JG 20 nr 1 - Reynaertgenootschap

JG 20 nr 1 - Reynaertgenootschap JG 20 nr 1 - Reynaertgenootschap

reynaertgenootschap.be
from reynaertgenootschap.be More from this publisher
18.09.2013 Views

52 Carrein genoot een opleiding als regent-germanist, maar hij werd marketing-directeur van General Biscuits, voordien Parein en De Beukelaer. Hij publiceerde verschillende dichtbundels, o.a. Allerzielen en Loutering. Hij vertaalde ook de cursiefjes van Jos Ghijsen in het Duits. Bekend is hij vooral geworden als tekstdichter van de volkszanger en troubadour Miel Cools. Boer Bavo werd een Vlaamse klassieker. Bert Carrein stierf in 1997. Peter Cabus, de componist van de cantate Reinaert II, werd in Mechelen in 1923 geboren. Hij genoot een bijzonder veelzijdige muziekopleiding aan de conservatoria van Mechelen en Brussel. Hij studeerde piano, harmonie, orgel, contrapunt en compositie. Op veel muziekconcoursen verwierf hij eerste prijzen. Jarenlang speelde hij in een trio. Zijn gedroomde solistenloopbaan moest hij opgeven vanwege neuritis in zijn rechterarm. Geleidelijk schakelde Cabus over op een pedagogische carrière. Hij werd directeur van het Conservatorium in Mechelen en docent harmonie aan het Brusselse Conservatorium. Peter Cabus overleed in 2000. Slot In het onlangs verschenen eerste deel van de nieuwe Geschiedenis van de Nederlandse literatuur Stemmen op schrift maakt auteur Frits van Oostrom een exercitie in het niemandsland tussen essay en encyclopedie. Het gaat daarbij om het wetenschappelijk verantwoord schrijven over literatuur uit het verleden, zodanig dat die de lezer van vandaag blijft boeien. Zijn bladzijden over de middeleeuwse Reynaert bewijzen het gelijk van zijn aanpak. Van Oostrom besluit de inleiding van zijn boek met een motto bij de tijdreis langs teksten en figuren uit onze literaire traditie. Het luidt: ‘Wat een vreemde wereld – en wat lijken ze op ons’. In zijn Reynaert II-liederen heeft Bert Broes dat in een unieke vormgeving eens te meer bewezen. Noten 1. Een naam als ‘Reinaert’ is in dit artikel gespeld conform zijn herkomst. Gaat het om een ver wijzing naar de middeleeuwse tekst, dan is ‘Reynaert’ gespeld. Bij aanduidingen van Broes’ tekst is zijn spelling aangehouden: ‘Reinaert’. De naamgeving van de personages is volgens die van de cantate (Herzinde, Hermelinde, later Ermelijne, etc.). Een enkele typfout in de liederen is stilzwijgend verbeterd. 2. Mevrouw Adelheid Carrein, dochter van de auteur Bert Broes, was zo vriendelijk me de tekst van Reinaert II ter beschikking te stellen, alsmede enkele brieven rond het ontstaan ervan. Voor haar hulp en haar toestemming de tekst te publiceren ben ik zeer erkentelijk. 3. Een waardering van de muziek van de cantate is te vinden in het tijdschrift Gamma, nr.1, januari-februari 1975: Ontmoeting met Peter Cabus, door H. Heughebaert. 4. Brief van Pieter De Prins aan Bert Broes, dd. 28 juli 1970. 5. Brief van De Prins aan Broes, dd 23 juni 1971. 6. Ibidem. 7. Brief van Wim Meuwissen, directie-assistent van het Brussels Kamertoneel aan Bert Broes, dd 14 september 1971. 8. Mededeling van mevrouw Leen Boereboom, hoofdredactrice van het cultureel programmablad van Klara Muziek & Woord aan Adelheid Carrein, dd. 4 januari 2006 9. Brief van Bert Broes aan Leen Boereboom, dd 2 juni 1975. 10. Ibidem. 11. Ibidem. Tiecelijn, 20, 2007

Bert Broes Reinaert II Eerste Reinaertlied Niets is heilig onder de zon: bij de een gaat ‘t om de gulden, bij de andre om de ton. Ze vragen: ben je er tegen? Ze vragen: ben je er voor? Dan zeg ik bij mezelve: Wat koop ik er voor? ‘HET VADERLAND!’ – roept Bruin, de generaal. ‘Komt jongens in het rijtje, komt jongens allemaal!’ Ik dacht: wat doet die andre aan de andre kant? Hij roept net hetzelfde voor een ander vaderland. Ik ging dus niet! – en kreeg een strafmandaat van twintig paragrafen, met stempel van de staat. Bruin roept: de vadergrond is heilig! Bruin roept: ons leger houdt hem veilig! Maar ik voel mij het veiligst tussen haag en heg. Ik weet, het is niet heilig – en ‘t is daarom dat ik zeg: Niets is heilig… ‘JE ZALIGHEID is hoofdzaak!’ – preekt Belijn, ‘Maakt daarom onderscheid tussen mijn en dijn!’ ‘k Zag onlangs zijn ring, zijn hermelijn en goud en ergens diep in mij riep REINAERT DE RABAUW. Toen heb ik mee met Marx mijn deel geëist, en daarom sta ik bovenaan de zwarte lijst. Pas op! – ‘k ben nog geen vegetariër, ik lust nog altijd proletariër! Ik zorgde voor het mijne zo goed als ik maar kon. Maar kom je met BELIJN, dan zijn we waar ‘t begon. Niets is heilig… ‘DE TOEKOMST VAN DE STAD!’ – roept Izegrim. Eerst loop je daar nog in, een beest is niet zo slim. Een indexprijs voor vlees, voor ‘t brood voor in je mond, maximumprijs voor alles, alleen niet voor de grond! Ik riep: zie toch die wolf, hij spekuleert! Men schonk me Malpertuus. Ik zweeg. Ik was geleerd. ‘t Geheim van de urbanisatie ligt bij de bloem van elke natie. 53 Tiecelijn, 20, 2007

