Unesco werelderfgoedlijst - Pension Migdal

Lednice
www.czechtourism.com
– officiële toeristische presentatie
van de Tsjechische Republiek
Zo worden de officiële toeristische
informatiecentra aangeduid:
Uitgegeven voor het Tsjechisch Bureau voor Toerisme door
bureau PRESCO GROUP, jaar van uitgave 2003, auteur
PRESCO GROUP, grafische verwerking Oleg Slepcoff,
foto’s ©: Miroslav Frank, Jan Halady, Ludvík Hauser,
Martin Hurin, Vladimír Kubík, Lubo‰ Stiburek, Eduard
Studniãka, Zdenûk Thoma
Vliegtijd bij benadering vanuit een aantal Europese steden naar Praag (in uren)
www.czech-airlines.com

MONUMENTEN VAN DE UNESCO IN TSJECHIË
HISTORISCHE STADSKERN
âESK¯ KRUMLOV
HISTORISCH DORP
HOLA·OVICE
HISTORISCH CENTRUM MET DE KATHEDRAAL
VAN DE HEILIGE BARBARA EN DE KERK
VAN DE MAAGD MARIA IN SEDLEC
KUTNÁ HORA
VILLA TUGENDHAT
BRNO
1
4
7
10
UNIEK BOUWWERK
BETLEHEM VAN BRAUN 1
JE·TùD
DVÒR KRÁLOVÉ EN KUKS 2
GOTISCHE BURCHT KARL·TEJN
KARL·TEJN 7
PAPIERFABRIEK
VELKÉ LOSINY
8
De Tsjechische landen hebben een rijke en veelzijdige geschiedenis. Er hebben verschillende vorsten
geheerst, die hun woongebieden, steden en het land zelf naar hun eigen ideeën gevormd hebben. Hun
voorstellingen hebben geleid tot de werken van bekwame Tsjechische meesters en meesters uit alle
wereldstreken, die hier honderden kastelen, kerken en kloosters gebouwd en getooid hebben, en deel
hebben genomen in het ontstaan van het totale architectonische aanzien van onze steden. In de loop
van de tijd zijn er adellijke en kerkelijke architectonische meesterwerken ontstaan, die de eeuwen
hebben getrotseerd. Dankzij de bescherming van UNESCO zullen ook toekomstige generaties de kunst
van deze architecten, schilders, beeldhouwers en meesters op velerlei gebied uit het verleden kunnen
bewonderen. De Tsjechische Republiek heeft al twaalf maal de vreugde van de opname
van de Tsjechische monumenten op de Lijst van wereld- cultureel- en natuurerfgoed van de UNESCO
mogen beleven. Maar er zijn nog andere plaatsen die hiernaar streven……
1 âESK¯ KRUMLOV
2 PRAHA
3 TELâ
4 HOLA·OVICE
ZUIL VAN DE HEILIGE
DRIE-EENHEID
5 LEDNICE-VALTICE
6 ZELENÁ HORA
HISTORISCHE STADSKERN
OLOMOUC
7 KUTNÁ HORA
8 KROMù¤ÍÎ
9 LITOMY·L
10 BRNO
PRAHA
11 OLOMOUC
12 T¤EBÍâ
2
CULTUURLANDSCHAP
LEDNICE-VALTICE
AARTSBISCHOPPELIJK
KASTEEL EN TUINEN
KROMù¤ÍÎ
5
8
11
COMPLEX VAN DE MIJN HLUBINA
RENAISSANCEHUIZEN 3
MIJNENGEBIED VÍTKOVICE
SLAVONICE
KUUROORD
MEREN
LUHAâOVICE 9
GEBIED ROND T¤EBO≈ 10
4
HISTORISCHE STADSKERN
BEDEVAARTKERK VAN DE HEILIGE
JOHANNES VAN NEPOMUK
OP DE GROENE BERG
KASTEEL
1 JE·TùD
2 DVÒR KRÁLOVÉ EN KUKS
3 MIJNENGEBIED VÍTKOVICE
4 SLAVONICE
5 TEREZÍN
6 MIKULâICE
TELâ
ZELENÁ HORA
LITOMY·L
9
VOORMALIGE JOODSE WIJK, JOODSE
BEGRAAFPLAATS EN ROMEINS-GOTISCHE
BASILIEK VAN ST. PROKOP
T¤EBÍâ
3
6
12
VESTING
TEREZÍN 5
BURCHTEN VAN GROOT-MORAVIË
KUUROORD MIKULâICE 6
ROTSFORMATIES
âESK¯ RÁJ
11
7 KARL·TEJN
8 VELKÉ LOSINY
9 LUHAâOVICE
10 GEBIED ROND T¤EBO≈
11 âESK¯ RÁJ

Lipno
Wist u
dat in de stad aan het begin
van de 20ste eeuw de schilder
Egon Schiele (1890-1918)
verbleef, een belangrijke
kunstenaar uit de tijd van de
Weense Jugendstil? âesk˘
Krumlov heeft hem geïnspireerd
voor de cyclus van zijn werken
met de naam Dode Stad. In de
voormalige bierbrouwerij is
tegenwoordig het Egon Schiele
Art Centrum gevestigd, waar
het werk van Schiele
gepresenteerd wordt en
waar tentoonstellingen van
hedendaagse kunst gehouden
worden.
dat op het kasteel âesk˘
Krumlov en op de andere Zuid-
Tsjechische zetels van de familie
RoÏumberk volgens de verhalen
de zgn. Witte Dame verschijnt?
Over haar persoon worden veel
verhalen en legenden verteld.
Het zou de ongelukkige Perchta
van RoÏumberk (1429-1476) zijn,
die het slachtoffer is geworden
van haar hebzuchtige en brute
echtgenoot, Johannes van
Lichten‰tejn.
dat stad een belangrijk
historisch monument is, maar ook
een levendig cultureel centrum?
Jaarlijks wordt hier een
internationaal muziekfestival, een
theaterfestival in de kasteeltuinen
en de Zomerfeesten van de
Vijfbladige Roos georganiseerd.
dat âesk˘ Krumlov ongeveer
180 km zuidelijk vanuit Praag
dicht bij de grens met Oostenrijk
ligt? De stad is goed bereikbaar
met de auto of met de trein.
Omgeving:
www.ckrumlov.cz
www.jiznicechy.cz
www.pamatky-jc.cz
www.pis.cz
Praha – âesk˘ Krumlov 174 km
Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 1992
1.
HISTORISCHE STADSKERN
âESK¯ KRUMLOV – Stad waar de tijd stilstaat
De Zuid-Tsjechische stad âesk˘ Krumlov is als uniek voorbeeld van het middeleeuwse urbanisme
opgenomen op de lijst van monumenten van de UNESCO. De stad en de burcht op de rots boven
de stad waren in de Middeleeuwen de zetel van de machtigste Tsjechische adellijk familie RoÏumberk
– PánÛ z RÛÏe (De Heren van de Roos). Na de tijd van roem en bloei heeft de stad in de 13de tot
de 16de eeuw ook eeuwen van afbraak en vergetelheid doorgemaakt. âesk˘ Krumlov echter
ongevoelige bouwingrepen van latere tijden gespaard gebleven en het heeft veel van het
oorspronkelijke karakter kunnen behouden.
âesk˘ Krumlov
De stad ligt in het schilderachtige dal van de
rivier Moldau, met uitzicht op de bergen van
·umava (Boheemse Woud), dat een natuurlijke
grens tussen de Tsjechische en de
Oostenrijkse landen vormt. Het complex van
de burcht en het kasteel âesk˘ Krumlov behoort
tot de grootste in Europa. Uniek is het
kasteeltheater, dat inclusief de barokke
kostuums, coulissen en de techniek behouden
is gebleven.
âeské Budûjovice – De hoofdstad van Zuid Bohemen en het administratieve centrum van de regio. Behalve de vele cultuur- en historische
monumenten is de stad ook beroemd om het bier – Budûjovick˘ Budvar.
Hluboká nad Vltavou – Waarschijnlijk het meest romantische kasteel van Tsjechië. De witte neogotische torens van het kasteel imiteren het
vestingkarakter van de oude burchten. Binnen de muren bevinden zich echter overweldigende en voor die tijd zeer modern ingerichte interieurs.
TfieboÀ – Een oude stad met vele meren en kunstmeren in de omgeving daarvan. De aanleg en het beheer van de meren heeft hier in de regio
een traditie van meer dan 500 jaar. De stad ligt in het centrum van een beschermd natuurgebied en is tevens een belangrijk kuuroordcentrum.
Lipno – Een kunstmatig meer bovenaan de rivier Moldau ligt in de diepe wouden van ·umava. De lengte is meer dan 40 kilometer.
De omgeving van het meer is een geliefde plaats voor zomer en winterrecreatie.
TfieboÀ

