Untitled - Tento.be

Allegorie van oorlog en
vrede
1626-30
olieverf op doek, 198 x 297 cm
Londen, National Ga/lery
Rubens diplomaat
Antwerpen
In 1626 overleed Isabella Brant, drie jaar nadat Clara
Sere na, Rubens' enige dochter was overleden. In de
jaren die daarop volgen gaat Rubens zich intens met
diplomatieke opdrachten inlaten en zal daardoor vaak
lange tijd uit Antwerpen afwezig zijn. De opvoeding van
zijn twee zonen, Albert en Nicolaas, vertrouwde hij toe
aan zijn vrie nd Gaspar Gevartius. In opdracht van de
infante voerde Rubens verkennende gesprekken om een
vrede tot stand te brengen tussen Engeland en Spanje,
die ook zou moeten leiden tot een vrede tussen de
Noordelijke en de Zuidelijke Nederlanden. Hij verbleef
daartoe lange tijd aan het hof van Filips IV van Spanje
en van Karel I van Engeland. Hij slaagde erin de
grondslagen te leggen van een Spaans-Engels
vredesverdrag dat in november 1630 in Madrid zou
ondertekend worden. Beide vorsten waren zeer te vreden
over Rubens' optreden en sloegen hem uit dankbaarheid
tot ri dder.
Een schilderij als de Allegorie van oorlog en vrede
illustreert duidelijk Rubens' vredesverlangen en ook hoe
kunst en politiek perfect samengaan. Rubens maakte het
schilderij tijdens zijn verblijf aan het Engelse hof en
schonk het nadien aan de Engelse koning. Op allegorische
wijze toont hij de we ldaden die Engeland zouden te
beurt vallen na het sluiten van een solide vrede.
28
Centraal staat een naakte vrouw die met melk uit haar
borsten een staand jongetje voedt. Deze twee fi guren
kunnen zowe l Pax en haar zoontje Plautos zijn,
die re spectievelijk de vrede en de rijkdom voorstellen,
als Ve nus en Cupido die de liefde en de vruchtbaarheid
symboliseren. De idee van vruchtbaarheid en rijkdom
wordt verder ge visualiseerd door een sater met een
hoorn des overvloeds en de fi guur van Abundantia die
kostbaar vaatwerk aanbrengt. Een van de drie meisjes
aan wie de sater de hoorn aanbiedt wordt gekroond
door Hymen, de god van het huwelijk. Op de
achtergrond verschijnen Mars en de furie Alecto die dit
vredevolle tafereel brutaal willen verstoren. Zij worden
evenwel kordaat verdreven door Minerva, de godin van
de wijsheid.
Tijdens zijn verblijf in Engeland schilderde Rube ns
ook een aantal portrette n van vooraanstaande politici,
militaire strategen en hovelingen, zoals de hertog van
Arundel, de familie van Balthasar Gerbier en de
koninklijke lijfarts Turquet de Mayerne.