Het versierde lichaam v2 - KMKG
Het versierde lichaam v2 - KMKG Het versierde lichaam v2 - KMKG
Overal waar de mens wil bekendmaken tot welke samenleving of groep hij behoort, is lichaamstooi overduidelijk aanwezig. Dit fenomeen is zowel waar te nemen in de Afrikaanse jungle en savanne als in het Amazonewoud of op de Aziatische hoogvlakten. Opschik ritmeert de levensfases, begeleidt geboorten, begrafenissen en huwelijken, onthult bloedverwantschap en rijkdom, verheerlijkt viriliteit en vrouwelijkheid, beklemtoont of corrigeert schoonheid en bezingt de plaats van de mens in de kosmos en zijn band met de geesten. Het lichaam openbaart zich als een volwaardige, uitermate veelzijdige en streng gereglementeerde taal. I. HET LICHAAM ALS CANVAS a) Lichaamsbeschildering ‘Een onbeschilderd lichaam is een dwaas lichaam. Een mens ben je pas als je gemarkeerd bent’ beweren de Caduveoindianen, een door Lévi-Strauss in Tristes tropiques beschreven Braziliaanse volksstam. Het zijn evenwel de Amerikaanse indianen die de lichaamsverfraaiing tot een nooit geziene bloei brachten. Het gebruik is overigens oeroud. Beeldjes en wandschilderingen uit Midden- en Zuid-Amerika tonen aan dat lichaamsbeschildering de allereerste vorm van opschik was. Zowel de lichamen en gezichten van stervelingen als van godheden zijn bedekt met geometrische of naturalistische motieven. Het kleurenpalet beperkt zich voornamelijk tot rood oker of hematiet (zelfs cinnaber), witte porseleinaarde of zwartsel. 3
Zegels in terracotta, de zogenaamde pintadera, worden in Midden-Amerika sinds 1500 v.Chr. gebruikt om tekeningen over te brengen op weefsels, op recipiënten of op de huid. Ten tijde van de Azteken (1325-1521 n.Chr.) kenden ze een groot succes en speelden ze waarschijnlijk een belangrijke rol tijdens de rituele plechtigheden. Sommige zegels zijn cilindervormig en worden over de huid gerold, andere zijn rechthoekig. Deze laatste zijn voorzien van een knop op de achterzijde en fungeren als tampon. Dit eerste rechthoekige exemplaar vertoont een ingesneden geometrische versiering: spiraalmotieven wisselen af met gekartelde geometrische patronen. De tekening is regelmatig en nauwkeurig. Heel verschillend is de tweede stempel met de voorstelling van twee apen aan weerszijden van een centraal motief dat een scepter voorstelt, de zogenaamde chicahuatzli, gevormd door een schijf en twee getande pijlen. De verwijzing naar Ehecatl, god van de vruchtbaarheid en van de wind, is duidelijk: door zijn vorm evoceert de centrale scepter de zonnestralen die de aarde vruchtbaar maken, terwijl de aap in verband staat met de wind omwille van zijn verbluffende lenigheid, zijn hyperactiviteit en zijn voortdurend slingeren tussen de boomtakken. Pintadera Aardewerk Azteeks, Mexico 1325-1521 n. Chr. L: 8,8 cm; b: 4 cm Inv. AAM.48.26.157 4
- Page 2 and 3: INHOUDSTAFEL I. Het lichaam als can
- Page 6 and 7: Pintadera Aardewerk Azteeks, Mexico
- Page 8 and 9: De Kayapo beschilderen hun lichaam
- Page 10 and 11: Henna wordt sinds mensenheugenis al
- Page 12 and 13: In heel Noord-Afrika en in het Nabi
- Page 14 and 15: Eeuwenlang stond een blanke teint s
- Page 16 and 17: ) De tatoeage Mannen en vrouwen ond
- Page 18 and 19: In het Indonesische Kalimantan bren
- Page 20 and 21: De bewoners van de Markiezen putten
- Page 22 and 23: Houten Kariatidestoel Luba, DR Cong
- Page 24 and 25: Bij de Maori’s is gelaatstatoeage
- Page 26 and 27: van contestatie nemen kunsthandwerk
- Page 28 and 29: Bedoeïenenvrouw Tunesië Briefkaar
- Page 30 and 31: moeder en dus zijn zelfstandigheid
- Page 32 and 33: De Chinese adellijke dames dragen h
- Page 34 and 35: van de pluimen van de ijsvogel, in
- Page 36 and 37: Houten Mangbetu-beeldje DR Congo Te
- Page 38 and 39: met slijpstenen bijvijlen in een dr
- Page 40 and 41: ) Het doorboorde lichaam Nagelbesch
- Page 42 and 43: In talrijke gevallen ligt een mythe
- Page 44 and 45: Een vrouwelijke figuur in terracott
- Page 46 and 47: uitermate gevarieerd. De meest voor
- Page 48 and 49: IV. LICHAAMSTOOI a) Het geïdealise
- Page 50 and 51: Verenbanden Ara-donsveren en katoen
- Page 52 and 53: ) Symbool van macht en identiteit H
Zegels in terracotta, de zogenaamde pintadera, worden in<br />
Midden-Amerika sinds 1500 v.Chr. gebruikt om tekeningen<br />
over te brengen op weefsels, op recipiënten of op de huid. Ten<br />
tijde van de Azteken (1325-1521 n.Chr.) kenden ze een groot<br />
succes en speelden ze waarschijnlijk een belangrijke rol<br />
tijdens de rituele plechtigheden. Sommige zegels zijn<br />
cilindervormig en worden over de huid gerold, andere zijn<br />
rechthoekig. Deze laatste zijn voorzien van een knop op de<br />
achterzijde en fungeren als tampon.<br />
Dit eerste rechthoekige exemplaar vertoont een ingesneden<br />
geometrische versiering: spiraalmotieven wisselen af met<br />
gekartelde geometrische patronen. De tekening is regelmatig<br />
en nauwkeurig. Heel verschillend is de tweede stempel met de<br />
voorstelling van twee apen aan weerszijden van een centraal<br />
motief dat een scepter voorstelt, de zogenaamde chicahuatzli,<br />
gevormd door een schijf en twee getande pijlen. De verwijzing<br />
naar Ehecatl, god van de vruchtbaarheid en van de wind, is<br />
duidelijk: door zijn vorm evoceert de centrale scepter de<br />
zonnestralen die de aarde vruchtbaar maken, terwijl de aap in<br />
verband staat met de wind omwille van zijn verbluffende<br />
lenigheid, zijn hyperactiviteit en zijn voortdurend slingeren<br />
tussen de boomtakken.<br />
Pintadera<br />
Aardewerk<br />
Azteeks, Mexico<br />
1325-1521 n. Chr.<br />
L: 8,8 cm; b: 4 cm<br />
Inv. AAM.48.26.157<br />
4