcte montage onmogelijk
wordt.
De filters dienen hun functie normaal te vervullen en mogen zich noch vervormen noch corroderen
wanneer ze zich in volgende situatie bevinden:
Constante willekeurige temperatuur gaande van –10°C tot 70°C voor een relatieve vochtigheidsgraad
van 10%
Constante willekeurige relatieve vochtigheidsgraad gaande van 0 tot 100% bij 25°C
Differentiële druk gelijk aan 1,25 maal het uiteindelijke lastenverlies
De samenstellende materialen van de filters zijn niet afbrokkelbaar, niet aan bederf onderhevig en
hydrofoob. De reactie van de materialen is zo dat ze behoren tot klasse A2 volgens het K.B. van 1997-12-
19.
De vaste kaders van de filters bezitten frontale afmetingen (breedte x hoogte) totale afmeting van :
610 mm x 610 mm, of 610 mm x 910 mm, of
508 mm x 610 mm, of 508 mm x 910 mm, of
305 mm x 610 mm, of 305 mm x 910 mm
De toegelaten afwijking op elke kant bedraagt 1 mm.
De filtrerende media zijn droog, met andere woorden, de ophouding van deeltjes wordt verzekerd zonder
zich te moeten beroepen op vochtinbrengers, of deze nu tijdens de fabricage of tijdens het in dienst
treden worden aangebracht.
Indien, voor technische redenen inzake de fabricatie van de filter, het medium wordt doorboord, zullen de
doorboringen op die manier worden afgedicht dat, gedurende de gehele levensduur van het filtrerend
element, geen enkele doorgang van niet gefilterde lucht wordt teweeggebracht.
De filters worden in afgedichte caissons of kamers geplaatst die zijn uitgerust met een inspectietoegang
waarvan de afmetingen en de ligging zodanig zijn dat de toegang tot de filtrerende elementen, de
Blz 44 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
verwijdering en de plaatsing ervan, gemakkelijk kan verlopen. Een aangepast element maakt het
onmogelijk om de filtrerende elementen te vervangen zonder dat de luchtstroom wordt onderbroken.
De levering van een filter omvat een volledige vulling van het geheel van filtrerende elementen.
De filters zijn samengesteld uit vaste filtrerende elementen (panelen, tweevlakkige elementen, zakken, …)
die op een stijve armatuur worden bevestigd. De elementen worden in de armatuur geplaatst door middel
van voegen en bevestigingselementen, zodanig dat er zich geen lekken kunnen voordoen van niet
gefilterde lucht en dat de vervanging van de filtrerende elementen gemakkelijk kan verlopen.
In de panelen, tweevlakkige elementen, … wordt het filtrerend medium ondersteund door minstens op een
zijde stroomafwaarts, door een element dat de vervorming ten gevolge van druk verhindert.
In de zakfilters, mogen deze, door het effect van de luchtdoorgang, zich vervormen op een dusdanige
manier dat de opeen liggende zakken elkaar komen te raken, waardoor het effectieve filtrerende
oppervlak wordt verkleind. De zakken worden verticaal geplaatst. De montage en de demontage van de
zakfilters en comptacten moeten geschieden aan de kant van de vervuilde lucht of aan de zijkant
(glijgoten).
Het gebruik van glijgoten is verboden voor filters van een klasse groter of gelijk aan F8. De bevestiging
van de zakfilters en compacten aan de kant met propere lucht is verboden.
Wisselaar met wiel door absorptie
De dubbele wand is identiek met dat van de andere caissons van de groep.
De wisselaar is samengesteld uit een wiel uit aluminium waarin aan de ene kant de uitgezogen lucht
doorloopt en aan de andere kant de nieuwe lucht, met het oog op de recuperatie van een hoeveelheid
warmte en vochtigheid op de afgestoten lucht.
Materie van het accumulerend wiel samengesteld uit lagen uit aluminium legering, bestand tegen
zeewater, gegolfd en vlak, opgerold, voor de laminaire luchtstroom. Frontale sectie vlak en effen.
Dichting van het wiel met aanpalende omtrekvoegen die slijtage bestendig zijn.
Roulatie zonder beugels, tot op een diameter van 1250 mm gemonteerd aan de binnenkant van het wiel,
en voor diameters groter dan 1250 mm, gemonteerd aan de buitenkant van het wiel, zodoende meer
lasten te kunnen dragen en beschermd in de speciale lagers.
Warme batterij
De batterijen zijn samengesteld uit verschillende koperen buisgordijnen die bedekt worden met vinnen uit
gefelst aluminium.
De inkeping van de vinnen bedraagt minstens 3,0 mm.
De dikte van de vinnen bedraagt 0,4 mm, terwijl deze van de koperen buizen 0,9 mm bedraagt.
Het contact tussen de buis en de vin wordt verzekerd door de expansie van de buis, hetgeen een perfecte
coëfficiënt voor thermische uitwisseling verzekerd.
Het buizennet wordt in een kader ingesloten uit verzinkt staal, hetgeen hem een goede stijfheid
garandeert.
De batterijen worden in de fabriek beproefd bij een hydraulische druk van 21 kg/cm².
Ze worden eveneens doorgesneden zodoende dat de lastenverliezen van de batterij, aan de vloeibare
kant, de 10 Kpa niet zou overschrijden (1 m CE).
De collector is vervaardigd uit staal, beschermd door middel van een corrosiewerende verf.
De inkomende en uitgaande bebuizing zijn voorzien van schroefdraad met een diameter kleiner of gelijk
aan 2 duim en glad voor een diameter groter of gelijk aan 3 duim.
De doorsnede van de warme batterij wordt uitgerust met een schuif voor de plaatsing van een
antivriessonde indien de toegang stroomafwaarts van de batterij onmogelijk wordt gemaakt door de
aanwezigheid van een andere batterij (koud of warm) of van een vochtregelaar bijvoorbeeld.
Blz 45 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Koude batterij
De batterijen zijn samengesteld uit verschillende koperen buisgordijnen die bedekt worden met vinnen uit
gefelst aluminium.
De inkeping van de vinnen bedraagt minstens 3,0 mm.
De dikte van de vinnen bedraagt 0,4 mm, terwijl deze van de koperen buizen 0,9 mm bedraagt.
Het contact tussen de buis en de vin wordt verzekerd door de expansie van de buis, hetgeen een perfecte
coëfficiënt voor thermische uitwisseling verzekerd.
Het buizennet wordt in een kader ingesloten uit roestvrij staal AISI 304, hetgeen hem een goede stijfheid
garandeert.
De batterijen worden in de fabriek beproefd bij een hydraulische druk van 21 kg/cm².
Ze worden eveneens doorgesneden zodoende dat de lastenverliezen van de batterij, aan de vloeibare
kant, de 20 Kpa niet zou overschrijden. (2 m CE).
De collector is vervaardigd uit staal, beschermd door middel van een corrosiewerende verf.
De condensbak is vervaardigd uit verzinkt staal AISI 304.
De inkomende en uitgaande bebuizing zijn voorzien van schroefdraad met een diameter kleiner of gelijk
aan 2 duim en glad voor een diameter groter of gelijk aan 3 duim.
DE SNELHEID VAN DE DOORGANG TER HOOGTE VAN DE BATTERIJ BEDRAAGT MAXIAAL
2.5m/sec
Motor-Ventilator
De functie ventilator laat toe om de pulsie of afzuiging van lucht te verzekeren. De ventilator is van het
type centrifugaal met zwak geluidsniveau.
Het is van het type met naar voren hellende schoepen wanneer het debiet kleiner of gelijk is aan 5 000
m³/u en van het type met naar achter hellende schoepen wanneer het debiet groter is dan 5 000 m³/u.
De ventilator is uitgerust met afgesneden kogellagers voor een zwak geluidsnivveau en waarvan de
minimale levensduur 20 000 uur bedraagt. De kogellagers zijn perfect afgedicht en hebben geen
onderhoud nodig.
De motor is van het asynchrone driefasige type 230/400 of 400/660 V. De rotatiesnelheid bedraagt 1 500
t/min. Deze is voorzien met een beschermingsgraad IP55, klasse F.
De motor wordt tegen elke schadelijke oververhitting beschermd via insertie, op bepaalde punten van het
spoelsysteem, van thermische detectoren die bestemd zijn om een abnormale verhitting door te geven of
om de onderbreking te veroorzaken in geval van te hoge oververhitting.
De bescherming van de motor geschiedt door middel van thermostatische sondes PTO. Deze zijn
bimetalen noppen (bilames). De detectoren worden geplaatst op de warmste punten van de
bobijnkoppen. Wanneer de grenstemperatuur wordt bereikt, zal de kromming van de nop omkeren en het
contact openen (opening bij verstek).
De koppeling geschiedt door middel van trapeziumvormige drijfriemen met aantal “n”. De werking dient te
worden verzekerd door «n-1 » drijfriemen. Het aantal drijfriemen bedraagt minstens 2.
De toegangsdeur naar de ventilator is uitgerust met een rooster.
De motor wordt met de ventilator binnen in de groep geplaatst, in de luchtstroom.
De ventilator en de elektrische motor worden statisch en dynamisch uitgebalanceerd. De groep motorventilator
wordt op een gemeenschappelijk frame gemonteerd. Het geheel steunt op trilwerende
Blz 46 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
elementen, die verstandig gedimensioneerd worden om rekening te houden met de
werkingsvoorwaarden.
De motor wordt zodanig bevestigd dat de afstelling van de spanning in de drijfriemen kan worden
toegelaten, door middel van spanningsschroeven of een gelijkaardig systeem.
De verbinding ventialtor-paneel aan de uitgang van de groep geschiedt door tussenplaatsing van een
soepele interne mof.
Aanpassing voor het opnemen van druk
Er zullen aanpassingen worden voorzien voor het opnemen van druk voor en na elke originele filter uit de
fabriek. Ze mogen eveneens worden geplaatst tussen elk element zoals de batterij van de ventilator,
bevochtiger, voor de al dan niet permanente aansluiting van een differentiële pressostaat.
Aanpassing voor het opnemen van temperatuur
Er zullen aanpassingen worden voorzien voor het opnemen van de temperatuur voor een meting van de
lucht aan de ingang en na elke temperatuurwijziging door de componenten van de groep.
Deze worden samengesteld uit PVC moffen van ½ duim met inwendige schroefdraad. Ze worden in de
dubbele wand van de centrale ingebouwd.
Blz 47 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
DE LIGGING VAN DE VERLUCHTINGSGROEPEN ZOALS GETEKEND OP DE PLANNEN KAN
WORDEN GEWIJZIGD MET +/- 3m EN DIT ZONDER ENIG PRIJSSUPPLEMENT.
Deze algemene voorwaarden zijn van toepassing voor volgende artikels:
18.001 PG/EG GROEP AUDITORIUM
Levering en plaatsing van een groep voor de aanvoer van frisse lucht voor het auditorium, gelegen in het
technisch lokaal van het GLV.
Volledig uitgeruste pulsiegroep met één snelheid.
Inclusief de trilwerende dragers, soepele moffen en alle toebehoren voor de plaatsing en bevestiging.
Deze is samengesteld uit volgende elementen:
- een aansluitmof bij de aanzuiging (pulsie)
- een gemotoriseerd register (pulsie)
- een zakfilter type F9
- een roterende wisselaar :
+ Rendement : Min 60%
+ Gerecupereerd vermogen : Min 123Kw
+ Inkomende lucht : -8°C/90%Rv
- een verwarmingsbatterij 91 kW (regime 70-50°C)
- een thermostaat antivries caisson
- een koude batterij van 73.5 kW (regime 7-12°C)
- een pulsiemotor van 13000 m3/u
- een aansluitmof bij de terugdringing
- een aansluitmof bij de aanzuiging (opname)
- een gemotoriseerd register (opname)
- een zakfilter type F8
- een wielwisselaar
+ Rendement : Min 60%
+ Gerecupereerd vermogen : Min 123Kw
+ Inkomende lucht : 22°C/50%Rv
- een opnamemotor van 13000 m3/u
- een aansluitmof aan de terugdringing
Pulsietemperatuur in de winter : 30°C
Pulsietemperatuur in de zomer: 19°C
Meetcode : Per stuk
Blz 48 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
18.002 PG/EG GROEP CAFETERIA
Levering en plaatsing van een groep voor de aanvoer van frisse lucht voor de cafetaria, gelegen in het
technisch lokaal van het GLV.
Volledig uitgeruste pulsiegroep met één snelheid.
Inclusief de trilwerende dragers, soepele moffen en alle toebehoren voor de plaatsing en bevestiging.
Deze is samengesteld uit volgende elementen:
- een aansluitmof bij de aanzuiging (pulsie)
- een gemotoriseerd register (pulsie)
- een zakfilter type F9
- een roterende wisselaar :
+ Rendement : Min 60%
+ Gerecupereerd vermogen : Min 35Kw
+ Inkomende lucht : -8°C/90%Rv
- een verwarmingsbatterij 37 kW (regime 70-50°C)
- een thermostaat antivries caisson
- een lege caisson voor de toekomstige koude batterij
- een pulsiemotor van 4300 m3/u
- een aansluitmof aan de terugdringing
- een aansluitmof bij de aanzuiging (opname)
- een gemotoriseerd register (opname)
- een zakfilter type F8
- een wielwisselaar
+ Rendement : Min 60%
+ Gerecupereerd vermogen : Min 35Kw
+ Inkomende lucht : 21°C/50%Rv
- een opnamemotor van 3500 m3/u
- een aansluitmof aan de terugdringing
Pulsietemperatuur in de winter : 30°C
Meetcode : Per stuk
18.011 EG GROEP DAMPKAP
Levering en plaatsing van een groep voor de afvoer van lucht voor de dampkap in het dak van de 5 de
verdieping.
Volledig uitgeruste extractiegroep met één snelheid.
Inclusief de trilwerende dragers, soepele moffen en alle toebehoren voor de plaatsing en bevestiging.
Deze is samengesteld uit volgende elementen:
Meetcode : Per stuk
- een aansluitmof bij de aanzuiging (extractie)
- een gemotoriseerd register (pulsie)
- een extractiemotor van 1500 m3/u
- een verdringsingsluifel met roosterwerk
Blz 49 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
18.012 PG GROEP DAMPKAP
Levering en plaatsing van een groep voor de aanvoer van frisse lucht voor de dampkap in het dak van de
5 de verdieping.
Volledig uitgeruste pulsiegroep met één snelheid.
Inclusief de trilwerende dragers, soepele moffen en alle toebehoren voor de plaatsing en bevestiging.
Deze is samengesteld uit volgende elementen:
Meetcode : Per stuk
- een aansluitmof bij de verdringing
- een gemotoriseerd register
- een extractiemotor van 1300 m3/u
- een luifel voor de opname van lucht met roosterwerk
18.030 SANITAIRE IN-LINE AFZUIGER
De luchtextractie in het sanitair zal worden verzekerd dankzij IN-LINE ventilatoren.
De ventilatoren zullen worden ontworpen voor een maximaal debiet met een zo laag mogelijk
geluidsniveau en energieverbruik.
IN-LINE ventilator speciaal ontworpen voor de aanzuiging van gemiddelde debieten op gemiddelde druk.
De motor en de schoepen van de ventilator zullen op scharnier worden gemonteerd en toegankelijk zijn
zonder het toestel te moeten demonteren.
Extreem stille ventilator. Ventilator met geringe plaatsinname.
Het karkas is vervaardigd uit technisch plastic of plaatstaal beschermd door een laag epoxyverf volgens
de grootte van de ventilator.
De ventilator zal worden uitgerust met twee trilwerende moffen die op de kieuwen worden gemonteerd.
De motor van de ventilator zal worden uitgerust met een veiligheidscontact en een aansluitdoos op het
toestel.
Het toevoervermogen bedraagt 220V - 50Hz.
Motor met klasse B / IP44
18.031 AFZUIGER IN-LINE TYPE 1
Afzuiger met een debiet van 250 m3/u volgens bovenstaande algemene beschrijvingen
Meetcode : Per stuk
18.032 AFZUIGER IN-LINE TYPE 2
Afzuiger met een debiet van 400 m3/u volgens bovenstaande algemene beschrijvingen
Meetcode : Per stuk
18.033 AFZUIGER IN-LINE TYPE 3
Afzuiger met een debiet van 500 m3/u volgens bovenstaande algemene beschrijvingen
Meetcode : Per stuk
Blz 50 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
18.100 KOKERS VOOR DE AANVOER EN AFVOER VAN LUCHT
Algemeen
Conform met artikel C14 van het typebestek n° 105 uit 1990.
De kanalen worden uit verzinkte staalplaat vervaardigd, volgens het SENDZIMIR procédé of gelijkaardig.
De cirkelvormige kanalen zijn van het type spiraal met vierdubbele benieting; de assemblage wordt
verzekerd door middel van een mof, uitgerust met een dichtingsvoeg of kit.
De cirkelvormige kanalen beantwoorden aan volgende voorschriften:
- De ophangingsorganen (stelen, profielen, moeren, enz) worden uit verzinkt staal uitgevoerd in vol bad
of uit vernikkeld staal of cadmiumstaal.
- De afstand tussen de drager bedraagt in alle geval maximaal 3 meter; elke drager wordt berekend
voor het dubbele van haar nominale last.
- Er zal een soepele zelfklevende strook worden geplaatst tussen de dragers en de kanalen.
- De kanalen en hun ophangingsysteem bezitten een brandstabiliteit van ½ uur (attest leveren).
- De dichtingsklasse ten opzichte van lucht is van het type B.
De rechthoekige kanalen beantwoorden aan volgende voorschriften:
Elk element wordt afgewerkt door een assemblagekader dat is uitgerust met een interne schuimvoeg
waardoor de dichting wordt verzekerd.
Elk element wordt stijf gemaakt door het te gewelven of dankzij een gelijkaardig systeem.
De bochten zullen verplicht worden uitgerust met deflector platen.
De assemblage van de elementen geschiedt door het tussenplaatsen van zelfklevende schuimvoegen.
De ophangingsorganen (stelen, profielen, moeren, enz) worden uit verzinkt staal uitgevoerd in vol bad of
uit vernikkeld staal of cadmiumstaal.
De afstand tussen de drager bedraagt in alle geval maximaal 2 meter; elke drager wordt berekend voor
het dubbele van haar nominale last.
Er zal een soepele zelfklevende strook worden geplaatst tussen de dragers en de kanalen.
De kanalen en hun ophangingsysteem bezitten een brandstabiliteit van ½ uur (attest leveren).
De dichtingsklasse ten opzichte van lucht is van het type B.
Er zal een proefrapport worden geleverd door een erkend organisme waarbij de conformiteit met het
typebestek n° 105 uit 1990 wordt geattesteerd.
De doorsneden van de kanalen worden gedefinieerd in de plannen en dienen te worden nageleefd; enkel
de afmetingen mogen worden aangepast op gebied van coördinatiebehoeften.
De aansluitingen met de luchtopeningen geschieden door middel van akoestische flexibels, uitgevoerd uit
aluminium met een maximale lengte van 1 meter.
De aansluiting ter hoogte van muren geschiedt dankzij een intern membraan dat tussen het kanaal en het
metselwerk wordt geplaatst, goedkeuring vereist door het Studiebureel.
Blz 51 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Externe isolatie voor verluchtingskanalen :
- Ronde kanalen :
Stijve lamellendeken uit minerale wol met een volumieke massa tussen de 35 en de 45 kg/m² met een
verstevigde aluminium folie van 20 µ dikte, in de fabriek geplaatst, alle voegen worden afgewerkt door
middel van een zelfklevende aluminium strook van 70 mm breedte – dikte van de isolatie : 25 mm.
- Rechthoekige kanalen :
Stijve lamellendeken uit minerale wol met een volumieke massa tussen de 50 en de 60 kg/m² met een
verstevigde aluminium folie van 20 µ dikte, in de fabriek geplaatst, alle voegen worden afgewerkt door
middel van een zelfklevende aluminium strook van 70 mm breedte – dikte van de isolatie : 25 mm. Het
bevestigingsprincipe van het deken op de rechthoekige buis wordt ter goedkeuring voorgelegd aan het
Studiebureel.
De kostprijs van de isolatie is inbegrepen in de prijs van de kanalen.
Betreft:
- Alle pulsiekanalen.
- Alle kanalen voor het opnemen van lucht in het vals plafond en de kelder (behalve sanitair)
- Alle leidingen voor het opnemen van lucht in het dak
- Alle leidingen voor het afstoten van lucht in het dak
Metalen verluchtingskanalen buiten gelegen
De technische voorschriften van onderhavig artikel blijven van toepassing.
De isolatie bezit een dikte van 50 mm dat indien nodig wordt bekomen door het opeenstapelen van
panelen.
Daarenboven zal de gehele isolatie worden beschermd aan de hand van een aluminium staalplaat met
een dikte van minstens 1 mm dat door kliknagels wordt bevestigd.
De kokers worden op het dak geplaatst via een “H” drager uit verzinkt staal dat de onderkant van de koker
op minstens 10 cm van het dak houdt. Tussen de poten van deze dager en het dak zal een isolatie
worden geplaatst uit polyurethaan van 3 cm dikte om te voorkomen dat de dakdichting wordt beschadigd
en om de overdracht van eventuele trillingen te verhinderen.
In geen geval mogen de kokers volledig op het dak worden geplaatst. Model en procédé van de sokkel te
laten goedkeuren door het Studiebureel.
Deze algemene stellingen zijn van toepassing op onderstaande artikels :
18.101 KANALEN VOOR HET AANVOEREN VAN FRISSE LUCHT – RECHTHOEKIG VOOR DE 2 PG
Inclusief alle toebehoren inzake plaatsing en bevestiging, ra aansluiting met de centrale voor
luchtbehandeling en plenum voor luchtaanvoer, doorsnedenveranderingen, isolatie.
Inclusief de thermische en akoestische isolatie aan de binnenkant van het gebouw
Meetcode : Per m2
Blz 52 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
18.121 PULSIEKANALEN BINNEN – RECHTHOEKIG
Inclusief alle toebehoren inzake plaatsing en bevestiging, aansluitingen op cirkelvormige kanalen,
doorsnedenveranderingen, akoestische moffen zodanig de gevraagde eigenschappen te verkrijgen,
isolatie.
Inclusief uitbalanceringskleppen
Inclusief de thermische en akoestische isolatie
Meetcode : Per m2
18.122 PULSIEKANALEN BINNEN – RECHTHOEKIG PG DAMPKAP
Inclusief alle toebehoren inzake plaatsing en bevestiging, aansluitingen op cirkelvormige kanalen,
doorsnedenveranderingen, akoestische moffen zodanig de gevraagde eigenschappen te verkrijgen,
isolatie.
Inclusief uitbalanceringskleppen
Inclusief de thermische en akoestische isolatie
Meetcode : Per m2
18.133 PULSIEKANALEN DIA 160
Inclusief alle toebehoren inzake plaatsing en bevestiging.
Inclusief de isolatie
Meetcode : Per lopende meter
18.134 PULSIEKANALEN DIA 200
Inclusief alle toebehoren inzake plaatsing en bevestiging.
Inclusief de isolatie
Meetcode : Per lopende meter
18.153 FLEXIBELE PULSIEKANALEN DIA 160
Levering en plaatsing van een flexibele koker dat akoestisch en thermisch geïsoleerd is tussen de
hoofdkoker en het pulsierooster. Minimale te voorziene lengte: 0.5m
Meetcode : Per stuk
18.154 FLEXIBELE PULSIEKANALEN DIA 200
Levering en plaatsing van een flexibele koker dat akoestisch en thermisch geïsoleerd is tussen de
hoofdkoker en het pulsierooster. Minimale te voorziene lengte: 0.5m
Meetcode : Per stuk
Blz 53 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
18.161 AFVOERKANALEN VOOR LUCHT – RECHTHOEKIG VOOR DE 2 EG
Inclusief alle toebehoren inzake plaatsing en bevestiging, aansluiting met de centrale voor
luchtbehandeling, doorsnedenveranderingen, akoestische moffen zodanig de gevraagde eigenschappen
te verkrijgen.
Inclusief de thermische en akoestische isolatie
Meetcode : Per m2
18.171 AFVOERKANALEN BINNEN – RECHTHOEKIG
Inclusief alle toebehoren inzake plaatsing en bevestiging, aansluitingen op cirkelvormige kanalen,
doorsnedenveranderingen, akoestische moffen zodanig de gevraagde eigenschappen te verkrijgen,
isolatie.
Inclusief uitbalanceringskleppen
Inclusief de thermische en akoestische isolatie
Meetcode : Per m2
18.172 AFVOERKANALEN BINNEN – RECHTHOEKIG EG DAMPKAP
Inclusief alle toebehoren inzake plaatsing en bevestiging, aansluitingen op cirkelvormige kanalen,
doorsnedenveranderingen, akoestische moffen zodanig de gevraagde eigenschappen te verkrijgen,
isolatie.
Inclusief uitbalanceringskleppen
Inclusief de thermische en akoestische isolatie
Meetcode : Per m2
18.181 OPNAMEKANALEN DIA 100
Inclusief alle toebehoren inzake plaatsing en bevestiging.
Meetcode : Per lopende meter
18.182 OPNAMEKANALEN DIA 125
Inclusief alle toebehoren inzake plaatsing en bevestiging.
Meetcode : Per lopende meter
18.183 OPNAMEKANALEN DIA 160
Inclusief alle toebehoren inzake plaatsing en bevestiging.
Inclusief doorvoer doorheen het dak voor de EG sanitair met slab en regenwerende kap.
Meetcode : Per lopende meter
18.184 OPNAMEKANALEN DIA 200
Inclusief alle toebehoren inzake plaatsing en bevestiging.
Meetcode : Per lopende meter
Blz 54 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
18.186 OPNAMEKANALEN DIA 315
Inclusief alle toebehoren inzake plaatsing en bevestiging.
Inclusief de thermische en akoestische isolatie
Meetcode : Per lopende meter
18.187 OPNAMEKANALEN DIA 400
Inclusief alle toebehoren inzake plaatsing en bevestiging.
Inclusief de thermische en akoestische isolatie
Meetcode : Per lopende meter
18.188 OPNAMEKANALEN DIA 450
Inclusief alle toebehoren inzake plaatsing en bevestiging.
Inclusief de thermische en akoestische isolatie
Meetcode : Per lopende meter
18.189 OPNAMEKANALEN DIA 500
Inclusief alle toebehoren inzake plaatsing en bevestiging.
Inclusief de thermische en akoestische isolatie
Meetcode : Per lopende meter
18.190 OPNAMEKANALEN DIA 560
Inclusief alle toebehoren inzake plaatsing en bevestiging.
Inclusief de thermische en akoestische isolatie
Meetcode : Per lopende meter
18.191 OPNAMEKANALEN DIA 630
Inclusief alle toebehoren inzake plaatsing en bevestiging.
Inclusief de thermische en akoestische isolatie
Meetcode : Per lopende meter
18.201 FLEXIBELE OPNAMEKANALEN DIA 100
Levering en plaatsing van een akoestisch geïsoleerde flexibele leiding tussen de hoofdkoker en de
opnamemonden. Minimale te voorziene lengte: 1m
Meetcode : Per stuk
Blz 55 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
18.300 OPNAMEMONDEN - LUCHTROOSTERS
Algemeen
De aannemer zal ter goedkeuring aan de Directie der werken een model voorleggen van alle monden en
roosters die hij denkt te gebruiken alvorens met de werken te starten.
Alle verspreiders en roosters bezitten een RAL tint dat door de Architecten wordt gekozen.
De selectie van elke verspreider en elk rooster dient ter goedkeuring aan het Studiebureel te worden
voorgelegd, rekening houdend met een akoestisch niveau in de kantoren, vergaderzaal en restaurant van
NR35
18.301 BUITENROOSTER VOOR OPNAME LUCHT
Een rooster voor het opnemen van lucht zal op de koker voor luchtopname in het dak worden geplaatst
Extern rooster met een regenwerend systeem, kader en vinnen uit verzinkt staal.
Uitgerust met een tralie uit verzinkt staal, met maas 5 x 5 mm.
De vinnen zijn vast, hellend op 45° met een tussenafstand van 75mm.
Deze roosters zullen worden voorzien van een verstijvend vindragend profiel zodoende knik en trillingen
te vermijden.
Doorboord kader op het frontale gedeelte
Luchtdebiet : 17300 m3/u
Snelheid van de doorgang doorheen het rooster : 2.5m/sec
Het rooster zal worden geschilderd aan de hand van ovengebakken volgens een RAL tint die door de
Directie der Werken zal worden bepaald.
Betreft : rooster voor de opname van lucht op de 2 PG
Meetcode : Per stuk
Blz 56 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
18.311 VERSPREIDER TYPE 1.1
Vierkant pulsierooster met spiraalvormige luchttoevoer uit verzinkte staalplaat.
De verspreidingskieren liggen cirkelvormig geplaatst.
Het frontale gedeelte laat toe om in 4 richtingen te blazen.
De verspreider zal worden uitgerust met een caisson uit verzinkt staal met zijdelingse aansluiting en
geperforeerde staalplaat en deflectoren voor het blazen.
De verspreider is voorzien voor montage net tegen het vals plafond.
De profielen van het kader worden verbonden zodanig dat de afsnijding op verstek niet zichtbaar is.
Inclusief caisson uit verzinkte staalplaat sendzimir volgens DIN 17162.
Het oppervlak wordt gefosfateerd en gelakt door middel van een elektroforese procédé, het frontale kader
is wit (RAL 9002).
Pulsiedebiet : 400 m3/u
Op de pulsiekoker, alvorens het caisson, zal een module worden geplaatst voor het regelen van
het debiet.
Deze laat toe om de gewenste waarde van het pulsiedebiet te stabiliseren. De debietvariaties zijn kleiner
dan 10% wanneer de druk varieert tussen 50 en 200 Pa en wanneer de luchtsnelheid in de koker tussen
de 0,3 en 3,5 m/s bedraagt. De prijs van deze module dient in de prijs van de verspreider te worden
inbegrepen.
Werking van het zelf regelend systeem :
- De rappelveer dat aan de binnenkant van het silicone membraan is gelegen, zorgt ervoor dat dit in rust
een samengedrukte positie inneemt
- Wanneer er geen verschil is tussen de stroomopwaartse druk en de stroomafwaartse druk van de
mond, zal het membraan een maximale doorgang toelaten.
- Bij een drukverschil tussen de stroomopwaartse druk en de stroomafwaartse druk (depressie dat door
een ventilator wordt teweeggebracht), zal het membraan progressief beginnen zwellen zodoende de
luchtdoorgang aan te passen en dus een constant debiet te behouden.
Meetcode : Per stuk
Blz 57 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
18.321 VERSPREIDER TYPE 2.1
Vierkante plafondverspreider voor horizontale verspreiding, samengesteld uit een frontaal kader uit gelakt
staal dat in het platen vals plafond wordt ingebouwd.
De profielen van het kader worden verbonden zodanig dat de afsnijding op verstek niet zichtbaar is.
Omtrekdichting. Vaste lamellen.
Een centrale schroef laat toe om het frontale gedeelte te monteren of te demonteren. De schroefkop wordt
verdoezeld door een dop. Inclusief het caisson uit verzinkte staalplaat sendzimir volgens DIN 17162.
Het frontale gedeelte wordt op vaste wijze bevestigd tegen het regelelement dat van buitenaf
manoeuvreerbaar is.
Het regelelement voor het debiet is samengesteld uit vinnen die tegengesteld worden gekoppeld en
regelbaar zijn op het frontale gedeelte van de verspreider. Verspreider in 4 richtingen.
van een elektroforese procédé, het frontale kader is wit (RAL 9002) en de regelelementen die erachter
worden geplaatst zijn zwart (RAL 9005).
Pulsiedebiet: 300 m3/u
Op de pulsiekoker, alvorens het caisson, zal een module worden geplaatst voor het regelen van
het debiet.
Deze laat toe om de gewenste waarde van het pulsiedebiet te stabiliseren. De debietvariaties zijn kleiner
dan 10% wanneer de druk varieert tussen 50 en 200 Pa en wanneer de luchtsnelheid in de koker tussen
de 0,3 en 3,5 m/s bedraagt. De prijs van deze module dient in de prijs van de verspreider te worden
inbegrepen.
Werking van het zelf regelend systeem :
- De rappelveer dat aan de binnenkant van het silicone membraan is gelegen, zorgt ervoor dat dit in rust
een samengedrukte positie inneemt
- Wanneer er geen verschil is tussen de stroomopwaartse druk en de stroomafwaartse druk van de
mond, zal het membraan een maximale doorgang toelaten.
- Bij een drukverschil tussen de stroomopwaartse druk en de stroomafwaartse druk (depressie dat door
een ventilator wordt teweeggebracht), zal het membraan progressief beginnen zwellen zodoende de
luchtdoorgang aan te passen en dus een constant debiet te behouden.
Meetcode : Per stuk
Blz 58 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
18.331 PULSIEMOND TYPE 1.1
Rooster met frontale verwijderbare staven uit geëxtrudeerd aluminium met een zichtbare boord van 20
mm voor plaatsing tegen de wand. Robuuste en verstevigde kaders door middel van stalen U-profielen.
De staven worden op een afstand van 13 mm van elkaar geplaatst.
Het rooster wordt uitgerust met een register met contraroterende beweging, aanpasbaar vanuit het vlak
van het rooster door middel van een schroevendraaier.
Het rooster wordt uitgerust met een register met roterende beweging, aanpasbaar vanaf het vlak van het
rooster door middel van een schroevendraaier;
De vinnen worden op hun plaats gehouden door middel van een veerdraad die hun trilling verhindert.
Bevestiging door middel van een afsluitelement met verborgen schroeven.
Pulsiedebiet: 200 m³/u
Maximale hoogte: 150mm
Op de pulsiekoker, alvorens het caisson, zal een module worden geplaatst voor het regelen van
het debiet.
Deze laat toe om de gewenste waarde van het pulsiedebiet te stabiliseren. De debietvariaties zijn kleiner
dan 10% wanneer de druk varieert tussen 50 en 200 Pa en wanneer de luchtsnelheid in de koker tussen
de 0,3 en 3,5 m/s bedraagt. De prijs van deze module dient in de prijs van de verspreider te worden
inbegrepen.
Werking van het zelf regelend systeem :
- De rappelveer dat aan de binnenkant van het silicone membraan is gelegen, zorgt ervoor dat dit in rust
een samengedrukte positie inneemt
- Wanneer er geen verschil is tussen de stroomopwaartse druk en de stroomafwaartse druk van de
mond, zal het membraan een maximale doorgang toelaten.
- Bij een drukverschil tussen de stroomopwaartse druk en de stroomafwaartse druk (depressie dat door
een ventilator wordt teweeggebracht), zal het membraan progressief beginnen zwellen zodoende de
luchtdoorgang aan te passen en dus een constant debiet te behouden.
Meetcode : Per stuk
18.332 PULSIEMOND TYPE 1.2
Pulsiemond type 1 : zelfde eigenschappen als in artikel 18.331 maar voor een debiet van 400 m3/u
Meetcode : Per stuk
18.341 VERSPREIDER MET VERPLAATSING TYPE 4
De verspreider type 4 is een verspreider met roterende straal ontworpen om op de vloer te worden
geplaatst. Deze is geschikt voor toepassingen van het type kantoren, openbare lokalen en auditoriums.
Het plenum van het toestel is vervaardigd uit warm verzinkt staal. Deze is uitgerust met een regelsysteem
voor het debiet.
De voorkant van de cirkelvormige verspreiding wordt in het wit geschilderd (RAL 9010).
Inclusief alle plaatsingsmiddelen, bevestigingselementen en uitvoeringswijzen voor werken volgens de
regels van de kunst.
Debiet : 83.3 m3/u
Hoogte : 14cm
Diameter : 25cm
Meetcode : Per stuk
Blz 59 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
18.400 OPNAMEMONDEN – ROOSTERS VOOR HET AFSTOTEN VAN LUCHT
Algemeen
De aannemer zal ter goedkeuring aan de Directie der werken een model voorleggen van alle monden en
roosters die hij denkt te gebruiken alvorens met de werken te starten.
Alle verspreiders en roosters bezitten een RAL tint dat door de Architecten wordt gekozen.
De selectie van elke verspreider en elk rooster dient ter goedkeuring aan het Studiebureel te worden
voorgelegd, rekening houdend met een akoestisch niveau in de kantoren, vergaderzaal en restaurant van
NR35
18.411 EXTERN ROOSTERS VOOR HET AFSTOTEN VAN LUCHT TYPE 1
Extern rooster met regenwerend systeem, kader en vinnen uit verzinkt staal.
Uitgerust met een tralie uit verzinkt staal, maas 5 x 5 mm.
De vinnen zijn vast, hellend op 45° met een tussenafstand van 75mm.
Deze roosters zullen worden voorzien van een verstijvend vindragend profiel zodoende knik en trillingen
te vermijden.
Doorboord kader op het frontale gedeelte
Luchtdebiet : 16500 m3/u
Snelheid van de doorgang doorheen het rooster : 2.5m/sec
Het rooster zal worden geschilderd aan de hand van ovengebakken volgens een RAL tint die door de
Directie der Werken zal worden bepaald.
Betreft : rooster voor het afstoten van lucht op de 2 EG
Meetcode : Per stuk
18.412 EXTERN ROOSTERS VOOR HET AFSTOTEN VAN LUCHT TYPE 2
Extern rooster : zelfde eigenschappen als in artikel 18.411 maar voor een debiet van 400 m3/u
Meetcode : Per stuk
Blz 60 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
18.431 EXTRACTIEMOND TYPE 1.1
- Omschrijving:
Op de extractiekoker, alvorens het caisson, zal een module worden geplaatst voor het regelen van
het debiet. Deze laat toe om de gewenste waarde van het extractiedebiet te stabiliseren. De
debietvariaties zijn kleiner dan 10% wanneer de druk varieert tussen 50 en 200 Pa en wanneer de
luchtsnelheid in de koker tussen de 0,3 en 3,5 m/s bedraagt. De prijs van deze module dient in de prijs
van de verspreider te worden inbegrepen.
- Is samengesteld uit:
- Een lichaam uit wit plastic materiaal
- Een cirkelvormig vat waarop een rubber voeg wordt gemonteerd
- Een regelelement dat is samengesteld uit een silicone membraan en een rappelveer
- Een esthetisch demonteerbaar rooster, beschikbaar in verschillende tinten.
- Werking van het zelf regelend systeem :
- De rappelveer dat aan de binnenkant van het silicone membraan is gelegen, zorgt ervoor dat dit in rust
een samengedrukte positie inneemt
- Wanneer er geen verschil is tussen de stroomopwaartse druk en de stroomafwaartse druk van de
mond, zal het membraan een maximale doorgang toelaten.
- Bij een drukverschil tussen de stroomopwaartse druk en de stroomafwaartse druk (depressie dat door
een ventilator wordt teweeggebracht), zal het membraan progressief beginnen zwellen zodoende de
luchtdoorgang aan te passen en dus een constant debiet te behouden.
- Uitvoering en onderhoud :
- de openingen zijn voorzien om in de wand te worden uitgevoerd.
Het bevestigingssysteem verzekerd tegelijkertijd de ondersteuning en de dichting, en is tegen vandalisme
beschermd.
Extractiedebiet: 50 m3/u
Meetcode : Per stuk
18.432 EXTRACTIEMOND TYPE 1.2
Extractiemond : zelfde eigenschappen als bij artikel 18.431 maar voor een opnamedebiet van 75 m3/u
Meetcode : Per stuk
Blz 61 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
18.441 EXTRACTIEROOSTER TYPE 1.1
Rooster met frontale verwijderbare vinnen uit geëxtrudeerd aluminium met zichtbare boord van 20 mm
voor plaatsing op een cirkelvormige of rechthoekige koker.
Robuust kader en verstevigd door middel van stalen U-profielen.
De staven staan op een afstand van 13 mm van elkaar.
Het rooster wordt uitgerust met een register met roterende beweging, aanpasbaar vanaf het vlak van het
rooster door middel van een schroevendraaier;
De vinnen worden op hun plaats gehouden door middel van een veerdraad die hun trilling verhindert.
Bevestiging door middel van een afsluitelement met verborgen schroeven.
Extractiedebiet: 490m3/u
Meetcode : Per stuk
18.442 EXTRACTIEROOSTER TYPE 1.2
Extractierooster : zelfde eigenschappen als bij artikel 18.441 maar voor een opnamedebiet van 550 m3/u.
Meetcode : Per stuk
18.451 OPNAMEROOSTER TYPE 1.1
Rooster met frontale verwijderbare vinnen uit geëxtrudeerd aluminium met zichtbare boord van 20 mm
voor plaatsing tegen de wand.
Robuust kader en verstevigd door middel van stalen profielen.
De staven staan op een afstand van 13 mm van elkaar.
Het rooster wordt uitgerust met een register met roterende beweging, aanpasbaar vanaf het vlak van het
rooster door middel van een schroevendraaier;
De staven worden op hun plaats gehouden dankzij een veer die hun trillingen belet.
Bevestiging door middel van een afsluitelement met verborgen schroeven.
Extractiedebiet: 350 m³/u
Op de extractiekoker, alvorens het caisson, zal een module worden geplaatst voor het regelen van
het debiet.
Deze laat toe om de gewenste waarde van het pulsiedebiet te stabiliseren. De debietvariaties zijn kleiner
dan 10% wanneer de druk varieert tussen 50 en 200 Pa en wanneer de luchtsnelheid in de koker tussen
de 0,3 en 3,5 m/s bedraagt. De prijs van deze module dient in de prijs van de verspreider te worden
inbegrepen.
Werking van het zelf regelend systeem :
- De rappelveer dat aan de binnenkant van het silicone membraan is gelegen, zorgt ervoor dat dit in rust
een samengedrukte positie inneemt
- Wanneer er geen verschil is tussen de stroomopwaartse druk en de stroomafwaartse druk van de
mond, zal het membraan een maximale doorgang toelaten.
- Bij een drukverschil tussen de stroomopwaartse druk en de stroomafwaartse druk (depressie dat door
een ventilator wordt teweeggebracht), zal het membraan progressief beginnen zwellen zodoende de
luchtdoorgang aan te passen en dus een constant debiet te behouden.
Hoogte max : 15cm
Meetcode : Per stuk
Blz 62 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
18.501 TRANSFERTROOSTER TYPE 1.1
Conform met artikel C15 van het typebestek n° 105 uit 1990.
De roosters zijn van het type « non-vision », samengesteld uit omgekeerde V-profielen, die in de
omkadering worden geschikt met een contra-kader dat aan de andere kant van de deur wordt geplaatst.
Dubbele transfertroosters uit geëxtrudeerd aluminium voor montage in de deur.
De vinnen zijn vast, hellend op 45° met een tussenafstand van 17mm.
Rooster met kader van 20mm breedte. Bevestiging door middel van een afsluitelement met verborgen
schroeven.
Doorgangsdebiet : 200 m3/u
Inclusief doorvoer in de deur, uit te voeren door de schrijnwerker
Meetcode : Per stuk
18.502 TRANSFERTROOSTER TYPE 1.2
Zelfde eigenschappen als bij artikel 18. 601 maar voor een opnamedebiet van 250 m3/u.
Meetcode : Per stuk
18.503 TRANSFERTROOSTER TYPE 1.3
Zelfde eigenschappen als bij artikel 18. 601 maar voor een opnamedebiet van 500 m3/u.
Meetcode : Per stuk
Blz 63 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
18.600 BRANDWERENDE KLEPPEN
Algemeen
Op de plaatsen zoals aangeduid op de plannen, levering, plaatsing en aansluiting van een brandwerende
klep in de kokers zodoende de communicatie in geval van brand van het ene compartiment naar het
andere onmogelijk te maken.
De brandwerende klep zal worden vervaardigd uit een kokerelement uit verzinkte staalplaat en een
isolerende klep uit platen met minerale vezels met bedekking in staalplaat aan beide kanten; dikte van de
afsluitklep: +/- 18mm.
De afdichting van de kleppen dient automatisch te geschieden door middel van smeltzekeringen op 72°C
gekalibreerd.
De herbewapening van de kleppen geschiedt manueel via een inspectieluikje.
De kleppen hebben een vierkante, rechthoekige of ronde vorm.
Hun doorsnede zal worden gebaseerd op de snelheid van de luchtdoorvoer van maximum 4m/sec.
Ze bezitten een brandweerstand van twee uur en zijn conform met de drie criteria gedefinieerd volgens
norm NBN 713-020 en NBN S21-207.
Een proefrapport, in een Belgisch laboratorium, die de conformiteit bewijst die op elke aanvraag moet
worden gegeven, en dit voor elke afmeting van de kleppen.
Een index die zich buiten de klep bevindt geeft de stand aan waarin deze zich bevindt.
Wanneer de as van de klep niet in de dikte van de wand kan worden geplaatst, dient een brandwerende
bescherming te worden voorzien van dezelfde waarde als de doorgelopen wand over de hele laterale
omtrek van de klep tussen de wand en de as van de klep.
Het type bescherming wordt op initiatief van de aannemer gekozen die echter door het studiebureel en de
Regionale Dienst voor Brandbestrijding moet worden goedgekeurd en dient in de prijs van de klep te
worden inbegrepen.
Het type bescherming zal het voorwerp moeten zijn van een officiële goedkeuring met proef procesverbaal,
aan het studiebureel te overhandigen.
Beschrijving van de verschillende functies
A. Automatische besturing van de pulsiegroepen
De pulsiegroep of extractiegroep waarvan zijn brandwerende klep of kleppen worden afgesloten, die op
zijn kokernetwerk geplaatst zijn, moet automatisch worden onderbroken. Dit geschiedt door een
hulpcontact dat op de klep zelf wordt geplaatst.
B. Besturing van de extractiegroepen
De onderbreking van de extractie/pulsie groepen wordt vergrendeld door middel van de overeenkomstige
onderbreking van de extractie/pulsie groep.
C. Besturing van het heropenen van de kleppen
Voor het geheel van kleppen, zal een manuele interventie noodzakelijk zijn om de zekering te vervangen
en de kleppen te openen.
Blz 64 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
18.611 R.F. KLEP TYPE 1
Kleppen Dia 200 voor de aansluiting op de koker dia160 of 200
Meetcode : Per stuk
18.631 R.F. KLEP TYPE 21
Kleppen voor de aansluiting op de koker 500 x 200 mm
Meetcode : Per stuk
18.632 R.F. KLEP TYPE 22
Kleppen voor de aansluiting op de koker 500 x 200 mm
Meetcode : Per stuk
18.641 R.F. KLEP TYPE 31
Kleppen voor de aansluiting op de koker 550 x 250 mm
Meetcode : Per stuk
18.651 R.F. KLEP TYPE 41
Kleppen voor de aansluiting op de koker 700 x 350 mm
Meetcode : Per stuk
18.652 R.F. KLEP TYPE 42
Kleppen voor de aansluiting op de koker 850 x 350 mm
Meetcode : Per stuk
18.661 R.F. KLEP TYPE 51
Kleppen voor de aansluiting op de koker 400 x 400 mm
Meetcode : Per stuk
18.671 R.F. KLEP TYPE 61
Kleppen voor de aansluiting op de koker 500 x 500 mm
Meetcode : Per stuk
18.681 R.F. KLEP TYPE 71
Kleppen voor de aansluiting op de koker 1500 x 600 mm
Meetcode : Per stuk
Blz 65 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
18.691 R.F. KLEP TYPE 81
Kleppen voor de aansluiting op de koker 1450 x 650 mm
Meetcode : Per stuk
18.6101 R.F. KLEP TYPE 91
Kleppen voor de aansluiting op de koker 1200 x 700 mm
Meetcode : Per stuk
18.6111 R.F. KLEP TYPE 101
Kleppen voor de aansluiting op de koker 1200 x 800 mm
Meetcode : Per stuk
Blz 66 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
18.700 DEMPERS
Ter hoogte van het vertrek van de pulsie- en extractiekoker, zal een integreerbare demper in de koker
worden voorzien. De assemblage is gemakkelijk demonteerbaar en volledig afgedicht.
De dimensionering van de dempers geschiedt op basis van de NR35 in alle lokalen.
De dempers worden voorzien voor een interne montage en hun caissons zullen eveneens van isolatie
worden voorzien, op dezelfde wijze als de binnenkant van de kokers.
Caisson met verstevigde beugels, geperforeerd en uitgerust met akoestische vooraf in de fabriek
gemonteerde luidsprekers.
De berekening en selectie van elke demper dient ter goedkeuring te worden voorgelegd aan het
Studiebureel alvorens deze te plaatsen.
18.701 DEMPERS TYPE 1
Dempers waarvan de afmeting door de aannemer wordt bepaald.
Debieten : 13000 m3/u
Placement : pulsie Auditorium
Meetcode : Per stuk
18.702 DEMPERS TYPE 2
Dempers waarvan de afmeting door de aannemer wordt bepaald
Debieten : 13000 m3/u
Plaatsing : extractie Auditorium
Meetcode : Per stuk
18.703 DEMPERS TYPE 3
Dempers waarvan de afmeting door de aannemer wordt bepaald
Debieten : 4300 m3/u
Placement : pulsie Cafetaria
Meetcode : Per stuk
18.704 DEMPERS TYPE 4
Dempers waarvan de afmeting door de aannemer wordt bepaald
Debieten : 3500 m3/u
Plaatsing : extractie Cafetaria
Meetcode : Per stuk
18.705 DEMPERS TYPE 5
Dempers waarvan de afmeting door de aannemer wordt bepaald
Debieten : 500 m3/u
Plaatsing : extractie sanitaire Cafetaria
Meetcode : Per stuk
Blz 67 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
18.706 DEMPERS TYPE 6
Dempers waarvan de afmeting door de aannemer wordt bepaald
Debieten : 400 m3/u
Plaatsing : extractie sanitair Douche studenten
Meetcode : Per stuk
18.707 DEMPERS TYPE 7
Dempers waarvan de afmeting door de aannemer wordt bepaald
Debieten : 250 m3/u
Plaatsing : extractie sanitair douche personeel
Meetcode : Per stuk
Blz 68 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
HOOFDSTUK 19 : REGULATIE
ALGEMEEN
De onderneming omvat de levering, plaatsing en aansluiting van een volledige regelinstallatie voor de
klimaatregeling van het auditorium en de cafetaria.
De beschreven producten in onderhavig document zullen moeten beschikken over een CE goedkeuring.
Daarenboven zal de vertegenwoordiger in België ervan het ISO 9000 label moeten genieten betreffende
zijn lokale organisatie.
De gehele regulatie zal van het elektronische type DDC zijn (Direct Digital Control)
Daarenboven dient de inschrijver te kunnen bewijzen dat de geboden «hardware» en de «software» door
één enkele fabrikant werden ontwikkeld die de opvolging en support op lange termijn zal kunnen leveren.
Het voorgestelde systeem zal over een architectuur met verspreide intelligentie moeten beschikken,
samengesteld uit volgende elementen:
Gecentraliseerde DDC regulatoren (Lokale Beheereenheden);
Terminal operator;
Communicatienetwerk ;
De randapparatuur.
GECENTRALISEERDE DDC REGULATOREN (Lokale Beheereenheden)
De LB dienen te worden uitgevoerd dankzij het gebruik van de meest recente technieken op het vlak van
elektronische fabricage. De bestanddelen voor de eigenlijke Surface Mounting Assembly (S.M.D.) zullen
moeten worden gebruikt, zodoende het energieverbruik en de warmteverspreiding te verlagen, waardoor
de betrouwbaarheid van deze toestellen verhoogt.
Elke LB zal worden uitgerust met een ASIC microprocessor (Application Specific Integrated Circuit) en zal
gebruik maken van een geheugen van 32 bit waarin het programma en de regelparameters zullen worden
opgeslagen.
Deze numerieke regulatoren met vrije programmatie laten een nauwkeurige regulatie toe met een fysische
grootte zoals temperatuur, vochtigheid, druk, … bij het krijgen en interpreteren van de analoge en
numerieke signalen.
Deze verschikkende signalen worden behandeld door de regulator dankzij een programmatie onder de
vorm van modules (voor de regeling, de berekening of logisch) die de regelaar toelaten om functies te
vervullen zoals:
P, PI, PID selectie
Alarm op digitale binnenkomst (of software alarm)
Selectie van minimale, maximale en gemiddelden
temporisatie (bij de start en onderbreking)
optimalisatie
selectie van de enthalpie
minimale en maximale vertrekwaarden
evenredige regelbare band
vermindering of vermeerdering van de ingestelde setpoint waarde
logische functies
controle en/of besturing van de vreemde systemen zoals het beheer van de verlichting
elektrisch beheer, afschakelplan, bewaking en besturing van de technische uitrusting, enz.
Blz 69 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
De hardware
Deze regelaars moeten analoge ingangen kunnen toelaten van het type Ni1000 voor de
temperatuurmetingen (Ai), universele analoge ingangen 0..10V/4..20mA/pot. 2kOhm/… (Ai’) en de
digitale ingangen vrij van potentieel voor alarm en staten (Di). Ze moeten eveneens de analoge
uitgangen 0..10V/4..20mA (Ao) kunnen besturen en de digitale uitgangen vrij van potentieel (Do).
De verschillende punten die moeten worden hernomen worden in onderhavig bestek opgenoemd. Een
reserve van punten van 15% dient te worden verzekerd en verspreid, in functie van het type punt, zoals in
de lijst wordt beschreven.
Autonomie & veiligheid
De LB zullen worden gevoed op 230v en moeten de elektrische toevoer naar de verschillende inkomende
sondes leveren waaraan ze verboden zijn. Ze bezitten nog een batterij voor de bescherming van
gegevens en programma’s die, in geval van onderbreking van de elektrische toevoer, het toelaat om alle
regelparameters te behouden en de interne klok van de microprocessor te laten werken (veiligstellen
gedurende meer dan 10 jaar). Hierdoor zal, vanaf dat de stroom weer aanwezig is, de LB die de exacte
tijd en datum kent, weer onmiddellijk zijn programma automatisch kan herinitialiseren zonder enige
manuele tussenkomst.
Deze LB werken op volledig autonome wijze. Ze bezitten al de parameters (setpoint, uurprogrammatie,
volledige programma’s, enz.) die noodzakelijk zijn om een goede werking te garanderen in alle
omstandigheden (embedded intelligence).
Ze worden onderling verbonden door middel van een communicatiebus.
In geval van onderbreking van het communicatienetwerk, dient de controleur zijn werking in lokaal te
behouden zodoende de functies inzake regulatie, automatisering en optimalisatie te verzekeren.
De regulatoren zullen eventueel verschillende regelsystemen mogen controleren (volgens hun capaciteit)
waardoor de waarde van bepaalde parameters gemeenschappelijk zullen mogen zijn met verschillende
regulatoren.
De LB bezitten hun eigen ingebouwde besturingsrelais (2A-230v). De verschillende functies moeten
zonder toevoeging van externe relais met de regulator kunnen worden uitgevoerd.
De DDC regulatoren zullen worden geconfigureerd door middel van een grafisch programma dat met
Windows werkt. Ze zullen, eens de installatie in dienst treedt, configureerbaar zijn via een terminal
operator of een draagbare PC.
LED’s voor de visualisatie
De digitale inkomende/uitgaande modules worden uitgerust met visualisatie LEDs. Deze diodes kunnen,
volgens de aard van de punten die zij vertegenwoordigen, rood of groen worden geconfigureerd (alarm of
stand).
Zo ook zal elke inkom/uitgang moeten worden gekenmerkt door middel van etiketten waarop het adres
van het punt en de benaming staan aangegeven.
Blz 70 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Manuele afwijkingsmodules
De UGL zullen moeten worden uitgerust met modules met manuele afwijking voor elke uitgang (analoog
Ao en digitaal Do). Deze afwijkingen zullen via commutatoren verwezenlijkbaar zijn die op gedeporteerde
regelingsmodules worden gemonteerd op DIN rails in het elektrisch bord. De verbinding tussen deze
modules en de LB geschiedt via de communicatiebus zodoende de automatische terugzending toe te
laten van de retrosignalisatie naar de LB.
Voor elke digitale uitgang (Do) zal een commutator worden voorzien die toelaat om de besturing te
plaatsen in mode Auto/0/1.
Voor elke analoge uitgang (Ao) zal een commutator worden voorzien die toelaat om de besturing te
plaatsen in mode Auto/Manu en een potentiometer die toelaat om de waarde van de uitgang nauwkeurig
te kunnen regelen.
TERMINAL OPERATOR
Er zal een operator terminal moeten worden voorzien. Deze zal toelaten om alle parameters te
visualiseren (datum, uur, meting, setpoint waarden, standen, alarm, uurprgrammatie, besturing), deze te
kunnen wijzigen en manueel te mogen afwijken op software gebied van elke automatische besturing
(digitaal of analoog).
De manuele afwijkingen zullen vervaardigdbaar moeten zijn via de commutatoren die op gedeporteerde
regulatiemodules worden gemonteerd.
Deze operator terminals zijn kleine compacte doosjes met zelf toevoer vanuit het station waaraan het is
verbonden (met een retroverlicht LCD scherm (64x128 Pixels - 8 lijnen van 21 karakters) en beschikkend
over 6 knoppen met handsensorenbesturing.
Het gebruik van deze operator terminals dient te worden vergemakkelijkt door de beschikbaarheid van
zeer uitnodigende menu’s, door de keuze van verschillende talen (waaronder Nederlands en Frans) en
een zeer eenvoudig aansluitingsuitrusting (fiche RJ-45).
De programmatie van de teksten voor elke parameter zal rechtstreeks in de regulatoren geschieden en
niet in de operator terminals. Dit laat toe om deze verenigbaar te maken met alle regulatoren van het
gebouw.
De doos mag ofwel op de ARCP worden gemonteerd, ofwel op het fronton van het elektrisch bord, ofwel
worden meegenomen door een technieker.
DE RANDAPPARATUUR
De veiligheden
Thermostaten
Elke verwarmingsbatterij die lucht krijgt tot 0°C of minder, wordt uitgerust met een antivries thermostaat
met lange capillair (6m) dat rechtstreeks tegen de vinnen worden geplaatst (aan de stroomafwaartse
kant). De reactie van de temperatuur is afhankelijk van het koudste punt van de capillair en werkt als
wisselaar met brutale onderbreking. Deze thermostaten zijn van het type met manuele herbewapening.
De werking van de antivries veiligheden wordt door middel van een verklikkerlamp doorgegeven aan het
overeenkomstig besturingsbord.
Voornaamste eigenschappen van de antivries thermostaat :
Compacte lichte metalen doos voor wandmontage.
Transparant deksel uit thermoplastisch schokbestendig materiaal.
Blz 71 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Regelknop voor setpoint waarde van het plombeerbaar onderste koppelpunt.
Schaal met graduaties
Microruptor wisselaar met contacten uit verguld zilver
Sonde met koperen capillaire met doorgangsbus en 3 bevestigingselementen.
Geleverd met een connector volgens DIN 43650
Beschermd tegen accidentele contacten volgens DIN VDE 0700.
Pressostaten
De installatie van de vrieswaterproductie zal worden beschermd tegen een druktekort. Hiervoor wordt
voorzien om een pressostaat voor watertekort te plaatsen op de algemene retour naar de koude groep.
Deze drukcontroller is een compacte doos uit lichte legering met transparant deksel uit schokbestendige
thermoplastisch materiaal. De aanpassing van het bovenste commuatiepunt is plombeerbaar en een
schroef zonder kop laat de externe aanpassing toe van de differentieel.
Voornaamste eigenschappen van de pressostaat voor watertekort:
Eenpolig wisselmicrocontact
Contacten uit verguld zilver
Drukaansluitingen G1/2A.
Connector beschermd tegen incidentele contacten volgens DIN VDE 0700
Pakkingsbus volgens DIN 43650.
Het regeldomein bedraagt 0,5 tot 6,0 bar.
De toestand van de filters van de ventilatiegroepen wordt eveneens door de pressostaat gecontroleerd.
De maximale toegelaten vervuiling wordt aan de gebruiker gesignaleerd wanneer de communicatie van
het wisselcontact hem aangeeft dat de setpoint veiligheidswaarde werd bereikt. Deze bescherming wordt
verzekerd door een differentieel pressostaat met een regelknop die van gradaties is voorzien voor de
setpoint drukwaarde, deksel uit transparant thermoplastisch schokbestendig materiaal, silicone
membraan. Het wordt geleverd met een kit voor de drukopname met PVC buizen en montagemedium.
Flow-switches
Het aanpassingsdomein bedraagt 50 tot 500 Pa.
De koudgroep wordt beschermd tegen een tekort aan debiet. Hiervoor wordt voorzien om een flow-switch
te installeren op elke koudgroep.
De temperatuursondes
De sondes die de temperatuur meten zijn van het type uit nikkel met dunne laag (volgens DIN 43760) van
1000 Ohm en met positieve temperatuur coëfficiënt. Ze moeten worden geplaats daar waard de
gecontroleerde waarden homogeen zijn.
De sondes die de watertemperatuur meten zijn van het duiker type en worden op de buizen gemonteerd
met dompelbuis ter bescherming.
De thermostaten en sondes die luchttemperaturen opsporen moeten zodanig worden gemonteerd dat ze
niet worden beïnvloed door de straling van nabij gelegen batterijen, lampen, op een kalme en verluchte
plaats.
De plaats van de sondes en thermostaten dienen volgens de richtlijnen van de leverancier van het
materiaal te worden bepaald in onderling akkoord met de Directie der werken.
Blz 72 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
De kranen
De gemotoriseerde kranen vormen een stevig geheel, waarvan het mechanisme en de motor worden
beschermd tegen stof, vochtigheid en water. Het geheel kraan en servomotor wordt ontworpen en
gedimensioneerd zodoende elke pompfenomeen buiten te sluiten.
Elke gemotoriseerde kraan is voorzien van een goed zichtbare index die duidelijk de ligging aangeeft in
elk bestuurd orgaan waarin het zich bevindt. Extreme posities worden aangegeven door de O & I
signalen.
De modulerende kranen behoren minstens tot klasse PN10 en zijn met ventielzitting, zodoende een zo
perfect
mogelijke dichting te verkrijgen.
De servomotoren voor kranen of registers
De alles of niets servomotoren zijn van het type elektrisch-elektronisch, gevoed op 24V~.
De servomotoren van het modulerende type zijn van het type elektrisch-elektronisch, gevoed op 24V~ en
bestuurd via een signaal 0..10Vcc.
Deze servomotoren zijn van het intelligente type gebaseerd op het SUT concept waarbij eveneens de
autodetectie van de vereiste functies wordt verzekerd en het correcte gedrag van de servomotor.
Dit concept vereist van de servomotoren:
multi-controles. De motor herkent automatisch het regelsignaal 0..10v, 4..20mA, 3 punten of 2
punten.
Zelfaanpassend. De servomotor past zichzelf aan, aan de bestaande rotatiehoek of aan de koers van
het regelorgaan. In functie van de gedetecteerde limieten, zal hij het werkdomein berekenen alsook
het digitale retrosignaal.
Meetbaar : De duur van de koers en andere parameters mogen rechtstreeks op de motor worden
aangepast.
Beveiligd : Dankzij de autodiagnose en de niet verliesbare gememoriseerde waarden, bezorgt SUT de
servomotor een zeer hoog veiligheidsniveau.
Alle servomotoren mogen manueel worden gemanoeuvreerd zonder demontage en een verklikkerelement
dient op elk ogenblik de positie aan te geven waarin de servomotor zich bevindt.
De servomotoren worden die op de luchtregisters worden geplaatst, zijn uitgerust met rappelveren. Het
betreft motoren met koerseind. De maximale openingstijd bij 90° bedraagt 90 sec. en de maximale
sluitingstijd via de rappelveer bedraagt 15 sec.
Blz 73 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
FUNCTIONELE ANALYSE
Distributie van warm water:
Regulatie van de circuits – « Vertrek ventilo-convector en radiatoren»
De circuits worden beheerd door een uurprogrammatie.
De uurprogrammatie bepaald twee werkingsregimes :
Regime comfort ( Dag ) tijdens de bezette periode.
Regime behoud ( Nacht ) tijdens de onbezette periode.
Tijdens het comfort regime zal de setpoint waarde van de ruimtetemperatuur = 20°C (regelbaar).
De distributiepomp werkt permanent. Voor een buitentemperatuur die hoger ligt dan 20°C(regelbaar),
wordt de distributiepomp in gang gezet.
Tijdens het behoud regime zal de setpoint waarde van de ruimtetemperatuur = 15°C (regelbaar).
Waneer de ruimtetemperatuur lager ligt dan de setpoint waarde, zal de distributiepomp worden
ingeschakeld. Deze temperatuur wordt gecontroleerd door de ruimtezonde die in het referentielokaal
wordt geplaatst.
Onderhoud :
Gedurende een periode van niet werking van de installatie, zal de pomp eenmaal per week worden
opgestart gedurende 8 minuten om het vastlopen tegen te gaan.
Bij externe temperaturen lager dan 3°C, zal de distributiepomp permanent werken.
Te voorziene punten per circuit :
Sonde voor de externe temperatuur
AI DI AO DO
1
Omgevingssonde 1
Besturing van de circulator 1
Toestand van de circulator 1
Thermisch defect van de circulator 1
Regulatie van de warme circuits– « Vertrek verluchtingsbatterij PG» :
Werkingsvoorwaarden :
De pomp wordt ingeschakeld in functie van de uurprogrammatie.
Buiten dit uurprogramma, zal de pomp worden bestuurd vanaf het ogenblik dat één van de warme
batterijen voor verluchting er aanvraag op doet.
De pomp wordt op uitschakeling geprogrammeerd ( 30 min ).
Veiligheid :
Voor buitentemperaturen die lager liggen dan 7°C(regelbaar), zal de pomp permanent werken (24u/24).
Onderhoud :
Gedurende een periode van niet werking van de installatie, zal de pomp eenmaal per week worden
opgestart gedurende 8 minuten om het vastlopen tegen te gaan.
Te voorziene punten (per verluchtingsvertrek) :
AI DI AO DO
Besturing van de distributiepomp 1
Toestand van de circulator 1
Blz 74 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Thermisch defect van de distributiepomp 1
REGULATIE VAN DE PRODUCTIE & DISTRIBUTIE VAN VRIESWATER :
Productie van vrieswater :
Werkingsvoorwaarden :
De productie van vrieswater wordt verzekerd door een monoblok vriesgroep en dient en dient om het
vrieswater te produceren dat noodzakelijk is voor de koude batterijen van de verluchtingsgroepen. Deze
bezit alle nodige uitrusting inzake besturing, controle, regeling en veiligheid.
Het in dienst brengen van de vriesgroep geschiedt in functie van een uurprogrammatie. De DDC regulator
zal er enkel over waken dat het alarm wordt overgebracht in geval van algemeen defect.
De groep wordt in dienst gebracht wanneer volgende voorwaarden vervuld zijn:
In functie van een uurprogrammatie.
EN
Indien de buitentemperatuur hoger ligt dan 14°C (regelbaar).
OF
Wanneer de gebruiker een aanvraag doet (verluchtingsgroep, …).
Veiligheid :
- De vriesgroep wordt uitgerust met haar eigen veiligheidssysteem.
- Een pressostaat voor watertekort wordt op het hoge punt van de leiding geplaatst. Indien deze
opslaat, zal de vriesgroep onmiddellijk worden onderbroken en de primaire en
distributiepompen worden tot stopzetting geprogrammeerd.
- Alvorens de heropstart toe te laten van de vriesgroep, zal de primaire pomp opnieuw worden
opgestart en slechts daarna de vriesproductie. De werking van de pomp wordt aangegeven
door een flow-switch die verbonden is met deze koude groep.
- De pomp en den machine worden op uitschakeling geprogrammeerd: 20 min(regelbaar).
Onderhoud :
- Gedurende een periode van niet werking van de installatie, zullen de pompen eenmaal per
week worden opgestart gedurende 8 minuten om het vastlopen tegen te gaan.
- In geval van onderbreking van de elektrische toevoer, wanneer de stroom terugkeert, zal de
opstart van de vriesgroep worden uitgesteld met 10 minuten.
Te voorziene punten:
AI AI' DI AO DO
Flow-switch koude groep 1
Pressostaat voor tekort aan water 1
Vrijlating van de koude groep 1
Algemeen defect van de koude groep 1
Besturing van de primaire pomp 1
Thermisch defect van de primaire pomp 1
Sonde in het bufferzeil 1
REGULATIE VAN DE VERLUCHTING :
Ventilatiegroep Auditorium:
Blz 75 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Werkingsvoorwaarden :
De luchtbehandelingsgroep werkt op vraag van de roterende schakelaar ON/OFF die in de zaal wordt
geplaatst (model en plaatsing ter goedkeuring voor te leggen aan de Directie der werken). De
extractiegroep zal worden onderworpen aan de werking van de pulsiegroep.
Indien de temperatuur echter onder de omgevingstemperatuur van 15°C (regelbaar) daalt, zal d groep
automatisch worden opgestart zodoende deze minimumtemperatuur te behouden.
De groep werkt met een variabel debiet in functie van de omgevingstemperatuur en van een sonde voor
de luchtkwaliteit.
In dienst treden :
De inschakelingsbesturing van de luchtbehandelingsgroep wordt aan de registers voor verse lucht
en voor verwerping. Deze besturing is over het algemeen uniek (1 Do) en wordt op hardware wijze
(elektrisch) verspreid naar de twee registers. De complete openingsstand wordt door feedback
overgedragen aan de eindkoerscontacten (1 Di per register).
Wanneer deze worden bereikt, zal de besturing elektrisch naar de pulsie – en extractieventilatoren
worden doorgegeven zodat deze eindelijk kunnen opstarten (elektrische vergrendeling).
Tijdens de stilstand van de groep, gaan de registers automatisch dicht.
Over het algemeen, wordt de toestand en het thermisch defect van elke ventilatormotor hernomen
op de regulator DDC (2 Di per ventilator).
Recuperatie van energie via de wielwisselaar
Een wisselaar voor energierecuperatie zal toelaten om “gratis” een gedeelte van de energie van de
uitgezogen lucht terug te winnen (temperatuur en vochtigheid).
Parallel met de regulatie van de warme en koude batterijen, zal een vergelijking tussen de
temperatuur van verse lucht (VL) en de temperatuur van opgenomen lucht (OL) worden uitgevoerd.
Zo zal de wisselaar worden onderbroken vanaf het ogenblik dat alle onderstaande voorwaarden
worden nageleefd :
- Temperatuur van verse lucht (VL) < Temperatuur van opgenomen lucht (OL).
- Temperatuur van verse lucht (VL) > dan 16°C.
- Temperatuur van opgenomen lucht (OL) > 21°C.
Vanaf het ogenblik dat één van deze voorwaarden niet meer wordt nageleefd, zal de recuperator
met wiel in werking treden.
Regulatie van de pulsietemperatuur :
De regulatie van de temperatuur wordt vrijgegeven vanaf het ogenblik dat de verluchting in dienst
wordt gebracht.
Deze regulatie verzekerd dan een variabele pulsietemperatuur door de actie van de gemotoriseerde
kranen van de warme en koude batterijen. Deze pulsietemperatuur is variabel in functie van de
setpoint waarde van de te behouden ruimtetemperatuur. (20°C ruimtetemperatuur in de winter en
26°C ruimtetemperatuur in de zomer).
De setpoint waarde van de ruimtetemperatuur zal regelbaar zijn via een potentiometer die in de TD
HVAC wordt geplaatst.
De regulator vergelijkt de temperatuur die door de pulsiesonde en de ruimtesonde wordt gemeten
op haar geprogrammeerde setpoint waarde. In functie van het verschil zal een besturingsorde
worden doorgegeven aan de servomotoren van de drierichtingskranen, waardoor het debiet in de
batterij voor verwarming of verkoeling varieert.
Blz 76 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
De batterijen voor verwarming of verkoeling worden vergrendeld. Ze mogen tegelijkertijd
functioneren.
Vanaf het ogenblik dat de batterij voor verwarming opengaat, zal de circulator, antivries circulator
genaamd, opstarten. Tijdens het afsluiten van deze kraan, wordt de onderbreking van de circulator
uitgesteld (15 minuten).
Vanaf het ogenblik dat de warme batterij aanvraag doet, zal een signaal worden doorgestuurd naar
de regulator in de stookruimte zodoende dat de warmteproductie in werking wordt gesteld.
Regulatie van verse lucht :
Het debiet met verse lucht van de pulsiegroep wordt in functie van een meting van de
luchtkwaliteit gereguleerd dat in de zaal werd geplaatst. In functie van het verschil tussen de
setpoint waarde en de meting van de luchtkwaliteit, zal een order worden gestuurd naar de
snelheidsvariator zodoende de rotatiesnelheid te regelen van de pulsie en extractiemotoren.
Het behoud van de ruimtetemperatuur krijgt echter voorrang op de luchtkwaliteit.
Veiligheid:
Voortijdige antivriesbescherming :
Wanneer de buitentemperatuur is gedaald onder de 7°C (regelbaar), zal de temperatuur van de
retour van de verwarmingsbatterij worden gecontroleerd zodoende dat deze nooit lager ligt dan
15°C (regelbaar). Deze temperatuur wordt gecontroleerd dankzij een sonde die zich in de
uitgangsleiding van de batterij bevindt.
Indien deze lage limiet wordt bereikt, zal de regulator een opening opdwingen van minstens 20%
van de gemotoriseerde kraan voor de verwarmingsbatterij.
Deze veiligheidskring geniet voorrang ten opzichte van de temperatuurregulatie. De opening van de
warme kraan zal worden geforceerd zelfs indien de setpoint waarde van de temperatuur een
volledige afsluiting probeert te verkrijgen.
Antivriesinschakeling :
Een antivries thermostaat wordt stroomafwaarts van de batterij geplaats, maar er zo dicht mogelijk
bij zodoende te worden beïnvloed door haar straling.
Wanneer de laagste temperatuur gedetecteerd door het capillair van de antivries thermostaat onder
de 5°C (regelbaar) daalt, zal de antivries thermostaat in werking treden.
Tijdens de werking van deze antivries thermostaat, zal de gemotoriseerde kraan van de
verwarmingsbatterij verplicht 100% opengaan, de registers met verse lucht en opgenomen lucht
sluiten zich (en bijgevolg wordt de groep stopgezet) waarbij de circulator verplicht in dienst blijft of
wordt gesteld.
Bescherming van de wisselaar voor energierecuperatie :
Zodoende de vorming van rijm op de recuperator te verhinderen, zal het pulsiedebiet worden
onderworpen aan een meting van de temperatuur van de opgenomen lucht door een sonde die
stroomafwaarts van de recuperator wordt geplaatst. Vanaf het ogenblik dat deze sonde een
temperatuur waarneemt die lager ligt dan 5°C (regelbaar), zal de regulator op progressieve wijze
het pulsiedebiet verlagen, (via de frequentievariator). Indien deze temperatuur nog verder daalt en
de grenswaarde bereikt (regelbaar), zal de pulsieventilator worden stopgezet. Deze zal slechts
opnieuw starten vanaf het ogenblik dat de temperatuur opnieuw stijgt.
Blz 77 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Onderhoud :
- Een pressostaat geplaatst op de luchtfilters geeft een alarm wanneer deze verstopt zit.
- Gedurende een periode van niet werking van de installatie, zal de circulator van de
voorverwarmingsbatterij eenmaal per week worden opgestart gedurende 5 minuten om het
vastlopen tegen te gaan.
- De circulator van de voorverwarmingsbatterij wordt met onderbreking getemporiseerd (uistel
van 15 minuten).
- In geval van onderbreking van de elektrische toevoer, wanneer de stroom terugkeert, zal de
opstart worden uitgesteld met 10 minuten.
Te voorziene punten voor de PG/EG – Auditorium :
AI AI' DI AO DO
Algemene besturing van de servomotoren van de registers AN 1
Besturing van de servomotor van de register AR 1
Toestand van de servomotor van register AN 1
Toestand van de servomotor van register AR 1
Besturing van de motor van de recuperator 1
Toestand van de motor van de recuperator 1
Temperatuur nieuwe lucht 1
Vervuiling van de filters 2
Anticiperende antivries sonde 1
Antivries thermostaat 1
Modulerende servomotor met 3 wegskraan warm (met rappelveer) 1
Besturing van de antivriescirculator 1
Thermisch defect van de antivriescirculator 1
Modulerende servomotor met 3 wegskraan koud 1
Algemene bevrijding van de ventilatoren (PG/EG) 0
Thermisch defect van de ventilatoren (PG/EG) 2
Modulerende algemene besturing van de ventilatoren 1
Pulsietemperatuur 1
Omgevingstemperatuur (sonde in de ruimte) 1
Opnametemperatuur 1
Sonde voor de luchtkwaliteit 1
Blz 78 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Verluchtingsgroep Cafetaria:
Werkingsvoorwaarden :
De luchtbehandelingsgroep werkt op vraag van de roterende schakelaar ON/OFF die in de bar wordt
geplaatst (model en plaatsing ter goedkeuring voor te leggen aan de Directie der werken). De
extractiegroep zal worden onderworpen aan de werking van de pulsiegroep.
De groep werkt met een variabel debiet in functie van de omgevingstemperatuur en van een sonde voor
de luchtkwaliteit.
In dienst treden :
De inschakelingsbesturing van de luchtbehandelingsgroep wordt aan de registers voor verse lucht
en voor verwerping. Deze besturing is over het algemeen uniek (1 Do) en wordt op hardware wijze
(elektrisch) verspreid naar de twee registers. De complete openingsstand wordt door feedback
overgedragen aan de eindkoerscontacten (1 Di per register).
Wanneer deze worden bereikt, zal de besturing elektrisch naar de pulsie – en extractieventilatoren
worden doorgegeven zodat deze eindelijk kunnen opstarten (elektrische vergrendeling).
Tijdens de stilstand van de groep, gaan de registers automatisch dicht.
Over het algemeen, wordt de toestand en het thermisch defect van elke ventilatormotor hernomen
op de regulator DDC (2 Di per ventilator).
Recuperatie van energie via de wielwisselaar
Een wisselaar voor energierecuperatie zal toelaten om “gratis” een gedeelte van de energie van de
uitgezogen lucht terug te winnen (temperatuur en vochtigheid).
Parallel met de regulatie van de warme en koude batterijen, zal een vergelijking tussen de
temperatuur van verse lucht (VL) en de temperatuur van opgenomen lucht (OL) worden uitgevoerd.
Zo zal de wisselaar worden onderbroken vanaf het ogenblik dat alle onderstaande voorwaarden
worden nageleefd :
- Temperatuur van verse lucht (VL) < Temperatuur van opgenomen lucht (OL).
- Temperatuur van verse lucht (VL) > dan 16°C.
- Temperatuur van opgenomen lucht (OL) > 21°C.
Vanaf het ogenblik dat één van deze voorwaarden niet meer wordt nageleefd, zal de recuperator
met wiel in werking treden.
Regulatie van de pulsietemperatuur:
De regulatie van de temperatuur wordt vrijgegeven vanaf het ogenblik dat de verluchting in dienst
wordt gebracht.
Deze regulatie verzekerd dan een variabele pulsietemperatuur door de actie van de gemotoriseerde
kranen van de warme batterij. Deze pulsietemperatuur is variabel in functie van de setpoint waarde
van de te behouden ruimtetemperatuur. (20°C ruimtetemperatuur in de winter).
De setpoint waarde van de ruimtetemperatuur zal regelbaar zijn via een potentiometer die in de TD
HVAC wordt geplaatst
De regulator vergelijkt de temperatuur die door de pulsiesonde en de ruimtesonde wordt gemeten
op haar geprogrammeerde setpoint waarde. In functie van het verschil zal een besturingsorde
worden doorgegeven aan de servomotoren van de drierichtingskranen, waardoor het debiet in de
batterij voor verwarming varieert.
Vanaf het ogenblik dat de batterij voor verwarming opengaat, zal de circulator, antivries circulator
genaamd, opstarten. Tijdens het afsluiten van deze kraan, wordt de onderbreking van de circulator
uitgesteld (15 minuten).
Blz 79 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Vanaf het ogenblik dat de warme batterij aanvraag doet, zal een signaal worden doorgestuurd naar
de regulator in de stookruimte zodoende dat de warmteproductie in werking wordt gesteld.
Regulatie van verse lucht:
Het debiet met verse lucht van de pulsiegroep wordt in functie van een meting van de
luchtkwaliteit gereguleerd dat in de zaal werd geplaatst. In functie van het verschil tussen de
setpoint waarde en de meting van de luchtkwaliteit, zal een order worden gestuurd naar de
snelheidsvariator zodoende de rotatiesnelheid te regelen van de pulsie en extractiemotoren.
Het behoud van de ruimtetemperatuur krijgt echter voorrang op de luchtkwaliteit
Veiligheid :
Voortijdige antivriesbescherming :
Wanneer de buitentemperatuur is gedaald onder de 7°C (regelbaar), zal de temperatuur van de
retour van de verwarmingsbatterij worden gecontroleerd zodoende dat deze nooit lager ligt dan
15°C (regelbaar). Deze temperatuur wordt gecontroleerd dankzij een sonde die zich in de
uitgangsleiding van de batterij bevindt.
Indien deze lage limiet wordt bereikt, zal de regulator een opening opdwingen van minstens 20%
van de gemotoriseerde kraan voor de verwarmingsbatterij.
Deze veiligheidskring geniet voorrang ten opzichte van de temperatuurregulatie. De opening van de
warme kraan zal worden geforceerd zelfs indien de setpoint waarde van de temperatuur een
volledige afsluiting probeert te verkrijgen.
Antivriesinschakeling :
Een antivries thermostaat wordt stroomafwaarts van de batterij geplaats, maar er zo dicht mogelijk
bij zodoende te worden beïnvloed door haar straling.
Wanneer de laagste temperatuur gedetecteerd door het capillair van de antivries thermostaat onder
de 5°C (regelbaar) daalt, zal de antivries thermostaat in werking treden.
Tijdens de werking van deze antivries thermostaat, zal de gemotoriseerde kraan van de
verwarmingsbatterij verplicht 100% opengaan, de registers met verse lucht en opgenomen lucht
sluiten zich (en bijgevolg wordt de groep stopgezet) waarbij de circulator verplicht in dienst blijft of
wordt gesteld.
Bescherming van de wisselaar voor energierecuperatie :
Zodoende de vorming van rijm op de recuperator te verhinderen, zal het pulsiedebiet worden
onderworpen aan een meting van de temperatuur van de opgenomen lucht door een sonde die
stroomafwaarts van de recuperator wordt geplaatst. Vanaf het ogenblik dat deze sonde een
temperatuur waarneemt die lager ligt dan 5°C (regelbaar), zal de regulator op progressieve wijze
het pulsiedebiet verlagen, (via de frequentievariator). Indien deze temperatuur nog verder daalt en
de grenswaarde bereikt (regelbaar), zal de pulsieventilator worden stopgezet. Deze zal slechts
opnieuw starten vanaf het ogenblik dat de temperatuur opnieuw stijgt.
Onderhoud :
- Een pressostaat geplaatst op de luchtfilters geeft een alarm wanneer deze verstopt zit.
- Gedurende een periode van niet werking van de installatie, zal de circulator van de
voorverwarmingsbatterij eenmaal per week worden opgestart gedurende 5 minuten om het
vastlopen tegen te gaan.
- De circulator van de voorverwarmingsbatterij wordt met onderbreking getemporiseerd (uitstel
van 15 minuten).
- In geval van onderbreking van de elektrische toevoer, wanneer de stroom terugkeert, zal de
opstart worden uitgesteld met 10 minuten.
Blz 80 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Te voorziene punten voor de PG/EG – Cafetaria :
AI AI' DI AO DO
Algemene besturing van de servomotoren van de registers AN 1
Besturing van de servomotoren van de register AR 1
Toestand van de servomotor van register AN 1
Toestand van de servomotor van register AR 1
Besturing van de motor van de recuperator 1
Toestand van de motor van de recuperator 1
Temperatuur nieuwe lucht 1
Vervuiling van de filters 2
Anticiperende antivries sonde 1
Antivries thermostaat 1
Modulerende servomotor met 3 wegskraan warm (met rappelveer) 1
Besturing van de antivriescirculator 1
Thermisch defect van de antivriescirculator 1
Algemene bevrijding van de ventilatoren (PG/EG) 0
Thermisch defect van de ventilatoren (PG/EG) 2
Modulerende algemene besturing van de ventilatoren 1
Pulsietemperatuur 1
Omgevingstemperatuur (sonde in de ruimte) 1
Opnametemperatuur 1
Sonde voor de luchtkwaliteit 1
Sanitaire extractiegroepen
Werkingsvoorwaarden :
Deze sanitaire extractoren (In line) werken volgens een uurprogramma.
Te voorziene punten voor de EG :
AI AI' DI AO DO
Vrijlating van de ventilator 1
Thermisch defect van de ventilator 1
Blz 81 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
19.013 REGULATIE CIRCUIT RADIATOREN
Meetcode : Forfaitair
19.014 REGULATIE WARM CIRCUIT VERTREK PG WARME BATTERIJ
Meetcode : Forfaitair
19.020 REGULATIE KOUD PRODUCTIE
Meetcode : Forfaitair
19.030 VOLLEDIGE REGULATIE PG/EG AUDITORIUM
Meetcode : Forfaitair
19.031 VOLLEDIGE REGULATIE PG/EG CAFETERIA
Meetcode : Forfaitair
19.035 VOLLEDIGE REGULATIE EG SANITAIR
Voor de 2 extractoren
Meetcode : Forfaitair
19.300 IN DIENST STELLEN
Meetcode : Pro memorie, inbegrepen in het geheel van posten Regulatie
Blz 82 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
HOOFDSTUK 20 : ELEKTRICITEIT
Algemeen
De beschikbare elektrische spanning is driefasig 380 volt tussen fasen.
Alle circuits zullen bij het vertrek van de borden worden beschermd door middel van
beveiligingsschakelaars. Deze zullen bi- of tripolair zijn volgens de aard van de circuits die ze
beschermen. De nominale intensiteit zal worden bepaald in functie van de lading die zij bedienen.
De volledige elektrische apparatuur zal conform zijn met de voorschriften van het bestek n° 400 uit 1954.
Er zullen verschillende elektrische wachtkabels per Toer ter beschikking worden gesteld van onderhavige
onderneming, verzorgd door de aannemer Elektriciteit:
- Een kabel voor het VB verluchting
- Een toevoer voor de vriesmachine
De doorsneden van de bekabeling zullen door de onderneming VERWARMING worden doorgegeven
alvorens met de werken te starten.
Gemeenschappelijke apparatuur in elk bord
Elk elektrisch bord omvat minstens volgende apparatuur :
- 1 algemene differentiële hoofdschakelaar van 300mmA
- 1 algemene schakelaar met externe bediening;
- 1 railstel inclusief aardstaaf;
- 3 lampen die de aanwezigheid van spanning aangeven;
- 1 vertrek voor de verlichting van het bord en een stopcontact;
Blz 83 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Keuze van de motoren
De motoren bedragen motoren met driefasige asynchronen ; ze zullen voldoen aan de voorschriften uit
norm NBN C51-101.
Het rendement van de asynchronische driefasige motoren, bepaald volgens de norm NBN C51-102 bezit
minstens volgende waarden, bij nominaal vermogen:
Nominaal vermogen (KW) Rendement (%)
0,25 62
0,55 68
1,1 73
1,5 75
2,2 77
3 79
4 81
5,5 83
7,5 83
11 87
Monofase motoren worden toegestaan mits het vermogen van de motor kleiner of gelijk is aan 0,25 KW.
In dat geval zal de motor op inductie werken met eekhoorn kooi uitgerust met een condensator die
permanent wordt aangesloten.
De beschermingsgraad van de motoren wordt bepaald volgens norm NBN C51-105.
- beschermingsgraad IP 11 voor de motoren van de pompen en circulatoren;
- beschermingsgraad IP 44 voor de motoren.
De motoren worden voorzien voor werking in continu.
De isolatieklasse behoort minstens tot klasse B, volgens de norm NBN C51-101.
Voorgaande voorschriften zijn niet van toepassing voor servomotoren. De motoren van de
verluchtingsgroepen worden buiten de luchtstroom geplaatst, behalve indien een veiligheidscontact wordt
voorzien dat in de spoelen wordt geplaatst, dat de toevoer van de motor onderbreekt in geval van
oververhitting van de spoelen.
Bescherming van de motoren
De motoren worden beschermd door middel van stroomonderbrekers uitgerust met
maximumspanningspoelen. De stroomonderbrekers en ontkoppelaars voldoen aan de norm NBN C63-
157.
De nominale netspanning bedraagt minstens 380 V de isolerende nominale netspanning bedraagt 500 V.
De nominale intensiteit bedraagt minstens 1,2 keer de nominale stroom van de motor, met een minimum
van 9A. De sluitingskracht en onderbrekingskracht wordt bepaald in functie van de eigenschappen van de
bediende installatie en van de voorschriften van de norm.
Op elk van de fasen of elke pool van de stroomonderbreker wordt twee maximumspanningspoelen
geplaatst:
- de ene met onmiddellijke werking (bijvoorbeeld : elektromagnetisch) voor de bescherming tegen
kortsluiting; deze is regelbaar of afgesteld om open te gaan wanneer de intensiteit 8 tot 12 maal de
waarde van de afstelling van de ontkoppeling bereikt bij afhankelijke wisseltijd.
- de andere werkend op afhankelijke omkeertijd (bijvoorbeeld: thermisch) voor de bescherming tegen
overbelasting;
Blz 84 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
deze is afstelbaar om open te gaan wanneer de intensiteit 0,8 tot 1 maal de nominale intensiteit van de
motor bedraagt, de vertraging is voldoende om het starten van de motor toe te laten zonder dat hij de
ontkoppeling moet verstellen op een intensiteit die de intensiteit van de motor overschrijdt.
Beide spoelen kunnen worden gecombineerd in één enkel mechanisme zonder afzonderlijk te moeten
worden versteld.
Besturing
De besturing van de motoren wordt verzekerd door de contactoren met elektromagnetische besturing.
Deze zullen aan de voorschriften van de norm NBN C63-158 beantwoorden. De nominale groottes zijn
bepaald zoals voor de stroomonderbrekers (zie hierboven).
De stroomonderbrekers en contactoren mogen één enkel toestel vormen.
De contactoren worden uitgerust op elke pool met een relais voor maximaalstroom met afhankelijke
omkeertijd zoals hierboven beschreven. Elke motor beschikt over zijn eigen toevoercircuit met
beschermings- en besturingsapparaten. De manuele besturing geschiedt op het frontpaneel van een bord,
door middel van een schakelaar of een omnipolige commutator.
De besturingsbobijnen van de toestellen worden op beide fasen beschermd door kleine automatische
schakelaars.
Starten en regelen van de snelheid
De rechtstreekse start van de motoren wordt toegelaten in de mate dat er geen nefaste gevolgen zijn voor
het spoelsysteem en voor de werking van de elektrische installatie. Daarenboven zal aan de voorschriften
moeten worden voldaan betreffende het technisch reglement van de UEGB (Union des Exploitations
Electriques de Belgique), betreffende de maximale stroom bij het opstarten. Hoe dan ook, het is verboden
om rechtstreeks de motoren op te starten met een vermogen dat groter is dan 20 KW.
Wanneer de motor niet onmiddellijk start, zal worden gebruik gemaakt, ofwel van een ster-driehoek starter
met contactoren, in het geval van een motor met eekhoornkooi, ofwel van starters met weerstand in het
geval van motoren met bobijn rotor. De keuze tussen beide systemen wordt gemaakt in functie van de
voorschriften van de norm NBN C63-292.
Voor de variatie van de rotatiesnelheid, zal gebruik worden gemaakt van motoren met meerdere
versnellingen.
De commutatie geschiedt door middel van contactoren.
De nodige voorzorgsmaatregelen moeten worden getroffen zodoende dat tijdens de commutatie van
polen, of bij de overgang ster-driehoek, de as van de motor geen al te hevige schokken ondergaat die
mogelijk de transmissie kunnen beschadigen of de aangedreven last of er de levensduur van de
verkorten.
Indien het systeem nodig wordt geacht, zullen andere startsystemen of regelsystemen voor de snelheid
worden toegestaan.
Apparatuur
De regeltoestellen
Deze zullen gemakkelijk bereikbaar zijn en afstelbaar zonder het gebruik van gereedschap.
De schakelaars, wisselaars, commutatoren
Ze zijn van het type met dubbele spil, type 50 A.
Automatische schakelaars
Blz 85 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Het systeem van de automatische circuit-onderbrekende schakelaar heeft een automatisch
ontkoppelingsvermogen dat 25 keer de nominale intensiteit bedraagt van de automatische schakelaar of
deze opgelegd in norm NBN 222.
Contactoren
De contactoren zullen worden uitgerust met zelfreinigende contacten met verzilverde knop. Deze zullen
zodoende worden ontworpen dat het magnetisch circuit volledig afgesloten is tijdens de werking.
De bobijnen zullen rechtstreeks aan de staven van het bord worden gevoed door middel van eigen
zekeringen en niet op een voedingsfase van het toestel.
De nominale intensiteit van de contactoren zal minstens 30% hoger liggen dan de nominale intensiteit
van de bestuurde toestellen.
Timmerwerk - staalplaat
De borden zijn van het type kast op de vloer met voorkant gedeeltelijk beglaasd voor het
visualiseren van het alarm op de modules die gedeporteerd worden van de regeling.
Het bord is samengesteld uit één of meerdere elementen volgens de omvang van het materiaal dat moet
worden geplaatst. De elementen zijn zo groot als het transport en de introductie van het materiaal in de
lokalen het toelaten. Elk element wordt op een gelast kader uit U of L-vormige ijzeren elementen gelast
van 40 x 40 x 4 mm hetgeen het skelet vormt.
Het omhulsel is samengesteld uit panelen van witte herbakken staalplaat tot een gesloten kuip van 1,5
mm dikte dat behoorlijk wordt verstijfd aan de hand van aangepaste profielen of door het plooien van de
platen op voorwaarde dat de robuuste eigenschappen voldoende zijn.
De bevestiging van de panelen op de structuur kan geschieden aan de hand van klemplaten mits deze
laatste voldoende dicht op elkaar worden geplaatst zodat er geen opening optreedt. Ze mogen in geen
geval op meer dan 500 mm van elkaar worden geplaatst.
De meetapparatuur, de bedieningsapparatuur en de toestellen voor signalisatie worden op een frontaal,
verwijderbaar bord geplaatst met een voldoende hoogte zodoende er op een harmonieuze manier de
gehele apparatuur te kunnen plaatsen. Deze zal op de skeletstructuur worden bevestigd door middel van
scharnieren. Een systeem aan de hand van roedes zal toelaten om deze in opgaande stand te behouden;
de aansluitingen aan de achterkant zullen gemakkelijk bereikbaar zijn.
De deuren worden vervaardigd uit een kader met hoekijzers van 30 x 30 x 3 mm waarvan de vleugel die
parallel loopt met het vlak van de deur, naar de binnenkant van het paneel wordt gericht en met een
staalplaat van 1,5 mm dikte dat over de omkadering uitsteekt met 20 mm of volledig uitgevoerd uit
geplooide staalplaat voor zover de stijfheid dezelfde blijft. De deuren worden op onzichtbare
binnenscharnieren gemonteerd, met paumellen en worden uitgerust met een robuust handvat uit
aluminium. Wanneer de breedte van het paneel groter is dan 1 m, bezit de deur twee vleugels.
De afsluiting geschiedt door middel van een slot met sleutel. Er zullen 3 sleutels per bord worden
geplaatst.
Een soepele voeg wordt over de omtrek van alle opengaande panelen geplaatst.
De diepte van de kasten worden zodanig gekozen dat de sluiting van de deuren kan plaatsvinden, zelfs in
geval dat de schakelaars werden ontkoppeld.
Geen enkele bout, schroef, moer, voeg mag zichtbaar zijn vanaf de buitenkant.
Algemene inrichting van de apparatuur
De uit te voeren apparatuur (schakelaars, scheidingschakelaar, contactoren, enz.) beschikt over de
beschermingswijze IPOO zoals omschreven in de norm NBN 197. Deze is van het type met aansluiting
aan de voorkant.
Hij wordt op een logische en regelmatige wijze geplaatst. De toestellen met dezelfde functie worden zo
veel mogelijk gegroepeerd op horizontale of verticale lijnen, alsook de overeenkomstige groepering van
apparatuur, in logische onderafdelingen volgens de te vervullen functie.
Elk bord beschikt over een reserve van 30% op gebied van plaatsinname.
Blz 86 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Rondom elk toestel wordt voldoende ruimte gelaten om de bekabeling, de demontage, de controle, het
onderhoud, enz. toe te laten in de beste omstandigheden.
Onderaan het frame zullen op eenzelfde horizontale lijn alle terminale dozen worden geplaatst van de
toevoer- en vertrekkabels.
Railstel
De algemene distributie van energie in de borden en kasten geschiedt dankzij een koperen railstel.
Hetzelfde geldt voor aansluitingen tussen bovengenoemde staven en de hoofdklemmen van de toestellen
die een nominale intensiteit bezitten groter of gelijk aan 125 A.
De doorsnede van de staven wordt berekend in functie van de nominale intensiteit van de aangesloten
toestellen. Hun doorsnede is nooit kleiner dan 45 mm2. Deze wordt berekend ter waarde van 1,0 A/mm2
maximum en zodanig dat de temperatuur van het regime in geen enkel punt de omgevingstemperatuur
overschrijdt met meer dan 30° C. De algemene staven, met andere woorden, deze waarop de
toevoerconductoren worden op aangesloten, worden berekend voor de som van de maximale toegestane
intensiteiten, binnen een permanent regime, voor deze conductoren, rekening houdend natuurlijk dat
bepaalde conductoren tegelijkertijd in dienst kunnen treden.
De verbindingsstaven die het vertrek voeden, worden berekend voor een nominale stroom van de
apparatuur rechtstreeks stroomafwaarts.
Alle borden en kasten zijn voorzien van een koperen aardstrip van 45 mm2. Deze strip is voorzien van
een klem via aardgeleider dat erop wordt aangesloten.
De assemblage tussen de staven geschiedt:
- ofwel aan de hand van stalen bouten die doorheen de geassembleerde staven lopen, waarbij deze
bouten tegen corrosie worden beschermd door fosfatisatie of door een ander procédé, dat minstens
gelijkaardig is
- ofwel door middel van klemplaten en klemschroeven die op dezelfde manier worden beschermd als de
stalen bouten hierboven.
Vanaf een staafdoorsnede van 200 mm2, is het systeem met de klemplaten verplicht.
De staven worden op voldoende lage intervallen ondersteund zodat zij goed stijf blijven. Ze worden in
delen bewerkt die perfect parallel lopen onderling alsook parallel met de hoofdrichting van het bord of de
kast. Na de assemblage mag in de staven geen enkele elastische spanning overblijven, behalve deze ten
gevolge van het eigengewicht.
Na de assemblage zullen de contactoppervlakken zorgvuldig worden ingesmeerd met een laag pure
parafine. De staven zijn perfect geëmailleerd in de conventionele tinten van norm NBN 322 over het
gehele verblijvende gedeelte van hun oppervlak.
Klemmen
Voor de klemmen die betrekking hebben op geleiders tot 6 mm2, moet gebruik worden gemaakt van
klemmen uit verglaasde stealiet dat de aansluiting toelaat door het inklemmen aan de hand van
drukschroeven of klemplaatdrukschroeven van geleiders tot 6 mm2 minstens.
Ze moeten individueel worden genummerd door het gebruik van plaatjes uit verglaasde stealiet met
ingekerfde nummers, in te kerven of te bevestigingen aan de hand van om het even welk gelijkaardige
wijze op de klem, en toelaten om getallen te vormen van 3 cijfers.
Deze klemmen zijn van het type vast te haken op platijzers of op een geschikte rail.
Per series van maximaal 20, zullen ze tussen twee ingelaste eindklemmen worden vastgeklemd.
De klemmen die betrekking hebben op geleiders tot 10 mm2, beantwoorden aan de voorgaande
voorschriften behalve dat ze voorzien worden voor de aansluiting van geleiders tot 16 mm2.
Blz 87 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
Voor klemmen die betrekking hebben op geleiders met een doorsnede groter dan 10 mm2, blijven
dezelfde voorschriften van toepassing maar deze klemmen moeten worden voorzien voor de aansluiting
aan de hand van een kabelschoen waarbij de nummering op een andere manier kan geschieden dat ter
goedkeuring wordt voorgelegd aan de Directie der werken, en waarbij een gemakkelijke en onuitwisbare
markering mogelijk moet zijn. Bij deze wordt het ophangen aan de klemmen van genummerde etiketten
verboden.
Voor klemmen die betrekking hebben op telefoongeleiders, zal gebruik worden gemaakt van klemmen die
samengesteld zijn uit een voetstuk uit isolerend materiaal met een geleidend plaatje waarvan het uiteinde
naar de conductoren aan de binnenkant van het bord, van het bedieningspaneel of van de kast wordt
gericht, en lichtjes omgeplooid. De voorgeschreven geleiders worden op dit uiteinde aan elkaar gelast. De
andere geleiders klemmen deze tegen het geleidend plaatje zonder dat de schroef druk uitoefent op de
draad.
Bekabeling
De bekabeling tussen de aankomstklemmen van het bord of de kast en de toestellen, geschiedt aan de
hand van geïsoleerde draad of kabel via een koker uit thermisch plastic materiaal op basis van
polyvinylchloraat.
De hoofdcircuits van de hoofdzekeringen, contactoren, schakelaars en andere analoge toestellen, worden
uitgevoerd via een rechtstreekse aansluiting met de klemmen van deze toestellen.
Voor zowel de hoofdcircuits als de transmissiecircuits, zullen de kabels en draden dezelfde doorsnede
vertonen als de kabelgeleiders die ze verlengen. Voor circuits met dunne draad, mag nooit gebruik
worden gemaakt van draden met een doorsnede kleiner dan 2,5 mm2 en er wordt over gewaakt dat de
intensiteit tijdens het regime er nooit de 3 A/mm2 overschrijdt. Deze limiet op gebied van doorsnede is
daarentegen niet van toepassing voor de geleiders die de telefoonkabels verlengen.
De bekabeling geschiedt met de grootste omzichtigheid. De draden en kabels wordt zoveel mogelijk op
het onderste vlak van het frame geplaatst die de diverse toestellen ondersteunt.
Dunne draden worden in vlakken uit één enkele laag geplaatst. De bundelbekabeling is verboden. Er
wordt enkel uitzondering op deze regel gepleegd voor circuits op afstandbediening, telemeting en
teletransmissie zoals hierboven opgegeven. De dunne draadsvlakken zullen op zeer stevige metalen rails
worden bevestigd, die over het algemeen een U-vorm vertonen met omgeplooide vleugel, en dit, door
middel van bevestigingselementen uit bakeliet en dit minstens om de 150 mm.
De bekabeling en beklemming zal volledig in het atelier worden uitgevoerd en mag ter plaatste maar lichte
retoucheringswerken krijgen, die bestemd zijn om enkel kleine verplaatsingen of storing te corrigeren ten
gevolge van het transport of van correcties die worden overeengekomen met de Directie der werken.
Aansluiting met externe kabels
De kabels worden aangesloten op genummerde series van klemmen, die goed geordend zijn en in het
onderste gedeelte van het bord worden geplaatst.
Schilderwerken
De borden zijn van het voorgeschilderde type door middel van een roestwerende laag en een gelakte
afwerkingslaag.
Etiketten - markering
De toestellen die op de zichtbare vlakken aan de buitenkant worden geplaatst, worden aan de hand van
etiketten gemerkt. Deze laatste zijn zeer goed leesbaar, met een onberispelijk aspect en vervaardigd uit
een niet aan bederf onderhevige materie. Het model en de tekst dienen ter goedkeuring aan de Directie
Blz 88 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
der werken te worden voorgelegd. Er wordt gebruik gemaakt van etiketten die in het zwart worden
gedrukt, op witte achtergrond.
Verlichting - stopcontacten
De binnenkant van de borden en kasten wordt voorzien van verlichting, dat een goed onderhoud van de
toestellen toelaat en ondermeer ook de controle van alle contacten en het aflezen van de nummers van
de draden en klemmen. Er wordt eveneens een stopcontact geplaatst.
Veiligheid
Elke motor die op afstand wordt bestuurd zal worden voorzien van een veiligheidsschakelaar met
zichtbare onderbreking die de aangestelde voor instructie toelaat om het toestel buiten stroom te stellen
zodoende er werken op uit te voeren.
20.001 VERDEELBORD STOOKRUIMTE
Deze post omvat enkel de integratie in het bestaand VB stookruimte van de noodzakelijke
beschermingselementen voor de circulatoren verwarming P1 en P2.
Meetcode : Forfaitair
20.002 VERDEELBORD VERLUCHTING
Het verdeelbord van het technisch lokaal op het GLV is bestemd om het geheel van contactoren, relais,
hoofdzekeringen die op de verschillende vermogenscircuits worden geplaatst, te ontvangen, alsook de
transformatoren bestemd om de zeer lage spanning te leveren die noodzakelijk is voor het
regulatiesysteem. De zijkanten van dit bord worden voorzien van hoge en lage verluchtingskieuwen
zodoende de warmte-energie te verdrijven die door de geplaatste apparatuur vrijkomt.
Het bord zal eveneens worden uitgerust met het regulatiesysteem zoals beschreven in hoofdstuk 19
alsook met alle elektronische elementen die gevoelig zijn voor temperatuurstijgingen.
Het verdeelbord zal onder andere volgende elementen bevatten:
- de elektronische panelen voor de gehele regulatie PG/EG (auditorium en cafetaria)
- de contactoren voor de bediening van de motoren PG/EG
- de schakelaars voor dito;(1 - 0 - 2 : afwijking - stop - automatisch) (via gedeporteerde regelmodules)
- de signalisatiediodes werking en defect (oranje, groen en rode lamp) (via gedeporteerde regelmodules)
- de contactoren voor de bediening van de circulatoren van de verwarming en het vrieswater (3 stuks)
- de schakelaars voor dito;(1 - 0 - 2 : afwijking - stop - automatisch) (via gedeporteerde regelmodules)
- de signalisatiediodes werking en defect (oranje, groen en rode lamp) (via gedeporteerde regelmodules)
- de diodes voor de toestand van de brandkleppen (pulsie en extractie) met betrekking tot de PG/ EG
- de elektronische panelen voor de gehele koud productie, free chilling, …
- de contactoren voor de bediening van de motoren EG sanitair
- de schakelaars voor dito;(1 - 0 - 2 : afwijking - stop - automatisch) (via gedeporteerde regelmodules)
- de signalisatiediodes werking en defect (oranje, groen en rode lamp) (via gedeporteerde regelmodules)
- …
- 30% reserve
- integratie en toevoer van de snelheidvariateurs
Een algemene contactor zal de toevoer van het HVAC VB in volgende gevallen onderbreken :
- vuistschakelaar
Meetcode : Forfaitair
Blz 89 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
20.010 TD BRANDWEER
Bord gelegen in de bar op het GLV, te integreren.
Centraal controlebord voor de voorrangsbediening van de brandweer, voor alle groepen voor
luchtbehandeling. Dit controlebord is conform met punt 6.7.9.2. van bijlage 3 va het KB van 7 juli
1994 betreffende de brandpreventie in gebouwen, en omvat per ventilator :
een commutator stop/start/automatisch per ventilator ; deze besturing wordt niet rechtstreeks naar
de ventilaor verzonden, maar naar het A.R.C.P.
- twee verklikkerlampen (diodes) om de staat van werking van elke motor aan te geven
- de diodes voor de toestand van de brandwerende kleppen per verdiep en per netwerk (pulsie en
extractie)
Meetcode : Forfaitair
Blz 90 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
20.031 AARDING
De aardstaaf van de borden zal worden aangesloten op de aarding door en op kosten van de
onderneming verwarming.
De onderneming zal gebruik mogen maken van de aardingslus die door de onderneming elektriciteit wordt
aangevoerd voor zover deze voldoende is.
De toestellen worden met de aarding aangesloten door middel van conductoren van dezelfde aard als de
toevoerconductoren.
De doorsnede van de aardgeleiders zal conform zijn met de voorschriften uit art. 14 van het K.B. van
26.02.71.
Meetcode : Forfaitair
20.032 KABELWEGEN
In de technische lokalen, zullen de verschillende toestellen zoals branders, pompen, driewegs
veiligheidskleppen, borden, … onderling worden verbonden door middel van kabelwegen waarvan het
tracé door de Directie der werken alvorens uitvoering zal worden goedgekeurd.
De kabelwegen zullen aan de voorschriften van het lastenboek moeten voldoen, type 400, deel 400.B.01,
art.h.10.
De kabelwegen, van het type koker met kabels, worden uit staalplaat uitgevoerd met een boord van
minstens 4 cm; ze omvatten een wand die de zwakke stroom en de sterke stroom afscheiden.
loopbruggen en kabelladders en hun toebehoren zullen gelijkvormig worden gemaakt, en samengesteld
uit standaard prefab elementen met een dikte van min. 15/10 mm.
Alle elementen van de kabelwegen (bochten, T-stukken, bevestigingsprofielen, enz.) zullen warm worden
verzinkt. De zinkuitslag bedraagt minstens 450 gr per m 2 bedekt oppervlak.
De kabelwegen worden door middel van consoles of T-stukken uit geplooide staalplaat, die tegen de
wand of het plafond worden bevestigd door middel van U-profielen.
Ze moeten een lokale last kunnen dragen van minstens 90 kg, zonder vervormingen teweeg te brengen.
Ze zullen anderzijds worden berekend zodoende een permanente last te kunnen dragen van 15 kg per
lopende meter en 10 cm breedte kabelweg.
Alle overbelaste kabelwegen zullen worden vervangen of ontdubbeld, op kosten van de Aanbesteder.
De kabels zullen behoorlijk worden geplaatst en uitgelijnd: kruisingen worden vermeden.
In horizontale trajecten zullen de kabels niet worden bevestigd.
In fel hellende delen of verticale stukken zullen de kabels worden bevestigd door middel van nylon
beugels. De kabelwegen worden verbonden met de aarding.
De kabelwegen, betreffende toevoerkolommen, zijn afgescheiden van deze voor de distributie van stroom
en zwakke stroom.
Er zal een wand in de kabelweg de sterke en zwakke stromen van elkaar afscheiden.
De Aanbesteder krijgt de toestemming om meerdere kabelwegen te plaatsen in plaats van bebuizing, voor
zover dat de Directie der werken dit tracé heeft goedgekeurd. Geen enkel prijssupplement zal uit dien
hoofde worden toegestaan.
Meetcode : Forfaitair
Blz 91 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
20.033 BEBUIZING EN DRAADWERK MOTORISCHE KRACHT
Vanuit de kabelwegen, levering en plaatsing van de bebuizing met eindstukken naar de verschillende
apparatuur.
Vanaf het elektrisch vermogen, dat ter beschikking wordt gesteld van de onderneming door de elektrieker,
levering en plaatsing van het gehele draadwerk dat noodzakelijk is voor de goede werking van de
installatie en overeenkomstig de van kracht zijnde wetgeving.
Inclusief draadwerk en aansluiting van volgende toestellen:
- circulatoren warm water en vrieswater
- motoren PG/EG
- motoren EG sanitair
- vuistschakelaar
- toevoer naar VB brandweer
- gedecentraliseerde besturing
- …
Meetcode : Forfaitair
20.034 BEBUIZING EN DRAADWERK REGULATIE
Vanaf de kabelwegen, levering en plaatsing van bebuizing met uiteinden naar de verschillende
regeltoestellen (servomotoren, sondes, pressostaat, ...)
Vanuit de regelaars, levering en plaatsing van het gehele regeldraadwerk dat noodzakelijk is voor de
goede werking van de installatie en overeenkomstig de van kracht zijnde wetgeving.
Inclusief draadwerk en aansluiting van volgende toestellen:
- sondes (binnen en buiten)
- servomotoren
- pressostaat
- thermostaat
- verbinding naar VB brandweer
- ...
Meetcode : Forfaitair
20.050 « VUIST » SCHAKELAAR
Bij de ingang van de technische lokalen, levering en plaatsing van een “vuist” schakelaar met rode kleur
die de toevoer van stroom van het overeenkomstig VB onderbreekt.
Model te laten goedkeuren door de Directie der werken.
Meetcode : Per stuk
Blz 92 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
20.060 SNELHEIDSVARIATOR
De snelheidsvariatoren zijn van het type met frequentievariatie.
De besturing geschiedt door een signaal 0 – 10 V (inkomstimpedantie 33Kohm) afkomstig van de
regulatie.
De toevoer van het vermogen van de snelheidsvariatoren mogen monofase geschieden tot aan een
vermogen van 2,2kW, waarbij de motor in trifase blijft.
Boven een vermogen van 2,2 kW, zal de thermische bescherming van de motor in de snelheidsvariator
worden ingebouwd waarbij een automatische glijcompensatie eveneens wordt voorzien.
De snelheidsvariator zal automatisch worden vergrendeld in geval van over- of onderspanning van het
netwerk.
Meetcode : Per stuk
Blz 93 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
HOOFDSTUK 40 : AFWERKING EN DIVERSEN
40.001 BESCHERMING VAN DE LEIDINGEN
Dienen te worden geschilderd :
- Alle te isoleren leidingen die in de toekomst al dan niet zichtbaar zullen zijn, alle dragers, beugels,
moffen, diverse niet verzinkte metalen onderdelen : twee lagen antiroest verf, verschillend in tint ;
- De niet geïsoleerde leidingen, of die in de toekomst zichtbaar zullen zijn, de lichamen, de kraanwielen
(gietijzer of brons), de circulatoren, de diverse al dan niet verzinkte metalen onderdelen : twee lagen
geëmailleerde verf met metaalglans, tint dient door de projectontwerper te worden gekozen;
- De verzinkte metalen onderdelen waarvan de bescherming werd beschadigd tijdens het transport of de
uitvoering: twee verflagen op basis van zink, verenigbaar met de verzinking.
Alle verven zullen na een borstelbeurt met de metalen borstel worden uitgevoerd.
De primaire verf is op basis van zinkchromaat.
Voor de uitvoeringsvoorwaarden van de schilderwerken, zijn de voorschriften uit artikel 9.3. van de NBN
237 van toepassing.
N.B. er zullen doeltreffende voorzorgsmaatregelen worden getroffen door de aannemer van de
verwarming zodoende willekeurige beschadiging of bevuiling te verhinderen in het gebouw tijdens de
uitvoering van deze schilderwerken, anders zal de verantwoordelijkheid geheel ten laste van de aannemer
verwarming vallen.
Meetcode : Forfaitair
40.021 SIGNALISATIE VAN DE CIRCUITS
Elk circuit, ventiel of afsluitkraan die het vertrek of de retour naar de diverse collectoren besturen, zullen
worden gemarkeerd door middel van etiketten bevestigd tegen het lichaam van de afsluiters of op de
leiding bestaande uit plastic wit materiaal, met zwarte gegraveerde letters. Het lokaliseringsnummer zal
overeenkomen met het nummer uit het algemeen schema. De tekst zal vooraf ter goedkeuring aan de
Directie der werken worden voorgelegd.
De bestemming van de leidingen zal op de isolatie worden aangegeven door middel van een gele stikker
met zwarte letters.
Meetcode : Forfaitair
Blz 94 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
40.031 DOORVOEREN EN HERSTELLINGEN
Algemeen
Alle doorvoeren in beton, metselwerk, betonnen vloerelementen, enz. zullen geschieden door middel van
modern gereedschap dat tegelijkertijd op rotatie als op percussie werkt.
Alle voorzorgen zullen door de aannemer worden getroffen zodoende de beschadiging van de
constructieve delen uit het gebouw te verhinderen.
Het is strikt verboden om doorheen wapeningen uit gewapend beton te snijden en om beton te doorboren
alvorens de toestemming te hebben gekregen van de Ingenieur Stabiliteit.
De uit te voeren doorvoeren worden strikt beperkt tot de reële noodzakelijke doorgangen van de
leidingen.
Na de uitvoering van zijn verwarmingsleidingen zal de aannemer zorgvuldig het beton afsluiten rondom de
moffen bij de doorgang van leidingen.
Het beton dat wordt uitgevoerd dient te beantwoorden aan de bepalingen en technische voorschriften van
de NBN 15 “instructies met betrekking tot betonnen elementen”.
Deze zal worden samengesteld uit :
- 400 liter rivierzand of ruw zand;
- 600 liter porfiergruis 5/20, zorgvuldig gewassen met veel water;
- minimum 500 kg P.N. cement.
Doorvoeren en inmetselingen
Onderhavige onderneming omvat :
- alle doorvoeren en aanwerkingen waarvoor de doorgang van leidingen en kokers nodig is ;
- het dichtstoppen van voorziene gaten die niet werden gebruikt;
- het regelmatig verwijderen van afval en waardeloos materiaal;
- het dichtstoppen door middel van akoestisch materiaal, van alle gaten voor de doorvoer en de kokers
voor leidingen;
- de brandwerende dichting rondom de brandwerende kleppen van de verluchtingskokers alsook
rondom de leidingen bij elke doorgang doorheen een compartiment en van zijn Rf afsluitingen.
Lokalen waar werken werden uitgevoerd zullen in perfecte staat en proper worden achtergelaten.
Inclusief :
- de doorvoer in het dak voor de doorgang van de opnamekokers voor verse lucht
- het geheel van aanwerkingen, ophogingen en dichtingen tot volledige voldoening van de
Directie der werken en volgens de regels van de kunst.
- Het geheel van noodzakelijke doorvoeren van onderhavige onderneming
Meetcode : Forfaitair
40.041 DOORGANG DOORHEEN BRANDWERENDE WANDEN
Op de plaatsen waar leidingen en verluchtingskokers doorheen de brandwerende wanden doorlopen,
wordt de aanbesteder belast met de afdichting van deze doorvoeren na de plaatsing van de leidingen,
volgens een procédé dat door de inschrijvers wordt voorgesteld, die een brandweerstand bieden van 1
uur en die een glad oppervlak vertonen.
Deze werken dienen door een specialist op dat vlak te worden uitgevoerd, ten laste van de Aanbesteder.
De afwerking dient glad te zijn.
Meetcode : Forfaitair
Blz 95 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
40.051 SPOELEN VAN INSTALLATIES - PROEVEN
Alvorens het starten van de installatie, zal de installateur 2 maal overgaan tot het vullen en 1 maal ledigen
van de installatie.
Tijdens de tweede vulsessie, zal in het verwarmingscircuit, 350 gr trinatriumfosfaat per m3 water worden
toegediend, waarna de pompen in werking zullen worden gesteld.
De drukproeven zullen eveneens tijdens de tweede vulsessie geschieden, zodoende de vereiste
eigenschappen te bekomen die in onderhavig bestek werden opgelegd.
Meetcode : Pro memorie, inbegrepen in het geheel van posten
40.071 BESCHERMING VAN DE INSTALLATIES
De aannemer voor verwarming zal alleen verantwoordelijk zijn voor de bescherming van zijn installaties
tegen de projectie van ongewenste stoffen ten gevolge van andere vakmensen, en in het bijzonder ten
gevolge van pleisterwerken.
Hetzelfde geldt betreffende de introductie van vreemde lichamen in de leidingen, verwarmingslichamen,
enz.
Alle wachtleidingen zullen worden voorzien van schroefdraad op het uiteinde en beschermd door stoppen
die eveneens van schroefdraad zijn voorzien. De afdichting door middel van papier, doeken of andere
geïmproviseerde middelen is verboden. De te lassen leidingen die verschillende dagen in afwachting
zullen moeten blijven, zullen worden afgedicht door middel van op bepaalde punten gelaste schermen en
platen.
Alle radiatoren en convectoren, vanaf hun oplevering op de werf, zullen stevig worden afgedicht door
middel van tapse stoppen.
De Aannemer zal in het bijzonder waken over de bescherming van leidingen, convectoren, kraanwerk,
enz. tegen invloeden van vocht, contact met mortel, regen, enz door middel van waterdichte doeken,
roofing, plakband en andere doeltreffende beschermingsmiddelen.
Alle leidingen, convectoren en andere materialen die worden opgeslagen zullen van de grond worden
verwijderd door middel van balken of andere dragers. De horizontale leidingen voor de aansluiting van
radiatoren, die op de grond worden geplaatst, zullen op gepaste tijden worden bedekt met beschermende
plakband, roofing, enz.
Alle beschermingsmaatregelen waarvan hierboven sprake zijn louter opsommend en niet beperkend.
De Aannemer in verwarming zal ertoe worde gehouden, te allen tijde, de nodige maatregelen te treffen
zodoende op doeltreffende wijze zijn installaties te beschermen tegen mogelijke normale beschadigingen
ten gevolge van het werk van andere vakmanschappen.
Meetcode : Pro memorie, inbegrepen in het geheel van posten
Blz 96 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

