18.09.2013 Views

Foto: Hennie Keeris - Museum Brigade en Garde Prinses Irene

Foto: Hennie Keeris - Museum Brigade en Garde Prinses Irene

Foto: Hennie Keeris - Museum Brigade en Garde Prinses Irene

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Foto</strong>: <strong>H<strong>en</strong>nie</strong> <strong>Keeris</strong>


DE VAANDELDRAGER IS HET OFFICIEEL ORGAAN VAN DE VERENIGING VAN OUD<br />

STRDDERS V.D. KONINKWKE NEDERLANDSE BRIGADE PRINSES IRENE, IN<br />

SAMENWERKING MET DE VERENIGING VAN OFFICIEREN DER GARDE FUSELIERS<br />

PRINSES IREN E<br />

VERENIGING VAN OUD STRDDERS VAN DE<br />

KONINKWKE NEDERLANDSE BRIGADE "PRINSES IRENE"<br />

Secretariaat:<br />

Amethistdijk 254<br />

4706 BJ ROOSENDAAL<br />

0165544 802<br />

VERENIGING VAN INDIË-BATAUONS VAN HET<br />

GARDEREGIMENT PRINSES IRENE<br />

Secretariaat:<br />

Nic. Beetsstraat 29<br />

6901 LW ZEVENAAR<br />

0316524002<br />

VERENIGING VAN OFFICIEREN<br />

DER GARDE FUSELIERS PRINSES IRENE<br />

Secretariaat:<br />

Hfd Sie 117 Painfbat GFPI<br />

G<strong>en</strong>m. de Ruyter van Stev<strong>en</strong>inckkazerne<br />

MPC 75A<br />

Postbus 90.152<br />

5600 RD EINDHOVEN<br />

0402665660<br />

REGIMENTSVERENIGING ONDEROFFICIEREN VAN HET<br />

GARDEREGIMENT FUSELIERS PRINSES IERENE<br />

Secretariaat:<br />

BA 17 Painfbat GFPI<br />

G<strong>en</strong>m. de Ruyter van Stev<strong>en</strong>inckkazerne<br />

Postbus 90.152<br />

5600 RD EINDHOVEN<br />

FUSELIERS- EN KORPORAALSVERENIGING<br />

GARDEREGIMENT FUSELIERS PRINSES IRENE<br />

In oprichting


VAN DE REGIMENTSCOMMANDANT<br />

Geachte regim<strong>en</strong>tsg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong>,<br />

Sinds het uitkom<strong>en</strong> van het laatste nummer in 1997 van de Vaandeldrager is er • eer<br />

veel gebeurd. Van de belangrijkste zak<strong>en</strong> wil u ik via deze weg deelg<strong>en</strong>oot ma e .<br />

Regim<strong>en</strong>tsled<strong>en</strong>. Allereerst vall<strong>en</strong> e<strong>en</strong> paar personeelsmutaties van heel promo<br />

led<strong>en</strong> van ons regim<strong>en</strong>t op. T<strong>en</strong> eerste feliciteer ik Kolonel Bokhov<strong>en</strong> met zijn honlnc-.<br />

ming tot <strong>Brigade</strong>-g<strong>en</strong>eraal in de functie van Commandant 43e Gemechaniseerde<br />

gade (eind april 1998). Ook w<strong>en</strong>s ik G<strong>en</strong>eraal-majoor Nicolai veel geluk <strong>en</strong><br />

arbeidsvreugde in zijn nieuwe functie (eind 1998) als Commandant Commando<br />

ding<strong>en</strong> KL. T<strong>en</strong>slotte heeft <strong>Brigade</strong>-g<strong>en</strong>eraal Van Leeuw<strong>en</strong> op 19 februari j.1. zijn<br />

actieve loopbaan binn<strong>en</strong> de KL beëindigd; ik w<strong>en</strong>s hem nog veel gezonde jar<strong>en</strong><br />

hoop dat hij zijn actieve loopbaan binn<strong>en</strong> het <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t Fuseliers <strong>Prinses</strong> e<br />

nog lang zal voortzett<strong>en</strong>. Naast het heuglijke feit dat <strong>Brigade</strong>-g<strong>en</strong>eraal Van Leeuwer;<br />

zich nu ook tot de jonge, vitale BD'ers mag rek<strong>en</strong><strong>en</strong>, mog<strong>en</strong> wij als regim<strong>en</strong>t 0<br />

heug<strong>en</strong> in de <strong>en</strong>ergie die hij wil stek<strong>en</strong> in zijn voorzitterschap van de Stichting e<br />

<strong>en</strong> <strong>Garde</strong> <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e'. Daarnaast b<strong>en</strong> ik blij met de reacties op mijn oproep aa<br />

om als regim<strong>en</strong>tsled<strong>en</strong> uw ste<strong>en</strong>tje of kei bij te drag<strong>en</strong> aan onze regim<strong>en</strong>tsa .. .<br />

er hebb<strong>en</strong> zich inmiddels drie jonge, vitale BD'ers aangemeld voor sleutelfuncties. e<br />

kunn<strong>en</strong> er nog meer gebruik<strong>en</strong><br />

Regim<strong>en</strong>tsjaardag. Op 9 januari j.1. vierd<strong>en</strong> wij in Oirschot onze regim<strong>en</strong>tsjaa -<br />

die werd opgeluisterd door vele gast<strong>en</strong> van de oud-strijders van de Ir<strong>en</strong>e Brig<br />

de Indië-bataljons, e<strong>en</strong> grote deputatie van ons Belgische zusterbataljon Be .. .<br />

Linie, verteg<strong>en</strong>woordigers van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>weerbaarhed<strong>en</strong>, ex-BBTers <strong>en</strong> de SH.·r;-.... ••.. ,r<br />

Historische Militaria. En vele led<strong>en</strong> van ons regim<strong>en</strong>t van buit<strong>en</strong> de parate d<br />

GFPI. De plechtighed<strong>en</strong> startt<strong>en</strong> met de komst van G<strong>en</strong>eraal-majoor Nicolai, .<br />

de <strong>Brigade</strong>-adjudant De Bresser weg<strong>en</strong>s zijn vele verdi<strong>en</strong>st<strong>en</strong> voor de infant .<br />

Infanterielegp<strong>en</strong>ning uitreikte. Na e<strong>en</strong> waardige herd<strong>en</strong>king van onze geval e<br />

werd door de oud-strijders van de Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong> in stijl e<strong>en</strong> groot aantal invasiesec<br />

d<strong>en</strong> uitgereikt. De rest van het programma omvatte schietwedstnjd<strong>en</strong> <strong>en</strong> v e CTV'''-'''~~<br />

ve activiteit<strong>en</strong>, waarbij naast prestatiedrang er ook tijd was voor onderlinge<br />

<strong>en</strong> gezelligheid. Hoogtepunt<strong>en</strong> daalbij war<strong>en</strong> de wtreáing van de G<strong>en</strong>eraal-<br />

Hemmes trofee aan de A-compagnie <strong>en</strong> de G<strong>en</strong>eraal-majoor Van Besouw 1J1<br />

de SSVOST-compagnie door de beide g<strong>en</strong>eraals persoonlijk! Over het geh<br />

presteerd<strong>en</strong> de teams van de A-compagnie <strong>en</strong> het Belgische bataljonsteam<br />

Wat vooral opviel, was dat het team van de A-compagnie bij de schaatsesta


otte ijshockeyschaats<strong>en</strong>) onze Belgische vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> maar ternauwernood (met e<strong>en</strong> halve<br />

ronde) kon voorblijv<strong>en</strong>. Na de prijsuitreiking g<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> vel<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> heel gezellige<br />

borrel gevolgd door e<strong>en</strong> nasi-maaltijd. Uit de vele positieve reacties mag ik afleid<strong>en</strong><br />

dat de regim<strong>en</strong>tsjaardag e<strong>en</strong> heel geslaagde dag was.<br />

<strong>Museum</strong>. Hoewel de verhuizing van ons museum naar de nieuwe locatie (gebouw<strong>en</strong><br />

8 <strong>en</strong> 28) wat vertraging heeft opgelop<strong>en</strong>, gaan de voorbereiding<strong>en</strong> gewoon door. Elders<br />

in dit nummer informeert Dhr. Sonnemans u in detail over de verhuis- <strong>en</strong> inrichtingskost<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> zijn ideeën om e<strong>en</strong> <strong>en</strong> ander te financier<strong>en</strong>. Ik steun t<strong>en</strong> volle zijn idee<br />

omtr<strong>en</strong>t de actie "VRIEND VAN HET MUSEUM" <strong>en</strong> "SPONSOR VAN HET MUSEUM" <strong>en</strong><br />

ik roep u dan ook op om het voortbestaan van ons museum te steun<strong>en</strong> door het<br />

sch<strong>en</strong>k<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> kleine bijdrage <strong>en</strong> zo bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> uw naam eervol in het museum te<br />

lat<strong>en</strong> vermeld<strong>en</strong> (deze bijdrage is aftrekbaar van de belasting).<br />

Eén regim<strong>en</strong>tsver<strong>en</strong>iging. In het december-nummer pres<strong>en</strong>teerde ik mijn ideeën<br />

om tot e<strong>en</strong> verdere intergratie van alle geleding<strong>en</strong> van ons regim<strong>en</strong>t te kom<strong>en</strong> onder<br />

de 'paraplu' van de Stichting '<strong>Brigade</strong> <strong>en</strong> <strong>Garde</strong> <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e', om zo sterker te staan<br />

voor de toekomst. Inmiddels heb ik vanuit alle geleding<strong>en</strong> al wat positieve reacties<br />

ontvang<strong>en</strong>, hoewel e.e.a. bij de ver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> van oudstrijders nog verder met de<br />

'achterban' zal word<strong>en</strong> besprok<strong>en</strong>. De bedoeling is om via de weg der geleidelijkheid<br />

omstreeks de regim<strong>en</strong>tsjaardag van 1999 aan de voorgestelde integratie 'hand<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

voet<strong>en</strong>' te gev<strong>en</strong>. Ook b<strong>en</strong> ik verheugd u te kunn<strong>en</strong> meld<strong>en</strong> dat de laatste nog niet<br />

georganiseerde geleding van ons regim<strong>en</strong>t, de korporaals <strong>en</strong> fuseliers, met ingang van<br />

jongstled<strong>en</strong> 15 januari officieel is georganiseerd in de FKV (Fuseliers <strong>en</strong> Korporaalsver<strong>en</strong>iging).<br />

Tijd<strong>en</strong>s de eerste algem<strong>en</strong>e led<strong>en</strong>vergad<strong>en</strong>ng op g<strong>en</strong>oemde datum werd het<br />

interimbestuur gekoz<strong>en</strong> <strong>en</strong> geïnstalleerd onder voorzitterschap van de Korporaal der<br />

fuseliers Horvers.<br />

50 jaar <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t. Op 1 juni 1998 voer<strong>en</strong> ons Regim<strong>en</strong>t <strong>en</strong> het <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t<br />

Gr<strong>en</strong>adiers <strong>en</strong> Jagers 50 jaar het predikaat <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t. Omdat deze datum<br />

tijd<strong>en</strong>s het Pinksterweekeinde valt, zull<strong>en</strong> de festiviteit<strong>en</strong> op 1 juli 1998 plaatsvind<strong>en</strong>.<br />

Dit bericht kan vast in uw ag<strong>en</strong>da word<strong>en</strong> g<strong>en</strong>oteerd; details volg<strong>en</strong>.<br />

DFOR 11 of FOFOR 11. T<strong>en</strong>slotte nog e<strong>en</strong> operationeel bericht van groot belang voor<br />

ons regim<strong>en</strong>t: het 17e Pantserinfanteriebataljon GFPI heeft de opdracht gekreg<strong>en</strong> zich<br />

voor te bereid<strong>en</strong> op wederom e<strong>en</strong> uitz<strong>en</strong>ding naar Bosnië met als geplande start van<br />

de rotatie begin november 1998. Volg<strong>en</strong>s de viger<strong>en</strong>de plann<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> de Acompagnie<br />

<strong>en</strong> het 2e mortierpeloton niet meegaan. De naam van de interv<strong>en</strong>tiemacht<br />

zal wijzig<strong>en</strong> in DFOR 11 (Deterr<strong>en</strong>ce Force 11) of FOFOR 11 (Follow-on-Force 11). Door<br />

deze uitz<strong>en</strong>ding zal de regim<strong>en</strong>tsjaardag van 1999 pas na terugkeer word<strong>en</strong> gevierd.<br />

2<br />

A.T. Vermeij<br />

Luit<strong>en</strong>ant-kolonel der Fuseliers


In deze Vaandeldrager vindt U alles over de<br />

jaarlijkse reünie op 25 juni <strong>en</strong> de ag<strong>en</strong>da voor de<br />

Algem<strong>en</strong>e Led<strong>en</strong>vergadering. Op veier verzoek is<br />

e<strong>en</strong> dag gekoz<strong>en</strong> waarop wij lang licht <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />

redelijke temperatuur kunn<strong>en</strong> verwacht<strong>en</strong>.<br />

Ik hoop dat vel<strong>en</strong> deze dag de weg naar Oirschot<br />

wet<strong>en</strong> te vind<strong>en</strong> om het afscheid als secretaris<br />

van Harrie Hielkema veel kleur te gev<strong>en</strong>. Natuurlijk<br />

is het e<strong>en</strong> afscheid met weemoed. Wij wet<strong>en</strong><br />

niet anders of Harrie is de secretaris van onze<br />

ver<strong>en</strong>iging. Maar als je van 1963 af secretaris<br />

b<strong>en</strong>t geweest mag je ook nog wel e<strong>en</strong>s van je<br />

welverdi<strong>en</strong>de rust gaan g<strong>en</strong>iet<strong>en</strong>. Frans van der<br />

Meer<strong>en</strong>, die al e<strong>en</strong> tijdje als tweede secretaris<br />

optreedt, zal zeker e<strong>en</strong> waardig vervanger zijn.<br />

Het bestuur heeft beslot<strong>en</strong> U voor te stell<strong>en</strong> onze<br />

redacteur, Hans Sonnemans, te b<strong>en</strong>oem<strong>en</strong> tot<br />

bestuursfunctionaris <strong>en</strong> ook de sociaal medewerker'<br />

Frans Bakx, weer in het bestuur op te nem<strong>en</strong>.<br />

Ook Harry Davis, gelukkig goed herstell<strong>en</strong>d van<br />

zijn revisie in het ziek<strong>en</strong>huis, zet e<strong>en</strong> punt achter<br />

zijn werkzaamhed<strong>en</strong>. Vele jar<strong>en</strong> is hij sociaal medewerker<br />

geweest van onze ver<strong>en</strong>iging <strong>en</strong> van de<br />

Fonds<strong>en</strong>. Vel<strong>en</strong> die om ondersteuning vroeg<strong>en</strong><br />

zijn via Harry geholp<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> algem<strong>en</strong>e led<strong>en</strong>vergadering<br />

is e<strong>en</strong> mooie geleg<strong>en</strong>heid daar iets<br />

van te zegg<strong>en</strong>.<br />

Om misverstand<strong>en</strong> te voorkom<strong>en</strong>: onze ver<strong>en</strong>iging<br />

van oud-strijders heeft ge<strong>en</strong> zegg<strong>en</strong>schap<br />

over "de Fonds<strong>en</strong>". Die hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> bestuur<br />

waar wij wel in verteg<strong>en</strong>woordigd zijn.<br />

Destijds werd in Engeland opgericht de Stichting<br />

Noothov<strong>en</strong> van Goor Fonds met als doel militair<strong>en</strong><br />

die tuss<strong>en</strong> 1940 <strong>en</strong> 1945 in Engeland bij de<br />

K.L. di<strong>en</strong>d<strong>en</strong>, of hun nabestaand<strong>en</strong>, geldelijk te<br />

steun<strong>en</strong>. Tev<strong>en</strong>s werd in Engeland opgericht de<br />

Stichting Steunfonds "<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e" met als doel<br />

nabestaand<strong>en</strong> van gesneuveld<strong>en</strong> van onze<br />

<strong>Brigade</strong> de geleg<strong>en</strong>heid te gev<strong>en</strong> te studer<strong>en</strong>.<br />

De bestur<strong>en</strong> van beide stichti ge<br />

1984 beslot<strong>en</strong> de stichting<strong>en</strong> same "e<br />

één stichting die de naam d aa<br />

Steunfonds <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e <strong>en</strong> Ge eraa<br />

hov<strong>en</strong> van Goor fonds" met als doe e: e e<br />

van steun aan militair<strong>en</strong> die tusse Á<br />

deel uitmaakt<strong>en</strong> van de K.L. in E<br />

nabestaand<strong>en</strong> <strong>en</strong> aan oud-led<strong>en</strong><br />

gade of hun weduw<strong>en</strong> <strong>en</strong> ook van<br />

m<strong>en</strong>t Fuseliers <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e.<br />

Bij die Stichting was Ha ce<br />

medewerker <strong>en</strong> via hem verlee e ....e goook<br />

wel g<strong>en</strong>oemde "de Fondse ".<br />

In de volg<strong>en</strong>de Vaandeldrager<br />

Harry Davis bij de Fonds<strong>en</strong> 0<br />

riële steun nodig heeft moet a<br />

van Harry aanton<strong>en</strong>.<br />

Dat br<strong>en</strong>gt mij erop dat er waars<br />

wel led<strong>en</strong> zijn die om geestelï e<br />

zitt<strong>en</strong>. Aalmoez<strong>en</strong>ier Jan van Lie e<br />

Painfbat GFPI was ingedeel e :: e "'....e<strong>en</strong><br />

andere functie heeft, voel<br />

fuselier. Hij voelt zich nog steeos ::::~ '"\::)~rnt.'k<br />

bij oud-strijders. Hij heeft h~' e~ _A- ce <strong>en</strong><br />

begraf<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> geleid van leder- :;:- ::;"'ze ver<strong>en</strong>iging<br />

die hem k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. Miss . der<br />

U die 'e<strong>en</strong> babbeltje met hem e :;:e . Zijn<br />

telefoonnummer staat bij he .~ . • ionariss<strong>en</strong><br />

(vanaf het volg<strong>en</strong>de ~_ ~... ~ .. Hij<br />

komt zeker op de reünie. Daar e"'a~r dan<br />

weer. Ik kijk er naar uit.<br />

Rudi Hemmes vo rz er<br />

Redactie Vaandeldrager<br />

Sie 1 17 Painfbat GFPI<br />

MPC 75A<br />

Postbus 90.152<br />

5600 RD EINDHOVEN<br />

3


HET VORIGE NUMMER:<br />

E<strong>en</strong> reactie op "Wie, weet, waar"<br />

uit het vorige nummer van Frans Mechiels<strong>en</strong> uit<br />

Vlissing<strong>en</strong>. Hij herk<strong>en</strong>t allemaal mann<strong>en</strong> van de<br />

Militaire Politie uit '40. Vooraan op de foto (met<br />

het geweer over de schouder): wachtmeester der<br />

eerste klas E. de Puit, later sergeant-majoor van<br />

Gevechtsgroep I.<br />

EEN NABRANDER..<br />

E<strong>en</strong> wat late reactie op Vaandeldrager 48 van<br />

september 1997. P. Gooss<strong>en</strong>s uit Raalte reageert<br />

nam<strong>en</strong>s zijn vader op de rubriek "Wie, wat, waar"<br />

uit dat nummer:<br />

"Graag wil ik nam<strong>en</strong>s mijn vader reager<strong>en</strong> op de<br />

foto's van J. Claess<strong>en</strong>s uit Nijmeg<strong>en</strong> in de rubriek<br />

"Wie, wat, waar?". Met e<strong>en</strong> leesloupe heeft hij de<br />

foto's bekek<strong>en</strong> <strong>en</strong> sam<strong>en</strong> met mijn moeder <strong>en</strong>kele<br />

nam<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>oemd, die ik op bijgaande copie heb<br />

aangegev<strong>en</strong>.<br />

Mijn vader heeft aangegev<strong>en</strong> dat zij in de oorlog<br />

(periode 1942 - 1943) in Suriname gelegerd zijn<br />

geweest, <strong>en</strong> wel in de Binn<strong>en</strong>straat in de<br />

Selectaschool te Paramaribo. Na deze periode zijn<br />

ze terug naar Engeland gegaan <strong>en</strong> ingezet in<br />

Normandië.<br />

Ik heb pas na al die jar<strong>en</strong> begrep<strong>en</strong> dat zij naar<br />

Suriname war<strong>en</strong> geweest in dat land teg<strong>en</strong> de<br />

ev<strong>en</strong>tuele invasie vanuit Frans Qyana (Duits<br />

gezind) te bescherm<strong>en</strong>. Hij heeft er niet alle<strong>en</strong><br />

zijn vaderlandsplicht vervuld maar heeft daar ook<br />

zijn vrouw (mijn moeder) ler<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. Zij heeft<br />

hem ook geholp<strong>en</strong> met id<strong>en</strong>tificer<strong>en</strong> van zijn<br />

oorlogskamerad<strong>en</strong>. Enkel<strong>en</strong> van h<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> zij<br />

hier in Nederland wel e<strong>en</strong>s getroff<strong>en</strong> (Claess<strong>en</strong>s<br />

<strong>en</strong> Kas bijvoorbeeld).<br />

4<br />

Zij overwinter<strong>en</strong> nu in B<strong>en</strong>idorm tot 1 april 1998.<br />

Daar hoopt mijn vader zijn 81ste verjaardag te<br />

vier<strong>en</strong> op 2 januari 1998. Ieder jaar zegt hij dan:<br />

"Het Ministerie van Def<strong>en</strong>sie zal mij bij mijn dood<br />

e<strong>en</strong> dikke krans stur<strong>en</strong> voor mijn graf, want sinds<br />

1965 krijg ik al e<strong>en</strong> p<strong>en</strong>sio<strong>en</strong> van h<strong>en</strong>. Dat heeft<br />

ze e<strong>en</strong> aardige duit gekost tot nu toe."<br />

De nam<strong>en</strong>: (bov<strong>en</strong>ste foto, van links naar rechts)<br />

onbek<strong>en</strong>d, Hovink, Merriënboer, Gooss<strong>en</strong>s,<br />

Claess<strong>en</strong>, Kas, onbek<strong>en</strong>d.<br />

De heer P. Gooss<strong>en</strong>s, Raalte<br />

EEN BRIEF UIT DE STATES...<br />

Wel bedankt voor de Vaandeldrager 49,<br />

Vandaag gearriveerd. Ik heb e<strong>en</strong> korte<br />

ervaring gehad met het soort "wezel" waarvan<br />

Majoor Paess<strong>en</strong>s gebruik heeft gemaakt<br />

(rubriek "Dagboek van majoor Paess<strong>en</strong>s", red.).<br />

Vanwege e<strong>en</strong> verwonding aan m'n be<strong>en</strong> b<strong>en</strong> ik<br />

kon ik ge<strong>en</strong> infanterist meer zijn, <strong>en</strong> heb to<strong>en</strong><br />

Breemes moet<strong>en</strong> vervang<strong>en</strong> die naar huis is<br />

gestuurd omdat hij te oud bleek. Dus werd ik<br />

chauffeur van e<strong>en</strong> Br<strong>en</strong>-Gun "Universai" carrier<br />

van het stafpeloton van de Gevechtsgroep III<br />

die to<strong>en</strong> lag in Vrouw<strong>en</strong>polder, Walcher<strong>en</strong>.<br />