www.pis.cz
Praha
Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 1992
Waldsteintuinen
Wist u
Omgeving:
dat Praag vanaf de middeleenwen
de naam heeft, de mooiste
stad ter wereld te zijn? Zij wordt
ook wel "de gouden stad",
"de stad met de honderd torens",
"de kroon van de wereld" en "de
stenen droom" genoemd.
dat Praag eeuwenlang
geëerd is door beroemde personen?
Over haar bekoorlijkheid
spraken W. A. Mozart, L. van
Beethoven, G. Apollinaire, P. I.
Tsjajkovskij, F. M. Dostojevskij,
A. Rodin, O. Kokoschka en vele
anderen.
dat Praag een belangrijke rol
speelt in de werken van vele
literaire schrijvers? Wij noemen
bijv. de Tsjechische schrijvers
Jaroslav Ha‰ek, Jaroslav Seifert,
Milan Kundera en de Praagse
Duits schrijvende auteurs, zoals
Franz Kafka, Max Brod en Egon
Erwin Kisch.
2.
HISTORISCHE STADSKERN
PRAHA – Door de eeuwen heen
Het historische centrum van de hoofdstad is de uiting van een unieke symbiose van alle architectonische
stijlen – we kunnen hier alles zien: van romaanse kerken, gotische torens, renaissance
paleizen en barokke kathedralen tot aan Jugendstilhuizen, functionalistische villa´s en door
hedendaagse wereldberoemde architecten, zoals Jean Nouvel en Frank Gehry, gerealiseerde projecten.
Praag heeft in haar wapen de
tekst "Praga caput regni" staan.
En dat met het volste recht.
Vanaf het ontstaan van de stad
heeft Praag altijd een belangrijke
rol gespeeld in de geschiedenis
van het eigen volk, land en ook
Europa. En dit is tot op de dag
van vandaag zo.
Plein van de Oude Stad
Ondanks het feit dat Praag trots is op haar rijke historie,
is de stad zeker niet alleen op het verleden gericht. Praag
is een moderne Europese stad met alles wat daarbij hoort.
In de stad zijn vele theaters, concertzalen, muziekclubs,
musea, galeries en exposities. Op de stadions en sportvelden
worden regelmatige wedstrijden en kampioenschappen
gehouden. Vele vooraanstaande wereldbedrijven hebben
in Praag hun zetels voor Midden-Europa.
Praagse burcht – Spaanse zaal
Kathedraal van Sint Vitus, Wenceslas en Adalbert – Een gotische kathedraal en het geestelijke symbool van de Tsjechische staat.
De kathedraal is opgericht in 1344 op de plaats van een oorspronkelijk gotische kerk. De eerste bouwmeester was de ervaren Matyas van
Arras. Na zijn dood werd hij opgevolgd door de toen pas drieëntwintig jaar oude Petrus Parléfi. De traditionele gotiek van de kathedraal heeft
hij verrijkt door groot aantal originele elementen. De bouw duurde bijna 600 jaar en werd pas in 1929 afgerond.
Vy‰ehrad – Volgens de oude legendes is dit de oudste zetel van de Tsjechische vorsten. In het complex kunt U o.a. de romaanse kerk
van St. Martin uit de 11e eeuw bezoeken, de gotische kerk van St. Petrus en Paulus en de begraafplaats van Vy‰ehrad, die vanaf het jaar
1869 dient als de laatste rustplaats van vooraanstaande personen uit de Tsjechische geschiedenis. In de ondergrondse kazematten van de
barokke vesting bevinden zich enkele originele beelden van de Karelsbrug.
Josefov – De Praagse Joodse stad is in de Middeleeuwen ontstaan en ondanks een radicale sanering aan het eind van de 19de eeuw
zijn hier vele belangrijke bouwwerken bewaard gebleven. Een van meest kostbare joodse monumenten ter wereld is de Oude Joodse
Begraafplaats met 12 000 gotische, renaissance en barokke grafstenen.
St. Nicolaaskathedraal – Een van de belangrijkste bouwwerken van de Praagse barok met een dominante koepel (het werk van de
architecten Christopher Dienzenhofer, Kilián Ignác Dienzenhofer en Anselmo Lurago van 1704-1756). De binnenversiering van de kathedraal
is het voorbeeld van de kunstzinnige mogelijkheden uit de tijd van barok. Op het orgel hier heeft ook W. A. Mozart tijdens zijn
verblÿf in Praag gespeeld.
Petfiín – Petfiín heeft in de middeleeuwen gediend als de berg voor de executie van misdadigers. Tegenwoordig is het echter een populaire
plek voor de afspraakjes van verliefde paren. Aan de zijkant van de heuvel zijn de oorspronkelijke gotische muren bewaard gebleven.
De zestig meter hoge toren van Petfiín uit het jaar 1891 is een kleinere replica van de Eiffeltoren in Parijs.

Wist u
dat in het hedendaagse
leven van Telã de beeldende
kunst en de muziek een belangrijke
rol spelen? In de stad wordt jaarlijks
een internationaal folklorefestival
en de Frans-Tsjechische
muziekacademie georganiseerd.
dat in het complex van het
kasteel zich een expositie van het
werk van de populaire
Tsjechische schilder Jan Zrzav˘
(1890-1977) bevindt?
Schilderÿ van de schilder Jan Zrzav˘
Kasteel Telã
Omgeving:
www.telc-etc.cz
Praha – Telã 139 km
Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 1992
3.
Telã is trots op een van de mooiste pleinen in Tsjechië. Het karakter wordt bepaald door een unieke
behouden gebleven reeks historische herenhuizen met bogen. Het kasteel van Telã is ook een
buitengewoon monument, dat in het verleden aan de adellijke familie van de Heren van Hradec
toebehoorde. Deze familie heeft de watervesting uit de 16e eeuw laten ombouwen tot een elegant kasteel.
Plein
Ook al de versiering van het kasteel voor groot deel het werk van de Italiaanse kunstenaars, toch gaat
het hier zeker niet om een mechanische overdracht van Italiaanse motieven naar de Tsjechische
omgeving. Het is interessant om te zien in hoeverre de renaissancearchitectuur in de omgeving
ten noorden van de Alpen een andere uitstraling heeft. Tot de meest kostbare ruimtes van het kasteel
behoort de kapel en de zgn. Gouden Zaal met een rijk versierd cassettenplafond. Het meest
interessante huis op het plein met sgraffitimotieven uit het Oude Testament is huis nr. 61.
Jihlava – Een historische stad en een regionaal centrum. In de stad vinden we belangrijke architectonische monumenten uit de tijd van de gotiek
en de barok. Een interessant bewijs van de gotische bouwkunst zijn de catacomben van Jihlava, die ontstaan zijn door een verbinding van kelders.
Ro‰tejn – Een middeleeuwse burcht en de plaats van het zomerse muziekfestival Jazz na hradû (Jazz op de burcht). De interessantste ruimte
van de burcht is de Erbovní sál (Wapenzaal) met bijna zevenhonderd wapens van de Tsjechische en de Moravische adel.
Javofiice – De hoogste heuvel van het Boheems-Moravisch Hoogland, 837 meter boven de zeespiegel. Op Javofiice liggen goede langlaufpistes,
maar ook in de zomer is het voor de wandelsport een aantrekkelijk gebied.
HISTORISCHE STADSKERN
TELâ – Veranderingen van de Italiaanse renaissance
Slavonice – Een historische stad op de grens met Oostenrijk. De beroemdste monumenten zijn de herenhuizen in renaissancestijl op de twee pleinen.

Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 1994
Omgeving:
Wist u
www.pruvodce.com/
holasovice
Praha – Hola‰ovice 153 km
dat een belangrijke mijlpaal
in de geschiedenis van de gemeente
het jaar 1292 was, toen
koning Wenceslas II Hola‰ovice
samen met enkele andere Zuid-
Tsjechische dorpen geschonken
heeft aan het Cisterciëzer klooster
in Vy‰‰í Brod? Het klooster is
eigenaar van de gemeente geweest
tot het revolutiejaar 1848,
toen in de Tsjechische landen de
onderdanen definitief vrijgesproken
werden.
dat in de loop van de honderdjarige
geschiedenis het dorp
vele rampen doorstaan heeft? De
grootste ramp was de pestepidemie
in de jaren 1520-25, die
slechts door twee mensen is
overleefd. Het massagraf van de
slachtoffers bevond zich aan de
noordkant van het dorp op de
plaats waar tegenwoordig een
pestzuil staat. Nu heeft het dorp
140 inwoners.
dat we de karakteristieke
dorpsboerderijen in de stijl van de
dorpsbarok ook in andere Zuid-
Tsjechische dorpen kunnen zien?
Libotynû, Radhostice, Kovanín,
Bu‰anovice, Dolní Nakvasovice
en andere. In Hola‰ovice ligt echter
het meest compleet behouden
complex van deze bouwwerken.
dat Hola‰ovice 14,5 km ten
westen van de Zuid-Tsjechische
hoofdstad âeské Budûjovice ligt?
4.
De Zuid-Tsjechische gemeente Hola‰ovice is een karakteristiek voorbeeld van een traditioneel dorp
in Midden-Europa. Rond het grote langwerpige plein is een uniek complex van de oorspronkelijke
dorpsgebouwen bewaard gebleven. De combinatie van een sprekende architectonische stijl met
de karakteristieke muren, de bogen boven de poorten en de rijk versierde gevels wordt ook wel
dorpsbarok genoemd.
Hola‰ovice
HISTORISCH DORP
HOLA·OVICE – Parel van de volksarchitectuur
De bouwers van de dorpen in de 19e eeuw
lieten zich inspireren door de architectuur
van de barokke kerken en transformeerden
de overdadige stijl op een originele wijze
naar de eigen behoefte. De structuur van
de plaatsing van de boerderijen en het
systeem van de plaatsing van de woonobjecten
en de overige gebouwen is echter
de weergave van een veel oudere traditie,
die uit de middeleeuwen stamt. De eerste
schriftelijke notitie over Hola‰ovice komt uit
1263. De unieke sfeer van de plaats wordt
nog versterkt door een historische smederij,
een barokke kapel uit 1744 en natuurlijk ook
het dorpscafé.
Voor de architectuur is een rijke decoratie karakteristiek âeské Budûjovice
Vy‰‰í Brod – Een cisterciënzerklooster, opgericht in 1259 door Vok uit RoÏumberk. Het is een belangrijk gotisch monument. Onder het preekgedeelte
van de kathedraal van het klooster bevindt zich het familiegraf van de Heren van de Roos.
âesk˘ Krumlov – Historische stad met de zetelburcht van de Heren van de Roos. âesk˘ Krumlov staat op de lijst van monumenten van UNE-
SCO als uniek voorbeeld van het middeleeuwse urbanisme.
Zlatá Koruna – Een cisterciënzerklooster, opgericht in 1263 door koning Pfiemysl Otakar II. Het is een belangrijk gotisch monument. De naam van
het klooster is afgeleid van een kostbare relikwie – een doorn van de kroon van Christus, die door de koning aan het klooster geschonken is.
¤ímov – Barok bedevaartscomplex, gebouwd door de Jezuïeten van âesk˘ Krumlov. Rond de gemeente is een 6 km lange kruisgang met 25 kapellen
gebouwd, die in het landschap geplaatst zijn naar voorbeeld van de heilige plaatsen in Jeruzalem.

Pálava
Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 1994
Wist u
Omgeving:
www.lednice.cz
Praha – Lednice-Valtice 253 km
dat de uitkijktoren in het park in
de vorm van een Turkse minaret
tussen 1797 en 1804 gebouwd is?
De kegelvormige toren is 60 meter
hoog en telt 304 wenteltraptreden.
Bovenop zijn praktisch alle
bouwwerken van het complex te zien
en men heeft er een prachtig uitzicht
op de heuvels van Pálava in het
westen en de Kleine Karpaten in het
oosten.
dat Valtice in het hart van het
Moravische wijngebied ligt? Een
bezoek aan een van de vele
wijnkelders in de omgeving met een
wijnproeverij zou een verplicht
onderdeel moeten zijn van het
bezoek aan Zuid-Moravië.
dat de glastuin van het kasteel
in Lednice in de jaren 40 van de 19e
eeuw gebouwd is en een vroeg
voorbeeld van het gebruik van
gietijzeren constructies is? In die tijd
was dit een uiterst modern en
progressief bouwwerk.
dat het gehele complex het
beste te bezichtigen is vanaf een
paard of per fiets? dat het complex
van Lednice-Valtice zich nabij de
Oostenrijkse grens bevindt, niet ver
van de snelweg Praag-Bratislava?
5.
CULTUURLANDSCHAP
LEDNICE-VALTICE – De wereld als park
Het complex van Lednice en –Valtice is een uniek staaltje van landschapsarchitectuur en dat niet alleen
in Tsjechië, maar in de gehele wereld. Over een oppervlak van meer dan 180 km2 is in de 18e en de 19e eeuw
een prachtig park ontstaan met vele natuurbezienswaardigheden en indrukwekkende romantische bouwwerken.
Minaret – uitkijktoren in Moorse stijl
Het park ligt tussen twee familiezetels van de familie
Liechtenstein – het neogotische kasteel in
Lednice en het barokke kasteel in Valtice. Het park
is een goed voorbeeld van de natuur-, historie- en
exotiek-cultus in die tijd. Over het gehele complex
liggen uiteenlopende romantische bouwwerken
verspreid, die geen andere bestemming hebben,
dan als een mooie aanvulling te dienen voor ritten
per paard en uitstapjes in de natuur. We kunnen
hier bijv. een ruïne van een middeleeuwse burcht
ontwaren of een aquaduct uit de antieke tijd, een
Turkse minaret en enkele andere monumentale
bouwwerken, en dat midden op een weide in het
bos.
kasteel Lednice
Pálava – Een beschermd natuurgebied met een reeks cultuurhistorische monumenten. Burchten worden hier afgewisseld met witte rotsen en rijke flora.
Vanaf enkele plaatsen heeft men een fraai uitzicht op een groot deel van Zuid-Moravië, nabijgelegen gebieden van Beneden-Oostenrijk en de Slowaakse
Kleine Karpaten.
Dûviãky (Dívãí hrad) (Meisjesburcht) – De naam van de burcht is afkomstig uit de legende. Volgens deze legende stellen de drie rotsvormen vóór de
burcht drie versteende meisjes voor. De burcht is in een langwerpige vorm gebouwd op de top van een onbegaanbare rots in het oosten van Pálava.
Mikulov – Een historische stad met een barok kasteel, een goed bewaarde joodse wijk en vele kerkelijke monumenten. Op de heuvel achter de stad
bevindt zich de bedevaartplaats Svat˘ Kopeãek (Heilige Heuvel), waarvan de top gesierd wordt door een pestkapel. Naar de kapel leidt een bedevaartspad.
Dolní Vûstonice – De belangrijkste archeologische vindingsplaats op het gebied van de Tsjechische Republiek. In het jaar 1925 is hier een ongeveer
11 centimeter lang prehistorisch beeldje gevonden, de zgn. Venus van Vûstonice.

Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 1994
Wist u
Kasteel Zelená Hora
Omgeving:
www.zamekzdar.cz
Praha – Zelená Hora 138 km
dat Jan BlaÏej Santini Aichl
(1677-1723) geboren is als lid
van de derde generatie van een
in Praag gevestigd geslacht van
Italiaanse metselaars en
steenhouwers? Hij is de auteur
van een aantal zeer opvallende
bouwwerken. De bekendste zijn
het kasteel Karlova Koruna in
Chlumec nad Cidlinou, de
kloosterkerk in Kladruby in West-
Tsjechië en de bedevaartskathedraal
in Kfitiny bij Brno.
dat Jan van Nepomuk als de
heilige van het biechtgeheim
geëerd wordt? Volgens de legende
verdronk hij in 1393 in de
Moldau, omdat hij weigerde de
koning te verraden, wat de koningin
hem tijdens het biechten had
toevertrouwd. De plaats, waar
zijn lichaam uit de rivier is
gehaald, wordt aangeduid met vijf
sterren die als een wonder aan
de hemel zijn verschenen. Verder
wordt er verteld, dat er, toen na
enkele honderden jaren zijn graf
geopend werd, uit zijn schedel
een rood stuk goed bewaard
weefsel viel, dat door de artsen
als een tong werd herkend. De
wonderlijke bewaring van de tong
diende als een van de bewijzen
voor zijn heiligdom. In het jaar
1729 werd Johannes van
Nepomuk op plechtige wijze
heilig verklaard.
6.
De kerk is ingewijd ter ere van een van de geliefdste heiligen in de barokperiode in Midden-Europa,
Johannes van Nepomuk. Het stervormige grondplan van de kerk en de afzonderlijke architectonische
details van de ramen en de binnenversieringen zijn gerelateerd aan de attributen van de heilige.
Dat zijn de vijfpuntige sterren en de tong, die als symbool van de zwijgzaamheid gezien wordt.
De initiator voor de bouw was de abt van het
cisterciënzerklooster in Îìár, Václav
Vejmluva. De samenwerking tussen
de bouwmeester en de architect was buitengewoon
vruchtbaar. Santini is tevens de
schepper van de verbouwing van het
klooster en enkele andere kerken en kapellen
in de omgeving van de stad.
Nové mûsto na Moravû – Een wintersportcentrum
De bedevaartskerk van Sint Johannes uit Nepomuk op de Zelená Hora (Groene Berg) bij Îìár nad
Sázavou is waarschijnlijk het belangrijkste barokbouwwerk op het grondgebied van de Tsjechische
Republiek. De kerk is het werk van de geniale Praagse architect Jan BlaÏej Santini - Aichl, die in staat
was om op een unieke wijze de barokke en de gotische architectuur met elkaar te verbinden.
Bedevaartkerk van de heilige Johannes van Nepomuk op de Groene Berg
Lipnice nad Sázavou – De ruïne van een gotische burcht. De adellijke burcht uit de eerste helft van de 14e eeuw is na een rampzalige
brand aan het eind van de 19e eeuw tot een verlaten ruïne vervallen.
BEDEVAARTKERK VAN DE HEILIGE
JOHANNES VAN NEPOMUK OP DE GROENE BERG
ZELENÁ HORA – Uit de hemel gevallen ster
Pern‰tejn – De adellijke burcht v Pern‰tejn is de mooiste burcht van Moravië. De burcht is een uniek bewijs van de organische
metamorfose van een middeleeuwse vesting in een luxe zetel in renaissancistische stijl. Deze zetel is ontstaan in de eerste helft
van de 13e eeuw en werd in de navolgende drie eeuwen uitgebreid en verbouwd.
Hooglanden

Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 1995
Wist u
Omgeving:
www.kutnahora.cz
Praha – Kutná Hora 67 km
dat aan het eind van de 13de
eeuw in de mijnen van Kutná
Hora ongeveer een derde van de
Europese zilverproductie plaatsvond?
De zgn. Praagse gro‰
(groschen, munt) die van het zilver
uit Kutná Hora gemaakt is,
was een van de sterkste
Europese valuta’s.
dat hoewel de kathedraal van
de heilige Barbara uit 1388 nooit
volledig afgebouwd is, dit een
van de grootste en mooiste gotische
kathedralen in de
Tsjechische Republiek is? In het
interieur is een unieke galerie met
laatgotische en renaissancistische
wandschilderingen bewaard
gebleven.
dat in het beenderhuis van
Sedlec, waarvan het huidige aanzien
uit de 19de eeuw stamt,
van menselijke beenderen
kandelaars, monstransen en
luchters vervaardigd zijn,
evenals het familiewapen van
Schwarzenberg? Voor de versiering
zijn de stoffelijke overschotten
van meer dan dertigduizend mensen
gebruikt.
dat de kloosterkerk van het
klooster in Sedlec interessant
is door een synthese van de
gotische en de barokke architectuur?
De vervallen middeleeuwse
kerk is aan het begin van de
18de eeuw gereconstrueerd en
verbouwd door de beroemde
architect van de Tsjechische
barok, Jan BlaÏej Santini-Aichl.
dat Kutná Hora 60 km ten
oosten van Praag ligt? De plaats
is goed te bereiken per auto
en trein.
7.
Kutná Hora wordt al in de tijd van de Middeleeuwen, toen hier zilvermijnen waren, de zilverschat
van het Tsjechische koninkrijk genoemd. De stad biedt een uitzonderlijk mooi aanzien en heeft tot
op heden veel van haar oorspronkelijke karakter behouden. De belangrijkste architectonische
monumenten zijn de gotische St.-Barbarakathedraal, de Vla‰sk˘ dvÛr (Vla‰sk˘-binnenhof), waar
de koninklijke munterij gevestigd was, en enkele herenhuizen. In het gebouw genaamd Hrádek,
dat deel uitmaakt van de stadsmuren, is het mijnbouwmuseum gevestigd. Bij de expositie hoort een
bezichtiging van de middeleeuwse zilvermijnen.
Vla‰sk˘ dvÛr
HISTORISCH CENTRUM MET DE KATHEDRAAL VAN DE HEILIGE
BARBARA EN DE KERK VAN DE MAAGD MARIA IN SEDLEC
KUTNÁ HORA – Zilverschat van het koninkrijk
Kathedraal van de heilige Barbara
Van de andere monumenten verdient het barokke klooster
van de heilige Ursula de aandacht, evenals een
Jezuïtenbouwwerk en de kloosterkerk in het stadsdeel
Sedlec. Bij het voormalige klooster behoort ook de unieke
begraafplaatskapel, waarvan het interieur versierd is met
duizenden menselijke schedels en beenderen.
Kolín – Historische stad met een imposante gotische kathedraal. De stad had vanaf de Middeleeuwen een grote Joodse gemeenschap.
Het voormalige getto wordt tegenwoordig stapsgewijs gereconstrueerd.
Podûbrady – Kuuroordstad. De geneeskrachtige bron is aan het begin van de twintigste eeuw ontdekt tijdens een zoektocht naar drinkwater
op de binnenplaats van het kasteel. Hier worden hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk en rugaandoeningen behandeld.
Sázava – Ruïne van het Benedictijnenklooster, dat in de 11de eeuw door de kluizenaar Prokop is opgericht. Het klooster was een belangrijk
centrum van de Slavische liturgie.
âesk˘ ·ternberk – Een van de oudste adellijke burchten. De rondleiding gaat langs vijftien kamers, die rijkelijk ingericht zijn door meubels,
schilderijen en familieverzamelingen van de heren van ·ternberk.
Îleby – Oorspronkelijke wachttoren uit de 11de eeuw. De toren is in de loop der eeuwen een aantal malen verbouwd. Het huidige aanzicht van het kasteel is het
resultaat van een verbouwing in de 19de eeuw. De expositie bevat vele buitengewone objecten, zoals bijv. het kroningszwaard van keizer Ferdinand I.

Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 1998
kasteel KromûfiíÏ
www.azz.cz
Wist u
Omgeving:
Praha – KromûfiíÏ 264 km
dat in de jaren 1848-49 een
vergadering op het kasteel
plaatsvond, waar de eerste
grondwet besproken werd? Het
betrof de eerste parlementaire
vergadering in de geschiedenis
van de Habsburgse monarchie.
Het bezoek aan de Vergaderzaal
is onderdeel van de rondleiding.
dat het kostbaarste schilderij
dat U op het kasteel kunt zien,
een laat werk van Titiaan is? Het
heet Apollo en Marsyas. Het
schilderij was lange tijd onderwerp
van kunsthistorische geschillen.
Tegenwoordig wordt het
algemeen beschouwd als een
van de meest opzienbarende
werken van Titiaan.
dat de aartsbisschoppelijke
wijnkelders van KromûfiíÏ als
enige in Tsjechië miswijnen
volgens de Vaticaanse norm
produceren? De bezichtiging van
de kelders kan worden
gecombineerd met een
wijnproeverij. Ook kunt U de wijn
aanschaffen.
dat KromûfiíÏ ongeveer 50
km ten noordoosten van de
grootste Moravische stad Brno
ligt? De stad is goed te bereiken
met de auto en per trein.
8.
Bloeiende tuin
De stad KromûfiíÏ werd tot aan de nieuwe
tijden door de kerk beheerd en het kasteel
diende als zomerverblijf voor de bisschoppen
van Olomouc. Wat de pracht en overdaad
betreft, bleven de kerkheren zeker niet
achter bij de aristocratie. Onmisbaar onderdeel
van de representatieve zetel was in de
barok ook de schilderijengalerie. In KromûfiiÏ
kunnen we werken bekijken van vooraanstaande
kunstenaars, zoals Titiaan, Cranach,
Breughel of Van Dyck.
Chropynû – Jachtslot in laatrenaissancistische stijl. In het naburige dorp is de schilder Emil Filla geboren, de belangrijkste vertegenwoordiger
van de Tsjechische avantgarde in het interbellum.
AARTSBISCHOPPELIJK KASTEEL EN TUINEN
KROMù¤ÍÎ – Bloeiende tuin van Moravië
Het dominante gebouw van de stad KromûfiíÏ is een vroegbarok kasteel met een groot park en een
unieke Bloementuin. De streng symmetrische tuin met geometrisch aangelegde perken, een elegant
achthoekig paviljoen in het midden en meer dan twee honderd meter lange arcades is het mooiste
voorbeeld van een barokke tuin in Tsjechië.
Svat˘ Host˘n – Deze Maria-bedevaartsplaats behoort tot de meest bezochte Moravische plaatsen met een levende traditie. De Maagd Maria van
Host˘n heeft volgens de legende in het jaar 1241 de inwoners beschermd tegen de aanval van de Mongolen.
Velké Tû‰any – De windmolen in Velké Tû‰any is een belangrijk technisch monument.
Svat˘ Host˘n
Stfiílky – De unieke begraafplaats in barokke stijl met rijke beeldenversiering is een interessante getuige van de barokke mentaliteit.

Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 1999
Wist u
Omgeving:
www.litomysl.cz
Praha – Litomy‰l 153 km
dat op het kasteel een
classicistisch theater van het
einde van de 18de eeuw met
oorspronkelijke decoraties
bewaard is gebleven? De auteur
daarvan was de Weense meester
Josef Platzer, die tevens de
auteur is van de decors voor de
Praagse première van Mozarts
opera Don Giovanni.
dat in het jaar 1994 op het
kasteel een ontmoeting werd
gehouden van de zeven Midden-
Europese presidenten en dat een
jaar later de Spaanse koning
Juan Carlos met zijn echtgenote
het kasteel bezocht heeft?
dat in de tuinen van het
kasteel Litomy‰l jaarlijks een
traditionele jeugdfeest gehouden
wordt, genaamd Majáles? Deze
traditie stamt al uit de 19e eeuw.
dat de stad met het kasteel
ongeveer 50 km ten zuidoosten
van Hradec Králové ligt, de
hoofdstad van de regio Oost-
Bohemen? De stad ligt aan de
weg naar Svitavy en Brno en op
40 km afstand van Pardubice.
Het kasteelbinnenhof is de plaats waar het traditionele
festival Smetanova Litomy‰l plaatsvindt
9.
KASTEEL
LITOMY·L – Kunst- en muziekstad
Kasteel Litomy‰l is waarschijnlijk het mooiste kasteel van Oost-Tsjechië. De symbiose van stad en kasteel
vormt een fraai moment in de geschiedenis van het Europese urbanisme. Het kasteel is gesticht op
de plaats van een oudere burcht door Vratislav van Pern‰tejn in 1568. Niettegenstaande het feit dat
er latere architectonische aanpassingen plaatsgevonden hebben, is het kasteel praktisch onaangetast
gebleven en heeft hetzelfde aanzien als in de renaissance. De rijk versierde sgrafitto-facade is karakteristiek
voor de Tsjechische bouwwerken uit de tijd van de renaissance.
Kasteel Litomy‰l
De stad Litomy‰l is de geboorteplaats van de grote Tsjechische componist Bedfiich Smetana. In de bierbrouwerij
van het kasteel kan zelfs de geboortekamer van de componist bezocht worden. Ook het traditionele muziekfestival,
dat jaarlijks gehouden wordt op de binnenplaats van het kasteel, is naar Smetana genoemd.
Moravská Tfiebová
âastolovice – Deze oorspronkelijk middeleeuwse watervesting is in de 16de eeuw verbouwd tot kasteel. Bij het kasteel ligt een Engels park met
witte en andere soorten herten.
Nové Hrady – Het kasteel is in de eerste helft van de 18de eeuw gebouwd, en dat op een open veld. Zo is een van de meest karakteristieke
bouwwerken in Tsjechië in de rococostijl ontstaan. Het kasteel wordt soms wel klein Schönbrunn genoemd.
Moravská Tfiebová – Een kasteel uit de late renaissance met een bijzondere torenachtig voorgevel en arcades. In het kasteel bevindt zich een
expositie van Nederlandse schilderkunst en wandkleden. In het nabijgelegen stadsmuseum is een interessante collectie van buiten-Europese kunst.
Bouda – Een nonnenvesting, onderdeel van een vestingcomplex, dat voor de Tweede Wereldoorlog gebouwd is. De vesting Bouda bestaat uit vijf
zelfstandige objecten, die diep in de grond met elkaar verbonden zijn door een gangen- en zalensysteem.

Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 2000
Kasteel ·pilberk
Wist u
dat Ludwig Mies van der
Rohe (1886-1969) begin jaren 30
de directeur was van het
Bauhaus, de beroemde avantgardistische
school? Na de komst
van nazi´s is hij naar de
Verenigde Staten geëmigreerd,
waar hij in grote mate het gezicht
van de naoorlogse Amerikaanse
architectuur heeft bepaald.
dat vele avant-gardistische
architecten in de jaren 30 de villa
bekritiseerd hebben als een te
duur en te weldadig voorkomend
bouwwerk? Ze
beargumenteerden, dat voor
hetzelfde geld moderne huizen
gebouwd zouden kunnen worden
voor meerdere gezinnen.
dat de villa maar enkele jaren
als woonobject gediend heeft?
Aan het begin van de Tweede
Wereldoorlog moest de familie
Tugendhat voor de nazi´s
vluchten. In de oorlog werd de
villa beschadigd en later voor
andere doeleinden gebruikt.
dat in de tuin van de villa
in 1992 het verdrag over de
verdeling van Tsjecho-Slowakije
in de Tsjechische en Slowaakse
Republiek getekend werd?
Omgeving:
www.olomouc.cz
Praha – Brno 200 km
10.
VILLA TUGENDHAT
BRNO – Eeuwig jong klassiek
De villa Tugendhat in Brno is het eerste monument van de moderne architectuur in Tsjechië en het
vierde ter wereld, dat opgenomen is op de lijst van het culturele erfgoed van de UNESCO.
Ongetwijfeld heeft deze villa het verdiend, omdat het hier gaat om een werkelijk klassiek werk uit de
moderne wereldarchitectuur.
Villa Tugendhat
De glazen villa is genoemd naar de opdrachtgevers van de bouw:
de echtgenoten Tugendhat, en is het werk van de beroemde Duitse
architect Ludwig Mies van der Rohe. Het is een uitstekend voorbeeld
van het concept van continuele woonruimte, die niet verdeeld wordt
door scherp omlijnde zones en ruimtes, maar waar de grens tussen
binnen- en buitenruimte verdwijnt.
Het bouwwerk uit 1929-30 staat op een lichte helling boven
de stad en is buitengewoon interessant, ook voor wat de
constructie en technologie betreft. In het spaarzame, zelfs
ascetische interieur is naast de elegante stoelen van Mies
voornamelijk het gebruik van exotische houtsoorten en marmer
opvallend.
Kathedraal van St. Pieter en Paulus
Brno: Kasteel ·pilberk – Deze oorspronkelijk middeleeuwse burcht is in de 18e eeuw verbouwd tot een barokke vesting, waarvan een zeer gevreesde gevangenis
werd gemaakt. De kazematten van deze vesting hebben een zeer slechte naam gekregen. Binnen de muren van de vesting hebben Franse soldaten, Italiaanse
karabiniers en politieke activisten van alle uithoeken van de Habsburgse monarchie geleden.
Brno: Oude Raadhuis – Laatgotisch raadhuis met rijk versierde voorportaal. Het is het werk van de steenhouwer meester Anton Pilgram, een van de bouwers
van de St. Stefansdom in Wenen.
Slavkov u Brna (Austerlitz) – Een belangrijk barok kasteel. In de omgeving hiervan werd in december 1805 de beroemde slag van de drie keizers gevoerd,
waarin Napoleon de legers van de Russische tsaar en de Oostenrijkse keizer heeft verslagen.
Moravsk˘ kras (Moravische karst) – Een wereldberoemde locatie met prachtige grotten en de Macocha-kloof. Vele grotten zijn voor de toeristen toegankelijk.
Velehrad – Een belangrijke bedevaartplaats. De traditie van Velehrad gaat terug tot de 9e eeuw, toen in Moravië de christelijke missionarissen, de gebroeders
Cyrilus en Methodius, werkten. In april 1990 heeft de paus Johannes Paulus II voor de basiliek een mis geleid voor een half miljoen bedevaartgangers.

Wist u
Omgeving:
www.olomouc.cz
dat in Olomouc in 1306 de
laatste Tsjechische koning van de
familie Pfiemyslovci, Wenceslas
III, vermoord is? Deze moord is
nooit opgehelderd.
dat bij de kerk van St. Mofiic
een monumentaal gotisch
beeldhouwwerk staat, dat de
Olijfberg uitbeeldt? De figuren
van de biddende Christus en de
slapende apostelen zijn bijzonder
door de buitengewoon
realistische uitbeelding ervan.
dat in het historische centrum
van de stad zes barokke
fonteinen zijn met
beeldhouwversieringen? Het zijn
de fontein van Caesar, Hercules,
Jupiter, Mercurius, Neptunus en
de fontein van Triton.
dat Olomouc aan de
verbindingsweg (Brno –) Vy‰kov
– Ostrava, ca. 300 km ten oosten
van Praag ligt? Vanuit Praag
is de stad het beste per trein
te bereiken, omdat Olomouc aan
de spoorwegverbinding Praag
– Ostrava ligt.
Zuil van de Heilige Drie-eenheid
Praha – Olomouc 239 km
Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 2000
11.
Olomouc, de zetel van de Moravische bisschoppen, tegenwoordig aartsbisschoppen, was al vanaf
de middeleeuwen een belangrijk cultureel en administratief centrum. Van de betekenis van Olomouc
getuigt ook het feit, dat deze stad na Praag het op één na grootste monumentenreservaat
is. Belangrijke bouwwerken zijn bijv. het Pfiemyslidenpaleis, het barokke klooster Hradisko – het
grootste premonstratenzerklooster in Europa – en de beschermde gotische kerk van St. Mofiic.
Olomouc is echter voornamelijk op de lijst van de UNESCO gekomen wegens de meer dan dertig
meter hoge zuil van de Heilige Drie-eenheid, een opzienbarend bewijs van barokke vroomheid.
Olomouc
ZUIL VAN DE HEILIGE DRIE-EENHEID
OLOMOUC – Hoofdstad van Moravië uit de baroktijd
De zuil is ontworpen voor de viering van de triomf van het
christelijke geloof. De zuil is zo groot, dat er een ovale
kapel in past. De gehele bouw heeft meer dan veertig jaar
geduurd. De inwijding van de beelden vond plaats in
aanwezigheid van keizerin Maria Theresia in 1754.
De hoofdinitiator was de beeldhouwer en steenhouwer uit
Olomouc Václav Rendere. Hij stierf echter nog voordat
de bouw voltooid was.
Burcht Bouzov
Bouzov – Een romantische neogotische burcht. De oudere burcht werd in de 19e eeuw verbouwd tot de burcht van vandaag met het doel om een
soort geëdealiseerd museum te maken m.b.t. de reeds eindigende feodale tijd.
Skaliãka – Windmolen van het Duitse soort. De molen maalde voor het laatst in 1966! Het interieur bevat de complete oorspronkelijke technologie
voor het malen van meel en verschillende soorten graan. De apparatuur is nog steeds functioneel.
Jeseníky – Rejvíz – In het natuurgebied Rejvíz, in het nabijgelegen gebergte Jeseníky, ligt het grootste moerasgebied van Moravië. Het gebied
rond Mechové jezírko (Mosmeertje) heeft een speciale trieste sfeer en is wonderschoon.
Svat˘ Kopeãek – Een belangrijke bedevaartplaats dichtbij Olomouc. De barokke kerk van het Bezoek van de Maagd Maria met de schilderachtige
vormen van de uivormige torens domineert de wijde omgeving. In mei 1995 werd Svat˘ Kopeãek (de Heilige Heuvel) bezocht door paus Johannes
Paulus II, die bij deze gelegenheid de kerk de eretitel basilica minor verleend heeft.

Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 2003
Joodse wijk
www.trebic.cz
Wist u
Omgeving:
Praha – Tfiebíã 161 km
dat ook de ceremoniezaal uit
het jaar 1903 deel uitmaakt van
de joodse begraafplaats, en dat
die een uniek bewaard interieur
heeft, waar ook nu
begrafenisceremonies naar oude
traditie gehouden kunnen
worden?
dat in het voormalige
benedictijnerklooster het West-
Moravische Museum gevestigd is
met grote collecties van
kerststallen, Moravische pijpen
van tektiet en van de regionale
cultuur?
dat Tfiebíã in het
schilderachtige landschap van
het voorgebergte van het
Boheems-Moravische Hoogland
ligt, 60 km ten westen van de
grootste Moravische stad Brno en
40 km ten zuidoosten van de
hoofdstad van de regio Jihlava?
Naar Praag is het 180 km, naar
Wenen 140 km.
12.
VOORMALIGE JOODSE WIJK, JOODSE BEGRAAFPLAATS
EN ROMEINS-GOTISCHE BASILIEK VAN ST. PROKOP
T¤EBÍâ – Plaats voor de ontmoeting van culturen
Tfiebíã is een bijzonder goed bewaard gebleven bewijs van de honderden jaren durende samenleving
van de christelijke en de joodse cultuur in de Europese steden. In de stad ligt de vrijwel compleet
bewaarde joodse wijk Zámostí met meer dan 120 huizen. Tfiebíã is het eerste zelfstandige Joodse
monument buiten Israël, dat opgenomen is door de UNESCO.
De benauwde ruimte van het getto en de steeds toenemende groei van het aantal inwoners leidde tot
de bouw van een unieke wijk met een grote bebouwingsdichtheid, kromme straatjes, donkere plaatsen,
doorgangen met bogen en romantische pleinen. De werkelijke parels zijn dan de beide oude synagogen.
De indrukwekkende sfeer is ook te vinden op de joodse begraafplaats. Die telt 11 000 graven
en ongeveer 3 000 grafstenen. De oudste komt uit het jaar 1625.
Portaal van de Romeins-gotische basiliek van de heilige Prokop
Het belangrijk christelijke monument is de kloosterbasiliek
van de heilige Prokop uit de eerste helft van de
13de eeuw. Deze behoort tot de meest waardevolle
Romeinse bouwwerken in Moravië. In kunstzinnig
opzicht is voornamelijk de crypte zeer kostbaar,
evenals het noordelijke portaal van de kerk met
schitterende beeldhouwwerken.
Basiliek van de heilige Prokop
en het voormalige benedictijnerklooster
Pfiibyslav – Het kasteel is gereconstrueerd als museum. Hier is een expositie van historische brandslangen en een tentoonstelling over de Hussietenbeweging
te bezichtigen. Bij de aanval op de burcht van Pfiibyslav in 1424 is de belangrijke aanvoerder van de Husieten Jan ÎiÏka van Trocnov om het leven gekomen.
Vranov nad Dyjí – Het mooiste barokke Moravische kasteel. De architect van de verbouwing van de oorspronkelijk middeleeuwse burcht was
de beroemde Weense architect Johannes Bernard Fischer von Erlach.
Jaromûfiice nad Rokytnou – Een monumentale barokke residentie, een van de meest omvangrijke in Europa. Het kasteel is omringd door parken
in de Frans-Engelse stijl, met stenen bankjes en zandstenen sculpturen.
Mohelno – Hadcová-steppe – Een natuurreservaat voor warmteminnende planten en diersoorten die gebonden zijn aan steensoorten met een
hoog cadmiumgehalte. In dit gebied rond de Mohelno werden meer dan zestig nieuwe plant- en diersoorten beschreven. Door het reservaat lopen
twee educatieve paden – de voorjaarsroute van 3,5 km en de najaarsroute van 4 km.
Dukovany – Kerncentrale. De bezoekers hebben de mogelijkheid om veel informatie te krijgen, niet slechts over de kerncentrale zelf, maar ook
over het gebruik van kernenergie en energie in het algemeen.

Kandidaat voor de lijst van de UNESCO
Wist u
dat de bouw van het nieuwe hotel
begonnen is in 1965 en beëindigd
op 21-9-1973? Toen is de exploitatie
van restaurant en hotel begonnen.
Het nieuwe hotel heeft drie sterren en
een capaciteit van drie appartementen
en elf tweepersoonskamers. De totale
capaciteit is ongeveer 55 bedden plus
20 bijzetbedden.
Kandidaat voor de lijst van de UNESCO
Wist u
Vanaf 1 januari 2002 het
Bethlehem van Braun opgenomen is bij
de nationale culturele monumenten van
de Tsjechische Republiek?
dat MatyበBraun (1684-1738),
een belangrijke barokke beeldhouwer,
de schepper van o.a. het beroemde
beeld van de heilige Luitgarda op de
Karelsbrug in Praag is?
Kandidaat voor de lijst van de UNESCO
Wist u
dat de waarde van de
mijngebieden bij Vítkovice in de
technologie gelegen is? (Het gaat om
een unieke wijze van aaneensluiting
van het gehele productieproces
van steenkoolwinning tot aan
ijzerproductie, vanaf de oprichting tot
aan de sluiting in 1998). Ook gaat het
om de afzonderlijke technische
voorzieningen en objecten. Het is
een uniek monument, ook voor wat
het karakteristieke stadspanorama
en de uitzonderlijke omgeving ervan
betreft, dat de sfeer van een “stad
van staal ” ademt.
1.
Het hotel-restaurant boven op de berg Je‰tûd betreft een uniek bouwwerk. Het werd gerealiseerd
in de tweede helft van de jaren zestig van de vorige eeuw naar een project van architect Karel Hubáãek
en de staticus Zdenûk Tatrman. Door de gedurfdheid van de constructie en de architectonische uitstraling
heeft de toren al snel belangstelling gewekt, en dat niet alleen in het land zelf, maar ook in het buitenland.
Hubáãek heeft daar van de Internationale Unie van Architecten de Perretprijs voor ontvangen.
Het bouwwerk behoort tot de fraaiste voorbeelden van de architectuur uit die periode in het kader
van gehumaniseerde techniek. De vorm en de gecultiveerde technische aspecten van alle details
wekken de indruk van een sciencefiction-wereld op. Het bouwwerk past echter op een bijzondere wijze
in de context van het landschap door de aansluiting van de elegante, aërodynamische toren op de kegelvormige
top van de berg Je‰tûd. In de verbinding van de techniek met de aandacht voor de natuurlijke
omgeving neemt dit werk in de gehele Tsjechische en Midden-Europese architectuur van die periode een
bijzondere plaats in.
2.
BETLEHEM VAN BRAUN
HET BETHLEHEM VAN BRAUN – Barokke beelden in het bos
Barokke beelden in de natuur tussen DvÛr Králové en Kuks. De unieke galerie in de natuur is opgericht in de
jaren 1723-1732 naar een idee van graaf F.A. ·pork. Het gaat hier om een groot complex van beeldhouwwerken
die de deugden en ondeugden weergeven, en in een nabij gelegen bos om een galerie van monumentale beeldhouwwerken
die grotendeels in de rotsen uitgehouwen zijn.
De benaming Bethlehem is in de tijd gewoon geworden voor het grootste deel van het gehele complex. Dit deel
beeldt scènes van Nieuwe Testament uit, zoals de Komst van de Koningen, Het Knielen van de Herders
en Geboorte des Heren. De auteurs van deze omvangrijke werken zijn de beeldhouwer MatyበBernard Braun
en zijn leerlingen. Het complex is niet alleen het belangrijkste werk van Braun, maar ook een uniek
beeldhouwwerk, een van interessantste en meest gewaardeerde barokke monumenten.
3.
UNIEK BOUWWERK
JE·TùD – Ruimteschip boven op de berg
COMPLEX VAN DE MIJN HLUBINA
MIJNGEBIED VÍTKOVICE – Herinnering aan de stoommachine
Complex van de mijn Hlubina, de cokesfabriek en de hoogoven van de ijzerfabriek Vítkovice. Vanwege
de buitengewone monumentale waarde zijn deze objecten en technische installaties tot Nationaal Cultuurmonument
uitgeroepen. De directe omgeving ervan, evenals de uitzichtcorridors zijn als beschermde zone aangemerkt.
De ijzerfabriek Vítkovice is opgericht in 1828 op de plaats waar zich tegenwoordig hoogovens bevinden, om ruimer gebruik
te maken van de steenkool uit Ostrava. Als doel werd de bouw van de spoorweg uit Wenen naar de zoutmijnen in Polen
aangemerkt. Voor de bouw van de spoorweg zou de ijzerfabriek de benodigde rails leveren. In 1832 werd de staalproductie
opgestart en in 1836 werd de hoogoven in werking gezet. Beide installaties zijn gebaseerd op het gebruik van steenkool
als brandstof en ze waren toentertijd de eerste in de gehele Habsburgse monarchie. Met het doel om de steenkoolwinning
zo dicht mogelijk bij het grootste verbruik ervan te plaatsen, is in 1852 in de buurt van de hoogovens begonnen met
de aanleg van de mijn Hlubina. Na de voltooiing daarvan was de gehele technologische stroom van steenkoolwinning tot
aan ijzerproductie op elkaar aangesloten. De geleidelijke ontwikkeling en de uitstekende productiecontinuïteit hebben na de
stopzetting ervan in 1998 een uniek architectonisch en technisch overzicht van verschillende periodes opgeleverd.

