Foto: Hennie Keeris - Museum Brigade en Garde Prinses Irene
Foto: Hennie Keeris - Museum Brigade en Garde Prinses Irene
Foto: Hennie Keeris - Museum Brigade en Garde Prinses Irene
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Foto</strong>: <strong>H<strong>en</strong>nie</strong> <strong>Keeris</strong>
DE VAANDELDRAGER IS HET OFFICIEEL ORGAAN VAN DE VERENIGING VAN OUD<br />
STRDDERS V.D. KONINKWKE NEDERLANDSE BRIGADE PRINSES IRENE, IN<br />
SAMENWERKING MET DE VERENIGING VAN OFFICIEREN DER GARDE FUSELIERS<br />
PRINSES IREN E<br />
VERENIGING VAN OUD STRDDERS VAN DE<br />
KONINKWKE NEDERLANDSE BRIGADE "PRINSES IRENE"<br />
Secretariaat:<br />
Amethistdijk 254<br />
4706 BJ ROOSENDAAL<br />
0165544 802<br />
VERENIGING VAN INDIË-BATAUONS VAN HET<br />
GARDEREGIMENT PRINSES IRENE<br />
Secretariaat:<br />
Nic. Beetsstraat 29<br />
6901 LW ZEVENAAR<br />
0316524002<br />
VERENIGING VAN OFFICIEREN<br />
DER GARDE FUSELIERS PRINSES IRENE<br />
Secretariaat:<br />
Hfd Sie 117 Painfbat GFPI<br />
G<strong>en</strong>m. de Ruyter van Stev<strong>en</strong>inckkazerne<br />
MPC 75A<br />
Postbus 90.152<br />
5600 RD EINDHOVEN<br />
0402665660<br />
REGIMENTSVERENIGING ONDEROFFICIEREN VAN HET<br />
GARDEREGIMENT FUSELIERS PRINSES IERENE<br />
Secretariaat:<br />
BA 17 Painfbat GFPI<br />
G<strong>en</strong>m. de Ruyter van Stev<strong>en</strong>inckkazerne<br />
Postbus 90.152<br />
5600 RD EINDHOVEN<br />
FUSELIERS- EN KORPORAALSVERENIGING<br />
GARDEREGIMENT FUSELIERS PRINSES IRENE<br />
In oprichting
VAN DE REGIMENTSCOMMANDANT<br />
Geachte regim<strong>en</strong>tsg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong>,<br />
Sinds het uitkom<strong>en</strong> van het laatste nummer in 1997 van de Vaandeldrager is er • eer<br />
veel gebeurd. Van de belangrijkste zak<strong>en</strong> wil u ik via deze weg deelg<strong>en</strong>oot ma e .<br />
Regim<strong>en</strong>tsled<strong>en</strong>. Allereerst vall<strong>en</strong> e<strong>en</strong> paar personeelsmutaties van heel promo<br />
led<strong>en</strong> van ons regim<strong>en</strong>t op. T<strong>en</strong> eerste feliciteer ik Kolonel Bokhov<strong>en</strong> met zijn honlnc-.<br />
ming tot <strong>Brigade</strong>-g<strong>en</strong>eraal in de functie van Commandant 43e Gemechaniseerde<br />
gade (eind april 1998). Ook w<strong>en</strong>s ik G<strong>en</strong>eraal-majoor Nicolai veel geluk <strong>en</strong><br />
arbeidsvreugde in zijn nieuwe functie (eind 1998) als Commandant Commando<br />
ding<strong>en</strong> KL. T<strong>en</strong>slotte heeft <strong>Brigade</strong>-g<strong>en</strong>eraal Van Leeuw<strong>en</strong> op 19 februari j.1. zijn<br />
actieve loopbaan binn<strong>en</strong> de KL beëindigd; ik w<strong>en</strong>s hem nog veel gezonde jar<strong>en</strong><br />
hoop dat hij zijn actieve loopbaan binn<strong>en</strong> het <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t Fuseliers <strong>Prinses</strong> e<br />
nog lang zal voortzett<strong>en</strong>. Naast het heuglijke feit dat <strong>Brigade</strong>-g<strong>en</strong>eraal Van Leeuwer;<br />
zich nu ook tot de jonge, vitale BD'ers mag rek<strong>en</strong><strong>en</strong>, mog<strong>en</strong> wij als regim<strong>en</strong>t 0<br />
heug<strong>en</strong> in de <strong>en</strong>ergie die hij wil stek<strong>en</strong> in zijn voorzitterschap van de Stichting e<br />
<strong>en</strong> <strong>Garde</strong> <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e'. Daarnaast b<strong>en</strong> ik blij met de reacties op mijn oproep aa<br />
om als regim<strong>en</strong>tsled<strong>en</strong> uw ste<strong>en</strong>tje of kei bij te drag<strong>en</strong> aan onze regim<strong>en</strong>tsa .. .<br />
er hebb<strong>en</strong> zich inmiddels drie jonge, vitale BD'ers aangemeld voor sleutelfuncties. e<br />
kunn<strong>en</strong> er nog meer gebruik<strong>en</strong><br />
Regim<strong>en</strong>tsjaardag. Op 9 januari j.1. vierd<strong>en</strong> wij in Oirschot onze regim<strong>en</strong>tsjaa -<br />
die werd opgeluisterd door vele gast<strong>en</strong> van de oud-strijders van de Ir<strong>en</strong>e Brig<br />
de Indië-bataljons, e<strong>en</strong> grote deputatie van ons Belgische zusterbataljon Be .. .<br />
Linie, verteg<strong>en</strong>woordigers van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>weerbaarhed<strong>en</strong>, ex-BBTers <strong>en</strong> de SH.·r;-.... ••.. ,r<br />
Historische Militaria. En vele led<strong>en</strong> van ons regim<strong>en</strong>t van buit<strong>en</strong> de parate d<br />
GFPI. De plechtighed<strong>en</strong> startt<strong>en</strong> met de komst van G<strong>en</strong>eraal-majoor Nicolai, .<br />
de <strong>Brigade</strong>-adjudant De Bresser weg<strong>en</strong>s zijn vele verdi<strong>en</strong>st<strong>en</strong> voor de infant .<br />
Infanterielegp<strong>en</strong>ning uitreikte. Na e<strong>en</strong> waardige herd<strong>en</strong>king van onze geval e<br />
werd door de oud-strijders van de Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong> in stijl e<strong>en</strong> groot aantal invasiesec<br />
d<strong>en</strong> uitgereikt. De rest van het programma omvatte schietwedstnjd<strong>en</strong> <strong>en</strong> v e CTV'''-'''~~<br />
ve activiteit<strong>en</strong>, waarbij naast prestatiedrang er ook tijd was voor onderlinge<br />
<strong>en</strong> gezelligheid. Hoogtepunt<strong>en</strong> daalbij war<strong>en</strong> de wtreáing van de G<strong>en</strong>eraal-<br />
Hemmes trofee aan de A-compagnie <strong>en</strong> de G<strong>en</strong>eraal-majoor Van Besouw 1J1<br />
de SSVOST-compagnie door de beide g<strong>en</strong>eraals persoonlijk! Over het geh<br />
presteerd<strong>en</strong> de teams van de A-compagnie <strong>en</strong> het Belgische bataljonsteam<br />
Wat vooral opviel, was dat het team van de A-compagnie bij de schaatsesta
otte ijshockeyschaats<strong>en</strong>) onze Belgische vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> maar ternauwernood (met e<strong>en</strong> halve<br />
ronde) kon voorblijv<strong>en</strong>. Na de prijsuitreiking g<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> vel<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> heel gezellige<br />
borrel gevolgd door e<strong>en</strong> nasi-maaltijd. Uit de vele positieve reacties mag ik afleid<strong>en</strong><br />
dat de regim<strong>en</strong>tsjaardag e<strong>en</strong> heel geslaagde dag was.<br />
<strong>Museum</strong>. Hoewel de verhuizing van ons museum naar de nieuwe locatie (gebouw<strong>en</strong><br />
8 <strong>en</strong> 28) wat vertraging heeft opgelop<strong>en</strong>, gaan de voorbereiding<strong>en</strong> gewoon door. Elders<br />
in dit nummer informeert Dhr. Sonnemans u in detail over de verhuis- <strong>en</strong> inrichtingskost<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> zijn ideeën om e<strong>en</strong> <strong>en</strong> ander te financier<strong>en</strong>. Ik steun t<strong>en</strong> volle zijn idee<br />
omtr<strong>en</strong>t de actie "VRIEND VAN HET MUSEUM" <strong>en</strong> "SPONSOR VAN HET MUSEUM" <strong>en</strong><br />
ik roep u dan ook op om het voortbestaan van ons museum te steun<strong>en</strong> door het<br />
sch<strong>en</strong>k<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> kleine bijdrage <strong>en</strong> zo bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> uw naam eervol in het museum te<br />
lat<strong>en</strong> vermeld<strong>en</strong> (deze bijdrage is aftrekbaar van de belasting).<br />
Eén regim<strong>en</strong>tsver<strong>en</strong>iging. In het december-nummer pres<strong>en</strong>teerde ik mijn ideeën<br />
om tot e<strong>en</strong> verdere intergratie van alle geleding<strong>en</strong> van ons regim<strong>en</strong>t te kom<strong>en</strong> onder<br />
de 'paraplu' van de Stichting '<strong>Brigade</strong> <strong>en</strong> <strong>Garde</strong> <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e', om zo sterker te staan<br />
voor de toekomst. Inmiddels heb ik vanuit alle geleding<strong>en</strong> al wat positieve reacties<br />
ontvang<strong>en</strong>, hoewel e.e.a. bij de ver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> van oudstrijders nog verder met de<br />
'achterban' zal word<strong>en</strong> besprok<strong>en</strong>. De bedoeling is om via de weg der geleidelijkheid<br />
omstreeks de regim<strong>en</strong>tsjaardag van 1999 aan de voorgestelde integratie 'hand<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
voet<strong>en</strong>' te gev<strong>en</strong>. Ook b<strong>en</strong> ik verheugd u te kunn<strong>en</strong> meld<strong>en</strong> dat de laatste nog niet<br />
georganiseerde geleding van ons regim<strong>en</strong>t, de korporaals <strong>en</strong> fuseliers, met ingang van<br />
jongstled<strong>en</strong> 15 januari officieel is georganiseerd in de FKV (Fuseliers <strong>en</strong> Korporaalsver<strong>en</strong>iging).<br />
Tijd<strong>en</strong>s de eerste algem<strong>en</strong>e led<strong>en</strong>vergad<strong>en</strong>ng op g<strong>en</strong>oemde datum werd het<br />
interimbestuur gekoz<strong>en</strong> <strong>en</strong> geïnstalleerd onder voorzitterschap van de Korporaal der<br />
fuseliers Horvers.<br />
50 jaar <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t. Op 1 juni 1998 voer<strong>en</strong> ons Regim<strong>en</strong>t <strong>en</strong> het <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t<br />
Gr<strong>en</strong>adiers <strong>en</strong> Jagers 50 jaar het predikaat <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t. Omdat deze datum<br />
tijd<strong>en</strong>s het Pinksterweekeinde valt, zull<strong>en</strong> de festiviteit<strong>en</strong> op 1 juli 1998 plaatsvind<strong>en</strong>.<br />
Dit bericht kan vast in uw ag<strong>en</strong>da word<strong>en</strong> g<strong>en</strong>oteerd; details volg<strong>en</strong>.<br />
DFOR 11 of FOFOR 11. T<strong>en</strong>slotte nog e<strong>en</strong> operationeel bericht van groot belang voor<br />
ons regim<strong>en</strong>t: het 17e Pantserinfanteriebataljon GFPI heeft de opdracht gekreg<strong>en</strong> zich<br />
voor te bereid<strong>en</strong> op wederom e<strong>en</strong> uitz<strong>en</strong>ding naar Bosnië met als geplande start van<br />
de rotatie begin november 1998. Volg<strong>en</strong>s de viger<strong>en</strong>de plann<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> de Acompagnie<br />
<strong>en</strong> het 2e mortierpeloton niet meegaan. De naam van de interv<strong>en</strong>tiemacht<br />
zal wijzig<strong>en</strong> in DFOR 11 (Deterr<strong>en</strong>ce Force 11) of FOFOR 11 (Follow-on-Force 11). Door<br />
deze uitz<strong>en</strong>ding zal de regim<strong>en</strong>tsjaardag van 1999 pas na terugkeer word<strong>en</strong> gevierd.<br />
2<br />
A.T. Vermeij<br />
Luit<strong>en</strong>ant-kolonel der Fuseliers
In deze Vaandeldrager vindt U alles over de<br />
jaarlijkse reünie op 25 juni <strong>en</strong> de ag<strong>en</strong>da voor de<br />
Algem<strong>en</strong>e Led<strong>en</strong>vergadering. Op veier verzoek is<br />
e<strong>en</strong> dag gekoz<strong>en</strong> waarop wij lang licht <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
redelijke temperatuur kunn<strong>en</strong> verwacht<strong>en</strong>.<br />
Ik hoop dat vel<strong>en</strong> deze dag de weg naar Oirschot<br />
wet<strong>en</strong> te vind<strong>en</strong> om het afscheid als secretaris<br />
van Harrie Hielkema veel kleur te gev<strong>en</strong>. Natuurlijk<br />
is het e<strong>en</strong> afscheid met weemoed. Wij wet<strong>en</strong><br />
niet anders of Harrie is de secretaris van onze<br />
ver<strong>en</strong>iging. Maar als je van 1963 af secretaris<br />
b<strong>en</strong>t geweest mag je ook nog wel e<strong>en</strong>s van je<br />
welverdi<strong>en</strong>de rust gaan g<strong>en</strong>iet<strong>en</strong>. Frans van der<br />
Meer<strong>en</strong>, die al e<strong>en</strong> tijdje als tweede secretaris<br />
optreedt, zal zeker e<strong>en</strong> waardig vervanger zijn.<br />
Het bestuur heeft beslot<strong>en</strong> U voor te stell<strong>en</strong> onze<br />
redacteur, Hans Sonnemans, te b<strong>en</strong>oem<strong>en</strong> tot<br />
bestuursfunctionaris <strong>en</strong> ook de sociaal medewerker'<br />
Frans Bakx, weer in het bestuur op te nem<strong>en</strong>.<br />
Ook Harry Davis, gelukkig goed herstell<strong>en</strong>d van<br />
zijn revisie in het ziek<strong>en</strong>huis, zet e<strong>en</strong> punt achter<br />
zijn werkzaamhed<strong>en</strong>. Vele jar<strong>en</strong> is hij sociaal medewerker<br />
geweest van onze ver<strong>en</strong>iging <strong>en</strong> van de<br />
Fonds<strong>en</strong>. Vel<strong>en</strong> die om ondersteuning vroeg<strong>en</strong><br />
zijn via Harry geholp<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> algem<strong>en</strong>e led<strong>en</strong>vergadering<br />
is e<strong>en</strong> mooie geleg<strong>en</strong>heid daar iets<br />
van te zegg<strong>en</strong>.<br />
Om misverstand<strong>en</strong> te voorkom<strong>en</strong>: onze ver<strong>en</strong>iging<br />
van oud-strijders heeft ge<strong>en</strong> zegg<strong>en</strong>schap<br />
over "de Fonds<strong>en</strong>". Die hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> bestuur<br />
waar wij wel in verteg<strong>en</strong>woordigd zijn.<br />
Destijds werd in Engeland opgericht de Stichting<br />
Noothov<strong>en</strong> van Goor Fonds met als doel militair<strong>en</strong><br />
die tuss<strong>en</strong> 1940 <strong>en</strong> 1945 in Engeland bij de<br />
K.L. di<strong>en</strong>d<strong>en</strong>, of hun nabestaand<strong>en</strong>, geldelijk te<br />
steun<strong>en</strong>. Tev<strong>en</strong>s werd in Engeland opgericht de<br />
Stichting Steunfonds "<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e" met als doel<br />
nabestaand<strong>en</strong> van gesneuveld<strong>en</strong> van onze<br />
<strong>Brigade</strong> de geleg<strong>en</strong>heid te gev<strong>en</strong> te studer<strong>en</strong>.<br />
De bestur<strong>en</strong> van beide stichti ge<br />
1984 beslot<strong>en</strong> de stichting<strong>en</strong> same "e<br />
één stichting die de naam d aa<br />
Steunfonds <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e <strong>en</strong> Ge eraa<br />
hov<strong>en</strong> van Goor fonds" met als doe e: e e<br />
van steun aan militair<strong>en</strong> die tusse Á<br />
deel uitmaakt<strong>en</strong> van de K.L. in E<br />
nabestaand<strong>en</strong> <strong>en</strong> aan oud-led<strong>en</strong><br />
gade of hun weduw<strong>en</strong> <strong>en</strong> ook van<br />
m<strong>en</strong>t Fuseliers <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e.<br />
Bij die Stichting was Ha ce<br />
medewerker <strong>en</strong> via hem verlee e ....e goook<br />
wel g<strong>en</strong>oemde "de Fondse ".<br />
In de volg<strong>en</strong>de Vaandeldrager<br />
Harry Davis bij de Fonds<strong>en</strong> 0<br />
riële steun nodig heeft moet a<br />
van Harry aanton<strong>en</strong>.<br />
Dat br<strong>en</strong>gt mij erop dat er waars<br />
wel led<strong>en</strong> zijn die om geestelï e<br />
zitt<strong>en</strong>. Aalmoez<strong>en</strong>ier Jan van Lie e<br />
Painfbat GFPI was ingedeel e :: e "'....e<strong>en</strong><br />
andere functie heeft, voel<br />
fuselier. Hij voelt zich nog steeos ::::~ '"\::)~rnt.'k<br />
bij oud-strijders. Hij heeft h~' e~ _A- ce <strong>en</strong><br />
begraf<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> geleid van leder- :;:- ::;"'ze ver<strong>en</strong>iging<br />
die hem k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. Miss . der<br />
U die 'e<strong>en</strong> babbeltje met hem e :;:e . Zijn<br />
telefoonnummer staat bij he .~ . • ionariss<strong>en</strong><br />
(vanaf het volg<strong>en</strong>de ~_ ~... ~ .. Hij<br />
komt zeker op de reünie. Daar e"'a~r dan<br />
weer. Ik kijk er naar uit.<br />
Rudi Hemmes vo rz er<br />
Redactie Vaandeldrager<br />
Sie 1 17 Painfbat GFPI<br />
MPC 75A<br />
Postbus 90.152<br />
5600 RD EINDHOVEN<br />
3
HET VORIGE NUMMER:<br />
E<strong>en</strong> reactie op "Wie, weet, waar"<br />
uit het vorige nummer van Frans Mechiels<strong>en</strong> uit<br />
Vlissing<strong>en</strong>. Hij herk<strong>en</strong>t allemaal mann<strong>en</strong> van de<br />
Militaire Politie uit '40. Vooraan op de foto (met<br />
het geweer over de schouder): wachtmeester der<br />
eerste klas E. de Puit, later sergeant-majoor van<br />
Gevechtsgroep I.<br />
EEN NABRANDER..<br />
E<strong>en</strong> wat late reactie op Vaandeldrager 48 van<br />
september 1997. P. Gooss<strong>en</strong>s uit Raalte reageert<br />
nam<strong>en</strong>s zijn vader op de rubriek "Wie, wat, waar"<br />
uit dat nummer:<br />
"Graag wil ik nam<strong>en</strong>s mijn vader reager<strong>en</strong> op de<br />
foto's van J. Claess<strong>en</strong>s uit Nijmeg<strong>en</strong> in de rubriek<br />
"Wie, wat, waar?". Met e<strong>en</strong> leesloupe heeft hij de<br />
foto's bekek<strong>en</strong> <strong>en</strong> sam<strong>en</strong> met mijn moeder <strong>en</strong>kele<br />
nam<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>oemd, die ik op bijgaande copie heb<br />
aangegev<strong>en</strong>.<br />
Mijn vader heeft aangegev<strong>en</strong> dat zij in de oorlog<br />
(periode 1942 - 1943) in Suriname gelegerd zijn<br />
geweest, <strong>en</strong> wel in de Binn<strong>en</strong>straat in de<br />
Selectaschool te Paramaribo. Na deze periode zijn<br />
ze terug naar Engeland gegaan <strong>en</strong> ingezet in<br />
Normandië.<br />
Ik heb pas na al die jar<strong>en</strong> begrep<strong>en</strong> dat zij naar<br />
Suriname war<strong>en</strong> geweest in dat land teg<strong>en</strong> de<br />
ev<strong>en</strong>tuele invasie vanuit Frans Qyana (Duits<br />
gezind) te bescherm<strong>en</strong>. Hij heeft er niet alle<strong>en</strong><br />
zijn vaderlandsplicht vervuld maar heeft daar ook<br />
zijn vrouw (mijn moeder) ler<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. Zij heeft<br />
hem ook geholp<strong>en</strong> met id<strong>en</strong>tificer<strong>en</strong> van zijn<br />
oorlogskamerad<strong>en</strong>. Enkel<strong>en</strong> van h<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> zij<br />
hier in Nederland wel e<strong>en</strong>s getroff<strong>en</strong> (Claess<strong>en</strong>s<br />
<strong>en</strong> Kas bijvoorbeeld).<br />
4<br />
Zij overwinter<strong>en</strong> nu in B<strong>en</strong>idorm tot 1 april 1998.<br />
Daar hoopt mijn vader zijn 81ste verjaardag te<br />
vier<strong>en</strong> op 2 januari 1998. Ieder jaar zegt hij dan:<br />
"Het Ministerie van Def<strong>en</strong>sie zal mij bij mijn dood<br />
e<strong>en</strong> dikke krans stur<strong>en</strong> voor mijn graf, want sinds<br />
1965 krijg ik al e<strong>en</strong> p<strong>en</strong>sio<strong>en</strong> van h<strong>en</strong>. Dat heeft<br />
ze e<strong>en</strong> aardige duit gekost tot nu toe."<br />
De nam<strong>en</strong>: (bov<strong>en</strong>ste foto, van links naar rechts)<br />
onbek<strong>en</strong>d, Hovink, Merriënboer, Gooss<strong>en</strong>s,<br />
Claess<strong>en</strong>, Kas, onbek<strong>en</strong>d.<br />
De heer P. Gooss<strong>en</strong>s, Raalte<br />
EEN BRIEF UIT DE STATES...<br />
Wel bedankt voor de Vaandeldrager 49,<br />
Vandaag gearriveerd. Ik heb e<strong>en</strong> korte<br />
ervaring gehad met het soort "wezel" waarvan<br />
Majoor Paess<strong>en</strong>s gebruik heeft gemaakt<br />
(rubriek "Dagboek van majoor Paess<strong>en</strong>s", red.).<br />
Vanwege e<strong>en</strong> verwonding aan m'n be<strong>en</strong> b<strong>en</strong> ik<br />
kon ik ge<strong>en</strong> infanterist meer zijn, <strong>en</strong> heb to<strong>en</strong><br />
Breemes moet<strong>en</strong> vervang<strong>en</strong> die naar huis is<br />
gestuurd omdat hij te oud bleek. Dus werd ik<br />
chauffeur van e<strong>en</strong> Br<strong>en</strong>-Gun "Universai" carrier<br />
van het stafpeloton van de Gevechtsgroep III<br />
die to<strong>en</strong> lag in Vrouw<strong>en</strong>polder, Walcher<strong>en</strong>.<br />
