JG 20 nr 1 - Reynaertgenootschap

5
Cuwaert de haas wordt in Malpertuis verslonden (afb. 10a en 10b):
14
Allen vielen op het aas,
op het snood vermoorde lijf.
Hermelijn zelfs, Reinaarts wijf,
at het vleesch en dronk het bloed.
J.F. Willems
De toeschouwer mag in de opengewerkte vossenburcht Malpertuis binnenkijken.
We zien in de eetkamer de vossenfamilie aan de hazendis. ‘Vader deelt de porties
uit aan de pluimstaartige kleinen en straks, nog, zullen ze de beentjes kloven’
schrijft Edmond van Offel. In de hoek ligt de afgestroopte huid met de kop van
Cuwaert er nog aan. Met afhangende oren, als ware hij nog in leven, staart Cuwaert
met een levenloze blik in de verte. Belijn zit, zich van geen kwaad bewust, rustig te
wachten op een boomstam. Hij rookt vredig zijn pijpje en kijkt naar de pootafdrukken
van Reinaert en Cuwaert, die naar de burchtpoort leiden. De poort is zorgvuldig
gesloten zodat Belijn niets kan horen of zien. Van Offel: ‘En, dat hij ook bedot
zal worden, staat op zijn snullengezicht geschreven.’
6
Reinaert, Hermelijn en de welpjes vluchten weg (afb. 11a en 11b; met waterschade):
‘Vluchten wij, vrouw Hermelijn!
Gij, mijn kindren altegader,
volgt uw moeder, volgt uw vader!
Meer dan tijd is ‘t, dat we ontgaan!’
Allen snelden op de baan
en bereikten de woestijn…
J.F. Willems
De laatste prent is speels, dynamisch en sarcastisch. We zien Reinaert met vrouw
Hermelijn en zijn kinderen ‘altegader’ goedgezind wegtrekken naar de woestijn. De
welpjes dragen en sleuren hun speelgoed mee. Een van de vosjes trekt een haan
mee op wieltjes. Rechts zien we Belijn op weg naar het hof. Met fikse stap en de
brieventas met de noodlottige inhoud op zijn rug gaat hij zijn noodlot tegemoet.
Rechtsboven zien we de galg en links in de ronde uitsparing een dansende Reinaert
die aan de galg is ontsnapt.
De zes prenten geven enkele hoogtepunten van het verhaal. De gekozen selectie:
pinksteropening, aanval op de beer, tuchtiging van de vos, pelgrimstocht, hazenmoord
en vlucht naar de woestijn is onvoldoende om het hele verhaal te kennen.
Enkel het publiek dat het verhaal kende kon de prenten een plaats geven in het
geheel van de Reynaert. Maar het primaire publiek dat De Violieren voor deze ‘postkaarten’
op het oog had, was de ‘volksmens’. Zo konden de prentkaarten enigszins
de functie van de vroegere centsprenten of ‘mannekensbladen’ overnemen en het
verhaal bij een breed publiek kenbaar maken. Daarnaast konden kinderen (én volwassenen)
de prenten ook inkleuren. De overgeleverde kaarten in de collectie van
het AMVC zijn hiervan het bewijs. De eigenaar van de met waterverf ingekleurde set
was niemand minder dan Pol de Mont.
Tiecelijn, 20, 2007