LESMAP Indios no Brasil - KMKG

seCundair onderwiJs
• Nadat je de legende van de Juruna
over de overstroming gelezen hebt,
ga je bij andere culturen op zoek
naar verhalen die over hetzelfde
thema gaan.
• De indianen organiseren
verschillende ceremonies om
belangrijke gebeurtenissen te vieren
of om de natuurgeesten respect te
betonen.
Zo is een van de belangrijkste feesten
van de Yawalpiti de kuarup. Lees de tekst
hieronder en probeer de verschillende
fasen van het feest te onderscheiden.
Waarom is het feest zo belangrijk? Ken
je andere culturen die een gelijkaardige
ceremonie houden?
de kuarup ceremonie van de Yawalapiti
van de hoge Xingu
[…] Tijdens het droge seizoen wordt
het anders zo vredige Yawalapitidorp
opgeschrikt door een ongewone drukte.
De reden voor deze wanorde zijn de
voorbereidingen voor de kuarup, het
feest ter ere van de overleden cacique*
Paru. De vrouwen raspen maniok
en de mannen uit de familie van de
leider halen grote hoeveelheden vis
uit de rivier. De adolescenten moeten
binnenshuis blijven tijdens een periode
van afzondering.
Het tijdstip voor het feest wordt
vastgelegd door de raad van ouderen die
ook gezanten uitstuurt naar naburige
gemeenschappen om ze uit te nodigen
voor de feestelijkheden. Enkele dagen
vóór de ceremonie worden enkele
boomstammen (kuarup) gekapt en
aan de rand van het dorp verstopt.
De ochtend van de eerste dag van het
ritueel worden de kuarup het dorp
binnengebracht en op de plaats waar de
doden begraven worden opgesteld. De
boomstammen stellen de doden voor en
worden beschilderd en versierd met de
spullen van de overledenen.
Gedurende 24 uur huilen de ouders
aan de voet van de boomstammen. De
lamentaties eindigen de ochtend van
de tweede dag, op het moment dat de
andere groepen aankomen in het dorp
om deel te nemen aan de huca huca
gevechten. Het tornooi begint met het
gevecht van de mannen. De strijders zijn
beschilderd met de kleuren van dieren
en zijn de hele nacht wakker gebleven
om nachtmerries over een nederlaag te
vermijden. Tijdens het tornooi vechten
mannen van het thuisdorp tegen die
van de naburige dorpen. Ze cirkelen
om elkaar heen terwijl ze het gegrom
van de jaguar nabootsen. Daarop
gooien ze zich in de strijd waarbij het
gaat om kracht en behendigheid. Ze
proberen hun tegenstrever achter de
knie te grijpen om hem uit zijn evenwicht
te brengen en hem op de grond te
gooien. Vervolgens is het de beurt aan
de jongens van 16 om zich te meten
met de vechtersbazen. Deze jongeren
hebben enkele maanden in afzondering
doorgebracht in hun malocas* . Om
moed te verzamelen, alvorens te
vechten tegen de tegenstanders die hun
35
ouders hebben uitgekozen, brengen ze
scarificaties aan op hun lichamen met de
tanden van hondsvissen om zich moed
te geven. De gevechten zijn een rite die
de overgang van de adolescentie naar de
mannelijkheid symboliseren.
De ceremonie eindigt met het
voorstellen van de pubermeisjes aan
de gemeenschap. Zij hebben een jaar in
afzondering doorgebracht. Op het einde
van het ritueel mag het meisje huwen.
Ze hoeft helemaal niet trouw te blijven
aan haar echtgenoot en mag, na haar
terugkeer in de gemeenschap, haar
minnaars blijven ontmoeten.
De overgang van de jongens en meisjes
naar de klasse van de volwassenen
wordt gezien als een nieuwe geboorte
die de personen die verdwenen zijn,
vervangt. Wanneer de kuarup afgelopen
is, worden de boomstammen opgegraven
en in de rivier gegooid. De zielen van de
doden worden bevrijd en het leven kan
verder gaan. […]
Fragment uit DEQUIDT, P., & GUIRAUD, S.,
2005, Les gardiens de la forêt des ombres
(vertaling C. Willemen).