Die carrier had e<strong>en</strong> gebrok<strong>en</strong> scharnier in de<br />
stuurinrichting, het ding kon rechtuit rijd<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
wel de <strong>en</strong>e bocht mak<strong>en</strong>, maar niet de andere<br />
kant op. Daarom kreeg ik zo'n "Weasei", e<strong>en</strong><br />
klein amfibievoertuig dat de Britt<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong><br />
achtergelat<strong>en</strong> met de invasie van Walcher<strong>en</strong>,<br />
e<strong>en</strong> maand eerder. Na e<strong>en</strong> korte instructie<br />
moest ik met dat voertuig de duin<strong>en</strong> in om de<br />
post te bezorg<strong>en</strong>.<br />
Eerst twee "Jerrycans" (Engelse imitatie van het<br />
Duitse b<strong>en</strong>zine blik) gehaald <strong>en</strong> de tank<br />
afgevuld. Het <strong>en</strong>e blik woog iets zwaarder dan<br />
het andere, het was inderdaad boordevol. Het<br />
andere blik was toch ook vol.<br />
Wel, daarmee de duin<strong>en</strong> in, <strong>en</strong> na e<strong>en</strong> paar<br />
kilometers ging de motor aarzel<strong>en</strong>, totdat hij<br />
afsloeg <strong>en</strong> niet verder wilde gaan. De motorkap<br />
op<strong>en</strong>gemaakt <strong>en</strong> tot mijn verrassing bleek<br />
de motor e<strong>en</strong> zes cylinder zijklep van Amerikaanse<br />
Studebaker makelij te zijn, voorzi<strong>en</strong> van
e<strong>en</strong> kleine handpomp waarmee b<strong>en</strong>zine<br />
ingespot<strong>en</strong> kon word<strong>en</strong> in de inlaatpijp<br />
(manifold) dat de carburateur verbind met de<br />
cylinderkop. Blijkbaar was dat bedoeld voor het<br />
start<strong>en</strong> in koude winters van 3S grad<strong>en</strong> onder<br />
nul in Noord-Amerika.<br />
Deze pomp tapte de tank op halve hoogte, <strong>en</strong><br />
ik kon daardoor de motor weer start<strong>en</strong>. Continu<br />
pomp<strong>en</strong> bleek wel nodig om hem in gang te<br />
houd<strong>en</strong>. Het was dus e<strong>en</strong> moeizaam karwei om<br />
op die manier weer terug te rijd<strong>en</strong> naar het HQ.<br />
De monteur aldaar constateerde dat de tank<br />
halfvol met water stond. Ik bleek dus e<strong>en</strong> jerrycan<br />
met water inplaats van b<strong>en</strong>zine gekreg<strong>en</strong> te<br />
hebb<strong>en</strong>. De monteur haalde zijn schouders op<br />
<strong>en</strong> zei dat de zwarte handel in Antwerp<strong>en</strong> welig<br />
tierde!<br />
De wezel had e<strong>en</strong> interessante geschied<strong>en</strong>is.<br />
Het oorspronkelijke idee was om e<strong>en</strong> voertuig<br />
te mak<strong>en</strong> dat in diepe sneeuw kon rijd<strong>en</strong>. Dit<br />
in verband met kom<strong>en</strong>de commandoraids op<br />
Noorse installaties waar "heavy water" (H202)<br />
gemaakt werd voor de Duitsers die daarmee<br />
e<strong>en</strong> atoombom wild<strong>en</strong> bouw<strong>en</strong>.<br />
Het originele Engelse ontwerp was voor e<strong>en</strong><br />
licht voertuig dat voorgedrev<strong>en</strong> werd door op<br />
twee lange cylinders in teg<strong>en</strong>overgestelde<br />
richting te lat<strong>en</strong>draai<strong>en</strong>, <strong>en</strong> die allebei voorzi<strong>en</strong><br />
war<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> grote spiraal, zodat je het ding<br />
kon stur<strong>en</strong> door de <strong>en</strong>e cylinder wat sneller te<br />
lat<strong>en</strong> draai<strong>en</strong> dan de andere.<br />
Dit is inderdaad getest maar bleek niet<br />
praktisch te zijn. Dus werd het voertuig van<br />
twee brede rupsband<strong>en</strong> voorzi<strong>en</strong>. Omdat de<br />
hele machine nogal licht was kon het op water<br />
var<strong>en</strong>, ik me<strong>en</strong> me ook e<strong>en</strong> propeller te<br />
herinner<strong>en</strong>. Het is het echter alle<strong>en</strong> maar<br />
gebruikt bij invasies om vanuit e<strong>en</strong> groot<br />
landingsvaartuig het water in te gaan, dan het<br />
strand op te rijd<strong>en</strong> <strong>en</strong> er dan gauw uit te<br />
spring<strong>en</strong> want er was ge<strong>en</strong> pantserplaat voor<br />
bescherming.<br />
J.B. Peyrot, Glastonburry, USA<br />
DE BRIGADE<br />
/I ON. DUTY ,<br />
ON1VANGENDANKBETUIGING<br />
Dankbetuiging<strong>en</strong>aan het bestu<br />
de Ver<strong>en</strong>igingvan Oud Strijders<br />
<strong>Brigade</strong> "<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e" \AIorT1&: •••••<br />
vanwege:<br />
SO-jarigHUWEWKSFEEST:<br />
Fam. De Greef- Broer<strong>en</strong>,Best<br />
SS-jarigHUWEWKSFEEST:<br />
Fam.Wijnekes- Glazebrook,<br />
Fam.Laarveld- Androw, Win<br />
Fam.Str<strong>en</strong>g - Wijers, Wezep<br />
65-jarig HUWEWKSFEEST:<br />
Fam.Doeser,Camberlev<br />
5
JMRWKSE REUNIE EN ALGEMENE LEDEN-<br />
VERGADERING<br />
De jaarlijkse reünie <strong>en</strong> Algem<strong>en</strong>e Led<strong>en</strong>vergadering<br />
wordt dit jaar gehoud<strong>en</strong> op donderdag<br />
25 juni in de g<strong>en</strong>m De Ruyter van Stev<strong>en</strong>inckkazerne<br />
te Oirschot.<br />
Alle informatie over deze dag, plus e<strong>en</strong> aanmeldingsformulier,<br />
vindt u in het middelste,<br />
oranje katern van dit blad.<br />
NATIONALE HERDENKING BEVRIJDING<br />
WAGENINGEN 5 MEI 1998<br />
Opgave voor deelname tot uiterlijk 21 april,<br />
schriftelijk bij F.C. van der Meer<strong>en</strong>. Graag vermeid<strong>en</strong><br />
of u al dan niet met partner komt <strong>en</strong> of<br />
u gebruik wilt mak<strong>en</strong> van eig<strong>en</strong> vervoer (parkeerkaart).<br />
Meld<strong>en</strong> in de Junushof in Wag<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>, 1e verdieping<br />
bij het bord "<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e" om 12.00<br />
uur. Deelname in officieel t<strong>en</strong>ue met groot model<br />
onderscheiding<strong>en</strong>. Verdere informatie krijgt<br />
u ter plaatse.<br />
KOORDUITREIKING EN HERDENKING<br />
COLIJNSPLMT 5 JUNI 1998<br />
Het dorp Colijnsplaat bestaat dit jaar 175 jaar.<br />
Het wordt dit jaar feestelijk gevierd. In dit programma<br />
past ook e<strong>en</strong> herd<strong>en</strong>king bij het monum<strong>en</strong>t<br />
van de daar omgekom<strong>en</strong> luit<strong>en</strong>ant Havelaar<br />
van oe Yerk<strong>en</strong>ningsafdeling. Na afloop<br />
van het officiële gedeelte wordt e<strong>en</strong> traditionele<br />
koord uitreiking gehoud<strong>en</strong> voor mann<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
vrouw<strong>en</strong> van 17 Painfbat GFPI die daar recht<br />
op hebb<strong>en</strong>.<br />
De commandant van Charlie-compagnie 17 Painfbat<br />
GFPI, de majoor der Fuseliers M. Duvekot,<br />
treedt op als gastheer voor de oudstrijders.<br />
6<br />
VERENIGINGSNIEUWS<br />
Vanuit Oirschot kunn<strong>en</strong> deelnem<strong>en</strong>de oudstrijders<br />
meerijd<strong>en</strong> met de buss<strong>en</strong>. Natuurlijk kunn<strong>en</strong><br />
led<strong>en</strong> die in de omgeving won<strong>en</strong> rechtstreeks<br />
naar Colijnsplaat rijd<strong>en</strong>.<br />
Graag vooraf opgave, ook als u op eig<strong>en</strong> geleg<strong>en</strong>heid<br />
naar Colijnsplaat komt. Duidelijk aangev<strong>en</strong><br />
of u vanuit Oirschot wilt meerijd<strong>en</strong> of<br />
rechtstreeks gaat! U ontvangt dan nog e<strong>en</strong> gedetailleerd<br />
programma.<br />
RELATIEDAG KAMP VOGELSANG(0)<br />
4 juli 1998<br />
Mom<strong>en</strong>teel train<strong>en</strong> de mann<strong>en</strong> <strong>en</strong> vrouw<strong>en</strong> van<br />
17 Painfbat GFPI heel hard voor de aanstaande<br />
uitz<strong>en</strong>ding naar Bosnië. Voor de relaties wordt<br />
geleg<strong>en</strong>heid gebod<strong>en</strong> om e<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> kijkje op de<br />
werkvloer, of zo u wilt, achter de scherm<strong>en</strong> te<br />
nem<strong>en</strong>.<br />
De commandant van 17 Painfbat GFPI, Lkol.<br />
Der Fuseliers A.T. Vermeij wil de oudstrijders<br />
van de <strong>Brigade</strong> <strong>en</strong> de Indië-bataljons ook<br />
graag de geleg<strong>en</strong>heid gev<strong>en</strong> om het bataljon te<br />
velde te bezoek<strong>en</strong>. Dit kan gebeur<strong>en</strong> op 4 juli<br />
als het bataljon in Kamp Vogelsang in Duitsland<br />
(Eifelgebergte) verblijft.<br />
Buss<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> vertrekk<strong>en</strong> vanuit Oirschot. De rit<br />
naar Vogelsang neemt ongeveer twee uur in<br />
beslag. E<strong>en</strong> programma ontvangt u na opgave.<br />
SCHRIFTELIJKE OPGAVE<br />
VOOR ALLE EVENEMENTEN:<br />
F.C. van der Meer<strong>en</strong><br />
Noordsingel 23<br />
4611 SB BERGENOP ZOOM
REGIMENTSJAARDAG WEER EEN SUCCES<br />
Vorig jaar was het veld voor het regim<strong>en</strong>tsmonum<strong>en</strong>t<br />
helemaal wit. Dit jaar was het gro<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
er sche<strong>en</strong> e<strong>en</strong> voorzichtig zonnetje. Prima weer<br />
voor de regim<strong>en</strong>tsjaardag op die vrijdag de 9 de<br />
januari 1998.<br />
De traditie wil dat f<br />
deze dag wordt<br />
gevierd op 11 .<br />
januari, de dag<br />
dat de Koninklijke<br />
Nederlandse <strong>Brigade</strong><br />
in Congleton<br />
werd opgericht.<br />
In 1998 viel die<br />
datum op e<strong>en</strong><br />
zondag zodat om<br />
practische red<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
werd uitgewek<strong>en</strong><br />
naar de<br />
vrijdag hieraan<br />
voorafgaand. Alle<br />
ingrediënt<strong>en</strong> voor<br />
deze bijzondere<br />
dag zoals die nu<br />
al weer voor de zesde keer "in Oirschotse stijl"<br />
door het regim<strong>en</strong>t wordt gevierd war<strong>en</strong> aanwezig.<br />
Voor de mann<strong>en</strong> <strong>en</strong> vrouw<strong>en</strong> fuseliers van het<br />
rz= Pantserinfanteriebataljon <strong>en</strong> de Stafstafcompagnie<br />
van de 13 de Gemechaniseerde <strong>Brigade</strong>,<br />
de parate e<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> van het <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t<br />
Fuseliers <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e, begon de dag met<br />
e<strong>en</strong> Engels ontbijt. De meest<strong>en</strong> liet<strong>en</strong> zich de<br />
"scrammled eggs", "saucages", "beans" <strong>en</strong><br />
"toasted bread" prima smak<strong>en</strong>. Dat dit zware<br />
ontbijt de sportieve prestaties van de dag mogelijk<br />
zou gaan beïnvloed<strong>en</strong> werd voor lief g<strong>en</strong>om<strong>en</strong><br />
...<br />
Om ti<strong>en</strong> uur stond iedere<strong>en</strong> aangetred<strong>en</strong> op het<br />
heli-veld voor het regim<strong>en</strong>tsmonum<strong>en</strong>t. Enkele<br />
ti<strong>en</strong>tall<strong>en</strong> oudstrijders van de Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong> <strong>en</strong><br />
legging nam<strong>en</strong>s het regim<strong>en</strong> I<br />
van de Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong> <strong>en</strong> die<br />
bataljons.<br />
To<strong>en</strong> werd het tijd voor het s<br />
<strong>en</strong> wel de regim<strong>en</strong>tscross me<br />
neraal Hemmesbeker. Zoals i<br />
weer het startschot gegeve<br />
<strong>Brigade</strong>man Janss<strong>en</strong> uit Z<br />
In 1993 voor de eerste maal .<br />
gelop<strong>en</strong> was de naamgever<br />
de Ver<strong>en</strong>iging van Oud StmctOl""C<br />
<strong>Brigade</strong> weg<strong>en</strong>s omstandig<br />
aanwezig. Veteraan Jansse<br />
startpistool in z'n hand<strong>en</strong> 9<br />
werd e<strong>en</strong> nieuw gebruik ge<br />
wordt hij opgehaald in Z<br />
deze bijzondere taak te ve<br />
doet hij dat ieder jaar wee<br />
7
deze bijzondere taak te verricht<strong>en</strong>. Zo te zi<strong>en</strong><br />
doet hij dat ieder jaar weer graag!<br />
Opvall<strong>en</strong>d aanwezig deze dag was<br />
de re-<strong>en</strong>actm<strong>en</strong>tgroep, bestaande uit<br />
e<strong>en</strong> twintigtal <strong>en</strong>thousiasteling<strong>en</strong> die<br />
als hobby hebb<strong>en</strong> het historisch verantwoord<br />
<strong>en</strong> zo realistisch mogelijk<br />
uitbeeld<strong>en</strong> van de <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong>.<br />
In deze Vaandeldrager kunt u<br />
meer lez<strong>en</strong> over de activiteit<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
doelstelling<strong>en</strong> van deze club. Over<br />
het algeme<strong>en</strong> moest m<strong>en</strong> wel w<strong>en</strong>n<strong>en</strong><br />
aan de onaangekondigde aanwezigheid<br />
van de groep. Uitg<strong>en</strong>odigd<br />
als opluistering <strong>en</strong> om met voertuig<strong>en</strong><br />
op de achtergrond aanwezig te<br />
zijn, stond<strong>en</strong> de mann<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> gedrilld<br />
peloton op het veld tijd<strong>en</strong>s de<br />
ceremonie.<br />
In de loop van de middag kwam<strong>en</strong><br />
vele Fuseliers <strong>en</strong> oud-Fuseliers e<strong>en</strong><br />
kijkje nem<strong>en</strong>. Aanwezig war<strong>en</strong> ook<br />
e<strong>en</strong> aantal "nieuwe" veteran<strong>en</strong> namelijk mann<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> zelfs e<strong>en</strong> vrouw (Yvonne van der Meul<strong>en</strong><br />
die hiervoor helemaal uit Friesland kwam<br />
afzakk<strong>en</strong>) die inmiddels de di<strong>en</strong>st hebb<strong>en</strong><br />
verlat<strong>en</strong> maar daarvoor met 17 (NL) Mechbat<br />
GFPI naar Bosnië zijn geweest. Deze groep<br />
wordt door het Ministerie van Def<strong>en</strong>sie officieel<br />
als veteran<strong>en</strong> aangemerkt.<br />
De sportwedstrijd<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> afgeslot<strong>en</strong> met<br />
veel Belgische overwinning<strong>en</strong>. Eerlijkheidshalve<br />
moet vermeld word<strong>en</strong> dat veel van de Belgische<br />
sporters niet echt behor<strong>en</strong> tot het bataljon<br />
Bevrijdinq/S'" Linie. In België is het namelijk<br />
gebruikelijk dat e<strong>en</strong> e<strong>en</strong>heid zich kan<br />
lat<strong>en</strong> verteg<strong>en</strong>woordig<strong>en</strong> door sporters van<br />
andere onderdel<strong>en</strong>. De Belgische gast<strong>en</strong> mak<strong>en</strong><br />
hier ieder jaar grif gebruik van. Het mag<br />
duidelijk zijn dat hier natuurlijk de beste<br />
sporters voor word<strong>en</strong> ingezet. De fuseliers<br />
moet<strong>en</strong> het do<strong>en</strong> met de sportieve kracht onder<br />
het eig<strong>en</strong> personeel waardoor ze op tal van onderdel<strong>en</strong><br />
het nakijk<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>. Natuurlijk bleef<br />
gastheer overste Vermeij vri<strong>en</strong>delijk teg<strong>en</strong> zijn<br />
Belgische gast<strong>en</strong> maar vermeldde wel ev<strong>en</strong> dat,<br />
met het oog hierop, de traditionele prijz<strong>en</strong> zoals<br />
de g<strong>en</strong>eraal Hemmes Trofee <strong>en</strong> de g<strong>en</strong>eraal<br />
8<br />
van Besouw alle<strong>en</strong> door Fuseliers gewonn<strong>en</strong><br />
kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
G<strong>en</strong>eraal-majoor Hemmes reikt ''zijn //trofee<br />
uit aan majoor Geet<strong>en</strong>, commandant Acompagnie/<br />
de winnaars van 1998.... (foto:<br />
I sectie communicatie 13 Mechi:Jrig)<br />
Het schietteam van de Stafstafverzorgings- <strong>en</strong><br />
ondersteuningscompagnie won de G<strong>en</strong>eraal<br />
Van Besouwbeker, e<strong>en</strong> in 1996 ingestelde<br />
wisselbeker. De neemçever, g<strong>en</strong>eraal-majoor<br />
der Fuseliers Th.J. van Besouw reikt de beker<br />
uit aan teamleider smi J. Stokx. (foto: sectie<br />
communicatie 13 Mechbrig)
MUSEUM BRIGADE EN GARDE PRINSES<br />
ZOEKT SPONSORS EN VRIENDEN<br />
Verhuizing museum<br />
<strong>Museum</strong> <strong>Brigade</strong> <strong>en</strong> <strong>Garde</strong> <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e gaat<br />
weer verhuiz<strong>en</strong>. Het museum werd op 11 januari<br />
1993 geop<strong>en</strong>d door regim<strong>en</strong>tscommandant<br />
luit<strong>en</strong>ant-kolonel (inmiddels kolonel) der Fuseliers<br />
L. Noordzij. Gebouw 25 in de g<strong>en</strong>eraal-majoor De<br />
Ruyter van Stev<strong>en</strong>inckkazerne was to<strong>en</strong> helemaal<br />
opgeknapt door e<strong>en</strong> kleine groep vrijwilligers. De<br />
korpsverzameling, die was overgekom<strong>en</strong> uit de<br />
West<strong>en</strong>bergkazerne (in het kader van de traditieoverdracht<br />
van het <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t Fuseliers van<br />
het 13de naar het 17de bataljon), was opgeknapt,<br />
opgepoetst, aangevuld <strong>en</strong> beter t<strong>en</strong>toongesteld.<br />
Over het algeme<strong>en</strong> was iedere<strong>en</strong> heel<br />
tevred<strong>en</strong> met het resultaat.<br />
Ruim twee jaar na de op<strong>en</strong>ing werd al duidelijk<br />
dat e<strong>en</strong> mogelijke verhuizing in de planning zou<br />
zitt<strong>en</strong>. De kazerne in Oirschot wordt helemaal<br />
opnieuw ingericht <strong>en</strong> in het kader van die operatie<br />
zou ook gebouw 25 niet gespaard kunn<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong>.<br />
Het traject hierna was lang, heel lang. Telk<strong>en</strong>s<br />
weer nieuwe plann<strong>en</strong>, die iedere keer opnieuw<br />
weer werd<strong>en</strong> veranderd. Definitieve plann<strong>en</strong><br />
werd<strong>en</strong> weer uitgesteld, waarna ze weer moest<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> veranderd vanwege weer nieuwe<br />
bezuiniging<strong>en</strong>. T<strong>en</strong>slotte kwam er in september<br />
'97 duidelijkheid: er zijn twee gebouw<strong>en</strong> toegewez<strong>en</strong><br />
die echter wel met eig<strong>en</strong> middel<strong>en</strong> moet<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> ingericht.<br />
Op zichzelf zijn de ontwikkeling<strong>en</strong> positief. De<br />
totale ruimte wordt ruim verdubbeld. Dat levert<br />
120% meer t<strong>en</strong>toonstellingsruimte op <strong>en</strong> betere<br />
depot- <strong>en</strong> archiefruimt<strong>en</strong>. Verder wordt de<br />
toegankelijkheid voor bezoek "van buit<strong>en</strong>" sterk<br />
verbeterd. De hoofdpoort van de kazerne wordt<br />
namelijk verplaatst <strong>en</strong> de twee nieuwe gebouw<strong>en</strong><br />
zijn gesitueerd schuin teg<strong>en</strong>over deze nieuwe ingang.<br />
Hogere eis<strong>en</strong> behoud <strong>en</strong> beheer<br />
Er moet echter wel veel gebeur<strong>en</strong>. De eis<strong>en</strong> die<br />
word<strong>en</strong> gesteld aan musea in het alqerne<strong>en</strong> zijn<br />
E E<br />
de laatste jar<strong>en</strong> heel wat hoger 1"lt:>l."XV'I~<br />
Traditiecommissie Krijgsmacht die u::>"<br />
vier jaar de korpsverzameling<strong>en</strong><br />
~"p<br />
de norm<strong>en</strong> voor wat betreft he<br />
behoud hoger. In 1993 was de<br />
<strong>en</strong>thousiast over het nieuw ingerichte IIIU.;)llC;"~JII<br />
1997 war<strong>en</strong> er wat meer kanttekeuro<strong>en</strong><br />
rapport:<br />
''Het fotoalbum in één der ft<br />
ondersteuning daar anders het gevaar bestaa dat<br />
deze op d<strong>en</strong> duur bij de leun" gaan<br />
inscheur<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> aantal docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> is<br />
zwarte achtergrond Te overweg<strong>en</strong> •<br />
op (zuurvrije) ondergrond in (9<br />
pesse-pertouts te plaats<strong>en</strong> Het oogt oret:f:ja:;r.<br />
Enige waardevolle <strong>en</strong> vrijw.<br />
re posters zijn omgevouw<strong>en</strong> in h'"<br />
Het ware te overweg<strong>en</strong> deze "<br />
