Het versierde lichaam v2 - KMKG
Het versierde lichaam v2 - KMKG Het versierde lichaam v2 - KMKG
Bij de Maori’s is gelaatstatoeage een sacraal gebruik, voorbestemd voor persoonlijkheden van hoge rang. Elk individu is identificeerbaar en herkenbaar aan een welbepaald en persoonlijk motief, weergegeven door het lijnennetwerk. Soms kan een tatoeage ook symbool staan voor een hele gemeenschap. Toen de eerste territoriale verdragen werden afgesloten met de Europeanen plaatsten heel wat Maori-chefs onderaan de overeenkomsten de patronen van hun moko als handtekening. De tatoeëeractiviteit bereikt een hoogtepunt tijdens de puberteit. In deze levensfase geeft de tatoeage de overgang aan van het individu naar de volwassenheid en bevestigt deze ingreep zijn integratie in de sociale orde. In talrijke traditionele samenlevingen vormt de overgang van de kindertijd naar de volwassenheid een moeilijke periode die gepaard gaat met tal van, soms pijnlijke, rituelen: de jongeren worden bij hun familie weggehaald en leven teruggetrokken. Op dat moment maken ze kennis met de in hun samenleving gangbare sociale waarden, met de religieuze voorschriften, en met de stichtingsmythen van de clan. Ze ondergaan ook pijnlijke inwijdingsrituelen zoals tatoeage, scarificatie en doorboring van de oorlel, van de neuswand of van de lip. De weerstand tegen pijn maakt de geïnitieerde minder kwetsbaar en bereidt hem voor op de moeilijkheden van een leven als volwassene. Zo toont hij zijn moed en krijgt hij toegang tot de gemeenschap. Hij is een man geworden! Tatoeage speelt tevens een belangrijke rol tijdens de strijd. De krijger hult zich in een visueel harnas dat de tegenstander afleidt en uit zijn evenwicht brengt. De motieven transformeren de uiterlijke kenmerken van zijn lichaam, verhullen het en boezemen de tegenstander tegelijk angst in. 23
Zo verhoogt de tatoeage de doeltreffendheid van het lichaam. Er wordt verteld dat de op de borst aangebrachte tekeningen beschermen tegen pijlen, de motieven op de gewrichten behoeden tegen reuma, terwijl de lijnen rond de lippen pijn in de mond tegengaan. Scarificaties op het lichaam kunnen ook een therapeutisch doel hebben. Hiervan zijn voorbeelden terug te vinden in zowel Oceanië als in Subsaharisch Afrika. De insnijding, het voor de ingreep gekozen instrument en het ingebrachte geneeskrachtige principe beantwoorden aan specifieke rituelen. Zo laten door epilepsie getroffen patiënten in Togo een rituele insnijding aanbrengen op hun voorhoofd als preventie tegen aanvallen. Op de Markiezeneilanden vervult de tatoeage nog een bijkomende en bepalende rol in het evenwicht tussen het profane en het sacrale. Deze lichaamsversiering beschermt namelijk tegen onheilbrengende invloeden en isoleert de van de voorouders geërfde levensessentie (mana) waarvan objecten en menselijke wezens doordrongen zijn. Horimono en ayyasa In Japan kan de tatoeage of horimono bogen op een eeuwenlange geschiedenis. De techniek wordt oorspronkelijk gebruikt om misdadigers te merken met een teken dat hen van de rest van de bevolking onderscheidt. Tijdens de Edo-periode (1603-1868 n.Chr.) evolueert de tatoeage van een teken van uitsluiting tot een herkenningsteken voor een deel van de populatie. In een geest 24
- Page 2 and 3: INHOUDSTAFEL I. Het lichaam als can
- Page 4 and 5: Overal waar de mens wil bekendmaken
