Het archief als tijdbom Gevaar en ... - Nationaal Archief
Het archief als tijdbom Gevaar en ... - Nationaal Archief
Het archief als tijdbom Gevaar en ... - Nationaal Archief
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
HET ARCHIEF ALS TIJDBOM<br />
54<br />
van de veiligheidsdi<strong>en</strong>st<strong>en</strong> ons historici meer moet<strong>en</strong> gunn<strong>en</strong>, maar<br />
we zull<strong>en</strong> zelf ook aan de bak moet<strong>en</strong>. Waar is het historische plezier<br />
dat ontstaat bij het doorkamm<strong>en</strong> van stoffige <strong>archief</strong>mapp<strong>en</strong>?<br />
Hoe wordt stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> dat plezier bijgebracht? Is er nog ruimte voor<br />
langdurig <strong>archief</strong>onderzoek, of verstikk<strong>en</strong> we zelf die bloempjes van<br />
amateuristisch <strong>archief</strong>g<strong>en</strong>ot door oogluik<strong>en</strong>d toe te staan dat stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
hun historische scriptie op basis van Lexis Nexis schrijv<strong>en</strong>?<br />
Nem<strong>en</strong> we onze stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> nog wel e<strong>en</strong>s mee op e<strong>en</strong> field trip? En<br />
nem<strong>en</strong> we zelf de tijd voor rustig <strong>archief</strong>onderzoek, hier te lande of<br />
over de gr<strong>en</strong>s, waarbij vreemde tal<strong>en</strong> <strong>en</strong> handschrift<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> barrière<br />
mog<strong>en</strong> zijn?<br />
Juist het doorgaan tot aan de laatste doz<strong>en</strong> van het geheime <strong>archief</strong>,<br />
het doorploeg<strong>en</strong> van alle in de marges weggestopte briefjes met<br />
aantek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> van presid<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, het opvrag<strong>en</strong> van nog meer nummers<br />
<strong>en</strong> het bezoek<strong>en</strong> van archiev<strong>en</strong> in de provincie hoort bij dit handwerk.<br />
Geheimhouding mag ge<strong>en</strong> red<strong>en</strong> tot capitulatie zijn. Er is altijd nog<br />
wel erg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> gaatje, e<strong>en</strong> loophole, of e<strong>en</strong> verdwaald <strong>archief</strong>stuk<br />
dat daar niet had hor<strong>en</strong> te zijn te vind<strong>en</strong>.<br />
Alle<strong>en</strong> met dat doorzettingsvermog<strong>en</strong> van historici word<strong>en</strong> de dwaze,<br />
verrass<strong>en</strong>de, irrelevante <strong>en</strong> zeer actuele gevar<strong>en</strong> blootgelegd. E<strong>en</strong><br />
beetje historische subversie op zijn tijd kan dus ge<strong>en</strong> kwaad. Dan zal<br />
het <strong>archief</strong> e<strong>en</strong> tijdmachine <strong>en</strong> <strong>tijdbom</strong> zijn die met zijn explosieve<br />
kracht niet alle<strong>en</strong> de historische wet<strong>en</strong>schap, maar ook de democratie<br />
bij tijd <strong>en</strong> wijle ev<strong>en</strong> goed door elkaar schudt <strong>en</strong> de noodzakelijke<br />
opdoffer kan gev<strong>en</strong>.<br />
KETELAAR-LEZING 2012<br />
55