pass<strong>en</strong>de lijst te plaats<strong>en</strong><br />
E<strong>en</strong> paar docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> o.e.<br />
plastic verpakt <strong>en</strong> g<strong>en</strong>iet. Aan te f'lOI.!PJE.1!'J<br />
zo spoedig mogelijk ongedaan te makffi<br />
Het gebruik van etalcaQé~3Ot?fi<br />
zoveel mogelijk beperkt word<strong>en</strong>.<br />
De verlichting in de vit:Jt<br />
majoor De Ruyter van Stev<strong>en</strong>!<br />
moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> door e<strong>en</strong><br />
verlichting.<br />
De docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in de vnrme:<br />
algeme<strong>en</strong> uniek. Het ware te o~we:]f!!;<br />
te behoed<strong>en</strong> voor vervel. ze te<br />
in het archief te plaats<strong>en</strong> In<br />
dan copieën geplaatst kunn<strong>en</strong> Ur'lI"l""1
Overig<strong>en</strong>s was de commissie in haar conclusie<br />
nog steeds positief. De gemaakte kanttek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
zijn illustratief voor de bewustwording t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong><br />
van het behoud van museale voorwerp<strong>en</strong>. Die<br />
moet<strong>en</strong> niet alle<strong>en</strong> bije<strong>en</strong>gebracht <strong>en</strong> t<strong>en</strong>toongesteld<br />
word<strong>en</strong> maar vooral zolang mogelijk word<strong>en</strong><br />
bewaard <strong>en</strong> dus beschermd teg<strong>en</strong> natuurlijk<br />
verval.<br />
Hiervoor zijn allerlei method<strong>en</strong> ontwikkeld. Verder<br />
kan al heel veel word<strong>en</strong> bereikt met e<strong>en</strong>voudige<br />
middel<strong>en</strong>. Om meer k<strong>en</strong>nis op te do<strong>en</strong> op dit<br />
gebied is de conservator gestart met e<strong>en</strong> opleiding<br />
voor museaal behoudsmedewerker. De<br />
opgedane k<strong>en</strong>nis kan door hem weer word<strong>en</strong><br />
overgebracht op de medewerkers van het<br />
museum.<br />
Plan<br />
Doordat alle werkzaamhed<strong>en</strong> door vrijwilligers<br />
word<strong>en</strong> uitgevoerd hoev<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> materiaalkost<strong>en</strong><br />
opgebracht te word<strong>en</strong>. Aanpassing<strong>en</strong> die te<br />
mak<strong>en</strong> met het behoud van de collectie kost<strong>en</strong><br />
echter relatief gezi<strong>en</strong> het meeste. Klimatiseringsapparatuur<br />
(Iuchtont- <strong>en</strong> bevochtigers, meetapparatuur<br />
e.d.), aangepaste verlichting, zuurvrije<br />
doz<strong>en</strong> voor in het depot zijn allemaal zak<strong>en</strong> waar<br />
e<strong>en</strong> prijskaartje aanhangt.<br />
Mom<strong>en</strong>teel ligt e<strong>en</strong> inrichtingsplan op tafel<br />
waarmee e<strong>en</strong> bedrag van zo'n f. 40.000,- is<br />
gemoeid. Hiermee kan het museum word<strong>en</strong><br />
ingericht <strong>en</strong> voldo<strong>en</strong> depot- <strong>en</strong> archiefruimt<strong>en</strong> aan<br />
de minimale eis<strong>en</strong> op museaal gebied.<br />
Het basisplan kan nog volop word<strong>en</strong> aangepast.<br />
Als het b<strong>en</strong>odigde bedrag niet kan word<strong>en</strong><br />
binn<strong>en</strong>gehaald, kunn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal zak<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
meeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> als investering<strong>en</strong> op de middellange<br />
termijn. Bij e<strong>en</strong> beter resultaat kunn<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele<br />
extra voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gerealiseerd.<br />
Sponsors <strong>en</strong> vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
Voor de realisatie van het project doet het<br />
museum e<strong>en</strong> beroep op de achterban. Als<br />
betrokk<strong>en</strong> oudstrijders <strong>en</strong> fuseliers zorg<strong>en</strong> voor<br />
de material<strong>en</strong> <strong>en</strong> middel<strong>en</strong> om dit werk te kunn<strong>en</strong><br />
realiser<strong>en</strong> dan is e<strong>en</strong> goed resultaat gegarandeerd.<br />
We vrag<strong>en</strong> hiervoor e<strong>en</strong> éénmalige<br />
ondersteuning.<br />
10<br />
U kunt het museum steun<strong>en</strong> door sponsor of<br />
vri<strong>en</strong>d te word<strong>en</strong>. Via de Vaandeldrager zult u op<br />
de hoogte word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong> over het verloop<br />
van de actie <strong>en</strong> de ontwikkeling<strong>en</strong> rond het<br />
museum.<br />
Vri<strong>en</strong>d<br />
Bij e<strong>en</strong> éénmalige storting<br />
van f. 25,- of meer b<strong>en</strong>t u<br />
"vri<strong>en</strong>d van het museum"<br />
U ontvangt e<strong>en</strong> persoonlijke uitnodiging<br />
voor de op<strong>en</strong>ing van het museum<br />
U ontvangt e<strong>en</strong> uitnodiging voor e<strong>en</strong><br />
informatiemiddag, voorafgaand aan de op<strong>en</strong>ing.<br />
U krijgt alle informatie over de werkzaamhed<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> e<strong>en</strong> blik achter de scherm<strong>en</strong>.<br />
U ontvangt e<strong>en</strong> schriftelijk bewijs van uw<br />
steun, dit in verband met aftrek inkomst<strong>en</strong>belasting.<br />
Sponsor<br />
Bij e<strong>en</strong> éénmalige storting<br />
van f. 100,- of meer b<strong>en</strong>t u<br />
"sponsor van het museum"<br />
Uw naam of die van uw bedrijf of<br />
organisatie, zal word<strong>en</strong> vermeld op het sponsorbord<br />
in de hal van het nieuwe museum<br />
U ontvangt e<strong>en</strong> op naam gesteld sponsorcertificaat,<br />
getek<strong>en</strong>d door de voorzitter van de<br />
stichting, brigade-g<strong>en</strong>eraal der Fuseliers b.d.<br />
G.G.M. van Leeuw<strong>en</strong>, <strong>en</strong> de regim<strong>en</strong>tscommandant.<br />
U ontvangt e<strong>en</strong> persoonlijke uitnodiging<br />
voor de op<strong>en</strong>ing van het museum<br />
U ontvangt e<strong>en</strong> uitnodiging voor e<strong>en</strong><br />
informatiemiddag, voorafgaand aan de op<strong>en</strong>ing.<br />
U krijgt alle informatie over de werkzaamhed<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> e<strong>en</strong> blik achter de scherm<strong>en</strong>.<br />
U ontvangt e<strong>en</strong> schriftelijk bewijs van uw<br />
steun, dit in verband met aftrek inkomst<strong>en</strong>belasting<br />
Uw bijdrage kan word<strong>en</strong> gestort op bankrek.nr.<br />
13.88.70.934 t.n.v. "Stichting <strong>Brigade</strong> <strong>en</strong> <strong>Garde</strong><br />
<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e" te Oirschot. Per giro: stort uw<br />
bijdrage op de giro van de Rabobank Oirschot, nr.<br />
1075141 <strong>en</strong> vermeld het bankrek.nr. van de<br />
stichting.
<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong>-groep pres<strong>en</strong>teert zich...<br />
"Wij kom<strong>en</strong> net van de opleiding i<br />
Wolverhampton!"<br />
Vrijdag 9 januari 1998, regim<strong>en</strong>tsjaardag, g<strong>en</strong>eraal-majoor<br />
De Ruyter van Stev<strong>en</strong>inckkazerne<br />
te Oirschot: luit<strong>en</strong>ant-kolonel der Fuseliers<br />
b.d. <strong>en</strong> oud-pelotonscommandant Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong><br />
Ton Herbrink stapt uit zijn auto. Zeer verbaasd<br />
kijkt hij naar e<strong>en</strong> groep militair<strong>en</strong> die hem<br />
voorbij lop<strong>en</strong>: ze zijn gekleed in de Engelse<br />
khaki battle-dress uit de oorlogsjar<strong>en</strong>, voorzi<strong>en</strong><br />
van emblem<strong>en</strong> van de <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong>.<br />
"Waar kom<strong>en</strong> jullie vandaan?" vraagt hij. Glimlach<strong>en</strong>d<br />
antwoordt één van h<strong>en</strong>: "Wij kom<strong>en</strong><br />
net van de opleiding in Wolverhampton!"<br />
Ze war<strong>en</strong> die regim<strong>en</strong>tsjaardag opvall<strong>en</strong>d aanwezig:<br />
de <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong>groep van de<br />
Stichting Historische Militaria. IS Morg<strong>en</strong>s stond<strong>en</strong><br />
ze als peloton strak aangetred<strong>en</strong> op het<br />
veld tijd<strong>en</strong>s de dod<strong>en</strong>herd<strong>en</strong>king. De rest van<br />
de dag war<strong>en</strong> ze op diverse plaats<strong>en</strong> op de kazerne<br />
te zi<strong>en</strong>, soms compleet met bewap<strong>en</strong>ing<br />
<strong>en</strong> uitrusting. Wie zijn dat, die <strong>en</strong>thousiasteling<strong>en</strong><br />
in battle-dress, die deze dag war<strong>en</strong> uitg<strong>en</strong>odigd<br />
door de regim<strong>en</strong>tsadjudant?<br />
Re-<strong>en</strong>actm<strong>en</strong>t<br />
De led<strong>en</strong> van de <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong>groep<br />
do<strong>en</strong> aan re-<strong>en</strong>actm<strong>en</strong>t. E<strong>en</strong> Engelse naam die<br />
zoveel betek<strong>en</strong>t als her-opvoer<strong>en</strong> of naspel<strong>en</strong>.<br />
Er wordt ook wel gesprok<strong>en</strong> over het beoef<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
van lev<strong>en</strong>de militaire geschied<strong>en</strong>is. Het is<br />
als het ware e<strong>en</strong> vorm van toneel, e<strong>en</strong> verbeelding<br />
van e<strong>en</strong> voorbije werkelijkheid met acteurs,<br />
kostuums, rekwisiet<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> verhaal dat<br />
wordt uitgebeeld. Het is e<strong>en</strong> hobby die in Nederland<br />
nog niet op grote schaal voorkomt, in<br />
teg<strong>en</strong>stelling tot het buit<strong>en</strong>land. Met name in<br />
de v.s. <strong>en</strong> in Engeland zijn er vele duiz<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
beoef<strong>en</strong>aarsvan re-<strong>en</strong>actm<strong>en</strong>t.<br />
De uitgebeelde onderwerp<strong>en</strong> zjjn zee<br />
de V.S. is de Amerikaanse Burge<br />
populair. Er zijn ook groep<strong>en</strong> die e<br />
tijd uitbeeld<strong>en</strong> of Napoleonisti e groep<strong>en</strong>,<br />
compleet met paard<strong>en</strong>. Uiteraard is e eede<br />
Wereldoorlog heel populair. Met "" e e of<br />
nagemaakte uniform<strong>en</strong>, bewap<strong>en</strong>i g e voertuig<strong>en</strong>,<br />
word<strong>en</strong> complete e<strong>en</strong>hed lev<strong>en</strong><br />
gewekt. Tijd<strong>en</strong>s speciale ev<strong>en</strong>e e themadag<strong>en</strong><br />
kom<strong>en</strong> de groep<strong>en</strong> bijee e pres<strong>en</strong>ter<strong>en</strong><br />
zich dan ook vaak aan e<strong>en</strong> meestal zeer<br />
groot publiek.<br />
<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong>groep<br />
Natuurlijk kon het niet uitblijv<strong>en</strong>: ee aantal<br />
Nederlandse re-<strong>en</strong>acters vatte <strong>en</strong> e "ar<strong>en</strong> geled<strong>en</strong><br />
het plan op om de <strong>Prinses</strong> e B "gade<br />
te gaan uitbeeld<strong>en</strong>. Er zijn twee p<strong>en</strong> van<br />
ongeveer 20 man actief: de groep van de<br />
Stichting Historische Militaria <strong>en</strong> groep uit<br />
Bussum,de Stichting Militair Depo .<br />
De Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong>groep van de<br />
Depot beeldt e<strong>en</strong> stafsectie uit (<br />
nistrateur, keuk<strong>en</strong>groep <strong>en</strong> rereiliain<br />
ton), alsmede e<strong>en</strong> verbindingsningse<strong>en</strong>heid.<br />
Enkele dames<br />
groepje VHK (Vrouw<strong>en</strong> Hulp Ko<br />
heeft <strong>en</strong>kele jeeps, motome<br />
field), e<strong>en</strong> B~dford QL, e<strong>en</strong> Bedfi<br />
Daîmtel'pjngo ter beschikking.<br />
carrier staat op de verlanglijst.<br />
''De groep bestaat uit particuli va diverse<br />
achtergrond, die als geme<strong>en</strong>scha'fXJt~'t"k e hobby<br />
hebb<strong>en</strong> het publiek te lat<strong>en</strong>" het to<strong>en</strong><br />
was. Het gaat er daarbij "M 'S-militair/F<br />
aan toef waarbij er voor word. kt in te-<br />
11
natisme te verval/<strong>en</strong>. Deze formule slaat bij het<br />
publiek bijzonder aan'; zo schrijft de heer P.A.<br />
Vermeul<strong>en</strong>, voorzitter van Stichting Militair Depot.<br />
De groep van de Stichting Historische Militaria,<br />
aanwezig tijd<strong>en</strong>s de regim<strong>en</strong>tsjaardag, beeldt<br />
e<strong>en</strong> infanteriesectie uit. Ze oef<strong>en</strong><strong>en</strong> zich in<br />
exercitie <strong>en</strong> schijngevecht<strong>en</strong>. Ze zijn uitgerust<br />
met twee jeeps <strong>en</strong> e<strong>en</strong> motorfiets. Ook in<br />
deze groep zijn e<strong>en</strong> aantal VHK-stersingedeeld.<br />
12<br />
"De re-<strong>en</strong>actm<strong>en</strong>tgroep ''<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong>"<br />
is opgericht in het besef dat er over de bijdrag<strong>en</strong><br />
van de Nederlandse e<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> aan het<br />
herovering van Europa weinig bek<strong>en</strong>d is <strong>en</strong> dat<br />
nog steeds e<strong>en</strong> gebrek aan erk<strong>en</strong>ning overheerst.<br />
Door op bevrijdings- <strong>en</strong> andere tierd<strong>en</strong>kingsaangeleg<strong>en</strong>hed<strong>en</strong><br />
zowel in Nederland als<br />
in het bott<strong>en</strong><strong>en</strong>d. naar vor<strong>en</strong> te tred<strong>en</strong> trachtt<strong>en</strong><br />
wij de aanwezigheid van de Nederlandse<br />
troep<strong>en</strong>macht onder de aandacht te krijg<strong>en</strong>';<br />
aldus Frits Peper, secretaris van de Stichting<br />
HistorischeMilitaria.<br />
Re-<strong>en</strong>actm<strong>en</strong>tgroep<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
het museum<br />
Officieel was er tot december<br />
vorig jaar nooit contact geweest<br />
met de Ver<strong>en</strong>iging van<br />
Oud Strijders van de Ir<strong>en</strong>e<br />
<strong>Brigade</strong>, het <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t<br />
Fuseliers <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e <strong>en</strong>jof<br />
het regim<strong>en</strong>tsmuseum. Jammer,<br />
want het drag<strong>en</strong> van<br />
naam <strong>en</strong> onderscheidingstek<strong>en</strong>s<br />
<strong>en</strong> het op deze repres<strong>en</strong>ter<strong>en</strong><br />
van e<strong>en</strong> e<strong>en</strong>heid<br />
br<strong>en</strong>gt verantwoordelijkhed<strong>en</strong><br />
met zich mee. E<strong>en</strong> dialoog<br />
hierover met verteg<strong>en</strong>-woor-<br />
- digers van oud-strijders <strong>en</strong><br />
traditievoortzetters zou voor<br />
de hand moet<strong>en</strong> ligg<strong>en</strong>. Verder<br />
is het verwonderlijk dat de<br />
twee groep<strong>en</strong> tot voor kort<br />
nooit gebruik hebb<strong>en</strong> gemaakt<br />
van de k<strong>en</strong>nis die aanwezig is<br />
over hun historische onderwerp<br />
in met name het regim<strong>en</strong>tsmuseum.<br />
De <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong>groep<br />
van de Stichting<br />
Historische Militaria<br />
<strong>Foto</strong>: Sectie Communicatie 13<br />
Mechbrig
Inmiddels heeft de groep die aanwezig was de<br />
regim<strong>en</strong>ts-jaardag e<strong>en</strong> bezoek gebracht aan het<br />
regim<strong>en</strong>tsmuseum. Op 13 december war<strong>en</strong> de<br />
re-<strong>en</strong>acters in het museum <strong>en</strong> nam<strong>en</strong> deel aan<br />
e<strong>en</strong> speciaal programma, georganiseerd door<br />
conservator Hans Sonnemans. In e<strong>en</strong> lezing<br />
met films <strong>en</strong> materiaal uit het depot werd de<br />
k<strong>en</strong>nis op het gebied van uniform<strong>en</strong> <strong>en</strong> emblem<strong>en</strong>,<br />
geschied<strong>en</strong>is <strong>en</strong> organisatie van de Ir<strong>en</strong>e<br />
<strong>Brigade</strong> bijgespijkerd. Het werd e<strong>en</strong> geslaagde<br />
dag zowel voor deelnemers als organisatie.<br />
Met name in Engeland wordt door militaire musea<br />
steeds vaker qebrulk gemaakt van re<strong>en</strong>actm<strong>en</strong>tgroep<strong>en</strong>.<br />
Het publiek vindt de pres<strong>en</strong>tatie<br />
e<strong>en</strong> prachtige aanvulling op de gebruikelijke<br />
<strong>en</strong> dus statische museumcollectie. Toegegev<strong>en</strong>,<br />
e<strong>en</strong> peloton "lev<strong>en</strong>de" <strong>Brigade</strong>militair<strong>en</strong><br />
is e<strong>en</strong> bijzonder gezicht!<br />
Toch klev<strong>en</strong> er ook museale nadel<strong>en</strong> <strong>en</strong> bezwar<strong>en</strong><br />
aan deze hobby. E<strong>en</strong> belangrijke taak<br />
van e<strong>en</strong> museum is het behoud<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> object,<br />
dat wil zegg<strong>en</strong> het zo lang mogelijk behoed<strong>en</strong><br />
voor natuurlijk verval. <strong>Museum</strong>object<strong>en</strong><br />
moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> beschermd teg<strong>en</strong> schadelijke<br />
invloed<strong>en</strong> van licht, klimaat, ongedierte <strong>en</strong> beschadiging<strong>en</strong><br />
door bezoekers of medewerkers<br />
van het museum zelf. Daarvoor word<strong>en</strong> diverse<br />
<strong>en</strong> vaak dure maatregel<strong>en</strong> getroff<strong>en</strong>.<br />
Re-<strong>en</strong>acters will<strong>en</strong> e<strong>en</strong> uniform of uitrustingsstuk<br />
actief gebruik<strong>en</strong>. Natuurlijk zijn ze bijzonder<br />
zuinig op hun spull<strong>en</strong> maar door het drag<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> het blootstell<strong>en</strong> aan allerlei gevar<strong>en</strong> wordt<br />
het behoud altijd bedreigd. In de meeste gevall<strong>en</strong><br />
wordt daarom ook wel gebruik gemaakt<br />
van bijvoorbeeld nagemaakte uniform<strong>en</strong> of rekwisiet<strong>en</strong>.<br />
Toch zijn vrijwel alle re-<strong>en</strong>acters particuliere<br />
verzamelaars. Het is daarom niet d<strong>en</strong>kbeeldig<br />
dat iemand e<strong>en</strong> bijzonder auth<strong>en</strong>tiek uniform,<br />
e<strong>en</strong> helm met originele beschildering of e<strong>en</strong><br />
ander waardevol museaal voorwerp als re<strong>en</strong>actm<strong>en</strong>tvoorwerp<br />
gaat gebruik<strong>en</strong>. Iets dergelijks<br />
bezorgt e<strong>en</strong> conservator van e<strong>en</strong><br />
museum, dus ook ons regim<strong>en</strong>tsmuseum, tran<strong>en</strong><br />
in de og<strong>en</strong>!<br />
Verder zijn particuliere collecties a<br />
te controler<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> nu <strong>en</strong>thousiast<br />
verzamelaar kan over e<strong>en</strong> kortere<br />
periode zijn verzameling de deur unoo<strong>en</strong><br />
is hiermee veel geld gemoeid<br />
e<strong>en</strong> museum zeer waardevolle<br />
buit<strong>en</strong> bereik. Concurr<strong>en</strong>tie me<br />
groep verzamelaars kan daarom<br />
seum heel bedreig<strong>en</strong>d werk<strong>en</strong>.<br />
Natuurlijk kan het allemaal ook<br />
<strong>en</strong> daarvan zijn ook vele voorteeo<strong>en</strong><br />
praktijk. Voorwaarde is dan w a<br />
<strong>en</strong>acter verantwoord met zijn verzarneënc<br />
<strong>en</strong>actm<strong>en</strong>tmateriaal omgaat, obte.r+z:::.n<br />
seale waarde niet misbruikt <strong>en</strong> evermees<br />
is om bij opheffing van e<strong>en</strong> verzameäno<br />
paalde waardevolle stukk<strong>en</strong> aan<br />
(lees in ons geval: Ir<strong>en</strong>e brig."ri~:>rTrI~"""n<br />
regim<strong>en</strong>tsmuseum) af te staa<br />
verkoop of bruikle<strong>en</strong>).<br />
Het museum op haar beurt kan<br />
l<strong>en</strong><strong>en</strong> aan de re-<strong>en</strong>acters door m.icldel<br />