- Page 6 and 7: Pintadera Aardewerk Azteeks, Mexico
- Page 8 and 9: De Kayapo beschilderen hun lichaam
- Page 10 and 11: Henna wordt sinds mensenheugenis al
- Page 12 and 13: In heel Noord-Afrika en in het Nabi
- Page 14 and 15: Eeuwenlang stond een blanke teint s
- Page 16 and 17: ) De tatoeage Mannen en vrouwen ond
- Page 18 and 19: In het Indonesische Kalimantan bren
- Page 20 and 21: De bewoners van de Markiezen putten
- Page 22 and 23: Houten Kariatidestoel Luba, DR Cong
- Page 26 and 27: van contestatie nemen kunsthandwerk
- Page 28 and 29: Bedoeïenenvrouw Tunesië Briefkaar
- Page 30 and 31: moeder en dus zijn zelfstandigheid
- Page 32 and 33: De Chinese adellijke dames dragen h
- Page 34 and 35: van de pluimen van de ijsvogel, in
- Page 36 and 37: Houten Mangbetu-beeldje DR Congo Te
- Page 38 and 39: met slijpstenen bijvijlen in een dr
- Page 40 and 41: ) Het doorboorde lichaam Nagelbesch
- Page 42 and 43: In talrijke gevallen ligt een mythe
- Page 44 and 45: Een vrouwelijke figuur in terracott
- Page 46 and 47: uitermate gevarieerd. De meest voor
- Page 48 and 49: IV. LICHAAMSTOOI a) Het geïdealise
- Page 50 and 51: Verenbanden Ara-donsveren en katoen
- Page 52 and 53: ) Symbool van macht en identiteit H
- Page 54 and 55: Deze uitwisselingen zijn zowel een
- Page 56 and 57: De Maya’s verbinden jade met de h
- Page 58 and 59: Toch overstijgt de betekenis van ja
- Page 60 and 61: c) Rituele en beschermende functie
- Page 62 and 63: De turkoois speelt sinds mensenheug
- Page 64 and 65: Halssnoer Kruidnagel, kopal, zilver
- Page 66 and 67: om de hals, rechtstreeks op de huid
- Page 68 and 69: Het eerste exemplaar bestaat uit tw
- Page 70 and 71: Tijdens het gevecht bijt de krijger
- Page 72 and 73: Voor de Chinezen is de allermooiste
Zo verhoogt de tatoeage de doeltreffendheid van het <strong>lichaam</strong>.<br />
Er wordt verteld dat de op de borst aangebrachte tekeningen<br />
beschermen tegen pijlen, de motieven op de gewrichten<br />
behoeden tegen reuma, terwijl de lijnen rond de lippen pijn in<br />
de mond tegengaan.<br />
Scarificaties op het <strong>lichaam</strong> kunnen ook een therapeutisch<br />
doel hebben. Hiervan zijn voorbeelden terug te vinden in<br />
zowel Oceanië als in Subsaharisch Afrika. De insnijding, het<br />
voor de ingreep gekozen instrument en het ingebrachte<br />
geneeskrachtige principe beantwoorden aan specifieke<br />
rituelen. Zo laten door epilepsie getroffen patiënten in Togo<br />
een rituele insnijding aanbrengen op hun voorhoofd als<br />
preventie tegen aanvallen.<br />
Op de Markiezeneilanden vervult de tatoeage nog een<br />
bijkomende en bepalende rol in het evenwicht tussen het<br />
profane en het sacrale. Deze <strong>lichaam</strong>sversiering beschermt<br />
namelijk tegen onheilbrengende invloeden en isoleert de<br />
van de voorouders geërfde levensessentie (mana) waarvan<br />
objecten en menselijke wezens doordrongen zijn.<br />
Horimono en ayyasa<br />
In Japan kan de tatoeage of horimono bogen op een<br />
eeuwenlange geschiedenis.<br />
De techniek wordt oorspronkelijk gebruikt om misdadigers te<br />
merken met een teken dat hen van de rest van de bevolking<br />
onderscheidt. Tijdens de Edo-periode (1603-1868 n.Chr.)<br />
evolueert de tatoeage van een teken van uitsluiting tot een<br />
herkenningsteken voor een deel van de populatie. In een geest<br />
24