DTS Gemeente Elsene – Auditorium Ter Kameren Deel HVAC
HOOFDSTUK 50 : OPLEVERING - PLANNEN
50.011 OPLEVERING DOOR ERKEND ORGANISME
Oplevering door een erkend organisme van de gehele installaties ; in het bijzonder alle delen met
betrekking tot gas van de installaties. Het proces-verbaal van deze oplevering zal alvorens de voorlopige
oplevering van de installaties worden geleverd.
De kosten voor het erkend Organisme vallen rechtstreeks ten laste van de aanbesteder.
Meetcode : Forfaitair
50.021 AS BUILD PLANNEN
Zie algemeen.
Meetcode : Pro memorie, inbegrepen in het geheel van posten
50.041 SCHOONMAAK
De aannemer zal op het einde van zijn werken overgaan tot een diepgaande reiniging van de toestellen
die hij heeft geplaatst zodanig dat zij een volledig nieuw aspect vertonen.
Inclusief de schoonmaak van de lokalen waarin de aannemer heeft gewerkt en de verwijdering naar het
stort van alle afval en onwenselijke voorwerpen.
Meetcode : Pro memorie, inbegrepen in het geheel van posten
50.050 VEILIGHEIDSCOORDINATIE
Zie bijlage.
Meetcode : Pro memorie, inbegrepen in het geheel van posten
Blz 97 van de 97 037_112N569 annexe 2 CSC.doc

GEMEENTE ELSENE
4de directie – openbare werken
Gebouwtechniek en straatmeubilair
Lhoas & Lhoas architectes 62 ch de Forest 1060 Bruxelles t 02 3720875 f 02 3720876
BIJZOND
ER
BESTEK
N°4
05/04/201
1
Dossier Architectuur
30/05/11
Verbouwing van het gelijkvloers van het gebouw gelegen te
Falgeyplein 19 – 1050 Elsene
1 VOORBEREIDENDE WERKEN EN GRONDWERKEN
Dossier architectuur
10 STUDIES
10,1 Architectuur
10,1 Stabiliteitsstudie
10,1 Studie van de verwarming – ventilatie en elektriciteit
10,1 Geluidsstudies
10,1 Scenografie
10,1 Veiligheids/gezondheidscoordinatïe
11 INSTALLATIE VAN DE BOUWPLAATS – ALGEMEEN
11,01 Installatie van de bouwplaats – algemeen
11,1 Tijdelijke aansluiting diverse netwerken
11,12 Aansluiting elektrisch netwerk
11,13 Aansluiting telefonisch netwerk
11,2 Werflokalen - Algemeenheden
11,21 Lokalen met bureaufunctie FH 1,0 FF
11,22 Lokalen met sanitaire functie FH 1,0 FF
12 VOORAFGAANDELIJKE WERKEN
12,2 Tijdelijke werfomheining
12,21 Tijdelijke werfomheining - Buiten FH 1,0 FF
MT Hoev. Variant E. E.prijs Totaal Opmerkingen
1/27

Dossier architectuur
12,22 Tijdelijke werfomheining - Binnen FH 1,0 FF
12,23 Bouwplaatsborden FH 1,0 FF
12,3 PLAATSBESCHRIJVING
12,31 Plaatsbeschrijving gebouwen FH 1,0 FF
12,5 DEMONTAGES EN AFBRAAKWERKEN
12,50 ALGEMEENHEDEN
12,51 DEMONTAGE EN AFBRAAK DAK
12.51.1 Wegnemen meerlagige dichtheid plat dak
- dak lokalen C12, C13, C14 FH 75,6 M²
- dak lokaal C11 FH 102,3 M²
12.51.2 Wegnemen lichtkoepeltjes
-daklichten lokaal C11 FH 4,0 st
12.51.3 Wegnemen glazen daken
- glazen dak centrale ruimte ( ex ”lokettenzaal ”) FH 210,4 M²
12.51.4 Wegnemen van het zink
- Zinken bak – klein raam naar Boondaelsesteenweg FH 0,7 M²
12.51.5 Wegnement regenwaterpijpen
- dak lokaal C11 FH 2,2 lm
- dak vleugel cafetaria FH 22,0 lm
12.51.6 Wegnement afvoertorens
- platdak – stock FH 3,0 st
12.51.7 Afbraak dakstructuur
afbraak «centrale koker » uit beton
- centrale ruimte onder glazen dak (ex “ lokettenzaal ”)
afbraak bakgoot in beton
FH 26,5 M²
- omtrek van de centrale ruimte onder glazen dak (ex ”lokettenzaal ”) FH 19,8 M²
12,52 DEMONTAGE en AFBRAAK GEVELS
12.52.1 verwijderen van het buitenschrijnwerk
afbraak van deuren en ramen uit aluminium FH 195,2 M²
- schrijnwerk van de ramen lokalen F01, F02, F03 FH 39,6 M²
- schrijnwerk van de ramen lokalen C04, C06 FH 22,6 M²
- schrijnwerk van de ramen lokalen B01, BO2 FH 16,9 M²
- schrijnwerk ramen lokalen C01, C02, C03, + C11, C12, C13, C14 FH 68,8 M²
- schrijnwerk ramen cafetaria FH 48 M²
- schrijnwerk ramen verd+1 vleugel Flagey/glazen dak FH 32,0 M²
2/27

Dossier architectuur
- schrijnwerk ramen verd+1 vleugel Boondael/glazen dak FH 52,0 M²
- schrijnwerk ramen verd+1 lokaal C1l/glazen dak FH 20,5 M²
- schrijnwerk ramen verd+1 72 M²
- deur hoofdingang FH 28,5 M²
afbraak buitendeuren – metaal – plooideuren
- rolluik in metaal - stock (binnenkoer) FH 8,7 M²
12.52.2 demontage parement in balauwe steen FH 0,8 M²
- nieuwe openingen gevel gelijkvloers Flageyplein FH 23,0 M²
- gevel gelijkvloers Flageyplein (onder de overkapping) FH 55,2 M²
- zijmuren ingangstrap FH 17,8 M²
- ventilatierooster – gevel gelijkvloers Flageyplein (onder de overkapping) FH 0,8 M²
12.52.4 afbraak buitenmuur
12.52.41 afbraak volle buitenmuren in metselwerk – vol
Afbraak opvulling onder de ramen
- lokaal C06
Vergroting van de muuropeningen voor buitenramen
FH 2,8 M²
- vergroting raam - lokaal F01 FH 7,9 M²
- vergroting raam – lokaal F02 FH 8,3 M²
12,53 AFBRAAK VERTICALE WANDEN BINNEN EN TRAP
12.53.1 afbraak binnenschrijnwerk
12.53.11 verwijderen houten binnendeuren
12.53.11.1 enkelvoudige deuren FH 19,0 st
- lokaal F01 FH 1,0 st
- lokaal F02 FH 1,0 st
- lokaal F03 FH 1,0 st
- toiletten – ingang FH 4,0 st
- lokaal B01 FH 1,0 st
- lokaal B02 FH 1,0 st
- berging blok liften FH 1,0 st
- lokaal F04 FH 1,0 st
- lokaal F05 FH 1,0 st
- lokaal F06 FH 1,0 st
- gesloten traphal naar garage FH 1,0 st
- stock – kleine berging FH 1,0 st
- stock FH 1,0 st
3/27

Dossier architectuur
- lokaal C02 FH 1,0 st
- lokaal C03 FH 1,0 st
- lokaal C04 FH 1,0 st
12.53.11.2 dubbele deur FH 6,0 st
- gang vleugel Flagey FH 1,0 st
- blok liften-traps FH 1,0 st
- auditorium A FH 1,0 st
- auditorium B FH 1,0 st
- sas museum FH 1,0 st
- museum FH 1,0 st
12.53.11.3 deur pivoterend met kader en bovenlicht FH 1,0 st
- helling naar cafetaria FH 1,0 st
12.53.12 afbraak inbouw meubilair
- kast elektriciteit – blok liften FH 1,0 st
- kast elektriciteit – helling naar cafetaria FH 1,0 st
12.53.13 Afbraak opzet meubilair
- geheel : paneel, toonbank en sokkel – ingang FH 1,0 st
- bar en meubels – cafetaria FH 1,0 st
- metalen rolluik bar – cafetaria (4,4 x 1,2 m) FH 1,0 st
12.53.14 weghalen houten plinten
- varia VH 150,0 lm
12.53.15 afbraak binnenramen
- wc heren ingang FH 0,8 M²
- lokaal F02/gang FH 1,5 M²
- auditorium A/lokaal F05 FH 3,7 M²
12.53.16 afbraak treden en houten trap
lokaal F05
- vloer FH 11,6 M²
- tredes FH 2,0 st
- tegentredes
lokaal C11- lokaal C12
FH 3,0 st
- tredes FH 2,0 st
- tegentredes
keuken cafetaria
FH 2,0 st
- tredes FH 2,0 st
4/27

Dossier architectuur
- tegentredes FH 2,0 st
12.53.2 Verwijderen bekleding binnenmuren
12.53.21 demontage bekledingspanelen muren
- zijmuren van de ingangstrap – binnen FH 30,4 M²
12.53.22 afbraak halve wanden op muren
- borstwering klein raam naar Boondaelsesteenweg FH 1,0 M²
12.53.23 afbraak pleisterwerken
oppervlakte > 1m² VH 170,0 M²
oppervlakte < 1m² VH 100,0 M²
12.53.24 afbraak van wandtegels
toiletten ingang
- toiletten heren FH 8,7 M²
- toiletten dames FH 9,0 M²
12.53.25 wegnemen van dekstukken voor dilatatievoegen VH 15,0 M²
12.53.3 afbraak van wanden en binnenmuren
12.53.31 Afbraak van lichte wanden
12.53.31.1 Grijze invulpanelen FH 219,7 M²
- lokalen C01, C02, C03, C04 FH 87,9 M²
- lokalen C12, C13, C14 FH 46,3 M²
- cafetaria + C05 + C06 FH 81,6 M²
- keuken + stockageruimte FH 3,9 M²
12.53.31.2 Enkele lichte wanden
- achterkant vitrine F03 FH 22,5 M²
12.53.31.3 Dubbele lichte wanden FH 79,3 M²
- gang lokalen C01, C02, C03, C04 FH 50,4 M²
- gang lokalen C11, C12, C13, C14 FH 24,6 M²
- keuken – cafetaria FH 4,3 M²
12.53.32 afbraak van niet dragend metselwerk – binnen FH 485,5 M²
- nieuwe openingen in de zijmuren ingangstrap FH 12,8 M²
- lokalen F01, F02, F03 FH 51,5 M²
- gang vleugel Boondael FH 11,8 M²
- auditorium A FH 134,1 M²
- lokalen F04, F05, F06 FH 56,8 M²
- toiletten ingang FH 32,2 M²
- lokalen B01, B02 FH 63,0 M²
5/27

Dossier architectuur
- auditorium B FH 91,8 M²
- stock FH 23,1 M²
- keuken + stockageruimte FH 8,4 M²
12.53.33 afbraak van dragend metselwerk binnen
- vergroting deur naar lift- en trapkoker FH 0,5 M³
12,54 DEMONTAGE EN AFBRAAK VAN VLOEREN
12.54.1 afbraak vloerbetegelingen
- toiletten heren + dames FH 8,8 M²
12.54.2 démontage trapbekleding in blauwe hardsteen
- tredes (615 x 33 cm) FH 12,0 st
- tegentredes (615 x 15 cm) FH 12,0 st
- bordes ingangstrap FH 15,2 M²
- plinten FH 10,6 lm
12.54.3 afbraak van soepele vloerbekledingen FH 903,2 M²
- ingangshal + gang vleugel Flagey FH 81,4 M²
- lokalen F01, F02, F03 FH 91,6 M²
- gang vleugel Boondael FH 98,3 M²
- auditorium A + lokalen F04, F05, F06 FH 142,0 M²
- lokalen B01, B02 FH 37,6 M²
- gang lokalen C01, C02, C03, C04 FH 35,3 M²
- lokalen C01, C02, C03, C04 FH 144,2 M²
- cafetaria + C05 + C06 FH 233,4 M²
- keuken + stockageruimte FH 39,4 M²
12.54.4 afbraak trappen/hellingen
- trede toiletten ingang - heren FH 0,6 M²
- helling naar cafetaria FH 5,7 M²
12.54.5 Doorboring vloerplaat FH 10,9 M²
- onder raam – lokaal F01 FH 1,7 M²
- onder raam – lokaal F02 FH 1,9 M²
- boven mezzanine lage vleugel tegen gemene muur FH 1,0 M²
- boven gelijkvloers lage vleugel tegen gemene muur FH 2,1 M²
- boven garage lage vleugel tegen gemene muur FH 1,1 M²
- boven garage auditorium FH 1,2 M²
- boven garage kant sanitair FH 0,4 M²
- boven garage keuken FH 0,2 M²
6/27

Dossier architectuur
- boven gelijkvloers keuken FH 0,3 M²
- boven verd+1 keuken FH 0,3 M²
- boven 2e keuken FH 0,3 M²
- boven 3e keuken FH 0,3 M²
- boven 4e keuken FH 0,3 M²
12,55 AFBRAAK PLAFONDS
12.55.1 afbraak van de verlaagde plafonds met geperforeerde platen
gelijkvloers:
FH 820,9 M²
- ingangshal FH 54,2 M²
- gang vleugel Flagey FH 34,1 M²
- lokalen F01, F02, F03 FH 83,9 M²
- toiletten – ingang FH 8,9 M²
- lokalen F04, F05, F06 FH 32,0 M²
- lokalen B01, B02 FH 34,1 M²
- gang vleugel Boondael FH 73,6 M²
- lokalen C01, C02, C03, C04 FH 78,3 M²
- gang lokalen C01, C02, C03, C04 FH 13,0 M²
- cafetaria + C05 + C06 FH 138,8 M²
- gang cafetaria FH 64,7 M²
- keuken + stockageruimte
Verd+1
FH 35,4 M²
- lokaal C11 FH 92,0 M²
- lokalen C12, C13, C14 FH 62,6 M²
- gang lokalen C11, C12, C13, C14 FH 15,3 M²
12.55.2 afbraak van de verlaagde plafonds met lamellen FH 164,6 M²
- auditorium A FH 100,8 M²
- auditorium B FH 63,8 M²
12.55.3 afbraak van verlaagde plafonds in platen FH 23,7 M²
- ingangstrap FH 23,7 M²
12,56 AFBRAAK VAN UITRUSTINGEN
12.56.11 demontage van de sanitaire uitrusting
12.56.11.11 demontage w.-c's./urinoirs
- wc – toiletten ingang FH 2,0 st
- urinoirs – toiletten ingang FH 3,0 st
12.56.11.12 demontage lavabo/bak
7/27

Dossier architectuur
- handwasbak – toiletten ingang FH 2,0 st
- uitgietbak – rangement blok liften FH 1,0 st
12.56.11.13 demontage wasbakken van keuken
- vaatwasbak – keuken FH 1,0 st
12.56.12 demontage verwarmingsinstallatie FH 1 Fft
12.56.13 demontage elektrische installatie FH 1 Fft
12.56.14 Afbraak handreling
- handrails ingangstrap FH 1,0 Fft
- borstwering trap naar lokalen C11, C12, C13, C14 FH 1,0 Fft
12.56.15 demontage uithangborden FH 17,0 st
- uithangborden – gang liften FH 1,0 st
- uithangborden – gang auditorium B FH 7,0 st
- uithangborden – gang cafetaria FH 1,0 st
- uithangbord – gang ingang FH 3,0 st
- uithangbord – gang trap naar garage FH 2,0 st
- uithangbord – cafetaria FH 1,0 st
- wit bord – ingang FH 1,0 st
- groen bord – auditorium B FH 1,0 st
2 RUWBOUW
20 Algemeenheden ruwbouw
23 Binnenmetselwerk opgaande gevel
23.0 Algemeen bepalingen
23,3 WANDEN EN METSELWERK – ALGEMEEN
23,32 Wanden in lichte betonblokken
- zijwand douche studenten heren FH 1,1 lm
- zijwand douche studenten dames FH 1,0 lm
- zijwand douche bedienden 1 FH 1,0 lm
- zijwand douche bedienden 2 FH 1,0 lm
25 BETON
25 Algemene voorschriften
25,1 Nieuwe vloerplaten
- onder raam – boekhandel FH 1,2 M²
- onder raam 1 – nieuwe cafetaria FH 1,6 M²
- onder raam 2 – nieuwe cafetaria FH 2,3 M²
8/27

Dossier architectuur
- onder raam 3 – nieuwe cafetaria FH 2,3 M²
26 Staal Aluminium
26,1 GEVELBEKLEDING IN ALUMINIUM
26.12.1 Sandwichpanelen in aluminium – onzichtbare bevestiging – gevel FH 86,4 M²
- gevel gelijkvloers Flageyplein FH 56,3 M²
- zijmuren ingangstrap – buiten FH 16,7 M²
- plafond ingangstrap – buiten FH 13,4 M²
26,9 LICHTE IJZERWERKEN – ALGEMEENHEDEN
26,93 Borstwering in roestvrij staal
26,93.1 Borstwering in staal – geverfd
Horizontale delen FH 63,5 lm
- mezzanine seminarielokalen FH 11,1 lm
- ramen mezzanine seminarielokalen FH 13,2 lm
- raam lokaal bedienden FH 4,2 lm
- ramen gang bedienden FH 7,6 lm
- ramen tussenverdiep vleugel Boondael FH 11,9 lm
- raam traphal FH 2,7 lm
- ramen tussenverdiep vleugel Flagey
Schuine delen
FH 12,8 lm
- trap gelijkvloers/mezzanine FH 6,0 lm
26,93.2 Borstwering in inox staal – variante
Horizontale delen
- mezzanine seminarielokalen FH 11,1 lm
- ramen mezzanine seminarielokalen FH 13,2 lm
- raam lokaal bedienden FH 4,2 lm
- ramen gang bedienden FH 7,6 lm
- ramen tussenverdiep vleugel Boondael FH 11,9 lm
- raam traphal FH 2,7 lm
- ramen tussenverdiep vleugel Flagey
Schuine delen
FH 12,8 lm
- trap gelijkvloers/mezzanine FH 6 lm
26,95 Deklat in roestvrij staal voor dilatatievoegen
- gelijkvloers FH 38,0 lm
26,98 Ventillatierooster buiten in aluminium
9/27

27 LICHTE WANDEN
27,1 WANDEN IN GIPSPLATEN – ALGEMEENHEDEN
Dossier architectuur
27,12 Eenzijdige wanden – 1 plaat op staalstructuur FH 73,7 M²
- keuken cafetaria FH 19,4 M²
- cafetaria, koelkast dranken FH 8,1 M²
- blok liften- trappartijen FH 8,1 M²
- boekhandel FH 6,9 M²
- lokaal seminarielokalen FH 28,9 M²
- toiletten bedienden – 1ste verd. FH 2,3 M²
27,22 Dubbelzijdige wanden – 2 platen op staalstructuur
2 harde platen op elke zijde FH 334,9 M²
- douches studenten FH 42,1 M²
- nieuw lokaal naar binnenkoer FH 60,6 M²
- keuken cafetaria FH 51,6 M²
- bar cafetaria FH 9,1 M²
- toiletten auditorium FH 69,0 M²
- stock FH 20,5 M²
- lokaal GP/GE FH 30,7 M²
- seminarielokalen FH 20,4 M²
- berging auditorium FH 9,2 M²
- sanitair bedienden – verd +1 FH 74,3 M²
- lokaal bedienden – verd +1 FH 20,9 M²
- opening tussen mezzanine en tussenverdiep vleugel Boondael FH 16,6 M²
- auditorium FH 386,0 M²
27,23 Geluidsabsorberende voorzetwand
- auditorium VH 200,0 M²
27,24 Brandwerendekokers RF 2u
- luchtafvoer dampkap keuken FH 20,6 M²
28 NIEUW DAKSTRUCTUUR AUDITORIUM
28,10 NIEUW DAKSTRUCTUUR- algemeenheden
28,31 Dakskelet (hoekranden) metalen poutrellen/ dakhellingen houtstructuur
28,32.1 - metalen poutrellen hoekranden dak auditorium FH 128,0 lm
28,32.2 - houten sctructuur dakhellingen auditorium FH 272,0 M²
28,32.3 - isolerend complex FH 272,0 M²
10/27

Dossier architectuur
28,32.4 - binnen paneel OSB FH 272,0 M²
28,32.5 - buiten lambrisering multiplex FH 272,0 M²
28,32.6 - Brandbescherming FH 1,0 Fft
28,31.a Dakskelet metalen poutrellen/ dakhellingen houten panelen (variante 1)
28,32.a.1 - houten structuur FH 128,0 lm
28,32.a.2 - structureel lambrisering FH 272,0 M²
28,32.a.3 - isolerend complex FH 272,0 M²
28,32.a.4 - lattenwerk FH 272,0 M²
28,32.a.5 - buiten lambrisering multiplex FH 272,0 M²
28,32.6 - RBrandbescherming FH 1,0 Fft
28,31.b Primaire en secondaire structuur in hout (variante 2)
28,32.b.1 - houten hoofdstructuur FH 128,0 lm
28,32.b.2 - houten sctructuur dakhellingen auditorium FH 272,0 M²
28,32.b.3 - isolerend complex FH 272,0 M²
28,32.b.4 - binnen paneel OSB FH 272,0 M²
28,32.b.5 - buiten lambrisering multiplex FH 272,0 M²
28,31.c Hoofdstructuur in hout en dakhellngen in prefabriceerde sandwichpanelen afwerking hout binnen en buiten (variante 3)
28,32.c.1 - houten hoofdstructuur FH 128,0 lm
28,32.c.2 - sandwich paneel houten dakhellingen auditorium FH 272,0 M²
29,0 PLANKENVLOEREN
29,3 VLOEREN – één zijde zichtbaar
29,31 Structuur plankenvloer
- Podium auditorium – 8/23 FH 47,0 lm
- bankrijen auditorium 1 – 7/7.5 FH 118,5 lm
- bankrijen auditorium 2 – 8/23 FH 123,0 lm
- bankrijen auditorium 3 – 7/15 FH 87,4 lm
- bankrijen auditorium 3 – 7/7.5 FH 132,7 lm
- bankrijen auditorium 4d – 7/15 FH 162,1 lm
- bankrijen auditorium 4g – 7/15 FH 102,5 lm
- ingang boekhandel marche 1 – 8/11.5 FH 15,0 lm
- ingang boekhandel marche 2 – 8/23 FH 22,0 lm
- centrale ingang trede 1 – 8/11.5 FH 18,9 lm
- centrale ingang trede 2 – 8/23 FH 10,5 lm
- centrale ingang trede 3 – 7/15 FH 13,2 lm
- centrale ingang trede 3 – 7/7.5 FH 25,4 lm
11/27

29,32 Multiplex plankenvloer
Dossier architectuur
- podium auditorium FH 14,9 lm
- bankrijen auditorium FH 147,1 lm
- tredes ingang boekhandel FH 3,7 lm
- tredes centrale ingang FH 9,0 lm
3 DAK – SANERING – METALEN SCRIJNWERK – GLASWERK – ISOLATIE
33 AFVOER VAN REGENWATER OP DAKEN
33,1 AFVOERKANALEN
33,2 REGENWATERAFVOER
33.21.7 Leidingen uit plastic materiaal VH 40,0 lm
33,23 Toebehoren voor regenwaterafvoer
33,23.2 Roosterplaatjes en kolken
33,3 Metalen dakaansluiting
34 BEDEKKING VAN GEBOUWEN
34,8 DICHTINGSYSTEEM VOOR DAKEN
34,81 Warm dak
34,8 Dakdrager
34.81.3 Thermische isolatie plat dak
- behouden plate daken (mezzanine+personeel lokaal) FH 178,0 M²
34.81.4 Bitumineuse waterdichtingsmembraan – koud gelijmd FH 192,0 M²
- lage vleugel naar koer FH 71,0 M²
- lage vleugel tegen gemene muur FH 121,0 M²
34.81.5 Dichtingsmembraan en bedekking in polyuretaan
- dak auditorium in polyurethaan FH 272,0 M²
- verticale zijden van auditorium FH 272,0 M²
- verticale zijden van audit. in polyuretische verf FH 340 M²
34.81.6 Koepels
- lokaal C11 (120 x 120 cm) FH 4,0 st
36 METALEN SCHRIJWERK
36,1 Ramen
36,14 Buitenschrijnwerk in geanodiseerd aluminium
36,14.1 Schuiframen
nieuwe lokaal naar binnenkoer
FH 128,0 M²
- raam 1 FH 10,7 M²
12/27

Dossier architectuur
- raam 2 FH 9,7 M²
- raam 3 FH 9,7 M²
open ruimte: auditorium/binnenkoer/sanitair
- raam 1 FH 13,7 M²
- raam 2 FH 12,8 M²
- raam 3
cafetaria naar Boondaelsesteenweg
FH 6,9 M²
- raam 1 FH 8,5 M²
- raam 2
lokaal seminarielokalen – gelijkvloers
FH 8,5 M²
- raam
mezzanine seminarielokalen – verd+1
FH 12,8 M²
- raam 1 FH 10,5 M²
- raam 2 FH 5,6 M²
- raam 3
lokaal bedienden
FH 10,5 M²
- raam naar binnenkoer
gang bedienden
FH 9,9 M²
- raam 1 FH 10,3 M²
- raam 2
tussenverdiep vleugel Boondael
FH 10,3 M²
- raam 1 FH 6,9 M²
- raam 2 FH 11,7 M²
- raam 3
tussenverdiep traphal
FH 11,7 M²
- raam
tussenverdiep vleugel Flagey
FH 6,9 M²
- raam 1 FH 7,9 M²
- raam 2 FH 3,0 M²
- raam 3 FH 1,0 M²
- raam 4 FH 7,9 M²
36,14.2 Vaste ramen
cafetaria naar Flageyplein FH 84,3 M²
- raam 1 FH 14,4 M²
- raam 2 FH 20,7 M²
13/27

Dossier architectuur
- raam 3 FH 20,7 M²
boekhandel
- raam FH 13,6 M²
- geglaasde wand (2.9X2.6) FH 7,5 M²
- geglaasde wand (1.4X2.6)
keuken
FH 3,6 M²
- vaste raam (1.3+3.3 X 1.5)
stock
FH 6,9 M²
- beglaasd bovenlicht
ingangstrap
FH 1,6 M²
- rechterraam FH 6,4 M²
36,14.3 Pivoterende ramen
Ingangssas
- dubbele pivoterende beglaasde deur 1 (2.9x2.6) FH 7,5 M²
- dubbele pivoterende beglaasde deur 2 (2.9x2.6) FH 7,5 M²
- enkele pivoterende beglaasde deur (1.15x2.6)
keuken
FH 3,0 M²
- tweerichtingen deur (0.95 x 2.6) FH 2,5 M²
36,14.4 Opende ramen
- 2 ensembles ingang zijde boekhandel FH 7,35 M²
- 2 ensembles ingang audit. centraal FH 7,35 M²
- ingangsdeur boekbandel
stock
FH 4,84
- raam FH 3,2 M²
36.14.5 Buitenschrijnwerk in geanodiseerd aluminium – brandwerende 60min
Ingangssas/cafeteria
multiple beglaasde deur 1 (6,3X3,1m)
Inganstrap
FH 19,53 M²
- linkerraam FH 6,4 M²
36.14.6 Horizontale koepels
Atrium gelijkvloers
- ruimte langs Boondael en koer FH 86,3 M²
- driekoek naar bib FH 3,3 M²
36,5 BIJZONDERE DEUREN
36,51 Sectionale poort
14/27

Dossier architectuur
- deur stockage FH 6,6 M²
38 GLASPRODUCTEN
38.02 Algemeenheden
38.02 Basis voor keuze van glasproduct
38.06 Technische bepalingen
38.1 Beglazingen
38.1 Algemeenheden
38.11 Enkele beglazing Inbegrepen in post lijst
38.12 Isolerend dubbele of meerlagig glas Inbegrepen in post lijst
38.12,1 Dubbel isolerend glas Inbegrepen in post lijst
38.12,2 Dubbel isolerend veiligheidsglas 1 Inbegrepen in post lijst
38.12,3 Dubbel isolerend veiligheidsglas 2 Inbegrepen in post lijst
38.12,4 Verstevigde en gelaagde isolerende beglazing met zonnecontrole Inbegrepen in post lijst
38.16 Andere beglazing Inbegrepen in post lijst
38.16,1 Brandwerende beglazing 1/2 u Inbegrepen in post lijst
38.16,2 Brandwerende beglazing 1 u Inbegrepen in post lijst
38,5 SPECIALE GLASPRODUCTEN
38,51 Spiegels op maat FH 12,6 M²
- douche studenten dames FH 1,8 M²
- douche studenten heren FH 1,9 M²
- douche bedienden 1 FH 0,9 M²
- douche bedienden 2 FH 0,9 M²
- toiletten auditorium dames FH 2,0 M²
- toiletten auditorium heren FH 2,4 M²
- toiletten auditorium mindervaliden FH 1,1 M²
- toiletten bedienden 1 FH 0,7 M²
- toiletten bedienden 2 FH 0,9 M²
39 ISOLATIEMATERIALEN
39,1 Thermisch en akoestiche isolatie
39,15 Isolatie van houten vloeren
- podium auditorium FH 12,1 lm
- bankrijen auditorium FH 134,8 lm
- tredes entré boekhandel FH 3,0 lm
- tredes centrale centrale ingang FH 7,7 lm
39,16 Isolatie hellende dak
15/27

Dossier architectuur
- dak auditorium Inbegrepen in post dak
39,20 Akoestische isolatie
39,23 Isolatie binnenwanden – rotswol Inbegrepen in post wand M²
39,24 Isolatie vals plafonds – glaswol Inbegrepen in post dak M²
4 AFWERKINGEN VAN DE OPERVLAKKEN – PLATEN, BEPLEISETEINGEN, TEGELS
41 AFWERING PLAFOND
41,1 GIPSPLATEN
41,13 Plafond 1 gipsplaten / verlaagd
Horizontaal FH 101,8 M²
- ingangstrap – binnen FH 27,9 M²
- douches studenten heren FH 9,9 M²
- douches studenten dames FH 7,9 M²
- keuken cafetaria FH 31,0 M²
- toiletten auditorium dames FH 12,9 M²
- toiletten auditorium heren FH 13,9 M²
- sas toiletten auditorium + toiletten mindervaliden FH 6,2 M²
- lokaal bedienden – verd +1 FH 27,0 M²
- berginglokaal bedienden – verd +1 FH 5,7 M²
- toiletten 1 bedienden - verd +1 FH 2,2 M²
- toiletten 2 bedienden – verd +1 FH 2,4 M²
- douche 1 bedienden – verd +1 FH 6,4 M²
- douche 2 bedienden – verd +1 FH 6,4 M²
41,14 Plafond uit geperforeerde gipsplaten
- auditorium VH 100,0 M²
41,6 ALUMINIUMPLAFONDS
41,61 Plafond uit verticale aluliniumlamellen FH 553,6 M²
- nieuw lokaal naar binnenkoer FH 93,7 M²
- gang vleugel Boondael FH 44,8 M²
- ingang museum FH 7,1 M²
- cafetaria FH 189,0 M²
- boekhandel FH 42,8 M²
- lokaal seminarielokalen – gelijkvloers FH 37,5 M²
- onder voetbrug FH 19,8 M²
- mezzanine seminarielokalen – verd +1 FH 73,4 M²
16/27

Dossier architectuur
- gang bedienden – verd +1 FH 45,5 M²
42 BINNENBEPLEISTERINGEN
42,1 BINNENBEPLEISTERINGEN OP METSELWERK
42,11 Gladde bepleistering op oude muur – herstellingen
- zijmuren van de ingangstrap – binnen FH 23,0 M²
- oppervlakte > 1m² VH 300,0 M²
- oppervlakte < 1m² VH 100,0 M²
42,13 Bepleistering van de omtrek van raamopeningen
- gelijkvloers VH 196,7 lm
- verd +1 mezzanine VH 51,4 lm
- tussenverdiep VH 148,5 lm
42,6 BEPLEISTERING PLAFONDS
42,61 Gladde bepleistering op oude plafonds – herstellingen
- oppervlakte > 1m² VH 170,0 M²
- oppervlakte < 1m² VH 100,0 M²
42,62 Gladde bepleistering op betonnen plafond
- oppervlakte > 1m² VH 100,0 M²
- oppervlakte < 1m² VH 50,0 M²
43 BUITENPLEISTERING
43,2 BUITENBEPLEISTERINGEN
43,21 Fijne afgekrabde buitenpleistering
- plafond ingangstrap – buiten FH 13,4 M²
44 NIVELLERINGSDEKVLOER EN INDUSTRIELE VLOER
44,1 NORMALE DEKVLOEREN
44,12 HECHTENDE DEKVLOEREN
44.12.1 Gladde hechtende dekvloeren met tweevernagelbare lagen
- lagere delen gelijkvloers die niet auditorium worden FH 110,0 M²
44.12.2 Gladde hechtende dekvloeren met tweevernagelbare lagen - herstelling
oppervlaktes < 1m² VH 30,0 M²
oppervlaktes > 1m² VH 30,0 M²
44,15 Hellingsbeton
- douche studenten heren FH 0,9 M²
- douche studenten dames FH 1,3 M²
- douche bedienden 1 FH 0,8 M²
- douche bedienden 2 FH 0,8 M²
17/27

44,16 Betonnen opritten
44,17 Betonnen trap
Dossier architectuur
- helling naar museum FH 7,8 M²
- trap mezzanine/lokalen bedienden FH 0,6 M²
45 AFWERKING VAN DE VLEOR BINNEN
45,3 NATUURSTEEN – ALGEMEEN
45.32 Vloerbekleding uit sedimentaire kalksteen
45.32.11 Vloerbekleding uit marmer
- bordes 1 (6.15 x 2.50) FH 15,4 M²
- bordes 2 (6.15 x 0.65) FH 4,0 M²
45.32.12 Marmeren treden en optreden
- tredes (6.15 x 0.36) FH 11,0 st
- tegentredes (6.15 x 0.11) FH 13,0 st
45,8 KERAMISCHE VLOERBEKLEDINGEN
45.81.1 Geëmailleerde tegels 50*50mm – LEVERINGEN FH 97,7 M²
- sas toiletten auditorium FH 3,9 M²
- toiletten auditorium mindervaliden FH 2,3 M²
- toiletten auditorium dames FH 12,9 M²
- toiletten auditorium heren FH 13,9 M²
- keuken cafetaria FH 29,2 M²
- douche studenten heren FH 9,9 M²
- douche studenten dames FH 7,9 M²
- douche bedienden 1 FH 6,4 M²
- douche bedienden 2 FH 6,6 M²
- toiletten bedienden 1 FH 2,3 M²
- toiletten bedienden 2 FH 2,4 M²
45.81.2 Geglazuurde tegels 50*50mm – PLAATSING FH 97,7 M²
- sas toiletten auditorium FH 3,9 M²
- toiletten auditorium mindervaliden FH 2,3 M²
- toiletten auditorium dames FH 12,9 M²
- toiletten auditorium heren FH 13,9 M²
- keuken cafetaria FH 29,2 M²
- douche studenten heren FH 9,9 M²
- douche studenten dames FH 7,9 M²
- douche bedienden 1 FH 6,4 M²
18/27

Dossier architectuur
- douche bedienden 2 FH 6,6 M²
- toiletten bedienden 1 FH 2,3 M²
- toiletten bedienden 2 FH 2,4 M²
45,9 Voorberreidende werken op de ondergrond
46 DIVERSE LOOPZONES
46,4 Asfalt gegoten op vloer FH 888,6 M²
- ingangshal en gang naar liften FH 74,2 M²
- boekhandel FH 42,7 M²
- cafetaria FH 126,2 M²
- bar cafetaria FH 10,6 M²
- open ruimte: auditorium/binnenkoer/sanitair – niv 0 FH 180,3 M²
- gang naar stock + sas en berging auditorium FH 36,3 M²
- lokaal seminarielokalen – gelijkvloers FH 37,7 M²
- mezzanine seminarielokalen – verd +1 FH 81,8 M²
- gang bedienden FH 46,3 M²
- lokaal bedienden FH 24,5 M²
- lokaal berging bedienden FH 5,8 M²
- nieuw lokaal naar binnenkoer FH 93,6 M²
- gang vleugel Boondael FH 45,2 M²
- open ruimte: auditorium/binnenkoer/sanitair – niv -21 FH 76,2 M²
- ingang museum FH 7,2 M²
46,41 Asfalt gegoten op vloer – variante 1 – gekleurd in de massa
- idem hierboven FH 888,6 M²
46,42 Asfalt gegoten op vloer – variante 2 – verzegeling
- idem hierboven FH 888,6 M²
46.5 Bladen en tegels uit rubber op vloer
46.51 Bladen uit rubber op vloer
- gelijkvloer auditorium FH 201,0 M²
46.6 VLOERMAT & KADER
- ingang FH 7,6 M²
47 ALGEMENE SCHIKKINGEN
47,1 MUURTEGELS EN KERAMISCHE TEGELS
47.11.1 H.D. Tegels in geëmailleerde faience eénm. Gebakken 50*50mm LEVERING FH 341,5 M²
- sas toiletten auditorium FH 12,9 M²
- toiletten auditorium mindervaliden FH 13,0 M²
19/27

Dossier architectuur
- toiletten auditorium dames FH 33,5 M²
- toiletten auditorium heren FH 35,7 M²
- keuken FH 75,3 M²
- douche studenten heren FH 41,8 M²
- douche studenten dames FH 39,7 M²
- douche bedienden 1 FH 27,3 M²
- douche bedienden 2 FH 29,4 M²
- toiletten bedienden 1 FH 16,3 M²
- toiletten bedienden 2 FH 16,6 M²
47.11.2 Betegeling geglazuurd gres h.d. Éénm. Gebakken 50*50mm PLAATSING FH 341,5 M²
- sas toiletten auditorium FH 12,9 M²
- toiletten auditorium mindervaliden FH 13,0 M²
- toiletten auditorium dames FH 33,5 M²
- toiletten auditorium heren FH 35,7 M²
- keuken FH 75,3 M²
- douche studenten heren FH 41,8 M²
- douche studenten dames FH 39,7 M²
- douche bedienden 1 FH 27,3 M²
- douche bedienden 2 FH 29,4 M²
- toiletten bedienden 1 FH 16,3 M²
- toiletten bedienden 2 FH 16,6 M²
5 SCHRIJNWERKEN
52 HOUTEN BUITENSCHRIJNWERK
52,1 ramen, raamdeuren en houten deuren
- deur hoofdingang – linkerdeel opengaand FH 9,7 M²
- deur hoofdingang – rechterdeel opengaand FH 9,7 M²
- deur hoofdingang – centrale gedeelte pivoterend FH 10,0 M²
53 Deuren
53.0 Algemene basisvoorschriften
53.1 Deurvleugels
53.10 Houten deurvleugels
53,10.1 Effen blad binnendeur type I + vaste lijst FH 18,0 st
- keuken FH 1,0 st
- toiletten auditorium FH 4,0 st
20/27

53,10.2 Glazen draaideur
Dossier architectuur
- lokaal seminarielokalen – gelijkvloers FH 1,0 st
- stock FH 1,0 st
- sas auditorium FH 2,0 st
- berging auditorium FH 1,0 st
- lokaal bedienden – verd +1 FH 1,0 st
- douches bedienden – verd +1 FH 2,0 st
- toiletten bedienden – verd +1 FH 2,0 st
- berging bedienden – verd +1 FH 1,0 st
- douche studenten dames FH 1,0 st
- douche studenten heren FH 1,0 st
- gang vleugel Boondael / vleugel Belvédère FH 1,00 st
53,10.3 Tweerichtingen deur – beglaasd - binnen
- museum FH 1,00 st
53,10.4 Brandwerende binnendeur R.F. 30Min – met deursluiter
- lokaal GP/GE FH 1,00 st
- tussen hal en cafeteria (bij de keuken) (1,5X3,1m FH 1,00 st
53,10.5 Dubbele brandwerende binnendeur R.F. 30Min – met deursluiter
- blok liften- trappartijen FH 1,00 st
53,10.6 Binnenschuifdeur brandwerend RF 30min – met deurdranger
57 Inbouwapparatuur
- museum FH 1,00 st
53.0 Algemene bepalingen
57,2 MEUBILAIR OP MAAT
57,21 Inrichting sanitaire ruimten
- toiletten auditorium – dames FH 7,7 M²
- toiletten auditorium – heren FH 4,4 M²
57,22 divers meubilair
- bar en "bar-hemel" FH 1 FF
- bank gang bedienden (0.60 x 2.1 m) FH 1 FF
- tabletten voor ramen Boondael (9.75 x 0.45 m) FH 1 FF
- desk toespraakhouder auditorium FH 1 FF
- boekrekken boekhandel FH 1 FF
- tafels boekhandel FH 1 FF
- desk boekhandel FH 1 FF
21/27

57,23 Binnenraam
Dossier architectuur
- lijst (tussen bar en cafetaria) FH 16,4 M²
- deur (tussen bar en cafetaria) FH 1 st
6 WATER-GAZ-SANITAIR
61 SANITAIRE TOESTELLEN
61,12 Wasbakken in roestvrij staal
- keuken cafetaria FH 1 st
61,2 W-C potten en waterspoeling met accessoires
61,21 Opgehangen Wcpot
- toiletten bedienden FH 2 st
- toiletten auditorium FH 7 st
61.22.1 WC-accessoires – standaard
- toiletten bedienden FH 2 st
- toiletten auditorium FH 7 st
61.22.2 WC-toebehoren – mindervaliden
- toiletten auditorium – mindervaliden FH 1 st
61.23 Speciale muurkranen
61.23.2 Kraan voor urinoir
- toiletten auditorium – heren FH 3 st
61.3 Lavabo, wasbekken en accessoires
61,31 Lavabo
- toiletten bedienden FH 2 st
- toiletten auditorium FH 7 st
- douches bedienden FH 2 st
- douches studenten FH 2 st
61.4 Sanitaire toesellen
61,46 Douche voor betegeling
- afvoerkolk douche bedienden 1 FH 1 lm
- afvoerkolk douche bedienden 1 FH 1 lm
- afvoerkolk douches studenten – dames FH 1,5 lm
- afvoerkolk douches studenten – heren FH 1,1 lm
22/27

Dossier architectuur
61.6 Urinoirs
61,62 Ophangurnoirs
- toiletten auditorium FH 3 st
61.7 Uitgebak
61,71 Uitgetbak
- lokaal berging bedienden FH 1 st
61,8 Elektrische warmwateraccumulator
61,81 Elektrische accumulatieboiler
- douches bedienden FH 1 st
- douches studenten FH 1 st
62.6 SANITAIRE LEIDINGEN
62,61 Aanvoer koud water
- groep FH 1 Fft
- vaatwasmachine keuken FH 1 Fft
- douches studenten FH 1 Fft
- douches bedienden FH 1 Fft
63 KRAANWERK WATER
63.0 Waterkranen
63.1 Afsluitenkranen
63.11 Afsluitenkranen zonder ontluchingskraan
63.2 Muurkranen
63,22 Muurkraan met snelsluiting
- uitgietbak berging bedienden FH 1 st
63.5 Douchetoestellen
63.51.1 Douchekop
- douches bedienden FH 2 st
- douches studenten FH 2 st
63.6 Afvoergaten
63.61 Afvoergat met rooster
63.63 Afvoergat met klepje
63 KRAANWERK WATER
63.7 Mengkraan
23/27

63,71 Mengkraan lavabo's
Dossier architectuur
- douches bedienden FH 2 st
- douches studenten FH 2 st
- toiletten bedienden FH 2 st
- toiletten auditorium FH 7 st
63,72 Mengkraan voor keukens met een bevestigingspunt
- keuken cafetaria FH 1 st
63,73 Inbouwdouchemengkraan
- douches bedienden FH 2 st
- douches studenten FH 2 st
65 GASINSTALLATIE
65,51 Voeding gas keuken
-kookplaat cafetaria FH 1 st
77 PARLOFONIE – TELEFONIE _ TOEGANGSCONTROLE – ALARM – DETECTIE -BRANVEILIGING
77,55 wandhaspel VH 3 st
77,56 wandhaspel – aanpassing VH 10 lm
8 SCHILDERWERK
83 BINNENSCHILDERWERKEN OP HOUT
83,21 Vernis binnen/buiten gesatineerd op houten panelen
- pivoterende beglaasde deur – gang vleugel Boondael FH 2,0 st
- dubbele beglaasde deur– museum FH 1,0 st
- deur hoofdingang FH 1,0 st
85 SCHILDEREN VAN DE BINNENMUREN EN DE PLAFONDS
85,3 SCHILDERWERK OP BINNENMUREN
85.31 Schilderen op muren : minerale steunen
85.31.1 Schilderwerk van nieuwe binnemuren FH 817,5 M²
- blok auditorium – murs éxtérieurs FH 340,0 M²
- blok liften, bar, keuken – buitenmuren FH 48,2 M²
- blok sanitair auditorium – buitenmuren FH 34,9 M²
- blok seminarielokalen, stock, GP/GE – buitenmuren FH 41,0 M²
- blok lokaal en sanitair bedienden – buitenmuren FH 38,4 M²
- boekhandel FH 17,6 M²
- bar cafetaria FH 5,4 M²
24/27

Dossier architectuur
- lokaal seminarielokalen FH 41,9 M²
- stock FH 32,2 M²
- GP/GE FH 31,3 M²
- sas auditorium FH 14,8 M²
- lokaal berging auditorium FH 20,6 M²
- open ruimte: auditorium/binnenkoer/sanitair – niv -21 FH 18,0 M²
- gang vleugel Boondael FH 38,4 M²
- nieuw lokaal naar binnenkoer FH 84,6 M²
- lokaal bedienden FH 29,7 M²
- sas toiletten bedienden FH 19,3 M²
- lokaal berging bedienden FH 21,9 M²
- zijmuren ingangstrap – binnen FH 23,4 M²
85.31.2 Schilderwerk op oude muren FH 520,9 M²
- blok liften, bar, keuken – buitenmuren FH 29,2 M²
- boekhandel FH 47,4 M²
- traphal FH 53,5 M²
- bar cafetaria FH 10,6 M²
- lokaal seminarielokalen FH 5,8 M²
- stock FH 23,9 M²
- GP/GE FH 34,8 M²
- lokaal berging auditorium FH 5,5 M²
- open ruimte: auditorium/binnenkoer/sanitair – niv -21 FH 26,9 M²
- ingang museum FH 25,6 M²
- gang cleugel Boondael FH 74,0 M²
- nieuw lokaal naar binnenkoer FH 16,2 M²
- lokaal bedienden FH 25,5 M²
- lokaal berging bedienden FH 12,0 M²
- mur gevel pl Flagey + mur trap ingang FH 28,4 M²
- mur gevel ch de Boondael FH 53,6 M²
- mur gevel binnenkoer – gelijkvloers FH 2,7 M²
- mur gevel binnenkoer – verd +1 FH 13,8 M²
- mur gevel naar auditorium -verd +1 (gang bedienden) FH 17,6 M²
- kolommen – gelijkvloers FH 61,6 M²
- kolommen – verd +1 FH 16,5 M²
85,5 SCHILDERWERK OP PLAFONDS – BINNEN
25/27

85.51.1 Schilderwerk op nieuw plafonds
Dossier architectuur
- ingangstrap – binnen FH 27,9 M²
- douches studenten heren FH 9,9 M²
- douches studenten dames FH 7,9 M²
- keuken cafetaria FH 31,0 M²
- bar cafetaria FH 14,8 M²
- toiletten auditorium dames FH 12,9 M²
- toiletten auditorium heren FH 13,9 M²
- sas toiletten auditorium + toiletten mindervaliden FH 6,2 M²
- lokaal bedienden – verd +1 FH 27,0 M²
- lokaal berging bedienden – verd +1 FH 5,7 M²
- toiletten 1 bedienden - verd +1 FH 2,2 M²
- toiletten 2 bedienden – verd +1 FH 2,4 M²
- douche 1 bedienden – verd +1 FH 6,4 M²
- douche 2 bedienden – verd +1 FH 6,4 M²
- plafond auditorium FH 272,0 M²
85.51.2 Schilderwerk op oude plafonds
- ingangshal en gang naar liften FH 97,8 M²
- cafetaria + bar FH 187,0 M²
- keuken FH 32,5 M²
- open ruimte: auditorium/binnenkoer/sanitair – niv 0 FH 198,7 M²
- toiletten auditorium FH 35,6 M²
- lokaal seminarielokalen – gelijkvloers FH 49,6 M²
- gang naar stock FH 14,4 M²
- nieuw lokaal naar binnenkoer FH 103,0 M²
- gang vleugel Boondael FH 48,4 M²
- open ruimte: auditorium/binnenkoer/sanitair – niv -21 FH 79,8 M²
- ingang museum FH 7,2 M²
- traphal FH 24,7 M²
- onder trap naar mezzanine FH 6,0 M²
- stock FH 49,7 M²
- GP/GE FH 47,0 M²
- sas + berging auditorium FH 10,6 M²
11 DIVERSE AFWERKINGEN
26/27

Dossier architectuur
111 Binnenafwerking gevel
111,1 Stores met horizontale lamellen FH 112,8 M²
- ramen nieuw lokaal naar koer FH 30,1 M²
- ramen open ruimte: auditorium, binnenkoer, sanitair FH 33,4 M²
- ramen lokaal seminarielokalen FH 12,8 M²
- ramen mezzanine seminarielokalen – verd +1 FH 26,6 M²
- ramen lokaal bedienden – verd +1 FH 9,9 M²
15 LAATSTE WERKEN
151,1 Reiningen van de bouwplaats FH 1,0 FF
151,2 Vergelijking van de plaatsbeschrijvingen
151.21 Plaatsbeschrijving van de gebouwen – vergelijking FH 1 FF
Totaal
BTW 21%
Totaal incl BTW
27/27

DTS sa Commune d'Ixelles - LA CAMBRE Deel: HVAC
Studiebureel DTS
21, Avenue Fontaine des Fièvres
1495 VILLERS-LA-VILLE
Tel : 071 / 87 00 00 - Fax : 071/ 87 00 01
E-Mail : info@dts-eng.com
Onderneming :
Adres :
POSTEN OMSCHRIJVING VAN DE WERKEN Eenh. Hoeveelh. Eenheidspr. Totaalprijs Opmerkingen
HOOFDST. 00 DEMONTAGE EN PLAATSBEPALING
00.010 Positiebepaling van de bestaande installaties FF 1,00
00.050 Demontage van de bestaande installaties FF 1,00
HOOFDST. 07 EXPANSIEVAT EN WATERTOEVOER
AUDITORIUM TER KAMEREN
DEEL : H V A C
07.021 Leiding galva DN15 of 1/2" m 12,00
07.031 Flexibel voor opvulling DN15 St 1,00
07.070 Verbinding van ventielen met de riolering FF 1,00
07.081 Terugstroomventiel voor stadswater DN15 St 1,00
20/12/2011 1 037_112N569metre 2.xls

DTS sa Commune d'Ixelles - LA CAMBRE Deel: HVAC
POSTEN OMSCHRIJVING VAN DE WERKEN Eenh. Hoeveelh. Eenheidspr. Totaalprijs Opmerkingen
HOOFDST. 08 STALEN LEIDING EN TOEBEHOREN
08.002 Leiding verwarming 1/2" of DN15 m 170,00
08.003 Leiding verwarming 3/4" of DN20 m 70,00
08.004 Leiding verwarming 4/4" of DN25 m 48,00
08.005 Leiding verwarming 5/4" of DN32 m 70,00
08.006 Leiding verwarming 6/4" of DN40 m 9,00
08.007 Leiding verwarming 2" of DN50 m 109,00
08.026 Aftakking verwarmingsleiding 6/4" of DN40 op bestaande collectoren FF 1,00
08.027 Aftakking verwarmingsleiding 2" of DN50 op bestaande collectoren FF 1,00
08.107 Leiding vrieswater 3" of DN50 m 2,00
08.109 Leiding vrieswater 3" of DN80 m 42,00
HOOFDST. 10 CONDENSWATERS UIT PVC
10.002 Leiding PVC Dia32 m 20,00
20/12/2011 2 037_112N569metre 2.xls

DTS sa Commune d'Ixelles - LA CAMBRE Deel: HVAC
POSTEN OMSCHRIJVING VAN DE WERKEN Eenh. Hoeveelh. Eenheidspr. Totaalprijs Opmerkingen
HOOFDST. 12 ISOLATIE
12.002 Isolatie Type 2 verwarmingsleiding DN15 m 42,00
12.003 Isolatie Type 2 verwarmingsleiding DN20 m 4,00
12.004 Isolatie Type 2 verwarmingsleiding DN25 m 7,00
12.007 Isolatie Type 2 verwarmingsleiding DN50 m 10,00
12.102 Isolatie Type 1 verwarmingsleiding DN15 m 104,00
12.103 Isolatie Type 1 verwarmingsleiding DN20 m 66,00
12.104 Isolatie Type 1 verwarmingsleiding DN25 m 41,00
12.105 Isolatie Type 1 verwarmingsleiding DN32 m 70,00
12.106 Isolatie Type 1 verwarmingsleiding DN40 m 9,00
12.107 Isolatie Type 1 verwarmingsleiding DN50 m 99,00
12.309 Isolatie Type 4 leiding voor vrieswater DN80 m 7,00
12.407 Isolatie Type 3 leiding voor vrieswater DN50 m 2,00
12.409 Isolatie Type 3 leiding voor vrieswater DN80 m 17,00
12.509 Isolatie Type 5 externe leiding voor vrieswater DN80 m 18,00
12.610 Isolatie van het kraanwerk, de pompen en toebehoren op vrieswater binnen St 7,00
12.620 Isolatie van het kraanwerk, de pompen en toebehoren op vrieswater buiten St 2,00
12.1029 Tressing op leiding voor vrieswater DN80 m 18,00
20/12/2011 3 037_112N569metre 2.xls

DTS sa Commune d'Ixelles - LA CAMBRE Deel: HVAC
POSTEN OMSCHRIJVING VAN DE WERKEN Eenh. Hoeveelh. Eenheidspr. Totaalprijs Opmerkingen
HOOFDST. 13 CIRCULATIE - POMPEN EN TOEBEHOREN
13.011 Pomp Type 1 St 1,00
13.012 Pomp Type 2 St 1,00
13.013 Pomp Type 3 St 1,00
13.014 Pomp Type 4 St 1,00
HOOFDST. 14 KRAANWERK - SCHUIVEN - TOEBEHOREN
14.005 Afsluitschuif 5/4" of DN32 Type 1 St 1,00
14.006 Afsluitschuif 6/4" of DN40 Type 1 St 3,00
14.007 Afsluitschuif 2" of DN50 Type 1 St 6,00
14.029 Afsluitschuif 3" of DN80 Type 3 St 5,00
14.045 Regelafsluiter 5/4" of DN32 St 2,00
14.046 Regelafsluiter 6/4" of DN40 St 1,00
14.047 Regelafsluiter 2" of DN50 St 2,00
14.049 Regelafsluiter 3" of DN80 St 1,00
14.061 Aftapkraan DN15 St 12,00
14.062 Thermometer St 12,00
14.063 Manometrisch contact St 8,00
14.103 Gemotoriseerde 3 richtingskranen warme batterij PG Auditorium St 1,00
20/12/2011 4 037_112N569metre 2.xls

DTS sa Commune d'Ixelles - LA CAMBRE Deel: HVAC
POSTEN OMSCHRIJVING VAN DE WERKEN Eenh. Hoeveelh. Eenheidspr. Totaalprijs Opmerkingen
14.104 Gemotoriseerde 3 richtingskranen warme batterij PG Cafetaria St 1,00
14.121 Gemotoriseerde 3 richtingskranen koude batterij PG Auditorium St 1,00
14.300 Ontluchtingsflessen FF 1,00
14.419 Zeeffilter DN80 St 1,00
HOOFDST. 15 VERWARMINGSLICHAMEN, WISSELAAR EN TOEBEHOREN
15.001 Vooraf geschilderde stalen radiatoren St 23,00
15.102 Verstelbare aansluiting DN15 voor radiator St 23,00
15.131 Thermostatische kraan DN15 voor radiator St 23,00
HOOFDST. 16 PRODUCTIEGROEP VOOR VRIESWATER MET INGEBOUWDE LUCHTCONDENSATOR
16.010 Koelmachine St 1,00
20/12/2011 5 037_112N569metre 2.xls

DTS sa Commune d'Ixelles - LA CAMBRE Deel: HVAC
POSTEN OMSCHRIJVING VAN DE WERKEN Eenh. Hoeveelh. Eenheidspr. Totaalprijs Opmerkingen
HOOFDST. 18 VERLUCHTING
18.001 Groep PG/EG Auditorium St 1,00
18.002 Groep PG/EG Cafetaria St 1,00
18.011 Groep EG DAMPKAP St 1,00
18.012 Groep PG DAMPKAP St 1,00
18.031 Extractor IN LINE type 1 St 1,00
18.032 Extractor IN LINE type 2 St 1,00
18.033 Extractor IN LINE type 3 St 1,00
18.101 Kanalen voor opname van frisse lucht - Rechthoekig voor beide PG (+/- 40m2) FF 1,00
18.121 Aanvoerkanalen binnen - Rechthoekig m² 350,00
18.122 Aanvoerkanalen binnen - Rechthoekig PG DAMPKAP m² 28,00
18.133 Aanvoerkanalen Dia160 m 3,00
18.134 Aanvoerkanalen Dia200 m 14,00
18.153 Flexibele aanvoerkanalen Dia160 St 3,00
18.154 Flexibele aanvoerkanalen Dia200 St 9,00
18.161 Kanalen voor het afstoten van lucht - Rechthoekig voor de 2 EG (+/- 70m2) FF 1,00
18.171 Zuigkanalen binnen - Rechthoekig m² 192,00
18.172 Zuigkanalen binnen - Rechthoekig EG DAMPKAP m² 34,00
18.181 zuigkanalen Dia100 m 25,00
20/12/2011 6 037_112N569metre 2.xls

DTS sa Commune d'Ixelles - LA CAMBRE Deel: HVAC
POSTEN OMSCHRIJVING VAN DE WERKEN Eenh. Hoeveelh. Eenheidspr. Totaalprijs Opmerkingen
18.182 zuigkanalen Dia125 m 8,00
18.183 zuigkanalen Dia160 m 8,00
18.184 zuigkanalen Dia200 m 17,00
18.186 zuigkanalen Dia315 m 2,00
18.187 zuigkanalen Dia400 m 10,00
18.188 zuigkanalen Dia450 m 4,00
18.189 zuigkanalen Dia500 m 4,00
18.190 zuigkanalen Dia560 m 1,00
18.191 zuigkanalen Dia630 m 4,00
18.201 Flexibel opnamekanaal Dia100 St 20,00
18.301 Buitenrooster voor het opnemen van lucht St 1,00
18.311 Verspreider Type 1.1 St 4,00
18.331 Verspreider Type 2.1 St 1,00
18.331 Aanvoermond Type 1.1 St 2,00
18.332 Aanvoermond Type 1.2 St 5,00
18.341 Verspreider met verplaatsing type 4 St 156,00
18.411 Buitenrooster voor het afstoten van lucht type 1 St 1,00
18.412 Buitenrooster voor het afstoten van lucht type 2 St 1,00
18.431 Extractiemond Type 1.1 St 14,00
20/12/2011 7 037_112N569metre 2.xls

DTS sa Commune d'Ixelles - LA CAMBRE Deel: HVAC
POSTEN OMSCHRIJVING VAN DE WERKEN Eenh. Hoeveelh. Eenheidspr. Totaalprijs Opmerkingen
18.432 Extractiemond Type 1.2 St 6,00
18.441 Extractierooster type 1.1 St 12,00
18.442 Extractierooster type 1.2 St 13,00
18.451 Opnamerooster Type 1.1 St 10,00
18.501 Transfertrooster Type 1.1 St 1,00
18.502 Transfertrooster Type 1.2 St 1,00
18.503 Transfertrooster Type 1.3 St 1,00
18.611 R.F. klep Type 1 St 4,00
18.631 R.F. klep Type 21 St 3,00
18.641 R.F. klep Type 31 St 1,00
18.651 R.F. klep Type 41 St 1,00
18.652 R.F. klep Type 42 St 3,00
18.661 R.F. klep Type 51 St 2,00
18.671 R.F. klep Type 61 St 1,00
18.681 R.F. klep Type 71 St 1,00
18.691 R.F. klep Type 81 St 1,00
18.6101 R.F. klep Type 91 St 1,00
18.6111 R.F. klep Type 101 St 1,00
18.701 Demper Type 1 St 1,00
20/12/2011 8 037_112N569metre 2.xls

DTS sa Commune d'Ixelles - LA CAMBRE Deel: HVAC
POSTEN OMSCHRIJVING VAN DE WERKEN Eenh. Hoeveelh. Eenheidspr. Totaalprijs Opmerkingen
18.702 Demper Type 2 St 1,00
18.703 Demper Type 3 St 1,00
18.704 Demper Type 4 St 1,00
18.705 Demper Type 5 St 1,00
18.706 Demper Type 6 St 1,00
18.707 Demper Type 7 St 1,00
HOOFDST. 19 REGULATIE
19.013 Regulatie circuit radiatoren FF 1,00
19.014 Regulatie warm circuit vertrek PG warme batterij FF 1,00
19.020 Regulatie koud productie FF 1,00
19.030 Volledige regulatie PG/EG Auditorium FF 1,00
19.031 Volledige regulatie PG/EG Cafetaria FF 1,00
19.035 Volledige regulatie EG Sanitair FF 1,00
20/12/2011 9 037_112N569metre 2.xls

DTS sa Commune d'Ixelles - LA CAMBRE Deel: HVAC
POSTEN OMSCHRIJVING VAN DE WERKEN Eenh. Hoeveelh. Eenheidspr. Totaalprijs Opmerkingen
HOOFDST. 20 ELEKTRICITEIT
20.001 Verdeelbord stookruimte FF 1,00
20.002 Verdeelbord verluchting FF 1,00
20.010 VB brandweer FF 1,00
20.031 Aarding FF 1,00
20.032 Kabelwegen FF 1,00
20.033 Bebuizing en draadwerk motorische kracht FF 1,00
20.034 Bebuizing en draadwerk regulatie FF 1,00
20.050 "vuist" schakelaar St 1,00
20.060 Snelheidsregelaar St 4,00
20/12/2011 10 037_112N569metre 2.xls

DTS sa Commune d'Ixelles - LA CAMBRE Deel: HVAC
POSTEN OMSCHRIJVING VAN DE WERKEN Eenh. Hoeveelh. Eenheidspr. Totaalprijs Opmerkingen
HOOFDST. 40 AFWERKING EN DIVERSEN
40.001 Bescherming van leidingen FF 1,00
40.021 Signalisatie van de circuits FF 1,00
40.031 Doorvoeren en herstellingen FF 1,00
40.041 Doorgang doorheen brandwerende wanden FF 1,00
HOOFDST. 50 OPLEVERING - PLANNEN
50.011 Oplevering door erkend organisme FF 1,00
TOTAAL EXCL. BTW 21%
20/12/2011 11 037_112N569metre 2.xls