verstrekk<strong>en</strong> van historische inf<br />
werking bij t<strong>en</strong>toonstelling<strong>en</strong>,<br />
dergelijke.<br />
Afsprak<strong>en</strong><br />
Verder is het natuurlijk belang ""<br />
afsprak<strong>en</strong> die de re-<strong>en</strong>actm groep<strong>en</strong><br />
ling <strong>en</strong> meestal mondeling mak<br />
gelegd. Zo is er blijkbaar e<strong>en</strong> atsoraa«<br />
invasiekoord niet zal word<strong>en</strong> g<br />
rangonderscheidingstek<strong>en</strong>s u,nrri..t::".,<br />
door h<strong>en</strong> die daar ge<strong>en</strong> ree hai"";-""'...,<br />
e<strong>en</strong> re-<strong>en</strong>actm<strong>en</strong>t-sergeant is<br />
Nationale Reserve of is di<strong>en</strong>st:pö
De ontwerper<br />
HET VERHAAL ACHTER HET ONTWERP<br />
HET "RODE PAK" VAN DE<br />
FUSELIERS<br />
De "paus" van de Nederlandse uniformkunde kan<br />
hij word<strong>en</strong> g<strong>en</strong>oemd. K<strong>en</strong>ners van Nederlandse<br />
militaire geschied<strong>en</strong>is wet<strong>en</strong> dan al wie ik bedoel:<br />
FJ.H.Th. Smits sr., gep<strong>en</strong>sioneerd ambt<strong>en</strong>aar van<br />
het Ministerie van Def<strong>en</strong>sie. Begin tachtig is hij<br />
nu, <strong>en</strong>orm vitaal <strong>en</strong> nog steeds bezig met dat wat<br />
hem zijn hele lev<strong>en</strong> heeft gebiologeerd: het<br />
ontwerp<strong>en</strong> van uniform<strong>en</strong>, emblem<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
onderscheiding<strong>en</strong>.<br />
Zijn hele lev<strong>en</strong> heeft: hij zich hiermee bezig<br />
gehoud<strong>en</strong> .. Zijn hele huis in Voorburg is e<strong>en</strong><br />
militair museum, zijn archief e<strong>en</strong> paradijs voor<br />
onderzoekers <strong>en</strong> geïnteresseerd<strong>en</strong> op militairhistorisch<br />
gebied. Deze passie schijnt zelfs erfelijk<br />
te zijn want ook zijn twee zoons zijn met het virus<br />
besmet geraakt: beid<strong>en</strong> zijn conservator in e<strong>en</strong><br />
militair museum, Erik in het Mariniersmuseum in<br />
Rotterdam, Frans in het Legermuseum in Delft.<br />
Weinig ontwerpers kunn<strong>en</strong> zegg<strong>en</strong> dat eig<strong>en</strong>lijk<br />
iedere<strong>en</strong> hun ontwerp<strong>en</strong> k<strong>en</strong>t. Dat geldt zeker wel<br />
voor Frans Smits sr. Hij is de ontwerper van de<br />
Nederlandse regim<strong>en</strong>ts- <strong>en</strong> di<strong>en</strong>stvakemblem<strong>en</strong><br />
van na de oorlog (in ieder geval van alle emblem<strong>en</strong><br />
die in 1947 geïntroduceerd werd<strong>en</strong>). De op<br />
het officiersembleem van de Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong><br />
geïnspireerde banderol van het <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t<br />
Fuseliers <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e komt dus ook van zijn<br />
tek<strong>en</strong>tafel. Ev<strong>en</strong>als de ontwerp<strong>en</strong> van het<br />
Oorlogsherinnerings Kruis, het Eretek<strong>en</strong> voor Orde<br />
<strong>en</strong> Vrede, het Verzetsherd<strong>en</strong>kingskruis, de<br />
Libanon-medaille. Verder ontwierp hij alle<br />
ceremoniële t<strong>en</strong>ues van de Koninklijke Landmacht.<br />
Dit is dan nog maar e<strong>en</strong> kleine opsomming<br />
van ontwerp<strong>en</strong> uit e<strong>en</strong> lange <strong>en</strong> rijke<br />
ontwerperscarriérre.<br />
Het ceremoniële t<strong>en</strong>ue van het <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t<br />
Fuseliers <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e is dus ook van de hand<br />
14<br />
van Frans Smits sr. In de loop van de afgelop<strong>en</strong><br />
vijftig jaar heeft het wat kleine wijziging<strong>en</strong><br />
ondergaan. Het basis-ontwerp van het "rode pak"<br />
waar de Fuseliers zo trots op zijn, is steeds<br />
overeind geblev<strong>en</strong>.<br />
Ontwikkeling van e<strong>en</strong> idee<br />
Je staat er nu niet mete<strong>en</strong> meer bij stil maar het<br />
ceremoniële- of galat<strong>en</strong>ue verdwe<strong>en</strong> in het begin<br />
van deze eeuw. In de mobilisatietijd van '14 - '18<br />
kwam het grijs-blauwe pak er voor in de plaats.<br />
Alle<strong>en</strong> voor officier<strong>en</strong> bleef het bestaan <strong>en</strong> zorgde<br />
bij officiële geleg<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> <strong>en</strong>orm<br />
contrast met de troep. In 1939 ontving<strong>en</strong> de<br />
regim<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van de to<strong>en</strong> bek<strong>en</strong>de Rotterdammer<br />
D.e. van Beuning<strong>en</strong> e<strong>en</strong> fonds waaruit e<strong>en</strong> nieuw<br />
te ontwerp<strong>en</strong> ceremoniële t<strong>en</strong>ue zou kunn<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> gefinanCierd. Voordat er zelfs maar aan<br />
uitvoering kan word<strong>en</strong> gedacht, werpt de<br />
uitbrek<strong>en</strong>de oorlog roet in het et<strong>en</strong>.<br />
Na de oorlog breekt e<strong>en</strong> andere tijd aan, zeker<br />
ook voor Frans Smits. Na e<strong>en</strong> periode in Brabant<br />
ondergedok<strong>en</strong> te hebb<strong>en</strong> gezet<strong>en</strong>, gaat hij in het<br />
bevrijde D<strong>en</strong> Haag op zoek naar werk. Via e<strong>en</strong><br />
relatie komt hij terecht bij het Militaire Kabinet<br />
van de Minister van Oorlog. De kolonel van de<br />
G<strong>en</strong>erale Staf M.R.H. Calmeter neemt hem in<br />
di<strong>en</strong>st als illustrator-ontwerper. Eindelijk kan hij in<br />
de slag op het gebied dat hem altijd heeft:<br />
geboeid. Hij was al ge<strong>en</strong> onbek<strong>en</strong>de meer in de<br />
militaire wereld want in 1937 werd zijn ontwerp<br />
voor e<strong>en</strong> nieuw grijs landmachtuniform al<br />
bekroond.<br />
In 1948 zal het goud<strong>en</strong> regeringsjubileum van<br />
Koningin Wilhelmina word<strong>en</strong> gevierd. Tev<strong>en</strong>s zal<br />
in hetzelfde jaar bek<strong>en</strong>d word<strong>en</strong> gemaakt dat zij<br />
afstand van de troon gaat do<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat <strong>Prinses</strong><br />
Juliana als nieuwe koningin zal word<strong>en</strong> ingehuldigd.<br />
De Nederlandse krijgsmacht zal zich
uiteraard bij deze geleg<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> pres<strong>en</strong>ter<strong>en</strong>.<br />
Weer komt het idee van de nieuw te<br />
ontwerp<strong>en</strong> gala-uniform<strong>en</strong> weer bov<strong>en</strong>. Begin' 47<br />
wordt daarom uit de bestaande Uniformcomissie<br />
e<strong>en</strong> commissie ad hoc<br />
geformeerd, belast met<br />
ontwerp <strong>en</strong> uitvoering hiervan.<br />
Smits maakt ge<strong>en</strong> deel uit van<br />
deze commissie. In zijn vrije<br />
tijd is hij al lang bezig met het<br />
mak<strong>en</strong> van ontwerp<strong>en</strong> voor<br />
gala-uniform<strong>en</strong>, puur uit<br />
liefhebberij. Voor wat betreft:<br />
het uniform van het Regim<strong>en</strong>t<br />
<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e werd hij<br />
geïnspireerd door e<strong>en</strong> schets<br />
van de kapitein der G<strong>en</strong>ie H.<br />
Lohmeijer. De kapitein had zijn<br />
ontwerp e<strong>en</strong> sterk Britse inslag<br />
gegev<strong>en</strong>, uiteraard in verband<br />
met de Britse oorsprong van<br />
het regim<strong>en</strong>t.<br />
Voorjaar 1948 pres<strong>en</strong>teert de<br />
commissie ad hoc de plann<strong>en</strong><br />
voor de nieuwe galauniform<strong>en</strong>.<br />
Na e<strong>en</strong> zeer lange<br />
discussie concludeert de Chef ,;<br />
van het Militair Kabinet kolonel Calmeijer: "Her<strong>en</strong>,<br />
als ik het goed begrijp is er nog niets!" Als de<br />
her<strong>en</strong> commissieled<strong>en</strong> weer zijn vertrokk<strong>en</strong>,<br />
verzucht de geplaagde kolonel teg<strong>en</strong> zijn<br />
medewerkers: "Wat nu?" Dat is dan het mom<strong>en</strong>t<br />
van Frans Smits. Hij legt zijn ontwerp<strong>en</strong> op tafel.<br />
Hij kan in dat stadium zelfs e<strong>en</strong> keuze bied<strong>en</strong> uit<br />
materiaalinkoop is nog niets gajaal."1. Bepaald<br />
wordt dat de uniform<strong>en</strong> he zull<strong>en</strong><br />
vorm<strong>en</strong> dat het Nederlandse v k k'rv-,iTv1Ï'n Juliana<br />
bij haar inhuldiging zal aan ° ds -<br />
van Beuni het<br />
beginkapftiaal mité -<br />
Inhuldiging zal de<br />
rest van de oeoooooe<br />
f. 300.000,- aanvtn<strong>en</strong><br />
De on de<br />
uniform<strong>en</strong> <strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Gr<strong>en</strong>adiers, nses<br />
Ir<strong>en</strong>e kidels<br />
definitief de<br />
tek<strong>en</strong>tafel. verp<br />
Lohmeijer di lnses<br />
Ir<strong>en</strong>e als u' et is<br />
gebaseerd ak<strong>en</strong><br />
rode Engelse" verte<br />
helm van Jsdat<br />
in het ein e _ge eeuw<br />
bij de Brttse . werd<br />
ingevoerd. r; ~ ering<br />
te bewa erschill<strong>en</strong>de<br />
deel<br />
uitmaakt Ir<strong>en</strong>e<br />
<strong>Brigade</strong> de<br />
mouwom e<strong>en</strong><br />
infanterie-, artillerie, <strong>en</strong> q<strong>en</strong>ieknoc •.. b",l?stictd. De<br />
rozett<strong>en</strong> aan weerszijd<strong>en</strong> va <strong>en</strong> de<br />
kinketting zijn afkomstig van ~ van de<br />
Cavalerie terwijl de piek va aan de<br />
Mariniers herinnert. Als t de<br />
vijfpuntige "invasiester" .<br />
e<strong>en</strong> drietal alternatiev<strong>en</strong>. De regim<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Gr<strong>en</strong>adiers,<br />
- E<strong>en</strong> duur ontwerp, gebaseerd op de indrukwekk<strong>en</strong>de<br />
gala-uniform<strong>en</strong> uit 1829<br />
- E<strong>en</strong> vere<strong>en</strong>voudigde versie hiervan<br />
- E<strong>en</strong> uitwijkmogelijkheid, namelijk e<strong>en</strong> opgesierde<br />
khaki battle-dress.<br />
Er wordt gekoz<strong>en</strong> voor het duurste ontwerp<br />
waarbij rek<strong>en</strong>ing moet word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong> met de<br />
fonds<strong>en</strong>werving .<br />
Uitwerking van het idee<br />
De uniform<strong>en</strong> staan dus op papier maar aan de<br />
voorbereiding van de vervaardiging of de<br />
Ir<strong>en</strong>e krijg<strong>en</strong> op 28 mei 1948<br />
van <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t. Weliswaar '.ICIM'1oCr<br />
<strong>en</strong> Jagers - opgericht om<br />
Vorst te di<strong>en</strong><strong>en</strong> - als Ga<br />
officieel werd<strong>en</strong> ze nooit zo betrtei:.<br />
De uitvoering van de on<br />
tig op gang. De Nederlandse .<br />
nog niet echt ingesteld om .<br />
aantal gala-uniform<strong>en</strong><br />
beschikbare tijd blijkt<br />
overwerkvergunning<strong>en</strong> \A/I"\~""<br />
blijkt nog e<strong>en</strong> partij 'VI<br />
beschikbaar te zijn. Nieuw<br />
wordt aangemaakt.<br />
<strong>Prinses</strong><br />
status<br />
diers<br />
van de<br />
maar<br />
o"''V-V+C''''ch-<br />
1948<br />
groot<br />
De<br />
oet<strong>en</strong><br />
Erg<strong>en</strong>s<br />
lak<strong>en</strong><br />
ur<strong>en</strong><br />
15
inspectie erewacht in Kamp Zeebrug<br />
te Amsterdam in 1948<br />
De helm<strong>en</strong> voor het <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e-pak vorm<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> probleem. Op echt het allerlaatste mom<strong>en</strong>t<br />
blijkt er in de Rotterdamse hav<strong>en</strong> e<strong>en</strong> z<strong>en</strong>ding<br />
Engelse politiehelm<strong>en</strong> uit 1940 opgeslag<strong>en</strong> te<br />
ligg<strong>en</strong> die ooit voor de Rotterdamse geme<strong>en</strong>tepolitie<br />
war<strong>en</strong> bestemd. Onder het Duitse regime<br />
werd de keuze voor dit Engelse model natuurlijk<br />
ongedaan gemaakt. Deze helm<strong>en</strong> l<strong>en</strong><strong>en</strong> zich<br />
prima voor dit doel <strong>en</strong> het is bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> e<strong>en</strong> snelle<br />
<strong>en</strong> goedkope oplossing.<br />
Uiteindelijk kom<strong>en</strong> de in totaal 425 uniform<strong>en</strong> op<br />
tijd gereed. Daags voor de inhuldiging word<strong>en</strong> de<br />
compagnieën in kamp Zeeburg in Amsterdam<br />
gekleed. Smits moet er nog wel ev<strong>en</strong> naar toe<br />
met het zwaard van de tamboer-maitre van de<br />
16<br />
Koninklijke Militaire Kapel. Dat was spoorloos<br />
maar kwam op het allerlaatste mom<strong>en</strong>t in het<br />
legermuseum bov<strong>en</strong> water!<br />
Het optred<strong>en</strong> van de garderegim<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, strak<br />
marcher<strong>en</strong>d in hun kleurrijke ceremoniële<br />
uniform<strong>en</strong>, slaat geweldig aan bij het publiek dat<br />
aanwezig is om de inhuldigingsplechtigheid mee<br />
te mak<strong>en</strong>. Het is zeker voor Nederlandse<br />
begripp<strong>en</strong> <strong>en</strong> ook gezi<strong>en</strong> de sobere tijd van net<br />
na de oorlog, dan ook e<strong>en</strong> groots spektakel met<br />
pracht <strong>en</strong> praal. Enkele maand<strong>en</strong> later word<strong>en</strong> de<br />
uniform<strong>en</strong> op symbolische wijze aan Koningin<br />
Juliana aangebod<strong>en</strong>. Operatie "ceremoniële<br />
t<strong>en</strong>ue" was daarmee geslaagd.<br />
Voor Smits sr. is dit alles slechts e<strong>en</strong> hoofdstuk uit<br />
zijn carriére! Nog steeds is hij bezig met ontwerp<strong>en</strong>.<br />
Voor e<strong>en</strong> nieuw ontwerp dat de huidige<br />
dagelijks t<strong>en</strong>ue bij de Koninklijke Landmacht moet<br />
gaan vervang<strong>en</strong> zijn<br />
alweer e<strong>en</strong> aantal<br />
schets<strong>en</strong> gemaakt.<br />
Als de plann<strong>en</strong><br />
doorgaan zal Smits<br />
sr. ook voor de<br />
kom<strong>en</strong>de 50 jaar<br />
e<strong>en</strong> stempel op de<br />
<strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
drukk<strong>en</strong>!<br />
Op 5 september<br />
1948 marcheert de<br />
Ere-compagnie van<br />
het <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t<br />
<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e tijd<strong>en</strong>s<br />
het inhu/idingsdefi/é<br />
door de hoofdstad
Nam<strong>en</strong>s het bestuur deel ik u mede dat onze jaarlijkse<br />
plaats vind<strong>en</strong> op donderdag 25 juni 1998 in de G<strong>en</strong>.-maj.<br />
van Stev<strong>en</strong>inck-kazerne te OIRSCHOT.<br />
09.30 uur Ontvanqst reünist<strong>en</strong>.<br />
Koffie met worstebroodje.<br />
10.30<br />
12.00<br />
12.30<br />
13.45<br />
P<strong>en</strong>ningmeester :<br />
Postrek<strong>en</strong>ing : 1.999.533<br />
ABN-AMRO Bank: 47.25.85.762<br />
RABO Bank : 33.42.06.715<br />
"<br />
VERE IGING VAN OUDSTRIJDERS VAN DE<br />
KONINKLIJKE NEDERLANDSE BRIGADE "PRINSES IR<br />
SECRETARIAAT: AMETHISTDIJK 254. 4706 BJ ROOSENDAAL. TEL.JIIa_iiJljlM!<br />
REU N I E 199 8<br />
PROGRAMMA<br />
Algem<strong>en</strong>e Led<strong>en</strong>vergadering.<br />
Ag<strong>en</strong>da bijgevoegd.<br />
" Dod<strong>en</strong>herd<strong>en</strong>king.<br />
De reÜnist<strong>en</strong> <strong>en</strong> overige belangstell<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
nem<strong>en</strong>, op aanwijzing,<br />
plaats rond het monum<strong>en</strong>t.<br />
Volgorde van commando's dod<strong>en</strong>herd<strong>en</strong>king.<br />
Signaal "Geeft Acht"<br />
Commando "Geeft Acht"<br />
signaal "Vlag Hijs<strong>en</strong>"<br />
Comnando "Br<strong>en</strong>gt Eregroet"<br />
Conmando "Vlag Hijs<strong>en</strong>"<br />
Signaal "Vlag Gereed"<br />
Commando "Vlag Halfstok"<br />
Commando "In de Houding Staat"<br />
Voorlez<strong>en</strong> nam<strong>en</strong> gesneuveld<strong>en</strong><br />
van de <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong><br />
Legg<strong>en</strong> bloemstukk<strong>en</strong><br />
Eén minuut stilte<br />
Signaal "Taptoe"<br />
Signaal "Vlag Hijs<strong>en</strong>"(WilheLrnus)<br />
Cormnando "Br<strong>en</strong>gt Eregroet"<br />
Commando "Vlag Hijs<strong>en</strong>"<br />
Signaal "Vlag Gereed"<br />
Ccmnando "In de houding-Staat"<br />
Commando "Op de Plaats-Rust"<br />
" Apéritief met borrelgarnituur K<br />
" Warme maaltijd<br />
15.00 uur Einde maaltijd, tev<strong>en</strong>s einde reünie.<br />
-- 2 -- 15.00 - 16.00 uur<br />
xxx. Bij zeer slecht weer in de filmzaal
-- 2 --<br />
15.00 - 16.00 uur E<strong>en</strong> ieder die daar zin in heeft'.lIan na afloop<br />
van de maaltijd nog e<strong>en</strong> kop koffie of e<strong>en</strong> drankje<br />
in de Kemp<strong>en</strong>zaaldrink<strong>en</strong>.<br />
2. T<strong>en</strong>ue.<br />
Vrijblijv<strong>en</strong>d.<br />
3. Kost<strong>en</strong>.<br />
Kost<strong>en</strong> per persoon f. 10,00.<br />
4. Betaling.<br />
a. op ons girornr. 1.999.533<br />
b." "bankrnr. 33.42.06.715(Rabo-bank)<br />
t.n. v. P<strong>en</strong>ningmeester<br />
Ver. OUdstr. KNBr.<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e<br />
Houtduif 26<br />
5161 SGSPRANGCAPELLE.<br />
S.v.p. op het betalingsbewijs duidelijk vermeld<strong>en</strong>:<br />
adres betaler , reünie 1998 <strong>en</strong> voor hoeveel person<strong>en</strong>.<br />
5. Toegang tot de kazerne.<br />
Alle<strong>en</strong> door de hoofdingang aan de Eindhov<strong>en</strong>sedijk op vertoon<br />
aan de wacht van het u toegezond<strong>en</strong> BEWIJSVANDEEINAME.<br />
6. Og.;nbaarvervoer.<br />
Reunist<strong>en</strong> die met de trein naar station EINDHOVEN kam<strong>en</strong>kunn<strong>en</strong><br />
aan de achteruitgang buslijn 141 van de BBAnem<strong>en</strong>.<br />
Vertrektijd naar de kazerne:'éénmaal per uur om23 min.over<br />
het hele uur.<br />
Vertrektijd naar het station: éénmaal per uur om 15 min. vóór<br />
. . .. d het hele uur.<br />
De treIntaxI rIJ t ook naar de kazerne.<br />
7. Autobezitters.<br />
Er is voldo<strong>en</strong>de parkeergeleg<strong>en</strong>heid op het kazerne-terrein<br />
aanwezig.<br />
Aanwijzing<strong>en</strong> wachtpersoneel <strong>en</strong> op de bord<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>.<br />
8. Aanmeld<strong>en</strong>.<br />
Uiterlijk wo<strong>en</strong>sdag 3 juni 1998 di<strong>en</strong>t uw aanmelding in het<br />
bezit te zijn van F.v.d. MEEREN<strong>en</strong> uw betaling bij onze<br />
PENNINGMEESTER.<br />
Nam<strong>en</strong>shet bestuur<br />
/~<br />
secretaris<br />
H.J.F. Hielkema
Ondergetek<strong>en</strong>de<br />
Straat <strong>en</strong> huisnummer<br />
Postcode <strong>en</strong> woonplaats<br />
Land<br />
Telefoonnumner<br />
VERENIGING VAN OUDSTRIJDERS VAN DE<br />
KONINKLIJKE NEDERLANDSE BRIGADE "PRINSES IR<br />
AANMELDINGS-FORMULIER<br />
meldt zich aan voor de reünie op donderdag 25 juni 1998<br />
de Ruyter van Stev<strong>en</strong>inck-kazerne te OIRSCHOT, <strong>en</strong>:<br />
a. zal nog met • • • person<strong>en</strong> deelnem<strong>en</strong>; totaal • • • person<strong>en</strong>.<br />
b, geeft zich op voor e<strong>en</strong> dieet-maaltijd(soort dieet hieronder veölil<br />
c, w<strong>en</strong>st toez<strong>en</strong>ding van de notul<strong>en</strong> van de A.L.V. dd. 8 oktober<br />
financieel overzicht 1998, alsmede de begroting 1999.<br />
(Deze stukk<strong>en</strong> zijn ook te verkrijg<strong>en</strong> bij de p<strong>en</strong>ningmeester<br />
ontvangst van de reünist<strong>en</strong>).<br />
x) Doorhal<strong>en</strong> wat niet van toepassing is.<br />
Soort dieet:<br />
Als brief te z<strong>en</strong>d<strong>en</strong> aan: F.C. v.d. MEEREN<br />
P<strong>en</strong>ningmeester :<br />
Postrek<strong>en</strong>ing : 1.999.533<br />
ABN-AMRO Bank: 47.25.85.762<br />
RABO Bank : 33.42.06.715<br />
Noordsingel 23<br />
Woonplaats <strong>en</strong> datum<br />
. . . . . . . . . .<br />
handtek<strong>en</strong>ing<br />
4611 BS BERGENOP ZOOM<br />
INZENDENVÖÓRWOENSDAG 3 JUNI 1998.