Kandidaat voor de lijst van de UNESCO
Wist u
dat in de jaren 50 van de 20e
eeuw de restauratiewerkzaamheden
begonnen zijn?
dat onder een groot deel van de
huizen op het Lagere en het
Bovenste plein van de stad Slavonice
een groot en ingewikkeld
middeleeuws gangensysteem ligt,
dat nog niet volledig in kaart is
gebracht?
Kandidaat voor de lijst van de UNESCO
Wist u
dat Terezín gebouwd is als
vestingstad en dat om die reden een
groot deel van de gebouwen verbonden
is door een uitgestrekte ondergronds
gangenstelsel met een totale lengte van
30 km?
dat in de Tweede Wereldoorlog de
vesting gebruikt is als de gevangenis
van de Gestapo in Praag? De stad is
tijdens de oorlog door de
oorspronkelijke bewoners geheel
verlaten en de nazi’s hebben hier in
1942 een joods getto aangelegd.
Kandidaat voor de lijst van de UNESCO
Wist u
dat er in hat vingplaatscomplex
nu een vaste exposite is, en
dat rondleidingen gehouden
worden?
4.
In het jaar 1961 is de stad een stedelijk monumentenreservaat geworden. Het monumentenreservaat Slavonice,
de renaissanceparel van Zuidwest-Moravië, ligt in het romantische landschap van het Boheems-Moravische
hoogland op het kruispunt van Bohemen, Moravië en Oostenrijk. De oorspronkelijke nederzetting is ontstaan
aan het eind van de 12e eeuw. De oudste aantekening komt uit het jaar 1260.
De historische kern van de stad is bewaard gebleven als een langwerpige vorm met twee pleinen, waartussen
de kathedraal van Maagd Maria Hemelvaart staat, evenals een dominante stadstoren. Een groot deel van de stadswallen
is bewaard gebleven, waarvan twee van de drie poorten. In de 16e eeuw, toen de stad een grote economische bloei
doormaakte, zijn praktisch alle huizen op beide pleinen verbouwd in de vorm zoals wij die tegenwoordig kennen. Er zijn hier
unieke keldergewelven, kamers met wandschilderingen, voorgevels van huizen met karakteristieke delen uit de Italiaanse
renaissance, vaak met rijke sgraffitoversieringen, waar naast eenvoudige motieven ook ingewikkelde figuratieve motieven
te vinden zijn. Slavonice is als geheel een goed voorbeeld van een tamelijk intact gebleven laatgotische stad met
renaissancistische elementen.
6.
RENAISSANCEHUIZEN
RENAISSANCEHUIZEN IN SLAVONICE – Stad aan de grens
5.
VESTING
VESTING TEREZÍN – Voor de poort van het getto
De stad is in 1992 uitgeroepen tot stedelijk monumentenreservaat De vesting is gesticht door de keizer Josef II in het
jaar 1780. De bouw van de vesting met de totale oppervlakte van 398 hectaren duurde ca. 10 jaar. De stroom van de
rivier Ohfie is rechtgezet en er werd een nieuwe bedding aangelegd met een lengte van 4 km. De totale oppervlakte
van de vestingmuren is 67 ha en de overige 158 hectares vormen vier diepe gebieden, die onder water gezet kunnen
worden. De oostkant van de stad (tussen de kerk en de Nieuwe Ohfie) is op een modderig gebied gebouwd,
op houten palen en roosters met stenen vullingen. Voor de bouw van Terezín zijn zoveel bakstenen nodig geweest,
dat vijf fabrieken elke jaar ongeveer twintig miljoen bakstenen moesten produceren.
In juni 1790, nog geen 11 jaar na het leggen van de eerste bouwsteen, werd de vesting in aanwezigheid van
de hoofdprojectant van Terezín, generaal vorst Klement Pellegrini, tot een vesting uitgeroepen, die in staat was
om de strijd aan te gaan.Wat betreft de bouw en de tactiek behoort de vesting Terezín tot de meest volmaakte
fortificatiebouwwerken ter wereld en vertegenwoordigt van de vestingwerken tegen het eind van de 18e eeuw.
De vesting heeft drie delen: een hoofdgedeelte (de stad) – ligt aan de linkeroever van de rivier Ohfie, de Kleine
vesting – aan de rechteroever van de top Ohfie richting Praag en daartussen een bewaakte ruimte.
BURCHTEN VAN GROOT-MORAVIË KUUROORD
MIKULâICE – Herinneringen aan een lang geleden vergaan rÿk
In het jaar 1999 genoteerd als Nationaal Cultuurmonument
Vanuit historisch oogpunt is Mikulãice een belangrijke archeologische vindplaats van een Slavische vesting uit
de 9e eeuw van onze jaartelling, d.w.z. uit de tijd van het Groot-Moravische. De burcht is gebouwd
op de plaats van een Slavische nederzetting uit de 6e en de 7e eeuw met de oppervlakte van ca. 6 ha., omringd
door een voorburcht en enkele beveiligde nederzettingen. De archeologische werken zijn hier in het jaar 1954
begonnen door de archeoloog Josef Poulík. De resten van het paleis en van 11 (12) kerken werden geleidelijk
ontmanteld. Hier zijn Byzantijnse, Adriatische en de westerse invloeden merkbaar.

