Nieuw in 2011: Nieuw in 2011: - Switch - De Boeck

In september 2010 werd in de eerste graad van het secundair onderwijs overgeschakeld van het vak
Technologische opvoeding naar het vak Techniek. In dit nieuwe vak staat de technische geletterdheid centraal.
Vorig jaar kon u al kennismaken met Switch, een projectmatige methode techniek. In deze folder presenteren
we u Switch A (techniek voor de A-stroom) en Switch B (techniek voor de B-stroom) met bijzondere aandacht
voor wat nieuws de reeksen te bieden hebben in 2011.
A
Nieuw in 2011:
Nieuw in 2011:
Techniek voor de A-stroom
Techniek voor de B-stroom
Projectbundels voor Techniek
de boeck - kwaliteit in onderwijs

itch A Switch A Switch A Switch A Switch A Switch A Switch A Switch A Switch A S
Auteurs:
Gertjie Franck
Dave Van den Keybus
Marleen Chalmet
Diana Wets
Techniek als project
Switch A is een reeks van tien leerwerkboekjes die
werden opgesteld op basis van de nieuwe eindtermen.
De aanpak is projectmatig: er wordt doelgericht
gewerkt, met het oog op één of meerdere technische
realisaties. De leerinhouden zijn telkens op het
project in kwestie afgestemd.
Transparante inhoud
De verschillende techniekprojecten illustreren
de verscheidenheid aan toepassingsgebieden.
Op de kaft van elke Switch
A-module geven icoontjes duidelijk aan
welke toepassingsgebieden in een specifi
eke bundel behandeld worden. In de
handleiding bij elke module wordt meer
gedetailleerd aangegeven welke eindtermen
bereikt worden.
TRANSPORT
ENERGIE
Switch A
de bundels
Gebruiksklaar en fl exibel concept
Met Switch A bieden we gebruiksklare en eenvoudige
projecten aan. De reeks in zijn geheel komt tegemoet
aan de eindtermen, maar de projecten zijn daarnaast
ook afzonderlijk te gebruiken. De projectbundels zijn
overigens in een willekeurige volgorde te behandelen,
wat de leerkracht de nodige bewegingsvrijheid biedt.
ICT CONSTRUCTIE
BIOCHEMIE
Opbouw volgens technisch proces
Het uitgangspunt bij een techniekproject is dat, om een technische realisatie tot stand te brengen, het technisch
proces doorlopen moet worden.
De structuur van elke Switch A-module loopt daarom parallel met het technisch proces, van probleemstelling tot
evaluatie. Op die manier maakt de leerling zich dit typische procesmatige denken eigen.
probleemstelling ontwerpen maken in gebruik nemen evalueren
Alle verdere informatie en bestelinfo vind je op www.deboeck.com