Kort jaarverslag 1997<br />
01-01-1997 - 31-12-1997<br />
Prins<strong>en</strong>beek 31 December 1997<br />
In het afgelop<strong>en</strong> jaar zijn 513 verjaardagskaart<strong>en</strong> verzond<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> att<strong>en</strong>tie.<br />
Er zijn 135 verjaardagskaart<strong>en</strong> met pakjes naar het buit<strong>en</strong>land verzond<strong>en</strong>.<br />
Er war<strong>en</strong> 36 ziekmelding<strong>en</strong> van led<strong>en</strong> van de ver<strong>en</strong>iging.<br />
Met all<strong>en</strong> is kontakt geweest zowel telefonisch <strong>en</strong>lof persoonlijk met e<strong>en</strong><br />
att<strong>en</strong>tie nam<strong>en</strong>s de ver<strong>en</strong>iging.<br />
Afgelop<strong>en</strong> jaar zijn 30 led<strong>en</strong> van de ver<strong>en</strong>iging overled<strong>en</strong>.<br />
Hiervan 6 woonachtig in het buit<strong>en</strong>land.<br />
14 Echtg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> van led<strong>en</strong> van de ver<strong>en</strong>iging zijn overled<strong>en</strong>.<br />
Bij de begraf<strong>en</strong>is war<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de led<strong>en</strong> aanwezig met e<strong>en</strong> graftak met<br />
lint nam<strong>en</strong>s de ver<strong>en</strong>iging.<br />
In 1997 war<strong>en</strong> er :<br />
1 x 65-jarige bruiloft<br />
9 x 55-jarige bruiloft<strong>en</strong>, waarvan 1 in het buit<strong>en</strong>land.<br />
18 x 50-jarige bruiloft<strong>en</strong>,waarvan 5 in het buit<strong>en</strong>land<br />
21 x 45-jarige bruiloft<strong>en</strong>,waarvan 21 in het buit<strong>en</strong>land.<br />
6 x 40-jarige bruiloft<strong>en</strong>.<br />
Alle bruiloft<strong>en</strong> zijn na overleg met het bruidspaar door meerdere led<strong>en</strong><br />
bezocht met e<strong>en</strong> att<strong>en</strong>tie nam<strong>en</strong>s de ver<strong>en</strong>iging.<br />
Er werd<strong>en</strong> met Kerstmis 38 kerststerr<strong>en</strong> bezorgd ,nam<strong>en</strong>s de ver<strong>en</strong>iging,<br />
bij ons bek<strong>en</strong>de ernstig ziek<strong>en</strong> <strong>en</strong> weduwe van overled<strong>en</strong> led<strong>en</strong> in 1997.<br />
Prins<strong>en</strong>beek, 31 December 1997<br />
sociale medewerker;<br />
F.J.Bakx.<br />
\J tv\~
1. Op<strong>en</strong>ing door de voorzitter.<br />
2. Ingekom<strong>en</strong>stukk<strong>en</strong>.<br />
VERE IGING VAN OUDSTRIJDERS VAN DE<br />
KONINKLIJKE NEDERLANDSE BRIGADE "PRINSES 1<br />
ALGEMENE LEDENVERGADERI<br />
25 JUN I 1 9 9 8<br />
AGENDA<br />
3. Notul<strong>en</strong> A.L.V. dd. 8 oktober 1997(verkrijgbaar vóór de verga<br />
word<strong>en</strong> op verzoek toegestuu.u:I.•••<br />
4. Beleid bestuur over 1997:<br />
a. 52e jaaroverzicht secretaris(gepubliceerd in deze Vaandel<br />
b, Jaaroverzicht p<strong>en</strong>ningmeester(verkrijgbaar vóór de vergader·<br />
wordt op verzoek opgestuurd}.<br />
c, Jaaroverzicht sociaal-medewerker(gepubliceerd in deze V·aa:[QatÎ.<br />
5. Begroting 1999(verkrijgbaar vóór de vergadering of wordt op ve~.<br />
toegestuurd) •<br />
6. Verslag Kascommissieover het boekjaar 1997.<br />
7. Verkiezing bestuursled<strong>en</strong> ingevolge rooster van aftred<strong>en</strong> 1997.<br />
(gepubliceerd in deze Vaandeldrager)<br />
Aftred<strong>en</strong>d zijn: H.J.F. HIELKEMA) niet herkiesbaar.<br />
N.G. v. ZALINGE) herkiesbaar<br />
8. Verkiezing reserve-lid kascommissie(Huishoudelijk Reglem<strong>en</strong>t<br />
Kascommisiebestaat uit:<br />
1. KERKLAAN A.J. (lid; treedt af);<br />
2. MULDERA.J.<br />
(lid)<br />
3. HOOGENDOORN W. (lid)<br />
4. PANNENBORG Dr. Ir • A.E. (reserve-lid,wordt lid)<br />
9. Verslag over het "Veteran<strong>en</strong> Platform".<br />
10. Rondvraag.<br />
11. Sluiting door de voorzitter.<br />
x. Financieïë vrag<strong>en</strong> schriftelijk indi<strong>en</strong><strong>en</strong> bij de ':"======i='~<br />
XX.<br />
vóór 3 juni 1998.<br />
De voordracht van \:.-::>.'1r'1id::>.te;; V0C''': e<strong>en</strong> 'bes":.uu~sfunctie di<strong>en</strong>.•..<br />
3 juni 1998 in hei: ..J2~:_:' ~c' '._,.;': .,' ; __ :_-__ .~·i>...!··, :i.<br />
<strong>en</strong> ondertek<strong>en</strong>d door ternninste lO(ti<strong>en</strong>) niet tot het bestuur<br />
led<strong>en</strong>(Huishoudelijk Reglem<strong>en</strong>t art. 6).<br />
xxx. Gegadigd<strong>en</strong> voor deze functie schriftelijk<br />
vóór 3 juni 1998.<br />
opgev<strong>en</strong> bij de 1e<br />
P<strong>en</strong>ningmeesIer :<br />
Postrek<strong>en</strong>ing : 1.999.533<br />
ABN·AMRO Bank: 47.25.85.762<br />
RABO Bank : 33.42.06.715<br />
Nam<strong>en</strong>shet bestuur<br />
1~~e7r aris<br />
./y.<br />
H.J.F. Hielkema
P<strong>en</strong>ningmeester :<br />
Postrek<strong>en</strong>ing : 1.999.533<br />
ABN-AMRO Bank: 47.25.85.762<br />
RABO Bank : 33.42.06.715<br />
VERENIGING VAN OUDSTRIJDERS VAN DE<br />
KONINKLIJKE NEDERLANDSE BRIGADE "PRINSES IRENE"<br />
Opgericht 12 april 1947. Inschr. nr. K.v.K. 's-Grav<strong>en</strong>hage ~ 40410620<br />
SECRETARIAAT: AMETHISTDIJK 254.4706 BJ ROOSENDAAL. TE~ 0165-544802<br />
HERZIENE ROOSTERAFTREDENDEBESTUURSLEDEN<br />
-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-<br />
(Besluit A.L.V. van 8 oktober 1997)<br />
Art.<br />
van<br />
12 pt.5 der Statut<strong>en</strong><br />
10 augustus 1982<br />
-<br />
1998 1999 2000 . 2001<br />
R.W. HEMMES XX<br />
J .L.M. v .d, BERGH XX<br />
H.J.F. HIELKEMA XX<br />
F.C. v.d. MEEREN XX<br />
H. van BEERS XX<br />
N.G. van ZALINGE XX<br />
G. LOURENZ XX<br />
P.J. v.d. WAL XX<br />
Nam<strong>en</strong>s het<br />
/p~<br />
j-:- ':':::.. : a..<br />
bestuur<br />
H.J.F. Hielkema<br />
, -'''. - -." __ I •
VERENIGING VAN OUDSTRIJDERS VAN DE<br />
KONINKLIJKE NEDERLANDSE BRIGADE "PRINSES IRE<br />
52e J A A R 0 VER ZIe H T.<br />
(1 januari tlm 31 december 1997)<br />
1. De sam<strong>en</strong>werking met het <strong>Garde</strong> Regim<strong>en</strong>t Fuseliers <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e,<br />
17 Painf.bat. GFPI <strong>en</strong> de Ver<strong>en</strong>iging van oudstrijders van de Ind~e<br />
Bataljons van het <strong>Garde</strong> ~egim<strong>en</strong>t <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e was wederom uits<br />
2. De volg<strong>en</strong>de onderdel<strong>en</strong> van het Ministerie van Def<strong>en</strong>sie gav<strong>en</strong> h<br />
werking met betrekking tot:<br />
a. p<strong>en</strong>sio<strong>en</strong>-aansprak<strong>en</strong> <strong>en</strong> uittreksels van hun registratielijst<br />
oUdstrijders(B.R.I.O.P.);<br />
b. aanvraag recht op bepaalde militaire onderscheiding<strong>en</strong> voor ad~.<br />
strijders(Sectie Onderscheiding<strong>en</strong>);<br />
c , het verkrijg<strong>en</strong> van e<strong>en</strong>lokaal voor bestuursvergadering<strong>en</strong>(K.M.<br />
d. faciliteit<strong>en</strong> tot het houd<strong>en</strong> van onze jaarlijkse reünie e.d.{<br />
commando Oirschot).<br />
3. Vergadering<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong> door:<br />
a. werkcomité "50 jaar bestaan ver<strong>en</strong>iging"<br />
b. algeme<strong>en</strong> bestuur op: 16-06-1997;<br />
c. dagelijks bestuur op: 25-11-1997;<br />
d. algem<strong>en</strong>e led<strong>en</strong>vergadering op 08-10-1997.<br />
4. Aktiviteit<strong>en</strong> waaraan led<strong>en</strong> van onze ver<strong>en</strong>iging hebb<strong>en</strong> deelg<strong>en</strong><br />
10 januari Regim<strong>en</strong>ts-jaardag waarbij tev<strong>en</strong>s de onthUlling<br />
nieuwe plaquette op het Regim<strong>en</strong>ts-monum<strong>en</strong>t;<br />
11 januari uitreiking van de "Herinnerings-medaille Multina<br />
Vredesoperaties" aan de militair<strong>en</strong> van 17(NL)Mi<br />
in DEN BOSCH.<br />
5 mei herd<strong>en</strong>king capitulatie 1945 te WAGENINGEN(défil'<br />
Z.K.H. Prins Bernhard);<br />
2 juni overdracht functie Regim<strong>en</strong>ts-adjudant A. de BR<br />
adjudant L.VERVOORTi<br />
2 juli uitreiking "invasiekoord<strong>en</strong>" bij het WilhelminaJtaDII:I<br />
OIRSCHOT aan de fuseliers van 13 Stafstafcie M<br />
21 augustus herd<strong>en</strong>king te CONGLETON gezam<strong>en</strong>lijk met 17 PëiÏ<br />
(op oef<strong>en</strong>ing in Engeland) <strong>en</strong> uitreiking "Lnvasd<br />
<strong>en</strong>kele oudstrijders aan EBT-ers,alsmede door a<br />
aan de Int-kol. A.T. VERMEIJ;<br />
6 september herd<strong>en</strong>king te BERINGEN;<br />
12 september commando-overdracht <strong>Garde</strong> Regim<strong>en</strong>t FPI <strong>en</strong> 17<br />
van Int-kol. drs. J .A. van der LOUW aan Lnt-ko.l<br />
18 september bevrijdings~berd<strong>en</strong>king te EINDHOVEN.<br />
5. Deputaties van onze ver<strong>en</strong>iging war<strong>en</strong> aanwezig bij de dod<strong>en</strong>her<br />
8 maart bij het monum<strong>en</strong>t te "WOESTE HOEVE"(Lnt.<br />
4 mei op de DAM te AMSTERDAM i<br />
4 mei op de GREBBEBERG;<br />
4 mei op het Ereveld te LOENEN;<br />
4 mei bij ons monum<strong>en</strong>t te TILBURG;<br />
4 mei op bet graf van S. KF.MY te PUTTEN;<br />
4 mei bij de herd<strong>en</strong>kingsplaat van Lnt. I.J.<br />
-- 2 -- 25 mei • • • •
25 mei<br />
8 november<br />
9 november<br />
-- 2 __ 0<br />
op de Amerikaanse Militaire begraafplaats te MARGRATEN;<br />
op het JEFFCOCKRaADCEMETRY te WOLVERHAMPTON;<br />
bi j de CENOTAPH te CONGLETON.<br />
6. Gelukstelegram nam<strong>en</strong>s onze ver<strong>en</strong>iging gezond<strong>en</strong> aan H.K.H. <strong>Prinses</strong><br />
JULIANA<strong>en</strong> Z.K.H. Prins BERNHARD ter ere van hun 60 jarig huwelijk<br />
op 8 januari 1997.<br />
7. De viering van het Sa-jarig bestaan van onze ver<strong>en</strong>iging(opgericht<br />
12 april 1947) werd op 11 april 1997 uitbundig <strong>en</strong> zeer geslaagd<br />
gehoud<strong>en</strong> in Motel v.d. VALKte EINDHOVEN, waarbij Z.K.H. Prins<br />
BERNHARD ook <strong>en</strong>ige tijd in ons midd<strong>en</strong> verbleef.<br />
8. Onze verteg<strong>en</strong>woordiger bij het Veteran<strong>en</strong> Platform, J .L.M.v.d.BERGH,<br />
heeft onze ver<strong>en</strong>iging goed op de hoogte gehoud<strong>en</strong> van het werk van<br />
het Platform <strong>en</strong> de resultat<strong>en</strong> die het voor de oudstrijders heeft<br />
bereikt.<br />
9. Onze hard werk<strong>en</strong>de p<strong>en</strong>ningmeester, H.van BEERS,heeft wederommet<br />
veel succes bij de S.F.M.O. subsidie voor onze ver<strong>en</strong>iging kunn<strong>en</strong><br />
verkrijg<strong>en</strong>.<br />
10. Onze onvolprezer HANSSONNEMANS, redacteur van de "VAANDELDRAGER",<br />
heeft er voor gezorgd~ in sam<strong>en</strong>werking met de redactie-led<strong>en</strong>, dat<br />
we 4x per jaar zo'n uitstek<strong>en</strong>d ver<strong>en</strong>igings-orgaan in de bus krijg<strong>en</strong>.<br />
11. Het museum"<strong>Brigade</strong> <strong>en</strong> <strong>Garde</strong> <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e" heeft door de goede zorg<br />
van de conservator, HAN SONNEMANS, wederomhaar grote nut bewez<strong>en</strong>.<br />
12. De sociaal medewerker van onze ver<strong>en</strong>iging, F.J. BAKX<strong>en</strong> die van de<br />
Steunfonds<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> hun taak tot grote voldo<strong>en</strong>ing verricht.<br />
Roos<strong>en</strong>daal, 1 j anauri 1998<br />
L~<br />
UIT HET DAGBOEK VAN EEN M.T.O.<br />
Eerste luit<strong>en</strong>ant Dirk Badings, Motor Transport Officer van Gevechtsgroep 111, ie e<strong>en</strong><br />
dagboek bij van zijn belev<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> gedur<strong>en</strong>de de veldtocht van de Ir<strong>en</strong>e brigade. e<br />
zijn z'n persoonlijke indrukk<strong>en</strong> <strong>en</strong> weergav<strong>en</strong> van gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong>, voorzi<strong>en</strong> va e<br />
ing<strong>en</strong> <strong>en</strong> schets<strong>en</strong>. In iedere Vaandeldrager volg<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele bladzijd<strong>en</strong> uit zijn dag<br />
e<strong>en</strong> uniek docum<strong>en</strong>t.<br />
24 Oct. Dinsdag (1944)<br />
Vandaag is het mooi weer. E<strong>en</strong> morg<strong>en</strong>mist<br />
met e<strong>en</strong> daarachter bleek verschol<strong>en</strong><br />
zonnetje beloofde e<strong>en</strong> goede dag <strong>en</strong> inderdaad<br />
was er e<strong>en</strong> blauwe lucht teg<strong>en</strong> 10<br />
uur. Het is hier nu erg rustig geword<strong>en</strong>. De<br />
Mof is voor ons weggeloop<strong>en</strong> sinds de<br />
aanval op D<strong>en</strong> Boseh. We kunn<strong>en</strong> nu elk<br />
oog<strong>en</strong>blik vertrekk<strong>en</strong> <strong>en</strong> inderdaad teg<strong>en</strong> 3<br />
uur kwam het bericht: "Prepare to move".<br />
<strong>en</strong> kort daarop "Move at Z-10". Z-hour<br />
nader te bepal<strong>en</strong>. Gelukkig was het nog<br />
licht to<strong>en</strong> ik de wag<strong>en</strong>s moest opstell<strong>en</strong> bij<br />
onze boer<strong>en</strong>schuur <strong>en</strong> om 5.30 uur ging<br />
het heele geval weg, terwijl ik met de<br />
keuk<strong>en</strong> achterbleef om later te volg<strong>en</strong>.<br />
Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> haalde ik Eindhov<strong>en</strong> nog e<strong>en</strong><br />
paar sergeant<strong>en</strong> die daar achtergeblev<strong>en</strong><br />
war<strong>en</strong> op hun vrije dag. De ander<strong>en</strong> heb ik<br />
gezegd om 10,30 klaar te staan, dan zou<br />
ik ze later lat<strong>en</strong> ophal<strong>en</strong>. Van het plan is<br />
me nog niets bek<strong>en</strong>d, maar we gaan naar<br />
Hilvar<strong>en</strong>beek, t<strong>en</strong> Zuid<strong>en</strong> van Tilburg om<br />
dan de volg<strong>en</strong>de dag weer op te rukk<strong>en</strong><br />
naar het Noord<strong>en</strong>. Ik begon e<strong>en</strong> brief te<br />
schrijv<strong>en</strong> naar huis maar moest hem plotseling<br />
afbrek<strong>en</strong> to<strong>en</strong> ik naar onze Unit<br />
werd ontbod<strong>en</strong> voor bijzonderhed<strong>en</strong> voor<br />
de tocht naar Hilvar<strong>en</strong>beek. De route is als<br />
volgt: Zeelst, Oerle, Wintelre, Vessem,<br />
Middelbeers, Diess<strong>en</strong>, Hilvar<strong>en</strong>beek.<br />
25 Gct. Wo<strong>en</strong>sdag<br />
Ik zit nu te schrijv<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> kamer van e<strong>en</strong><br />
huis te Diess<strong>en</strong>, waar de verzamelde<br />
"B"echelons zijn ondergebracht. Mijn radio<br />
heb ik weer terugg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>en</strong> is het de<br />
e<strong>en</strong>ige warmte die we krijg<strong>en</strong>. Het is koud<br />
geword<strong>en</strong> <strong>en</strong> m'n be<strong>en</strong><strong>en</strong> zijn a af<br />
de knie<strong>en</strong>, terwijl er tussch<strong>en</strong> s ouderblad<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> kilte is. Ik b<strong>en</strong> da zoo<br />
wat de gansche dag buit<strong>en</strong> ge ee te<br />
zi<strong>en</strong> dat de Unit goed wegkwa . Er is ver<br />
vandaag heel wat te vertell<strong>en</strong> 'a ~ e <strong>Brigade</strong><br />
is in actie gegaan, richting<br />
Gister<strong>en</strong>avond kwam<strong>en</strong> we 0<br />
Hilvar<strong>en</strong>beek aan <strong>en</strong> nam<strong>en</strong> e<br />
trek in diverse huiz<strong>en</strong> <strong>en</strong> sch re<br />
uur kwam majoor Huber van<br />
hoord<strong>en</strong> we het plan. In de a<br />
van e<strong>en</strong> cafe stond<strong>en</strong> 2 sta11a<br />
het biljard waar groote kaarte a<br />
<strong>en</strong> omgeving lag<strong>en</strong> uitcesprei .<br />
stige gezicht<strong>en</strong> stond<strong>en</strong> alle<br />
het bleke licht geschaard, we e<br />
nu zoud<strong>en</strong> hoor<strong>en</strong> op welke mar e de<br />
aanval op Tilburg zou worde e eid<br />
<strong>en</strong> uitgevoerd.<br />
Tilburg, wat volg<strong>en</strong>s jong e <strong>en</strong><br />
door de Duitsehers wordt is<br />
slechts omringd met stongp . -<br />
blocks, om e<strong>en</strong> soort rearg a c te _ <strong>en</strong><br />
voer<strong>en</strong>, terwijl de Moff<strong>en</strong> ui Bracanr erdwijn<strong>en</strong><br />
langs de Moerdijk e~ eize sweer<br />
<strong>en</strong> de brug bij Heusde e :-2::: zal<br />
g<strong>en</strong>aderd word<strong>en</strong> vanuit __~ te<br />
Noord<strong>en</strong> van het Wilhelmi a -;:;:<br />
Hilvar<strong>en</strong>beek <strong>en</strong> Poppel in e; e ::::e<br />
<strong>Brigade</strong> gaat langs de weg<br />
Broekhov<strong>en</strong>, dat juist t<strong>en</strong> Z ::e- a- -1burg<br />
ligt. Eerst de Recce 0 wt:: ec a· e<br />
tast<strong>en</strong>, dan de 2de Unit<br />
Engelsche tanks, dan lste e :--: _-e 3 e<br />
Unit, waarachter Bde HQ e e::- ::::a n<br />
van de London Yomanry. ~:::- : :-- in<br />
4 sprong<strong>en</strong> vooruit te gaa
op te ruim<strong>en</strong> <strong>en</strong> de bossch<strong>en</strong> langs de weg<br />
te zuiver<strong>en</strong>.<br />
De laatste sprong naar Broekhov<strong>en</strong>, alwaar<br />
e<strong>en</strong> zog<strong>en</strong>aamde "firm base" zal<br />
word<strong>en</strong> gemaakt voor verdere operaties.<br />
E<strong>en</strong> tankregim<strong>en</strong>t staat al klaar achter Hilvar<strong>en</strong>beek<br />
om door Tilburg he<strong>en</strong> te<br />
stoot<strong>en</strong> <strong>en</strong> de terugtrekk<strong>en</strong>de Duitschers<br />
na te jag<strong>en</strong>.<br />
Dat is het plan wat ons werd medegedeeld<br />
bij het flikkerlicht van de petroleumlamp<strong>en</strong>.<br />
Iedere<strong>en</strong> was ev<strong>en</strong> stil om over dit<br />
groote nieuws na te d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>. Alle mogelijkhed<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> gevolg<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> werkelijke<br />
aanval werd<strong>en</strong> in stilte in ieders hoofd<br />
overwog<strong>en</strong>. Dit is de eerste maal dat de<br />
Bde gaat aanvall<strong>en</strong>. Er zull<strong>en</strong> m<strong>en</strong>sch<strong>en</strong><br />
sneuvel<strong>en</strong>, vel<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> gewond rak<strong>en</strong>,<br />
maar all<strong>en</strong> wet<strong>en</strong> dat ze toch e<strong>en</strong>s in voll<strong>en</strong><br />
strijd geworp<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Beter<br />
nu <strong>en</strong> dan ervan af zijn voor e<strong>en</strong> tijd.<br />
Het is nu avond <strong>en</strong> alles is gegaan volg<strong>en</strong>s<br />
plan, behalve dat bij het beekje t<strong>en</strong> Zuid<strong>en</strong><br />
van Tilburg de brug was opgeblaz<strong>en</strong> <strong>en</strong> de<br />
2de Unit <strong>en</strong> de tanks werd<strong>en</strong> opgehoud<strong>en</strong>.<br />
Getracht werd om e<strong>en</strong> bruggehoofd te<br />
mak<strong>en</strong>, maar dat is voor het invall<strong>en</strong> van<br />
de duisternis niet gelukt. De verliez<strong>en</strong><br />
war<strong>en</strong> als volgt: de recce verloor 2 cars, 1<br />
gesneuveld <strong>en</strong> 30 gewond<strong>en</strong>, terwijl de<br />
2de Unit ge<strong>en</strong> doode had <strong>en</strong> slechts 5 gewond<strong>en</strong>.<br />
Onze Unit bleef op e<strong>en</strong> K.M. van<br />
de brug. Het et<strong>en</strong> is al opgebracht <strong>en</strong> alles<br />
is nu rustig maar iedere<strong>en</strong> "on the alert".<br />
Morg<strong>en</strong> zal weer e<strong>en</strong> harde noot gekraakt<br />
moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Dan is het de beurt van<br />
de lilde Unit om achter <strong>en</strong> met de tanks<br />
te probeer<strong>en</strong> e<strong>en</strong> bruggehoofd te vorm<strong>en</strong><br />
over het beekje ..<br />
Ik ging vanavond Hans W. opzoek<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
vond hem in e<strong>en</strong> klein huisje waar de ruit<strong>en</strong><br />
uitgeblaz<strong>en</strong> war<strong>en</strong> <strong>en</strong> alle<strong>en</strong> de luik<strong>en</strong><br />
de avondkoude uitslot<strong>en</strong>. Hij had e<strong>en</strong><br />
flesch gin <strong>en</strong> ging ik door paar borrels<br />
18<br />
verwarmd weer terug naar m'n eig<strong>en</strong> kamer<br />
waar ik nu zit te schrijv<strong>en</strong> bij het gele<br />
licht van e<strong>en</strong> petroleumlamp. Electrisch<br />
licht is sedert "3 wek<strong>en</strong> uitgeschakeld. In<br />
Hilvar<strong>en</strong>beek stond<strong>en</strong> we bij e<strong>en</strong> zuivelfabriek<br />
<strong>en</strong> vlakbij e<strong>en</strong> bakkerijtje. Heb nu<br />
wat boter <strong>en</strong> e<strong>en</strong> heerlijk roggebroodje om<br />
van te smull<strong>en</strong>. 't Brood wat ze hier kreg<strong>en</strong><br />
was niet veel maar erg lekker, stukk<strong>en</strong><br />
beter dan dat in Engeland. Voor de<br />
boter gaf ik 30 sigar<strong>en</strong>, voor het broodje<br />
e<strong>en</strong> blik sardines in tomat<strong>en</strong>saus. Ruilhandel!<br />
Om 4 uur kwam ik hier in Diess<strong>en</strong>.<br />
26 October Donderdag<br />
Gisteravond kreg<strong>en</strong> we ine<strong>en</strong>s te hoor<strong>en</strong><br />
dat we hier om 9 uur vanmorg<strong>en</strong> weg<br />
zoud<strong>en</strong> gaan. Alles stond om 8.30 klaar <strong>en</strong><br />
to<strong>en</strong> ging 't weer niet door <strong>en</strong> blijv<strong>en</strong> we in<br />
Diess<strong>en</strong>. Maar goed ook, ik had me net<br />
weer behoorlijk ingericht in e<strong>en</strong> prettige<br />
kamer <strong>en</strong> heb bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> e<strong>en</strong> petroleumkacheltje<br />
gele<strong>en</strong>d.<br />
De laatste bericht<strong>en</strong> van het front zijn niet<br />
erg rooskleurig. Onze mann<strong>en</strong> viel<strong>en</strong> aan<br />
in de vroege morg<strong>en</strong>ur<strong>en</strong>, kwam<strong>en</strong> over<br />
het beekje <strong>en</strong> kond<strong>en</strong> zich slechts 2 uur<br />
staande houd<strong>en</strong> aan de andere kant. Er<br />
kwam<strong>en</strong> teveel gewond<strong>en</strong> <strong>en</strong> 3 dood<strong>en</strong>. Lt.<br />
Kampinga werd gewond <strong>en</strong> Cd. van Gol<strong>en</strong><br />
heeft zijn voet uit 't lid gesprong<strong>en</strong>. De<br />
hospitaalsoldat<strong>en</strong> kwam<strong>en</strong> hier om schoon<br />
droge kler<strong>en</strong> te hal<strong>en</strong>. Ze zag<strong>en</strong> eruit! Ze<br />
hebb<strong>en</strong> dwars door slot<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> kruip<strong>en</strong><br />
om bij de gewond<strong>en</strong> te kom<strong>en</strong> <strong>en</strong> werd<strong>en</strong><br />
daarbij nog behoorlijk beschot<strong>en</strong> door snipers.<br />
De Moff<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> veel snipers achtergelat<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> ook veel boobytraps. Dunkt<br />
me zal 't ev<strong>en</strong> dur<strong>en</strong> voor we dat beekje<br />
over zijn. Onze jong<strong>en</strong>s zijn nu terug in<br />
hun HQ-area <strong>en</strong> ik vraag me af of nu de<br />
Yeomanry aan de beurt is.<br />
Vanmorg<strong>en</strong> in alle vroegte, werd de HQarea<br />
geshelled <strong>en</strong> kwam e<strong>en</strong> granaat teg<strong>en</strong><br />
de muur van het huis waar Kpt.
