lezen - FinPlan vzw

Toch zijn slechts enkele regels van de richtlijn dwingend : het gaat daarbij meer
bepaald om de artikelen met de rechten en verplichtingen van de partijen, en het
artikel op grond waarvan iedere partij op verzoek een ondertekend geschrift van de
andere partij kan verkrijgen. Van andere bepalingen mag worden afgeweken maar
niet ten koste van de agent. Zo mag de agent bijvoorbeeld eisen dat hem alle
gegevens worden verstrekt die hij nodig heeft om na te gaan hoeveel provisie hem
verschuldigd is.
Voor bepaalde andere aspecten worden de Lid-Staten een aantal
keuzemogelijkheden geboden. Dat is onder andere het geval met de duur van de
opzeggingstermijn bij de beëindiging van een overeenkomst voor onbepaalde tijd,
maar ook – zoals al aangestipt – met het toepassingsgebied van de reglementering.
Enkele belangrijke aspecten komen in de richtlijn niet aan bod, zoals de
terugbetaling van de door de agent gemaakte kosten of het beding van delcredere op
grond waarvan een agent het risico op zich neemt dat de cliënt niet betaalt.
Ondanks de richtlijn blijven er dus grote verschillen bestaan tussen de rechtsstelsels
van de verschillende Lid-Staten, zodat het beschermingsniveau van de agent nog
steeds in ruime mate wordt bepaald door het rechtsstelsel waaronder de
overeenkomst valt 8 . Toch legt de richtlijn nauwkeurige normen op voor twee
essentiële punten, namelijk de vergoeding en de beëindiging van de overeenkomst.
De richtlijn is in het Belgische recht omgezet met de wet van 13 april 1995 die
verder in deze studie uitgebreid aan bod komt 9 .
2. De richtlijnen over het statuut van de kredietinstellingen, de
beleggingsondernemingen en de verzekeringsondernemingen
a) De richtlijn betreffende de toegang tot de werkzaamheden van
kredietinstellingen en de interpretatieve mededeling van de Commissie
De Europese wetgever heeft totnogtoe geen regeling ingevoerd voor de relatie
tussen een kredietinstelling en haar agenten. Ook in richtlijn 2000/12/EC 10 komt
terzake geen enkele bepaling voor. Bij de goedkeuring van de tweede bankrichtlijn
89/646/EEG – ondertussen gecodificeerd in richtlijn 2000/12/EG – heeft de
Europese wetgever wel rekening gehouden met de interpretatie van de draagwijdte
van de Verdragsbepalingen over het vestigingsrecht in het arrest van het Hof van
Justitie van de Europese Gemeenschappen van 4 december 1986 11 . Op basis van dat
arrest kan worden gesteld dat een kredietinstelling niet enkel kan optreden door
bemiddeling van personen die met haar een arbeidsovereenkomst hebben gesloten,
8 Zo betreft de Europese richtlijn enkel de zelfstandige agenten en niet de vertegenwoordigers in
loondienst, zonder daarbij echter de criteria voor die zelfstandigheid vast te leggen. Bijgevolg is
het mogelijk dat een overeenkomst in één Lid-Staat wordt gekwalificeerd als
“vertegenwoordiging tegen loon” en in een andere Lid-Staat als “zelfstandigeagentuurovereenkomst”,
omdat de ondergeschiktheidscriteria sterk verschillen van de ene Lid-
Staat tot de andere.
9 Zie hieronder (I.B.1.)
10 Richtlijn 2000/12/EG van het Europees Parlement en de Raad van 20 maart 2000 betreffende de
toegang tot en de uitoefening van de werkzaamheden van kredietinstellingen.
11 Zaak 205/84, Commissie/Duitsland, Jurisprudentie 1986, p. 3755.
9