witch A Switch A Switch A Switch A Switch A Switch A Switch A Switch A Switch A
didactische ondersteuning
Gratis aanvullend ICT-luik
per module
Op http://switch.deboeck.com vindt de leerling
per module interactieve oefeningen die polsen
naar goed begrip van de stof.
Daarnaast wordt vaak ook extra materiaal voorzien
zodat ICT, waar het kan, naadloos geïntegreerd kan
worden in de lessen.
Handleiding per module
Bij elke Switch-module is er een handleiding voorzien.
Daarin bevinden zich niet alleen de oplossingen bij de
opdrachten uit de bundels, maar ook een overzicht van
de bereikte eindtermen, didactische tips, een voorbeeldtoets
en heel wat extra’s (links, concrete suggesties
ter uitbreiding of verdieping, extra oefeningen
…) bij de behandelde stof.
Tot slot vindt u in de handleiding ook een code
waarmee u toegang krijgt tot het leerkrachtenluik van
http://switch.deboeck.com. Daar vindt u o.m. een
elektronische versie van het jaarplan en andere documenten
die van nut kunnen zijn bij het voorbereiden
van uw lessen.
Er zijn aparte handleidingen voorzien voor leerkrachten
van het vrij onderwijs en het gemeenschapsonderwijs.
I-board
Wie wil, kan ook gebruikmaken van een digitale versie van de Switch A-modules. Met het i-board (een elektronisch
bordboek) kan je bladeren door een projectie van de bundels, inzoomen op illustraties en tekst en de ingevulde
antwoorden doen verschijnen, wat het klassikaal bespreken van oefeningen vergemakkelijkt.
Voor Switch A zijn twee i-boards beschikbaar (bij modules 1-5 en bij modules 6-10).
Voor meer info: zie www.i-board.be.
Cd-rom met powerpoints
Per leerjaar voorzien we ook een cd-rom voor de leerkrachten die als aanvulling geldt bij de projecten uit de
Switch A-reeks. Daarop vind je per techniekproject een powerpoint met extra fotomateriaal en links naar relevante
websites en fi lmpjes. Ideaal ter ondersteuning van uw lessen.
Kant-en-klare leerlingen- of leerkrachtenpakketten
De infrastructuur van het technieklokaal is niet in alle scholen dezelfde. Met Switch wordt bewust gestreefd naar
laagdrempelige projecten die zonder veel problemen uitvoerbaar zijn in de klas- of schoolomgeving.
Bij sommige projecten bieden we het nodige materiaal aan. Zo kunt u bij Goal! een leerlingenpakket bestellen
waarin alle materiaal voor het maken van het golf- of voetbalspel voorhanden is. Ook de technische realisatie
uit Straf licht, de schudlamp, is bij ons verkrijgbaar.
Voor meer info hierover kunt u terecht bij één van onze vertegenwoordigers of op onze website.
Alle verdere informatie en bestelinfo vind je op www.deboeck.com

Opbouw van een Switch A-project
In aanloop naar de technische
realisatie wordt aan de hand van
een bredere context het onderwerp
degelijk gesitueerd. In dit
deel komen de relevante leerinhouden
aan bod.
Via een speelse en herkenbare instap
maakt de leerling kennis met het
onderwerp waarbinnen het te realiseren
techniekproject zich situeert. De
nieuwsgierigheid wordt alvast gewekt!
Bij de realisatie van het techniekproject gaat de leerling
stapsgewijs te werk volgens de vijf fasen van het technisch
proces. Hij gaat aan de slag met stroomdiagrammen,
waardoor hij zich stap voor stap en op eigen tempo
technische vaardigheden eigen kan maken.
Alle verdere informatie en bestelinfo vind je op www.deboeck.com

Op het einde van elke technische realisatie
wordt er een uitgebreide evaluatie voorzien.
De leerling beoordeelt zowel zijn werk als
zichzelf aan de hand van een gedetailleerde
evaluatiefi che.
Om verantwoord en veilig te werken, worden
waar nodig werk- en veiligheidsfi ches voorzien,
opdat de leerling doordacht handelt en
juist omgaat met materiaal en de eigen veiligheid.
Achteraan elke bundel bevindt zich
een overzichtelijke begrippenlijst
waar de leerling de belangrijkste
termen bij elk project op alfabetische
volgorde verzameld vindt.
Alle verdere informatie en bestelinfo vind je op www.deboeck.com