Scherp<strong>en</strong>berg met HQ-personel lag.<br />
Niemand had iets, hoewel e<strong>en</strong> groot gat in<br />
de muur was geslag<strong>en</strong> <strong>en</strong> alles in stof- <strong>en</strong><br />
kruiddamp was gehuld. E<strong>en</strong> jong<strong>en</strong> die<br />
teg<strong>en</strong> de muur sliep, was net e<strong>en</strong> minuut<br />
van tevor<strong>en</strong> op wacht gegaan. Kpt. v.5.<br />
kwam met de schrik vrij. Sinds di<strong>en</strong> ligg<strong>en</strong><br />
onze jong<strong>en</strong>s constant onder vuur van<br />
mortier<strong>en</strong> <strong>en</strong> kanonn<strong>en</strong>. Het lijkt toch wel<br />
dat de Mof alles probeert om ons uit Tilburg<br />
te houd<strong>en</strong> om z'n troep<strong>en</strong> geleg<strong>en</strong>heid<br />
te gev<strong>en</strong> in allerijl uit West-Brabant te<br />
vertrekk<strong>en</strong>.<br />
Mooi is 't bericht, net over de radio omgeroep<strong>en</strong>,<br />
dat de Engelsch<strong>en</strong> land<strong>en</strong> op<br />
Walcher<strong>en</strong>. Ik heb hoor<strong>en</strong> fluister<strong>en</strong> dat er<br />
23 divisies in Engeland klaar staan om<br />
zoodra Antwerp<strong>en</strong> vrij is, overgebracht te<br />
word<strong>en</strong> naar Nederland. Dat er iets komt<br />
is duidelijk te merk<strong>en</strong> aan de <strong>en</strong>orme munitiedumps,<br />
die overal gemaakt word<strong>en</strong>.<br />
Het is nu avond geword<strong>en</strong> <strong>en</strong> in de groote<br />
stilte hoor je het verre schiet<strong>en</strong> alsof het<br />
zeer dichtbij is. Het is e<strong>en</strong> angstig geluid<br />
<strong>en</strong> geeft je soms ev<strong>en</strong> e<strong>en</strong> kleine angst<br />
mee. Stel je voor dat de Mof 't in z'n hoofd<br />
krijgt om e<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>aanval te do<strong>en</strong> <strong>en</strong> 't<br />
mocht e<strong>en</strong>s lukk<strong>en</strong>! Ne<strong>en</strong>, dat kan niet<br />
meer. Toch hebb<strong>en</strong> ze helaas onze brigade<br />
kunn<strong>en</strong> vasthoud<strong>en</strong> bij het bewuste beekje.<br />
Ik sprak e<strong>en</strong> paar jong<strong>en</strong>s, die in de<br />
strijd war<strong>en</strong> geweest <strong>en</strong> nu voor rust naar<br />
Eindhov<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gestuurd. Ze hebb<strong>en</strong><br />
z.g. "battle-exhaustion", wat vroeger<br />
"shell-shock" werd g<strong>en</strong>oemd. Het is niet<br />
erg prettig dat kan je aan de man zi<strong>en</strong>. De<br />
oog<strong>en</strong> staan schichtig, hij praat met hort<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> stoot<strong>en</strong> <strong>en</strong> kan z'n hand<strong>en</strong> niet stilhoud<strong>en</strong>.<br />
Uit de diverse verhal<strong>en</strong> kan ik de<br />
loop van de strijd als volgt zi<strong>en</strong>.<br />
III Unit, op <strong>en</strong> achter tanks, nadert het<br />
bewuste punt. Plotseling hevig mortiervuur<br />
<strong>en</strong> iedere<strong>en</strong> zoekt dekking. Eig<strong>en</strong> mortier<strong>en</strong><br />
antwoord<strong>en</strong> <strong>en</strong> tanks schiet<strong>en</strong> op Duitsche<br />
stelling<strong>en</strong>. Hergroepering <strong>en</strong> weer<br />
naar vor<strong>en</strong>. Duitsch machinege ee uur<br />
van de overkant. Antwoord me ervuur.<br />
Links <strong>en</strong> rechts wordt he a er bereikt<br />
<strong>en</strong> onder dekkingsvuur e <strong>en</strong>kel<strong>en</strong><br />
overstek<strong>en</strong>. Tot d<strong>en</strong> nek i ater<br />
door de beek die hier vrij diep is. a de<br />
overkant vuur van snipers e ee Duitsche<br />
mortier<strong>en</strong>. probeer<strong>en</strong> het g e e aan<br />
de overkant te versterk<strong>en</strong> maar ogelijk<br />
door sterk verdedig<strong>en</strong>d der<br />
dekking eig<strong>en</strong> mortiervuur me van<br />
de overkant teruggetrokk<strong>en</strong>. d<strong>en</strong><br />
blijv<strong>en</strong> achter.<br />
Hospitaalsoldat<strong>en</strong> gaan over 0<br />
l<strong>en</strong> <strong>en</strong> word<strong>en</strong> beschot<strong>en</strong> door s<br />
hospitaalsoldaat gewond in de<br />
hij bezig is e<strong>en</strong> gewonde op ee<br />
lad<strong>en</strong>. De sgt. e<strong>en</strong> schot door a<br />
Lt. Kampinga gewond door e<br />
uit machineqeweer. Lt. van G<br />
verstui kt <strong>en</strong>kel. Infantry tre<br />
tanks <strong>en</strong> komt weer in uitga<br />
hergroepering plaats hee<br />
word<strong>en</strong> 20 gewond<strong>en</strong>, 4 zie<br />
exhaustion. Misschi<strong>en</strong> 2 ma<br />
onbek<strong>en</strong>d.<br />
ze e ha-<br />
" e . Eén<br />
. ~e 'ijl<br />
ie te<br />
se.<br />
gel<br />
<strong>en</strong><br />
oor<br />
aar<br />
erd<br />
et<br />
og<br />
Er is niet doorgezet omdat che<br />
verdediging te sterk is <strong>en</strong> aa de<br />
overkant niet meer gesteu d <strong>en</strong><br />
door tanks. De brug is opge aze. g<strong>en</strong><br />
zal area achter de brug met aar a ïlerievuur<br />
word<strong>en</strong> schoongevee e:a zal<br />
er e<strong>en</strong> brug geslag<strong>en</strong> wo e aa er<br />
tanks <strong>en</strong> infantry vooruit k<br />
Morg<strong>en</strong> zal ik de jong<strong>en</strong>s e P<br />
hebb<strong>en</strong> naar Eindhov<strong>en</strong> bre .-p<strong>en</strong><br />
ze hier in heerlijk za<br />
kunn<strong>en</strong> e<strong>en</strong>s goed uit<br />
morg<strong>en</strong> wakker word<strong>en</strong> zie<br />
ster e<strong>en</strong> rustig Hollandsch<br />
e<strong>en</strong> mol<strong>en</strong> waar onze ke<br />
gegroepeerd staat. Net as<br />
ning <strong>en</strong> ge<strong>en</strong> gedonder va
Beste Willem,<br />
Beste Willem<br />
Briefwisseling met Willem van der Veer,<br />
oud-commando "van het eerste uur", auteur<br />
van oorlogsromans voornamelijk handel<strong>en</strong>d over het verzet<br />
Vorige keer wist je te meld<strong>en</strong> dat ik je te<br />
hard aanpak: kan je wel: jij b<strong>en</strong>t jong <strong>en</strong><br />
ik b<strong>en</strong> oud". Ik kreeg gewoon tran<strong>en</strong> in<br />
m'n og<strong>en</strong> <strong>en</strong> nam me voor met meer respect<br />
<strong>en</strong> voorzichtigheid met je om te<br />
gaan.<br />
Vandaag kreeg ik e<strong>en</strong> ander briefje van<br />
je. Je informeerde naar de deadline voor<br />
het inlever<strong>en</strong> van de kopij: "Ik vertrek<br />
naar de Algarve voor drie wek<strong>en</strong> om de<br />
eerste l<strong>en</strong>tegeur<strong>en</strong> op te snuiv<strong>en</strong>, de<br />
zwaluw<strong>en</strong> te begroet<strong>en</strong>, verse sinasappel<strong>en</strong><br />
te plukk<strong>en</strong> <strong>en</strong> op e<strong>en</strong> zonnig terrasje<br />
te gaan g<strong>en</strong>iet<strong>en</strong>". Zo, daar zit deze jonge<br />
knaap dan! Ik hoop dat ik ook zulke regels<br />
kan schrijv<strong>en</strong> als ik tachtig b<strong>en</strong>!<br />
Over leeftijd<strong>en</strong> gesprok<strong>en</strong>, in deze Vaandeldrager<br />
kun je iets vind<strong>en</strong> over de statistiek<strong>en</strong><br />
voor wat betreft de led<strong>en</strong> van<br />
onze ver<strong>en</strong>iging. De meest voorkom<strong>en</strong>de<br />
leeftijd is mom<strong>en</strong>teel 78. Dan zie ik nog<br />
de beeld<strong>en</strong> voor me, vorig jaar april in<br />
Motel Eindhov<strong>en</strong>, van e<strong>en</strong> volle dansvloer.<br />
Maar goed, we gaan terug naar je verhaal.<br />
Het was begin 1945, je verbleef al<br />
<strong>en</strong>kele wek<strong>en</strong> in bezet gebied om je opdracht<br />
uit te voer<strong>en</strong>: instructies gev<strong>en</strong><br />
aan de K.P. (knokploeg) Noord-Dr<strong>en</strong>the<br />
<strong>en</strong> hiermee t.Z.t. de Duitse commandopost<br />
uitschakel<strong>en</strong>. Je verhaal eindigde op<br />
het mom<strong>en</strong>t dat je het onderdui kadres<br />
verliet <strong>en</strong> aankwam bij het "hol" van de<br />
verzetsgroep.<br />
Hans Sonnemans<br />
20<br />
Beste Hans,<br />
Hartelijk dank voor je ontroer<strong>en</strong>de brief<br />
vol oprecht schuldbesef. Eindelijk heb ik<br />
je daar waar ik je hebb<strong>en</strong> wil. Ook hartelijk<br />
dank voor het toekomstperspectief<br />
voor onze g<strong>en</strong>eratie. Door deze bemoedig<strong>en</strong>de<br />
woord<strong>en</strong> kan ik er nu weer ev<strong>en</strong><br />
teg<strong>en</strong>, vooral als straks mijn verkleumde<br />
oude bott<strong>en</strong> weer zijn ingestraald door<br />
de milde Portugese l<strong>en</strong>tezon.<br />
Ik heb ook e<strong>en</strong> gezellige winterse ontmoeting<br />
meegemaakt, waar de koude<br />
plaats maakte voor e<strong>en</strong> hartverwarm<strong>en</strong>de<br />
vri<strong>en</strong>dschap van meer dan e<strong>en</strong> halve<br />
eeuw. EIk jaar kom<strong>en</strong> de oude vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> vri<strong>en</strong>dinn<strong>en</strong> uit de KP (voor zover zij<br />
nog lev<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat wordt jaarlijks minder)<br />
bije<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> reünie te Ass<strong>en</strong>. Zo ook op<br />
11 December 1997(op deze datum in<br />
1944 werd<strong>en</strong> 29 gevang<strong>en</strong><strong>en</strong> uit de gevang<strong>en</strong>is<br />
bevrijd door de KP)<br />
Het was goed toev<strong>en</strong> op die reünie.<br />
De pils smaakte uitstek<strong>en</strong>d <strong>en</strong> de sterke<br />
verhal<strong>en</strong> kwam<strong>en</strong> weer los. Je k<strong>en</strong>t dat<br />
wel uit onze jaarlijkse reünie van de brigade.<br />
De foto's lat<strong>en</strong> duidelijk zi<strong>en</strong> hoe<br />
gemoedelijk <strong>en</strong> gezellig het toeging <strong>en</strong><br />
het onderschrift spreekt voor zichzelf.<br />
Lat<strong>en</strong> we in het verdere verloop van het<br />
verhaal k<strong>en</strong>nis mak<strong>en</strong> met <strong>en</strong>kele led<strong>en</strong><br />
van de KP, die ook op deze foto's voor<br />
kom<strong>en</strong>.<br />
Ik moet hier nog ev<strong>en</strong> toelicht<strong>en</strong> dat ik,<br />
uit respect voor wat de Nederlandse<br />
koeriersters in het verzet presteerd<strong>en</strong>,<br />
als e<strong>en</strong> hommage e<strong>en</strong> boek heb ge-
schrev<strong>en</strong> onder de titel: "E<strong>en</strong> bloem voor<br />
de koerierster", opgedrag<strong>en</strong> aan Ans,<br />
één van onze moedige koeriersters (zie<br />
foto)<br />
Terug naar het verhaal: to<strong>en</strong> ik langs het<br />
primitieve trapje afdaalde in de schuilplaats<br />
moest ik ev<strong>en</strong> w<strong>en</strong>n<strong>en</strong> aan de duffe<br />
atmosfeer <strong>en</strong> het gedemte licht van de<br />
flakker<strong>en</strong>de kaarsvlanm<strong>en</strong>.lk werd hartelijk<br />
wel kom gehet<strong>en</strong> door de KP-leider<br />
Kees Veldman, die juist bezig was zijn<br />
plann<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> overval op e<strong>en</strong> zuivelfabriek<br />
voor de kom<strong>en</strong>de nacht uit te legg<strong>en</strong>.<br />
Op dat mom<strong>en</strong>t schatte ik dat er zo'n<br />
dozijn verzetsm<strong>en</strong>s<strong>en</strong> aanwezig was. Hier<br />
zat het verzet in de meest letterlijke zin<br />
ondergronds.<br />
"Als je het niet erg vindt Willem, wil ik<br />
nog graag ev<strong>en</strong> doorgaan met de informatie<br />
over de overval voor vannacht."<br />
"Natuurlijk Kees," antwoordde ik, "ik<br />
luister wel mee". Met de heldere klankvolle<br />
stem van iemand die gew<strong>en</strong>d is bevel<strong>en</strong><br />
te gev<strong>en</strong> <strong>en</strong> gehoorzaamd te word<strong>en</strong>,<br />
ontvouwde hij zijn plan. Gew<strong>en</strong>d aan<br />
militaire orders <strong>en</strong> bevel<strong>en</strong>, luisterde ik<br />
belangstell<strong>en</strong>d. Zonder dat Kees ooit e<strong>en</strong><br />
militaire opleiding had gevolgd, had hij de<br />
gave om op duidelijke wijze zijn plan uite<strong>en</strong><br />
te zett<strong>en</strong> <strong>en</strong> de tak<strong>en</strong> te verdel<strong>en</strong>.<br />
Zelfs de vluchtroute als er iets mis zou<br />
gaan, zag hij niet over het hoofd. Het was<br />
ge<strong>en</strong> zinloze stunt om m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> nodeloos in<br />
gevaar te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />
Er zoud<strong>en</strong> zich de kom<strong>en</strong>de dag<strong>en</strong> steeds<br />
meer m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> uit Noord-Dr<strong>en</strong>the in de<br />
schuilplaats conc<strong>en</strong>trer<strong>en</strong> voor de opleiding.<br />
Daar was voedsel voor nodig, zoals<br />
kaas <strong>en</strong> boter. Kees had e<strong>en</strong> seintje van<br />
de assist<strong>en</strong>t van de zuivelfabriek gekreg<strong>en</strong>,<br />
dat er e<strong>en</strong> lading kaas <strong>en</strong> boter in<br />
het pakhuis was opgeslag<strong>en</strong> om vervoerd<br />
te word<strong>en</strong> naar Duitsland. Die voorraad<br />
zou door het verzet, gekleed in Duitse<br />
uniform<strong>en</strong> word<strong>en</strong> weggehaald.<br />
Er was grote haast gebod<strong>en</strong> bij e ratning.<br />
De geailleerde bevrijdings e ers<br />
war<strong>en</strong> al in de buurt van Coevor e . Er<br />
moest zoveel mogelijk verlor<strong>en</strong> -- ord<strong>en</strong><br />
ingehaald. Kees informeerde ver<br />
het aantal beschikbare m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, ewap<strong>en</strong>ing<br />
<strong>en</strong> de graad van hun ge e e dheid.<br />
Vooral dat laatste liet noga e <strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
over. Er werd e<strong>en</strong> di<strong>en</strong>stroo er gesteld<br />
<strong>en</strong> e<strong>en</strong> trainqsproqrarnma v r e<br />
kom<strong>en</strong>de dag<strong>en</strong>.<br />
Kees besloot dat ik nog diezelf e<br />
avond, voor de duisternis inviel,<br />
zou toesprek<strong>en</strong>. Om zev<strong>en</strong> uur<br />
verzetsgroep verzameld aan de<br />
de lage heuvel, waaronder de sc<br />
verborg<strong>en</strong> was. Ik telde ruim<br />
man. Wel moest ik ev<strong>en</strong> w<strong>en</strong>ne et<br />
feit dat <strong>en</strong>kel<strong>en</strong> van h<strong>en</strong> in Dui<br />
gekleed war<strong>en</strong>, maar ik nam aa ees<br />
wist wat hij deed.<br />
De ondergaande zon zond ee aa; e<br />
goud<strong>en</strong> gloed door de ontluike<br />
topp<strong>en</strong>. Ik was op het heuveltie aa zitt<strong>en</strong>,<br />
vlak voor e<strong>en</strong> paar vliegde er.<br />
Kees had voor e<strong>en</strong> goede ro<br />
ging gezorgd. Op drie versc<br />
gangspad<strong>en</strong> was e<strong>en</strong> lichte<br />
gesteld, terwijl aan de rand<br />
e<strong>en</strong> wachtpost was geplaatst,<br />
licht elk gevaar op e<strong>en</strong> afsta<br />
derd<strong>en</strong> meters kon zi<strong>en</strong> nade er ,<br />
Voor het eerst zag ik de gr ec c caçlicht.<br />
Het war<strong>en</strong> stuk voor <strong>en</strong><br />
die je om e<strong>en</strong> boodschap ko - ,..::stevig<br />
gebouwd <strong>en</strong> met ee 2._ - e:-a <strong>en</strong><br />
uitdrukking. Dit war<strong>en</strong> dus e -ê- .... e ie<br />
ik in e<strong>en</strong> versneld tempo :e-ee::: u<br />
moet<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> voor de s _. <strong>en</strong><br />
over e<strong>en</strong> paar dag<strong>en</strong> wach "":::egrondse,<br />
die binn<strong>en</strong>kort b e- -- ..., ...- e<br />
strijd zou moet<strong>en</strong> aanbi e~ _ e<strong>en</strong><br />
geroutineerde vijand.<br />
"Mann<strong>en</strong>, op e<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele u'
heeft niemand van jullie e<strong>en</strong> militaire opleiding<br />
gehad. Dat was tot dusver ook niet<br />
nodig omdat het tot meer aankwam op<br />
nachtelijk stuntwerk, dan op e<strong>en</strong> confrontatie<br />
met e<strong>en</strong> geoef<strong>en</strong>de vijand. Het<br />
ziet er nu echter naar uit dat we binn<strong>en</strong>kort<br />
harde acties kunn<strong>en</strong> verwacht<strong>en</strong>.<br />
Jullie taak is, om voor de geailleerd<strong>en</strong> arriver<strong>en</strong>,<br />
brugg<strong>en</strong> te bezett<strong>en</strong>, weg<strong>en</strong> te<br />
blokker<strong>en</strong>, hinderlag<strong>en</strong> te legg<strong>en</strong>, verwarring<br />
te sticht<strong>en</strong>, sabotage te pleg<strong>en</strong>, kortom;<br />
zoveel mogelijk schade toe te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />
aan de Duitse bezetter.<br />
Dat duurt niet lang meer. Het front komt<br />
met het uur dichterbij. Je hoort het zelfs<br />
hor<strong>en</strong>; luister maar". Mijn geoef<strong>en</strong>d oor<br />
had het verre dreun<strong>en</strong> van de artillerie op<br />
gevang<strong>en</strong>. Het was nu bijna helemaal<br />
donker geword<strong>en</strong>. "We gaan doelgericht<br />
keihard train<strong>en</strong>, van de vroege morg<strong>en</strong><br />
tot de late avond, <strong>en</strong>, als we daar nog tijd<br />
voor hebb<strong>en</strong>, ook s'nachts. We hebb<strong>en</strong><br />
nog hoogst<strong>en</strong>s zes of zev<strong>en</strong> dag<strong>en</strong>, misschi<strong>en</strong><br />
zelfs minder als de geailleerde legers<br />
snel doorstot<strong>en</strong>."<br />
Hoog in de lucht klonk het zware geronk<br />
van vliegtuigmotor<strong>en</strong>; de zware bomm<strong>en</strong>werpers<br />
trokk<strong>en</strong> weer naar het oost<strong>en</strong>.<br />
Ver weg klonk het geluid van <strong>en</strong>kele<br />
zware explosies. Werd er erg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> brug<br />
opgeblaz<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> munitiedepot, stortte er<br />