Die carrier had e<strong>en</strong> gebrok<strong>en</strong> scharnier in de<br />

stuurinrichting, het ding kon rechtuit rijd<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

wel de <strong>en</strong>e bocht mak<strong>en</strong>, maar niet de andere<br />

kant op. Daarom kreeg ik zo'n "Weasei", e<strong>en</strong><br />

klein amfibievoertuig dat de Britt<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong><br />

achtergelat<strong>en</strong> met de invasie van Walcher<strong>en</strong>,<br />

e<strong>en</strong> maand eerder. Na e<strong>en</strong> korte instructie<br />

moest ik met dat voertuig de duin<strong>en</strong> in om de<br />

post te bezorg<strong>en</strong>.<br />

Eerst twee "Jerrycans" (Engelse imitatie van het<br />

Duitse b<strong>en</strong>zine blik) gehaald <strong>en</strong> de tank<br />

afgevuld. Het <strong>en</strong>e blik woog iets zwaarder dan<br />

het andere, het was inderdaad boordevol. Het<br />

andere blik was toch ook vol.<br />

Wel, daarmee de duin<strong>en</strong> in, <strong>en</strong> na e<strong>en</strong> paar<br />

kilometers ging de motor aarzel<strong>en</strong>, totdat hij<br />

afsloeg <strong>en</strong> niet verder wilde gaan. De motorkap<br />

op<strong>en</strong>gemaakt <strong>en</strong> tot mijn verrassing bleek<br />

de motor e<strong>en</strong> zes cylinder zijklep van Amerikaanse<br />

Studebaker makelij te zijn, voorzi<strong>en</strong> van


e<strong>en</strong> kleine handpomp waarmee b<strong>en</strong>zine<br />

ingespot<strong>en</strong> kon word<strong>en</strong> in de inlaatpijp<br />

(manifold) dat de carburateur verbind met de<br />

cylinderkop. Blijkbaar was dat bedoeld voor het<br />

start<strong>en</strong> in koude winters van 3S grad<strong>en</strong> onder<br />

nul in Noord-Amerika.<br />

Deze pomp tapte de tank op halve hoogte, <strong>en</strong><br />

ik kon daardoor de motor weer start<strong>en</strong>. Continu<br />

pomp<strong>en</strong> bleek wel nodig om hem in gang te<br />

houd<strong>en</strong>. Het was dus e<strong>en</strong> moeizaam karwei om<br />

op die manier weer terug te rijd<strong>en</strong> naar het HQ.<br />

De monteur aldaar constateerde dat de tank<br />

halfvol met water stond. Ik bleek dus e<strong>en</strong> jerrycan<br />

met water inplaats van b<strong>en</strong>zine gekreg<strong>en</strong> te<br />

hebb<strong>en</strong>. De monteur haalde zijn schouders op<br />

<strong>en</strong> zei dat de zwarte handel in Antwerp<strong>en</strong> welig<br />

tierde!<br />

De wezel had e<strong>en</strong> interessante geschied<strong>en</strong>is.<br />

Het oorspronkelijke idee was om e<strong>en</strong> voertuig<br />

te mak<strong>en</strong> dat in diepe sneeuw kon rijd<strong>en</strong>. Dit<br />

in verband met kom<strong>en</strong>de commandoraids op<br />

Noorse installaties waar "heavy water" (H202)<br />

gemaakt werd voor de Duitsers die daarmee<br />

e<strong>en</strong> atoombom wild<strong>en</strong> bouw<strong>en</strong>.<br />

Het originele Engelse ontwerp was voor e<strong>en</strong><br />

licht voertuig dat voorgedrev<strong>en</strong> werd door op<br />

twee lange cylinders in teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

richting te lat<strong>en</strong>draai<strong>en</strong>, <strong>en</strong> die allebei voorzi<strong>en</strong><br />

war<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> grote spiraal, zodat je het ding<br />

kon stur<strong>en</strong> door de <strong>en</strong>e cylinder wat sneller te<br />

lat<strong>en</strong> draai<strong>en</strong> dan de andere.<br />

Dit is inderdaad getest maar bleek niet<br />

praktisch te zijn. Dus werd het voertuig van<br />

twee brede rupsband<strong>en</strong> voorzi<strong>en</strong>. Omdat de<br />

hele machine nogal licht was kon het op water<br />

var<strong>en</strong>, ik me<strong>en</strong> me ook e<strong>en</strong> propeller te<br />

herinner<strong>en</strong>. Het is het echter alle<strong>en</strong> maar<br />

gebruikt bij invasies om vanuit e<strong>en</strong> groot<br />

landingsvaartuig het water in te gaan, dan het<br />

strand op te rijd<strong>en</strong> <strong>en</strong> er dan gauw uit te<br />

spring<strong>en</strong> want er was ge<strong>en</strong> pantserplaat voor<br />

bescherming.<br />

J.B. Peyrot, Glastonburry, USA<br />

DE BRIGADE<br />

/I ON. DUTY ,<br />

ON1VANGENDANKBETUIGING<br />

Dankbetuiging<strong>en</strong>aan het bestu<br />

de Ver<strong>en</strong>igingvan Oud Strijders<br />

<strong>Brigade</strong> "<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e" \AIorT1&: •••••<br />

vanwege:<br />

SO-jarigHUWEWKSFEEST:<br />

Fam. De Greef- Broer<strong>en</strong>,Best<br />

SS-jarigHUWEWKSFEEST:<br />

Fam.Wijnekes- Glazebrook,<br />

Fam.Laarveld- Androw, Win<br />

Fam.Str<strong>en</strong>g - Wijers, Wezep<br />

65-jarig HUWEWKSFEEST:<br />

Fam.Doeser,Camberlev<br />

5


JMRWKSE REUNIE EN ALGEMENE LEDEN-<br />

VERGADERING<br />

De jaarlijkse reünie <strong>en</strong> Algem<strong>en</strong>e Led<strong>en</strong>vergadering<br />

wordt dit jaar gehoud<strong>en</strong> op donderdag<br />

25 juni in de g<strong>en</strong>m De Ruyter van Stev<strong>en</strong>inckkazerne<br />

te Oirschot.<br />

Alle informatie over deze dag, plus e<strong>en</strong> aanmeldingsformulier,<br />

vindt u in het middelste,<br />

oranje katern van dit blad.<br />

NATIONALE HERDENKING BEVRIJDING<br />

WAGENINGEN 5 MEI 1998<br />

Opgave voor deelname tot uiterlijk 21 april,<br />

schriftelijk bij F.C. van der Meer<strong>en</strong>. Graag vermeid<strong>en</strong><br />

of u al dan niet met partner komt <strong>en</strong> of<br />

u gebruik wilt mak<strong>en</strong> van eig<strong>en</strong> vervoer (parkeerkaart).<br />

Meld<strong>en</strong> in de Junushof in Wag<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>, 1e verdieping<br />

bij het bord "<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e" om 12.00<br />

uur. Deelname in officieel t<strong>en</strong>ue met groot model<br />

onderscheiding<strong>en</strong>. Verdere informatie krijgt<br />

u ter plaatse.<br />

KOORDUITREIKING EN HERDENKING<br />

COLIJNSPLMT 5 JUNI 1998<br />

Het dorp Colijnsplaat bestaat dit jaar 175 jaar.<br />

Het wordt dit jaar feestelijk gevierd. In dit programma<br />

past ook e<strong>en</strong> herd<strong>en</strong>king bij het monum<strong>en</strong>t<br />

van de daar omgekom<strong>en</strong> luit<strong>en</strong>ant Havelaar<br />

van oe Yerk<strong>en</strong>ningsafdeling. Na afloop<br />

van het officiële gedeelte wordt e<strong>en</strong> traditionele<br />

koord uitreiking gehoud<strong>en</strong> voor mann<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

vrouw<strong>en</strong> van 17 Painfbat GFPI die daar recht<br />

op hebb<strong>en</strong>.<br />

De commandant van Charlie-compagnie 17 Painfbat<br />

GFPI, de majoor der Fuseliers M. Duvekot,<br />

treedt op als gastheer voor de oudstrijders.<br />

6<br />

VERENIGINGSNIEUWS<br />

Vanuit Oirschot kunn<strong>en</strong> deelnem<strong>en</strong>de oudstrijders<br />

meerijd<strong>en</strong> met de buss<strong>en</strong>. Natuurlijk kunn<strong>en</strong><br />

led<strong>en</strong> die in de omgeving won<strong>en</strong> rechtstreeks<br />

naar Colijnsplaat rijd<strong>en</strong>.<br />

Graag vooraf opgave, ook als u op eig<strong>en</strong> geleg<strong>en</strong>heid<br />

naar Colijnsplaat komt. Duidelijk aangev<strong>en</strong><br />

of u vanuit Oirschot wilt meerijd<strong>en</strong> of<br />

rechtstreeks gaat! U ontvangt dan nog e<strong>en</strong> gedetailleerd<br />

programma.<br />

RELATIEDAG KAMP VOGELSANG(0)<br />

4 juli 1998<br />

Mom<strong>en</strong>teel train<strong>en</strong> de mann<strong>en</strong> <strong>en</strong> vrouw<strong>en</strong> van<br />

17 Painfbat GFPI heel hard voor de aanstaande<br />

uitz<strong>en</strong>ding naar Bosnië. Voor de relaties wordt<br />

geleg<strong>en</strong>heid gebod<strong>en</strong> om e<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> kijkje op de<br />

werkvloer, of zo u wilt, achter de scherm<strong>en</strong> te<br />

nem<strong>en</strong>.<br />

De commandant van 17 Painfbat GFPI, Lkol.<br />

Der Fuseliers A.T. Vermeij wil de oudstrijders<br />

van de <strong>Brigade</strong> <strong>en</strong> de Indië-bataljons ook<br />

graag de geleg<strong>en</strong>heid gev<strong>en</strong> om het bataljon te<br />

velde te bezoek<strong>en</strong>. Dit kan gebeur<strong>en</strong> op 4 juli<br />

als het bataljon in Kamp Vogelsang in Duitsland<br />

(Eifelgebergte) verblijft.<br />

Buss<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> vertrekk<strong>en</strong> vanuit Oirschot. De rit<br />

naar Vogelsang neemt ongeveer twee uur in<br />

beslag. E<strong>en</strong> programma ontvangt u na opgave.<br />

SCHRIFTELIJKE OPGAVE<br />

VOOR ALLE EVENEMENTEN:<br />

F.C. van der Meer<strong>en</strong><br />

Noordsingel 23<br />

4611 SB BERGENOP ZOOM


REGIMENTSJAARDAG WEER EEN SUCCES<br />

Vorig jaar was het veld voor het regim<strong>en</strong>tsmonum<strong>en</strong>t<br />

helemaal wit. Dit jaar was het gro<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

er sche<strong>en</strong> e<strong>en</strong> voorzichtig zonnetje. Prima weer<br />

voor de regim<strong>en</strong>tsjaardag op die vrijdag de 9 de<br />

januari 1998.<br />

De traditie wil dat f<br />

deze dag wordt<br />

gevierd op 11 .<br />

januari, de dag<br />

dat de Koninklijke<br />

Nederlandse <strong>Brigade</strong><br />

in Congleton<br />

werd opgericht.<br />

In 1998 viel die<br />

datum op e<strong>en</strong><br />

zondag zodat om<br />

practische red<strong>en</strong><strong>en</strong><br />

werd uitgewek<strong>en</strong><br />

naar de<br />

vrijdag hieraan<br />

voorafgaand. Alle<br />

ingrediënt<strong>en</strong> voor<br />

deze bijzondere<br />

dag zoals die nu<br />

al weer voor de zesde keer "in Oirschotse stijl"<br />

door het regim<strong>en</strong>t wordt gevierd war<strong>en</strong> aanwezig.<br />

Voor de mann<strong>en</strong> <strong>en</strong> vrouw<strong>en</strong> fuseliers van het<br />

rz= Pantserinfanteriebataljon <strong>en</strong> de Stafstafcompagnie<br />

van de 13 de Gemechaniseerde <strong>Brigade</strong>,<br />

de parate e<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> van het <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t<br />

Fuseliers <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e, begon de dag met<br />

e<strong>en</strong> Engels ontbijt. De meest<strong>en</strong> liet<strong>en</strong> zich de<br />

"scrammled eggs", "saucages", "beans" <strong>en</strong><br />

"toasted bread" prima smak<strong>en</strong>. Dat dit zware<br />

ontbijt de sportieve prestaties van de dag mogelijk<br />

zou gaan beïnvloed<strong>en</strong> werd voor lief g<strong>en</strong>om<strong>en</strong><br />

...<br />

Om ti<strong>en</strong> uur stond iedere<strong>en</strong> aangetred<strong>en</strong> op het<br />

heli-veld voor het regim<strong>en</strong>tsmonum<strong>en</strong>t. Enkele<br />

ti<strong>en</strong>tall<strong>en</strong> oudstrijders van de Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong> <strong>en</strong><br />

legging nam<strong>en</strong>s het regim<strong>en</strong> I<br />

van de Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong> <strong>en</strong> die<br />

bataljons.<br />

To<strong>en</strong> werd het tijd voor het s<br />

<strong>en</strong> wel de regim<strong>en</strong>tscross me<br />

neraal Hemmesbeker. Zoals i<br />

weer het startschot gegeve<br />

<strong>Brigade</strong>man Janss<strong>en</strong> uit Z<br />

In 1993 voor de eerste maal .<br />

gelop<strong>en</strong> was de naamgever<br />

de Ver<strong>en</strong>iging van Oud StmctOl""C<br />

<strong>Brigade</strong> weg<strong>en</strong>s omstandig<br />

aanwezig. Veteraan Jansse<br />

startpistool in z'n hand<strong>en</strong> 9<br />

werd e<strong>en</strong> nieuw gebruik ge<br />

wordt hij opgehaald in Z<br />

deze bijzondere taak te ve<br />

doet hij dat ieder jaar wee<br />

7


deze bijzondere taak te verricht<strong>en</strong>. Zo te zi<strong>en</strong><br />

doet hij dat ieder jaar weer graag!<br />

Opvall<strong>en</strong>d aanwezig deze dag was<br />

de re-<strong>en</strong>actm<strong>en</strong>tgroep, bestaande uit<br />

e<strong>en</strong> twintigtal <strong>en</strong>thousiasteling<strong>en</strong> die<br />

als hobby hebb<strong>en</strong> het historisch verantwoord<br />

<strong>en</strong> zo realistisch mogelijk<br />

uitbeeld<strong>en</strong> van de <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong>.<br />

In deze Vaandeldrager kunt u<br />

meer lez<strong>en</strong> over de activiteit<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

doelstelling<strong>en</strong> van deze club. Over<br />

het algeme<strong>en</strong> moest m<strong>en</strong> wel w<strong>en</strong>n<strong>en</strong><br />

aan de onaangekondigde aanwezigheid<br />

van de groep. Uitg<strong>en</strong>odigd<br />

als opluistering <strong>en</strong> om met voertuig<strong>en</strong><br />

op de achtergrond aanwezig te<br />

zijn, stond<strong>en</strong> de mann<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> gedrilld<br />

peloton op het veld tijd<strong>en</strong>s de<br />

ceremonie.<br />

In de loop van de middag kwam<strong>en</strong><br />

vele Fuseliers <strong>en</strong> oud-Fuseliers e<strong>en</strong><br />

kijkje nem<strong>en</strong>. Aanwezig war<strong>en</strong> ook<br />

e<strong>en</strong> aantal "nieuwe" veteran<strong>en</strong> namelijk mann<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> zelfs e<strong>en</strong> vrouw (Yvonne van der Meul<strong>en</strong><br />

die hiervoor helemaal uit Friesland kwam<br />

afzakk<strong>en</strong>) die inmiddels de di<strong>en</strong>st hebb<strong>en</strong><br />

verlat<strong>en</strong> maar daarvoor met 17 (NL) Mechbat<br />

GFPI naar Bosnië zijn geweest. Deze groep<br />

wordt door het Ministerie van Def<strong>en</strong>sie officieel<br />

als veteran<strong>en</strong> aangemerkt.<br />

De sportwedstrijd<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> afgeslot<strong>en</strong> met<br />

veel Belgische overwinning<strong>en</strong>. Eerlijkheidshalve<br />

moet vermeld word<strong>en</strong> dat veel van de Belgische<br />

sporters niet echt behor<strong>en</strong> tot het bataljon<br />

Bevrijdinq/S'" Linie. In België is het namelijk<br />

gebruikelijk dat e<strong>en</strong> e<strong>en</strong>heid zich kan<br />

lat<strong>en</strong> verteg<strong>en</strong>woordig<strong>en</strong> door sporters van<br />

andere onderdel<strong>en</strong>. De Belgische gast<strong>en</strong> mak<strong>en</strong><br />

hier ieder jaar grif gebruik van. Het mag<br />

duidelijk zijn dat hier natuurlijk de beste<br />

sporters voor word<strong>en</strong> ingezet. De fuseliers<br />

moet<strong>en</strong> het do<strong>en</strong> met de sportieve kracht onder<br />

het eig<strong>en</strong> personeel waardoor ze op tal van onderdel<strong>en</strong><br />

het nakijk<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>. Natuurlijk bleef<br />

gastheer overste Vermeij vri<strong>en</strong>delijk teg<strong>en</strong> zijn<br />

Belgische gast<strong>en</strong> maar vermeldde wel ev<strong>en</strong> dat,<br />

met het oog hierop, de traditionele prijz<strong>en</strong> zoals<br />

de g<strong>en</strong>eraal Hemmes Trofee <strong>en</strong> de g<strong>en</strong>eraal<br />

8<br />

van Besouw alle<strong>en</strong> door Fuseliers gewonn<strong>en</strong><br />

kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />

G<strong>en</strong>eraal-majoor Hemmes reikt ''zijn //trofee<br />

uit aan majoor Geet<strong>en</strong>, commandant Acompagnie/<br />

de winnaars van 1998.... (foto:<br />

I sectie communicatie 13 Mechi:Jrig)<br />

Het schietteam van de Stafstafverzorgings- <strong>en</strong><br />

ondersteuningscompagnie won de G<strong>en</strong>eraal<br />

Van Besouwbeker, e<strong>en</strong> in 1996 ingestelde<br />

wisselbeker. De neemçever, g<strong>en</strong>eraal-majoor<br />

der Fuseliers Th.J. van Besouw reikt de beker<br />

uit aan teamleider smi J. Stokx. (foto: sectie<br />

communicatie 13 Mechbrig)


MUSEUM BRIGADE EN GARDE PRINSES<br />

ZOEKT SPONSORS EN VRIENDEN<br />

Verhuizing museum<br />

<strong>Museum</strong> <strong>Brigade</strong> <strong>en</strong> <strong>Garde</strong> <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e gaat<br />

weer verhuiz<strong>en</strong>. Het museum werd op 11 januari<br />

1993 geop<strong>en</strong>d door regim<strong>en</strong>tscommandant<br />

luit<strong>en</strong>ant-kolonel (inmiddels kolonel) der Fuseliers<br />

L. Noordzij. Gebouw 25 in de g<strong>en</strong>eraal-majoor De<br />

Ruyter van Stev<strong>en</strong>inckkazerne was to<strong>en</strong> helemaal<br />

opgeknapt door e<strong>en</strong> kleine groep vrijwilligers. De<br />

korpsverzameling, die was overgekom<strong>en</strong> uit de<br />

West<strong>en</strong>bergkazerne (in het kader van de traditieoverdracht<br />

van het <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t Fuseliers van<br />

het 13de naar het 17de bataljon), was opgeknapt,<br />

opgepoetst, aangevuld <strong>en</strong> beter t<strong>en</strong>toongesteld.<br />

Over het algeme<strong>en</strong> was iedere<strong>en</strong> heel<br />

tevred<strong>en</strong> met het resultaat.<br />

Ruim twee jaar na de op<strong>en</strong>ing werd al duidelijk<br />

dat e<strong>en</strong> mogelijke verhuizing in de planning zou<br />

zitt<strong>en</strong>. De kazerne in Oirschot wordt helemaal<br />

opnieuw ingericht <strong>en</strong> in het kader van die operatie<br />

zou ook gebouw 25 niet gespaard kunn<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong>.<br />

Het traject hierna was lang, heel lang. Telk<strong>en</strong>s<br />

weer nieuwe plann<strong>en</strong>, die iedere keer opnieuw<br />

weer werd<strong>en</strong> veranderd. Definitieve plann<strong>en</strong><br />

werd<strong>en</strong> weer uitgesteld, waarna ze weer moest<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong> veranderd vanwege weer nieuwe<br />

bezuiniging<strong>en</strong>. T<strong>en</strong>slotte kwam er in september<br />

'97 duidelijkheid: er zijn twee gebouw<strong>en</strong> toegewez<strong>en</strong><br />

die echter wel met eig<strong>en</strong> middel<strong>en</strong> moet<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong> ingericht.<br />

Op zichzelf zijn de ontwikkeling<strong>en</strong> positief. De<br />

totale ruimte wordt ruim verdubbeld. Dat levert<br />

120% meer t<strong>en</strong>toonstellingsruimte op <strong>en</strong> betere<br />

depot- <strong>en</strong> archiefruimt<strong>en</strong>. Verder wordt de<br />

toegankelijkheid voor bezoek "van buit<strong>en</strong>" sterk<br />

verbeterd. De hoofdpoort van de kazerne wordt<br />

namelijk verplaatst <strong>en</strong> de twee nieuwe gebouw<strong>en</strong><br />

zijn gesitueerd schuin teg<strong>en</strong>over deze nieuwe ingang.<br />

Hogere eis<strong>en</strong> behoud <strong>en</strong> beheer<br />

Er moet echter wel veel gebeur<strong>en</strong>. De eis<strong>en</strong> die<br />

word<strong>en</strong> gesteld aan musea in het alqerne<strong>en</strong> zijn<br />