GOSSET Serge Page : 1
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
VEILIGHEIDS EN GEZONDHEIDSCOÖRDINATIE
PROJECT EN UITVOERINGSFASE
REFERENTIE : 06CO23 - AVGP
ALGEMENE VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSPLAN
BOUWHEER
GEMEENTE IXELLES
3 DE DIRECTIE – OPENBARE WERKEN
GEBOUWEN TECHNIEK EN OPENBARE MEUBILAIR
ELSENELAAN, 168
1050 BRUSSEL (ELSENE)
VERANDERING VAN DE BENEDENVERDIEPING VAN EEN GEBOUW
GELEGEN FLAGEYPLAATS, 19
1050 BRUSSEL (ELSENE)
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 2
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
INHOUDSOPGAVE
01 - INLEIDING …………………………………………………………………..………………….………………………3
02 - ALGEMENE INFORMATIE…………………………………………..…………………………….....……………. 4
ALGEMEENHEDEN/ BESCHRIJVING VAN HET PROJECT
LIJST VAN DE OPTREDENDE PARTIJEN
NUTTIGE TELEFOONNUMMERS……………………..…………………………………….....………. 5
ORGANISATIE VAN DE HULPVERLENING……………..………………………………..……….… 6
03 - INSCHRIJVINGSDOCUMENTEN…..………………………………………………………………….……..……7
REFERENTIES VAN HET AANBESTEDINGSBEDRIJF
INTENTIEVERKLARING………………….............……………………………….................…….8
ADMINISTRATIEVE CLAUSULES ……………........…..……………………………………………. 9
ALGEMEENHEDEN
WERF.……….....................................................................………….......…………….…11
RAMINGSBORDEREL « VEILIGHEID » ……………..………....…………………….....………….…12
04 - AGLEMENE REGLEMENTATIE…..…………………………………………………………..……….……..…… 13
05 - BIJZONDERE REGLEMENTERING VOOR DE WERF……................................................……14
SPECIFIEKE RISICO’S
ANALYSE VAN DE RISICO’S ………………………….........................…………..………..……15
06 - AANHANGSELS…………………………………………………………………………………….……………..…… 23
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 3
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
01 – INLEIDING
Het lange overgangsproces naar de Belgische Recht van de Europese richtlijn 92/57/EEG van 24 juni eindigde met de publicatie in
het Belgische Staatsblad van het Koninklijk Besluit van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen en
waarvan het begin van de toepassing op 1 mei 2001 vastgelegd werd.
Deze reglementering legt de verschillende partijen op die door de verwezenlijking van een bouwwerk betroffen zijn om nieuwe
verplichtingen na te leven, waarvan de belangrijkste zeker de verplichting is om de veiligheid te coördineren tijdens de
projectontwerpfase en de verwezenlijking van het werk.
De commentaren van het werk zullen rijkelijk verwijzen naar de teksten die de rechtelijke basis vormen van de nieuwe
verplichtingen inzake gezondheid en veiligheid op de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen.
Deze teksten zijn de volgende :
De richtlijn 92/57/EEG van de Raad van 24 juni 1992 betreffende de minimumvoorschriften inzake veiligheid en
gezondheid voor tijdelijke en mobiele bouwplaatsen, verschenen in het Publicatieblad van de Europese Unie van 26
augustus 1992 (nr. L245) ;
De wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk,
verschenen in het Belgisch Staatsblad van 18 september 1996, gewijzigd door de wetten van 13 februari 1998 (BS van
19 februari), van 28 februari 1999 (BS van 18 maart), van 5 maart 1999 (BS van 18 maart) en van 7 april 1999 (BS van
20 april) ;
Het Koninklijk Besluit van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen, verschenen in het
Belgisch Staatsblad van 7 februari en sinds korte tijd vervangt door het Koninklijk Besluit van 19 januari 2005
betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen, verschenen in het Belgisch Staatsblad van 27 januari.
Hieronder de vakken die door deze reglementering betroffen zijn :
De veiligheid en gezondheidscoördinatie,
De bijzondere veiligheidsvoorschriften voor de werken die door één ondernemer uitgevoerd worden,
De kennisgeving van de werven aan de Technische Inspectie,
De veiligheidsclausules in de ondernemingsovereenkomsten.
Deze reglementering is van toepassing voor de werkgevers en werknemers (zoals voor de personen die met hen vergeleken
worden zoals de leerlingen bij voorbeeld) die actief zijn op de werven waar de bouwwerken van artikel 2 van Het Besluit
uitgevoerd worden.
Ze is ook van toepassing, in het kader van de verplichtingen die hen betreffen, voor de bouwheren, de architecten en de andere
personen die actief zijn in het ontwerp, voor de veiligheidscoördinators, voor de bouwheren die met het uitvoeren van de werken
of met de controle ervan belast zijn, zoals voor de zelfstandige die op de werf werken.
De veiligheidscoördinatie tijdens de ontwerp en uitvoeringsfase van de werken beantwoord aan een dubbele objectief : enerzijds
de toepassing coördineren van de veiligheidsmaatregelen en van de preventieprincipes bij het ontwerp van het project en de
verwezenlijking ervan op de werf, anderzijds de coördinatie van de activiteiten van de ondernemingen organiseren, vanuit de
invalshoek van de risicopreventie, risico’s die kunnen ontstaan door het concomitant-zijn of opeenvolging van diverse activiteiten
op de werf.
Het rekening houden met deze algemene preventieprincipes is doorslaggevend bij de architecturale, technische en
organisatorische keuzen die gemaakt moeten worden voor de planning van de verschillende werken of werkfasen en voor het
voorzien van de duur die aan de verwezenlijking van deze verschillende werken of werkfases toegestaan wordt. [Art 17 van het KB van
19/01/05]
De veiligheids- en gezondheidsplan is het belangrijkste document voor het uitvoeren van de coördinatie en in het bijzonder tijdens
de uitvoeringsfase van het werk ; dit plan bevat tussen andere alle preventie-inrichtingen betreffende de risico’s tegen de
gezondheid en veiligheid van de werknemers op de werf. Het is dus het naslaginstrument voor alle door de werken betroffen
partijen.
De coördinator uitvoering leidt de coördinatie van de veiligheid en de gezondheid voor het geheel van de werken. De onder de
verschillende ondernemingen gemaakte afspraken inzake veiligheid en gezondheid op de werf moeten eerst goedgekeurd worden
door de coördinator uitvoering.
Elke onderneming waaraan een werk werd toegekend, moet een verantwoordelijke voor de veiligheid aanduiden die bij de
werken op de werf moet aanwezig zijn.
Elke onderneming verklaart dat de werknemers de professionele opleiding/ervaring en de nodige fysieke capaciteiten bezitten om
de taken uit te voeren die hen worden toevertrouwd (met inbegrip van de verantwoordelijkheden in functie van de veiligheid) en
dat ze het geschikte materiaal in alle veiligheid gebruiken. Op vraag van de coördinator legt de onderneming de nodige
bewijsstukken voor.
De personeelsleden van de ondernemingen mogen zich enkel op de werkplaatsen bevinden die voor hen voorzien zijn
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 4
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
02 – ALGEMENE INFORMATIE
Werf : verrandering van de benedenverdieping van een gebouw (Ecole
d’Architecture La Cambre)
Localisation : Flagey plaats, 19 à 1050 Brussel
Description : Afbraak, Gros-œuvre, Tweede-œuvre, Voltooijngen, Sanitaire,
Kleine uitrusting, Meubilair
werf installatie en voorlopige aansluitingen,
afbraak en verwijdering
de meerlagendichtheid, lanterneaux, verrières, zinguerie,….alsmede de hele
structuur van het dak,
buitenschrijnwerken,
versiersel in blauwe steen,
metselwerken,
verticale wanden en trappen in hout,
meubilair,
plafonnages, aardewerk, wanden, binnenlandse muren, vloerbedekkingen loze
plafonds,
metselwerken vrijmetselarij betreffend en niet betreffend,
trap in blauwe steen,
percement van de tegel van bodem,
sanitaire, elektrische en verwarmingsinstallatie,
levering en plaatsing van :
beton voor de overgangen van tegel van bodem,
bardage in aluminium,
sandwich panelen in aluminium,
vloer in hout,
regenwater afdalingen,
metalen overgangen van dak,
dekking van vlak dak,
koepels van dak,
buitenschrijnwerken in aluminium,
draagt sectionnelle aan dubbele wand,
metselwerken voor wanden,
borstwering in roestvast staal,
vloer in hout,
buitenschrijnwerken in aluminium,
aanpassing en aanvulling van de sanitaire, elektrische en verwarming installaties ;
levering en plaatsing van sanitaire en bijkomende apparaten die in het lastenboek van
de Architect worden beschreven
voltooiingen (deklaag, cimentages, enduits, platen van pleisterkalk, plafonnage,
binnenlandse schrijnwerkerijen, vloerbedekking muurbekledingen, verven, enz).
levering en plaatsing van de meubilair voor de publiek uitrust l’auditoire (zie het
lastenboek van de Architect),
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 5
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
Bouwheer : Gemeente Elsene – 3 rde Divisie – Openbare werken
College van de Burgemeester en Wethouders van de Gemeente Elsene
Elsenelaan, 168 te 1050 Brussel
Tél : 02 515 63 13 – Fax : 02 515 63 02
E-mail : jf_schreurs@yahoo.com
Architect : Lhoas & Lhoas architectes sprl – Dhr Lhoas P.
Forestsesteenweg, 62/11 te 1060 Brussel
Tél : 02 372 08 75 – Fax : 02 372 08 76
E-mail : pablo@lhoas-lhoas.com
Veiligheidscoördinator : Dhr Gosset S.
Zénobe Grammelaan, 98 te 1030 Brussel
Tél : 0476 33 26 67 – Fax : 02 248 10 81
E-mail : serge.gosset@chello.be
Technische inspectie : Directie van Brussel
Blérotstraat, 1 te 1070 Brussel
Tel : 02 233 45 46 – Fax : 02 233 45 23
E-mail : cbe.bruxelles@emploi.belgique.be
NAVB : Nationaal Actiecomité voor Veiligheid en Hygiëne in het Bouwbedrijf
Sint-Jansstraat, 4 te 1000 Brussel
Tel : 02 552 05 00 – Fax : 02 552 05 05
E-mail : navb@navb.be
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 6
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
NUTTIGE TELEFOONNUMMERS
POLITIE-RIJKSWACHT 101
Zone 5339 02 788 90 00
AMBULANCE 100
BRANDWEER 100
RODE KRUIS 105
ANTIGIFCENTRUM 02 345 45 45
BRANDWONDENCENTRUM 02 268 62 00
EXPLOSIEVEN 101
GAZREUK 02 274 40 44
STROOMONDERBREKING 02 274 40 66
BURGERBESCHERMING 02 506 48 07
ZELFMOORD 0800 32123
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 7
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
DEEL MEE :
ORGANISATIE VAN DE HULPVERLENING
NUMMER 100 / 112 (GSM) DRAAIEN
DUIDELIJK EN LANGZAAM SPREKEN
Naam van de werf : Ecole d’Architecture La Cambre
Straat : Flageyplaats, 19
Plaats : Brussel (Elsene)
Postcode : 1050
Telefoonnummer van de werf : 0476 33 26 67 (Mr Gosset)
VERDUIDELIJK :
Nauwkeurige plaats van het ongeval,
Ongevaltype : wond, val, brandwond,...
Aantal gewonden en hun toestand,
Als een opruiming nodig is
Een trefpunt bepalen
Niet als eerste ophangen
Laat herhalen wat voorafgaat
Stuur iemand naar de ingang van de werf om de hulpverlening te
leiden
KLINIEK :
Vgl. plan op de achterkant
IRIS ZIEKENHUIZEN ZUID
Straat : Jean Paquotstraat , 63
Stad : Brussel
Postcode : 1050
Tél : 02 641 41 11
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 8
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
03 – INSCHRIJVINGSDOCUMENTEN
werf : Ecole d’Architecture La Cambre
adres : Flageyplaats, 19 te 1050 Brussel
Er wordt gevraagd aan elke inschrijvingsbedrijf :
- De documenten hieronder behoorlijk in te vullen en deze bij hun offerte toe te voegen, namelijk :
- Referentie van het aanbestedingsbedrijf
- Intentieverklaring
- Ramingborderel "veiligheid"
- Bij hun offerte toe te voegen :
- Een voorstel van installatieplan van de werf
- Een exemplaar van hun Bijzonder Plan Veiligheid en Gezondheid. (B.P.V.G.)
De inschrijver zal zorgen voor het integrale naleven van elke norm, voorschrift en gedragscode op dit gebied, die
nodig zijn voor het uitvoeren van de aanbesteding volgens de grondregels van de bouwkunst.
Naam :
adres :
REFERENTIE VAN HET AANBESTEDINGSBEDRIJF :
Tel. : fax : e-mail :
RSZ-nummer :
Registratienummer :
agreatie :
BTW :
certificering : (VCA, BeSaCC, ISO,…) Geldig tot :
Bedrijfsleider :
Aantal werknemers :
Preventieadviseur : niveau I of II :
SIPP :
Dienst arbeidsgeneeskunde :
Verzekeraar arbeidsongevallen :
PERCEEL :
Beschrijving van de uit te voeren werken :
Werfverantwoordelijke :
Werfleider :
Verantwoordelijke veiligheid op de werf : Telefoonnr :
EHBO-er :
Maximum aantal op de werf tewerkgestelde werknemers :
Uitvoeringsperiode : van tot
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 9
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
werf : Ecole d’Architecture La Cambre
adres : Flageyplaats, 19 te 1050 Brussel
INTENTIEVERKLARING :
Ik ondergetekende,
verklaar het algemeen veiligheids- en gezondheidsplan (AVGP) ontvangen te hebben en het te zullen
naleven. Ik verbind me ertoe al mijn werknemers en onderaannemers die voor mijn rekening werken,
in te lichten over de inhoud.
overhandig kopie van dit document en van het reglement ter goedkeuring aan al mijn
onderaannemers die op de werf optreden.
bevestig dat ik de voorschriften van het AVGP goed begrepen heb.
erken ter plaatse te zijn geweest en perfect op de hoogte te zijn van de omvang en de aard van de te
realiseren werken. Ik kan later geen onvoorziene elementen inroepen om een klacht te formuleren,
mijn verantwoordelijkheid in te perken, mijn prijs te verhogen of mijn termijn te verlengen.
Voeg mijn bijzonder veiligheidsplan (BVP) bij onderhavige offerte
Overhandig de lijst van de vermoedelijke bedrijven in onderaanneming aan de coördinator veiligheid
en gezondheid
Bevestig de controle van : (cf. bijlage III van het AVGP)
N
Van heftoestellen en aanverwante
toestellen O
Door bevoegde persoon/instelling
Door erkende instelling
periodiciteit
Van elektrische installaties
N
O
Door bevoegde persoon/instelling
Door erkende instelling
periodiciteit
N
Van individuele valbestendige
beschermingsuitrusting O
Door bevoegde persoon/instelling
Door erkende instelling
periodiciteit
N
Van ladders, steigers, materiaal voor
steigers en aanverwant materiaal O
Door bevoegde persoon/instelling
Door erkende instelling
periodiciteit
Van materiaal voor brandbestrijding
Voeg het ingevulde borderel 'veiligheid' bij dit document.
Handtekening :
Gelezen en goedgekeurd,
Naam :
Functie :
N
O
Door bevoegde persoon/instelling
Door erkende instelling
periodiciteit
Schrappen wat niet past
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 10
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
ADMINISTRATIEVE CLAUSULES
1.1 De inschrijvingen zullen gebeuren in overeenstemming met het KB van 19.01.2005 betreffende de tijdelijke en mobiele
bouwplaatsen.
1.2 Onderhavige voorschriften en de verplichtingen die eruit voortvloeien, gaan over de coördinatie van veiligheid,
gezondheids- en milieuvraagstukken op de werf (paragraaf 3 van de wet op het welzijn van werknemers bij de
uitvoering van hun werk – BS 18.09.1996).
1.3 De verplichtingen die voortvloeien uit de bepalingen van het algemeen reglement op de arbeidsbescherming, van het
algemeen reglement op de elektrische installaties, van de wet op het welzijn van de werknemers van 4 augustus 1996
en van de bepalingen inzake milieuvergunningen blijven van toepassing.
1.4 Elke onderneming en persoon die op de werf aanwezig zijn, moeten onderhavige voorschriften kennen en naleven.
Elke onderneming wordt geacht die informatie aan haar werknemers en onderaannemers door te geven en waar nodig
uitleg te verschaffen.
1.5 Personen die de voorschriften niet naleven of de veiligheidsinstructies van de coördinator niet opvolgen, wordt de
toegang tot de werf verboden waarbij geen verlenging van de uitvoeringstermijn mogelijk is.
1.6 Het Algemeen Veiligheids- en Gezondheidsplan (AVGP) bepaalt de specifieke veiligheids- en hygiënevoorschriften die
van toepassing zijn op de werf en de preventie- en beschermingsmaatregelen voor risicowerken.
De ondernemingen moeten het document preciseren en/of aanvullen via een Bijzonder Veiligheidsplan (BVP) dat voor
alle risicowerken bij de offerte moet gevoegd worden. (Art 30 1° van KB van 19.01.2005)
1.7 De ondernemingen mogen alle alternatieve beschermingsmaatregelen voorstellen voor zover ze minstens even veilig
zijn als de maatregelen voorzien in het Algemeen Veiligheids- en Gezondheidsplan (AVGP).
Alle in het dossier opgenomen inlichtingen over het bouwwerk hebben slechts een indicatieve technische waarde om
de veiligheids- en gezondheidsmaatregelen te bepalen die dienen nageleefd te worden. Ze vormen geenszins een
afwijking op de uitvoeringsdocumenten, borderellen, plannen en details van de bouwmeesters (architect, bureau voor
stabiliteit of engineering).
1.8 De kosten die de werkgevers moeten dragen om zich te conformeren aan de geldende wetten en reglementen, voor
het toepassen van de hier beschreven veiligheidsmaatregelen en voor het opmaken van de stukken die aan de
werfdirectie en respectievelijk aan de coördinator moeten voorgelegd worden, moeten opgenomen worden in het
bijgevoegde veiligheid borderel, waarvoor de onderneming een prijs dient te geven voor onderhavige aanbesteding.
1.9 Het aantal documenten dat in het kader van veiligheid en gezondheid dient opgemaakt te worden, is niet beperkt tot
de opgegeven lijst.
ALGEMEEHEDEN
2.1 De aannemer die met de werf start (E1) stuurt vijftien kalenderdagen voor de aanvang van de werf een beschrijvend
formulier over de verplichtingen inzake preventie en bescherming op het werk (voorafgaande kennisgeving - verklaring
opening van de werf) naar het Bestuur voor Arbeidsveiligheid, dienst Technische Inspectie, Directie van Brussel (Blérot
straat 1, 1070 Brussel ; fax : 02 233 45 23) en naar de NAVB (fax : 02 552 05 05).
Hij hangt duidelijk zichtbaar een kopie aan de ingang van de werf ten minste tien kalenderdagen voor de aanvang van
de werken.
2.2 E1 stelt een plan van de werfinstallatie op (hierin staan vermeld: de afbakening van de verkeerszones, de lokalisatie
van ingang, uitgang, de opslagzones voor het materiaal en voor de personeelslokalen… met duidelijke aanduiding van
de grenzen van de werfplaats). Dit plan wordt vóór de aanvang van de werken ter goedkeuring voorgelegd aan de
veiligheidscoördinator. Deze installatie moet opgemaakt worden overeenkomstig met de geldende gemeente
regelingen.
2.3 Elke onderneming die op de werf actief is zal bij haar offerte (vgl. punt 1.6) een exemplaar van haar bijzonder
Veiligheidsplan voegen.
Dit plan zal een beschrijving omvatten van de uitvoeringsmodes van de risicowerken en een risicoanalyse.
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 11
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
WERF
Alle veiligheidsmaatregelen hieronder moeten duidelijk in het Bijzonder Veiligheid en Gezondheidsplan
vermeld worden van elke betrokkene onderneming. Deze plannen moeten aan de veiligheidscoördinator
voor het begin van de werken ter goedkeuring overhandigd worden.
3.1 Extra aandacht zal gaan naar het feit dat de interne activiteit van het gebouw gedurende de hele duur van de werf
behouden blijft..
De veiligheid van de gebruikers van dit gebouw zal dus bijzonder nageleefd worden.
3.2 Als aanvulling van het algemeen bestek met voorwaarden, wordt de aandacht van de ondernemer
gevestigd op het feit dat de werf verlopen moet in een gebouw dat in normale omstandigheden van
activiteit blijft, tijdens en tussen elke uitvoeringsfase van de werken. In overeenstemming daarmee
begrijpt dus het bedrijf alle nuttige voorschriften om de Bouwheer het volledig genot van de lokalen en
de zekerheid van het personeel en van elke bezoeker te garanderen.
3.3 E1 zal voor de werfinstallatie zorgen. Bij ingebruikname van het trottoir zal hij een werfomheining installeren om elke
toegang en indringing van niet toegelaten personen te vermijden. Hij zal zo nodig een aanvullende bakens om een
werfzone af te bakenen.
Aandacht zal gaan naar de werfinstallatie om de noodgangen of evacuatiegangen niet te hinderen of versperren
E1 zal een bureel, eetzaal, en werfsanitaire installeren overeenkomstig met het ARAB, de wet over het Welzijn en het
KB van 23/10/01.
3.4 E1 is verantwoordelijk voor de afval op de werfplaats. Hij stelt de ondernemingen containers ter beschikking en waakt
over de afvoer van afval.
Hij zorgt ervoor dat de toegang, verkeerszones en omgeving van de werfplaats altijd vrij zijn.
Elke onderneming is verantwoordelijk voor haar afval en puin; in een ongewone of gevaarlijke situatie wendt de
coördinator zich echter tot E1 die vervolgens de zaak regelt.
3.5 Als het geval zich voordoet zal de afhaling en afvoer van asbest door een officieel erkend ondernemer gebeuren. Hij
wordt bijzonder verzocht om zijn planning, zijn werkwijze en zijn BVP (Bijzonder Veiligheidsplan) aan de
veiligheidscoördinator voor het begin van zijn activiteit op de werf ter goedkeuring te bezorgen.
3.6 Daar het verkeer van de werfmachines van het tegenwoordig in werking automobiel verkeer niet gescheiden is, zal E1
voor het regelmatig reinigen zorgen van de verkeerswegen die de werfmachines gebruikt hebben.
3.7 Daar lawaaihinder van de werf waarschijnlijk zwaar zal zijn, worden alle partijen verzocht (en vooral het bedrijf
verantwoordelijk voor de afbraak) om zo veel mogelijk elke type van lawaaihinder te beperken. Zo nodig zullen platen
geplaatst worden om de zones te isoleren waarin de activiteit aanhoudt en de zones met werk in uitvoering. Deze
bescherming zal dicht zijn tegen stof en kan zo nodig met een steenwolisolatie aangevuld worden als het
geluidsniveau van de werken 70 db overschrijdt of als de bouwheer het eist.
3.8 Voor het plaatsen van een steiger :
- De steiger eigenlijk zal volgens de regels van de bouwkunst opgericht worden (geplaatst na nivelleren op
stabiele vloer met verdeelbalk ; breed genoeg werkvloeren ; systematisch gebruik van stellingen van klasse
2 of 3 uitgerust met triangulatie, ankers op de voorkant, vangnetten, plinten en leuning.)
3.9 Tijdelijke leuningen zullen door E1 geplaatst worden op alle verticale openingen waarvan de hoogte van de steunmuur
90 cm niet bereikt. Deze tijdelijke leuningen zullen bestaan uit een voornaamste leuningregel op 1 meter hoog, uit een
tussenregel op 0,45 cm en uit een plint van 15 cm hoog.
3.10 E1 is verantwoordelijk voor het installeren van alle collectieve beschermende voorzieningen en waakt
erover dat ze behouden blijven.
Elke onderneming is verplicht E1 ernaar te verwijzen vóór het verplaatsen of demonteren van een
collectieve bescherming.
3.11 Elke onderneming brengt E1 op de hoogte van een nieuwe risicosituatie waarvoor er beschermende
maatregelen moeten getroffen worden. E1 treft in samenspraak met de veiligheids- en
gezondheidscoördinator de nodige maatregelen om de risico's te beperken
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 12
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
RAMINGSBORDEREL "VEILIGHEID"
PS : De hierboven genoemde posten en bedragen zijn ter pure informatie vermeld. Ze
worden inderdaad beschouwd als noodzakelijke deel van de prijsofferte architectuur en
zijn in de verschillende posten verdeelen.
ref beschrijving hoeveelheid stuk Prijs excl. BTW
0 Algemeenheden
0.1 Installatieplan van de werf fft
0.2 Voorafgaande kennisgeving, goedkeuringsbijlage van de
algemene veiligheid en gezondheidsplan en van de bijzondere
plan veiligheid en gezondheid.
0.3 Werfcontainer(s) fft
0.4 Sortering en afvoer van afval fft
1 Werf
1.1 Verwarmde werfbarakken (vergarderzaal, eetzaal, vestiaire,
sanitair, douches)
1.2 Weg- en werfsignalisatie. fft
1.3 Tijdelijke dichte schotten (stof en lawaai) fft
1.4 Werfsteiger(s) (vangnetten, ankers, leuningen,…) fft
1.5 Afsluiten van de trechters (technische passage) fft
1.6 Stutten. fft
1.7 Tijdelijke leuningen. fft
1.8 Individuele beschermingsuitrusting fft
2 Postinterventiedossier
2.1 Verzamelen en overhandigen van de documenten ter
aanvulling van de Postinterventiedosser
TOTAL
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be
fft
fft
fft

GOSSET Serge Page : 13
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
04 – ALGEMENE REGLEMENTATIE
De algemene veiligheids- en gezondheidsvoorschriften die op de werf nageleven worden, zullen rijkelijk verwijzen
naar de teksten die de juridische basis vormen van de nieuwe verplichtingen inzake gezondheid en veiligheid op de
tijdelijke of mobiele bouwplaatsen.
Deze teksten zijn de volgende :
De richtlijn 92/57/EEG van de Raad van 24 juni 1992 betreffende de minimumvoorschriften inzake
veiligheid en gezondheid voor tijdelijke en mobiele bouwplaatsen, verschenen in het Publicatieblad van de
Europese Unie van 26 augustus 1992 (nr L245) ;
De wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun
werk, verschenen in het Belgisch Staatsblad van 18 september 1996, gewijzigd door de wetten van 13
februari 1998 (BS van 19 februari), van 28 februari 1999 (BS van 18 maart), van 5 maart 1999 (BS van 18
maart) en van 7 april 1999 (BS van 20 april) ;
De meeste uitvoeringsbesluiten van deze wet vormen de Codex over het welzijn op het werk. Bepaalde
van deze besluiten zijn de omzetting in Belgisch recht van de Europese richtlijnen inzake preventie en
bescherming van de veiligheid en gezondheid op het werk.
Het Koninklijk Besluit van 25 januari 2001 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen,
verschenen in het Belgisch Staatsblad van 7 februari en sinds korte tijd vervangt/voltooid door het
Koninklijk Besluit van 19 januari 2005 betreffende de tijdelijke of mobiele bouwplaatsen, verschenen
in het Belgisch Staatsblad van 27 januari.
Het Algemeen Reglement voor de arbeidsbescherming – Het ARAB vormde sedert 1947 de
gecoördineerde tekst van al de reglementaire en algemene bepalingen betreffende de gezondheid en de
veiligheid van de werknemers. Sinds 1993 wordt het ARAB geleidelijk vervangen door de Codex over het
welzijn op het werk.
De richtlijn 96/82/EG van de Raad van 9 december 1996 betreffende de beheersing van de
gevaren van zware ongevallen waarbij gevaarlijke stoffen zijn betrokken (de zogenaamde Seveso IIrichtlijn)
is de basistekst inzake de preventie van de zware ongevallen. De omzetting in Belgisch recht van
die richtlijn gebeurde door het Samenwerkingsakkoord van 21 juni 1999 tussen de federale staat, het
Vlaams Gewest, Het Waals Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest betreffende de beheersing van
de gevaren van zware ongevallen waarbij gevaarlijke stoffen zijn betrokken.
Andere naslagdocumenten die ook van toepassing zijn :
De document van RW99
De NBN normen, opgesteld door het BIN ; NBN EN, NBN ENV, NBN pr EN, NBN ISO, DIN,...
De PTV’s, normatieve document van PROBETON, OCBS, OCCN
De BUtgb goedkeuringsgidsen, van de Belgische Unie voor de technische goedkeuring in de bouw
Bouwkunde sectorl
De TV, Technische Voorlichtingen van het WTCB
Ter info, een brochure over de Codex over het welzijn op het werk is gratis beschikbaar :
- per telefoon op nr 02 233 42 14
- per directe bestelling op de website van het Ministerie – http://www.meta.fgov.be
- per brief aan de Cel Publicaties van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en
Sociaal Overleg gelegen Belliardstraat, 51 te 1040 Brussel – tel : 02 233 42 36 – e-mail :
publi@meta.fgov.be
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 14
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
05 – BIJZONDERE REGLEMENTATIE VOOR DE WERF
05.01 : Specifieke risico’s :
Werfinstallatie
- Elke ondernemer zal WC en verwarmde eetzaal ter beschikking stellen van zijn werknemers en
onderaannemers.(cf ARAB)
- De ondernemer zal ervoor zorgen dat de werfzones met werfomheiningen duidelijk afgebakend
worden (type Heras) en dat de werf alleen maar toegankelijk is voor de personen die betroffen
zijn in het uitvoeren van de werken. (Bouwheer, architect, ondernemers, werknemers,
veiligheidscoördinator, enz.…)
- De verkeer- en afvoerwegen zullen nooit als opslagplaats gebruikt worden voor materieel of
materialen en moeten altijd vrij gehouden worden.
- Bij ingebruikname van de openbare weg, zal de ondernemer ervoor zorgen dat hij de nodige
toelating heeft. (politie, gemeentebestuur, enz.)
Hij zal ook ervoor zorgen dat hij over de passende signalisatie beschikt. (signalisatie ter
aankondiging van de werf, werfomheiningen, gewijzigde voetgangersverkeer, enz.)
- Daar lawaaihinderen van de werf waarschijnlijk zwaar zullen zijn, worden alle partijen verzocht
(en vooral het bedrijf verantwoordelijk voor de afbraak) om zo veel mogelijk elke type van
lawaaihinder te beperken. Zo nodig zullen platen geplaatst worden om de zones te isoleren
waarin de activiteit aanhoudt en de zones met werk in uitvoering. Deze bescherming zal dicht zijn
tegen stof en kan zo nodig met een steenwolisolatie aangevuld worden als het geluidsniveau van
de werken 70 db overschrijdt of als de bouwheer het eist.
- Pictogrammen die naar de veiligheidsmaatregelen verwijzen zullen aan de ingang van de werf
aangebracht worden. (dragen van individuele beschermingsuitrusting, gebruik van gevaarlijke
producten, enz..…).
Collectieve beschermingsuitrusting
- De collectieve beschermingsuitrustingen zullen aangebracht worden zodra een risico
aanwezig is. Ze zullen aangebracht worden door de ondernemer verantwoordelijk voor
het uitvoeren van de werken en moeten blijven tot het einde van de werf of zolang de
risico aanwezig is.
Oppassen, het is verplicht om collectieve beschermingsuitrusting (harnasgordel) te
gebruiken bij het aanbrengen van de collectieve beschermingsuitrusting.
- Brandblusapparaten zullen vlakbij de werkzones geplaatst worden.
Individuele beschermingsuitrusting
- Het dragen van individuele beschermingsuitrusting is verplicht voor iedereen op de werf.
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 15
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
05.02 : Analyse des risques :
0 Voorafgaande
opmerkingen
Graafwerk in de
nabijheid van
hoogspanningsleidi
ngen en kabels
Werken op het
elektriciteitsnet -
algemeenheden
Gevoelige punten
bij het werken
zonder druk
Gevoelige punten
bij het werken
onder druk
Procedure in geval
van gaslek
Voor het begin van de werken moet een vergunning aangevraagd worden bij de ondernemer (ELIA). De
verplichte voorwaarden ervan moeten worden nageleefd.
Diensten « Assets » van ELIA :
Vlaanderen : Vaartkaai, 2 Brussel : Keizerlaan, 20 Wallonië : av. Albert Ier, 19
2170 Merksem 1000 Brussel 5000 Namen
Tel : 03 640 07 11 Tel : 02 546 72 64 Tel : 081 23 70 11
Fax : 03 640 07 59 Fax : 02 546 74 90 Fax : 081 23 71 09
Het past ook het weerbericht te raadplegen en de werken te annuleren bij hevige wind (60 km/uur en
meer).
Eerst en vooral mogen alleen gekwalificeerde personen op een elektriciteitsnet werken op voorwaarde dat
de hierna vermelde voorschriften worden nageleefd. Algemeen principe: altijd zonder druk werken tenzij er
geschikte methodes en uitrustingen bestaan om veilig onder druk te werken.
Tijdens het werken onder druk altijd de adequate geïsoleerde werkinstrumenten gebruiken, altijd de
individuele beschermingsuitrusting gebruiken en zich indien mogelijk van de aarde isoleren
De ingrepen op het net coördineren met de elektriciteitsmaatschappij. Nagaan of er geen stroom op de
installaties zit bij het begin van het werk en telkens wanneer de werknemer zijn post heeft moeten verlaten.
De werknemer plaatst op elk paneel een informatief bord voor het elektriciteitspaneel of -panelen waarop hij
gewerkt heeft. (zie hieronder)
DOODSGEVAAR
VOORBEHOUDEN VOOR BEVOEGD PERSONEEL
ELEKTRICITEITSWERKEN IN UITVOER
Zich er eerst en vooral van vergewissen dat de betrokken werkpost en alle volgende acties goed onderzocht
werden.
Vervolgens de vijf fundamentele principes toepassen wanneer de druk wordt uitgeschakeld:
- het deel van het net uitschakelen waarop moet gewerkt worden en nakijken wat precies de toestand is van
de toestellen om de druk uit te schakelen.
- vergrendelen zodat de druk niet terug ingeschakeld wordt, onder meer door het plaatsen van een
adequate signalisatie.
- testen dat er geen druk is
- in de juiste volgorde zorgen voor de aarding en de uitschakeling van het deel van het net waarop moet
gewerkt worden.
- met isolatiemateriaal de overblijvende elementen beschermen die nog onder druk staan in het
toegankelijke volume.
Werkmethode:
- de gekwalificeerde werknemer oordeelt zelf of hij de werken in de gegeven omstandigheden onder druk
gaat uitvoeren.
- de gepaste methodes, materialen, werkinstrumenten en uitrustingen moeten gebruikt worden.
- altijd een volledige, katoenen, dichtgeknoopte overall dragen.
- bij het werken onder druk mag er nooit een rechtstreeks lichamelijk contact plaatsvinden met de
elementen onder druk.
- altijd aangepaste, geïsoleerde werkinstrumenten gebruiken.
- altijd een neergeklapte helm dragen met gelaatsbescherming.
- altijd isolatiehandschoenen gebruiken.
- naar gelang de omstandigheden een isolatiemat in goede staat gebruiken of rubberen laarzen in goede
staat dragen.
- isolatiebescherming voorzien voor de elementen onder druk waarop gewerkt wordt.
- het snijden en zagen van kabels onder druk kan een elektrische boog veroorzaken. Daarom worden de
kabels eerst gecontroleerd en buiten druk gezet. Fase per fase worden ze ingekort en geïsoleerd.
Vorm het nummer 0800/ 87 087
Signaleer alle schade aan de installaties
Doof alle naakte vlammen in de buurt
Rook niet of maak geen vonken of vlammen in de buurt
Zorg ervoor dat het gas vrii kan ontsnappen
Zorg ervoor dat het gas de woningen in de omgeving niet binnendringt en vraag aan de bewoners ramen en
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 16
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
deuren te sluiten
Verwijder de aanwezige personen en hou ze op veilige afstand
Leid de gasstraal met een plank of een bord af in een ongevaarlijke richting
Plaats eventueel een (niet-synthetische) buis met een toereikende diameter op het gaslek zodat het gas
hoger in open lucht ontsnapt
Indien het gaslek brandt, laat het dan branden. Bescherm de onmiddellijke omgeving door water te
sprooeien of door het plaatsen van een scherm dat de straling beperkt
Signaleer duidelijk de plaats, baken ze af en verbied de toegang. Zorg voor een permanente bewaking van
de plaats tot de komst van het interventieteam
Betreft Risico’s
Generieke risico's
Val personen vanop hoogte
Elektrocutie
Brandwonden, brand
Lawaai, trillingen
Aanrijdingen met werfmachines
Verkeersongelukken
Ge Ha El Br Vi He Ci Ba Fl Ex De In Ir
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be
Tuimelingen, valpartijen
Schroeien van de bekisting
Val in de uitgraving, bedelving
Vrijkomen van rook, gas, stof
Intoxicatie door inhalatie / ingestie
Intoxicatie, huidirritaties door cement
Irhuidirritaties door cement
Opmerkingen
0 Algemenheden
0.1 Beperkingen van
de werf Ge He Ci In
0.2 Plaatsbeschrijving
Ge In
0.3 Aankomst van
materieel /
materialen
Ge Vi He Ci Ex In
0.4 Afvoer van afval
Ge Ha El Vi He Ci
Ge El He Ci De In
1.1
AFBRAAK, GROS-ŒUVRE, TWEEDE-ŒUVRE, VOLTOOIJNGEN, SANITAIRE, KLEINE
UITRUSTING, MEUBILAIR
werf installlatie
Ge Ha El Vi He Ci
1.2 afbraak en afvoer
Ge Ha El Vi De In Ir
1.3 dalettes
Ge El He Ci De In Ir
1.4 bardage in
aluminium Ge Ha El He Ci De In
1.5 vloeren
Ge Ha El De In
1.6 regenwater
evacuatie Ge Ha El Br De In
1.7 dekking van het
dak Ge Ha El Br De In
1.8 buitenschrijnwerke
n Ge Ha El He Ci De In
1.9 chape en industriel
bodem Ge El He Ci De In Ir
1.10 metselwerken
Ge Ha El De In Ir

GOSSET Serge Page : 17
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
1.11 lichte ijzerwaren
Ge Ha El Br De In
1.12 lichte wanden
Ge Ha El De Ir
1.13 vloeren
Ge Ha El De In
1.14 buitenschrijnwerke
n Ge Ha El He Ci De In
1.15 isolatie
Ge Ha De In
1.16 platen van
plasterkelk Ge Ha El De In
1.17 enduits en chapen
Ge Ha El He Ci De In Ir
1.18 revêtements de sol
et muraux Ge Ha El De In Ir
1.19 schrijnwerken
Ge El De In
1.20 verven
Ge Ha El Br De In
1.21 sanitaire
kleine uitrusting Ge Ha El Br De In Ir
1.22
Ge Ha El De In
2 Organisatie van het samenleven
Ge Vi He Ci Ex De In Ir
Betref Risico’s Oorzaken Preventiemiddelen
Ge
Generieke risico’s
- risico’s van snijwonden,
klemmingen,
verwondingen aan de
handen
- stoornissen spieren en
skelet
- het neervallen van
voorwerpen
- onoplettendheid
- dragen van ongeschikte
werkkledij
- slecht hanteren van de
lasten
- slecht hanteren
- onoplettendheid
- struikelen - onvoldoende netheid op
de werf
- risico’s van akoestiek
hinderen
- lawaainiveau bij de
werken tussen 85 en 100
- dragen van aangepaste individuele
beschermingsuitrusting (handschoenen,
schoenen, helm…)
- de werkkleding moet aan de volgende
voorwaarden voldoen :
Alle veiligheids, gezondheids en
qualiteitswaarborgen bieden
aangepast zijn aan de te voorkomen
risico's, zonder zelf een toegenomen risico
in te voeren;
aangepast zijn aan de eisen voor het
uitoefenen van de activiteiten door de
werknemer en aan de geldende
arbeidsvoorwaarden;
rekening houden met de ergonomische
eisen;
aangepast zijn aan de maten van de
werknemer;
vervaardigd zijn uit niet-allergeen
materiaal, slijtvast en niet scheurbaar, en
aangepast aan de seizoenen.
aan de buitenkant geen opschriften
vertonen, behalve, in voorkomend geval,
de benaming van de onderneming, de
naam van de werknemer, de merktekens
van zijn functie en een streepjescode.
- ergonomische principes volgen voor het
hanteren van lasten
- verbod in de actieradius te komen van
werfmachines
- nooit onder een opgeheven of gehanteerde
lading staan of lopen
- afval regelmatig afvoeren via een verharde,
vrijgemaakte weg
- zorgen voor orde en netheid op de werf
- verwijderen van het lawaai aan de bron
(geluidsisolatie van het motorcompartiment,
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 18
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
Ha
Vallen personen
vanop een hoogte
El
Elektrocutie
- vallen van personen
vanop een hoogte
dB regelmatig onderhoud van de machines, leegloop
van de machines zo veel als mogelijk beperkt)
- collectieve beschermingsmiddelen
(geluidsisolatie door het plaatsen van panelen
met geïntegreerde isolatie)
- individuele beschermingsmiddelen (soepele
oordoppen voor lawaaien ≤ 95 dB, boven deze
limiet, dragen van antigeluidkappen)
- slecht hanteren van de
werkinstrumenten
- afwezigheid van
collectieve bescherming
- slecht aangebrachte
collectieve bescherming
- stelling op schragen
- ladders
- vaste stellingen
- laden en lossen van
materiaal
- metselwerk
- opslag van materiaal,
gevaar te struikelen
- elektrocutie risico’s - gebruik van elektrische
werkinstrumenten
- verkeerd gebruik of
slechte staat van de
instrumenten
- elektrocutie risico’s - aanwezigheid van
elektriciteitslijnen in de
lucht
- indien steunmuur < 80 cm is, plaatsen van
leuningen
- indien het gevaar te vallen 2 m is : plaatsen
van leuningen
De obstakels signaliseren
- loopplanken voorzien om de trechters over te
steken die breder zijn dan 40 cm
- voldoende opstapladders voorzien
- regelmatige controle, installatie op stabiele
ondergrond, stevige constructie
- oplopende vloer of toegangsladder(s) Max. 2
rijen boven elkaar
- niet hoger dan 3m
- aaneensluitende werkvloeren
- collectieve bescherming: leuningen
- regelmatige controle, stabiele montage
- dragen van slipvrije schoenen, stabilisatoren,
regelbare onderkant
- de ladders moeten 1 meter boven de werkvloer
uitsteken
- berekeningsnota indien nodig of
gelijkvormigheidnorm HO 1000
- de instructies van de constructeur volgen (wat
de max. aanvaardbare last betreft)
- vasthechtingen om de 3,80 m
- toegang met ladder(s)
- collectieve bescherming : leuningen, schermen
- periodieke controle
- max. opening vloer - muur: 30 cm of
collectieve bescherming aan de buitenkant
- collectieve bescherming : met leuning
- goedgekeurde hefapparaten en toebehoren.
Aangepaste hefaccessoires gebruiken.
- stoppen met de activiteiten indien windsnelheid
> 20 m/s is
- de werkvloeren niet overladen (voorschriften
van constructeur opvolgen)
- het verse metselwerk stevig stutten
- de stapels bakstenen stabiel en niet te hoog
opstapelen
- alle obstakels van de werkvloer en doorgang
verwijderen
- waken over orde en netheid
- regelmatig onderhoud van de
werkinstrumenten
- correcte aansluiting van de kabels
- conforme schakelaars gebruiken, geschikte
elektrische werkinstrumenten gebruiken
- aangepaste individuele bescherming gebruiken,
trilbestendige handschoenen
- kabels ophangen en regelmatig controleren
- kabels gebruiken die geschikt zijn voor de
constructie
- elektrische werkinstrumenten met CEvermelding,
elektriciteitsnet gecontroleerd door
een erkende instelling
- veiligheidssteekkabels lage druk
- kabels volledig ontrollen
- beschermingsmaatregelen treffen
- eventueel afsluiten of verplaatsing van de lijn
vragen
- instructies die dienen nageleefd, zones bepalen
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 19
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
Br
Verbrandingen,
brand, ontploffing
Vi
Lawaai, trilingen
- verbrandingen risico’s
- brand risico’s
- onvoldoend verluchte
werkruimte
- ontoereikende opleiding
arbeiders
- brand risico’s - gebruik additieven voor
timmerwerk
- slechte opslag gevaarlijke
producten, ontoereikende
kennis gebruikte producten
- brand en ontploffing
risico’s
- slecht gebruik of plaats
van de bitumenkoker
- lawaai, trillingen risico’s - gebruik van boorhamers,
cirkelzaag, steenzaag,
kleine elektrische
werktuigen
met risico op interferentie
- besturen van voertuigen door ervaren en
gekwalificeerd personeel
- lasmateriaal in perfecte staat
- alle ontvlambare producten en ook papier en
vodden verwijderen
- draagbaar blusapparaat bij de hand houden
- zorgen voor voldoende verluchting en natuurlijk
licht
- aangepaste opleiding, instructies en opvolging
- dragen van aangepaste individuele
bescherming
- goede werkorganisatie
- gepaste werkkledij: handschoenen,
gelaatsbescherming e.d., geen kleren in
synthetisch materiaal dragen.
- voor te leggen vuurvergunning.
- afkoelingsmiddelen voorzien
- een afstand van 6m bewaren van de
voedingsfles en 10m van een opslagplaats met
gasflessen (leeg of vol)
- de knalpotten van de machines beschermen
(om elk direct contact te vermijden)
- de lichaamgedeelte die aan de zon blootgesteld
zijn met UV-filtrerende lotions beschermen
- dragen van aangepaste individuele
bescherming (handschoenen, helm, masker…)
- productinformatie inzake veiligheid en
gezondheid. Correcte etikettering van recipiënten
- poederblusapparaat van het type ABC 6 kg in
de opslagruimte gevaarlijke producten
- rookverbod; geen open vuur en vonken
- voor en na het werken handen goed inzepen
- kleine huidwonden onmiddellijk verzorgen
- alle machines met blusapparaten uitrusten
- de tank van de werfmachines vullen voor het
begin van de werken (wanneer de machines
steeds koud zijn)
- NOOIT water gebruiken in geval van brand. De
aanwezigheid van kleine hoeveelheden van
water veroorzaakt gevaarlijke opspuiten van
hoog temperatuur bitumen. De brandende
oppervlakken met zand of blusapparaten vol
poeder of CO2 doven.
- op de vloer – de bitumenkoker moet altijd in
een opvangbak geplaatst worden waarvan de
bevattingsvermogen 1,5keer groter is dan die
van de bitumenkoker ; de verzamelemmer moet
er ook zijn ; de verwarmer moet zich 3m ver van
de werf bevinden, 6m ver van elke gasfles of van
een andere verwarmer en 10m ver van een
gasflessenvoorraad of van ontvlambare
producten.
- op het dak – de bitumenkoker moet 1m ver van
elke ontvlambare product, 3m ver van een
andere verwarmer en 6mver van een gasfles,
10m ver van een gasflessenvoorraad of van
ontvlambare producten.
- de verwarmer moet horizontaal geïnstalleerd
worden
- een blusapparaat staat altijd 3m ver van de
verwarmer
- letten op de oververhitting van het bitumen
omdat het zou kunnen verbranden
- om een verwarmer te doven, die in brand
gevlogen is enkel zand of schuim van een
blusapparaat gebruiken
- de verwarmer alleen met een aansluiting van
1,5bar en drukregelaar gebruiken
- geluidsbronnen zo ver mogelijk van werkpost
- geluidsafscherming
- aangepaste individuele bescherming,
oorbescherming
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 20
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
He
Aanrijdingen,
botsingen met
werfmachines
Ci
Verkeersongelukke
n
Ba
Kantelen, omvallen
- Aanrijdingen risico’s,
botsingen risico’s met
werfmachines
- verkeersongelukken
risico’s op de werf
- ongelukken risico’s
veroorzaakt bij een derde
- kantelen, omvallen
(werfmachines, caravans)
- onvoldoende
zichtbaarheid
- onoplettendheid
- slechte afbakening van de
werf
- openbaar verkeer in de
buurt van de werf
- geen of inadequate
signalisatie
- grond niet stabiel genoeg
- onvoldoende opleiding en
instructies van de
bestuurders
- te hoge windsnelheid
- machines onderhouden/adequate instructies en
opleiding
- gehoorbescherming
- trilvrij materiaal gebruiken
- dragen van aangepaste individuele
bescherming
- werkkledij in zichtbare kleuren
- voor de ingebruikname gecontroleerde
werfmachines door een erkende instelling
(uitlegaanwijzing voor het veilige gebruik en het
onderhoud van de machine op de machine zelf
aanplakken)
- zwaailicht en claxon bij het achteruitrijden van
de werfmachine
- verbod in de nabijheid te komen van de
actieradius van de werfmachines
- vrijgemaakte verkeerszone
- stabilisatie, planning van de verkeerszones
- werfmachines uitgerust met veiligheidscabines
- daar de opwaartse bitumenstoomen de zicht
kunnen belemmeren, moeten de machines met
zwaailichten uitgerust zijn.
- de verdichters van de verzamelmanden
uitrusten die zich op de voorkant en op de
achterkant van het voertuig bevinden
- de machines die uitgerust zijn met een
elektrische opstartensysteem moeten tegen het
onwillekeurig opstarten beschermd worden door
een inrichting met sleutelgrendeling.
- de machines met een optisch of geluidssignaal
uitrusten dat waarschuwt bij et achteruit rijden
en bij de overschrijding van de vastgestelde
veiligheidsafstand
- een veiligheidsafstand behouden tussen de
werfmachines (ten minste 8 à 9 meter tussen de
spreid- en afwerkmachine en de verdichter)
- de planning van de werffasen raadplegen
- de werken duidelijk signaleren
- de nodige lokaties reserveren
- INSTALLATIEPLAN VAN DE WERF,
met lokalisatie van de toegang,
ontmoetingsplaats voor noodgevallen,
opslagzones voor het materiaal en lokalen voor
het personeel, sanitaire installaties, kranen en
draairadius, enz.
- doorgang voetgangers verbieden tijdens het
lossen
- toegang verbieden aan buitenstaanders
- volledig vrijgemaakte verkeerszones, asfaltering
van de verkeerszones
- werfmachines uitgerust met veiligheidscabines
- stabiele montage naar gelang de aard van de
grond (herkennen van de grond - raadplegen
van de funderingsplannen)
- controle door een erkende instelling van de
machines vóór inwerkingstelling en van de
hefaccessoires. Aangepaste hefaccessoires ( zie
ook fiche met lijst van controles)
- instructies voor het sjorren en het afnemen van
de lasten
- adequate opleiding en instructies voor de
kraanbestuurder en de seiner.
- beschermde doorgangen en werkzones.
Aangepaste individuele bescherming:
veiligheidshelm
- correct plaatsen van de ladders voor de
toegang tot de werflokalen
- volledig vrijgemaakte doorgangen en
verkeerswegen
- afbakening en verlichting van de verkeerszones
- gebruik van werfkranen en korven verboden
indien windsnelheid ≥60 km/u
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 21
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
Fl
Ontvlammen
bekistingen
Ex
Vallen in
uitgravingen,
bedelvingen
De
Vrijkomen van
rook, gas, stof
In
Intoxicatie door
inademen of
inslikken
Ir
Intoxicatie,
huidirritaties door
cement
- instorting, ontvlammen
van de bekisting,
instabiliteit
- struikelen in de
uitgravingen
- vrijkomen van stof bij
afbraak, boringen of
afvloeiingssleuven in de
muren
- stof in de ogen
- psychische problemen
- intoxicatie risico’s door
het inademen of inslikken
van schadelijke stoffen
- intoxicatie risico’s door
het inademen of inslikken
van schadelijke stoffen
- intoxicatie door
inademen of inslikken van
schadelijke stoffen
- irritatie door huidcontact,
beschadiging huid en ogen
door additieven, door
- onvoldoende stutting,
slecht vastzetten en
vastklemmen
- te zwakke stutting, slecht
geplaatste stutten
- voortijdige ontkisting
- grondverzakking
- afbrokkeling
- losse grond
- ontoereikende natuurlijke
verluchting van lokaal
- wegslingen van stukjes
beton of steen
- gebruik van een methode
van waterzandstraling of
hydropneumatisch
zandsteenpolijsten
- dragen van onaangepaste
werkkledij
- toxiciteit van de stomen
(afhankelijk van de natuur
van de gebruikte
bindmiddel)
- onvoldoende natuurlijke
ventilatie (max toegelaten
bitumen
stoomconcentratie :
5mg/kubieke meter)
- gebruik van additieven
voor het timmerwerk
- slechte opslag van de
gevaarlijke producten,
ontoereikende kennis van
de gebruikte producten
- onaangepaste werkkledij
- onvoldoend opgeleide
arbeiders
- controle van de bekistingen en hun stabiliteit
voor het gieten van het beton
- regelen van het vastklemmen
- progressief en regelmatig debiet bij het storten
van het beton
- naleven van de ontkistingstermijn
- plaatsen van driepoten voor de stutten,
winkelhaken, plaatsen van houten balken in
stutpoten
- gebruik van krikken, muurankers, vijzels,
raderen, enz.
- progressief, methodisch ontsluiten
- gebruik van aanpasbare steunbalken die
aangepast zijn aan de hoogte van de bekistingen
en de lasten die ze moeten dragen (goede
vasthechting op een stevige basis, uitgerust met
stutten)
- de voorschriften naleven van de fabrikanten
van alle hulpaccessoires voor bekisting
- bermen tegen regen beschermen met een
plastic vel
- overbelasting van het bovenste deel van de
berm vermijden, minstens een afstand van 80
cm behouden van de rand van de uitgraving
- aanbevolen afstand voor de hefmachines:
levage:
- ≥ 1 m voor vrachten ≥ 12 t.
- ≥ 2 m voor vrachten ≥ 12 t.
- de putten afschermen wanneer het terrein niet
stabiel is vanaf een diepte van 1,2 m
- de randen van de uitgraving vrijmaken
- liefst geen opslag naast een uitgraving
- zorgen voor voldoende natuurlijke verluchting
op de arbeidsplaats
- dragen van aangepaste individuele
bescherming (masker, handschoenen…)
- voor en na het werk handen grondig wassen
- kleine huidwonden onmiddellijk verzorgen
- aangepaste individuele bescherming:
beschermingsbril en -handschoenen
- aangepaste opleiding en instructies voor de
arbeiders
- kalender aanpassen, rationeel werkritme
toepassen
- beschermingsnet over de hele hoogte van de
stellingen. Correcte wekmethode toepassen
- zorgen voor voldoende natuurlijke verluchting
om het stof te verwijderen
- dragen van aangepaste individuele
bescherming (schoenen, handschoenen,
wegwerpmasker uitgerust met een laag van
actieve kool of airstream masker)
- voor en na het werk de handen goed inzepen
- huidwondjes onmiddellijk verzorgen
- uitlaatpijp van de machines naar boven gericht
en lang genoeg (afvoer van het koolmonoxide en
van het stikstofdioxide)
- dragen van aangepaste individuele
bescherming (handschoenen, schoenen, helm,
masker,…)
- productinformatie inzake veiligheid en
gezondheid. Correcte etikettering van recipiënten
- voldoende blusapparaten
- rookverbod; geen open vuur en vonken
- dragen van aangepaste individuele
bescherming: veiligheidsbril (tegen het opspatten
van cement), veiligheidshandschoenen,
afhankelijk van het product (wegwerp)masker
- zakken voorzichtig ledigen
- gebruiksklare mortel gebruiken - de etikettering
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 22
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
06 – AANHANGSELS
cement bij het behandelen
van beton
van de verpakking volgen. De productinformatie
raadplegen inzake veiligheid en gezondheid
(toxicologische en veiligheidsfiche)
- de instructies van de arbeidsgeneesheer
opvolgen
- stofwerende werkkledij
- isolatiematten en -panelen op maat laten
leveren en ze met water zagen
- voor en na het werk de handen goed inzepen
- kleine huidwonden onmiddellijk verzorgen
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 23
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
BIJLAGE I : GEBRUIK VAN GEVAARLIJKE CHEMISCHE PRODUCTEN
Werf : Ecole d’Architecture La Cambre
Aannemer :
Alle producten aanwezig op de bouwplaats dienen voorzien te zijn van een leesbaar reglementair etiket.
Het gebruik van brandbare, toxische of andere gevaarlijke producten dient vermeld te worden in de risicoanalyse van het
bedrijf.
Het stockeren van producten en het verwijderen van de verpakking dienen uitgevoerd te worden conform de huidige
wetgeving en in akkoord met de coördinator uitvoering.
VOORLICHTING BIJ GEBRUIK
Door aannemer in te vullen :
naam van het product :
merk :
Gevarensymbolen vermeld op verpakking :
Gevarenmelding (R) en richtlijnen (voorzorgadvies - phrase S) vermeld op de originele verpakking :
Vermoedelijk te gebruiken hoeveelheden :
Plaats gebruik van het product :
Vermoedelijke gebruiksduur : van …../…../….. tot …../…../…..
Opslagplaats :
Door het bedrijf gebruikte beschermingsmaatregel(en) :
Eigenschappen van het product volgens de fiche veiligheidsgegevens :
vluchtig : J / N
zwaarder dan lucht : J / N
lichter dan lucht : J / N
explosief : J / N
brandbaar : J / N
ontvlambaar : J / N
toxisch : J / N
schadelijk : J / N
bijtend : J / N
irriterend : J / N
verhoogde gevoeligheid : J / N
kankerverwekkend : J / N
mutageen : J / N
door veiligheids- en gezondheidscoördinator in te vullen :
andere bedrijven die op dezelfde plaats werken tijdens gebruik en droogtijd van dit product :
te treffen coördinatiemaatregelen :
andere bedrijven die dienen ingelicht te worden :
datum : handtekening coördinator :
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 24
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
BIJLAGE II : PLANNING VAN DE VOORNAAMSTE VASTE EN MOBIELE TOESTELLEN
werf : Ecole d’Architecture La Cambre
Bij gebruik van hijstoestellen zijn volgende voorschriften van toepassing:
- Alle hijstoestellen en accessoires alsook alle voor het hijsen gebruikte graafmachines die op de werf worden
gebracht, moeten voorzien zijn van een geldig controleattest.
- Een kopie van deze controleattesten dient voorgelegd te worden aan de coördinator uitvoering voor het
gebruik van de toestellen. Indien dit niet gebeurt, heeft de coördinator het recht de toestellen buiten gebruik t
te stellen.
- Bij gebruik van verschillende hijstoestellen waarbij de armen van de toestellen elkaars actieradius kruisen, dient
een gebruiksprocedure opgesteld te worden in samenspraak met de coördinator uitvoering
aan te vullen op de werf :
PLANNING VAN DE BELANGRIJKSTE VASTE TOESTELLEN
In te vullen voor volgende types : torenkraan, weegbrug, verbrijzelaar, zeef, betoncentrale,…
Bestemming
toestel
Merk + type Standplaats Datum
plaatsing
Datum
demontering
Contrôle J/N
attesten
Bedrijf Conducteur
Naar veiligheidscoördinator te sturen :
Keuringsverslagen van een bevoegde instelling en dit voor de ingebruikname van alle
kranen
Keuringsverslag van een bevoegde instelling, telkens men een torenkraan verplaatst
PLANNING VAN DE BELANGRIJKSTE MOBIELE TOESTELLEN
In te vullen voor volgende types : vrachtwagens, mobiele kranen, afneembare stellage, clarken,…
Bestemming
toestel
Merk + type Standplaats Datum
plaatsing
Datum
demontering
Contrôle J/N
attesten
Bedrijf Conducteur
Naar veiligheidscoördinator te sturen :
Jaarlijks keuringsverslag van een bevoegde instelling en dit voor alle mobiele kranen en
clarken
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 25
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
BIJLAGE III : LIJST VAN CONTROLES
werf : Ecole d’Architecture La Cambre
CONTROLES DIE VERPLICHT UITGEVOERD MOETEN WORDEN DOOR EEN BEVOEGDE
PERSOON OF INSTELLING WAARVOOR GEEN OFFICIËLE GOEDKEURING IS VEREIST :
Installatie Referentie Frequentie Uitvoering
Ladders ARAB 43 bis Regelmatig door een bevoegd persoon
Materialen voor steigerbouw ARAB 441 Voor het monteren
Steigers (geheel) ARAB 456
Ballast van een steiger in
overkraging
Materieel, toestellen,installaties en
productievoorzieningen, gebruikt
tijdens bouw- of
onderhoudswerken.
Materieel voor brandbestrijding,
detectie en alarmering, elektrische
installaties, propaan, of een
combinatie van de twee.
ARAB 451
Voor de inwerkingstelling
Wekelijks
Na een werkonderbreking
Na gevaar voor de stabiliteit
Regelmatig
voor de ingebruikname
na onderbrekingen > 24 uur
ARAB 434.5.1, voor ingebruikname
ARAB 52.11 Regelmatig ( ieder jaar )
Brandblusflessen met CO2 ARAB 358 Jaarlijks
Recipiënten bedoeld om butaan,
propaan of een mengeling van
beide te bevatten.
bedrijfsleider of zijn
afgevaardigde
door een bevoegd persoon
door een bevoegd persoon
Bedrijfsleider of een
gevolmachtigde
door de werkgever of zijn
aangestelde vertegenwoordiger.
door de werkgever of zijn
afgevaardigde
ARAB 358 Telkens voor het vullen door een bevoegd persoon
LPG-flessen (extern) ARAB 358 Telkens voor het vullen door een bevoegd persoon
Tank met samengeperste lucht ARAB 494 Dagelijks Gevolmachtigde bedrijfsleider
Tanks met ontvlambare
vloeistoffen
Ondergrondse tanken voor
ontvlambare vloeistoffen
Tanks voor ontvlambare
vloeistoffen, geplaatst in een
groeve
ARAB 601
ARAB 590
Vergunning
ARAB 591
Pers (rem, koppeling...) ARAB 35.1.1
Pneumatische slijpschijf :
rotatiesnelheid
Bewijs van dichtheid, na
montering
Bewijs, onder druk en voor het
plaatsen
Bewijs van dichtheid, om de 15
jaar
Bewijs onder druk en voor het
plaatsen
Bewijs van dichtheid, om de 15
jaar
Maandelijks en zo vaak als
nodig.
Uitbater
door een bevoegd persoon
door een bevoegd persoon
door een bevoegd persoon
ARAB 39 Wekelijks door een bevoegd persoon
Nieuwe elektrische installaties HS RGIE 257 Om de 3 maanden
Oude elektrische installaties LS et
MS
ARAB 265 Maandelijks
bedrijfsleider, zijn beheerder,
afgevaardigde of bevoegd
waarnemer
Bedrijfsleider, zijn beheerder,
afgevaardigde of bevoegd
waarnemer
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 26
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
VERPLICHT DOOR EEN ERKENDE INSTELLING UIT TE VOEREN CONTROLES
Installatie Referentie Frequentie Opmerking
HIJSTOESTELLEN EN VERWANTEN
Proces-verbaal verplicht
Mechanische structuur ARAB 280-281 1 keer / jaar
Kabels, kettingen, ankers, staven
en andere accessoires
ARAB 280-281 4 keer/ jaar
Hijsbruggen voor voertuigen ARAB 283 bis 6 1 keer/ jaar
Mobiele, hangende stellingen,
laadbakken, korven
ARAB 452-453 4 keer/ jaar
ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Proces-verbaal verplicht
Controle voor ingebruikname en
na wijziging of herstelling
controle voor ingebruikname en
na wijziging of herstelling
Installatie Referentie Frequentie Opmerking
BESTAANDE INSTALLATIES
Controle voor ingebruikname en
na wijziging of herstelling
Hoogspanning
Middelmatige spanning
ARAB 261a, 262 1 keer/ jaar
Huishoudelijke laagspanning Na aanpassing, uitbreiding
Industriële laagspanning Na aanpassing, uitbreiding
NIEUWE INSTALLATIES
Hoogspanning AREI 1 keer/ jaar
Huishoudelijke laagspanning 1 keer/ 25 jaar
Industriële laagspanning 1 keer/ 5 jaar
Installatie in een zone met
ontploffingsgevaar
Veiligheidsharnas
Veiligheidsgordel
AREI
1 keer / jaar of 5 jaar
volgens toelating
BESCHERMINGSUITRUSTING TEGEN HET VALLEN
Proces-verbaal verplicht
KB 07.08.95, Art.
16
Voor ingebruikname, na
aanpassing
Voor ingebruikname, na
aanpassing
Voor ingebruikname, na
aanpassing
Voor ingebruikname, na
aanpassing
1 keer / jaar voor ingebruikname
TOESTELLEN ONDER DRUK EN VERWANTEN
Proces-verbaal verplicht
Mobiele gasrecipiënten ARAB 358, 360 Om de 2, 5, 10 jaar
Vaste tank met een capaciteit van
minder dan 300 liter voor butaan
of propaan van het
gecommercialiseerde type.
Tanks voor samengeperste lucht
Tanks voor het starten van
verbrandingsmotoren.
KB 21.10.68,
Artikel 14
Vergunning
verplicht
1 keer / 5 jaar
1 keer / 5 jaar
ARAB 339 1 keer / 10 jaar
STOOMTOESTELLEN
Proces-verbaal verplicht
Voor ingebruikname
Frequentie afhankelijk van de
aard, de inhoud en het gebruik
van het gas.
na herstelling
voor ingebruikname
frequentie afhankelijk van de
aard, de inhoud en het gebruik
van het gas.
na herstelling
voor ingebruikname, na
herstelling.
Stoomgeneratoren,
Stoomrecipiënten
KB 18.10.91 volgens type uitrusting
Warmtewisselaars KB 18.10.91
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 27
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
BIJLAGE IV : PREVENTIE VAN EN BESCHERMLING TEGEN BRAND EN ONTPLOFFING
Werf : Ecole d’Architecture La Cambre
1. Algemeenheden
Voor alle renovatiewerken is het zaak zich te informeren bij de gemeentelijke of gewestelijke instanties die
verantwoordelijk zijn voor brand, of er bepaalde overheidsreglementen van toepassing zijn.
Het is ook nuttig zich te informeren bij de cliënt aangaande zijn intern brandreglement en risicopunten en deze
instructies door te geven aan de ploegbazen en opzichters.
2. Brandpreventie
In de eerste fase van de werken (afbraak en ruwbouw), is er op minstens elk verdieping een universele
brandblusser met poeder van 6 kg voorzien, die aan de ingang van eetzalen of vestiaires geplaatst wordt. Er is
steeds op zijn minst één blusser aanwezig in de buurt van zones die als risicovol worden beschouwd, zoals
bijvoorbeeld stookolietanks met een capaciteit groter dan 500 liter, brandstoftanks met samengeperst gas -propaan
bijvoorbeeld- met een capaciteit van meer dan 300 liter, verwarmingskelders, hoogspanningscabines enz…
In de tweede fase van de werken (afwerking) wordt vanaf het moment dat ontvlambare materialen verwerkt en
opgeslagen worden, een brandblusser voorzien in de nabijheid van permanent verluchte opslagruimtes van
oplosmiddelen en verven.
3. Vuurtoelating
De toestemming om vuur te gebruiken is verplicht voor alle werken met hittebron of met naakte vlam.
De meest courante werken die onder deze toestemming vallen, zijn laswerk en versnijding met snijbrander en
elektrische boog, werken met een laspost, slijpen, versnijden en zagen met een excentrische slijpmachine evenals
de verwerking van warm bitumen in de buurt van vloeibare materialen of gas gebruikt als brandstof.
Voor een atelier of een gebouw uitgerust voor dat soort werk is geen toelating vereist omdat men ervan uitgaat dat
alle voorzorgsmaatregelen reeds permanent getroffen worden.
4. Installatie gas en verwarming
Alle opslagplaatsen voor gasflessen moeten buiten de werklokalen voorzien zijn, bij voorkeur in open lucht, niet
blootgesteld aan de zon of in een goed verlucht lokaal dat zich nooit onder de grond mag bevinden.
De opslagplaatsen voor gasflessen en ontvlambare gassen zijn van elkaar gescheiden.
De eventuele transportleidingen bestaan uit staal of een ander geschikt metaal zoals koper en er zijn geen
lasnaden.
De dichting van metalen buizen gebeurt met zilverlas.
De verwarmingslokalen en uitrusting voor vlamcontrole, de voeding van warmtegeneratoren met vloeibare of
gasvormige brandstof moeten goedgekeurd worden door een erkende instelling vóór ingebruikname.
5. Lijst met nuttige telefoonnummers
Politie - rijkswacht 101 brandwondencentrum 02 268 62 00
Ambulance 100 ontploffingen 016 406 166
Brand 100 burgerbescherming 02 506 48 07
Antigifcentrum 070 245 245
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 28
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
EERSTE HULP BIJ ONGEVALLEN
Algemeenheden :
Blijf zelf kalm en stel de gewonde gerust
Verwittig de nooddiensten of laat ze verwittigen
Bedek de gewonde met een deken om onderkoeling te voorkomen
Verplaats nooit een zwaargewonde, alleen wanneer die zich in een gevaarlijke situatie
bevindt
Maak spannende kleding los (riemen, spannende elementen rond de hals)
Niets te drinken geven aan de gewonde (risico op verstikking, verergering van eventuele
inwendige letsels)
Vermijd een samenscholing rond de gewonde (stuur de nieuwsgierigen weg)
Doe niets tenzij u er zeker van bent.
Bedelvingen :
Neem het materiaal of de voorwerpen weg die het slachtoffer bedelven.
Trek niet aan het slachtoffer want het kan breuken hebben.
Brandwonden :
Trek de kleding niet uit
Bedek het slachtoffer met een deken of een kledingstuk (niet in acryl) als het in brand
staat of laat het over de grond rollen met de mond en ogen gesloten
Koel de brandwonde af (minimum 15 minuten onderdompelen)
Elektrische stroom :
Schakel de stroom aan de bron uit
Wanneer dit onmogelijk blijkt te zijn, raak het slachtoffer dan alleen aan met nietgeleidende
materialen (geïsoleerd of houten materiaal). Zo niet wordt je zelf
geëlektrocuteerd!
Epilepsieaanval :
Een houten voorwerp tussen de tanden plaatsen
Alle vreemde voorwerpen uit de mond halen
Alle spannende kledingstukken losmaken
Kijk erop toe dat het slachtoffer zich nergens pijn aan kan doen
Verstikking door gassen :
De ruimte enkel betreden met een beschermende uitrusting, individuele uitrusting voor de
bescherming van de luchtwegen
Zorg voor de nodige verluchting van de ruimte
Vreemde voorwerpen in de ogen (vast en vloeibaar) :
Overvloedig spoelen en een dokter raadplegen
de ogen bedekken en een dokter raadplegen
Zonneslag :
Breng het slachtoffer naar een schaduwrijke en koele omgeving
Steeds een dokter raadplegen
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 29
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
BIJLAGE V : IDENTIFICATIE FICHE
werf : Ecole d’Architecture La Cambre
adres : Flageyplaats, 19 te 1050 Brussel
Naam :
Adres :
Aan alle ondernemingen wordt gevraagd dit formulier in te vullen vóór enige interventie op de
werf. De toestemming om op de werf te werken wordt slechts verleend indien dit formulier
daadwerkelijk goedgekeurd is en opgestuurd naar VGC.
Tel. : fax : e-mail :
RSZ-nummer :
Registratienummer :
agreatie :
BTW :
certificering : (VCA, BeSaCC, ISO,…) Geldig tot :
Bedrijfsleider :
Aantal werknemers :
Preventieadviseur : niveau I of II :
SIPP :
Dienst arbeidsgeneeskunde :
Verzekeraar arbeidsongevallen :
PROJECT :
Beschrijving van de uit te voeren werken :
Werfverantwoordelijke :
Werfleider :
Veiligheidsverantwoordelijke op de werf :
EHBO-er :
Maximum aantal op de werf tewerkgestelde werknemers :
Uitvoeringsperiode : van tot
INTENTIEVERKLARING :
Handtekening :
Naam :
functie :
Ondergetekende verklaart het werfreglement ontvangen te hebben en het te zullen naleven. Hij verbindt
er zich toe al zijn werknemers en onderaannemers die voor zijn rekening werken, in te lichten over de
inhoud.
Hij zorgt ervoor dat alle onderaannemers die op de werf optreden een kopie ontvangen van dit
document en van het reglement ter goedkeuring.
Ondergetekende bevestigt ook dat hij de voorschriften van het werfreglement goed begrepen heeft.
Gelezen en goedgekeurd,
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 30
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
BIJLAGE VI : WERKVERGUNNING
werf : Ecole d’Architecture La Cambre
aannemer :
in te vullen door de aannemer alleen bij de gevallen gevraagd door de coördinator uitvoering
De verantwoordelijke van het bedrijf vult deze werkvergunning in en overhandigt die aan zijn weknemers. Er wordt een kopie
opgestuurd naar de coördinator uitvoering
De werknemer bewaart dit document dat hij op de werf moet kunnen voorleggen op verzoek van de coördinator uitvoering.
Ik, ondergetekende, de heer
Verantwoordelijke van de firma :
adres :
geef de toestemming aan mijn werknemer, de heer
om op de werfzone te werken gedefinieerd door :
waarvan de toegang verboden is behalve voor zij die in het bezit zijn van deze vergunning.
Deze vergunning is geldig : van tot (dd/mm/jj)
van tot (uur)
onder de volgende arbeidsomstandigheden :
(brandblusser, afbakening, verluchting, aantal arbeiders, telefoon,…)
onder de arbeidsomstandigheden en de risico’s gekend door de werknemer:
onder de volgende omstandigheden op het einde van de werken :
(het afsluiten van de werf, afbakening,…)
Opgesteld te ,op
Handtekeningen :
Verantwoordelijke van de firma Werknemer
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GOSSET Serge Page : 31
Veiligheids en gezondheidscoördinator niv. A – E.P.B. Adviseur 27/02/2009
BIJLAGE VII : VERKLARING VAN ARBEIDSONGEVALLEN
De algemene aannemer bezorgt de veiligheidscoördinator een rapport over het arbeidsongeval en dit binnen de 5 dagen.
Aan de veiligheidscoördinator moet meegedeeld worden hoeveel dagen vertraging wordt opgelopen door het arbeidsongeval.
De door de algemene aannemer aangestelde verantwoordelijke moet de informatie doorgeven aan de bevoegde instanties zoals
politie en arbeidsinspectie indien nodig.
VERKLARING VAN ARBEIDSONGEVAL
Werf :..........................................................................................................................
Naam en voornaam van het slachtoffer :...........................................................................
Beroep en functie binnen het bedrijf :............................................................................................................
Bedrijf waar het slachtoffer tewerkgesteld is :.....................................................................................
Type ongeval : op de weg van of naar het werk (A)
op de werf (B)
Tijdstip van het ongeval (datum en uur) :...............................................................................................................
Plaats van het ongeval :........................................................................................................................................
Als het ongeval van type B s, zone :.......................................................................................................................
Beschrijving van het ongeval :.............................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
Deel van het lichaam dat
verwond werd
Aard van de verwonding Aantal dagen
werkonbekwaamheid
Eerste zorgen toegediend door :...........................................................................................................................
Voorgestelde maatregelen om een gelijkaardig ongeval in de toekomst te voorkomen:............................................
.........................................................................................................................................................................
Verklaring (datum en dor wie) :..............................................................................................................................
Bedrijf :...............................................................................................................................................................
Handtekening : Stempel :
Zénobe Gramme Laan, 98 – 1030 Brussel – Tel : 0476 33 26 67 – Fax. : 02 248 10 81 – E-mail :serge.gosset@chello.be

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/152
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 38ste punt:
Openbare werken (3de Directie) – Techniek der gebouwen: Goedkeuring van de dadingsovereenkomst
tussen de Gemeente en de vennootschap DORMA FOQUIN nv. Uitgave: 272,13 EUR BTWI.
DE RAAD,
---------------------
Overwegende dat de automatische deur van de Mercelis bibliotheek gelegen te Mercelisstraat 19 te
1050 Elsene defect is en niet meer behoorlijk sluit;
Overwegende dat het noodzakelijk is de deur te kunnen sluiten om het gebouw te beveiligen;
Overwegende dat het bijgevolg gepast voorkomt de automatische deur van de Mercelis bibliotheek gelegen te
Mercelisstraat, 19 te 1050 Elsene te controleren en te herstellen;
Overwegende dat de gemeente contact heeft opgenomen met de vennootschap DORMA FOQUIN nv gelegen
te Lieven Bauwensstraat, 21a te 8200 Brugge die ter plaatse is geweest om de automatische deur die toegang
geeft aan het publiek te herstellen;
Overwegende dat deze werken werden uitgevoerd terwijl de overheidsopdracht niet was toegekend;
Overwegende dat de herstelling van de automatische deur van de Mercelis bibliotheek gelegen te
Mercelisstraat, 19 aan een volgende onderhouds- en herstellingsopdracht voor schuifdeuren zal worden
toegevoegd;
Overwegende dat de prestaties het voorwerp uitmaken van de factuur hieronder en dewelke betaald moet
worden:
Factuur Factuur
Prestaties Bedrag Bedrag
nr. datum
ZBTW BTWI (21 %)
1147 12/05/2011 Controle en herstelling van
draaideuraandrijving Dorma ed 200
buitendeur
Opsporing van het probleem: Afregeling van
de radar en snelheid van de opening
Arbeidskrachten en verplaatsingskosten
224,90 EUR 272,13 EUR
TOTAAL 272,13 EUR
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Pierre LARDOT, Schepen van Openbare werken,

BESLIST, met eenparigheid stemmen:
1. de dadingsovereenkomst aan onderhavige beraadslaging gehecht die er integraal deel van uitmaakt
goed te keuren;
2. om de uitgave van 272,13 EUR BTWI op de gewone begroting van 2011 in te schrijven op artikel
767/125-06 "Openbare bibliotheek: technische prestaties door derden“ waar een krediet van
10.000,00 EUR, beschikbaar 9.788,00 EUR wordt ingeschreven.
De huidige beraadslaging zal aan de Toezichthoudende Overheid overgemaakt worden overeenkomstig de
bepalingen van de ordonnantie van 14 mei 1998 alsook deze van het Besluit van de Regering van het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 5 juli 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht :
André SAPART, Willy DECOURTY.
Adjunct Gemeentesecretaris.

TUSSEN
DADINGSOVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en Mevr. Patricia
van der LIJN, Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn te Elsensesteenweg, 168 te
1050 BRUSSEL;
hierna genoemd « de Gemeente ».
EN
De vennootschap DORMA FOQUIN nv vertegenwoordigd door de H. Frédéric WILLEMS, algemeen
Directeur, met maatschappelijke zetel te Lieven Bauwensstraat, 21 te 8200 Brugge;
hierna genoemd « DORMA FOQUIN nv».
VOORWERP VAN DE OVEREENKOMST
Teneinde het publiek toegang te verlenen tot de Mercelis bibliotheek gelegen te Mercelisstraat, 19 te
1050 Elsene is een onderhoud van de automatische deur noodzakelijk geworden. Het beëindigen van deze
dienst maakt het voorwerp uit van onderstaande factuur dewelke betaald moet worden:
Factuur Factuur datum Prestaties Bedrag Bedrag BTWI (21%)
Nr.
ZBTW
1147 12/05/2011 Controle en herstelling van
draaideuraandrijving Dorma ed 200
buitendeur
Opsporing van het probleem: Afregeling van
de radar en snelheid van de opening
Arbeidskrachten en verplaatsingskosten
224,90 EUR 272,13 EUR
TOTAAL 272,13 EUR
Artikel 1
WERD ALST VOLGT OVEREENGEKOMEN
De Gemeente verbindt zich ertoe het bedrag van 272,13 EUR BTWI aan DORMA FOQUIN nv te betalen.
Deze betaling dient ter aanzuivering van de facturen vermeld in onderhavige overeenkomst.
Artikel 2
Het overeengekomen bedrag zal zo snel mogelijk door de Gemeente worden voldaan op rekeningnummer
IBAN 380-0234797-31 van DORMA FOQUIN nv.
Onderhavige dadingsovereenkomst wordt afgesloten voor de volledige, definitieve en forfaitaire betaling van
de facturen vermeld in onderhavige overeenkomst, partijen zien in de toekomst af van iedere vordering,
recht, procedure of aanspraak welke zij hebben of nog kunnen hebben.
Artikel 3
Onder voorbehoud van betaling vermeld in artikelen 1 en 2 verklaren partijen volledig bevrijd te zijn van alle
rechten en verplichtingen die uit voormelde facturen kunnen voortvloeien.
Artikel 4
Onderhavige overeenkomst wordt te goeder trouw afgesloten zonder enig voorbehoud.

Artikel 5
Onderhavige overeenkomst wordt beheerst door het Belgisch recht. Alle geschillen betreffende geldigheid,
interpretatie of uitvoering worden exclusief door de Rechtbanken van eerste aanleg van Brussel beslecht.
Gedaan te Brussel, op…………………………………….., in twee exemplaren, waarbij elke partij erkent een
exemplaar te hebben ontvangen.
Voor de Gemeente Elsene : Voor DORMA FOQUIN nv :
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/113
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 39ste punt:
Openbare werken (3de Directie) – Gemeentelijke eigendommen : Rusthuis « Uren van Geluk » gelegen te
Victor Greysonstraat, 53 te Elsene. Begrenzing van het Rusthuis « Uren van Geluk ». Scheiding van het
Home « Uren van Geluk » van het « Jadotpark ». Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Overwegende dat de Gemeente Elsene eigenaar is van het rusthuis « Uren van Geluk » gelegen te Victor
Greysonstraat 53 te 1050 Elsene;
Overwegende dat dit gebouw bij het kadaster gekend is onder: 3 de afdeling, Sectie C, nr. 190/07 R8;
Overwegende dat het perceel 190/07 R8, dat een totale oppervlakte heeft van 7210 m², zich uitstrekt van de
Victor Greysonstraat tot de Burgemeesterstraat; dat ditzelfde perceel het Jadotpark omvat;
Overwegende dat het bouwplan van het Home « Uren van Geluk », gedateerd is van 1975 en dat de
ondergrond van het gebouw « Uren van Geluk » gebouwd aan de voorzijde van de Victor Greysonstraat op
de grens ligt;
Overwegende dat de achterste grens van het Home, zoals aangeduid op het bouwplan uit 1975 vastgelegd
werd op 30 meter evenwijdig met de rooilijn aan de kant van de Victor Greysonstraat;
Overwegende dat de aanduiding van deze rooilijn achter de ondergrond van het gebouw best behouden
blijft, teneinde het rusthuis « Uren van Geluk » te scheiden van het « Jadotpark »;
Overwegende dat het bouwplan uit 1975 opgemaakt door de H. Michel BARBIER, Architect, de achterste
grens van rusthuis « Uren van Geluk » op de grens legt;
Overwegende het uittreksel van het kadastraal plan in bijlage;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Pierre LARDOT, Schepen van Openbare werken;
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de achterste grens van het Home « Uren van Geluk » goed te keuren, vastgesteld op 30 meter
evenwijdig met de rooilijn aan de kant van de Victor Greysonstraat (bouwplan opgemaakt door
de H. Michel BARBIER, Architect);
2. de ondergrond van het Home « Uren van Geluk » te scheiden van het « Jadotpark ».

De huidige beraadslaging zal, ter goedkeuring, naar de Toezichthoudende Overheid doorgestuurd worden
overeenkomstig de beschikkingen van de ordonnantie van 14 mei 1998 alsook deze van het Besluit van de
Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 16 juli 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 1 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht:
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/164
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 41ste punt:
Verbroederingen en Internationale Cooperatie (9 de Directie) : Adviserende Raad van de Internationale
Solidariteit. Goedkeuring van het reglement van interne orde. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op het akkoord van het College van burgemeester en schepenen in zijn zitting van 18 februari en van
9 juli 2008, voor de invoering door de Dienst Internationale Cooperatie en Verbroederingen van een
aanvraag tot subventie bij de Europese Gemeenschap (EuropeAid), voor de Niet-staatsgebonden Spelers
en de Lokale Overheden in de Ontwikkeling voor een projekt van sensibilisering en opvoeding inzake
ontwikkeling in Europa ;
Gelet op het definitieve akkoord van de Europese Gemeenschap en de ondertekening van het
subventiecontract DCI-NSA-LA-ED/2008/9 door de Gemeenschap en door de gemeente Elsene,
respectieflijk ten datum van 18 december en van 24 december 2008 die ons toelaat om van een subventie te
genieten van maximum 264.084,00 EUR, of 73,39% van het totaal verkiesbare kost van de aktie ;
Gelet op het rapport aan het College van 27 april 2009 dat het College op de hoogte brengt van het project
Discover Each Other Through Water « l’Eau-tre Découverte » en dat er het aktieplan van voorstelt ;
Gelet op het rapport van het College van 26 april 2011 dat het College ervan op de hoogte brengt van het tot
stand brengen van een Adviserende Raad van Internationale Solidariteit in het kader van het project Discover
Each Other Through Water « L’Eau-tre Découverte » ;
Overwegende dat het project Discover Each Other Through Water « l’Eau-tre Découverte » een artistieke
luik omvat, een pedagogische luik en een luik eigen aan het tot stand brengen van een Adviserende Raad van
Internationale Solidariteit
Overwegende dat na het tot stand brengen van deze Adviserende Raad van Internationale Solidariteit, een
reglement van interne orde is uitgebouwd door een bestuurscomite ;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door H. Pierre LARDOT, Schepen van de Verbroederingen en
van de Internationale Cooperatie,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen,
het reglement van interne orde van de Adviserende Raad van Internationale Solidariteit goed te keuren.

De huidige beraadslaging zal niet worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig
de bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 4 augustus 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht : Bij opdracht :
De Schepen de Verbroederingen en
van de Internationale Cooperatie,
Kristel SEGERS, Pierre LARDOT.
Wnd. Adjunct Gemeentesecretaris.

Reglement van interne orde van de Adviesraad voor Internationale solidariteit
(ARIS) van de gemeente Elsene
1. INLEIDING
De Adviesraad voor Internationale Solidariteit van de gemeente Elsene werd opgericht ten gevolge van een
dialoog aangevangen tussen NGO’s en verenigingen actief op het terrein van de opvoeding tot ontwikkeling
in het kader van een Bestuurscomite.
De Adviesraad voor Internationale Solidariteit heeft als taak elk jaar een of twee overeengekomen en op
elkaar afgestemde acties van opvoeding op gebied van ontwikkeling, te ontwikkelen, om de elsense
bevolking bewust te maken van de ongelijkheden tussen Noord en Zuid. Het ARIS deelt de visie
overgebracht door het referentieel over opvoeding inzake ontwikkeling, van Acodev dat vermeldt
« Tegenover de ongelijke verdeling van de rijkdommen in de wereld, en meer bepaald tussen Noord en Zuid,
is opvoeding inzake ontwikkeling een proces dat oogt om veranderingen van waarden en gedragen te doen
ontstaan op gebied van de individu en collectief om te komen tot een meer eerlijke wereld, in de welke de
natuurlijke rijkdommen en de macht op eerlijke manier worden verdeeld met respect voor de menselijke
waardigheid »
Het ARIS zorgt ervoor om één of twee opvoedingsacties tot ontwikkeling te ontwikkelen die als
voorrangsdoel hebben om de burgers ertoe brengen tot beter begrip, tot het analyseren, tot het uitvoeren en
ontwikkelen van hun kritische geest op hun omgeving door meer bewust te worden van de realiteiten beleefd
door de volkeren van het Zuiden, zowel als de vervlechtingen tussen de volkeren van het Noorden en het
Zuiden, en dit met als doel een verbintenis te bevorderen voor evenwichtige Noord-Zuid relaties.
2. WERKING VAN HET ADVIESRAAD VOOR INTERNATIONALE SOLIDARITEIT
TITEL 1 : DEFINITIE, OBECTIEVEN EN BEVOEGDHEDEN VAN HET ADVIESRAAD VOOR
INTERNATIONALE SOLIDARITEIT
Artikel 1 – De Aviesraad voor Internationale Solidariteit heeft als doel om elk jaar één of twee overlegde
acties van opvoeding inzake ontwikkeling tot stand te brengen om de Elsense bevolking van de
ongelijkheden tussen Noord en Zuid bewust te maken.
Door een overlegde en gecoordineerde actie van opvoeding tot ontwikkeling voor te stellen, dat de
verschillende leden van het ARIS verenigt die een expertise in dit domein bezitten, wenst het ARIS tot een
breder publiek te reiken.
TITEL 2 : SAMENSTELLING EN WERKZAAMHEDEN VAN DE ADVIESRAAD VOOR INTERNATIONALE
SOLIDARITEIT
Artikel 2 – De Raad is samengesteld uit 20 leden maximum
Artikel 3 – De Raad is samengesteld uit :
- De schepen van de Internationale Cooperatie en van de verbroederingen (of zijn vertegenwoordiger) ;
- De vertegenwoordigers van de verenigingen waarvan de maatschappelijke zetel gelegen is in het
Brusselse hoofdstedelijk Gewest en die opvoedingsacties tot ontwikkeling leiden op het grondgebied van
de gemeente Elsene of in één van de negentien gemeenten van de Hoofdstad Brussel
- Vertegenwoordigers van Niet Gouvernementele Organisaties waarvan de maatschappelijke zetel is
gelegen in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest en die opvoedingsacties tot ontwikkeling leiden op het
grondgebied van de gemeente Elsene of één van de negentien gemeenten van de Hoofdstad Brussel
- Elsense burgers actief in opvoeding tot ontwikkeling of die een nuttige deskundigheid op dat vlak
bezitten en die zich in de gemeentelijke samenwerking willen engageren om activiteiten te leiden inzake
de bewustmaking van de burgers van de Gemeente Elsene op de ongelijkheden tussen Noord en Zuid .
Artikel 4 – De verenigingen en andere organisaties als vermeld bij het artikel 3 zijn lid van het ARIS als
rechtspersonen en zijn door een fysieke persoon vertegenwoordigd tijdens de vergaderingen van het ARIS.
Artikel 5 – Elk lid van de Raad moet een pertinente ervaring inzake ontwikklelingsopvoeding bewijzen
Artikel 6 – Het mandaat van de lid komt teneinde op het einde van de maand januari 2013. De Adviesraad
zal worden vernieuwd na de maand januari 2013 via een nieuw oproep tot kanddidaturen.

- 2 -
Artikel 7 – Elke vereniging of persoon die lid wilt worden van de Adviesraad voor Internationale Solidariteit moet
een kandidatuur introduceren via een motivatiebrief opgestuurd op het adres vermeld in het artikel 15. De
Adviesraad van Internationale Solidariteit beslist bij wijze van consensus of bij gebrek aan consensus bij
eenvoudige meerderheid van de leden aanwezig wat betreft de ontvankelijkheid van de kandidatuur.
Artikel 8 – Uitsluiting van een lid :
- Wanneer een lid drie maal op elkaar afwezig is zonder enige reden en dat hij zich niet laat
vertegenwoordigen door zijn vervanger ;
- Bij de ontbinding van een vereniging, komt het mandaat van zijn vertegenwoordiger bij de Adviesraad
ook teneinde ;
- Wanneer een lid zich wenst terug te trekken, hoeft hij enkel een aangetekende brief te richten met
vermelding van de beslissing aan de voorzit(s)ter van de Adviesraad.
-
Artikel 9 – Het mandaat van het lid wordt vrijwillig uitgevoerd.
TITEL 3 : FREQUENTIE, VASTSTELLING VAN DE DAGORDE EN HUUR VAN DE VERGADERINGEN
Artikel 10 – De Raad komt ten minste 4 maal per jaar samen. De Raad stelt het kalender van zijn
vergaderingen vast tijdens de eerste vergadering, onder voorbehoud van eventuele wijzigingen. De Raad
kan daarenboven worden bijeengeroepen door de voorzit(s)ter of op aanvraag van één derde van de leden.
Artikel 11 – De vergaderingen spelen zich af in de lokalen van de gemeente Elsene.
Artikel 12 – De uitnodigingen op de vergaderingen van de ARIS en de dagorde aan alle leden worden ten
minste 7 dagen op voorhand opgestuurd. De samenroeping zal per email aan de leden van de ARIS
opgestuurd worden.
Artikel 13 – De punten op de dagorde van de vergaderingen van de ARIS worden in samenspraak bepaald
tussen de voorzit(s)ter van de ARIS, de schepen van Internationale Solidariteit en het secretariaat van de
ARIS. De dagorde kan tevens worden aangevuld door de eventuele aanvragen van de leden tijdens de
vergaderingen van de Raad.
Artikel 14 – Het Bestuurscomité zoals vermeld in de inleiding van onderhavig document is belast met het
begeleiden van de voorzitter van de ARIS in de verwezenlijking van zijn taken en komt desnoods tesamen.
Artikel 15 – Zowel het contactadres als het adres voor de briefwisseling van de Adviesraad voor
Internationale Samenwerking is :
Gemeente Elsene
Dienst Internationale Cooperatie en Verbroederingen
Adviesraad voor Internationale Solidariteit
168, Elsensesteenweg
1050 Brussel.
jumelage@ixelles.be
TITEL 4 : ROL VAN DE LEDEN VAN DE ARIS (VOORZIT(S)TER, SECRETARIAAT)
Artikel 16 – Aanduiding van de voorzit(s)ter van de ARIS
De leden van de Adviesraad van de Internationale Solidariteit verkiezen bij wijze van consensus, bij
voorkomend geval door gewone meerderheid van zijn aanwezige leden, een voorzit(s)ter van de ARIS waar
de duur van het mandaat zich strekt tot de maand januari 2013. Ze duiden ook zijn vervanger aan die belast
wordt met hem in voorkomend geval te vertegenwoordigen.
Artikel 17 – De voorzit(s)ter van de ARIS :
- vertegenwoordigt de ARIS naar buiten uit
- licht de Dienst Verbroederingen en Internationale Cooperatie belast met het secretariaat van de ARIS in
over de punten die hij (zij) op de dagorde wilt plaatsen
- leid de vergaderingen van de raad door, eenderzijds, de opgestelde dagorde te volgen en, anderzijds,
door de bespreking die ervan teweegkomen te beheren.
Artikel 18 – Het secretariaat van de ARIS (waarvan de taken bij artikel 19 worden bepaald) wordt verzekerd
door de Dienst Internationale Cooperatie en Verbroederingen van de gemeente Elsene.

