Het versierde lichaam v2 - KMKG

Het versierde lichaam v2 - KMKG Het versierde lichaam v2 - KMKG

18.09.2013 Views

Houten Kariatidestoel Luba, DR Congo 19 de eeuw H: 52 cm; d: 26,6 cm Tervuren, Koninklijk Museum van Midden-Afrika Inv. 23478 MRAC Tervuren ©, J.-M. Vandyck Deze lichaamsversiering vergroot niet enkel de aantrekkingskracht maar is ook gericht op het afsmeken van vruchtbaarheid. In talrijke Afrikaanse etnieën worden buik, onderbuik en borst ritueel ingekerfd met uiteenlopende motieven om het voortplantingsvermogen te bevorderen. Op de Markiezeneilanden versieren vrouwen van hoge rang hun onderbuik met voorstellingen van beschermende voorouders en met discrete symbolen van vrouwelijkheid. Tatoeages en scarificaties getuigen ook over de identiteit van een persoon als lid van een gemeenschap en van een sociaal systeem. In bepaalde gevallen informeren deze tekens ook over de positie van een individu in een groep, over zijn rang en zijn leeftijdsklasse. Deze lichaamsversieringen laten eveneens toe de mens van het dier te onderscheiden. Zo geloven de oude Bafia uit Kameroen dat ze zonder hun scarificaties niet te differentiëren zijn van de chimpansees en 21

van andere dieren. De afwezigheid van merktekens staat dus gelijk aan het ontbreken van status en identiteit. Hierover schrijft een geneesheer van de zeemacht in de eerste helft van de 19 de eeuw: In plaats van zijn stamboom te bewaren op een stuk perkament, draagt de “Marquisien” hem op de huid zodat iedereen overal en onmiddellijk geïnformeerd wordt over zijn afkomst en aanzien. De Maori-chefs onderscheiden zich van de rest van de gemeenschap door hun volledig met getatoeëerde spiralen bedekte gelaat. Het spiraalmotief of moko verschijnt ook in de bouwkunst en op voorwerpen, zoals de houten dozen of waka huia. Deze in de woningen opgehangen recipiënten bevatten eertijds kostbare voorwerpen zoals tooien van pluimen of jade. De insnijdingen in reliëf vormen een dynamisch spel van spiralen en visgraatmotieven. Aan de uiteinden en bovenop het recipiënt beschermen grijnzende gezichten de inhoud ervan. Doos met deksel waka huia Hout Maori, Nieuw-Zeeland 1900 H: 18,9 cm; l: 47,7 cm Inv. ET 49.71 22

Houten Kariatidestoel<br />

Luba, DR Congo<br />

19 de eeuw<br />

H: 52 cm; d: 26,6 cm<br />

Tervuren, Koninklijk Museum<br />

van Midden-Afrika<br />

Inv. 23478<br />

MRAC Tervuren ©, J.-M.<br />

Vandyck<br />

Deze <strong>lichaam</strong>sversiering vergroot niet enkel de<br />

aantrekkingskracht maar is ook gericht op het afsmeken van<br />

vruchtbaarheid. In talrijke Afrikaanse etnieën worden buik,<br />

onderbuik en borst ritueel ingekerfd met uiteenlopende<br />

motieven om het voortplantingsvermogen te bevorderen. Op<br />

de Markiezeneilanden versieren vrouwen van hoge rang hun<br />

onderbuik met voorstellingen van beschermende voorouders<br />

en met discrete symbolen van vrouwelijkheid.<br />

Tatoeages en scarificaties getuigen ook over de identiteit van<br />

een persoon als lid van een gemeenschap en van een sociaal<br />

systeem. In bepaalde gevallen informeren deze tekens ook<br />

over de positie van een individu in een groep, over zijn rang<br />

en zijn leeftijdsklasse. Deze <strong>lichaam</strong>sversieringen laten<br />

eveneens toe de mens van het dier te onderscheiden. Zo<br />

geloven de oude Bafia uit Kameroen dat ze zonder hun<br />

scarificaties niet te differentiëren zijn van de chimpansees en<br />

21

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!