LESMAP Indios no Brasil - KMKG

Alle bezittingen en het huis van de dode
worden verbrand. Later wordt op de
plaats van de woonst een nieuw huis
gebouwd.
Niet alle Amazonevolkeren begraven
hun doden. In de Lage Gebieden passen
sommige groepen endokannibalisme
toe. Dit betekent zoveel als het eten
van de beenderen van de gestorven
persoon. Wanneer iemand sterft,
wordt het lichaam verbrand waarna
de botten nauwgezet uit de as worden
gehaald, vermalen en vermengd met
een gefermenteerde drank. Dit mengsel
wordt dan door de hele gemeenschap
opgedronken tijdens een religieuze
ceremonie. Dit gebruik heeft tot doel
de ziel van de dode op de vlucht te
jagen omdat die als gevaarlijk voor de
levenden wordt beschouwd. Door de ziel
te consumeren, wordt zij vernietigd en
kan zij niet meer terugkeren naar het rijk
van de levenden.
Tijdens de rituelen worden talrijke
maskers gebruikt. Het zijn de zichtbare
voorstellingen van bovennatuurlijke
wezens, woudgeesten, dieren en planten.
Ze brengen in herinnering dat al deze
wezens hetzelfde universum bewonen.
> Tikunamaskers stellen bovennatuurlijke
wezens voor die in het bos leven.
© Cesar Barreto
De Tikuna gebruiken maskers bij
overgangsrituelen, vooral bij die van
jonge meisjes.
Als een meisje voor het eerst ongesteld
wordt, hangt ze haar halssnoer in de nok
van het dak om de gemeenschap hiervan
op de hoogte te brengen. Op dat ogenblik
wordt ze als onrein beschouwd en moet
ze een tijdje helemaal alleen achter
een afsluiting wonen. Gemaskerde
personen die bovennatuurlijke geesten
voorstellen, proberen het meisje mee te
lokken, maar worden door de leden van
de gemeenschap op de vlucht gejaagd.
Op het einde van de ceremonie wordt het
haar van het meisje uitgetrokken. Dat
is het moment dat ze niet langer kind
is, maar volwassen. Ten slotte worden
de maskers verbrand of in het water
gegooid.
Bij de Tikuna zijn het de mannen die de
maskers maken. Ze gebruiken hiervoor
platgeslagen boomschors. Het onderstuk
en de achterkant van de maskers zijn
altijd versierd met franjes gemaakt van
palmvezels. De buitenkant wordt met
geometrische of figuratieve tekeningen
in plantaardige verf versierd.
de klas aan het werk:
lager onderwiJs
Lees onderstaand stukje:
34
Ooit leefden de indianen niet alleen op
de aarde, maar ook in de hemel. Het was
een tijd waarin de hemel helemaal niet
zo hoog was als vandaag...
Verzin nu zelf hoe het verder gaat.
Gebruik hiervoor drie voorwerpen uit de
tentoonstelling: een mand, een benen
fluit en een hanger uit veren.