e<strong>en</strong> zware bomm<strong>en</strong>werper neer? De<br />
avondwind ruiste door de kruin<strong>en</strong> van de<br />
d<strong>en</strong>n<strong>en</strong>, die zacht wiegd<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> de<br />
eerste glanz<strong>en</strong>de sterr<strong>en</strong>. Ik haalde diep<br />
adem <strong>en</strong> voelde mij tevred<strong>en</strong>; hier was ik<br />
voor gekom<strong>en</strong>. Het had al te lang geduurd.<br />
Er brak<strong>en</strong> drukke dag<strong>en</strong> aan. De mann<strong>en</strong><br />
traind<strong>en</strong> van de vroege morg<strong>en</strong> tot de late<br />
avond in de boss<strong>en</strong> van Appelscha. Ze<br />
krop<strong>en</strong> honderd<strong>en</strong> meters door de gro<strong>en</strong>e<br />
var<strong>en</strong>s om de tijgersluipgang te beoef<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
De derde dag war<strong>en</strong> ze allemaal al in<br />
staat om de wap<strong>en</strong>s geblinddoekt uit elkaar<br />
te hal<strong>en</strong> <strong>en</strong> weer in elkaar te zett<strong>en</strong>.<br />
22<br />
Moeiteloos vond<strong>en</strong> ze na <strong>en</strong>ige dag<strong>en</strong> de<br />
opgegev<strong>en</strong> doel<strong>en</strong>, gebruik mak<strong>en</strong>d van<br />
kaart <strong>en</strong> kompas. De dagelijkse veldloop<br />
werd de vierde dag al opgevoerd tot ti<strong>en</strong><br />
kilometer. Zij leerd<strong>en</strong> de kunst van onzichtbaar<br />
camoufler<strong>en</strong> <strong>en</strong> het aanlegg<strong>en</strong><br />
van hinderniss<strong>en</strong> <strong>en</strong> booby-traps.<br />
Aan dat laatste besteedde ik vooral veel<br />
aandacht. Dit zou straks bij e<strong>en</strong> verwarde<br />
Duitse terugtocht e<strong>en</strong> uitstek<strong>en</strong>d middel<br />
blijk<strong>en</strong> om de gedemoraliseerde Duitse<br />
e<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> tot snelle overgave te dwing<strong>en</strong>.<br />
Na zes dag<strong>en</strong> <strong>en</strong> nacht<strong>en</strong> zwoeg<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
ploeter<strong>en</strong> was ik voorlopig tevred<strong>en</strong> met<br />
het resultaat. De mann<strong>en</strong> war<strong>en</strong> gedisciplineerd<br />
<strong>en</strong> er werd ge<strong>en</strong> wanklank gehoord.<br />
Het front kwam duidelijk dichterbij. Het<br />
dreun<strong>en</strong> van artillerie klonk steeds luider.<br />
In de nacht vlamde de hemel in het zuid<strong>en</strong><br />
als bij e<strong>en</strong> opkom<strong>en</strong>de donderbui. Ik<br />
wilde graag nog e<strong>en</strong> laatste nachtoef<strong>en</strong>ing<br />
houd<strong>en</strong> om de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> daarna rust te<br />
gev<strong>en</strong> voor ze in de strijd moest<strong>en</strong>. Deze<br />
laatste oef<strong>en</strong>ing zou bestaan uit met kaart<br />
<strong>en</strong> kompas lop<strong>en</strong> in kleine groep<strong>en</strong> <strong>en</strong> het<br />
onhoorbaar b<strong>en</strong>ader<strong>en</strong> van object<strong>en</strong>.<br />
De mann<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> voor deze laatste<br />
oef<strong>en</strong>ing Duitse uniform<strong>en</strong> aantrekk<strong>en</strong>,<br />
waarvan ze er voldo<strong>en</strong>de in voorraad<br />
hadd<strong>en</strong> in de schuilhut, om nieuwsgierig<br />
rondneuz<strong>en</strong>de landwachters op e<strong>en</strong> afstand<br />
te houd<strong>en</strong>. Ik was zelf de <strong>en</strong>ige in<br />
burgerkleding, om bij ev<strong>en</strong>tuele argwaan<br />
van landwachtpatrouilles als gevang<strong>en</strong>e te<br />
funger<strong>en</strong>.<br />
Ev<strong>en</strong> voor 11 uur ging<strong>en</strong> we uit de schuilhut<br />
naar buit<strong>en</strong>. Het was de avond van<br />
de zev<strong>en</strong>de April 1945. Ontelbare sterr<strong>en</strong><br />
flonkerd<strong>en</strong> als kristall<strong>en</strong> aan de heldere<br />
hemel. Zware explosies klonk<strong>en</strong> in de<br />
buurt van Beil<strong>en</strong>. Op de harde weg was<br />
druk rijverkeer hoorbaar. Alles wees op<br />
e<strong>en</strong> verwarde Duitse terugtocht. Plotseling<br />
werd mijn aandacht getrokk<strong>en</strong> door
Bov<strong>en</strong>:<br />
Afdeling sterke verhal<strong>en</strong> ...<br />
Weetje nog to<strong>en</strong> wij.: (in het midd<strong>en</strong><br />
Wiltem van der Veer)<br />
Rechts:<br />
Waar ik mij het pilsje goed liets<br />
smak<strong>en</strong> ...<br />
(de gerespecteerde schrijver zelf)<br />
Onder:<br />
Leest met zuinig mondje voor uit eig<strong>en</strong><br />
werk "e<strong>en</strong> Bloem voor de Koerierster"<br />
terwijl Ans (oud-koerierster geduldig<br />
I•. ;~/~ ••+
het ronk<strong>en</strong> van zware vliegtuigmotor<strong>en</strong>.<br />
Ik greep Kees bij de schouder. "Heb jij<br />
voor vannacht e<strong>en</strong> dropping aangevraagd",<br />
vroeg ik. "Dit lijkt op e<strong>en</strong> Stirling<br />
die e<strong>en</strong> droppingsterrein zoekt."<br />
"Onmogelijk,"antwoordde Kees, "Alle aanvrag<strong>en</strong><br />
voor dit gebied gaan via onze<br />
z<strong>en</strong>der. De Engels<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> toch niet zomaar<br />
in het wilde weg dropp<strong>en</strong>?" Het geluid<br />
stierf t<strong>en</strong>slotte weg in de verte. "We<br />
houd<strong>en</strong> het maar op e<strong>en</strong> vergissing van<br />
de piloot", zei ik, "overig<strong>en</strong>s heeft hij wel<br />
over het terrein gevlog<strong>en</strong> waar onze<br />
nachtoef<strong>en</strong>ing eindigt".<br />
Kees <strong>en</strong> ik liep<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> smal donker<br />
bospad naar het einddoel waar alle groep<strong>en</strong><br />
zoud<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>kom<strong>en</strong> later in de<br />
nacht. Overal om ons he<strong>en</strong> klonk<strong>en</strong> zware<br />
explosies. Het begon er op te lijk<strong>en</strong> dat de<br />
Duitsers hun voorrad<strong>en</strong> die ze niet meer<br />
kond<strong>en</strong> me<strong>en</strong>em<strong>en</strong>, begonn<strong>en</strong> op te blaz<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> zeer zware explosie op minder<br />
dan vijf kilometer afstand bracht mij op<br />
e<strong>en</strong> idee.<br />
"Kees, ik b<strong>en</strong> van m<strong>en</strong>ing dat de jong<strong>en</strong>s<br />
t<strong>en</strong>minste één scherpe handgranaat gegooid<br />
moet<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> voor ze in actie<br />
kom<strong>en</strong>. Ze hebb<strong>en</strong> weliswaar vele mal<strong>en</strong><br />
droog geoef<strong>en</strong>d, maar dat is niet voldo<strong>en</strong>de.<br />
We moet<strong>en</strong> het vannacht gewoon<br />
wag<strong>en</strong>. Er zijn zoveel explosies om ons<br />
he<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> paar meer zal de moff<strong>en</strong> heus<br />
niet opvall<strong>en</strong> in zo'n chaotische toestand.<br />
In het sterk geaccid<strong>en</strong>teerde terrein achter<br />
het eindpunt moet<strong>en</strong> toch g<strong>en</strong>oeg<br />
kuil<strong>en</strong> te vind<strong>en</strong> zijn die e<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de<br />
veiligheidsmarge waarborg<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> brutaal<br />
m<strong>en</strong>s heeft de halve wereld. De Duitsers<br />
zull<strong>en</strong> gewoonweg niet aannem<strong>en</strong> dat<br />
het verzet bezig is met het werp<strong>en</strong> van<br />
handgranat<strong>en</strong>. We moet<strong>en</strong> in ieder geval<br />
zorg<strong>en</strong> dat alles in e<strong>en</strong> half uur achter de<br />
rug is <strong>en</strong> dan onmiddellijk langs de kortste<br />
weg in looppas terug naar de schuilhut."<br />
24<br />
Kees grinnikte zacht voor zich he<strong>en</strong>.<br />
"Als jij het risico aandurft Will<strong>en</strong>, ga ik accoord".<br />
Maar plotseling hield hij halt <strong>en</strong><br />
stootte mij aan. "Weet jij de hoeveelste<br />
het is vandaag? Het is 8 April <strong>en</strong> het is<br />
Zondag, de dag des Heere." "Je hebt gelijk<br />
Kees, maar zondag of ge<strong>en</strong> zondag,<br />
de oorlog gaat gewoon door, overal ter<br />
wereld".<br />
In de verte klonk geweervuur. Dat kon<br />
onmogelijk met onze eig<strong>en</strong> groep<strong>en</strong> te<br />
mak<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>, daarvoor was het te ver<br />
weg. De roffel van e<strong>en</strong> mitrailleur beantwoordde<br />
het qeweervuur. Het leek e<strong>en</strong><br />
vuurgevecht tuss<strong>en</strong> twee patrouilles die<br />
met elkaar slaags war<strong>en</strong> geraakt. Maar<br />
welke patrouilles kond<strong>en</strong> dat zijn?<br />
Er gebeurd<strong>en</strong> deze nacht vreemde ding<strong>en</strong>.<br />
Eerst de raadselachtige vlucht van de<br />
bomm<strong>en</strong>werper, laag over de heide, nu<br />
weer dat vuurgevecht in het terrein. Ik<br />
had e<strong>en</strong> vreemd onverklaarbaar gevoel<br />
dat er die dag iets belangrijks zou gebeur<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> voorgevoel<strong>en</strong>s bedrog<strong>en</strong> mij<br />
meestal niet.<br />
Wij passeerd<strong>en</strong> het r<strong>en</strong>dezvous-punt waar<br />
straks alle groep<strong>en</strong> moest<strong>en</strong> aankom<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
liep<strong>en</strong> nog wat verder door in zuidelijke<br />
richting. Het terrein was erg geaccid<strong>en</strong>teerd<br />
waardoor het in het donker moeilijk<br />
lop<strong>en</strong> was. Telk<strong>en</strong>s werd de horizon verlicht<br />
door felle lichtflits<strong>en</strong>; ev<strong>en</strong> later<br />
klonk het geluid van zware explosie. Dan<br />
na e<strong>en</strong> paar honderd meter stuitt<strong>en</strong> we<br />
plotseling op e<strong>en</strong> meters diepe kuil.<br />
"Wacht ev<strong>en</strong>" fluisterde ik,"dit is de plaats<br />
die ik zoek, lat<strong>en</strong> we eerst afdal<strong>en</strong>, misschi<strong>en</strong><br />
staat er veel water op de bodem".<br />
Wij liet<strong>en</strong> ons zakk<strong>en</strong> naar de bodem van<br />
de kuil <strong>en</strong> kek<strong>en</strong> rond. De bodem was<br />
zanderig <strong>en</strong> begroeid met heidepoll<strong>en</strong>.<br />
Plotseling stootte Kees mij aan <strong>en</strong> legde<br />
de vinger op de lipp<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong> het geluid<br />
van de hoog overvlieg<strong>en</strong>de bomm<strong>en</strong>wer
pers klonk e<strong>en</strong> klaaglijk gekreun, als van iemand<br />
in nood. Kees bleef stil op zijn hurk<strong>en</strong><br />
zitt<strong>en</strong> luister<strong>en</strong>, het hoofd e<strong>en</strong> beetje schuin.<br />
Opnieuw was het vreemde geluid te hor<strong>en</strong>,<br />
erg<strong>en</strong>s bov<strong>en</strong> aan de rand van de kuil, nu nog<br />
luider dan eerst. "Het lijkt e<strong>en</strong> reegeit dit jong<strong>en</strong><br />
werpt", fluisterde Kees, "dat gebeurt dikwijls<br />
begin april." "Lat<strong>en</strong> we voorzichtig over<br />
de rand gaan kijk<strong>en</strong>", stelde ik voor.<br />
Langzaam klomm<strong>en</strong> we, ons optrekk<strong>en</strong>d aan<br />
de heidepoll<strong>en</strong>, omhoog naar de rand van de<br />
kuil. Plotseling gaf Kees mij e<strong>en</strong> por. "Allemachtig",<br />
fluisterde hij, "foute boel, daar ligg<strong>en</strong><br />
moff<strong>en</strong> te slap<strong>en</strong>, dat geluid komt van e<strong>en</strong><br />
snurk<strong>en</strong>de v<strong>en</strong>t!" Geluidloos liet<strong>en</strong> we ons te-<br />
rugzakk<strong>en</strong> naar de bodem van de kuil. De soldaat<br />
die aan de rand van de kuil lag, snurkte<br />
nu nog harder.<br />
"Ik wel nog ev<strong>en</strong> e<strong>en</strong> kijkje nem<strong>en</strong>, Kees, ga jij<br />
vast terug naar het r<strong>en</strong>dez-vous-punt <strong>en</strong> vang<br />
de jong<strong>en</strong>s op. Wacht daar op mij." Heel voorzichtig<br />
kroop ik weer teg<strong>en</strong> de rand omhoog.<br />
Tot in al mijn vezels gespann<strong>en</strong> gluurde ik<br />
over de rand, gereed om bij het geringste gevaar<br />
snel de b<strong>en</strong><strong>en</strong> te nem<strong>en</strong>. De snurk<strong>en</strong>de<br />
soldaat lag minder dan vijf meter bij mij vandaan.<br />
Verder telde ik na <strong>en</strong>ige tijd nog e<strong>en</strong><br />
viertal slap<strong>en</strong>de mann<strong>en</strong>. Ze lag<strong>en</strong> als vormeloze<br />
gedaant<strong>en</strong> in de heide ...<br />
HOGE ONDERSCHEIDING<br />
VOOR BRIGADE-ADJUDANT DE BRESSER<br />
G<strong>en</strong>eraal-majoor der Fuseliers CH.<br />
Nicolai reikte, als Wap<strong>en</strong>oudste van<br />
het Wap<strong>en</strong> der Infanterie, aan<br />
adjudant der Fuseliers A.L.M. de<br />
Bresser de eerste infanterielegp<strong>en</strong>ning<br />
uit. De uitreiking vond<br />
plaats tijd<strong>en</strong>s de Regim<strong>en</strong>tsjaardag<br />
op 9 januari j.1.<br />
Adjudant de Bresser kreeg de<br />
legp<strong>en</strong>ning voor zijn buit<strong>en</strong>gewone<br />
inzet, toewijding <strong>en</strong> infanterievakmanschap.<br />
Zo had hij e<strong>en</strong><br />
belangrijk aandeel in het<br />
handhav<strong>en</strong> <strong>en</strong> verhoç<strong>en</strong> van de<br />
id<strong>en</strong>titeit <strong>en</strong> het aanzi<strong>en</strong> van 17<br />
Painfbat GFPI <strong>en</strong> speelde hij e<strong>en</strong><br />
stimuler<strong>en</strong>de rol bij het bevorder<strong>en</strong><br />
van de saamhorigheid binn<strong>en</strong> het<br />
bataljon.<br />
De reactie van de onderscheid<strong>en</strong> adjudant: e<strong>en</strong><br />
verbaasd gezicht <strong>en</strong> de reactie: "Hier wist ik<br />
echt niets van!"<br />
De Infanterie-legp<strong>en</strong>ning bestaat sinds december<br />
1997 <strong>en</strong> kan word<strong>en</strong> uitgereikt aan alle in<br />
fanterist<strong>en</strong> die zich op e<strong>en</strong> bijzondere manier<br />
verdi<strong>en</strong>stelijk mak<strong>en</strong> door onder meer groot<br />
vankmanschap, gevoel voor traditie, bijzondere<br />
zorg voor personeel <strong>en</strong> daarmee e<strong>en</strong> voorbeeld<br />
zijn voor hun collega's.<br />
25
12 maart Regim<strong>en</strong>tsborrel, g<strong>en</strong>m De Ruyter van Stev<strong>en</strong>inckkazerne, o.o.mess, 17.00 uur<br />
4 mei Dod<strong>en</strong>herd<strong>en</strong>king Tilburg, monum<strong>en</strong>t De Vaandeldrager, 20.00 uur<br />
5 mei Nationale Herd<strong>en</strong>king Bevrijding Wag<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>, defilé<br />
29 mei Beëdiging, g<strong>en</strong>m De Ruyter van Stevewninckkazerne<br />
5 juni Koorduitreiking <strong>en</strong> herd<strong>en</strong>king Colijnsplaat<br />
16 juni Sportdag in Leopoldsburg bij zusterregim<strong>en</strong>t Bevrijding / Se Linie<br />
25 juni Reünie Ver<strong>en</strong>iging van Oud Strijders Kon. Ned. <strong>Brigade</strong> <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e<br />
1 juli <strong>Garde</strong>borrel in Schaarsberg<strong>en</strong>, t.g.v. 50 jaar <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
4 juli Relatiedag in Kamp Vogelsang (D)<br />
28 augustus Beëdiging <strong>en</strong> koorduitreiking, g<strong>en</strong>m De Ruyter van Stev<strong>en</strong>inckkazerne<br />
3 september (ev<strong>en</strong>tueel 4 september) Ver<strong>en</strong>igingsmaaltijd <strong>en</strong> Led<strong>en</strong>vergadering WOGFPI<br />
6 september Herd<strong>en</strong>king Bering<strong>en</strong><br />
15 september Prinsjesdag, deelname Acie <strong>en</strong> StStcie 13 Mechbrig<br />
17 september Reünie 7 de bataljon <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e<br />
18 september Bevrijdingsdefilé Eindhov<strong>en</strong><br />
september Koorduitreiking 17 (NL) Mechbat GFPI DFOR te Vogelsang (D)<br />
8 oktober Reünie 4 de bataljon <strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t <strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e<br />
12 november Regim<strong>en</strong>tsborrel<br />
26
STICHTING VETERANEN PLATFORM<br />
NIET UITGEREIKTEONDERSCHEIDINGS-<br />
TEKENS:<br />
Bij het Ministerie van Def<strong>en</strong>sie, bureau<br />
Onderscheiding<strong>en</strong>, ligg<strong>en</strong> nog <strong>en</strong>kele<br />
duiz<strong>en</strong>d<strong>en</strong> eretek<strong>en</strong>s, die destijds werd<strong>en</strong><br />
toegek<strong>en</strong>d maar nooit zijn uitgereikt. De<br />
stichting Veteran<strong>en</strong> Platform besloot tot<br />
e<strong>en</strong> campagne om er voor te zorg<strong>en</strong> dat<br />
ieder alsnog het eretek<strong>en</strong> krijgt dat hem<br />
of haar toekomt.<br />
Er kunn<strong>en</strong> vele red<strong>en</strong><strong>en</strong> zijn waarom het<br />
eretek<strong>en</strong> nog niet is uitgereikt. Enkele<br />
voorbeeld<strong>en</strong>: Sommig<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> destijds<br />
aan Def<strong>en</strong>sie lat<strong>en</strong> wet<strong>en</strong> er ge<strong>en</strong> prijs op<br />
te stell<strong>en</strong>, maar will<strong>en</strong> het nu wél ontvang<strong>en</strong>.<br />
Van ander<strong>en</strong> is <strong>en</strong> was het adres<br />
onbek<strong>en</strong>d. Zelfs de zekerheid dat betrokk<strong>en</strong>e<br />
nog in lev<strong>en</strong> is, ontbreekt vaak.<br />
De onderscheiding<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> overig<strong>en</strong>s<br />
ook postuum word<strong>en</strong> uitgereikt. Op het<br />
ministerie van Def<strong>en</strong>sie ligg<strong>en</strong> wel naamlijst<strong>en</strong><br />