Switch A is een modulair opgevatte reeks techniekuitgaven. De projecten zijn stuk voor stuk gelinkt aan de
hedendaagse leefwereld van de leerling en bespelen uiteenlopende interessegebieden: van houten spelcon-
structies over voedingsprocessen tot het zelf maken van 3D-beelden. Op die manier is er voor ieder wat wils, en
kan elke leerling zijn eigen talenten ontdekken en ontwikkelen.
Goal!
In Goal! maken uw leerlingen kennis met de beginselen van technisch tekenen,
boren, schroeven en hameren, met daarbij de nodige aandacht voor veiligheid.
Met behulp van stroomdiagrammen maken ze binnen dit project eigenhandig een
minivoetbal of -golfspel.
In het kader van dit project leren de leerlingen meer over materialen en gereedschappen,
maar ook over tekens en symbolen (2D en 3D, pictogrammen, stroomdiagrammen
…) en het belang daarvan in het leven van elke dag.
Mp3-genie
In Mp3-genie worden de leerlingen meegenomen in de technologische evolutie
van muziekspelers, gaande van de mechanische fonograaf tot de elektronische
mp3-speler. Die laatste wordt analytisch bestudeerd als technisch systeem, met
speciale aandacht voor sturingen. Zo zijn de leerlingen aan het eind van dit
project in staat om de oorsprong en werking van hun mp3-speler beter te begrijpen.
Als extra realisatie ontwerpen de leerlingen met de pc een persoonlijke
beltoon in mp3.
Op weg
In Op Weg begeven leerlingen zich in het verkeer. De fi ets, het populairste vervoersmiddel
bij de doelgroep, krijgt daarbij de nodige aandacht: leerlingen leren
over de ‘anatomie’ en het onderhoud van een fi ets en ontdekken hoe ze kleine
gebreken aan hun eigen tweewieler kunnen herstellen. Bovendien krijgen ze de
nodige tips over veilig gedrag op de weg.
In de loop van het project doet de leerling ook de nodige kennis op over soorten
transport (en hun specifi eke voor- en nadelen) en overbrengingen.
Straf licht
Aan de hand van een concreet en handig voorwerp, de zaklamp, maken leerlingen
in Straf Licht kennis met de verschillende onderdelen van de elektrische
stroomkring. Ze leren ook stroombaanschema’s tekenen met behulp van specifi
eke computersoftware.
Verderop in deze bundel worden de leerlingen uitgedaagd: met behulp van verschillende
stroomdiagrammen ontwerpen en maken ze zelf een milieuvriendelijke
‘zaklamp’ die werkt op basis van bewegingsenergie en/of chemische
energie. Daarbij worden vaardigheden als monteren, demonteren en optimaliseren
geoefend.
Rescue
In Rescue komen leerlingen aan de hand van een bordspel meer te weten over de
verschillende afdelingen van een ziekenhuis. Ze leren wanneer ze waar terecht
kunnen en hoe elke afdeling functioneert.
In het hoofdstuk over wondverzorging leren de leerlingen hoe ze te hulp moeten
snellen in geval van schaaf-, snij- en brandwonden. Meteen komt ook aan bod
waarom die wondverzorging zo belangrijk is; ze maken kennis met ziekteverwekkers
en andere micro-organismen.
Alle verdere informatie en bestelinfo vind je op www.deboeck.com