- 3 -
Artikel 19 – De Dienst Internationale Cooperatie en Verbroederingen is belast met het coordineren van de
ARIS en van de taken van secretariaat. Conform artikel 13, bepaalt hij de dagorde van de volgende
vergadering in overleg met de schepen en de voorzit(s)ter van de ARIS. Hij is belast met het opsturen van de
bijeenroeping aan de leden van de ARIS conform de aanduidingen van artikel 12. Hij houdt zich bezig met het
verslag en de verspreiding van deze bij de leden van de ARIS. Hij houdt zich ook bezig met de papier-en
electronsiche archivering van de documenten relatief tot de ARIS. De Dienst Internationale Cooperatie en
Verbroederingen is de bemiddelaar om bij de verschillende diensten van de gemeente de verscheidene
aanvragen (communicatie van de activiteit, logistiek,…) inherent aan de goede verwezenlijking van de jaarlijkse
activiteit uitgevoerd door de ARIS, in te voeren.
TITEL 5 : RECHTEN VAN DE LEDEN – BERAADSLAGINGEN
Artikel 20 – De beslissingen worden doorgaans genomen via consensus en, in afwezigheid van deze, bij
gewone meerderheid van de aanwezige leden.
Artikel 21 – Elk lid van de Raad beschikt over één stem.
Artikel 22 – Elke vereniging en NGO lid van de ARIS is vertegenwoordigd door één fysieke persoon en
beschikt over één stem maximum.
TITEL 6 : DE FINANCIËN
Artikel 23 – De uitgaven veroorzaakt door de regelmatige werking van de raad zijn het voorwerp van een
inschrijving in de gemeentelijke begroting.
Artikel 24 – De gemeentelijke overheden ondersteunen het ARIS door :
1. De ter beschikkingstelling van een gemeentelijk agent die belast is met de coordinatie van de ARIS en
de taken van het secretariaat ;
2. de voldoende mogelijkheden om te kunnen samenkomen (vergaderinglokaal, materiaal, meubilair,
documenten et afdrukken nodig voor zijn activiteit) ;
3. een logistieke bijdrage in niet-speciën (hulp bij de communicatie, drukken, logistiek) nodig voor de
verwezenlijking van de jaarlijkse activiteit van opvoeding tot ontwikkeling tot stand gebracht door de
ARIS ;
4. een jaarlijkse begroting van een bedrag van 5.000 € dat dient om de jaarlijkse activiteit de financieren
van opvoeding tot ontwikkeling verwezenlijkt door de ARIS ;
5. de toekenning van elk gevraagde begroting door de gemeentelijke overheid en toegestaan door de
subsidiërende overheid in het kader van een aanvraag gemaakt door de ARIS.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/115
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 42ste punt:
Vervoer (8ste Directie): Goedkeuring van de dadingsovereenkomst tussen de Gemeente en de vennootschap
VOLVO TRUCK CENTER. Uitgave: 576,26 EUR BTWI.
DE RAAD,
--------------------
Overwegende dat de opdracht met onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking betreffende het
onderhoud van voertuigen 35 en 36 evenals de tacho-ijking en de controle van de W-L-K waarden in uitvoering
is maar dat deze nog niet werd toegekend;
Overwegende dat het nodig is om een tacho-ijking en een controle van de W-L-K waarden uit te voeren bij
voertuigen 35 en 36, teneinde op administratief vlak in orde te zijn bij een wegcontrole;
Overwegende dat garage VOLVO TRUCK CENTER, gelegen te Vorstsesteenweg, 151 te 1601 Ruisbroek de
tacho-ijking en de controle van de W-L-K waarden bij voertuigen 35 en 36 heeft uitgevoerd;
Overwegende dat deze prestaties werden verricht terwijl er heden geen overheidsopdracht werd toegekend ;
Overwegende dat deze prestaties het voorwerp uitmaken van de hieronder vermelde facturen die vereffend
dienen te worden:
Ref
factuur
Datum
factuur
Begrotingsart
.
0108645 06/05/2011 136/127-06 35
0108592 02/05/2011 136/127-06 36
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Voertuig Prestaties
Totaal
BTWI
Tacho-ijking
Nazicht en afregeling W-L-K
waarden
Tacho-ijking
281,93 EUR
Nazicht en afregeling W-L-K
waarden
294,33 EUR
TOTAAL : 576,26 EUR
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Pierre LARDOT, Schepen van Vervoer,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. om de dadingsovereenkomst tussen de Gemeente en de vennootschap VOLVO TRUCK CENTER die
aan huidige beraadslaging wordt gehecht om er integraal deel van uit te maken goed te keuren ;
2. om de uitgave van 576,26 EUR BTWI in te schrijven op de gewone begroting van 2011 op het artikel
136/127-06 “Wagenpark: technische prestaties door derden” waar een krediet van 43.711,00 EUR
ingeschreven is;

De huidige beraadslaging zal aan de Toezichthoudende Overheid overgemaakt worden overeenkomstig de
bepalingen van de ordonnantie van 14 mei 1998 evenals die van het besluit van de Regering van het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 16 juli 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 6 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

TUSSEN
DADINGSOVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en Mevr. Patricia
van der LIJN, Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren zijn gevestigd te Elsensesteenweg, 168 te
1050 BRUSSEL,
hierna genoemd « de Gemeente ».
EN
De vennootschap VOLVO TRUCK CENTER vertegenwoordigd door de H. De Bardenaeker, Algemeen
Directeur, met maatschappelijke zetel te Vorstsesteenweg, 151 te 1601 Ruisbroek.
hierna genoemd « VOLVO TRUCK CENTER ».
VOORWERP VAN DE OVEREENKOMST
Een controle van de voertuigen 35 en 36 was nodig om de administratieve regelmatigheid en de technische
conformiteit te waarborgen. De beëindiging van deze prestatie maakt het voorwerp uit van de hieronder
vermelde facturen die vereffend dienen te worden:
Ref
factuur
Datum
factuur
Begrotingsart
.
0108645 06/05/2011 136/127-06 35
0108592 02/05/2011 136/127-06 36
Artikel 1
Voertuig Prestaties
Totaal
BTWI
Tacho-ijking
Nazicht en afregeling W-L-K
waarden
Tacho-ijking
281,93 EUR
Nazicht en afregeling W-L-K
waarden
294,33 EUR
TOTAAL : 576,26 EUR
WERD ALS VOLGT OVEREENGEKOMEN
De Gemeente verbindt zich ertoe de som van 576,26 EUR BTWI aan VOLVO TRUCK CENTER te betalen.
Deze betaling dient ter aanzuivering van de facturen vermeld in onderhavige overeenkomst.
Artikel 2
De overeengekomen som zal ten laatste op 6 juni 2011 betaald worden door de Gemeente, op
rekeningnummer:
IBAN BE86 3630 2688 9450 van VOLVO TRUCK CENTER
Onderhavige dadingsovereenkomst wordt afgesloten voor de volledige, definitieve en forfaitaire betaling van
de facturen vermeld in onderhavige overeenkomst, partijen doen afstand van elke toekomstige eis, recht,
procedure of aanspraak die zij hebben of nog kunnen hebben.
Artikel 3
Onder voorbehoud van de betaling waarvan sprake in artikelen 1 en 2 verklaren partijen volledig bevrijd te
zijn van alle rechten en verplichtingen die uit voormelde facturen voortvloeien.
Artikel 4

Onderhavige overeenkomst wordt te goeder trouw afgesloten zonder enig voorbehoud.
Artikel 5
Onderhavige overeenkomst wordt beheerst door het Belgisch recht. Elk geschil betreffende geldigheid,
interpretatie of uitvoering wordt exclusief beslecht door de Rechtbank van eerste aanleg van Brussel.
Gedaan te Brussel, op ..…………………………………….., in twee exemplaren, waarbij elke partij verklaart
zijn exemplaar te hebben ontvangen.
Voor de Gemeente Elsene : Voor VOLVO TRUCK CENTER,
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY. DE BARDENAEKER.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/116
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
DE RAAD,
OPENBARE ZITTING.- Over het 43ste punt:
Vervoer (8 ste Directie): Aansluiting van de Gemeente Elsene bij de overheidsopdrachten van de
opdrachtencentrale opgestart door Net Brussel (Bijzonder Bestek BP09/756). Aankoop van
bedrijfsvoertuigen met vier plaatsen voor de gemeentediensten.
Geraamde uitgave: 400.000,00 EUR BTWI (21 %). Goedkeuring.
--------------------
Gelet op artikel 15 van de wet van 15 juni 2006 die bepaalt dat een aanbestedende overheid die een beroep
doet op een aankoop- of opdrachtencentrale als bedoeld in artikel 2, 4°, vrijgesteld is van de verplichting om
zelf een gunningsprocedure te organiseren;
Overwegende dat Net Brussel in 2010 een overheidsopdracht voor leveringen heeft opgestart (bijzonder
bestek BP09/756) bij offerteaanvraag voor de levering van bedrijfsvoertuigen met vier plaatsen;
Overwegende dat het bijzonder bestek vermeldt : “Ingeval een bestelling wordt geplaatst voor rekening van een
gemeente van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, neemt deze laatste alle plichten en verplichtingen van het
Agentschap over ten aanzien van de aannemer en vice versa”;
Overwegende dat deze opdracht met prijslijst is;
Overwegende dat de opdracht op 13 juli 2010 voor een duur van 3 jaar werd betekend aan de vennootschap
RENAULT BELGIE Luxemburg (BTW: 403.463.679) gelegen te W.A. Mozartlaan, 20 te 1620 Drogenbos;
Overwegende dat de opdracht nog steeds in uitvoering is;
Overwegende dat Net Brussel een aanbestedende overheid is die als opdrachtencentrale voor de
gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest optreedt;
Overwegende dat het huidige wagenpark verouderd is en vernieuwd dient te worden;
Overwegende dat de Gemeente nieuwe voertuigen dient aan te kopen om de continuïteit van de diensten te
kunnen verzekeren;
Overwegende dat er binnen de Gemeente momenteel geen opdracht in uitvoering is voor de aankoop van
nieuwe voertuigen;
Overwegende dat het bijgevolg gepast is om aan te sluiten bij de overheidsopdrachten van de
opdrachtencentrale van Net Brussel;
Overwegende dat Net Brussel voertuigen zal bestellen voor de Gemeente Elsene maar dat de leverancier
de factuur rechtstreeks aan de Gemeente Elsene zal toezenden;
Overwegende dat de opdrachten die rechtstreeks door de Gemeente Elsene gegund worden kunnen blijven
bestaan ter aanvulling van de bestellingen geplaatst op de opdracht van Net Brussel waarbij de Gemeente
zich heeft aangesloten (geen exclusiviteit);

Overwegende dat indien de Gemeente Elsene gelijktijdig met Net Brussel een volledig identieke eigen
opdracht voor leveringen gunt, de bedragen hiervan samengeteld worden om de gepaste drempel voor
bekendmaking voor gemeenteopdrachten te bekomen;
Gelet op het verslag aan het College van Burgemeester en Schepenen van 6 juni 2011 ter goedkeuring
van de aankoop van benzinevoertuigen via de opdracht van Net Brussel teneinde de continuïteit van de
gemeentediensten te verzekeren;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Pierre LARDOT, Schepen van Vervoer,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de aansluiting van de Gemeente Elsene bij de overheidsopdrachten opgestart door de opdrachtencentrale
van Net Brussel voor de levering van bedrijfsvoertuigen met vier plaatsen goed te keuren;
2. het College van Burgemeester en Schepenen toe te staan de voertuigen via de overheidsopdracht van Net
Brussel te bestellen;
3. de uitgaven betreffende deze leveringen geraamd op 400.000,00 EUR BTWI (21 %) goed te keuren;
4. deze uitgave op de buitengewone begroting van 2011 te boeken op volgende begrotingsartikels:
- 136/743-52 getiteld «Wagenpark: auto’s en vrachtwagens»;
- 875/743-52 getiteld «Reiniging: aankoop van auto’s en vrachtwagens»;
5. de investeringsuitgaven, overeenkomstig het bedrag op de bestelbon zullen door het College voor zover
als nodig gefinancierd worden door het afsluiten van een lening bij een financiële instelling of door
aanwending van het buitengewone reservefonds.
De huidige beraadslaging zal aan de Toezichthoudende Overheid overgemaakt worden overeenkomstig de
bepalingen van de ordonnantie van 14 mei 1998 evenals die van het besluit van de Regering van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest van 16 juli 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 6 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/117
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 44ste punt:
Vervoer (8ste Directie): Goedkeuring van de dadingsovereenkomst tussen de Gemeente en de vennootschap
SYLVAE TOURS nv. Uitgave 16.254,95 EUR BTWI.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de beraadslaging van het College van Burgemeester en Schepenen van 4 oktober 2010,
ref. : 04.10.2010/B/067 dat beslist heeft:
1. de beraadslaging van het College van Burgemeester en Schepenen genomen ter zitting van 12 april
2010, ref 12.04.2010/B/056 in te trekken en een nieuwe beslissing te nemen;
2. de opdracht voor diensten nr 2010-054 betreffende verschillende school- en andere vervoerprestaties
op het Belgische grondgebied voor de Gemeente Elsene voor een periode van drie jaar goed te keuren;
3. het nieuwe bijzondere bestek en het verbeterde offerteformulier betreffende de nieuwe
overheidsopdracht nr. 2010-054 die integraal deel uitmaken van onderhavige beslissing goed te keuren;
4. een overheidsopdracht voor diensten met prijslijst uit te schrijven door een algemene offerteaanvraag
met Europese bekendmaking;
5. de uitgave betreffende deze opdracht voor diensten geraamd op 518.000,00 EUR BTWI voor 3 jaar
goed te keuren;
6. de uitgave van 170.000,00 EUR op de gewone begroting van 2010 te boeken op de begrotingsartikelen
136/124-06 “Wagenpark: kosten van vervoer aan derden toevertrouwd” waar een krediet van 14.700,00
EUR is ingeschreven, 705/124-06 “Algemeen onderwijs: vervoer aan de private sector toevertrouwd” waar
een krediet van 158.000,00 EUR is ingeschreven en 705/124-22 “Algemeen onderwijs: school- of educatieve
reizen aan de private sector toevertrouwd” waar een krediet van 1.500,00 EUR is ingeschreven;
7. de uitgaven vast te leggen binnen de grenzen van het totale budget van de overheidsopdracht, via
bestelbonnen ter goedkeuring voorgelegd aan het College, naargelang de noden en kredieten
beschikbaar op de begrotingsartikelen van het betreffende boekjaar;
8. de nodige kredieten aan te vragen om de uitgaven op de gewone begroting te dekken van de jaren die
door de opdracht worden gedekt;
Gelet op de beraadslaging van het College van Burgemeester en Schepenen van 30 mei 2011,
ref. : 30.05.2010/B/055 dat beslist heeft:
1. de beslissing van het College van Burgemeester en Schepenen van 4 oktober 2010, ref: 04.10.2010/B/067
betreffende de vastlegging van de voorwaarden van opdracht nr. 2010-054 betreffende verschillende
school- en andere vervoerprestaties op het Belgische grondgebied voor de Gemeente Elsene voor een
periode van drie jaar te handhaven, het boekjaar waarop de uitgave werd geboekt te veranderen alsook het
nummer van de opdracht te veranderen in 2011-260;
2 het gedateerde en ondertekende analyseverslag, opgenomen in bijlage, dat de kwalitatieve selectiecriteria,
de regelmatigheid van de offertes, en de analyse op het vlak van toewijzingscriteria, en motivatie van de
toewijzing van de opdracht, dat integraal deel uitmaakt van onderhavige beslissing, goed te keuren;
3 op basis van de kwalitatieve selectiecriteria voor de percelen waarvoor zij een prijs hebben ingediend
de volgende dienstverleners te kiezen:
EUROBUSSING BRUSSELS sa – rue du Travail, 3A – 1400 Nijvel;
SYLVAE TOURS – Stationsstraat, 227 - 9550 Herzele;
4 op basis van de regelmatigheidscriteria de offertes van volgende dienstverleners te weerhouden:
EUROBUSSING BRUSSELS sa – rue du Travail, 3A – 1400 Nijvel voor percelen 1 en 2;
SYLVAE TOURS – Stationsstraat, 227 - 9550 Herzele voor percelen 1 en 2;

- 2 -
5 de overheidsopdracht voor diensten nr. 2011-260 (oud 2010-054) betreffende verschillende school- en
andere vervoerprestaties op het Belgische grondgebied voor de Gemeente Elsene voor een periode
van drie jaar volgens onderstaande verdeling toe te wijzen:
a. perceel nr 1 “Schoolvervoer” aan SYLVAE TOURS – Stationsstraat, 227 - 9550 Herzele volgens de
eenheidsprijzen van haar offerte dd 25 februari 2011 (totaalbedrag van de posten van de inventaris
780,58 EUR BTWI);
b. perceel nr 2 “Niet-schoolvervoer” aan SYLVAE TOURS – Stationsstraat, 227 - 9550 Herzele volgens
de eenheidsprijzen van haar offerte dd 25 februari 2011 (totaalbedrag van de posten van de
inventaris 780,58 EUR BTWI);
6 de uitgave betreffende deze opdracht voor diensten ten bedrage van 518.000,00 EUR BTWI (6 %) goed
te keuren om de kosten voor drie jaar te dekken zoals volgt:
a. perceel nr. 1 “Schoolvervoer”: 360.000,00 EUR;
b. perceel nr. 2 “Niet-schoolvervoer”: 158.000,00 EUR;
7 deze uitgave op de gewone begroting van de jaren gedekt door deze opdracht te boeken op de
begrotingsartikelen “Wagenpark: kosten van vervoer aan derden toevertrouwd”, 705/124-06 “Algemeen
onderwijs: vervoer aan de private sector toevertrouwd” en 705/124-22 “Algemeen onderwijs: school- of
educatieve reizen aan de private sector toevertrouwd”;
Gelet op de brief van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Toezichthoudende overheid dd
27 december 2010 met referentie 009-2010/10298-mfa die bovenvermelde beraadslaging goedkeurt;
Overwegende dat de Gemeente de opdracht door een algemene offerteaanvraag met Europese
bekendmaking van 3 januari tot 25 februari 2011 heeft opgestart;
Gelet op het gedateerde en ondertekende verslag van de opening van de offertes, met vermelding van de
namen van de vennootschappen die op 25 februari 2011 een offerte hebben ingediend;
Overwegende dat de opdracht waarvan sprake in uitvoering is maar dat deze slechts op 30 mei 2010 zal
worden toegekend onder voorbehoud van goedkeuring door de Toezichthoudende overheid;
Overwegende dat meerdere vervoeraanvragen werden ingediend maar dat de dienst Vervoer niet alle
aanvragen kan verzorgen;
Overwegende dat de vennootschap SYLVAE TOURS nv verschillende school- en andere vervoerprestaties op
het Belgische grondgebied voor de Gemeente Elsene heeft uitgevoerd;
Overwegende dat deze prestaties het voorwerp uitmaken van onderstaande facturen die vereffend dienen te
worden:
Factuur
nummer
Factuur
datum
Prestaties
(traject per autocar)
Bedrag ZBTW
Bedrag BTWI
(BTW 6%)
1/2854 31/12/2009
16.10.09 (openluchtmuseum Madeline
Clement te Basse-Wavre)
195,00 EUR 206,70 EUR
1/393 28/02/2011
20.01.11 (School 23 – La montagne
Magique)
300,00 EUR 318,00 EUR
1/381 28/02/2011
februari 2011 – Vervoer Athénée
Charles Janssens
3.640,00 EUR 3.858,40 EUR
1/458 28/03/2011
24.02.11 – ACJ – Centre Adeps
Zoniënwoud
730,80 EUR 774,65 EUR
1/457 28/03/2011
15.02.11 – School 12 – Huis van de
Jeugdliteratuur LE WOLF
390,00 EUR 413,40 EUR
1/636 31/03/2011
Maart 2011 – Vervoer Athénée
Charles Janssens
2.860,00 EUR 3.031,60 EUR
1/456 28/03/2011
11.02.11 – School 10 – Binche Musée
du Carnaval
425,25 EUR 450,77 EUR
1/455 28/03/2011 20.01.11 – ACJ – Basse Wavre 341,60 EUR 362,10 EUR
1/830 30/04/2011
April 2011 – Vervoer Athénée Charles
Janssens
5.590,00 EUR 5.925,40 EUR
1/831 30/04/2011
02.03.11 – School 12 –Flagey,
Belvédèrestraat Brussel
450,00 EUR 477,00 EUR
1/832 30/04/2011
28.04.11 – School 12 – Parc Animalier
Domaine du Caufou Rebecq
412,20 EUR 436,93 EUR

Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
- 3 -
Totaal : 16.254,95 EUR
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Pierre LARDOT, Schepen van Vervoer,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. om de dadingsovereenkomst tussen de Gemeente en de vennootschap Sylvae Tours nv die aan huidige
beraadslaging wordt gehecht om er integraal deel van uit te maken goed te keuren;
2. om de uitgave van 16.254,95 EUR BTWI in te schrijven op de gewone begroting van 2011 op het artikel
705/124-06 “Algemeen onderwijs: schoolvervoer” waar een krediet van 158.000,00 EUR ingeschreven is;
De huidige beraadslaging zal aan de Toezichthoudende Overheid overgemaakt worden overeenkomstig de
bepalingen van de ordonnantie van 14 mei 1998 evenals die van het besluit van de Regering van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest van 16 juli 1998.
De Secretaris,
(get.) Patricia van der LIJN.
VANWEGE DE RAAD:
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 6 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Voorzitter,
(get.) Willy DECOURTY.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

TUSSEN
DADINGSOVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en Mevr. Patricia
van der LIJN, Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren zijn gevestigd te Elsensesteenweg, 168 te
1050 BRUSSEL,
hierna genoemd « de Gemeente ».
EN
De vennootschap SYLVAE TOURS nv vertegenwoordigd door de H. De VAN DEN BOSSCHE, Afgevaardigd
Bestuurder, met maatschappelijke zetel te Stationsstraat, 227 te 9550 Herzele.
hierna genoemd « SYLVAE TOURS nv ».
VOORWERP VAN DE OVEREENKOMST
De prestaties maken het voorwerp uit van onderstaande facturen die vereffend dienen te worden.
Factuur
nummer
Factuur
datum
Prestaties
(traject per autocar)
Bedrag ZBTW
Bedrag BTWI
(BTW 6%)
1/2854 31/12/2009
16.10.09 (openluchtmuseum Madeline
Clement te Basse-Wavre)
195,00 EUR 206,70 EUR
1/393 28/02/2011
20.01.11 (School 23 – La montagne
Magique)
300,00 EUR 318,00 EUR
1/381 28/02/2011
februari 2011 – Vervoer Athénée
Charles Janssens
3.640,00 EUR 3.858,40 EUR
1/458 28/03/2011
24.02.11 – ACJ – Centre Adeps
Zoniënwoud
730,80 EUR 774,65 EUR
1/457 28/03/2011
15.02.11 – School 12 – Huis van de
Jeugdliteratuur LE WOLF
390,00 EUR 413,40 EUR
1/636 31/03/2011
Maart 2011 – Vervoer Athénée Charles
Janssens
2.860,00 EUR 3.031,60 EUR
1/456 28/03/2011
11.02.11 – School 10 – Binche Musée
du Carnaval
425,25 EUR 450,77 EUR
1/455 28/03/2011 20.01.11 – ACJ – Basse Wavre 341,60 EUR 362,10 EUR
1/830 30/04/2011
April 2011 – Vervoer Athénée Charles
Janssens
5.590,00 EUR 5.925,40 EUR
1/831 30/04/2011
02.03.11 – School 12 –Flagey,
Belvédèrestraat Brussel
450,00 EUR 477,00 EUR
1/832 30/04/2011
28.04.11 – School 12 – Parc Animalier
Domaine du Caufou Rebecq
412,20 EUR 436,93 EUR
Totaal : 16.254,95 EUR
Artikel 1
WERD ALS VOLGT OVEREENGEKOMEN
De Gemeente verbindt zich ertoe de som van 16.254,95 EUR BTWI aan SYLVAE TOURS nv te betalen.
Deze betaling dient ter aanzuivering van de facturen vermeld in onderhavige overeenkomst.
Artikel 2
De overeengekomen som zal zo snel mogelijk betaald worden door de Gemeente, op rekeningnummer
BE73 4465 6000 2160 van SYLVAE TOURS nv
Onderhavige dadingsovereenkomst wordt afgesloten voor de volledige, definitieve en forfaitaire betaling van
de facturen vermeld in onderhavige overeenkomst, partijen doen afstand van elke toekomstige eis, recht,
procedure of aanspraak die zij hebben of nog kunnen hebben.

Artikel 3
Onder voorbehoud van de betaling waarvan sprake in artikelen 1 en 2 verklaren partijen volledig bevrijd te
zijn van alle rechten en verplichtingen die uit voormelde facturen voortvloeien.
Artikel 4
Onderhavige overeenkomst wordt te goeder trouw afgesloten zonder enig voorbehoud.
Artikel 5
Onderhavige overeenkomst wordt beheerst door het Belgisch recht. Elk geschil betreffende geldigheid,
interpretatie of uitvoering wordt exclusief beslecht door de Rechtbank van eerste aanleg van Brussel.
Gedaan te Brussel, op .…………………………………….., in twee exemplaren, waarbij elke partij verklaart
zijn exemplaar te hebben ontvangen.
Voor SYLVAE TOURS nv Voor de Gemeente Elsene :
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
M. VAN den BOSSCHE. Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/118
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 45ste punt:
Cultuur (4de Directie): Afstand doen ten voordele van het theater Marni van het podium geleend door de
gemeente in 2006 in ruil voor meerdere kosteloze bezettingen van de plek. Goedkeuring.
DE RAAD,
-------------------------------
Gelet op de beslissing van het College van 28 november 2005 die voorziet om scenisch materiaal aan te
schaffen ten voordele van de dienst Cultuur en van de Openbare werken door middel van een
overheidsopdracht door een onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking ;
Gelet op de beslissing van het College van 28 november 2005 dat bepaalt dat perceel 14 bestemd is om tot
het theater Marni kosteloos ter beschikking te stellen ;
Overwegende dat, sinds februari 2006, het theater Marni deze podium gebruikt in het kader van zijn
activiteiten ;
Overwegende dat het theater Marni dit scenisch materiaal tot zijn beschikking wenst te behouden om aan
zijn missies te kunnen beantwoorden onder meer tegenover het publiek, de artiesten en de elsense
verenigingen ;
Overwegende dat er in het theater Marni evenwel spektakels en culturele evenementen, aangevangen door de
gemeente, plaatsvinden ;
Overwegende dat in ruil voor een kosteloze cessie van het besproken podium en zijn toebehorenden, het theater
Marni gereed is om zijn infrastructuren gratisch ter beschikking te stellen aan de gemeente tijdens meerdere door
haar te organiseren evenementen ;
Gelet op de Nieuwe gemeentewet ;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door H. Yves de JONGHE d’ARDOYE, Schepen van Cultuur,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen :
1. af te staan ter kosteloze titel van het podium en zijn toebehorenden, ten voordele van het theater Marni,
voor een waarde van 7.676,48 EUR, op definitieve wijze, in ruil voor het ter beschikking stellen van de
zaal van het theater voor een gelijkwaardig bedrag tijdens de evenementen die zullen georganiseerd
worden door de gemeente Elsene ;
2. de overeenkomst in bijlage van huidige beraadslaging goed te keuren.

De huidige beraadslaging zal niet worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig
de bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 2 augustus 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht : Bij opdracht :
Vr de Schepen van Cultuur,
Kristel SEGERS, Dominique DUFOURNY.
Wnd. Adjunct Gemeentesecretaris. Schepen van Burgerlijke Stand, Handel
en Sport.

Overeenkomst van cessie van een podium in ruil
voor kosteloze bezettingen van het Theater Marni
TUSSEN :
EN :
Theater Marni vzw, vertegenwoordigd door Heren Ali SERGHINI, Voorzitter, en Jean-Louis
MOORTGAT, Schatbewaarder, waarvan de maatschappelijke zetel gelegen is Vergniesstraat, 25 te
1050 Brussel ,
Hierna genoemd « de Marni »,
De gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en schepenen in de
personen van H. Willy DECOURTY, Burgemeester en Mevr Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, gelegen 168, Elsense steenweg te 1050 BRUSSEL ,
Hierna genoemd « de gemeente »,
ER WERD WAT VOLGT OVEREENGEKOMEN :
Artikel 1 – Voorwerp van de overeenkomst
De partijen komen overeen dat de gemeente afstand doet van een podium ten voordele van de Marni, ter
beschikking gesteld sinds 2006, in ruil voor kosteloze bezettingen van de Marni voor een gelijkwaardig
bedrag.
Artikel 2 – Verbintenis van de Marni
De Marni zal de gemeente toelaten om het theater voor culturele evenementen gratisch te bezetten volgens
datums nader en eenstemmig te bepalen. Bij deze evenementen zal er ondermeer het Aziatische Nieuwe
Jaar, de week van de tewerkstelling, het Festival « Expressions Urbaines », het Sint-Niklaas van de leden
van het gemeentepersoneel, etc.
Artikel 3 – Verbintenis van de gemeente
De gemeente zal kosteloos afstand doen ten voordele van de Marni van 22 elementen van podia en
toebehorenden (voeten, leuning, trap…) voor een aankoopwaarde (2006) van 7.676,48 EUR BTWI (21 %),
die op dit ogenblik ter beschiking is gesteld van de Marni sinds 2006.
Artikel 4 – Overdracht van eigendom
De overdracht van de eigendom van het podium zal plaatsvinden op het moment van de ondertekening door
beide partijen van onderhavige overeenkomst.
Artikel 5 – Betekeningen
De huidige overeenkomst is uitsluitend onderworpen aan het belgisch recht.
Elk geschil inzake onderhavige overeenkomst, haar inhoud of haar bereik valt onder de exclusieve
bevoegdheid van de rechtbanken van het gerechterlijk arrondissement van Brussel.
Opgemaakt te Elsene, op ……………………………… in twee exemplaren, waarvan elke partij verklaart het
zijne te hebben gekregen.
De Gemeente : De Begunstigde :
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester, De Voorzitter, De Schatbewaarder,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Ali SERGHINI.
Jean-Louis MOORTGAT.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/119
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 46ste punt:
Cultuur (4 de Directie) – Drukkerij (1 ste Directie): Theater Varia – Skepterstraat, 78 te 1050 Brussel.
Toekenning van een subsidie in niet-speciën van 9.015,33 EUR voor het drukken van promotiedocumenten
en van programma’s voor het seizoen 2011-2012.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op zijn beslissing van 19 juni 2008, van 17 juni 2009 en van 16 september 2010 om het theater Varia
structureel te ondersteunen via de toekenning van een subsidie in niet-speciën voor het drukken van
promotiedocumenten en van programma’s voor het seizoen;
Gelet op de van 10 mei 2011 gedateerde aanvraag van Mevr. Sylvie SOMEN, Directrice van het Theater Varia;
Overwegende dat een gedeelte van deze aanvraag om drukwerken niet gerealiseerd kan worden wegens
een te korte termijn en te hoge hoeveelheden;
Overwegende derhalve dat de termijn en de hoeveelheden herzien werden;
Overwegende dat een subsidie in niet-speciën geschat op 9.015,33 EUR toegekend mag worden op basis
van de kostenraming nrs 2011/2953 tot 2965 en 2975 tot 2989 voor het drukken van:
13 x 26.000 postkaarten vierkleurendruk R°V° 10,5 x 15 – papier 300 gr. (kostenraming n° 2011/2953 tot
2011/2965;
15.000 postkaarten vierkleurendruk R°V° 10,5 x 15 – papier 300 gr. (kostenraming 2011/2975);
67.000 uitnodigingen vierkleurendruk R°V° 21 x 10 – papier 135 gr. (kostenraming 2011/2976);
13 x 1000 affiches vierkleurendruk R°V° 60 x 40 – papier 135 gr. (kostenraming n° 2977 tot 2989);
Overwegende dat de drukwerken geboekt zullen worden als volgt:
artikel 134/123-02 administratieve leveringen: 4.317,60 EUR;
artikel 134/124-02 technische leveringen: 812,00 EUR;
artikel 134/111-01 bezoldigingen: 3.885,73 EUR;
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle op de toekenning en op de aanwending van
sommige toelagen;
Gelet op de Nieuwe gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Yves de JONGHE d'ARDOYE, Schepen van Cultuur
en Sociale Zaken,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. om aan de vzw Theater Varia (Skepterstraat, 78 te 1050 Brussel) een subsidie in niet-speciën van
9.015,33 EUR toe te kennen voor het drukken van promotiedocumenten:
13 x 26.000 postkaarten vierkleurendruk R°V° 10,5 x 15 – papeir 300 gr. (kostenraming n° 2011/2953
tot 2011/2965;
15.000 postkaarten vierkleurendruk R°V° 10,5 x 15 – papier 300 gr. (kostenraming 2011/2975)
67.000 uitnodigingen vierkleurendruk R°V° 21 x 10 – papier 135 gr. (kostenraming 2011/2976) ;
13 x 1000 affiches vierkleurendruk R°V° 60 x 40 – papier 135 gr. (kostenraming n° 2977 tot 2989) ;
2. het bij deze beraadslaging gevoegde overeenkomstontwerp goed te keuren.

Conform de ordonnantie van 14 mei 1998 en het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van
16 juli 1998 betreffende de uitoefening van het administratieve toezicht op de gemeenten zal deze
beraadslaging niet voor goedkeuring overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van Cultuur en
Sociale zaken,
André SAPART.
Yves de JONGHE d’ARDOYE.

Tussen de ondergetekenden:
Enerzijds:
OVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en Mevr. Patricia
van der LIJN, Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn in de Elsensesteenweg, 168 te
1050 Brussel, hierna “de Gemeente” genoemd.
Anderzijds:
Theater Varia vzw, waarvan de maatschappelijke zetel is gevestigd Skepterstraat, 78 te 1050 Brussel,
vertegenwoordigd door de HH. Yvan MAYEUR, Voorzitter en Michel DEZOTEUX, Schatbewaarder,
hierna de begunstigde genoemd.
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 2011 heeft de Gemeenteraad zijn akkoord gegeven voor de toekenning van een
subsidie in niet-speciën ten voordele van de begunstigde.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
Gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De gemeente wenst een structurele steun te geven ten voordele van de begunstigde voor het seizoen 2011-2012.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit project elk winstoogmerk ontbeert.
De begunstigde verbindt zich ertoe om te zorgen voor de zichtbaarheid van de Gemeente in alle
documenten, met inbegrip van de elektronische (internetsites, reclamemails), betreffende de promotie van
haar activiteiten met het logo van de Gemeente en de volgende vermelding :
Met de steun van de HH. Willy DECOURTY, Afgevaardigde-Burgemeester, Yves de JONGHE d’ARDOYE,
Afgevaardigde-Schepen van Cultuur en de leden van het College van Burgemeester en Schepenen.
De auteursrechten zijn ten laste van de begunstigde
Artikel 2
Met als enig doel de verwezenlijking van het project zoals omschreven in artikel 1 hiervoor kent de
Gemeente het volgende toe:
in niet-speciën:
Het drukken van:
13 x 26.000 postkaarten vierkleurendruk R°V° 10,5 x 15 – papeir 300 gr. (kostenraming n° 2011/2953 tot
2011/2965;
15.000 postkaarten vierkleurendruk R°V° 10,5 x 15 – papier 300 gr. (kostenraming 2011/2975)
67.000 uitnodigingen vierkleurendruk R°V° 21 x 10 – papier 135 gr. (kostenraming 2011/2976) ;
13 x 1000 affiches vierkleurendruk R°V° 60 x 40 – papier 135 gr. (kostenraming n° 2977 tot 2989) ;
Documenten waarop het logo van de Gemeente vermeld moet worden (downloadable op de site
www.ixelles.be door te typen « logo » in de opzoekmotor) alsook de vermelding :
Met de steun van de HH. Willy DECOURTY, Afgevaardigde-Burgemeester, Yves de JONGHE d’ARDOYE,
Afgevaardigde-Schepen van Cultuur en de leden van het College van Burgemeester en Schepenen.
De verantwoordelijke uitgever moet vermeld worden.
De bestanden die als basis zullen dienen voor het flasheren van films en de productie van platen
voor de drukpersen moeten ons toekomen onder de vorm van een CD of van USB-sleutel,
67.000 uitnodigingen op 1 augustus 2011 (levering op 02/09/11)
15.000 postkaarten op 22 augustus 2011 (levering op 23/09/11)
13 x 26.000 postkaarten vanaf 1 september 2011 (levering 23/09/11)
13 x 100 affiches vanaf 18 juli 2011 (levering 16/08/11)
In geval van niet-naleling van deze termijnen, de Gemeente zal niet meer in staat zijn om de
indrukken te garanderen.

Artikel 3
De begunstigde verbindt er zich hierbij toe om de subsidie enkel te gebruiken voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verbonden zijn met de verwezenlijking van het project omschreven in artikel 1.
Artikel 4
De begunstigde natuurlijke persoon of rechtspersoon moet een boekhouding bijhouden die het voor de
Gemeente mogelijk maakt om een doeltreffende controle uit te voeren.
De Gemeente heeft het recht om ter plaatse over te gaan tot de controle van de aanwending van de
toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt zich ertoe om geen enkele daad te stellen of om geen enkele houding aan te
nemen die er op om het even welke manier toe zou strekken om de uitoefening van dat controlerecht te
belemmeren.
De begunstigde is er, op het eerste schriftelijke verzoek van de Gemeente, toe gehouden om een verslag
over te maken dat op omstandige wijze aantoont hoe de toegekende subsidie rechtstreeks en uitsluitend
aangewend is voor de verwezenlijking van het project beschreven in artikel 1.
Artikel 5
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in de volgende gevallen:
1° als de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doeleinden waarvoor ze werd toegekend;
2° als vaststaat dat de subsidie werd toegekend op basis van ontoereikende of foute informatie of dat de
door de onderhavige overeenkomst vastgestelde voorwaarden voor de aanwending van de subsidie
niet werden nageleefd;
3° als de begunstigde niet alle vereiste bewijzen bezorgt, in welk geval de terugbetaling gebeurt naar
evenredigheid van de bedragen waarvan de aanwending niet gerechtvaardigd werd;
4° als de begunstigde zich verzet tegen het controlerecht bedoeld door de wet of door het
gemeentereglement.
In de gevallen bedoeld onder 1° en 2° kan de Gemeente de begunstigde in de toekomst van elke subsidie uitsluiten.
In de gevallen bedoeld onder 3° en 4° wordt de toekenning van subsidies opgeschort zolang de
begunstigde, voor voordien ontvangen subsidies, niet de door de wet of het gemeentereglement voorziene
bewijzen overlegt of hij zich verzet tegen de uitoefening van de controle voorzien door de wet of het
gemeentereglement. Wanneer een subsidie in tranches wordt toegekend, wordt elke tranche daarvan voor
de toepassing van de onderhavige alinea beschouwd als een afzonderlijke subsidie.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement inzake
subsidies, dat bij de onderhavige overeenkomst is gevoegd, en alle bepalingen ervan zonder enig
voorbehoud te aanvaarden.
Artikel 7
De onderhavige overeenkomst wordt strikt geïnterpreteerd en is uitsluitend aan het Belgische recht
onderworpen.
Elke onenigheid, geschil en/of procedure met betrekking tot de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van de onderhavige bepalingen behoort tot de exclusieve bevoegdheid van de hoven en
rechtbanken van het gerechtelijke arrondissement Brussel.
Opgemaakt te Elsene, op ……………………………… in drie exemplaren, waarvan elke partij verklaart het
zijne te hebben gekregen.
De Gemeente : De begunstigde
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester, De Voorzitter, De Schatbewaarder,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Yvan MAYEUR.
Michel DEZOTEUX.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/120
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 47ste punt:
Cultuur (4 e Directie) – Drukkerij (1 ste Directie): vzw “Théâtre Marni”, 25 de Vergniesstraat te 1050 Brussel.
Toekenning van een subsidie in speciën van 9.000,00 EUR en in niet speciën voor het afdrukken van
promotiematerieel geraamd op 9.426,06 EUR en het lenen van technisch materiaal geraamd op 3.000,00 EUR.
Goedkeuring van de overeenkomst.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle van de toekenning en van het gebruik van
zekere subsidies;
Gelet op de wet van 27 juni 1921 waarbij aan de verenigingen zonder winstoogmerk rechtspersoonlijkheid
wordt verleend;
Gelet op het op datum van 20 december 2001 door de Gemeenteraad goedgekeurde reglement betreffende
de subsidies;
Overwegende dat de vzw “Théâtre Marni” een te Elsene gelegen onthaaltplaats is voor liefhebbers van
theater, dans, muziek en spektakels gericht op een jong publiek (de Vergniesstraat 25);
Overwegende dat, sinds meerdere jaren, de Gemeente een cultureel partnership heeft ontwikkeld met deze
vereniging;
Overwegende dat de aanwezigheid van deze vereniging op haar grondgebied die trouwens gesteund wordt
door de Franse Gemeenschap, van groot belang is voor de Gemeente Elsene;
Overwegende inderdaad dat het Theater Marni de toegang tot cultuur voor iedereen bevordert alsook de
contacten met het verenigingsmilieu en animatie van de levenswijk, zonder rekening te houden met de
bevoorrechte banden met de handelaars;
Overwegende dat in het “Theater Marni” spektakels en culturele evenementen zich hebben afgespeeld die
werden opgestart door de Gemeente;
Overwegende dat volgend seizoen, het “Marni” zal deelnemen aan het "réseau jeunes créateurs" opgericht door
het “Théâtre de L'L” in partnership met de Gemeente en de Franse Gemeenschap;
Overwegende dat het gepast is voor de Gemeente om verder te gaan met het steunen van deze vereniging,
namelijk door de toekenning van een subsidie in speciën van een bedrag van 9.000,00 EUR te boeken bij
het artikel 762/332-02 waarvan het beschikbare 95.356,00 EUR bedraagt;
Overwegende dat subsidies in niet-speciën eveneens toegekend kunnen worden via het drukken van
promotiematerieel of voor de stipte lening van technisch materieel;

- 2 -
Overwegende dat deze subsidie geschat wordt op 9.426,06 EUR op basis van de kostenraming van de
Drukkerij en bestaat uit :
1 x 10.000 brochures 24 bladzijden vierkleurendruk r/v, formaat VS, gesatineerd, mat gestreken papier 135 g /
2 nietjes (1.295,80 EUR – kostenraming nr 2011/3017),
4 x 6.000 brochures 20 bladzijden vierkleurendruk r/v, formaat VS, gesatineerd, mat gestreken papier 135 g /
2 nietjes (3.705,24 EUR – kostenraming nrs 2011/3013 tot 2011/3016),
1 x 12.000 brochures 20 bladzijden vierkleurendruk r/v, formaat VS, gesatineerd, mat gestreken papier 135 g /
2 nietjes (1.529,22 EUR – kostenraming nr 2011/3012),
2 x 4.000 brochures 16 bladzijden vierkleurendruk r/v, formaat VS, gesatineerd, mat gestreken papier 135 g /
2 nietjes (1.498,84 EUR – kostenramingen nrs 2011/3010 en 2011/3011),
13 x 150 afiches A3 vierkleurendruk gesatineerd, mat gestreken papier 135g wit (482,56 – kostenraming
n° 2011/3005)
2 x 250 affiches A2 vierkleurendruk gesatineerd, mat gestreken papier 135 g wit (357,12,42 EUR –
kostenramingen nrs 2011/3008 en 2011/3009),
2 x 500 affiches A2 vierkleurendruk gesatineerd, mat gestreken papier 135 g wit (388,32 EUR – kosteraming
nr 2011/3006 en 2011/3007) ;
11 x 500 visitekaarten vierkleurendruk mat, gesatineerd 250 gr wit (168,96 euros – kostenraming
n° 2011/3004) ;
Overwegende dat het afdrukwerk als volgt zal ingeschreven worden:
artikel 134/123-02 administratieve leveringen : 3.135,96 EUR,
artikel 134/124-02 technische leveringen : 601,80 EUR,
artikel 134/111-01 bezoldigingen : 5.688,30 EUR;
Overwegende dat de subsidie betreffende de stipte lening van materieel kan geschat worden op 3.000,00 EUR;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Yves de JONGHE d'ARDOYE, Schepen van
Cultuur en Sociale Zaken,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. aan de vzw “Théâtre Marni” (DEXIA rekeningnummer 068-2291365-58), waarvan de maatschappelijke
zetel de Vergniesstraat 25 te 1050 Brussel is gelegen, een subsidie in speciën van 9.000,00 EUR als
structurele steun toe te kennen;
2. een bedrag van 9.000,00 EUR in te schrijven onder het artikel 762/332-02 (Cultuur – Vrije tijd : subsidies
ten voordele van instellingen ten dienste van de huishoudens) van de gewone begroting van 2011,
waarvan de begrotingsinschrijving 95.356,00 EUR is en het beschikbaar saldo 82.106,00 EUR;
3. aan de vzw “Théâtre Marni” een subsidie in niet-speciën toe te kennen voor het gratis terbeschikkingstellen
van technisch materieel van de Gemeente onder de vorm van stipte leningen onder voorbehoud van de
beschikbaarheid ervan en mits de naleving van de reglementaire bepalingen terzake en geschat op
3.000,00 EUR;
4. aan de vzw “Théâtre Marni” een subsidie in niet-speciën geschat op 9.426,06 EUR toe te kennen voor het
afdrukken van :
1 x 10.000 brochures 24 bladzijden vierkleurendruk r/v, formaat VS, gesatineerd, mat gestreken papier
135 g / 2 nietjes (1.295,80 EUR – kostenraming nr 2011/3017);
4 x 6.000 brochures 20 bladzijden vierkleurendruk r/v, formaat VS, gesatineerd, mat gestreken papier
135 g / 2 nietjes (3.705,24 EUR – kostenraming nrs 2011/3013 tot 2011/3016);
1 x 12.000 brochures 20 bladzijden vierkleurendruk r/v, formaat VS, gesatineerd, mat gestreken papier
135 g / 2 nietjes (1.529,22 EUR – kostenraming nr 2011/3012);
2 x 4.000 brochures 16 bladzijden vierkleurendruk r/v, formaat VS, gesatineerd, mat gestreken papier
135 g / 2 nietjes (1.498,84 EUR – kostenramingen nrs 2011/3010 en 2011/3011);
13 x 150 afiches A3 vierkleurendruk gesatineerd, mat gestreken papier 135g wit (482,56 – kostenraming
n° 2011/3005);
2 x 250 affiches A2 vierkleurendruk gesatineerd, mat gestreken papier 135 g wit (357,12 EUR –
kostenramingen nrs 2011/3008 en 2011/3009);
2 x 500 affiches A2 vierkleurendruk gesatineerd, mat gestreken papier 135 g wit (388,32 EUR –
kosteraming nr 2011/3006 en 2011/3007);
11 x 500 visitekaarten vierkleurendruk mat, gesatineerd 250 gr wit (168,96 EUR – kostenraming n°
2011/3004);

- 3 -
Onder artikels :
134/123-02 (Drukkerij : Administratieve benodigdheden) waar een krediet van 152.990,00 EUR is ingeschreven;
134/124-02 (Drukkerij : Technische benodigdheden) waar een krediet van 50.000,00 EUR is ingeschreven;
134/111-01 (Drukkerij : bezoldigingen) waar een krediet van 422.788,00 EUR is ingeschreven;
5. het bij deze beraadslaging gevoegde overeenkomstontwerp goed te keuren.
Conform de Ordonnantie van 14 mei 1998 en het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijk Regering van
16 juli 1998 betreffende de uitoefening van het administratieve toezicht op de gemeenten zal deze
beraadslaging niet voor goedkeuring overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van Cultuur en
Sociale zaken,
André SAPART.
Yves de JONGHE d’ARDOYE.

Tussen de ondergetekenden :
OVEREENKOMST
Enerzijds:
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen, in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en van Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn te 1050 Brussel, Elsense steenweg, 168,
hierna genaamd « de Gemeente ».
Anderzijds:
De vzw “Théâtre Marni” waarvan de maatschappelijke zetel de Vergniesstraat, 25 te 1050 Brussel, is
gevestigd, vertegenwoordigd door de HH. Ali SERGHINI, Voorzitter, en Jean-Louis MOORTGAT,
Schatbewaarder;
hierna genoemd «de begunstigde ».
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 2011 de Gemeenteraad zijn akkoord heeft gegeven voor de toekenning van een
subsidie in speciën en in niet-speciën ten voordele van de begunstigde.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
Gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De begunstigde heeft de volgende projecten voorgesteld aan de Gemeente:
Voortzetting van de acties van de vzw “Théâtre Marni” zoals de toegang tot cultuur voor iedereen alsook de
contacten met het verenigingsmilieu en animatie van de levenswijk, actieve deelname aan het netwerk "jeunes
createurs".
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit ontwerp vrij is van elke winstoogmerk.
De begunstigde verbindt zich ertoe om de zichtbaarheid van de Gemeente Elsene in alle documenten te
verzekeren, elektronische documenten inbegrepen (internet sites, e-mails voor promotie), betreffende de
bevordering van het hierboven beschreven ontwerp.
De auteursrechten vallen ten laste van de begunstigde.
Artikel 2 :
Met als enig doel de verwezenlijking te bevorderen van het project zoals beschreven bij het artikel 1
hierboven kent de Gemeente toe:
1. Een bedrag van 9.000,00 EUR dat zal worden betaald als volgt:
80 % na de goedkeuring door de Raad en de ondertekening van deze overeenkomst. Het saldo zal
gestort worden na voorlegging, door de begunstigde van de rekeningen en balans van 2011.
Deze documenten dienen vervolgens aan College van Burgemeester en Schepenen, Dienst Cultuur,
Elsensesteenweg 168 te 1050 Brussel overgemaakt te worden.
Deze bedragen zullen gestort worden op de rekening van de begunstigde.
REKENINGNR BE07 3101 4181 2066
2. Het afdrukken van promotiedocumenten als volgt :
1 x 10.000 brochures 24 bladzijden vierkleurendruk r/v, formaat VS, gesatineerd, mat gestreken papier
135 g / 2 nietjes (1.295,80 EUR – kostenraming nr 2011/3017),
4 x 6.000 brochures 20 bladzijden vierkleurendruk r/v, formaat VS, gesatineerd, mat gestreken papier
135 g / 2 nietjes (3.705,24 EUR – kostenraming nrs 2011/3013 tot 2011/3016),
1 x 12.000 brochures 20 bladzijden vierkleurendruk r/v, formaat VS, gesatineerd, mat gestreken papier
135 g / 2 nietjes (1.529,22 EUR – kostenraming nr 2011/3012),

- 2 -
2 x 4.000 brochures 16 bladzijden vierkleurendruk r/v, formaat VS, gesatineerd, mat gestreken papier
135 g / 2 nietjes (1.498,84 EUR – kostenramingen nrs 2011/3010 en 2011/3011),
13 x 150 afiches A3 vierkleurendruk gesatineerd, mat gestreken papier 135g wit (482,56 –
kostenraming n° 2011/3005)
2 x 250 affiches A2 vierkleurendruk gesatineerd, mat gestreken papier 135 g wit (357,12,42 EUR –
kostenramingen nrs 2011/3008 en 2011/3009),
2 x 500 affiches A2 vierkleurendruk gesatineerd, mat gestreken papier 135 g wit (388,32 EUR –
kosteraming nr 2011/3006 en 2011/3007) ;
11 x 500 visitekaarten vierkleurendruk mat, gesatineerd 250 gr wit (168,96 euros – kostenraming n°
2011/3004) ;
Documenten waarop het logo van de Gemeente vermeld moet worden (te downloaden op de site
www.elsene.be door te typen « logo » in de opzoektmotor) alsook de vermelding :
Met de steun van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester, de H. Yves de JONGHE d’ARDOYE,
Schepen van Cultuur en de leden van het College van Burgemeester en Schepenen.
De verantwoordelijke uitgever moet vermeld worden.
De bestanden die als basis zullen dienen voor het flasheren van films en de productie van platen
voor de drukpersen moeten onder de vorm van een CD of van USB-sleutel, aan de Dienst Drukkerij
overgemaakt worden en dit als volgt :
250 affiches A2 voor 8 juni 2011 (levering 30/06/11),
4000 brochures 16 bladzijden voor 1 juni 2011 (levering juli/augustus 2011),
250 affiches A2 voor de 15 juni 2011 (levering juli/augustus 2011),
10000 brochures 24 bladzijden voor 4 juli 2011 (levering 01/08/11),
6000 brochures 20 bladzijden voor de 1 ste augustus 2011 (levering 01/09/11),
12000 brochures 20 bladzijden voor 12 september 2011 (levering 14/10/11),
6000 brochures 20 bladzijden voor de 1 ste october 2011 (levering 01/11/11),
500 affiches A2 voor de 1 ste september 2011 (levering 01/11/11),
4000 brochures 16 bladzijden voor de 1 ste november 2011 (levering 01/12/11),
6000 brochures 20 bladzijden voor de 1 ste december 2011 (levering 01/01/12),
6000 brochures 20 bladzijden voor de 1 ste maart 2012 (levering 01/04/12),
500 affiches A2 voor de 1 ste april 2012 (levering 01/05/12),
13 x 150 affiches A3 voor de : een maand voor de gewenste leveringsdatum,
11 x 500 visitekaarten voor de : een maand voor de gewenste leveringsdatum.
In geval van niet-naleving van deze termijnen, zal de Gemeente niet meer in staat zijn om de
afdrukwerken te garanderen
3. Het gratis terbeschikkingstellen van technisch materieel van de Gemeente onder voorbehoud van de
beschikbaarheid en mits de naleving van de gemeentelijke reglementaire bepalingen terzake.
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 4
De begunstigde, fysieke persoon of rechtspersoon, dient een boekhouding bij te houden zodat de Gemeente
een doeltreffende controle zal kunnen uitoefenen.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse over te gaan tot een controle op de aanwending
van de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de Gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen, waarin op
een met redenen omklede wijze, vermeld staat hoe de door de Gemeente toegekende subsidie rechtstreeks
en uitsluitend werd aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 5:
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in onderstaande gevallen:
1° indien de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doelstellingen waarvoor zij werd toegekend;

- 3 -
2° indien vaststaat dat het op grond van valse of verkeerde inlichtingen is dat de subsidie werd toegekend
of dat de voorwaarden voor het aanwenden van de subsidie, zoals vastgelegd in onderhavige
overeenkomst en/of het reglement, niet werden nageleefd;
3° indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling ervan
zal gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan de besteding niet werd gestaafd;
4° indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet
of bij gemeentereglement.
Voor de gevallen, vermeld onder punten 1° en 2°, kan de Gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige subsidie.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4°, zal de begunstigde uitgesloten worden van elke
toekenning van subsidie zolang hij voor de voorheen ontvangen subsidie de bij wet of bij
gemeentereglement opgelegde stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de
uitoefening van het recht op toezicht dat bij wet of gemeentereglement is voorzien. Indien een subsidie in
verschillende schijven wordt toegekend, zal elk van deze schijven als een afzonderlijke subsidie worden
beschouwd voor wat de toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan te
aanvaarden, zonder enig voorbehoud.
Artikel 7
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op ……………………………… in drie exemplaren, elke partij erkennend haar
exemplaar te hebben ontvangen.
De Gemeentesecretaris,
Patricia van der LIJN.
De Gemeente: De begunstigde:
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.
De Voorzitter,
Ali SERGHINI.
De Schatbewaarder,
Jean-Louis MOORTGAT.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/121
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 48ste punt:
Museum (4 de Directie): Aansluiting 2011 van de gemeente Elsene bij de vzw De Brusselse Museumraad,
gevestigd Koninginnegalerij, 15 te 1000 Brussel, voor het gemeentelijk museum. Goedkeuring.
DE RAAD,
------------------------------
Overwegende dat het gemeentelijk museum een museuminstelling is waarvan de opdracht en oriëntatie in
overeenstemming zijn met de grote meerderheid van de Brusselse musea, namelijk wat betreft de opdracht
tot bewaring, opleiding en informatie van het artistieke patrimonium van enkele eeuwen geleden tot op
vandaag;
Overwegende dat de vzw De Brusselse Museumraad de enige Brusselse vereniging is die unaniem erkend
is als bekwame referentie door het Belgische museummilieu inzake coördinatie van het Brusselse
museumleven en de organisatie van activiteiten en grootscheepse evenementen;
Overwegende dat de aansluiting bij deze vereniging het gemeentelijk museum toelaat om deel te nemen aan
de verscheidene activiteiten die worden voorgesteld, zoals “nocturnes van de Brusselse musea” en
“Museum Night Fever”, en om eveneens voor te komen op verscheidene promotiemiddelen die worden
aangewend door de vzw etc.;
Overwegende dat in navolging van de opdrachten van het museum het jaarlijks hernieuwen van het
lidmaatschap bij de vzw De Brusselse Museumraad nuttig is om de ontwikkeling van zijn uitstraling en zijn
actieve betrokkenheid in het Brusselse museumleven te verzekeren, evenals voor de efficiënte verspreiding
van diverse informatie afkomstig van het gemeentelijke museum (aankondiging van haar projecten,…);
Overwegende dat de aansluiting voor 2011 bij de vzw De Brusselse Museumraad in totaal 200,00 EUR
bedraagt (niet onderworpen aan BTW)
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Yves de JONGHE d’ARDOYE, Schepen voor
Cultuur, het Museum en Sociale Zaken,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. het lidmaatschap voor 2011 van de Gemeente Elsene bij de vzw De Brusselse Museumraad, gevestigd
Koninginnegalerij 15 te 1000 Brussel voor het gemeentelijk museum goed te keuren,
2. de uitgave betreffende dit lidmaatschap voor een totaal bedrag van 200,00 EUR (niet onderworpen aan
BTW) goed te keuren;
3. deze uitgave in te schrijven op het gewone budget voor 2011 onder het budgettaire artikel 771/332-01:
“Museum: lidmaatschapsbijdrage voor verenigingen van gemeentelijk belang” waar een krediet staat
ingeschreven van 1.000,00 EUR.

De huidige beraadslaging zal niet worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig
de bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 2 augustus 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht : Bij opdracht :
Vr de Schepen van Cultuur,
Kristel SEGERS, Dominique DUFOURNY.
Wnd. Adjunct Gemeentesecretaris. Schepen van Burgerlijke Stand, Handel
en Sport.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/122
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 49ste punt:
Museum (4de Directie) : Overeenkomst opgesteld tussen de gemeente Elsene en de Stichting Dubuffet
gelegen rue de Sèvres, 137 te F-75006 Parijs (Frankrijk), in het kader van de tentoonstelling
« Jean Dubuffet. Architecte », die zal plaatsvinden in het gemeentelijke museum van 20 oktober 2011 tot 22
januari 2012. Goedkeuring.
---------------------------
DE RAAD,
Gelet op de beraadslaging van het College van burgemeester en schepenen, in zijn zitting van 30 mei 2011
(réf. 30.05.2011/B/038) beslissende om het bijhouden van de tentonstelling « Jean Dubuffet. Architecte » in
het gemeentelijke museum, van 20 oktober 2011 tot 22 januari 2012 goed te keuren ;
Overwegende dat de tentoonstelling is voorgesteld door de Stichting Dubuffet gelegen rue de Sèvres, 137 te
F-75006 Parijs (Frankrijk), vertegenwoordigd door Mevr. Sophie WEBEL, haar directrice, wetende dat deze
instelling eigenaar is van de expositierechten en auteursrechten van Jean Dubuffet ;
Overwegende dat de tentoonstelling « Jean Dubuffet. Architecte » reizend is en dat het gemeentelijke
museum het derde en laatste station is, nadat het werd vertoond in het Kunstsenter Henie Onstad te Oslo
(Noorwegen), van 10 maart tot 29 mei 2011, en in het Skissermuseum te Lund (Zweden), van 19 juni tot
2 oktober 2011 ;
Overwegende dat er een overeenkomst tussen de gemeente Elsene, voor het gemeentelijke museum, en de
Stichting Dubuffet, teneinde dient opgesteld te worden, dat de rechten en verplichtingen van elk van beide
partijen bepaalt, die aan onderhavige beraadslaging is bijgevoegd om er integraal deel van uit te maken ;
Overwegende dat de gemeente een uitgave van 66.000,00 EUR (niet onderworpen) voor haar rekening zal
moeten nemen, dat het aandeel vertegenwoordigt die door Elsene voor haar rekening is genomen, om de
verschillende prestaties die ter deze gelegenheid verwezenlijkt werden door de Stichting Dubuffet, wetende
dat deze uitgave ingeschreven zal zijn onder artikel 771/124-06 « Museum : Technische prestaties van
derden » van de gewone begroting van 2011, waar een krediet van 250.000,00 EUR is ingeschreven ;
Gelet op de Nieuwe gemeentewet ;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door H. Yves de JONGHE d’ARDOYE, Schepen van
Museum,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen :
1. de overeenkomst goed te keuren, bijgevoegd aan onderhavig document, opgesteld tussen de gemeente
Elsene, voor het gemeentelijke museum, en de Stichting Dubuffet, gelegen rue de Sèvres, 137 te
F-75006 Parijs (Frankrijk), eigenaar van de expositierechten en auteursrechten van Jean Dubuffet, in het
kader van de tentoonstelling « Jean Dubuffet. Architecte » die zaal plaatsvinden in het gemeentelijke
museum, van 20 oktober 2011 tot 22 januari 2012, wetende dat deze tentoonstelling reizend is en dat
het gemeentelijke museum het derde en laatste station is, nadat het werd voorgesteld in het Kunstsenter
Henie Onstad te Oslo (Noorwegen), van 10 maart tot 29 mei 2011, en in het Skissermuseum te
Lund (Zweden), van 19 juni tot 2 oktober 2011 ;
2. de uitgave van 66.000,00 EUR (niet onderworpen) in te schrijven onder het artikel 771-124-06 –
« Museum : Technische prestaties van derden» van de gewone begroting van 2011, waar een krediet
van 250.000,00 EUR is ingeschreven.

De huidige beraadslaging zal niet worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig
de bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 2 augustus 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht : Bij opdracht :
Vr de Schepen van Museum,
Kristel SEGERS, Dominique DUFOURNY.
Wnd. Adjunct Gemeentesecretaris. Schepen van Burgerlijke Stand, Handel
en Sport.

Tussen :
OVEREENKOMST
De GEMEENTE ELSENE, voor het Museum van Schone Kunsten te Elsene, gelegen Jean Van
Volsemstraat 71, 1050 Brussel (België), vertegenwoordigd door haar College van burgemeester en
schepenen in de personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, gelegen 168, Elsensesteenweg te 1050 Brussel
Hierna genoemd « Het Museum van Elsene ».
En
De STICHTING DUBUFFET
Stichting van frans recht erkend voor haar openbaar nut door het decreet van 22 november 1974, die haar
maatschappelijke zetel te Périgny-sur-Yerres (94520) en haar secretariaat op 137, rue de Sèvres F-75006
Parijs (Frankrijk), vertegenwoordigd door Sophie WEBEL, haar directrice,
Hierna genoemd « de Stichting » ;
Artikel 1 :
ER WERD BESLOTEN WAT VOLGT :
De Stichting Dubuffet verbindt zich ertoe om aan het MUSEUM VAN ELSENE voor de tentoonstelling die zal
plaatsvinden van 20 oktober 2011 tot 22 januari 2012 een verzameling van kunstwerken te lenen, die aan
Jean Dubuffet toebehoren.
Artikel 2 :
Deze tentoonstelling, waarvan de commissaris Daniel ABADIE is, is gecoproduceerd met het
HENIE-ONSTAD Art Center te HØvikkoden (Oslo, Noorwegen) en het SKISSERNAS Museum, Museum of
Public Art, Lund (Zweden). Een aparte overeenkomst met deze twee instellingen werd opgesteld.
Artikel 3 :
De ontvangsten voortkomend uit de ingangsrechten aan de tentoonstelling en van het verkoop van de
catalogussen, de affiches, de postkaarten of andere dat het MUSEUM VAN ELSENE zal hebben uitgegeven
zullen hem van rechtswege toekomen.
Artikel 4 :
Alle kunstwerken van de Stichting DUBUFFET zullen verzekerd worden in officieel erkende waarde,
inbegrepen de afschrijving, alle risico’s nagel tot nagel, inbegrepen de risico’s van aanslagen en actes van
terrorisme, bij het Cabinet MOREL, 2 rue de Penthièvre 75008 Parijs, voor de waarden die de Stichting
Dubuffet zal aanduiden.
Het verzekeringscertificaat zal worden overgemaakt aan de Stichting Dubuffet ten minste 10 dagen voor het
vertrek van de werken. Het vertrek van de werken van de Stichting Dubuffet zal enkel kunnen worden
verwezenlijkt na ontvangst van het verzekeringscertificaat.
Elke eventuele vergoeding zal direct worden betaald aan de Stichting Dubuffet.
Het Cabinet McLarens Young International (80, Boulevard Haussman, 75008 Parijs, Frankrijk. Contact :
Sophie Charrier Tel : +33 (0) 1 44 70 66 10) zal worden benoemd als expert in geval van schade en haar
aanbevelingen zullen worden eerbiedigd door de verzekeringsmaatschappij.
In geval van geschil of van schade, zullen alleen de franse rechtbanken bekwaam zijn.
Artikel 5 :
De geleende werken zullen beschermd zijn en vervoerd worden door een gespecialiseerde bedrijf, erkend
door beide partijen. De organisatie van het transport van de tentoonstelling is toevertrouwd aan het bedrijf
GONDRAND te Parijs, onder de supervisie van de Stichting Dubuffer
De staat van de werken zal worden vastgesteld en opgenomen bij het vertrek van elke plaats van
tentoonstelling en bij de aankomst aan elke plaats van tentoonstelling.
Het uitpakken, het officieel verslag, het hangen en het inpakken zullen moeten worden verwezenlijkt in
aanwezigheid van een medewerker van de Stichting Dubuffet.
Zijn reiskosten en verblijf ter plaatse zullen integraal ten laste worden genomen door het MUSEUM VAN
ELSENE volgens de gebruikelijke normen toegepast op de vervoerders.

Artikel 6 :
- 2 -
Alle voorzorgmaatregelen vereist door de Stichting Dubuffet, voor de goede bewaring van de werken en hun
opslag, zullen scrupuleus worden eerbiedigd :
a) de tentoonstellingslokalen zullen dag en nacht worden bewaakt, ze zullen worden uitgerust met een
thermo hygrometer opnemer;
b) het licht zal niet 50 lux overschrijden voor de tekeningen op papier en 250 lux voor de schilderijen, dat het
om natuurlijk licht of artificieel licht gaat;
c) de algemene veiligheidsbepalingen tegen brand zullen de volgende absoluut noodzakelijk voorwaarden
inhouden : verbod om te roken, brandwerendheid van de gordijnen, bij eerste redmiddel gebruik maken van
brandblussers onschadelijk voor de werken (met CO2 bijvoorbeeld).
Indien, er tijdens de tentoonstelling ernstige problemen aan de staat van één van de werken moeten
voorvallen, verbindt het MUSEUM VAN ELSENE zich ertoe om de onmiddellijk de Stichting Dubuffet ervan
op de hoogte te houden om de nodige maatregelen te overwegen. Geen enkele interventie zal worden
gemaakt zonder een schriftelijk akkoord van de Stichting Dubuffet.
Artikel 7 :
Alle fotografische documenten, teksten, technische fiches betreffende de werken van Jean Dubuffet en
noodzakelijk voor de publiciteit van de tentoonstelling zullen ten kosteloze titel worden geleend door de
Stichting Dubuffet.
Artikel 8 :
Het MUSEUM VAN ELSENE verbindt zich ertoe om de uitnodigingen, affiches en algemeen gezien elk
ontwerp van oplage of kopie klaar om af te drukken mede te delen aan de Stichting Dubuffet, houder van het
moreel recht verbonden aan het werk van Jean DUBUFFET. Alle gevraagde verbeteringen zullen scrupuleus
worden eerbiedigd.
Alle werken van Jean DUBUFFET zijn onderworpen aan reproductierechten die direct zullen worden
geregeld aan de instelling die de rechten beheerd : A.D.A.G.P., 11 rue Berryer, 75008 Parijs, of haar
correspondent in het buitenland. Het bedrag van de rechten zal hetgene zijn dat wordt aangeduid door deze
instelling.
Artikel 9 :
3 affiches en 3 exemplaren van elk geprint document in verband met de tentoonstelling zullen kosteloos
worden overhandigd aan de Stichting Dubuffet voor haar archieven.
Er zal, voor elk werk dat aan de Stichting Dubuffet toebehoord, de vermelding worden aangeduid « Collectie
Stichting Dubuffet, Parijs » in de tentoonstellingszalen en in het catalogus.
De originele titel van de werken zullen, in de tentoonstelling, verplicht in het frans vermeld worden evenals
zijn vertaling indien nodig.
Artikel 10 :
Het MUSEUM VAN ELSENE verbindt zich ertoe om 1.000 exemplaren van het catalogus van de
tentoonstelling te kopen, engelse en franse versie, direct bij de uitgever HAZAN voor een prijs van
19,45 EUR BT.
Artikel 11 :
De Stichting Dubuffet zal een lijst van ongeveer 300 personen op etiket voor de zending van de uitnodiging
op de officiële opening van de tentoonstelling door de exposanten.
De reizen en de verblijfkosten van de vertegenwoordigers van de stichting Dubuffet (Voorzitter en Directrice)
tijdens de opening van de tentoonstelling zullen integraal opgenomen worden door het MUSEUM VAN
ELSENE.
Artikel 12 :
De Stichting DUBUFFET verbindt zich ertoe om alle transport-en verzekeringskosten te regelen die zowel
betrekking hebben op de leningen van de Stichting als op diegenen die zijn toegestaan door externe leners
(Collectie RENAULT, BOULOGNE-BILLANCOURT ; The Solomon R.GUGGENHEIM Museum, NEW
YORK ; HENIE ONSTAD Kunstsenter, HOVIKODDEN ; SKISSERNAS MUSEUM, LUND). De Stichting
DUBUFFET verbindt zich ertoe om de fakturen die zij betaald zal hebben voort te brengen.

Artikel 13 :
- 3 -
Het SKISSERNASS MUSEUM verbindt zich ertoe om de Stichting DUBUFFET terug te betalen voor de
kosten die zij zal hebben aangegaan betreffende de transporten en verzekeringen van de tentoonstelling
zoals beschreven bij het artikel 12, ter hoogte van 66.000 EUR.
Alle kosten betreffende transport of de verzekering die dit bedrag overschrijden zullen ten laste worden
genomen door de Stichting DUBUFFET.
Zijn direct ten laste van het MUSEUM VAN ELSENE : de honoraria van de commissaris van de
tentoonstelling, de reclame, de kosten van het ter plaatse opnemen van de vervoerders (onderdak en per
diem), de reizen, en de verblijfkosten van de leners tijdens de inauguratie.
Artikel 14 :
De honoraria van de commissaris van de tentoonstelling, M. Daniel ABADIE, zullen direct geregeld worden
door het MUSEUM VAN ELSENE, betaalbaar op faktuur van de persoon in kwestie, bij de opening van de
tentoonstelling (15.000 EUR).
Artikel 15 :
De Stichting DUBUFFET laat het MUSEUM VAN ELSENE toe om partners of sponsors die aan de
tentoonstelling getoond in BRUSSEL zouden kunnen bijdragen op te zoeken.
De Stichting Dubuffet en het MUSEUM VAN ELSENE laten de partners of de sponsors die aan de
tentoonstelling in Brussel deelnemen toe om hun daden als sponsor overal ter wereld voor communicatie
redenen te gebruiken. Echter, deze zullen het beeld van het werk van Jean Dubuffet niet mogen gebruiken
zonder toestemming voorzien bij het artikel 8 hierboven. De Stichting Dubuffet en het MUSEUM VAN
ELSENE zullen op voorhand hun gemeenschappelijk akkoord gegeven moeten hebben op de nauwkeurige
projecten van elke sponsor of partner voor het gebruik van de beelden van het werk van Jean Dubuffet.
Artikel 16 :
Er wordt overeengekomen dat de Stichting DUBUFFET van haar kant partners zal mogen opzoeken of
sponsors die zouden kunnen bijdragen tot het geheel van dit tentoonstellingsproject, om de bijkomende
kosten te dekken (zoals voorzien bij artikel 13) die ze tot haar rekening zal hebben genomen, zowels als de
kosten van haar leningen die op 15.000 EUR per tentoonstellingsplaats neerkomen. Als de Stichting
DUBUFFET van haar kant financieringen verkrijgt, zal het eventuele overschot op de voornoemde kosten,
op gelijke wijze tussen de 3 instellingen die de tentoonstelling ontvangen worden verdeeld.
Artikel 17 :
Als tegenprestatie voor de verbintenis voorzien in het huidige contract, zal de Stichting DUBUFFET van het
MUSEUM VAN ELSENE een globale en forfaitair bedrag ontvangen van 66.000 EUR (zes en zestig duizend
euros) als volgt betaalbaar :
- 50% tegen 15 october 2011
- 50% tegen 15 december 2011
Artikel 18 :
Elk geschil relatief tot de uitvoering en/of de interpretering van onderhavige overeenkomst, dat de partijen
niet in de minne zouden kunnen regelen, zal voor de bevoegde rechtbanken van Parijs worden
onderworpen. Er is overeengekomen dat huidig contract aan de franse wet wordt onderlegd.
Gemaakt in twee exemplaren te
Elsene, op ……………………………………….. Parijs, op…………………………………..
Voor de gemeente Elsene : Voor de Stichting Dubuffet :
Willy DECOURTY, Burgemeester van Elsene. Sophie WEBEL, Directrice.
Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris.
Gezien door
Claire LEBLANC, Bewaarder van het gemeentelijk Museum van Elsene.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/123
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 50ste punt:
Museum (4 de Directie) : Overeenkomst opgesteld tussen de gemeente Elsene en de Stad Biarritz, in het
kader van het houden van de tetoonstelling « Paul Delvaux. Aux sources de l’oeuvre », in het Espace
Bellevue van Biarritz, van 2 juli tot 2 oktober 2011. Goedkeuring.
DE RAAD,
-----------------------
Gelet dat het gemeentemuseum een tentoonstelling, genaamd « Paul Delvaux. Aux sources de l’œuvre » van
29 september 2010 tot 16 januari 2011 heeft voorgesteld ;
Overwegende dat de Stad Biarritz, in het kader van de verbroedering met de gemeente Elsene, deze
tentoonstelling ook wenst voor te stellen, in een nieuwe versie, wetende dat het zal plaatsvinden in de Espace
Bellevue van Biarritz, van 2 juli tot 2 oktober 2011 ;
Overwegende dat er een overeenkomst dient afgesloten te worden tussen de gemeente Elsene en de Stad
Biarritz, dat de rechten en plichten bepaalt van beide partijen, die als bijlage is gevoegd aan onderhavige
beraadslaging om er integraal deel van uit te maken ;
Overwegende dat huidige overeenkomst onder artikel VI.3. bepaalt dat :
“ De Stad Biarritz verbindt zich ertoe om aan de gemeente Elsene een bezoldiging van 20.000,00 EUR te
betalen in het kader van haar pretsatie van wetenschappelijk commissariaat, onder meer voor het
conceptualiseren van de tentoonstelling, het onderzoek relatief tot de kunstwerken, de selectie van het
corpus van de tentoonstelling, de opvolging van de aanvragen voor leningen. Deze bezoldiging dekt
eveneens de prestatiekosten overeenkomende met de deeltijdse bijkomende aanwerving van Mevr. Laura
NEVE voor een bepaalde duur in het kader van het voorbereiden van de tentoonstelling zowel als de diverse
kosten relatief tot de administratieve opvolging (briefwisseling, telefonische oproepen) van het project” ;
Overwegende dat de ontvangst van deze bezoldiging voor een total bedrag van 20.000,00 EUR zal worden
gestort op het artikel 771/161-48 « Museum : produkten en diverse recuperaties » ;
Overwegende dat onderhavige overeenkomst ook bepaalt op het artikel V.2.:
Het catalogus « Paul Delvaux. Aux sources de l’œuvre » (éditions Racine, 2010) wordt ter beschikking
gesteld van de Stad Biarritz door de gemeente Elsene ten hoogte van 250 exemplaren voor een unitaire prijs
van 23,00 EUR »
Overwegende dat het totaal bedrag van de ontvangst van het verkoop van deze catalogussen 5.750,00 EUR
bedraagt, wetende dat het zal gestort worden op artikel 771/161-02 : « Museum : verkoop van postkaarten,
reproducties, dias, diversen » ;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet,
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Yves de JONGHE d’ARDOYE, Schepen van het
Museum,

BESLIST, met eenparigheid van stemmen :
1. de overeenkomst goed te keuren, geannexeerd bij de huidige beraadslaging, opgesteld tussen de
gemeente Elsene en de Stad Biarritz, in het kader van het houden van de tentoonstelling « Paul
Delvaux. Aux sources de l’oeuvre », in het Espace Bellevue van Biarritz van 2 juli tot 2 oktober 2011 ;
2. de ontvangst van de bezoldiging goed te keuren voor een totaal bedrag van 20.000,00 EUR,
verschuldigd aan de gemeente Elsene, in het kader van de overeenkomst opgesteld met de Stad Biarritz
ter gelegenheid van de voorstelling van de tentoonstelling « Paul Delvaux. Aux sources de l’œuvre »,
ontvangst die zal worden ingeschreven bij het artikel 771/161-48 « Museum : produkten en diverse
recuperaties », van de gewone begroting van 2011 ;
3. de ontvangst van 5.750,00 EUR goed te keuren, relatief tot het verkoop door de gemeente Elsene aan
de Stad Biarritz van 250 catalogussen (23 ,00 EUR per exemplaar) van de tentoonstelling « Paul
Delvaux. Aux sources de l’œuvre », wetende dat het zal worden gestort op het artikel 771/161-02
« Museum : verkoop van postkaarten, reproducties, dias, diversen ».
De huidige beraadslaging zal niet worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig de
bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 2 augustus 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht : Bij opdracht :
Vr de Schepen van Museum,
Kristel SEGERS, Dominique DUFOURNY.
Wnd. Adjunct Gemeentesecretaris. Schepen van Burgerlijke Stand, Handel
en Sport.

Tussen
Eenderzijds,
OVEREENKOMST VOOR DE PRODUCTIE VAN DE TENTOONSTELLING
« PAUL DELVAUX. AUX SOURCES DE L’ŒUVRE »
De gemeente Elsene, voor het gemeentelijke Museum van Schone Kunsten, vertegenwoordigd door
Dhr. Willy DECOURTY, Burgemeester en Mevr. Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris, waarvan de
zetel gelegen is 168, Elsensesteenweg te 1050 Brussel (België),
Hierna genaamd de Gemeente Elsene,
Anderzijds,
De Stad Biarritz, 12 avenue Edouard VII F-64200 Biarritz cedex (Frankrijk), vertegenwoordigd door
Dhr. Didier BOROTRA, Senator-Burgemeester, die in toepassing handelt van een beraadslaging van de
gemeenteraad ten datum van 4 april 2008, dat voor bepaalde gevallen delegatie geeft,
Hierna genaamd de Stad Biarritz,
VOORWERP
Onderhavige overeenkomst heeft als voorwerp de plichten en verantwoordelijkheden van elke partij te
bepalen betreffende de organisatie en de voorstelling van de tentoonstelling « Paul Delvaux. Aux sources de
l’œuvre » die zal plaatshouden van 2 juli tot 2 oktober 2011, in het Espace Muséal du Bellevue van Biarritz.
CLAUSULEN
I. – Inhoud van de tentoonstelling en wetenschappelijk commissariaat
I.1. Alle kunstwerken van het tentoonstellingscorpus komen, eenderzijds, van de permanente verzameling
van het Museum van Elsene zowel als van de verzameling van kunstwerken van Paul Delvaux behorende
tot M. GHENE, in depot bij het Museum van Elsene, die het voorwerp zijn van een leningscontract tussen de
gemeente Elsene en de Stad Biarritz (onafhankelijk van de huidige overeenkomst) ; Ze komen voort,
anderzijds, uit publieke of private verzamelingen uit België en het buitenland, kunstwerken van verschillende
artiesten die het voorwerp zijn van verschillende leningscontracten tussen de leners en de Stad Biarritz
(tevens onafhankelijk van huidige overeenkomst).
De lening van kunstwerken uit de permanente verzameling van het Museum van Elsene, tevens als deze
behorende tot M. GHENE, is uitgevoerd onder de directie en het toezicht van de bewaarder van het Museum
van Elsene, die er de perfecte verwezenlijking van naziet.
De bewaarder van het Museum van Elsene – 71, Jean Van Volsem straat te 1050 Brussel –
Tel. : +32 (0)2 515 64 20 Fax. : +32 (0)2 515 64 24 e-mail : claire.leblanc@ixelles.be en musee@ixelles.be
De lening van de andere kunstwerken wordt gedaan onder het toezicht van de Stad Biarritz.
Het geheel van het corpus van de tentonostelling is onderworpen aan de verantwoordelijkheid van de lener, te
weten de Stad Biarritz.
De lener zal in geen geval een ander gebruik mogen maken van de kunstwerken die hem toevertrouwd zijn
dan hetgeen is voorzien voor de vermeldde tentoonstelling in onderhavige overeenkomst.
I.2. Het wetenschappelijk commissariaat van de tentoonstelling is verzekerd door het Museum van Elsene,
concreet door Mevr. Neve Laura, wetenschappelijk medewerkster van het Museum van Elsene, onder de
directie van Mevr. Leblanc Claire, bewaarder van het Museum van Elsene
I.3. De Stad Biarritz verzekert het technisch commissariaat (beheer van de leningen, beheer van de logistieke
aspecten, hun verzekering ; hun eventuele voorbereiding – omkaderingen, restauraties -, hun voorstelling, hun
bewaring aan de museale normen, de pedagogische ontwikkelingen rondom de tentoonstelling) in samenhoor
met het wetenschappelijk team van het Museum van Elsene.
Het wetenschappelijk commissariaat blijft de exclusieve eigendom van de gemeente Elsene. Alhoewel, de
technische commissarissen van het Espace Muséal du Bellevue het corpus van kunstwerken mogen bijwerken
met het oog op het pertinent aanpassen ervan aan de specifieke eisen van de instelling die ze
vertegenwoordigen. Deze aanpassingen zullen van tevoren onderworpen worden aan de wetenschappelijke
commissarissen.
I.4. Als wetenschappelijk commissaris, verwezenlijkt het Museum van Elsene de selectie van kunstwerken,
onderwerpt de aanvragen tot lening aan de rechthebbende, verzekert het vervolg van de leningen en stelt de

- 2 -
uiteindelijke lijst vast van de kunstwerken van het corpus. De tentoonstelling zal ongeveer 90 werken
voorstellen (cfr bijlage). De commissarissen van het Museum van Elsene verzekeren het concept van de
tentoonstelling en zijn meester over het wetenschappelijk scenario (concept, tekst, wetenschappellijke
begeleiding van de tentoonstelling,…).
II. – Plaatsen en data van de tentoonstelling
De tentoonstelling “Paul Delvaux. Aux sources de l’oeuvre” zal plaatshouden van 2 juli 2011 tot 2 oktober
2011 in het Epsace Museal du Bellevue, gelegen Place Bellevue te F-64200 Biarritz (Frankrijk)
III. - Principes van financiering van de tentoonstelling
De kosten ten laste van de Stad Biarritz vatten ondermeer om :
- De verpakking en het transport van de kunstwerken van het vertrek van bij de lener tot de teruggave
ervan aan deze laatste
- De verzekering in erkende waarde, inbegrepen de afschrijving, alle risico’s « nagel tot nagel » van de
werken en de risico’s van aanslagen en terrorisme tijdens hun transport en hun voorstelling,
- De eventuele kosten van voorbereiding van de werken (omkaderingen, restauraties…), de kosten van
ophanging en van monteren noodzakelijk aan de voorstelling van de kunstwerken,
- De reiskosten, onderdak en verblijfsindemniteiten van de wetenschappelijke commissarissen van het
Museum van Elsene voor de voorbereiding, de installering en het inhuldigen van de tentoonstelling,
- De diverse lokale kosten voor de promotie van de tentoonstelling (affiches, folders, etc…)
- De diverse eventuele kosten relatief tot de auteursrechten betreffende Paul Delvaux, opgevraagd door
legale rechthebbenden van de kunstenaar of het bedrijf van auteursrechten die hem vertegenwoordigen,
- De diverse eventuele kosten betreffende de auteursrechten betreffende de andere artiesten van het
corpus van de tentoonstelling, opgevraagd door de legale rechthebbenden of door het bedrijf van
auteursrechten die hen vertegenwoordigen
IV. – Ontvangsten
De ontvangsten voortkomende uit de ingangsrechten van de tentoonstelling en andere eventuele afgeleidde
produkten, geproduceerd door de Stad Biarritz, zullen haar van rechtswege toebehoren.
V. – Boek van de tentoonstelling
V.1. De tentoonstelling zal het voorwerp zijn van een boek « Paul Delvaux. Aux Sources de l’œuvre »,
waarvan de directie, de productie, de coordinatie en de uitgeverskosten ten laste werden genomen door het
Museum van Elsene.
V.2. Het boek « Paul Delvaux. Aux sources de l’œuvre » (uitgeverijen Racine, 2010) wordt ter beschikking
gesteld van de stad Biarritz door de gemeente Elsene ter hoogte van 250 exemplaren voor een
eenheidsprijs van 23,00 €.
Het transport van de boeken zal per vrachtwagen gebeuren, samen met het transport vanuit Elsene.
De verkoopsprijs van het boek aan het publiek wordt aan de vrijheid van de Stad Biarritz overgelaten.
VI. – Financiële regeling
VI.1. De Stad Biarritz en de gemeente Elsene verklaren uitdrukkelijk dat ze beschikken over de
noodzakelijke middelen om het hoofd te kunnen bieden aan de plichten voortvloeiende uit onderhavig
contract, ieder zich verbindend om de plichten die aan elkieder overeenkomt te aanvaarden.
VI.2. De tentoonstelling zal kunnen worden gefinancieerd, volledig of gedeeltelijk met de steun van
sponsors, de Stad Biarritz volledig vrijblijvende om de fondsen te verzamelen zonder dat enig voorbehoud of
beperking op dit vlak zou kunnen worden ingesteld.
VI.3. De Stad Biarritz verbindt zich ertoe om de gemeente Elsene een forfaitaire bezoldiging van 20.000,00 € te
betalen overeenstemmende met de kosten die ze heeft aangegaan in het kader van haar prestatie van
wetenschappelijk commissariaat, onder meer voor het conceptualiseren van de tentoonstelling, het onderzoek
betreffende de kunstwerken, de selectie van het corpus van de tentoonstelling, de opvolging van de aanvragen
van leningen. Deze bezoldiging dekt ook de kosten van de prestaties betreffende de bijkomende deeltijdse
aanwerving van Mjfr Laura NEVE voor een periode van bepaalde duur in het kader van de voorbereiding van
de tentoonstelling zowel als de diverse kosten betreffende de administratieve opvolging (briefwisseling,
telefonsische oproepen…) van het project.

VII. BEKWAME RECHTBANKEN
- 3 -
In geval van geschil tussen de twee partijen, komen deze overeen om zich te wenden tot de bekwame
rechtbanken enkel na alle andere mogeklijkheden om tot een schikking in de minne te komen, te hebben
uitgeput.
Elke inbreuk op onderhavige overeenkomst die niet tot een minnelijke schikking kan komen zal vallen onder
de exclusieve bekwaamheid van de Rechtbanken van Brussel.
Lezing gedaan van onderhavig contract door de organizatoren, die het overeenstemmig vinden, ze
ondertekenen het in dubbel exemplaaar en op de plaats en op de datum die hieronder vermeld staat.
Elsene, op…………………………………. Biarritz, op……………………..
Voor de Gemeente Elsene : Voor de Gemeente Biarritz :
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester, De Senator-Burgemeester van de
Stad Biarritz,
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY. Didier BOROTRA.
Gezien door
Claire LEBLANC, Bewaarder van het Museum van Elsene.
Bijlage : lijst van de kunstwerken van de tentoonstelling (dat de kunstwerken geleend door het Museum van
Elsene – waarvan de kunstwerken van het Delvaux depot – en de bijkomende leningen van derden, omvat).

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/124
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 51ste punt:
Sociale Zaken (10de Directie B): Goedkeuring van de dadingovereenkomst tussen de Gemeente en de
maatschappij BOMA.
--------------------
DE RAAD,
Overwegend dat op 13 september 2010, het College van Burgemeester en Schepenen de leveringsopdracht
n° 2010-021 heeft toegekend de betrekking heeft op “De bevoorrading van de stock Economaat” gedurende
4 maanden in schoonmaakproducten bestemd voor het bestuur – Lot 11 : specifieke produkten bestemd voor
het Rusthuis “Uren van Geluk”, gemeenteklijke en schoolrestaurants ;
Overwegende dat deze opdracht aan de maatschappij BOMA, Noorderlaan, 121, 2030 Antwerpen werd
toegekend voor een periode van 4 maanden vanaf 6 oktober 2010 ;
Overwegende dat een nieuwe markt voorzien is;
Overwegende dat de geleverde wasproducten besteld werden na de afsluiting van de markt bij de vennootschap
Boma, om de hygiëne en het comfort niet in gevaar te brengen en een kwalitatieve dienst voor de bewoners te
behouden;
Overwegende dat deze producten geleverd werden en dat de hieronder vernoemde factuur moet betaald
worden :
factuur nr 19786/2011 van 12/04/2011 ten bedrage van 380,67 EUR BTWI ;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Yves de JONGHE d’ARDOYE, Schepen van Sociale
zaken,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen,
de dadingovereenkomst in bijlage van huidige beraadslaging die hier integraal deel van uitmaakt goed te
keuren.
Conform de ordonnantie van 14 mei 1998 en het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van
16 juli 1998 betreffende de uitoefening van het administratieve toezicht op de gemeenten zal deze
beraadslaging niet overgemaakt worden voor goedkering aan de Toezichthoudende Overheid.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht : Bij opdracht:
De Schepen van Sociale Zaken,
André SAPART, Yves de JONGHE d’ARDOYE.
Adjunct Gemeentesecretaris.

TUSSEN
OVEREENKOMST VAN DADING
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en Mevr. Patricia
van der LIJN, Gemeentesecretaris, gevestigd Elsensesteenweg, 168 – 1050 BRUSSEL,
hierna genoemd « de Gemeente ».
EN
De maatschappij BOMA waarvan de maatschappelijke zetel gevestigd is Noorderlaan, 131 à
2030 Antwerpen.
hierna genoemd « BOMA ».
VOORWERP VAN DE OVEREENKOMST
Om het welzijn en de gezondheid van de residenten niet in gevaar te brengen en de kwaliteit van de dienst
te vrijwaren, wordt de levering door BOMA uitgevoerd en maakt zij deel uit van de hieronder vernoemde
factuur die betaald moet worden:
Faktuur nr 19786/2011 van 12/04/2011 ten bedrage van 380,67 EUR BTWI ;
Artikel 1
ER WERD VERVOLGENS OVEREENGEKOMEN WAT VOLGT
De Gemeente verbindt zich ertoe aan de firma BOMA een bedrag van 380,67 EUR te betalen.
Deze betaling gebeurt ter vereffening van de factuur vernoemd in deze overeenkomst.
Artikel 2
Het overeengekomen bedrag zal door de Gemeente ten laatste voor …………...op de rekening
nr 320-0118113-37 van de maatschappij BOMA gestort worden.
Huidige dadingovereenkomst werd afgesloten op basis van een globale, definitieve en forfaitaire regeling met
betrekking tot de facturen die in huidige overeenkomst worden genoemd. De partijen zien af van elke latere eis,
rechtsvordering, procedure of aanspraken van welke aard ook die ze nog hebben of zouden kunnen hebben.
Artikel 3
Onder voorbehoud van de betaling waarvan sprake in de artikels 1 en 2, verklaren de partijen dat ze volledig
vrijgesteld zijn van alle rechten en verplichtingen van welke aard ook met betrekking tot de voorgenoemde
factuur.
Artikel 4
Deze overeenkomst werd te goeder trouw afgesloten zonder enig voorbehoud of terughoudendheid van welke
aard ook.
Artikel 5
Deze overeenkomst is onderworpen aan het Belgisch recht. Voor elk geschil betreffende haar geldigheid, de
uitlegging, en de uitvoering zal de Rechtbank van eerste aanleg van Brussel bevoegd zijn.
Opgemaakt in twee exemplaren te Brussel, op ……………………………………, waarvan elke partij erkent een
exemplaar te hebben ontvangen.
Voor BOMA, Voor de Gemeente Elsene:
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/125
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 52ste punt:
Sociale Zaken (10de Directie B): Goedkeuring van de transactieovereenkomst tussen de Gemeente en de
maatschappij HORECA 2000 voor een bedrag van 5.675,82 EUR BTWI.
------------------------
DE RAAD,
Overwegende dat op 24 augustus 2009 het College van Burgemeester en Schepenen de leveringsopdracht
N° 2009-257 heeft toegekend voor de levering van vers fruit en groenten voor een duur van een jaar“.
Overwegende dat deze opdracht aan de vennootschap JAVA FRESH, Wingepark, 20, 3110 Rotselaar werd
toegekend voor een periode van een jaar vanaf 1 september 2009;
Overwegende dat deze opdracht op 31 augustus 2010 is geëindigd;
Overwegende dat een nieuwe opdracht (nr 2011-062) toegekend werd op 23 mei 2011 aan HORECA 2000;
Overwegende dat het in het belang van de Gemeente van Elsene was om de voortzetting van de dienst van
de gemeenterestaurants te waarborgen, heeft dus de Directie van de sociale Zaken beroep moeten doen
aan de vennootschap HORECA 2000 sinds 11 oktober 2010, teneinde de maaltijden te garanderen.
Overwegende dat de uitkeringen werden uitgevoerd en dat zij het onderwerp van de rekeningen hieronder
zijn die geliquideerd moeten worden:
Dienst Maaltijden :
Factuur nr 11/003453 van 26/04/2011 voor een bedrag van 270,40 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/003454 van 26/04/2011 voor een bedrag van 50,77 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/003455 van 26/04/2011 voor een bedrag van 125,83 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/003456 van 26/04/2011 voor een bedrag van 62,64 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/003457 van 26/04/2011 voor een bedrag van 168,17 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004038 van 30/04/2011 voor een bedrag van 136,64 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004039 van 30/04/2011 voor een bedrag van 208,57 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004040 van 30/04/2011 voor een bedrag van 26,23 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004041 van 30/04/2011 voor een bedrag van 102,62 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004042 van 30/04/2011 voor een bedrag van 49,39 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004418 van 09/05/2011 voor een bedrag van 106,69 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004419 van 09/05/2011 voor een bedrag van 228,65 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004420 van 09/05/2011 voor een bedrag van 50,44 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004421 van 09/05/2011 voor een bedrag van 70,84 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004422 van 09/05/2011 voor een bedrag van 40,14 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004731 van 16/05/2011 voor een bedrag van 175,89 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004732 van 16/05/2011 voor een bedrag van 234,98 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004733 van 16/05/2011 voor een bedrag van 20,82 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004734 van 16/05/2011 voor een bedrag van 94,62 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004735 van 16/05/2011 voor een bedrag van 23,93 EUR BTW inbegrepen
TOTAAL FACTUREN 2.248,26 EUR BTWI
Kredietnota leeggoed nr 878 van 13/05/2011 - 335,00 EUR

Residentie Uren Van Geluk :
Factuur nr 11/003458 van 26/04/2011 voor een bedrag van 312,91 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004037 van 30/04/2011 voor een bedrag van 222,36 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004423 van 09/05/2011 voor een bedrag van 380,80 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004737 van 16/05/2011 voor een bedrag van 291,35 EUR BTW inbegrepen
- 2 -
TOTAAL FACTUREN 1.207,42 EUR BTWI
Kredietnota leeggoed nr 881 van 13/05/2011 - 184,00 EUR
Dienst Tewerkstelling :
Factuur nr 11/004738 van 16/05/2011 voor een bedrag van 334,62 EUR BTW inbegrepen
Dienst Gezondheid (10de Directie A) :
Factuur nr 11/00 ….. van 26/04/2011 voor een bedrag van 198,32 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/00 ….. van 26/04/2011 voor een bedrag van 82,84 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/00 van 30/04/2011 voor een bedrag van 348,73 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/00 van 30/04/2011 voor een bedrag van 222,30 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/00 van 09/05/2011 voor een bedrag van 389,29 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/00 van 09/05/2011 voor een bedrag van 284,86 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/00 van 16/05/2011 voor een bedrag van 509,98 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/00 van 16/05/2011 voor een bedrag van 287,24 EUR BTW inbegrepen
TOTAAL FACTUREN 2.323,56 EUR BTWI
Kredietnota nr 879 van 13/05/2011 - 123,80 EUR
Kredietnota nr 880 van 13/05/2011 - 80,60 EUR
TOTAAL KREDIETNOTA - 204,40 EUR
Centrum Madeleine Clement (3de Directie) :
Factuur nr 11/000000 van 30/04/2011 voor een bedrag van 60,01 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/000000 van 16/05/2011 voor een bedrag van 225,35 EUR BTW inbegrepen
TOTAAL FACTUREN 285,36 EUR BTWI
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Yves de JONGHE d’ARDOYE, Schepen van
Sociale zaken,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. deze beraadslaging gevoegde transactieovereenkomst tussen de Gemeente Elsene en de maatschappij
HORECA 2000 goed te keuren om er integraal deel van uit te maken;
2. de uitgave inschrijven op de volgende artikels :
- 1.913,26 EUR BTWI - artikel 8492/124-02 « Gemeenschappelijke Restaurants : technische
werkingskosten » krediet : 195.000,00 EUR;
- 1.023,42 EUR BTWI - artikel 8341/124-02 « Rusthuis 3de leeftijd : technische werkingskosten »
krediet : 190.000,00 EUR;
- 334,62 EUR BTWI - artikel 851/124-48 « Werkgelegenheid : andere technische kosten » krediet :
19.233,00 EUR;
- 2.119,16 EUR BTWI - artikel 8441/124-02 « Creches : technische werkingskosten » krediet :
60.000,00 EUR;
- 285,36 EUR BTWI - artikel 1242/124-48 « Prive Patrimonium : O.L.C. M. Clément : technische
werkingskosten » krediet : 26.227,00 EUR.