52<br />

Carrein genoot een opleiding als regent-germanist, maar hij werd marketing-directeur<br />

van General Biscuits, voordien Parein en De Beukelaer. Hij publiceerde verschillende<br />

dichtbundels, o.a. Allerzielen en Loutering. Hij vertaalde ook de cursiefjes<br />

van Jos Ghijsen in het Duits. Bekend is hij vooral geworden als tekstdichter van<br />

de volkszanger en troubadour Miel Cools. Boer Bavo werd een Vlaamse klassieker.<br />

Bert Carrein stierf in 1997.<br />

Peter Cabus, de componist van de cantate Reinaert II, werd in Mechelen in 1923<br />

geboren. Hij genoot een bijzonder veelzijdige muziekopleiding aan de conservatoria<br />

van Mechelen en Brussel. Hij studeerde piano, harmonie, orgel, contrapunt en<br />

compositie. Op veel muziekconcoursen verwierf hij eerste prijzen. Jarenlang speelde<br />

hij in een trio. Zijn gedroomde solistenloopbaan moest hij opgeven vanwege<br />

neuritis in zijn rechterarm. Geleidelijk schakelde Cabus over op een pedagogische<br />

carrière. Hij werd directeur van het Conservatorium in Mechelen en docent harmonie<br />

aan het Brusselse Conservatorium. Peter Cabus overleed in <strong>20</strong>00.<br />

Slot<br />

In het onlangs verschenen eerste deel van de nieuwe Geschiedenis van de<br />

Nederlandse literatuur Stemmen op schrift maakt auteur Frits van Oostrom een<br />

exercitie in het niemandsland tussen essay en encyclopedie. Het gaat daarbij om<br />

het wetenschappelijk verantwoord schrijven over literatuur uit het verleden, zodanig<br />

dat die de lezer van vandaag blijft boeien. Zijn bladzijden over de middeleeuwse<br />

Reynaert bewijzen het gelijk van zijn aanpak.<br />

Van Oostrom besluit de inleiding van zijn boek met een motto bij de tijdreis langs<br />

teksten en figuren uit onze literaire traditie. Het luidt: ‘Wat een vreemde wereld – en<br />

wat lijken ze op ons’.<br />

In zijn Reynaert II-liederen heeft Bert Broes dat in een unieke vormgeving eens te<br />

meer bewezen.<br />

Noten<br />

1. Een naam als ‘Reinaert’ is in dit artikel gespeld conform zijn herkomst. Gaat het om een ver<br />

wijzing naar de middeleeuwse tekst, dan is ‘Reynaert’ gespeld. Bij aanduidingen van Broes’<br />

tekst is zijn spelling aangehouden: ‘Reinaert’. De naamgeving van de personages is volgens<br />

die van de cantate (Herzinde, Hermelinde, later Ermelijne, etc.). Een enkele typfout in de<br />

liederen is stilzwijgend verbeterd.<br />

2. Mevrouw Adelheid Carrein, dochter van de auteur Bert Broes, was zo vriendelijk me de tekst<br />

van Reinaert II ter beschikking te stellen, alsmede enkele brieven rond het ontstaan ervan.<br />

Voor haar hulp en haar toestemming de tekst te publiceren ben ik zeer erkentelijk.<br />

3. Een waardering van de muziek van de cantate is te vinden in het tijdschrift Gamma, <strong>nr</strong>.1,<br />

januari-februari 1975: Ontmoeting met Peter Cabus, door H. Heughebaert.<br />

4. Brief van Pieter De Prins aan Bert Broes, dd. 28 juli 1970.<br />

5. Brief van De Prins aan Broes, dd 23 juni 1971.<br />

6. Ibidem.<br />

7. Brief van Wim Meuwissen, directie-assistent van het Brussels Kamertoneel aan Bert Broes,<br />

dd 14 september 1971.<br />

8. Mededeling van mevrouw Leen Boereboom, hoofdredactrice van het cultureel programmablad<br />

van Klara Muziek & Woord aan Adelheid Carrein, dd. 4 januari <strong>20</strong>06<br />

9. Brief van Bert Broes aan Leen Boereboom, dd 2 juni 1975.<br />

10. Ibidem.<br />

11. Ibidem.<br />

Tiecelijn, <strong>20</strong>, <strong>20</strong>07

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!