Breed beeld
In Breed beeld worden de leerlingen meegenomen doorheen de evolutie van het
(fotografi sche) beeld. Ze ontdekken hoe de eerste beelden op plaat werden vastgelegd
en nemen de proef op de som met een eigengereide camera obscura. Ook
het vervolg van de evolutie komt aan bod, met bijzondere aandacht voor de overgang
van analoge naar digitale fotografi e. Deze stap brengt hen uiteindelijk tot de
3D-beelden die ze vandaag op breed beeld kunnen bekijken.
Als realisatie maken de leerlingen hun eigen stop-motion animatiefi lmpje en
leren ze als techniekgebruiker de mogelijkheden van een digitaal toestel kennen.
Met die kennis gaan ze op pad om zelf foto’s te nemen, die vervolgens te bewerken
tot 3D-afbeeldingen en met hun eigen ontworpen 3D-bril te bekijken.
Houvast
In Houvast moeten de leerlingen grotendeels zelfstandig aan het werk om een rek
te maken. Wat voor soort rek wordt het? Hoe gaat het eruitzien? Antwoorden op
die vragen zullen door de leerlingen zelf ingevuld worden bij het ontwerp van hun
product.
De eigenschappen van verschillende materialen worden grondig onderzocht.
Deze materiaalstudie is volledig in functie van de realisatie.
Geen enkele architect laat een huis bouwen zonder een ontwerp op papier te
zetten; zo zal geen enkele leerling zijn werkstuk beginnen maken zonder er eerst
de aanzichten van te tekenen. Een hele klus dus voor een doe-het-zelver!
Smakelijk!
In Smakelijk! ontdekken leerlingen proefondervindelijk het bestaan van ‘positieve’
en ‘negatieve’ bacteriën. In de bundel komen bewaartechnieken aan bod, maar er
wordt ook stilgestaan bij het belang van hygiëne om voedselbederf te voorkomen.
Verderop in de bundel wordt het duidelijk dat micro-organismen ook een positieve
rol kunnen spelen en in staat zijn om stoffen te maken.
Als realisatieopdracht krijgen de leerlingen de kans om zelf een pizza te ontwerpen
(die afhankelijk van de infrastructuur ook gemaakt wordt.). En … waarvoor
zullen de leerlingen kiezen? Ontwerpen ze een pizza volgens de principes van slow
food (met de intentie om de ecologische voetafdruk zo laag mogelijk te houden)
of kiezen ze resoluut voor een fastfood pizza? Een project dat smaakt naar meer!
Eco@home
In Eco@home draait alles rond duurzaam bouwen en leven. Leerlingen maken
kennis met relevante technische systemen die daartoe kunnen bijdragen zoals
zonnepanelen, warmtepompen en windmolens (zonne-energie, warmte-energie en
bewegingsenergie). Ze ontdekken dat er ook kleinschaliger oplossingen bestaan
om energie te snoeien (spaarlampen plaatsen, stekkers uittrekken, gebruik van
energiezuiniger toestellen) en nemen thuis de proef op de som. Met Eco@home
worden leerlingen zich bewust van hun water- en energieverbruik en met een projectvoorstelling
leren ze elkaar energietips om spaarzamer te leven.
Ruimtetoerist
Ruimtevaart … op het eerste zicht niet meteen een thema uit de leefwereld van
de leerling, maar wel eentje dat tot de verbeelding spreekt. In Ruimtetoerist wordt
onder meer stilgestaan bij het mechanische aspect van de ruimtevaart, en de leerlingen
gaan ook zelf een raket maken met huis-, tuin en keukenmateriaal.
Daarnaast is Ruimtetoerist een vrolijke verkenning van wat er zich allemaal afspeelt
in de kosmos, al is de link met aardse technologieën nooit ver weg.
Alle verdere informatie en bestelinfo vind je op www.deboeck.com

itch B Switch B Switch B Switch B Switch B Switch B Switch B Switch B Switch B S
Switch B
Switch B is een nieuwe reeks leerwerkboekjes, aangepast aan het nieuwe leerplan techniek voor de B-stroom.
Dat schrijft een projectmatige aanpak van het techniekonderwijs voor, waarbij in één schooljaar meerdere projecten
moeten gerealiseerd worden.
Bij de keuze van de projecten moet rekening
gehouden worden met de verscheidenheid van de
verkenningsgebieden. Zo moeten minstens 5 verkenningsgebieden
aan bod komen, waarvan minstens
één uit verzorging of voeding en minstens
één uit bouw, elektriciteit, hout of metaal (leerplan
VVKSO).
Switch B voorziet voor elk verkenningsgebied minstens
één techniekproject. Als leerkracht kies
je zelf wanneer je welk project wil gebruiken in
de klas. Binnen elk techniekproject is er ruimte
gelaten voor een persoonlijke invulling. Alle techniekprojecten
sluiten probleemloos aan op de leerplannen
VVKSO, GO en OVSG.
Switch B legt de klemtoon op het actief bezig zijn:
leerlingen ontwerpen, onderzoeken, maken en gebruiken
en onderhouden verschillende technische
systemen. De logo’s op de cover verwijzen naar de
focus van het techniekproject.
1 minstens 1
kiezen uit
2 minstens 1
kiezen uit
Er wordt aandacht besteed aan de verschillende dimensies van techniek:
begrijpen, hanteren en duiden (met een sterke focus op hanteren).
ICT
begrijpen
hanteren
duiden
verkenningsgebied code
voeding
verzorging
hout
bouw
metaal
elektriciteit
3 vrije keuze tuinbouw
mode
kunststoffen
schilder- en grafi sche
technieken
ICT
Vo1
Ve1
Ho2
Bo2
Me2
El2
Tu3
Mo3
Ku3
Sc3
probleemstelling ontwerpen maken in gebruik nemen evalueren
Ic3
BEGRIJPEN HANTEREN DUIDEN
Alle techniekprojecten ICT doorlopen het technisch ICT proces, van probleemstelling tot evaluatie. Bij het maken
van de technische realisaties zoomen we in op het ontwerpproces en/of het maakproces, waardoor de
leerlingen zich deze typische processen eigen maken.
ICT
ICT
Alle verdere informatie en bestelinfo vind je op www.deboeck.com
ICT
ICT
ICT