- 3 -
Conform de ordonnantie van 14 mei 1998 en het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van
16 juli 1998 betreffende de uitoefening van het administratieve toezicht op de gemeenten zal deze
beraadslaging niet overgemaakt worden voor goedkering aan de Toezichthoudende Overheid.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht : Bij opdracht:
De Schepen van Sociale Zaken,
André SAPART, Yves de JONGHE d’ARDOYE.
Adjunct Gemeentesecretaris.

TUSSEN
OVEREENKOMST VAN DADING
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en
Mevr. Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris, gevestigd Elsensesteenweg, 168 – 1050 BRUSSEL,
hierna genoemd "de Gemeente".
EN
De B.V.B.A. HORECA 2000 met maatschappelijke zetel te 1000 Brussel, Werkhuizenkaai, 112 –
Nevengebouw bus 1
hierna genoemd "HORECA 2000".
VOORWERP VAN DE OVEREENKOMST
Om niet de voorbereiding van de maaltijden in de gemeenterestaurants te schaden, werd de voortzetting van
de levering van vers fruit en groenten, bij HORECA 2000 gevraagd en het onderwerp van de rekeningen en
aantekeningen van krediet hieronder geweest die geliquideerd moeten worden:
Dienst Maaltijden :
Factuur nr 11/003453 van 26/04/2011 voor een bedrag van 270,40 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/003454 van 26/04/2011 voor een bedrag van 50,77 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/003455 van 26/04/2011 voor een bedrag van 125,83 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/003456 van 26/04/2011 voor een bedrag van 62,64 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/003457 van 26/04/2011 voor een bedrag van 168,17 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004038 van 30/04/2011 voor een bedrag van 136,64 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004039 van 30/04/2011 voor een bedrag van 208,57 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004040 van 30/04/2011 voor een bedrag van 26,23 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004041 van 30/04/2011 voor een bedrag van 102,62 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004042 van 30/04/2011 voor een bedrag van 49,39 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004418 van 09/05/2011 voor een bedrag van 106,69 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004419 van 09/05/2011 voor een bedrag van 228,65 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004420 van 09/05/2011 voor een bedrag van 50,44 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004421 van 09/05/2011 voor een bedrag van 70,84 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004422 van 09/05/2011 voor een bedrag van 40,14 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004731 van 16/05/2011 voor een bedrag van 175,89 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004732 van 16/05/2011 voor een bedrag van 234,98 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004733 van 16/05/2011 voor een bedrag van 20,82 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004734 van 16/05/2011 voor een bedrag van 94,62 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004735 van 16/05/2011 voor een bedrag van 23,93 EUR BTW inbegrepen
TOTAAL FACTUREN 2.248,26 EUR BTWI
Kredietnota leeggoed nr 878 van 13/05/2011 - 335,00 EUR
Residentie Uren Van Geluk :
Factuur nr 11/003458 van 26/04/2011 voor een bedrag van 312,91 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004037 van 30/04/2011 voor een bedrag van 222,36 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004423 van 09/05/2011 voor een bedrag van 380,80 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/004737 van 16/05/2011 voor een bedrag van 291,35 EUR BTW inbegrepen
TOTAAL FACTUREN 1.207,42 EUR BTWI
Kredietnota leeggoed nr 881 van 13/05/2011 - 184,00 EUR
Dienst Tewerkstelling :
Factuur nr 11/004738 van 16/05/2011 voor een bedrag van 334,62 EUR BTW inbegrepen

Dienst Gezondheid (10de Directie A) :
Factuur nr 11/00 ….. van 26/04/2011 voor een bedrag van 198,32 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/00 ….. van 26/04/2011 voor een bedrag van 82,84 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/00 van 30/04/2011 voor een bedrag van 348,73 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/00 van 30/04/2011 voor een bedrag van 222,30 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/00 van 09/05/2011 voor een bedrag van 389,29 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/00 van 09/05/2011 voor een bedrag van 284,86 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/00 van 16/05/2011 voor een bedrag van 509,98 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/00 van 16/05/2011 voor een bedrag van 287,24 EUR BTW inbegrepen
TOTAAL FACTUREN 2.323,56 EUR BTWI
Kredietnota nr 879 van 13/05/2011 - 123,80 EUR
Kredietnota nr 880 van 13/05/2011 - 80,60 EUR
TOTAAL KREDIETNOTA - 204,40 EUR
Centrum Madeleine Clement (3de Directie) :
Factuur nr 11/000000 van 30/04/2011 voor een bedrag van 60,01 EUR BTW inbegrepen
Factuur nr 11/000000 van 16/05/2011 voor een bedrag van 225,35 EUR BTW inbegrepen
TOTAAL FACTUREN 285,36 EUR BTWI
Artikel 1
ER WERD VERVOLGENS OVEREENGEKOMEN WAT VOLGT
De Gemeente verbindt zich ertoe aan de firma HORECA 2000 een bedrag van 5.675,82 EUR te betalen
Deze betaling gebeurt ter vereffening van de facturen en kredietnota’s vernoemd in deze overeenkomst.
Artikel 2
Het overeengekomen bedrag zal door de Gemeente op de rekening BE90 3300 2554 7632 van HORECA
2000 gestort worden.
Huidige dadingovereenkomst werd afgesloten op basis van een globale, definitieve en forfaitaire regeling
met betrekking tot de twee facturen die in huidige overeenkomst worden genoemd. De partijen zien af van
elke latere eis, rechtsvordering, procedure of aanspraken van welke aard ook die ze nog hebben of zouden
kunnen hebben.
Artikel 3
Onder voorbehoud van de betaling waarvan sprake in de artikels 1 et 2, verklaren de partijen dat ze volledig
vrijgesteld zijn van alle rechten en verplichtingen van welke aard ook met betrekking tot de voorgenoemde
facturen.
Artikel 4
Deze overeenkomst werd te goeder trouw afgesloten zonder enig voorbehoud of terughoudendheid van
welke aard ook.
Artikel 5
Deze overeenkomst is onderworpen aan het Belgische recht. Voor elk geschil betreffende haar geldigheid,
de uitlegging, en de uitvoering zal de Rechtbank van eerste aanleg van Brussel bevoegd zijn.
Opgemaakt in twee exemplaren te Brussel, op .…………………….…..…, waarvan elke partij erkent een
exemplaar te hebben ontvangen.
Voor HORECA 2000, Voor de Gemeente Elsene:
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/151
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 53ste punt:
Sociale zaken (10de directie B): Overdracht van het beheer van het rusthuis ‘LES HEURES DOUCES’ naar
het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn – Erfpachtovereenkomst - aanhangsel bij de
erfpachtovereenkomst en tripartiete overeenkomst inzake overdracht van het personeel. Goedkeuring.
DE RAAD,
-------------------------------------
Overwegende dat het rusthuis "Résidence LES HEURES DOUCES", gevestigd Victor GREYSONstraat 53 te
1050 BRUSSEL een gemeentelijke eigendom betrekt die historisch gezien werd beheerd door de gemeente;
Overwegende dat deze opdracht normaal eerder te beurt valt aan het OCMW dan aan de gemeentes,
waaruit voortkomt dat de huidige situatie uniek is in België;
Overwegende daarenboven dat voor redenen van synergieën het geschikt zou zijn om het volledige beheer
van het rusthuis van de gemeente over te dragen aan het OCMW en terzelfder tijd ook de continuïteit te
verzekeren van de prestaties en condities waarover de huidige bewoners op dit ogenblik genieten;
Overwegende dat de autoriteiten van het OCMW voorstander zijn van zo een overdracht van activiteiten;
Overwegende dat het de wens is van de gemeente en het OCMW dat deze overdracht geen schade
berokkent noch aan de bewoners, noch aan het personeel van het etablissement;
Overwegende dat het OCMW zich engageert om op de site activiteiten ter bescherming en zorg voor oudere
personen te handhaven,
Overwegende dat om de continuïteit van deze opdracht te verzekeren het noodzakelijk is om mensen en
materiele middelen over te dragen aan het OCMW;
Dat een ter beschikking stelling op lange termijn van het gebouw noodzakelijk is en dat de meest geschikte
manier hiervoor een erfpachtovereenkomst is;
Dat omwille van het instandhouden van de activiteit in de publieke sector, het ten laste nemen van alle
kosten verbonden aan het gebouw door de erfpachtovereenkomst, het verbod in de erfpachtovereenkomst
om dit recht over te dragen aan derden, van de waarborg op het handhaven van de
huisvestingsvoorwaarden van de bewoners met inbegrip van de prijs en het feit dat elke bijkomende last
doorgerekend zal worden op het niveau van de financiële dotatie, het gepast was om een symbolische norm
te definiëren;
Overwegende dat, om de continuïteit van de werking van de residentie te verzekeren een overeenkomst die
de praktische modaliteiten van de overdracht regelt, toegevoegd zal worden aan de erfpachtovereenkomst;
Overwegende dat in toepassing van artikel 30 sectie 2 van het administratieve statuut en het Koninklijk
Besluit nr. 490 van 31 december 1986 die aan de gemeentes en het OCMW onder hun bevoegdheid, de
automatische overdracht van bepaalde leden van hun personeel oplegt, het volledige statutaire personeel in
functie in de residentie op datum van 31 december 2011 met uitzondering van de directrice, mevrouw Truda
HERMANS, zal overgedragen worden naar het OCMW met ingang vanaf 1 januari 2012;

Overwegende dat in toepassing van de richtlijn van de raad nr. 2001/23 van 12 maart 2001 betreffende de
toenadering van de wetgeving van de lidstaten betreffende het handhaven van de rechten van de
werknemers in geval van overdracht van ondernemingen, etablissementen of van gedeeltes van
ondernemingen en etablissementen er reden toe is om alle informatie te verzekeren aan de
vertegenwoordiger van de werknemers, het handhaven van de werkomstandigheden en het verbieden van
elk ontslag verbonden aan de overdracht;
Overwegende dat een tripartiete overeenkomst de overdracht van het personeel (gemeente, OCMW en
vertegenwoordiger van de werknemers) deze principes herneemt;
Overwegende dat ter gelegenheid van de syndicale onderhandelingen van 19 mei 2011 er werd voorzien dat
er over een protocol zou worden gesproken tussen de vertegenwoordigers van de werknemers en het
OCMW tijdens het volgende gemeenschappelijke overleg en vervolgens voorgelegd zal worden ter akkoord
aan de gemeente;
Overwegende dat de plannen voor erfpachtovereenkomsten, de bijlage die de overdrachtsmodaliteiten
regelen en de tripartiete voor de overdracht van het contractuele personeel van de residentie “LES HEURES
DOUCES” naar het OCMW het onderwerp vormden van een gunstig advies in de sessies van het
gemeenschappelijke overleg GEMEENTE/OCMW van 28 januari en 6 mei 2011;
Overwegende dat de plannen voor erfpachtovereenkomsten, de bijlage die de overdrachtsmodaliteiten
regelen en de tripartiete voor de overdracht van het contractuele personeel van de residentie “LES HEURES
DOUCES” naar het OCMW zullen worden onderworpen aan de goedkeuring van de Raad voor sociale hulp
van het OCMW van Elsene;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en de H. Yves
de JONGHE d’ARDOYE, Schepen voor sociale zaken,
BESLIST,
met 23 ja en 12 onthoudingen:
1. het beheer van het gemeentelijke rusthuis “RESIDENCE LES HEURES DOUCES” gevestigd Victor
Greysonstraat 53, over te dragen aan het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn van Elsene,
op datum van 1 januari 2012;
2. de hierbij gevoegde erfpachtovereenkomst goed te keuren;
3. de overeenkomst in bijlage van de erfpachtovereenkomst die de overdrachtsmodaliteiten van het
gemeentelijke rusthuis “RESIDENCE LES HEURES DOUCES”, gevestigd Victor Greysonstraat 53 naar
het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn van Elsene regelt, goed te keuren.
4. de tripartiete overeenkomst betreffende de overdracht van het contractuele personeel van de residentie
“LES HEURES DOUCES” van de gemeente naar het OCMW hierbij gevoegd goed te keuren.
De huidige beraadslaging zal worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig de
bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUITEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 4 juli 2011
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht:
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van sociale zaken,
Yves de JONGHE d’ARDOYE.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

IN HET JAAR TWEEDUIZEND EN ELF
Op ……………
ERFPACHTOVEREENKOMST
Voor ons de heer Willy Decourty, burgemeester, woonachtig te Brussel,
ZIJN VERSCHENEN
De GEMEENTE ELSENE waarvan de kantoren gevestigd zijn in het gemeentehuis te 1050 Elsene, Elsense
steenweg 168,
hier vertegenwoordigd door haar college van burgemeester en schepenen,
vertegenwoordigd door
haar burgemeester, de H. Willy DECOURTY, gedomicilieerd te 1050 Brussel, Franz Merjaystraat, 22;
haar gemeentesecretaris, Mevr. Patricia van der LIJN, gedomicilieerd te Beersel .. ;
ter uitvoering van de beraadslaging van de gemeenteraad van 23 juni 2011 tweeduizend en elf, waarbij
voornoemde beraadslaging als bijlage bij deze overeenkomst is gevoegd,
hierna « de eigenaar » genoemd, enerzijds;
en het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk welzijn, waarvan de kantoren gevestigd zijn te 1050
Brussel – Boondaalse steenweg 92
vertegenwoordigd door
zijn voorzitter de heer Philippe BRUNELLI, gedomicilieerd te ………………
zijn secretaris de heer Jacques RUCQUOI, gedomicilieerd te ………………
ter uitvoering van de beraadslaging van het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk welzijn van
….…………..tweeduizend en elf, waarbij voornoemde beraadslaging als bijlage bij deze overeenkomst is
gevoegd,
hierna « de erfpachter » genoemd, anderzijds;
de comparerende partijen hebben uitdrukkelijk gevraagd dat de burgemeester, dhr. Willy Decourty, in deze
zou optreden als instrumenterende notaris en akte zou nemen van wat volgt:
ARTIKEL EEN
De eigenaar heeft volgend goed aangekocht: …….
GEMEENTE ELSENE – afdeling ( )
Een gebouw gelegen ….
OORSPRONG VAN EIGENDOM
De gemeente Elsene, zoals hierboven vertegenwoordigd, verklaart dat het voornoemde goed
haar eigendom is en dat zij het verworven heeft krachtens een akte gedateerd …………….
ARTIKEL TWEE
Door deze overeenkomst geeft de eigenaar de erfpachter voornoemd terrein met daarop een gebouw in
erfpacht uit.
ARTIKEL DRIE
Deze erfpachtovereenkomst geldt voor een niet te herleiden termijn van zevenentwintig jaar die ingaat op 1
januari 2012.
Bij het verstrijken van deze termijn wordt de erfpachtovereenkomst verlengd voor een tweede niet te herleiden
termijn van zevenentwintig volledige en opeenvolgende jaren, behoudens opzegging per post aangetekende
brief door een van de partijen ten minste zes maanden vóór het verstrijken van het zevenentwintigste jaar.
Erfpachtovereenkomst
Bladzijde 1 van 6

In geval van verlenging dient de erfpachter op eigen kosten de authentieke akten te passeren en alle
formaliteiten te vervullen die nodig zijn om deze erfpachtovereenkomst ‘tegenstelbaar’ te maken tegenover
derden.
De erfpachter verbindt zich ertoe om uitsluitend op eigen kosten de inrichting van voornoemd gebouw te
onderhouden met als doel er hulp te verlenen aan bejaarden.
Alle werken i.v.m. de inrichting en de verbouwing van voornoemd gebouw dienen te worden uitgevoerd
conform de door de eigenaar schriftelijk goedgekeurde plannen.
De erfpachter verbindt zich ertoe om alle van kracht zijnde regelgevingen en wetgevingen inzake stedenbouw
en bouwvergunning na te leven inzonderheid het gewestplan, het bouwreglement alsook de voorschriften
inzake hygiëne en brandveiligheid.
ARTIKEL VIER
Als jaarlijkse retributie en erkenning van eigendomsrecht dient de erfpachter een jaarlijkse erfpachtrente ten
bedrage van vijfentwintig euro (25 EUR) aan de eigenaar te storten, bij voorbaat te betalen op
rekeningnummer IBAN BE ……………….. van de gemeente Elsene.
ARTIKEL VIJF
Zolang deze overeenkomst loopt is de erfpachter verplicht om:
a) voornoemd gebouw in te richten en te beheren, waarbij voornamelijk diens opdracht als zorgverstrekker
aan bejaarden verzekerd is;
b) voornoemd gebouw in goede staat te onderhouden, met inbegrip van grote herstelwerken, alsook andere
eventueel op het terrein opgetrokken gebouwen;
c) erop toe te zien dat het gebouw altijd verzekerd is voor een voldoende waarde om de kosten voor herstel
of wederopbouw te dekken; de schadevergoeding zal bij voorkeur te dien einde worden aangewend en de
burgerlijke aansprakelijkheid die voortvloeit uit het gebruik ervan dient eveneens te zijn verzekerd om in
geval van schade iedere gelijkgerechtigdheid te voorkomen; de erfpachter dient op verzoek van de
eigenaar de betaling van de verzekeringspremies te bewijzen;
d) een hoofdzakelijke bestemming van het goed te handhaven overeenkomstig de opdracht van hulp- en
zorgverlening aan bejaarden.
ARTIKEL ZES
De erfpachter dient alle taksen, grondbelastingen en andere rechtstreekse en onrechtstreekse belastingen te
dragen die het gebouw alsook de inrichting en exploitatie ervan belasten met inbegrip van de belasting op de
toegevoegde waarde.
ARTIKEL ZEVEN
De erfpachter mag het goed beheren onder een zelf te kiezen naam; hij mag om het even welk uithangbord
plaatsen op voorwaarde dat hij zich houdt aan de van kracht zijnde regelgevingen en dat hij de hierop
betrekking hebbende taksen betaalt.
ARTIKEL ACHT
De erfpachter ontzegt zich het recht om afstand te doen van zijn recht; hij ontzegt zich eveneens het recht
om zijn recht te hypothekeren, om de grond te belasten met een servituut of om het goed te onderpachten.
ARTIKEL NEGEN
In geval van volledige of gedeeltelijke verwoesting van het goed is de erfpachter verplicht om het goed
volledig weer op te bouwen; hij dient dit met spoed en te zijner kosten te ondernemen.
ARTIKEL TIEN
De eigenaar zal de vervallenverklaring laten uitspreken inzonderheid uit hoofde van aan het goed
toegebrachte schade of misbruik van genot of in geval van grove nalatigheid door de erfpachter van de
voorziene verplichtingen, onverminderd de rechtsvordering tot vergoeding van kosten, schaden en
interessen, wanneer er een dergelijke nalatigheid wordt vastgesteld en dit overeenkomstig de procedure
waarin alinea 3 van dit artikel voorziet.
Erfpachtovereenkomst
Bladzijde 2 van 6

Wordt inzonderheid beschouwd als grove nalatigheid elke wijziging van bestemming of gebruik van het
goed of een dermate ongeregelde exploitatie ervan die aan de erfpachter kan worden toegeschreven dat
de instelling publiekelijk het karakter verliest dat de partijen haar willen toekennen.
De ontbinding kan enkel worden aangevraagd indien de eigenaar vooraf per post aangetekende brief de
erfpachter heeft aangemaand om zijn verplichtingen na te komen, waarbij de niet-naleving ervan wellicht
de ontbinding van deze overeenkomst voor gevolg kan hebben en indien de erfpachter er binnen een
termijn van zestig dagen, te rekenen vanaf de dag waarop de aangetekende brief verzonden is, geen
gevolg aan geeft.
De ontbinding vindt plaats zonder enige schadevergoeding voor de erfpachter. De eigenaar daarentegen
zal volledige vergoeding van geleden schade eisen uit hoofde van deze ontbinding wanneer de schade niet
gedekt zou zijn door herstel overeenkomstig de bepalingen van artikel 13 al. 1.
ARTIKEL ELF
Bij het aflopen van de erfpachtovereenkomst en zonder afbreuk te doen aan artikel tien zullen de
gebouwen en de inrichting ervan alsmede ieder bouwwerk dat de erfpachter op het terrein zou hebben
opgetrokken van rechtswege aan de eigenaar toebehoren, waarbij laatstgenoemde, tenzij hij in de werken
heeft toegestemd, het herstel in de oorspronkelijke staat kan eisen.
ARTIKEL TWAALF
De erfpachter dient bij het aflopen van de erfpachtovereenkomst de gebouwen alsook alle aanplantingen
die hij in de bodem van het goed heeft aangebracht in goede staat aan de verpachter terug te geven,
waarbij rekening dient te worden gehouden met de normale staat van veroudering na het verstrijken van de
termijn, met de aangebrachte wijzigingen volgens de plannen van de eigenaar en met het specifiek gebruik
waarvoor de lokalen bestemd zijn.
Vóór de ingebruikneming dient er in aanwezigheid der partijen en voor gezamenlijke rekening een boedel-
en plaatsbeschrijving en een volledige inventaris te worden opgemaakt van wat roerend of onroerend is door
bestemming, op datum van ………
De partijen hebben respectievelijk de heer …………. aangewezen als gemeentelijk meetkundig schatter en
de heer ………. als landmeter-expert voor deze opdracht. (de benaming ‘expert’ zal verder in dit artikel naar
bovengenoemde experts verwijzen).
De expert gekozen voor de opmaak van de plaatsbeschrijving van de toestand van het goed bij intrek zal
ook de plaatsbeschrijving bij het verlaten van het goed voor gezamenlijke rekening opmaken ten laatste op
de laatste dag van de overeenkomst.
Indien deze aanwijzing niet mogelijk is wegens overlijden, ziekte, afwezigheid of weigering van de expert
dienen de partijen een andere expert aan te wijzen ten laatste vijftien dagen vóór het aflopen van deze
overeenkomst, hetzij in onderlinge overeenstemming of, bij gebrek hieraan, op vordering van de meest
gerede partij ingesteld vóór de vrederechter.
De beslissing van de gekozen of door de rechter aangewezen expert bindt de partijen definitief zonder
beroep noch verzet.
Indien de erfpachter zich bij de opmaak van het expertiserapport niet heeft laten vertegenwoordigen en dit
verslag ook niet heeft ondertekend binnen de drie dagen van de aangetekende verzending ervan, en hij zijn
eventuele aan- of opmerkingen niet te kennen heeft gegeven, dan kan de eigenaar van ambtswege en
zonder enige verdere procedure de herstellingswerken waarvoor de erfpachter diende in te staan op diens
kosten laten uitvoeren.
ARTIKEL DERTIEN
De kosten en rechten voor deze overeenkomst zijn ten laste van de erfpachter.
ARTIKEL VEERTIEN
Bij het overschrijven van deze erfpachtovereenkomst is de bevoegde hypotheekbewaarder voor welke
reden ook van ambtswege vrijgesteld van inschrijving.
Erfpachtovereenkomst
Bladzijde 3 van 6

ARTIKEL VIJFTIEN
De geldigheid van deze overeenkomst is uitdrukkelijk onderworpen aan de toestemming van de
administratieve Toezichthoudende overheid op de Gemeente en het O.C.M.W, te weten het Ministerie van
het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest en het Verenigde College van de Gemeenschappelijke
Gemeenschapscommissie respectievelijk. Indien één onder hen de beraadslaging van de Gemeenteraad
of de Raad van het O.C.M.W die er de tekst van vastlegt opschort of vernietigt, zal deze beraadslaging
opgeschort of vernietigd worden zonder dat hiervoor enige schadeloosstelling verschuldigd is. Wat dit
betreft heeft het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest per brief dd. ………….. jl. (als bijlage
toegevoegd) haar toestemming gegeven.
STENDENBOUW
In toepassing van artikel 99 en 275 van het Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening (BWRO) heeft de
burgemeester op 21 februari 2011 zijn administratie gevraagd om de stedenbouwkundige inlichtingen te
verstrekken die op voornoemd goed betrekking hebben. Zijn schrijven is op 22 februari 2011 als volgt
beantwoord (waarvan een kopie aan de erfpachter is bezorgd zodat de ondertekenende burgemeester dit
niet aan onderhavige overeenkomst dient toe te voegen):
Voor het grondgebied waar het goed zich bevindt:
A. Wat betreft de bestemming:
Het Gewestelijk Bestemmingsplan (GBP) – (goedgekeurd door het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 3 mei 2001):
Een woongebied met residentieel karakter en een gebied van culturele, historische, of esthetische
waarde of voor stadsverfraaiing (g.c.h.e.w.s.)
De voorschriften inzake het Gewestelijk Bestemmingsplan zijn te raadplegen op volgende
website: http://www.gbp.irisnet.be
B. Wat betreft de voorwaarden waaraan een bouwproject moet voldoen:
Volgende voorschriften zullen worden toegepast, t.w. die van:
het gewestelijk bestemmingsplan (BBHR van 3 mei 2001);
de gewestelijke stedenbouwkundige verordening (BBHR. van 21 november 2006);
de algemene bouwverordening van de gemeente Elsene.
C. Wat betreft een mogelijke onteigening van het goed:
Tot op heden heeft het gemeentebestuur geen weet van enig onteigeningsplan waarop bedoeld goed
opgenomen zou zijn.
D. Wat betreft het bestaan van een aan het voorkooprecht onderworpen perimeter:
Tot op heden heeft het gemeentebestuur geen weet van het bestaan van een aan het voorkooprecht
onderworpen perimeter waarop het goed betrekking heeft.
E. Overige inlichtingen:
Het goed is nooit het voorwerp geweest van een stedenbouwkundig attest of stedenbouwkundige
vergunning uitgereikt binnen een termijn van drie jaar voorafgaand aan de aanvraag om inlichtingen.
Het goed is niet gelegen in een ruimte met versterkte ontwikkeling van huisvesting en renovatie zoals
omschreven in het gewestelijk ontwikkelingsplan dat door de Brusselse Hoofdstedelijke Regering is
goedgekeurd op 12 september 2002 (Belgisch staatsblad van 15 oktober 2002).
Het goed is niet bezwaard met de inneming van een ondergrondse ruimte om er leidingen onder te
brengen voor de toevoer van gas in het kader van de wet van 12 april 1965.
Alle monumenten en gehelen waarvoor er een bouwvergunning is afgegeven of die vóór 1 januari
1932 gebouwd zijn, worden als overgangsmaatregel beschouwd als ambtshalve ingeschreven in de
inventaris van het onroerende erfgoed van het Gewest tot de publicatie van deze inventaris (art. 333
van het Brussels wetboek voor ruimtelijke ordening).
Erfpachtovereenkomst
Bladzijde 4 van 6

De eigenaar verklaart:
dat het goed nooit het voorwerp was van een maatregel inzake bescherming;
dat alle nodige vergunningen bekomen werden voor bouwwerken die door hem op bedoeld goed
zouden zijn opgetrokken;
dat voormeld goed nooit het voorwerp was van een stedenbouwkundige vergunning of een
stedenbouwkundig attest waaruit kon worden opgemaakt dat zulk een vergunning bekomen kon
worden en dat er geen verplichting is aangegaan wat betreft mogelijk uit te voeren handelingen
en werken op het goed zoals bedoeld in artikel 98 van het Brussels wetboek van ruimtelijke
ordening.
Bijgevolg kan zolang de stedenbouwkundige vergunning niet is uitgereikt geen enkele van de
handelingen en werken zoals bedoeld in voornoemd artikel 98 worden uitgevoerd op bedoeld
goed.
BRUSSELSE ORDONNANTIE BETREFFENDE HET BEHEER VAN VERONTREINIGDE BODEMS VAN
DERTIEN MEI TWEEDUIZEND EN VIER
1. De partijen verklaren op de hoogte te zijn gebracht door de notaris (ondertekenaar) van de
voorschriften "betreffende het beheer van verontreinigde bodems", meer bepaald van de plichten
inzake leefmilieu en betreffende een terrein dat als vervuild geregistreerd is of waarvan sterke
vermoedens bestaan dat het vervuild is, inzonderheid de verplichting voor de cedent om het terrein
waarop een risicoactiviteit uitgebaat werd of wordt aan een verkennend bodemonderzoek te
onderwerpen, in voorkomend geval aan een risicostudie met als mogelijk gevolg dat er conservatoire
maatregelen genomen dienen te worden met het oog op de controle, de waarborg, de behandeling
en de sanering ervan.
De eigenaar verklaart niet te zijn gewaarschuwd van het feit dat het goed opgenomen is in de lijst
van verontreinigde bodems opgesteld door het Brussels Instituut voor Milieubeheer of waarvoor
sterke aanwijzingen op omvangrijke verontreiniging bestaan.
2. De instrumenterende notaris heeft per brief dd. ……… het Brussels Instituut voor Milieubeheer in
kennis gesteld van onderhavige overeenkomst en dat instituut gevraagd om het bewijs te leveren dat
hetzij het goed niet is opgenomen in de lijst van verontreinigde bodems opgesteld door het
Brussels Instituut voor Milieubeheer of waarvoor sterke aanwijzingen op omvangrijke
verontreiniging bestaan;
of dat het Brussels Instituut voor Milieubeheer verklaart dat het geen inlichtingen kan
verschaffen waaruit blijkt dat het goed verontreinigd is of dat er sterke aanwijzingen op
verontreiniging bestaan.
In een brief gedateerd …………. aan ondertekende notaris heeft het Brussels Instituut voor
Milieubeheer het volgende geantwoord:
‘Wij beschikken momenteel over geen enkele informatie aangaande bedoeld terrein’
3. In toepassing van de ordonnantie verklaart de eigenaar:
geen activiteiten te hebben uitgeoefend op het goed dat voorlopig in erfpacht is gegeven en die
verontreiniging van de bodem voor gevolg zouden kunnen hebben;
niet te weten dat er ooit een milieuvergunning zou zijn uitgereikt voor het volledige goed of voor
een deel ervan, noch dat er op datzelfde goed ooit een vestiging zou hebben gestaan of dat er
een activiteit zou zijn uitgeoefend die vermeld is op de lijst van vestigingen en activiteiten die
mogelijk bodemverontreiniging voor gevolg kunnen hebben in de zin van bovenvermelde
ordonnantie die van kracht is in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest;
dat er voor het bedoelde goed geen verkennend bodemonderzoek in de zin van bovenvermelde
ordonnantie is uitgevoerd en dat derhalve de bodem niet kan worden gewaarborgd wat de aard
en de mogelijke verontreiniging ervan betreft.
Erfpachtovereenkomst
Bladzijde 5 van 6

Voor zover deze verklaringen te goeder trouw zijn afgelegd is de eigenaar ten overstaan van de
erfpachter vrijgesteld van iedere last betreffende een mogelijke bodemverontreiniging die in de
toekomst zou worden vastgesteld en van de eventuele verplichting om de bodem van het verkochte
goed te saneren.
De partijen verklaren op de hoogte te zijn dat bij niet-naleving van de plichten door de personen
bedoeld in artikel 11 van bovenvermelde ordonnantie, de nietigverklaring van iedere overdracht van
reële rechten op een terrein waarop een risicoactiviteit uitgeoefend wordt of werd of op een terrein
dat op de bodemkaart van het Brussels Instituut voor Milieubeheer als verontreinigd geregistreerd
staat, er door laatstgenoemd instituut en de cessionarissen of rechthebbenden een gerechtelijke
vervolging kan worden ingesteld bij de bevoegde rechtbanken en –hoven.
WAARVAN AKTE
Gedaan en verleden te Elsene, Elsense steenweg 168,
Op datum als gezegd
En na gedane voorlezing aan partijen, hebben deze met ons notaris, ondertekend.
Volgen de handtekeningen.
Erfpachtovereenkomst
Bladzijde 6 van 6

OVERDRACHT VAN HET GEMEENTELIJK RUSTHUIS « LES
HEURES DOUCES » NAAR HET CENTRUM VOOR MAATSCHAPPELIJK WELZIJN -
BIJLAGE BIJ DE ERFPACHTOVEREENKOMST DIE DE WIJZE VAN OVERDRACHT
VASTGELEGT
Onder de ondergetekenden:
enerzijds:
de Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen, in de
personen de H. Willy DECOURTY, Burgemeester, en Mevr. Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris,
waarvan de kantoren gevestigd zijn te 1050 Elsene, Elsense steenweg 168,
hierna « de Gemeente » genoemd
en anderzijds:
het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn, vertegenwoordigd door zijn Vast bureau in de
personen Philippe BRUNELLI, voorzitter, en Jacques RUCQUOI, secretaris, waarvan de kantoren
gevestigd zijn te 1050 Elsene, Boondaalse steenweg 92,
hierna « het OCMW » genoemd ;
VOORWERP :
Overdracht naar het OCMW van het beheer van het gemeentelijk rusthuis ‘RESIDENCE LES HEURES
DOUCES’ gelegen Victor Greysonstraat 53 te 1050 Brussel,
hierna « het bejaardenhuis » genoemd.
INLEIDING:
1) Het rusthuis "Résidence Les Heures Douces", hierna « het bejaardenhuis » genoemd, gelegen
Victor Greysonstraat 53 te 1050 Brussel, is gevestigd op een gemeentelijke eigendom en is zo lang
men zich kan herinneren beheerd geweest door de gemeente.
2) Deze opdracht is normaal voorbehouden aan het OCMW en niet aan de gemeenten. Het dient
daarom opgemerkt te worden dat de huidige situatie een unicum is in België.
3) Daarom is er beslist om het beheer van het rusthuis volledig over te hevelen van de gemeente naar
het OCMW waarbij de continuïteit van de dienstverlening en de voorwaarden die de bewoners
vandaag genieten zowel de facto als de jure verzekerd blijven. De Gemeente drukt daarbij de wil uit
dat de overheveling van het beheer naar het OCMW geen nadelige gevolgen mag hebben noch voor
de bewoners noch voor het personeel dat er tewerkgesteld is. De Gemeente verzekert daarbij het
OCMW de nodige financiële middelen om de gevolgen van de overdracht van het beheer voor de
instelling te kunnen opvangen, rekening houdend met de deficitaire begroting van het OCMW (voor
het dienstjaar 2011, het jaar dat aan de overheveling voorafgaat, houdt de gemeente al rekening
met een begrotingstekort van € 850.000);
4) De overdracht betreft zowel het eigenlijke gebouw, door middel van een reëel erfpachtrecht ten
voordele van het OCMW, als de overeenkomst inzake woonplaats en het tewerkgestelde personeel.
is het volgende overeengekomen:
1. DIRECTIE VAN DE INSTELLING:
1.1. INWERKINGTREDING VAN DE OVERNAME: 01 januari 2012
1.2. DIRECTEUR:
De huidige directeur, t.w. mevrouw Truda HERMANS, zal ten laatste op 31 december 2011 haar
functie neerleggen. Om mevrouw Hermans in de gelegenheid te stellen eerder te vertrekken zal
de Gemeente samen met het OCMW een nieuwe directeur aanstellen die door de Gemeente in
dienst zal worden genomen met een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde duur. Dit persoonslid
zou dan via overdracht van onderneming krachtens overeenkomst deel uitmaken van de
overgehevelde personeelsleden.
BIJLAGE BIJ DE ERFPACHTOVEREENKOMST
Bladzijde 1 van 3

2. PERSONEEL:
2.1. Statutair personnel:
In toepassing van artikel 30 sectie 2 van het administratief statuut en van het koninklijk besluit
nr. 490 van 31 december 1986 zullen de voltallige statutaire personeelsleden tewerkgesteld bij
het rusthuis op datum van 31 december 2011, met uitzondering van de directeur mevrouw Truda
HERMANS, naar het OCMW overgeheveld worden met ingang op 1 januari 2012.
2.2. Contractueel personnel:
De overdracht van de voltallige contractuele personeelsleden tewerkgesteld bij het rusthuis op
31 december 2011 wordt geregeld via overdracht van personeel krachtens tripartiete
overeenkomst.
3. HUISVESTING VAN DE BEWONERS:
3.1. Het OCMW verbindt zich ertoe om voor de gehele duur van de erfpachtovereenkomst alle
geldende verblijfsvoorwaarden die de bewoners van het rusthuis op 31 december 2011 genieten
tot die datum te behouden, met inbegrip van de tarieven die niet gewijzigd mogen worden, de
jaarlijkse indexering uitgezonderd. De overeenkomsten inzake verblijfsvoorwaarden zullen
worden opgenomen in een apart aanhangsel betreffende de verandering van beheerder en
zullen ook na de overdracht van kracht blijven en tegenstelbaar zijn aan de OCMW’s.
Er zullen enkel wijzigingen mogen worden aangebracht na uitdrukkelijke aanvaarding door elke
individuele bewoner.
3.2. Het OCMW behoudt zich het recht voor om voor nieuwe bewoners nieuwe verblijfsvoorwaarden
in te voeren vanaf 1 januari 2012.
4. OVERHEIDSOPDRACHTEN:
Om per 1 januari 2012 het geheel aan leveringen die nodig zijn om de werking van het rusthuis te
kunnen verzekeren zal het OCMW in alle behoeften van voornoemd rusthuis voorzien door of nieuwe
overheidsopdrachten uit te schrijven of de bestaande opdrachten te wijzigen of te verlengen.
5. INFORMATICA:
Per 1 januari 2012 zal het OCMW het beheer en het onderhoud van het informatica-netwerk en de
software van het rusthuis overnemen. De technische verbinding tussen het rusthuis en het OCMW
zal met de eigen technische middelen worden verzekerd. De Gemeente zal de gegevens en
archieven van de beheer-software van het rusthuis (GERNISS en GERAC) afgesloten op 31
december 2011 digitaal aan het OCMW overmaken.
6. ONDERHOUDSCONTRACTEN:
De op 1 januari 2012 voortlopende onderhoudscontracten, als bijlage nr. .. bij deze overeenkomst
gevoegd, zullen door de Gemeente worden nageleefd tot ze na 31 december 2011 vervallen en
zullen aan het OCMW worden doorgefactureerd.
7. TELEFOON:
De gemeente en het OCMW gebruiken nu al hetzelfde telefoonsysteem. De kostencentra waarin de
telefoonlijnen van het rusthuis zijn opgenomen zullen vanaf 1 januari 2012 door de diensten van het
Economaat aan het OCMW doorgefactureerd worden, onder voorbehoud van gezamenlijk besliste
wijzigingen.
8. FINANCIËN:
8.1. GESCHILLEN INZAKE SCHULDVORDERING
Op 1 januari 2012 zal het OCMW het volledige beheer van de geschillen inzake schuldvordering
en de ontvangsten overnemen. De Gemeente verklaart dat er geen enkel geschil aanleiding
heeft gegeven tot een rechtsgeding die nog zou lopen of dat een dossier nog niet is afgesloten
door een advocaat.
BIJLAGE BIJ DE ERFPACHTOVEREENKOMST
Bladzijde 1 van 3

8.2. OVERDRACHT VAN ROERENDE GOEDEREN
Op 1 januari 2012 zal de Gemeente de onroerende goederen door bestemming zoals meubilair,
medisch materiaal, keukentoestellen, schoonmaakgerief, administratieve, informatica- en
telefonieboedel zoals opgenomen in de inventarislijst en als bijlage nr. .. bij deze overeenkomst
gevoegd, tegen de boekhoudkundige restwaarde afstaan.
8.3. BEHEER VAN DE LENINGEN
Als eigenaar van het gebouw blijft de Gemeente de leningen afbetalen voor het gebouw en het
materiaal dat door bestemming onroerend is geworden volgens bijgaande lijst (bijlage nr. ..).
In navolging van de bij punt 8.2 vermelde afstand van goederen zouden de op datum van de
overdracht nog lopende leningen logischerwijs aan het OCMW overgedragen moeten worden.
Niettemin zal de Gemeente de leningen aangegaan voor het aan het OCMW afgestane
materiaal blijven afbetalen om aanzienlijke kosten voor hergebruik te vermijden en om geen
nieuwe leningen door het OCMW te laten afsluiten tegen wellicht minder gunstige rentevoeten.
De gemeente zal evenwel de rente- en afbetalingslasten voor de in bijlage nr. .. vermelde
leningen aan het OCMW doorfactureren. De doorfacturering zal gebeuren naar gelang van de
afbetaling van iedere lening zoals vermeld op bijlage nr. .. bij deze overeenkomst.
Opgemaakt te Elsene, op ……………………………… in even veel exemplaren als er partijen zijn waarbij
elke partij verklaart er één van te hebben ontvangen.
De Gemeentesecretaris,
De Gemeente,
Vanwege het College:
De Burgemeester, de Secretaris van het
OCMW,
BIJLAGE BIJ DE ERFPACHTOVEREENKOMST
Bladzijde 1 van 3
het OCMW:
de Voorzitter,
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY. Jacques RUCQUOI. Philippe BRUNELLI.

OVERDRACHT VAN HET GEMEENTELIJK RUSTHUIS
« RESIDENCE LES HEURES DOUCES »
NAAR HET OPENBAAR CENTRUM VOOR MAATSCHAPPELIJK WELZIJN
**********
TRIPARTIETE OVEREENKOMST BETREFFENDE DE OVERDRACHT VAN
HET CONTRACTUEEL PERSONEEL VAN « LES HEURES DOUCES » VAN DE
GEMEENTE NAAR HET OCMW
TUSSEN:
1) De gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen in de
personen de H. Willy DECOURTY, Burgemeester, en Mevr. Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris,
waarvan het hoofdkantoor gelegen is te 1050 Brussel, Elsense steenweg 168, hierna “de gemeente”
genoemd, en
2) het OCMW van Elsene, vertegenwoordigd door zijn raad voor maatschappelijk welzijn in de personen
Philippe BRUNELLI, voorzitter, en Jacques RUCQUOI, secretaris, waarvan het hoofdkantoor gelegen is
te 1050 Brussel, Boondaalse steenweg 92, hierna “het OCMW” genoemd en
3) de vakbond ‘CSC–services publics’, de ACOD–LRB en het VSOA-LRB, zijnde de representatieve
vakorganisaties van werknemers die personeelslid zijn van het rusthuis "Résidence Les Heures
Douces", vertegenwoordigd door HH. Alain HAPPAERTS, Daniel DE METSER en Benoît van LIERDE.
IS HET VOLGENDE UITEENGEZET:
1) Het rusthuis "Résidence Les Heures Douces", hierna « het rusthuis » genoemd, gelegen te 1050
Brussel, Victor Greysonstraat 53 is gevestigd op een gemeentelijke eigendom en is zo lang men zich
kan herinneren beheerd geweest door de gemeente.
2) Deze opdracht is normaal voorbehouden aan het OCMW en niet aan de gemeenten. Het dient
daarom opgemerkt te worden dat de huidige situatie een unicum is in België.
3) Daarom is er beslist om het beheer van het rusthuis volledig over te hevelen van de gemeente naar
het OCMW waarbij de continuïteit van de dienstverlening en de voorwaarden die de bewoners
vandaag genieten zowel de facto als de jure verzekerd blijven.
4) De overdracht betreft daarom zowel het eigenlijke gebouw door middel van een reëel erfpachtrecht
ten voordele van het OCMW, als de overeenkomst inzake woonplaats en het tewerkgestelde
personeel.
5) Doelstelling van deze overeenkomst is om de overdracht van de contractuele personeelsleden van
het rusthuis te formaliseren.
DERHALVE IS HET VOLGENDE OVEREENGEKOMEN:
Artikel 1
De arbeidsovereenkomsten gesloten tussen de gemeente en de personeelsleden van het rusthuis zullen op
31 december 2011 om middernacht in onderlinge overeenstemming eindigen.
Deze beëindiging zal geschieden in onderlinge overeenstemming zonder voorafgaande kennisgeving noch
opzeggingspremie.
Er wordt een uitzondering gemaakt van een contractbeëindiging die mogelijkerwijs intussen plaats zou
vinden uit hoofde van eender welke andere reden (zoals ontslag, voorafgaande minnelijke ontbinding,
overmacht …).
Tripartiete overeenkomst voor overdracht van onderneming krachtens overeenkomst
Bladzijde 1 van 3

Artikel 2
Behoudens beëindiging vóór 31 december 2011 om middernacht van de arbeidsovereenkomst die de
gemeente aan het personeel van het rusthuis bindt, zal dit personeel op 1 januari 2012 in dienst treden van
het OCMW tegen de voorwaarden vastgelegd in deze overeenkomst.
Artikel 3
Zodra, in toepassing van artikel 2 van deze overeenkomst, het personeel van het rusthuis in dienst treedt
van het OCMW:
● genieten de personeelsleden in dienst bij het OCMW de volledige anciënniteit (administratief en
geldelijk) die zij bij de gemeente hebben opgebouwd;
● de arbeidsovereenkomst zal worden gesloten tussen het OCMW en de personeelsleden van het
rusthuis ;
● de arbeidsvoorwaarden die van toepassing zijn inzake de betrekkingen tussen het OCMW en het
personeel van het rusthuis zijn dezelfde als die welke gelden voor de beambten van het OCMW die
gelijkaardige functies uitoefenen; deze arbeidsvoorwaarden zijn volledig en uitvoerig aan de
personeelsleden meegedeeld; het arbeidsreglement van het OCMW zal dus in zijn geheel van
toepassing zijn;
● in het contract wordt evenwel vastgelegd dat personeelsleden die eenzelfde aantal uren werken recht
hebben op een loon en alle mogelijke die minstens gelijkwaardig zijn aan die welke zij genoten bij de
Gemeente.
Artikel 4
De naamlijst van de contractuele personeelsleden die overgenomen worden door het OCMW gaat als bijlage
bij deze overeenkomst. Er zal een voorlopige lijst aan de personeelsafgevaardigden worden bezorgd.
De personeelsleden van het rusthuis die het statuut genieten dat van toepassing is op de personeelsleden
van de provinciale en lokale besturen (PLB) van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zullen door de
gemeente bij het OCMW worden ondergebracht. Zij blijven de voordelen verbonden aan het administratief
en geldelijk statuut van de PLB genieten.
Artikel 5
De gemeente en de personeelsafgevaardigden van het rusthuis verbinden zich ertoe om vanaf de
ondertekening van deze overeenkomst tot en met 31 december 2011 de van toepassing zijnde
arbeidsvoorwaarden niet te wijzigen wat betreft hun wederzijdse betrekkingen.
Artikel 6
De rechten en plichten die wat de gemeente betreft voortvloeien uit een arbeidsovereenkomst of een
arbeidsbetrekking die al bestond op het tijdstip van de overdracht, worden tengevolge van de overdracht
overgeheveld naar het OCMW.
De overdracht op zich is wat de gemeente of het OCMW betreft geen reden tot ontslag.
Deze bepaling staat ontslag uit hoofde van economische, technische of organisatorische redenen die
wijzigingen op het stuk van tewerkstelling tot gevolg hebben, niet in de weg.
Indien de arbeidsovereenkomst of de arbeidsbetrekking ontbonden wordt omdat de overdracht een
aanzienlijke wijziging van de arbeidsvoorwaarden ten nadele van de werknemers voor gevolg heeft, wordt
de ontbinding van de arbeidsovereenkomst of de arbeidsbetrekking beschouwd als zijnde veroorzaakt door
toedoen van de werkgever.
Tripartiete overeenkomst voor overdracht van onderneming krachtens overeenkomst
Bladzijde 2 van 3

Artikel 7
Iedere partij verbindt zich ertoe om deze overeenkomst te goeder trouw uit te voeren. Voor elk geschil
betreffende de interpretatie ervan zijn uitsluitend de rechtbanken en –hoven van het gerechtelijk
arrondissement Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op ……… in even veel originele exemplaren als er partijen zijn waarbij elke partij
verklaart er één van te hebben ontvangen.
Voor de gemeente: voor het OCMW:
De Burgemeester, De Gemeentesecretaris, De Voorzitter, De Secretaris,
Willy DECOURTY. Patricia van der LIJN. Philippe BRUNELLI. Jacques RUCQUOI.
voor de vakbond ‘CSC–services publics’: voor de ACOD–LRB: voor het VSOA-LRB:
Alain HAPPAERTS. Daniel DE METSER. Benoît van LIERDE.
Tripartiete overeenkomst voor overdracht van onderneming krachtens overeenkomst
Bladzijde 3 van 3

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/127
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 55ste punt:
Vroege Kinderjaren (10de Directie A): Reglement met betrekking tot de toekenning van een gemeentelijke
premie aan de privé opvangplaatsen die toegelaten of erkend zijn door de ONE, of gecontroleerd of erkend
door KIND EN GEZIN, die gelegen zijn op het grondgebied van Elsene en die de opvang verzekeren van
kinderen uit Elsene van 0 tot 3 jaar. Goedkeuring.
DE RAAD,
-------------------------------------
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 13 november 1997 (ref. 13.11.97/A/068) waarbij werd
beslist om een nieuwe formule aan te nemen voor de verdeling van de subsidies die worden toegekend aan
de vrije crèches die gelegen zijn op het grondgebied van Elsene, en die de opvang verzekeren van kinderen
uit Elsene;
Gelet op het verslag van de Gemeenteontvanger, dat tijdens de zitting van 7 februari 2011 aan het Collège
ter inlichting werd overgemaakt, dat aangeeft dat deze subsidies in werkelijkheid premies vormen,
aangezien dat de beraadslaging van de Gemeenteraad het nagestreefde doeleinde van algemeen belang
beschrijft en de formule voor de verdeling van de toekenning van de subsidies bepaald;
Overwegende dat het daarom zinvol is om te overwegen deze beraadslaging van de Gemeenteraad van
13 november 1997 met betrekking tot het reglement voor de toekenning van de premies te herzien en bij te
werken;
Overwegende dat de verdeelsleutel die werd besloten door de Gemeenteraad van 13 november 1997 de
volgende was :
toegekende subsidies :
In functie van het aantal bedden die bezet zijn (gelijkgesteld met voltijds) door kinderen die in Elsene
wonen en beperkt tot de capaciteit van de crèche.
Naar rato van de duur van de bezetting in de loop van het jaar dat de aanvraag voorafgaat en rekening
houdend met volledige maanden ;
Gelet op de Nieuwe gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Nathalie GILSON, Schepen van de Vroege
Kinderjaren,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. het reglement met betrekking tot de toekenning van een gemeentelijke premie aan de privé
opvangplaatsen die toegelaten of erkend zijn door de ONE, of gecontroleerd of erkend zijn door KIND
EN GEZIN, die gelegen zijn op het grondgebied van Elsene en de opvang verzekeren van kinderen uit
Elsene van 0 tot 3 jaar, die integraal deel uitmaakt van de huidige beraadslaging, goed te keuren ;
2. jaarlijks de nodige kredieten in te schrijven via begrotingsartikel 8441/133-02 : Sociale hulp : subsidies
aan organismen ten dienste van de gezinnen.

Huidige beraadslaging zal overgemaakt worden aan de Voogdijoverheid overeenkomstig de bepalingen van
de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 alsook deze van het Besluit van de Regering van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht : Bij opdracht:
De Schepen van Vroege Kinderjaren,
André SAPART, Nathalie GILSON.
Adjunct Gemeentesecretaris.

Reglement met betrekking tot de toekenning van een gemeentelijke premie aan de
privé opvangplaatsen die toegelaten of erkend zijn door het ONE, of gecontroleerd
of erkend door KIND EN GEZIN, die gelegen zijn op het grondgebied van Elsene en
die de opvang verzekeren van kinderen uit Elsene van 0 tot 3 jaar.
Door de Gemeenteraad tijdens haar zitting van 23 juni 2011 goedgekeurd.
ARTIKEL 1 : Er wordt binnen de grenzen van de beschikbare kredieten, aan elke privé opvangplaats die
toegelaten of erkend is door het ONE, of gecontroleerd of erkend door KIND EN GEZIN, die
gelegen is op het grondgebied van Elsene, en de opvang verzekerd van kinderen uit Elsene
van 0 tot 3 jaar, een gemeentelijke premie toegekend.
ARTIKEL 2 : Het doel van het huidig reglement is het gebrek aan plaatsen in de opvangplaatsen die
gelegen zijn op het grondgebied van de Gemeente Elsene te compenseren en de Elsense
opvangplaatsen aan te moedigen kinderen uit Elsene bij hen op te vangen.
ARTIKEL 3 : Met opvangplaats wordt bedoeld, elke natuurlijke of rechtspersoon buiten verband met het
familiaal levensmilieu van het kind (crèches, de kinderhuizen, de kinderopvanger(-ster),…)
erkend door het ONE of door KIND EN GEZIN die kinderen van 0 tot 3 jaar, die op
regelmatige basis zijn ingeschreven, opvangen.
ARTIKEL 4 : Het bedrag van de premie wordt berekend :
in functie van het aantal bedden dat bezet is (in voltijdse equivalenten) door kinderen die
in Elsene wonen en beperkt tot de capaciteit van de opvangplaats
naar rato van de duur van de bezetting in de loop van het jaar dat de aanvraag
voorafgaat en rekening houdend met volledige maanden.
Het bedrag van de gemeentelijke premie is bepaald op 0,50 EUR per dag aanwezigheid van
een kind uit Elsene, voltijds equivalent.
ARTIKEL 5 : De aanvraag voor de premie mag enkel één keer per jaar en per opvangplaats ingediend te
worden en zal de situatie van het jaar dat de aanvraag voorafgaat betreffen.
ARTIKEL 6 : Op straffe van onontvankelijkheid, zal de aanvraag voor de premie door de opvangplaats ten
laatste op 5 september bij het College van Burgemeester en Schepenen van de Gemeente
Elsene (Dienst Vroege Kinderjaren) moeten worden ingediend.
ARTIKEL 7 : Op straffe van onontvankelijkheid, zal het dossier voor de aanvraag van de premie de
volgende dokumenten moeten bevatten :
het behoorlijk ingevuld, gedateerd en ondertekend aanvraagformulier voor de premie
beschikbaar bij de Gemeente Elsene (Dienst Vroege Kinderjaren) ;
de behoorlijk ingevulde, gedateerde en ondertekende lijst van de kinderen die in Elsene
wonen en die gedurende het jaar dat de aanvraag van de premie voorafgaat naar de
opvangplaats zijn geweest. Een canevas van de lijst met de vermelding van de
gegevens die verplicht moeten worden ingevuld, is beschikbaar bij de Gemeente Elsene
(Dienst Vroege Kinderjaren) ;
het bewijs van de toelating of van de erkenning van de opvangplaats door het ONE of
het attest van toezicht of erkenning door KIND EN GEZIN evenals de capaciteit die door
één van deze instellingen werd toegestaan voor het jaar dat de aanvraag voor de
premie voorafging;
het aantal openingsdagen van de opvangplaats gedurende het jaar dat de aanvraag
voor de premie voorafging ;
een copie van de fiscale attesten die werden afgeleverd voor de kinderen uit Elsene van
0 tot 3 jaar, met betrekking tot het jaar dat de aanvraag voor de premie voorafging ;
een copie van de verzekeringsovereenkomst burgerrechtelijke aansprakelijkheid;
een copie van het rekeninguittreksel van de betaling van de verzekering
burgerrechtelijke aansprakelijkheid voor het jaar dat de aanvraag voor de premie
voorafging ;
ARTIKEL 8 : Het College van Burgemeester en Schepenen zal de ontvankelijkheid van de aanvraag
evenals het eventuele verzoek om aanvullende inlichtingen onderzoeken.

ARTIKEL 9 : Elke andere gemeentelijke numeraire of niet numeraire exploitatiesubsidie met betrekking
tot het jaar dat de indiening van de aanvraag van de premie voorafging zal van de premie
worden afgetrokken.
ARTIKEL 10 : De premie zal in één keer, rechtstreeks aan de aanvrager uitbetaald worden, nadat het
College van Burgemeester en Schepenen de beslissing heeft genomen deze toe te kennen,
rekening houdend met het vastgestelde plafond van de gemeentelijke begroting.
ARTIKEL 11 : Het College is belast elke betwisting die zou plaatsvinden bij de toepassing van het huidige
reglement op te lossen volgens de regels van rechtvaardigheid.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/128
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 56ste punt:
Familie (9 de Directie) - Solidariteit (1 ste Directie): Overeenkomst voor het toekennen van subsidies in speciën
voor een bedrag van 3.500,00 EUR aan VZW Lekki Pinal Fulbé voor de organisatie van een “Moederfeest”,
op 21 mei 2011. Goedkeuring.
DE RAAD
--------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle van de toekenning en het gebruik van
bepaalde subsidies;
Gelet op de wet van 27 juni 1921 houdende toekenning van de burgerlijke persoonlijkheid aan verenigingen
zonder winstoogmerk;
Gelet op de beraadslaging van de gemeenteraad van 20 december 2001 tot bepaling van het reglement
betreffende de subsidies;
Overwegende dat Lekki Pinal Fulbé een vereniging zonder winstoogmerk is die vrouwen en mannen van
verscheidene origine bij elkaar brengt;
Overwegende dat de VZW strijd tegen elke vorm van racisme en discriminatie en dat zij als doel heeft het
bevorderen en beschermen van de traditionele gewoontes in hun diversiteit om zo de relaties tussen de
buitenlandse gemeenschappen en de Belgen door netwerken van interculturele en sportieve uitwisselingen
te versterken;
Overwegende dat België steeds meer bevolking ontvangt van buitenlandse oorspong waaronder vele
vrouwen uit Sub-Sahara Afrika;
Overwegende dat, om deze vrouwen te helpen uit hun isolement te halen, en om hen de plaats en de rol die
zij spelen in de maatschappij te tonen, de VZW een “Moederfeest” organiseert op 21 mei 2011;
Overwegende dat deze dag uitgestippeld zal worden met activiteiten met de moeders (tentoonstellingen,
debat, verkoop van ambachtelijke kunstvoorwerpen, optocht…) en de kinderen (maken van geschenken,
tekeningen…) en dat deze zal afgesloten worden met een zang- en dansspektakel;
Overwegende dat de VZW een aanvraag indiende voor een subsidie in speciën;
Overwegende dat een krediet van 30.000,00 EUR staat ingeschreven bij artikel 7613/332-02 “Familie:
subsidies aan instellingen ten dienste van huishoudens” bij de gewone begroting voor 2011;
Overwegende dat een krediet van 25.000,00 EUR staat ingeschreven bij artikel 842/332-02 “Solidariteit:
subsidies aan instellingen ten dienste van huishoudens” bij de gewone begroting van 2011;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Bea DIALLO, Schepen van Familie, Jeugd,
Tewerkstelling, Sociale Integratie, Intergenerationele Relaties, Gelijkheid van Kansen,

BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de toekenning van een subsidie in speciën ter waarde van 3.500,00 EUR aan de VZW Lekki Pinal Fulbé
voor de organisatie van een dag “Moederfeest” op 21 mei 2011, goed te keuren;
2. deze uitgave in te schrijven op de gewone begroting van 2011 op volgende wijze: 2.500,00 EUR onder
artikel 7613/332-02: “Familie: subsidies aan instellingen ten dienste van de huishoudens” waar een
krediet is ingeschreven van 30.000,00 EUR en waarvan 29.500,00 EUR beschikbaar is en 1.000,00 EUR
onder artikel 842/332-02 “Solidariteit: subsidies aan instellingen ten dienste van de huishoudens” waar een
krediet is ingeschreven van 25.000,00 EUR en waarvan 23.750,00 EUR beschikbaar is;
3. de tekst van de af te sluiten overeenkomst tussen de VZW Lekki Pinal Fulbé en de gemeente zoals hier
hernomen in bijlage goed te keuren.
De huidige beraadslaging zal niet worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig
de bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
Adjunct Gemeentesecretaris,
De wnd. Burgemeester,
André SAPART.
Pierre LARDOT.

OVEREENKOMST
Enerzijds:
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar college van Burgemeester en Schepenen, in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en Mevr. Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris,
waarvan de kantoren gevestigd zijn te 1050 Brussel, Elsense steenweg, 168,
hierna genaamd “de Gemeente”.
Anderzijds:
Lekki Pinal Fulbé VZW, ondernemingsnummer: 881.232.132 vertegenwoordigd door de H. M. Mamadou
Amadou NGOM, voorzitter, waarvan de maatschappelijke zetel gevestigd is Tonneliersstraat, 1 bus 144 te
1000 Brussel,
hierna genaamd “de begunstigde”.
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 2011 de gemeenteraad zijn akkoord heeft gegeven voor de toekenning van een
subsidie in speciën van een waarde van 3.500,00 EUR ten voordele van de begunstigde van deze
overeenkomst.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De begunstigde heeft volgend project voorgesteld aan de gemeente:
Organisatie van een dag “Moederfeest” op 21 mei 2011 om vrouwen afkomstig uit Sub-Sahara Afrika te
helpen uit hun isolement te halen en om hen hun plaats en rol in de maatschappij te tonen. Deze dag zal
uitgestippeld worden met activiteiten voor de moeders (tentoonstellingen, debat, verkoop van ambachtelijke
kunstvoorwerpen, optocht…) en de kinderen (maken van geschenken, tekeningen…) en zal afgesloten
worden met een zang- en dansspektakel.
Artikel 2
Subsidie in speciën:
De gemeente kent een subsidie toe van een geraamd bedrag van 3.500,00 EUR.
Deze zal betaald worden ten voordele van de begunstigde als volgt:
De subsidie wordt in twee schijven uitbetaald:
Een eerste schijf van 80% van het globale bedrag zal worden betaald na ontvangst, door de dienst Familie,
van twee getekende exemplaren van onderhavige overeenkomst.
Het resterende saldo zal gestort worden op basis van de stavingstukken van het globale bedrag (balans en
rekening betreffende het project) die ten laatste op 31 juli 2011 aan de dienst Familie worden overgemaakt
(Elsene Steenweg, 168 – 1050 Elsene – België).
Bankrekeningnummer: 001-2868339-28
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 4
De begunstigde, fysieke persoon of rechtspersoon, dient een boekhouding bij te houden zodat de gemeente
een doeltreffende controle zal kunnen uitoefenen.

De Gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse over te gaan tot een controle op de aanwending
van de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen, waarin op
een met redenen omklede wijze, vermeld staat hoe de door de gemeente toegekende subsidie rechtstreeks
en uitsluitend werd aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in onderstaande gevallen:
1° indien de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doelstellingen waarvoor zij werd toegekend;
2° indien vaststaat dat het op grond van valse of verkeerde inlichtingen is dat de subsidie werd toegekend
of dat de voorwaarden voor het aanwenden van de subsidie, zoals vastgelegd in onderhavige
overeenkomst en/of het reglement, niet werden nageleefd;
3° indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling ervan
zal gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan de besteding niet werd gestaafd;
4° indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet
of bij gemeentereglement.
Voor de gevallen, vermeld onder punten 1° en 2°, kan de gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige subsidie.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4°, zal de begunstigde uitgesloten worden van elke
toekenning van subsidie zolang hij voor de voorheen ontvangen subsidie de bij wet of bij
gemeentereglement opgelegde stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de
uitoefening van het recht op toezicht dat bij wet of gemeentereglement is voorzien. Indien een subsidie in
verschillende schijven wordt toegekend, zal elk van deze schijven als een afzonderlijke subsidie worden
beschouwd voor wat de toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan
zonder enig voorbehoud te aanvaarden.
Artikel 7
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op …………………………………in zoveel exemplaren als er partijen zijn, waarbij elke
partij verklaard haar exemplaar te hebben ontvangen.
Voor de Gemeente Elsene:
Het college:
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Voor VZW Lekki Pinal Fulbé
De Voorzitter,
Mamadou Amadou NGOM.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/129
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 57ste punt:
Jeugd (9 de Directie): Deelname van de gemeente aan het project “Action 59’- Rendre la vie en commun plus
conviviale dans les transports en commun”. Ondertekening van de partnershipovereenkomst. Goedkeuring.
DE RAAD,
------------------------------
Overwegende dat de vzw Objectief, beweging voor gelijke rechten in het kader van de projectoproep 2011
voor het Impulsfonds voor het Migrantenbeleid het project “Action 59’- Rendre la vie en commun plus
conviviale dans les transports en commun” wenst te introduceren;
Overwegende dat het doel van dit project door middel van een dialoog, het wederzijdse bevragen en de
ontmoetingen op basis van een dialoog tussen de begeleiders, de jongeren en de buurtbewoners is over hun
relaties in het kader van het openbaar vervoer;
Overwegend dat voor dit doel er zal begonnen worden met een netwerk met de jeugdorganisaties van
verscheidene Brusselse wijken en de cel Preventie van de MIVB;
Overwegende dat het project aan de jongeren toelaat om achter de schermen te kijken en het werkkader
van het personeel van de MIVB via een rollenspel in een bus te ontdekken, wordt in deze atmosfeer een
debat geopend om het gedrag van elkeen te begrijpen en om de aandacht te vestigen op de moeilijkheden
die zowel de een als de andere kunnen tegenkomen;
Overwegend dat dit project reeds werd ingericht te Molenbeek en dat dit project zal worden aangewend op
het hele Brusselse grondgebied;
Overwegende dat het gedane voorstel aan de dienst Jeugd van de gemeente Elsene één is om partner te
worden, wat impliceert om deel te nemen aan de activiteiten van het project zoals hieronder beschreven;
Overwegende dat een ondertekening van het project door alle partners voor de onderwerping aan het
Impulsfonds voor het Migrantenbeleid wordt gevraagd aan elk van de geïnteresseerde partijen voor het
afsluiten van de overeenkomst;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Bea DIALLO, Schepen van Gezin, Jeugd,
Intergenerationele relaties, Tewerkstelling, Sociale integratie en Gelijkheid van Kansen,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de deelname van de gemeente Elsene aan het project “Action 59’ – Rendre la vie en commun plus
conviviale dans les transports en commun” goed te keuren;
2. de partnerovereenkomst tussen de gemeente Elsene en de vzw Objectief, beweging voor gelijke
rechten.

De huidige beraadslaging zal niet worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig
de bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 11 augustus 2011.
Wnd. Adjunct Gemeentesecretaris, De wnd. Burgemeester,
Kristel SEGERS, Pierre LARDOT.

Tussen
VZW Objectief, beweging voor gelijke rechten
Cellebroersstraat, 35
1000 Brussel
Vertegenwoordigd door Rachida Meftah
en
PARTNERSHIPOVEREENKOMST
De gemeente Elsene
Elsense steenweg, 168
1050 Brussel
Vertegenwoordigd door het college van Burgmeesters en Schepenen, in de personen van de H. Willy
DECOURTY, Burgemeester en Mevr. Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris.
1. De samenwerking verloopt in het kader van de realisatie van het project “Action 59’–Rendre la vie en
commun plus conviviale”, ingediend door de vzw Objectief, beweging voor gelijke rechten in het kader
van de projectoproep van 2011 van het Impulsfonds voor het Migrantenbeleid.
2. Mosaïque XL- Dienst Jeugd zal de activiteiten van het project integreren in zijn activiteiten zoals
beschreven in de subsidieaanvraag aan het Impulsfonds voor het Migrantenbeleid.
3. De vzw Objectif verbindt zich ertoe de nodige contacten te bereiken met het oog op de deelname van
het personeel van de MIVB aan de activiteiten.
4. De vzw Objectif neemt ten laste de kosten ontstaan door de realisatie van activiteiten in het kader van
het project voor een bedrag voorzien in het ingediende budget.
5. Mosaïque XL- Dienst Jeugd zal betrokken worden in de overgangsevaluatie van het project en in de
eindevaluatie.
6. Deze overeenkomst zal als nul en gener waarde worden beschouwd indien het ingediende project niet
zou kunnen genieten van subsidies.
Opgemaakt te Brussel, in twee exemplaren, op …………………………………
Voor de vzw Objectief, beweging voor
gelijke rechten:
Rachida MEFTAH.
De Gemeentesecretaris,
Patricia van der LIJN.
Voor de Gemeente Elsene:
Het College:
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/130
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 58ste punt:
Jeugd (9 de Directie): Activiteiten van de woensdag namiddag van het tweede semester 2011, voor de
kinderen die de takenschool la Court’échelle bezoeken. Overeenkomst tussen de gemeente en de vzw LA
Scientothèque. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Overwegende dat de dienst Jeugd ateliers organiseert op woensdag namiddagen tijdens het schooljaar ;
Overwegende dat uitstappen gepland zijn in het kader van deze ateliers ;
Overwegende dat de vzw La Scientothèque als voorwerp heeft te helpen bij de verspreiding en het verstaan
van wetenschappen, technologiën, en het milieu, op het grondgebied van de Franstalige Gemeenschap door
het opstellen van didactisch materiaal, het tot stand brengen van opleidingen, de organisatie van school-of
buitenschoolse ateliers en het organiseren van ontmoetingen tussen ouders en kinderen ;
Overwegende dat, met dit als doel, ze sinds 5 jaar een project ontwikkelt genaamd « La science dans nos
quartiers » dat erin bestaat om de wetenschappen te laten ontdekken aan kinderen van de populaire buurten
volgens methodes van actieve pedagogie en sinds 2008 uit een project genaamd « Scient’ouverture » die
gericht is op kinderen geplaatst in een Dienst voor Jeugdhulp of in een ontvangcentrum ;
Overwegende dat deze activiteiten uit twee tijden zijn samengesteld, tijdens het jaar onder de vorm van
wekelijkse ateliers onderstreept met momenten van bezoeken en tijdens de schoolvakanties onder de vorm
van stages ;
Overwegende dat deze activiteiten zich in de meeste gevallen afspelen in de takenscholen en in
buitenschoolse activiteiten zowel als op de site van de ULB ;
Overwegende dat de kinderen van de takenschool « la Court’échelle » die elk semester aan de activiteiten
deelnemen, geïnteresserd zijn door het thema voorgesteld tijdens het tweede semester 2011, te weten, het
klimaat ;
Overwegende dat een overeenkomst noodzakelijk is om deze partnership te officialiseren ;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet ;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Bea DIALLO, Schepen van de Familie, de Jeugd,
de Intergenerationele relaties, de Tewerkstelling, de Sociale integratie, de Gelijkheid van kansen,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen,
de termen van de overeenkomst tussen de vzw La Scientothèque en de Gemeente goed te keuren om het
tot stand brengen van activiteiten op woensdagnamiddag van het tweede semester 2011, voor de kinderen
die de takenschool la Court’échelle bezoeken.

De huidige beraadslaging zal niet worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig
de bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 2 augustus 2011.
De Gemeentesecretaris, De wnd. Burgemeester,
Bij opdracht :
Kristel SERGERS, Pierre LARDOT.
Wnd. Adjunct Gemeentesecretaris.

OVEREENKOMST VAN PARTNERSHIP september tot december 2011
Tussen de gemeente Elsene – Dienst Jeugd, vertegenwoordigd in de personen van Dhr. Willy
DECOURTY, Burgemeester en Mevr Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris waarvan de burelen
gelegen zijn Elsense steenweg, 168 te 1050 Brussel.
En
Vzw La Scientothèque, vertegenwoordigd door Mevr. Patricia CORIERI, Gedelegeerd bestuurder,
waarvan de maatschappelijke zetel gelegen is 25 Tivolistraat te 1020 Brussel (adres voor de
briefwisseling : Campus de la plaine - Triomflaan CP 238 te 1050 Brussel).
Werd er het volgende beslist :
1. Voorwerp van de overeenkomst
In het kader van de activiteiten die zich afspelen bij de Experimentarium op het Campus de la plaine van de
ULB, zal de vzw La Scientothèque activiteiten animeren die aan de kinderen zal toelaten om de
wetenschappen op een interactieve manier te beleven. Het belangrijkste thema zal het « klimaat » zijn.
2. Animateur
Om het tot stand brengen van deze activiteiten en ze te doen leven, is de gesprekspartner bij de vzw « La
Scientothèque » Valérie Van Laere (02.650 55 17 / 0489 00.31.68 valerie.vanlaere@lascientotheque.be), de
gesprekspartner bij « la Courte’ échelle» is Séverine Hemberg (0478/55.03.54 – 0496/93.10.77
hemberg.severine@hotmail.com ).
3. Planning van de ateliers
De ateliers zullen plaatsvinden op woensdagen van 14h00 à 16h00
September : 28
October : 5, 12, 19, 26
November : 9, 16, 23, 30
December : 7, 14, 21
Opm. : Er zijn geen ateliers tijdens de schoolperiodes.
4. Publiek
De groep zal bestaan uit 6 kinderen minimum en 12 maximum. Ze zullen tussen 12 en 14 jaar oud zijn (4de
van de lagere school tot 6de van de lagere school).
De kinderen ingeschreven verbinden zich ertoe om op elk atelier aanwezig te zijn en tijdens de volledige
duur ervan, voor 2U00 (uitgezonderd urgentie).
5. Verzekeringen
Wat betreft onderhavige overeenkomst en de activiteiten die in haar kader worden georganiseerd, verzekert
de gemeente Elsene de burgerlijke verantwoordelijkheid zowel als die van de deelnemende kinderen. De
gemeente Elsene verzekert eveneens de physieke ongevallen die aan de kinderen overkomen die niet
voortvloeien uit een burgerlijke fout van één van de animatoren. De vzw La Scientothèque is enkel
verantwoordelijk voor de schade die voortvloeien uit een burgerlijke fout van de vzw La Scientothèque of
van één van haar aangestelden.
De huidige overeenkomst is in Brussel opgemaakt in 2 exemplaren, op ………………………
Voor de vzw La Scientothèque Voor de gemeente Elsene :
Het College :
De Gedelegeerde bestuurder, De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
P. CORIERI.
P. van der LIJN.
W. DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/131
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 59de punt:
Jeugd (9 de Directie): Overeenkomst voor de toekenning van een subsidie van 3.000,00 EUR aan de vzw
Contre-Tendance in het kader van haar creatieproject “50 ans déjà” voor 2 voorstellingen georganiseerd op
het grondgebied van Elsene op 29 en 30 juni 2011. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 op de controle op de toekenning en het aanwenden van bepaalde
subsidies;
Gelet op de regelgeving inzake subsidies goedgekeurd door de gemeenteraad op 20 december 2001;
Gelet op de wet van 27 juni 1921 houdende toekenning van rechtpersoonlijkheid aan verenigingen zonder
winstoogmerk ;
Overwegend dat de vzw Contre-Tendance een vereniging is die sinds 2001 bijdraagt tot het bevorderen van
kunst en cultuur in België en in het buitenland bij publiek gevoelig aan kunst zoals de jeugd, potentiële of
gevestigde artiesten, minderheden, anderstalige nieuwkomers en personen met beperkte mobiliteit;
Overwegende dat deze actie tot doel heeft om te strijden tegen elke vorm van discriminatie, om ethische,
sociale en culture uitwisselingen te bevorderen, maar ook om het publiek te vormen, op te leiden, raad te
geven, te motiveren en te ondersteunen bij hun projecten op het vlak van artistieke organisatie en
ontwikkeling, humanitaire, artistieke en culturele evenementen, productie, scènekunst, begeleiding van het
project…;
Overwegende dat de vereniging eveneens een danscompagnie oprichtte die professoren, choreografen en
dansers groepeert,
Overwegende dat de vereniging een subsidieaanvraag heeft ingediend in het kader van zijn creatieproject
“50 ans déjà”, voorstelling geschreven voor de viering van de 50 ste onafhankelijkheidsverjaardag van
17 Afrikaanse landen en waarvan 2 voorstellingen worden georganiseerd op het grondgebied van Elsene op
29 en 30 juni 2011;
Overwegende dat een krediet van 148.675,44 EUR is ingeschreven onder artikel 7611/332-05 “Jeugd:
subsidies aan instellingen ten dienste van de huishoudens” van het budget van 2011;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Bea DIALLO schepen van Gezin, Jeugd,
Intergenerationele relaties, Tewerkstelling, Sociale integratie en Gelijkheid van Kansen,

BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de toekenning van een subsidie ter waarde van 3.000,00 EUR aan de vzw Contre-Tendance in het
kader van haar creatieproject “50 ans déjà” voor 2 voorstellingen georganiseerd op het grondgebied van
Elsene op 29 en 30 juni 2011;
2. deze som in te schrijven op de gewone begroting voor 2011 onder het artikel 7611/332-02 “Jeugd:
subsidies aan instellingen ten dienste van de huishoudens” van de begroting van 2011 waar een krediet
staat ingeschreven van 148.675,44 EUR;
3. de overeenkomst tussen de gemeente en de vzw Contre-Tendance, zoals hernomen in bijlage, goed te
keuren.
De huidige beraadslaging zal niet worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig
de bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 2 augustus 2011.
De Gemeentesecretaris, De wnd. Burgemeester,
Bij opdracht :
Kristel SEGERS, Pierre LARDOT.
Wnd. Adjunct Gemeentesecretaris.

Tussen
OVEREENKOMST
De gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar college van burgemeester en schepenen in de personen
van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester, en Mevr. Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris, waarvan
de kantoren gevestigd zijn te 1050 Elsene, Elsense steenweg, 168 enerzijds,
En
VZW Contre-Tendance, ondernemingsnummer: 811.281.274, vertegenwoordigd door Mevr. Angélique
KABA-TSHAPING MBOMBO en de H. Alexandre PANAGIOTOPOULOS, bestuurders, waarvan de
maatschappelijke zetel is gevestigd Brigade Pironlaan 70 te 1080 Brussel,
hierna ‘de begunstigde’ genoemd.
Na te hebben uiteengezet dat:
De Gemeenteraad, door zijn beslissing van 23 juni 2011, de begunstigde een subsidie heeft toegekend in
contanten ten bedrage van 3.000,00 EUR.
Deze overeenkomst erop gericht is de uitvoeringsmodaliteiten van onderhavige beslissing te regelen
overeenkomstig de wet van 14 november 1983 betreffende het toekennen en aanwenden van bepaalde
subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende het toekennen van subsidies die door de
gemeenteraad tijdens zijn zitting van 20 december 2001 gestemd is.
Er werd overeengekomen dat:
Artikel 1
De begunstigde heeft aan de gemeente het volgende project voorgesteld:
De vereniging diende een subsidieaanvraag in, in het kader van haar project “50 ans déjà” voor 2
voorstellingen georganiseerd op het grondgebied van Elsene op 29 en 30 juni 2011.
Artikel 2
De gemeente kent een subsidie toe aan de VZW Contre-Tendance geschat op een waarde van
3.000,00 EUR
De subsidie zal als volgt worden betaald en/of geleverd aan de begunstigde:
De subsidie zal in twee delen worden gesplitst:
een eerste deel bestaande uit 80 % van het totale bedrag zal worden uitbetaald na ontvangst door de dienst
Jeugd van twee ondertekende exemplaren van onderhavige overeenkomst;
het resterende bedrag zal uitbetaald worden op basis van de balans betreffende het project dat ten laatste
op 30 september 2011 zal worden overgemaakt aan de dienst Jeugd (Elsense steenweg 168, 1050 Elsene).
Rekeningnummer:
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich ertoe om de toelage slechts aan te wenden voor doeleinden die rechtstreeks
en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 4
De begunstigde, fysieke of rechtspersoon, dient een boekhouding bij te houden zodat de gemeente een
doeltreffende controle kan uitoefenen.
De gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse te controleren of de toegekende toelage correct is
aangewend.

De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen waarin met
redenen uitgelegd wordt hoe de door de gemeente toegekende toelage rechtstreeks en uitsluitend is
aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 omschreven project.
Artikel 5
In onderstaande gevallen dient de toelage onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald:
1. indien de begunstigde de toelage niet aanwendt voor de doeleinden waarvoor deze werd toegekend;
2. indien vaststaat dat de toelage werd toegekend op grond van valse of verkeerde inlichtingen of dat de
voorwaarden voor aanwending van de toelage, zoals vastgelegd in onderhavige overeenkomst en/of
het reglement, niet werden nageleefd;
3. indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling enkel
zal gebeuren voor de bedragen waarvoor er een staving kan worden voorgelegd;
4. indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet
of bij gemeentereglement.
Voor de gevallen beschreven onder punten 1° en 2° kan de gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige toelage.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4° zal de begunstigde uitgesloten worden van elke
toekenning van toelage zolang hij voor de voorheen ontvangen toelage de bij wet of bij gemeentereglement
opgelegde stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de uitoefening van het recht
op toezicht waarin de wet en/of het gemeentereglement voorziet. Indien een toelage in verschillende
schijven wordt toegekend zal elk van deze schijven als een afzonderlijke toelage worden beschouwd voor
wat de toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart nadrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentelijk reglement
betreffende de toelagen, dat als bijlage bij deze overeenkomst is gevoegd, en alle bepalingen ervan te
aanvaarden zonder enig voorbehoud.
Artikel 7
Deze overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgisch recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of betwiste procedure in verband met de interpretatie, toepassing en/of
uitvoering van deze overeenkomst zijn uitsluitend de gerechtshoven en rechtbanken van het Gerechtelijk
Arrondissement Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene op………………………………. in zoveel exemplaren als er duidelijk waarneembare
partijen zijn waarbij elk van hen verklaart een exemplaar te hebben ontvangen.
Voor de gemeente Elsene:
Het college
De gemeentesecretaris, De burgemeester,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Voor de vzw Contre-Tendance:
De bestuurders:
Angélique KABA-
TSHAPING MBOMBO
Alexandre
PANAGIOTOPOULOS.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/132
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 60ste punt:
Jeugd (9 de Directie): Vakantiecentra van de dienst Jeugd. Toepassing van een nieuw pedagogisch project
voor kinderen van minder dan 6 jaar oud en van een nieuw pedagogisch project voor kinderen tussen 6 en
18 jaar en van de nieuwe reglementen van interne orde. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de ONE-erkenning voor de vakantiecentra van de Dienst Jeugd, waardoor een latere subsidie
mogelijk is;
Gelet dat de vakantiecentra van de Dienst Jeugd sinds 1 juli 2005 door het ONE worden erkend;
Gelet op het feit dat die erkenning na drie kalenderjaren moet worden hernieuwd;
Gelet op het toenemend aantal kinderen dat tijdens elke vakantieperiode van het jaar in de vakantiecentra
wordt ingeschreven;
Overwegend dat het “O.N.E” (Kind en Gezin), een door de Franse Gemeenschap erkende instelling, van alle
erkende vakantiecentra vereist dat ze een pedagogisch project en een reglement van interne orde opstellen
in relatie met en afgestemd op de leeftijd van de opgevangen kinderen en de institutionele context;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Béa DIALLO, Schepen van Gezin, Jeugd,
Intergenerationele Relaties, Tewerkstelling en Sociale Integratie,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen,
om de nieuwe Pedagogische Projecten en het nieuwe Reglement van Interne Orde van de vakantiecentra
van de dienst Jeugd goed te keuren.
De huidige beraadslaging zal aan Mijnheer de Minister President van het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest
overgemaakt worden, overeenkomstig de bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 en het
Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 13 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht :
Bij opdracht:
De Schepen van Familie, Jeugd,
Tewerkstelling, Intergenerationele
Relaties, Sociale integratie en
Gelijkheid van Kansen,
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
Bea DIALLO.

Vakantiecentra (2,5 - 6 jaar)
Georganiseerd door de coördinatie voor buitenschoolse
opvang Dienst Jeugd – gemeente Elsene
PEDAGOGISCH PROJECT
Een pedagogisch project is het geheel van educatieve intenties (doelgerichtheid, doelstellingen)
die de organiserende overheid navolgt met betrekking tot de opvang van kinderen in het kader van
de vakantiecentra. 1
I. ALGEMENE INFORMATIE
I. 1. Wat is het vakantiecentrum (2,5 - 6 jaar) van de dienst Jeugd?
Het vakantiecentrum van de dienst Jeugd van de gemeente Elsene is een opvangsdienst voor
jonge kinderen, erkend en gesubsidieerd door het O.N.E. sinds 2008.
Het centrum wordt georganiseerd elke maandag tot vrijdag van 8 tot 18.00 uur tijdens de
schoolvakanties, dit wil zeggen de herfst-, winter-, krokus-, paas- en zomervakantie rekening
houdend dat voor deze laatste periode, enkel de eerste twee weken van juli en de twee laatste
weken van augustus voorzien zijn.
Dit centrum heeft het specifieke karakter om, voor elk van de georganiseerde weken, twee
verenigingen per week te kunnen ontvangen. Deze laatste verenigingen, die evenzeer van
culturele, artistieke of sportieve aard kunnen zijn, stellen naast de activiteiten opgesteld door de
animatieploeg, een of twee specifieke atelieruren voor. Tijdens de inschrijvingen kiezen de ouders
voor de ene of de andere voorgestelde partner.
Binnen dit vakantiecentrum is de eerste opdracht van de bevoegde groep animatoren het bijdragen
aan de omkadering, begeleiding, opvoeding en ontplooiing van het kind.
I. 2. Wie ontvangen we binnen dit vakantiecentrum?
Het vakantiecentrum staat open voor alle schoolplichtige kinderen tussen 2,5 en 6 jaar oud. De
organisatie van de groepen gebeurt door een verdeling in twee leeftijdscategorieën: de kinderen
van 3 tot 4 jaar en de kinderen tussen 5 en 6 jaar.
Toegepast omkaderingsniveau:
Het omkaderingsniveau bevat normaal 1 animator voor 8 kinderen van minder dan 6 jaar en een
animator voor 12 kinderen ouder dan 6 jaar. Elke groep wordt echter in het algemeen aan 2
animatoren toevertrouwd.
Elk van deze twee groepen kan maximaal 12 kinderen ontvangen. Een wachtlijst werd echter
opgesteld voor eventuele laattijdige annulaties of intrekkingen van kandidaturen.
1 ONE, “Gebruiksaanwijzing Vakantiecentrum”, editie 2010, blz.26.

- 2 -
Inschrijvingen zijn mogelijk voor kinderen uit Elsene en van buiten Elsene.
Wij denken inderdaad dat dit, naast een opening voor wat betreft de sociale en culturele mix, een
kwaliteitsvolle opvolging toelaat van de kinderen en van hun sociale en persoonlijke ontwikkeling
(in geval van verhuis, bijvoorbeeld).
Wij proberen aan iedereen de mogelijkheid te bieden tot kwaliteitsvolle buitenschoolse toegang
door middel van ontspannende, sportieve en artistieke activiteiten.
In deze geest van openheid maakt de integratie van kinderen met een handicap integraal deel uit
van het vakantiecentra-project. Dit initiatief is zinvol en is gericht op, onder andere, het
sensibiliseren over het anders-zijn, over het zich openstellen voor de ander en de wereld.
I.3. Waar gaat dit door?
Het vakantiecentrum gaat door in de lokalen van het schoolcentrum “Ma Campagne” gelegen te
Afrikaanse straat 3, 1050 Elsene. De ingang bevindt zich aan de zwarte hoofdingang.
Het schoolcentrum stelt diverse lokalen ter beschikking zoals klassen, refter, sportzalen, toiletten
etc… voor het goede verloop van de activiteiten.
De kinderen hebben eveneens toegang tot de buitengedeeltes die een groene ruimte, een
speelplein aangepast voor de kleinsten en een grote binnenplaats biedt.
Deze ruimtes zowel binnen als buiten zijn op zo een manier georganiseerd dat het kind zich
gemakkelijk en veilig kan verplaatsen tijdens de verschillende tijdstippen gedurende de dag
(etenstijd, siësta, van crèches, etc.).
I.4. Hoeveel kost het?
De financiële bijdrage bedraagt 50 euro per week (5 dagen) per kind.
In deze financiële bijdrage zijn inbegrepen de lichte maaltijd / snacks en dranken van ’s morgens
en ’s namiddags (10.00 en 16.00 uur). Aan de ouders wordt gevraagd een picknick voor ‘s
middags te voorzien evenals bijkomende verfrissingen tijdens de dag.
De uitgedeelde lichte maaltijden / snacks en dranken streven naar het bevorderen van de
gezondheid door toe te zien op een evenwichtige voeding: fruit, zuivelproducten, koekjes, sapjes,
etc…
I.5. Inschrijvingen
De inschrijvingsprocedure is belangrijk en onderworpen aan bepaalde regels.
- Indien uw kind nog niet deelnam aan ons vakantiecentrum:
Wij nodigen een familielid uit op ons administratief bureau Opperstraat 38, 1050 Elsene (2 de
verdieping) voor een eerste inschrijving van hun kind(eren).
Wij gaan inderdaad niet over tot voorinschrijvingen per telefoon of tot voorafgaandelijke
plaatsreserveringen.
Deze eerste inschrijving stelt beide partijen in staat om elkaar te ontmoeten, het dossier van het
kind te vervolledigen alsook de ouders in te lichten over het pedagogische project en het reglement
van interne orde van ons centrum.
Dit menselijk contact lijkt ons onontbeerlijk om een vertrouwensrelatie te vestigen tussen de
familie, kinderen en organisatoren van het project. Dit moment laat ook een wederzijdse
uitwisseling toe die het kind opnieuw centraal in het project zal plaatsen.