Kandidaat voor de lijst van de UNESCO
Wist u
dat Karl‰tejn als allereerste
genomineerd is als monument voor
de UNESCO? De nominatie is echter
stopgezet wegens verbouwing van de
burcht.
Kandidaat voor de lijst van de UNESCO
Wist u
dat de fabriek gevormd wordt door
een complex van acht barokke en
classicistische gebouwen met een
papiermanufactuur? In het jaar 1987
is in een van de objecten een
papierproductiemuseum geopend – het
Museum voor Handgeschept Papier.
Jaarlijks wordt het museum bezocht
door ca. 45 000 toeristen.
Kandidaat voor de lijst van de UNESCO
Wist u
dat Luhaãovice het grootste
Moravische kuuroord is met een lange
traditie betreffende de genezing van de
luchtwegen, darmen, diabetes en het
bewegingsapparaat? Het kuuroord
werd beroemd door de natuurlijke
geneeskrachtig bronnen, de gunstige
klimatologische omstandigheden en de
aangename omgeving, waar
natuurschoon samengaat met een
karakteristieke architectuur.
7.
GOTISCHE BURCHT KARL·TEJN
KARL·TEJN – Middeleeuws hart van het koninkrijk
Karl‰tejn is een gotische burcht, die gebouwd werd door de Tsjechische koning en roomse keizer Karel IV tussen 1348
en 1355, en neemt onder de Tsjechische burchten een unieke positie in. De burcht is niet bedoeld als administratief
centrum van het koninkrijk of als koningszetel, maar is van begin af aan bedoeld als bewaarplaats voor de kroonjuwelen,
die hier ook op kleine onderbrekingen na bijna 200 jaar lang bewaard werden.
De Kapel van het Heilige Kruis (de grootste ter wereld) met de oorspronkelijke wandversieringen uit de 14de eeuw
– 129 schilderijen van de "hofschilder" van Karel IV, meester Theodoricus, is een unieke galerie met gotische schilderingen,
die tot heden bewaard zijn gebleven. Op deze schilderijen zijn de leden van "het leger des hemels" afgebeeld (ideële, dus
min of meer getrouwe portretten van heiligen, heilige pausen en bisschoppen, ridders van het leger uit Thebe, heilige
heersers en kerkelijke leraren). De kapel bevat verder de grootste portrettengalerie van Tsjechische koningen in Tsjechië en
een replica van de Kroon van de heilige Wenceslas. De wanden en het plafond zijn bedekt met gouden versieringen
met halfedelstenen en glazen versieringen van Venetiaans glas in de vorm van de sterrenhemel. Het is niet verwonderlijk
dat de kroniekschrijvers uit de tijd van Karel IV schreven, dat er nergens ter wereld een kapel is, die zo mooi is als deze.
8.
De papierfabriek in Velké Losiny is opgericht door de familie Îerotín in 1596. Het is een uniek monument met
een 400 – jarige traditie. De fabriek werkt praktisch zonder onderbreking vanaf haar oprichting. Het is de oudste
nog functionerende papiermanufactuur in Tsjechië en in Midden-Europa. De handmatige papierproductie
is duurder, maar kwalitatief veel beter en is tot op heden behouden gebleven. De productietechnologie is vanaf
de invoering ervan in de 13e eeuw tot in de 19e eeuw vrijwel ongewijzigd gebleven.
Dat de papierfabriek tijden van voor- en tegenspoed gekend heeft? De komst van de moderne machinetechnologie voor
fabricage van papier betekende een sterke productiedaling, soms zelfs met een derde deel. Aan het einde van de jaren
70 van de 19e eeuw is het gebruik van handgeschept papier vanwege de kwaliteiten ervan in de farmacie, de chemie
en de levensmiddelenindustrie geïntroduceerd. Op dit gebied zijn de producten uit Losiny wereldberoemd geworden.
In de vakpers en op internationale tentoonstellingen is er aandacht aan gewijd (1881 – gouden medaille in Melbourne,
1913 – gouden medaille in Wenen). In de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw heeft de productie van handgeschept
papier een opleving gekend. Al in die tijd was het uniek om op dergelijke wijze te produceren. In 1933 was dit de laatste
papierfabriek in het toenmalige Tsjecho-Slowakije, waar handgeschept papier werd vervaardigd.
9.
PAPIERFABRIEK
VELKÉ LOSINY – Eeuwen op papier
KUUROORD
LUHAâOVICE – Jugendstil-kuuroord in de schaduw van de bergen
De schilderachtige stad Luhaãovice ligt in Zuid Moravië, ongeveer 20 km ten zuidoosten van Zlín. Het kuuroord
Luhaãovice dankt zijn roem niet alleen aan de 300-jarige traditie van de geneeskrachtige verblijven,
de betoverende architectuur van de kuuroordsanatoria, de goed verzorgde parken en de pracht
van de omliggende natuur, maar voornamelijk aan de geneeskrachtige bronnen.
Aan het begin van de vorige eeuw is het kleine en onbelangrijke kuuroord verkocht door de adellijke familie
Serényi en werd het eigendom van een naamloze vennootschap onder leiding van vooruitstrevende arts MUDr.
Franti‰ek Vesel˘. Het comfortabele kuuroord werd vervolgens getooid door de kunst van de architect Du‰an
Jurkoviã, die door MUDr. Vesel˘ uitgenodigd werd om mee te werken aan de vormgeving van de stad. Jurkoviã
heeft in zijn sanatoriaprojecten volksarchitectuurelementen in de Jugendstil verwerkt. De mooiste werken van
de moderne architektuur zijn het JurkoviãÛv dÛm (het huis van Jurkoviã)(vroegere van Jan), de villa Chaloupka,
het Sluneãní láznû (Zonnensanatorium), het Vodoléãebn˘ ústav (Watergeneeskundig Instituut), Jestfiábí, het
Slovensk˘ dom (Slowaakse Huis) en de Slovenská búda (Slowaakse Hut). Jurkoviã heeft tevens het urbanisme
van het kuuroord en een nieuw regulatieplan uitgewerkt.

Kandidaat voor de lijst van de UNESCO
Wist u
dat de meren van TfieboÀ een
erfenis zijn, die tijdens de gehele
bestaansduur ervan een functionele
eenheid gevormd heeft en nog
vormt, en vele waterhuishoudkundige
en landschapsvormingsaspecten
bezit? De esthetische uitwerking
in het landschap is buitengewoon
bijzonder.
Kandidaat voor de lijst van de UNESCO
Wist u
dat tien van de rotsformaties voor
bescherming in aanmerking komen?
Ze hebben een totaaloppervlak
van 17,05 km2 : Hruboskalské rotsformatie
(4,24 km2 ) met tientallen imposante
rotstorens die een hoogte van 80-90 meter
bereiken; Klokoãské en Betlémské-rotsen
(2,09 km2 ), waar in de rotsgebieden
van zandsteen ca. 300 rotsen van
alle basistypes aanwezig zijn; Kozákov
(0,70 km2 ), een beroemde vindplaats voor
edelstenen en een uniek zandsteengebied.
De scheef gelegen zandsteenplaten
vormen de basis voor het ontstaan
van unieke rotsvormen – in het zgn.
Maandal (Mûsíãní údolí) komen twee
rotsreeksen samen en vormen onderaan
een cañon, terwijl ze aan de bovenkant
enkele honderden meters van elkaar
liggen; Kozlov – Chlum (0,45 km2 ) met
unieke natuurvormen zoals de breuk in de
rots, op ongeveer de helft van de
noordkant van de rug; Prachovské skály
(2,40 km2 ) met diepe gleuven, dalen
en afgronden – de rotsformaties met
de hoge rotstorens zijn uniek; Pfiíhrazské
skály (5,01 km2 ), waarvan voornamelijk
de zgn. Drábské Svûtniãky in het noorden
een reeks rotsen met scherpe randen,
torens en hoge dalwanden vormen;
en de rotsformatie Apolena (0,28 km2 ),
bekroond met de twee vulkaanachtige
schoorstenen van Trosky (488 m).
Het betreft de belangrijkste locatie voor wat
het leven van vleermuizen betreft;
Dal Plakánek (0,81 km2 ), Suché skály
(0,13 km2 ) a Sokol (0,95 km2 ), met in het
wild groeiende orchideeën.
10.
MEREN
MERENGEBIED ROND T¤EBO≈ – Tussen meren en karper
Dankzij de buitengewone cultuurhistorische betekenis van dit technische monument is het complex uitgeroepen
tot nationaal cultuurmonument en de historische kern van de stad tot stedelijk monumentenreservaat
De locatie betreft een uniek merencomplex als technisch monument, dat door de historie en de directe ligging
ervan gebonden is aan de stad TfieboÀ. De historische stadskern maakt om die reden dan ook deel uit
van de nominatie. De nominatie betreft de groep meren als technische monumenten – de twee grootste
in de nabijheid van de stad TfieboÀ zijn RoÏmberk en Svût. Verder zijn er twee kunstmatige waterwerken die de
functie van het merensysteem in de omgeving van TfieboÀ bepalen – Zlatá stoka en Nová fieka.
De historische stadskern van TfieboÀ is hier als voorbeeld van het stadstype opgenomen, dat in historisch,
politiek en economisch opzicht verbonden is aan het fenomeen van de merenbouw en de zoetwaterviskwekerijen
in deze kunstmatig aangelegde waterreservoirs.
11.
ROTSFORMATIES
ROTSFORMATIES IN âESK¯ RÁJ
– Zandstenen labyrint tussen de rotsen
Dit is het eerste Tsjechische natuurmonument, dat officieel in aanmerking komt voor opname
op de prestigieuze lijst van het werelderfgoed van de UNESCO.
âesk˘ ráj (Boheems paradijs) ligt in het midden van de Jiãínská-heuvelgebied, ongeveer honderd kilometer ten
noordoosten van Praag. Dit gebied ligt op de grens van drie regio’s: Midden-Tsjechië, Liberec en Hradec Králové.
Volgens vergelijkende onderzoeken zijn de rotsformaties van âesk˘ ráj niet alleen in Tsjechië uniek, maar ook in de
wereld, en betreft het het meest volledige voorbeeld van het zgn. zandsteenfenomeen van de gematigde zone en de
combinatie van levende en niet-levende natuurelementen.
In het gehele gebied van de rotsformaties zijn vele informatieve toeristische paden. De waarde van het gebied is ook
gegeven door de unieke combinatie van natuurfenomenen, architectuurmonumenten en volksbouwwerken, waarvan
de betekenis tot ver over de grenzen van de Tsjechische Republiek reikt.