met geboortedata <strong>en</strong> militaire registrati<strong>en</strong>ummers,<br />
maar zonder juiste adress<strong>en</strong>.<br />
De campagne van het Veteran<strong>en</strong> Platform<br />
richt zich voornamelijk op het Mobilisatie<br />
Oorlogskruis, het eretek<strong>en</strong> Orde <strong>en</strong> Vrede<br />
<strong>en</strong> het Nieuw-Guinea Herinneringskruis.<br />
Voor het Oorlogs Herinneringskruis geldt<br />
dat de toek<strong>en</strong>ning na e<strong>en</strong> periode van 23<br />
jaar bij Koninklijk Besluit werd afgeslot<strong>en</strong><br />
op 31 december 1967. Door middel van<br />
deze campagne wordt geprobeerd alle<br />
veteran<strong>en</strong> aan wie de onderscheiding<br />
werd toegek<strong>en</strong>d, maar deze niet kreg<strong>en</strong><br />
uitgereikt, op te spor<strong>en</strong>.<br />
Het Mobilisatie Oorlogskruis (MOK) is nog<br />
steeds mogelijk. Om in aanmerking te<br />
kom<strong>en</strong> di<strong>en</strong>t de gewez<strong>en</strong> militair te heb-<br />
Uw verteg<strong>en</strong>woordiger:<br />
J.LM. van d<strong>en</strong> Bergh, Breda<br />
b<strong>en</strong> gedi<strong>en</strong>d:<br />
-in Nederland: tuss<strong>en</strong> 6-4- 1 39 0 5-5- 1<br />
45<br />
- in voormalig Nederlands Indië sse 9-<br />
5-1 40 tot 9-3- 1<br />
42<br />
-in vijandelijk of door de vijan ezet gebied<br />
tuss<strong>en</strong> 7-12- 1 41 tot 9-3-'42<br />
- voor het voormalig koni itksdeel<br />
Suriname vanaf 9-5- 1 40 tot 5-5- 5<br />
- voor de Nederlandse Antill<strong>en</strong><br />
tuss<strong>en</strong> 30-8e<br />
ruba<br />
1<br />
39 tot 5-5-1 45<br />
- elders in de wereld tuss<strong>en</strong> 3 - - 39 tot<br />
3-9- 1<br />
45<br />
- Nederlanders di<strong>en</strong>stdo<strong>en</strong>d aa ord<br />
van e<strong>en</strong> zeeschip var<strong>en</strong>d de<br />
Nederlandse vlag tuss<strong>en</strong> 30- -<br />
9-<br />
3-<br />
1<br />
45<br />
- vliegtuigbemanning<br />
Burgerluchtvaart onder<br />
Geallieerd beheer tuss<strong>en</strong><br />
9- 1<br />
45<br />
UITKERING VOOR KNIL-VETE E<br />
Veteran<strong>en</strong> die hun di<strong>en</strong>stti "<br />
bij het KNIL hebb<strong>en</strong> vervuld<br />
in aanmerking kom<strong>en</strong> voor<br />
tegemoetkoming 2-5 jarige<br />
f. 1000,- netto. Ze moete<br />
tot:<br />
Stichting Adm. Indis e Pe <strong>en</strong><br />
Postbus 1263<br />
6400 BG HEERLEN<br />
Verder is eind december e<br />
lige uitkering beroepsmili a"<br />
de Tweede Kamer aange<br />
wet houdt in dat beroepsrr<br />
het KNIL die t<strong>en</strong>minste<br />
minder dan vijfti<strong>en</strong> jar<strong>en</strong><br />
in aanmerking kom<strong>en</strong> vo<br />
uitkering van f. 7500,terecht<br />
bij bov<strong>en</strong>staand a res,<br />
aor<br />
-e- eze<br />
...-e-- an<br />
:e: e d<br />
e<br />
- <strong>en</strong><br />
7
WIE, WAT EN WAAR ???<br />
E<strong>en</strong> rubriek die op<strong>en</strong>staat voor al uw vrag<strong>en</strong> over het <strong>Brigade</strong>-verled<strong>en</strong>. Antwoord<strong>en</strong> <strong>en</strong> reacties graag<br />
naar de vermelde adress<strong>en</strong> of anders (schriftelijk) naar het redactie-adres.<br />
Weer twee foto's van in totaal drie <strong>Brigade</strong>strijders.<br />
Wie herk<strong>en</strong>t h<strong>en</strong>?<br />
28
VERENIGINGSSTATISTIEKE<br />
Bestuursled<strong>en</strong> <strong>en</strong> medewerkers van de Ver<strong>en</strong>iging<br />
van Oud Strijders van de Koninklijke Nederlandse<br />
<strong>Brigade</strong> "<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e" krijg<strong>en</strong> vaak<br />
vrag<strong>en</strong> over sam<strong>en</strong>stelling van de ver<strong>en</strong>iging.<br />
Daarom zijn de secretaris, p<strong>en</strong>ningmeester <strong>en</strong><br />
sociaal medewerker e<strong>en</strong>s in de archiev<strong>en</strong> gedok<strong>en</strong><br />
om e<strong>en</strong>s wat cijfers op tafel te krijg<strong>en</strong>.<br />
Aantal led<strong>en</strong> van de ver<strong>en</strong>iging<br />
Het is wat lastig hierop e<strong>en</strong> direct antwoord te<br />
gev<strong>en</strong>. Voor e<strong>en</strong> goed begrip moet je eig<strong>en</strong>lijk<br />
terug naar het ontstaan van de ver<strong>en</strong>iging. In<br />
de jar<strong>en</strong> vijfig <strong>en</strong> zestig werd iemand lid van de<br />
ver<strong>en</strong>iging als hij ooit deel had uitgemaakt van<br />
de <strong>Brigade</strong> (vanuit Engeland afkomstig) <strong>en</strong> zijn<br />
adres bek<strong>en</strong>d was. Er werd eig<strong>en</strong>lijk niet gesprok<strong>en</strong><br />
over het betal<strong>en</strong> van contributie <strong>en</strong> dus<br />
het "actief' lid zijn.<br />
In 1985 versche<strong>en</strong> voor het eerst de Vaandeldrager.<br />
Hierdoor kreeg de ver<strong>en</strong>iging te mak<strong>en</strong><br />
met grote extra kost<strong>en</strong>. Er was op dat mom<strong>en</strong>t<br />
nog ge<strong>en</strong> subsidie van het Steunfonds Militaire<br />
Oorlogs Slachtoffers. Het inn<strong>en</strong> van contributie<br />
werd dus belangrijk. De eerste Vaandeldragers<br />
werd<strong>en</strong> gestuurd naar alle "led<strong>en</strong>" ofwel naar<br />
alle oud-<strong>Brigade</strong>led<strong>en</strong> van wie het adres bek<strong>en</strong>d<br />
was. Dat war<strong>en</strong> er op dat mom<strong>en</strong>t zo'n 840.<br />
Verder war<strong>en</strong> <strong>en</strong> nog 260 nabestaand<strong>en</strong>.<br />
In de loop der jar<strong>en</strong> viel<strong>en</strong> door overlijd<strong>en</strong> vele<br />
led<strong>en</strong> weg. Er werd<strong>en</strong> ook nogal wat m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
"afgevoerd" omdat ze te k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong><br />
ge<strong>en</strong> prijs te stell<strong>en</strong> op de Vaandeldrager<br />
<strong>en</strong> het betal<strong>en</strong> van contributie. De adress<strong>en</strong><br />
van deze "afvallige" ledem blev<strong>en</strong> wel bewaard<br />
maar deze bestand<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong> natuurlijk niet<br />
"up-to-date" aangezi<strong>en</strong> de ver<strong>en</strong>iging niet op<br />
de hoogte blijft van adreswijziging<strong>en</strong> of overlijd<strong>en</strong><br />
van deze oudled<strong>en</strong>.<br />
Dit hele verhaal is noodzakelijk om duidelijk te<br />
mak<strong>en</strong> dat het moeilijk is om precies aan te<br />
gev<strong>en</strong> hoe het zit met het led<strong>en</strong>besta de<br />
ver<strong>en</strong>iging door de jar<strong>en</strong> he<strong>en</strong>. e aa ta Je<br />
d<strong>en</strong> is sinds 1985 aanzi<strong>en</strong>lijk klei<br />
maar dat ligt dus niet alle<strong>en</strong> aan e<br />
verloop maar ook aan e<strong>en</strong> actie beleid<br />
het bestuur <strong>en</strong> met name de p<strong>en</strong>nmçrreester<br />
Op dit mom<strong>en</strong>t zijn er 425 led<strong>en</strong> .<br />
deldrager ontvang<strong>en</strong> <strong>en</strong> 214 ",Oor'''"''<br />
donateurs. Voor wat betreft het aa<br />
het bestand sinds 1985 dus gehafvPlF>rr1<br />
Gemiddelde leeftijd<br />
Het jongste lid van de Ver<strong>en</strong>iging . dit<br />
jaar 70. Het oudste is of wordt 93' •.<br />
Het meest voorkom<strong>en</strong>de geboo aa 9<br />
maar liefst 68 led<strong>en</strong> zijn in dat jaa<br />
De gemiddelde leeftijd van de led in<br />
die richting want die komt neer<br />
Over goed e<strong>en</strong> jaar kunn<strong>en</strong> we<br />
omdop<strong>en</strong> tot "Tachtigers van de<br />
gade "<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e"!<br />
Buit<strong>en</strong>landse led<strong>en</strong><br />
Veel van de led<strong>en</strong> won<strong>en</strong> in ~L= ..ao.",d.<br />
Maar liefst 131 van de 525, da op<br />
de kop af 25%. De meeste <strong>en</strong><br />
in Groot-Brittannië. Op e<strong>en</strong> oeoeece - reede<br />
plaats in dit overzicht kom<strong>en</strong> Z id-<br />
Afrika met elk 18 daar woonachboe<br />
Verder won<strong>en</strong> er oud-Briçadeeoer<br />
(16), België (10), Australië (<br />
Spanje (2), Arg<strong>en</strong>tinië (1),<br />
(1), Nieuw Zeeland (1), 00<br />
me (1), Zwitserland (1) <strong>en</strong> Zimbatwe<br />
We kunn<strong>en</strong> dus zegg<strong>en</strong> da<br />
echt de hele wereld over gaa
VAN DE PENNINGMEESTER<br />
Het 1e nummer van het jaar ligt alweer voor u. E<strong>en</strong> nieuw seizo<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> nieuw<br />
geluid, opgezet <strong>en</strong> uitgewerkt door onze nimmer aflat<strong>en</strong>de redacteur, die daar veel<br />
tijd <strong>en</strong> <strong>en</strong>ergie in steekt.<br />
Wij vind<strong>en</strong> zoiets al heel gewoon, 1x per kwartaal valt de ver<strong>en</strong>igingskrant op de<br />
mat, maar vergeet u dan niet dat zoiets alle<strong>en</strong> maar kan wanneer iedere<strong>en</strong> mee wil<br />
werk<strong>en</strong> aan de betaling der contributies.<br />
Na de oproep in het december nummer, met bijgevoegde accept-giro, hebb<strong>en</strong> vel<strong>en</strong><br />
onze verwachting overtroff<strong>en</strong> <strong>en</strong> betaald<strong>en</strong> hetzij vooruit einde 1997 of direct in het<br />
nieuwe jaar.<br />
Toch blijv<strong>en</strong> er zo'n 140 led<strong>en</strong>jdonateurs(rices)achter met hun betaling<strong>en</strong>. Dat is plm<br />
28% van het actieve led<strong>en</strong>bestand. Wilt u - wanneer u nog niet betaalde - zo<br />
vri<strong>en</strong>delijk zijn dat alsnog te do<strong>en</strong>? Bij voorbaat hartelijk dank.<br />
Aan het begin van e<strong>en</strong> jaar - wanneer nog ge<strong>en</strong> subsidie is ontvang<strong>en</strong> - gaan de<br />
betaling<strong>en</strong> gewoon door <strong>en</strong> is het prettig wanneer de p<strong>en</strong>ningmeester niet NEEN<br />
behoeft te verkop<strong>en</strong> aan led<strong>en</strong> cq leveranciers die e<strong>en</strong> declaratie cq rek<strong>en</strong>ing<br />
indi<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
D<strong>en</strong>kt u ook aan de mogelijkheid om in Hansje's boetiek (regim<strong>en</strong>tswinkel, red.)<br />
goeder<strong>en</strong> te bestell<strong>en</strong>/kop<strong>en</strong>?<br />
All<strong>en</strong> veel gezondheid <strong>en</strong> het allerbeste toew<strong>en</strong>s<strong>en</strong>d,<br />
H<strong>en</strong>k van Beers, p<strong>en</strong>ningmeester<br />
Met diep leedwez<strong>en</strong> nam<strong>en</strong> wij k<strong>en</strong>nis van het overlijd<strong>en</strong> van de volg<strong>en</strong>de led<strong>en</strong> van<br />
onze ver<strong>en</strong>iging:<br />
15<br />
21<br />
24<br />
2<br />
5<br />
12<br />
19<br />
27<br />
9<br />
17<br />
dec. '97<br />
dec. '97<br />
dec. '97<br />
jan. '98<br />
jan. '98<br />
jan. '98<br />
jan. '98<br />
jan. '98<br />
feb. '98<br />
feb. '98<br />
Mw. P. Aarts - Roovers te Waalwijk<br />
De heer B. Koch te 's Grav<strong>en</strong>hage<br />
De heer V. Aarts te Borghar<strong>en</strong><br />
De heer T. Boelhouwer te Amsterdam<br />
Mw. T. Groothuijse - Van Iper<strong>en</strong> te Nijmeg<strong>en</strong><br />
De heer J. Baan te Leersum<br />
De heer AJ. Bogers te Apeldoorn<br />
De heer M. van Li<strong>en</strong>d<strong>en</strong> te Drieberg<strong>en</strong><br />
De heer P. de Koning te Axel<br />
De heer K. Schroevers te Eindhov<strong>en</strong><br />
Bij overlijd<strong>en</strong>sgevall<strong>en</strong> graag bericht aan FJ. Bakx, Brouwersbos 3, 4841 eH<br />
PRINSENBEEK<br />
30
Aarts-Roovers, mw P overled<strong>en</strong><br />
Aarts, V. overled<strong>en</strong><br />
Baan, J. overled<strong>en</strong><br />
Boelhouwer, T. overled<strong>en</strong><br />
Bogers, AJ. overled<strong>en</strong><br />
Bosters, N.P. nwadres<br />
Dam-Kolkman, mevr F. nwadres<br />
Goedegebuure, mevr D. bedanktper<br />
Groothuyse-van Iper<strong>en</strong>, mw Toverled<strong>en</strong><br />
Heer, H. de nw kmrnr<br />
Kloots, JJ. adreswijz<br />
Koch, B.M. overled<strong>en</strong><br />
Koning, P. de overled<strong>en</strong><br />
Leeuw, H. de nwadres<br />
Liempt, W. van nw adres<br />
Li<strong>en</strong>d<strong>en</strong>, M. van overled<strong>en</strong><br />
Ligt A.A.<br />
Plasmans,M.F.<br />
Schroevers, K.<br />
Straat<strong>en</strong>, Mr H.s. van der<br />
Verbeek-Krijger, mw<br />
Zeeuw, mevr L. de<br />
MUTATIES / ADRESWIJZIGI GE<br />
nwadres<br />
nwadres<br />
overled<strong>en</strong><br />
nwadres<br />
nwadres<br />
bedankt<br />
te Waalwijk op 15.12.1997;<br />
te Borghar<strong>en</strong> op 21.12.1997; opnem<strong>en</strong> mv J. f:.i3<br />
te Leersum op 12.01.1998; opnem<strong>en</strong> mevr O. Baa - a •._~ r.<br />
te Amsterdam op 02.01.1998<br />
te Apeldoorn op 19.01.1998; opnem<strong>en</strong> mw J.W.<br />
Pater Leijdekkersstraat 51,6522 MH Nijmeg<strong>en</strong>,<br />
P.M.Hakstraat 58, 7676 BN Westerhaar, tfn 0546-65<br />
010198<br />
te Nijmeg<strong>en</strong> op 05.01.1998<br />
adres ongew;kamernr is 319; tfn 010-4331298<br />
Postbus48, 1081 Brussel8, Belgie<br />
te 's-Grav<strong>en</strong>hageop 21.12.1997; opnm<strong>en</strong> mevr<br />
te Axel op 09.02.1998;<br />
#105877 KLO Road, Kelowna, V1Y 9R1 CANAD<br />
G<strong>en</strong> Horrocksstraat 24,5623 GA Eindhov<strong>en</strong>; 040- ••.•<br />
op 27.01.1998 te Drieberg<strong>en</strong>;<br />
opnem<strong>en</strong> mevr T.G.van Li<strong>en</strong>d<strong>en</strong>-van Asselt<br />
Rijtuigweg Zuid 127, 4611 WR Berg<strong>en</strong> op Zoo<br />
Noordingel 51, 4611 SCBerg<strong>en</strong> op Zoom<br />
te Eindhov<strong>en</strong> op 17.02.1998; opnem<strong>en</strong> R. a res<br />
ongewijzigd<br />
Cees Laseurlaan 145, 2597 GC D<strong>en</strong> Haag, tfn 0 ••<br />
v. Duiv<strong>en</strong>voordelaan 262, 2241 TA Voorburg<br />
per 010198<br />
ADRESWIJZIGINGEN NAAR HET SECRETARIAAT STURE<br />
De secretaris zorgt voor doorz<strong>en</strong>ding naar p<strong>en</strong>ningmeester, sociaal medewerker<br />
verz<strong>en</strong>ding Vaandeldrager etc.<br />
NIET NAAR HET REDACTIE-ADRES VAANDELDRAGER.<br />
3
Bestuursled<strong>en</strong>:<br />
ere-voorzitter<br />
Jhr. JJ.G. Beelaerts van Blokland<br />
B<strong>en</strong>ed<strong>en</strong> Dorpsweg 191<br />
6862 WH ooSTERBEEK<br />
026-3332352<br />
Voorzitter<br />
sc«. Hemmes<br />
Thorbeckelaan 74<br />
2564 BS DEN HAAG<br />
070-3683566<br />
Vice-voorzitter<br />
J.L.M. van d<strong>en</strong> Bergh<br />
Verdilaan 27<br />
4837 CL BREDA<br />
076-5613711<br />
Secretaris<br />
HJ.F. Hielkema<br />
Amethistdijk 254<br />
4706 BJ ROOSENDAAL<br />
0165-544802 (liefst schriftelijk)<br />
Tweede secretaris:<br />
F.C. van der Meer<strong>en</strong><br />
Noordsingel 23<br />
4611 SB BERGENOP ZOOM<br />
0164-241119<br />
P<strong>en</strong>ningmeester<br />
H. van Beers<br />
Houtduif 26<br />
5161 SG SPRANGCAPELLE<br />
0416-278267<br />
Tweede p<strong>en</strong>ningmeester<br />
N.G. van Zalinge<br />
De Roy van Zuidewijnlaan 32<br />
4818 GB BREDA<br />
076-5210534<br />
Led<strong>en</strong>:<br />
G. Lour<strong>en</strong>z<br />
Drs. Hein Mandosplaats 24<br />
5581 BV WAALRE<br />
040-2214746<br />
PJ. van der Wal<br />
Huiserf 12<br />
4824 HR BREDA<br />
076-5416151<br />
Functionariss<strong>en</strong> :<br />
Verteg<strong>en</strong>woordiger bij de Fonds<strong>en</strong><br />
HJ. Davis<br />
Postweg 18<br />
3881 EC PUTTEN<br />
0341- 360842<br />
32<br />
VERENIGING VAN OUD STRIJDERS<br />
VAN DE KONINKLIJKE NEDERLANDSE<br />
BRIGADE "PRINSES IRENE"<br />
Sociaal medewerker<br />
FJ. Bakx<br />
Brouwersbos 3<br />
4841 CH PRINSENBEEK<br />
076-5420530<br />
Stichting Historie <strong>en</strong> Docum<strong>en</strong>tatie/<br />
P.R.- Medewerker/ Redactie "Vaandeldrager"<br />
Hans Sonnemans<br />
pja 17 Painfbat GFPI<br />
Postbus 90.152 MPC 75A<br />
5600 RD EINDHOVEN<br />
0499-370206<br />
<strong>Garde</strong>regim<strong>en</strong>t Fuseliers "<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e"<br />
G<strong>en</strong>m. de Ruyter van Stev<strong>en</strong>inckkazeme<br />
Postbus 90152 MPC 18C<br />
5600 RD EINDHOVEN<br />
040-2665650 (commandant), 2665660<br />
Contactadress<strong>en</strong> in het buit<strong>en</strong>land<br />
Heyman Roet<br />
Hilda Ramstraat 23<br />
2600 ANlWERPEN - BERCHEM<br />
BELGIE 09-32-3-2390012<br />
Jan Jansma<br />
P.O. Box 70066<br />
BRYONSTON 2021 TRANSVAAL<br />
REP. ZUID AFRIKA<br />
H<strong>en</strong>k J. Jans<strong>en</strong><br />
2a Station Road "Hoekhuis"<br />
NORTH MYMMS - HATFIELD<br />
HERTS AL9 7PJ UK<br />
L.P. Klouth<br />
8 Boyland Close<br />
ACT 2613 SPENCE<br />
AUSTRAUA<br />
J.B. Pevrot<br />
110 Carriage Drive<br />
06033 GLADSTONEBURY<br />
CONNECTIClJT USA<br />
Bank- <strong>en</strong> gironummer van de Ver<strong>en</strong>iging<br />
Banknummer: 47.25.85.762 ABNjAMRO<br />
33.42.06.715 RABO<br />
Postgironummer: 1999533<br />
P<strong>en</strong>ningmeester O.S.V. "<strong>Prinses</strong> Ir<strong>en</strong>e" te Sprang Capelle<br />
Lidmaatschap is minimaal f. 20,- per jaar.<br />
Zij die ge<strong>en</strong> deel hebb<strong>en</strong> uitgemaakt van de voormalige <strong>Prinses</strong><br />
Ir<strong>en</strong>e <strong>Brigade</strong>, kunn<strong>en</strong> begunstiger word<strong>en</strong> door de Ver<strong>en</strong>iging<br />
met minimaal f. 20,- per jaar te steun<strong>en</strong>.<br />
ONZE AKTIVITEITEN WORDEN MEDE MOGEWK GEMAAKT<br />
UIT DE OPBRENGSTENUIT DE GIROjBANKLOTERIJ.<br />
UW DEELNAMEAAN DE GIROjBANKLOTERIJ WORDT DAAROM<br />
VAN HARTE AANBEVOLEN.
Wij zijn Juselier<br />
REGIMENTSLIED<br />
Vol trots nu in ons Ijrabantse land.<br />
prinses 9r<strong>en</strong>e is de naam<br />
Van 't: (jarderegim<strong>en</strong>t in 't:<br />
Oirschotse zand.<br />
Oud strijders gaan ons voor<br />
Dat geeft ons moed <strong>en</strong> ber<strong>en</strong>krac<br />
(joed voorbeeld doet goed volg<strong>en</strong>.<br />
Van e<strong>en</strong> Juselier I"IIJordtdat<br />
verwacht: • .,. .,. ..,., '!!of •••••• ~ ,<br />
•