- 3 -
De continuïteit van deze band zal enerzijds plaatsvinden via de coördinatoren en de animatoren op
het terrein die kennis hebben genomen van de individuele fiche van het kind en die dan dagelijks
erover zullen waken om de ouders in te lichten over het gedrag, de ontwikkeling en de evolutie van
de kinderen binnen het vakantiecentrum.
- Indien uw kind reeds deelnam aan ons centrum en zich opnieuw wenst in te schrijven:
De ouders kunnen hun kind(eren) telefonisch inschrijven via de organisatoren of door zich
rechtstreeks aan te bieden op het bureau.
Voor elke periode zal een begindatum van inschrijvingen worden meegedeeld aan de betrokken
personen.
I.6. Reglement van interne orde
Zie bijlage.
Het is belangrijk om op te merken dat u bepaalde praktische modaliteiten kan terugvinden in het
reglement van interne orde van het vakantiecentrum georganiseerd door de dienst Jeugd. Deze
verenigen en betreffen zowel het institutionele als organisatorische kader als het rationele kader in
welke ons opvangproject zich inschrijft.
II. DOELSTELLINGEN & AANGEWENDE MIDDELEN
II.1 Wat zijn de doelstellingen van ons opvangproject?
Zoals reeds verklaard richt ons pedagogisch project zich, onder andere door zijn opdrachten tot
omkadering en opvoeding, op het welzijn en de ontplooiing van het KIND.
Het is inderdaad door rekening te houden met de verscheidene facetten van zijn algemeen
ontwikkelingsritme, zijn persoonlijkheid en al zijn potentieel dat verscheidene middelen worden
aangewend om de volgende doelstellingen te bereiken:
● Toezien op het ontwikkelen van een gastvrij en vriendelijk klimaat tijdens de opvang. Men
dient een kwaliteitsvolle opvang te handhaven tijdens de eerste ontmoeting kind-ouders-
coördinator / animatoren. Hoewel het kind een plaats inneemt in een collectief is het belangrijk
om hem te beschouwen als een persoon op zich met zijn specifieke noden;
● Toezien op de fysieke en gevoelsveiligheid van het kind door de inrichting van de ruimte, tijd,
de relaties met de volwassenen maar ook door een kader aangepast aan de noden van het
kind en voorzien van grenzen samen te stellen.
● Bijdragen tot het evenwicht en de psycho-affectieve en fysieke ontplooiing van het kind:
- De ontwikkeling van psychomotorische en cognitieve sferen door bewegingen, actie en het
ontdekken van nieuwe ervaringen;
- De actieve sfeer promoten door persoonlijke en spontane expressie evenals het
bevoordelen van het opbouwen van een positief zelfbeeld en ondersteuning van de
autonomie;
- Het bevorderen van de creativiteit van het kind en van zijn toegang en initiatie met cultuur
in al zijn facetten, door gevarieerde geanimeerde activiteiten, expressie, creatie en
communicatie;
- De sociale integratie van het kind bevoordelen, dit met respect voor de verschillen, en in
een geest van samenwerking en een multiculturele aanpak;
- Het bevorderen van het aanleren van het burgerschap en participatie.

- 4 -
II.2. Hoe behalen we de doelstellingen van het decreet “vakantiecentrum”: welke zijn
de aangewende middelen?
Het bereiken van de hierboven vermelde doelstellingen bevat verscheidene eisen van ons. We
zullen zien in het vervolg van het document, in verband met “de kwaliteitscode van de opvang” 2
dat zowel materiele als menselijke criteria nodig zijn voor het bereiken van zulke objectieven.
II.3. Type-dag: het kader en de tijd- en ruimteindeling
8.00 tot 8.45 uur
Vrije tijd. Deze vrije tijd laat het onthaal van de kinderen en hun ouders toe. Tijdens deze tijd
verkennen de kinderen hun keuzes en de diverse ruimtes die overeenkomen met waarin ze zin
hebben om de dag aan te vangen (sportieve spelen, gezelschapspelletjes, leeshoekje, kleuren,
etc…), dit onder het welwillende toezicht van de coördinator en zijn animatoren.
8.45 tot 9.00 uur
Het team van animatoren en de kinderen verenigen zich per groep.
Het ochtendritueel laat toe aan de kinderen om elkaar te ontmoeten, om elkaar te groeten
doorheen een spel en / of gezang. Dit kan eveneens tijd en ruimte zijn voor gesprek waar de
kinderen zich kunnen uitspreken over wat ze voelden tijdens de dag, over wat ze beleefd
hebben in het centrum. Uiteindelijk zal hier het verloop van de dag evenals de te volgen regels
worden voorgesteld.
9.00 tot 10.15 uur
De groep van kinderen van 5 -6 jaar neemt deel aan de activiteit ingericht door de animatoren
en de groep van kinderen van 3-4 jaar aan de activiteit georganiseerd door de gekozen
vereniging voor de week.
10.15 tot 10.45 uur
Vrije tijd is voorzien voor de kinderen zodat ze hun tienuurtje kunnen eten op eigen tempo en
zich erna weer op hun activiteiten kunnen richten.
10.45 tot 12.00 uur
De groep van kinderen van 3-4 jaar neemt deel aan de activiteit ingericht door de animatoren
en de groep van kinderen van 5-6 jaar aan de activiteit georganiseerd door de gekozen
vereniging voor de week.
12.00 tot 14.00 uur
Etenstijd en pauze. Na de gezamenlijke gedeelde picknick van minstens 30 minuten
beschikken de animatoren en de kinderen over rusttijd die lijkt op de vrije tijd van ’s morgens.
De animatoren zien tijdens deze momenten toe om aanwezig en beschikbaar te zijn voor het
kind.
12.45 tot 14.00 uur
Een ‘siësta’ of ‘ontspannings- en rustmoment’ wordt eveneens voorzien voor de groep van
kinderen van 3-4 jaar. De mogelijkheid om te slapen is vrijblijvend voor de kinderen van 5 tot 6
jaar. Een specifieke ruimte werd aangepast en staat ter beschikking zonder de rituelen te
vergeten die geruststellend zijn voor de kinderen (verhaaltje, overgang, etc…)
14.00 tot 16.00 uur
De kinderen hernemen hun begeleide activiteiten.
16.00 tot 16.30 uur
Tijd voor lichte maaltijd en het einde van de dag ritueel. Naar het beeld van het ochtendritueel
zal dit avondritueel de dag afsluiten na het gezellige vieruurtje.
2 De regering van de Franstalige gemeenschap, Le Code de Qualité de l'Accueil, Brussel, 2003.

- 5 -
16.30 tot 18.00 uur
Vrije tijd voor de kinderen en onthaal voor de ouders. Deze tijd maakt uitwisselingen mogelijk
tussen de leden van het team en de familie van de kinderen. Dit is een gelegenheid om terug
te komen op de dag evenals op het project in het algemeen van het vakantiecentrum.
Er dient opgemerkt te worden dat niet elke dag identiek zal verlopen. De animatoren geven blijk
van creativiteit en dynamisme om de week indruk te laten maken in de geest en harten van de
kinderen. Alles wordt in plaats gezet opdat deze zich verrijken en zich ontplooien binnen de
opvang tussen de andere kinderen en bij de ouders die hen vergezellen.
III. OMKADERING
III.1. Rekrutering van de animatoren en de omkadering.
Het aanwerven van de coördinatoren en de animatoren gebeurt via een formele procedure die in
twee etappes plaatsvindt. De kandidaten sturen ons een motivatiebrief evenals een CV op en op
basis van deze twee documenten kan een individueel gesprek eventueel overwogen worden.
Onze selectiecriteria zijn onder andere: ervaring, opleidingen, motivatie, teamspirit, creativiteit,
organisatietalent etc…
Er moet opgemerkt worden dat in overeenstemming met de bepalingen van het decreet van 17
mei 1999 betreffende de vakantiecentra ten minste één animator op drie gediplomeerd dient te
zijn. In elk vakantiecentrum wordt het omkaderingsteam gevormd door een coördinator evenals
meerdere animatoren. Een specifieke animator zal aangeworven worden voor één of meerdere
kinderen met een handicap, dit naargelang de noden van de kinderen.
De coördinator dient een getuigschrift van coördinator voor vakantiecentra te bezitten of een
diploma en ervaring ter gelijkstelling.
De weerhouden kandidaten verbinden zich ertoe om zich in te werken in het project dat aanvangt
met hun aanwezigheid en deelname aan één of twee voorbereidingsvergaderingen die
plaatsvinden voor de vakantieperiode.
De kinderen worden binnen het vakantiecentrum in meerdere groepen gesplitst waarvan één tot
twee animatoren verantwoordelijk voor zijn. Deze manier van opsplitsen in 2 groepen maakt het tot
stand komen van een vertrouwensrelatie tussen het kind en de volwassen mogelijk. De
volwassene wordt dan een veilig herkenningspunt tijdens de gemeenschappelijke tijd zoals de
grote spelen, de vrije tijd, de maaltijden, etc.
Elke animator zal onderwerp vormen van een permanente evaluatie die uitgevoerd zal worden
tijdens de week door de coördinator.
Een teamvergadering zal eveneens voorzien worden in het midden van elke week om de stand van
zaken op te maken en om oplossingen te vinden ter verbetering van de kwaliteit van de opvang.
III.2. Teamwork: coherentie en cohesie met het oog op hetzelfde doel
De coördinator waakt over het goede verloop van het vakantiecentrum, hij staat garant voor de kwaliteit
van de voorgesteld animaties en verzekert zich van hun conformiteit met de doelstellingen beoogd
onder punt II.1. Hij beheert eveneens zijn animatieteam door een positieve dynamiek uit te oefenen
gericht op het welzijn van de kinderen doorheen een opvangproject, een uitgewerkt en coherent thema.
Tenslotte verzekert de coördinator een contact met de ouders en de organisatoren, hij ziet toe op de
toepassing van onderhavig pedagogisch project en van het reglement van interne orde.
Het profiel van de animator van het vakantiecentrum dient te beantwoorden aan enkele specifieke
vereisten om de doelstellingen beoogd onder punt II.1 te kunnen behalen in zijn hoedanigheid als
animator. Zo zal de animator zich richten op het ontwikkelen van de psychomotorische- en
gevoelssferen van het kind; hij zal bedragen tot het cultureel ontluiken en tenslotte zal hij
dynamieken aanmoedigen om zowel de creativiteit van het kind als zijn gemeenschaps- en
burgergeest te doen ontluiken.

- 6 -
Vakantiecentrum (2,5-6 jaar) georganiseerd door de coördinatie van
buitenschoolse opvang van Dienst Jeugd - gemeente Elsene
Artikel 1: Principes van de dienst
De vakantiecentra ontvangen de kinderen en jongeren tussen 2,5 en 6 jaar inbegrepen
Ze zijn erkend en gesubsidieerd door het ONE (Kind en Gezin) voor de kinderen tussen 2,5 en 12 jaar
inbegrepen.
De vernieuwing van deze goedkeuring vindt plaats ieder 3 jaar
Artikel 2: Openingsdagen en -uren
Het vakantiecentrum wordt tijdens alle schoolvakanties ingericht van 8.00 tot 18.00 uur van maandag tot
vrijdag, behalve op feestdagen en dagen waarop de gemeentelijke administratie gesloten is. De vakanties
zijn als volgt over het jaar verdeeld: een week voor de herfstvakantie, twee weken voor de kerstvakantie,
een week voor de krokusvakantie, twee weken voor de paasvakantie en de twee eerste weken van juli zowel
als de twee laatste van augustus voor de zomer.
Om te kunnen overgaan tot de naamafroeping van de kinderen en om de activiteitstijd in acht te kunnen
nemen is de aanwezigheid van de kinderen vóór 9.00 uur vereist. De dagactiviteiten eindigen om 16.30 uur.
Artikel 3: De vakantiecentra en de opvang- en speelplaatsen zijn de volgende:
1. Het Schoolcentrum “ Ma Campagne” Afrikaanse straat, 3 te 1050 Brussel
Artikel 4: Begeleiding
Per animatiecentrum organiseert de coördinator de begeleiding in samenwerking met het animatieteam in de
best mogelijke omstandigheden.
De begeleidingsnormen zijn de volgende:
Een animator voor 8 kinderen (jonger dan 6 jaar)
Een animator voor 12 kinderen (ouder dan 6 jaar)
Minstens een animator op drie met diploma.
Een begeleidende animator voor een of meer kinderen met een handicap.
Deze omkaderingsnormen eerbiedigen de voorschriften van het Besluit van 17 mei 1999 betreffende de
verblijfsplaatsen vakanties
Alle teams hebben een dagelijks contact met de leden van de administratieve dienst van de dienst Jeugd
(verantwoordelijke voor de 9 de directie, adjunct bij de directie, coördinatrice ATL, en coördinatrice van de
jeugdprojecten) die een goed verloop van de vakantiecentra verzekeren.
Tijdens elke vakantieperiode wordt de telefonische bereikbaarheid van de vakantiecentra, de
opvangplaatsen en een verpleegster van het medische centrum verzekerd.
Artikel 5: Inschrijving
Inschrijvingen gebeuren per week.
1. Elke ouder wiens kind nooit de vakantiecentra of opvangplaatsen heeft bezocht of elke jongvolwassene
(van 18 tot 21 jaar) in hetzelfde geval die een eerste inschrijving wenst, moet dat doen door zich bij de
administratieve dienst van de Jeugd aan te bieden, gelegen in de Opperstraat nr. 38, om kennis te
nemen van de volgende documenten en ze in te vullen:

- 7 -
de inschrijvingsfiche;
de medische fiche en de ontheffing bij ongeval of ziekte;
de betaalmodaliteiten voor de bezoekerskosten;
het onderhavige reglement van interne orde ;
het pedagogisch project
Inschrijvingen kunnen gebeuren
van 8u30 tot 12u00 en van 14u00 tot 16u00
gedurende elke werkdag tijdens de inschrijvingsperiodes.
2. Alle kinderen of jongvolwassenen die al in de vakantiecentra zijn geweest en die geregistreerd zijn in het
gegevensbestand van bezoekers van de opvangplaatsen kunnen zich herinschrijven of door hun ouders
worden heringeschreven per telefoon, indien nodig met opgave van de wijzigingen die aan de
gezondheidsfiche moeten worden aangebracht.
3. De inschrijving wordt geweigerd aan elke persoon die de factuur/facturen voor het bezoek aan de
vakantiecentra en opvangperiodes niet heeft betaald voor de periodes die voorafgaan aan die waarvoor
men zich wenst in te schrijven (bijvoorbeeld: de inschrijving voor de zomervakantiecentra kan niet
worden uitgevoerd als de inschrijving voor de paasvakantiecentra niet werd betaald).
4. Bij elke telefonische inschrijving van een kind bij de Dienst Jeugd is de inschrijving definitief, zijn de
bezoekerskosten voor de inschrijvingsperiode verschuldigd en brengen ze een betalingsverplichting met
zich mee, behalve in geval van toepassing van artikel 7 § 2.
5. Elke wijziging of annulatie van de inschrijving dient schriftelijk bevestigd te worden via een brief
geadresseerd aan de dienst Jeugd, Elsense steenweg 168, of per fax p^02/515.69.05 of per mail op het
adres: Jeunesse@ixelles.be
De inschrijvingen gaan 20 werkdagen vóór de aanvang van de schoolvakanties van start en worden
beëindigd op de laatste woensdag voorafgaand aan het begin van elke activiteitsweek tijdens de vakanties.
Artikel 6: Tarifering
Het vakantiecentrum is het onderwerp van een tarifering die door het college van de Burgemeester en
Schepenen wordt bepaald.
Artikel 7: Betaling
De betaling gebeurt uitsluitend op de rekening van de gemeente met nr. 310-1418120-66 en moet
uitgevoerd zijn vóór de eerste dag van de voor het bezoek door de jongere gekozen activiteitsweek.
De enige mogelijkheden om een terugbetaling van de bezoekerskosten te bekomen, zijn de volgende:
de voorlegging van een medisch attest van de jongere aan de administratieve dienst (Collegestraat 1);
voortijdige annulering, 10 werkdagen vóór de aanvang van de voor het bezoek door de jongere gekozen
periode;
elke uitzonderlijke situatie die door de Dienst Jeugd wordt uiteengezet in de vorm van een verslag aan
het college, dat door het college dient te worden aanvaard.
Geen enkele partiële terugbetaling zal worden aanvaard, de terugbetalingen zullen enkel kunnen per week.
Artikel 8: Aansprakelijkheid en verzekering
Vanaf hun aankomst moeten de ouders ze verplicht toevertrouwen aan de verantwoordelijke animator.
Evenzo moeten de ouders hen aan het einde van de dag van hun vertrek op de hoogte stellen.
Het is de in het vakantiecentrum ingeschreven kinderen niet toegestaan om de plaats alleen te verlaten.
Als iemand anders dan de ouders of de persoon die het ouderlijke gezag uitoefent het kind komt ophalen,
moeten de ouders aan de verantwoordelijke animator een geschreven toelating bezorgen waarin de naam,
voornaam en het adres van de uitdrukkelijke gevolmachtigde persoon staan vermeld. Die laatste dient zijn
identiteitskaart op eenvoudig verzoek van de verantwoordelijke animator te tonen.

- 8 -
Zonder de voornoemde schriftelijke toelating mogen de animatoren het kind geen toelating geven om het
vakantiecentrum te verlaten.
De vakantiedagen en al de daar georganiseerde activiteiten vallen onder de algemene BA van de gemeente.
De schade van welke aard ook die de deelnemers veroorzaken, moet worden vergoed. Het wordt hun of hun
ouders aangeraden om een verzekering af te sluiten die hun burgerlijke aansprakelijkheid dekt.
Enkel de geneesmiddelen die vergezeld zijn van een medisch voorschrift zullen aan het kind worden
toegediend. Bij elke medische tussenkomst, voor het geval dat de ouders onbereikbaar zijn of niet reageren,
komen de beslissingen inzake dringend aan het kind toe te dienen zorgen toe aan de verantwoordelijke
persoon van het vakantiecentrum.
Artikel 9: Laattijdig afhalen
De ouders moeten hun kinderen verplicht ten laatste om 18u00 komen ophalen.
Vanaf 20u zijn de animatoren gemachtigd om de kinderen van wie de ouders zich niet hebben aangediend
naar het dichtst bij het vakantiecentrum gelegen politiecommissariaat te brengen.
De animator mag in geen enkel geval zijn persoonlijk voertuig gebruiken.
In geval van een laattijdig ophalen na 20.00 uur, behoudt het college van burgemeester en schepenen zich
het recht toe om de tijdelijke of definitieve uitsluiting van het kind uit het centrum uit te spreken.
Artikel 10: Bijkomende kosten
Vanaf 18.00 uur zullen alle kosten tengevolge van een laattijdige afhaling worden doorgerekend aan de
ouders. Deze kosten dekken de prestaties en overuren van de animatoren van de opvangplaats, de
eventuele maaltijd, de telefoongesprekken tussen de verschillende tussenkomende partijen en alle andere
kosten.
De gemeenteontvanger stuurt aan de ouders een factuur waarop deze verschillende posten vermeld staan.
De ouders worden verzocht deze schuld te betalen binnen de 30 dagen na verzending van desbetreffende
factuur. Bij gebreke aan betaling, zal hen een herinneringsschrijven worden toegestuurd met
betalingsverplichting binnen de 15 dagen volgend op de dag van verzending van gezegd
herinneringsschrijven. Mocht deze factuur niet worden betaald, dan behoudt het college van Burgemeester
en Schepenen zich het recht toe de tijdelijke of definitieve uitsluiting van het kind uit de opvang, uit te
spreken. De uitsluiting betekent in geen geval een opschorting van de betaling van de schuld.
Artikel 11: Uitsluiting
Bovendien de voorwaarden vermeld op artikels 9 en 10 van onderhavig reglement, zal de manifeste en
regelmatige niet-naleving van de op 18.00 uur begrensde tijdroosters of elk gebrek aan respect voor de
animatoren, coördinatoren of elk ander lid van het personeel van de Dienst Jeugd, alsook elk ongepast of
ongedisciplineerd gedrag van de deelnemers of van de ouders het voorwerp uitmaken van een geschreven
verwittiging.
Bij meer dan twee schriftelijke verwittigingen van het college gericht aan de deelnemer of de ouders,
behoudt de verantwoordelijke van de vakantiecentra zich het recht voor om, in overleg met het hoofd van de
Dienst Jeugd, een tijdelijke preventieve uitsluitingsmaatregel te nemen van maximaal de inschrijvingsperiode
van de deelnemer. De definitieve uitsluiting van een deelnemer uit de vakantiecentra en de opvangplaatsen
wordt uitgesproken door het college op basis van een gemotiveerd verslag van de Dienst Jeugd.
Artikel 12: Goedkeuring en toepassing van het Reglement
Elk bezoek aan het vakantiecentrum brengt de instemming met en de aanvaarding van het onderhavige
reglement door de deelnemers, hun ouders of de door hen gevolmachtigde personen met zich mee.

- 9 -
Pedagogisch project
van het vakantiecentrum voor de dienst Jeugd
voor de kinderen van 6 tot 12 jaar.
Georganiseerd door de dienst jeugd van de gemeente Elsene
2011 - 2014
1. Wat zijn de vakantiecentra van de dienst Jeugd?
Het vakantiecentrum van de dienst Jeugd van de gemeente Elsene is een opvangsdienst voor
kinderen tussen 6 en 12 jaar tijdens elke schoolvakantie, erkend en gesubsidieerd door het O.N.E.
sinds 2005.
Naast de twee centra tijdens de herfst-, winter-, karnaval-, en paasvakantie, zal een derde
centrum eveneens kinderen opvangen tijdens de zomervakantie.
In deze centra worden kinderen opgevangen in al hun individuele originaliteit om plezierige
momenten te beleven, te ontdekken en te delen.
Waar?
Het recreatiecentrum Mosaïque-XL, gelegen Sans Souci straat 114 te Elsene, is geopend van
8.00 tot 18.00 uur tijdens elke periode van schoolvakantie. De infrastructuur maakt het mogelijk
om tot 45 kinderen per dag te ontvangen. Dit Mosaïque-XL gebouw, gelegen in het hartje van
Elsene, omvat een grote buitenkoer, een ontvangstlokaal, een keuken evenals 5 lokalen voor
animaties waarvan één ervan een oppervlakte heeft die groot genoeg is om de hele groep te
ontvangen.
Het plein van Renier Chalon, gelegen Renier Chalonstraat 17 te Elsene, is eveneens geopend
van 8.00 tot 18.00 uur tijdens elke elke periode van schoolvakantie. Het plein Renier Chalon is een
buitenspeelplein toegankelijk voor het publiek dat tot 45 kinderen kan ontvangen. Deze omvat qua
infrastructuur een paviljoen, spelelementen aangepast aan kinderen met een handicap, een
basketbalveld, een minivoetbalveld, een overdekte ruimte met verscheidene structuren zoals
pingpong tafels.
Tenslotte wordt het vakantiecentrum van het Klein-Zwitersland plein, gelegen Klein-Zwitserland
plein 12 te Elsene, enkel georganiseerd tijdens de zomervakantie. Open van 8.00 tot 18.00 uur
tijdens deze periode, ontvangt het Klein-Zwitserland plein tot 45 kinderen per dag. Dit
buitenspeelplein, toegankelijk voor het publiek, is eveneens voorzien van diverse speluitrustingen
aangepast aan kinderen met een handicap, van een basketveld, een agora-plaats, een
beachvolleyterrein, een pingpong tafel en twee binnenlokalen.
Waarom?
Ons vakantiecentrum staat open voor alle kinderen tussen 6 en 12 jaar oud. Daarenboven is er
geen enkele verplichting wat betreft domiciliering in de gemeente Elsene. Wij denken dat dit een
opening is om een sociale en culturele mix te belomen.
Wij proberen aan elk het recht tot toegang aan de kwaliteitsvolle buitenschoolse opvang doorheen
diverse recreatieve, culturele en artistieke activiteiten te geven

- 10 -
In de geest van deze openheid organiseren onze vakantiecentra integratieprojecten voor kinderen
met een handicap. Het is inderdaad een zinvol initiatief dat zich volledig inschrijft in ons project dat
gericht is op, onder andere, het sensibiliseren over het anders-zijn, over het zich openstellen voor
de ander en de wereld.
Hoeveel kost het?
De financiële bijdrage bedraagt 15 euro per week per kind, 20 euro voor een week voor twee
kinderen en 23 euro per week voor drie of meer kinderen van eenzelfde familie.
Het voorafgaandelijk bekomen van de “Pass-XL” (2,5 euro voor 12 maand) is noodzakelijk om
deel te nemen aan de activiteiten georganiseerd door de dienst Jeugd. Het is belangrijk om op te
merken dat verscheidene bepalingen werden voorzien en toegankelijk zijn op aanvraag zodat een
financiële deelname geen obstakel vormt voor de inschrijving van het kind.
In deze financiële bijdrage zijn inbegrepen de toegang tot diverse buitenactiviteiten en
georganiseerde excursies (recreatieve parken, zwembaden, musea, bezoeken, sportzalen etc.),
het vervoer (auto’s en openbaar vervoer), knutselmateriaal, sportmateriaal, etc. Aan de ouders
wordt gevraagd een lichte maaltijd / snack te voorzien evenals een picknick en de drank.
2. Wat zijn de doelstellingen van ons opvangproject?
Zoals reeds verklaard richt ons pedagogisch project zich, onder andere door zijn opdrachten tot
omkadering en opvoeding, op het welzijn en de ontplooiing van het KIND. Het is inderdaad door
rekening te houden met de verscheidene facetten van zijn algemeen ontwikkelingsritme, zijn
persoonlijkheid en al zijn potentieel dat verscheidene middelen worden aangewend om de
volgende doelstellingen, genoemd in het “decreet betreffende de vakantiecentra” van 17 mei 1999,
te bereiken:
1. Het bevorderen van de fysieke ontwikkeling van het kind, volgens zijn eigen capaciteiten, door
het beoefenen van sport, spelen of activiteiten in open lucht.
2. Het bevorderen van de creativiteit van het kind en van zijn toegang en initiatie met cultuur in al
zijn facetten, door gevarieerde geanimeerde activiteiten, expressie, creatie en communicatie;
3. De sociale integratie van het kind bevoordelen, dit met respect voor de verschillen, en in een
geest van samenwerking en een multiculturele aanpak;
4. Het bevorderen van het aanleren van het burgerschap en participatie. 3
3. Hoe behalen we de doelstellingen van het decreet
“vakantiecentrum”: welke zijn de aangewende middelen?
Het bereiken van de hierboven vermelde doelstellingen bevat verscheidene eisen van ons. We
zullen zien in het vervolg van het document, in verband met “de kwaliteitscode van de opvang” 4
dat zowel materiele als menselijke criteria nodig zijn voor het bereiken van zulke objectieven.
Reglement van interne orde
Het is belangrijk om op te merken dat u bepaalde praktische modaliteiten kan terugvinden in het
reglement van interne orde van het vakantiecentrum georganiseerd door de dienst Jeugd. Deze
verenigen en betreffen zowel het institutionele als organisatorische kader als het rationele kader in
welke ons opvangproject zich inschrijft.
3 Opdrachten uitgedrukt in Artikel 3 van “Decret relatif aux centre de vacances” beschikbaar op de site van O.N.E., België, 1999,
p.1
4 De regering van de Franstalige gemeenschap, Le Code de Qualité de l'Accueil, Brussel, 2003.

Inschrijvingen
De inschrijving is een belangrijk moment.
- 11 -
Wij nodigen de ouders of de wettelijke voogd uit in onze administratieve bureaus voor de eerste
inschrijving van hun kind.
De in te vullen individuele fiche van het kind en de verplichting om de ouders in te lichten wat betreft
het pedagogische project en het reglement van interne orde vormen een gelegenheid voor beide
partijen om elkaar te ontmoeten. Dit menselijk contact lijkt ons onontbeerlijk om een vertrouwensrelatie
te vestigen tussen de familie, kinderen en organisatoren van het project. Dit moment laat ook een
wederzijdse uitwisseling toe die het kind opnieuw centraal in het project zal plaatsen.
De continuïteit van deze band zal enerzijds plaatsvinden via de coördinatoren en de animatoren op het
terrein die kennis hebben genomen van de individuele fiche van het kind en die dan dagelijks erover
zullen waken om de ouders in te lichten over het gedrag, de ontwikkeling en de evolutie van de
kinderen binnen het centrum. Anderzijds zal de band tussen de instelling en de familie blijven verder
bestaan doordat de familie voor elke volgende inschrijving voor onze vakantiecentra zich ter plaatste
dient aan te bieden of telefonisch contact dient op te nemen met de organisatoren.
Rekrutering van de animatoren en de omkadering
Het aanwerven van de coördinatoren en de animatoren gebeurt via een formele procedure die in
twee etappes plaatsvindt. De kandidaten sturen ons een motivatiebrief evenals een CV op en op
basis van deze twee documenten kan een individueel gesprek eventueel overwogen worden.
Onze selectiecriteria zijn onder andere: ervaring, opleidingen, motivatie, teamspirit, creativiteit,
organisatietalent etc…
In elk vakantiecentra wordt het omkaderingsteam gevormd door een coördinator evenals
meerdere animatoren (de omkaderingsnorm is van één animator voor maximum 12 kinderen maar
in de praktijk ligt het gemiddelde dichter bij één animator per 8 kinderen).
Een specifieke animator zal aangeworven worden voor één of meerdere kinderen met een
handicap, dit naargelang de noden van de kinderen. De coördinator dient een getuigschrift van
coördinator voor vakantiecentra te bezitten of een diploma en ervaring ter gelijkstelling.
De weerhouden kandidaten verbinden zich ertoe om zich in te werken in het project dat aanvangt
met hun aanwezigheid en deelname aan één of twee voorbereidingsvergaderingen die
plaatsvinden voor de vakantieperiode.
De kinderen worden binnen het vakantiecentrum in meerdere groepen gesplitst waarvan één tot
twee animatoren verantwoordelijk voor zijn. Deze manier van opsplitsen in 2 groepen maakt het
tot stand komen van een vertrouwensrelatie tussen het kind en de volwassen mogelijk. De
volwassene wordt dan een veilig herkenningspunt tijdens de gemeenschappelijke tijd zoals de
grote spelen, de vrije tijd, de maaltijden, etc.
Type-dag: het kader en de tijd- en ruimteindeling
Van 8.00 tot 9.00 uur. Vrije tijd. Deze vrije tijd laat het onthaal van de kinderen en hun ouders
toe. Tijdens deze tijd verkennen de kinderen hun keuzes en de diverse ruimtes die
overeenkomen met waarin ze zin hebben om de dag aan te vangen (sportieve spelen,
gezelschapspelletjes, leeshoekje, tekenen, kleuren etc…), dit onder het welwillende toezicht
van de coördinator en zijn animatoren.
Van 9.00 tot 9.15 uur. Het team van animatoren en de kinderen verenigen zich per groep. Dit
ochtendritueel laat toe aan de kinderen om elkaar te ontmoeten, om elkaar te groeten
doorheen een spel en / of gezang. Dit kan eveneens tijd en ruimte zijn voor gesprek waar de
kinderen zich kunnen uitspreken over wat ze voelden tijdens de stage. Uiteindelijk zal hier het
verloop van de dag evenals de te volgen regels worden voorgesteld.

- 12 -
Van 9.15 tot 10.30 uur. De kinderen worden opgesplitst in groepen om deel te nemen aan de
activiteit die ingericht werden door de animatoren.
Van 10.30 tot 11.00 uur. Vrije tijd is voorzien voor de kinderen zodat ze hun tienuurtje kunnen
eten op eigen tempo en zich erna weer op hun activiteiten kunnen richten.
Van 11.00 tot 12.30 uur. De kinderen hernemen de georganiseerde activiteiten.
Van 12.30 tot 14.00 uur. Etenstijd en pauze. Na de gezamenlijke gedeelde picknick van
minstens 30 minuten beschikken de animatoren en de kinderen over rusttijd die lijkt op de vrije
tijd van ’s morgens. De animatoren zien tijdens deze momenten toe om aanwezig en
beschikbaar te zijn voor het kind.
Van 14.00 tot 16.00 uur. De kinderen hernemen de georganiseerde activiteiten.
Van 16.00 tot 16.30 uur. Tijd voor lichte maaltijd en het einde van de dag ritueel. Naar het
beeld van het ochtendritueel zal dit avondritueel de dag afsluiten na het gezellige vieruurtje.
Van 16.30 tot 18.00 uur. Vrije tijd voor de kinderen en onthaal voor de ouders. Deze tijd maakt
uitwisselingen mogelijk tussen de leden van het team en de familie van de kinderen. Dit is een
gelegenheid om terug te komen op de dag evenals op het project in het algemeen van het
vakantiecentrum.
Er dient opgemerkt te worden dat niet elke dag identiek zal verlopen. Het verloop van de dag kan
inderdaad variëren volgens het programma dat voorafgaandelijk werd opgesteld (uitstappen,
excursies, interpleinen,…), de animatoren geven blijk van creativiteit en dynamisme om de week
indruk te laten maken in de geesten en harten van de kinderen. Alles wordt in plaats gezet opdat
deze zich verrijken en zich ontplooien binnen de opvang tussen de andere kinderen en bij de
ouders die hen vergezellen.
Het vakantieproject: rode draad en thema
Het programma en de verscheidene uitstappen die hiervan deel uitmaken werden reeds
vastgelegd aan het begin van de inschrijvingen (deze beginnen steeds vier weken voor het begin
van de schoolvakanties) opdat de ouders hiervan kennis kunnen nemen.
Het programma volgt steeds hetzelfde ritme dat gericht is op het diversifiëren van de activiteiten
en voorgestelde uitstappen. Zo zien de opzichters erop toe om een uitstap buiten Brussel aan te
bieden en een of meerdere uitstappen binnen Brussel.
Deze gekozen uitstappen worden gekozen in functie van het thema en streven naar het bereiken
van de objectieven aangehaald in punt 2. Buiten deze periode zullen sportieve, creatieve, culturele
en ludieke activiteiten waarvan het thema voorafgaandelijk werd bepaald, worden georganiseerd
door de animatoren.
Het doel van dit thema is het doen ontstaan bij het kind van de ontdekkingszin, het bevorderen
van cohesie tussen verscheidene leeftijdsgroepen en het mogelijk maken van diverse activiteiten
(gezien dat 50 % van de kinderen regelmatig de vakantiecentra bezoeken).
De keuze van het thema laat toe om het alledaagse leven binnen het centrum te structureren,
maar opdat deze drager zou zijn van de rijkdom die men haar initieel toeschrijft dienen de
animatoren na te denken over de zin van hun activiteiten in functie hiervan. Hun doel is dus het
creëren van een rode draad die cohesie en een groepsdynamiek ontwikkelt rond hetzelfde project
tussen alle vakantiecentra.
Het thema zal echter niet rigide zijn en het team zal erop toezien om te luisteren naar de zin en
noden van de kinderen opdat elk van hen zijn plaats zou hebben, zich herkent en zich kan inzetten
voor het project.
Tenslotte zal een slotevenement (opvoering, defilé, snacks, barbecue…) worden georganiseerd
op het einde van elk vakantiecentrum.

- 13 -
Teamwork: coherentie en cohesie met het oog op hetzelfde doel
De coördinator waakt over het goede verloop van het vakantiecentrum, hij staat garant voor de
kwaliteit van de voorgestelde animaties en verzekert zich van hun conformiteit met de
doelstellingen beoogd onder punt 2. Hij beheert eveneens zijn animatieteam door een positieve
dynamiek uit te oefenen gericht op het welzijn van de kinderen doorheen een opvangproject, een
uitgewerkt en coherent thema. Tenslotte verzekert de coördinator een contact met de ouders en
de organisatoren, hij ziet toe op de toepassing van onderhavig pedagogisch project en van het
reglement van interne orde.
Het profiel van de animator van het vakantiecentrum dient te beantwoorden aan enkele specifieke
vereisten om de doelstellingen beoogd onder punt 2 te kunnen behalen in zijn hoedanigheid als
animator. Zo zal de animator zich richten op het ontwikkelen van de psychomotorische- en
gevoelssferen van het kind; hij zal bijdragen tot een cultureel ontluiken en tenslotte zal hij
dynamieken aanmoedigen om zowel de creativiteit van het kind als zijn gemeenschaps- en
burgerzin te doen ontluiken.
Vergaderingen en evaluaties
De teamvergaderingen zijn belangrijke momenten voor ontmoetingen, discussies, reflecties en
delen van ervaringen.
Deze vergaderingen maken het mogelijk om het verloop van de vakantiecentra voor te bereiden
en te organiseren door het kind opnieuw centraal te plaatsen in het project en door elk teamlid aan
te moedigen om hun plaats hierin in te nemen.
Ten minste één vergadering zal worden georganiseerd voor elke schoolvakantieperiode, deze zal
een ontmoeting met de verscheidene teams en van het organiserende personeel met zich
meebrengen maar het is ook het moment om terug te komen op het project in het algemeen, over
de veiligheidsregels, het verloop van de week, over het programma, etc…
Tijdens deze eerste vergadering zullen de animatoren en de coördinatoren reeds voorafgaandelijk
de gegevens van de leden van hun team hebben ontvangen evenals het programma met de
geplande excursies. Deze eerste stap streeft ernaar om iedereen te betrekken in de voorbereiding
en organisatie voor wat betreft de voorgestelde thematiek of de genomen initiatieven die iedereen
wenst te nemen en voor te stellen aan zijn team.
Bij de voorbereidingsvergaderingen valt op te merken dat wij sensibiliseringsmomenten
organiseren voor het integratieproject voor kinderen met een handicap. Gespecialiseerde
opvoeders zullen deze momenten animeren, het is dan ook de gelegenheid om een groepsreflexie
te houden over dit project en over de beste manier om dit te dragen.
Tenslotte zullen verscheidene vergaderingen tijdens de schoolvakantieperiode georganiseerd
worden op het einde van de dag. Deze vergaderingen zijn momenten voor feedback, ze maken
het mogelijk om terug te komen op wat er werd voorgesteld aan de kinderen, over wat de leden
van het team hebben ervaren, maar ook over de continue organisatie van het project, etc…
Evaluaties zullen plaatsvinden op het einde van elke vakantiecentra, het biedt de kans om terug te
komen op verscheidene punten, het verloop en de organisatie van het centrum, de kinderen, de
families, de activiteiten, de attitude van de leden van het team, etc…

- 14 -
Reglement van interne orde van de vakantiecentra
van de van de Dienst Jeugd voor de kinderen van 6
tot 18 jaar
Georganiseerd door de Dienst Jeugd van de gemeente Elsene 2011 -
2014
Artikel 1: Principes van de dienst
De vakantiecentra ontvangen de kinderen en jongeren met een leeftijd tussen 6 en 18 jaar inbegrepen
Ze zijn erkend en gesubsidieerd door het ONE voor de kinderen tussen 6 en 12 jaar inbegrepen.
De vernieuwing van deze goedkeuring vindt plaats ieder 3 jaar.
Artikel 2: Openingsdagen en -uren
De vakantiecentra worden tijdens alle schoolvakanties ingericht van 8.00 tot 18.00 uur van maandag tot
vrijdag, behalve op feestdagen en dagen waarop de gemeentelijke administratie gesloten is. De vakanties
zijn als volgt over het jaar verdeeld: een week voor de herfstvakantie, twee weken voor de kerstvakantie,
een week voor de krokusvakantie, twee weken voor de paasvakantie en de twee maanden van de
zomervakanties (negen weken in totaal).
Om te kunnen overgaan tot de naamafroeping van de kinderen en om de activiteitstijd en het begin van de
activiteiten extra-muros in acht te kunnen nemen is de aanwezigheid van de kinderen vóór 9.00 uur vereist.
De dagactiviteiten eindigen om 16.30 uur.
De jongeren die het centrum “De Elzenboom” bezoeken zullen om 8h45 vertrekken in richting van het
centrum van Mozaïque-XL op elke vakantie buiten de zomerperiode en in richting van de Petite Suisse
tijdens de periode van de zomervakantie.
Artikel 3: De vakantiecentra worden verdeeld in de volgende opvang- en animatieplaatsen:
Opvangplaatsen voor kinderen van 6 tot 12 jaar:
Mosaïque-XL: Sans Soucistraat, 114 te 1050 Elsene
Renier Chalon: Renier Chalonstraat, 17 te 1050 Elsene
De Els: Juliette Wystman straat 4 te 1050 Elsene
Klein-Zwitserland: Klein-Zwitserlandplein, 12 te 1050 Elsene
Het Viaduct: Viaductstraat, 133 (lokaal 6) te 1050 Elsene
Artikel 4: Begeleiding
Per speelplaats organiseert de coördinator de begeleiding in samenwerking met het animatieteam in de best
mogelijke omstandigheden.
De begeleidingsnormen zijn de volgende:
Een animator voor 12 kinderen (van meer dan 6 jaar).
Minstens een animator op drie met diploma.
Een begeleidende animator voor een of meer kinderen met een handicap.
Deze omkaderingsnormen eerbiedigen de voorschriften van het Besluit van 17 mei 1999 betreffende de
verblijfsplaatsen vakanties
Alle teams hebben een dagelijks contact met de leden van de administratieve dienst van de dienst Jeugd
(verantwoordelijke van de 9 de directie, adjunct bij de directie, coördinatrice ATL, en coördinatrice van de
jeugdprojecten) die een goed verloop van de vakantiecentra verzekeren).
Tijdens elke vakantieperiode wordt de telefonische bereikbaarheid van de vakantiecentra, de
opvangplaatsen en een verpleegster van het medische centrum verzekerd.
Artikel 5: Inschrijving
Inschrijvingen gebeuren per week.

- 15 -
1. Elke ouder wiens kind nooit de vakantiecentra of opvangplaatsen heeft bezocht of elke jongvolwassene
(vanaf 18 jaar) in hetzelfde geval die een eerste inschrijving wenst, moet dat doen door zich bij de
administratieve dienst van de Jeugd aan te bieden, gelegen in de Opperstraat nr. 38, om kennis te
nemen van de volgende documenten en ze in te vullen:
de inschrijvingsfiche;
de medische fiche en de ontheffing bij ongeval of ziekte;
de betaalmodaliteiten voor de bezoekerskosten;
het onderhavige reglement van interne orde ;
het pedagogisch project
Inschrijvingen kunnen gebeuren
van 8u30 tot 12u00 en van 14u00 tot 16u00
gedurende elke werkdag tijdens de inschrijvingsperiodes.
2. Alle kinderen of jongvolwassenen die al in de vakantiecentra zijn geweest en die geregistreerd zijn in het
gegevensbestand van bezoekers van de opvangplaatsen kunnen zich herinschrijven of door hun ouders
worden heringeschreven per telefoon, indien nodig met opgave van de wijzigingen die aan de
gezondheidsfiche moeten worden aangebracht.
3. De inschrijving wordt geweigerd aan elke persoon die de factuur/facturen voor het bezoek aan de
vakantiecentra en opvangperiodes niet heeft betaald voor de periodes die voorafgaan aan die waarvoor
men zich wenst in te schrijven (bijvoorbeeld: de inschrijving voor de zomervakantiecentra kan niet
worden uitgevoerd als de inschrijving voor de paasvakantiecentra niet werd betaald).
4. Bij elke telefonische inschrijving van een kind of een jongere bij de Dienst Jeugd is de inschrijving
definitief, zijn de bezoekerskosten voor de inschrijvingsperiode verschuldigd en brengen ze een
betalingsverplichting met zich mee, behalve in geval van toepassing van artikel 7 § 2.
5. Elke wijziging of annulering van inschrijving dient onderwerp te vormen van een schriftelijke bevestiging
geadresseerd aan de dienst Jeugd, Elsense steenweg 168, of per fax op 02/515.69.05 of per mail op
Jeunesse@ixelles.be.
De inschrijvingen gaan 20 werkdagen vóór de aanvang van de schoolvakanties van start en worden
beëindigd op de laatste woensdag voorafgaand aan het begin van elke activiteitsweek tijdens de vakanties.
Artikel 6: Tarifering.
De vakantiecentra zijn het onderwerp van een tariefbepaling die elk jaar door het college van de
Burgemeester en Schepenen wordt bepaald.
Artikel 7: Betaling
De betaling gebeurt uitsluitend op de rekening van de gemeente met nr. 310-1418120-66 en moet
uitgevoerd zijn vóór de eerste dag van de voor het bezoek door de jongere gekozen activiteitsweek.
De enige mogelijkheden om een terugbetaling van de bezoekerskosten te bekomen, zijn de volgende:
de voorlegging van een medisch attest van de jongere aan de administratieve dienst (Opperstraat, 38 te
1050 Elsene);
voortijdige annulering, 10 werkdagen vóór de aanvang van de voor het bezoek door de jongere gekozen
periode;
elke uitzonderlijke situatie die door de Dienst Jeugd wordt uiteengezet in de vorm van een verslag aan
het college, dat door het college dient te worden aanvaard.
De betaling gebeurt enkel via het rekeningnummer van de gemeente op 310-1418120-66 en dient
uitgevoerd te worden voor de eerste dag van de gekozen activiteitsperiode voor de jongere.
Geen enkele partiële terugbetaling zal worden aanvaard, de terugbetalingen zullen enkel kunnen per week.
Artikel 8: Aansprakelijkheid en verzekering
Uitsluitend voor de minderjarige kinderen en jongeren:
Vanaf hun aankomst moeten de ouders ze verplicht toevertrouwen aan de verantwoordelijke animator.
Evenzo moeten de ouders hen aan het einde van de dag van hun vertrek op de hoogte stellen.
Het is de in de vakantiecentra ingeschreven kinderen niet toegestaan om, behalve bij de hieronder
voorziene uitzondering, die plaatsen alleen te verlaten. Als het kind de vakantiecentra alleen moet verlaten,
moeten de ouders de verantwoordelijke animator daar op voorhand schriftelijk van op de hoogte brengen,
met gedetailleerde opgave van de weekdagen, data en uren van vertrek. Bij gebreke daaraan zal de jongere
geen toelating krijgen om de opvangplaats te verlaten.

- 16 -
De kinderen die de toelating hebben om alleen de opvangplaats te verlaten, vallen vanaf hun vertrek uit de
vakantiecentra en opvangplaatsen onder de uitsluitende verantwoordelijkheid van d e ouders of van de
personen die het ouderlijke gezag uitoefenen.
Als iemand anders dan de ouders of de persoon die het ouderlijke gezag uitoefent het kind komt ophalen,
moeten de ouders aan de verantwoordelijke animator een geschreven toelating bezorgen waarin de naam,
voornaam en het adres van de uitdrukkelijke gevolmachtigde persoon staan vermeld. Die laatste dient zijn
identiteitskaart op eenvoudig verzoek van de verantwoordelijke animator te tonen.
Zonder de voornoemde schriftelijke toelating mogen de animatoren het kind geen toelating geven om het
vakantiecentrum te verlaten.
De vakantiedagen en al de daar georganiseerde activiteiten vallen onder de algemene BA van de
gemeente.
De schade van welke aard ook die de deelnemers veroorzaken, moet worden vergoed. Het wordt hun of
hun ouders aangeraden om een verzekering af te sluiten die hun burgerlijke aansprakelijkheid dekt.
Enkel de geneesmiddelen die vergezeld zijn van een medisch voorschrift zullen aan het kind worden
toegediend. Bij elke medische tussenkomst, voor het geval dat de ouders onbereikbaar zijn of niet reageren,
komen de beslissingen inzake dringend aan het kind toe te dienen zorgen toe aan de verantwoordelijke
persoon van het vakantiecentrum.
Artikel 9: Laattijdig afhalen
De ouders moeten hun kinderen verplicht ten laatste om 18u00 komen ophalen.
Vanaf 20u zijn de animatoren gemachtigd om de kinderen van wie de ouders zich niet hebben aangediend
naar het dichtst bij het vakantiecentrum gelegen politiecommissariaat te brengen.
De animator mag in geen enkel geval zijn persoonlijk voertuig gebruiken.
In geval van een laattijdig ophalen na 20.00 uur, behoudt het college van burgemeester en schepenen zich
het recht toe om de tijdelijke of definitieve uitsluiting van het kind uit het centrum uit te spreken.
Artikel 10: Bijkomende kosten
Vanaf 18.00 uur zullen alle kosten die door een laattijdige afhaling worden doorgerekend aan de ouders.
Deze kosten dekken de prestaties en overuren van de animatoren van de opvangplaats, de eventuele
maaltijd, de telefoongesprekken tussen de verschillende tussenkomende partijen en alle andere kosten.
De gemeenteontvanger stuurt aan de ouders een factuur waarop deze verschillende posten vermeld staan.
De ouders worden verzocht deze schuld te betalen binnen de 30 dagen na verzending van desbetreffende
factuur. Bij gebreke aan betaling, zal hen een herinneringsschrijven worden toegestuurd met
betalingsverplichting binnen de 15 dagen volgend op de dag van verzending van gezegd
herinneringsschrijven. Mocht deze factuur niet worden betaald, dan behoudt het college van Burgemeester
en Schepenen zich het recht toe de tijdelijke of definitieve uitsluiting van het kind uit de opvang, uit te
spreken. De uitsluiting betekent in geen geval een opschorting van de betaling van de schuld.
Artikel 11: Uitsluiting
Bovendien de voorwaarden vermeld op artikels 9 en 10 van onderhavig reglement, zal de manifeste en regelmatige
niet-naleving van de op 18.00 uur begrensde tijdroosters of elk gebrek aan respect voor de animatoren,
coördinatoren of elk ander lid van het personeel van de Dienst Jeugd, alsook elk ongepast of ongedisciplineerd
gedrag van de deelnemers of van de ouders het voorwerp uitmaken van een geschreven verwittiging.
Bij meer dan twee schriftelijke verwittigingen van het college gericht aan de deelnemer of de ouders,
behoudt de verantwoordelijke van de vakantiecentra zich het recht voor om, in overleg met het hoofd van de
Dienst Jeugd, een tijdelijke preventieve uitsluitingsmaatregel te nemen van maximaal de
inschrijvingsperiode van de deelnemer. De definitieve uitsluiting van een deelnemer uit de vakantiecentra en
de opvangplaatsen wordt uitgesproken door het college op basis van een gemotiveerd verslag van de
Dienst Jeugd.
Artikel 12: Goedkeuring en toepassing van het Reglement
Elk bezoek aan de vakantiecentra brengt de instemming met en de aanvaarding van het onderhavige
reglement door de deelnemers, hun ouders of de door hen gevolmachtigde personen met zich mee.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/133
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 61ste punt:
Jeugd (9e Directie) – Nederlandstalige Aangelegenheden (1e Directie) : Toekenning aan de vzw « Promo
Jeunes AMO » van een subsidie in speciën van 6.000,00 EUR voor de organisatie van een tentoonstelling
en veiling van kunstwerken van jonge kunstenaars in beeldende kunsten jonger dan 31 jaar van het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest en van de Franse Gemeenschap, van 16 tot 17 juni 2011 in Flagey tijdens
de 5 de editie van de actie “Qui dit mieux?”. Goedkeuring.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle van de toekenning en van het gebruik van
zekere subsidies ;
Gelet op de wet van 27 juni 1921 waarbij aan de verenigingen zonder winstoogmerk rechtspersoonlijkheid
wordt verleend ;
Gelet op het op datum van 20 december 2001 door de Gemeenteraad goedgekeurde reglement betreffende
de subsidies ;
Overwegende dat de vzw « Promo Jeunes AMO » de 5 e editie van « Qui dit mieux ? » organiseert, een
tentoonstelling en veiling van kunstwerken van jonge kunstenaars in beeldende kunsten van jonger dan
31 jaar en dit, van 16 tot 17 juni 2011 in Flagey ;
Overwegende dat de vzw sinds meer dan 15 jaar talrijke acties ontwikkelt met als doel de emancipatie,
waardering en steun van de jeugd, voornamelijk door creatieve jongeren te steunen;
Overwegende dat het thema van dit jaar “C’est limite” is ;
Overwegende dat dit project de vorige jaren succesvol was ;
Overwegende dat de vzw dit jaar heeft beslist om het geheel van de opbrengsten van de veiling te schenken
aan jonge kunstenaars, met de bedoeling om hun actie te ontwikkelen en duurzaam te maken ;
Overwegende dat de vzw « Promo Jeunes AMO » een subsidie in speciën heeft gevraagd in het kader van dit
project ;
Overwegende dat de Gemeente dit project wenst te ondersteunen ;
Overwegende dat een krediet van 148.675,44 EUR ingeschreven is op het artikel 7611/332-02 “Jeugd :
subsidies aan instellingen ten dienste van de gezinnen” op de gewone begroting 2011 ;
Overwegende dat een krediet van 83.100,00 EUR ingeschreven is op het artikel 7622/332-02
“Nederlandstalige Aangelegenheden : subsidies aan instellingen ten dienste van de gezinnen” op de gewone
begroting 2011 ;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet ;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Bea DIALLO, Schepen van Gezin, Jeugd,
Intergenerationele Relaties, Tewerkstelling, Sociale Integratie en Gelijkheid van Kansen,

BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de toekenning van een subsidie in speciën van 6.000,00 EUR aan de vzw « Promo Jeunes AMO » goed
te keuren voor de organisatie van een tentoonstelling en veiling van kunstwerken van jonge kunstenaars
in beeldende kunsten jonger dan 31 jaar van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en van de Franse
Gemeenschap, van 16 tot 17 juni 2011 in Flagey tijdens de 5 de editie van de actie “Qui dit mieux?” ;
2. dit bedrag op de gewone begroting 2011 in te schrijven als volgt :
- 4.000,00 EUR op het artikel 7611/332-02 « Jeugd : subsidies aan instellingen ten dienste van de
gezinnen » waarvan het begrotingskrediet 148.675,44 EUR bedraagt ;
- 2.000,00 EUR op het artikel 7622/332-02 « Nederlandstalige Aangelegenheden : subsidies aan
instellingen ten dienste van de gezinnen » waarvan het begrotingskrediet 83.100,00 EUR bedraagt ;
3. de tekst van de overeenkomst af te sluiten tussen de Gemeente en de vzw « Promo Jeunes AMO »
goed te keuren, zoals hernomen in bijlage.
Conform de Ordonnantie van 14 mei 1998 en het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van
16 juli 1998 betreffende de uitoefening van het administratieve toezicht op de gemeenten zal deze
beraadslaging voor goedkeuring niet overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht :
Bij opdracht:
De Schepen van Familie, Jeugd,
Tewerkstelling, Sociale integratie
en Gelijkheid van Kansen,
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
Bea DIALLO.

Tussen de ondergetekenden :
OVEREENKOMST
Enerzijds :
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en door Mevr. Patricia
van der LIJN, Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn te 1050 Brussel, Elsense steenweg, 168,
hierna genaamd « de Gemeente ».
Anderzijds :
De vzw “Promo Jeunes AMO”, Ondernemingsnummer : 894.582.203, vertegenwoordigd door de H. KEBSI
LASSAAD CHICO, Voorzitter, waarvan de maatschappelijke zetel gevestigd is: De Brouckèreplein, 11-12 te
1000 Brussel,
hierna genaamd «de begunstigde».
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 2011 de Gemeenteraad een subsidie in speciën van 6.000,00 EUR heeft
toegekend ten voordele van de begunstigde.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
Gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De begunstigde heeft volgend project voorgesteld aan de Gemeente:
Een tentoonstelling en een veiling van kunstwerken van jonge kunstenaren in beeldende kunsten van jonger
dan 31 jaar van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en van de Franse Gemeenschap, van 16 tot 17 juni
2011 in Flagey, tijdens de 5 de editie van de actie “Qui dit mieux?”.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit ontwerp vrij is van elke winstoogmerk.
De begunstigde verbindt zich ertoe om de zichtbaarheid van de Gemeente Elsene in alle documenten te
verzekeren, elektronische documenten inbegrepen (internet sites, e-mails voor promotie), betreffende de
bevordering van het hierboven beschreven ontwerp.
De eventuele auteursrechten vallen ten laste van de begunstigde.
Artikel 2
Met als enig doel het bevorderen van de realisatie van het project zoals dat beschreven is bij het artikel 1
hiervoor, kent de Gemeente toe:
Een subsidie in speciën: voor een bedrag van 6.000,00 EUR.
De subsidie zal betaald en/of geleverd worden ten voordele van de begunstigde als volgt :
De subsidie zal betaald worden in twee schijven:
80 % na de goedkeuring van de Raad en van de ondertekening van deze overeenkomst. Het resterende
saldo zal geliquideerd worden op basis van de balans met betrekking op het project, overgemaakt ten
laatste op 30 september 2011 aan de dienst Jeugd (Elsense steenweg 168 – 1050 Elsene). De bedragen
zullen gestort worden op de rekening van de begunstigde.
REKENINGNR : 068-2220108-96
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.

Artikel 4
De begunstigde, fysieke persoon of rechtspersoon, dient een boekhouding bij te houden zodat de Gemeente
een doeltreffende controle zal kunnen uitoefenen.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse over te gaan tot een controle op de aanwending
van de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de Gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen, waarin op
een met redenen omklede wijze, vermeld staat hoe de door de Gemeente toegekende subsidie rechtstreeks
en uitsluitend werd aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 5:
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in onderstaande gevallen:
1° indien de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doelstellingen waarvoor zij werd toegekend;
2° indien vaststaat dat het op grond van valse of verkeerde inlichtingen is dat de subsidie werd toegekend
of dat de voorwaarden voor het aanwenden van de subsidie, zoals vastgelegd in onderhavige
overeenkomst en/of het reglement, niet werden nageleefd;
3° indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling ervan
zal gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan de besteding niet werd gestaafd;
4° indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet
of bij gemeentereglement.
Voor de gevallen, vermeld onder punten 1° en 2°, kan de Gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige subsidie.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4°, zal de begunstigde uitgesloten worden van elke
toekenning van subsidie zolang hij voor de voorheen ontvangen subsidie de bij wet of bij gemeentereglement
opgelegde stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de uitoefening van het recht op
toezicht dat bij wet of gemeentereglement is voorzien. Indien een subsidie in verschillende schijven wordt
toegekend, zal elk van deze schijven als een afzonderlijke subsidie worden beschouwd voor wat de
toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan te
aanvaarden, zonder enig voorbehoud.
Artikel 7
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op ………………………………… in drie exemplaren, elke partij erkennend haar
exemplaar te hebben ontvangen.
De Gemeentesecretaris,
Patricia van der LIJN.
Voor de Gemeente Elsene,
Het College :
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.
Voor de vzw « Promo Jeunes
AMO »,
De Voorzitter,
KEBSI LASSAAD CHICO.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/134
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 62ste punt:
Tewerkstelling (10de Directie B) – Subsidies: Subsidie ten gunste van de "Mission Locale pour l'Emploi et la
Formation" vzw, Marsveldplein, 4 te 1050 Brussel, voor een bedrag van 2.500,00 EUR voor het project
opleiding moederassistente. Goedkeuring.
DE RAAD,
---------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle van de toekenning en van het gebruik van
sommige subsidies en in het bijzonder de artikels 4 en 5;
Gelet op zijn beraadslaging van 20 december 2001 die een nieuw reglement betreffende de subsidies
toegekend door de Gemeente vaststelt;
Gelet op de wet van 2 mei 2002 die burgerlijke persoonlijkheid verleent aan de verenigingen zonder winstbejag
(vzw);
Gelet op de inschrijving in de gemeentebegroting boekjaar 2011 van een uitgavenartikel (GUO) in de functie
851/332-02 "Bevordering van de werkgelegenheid : subsidies aan organismen ten dienste van de gezinnen";
Overwegende dat volgens de verklarende nota's, in de bijlage van de begroting 2011, het aan de
Gemeenteraad toebehoort dit krediet te verdelen op basis van projecten onder de organisaties die voor de
bevordering van werkgelegenheid instaan en die van een subsidiëring wensen te genieten;
Gelet op de aanvraag om subsidies ingediend door de "Mission locale pour l'emploi et la formation" vzw op
datum van 16 mei 2011;
Gelet op de vzw "Mission locale pour l'Emploi et la Formation" een subsidie van 5.000,00 EUR per
Raadsbeslissing van 24 maart 2011 en van 14.000,00 EUR per Raadsbeslissing van 26 mei 2011 al gekregen
heeft;
Gelet op deze subsidie bestemd is voor een opleiding moederassistente voor de werkonderzoekers die in
meerderheid te elsene wonen en die in september 2011 zal beginnen;
Overwegende dat na het overmaken aan de administratie van een dossier dat overeenkomstig aan de
voorgenoemde wetgeving, de subsidie voor de vzw zal gestort worden;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door De H. Bea DIALLO, Schepen van Tewerkstelling,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. een bijkomende subsidie, op voorwaarde van de voorafgaandelijke ondertekening van de overeenkomst in
de bijlage, van 2.500,00 EUR toe te kennen aan de "Mission Locale pour l'Emploi et la Formation" vzw,
Marsveldplein, 4 te 1050 Brussel voor het project inzake opleiding moederassistente, boekjaar 2011,
artikel 851/332-02 "Bevordering van de werkgelegenheid : subsidies aan organismen ten dienste van de
gezinnen"; krediet : 140.000,00 EUR / beschikbaar bedrag : 135.000,00 EUR;
2. de goedkeuring van de overeenkomst in bijlage.

Overeenkomstig de Ordonnantie van 14 mei 1998 en het Regeringsbesluit van het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest van 16 juli 1998, betreffende de uitvoering van het administratieve toezicht van de Gemeenten, zal
deze beraadslaging niet overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris,
De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN.
(get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT :
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
Bij opdracht:
De Schepen van Tewerkstelling en
sociale Integratie,
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
Bea DIALLO.

Tussen de ondergetekenden:
Enerzijds:
OVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door zijn College van Burgemeester en Schepenen, in de persoon
van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en Mevr. Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris, van wie de
kantoren gevestigd zijn Elsensesteenweg, 168 te 1050 Brussel;
hierna «de Gemeente » genoemd.
Anderzijds:
“Mission locale pour l’emploi et la formation” vzw met zijn zetel Marsveldplein, 4 te 1050 Elsene
vertegenwoordigd door de H. Bea DIALLO, voorzitter;
hierna «de begunstigde » genoemd.
Nadat is uiteengezet dat :
Het Gemeenteraad krachtens een beslissing van 23 juni 2011een bijkomende subsidie van 2.500,00 EUR aan
de begunstigde heeft toegekend.
De begunstigde zal de nodige bewijzen van uitgave bezorgen betreffende de dagen van tewerkstelling.
De onderhavige overeenkomst tot doel heeft de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing te regelen
overeenkomstig de wet van 14 november 1983 betreffende de controle op de toekenning en het gebruik van
sommige toelagen en op het gemeentereglement betreffende de toelagen, gestemd door de Gemeenteraad
tijdens zijn zitting van 20 december 2001.
is het volgende overeengekomen:
Artikel 1:
De begunstigde heeft als doelstelling het project opleiding moederassistente die in september 2011 zal
beginnen.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit project geen enkel winstoogmerk nastreeft.
Artikel 2:
Enkel teneinde de verwezenllijking te begunstigen van het project dat in artikel 1 hierboven beschreven wordt,
kent de Gemeente aan de begunstigde een subsidie van een bedrag van 2.500,00 EUR. betaald als volgt :
80 % na de goedkeuring door het gemeenteraad en de handtekening van de onderhavige overeenkomst. Het
saldo zal gestort worden na voordracht door de begunstigde van de rekeningen en balans van het project
beschreven in artikel 1.
Het bedrag zal op bankrekening nr 068-2148380-51 van "Mission locale pour l'Emploi et la formation" vzw
gestort worden.
Artikel 3:
De begunstigde verbindt zich er hierbij toe de subsidie enkel te gebruiken voor doeleinden die rechtstreeks en
uitsluitend betrekking hebben op de verwezenlijking van het project dat in artikel 1 beschreven wordt.
Artikel 4:
De begunstigde, die natuurlijke persoon of een rechtspersoon kan zijn, moet een boekhouding voeren die de
Gemeente toelaat een efficiënte controle uit te oefenen.
De Gemeente heeft het recht ter plaatse over te gaan tot controle op het gebruik van de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt zich ertoe geen enkele handeling te stellen geen enkele houding aan te nemen die
ertoe strekt de uitoefening van dit controlerecht te belemmeren.

Op eerste schriftelijk verzoek van de Gemeente, dient de begunstigde een verslag mee te delen waarin op
omstandige wijze gerechtvaardigd wordt hoe de toegekende subsidie rechtstreeks en uitsluitend gebruikt is
voor de verwezenllijking van het in artikel 1 beschreven project.
Artikel 5:
De subsidie dient in de volgende gevallen onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald:
1° wanneer de begunstigde de subsidie niet gebruikt voor de doeleinden waarvoor ze is toegekend;
2° indien bewezen wordt dat de subsidie op de basis van gebrekkige of foutieve informatie is toegekend of dat
de gebruiksvoorwaarden die in de overeenkomst en/of het reglement voor de subsidie zijn vastgesteld, niet
zijn nageleefd;
3° wanneer de begunstigde niet alle gevraagde rechtvaardigingen voorlegt, in welk geval de teruggave dient
te gebeuren naar verhouding van de bedragen waarvan het gebruik niet gerechtvaardigd is;
4° wanneer de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het door de wet of door het gemeentelijke
reglement opgelegde controlerecht;
In de gevallen vermeld onder 1° en 2° kan de Gemeente de begunstigde uitsluiten van om het even welke
subsidie in de toekomst.
In de gevallen vermeld onder 3° en 4° zal de toekenning van subsidies worden opgeschrort zolang de
begunstigde voor de eerder ontvangen subsidies niet de door de wet of het gemeenteleglement voorziene
rechtvaardigingen voorlegt of zich verzet tegen de uitoefening van de controle die door de wet of het
gemeentereglement voorzien wordt. Wanneer een subsidie in fracties wordt toegekend, wordt iedere fractie in
verband met de toepassing van onderhavige alinea als een afzonderlijke subsidie beschouwd.
Artikel 6 :
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genome van het in bijlage aangehechte
gemeentereglement betreffende de subsidies, en alle bepalingen hiervan zonder enig voorbehoud te
aanvaarden.
Artikel 7 :
De onderhavige overeenkomst moet strikt geïnterpreteerd worden en is uitsluitend onderworpen aan het
Belgisch recht.
Iedere onenigheid, ieder geschil en/of iedere procedure met betrekking tot de interpretatie, de toepassing en/of
de uitvoering van deze overeenkomst valt onder de uitsluitende bevoegdheid van de Hoven en Rechtbanken
van het gerechtelijk arrondissement Brussel.
Opgemaakt te Elsene, de ……………………………………….. in evenveel exemplaren als er partijen zijn,
waarbij iedere partij verklaart een exemplaar te hebben ontvangen.
De Gemeente: De begunstigde,
Namens het College : Namens de Mission locale pour l’emploi
et la formation vzw :
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester, De Voorzitter,
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY. Bea DIALLO.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/135
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 64ste punt:
Openbaar onderwijs (5e Directie) : Toekenning van een subsidie in niet speciën aan de VZW “Kin-ball et
sport” voor de organisatie van kin-ball die in het nieuwe gymnasium van school nr 8 gegeven zijn woensdags
van 15u00 tot 17u30 evenals donderdags en vrijdags van 12u00 tot 13u00 vanaf september 2011
tot december 2011.
DE RAAD,
------------------------------------
Gelet op de vraag van steun van De Heer Olivier LAURENT, die VZW “Kin-ball et sport” vertegenwoordigt, voor
de organisatie van kin-ball in het nieuwe gymnasium van school nr 8 woensdags van 15u00 tot 17u30 evenals
donderdags en vrijdags van 12u00 tot 13u00 vanaf september 2011 tot december 2011, rekening houdend met
het feit dat, sinds het schooljaar 2009-2010, de woensdagen van +/- 13u00 tot 15u00, de Heer LAURENT geeft
zijn lessen in samenwerking met de animatoren van ontvangst van de scholen 7/8 voor de kinderen die de
kinderbewaarplaats bezoeken ;
Gelet op de beraadslaging van dit 6 juni 2011 door die het College van de Burgemeester en Wethouders heeft
besloten om de kosteloosheid van de bezigheid aan te bieden die door de belanghebbende wordt gevraagd ;
Gelet op de beraadslaging van de Gemeente Raad van 28 juni 2007 betreffende de vaststelling van de tarieven
van verhuren betreffende de vragen van bezigheid van de verschillende gemeentelokalen en de wijzigingen die
er tijdens de zitting van het College van de Burgemeester en Wethouders van 16 juni en volgend werden
aangebracht ;
Overwegende de toepassing van de bovengenoemde tarieven, de bezetting van het nieuwe gymnasium van
school nr 8, woensdags van 15u00 tot 17u30 evenals donderdags en vrijdags van 12u00 tot 13u00 vanaf
september 2011 tot december 2011, 693,34 EUR als huurkosten bedragen ;
Overwegende dat het bovenvermelde bedrag een bedrag om (+2%) op 1 juli 2011 geïndexeerd te worden is ;
Overwegende dat voor het boekhoudjaar 2011, dit VZW reeds, voor de bezigheid van de nieuwe
gymnastiekzaal van de school 8, van 1.386, 67 EUR heeft genoten als subsidie in niet speciën in over de
periode van januari tot augustus 2011 ;
Overwegende dat de 9e Directie - dienst van de Sporten - bij de zitting van de Gemeente Raad van deze 23
juni 2011, een beraadslaging waar door een werkingssubsidie van 900,00 EUR en een subsidie “jeugd” van
3.415,00 EUR worden toegestaan, voor de periode van 1 september 2011 tot 30 juni 2012, aan VZW
“Kin-ball et sport“ presenteert ;
Gelet op de Wet van 14 november 1983 betreffende het toezicht op de toekenning en het gebruik van
sommige subsidies ;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet ;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Marinette DE CLOEDT, Schepen van het Openbaar
Onderwijs,

BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. aan de vzw “Kin-ball et Sport” voorgesteld door de H. Olivier LAURENT een subsidie in niet speciën toe
te kennen van 693,34 EUR betreffende de huurkosten voor de bezetting van het gymnasium van school
nr 8, woensdags van 15u00 tot 17u30 evenals donderdags en vrijdags van 12u00 tot 13u00 vanaf
september 2011 tot december 2011. Dit bedrag zou van 2% kunnen verhoogd zijn als in dezelfde zitting de
Gemeente Raad heeft besloten om de tarieven te indexeren in verband met de gemeentelokalen die worden
verhuurd ;
2. het ontwerp van overeenkomst nr 2011/EC8 kin ball/IP goed te keuren.
Conform de ordonnantie van 14 mei 1998 en van het Besluit van de Regering van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest van 16 juli 1998 betreffende de uitoefening van het administratief Toezicht over de
Gemeenten, zal deze beraadslaging niet overgemaakt worden voor goedkeuring aan de Toezichthoudende
Overheid.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht :
Bij opdracht:
De Schepen van Openbaar
Onderwijs,
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
Marinette DE CLOEDT.

Tussen de ondergetekenden :
Enerzijds :
OVEREENKOMST NR 2011/EC8 kin ball/IP
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen, in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en de Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn te 1050 Brussel, Elsense steenweg, 168,
hierna genaamd « de Gemeente ».
Anderzijds :
Kin-ball et Sport vzw, waarvan de maatschappelijke zetel gelegen is Bel Air laan, 39 te 1428 LILLOIS,
vertegenwoordigd door de H. Olivier LAURENT ;
hierna genaamd «de begunstigde».
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De begunstigde heeft volgend project voorgesteld aan de Gemeente:
organisatie van lessen in kin-ball in het nieuwe gymnasium van school nr 8 woensdags van 13u00 tot 17u30
evenals donderdags en vrijdags van 12u00 tot 13u00 vanaf september 2011 tot december 2011. De lessen zijn
gegeven met de samenwerking van de animatoren van ontvangst voord de kinderen aanwezig van +/- 13u00 tot
15u00 zijn. (zoals het vorige jaar).
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit ontwerp vrij is van elke winstoogmerk.
De begunstigde verbindt zich ertoe om de zichtbaarheid van de Gemeente Elsene in alle documenten te
verzekeren, elektronische documenten inbegrepen (internet sites, e-mails voor promotie), betreffende de
bevordering van het hierboven beschreven ontwerp.
De begunstigde is verplicht om een verzekering te nemen voor de risico’s die stelt voor de
vervangingswaarde van de materieaal gegeven is.
Artikel 2
Met als enig doel de verwezenlijking te bevorderen van het project zoals beschreven in artikel 1 hierboven,
kent de Gemeente een subsidie in niet speciën:
- de bezetting van het nieuwe gymnasium van school nr 8 woensdags van 15u00 tot 17u30 evenals donderdags
en vrijdags van 12u00 tot 13u00 vanaf september 2011 tot december 2011, ofwel een waarde van 693,34 EUR
toe, als de tarief door de Gemeente Raad gestemd in zitting van 28 juni 2007 en het College van 16 juni
2008, 8 juni 2009 en 7 juni 2010 gestemd. Dit bedrag is geschikt om met 2% in functie van de eventuele
beslissing van de Gemeente Raad van juni 2011 gestegen te zijn betreffende de indexering van de tarieven
in verband met de gemeentelokalen die worden verhuurd.
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 4
De begunstigde, fysieke persoon of rechtspersoon, dient een boekhouding bij te houden zodat de Gemeente
een doeltreffende controle zal kunnen uitoefenen.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Artikel 5
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan te
aanvaarden, zonder enig voorbehoud.

Artikel 6
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op ……………………………. in drie exemplaren, elke partij erkennend haar
exemplaar te hebben ontvangen.
De Gemeentescretaris,
Patricia van der LIJN.
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.
De begunstigde,
Olivier LAURENT.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/136
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 65ste punt:
Openbaar Onderwijs (5de Directie):Toekenning van een subsidie in niet speciën gegeven aan de vzw Circus
“des Etoiles dans les yeux”, betreffende de bezetting van verschillende schoollokalen in school nr 2 in juli 2011
en vanaf september tot december 2011. Goedkeuring van de desbetreffende overeenkomst.
DE RAAD,
------------------------------
Overwegende dat deze beraadslaging slechts de subsidie in niet speciën betreffende de bezigheid van
schoollokalen gedurende de volgende periodes betreft:
In juli van 4 tot 8 juli 2011 van 8h30 om 17h:
- de gymnastiekzaal, de overdekte speelplaats, 2 klassen en de eetzaal
Vanaf september 2011 tot december 2011:
- de gymnastiekzaal: de maandag van 16h om 18h
- de gymnastiekzaal en een klasse: de woensdag van 15h30 om 17h30
- de gymnastiekzaal, de overdekte speelplaats en een klasse: de zaterdag van 9h30 om 18h30 om koersen
van circus, theater en psychomotoriek in circus te organiseren.
Gelet op de beslissingen van de Gemeente Raad van de 28 juni 2007 en van het College van 16 juni 2008,
8 juni 2009 en 7 juni 2010 betreffende de vragen van bezigheid van de verschillende gemeentelokalen ;
Overwegende dat door de toepassing van de bovenvermelde tarieven, de bezigheid van verschillende
schoollokalen in school nr 2 bedraagt 3.935,00 EUR als locative retributie ;
Overwegende dat het bovengenoemde bedrag geschikt is om met 2% in functie van de eventuele beslissing van
de Raad van juni 2011 gestegen te zijn betreffende de indexering van de gemeentelokalen die worden
verhuurd ;
Overwegende dat tijdens de zitting van 16 september 2010, de Gemeente Raad aan VZW “ Des étoiles dans
les yeux” een subsidie in contant geld van 8.400,00 EUR heeft toegekend voor de steun aan het project
„circomotricité“ op school nr 2 wordt aangebracht en een subsidie in niet speciën van 3.208, 00 EUR voor de
bezigheid van verschillende lokalen op school nr 2 voor de periode van januari tot augustus 2011.
Overwegende dat een subsidie in niet speciën reeds aan dit VZW in verband met een bezigheid van
schoollokalen op school 2 werd toegekend om een spektakel getiteld “middeleeuw feest” te organiseren en die
630,00 EUR als verhuurkosten bedraagt ;
Gelet op de Wet van 14 november 1983 betreffende het toezicht op de toekenning en het gebruik van sommige
subsidies ;
Gelet op de beraadslaging van de Gemeente Raad van 20 december 2001 die de verordening betreffende de
subsidies vaststelt ;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;

Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Marinette DE CLOEDT, Schepen van
Openbaar Onderwijs,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. aan de vzw Circus « des étoiles dans les yeux » een subsidie in niet speciën voor een aantal van
3.935,00 EUR toe te kennen, betreffende de verhuring van verschillende lokalen in school nr 2 :
In juli van 4 tot 8 juli 2011 van 8h30 om 17h:
- de gymnastiekzaal, de overdekte speelplaats, 2 klassen en de eetzaal
Vanaf september 2011 tot december 2011:
- de gymnastiekzaal: de maandag van 16h om 18h
- de gymnastiekzaal en een klasse: de woensdag van 15h30 om 17h30
- de gymnastiekzaal, de overdekte speelplaats en een klasse: de zaterdag van 9h30 om 18h30 om
koersen van circus, theater en psychomotoriek in circus te organiseren.
Dit bedrag zou van 2% kunnen verhoogd zijn als in dezelfde zitting de Gemeente Raad heeft besloten om de
tarieven te indexeren in verband met de gemeentelokalen die worden verhuurd ;
2. de toekenning van de bijzondere overeenkomst nr 2011/EC2 cirque “Des étoiles dans les yeux/IP. De
overeenkomst wordt bij de huidige beraadslaging gevoegd om er integraal deel van uit te maken.
Overeenkomstig de Ordonnantie van 14 mei 1998 en het Besluit van de Regering van het Brusselse
Hoofdstedelijk Gewest van 16 juli 1998 betreffende de uitoefening van het administratieve toezicht op de
gemeenten zal deze beraadslaging niet voor goedkeuring overgemaakt worden aan de Toezichthoudende
Overheid.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht :
Bij opdracht:
De Schepen van Openbaar
Onderwijs,
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
Marinette DE CLOEDT.

BIJZONDERE OVEREENKOMST NR 2011/ EC2 cirque
“Des étoiles dans les yeux/IP.
Tussen de ondergetekenden :
Enerzijds :
de Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen, in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en van Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn te 1050 Brussel, Elsensesteenweg, 168,
hierna genaamd « de Gemeente »,
Anderzijds :
de vzw Circus « des étoiles dans les yeux », waarvan de sociale zetel is gelegen te 1050 Brussel Kleine
Switzerlandseplein, 13/2 , vertegenwoordigd door Mevr. Natalie VERSTEEGH ,
hierna genaamd «de begunstigde».
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De begunstigde heeft het volgende project aan de Gemeente voorgesteld :
Organisatie van cursussen in circus, theater en psychomotoriek in circus zoals :
In juli van 4 tot 8 juli 2011 van 8h30 om 17h:
- de gymnastiekzaal, de overdekte speelplaats, 2 klassen en de eetzaal
Vanaf september 2011 tot december 2011:
- de gymnastiekzaal: de maandag van 16h om 18h
- de gymnastiekzaal en een klasse: de woensdag van 15h30 om 17h30
- de gymnastiekzaal, de overdekte speelplaats en een klasse: de zaterdag van 9h30 om 18h30
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit ontwerp vrij is van elke winstoogmerk.
De begunstigde verbindt zich ertoe om de zichtbaarheid van de Gemeente Elsene in alle documenten te
verzekeren, elektronische documenten inbegrepen (internet sites, e-mails voor promotie), betreffende de
bevordering van het hierboven beschreven ontwerp.
De begunstigde is verplicht om een verzekering te nemen voor de risico’s die stelt voor de
vervangingswaarde van de materieaal gegeven is.
Artikel 2
Enkel om de verwezenlijking te bevorderen van het project zoals beschreven in artikel 1 hierboven, kent de
Gemeente aan de begunstigde een subsidie in niet speciën toe :
In juli van 4 tot 8 juli 2011 van 8h30 om 17h:
- de gymnastiekzaal, de overdekte speelplaats, 2 klassen en de eetzaal
Vanaf september 2011 tot december 2011:
- de gymnastiekzaal: de maandag van 16h om 18h
- de gymnastiekzaal en een klasse: de woensdag van 15h30 om 17h30
- de gymnastiekzaal, de overdekte speelplaats en een klasse: de zaterdag van 9h30 om 18h30
ofwel een waarde van 3.935,00 EUR volgens het tarief dat op dit gebied door het gemeenteadvies op zijn
vergadering van 28 juni 2007 en door het College van 16 juni 2008 en volgende wordt bepaald.
Artikel 3
De begunstigde verbindt er zich bij deze toe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 4
De begunstigde, fysieke persoon of rechtspersoon, dient een boekhouding bij te houden zodat de Gemeente
een doeltreffende controle zal kunnen uitoefenen.

De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Artikel 5
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan te
aanvaarden, zonder enig voorbehoud.
Artikel 6
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op ………………………….. in evenveel exemplaren als verschillende partijen, elke
partij erkennend haar exemplaar te hebben ontvangen.
De Gemeente: De Begunstigde:
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Natalie VERSTEEGH.

REGLEMENT BETREFFENDE DE TOELAGEN
Artikel 1
Het onderhavige reglement is van toepassing op iedere toelage die door de Gemeente wordt toegekend
krachtens de wet van 14 november 1983 betreffende de controle op de toekenning en het gebruik van
sommige toelagen, hierna «de wet » genoemd.
Het reglement is niet van toepassing op de toelagen die de wet, het decreet of de verordening verplichtend ten
laste van het gemeentebudget legt.
De toelagen met een waarde beneden 2000 euro zijn onderworpen aan het onderhavige reglement, alsook
aan de bepalingen van de artikels 3 en 7, 1 e alinea, 1° van de wet.
De toelagen met een waarde die gelijk is aan of hoger is dan 2000 euro zijn onderworpen aan het
onderhavige reglement, alsook aan alle bepalingen van de wet.
Artikel 2
In het onderhavige reglement wordt onder “toelage” verstaan iedere bijdrage, ieder voordeel of iedere steun,
ongeacht de vorm en de naam hiervan, met inbegrip van de voorschotten op terugbetaalbare fondsen die
zonder interest zijn toegekend, of toegekend teneinde activiteiten te bevorderen die gunstig zijn voor het
algemeen of gemeentelijk belang, dit evenwel met uitsluiting van de prijzen die aan geleerden en
kunstenaars worden toegekend voor hun werken.
Artikel 3
De Gemeente kent enkel een toelage toe ten gunste van natuurlijke personen of rechtspersonen die één of
meer projecten voorstellen die voldoen aan de volgende voorwaarden:
- het project dat of de projecten die voorwerp zijn van de toelage moeten nuttig zijn in het belang van de
bevolking van Elsene;
- het project dat of de projecten die voorwerp zijn van de toelage moeten vrij zijn van ieder winstoogmerk.
Artikel 4
Iedere toelage moet voorwerp zijn van een schriftelijke aanvraag die bij het College van Burgemeester en
Schepenen wordt ingediend.
Indien het gaat om een aanvraag die verbonden is met een plaatselijk project zoals een braderij, een
rommelmarkt, een buurtfeest, een eenmalige en specifieke markt, een tentoonstelling, de verjaardag van
een vereniging, enz., moet de aanvraag ten laatste 2 maanden vóór de datum van het evenement bij het
College van Burgemeester en Schepenen worden ingediend.
Indien het gaat om een aanvraag die verbonden is met een project dat zich over een bepaalde periode
uitstrekt, mag de aanvraag maximaal betrekking hebben op één burgerlijk jaar en moet ze ten laatste op 15
oktober van het jaar dat voorafgaat aan het jaar waarvoor de toelage wordt aangevraagd, bij het College van
Burgemeester en Schepenen worden ingediend.
Op straf van onontvankelijkheid moet de aanvrager het volgende meedelen:
1° de gegevens betreffende de aanvrager, die een natuurlijk persoon of een rechtspersoon kan zijn;
2° een beschrijving van het project of de projecten waarvoor de toelage gevraagd wordt, met vermelding
van de periode waarop het project betrekking heeft (of waarop de projecten betrekking hebben), die
toelaat te evalueren in welke mate het project nuttig is (de projecten nuttig zijn) voor de bevolking van
Elsene en vrij is (zijn) van ieder winstoogmerk;
3° het bedrag van de gevraagde toelage en de rechtvaardiging van de hoogte van dit bedrag.
Indien dit bedrag geheel of gedeeltelijk niet in geld wordt uitgedrukt, moet de aard hiervan duidelijk
worden aangegeven (ontlenen van materiaal, van een zaal, tussenkomst van de gemeentediensten,
transport, enz.) teneinde de Gemeente toe te laten de waarde hiervan te bepalen.
4° de balans, de boekhouding, de laatste statuten en de datum van de laatste bijeenkomst van het
beheersorgaan van rechtspersonen die een toelage van minder dan 2000 euro vragen.
5° de balans, de boekhouding, een beheersverslag en een verslag betreffende de financiële situatie
overeenkomstig artikel 5 § 2 van de wet, alsook de laatste statuten en de laatste vergadering van het
beheersorgaan van rechtspersonen die een toelage gelijk aan of hoger dan 2000 euro vragen.
Indien het om een terugkerend project gaat, kan de aanvrager de verlenging vragen van een toelage die hem
eerder is toegekend voor hetzelfde doel, in dezelfde vorm en met dezelfde termijn als de oorspronkelijke
aanvraag, maar zonder dat hij zich aan de hoger vermelde punten 2° en 3° dient te houden, tenzij het bedrag
van de gevraagde toelage verhoogd wordt.
Artikel 5
Het College van Burgemeester en Schepenen is gemachtigd om per project iedere toelage met een waarde
die kleiner is dan of gelijk is aan 2500 euro toe te staan.
Artikel 6
De aanvraag wordt onderzocht door het College van Burgemeester en Schepenen of door de
Gemeenteraad met inachtneming van het principe van gelijke behandeling in zijn contacten met de voor een

toelage in aanmerking komende kandidaten en rekening houdend met de gelijkheid van toegang voor de
burgers aan de activiteiten die door de Gemeente betoelaagd of georganiseerd worden.
Bij de toekenning van een toelage op basis van de onderhavige reglementering is geen enkele vorm van
discriminatie, met name op filosofisch, raciaal, ideologisch of geslachtsgebied toegestaan.
In dezelfde geest zal de Gemeente zich verzetten tegen ieder project dat strafbaar is krachtens de wet van
30 juli 1981 ter beteugeling van sommige daden die geïnspireerd zijn door racisme of xenofobie.
Artikel 7
Iedere toekenning van een toelage krachtens het onderhavige reglement zal voorwerp zijn van een
overeenkomst tussen de Gemeente en de begunstigde in overeenstemming met het modelformulier in
bijlage.
Deze overeenkomst vermeldt met name :
- het bedrag en de betalingsmodaliteiten van de toelage of, in voorkomend geval, een beschrijving van het
type voordeel dat als toelage wordt toegekend en de waardebepaling die de Gemeente hieraan gegeven
heeft;
- de doeleinden waarvoor de toelage wordt toegekend en de verplichting voor de begunstigde om de
toelage enkel voor die doeleinden te gebruiken;
- de aard, de omvang, de gebruiksvoorwaarden en de rechtvaardigingen die van de begunstigde geëist
worden, alsook, indien nodig, de termijnen waarbinnen deze rechtvaardigingen moeten worden
ingediend;
- dat de begunstigde kennis heeft genomen van het onderhavige reglement en dat hij verklaart alle
bepalingen hiervan te aanvaarden.
Onverminderd de verplichting om de voorwaarden voor de toekenning van de toelage te respecteren, zijn de
begunstigden autonoom wat de uitvoering van hun project betreft.
Artikel 8
Iedere begunstigde, zowel natuurlijk personen als rechtspersonen, moet een boekhouding voeren die de
Gemeente toelaat een efficiënte controle uit te voeren.
De Gemeente kan, in voorkomend geval, ter plaatse overgaan tot de controle op het gebruik van de
toegekende toelage.
Artikel 9
De begunstigde is verplicht de toelage terug te geven in de volgende gevallen:
1° wanneer hij de toelage niet gebruikt voor de doeleinden waarvoor ze is toegekend;
2° indien bewezen wordt dat de toelage op de basis van gebrekkige of foutieve informatie is toegekend of
dat de gebruiksvoorwaarden die in de overeenkomst en/of het reglement voor de toelage zijn
vastgesteld, niet zijn nageleefd;
3° wanneer hij niet alle gevraagde rechtvaardigingen voorlegt, in welk geval de teruggave dient te gebeuren
naar verhouding van de bedragen waarvan het gebruik niet gerechtvaardigd is;
4° wanneer hij zich verzet tegen de uitoefening van het door de wet of door het onderhavige
reglement bedoelde controlerecht.
In de gevallen vermeld onder 1° en 2° kan de Gemeente, in voorkomend geval en voor een bepaalde
termijn, de begunstigde uitsluiten van om het even welke toelage.
In de gevallen vermeld onder 3° en 4° zal de toekenning van toelagen worden opgeschrort zolang de
begunstigde voor de eerder ontvangen toelagen niet de door de wet of het onderhavige reglement voorziene
rechtvaardigingen voorlegt of zich verzet tegen de uitoefening van de controle die door de wet of het
onderhavige reglement voorzien wordt. Wanneer een toelage in fracties wordt toegekend, wordt iedere
fractie in verband met de toepassing van onderhavige alinea als een afzonderlijke toelage beschouwd.
Artikel 10
De Gemeente kan de terug te geven toelagen via een dwangbevel invorderen. Dit dwangbevel wordt
uitgevaardigd door de Gemeentelijke Ontvanger en uitvoerbaar verklaard door het College van
Burgemeester en Schepenen.
Artikel 11
De Gemeenteraad stelt bij de uitwerking van ieder budget het gedeelte hiervan vast dat aan de toepassing
van het onderhavige reglement mag worden besteed.
Aan het einde van het begrotingsjaar legt het College aan de Gemeenteraad een omstandig rapport voor, dat
alle tijdens het jaar toegekende toelagen, alsook hun bestemming, vermeldt.
Artikel 12
Het College wordt belast met de uitvoering van dit reglement, dat op 1 januari 2002 van kracht wordt.
Dit reglement zal worden gepubliceerd en geafficheerd overeenkomstig artikel 112 van de Nieuwe
Gemeentewet.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/137
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 66ste punt:
Openbaar onderwijs (5de directie) – Algemeen onderwijs: Toelating van de uitgave beslist door het college
van burgemeester en schepenen tijdens zijn zitting van 6 juni 2011 in toepassing van artikel 249 § 1 alinea 2
van de Nieuwe gemeentewet
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de beraadslaging van het College nr 09.05.2011/B/013 zoals hieronder ingevoerd:
« HET COLLEGE,
Gelet op de beraadslaging van het college van burgemeester en schepenen van 9 mei 2011 nr 09.05.2011/B/013
waarop beslist werd om geen beroep aan te tekenen tegen het vonnis uitgesproken op 10 juni 2010 en op
17 februari 2011 door de rechtbank van Eerste aanleg van het gerechtelijk arrondissement Brussel in het kader
van de aanvraag om schadeloosstelling van Mevr. Myrianne PAYEN en waarbij gevraagd werd om tijdens de
volgende gemeenteraad geen beroep aan te tekenen tegen deze beide vonnissen;
Gelet op de beraadslaging van de Gemeenteraad van 26 mei 2011 nr 26.05.2011/A/077 waarop het College
toestemming krijgt om geen beroep aan te tekenen tegen het vonnis uitgesproken op 10 juni 2010 en op
17 februari 2011 door de rechtbank van Eerste aanleg van het gerechtelijk arrondissement Brussel in het
kader van de aanvraag om schadeloosstelling van Mevr. Myrianne PAYEN;
Overwegende dat in hun schrijven van 23 maart 2011 meesters WAGNER en RASE, raadslieden van
Mevr. PAYEN, dringend verzoeken om betaling vóór 15 mei 2011 van de geldsommen en interesten die aan
Mevr. PAYEN verschuldigd zijn ten gevolge de vonnissen uitgesproken op 10 juni 2010 en op 17 februari
2011 door de rechtbank van Eerste aanleg van het gerechtelijk arrondissement Brussel, t.w. een bedrag van
EUR 31.587,44;
Overwegende het feit dat artikel nr. 700/123-15 met als titel «Algemeen onderwijs: procedures en
rechtsvervolging » en artikel 700/215-01 met als titel «Algemeen onderwijs: rente voor betalingsachterstand
en daarmee gelijkgestelde rente» ingang vinden bij de volgende budgettaire wijziging en dat de kredieten
van artikel nr. 751/111-12 met als titel «Bijzonder basisonderwijs: bezoldiging van het onderwijzend
personeel ten laste van de gemeente» en artikel nr. 751/113-12 met als titel «Bijzonder basisonderwijs:
werkgeversbijdrage aan de RSZPPO van het onderwijzend personeel ten laste van de gemeente» en artikel
nr. 700/332-48 met als titel «Algemeen onderwijs: schadevergoeding ten gunste van de gezinnen» verhoogd
dienen te worden om de kosten te kunnen dekken;
Overwegende het feit dat de van rechtswege verschuldigde interesten tegen de wettelijke rente op 30 juni
2011 tot een bedrag van EUR 5.660,53 zouden kunnen oplopen in plaats van EUR 3.726,83, bedrag
gevorderd door de raadslieden van Mevr. PAYEN, en dat er derhalve in de budgettaire wijziging een bedrag
van EUR 5.660,53 beschikbaar dient te zijn onder artikel nr. 700/215-01 met als titel «Algemeen onderwijs:
rente voor betalingsachterstand en daarmee gelijkgestelde rente»;
Overwegende het feit dat het na het vonnis van 10 juni 2010 en van 17 februari 2011 verschuldigde bedrag
zou kunnen oplopen tot EUR 33.521,34 in plaats van EUR 31.587,44 waaraan nog een bedrag van EUR
4.800,58 dient te worden toegevoegd als werkgeversbijdrage;
Overwegende het feit dat het bedrag van EUR 33.521,34 als volgt is opgedeeld:
a. 751/111-12 met als titel «Bijzonder basisonderwijs: bezoldiging van het onderwijzend personeel ten laste
van de gemeente» voor een bedrag van EUR 10.279,70;
b. 751/113-12 met als titel «Bijzonder basisonderwijs: werkgeversbijdrage aan de RSZPPO van het
onderwijzend personeel ten laste van de gemeente» voor een bedrag van EUR 4.800,58;

c. 700/332-48 met als titel «Algemeen onderwijs: schadevergoeding ten gunste van de gezinnen » voor
een bedrag van EUR 7.223,61;
d. 700/123-15 met als titel «Algemeen onderwijs: procedures en rechtsvervolging» voor een bedrag van
EUR 10.357,30;
e. 700/215,01 met als titel «Algemeen onderwijs: rente voor betalingsachterstand en daarmee
gelijkgestelde rente» voor een bedrag van EUR 5.660,53;
Overwegende het feit dat het daarom aangewezen is deze bedragen zonder verwijl te verrekenen om de
kosten voor moratoire rente van EUR 1.933,70 niet te laten oplopen;
Gelet op artikel 249 van de Nieuwe gemeentewet §1 alinea 2 die bepaalt « Par. 1. - De gemeenteraad kan echter
voorzien in uitgaven die door dwingende en onvoorziene omstandigheden worden vereist, mits hij daartoe een met
redenen omkleed besluit neemt;
Wanneer het geringste uitstel onbetwistbaar schade zou veroorzaken, kan het college van burgemeester en
schepenen onder eigen verantwoordelijkheid in de uitgave voorzien, onder verplichting om zonder verwijl daarvan
kennis te geven aan de gemeenteraad, die besluit of hij met die uitgave al dan niet instemt »;
Gelet op de Nieuwe gemeentewet,
Op voorstel gedaan namens het college door Mevr. Marinette DE CLOEDT, schepen van Openbaar
onderwijs,
BESLIST om:
1. in toepassing van artikel 249 § 1 alinea 2 van de Nieuwe gemeentewet in de uitgaven te voorzien en een
bedrag van EUR 33.521,34 vast te leggen waaraan een bedrag van EUR 4.800,58 dient te worden
toegevoegd als werkgeversbijdrage, als volgt te verdelen:
a) 751/111-12 met als titel «Bijzonder basisonderwijs: bezoldiging van het onderwijzend personeel ten
laste van de gemeente» voor een bedrag van EUR 10.279,70;
b) 751/113-12 met als titel «Bijzonder basisonderwijs: werkgeversbijdrage aan de RSZPPO van het
onderwijzend personeel ten laste van de gemeente» voor een bedrag van EUR 4.800,58;
c) 700/332-48 met als titel «Algemeen onderwijs: schadevergoeding ten gunste van de gezinnen » voor
een bedrag van EUR 7.223,61;
d) 700/123-15 met als titel «Algemeen onderwijs: procedures en rechtsvervolging» voor een bedrag van
EUR 10.357,30;
e) 700/215,01 met als titel «Algemeen onderwijs: rente voor betalingsachterstand en daarmee
gelijkgestelde rente» voor een bedrag van EUR 5.660,53;
2. de verschuldigde bedragen zonder verwijl te verrekenen om de kosten i.v.m. de moratoire rente van
EUR 1.933,70 niet te laten oplopen;
3. deze beslissing bij de volgende zitting van de gemeenteraad bekend te maken om deze uitgave toe te laten.
Op voorstel gedaan namens het college door Mevr. Marinette DE CLOEDT, schepen van Openbaar
onderwijs,
BESLUIT, met eenparigheid van stemmen
de uitgave die door het college is gedaan toe te laten, beraadslaging nr 06.06.2011/B/038, in toepassing van
artikel 249 § 1 alinea 2 van de Nieuwe gemeentewet.
Deze beraadslaging zal worden overgemaakt aan de Toezichthoudende overheid overeenkomstig de
bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 en die van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 13 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht :
Bij opdracht:
De Schepen van Openbaar
onderwijs,
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
Marinette DE CLOEDT.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/138
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 67ste punt:
Openbaar onderwijs (5 e Directie) – Lager onderwijs – School nr 7 van het Ter Kamerenbos: Beslissing om het
immersieonderwijs aan te nemen vanaf 1 september 2011.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 29 mei 1959 die bepaalde beschikkingen van de onderwijswetgeving wijzigt;
Gelet op de wet van 30 juli 1963 betreffende het taalstelsel in het onderwijs en in het bijzonder de artikelen 13 en
15;
Gelet op het decreet van 29 juli 1992 houdende organisatie van het secundair onderwijs met volledig leerplan
en meer bepaald de artikelen 1 tot 6;
Gelet op het koninklijk besluit van 20 augustus 1957 houdende coördinatie van de wetten betreffende het lager
onderwijs;
Gelet op het decreet van 13 juli 1998 houdende organisatie van het kleuteronderwijs en gewoon lager
onderwijs en dat de reglementering van het onderwijs wijzigt;
Gelet op het decreet van 11 mei 2007 betreffende de taalimmersie;
Gelet op het rondschrijven van de Algemene Directie van het verplicht Onderwijs van de Franse Gemeenschap
nr 3200 van 28 juni 2010 betreffende de organisatie van het kleuter- en lager onderwijs;
Gelet op de verslagen voorgesteld door de Dienst Openbaar Onderwijs aan de Collegevergaderingen van
18 oktober 2010 en 7 februari 2011;
Overwegende dat het project "immersie" werd voorgesteld aan en besproken met de educatieve ploeg van de
school 7 tijdens de verschillende vergaderingen georganiseerd door de dienst openbaar onderwijs, dat het
werd voorgesteld aan de Participatiegraad van de school 7 op 3 maart 2011 en er een gunstig advies kreeg om
te worden opgenomen in het schoolproject, dat het werd voorgesteld aan de Commissie "openbaar onderwijs"
van de Gemeenteraad op 5 mei 2011;
Overwegende dat het ter informatie werd voorgesteld aan de plaatselijke paritaire Commissie van 13 januari
2011, besproken in de technische vergadering tussen de technici van het openbaar onderwijs en de
vakbondsafgevaardigden van de plaatselijke paritaire Commissie op 25 januari 2011;
Overwegende dat het project voor advies werd onderworpen aan de plaatselijke paritaire Commissie tijdens de
vergaderingen van 24 en 28 maart 2011 en er een gunstig advies bekwam vanwege de delegatie van de
CGSP;
Overwegende dat alle voorzorgen inzake tewerkstelling, infrastructuur en pedagogische ondersteuning werden
genomen opdat het project zou starten in de best mogelijke omstandigheden op 1 september 2011;
Overwegende dat de pedagogische ploeg van de Dienst Openbaar Onderwijs samenwerkt met de Directie van
de instelling en de ploeg leerkrachten opdat twee parallelle studierichtingen zouden worden georganiseerd in
elke onderwijsgraad in de school (klassieke studierichting en immersiestudierichting) en zodat er geen breuk
ontstaat op het studieniveau tussen de twee studierichtingen, meer bepaald door in de klassieke studierichting

een dragend pedagogisch project te bevorderen dat "7 zeggen" werd gedoopt en gebaseerd is op de
individuele expressie in al zijn modaliteiten,
Overwegende dat de pedagogische ploeg van de Dienst Openbaar Onderwijs een dossier "immersie" heeft
uitgewerkt dat de inplantingmodaliteiten van het pedagogische project door immersie in de school 7 beschrijft,
dossier dat werd verdeeld in de zitting van de Raad van 24 maart 2011;
Gelet op de Nieuw Gemeentewet;
Op voorstel, gedaan namens het College, door Mevr. Marinette DE CLOEDT, Schepen van Openbaar
Onderwijs,
BESLIST,
met 33 ja en 2 onthoudingen
de pedagogie door immersie in de basisschool nr. 7 van het Ter Kamerenbos van de 3de kleuterklas tot de
zesde klas lagere school, vanaf 1 september 2011 aan te nemen, op basis van het dossier "immersie"
uitgewerkt door de pedagogische cel van de Dienst Openbaar Onderwijs.
Onderhavige beraadslaging zal worden overgemaakt aan de Administratie van de Franse Gemeenschap voor
het gepaste gevolg.
Deze beraadslaging zal naar de Toezichthoudende Overheid doorgestuurd worden, in overeenstemming
met de ordonnantie van 14 mei 1998 en het Besluit van de Regering van het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest van 16 juli 1998
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 13 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht :
Bij opdracht:
De Schepen van Openbaar
onderwijs,
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
Marinette DE CLOEDT.