E E<br />

de laatste jar<strong>en</strong> heel wat hoger 1"lt:>l."XV'I~<br />

Traditiecommissie Krijgsmacht die u::>"<br />

vier jaar de korpsverzameling<strong>en</strong><br />

~"p<br />

de norm<strong>en</strong> voor wat betreft he<br />

behoud hoger. In 1993 was de<br />

<strong>en</strong>thousiast over het nieuw ingerichte IIIU.;)llC;"~JII<br />

1997 war<strong>en</strong> er wat meer kanttekeuro<strong>en</strong><br />

rapport:<br />

''Het fotoalbum in één der ft<br />

ondersteuning daar anders het gevaar bestaa dat<br />

deze op d<strong>en</strong> duur bij de leun" gaan<br />

inscheur<strong>en</strong>.<br />

E<strong>en</strong> aantal docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> is<br />

zwarte achtergrond Te overweg<strong>en</strong> •<br />

op (zuurvrije) ondergrond in (9<br />

pesse-pertouts te plaats<strong>en</strong> Het oogt oret:f:ja:;r.<br />

Enige waardevolle <strong>en</strong> vrijw.<br />

re posters zijn omgevouw<strong>en</strong> in h'"<br />

Het ware te overweg<strong>en</strong> deze "<br />

pass<strong>en</strong>de lijst te plaats<strong>en</strong><br />

E<strong>en</strong> paar docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> o.e.<br />

plastic verpakt <strong>en</strong> g<strong>en</strong>iet. Aan te f'lOI.!PJE.1!'J<br />

zo spoedig mogelijk ongedaan te makffi<br />

Het gebruik van etalcaQé~3Ot?fi<br />

zoveel mogelijk beperkt word<strong>en</strong>.<br />

De verlichting in de vit:Jt<br />

majoor De Ruyter van Stev<strong>en</strong>!<br />

moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> door e<strong>en</strong><br />

verlichting.<br />

De docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in de vnrme:<br />

algeme<strong>en</strong> uniek. Het ware te o~we:]f!!;<br />

te behoed<strong>en</strong> voor vervel. ze te<br />

in het archief te plaats<strong>en</strong> In<br />

dan copieën geplaatst kunn<strong>en</strong> Ur'lI"l""1


Overig<strong>en</strong>s was de commissie in haar conclusie<br />

nog steeds positief. De gemaakte kanttek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />

zijn illustratief voor de bewustwording t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong><br />

van het behoud van museale voorwerp<strong>en</strong>. Die<br />

moet<strong>en</strong> niet alle<strong>en</strong> bije<strong>en</strong>gebracht <strong>en</strong> t<strong>en</strong>toongesteld<br />

word<strong>en</strong> maar vooral zolang mogelijk word<strong>en</strong><br />

bewaard <strong>en</strong> dus beschermd teg<strong>en</strong> natuurlijk<br />

verval.<br />

Hiervoor zijn allerlei method<strong>en</strong> ontwikkeld. Verder<br />

kan al heel veel word<strong>en</strong> bereikt met e<strong>en</strong>voudige<br />

middel<strong>en</strong>. Om meer k<strong>en</strong>nis op te do<strong>en</strong> op dit<br />

gebied is de conservator gestart met e<strong>en</strong> opleiding<br />

voor museaal behoudsmedewerker. De<br />

opgedane k<strong>en</strong>nis kan door hem weer word<strong>en</strong><br />

overgebracht op de medewerkers van het<br />

museum.<br />

Plan<br />

Doordat alle werkzaamhed<strong>en</strong> door vrijwilligers<br />

word<strong>en</strong> uitgevoerd hoev<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> materiaalkost<strong>en</strong><br />

opgebracht te word<strong>en</strong>. Aanpassing<strong>en</strong> die te<br />

mak<strong>en</strong> met het behoud van de collectie kost<strong>en</strong><br />

echter relatief gezi<strong>en</strong> het meeste. Klimatiseringsapparatuur<br />

(Iuchtont- <strong>en</strong> bevochtigers, meetapparatuur<br />

e.d.), aangepaste verlichting, zuurvrije<br />

doz<strong>en</strong> voor in het depot zijn allemaal zak<strong>en</strong> waar<br />

e<strong>en</strong> prijskaartje aanhangt.<br />

Mom<strong>en</strong>teel ligt e<strong>en</strong> inrichtingsplan op tafel<br />

waarmee e<strong>en</strong> bedrag van zo'n f. 40.000,- is<br />

gemoeid. Hiermee kan het museum word<strong>en</strong><br />

ingericht <strong>en</strong> voldo<strong>en</strong> depot- <strong>en</strong> archiefruimt<strong>en</strong> aan<br />

de minimale eis<strong>en</strong> op museaal gebied.<br />

Het basisplan kan nog volop word<strong>en</strong> aangepast.<br />

Als het b<strong>en</strong>odigde bedrag niet kan word<strong>en</strong><br />

binn<strong>en</strong>gehaald, kunn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal zak<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />

meeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> als investering<strong>en</strong> op de middellange<br />

termijn. Bij e<strong>en</strong> beter resultaat kunn<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele<br />

extra voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gerealiseerd.<br />

Sponsors <strong>en</strong> vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />

Voor de realisatie van het project doet het<br />

museum e<strong>en</strong> beroep op de achterban. Als<br />

betrokk<strong>en</strong> oudstrijders <strong>en</strong> fuseliers zorg<strong>en</strong> voor<br />

de material<strong>en</strong> <strong>en</strong> middel<strong>en</strong> om dit werk te kunn<strong>en</strong><br />

realiser<strong>en</strong> dan is e<strong>en</strong> goed resultaat gegarandeerd.<br />

We vrag<strong>en</strong> hiervoor e<strong>en</strong> éénmalige<br />

ondersteuning.<br />

10<br />

U kunt het museum steun<strong>en</strong> door sponsor of<br />

vri<strong>en</strong>d te word<strong>en</strong>. Via de Vaandeldrager zult u op<br />

de hoogte word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong> over het verloop<br />

van de actie <strong>en</strong> de ontwikkeling<strong>en</strong> rond het<br />

museum.<br />

Vri<strong>en</strong>d<br />

Bij e<strong>en</strong> éénmalige storting<br />

van f. 25,- of meer b<strong>en</strong>t u<br />

"vri<strong>en</strong>d van het museum"<br />

U ontvangt e<strong>en</strong> persoonlijke uitnodiging<br />

voor de op<strong>en</strong>ing van het museum<br />

U ontvangt e<strong>en</strong> uitnodiging voor e<strong>en</strong><br />

informatiemiddag, voorafgaand aan de op<strong>en</strong>ing.<br />

U krijgt alle informatie over de werkzaamhed<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> e<strong>en</strong> blik achter de scherm<strong>en</strong>.<br />

U ontvangt e<strong>en</strong> schriftelijk bewijs van uw<br />

steun, dit in verband met aftrek inkomst<strong>en</strong>belasting.<br />

Sponsor<br />

Bij e<strong>en</strong> éénmalige storting<br />

van f. 100,- of meer b<strong>en</strong>t u<br />

"sponsor van het museum"<br />

Uw naam of die van uw bedrijf of<br />

organisatie, zal word<strong>en</strong> vermeld op het sponsorbord<br />

in de hal van het nieuwe museum<br />

U ontvangt e<strong>en</strong> op naam gesteld sponsorcertificaat,<br />

getek<strong>en</strong>d door de voorzitter van de<br />

stichting, brigade-g<strong>en</strong>eraal der Fuseliers b.d.<br />

G.G.M. van Leeuw<strong>en</strong>, <strong>en</strong> de regim<strong>en</strong>tscommandant.<br />

U ontvangt e<strong>en</strong> persoonlijke uitnodiging<br />

voor de op<strong>en</strong>ing van het museum<br />

U ontvangt e<strong>en</strong> uitnodiging voor e<strong>en</strong><br />

informatiemiddag, voorafgaand aan de op<strong>en</strong>ing.<br />

U krijgt alle informatie over de werkzaamhed<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> e<strong>en</strong> blik achter de scherm<strong>en</strong>.<br />

U ontvangt e<strong>en</strong> schriftelijk bewijs van uw<br />

steun, dit in verband met aftrek inkomst<strong>en</strong>belasting<br />

Uw bijdrage kan word<strong>en</strong> gestort op bankrek.nr.<br />

13.88.70.934 t.n.v. "Stichting <strong>Brigade</strong> <strong>en</strong> <strong>Garde</strong><br />

<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e" te Oirschot. Per giro: stort uw<br />

bijdrage op de giro van de Rabobank Oirschot, nr.<br />

1075141 <strong>en</strong> vermeld het bankrek.nr. van de<br />

stichting.


<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong>-groep pres<strong>en</strong>teert zich...<br />

"Wij kom<strong>en</strong> net van de opleiding i<br />

Wolverhampton!"<br />

Vrijdag 9 januari 1998, regim<strong>en</strong>tsjaardag, g<strong>en</strong>eraal-majoor<br />

De Ruyter van Stev<strong>en</strong>inckkazerne<br />

te Oirschot: luit<strong>en</strong>ant-kolonel der Fuseliers<br />

b.d. <strong>en</strong> oud-pelotonscommandant Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong><br />

Ton Herbrink stapt uit zijn auto. Zeer verbaasd<br />

kijkt hij naar e<strong>en</strong> groep militair<strong>en</strong> die hem<br />

voorbij lop<strong>en</strong>: ze zijn gekleed in de Engelse<br />

khaki battle-dress uit de oorlogsjar<strong>en</strong>, voorzi<strong>en</strong><br />

van emblem<strong>en</strong> van de <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong>.<br />

"Waar kom<strong>en</strong> jullie vandaan?" vraagt hij. Glimlach<strong>en</strong>d<br />

antwoordt één van h<strong>en</strong>: "Wij kom<strong>en</strong><br />

net van de opleiding in Wolverhampton!"<br />

Ze war<strong>en</strong> die regim<strong>en</strong>tsjaardag opvall<strong>en</strong>d aanwezig:<br />

de <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong>groep van de<br />

Stichting Historische Militaria. IS Morg<strong>en</strong>s stond<strong>en</strong><br />

ze als peloton strak aangetred<strong>en</strong> op het<br />

veld tijd<strong>en</strong>s de dod<strong>en</strong>herd<strong>en</strong>king. De rest van<br />

de dag war<strong>en</strong> ze op diverse plaats<strong>en</strong> op de kazerne<br />

te zi<strong>en</strong>, soms compleet met bewap<strong>en</strong>ing<br />

<strong>en</strong> uitrusting. Wie zijn dat, die <strong>en</strong>thousiasteling<strong>en</strong><br />

in battle-dress, die deze dag war<strong>en</strong> uitg<strong>en</strong>odigd<br />

door de regim<strong>en</strong>tsadjudant?<br />

Re-<strong>en</strong>actm<strong>en</strong>t<br />

De led<strong>en</strong> van de <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong>groep<br />

do<strong>en</strong> aan re-<strong>en</strong>actm<strong>en</strong>t. E<strong>en</strong> Engelse naam die<br />

zoveel betek<strong>en</strong>t als her-opvoer<strong>en</strong> of naspel<strong>en</strong>.<br />

Er wordt ook wel gesprok<strong>en</strong> over het beoef<strong>en</strong><strong>en</strong><br />

van lev<strong>en</strong>de militaire geschied<strong>en</strong>is. Het is<br />

als het ware e<strong>en</strong> vorm van toneel, e<strong>en</strong> verbeelding<br />

van e<strong>en</strong> voorbije werkelijkheid met acteurs,<br />

kostuums, rekwisiet<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> verhaal dat<br />

wordt uitgebeeld. Het is e<strong>en</strong> hobby die in Nederland<br />

nog niet op grote schaal voorkomt, in<br />

teg<strong>en</strong>stelling tot het buit<strong>en</strong>land. Met name in<br />

de v.s. <strong>en</strong> in Engeland zijn er vele duiz<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />

beoef<strong>en</strong>aarsvan re-<strong>en</strong>actm<strong>en</strong>t.<br />

De uitgebeelde onderwerp<strong>en</strong> zjjn zee<br />

de V.S. is de Amerikaanse Burge<br />

populair. Er zijn ook groep<strong>en</strong> die e<br />

tijd uitbeeld<strong>en</strong> of Napoleonisti e groep<strong>en</strong>,<br />

compleet met paard<strong>en</strong>. Uiteraard is e eede<br />

Wereldoorlog heel populair. Met "" e e of<br />

nagemaakte uniform<strong>en</strong>, bewap<strong>en</strong>i g e voertuig<strong>en</strong>,<br />

word<strong>en</strong> complete e<strong>en</strong>hed lev<strong>en</strong><br />

gewekt. Tijd<strong>en</strong>s speciale ev<strong>en</strong>e e themadag<strong>en</strong><br />

kom<strong>en</strong> de groep<strong>en</strong> bijee e pres<strong>en</strong>ter<strong>en</strong><br />

zich dan ook vaak aan e<strong>en</strong> meestal zeer<br />

groot publiek.<br />

<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong>groep<br />

Natuurlijk kon het niet uitblijv<strong>en</strong>: ee aantal<br />

Nederlandse re-<strong>en</strong>acters vatte <strong>en</strong> e "ar<strong>en</strong> geled<strong>en</strong><br />

het plan op om de <strong>Prinses</strong> e B "gade<br />

te gaan uitbeeld<strong>en</strong>. Er zijn twee p<strong>en</strong> van<br />

ongeveer 20 man actief: de groep van de<br />

Stichting Historische Militaria <strong>en</strong> groep uit<br />

Bussum,de Stichting Militair Depo .<br />

De Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong>groep van de<br />

Depot beeldt e<strong>en</strong> stafsectie uit (<br />

nistrateur, keuk<strong>en</strong>groep <strong>en</strong> rereiliain<br />

ton), alsmede e<strong>en</strong> verbindingsningse<strong>en</strong>heid.<br />

Enkele dames<br />

groepje VHK (Vrouw<strong>en</strong> Hulp Ko<br />

heeft <strong>en</strong>kele jeeps, motome<br />

field), e<strong>en</strong> B~dford QL, e<strong>en</strong> Bedfi<br />

Daîmtel'pjngo ter beschikking.<br />

carrier staat op de verlanglijst.<br />

''De groep bestaat uit particuli va diverse<br />

achtergrond, die als geme<strong>en</strong>scha'fXJt~'t"k e hobby<br />

hebb<strong>en</strong> het publiek te lat<strong>en</strong>" het to<strong>en</strong><br />

was. Het gaat er daarbij "M 'S-militair/F<br />

aan toef waarbij er voor word. kt in te-<br />

11


natisme te verval/<strong>en</strong>. Deze formule slaat bij het<br />

publiek bijzonder aan'; zo schrijft de heer P.A.<br />

Vermeul<strong>en</strong>, voorzitter van Stichting Militair Depot.<br />

De groep van de Stichting Historische Militaria,<br />

aanwezig tijd<strong>en</strong>s de regim<strong>en</strong>tsjaardag, beeldt<br />

e<strong>en</strong> infanteriesectie uit. Ze oef<strong>en</strong><strong>en</strong> zich in<br />

exercitie <strong>en</strong> schijngevecht<strong>en</strong>. Ze zijn uitgerust<br />

met twee jeeps <strong>en</strong> e<strong>en</strong> motorfiets. Ook in<br />

deze groep zijn e<strong>en</strong> aantal VHK-stersingedeeld.<br />

12<br />

"De re-<strong>en</strong>actm<strong>en</strong>tgroep ''<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong>"<br />

is opgericht in het besef dat er over de bijdrag<strong>en</strong><br />

van de Nederlandse e<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> aan het<br />

herovering van Europa weinig bek<strong>en</strong>d is <strong>en</strong> dat<br />

nog steeds e<strong>en</strong> gebrek aan erk<strong>en</strong>ning overheerst.<br />

Door op bevrijdings- <strong>en</strong> andere tierd<strong>en</strong>kingsaangeleg<strong>en</strong>hed<strong>en</strong><br />

zowel in Nederland als<br />

in het bott<strong>en</strong><strong>en</strong>d. naar vor<strong>en</strong> te tred<strong>en</strong> trachtt<strong>en</strong><br />

wij de aanwezigheid van de Nederlandse<br />

troep<strong>en</strong>macht onder de aandacht te krijg<strong>en</strong>';<br />

aldus Frits Peper, secretaris van de Stichting<br />

HistorischeMilitaria.<br />

Re-<strong>en</strong>actm<strong>en</strong>tgroep<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

het museum<br />

Officieel was er tot december<br />

vorig jaar nooit contact geweest<br />

met de Ver<strong>en</strong>iging van<br />

Oud Strijders van de Ir<strong>en</strong>e<br />

<strong>Brigade</strong>, het <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t<br />

Fuseliers <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e <strong>en</strong>jof<br />

het regim<strong>en</strong>tsmuseum. Jammer,<br />

want het drag<strong>en</strong> van<br />

naam <strong>en</strong> onderscheidingstek<strong>en</strong>s<br />

<strong>en</strong> het op deze repres<strong>en</strong>ter<strong>en</strong><br />

van e<strong>en</strong> e<strong>en</strong>heid<br />

br<strong>en</strong>gt verantwoordelijkhed<strong>en</strong><br />

met zich mee. E<strong>en</strong> dialoog<br />

hierover met verteg<strong>en</strong>-woor-<br />

- digers van oud-strijders <strong>en</strong><br />

traditievoortzetters zou voor<br />

de hand moet<strong>en</strong> ligg<strong>en</strong>. Verder<br />

is het verwonderlijk dat de<br />

twee groep<strong>en</strong> tot voor kort<br />

nooit gebruik hebb<strong>en</strong> gemaakt<br />

van de k<strong>en</strong>nis die aanwezig is<br />

over hun historische onderwerp<br />

in met name het regim<strong>en</strong>tsmuseum.<br />

De <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong>groep<br />

van de Stichting<br />

Historische Militaria<br />

<strong>Foto</strong>: Sectie Communicatie 13<br />

Mechbrig


Inmiddels heeft de groep die aanwezig was de<br />

regim<strong>en</strong>ts-jaardag e<strong>en</strong> bezoek gebracht aan het<br />

regim<strong>en</strong>tsmuseum. Op 13 december war<strong>en</strong> de<br />

re-<strong>en</strong>acters in het museum <strong>en</strong> nam<strong>en</strong> deel aan<br />

e<strong>en</strong> speciaal programma, georganiseerd door<br />

conservator Hans Sonnemans. In e<strong>en</strong> lezing<br />

met films <strong>en</strong> materiaal uit het depot werd de<br />

k<strong>en</strong>nis op het gebied van uniform<strong>en</strong> <strong>en</strong> emblem<strong>en</strong>,<br />

geschied<strong>en</strong>is <strong>en</strong> organisatie van de Ir<strong>en</strong>e<br />

<strong>Brigade</strong> bijgespijkerd. Het werd e<strong>en</strong> geslaagde<br />

dag zowel voor deelnemers als organisatie.<br />

Met name in Engeland wordt door militaire musea<br />

steeds vaker qebrulk gemaakt van re<strong>en</strong>actm<strong>en</strong>tgroep<strong>en</strong>.<br />

Het publiek vindt de pres<strong>en</strong>tatie<br />

e<strong>en</strong> prachtige aanvulling op de gebruikelijke<br />

<strong>en</strong> dus statische museumcollectie. Toegegev<strong>en</strong>,<br />

e<strong>en</strong> peloton "lev<strong>en</strong>de" <strong>Brigade</strong>militair<strong>en</strong><br />

is e<strong>en</strong> bijzonder gezicht!<br />

Toch klev<strong>en</strong> er ook museale nadel<strong>en</strong> <strong>en</strong> bezwar<strong>en</strong><br />

aan deze hobby. E<strong>en</strong> belangrijke taak<br />

van e<strong>en</strong> museum is het behoud<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> object,<br />

dat wil zegg<strong>en</strong> het zo lang mogelijk behoed<strong>en</strong><br />

voor natuurlijk verval. <strong>Museum</strong>object<strong>en</strong><br />

moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> beschermd teg<strong>en</strong> schadelijke<br />

invloed<strong>en</strong> van licht, klimaat, ongedierte <strong>en</strong> beschadiging<strong>en</strong><br />

door bezoekers of medewerkers<br />

van het museum zelf. Daarvoor word<strong>en</strong> diverse<br />

<strong>en</strong> vaak dure maatregel<strong>en</strong> getroff<strong>en</strong>.<br />

Re-<strong>en</strong>acters will<strong>en</strong> e<strong>en</strong> uniform of uitrustingsstuk<br />

actief gebruik<strong>en</strong>. Natuurlijk zijn ze bijzonder<br />

zuinig op hun spull<strong>en</strong> maar door het drag<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> het blootstell<strong>en</strong> aan allerlei gevar<strong>en</strong> wordt<br />

het behoud altijd bedreigd. In de meeste gevall<strong>en</strong><br />

wordt daarom ook wel gebruik gemaakt<br />

van bijvoorbeeld nagemaakte uniform<strong>en</strong> of rekwisiet<strong>en</strong>.<br />

Toch zijn vrijwel alle re-<strong>en</strong>acters particuliere<br />

verzamelaars. Het is daarom niet d<strong>en</strong>kbeeldig<br />

dat iemand e<strong>en</strong> bijzonder auth<strong>en</strong>tiek uniform,<br />

e<strong>en</strong> helm met originele beschildering of e<strong>en</strong><br />

ander waardevol museaal voorwerp als re<strong>en</strong>actm<strong>en</strong>tvoorwerp<br />

gaat gebruik<strong>en</strong>. Iets dergelijks<br />

bezorgt e<strong>en</strong> conservator van e<strong>en</strong><br />

museum, dus ook ons regim<strong>en</strong>tsmuseum, tran<strong>en</strong><br />

in de og<strong>en</strong>!<br />

Verder zijn particuliere collecties a<br />

te controler<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> nu <strong>en</strong>thousiast<br />

verzamelaar kan over e<strong>en</strong> kortere<br />

periode zijn verzameling de deur unoo<strong>en</strong><br />

is hiermee veel geld gemoeid<br />

e<strong>en</strong> museum zeer waardevolle<br />

buit<strong>en</strong> bereik. Concurr<strong>en</strong>tie me<br />

groep verzamelaars kan daarom<br />

seum heel bedreig<strong>en</strong>d werk<strong>en</strong>.<br />

Natuurlijk kan het allemaal ook<br />

<strong>en</strong> daarvan zijn ook vele voorteeo<strong>en</strong><br />

praktijk. Voorwaarde is dan w a<br />

<strong>en</strong>acter verantwoord met zijn verzarneënc<br />

<strong>en</strong>actm<strong>en</strong>tmateriaal omgaat, obte.r+z:::.n<br />

seale waarde niet misbruikt <strong>en</strong> evermees<br />

is om bij opheffing van e<strong>en</strong> verzameäno<br />

paalde waardevolle stukk<strong>en</strong> aan<br />

(lees in ons geval: Ir<strong>en</strong>e brig."ri~:>rTrI~"""n<br />

regim<strong>en</strong>tsmuseum) af te staa<br />

verkoop of bruikle<strong>en</strong>).<br />

Het museum op haar beurt kan<br />

l<strong>en</strong><strong>en</strong> aan de re-<strong>en</strong>acters door m.icldel<br />

verstrekk<strong>en</strong> van historische inf<br />

werking bij t<strong>en</strong>toonstelling<strong>en</strong>,<br />

dergelijke.<br />

Afsprak<strong>en</strong><br />

Verder is het natuurlijk belang ""<br />

afsprak<strong>en</strong> die de re-<strong>en</strong>actm groep<strong>en</strong><br />

ling <strong>en</strong> meestal mondeling mak<br />

gelegd. Zo is er blijkbaar e<strong>en</strong> atsoraa«<br />

invasiekoord niet zal word<strong>en</strong> g<br />

rangonderscheidingstek<strong>en</strong>s u,nrri..t::".,<br />

door h<strong>en</strong> die daar ge<strong>en</strong> ree hai"";-""'...,<br />

e<strong>en</strong> re-<strong>en</strong>actm<strong>en</strong>t-sergeant is<br />

Nationale Reserve of is di<strong>en</strong>st:pö


De ontwerper<br />

HET VERHAAL ACHTER HET ONTWERP<br />

HET "RODE PAK" VAN DE<br />

FUSELIERS<br />

De "paus" van de Nederlandse uniformkunde kan<br />

hij word<strong>en</strong> g<strong>en</strong>oemd. K<strong>en</strong>ners van Nederlandse<br />

militaire geschied<strong>en</strong>is wet<strong>en</strong> dan al wie ik bedoel:<br />

