fileopen - Zicht op Maastricht

Een tweede onderwerp dat zich goed leent voor het item ‘religie in Maastricht’, is het
onderwerp ‘omstreden devoties’, ‘spontane devoties’ of ‘moderne devoties’. Zoals de
middeleeuwers in onmiddellijke nabijheid verkeerden van de heiligen middels de
relieken, zo manifesteert de bovennatuur zich nog steeds aan ons, nu via bloed wenende
Madonna’s, bloedende Kruisen, verschijningen en geneeskrachtig bronwater. In de
tweede helft van de twintigste eeuw ontstonden in Limburg devoties rondom zulke
verschijnselen. Deze devoties bleven afzijdig van de eigen parochie of onttrokken zich
aan de eigen parochie. 60 Het bekendste voorbeeld van een omstreden Limburgse
cultusplaats is Jomanda´s kerk in Valkenburg, zij opereert in opdracht van Maria. Met dit
onderwerp laat men de variëteit binnen het fenomeen van de devotie zien. Door een
aantal unieke voorbeelden komt een algemeen aanvaard verschijnsel in een ander licht te
staan, impliciet worden zo de erkende devoties en daarmee de ´traditionele` katholieke
identiteit bevraagd. Naast de vier stadsdevoties van Maastricht, die in ‘Zicht op
Maastricht, biografie van een stad’ allemaal aan bod komen, zou het interessant zijn de
betekenis van deze recente devoties te onderzoeken.
We beschikken voor dit onderwerp over een uitstekende Maastrichtse casus, in de
Koepelkerk in Maastricht is een heiligdom voor Onze Lieve Vrouw ´Maria de H.
Maagd`, opgericht door Martha Geelen. Sinds 1980 krijgt ´Moeder Martina` zoals
Geelen ook wel genoemd wordt, boodschappen van Maria en Christus. Maria is al enkele
keren aan Martha verschenen en Martha tekende haar door middel van punten, daarbij
geleid door de Heilige Geest. Deze tekening is nu één van de centrale cultusobjecten in
de devotie. Martha heeft allerlei wonderbaarlijke mystieke ervaringen en is inmiddels
gebedsgenezeres. Maria ´s boodschap aan de mensen via Martha luidt als volgt: bidden,
ter communie gaan, biechten, vrede en liefde onder elkaar`. Rond de persoon van Moeder
Martina is inmiddels een vaste gebedsgroep ontstaan. De groep zamelt geld in voor een
eigen klooster. 61
Andere Limburgse voorbeelden zijn het bloed-wenende Madonnabeeldje van de
familie Coumans in Brunssum, de geneeskrachtige bron van de familie Ronkhout in
Geulle, Onze Lieve Vrouwe in de Populier in Weert, waarbij Maria in de populier is
60 Margry, 2000
61 Ibid
23