witch B Switch B Switch B Switch B Switch B Switch B Switch B Switch B Switch B
Nieuw in 2011
Stel je voor!
Tijdens dit techniekproject onderzoeken de leerlingen hoe je jezelf of bv. je hobby
kan voorstellen. Gaandeweg exploreren ze de computerprogramma’s Word, Powerpoint
en Audacity en kiezen ze voor het ontwerpen van respectievelijk een fl yer, een
powerpointpresentatie of een podcast.
Reken op mij!
In deze bundel leren de leerlingen op een authentieke manier het internet en het
computerprogramma Excel kennen. In deze bundel leren de leerlingen op een
authentieke manier het internet en het computerprogramma Excel kennen. Via
zoekprogramma’s en het kritisch selecteren van informatie en vragen, ontwerpen
ze een enquête. Na het afnemen van de enquête maken ze grafi eken en interpreteren
ze de gegevens tot nieuwe informatie en verbeterpunten.
Druk druk druk!
Maak kennis met het Kroatische familiebedrijf Kantal. Al generaties lang produceren
zij alles wat te maken heeft met drukwerk. Het ontwerpen en maken van
postkaarten, affi ches, behangpapier, kranten, kunstwerken enzovoort heeft geen
geheimen voor ze. De leerlingen treden in hun voetsporen en onderzoeken en ontdekken
zo de wereld van het drukken.
Tuinfeest!
Tijdens dit techniekproject maken de leerlingen kennis met diverse facetten uit
de bouwwereld. De leerlingen ontwerpen en maken zelf een tuinset waarbij ze
kunnen kiezen uit onderleggers in gewapend beton, een windlicht in klei of onderleggers
uit mortel, belegd met mozaïek.
Zelf bedacht?
Walter Van Beirendonck, Ann Demeulemeester, Dries Van Noten, Dirk Bikkembergs,
Nicky Vankets, Murielle Scherre … allemaal stuk voor stuk grote kledingontwerpers.
Maar textiel op zich gaat verder dan enkel mode en kleding … Van
grasmatten en hightech kledij tot kogelvrije vesten, autozetels enzovoort. Via deze
module krijgen de leerlingen een eerlijke kijk op de wereld van mode en textiel.
Tijdens het techniekproject ontwerpen en maken de leerlingen een prototype –
afhankelijk van hun interessegebied en de keuzes van de techniekleerkrachten.
Groene Vingers
Binnen dit techniekproject maken de leerlingen kennis met de wereld van de tuinbouw.
Diverse technieken en beroepen komen ruimschoots aan bod. De leerlingen
ontwerpen een fi ctieve tuin in de voetsporen van een tuinontwerper, ontwerpen
een BBB (een ‘bloembollenbak’) en ook verschillende toepasselijke maatschappelijke
thema’s zoals groendaken, groentenabonnementen, akkerbouw, sierteelt
enzovoort komen aan bod!
Voor de inhoud van de projecten die al verschenen in 2010, kan u terecht op onze website.
Alle verdere informatie en bestelinfo vind je op www.deboeck.com

Opbouw van een Switch B-project
De opbouw van elke Switch B-bundel is opgehangen aan de 5 fasen van het technisch proces.
De leerling wordt, aan de hand van een
leuke cartoon meteen geconfronteerd
met een uit het leven gegrepen probleem.
Als antwoord op het probleem gaan leerlingen
doordacht op zoek naar mogelijke oplossingen.
Het beste ontwerp werken ze verder
uit tot een prototype dat meteen uitgebreid
geëvalueerd wordt.
Alle verdere informatie en bestelinfo vind je op www.deboeck.com