FJ.H.Th. Smits sr., gep<strong>en</strong>sioneerd ambt<strong>en</strong>aar van<br />

het Ministerie van Def<strong>en</strong>sie. Begin tachtig is hij<br />

nu, <strong>en</strong>orm vitaal <strong>en</strong> nog steeds bezig met dat wat<br />

hem zijn hele lev<strong>en</strong> heeft gebiologeerd: het<br />

ontwerp<strong>en</strong> van uniform<strong>en</strong>, emblem<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

onderscheiding<strong>en</strong>.<br />

Zijn hele lev<strong>en</strong> heeft: hij zich hiermee bezig<br />

gehoud<strong>en</strong> .. Zijn hele huis in Voorburg is e<strong>en</strong><br />

militair museum, zijn archief e<strong>en</strong> paradijs voor<br />

onderzoekers <strong>en</strong> geïnteresseerd<strong>en</strong> op militairhistorisch<br />

gebied. Deze passie schijnt zelfs erfelijk<br />

te zijn want ook zijn twee zoons zijn met het virus<br />

besmet geraakt: beid<strong>en</strong> zijn conservator in e<strong>en</strong><br />

militair museum, Erik in het Mariniersmuseum in<br />

Rotterdam, Frans in het Legermuseum in Delft.<br />

Weinig ontwerpers kunn<strong>en</strong> zegg<strong>en</strong> dat eig<strong>en</strong>lijk<br />

iedere<strong>en</strong> hun ontwerp<strong>en</strong> k<strong>en</strong>t. Dat geldt zeker wel<br />

voor Frans Smits sr. Hij is de ontwerper van de<br />

Nederlandse regim<strong>en</strong>ts- <strong>en</strong> di<strong>en</strong>stvakemblem<strong>en</strong><br />

van na de oorlog (in ieder geval van alle emblem<strong>en</strong><br />

die in 1947 geïntroduceerd werd<strong>en</strong>). De op<br />

het officiersembleem van de Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong><br />

geïnspireerde banderol van het <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t<br />

Fuseliers <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e komt dus ook van zijn<br />

tek<strong>en</strong>tafel. Ev<strong>en</strong>als de ontwerp<strong>en</strong> van het<br />

Oorlogsherinnerings Kruis, het Eretek<strong>en</strong> voor Orde<br />

<strong>en</strong> Vrede, het Verzetsherd<strong>en</strong>kingskruis, de<br />

Libanon-medaille. Verder ontwierp hij alle<br />

ceremoniële t<strong>en</strong>ues van de Koninklijke Landmacht.<br />

Dit is dan nog maar e<strong>en</strong> kleine opsomming<br />

van ontwerp<strong>en</strong> uit e<strong>en</strong> lange <strong>en</strong> rijke<br />

ontwerperscarriérre.<br />

Het ceremoniële t<strong>en</strong>ue van het <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t<br />

Fuseliers <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e is dus ook van de hand<br />

14<br />

van Frans Smits sr. In de loop van de afgelop<strong>en</strong><br />

vijftig jaar heeft het wat kleine wijziging<strong>en</strong><br />

ondergaan. Het basis-ontwerp van het "rode pak"<br />

waar de Fuseliers zo trots op zijn, is steeds<br />

overeind geblev<strong>en</strong>.<br />

Ontwikkeling van e<strong>en</strong> idee<br />

Je staat er nu niet mete<strong>en</strong> meer bij stil maar het<br />

ceremoniële- of galat<strong>en</strong>ue verdwe<strong>en</strong> in het begin<br />

van deze eeuw. In de mobilisatietijd van '14 - '18<br />

kwam het grijs-blauwe pak er voor in de plaats.<br />

Alle<strong>en</strong> voor officier<strong>en</strong> bleef het bestaan <strong>en</strong> zorgde<br />

bij officiële geleg<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> <strong>en</strong>orm<br />

contrast met de troep. In 1939 ontving<strong>en</strong> de<br />

regim<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van de to<strong>en</strong> bek<strong>en</strong>de Rotterdammer<br />

D.e. van Beuning<strong>en</strong> e<strong>en</strong> fonds waaruit e<strong>en</strong> nieuw<br />

te ontwerp<strong>en</strong> ceremoniële t<strong>en</strong>ue zou kunn<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong> gefinanCierd. Voordat er zelfs maar aan<br />

uitvoering kan word<strong>en</strong> gedacht, werpt de<br />

uitbrek<strong>en</strong>de oorlog roet in het et<strong>en</strong>.<br />

Na de oorlog breekt e<strong>en</strong> andere tijd aan, zeker<br />

ook voor Frans Smits. Na e<strong>en</strong> periode in Brabant<br />

ondergedok<strong>en</strong> te hebb<strong>en</strong> gezet<strong>en</strong>, gaat hij in het<br />

bevrijde D<strong>en</strong> Haag op zoek naar werk. Via e<strong>en</strong><br />

relatie komt hij terecht bij het Militaire Kabinet<br />

van de Minister van Oorlog. De kolonel van de<br />

G<strong>en</strong>erale Staf M.R.H. Calmeter neemt hem in<br />

di<strong>en</strong>st als illustrator-ontwerper. Eindelijk kan hij in<br />

de slag op het gebied dat hem altijd heeft:<br />

geboeid. Hij was al ge<strong>en</strong> onbek<strong>en</strong>de meer in de<br />

militaire wereld want in 1937 werd zijn ontwerp<br />

voor e<strong>en</strong> nieuw grijs landmachtuniform al<br />

bekroond.<br />

In 1948 zal het goud<strong>en</strong> regeringsjubileum van<br />

Koningin Wilhelmina word<strong>en</strong> gevierd. Tev<strong>en</strong>s zal<br />

in hetzelfde jaar bek<strong>en</strong>d word<strong>en</strong> gemaakt dat zij<br />

afstand van de troon gaat do<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat <strong>Prinses</strong><br />

Juliana als nieuwe koningin zal word<strong>en</strong> ingehuldigd.<br />

De Nederlandse krijgsmacht zal zich


uiteraard bij deze geleg<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> pres<strong>en</strong>ter<strong>en</strong>.<br />

Weer komt het idee van de nieuw te<br />

ontwerp<strong>en</strong> gala-uniform<strong>en</strong> weer bov<strong>en</strong>. Begin' 47<br />

wordt daarom uit de bestaande Uniformcomissie<br />

e<strong>en</strong> commissie ad hoc<br />

geformeerd, belast met<br />

ontwerp <strong>en</strong> uitvoering hiervan.<br />

Smits maakt ge<strong>en</strong> deel uit van<br />

deze commissie. In zijn vrije<br />

tijd is hij al lang bezig met het<br />

mak<strong>en</strong> van ontwerp<strong>en</strong> voor<br />

gala-uniform<strong>en</strong>, puur uit<br />

liefhebberij. Voor wat betreft:<br />

het uniform van het Regim<strong>en</strong>t<br />

<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e werd hij<br />

geïnspireerd door e<strong>en</strong> schets<br />

van de kapitein der G<strong>en</strong>ie H.<br />

Lohmeijer. De kapitein had zijn<br />

ontwerp e<strong>en</strong> sterk Britse inslag<br />

gegev<strong>en</strong>, uiteraard in verband<br />

met de Britse oorsprong van<br />

het regim<strong>en</strong>t.<br />

Voorjaar 1948 pres<strong>en</strong>teert de<br />

commissie ad hoc de plann<strong>en</strong><br />

voor de nieuwe galauniform<strong>en</strong>.<br />

Na e<strong>en</strong> zeer lange<br />

discussie concludeert de Chef ,;<br />

van het Militair Kabinet kolonel Calmeijer: "Her<strong>en</strong>,<br />

als ik het goed begrijp is er nog niets!" Als de<br />

her<strong>en</strong> commissieled<strong>en</strong> weer zijn vertrokk<strong>en</strong>,<br />

verzucht de geplaagde kolonel teg<strong>en</strong> zijn<br />

medewerkers: "Wat nu?" Dat is dan het mom<strong>en</strong>t<br />

van Frans Smits. Hij legt zijn ontwerp<strong>en</strong> op tafel.<br />

Hij kan in dat stadium zelfs e<strong>en</strong> keuze bied<strong>en</strong> uit<br />

materiaalinkoop is nog niets gajaal."1. Bepaald<br />

wordt dat de uniform<strong>en</strong> he zull<strong>en</strong><br />

vorm<strong>en</strong> dat het Nederlandse v k k'rv-,iTv1Ï'n Juliana<br />

bij haar inhuldiging zal aan ° ds -<br />

van Beuni het<br />

beginkapftiaal mité -<br />

Inhuldiging zal de<br />

rest van de oeoooooe<br />

f. 300.000,- aanvtn<strong>en</strong><br />

De on de<br />

uniform<strong>en</strong> <strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

Gr<strong>en</strong>adiers, nses<br />

Ir<strong>en</strong>e kidels<br />

definitief de<br />

tek<strong>en</strong>tafel. verp<br />

Lohmeijer di lnses<br />

Ir<strong>en</strong>e als u' et is<br />

gebaseerd ak<strong>en</strong><br />

rode Engelse" verte<br />

helm van Jsdat<br />

in het ein e _ge eeuw<br />

bij de Brttse . werd<br />

ingevoerd. r; ~ ering<br />

te bewa erschill<strong>en</strong>de<br />

deel<br />

uitmaakt Ir<strong>en</strong>e<br />

<strong>Brigade</strong> de<br />

mouwom e<strong>en</strong><br />

infanterie-, artillerie, <strong>en</strong> q<strong>en</strong>ieknoc •.. b",l?stictd. De<br />

rozett<strong>en</strong> aan weerszijd<strong>en</strong> va <strong>en</strong> de<br />

kinketting zijn afkomstig van ~ van de<br />

Cavalerie terwijl de piek va aan de<br />

Mariniers herinnert. Als t de<br />

vijfpuntige "invasiester" .<br />

e<strong>en</strong> drietal alternatiev<strong>en</strong>. De regim<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Gr<strong>en</strong>adiers,<br />

- E<strong>en</strong> duur ontwerp, gebaseerd op de indrukwekk<strong>en</strong>de<br />

gala-uniform<strong>en</strong> uit 1829<br />

- E<strong>en</strong> vere<strong>en</strong>voudigde versie hiervan<br />

- E<strong>en</strong> uitwijkmogelijkheid, namelijk e<strong>en</strong> opgesierde<br />

khaki battle-dress.<br />

Er wordt gekoz<strong>en</strong> voor het duurste ontwerp<br />

waarbij rek<strong>en</strong>ing moet word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong> met de<br />

fonds<strong>en</strong>werving .<br />

Uitwerking van het idee<br />

De uniform<strong>en</strong> staan dus op papier maar aan de<br />

voorbereiding van de vervaardiging of de<br />

Ir<strong>en</strong>e krijg<strong>en</strong> op 28 mei 1948<br />

van <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t. Weliswaar '.ICIM'1oCr<br />

<strong>en</strong> Jagers - opgericht om<br />

Vorst te di<strong>en</strong><strong>en</strong> - als Ga<br />

officieel werd<strong>en</strong> ze nooit zo betrtei:.<br />

De uitvoering van de on<br />

tig op gang. De Nederlandse .<br />

nog niet echt ingesteld om .<br />

aantal gala-uniform<strong>en</strong><br />

beschikbare tijd blijkt<br />

overwerkvergunning<strong>en</strong> \A/I"\~""<br />

blijkt nog e<strong>en</strong> partij 'VI<br />

beschikbaar te zijn. Nieuw<br />

wordt aangemaakt.<br />

<strong>Prinses</strong><br />

status<br />

diers<br />

van de<br />

maar<br />

o"''V-V+C''''ch-<br />

1948<br />

groot<br />

De<br />

oet<strong>en</strong><br />

Erg<strong>en</strong>s<br />

lak<strong>en</strong><br />

ur<strong>en</strong><br />

15


inspectie erewacht in Kamp Zeebrug<br />

te Amsterdam in 1948<br />

De helm<strong>en</strong> voor het <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e-pak vorm<strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> probleem. Op echt het allerlaatste mom<strong>en</strong>t<br />

blijkt er in de Rotterdamse hav<strong>en</strong> e<strong>en</strong> z<strong>en</strong>ding<br />

Engelse politiehelm<strong>en</strong> uit 1940 opgeslag<strong>en</strong> te<br />

ligg<strong>en</strong> die ooit voor de Rotterdamse geme<strong>en</strong>tepolitie<br />

war<strong>en</strong> bestemd. Onder het Duitse regime<br />

werd de keuze voor dit Engelse model natuurlijk<br />

ongedaan gemaakt. Deze helm<strong>en</strong> l<strong>en</strong><strong>en</strong> zich<br />

prima voor dit doel <strong>en</strong> het is bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> e<strong>en</strong> snelle<br />

<strong>en</strong> goedkope oplossing.<br />

Uiteindelijk kom<strong>en</strong> de in totaal 425 uniform<strong>en</strong> op<br />

tijd gereed. Daags voor de inhuldiging word<strong>en</strong> de<br />

compagnieën in kamp Zeeburg in Amsterdam<br />

gekleed. Smits moet er nog wel ev<strong>en</strong> naar toe<br />

met het zwaard van de tamboer-maitre van de<br />

16<br />

Koninklijke Militaire Kapel. Dat was spoorloos<br />

maar kwam op het allerlaatste mom<strong>en</strong>t in het<br />

legermuseum bov<strong>en</strong> water!<br />

Het optred<strong>en</strong> van de garderegim<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, strak<br />

marcher<strong>en</strong>d in hun kleurrijke ceremoniële<br />

uniform<strong>en</strong>, slaat geweldig aan bij het publiek dat<br />

aanwezig is om de inhuldigingsplechtigheid mee<br />

te mak<strong>en</strong>. Het is zeker voor Nederlandse<br />

begripp<strong>en</strong> <strong>en</strong> ook gezi<strong>en</strong> de sobere tijd van net<br />

na de oorlog, dan ook e<strong>en</strong> groots spektakel met<br />

pracht <strong>en</strong> praal. Enkele maand<strong>en</strong> later word<strong>en</strong> de<br />

uniform<strong>en</strong> op symbolische wijze aan Koningin<br />

Juliana aangebod<strong>en</strong>. Operatie "ceremoniële<br />

t<strong>en</strong>ue" was daarmee geslaagd.<br />

Voor Smits sr. is dit alles slechts e<strong>en</strong> hoofdstuk uit<br />

zijn carriére! Nog steeds is hij bezig met ontwerp<strong>en</strong>.<br />

Voor e<strong>en</strong> nieuw ontwerp dat de huidige<br />

dagelijks t<strong>en</strong>ue bij de Koninklijke Landmacht moet<br />

gaan vervang<strong>en</strong> zijn<br />

alweer e<strong>en</strong> aantal<br />

schets<strong>en</strong> gemaakt.<br />

Als de plann<strong>en</strong><br />

doorgaan zal Smits<br />

sr. ook voor de<br />

kom<strong>en</strong>de 50 jaar<br />

e<strong>en</strong> stempel op de<br />

<strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

drukk<strong>en</strong>!<br />

Op 5 september<br />

1948 marcheert de<br />

Ere-compagnie van<br />

het <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t<br />

<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e tijd<strong>en</strong>s<br />

het inhu/idingsdefi/é<br />

door de hoofdstad


Nam<strong>en</strong>s het bestuur deel ik u mede dat onze jaarlijkse<br />

plaats vind<strong>en</strong> op donderdag 25 juni 1998 in de G<strong>en</strong>.-maj.<br />

van Stev<strong>en</strong>inck-kazerne te OIRSCHOT.<br />

09.30 uur Ontvanqst reünist<strong>en</strong>.<br />

Koffie met worstebroodje.<br />

10.30<br />

12.00<br />

12.30<br />

13.45<br />

P<strong>en</strong>ningmeester :<br />

Postrek<strong>en</strong>ing : 1.999.533<br />

ABN-AMRO Bank: 47.25.85.762<br />

RABO Bank : 33.42.06.715<br />

"<br />

VERE IGING VAN OUDSTRIJDERS VAN DE<br />

KONINKLIJKE NEDERLANDSE BRIGADE "PRINSES IR<br />

SECRETARIAAT: AMETHISTDIJK 254. 4706 BJ ROOSENDAAL. TEL.JIIa_iiJljlM!<br />

REU N I E 199 8<br />

PROGRAMMA<br />

Algem<strong>en</strong>e Led<strong>en</strong>vergadering.<br />

Ag<strong>en</strong>da bijgevoegd.<br />

" Dod<strong>en</strong>herd<strong>en</strong>king.<br />

De reÜnist<strong>en</strong> <strong>en</strong> overige belangstell<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />

nem<strong>en</strong>, op aanwijzing,<br />

plaats rond het monum<strong>en</strong>t.<br />

Volgorde van commando's dod<strong>en</strong>herd<strong>en</strong>king.<br />

Signaal "Geeft Acht"<br />

Commando "Geeft Acht"<br />

signaal "Vlag Hijs<strong>en</strong>"<br />

Comnando "Br<strong>en</strong>gt Eregroet"<br />

Conmando "Vlag Hijs<strong>en</strong>"<br />

Signaal "Vlag Gereed"<br />

Commando "Vlag Halfstok"<br />

Commando "In de Houding Staat"<br />

Voorlez<strong>en</strong> nam<strong>en</strong> gesneuveld<strong>en</strong><br />

van de <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong><br />

Legg<strong>en</strong> bloemstukk<strong>en</strong><br />

Eén minuut stilte<br />

Signaal "Taptoe"<br />

Signaal "Vlag Hijs<strong>en</strong>"(WilheLrnus)<br />

Cormnando "Br<strong>en</strong>gt Eregroet"<br />

Commando "Vlag Hijs<strong>en</strong>"<br />

Signaal "Vlag Gereed"<br />

Ccmnando "In de houding-Staat"<br />

Commando "Op de Plaats-Rust"<br />

" Apéritief met borrelgarnituur K<br />

" Warme maaltijd<br />

15.00 uur Einde maaltijd, tev<strong>en</strong>s einde reünie.<br />

-- 2 -- 15.00 - 16.00 uur<br />

xxx. Bij zeer slecht weer in de filmzaal


-- 2 --<br />

15.00 - 16.00 uur E<strong>en</strong> ieder die daar zin in heeft'.lIan na afloop<br />

van de maaltijd nog e<strong>en</strong> kop koffie of e<strong>en</strong> drankje<br />

in de Kemp<strong>en</strong>zaaldrink<strong>en</strong>.<br />

2. T<strong>en</strong>ue.<br />

Vrijblijv<strong>en</strong>d.<br />

3. Kost<strong>en</strong>.<br />

Kost<strong>en</strong> per persoon f. 10,00.<br />

4. Betaling.<br />

a. op ons girornr. 1.999.533<br />

b." "bankrnr. 33.42.06.715(Rabo-bank)<br />

t.n. v. P<strong>en</strong>ningmeester<br />

Ver. OUdstr. KNBr.<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e<br />

Houtduif 26<br />

5161 SGSPRANGCAPELLE.<br />

S.v.p. op het betalingsbewijs duidelijk vermeld<strong>en</strong>:<br />

adres betaler , reünie 1998 <strong>en</strong> voor hoeveel person<strong>en</strong>.<br />

5. Toegang tot de kazerne.<br />

Alle<strong>en</strong> door de hoofdingang aan de Eindhov<strong>en</strong>sedijk op vertoon<br />

aan de wacht van het u toegezond<strong>en</strong> BEWIJSVANDEEINAME.<br />

6. Og.;nbaarvervoer.<br />

Reunist<strong>en</strong> die met de trein naar station EINDHOVEN kam<strong>en</strong>kunn<strong>en</strong><br />

aan de achteruitgang buslijn 141 van de BBAnem<strong>en</strong>.<br />

Vertrektijd naar de kazerne:'éénmaal per uur om23 min.over<br />

het hele uur.<br />

Vertrektijd naar het station: éénmaal per uur om 15 min. vóór<br />

. . .. d het hele uur.<br />

De treIntaxI rIJ t ook naar de kazerne.<br />

7. Autobezitters.<br />

Er is voldo<strong>en</strong>de parkeergeleg<strong>en</strong>heid op het kazerne-terrein<br />

aanwezig.<br />

Aanwijzing<strong>en</strong> wachtpersoneel <strong>en</strong> op de bord<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>.<br />

8. Aanmeld<strong>en</strong>.<br />

Uiterlijk wo<strong>en</strong>sdag 3 juni 1998 di<strong>en</strong>t uw aanmelding in het<br />

bezit te zijn van F.v.d. MEEREN<strong>en</strong> uw betaling bij onze<br />

PENNINGMEESTER.<br />

Nam<strong>en</strong>shet bestuur<br />

/~<br />

secretaris<br />

H.J.F. Hielkema


Ondergetek<strong>en</strong>de<br />

Straat <strong>en</strong> huisnummer<br />

Postcode <strong>en</strong> woonplaats<br />

Land<br />

Telefoonnumner<br />

VERENIGING VAN OUDSTRIJDERS VAN DE<br />

KONINKLIJKE NEDERLANDSE BRIGADE "PRINSES IR<br />

AANMELDINGS-FORMULIER<br />

meldt zich aan voor de reünie op donderdag 25 juni 1998<br />

de Ruyter van Stev<strong>en</strong>inck-kazerne te OIRSCHOT, <strong>en</strong>:<br />

a. zal nog met • • • person<strong>en</strong> deelnem<strong>en</strong>; totaal • • • person<strong>en</strong>.<br />

b, geeft zich op voor e<strong>en</strong> dieet-maaltijd(soort dieet hieronder veölil<br />

c, w<strong>en</strong>st toez<strong>en</strong>ding van de notul<strong>en</strong> van de A.L.V. dd. 8 oktober<br />

financieel overzicht 1998, alsmede de begroting 1999.<br />

(Deze stukk<strong>en</strong> zijn ook te verkrijg<strong>en</strong> bij de p<strong>en</strong>ningmeester<br />

ontvangst van de reünist<strong>en</strong>).<br />

x) Doorhal<strong>en</strong> wat niet van toepassing is.<br />

Soort dieet:<br />

Als brief te z<strong>en</strong>d<strong>en</strong> aan: F.C. v.d. MEEREN<br />

P<strong>en</strong>ningmeester :<br />

Postrek<strong>en</strong>ing : 1.999.533<br />

ABN-AMRO Bank: 47.25.85.762<br />

RABO Bank : 33.42.06.715<br />

Noordsingel 23<br />

Woonplaats <strong>en</strong> datum<br />

. . . . . . . . . .<br />

handtek<strong>en</strong>ing<br />

4611 BS BERGENOP ZOOM<br />

INZENDENVÖÓRWOENSDAG 3 JUNI 1998.