Dossier immersie
Dossier “Immersie”
Dienst Openbaar Onderwijs
Elsene
1

Dossier immersie
INHOUDSTAFEL
.............................................................................................................
I. Historiek van het ontstaan van het immersieproject....................4
1. Prospectie........................................................................................................
4
2. Vestiging te Elsene .......................................................................................... 6
II. Voorstelling van school nr. 7 van het Ter Kamerenbos ...............8
1. Identificatiefiche ............................................................................................... 8
2. Context van de school ..................................................................................... 9
2.1 De school in haar omgeving ..................................................................... 9
2.2 De organisatie van de school....................................................................
9
2.3 De continuïteit van het taalimmersieproject ............................................ 10
2.4 Evolutie van de schoolbevolking.............................................................
11
III. Voorstelling van het immersieproject ..........................................12
1. Definitie van het taalimmersieonderwijs.........................................................
12
2. Inzetten van de organisatie van de taalimmersie...........................................
13
2.1
Pedagogische vernieuwing in termen van het aanleren van een vreemde
taal 13
2.2 Pedagogische inzet ................................................................................ 13
2.3 Identiteitsinzet voor de school.................................................................
14
2.4 Burgerinzet ............................................................................................. 15
2.5 Politieke en sociale inzet ........................................................................ 15
3. Band met het schoolproject ........................................................................... 16
IV. Organisatie van het taalimmersieonderwijs ................................18
1. Organisatiemodaliteiten ................................................................................. 18
1.1 Betrokken schooljaren ............................................................................ 18
1.2 Aanwezigheid van een eentalige studierichting ...................................... 18
1.3 Keuze van de immersietaal en tijdverhouding toegekend aan de tweede
taal 19
1.4 Verdeling van de leerstoffen volgens de onderwijstaal ........................... 19
1.5 Aanwerving van leerkrachten belast met de immersielessen ................. 24
2. De begeleiding van leerlingen met moeilijkheden..........................................
25
3. De informatie voor de ouders.........................................................................
26
4. Organisatie van een plaatselijk Begeleidingscomité ...................................... 27
4.1 De opdrachten van het Begeleidingscomité ........................................... 28
- Begeleiding van het voorbereidend werk voor de concretisering van het
project
............................................................................................................ 28
2

-
Dossier immersie
Begeleiding van de inwerkingstelling van een project samen met de
immersie ........................................................................................................ 30
- Begeleiding van de educatieve ploeg bij het opvolgen van het project...
30
- Voortgezette opleiding van leerkrachten belast met de immersielessen 33
- Informatie bestemd voor de ouders ........................................................ 34
V. Bijlagen ...........................................................................................35
1. Bijlage 1: Planning immersie hervatting 2011 ................................................ 36
2. Bijlage 2: schoolproject .................................................................................. 40
VI. Bibliographie
..................................................................................47
3

Dossier immersie
I. Historiek van het ontstaan van het immersieproject
1. Prospectie
Sinds 2004, neemt de Dienst Openbaar Onderwijs op aanvraag van de
Organiserende Overheid inlichtingen inzake de "haalbaarheid" van een project van
"Nederlandse taalimmersie" in een van de gemeentescholen van het basisonderwijs.
Daarom nam een persoon van de Dienst deel aan een colloquium georganiseerd
onder het beschermheerschap van het parlement van de Franse Gemeenschap,
genaamd "de methodes voor vroegtijdig aanleren van vreemde talen". In de volgende
jaren bleef de pedagogische cel geïnteresseerd in het onderwerp; bezoeken werden
georganiseerd aan de school "Pré des Agneaux" te Oudergem die nu reeds vier jaar
de immersie organiseert, aan de Sint-Jozefschool die nabij de school 7 te Elsene
gelegen is, evenals aan een school in Court - Saint - Etienne.
Deze inlichtingen hebben tenslotte geleid tot een samenvattend werk verwezenlijkt
door Juffrouw Morgane LIBION in mei 2010.
Dit soort onderwijs staat goed aangeschreven bij de ouders zowel in Brussel als in
Wallonië om duidelijke redenen: de wens om aan hun kinderen zo veel mogelijk
kansen te geven om zich zo goed mogelijk uit te drukken in een wereldwijd geworden
maatschappij waar de kennis van meerdere talen een onmiskenbare troef is.
De Franse Gemeenschap heeft de inzet van een dergelijk onderwijs begrepen en
desbetreffende wetten opgesteld zodat het vandaag de dag gemakkelijker is dan
gisteren om dit te organiseren. De referentiewetgeving is aangegeven in het
bibliografisch deel van onderhavig document.
De taalimmersie overwegen is zich informeren over al haar aspecten, niet alleen de
pedagogische, maar ook de administratieve en wettelijke, en de gevolgen ervan
inzake het personeel, de infrastructuur en de theoretische organisatie, ook op het
vlak van Elsene.
4

Dossier immersie
Om die reden heeft de Organiserende Overheid een duw willen geven aan het
project "immersie" en het aanwerven van een persoon aanvaard ter versterking van
de pedagogische cel, met als taak zich onder andere bezig te houden met de
concrete inwerkingstelling en opvolging, in de loop van de komende jaren, van het
project in een van de gemeentescholen. Er werd dus in september 2010 een persoon
aangeworven die bijzonder goed op de hoogte is van de problematiek, vermits zij
een eindejaarswerk heeft opgesteld getiteld « l’immersion linguistique en question :
rencontre avec les implications pédagogiques engendrées par la mise en place d’un
enseignement de type immersif dans le fondamental » ["de taalimmersie in vraag
gesteld: ontmoeting met de pedagogische verwikkelingen veroorzaakt door het
invoeren van een onderwijs van het type immersie in het basisonderwijs"].
De gedetailleerde pedagogische besluiten worden later aangesneden, zelfs indien de
deskundigen vandaag niet allen akkoord lijken te gaan over zijn graad van
doeltreffendheid, blijkt echter toch dat de "immersie" een ervaring vormt die
voldoende interessant is om uit te proberen in Elsene. Het zou er inderdaad om
gaan, ze in te voeren in slechts één school en parallel met een niet-immersie
studierichting die van haar kant zou werken met een parallel project dat op dezelfde
manier zou worden geïntegreerd als de immersie in het project van de betrokken
schoolinstelling. Deze handelswijze laat aan de ouders de vrijheid om te kiezen
tussen de twee pedagogische formules.
Wat de materiële organisatie betreft, bedenkingen leiden tot het idee dat het invoeren
van de immersie bovenop de bestaande klassen onmogelijk is: dit zou betekenen dat
bijkomende klaslokalen moeten worden voorzien; onze scholen beschikken echter
niet over een overschot aan lokalen en de bouw van nieuwe klassen wordt niet zo
maar geïmproviseerd. Om het project in te voeren vanaf 1 september 2011, moet dus
beetje bij beetje een Franstalige studierichting en een studierichting "immersie"
worden gevormd in een school die beschikt over ten minste twee studierichtingen
met parallelle klassen vanaf de kleuterschool tot het zesde jaar lagere school.
Voor wat de verwikkelingen inzake personeel betreft, deze zijn, in deze
omstandigheden, ver van onbeduidend indien men zich houdt aan hun theoretisch
aspect, vermits dit zou leiden tot het verplaatsen van drie en een halve betrekking
5

Dossier immersie
naar andere scholen in de zeven jaren die volgen op het begin van de inplanting,
opeenvolgend tot het zesde leerjaar lagere school.
De wettelijke voorschriften zijn voortaan gekend evenals de administratieve
termijnen: een samenvatting in de vorm van een planning wordt uitgelegd in punt 2
van dit hoofdstuk en in het bijzonder in de bijlagen (bijlage 1).
2. Vestiging te Elsene
Sinds september 2011, heeft de Dienst Openbaar Onderwijs een reeds vroegere
overdenking opnieuw opgenomen betreffende de ideale voorwaarden voor de
verwezenlijking van het project in een van de scholen van de Organiserende
Overheid.
De besluiten van de documentaire opzoeking hebben geleid tot het idee dat het
verkieslijk zou zijn om te kiezen voor een school die ten minste de klassen heeft voor
twee studierichtingen, van de kleuterschool tot het zesde leerjaar lagere school. Het
bleek eveneens interessant om parallel aan de immersie, naar het voorbeeld van de
école du Pré des Agneaux te Oudergem, een project te bouwen voor de klassen van
de parallelle studierichting. Maar de wens van de Organiserende Overheid, bij de
komst van de nieuwe gemeentelijke politieke meerderheid, was om aan alle scholen
te vragen om in hun schoolproject een specifiek project in te schrijven dat hen
onderscheidt van andere instellingen van Elsene en hen , in de geest van het
"takendecreet" 1 van de Franse Gemeenschap, een eigen persoonlijkheid geeft.
Twee scholen, de scholen 7 en 8 van het Ter Kamerenbos, vertonen het vereiste
profiel: geen specifiek project en ten minste twee parallelle studierichtingen.
Daarenboven is de site goed gepast voor het project en de Directrice van de school 7
toonde interesse wanneer het project met haar werd besproken.
1 Centrum voor Administratieve Documentatie van de Franse Gemeenschap (1998). “Decreet betreffende de
organisatie van het gewoon kleuteronderwijs en lager onderwijs en de wijziging van de onderwijswetgeving".
(SB 28.08.1998). Decreet online op: http://www.gallilex.cfwb.be/cfwb.be/document/pdf/22229_004.pdf.
[http://www.etaamb.be/nl/decreet-van-13-juli-1998_n1998029358.html]
6

Dossier immersie
In werkelijkheid bieden deze scholen een bundel argumenten ten gunste van de
invoering van het project:
1. Twee parallelle studierichtingen van het kleuteronderwijs tot de hogere cyclus
van het lager onderwijs die aan de ouders een keuze garanderen tussen
immersie of parallel project;
2. Nog geen specifiek project en de nood om de twee scholen te dynamiseren
via deze projecten;
3. Nabijheid van de Sint-Jozefschool die elk jaar een belangrijk aantal leerlingen
weigert voor de immersie;
4. Nabijheid van de bouw van een belangrijk aantal woningen die mogelijk
leerlingen zal leveren voor de school en de voortzetting van tenminste twee
parallelle studierichtingen zou waarborgen;
5. Mogelijkheid voor uitbreiding van de lokalen in de komende vijf jaren op basis
van de subsidies van het Brussels Gewest in het kader van de actie om het
hoofd te bieden aan de demografische toename en de daaruit voortkomende
scholing van de kinderen;
6. De scholen 7, 8 en 12 liggen dicht bij elkaar, wat, indien nodig, gemakkelijker
eventuele verschuivingen van banen zou toelaten zonder al te veel
onaangenaamheden. Daarenboven worden sommige banen bezet door
tijdelijke tewerkgestelden in de school 7 terwijl in school 8 die personen
mogelijks schikkingen zouden nemen voor het rustpensioen of hun pensioen
in de zeven komende jaren: het vertrek van deze personen zou toelaten een
verandering van standplaats van de genoemde personen, te wijten aan de
komst van het Nederlandstalig personeel, te vermijden;
7. De Directie van de school 7 evenals die van school 8 komt open in september
2011, wat een troef betekent voor een nieuwe start met een schoolproject.
Vanaf de maand september werd een planning opgesteld en bijgehouden
naargelang de verzamelde documentatie, de actualiteit en de gegevens op het
terrein hierboven vermeld. Deze "planning" is te vinden in bijlage (bijlage 1).
De ploeg van school 7 die werd gepolst voor het opstarten van het project toonde
zich terughoudend bij de eerste voorstelling: de vrees voor de verschuivingen van de
Franstalige banen tegen de zin van de leerkrachten, lag aan de oorsprong van deze
terughoudendheid. De theoretische voorstelling van het project toonde de
7

Dossier immersie
verplaatsing van drie en een halve betrekking verdeeld over de zeven komende
jaren; daarenboven, indien geen enkele leerkracht naar voor zou treden om de
immersie op zich te nemen in elk van de graden van het onderwijs, zou dit andere
verplaatsingen kunnen veroorzaken en de komst van leerkrachten van buiten uit,
naar de school gestuurd door de Organiserende Overheid en die geïnteresseerd zijn
in de immersie.
Dit perspectief was hoegenaamd niet verheugend tot een scenario, gebaseerd op het
principe van het respect voor de anciënniteit (artikel 34 van het statuut van de
leerkrachten) 2 en op de desiderata van de leerkrachten verzameld op 14 februari en
voorgesteld op 17 februari, iedereen gerust stelde. Inderdaad, twee tijdelijke
leerkrachten van de school 7 verklaarden vrijwillige de school 7 te willen verlaten of
er nu een immersie kwam of niet; vier leerkrachten (een voor het kleuteronderwijs en
een voor elke graad van de lagere school) werden bereid gevonden om het
immersieproject op zich te nemen; alle leerkrachten zijn trouwens bereid om zich in
te zetten voor een project dat parallel loopt met de immersie en hebben verschillende
ideeën gelanceerd. Het project dat nu werd weerhouden door de onderwijzende
ploeg zou draaien rond de expressie in al haar vormen. De pedagogische cel zou
waken over de nauwe band tussen de twee projecten en er de evolutie van
opvolgen.
II. Voorstelling van school nr. 7 van het Ter Kamerenbos
1. Identificatiefiche
De school betrokken bij het immersieproject is de volgende:
School nr. 7 – School van het Ter Kamerenbos
Ter Kamerenboslaan, 173
1050 Brussel
Tel: 02.515.65.61 Fax 02.515.65.66
Directie: Claudine Winand
2
Centrum voor Administratieve Documentatie van de Franse Gemeenschap (1994). "Decreet van 06 juni
vaststelling van de rechtspositie van de gesubsidieerde personeelsleden van het officieel gesubsidieerd
onderwijs". (B.S 13.10.1994). Decreet online op:
http://www.gallilex.cfwb.be/cfwb.be/document/pdf/18533_002.pdf.
[http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/change_lg.pl?language=nl&la=N&cn=1994060633&table_name=wet]
8

Tel.: 02.515.65.60 (Directie) - Secretariaat
E-mail: Claudine.Winand@ixelles.be
2. Context van de school
2.1 De school in haar omgeving
Dossier immersie
De school is gelegen in Elsene, in het tweetalig Brussels Gewest. Daarom krijgt een
onderwijs type immersie veel betekenis omdat de leerlingen worden ondergedompeld
in een omgeving waar veel referenten niet alleen in het Frans bestaan maar ook in
het Nederlands, de taal van de immersie. Daarenboven, bestaan er, in een dergelijke
context, een bundel gelegenheden om de taal te beoefenen buiten de
schoolomgeving. Het kind zal zich zo gemakkelijk rekenschap kunnen geven van het
nut dat een tweede onderwijstaal kan hebben en deze in de praktijk gebruiken.
De schoolbevolking kan worden bestempeld als eerder heterogeen. Inderdaad, men
vindt in deze school kinderen van diverse culturele oorsprong maar ook kinderen uit
variërende sociale middens. Dit wordt verklaart door het naast elkaar liggen van
verschillende wijken (ambassades, sociale woningen, …) rond de school. In dit soort
omgeving vormt het taalimmersieonderwijs een bijkomende opening naar een andere
taal toe, en hierdoor, naar een andere cultuur.
2.2 De organisatie van de school
Het betreft een basisschool die twee vestigingen telt (school 7 en school 15). De
betrokken vestiging, school 7, heeft elf klassen van het lager onderwijs – elk jaar telt
twee klassen, uitgezonderd het zesde leerjaar lagere school – en drie klassen derde
kleuterjaar. De twee opvangklassen evenals de drie klassen lager onderwijs en de
twee klassen tweede kleuterjaar bevinden zich op korte afstand ervan, in de tweede
vestiging (school 15), die wordt geleid door dezelfde directie.
Het lijkt eveneens belangrijk om de vermelden dat school 7 binnen eenzelfde site
samenwoont met een andere schoolinstelling van de Gemeente Elsene: de school 8.
De twee instellingen delen trouwens lokalen zonder duidelijke scheidingslijn.
9

Dossier immersie
Dit laat toe gemeenschappelijke projecten te ontwikkelen voor de twee scholen:
project "milieu" met Net Brussel; sneeuwklassen; Nederlandstalige ontheemklassen
in de hogere cyclus.
Het dient de worden verduidelijkt dat het project taalimmersie enkel de school nr. 7
zal betreffen.
2.3 De continuïteit van het taalimmersieproject
Wanneer men een project als taalimmersie wenst op te starten lijkt het ondenkbaar
om zich een dergelijke investering van energie, tijd, personen voor te stellen indien
men het voortbestaan ervan niet kan verzekeren. De wettelijke voorschiften voorzien
trouwens de verplichting om aan de kinderen de kans te bieden om hun onderwijs
voort te zetten in een onderwijs van het type immersie onafhankelijk of er nu al dan
niet samenwerkingsakkoorden bestaan met andere schoolinstellingen. Er werden
geen dergelijke akkoorden afgesloten en de wil bestaat om een
immersiestudierichting te openen vanaf het derde jaar kleuteronderwijs en er elk jaar
een nieuw studiejaar in te verwelkomen. Wat de overgang betreft tussen het
basisonderwijs en het secundair onderwijs, het Brussels Gewest heeft op het
ogenblik vijftien secundaire instellingen die een Nederlandse immersie hebben.
Daarenboven wat de overgang betreft tussen het basisonderwijs en het secundair
onderwijs heeft het Brussels Gewest op dit ogenblik vijftien secundaire instellingen
die een Nederlandse immersie hebben ingevoerd Daarenboven kan men veilig
stellen dat, tegen het einde van het eerste studiejaar, andere scholen zullen beslist
hebben om zich in het avontuur te storten. Daarom zullen de leerlingen uit onze
school kunnen kiezen om de immersie voort te zetten. Merk ook op dat een
alternatief aangenomen door een zeker aantal Brusselse ouders er in bestaat hun
kinderen in te schrijven in het onderwijs georganiseerd door de Vlaamse
Gemeenschap. Dus is het niet onmogelijk om sommige families te zien overgaan
naar een intensievere immersie in het secundair.
10

Dossier immersie
2.4 Evolutie van de schoolbevolking
Schoolbevolking school 7-15
Onderwijsniveau Schooljaren
2008-2009 2009-2010 2010-2011
Voorschools onderwijs
School 15
Opvang (twee klassen) 12 10 17
M1 (twee klassen) 51 39 56
M2 (twee klassen) 41 45 49
Subtotaal school 15
School 7
104 94 122
M3
Subtotaal
32 (twee klassen) 35 (twee klassen) 47 (drie klassen)
kleuteronderwijs
Lager onderwijs (school
7)
136 129 169
P1 (twee klassen) 42 34 33
P2 (twee klassen) 43 37 37
P3 (twee klassen) 30 43 34
P4 (twee klassen) 30 36 50
P5 45 (twee klassen) 26 (een klas) 37 (twee klassen)
P6 33 (twee klassen) 47 (twee klassen) 24 (een klas)
Subtotaal 223 223 215
TOTAAL 359 352 384
11

Dossier immersie
III. Voorstelling van het immersieproject
1. Definitie van het taalimmersieonderwijs
Ook al is het concept van taalimmersieonderwijs relatief recent, het tweetalig
onderwijs is echter een veel ouder concept en was lang een relatief marginaal
onderwijs. Zo vond men, vóór de jaren 1970; dit soort onderwijs in landen of
godsdiensten met bijzondere taalcontexten en was vaak bestemd voor de elite. In
werkelijkheid werd het onderwijs van het type immersie pas in 1965 veralgemeend in
Quebec waar Engelstalige families, ongerust over de toekomst van hun kinderen in
het Franstalige Quebec, zich interesseerden voor een alternatief voor het traditioneel
taalonderwijs: de totale immersie (in kleuteronderwijs) daarna gedeeltelijk (in lager
onderwijs) in het Frans.
Blondin en Straeten (2002) 3 geven ons een definitie van dit soort onderwijs. Volgens
hen berust het principe van het taalimmersieonderwijs in het feit dat men aan de
tweede taal het statuut van onderwijstaal geeft zoveel als aan de moedertaal. Merk
echter dat de term taalimmersie de term is die wordt gebruikt in de Franse
Gemeenschap van België om het "Enseignement d’une Matière Intégré à une
Langue Etrangère (EMILE) [Taal en Inhoudsgericht Onderwijs (CLIL)] aan te duiden.
Merk ook op dat dit onderwijsprincipe wettelijk bepaald en geschetst is sinds 1998 en
nog meer gedetailleerd sinds 2007. Zo vermeldt het Decreet van 11 mei 2007 dat
het [Taalimmersieonderwijs]Taalbadonderwijs als "een pedagogische procedure die
tot doel heeft de verwachte competenties te laten verwerven door een deel van de
cursussen van het lesrooster te verstrekken en een deel van de pedagogische
activiteiten van het lesrooster uit te oefenen in een andere moderne taal dan het
Frans met het oog op de progressieve verwerving van die andere taal". (Decreet,
11.05.07, art. 2, 1°) 4 .
3
Blondin, C. & Straeten, M-H. (2002). A propos d’immersion linguistique dans l’enseignement fondamental :
un état de la question ». Le point sur la recherche en Education, vol25, pagina's.3-22.
4
Centrum voor Administratieve Documentatie van de Franse Gemeenschap. (2007). "Decreet van 11 mei 2007
inzake het taalbadonderwijs". (BS 15.10.07). Decreet online op:
http://www.gallilex.cfwb.be/document/pdf/32365_002.pdf.
2007_n2007029304.html]
[http://www.etaamb.be/nl/decreet-van-11-mei-
12

Dossier immersie
2. Inzetten van de organisatie van de taalimmersie
De afkrakers van dit soort onderwijs wijzen met de vinger naar het "shopping"
argument dat het onderwijs van het type immersie kan vormen in een "quasi-
schoolmarkt" 5 .
Het is niet het "zoeken naar klanten" dat al verschillende jaren de Organiserende
Overheid er toe aanzet om zich te interesseren in de "taalimmersie", zelfs al kan men
niet ongevoelig blijven voor een bewezen vraag aan de Gemeente vanwege een
groot aantal ouders die bezorgd zijn voor de toekomst van hun kinderen, om de
gelegenheid voor een immersieonderwijs te bieden.
Het is inderdaad volledig illusoir om te geloven dat een project dat uitsluitend
gebaseerd is op dit soort argument de opbouw van een project op lange termijn zou
kunnen bevorderen, een educatieve ploeg op de been zou brengen en de
medewerking van de ouders zou opwekken.
Daarom heeft de Organiserende Overheid, na kennis te hebben genomen van de
definitie van het taalimmersieonderwijs, samen met de pedagogische cel de inzetten
verbonden met de opening van een project "taalimmersie" in een gemeentelijke
school onderzocht.
2.1 Pedagogische vernieuwing in termen van het aanleren van een
vreemde taal
Het onderwijs in de doeltaal vormt een onderwijsmethode van deze taal die volledig
doeltreffend blijkt vergeleken met het traditioneel onderwijs van deze doeltaal, in het
algemeen gericht op het aanleren van de metataal eerder dan de taal op zich als
communicatiemiddel.
De opzoekingen tonen aan dat het erg vroeg beginnen in de schoolcursus van het
aanleren via de doeltaal, de tijd waarin wordt bloot gesteld aan deze taal en het op
de voorgrond stellen van het communicatieve aspect, enkele van de talrijke redenen
zijn die de Organiserende Overheid en een school kunnen overtuigen om het
invoeren van het taalimmersieonderwijs te overwegen.
2.2 Pedagogische inzet
Het betrekken van een school bij een immersieproject kan de pedagogische
creativiteit van de leerkrachten stimuleren zowel in dit project als in het project dat
5
Vandenberghe, V. (2001). « Réguler l’enseignement en Belgique francophone ou comment encadrer pour notre
« vieux » quasi marché scolaire ? ». Tekst voorgesteld tijdens de 79
13
e sociale week van het MOC. Document
online op: http://perso.uclouvain.be/vincent.vandenberghe/Papers/QM_regul.pdf.

Dossier immersie
wordt ontwikkeld in de parallelle studierichting. Het op stapel zetten van een project
in het algemeen laat toe aan te zetten tot scholing of verdieping van het werk in
samenwerking, ten bate van het project, en bij gevolg, ten bate van de leerlingen.
De taalimmersie draagt bij tot het verrijken van de uitwisseling van pedagogische
praktijken tussen Nederlandstalige en Franstalige leerkrachten, vermits het werk
wordt uitgevoerd in een soort van hybride co-titulatuur. Dit brengt natuurlijk voordelen
met zich: twee blikken op elk kind, een complementariteit van de leerkrachten die elk
affiniteiten hebben met verschillende leerstoffen; een stimulerende dynamiek tussen
leerkrachten, de mogelijkheid voor het kind en de ouders om een band te smeden
met twee deskundigen van het onderwijs; …
Om zich te af te zetten tegen het gebrek aan praktische pedagogische referenten
voor de leerkrachten in immersie, heeft de Gemeente Elsene willen voorzien in een
referentiepersoon in de pegagogische cel van de Dienst Openbaar Onderwijs die hen
te hulp kan schieten bij het uitwerken van gepaste pedagogische hulpmiddelen en
hen te helpen bij hun didactische opzoekingen.
De Organiserende Overheid en de pedagogische cel verbinden er zich trouwens toe
om de twee projecten die voorzien worden voor de school: de immersie en zijn
tegenhanger "de niet-immersie studierichting", parallel, en zelfs meer federaliserend,
meer globaliserend, te doen evolueren. Het ene zoals het andere wordt inderdaad
bepaald om perk en paal te stellen aan de wijdverbreide idee dat in het algemeen de
"niet-immersie studierichting" door de leerkrachten wordt beschouwd als een
verbanningsrichting, die de minder "presterende" leerlingen verzamelt.
2.3 Identiteitsinzet voor de school
De Gemeente Elsene heeft de wil om een eigen identiteit te ontwikkelen die eigen is
aan elk van haar scholen. Zo zou de school nr. 7 van het Ter Kamerenbos, daar
waar andere instellingen van de Gemeente Elsene zich onderscheiden door hun
project voor inlassing of integratie, "circomotriciteit", organisatie van een "Studie
zoals thuis", een cycluswerk rond taalspellen en rekenkunde, enz, voortaan als
identiteitsslogan het immersieonderwijs verbonden met een tweede burgerproject
gericht op de expressie in al haar vormen (mondeling, geschreven, artistiek, …)
hebben. Hierdoor zou de school 7 een sterke identiteit bekomen die haar zou
kenschetsen onder de andere scholen van de Gemeente Elsene.
Deze identiteit zal natuurlijk ingeschreven zijn in het project van de instelling en
voorgesteld aan de Participatiecommissie, in overeenstemming met de wetgeving en
14

Dossier immersie
de gevoeligheden van alle partijen binnen de school. Aan alle scholen een
persoonlijkheid geven via een specifiek project van de instelling stemt trouwens
perfect overeen met de geest van het "opdrachtendecreet" 6 .
2.4 Burgerinzet
De school nr. 7 van het Ter Kamerenbos bevindt zich in het tweetalig gewest. Bij
gevolg zou iedere Brussels burger moeten kunnen bewijzen dat hij een werkende
kennis heeft van het Nederlands. De taalimmersie beantwoordt dus volledig aan een
van de doelstellingen van het "opdrachtendecreet" van de Franse Gemeenschap: het
onderwijs moet beogen om van de kinderen "verantwoordelijke burgers" 7 te maken
wat in het Brussels Gewest zeker voor een deel de functionele tweetaligheid inhoudt.
2.5 Politieke en sociale inzet
Zelfs al kunnen sommige ouders aan hun kind(eren) de kans bieden om een of
andere taalstage te volgen, een of ander verblijf in totale immersie door te maken,
andere hebben deze mogelijkheid niet. Daarom geeft de school die een onderwijs
van het type immersie voorstelt, aan kinderen van alle sociale en/of culturele
oorsprong, de kans op het doeltreffend aanleren van een vreemde taal. Op die
manier, en ten overstaan van het essentiële karakter van de kennis van een vreemde
taal bij onder andere het zoeken naar werk, garandeert het immersieonderwijs aan
elke leerling "gelijke kansen op sociale emancipatie"» 8 .
Het valt niet te ontkennen dat sommige ouders die gebruik maken van het
gemeentelijk onderwijsnet van Elsene er onder lijden dat zij in hetzelfde netwerk niet
de mogelijkheid vinden om hun kind(eren) in te schrijven voor taalimmersieonderwijs.
Bij gevolg betekent de inschrijving in een onderwijsinstelling van het type immersie,
6
Centrum voor Administratieve Documentatie van de Franse Gemeenschap (1997).”Decreet van de Franse
Gemeenschap van 24 juli 1997 dat de prioritaire taken bepaalt van het basisonderwijs en van het secundair
onderwijs en de structuren organiseert die het mogelijk maken ze uit te voeren". (BS 23.09.1997). Decreet
online op
http://www.gallilex.cfwb.be/cfwb.be/document/pdf/21557_004.pdf.
[http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi/api2.pl?lg=nl&pd=2007-03-20&numac=2007200741]
7
Centrum voor Administratieve Documentatie van de Franse Gemeenschap (1997)." decreet van de Franse
Gemeenschap van 24 juli 1997 dat de prioritaire taken bepaalt van het basisonderwijs en van het secundair
onderwijs en de structuren organiseert die het mogelijk maken ze uit te voeren". . Art. 6, 2°. Decreet online op
http://www.gallilex.cfwb.be/cfwb.be/document/pdf/21557_004.pdf.
[http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi/api2.pl?lg=nl&pd=2007-03-20&numac=2007200741]
8
Centrum voor Administratieve Documentatie van de Franse Gemeenschap (1997)."decreet van de Franse
Gemeenschap van 24 juli 1997 dat de prioritaire taken bepaalt van het basisonderwijs en van het secundair
onderwijs en de structuren organiseert die het mogelijk maken ze uit te voeren". . Art. 6, 4°. Decreet online op
http://www.gallilex.cfwb.be/cfwb.be/document/pdf/21557_004.pdf.
[http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi/api2.pl?lg=nl&pd=2007-03-20&numac=2007200741].
15

Dossier immersie
heden dat deze ouders en hun kind(eren) van school moeten veranderen maar ook
van gemeente en/of onderwijsnet. Daarom zal het invoeren van de twee
dynamiserende projecten – taalimmersie en burgerproject rond expressie
(mondeling, geschreven, artistiek, enz) – aan de ouders toelaten om ten volle te
genieten van hun recht op vrijheid van keuze op het vlak van onderwijs.
In dit opzicht verbindt de Organiserende Overheid zich er toe nauwgezet de sociale
gemengdheid die heden bestaat in de school, te respecteren en alles in het werk te
stellen opdat bij de inschrijvingen niet zou kunnen worden geschipperd om welke
ouder dan ook te bevoordelen voor de inschrijving voor de immersierichting. Overleg
is hiervoor aan gang. De volgorde van de inschrijvingen in de kleuterschool zal
moeten worden nageleefd om in functie van die volgorde de keuze van het project te
geven ("immersie") of de andere ("expressie in al haar vormen").
3. Band met het schoolproject
Het oorspronkelijke schoolproject van de school nr. 7 van het Ter Kamerenbos is tot
op vandaag voornamelijk gericht op de openstelling naar de wereld en het
burgerschap toe. Wat de inzetten die hier vooraf werden ontwikkeld betreft, blijkt dat
het invoeren van een project voor taalimmersie en een project voor expressie in al
haar vormen deze prioriteiten niet verstoort.
Bovendien legde de school nr. 7 van het Ter Kamerenbos de nadruk op het aanleren
van het Nederlands maar ook in het Nederlands. Zo hebben de leerlingen van de
hogere cyclus, naast de Nederlandse lessen die worden gegeven vanaf de derde
kleuterklas tot het zesde leerjaar lager onderwijs, ook de kans om in immersie te
leven tijdens een ontheemklas die wordt georganiseerd aan de Belgische kust en
wordt begeleid door Nederlandstalige animatoren
Het schoolproject werd reeds gedeeltelijk herzien met de huidige directie van de
school en de leerkrachten om het bestaan van het immersieproject en het gelijktijdig
bestaande project officieel te maken.
Het gaat er nu om deze projecten ter kennis te brengen van de ouders van de
leerlingen na ze te hebben voorgelegd voor goedkeuring door de Participatieraad en
de plaatselijke paritaire commissie te hebben geraadpleegd
Wij moeten nochtans verduidelijken dat de veranderingen die ontstaan door het
invoeren van gelijktijdige projecten een diepgaande herziening van het schoolproject,
omkaderd door de directie van de instelling en de pedagogische cel van het
Openbaar Onderwijs van Elsene, zal vereisen. Deze zal worden uitgevoerd in
16

Dossier immersie
overleg vanaf de heropening van de scholen 2011-2012, om de school te laten
evolueren naar haar nieuwe identiteit zonder breuk met het verleden, en met het
inbrengen van meer samenhang in het bestaande schoolproject dat u in bijlage vindt.
17

Dossier immersie
IV. Organisatie van het taalimmersieonderwijs
Jaren betrokken
bij het project
1. Organisatiemodaliteiten
Eentalige
studierichting
Immersietaal Verhouding
L2
LM-
M3 P6 Ja Nederlands 50-50
1.1 Betrokken schooljaren
Het immersieproject dat werd ontwikkeld in de school nr. 7 van het Ter Kamerenbos
zal de vroegst mogelijke indompeling in het taalbad bevoordelen namelijk vanaf het
derde jaar voorschoolsonderwijs. Opzoekingen – voortspruitend uit met name de
cognitieve psychologie – hebben inderdaad het belang van de vroegtijdige immersie
in een tweede taal aangetoond omdat de mens zijn cerebrale kneedbaarheid verliest
met de tijd, en daardoor, zijn vermogen om ontvankelijk te zijn voor de stimuli van
een tweede taal.
Wat er ook van zij en om zowel redenen die de wil van de Organiserende Overheid
om de ploegen die reeds ter plaatse zijn zo weinig mogelijk te verstoren, betreffen,
als om pedagogische redenen, heeft het College van Burgemeester en Schepenen
beslist om ten laste van de Gemeente, een, evenwaardige met voltijdse,
kleuterleerkracht aan te werven voor het derde jaar kleuteronderwijs. Dit zal toelaten
de immersieklas in twee te splitsen: de drie aanwezige leerkrachten worden
behouden (geen verplaatsing van een halve tewerkstelling) en de kinderen die voor
de eerste maal geconfronteerd worden met de tweede taal zullen deze "shock"
gemakkelijker overwinnen in een kleine groep. Deze manier zal ook trachten om de
ouders die zich zorgen zouden kunnen maken over de moeilijkheden die hun kind
ondervindt op zeer jonge leeftijd, ondanks de geruststellende besluiten van de
opzoekingen, toch nog gerust te stellen.
1.2 Aanwezigheid van een eentalige studierichting
De school 7 van het Ter Kamerenbos telt tot op heden drie klassen kleuteronderwijs.
Deze configuratie zou toelaten een eentalige studierichting te behouden zodat de
ouders vrij kunnen kiezen of hun kind zijn schooltijd voortzet in het Frans of dat zij
liever kiezen voor een onderwijsprogramma van het type immersie.
Om de ouders meer middelen te geven voor het nemen van hun beslissing, zal een
vergadering worden georganiseerd vóór het einde van het lopend schooljaar (mei)
om hen de taalimmersie in het algemeen voor te stellen, maar ook, en vooral, de
18

Dossier immersie
manier waarop deze zal worden opgebouwd in de school 7 evenals het parallel
project.
Ter gelegenheid van deze ontmoeting, zal het schoolprogramma verbonden met de
immersie eveneens meer gedetailleerd worden voorgesteld zodat de ouders een
reële keuze kunnen maken ten gunste van dit of dat project en niet een keuze door
gebrek aan informatie. Zoals hierboven vermeld, wil de Organiserende Overheid in
de twee eentalige klassen een specifiek project ontwikkelen in verband met de
immersie zodat er geen segregatie ontstaat tussen de twee studierichtingen. De
ontmoetingen vonden reeds plaats en zullen worden voortgezet met de
pedagogische cel van het Openbaar Onderwijs die tezelfdertijd en op dezelfde
manier de twee projecten zal steunen.
1.3 Keuze van de immersietaal en tijdverhouding toegekend aan de
tweede taal
Zoals voorzien in het Decreet van 13 juli 1998 9 , en daarvoor de Taalwet van 30 juli
1963, met betrekking tot de geografische en taalkundige situatie van de school, zal
het immersieproject zoals het zal worden ontwikkeld in school 7 van het Ter
Kamerenbos, de Nederlandse taal betreffen. Meer bepaald, en wat de
tijdsverhouding toegekend aan de immersietaal betreft, zal het er om gaan een
onderwijs van het type immersie in het Nederlands voor te stellen gedurende de helft
van de schooltijd. Inderdaad, talrijke ontmoetingen met educatieve ploegen die een
dergelijk project voorstellen, hebben toegelaten het "ideale" karakter van deze
tijdverdeling te benadrukken. Zo laat dit toe de leerlingen een relatief belangrijke tijd
bloot te stellen aan de immersietaal waarbij de organisatie van de lesroosters of ook
het aanwerven van native leerkrachten te vergemakkelijken. Daarenboven laat dit
eveneens toe aan de leerkracht die belast is met de immersielessen om ook titularis
te zijn van de klas op dezelfde wijze als de Franstalige leerkracht (verduidelijking van
de verdeling van de leerstoffen, werk, relaties met collega's en ouders).
1.4 Verdeling van de leerstoffen volgens de onderwijstaal
Het past hier om een verdelingsplan voor de leerstoffen voor te stellen in functie van
de onderwijstaal voor elk van de zeven jaren die betrokken zijn bij het
immersieproject. Om klaarheid te scheppen bij het invoeren van de verschillende
9
Centrum voor Administratieve Documentatie van de Franse Gemeenschap (1998). " Decreet betreffende de
organisatie van het gewoon kleuteronderwijs en lager onderwijs en de wijziging van de onderwijswetgeving".
(SB 28.08.1998). Decreet online op: http://www.gallilex.cfwb.be/cfwb.be/document/pdf/22229_004.pdf.
[http://www.etaamb.be/nl/decreet-van-13-juli-1998_n1998029358.html]
19

Dossier immersie
uurroosterverdelingen zullen in bijlage type uurroosters die deze verdelingen
schematiseren, worden gevoegd.
Wij moeten natuurlijk wel voorzichtig blijven ten overstaan van dit project voor de
verdeling van de uren: het is weinig realistisch om op dit ogenblik een getrouwe
voorstelling te willen geven van wat de realiteit zal zijn binnen twee, drie, zelfs zeven
schooljaren. Inderdaad, al is het eenvoudig om zich in theorie een project voor
taalimmersieonderwijs in te beelden, het hoofddeel van het werk bestaat toch uit de
concrete opbouw. Natuurlijk zal dit progressief gebeuren zodat de continuïteit tussen
de verschillende leercycli wordt bevorderd en in samenwerking met de
onderwijzende ploeg, rekening houdend met de specificiteiten en vertrouwdheden
van elk; ten einde de beste bekwaamheden van de leerkrachten ter beschikking te
stellen van de leerlingen. Zo zal ook de verdeling van de leerstoffen moeten
overdacht worden opdat de tweeterm zo complementair mogelijk zou zijn.
Laat ons er aan denken dat het programma van taalimmersie zal aanvangen in het
derde jaar kleuteronderwijs. Daarom zullen de organisatiewijzen eigen aan dit
niveau van het onderwijs toelaten een samenwerking te bevorderen tussen de
Franstalige leerkracht en de leerkracht belast met de immersielessen. Inderdaad, in
de derde kleuterklas is het schooljaar gestructureerd rond verschillende thema's die
worden bewerkt op een transversale en interdisciplinaire manier (inleiding tot de
wiskundig, het schrijven, artistieke expressie, …). Elk van de leerkrachten zou dus
hetzelfde thema aansnijden vanuit verschillende oogpunten, op verschillende manier,
om een aanleren van woordenschat specifiek voor de thema's toe te laten in de twee
talen waarbij toch het verwerven van disciplinaire en transversale bekwaamheden
worden bevoordeeld. De discussies die tot hier toe werden aangegaan met de
leerkrachten van school 7 lijken in die richting te gaan.
In het eerste studiejaar lagere school, bepaalt de keuze van de alfabetiseringstaal
de leerstoffen die worden gegeven in de immersietaal. Zo zal de keuze van de taal
voor het leren lezen en schrijven, het Frans zijn. Hoewel sommige studies,
waaronder een studie gevoerd in de dienst Psychologie van de Université Libre de
Bruxelles 10 , lijken aan te tonen dat het feit van het kiezen van het Nederlands als
alfabetiseringstaal een betere verwerving van de immersietaal inhoudt maar toch het
verwerven van de moedertaal niet belemmert, blijven de ouders en de leerkrachten
10 Lecocq, K. & al. (2003-2007). "Evaluation d’un programme d’immersion en Communauté française: une
étude longitudinale comparative du développement de compétences linguistiques d’enfants francophones
immergés en néerlandais". Artikels beschikbaar op de site van het onderwijs in de Franse Gemeenschap:
http://www.enseignement.be/index.php?page=26044&id_fiche=996&dummy=24855.
20

Dossier immersie
vaak weigerachtig staan tegenover het idee om het leren lezen in het Frans in het
eerste leerjaar achter zich te laten. Dit schudt inderdaad de merkpalen die bij
iedereen ingeprent zijn voor het evalueren van het niveau van zijn leerlingen en/of
kind, door elkaar. Bij gevolg werd, vermits het ontstaan van elk project een lichte
stress veroorzaakt, de keuze gemaakt om de Franse taal te kiezen als
alfabetiseringstaal te meer daar het nut van de taalimmersie als aanleermethode
voor een tweede taal onafhankelijk daarvan beproefd blijkt te zijn.
Bovendien gaat het er niet om de leerlingen tweetalig te maken, het doel van de
school is breder dan dat. Daarom zal het er om gaan het verwerven van de
bekwaamheden die gebruikelijk worden bereikt, verder te bevorderen, terwijl men de
leerlingen toelaat goed te leren communiceren in een tweede taal.
Daarenboven bleek, uit ontmoetingen met de actoren van verschillende taalimmersie
projecten, (Bouko, 2010) 11 , dat het kiezen voor het Frans als alfabetiseringstaal
gevolgen lijkt te hebben voor de leerstoffen onderwezen in de doeltaal. Zo zou de
Franstalige leerkracht het lezen aanleren terwijl de leerkracht belast met de
immersielessen de wiskundeles zou geven.
Nochtans lijkt het essentieel om aandachtig te zijn voor het inwerkingstellen van een
reële samenwerking tussen de twee leerkrachten – Franstalige en immersie – rond
de leerstoffen of de projecten die gezamenlijk worden ontwikkeld. Zo vermijdt men
om de verbrokkeling van de leerstoffen te benadrukken om het aanleren in
interdisciplinariteit meer te bevorderen in overeenstemming met een benadering van
de pedagogie door bekwaamheden. De thema's rond dewelke de leerkrachten
zouden wensen samen te werken kunnen niet beter worden bepaald in dit stadium
van de ontwikkeling van het project. De huidige "theoretische" verdeling houdt
natuurlijk geen rekening met deze nochtans essentiële voorzorg.
De oriëntatielessen en artistieke expressie lenen zich bijzonder goed voor een
samenwerkende werkingswijze te meer daar het belangrijk lijkt dat de woordenschat
van deze cursussen wordt verworven in de twee onderwijstalen. Deze domeinen
worden inderdaad meer beïnvloed door de sociale en culturele context van het kind.
Deze opmerkingen gelden natuurlijk ook voor de uurroosterverdeling van de latere
jaren. Kortom, in het eerste leerjaar lagere school zou de verdeling van de leerstoffen
kunnen worden georganiseerd als volgt:
11 Bouko, C. onder leiding van Carette, V. (2010). L’immersion linguistique en questions: rencontre avec les
implications pédagogiques engendrées par la mise en place d’un enseignement de type immersif dans le
fondamental. Thesis opgesteld voor het bekomen van de graad van Master in Onderwijswetenschappen.
Université libre de Bruxelles.
21

Dossier immersie
Theoretische uurroosterverdeling
Te bepalen vanaf het schooljaar 2011-2012 in samenwerking met de kandidaten
voor de immersie
Aantal
leerstof
periodes per
Taak opgenomen door
de Franstalige leerkracht
(periode)
Frans: 9 9 /
Wiskunde: 9 1 8
Oriëntatie: 3 1 2
Artistieke expressie: 2 1 1
Te bepalen: 1 / 1
Totaal 12 12
Taak opgenomen door
de Nederlandstalige
leerkracht (periode)
Opmerkingen: Bovenop het leren lezen en schrijven zouden de leerlingen een beetje
wiskunde blijven doen in het Frans. Dit zou in het bijzonder toelaten te blijven staan
bij de woordenschat die specifiek is voor die leerstof in het Frans (tellen, vormen,
uur lezen, …). De oriëntatie zou ook kunnen worden gegeven in de twee talen om
dezelfde redenen als hierboven vermeld.
In het tweede jaar lager onderwijs, zou het er om gaan te leren lezen in het
Nederlands terwijl de methodes die de nadruk leggen op het steunen op de context
om de boodschap te begrijpen, worden bevorderd. De Franstalige leerkracht zou
echter het leren lezen voortzetten in het Frans en zich samen met zijn
Nederlandstalige homoloog belasten met sommige lessen in wiskunde of oriëntatie..
Merk wel dat verschillende ontmoetingen met leerkrachten van het eerste en tweede
leerjaar lager onderwijs die betrokken zijn bij een taalimmersieproject (Bouko,
2010) 12 hebben toegelaten om te benadrukken dat het leren lezen in een twee taal
lijkt te zijn vergemakkelijkt doordat er vooraf al werd geleerd te lezen in de
oorsprongtaal. In andere woorden, het kind beschikt over verworvenheden die
voortspruiten uit het leren lezen in het Frans in het eerste leerjaar lager onderwijs die
ook gelden voor de tweede taal. Op die manier moet de leerkracht die belast is met
de immersielessen niet alles hernemen vanaf het begin (bij voorbeeld: het alfabet en
de schrijfwijze van de letters is dezelfde in de twee talen).
12 Bouko, C. onder leiding van Carette, V. (2010). L’immersion linguistique en questions: rencontre avec les
implications pédagogiques engendrées par la mise en place d’un enseignement de type immersif dans le
fondamental. Thesis opgesteld voor het bekomen van de graad van Master in Onderwijswetenschappen.
Université libre de Bruxelles.
22

Dossier immersie
Kortom, in het tweede leerjaar lager onderwijs, zou de verdeling van de leerstoffen
als volgt kunnen gebeuren:
Theoretische uurroosterverdeling
Te bepalen vanaf het schooljaar 2011-2012 in samenwerking met de kandidaten
voor de immersie
Aantal
leerstof
periodes per
Taak opgenomen door
de Franstalige leerkracht
(periode)
Frans: 9 9 /
Wiskunde: 9 2 7
Oriëntatie: 2 1 1
Artistieke expressie: 2 / 2
Leren lezen in het
Nederlands: 2
/ 2
Totaal 12 12
Taak opgenomen door
de Nederlandstalige
leerkracht (periode)
Opmerkingen: Indien geen enkel uur artistieke expressie formeel wordt opgenomen
in het uurrooster van de Franstalige leerkracht, betekent dit niet dat deze leerstof
niet bestaat. Inderdaad, de les Frans heeft als bedoeling de expressie te
bevorderen, dit is ook een bevoorrechte plaats om zich te wijden aan de realisatie
van artistieke werken.
In de cyclus 8-10, zou de theoretische uurroosterverdeling de volgende kunnen zijn:
Theoretische uurroosterverdeling
Te bepalen vanaf het schooljaar 2011-2012 in samenwerking met de kandidaten
voor de immersie
Aantal
leerstof
periodes per
Taak opgenomen door
de Franstalige leerkracht
(periode)
Frans: 8,5 8,5 /
Wiskunde: 8,5 2,5 6
Oriëntatie: 3 1 2
Artistieke expressie: 2 / 2
Taak opgenomen door
de Nederlandstalige
leerkracht (periode)
23

Bijhouden van lezen en
expressie
Nederlands: 2
in het
Dossier immersie
/ 2
Totaal 12 12
Opmerkingen:Opmerkingen: Indien geen enkel uur artistieke expressie formeel
wordt opgenomen in het uurrooster van de Franstalige leerkracht, betekent dit niet
dat deze leerstof niet bestaat. Inderdaad, de les Frans heeft als bedoeling de
expressie te bevorderen, dit is ook een bevoorrechte plaats om zich te wijden aan
de realisatie van artistieke werken.
In de cyclus 10-12, zou de theoretische uurroosterverdeling de volgende kunnen zijn:
Theoretische uurroosterverdeling
Te bepalen vanaf het schooljaar 2011-2012 in samenwerking met de kandidaten
voor de immersie
Aantal
leerstof
periodes per
Taak opgenomen door
de Franstalige leerkracht
(periode)
Frans: 8 8 /
Wiskunde: 8 2 6
Oriëntatie: 4 2 2
Artistieke expressie: 2 / 2
Bijhouden van lezen en
expressie
Nederlands: 2
in het
/ 2
Totaal 12 12
Taak opgenomen door
de Nederlandstalige
leerkracht (periode)
Tot besluit, moet men opnieuw de nadruk leggen op de progressieve opbouw van
het taalimmersieproject in de tijd. Dit verklaart onder meer dat op dit ogenblik de
beschrijving van de verdeling van de leerstoffen en de aard van de lespraktijken
duidelijker is op het niveau van de cyclus 5-8.
1.5 Aanwerving van leerkrachten belast met de immersielessen
Wat de leerkrachten belast met de immersielessen betreft, moet het een erepunt zijn
om personen aan te werven die niet alleen taalkundig bekwaam zijn maar ook
24

Dossier immersie
pedagogisch. Inderdaad, indien het aanwerven van een "native speaker" ideaal lijkt
in het geval van taalimmersie, moet toch niet worden te kort gedaan aan de
pedagogische bekwaamheid van de persoon Het doel van de school is immers veel
breder dan enkel de taalkundige doelstelling van de immersie onafhankelijk van het
onderwijs.
Daar wij ons bewust zijn van de moeilijkheid om een "native speaker" aan te werven
die ook bekwaam is op pedagogische vlak, zijn wij reeds op onderzoek gegaan. Zo
werden contacten gelegd met zowel de Brusselse Franstalige Hogescholen als
Nederlandstalige in de ganse Vlaamse Gemeenschap. Deze laatste hebben een
werkaanbieding ontvangen die ter beschikking wordt gesteld van de
laatstejaarsleerlingen en zelfs de leerlingen die het jaar tevoren afstudeerden.
Daarenboven zijn deze aanbiedingen ook beschikbaar bij de
tewerkstellingsorganismen zoals Actiris, Forem of ook de VDAB.
Merk ook dat wij binnenkort een kandidaat voor het volgend jaar zullen ontmoeten
die ervaring heeft als stagiaire in immersie. Wij moeten echter voorzichtig blijven
omdat een principiëel "ja" vandaag niet zou kunnen betekenen dat de persoon ook
effectief aanwezig zal zijn in september. Om de leerkracht belast met de
immersielessen zo snel mogelijk te betrekken (indien hij vroeg genoeg wordt
aangeworven), zou het verstandig zijn om hem uit te nodigen een of andere
werkvergadering bij te wonen en ook om op een of andere morgen de lessen van de
kleuterklassen reeds dit schooljaar bij te wonen.
2. De begeleiding van leerlingen met moeilijkheden
De begeleiding van leerlingen met moeilijkheden betreft het algemeen onderwijs. Het
is echter zo dat de context van taalimmersieonderwijs gevolgen zou kunnen hebben
die weinig aanvaardbaar zijn op het vlak van het beheer van de heterogeniteit van de
leerritmes. Het waarnemen van leermoeilijkheden bij leerlingen zou de leerkrachten
inderdaad kunnen aanzetten om deze te wijten aan de taalimmersie en, bij gevolg,
elk kind met leermoeilijkheden uit te sluiten uit het project. Deze werkwijze zou niet
meer of niet minder bijdragen tot het creëren van een elitestudierichting die parallel
zou lopen met een verbanningstudierichting.
De Organiserende Overheid, het Begeleidingscomité en de onderwijzende ploeg
weigeren echter om van de school een school met twee snelheden te maken. Het
25

Dossier immersie
bestaan van een parallel project met de immersie heeft trouwens zijn oorsprong uit
dezelfde mogelijke afdrijving van de taalimmersie.Het zou dus goed zijn om niet toe
te geven aan de bekoring om de klassen te homogeniseren want de diversiteit van
de leerritmes die geldig is in de gewone studierichting, is eveneens geldig in de
immersieve studierichting.
Daarenboven zou, teneinde alle vormen van schooldiscriminatie te vermijden,
natuurlijk een partnerschap moeten worden ontwikkeld tussen de verschillende
actoren van de school: leerkrachten, ouders, Psycho-medico-sociale centra, en de
pedagogische cel (Begeleidingscomité). Op die manier lijkt, daar de context van
immersieonderwijs een beetje speciaal is, een psycho-medico-sociale en
pedagogische begeleiding onmisbaar opdat de leerkrachten zich niet onbekwaam
zouden voelen om leermoeilijkheden en de soort moeilijkheden te identificeren, om
hiervoor pedagogische tussenkomsten op touw te zetten (overleg rond het beheer
van de heterogeniteit van de leerritmes, differentiatiemiddelen, …), …
Ten slotte werd de mogelijkheid geopperd om een "Studie zoals thuis" te
organiseren, project dat reeds bestaat in sommige scholen van de Gemeente Elsene,
zodat de ouders die dit wensen de zorg kunnen overlaten aan toekomstige
leerkrachten – Nederlandstalige in het geval van immersie – om de opvolging van de
huistaken van hun kind(eren) te begeleiden. Op die manier, zou een specifieke
aandacht kunnen worden besteed aan de leerstoffen die in het Nederlands worden
gegeven.
De Nederlandstalige "animator" zou in zijn taal de begrippen kunnen verklaren die
misschien slecht werden begrepen door de immersieleerling. Het inwerking stellen
van een "Studie zoals thuis" zou eveneens toelaten om de ouders gerust te stellen
inzake de mogelijkheid om hun kind(eren) in te schrijven voor de immersie zonder
daarom zelf dezelfde bijzonder taalkennis te hebben.
3. De informatie voor de ouders
A priori, lijkt het belangrijk, wat de ouders betreft, om inlichtingen te verschaffen
inzake de organisatie van de taalimmersie zodat deze kunnen beschikken over de
middelen om de keuze te maken voor het al dan niet inschrijven van hun kind in deze
nieuwe studierichting.
26

Dossier immersie
Een eerste informatievergadering geleid door een educatieve ploeg in partnerschap
met het Begeleidingscomité zal worden gewijd aan een algemene voorstelling van
het principe van het taalimmersieonderwijs en de manier waarop het programma
concreet zal georganiseerd worden in de school. Gelijktijdig zal het burgerproject
rond expressie (mondeling, geschreven, artistiek, …) ook in detail worden
voorgesteld waarbij de nadruk zal worden gelegd op de continuïteit van de
verzekerde lessen binnen een dergelijk project. Tijdens deze vergadering zullen de
ouders die mogelijks geïnteresseerd zijn in het project, hun twijfels kunnen
formuleren, hun vragen stellen, … Op die manier zal het Begeleidingscomité in
samenwerking met de educatieve ploeg hier op, in zover als mogelijk, kunnen
antwoorden, en zich wijden aan de voorbereiding van de nieuwe vergaderingen
waarop een of meerdere extra muros gesprekspartners – personen op het terrein
en/of onderzoekers - kunnen worden uitgenodigd om meer gedetailleerde
antwoorden te geven op de vragen van de ouders.
Daarenboven heeft een onderzoek (Bouko, 2010) 13 gevoerd binnen de scholen die
een onderwijs van het typ immersie organiseren in de Franse Gemeenschap,
aangetoond in hoever de ouders getuigen van hun bezorgdheid tegenover de
educatieve ploeg. Daarom, en hoewel de communicatie tussen de school en het
gezin dagelijks essentieel blijkt, worden tweemaal per trimester vergaderingen
georganiseerd om op formele manier de vragen van de ouders te bespreken. Het
Begeleidingscomité zal natuurlijk deel nemen aan deze vergaderingen met de
educatieve ploeg die onmiddellijk betrokken is bij de taalimmersie. Om deze
vergaderingen zo rendabel mogelijk te maken zullen de ouders worden verzocht om
het voorwerp van hun twijfels of vragen vooraf kenbaar te maken.
4. Organisatie van een plaatselijk Begeleidingscomité
Wanneer de vurige tegenstanders en aanhangers van het taalimmersieonderwijs hun
beste argumenten gebruiken om hun standpunt terzake te verdedigen, is het
passend om deze debatten die de schoolscène animeren achter zich te laten om zich
op ons niveau te plaatsen. Enkel op die manier kan men zich, zelfs al houdt men
13 Bouko, C. onder leiding van Carette, V. (2010). L’immersion linguistique en questions: rencontre avec les
implications pédagogiques engendrées par la mise en place d’un enseignement de type immersif dans le
fondamental. Thesis opgesteld voor het bekomen van de graad van Master in Onderwijswetenschappen.
Université libre de Bruxelles.
27

Dossier immersie
geen rekening met de doeltreffendheid van het immersieonderwijs als methode voor
het aanleren van een tweede taal, ook rekenschap geven van de begeleiding die
nodig is bij het invoeren van een dergelijk project dat enige veranderingen inhoudt in
de organiserende school. Bij gevolg werd aan de pedagogische cel van het
Openbaar Onderwijs van Elsene de opdracht toevertrouwd om zich te bevragen, te
documenteren (onderzoeken, standpunten en argumenten geopperd door de tegen-
en voorstanders van de immersie, ..) betreffende de taalimmersie maar ook om
actoren op het terrein te ontmoeten om een volledig beeld te krijgen van wat komt
kijken bij een project voor taalimmersie. Met het oog op een samenhang werd deze
zelfde pedagogische cel ook belast met het begeleiden van de concrete invoering
van het immersieproject in de school 7 van het Ter Kamerenbos. De pedagogische
cel bestaat uit een pedagogische coördinatrice en twee pedagogische adviseurs.
4.1 De opdrachten van het Begeleidingscomité
De opdrachten van het Begeleidingscomité bestaan uit het ondersteunen van de
educatieve ploeg bij het concreet opzetten van het immersieproject zowel op
organisatorisch als op pedagogische vlak; het begeleiden van het opzetten van het
project dat parallel loopt met de immersie, het overgaan tot het aanwerven van
leerkrachten belast met de immersielessen (gedetailleerd hierboven), het tussen
komen in de informatiefase van de ouders, de opvolging van de parallelle projecten
begeleiden en het overgaan tot hun evaluatie, het waken over de ontwikkeling van de
voortgezette opleidingen die eigen zijn aan de context van de taalimmersie en de
uitwerking van een "programma"door aangepast onderwijs dat natuurlijk pas in het
netwerk van de Gemeenten en Provinciën, zelf uitgelijnd op de Basisvaardigheden.
- Begeleiding van het voorbereidend werk voor de concretisering van het
project
Tijdens de ontmoetingen die worden georganiseerd met de leerkrachtenploegen die
de immersie beleven, bleek dat dit soort project bepaalde gewoonten van de
leerkrachten kan veranderen, hun werkmethode (meer samenwerking, het centreren
op het onderwijs van specifieke disciplines, …). Daarom heeft het
Begeleidingscomité als taak om de educatieve ploeg vanaf dit voorbereidend jaar te
begeleiden voor het opzetten van het project. Zo worden, en zullen nog,
28

Dossier immersie
verschillende schoolvergaderingen worden gepland. Deze zullen de vorm aannemen
van reflectiemomenten tussen het Begeleidingscomité en de leerkracht(en) die het
volgend jaar direct betrokken is/zijn bij het project evenals de collega's die behoren
tot dezelfde cyclus (5-8).
Daarom juist wordt, dit jaar, de dringendheid gelegd op de concretisering van het
project in de derde kleuterklas, enerzijds omdat het schooljaar 2011-2012 dichterbij
komt, anderzijds omdat men op min of minder lange termijn de ouders moet
informeren over het bestaan van het project maar ook over het fijne ervan.
In een eerste fase moet worden tegemoet gekomen aan het dagelijks leven van de
leerkrachten van de derde kleuterklas om hun praktijken in de klas te tonen, de
gewoonten waaraan zij in het bijzonder houden, hun gevoeligheden op het vlak van
de leerstoffen, de methodes. Kortom, het gaat er om samen een beschrijving te
maken van wat werd gedaan om het project op te bouwen op een stevige basis
Daarna moeten wij ons, met de leerkrachten van de derde kleuterklas (en eventueel
het eerste leerjaar lager onderwijs), rekenschap geven van de realiteit van een
immersieproject, de leerkrachten ontmoeten die midden in een dergelijk project
staan, met hen van gedachten wisselen over de realiteit op het terrein, de vragen
stellen die de leerkrachten willen stellen… Deze bezoeken moeten snel plaatsvinden,
na het carnavalverlof.
Op basis van deze waarnemingen en steeds in samenwerking met de onderwijzende
ploeg, moet een verbinding worden gemaakt tussen de praktijken die de leerkracht
van de school nr. 7 hebben en de waarnemingen die er buiten werden gedaan zodat
de richtlijnen voor het komend schooljaar kunnen worden verduidelijkt. Het idee zou
zijn om ook de leerkracht van het eerste leerjaar lager onderwijs uit te nodigen op de
werkvergaderingen om te trachten de band te leggen tussen hetgeen zal worden
georganiseerd in de derde kleuterklas en wat later zal gebeuren binnen de cyclus 5-
8. Het gaat er niet om in detail de planning te beschrijven voor het eerste en tweede
leerjaar lager onderwijs maar eerder om de continuïteit te verzekeren tussen het
kleuteronderwijs en het lager onderwijs. Vanaf de maand oktober a.s. zullen wij dus
in de tweede fase van de opbouw komen om ons een beeld te geven van de
29

Dossier immersie
concrete organisatie van de immersie in de cyclus 5-8. Het idee is om per cyclus te
werken met steeds het idee van het verzekeren van de continuïteit.
In het algemeen is het idee om de concretisering van het project per cyclus voor te
bereiden door huidige praktijken te koppelen met ervaringsobservaties op het terrein.
Vanaf de komende hervatting van de scholen, zullen wij ons wijden aan het opzetten
van de "cyclus" 6-8 waarbij wij de nadruk zullen leggen op het eerste leerjaar lager
onderwijs. Het volgende jaar zullen wij ons buigen over de cyclus 8-10 en tenslotte
over de cyclus 8-12.
Wat de modaliteiten voor de organisatie van werkvergaderingen betreft, zou het
interessant zijn om de leerkrachten die betrokken zijn bij het project, de
pedagogische cel en de leerkrachten die de immersie beleven als ouders van
leerlingen die ingeschreven zijn in dit soort onderwijs, uit te nodigen.
- Begeleiding van de inwerkingstelling van een project samen met de
immersie
Laat ons opmerken dat het Begeleidingscomité ook de inwerkinstelling van een
parallel project met de immersie zal begeleiden. Verschillende vergaderingen hebben
desbetreffend reeds plaats gevonden en het blijkt dat het project zich oriënteert naar
een burgerproject waar de expressie in al haar vormen kan worden ontwikkeld
(wetenschappelijke uiteenzettingen, artistieke tentoonstellingen, theaterstukken, …).
Andere vergaderingen zijn voorzien tegen de maand mei om aan de ouders de twee
projecten voor te stellen tijdens een algemene informatievergadering opdat zij een
reële keuze zouden kunnen maken en niet een standaardkeuze bij gebrek aan
informatie.
- Begeleiding van de educatieve ploeg bij het opvolgen van het project
Bovenop de informatievergaderingen en voorafgaande organisatie voor de concrete
inwerkinstelling van het project, zou om de drie weken overleg kunnen worden
gepleegd met de betrokken binomiums vanaf de effectieve intrede in het project om
een balans op te maken van de situatie en na te denken over de inbreng van
oplossingen voor de problemen die men ondervindt op het terrein, of deze nu
organisatorisch (verdeling van het uurrooster, organisatie van de lokalen, …) of
pedagogische zijn (hulp voor leerlingen met moeilijkheden, realisatie van materiaal,
creatie van lesseries, steun bij de spellingsmoeilijkheden die vaak worden
vastgesteld in de eerste jaren bij geïmmigreerde kinderen, creatie van evaluaties in
30

Dossier immersie
de doeltaal, …). Het doel van deze overlegzittingen met binomiums zou niet alleen
het nadenken in groep over eenzelfde problematiek zijn maar ook en vooral het
ontwikkelen en onderhouden van een echte samenwerking tussen de twee
leerkrachten: Franstalige en Nederlandstalige. Bij gevolg zou de nadruk kunnen
worden gelegd op de ontwikkeling van bekwaamheden in interdisciplinariteit.
Tenslotte zou elk trimester een schooloverleg kunnen plaats vinden om de echo's
van de leerkrachten die niet of nog niet betrokken zijn bij de immersie maar die de
veranderingen veroorzaakt door het opzetten van het project, mee maken. Hoe
beleven zij het project? Wie zijn de leerkrachten die mogelijk een immersieklas ten
laste zouden kunnen nemen? Hebben zij twijfels? Enz.
Kortom, het Begeleidingscomité hoopt via deze verschillende soorten overleg en
ontmoetingen, de onnodige angsten en stress te vermijden en het concentreren van
de energie op overlegacties en pedagogische acties gericht op het immersieproject
maar ook op het schoolleven rond dit project, aan te moedigen.
Wat de opdracht voor de evaluatie van het project voor taalimmersie betreft, zou het
verstandig lijken dat dit twee onderscheiden aspecten omvat: de ervaring van het
project en de manier waarop het zich organiseert, evenals de doeltreffendheid van
het project in termen van verwerven van disciplinaire vaardigheden. Laat ons
opmerken dat de eerste as de hoofdas zal vormen voor het Begeleidingscomité.
Eerst en vooral wat de ervaring van het project betreft, lijkt het essentieel om ook de
overlegmomenten te beschouwen die hierboven werden aangehaald als
uitwisselingsmoment over de manier waarop de leerkrachten het projecten
dagdagelijks beleven. Inderdaad, de organisatie van een onderwijs van het type
immersie veroorzaakt veranderingen in de instellingen die het voorstelt. Deze
veranderingen zijn velerlei en het is nodig om er zich, met de tijd, van te verzekeren
dat de ploeg niet implodeert onder een project van die omvang. Verschillende assen
zullen in het bijzonder worden onderzocht:
- De pedagogische veranderingen en de manier waarop deze worden ervaren:
werk zonder een specifiek officieel programma eigen aan de taalimmersie,
creatie van lessen aangepast aan het taalniveau van de kinderen,
disciplinebeheer, opvolging van de kinderen met leermoeilijkheden, …
31

Dossier immersie
- De veranderingen van de structuur van de school en de manier waarop deze
worden ervaren: bevolking, leerlingeneffectief, infrastructuur, …
- De veranderingen van de relationele dynamieken en de manier waarop deze
worden ervaren: relaties binnen een Franstalige binomium, samenwerking
(binomiums), relaties binnen een cyclus, relatie tussen leerkrachten die wel en
niet betrokken zijn bij de immersie, relatie school - gezin, …
Het is passend te vermelden dat de regelmatige overlegvergaderingen met de
leerkrachten van school nr. 7 zullen toelaten de vinger aan de pols te houden van het
project en de manier waarop het wordt ervaren en de verschillende voorgemelde
veranderingen, aan te snijden. De beste evaluatie lijkt te vinden te zijn in deze
"dagelijkse" opvolging van het project. Hierbuiten, en op een meer formele manier,
zou echter een vragenlijst kunnen worden opgesteld en voorgelegd aan de
leerkrachten aan het eind van elk schooljaar om meer in detail de moeilijkheden die
op dagelijkse basis werden ervaren, te analyseren. Na de analyse van deze
vragenlijsten zou een schoolvergadering worden georganiseerd om de geopperde
moeilijkheden op te sommen en er een oplossing voor te vinden, en zelfs het project
of elementen ervan, te herdenken.
Daarna, is het de taak van elke leerkracht, wat de opvolging van de verworvenheden
inzake disciplinaire bekwaamheden betreft, om over te gaan tot gerichte evaluaties
die vormend, aanmanend of verklarend kunnen zijn. Het project voor taalimmersie
zal hieraan geen enkele verandering brengen tenzij dat zij worden uitgevoerd in de
aangeleerde onderwijstaal (zoals verduidelijkt door het Decreet van 11 mei 2007) 14 .
Bovendien zullen de leerlingen, op het einde van elk onderwijscyclus, deelnemen
aan externe certificatieve proeven voorgesteld door de Franse Gemeenschap. Op die
manier wenst het Begeleidingscomité de resultaten die werden bekomen op deze
verschillende proeven te analyseren. Inderdaad, de mijlpalen die door de
leerkrachten en de ouders zijn geïntegreerd in termen van verwerving van bepaalde
vaardigheden of bevoegdheden, worden dooreen geschud door de taalimmersie. De
analyse van deze proeven, en meer bepaald van deze die worden erkend door het
CEB (GBO – Getuigschrift Basisonderwijs), zal onthullend zijn inzake de potentiële
14 Centrum voor Administratieve Documentatie van de Franse Gemeenschap. (2007). "Decreet van 11 mei 2007
betreffende het taalbadonderwijs". (BS 15.10.07). Decreet online op:
http://www.gallilex.cfwb.be/document/pdf/32365_002.pdf. [http://www.etaamb.be/nl/decreet-van-11-mei-
2007_n2007029304.html]
32

Dossier immersie
invloed – positief of negatief – die het taalimmersieonderwijs zou kunnen hebben. Wij
herinneren er aan dat het einddoel na het basisonderwijs natuurlijk voor alle
kinderen, al dan niet geïmmigreerd, is om hun GBO te bekomen. Het verwerven van
taalvaardigheden vormt echter een "plus" dat door geen enkel getuigschrift wordt
erkend.
- Voortgezette opleiding van leerkrachten belast met de immersielessen
Indien de steun van de educatieve ploeg door het Begeleidingcomité tijdens de
overlegvergaderingen essentieel lijkt, blijkt het eveneens belangrijk om uitwisselingsen
vormingsmomenten te voorzien voor de leerkrachten die de taalimmersie
dagelijks ervaren. Daarom zal het Begeleidingscomité er over waken om elk jaar
twee uitwisselingsvergaderingen op touw te zetten met andere leerkrachten en
directies die reeds ruime tijd geleden het immersieonderwijs in hun school hebben
ingevoerd en die bereid zijn om antwoorden te leveren op de vragen van een ploeg
die nog in de kinderschoenen staat in het immersieproject. Daarenboven, zal het
Begeleidingscomité, vermits voortgezette opleidingen specifiek voor leerkrachten
belast met immersielessen nog niet bestaan in de Franse Gemeenschap van België,
contacten opnemen om opleidingen te organiseren in inter-netwerken
(Nederlandstalige normaalscholen, deskundigengroeperingen, enz).
- Creatie van een programma en keuze van de handboeken
Een van de taken van het Begeleidingscomité zal ook bestaan uit het nemen van
informatie over en analyseren van schoolhandboeken die worden gebruikt in het
basisonderwijs in de Vlaamse Gemeenschap om aan de leerkrachten belast met de
immersielessen een lijst voor te leggen waaruit zij het handboek kunnen kiezen dat
het best past bij hun werkmethodes en de leerlingen. Hiervoor werden reeds, en
zullen nog, contacten worden genomen met een immersiestudierichting om een lijst
op te maken van de handboeken die meestal worden gebruikt in functie van de
leerjaren. Bovendien zal een onderzoek worden uitgevoerd bij uitgeverijen. Elk
handboek zal worden geanalyseerd, niet enkel wat zijn pedagogische functionaliteit
betreft, maar ook met het oog op een socioconstructieve opvatting van het aanleren,
de leeftijd en het taalniveau in het Nederlands. Wij kunnen inderdaad niet hetzelfde
leesvaardigheid verwachten van een kind dat in het Nederlands word
ondergedompeld en een eentalig Nederlandstalig kind.
33

Dossier immersie
Laat ons ook opmerken dat het programma van GPARO (gemeentelijke en
provinciale adviesraad voor onderwijs) ook niet noodzakelijk aangepast is voor het
aanleren via immersie vermits deze methode een verschillende verdeling van de
onderwezen leerstoffen met zich brengt hoewel de bekwaamheden die moeten
verworven zijn op het einde van het lager onderwijs dezelfde zijn. Bij gevolg zal het
Begeleidingscomité vanaf het volgende schooljaar de opbouw van een "programma"
begeleiden voor de komende cycli om te beantwoorden aan de bekwaamheden die
moeten worden bereikt op het einde van elk van de cycli. Concreet zullen
werkvergaderingen plaats vinden tijdens het eerste immersiejaar, om het tweede en
derde immersiejaar voor te bereiden.
- Informatie bestemd voor de ouders
Na diverse werkvergaderingen die beogen om de zeer concrete organisatie van het
immersieproject te preciseren maar ook van het parallelle project, zal een
vergadering worden georganiseerd bestemd voor de ouders van de leerlingen van
school nr. 7 van het Ter Kamerenbos. Deze ontmoeting – die zonder twijfel zal plaats
vinden in mei – zal samen worden georganiseerd met de (nieuwe) directie van de
school, de leerkrachten en de pedagogische cel (Begeleidingscomité).
Tot besluit, blijkt het dat de opzet van een immersieproject een specifieke
begeleiding vereist die de vorm zal aannemen van een dispositief dat overleg,
uitwisselingen met actoren op het terrein en de deelname aan conferenties en
opleidingen verenigt. Het doel van een dergelijke begeleiding berust in de
concretisering van een kwalitatief immersieonderwijs dankzij betrokken leerkrachten,
leerkrachten die voortdurend pedagogische onderzoek doen. Tenslotte is het
vanzelfsprekend dat dit erg gestructureerd dispositief zonder twijfel zal veranderen in
functie van de vragen en noden van de educatieve ploeg. Het gaat hier niet om een
strak dispositief maar een dat onderworpen is aan meerdere herinrichtingen.
34

Dossier immersie
V. Bijlagen
Dossier “Immersie”
Bijlagen
Dienst Openbaar Onderwijs
Elsene
35

Dossier immersie
1. Bijlage 1: Planning immersie hervatting 2011
DATUMS VOORWERP
15/09/2010
18/10/2010
Aanwerving van mevr. Charlotte BOUKO, pedagoge belast met het
opzetten en opvolgen van het project "immersie"
Verslag aan het College. Goedkeuring van het immersieprogramma
(beslissing: begin 1 september 2011 in school 7)
09/11/2010 1e officiële aankondiging van het project in de plaatselijke paritaire
commissie
15/11/2010
02/12/2010
09/12/2010
09/12/2010
16/12/2010
17/12/2010
20/12/2010
13/01/2011
Officiële aankondiging in de school 7 van het project (Mevr. DE
CLOEDT, de H.. KINARD, Mevr. BOUKO)
Technische vergadering (pedagogisch en sociaal effect + uitleg over de
argumenten die pleiten voor de site van de scholen 7 en 8) informatie
aan het personeel van school (vergadering uitgesteld tot 9 december
omwille van de onvoorziene aanwezigheid van een
vakbondsafgevaardigde)
Technische vergadering (pedagogisch en sociaal effect + uitleg over de
argumenten die pleiten voor de site van de scholen 7 en 8) informatie
aan het personeel van school 7) / eerder negatieve ontvangst van het
project: waarom wij, waarom niet school 8?
Commissie "Openbaar Onderwijs" geïnformeerd inzake het project en
die het goedkeurt
Brief aan Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris / verslag over de
vorderingsstaat van het immersieproject
Vergadering school 8: Voorstelling van het immersieproject
(pedagogische en sociale dimensies + uitleg inzake de argumenten die
pleiten voor de site van de scholen 7 en 8). Eventueel terug opnemen
van het project?
Vergadering met de leerkrachten van school nr. 7 / Moeilijkheden –
oplossingen/Bijkomende informatie / Luisteren naar de verwachtingen,
angsten …(C. BOUKO + C. SALMON)
Voorstelling van het punt "vorderingsstaat van het immersieproject" er
informatie aan de plaatselijke paritaire Commissie
36

25/01/2011
01/02/2011
07/02/2011
Dossier immersie
Technische werkvergadering met de leden van de
vakbondsafvaardiging over de vestiging van het "immersie" project /
Principieel standpunt van de CGSP: a priori tegen/Meer gematigd
standpunt van de andere vakbonden die zich niet verzetten op
voorwaarde dat de werkers er hun gading vinden.
Stem in scholen 7 en 8 om de vaagheid op te heffen/zo dicht mogelijk
bij de realiteit van het terrein komen met het oog op een verslag aan
het College
Verslag aan het College / Bevestigingsbeslissing school 7 of
verplaatsing van het project naar school 8? Het College beslist om de
inplanting in de school te bevestigen
11/02/2011 Voorstelling van de beslissing van het College de scholen 7 en 8
14/02/2011
15/02/2011
17/02/2011
21/02/2011
22/02/2011
24/02/2011
28/02/2011
Vergadering school 7: Vraag aan iedereen: wie wil deelnemen aan het
project, wie wil blijven werken buiten het immersieproject in een
parallel schoolproject (voorrang van keuze in functie van de
anciënniteit)
Voorstelling van het project "immersie" aan de Directies van de
scholen (effect op de tewerkstelling van het project in de scholen: quasi
nul)
Voorstelling aan de ploeg van school 7 van een scenariovoorstel op
basis van de desiderata geopperd op 14/02: niemand zal moeten
verplaatst worden tegen zijn zin. Slechts een tijdelijke (880 dagen) zal
een ander leerjaar overnemen in dezelfde school
Waarneming van de klassenpraktijken die bestaan in de derde
kleuterklas
Waarneming van de klassenpraktijken die bestaan in het derde jaar
kleuteronderwijs
Wijziging van het schoolproject om er de immersie in op te nemen
Voorstelling van het immersieproject voor advies aan de plaatselijke
paritaire Commissie
Ontmoeting met de leerkrachten van de derde kleuterklas om de
organisatie van een gebruikelijk schooljaar te bepalen en de
gebruikelijke klassenpraktijken uitgaande van de waarnemingen van
de week van 21/02/2011
37

03/03/2011
04/03/2011
16/03/2011
../03/2011
../03/2011
24/03/2011
28/03/2011
31/03/2011
Te bepalen
Begin mei
2011
Dossier immersie
Voorstelling van het immersieproject aan de Participatieraad voor
advies/integratie van het project in het schoolproject
Officiële aankondiging van het immersieproject aan de directies van
het basisonderwijs (effect op de tewerkstelling)
Waarneming van een voorschoolse immersie-ervaring met de
leerkrachten van de derde kleuterklas van de Sint-Jozefschool van
Boondaal
Bezoek aan een tweede proefname op het terrein met de leerkrachten
van de derde kleuterklas en de mogelijke leerkracht van het eerste en
tweede leerjaar lager onderwijs
Terugkeer naar de beschrijving van de bestaande onderrichtpraktijken
waarop de waarnemingen werd gedaan extra muros om na te denken over
een "programma" voor de derde kleuterklas in immersie + definitieve keuze
van de leerkracht van M3 voor de immersie in 2011-2012
Voorstelling van het immersieproject voor advies aan de plaatselijke
paritaire Commissie: eerste ronde
Voorstelling van het immersieproject voor advies aan de plaatselijke
paritaire Commissie: tweede ronde
Brief bestemd voor de ouders van alle leerlingen van school 7 om hen
te verwittigen aangaande de opening van het immersieproject en het
parallelle project TE om hen te melden dat een informatievergadering
zal worden georganiseerd begin mei waarna de ouders hun kind
kunnen inschrijven voor de immersie of de parallelle klas
Overhandiging aan de Franse Gemeenschap van het intentiedocument
voor het organiseren van de immersie op 1 september 2011
PLAPACO: controle van de overeenstemming van het schoolproject
met het opvoedkundig project van de organiserende overheid +
onderhandeling over de eventuele gevolgen op de
werkomstandigheden en de statutaire situaties van de personeelsleden
(Opdrachtendecreet art. 69 §12)
Informatievergadering voor de ouders van school 7 inzake het
immersieproject + interne inschrijvingen
Midden-mei Opening van de inschrijvingen naar buiten toe
Tot Werkvergaderingen met de leerkrachten van school nr. 7 met het oog
38

Dossier immersie
30/06/2011 op het voorbereiden van de hervatting 2011-2012 in immersie en in het
01/10/2011
Oktober
2011
parallelle project
Indiening van het volledige immersieproject bij de Franse
Gemeenschap
Begin van het voorbereidend werk van het immersieproject in het
eerste en tweede leerjaar van het lager onderwijs volgens een
gelijkaardige werkingswijze als voorheen gebruikt
39

Dossier immersie
2. Bijlage 2: schoolproject
40

Dossier immersie
VOORWOORD
Het leek ons niet gepast om hier alle doelen en doelstellingen op te sommen die
worden bepaald door het educatief project evenals die van het pedagogische project
van Elsene waarbij de gemeentescholen zich impliciet aansluiten.
Laat ons meteen zeggen dat een project geen catalogus is van bedoelingen noch
een eenvoudige beschrijving. Desalniettemin is het duidelijk dat wij uitgaan van de
bestaande situatie waarin wij het idee voor een toekomst voor onze instelling
opbouwen.
Vele dingen gebeuren reeds in de geest van het decreet.
Het project komt voor als een tussenstap tussen de huidige realiteit en een
wenselijke toekomst.
Om klaarheid te scheppen in onze intenties en onze grenzen te merken , kan een
snelle weergave van de school ons helpen om een objectief beeld te geven van onze
middelen en hulpbronnen.
Administratieve context
Plaatsbeschrijving
Gemeenteschool gesubsidieerd door de Franse Gemeenschap
Organiserende Overheid: College van Burgemeester en Schepenen
Gemeente Elsene
Vertegenwoordigster: De Schepen voor Openbaar
Onderwijs: Mevr. Marinette de Cloedt.
Directie: Claudine Winand
Secretariaat: Michel Loxhay – Arianna Piroddi
Benaming: School van het Ter Kamerenbos nr. 7
Les Petits Poneys (Vestiging kleuteronderwijs nr. 15)
Adres: Ter Kamerenboslaan, 173 – 1050 BRUSSEL
Zilveren Paardgaarde, 1 – 1050 BRUSSEL
Telefonisch contact: Directie: 02/515.65.60
Secretariaat: 02/515.65.61
School 15: 02/515.75.60 ou 61
Infrastructuur
Centraal gebouw: 7 klassen
Een bureau voor de directie
Een secretariaat
Een infirmerie
Een lerarenkamer
41

Dossier immersie
Een binnenplaats die dient als turnzaal en speelplaats gedeeld met school
nr. 8
Twee onthaalzalen
Een schoolbibliotheek
Zes lokalen op het plein: 2 klassen op de verdieping van het grote gebouw
van het plein, 3 klassen + een bewaarplaats in de paviljoenen.
Een schoolkantine op het plein
Een psychomotorische zaal gedeeld met de school nr. 8
Een sportzaal (nieuw gebouw) gedeeld met school nr. 8
Vijf klaslokalen (nieuw gebouw)
Een muziekzaal
Een speelplein van een hectare gedeeld met de school nr. 8
Vestiging kleuterschool Petits Poneys bestaande uit vijf klaslokalen, een
lerarenkamer, een bibliotheek, een psychomotorische zaal, een kantine en
een speelplein
Uitrusting
Bibliotheek lagere school (ongeveer 1500 boeken)
Bibliotheek kleuteronderwijs
Ingerichte speelpleinen
Audiovisueel materiaal: televisies, videorecorders, overheadprojector,
geluidafspelers
een P.C. met printer per klas
Organisatie
Uurroosters opgesteld door de organiserende overheid:
van 8u25 tot 12u00
van 13u00/13u25 tot 15u30
verlof woensdag namiddag
Organisatie in cyclus en twee etappes
e
1 etappe: 2 cycli 1ste cyclus 2 ½ jaar tot 5 jaar
2e cyclus 5 jaar tot 8 jaar
e
2 etappe: 2 cycli 1ste cyclus 8 jaar tot 10 jaar
2e cyclus 10 jaar tot 12 jaar
Organisatie in cycli
Beslist door de leerkrachten in functie van de pedagogische noden (projecten,
contracten,…)
Band kleuter/lager
Informatievergaderingen ter voorbereiding van de hervatting in 3 e kleuter en 1 e lager
op de site van de school nr. 7
De aanvang in het eerste leerjaar lager onderwijs maakt het voorwerp uit van een
activiteitenkalender – contacten jaarlijks uitgewerkt naargelang de beschikbaarheden
en de uurroosterverdelingen vastgelegd op 1 oktober
42