Daarna steken leerlingen zelf
de handen uit de mouwen
om hun eigen technische
realisatie te maken. Aan
de hand van overzichtelijke
werkfi ches worden ze stap
voor stap begeleid tijdens dit
maakproces.
Achteraan elke bundel bevindt zich
een overzichtelijke begrippenlijst
waar de leerling de belangrijkste
termen bij elk project op alfabetische
volgorde verzameld vindt.
Op het einde van elke technische realisatie
wordt er een uitgebreide evaluatie voorzien.
De leerling beoordeelt zowel zijn werk als
zichzelf aan de hand van een gedetailleerde
evaluatiefi che.
Alle verdere informatie en bestelinfo vind je op www.deboeck.com

Techniek voor de A-stroom
Switch A – module 1 – Goal!
Switch A – module 1 – Goal! – leerlingenpakket
Switch A – module 2 – Straf licht
Switch A – module 2 – Straf licht – bouwpakket schudlamp
Switch A – module 3 – Rescue
Switch A – module 4 – Op weg
Switch A – module 5 – Mp3-genie
Switch A – module 6 – Breed beeld
Switch A – module 7 – Houvast
Switch A – module 8 – Smakelijk!
Switch A – module 9 – Eco@home
Switch A – module 10 – Ruimtetoerist
Bij elke module van Switch A horen 2 handleidingen,
één op maat van het VO en één voor het GO!.
Switch A – module 1-5 – i-board
Switch A – module 6-10 – i-board
Switch A – module 1-5 – cd-rom met powerpoints
Switch A – module 6-10 – cd-rom met powerpoints
CONTACT
KLANTENDIENST
tel. 0800 99 613
fax 0800 99 614
bestellingen@deboeck.com
Een overzicht van alle -artikels
Belpairestraat 20
2600 Berchem
www.deboeck.com
Techniek voor de B-stroom
Switch B – module 1 – Ons dagelijks brood
Switch B – module 2 – Zorg voor mekaar
Switch B – module 3 – Zelf gemaakt?
Switch B – module 4 – Sfeerlicht
Switch B – module 5 – Een eigen plek
Switch B – module 6 – Niets vergeten?
Switch B – module 7 – Stel je voor!
Switch B – module 8 – Reken op mij!
Switch B – module 9 – Druk, druk, druk!
Switch B – module 10 – Tuinfeest!
Switch B – module 11 – Zelf bedacht?
Switch B – module 12 – Groene vingers
Switch B – module 13 – Open klasdag
Bij elke module van Switch B hoort een handleiding.
Switch B – module 1-6 – i-board
Switch B – module 7-12 – i-board
U kunt altijd contact opnemen met een van onze vertegenwoordigers!
Jean-Pierre Deklerck: 0478 80 90 15
provincie West-Vlaanderen en provincie Oost-Vlaanderen (behalve Aalst, Denderleeuw, Ninove,
Geraardsbergen, Beveren, Dendermonde, Hamme, Temse, Sint-Niklaas en Zelzate)
jeanpierre.deklerck@deboeck.com
Kristin Descheemaeker: 0478 80 90 13
provincie Limburg, provincie Antwerpen (enkel postnummers 2000 tot 2100, Herentals, Geel,
Mol, Heist-op-den-Berg, Berlaar en Westerlo), provincie Vlaams-Brabant (arrondissement Leuven)
kristin.descheemaeker@deboeck.com
Diane Segers: 0478 80 90 14
provincie Oost-Vlaanderen (enkel Aalst, Denderleeuw, Ninove, Geraardsbergen, Beveren, Dendermonde,
Hamme, Temse, Sint-Niklaas en Zelzate), provincie Vlaams-Brabant (Brussel, Halle, Vilvoorde) en
provincie Antwerpen (behalve Antwerpen-Centrum, Deurne, Herentals, Geel en Mol)
diane.segers@deboeck.com
de boeck - kwaliteit in onderwijs
UITGEVERIJ
tel. 03 200 45 00
fax 03 200 45 99
informatie@deboeck.com