Kort jaarverslag 1997<br />

01-01-1997 - 31-12-1997<br />

Prins<strong>en</strong>beek 31 December 1997<br />

In het afgelop<strong>en</strong> jaar zijn 513 verjaardagskaart<strong>en</strong> verzond<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> att<strong>en</strong>tie.<br />

Er zijn 135 verjaardagskaart<strong>en</strong> met pakjes naar het buit<strong>en</strong>land verzond<strong>en</strong>.<br />

Er war<strong>en</strong> 36 ziekmelding<strong>en</strong> van led<strong>en</strong> van de ver<strong>en</strong>iging.<br />

Met all<strong>en</strong> is kontakt geweest zowel telefonisch <strong>en</strong>lof persoonlijk met e<strong>en</strong><br />

att<strong>en</strong>tie nam<strong>en</strong>s de ver<strong>en</strong>iging.<br />

Afgelop<strong>en</strong> jaar zijn 30 led<strong>en</strong> van de ver<strong>en</strong>iging overled<strong>en</strong>.<br />

Hiervan 6 woonachtig in het buit<strong>en</strong>land.<br />

14 Echtg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> van led<strong>en</strong> van de ver<strong>en</strong>iging zijn overled<strong>en</strong>.<br />

Bij de begraf<strong>en</strong>is war<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de led<strong>en</strong> aanwezig met e<strong>en</strong> graftak met<br />

lint nam<strong>en</strong>s de ver<strong>en</strong>iging.<br />

In 1997 war<strong>en</strong> er :<br />

1 x 65-jarige bruiloft<br />

9 x 55-jarige bruiloft<strong>en</strong>, waarvan 1 in het buit<strong>en</strong>land.<br />

18 x 50-jarige bruiloft<strong>en</strong>,waarvan 5 in het buit<strong>en</strong>land<br />

21 x 45-jarige bruiloft<strong>en</strong>,waarvan 21 in het buit<strong>en</strong>land.<br />

6 x 40-jarige bruiloft<strong>en</strong>.<br />

Alle bruiloft<strong>en</strong> zijn na overleg met het bruidspaar door meerdere led<strong>en</strong><br />

bezocht met e<strong>en</strong> att<strong>en</strong>tie nam<strong>en</strong>s de ver<strong>en</strong>iging.<br />

Er werd<strong>en</strong> met Kerstmis 38 kerststerr<strong>en</strong> bezorgd ,nam<strong>en</strong>s de ver<strong>en</strong>iging,<br />

bij ons bek<strong>en</strong>de ernstig ziek<strong>en</strong> <strong>en</strong> weduwe van overled<strong>en</strong> led<strong>en</strong> in 1997.<br />

Prins<strong>en</strong>beek, 31 December 1997<br />

sociale medewerker;<br />

F.J.Bakx.<br />

\J tv\~


1. Op<strong>en</strong>ing door de voorzitter.<br />

2. Ingekom<strong>en</strong>stukk<strong>en</strong>.<br />

VERE IGING VAN OUDSTRIJDERS VAN DE<br />

KONINKLIJKE NEDERLANDSE BRIGADE "PRINSES 1<br />

ALGEMENE LEDENVERGADERI<br />

25 JUN I 1 9 9 8<br />

AGENDA<br />

3. Notul<strong>en</strong> A.L.V. dd. 8 oktober 1997(verkrijgbaar vóór de verga<br />

word<strong>en</strong> op verzoek toegestuu.u:I.•••<br />

4. Beleid bestuur over 1997:<br />

a. 52e jaaroverzicht secretaris(gepubliceerd in deze Vaandel<br />

b, Jaaroverzicht p<strong>en</strong>ningmeester(verkrijgbaar vóór de vergader·<br />

wordt op verzoek opgestuurd}.<br />

c, Jaaroverzicht sociaal-medewerker(gepubliceerd in deze V·aa:[QatÎ.<br />

5. Begroting 1999(verkrijgbaar vóór de vergadering of wordt op ve~.<br />

toegestuurd) •<br />

6. Verslag Kascommissieover het boekjaar 1997.<br />

7. Verkiezing bestuursled<strong>en</strong> ingevolge rooster van aftred<strong>en</strong> 1997.<br />

(gepubliceerd in deze Vaandeldrager)<br />

Aftred<strong>en</strong>d zijn: H.J.F. HIELKEMA) niet herkiesbaar.<br />

N.G. v. ZALINGE) herkiesbaar<br />

8. Verkiezing reserve-lid kascommissie(Huishoudelijk Reglem<strong>en</strong>t<br />

Kascommisiebestaat uit:<br />

1. KERKLAAN A.J. (lid; treedt af);<br />

2. MULDERA.J.<br />

(lid)<br />

3. HOOGENDOORN W. (lid)<br />

4. PANNENBORG Dr. Ir • A.E. (reserve-lid,wordt lid)<br />

9. Verslag over het "Veteran<strong>en</strong> Platform".<br />

10. Rondvraag.<br />

11. Sluiting door de voorzitter.<br />

x. Financieïë vrag<strong>en</strong> schriftelijk indi<strong>en</strong><strong>en</strong> bij de ':"======i='~<br />

XX.<br />

vóór 3 juni 1998.<br />

De voordracht van \:.-::>.'1r'1id::>.te;; V0C''': e<strong>en</strong> 'bes":.uu~sfunctie di<strong>en</strong>.•..<br />

3 juni 1998 in hei: ..J2~:_:' ~c' '._,.;': .,' ; __ :_-__ .~·i>...!··, :i.<br />

<strong>en</strong> ondertek<strong>en</strong>d door ternninste lO(ti<strong>en</strong>) niet tot het bestuur<br />

led<strong>en</strong>(Huishoudelijk Reglem<strong>en</strong>t art. 6).<br />

xxx. Gegadigd<strong>en</strong> voor deze functie schriftelijk<br />

vóór 3 juni 1998.<br />

opgev<strong>en</strong> bij de 1e<br />

P<strong>en</strong>ningmeesIer :<br />

Postrek<strong>en</strong>ing : 1.999.533<br />

ABN·AMRO Bank: 47.25.85.762<br />

RABO Bank : 33.42.06.715<br />

Nam<strong>en</strong>shet bestuur<br />

1~~e7r aris<br />

./y.<br />

H.J.F. Hielkema


P<strong>en</strong>ningmeester :<br />

Postrek<strong>en</strong>ing : 1.999.533<br />

ABN-AMRO Bank: 47.25.85.762<br />

RABO Bank : 33.42.06.715<br />

VERENIGING VAN OUDSTRIJDERS VAN DE<br />

KONINKLIJKE NEDERLANDSE BRIGADE "PRINSES IRENE"<br />

Opgericht 12 april 1947. Inschr. nr. K.v.K. 's-Grav<strong>en</strong>hage ~ 40410620<br />

SECRETARIAAT: AMETHISTDIJK 254.4706 BJ ROOSENDAAL. TE~ 0165-544802<br />

HERZIENE ROOSTERAFTREDENDEBESTUURSLEDEN<br />

-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-<br />

(Besluit A.L.V. van 8 oktober 1997)<br />

Art.<br />

van<br />

12 pt.5 der Statut<strong>en</strong><br />

10 augustus 1982<br />

-<br />

1998 1999 2000 . 2001<br />

R.W. HEMMES XX<br />

J .L.M. v .d, BERGH XX<br />

H.J.F. HIELKEMA XX<br />

F.C. v.d. MEEREN XX<br />

H. van BEERS XX<br />

N.G. van ZALINGE XX<br />

G. LOURENZ XX<br />

P.J. v.d. WAL XX<br />

Nam<strong>en</strong>s het<br />

/p~<br />

j-:- ':':::.. : a..<br />

bestuur<br />

H.J.F. Hielkema<br />

, -'''. - -." __ I •


VERENIGING VAN OUDSTRIJDERS VAN DE<br />

KONINKLIJKE NEDERLANDSE BRIGADE "PRINSES IRE<br />

52e J A A R 0 VER ZIe H T.<br />

(1 januari tlm 31 december 1997)<br />

1. De sam<strong>en</strong>werking met het <strong>Garde</strong> Regim<strong>en</strong>t Fuseliers <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e,<br />

17 Painf.bat. GFPI <strong>en</strong> de Ver<strong>en</strong>iging van oudstrijders van de Ind~e<br />

Bataljons van het <strong>Garde</strong> ~egim<strong>en</strong>t <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e was wederom uits<br />

2. De volg<strong>en</strong>de onderdel<strong>en</strong> van het Ministerie van Def<strong>en</strong>sie gav<strong>en</strong> h<br />

werking met betrekking tot:<br />

a. p<strong>en</strong>sio<strong>en</strong>-aansprak<strong>en</strong> <strong>en</strong> uittreksels van hun registratielijst<br />

oUdstrijders(B.R.I.O.P.);<br />

b. aanvraag recht op bepaalde militaire onderscheiding<strong>en</strong> voor ad~.<br />

strijders(Sectie Onderscheiding<strong>en</strong>);<br />

c , het verkrijg<strong>en</strong> van e<strong>en</strong>lokaal voor bestuursvergadering<strong>en</strong>(K.M.<br />

d. faciliteit<strong>en</strong> tot het houd<strong>en</strong> van onze jaarlijkse reünie e.d.{<br />

commando Oirschot).<br />

3. Vergadering<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong> door:<br />

a. werkcomité "50 jaar bestaan ver<strong>en</strong>iging"<br />

b. algeme<strong>en</strong> bestuur op: 16-06-1997;<br />

c. dagelijks bestuur op: 25-11-1997;<br />

d. algem<strong>en</strong>e led<strong>en</strong>vergadering op 08-10-1997.<br />

4. Aktiviteit<strong>en</strong> waaraan led<strong>en</strong> van onze ver<strong>en</strong>iging hebb<strong>en</strong> deelg<strong>en</strong><br />

10 januari Regim<strong>en</strong>ts-jaardag waarbij tev<strong>en</strong>s de onthUlling<br />

nieuwe plaquette op het Regim<strong>en</strong>ts-monum<strong>en</strong>t;<br />

11 januari uitreiking van de "Herinnerings-medaille Multina<br />

Vredesoperaties" aan de militair<strong>en</strong> van 17(NL)Mi<br />

in DEN BOSCH.<br />

5 mei herd<strong>en</strong>king capitulatie 1945 te WAGENINGEN(défil'<br />

Z.K.H. Prins Bernhard);<br />

2 juni overdracht functie Regim<strong>en</strong>ts-adjudant A. de BR<br />

adjudant L.VERVOORTi<br />

2 juli uitreiking "invasiekoord<strong>en</strong>" bij het WilhelminaJtaDII:I<br />

OIRSCHOT aan de fuseliers van 13 Stafstafcie M<br />

21 augustus herd<strong>en</strong>king te CONGLETON gezam<strong>en</strong>lijk met 17 PëiÏ<br />

(op oef<strong>en</strong>ing in Engeland) <strong>en</strong> uitreiking "Lnvasd<br />

<strong>en</strong>kele oudstrijders aan EBT-ers,alsmede door a<br />

aan de Int-kol. A.T. VERMEIJ;<br />

6 september herd<strong>en</strong>king te BERINGEN;<br />

12 september commando-overdracht <strong>Garde</strong> Regim<strong>en</strong>t FPI <strong>en</strong> 17<br />

van Int-kol. drs. J .A. van der LOUW aan Lnt-ko.l<br />

18 september bevrijdings~berd<strong>en</strong>king te EINDHOVEN.<br />

5. Deputaties van onze ver<strong>en</strong>iging war<strong>en</strong> aanwezig bij de dod<strong>en</strong>her<br />

8 maart bij het monum<strong>en</strong>t te "WOESTE HOEVE"(Lnt.<br />

4 mei op de DAM te AMSTERDAM i<br />

4 mei op de GREBBEBERG;<br />

4 mei op het Ereveld te LOENEN;<br />

4 mei bij ons monum<strong>en</strong>t te TILBURG;<br />

4 mei op bet graf van S. KF.MY te PUTTEN;<br />

4 mei bij de herd<strong>en</strong>kingsplaat van Lnt. I.J.<br />

-- 2 -- 25 mei • • • •


25 mei<br />

8 november<br />

9 november<br />

-- 2 __ 0<br />

op de Amerikaanse Militaire begraafplaats te MARGRATEN;<br />

op het JEFFCOCKRaADCEMETRY te WOLVERHAMPTON;<br />

bi j de CENOTAPH te CONGLETON.<br />

6. Gelukstelegram nam<strong>en</strong>s onze ver<strong>en</strong>iging gezond<strong>en</strong> aan H.K.H. <strong>Prinses</strong><br />

JULIANA<strong>en</strong> Z.K.H. Prins BERNHARD ter ere van hun 60 jarig huwelijk<br />

op 8 januari 1997.<br />

7. De viering van het Sa-jarig bestaan van onze ver<strong>en</strong>iging(opgericht<br />

12 april 1947) werd op 11 april 1997 uitbundig <strong>en</strong> zeer geslaagd<br />

gehoud<strong>en</strong> in Motel v.d. VALKte EINDHOVEN, waarbij Z.K.H. Prins<br />

BERNHARD ook <strong>en</strong>ige tijd in ons midd<strong>en</strong> verbleef.<br />

8. Onze verteg<strong>en</strong>woordiger bij het Veteran<strong>en</strong> Platform, J .L.M.v.d.BERGH,<br />

heeft onze ver<strong>en</strong>iging goed op de hoogte gehoud<strong>en</strong> van het werk van<br />

het Platform <strong>en</strong> de resultat<strong>en</strong> die het voor de oudstrijders heeft<br />

bereikt.<br />

9. Onze hard werk<strong>en</strong>de p<strong>en</strong>ningmeester, H.van BEERS,heeft wederommet<br />

veel succes bij de S.F.M.O. subsidie voor onze ver<strong>en</strong>iging kunn<strong>en</strong><br />

verkrijg<strong>en</strong>.<br />

10. Onze onvolprezer HANSSONNEMANS, redacteur van de "VAANDELDRAGER",<br />

heeft er voor gezorgd~ in sam<strong>en</strong>werking met de redactie-led<strong>en</strong>, dat<br />

we 4x per jaar zo'n uitstek<strong>en</strong>d ver<strong>en</strong>igings-orgaan in de bus krijg<strong>en</strong>.<br />

11. Het museum"<strong>Brigade</strong> <strong>en</strong> <strong>Garde</strong> <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e" heeft door de goede zorg<br />

van de conservator, HAN SONNEMANS, wederomhaar grote nut bewez<strong>en</strong>.<br />

12. De sociaal medewerker van onze ver<strong>en</strong>iging, F.J. BAKX<strong>en</strong> die van de<br />

Steunfonds<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> hun taak tot grote voldo<strong>en</strong>ing verricht.<br />

Roos<strong>en</strong>daal, 1 j anauri 1998<br />

L~<br />


UIT HET DAGBOEK VAN EEN M.T.O.<br />

Eerste luit<strong>en</strong>ant Dirk Badings, Motor Transport Officer van Gevechtsgroep 111, ie e<strong>en</strong><br />

dagboek bij van zijn belev<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> gedur<strong>en</strong>de de veldtocht van de Ir<strong>en</strong>e brigade. e<br />

zijn z'n persoonlijke indrukk<strong>en</strong> <strong>en</strong> weergav<strong>en</strong> van gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong>, voorzi<strong>en</strong> va e<br />

ing<strong>en</strong> <strong>en</strong> schets<strong>en</strong>. In iedere Vaandeldrager volg<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele bladzijd<strong>en</strong> uit zijn dag<br />

e<strong>en</strong> uniek docum<strong>en</strong>t.<br />

24 Oct. Dinsdag (1944)<br />

Vandaag is het mooi weer. E<strong>en</strong> morg<strong>en</strong>mist<br />

met e<strong>en</strong> daarachter bleek verschol<strong>en</strong><br />

zonnetje beloofde e<strong>en</strong> goede dag <strong>en</strong> inderdaad<br />

was er e<strong>en</strong> blauwe lucht teg<strong>en</strong> 10<br />

uur. Het is hier nu erg rustig geword<strong>en</strong>. De<br />

Mof is voor ons weggeloop<strong>en</strong> sinds de<br />

aanval op D<strong>en</strong> Boseh. We kunn<strong>en</strong> nu elk<br />

oog<strong>en</strong>blik vertrekk<strong>en</strong> <strong>en</strong> inderdaad teg<strong>en</strong> 3<br />

uur kwam het bericht: "Prepare to move".<br />

<strong>en</strong> kort daarop "Move at Z-10". Z-hour<br />

nader te bepal<strong>en</strong>. Gelukkig was het nog<br />

licht to<strong>en</strong> ik de wag<strong>en</strong>s moest opstell<strong>en</strong> bij<br />

onze boer<strong>en</strong>schuur <strong>en</strong> om 5.30 uur ging<br />

het heele geval weg, terwijl ik met de<br />

keuk<strong>en</strong> achterbleef om later te volg<strong>en</strong>.<br />

Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> haalde ik Eindhov<strong>en</strong> nog e<strong>en</strong><br />

paar sergeant<strong>en</strong> die daar achtergeblev<strong>en</strong><br />

war<strong>en</strong> op hun vrije dag. De ander<strong>en</strong> heb ik<br />

gezegd om 10,30 klaar te staan, dan zou<br />

ik ze later lat<strong>en</strong> ophal<strong>en</strong>. Van het plan is<br />

me nog niets bek<strong>en</strong>d, maar we gaan naar<br />

Hilvar<strong>en</strong>beek, t<strong>en</strong> Zuid<strong>en</strong> van Tilburg om<br />

dan de volg<strong>en</strong>de dag weer op te rukk<strong>en</strong><br />

naar het Noord<strong>en</strong>. Ik begon e<strong>en</strong> brief te<br />

schrijv<strong>en</strong> naar huis maar moest hem plotseling<br />

afbrek<strong>en</strong> to<strong>en</strong> ik naar onze Unit<br />

werd ontbod<strong>en</strong> voor bijzonderhed<strong>en</strong> voor<br />

de tocht naar Hilvar<strong>en</strong>beek. De route is als<br />

volgt: Zeelst, Oerle, Wintelre, Vessem,<br />

Middelbeers, Diess<strong>en</strong>, Hilvar<strong>en</strong>beek.<br />

25 Gct. Wo<strong>en</strong>sdag<br />

Ik zit nu te schrijv<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> kamer van e<strong>en</strong><br />

huis te Diess<strong>en</strong>, waar de verzamelde<br />

"B"echelons zijn ondergebracht. Mijn radio<br />

heb ik weer terugg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>en</strong> is het de<br />

e<strong>en</strong>ige warmte die we krijg<strong>en</strong>. Het is koud<br />

geword<strong>en</strong> <strong>en</strong> m'n be<strong>en</strong><strong>en</strong> zijn a af<br />

de knie<strong>en</strong>, terwijl er tussch<strong>en</strong> s ouderblad<strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> kilte is. Ik b<strong>en</strong> da zoo<br />

wat de gansche dag buit<strong>en</strong> ge ee te<br />

zi<strong>en</strong> dat de Unit goed wegkwa . Er is ver<br />

vandaag heel wat te vertell<strong>en</strong> 'a ~ e <strong>Brigade</strong><br />

is in actie gegaan, richting<br />

Gister<strong>en</strong>avond kwam<strong>en</strong> we 0<br />

Hilvar<strong>en</strong>beek aan <strong>en</strong> nam<strong>en</strong> e<br />

trek in diverse huiz<strong>en</strong> <strong>en</strong> sch re<br />

uur kwam majoor Huber van<br />

hoord<strong>en</strong> we het plan. In de a<br />

van e<strong>en</strong> cafe stond<strong>en</strong> 2 sta11a<br />

het biljard waar groote kaarte a<br />

<strong>en</strong> omgeving lag<strong>en</strong> uitcesprei .<br />

stige gezicht<strong>en</strong> stond<strong>en</strong> alle<br />

het bleke licht geschaard, we e<br />

nu zoud<strong>en</strong> hoor<strong>en</strong> op welke mar e de<br />

aanval op Tilburg zou worde e eid<br />

<strong>en</strong> uitgevoerd.<br />

Tilburg, wat volg<strong>en</strong>s jong e <strong>en</strong><br />

door de Duitsehers wordt is<br />

slechts omringd met stongp . -<br />

blocks, om e<strong>en</strong> soort rearg a c te _ <strong>en</strong><br />

voer<strong>en</strong>, terwijl de Moff<strong>en</strong> ui Bracanr erdwijn<strong>en</strong><br />

langs de Moerdijk e~ eize sweer<br />

<strong>en</strong> de brug bij Heusde e :-2::: zal<br />

g<strong>en</strong>aderd word<strong>en</strong> vanuit __~ te<br />

Noord<strong>en</strong> van het Wilhelmi a -;:;:<br />

Hilvar<strong>en</strong>beek <strong>en</strong> Poppel in e; e ::::e<br />

<strong>Brigade</strong> gaat langs de weg<br />

Broekhov<strong>en</strong>, dat juist t<strong>en</strong> Z ::e- a- -1burg<br />

ligt. Eerst de Recce 0 wt:: ec a· e<br />

tast<strong>en</strong>, dan de 2de Unit<br />

Engelsche tanks, dan lste e :--: _-e 3 e<br />

Unit, waarachter Bde HQ e e::- ::::a n<br />

van de London Yomanry. ~:::- : :-- in<br />

4 sprong<strong>en</strong> vooruit te gaa


op te ruim<strong>en</strong> <strong>en</strong> de bossch<strong>en</strong> langs de weg<br />

te zuiver<strong>en</strong>.<br />

De laatste sprong naar Broekhov<strong>en</strong>, alwaar<br />

e<strong>en</strong> zog<strong>en</strong>aamde "firm base" zal<br />

word<strong>en</strong> gemaakt voor verdere operaties.<br />

E<strong>en</strong> tankregim<strong>en</strong>t staat al klaar achter Hilvar<strong>en</strong>beek<br />

om door Tilburg he<strong>en</strong> te<br />

stoot<strong>en</strong> <strong>en</strong> de terugtrekk<strong>en</strong>de Duitschers<br />

na te jag<strong>en</strong>.<br />

Dat is het plan wat ons werd medegedeeld<br />

bij het flikkerlicht van de petroleumlamp<strong>en</strong>.<br />

Iedere<strong>en</strong> was ev<strong>en</strong> stil om over dit<br />

groote nieuws na te d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>. Alle mogelijkhed<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> gevolg<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> werkelijke<br />

aanval werd<strong>en</strong> in stilte in ieders hoofd<br />

overwog<strong>en</strong>. Dit is de eerste maal dat de<br />

Bde gaat aanvall<strong>en</strong>. Er zull<strong>en</strong> m<strong>en</strong>sch<strong>en</strong><br />

sneuvel<strong>en</strong>, vel<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> gewond rak<strong>en</strong>,<br />

maar all<strong>en</strong> wet<strong>en</strong> dat ze toch e<strong>en</strong>s in voll<strong>en</strong><br />

strijd geworp<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Beter<br />

nu <strong>en</strong> dan ervan af zijn voor e<strong>en</strong> tijd.<br />

Het is nu avond <strong>en</strong> alles is gegaan volg<strong>en</strong>s<br />

plan, behalve dat bij het beekje t<strong>en</strong> Zuid<strong>en</strong><br />

van Tilburg de brug was opgeblaz<strong>en</strong> <strong>en</strong> de<br />

2de Unit <strong>en</strong> de tanks werd<strong>en</strong> opgehoud<strong>en</strong>.<br />

