witboek ziekenhuisapotheek positie van de ... - Unamec

financiële druk op ziekenhuizen en de apotheken.
Daarenboven is de huidige financiering voor
ziekenhuizen complex en niet transparant. Er bestaat
geen eenduidige relatie tussen de activiteiten van
bepaalde departementen en de financiering ervan.
Traditioneel zijn er een aantal departementen die
financiële overschotten realiseren (MAHA, 2012) en
andere departementen die met de huidige
financiering verliezen optekenen.
Volgens de MAHA-studie (2012) heeft de
forfaitarisering van de farmaceutische producten de
explosieve groei van de omzet van de
ziekenhuisapotheek van de voorbije jaren afgeremd.
De positieve bijdrage die de apotheek levert aan het
resultaat is met bijna een derde gedaald in 2011. Het
wegstromen van geld naar andere departementen
enerzijds en de verkleinende marges anderzijds
leiden tot minder ruimte voor investeringen binnen
de ziekenhuisapotheek. Dit impliceert dat het voor
ziekenhuisapotheken niet evident is om, binnen
dezelfde infrastructuur en met dezelfde
personeelsbezetting, aan de steeds strenger
wordende kwaliteitseisen te voldoen.
Veranderende zorgvraag
De zorgvraag wijzigt zowel in kwantiteit als in
kwaliteit als gevolg van een aantal socio-
demografische, epidemiologische, economische en
technologische trends. De veroudering van de
bevolking leidt tot een toename van de chronische
ziektebeelden (zoals diabetes mellitus) met als gevolg
multi-pathologie bij opname van patiënten. Dit leidt
tot polyfarmacie en een toenemende behoefte aan
farmaceutische producten en diensten bij opname.
Nieuwe technologische (bv. SPECT-scan) en
wetenschappelijke ontwikkelingen (bv. gentherapie)
zorgen voor een betere indicatiestelling die
behandelingen op maat mogelijk maken. Er is ook een
12
duidelijke verschuiving van hospitalisatie naar
opname in het dagziekenhuis en een kortere ligduur
in het beddenhuis. Dit leidt tot een groter volume van
patiënten in het ziekenhuis, wat de opdracht van de
ziekenhuisapotheek meer complex maakt.
Zorgvragers worden bovendien ook gestimuleerd om
zo veel mogelijk thuis te blijven wonen. Dit verhoogt
het belang van een goede begeleiding bij de
thuismedicatie en dus een afstemming met de
officina-apotheek en de huisartsen om bijvoorbeeld
heropnames in het ziekenhuis te vermijden. Het valt
te verwachten dat home care ook het takenpakket en
de diensten van de ziekenhuisapotheek gaat
beïnvloeden. Duidelijke afspraken over de verwachte
dienstverlening en de financiering van deze diensten
is aan de orde. Tenslotte leven we in een
maatschappij waar de patiënt steeds mondiger wordt
en nadrukkelijker een rol wil spelen in zijn zorg.
Vraaggestuurde zorg, waarbij de regie van de zorg in
handen is van de patiënt, plaatst de zorgverleners
voor steeds grotere uitdagingen. De evolutie naar
vraaggestuurde zorg kan ook gekaderd worden in een
toenemende bekommernis om het welzijn (‘well-
being’) van de patiënt.