Dossier immersie
Band lager/secundair
De samenwerking tussen onze school en de secundaire instellingen waar onze
leerlingen meestal naar toe gaan gebeurt op formele manier.
Bezoek aan onze secundaire scholen: Instituut René Cartier en Athenium Charles
Janssens.
Opvang
Opvang 's morgens: van 7u15 tot 8u10
Opvang 's avonds: van 15u30 tot 18u30
Partnerschap
Alle gemeentediensten en meer bepaald:
PMSC (psycho-medico-sociaal centrum)
PSE (Promotion de la Santé à l’école) (Gezondheidspromotie op school)
Begeleidingscentrum
Huistakenschool
Academie van Elsene
Museum van Elsene
Bibliotheek van de gemeente Elsene
VZW Reform
Educatieve en culturele diensten
Centrum voor gezinsplanning van Elsene
Bibliotheek van de Ruimte Delvaux
Sportdienst (Stadium Albert De Muyter)
Wetenschappelijke jeugd
Les Petits Débrouillards (ULB)
Planète Mômes A.S.B.L.
Personeel
Directie 1
Leerkrachten 34
Secretaresse 1.5
Coördinator van de ploeg van de kinderbewaarplaats 1
Opvanganimatoren 12
Schoonmaakploeg 17
Huisbewaarder 1
Schoolkantine 4
Zicht op de wereld en het burgerschap
Vermits de wereld een dorp is geworden, is het goed om te weten met wie en waar
wij leven, wie de denken te zijn.
Dit zoeken en deze trage toe-eigening moeten gebeuren met een open geest,
tolerantie en respect; in de instelling heeft ieder de mogelijkheid om de filosofische
43

Dossier immersie
lessen van zijn keuze te volgen. Wij zorgen er voor dat de onderlinge hulp en de
broederlijkheid op de voorgrond staan, vooral in de praktijk.
Bovendien zal iedereen de mogelijkheid hebben om zich in te schrijven in een project
voor taalimmersie in het Nederlands, project voor opening naar een andere taal, en
daarbij naar een andere cultuur.
Vandaag, in deze tijd van cynisme, en meer dan ooit, moet men het risico nemen om
te zeggen welke de universele waarden zijn. Maar laat ons nederig blijven: "De geest
van de klimmer… weet dat de zekerste voet altijd de laagst geplaatste is;"
In deze context, die stijgt boven het strikte onderwijs van het Frans en de wiskunde
kunnen wij het best hopen om de persoon op te bouwen, het milieu te overwinnen en
de persoonlijkheid te ontwikkelen.
Zo kunnen de transversale vaardigheden hun volle functionele werking bereiken in
de oriëntatieactiviteiten.
De benadering en het koppelen van het kind met de samenstellende domeinen van
de realiteit –RUIMTE-MATERIE-TIJD- in zijn personalistische, sociale, burgerlijke en
ethische aspecten zijn de funderingen van de voortdurende constructie.
Programma's
Bekwaamheidsokkels
ALGEMEEN PRINCIPE
Het algemeen principe bestaat er uit het kind te helpen om zich bewust te worden
van zijn omgeving en daarna zichzelf te bepalen tegenover deze omgeving.
Dit intiem begrijpen zal hem een standvastigheid geven tegenover deze omgeving en
hem toelaten zich beter te integreren in de bewustwording als burger die wordt
geschetst op het kleuterniveau en ontwikkeld in de loop van de verschillende cycli
van het lager en secundair onderwijs.
Deze bewustwording van IK ten overstaan van zijn omgeving moet steeds in
verband staan met de anderen.
Dit voelen van de anderen moet niet alleen een ontdekking zijn van de
ANDERE maar een voelen van het COLLECTIEF: het "ik" moet "wij" worden.
De maatschappelijke vorming gaat via een opleiding waarvan hier het
schema:
OBSERVATIE zo volledig mogelijk zonder het "ik" en de "anderen" te
vergeten.
ANALYSE, zoeken naar de individuele en collectieve oorzaken en
gevolgen.
KRITIEK, de waarden herontdekken die zullen toelaten een oordeel te
vellen overeen waargenomen en geanalyseerde materie. De
driehoekige interactiviteit tussen "ik", de "anderen" en de "leerkracht" te
ontdekken: de "anderen" zijn ook de "ikken" en "ik" ik ben een "andere".
Uit deze nieuwe relatie moeten de nieuwe waarden en regels
voortvloeien.
ACTIE, op mijzelf door de verandering van GEDRAG, en
COLLECTIEVE actie met de andere om eventueel de STRUCTUREN
te veranderen.
44

Dossier immersie
Dit aanleren van het burgerschap kan enkel progressief zijn. Het is duidelijk dat de
kleuter dit niet kan verwerven in de mate beschreven hierboven.
Maar naast het feit dat de leerkracht van de kleuterklas moet weten op welke
achtergrond de actie zich bevindt, is het goed dat elk element van dit schema zijn
plaats vindt, als is het dan ook in embryonale fase, in de activiteiten die in dit kader
worden ondernomen. Het kind moet in het lager onderwijs de elementen
HERKENNEN die minder worden gesuggereerd in de kleuterklas.
De moeilijkheid om in onze politieke en sociale omgeving concrete voorbeelden van
burgerzin te vinden moet, helaas, niet worden onderschat.
Opening naar de wereld en het burgerschap
Een klassencharter (leefcode)
Uitbreiding van het charter naar de ganse opvoedkundige gemeenschap
Interesse in en respect voor het milieu:
Museabezoeken
Theaterbezoeken
Boerderijbezoeken
Ontheemklassen
Wandelklassen
Respect voor de natuur
Kennis van de cycli
Opening naar buiten: omgeving van de school en de wijk.
Taalimmersieproject in het Nederlands
Sensibilisatie voor geweldloosheid.
Klassenraad
Deelname aan de Consultatieve raad van de kinderen
Diverse humanitaire hulp
Plaatselijk project: verbetering van het milieu
Voedingshygiëne
Taalonderwijs
Tussenkomst van gespecialiseerde meester in het Nederlands vanaf de 3 e
kleuterklas.
Tussenkomst in het burgerproject en opening naar de wereld.
Nederlandse immersieklas in het centrum "Flipper" in de Panne voor de
leerlingen van het zesde jaar lager onderwijs.
Taalimmersieonderwijs:
Taalimmersieonderwijs in het Nederlands
Een taalimmersieproject zal opstarten vanaf het schooljaar 2011-2012. Zijn opbouw
zal progressief gebeuren vanaf de derde kleuterklas (2011-2012 tot het zesde
leerjaar lager onderwijs (2017-2018). Dit werk zal worden uitgevoerd door een
onderwijzende ploeg in samenwerking met de pedagogische cel. In het kader van dit
45

Dossier immersie
project zullen de leerlingen de kans krijgen om gedurende de helft van de tijd te
worden opgeleid in het Nederlands en de andere helft van de tijd in het Frans.
De leerlingen die zich niet wensen in te schrijven voor dit type onderwijs kunnen hun
opleiding voortzetten in het Frans en daarbij genieten van een dynamiserend project
opgezet voor deze parallelle klas.
Aanpassing aan de taal
Een schijf van onze bevolking is van vreemde oorsprong. Heel vaak ondergaan deze
kinderen de professionele mobiliteit van hun ouders. Een gespecialiseerde leraar
ondersteunt deze leerlingen met het oog op een zo snel mogelijke integratie in een
normaal schoolleven.
De specifieke culturele elementen verbonden met de oorsprong van deze kinderen
kunnen worden voorgesteld aan de medeleerlingen in een geest van wederzijdse
uitwisseling en valorisatie.
Technische aspecten
Het "Taken" decreet verzekert de kosteloosheid van het onderwijs maar laat aan de
scholen toe om volgende deelname in de kosten te vragen:
Toegang tot het zwembad
Toegang tot culturele, sportieve en recreatieve activiteiten en de ermee
gepaard gaande verplaatsingskosten (1.25€ voor Brussel/ 2.50€ Brabant/
5€ voor de rest van België) (*)
Klassenkas, 2.50€/maand (diverse aankopen voor de klas)
De kantine: warme maaltijden – deelname in de toezichtkosten tijdens de
maaltijden – melkdranken (*)
De opvang van kinderen 's morgens /'s avonds/woensdag namiddag (*)
(*) Tarieven identiek voor alle gemeentelijke scholen in Elsene
Communicatie
Communicatie ouders-school: de ouders worden in groep of individueel
ontvangen.
Uitwisseling van informatie: via de schoolagenda, de adviesmap, een
persoonlijk schrijven of meldingen op de aankondigingenborden, het
rapport, de schoolkrant.
Telefonisch, 02/515.65.60 (Directie) of 61 (Secretariaat) en 02/515.75.60
of 61 voor de vestiging van de "Petits Poneys".
Per E-mail, claudine.winand@ixelles.be - michel.loxhay@ixelles.be
Pr fax: 02/515.65.66
Per brief
Bestaan van een sociale dienst.
46

VI. Bibliographie
Dossier immersie
Blondin, C. & Straeten, M-H. (2002). A propos d’immersion linguistique dans
l’enseignement fondamental : un état de la question ». Le point sur la recherche en
Education, vol25, pagina's.3-22.
Bouko, C. onder leiding van Carette, V. (2010). L’immersion linguistique en
questions: rencontre avec les implications pédagogiques engendrées par la mise en
place d’un enseignement de type immersif dans le fondamental. Thesis opgesteld
voor het bekomen van de graad van Master in Onderwijswetenschappen. Université
libre de Bruxelles
Centrum voor Administratieve Documentatie van de Franse Gemeenschap (1994).
"Decreet van 06 juni vaststelling van de rechtspositie van de gesubsidieerde
personeelsleden van het officieel gesubsidieerd onderwijs". (VS 13.10.1994).
Decreet online op:
http://www.gallilex.cfwb.be/cfwb.be/document/pdf/18533_002.pdf.
Centrum voor Administratieve Documentatie van de Franse Gemeenschap. (1997).
"Decreet van 24 juli 1997 dat de prioritaire taken bepaalt van het basisonderwijs en
van het secundair onderwijs en de structuren organiseert die het mogelijk maakt ze
uit te voeren". (BS 23.09.1997). Decreet online op:
http://www.gallilex.cfwb.be/cfwb.be/document/pdf/21557_004.pdf.
[http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi/api2.pl?lg=nl&pd=2007-03-20&numac=2007200741].
Centrum voor Administratieve Documentatie van de Franse Gemeenschap (1998). "
Decreet van 13 juli 1998 betreffende de organisatie van het gewoon kleuteronderwijs
en lager onderwijs en de wijziging van de onderwijswetgeving". (SB 28.08.1998).
Decreet online op: http://www.gallilex.cfwb.be/cfwb.be/document/pdf/22229_004.pdf.
[http://www.etaamb.be/nl/decreet-van-13-juli-1998_n1998029358.html]
Centrum voor Administratieve Documentatie van de Franse Gemeenschap. (2007).
"Decreet van 11 mei 2007 betreffende het taalbadonderwijs". (BS 15.10.07). Decreet
online op: http://www.gallilex.cfwb.be/document/pdf/32365_002.pdf.
[http://www.etaamb.be/nl/decreet-van-11-mei-2007_n2007029304.html]
47

Dossier immersie
Lecocq, K. & al. (2003-2007). "Evaluation d’un programme d’immersion en
Communauté française: une étude longitudinale comparative du développement de
compétences linguistiques d’enfants francophones immergés en néerlandais".
Artikels beschikbaar op de site van het onderwijs in de Franse Gemeenschap:
http://www.enseignement.be/index.php?page=26044&id_fiche=996&dummy=24855
Vandenberghe, V. (2001). « Réguler l’enseignement en Belgique francophone ou
comment encadrer pour notre « vieux » quasi marché scolaire ? ». Tekst voorgesteld
tijdens de 79 e sociale week van het MOC. Document online op:
http://perso.uclouvain.be/vincent.vandenberghe/Papers/QM_regul.pdf
48

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/139
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 68ste punt:
Openbaar onderwijs (5 de Directie) – Basis- en secundair onderwijs: Toekenning van een subsidie van
3.500,00 EUR aan De Munt voor de steun aan de cultuurontwikkeling en integratie van de operawereld in de
opvoeding, bewustmaking aan de dans. Goedkeuring van de overeenkomst met De Munt.
DE RAAD,
--------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle van de toekenning en het gebruik van
bepaalde subsidies;
Gelet op de beraadslaging van de gemeenteraad van 20 december 2001 tot bepaling van het reglement
betreffende de subsidies;
Overwegende dat de Dienst voor cultuurontwikkeling van De Munt rondleidingen organiseert alsook ateliers
zowel in de klas als bij de opera en pregenerale repetities;
Overwegende dat de doelstelling van deze workshops bestaat uit het laten ontdekken van de operawereld
aan de kinderen via scènes waarin gezongen, gespeeld, geritmeerd en gedanst wordt;
Overwegende dat de kinderen op deze manier de eigenschappen kunnen ervaren van het acteren die ze
later op scène kunnen ontdekken;
Overwegende dat de doelstelling van dit programma bestaat uit een bewustmaking die het mogelijk maakt voor
de kinderen om hun capaciteiten te ontdekken en hun creativiteit te ontwikkelen en hen de deuren van een
prestigieuze culturele instelling opent om hen naar een muzikaal spektakel van hoog niveau te laten kijken;
Overwegende dat de nota van algemeen beleid de versterking voorziet van de bewustmaking en toegang tot
cultuur;
Gelet op de inschrijving van een krediet van 92.700,00 EUR bij het artikel 703/332-02 (Openbaar onderwijs;
sociale werken voor de scholen: subsidies aan de organisaties ten dienste van de gezinnen) van de gewone
begroting van 2011 goedgekeurd door de Toezichthoudende Overheid;
Overwegende dat het bedrag van de subsidie 3.500,00 EUR bedraagt;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Marinette DE CLOEDT, Schepen van
Openbaar onderwijs,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. een subsidie van 3.500,00 EUR aan De Munt toe te kennen, voor de steun aan de cultuurontwikkeling,
integratie van de opera in de opvoeding, bewustmaking aan de dans. Het bedrag zal geboekt worden bij het
artikel 703/332-02 (Openbaar onderwijs; sociale werken voor de scholen: subsidies aan de organisaties ten
dienste van de gezinnen) van de begroting 2011 waar een krediet van 92.700,00 EUR ingeschreven staat;
2. de overeenkomst voor de toekenning van subsidies die volledig deel uitmaakt van deze beraadslaging
tussen de gemeente Elsene en De Munt goed te keuren voor een bedrag van 3.500,00 EUR.

Deze beraadslaging zal niet overgemaakt worden aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig de
bepalingen van de Brusselse Ordonnantie van 14 mei 1998 alsook deze van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Regering van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van Openbaar
onderwijs,
André SAPART.
Marinette DE CLOEDT.

Tussen de ondergetekenden:
OVEREENKOMST
Enerzijds:
De gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar college van Burgemeester en Schepenen, in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en van Mevr. Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn te 1050 Brussel, Elsense steenweg, 168,
hierna genaamd “de Gemeente”.
Anderzijds:
De Munt, Léopoldstraat, 4 te 1000 Brussel, vertegenwoordigd door de H. Peter DE CALUWE, Algemeen
Directeur en door de H. Bernard COUTANT, financieel beheerder.
Hierna genaamd “de begunstigde”.
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 2011, de gemeenteraad zijn akkoord heeft gegeven voor de toekenning van een
subsidie in speciën van een waarde van 3.500,00 EUR ten voordele van de begunstigde van deze
overeenkomst.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De begunstigde heeft volgend project voorgesteld aan de gemeente:
De subsidie dient als steun aan de cultuurontwikkeling, integratie van de operawereld in de opvoeding en
bewustmaking aan de dans.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit ontwerp vrij is van elke winstoogmerk.
Artikel 2
Met als enig doel het bevorderen van het project zoals beschreven bij het artikel 1 hierboven, kent de
gemeente aan de begunstigde een subsidie in speciën toe van een waarde geraamd op 3.500,00 EUR.
Zij zal betaald worden door de gemeente na ondertekening van deze overeenkomst ten voordele van de
begunstigde op voorlegging van een schuldvordering op de bankrekening nr.……………………………(in te
vullen door de begunstigde).
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 4
De begunstigde, fysieke persoon of rechtspersoon, dient een boekhouding bij te houden zodat de gemeente
een doeltreffende controle zal kunnen uitoefenen.
De gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse over te gaan tot een controle op de aanwending
van de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uit oefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen, waarin op
een met redenen omklede wijze, vermeld staat hoe de door de gemeente toegekende subsidie rechtstreeks
en uitsluitend werd aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 beschreven project.

Artikel 5
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in onderstaande gevallen:
1° indien de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doelstellingen waarvoor zij werd toegekend;
2° indien vaststaat dat het op grond van valse of verkeerde inlichtingen is dat de subsidie werd toegekend of
dat de voorwaarden voor het aanwenden van de subsidie, zoals vastgelegd in onderhavige
overeenkomst en/of het reglement, niet werden nageleefd;
3° indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling ervan
zal gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan de besteding niet werd gestaafd;
4° indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet of
bij gemeentereglement.
Voor de gevallen, vermeld onder punten 1° en 2°, kan de gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige subsidie.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4°, zal de begunstigde uitgesloten worden van elke
toekenning van subsidie zolang hij voor de voorheen ontvangen subsidie de bij wet of bij
gemeentereglement opgelegde stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de
uitoefening van het recht op toezicht dat bij wet of gemeentereglement is voorzien. Indien een subsidie in
verschillende schijven wordt toegekend, zal elk van deze schijven als een afzonderlijke subsidie worden
beschouwd voor wat de toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan te
aanvaarden zonder enig voorbehoud.
Artikel 7
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op ……………………………. in zoveel exemplaren als er afzonderlijke partijen zijn,
elke partij erkennend haar exemplaar te hebben ontvangen.
De Gemeente,
Vanwege het College:
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Peter de CALUWE,
De Algemeen Directeur.
De begunstigde,
Voor de Munt:
Bernard COUTANT,
Financieel beheerder.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/140
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 69ste punt:
Openbaar onderwijs (5 de Directie) - Secundair onderwijs: Toekenning van een subsidie van 5.000,00 EUR
aan L'L vzw, Majoor René Dubreucqstraat, 7 te 1050 Brussel. Goedkeuring van de overeenkomst met de
vzw L’L.
---------------------
DE RAAD,
Overwegende dat de vzw L'L een theaterontmoetingsplaats is gelegen te Elsene (Majoor René
Dubreucqstraat, 7);
Overwegende dat de gemeente sinds enkele jaren een cultureel partnerschap met deze vereniging heeft
ontwikkeld;
Gelet op haar beslissing van 26 mei 2011 om een subsidie in speciën toe te kennen ter waarde van
20.000,00 EUR en een subsidie in niet-speciën geschat op 21.917,62 EUR voor de ter beschikking stelling
van het Klein Mercelis theater, van de polyvalente zaal en van de kapel van Boondaal (20.152,50 EUR), het
uitlenen van technisch en logistiek materiaal, het afdrukken van promotiedocumenten (1.765,12 EUR) om
een ‘netwerk voor de jonge hedendaagse creatie’ te steunen;
Gelet op de inschrijving van een krediet van 92.700,00 EUR bij het artikel 703/332-02 (Openbaar onderwijs;
sociale werken voor de scholen: subsidies aan de organisaties ten dienste van de gezinnen) van de gewone
begroting van 2011, goedgekeurd door de Toezichthoudende Overheid;
Overwegende dat de uitvoerder een pedagogisch luik heeft ontwikkeld tussen september 2011 en juni 2012;
Overwegende dat het bedrag van de subsidie toelaat om de pedagogische activiteiten van het theater te steunen;
Overwegende dat een bedrag van 5.000 EUR werd ingeschreven onder artikel 703/332-02 (Openbaar
onderwijs; sociale werken voor de scholen: subsidies aan de organisaties ten dienste van de gezinnen) van
de gemeentebegroting van 2011, om daartoe voorbehouden te worden;
Gelet op de wet van 14 november 1983 met betrekking tot de controle van het toekennen en het gebruik van
bepaalde subsidies;
Gelet op de Nieuwe gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Marinette DE CLOEDT, Schepen van Openbaar
onderwijs,
BESLIST met eenparigheid van stemmen:
1. de vzw L'L waarvan de maatschappelijke zetel gelegen is in de Majoor René Dubreucqstraat, 7, een
subsidie toe te kennen van 5.000,00 EUR voor de organisatie van het pedagogische luik;
2. de uitgave te boeken onder artikel 703/332-02 (Openbaar onderwijs; sociale werken voor de scholen:
subsidies aan de organisaties ten dienste van de gezinnen) Culturele en educatieve actie in de scholen
waar een tegoed van 92.700,00 EUR is ingeschreven op de begroting van 2011;
3. het voorwerp van de overeenkomst tussen de gemeente en de vzw L’L die bij deze beraadslaging is
gevoegd, goed te keuren.

De huidige beraadslaging zal niet worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid ter goedkeuring
overeenkomstig de bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van
de Brusselse Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van Openbaar
onderwijs,
André SAPART.
Marinette DE CLOEDT.

Tussen de ondergetekenden:
OVEREENKOMST
Enerzijds:
De gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen, in de
personen van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en van Mevrouw Patricia van der LIJN,
Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn te 1050 Brussel, Elsensesteenweg, 168,
hierna genaamd “de Gemeente”.
Anderzijds:
L'L vzw waarvan de maatschappelijke zetel is gelegen Major René Dubreucqstraat, 7 te 1050 Brussel,
vertegenwoordigd door de H. Claude KATZ, voorzitter,
hierna genoemd “de begunstigde”.
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 201 de gemeenteraad zijn akkoord heeft gegeven voor de toekenning van een
subsidie in speciën ten voordele van de begunstigde.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De begunstigde heeft het volgende project voorgesteld aan de gemeente:
PEDAGOGISCH LUIK september 2011 – juni 2012:
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit ontwerp vrij is van elk winstoogmerk.
De begunstigde verbindt zich ertoe om de zichtbaarheid van de gemeente Elsene in alle documenten te
verzekeren, elektronische documenten inbegrepen (internet sites, e-mails voor promotie), betreffende de
bevordering van het hierboven beschreven project, onder de volgende vorm :
Moeten vermeld worden : het logo van Elsene (downloadable op de website www.ixelles.be door “logo” in
het zoekmotor in te geven) zowel als de vermelding :
met de steun van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester, Mevr. Marinette DE CLOEDT, Schepen van
Openbaar onderwijs, en van de leden van het College van Burgemeester en Schepenen.
Artikel 2
Met als enig doel de verwezenlijking van het project zoals beschreven bij het artikel 1 hierboven kent de
gemeente een subsidie toe ter waarde van 5.000 EUR aan de vzw L’L, dat als volgt zal worden betaald:
80 % na de goedkeuring door de raad en de ondertekening van deze overeenkomst. Het saldo zal gestort
worden na voorlegging, door de begunstigde, van de exploitatierekening met betrekking tot het project dat
het voorwerp uitmaakt van deze overeenkomst. De bedragen zullen gestort worden op de rekening van de
begunstigde.
IBAN REKENINGNR ……068 2183083 28…………
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 4
De begunstigde, fysieke persoon of rechtspersoon, dient een boekhouding bij te houden zodat de gemeente
een doeltreffende controle zal kunnen uitoefenen.

De Gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse over te gaan tot een controle op de aanwending
van de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die
de uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen, waarin op
een met redenen omklede wijze vermeld staat hoe de door de gemeente toegekende toelage rechtstreeks
en uitsluitend werd aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in onderstaande gevallen:
1. indien de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doelstellingen waarvoor zij werd toegekend;
2. indien vaststaat dat het op grond van valse of verkeerde inlichtingen is dat de subsidie werd toegekend
of dat de voorwaarden voor het aanwenden van de subsidie, zoals vastgelegd in onderhavige
overeenkomst en/of het reglement, niet werden nageleefd;
3. indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling ervan
zal gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan de besteding niet werd gestaafd;
4. indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet
of bij gemeentereglement.
Voor de gevallen, vermeld onder punten 1° en 2°, kan de gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige subsidie.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4°, zal de begunstigde uitgesloten worden van elke
toekenning van subsidie zolang hij voor de voorheen ontvangen subsidie de bij wet of bij
gemeentereglement opgelegde stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de
uitoefening van het recht op toezicht dat bij wet of gemeentereglement is voorzien. Indien een subsidie in
verschillende schijven wordt toegekend, zal elk van deze schijven als een afzonderlijke subsidie worden
beschouwd voor wat de toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met
betrekking tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan te
aanvaarden, zonder enig voorbehoud.
Artikel 7
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op …………………… 2011 in drie exemplaren, elke partij erkennend haar exemplaar
te hebben ontvangen.
De Gemeentesecretaris,
Patricia van der LIJN.
De Gemeente:
De Burgemeester,
Willy DECOURTY.
De begunstigde:
De voorzitter,
Claude KATZ.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/141
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 70ste punt:
Openbaar onderwijs (5de Directie) - Hoger en secundair onderwijs: Vzw “Mazal” (Guldenvliestheater) –
Guldenvliesgalerij, 396-398 te 1050 Brussel. Toekenning van een subsidie van 2.000,00 EUR ter ondersteuning
van pedagogische activiteiten van het Guldenvliestheater. Goedkeuring van de overeenkomst met de vzw
“Mazal”.
DE RAAD,
---------------------
Gelet op de wet van 14 november 1983 betreffende de controle van de toekenning en het gebruik van bepaalde
subsidies;
Gelet op de beraadslaging van de gemeenteraad van 20 december 2001 tot bepaling van het reglement
betreffende de subsidies;
Gelet op de inschrijving van een krediet van 92.700,00 EUR bij het artikel 703/332-02 “Sociale werken voor
scholen : subsidies aan organismen ten dienste van de gezinnen” van de gewone begroting van 2011
goedgekeurd door de Toezichthoudende Overheid waarvan het beschikbare bedrag 16.922,00 EUR bedraagt;
Gelet op de beraadslaging van de gemeenteraad van 26 mei 2011 houdende toekenning aan de vzw “Mazal”
van een subsidie in speciën van 7.000,00 EUR als structurele steun voor het seizoen 2011/2012 en in nietspeciën
geschat op 5.157,84 EUR voor het drukken van promotiedocumenten; en 18.120,00 EUR voor de
kosteloze beschikking over het Molière theater;
Overwegende dat de vzw “Mazal” als doel heeft “de promotie van het theater en van de toneelkunst, door het
inrichten van structuren voor reflectie, creatie en verspreiding van kunstwerken”;
Overwegende dat de maatschappelijke zetel van de vzw “Mazal” gevestigd is Guldenvliestheater,
396-398 Guldenvliesgalerij, 1050 Brussel;
Overwegende dat het Guldenvliestheater in de lijn ligt van een medewerkingsdynamiek die opgestart dient te
worden met de verschillende schoolinrichtingen van de gemeente Elsene;
Overwegende dat het hoort om op financieel vlak de organisator te helpen gezien zijn zorg om spektakels te
kiezen die de jongeren interesseren om deze vervolgens voor te stellen op bepaalde momenten tijdens het
schooljaar;
Overwegende dat het bedrag van de subsidie de mogelijkheid zal bieden om de pedagogische activiteiten van
het theater te steunen;
Overwegende dat er daarom reden toe is om een overeenkomst op te stellen voor de toekenning van een
subsidie tussen de gemeente Elsene en de vzw “Mazal”, vertegenwoordigd door Albert Maizel, afgevaardigd
beheerder, voor het schooljaar 2011-2012, voor een bedrag van 2.000,00 EUR;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Marinette DE CLOEDT, Schepen van Openbaar
onderwijs,

BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. een subsidie van 2.000,00 EUR toe te kennen aan de vzw Mazal (Guldenvliestheater) – Guldenvliesgalerij,
396-398 te 1050 Brussel ter ondersteuning van de pedagogische activiteiten van het Guldenvliestheater;
2. de ondertekening van een overeenkomst goed te keuren voor de toekenning van subsidies tussen de
gemeente Elsene en de vzw “Mazal” voor een bedrag van 2.000,00 EUR;
3. deze uitgave in te schrijven bij het artikel 703/332-02 “sociale werken voor de scholen: subsidies aan de
organisaties ten dienste van de gezinnen” van de begroting 2011 waar een krediet van 92.700,00 EUR is
voorzien.
De overeenkomst zal toegevoegd worden bij deze beraadslaging en zal hiervan deel uitmaken.
De huidige beraadslaging zal niet worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig de
bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 26 juli 2011.
De Adjunct Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van Openbaar
onderwijs,
André SAPART.
Marinette DE CLOEDT.

Tussen de ondergetekenden:
OVEREENKOMST
Enerzijds:
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door haar College van Burgemeester en Schepenen, in de personen
van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en Mevr. Patricia van der LIJN, gemeentesecretaris, waarvan de
kantoren gevestigd zijn te 1050 Brussel, Elsensesteenweg, 168,
hierna genaamd “de Gemeente”.
Anderzijds:
De vzw Mazal (Guldenvliestheater) waarvan de maatschappelijke zetel Guldenvliesgalerij, 396-398 te
1050 Brussel is gelegen, vertegenwoordigd door de H. Albert MAIZEL, Afgevaardigd Beheerder,
hierna genaamd “de begunstigde”.
Na te hebben uiteengezet dat:
Bij beslissing van 23 juni 2011 de gemeenteraad zijn akkoord heeft gegeven voor de toekenning van een
subsidie in speciën van een waarde van 2.000,00 EUR ten voordele van de begunstigde van deze
overeenkomst.
Onderhavige overeenkomst beoogt de regeling van de uitvoeringsmodaliteiten van deze beslissing in
overeenstemming met de wet van 14 november 1983 houdende het toezicht op de toekenning en het
aanwenden van bepaalde subsidies en het gemeentelijke reglement betreffende subsidies dat door de
gemeenteraad werd gestemd in zijn zitting van 20 december 2001.
Werd overeengekomen wat volgt:
Artikel 1
De begunstigde heeft volgend project voorgesteld aan de Gemeente:
de promotie van het theater en van de toneelkunst, via structuren ter reflectie en voor de creatie en verspreiding
van kunstwerken
de ontwikkeling van pedagogische activiteiten in de scholen.
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk dat de verwezenlijking van dit ontwerp vrij is van elk winstoogmerk.
De begunstigde verbindt zich ertoe om de zichtbaarheid van de gemeente Elsene in alle documenten te
verzekeren, elektronische documenten inbegrepen (internet sites, e-mails voor promotie), betreffende de
bevordering van de hierboven beschreven activiteit, met vermelding van het logo van de gemeente en volgende
vermelding: Met de steun van de H. Willy DECOURTY, Burgemeester, Mevr. Marinette DE CLOEDT, Schepen
voor openbaar onderwijs en de leden van het College van Burgemeester en Schepenen.
Artikel 2
Met als enig doel het begunstigen van de realisatie van het project zoals dat beschreven is bij het artikel 1
hiervoor, kent de gemeente aan de begunstigde een subsidie in speciën toe van een waarde geraamd op
2.000,00 EUR. Deze zal betaald worden ten voordele van de begunstigde als volgt:
80 % na goedkeuring van de raad en de ondertekening van onderhavige overeenkomst.
Het saldo zal betaald worden na voorstelling door de begunstigde, van de balans en rekeningen voor het
seizoen 2011 – 2012..
De bedragen zullen gestort worden op de rekening van de begunstigde.
REKENING IBAN NR ………………(in te vullen door de begunstigde).
Artikel 3
De begunstigde verbindt zich bij deze ertoe om de subsidie slechts aan te wenden voor doeleinden die
rechtstreeks en uitsluitend verband houden met het onder artikel 1 beschreven project.

Artikel 4
De begunstigde, fysieke persoon of rechtspersoon, dient een boekhouding bij te houden zodat de Gemeente
een doeltreffende controle zal kunnen uitoefenen.
De Gemeente behoudt zich het recht voor om ter plaatse over te gaan tot een controle op de aanwending van
de toegekende subsidie.
De begunstigde verbindt er zich toe geen enkele daad te stellen of geen enkele houding aan te nemen die de
uitoefening van dit controlerecht in het gedrang zou kunnen brengen.
Op eerste schriftelijke vraag van de gemeente dient de begunstigde een rapport voor te leggen, waarin op
een met redenen omklede wijze, vermeld staat hoe de door de gemeente toegekende subsidie rechtstreeks
en uitsluitend werd aangewend voor de verwezenlijking van het onder artikel 1 beschreven project.
Artikel 5
De subsidie dient onmiddellijk en zonder ingebrekestelling te worden terugbetaald in onderstaande gevallen:
1° indien de begunstigde de subsidie niet aanwendt voor de doelstellingen waarvoor zij werd toegekend;
2° indien vaststaat dat het op grond van valse of verkeerde inlichtingen is dat de subsidie werd toegekend of
dat de voorwaarden voor het aanwenden van de subsidie, zoals vastgelegd in onderhavige overeenkomst
en/of het reglement, niet werden nageleefd;
3° indien de begunstigde niet alle gevraagde stavingstukken voorlegt, in welk geval de terugbetaling ervan zal
gebeuren in verhouding tot de bedragen waarvan de besteding niet werd gestaafd;
4° indien de begunstigde zich verzet tegen de uitoefening van het recht op toezicht zoals voorzien bij wet
of bij gemeentereglement.
Voor de gevallen, vermeld onder punten 1° en 2°, kan de gemeente de begunstigde uitsluiten van elke
toekomstige subsidie.
Voor de gevallen beschreven onder punten 3° en 4°, zal de begunstigde uitgesloten worden van elke
toekenning van subsidie zolang hij voor de voorheen ontvangen subsidie de bij wet of bij
gemeentereglement opgelegde stavingstukken niet heeft voorgelegd of indien hij zich verzet tegen de
uitoefening van het recht op toezicht dat bij wet of gemeentereglement is voorzien. Indien een subsidie in
verschillende schijven wordt toegekend, zal elk van deze schijven als een afzonderlijke subsidie worden
beschouwd voor wat de toepassing van deze alinea betreft.
Artikel 6
De begunstigde verklaart uitdrukkelijk kennis te hebben genomen van het gemeentereglement met betrekking
tot subsidies dat als bijlage bij onderhavige overeenkomst is gevoegd en alle bepalingen ervan zonder enig
voorbehoud te aanvaarden.
Artikel 7
Onderhavige overeenkomst dient te worden geïnterpreteerd in de strikte zin van het woord en is uitsluitend
onderworpen aan het Belgische recht.
In geval van onenigheid, geschil en/of procedure in verband met de interpretatie, de toepassing en/of de
uitvoering van onderhavige overeenkomst zijn uitsluitend de Hoven en Rechtbanken van het gerechtelijke
arrondissement van Brussel bevoegd.
Opgemaakt te Elsene, op …………………………………in drie exemplaren, waarbij elke partij verklaard haar
exemplaar te hebben ontvangen.
De Gemeente: De begunstigde:
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Afgevaardigd beheerder,
Patricia van der LIJN.
Willy DECOURTY.
Albert MAIZEL.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/142
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 71ste punt:
Openbaar onderwijs (5de Directie) – Gespecialiseerd buitengewoon onderwijs – Professionele school Edmond
Peeters: Beslissing om het onderwijsaanbod aan te passen door de wijziging van de sector “industrie” en van
het beroep van “siersmid” in de sector “toegepaste kunsten” met als beroep dit van “zeefdrukarbeider”
DE RAAD,
---------------------
Gelet op de wet van 29 mei 1959 tot wijziging van sommige bepalingen van de onderwijswetgeving;
Gelet op de wet van 30 juli 1963 houdende taalregeling in het onderwijs en in het bijzonder artikel 13 en 15;
Gelet op de wet van 6 juli 1970 op het buitengewoon en geïntegreerd onderwijs;
Gelet op het decreet van 6 juni 1994 tot vaststelling van de rechtspositie van de gesubsidieerde
personeelsleden van het officieel gesubsidieerd onderwijs;
Gelet op het decreet van 3 maart 2004 houdende organisatie van het gespecialiseerd onderwijs;
Gelet op het arrest nr. 439 van 11 augustus 1986 houdende rationalisatie en programatie van het
buitengewoon onderwijs;
Gelet op de omzendbrief nr.3180 van 17 juni 2010 betreffende de organisatie van instellingen van
gespecialiseerd onderwijs;
Overwegende dat de directeur van de professionele school Edmond Peeters een overtuigend dossier heeft
voorgesteld aan de dienst Openbaar onderwijs;
Overwegende dat dit dossier werd besproken in een technische vergadering van 3 maart 2011 tussen de
vakbondsafgevaardigden van de lokale paritaire commissie, technici van de dienst Openbaar Onderwijs en de
directeur van de professionele school Edmond Peeters;
Overwegende dat hetzelfde dossier werd voorgesteld tijdens de vergaderingen van de lokale paritaire
commissie van 24 en 28 maart 2011 en dat dit een gunstig advies kreeg;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Marinette DE CLOEDT, Schepen van Openbaar
Onderwijs,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen
het onderwijsaanbod van de professionele school Edmond Peeters aan te passen door de sector “industrie” en
het beroep van “siersmid” te wijzigen door de aanname van de sector “toegepaste kunsten” en het beroep van
“zeefdrukarbeider”, in navolging van de bepalingen van het dossier afkomstig van de directie van de instelling.
Onderhavige beraadslaging zal worden overgemaakt aan de toezichthoudende overheid voor verder gevolg.

De huidige beraadslaging zal worden overgemaakt aan de Toezichthoudende Overheid overeenkomstig de
bepalingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 evenals van het besluit van de Brusselse
Hoofdstedelijke Gewestregering van 16 juli 1998, betreffende de uitoefening Van het administratief toezicht
op de gemeenten.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 13 juli 2011.
De Gemeentesecretaris,
De Burgemeester,
Bij opdracht :
Bij opdracht:
De Schepen van Openbaar
onderwijs,
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
Marinette DE CLOEDT.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/103
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 72ste punt:
Gezondheid (10de Directie A): Goedkeuring van de overeenkomst van dading tussen de Gemeente en
de VZW FARES.
DE RAAD,
---------------------
Overwegende dat het College van Burgemeester en Schepenen, tijdens de zitting van 8 december 2008, de
overheidsopdracht voor leveringen nr. 2008-626 voor de opsporing van tuberculose bij het personeel van de
Gemeente Elsene voor een duur van twee jaar heeft toegewezen;
Overwegende dat deze opdracht aan de VZW FARES (Fonds des Affections Respiratoires), die gelegen is
in de Eendrachtstraat 56, te 1050 Brussel, werd toegewezen;
Overwegende dat deze opdracht op 14 januari 2011 ten einde kwam, en er geen nieuwe opdracht werd
uitgeschreven;
Overwegende dat wij van de VZW FARES een factuur ontvingen na de einddatum van de opdracht voor de
onderzoeken die bij personeelsleden werden uitgevoerd;
Overwegende dat deze onderzoeken werden uitgevoerd en dat de volgende factuur die hierop betrekking
heeft moet worden betaald :
factuur nr. 11/004375 van 11/04/2011 voor een bedrag van 374,00 EUR BTWI;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op het voorstel gedaan, in naam van het College, door Mevr. Marinette DE CLOEDT, Schepen van
Gezondheid,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de bij deze beraadslaging gevoegde overeenkomst van dading goed te keuren om er integraal deel van
uit te maken;
2. de uitgave voor een bedrag van 374,00 EUR in te brengen via het artikel 1311/123-14
«Arbeidsgeneeskundige Dienst : medische onderzoeken» voor de VZW FARES.

Conform de ordonnantie van 14 mei 1998 en het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van
16 juli 1998 betreffende de uitoefening van het administratief toezicht op de gemeenten zal deze
beraadslaging niet voor goedkeuring worden overgemaakt aan de toezichthoudende overheid.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
De Gemeentesecretaris,
Bij opdracht :
André SAPART,
Adjunct Gemeentesecretaris.
Elsene, 29 juni 2011.
De Burgemeester,
Bij opdracht:
De Schepen van Gezondheid,
Marinette DE CLOEDT.

TUSSEN
OVEREENKOMST VAN DADING
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en
Mevr. Patricia van der LIJN, Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gevestigd zijn te 1050 BRUSSEL,
Elsensesteenweg, 168,
hierna genoemd "de Gemeente".
EN
De VZW FARES (Fonds des Affections Respiratoires) die gevestigd is, Eendrachtstraat, 56 te 1050 BRUSSEL;
hierna genoemd "FARES".
VOORWERP VAN DE OVEREENKOMST
Op 8 december 2008 heeft het College van Burgemeester en Schepenen de overheidsopdracht voor
leveringen nr. 2008-626 voor de opsporing van tuberculose bij het personeel van de Gemeente Elsene voor
een duur van twee jaar toegewezen.
Deze opdracht kwam op datum van 14 januari 2011 ten einde, en er werd geen nieuwe opdracht
uitgeschreven;
Overwegende dat onderzoeken werden uitgevoerd en dat de volgende factuur die hierop betrekking heeft
moet worden betaald :
Factuur nr. 11/004375 van 11/04/2011 voor een bedrag van 374,00 EUR BTWI.
Artikel 1
ER WERD OVEREENGEKOMEN WAT VOLGT
De Gemeente verbindt zich ertoe aan de FARES een bedrag van 374,00 EUR te betalen.
Deze betaling gebeurt ter vereffening van de factuur vernoemd in deze overeenkomst.
Artikel 2
Het overeengekomen bedrag zal door de Gemeente op de rekening 310 0293678 48 van de FARES gestort
worden.
Huidige overeenkomst van dading werd afgesloten op basis van een globale, definitieve en forfaitaire
regeling met betrekking tot de facturen die in huidige overeenkomst worden genoemd. De partijen zien af
van elke latere eis, rechtsvordering, procedure of aanspraken van welke aard ook die ze nog hebben of
zouden kunnen hebben.

Artikel 3
Onder voorbehoud van de betaling waarvan sprake in de artikels 1 et 2, verklaren de partijen dat ze volledig
vrijgesteld zijn van alle rechten en verplichtingen van welke aard ook met betrekking tot de voorgenoemde
facturen.
Artikel 4
Deze overeenkomst werd te goeder trouw afgesloten zonder enig voorbehoud of terughoudendheid van
welke aard ook.
Artikel 5
Deze overeenkomst is onderworpen aan het Belgische recht. Voor elk geschil betreffende haar geldigheid,
de uitlegging, en de uitvoering zal alleen de Rechtbank van eerste aanleg van Brussel bevoegd zijn.
Opgemaakt in twee exemplaren te Brussel, op .…………………….………, waarvan elke partij erkent een
exemplaar te hebben ontvangen.
Voor VZW FARES Voor de Gemeente Elsene:
(Handtekening van de persoon die gemachtigd is om te tekenen)
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY.

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/143
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 73ste punt:
Economaat (11 de Directie): Goedkeuring van de transactieovereenkomst tussen de Gemeente en de
naamloze vennootschap ATOS WORLDLINE.
DE RAAD,
--------------------------------------------
Overwegende dat op 10 februari 1997 de Gemeente Elsene met de vennootschap BANKSYS een
overeenkomst heeft afgesloten voor de aankoop, de installatie en het onderhoud van betalingsterminalen;
Overwegende dat in december 2011 het geheel van deze terminalen vervangen zullen moeten worden;
Overwegende derhalve dat binnen deze termijn een overheidsopdracht gelanceerd zal worden om de
volgende leverancier aan te duiden ;
Gelet echter op de noodzaak om de voortzetting van de werking van de administratie te verzekeren, en dat het
daarom noodzakelijk is om de facturen van ATOS WORLDLINE te betalen die naar de dienst Economaat
werden gestuurd, volgens de tabel in bijlage bij onderhavige beraadslaging om er volledig deel van uit te maken;
Gelet op de nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Pascal DUFOUR, Schepen voor het Economaat,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de transactieovereenkomst in bijlage bij onderhavige beraadslaging om er volledig deel van uit te maken,
goed te keuren;
2. de uitgave voor een bedrag van:
- 1.978,90 EUR te boeken op artikel 135/123-11 “Economaat: Telefoonkosten“ waar een krediet van
384.661,00 EUR is ingeschreven. Onderworpen aan de goedkeuring van de begroting 2011 door de
Voogdijraad.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht : Bij opdracht:
De Schepen voor het Economaat,
André SAPART, Pascal DUFOUR.
Adjunct Gemeentesecretaris.

TUSSEN
DADINGSOVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en de Mevr. Patricia
van der LINJ, Gemeentesecretaris, met kantoren op de Elsenesteenweg 168 te 1050 Elsene,
hierna genoemd “De Gemeente”.
EN
De vennootschap ATOS WORLDLINE nv met zetel Haachtsesteenweg, 1442 te 1130 Brussel,
hierna genoemd “BELGACOM”.
VOORWERP VAN DE OVEREENKOMST
De facturen die naar de dienst Economaat zijn verstuurd, volgens de tabel in bijlage bij onderhavige
beraadslaging om er volledig deel van uit te maken, dienen te worden betaald.
Artikel 1
ER WERD VERVOLGENS OVEREENGEKOMEN WAT VOLGT
De Gemeente verbindt zich er toe aan ATOS WORLDLINE nv de som van 1.978,90 EUR te betalen.
Deze betaling geldt als algehele regeling van de factuur die het voorwerp uitmaakt van onderhavige
overeenkomst.
Artikel 2
De overeengekomen som zal door de Gemeente worden voldaan ten gunste van de rekening BE55 3100 2694
2444 van ATOS WORLDLINE nv.
Onderhavige dadingsovereenkomst wordt afgesloten tot algehele, definitieve en forfaitaire regeling van de
facturen die vermeld zijn in onderhavige overeenkomst en waarbij ATOS WORLDLINE nv voor de toekomst
afziet van alle handelingen, rechten, procedures of elke aanspraak in het algemeen die zij heeft of nog zou
kunnen hebben
Artikel 3
Onder voorbehoud van de betaling waarvan sprake in de artikelen 1 en 2 verklaren de partijen af te zien van alle
rechten en verplichtingen in het algemeen die zouden kunnen voortspruiten uit de facturen in bijlage.
Artikel 4
Onderhavige overeenkomst wordt afgesloten te goeder trouw zonder enig voorbehoud of enige beperking.
Artikel 5
Onderhavige overeenkomst wordt beheerd door het Belgisch recht. Elk geschil met betrekking tot de geldigheid,
de interpretatie en de uitvoering ervan zal onder de uitsluitende bevoegdheid vallen van de Rechtbank van
Eerste Aanleg van Brussel.
Opgemaakt te Brussel, op…………………………….., in twee exemplaren, waarbij elke partij erkent zijn
exemplaar te hebben ontvangen.
Voor ATOS WORLDLINE nv
M. VILA GOMEZ David.
Voor de Gemeente Elsene:
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY.

Leverancier: Atos WORLDLINE Klantnr: 231684
Factuurdatum Factuurnr, Facturatieperiode
Stavingstukken Banksysfactuur
BUDGETPOST: 135/123-11
6 mei 2011 2110345453 April
13,07
6 mei 2011 2110338026 April
1.965,83
TOTAAL
Bedrag Overeenkomst
1.978,90

Opmerkingen

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/144
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 74ste punt:
Economaat (11 de Directie): Goedkeuring van de transactieovereenkomst tussen de Gemeente en de
naamloze vennootschap ELECTRABEL (elektriciteit).
DE RAAD,
--------------------
Gelet dat in zijn zitting van 17 mei 2010 het College van de Burgemeester en Schepen overgegaan is tot het
lanceren van een overheidsopdracht voor de levering van elektriciteit maar dat tot nu toe de opdracht niet
toegekend wordt;
Overwegende derhalve dat de nv Electrabel beschouwd dient te worden als de standaardleverancier van de
Gemeente Elsene;
Overwegende dat een opdracht voor de levering van elektriciteit goedgekeurd werd door de Voogdij en dat
zopas gepubliceerd werd. De opening van de offertes heeft op 5 november l.l. plaatsgehad maar geen
offerte werd ingediend. De opdracht dient dus opnieuw gelanceerd te worden via een
onderhandelingsprocedure;
Gelet op de noodzaak om de voortzetting van de werking van de Gemeente te verzekeren hoort het de
elektriciteitsfacturen te betalen die overgemaakt werden aan de dienst Werken, Uren van Geluk en Economaat.
De tabel wordt bij deze beraadslaging gevoegd om er integraal deel van uit te maken;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Pascal DUFOUR, Schepen van het Economaat,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de bij deze beraadslaging gevoegde transactieovereenkomst goed te keuren om er integraal deel van uit te
maken;
2. de totale uitgave van 42.368,79 EUR te boeken als volgt:
125,84 EUR à l’article 100/125-06 « ALGEMEEN BESTUUR : Prestaties van derden voor de
gebouwen» waar een krediet van 320.842,00 EUR is ingeschreven ;
2.071,33 EUR op artikel 124/125-12 « PRIVE PATRIMONIUM : Levering van elektriciteit voor de
gebouwen » waar een krediet van 74.000,00 EUR is ingeschreven ;
260,00 EUR à l’article 421/124-13 « INFRASTRUCTUUR : Levering van energie voor de exploitatie»
waar een krediet van 165.913,27 EUR is ingeschreven. Onderworpen aan de goedkeuring van begroting
modificatie 2 voor 15.000,00 EUR door de Raad en het Administratief Toezicht ;
314,56 EUR op artikel 423/124-13 « VERKEERSSIGNALISATIE : Levering van energie voor de de
exploitatie » waar een krediet van 14.305,62 EUR is ingeschreven. Onderworpen aan de goedkeuring van
begroting modificatie 2 voor 15.000,00 EUR door de Raad en het Administratief Toezicht ;
15.555,00 EUR op artikel 4240/125-12 « PARKING TULP : Levering van elektriciteit voor de
gebouwen » waar een krediet van 45.325,00 EUR is ingeschreven. Onderworpen aan de goedkeuring
van begroting modificatie 2 voor 60.000,00 EUR door de Raad en het Administratief Toezicht ;

1.550,18 EUR op artikel 520/125-12 « AMBACHT'S- EN COMMERCIELE ACTIVITEITEN : Levering
van elektriciteit voor de gebouwe » waar een krediet van 19.000,00 EUR is ingeschreven. Onderworpen
aan de goedkeuring van begroting modificatie 2 voor 22.000,00 EUR door de Raad en het Administratief
Toezicht ;
174,64 EUR op artikel 763/124-13 « FEESTEN EN PLECHTIGHEDEN : Levering van energie voor de
exploitatie » waar een krediet van 35.700,00 EUR is ingeschreven ;
14.310,84 EUR op artikel 135/125-12 « ECONOMAAT: Levering van elektriciteit voor de gebouwen »
waar een krediet van 350.000,00 EUR is ingeschreven ;
44,00 EUR op artikel 771/125-12 « MUSEUM : Levering van elektriciteit voor de gebouwen » waar een
krediet van 80.000,00 EUR is ingeschreven ;
5.080,54 EUR op artikel 704/125-12 « SCHOLEN : Levering van elektriciteit voor de gebouwen » waar
een krediet van 220.000,00 EUR is ingeschreven ;
2.881,86 EUR op artikel 8440/125-12 « CRECHES EN PEUTERTUINEN: Levering van elektriciteit
voor de gebouwen » waar een krediet van 42.000,00 EUR is ingeschreven.
De huidige beraadslaging wordt niet ter goedkeuring naar het Administratief Toezicht gestuurd volgens de
beschikkingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 alsook het Besluit van de Regering van het
Brussels Hoofdstelijk Gewest van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht : Bij opdracht:
De Schepen van het Economaat,
André SAPART, Pascal DUFOUR.
Adjunct Gemeentesecretaris.

TUSSEN
TRANSACTIEOVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en Mevr. Patricia
van der LIJN, de Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gelegen zijn: Elsense steenweg 168 te
1050 Brussel,
hierna genoemd « de Gemeente ».
EN
De nv ELECTRABEL Customer Solutions vertegenwoordigd door Mevr. Christine BOURDEAUX, Account
Manager Public Authorities & Resellers en de H. Christophe DUPONT, Sales Team Manager Public Authorities
& Resellers, waarvan de maatschappelijke zetel gelegen is: Regentlaan 8 te 1000 Brussel,
RPM 0476.306.127
hierna genoemd « ELECTRABEL ».
VOORWERP VAN DE OVEREENKOMST
Gelet dat in zijn zitting van 17 mei 2010 het College van de Burgemeester en Schepen overgegaan is tot het
lanceren van een overheidsopdracht voor de levering van elektriciteit maar dat tot nu toe de opdracht niet
toegekend wordt;
Overwegende derhalve dat de nv Electrabel beschouwd dient te worden als de standaardleverancier van de
Gemeente Elsene;
Overwegende dat een opdracht voor de levering van elektriciteit goedgekeurd werd door de Voogdij en dat
zopas gepubliceerd werd. De opening van de offertes heeft op 5 november l.l. plaatsgehad maar geen
offerte werd ingediend. De opdracht dient dus opnieuw gelanceerd te worden via een
onderhandelingsprocedure;
Gelet op de noodzaak om de voortzetting van de werking van de Gemeente te verzekeren hoort het de
elektriciteitsfacturen te betalen die overgemaakt werden aan de dienst Werken, Uren van Geluk en Economaat.
De tabel wordt bij deze beraadslaging gevoegd om er integraal deel van uit te maken;
Artikel 1
De Gemeente verbindt zich er toe om aan de nv ELECTRABEL het bedrag van 42.368,79 EUR te betalen.
Deze betaling is bestemd voor de in deze overeenkomst vermelde facturen.
Artikel 2
Deze transactieovereenkomst wordt afgesloten als globale, definitieve en forfaitaire regeling van de in deze
overeenkomst vermelde facturen. In de toekomst ziet de nv ELECTRABEL af van om het even welke vordering,
eis of procedure die zij heeft of zou kunnen hebben.
Het overeengekomen bedrag zal binnen de 20 werkdagen betaald worden door de Gemeente op het
volgende rekening nummer: 091-0123532-80 van ELECTRABEL NV. In geval van niet-betaling binnen de
voorziene termijn, zullen er verwijlinteresten gerekend worden van 3,5 %.
Op voorwaarde dat de bepalingen van de deze overeenkomst volledig toegepast worden zien de Gemeente
en Electrabel definitief af van om het even welke klacht betreffende de in de overeenkomst vermelde
facturen.
Artikel 3
Onder voorbehoud van de betaling waarvan sprake bij artikelen 1 en 2 verklaren de partijen volledig aan hun
rechten en plichten te voldoen voortvloeiende uit de hierbij gevoegde facturen.
Artikel 4
Deze overeenkomst wordt te goeder trouw en zonder enige beperking noch voorbehoud afgesloten.

Artikel 5
Deze overeenkomst wordt geregeld door het Belgische recht. Elk geschil met betrekking tot de geldigheid en de
uitvoering ervan zal onder de uitsluitende bevoegdheid vallen van de Rechtbank van Eerste Aanleg van Brussel.
Opgemaakt te Brussel, op …………………………..…, in twee exemplaren. Elke partij erkent haar exemplaar te
hebben ontvangen.
Voor de Gemeente Elsene:
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY.
Voor ELECTRABEL nv,
Account Manager Public Sales Team Manager Public
Authorities & Resellers, Authorities & Resellers,
Christine BOURDEAUX. Christophe DUPONT.

Nr. art.begroting
100/125-06 - Algemeen bestuur
: Prestaties van derden voor de
gebouwen
klantennr. Rekeningnr. Datum Rekening Bedrag ATI Rekeningnr Nr Com Leveringer
XX 2.000.158.057 8.800.042.801 11/01/2011 125,84
Total pour l'art 423/124-13 125,84
124/125-12 - Prive patrimonium
: Levering van elektriciteit
Elektriciteit
901 706.802.561.999 4/04/2011 38,47
117.030.030.444 14/03/2011 36,00
117.030.030.444 14/03/2011 36,00
706.402.531.415 16/04/2011 24,70
706.082.496.792 19/04/2011 12,75
117.020.041.611 14/04/2011 36,00
117.020.041.611 14/04/2011 36,00
117.020.042.469 14/04/2011 132,00
117.020.042.474 14/04/2011 50,00
117.020.042.294 14/04/2011 20,00
118.050.000.538 14/04/2011 3,41
117.020.042.471 14/04/2011 25,00
117.020.042.384 14/04/2011 19,00
117.020.042.390 14/04/2011 13,00
117.020.042.393 14/04/2011 202,00
117.020.042.395 14/04/2011 19,00
117.020.042.394 14/04/2011 20,00
117.020.042.354 14/04/2011 79,00
117.020.042.365 14/04/2011 13,00
117.020.042.380 14/04/2011 15,00
117.020.042.461 14/04/2011 24,00
117.020.042.355 14/04/2011 58,00
117.020.042.356 14/04/2011 16,00
117.020.042.357 14/04/2011 15,00
117.020.042.358 14/04/2011 29,00
117.020.042.383 14/04/2011 19,00
117.020.042.360 14/04/2011 184,00
117.020.042.359 14/04/2011 25,00
117.020.042.463 14/04/2011 59,00
117.020.042.482 14/04/2011 37,00
117.020.042.405 14/04/2011 15,00
117.020.042.465 14/04/2011 45,00
BE47 0910 1235 500/4141/69360 Electrabel
BE46 0003 2544 434/5242/05481 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0039/92080 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0039/92080 Electrabel
BE46 0003 2544 441/6650/68326 Electrabel
BE46 0003 2544 448/7964/56893 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/03122 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/03122 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/88907 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/89412 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/71426 Electrabel
BE41 0910 1853 620/0069/16377 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/89109 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/80419 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/81025 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/81328 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/81530 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/81429 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/77486 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/78597 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/80015 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/88196 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/77587 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/77688 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/77789 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/77890 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/80318 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/78092 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/77991 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/88301 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/90220 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/82540 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/88503 Electrabel

117.020.042.407 14/04/2011 19,00
117.020.042.411 14/04/2011 97,00
117.020.042.460 14/04/2011 17,00
117.020.042.459 14/04/2011 14,00
117.020.042.458 14/04/2011 14,00
117.020.042.457 14/04/2011 15,00
117.020.042.401 14/04/2011 48,00
117.020.042.402 14/04/2011 108,00
117.020.042.366 14/04/2011 35,00
117.020.042.364 14/04/2011 40,00
117.020.042.362 14/04/2011 13,00
117.020.042.361 14/04/2011 17,00
117.020.042.345 14/04/2011 15,00
117.020.042.382 14/04/2011 69,00
117.020.042.381 14/04/2011 15,00
117.020.042.346 14/04/2011 13,00
117.020.042.349 14/04/2011 69,00
117.020.042.437 14/04/2011 13,00
117.020.042.478 14/04/2011 25,00
117.020.042.467 14/04/2011 34,00
117.020.042.476 14/04/2011 25,00
Total pour l'art 124/125-12 2.071,33
421/124-13 - Infrastructuur :
Levering van energie
XX 117.020.042.386 14/04/2011 260,00
Total pour l'art 423/124-13 260,00
423/124-13 -
Verkeerssignalisatie : Levering
van energie
XX 118.100.013.388 14/04/2011 79,81
118.100.013.389 14/04/2011 116,62
118.100.013.390 14/04/2011 118,13
Total pour l'art 423/124-13 314,56
4240/125-12 - Parking Tulip :
Levering van elektriciteit voor de
gebouwen
913 117.030.031.218 14/03/2011 52,00
117.030.031.217 14/03/2011 44,00
117.030.031.271 14/03/2011 634,00
117.030.031.252 14/03/2011 10.763,00
117.030.031.302 14/03/2011 4.062,00
BE41 0910 1853 650/0057/82742 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/83146 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/88095 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/87994 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/87893 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/87792 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/82136 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/82237 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/78601 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/78496 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/78294 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/78193 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/76577 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/80217 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/80116 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/76678 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/76981 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/85772 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/89816 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/88705 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/89614 Electrabel
BE41 0910 1853 600/0057/80621 Electrabel
BE41 0910 1853 600/0089/35225 Electrabel
BE41 0910 1853 600/0089/35326 Electrabel
BE41 0910 1853 600/0089/35427 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0040/69478 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0040/69377 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0040/74734 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0040/72815 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0040/77865 Electrabel

Total pour l'art 4240/125-12 15.555,00
520/125-12 : Aambacht's en XXXX 117.030.031.457 14/03/2011 45,00
comerciele activiteiten :
117.030.031.455 14/03/2011 218,00
Levering van elektriciteit
117.030.031.453 14/03/2011 207,00
117.030.031.327 14/03/2011 129,00
117.020.042.348 14/04/2011 365,00
118.100.017.259 5/05/2011 586,18
Total pour l'art 520/125-12 1.550,18
763/124-13 - Feesten en
plechtigheden :
Levering van energie
XXX 118.100.017.250 5/05/2011 174,64
Total pour l'art 763/124-13 174,64
135/125-12
Economaat : Levering van elektriciteit
Total pour l'art 135/125-12
771/125-12
Museum : Levering van elektriciteit
Total pour l'art 771/125-12
704/125-12
261.009.649.528
261.013.457.988
261.016.529.555
261.016.234.717
261.015.917.445
2.154.100.246
261.011.334.496
261.015.370.912
261.016.142.969
261.016.655.756
261.018.333.351
261.009.564.854
261.009.099.355
261.012.171.326
261.012.036.839
261.015.314.025
2.153.081.439
261.017.636.062
261.017.633.840
261.017.632.022
261.009.717.327
118.120.031.624
118.130.032.391
118.110.032.403
118.120.032.182
118.130.028.622
708.722.740.618
118.110.032.981
117.050.055.609
117.050.055.619
117.050.055.626
117.050.055.674
117.050.055.540
117.050.055.538
117.050.055.561
117.050.055.560
117.050.055.595
707.282.663.328
117.050.055.639
117.050.055.638
117.050.055.637
118.150.028.354
3/05/2011 1.271,95
3/05/2011 2.471,43
3/05/2011 1.389,18
3/05/2011 894,40
1/05/2011 967,36
2/05/2011 81,00
4/05/2011 4.677,28
15/05/2011 49,00
15/05/2011 395,00
15/05/2011 20,00
15/05/2011 59,00
15/05/2011 370,00
15/05/2011 192,00
15/05/2011 1.268,00
15/05/2011 181,00
15/05/2011 14,00
16/05/2011 10,24
14.310,84
15/05/2011 14,00
15/05/2011 14,00
15/05/2011 16,00
44,00
1/05/2011 578,92
BE41 0910 1853 650/0040/93326 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0040/93124 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0040/92922 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0040/80390 Electrabel
BE41 0910 1853 650/0057/76880 Electrabel
BE41 0910 1853 600/0117/90358 Electrabel
BE41 0910 1853 600/0117/89348 Electrabel
091-0185348-10 600/0115/07644 Electrabel
091-0185348-10 600/0115/57558 Electrabel
091-0185348-10 610/0103/48577 Electrabel
091-0185348-10 650/0066/27147 Electrabel
091-0185348-10 640/0081/17125 Electrabel
000-3254483-36 440/2387/00096 Electrabel
091-0185348-10 620/0090/79275 Electrabel
091-0185348-10 630/0101/62326 Electrabel
091-0185348-10 630/0101/63336 Electrabel
091-0185348-10 630/0101/64043 Electrabel
091-0185348-10 630/0101/68891 Electrabel
091-0185348-10 630/0101/55454 Electrabel
091-0185348-10 630/0101/55252 Electrabel
091-0185348-10 630/0101/57575 Electrabel
091-0185348-10 630/0101/57474 Electrabel
091-0185348-10 630/0101/60912 Electrabel
000-3254483-36 404/5764/30232 Electrabel
091-0185348-10 630/0101/65356 Electrabel
091-0185348-10 630/0101/65255 Electrabel
091-0185348-10 630/0101/65154 Electrabel
091-0185348-10 620/0084/86767 Electrbel

Schoolleveringen : Levering van
elektriciteit
Total pour l'art 704/125-12
8440/125-12
Creches en peutertuinen : Levering van
elektriciteit
Total pour l'art 8440/125-12
261.009.787.651
261.007.529.167
261.015.773.561
261.015.295.635
261.015.773.561
261.015.295.635
261.014.378.074
118.140.028.377
117.050.055.534
118.150.032.763
117.050.055.594
118.150.022.361
117.020.042.352
118.130.021.887
1/05/2011 1.389,56
15/05/2011 588,00
3/05/2011 1.532,23
15/05/2011 991,83
5.080,54
5/04/2011 174,97
14/04/2011 90,17
5/04/2011 2.616,72
2.881,86
Total général 42.368,79
091-0185348-10 650/0062/02569 Electrbel
091-0185348-10 630/0101/54848 Electrbel
091-0185348-10 620/0090/11476 Electrabel
091-0185348-10 630/0101/60811 Electrabel
091-0185348-10 620/0090/11476 Electrabel
091-0185348-10 630/0101/60811 Electrabel
091/0185348-10 600/0115/62511 Electrabel

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/145
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 75ste punt:
Economaat (11 de Directie): Goedkeuring van de transactieovereenkomst tussen de Gemeente en de
naamloze vennootschap ELECTRABEL (gas).
--------------------
DE RAAD,
Gelet dat in zijn zitting van 17 mei 2010 het College van de Burgemeester en Schepen overgegaan is tot het
lanceren van een overheidsopdracht voor de levering van gas maar dat tot nu toe de opdracht niet toegekend
wordt;
Overwegende derhalve dat de nv Electrabel beschouwd dient te worden als de standaardleverancier van de
Gemeente Elsene ;
Overwegende dat een opdracht voor de levering van gas goedgekeurd werd door de Voogdij en dat zopas
gepubliceerd werd. De opening van de offertes heeft op 5 november l.l. plaatsgehad maar geen offerte werd
ingediend. De opdracht dient dus opnieuw gelanceerd te worden via een onderhandelingsprocedure;
Gelet op de noodzaak om de voortzetting van de werking van de Gemeente te verzekeren hoort het de
gasfacturen te betalen die overgemaakt werden aan de dienst Werken, Uren van Geluk en Economaat. De tabel
wordt bij deze beraadslaging gevoegd om er integraal deel van uit te maken;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Pascal DUFOUR, Schepen van het Economaat,
BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de bij deze beraadslaging gevoegde transactieovereenkomst goed te keuren om er integraal deel van uit te
maken;
2. de totale uitgave van 44.813,72 EUR te boeken als volgt:
3.660,63 EUR op artikel 124/125-13 « PRIVE PATRIMONIUM : Levering van gas voor de gebouwen »
waar een krediet van 110.000,00 EUR is ingeschreven;
11.779,08 EUR op artikel 135/125-13 « ECONOMAAT: Levering van gas voor de gebouwen» waar
een krediet van 355.000,00 EUR is ingeschreven ;
2.564,93 EUR op artikel 7641/125-13 « STADIUM: Levering van gas voor de gebouwen » waar een
krediet van 70.000,00 EUR is ingeschreven ;
7.860,15 EUR op artikel 7642/125-13 « GEMEENTEBADEN: Levering van gas voor de gebouwen »
waar een krediet van 80.000,00 EUR is ingeschreven ;
11,00 EUR op artikel 771/125-13 « MUSEUM : Levering van gas voor de gebouwen » waar een
krediet van 50.000,00 EUR is ingeschreven ;
17.985,02 EUR op artikel 704/125-13 « SCHOOLVOORZIENINGEN : Leveing van gas voor de
gebouwen » waar een krediet van 460.000,00 EUR is ingeschreven ;
952,91 EUR op artikel 8440/125-13 « KRIBBEN EN PEUTEROPVANG : Levering van gas voor de
gebouwen » waar een krediet van 50.705,00 EUR is ingeschreven.

De huidige beraadslaging wordt niet ter goedkeuring naar het Administratief Toezicht gestuurd volgens de
beschikkingen van de Brusselse ordonnantie van 14 mei 1998 alsook het Besluit van de Regering van het
Brussels Hoofdstelijk Gewest van 16 juli 1998.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht : Bij opdracht:
De Schepen van het Economaat,
André SAPART, Pascal DUFOUR.
Adjunct Gemeentesecretaris.

TUSSEN
TRANSACTIEOVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en Mevr. Patricia
van der LIJN, Gemeentesecretaris, waarvan de kantoren gelegen zijn: Elsense steenweg 168 te
1050 Brussel,
hierna genoemd « de Gemeente ».
EN
De nv ELECTRABEL Customer Solutions vertegenwoordigd door Mevr. Christine BOURDEAUX, Account
Manager Public Authorities & Resellers en de H. Christophe DUPONT, Sales Team Manager Public Authorities
& Resellers, waarvan de maatschappelijke zetel gelegen is : Regentlaan, 8 te 1000 Brussel ,
RPM 0476.306.127
hierna genoemd « ELECTRABEL ».
VOORWERP VAN DE OVEREENKOMST
Gelet dat in zijn zitting van 17 mei 2010 het College van de Burgemeester en Schepen overgegaan is tot het
lanceren van een overheidsopdracht voor de levering van gas maar dat tot nu toe de opdracht niet toegekend
wordt;
Overwegende derhalve dat de nv Electrabel beschouwd dient te worden als de standaardleverancier van de
Gemeente Elsene ;
Overwegende dat een opdracht voor de levering van gas goedgekeurd werd door de Voogdij en dat zopas
gepubliceerd werd. De opening van de offertes heeft op 5 november l.l. plaatsgehad maar geen offerte werd
ingediend. De opdracht dient dus opnieuw gelanceerd te worden via een onderhandelingsprocedure ;
Gelet op de noodzaak om de voortzetting van de werking van de Gemeente te verzekeren hoort het de
gasfacturen te betalen die overgemaakt werden aan de dienst Werken, Uren van Geluk en Economaat. De tabel
wordt bij deze beraadslaging gevoegd om er integraal deel van uit te maken;
WERD OVEREENGEKOMEN WAT VOLGT
Artikel 1
De Gemeente verbindt zich er toe om aan de nv ELECTRABEL het bedrag van 44.813,72 EUR te betalen.
Deze betaling is bestemd voor de in deze overeenkomst vermelde facturen.
Artikel 2
Deze transactieovereenkomst wordt afgesloten als globale, definitieve en forfaitaire regeling van de in deze
overeenkomst vermelde facturen. In de toekomst ziet de nv ELECTRABEL af van om het even welke vordering,
eis of procedure die zij heeft of zou kunnen hebben.
Het overeengekomen bedrag zal binnen de 20 werkdagen betaald worden door de Gemeente op het
volgende rekeningnummer: 091-0123532-80 van ELECTRABEL NV. In geval van niet-betaling binnen de
voorziene termijn, zullen er verwijlinteresten gerekend worden van 3,5 %.
Op voorwaarde dat de bepalingen van de deze overeenkomst volledig toegepast worden zien de Gemeente
en Electrabel definitief af van om het even welke klacht betreffende de in de overeenkomst vermelde
facturen.

Artikel 3
Onder voorbehoud van de betaling waarvan sprake bij artikelen 1 en 2 verklaren de partijen volledig aan hun
rechten en plichten te voldoen voortvloeiende uit de hierbij gevoegde facturen.
Artikel 4
Deze overeenkomst wordt te goeder trouw en zonder enige beperking noch voorbehoud afgesloten.
Artikel 5
Deze overeenkomst wordt geregeld door het Belgische recht. Elk geschil met betrekking tot de geldigheid en de
uitvoering ervan zal onder de uitsluitende bevoegdheid vallen van de Rechtbank van Eerste Aanleg van Brussel.
Opgemaakt te Brussel, op …………………………..…, in twee exemplaren. Elke partij erkent haar exemplaar te
hebben ontvangen.
Voor de Gemeente Elsene :
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY.
Voor ELECTRABEL nv,
Account Manager Public Sales Team Manager Public
Authorities & Resellers, Authorities & Resellers,
Christine BOURDEAUX. Christophe DUPONT.

Nr. art.begroting
124/125-13 -
Pive patrimonium :
Levering van gas
Total pour l'art 124/125-13
135/125-13 :
Economaat : Levering van gas
klantennr. Rekeningnr. Datum Rekening Bedrag ATI Rekengingnr Nr Com Leveringer
2.203.161.699 706.242.477.402 19/03/2011 20,00 BE46 0003 2544 420/2417/27340 Electrabel
2.202.289.167 706.802.549.411 26/03/2011 16,71 BE46 0003 2544 454/4502/09506 Electrabel
221.000.086.103 117.030.030.444 14/04/2011 14,00 BE41 0910 1853 650/0039/92080 Electrabel
2.000.313.334 117.030.031.369 14/03/2011 16,00 BE41 0910 1853 650/0040/84535 Electrabel
2.203.161.699 709.602.782.889 18/04/2011 20,00 BE46 0003 2544 450/1727/43518 Electrabel
2.201.994.055 706.242.527.875 19/04/2011 273,92 BE46 0003 2544 445/9412/86953 Electrabel
261.018.523.513 117.020.042.472 14/04/2011 50,00 BE41 0910 1853 605/0057/89210 Electrabel
261.018.418.833 117.020.042.454 14/04/2011 50,00 BE41 0910 1853 650/0057/87489 Electrabel
261.016.945.746 117.020.041.391 14/04/2011 11,00 BE41 0910 1853 650/0057/81126 Electrabel
261.015.363.333 117.020.042.363 14/04/2011 5,00 BE41 0910 1853 650/0057/78395 Electrabel
261.018.489.864 117.020.042.464 14/04/2011 10,00 BE41 0910 1853 650/0057/88402 Electrabel
261.018.489.258 117.020.042.462 14/04/2011 13,00 BE41 0910 1853 650/0057/88297 Electrabel
221.000.086.103 117.020.041.611 14/04/2011 14,00 BE41 0910 1853 650/0057/03122 Electrabel
261.019.288.092 117.020.042.484 14/04/2011 43,00 BE41 0910 1853 650/0057/90422 Electrabel
261.019.288.193 117.020.042.485 14/04/2011 43,00 BE41 0910 1853 650/0057/90523 Electrabel
261.019.288.294 117.020.042.486 14/04/2011 43,00 BE41 0910 1853 650/0057/90624 Electrabel
261.018.680.632 117.020.042.481 14/04/2011 41,00 BE41 0910 1853 650/0057/90119 Electrabel
261.018.664.363 117.020.042.480 14/04/2011 54,00 BE41 0910 1853 650/0057/90018 Electrabel
261.018.634.051 117.020.042.479 14/04/2011 50,00 BE41 0910 1853 650/0057/89917 Electrabel
261.017.865.125 117.020.042.406 14/04/2011 100,00 BE41 0910 1853 650/0057/82641 Electrabel
261.017.873.310 117.020.042.408 14/04/2011 158,00 BE41 0910 1853 650/0057/82843 Electrabel
261.018.001.632 117.020.042.409 14/04/2011 11,00 BE41 0910 1853 650/0057/82944 Electrabel
261.018.193.309 117.020.042.412 14/04/2011 145,00 BE41 0910 1853 650/0057/83247 Electrabel
261.017.756.304 117.020.042.403 14/04/2011 241,00 BE41 0910 1853 650/0057/82338 Electrabel
261.018.419.944 117.020.042.455 14/04/2011 50,00 BE41 0910 1853 650/0057/87590 Electrabel
261.015.380.511 117.020.042.372 14/04/2011 5,00 BE41 0910 1853 650/0057/79207 Electrabel
261.015.380.006 117.020.042.371 14/04/2011 421,00 BE41 0910 1853 650/0057/79106 Electrabel
261.015.374.851 117.020.042.370 14/04/2011 9,00 BE41 0910 1853 650/0057/79005 Electrabel
261.015.371.922 117.020.042.368 14/04/2011 578,00 BE41 0910 1853 650/0057/78803 Electrabel
261.015.373.235 117.020.042.369 14/04/2011 561,00 BE41 0910 1853 650/0057/78904 Electrabel
261.014.365.546 117.020.042.341 14/04/2011 203,00 BE41 0910 1853 650/0057/76173 Electrabel
261.015.121.237 117.020.042.350 14/04/2011 11,00 BE41 0910 1853 650/0057/77082 Electrabel
261.018.633.445 117.020.042.477 14/04/2011 50,00 BE41 0910 1853 650/0057/89715 Electrabel
261.018.490.773 117.020.042.466 14/04/2011 53,00 BE41 0910 1853 650/0057/88604 Electrabel
261.018.492.389 117.020.042.468 14/04/2011 13,00 BE41 0910 1853 650/0057/88806 Electrabel
261.018.493.605 117.020.042.470 14/04/2011 218,00 BE41 0910 1853 650/0057/89008 Electrabel
261.018.597.372 117.020.042.473 14/04/2011 46,00
3.660,63
BE41 0910 1853 650/0057/89311 Electrabel
261.009.768.251
261.014.180.842
Gas
118.130.033.995
118.120.034.077
8/05/2011 1.449,26
8/05/2011 555,82
091-0185348-10 650/0067/48395 Electrabel
091-0185348-10 600/0119/56773 Electrabel

Economaat : Levering van gas
Total pour art 135/125-13
7641/125-13 :
Stadium : Levering van gas
Total pour art 7641/125-13
7642/125-13 :
GEMEENTEBADEN : Levering van gas
Total pour art 7642/125-13
771/125-13 :
Museum : Levering van gas
Total pour art 771/125-13
704/125-13
Schoolleveringen : Levering van gas
Total pour 704/125-13
8440/125-13
Creche en peutertuinen : Levering van
gas
261.016.365.968
261.011.580.333
261.009.057.020
291.009.096.628
261.010.340.046
261.018.775.713
261.009.053.986
261.009.099.557
261.017.637.476
261.009.051.764
261.009.092.382
261.009.087.938
261.009.095.113
261.016.773.772
261.009.710.354
261.009.847.568
261.009.099.557
261.009.090.564
261.009.086.726
261.009.056.616
261.015.381.016
261.009.710.354
261.009.847.568
261.009.099.557
261.009.090.564
261.009.086.726
261.009.056.616
118.120.034.231
118.130.034.109
118.150.034.183
118.120.033.678
118.140.034.303
117.050.055.738
118.150.034.182
118.120.033.679
117.050.055.640
118.150.034.181
118.120.033.677
118.140.034.163
118.130.034.746
117.050.055.629
118.120.033.749
118.140.034.256
118.120.033.680
118.120.033.676
118.140.034.162
118.100.018.054
117.050.055.614
118.120.033.749
118.140.034.256
118.120.033.680
118.120.033.676
118.140.034.162
118.100.018.054
8/05/2011 1.759,47
8/05/2011 292,71
8/05/2011 4.667,28
8/05/2011 1.568,97
8/05/2011 1.456,57
15/05/2011 29,00
11.779,08
8/05/2011 2.564,93
2.564,93
8/05/2011 7.860,15
7.860,15
15/05/2011 11,00
11,00
8/05/2011 1.377,32
8/05/2011 1.469,42
8/05/2011 3.766,59
9/05/2011 4.343,51
15/05/2011 275,00
8/05/2011 1.217,54
8/05/2011 1.170,07
8/05/2011 34,09
8/05/2011 1.258,25
8/05/2011 1.444,07
9/05/2011 745,83
15/05/2011 883,33
17.985,02
8/05/2011 110,69
8/05/2011 106,37
8/05/2011 6,82
8/05/2011 114,39
8/05/2011 288,81
9/05/2011 149,16
091-0185348-10 600/0119/67786 Electrabel
091-0185348-10 630/0090/19544 Electrabel
091-0185348-10 650/0067/39507 Electrabel
091-0185348-10 640/0087/41561 Electrabel
091-0185348-10 650/0067/54156 Electrabel
091-0185348-10 630/0101/75258 Electrabel
091-0185348-10 650/0067/39406 Electrabel
091-0185348-10 640/0087/41662 Electrabel
091-0185348-10 630/0101/65457 Electrabel
091-0185348-10 650/0067/39305 Electrabel
091-0185348-10 640/0087/41460 Electrabel
091-0185348-10 600/0119/12216 Electrabel
091-0185348-10 650/0068/11548 Electrabel
091-0185348-10 630/0101/64346 Electrabel
091-0185348-10 640/0087/48736 Electrabel
091-0185348-10 600/0119/21613 Electrabel
091-0185348-10 640/0087/41763 Electrabel
091-0185348-10 640/0087/41359 Electrabel
091-0185348-10 600/0119/12115 Electrabel
091-0185348-10 600/0120/46396 Electrabel
091-0185348-10 630/0101/62831 Electrabel
091-0185348-10 640/0087/48736 Electrabel
091/0185348-10 600/0119/21613 Electrabel
091-0185348-10 640/0087/41763 Electrabel
091-0185348-10 640/0087/41359 Electrabel
091-0185348-10 600/0119/12115 Electrabel
091-0185348-10 600/0120/46396 Electrabel

Total pour art 8440/125-13
261.015.381.016
117.050.055.614
15/05/2011 176,67
952,91
Total général 44.813,72
091-0185348-10 630/0101/62831 Electrabel

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/146
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 76ste punt:
Economaat (11 de Directie): Goedkeuring van de dadingsovereenkomst tussen de Gemeente en de naamloze
vennootschap BELGACOM.
DE RAAD,
--------------------------------------------
Gezien de dienst Werken in 1998 een openbare opdracht voor telefonie heeft gelanceerd en de
vennootschap BELGACOM werd aangeduid en dat de uitvoering van de opdracht in 1998 werd aangevat;
Gezien dat het CIBG anderzijds de openbare opdracht voor telefonie aan IRISNET heeft toegekend;
Gezien dat in november 1998, de Gemeenteraad een verslag van de dienst Financiën heeft goedgekeurd
waarin werd voorgesteld om met IRISNET te werken;
Gezien dat wat de Gemeente Elsene betreft, de overdracht van de lijnen naar IRISNET in 2002 werd
gerealiseerd;
Gezien dat IRISNET op dat ogenblik enkel “Primary Rate Access” (PRA) kon aanbieden, d.w.z. 30 gelijktijdige
communicaties op één aansluiting;
Gezien het merendeel van de PRA BELGACOM door PRA IRISNET werden vervangen;
Gezien echter dat IRISNET geweigerd heeft om 14 BELGACOM sites aan te sluiten tengevolge van technische
moeilijkheden, rekening houdend met de investeringskosten die ten laste van IRISNET vallen;
Gezien IRISNET in die periode inderdaad niet in staat was om de “Basic Access” te leveren, d.w.z.
2 gelijktijdige communicaties per aansluiting en dat om deze reden de telefoonlijnen van BELGACOM dienden
te worden behouden;
Gezien IRISNET momenteel deze dienst aanbiedt en dat er contacten zullen worden gelegd om deze laatste
lijnen naar IRISNET over te hevelen;
Gezien dat voor de telefoonlijnen die om technische redenen niet hernomen worden, zal een opdracht worden
ingezet;
Gelet echter op de noodzaak om de voortzetting van de werking van de administratie te verzekeren, en dat het
daarom noodzakelijk is om de telefoonfacturen van BELGACOM te betalen die naar de dienst Economaat
werden gestuurd, volgens de tabel in bijlage bij onderhavige beraadslaging om er volledig deel van uit te maken;
Gelet op de Nieuwe Gemeentewet;
Op voorstel gedaan, in naam van het College, door de H. Pascal DUFOUR, Schepen voor het Economaat,

BESLIST, met eenparigheid van stemmen:
1. de dadingsovereenkomst in bijlage bij onderhavige beraadslaging om er volledig deel van uit te maken,
goed te keuren;
2. de uitgave voor een bedrag van:
- 148,48 EUR te boeken op artikel 8341/123-11 “Rusthuis derde leeftijd: Telefoonkosten“ waar een
krediet van 4.808,00 EUR is ingeschreven.
- 72,26 EUR te boeken op artikel 1242/123-11 “Privé-patrimonium C.P.A.M. Clément:
Telefoonkosten“ waar een krediet van 874,00 EUR is ingeschreven.
- 14,70 EUR te boeken op artikel 4240/123-11 “Parking Tulp: Telefoonkosten“ waar een krediet van
201,00 EUR is ingeschreven.
- 6.909,35 EUR te boeken op artikel 135/123-11 “Economaat: Telefoonkosten“ waar een krediet van
384.661,00 EUR is ingeschreven.
- 406,34 EUR te boeken op artikel 300/123-11 “SAMENLEVINGSCONTRACT: Telefoonkosten“ waar
een krediet van 30.000 EUR is ingeschreven.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht : Bij opdracht:
De Schepen van het Economaat,
André SAPART, Pascal DUFOUR.
Adjunct Gemeentesecretaris.

TUSSEN
DADINGSOVEREENKOMST
De Gemeente Elsene, vertegenwoordigd door de H. Willy DECOURTY, Burgemeester en Mevr. Patricia
van der LIJN, Gemeentesecretaris, met kantoren op de Elsenesteenweg 168 te 1050 Elsene,
hierna genoemd “De Gemeente”.
EN
De vennootschap BELGACOM nv met zetel Koning Albert II-laan, 27 te 1030 Brussel,
hierna genoemd “BELGACOM”.
VOORWERP VAN DE OVEREENKOMST
De telefoonfacturen die naar de dienst Economaat zijn verstuurd, volgens de tabel in bijlage bij onderhavige
beraadslaging om er volledig deel van uit te maken, dienen te worden betaald.
Artikel 1
ER WERD VERVOLGENS OVEREENGEKOMEN WAT VOLGT
De Gemeente verbindt zich er toe aan BELGACOM de som van 7.551,13 EUR te betalen.
Deze betaling geldt als algehele regeling van de factuur die het voorwerp uitmaakt van onderhavige
overeenkomst.
Artikel 2
De overeengekomen som zal door de Gemeente worden voldaan ten gunste van de rekening BE28 0001 7100
3320 van BELGACOM nv.
Onderhavige dadingsovereenkomst wordt afgesloten tot algehele, definitieve en forfaitaire regeling van de
facturen die vermeld zijn in onderhavige overeenkomst en waarbij BELGACOM nv voor de toekomst afziet van
alle handelingen, rechten, procedures of elke aanspraak in het algemeen die zij heeft of nog zou kunnen hebben
Artikel 3
Onder voorbehoud van de betaling waarvan sprake in de artikelen 1 en 2 verklaren de partijen af te zien van alle
rechten en verplichtingen in het algemeen die zouden kunnen voortspruiten uit de facturen in bijlage.
Artikel 4
Onderhavige overeenkomst wordt afgesloten te goeder trouw zonder enig voorbehoud of enige beperking.
Artikel 5
Onderhavige overeenkomst wordt beheerd door het Belgisch recht. Elk geschil met betrekking tot de geldigheid,
de interpretatie en de uitvoering ervan zal onder de uitsluitende bevoegdheid vallen van de Rechtbank van
Eerste Aanleg van Brussel
Opgemaakt te Brussel, op…………………………….., in twee exemplaren, waarbij elke partij erkent zijn
exemplaar te hebben ontvangen.
Voor BELGACOM nv
M. James DE WAEL..
Voor de Gemeente Elsene:
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Patricia van der LIJN. Willy DECOURTY.

Stavingstukken Belgacomfacturen
Leverancier: BELGACOM Klantnr: 009571329
BUDGETPOST: 8341/123-11
Factuurdatum Facturatieperiode Bedrag Overeenkomst Opmerkingen
06 mei 2011 Comm. April - Abo Maart 127,58 63
06 mei 2011 m. April - Abo Maart 20,90 49
TOTAAL
148,48
BUDGETPOST: 1242/123-11
Factuurdatum Facturatieperiode Bedrag Overeenkomst Opmerkingen
06 mei 2011 Comm. April - Abo Maart 72,26 2
TOTAAL
72,26
BUDGETPOST: 4240/123-11
Factuurdatum Facturatieperiode Bedrag
06 mei 2011 Comm. April - Abo Maart 14,7 23
TOTAAL
14,7
BUDGETPOST: 300/123-11
06 mei 2011 Comm. April - Abo Maart 406,34 5
TOTAAL
406,34
Overeenkomst Opmerkingen
Factuurdatum Facturatieperiode Bedrag Overeenkomst Opmerkingen
5

GEMEENTE ELSENE Nr 23.06.2011/A/167
UITTREKSEL UIT HET NOTULENBOEK VAN DE GEMEENTERAAD
Zitting van 23 juni 2011
AANWEZIG:
De H. DECOURTY, Burgemeester-Voorzitter; Mevr. DUFOURNY, de H. LARDOT, Burggraaf de JONGHE
d’ARDOYE, Mevr. GILSON, de HH. DIALLO, de CLIPPELE, Mevr. BOURGEOIS, Mej. DE CLOEDT,
de H. DUFOUR, Schepenen, Mevr. FOUCART, de H. DEGRYSE, VAN GOSSUM, Mevr. de GROOTE,
de H. BUCELLA, Mevr. PICQUÉ, de H. BREYDEL de GROENINGHE, Mevr. CHBARAL, de HH. MARCQ,
ROUYET, ADRIAENS, Mevrn DEREGNONCOURT, TEITELBAUM, CUEVAS, de HH. CALOMNE, BACK,
Mevrn DELVAUX, DESIR, de H. CHEGDANI, Mevrn DEBAETS, RODRIGUEZ MARIN, KAATEE, LAPORTE,
LHOEST, PITROIPA, de HH. FAUCON, MOCCIA, VANDERSTRAETEN, GUEBEL, Mevr. KEMPENEERS,
de H. GONZALEZ GALVEZ, Gemeenteraadsleden. Mevr. van der LIJN, Gemeentesecretaris.
----------------
OPENBARE ZITTING.- Over het 76ste punt bis:
Motie betreffende het weigeren van amnestie voor de veroordelingen en sancties opgelegd voor feiten van
collaboratie gepleegd tussen 10 mei 1940 en 8 mei 1945
Overwegende dat een niet-democratische politieke partij in de Senaat een wetsvoorstel indiende die gericht
is op “het uitwissen, in de toekomst, van alle effecten van de veroordelingen en sancties opgelegd voor
feiten van collaboratie die “zouden zijn gepleegd” tussen 10 mei 1940 en 8 mei 1945 en op het oprichten van
een commissie belast met het vergoeden van de slachtoffers van de naoorlogse repressie of hun
afstammelingen”;
Overwegende dat de Senaat ingestemd heeft om dit wetsvoorstel in overweging te nemen tijdens zijn zitting
van donderdag 12 mei 2011;
Overwegende dat de aanname van eender welke amnestie door een parlement zou neerkomen op het
ontkennen van het heroïsme van de strijders en verzetstrijders die, met gevaar voor eigen leven, hebben
gestreden tegen de bezetter en die de slachtoffers van het barbaarse nazisme hebben geholpen;
Overwegende dat de amnestie een fundamentele opnieuw in vraagstelling zou betekenen van de
onontbeerlijke plicht tot herinnering, gebaseerd op universele waarden zoals respect, tolerantie en het niet
discrimineren die geduldig worden aangeleerd aan de jongere generaties;
Overwegende dat de wet Vermeylen van juni 1961 het mogelijk maakte voor personen die werden
veroordeeld voor afkeurenswaardige feiten tijdens de bezetting om een zekere rehabilitatie te bekomen door
middel van een akte waarbij de veroordeelde toegeeft dat hij zich vergiste, dat hij werd opgelicht;
Overwegende dat een vergoeding of een erkenning van bepaalde rechten aan eventuele geamnestieerde
van het laatste uur verwarring zou veroorzaken door de slachtoffers van het nazisme op één lijn te stellen
met collaborateurs!
Overwegende dat de gemeente Elsene bijzonder hard werd getroffen tijdens deze twee wereldoorlogen;
Overwegende dat de heldendaden van vele Elsense verzetstrijders in de strijd tegen het barbaarse nazisme
de bouw van vele getuigenissen, herdenkingsplaten, monumenten, standbeelden of graven van oud-strijders
in onze gemeente tot gevolg had, zoals:
Het monument voor burgers en soldaten uit Elsene gestorven voor het vaderland, ingehuldigd in juli 1926
op het Herinneringsplein
Een herdenkingsplaat, ter ere van Germaine FAVRESSE-VILLAIN die, in gezelschap van haar dochter
Claudine, bij haar thuis Joodse kinderen verstopte op gevaar van eigen leven, geplaatst op 1 maart 2011
op de voorgevel van het voormalige huis van de familie VILLAIN, gelegen Ordestraat 8;

In navolging van andere gemeentes zoals Luik en Brussel stad, neemt de gemeenteraad met eenparigheid
van stemmen volgend voorstel aan:
De gemeenteraad van Elsene vraagt aan de democratische partijvoorzitters om elk wetsvoorstel dat
onderwerp vormt van amnestie voor veroordelingen opgelopen voor collaboratie tussen 10 mei 1940
en 8 mei 1945 en / of de vergoeding van veroordeelde personen voor deze feiten, te weigeren
De gemeenteraad verzoekt de democratische partijvoorzitters om in de toekomst het in overweging
nemen van zo een wetsvoorstel te weigeren,
Deze beraadslaging is gericht aan de eerste minister, aan de voorzitter van de Kamer van
volksvertegenwoordigers en Senaat en aan alle democratische Franstalige, Nederlandstalige en
Duitstalige partijvoorzitters.
VANWEGE DE RAAD:
De Secretaris, De Voorzitter,
(get.) Patricia van der LIJN. (get.) Willy DECOURTY.
VOOR EENSLUIDEND VERKLAARD AFSCHRIFT:
Elsene, 29 juni 2011.
De Gemeentesecretaris, De Burgemeester,
Bij opdracht :
André SAPART, Willy DECOURTY.
Adjunct Gemeentesecretaris.