Getracht werd om e<strong>en</strong> bruggehoofd te<br />

mak<strong>en</strong>, maar dat is voor het invall<strong>en</strong> van<br />

de duisternis niet gelukt. De verliez<strong>en</strong><br />

war<strong>en</strong> als volgt: de recce verloor 2 cars, 1<br />

gesneuveld <strong>en</strong> 30 gewond<strong>en</strong>, terwijl de<br />

2de Unit ge<strong>en</strong> doode had <strong>en</strong> slechts 5 gewond<strong>en</strong>.<br />

Onze Unit bleef op e<strong>en</strong> K.M. van<br />

de brug. Het et<strong>en</strong> is al opgebracht <strong>en</strong> alles<br />

is nu rustig maar iedere<strong>en</strong> "on the alert".<br />

Morg<strong>en</strong> zal weer e<strong>en</strong> harde noot gekraakt<br />

moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Dan is het de beurt van<br />

de lilde Unit om achter <strong>en</strong> met de tanks<br />

te probeer<strong>en</strong> e<strong>en</strong> bruggehoofd te vorm<strong>en</strong><br />

over het beekje ..<br />

Ik ging vanavond Hans W. opzoek<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

vond hem in e<strong>en</strong> klein huisje waar de ruit<strong>en</strong><br />

uitgeblaz<strong>en</strong> war<strong>en</strong> <strong>en</strong> alle<strong>en</strong> de luik<strong>en</strong><br />

de avondkoude uitslot<strong>en</strong>. Hij had e<strong>en</strong><br />

flesch gin <strong>en</strong> ging ik door paar borrels<br />

18<br />

verwarmd weer terug naar m'n eig<strong>en</strong> kamer<br />

waar ik nu zit te schrijv<strong>en</strong> bij het gele<br />

licht van e<strong>en</strong> petroleumlamp. Electrisch<br />

licht is sedert "3 wek<strong>en</strong> uitgeschakeld. In<br />

Hilvar<strong>en</strong>beek stond<strong>en</strong> we bij e<strong>en</strong> zuivelfabriek<br />

<strong>en</strong> vlakbij e<strong>en</strong> bakkerijtje. Heb nu<br />

wat boter <strong>en</strong> e<strong>en</strong> heerlijk roggebroodje om<br />

van te smull<strong>en</strong>. 't Brood wat ze hier kreg<strong>en</strong><br />

was niet veel maar erg lekker, stukk<strong>en</strong><br />

beter dan dat in Engeland. Voor de<br />

boter gaf ik 30 sigar<strong>en</strong>, voor het broodje<br />

e<strong>en</strong> blik sardines in tomat<strong>en</strong>saus. Ruilhandel!<br />

Om 4 uur kwam ik hier in Diess<strong>en</strong>.<br />

26 October Donderdag<br />

Gisteravond kreg<strong>en</strong> we ine<strong>en</strong>s te hoor<strong>en</strong><br />

dat we hier om 9 uur vanmorg<strong>en</strong> weg<br />

zoud<strong>en</strong> gaan. Alles stond om 8.30 klaar <strong>en</strong><br />

to<strong>en</strong> ging 't weer niet door <strong>en</strong> blijv<strong>en</strong> we in<br />

Diess<strong>en</strong>. Maar goed ook, ik had me net<br />

weer behoorlijk ingericht in e<strong>en</strong> prettige<br />

kamer <strong>en</strong> heb bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> e<strong>en</strong> petroleumkacheltje<br />

gele<strong>en</strong>d.<br />

De laatste bericht<strong>en</strong> van het front zijn niet<br />

erg rooskleurig. Onze mann<strong>en</strong> viel<strong>en</strong> aan<br />

in de vroege morg<strong>en</strong>ur<strong>en</strong>, kwam<strong>en</strong> over<br />

het beekje <strong>en</strong> kond<strong>en</strong> zich slechts 2 uur<br />

staande houd<strong>en</strong> aan de andere kant. Er<br />

kwam<strong>en</strong> teveel gewond<strong>en</strong> <strong>en</strong> 3 dood<strong>en</strong>. Lt.<br />

Kampinga werd gewond <strong>en</strong> Cd. van Gol<strong>en</strong><br />

heeft zijn voet uit 't lid gesprong<strong>en</strong>. De<br />

hospitaalsoldat<strong>en</strong> kwam<strong>en</strong> hier om schoon<br />

droge kler<strong>en</strong> te hal<strong>en</strong>. Ze zag<strong>en</strong> eruit! Ze<br />

hebb<strong>en</strong> dwars door slot<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> kruip<strong>en</strong><br />

om bij de gewond<strong>en</strong> te kom<strong>en</strong> <strong>en</strong> werd<strong>en</strong><br />

daarbij nog behoorlijk beschot<strong>en</strong> door snipers.<br />

De Moff<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> veel snipers achtergelat<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> ook veel boobytraps. Dunkt<br />

me zal 't ev<strong>en</strong> dur<strong>en</strong> voor we dat beekje<br />

over zijn. Onze jong<strong>en</strong>s zijn nu terug in<br />

hun HQ-area <strong>en</strong> ik vraag me af of nu de<br />

Yeomanry aan de beurt is.<br />

Vanmorg<strong>en</strong> in alle vroegte, werd de HQarea<br />

geshelled <strong>en</strong> kwam e<strong>en</strong> granaat teg<strong>en</strong><br />

de muur van het huis waar Kpt.


Scherp<strong>en</strong>berg met HQ-personel lag.<br />

Niemand had iets, hoewel e<strong>en</strong> groot gat in<br />

de muur was geslag<strong>en</strong> <strong>en</strong> alles in stof- <strong>en</strong><br />

kruiddamp was gehuld. E<strong>en</strong> jong<strong>en</strong> die<br />

teg<strong>en</strong> de muur sliep, was net e<strong>en</strong> minuut<br />

van tevor<strong>en</strong> op wacht gegaan. Kpt. v.5.<br />

kwam met de schrik vrij. Sinds di<strong>en</strong> ligg<strong>en</strong><br />

onze jong<strong>en</strong>s constant onder vuur van<br />

mortier<strong>en</strong> <strong>en</strong> kanonn<strong>en</strong>. Het lijkt toch wel<br />

dat de Mof alles probeert om ons uit Tilburg<br />

te houd<strong>en</strong> om z'n troep<strong>en</strong> geleg<strong>en</strong>heid<br />

te gev<strong>en</strong> in allerijl uit West-Brabant te<br />

vertrekk<strong>en</strong>.<br />

Mooi is 't bericht, net over de radio omgeroep<strong>en</strong>,<br />

dat de Engelsch<strong>en</strong> land<strong>en</strong> op<br />

Walcher<strong>en</strong>. Ik heb hoor<strong>en</strong> fluister<strong>en</strong> dat er<br />

23 divisies in Engeland klaar staan om<br />

zoodra Antwerp<strong>en</strong> vrij is, overgebracht te<br />

word<strong>en</strong> naar Nederland. Dat er iets komt<br />

is duidelijk te merk<strong>en</strong> aan de <strong>en</strong>orme munitiedumps,<br />

die overal gemaakt word<strong>en</strong>.<br />

Het is nu avond geword<strong>en</strong> <strong>en</strong> in de groote<br />

stilte hoor je het verre schiet<strong>en</strong> alsof het<br />

zeer dichtbij is. Het is e<strong>en</strong> angstig geluid<br />

<strong>en</strong> geeft je soms ev<strong>en</strong> e<strong>en</strong> kleine angst<br />

mee. Stel je voor dat de Mof 't in z'n hoofd<br />

krijgt om e<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>aanval te do<strong>en</strong> <strong>en</strong> 't<br />

mocht e<strong>en</strong>s lukk<strong>en</strong>! Ne<strong>en</strong>, dat kan niet<br />

meer. Toch hebb<strong>en</strong> ze helaas onze brigade<br />

kunn<strong>en</strong> vasthoud<strong>en</strong> bij het bewuste beekje.<br />

Ik sprak e<strong>en</strong> paar jong<strong>en</strong>s, die in de<br />

strijd war<strong>en</strong> geweest <strong>en</strong> nu voor rust naar<br />

Eindhov<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gestuurd. Ze hebb<strong>en</strong><br />

z.g. "battle-exhaustion", wat vroeger<br />

"shell-shock" werd g<strong>en</strong>oemd. Het is niet<br />

erg prettig dat kan je aan de man zi<strong>en</strong>. De<br />

oog<strong>en</strong> staan schichtig, hij praat met hort<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> stoot<strong>en</strong> <strong>en</strong> kan z'n hand<strong>en</strong> niet stilhoud<strong>en</strong>.<br />

Uit de diverse verhal<strong>en</strong> kan ik de<br />

loop van de strijd als volgt zi<strong>en</strong>.<br />

III Unit, op <strong>en</strong> achter tanks, nadert het<br />

bewuste punt. Plotseling hevig mortiervuur<br />

<strong>en</strong> iedere<strong>en</strong> zoekt dekking. Eig<strong>en</strong> mortier<strong>en</strong><br />

antwoord<strong>en</strong> <strong>en</strong> tanks schiet<strong>en</strong> op Duitsche<br />

stelling<strong>en</strong>. Hergroepering <strong>en</strong> weer<br />

naar vor<strong>en</strong>. Duitsch machinege ee uur<br />

van de overkant. Antwoord me ervuur.<br />

Links <strong>en</strong> rechts wordt he a er bereikt<br />

<strong>en</strong> onder dekkingsvuur e <strong>en</strong>kel<strong>en</strong><br />

overstek<strong>en</strong>. Tot d<strong>en</strong> nek i ater<br />

door de beek die hier vrij diep is. a de<br />

overkant vuur van snipers e ee Duitsche<br />

mortier<strong>en</strong>. probeer<strong>en</strong> het g e e aan<br />

de overkant te versterk<strong>en</strong> maar ogelijk<br />

door sterk verdedig<strong>en</strong>d der<br />

dekking eig<strong>en</strong> mortiervuur me van<br />

de overkant teruggetrokk<strong>en</strong>. d<strong>en</strong><br />

blijv<strong>en</strong> achter.<br />

Hospitaalsoldat<strong>en</strong> gaan over 0<br />

l<strong>en</strong> <strong>en</strong> word<strong>en</strong> beschot<strong>en</strong> door s<br />

hospitaalsoldaat gewond in de<br />

hij bezig is e<strong>en</strong> gewonde op ee<br />

lad<strong>en</strong>. De sgt. e<strong>en</strong> schot door a<br />

Lt. Kampinga gewond door e<br />

uit machineqeweer. Lt. van G<br />

verstui kt <strong>en</strong>kel. Infantry tre<br />

tanks <strong>en</strong> komt weer in uitga<br />

hergroepering plaats hee<br />

word<strong>en</strong> 20 gewond<strong>en</strong>, 4 zie<br />

exhaustion. Misschi<strong>en</strong> 2 ma<br />

onbek<strong>en</strong>d.<br />

ze e ha-<br />

" e . Eén<br />

. ~e 'ijl<br />

ie te<br />

se.<br />

gel<br />

<strong>en</strong><br />

oor<br />

aar<br />

erd<br />

et<br />

og<br />

Er is niet doorgezet omdat che<br />

verdediging te sterk is <strong>en</strong> aa de<br />

overkant niet meer gesteu d <strong>en</strong><br />

door tanks. De brug is opge aze. g<strong>en</strong><br />

zal area achter de brug met aar a ïlerievuur<br />

word<strong>en</strong> schoongevee e:a zal<br />

er e<strong>en</strong> brug geslag<strong>en</strong> wo e aa er<br />

tanks <strong>en</strong> infantry vooruit k<br />

Morg<strong>en</strong> zal ik de jong<strong>en</strong>s e P<br />

hebb<strong>en</strong> naar Eindhov<strong>en</strong> bre .-p<strong>en</strong><br />

ze hier in heerlijk za<br />

kunn<strong>en</strong> e<strong>en</strong>s goed uit<br />

morg<strong>en</strong> wakker word<strong>en</strong> zie<br />

ster e<strong>en</strong> rustig Hollandsch<br />

e<strong>en</strong> mol<strong>en</strong> waar onze ke<br />

gegroepeerd staat. Net as<br />

ning <strong>en</strong> ge<strong>en</strong> gedonder va


Beste Willem,<br />

Beste Willem<br />

Briefwisseling met Willem van der Veer,<br />

oud-commando "van het eerste uur", auteur<br />

van oorlogsromans voornamelijk handel<strong>en</strong>d over het verzet<br />

Vorige keer wist je te meld<strong>en</strong> dat ik je te<br />

hard aanpak: kan je wel: jij b<strong>en</strong>t jong <strong>en</strong><br />

ik b<strong>en</strong> oud". Ik kreeg gewoon tran<strong>en</strong> in<br />

m'n og<strong>en</strong> <strong>en</strong> nam me voor met meer respect<br />

<strong>en</strong> voorzichtigheid met je om te<br />

gaan.<br />

Vandaag kreeg ik e<strong>en</strong> ander briefje van<br />

je. Je informeerde naar de deadline voor<br />

het inlever<strong>en</strong> van de kopij: "Ik vertrek<br />

naar de Algarve voor drie wek<strong>en</strong> om de<br />

eerste l<strong>en</strong>tegeur<strong>en</strong> op te snuiv<strong>en</strong>, de<br />

zwaluw<strong>en</strong> te begroet<strong>en</strong>, verse sinasappel<strong>en</strong><br />

te plukk<strong>en</strong> <strong>en</strong> op e<strong>en</strong> zonnig terrasje<br />

te gaan g<strong>en</strong>iet<strong>en</strong>". Zo, daar zit deze jonge<br />

knaap dan! Ik hoop dat ik ook zulke regels<br />

kan schrijv<strong>en</strong> als ik tachtig b<strong>en</strong>!<br />

Over leeftijd<strong>en</strong> gesprok<strong>en</strong>, in deze Vaandeldrager<br />

kun je iets vind<strong>en</strong> over de statistiek<strong>en</strong><br />

voor wat betreft de led<strong>en</strong> van<br />

onze ver<strong>en</strong>iging. De meest voorkom<strong>en</strong>de<br />

leeftijd is mom<strong>en</strong>teel 78. Dan zie ik nog<br />

de beeld<strong>en</strong> voor me, vorig jaar april in<br />

Motel Eindhov<strong>en</strong>, van e<strong>en</strong> volle dansvloer.<br />

Maar goed, we gaan terug naar je verhaal.<br />

Het was begin 1945, je verbleef al<br />

<strong>en</strong>kele wek<strong>en</strong> in bezet gebied om je opdracht<br />

uit te voer<strong>en</strong>: instructies gev<strong>en</strong><br />

aan de K.P. (knokploeg) Noord-Dr<strong>en</strong>the<br />

<strong>en</strong> hiermee t.Z.t. de Duitse commandopost<br />

uitschakel<strong>en</strong>. Je verhaal eindigde op<br />

het mom<strong>en</strong>t dat je het onderdui kadres<br />

verliet <strong>en</strong> aankwam bij het "hol" van de<br />

verzetsgroep.<br />

Hans Sonnemans<br />

20<br />

Beste Hans,<br />

Hartelijk dank voor je ontroer<strong>en</strong>de brief<br />

vol oprecht schuldbesef. Eindelijk heb ik<br />

je daar waar ik je hebb<strong>en</strong> wil. Ook hartelijk<br />

dank voor het toekomstperspectief<br />

voor onze g<strong>en</strong>eratie. Door deze bemoedig<strong>en</strong>de<br />

woord<strong>en</strong> kan ik er nu weer ev<strong>en</strong><br />

teg<strong>en</strong>, vooral als straks mijn verkleumde<br />

oude bott<strong>en</strong> weer zijn ingestraald door<br />

de milde Portugese l<strong>en</strong>tezon.<br />

Ik heb ook e<strong>en</strong> gezellige winterse ontmoeting<br />

meegemaakt, waar de koude<br />

plaats maakte voor e<strong>en</strong> hartverwarm<strong>en</strong>de<br />

vri<strong>en</strong>dschap van meer dan e<strong>en</strong> halve<br />

eeuw. EIk jaar kom<strong>en</strong> de oude vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> vri<strong>en</strong>dinn<strong>en</strong> uit de KP (voor zover zij<br />

nog lev<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat wordt jaarlijks minder)<br />

bije<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> reünie te Ass<strong>en</strong>. Zo ook op<br />

11 December 1997(op deze datum in<br />

1944 werd<strong>en</strong> 29 gevang<strong>en</strong><strong>en</strong> uit de gevang<strong>en</strong>is<br />

bevrijd door de KP)<br />

Het was goed toev<strong>en</strong> op die reünie.<br />

De pils smaakte uitstek<strong>en</strong>d <strong>en</strong> de sterke<br />

verhal<strong>en</strong> kwam<strong>en</strong> weer los. Je k<strong>en</strong>t dat<br />

wel uit onze jaarlijkse reünie van de brigade.<br />

De foto's lat<strong>en</strong> duidelijk zi<strong>en</strong> hoe<br />

gemoedelijk <strong>en</strong> gezellig het toeging <strong>en</strong><br />

het onderschrift spreekt voor zichzelf.<br />

Lat<strong>en</strong> we in het verdere verloop van het<br />

verhaal k<strong>en</strong>nis mak<strong>en</strong> met <strong>en</strong>kele led<strong>en</strong><br />

van de KP, die ook op deze foto's voor<br />

kom<strong>en</strong>.<br />

Ik moet hier nog ev<strong>en</strong> toelicht<strong>en</strong> dat ik,<br />

uit respect voor wat de Nederlandse<br />

koeriersters in het verzet presteerd<strong>en</strong>,<br />

als e<strong>en</strong> hommage e<strong>en</strong> boek heb ge-


schrev<strong>en</strong> onder de titel: "E<strong>en</strong> bloem voor<br />

de koerierster", opgedrag<strong>en</strong> aan Ans,<br />

één van onze moedige koeriersters (zie<br />

foto)<br />

Terug naar het verhaal: to<strong>en</strong> ik langs het<br />

primitieve trapje afdaalde in de schuilplaats<br />

moest ik ev<strong>en</strong> w<strong>en</strong>n<strong>en</strong> aan de duffe<br />

atmosfeer <strong>en</strong> het gedemte licht van de<br />

flakker<strong>en</strong>de kaarsvlanm<strong>en</strong>.lk werd hartelijk<br />

wel kom gehet<strong>en</strong> door de KP-leider<br />

Kees Veldman, die juist bezig was zijn<br />

plann<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> overval op e<strong>en</strong> zuivelfabriek<br />

voor de kom<strong>en</strong>de nacht uit te legg<strong>en</strong>.<br />

Op dat mom<strong>en</strong>t schatte ik dat er zo'n<br />

dozijn verzetsm<strong>en</strong>s<strong>en</strong> aanwezig was. Hier<br />

zat het verzet in de meest letterlijke zin<br />

ondergronds.<br />

"Als je het niet erg vindt Willem, wil ik<br />

nog graag ev<strong>en</strong> doorgaan met de informatie<br />

over de overval voor vannacht."<br />

"Natuurlijk Kees," antwoordde ik, "ik<br />

luister wel mee". Met de heldere klankvolle<br />

stem van iemand die gew<strong>en</strong>d is bevel<strong>en</strong><br />

te gev<strong>en</strong> <strong>en</strong> gehoorzaamd te word<strong>en</strong>,<br />

ontvouwde hij zijn plan. Gew<strong>en</strong>d aan<br />

militaire orders <strong>en</strong> bevel<strong>en</strong>, luisterde ik<br />

belangstell<strong>en</strong>d. Zonder dat Kees ooit e<strong>en</strong><br />

militaire opleiding had gevolgd, had hij de<br />

gave om op duidelijke wijze zijn plan uite<strong>en</strong><br />

te zett<strong>en</strong> <strong>en</strong> de tak<strong>en</strong> te verdel<strong>en</strong>.<br />

Zelfs de vluchtroute als er iets mis zou<br />

gaan, zag hij niet over het hoofd. Het was<br />

ge<strong>en</strong> zinloze stunt om m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> nodeloos in<br />

gevaar te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />

Er zoud<strong>en</strong> zich de kom<strong>en</strong>de dag<strong>en</strong> steeds<br />

meer m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> uit Noord-Dr<strong>en</strong>the in de<br />

schuilplaats conc<strong>en</strong>trer<strong>en</strong> voor de opleiding.<br />

Daar was voedsel voor nodig, zoals<br />

kaas <strong>en</strong> boter. Kees had e<strong>en</strong> seintje van<br />

de assist<strong>en</strong>t van de zuivelfabriek gekreg<strong>en</strong>,<br />

dat er e<strong>en</strong> lading kaas <strong>en</strong> boter in<br />

het pakhuis was opgeslag<strong>en</strong> om vervoerd<br />

te word<strong>en</strong> naar Duitsland. Die voorraad<br />

zou door het verzet, gekleed in Duitse<br />

uniform<strong>en</strong> word<strong>en</strong> weggehaald.<br />

Er was grote haast gebod<strong>en</strong> bij e ratning.<br />

De geailleerde bevrijdings e ers<br />

war<strong>en</strong> al in de buurt van Coevor e . Er<br />

moest zoveel mogelijk verlor<strong>en</strong> -- ord<strong>en</strong><br />

ingehaald. Kees informeerde ver<br />

het aantal beschikbare m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, ewap<strong>en</strong>ing<br />

<strong>en</strong> de graad van hun ge e e dheid.<br />

Vooral dat laatste liet noga e <strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

over. Er werd e<strong>en</strong> di<strong>en</strong>stroo er gesteld<br />

<strong>en</strong> e<strong>en</strong> trainqsproqrarnma v r e<br />

kom<strong>en</strong>de dag<strong>en</strong>.<br />

Kees besloot dat ik nog diezelf e<br />

avond, voor de duisternis inviel,<br />

zou toesprek<strong>en</strong>. Om zev<strong>en</strong> uur<br />

verzetsgroep verzameld aan de<br />

de lage heuvel, waaronder de sc<br />

verborg<strong>en</strong> was. Ik telde ruim<br />

man. Wel moest ik ev<strong>en</strong> w<strong>en</strong>ne et<br />

feit dat <strong>en</strong>kel<strong>en</strong> van h<strong>en</strong> in Dui<br />

gekleed war<strong>en</strong>, maar ik nam aa ees<br />

wist wat hij deed.<br />

De ondergaande zon zond ee aa; e<br />

goud<strong>en</strong> gloed door de ontluike<br />

topp<strong>en</strong>. Ik was op het heuveltie aa zitt<strong>en</strong>,<br />

vlak voor e<strong>en</strong> paar vliegde er.<br />

Kees had voor e<strong>en</strong> goede ro<br />

ging gezorgd. Op drie versc<br />

gangspad<strong>en</strong> was e<strong>en</strong> lichte<br />

gesteld, terwijl aan de rand<br />

e<strong>en</strong> wachtpost was geplaatst,<br />

licht elk gevaar op e<strong>en</strong> afsta<br />

derd<strong>en</strong> meters kon zi<strong>en</strong> nade er ,<br />

Voor het eerst zag ik de gr ec c caçlicht.<br />

Het war<strong>en</strong> stuk voor <strong>en</strong><br />

die je om e<strong>en</strong> boodschap ko - ,..::stevig<br />

gebouwd <strong>en</strong> met ee 2._ - e:-a <strong>en</strong><br />

uitdrukking. Dit war<strong>en</strong> dus e -ê- .... e ie<br />

ik in e<strong>en</strong> versneld tempo :e-ee::: u<br />

moet<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> voor de s _. <strong>en</strong><br />

over e<strong>en</strong> paar dag<strong>en</strong> wach "":::egrondse,<br />

die binn<strong>en</strong>kort b e- -- ..., ...- e<br />

strijd zou moet<strong>en</strong> aanbi e~ _ e<strong>en</strong><br />

geroutineerde vijand.<br />

"Mann<strong>en</strong>, op e<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele u'


heeft niemand van jullie e<strong>en</strong> militaire opleiding<br />

gehad. Dat was tot dusver ook niet<br />

nodig omdat het tot meer aankwam op<br />

nachtelijk stuntwerk, dan op e<strong>en</strong> confrontatie<br />

met e<strong>en</strong> geoef<strong>en</strong>de vijand. Het<br />

ziet er nu echter naar uit dat we binn<strong>en</strong>kort<br />

harde acties kunn<strong>en</strong> verwacht<strong>en</strong>.<br />

Jullie taak is, om voor de geailleerd<strong>en</strong> arriver<strong>en</strong>,<br />

brugg<strong>en</strong> te bezett<strong>en</strong>, weg<strong>en</strong> te<br />

blokker<strong>en</strong>, hinderlag<strong>en</strong> te legg<strong>en</strong>, verwarring<br />

te sticht<strong>en</strong>, sabotage te pleg<strong>en</strong>, kortom;<br />

zoveel mogelijk schade toe te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />

aan de Duitse bezetter.<br />

Dat duurt niet lang meer. Het front komt<br />

met het uur dichterbij. Je hoort het zelfs<br />

hor<strong>en</strong>; luister maar". Mijn geoef<strong>en</strong>d oor<br />

had het verre dreun<strong>en</strong> van de artillerie op<br />

gevang<strong>en</strong>. Het was nu bijna helemaal<br />

donker geword<strong>en</strong>. "We gaan doelgericht<br />

keihard train<strong>en</strong>, van de vroege morg<strong>en</strong><br />

tot de late avond, <strong>en</strong>, als we daar nog tijd<br />

voor hebb<strong>en</strong>, ook s'nachts. We hebb<strong>en</strong><br />

nog hoogst<strong>en</strong>s zes of zev<strong>en</strong> dag<strong>en</strong>, misschi<strong>en</strong><br />

zelfs minder als de geailleerde legers<br />

snel doorstot<strong>en</strong>."<br />

Hoog in de lucht klonk het zware geronk<br />

van vliegtuigmotor<strong>en</strong>; de zware bomm<strong>en</strong>werpers<br />

trokk<strong>en</strong> weer naar het oost<strong>en</strong>.<br />

Ver weg klonk het geluid van <strong>en</strong>kele<br />

zware explosies. Werd er erg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> brug<br />

opgeblaz<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> munitiedepot, stortte er<br />

e<strong>en</strong> zware bomm<strong>en</strong>werper neer? De<br />

avondwind ruiste door de kruin<strong>en</strong> van de<br />

d<strong>en</strong>n<strong>en</strong>, die zacht wiegd<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> de<br />

eerste glanz<strong>en</strong>de sterr<strong>en</strong>. Ik haalde diep<br />

adem <strong>en</strong> voelde mij tevred<strong>en</strong>; hier was ik<br />

voor gekom<strong>en</strong>. Het had al te lang geduurd.<br />

Er brak<strong>en</strong> drukke dag<strong>en</strong> aan. De mann<strong>en</strong><br />

traind<strong>en</strong> van de vroege morg<strong>en</strong> tot de late<br />

avond in de boss<strong>en</strong> van Appelscha. Ze<br />

krop<strong>en</strong> honderd<strong>en</strong> meters door de gro<strong>en</strong>e<br />

var<strong>en</strong>s om de tijgersluipgang te beoef<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />

De derde dag war<strong>en</strong> ze allemaal al in<br />

staat om de wap<strong>en</strong>s geblinddoekt uit elkaar<br />

te hal<strong>en</strong> <strong>en</strong> weer in elkaar te zett<strong>en</strong>.<br />

22<br />

Moeiteloos vond<strong>en</strong> ze na <strong>en</strong>ige dag<strong>en</strong> de<br />

opgegev<strong>en</strong> doel<strong>en</strong>, gebruik mak<strong>en</strong>d van<br />

kaart <strong>en</strong> kompas. De dagelijkse veldloop<br />

werd de vierde dag al opgevoerd tot ti<strong>en</strong><br />

kilometer. Zij leerd<strong>en</strong> de kunst van onzichtbaar<br />

camoufler<strong>en</strong> <strong>en</strong> het aanlegg<strong>en</strong><br />

van hinderniss<strong>en</strong> <strong>en</strong> booby-traps.<br />

Aan dat laatste besteedde ik vooral veel<br />

aandacht. Dit zou straks bij e<strong>en</strong> verwarde<br />

Duitse terugtocht e<strong>en</strong> uitstek<strong>en</strong>d middel<br />

blijk<strong>en</strong> om de gedemoraliseerde Duitse<br />

e<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> tot snelle overgave te dwing<strong>en</strong>.<br />

Na zes dag<strong>en</strong> <strong>en</strong> nacht<strong>en</strong> zwoeg<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

ploeter<strong>en</strong> was ik voorlopig tevred<strong>en</strong> met<br />

het resultaat. De mann<strong>en</strong> war<strong>en</strong> gedisciplineerd<br />

<strong>en</strong> er werd ge<strong>en</strong> wanklank gehoord.<br />

Het front kwam duidelijk dichterbij. Het<br />

dreun<strong>en</strong> van artillerie klonk steeds luider.<br />

In de nacht vlamde de hemel in het zuid<strong>en</strong><br />

als bij e<strong>en</strong> opkom<strong>en</strong>de donderbui. Ik<br />

wilde graag nog e<strong>en</strong> laatste nachtoef<strong>en</strong>ing<br />

houd<strong>en</strong> om de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> daarna rust te<br />

gev<strong>en</strong> voor ze in de strijd moest<strong>en</strong>. Deze<br />

laatste oef<strong>en</strong>ing zou bestaan uit met kaart<br />

<strong>en</strong> kompas lop<strong>en</strong> in kleine groep<strong>en</strong> <strong>en</strong> het<br />

onhoorbaar b<strong>en</strong>ader<strong>en</strong> van object<strong>en</strong>.<br />

De mann<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> voor deze laatste<br />

oef<strong>en</strong>ing Duitse uniform<strong>en</strong> aantrekk<strong>en</strong>,<br />

waarvan ze er voldo<strong>en</strong>de in voorraad<br />

hadd<strong>en</strong> in de schuilhut, om nieuwsgierig<br />

rondneuz<strong>en</strong>de landwachters op e<strong>en</strong> afstand<br />

te houd<strong>en</strong>. Ik was zelf de <strong>en</strong>ige in<br />

burgerkleding, om bij ev<strong>en</strong>tuele argwaan<br />

van landwachtpatrouilles als gevang<strong>en</strong>e te<br />

funger<strong>en</strong>.<br />

Ev<strong>en</strong> voor 11 uur ging<strong>en</strong> we uit de schuilhut<br />

naar buit<strong>en</strong>. Het was de avond van<br />

de zev<strong>en</strong>de April 1945. Ontelbare sterr<strong>en</strong><br />

flonkerd<strong>en</strong> als kristall<strong>en</strong> aan de heldere<br />

hemel. Zware explosies klonk<strong>en</strong> in de<br />

buurt van Beil<strong>en</strong>. Op de harde weg was<br />

druk rijverkeer hoorbaar. Alles wees op<br />

e<strong>en</strong> verwarde Duitse terugtocht. Plotseling<br />

werd mijn aandacht getrokk<strong>en</strong> door


Bov<strong>en</strong>:<br />

Afdeling sterke verhal<strong>en</strong> ...<br />

Weetje nog to<strong>en</strong> wij.: (in het midd<strong>en</strong><br />

Wiltem van der Veer)<br />

Rechts:<br />

Waar ik mij het pilsje goed liets<br />

smak<strong>en</strong> ...<br />

(de gerespecteerde schrijver zelf)<br />

Onder:<br />

Leest met zuinig mondje voor uit eig<strong>en</strong><br />

werk "e<strong>en</strong> Bloem voor de Koerierster"<br />

terwijl Ans (oud-koerierster geduldig<br />

I•. ;~/~ ••+


het ronk<strong>en</strong> van zware vliegtuigmotor<strong>en</strong>.<br />

Ik greep Kees bij de schouder. "Heb jij<br />

voor vannacht e<strong>en</strong> dropping aangevraagd",<br />

vroeg ik. "Dit lijkt op e<strong>en</strong> Stirling<br />

die e<strong>en</strong> droppingsterrein zoekt."<br />

"Onmogelijk,"antwoordde Kees, "Alle aanvrag<strong>en</strong><br />

voor dit gebied gaan via onze<br />

z<strong>en</strong>der. De Engels<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> toch niet zomaar<br />

in het wilde weg dropp<strong>en</strong>?" Het geluid<br />

stierf t<strong>en</strong>slotte weg in de verte. "We<br />

houd<strong>en</strong> het maar op e<strong>en</strong> vergissing van<br />

de piloot", zei ik, "overig<strong>en</strong>s heeft hij wel<br />

over het terrein gevlog<strong>en</strong> waar onze<br />

nachtoef<strong>en</strong>ing eindigt".<br />

Kees <strong>en</strong> ik liep<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> smal donker<br />

bospad naar het einddoel waar alle groep<strong>en</strong><br />

zoud<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>kom<strong>en</strong> later in de<br />

nacht. Overal om ons he<strong>en</strong> klonk<strong>en</strong> zware<br />

explosies. Het begon er op te lijk<strong>en</strong> dat de<br />

Duitsers hun voorrad<strong>en</strong> die ze niet meer<br />

kond<strong>en</strong> me<strong>en</strong>em<strong>en</strong>, begonn<strong>en</strong> op te blaz<strong>en</strong>.<br />

E<strong>en</strong> zeer zware explosie op minder<br />

dan vijf kilometer afstand bracht mij op<br />

e<strong>en</strong> idee.<br />

"Kees, ik b<strong>en</strong> van m<strong>en</strong>ing dat de jong<strong>en</strong>s<br />

t<strong>en</strong>minste één scherpe handgranaat gegooid<br />

moet<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> voor ze in actie<br />

kom<strong>en</strong>. Ze hebb<strong>en</strong> weliswaar vele mal<strong>en</strong><br />

droog geoef<strong>en</strong>d, maar dat is niet voldo<strong>en</strong>de.<br />

We moet<strong>en</strong> het vannacht gewoon<br />

wag<strong>en</strong>. Er zijn zoveel explosies om ons<br />

he<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> paar meer zal de moff<strong>en</strong> heus<br />

niet opvall<strong>en</strong> in zo'n chaotische toestand.<br />

In het sterk geaccid<strong>en</strong>teerde terrein achter<br />

het eindpunt moet<strong>en</strong> toch g<strong>en</strong>oeg<br />

kuil<strong>en</strong> te vind<strong>en</strong> zijn die e<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de<br />

veiligheidsmarge waarborg<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> brutaal<br />

m<strong>en</strong>s heeft de halve wereld. De Duitsers<br />

zull<strong>en</strong> gewoonweg niet aannem<strong>en</strong> dat<br />

het verzet bezig is met het werp<strong>en</strong> van<br />

handgranat<strong>en</strong>. We moet<strong>en</strong> in ieder geval<br />

zorg<strong>en</strong> dat alles in e<strong>en</strong> half uur achter de<br />

rug is <strong>en</strong> dan onmiddellijk langs de kortste<br />

weg in looppas terug naar de schuilhut."<br />

24<br />

Kees grinnikte zacht voor zich he<strong>en</strong>.<br />

"Als jij het risico aandurft Will<strong>en</strong>, ga ik accoord".<br />

Maar plotseling hield hij halt <strong>en</strong><br />

stootte mij aan. "Weet jij de hoeveelste<br />

het is vandaag? Het is 8 April <strong>en</strong> het is<br />

Zondag, de dag des Heere." "Je hebt gelijk<br />

Kees, maar zondag of ge<strong>en</strong> zondag,<br />

de oorlog gaat gewoon door, overal ter<br />

wereld".<br />

In de verte klonk geweervuur. Dat kon<br />

onmogelijk met onze eig<strong>en</strong> groep<strong>en</strong> te<br />

mak<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>, daarvoor was het te ver<br />

weg. De roffel van e<strong>en</strong> mitrailleur beantwoordde<br />

het qeweervuur. Het leek e<strong>en</strong><br />

vuurgevecht tuss<strong>en</strong> twee patrouilles die<br />

met elkaar slaags war<strong>en</strong> geraakt. Maar<br />

welke patrouilles kond<strong>en</strong> dat zijn?<br />

Er gebeurd<strong>en</strong> deze nacht vreemde ding<strong>en</strong>.<br />

Eerst de raadselachtige vlucht van de<br />

bomm<strong>en</strong>werper, laag over de heide, nu<br />

weer dat vuurgevecht in het terrein. Ik<br />

had e<strong>en</strong> vreemd onverklaarbaar gevoel<br />

dat er die dag iets belangrijks zou gebeur<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> voorgevoel<strong>en</strong>s bedrog<strong>en</strong> mij<br />

meestal niet.<br />

Wij passeerd<strong>en</strong> het r<strong>en</strong>dezvous-punt waar<br />

straks alle groep<strong>en</strong> moest<strong>en</strong> aankom<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

liep<strong>en</strong> nog wat verder door in zuidelijke<br />

richting. Het terrein was erg geaccid<strong>en</strong>teerd<br />

waardoor het in het donker moeilijk<br />

lop<strong>en</strong> was. Telk<strong>en</strong>s werd de horizon verlicht<br />

door felle lichtflits<strong>en</strong>; ev<strong>en</strong> later<br />

klonk het geluid van zware explosie. Dan<br />

na e<strong>en</strong> paar honderd meter stuitt<strong>en</strong> we<br />

plotseling op e<strong>en</strong> meters diepe kuil.<br />

"Wacht ev<strong>en</strong>" fluisterde ik,"dit is de plaats<br />

die ik zoek, lat<strong>en</strong> we eerst afdal<strong>en</strong>, misschi<strong>en</strong><br />

staat er veel water op de bodem".<br />

Wij liet<strong>en</strong> ons zakk<strong>en</strong> naar de bodem van<br />

de kuil <strong>en</strong> kek<strong>en</strong> rond. De bodem was<br />

zanderig <strong>en</strong> begroeid met heidepoll<strong>en</strong>.<br />

Plotseling stootte Kees mij aan <strong>en</strong> legde<br />

de vinger op de lipp<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong> het geluid<br />

van de hoog overvlieg<strong>en</strong>de bomm<strong>en</strong>wer


pers klonk e<strong>en</strong> klaaglijk gekreun, als van iemand<br />

in nood. Kees bleef stil op zijn hurk<strong>en</strong><br />

zitt<strong>en</strong> luister<strong>en</strong>, het hoofd e<strong>en</strong> beetje schuin.<br />

Opnieuw was het vreemde geluid te hor<strong>en</strong>,<br />

erg<strong>en</strong>s bov<strong>en</strong> aan de rand van de kuil, nu nog<br />

luider dan eerst. "Het lijkt e<strong>en</strong> reegeit dit jong<strong>en</strong><br />

werpt", fluisterde Kees, "dat gebeurt dikwijls<br />

begin april." "Lat<strong>en</strong> we voorzichtig over<br />

de rand gaan kijk<strong>en</strong>", stelde ik voor.<br />

Langzaam klomm<strong>en</strong> we, ons optrekk<strong>en</strong>d aan<br />

de heidepoll<strong>en</strong>, omhoog naar de rand van de<br />

kuil. Plotseling gaf Kees mij e<strong>en</strong> por. "Allemachtig",<br />

fluisterde hij, "foute boel, daar ligg<strong>en</strong><br />

moff<strong>en</strong> te slap<strong>en</strong>, dat geluid komt van e<strong>en</strong><br />

snurk<strong>en</strong>de v<strong>en</strong>t!" Geluidloos liet<strong>en</strong> we ons te-<br />

rugzakk<strong>en</strong> naar de bodem van de kuil. De soldaat<br />

die aan de rand van de kuil lag, snurkte<br />

nu nog harder.<br />

"Ik wel nog ev<strong>en</strong> e<strong>en</strong> kijkje nem<strong>en</strong>, Kees, ga jij<br />

vast terug naar het r<strong>en</strong>dez-vous-punt <strong>en</strong> vang<br />

de jong<strong>en</strong>s op. Wacht daar op mij." Heel voorzichtig<br />

kroop ik weer teg<strong>en</strong> de rand omhoog.<br />

Tot in al mijn vezels gespann<strong>en</strong> gluurde ik<br />

over de rand, gereed om bij het geringste gevaar<br />

snel de b<strong>en</strong><strong>en</strong> te nem<strong>en</strong>. De snurk<strong>en</strong>de<br />

soldaat lag minder dan vijf meter bij mij vandaan.<br />

Verder telde ik na <strong>en</strong>ige tijd nog e<strong>en</strong><br />

viertal slap<strong>en</strong>de mann<strong>en</strong>. Ze lag<strong>en</strong> als vormeloze<br />

gedaant<strong>en</strong> in de heide ...<br />

HOGE ONDERSCHEIDING<br />

VOOR BRIGADE-ADJUDANT DE BRESSER<br />

G<strong>en</strong>eraal-majoor der Fuseliers CH.<br />

Nicolai reikte, als Wap<strong>en</strong>oudste van<br />

het Wap<strong>en</strong> der Infanterie, aan<br />

adjudant der Fuseliers A.L.M. de<br />

Bresser de eerste infanterielegp<strong>en</strong>ning<br />

uit. De uitreiking vond<br />

plaats tijd<strong>en</strong>s de Regim<strong>en</strong>tsjaardag<br />

op 9 januari j.1.<br />

Adjudant de Bresser kreeg de<br />

legp<strong>en</strong>ning voor zijn buit<strong>en</strong>gewone<br />

inzet, toewijding <strong>en</strong> infanterievakmanschap.<br />

Zo had hij e<strong>en</strong><br />

belangrijk aandeel in het<br />

handhav<strong>en</strong> <strong>en</strong> verhoç<strong>en</strong> van de<br />

id<strong>en</strong>titeit <strong>en</strong> het aanzi<strong>en</strong> van 17<br />

Painfbat GFPI <strong>en</strong> speelde hij e<strong>en</strong><br />

stimuler<strong>en</strong>de rol bij het bevorder<strong>en</strong><br />

van de saamhorigheid binn<strong>en</strong> het<br />

bataljon.<br />

De reactie van de onderscheid<strong>en</strong> adjudant: e<strong>en</strong><br />

verbaasd gezicht <strong>en</strong> de reactie: "Hier wist ik<br />

echt niets van!"<br />

De Infanterie-legp<strong>en</strong>ning bestaat sinds december<br />

1997 <strong>en</strong> kan word<strong>en</strong> uitgereikt aan alle in<br />

fanterist<strong>en</strong> die zich op e<strong>en</strong> bijzondere manier<br />

verdi<strong>en</strong>stelijk mak<strong>en</strong> door onder meer groot<br />

vankmanschap, gevoel voor traditie, bijzondere<br />

zorg voor personeel <strong>en</strong> daarmee e<strong>en</strong> voorbeeld<br />

zijn voor hun collega's.<br />

25


12 maart Regim<strong>en</strong>tsborrel, g<strong>en</strong>m De Ruyter van Stev<strong>en</strong>inckkazerne, o.o.mess, 17.00 uur<br />

4 mei Dod<strong>en</strong>herd<strong>en</strong>king Tilburg, monum<strong>en</strong>t De Vaandeldrager, 20.00 uur<br />

5 mei Nationale Herd<strong>en</strong>king Bevrijding Wag<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>, defilé<br />

29 mei Beëdiging, g<strong>en</strong>m De Ruyter van Stevewninckkazerne<br />

5 juni Koorduitreiking <strong>en</strong> herd<strong>en</strong>king Colijnsplaat<br />

16 juni Sportdag in Leopoldsburg bij zusterregim<strong>en</strong>t Bevrijding / Se Linie<br />

25 juni Reünie Ver<strong>en</strong>iging van Oud Strijders Kon. Ned. <strong>Brigade</strong> <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e<br />

1 juli <strong>Garde</strong>borrel in Schaarsberg<strong>en</strong>, t.g.v. 50 jaar <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

4 juli Relatiedag in Kamp Vogelsang (D)<br />

28 augustus Beëdiging <strong>en</strong> koorduitreiking, g<strong>en</strong>m De Ruyter van Stev<strong>en</strong>inckkazerne<br />

3 september (ev<strong>en</strong>tueel 4 september) Ver<strong>en</strong>igingsmaaltijd <strong>en</strong> Led<strong>en</strong>vergadering WOGFPI<br />

6 september Herd<strong>en</strong>king Bering<strong>en</strong><br />

15 september Prinsjesdag, deelname Acie <strong>en</strong> StStcie 13 Mechbrig<br />

17 september Reünie 7 de bataljon <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e<br />

18 september Bevrijdingsdefilé Eindhov<strong>en</strong><br />

september Koorduitreiking 17 (NL) Mechbat GFPI DFOR te Vogelsang (D)<br />

8 oktober Reünie 4 de bataljon <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e<br />

12 november Regim<strong>en</strong>tsborrel<br />

26


STICHTING VETERANEN PLATFORM<br />

NIET UITGEREIKTEONDERSCHEIDINGS-<br />

TEKENS:<br />

Bij het Ministerie van Def<strong>en</strong>sie, bureau<br />

Onderscheiding<strong>en</strong>, ligg<strong>en</strong> nog <strong>en</strong>kele<br />

duiz<strong>en</strong>d<strong>en</strong> eretek<strong>en</strong>s, die destijds werd<strong>en</strong><br />

toegek<strong>en</strong>d maar nooit zijn uitgereikt. De<br />

stichting Veteran<strong>en</strong> Platform besloot tot<br />

e<strong>en</strong> campagne om er voor te zorg<strong>en</strong> dat<br />

ieder alsnog het eretek<strong>en</strong> krijgt dat hem<br />

of haar toekomt.<br />

Er kunn<strong>en</strong> vele red<strong>en</strong><strong>en</strong> zijn waarom het<br />

eretek<strong>en</strong> nog niet is uitgereikt. Enkele<br />

voorbeeld<strong>en</strong>: Sommig<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> destijds<br />

aan Def<strong>en</strong>sie lat<strong>en</strong> wet<strong>en</strong> er ge<strong>en</strong> prijs op<br />

te stell<strong>en</strong>, maar will<strong>en</strong> het nu wél ontvang<strong>en</strong>.<br />

Van ander<strong>en</strong> is <strong>en</strong> was het adres<br />

onbek<strong>en</strong>d. Zelfs de zekerheid dat betrokk<strong>en</strong>e<br />

nog in lev<strong>en</strong> is, ontbreekt vaak.<br />

De onderscheiding<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> overig<strong>en</strong>s<br />

ook postuum word<strong>en</strong> uitgereikt. Op het<br />

ministerie van Def<strong>en</strong>sie ligg<strong>en</strong> wel naamlijst<strong>en</strong><br />

met geboortedata <strong>en</strong> militaire registrati<strong>en</strong>ummers,<br />

maar zonder juiste adress<strong>en</strong>.<br />

De campagne van het Veteran<strong>en</strong> Platform<br />

richt zich voornamelijk op het Mobilisatie<br />

Oorlogskruis, het eretek<strong>en</strong> Orde <strong>en</strong> Vrede<br />

<strong>en</strong> het Nieuw-Guinea Herinneringskruis.<br />

Voor het Oorlogs Herinneringskruis geldt<br />

dat de toek<strong>en</strong>ning na e<strong>en</strong> periode van 23<br />

jaar bij Koninklijk Besluit werd afgeslot<strong>en</strong><br />

op 31 december 1967. Door middel van<br />

deze campagne wordt geprobeerd alle<br />

veteran<strong>en</strong> aan wie de onderscheiding<br />

werd toegek<strong>en</strong>d, maar deze niet kreg<strong>en</strong><br />

uitgereikt, op te spor<strong>en</strong>.<br />

Het Mobilisatie Oorlogskruis (MOK) is nog<br />

steeds mogelijk. Om in aanmerking te<br />

kom<strong>en</strong> di<strong>en</strong>t de gewez<strong>en</strong> militair te heb-<br />

Uw verteg<strong>en</strong>woordiger:<br />

J.LM. van d<strong>en</strong> Bergh, Breda<br />

b<strong>en</strong> gedi<strong>en</strong>d:<br />

-in Nederland: tuss<strong>en</strong> 6-4- 1 39 0 5-5- 1<br />

45<br />

- in voormalig Nederlands Indië sse 9-<br />

5-1 40 tot 9-3- 1<br />

42<br />

-in vijandelijk of door de vijan ezet gebied<br />

tuss<strong>en</strong> 7-12- 1 41 tot 9-3-'42<br />

- voor het voormalig koni itksdeel<br />

Suriname vanaf 9-5- 1 40 tot 5-5- 5<br />

- voor de Nederlandse Antill<strong>en</strong><br />

tuss<strong>en</strong> 30-8e<br />

ruba<br />

1<br />

39 tot 5-5-1 45<br />

- elders in de wereld tuss<strong>en</strong> 3 - - 39 tot<br />

3-9- 1<br />

45<br />

- Nederlanders di<strong>en</strong>stdo<strong>en</strong>d aa ord<br />

van e<strong>en</strong> zeeschip var<strong>en</strong>d de<br />

Nederlandse vlag tuss<strong>en</strong> 30- -<br />

9-<br />

3-<br />

1<br />

45<br />

- vliegtuigbemanning<br />

Burgerluchtvaart onder<br />

Geallieerd beheer tuss<strong>en</strong><br />

9- 1<br />

45<br />

UITKERING VOOR KNIL-VETE E<br />

Veteran<strong>en</strong> die hun di<strong>en</strong>stti "<br />

bij het KNIL hebb<strong>en</strong> vervuld<br />

in aanmerking kom<strong>en</strong> voor<br />

tegemoetkoming 2-5 jarige<br />

f. 1000,- netto. Ze moete<br />

tot:<br />

Stichting Adm. Indis e Pe <strong>en</strong><br />

Postbus 1263<br />

6400 BG HEERLEN<br />

Verder is eind december e<br />

lige uitkering beroepsmili a"<br />

de Tweede Kamer aange<br />

wet houdt in dat beroepsrr<br />

het KNIL die t<strong>en</strong>minste<br />

minder dan vijfti<strong>en</strong> jar<strong>en</strong><br />

in aanmerking kom<strong>en</strong> vo<br />

uitkering van f. 7500,terecht<br />

bij bov<strong>en</strong>staand a res,<br />

aor<br />

-e- eze<br />

...-e-- an<br />

:e: e d<br />

e<br />

- <strong>en</strong><br />

7


WIE, WAT EN WAAR ???<br />

E<strong>en</strong> rubriek die op<strong>en</strong>staat voor al uw vrag<strong>en</strong> over het <strong>Brigade</strong>-verled<strong>en</strong>. Antwoord<strong>en</strong> <strong>en</strong> reacties graag<br />

naar de vermelde adress<strong>en</strong> of anders (schriftelijk) naar het redactie-adres.<br />

Weer twee foto's van in totaal drie <strong>Brigade</strong>strijders.<br />

Wie herk<strong>en</strong>t h<strong>en</strong>?<br />

28


VERENIGINGSSTATISTIEKE<br />

Bestuursled<strong>en</strong> <strong>en</strong> medewerkers van de Ver<strong>en</strong>iging<br />

van Oud Strijders van de Koninklijke Nederlandse<br />

<strong>Brigade</strong> "<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e" krijg<strong>en</strong> vaak<br />

vrag<strong>en</strong> over sam<strong>en</strong>stelling van de ver<strong>en</strong>iging.<br />

Daarom zijn de secretaris, p<strong>en</strong>ningmeester <strong>en</strong><br />

sociaal medewerker e<strong>en</strong>s in de archiev<strong>en</strong> gedok<strong>en</strong><br />

om e<strong>en</strong>s wat cijfers op tafel te krijg<strong>en</strong>.<br />

Aantal led<strong>en</strong> van de ver<strong>en</strong>iging<br />

Het is wat lastig hierop e<strong>en</strong> direct antwoord te<br />

gev<strong>en</strong>. Voor e<strong>en</strong> goed begrip moet je eig<strong>en</strong>lijk<br />

terug naar het ontstaan van de ver<strong>en</strong>iging. In<br />

de jar<strong>en</strong> vijfig <strong>en</strong> zestig werd iemand lid van de<br />

ver<strong>en</strong>iging als hij ooit deel had uitgemaakt van<br />

de <strong>Brigade</strong> (vanuit Engeland afkomstig) <strong>en</strong> zijn<br />

adres bek<strong>en</strong>d was. Er werd eig<strong>en</strong>lijk niet gesprok<strong>en</strong><br />

over het betal<strong>en</strong> van contributie <strong>en</strong> dus<br />

het "actief' lid zijn.<br />

In 1985 versche<strong>en</strong> voor het eerst de Vaandeldrager.<br />

Hierdoor kreeg de ver<strong>en</strong>iging te mak<strong>en</strong><br />

met grote extra kost<strong>en</strong>. Er was op dat mom<strong>en</strong>t<br />

nog ge<strong>en</strong> subsidie van het Steunfonds Militaire<br />

Oorlogs Slachtoffers. Het inn<strong>en</strong> van contributie<br />

werd dus belangrijk. De eerste Vaandeldragers<br />

werd<strong>en</strong> gestuurd naar alle "led<strong>en</strong>" ofwel naar<br />

alle oud-<strong>Brigade</strong>led<strong>en</strong> van wie het adres bek<strong>en</strong>d<br />

was. Dat war<strong>en</strong> er op dat mom<strong>en</strong>t zo'n 840.<br />

Verder war<strong>en</strong> <strong>en</strong> nog 260 nabestaand<strong>en</strong>.<br />

In de loop der jar<strong>en</strong> viel<strong>en</strong> door overlijd<strong>en</strong> vele<br />

led<strong>en</strong> weg. Er werd<strong>en</strong> ook nogal wat m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

"afgevoerd" omdat ze te k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong><br />

ge<strong>en</strong> prijs te stell<strong>en</strong> op de Vaandeldrager<br />

<strong>en</strong> het betal<strong>en</strong> van contributie. De adress<strong>en</strong><br />

van deze "afvallige" ledem blev<strong>en</strong> wel bewaard<br />

maar deze bestand<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong> natuurlijk niet<br />

"up-to-date" aangezi<strong>en</strong> de ver<strong>en</strong>iging niet op<br />

de hoogte blijft van adreswijziging<strong>en</strong> of overlijd<strong>en</strong><br />

van deze oudled<strong>en</strong>.<br />

Dit hele verhaal is noodzakelijk om duidelijk te<br />

mak<strong>en</strong> dat het moeilijk is om precies aan te<br />

gev<strong>en</strong> hoe het zit met het led<strong>en</strong>besta de<br />

ver<strong>en</strong>iging door de jar<strong>en</strong> he<strong>en</strong>. e aa ta Je<br />

d<strong>en</strong> is sinds 1985 aanzi<strong>en</strong>lijk klei<br />

maar dat ligt dus niet alle<strong>en</strong> aan e<br />

verloop maar ook aan e<strong>en</strong> actie beleid<br />

het bestuur <strong>en</strong> met name de p<strong>en</strong>nmçrreester<br />

Op dit mom<strong>en</strong>t zijn er 425 led<strong>en</strong> .<br />

deldrager ontvang<strong>en</strong> <strong>en</strong> 214 ",Oor'''"''<br />

donateurs. Voor wat betreft het aa<br />

het bestand sinds 1985 dus gehafvPlF>rr1<br />

Gemiddelde leeftijd<br />

Het jongste lid van de Ver<strong>en</strong>iging . dit<br />

jaar 70. Het oudste is of wordt 93' •.<br />

Het meest voorkom<strong>en</strong>de geboo aa 9<br />

maar liefst 68 led<strong>en</strong> zijn in dat jaa<br />

De gemiddelde leeftijd van de led in<br />

die richting want die komt neer<br />

Over goed e<strong>en</strong> jaar kunn<strong>en</strong> we<br />

omdop<strong>en</strong> tot "Tachtigers van de<br />

gade "<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e"!<br />

Buit<strong>en</strong>landse led<strong>en</strong><br />

Veel van de led<strong>en</strong> won<strong>en</strong> in ~L= ..ao.",d.<br />

Maar liefst 131 van de 525, da op<br />

de kop af 25%. De meeste <strong>en</strong><br />

in Groot-Brittannië. Op e<strong>en</strong> oeoeece - reede<br />

plaats in dit overzicht kom<strong>en</strong> Z id-<br />

Afrika met elk 18 daar woonachboe<br />

Verder won<strong>en</strong> er oud-Briçadeeoer<br />

(16), België (10), Australië (<br />

Spanje (2), Arg<strong>en</strong>tinië (1),<br />

(1), Nieuw Zeeland (1), 00<br />

me (1), Zwitserland (1) <strong>en</strong> Zimbatwe<br />

We kunn<strong>en</strong> dus zegg<strong>en</strong> da<br />

echt de hele wereld over gaa


VAN DE PENNINGMEESTER<br />

Het 1e nummer van het jaar ligt alweer voor u. E<strong>en</strong> nieuw seizo<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> nieuw<br />

geluid, opgezet <strong>en</strong> uitgewerkt door onze nimmer aflat<strong>en</strong>de redacteur, die daar veel<br />

tijd <strong>en</strong> <strong>en</strong>ergie in steekt.<br />

Wij vind<strong>en</strong> zoiets al heel gewoon, 1x per kwartaal valt de ver<strong>en</strong>igingskrant op de<br />

mat, maar vergeet u dan niet dat zoiets alle<strong>en</strong> maar kan wanneer iedere<strong>en</strong> mee wil<br />

werk<strong>en</strong> aan de betaling der contributies.<br />

Na de oproep in het december nummer, met bijgevoegde accept-giro, hebb<strong>en</strong> vel<strong>en</strong><br />

onze verwachting overtroff<strong>en</strong> <strong>en</strong> betaald<strong>en</strong> hetzij vooruit einde 1997 of direct in het<br />

nieuwe jaar.<br />

Toch blijv<strong>en</strong> er zo'n 140 led<strong>en</strong>jdonateurs(rices)achter met hun betaling<strong>en</strong>. Dat is plm<br />

28% van het actieve led<strong>en</strong>bestand. Wilt u - wanneer u nog niet betaalde - zo<br />

vri<strong>en</strong>delijk zijn dat alsnog te do<strong>en</strong>? Bij voorbaat hartelijk dank.<br />

Aan het begin van e<strong>en</strong> jaar - wanneer nog ge<strong>en</strong> subsidie is ontvang<strong>en</strong> - gaan de<br />

betaling<strong>en</strong> gewoon door <strong>en</strong> is het prettig wanneer de p<strong>en</strong>ningmeester niet NEEN<br />

behoeft te verkop<strong>en</strong> aan led<strong>en</strong> cq leveranciers die e<strong>en</strong> declaratie cq rek<strong>en</strong>ing<br />

indi<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />

D<strong>en</strong>kt u ook aan de mogelijkheid om in Hansje's boetiek (regim<strong>en</strong>tswinkel, red.)<br />

goeder<strong>en</strong> te bestell<strong>en</strong>/kop<strong>en</strong>?<br />

All<strong>en</strong> veel gezondheid <strong>en</strong> het allerbeste toew<strong>en</strong>s<strong>en</strong>d,<br />

H<strong>en</strong>k van Beers, p<strong>en</strong>ningmeester<br />

Met diep leedwez<strong>en</strong> nam<strong>en</strong> wij k<strong>en</strong>nis van het overlijd<strong>en</strong> van de volg<strong>en</strong>de led<strong>en</strong> van<br />

onze ver<strong>en</strong>iging:<br />

15<br />

21<br />

24<br />

2<br />

5<br />

12<br />

19<br />

27<br />

9<br />

17<br />

dec. '97<br />

dec. '97<br />

dec. '97<br />

jan. '98<br />

jan. '98<br />

jan. '98<br />

jan. '98<br />

jan. '98<br />

feb. '98<br />

feb. '98<br />

Mw. P. Aarts - Roovers te Waalwijk<br />

De heer B. Koch te 's Grav<strong>en</strong>hage<br />

De heer V. Aarts te Borghar<strong>en</strong><br />

De heer T. Boelhouwer te Amsterdam<br />

Mw. T. Groothuijse - Van Iper<strong>en</strong> te Nijmeg<strong>en</strong><br />

De heer J. Baan te Leersum<br />

De heer AJ. Bogers te Apeldoorn<br />

De heer M. van Li<strong>en</strong>d<strong>en</strong> te Drieberg<strong>en</strong><br />

De heer P. de Koning te Axel<br />

De heer K. Schroevers te Eindhov<strong>en</strong><br />

Bij overlijd<strong>en</strong>sgevall<strong>en</strong> graag bericht aan FJ. Bakx, Brouwersbos 3, 4841 eH<br />

PRINSENBEEK<br />

30


Aarts-Roovers, mw P overled<strong>en</strong><br />

Aarts, V. overled<strong>en</strong><br />

Baan, J. overled<strong>en</strong><br />

Boelhouwer, T. overled<strong>en</strong><br />

Bogers, AJ. overled<strong>en</strong><br />

Bosters, N.P. nwadres<br />

Dam-Kolkman, mevr F. nwadres<br />

Goedegebuure, mevr D. bedanktper<br />

Groothuyse-van Iper<strong>en</strong>, mw Toverled<strong>en</strong><br />

Heer, H. de nw kmrnr<br />

Kloots, JJ. adreswijz<br />

Koch, B.M. overled<strong>en</strong><br />

Koning, P. de overled<strong>en</strong><br />

Leeuw, H. de nwadres<br />

Liempt, W. van nw adres<br />

Li<strong>en</strong>d<strong>en</strong>, M. van overled<strong>en</strong><br />

Ligt A.A.<br />

Plasmans,M.F.<br />

Schroevers, K.<br />

Straat<strong>en</strong>, Mr H.s. van der<br />

Verbeek-Krijger, mw<br />

Zeeuw, mevr L. de<br />

MUTATIES / ADRESWIJZIGI GE<br />

nwadres<br />

nwadres<br />

overled<strong>en</strong><br />

nwadres<br />

nwadres<br />

bedankt<br />

te Waalwijk op 15.12.1997;<br />

te Borghar<strong>en</strong> op 21.12.1997; opnem<strong>en</strong> mv J. f:.i3<br />

te Leersum op 12.01.1998; opnem<strong>en</strong> mevr O. Baa - a •._~ r.<br />

te Amsterdam op 02.01.1998<br />

te Apeldoorn op 19.01.1998; opnem<strong>en</strong> mw J.W.<br />

Pater Leijdekkersstraat 51,6522 MH Nijmeg<strong>en</strong>,<br />

P.M.Hakstraat 58, 7676 BN Westerhaar, tfn 0546-65<br />

010198<br />

te Nijmeg<strong>en</strong> op 05.01.1998<br />

adres ongew;kamernr is 319; tfn 010-4331298<br />

Postbus48, 1081 Brussel8, Belgie<br />

te 's-Grav<strong>en</strong>hageop 21.12.1997; opnm<strong>en</strong> mevr<br />

te Axel op 09.02.1998;<br />

#105877 KLO Road, Kelowna, V1Y 9R1 CANAD<br />

G<strong>en</strong> Horrocksstraat 24,5623 GA Eindhov<strong>en</strong>; 040- ••.•<br />

op 27.01.1998 te Drieberg<strong>en</strong>;<br />

opnem<strong>en</strong> mevr T.G.van Li<strong>en</strong>d<strong>en</strong>-van Asselt<br />

Rijtuigweg Zuid 127, 4611 WR Berg<strong>en</strong> op Zoo<br />

Noordingel 51, 4611 SCBerg<strong>en</strong> op Zoom<br />

te Eindhov<strong>en</strong> op 17.02.1998; opnem<strong>en</strong> R. a res<br />

ongewijzigd<br />

Cees Laseurlaan 145, 2597 GC D<strong>en</strong> Haag, tfn 0 ••<br />

v. Duiv<strong>en</strong>voordelaan 262, 2241 TA Voorburg<br />

per 010198<br />

ADRESWIJZIGINGEN NAAR HET SECRETARIAAT STURE<br />

De secretaris zorgt voor doorz<strong>en</strong>ding naar p<strong>en</strong>ningmeester, sociaal medewerker<br />

verz<strong>en</strong>ding Vaandeldrager etc.<br />

NIET NAAR HET REDACTIE-ADRES VAANDELDRAGER.<br />

3


Bestuursled<strong>en</strong>:<br />

ere-voorzitter<br />

Jhr. JJ.G. Beelaerts van Blokland<br />

B<strong>en</strong>ed<strong>en</strong> Dorpsweg 191<br />

6862 WH ooSTERBEEK<br />

026-3332352<br />

Voorzitter<br />

sc«. Hemmes<br />

Thorbeckelaan 74<br />

2564 BS DEN HAAG<br />

070-3683566<br />

Vice-voorzitter<br />

J.L.M. van d<strong>en</strong> Bergh<br />

Verdilaan 27<br />

4837 CL BREDA<br />

076-5613711<br />

Secretaris<br />

HJ.F. Hielkema<br />

Amethistdijk 254<br />

4706 BJ ROOSENDAAL<br />

0165-544802 (liefst schriftelijk)<br />

Tweede secretaris:<br />

F.C. van der Meer<strong>en</strong><br />

Noordsingel 23<br />

4611 SB BERGENOP ZOOM<br />

0164-241119<br />

P<strong>en</strong>ningmeester<br />

H. van Beers<br />

Houtduif 26<br />

5161 SG SPRANGCAPELLE<br />

0416-278267<br />

Tweede p<strong>en</strong>ningmeester<br />

N.G. van Zalinge<br />

De Roy van Zuidewijnlaan 32<br />

4818 GB BREDA<br />

076-5210534<br />

Led<strong>en</strong>:<br />

G. Lour<strong>en</strong>z<br />

Drs. Hein Mandosplaats 24<br />

5581 BV WAALRE<br />

040-2214746<br />

PJ. van der Wal<br />

Huiserf 12<br />

4824 HR BREDA<br />

076-5416151<br />

Functionariss<strong>en</strong> :<br />

Verteg<strong>en</strong>woordiger bij de Fonds<strong>en</strong><br />

HJ. Davis<br />

Postweg 18<br />

3881 EC PUTTEN<br />

0341- 360842<br />

32<br />

VERENIGING VAN OUD STRIJDERS<br />

VAN DE KONINKLIJKE NEDERLANDSE<br />

BRIGADE "PRINSES IRENE"<br />

Sociaal medewerker<br />

FJ. Bakx<br />

Brouwersbos 3<br />

4841 CH PRINSENBEEK<br />

076-5420530<br />

Stichting Historie <strong>en</strong> Docum<strong>en</strong>tatie/<br />

P.R.- Medewerker/ Redactie "Vaandeldrager"<br />

Hans Sonnemans<br />

pja 17 Painfbat GFPI<br />

Postbus 90.152 MPC 75A<br />

5600 RD EINDHOVEN<br />

0499-370206<br />

<strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t Fuseliers "<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e"<br />

G<strong>en</strong>m. de Ruyter van Stev<strong>en</strong>inckkazeme<br />

Postbus 90152 MPC 18C<br />

5600 RD EINDHOVEN<br />

040-2665650 (commandant), 2665660<br />

Contactadress<strong>en</strong> in het buit<strong>en</strong>land<br />

Heyman Roet<br />

Hilda Ramstraat 23<br />

2600 ANlWERPEN - BERCHEM<br />

BELGIE 09-32-3-2390012<br />

Jan Jansma<br />

P.O. Box 70066<br />

BRYONSTON 2021 TRANSVAAL<br />

REP. ZUID AFRIKA<br />

H<strong>en</strong>k J. Jans<strong>en</strong><br />

2a Station Road "Hoekhuis"<br />

NORTH MYMMS - HATFIELD<br />

HERTS AL9 7PJ UK<br />

L.P. Klouth<br />

8 Boyland Close<br />

ACT 2613 SPENCE<br />

AUSTRAUA<br />

J.B. Pevrot<br />

110 Carriage Drive<br />

06033 GLADSTONEBURY<br />

CONNECTIClJT USA<br />

Bank- <strong>en</strong> gironummer van de Ver<strong>en</strong>iging<br />

Banknummer: 47.25.85.762 ABNjAMRO<br />

33.42.06.715 RABO<br />

Postgironummer: 1999533<br />

P<strong>en</strong>ningmeester O.S.V. "<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e" te Sprang Capelle<br />

Lidmaatschap is minimaal f. 20,- per jaar.<br />

Zij die ge<strong>en</strong> deel hebb<strong>en</strong> uitgemaakt van de voormalige <strong>Prinses</strong><br />

Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong>, kunn<strong>en</strong> begunstiger word<strong>en</strong> door de Ver<strong>en</strong>iging<br />

met minimaal f. 20,- per jaar te steun<strong>en</strong>.<br />

ONZE AKTIVITEITEN WORDEN MEDE MOGEWK GEMAAKT<br />

UIT DE OPBRENGSTENUIT DE GIROjBANKLOTERIJ.<br />

UW DEELNAMEAAN DE GIROjBANKLOTERIJ WORDT DAAROM<br />

VAN HARTE AANBEVOLEN.


Wij zijn Juselier<br />

REGIMENTSLIED<br />

Vol trots nu in ons Ijrabantse land.<br />

prinses 9r<strong>en</strong>e is de naam<br />

Van 't: (jarderegim<strong>en</strong>t in 't:<br />

Oirschotse zand.<br />

Oud strijders gaan ons voor<br />

Dat geeft ons moed <strong>en</strong> ber<strong>en</strong>krac<br />

(joed voorbeeld doet goed volg<strong>en</strong>.<br />

Van e<strong>en</strong> Juselier I"IIJordtdat<br />

verwacht: • .,. .,. ..,., '!!of •••••• ~ ,<br />

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!